hello gorgeous nummer 3 – zomer 2013 by hello gorgeous

ISSN 2214-1650

9 772214 165004

YOU DON’T WALK ALONE

JOUW ZORGTEAM IS JE BESTE PARTNER IN DE REIS NAAR GEZONDER LEVEN MET HIV. HET IS AAN JOU:

COMMUNICEER

Laat je horen - luister niet alleen - tijdens je afspraken met je zorgverlener(s)

LEER

Ontdek de basics over HIV zodat je de juiste vragen kan stellen en de antwoorden beter begrijpt

DEEL

Als je bijwerkingen merkt, vertel het je zorgverlener(s). Alleen jij weet hoe je je voelt en jouw zorgverlener kan je mogelijk helpen

INFC-1033773-0028

REDACTIONEEL

brutaal

Zomer 1998. Ik ging mijn goede vriend Jack bezoeken in Dallas. Het jaar daarvoor hoorde ik dat ik hiv heb en ik was net begonnen met de combinatietherapie. Het was de tijd van inreisbeperkingen voor mensen met hiv. Ik herinner me dat ik in het vliegtuig lang heb getwijfeld of ik het vakje aan zou vinken waar werd gevraagd of ik een overdraagbare ziekte had. Toen ik de vraag ontkennend had beantwoord, wist ik dat er geen weg meer terug was. Aangekomen in Chicago zocht ik naar de gate waar mijn vlucht naar Dallas zou vertrekken. Ik moet onrustig en gehaast hebben gekeken, want toen ik de gate eindelijk had gevonden, werd ik op mijn schouders getikt. Een man in een zwart uniform vroeg of ik even mee wilde komen. Ik werd naar een hoekje in de hal gedirigeerd, met zwarte hekken eromheen. Een tweede man heette me welkom en vroeg of hij mijn koffer kon inkijken. ‘Sure’, zei ik, en probeerde rustig te blijven. Nadat hij mij had gefouilleerd, vroeg de andere man of ik mijn kleren wilde uittrekken. ‘What the f**k?!’ dacht ik, maar ik zei: ‘sure’. Niet veel later stond ik poedelnaakt. Ondertussen had zijn collega mijn hiv-pillen gevonden en vroeg me waar ik die voor nam. ‘I have a chronic disease’. Er werd een groot medicijnenboek bijgehaald, waar hij in bladerde. Hij zocht naar Norvir, maar kon hier niets over vinden. Kennelijk was het boek nog niet up to date. Ik bereidde me voor op erger, maar na een tijdje mocht ik mijn kleren weer aantrekken en wensten ze mij een goede reis. Trillend stond ik later in de rij voor de vlucht naar Dallas. Ik ben daarna nog regelmatig naar Amerika geweest en elke keer voelde ik het kleine trauma van die keer in Chicago. Tot 2010, het jaar waarin de inreisbeperkingen werden opgeheven. De wereld lonkt, maar nog niet overal zijn mensen met hiv welkom. In dit nummer kun je zien waar niet. Plus heel veel tips om je goed voor te bereiden op je reis. Dus als je nog op vakantie gaat… bon voyage! Leo Schenk, hoofdredacteur leo@hello-gorgeous.nl

hello gorgeous 1

MEDEWERKERS

Hylke Schoot fotograaf ‘Ellenlange luie zomers aan het water. Dat zijn mijn beste zomers. Ooit vierde ik deze in Nederland, thans vier ik mijn zomers in de winter elders.’

Albert Roele

tekstschrijver ‘Mijn allermooiste zomerherinnering is toen ik in die bloedhete julimaand van 2005 voor de allereerste keer aankwam in Priello. Een landgoed boven op een berg vlakbij het geboortedorpje van één van de allergrootste Renaissance-genieën van Italië: Michelangelo. Een prachtig in Toscaanse stijl gerenoveerd huis met een waanzinnige keuken. Een eigen moesen kruidentuin met de lekkerste ingrediënten om vers mee te koken. Bomen om heerlijk onder weg te zwijmelen met een mooi boek. En een zwembad dat uitkijkt over een dal met een vergezicht van meer dan 200 kilometer over de beginnende Apennijnen: adembenemend!’

2 hello gorgeous

Corinna Gekeler tekstschrijver ‘Met open dak over de Alpen rijden. Zien hoe de ogen van mijn liefde steeds meer de kleur aannemen van de Griekse zee waarin we zwemmen. In het bizarre licht van de middernachtzon langs de Noorse kust varen. Seks op het dak van een Amsterdams grachtenpand.’

Gerrit Jan Wielinga tekstschrijver ‘Giorgio heette hij, een geil stuk vlees op benen en niet op zoek naar (weer) een relatie. Het klikte vanaf moment één. We hadden veel gezamenlijke vrienden, waar we dan als stel werden uitgenodigd voor etentjes, wat dan vervolgens wel verwarrende en soms ronduit hilarische situaties opleverde. Hoewel we een perfect stel waren, was het voor ons glashelder: dit was een vakantieliefde. Wel de lusten, niet de lasten. Toen de zomer voorbij was, ging ik weer naar Amsterdam en hij bleef in Zürich. Een jaar later hebben we nog een keer geneukt for old times’ sake en daarna hebben we elkaar nooit meer gezien.’

Teksten: Mariette Hermans William Luyk Gerben van der Meer Natasja Oehlen Mirjam Schulpen Bertus Tempert Thijs Timmermans

Joke van Soest

Frank van Schie

stripheldin ‘Een mooie zomer herinnering was voor mij toen ik vorig jaar met mijn vriendinnen op Ibiza was. Wij hadden een prachtig huis en een paar lekkere mannen ingehuurd. Er waren tussen mij en mijn vriendinnen onderling wel spanningen over het delen van de mannen want iedereen wilde Juan. Uiteindelijk hebben we democratisch gedobbeld en heb ik Juan gewonnen voor de eerste week. Op de foto zit ik aan het zwembad een drankje te drinken en te bekijken hoe Axa, mijn vriendin, zich in de tweede week met Juan vermaakt.’

tekstschrijver ‘In september 2007 ben ik voor de eerste keer alleen naar San Francisco gegaan. Een jaar daarvoor had ik een ernstig motorongeluk gehad en ik wilde met deze reis dat ongeluk een plaats geven. Al wandelend door deze fantastische stad kwam ik terecht bij het Palace of Fine Arts Theatre en in die tuin vond ik de Hemel en wat was ik blij dat deze op Aarde was. I was still alive! Het leven had nog zo veel te bieden. Zoals de ontmoeting op Folsom met een heel mooie man die twee jaar lang mijn vriendje werd en nu nog steeds vriend is. Deze vakantie is de mooiste vakantie van mijn leven.’

Fotografie: Dorcas Borgers Jan van Breda Linelle Deunk Taco Smit

Marleen Swenne tekstschrijver ‘1985. Zomer in Parijs, half twee 's nachts, geen geld op zak, wel paspoorten. We zoeken een hotel. Na een uur is er een Arabier die aan onze paspoorten snuffelt, ze in zijn jurk steekt en ons met een handgebaar naar boven stuurt. Hij verdwijnt direct, de voordeur gaat op slot. Op de trap passeert ons een man met een mes. Ik kijk naar het bloedgeultje. “J’ai peur aussi”, zegt hij tegen mij. We rennen naar boven, hijgend, horen een gevecht losbarsten. Gerochel. Stilte. Dan sleept iemand beneden op de binnenplaats een in een laken gewikkeld, langwerpig ‘iets’ weg.’

Wat is je mooiste, beste of afschuwelijkste zomerherinnering?

hello gorgeous 3

COLOFON

voor & door jou

HOOFDREDACTIE

INHOUD

Leo Schenk VORMGEVING Stefan & Adrian Silvestri, www.gebr.silvestri.nl EINDREDACTIE Hannah Jansen BEELDREDACTIE Henri Blommers REDACTIE Andrea Bandelli, Henri Blommers,

REDACTIONEEL

DE MEDEWERKERS

HEBBEN

Durk Doornbos, Henk Hageman, Hannah Jansen, Leo Schenk, Adrian Silvestri, Stefan Silvestri, Carsten Lund Thomsen, Sylvia Vissers ADVERTENTIEVERKOOP Robert Witteman

HIV-TALENT

Bert Feddema

COLUMN

Mirjam

REIZEN

Goed voorbereid

Wereldburgers

JAM BV, Budel

LUCY'S SEKSVERHAAL

WEBSITE

COLUMN

Bertus

GEZONDHEID

Gemotiveerd stoppen met roken

PRIDE

Hans Verhoeven

Ton of Holland

NIEUW BEGIN

Marijke Wijnroks

WERK

Aan de slag 2.0

Warning Brussel

Orlando Lansdorf

robert@hello-gorgeous.nl OPLAGE 7.500 DRUK PRinterface, Leiderdorp DISTRIBUTIE

Twelve Trains, www.twelvetrains.nl Dit is een uitgave van Stichting hello gorgeous www.hello-gorgeous.nl info@hello-gorgeous.nl PRIJSWIJZINGEN VOORBEHOUDEN Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Het is niet toegestaan hello gorgeous zonder schriftelijke toestemming op te nemen in een leesportefeuille. hello gorgeous is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave. hello gorgeous is niet verantwoordelijk voor handelingen van derden welke mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave. hello gorgeous

ACTIVISME

behoudt zich het recht voor ingezonden materiaal zonder kennisgeving vooraf geheel of gedeeltelijk te publiceren.

HIV-TALENT

Uitspraken of meningen gedaan in interviews komen niet noodzakelijkerwijs overeen met de visie of de mening

COMFORT FOOD

FILM

SITES & SERVICES

STRIP

VERWACHT

van de redactie.

Dit magazine verschijnt vier keer per jaar en wordt mede mogelijk gemaakt door een financiÃ«le bijdrage van het Aidsfonds en het Trutfonds

4 hello gorgeous

NET HIV

‘Ik heb onmiddellijk aan iedereen een mail gestuurd.’ 12

HIV-INDUSTRIE

REIZEN

‘Hiv is geen competentie.’ 32

Onderweg met hiv. 20

BEELDREPORTAGE

Mijn tattoo en ik. 41

TWEEGESPREK

Rookie versus veteraan. 62 hello gorgeous 5

HEBBEN Dingen waar hello gorgeous gek op is

Walk a mile in my shoes Dol op het werk van Keith Haring? Dan wordt het pas écht zomer met deze bijzondere sneakers. Reebok heeft een serie schoenen gemaakt met de cartoonachtige schilderingen van de in 1990 aan aids overleden kunstenaar. Zwarte poppetjes met

6 hello gorgeous

slangenkoppen, stiksels in funky kleuren en een reikende hand met de tekst ‘pain’: het kan allemaal in de wereld die Haring heet. Haring sneakers In diverse soorten en prijzen. Verkrijgbaar in Reebok Classic winkels.

Olliechains De handgemaakte sieraden van Ollie Peeters fleuren al enige tijd de Zeedijk op, waar hij werkt als barman in de Engel van Amsterdam. het is tijd om de rest van Amsterdam, Nederland ĂŠn Vlaanderen te veroveren met deze kleurige chains van gevlochten

metaal, leer en kunststof. De van oorsprong Vlaamse Peeters kiest voor duurzaamheid en hergebruik. Hij stemt zijn materiaalkeuze af op de persoonlijke wensen van de drager. Olliechains â&#x201A;Ź 50 http://owem.eu

hello gorgeous 7

HEBBEN Dingen waar hello gorgeous gek op is

Plaatjesboek Een must have voor liefhebbers van kunst en geschiedenis. Vanaf de tijd waarin het woord ‘homoseksualiteit’ voor het eerst werd gebruikt tot nu. Van überkitsch tot melancholie. 8 hello gorgeous

Dit lees- en kijkwaardige boek met 500 werken uit 125 jaar queer culture helpt je zeker de zomer door. Art & Queer Culture € 60 ISBN-13: 978 07148 4935 5

Gorgeous! Maak de blits met ons t-shirt in vele kleuren en maten. Verras je eetgasten met een hello gorgeous kookschort of je liefde met een sexy slip. Laat je tas voor je spreken in de sportschool. Of geef je collegaâ&#x20AC;&#x2122;s een koffiemok cadeau.

Met je aankoop steun je ook ons initiatief om hiv meer bespreekbaar te maken.

hello gorgeous webshop met o.a. t-shirts vanaf â&#x201A;Ź 13,40 hellogorgeous.spreadshirt.nl

hello gorgeous 9

Zelfportret 10 hello gorgeous

HIV-TALENT tekst Thijs Timmermans fotografie Henri Blommers

Bert Feddema (47) is gefascineerd door de wereld van wetenschap, reclame en multinationals. Die interesse is versterkt sinds hij chronisch ziek werd en in het medische circuit belandde. Bert besloot zijn eigen medische gegevens te integreren in zijn kunstwerken.

‘IK VERZAMEL afbeeldingen uit mijn eigen medische dossiers, zoals echo’s en röntgenfoto’s. Op de pc bewerk ik de foto’s en vervolgens ga ik ze overtekenen op groot doek. Bepaalde onderdelen maak ik glad, met acrylverf, andere gedeelten bekras ik. Het krassen is voor mij het symbool van levensstrijd. Een aantal jaar geleden ben ik chronisch ziek geworden. De samenleving is vooral op de gezonde, sterke mens gericht. Chronische ziekte is een teken van zwakte, en met stigma beladen. Daarom praten mensen er maar liever niet over. Ik heb besloten wél over mijn ziektes te praten maar dan in de vorm van mijn kunstwerken, waarin ik mijn eigen medisch dossier openbaar maak.

‘De samenleving is vooral op de gezonde, sterke mens gericht.’ Door mijn ziektes werd ik vanzelf onderdeel van het medische circuit. De boodschap die de medische en farmaceutische industrie uitdraagt is: wij zijn er om jou gelukkig te maken en een mooi leven te geven. Maar dat gebeurt dus niet. Wat zij doen is een abonnement verkopen aan zieke mensen. Vanaf het moment dat je lid bent moet je betalen. Het draait allemaal om winst maken. Farmaceutische bedrijven zetten zich niet in om medicijnen te ontwikkelen die geen geld opleveren. Samen met mijn kunstmaatje ben ik met een kunstproject bezig ge-

naamd HTBT: High Tech Brain Technology. Het is een fictief bedrijf, waar je via een website lid van kunt worden. Het idee is dat dit bedrijf bodyscans maakt van de mensen die lid worden. En die mensen worden vervolgens helemaal gezond gemaakt. De site bevat links naar een patiëntendossier, een patiëntenvereniging, etc. Van de bodyscans worden filmpjes gemaakt en die filmpjes kun je op de site weer bekijken. Je kunt je ook inschrijven wanneer je gezond bent. Dan zorgen wij dat je gezond blijft. Ik vind het geweldig om me te verplaatsen in zo’n bedrijf, om zelf zo’n bedrijf te zijn. Ik zag steeds al die röntgenfoto’s van mezelf, dat wilde ik ook wel eens van anderen zien. Mijn kunstwerken zijn zelfportretten van mijn binnenste. Ik vind het belangrijk om te laten zien welke impact chronische ziektes hebben. Dat ziektes je veranderen en een deel van je worden. En ik wil ook laten zien dat ik niet zielig ben. Ik hoor zo vaak: o, wat knap dat je dit of dat nog kunt. Maar dat is helemaal niet knap: ik ga gewoon door.’ Meer weten over Bert en zijn werk? Kijk op www.htbt.exto.nl en htbt.tv/pharma/

hello gorgeous 11

NET HIV tekst Leo Schenk fotografie Linelle Deunk

‘Ik ben nog jong’, zegt ze lachend als ik naar haar leeftijd vraag. En lachen doet ze vaak tijdens het interview. Helen Namatovu Byarugaba (46) komt uit Mbarara, een stadje in het westen van Oeganda en haar verhaal begint in 2001. ZE WOONT tegenwoordig in Engeland en ik spreek haar via Skype. Met een Vlaamse tongval vertelt ze over de periode waarin ze haar hiv-diagnose hoorde. ‘Ik werkte bij een internationaal bedrijf en moest voor mijn werk in België zijn. Daar kreeg ik weer last van mijn voet. Een kwaal waar ik toen al tien jaar last van had en regel-

Voordat je kunt trouwen in Oeganda moet je een hivtest doen. Wij waren beiden negatief. En als je zwanger raakt, moet je nog een test doen. Dus toen ik zwanger werd, liet ik me weer testen en weer was het negatief. Als je bevalt, moet je ook weer een test doen om er zeker van te zijn dat je kind geen hiv heeft. Weer negatief.’ Niet lang daarna

‘Ik geef mensen matig aan geopereerd moest worden.’ Ze bezoekt een kliniek in Brussel en drie weken later krijgt ze een telefoontje van de arts die haar behandelt. Er is een probleem, of ze nog een keer langs wil komen. In het ziekenhuis vertelt hij haar dat ze hiv heeft. Ze reageert vol ongeloof. ‘Ik ben getrouwd in 1993. 12 hello gorgeous

overlijdt haar man na een ongeval en Helen zegt dat ze sindsdien geen seksueel contact meer heeft gehad. ‘Ik had dus geen enkele reden om te denken dat ik hiv zou hebben, daarom vroeg ik de dokter me nog een keer te testen.’ Ook deze test komt positief terug, maar Helen kan en wil het nog steeds niet geloven.

hoopâ&#x20AC;&#x2122; hello gorgeous 13

â&#x20AC;&#x2DC;Ik heb onmiddellijk aan iedereen een bericht gestuurd dat ik hiv heb.â&#x20AC;&#x2122;

14 hello gorgeous

NET HIV GOEDE FOUT ‘Ik belde een goede vriendin van mij in Oeganda die dokter is. Mirjam kent mijn geschiedenis en geloofde ook niet dat ik hiv-positief kon zijn. Ze vroeg me waarom de dokter mij op hiv had getest zonder dit te overleggen. “Is het omdat je uit Oeganda komt? Denkt hij dat iedereen in Afrika hiv heeft? Hij moet je opnieuw testen! En als hij de uitslag heeft, moeten jullie mij bellen.”’ Die dag zit ze in de kamer met de arts die aan de telefoon is met haar vriendin. ‘De taal van dokters kende ik niet en ik hoorde ze praten over CD4 en viral load. Toen kreeg ik Mirjam zelf aan de telefoon.’ Mirjam bevestigt wat de dokter al eerder tegen haar had gezegd. Helen heeft hiv en, omdat haar waarden zo slecht zijn, waarschijnlijk al lang. ‘De dokter zat natuurlijk fout door mij zonder mijn toestemming te testen, maar ik noem het een goede fout. Ik was nooit ziek en had mezelf waarschijnlijk nooit zelf laten testen. Door de fout van de arts kwam ik erachter dat ik al heel lang hiv heb en dat het hoog tijd was om behandeld te worden.’ Als ze het niet via seks heeft gekregen, hoe denkt Helen dan dat ze geïnfecteerd is geraakt? ‘Dat vroeg ik de arts ook. Hij had zelf in Afrika gewerkt en wist dat de verpleegsters daar regelmatig hetzelfde materiaal gebruiken voor verzorging van wonden zonder het goed te steriliseren. Hij denkt dat ik waarschijnlijk hiv heb opgelopen tijdens één van de operaties aan mijn voet.’

