AbhidhaNantar Diwali Issue 2021 by Paperwall Publishing

efoJeeUer 2021

Je<e& : 1

Debkeâ : 2

efoJeeUer 2021

mebheeokeâ nsceble efoJešs mebÛeeuekeâ mce=leer efoJešs peeefnjele ieewjJe veeF&keâ cegKehe=… Cubic Artist

}sDeeTš DeeefCe ef[PeeFve censMe ieekeCekeâj cegefõleMeesOeve efkeâjerš ceveesnj ieesjs mebheke&â nsceble efoJešs mebheeokeâ, `DeefYeOeeveblej’ S/103, ke=â<Cee jsefme[sefvmeme, 379, keâeef[&veue «esefmeÙeme jes[, Ûekeâeuee, DebOesjer (F&mš), cegbyeF&-400099 cees. 9867351031

Email : abhidhanantar@gmail.com URL : www.paperwall.in/abhidhanantar

‘DeefYeOeeveblej'Ûes Debkeâ heesSš^erkee}e HeâeTb[sMeveÛÙee menkeâeÙe&eves heÇefmeæ kesâ}s peeleele.

osCeieer cetuÙe ®. 200/-

Devegkeeefole keâefkelee njkeâeF&šdPe ke@âvees - Devegkeeo cegmlevemeerj oUkeer ieeskeâÛesvetj meer - Devegkeeo cevÙee peesMeer meefyeLee meeÛeer - Devegkeeo cevÙee peesMeer ØeyeesOe heejerKe - Devegkeeo DeeefMkeveer yeeheš heerÙet<e "keäkeâj - Devegkeeo kepexMe mees}bkeâer DeesefheefveÙeve ieCesMe keâveešs Ùeesefieveer meeleejkeâj Øeceeso cegveIeešs Hesâef}keäme ef[meesPee megefØeÙee Deekeejs hemhexefkeäškn DeeheCe peeies jeefn}s heeefnpes me}er} ef$ehee"er

(cetU Fb«epeer }sKeeÛee Devegkeeo jener [nekesâ)

Fvmše@}sMeve For, in your tongue, I cannot fit

efMeuhee ieghlee ceje"er keâefkelee Meefce&}e jeve[s, Deefve®æ efokeekeâj DeeÛeeÙe& meeefjkeâe GyeeUs, ØekeerCe Dekeäkeâeveke®, megveerlee Pee[s mkeefhve} ÛekneCe, Deefve} meeyeUs, jkeer }eKes mebpeerJe Keeb[sJeâj Deeyeje keâe [eyeje meefkelee efmebnÛÙee Dekeâje keâefkelee

ns DeefveÙelekeâeefuekeâ heshejJee@ue ØekeâeMeveemee"er cegõkeâ/ØekeâeMekeâ/mebheeokeâ nsceble efoJešs Ùeebveer S/103, ke=â<Cee jsefme[sefvmeme, 379, keâeef[&veue «esefmeÙeme jes[, Ûekeâeuee, DebOesjer (F&mš), cegbyeF&-400099 ÙesLetve Keemeieer efJelejCeeLe& ØekeâeefMele kesâues. Ùee DeefveÙelekeâeefuekeâele Øeefmeæ nesCeeNÙee meeefnlÙeeleerue celeebMeer ‘DeefYeOeeveblej’Ûes cegõkeâ/ØekeâeMekeâ/mebheeokeâ mencele DemeleerueÛe Demes veener.

heshejJee@ue ØekeâeMeveÛeer hegmlekesâ nJeer DemeuÙeeme Keeueerue Dee@hMeve GheueyOe Deensle. Jesye yegkeâ-mšesDejuee Yesš Åee : DeeceÛeer hegmlekesâ

www.paperwall.in

amazon.in GheueyOe

Deensle.

ietieue hes Jeehe¤ve DeeceÛÙee ØekeâeMeveeÛeer hegmlekesâ legcner ceeieJet Mekeâlee. heshejJee@ue heefyueefMebieÛee ceesyeeFue veb. 9867351031 Demee Deens. legcneuee yeBkeâ š^evmeHeâjÛee Dee@hMeve Ûeebieuee Jeešle Demesue lej DeeceÛes yeBkeâ ef[šsume KeeueerueØeceeCes Deensle. Paperwall Publishing HDFC Bank A/C number: 50200054430355 IFSC code: HDFC0001204 Sahar Plaza, J B Nagar, Andheri Kurla Road Andheri East, Mumbai:400059.

efoJeeUer 2021

DevegJeeefole keâefJelee njkeâeF&šdPe ke@âvees - Devegkeeo cegmlevemeerj oUkeer ieeskeâÛesvetj meer - Devegkeeo cevÙee peesMeer meefyeLee meeÛeer - Devegkeeo cevÙee peesMeer ØeyeesOe heejerKe - Devegkeeo DeeefMkeveer yeeheš heerÙet<e "keäkeâj - Devegkeeo kepexMe mees}bkeâer

njkeâeFšdme keâevees ceje"er Devegkeeo : cegmlevmeerj oUkeer njkeâeFšdme keâevees ÙeebÛee pevce mhesveÛÙee yeemkeâ kebâš^er ÙesLes 1975 mee}er Pee}e. keâevees Ùeebveer SkeâefkemeekÙee oMekeâeÛÙee meg®keeleer}e meeefnlÙe }sKeveeme meg®keele kesâ}er. lÙeebveer keâefkelee, }IegkeâLee DeeefCe keâeobyeNÙee Ùee meeefnlÙe Øekeâejeble }sKeve kesâ}s Deens, lemesÛe les Skeâ ÙeMemkeer heškeâLee}sKekeâosKeer} Deensle. keâevees Ùeebveer efmeefuknÙee h}eLe, De@veer meskeämšve, nveerHeâ kegâjsMeer DeeefCe Dee@}ve efievmeyeie& ÙeebÛÙee keâefkeleebÛee yeemkeâceOÙes Devegkeeo kesâ}e Deens. keâevees ÙeebÛeer hegmlekesâ Fb«epeer, pece&ve DeeefCe jefMeÙevemen megceejs 15 Yee<eebceOÙes ØekeâeefMele Pee}er Deensle. 4

efoJeeUer 2021

}iesÛe KeeCÙeemee"er pegves meeef[&ve ceemes keâefkeleebÛes Ûeebie}s hegmlekeâ meeef[&veÛÙee ke@âvemeejKes Demeekes leepes, heewef<škeâ, pÙeeletve efceUs} heesš@efMeDece DeeefCe ke@âefuMeÙece efkebâkee Demeekes Skeâe IeeCesj[Ÿee œeekeemeejKes pÙeeÛÙee keemeevesÛe DeeheCe heUle megšt, efke®æ efoMes}e DeeheuÙeeÛe YeerleerÛÙee kewâosle, kegâpe}suÙee meeef[&veÛee ke@âve, lÙeele lÙeebÛeer leer#Ce oele DeeefCe leer›e [esàÙeebÛeer yesefÛejeKe [eskeâer ns efkebâkee les DeeefCe Demes, ÛeebieuÙee keâefkeleebÛÙee hegmlekeâebmeejKes Demeekes legceÛes peerkeve pej keâOeer ce}e ns Iej, pes ceePes veener, efkekeâekes }eie}s lej ceer Demeb cnCesve keâer lÙeele one Ûeewjme ceeršj efKe[keäÙee Deensle efpeLes vepej šekeâe} efleLes one Ûeewjme ceeršj MegYeü efveUs DeekeâeMe efomes} kegâCee}ener ceie KegceKegceer ÙesF&} keâer Skeâ m›egâ[^eÙekej IesTve keâe{ekÙeele meke& efKe[keäÙee Gheštve DeeefCe ÅeekÙeele peefceveerkej "sJetve ceie IÙeekeer Peshe lÙee one Ûeewjme ceeršj MegYeÇ, keâOeer ve iebpeCeeNÙee efveUmej DeekeâeMeele.

efoJeeUer 2021

heCe keâkeerves Heâej hetkeea meebefieleuÙeeØeceeCes DeekeâeMe efveUmej veener, DeekeâeMe ns DeekeâeMeÛe veener. Skeâ vekeerve mšsMeve lÙeebveer Skeâ vekeerve mšsMeve yeveke}s DeeheuÙee lee®CÙeeÛÙee DekeMes<eebheemetve. ÙesLes meke& iee[Ÿee Ye™ve Ùesleele, peUpeUerle, efkebâÛeeUle. jsukes š^@keâkejer} oie[ peCeg cekeâyejs Deensle DeeOeer efleLes Deme}suÙee kes[ŸeebÛÙee FefmheleUeÛes. ¢ee h}@šHeâe@cme&}e efkeefÛe$e keeme megš}eÙe. FLe}s š^@keäme yeve}sle DemkemLe ceeCemeebÛÙee keâkeàÙeebheemetve kes[eÛÙee heej pe[ iee[Ÿee keieUlee, Deehe}s DeeÙeg<Ùe ns ØekeemeemeejKes veknlesÛe. heeCÙeekej Hegâ}leensle yeg[e}suÙee metškesâme. cegöece efkemej}suÙee metškesâme keieUlee, Deehe}s cejCe ns ØekeemeemeejKes veknlesÛe. ceer DeeCeKeer keâener yees}t Mekeâ}es Demelees, heCe ØelÙeskeâ mebOÙeekeâeUer mecegõ Deepeejer efomelees, Deec}. Ûeebie}e }eb[iee Ûeebie}e }eb[iee Skeâ Demee }eb[iee Deens pees ogmeNÙee ÛeebieuÙee }eb[iÙeeÛee Ye#ekeâ veener. pees, meke&ØeLece, ¢eele}e Heâjkeâ peeCet Mekeâlees. pees, DeOe&heejoMe&keâ vepejsves, legceÛÙeekeâ[s škeâ }eketve heenlees, DeeefCe oslees leekeâero vepejsves, peskne legcner Dees}eb[lee yeHeâe&ves iees"}s}e le}eke, legceÛÙee ieàÙeele ®lekes} lees 6

efoJeeUer 2021

lÙeeÛes leer#Ce megUs, heCe kesâkeU veeF}epe cnCetve; DeeefCe veblej Ûeekele megšs} yeHe&â, DehejeOeeÛeer keâyeg}er cnCetve efkebâkee DehejeOeeÛeer efMe#ee cnCetve. lees legceÛÙee [esàÙeebÛee efheÛÚe hegjkelees DeeefCe pejener Mebkeâe Dee}er lej mejU Ieslees Peshe, yeensj vekns, legceÛÙee [esàÙeeÛÙee keâeàÙee yeeng}erceOÙes. }yee[ }eb[iee lees Ûeebie}e }eb[iee Deens pees DeeOeerÛe Ûeebie}e neslee, efkebâkee veblej. efkebâkee Dee›ebâoCeeNÙee keekešUerle efkebâkee peskne lÙeeÛee hebpee meeheàÙeele De[keâ}e neslee leskne. vekeäkeâerÛe. lÙeeÛÙee Úeleerle Skeâ ÛeeboerÛeer ieesUer Oe[Oe[le nesleer leskne. lees yeÛeekelees, DeeefCe efveIelees DehejeOÙeeÛÙee MeesOeele, peye[ŸeeÛÙee ØeMveemeceesj efkekeskeâeÛeer ceeIeej. ¢ee }yee[ }eb[iÙeeÛeb Skeâ Ûeebie}bÙe lees mkele:ÛÙee heeÙeebkej DeeefCe megàÙeebkej [esUs Peeketâve Yejesmee keâjlees. peskne lees ogmeNÙeeÛes YeÙe ngbielees leskne lees lÙeeke™ve nUtÛe heg{s mejkeâlees peCet YeÙe cnCepes Skeâ heeoÛeejer het}. lÙee}e keešleb keâer lÙeeÛeer ceesnkeâlee lÙee}e keeÛekes}, ceesnkeâlee lÙee}e keeÛeket MekeâCeej veener, heCe efleÛÙeecegUs lÙee}e yeU Ùesles.

efoJeeUer 2021

ieeskeâÛesvetj meer ceje"er Devegkeeo : cevÙee peesMeer ieeskeâÛesvetj meer legkeâea Yee<esleer} keâkeer, Devegkeeokeâ, mebheeokeâ DeeefCe legkeâea keâefkelee ÛeUkeUerleer} Skeâ De«eCeer keâeÙe&keâlex Deensle. lÙeebvee keâefkelee }sKeveemee"er Deveskeâ ceevemevceeve Øeehle Pee}s Deensle DeeefCe lÙeebÛeer keâefkelee megceejs 30 Yee<eeble Devegkeeefole Pee}er Deens. les legkeâea ceeefmekeâ Çevrimdışı İstanbul (İstanbul Offline) Ûes mebheeokeâ Deensle ke heesSš^er Fbšjve@Meve}ÛÙee legkeâea [escesveÛes menmebheeokeâ Deensle, lemesÛe les ce@efme[esefveÙeeke™ve efveIeCeeNÙee Skeâe Deeblejje<š^erÙe meeefneflÙekeâ efveÙelekeâeef}keâeÛÙee- y}smeeskeâ- mebheeokeâerÙe ceb[Uekej Deensle. lÙeebveer keâefkeleebÛÙee Deveskeâ hegmlekeâebÛes mebheeoveosKeer} kesâ}s Deens. 8

efoJeeUer 2021

Deeef}Meeve Iejšs DeeceÛÙee efm$eÙee Deeveboer DeeefCe efvejesieer neslÙee, meMeebmeejKee efYe$Ùee DeeefCe ØepepeveMeer} Skeâ jkeäleefheheemet keerPe}, DeeceÛÙee yebefomle le=<CeebÛee efheÛÚe hegjkele Demeleevee keâešsjer Peg[gheeKee}er Deecner lÙee jmeeU heefjhekeäke Deebyeš iees[ HeâUeÛee cevecegjeo mkeeo Iesle}e DeeceÛÙee DeeÙeebveer neleesšerves Ke[keâebkej De[ketâve Heâeš}suÙee DeeceÛÙee ceemesceejerÛÙee peeàÙee efkeCeuÙee DeeefCe og®mle kesâuÙee DeekeâeMe, OeevÙe DeeefCe Iees[s DeeceÛes yeehe nesles Deelee ogozke Demes keâer hetCe&heCes efjkeäle OeevÙeeÛÙee keâes"ejeMeerner nesT Mekeâle veener leg}vee DeeceÛÙee ùoÙeebÛeer keâeÙe Pee}s Deecne}e? Yetkeâ, keâe@}je DeeefCe šeÙeHeâmeves kes{}s DeeceÛÙee yesšebvee Skeâoe keâe Deecner Ùeeletve ceeie& keâe{}e keâer KejbÛe keâe }eiet Deecner ceeieea? mebhes} keâe DeeceÛeer keâLee efleLesÛe? keâer nesF&} meg¤?

efoJeeUer 2021

Øesce ns Øesce Deens, les cnCeleele, les yejs keâjles oskeeÛeer legš}s}er yeesšs lÙeeÛÙee [eÙejerceOeer} leUefšhesleer} kesU keâjles mhe<š iees<šeRÛee njke}s}e DeLe& ns Øesce Deens, les cnCeleele, hetke&peebveer yeebOe}s Demeekes mceejkeâ Yee<esÛÙee keâešsjer meheešerkej, Deekeepe }{t Mekeâle veenerle heekemeeÛÙee DevekeeCeer Iees[ŸeebMeer jekeâerÛÙee mvesnmebces}veÛee lees Heâesšes ceer pej ces}es, DeeefCe ns MekeäÙe Deens, lej ce}e JneÙeesef}ve hesšerle oHeâve keâje Skeâe efpejsefveÙece mebOÙeekeâeUer, Skeâe hesDejÛÙee Pee[eKee}er ceer pej ces}es, DeeefCe ns MekeäÙe Deens, ceePÙee mce=efleØeerlÙeLe& keâefkelesÛee hegjmkeâej "sJet vekeâe ceer pej ces}es, pejer ceer keâOeerner ces}es veme}es lejerner, ce}e legkeâeaÛÙee Leesj mkejmeeÂMÙeele oHeâve keâje efleÛÙee efkeveceÇ Ùecekeâeble ieÌpe}sÛÙee joerHeâele, peeCeej veener, jenCeej ceer pej ces}es, pejer ceer keâOeerner ces}es veme}es lejerner, ceePÙee efveke[keâ keâefkelee Øeefmeæ keâ™ vekeâe ceer pej ces}es, keâejCe Ùeboe ce™ve peeCÙeeÛeer He@âMeve Dee}er Deens, lÙee jekeâerÛÙee mvesnmebces}veeÛÙee Heâesšesle ce}e oHeâve keâje, yeIee keâmes Glmeener efomeleesÙe Deecner Heâesšesle peCet keâener Deecner Skeâ Debkeâ keâe{Ceej Deenesle DeeefCe DebkeâeÛÙee veekeeJe™ve keeo Iee}le Deenesle ceer pej ces}es, keâejCe Ùeboe ce™ve peeCÙeeÛeer He@âMeve Dee}er Deens, heekemeeÛes keâejCe osTve ceePÙee ce=lÙetefveefceòe "jke}suÙee meke& meYee jö keâje 10

efoJeeUer 2021

efpekebleheCeer keâesCeerner keâefkelesheej peeT Mekeâle veener MekeäÙe Demes} lej, kegâ"uÙeeÛe jmlÙee}e ceePes veeke osT vekeâe, DeeefCe DeieoerÛe veeF}epe Demes} DeeefCe ceePee hegleUe GYeejeÙeÛee Demes} lej SKeeÅee mecegõefkeâveeNÙeekejÛÙee heeke&âceOÙes GYeeje cnCepes mecegõhe#eer cegkeäleheCes ceePÙee [eskeäÙeekej efMešt Mekeâleer} KeeNÙee keeNÙeeÛÙee ceeNÙeeves hegleàÙeeKee}Ûee iebpekeâe Heâ}keâ keâeUkeb[t os iee@keâmesvetj meer : keâkeer pevceleejerKe : De%eele ce=lÙetÛeer leejerKe : lÙee}e meebiet vekeâe, lÙee}e ceenerle veener keâer lees ces}e Deens

With best compliments from

efoJeeUer 2021

meefyelee meeÛeer Devegkeeo : cevÙee peesMeer

meefyelee meeÛeer Skeâ keâ}e DeeefCe meeefnlÙe meceer#ekeâ, keâ}e DeYÙeemekeâ, DeeefCe ÉwYeeef<ekeâ keâkeer Deensle. yeeje ke<ex efou}er efkeÅeeheer"ele Fb«epeer meeefnlÙe efMekeâkeuÙeeveblej, lÙee mene ke<ex }b[veceOÙes mebMeesOekeâ cnCetve keâeÙe&jle neslÙee. lÙeebÛÙee Fb«epeer DeeefCe ceuÙeeUceceOeer} keâefkelee Deveskeâ efveÙelekeâeef}keâebletve ØekeâeefMele PeeuÙee Deensle. lÙeebÛÙee Fb«epeer keâefkeleebÛes heefn}s hegmlekeâ, efnDejDeeHeäšj, Dee@iemš 2021 ceOÙes heesSš^erkee}e ØekeâeMeveeves Øeefmeæ kesâ}s Deens. Ùee meb«eneleer} lÙeebÛÙee leerve keâefkeleebÛee ne Devegkeeo. 12

efoJeeUer 2021

efou}er-2007 Dee" Heä}@šdme ojcÙeeveÛÙee ÚesšŸee heeke&âceOÙes heeÛe efkeâMeesjkeÙeerve ceg}s SmeSceSme šeFhe keâjleele yes[™ceceOeuÙee efKe[keâerÛÙee Ûeewkeâšerkej oesve jeKee[er-keâeUs keâekeUs efomeCeeNÙee ØelÙeskeâ iees<šerÛeer eflejkeäÙee vepejsves veeWo Iesleele leerve cneleeNÙee Skeâ$e pecetve }eskeâjerÛÙee ieesàÙeebceOÙes efnkeeUe efkeCeleele ÛeceÛeceCeeNÙee meB[umeceOeer} Dee" le®Ce heeke}s meCeemegoerÛÙee Glmeenele ef[mkeâeGbšs[ ogkeâeveeletve yeensj he[leele Ûeej efnpe[s Heä}eÙeDeesknjKee}er efke[Ÿee Hegbâketâve, efMekÙee KeeTve heesš Yejleele mene iePe}e Skeâe megHeâer mebleebÛÙee Le[iÙeeke™ve ef"yekeâle jenleele

efoJeeUer 2021

je$eer oesve keepelee Hegâietve ies}s}e ßeerke=â<Ce Ùecegveskej lejbielees, efvepeeake FLes, Deeòee ner je$e ns DeeYeeU he#ÙeebefMekeeÙe ns Meyo ceePÙee lkeÛeske™ve GmeUCeejs melele DeYeeke legPÙee ØekeâeMeeÛee MeskešÛeer š^sveosKeer} efveIetve ies}erÙe heeTmener Peesheer ies}eÙe os ce}e hegvne Yee<eebÛeer keâ}e yeb[eÛee Meeskeâ les Ùesleele IesTve }e"Ÿee DeeefCe jsMeceeÛÙee mebefieveer metÙe& peskne peelees ocetve lÙeeÛeer efkeâjCes efPepetve Deecner meke& keâesmeUlees ieg}ece, jepee DeeefCe jeCeer Skeäkeâe ke ogjea ogye&U, Yegkesâ}s 14

efoJeeUer 2021

one peCe heòÙeebceOe}s }e} DeeefCe keâeUs keâeUs DeeefCe }e} heePejkeleele Hegâ}s jbie cejCeebÛes jbie cejCeebÛes

he@ je vees Ùee hejelceYeeJeeÛes veJeoMe&ve Ie[Jele DeefmlelJeeÛÙee veJÙee ØeMveebÛee mecekeâeueerve DeJekeâeMeele DevJeÙeeLe& MeesOeCeejer ‘DeepeÛeer’ keâefJelee.