Nog overstuur van het gesprek met Mirjam en de dokter, besluit ze haar vrienden in te lichten. ‘Ik heb onmiddellijk aan iedereen in mijn adressenbestand een bericht gestuurd dat ik hiv heb en of zij alsjeblieft voor mij willen bidden. Ik kreeg meteen mijn zus aan de telefoon. “Helen, ik zie dat je aan iedereen die mail hebt gestuurd…. Hoe kun je dit doen? Ik weet dat het je vrienden zijn, maar niet iedereen hoeft het te weten.” Gelukkig heeft tot op de dag van vandaag niemand mij veroordeeld. Ik besloot het mijn ouders nog niet te vertellen. Die zouden van de shock een hartaanval krijgen.’ Helen heeft ook een zoon, die zeven was ten tijde van haar hiv-diagnose. Ze had hem bij haar ouders achtergelaten toen zij naar België vertrok. ‘Ook hem heb ik het toen nog niet verteld. Hij was nog te jong om het allemaal te kunnen begrijpen.’ DAKLOOS Mirjam vertelt haar dat de hiv-medicatie in Oeganda niet altijd voorradig is. Bovendien is de weerstand van Helen zo verslechterd dat ze meer kans heeft op andere infectieuze ziektes, die fataal kunnen zijn. Helen moet kiezen: of terug naar Oeganda gaan en uiteindelijk overlijden aan de gevolgen van aids, of in België blijven en haar familie in Oeganda verlaten. Het is de moeilijkste keuze die ze ooit heeft moeten maken. Ze kiest ervoor om in België te blijven. ‘Ik heb tegen Tumukunde gezegd dat ik hem misschien niet meer zou zien voor vijf jaar. Maar als we elkaar weer zouden zien, dan zou

ik hem vertellen waarom.’ Na een paar maanden is haar geld er doorheen en Helen belandt op straat. Overdag gaat ze vaak naar de bibliotheek en ’s avonds gaat ze naar het Centraal Station om de nacht door te brengen. Ze zoekt naar een hiv-organisatie die haar zou kunnen helpen en komt uiteindelijk bij Sensoa in Antwerpen terecht. Binnen drie dagen vinden de mensen van deze organisatie een opvangplek voor haar. Als ze even later haar eigen studio betrekt, wordt Antwerpen haar thuisbasis.

‘Na een paar maanden belandt Helen op straat.’ Ze leert Nederlands en gaat aan de slag bij het Instituut voor Tropische Geneeskunde, waar ze op een gegeven moment wordt benaderd door de Vlaamse omroep VRT. Die willen een programma maken over mensen met hiv en vragen haar of ze wil meewerken. ‘Ik moest er goed over nadenken. Je gaat toch de publiciteit in en ik had mijn zoon, die inmiddels dertien was, nog steeds niet verteld dat ik hiv heb. Aan de andere kant leek het me ook belangrijk om andere mensen met hiv een steuntje in hun rug te geven.’

PASPOORT Naam Helen Namatovu Byarugaba Geboren in Mbarara, Oeganda Bekend van Hiv+, Vlaamse documentaire over hiv Werkt bij het Brunswick Centre in Huddersfield (GB) Levensmotto Everything happens for a reason and God can never give you what you cannot handle

MOEDIG Ze haalt Tumukunde naar Antwerpen en de eerste vraag die hij haar stelt wanneer ze elkaar na vijf jaar weer zien, is waarom zij hem al die tijd heeft achtergelaten. Helen zucht diep hello gorgeous 15

NET HIV

HIV + In 2011 zond de Vlaamse VRT acht weken lang de documentaire Hiv+ uit. Hierin worden een jaar lang vijf Vlamingen met hiv gevolgd, waaronder Helen. Ze willen het taboe rond hiv doorbreken en het bespreekbaar maken. Je kunt fragmenten uit het programma bekijken op www.een.be/programmas/hiv+/aflevering-1

als ze hieraan terugdenkt. Het duurt nog een week voordat ze de moed bij elkaar heeft geschraapt om het hem te vertellen. ‘We waren samen een tv-film aan het kijken over een moeder die kanker had. Iedereen in het dorp waar ze woonde wist ervan, behalve haar kinderen. Mijn zoon zei dat hij niet begreep waarom ze het haar kinderen nog niet had verteld. Ik vroeg hem of hij het wilde weten als ik een dodelijke ziekte had. Ja, natuurlijk wilde hij dit weten. “Als ik weet dat jij ziek bent, kan ik nog voor je zorgen.” Toen zei ik dat ik hiv-positief ben. Eerst wilde hij het niet geloven, maar toen het eenmaal bij hem was doorgedrongen, had hij veel vragen. Ik vertelde hem over het tv-programma over hiv waaraan ik wilde meewerken. Hij zei: “Je bent en blijft mijn moeder. Als jij dit wilt, moet je het doen.”’

‘Het was nooit mijn bedoeling naar een vreemd land te gaan.’ Voor het tv-programma gaat ze weer naar Oeganda. Eenmaal daar besluit ze het haar ouders ook te vertellen. ‘Ze waren bezorgd, zoals zoveel ouders dat zijn wanneer ze horen dat hun kind hiv heeft. Maar ze vonden het ook moedig van mij om mee te werken aan het programma. Ze kennen veel mensen uit ons dorp die overleden zijn aan aids, maar daar wordt er niet over gesproken.’ 16 hello gorgeous

Helen krijgt veel positieve reacties op het programma. De enige negatieve reacties komen van mensen uit de migrantengemeenschap in België. ‘Zij vonden het stigmatiserend dat ik er als zwarte vrouw aan had meegewerkt. Mensen zouden kunnen denken: ze is zwart en heeft hiv… zie je wel.’ MISSEN Inmiddels woont en werkt Helen in Engeland. ‘Ik zocht geen nieuwe job, maar ik zat een keer te googelen op ‘hiv-job’ en vulde voor de grap wat sollicitaties in. Een tijdje later krijg ik een mail met de vraag of ik nog steeds geïnteresseerd ben in de baan. Eerst dacht ik dat het spam was. Later dacht ik: maar hoe weten die mensen dat ik in het hiv-veld werk?’ Ze besluit terug te bellen en wordt uitgenodigd voor een gesprek, waarna ze de baan krijgt aangeboden, bij het Brunswick Centre in Huddersfield, WestYorkshire. ‘Ik heb hier twee taken. De ene is gericht op het ondersteunen van mensen met hiv. Ik motiveer ze en geef ze hoop. De andere is voorlichting geven aan Afrikaanse minderheden. Ik vind het jammer dat er mensen zijn die te laat hun hiv-diagnose weten. Iedereen moet zich laten testen. Als je hiv hebt dan kun je hiervoor worden behandeld. Het voorlichten van mensen over hiv geeft mij troost omdat iemand niet hetzelfde hoeft mee te maken als ik.’ Mist ze België niet? ‘Zeker wel! Het was nooit mijn bedoeling naar een vreemd land te gaan. En toch kwam ik in

Antwerpen terecht en nu hier in Engeland. Ik ken hier nog weinig mensen en als ik thuis ben wachten mijn drie vrienden op mij: mijn bed, televisie en computer. Als ik in Antwerpen op straat loop, kom ik regelmatig bekenden tegen en we zwaaien tegen elkaar. Dat mis ik vooral: de bekenden en vrienden die in België wonen. Bij ons in Oeganda zeggen ze dat een kind die nergens heengaat, denkt dat thuis beter is, maar nu ik in Engeland ben weet ik zeker dat mijn thuis in België beter is.

In de rubriek NET HIV vertellen mensen over het moment dat ze hoorden dat ze hiv hebben. Wil jij ook je verhaal kwijt? Stuur een mail aan info@hello-gorgeous.nl.

COLUMN tekst Mirjam Schulpen beeld Dorcas Borgers illustratie Henk Hageman

‘Van wie heb je het?’

IEDEREEN MAG weten dat ik hiv heb. Het zal nooit mijn hobby worden om het te vertellen, maar het went. Bovendien heeft mijn openheid mij veel goeds gebracht: een gevoel van vrijheid, steun van vrienden. Ik hóef het van mezelf nooit te zeggen, maar ik mág het altijd. Die keuze maak ik intuïtief. Nooit spijt van gehad.

Maar met één ding bleef ik worstelen, de vragen die altijd volgen: ‘Hoe kom je eraan? Van wie heb je het gekregen?’ Logisch misschien, begrijpelijk wellicht, maar oh zo impertinent en ongemakkelijk. Het gesprek gaat opeens over mijn seksleven en daar praat ik niet met iedereen over. Toch voelde ik me vaak verplicht om te antwoorden. En kleurde schaamte mijn wangen rood. Met een knoop in mijn maag gaf ik uitleg, tot in de details. Maar waar was ik mee bezig? Verantwoording afleggen? Mijn onschuld bewijzen? Aan wie, aan mezelf? Of aan mensen als mijn tante, die mij onmiddellijk vroeg: ‘Met wie ben je dan allemaal naar bed geweest, Mirjam?’

Ik voelde mij in het nauw gedreven, maar gaandeweg leer ik en ik hoorde mezelf antwoorden: ‘Eerlijk gezegd heb ik geen behoefte om mijn seksleven met jou te bespreken.’ En ook voor mijn tandarts en fysiotherapeut had ik nu een antwoord: ‘Is dat van belang voor de behandeling?’ Mijn moeder wil nog altijd geloven dat ik hiv heb gekregen door een slordige huisarts in Afrika. Foutje

met een injectienaald. Zo hoeft zij zich niet te schamen. Maar ik heb het, zoals de meesten van ons, door onbeschermde seks. En van wie? Dat heeft mij nooit echt beziggehouden. Ik neem niemand iets kwalijk, ik was er zelf bij. Inmiddels ben ik het zat om andermans nieuwsgierigheid te bevredigen. Ik vertel alleen nog maar wat ík graag kwijt wil. En ik leg ook niet meer uit dat dit iedereen kan overkomen, zelfs de vrouw van de dominee. Dus zeg ik nu meestal: ‘Ik heb genoten met iemand van een mooi moment. Een tijd later bleek dat ik hiv had.’ That’s it en dat mag iedereen van me weten. hello gorgeous 17

REIZEN tekst Frank van Schie illustraties Henk Hageman

Als je op reis gaat naar een land binnen of buiten Europa, wil je natuurlijk weer gezond terugkomen. In sommige landen kan je vervelende en soms gevaarlijke ziekten oplopen zoals diarree, malaria, huidproblemen en seksueel overdraagbare aandoeningen. Ook is het goed je te realiseren dat in een aantal landen de medische voorzieningen minder goed zijn dan in Nederland.

GOED VOORBEREID OP REIS 18 hello gorgeous

Voor je vertrekt is het verstandig advies in te winnen bij de GGD. Hier kun je advies krijgen van een reizigersadviseur die werkt volgens de richtlijnen van het Landelijk Coรถrdinatiecentrum voor Reizigersadvisering (LCR). Voor ieder land gelden standaardadviezen wat betreft vaccinaties en medicijnen ter voorkoming van malaria. Voor reizigers met hiv gelden, naast de gebruikelijke adviezen, soms andere of extra adviezen. In het advies op maat dat je krijgt, houdt de reizigersverpleegkundige rekening met jouw specifieke gezondheidstoestand. Waar nodig vindt overleg met een arts plaats.

Last minute Kom op tijd voor advies. Voor mensen met hiv is dit extra belangrijk. Tegen sommige ziektes is voor de vakantie een serie van vaccinaties nodig. Soms moet er bij mensen met een verminderde afweer voordat ze op reis gaan, ook een antistof bepaling (titer) gedaan worden om te kijken of het vaccin goed is aangeslagen. Kom dus in ieder geval acht weken voordat je op reis gaat. Het heeft echter zeker ook zin langs te komen voor advies als je een last minute reis hebt geboekt; ook dan kun je nog zo goed mogelijk beschermd worden. Neem info mee van de laatste onderzoeken bij de specialist: je ziektegeschiedenis, aantal CD4-cellen en een overzicht van de medicatie die je slikt. Neem ook je vaccinatie boekje mee als je dat hebt!

Bij de advisering van hivpositieve reizigers moet bijvoorbeeld rekening worden gehouden met:

CD4 cellen minder dan 500/mm3 wordt voor levend virus vaccins zoals gele koorts en het bof-mazelen-rode hond Verhoogde vatbaarheid (BMR) vaccin de kans op voor (tropische) infechet oplopen van de ziekte ties en andere aandoeafgewogen tegen de kans ningen op bijwerkingen van het Mogelijk verminderde vaccin. effectiviteit van vacciDe vaccinaties die voor naties jouw reis van belang zijn, Contra-indicaties voor worden besproken op sommige vaccinaties het adviesbureau door de Interactie van je genees- reizigersverpleegkundige. middelen met malariaHierbij wordt ook de arts pillen die mogelijk gead- van het bureau ingeschaviseerd worden keld om tot een goed en Praktische problemen verantwoord advies te met betrekking tot komen. o.a. verzekering , inreis- In sommige gevallen is beperkingen en beschik- extra gezondheidsinforbaarheid van behandematie nodig en wordt er ling tijdens je reis. ter plekke contact gezocht met jouw hiv-consulent of specialist. Laat je Via de hepatitis B campagne (landelijk) kun je informeren je gratis laten vaccineren Bij iemand met een aftegen hepatitis B mits je weerstoornis kunnen zich een man bent die seks onverwacht problemen heeft met mannen. Kijk voordoen zoals een nieuop www.manofmietje.nl we infectie of een bijwervoor meer informatie. king van, of interactie met een geneesmiddel. Het is verstandig dat je als hiv-positieve reiziger geïnformeerd bent over Malaria de medische faciliteiten in het land van bestemming. Als je op reis gaat naar De mate van verhoogde een land waar malaria vatbaarheid voor infecties voorkomt, wordt tijdens en verminderde effectihet adviesgesprek maviteit van de vaccinaties lariaprofylaxe (ter voorworden bij voorkeur ingekoming van malaria) schat aan de hand van het uitgebreid besproken. aantal CD4-cellen in het Sommige antimalabloed. riamiddelen kunnen Bepaalde vaccinaties zijn interactie hebben met altijd gecontra-indiceerd hiv-medicaties. bij hiv-positieven, ongeNaast medicijnen is het acht het aantal CD4-cellen. verder natuurlijk belangDit is het geval bij een rijk ook te denken aan BCG-vaccinatie (tegen anti-muggen middelen tuberculose) met DEET, een geïmpregen het gele koorts vaccin neerde klamboe en goed bij gebruik van Maraviroc bedekkende kleding. (Celsentri). Bij mensen met

Goed om te weten Hiv en diarree. De nadruk ligt hier op de risico’s van besmetting met darmbacteriën via voedsel en water. Als je een matige of ernstige afweerstoornis hebt, wordt geadviseerd om antibiotica mee te nemen. Hiv en huidklachten. Bij reizigers met hiv worden relatief vaak huidproblemen waargenomen. Hoewel hierover weinig gegevens bestaan, moet de reiziger op de mogelijke risico’s en preventiemaatregelen worden gewezen. Zo is het bijvoorbeeld verstandig blootstelling aan de tropenzon te beperken en zo nodig krachtige UVwerende crèmes te gebruiken. Hiv en worminfectie. Vermijd contact met aarde door niet op blote voeten te lopen. Hiv en luchtweginfecties. Bij langer dan drie tot vier weken onvoldoende toegang tot adequate gezondheidszorg kan mogelijk antibiotica voorgeschreven worden ter voorkoming van longontsteking. Hiv en tuberculose (TBC). Indien je reist naar een land waar TBC voorkomt, zal je worden doorgestuurd naar de afdeling tuberculosebestrijding voor verdere informatie.

Tenslotte Neem op reis voldoende medicijnen, een medicijnpaspoort (te ver krijgen bij je apotheek) en het gele vaccinatieboekje mee. Voor sommige middelen, zoals sterke pijnstillers, ADHD-medicatie, kalmeringsmiddelen en medicinale cannabis is een door jouw arts ondertekende verklaring nodig. Zorg voor een reisverzekering waarin een snelle terugkeer naar Nederland is verzekerd als dit nodig is.

Allemaal een heel goede reis en veel plezier! Voor meer info kijk op: www.lcr.nl Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering www.minbuza.nl Ministerie van Buitenlandse Zaken www.istm.org International Society of Travel Medicine

Bron: Landelijke protocollen reizigersadvisering, februari 2013.

hello gorgeous 19

REIZEN tekst Leo Schenk illustratie Henk Hageman

Verenigde Staten Sinds 2010 zijn mensen met hiv ook welkom in de VS. Voordat je het land binnenkomt, moet je nog wel een formulier invullen waarop gevraagd wordt of je een overdraagbare ziekte hebt. Omdat hiv van de lijst van overdraagbare ziektes is gehaald, kun je hier met â&#x20AC;&#x2DC;neeâ&#x20AC;&#x2122; antwoorden.

Medicijnen Gebruik je medicijnen, neem die dan altijd mee in de originele verpakking (met bijsluiter) in je handbagage. Dit geldt voor alle medicijnen die je gebruikt, dus niet alleen voor je hivremmers. Je kunt een medicijnenpaspoort meenemen dat je kunt afhalen bij je apotheek. Zorg er in ieder geval voor dat je de namen van je medicijnen kent.

De wereld lonkt. Maar ben je met hiv overal welkom? En wat te doen met je pillen? Tips voor reizigers met hiv.

Langere trips Neem ook altijd wat extra medicijnen mee. Ga je langer dan drie maanden weg, overleg dit dan altijd met je arts en je apotheek. Je kunt voor meer dan drie maanden aan medicijnen meenemen, maar het is helaas niet vanzelfsprekend dat je apotheek hieraan meewerkt.

Oeps! Op! Als je toch zonder medicijnen komt te zitten, ga er dan niet vanuit dat je deze kunt halen in een buitenlandse apotheek. Je moet dan naar een ziekenhuis. Jouw specifieke hiv-medicijnen zijn bovendien waarschijnlijk niet overal verkrijgbaar.

Visum Heb je een visum nodig voor een land en wordt er bij de aanvraag gevraagd naar je hiv-status verzwijg deze dan. Jammer dat dit nog moet, maar het scheelt extra problemen.

ONDERWEG MET HIV

20 hello gorgeous

Douaneverklaring Je internist of consulent kan een verklaring voor je uitschrijven, waarin staat dat je de meegebrachte medicijnen nodig hebt voor eigen gebruik. Dit kan helpen bij de controle op het vliegveld. Deze douaneverklaring (ook wel doktersverklaring genoemd) is niet verplicht, behalve wanneer je naalden bij je hebt omdat je bijvoorbeeld diabetes of hepatitis C hebt. Meldt dit dan voor de controle aan de security.

Europa

Buiten Europa

Voor mensen met hiv zijn er geen beperkingen om te reizen naar andere landen binnen de Europese Unie. Opvallend is dat de enige uitzondering hierop een onderdeel is van ons eigen koninkrijk: mensen met hiv mogen niet werken of stage lopen op Aruba.

Mensen met hiv mogen als toerist een aantal landen niet bezoeken, of het is niet zeker of je makkelijk met je hiv-medicatie wordt toegelaten. Dit geldt bijvoorbeeld voor EquatoriaalGuinea, Irak, Papoea-Nieuw-Guinea, Katar, Salomonseilanden, Singapore, Soedan en Jemen. Als je buiten de EU gaat reizen, kun je op www.hivtravel.org checken of er inreisbeperkingen zijn.

China China heeft ook de inreisbeperkingen voor mensen met hiv opgeheven. Je krijgt echter geen visum als je er wilt gaan wonen.

Niet verplicht Als iemand van de douane of security tijdens je reis vraagt welke ziekte je hebt, hoef je niet te noemen dat je hiv hebt. Hou het algemeen: â&#x20AC;&#x2DC;Ik heb een chronische ziekte.â&#x20AC;&#x2122; Bron: Plusapotheken.nl, met dank aan Loek Elsenburg.

welkom sommige restricties deportatie kort verblijf niet toegestaan ontheffingsvergunning vereist

hello gorgeous 21

BERLIJ N

WERELDBURGERS Hoe is het om als homoman met hiv te leven in Berlijn, New York en Kaapstad?

22 hello gorgeous

REIZEN tekst Corinna Gekeler fotografie Henri Blommers

Naam John Beek (62) Woont in Berlijn Hoe lang heb je hiv? ‘Ik weet het sinds 1989. Ik moet ergens in 1983 zijn geïnfecteerd.’ Gebruik je hiv-medicijnen? ‘Sinds de komst van de combinatietherapie in 1996 neem ik hiv-medicatie.’ Hoe worden je pillen vergoed in jouw land? ‘Ze vallen onder de verplichte basisverzekering ziektekosten.’ Hoeveel mensen met hiv wonen er in jouw stad? ‘De gegevens over 2012 spreken van 15.000 personen, waarvan 11.000 mannen die seks hebben met mannen.’ Is er een hiv-vereniging in je stad? ‘Niet in de zin van een pure belangenorganisatie. Er zijn een aantal zelfhulporganisaties, informatieplekken en allerlei voorzieningen. Inclusief cafés, restaurants en seksparties waar wordt vermeld positives welcome.’ Is Berlijn een hiv-vriendelijke stad? Kun je open zijn over je hiv? ‘Zoals overal zijn ook hier allerlei reacties mogelijk. Het is belangrijk zelf te bepalen waarom en hoe je spreekt over je hiv-positieve status. De doorsnee homo in Berlijn

is liberaal. Een agressieve reactie is een uitzondering in de homoscene, maar een afwijzing door een seksdate kan altijd voorkomen.’ Waar in Berlijn woon je? ‘In Kreutzberg. Hier wonen veel buitenlanders, dus ik voel me er thuis. De kleinschaligheid van wonen is hier nog voelbaar, inclusief gezonde sociale controle.’ Waarom ben je naar Berlijn verhuisd? ‘In 2006 ben ik hier gekomen. Voor de liefde en omdat ik de stad altijd al aantrekkelijk vond.’ Is er iets wat je absoluut gezien moet hebben als je Berlijn bezoekt? ‘Kom je voor de eerste keer, begin dan met het zogenaamde Regierungsviertel, de Potsdamer Platz en het Stelenfeld, ter herdenking aan de vermoorde Joden. Het aanbod van eten, toneel, muziek en het nachtleven is ontzettend groot. En de natuur vind je overal waar de stad ophoudt, maar ook er middenin met de Tiergarten.’

hello gorgeous 23

NEW YORK

24 hello gorgeous

REIZEN tekst Sylvia Vissers fotografie Sylvia Vissers en Henri Blommers

Naam Felix Garmendia (51) en Denis Beale (60) Wonen in New York Hoe lang weten jullie van je hiv? Felix: ‘Ik sinds 1986 en Denis sinds 1985.’ Gebruiken jullie hiv-medicijnen? Denis: ‘Ja, allebei.’ Hoe worden de pillen vergoed in jullie land? Denis: ‘Die worden vergoed door onze verzekering. Daarnaast zijn er nog regeringsprogramma’s die de medicijnen vergoeden, maar niet elke staat heeft die, of vergoedt medicatie. Hierdoor verhuizen mensen met hiv als het even kan naar een staat waar het wel is geregeld.’ Is New York een hiv-vriendelijke stad? Felix: ‘Ja, de stad is erg hivvriendelijk. Er wonen veel mensen met hiv. Wij zijn altijd open geweest over onze status. Natuurlijk zijn er altijd mensen die fout reageren, maar daar zitten we niet mee.’ Denis: ‘Ook daten is vaak geen probleem. De meeste homomannen zijn goed geïnformeerd en niet bang.’ Hoeveel mensen met hiv leven er in je stad? Felix: ‘Er zijn 100.000 mensen met hiv in de stad, maar ook nog duizenden die niet weten dat ze hiv hebben.’

Waar in New York wonen jullie? Felix: ‘Upper Manhattan. Ik kom oorspronkelijk uit Puerto Rico. Het was daar heel gevaarlijk om als homo te leven en dat is het nog steeds. Toen ik negentien was, ben ik naar New York verhuisd. Het was het paradijs voor homo’s in die tijd en het is nog steeds dé stad om in te wonen voor mij.’ Denis: ‘Ik ben hier geboren en zal hier altijd blijven wonen. Mijn vorige partner is gestorven aan de gevolgen van aids. Na zijn dood heb ik op Fire Island een aantal huizen gebouwd, die in het hoogseizoen worden verhuurd aan homostellen. Felix en ik woonden eerst ook deels daar en deels in New York, maar doordat Felix nu gebonden is aan een rolstoel, wonen we nu vooral in New York.’ Wat moet je absoluut hebben gezien als je in New York bent? Felix: ‘Fire Island, een eiland voor de kust van New York, waar vooral homo’s hun zomer doorbrengen. Makkelijk te bereiken vanuit New York.’ Denis: ‘Je moet ook de toiletten in het Gay & Lesbian Center bezoeken, ontworpen door Keith Haring.’ hello gorgeous 25

KA APSTAD

26 hello gorgeous

REIZEN tekst Leo Schenk fotografie Tako Soulman en Henri Blommers

Naam Tako Soulman (49) Woont in Kaapstad Hoe lang heb je hiv? ‘Ik heb hiv sinds 1984 en slik sinds 2007 hiv-medicatie.’ Hoe worden de pillen vergoed? ‘Ik krijg mijn pillen nog in Nederland. Ik probeer twee keer per jaar naar Nederland te komen, waar ik mijn hiv-consulent in het Slotervaart ziekenhuis zie en een nieuw recept voor zes maanden aan medicatie meekrijg. Ik overweeg om de medicatie hier te gaan aanvragen. Het is makkelijker en het kost niets. Er is een organisatie hier die heet Health 4 Men. Hiv-medicatie is er gratis verkrijgbaar, plus alle medische zorg, inclusief praatgroepen en psychosociale ondersteuning. Ik twijfel nog om mijn verzekering in Nederland op te zeggen. Het voelt nu nog als een zekerheid, voor het geval er iets gebeurt en ik opgenomen moet worden of zoiets. Niet dat het hier allemaal zo slecht is geregeld, maar het is toch een grote beslissing om me helemaal afhankelijk te maken van het Zuid-Afrikaanse systeem.’ Is Kaapstad hiv-vriendelijk? ‘Ik vind van niet. Ondanks de relatief grote homopopulatie is hiv nog een groter taboe dan bijvoorbeeld in Nederland.’

Hoeveel mensen met hiv wonen er? ‘Ik heb gehoord dat 25-35% van de homo-populatie hiv heeft. Zuid-Afrika is één van de zwaarst getroffen landen ter wereld qua hiv. Van de 45 miljoen inwoners is 10-15% geïnfecteerd.’ Waar woon je in Kaapstad? ‘In Seapoint. Samen met mijn partner ben ik elf jaar geleden in Johannesburg gaan wonen omdat hij daar een baan kreeg. Nadat we uit elkaar zijn gegaan, ben ik naar Kaapstad verhuisd. Hier run ik een zogenaamd halfway house voor herstellende verslaafden die uit een afkickcentrum komen. Er zijn vier slaapkamers en acht bedden en ik woon zelf in een kamer in de achtertuin. Het is enerverend en interessant werk en het geeft veel voldoening.’ Wat moet je absoluut zien als je in Kaapstad bent? ‘Kaapstad is een toeristisch hoogtepunt van Zuid-Afrika, met de Tafelberg, Robbeneiland en een hoeveelheid aan prachtige stranden en ander natuurschoon. Hoeveel ruimte heb je? Ik kan wel een half paginaatje volschrijven aan toeristische tips.’

hello gorgeous 27

MIJN SEKSVERHAAL tekst Leo Schenk illustratie Henk Hageman

Ik was in shock. Mijn laatste test was toen vijf jaar geleden en ik voelde me verplicht om alle mannen met wie ik seks had gehad, in te lichten. Ik maakte op mijn laptop een spreadsheet van al hun namen en besloot iedereen op de lijst te bellen. Ik dacht alleen aan wie ik had kunnen infecteren en niet aan wie mij had geïnfecteerd. Alle mannen die ik belde, reageerden goed. Er was er zelfs één die weer met me wilde daten. Ik realiseerde me toen dat hiv niet het einde van het daten hoeft te betekenen.

‘Waarom zou hij me willen slaan?’

Lucy* (38) is geboren in Ierland. Na een bezoek aan Amsterdam werd ze verliefd op de stad en besloot er te gaan wonen. Vier jaar geleden hoorde zij dat ze hiv heeft. Eerst voelde ze zich verplicht dit met haar dates te delen. Nu bepaalt ze zelf of en wanneer ze het zegt.

De eerste date na mijn diagnose was met een Marokkaan, een soort mini-gangster type. Ik was erg onzeker en dacht de hele tijd aan hoe ik het hem moest vertellen. Een goede vriendin van me zei dat ik het niet bij mij thuis aan hem moest vertellen, want wat als hij mij zou slaan.

Waarderen en ‘EEN AANTAL JAREN geleden had ik een periode waarin ik niet goed voor mezelf zorgde. Ik had een drukke baan, ging veel uit, bezocht vaak feestjes, dronk veel en gebruikte drugs. Op een gegeven moment werd ik ziek. Ik liet me testen en hoorde dat ik hiv heb. 28 hello gorgeous

Slaan? Waarom zou hij mij willen slaan? Dit maakte mijn onzekerheid alleen maar erger. Toen ik het hem had verteld, reageerde hij heel goed en zei hij dat hij zich geen zorgen maakte en dat het hem niet kon schelen dat ik hiv heb. We vreeën veilig, maar op een keer knapte het condoom

respecteren hello gorgeous 29

MIJN SEKSVERHAAL boulimia had en had staan kotsen in de badkamer. Van Malawi verhuisde ik naar Dar es Salaam. Daar ontmoette ik een Nederlandse jongen. We gingen uit, dronken veel en hadden lange, mooie gesprekken. Ik vertelde het hem ook niet, en we hadden onbeschermde seks. Ik maakte me hier zorgen over, maar we gingen hiermee door. Paranoïde Op een avond vertelde hij Na het geknapte condoom, mij dat hij als kind een niertransplantatie had besloot ik met de hivgehad. Als hij ooit hiv zou behandeling te beginnen. krijgen, zou hij moeten Ik had gelezen dat vroeg stoppen met zijn medicijbeginnen goed voor mezelf zou zijn, plus dat mijn nen hiervoor, omdat die virus dan ondetecteerbaar niet samen zouden kunnen met hiv-medicatie. werd, zodat ik mijn partIk dacht: eerst ontmoet ik ners ertegen beschermde. In die tijd werkte ik bij een die paranoïde Afrikaan groot bedrijf en ik verbleef en nu deze man…help! hiervoor regelmatig in Ongeduldig Afrika. Ik woonde een tijdje in Malawi. In AmIk ging terug naar Amstersterdam is er goede hivdam en ik dacht dat we zorg en kun je behandeld elkaar waarschijnlijk nooit worden, maar daar gaan meer zouden zien. Dat had mensen nog steeds dood ik mis. In Amsterdam zagen aan aids en ze kunnen we elkaar regelmatig op het niemand vertellen. Skype. Hij zei dat hij me Ik had daar een vriendje, miste en vroeg of hij bij die paranoïde was over hiv. Hij zei: “Jullie zijn gek mij zou kunnen logeren in Amsterdam. Jullie gaan als hij weer in de stad was. Toen we elkaar weer naar wilde feestjes, waar zagen, vertelde ik het hem. jullie waarschijnlijk Hij vertrok geen spier en allemaal hiv oplopen.” vroeg me waarom ik het Ik durfde het hem niet te hem vertelde. “Dat hoef vertellen, omdat ik bang je toch niet te doen?” Ik was dat hij kwaad zou wilde hem zo veel uitlegworden. Ik moest in de gen, dat ik hem een brief ochtend mijn pillen schreef. Daarin vertelde nemen, met eten. De avond daarvoor verstopte ik over het Zwitsers standpunt. Hij vroeg mij of hij ik dan steeds een broodje de brief kon laten lezen in de badkamer. Als in aan een goede vriend van de ochtend de wekker hem die dokter was. Ik was ging, sloot ik mezelf op zenuwachtig, maar zei dat in de badkamer, at het het goed was. Die avond broodje en nam mijn pilkwam hij op bezoek en len, om daarna weer bij hij zei: “Het is waar, mijn hem in bed te kruipen. Ik rook zo naar broodje kaas, vriend de dokter zegt dat je mij niet kunt infecteren.” dat hij waarschijnlijk geNa deze jongen had ik met dacht moet hebben dat ik en hij nam een PEP kuur. Ook toen maakte hij zich nog steeds geen zorgen. Ik bleef langer bij hem dan ik zou hebben gemoeten. Ik voelde me veilig en beschermd en was bang om anderen te ontmoeten en wéér door het hele proces van het vertellen te moeten gaan.

30 hello gorgeous

nog twee mannen een relatie. De ene was een stuk jonger dan ik. Hij sloeg op hol toen ik het hem vertelde en rende het huis uit. Een paar dagen later kwam hij terug en bood zijn excuses aan. De ander reageerde kalm, maar was erg verdrietig. Hij moest huilen en zei dat hij het erg voor mij vond. Vroeger was ik een pleaser. Nu ben ik ongeduldiger met mannen. De andere kant van het spectrum. Ik zou willen dat ik er ergens tussenin zou kunnen zitten en niet al te ongeduldig word tegenover mijn dates. Het is goed om empatisch te zijn tegenover mensen die er niet veel van afweten. Een vriendin zei dat ik misschien mijn manier van daten moest veranderen. Eerst investeren in iemand en pas als ze vertrouwd zijn, vertellen dat ik hiv heb. En pas seks hebben, als ze goed reageren. Ik heb dit een tijdje gedaan maar dat is niet wie ik ben. Ik vertel het nu wanneer ik er klaar voor ben. En nu vertel ik het dus vaak meteen bij de eerste afspraak en ik heb nog geen slechte reactie gekregen. Voor mij heeft het te maken met hoe je jezelf presenteert: als je jezelf ziet als slachtoffer, dan word je ook slachtoffer. Sommige mensen klagen over hoe hiv hun leven heeft verwoest. Bij mij heeft het ervoor gezorgd dat ik niet meer zelfdestructief ben. Hiv gaf mij een wake up call. Als ik geen hiv zou hebben gehad, zou ik waarschijnlijk dood zijn. Het klinkt gek maar het is zo. Ik ben dankbaar dat ik mezelf meer heb leren waarderen. En respecteren.’

‘Hiv gaf mij een wake up call.’

Oproep Voor MIJN SEKSVERHAAL zijn we op zoek naar mensen die openhartig over hun seksuele dilemma’s willen praten. Waar loop jij tegenaan? En, als je al een oplossing hebt gevonden, welke is dit? Stuur een mail naar info@hello-gorgeous.nl als je ook een keer je verhaal wilt vertellen.