www.paperwall.in Gpay: 9867351031

9421467640 (oeiees) / 08975868079 (megefØeÙee DeeJeejs) FLes GheueyOe efoJeeUer 2021

ØeyeesOe heejerKe Devegkeeo : DeefMkeveer yeeheš

ØeyeesOe heejerKe ns pÙes… iegpejeleer keâkeer, keâLeekeâej, ÂMÙe keâ}ekeâej Deensle. cegbyeF&leer} efce"eryeeF& ceneefkeÅee}Ùeeleer} leòke%eeve efkeYeeieeÛes ØecegKe cnCetve les efveke=òe Pee}s. 1993 ceOÙes ØekeâeefMele Pee}s}s keâewvmeceve (kebâmeeceOÙes/kebâmeele) ns lÙeebÛes keâefkeleebÛes hegmlekeâ, iegpejeleer meeefnlÙeeleer} Skeâ cenòkehetCe& mebieÇn Deens. 199394Ûee mekeexlke=â<š keâekÙemebieÇn (iegpejele meeefnlÙe Dekeâeoceer) hegjmkeâej lÙeebvee heÇehle Pee}e Deens. 1992-95 ceOÙes mekeexlke=â<š iegpejeleer hegmlekeâemee"er lÙeebvee mejeHeâ hegjmkeâej efceUe}e Deens. lÙeebÛÙee keâefkeleebÛes Deveskeâ Yee<eebceOÙes Devegkeeo Pee}s Deensle. lÙeebÛÙee iegpejeLeer keâefkelee mebieÇneÛes veewMeer} cesnlee DeeefCe jCepeerle nesmkeâesšs Ùeebveer Fb«epeerle kesâ}suÙee DevegkeeoeÛes hegmlekeâ `mšer} kee@šj' }kekeâjÛe Øeefmeæ nesle Deens. Deveskeâ efke<eÙeebkej lÙeebveer peieYej kÙeeKÙeeves efo}er Deensle DeeefCe lÙeebveer Deveskeâ Mee@š& efHeâucme kesâ}suÙee Deensle. 16

efoJeeUer 2021

Dee"kelebÙe, legcne}e efkebâkee DeeheuÙee}e efkebâkee ce}e efkebâkee iegnekeemeerÙeebvee efkebâkee kevekeemeerÙeebvee DeekeâeMeeKee}er, vewjesyeerle kee meebie}erle yeÇsyee@ve& mšsef[ÙeceÛÙee yeensj, Deefiveke}Ùeeble meeKeUer[eke KesUleevee ve#e$eeble efHeâjle Skeâ KesU meg™ kesâ}e neslee? MkeemeeÛÙee mheboveeves, he=LkeerÛÙee Gyeoej Úeleerle [esUs efceštve, efYeòeerefÛe$es jbieketve, Gbyej"s Dees}eb[tve, DeeWpeUerle veÅee Oe™ve cewoeveebhe}erkeâ[s efveIetve peeÙeÛee KesU! Dee"kelebÙe, legcne}e efkebâkee DeeheuÙee}e efkebâkee ce}e kee mekeeËvee, keâUle-vekeâUle, #ej-De#ejceOÙes hebKe Heâ[Heâ[kele oeje-efKe[keâerÛes yeesš Oe™ve šskeâ[erÛÙee šeskeâeke®ve metj cee™ve Dele} mecegõeÛÙee ceeb[erle yemeeÙe}e heeÙeer Ûee}le efveIee}es neslees ke@âhšve vesceesyejesyej, meyecejerveÛee efyeu}e }eketve! ceeb[}e neslee Skeâ KesU! ÛeeU}er nesleer hegmlekesâ, DeeefCe lÙee heeveebceOÙes kemeCeeNÙee hetke&peebÛÙee meesyele Dee"kelebÙe, efMeefyejs GvneàÙeeÛÙee metóerle}er? veefmeËie nesceceOÙes pevcee}e ÙeeÙe}e Glmegkeâ peerke, mepeerke Dekeleej, pes keâeve škekeâe™ve Deeheehe}er keâLee meebieeÙe}e Oe[he[le nesles lÙee kesUÛes jmejMeerle vekeerve veeles ng}keâeketve DeejMeele Øekeâš Pee}suÙee ÛesnNÙeeÛÙee iegnsle, iegnsÛÙee ieYe&Éejer iegbpelee veeo DeeefCe keâelejkesUer he[lÙee meekeuÙee hekeâ[eÙeÛÙee KesUeÛee efoJeeUer 2021

cepee Iesle}e neslee legcner, ceer, DeeheCe, les Dee"kelebÙe? Dee"keleesÙe, lees mheMe&, vemeevemeebletve keentve peeCeeNÙee lÙee mheMeeËÛeer mheboves — peeietve keâe{eÙeÛeer leer je$e DeeefCe DeieefCele ÛeeboCes yeIele GlmHetâle& GvceeoeMeer cew$eermee"er heg{s kesâ}s}e nele! PeCePeCeerle efleKeš ieeW[}ÛÙee efcejÛÙeebmekeâš legjš, keâ[t, heejoMeea efMeieYej i}emeceOetve #eCeeOee&le efveIetve mejCeejs keešme¤bmeesyele DeeefCe jece}er}eÛÙee peeotF& melejbpeerkej yemetve efkebâkee YeškeâCeeNÙee ceb[Uerveer KeebÅeekej Ieele}suÙee iee"es[Ÿeele }hetve KesU}es neslees yeoece meòeerÛee [eke DeeefCe leerveheòeer PeeuÙeekej kesâ}er nesleer cespekeeveer! pevcee}e Dee}es neslees, vekeme yees}}es neslees, meWš hee@}heemetve pegccee ceefMeoerheÙeËle vejveejeÙeCeeÛÙee oskeUele peeTve kesâ}er nesleer peeiejCeb Dee}es neslees yeÇÿeeb[ efnb[tveefHeâ¤ve, DeeF&ÛÙee ceeb[erle, yeeheeÛÙee KeebÅeekej MespeejÛÙeebÛÙee PeesheeàÙeekej, cÙegefPeÙeceÛÙee yeekeâekej, }eÙeyeÇjerle }he}s}es lÙee meeÙeyesjerÙeeÛÙee DebOeeNÙee keâes"[erle yeme}suÙee ceeCemeebveer Skeâ™he keâ™ve šekeâ}s nesles DeehlepeveebÛÙee efcejkeCegkeâerle! Deens keâe veener Dee"keCeerle veener, Ûeent} Ssketâ Ùesle veener, keâer veener efLejkeâ}s ceWotÛes mveeÙet Demeb keâener, pes Deepe ÙesTve yeme}sle pekeU, Debiee}e Debie }eketve Oegb[eUle, ef[keÛele, efÛe[kele, neCele, Leebyekele, hee"erkej nele efHeâjkele G"keleele Skeâ$e keentve ÙesCeeNÙee efnjkeUermeesyele Dees{tve DeeCeCeeNÙee kesoveebvee, mebkesoveebvee– 18

efoJeeUer 2021

nUtÛe efMeoesjer osleele Øekeemeemee"er! Dee"kelebÙe, pevcee}e Dee}es les! legcne}e, efkebâkee ce}e, efkebâkee DeeheuÙee}e, veener, veener Dee"kele, oejb efKe[keäÙee efpeves kee heeUCes, De Deeefkeâ}Ûee kee ye yeskesâšÛee efkebâkee he helebieÛee efkebâkee keâ keâefkeleeÛee Dee"kelebÙe, Skeâ ve mebhe}s}e KesU - FLes ÙeeÙeÛee efleLes, efpeLes Ûeeoj hemejkeeÙeÛeer, heeveieUÛee PeW[e Heâ[keâkeeÙeÛee Keej mejkeâeÙeÛeer Tvemeeke}erÛeer mesefceHeâeÙeve} KesU}er peeÙeÛeer Hegbâkeâj ceejleeÛe mekeâeU G[tve peeÙeÛeer DeeefCe KegÛÙee& IesTve efHeâjeÙe}e efveIeCeejs jmles, efleLes Dee"kelebÙe, veeke veeWokeuÙeeÛes, meeÙekeâ}kej yemetve yeekešs Heâ[keâkeeÙeÛes GieerÛe keâesheNÙeele jesketve ies}suÙee keâUkeUer}e Øesce keâjekes Dee"kelebÙe, DehetCe& KesUeÛeer oesve Ûeej kÙeekeâjCes heeÛe meele M}eskeâ, efšhetve peeCeejer ye[ye[ieerles, DeeefCe one yeeje Flej }eskeâ, pes Flej vemeeÙeÛes! Dee"kelebÙe, legcne}e, ce}e, DeeheuÙee}e pevcee}e ÙeeÙeÛes? 2. Deens, Skeâ Iej, Úesšs– Hegbâkeâj ceejleeÛe G[tve peeCeejs, efYebleer, efKe[keäÙee, Úle, lemes– Skeâ Mejerj Deens. ne[, ceebme, keâele[erves iegb[eU}s}s (Deeóve veiej keâleb ceme}esefjle}sheveb Ùeòe peje Ûe yejÛeg Ûe ceevees yekeäKees Ûeb Deesefnlees~~)µ efoJeeUer 2021

lÙeeÛes oesve Úesšs nele OejeÙeÛeer le}keej keâe efkeCeeÙeÛeer Mee} keâe Øesceeves keâ[skej IesTve šekeâekes jmlee Dees}eb[CeeNÙee yeeUe}e efkebâkee veblej meebiele jeneÙeÛes, Åee legceÛee nele neleele! — Ûee}les efHeâjles YeškeâCeejs oesve heeÙe lÙeebveer OeekeeÙeÛes keâer G[er cee¤ve ceeb[er }eketve yemeeÙeÛes keâer keâes}ce[tve he[eÙeÛes efPebietve les Demeles, DeeefCe, vemelesosKeer}! Demeles leskne Skeâ Dekeleej, efkebâkee DeeMÛeÙe&, efkebâkee Iešvee vemes} lejer ner Iešvee, GieeÛe! DeeefCe ceie DeejMeele efyebyekeCeej ØeefleOkeveer veefmeËie nesceceOÙes veeke veeWokeCeej ÚeÙeeefÛe$e nesTve meeke}ermeesyele npej, osMe-keâeUele, iegnsle kee jepeceeiee&kej efkebâkee okeeKeevÙeele, DeiveerÛÙee mee#eerves efkebâkee efpeöerves metÙe&vecemkeâej keâjerle! [eskeäÙeekej nb[s Ye™ve heeCeer vesCeejer ÙesCeejer peeCeejer Iešvee– Deens efheC[ veekeeves peerke, efce"erle Ye™ Mekeâlees neleele nele IesTve Iejele, DeeefCe Iejeyeensjner heg™ Mekeâlees, peeUt Mekeâlees yeHeâe&ÛÙee hesšerle "sket Mekeâlees efieOee[ebvee efkebâkee mejnöerhe}erkeâ[ÛÙee ceeCemeebvee megheto& keâ¤ Mekeâlees 20

efoJeeUer 2021

veoerle keent Mekeâlees! Demes} heCe vemes} heCe! DeeefCe Sskeâ}s Deens, vekeâUleÛe keâU}s Deens veenerÙes, lejerner Deens ceve– keenCeejs, peeiekeCeejs, KesUkeCeejs, ØeMve nesTve jkeäle, ceebme, keâele[er Pee[tve Pešketâve šekeâCeejs, {keUtve šekeâCeejs– pemeb keâer Iej, Mejerj, lees [eWiej, ns he#eer, leer ve#e$es, ne het} FLes hemejCeejs metÙe&efkeâjCe efleLes Yeškeâleer ve#e$es– Deens~ lemesÛe, Deens, ceve– ve meebielee G[tve peeCeejs, Heâ[keâkeCeejs, ÛeheU, mekeâeUer Yejle jenCeejs, iegnsle }hetve peeCeejs, mebOÙeekeâeUer velecemlekeâ hejleCeejs ceve! les Demeleb DeeefCe vemes}megæe! ienkeâejkeâefoóesefme hegveiesnbve keâenefme! meyyee les Heâemegkeâe Yeiiee ienketâšbefkemebKeles!µµ µ

j keäle-ceebmeeÛee }she }eke}s}e DemLeerÛee meeheUe yeveke}e Deens, lÙeecegUs peje DeeefCe ce=lÙet DeeefCe ceeve DeeefCe FlejebÛeer Deke%ee Ûegkeâ}suÙee Deensle.

µµ

I ej yeebOeCeeje let efome}e Deensme, let hegvne Iej yeveket MekeâCeej veenerme, legPÙee yejie[Ÿee cees[uÙee Deensle.

efoJeeUer 2021

heerÙet<e "keäkeâj Devegkeeo : kepe&sMe meesUbkeâer

heerÙet<eefke<eÙeer Lees[bmeb ceer legcne}e Skeâ De#ej osTve peeF&ve ner DeepeÛÙee Ie[erleuÙee iegpejeleer Yeeef<ekeâ heefjÂMÙeele pes iebYeerjheCes keâefkeleskeâ[s heeneCeeNÙee ke ef}efnCeeNÙee keâkeer heerÙet<e "keäkeâjÛÙee }Ket Út ¢ee meb«eneleuÙee ¢ee DeesUer Deensle. }Ket Út cnCepes ef}nerle Deens, ef}efnleesÙe, cnCepes legcner keâenerner cnCee heCe meb«eneÛÙee Meer<e&keâeletve lÙeeves Skebâoj øeef›eâÙesyeö} metleeskeeÛe kesâ}s}s Deens. ceer ef}efnleesÙe, Decegkeâ Skeâ Deblejeves, 22

efoJeeUer 2021

SKeeÅee LeebyÙeeveblej, cee$e keâefkelee lÙee}e mkemLe yemetve osle veener. lÙeeÛee keâefkelesMeer, mkele:Meer Peie[e Ûee}tÛe Demelees. lees lÙeeÛÙee peieCÙeeÛee efke<eÙe nesTve yemelees. lÙeeÛeer DeeF&, lÙeeÛeb Iej, yeensjÛee keâes}en}, keâeUesKe, DebOeej-øekeâeMeeÛee KesU lÙeeÛÙee keâefkelesletve meelelÙeeves Ùesle jenlees. lees efÛe$ekeâejner Deens. ke peieCÙeeÛÙee yeejerkeâ jsIee lÙeeÛÙee keâefkelesletve Gcešle jenleele. DeMee cevemkeer keâkeerÛee pevce 13 ef[meWyej 1979 efceÙee ceelej, iegpejele}e Pee}s}e. heerÙet<e lemee vejce efo}kee}e yeboe cee$e keâefkelesletve menpeielÙee Gueie[le veener. lÙeeves ef}efn}suÙee DeesUerÛÙee efkeefnjerle heesnje šekeâekee }eielees. lÙeeÛÙee IejeleuÙee keâheešele legcne}e keâhe[s efomeCeej veenerle cee$e lesLes hegmlekebâ efometve Ùesleer}. Ûene ÙesF&} ke lÙeemeesyele SKeeos hegmlekeâ. keâkeer, efÛe$ekeâej, Devegkeeokeâ, Deemkeeokeâ DeMee kesiekesieàÙee HeâÇsceceOetve lees efomele jenelees. }Ket Úg ¢ee meb«enemee"er leKleefmebie hejceej heeefjleesef<ekeâ lej efÛe$ekeâ}smee"er vemejerve ceesnceoer hegjmkeâej lÙee}e }eYe}s}e Deens. meOÙee ye[esoe HeâeFve Deešd&me Heâe@keâušer, cenejepee meÙeepeerjeke efkeMkeefkeÅee}Ùeele Deefmemšbš øeesHesâmej cnCetve keâeÙe&jle Deens. DeMee Ùegkee keâkeer heerÙet<e "keäkeâjÛÙee keâefkelesÛÙee DeesUer Deensle. DeepeÛÙee Ie[erle}e iegpejeleerle} e cenòJeeÛee Ùegkee keâkeer. efÛe$ekeâej, øekeâeMekeâ, Devegkeeokeâ, Deemkeeokeâ DeMeer ner lÙeeÛeer DeesUKe Deens. }Ket Út ne lÙeeÛee keâefkeleemeb«en meOÙee ÛeÛexle Deens. lÙeeÛÙee keâefkeleemeb«eneÛÙee Meer<e&keâeke¤veÛe DeeheCe meebiet Mekeâlees keâer lÙeeÛeb ef}efnCeb Ûee}t Deens. ef}efnCÙeeceeies Skeâ Yetefcekeâe Deens. De#ej ceer legcne}e Skeâ De#ej osTve peeF&ve keâoeefÛele legcne}e ceenerleÛe veme}suÙee DeMee Yee<esle}b Demeb nesF&} keâer legcner lÙee De#eje}e kegâ"slejer "sketve efkeme™ve ies}s}e Demee} Demeb nesF&} keâer lÙee De#eje}e cebefojeÛÙee KeesyeCeerle "skee} efve hegpee} heCe Kejs

efoJeeUer 2021

Demeb nesF&} keâer legcner yesÛekeâerle oie[ "skee} lemes De#eje}e otj DeekeâeMeele Hesâkeâe} Demeb nesF&} keâer legcner lees Legbketâve keâe{e} oeleele kegâmeCeejer keâCeer mecepetve legcner lÙeeÛeb pes keâje} les, legcne}eÛe "eTkeâ ceer lej legcne}e Skeâ De#ej osTve peeF&ve les Iej lÙee ef"keâeCeer keâenerSkeâ veener Ie[le Iej IejeÛÙee ef"keâeCeer meoekeâeU lemebÛÙee lemeb pemeb DeekeâeMe Ùeekeb Ye¤ve keÙe kee{s} Iejeheemetve kesme kesMeerheemetve peeT otj meieàÙee DekeÙekeebkej Gcešs} keâeU yeo}s} yeo}leer} yeo}le jener} meieUbÛe DeeheuÙeele DeeheuÙeeefke<eÙeer keâer lÙeeÛÙeeefke<eÙeer heCe– otj eflekeâ[s Iej IejeÛÙee ef"keâeCeer meoesefole pemebÛÙee lemeb jener} keâer pemeb DeekeâeMe-KejesKej?

efoJeeUer 2021

Deehe}e keâeUesKe 1. [esàÙeele [esUs Keghemetve GYee jeefn}es ceeefÛeme Ieeme}er heCe vee lÙeeÛÙee [esàÙeele, keâer veblej [esàÙeele he[}suÙee ceePÙee øeefleefyebyeele kegâ"sÛe Gpee[}b veener ceer heeefn}b keâer ceePÙee Yekelee}er pes ieoea keâ¤ve Deens ceePÙeele pes peUlebÙe hesšlebÙe-lees keâeUesKe veener ce}e Ûewve osle keâer keâesCee}e meeblkeve osCeejer efveõe pÙee}e pÙee}e Yesš}es oie[ oie[ MeesOetve, mHegâef}Ëie keâ¤ve je$e efve efokeme hesške}s ceer lÙeebÛÙeepekeU heCe ies}es veeke osTve yees}eke}b Deesj[}es hegvne ceeÛeerme Ieeme}er ce}e mecepe}b keâer keâoeefÛele DeecnerÛe hesške}suÙee efokeme efve je$eerÛÙee pkeeUsle meieUsÛe hesštve ies}es neslees. 2. DeeheCe efokee hesškeCÙeemee"er Peie[}es Deved efokee hesš}e heCe Keje lÙeeÛÙee Gpes[ele pes keâeÙe efome}b les vÙeeneUCÙeeleÛe DeeheCe Demes keâeÙe leu}erve Pee}es keâer– efoJeeUer 2021

efkemej}es efokee efkePet Mekeâlees øekeâeMe Kethe keâeU keâener efškeâCeej veener efokee "ske}s}e Deens lÙee peeieer heesnesÛeCÙeeÛee keâenerSkeâ ceeie& veenerS DeeefCe ns heCe efkemej}es keâer ne keâeUesKe keâeàÙeeYeesj mevveešŸeele heeefnpes leWkne peesKet Mekeâlees Ieemet Mekeâlees DeeheCe lej kes[s, cegiOe, Keer Keer keâ¤ve nemele Deesšheesš nesleevee DeeheuÙee [esàÙeekej Deved Gpes[ keâjCÙeeÛÙee DeeheuÙee keâjeceleerkej 3. cebo Gpes[ele yeme}esÙe Gpes[ ceOÙeje$eerÛee Deens keâer henešsÛee keâer Deens kegâ"uÙee njketve he[}suÙee mkehveeÛee mecepetve Ùesle veenerS cebo øekeâeMeele cebo cebo yeme}s}es Deens keâoeefÛele efve pej øekeâeMe Giekes}-hemejs} lej heme¤ve peeF&ve efve pej lees ceekeU}e lej ceerner lÙeeÛÙeemeesyele efke}erve nesF&ve, ns vekeäkeâer!

efoJeeUer 2021

4. ceeÛeermeÛÙee KeeskeäÙeemeejKÙee Kees}erle yeme}esÙe ceeÛeermeÛÙee KeeskeäÙeemeejKÙee Kees}erle yeme}esÙe heCe Deeiekeâe[ŸeemeejKeb keâenerÛe veener ÙesLetve lej Deeie }eieCÙeeÛeer Ye[keâe keâjCÙeeÛeer Ye[keâe nesCÙeeÛeer keâesCeleerÛe MekeäÙelee veenerS oeš keâeUesKeeS peUtve ies}suÙee Deeiekeâe[erÛÙee šeskeâekej DemelebÙe, lemebÛe pej keâe Deeiekeâe[erÛÙee peUtve ies}suÙee šeskeâeves De#ej ef}nt Mekeâlees heCe ¢ee DebOeeNÙee keâeàÙee keâepeUermeejKÙee keâeUele mkele:Ûeer DeeWpeU heCe DeesUKet veener Mekeâle 5. ceePÙee Yee<esyeeyele mkehveele ef}efnleesÙe keâefkelee peer Yee<esle ef}nt veener Mekeâle lÙeeÛe Yee<esle ef}efnleesÙe De#ej kesieeves, Skeâe«elesves, mebMeÙeeves, keâer DeMeer iekeme}s}er Yee<eeheCe efHeâjkes} leeW[, cegkeâer nesF&} lÙee DeeOeerÛe oesve Skeâ iees<šer veeWoketve IesT ceePÙee Yee<esle hemej}suÙee Oegjeyeeyele keâefkeleslener KeCekeâCeeNÙee ÛecekeâCeeNÙee cegKekešŸeeyeeyele DeelcÙeele keâesmeUCeeNÙee Gpee[ lÙeeÛÙee øeefleOkeveeryeeyele

efoJeeUer 2021

nUtnUt peKeceer [esàÙeebveer ef}ntve IesT OegUerle Skeâ ner keâefkelee Fkeâ[s efHeâ™ve keeoU Oe[keâCÙeeDeeOeer keâMeeÛeer yeele keâ™ efnmekeâeketve Iesle}suÙee ceePÙee peefceveeryeeyele. 6. ketâme yeo} Demee efve Demee he[tve jeefn}e lej Yee<esÛÙee hee"erkej keU he[leer} peerke DekeIe[tve peeF&} ceie keâefkelesÛes [eWiej kegâ"tve yeebOeMeer} legPes meieUs cevemegyes GOeUtve osleer} Demeb cepeyetle Iesjeke Iee}tve yeme}s}s Deensle Yee<esÛes kÙeeheejer lees[tve Yegkeâšer keâj keâesheNÙeele he[}s}er ner meensyeer, ceePÙee meensye ketâme yeo} veenerlej legPÙee hee"erÛÙee keâCeemeejKeb legPÙee DeblejelcÙee}e Ieele }eies} [esàÙeekej Peehe[ebÛes Lej Ûe{leer} ceie he#eer lej keâeÙe leg}e legPesner Deekeepe Ssketâ ÙesCeej veenerle letÛe legPÙee Skeâceskeâeble iegble}suÙee heeÙekeešsle, }esUCÙeeÛÙee mkehveele keâeUkeb[tve peeMeer}.

efoJeeUer 2021

Ies! efkeâlÙeskeâ kesieàÙee, Ye}s veeieeÛÙee kesšesàÙeele-heCe efkeâlÙeskeâ kesieUer mkehves heent Meketâ 7. }sKeveeefke<eÙeer-2 ef}nerve keâe Skeâ keâefkelee kee lej veblej keâefkelesmeejKeb keâener keâOeer ef}nerve keâeÙe efpe}e ÙesCeeNÙee keâeUeÛee Deboepe veener G}š}s}e keâeU efpe}e Dee"kele veener efpe}e keâeUeÛÙee DebeflecelesÛeb ieefCele mecepe}s}b veenerS Gpes[ele pees mkele:ÛÙee meeke}erÛÙee DeeOeejs Ûee}leesÙe keâeUesKeele PeeshesÛÙee leUeMeer ÛeeÛehe[leesÙe, keâCnleesÙe heCe je$eer}e DeesUKet Mekeâle veenerS pees DeeWpeU hesšket Mekeâle veenerS MeyoebÛÙee GlejlÙee efve Ûe{lÙee }Ùeerle IegšceUle Úbo Ûegketâve peelee efve hetCe&efkejece ÙesCÙeeDeeOeer Leketâve peelee hetke&peebÛeer GñÙeve ke GlKeveve kegâ"tve keâUt ÙesCeej pees Meyo GÛÛeejCÙeeDeeOeerÛe OegUke[erle meehe[leevee ¢ee kesovesÛeb veeke keâmeb hegvne ef}efnCeej? #eCee#eCee}e mkele:ÛÙee keâLee pÙee}e ÚUleele, lees legPÙee keâer legceÛÙeeyejesyej kegâ"kej Ûee}t Mekesâ}? keâeÙe lees ef}ner}? ef}nt Mekesâ}? SKeeoer keâefkelee keâer keâefkeleemeejKeb keâener lejer-keâOeerlejer

efoJeeUer 2021

8. peCet ieYe&øekesMe lees peeiee Pee}e leWkne megceõele Deesnesšer Ùesles leMeer Peeshe nUtÛekeâve Deesme¤ve ies}s}er lejerner Lees[erMeer Dees} Depetvener lÙeeÛÙee [esàÙeele meeÛe}s}er heeÙeele ogKeCeb veknleb [eskebâ pe[ keešle veknleb keâener njketve iesuÙeeÛeer Keble veknleer kegâ"sÛe keâmeuÙeener ceespeoeoerle ceve De[keâ}s}b veknleb mecegõele Deesnesšer Ùesleevee cebo cebo keenCeeNÙee }ešebmeejKeeÛe keâeU hemej}s}e neslee-keâer veblej lees mkele: DebLej}e neslee peCet keâeUeyejesyejÛeer meieUer oskeeCeIeskeeCe hetCe& Pee}s}er veknleer heene keâer veener DebOeej keâer Gpes[ Demee øekeâeMe Ûeejer efoMes}e hemej}eÙe nUtnUt keenCeeNÙee keeNÙeeÛee DeeOeej Iesle lees yeme}e GYee jenleevee, Deepe heeÙee}e pejener MejerjeÛee Yeej keeš}e veener peCet peceerve mkele:Ûe kej GÛe}}er ies}s}er lÙeeves Lees[er heeke}b Yej}er lÙee}e kegâ"sner heesnesÛeCÙeeÛeer IeeF& veknleer keâer veknlee GleekeerUheCee keeje Pee[ele øekesMelees lemee lees ojkeepeeletve øekesMe keâjerle Pee}s}e yeensj

efoJeeUer 2021

meieUbÛe ceveemeejKeb Ûee}}s}b nesleb Demeb keâmeb meebieeÙeÛeb lÙee}e ceenerle nesleb keâer lÙeeÛÙeele keâener kesieUbÛe meg¤ nesleb Meskešer Peesheskeešs peceerve øekesMe keâjerle nesleer lÙeeÛÙeele efleveb efHeâ™ve lÙee}e Deehe}bmeb kesâ}s}b pemee keâeÙe lÙeeves hegvne ieYee&le kesâ}e neslee øekesMe.

efokeeUerÛÙee neefo&keâ MegYesÛÚe!

je<š^keeoer keâeBieÇsme heÇ#eeÛes Menehetj celeoej mebIeeleer} ceeveveerÙe Deeceoej

ßeer. oew}le efYekeâepeer ojes[e efoJeeUer 2021

efoJeeUer 2021

DeesefheefveÙeve ieCesMe keâveešs, Ùeesefieveer meeleejkeâj Øeceeso cegveIeešs, Hesâef}keäme ef[meesPee megefØeÙee Deekeejs ceje"er meceer#ekeâ DeeOegefvekeâkeeoer meeefnlÙe, GòejeOegefvekeâ meeefnlÙe, lÙeele hegvne oef}le, ieÇeceerCe, Menjer, Œeerkeeoer Demes meeefnlÙeeÛes legkeâ[s legkeâ[s keâjleele. Demeb keâjCÙeeÛeer KejbÛe iejpe Deens keâe? ieekeb Menjele DeeefCe Menj ieekeele IegmeuÙeecegUs DeeefCe Keeme keâ™ve ef[peeršeÙePesMevecegUs efke›esâlee DeeefCe ieÇenkeâ ÙeeÛe ceeCemeeÛÙee oesve peeleer PeeuÙee Deensle. keâMeer Demeekeer ceie meceer#ee? keâeÙe keešles legcne}e? efoJeeUer 2021

ieCesMe keâveešs

ceepeer mebheeokeâ, Skeâ keeÛekeâ – ef}nekesmes keešCeeje Skeâ keeÛeCeeje ceeCetme. mebheeokeâebveer ‘DeesefheefveÙeve’ Ùee meojemee"er }sKekeâebvee hee"efke}suÙee efšheCeele oesve øeMveebÛeer Deefle-meb#esheele efÛeefkeâlmee Dehesef#ele Deens. 1) DeeOegefvekeâ, Gòej-DeeOegefvekeâ efkebâkee DeeOegefvekeâesòej, oef}le, «eeceerCe, Menjer, m$eerkeeoer FlÙeeoer ceje"er meeefnlÙeele øeÛeef}le DeeefCe Deelee øemLeeefhele Pee}suÙee meeefnlÙeeÛÙee keâesšer (categories) efvecee&Ce keâjCes iejpesÛes Deens keâeÙe? 2) keâMeer Demeekeer (Yeefke<Ùeeleer} ceje"er) meceer#ee? kebâmeele}s oesve Meyo ceePes. Ùee oesve øeMveebmeesyele mebheeokeâebveer lÙeebÛes Skeâ ie=nerlekeâner ceeb[}s}s Deens. les Demes keâer – ieekeb Menjele IegmeuÙeecegUs DeeefCe Menjb ieekeele IegmeuÙeecegUs DeeefCe Keemekeâ™ve ef[efpešeÙePesMevecegUs efke›esâlee DeeefCe «eenkeâ ÙeeÛe ceeCemeeÛÙee oesve peeleer PeeuÙee Deensle. heefnuÙee øeMveeyeö} – kee*dceÙeerve meceer#esÛÙee oesve hejbheje DeYÙeemekeâebmee"er DeeefCe meceer#ekeâebmee"er Ghe}yOe Deensle. heefn}er YeejleerÙe efkebâkee øeeÛeerve keâekÙeMeem$eeÛeer hejbheje DeeefCe ogmejer heeMÛeeòÙe hejbheje. iesuÙee SkeâMeskeerme ke<eeËle ceje"erÛeer mkele:Ûeer cnCetve peer meceer#ee ef}efn}er ies}er efleÛeer oesve kewefMe<šŸess meebielee Ùesleer}. 1) ceje"er meceer#ekeâebveer Deieoer mhe<šheCes YeejleerÙe efkebâkee øeeÛeerve keâekÙeMeem$eeÛeer hejbheje šeketâve efo}s}er Deens. jme, Okeefve, efjefle, ke›eâesefkeäle FlÙeeoer efmeæebleebÛee keehej keâ™ve DeeheCe meceer#ee keâjCes mees[tve efo}s}s Deens. lÙeemee"er MejÛÛebõ cegefkeäleyeesOe, je. Yee. heešCekeâj FlÙeeoer pÙes… DeeefCe kÙeemebieer meceer#ekeâebveer lÙeebÛeer-lÙeebÛeer cnCetve keâener keâejCesner efo}s}er Deensle. 2) meg®keeleer}e ceje"er meceer#ekeâebveer mkele:Ûeer meceer#ee GYeer keâjleevee, meceer#ee}sKeve keâjleevee meeQoÙe&Meem$e (Aesthetics) Ùee heeMÛeeòÙe %eeveMeeKesleer} efmeæebleebÛee, meb%eebÛee DeeefCe meceer#eeheæleeRÛee DeeOeej IesleuÙeeÛes efometve Ùesles. keâener øeceeCeele Ùee efmeæebleebÛes, meb%eebÛes DeeefCe meceer#eeheæleeRÛes YeejleerÙeerkeâjCe efkebâkee Depetve meb#eshe keâjeÙeÛes cnš}s lej ceje"erkeâjCe keâjCÙeeÛee øeÙelve kesâ}e. hejbleg Demes keâjle Demeleevee Deveskeâoe cetU meb%ee DeeefCe efmeæevle hegjsMee veerš mecepetve ve IesleeÛe lÙeebÛee keehej kesâuÙeeÛes efomeles. lemesÛe Flej Deveskeâ efkeÅeeMeeKeebleer} lÙee-lÙee keâeUeleer} Ûe}veele Deme}suÙee meb%ee DeeefCe efmeæevle ns kee*dceÙeerve meceer#esÛÙee #es$eele keehej}s ies}s. GoenjCeeLe& Semiotics (efÛevnceerceebmee) ner Yee<eeMeem$eele}er %eeveMeeKee Deens, meeQoÙe&Meem$eele}er 34

efoJeeUer 2021

vekns. lÙeecegUs efleÛee keehej keâ™ve meceer#ee}sKeve keâjeÙeÛes lej lÙee }sKevee}e keâener ceÙee&oe Ùesleele, ns Yeeve melele "skeekes }eieles. DemeeÛe øekeâej ne Deefmlelkekeeo DeeefCe meOÙee Ûe}veele Deme}suÙee ‘DeeOegefvekeâesòej’ (Postmodern) DeeefCe ‘melÙeesòej’ (Post-truth) Ùee meb%ee keehejleevee Ie[leevee efomelees. hewkeâer DeeOegefvekeâesòej Ùee meb%esÛee DeeheCe DeieoerÛe meb#esheele hejeceMe& IesT. Skeâlej heesmšcee@[ve& ner efkemeekÙee MelekeâeÛÙee ceOÙeekej pevcee}e Dee}s}er Skeâ kÙeehekeâ ÛeUkeU nesleer efpeÛee me{U keekej DeeefCe keehej leòke%eeve, keâ}e, mLeehelÙeMeem$e, meceer#ee FlÙeeoer meke&Ûe #es$eeble keâjCÙeele Dee}e. Ùee MeyoeÛee keehej SkeâesCeermeekÙee MelekeâeÛÙee DeKesjerme keâener leòke%e, keâ}ekebleebveer kesâuÙeeÛes oeKekelee Ùesles. lemesÛe 1940ÛÙee megceejeme Jorge Luis Borges ke keâener Flej keâ}ekebleebÛÙee keâ}eke=âleeRletve DeeOegefvekeâesòej ÛeUkeUerÛeer keâener kewefMe<šŸes oeKekelee Ùesleele, Demes keâener peeCekeâej meebieleele. hejbleg Ùee ÛeUkeUerves DeeOegefvekeâ cnCetve DeesUKeuÙee ies}suÙee efkeÛeejkÙetnehes#ee kesieUe Demee efkeÛeejkÙetn peesjkeâmeheCes ceeb[eÙe}e meg®keele kesâ}er leer 1950ÛÙee megceejeme DeeefCe efle}e cenòke øeehle kneÙe}e }eie}s les 1960 veblej. pÙee leòke%e, efkeÛeejkeble ceb[UeRÛeer veekes Ùee ÛeUkeUerMeer pees[tve oeKekelee Ùesleele, les Deensle – Jean Baudrilard, Giles Deleuze, Jacques Derrida, Michel Foucault, Pierre-Felix Guattari, Fredric Jameson, Emanuel Levinas, Jean Francois Lyotard and Slavoj Zizek. hewkeâer pÙeebÛÙee veekeebÛee Gu}sKe ceje"er meceer#esle kesâ}e peelees les Deensle Jacques Derrida, Michel Foucault, Fredric Jameson DeeefCe keäkeefÛeleÛe heCe keâOeerlejer Gu}sKe neslees lees Slavoj Zizek ÙeebÛee. Skeâ keeÛekeâ cnCetve ceer megæe Jean Baudrilard, Giles Deleuze, Pierre-Felix Guattari DeeefCe Jean Francois Lyotard ÙeebÛee Skeâ Meyoner keeÛe}s}e

veener. hejbleg kegâCÙee DeYÙeemekeâe}e/ meceer#ekeâe}e ‘DeeOegefvekeâesòej’ ne Meyo pejer keehejeÙeÛee Demes} lej lÙee DeYÙeemekeâeves/ meceer#ekeâeves efkeâceeve Jacques Derrida, Michel Foucault, Emanuel Levinas, Fredric Jameson, Slavoj Zizek Ùee leòke%e/ efkeÛeejkebleebÛes cetueYetle efueKeeCe keeÛe}s}s DeeefCe mecepetve Iesle}s}s DemeCes iejpesÛes veener keâeÙe? pegvÙee efhe{erleer} oesve-Ûeej DeeefCe vekÙee efhe{erleer} oesve-Ûeej Deieoer neleekej ceespelee Ùesleer} DeMee meceer#ekeâebÛee Dehekeeo keieUlee efkeâleer meceer#ekeâebveer kejer} ceb[UeRÛes ef}KeeCe keeÛe}s}s DeeefCe mecepetve Iesle}s Deens, ns pÙeebÛes lÙeebveer "jketve IÙeekes. Ùee DeeOegefvekeâesòej efkeÛeejkÙetneÛeer keâener {esyeU heCe "Ukeâ kewefMe<šŸess }#eele IesT Ùee. De) ‘efveKeU/Debeflece melÙe’, ‘kew%eeefvekeâ melÙe’ efkebâkee ‘Ssefleneefmekeâ melÙe’ Demesner keâener vemeles. kesiekesieUs }eskeâ kesiekesieàÙee iees<šer ceeveleele DeeefCe lÙeebveeÛe les %eeve cnCeleele. cnCetve Skeâe kÙekeäleerves ogme‍NÙee kÙekeäleer}e lÙeeÛes/efleÛes leLeekeâefLele %eeve mkeerkeâejCÙeeme yeeOÙe keâ™ veÙes. Dee) kemlegefve… %eeve (Objective Knowledge) Demes keâenerner vemeles. DeeheCe pÙee}e %eeve cnCelees les efvecee&Ce kesâ}s peeles, lÙeeÛee MeesOe Iesle}e peele veener (pes Deefmlelkeele Demeles lÙeeÛee efoJeeUer 2021

MeesOe Iesle}e peelees, Demes ceeve}s lej %eeve Deefmlelkeele vemeles les efvecee&Ce kesâ}s peeles, Demee ÙeeÛee DeLe& IÙeeÙeÛee.) F) DeeOegefvekeâ keâeUele (cnCepes meeOeejCeheCes melejekÙee Melekeâeheemetve les SkeâesCeermeekÙee MelekeâeheÙeËle) Demes ceeve}s peeÙeÛes keâer %eeveeves, efke%eeveeves DeeefCe leb$e%eeveeves vekÙee ceevekeeÛee efkekeâeme nesF&}. hejbleg DeewÅeesefiekeâ ›eâebleerves ke lÙeeveblejÛÙee efke%eeve DeeefCe leb$e%eeveekej DeeOeeefjle yeo}ebveer pemee keâener IeškeâebÛee efkekeâeme Pee}e lemee Deveskeâ IeškeâebÛee Pee}e veener efkebâyengvee lÙeebÛes vegkeâmeeveÛe Pee}s. F&) DeeOegefvekeâesòejlesÛee efkeÛeejkÙetn ne ßeæe, efkeMkeeme ÙeebÛee heeÙee veekeâe™ve Skeâe kÙeehekeâ mebMeÙeeÛÙee heeÙeekej GYee kesâ}s}e efkeÛeejkÙetn Deens. G) ‘efkekeskeâ’ DeeefCe ‘leke&â’ Ùee kewefMkekeâ heeleUerkej keehejCÙeeÙeesiÙe iees<šer veknsle. T) ‘ceevekeer mkeYeeke’ (Human Nature) veekeeÛeer iees<š Deefmlelkeele vemeles. ceevekeer DeeÛeej (Human Behaviour) DeeefCe ceeCemeeÛes ceeveme (Human Psychology) Ùee meeceeefpekeâ, jepekeâerÙe, DeeefLe&keâ Ùee yee¢e meboYee&veer efvecee&Ce ke efveÙebef$ele nesleele. $e+) leòke%eeve DeeefCe meeefnlÙeeÛÙee meboYee&le ne efkeÛeejkÙetn Demes ceevelees keâer, keâesCelesner ‘cenekeâLeve’ (Grand Narrative) ns cegUeleÛe YeÇecekeâ Demeles. Ùee meboYee&le melÙe, F&Mkej, Oece&, Debeflece %eeve FlÙeeoeRvee cenekeâLeves cnCelee Ùesles. kejer} leòke%e/efkeÛeejkebleebÛÙee efkeÛeejebÛeer DeesUKe, Deekeâ}ve DeeefCe lÙeeDeeOeejs DeeheCe kej keeÛe}suÙee keâener kÙeehekeâ heCe lejerner mew}mej efvekeâ<eebÛÙee DeeOeejs keâesCelÙeener DeYÙeemekeâeheg{s/ meceer#ekeâeheg{s oesve øeMve GheefmLele kneÙe}e nkesle. 1) DeeheCe pÙee kee*dceÙeerve DeeefCe Yeeef<ekeâ heÙee&kejCeele Mkeeme Ieslees lÙee heÙee&kejCee}e DeeheCe DeeOegefvekeâesòej meceepeeÛes heÙee&kejCe cnCet Mekeâlees keâeÙe? 2) pÙee-pÙee keâLee, keâeobye‍ NÙee, keâefkelee DeeheCe DeeOegefvekeâesòej meeefnlÙe Ùee keâesšerle (category) keie& keâjlees lÙeebvee kejer} }#eCes, kewefMe<šŸess }eketve yeIelee lÙeehewkeâer efkeâleer meeefnlÙeke=âleeRvee DeeheCe KejesKej DeeOegefvekeâesòej cnCet Meketâ? Ùee Skeâe GoenjCeeke™ve DeeheuÙee ns }#eele ÙesF&} keâer, Kees}ele peeTve efÛeefkeâlmee kesâ}er lej pÙee heeMÛeeòÙe meb%ee, mebkeâuhevee DeeefCe efmeæebleebÛee ceje"er meceer#esle keehej kesâ}e peelees lees cees"Ÿee øeceeCeele Deheg‍NÙee Deekeâ}veekej DeeOeeefjle Demelees. lÙeecegUs Ùee heeMÛeeòÙe meb%ee, mebkeâuhevee DeeefCe efmeæebleebÛÙee DeeOeejs kesâ}s ies}s}s keieeakeâjCe ns meoes<e mke™heeÛes Deens, Demes cnCelee ÙesF&}. Deelee DeeheCe DeeheuÙee keâener osMeer keieeakeâjCeebkeâ[s keUt Ùee. GoenjCeeLe&, Menjer, «eeceerCe, pevekeeoer, FlÙeeoer FlÙeeoer. Ùee øekeâejÛeer keieeakeâjCes lej mejUmejU ceje"er kee*dceÙeeÛÙee #es$eeleer} jepekeâejCeeÛÙee 36