*De naam in dit artikel is gefingeerd.

WIN EEN KAARTJE

hello gorgeous lezersactie de toneelhit uit new york

henriëtte tol regie

freek bartels

job gosschalk

frederik brom jelle de jong vertaling

coot van doesburgh

thijs römer

toneelbeeld

frans jansen

Neem een abonnement op

kevin hassing daniel cornelissen oren schrijver

kostuums

alette kraan

casting

Kemna Casting

www.thenormalheart.nl

win 2 kaartjes! voor The Normal Heart Een aangrijpend en waargebeurd verhaal over de opkomst van de aidsepidemie in New York in de jaren ‘80. Een onvergetelijke theaterbelevenis die aantoont dat in de liefde iedereen gelijk is. De voorstelling gaat op 1 augustus 2013 in première en is tot en met 11 augustus te zien in het DeLaMar theater in Amsterdam.

Ga naar www.hello-gorgeous.nl/ abonnement. Je kunt ook een abonnement cadeau doen aan een vriend of vriendin. Deze actie loopt tot 20 juli 2013. De winnaars krijgen daarna bericht. hello gorgeous 31

HIV-INDUSTRIE tekst Leo Schenk fotografie Jan van Breda

Hiv is geen 32 hello gorgeous

HIJ IS EEN BEKENDE in de Amsterdamse homoscene door zijn vorige baan bij COC Amsterdam, maar tot voor kort onbekend in het hiv-veld. Sinds april is Pieter Brokx de nieuwe directeur van de belangenvereniging voor mensen met hiv.

‘IK MOET JE WAT VERTELLEN.’ Hoe gaat het inwerken, Pieter? ‘De HVN is een uitgebreide organisatie, met veel verschillende groepen en secties. Er werken veel mensen. Dat is leuk, maar ook erg intensief. De eerste twee weken van mijn

Pieter Brokx (42) is de nieuwe directeur van de Hiv Vereniging Nederland (HVN). ‘Ik vind het fijn om me in te zetten voor mensen die mijn hulp nodig hebben.’

Waarom heb je op deze baan gesolliciteerd? ‘Mijn baan als plaatsvervangend directeur bij het COC Amsterdam hield op. Toen ik ging nadenken over wat ik zou willen doen, kwam iemand met deze vacature. Bij het COC hield ik me ook bezig met het opkomen voor de belangen van mensen die het niet zo makkelijk hebben. Mijn werk was gericht op Amsterdam en op uitvoerende activiteiten. Deze baan gaat verder en is veel interessanter met onderwerpen als stigmabestrijding en rechten van mensen met hiv.’ Is dit je droombaan? ‘Ik droom nooit over mijn toekomst. Toen ik de vacature las, dacht ik: dit is de baan. Toen ik me er in ging verdiepen, dacht ik dat ook en toen ik ging solliciteren, dacht ik dat nog steeds. Ik vind het fijn om me in te zetten voor mensen die mijn hulp nodig hebben. Om mijn talenten en competenties te gebruiken, zodat ik aan het eind van de dag een verschil heb gemaakt,

Ik ken er zelfs meer dan ik dacht. Vanaf het moment dat bekend werd dat ik deze baan heb, zijn er in de eerste maand drie bekenden naar me toegekomen die zeiden: “Ik moet je wat vertellen”. Het geeft aan dat er nog veel mensen zijn die het verborgen moeten of willen houden, omdat ze bang zijn voor de reacties van anderen.’ Is het feit dat je geen hiv hebt een issue geweest voor de sollicitatiecommissie? ‘Het is even een discussie geweest of de nieuwe directeur hiv moet hebben of niet. Voor beide valt iets te zeggen. Uiteindelijk is gekozen voor diegene die het meest geschikt was. Ik denk niet dat de vereniging is gebaat bij iemand die wel hiv heeft, maar niet beschikt over de competenties van een directeur. Hiv is geen competentie.. Ik denk dat je meer hebt aan iemand die weet hoe een vereniging werkt, dan aan iemand die tot de achterban behoort.

competentie aanstelling had ik elke ochtend een gesprek met Robert Witlox, de vorige directeur. Dat ging voornamelijk over praktische zaken. Momenteel heb ik gesprekken met de organisaties waar we mee samenwerken en onze financiers.’

in plaats van alleen maar geld te verdienen voor een baas.’ Wat is je persoonlijke betrokkenheid bij hiv? Ik heb zelf geen hiv, maar doordat ik actief ben in de homobeweging, ken ik veel mensen met hiv.

Als je straks mensen gaat aannemen, hebben mensen met hiv dan je voorkeur? ‘We zijn nu enkele bestuursleden aan het werven en het is natuurlijk raar als ik zou zeggen dat iemand hiv moet hebben. Het is afhankelijk van de taken en functies die iemand hello gorgeous 33

HIV-INDUSTRIE heeft. Ik denk dat vooral betrokkenheid met hiv belangrijk is.’ Jullie zoeken per 1 november ook een nieuwe voorzitter. Moet deze hiv hebben? ‘Ik denk dat als je een directeur hebt zonder hiv, dat het dan wel belangrijk is dat een voorzitter hiv heeft.’

HIV-CV Naam Pieter Brokx Werkt als directeur van de HVN Is ook zakelijk partner van de fotostudio House of XY, het bedrijf van zijn echtgenoot Was ooit vrijwilligerscoördinator en plaatsvervangend directeur bij COC Amsterdam en financial controller voor Center Parcs

De vereniging heeft ongeveer 1.600 leden, wat weinig is als je kijkt naar de 18.000 bekend hiv-positieven in ons land. ‘Volgens mij is 1.600 geen slechte score als je naar andere patiëntenverenigingen kijkt, maar het is natuurlijk beter wanneer je meer leden hebt. Van die 18.000 zouden minstens 10.000 mensen lid moeten zijn van de HVN.’ Dan heb je nog even te gaan. ‘Mensen worden tegenwoordig minder snel lid van iets. Het nadeel van de HVN is ook nog eens dat mensen bang zijn om post van ons te ontvangen, terwijl die toch altijd discreet wordt verzonden. Wat mij betreft zou iedereen die met hiv te maken heeft, lid moeten zijn. We krijgen dan een sterke vereniging, die een krachtige vuist kan maken als het gaat om de belangen van mensen met hiv.’

RAADGEVERS Een van de belangrijkste doorbraken van de laatste jaren is het Zwitsers standpunt, dat gaat over het feit dat mensen die succesvol worden behandeld, het virus niet meer kunnen overdragen. Wist je van het standpunt voordat je directeur van de HVN werd? 34 hello gorgeous

‘Ik wist ervan, maar niet veel. Ik ben getrouwd met een man die ook geen hiv heeft, dus het is niet van toepassing op ons.’ Licht je vrienden en bekenden er over in, nu je er meer van weet? ‘Ik heb het er met ze over. Meer in de trant van informatie geven, dan om te zeggen: je moet het zo en zo doen. Of je nu wel of niet hiv hebt, je hebt zelf altijd die keuze. Dat moet nooit door anderen bepaald worden.’ Zeggen je vrienden met hiv je al wat de HVN allemaal moet doen? ‘Ik krijg best veel input van mijn vrienden met hiv. Het zijn mijn tentakels in de community, maar ze zijn niet mijn belangrijkste raadgevers. Daar heb ik mijn staf en het bestuur voor. Sinds ik deze baan heb, krijg ik regelmatig berichten via Facebook en Twitter van mensen die zeggen: “Weet je wat jullie eens zouden moeten doen….” Wat ik daar vooral aan merk, is dat we onze communicatie wat scherper moeten krijgen. Want veel van wat deze mensen willen, doen we al. Alleen weten ze het niet. We hebben bijvoorbeeld een goede website die up to date is, maar als mensen die niet bezoeken, dan heeft het niet veel zin. We moeten ervoor zorgen dat men naar onze website komt.’ Je bent heel actief op sociale media. Die zijn goed om mensen naar je site en activiteiten te krijgen. ‘Ik vind de vertegenwoordiging van de HVN op sociale media nog te weinig. Daar ga ik zeker iets aan

doen. Het blijft lastig. Niet iedereen zal ons liken op Facebook, omdat ze niet willen dat hun vrienden te weten komen dat ze hiv hebben. Ik weet niet of de HVN op Twitter erg actief moet zijn. 140 Tekens per tweet is echt niet genoeg voor de HVN.’

Wat vindt Pieter van hello gorgeous? ‘Het is schitterend! Het ziet er mooi uit, met goede informatie. Een echte glossy. Wat ik heel goed vind, is dat het niet voor een kleine doelgroep is geschreven. De buurvrouw van mijn moeder was een keer bij haar op bezoek en die begon er ook in te bladeren. Dat is goed, omdat je de informatie naar buiten wilt krijgen. Ons eigen blad Hivnieuws wordt al heel lang goed gemaakt. Het is goed als een redactie van een blad wordt uitgedaagd om creatief te zijn. In the end zijn we altijd medestanders, omdat we hetzelfde proberen te bereiken.’

De HVN is gebaat bij veel leden, zodat er een sterke vuist kan worden gemaakt in het opkomen voor de belangen van mensen met hiv. Ga naar www.hivnet.org voor een lidmaatschap.

COLUMN tekst Bertus Tempert beeld Henri Blommers illustratie Henk Hageman

VERLANGEN Willems speelt Helmer, een boerenzoon van middelbare leeftijd, die in zijn eentje de boerderij runt. Zijn oude, zieke vader heeft hij op een kamer boven gelegd om meer ruimte voor zichzelf te hebben. Hun relatie is slecht, de oude baas noemt zijn zoon ‘een rare snuiter’.

‘NAAR VRIENDSCHAP zulk een mateloos verlangen.’ Deze zin van Jacob Israël de Haan staat gebeiteld in het homomonument in Amsterdam. Zelden werd het gevoel dat deze woorden bij mij oproepen, treffender verbeeld dan door Jeroen Willems. Sinds ik de film Boven is het stil heb gezien, krijg ik de donkere, ondoorgrondelijke ogen van deze prachtacteur niet meer uit mijn hoofd.

Er gebeurt weinig op de boerderij. Melkrijder Johan komt dagelijks langs. Helmer ontloopt hem meestal, terwijl hij hem bespiedt vanachter een beslagen raam. Je voelt dat er ooit iets is gebeurd tussen hen. De melkrijder kijkt verliefd naar de boerenzoon, maar meer dan een paar zinnen wisselen ze niet. Er komt een jonge, nieuwe knecht. Beide mannen begluren elkaar, ze praten

amper. Het zijn de handelingen en de blikken waar het om draait. Frustratie, angst, eenzaamheid, hunkering en het onuitgesprokene zijn duidelijk voelbaar. Helmer verlangt naar liefde en warmte, maar deze lijken onbereikbaar. Een week voor zijn plotselinge dood zag ik de acteur in een club in de Amsterdamse Kerkstraat, omringd door vrienden. Wat mij toen opviel waren zijn gitzwarte, droevige kijkers met een blik van onbereikbaarheid en alleen voelen. Dezelfde oogopslag die mij zo trof in de film. Was hij die avond in een sombere bui of was dit zijn naturelle look? Na zijn overlijden verschenen mediaberichten dat hij succesvol in zijn werk was, maar een ingewikkeld privéleven zou hebben. Daar weet ik natuurlijk niets van. Wel weet ik dat zijn blik me raakte. Ook ik ken het gevoel van eenzaamheid ondanks dat er mensen om je heen staan. Komend van het platteland uit een zwaar protestant gezin herken ik Helmers – of moet ik zeggen Jeroens – worsteling maar al te goed. Verlangens worden gelukkig vaak ook wel vervuld. hello gorgeous 35

GEZONDHEID tekst Mariette Hermans fotografie Taco Smit visagie Damaijanti Jagtenberg

Ze veroorzaakten een kleine rel toen ze informatie over de connecties van politici en bestuurders met de tabaksindustrie bekend maakten. Maar naast lobbyist en activist zijn Pauline Dekker en Wanda de Kanter vooral arts, en voeren ze motiverende gesprekken met rokers over stoppen. ‘Wij zijn niet tegen rokers. We hebben zelf gerookt.’

Iedereen kan het Gemotiveerd stoppen met roken

36 hello gorgeous

Pauline Dekker en Wanda de Kanter kennen elkaar uit Amsterdam. Ze werkten in het VU Medisch Centrum en het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis. Pauline Dekker steekt gelijk van wal: ‘Toen we begonnen als artsen, van 1980 tot 1990, gingen er veel jonge mensen dood aan aids. In 1996 kwamen de hiv-remmers en konden mensen met medicatie doorleven. Als longartsen vinden we het dan ook extra verdrietig wanneer hivpatiënten overlijden aan longkanker.’ Haar collega Wanda de Kanter vult naadloos aan: ‘Van roken kun je heel ziek worden. Wat een contrast met de beeldvorming over rokers. Al die gezonde, stoere, gelukkige mensen in sigarettenreclames staan niet in verhouding tot de werkelijkheid.’ Twintig keer per dag Nederland telt vier miljoen rokers, twee miljoen rokers overlijden aan de gevolgen van roken, en de helft daarvan voor het 65e levensjaar. Dekker en De Kanter maakten als longartsen veel mensen mee die jong overleden en dachten telkens: dit is onnodig. Daarom lanceerden ze in februari samen met onder meer onderzoeksjournalist Stella Braam de website tabaknee.nl en hekelden daarmee de macht van de tabaksindustrie. De campagne is deel van hun uitgebreide strategie om roken en de gevolgen ervan te beperken. Zo onderhouden ze www.nederlandstopt.nu en www.rookalarm.nl. De Kanter: ‘Rookalarm maakt jonge kinderen en hun ouders bewust van de manier waarop de tabaksindustrie werkt.’

Pauline Dekker Wanda de Kanter

hello gorgeous 37

GEZONDHEID Ze zijn niet tegen rokers, onderstreept ze: ‘Zij kunnen er juist weinig aan doen. Roken wordt vaak gezien als vrije keuze, dus ook als eigen schuld als je eraan dood gaat, maar tabak is enorm verslavend. Net zo verslavend als heroïne,

maar dat gebruik je maar één keer per dag en niet twintig. Vervangrokers Het enige moment dat rokers kunnen kiezen, zo menen de longartsen, is wanneer ze hun eerste sigaret opsteken. Wanda de Kanter: ‘Maar dat doe je in je puberteit als je brein lange termijngevolgen nog niet kan overzien. Je bent dan binnen een paar weken verslaafd.’ Een belangrijk deel van hun lobbywerk richt zich dan ook op preventie. Dekker: ‘Die vier miljoen rokers in Nederland blijven gelijk, terwijl er mensen stoppen en doodgaan aan de gevolgen van roken. Dus er moeten nieuwe rokers bij komen. We noemen dat de replacement: vervangrokers. Dat zijn meestal kinderen.’

Naast hun politieke campagnes motiveren ze mensen om te stoppen met behulp van hun boek, luister-cd en scheurkalender Nederland stopt! Met roken (2011), en in de rookstoppoli in Beverwijk. Ook lichten ze andere zorgprofessionals voor over motiverende gespreksvoering. Op 1 december 2012, tijdens de informatiebijeenkomst over leven met hiv in Carré, speelden ze zo’n gesprek na: Dekker als arts in witte jas, De Kanter met een grote pruik als patiënt. Anusmondje Dekker: ‘We deden eerst voor hoe het niet moet. Zeggen, “je moet stoppen”, heeft geen enkele zin. Hoe het wel moet? Zullen we het even doen?’ Prompt

Stap voor stap stoppen met roken Bij de rookstoppoli van het Rode Kruisziekenhuis in Beverwijk vul je een uitgebreid stappenplan in. De eerste stap is het boek Nederland stopt! Met roken lezen. Het is ook als luister cd te verkrijgen. Hierin leer je onder meer veel over je verslaving: de fysieke en psychische kanten ervan, de mate van de hunkering tijdens een dag en de stoffen die er in sigaretten verwerkt zijn die het verslavend maken. Vervolgens sta je stil bij je eigen motivatie. Ook beschrijf je de voordelen van het roken, je eerdere stoppogingen en de

38 hello gorgeous

moeilijkheden die je ervaart met stoppen. In het plan vind je ook een aantal oppeppers, zoals: ‘Als ik stop met roken kan ik meer tijd besteden aan zaken die mij energie geven. Ik word na verloop van tijd een meer ontspannen en een vrolijker mens.’ Bovendien is er veel aandacht voor je eigen rookgedrag. Wanneer rook je je lekkerste sigaret, met wie rook je samen, op welke momenten van de dag rook je? Je beschrijft uitgebreid wat je gaat doen als je in de verleiding komt, en wie je van je stopplannen op de hoogte brengt.

Ook sta je stil bij de beloning die je jezelf geeft en wat je aan eventuele gewichtstoename gaat doen. De laatste stappen gaan over terugval en toegeven aan de hunkering. Als je weer een sigaret opsteekt, denk je dan dat alles is verloren en koop je onmiddellijk weer een pakje? Of pak je de draad weer op in het besef dat je daarna weer wat meer weerstand zal moeten bieden aan de hunkering?