efoJeeUer 2021

iejpesletve efvecee&Ce Pee}s}er keieeakeâjCes Deensle. GoenjCeeLe&, Menjer efkebâkee «eeceerCe meeefnlÙe Demes keieeakeâjCe keâjleevee oesve iees<šer ie=nerle OejuÙee peeleele Demes efomeles. 1. lÙee meeefnlÙeeÛÙee efveefce&leerÛes mLeeve ke lÙee meeefnlÙeeÛee efvecee&lee cnCepes }sKekeâ efkebâkee keâkeer ÙeeÛes Yeewieesef}keâ mLeeve. 2. kejÛee efvekeâ<e hekeäkeâe Deme}e lejer veekeehegjlee lÙee meeefnlÙeeÛÙee efveefce&leerceeieÛÙee mepe&keâ øesjCeebÛes cetU ns «eeceerCe peerkeveele Deens keâer Menjer Ùeeke™ve meeefnlÙeeÛes keieeakeâjCe Menjer efkebâkee «eeceerCe, Demes kesâ}s peeles. Ùee ef"keâeCeer «eeceerCe peerkeveele}er cetuÙekÙekemLee ke Menjer peerkeveele}er cetuÙekÙekemLee Ùeeble iegCeelcekeâ DeeefCe }#eCeerÙe Heâjkeâ Demelees, Demes ie=nerle Oej}s peeles. DeepeIe[er}e ceneje<š^eÛes hevveeme škeäkeäÙeebhes#ee peemle MenjerkeâjCe Pee}s}s Deens. mebheeokeâ megÛekeleele leMeer Menjb ieekeele Iegme}s}er efomeleele. MenjerkeâjCeeÛes DeeefCe peeieeflekeâerkeâjCeeÛes }eYe pejer «eeceerCe YeeieebheÙeËle heesÛele veme}s lejer lÙeeÛes og<heefjCeece cee$e «eeceerCe peerkeveekej Kees}kej nesT }eie}s Deensle. Deeblejpee}eÛÙee (internet) ÛÙee DekeâuheveerÙe efkemleejecegUs Menjer DeeefCe «eeceerCe peerkeveekej keâener keeF&š heefjCeece Pee}s}s efomeleele. ÙeeefMekeeÙe ns Dee›eâceCe nesCÙeehetkeeaner Menjer DeeefCe «eeceerCe meeefnlÙeefveefce&leerÛÙee ceeies GYÙee Deme}suÙee cetuÙekÙekemLeebceOÙes Heâejmee Heâjkeâ neslee, Demes veener. pÙeebvee ™{eLee&ves Menjer meeefneflÙekeâ cnš}s peeles lÙeehewkeâer yengleskeâebÛes «eeceerCe peerkeveeMeer øelÙe#e-DeøelÙe#e veeles DeensÛe. DeeefLe&keâÂ<šŸee yengmebKÙe ceje"er meeefneflÙekeâ ns Depetvener keâefve… efkebâkee ceOÙece-ceOÙece keiee&letve Ùesleele. GÛÛe-ceOÙece keiee&letve efkebâkee GÛÛe keiee&letve ÙesCee‍ NÙee meeefneflÙekeâebÛeer mebKÙee veieCÙeÛe Deens. lÙeecegUs lÙeebÛÙee peeefCekee DeeefCe cetuÙekÙekemLee ÙeeosKeer} keâefve… efkebâkee ceOÙece-ceOÙece keiee&ÛÙeeÛe Deensle. peele, Oece&, meceepe, melÙe, melÙeeÛee MeesOe, DeelceMeesOe, ›eâebleer, meeceeefpekeâ yeo}, ceevekeer meceepeeÛes keâuÙeeCe, FlÙeeoer cenekeâLeves ceje"er keâkeer }sKekeâebÛÙee ceveele DeeefCe ceevemeele keâeÙece Iej keâ™ve yeme}s}er Demeleele. lÙeecegUs ne Menjer ke «eeceerCe keieeakeâjCeeÛee Yeso DelÙeble kejkejÛee Deens. «eeceerCe peerkeveeÛes leheMeer} keâLee, keâeobyejer ke keâefkelesle Dee}s lej les meeefnlÙe «eeceerCe DeeefCe Menjer peerkeveeÛes leheMeer} Dee}s lej les Menjer Demes DeeefCe Flekesâ ns {esyeU keieeakeâjCe DemeuÙeeÛes peeCekeles. Ùee keâejCeebcegUsÛe keâer keâeÙe heCe Dekee*dceÙeerve efvekeâ<eebkej DeeOeeefjle keieeakeâjCes GoenjCeeLe& pevekeeoer meeefnlÙe, Deefmlelkekeeoer meeefnlÙe, «eeceerCe meeefnlÙe, DeeOegefvekeâesòej meeefnlÙe FlÙeeoer keâesšer Skeâlej Heâej keâeU efškeâuÙee veenerle efkebâkee efškeâCÙeeÛeer MekeäÙelee veener. cegUele YeejleerÙe DeeefCe heeMÛeeòÙe meeefnlÙeMeem$eebÛÙee DeYÙeemeeÛÙee hejbhejsle kee*dceÙeerve efvekeâ<eebÛÙee DeeOeejekej keieeakeâjCe keâjCÙeeÛeer meesÙe Ghe}yOe Deens. leer yengmebKÙe ceb[UeRvee pegveeš DeeefCe heejbheefjkeâ keešt Mekeâles. hejbleg les keieeakeâjCe DeefOekeâ kee*dceÙeerve ke oerIe&keâe}erve DemeCÙeeÛeer MekeäÙelee Demeles. efoJeeUer 2021

Dekee*dceÙeerveÛe hejbleg Deheefjkele&veerÙe keâesšer – oef}le meeefnlÙe Ùee meke& Dekee*dceÙeerve efvekeâ<eebkej DeeOeeefjle keieeakeâjCeele Skeâ keâesšer (category) DeMeer Deens keâer peer Deheefjkele&veerÙe Deens DeeefCe leer cnCepes oef}le meeefnlÙe. YeejleeleÛe vekns lej Yeejleeyeensj ceje"er meeefnlÙeeleer} oesve iees<šeRyeö} keâcee}erÛes Deekeâ<e&Ce peeCekeles DeeefCe lÙee oesve iees<šer Deensle – ceje"er veeškeâ DeeefCe oef}le meeefnlÙe. keeoUemeejKÙee ceje"er meeefnlÙeele Dekelejerle Pee}suÙee oef}le DeelcekeâLeveebveer DeeefCe veeceoske {meeU, ÙeMekeble ceveesnj, FlÙeeoeRÛÙee keâefkeleebveer mkele:Ûes Skeâ mkeleb$e DeeefCe De{U mLeeve ceje"er meeefnlÙeele efvecee&Ce kesâ}s}s Deens. ns mLeeve Deelee yeo}lee ÙesCes MekeäÙe veener, hejbleg keâener iees<šeRÛes efvejekeâjCe kesâuÙeeefMekeeÙe meOÙee efLepe}s}e ne øekeen hegvne heeefnuÙeemeejKee øekeeefnle nesCes keâ"erCe keešles. lÙee iees<šer Deensle – 1) oef}le meeefnlÙeeÛeer kÙeeKÙee keâjCes Depetvener yeekeâer Deens. 2) meeefnlÙeeÛÙee cegUeMeer pevceeves øeehle nesCeejs oef}lelke Demeekes keâer meeefnlÙelke ÙeeÛee efveCe&Ùe IÙeekee }eies}. 3) oef}le meeefnlÙeemee"er kesieUs meeQoÙe&Meem$e/meeefnlÙeMeem$e Demeekes cnCepes keâeÙe, ÙeeÛeer DeYÙeemehetCe& ceeb[Ceer iejpesÛeer Deens (MejCekegâceej ef}byeeUs DeeefCe efnvoer Yee<esleer} meceer#ekeâ DeesceøekeâeMe keeuceerkeâer Ùeebveer ef}efn}s}er Ùee efke<eÙeekejÛeer hegmlekesâ keâenerner Demet Mekeâleele, heCe meeQoÙe&Meem$eekej ef}efn}s}er hegmlekesâ Demet Mekeâle veenerle.). keâMeer Demeekeer meceer#ee? (Ùee efke<eÙeekej mkeleb$e }sKeve DeeefCe lÙeekej mkeleb$e ÛeÛee& kneÙe}e nkeer.) De}erkeâ[sÛe pÙes… meceer#ekeâ megOeerj jmeeU Ùeebveer Skesâ ef"keâeCeer ceje"er meceer#ee ner Depetve yeeuÙeekemLesleÛe Deens Demes Skeâ efkeOeeve kesâ}s nesles. ceje"er meceer#esÛÙee #es$eele keâece keâjCee‍NÙeebveer Deehe}s hetke&«en yeepet}e "sJetve ns efkeOeeve ieebYeerÙee&ves Iesle}s heeefnpes, DeMeer efmLeleer Deens. iesuÙee keâener oMekeâeble keâener pÙes… meceer#ekeâebÛee Dehekeeo keieUlee mewæebeflekeâ meceer#eskeâ[s ceje"er Yee<esle mebhetCe&heCes og}&#e Pee}s}s Deens, ner kemlegefmLeleer Deens. Dehekeeo keieUlee, yengleskeâ meieUe meceer#ee kÙekenej ne heefjÛeÙes, hejer#eCes, øemleekevee DeeefCe hee"jeKeCe Ùee Ûeej øekeâejeble Ie[le Deme}s}e GheÙeesefpele meceer#esÛee øekeâej Deens. pegvÙee efmeæebleebÛeer efÛeefkeâlmee ke vekÙee efmeæebleebÛeer ceeb[Ceer Ùee DeeIee[erkej veerjke Meeblelee Deens. DeeblejefkeÅeeMeeKeerÙe (Interdisciplinary) meceer#esÛeer iejpe DemeuÙeeÛes yengleskeâ meceer#ekeâ ceevÙe keâjleele. hejbleg leòke%eeve, meceepeMeem$e, jepÙeMeem$e, ceevemeMeem$e FlÙeeoer efkeÅeeMeeKeebleer} DeÅeÙeekele %eeveeÛee ke ceefnleerÛee keehej keâ™ve efkeâleerMeer meceer#ee ef}efn}er peeles, ns Skeâoe øeeceeefCekeâheCes leheemeCÙeeÛeer iejpe Deens. peeieeflekeâerkeâjCe, MenjerkeâjCe, Yeeb[ke}MeenerÛes SkeâefkemeekÙee Melekeâeleer} ™he ke kÙeehleer Ùee iees<šeRyeö} ke lÙeebÛÙee heefjCeeceebyeö} ceje"er meceer#esle}e Gu}sKe ne cees"Ÿee øeceeCeekej kesâkeU Meeefyokeâ mlejekej neslees. Ùee 38

efoJeeUer 2021

MeyoebÛee DeeMeÙe meceer#ekeâebvee KejesKej heesÛe}e Deens keâe Ùeeyeö} Mebkeâe Deens. Yeeb[keueMeenerÛÙee vekÙee DekeleejeÛes heefjCeece peieeleuÙee meke& osMeebÛÙee meke& veeieefjkeâebÛÙee peerkeveekej cet}Yetle mke™heeÛes yeo} Ie[ketve DeeCeleensle. ÙeeefMekeeÙe pes kew%eeefvekeâ ke leb$e%eeveelcekeâ yeo} peieele Ie[tve Ùesle Deensle ke pÙee ieleerves les Ùeeheg{s Ie[tve ÙesCeej Deensle lÙee yeo}ebveer kesâkeU meeefnlÙeÛe vekns lej SketâCeÛe ceevekeer peerkeveele keâener vekes leòke%eeveelcekeâ ke veweflekeâ mke™heeÛes øeMve efvecee&Ce nesCeej Deensle. ke=âef$ece yegefæceòee ke lÙeeletve pevcee}e Ùesle Deme}s}er ke ÙesCeej Deme}s}er keâeÙe&-mebmke=âleer Ùee peieeleer} yengmebKÙe ceeCemeebvee Skeâ lej yesjespeieej keâ™ve šekesâ} efkebâkee mejkeâejer Devegoeveekej peieCeejer, ogÙÙece veeieefjkeâlke mkeerkeâej}s}er Deveglheeokeâ ceevekepeele efvecee&Ce keâjs}. ner keâener OeeskeäÙeeÛeer metÛevee vekns lej les DeeheuÙee [esàÙeemeceesj Deekeâej Iesle Deme}s}s keemleke Deens. meceer#es}e (kesâkeU ceje"er vekns) ÙesCeejs efokeme keâ"erCe DemeCeej Deens. SkesâkeâšŸee kÙekeäleerves ke<ee&vegke<ex DeYÙeeme keâ™ve SKeeoe «ebLe efmeæ keâjCÙeeÛee keâeU ne heg{s Fefleneme "jCeej Deens. Ùeeheg{s mebmLeelcekeâ mebjÛeveebÛeer efveefce&leer keâ™ve meceer#ekeâebÛÙee mecetnebvee Skeâ$e ÙesTve keâ}e ke meeefnlÙeeÛÙee meceer#esÛÙee mewæebeflekeâ yeepetÛee ieebYeerÙee&ves efkeÛeej keâjekee }eies}. FeflenemeeleosKeer} pece&veerleuÙe øeBâkeâøetâš mketâ}, jefMeÙeve ke Ûeskeâesm}eskeeefkeâÙeve ™hekeeoer ÛeUkeUeRÛee Fefleneme yeIelee Ùee øekeâejÛÙee øeÙeesieebletve keâener cet}Yetle mke™heeÛes ke oerIe&keâeU efškeâCeejs keâece efvecee&Ce nesT Mekeâles. gankanate@gmail.com

DIAMONDS

IN THE SKY

Diwali Greetings from

I KATIE BAGL A JADHYAKSH

MEDHA S RA

Send your manuscripts in English, Hindi & Marathi to planetimli@gmail.com

efoJeeUer 2021

Ùeesefieveer meeleejkeâj keâkeer, meceer#ekeâ

meeefnlÙe Ùee mebkeâuhevesÛee Fefleneme DeeefCe kÙeehleer }#eele Iesle}er lej meeefnlÙe ke meceer#esÛee DevÙeesvÙe mebyebOe menpe mhe<š neslees. «eerkeâ Yee<esleer} `krinen'-`›eâervesve' Ùee Meyoeheemetve leÙeej Pee}suÙee `Criticism' - `ef›eâšerefmePece' Ùee MeyoeÛee DeLe& cnCepes SKeeoer iees<š mecepetve IÙeekeÙeeÛeer DemeuÙeeme keâesCelÙee iees<šer heenCes/ DeYÙeemeCes menmebyebOeer "jles ne nesÙe. meeefnlÙe efmeæeble, meceer#ee DeeefCe Fefleneme Ùee %eeveMeeKeebÛee hejmhej DemeCeeje menmebyebOe mhe<š keâjCee‍NÙee jsves kes}skeâ ÙeebÛÙee `De efnmšjer Dee@Heâ cee@[ve& ef›eâšerefmePece' (1750 -1950) DeeefCe `keâvmeshš Dee@Heâ ef›eâšerefmePece' (1963) Ùee «ebLeele øeefleheeove kesâ}suÙee meceer#esÛÙee cetU efmeæebleeMeer yeebOeer} Demetvener DeepeÛeer meceer#ee Deveskeâ DeLee&ves efvejeUer Pee}er Deens. [e@. me. ie. cee}Mes Ùeebveer veeWoefkeuÙeeøeceeCes, `DeMee heæleerÛÙee DeYÙeeme«ebLeeletve Deehe}er Ske{erÛe Kee$eer hešles keâer, efYevve efYevve keâe}Keb[eleer} meceer#esÛÙee mebkeâuhevee ke ™{er efYevve efYevve mke¤heeÛÙee neslÙee.' (meeefnlÙe efmeæeble, 35) mecÙekeâ Deekeâ}ve ns meeefnlÙe meceer#esÛes DeeÅe Gefö<š jeefn}s}s Deens. lÙeele lÙee meeefnlÙeke=âleerÛes DeLe&«enCe øeLece Ùesles lÙeeveblej lÙee meeefnlÙeke=âleerÛes cetuÙeceeheve Ùesles. meeefnlÙeefke<eÙekeâ Deveskeâ øeMveebÛeer ÛeÛee& keâjCes ns meceer#esÛes keâeÙe& Deens. Ùeemen lÙee meeefnlÙe øekeâejele efvecee&Ce Pee}suÙee meeefnlÙeke=âleerle lÙee meeefnlÙeeÛes mLeeve efveefMÛele keâjCes nsner meceer#esÛes keâeÙe& nesÙe. meceer#esÛee efkeÛeej keâjlee efkemeekes Melekeâ DeeefCe lÙeelener efkemeekÙee MelekeâeÛÙee GòejeOee&le DeefOekeâ leerkeÇlesves DevegYekeeme Dee}s}e Deefmlelkekeeo, DeLe&MetvÙeleekeeo DeeefCe GòejDeeOegefvekeâleekeeo, mebjÛeveekeeo, m$eerkeeo Ùeemen GoÙeeme Dee}suÙee DeeefCe efkekeâeme heeke}suÙee efkeefkeOe efkeÛeejOeeje Ùeebveer ceevekeer peerkevekÙekenej, mebmke=âleer DeeefCe meeefnlÙe ÂMÙe-DeÂMÙe mke™heeves efveefMÛele Demes øeYeeefkele kesâ}s. 1960ÛÙee oMekeâeleer} m$eerkeeoer meceer#ee DeeefCe keeÛekeâeveg}#Ùeer meceer#esves meceer#esÛes DeeÙeece yeo}}s. kesâkeU %eevekeWâõer kee le%ekeWâõer DemeCeejer meceer#ee kÙeefkeälekeeoer mke¤heele yeo}}er DeeefCe meceemeele Deme}suÙee m$eerÛÙee DevegYekeefkeMkeeves meceer#esÛeer Ûeewkeâš efkemleej}er. 1970 ceOÙes peW[j mš[erpe/ keäkeerDej mš[erpeÛes Keg}s Pee}s}s #es$e DeeefCe 1980 heemetve Deefmlelkeele Dee}s}s vekeFeflenemekeeo DeeefCe mebmke=âleer DeYÙeeme ÙeebÛee øeYeeke }#eCeerÙe Deens. ÙeeefMekeeÙe DeeOegefvekeâ meceer#esle mebefnlesÛeer mkeeÙeòelee cenòkeeÛes ceeveCee‍NÙee vekemeceer#esÛes keÛe&mke efomeles. efkemeekÙee Melekeâeleer} mebkeâerCe&, kÙeeefceße DeeefCe yengefpevemeer DeMee DeeOegefvekeâleekeeoeÛes ns heg{Ûes mke™he GòejDeeOegefvekeâleekeeoeves šeskeâe}e vesle yengpeve mebmke=âleerMeer efveieef[le øekeâejebÛeer pekeUerkeâ 40

efoJeeUer 2021

meeOele efYevve efYevve keâ}eMew}erÛÙee ceeOÙeceebÛeer mejefcemeU kesâ}er. pevemebheke&âkeeo, «eenkeâkeeo ÙeeÛee keehej ÙeecegUs heejbheefjkeâ ¤{ kee*dceÙeerve Ûeewkeâšerle kee*dceÙeeÛes keieeakeâjCe keâjCesner DekeIe[ PeeuÙeeÛes GoenjCes Deensle. ceeieer} De[erÛe-leerve oMekeâebheemetve peeieeflekeâerkeâjCee}e keieUtve DeeheuÙee}e vekÙee kee*dceÙeerve, meebmke=âeflekeâ efmLelÙeblejeÛee efkeÛeej keâjlee Ùesle veener. peieCÙeeÛeer meeceeefpekeâ, jepekeâerÙe, DeeefLe&keâ, meebmke=âeflekeâ #es$es kÙeehele leb$e%eeveeves šeskeâeÛÙee øeYeeefkele Pee}suÙee Skeâe vekÙee mebmke=âleerÛee GoÙe peieeflekeâerkeâjCeeves Pee}e. Skeâ øekeâejÛeer vekeer Yeeb[ke}Meener mLeeefhele nesle ceeCemeeÛes kemletkeâjCe nesCÙeeÛeer ef›eâÙee ÙeecegUs Ie[tve Dee}erÙe. ÙeeÛee Skeâ cees"e heefjCeece Yee<ee, meeefnlÙe DeeefCe meebmke=âeflekeâ kewefkeOÙeekej Pee}e Deens, pes keâesCelÙeener meeefnlÙeeÛeer efveefce&leer DeeefCe lÙeeÛeer meceer#ee øeYeeefkele keâjles. meebmke=âeflekeâ mebefÛele, kele&ceeve meebmke=âeflekeâ keemleke, DeuhemebKÙeekeâeÛÙee mebmke=âleer, meceepeceeOÙeces, meceepeceeOÙeces efveefce&le DeeYeemeer keemleke, ceeOÙeceebÛee øelÙe#e peerkeveeleer} nmle#eshe, meòesÛee DebkegâMe, peerkeveeÛeer kÙeeefceßelee, keâeUeÛeer iegbleeiegble ns meke& Ieškeâ DeeefCe Ùee Ieškeâeleer} hejmhejeke}byeer ÉbÉ DeeefCe lÙeeletve efvecee&Ce nesCeejer efkeefkeOelee ns mecekeâeUeÛes kÙekeÛÚsokeâ }#eCe Deens pes keâesCelÙeener meeefnlÙeeÛeer efveefce&leer øeYeeefkele keâjles. jes}e yeeLe&me ÙeebÛÙee celeevegmeej, `øelÙeskeâ }sKeve øekeâej ne Feflenememeehes#e keâeÙe& heej hee[le Demelees DeeefCe DeMee }sKeve øekeâejeleer} Ieškeâebvee mebefnlesÛÙee he}erkeâ[s DeefmlelkeÛe vemeles.' (jeÙeefPebie ef[«eer Peerjes, 20-22) Ùeevegmeej efkeÛeej keâjlee meceer#ee DeeefCe meceer#ekeâe}e keâesCelesÛe Deefmlelke veener ne efkeÛeej Skeâe yeepet}e DeeefCe ogmejerkeâ[s `meceer#esefMekeeÙe kee*dceÙekÙekenej DehetCe& Deens.' ne cees"Ÿee øeceeCeele ceevÙelee heeke}s}e efkeÛeej Ùee oesve hejmhejefkejesOeer celeebceOÙes meceer#ee DeeefCe meceer#eekÙekenej GYee Deens. DeMee kesUer meceer#ee vescekeâer keâMeer Demeekeer? Ùeeyeeyele ieebYeerÙee&ves efkeÛeej keâjCes ›eâceøeehle "jles. mecekeâeUeÛÙee heeMke&Yetceerkej ceje"er meceer#ekeâ efkeefkeOe meeefnlÙeøekeen kee keeo (Ism) ÙeeDeeOeejs meeefnlÙeeÛes legkeâ[s keâjleele DeeefCe Demes keâjCÙeeÛeer KejÛe iejpe Deens keâe? ÙeeÛee efkeÛeej keâjlee meeefnlÙe ner Skeâ kÙeehekeâ meb%ee Deens ns meke&øeLece }#eele IesCes DeekeMÙekeâ Deens. meeefnlÙeefveefce&leerÛÙee øesjCee, OeejCee DeeefCe heefjefmLeleer efYevve Deme}er lejer (DeeefCe keâenerkesUe nsletner efkeefMe<š Deme}e lejerner!) ns meeefnlÙe `meeefnlÙe' cnCetve Skeâe kÙeehekeâ meb%esÛee Yeeie Deens ns cenòkehetCe& Demeles. øeefmeæ keâkeer ke meceer#ekeâ šer. Sme. Fef}Ùeš Ùeebveer `š^ef[Meve De@C[ Fbef[efknpÙegDe} š@}Wš' Ùee efveyebOeele veceto kesâuÙeeøeceeCes øelÙeskeâ }sKekeâeÛes }sKekeâ cnCetve mkeleb$e Demes Skeâ Deefmlelke Demeles DeeefCe lÙeeÛe kesUer lees }sKekeâ ne meeefnlÙehejbheje heg{s vesCeeje, Ùee hejbhejsle}e Skeâ Yeeie- Skeâ ogkeeosKeer} Demelees. Skeâ }sKekeâ cnCetve ef}nerle Demeleevee }sKekeâ ne Skeâ kÙekeäleer ke ceeCetme cnCetve lÙee lÙee keâeUeÛes øeefleefveefOelke keâjle Demelees. lÙeecegUs lÙee}e kee lÙeeÛÙee }sKevee}e SkeâeÛe øekeâejele, Ûeewkeâšerle meerefcele keâjCes ÙeesiÙe "jle veener. lÙeeÛÙee meeefnlÙeekeâ[s «eeceerCe, oef}le kee m$eerkeeoer Demee kegâ"}ener Skeâ øekeâej oMe&efkeCeejs meeefnlÙe DeMee heæleerves heeefnuÙeeme efoJeeUer 2021

ne Âef<škeâesve mebkegâefÛele DeMee mke™heeÛee neslees DeeefCe ÙeecegUsÛe lÙee keâ}eke=âleerÛÙee, mebefnlesÛÙee keeÛeveeÛÙee DeeefCe cetuÙeceeheveeÛÙee DeveskeâeLeea MekeäÙelee jenele veenerle. meeefnlÙe ns `open ended' kee DeveskeâeLeea MekeäÙeleebmee"er Keg}s Demeekes ns mebYekele veener. veeveeefkeOe keâ}ekee*dceÙe øekeâej, efYevve efYevve Mew}er ke leb$ekeâewMeuÙes ÙeebÛÙee DeveskeâefkeOe heÙee&ÙeebÛeer Ghe}yOelee DeepeÛÙee mepe&veMeer} }sKekeâebmeceesj Deens. ÙeeÛeyejesyej lÙeeÛÙee keehejeyeö} ke Demme}lesyeö} mebosn ke DeefveefMÛelelee Deens DeeefCe Ùee oesvneRÛÙee hejmhej øeef›eâÙesletve ¢ee meeefnlÙeeÛeer efveefce&leer nesle Deens. mecekeâeUele mebmke=âleer mebkeâj (Cultural Hybridization), DeelceYeeve ke efkeMkeYeeve DeeefCe Yee<ee ke Yeeef<ekeâ Yeeve ns cegös cenòkehetCe& "j}s Deensle. ÙeeefMekeeÙe meeefnlÙeeÛeer meceer#ee keâjleevee ceeb[}s}s cele, }sKekeâeÛeer Mew}er, ceOÙekeleea DeeMeÙemet$e, keehej}s}er efkeefkeOe leb$es Ùeemen les ef}efn}s ies}s}e keâeU DeeefCe DekekeâeMe Ùee oesve heeleàÙeebkej efkeÛeej nesCes DeekeMÙekeâ keešles. kÙeeefceße ke iegbleeiegbleerÛÙee keâeUeÛes he[meeo DemeCee‍NÙee meeefnlÙeemee"er ™{eLee&ves DemeCeejer meeQoÙe&keeoer, Deemkeeokeâ kee heejbheefjkeâ meceer#ee DeeefCe efleÛes ceeheob[ ns mekee&Lee&ves ÙeesiÙe Demeleer}Ûe Demes cnCelee ÙesCeej veener. ÙeeefMekeeÙe peeieeflekeâerkeâjCe DeeefCe øeecegKÙeeves ef[efpešueePesMevevess Menj DeeefCe Kes[s ÙeebÛÙee DekekeâeMeeÛeer mejefcemeU kesâ}er Deens. ÙeecegUs mebhetCe&heCes Menjer, veeiejer kee «eeceerCe Ùee DeLee&vesÛe ns }sKeve kee }sKeveeleer} DekekeâeMe Ùeekeâ[s heenCes eflelekesâmes MekeäÙe nesCeej veenerÙe. Yeeef<ekeâ legš}sheCe, Yeeef<ekeâ mejefcemeU, DevegYekeebÛeer peefš}lee, mLe}eblej, GÅeesieebÛes yeo}les mke™he, DeefveefMÛelelee, yeo}}s}s peeefCekeebÛes #es$e, mebheke&â meeOeveebÛeer Ghe}yOelee DeeefCe heefjCeece, DeeYeemeer pees[}s peeCes Ùee meke& yeeyeeRveer }sKekeâeÛee DeeefCe }sKeveeÛee DekekeâeMe øeYeeefkele ke yeeefOelener Pee}e Deens DeeefCe DeMee keâeU ke DekekeâeMeeÛes Lesš kee DeøelÙe#e øeefleefyebye Gceš}suÙee }sKeveeÛÙee meceer#esÛes Skeâ cees"s Deekneve ceje"er meceer#esheg{s Deens. Ùee mekeeËÛee mee#esheer efkeÛeej keâjlee, heejbheefjkeâ ™{ meceer#ee, kee*dceÙe øekeenekej DeeOeeefjle meceer#ee kee keeoeÛee ceeheob[ Skeâej}sheCeeves keehe®ve kesâ}s}er meceer#ee Ùeehewkeâer keâesCeleerner heæle keâe}megmebiele ke DeeMeÙemegmebiele veenerÙe. Ùeehes#ee meeefnlÙe cnCetve meekeâuÙeeves efkeÛeej keâjle ceevekeer DevegYeke keWâõkeleea "sketve Skeâehes#ee DeefOekeâ keeoebvee Deveg}#etve lÙeeÛee efkeÛeej keâjCes DeefOekeâ mebÙegefkeälekeâ "js}. keâejCe SKeeoer meeefnlÙeke=âleer ner SkeâeÛe kesUer Deveskeâ heæleeRveer meceer#ee keâjlee ÙesT Mekesâ} DeMee heæleerÛeer Demet Mekeâles lÙeeÛeyejesyej keâesCelÙeener keeoeÛee øeYeeke vemeCeejer mkeleb$e DeefYekÙekeäleerner Demet Mekeâles. ÙeecegUsÛe yeo}les meeceeefpekeâ, jepekeâerÙe, meebmke=âeflekeâ Yekelee} heenlee Ùee meceer#esÛes mke™he ns meke&meceekesMekeâ DeeefCe }keÛeerkeâ DemeCes iejpesÛes Deens. heÙee&ÙeeÛeer efkeefkeOelee DeeefCe DeLee&Ûeer Deveskeâlee DemeCÙeeÛÙee mecekeâeUele keeÛekeâebÛeb DeLe&efveefce&leerÛeb mkeeleb$Ùe DeeefCe lÙeeÛeb Yeeve ns mebefnlesÛÙee mkeeÙeòelesFlekebâÛe cenòkehetCe& Deens ns ceevÙe keâjeÙe}e nkeb. DeLee&le ns cnCeleevee FLes meceer#esÛee DeLe& ne DevegMeemekeâerÙe heæleerÛeer meceer#ee Demee Deens. mewæebeflekeâ kÙetn ke leòkes ÙeeÛee keehej keâjCes, øemebieer iejpesvegmeej vekes efmeæeble ceeb[Ces kee ceeb[}s peeCeejs efmeæeble 42

efoJeeUer 2021

Deke}befyeCes ns Ie[eÙe}e nkes. Goe.: DeeOegefvekeâleekeeo ke GòejDeeOegefvekeâleekeeo Ùeeletve GoÙeeme ÙesCeeje `cesšecee@[veeaPece' ne vekee keeo cnCelee ÙesF&}. meceer#eeMeem$eeÛee DeYÙeeme keâ™ve Ùee efkeKebef[le keemlekee}e Meyoyeæ keâjCee‍NÙee meeefnlÙeeÛeer DevegMeeefmele DeMeer meceer#ee keâjCes iejpesÛes Deens. ner meceer#ee keâjleevee meeefnlÙeke=âleerÛee ™heyebOe, Deeke=âefleyebOe, Yee<ee, DeeMeÙeõkÙeeÛes mke™he, }sKekeâ Ùeemen meceepe ke mebmke=âleerMeer DemeCeejs meeefnlÙeke=âleeRÛes mebyebOe meceer#esves }#eele IÙeekeÙeeme nkes. Ùeemen DeefYekÙekeäleerÛes kesieUsheCe, øeÙeesieMeer}lee, yeo}leer efhe{er ke efhe{erleer} Deblej, }sKeveeÛeer mecekeâe}ervelee, efkeÛeejebÛes efvejeUsheCe DeeefCe Demes Demetvener keâesCelÙeener ÛeewkeâšerefMekeeÙe kee hetke&«eneefMekeeÙe Ùee meeefnlÙeekeâ[s meceer#esves heenCes DeekeMÙekeâ keešles. vekÙeeves ÙesT heenCee‍NÙee kee lÙee Deveg<ebieeves keâener Skeâ ceeb[Ceer kesâ}suÙee keeo kee efkeÛeejOeejebvee he[leeUtve heenCÙeeÛeer iejpe DeOeesjsefKele keâjekeer keešles. Ùee meboYee&ves `mebmke=âleer mebkeâj' ner Skeâ DešU DeeefCe ve veekeâejlee ÙesCeejer iees<š Deens ns }#eele IÙeeÙe}e nkes. ceÙee&oe DemeCeeje kesâkeU Skeâefpevemeer Demee keeo DebieerkeâejuÙeeme jmeefveefce&leerÛÙee øesjCee DeeefCe DeemLesÛÙee iegblekeCegkeâerkej ceÙee&oe Ùesleer} Ûe ÙeeefMekeeÙe leLÙeefve…, leke&âMegæ heæleerves meceer#eener MekeäÙe nesCeej veener. ceje"er meceer#esÛee efkeÛeej keâjlee mepe&keâlee, DeemLee, hejbhejebÛes vetleveerkeâjCe, heeefMÛeceelÙeÙegjesheerÙe - YeejleerÙe Ùee mebmke=âleeRÛee Skeâef$ele efkeÛeej ceevekeer mebmke=âleer cnCetve nesCes DeekeMÙekeâ efomeles, pÙeele øelÙeskeâ mebmke=âleerÛes ke DeefYekÙekeäleerÛes kesieUs Deefmlelke DeensÛe hejbleg peeieeflekeâerkeâjCeeÛÙee jsšŸeele, ieleerle ÙeeÛee Skeâef$ele Ûesnje keâeÙe oMe&kelees? ns DeYÙeemeCes iejpesÛes Deens. efkeÛeejMetvÙe, DeLe&MetvÙe ke=âleer øeyeU "jCÙeeÛÙee Ùee keâeUele meceer#esves meboYee&Ûes efve:meboYeeakeâjCe DeeefCe hegve:meboYeeakeâjCeeÛÙee øeef›eâÙesÛes cenòke }#eele IesTve DeemLesÛÙee vekÙee #es$eeÛee MeesOe IesCes ke lees MeesOe SkeâebieerheCeeves ve Ieslee meke&meceekesMekeâ heæleerves IesCes iejpesÛes Deens. ceje"er meceer#esves ns keemleke }#eele IesTve keâesCelÙeener keeoeøeefle kee keeoeefkejesOeeleer} šeskeâeÛeer Yetefcekeâe kee Dee«en šeUtve meeefnlÙeeÛee efkeÛeej keemlekeeefOeef…le ke meblegef}le heæleerves keâ™ve meceer#ee keâjeÙe}e nkeer, keâejCe keâeU DeeefCe OeejCee efkeâleerner yeo}uÙee lejerner lÙee Deeknebveevee meeceesjs peele meeefnlÙeke=âleeRÛes DeLe&efveCe&Ùeve ke cetuÙeceeheve ns meceer#esÛes keâeÙe& DeeefCe keeÛekeâ ke }sKekeâ ÙeebÛÙeeleer} Skeâ ogkee ke efvejhes#e cetuÙeceehekeâ cnCetve DemeCeejer meceer#ekeâeÛeer Yetefcekeâe Ùeeyeeyele Mebkeâe veenerÙe ns lej efveefke&keeo! cees. 9881717027.

efoJeeUer 2021

øeceeso cegveIeešs

}sKekeâ ke meeceeefpekeâ ÛeUkeUerleer} keâeÙe&keâlee& ceje"erle meceer#ee KejsÛe Deefmlelkeele Deens keâe, FLeheemetve ceje"er meceer#esle mkele:Ûes Demes keâeÙe Deens, FLeheÙeËle øeMve meelelÙeeves efkeÛeej}s peeleele. lÙeele leLÙe veener Demes veener. Skeâe yeepet}e ceje"erle mewæebeflekeâ meceer#esÛee KeÛe Deens. De#ejMe: [eWiej jÛe}s ies}s Deensle. lÙeele meeQoÙe&Meem$eeÛeeÛe DeefOekeâ YejCee. meeefnlÙeMeem$eerÙe meceer#ee efmeæebleeÛee DeOee&DeefOekeâ KeÛe efkeÅeeheer"erÙe DeYÙeeme›eâceeefYecegKe Demee Deens. GheÙeesefpele meceer#esyeö} }sKekeâebÛeer le›eâejner keekeieer veener. MeeUkeâjer jme«enCeeheemetve heeMÛeeòÙe meceer#esÛÙee HetâšheóŸee }eketve ceje"er meeefnlÙeeÛeer GuešleheemeCeer Deieoer mejOeesheš heæleerves Pee}er Deens. DeLee&le ns {esyeU efvejer#eCe, keâejCe Ùee meieàÙee}e Dehekeeo DeensleÛe. cegöe mewæebeflekeâ meceer#esÛee Demees Demees keâer GheÙeesefpele meceer#esÛee; oesve øeMve efvecee&Ce nesleele: DeepekejÛÙee SketâCe ceje"er meceer#ee kÙekenejele mkele:Ûes ‘ceje"er’ Demes keâeÙe Deens? DeeefCe ogmeje, ceje"erleer} mecekeâe}erve ieÅe-heÅe }sKevee}e ceje"er meceer#ee keâMeer meeceesjer peeles, leer lÙee meeefnlÙee}e vÙeeÙe osT Mekesâ} DeMeer cegUele Deens keâe? Ùeelener ‘ceje"er’ cnCepes keâesCeles? nener øeMve cenòkeeÛee "jlees. ceje"er Yee<ekeâ }eskeâebÛes Skeâehes#ee Deveskeâ meceeblej mecetn Deefmlelkeele Demeleele. Ùee øelÙeskeâ Yeeef<ekeâ mecetneÛes Fefleneme DeeefCe Yetiees} kesiekesieUs Demeleele. Ùegjesheeleer} yengleebMe Yeeef<ekeâ mecetnele Demes Dee{Ule veener. }neve }neve YetKeb[ehegjlÙee }neve }neve Yee<ee-yees}er eflekeâ[s DeensleÛe. lÙeebÛeer mejefcemeU DeensÛe. heCe SkeâeÛe YetKeb[ekej Deveskeâ Oece&, Deveskeâ keCe&, Deveskeâ peeleer-peceeleer, Yeškesâ DeeefCe iejerye-ßeerceble, lÙeebÛÙee mkeleb$e mebmke=âleeRmen veebole DemeuÙeeÛes ÂMÙe Yeejleele DeefOekeâ Deens. ceneje<š^eÛee efkeÛeej kesâ}e lej lÙeeletve oef}le, «eeceerCe, øeeosefMekeâ, Deeefokeemeer, YeškeäÙeeefkecegkeäleebÛes meeefnlÙe Demes keâhhes efvecee&Ce nesle Demeleele. 1960 veblej lÙee lÙee mecetnebÛÙee mkeleb$e meeceeefpekeâ DeefmlelkeeÛÙee peeefCekee efvecee&Ce PeeuÙeeÛes efÛe$e DeeMeeoeÙekeâ nesles. meeefnlÙeke=âleerÛÙee Yeeef<ekeâ efveefce&leerle DeeefCe jÛeveeyebOeele meWefõÙe Skeâelcelee heeefnpes ner Dehes#ee "erkeâ Deens, heCe Ùee he=LkeerÛÙee hee"erkejer} øelÙeskeâ ceevekemecetn SkeâeÛe meeÛÙeeletve yeensj he[}suÙee DemeekÙeele ner Dehes#ee ÛegkeâerÛeer Deens. ceer ‘ceje"er’ cnCelees leskne ce}e ns Dehesef#ele Demeles. ceje"erÛee ‘keu[& k¢et’ ne cetuÙeelcekeâ Demeekee. heCe leheefMe}ele lees «eeceerCe, øeeosefMekeâ, Deeefokeemeer, YeškeäÙee-efkecegkeäle DemeeÛe DemeCeej Deens. Deepe ceneje<š^eleer} keâesCelÙeener Kes[Ÿee-hee[Ÿeelener keâeskeâe-keâes}e DeeefCe ke@â[yejer efceUt 44