Je vindt het stappenplan op de site www.nederlandstopt.nu

trekt Dekker haar jas wat strakker om zich heen en gaat rechtop zitten. De Kanter speelt dat ze alleenstaande moeder is met hiv en een slechte longfunctie heeft. Haar dochter is in de puberteit en eigenlijk zou ze haar moeten vertellen over haar hiv. Dekker: ‘Ik wil het vandaag even over roken hebben, vindt u dat goed?’ De Kanter knikt matig enthousiast. Dekker: ‘Kunt u me vertellen waarom u rookt?’ De Kanter: ‘Het is mijn maatje, een deel van wie ik ben. En het houdt me slank. Ik heb veel stress met de opvoeding zo alleen. En nu die hiv er nog bij.’ Dekker: ‘Ik begrijp het. U rookt omdat het deel is van uw identiteit en u heeft het gevoel dat het de stress in uw leven vermindert. Ik snap dat u dat niet zomaar wilt opgeven. Als u een cijfer zou moeten geven tussen 0 en 10 in hoeverre u zou willen stoppen, wat is dat dan?’ De Kanter: ‘Een 8.’ Dekker trekt haar wenkbrauwen op. De Kanter: ‘Ja dokter, ik ben zo’n tweeduizend euro per jaar kwijt. En dat met een opgroeiende dochter die ook wel eens wat nieuws wil. En die rimpels he? Je slijt sneller, zeker met mijn medicatie. Van roken krijg je zo’n anusmondje.’ Afkickverschijnsel Hier vallen ze uit hun rol. In Carré was het anusmondje een grote hit. De Kanter: ‘Ik verraste Pauline ermee. Ik zag dat ze haar lachen moest inhouden.’ Dekker: ‘En ik herhaal dat dan heel bekakt. Hilarisch.’

Ze hervatten het gesprek als dokter en patiënt waarbij de dokter steeds begripvol samenvat, hulp aanbiedt, de wilskracht van de patiënt bevestigt en stap voor stap een plan maakt om te stoppen. De Kanter: ‘Het is puur iemand een spiegel voorhouden en meelevend zijn.’ Dekker: ‘Mensen die leven met hiv, hebben vaak veel stress rond het hebben van hiv. Dat kan leiden tot de gedachtekronkel dat roken helpt tegen stress.’ Dat je rustig van roken wordt, is een mythe, wil ze maar zeggen. ‘Verslaving maakt je in eerste instantie onrustig. De onrust die je voelt als je niet rookt is een afkickverschijnsel. De nicotine in je bloed daalt en dat voelt aan als stress. Dus het lijkt alsof je rustiger wordt als je dan een sigaret opsteekt, maar dat is een sprookje. Je zou niet onrustig zijn als je niet rookte.’ Behalve individuele hulp bij het stoppen, voorlichting aan professionals en hun preventieve antitabakslobby, richten ze zich ook op het stigma dat heerst ten aanzien van ziekte en sterven door roken. De Kanter: ‘Mensen met longkanker krijgen vaak de vraag of ze gerookt hebben. Alsof ze het dan vervolgens zelf hebben gedaan. Er heerst veel schuld en schaamte onder mensen die ziek zijn van het roken. Misschien is dat vergelijkbaar met hiv en onbeschermde seks. De schuld wordt gelegd bij het individu. Wij willen van dat stigma af, van “eigen schuld, dikke bult”. Aan mensen met baarmoederhalskanker vraag je toch ook niet of ze veel seks hebben gehad?’

Opa Dekker en De Kanter zijn zelf gestopt. Wanda de Kanter: ‘Ik rookte tot zes jaar geleden nog. Niet tijdens mijn zwangerschappen, maar daarna begon ik gewoon weer. Ik maakte de

werkelijkheid weg, zoals je dat doet als je verslaafd bent. Tot mijn dochter me op een dag betrapte. Ze vond het feit dat ik als longarts rookte niet eens het meest schokkend. Dat ik het deed als moeder, dat vond ze erg. Maar als je rookt, heb je allerlei gedachtenkronkels in je hoofd. Je weet wel dat het ongezond is, maar je zegt bijvoorbeeld, opa is er ook oud mee geworden.’ Stoppen valt dan ook niet mee. De Kanter: ‘De meeste mensen hebben wel vijf of zes pogingen nodig voordat ze echt gestopt blijven. Maar lees het stappenplan in ons boek, maak je drijfveren en onbewuste koppelingen expliciet en zoek begeleiding. Want iedereen kan het.’ ‘Ja’, vult collega en zielsverwant Pauline Dekker aan: ‘maak ons werkeloos.’

Roken en hiv Deens onderzoek onder 3000 mensen met hiv laat zien dat er in 60 procent van de sterfgevallen in deze groep een verband was met roken. Roken is voor iedereen slecht, maar mensen met hiv die roken, hebben drie keer meer kans om hieraan dood te gaan dan rokende hiv-negatieven. De onderzoekers concluderen daarom ook dat het belangrijk is om stoppen-met-rokenprogramma’s op te nemen in de reguliere hiv-zorg.

hello gorgeous 39

ADVERTENTIE

Goed georganiseerd, stijlvol en ingetogen. Het team van Monuta Vogelzang stelt uw wensen altijd voorop.

ACTIEF VOOR IEDEREEN DIE LEEFT MET HIV

Monuta Vogelzang. We zijn 24 uur per dag bereikbaar op 06 - 25 07 28 24 of via info@monutavogelzang.nl. Ook als u niet bij ons verzekerd bent. Kijk ook op www.monutavogelzang.nl.

HVN kan dit alles blijven doen bij voldoende leden en vrijwilligers. HVN heeft 1500 leden en 150 vrijwilligers. Help HVN sterk te blijven: WORD LID!

Kijk op www.hivnet.org. Standaard lidmaatschap is 42 euro (of desgewenst lager of hoger naar inkomen)

Hiv behandelcentrum in het Medisch Centrum Jan van Goyen Maatwerk, daar staan we voor; doordat je wordt behandeld door een vaste internist en verpleegkundige, bouwen we een band met elkaar op en zorgen we ervoor dat je de behandeling krijgt die op je lijf is geschreven. We onderscheiden ons door onze betrokkenheid, persoonlijke benadering en locatie. Je kan bij ons ook terecht voor een anonieme hiv sneltest op maandag van 16.30 - 19.30 uur voor 25 euro (contant afrekenen).

Persoonlijk, deskundig en vertrouwd.

info@jvg.nl • 020 - 662 24 94 • www.jvg.nl 40 hello gorgeous

Danzigerkade 9E 1013 AP Amsterdam T +31 (0)642 632 898 albert.roele@imagobeheer.eu www.imagobeheer.eu

hello pozzums sun dance party for hiv positive men only 18 augustus 20 oktober 16-20h - €7.50 club church kerkstraat 52 www.clubchurch.nl

BEELDREPORTAGE tekst Leo Schenk fotografie Taco Smit

Forever & always Vijf mensen en het verhaal achter hun tattoos.

â&#x20AC;&#x2DC;Als ik het even niet meer zie zitten, herinnert mijn tattoo me er aan dat het leven gevierd moet worden.â&#x20AC;&#x2122;

hello gorgeous 41

BEELDREPORTAGE

Bevoorrecht Naam Marten Bos (58) Plaats tattoo linkerschouder

Marten: ‘Vorig jaar ben ik een half jaar naar Thailand geweest. Ik dacht: ik kan het nu en ik moet het gewoon doen. De reis was voor een deel ook ingegeven door de aidsepidemie in de jaren tachtig en negentig. Voordat ik zelf hiv had, was ik actief in de Bond voor Seropositieven (voorloper Hiv Vereniging – red.) In die tijd werden mensen met hiv nog vaak ziek of gingen dood, waardoor veel werkzaamheden voor de bond werden gedaan door mensen zonder 42 hello gorgeous

hiv. Ik ben er op een gegeven moment mee gestopt, maar ben het altijd wel blijven volgen. Toen dacht ik nog dat ik de dans ontsprongen was. Tot ik acht jaar geleden zelf hiv bleek te hebben. In Thailand heb ik een tatoeëerder gevraagd om de zin ‘fortunate with the opportunities’ voor mij te vertalen in het Thais. Gedurende mijn reis kwam deze zin naar boven. Ik kon naar een land reizen en ik kon er ook weer weggaan. Terwijl de mensen die ik ontmoette nog niet eens uit hun dorp waren geweest. Vergeleken met hen ben ik een bevoorrecht man.’

hello gorgeous 43

BEELDREPORTAGE

Verbondenheid Namen Henk Hageman (46) en Sander de Groot (50) Plaats tattoo binnenkant linkerarm

Henk: ‘Vlak voor mijn verjaardag in 2010 kreeg ik mijn hiv-diagnose te horen. In die tijd zat ik ook in een vechtscheiding. Mijn vrienden hebben me toen enorm geholpen. Sander voorop. Ze gaven me een tattoo cadeau. Voor mij was het zetten van de tattoo een keerpunt in mijn leven. Ik had geen zin mijn leven te laten bepalen door al die sores. Choose Life staat voor het genieten van het leven.’ 44 hello gorgeous

Sander: ‘Ik wist dat Henk een tattoo liet zetten en heb achter zijn rug om de tatoeëerder gevraagd of hij bij mij dezelfde tattoo wilde zetten. Bij Henk zijn de letters open en bij mij zijn ze dicht. Toen we daar waren heb ik Henk wel eerst gevraagd of het okay was dat ik dezelfde tattoo nam. We kennen elkaar al zo’n 25 jaar en hadden een relatie van tien jaar. De tattoo is een ode aan onze vriendschap.’ Henk: ‘Twee jaar geleden kreeg ik hepatitis C en de tattoo heeft me toen door een moeilijke periode gesleept. Als ik het even niet meer zie zitten, herinnert mijn tattoo me er aan dat het leven gevierd moet worden.’

hello gorgeous 45

BEELDREPORTAGE

Stoere pot

Naam Joke Groen (46) Plaats tattoo rechteronderarm

Joke: ‘Ik werk al veertien jaar bij Mr B. Ik ben begonnen in de winkel in de Warmoesstraat, daarna deed ik mail order en nu werk ik in de groothandel. Ik ken veel mensen met hiv. Sommigen zijn overleden, andere vrienden zijn net geïnfecteerd. Deze tattoo heb ik laten zetten toen ik net één jaar bij Mr B werkte. Het zijn Maoriachtige tekens. Walter, destijds de tatoeëerder bij ons, kwam er mee aanzetten en ik vond het meteen fantastisch. Het was mijn eerste tattoo. Ik heb 46 hello gorgeous

er nu drie en binnenkort laat ik een vierde zetten. Voordat ik mijn eerste tattoo liet zetten, vond ik tattoos gewoon kunst op het lichaam. Maar het hebben van een tattoo betekent veel meer voor mij. Ik ben trots op elke tattoo die ik heb. Het staat voor mij voor persoonlijke vrijheid. Dat ik kan laten zien wie ik ben. Ik ben een stoere pot en heb schijt aan wat anderen daarvan vinden.’

hello gorgeous 47

BEELDREPORTAGE

Voor mama Naam Pim Looze (19) Plaats tattoo net boven de enkel van het rechterbeen

Pim: ‘Mijn moeder heeft hiv. Ze had al hiv toen ik werd geboren. Ik weet niet meer wanneer mijn moeder me vertelde dat ze hiv heeft. Voor mijn gevoel heb ik het altijd al geweten. Ook al heb ik het zelf niet, het is toch een groot deel van mijn leven. Ik ben er mee opgegroeid en weet er veel van. Mijn moeder werkt ook in het hiv-wereldje. Vorig jaar nog waren we samen naar een congres in Mexico. De tattoo van het aidslintje is een steun48 hello gorgeous

betoog aan mijn moeder. Het was best impulsief dat ik het liet zetten. Het was mijn eerste tattoo en ik vroeg haar wat zij ervan vond als ik een aidslintje liet tatoeëren. Ze vond het erg leuk en volgens mij vindt ze dat nog steeds. Ik heb nu vier tattoos. De andere drie hebben geen speciale betekenis. Een tattoo is voor mij een andere vorm van kunst. Ik heb laatst nog een grote laten zetten en ik denk dat er nog wel één bijkomt. Mijn arm vol met tattoos vind ik niet mooi, maar als ik niet oppas heb ik straks heel veel kleintjes. En die maken samen een grote.’

hello gorgeous 49

Identity Design: VBAT Photography: Wouter van Gens & Alessandro Pisano

50 hello gorgeous

ADVERTENTIE

Hans Verhoeven Gay activist en eigenaar van Gays&Gadgets â&#x20AC;&#x201C; Underground te Amsterdam Veel gay toeristen komen naar Amsterdam vanwege het wereldwijde imago van seksuele vrijheid en tolerantie. De laatste jaren hebben wij helaas vaak het tegenovergestelde meegemaakt in onze winkels. Na tientallen jaren op de barricades te hebben gestaan voor vrijheid en gelijkheid voor homo's en lesbiennes dacht ik dat we klaar waren met de strijd. Openlijke vijandigheid en discriminatie nemen echter weer toe. Gelijke rechten zijn niet vanzelfsprekend of permanent, ze moeten door elke generatie opnieuw verworven worden. Ook in 2013 zullen we nog samen moeten strijden voor vrijheid en tolerantie in ons eigen Amsterdam.

De Amsterdam Gay Pride vindt dit jaar plaats van 27 juli t/m 4 augustus. Meer informatie kun je vinden op de website www.amsterdamgaypride.org hello gorgeous 51

LUC - BAT LUC - BAT

GAY & NIGHTGAY • 1/2 & NIGHT Page Largeur • 1/2 Page FU •Largeur 190 x 140 FU •mm 190• xGAY 140PRIDE mm ••GAY Parution PRIDE20/juin/2013 • Parution 20/juin/2013 • Remise 03/juin/2013 • Remise 03/juin/2013 • Repasses •18/07-15/08 Repasses 18/07-15/08

ADVERTENTIE

min 9 min 99 min

2�u�582�u�58 2�u�58

11 min 1111min min

DUS, AMSTERDAM – PARIJS DUS, DUS, AMSTERDAM AMSTERDAM – PARIJS – PARIJS 3U18 3U18 3U18 NET GENOEG NET GENOEG TIJDTIJD OM TIJD U VOOR TE U VOOR BEREIDEN TE BEREIDEN NET GENOEG OM UOM VOOR TE BEREIDEN OP DE OPGAY PRIDE DE GAY PRIDE OP GAY DE PRIDE

THALYS.COM THALYS.COM THALYS.COM LAAT U IN DE WATTEN LAAT U INLEGGEN DE WATTEN DOORLEGGEN ONZE DIENSTEN DOOR ONZE ALVORENS DIENSTEN ZELF ALVORENS UIT DE BOL ZELF TEUIT GAAN. DE BOL TE GAAN. WiFi-verbinding*, ergonomische zetel, ergonomische individueel zetel, stopcontact, individueel gezonde stopcontact, en evenwichtige gezonde maaltijden… evenwichtige maaltijden… LAAT U IN DEWiFi-verbinding*, WATTEN LEGGEN DOOR ONZE DIENSTEN ALVORENS ZELF UITen DE BOL TE GAAN. Zo komt u helemaal Zo komt sereen u helemaal en ontspannen sereen en in ontspannen Parijs aan. Tenzij in Parijs u natuurlijk aan. Tenzij meer natuurlijk dan 3.18 uur meer nodig dan 3.18 uur nodig WiFi-verbinding*, ergonomische zetel, individueel stopcontact, gezonde enu evenwichtige maaltijden… hebt om u klaar hebt te maken. om u klaar te maken. Zo komt u helemaal sereen en ontspannen in Parijs aan. Tenzij u natuurlijk meer dan 3.18 uur nodig VAN THALYS, THALYS, SPONSOR PROUD OF THE SPONSOR AMSTERDAM OF THEGAY AMSTERDAM PRIDE 2013 GAY PRIDE 2013 hebt om PROUD u klaar te maken. THALYS, PROUD SPONSOR OF21Net THE AMSTERDAM GAY 2013 *Dienst geleverd door *Dienst 21Net geleverd en geactiveerd door door en Nokia geactiveerd Siemens door Networks, Nokia PRIDE Siemens onder voorbehoud Networks, onder van beschikbaarheid. voorbehoud vanGratis beschikbaarheid. in Gratis in

HARTE VANWELKOM HARTE WELKOM

VAN HARTE WELKOM

Comfort 1 en voortaan Comfort ook in1 en Comfort voortaan 2 met ook het in Semi-Flex Comfort 2 tarief. met het Semi-Flex tarief.

*Dienst geleverd door 21Net en geactiveerd door Nokia Siemens Networks, onder voorbehoud van beschikbaarheid. Gratis in Comfort 1 en voortaan ook in Comfort 2 met het Semi-Flex tarief.

TALY_1303088_GAYPRIDE_GAY_NIGHT_190x140_NL_V2.indd TALY_1303088_GAYPRIDE_GAY_NIGHT_190x140_NL_V2.indd 1 1

TALY_1303088_GAYPRIDE_GAY_NIGHT_190x140_NL_V2.indd 1

03/06/13 11:33 03/06/13 11:33

VOOR EN DOOR HOMOMANNEN MET HIV 03/06/13 11:33

HVN

HIV VERENIGING NEDERLAND

52 hello gorgeous

PRIDE tekst Leo Schenk fotografie Hylke Schoot

Hans Verhoeven (48) is één van de iconen van Gay Pride Amsterdam dit jaar. ‘Het is belangrijk te weten waar we vandaan komen.’

‘Hiv moet zichtbaar zijn in de botenparade’ ‘Als icoon word je vooral publicitair ingezet voor Gay Pride. Omdat ik al langer bezig ben met het zichtbaar maken van homoseksualiteit in de openbare ruimte ben ik hiervoor gevraagd. In 1988 hebben we bijvoorbeeld met stichting Roze Wester een live radio uitzending gemaakt voor MVS radio. Dat was ver vóór de tijd van de straalzenders zo klein als een sigarettenpakje. We legden een hele lange kabel aan van het COC pand aan de Rozenstraat naar het Homomonument. Alleen dat was al een avontuur! Op het gloednieuwe homomonument stonden twee stoeltjes en een tafel

met daarop een mengpaneel en twee microfoons. Meer was het niet, maar we waren wel zichtbaar op een van de grootste hetero evenementen in de stad: Koninginnedag! Het jaar daarop stonden er marktkramen van organisaties en een podium bij en dat is gaandeweg uitgegroeid.

Gay Games hadden we nooit de huidige Gay Pride gehad. Bij jongere generaties is naar mijn mening te weinig besef dat onze zichtbaarheid niet vanzelfsprekend is en elke dag weer moet worden bevochten.

VALLEN EN OPSTAAN

Ik heb zelf hiv en daar schaam ik me absoluut niet voor. Maar ik weet ook dat er nog genoeg mensen zijn die in minder gelukkige omstandigheden leven met hiv en die zich daarover minder vrij kunnen uiten. Gay Pride moet daarom ruimte bieden aan mensen met hiv en andere minderheden. Ook tijdens de botenparade. Als geen ander weet ik dat het moeilijk is om de financiën rond te krijgen en ik begrijp dat je commercieel moet zijn. Maar je moet ook kijken waar die commercie ingezet kan worden om de zichtbaarheid van bijvoorbeeld hiv te vergroten. Een boot als die van hello gorgeous vorig jaar vind ik heel belangrijk en ik vind het een groot gemis dat het thema hiv dit jaar tijdens de parade buiten de boot dreigt te vallen. Grote commerciële deelnemers zoals ING zouden moeten worden verplicht om naast hun eigen boot ook een thema-boot te adopteren. Op die manier verplicht je die bedrijven om meer te doen dan enkel meevaren met hun eigen boot en alleen feest te vieren, dat is te makkelijk. Het is de volgende stap in het ontwikkelingsproces van Gay Pride: bedrijven moeten kleur bekennen.’

In augustus 1994 hebben we vervolgens met 1.400 vrijwilligers Europride georganiseerd. Tien dagen lang, honderden activiteiten op tientallen locaties. Op de zaterdag liepen we met 80.000 mensen in een parade van de Dam naar het Museumplein, waar 120.000 mensen artiesten zagen optreden, zoals Boy George, en George Michael. Het was de eerste keer dat er door de gay community van Amsterdam zoiets groots werd georganiseerd en met vallen en opstaan hebben we het voor elkaar gekregen. Bijna alles was een succes, behalve de financiën. We kwamen ongeveer tien procent tekort. Toen het financieel mis ging hebben we veel over ons heen gehad. Na Europride heb ik me daarom teruggetrokken uit de gay organisatiewereld en de weg vrij gemaakt voor anderen. Toen Pro Gay me vroeg om icoon te zijn voor Gay Pride, moest ik daar eerst goed over nadenken. Omdat ik het belangrijk vind dat mensen weten waar we vandaan komen, heb ik ja gezegd. Als we vanuit de club die in 1988 kneuterig op het Homomonument een radio uitzending in elkaar sleutelde in 1994 Europride niet hadden georganiseerd, waren er in 1998 geen Gay Games gekomen. En zonder de

ADOPTEREN

GAY PRIDE AMSTERDAM 27 juli tot 4 augustus 2013 www.amsterdamgaypride.nl hello gorgeous 53

DE EXPOSITIE De expositie van Ton of Holland is te zien tijdens Art Pride in galerie CNCPT 13, Prinsengracht 266 te Amsterdam. www.cncpt13.com

HET BOEK Van de tentoonstelling is ook een boek gemaakt. ‘ES GEHT AUCH OHNE Berlin Nachtbuch’ heeft 96 pagina’s. Het kost € 35 en is verkrijgbaar in de boekhandel. ISBN 978 94 91196 14 0

54 hello gorgeous

PRIDE tekst Leo Schenk fotografie Henri Blommers

Taal zonder woorden In galerie CNCPT 13 is vanaf 26 juli t/m 1 september de expositie ‘ES GEHT AUCH OHNE - Berlin Nachtbuch’ van Ton of Holland (56) te zien. ‘Ik vind het leuk om tot een selecte groep te horen.’

‘Ik viel in een diep gat, nadat mijn eerste boek was uitgekomen en ik net een grote tentoonstelling achter de rug had. Ik moest een tijdje weg en de keuze viel op Berlijn. Ik had dertig jaar niet getekend en wilde het weer oppakken. Op de eerste dag in Berlijn zat ik achter de keukentafel met een leeg blad papier voor mij me. Er gebeurde helemaal niets. Een soort writers block. Ik ben toen uitgegaan, wat voor mij altijd goed is voor de inspiratie. Ik kwam in een heel rare buurthomokroeg in Neukölln terecht en dat was meteen zo krankzinnig. De avond erop ging ik weer uit en er gebeurde weer van alles. Ik ben toen 90 dagen uit geweest naar 90 verschillende feesten en heb 90 mensen vastgelegd in 90 aquarellen. In de modewereld wordt alles gedocumenteerd, behalve de mode van homo’s. Terwijl zij juist vaak vooruit lopen. Ik wilde vastleggen hoe homo’s er uit zien als ze uitgaan. Naar een bar, het theater, en ook een galerieopening.

De eerste paar weken was het party time, daarna werd het heel hard werken. Je moet toch iedere dag een tekening maken en 90 feestjes achter elkaar… dat is veel. Op een gegeven moment had ik ook allemaal schema’s in huis hangen. Daarop stond welke feesten er waren en wanneer het druk zou worden.

in Amsterdam niet hun leren broek of tuigje durven aan te trekken. Daar stoor ik me wel eens aan. Het Nederlands gezegde ‘doe maar normaal dan doe je al gek genoeg’ geldt ook echt voor homo’s. Niet voor allemaal, maar wel voor velen. Dat geeft op zich niks, want ik hou me vooral bezig met mensen die wel met hun hoofd boven Geruite sokken het maaiveld uit steken. Ik heb ook een tekening Ik hou van mensen die er gemaakt van The Sisters uitvallen. Die niet tot de of Perpetual Indulgence, massa behoren. Op een die in de scene rondgaan rubberfeest met iedereen om te collecteren voor hivin het zwart valt voor mij bestrijding. Op de tekening diegene op die in het geel zie je een groot aidslint op met blauwe strepen is. Als de achtergrond. Het hoort ik naar een naaktfeest ga er gewoon bij. Hiv is in dan fascineert mij die jononze cultuur aanwezig en gen met geruite sokken in het wordt door die zusters sandalen. Ik kijk wie er inmooi gevisualiseerd. Bij teressant is om te tekenen. de meeste tekeningen staan En dan bedoel ik niet wie ook bierflesjes. Die lopen standaard aantrekkelijk is, als een rode draad door want ik heb ook veel dikke mijn werk heen. Want op en zogenaamd lelijke menwelk feest ik ook kwam, sen getekend. Het zijn men- daar was Beck’s bier. Voor sen die tot mijn verbeelding die tekening van de zusters spreken. staat geen bierflesje, maar Mijn hart ligt in de subculeen collectebus. tuur. Ik vind het leuk om Ooit werd aan Marlene Diettot een selecte groep te trich gevraagd hoe het was horen. Dat komt uit mijn om ouder te worden en niet jeugd. Ik ben katholiek opmeer alle mannen achter gevoed. Als ik een vriendje haar aan te krijgen. Toen had die gereformeerd was zei ze: “Es geht auch ohne” en ik nam hem mee naar Ik was net terug uit Berlijn een roomse kerk met al en ik ging een pakje sigahaar symboliek, dan snapte retten halen. Ik kwam de hij er niets van. Die symbo- buren tegen en die vroegen liek vind je ook in subculmij hoe het was om weer turen. Met allemaal codes terug te zijn. Ik zei dat het waar bij je geen woorden goed was geweest, maar dat hoeft te gebruiken om ze ik wel weer moest wennen te snappen. Homo’s hebben om terug te zijn. Ik woonde ook die codes. Je leest de in Berlijn in een achtertaal zonder woorden. standsbuurt, naast een bordeel. Ik had geen atelier, Bierflesje geen man en vrienden en ik kende niemand. Toen zei Met Pasen komen er veel de buurvrouw: “Ach, es geht Amsterdammers naar auch ohne.” Toen had ik de Berlijn en dan gaan ze in titel van mijn tentoonstelvol ornaat uit. Terwijl ze ling en boek gevonden.’ hello gorgeous 55

‘Ik heb een wonder gezien’

56 hello gorgeous

NIEUW BEGIN tekst Albert Roele fotografie Henri Blommers

Een aidsambassadeur, is dat nog nodig in deze tijd? ‘Zeker wel! De aandacht voor hiv/aids zakt toch gauw in nu er minder mensen aan sterven. Onze doelen hebben we ook nog lang niet bereikt: nul aidsdoden, nul nieuwe infecties en nul stigma en discriminatie.’ Is er dan helemaal niks bereikt de afgelopen dertig jaar? ‘In de afgelopen vijftien jaar heb ik een wonder gezien: van een situatie, waarin hiv gelijk stond aan een doodvonnis tot de situatie nu, waar bijna negen miljoen mensen in lage inkomenslanden behandeld worden en veel mensen met hiv een normaal leven kunnen leiden. Dat zie ik echt als een revolutie in gezondheidszorg, rechtvaardigheid en solidariteit. Ik vind het heel bijzonder daar getuige van te zijn geweest.’

nen omdat ze anders geen geld hadden om zoiets simpels als maandverband te kopen. Dat vond ik zó schrijnend, zo onbestaanbaar. Dat je dus in feite uit armoede hiv oploopt. Zo lang dit soort dingen nog voorkomen, hebben wij nog veel te doen.’

‘Schrijnend hoe je uit armoede hiv oploopt.’ Hulp aan ontwikkelingslanden, is dat de reden dat u voor een nieuwe baan hebt gekozen?

‘Het Global Fund to Fight Aids, Tuberculoses and Malaria in Genève is een particuliere organisatie die veel samenwerkt met instellingen als UNAIDS. Juist door die onafhankelijkheid kan ik straks vanuit mijn nieuwe positie heel goed met overheden op een zakelijke manier hiv- en aidsgerelateerde onderwerpen bespreken. Als investeerder heb je er belang bij dat de programma’s die je onderNa vier jaar stopt Marijke Wijnroks (51) steunt zo effectief mogelijk En dat betekent dat als aidsambassadeur van Nederland. zijn. gevoelige onderwerpen als Ze blijft zich inzetten voor gender- en homoseksualiteit, sekswerk of de ondergeschikte posimensenrechten, en in het bijzonder tie van meisjes en vrouwen voor mensen met hiv, maar dan van- bespreekbaar gemaakt moeten worden.’

uit Genève.

Wat moet er wereldwijd nog gebeuren om hiv verder terug te dringen? ‘Ik was onlangs nog in Swaziland en daar vertelden tienermeisjes mij dat ze vaak onveilige seks hadden met oudere man-

diplomaten, hoog opgeleide mensen, en ik stond versteld van de grove homofobie in die groep. In het Midden-Oosten en NoordAfrika speelt de islam en de familiecultuur een belangrijke rol in het taboe dat daar nog steeds rust op homoseksualiteit en hiv.’ Zijn er ook gebieden waar het met hiv-bestrijding de goede kant op gaat? ‘Gelukkig wel. In de zwaarst getroffen regio Zuid Afrika, zie je dat het aantal nieuwe infecties stabiliseert of zelfs afneemt, en door betere behandeling sterven er minder mensen. Maar ook landen als Vietnam en China gaan tegenwoordig veel pragmatischer om met hiv en aids. Die landen zijn erg geïnteresseerd in onze ervaringen. Laatst was er een delegatie uit Vietnam in Nederland op bezoek om van ons prostitutiebeleid te leren. Ik deel met hen onze worstelingen, ons vallen en opstaan, en ook onze successen.’ Wat is er over vijf jaar anders wanneer we spreken over mensen met hiv?

‘Vanuit Global Fund hoop ik dat we veel praktische verbeteringen kunnen realiseren op het gebied van gender- en mensenrechten. Volksgezondheid kan een Waar vindt u de situatie slimme ingang zijn om voor mensen met hiv zaken die in veel landen het meest zorgelijk? gevoelig liggen, bespreekbaar te maken. In Neder‘Verrassenderwijs in Oostland hoop ik dat de stille Europa, het Midden-Oosten stigmatisering van mensen en Noord-Afrika. Stigma met hiv helemaal is veren discriminatie zijn daar dwenen. Ik verwacht veel wijdverspreid, en maar wei- van de jonge generatie, die nig mensen met hiv krijgen veel meer open staat voor behandeling. Ooit gaf ik erkenning van en respect college aan Oost-Europese voor mensen met hiv.’ hello gorgeous 57

Erik Meijs

Karin de Graaff

Aan de slag 2.0 58 hello gorgeous

WERK tekst Marleen Swenne fotografie Hylke Schoot

Hiv en werk. Voor de één is het een zonnige combinatie, voor de ander een problematisch huwelijk. De Hiv Vereniging Nederland (HVN) startte in maart met een maandelijks spreekuur voor alle werk-gerelateerde vragen.

Spreekuur over alle aspecten van hiv en werk

‘Wacht niet tot er problemen zijn, maar wees de moeilijke situaties voor’, zegt Karin de Graaff van De Graaff Loopbaanadvisering & Training. Zij stond meer dan tien jaar geleden aan de wieg van de re-integratieprojecten die door de HVN werden georganiseerd. Toen konden veel mensen met hiv zich dankzij de nieuwe medicatie weer richten op werk en een loopbaan. De re-integratieprojecten bleven lange tijd bestaan en inmiddels is er ook vraag naar meer en andere informatie.

dat iemand op onterechte gronden, bijvoorbeeld doordat hij open is over zijn hiv, problemen krijgt op zijn werk of op een zijspoor komt te staan. Of dat ZZPers belemmerd worden in hun ambities. We willen natuurlijk ook ondersteuning bieden aan mensen die werk zoeken of die te maken hebben met instanties zoals het UWV.’

VERNIEUWD AANBOD

De HVN vond dat het, gezien de diversiteit van de vragen, anno 2013 tijd was voor een vernieuwd aan‘Houdt het bod rondom hiv en werk. Dat werd ontwikkeld in heft in eigen samenwerking met Karin handen.’ de Graaff en Erik Meijs, die werkzaam is bij Bureau Intervu. Erik Meijs heeft veel ‘Wat blijft’, zegt Karin, ‘is ervaring met re-integratie dat je het gevoel kan heben loopbaanbegeleiding, ben door je hiv extra kwets- onder andere met mensen baar te zijn. Het is sowieso met hiv. Hij is ‘het gezicht’ een lastige tijd, het is crisis. van het spreekuur en deJuist nu zijn mensen gegene die in eerste instantie neigd te blijven zitten in aan de slag gaat met de een situatie die ongezond vraag. Karin wordt ingevoor ze is, nog los van hiv. schakeld bij specifieke verOf je nu werk hebt of werk zoeken rondom re-integrazoekt, als je te lang wacht tietrajecten en loopbaanmet actie ondernemen, wor- begeleiding. Ook zijn er den veel zaken nodeloos in de loop der jaren goede ingewikkeld. Daarom is contacten opgebouwd met het ook zo belangrijk altijd de belangrijke instanties. het heft in eigen handen Erik: ‘In de paar maanden te houden.’ dat we draaien, heb ik voor een aantal mensen al wat Ronald Brands, stafmedekunnen betekenen. Mijn rol werker voor maatschapis wisselend, ik zie mezelf pelijke en juridische beals een soort spin in het langenbehartiging bij de web, maar wel een onafHVN, zag de laatste jaren hankelijke. Soms heb ik zelf de vragen rondom hiv en direct een antwoord, soms werk diverser worden. bel ik een instantie of be‘Onder werkgevers en ook drijfsarts voor advies, soms onder collega’s heersen nog zal ik moeten bemiddelen. steeds veel vooroordelen Afhankelijk van het onderen misvattingen. Helaas werp en de wens, ben ik ontbreekt het bij velen nog niet alleen vraagbaak, maar aan de juiste kennis over ook iemands spreekbuis. hiv. We willen voorkomen En als het voor iemand te hello gorgeous 59

WERK emotioneel wordt, kan ik makkelijker zakelijk blijven. Bovendien kost al die uitzoekerij, dat getelefoneer en geregel vaak veel tijd. Meer dan je zou denken in ieder geval. Omdat we over een groot netwerk beschikken, kan ik meestal sneller aan de juiste informatie komen. Via het spreekuur kan ik iemand dus ook veel tijd besparen.’

GEEN DREMPEL

Spreekuur Hiv en werk Iedere eerste maandag van de maand bij de Hiv Vereniging tussen 11.00 - 13.00 uur; Eerste Helmersstraat 17 Amsterdam. Wie anoniem wil blijven kan altijd een telefonische afspraak maken: (020) 6202122. www.positiefwerkt.nl is de centrale plek voor informatie en vragen over werken en hiv. Hier vind je ook de actuele openingstijden van het spreekuur.

Mark van Dongen* vroeg en kreeg advies via het spreekuur. Hij is goed te spreken over de aanpak en de begeleiding: ‘Mijn werkgever startte voor mij een reintegratietraject. Ik wilde daarbij het liefst zoveel mogelijk zelf de regie houden, ik wist alleen niet hoe ik dat zou aanpakken. Daarom ben ik naar het spreekuur gegaan. Als je een traject via je werkgever of via de arbodienst krijgt, moet je maar afwachten of iemand begrip heeft of kennis van je situatie. Ik wil om allerlei redenen op mijn werk niet helemaal open zijn over mijn hiv. Dat hoeft ook niet. Op dit spreekuur hoefde ik niet zoveel uit te leggen. Je kunt er van uitgaan dat men goed op de hoogte is van de hiv-gerelateerde zaken. Voor mijn gevoel was er in dat opzicht geen drempel. Samen met Erik heb ik besloten een traject te volgen bij Intervu. Tot nu toe ben ik heel tevreden over het verloop. Ik voel me er gehoord.’ Ook Sander de Boer* meldde zich bij het spreekuur: ‘Ik ben eigenlijk heel gezond, maar ik worstelde met een aantal vragen waarbij mijn huidige werk een rol speelde. Ik heb geen vast dienstverband en soms

60 hello gorgeous

zou ik best wat gas terug willen nemen. De vorm van mijn contract staat dat niet echt toe. Dus ik vroeg me af wat voor mij een goede aanpak zou zijn. Op het spreekuur kreeg ik uitvoerig advies, we konden rustig van gedachten wisselen. Ik kreeg handige tips mee voor de toekomst en ik heb me gewenteld in de aandacht. Ik vroeg me wel af of ik hier op mijn plaats was, omdat er aspecten spelen die niets met hiv van doen hebben. Maar daar was Erik

‘Op dit spreekuur hoefde ik niet zoveel uit te leggen.’ het niet mee eens.’ ‘Vaak is al snel duidelijk in welke richting er een oplossing gevonden kan worden. Als iemand niet op zijn plaats is, krijgt hij dat wel te horen’, zegt Erik. ‘En het liefst geven we dan nog een advies mee over waar hij wel goed terecht kan. Het allerbelangrijkste is dat we ondersteunend zijn. Er kleven altijd aan alles risico’s. Die verhelderen we, brengen we in kaart en natuurlijk gaan we ook in op de andere kant: de mogelijkheden. We ondersteunen en adviseren, maar tenslotte moet je zelf je eigen afwegingen maken.’ *Omwille van de privacy zijn de namen van Mark van Dongen en

Tips & Tricks • Ga na wat je echt heel graag wilt doen en streef dat na. • Ontwikkel een goed netwerk. • Houd de relatie met je huidige werk zo goed mogelijk... ook als je er weg wilt of moet! • Word je gekeurd in het kader van de WIA? Laat je vantevoren voorlichten, zodat je jouw zaak positief kan beïnvloeden!