efoJeeUer 2021

Mekeâleele ns Kejs Deens. heCe lÙeecegUs lesLeer} }eskeâ peeieeflekeâerkeâjCeeÛes keešskeâjer "jleele ns Kejs veener. les peeieeflekeâerkeâjCeeÛÙee Mees<eCe kÙekemLesÛes yeUer "jleele nsÛe Kejs Deens. hejbleg meeefnlÙe keâesCelÙeener Mees<eCe kÙekemLesÛÙee efkejesOeele Demeles, les cetuÙeelcekeâ heeleUerkej. }sKekeâeÛÙee DevegYekeeÛeer DeefYekÙekeälee nesle Demeleevee peerkeveeÛes efÛe$eCe keâesCelÙee lejer Yeewieesef}keâ meboYee&le Demeles. les peerkeveefÛe$eCe keâeuheefvekeâ Deme}s efkebâkee keemlekeeMeer meceeblej Deme}s efkebâkee fantacy ÛÙee mke™heele Deme}s lejer lÙeeÛes De#eebMe-jsKeebMe keâesCelÙee lejer meebmke=âeflekeâ efyebotMeer efveieef[le Demeleele. Ùee meebmke=âeflekeâ efyebotÛes keCe&ve DeeefCe keieeakeâjCe oef}le, «eeceerCe, øeeosefMekeâ, Deeefokeemeer, Yeškesâ-efkecegkeäle Demes kesâ}s lej les ceneefkeÅee}Ùeerve heeleUerkejÛes meg}YeerkeâjCe mecepet veÙes. mecekeâe}erve meeefnlÙeefveefce&leerkeâ[s heenleevee ‘peeieeflekeâerkeâjCeeÛee kejkebše’ ns SkeâÛe meceeve met$e keâe ceeveeÙeÛes? lÙee he}erkeâ[s peerkeve veener keâe? cegUele ceevekeer peerkevee}e efkeâleerlejer efceleer Demet Mekeâleele, ns ieefCele DeeefCe efke%eeveeÛÙee DeeOeer meeefnlÙeeleÛe keCe&ve kesâ}s peeT Mekeâles, lemes kesâ}s ies}sner Deens. peeieeflekeâerkeâjCeeÛes Deelceleòke Deme}s}er yeepeej kÙekemLee he=Lkeer}e heg™ve Gj}er DeensÛe. lÙeele ogcele veener. heCe SketâCeÛe ceevekeer mebmke=âleerÛÙee øekeemeele Gl›eâeble Pee}s}er ceevekeer øe%ee DeeefCe %eeve}e}mee yeepeej mebmke=âleer}e heg™ve GjCeejer Demet Mekeâles, Ùee MekeäÙeles}e DeeheCe keâe veekeâejeÙeÛes, Demee øeMve he[lees. peeieeflekeâerkeâjCeeÛes Skeâ meeOeve efkebâkee ceeOÙece Deme}s}er ‘meeÙeyej mebmke=âleer’ iesuÙee leerve leheentve DeefOekeâ keâeUeheemetve ceevekeer yegæerves mkeerkeâej}er Deens. lÙeener mebmke=âleerÛee Skeâ Deeefke<keâej ceje"er keâefkelesves heeefn}e. keâe@chÙegšj DeeefCe FbšjvesšÛÙee øeefleceebceOetve peerkevee}e kes{}s}er Leb[ieej mebkesovenervelee DeeefCe cetuÙeMetvÙelee leekeâoerves kÙekeäle Pee}er. SketâCe ceevekeer kÙekenejebÛes yeepeejerkeâejCe Pee}s. efke›esâlee DeeefCe «eenkeâ Ùee veelÙeeleer} yeepeejcetuÙe nsÛe keWâõmLeeveer Dee}s, ns KejsÛe. heCe lÙeenerhe}erkeâ[s ceevekeer mebkesovee DeeefCe øe%ee Deefmlelkeele Demet Mekeâles, ns heg{ÛÙee keâeUele Dee}suÙee ceje"er meeefnlÙeeves efmeæ kesâ}sÛe. meeÙeyej mebmke=âleerceOÙes GoÙeeme Dee}suÙee DeefYekÙekeäleerÛÙee vekÙee MekeäÙelee ÙeebÛee hegjshetj mepe&veMeer} keehej ceje"erleer} meceeblej }sKekeâ keâkeeRveer leekeâoerves kesâ}e Deens. leLeekeâefLele cegKÙe øekeeneleer} }sKekeâebhes#ee Ùee meceeblej }sKekeâ-keâkeeRveer kesâ}suÙee efveefce&leerÛee kesie øeÛeb[ neslee. heCe meeÙeyej mebmke=âleerÛÙee heefjYee<esÛes kÙebiÙeelcekeâ ™he GYeer keâjCeejer ner efveefce&leer lÙeeÛe kesieeves }Ùeeme ies}er. keâoeefÛele }sKekeâ-keâkeeRÛÙee heejbheefjkeâ kee*dceÙeerve kÙekeneje}e meeÙeyej mebmke=âleerves Skeâ lej heesšele Iesle}s, lÙeecegUs leer peeCeerkeÛe efkejIeUtve ies}er Demeekeer efkebâkee meeÙeyej mebmke=âleerÛee kejkebšeÛe Flekeâe efve…gj DeeefCe ›etâj Demes} keâer ceje"erleer} DeMee peeefCekeebÛes meeefnlÙe }kekeâjÛe meboYe&nerve Pee}s Demeekes. 1990 les 2000 ceOÙes Dee}suÙee DeMee øekeâejÛÙee meceeblej keâefkeleemeb«enebhewkeâer Deepe efkeâleer DeeheuÙee Dee"keCeerle Deensle ÙeeÛee efkeÛeej kesâ}e heeefnpes. Ùee G}š Hesâmeyegkeâeoer meceepeceeOÙeceebÛÙee HesâmeeUlÙee }ešebkej mkeej Pee}s}er, ÛeceÛecelÙee yeepeejcetuÙeebvee yeUer he[}s}er G"keU efveefce&leer ceje"er meceepeceveeÛÙee keWâõmLeeveer Dee}er. lemesner efoJeeUer 2021

cetuÙekeeve efkeÛeej Demeesle keâer meeefnlÙeefveefce&leer ner kÙeehekeâ meceepekÙeeheer keâOeerÛe vemeles. heCe keu[&-k¢etÛee efoceeKe efcejkeCeejer kee*dceÙeerve øeefleYee eflemeNÙee peieeleer} SKeeÅee osMeeÛÙee SKeeÅee ne@šsueceOeerue Kees}erÛÙee yeensj keâOeer Dee}erÛe veener. lÙeecegUs DeMee øeefleYesÛes met#ce Pejs SketâCe mecekeâe}erve ceje"er meeefnlÙeeÛÙee kÙekenejele efPejheCÙeeÛeer peer MekeäÙelee nesleer, leer keâOeerÛeerÛe ceekeU}er. meeefnlÙeefveefce&leer DeeOeer DeeefCe veblej efleÛeer meceer#ee Demee ›eâce Demelees. SKeeoe vekeerve øekeen efmLej nesT }eie}e keâer lÙee øekeeneÛeer meceer#ee Dehesef#ele Demeles. mepe&veMeer} meeefnlÙeeÛÙee efmLej Pee}suÙee øekeeneletve GÆkeCeejer vekeer meeQoÙe&cetuÙes, Mew}erefkeMes<e DeeefCe peerkeveoMe&veeletve øelÙeÙeeme ÙesCeejer peerkevecetuÙes Ùee iees<šerner SKeeÅee vekeerve %eeveMeeKesmeejKÙee Demeleele. DeMee øekeenebÛes vesle=lke keâjCeejer SKeeoer meeefnlÙeke=âleerner Demet Mekeâles. efkebâkee mkeleb$eheCes SkeâÛe ceewef}keâ â keâ}eke=âleerner meceLe& Demet Mekeâles. YeeweflekeâMeem$eøeCeerle %eeveMeeKee peMee leke&â ke DevegYeke efmeæ Demeleele, leMee øeefleYeekeble }sKekeâ-keâkeeRÛÙee keâ}e-meeefnlÙeeletve efvecee&Ce Pee}suÙee %eeveMeeKee DevegYetleerletve efvecee&Ce Pee}suÙee Demeleele, Demes cnCelee ÙesF&}. Lees[keäÙeele mepe&veMeer} meeefnlÙe ns Flekesâ ceewef}keâ Demet Mekeâles, keâer les ceevekeer peerkevee}e Yeeweflekeâ DeeefCe DeYeeweflekeâ heeleUerkej vekes %eeve osCeejs Demeles. DeMee mepe&veMeer} meeefnlÙeefveefce&leerceOÙes }sKekeâeÛÙee efkekeef#ele kÙeefkeäleceòkeeÛÙee DeefYekÙekeäleeryejesyejÛe }sKekeâeÛee keâeU, meceepe, keie&, mebmke=âleer, leòke%eeve, }eskeâceeveme DeeefCe }sKekeâekejer} øeYeeke ÙeeÛeener efkeÛeej meceer#esle kesâ}e peelees. iesuÙee MebYej ke<eeËle leòke%eeve, meceepeMeem$e, ceevemeMeem$e, Fefleneme, Yee<eeefke%eeve DeeefCe ceevekeMeem$eleer} vekevekÙee øecesÙeebcegUs meceer#esÛee hešmegæe Demee yengDeeÙeeceer nesle ies}e Deens. Ùee heeMke&Yetceerkej mecekeâe}erve meeefnlÙeeleer} vekeefveefce&leer efkeâleer mece=æ DeeefCe efkeâleer efmLej mke¤heeÛeer Deens, ns }#eele IÙeekes }eieles. leMeer leer vemes} lej SketâCeÛe ceje"er meebmke=âeflekeâ kÙekenejeÛÙee Â<šerves leer efÛeblesÛeer yeeye Deens. heCe lÙeeÛes Keehej mecekeâe}erve meceer#eskej Heâes[lee ÙesCeej veener, ns }#eele "ske}s heeefnpes. ogmeje cegöe ceje"er meceer#ee kÙekenejele mkele:Ûes ‘ceje"er’ Demes keâeÙe Deens, ne Deens. ceje"er meceer#esÛÙee øekeemeeleer} keUCes meke&ßegle Deensle. YejlecegveerÛes veešŸeMeem$e, lÙeeleer} jmeefmeæeble, Okeveerefmeæeble ne mebmke=âle keâekÙeMeem$eeleer} Sskepe ceje"erves keejmeenkeäkeâeves efceUe}suÙee SskepeeøeceeCes mkeerkeâej}e Deens. efkeÅeeheer"erÙe DeOÙeÙeveeletve De@efjmše@š}Ûes keâekÙeMeem$ener Deelcemeele kesâ}s Deens. heg{s ™hekeeo, peerkevekeeo, keemlekekeeo, Deefmlelkekeeo, Deeke=âleerkeeo, DeeOegefvekeâkeeo, Gòej DeeOegefvekeâkeeo, kemeenlekeeo, ceekeäme&keeo, m$eerkeeo DeeefCe osMeerkeeo nsner efkeÛeejøekeen efkebâkee Ùee ÛeUkeUer ceje"er meceer#ee kÙekenejekej øeYeekeMee}er "juÙee Deensle. heCe lÙee mewæebeflekeâ heeleUerkej DeefOekeâ. Heâej keäkeefÛele GoenjCes GheÙeesefpele meceer#esÛeer meebielee Ùesleer}. cee$e Ùee ÛeUkeUer DeeefCe ns efkeÛeejøekeen ceje"er meeefnlÙeekej heeMÛeeòÙe mebmke=âleerÛÙee øeYeekeeletve keâ}ce kesâuÙeeøeceeCes Deensle. YeeweflekeâMeem$eeleer} øecesÙeebøeceeCes lÙee meeke&keâeef}keâ ke Yetiees}efvejhes#e Demet 46

efoJeeUer 2021

Mekeâle veenerle. YeejleerÙe efkebâkee ceje"er meebmke=âeflekeâ kÙekenej pÙee osMeer cegUebkej heesme}e Deens, lÙee meboYee&le ns efkeÛeejøekeen ke ÛeUkeUer GheNÙee "jleele. mebmke=âleøeCeerle jmekÙekemLesÛÙee DeeefCe ce{xkeâjøeCeerle heeMÛeeòÙe Deeke=âleerkeeoer meeQoÙe&efkeÛeejebÛÙee ceÙee&oe yes[skeâj DeeefCe cegefkeäleyeesOeeveer me#eceheCes meebefieleuÙee. lÙeeveblej Deveskeâ ceje"er meceer#ekeâebveer Deehe}s efmeæeble ceeb[}s Deensle. heCe ner meieUer mewæebeflekeâ meceer#ee YeejleerÙe efkebâkee ceje"er mebmke=âleerefvejhes#e Deens. meeceeefpekeâ megOeejCee DeeefCe Fb«epeer efMe#eCe Ùee iees<šer kemeenlekeâeUele DeeheuÙeeheÙeËle heesÛeuÙee Deensle, lÙee YeejleerÙe meceepeeves efkeâleer mkeerkeâejuÙee DemelÙee lÙeekej Deepener keeo Deensle. lÙeecegUs ceekeäme&keeo, m$eerkeeo, Deefmlelkekeeo, DeeOegefvekeâkeeo DeeefCe GòejDeeOegefvekeâkeeo ÙeebÛÙee KegCee mecekeâe}erve meeefnlÙeele MeesOeleevee mee#esheer Yetefcekeâe IÙeekeer }eieles. mecekeâe}erve mepe&veMeer} }sKevee}e ceje"er meceer#ee keâMeer meeceesjer peeles ÙeeÛee efkeÛeej keâjleevee kejer} efkekesÛeve }#eele IÙeekes }eieles. cees. 7709012078

Pramodmunghate304@gmail.com

‘DeefYeOeeveblej’ÛÙee hegveie&ceveeuee MegYesÛÚe!

contact@poetrywalafoundation.com

efoJeeUer 2021

Hesâef}keäme ef[meespee

keâkeer, mebheeokeâ, keâefkelesÛee keâeÙe&keâlee& ceje"er meceer#ekeâ DeeOegefvekeâkeeoer meeefnlÙe, GòejeOegefvekeâ meeefnlÙe, lÙeele hegvne oef}le, «eeceerCe, Menjer, m$eerkeeoer Demes meeefnlÙeeÛes legkeâ[s legkeâ[s keâjleele. Demeb keâjCÙeeÛeer KejbÛe iejpe Deens keâe? ieekeb Menjele DeeefCe Menj ieekeele IegmeuÙeecegUs DeeefCe Keemekeâ™ve ef[efpešeÙePesMevecegUs efke›esâlee DeeefCe «eenkeâ ÙeeÛe ceeCemeeÛÙee oesve peeleer PeeuÙee Deensle. keâMeer Demeekeer ceie meceer#ee? keâeÙe keešles legcne}e? Demee Skeâ {esyeU øeMve DeefYeOeeveblejÛes mebheeokeâ nsceble efokešs Ùeebveer ÛeÛex}e Iesle}e Deens. keâMeer Demeekeer meceer#ee? ne Ùee ÛeÛexle}e cenòkeeÛee øeMve Deens. lej ceer ÙesLes keâmes Demeekes keâefkelesÛes keeÛeve? efkebâkee keâefkelesÛee Deemkeeo keâmee IÙeekee? Ùeekej ceePes cele ceeb[le Deens. keâefkelesÛes keeÛeve ner keâefkelesÛÙee DeemkeeoeÛeer heefn}er Deš Deens. ÙesLes meg®keeleer}eÛe jsvej ceeefjÙee efjukesâ ÙeebÛes Ùee meboYee&leer} Skeâ keekeäÙe GoddOe=le keâjlees. ‘keâ}s}e keâ}ekeâejeÛee mkeeo Demelees, DeemkeeokeâeÛÙee efpeknskej lees meeLe& neslees.’ keâkeer efkebâkee keâ}ekeble lÙeebÛÙee peerkevemeboYee&letve lÙeebvee ÙesCeeNÙee DevegYetleer DeeheuÙee keâ}sletve, keâefkelesletve ceeb[le Demelees. Ùee Deeefke<keâejele lees efveefce&leerÛee Deevebo Ieslees. keâkeer MeyoebMeer Peie[tve lees lÙee}e Dee}s}er DevegYetleer MeyoebÛÙee ceeOÙeceeletve Deeefke<ke=âle keâjlees. ns keâjerle Demeleevee keâkeerÛeer Meyomebheoe, DevegYekeeÛes kesieUsheCe, efkeÛeej, peerkeveefke<eÙekeâ Âef<škeâesve, Mew}er Ùee meeNÙee IeškeâeÛee heefjCeece lÙeeÛÙee DeefYekÙekeäleerkej nesle Demelees. nsceble efokešs ÙeebÛÙee keâefkelesle cnšuÙeeøeceeCes— ‘keâefkelesÛÙee DeesUer}e efÛekeâš}s}e Demelees DeeÙeg<ÙeeÛee kegâ"}e lejer #eCe’ cnCepesÛe peerkeveevegYeke ne keâefkelesÛee ieeYee Deens. lÙeeletve keâenerSkeâ peerkeveÂ<šer, peerkevecetuÙe øekeâš nesle Demeleele. Deelee ne keâ}ekeble efkebâkee keâkeer pÙee øeosMeele jenlees, efleLe}er keâener Yet-meebmke=âeflekeâ kewefMe<šŸes lÙeeÛÙee keâ}sle efometve Ùesleele. DeeefCe ner Yet-meebmke=âeflekeâ kewefMe<šŸes øeosMeevegmeej efYevve Demeleele lemesÛe leer kÙekeäleerieefCekeâner efYevve Demet Mekeâleele. Ùeemee"er DeeheCe ceje"erleer} keâener øeeefleefveefOekeâ keâkeeRÛÙee keâefkelesÛÙee DeesUer meceesj "sket Ùee. Ùee DeesUer meceesj "skeleevee Ùee keâefkeleebvee Skeâe efkeefMe<š legkeâ[Ÿeele "sketve lÙeebÛeer meceer#ee keâjCeb ÙeesiÙe Deens keâe nsner heenCeej Deenesle. efkekeskeâ ceesnve jepeehegjs meejKee keâkeer peKKe ceneveiejeÛÙee keUÛeCeer}e yemetve cejCeesòej MeeMkele "js} Demee ceneMeyo ef}nt heenlees. Demes Deme}s lejer ceneveiejerÙe keâkeer DeMee mebkegâefÛele Â<šerves lÙeebÛÙee keâefkeleskeâ[s heenlee Ùesle veener. ceefuekeâe DecejMesKe Ùeebvee efomeCeejb ceneveiej kesieUb Deens, 48

efoJeeUer 2021

DeeefCe Lees[Ÿee GbÛe Fceejleer Lees[Ÿee GIe[Ÿee yeeÙekeâe Lees[smes veeie[s heg®<e Lees[erMeer heesšebÛeer Skeâekeâer yesšb Lees[erMeer Ùeb$e, ceeCemeebvee KeeCeejer Lees[emee ceeCetme ceeCemeebvee KeeCeeje ceneveiej cnCepes Depetve keâeÙe Demeleb De}erkeâ[s kemeble iegpe&jebÛÙee keâes}en} Ùee keâefkelesleer} ceneveiej, Ies Keeskeâe Ies hesšer Ies kebâšsvej let pee keâpe&le}e let pee keâmeeNÙee}e let pee hee}Iej}e let pee leeveepeer cee}gmejs efMe[erle let pee vÙeevees Iejele še še keâj cegbyeF&}e. mLeekej cee}ceòee efkekeâemekeâebÛes vekevekes efMeKej iee"Ceejer cegbyeF& Heâkeäle Oevee{Ÿe }eskeâebÛes Fce}s yeebOeCeejs ceneveiej yevekeCÙeeÛee Ieele}s}e Ieeš DeeefCe lÙeemee"er keâeceieejeyejesyejÛe, ceOÙecekeieeaÙe ceeCemee}e Ùee ceneveiejeletve nekeâ}tve }eke}s peele Deens, lÙeebvee ‘Ies Keeskeâe’ Demes hewMeeÛes Deeefce<e oeKeketve Gheveiejele hee"ke}s peele Deens, šes}spebie Fceejleer, še@keme&, ne@šsume, Mee@efhebie cee@ume GYee™ve cegbyeF&Ûes MeebIeeÙe keâjCÙeeÛÙee øeÙelveele meeceevÙe ceeCetme cegbyeF&yeensj Hesâkeâ}e peele DemeuÙeeÛeer peeCeerke Ghejeskeäle keâefkelesle kÙekeäle Pee}er Deens. cegbyeF&le yeo}le Deme}s}s meeceevÙe keâ<škeâjer ceeCemeeÛes mLeevener ner keâefkelee DeOeesjsefKele keâjles. ceef}keâe DecejMesKe DeeefCe kemeble iegpe&j ceneveiejerÙe peerkevemeboYee&ves keâefkelee ef}nerle Deme}s lejer Ùee DekekeâeMeele lÙeebvee efoJeeUer 2021