Sander de Boer gefingeerd.

Meer tips kun je vinden op www.positiefwerkt. nl/informatiepunt

ADVERTENTIE

KERKSTRAAT 4 AMSTERDAM EXPOSITIE TON OF HOLLAND 26 JULI- 2 SEPTEMBER

CNCPT13 Prinsengracht 266 1016HH Amsterdam www.cncpt13.com

hello gorgeous 61

Rick van Veldhuizen

Raoul Fransen Dos Santos

62 hello gorgeous

TWEEGESPREK tekst Gerrit Jan Wielinga fotografie Henri Blommers

actueel & brutaal

Raoul Fransen Dos Santos (35) weet sinds september 1992 dat hij hiv heeft en woont tegenwoordig met zijn man en twee labradors boven Amsterdam. Rick van Veldhuizen (18) woont samen met drie andere studenten in Leiden en kwam er in november 2012 achter dat hij hiv heeft. hello gorgeous sprak met ze en ging op zoek naar verschillen en overeenkomsten tussen twee mannen die twintig jaar na elkaar de diagnose hiv hebben gekregen.

Twee mannen, twee verhalen Raoul ‘Op mijn vijftiende kreeg ik een brief van iemand met wie ik seks had gehad op vakantie, waarin zij schreef dat ze hiv had. Ik heb me toen laten testen en bleek ook positief.‘

Rick ‘Ik ben uit de kast sinds mijn twaalfde en ben seksueel actief sinds mijn dertiende. In het begin was ik soms best onvoorzichtig. Ik was niet consequent onvoorzichtig, maar minder oplettend dan een hello gorgeous 63

TWEEGESPREK

‘Mijn ouders dachten dat ik binnen tien jaar dood zou zijn.’ Rick

64 hello gorgeous

jaar later. Vanaf mijn veertiende liet ik me testen bij de huisarts, en vanaf mijn zestiende elk halfjaar bij de GGD. Ik vind het best ironisch dat ik positief ben geworden in de periode dat ik juist erg voorzichtig was.’ Raoul: ‘Omdat ik niet alle aandacht naar me toe wilde trekken thuis en een destabilisatie van het gezin wilde voorkomen, heb ik het pas op mijn 21e aan mijn ouders en broertjes verteld. Het kon ook niet anders want ik liep op dat moment rond met een netvliesontsteking.’ Rick: ‘Ik heb het mijn ouders vrijwel direct verteld. Ze raakten in paniek omdat ze dachten dat ik binnen tien jaar dood zou zijn. Toen heb ik ze veel informatie toegeschoven. Nu is alleen mijn moeder nog constant bezorgd. Mijn oudste zusje had ooit op school een presentatie over hiv gegeven, waardoor dat gesprek fijn en rationeel kon blijven.’ Raoul: ‘Natuurlijk doet zo’n uitslag emotioneel gezien wel wat met je. Daarom was het erg belangrijk voor me om zoveel mogelijk feiten te verzamelen in het begin. Toen ik hiv bleek te hebben, was er nog geen internet, dus was het in vergelijking met nu een stuk lastiger om informatie te vinden. In de plaatselijke bieb kon ik bijvoorbeeld alleen een heel technisch boekje van TNO vinden. Gelukkig had ik een internist waar ik veel aan had en vond ik veel steun bij de Hiv Vereniging: de plek waar informatie en mensen bij elkaar komen.

Ik ben me toen ook gaan inzetten als vrijwilliger voor de vereniging. Zo ben ik voorlichtingen gaan geven op scholen en heb ik later Jong Positief mee opgericht.’

nog heel bewust over na of ik het iemand vertel of niet. Het is een soort sommetje in mijn hoofd: wat heb ik eraan en wat heeft die ander eraan? Ik weet hoezeer het je relatie kan veranderen, zeker in de tijd vóór de behandeling.’

GEHEIMHOUDEN

Rick: ‘Als ik op datingsites zit, valt het me wel op hoe Rick: ‘Voordat ik mijn diag- laconiek er met veilige nose kreeg, wist ik al heel seks wordt omgespronveel over hiv. Ik heb vriengen. Zo van: doe maar den die positief zijn en die zonder! Ik denk dat de me veel informatie hadden meeste mensen zich wel gegeven, maar ik heb ook bewust zijn dat ze risico veel van internet gehaald. lopen, maar het risico te Het werd mij snel duidelijk gering inschatten. Ik ben waar ik goede informatie altijd erg open over mijn moest halen. Die fora staan hiv. Dat is een kwestie helaas vol onzin, maar gevan eerlijk en verantwoorlukkig hebben veel institu- delijk zijn. Ik ben nog ten hun database ontsloten niet aan de medicatie en zodat het vrij gemakkelijk zou het niet kies vinden is om wetenschappelijke iemand anders te infecartikelen over het onderteren. Er zijn natuurlijk werp te lezen. Ook bleek altijd mensen die me niet de informatievoorziening meer interessant vinden in de homoscene erg waarals ik open over mijn hiv devol. Doordat ik die kennis ben, maar ik heb daar al vooraf in huis had, denk geen problemen mee. Ik ik dat ik mijn hiv ook beter weet dat het niet persoonkon plaatsen, al bleef de lijk bedoeld is.’ diagnose zelf natuurlijk wel een schok. Raoul: ‘Ja, ik ken dat. Voordat ik mijn man kende, heb Raoul: ‘Het was in het ik altijd wel angst gehad begin wel lastig voor me om het over te dragen. Die om het voor mijn familie angst is over de jaren heen geheim te houden, maar minder geworden, zeker ik wilde gewoon de fijne na de komst van effectieve sfeer thuis behouden. behandeling. Ik geloof in Dat niet iedereen heel het principe dat, als je seks erg bezorgd ging doen en hebt op basis van gelijkdat ik onevenredig veel heid, je allebei gelijke veraandacht zou krijgen. antwoordelijkheid draagt Ik heb ook twee jongere over hoe veilig die seks is. broertjes. Maar het kwam Zelf heb ik er een goed genatuurlijk wel voor dat ik voel bij als ik open ben over het er met vrienden over mijn hiv. Al ben ik daar nog had gehad en dat zij het weinig mee bezig, vooral weer aan hun ouders vernu de kans op infectie met telden en dat die ouders een onmeetbare viral load dan mijn ouders wilden vrijwel nihil is. Waar ik me bellen. Dan was het best meer druk over maak zijn een gedoe om dat te vooronder andere gevolgen van komen. Ook nu denk ik er behandeling op langere

Praten met iemand die ook hiv heeft Sta je voor een belangrijk moment in je leven met hiv? Wil je het je familie vertellen of sta je op het punt om met hiv-medicatie te beginnen? Bij het Marieke Beverlanderhuis werken vrijwilligers die zelf hiv hebben en met wie je kunt praten. Bel voor een afspraak: (020) 665 20 99 en kijk op www.mbhuis.nl voor meer info.

hello gorgeous 65

TWEEGESPREK termijn. Goed onderzoek daarnaar is ontzettend lastig. Krijg je die hartaanval of die vorm van kanker ook zonder hiv? Wat zijn de effecten van jarenlang pillen slikken? Daar weten we op dit moment echt te weinig van. Wat dat betreft blijft de kwaliteit van voorlichting erg belangrijk.

LIEFDE VINDEN Rick: ‘Ik heb nog niet zo’n helder idee van mijn toekomst, wel plannen, maar niet concreet. Nu studeer ik Nederlands in Leiden en compositie aan het Conservatorium van Amsterdam. Het liefst wil ik zoveel mogelijk naar buiten treden met mijn composities en mensen enthousiast maken voor muziek. Trouwens (met een enorme glimlach), ik associeer seks nogal eens met muziek. Als je klarinet speelt moet je ook de juiste lipspanning hebben. Hoewel ik nu ontzettend van mijn vrije leven geniet, lijkt het me ook fijn om op een gegeven moment de liefde te vinden, op welke manier dan ook. Raoul: ‘Wat de toekomst betreft, denk ik dat ik behoorlijk ben beïnvloed door de tijd waarin ik hiv heb gekregen. Het was destijds toch een doodvonnis. Sindsdien leef ik in principe van dag tot dag. Hoewel: ik ben wel getrouwd, heb een pensioenverzekering en heb samen met mijn man een huis gekocht. Dat dan weer wel. Maar ver vooruit kijken doe ik eigenlijk niet. Zolang ik plezier in mijn werk heb (als beleidsmedewerker bij een kleine internationale 66 hello gorgeous

NGO op gebied van medicijnresistentie – red.), vind ik het allemaal prima. Wat ik trouwens ook belangrijk vind, is mijn vrijwilligerswerk bij het Marieke Bevelanderhuis. Het project heet Praten met iemand die ook hiv heeft en dat is nuttig werk. Er zijn toch best veel mensen die niet weten waar ze naar toe moeten met hun hiv en graag eens met iemand anders met hiv van gedachten willen wisselen over het onderwerp zonder alles uit te hoeven leggen. Eerlijk gezegd moet ik er nu vandoor om die reden.’ Rick: ‘En ik moet er weer vandoor om te helpen als vrijwilliger bij het Composers’ Festival op het conservatorium. Bedankt voor de koffie!’

Jong Positief Deze sectie van de HVN is mede opgericht door Raoul en organiseert regelmatig activiteiten voor jongeren met hiv. Kijk op hivnet.org/jongpositief voor meer info.

Die-hards Bij deze sectie van de HVN, voor mensen die al langere tijd leven met hiv en aids, zijn ze op zoek naar nieuwe coördinatoren. Heb je zin en interesse? Neem dan contact op met het Servicepunt van de vereniging: servicepunt@hivnet.org.

‘Ik heb er een goed gevoel bij als ik open ben over mijn hiv.’ Raoul

hello gorgeous 67

ACTIVISME tekst Leo Schenk beeld Warning Brussel

Laurent, kun je me vertellen wat Warning is? ‘Warning is een Franstalige actiegroep die zich inspant voor de gezondheid en het welzijn van lesbo’s, homo’s, biseksuelen en transgenders. Naast Warning Brussel zijn er nog aftakkingen in Frankrijk, Canada en Zwitserland.’ Hoe is Warning ontstaan?

Laurent Gaissad (46) is president van Warning Brussel, die met hun laatste campagne Mr HIV 2013 de tongen losmaakt in België.

‘Warning Paris werd in 2004 opgericht uit onvrede met hoe Act Up Parijs destijds onbeschermde seks tussen hiv-positieven veroordeelde. In die tijd was er bij de professionele hiv-organisaties veel morele verontwaardiging over bareback seks tussen mensen met hiv, die de volledige verantwoordelijkheid kregen toebedeeld voor de verdere verspreiding van hiv. Act Up Parijs en veel geïnstitutionaliseerde hivorganisaties weigerden een verband te leggen tussen hun morele verontwaardiging over barebacken en het criminaliseren van hiv.’

WE LATEN NIET MET ONS SOLLEN! Wanneer werd Warning Brussel opgericht? ‘Dat was in 2009. Een jaar ervoor kwam het Zwitsers standpunt naar buiten, over het positieve effect van behandeling op infectiositeit van mensen met 68 hello gorgeous

WARNING PRESENTS WARNING PRESENTS

013 2013

IN CERHTAAT? W

2013 2013

FUCK

IST PDTLIYM N O E I R E R ROFS

SER

2013 2013

2013

SERO

O AITUSIDDE L L T O A SOAT O MI SFER

WARNING PRESENTS WARNING PRESENTS

WARNING PRESENTS

2013 2013 2013

DIGN

SÉRO

FOLLE

SÉRO

WARNING PRESENTS

2013

SERO

DIGN

OLLE

TAIN INCER

F SÉRO

SÉRO

FUCK

TTITU A O R E S

WARNING PRESENTS

T N E R IFFÉ2013

D O R É S

WARNING PRESENTS

R E I F O SER 2013

2013

SERO 2013

2013

E D U T I OATT

SER SERO

MI SERO

WARNING PRESENTS

T? WHA

GEOIS

OUR SEROB

WARNING PRESENTS

013

WARNING PRESENTS WARNING PRESENTS WARNING PRESENTS

L LA FA SO

SI DO

FUCK

NDLY

FRIE SERO

2013

HAT?

W SERO

hello gorgeous 69

SER

ACTIVISME hiv. In Frankrijk kwam er meteen een reactie op van de Nationale Aids Council. Deze omarmde het standpunt van de Zwitsers en verklaarde zich voorstander van behandeling als preventie. In België bleef het echter angstvallig stil. Warning Brussel werd opgericht om deze stilte te doorbreken. Wij vinden dat de ‘altijd vrijen met condoom’ boodschap niet meer effectief is, zeker niet in de homoscene. Vanaf het begin hebben we behandeling als preventie hoog op onze agenda staan.’

GEGIJZELD Waren de bestaande hiv-organisaties blij met jullie komst?

Wist je dat? De naam Warning komt van een single van zangeres Adeva uit 1989. Het verwijst naar het doel van de organisatie om homomannen te voorzien van de benodigde informatie om bewust en in volledige vrijheid hun keuzes te maken.

70 hello gorgeous

‘Wij kregen vooral veel nare reacties uit die hoek, omdat we de condoomboodschap ter discussie stelden. Wij werden gezien als een organisatie die risico promootte. Twee medewerkers van de Franstalige preventie organisatie Ex Aequo werden ontslagen toen zij vrijwilliger voor Warning Brussel werden. Ons land is nog steeds erg traag als het gaat om het inzicht dat er meerdere manieren zijn om jezelf en de ander te beschermen tegen hiv, dan het condoom alleen. Wij proberen dit door lobbyen te veranderen. De epidemiologie van België is schandalig. Volgens een Europese studie staan we tussen Estland en Letland in als het gaan om het aantal hiv-infecties. Wij vechten tegen het establishment dat hiv-preventie en -zorg heeft gegijzeld.’

Hoe is het om als mens met hiv in België te leven? ‘Als ik kijk naar mijn eigen stad Brussel is er een grote discrepantie tussen het imago van ‘hoofdstad van Europa’ en de manier waarop mensen met hiv veel van hun zorg zelf moeten betalen. In Frankrijk bijvoorbeeld, wordt zodra je hiv hebt

‘De epidemiologie in België is schandalig.’ alle zorg volledig vergoed. In België worden alleen je medicijnen vergoed, voor al het andere moet je zelf opdraaien.’ Jullie lijken op Poz&Proud, de homosectie van de Hiv Vereniging Nederland. Deze groep houdt zich naast belangenbehartiging voor homo’s met hiv ook bezig met informatievoorziening en het creëren van ontmoeting en support. Jullie zijn alleen politiek bezig? ‘Dat klopt. We komen regelmatig samen, maar dit zijn politieke bijeenkomsten. We zijn geen support groep.’ Maar mensen met hiv die bij elkaar komen om kennis en ervaringen te delen, dat is toch voor een deel ook support? ‘Natuurlijk gebeurt er tijdens deze bijeenkomsten wel iets wat je support zou kunnen noemen. Mensen ontmoeten elkaar, worden misschien verliefd op elkaar of hebben seks.

Maar het organiseren van support staat niet in onze taakomschrijving. Ik geloof ook niet dat het iets is wat je kunt afdwingen.’ De signalen die mensen afgeven tijdens deze bijeenkomsten kunnen jullie gebruiken als voeding voor je politieke acties. ‘Zeker. Een vriend van ons had anale kanker en we wilden daar iets mee doen. Geen medische respons, maar iets wat ook het seksuele plezier zou benadrukken. We hebben toen een workshop over anale seks georganiseerd onder de naam Fuckshop, samen met de sm-scene, een seksshop en enkele bestaande hiv-organisaties. Tussen het praten over hoe te spoelen en te fisten, lichten we mannen in over de anatomie van de anus. Het was voor de medewerkende hiv-organisaties de eerste keer sinds lange tijd dat men weer samenwerkte met deze sm- en leerscene.’

VROLIJKE HOMO’S MET HIV Hoe is het idee ontstaan voor de Mr HIV campagne? ‘Een aantal jaren geleden hadden we hier een overheidscampagne om het stigma te bestrijden. Er waren enkele bekende Belgen die op de foto werden gezet, met daaronder bijvoorbeeld de tekst: ‘Zou je me nog kussen als ik hiv zou hebben?’ Wij vonden dat dit niks bijdroeg aan het bestrijden van stigma. Rond 1 december 2011 hebben we toen een flyer gemaakt met daarop Sinterklaas die niet doet alsof hij

WARNING PRESENTS

2013

IE S I O E RG

U O B O R

WARNING PRESENTS

hiv heeft, maar daadwerkelijk hiv-positief is. Daarna ontstond het idee om een campagne rond Mr HIV te doen. Op Gay Pride hebben we mensen gevraagd om voor de campagne te poseren met een persoonlijke slogan. Daarna kregen we geld van het ministerie waarmee we een professionele grafisch ontwerper en fotograaf konden inhuren. Die campagne werd rond 1 december 2012 gepresenteerd en er waren tot Gay Pride 2013 in mei elke maand drie nieuwe posters, met telkens andere modellen.’