ÙesCeejer DevegYetleer ner kesieUer Deens. lÙeeÛee peerkevemeboYe& kesieUe Deens, mebkesove kesieUs Deens. Ùee oesvner keâefkeleebÛeer ceneveiejerÙe keâefkelee DeMee met$eele ceesš yeebOeCes MekeäÙe veener. lej De®Ce keâeUs ÙeebÛÙee keâefkelee meeceevÙeebÛÙee yees}Yee<esletve DeefKe} ceevekÙeeefke<eÙeer kÙeehekeâ menevegYeeke yeeUietve õ<šsheCeeves keâener Yee<Ùe keâjCeejer; efveKeU ceevekeleekeeoer peeefCekeebveer kÙekeäle nesle nesleer. ceeCetme Yebieejele ÙesT veÙes cnCelees keâefkelesletve hegvne hegvne Giekele jenlees. DeMeer Yetefcekeâe IesTve De®Ce keâeUs ÙeebÛeer keâefkelee Dekelej}er Deens. Ùee Yetefcekesâ}e efkeefMe<š efkeÛeejmejCeer}e yeebOetve "skeCes cnCepes kÙeehekeâ ceevekÙe efkeÛeeje}e DeefOekeâ mebkegâefÛele keâjCÙeemeejKes nesF&}. ceg}ebÛÙee hee}evehees<eCeeleer} SkeämeeFšceWš mebhetve ies}erÙe G}š lÙeeÛÙee mketâ}ÛÙee De@[efceMeve DeBkeäPeeÙešerves ceerÛe hejer#es}e yeme}erÙes Demeb keešlebÙe peeieeflekeâerkeâjCeeÛÙee jsšŸeele efvecee&Ce Pee}s}er øeÛeb[ mheOee& DeeefCe efMe#eCeeÛee KesUKeb[esyee DeeefCe DeeF&keef[}ebkej, ceg}ebkej he[}s}e leeCe, efvecee&Ce nesCeejer De@[efceMeve DeBkeäPeeÙešer m$eerÛÙee ceveesieleeletve kÙekeäle Pee}er Deens. DeMee yeo}eÛee met#ce kesOe keâkeer ßeerOej efleUkes ÙeebÛeer keâefkelee Iesles. Demes Deme}s lejer ßeerOej efleUkes ÙeebÛÙee keâefkelesleer} DevegYeke meeOeejCeerÛÙee heeleUerkej peeTve kÙeehekeâ peerkeveevegYeke kÙekeäle keâjlees. cee$e efce$eeÛÙee yeeÙekeâesveb keâheešeletve kn@keäÙegce efkeä}vej keâe{}e leskne }šheš}esÛe efveIee}es IeeF&-IeeF& keâjerle Heä}@šyeensj keeš}b Deelee Dees{}e peeF&ve keâer keâeÙe? Heâes}hešemeejKee HeâjMeerkejuÙee OegUeryejesyej DeYeeke«emle peerkeve peieleevee oesve kesUÛÙee oe}-Ûeeke}eÛeer meesÙe }ekeleevee keâjekeer ueeieCeejer lebie[lees[ Demee mebIe<e&ceÙe peerkeve peieCeeNÙee le®CeebÛeer kn@keäÙegce efkeä}vejmeejKÙee kemletkeâ[s heentve DeeleuÙee Deele nesle Deme}s}er Iegmeceš Deens ner Iegmeceš mees}bkeâerÛÙee keâefkelee meceLe&heCes kÙekeäle Pee}er Deens. ner Iegmeceš kesâkeU ceneveiejerÙe le®CeebÛeer keâefkelee Ùee legkeâ[Ÿeele efkeYeeielee Ùesle veener. ceje"erveb efYekesâme }eke}b lej Fbefi}MeÛee iet efÛeke[}e meieàÙee heUkeeše efkekeâle IesTve ogKe}s kegâu}s (pÙeece ceppee, he=. 10) 50

efoJeeUer 2021

cevÙee peesMeerÛÙee keâefkelesle vekÙee keâeUele}e Yeeef<ekeâ hesÛe DeefYekÙekeäle Pee}e Deens. ceje"erÛeer nesCeejer heerÚsneš nesle DemeuÙeeÛeer Keble DeeefCe Fb«epeer Yee<esÛee kee{lee øeYeeke mkeerkeâejCÙeeefMekeeÙe heÙee&Ùe vemeuÙeeves nesle Deme}s}er efÛe[efÛe[, mebleehe, Deieeflekeâlee cevÙee peesMeer kÙekeäle keâjleele. Deelee ne hesÛe kesâkeU cevÙee peesMeer pÙee keeleekejCeele, øeosMeele keekejleele lÙeehegjlee ceÙee&efole jeefn}e veener. lÙeecegUs ner keâefkelee efkeefMe<š keieeaÙeebÛeer, mecetneÛeer Demes cnCelee Ùesle veener. mecekeâe} ÙesF&vee keWiesle DeeefCe }bie[les Yee<ee DeMee øelÙeÙekeâejer Meyoele keâkeer keerjOeke} hejye meceepekeemlekeeleer} yeo}ebÛes vescekesâheCeeves Deekeâ}ve nesle vemeuÙeeÛes DeeefCe mebYeüefcele DekemLesÛes efÛe$eCe keâjleele. Yee<ee DeeefCe ieekeeÛes nesle Deme}s}s i}esye} efkn}spe Demee mebIe<e& keâkeermeceesj Deens. ieekeÛes nesCeejs i}esye} efke}spe, {emeU}s}er cetuÙekÙekemLee, ÛeUkeUerÛeer Pee}s}er heerÚsneš, i}esye} nesle ies}suÙee efJn}speceOe}s keâ<škeâjer keieeËÛes Deveskeâ øeMve ns keerjOeke} hejye ÙeebÛÙee keâefkelesÛes met$e Deens. lej ßeerkeâeble osMecegKe ke=â<eer mebmke=âleerÛee ieewjke keâjerle GpeUceeLÙeeves kegâCeyeerheCe DeeheuÙee keâefkelesletve efcejkeleele. ÚesšŸee ÚesšŸee DevegYetleerletve DeeheuÙee DeeefoceelesÛee MeesOe IesCeejer keâkeer efovekeâj cevekej ÙeebÛeer keâefkelee, ceeCemee}e yees}CÙeemee"er ceeCetme Yesšekee DeMeer lej} DevegYetleer kÙekeäle keâjCeejer DeYeÙe oeCeer ÙeebÛeer keâefkelee, DeeÙeg<ÙeeÛee met#cemee #eCener keâefkelesle DeeCet heenCeejer keâkeer jJeeRõ }eKes ÙeebÛeer keâefkelee lemesÛe vekÙee efhe{erleer} FivesefMeÙeme [eÙeme, meboerhe peieoeUs, censMe }eW{s, Hesâef}keäme ef[meespee, efkeveeÙekeâ Ùeske}s, mkeefhve} MesUkesâ, veeceoske keâesUer, melÙehee}efmebie jepehetle, megoece je"es[ ÙeebÛeer keâefkelee DeeefCe Ùee keâefkelesÛes keeÛeve oef}le, «eeceerCe, Menjer, m$eerkeeoer DeMee efkeefMe<š DeMee legkeâ[Ÿeele keâjlee ÙesF&} keâe? efkebâkee ¢ee keâefkelesÛee Deemkeeo vescekeâe keâmee Ieslee ÙesF&}? lej Ùee efhe{erleer} keâkeer DeeheuÙee keâefkeles}e DeMee efkeefMe<š legkeâ[Ÿeele mkele:}e efkeYeeietve IesCÙeeme Glmeener efomele veenerle, les Skeâe DeLee&ves Ûeebie}sÛe Deens. lÙeecegUs lÙeebÛÙee keâefkelesÛeer meceer#ee DeMeer efkeÅeeheer"erÙe heeleUerkej mees[uÙeeme DeMee efveÙelekeâeef}keâeletve "jketve legkeâ[Ÿee legkeâ[Ÿeele nesCes keâ"erCe efomelesÙe. keâefkelesÛee efkebâkee SketâCeÛe keâ}sÛee DevegYeke ne mece«elesves Ieslee ÙeeÙe}e nkee, veenerlej keâhhesyebo ceeveefmekeâlee DeeheuÙe}e keâ}sÛÙee efveKeU DevegYekeeheemetve otj }esšt Mekeâles. DeeheuÙeekeâ[s 1960 veblej peer Yet-meebmke=âeflekeâÂ<šŸee kee efkeÛeemejCeerÛÙee mkeerkeâejeke™ve pes kesieUsheCe keâefkelesle efvecee&Ce Peeues lÙeeletve «eeceerCe, ceneveiejerÙe, oef}le, m$eerkeeoer, Deeefokeemeer meeefnlÙe Demes øekeen efvecee&Ce Pee}s. efkeÅeeheer"erÙe DeYÙeemeeÛÙee meesÙeervegmeej ns øekeen ceeve}s ies}s efkebâkee mkeerkeâej}s. cee$e Ùee keâhhesyebo ceeb[Ceerle Depetve Skeâ MekeäÙelee efomeles leer cnCepes Ùee keâhhesyebo ceeb[Ceerletve DeeheuÙee mecetneÛeer, DeeheCe ef}nerle Deme}s}er keâefkeleeÛe cenòkeeÛeer DeeefCe FlejebÛeer keâefkelee ner keâefkelee veenerÛe Demes GIe[ jepekeâejCe DeMee keâefkelesÛÙee meceer#esle efvecee&Ce nesle Demeekes. cnCetve lÙee lÙee ieševes DeeheuÙeeÛe mecetnele Deme}suÙee keâefkeleskej ÛeÛee& Ie[ketve DeeCele DeeheuÙee mecetneÛee Skeâ legkeâ[e, Skeâ yesš efvecee&Ce keâjCÙeeÛee øeÙelve kesâ}e Demeekee. DeMee øekeâejÛes yesš efvecee&Ce nesTve keâefkelesÛes efoJeeUer 2021

keeÛeve kee meceer#ee nesCes ÛeebieuÙee keâefkeles}e ceejkeâ "™ Mekeâles. lej jeefn}e cegöe yeo}lÙee keâeUevegmeej yeo}le Deme}s}s peerkeve, peerkevemeboYe& vekÙee Yeeveemen keâefkelesle ÙeeÙe}eÛe nkesle, cee$e keâkeer, keâ}ekeble keâefkelee ef}efnlees leskne ‘keâefkelesÛÙee DeesUer}e efÛekeâš}s}e Demelees DeeÙeg<ÙeeÛee kegâ"}elejer #eCe’ keâkeerÛÙee DeeÙeg<Ùeeleer} Ùee #eCeeÛÙee DevegYetleer}e kegâ"}ener hetke&«eneefMekeeÙe keeÛekeâ cnCetve efvece&UheCes efYe[lee ÙesCes cnCepesÛe jsvej ceeefjÙee efjukesâ ÙeebÛes keâ}e ne DevegYetleerÛee øeosMe Demelees, keCe&veeÛee vemelees ns efkeOeeve mecepetve IesCes nesÙe. dsouzafelix1982@gmail.com

heshejJee@ue heefyueefMebieÛeer hegmlekesâ

We offer worldwide shipping www.paperwall.in Gpay to : Paperwall Publishing (9867351031) Also available on www.amazon.in

efoJeeUer 2021

megeføeÙee megYee<e Deekeejs keâkeer, meceer#ekeâ, hegmlekeâ-efce$e

meeefnlÙe DeeefCe meceer#ee ÙeebÛee DevÙeesvÙe mebyebOe ÂMÙe keâjCes lemes Heâejmes DekeIe[ veener. meeefnlÙe efkeM‍ keeceOÙes peske{s mLeeve meeefnlÙee}e Deens leske{sÛe mLeeve meceer#es}eosKeer} Deens. meceer#ee øeeble ne hejeshepeerkeer ceeve}e peelees. keâenerkesUe og}&ef#elener kesâ}e peelees. lejerner lÙeebÛÙeeleer} hejmhejmebyebOe veekeâejCÙeepeesiee veener ns ceevÙeÛe keâjekes }eieles. meceer#ee vemeleer lej? DeMeer kesâkeU keâuhevee kesâ}er lejer ÙeeceeieÛeer keâejCeb }#eele Ùesleele. meceer#ee meeefnlÙeeÛes Deekeâ}ve ke efveCe&Ùeve meg}Ye nesCÙeemee"er efvecee&Ce Pee}er. meceer#ee ner meeefnlÙeekej DebkegâMe "skeCÙeeÛee øeÙelve keâjle Demeles DeeefCe meeefnlÙeefveefce&leer øesjCee leer Gu}bIetve cegkeäle mebÛeej keâ™ FefÛÚles. oesneWceOeer} ner jmmeerKesÛe Deemkeeokeâ yeveles leskne oesIeerner Deeheehe}b mkeleb$e mLeeveÛe veeWokele Demeleele. meceer#ee Deemkeeokeâ yeve}er keâer leer SKeeÅee meeefnlÙeke=âleerntve GCeer Demele veener, ns Deveskeâ pÙes… meceer#ekeâebÛÙee meceer#ee«ebLeebÛÙee GoejCeeletve mhe<š nesles. meeefnlÙe DeeefCe meceer#ee ÙeebÛÙeeleer} hejmhejmebyebOe ieefnje Deens. DeefYekÙekeäleerÛÙee DekekeâeMeele cegkeäleheCes kÙekeäle nesCee‍NÙee meeefnlÙeeÛes Deekeâ}ve keâ™ve IesTve keâeU ke meceepe ÙeebÛÙee keâ}eÛes Deekeâ}ve keâ™ve IesCes meceer#esves meeOÙe nesles. keâejCe meeefnlÙeeceOetve keâeU, meceepe, ceveg<Ùe DeMee Deveskeâ iees<šer kesiekesieàÙee heeleàÙeebke™ve Deveskeâ heæleerves kÙekeäle nesle Demelees, ns kebâieesjs meceer#esefMekeeÙe keâmes mecepetve IesCeej? DeeefCe les mecepetve ve Ieslee meeefnlÙe DeeefCe meeefnlÙe yee¢e hejbleg meeefnlÙeeMeer efveieef[le Deveskeâ iees<šeRÛÙee hejmhejmebyebOeeÛeer efoMee, øesjCee ke heefjCeece keâMee mecepetve Ieslee ÙesCeej? Deepe meeefnlÙe DeeefCe meceer#ee ÙeeceOÙes Deveskeâ øekeen efvecee&Ce Pee}s}s efomeleele. peerkeve kÙekenej ke meceepe kÙekenej Ùeebvee Hegâš}suÙee Deveskeâ Oegcee‍NÙeebÛeeÛe lees heefjCeece vekns keâe? «eeceerCe, oef}le, Menjer, ceneveiejerÙe, DeeOegefvekeâleekeeoer, Deefmlelkekeeoer, ceekeäme&keeoer, m$eerkeeoer, DeeefoyebOeelcekeâ, ™heyebOeelcekeâ nsÛe les øekeen veknsle keâe? Ùee øekeenebveer kesâkeU meeefnlÙe øeeblee}eÛe efkemle=le keâjCÙeeÛes keâece kesâ}s veener lej lÙee lÙee øekeeneleer} meceepee}e ceveg<Ùee}e DeesUKe osCÙeeÛes keâece kesâ}s. keâeUmeehes#e iejpesletve efvecee&Ce Pee}s}s ns øekeen Deensle nsosKeer} FLes efkemejlee ÙesCeej veener. meeefnlÙe efvecee&Ce Pee}b lejer meceer#esves meeefnlÙe øeeblee}e Deveskeâ vekÙee meb%ee, mebkeâuhevee osTve mece=æ kesâ}s Deens. meeefnlÙeefveefce&leer}e efoMee efo}er lej meeefnlÙeeÛÙee Deekeâ}vee}e Oeejoej yeveefke}s. meeefnlÙeefke<eÙekeâ yeewefækeâ Ke}e}e Gòespeve efo}s. DeepeÛee keâeU meebmke=âeflekeâ meheešerkeâjCeeÛee keâeU Deens Demes ye‍NÙeeÛeoe cnš}s peeles. Ùee meebmke=âeflekeâ meheešerkeâjCeele De[keâ}s}s, Yej[}s}s Deveskeâ meceepe SkeâeÛe he=…le}eke™ve kÙekeäle nesleer} Demes cnCelee ÙesF&} keâe? meeefnlÙefveefce&leerÛÙee øesjCee DeeefCe iejpee Ùee meceepe, ceveg<Ùe ke keâe}meehes#e efoJeeUer 2021

jeefnuÙee Deensle. leskne Deepe keâeU SkeâeÛe meheeš he=<"le}ekej meheešheCes Dekeiegbef"le neslees Deens Demes KejbÛe cnCelee ÙesF&} keâe? DeepeÛÙee keâeUeheg{s Deveskeâ Deekneves Demeleevee Demes cnCeCes ÙeesiÙe Deens keâe? keâeU yeo}}e keâer meeefnlÙeeÛeer efoMee DeeefCe mke™he yeo}le Demeles. Ùee yeo}eÛes DeLe&efveCe&Ùeve meceer#eeÛe keâjle Demeles. Deepe m$eerkeeoeÛeer Yetefcekeâe ke mke™he yeo}}s Deens. m$eerkeeoer meeefnlÙeeÛÙee meceer#esvesÛe efleÛÙeekeâ[tveÛÙee DeepeÛÙee ceeieCÙee ke Dehes#ee peeCetve Ieslee ÙesCeej Deensle. Deepe Ûet}, cet}, vekeje, MeÙÙee, kegâšgbye ns meke& efke<eÙe efkeefkeOe heæleerves m$eerkeeoeves neleeUtve Pee}s Deensle. Ùeeheg{s peeTve Deveskeâ øeM‍ve Deensle. Deepe m$eerefke<eÙekeâ meeefnlÙeeves keâeÙe SsjCeerkej DeeCe}s heeefnpes? ns }#eele IesTve mekeâme meeefnlÙeefveefce&leer knekeÙeeme efleÛÙee meceer#esÛeerÛe DeekeMÙekeâlee Deens. ieeke Menjele DeeefCe Menj ieekeele IegmeuÙeeves Oes[iegpejsheCeeÛeb mke™he hetCeeËMeeveb kÙekeäle nesCeb iejpesÛeb Deens. lÙeeÛes Deveskeâ kebâieesjs kÙekeäle nesCeb yeekeâer Deens. keemlekeele ÂMÙe Skeâ DeeefCe meeefnlÙeele kÙekeäle nesleb les kesieUbÛe Ùee efkejesOeeYeemeeletve meeefnlÙeefveefce&leer}e keeÛekeeÙe}e nkes. Gòej DeeOegefvekeâlee meeefnlÙeeceOÙes Deveskeâebieebveer kÙekeäle nesles Deens. Ùeb$eeÛeb ogmejb veeke cnCepes ceeCetme ns DeefOekeâ leerkeÇheCes DeeOegefvekeâ DeeefCe Gòej DeeOegefvekeâ meeefnlÙeeletve kÙekeäle nesles. lÙeeleer} Meyo, meb%ee FlekebâÛe kesieUsheCe veener lej keâe@mceesheesef}efšve efmešerleer} ceeCemeeÛeer og:Keb ke ceeveefmekeâlee keâeÙe Demeles, ns lÙeeletve kÙekeäle nesles. les mecepetve IesCÙeemee"erÛe kesâkeU Gòej DeeOegefvekeâ meceer#esÛeer iejpe veener lej ieekeele Menj efkeâleerner Dee}b lejer keâener og:Ke ‘peekes lÙeebÛÙee kebMee’ DeMeerÛe Demeleele. ns kesieUsheCe }#eele IesleuÙeeefMekeeÙe Skeâceskeâebvee oes<e osCeb efkebâkee GCeb DeLekee cees"b mecepeCeb šeUlee ÙesCeej veener. efkeefMe<š Yetefcekeâe DeeefCe leòkeb IesTveÛe DeMeeøekeâejÛes DeLe&efveCe&Ùeve keâjCes MekeäÙe Demeles. pes kesâkeU meceer#ee heæleeRveerÛe MekeäÙe Deens. pÙeeletve Menjer DeeefCe «eeceerCe ÙeebÛÙee meb%ee hegvne leheemetve heenCes MekeäÙe nesF&}. meceer#ee ner }sKekeâe}eosKeer} DeeheuÙee Yetefcekeâe mecepetve IesCÙeemee"er ke mkele:ÛÙee }sKeve øekeemeeleer} yeo} }#eele IesCÙeemee"er mee¢eYetle "jle Demeles. keâeUevegmeej meeefnlÙe øeebleeceOÙes Deveskeâ yeo} nesle Deensle. meeefnlÙeefveefce&leer «eenkeâkeWâõer nesles Deens. lÙeemee"er vekÙee leb$eebÛee DeeOeej Iesle}e peelees Deens. ef[efpeš} hegmlekeâefveefce&leer nesles Deens. lejerner Ùeeme hemebleer oeKekeCeeje keie& ceÙee&efole Deens. meeefnlÙe cnCepes keâener kesâkeU }ef}le meeefnlÙe vekns. lÙeecegUs meeefnlÙe DeeefCe meceer#ee ÙeebÛÙeekej lÙeeÛee heefjCeece nesCÙeeÛeer iejpe veener. G}š Skeâ keie& peheleevee ogmeje «eenkeâ keie& keeÛeveeheemetve legšt veÙes ÙeeÛeer keâeUpeer IesCes iejpesÛes Deens. DeeefCe Ùee keâeUeheg{s mekee&le cees"s Deekneve Deens les meceepeceeOÙeceebÛÙee jsšŸeeletve ÙesCee‍NÙee }sKeve veecekeâ iees<šeRheemetve meeefnlÙeeÛeer iegCekeòee efškeâketve "skeCes. lÙeemee"er meceer#ekeâ ke meceer#esÛeer iejpe Deens. meceepeceeOÙeceebcegUs øelÙeskeâe}eÛe DeeheCe }sKekeâ ke meceer#ekeâ PeeuÙeeÛee DeeYeeme neslees Deens. DeMee keâeUele meeefnlÙeefveefce&leerves DeefOekeâ meekeOe DemeCes iejpesÛes Deens. DeMee Deveskeâ yeoueebvee keâkesle hekeâ[Ceejs meeefnlÙe efvecee&Ce nesles Deens keâe? ÙeeÛee MeesOe IesTve ceeie&oMe&ve nesCeb ner iejpe Deens. meeefnlÙe ke meceer#esÛÙee keieeakeâjCeeFlekeâeÛe lÙeebÛee opee& megOeejCes Deepe iejpesÛes 54

efoJeeUer 2021

Deens. he#eheeleer, Skeâebieer ke mebkegâefÛele yeve}suÙee meceer#esÛeer mees[keCetkeâ keâ™ve oesneWveer DeeheuÙee Yetefcekeâe leheemetve IÙeeÙe}e nkÙee. meeefnlÙeefveefce&leerleer} SkeâmegjerheCee šeUtve DeeMeÙeeefYekÙekeäleerceOÙes Kees}er ÙeekeÙeeme nkeer. vekÙeeves ÙesT Ieele}s}er leb$e ner meeefnlÙe øeebleeÛee Skeâ kesâkeU Skeâ Yeeie Deens, ns }#eele "skeCes iejpesÛes Deens. YeÇceCeOkeveer- 8975868079