‘Er wordt eindelijk weer over hiv gesproken.’

Hoe zijn de reacties? ‘We krijgen heel wat positieve reacties. Kroegbazen zeggen ons dat er nu eindelijk weer over hiv wordt gesproken. Jonge jongens die nog niet zo lang hiv hebben, komen naar mij toe en bedanken mij voor het positieve beeld dat de campagne neerzet. Maar er zijn ook negatieve reacties van mannen die zeggen “hoe kun je nu trots zijn met hiv?” Ze worden opeens geconfronteerd met homo’s met hiv die vrolijk zijn en dat is voor onze generatie homomannen soms nog heel pijnlijk.’ Met deze campagne willen jullie onder andere hiv meer zichtbaar maken en een actief burgerschap opeisen voor mensen die leven met hiv. Wat wordt met dit laatste bedoeld?

2013 Laurent Gaissad (l) en zijn echtgenoot Remy.

WARNING PRESENTS

2013

S T N E FFÉR

I D O R SÉ

IST OPTIM

SER

‘De gevestigde organisaties vinden het wel goed om ons te gebruiken voor hun doelen, maar luisteren doen ze niet echt. We willen niet gebruikt worden voor hun doelen: we zijn autonoom. Wij zijn burgers die er politiek toe doen. We laten niet met ons sollen en willen serieus genomen worden. Deze campagne heeft ons enorm veel bekendheid gegeven. Deze bekendheid kunnen wij weer aanwenden om de rest van onze doelen onder de aandacht te brengen.’

Mr HIV 2013 Deze campagne in de Brusselse homoscene maakt gebruik van modellen met en zonder hiv. Iedereen die poseert als Mr HIV wil meewerken om ‘het stigma te keren naar een teken van herkenning, respect en gelijkheid.’ Met Mr HIV 2013 wil Warning Brussel een ander beeld presenteren dat meer in overeenstemming is met de biomedische vooruitgang. ‘Een positief beeld, ondanks de onwetendheid en de minachting die er heerst over seropositieven, die van hen slachtoffers of, erger nog, vijanden maakt.’

Meer weten? www.thewarning.info

hello gorgeous 71

â&#x20AC;&#x2DC;Te veel hivpositieven houden het geheim en gaan er aan kapot.â&#x20AC;&#x2122;

72 hello gorgeous

HIV-TALENT tekst Thijs Timmermans fotografie Jan van Breda

Orlando Lansdorf (47) werkte jarenlang in de horeca. Afgelopen jaar startte hij de hiv awareness campagne Wie is Positief? In de Hiv Monologen laat hij mensen op toneel hun verhaal over hiv vertellen.

‘Vorig jaar rond de Gay Pride bedacht ik: er moet een Hiv Pride komen. In de bar waar ik werkte, kwam het steeds vaker voor dat bezoekers mij in vertrouwen namen. Mensen die met niemand anders over hiv praatten. Ik bedacht: dit wil ik niet allemaal op mijn nek krijgen, ik ben geen sociaal werkster. Zo is het idee van de Hiv Monologen ontstaan: mensen met hiv zelf hun verhaal laten vertellen, op toneel. En daarmee anderen, die nog in de kast zitten, een hart onder de riem steken. Ik wil hen laten zien dat er hiv-positieven zijn die wèl met hun verhaal naar buiten durven. Ik ben altijd een open boek geweest: ik heb al zeven jaar hiv en dat is voor mij altijd gewoon geweest. De ‘acteurs’ vond ik in de kroeg, in mijn vriendenkring of via Facebook. En het werkt: er zijn al bezoekers geweest die bij de voorstelling hun hiv-coming out hebben beleefd. Er is nog zoveel onwetendheid over hiv. Zo reageerde

hiv zijn. Te veel hiv-positieven houden het geheim en gaan er aan kapot. Daarom wilde ik dit doen. Het kan toch niet zo zijn dat ik een prima leven heb mèt hiv en dat er twee deuren verder iemand vereenzaamt? De schaamte voorbij, dat is mijn doel: ik ben toch geen slecht mens omdat ik hiv heb? Wij mensen met hiv houden overigens ook zelf die schaamte en geheimzinnigheid in stand. Ik doe mee aan de studie over hiv en veroudering, en van de groep van 600 mensen, willen er 400 niet dat het woord hiv in hun dossier voorkomt. In het AMC is in één lift de tekst ‘hiv en aids afdeling’ naast een van de knopjes weggehaald omdat mensen niet op dat knopje durfden te drukken, “want dan weten ze dat ik naar die afdeling moet”. Na een voorstelling kwam een meisje van negentien op ons af en zei: “Ik heb geleerd dat ik bang moet zijn voor hiv en niet voor mensen met hiv.” Daar word ik dan weer blij van.’

De schaamte een jongen van 24 op mijn vraag of hij het wel veilig doet: “Ja, maar hiv krijg je toch alleen op van die rare feestjes?” En dan leg ik uit: de meeste hiv-infecties overkomt mensen thuis, je hoeft er de deur niet voor uit. Ook merk ik door de Hiv Monologen hoe weinig mensen open over hun

Kijk op www.wieispositief.com voor speeldata van de Hiv Monologen.

hello gorgeous 73

Liflafjes Sigrid Ducardus (48) hoorde in 1990 dat ze hiv heeft. Een diagnose die toen een heel andere betekenis had dan nu. Sig heeft niet zo’n zin om herinneringen aan die periode op te rakelen. Liever heeft ze het over eten!

‘IK BEN EEN ECHT broodmens maar sinds ik hiv heb, ben ik meer groenten gaan eten.’ Inmiddels heeft Sigrid alle combinaties aan medicatie gehad. Een paar jaar geleden was ze zelfs uitbehandeld. Nu heeft ze toch nieuwe medicatie. ‘Je moet er steeds weer aan wennen. Ook qua smaak. Pindakaas smaakt niet meer als pindakaas en koffie niet meer als koffie. Soms weet ik niet meer wat ik lekker vind.’ De eetlust verdwijnt hierdoor. Soms eet ze zelfs tegen haar zin in. ‘Daarom eet ik liever liflafjes in plaats van een bord vol.’ Haar comfort food recept is hiervoor ideaal. Het spinaziehapje, naar het recept van een vriendin, is gezond, makkelijk, snel en hartstikke lekker!

Aan tafel! ‘Lekker eten doe je aan tafel’, vindt Sigrid. Tijdens een training mindfullness heeft ze geleerd om echt stil te staan bij wat je eet. Zo deed ze een oefening met een rozijntje. Hoe ziet het eruit? Waar komt het vandaan? Hoe ruikt en smaakt het? ‘Je eet hierdoor veel bewuster.’ Toch eet ook Sig haar maaltijd af en toe op de bank voor de televisie. Vooral als de energie weg is. Want dat is iets waar ze op moet letten. Donderdagavond gezellig zingen bij de zangclub betekent vrijdag niks plannen en een siësta in de middag. 74 hello gorgeous

COMFORT FOOD tekst Natasja Oehlen fotografie Henri Blommers

‘Ik hou van sterke smaken!’

Aan de slag!

Deze keer ...

Supersnelle spinaziehap (voor in je eentje) Sigrid eet dit gerechtje best vaak. Vooral als spinazie in het seizoen is (‘je eet toch ook geen aardbeien in de winter!’). In dit recept maakt ze het met pasteitjes, maar ze serveert deze spinaziehap ook wel met een omeletje, knoflookbrood of aardappelkroketjes. Heerlijk om mee te variëren!

Bereidingstijd Daar hoef je het niet om te laten:

binnen een kwartiertje kun je aan tafel!

Wat heb je nodig? • 1 kleine zak spinazie • olijfolie • 1 uitje, fijngehakt • 2 teentjes knoflook (meer of minder kan natuurlijk ook), geperst of fijngehakt • in plakjes gesneden champignons, zoveel als je lekker vindt • handje pijnboompitjes • wat verkruimelde blauwaderkaas zoals roquefort (of geitenkaas als je van wat milder houdt) • pasteibakjes • zout en peper naar smaak

Verwarm de oven voor op 200 graden voor de pasteibakjes. Rooster de pijnboompitjes in een droge pan lichtbruin. Doe ze over in een schaaltje (anders kunnen ze doorroosteren tot ze niet lekker meer zijn) en laat ze afkoelen. Fruit het uitje in de olijfolie. Als de ui glazig is, voeg je de knoflook en champignons toe. Nu mogen de pasteibakjes de oven in. Schep dan de spinazie door het ui/champignons/ knoflook-mengsel. Even op hoog vuur doorroeren maar niet te lang. De spinazie moet lekker knapperig blijven! Voeg naar smaak peper en zout toe. Schep dan het spinaziemengsel in de pasteibakjes, strooi er de pijnboompitjes over en leg er wat brokjes roquefort (of een andere kaas) erop. Nu lekker eten, aan tafel natuurlijk!

Oproep je een lekker Ben jij ook een kookgek en heb delen? COMFORT FOOD recept dat je wilt orgeous.nl llo-g @he Stuur dan een mail naar info e! end Wie weet ben jij de volg

hello gorgeous 75

FILM

William en Gerben keken… te zien, wat ik een gemiste kans vind. G: Tsja, en toch blijven die Franse films wel wat hebben, niet zo gepolijst, ondanks de fraaie plaatjes van de kust.. W: 2 sterren. G: 3 sterren, heeft me in ieder geval aan het denken gezet.

Les Temoins REGISSEUR

André Téchiné GENRE

Drama PLOT

Niet alleen daar, de eerste 3 scènes waren gewoon goed gemaakt. W: Ik denk dat de film alleen werkt voor mensen die op mannen vallen. G: Hmm, dat is de vraag, iedereen kent deze spanning tenslotte, maar ze zullen minder met de erotiek hebben. In de laatste 2 schetsen was overigens van seksuele spanning weinig te merken. W: Een heerlijke film als je op mannen valt en knap dat het spannend is zonder dat het pornografisch wordt. G: 4 sterren voor mij, ik heb genoten van de spanning. W: En 4 voor mij. G:

Een groep vrienden wordt begin jaren tachtig geconfronteerd met liefde, jaloezie en de uitbraak van aids.

Een wat oudere film uit 2007, bij gebrek aan recente films over hiv. W: En wat vond je er van? G: Is dit nu een goede film waarin duidelijk wordt dat ook in heftige situaties, de eigen dagelijkse gevoelens en verlangens soms meer bepalen wat we doen dan de confrontatie met ziekte en dood? Of is dit een slechte film die gefragmenteerd volledig de diepgang mist? W: Ja, daar zeg je me wat. G: Eigenlijk confronterend dat de jongen met aids die de spil in het verhaal is, steeds meer een bijfiguur wordt. Misschien wel goed gedaan, maar het maakt de karakters niet echt sympathiek. W: Het speelt zich af in ‘84 en ‘85 en daar is niets van G:

76 hello gorgeous

Sexual Tension, Volatile REGISSEUR

Marco Berger en Marcelo Mónaco GENRE

Gay PLOT

6 korte, erotisch geladen schetsen over seksuele spanning tussen mannen.

Nou de titel dekt de lading in ieder geval. W: Heel herkenbaar, die geladen vluchtige momenten van erotische spanning. Van binnen in vuur en vlam staan en dan niets kunnen of durven doen. G: Vooral in de eerste schets was de spanning goed voelbaar. W: Ja, in je broek zeker. G:

The kids are all right REGISSEUR

Lisa Cholodenko GENRE

Drama/comedy PLOT

Spermadonor zorgt voor onrust in gezin van 2 lesbische moeders.

Yep, dat is weer eens gewoon lekker acteren. G:

W: Een

film met een spermacel als keuze-icoon in het menu. Ik hou er van. G: En een interessant kijkje in lesbische erotiek moet ik zeggen. Om een spoiler alert te voorkomen houden we ons verder maar even op de vlakte. W: De film is 100% geloofwaardig, alles klopt: de lesbiennes, de tieners, de euvels van een lange monogame relatie, de emoties, en de lekkere behaarde spermadonor (wie wil hem niet!) G: Ik spreek je niet tegen, vooral Annette Bening geeft een knappe performance als carrièrevrouw die langzaam de controle over haar omgeving lijkt te verliezen. W: Op de filmsite IMDB veel kritiek over hoe het lesbische koppel is geportretteerd, alsof het vooral disfunctioneel is. G: Geen herkenning hier, eigenlijk vooral gewone invoelbare reacties zoals die in elk gezin, hetero of homo, zullen voorkomen, met een vleugje humor natuurlijk. W: Ik krijg bijna zin om ook maar eens wat te doneren. G: Jij?! Daar kunnen dan wel eens hele aparte kinderen van komen. W: 5 sterren voor mij. G: En 4 voor mij.

ADVERTEER IN MIJ

voor & door jou

win een boek de tijd daarna ISSN 2214-1650

adverteer in mij

Vraag de tariefkaart 2013 op door een email te sturen naar info@hello-gorgeous.nl of kijk op www.hello-gorgeous.nl/adverteren

9 772214 165004

ISSN 2214-1650

9 772214 165004

ADVERTENTIE

positief over geldzaken

Rainbow Buddy Support Behoefte aan support? Mail of bel Rainbow Buddy Support voor Amsterdamse LHBT ers in een sociaal isolement en psychische problemen

www.deregenboog.org rainbowbuddysupport@deregenboog.org 020 420 86 24

hello gorgeous 77

SITES & SERVICES

waar kun je terecht met je vragen ? ... waa

met hiv ontmoeten ? ... welke sites k wat is je

mening

hierover ? ... waar

vragen ? ... waar kun je andere mensen m ... welke sites kun je raadplegen ? . ik ben er

De Hiv Vereniging België streeft naar optimale hello gorgeous wordt kwaliteit van leven voor gemaakt door een groep mensen met hiv en direct enthousiaste vrijwilligers. betrokkenen. Je kunt ons steunen door Op www.hivverenigingbeleen abonnement te gie.be staat veel nieuws en nemen: www.helloinformatie over de activigorgeous.nl/abonnement. teiten die de vereniging orOp deze site vind je ook ganiseert. nieuws en informatie over verschillende activiteiten Op www.levenmethiv.be voor mensen met hiv. van het Vlaamse Sensoa vind je ook allerhande We hebben ook een faninformatie bedoeld voor pagina op Facebook met mensen met hiv. meer dan 1.400 volgers. Vind ons ook leuk en maak onze online community sterk en zichtbaar: www.faceHeb je vragen over hiv, book.com/eerlijkoverhiv. activiteiten bij jou in de buurt of zin in een praatje? Het Servicepunt van de HVN is telefonisch te bereiken via (020) 689 25 77 Hiv Vereniging Nederland ma, di, do en vrijdag (HVN) komt op voor de van 14 – 22 uur. belangen van mensen Je kunt ook mailen: met hiv. Op www.hivnet. servicepunt@hivnet.org. org vind je veel actuele informatie over leven Heb je net te horen gemet hiv, blogs van onder kregen dat je hiv hebt? meer vrouwen met hiv Of wil je je familie veren een actief forum. tellen dat je hiv hebt?

voor vragen

voor ons

78 hello gorgeous

Als je over dit soort onderwerpen wilt praten met iemand die ook hiv heeft, neem dan contact op met het Marieke Bevelanderhuis. Per mail: mbhuis@hivnet.org of telefonisch: (020) 66 520 99. In Vlaanderen kunnen mensen met hiv die hulp, advies of een luisterend oor zoeken bellen met Sensoa Positief (078) 15 11 00 (maandag tot donderdag van 13 – 16 uur).

voor homomannen Op zoek naar contacten met andere homomannen met hiv? Poz&Proud, de sectie homomannen van de HVN, organiseert veel activiteiten waar poz mannen elkaar kunnen ontmoeten. Kijk voor actuele informatie over deze activiteiten en meer op www.pozandproud.nl

engelstalig Ben je geïnteresseerd in internationaal onderzoek en informatie over (leven met) hiv? Ga dan eens kijken op www.aidsmap.com en www.thebody.com. Op www.patientslikeme. org kunnen patiënten elkaar digitaal ontmoeten en ervaringen en kennis met elkaar delen. De site is een verzamelplek voor allerlei soorten patiënten. Als je hiv hebt, kun je contact leggen met andere mensen met hiv. Je kunt ook je gegevens over je gezondheid (zoals CD4 aantal) bijhouden en vergelijken met die van anderen.

iets gemist? Heb je een interessante site of activiteit voor mensen met hiv? Laat het ons weten via info@hello-gorgeous.nl

STRIPPEN MET JOKE tekst Joke van Soest fotografie Henri Blommers

ar kun je andere mensen

kun je raadplegen kun je terecht met je

met hiv ontmoeten ?

... wat is je mening ?

hello gorgeous 79

VERWACHT

verschijnt september 2013.

Net hiv De Duitse Edgar werkte in de jaren â&#x20AC;&#x2122;90 in de fameuze RoXY in Amsterdam. Tegenwoordig leeft hij in Berlijn. Edgar hoorde dit jaar dat hij hiv heeft. Voor hello gorgeous vertelt hij zijn verhaal.

Smile! Lachen is gezond, maar wat als je je onzeker voelt over hoe je tanden eruit zien? Veel mensen met hiv hebben problemen met hun gebit. Hoe komt dit? En wat kun je eraan doen?

Monument Nederland heeft geen aidsmonument. Maar daar komt verandering in. Stichting Namenproject Nederland wil in Amsterdam een gedenkplaats voor hen die aan de gevolgen van aids zijn overleden. Je leest er meer over in hello gorgeous #4. 80 hello gorgeous

Lees mijn verhaal op dance4life.nl/anne

ADVANCING THERAPEUTICS. IMPROVING LIVES.

THAT’S WHY WE’RE HERE

Het onderzoek van Gilead Sciences richt zich op geneesmiddelen tegen levensbedreigende virusaandoeningen zoals HIV, hepatitis B en hepatitis C. De nadruk ligt op het ontwikkelen van totale medicatie in één eenmaaldaagse tablet. Oftewel in medische terminologie: single tablet regimens.

000/NL/12-03/PM/1040