E-mail Id - aadibandh@gmail.com

ADIL JUSSAWALLA NAMED POET LAUREATE OF THE 12TH TATA LITERATURE LIVE! THE MUMBAI LITFEST 2021

www.paperwall.in Gpay to : Paperwall Publishing (9867351031) Also available on www.amazon.in

efoJeeUer 2021

bmoZ CËgd

r Am°\$a _`m©{XV H$mbmdYrM

aH$$ mü¶¶H© H© $m$maH AAmü HH$‘$‘rr

.400%%** 66.4

bmoZ CËgd

77.1.155%%**

`w`w{{Z`Z Z`Z hmo hmo__ ••H$_mb H$_mb _w_wXXVV 75 75 df© df© d` d` qH$dm qH$dm 30 30 df© df©,,

OoOo H$_r H$_r Ago Agobb VoVo ••``30 30 bmIm§ bmIm§nn`ª`ªVVÀ¶ À¶ H$Om© H$Om©ggmR>mR>rr 90% 90% \$m`ZmÝg \$m`ZmÝg CnbãY CnbãY ••naV\o naV\o$S>$S>rMorMo bd{MH$ bd{MH$ n`m© n`m©``

`w`w{{Z`Z Z`Z _mBëg _mBëg

••naV\o naV\o$S>$S>rMr rMr H$_mb H$_mb _w_wXXVV 84 84 _{hZo _{hZo ••dmhZmÀ`m dmhZmÀ`m Am° Am°ZZ-amo -amoSS> > qH$_Vrda qH$_Vrda 90% 90%

H$O© H$O© CnbãY CnbãY

••ZdrZ ZdrZ 44 ìhrbada ìhrbada H$mo H$moUUVrhr Vrhr H$_mb H$_mb _`m© _`m©XXmm Zmhr Zmhr

`w`w{{Z`Z Z`Z E_EgE_B© E_EgE_B©

`w`w{{Z`Z Z`Z Zmar Zmare{º$ e{º$

`w`w{{Z`Z Z`Z ng© ng©ZZbb

AQ>rr **AQ>

bmJy bmJy

àmo àmoggoqoqgJ gJewewëëH$mda H$mda100% 100%gygyQQ> *> * BVa BVa àm°àm°SS>Š>ŠQ²Q²>g>gda da AmH$f© AmH$f©HH$$ Am° Am°\\$g© $g©

`w`w{{Z`Z Z`Z EÁ`y EÁ`yHHo$o$eZ eZ

a $ \ ° m A r M r Y d m b m $ H _`m©{X _`m©{XV www.unionbankofindia.co.in www.unionbankofindia.co.in

••hohoëënbmBZ nbmBZ- -1800 1800208 2082244 2244//1800 1800222244 222244••+91 +9180618 8061817110 17110(ew (ewëëH$H$bmJy bmJy))••9619333333 9619333333dada{_ñS> {_ñS>H$m°H$m°bbÚmÚmqH$dm qH$dm56161 56161dada<ULOAN> <ULOAN>EgE_Eg EgE_EgnmR> nmR>ddm m

g§g§nnH©H©$ $H$am H$am::

@unionbankofindia @unionbankofindia

@UnionBankTweets @UnionBankTweets

@unionbankofindia @unionbankofindia

UnionBankInsta UnionBankInsta

UnionBankofIndiaUtube UnionBankofIndiaUtube

IfIfanyone anyoneasks asks'OTP' 'OTP'- -dodonot notrespond respond

Amü¶H© $maH$ Amü¶H© $maH$ H$‘r H$‘r

efoJeeUer 2021

hejmhesefkeäšJe DeeheCe peeies jeefn}s heeefnpes me}er} ef$ehee"er

(cetU Fb«epeer }sKeeÛee Devegkeeo jener [nekesâ)

Fvmše@}sMeve For, in your tongue, I cannot fit

efMeuhee ieghlee efoJeeUer 2021

meef}} ef$eHee"er ceje"er Devegkeeo : jener [nekesâ

meef}} ef$eHee"er ÙeebÛee pevce cegbyeF& ÙesLes Pee}e. Deelee les vÙet Ùee@Je&â ÙesLes jenleele. Je@âjJneve ceeefmeJeâeÛes les Ùeesieoeve mebHeeoJeâ Demetve eEcešmee"er ef}efnleele. Hesve Fbšjve@çeve}ÛÙee jeÙešme& Fve efØePeve Ùee meefceleerÛes DeOÙe#e cnCetve lÙeebveer 2015 les 2021 Ùee JeâeUele JeâeÙe& Jesâ}s DeeefCe Deelee les Hesve Fbšjve@çeve}ÛÙee ceb[UeÛes meomÙe Deensle. lÙeebvee 2015 mee}er ceeveJeeefOeJeâej He$eJeâeefjlesmee"er cegbyeF& Øesme Jeä}yeÛee js[ FbJeâ ne HegjmJeâej ØeeHle Pee}e. ÙeeefçeJeeÙe lÙeebvee DevÙe cenòJeeÛes HegjmJeâej ØeeHle Pee}s}s Deensle. lÙeebveer DevesJeâ ØesjCeeoeÙeer HegmleJesâ ef}efn}er Deensle. lÙeebÛÙee JeâefJelee Je }sKe DevesJeâ meb«enebceOÙes meceeefJe<š Pee}s Deensle. meef}} ÙeebÛes efçe#eCe cegbyeF&le vÙet Fje mJetâ} DeeefCe efme[ven@ce Jeâe@}spe ÙesLes Pee}s. veblej lÙeebveer DecesefjJesâleer} [eš&ceeTLe Jeâe@}speceOetve ceemšme& Fve efyeefPevesme De@[efceefvemš^sçeve ner HeoJeer Iesle}er. 58

efoJeeUer 2021

DeeHeCe peeies jeneÙe}eÛe nJes JeâJeerÛes Jeâece? DeveecÙee}e veeJe osCes, DeHeâjeleHeâjerJeâ[s yeesš oeKeJeCes, yeepet IesCes, ÙegeqJeäleJeeo JeâjCes, peiee}e DeeJeâej osCes, DeeefCe lÙee}e efveõeOeerve nesCÙeeHeemetve LeebyeJeCes. - me}ceeve jçoer, me@šeefveJeâ Jnmes&me, (JeâJeer yeeUves Jesâ}s}s JeCe&ve ) lÙee efJemle=le oe}veele}e Gpes[ cebo neslee. DebOeejeÛeer meJeÙe Jeâ¤ve Iesle ceer Deele efçej}es DeeefCe ce}e Heeb{NÙee Jeâeieoeletve efÛe¤ve yeensj He[le Deme}s}er lee" DeCeJegâÛeeroej šesJeâebÛeer DebOegJeâ yee¢ejs<ee efome}er. leer šesJesâ SKeeÅee OJepeob[eØeceeCes efomele nesleer, DeeefCe Jeâeieo OJepeeØeceeCes çegYeÇ, HeCe leer çegYeÇlee çejCeeieleerÛeer veJns, lej çegælee oçe&JeCeejer nesleer. lÙee JeâeieoebJej çeyo nesles, les Kees[tve šeJeâCÙeeÛee ØeÙelve JeâjCeeNÙee ngJetâceçenebÛÙee leeJe[erletve JeeÛe}s}s çeyo. GbÛe ÚleeJe¤ve OJeefve#esHeJeâ Kee}er }šJeâ}s nesles, les Deieoer DeeHeuÙee ÛesnNÙeemeceesj Dee}s}s nesles. les peJeU peJeU çebYejsJeâ nesles, efJeKegj}s}s, pÙeebÛeer Oe[s ieeÙeye Pee}s}er Deensle DeeefCe vegmeleerÛe cegb[Jeâer }šJeâle Deensle Demes les efomele nesles. les OJeefve#esHeJeâ JeâeUs nesles. legcner lÙeeletve yees}t çeJeâle veJnlee, HeâJeäle SsJetâ çeJeâle neslee. lÙeeble }He}suÙee OJeefve#esHeJeâebletve cees"s mJej efveIele nesles. les JeâJeeRÛes çeyo nesles, lÙee JeâeieoebJej šeFHe Jesâ}s}s, DeeefCe leer Gce&š DeCeJegâÛeeroej šesJesâ lÙeebletve Úsotve peele lÙeebvee ve° Jeâ¤ Heenele nesleer. HeCe les çeyo efJeâlÙesJeâ efHe{Ÿeebvee Dees}eb[tve Heg{s Dee}s}s nesles– ieerleebceOetve, JeâefJeleebceOetve, Jegâpeyegpeerletve, FleJesâÛe veJns lej Hee"eblej Jeâjerle DemeleeveeÛÙee mleyOeleebceOetve. JegâCeer lejer jesKetve OejeJee lemee Gpes[ Deele mees[}e ies}e neslee. meeJeuÙee DeesUKet ÙeeJÙeele FleHele, DeeJe=âleeRÛÙee HegMe: yee¢ejs<ee efomeeJÙeele FleHele. Dee}s}s Jeâ}ejefmeJeâ Jeâes"[erleuÙee JewâÅeebØeceeCes, leg®bieeleer} j#eJeâebØeceeCes FJeâ[sefleJeâ[s efnb[le nesles. efleLe}e Gpes[ leg®bieeleuÙee Jeâes"[erle DemeeJee lesJe{eÛe neslee. lees JeeÛelee ÙesF&} SJe{e Hegjsmee veJnlee DeeefCe PeesHelee ÙesF&} SJe{e ie[oner veJnlee. legceÛÙeeHeemetve }KKe Gpes[ efnjeJetve Iesle}e Deens DeeefCe DebOeejner efoJeeUer 2021

Ûees¤ve Iesle}e Deens ÙeeÛeer peeCeerJe Jeâ¤ve osCeeje lees Gpes[ neslee. JeâejCe legcner veeJe veme}s}s SJeâ Jewâoer Deenele, JeÇâceebJeâ veme}suÙee Jeâes"[erle}s. Gpes[, DeeÙeg<ÙeeØeceeCesÛe, yeensj neslee, legceÛÙee DeeJeeJeäÙeeyeensj. Jeâener mJej FlejebHes#ee cees"s nesles. eEnoer, efÛeveer, Dejye, DePesjer, Fb«epeer Yee<esle DeeefCe nesleer Jegâpeyetpe. JeâcÙegefvemšebÛÙee JeâeUele HetJe& ÙegjesHeele Demes cnš}s peeÙeÛes Jeâer, pesJne ef}efKele çeyoeJej efJeMJeeme "sJelee Ùesle veener, lesJne DeeHeCe yees}}suÙee çeyoeJej efJeMJeeme "sJelees. JeâeieoeÛÙee }neveçee JeâHešŸeebJej ef}efn}s}s çeyo JeeÛeuÙeeveblej lees Jeâeieo ÛeeJetve efieUtve šeJeâeÙeÛee, cnCepes JegâCee}ener JeâUCeej veener Jeâer legceÛÙeepeJeU lees Jeâeieo neslee. JeâesCeerner JeâOeerner lÙeeJejÛes nmlee#ej DeesUKet çeJeâCeej veener. SJeâe Jeâeveeletve ogmeNÙee Jeâeveele ies}s}s çeyo. SsJeâCeejs DeeefCe Dee"JeCe "sJeCeejs Jeâeve, peefceveer}e }eJe}s}s Jeâeve, Je@âjes}eF&ve Heâesçe&ÛÙee, 1978 ceOÙes S} meeuJeeoesj ÙesLes SJeâe pevej}ÛÙee Yesšerveblej ef}efn}suÙee, JeâefJelesØeceeCes. ceveele Iegcele jenCeejer Jegâpeyegpe. yeeJeâer JesâJeU çeeblelee. µ efçeuHee iegHlee ÙeebÛes efveleeble n}Jetve mees[Ceejs ceeb[CeerefçeuHe Heâe@j, Fve Ùeesj šbie DeeÙe Je@âve vee@š neF&[ (legceÛÙee Yee<esle ceer }Het çeJeâle veener) Øes#eJeâe}e SJeâe yengmebJesoveelceJeâ ØeJeemeeletve IesTve peeles, SKeeÅee JeâJeer}e Jewâosle šeJeâuÙeeJej peer onçele, SJeâeJeâerHeCee DeeefCe DemeceLe&lee DevegYeJeeJeer }eieles, leer Jeâçeer Demeles, ns peeCetve IÙeeÙe}e, peer JesâJeU efJeÛeej JeâjCes, eEÛeleve JeâjCes, JÙeJeäle JeâjCes, DeeefCe ef}efnCes ÙeeJeâefjlee Pee}s}er Jewâo Demeles. DeeefCe les DevegYeJe, pes JeCe&ve JeâjeÙe}e Jeâ"erCe Demeleele, Jeâmes DelÙeble ØeYeeJeer Je ØesjCeeoeÙeJeâ çeyoebceOÙes ¤Heebleefjle nesleele ns mecepetve IÙeeÙe}e. SJeâe menœeJeâeHeÙeËle ceeies peelee ÙesF&} Deçeer ner ieeLee Deens. efçeuHeeÛes ns ceeb[CeerefçeuHe efleÛÙee Jeâeceele Hegve:Hegvne ÙesCeeNÙee DeeçeÙemet$eebletve meeJeâej Pee}s}s Deens. efçeuHeeves SJeâoe cnš}s nesles, JeâOeerJeâOeer çeyo Deçee ØeJeâejs yesÛewveer efvecee&Ce Jeâjleele Jeâer meòesle Deme}s}s }esJeâ JeâuHeveeçeJeäleer}e jesKeCÙeeÛee ØeÙelve Jeâjleele. efleves cnš}s Deens, Yeejleeleer} yeo}le Ûee}}s}s JeeleeJejCe, pes efoJemeWefoJeme ØeefleyebOeelceJeâ nesle Ûee}}s}s Deens, GoejceleJeeoer efJeÛeejJeble, }sKeJeâ, efoioçe&Jeâ Ùeebvee }#Ùe Jesâ}s peele Deens, ns Heenleevee ns Jeâece mHegâj}s DeeefCe ceer çeyoebÛÙee meeceLÙee&le DeeefCe lÙee çeyoebcegUs meòesle Deme}suÙee }esJeâebvee Jeešle Deme}suÙee DemJemLelesle jme IesT }eie}s. HeCe lÙeebvee ÙeeÛeer JeâuHevee nesleerÛe Jeâer ner JeâLee JesâJeU YeejleeHegjleer ceÙee&efole veJnleer. meesUeJÙee çeleJeâele peeoe&vees yeÇgvees}e peeUtve šeJeâCÙeele Dee}s DeeefCe lÙee DeeOeer SJeâe çeleJeâeHetJeea De}sHHeesceOÙes Fceeosöerve vesefmeceer ÙeeÛes lÙeeÛÙee HeeKeb[er celeemee"er efpeJebleHeCes Jeâele[s mees}tve Jeâe{CÙeele Dee}s. ÛeerveceOÙes ef}T PeeDeesyees Ùee}e leg®bieele šeJeâCÙeele Deeues, 60

efoJeeUer 2021

ce=lÙetHetJeea Jeâener Dee"Je[ŸeeÛÙee DeeOeer lÙee}e mees[CÙeele Dee}s, FleJesâÛe veJns lej mejJeâejves lÙeeÛÙee oHeâveefJeOeer}e HejJeeveieer efo}er veener; FœeeÙe}ceOÙes JeÇâebefleJeâejer JeâefJelee ef}efnuÙeeyeö} He@}seqmšveer JeâJeer oejerve leeleesj Ùee}e leg®bieele šeJeâCÙeele Dee}s. DeesefmeHe ceebos}mleece Ùeeves DeeHeuÙee SJeâeJeâer mše}erveJeâe}erve Jeâes"[erle ef}efn}s nesles, legcner ceePes Dees" ceePÙeemee"er efçeuueJeâ "sJe}s, les ceePÙee çeyoebvee DeeJeâej osleele, mleyOelesleosKeer}. DeeefCe šJeâea ÙesLeer} veeefPece efnJeâcele Ùeebveer n}er} Ùee JewâÅeeyeö} ef}efnleevee cnš}s nesles Jeâer, les neleJeâ[Ÿee Ieele}suÙee neleebveer Heeves He}šJeCÙeele HešeF&le nesles. µ ce}e mHe<šHeCes Dee"JeCeejer Heefn}er efJeõesner JeâefJelee cnCepes ceje"erleer} cebiesçe Hee[ieeJeJeâj ÙeebÛeer me}ece. ceer pescelesce lesje Je<eeËÛee Demeleevee Fbefoje ieebOeeRveer Yeejleele DeeCeeryeeCeer peenerj Jesâ}er nesleer DeeefCe HebOejeJÙee Je<eea, 1977 mee}er Pee}suÙee }esJeâmeYee efveJe[CegJeâerle lÙeebÛee HejeYeJe Pee}s}e ceer Heeefn}e. Hee[ieeJeJeâjebÛeer GHenemeieYe& JeâefJelee : me}ece. me}ece, meyeJeâes me}ece, pÙeeÛÙee neleele ob[e lÙee}e me}ece, }eLesÛÙee YeÙeeves [eJee nele ieeb[erJej "sJetve GpeJÙee neleeves me}ece, yeIeCeeNÙee}e me}ece, ve yeIeCeeNÙee}e me}ece, efJeJeâle IesCeeNÙee}e me}ece, efJeJeâle IesCÙeeÛee F<eeje JeâjCeeNÙee}e me}ece, me}ece, YeeF&, meyeJeâes me}ece Deecner YeÙeYeerle Pee}es neslees, mJele:Ûes j#eCe JeâjCÙeeÛÙee JeâeUpeerle neslees. Hee[ieeJeJeâjebveer DeeceÛee efYe$ešHeCee vesceJeâe HeJeâ[}e DeeefCe lÙeeÛeer efKeu}er G[Je}er. lÙeebveer DeeceÛeer Yelme&vee Jesâ}er DeeefCe Ûes<še Jesâ}er. lÙeebvee Deecne}e peeies JeâjeÙeÛes nesles. JeâefJelee cnCepes JesâJeU çeyo Demeleele, HeCe les çeyo peeie DeeCet çeJeâleele. DeeefCe les çeyo meòesle DemeCeeNÙeebvee $emle Jeâjleele- Je@âces¤ve, JeäÙetyee, Ûeerve, Yeejle, FjeCe, JeâPeeJeâmleeve, cÙeeveceej, meewoer DejsefyeÙee, šJeâea, Ùegieeb[e, efJnSleveece Deçee DevesJeâ osçeebleuÙee mejJeâejebveer JeâJeeRvee leg®bieele šeJeâ}s. peieeleuÙee DevesJeâ Yeeieeble Pegb[eRveer JeâJeeRvee }#Ùe Jesâ}s DeeefCe lÙeebÛÙeeJej nu}s Jesâ}s. ner HeefjeqmLeleer efvejeçe JeâjCeejer efoJeeUer 2021

nesleer. meòeeOeeNÙeebvee ogKeeJeCÙeeÛÙee YeÙeeves Deecner DeeceÛes çeyo efieUtve šeJeâeÙe}e efçeJeâ}es. De@vee DeKceeleesJeeÛÙee ceg}e}e leg®bieele šeJeâCÙeemee"er vesCÙeele Dee}s DeeefCe efleÛes menÙeesieer JeâJeer 1920 DeeefCe 1930ÛÙee oçeJeâeble jefçeÙeve Je@âcHmeceOÙes cejCe HeeJe}s DeeefCe Jn@}sefjÙee veesJeesodJnesmJeâe&Ùee}e, efleves 1969ÛÙee YesoJeâ JeâefJelesle JeâcÙegefvemš He#eeJej DeejesHe JesâuÙeeveblej, meeÙeJeâerDe@efš^Jeâ Je@âcHeceOÙes Hee"JeCÙeele Dee}s, Deçee efpeöer eqm$eÙeebÛÙee HeejOe-JeâLee jefçeÙeele meelelÙeeves Ie[le jeefnuÙee, Fefjvee jelegefçevmeJeâeÙeeves ÙegJeÇsâveceOeuÙee jefçeÙeve JeÛe&mJee}e DeeJneve efo}s, leer ef}efnles Jeâer, ns çeleJeâ DeefOeJeâeefOeJeâ JeâeUsJegâó nesle Ûee}}s Deens DeeefCe Heg{Ûes }JeJeâj ÙesCeej veener; Jeâe}ÛÙee leg®bieeleer} eEYeleeRJejÛeer veeJes mJeÛÚ Hegmetve Jeâe{CÙeemee"er. ns DeeJeepe ie=nerleebefJe<eÙeer ØeMve efJeÛeejleele DeeefCe HetJe&jefÛele OeejCeebvee DeeJneve osleele, DeeefCe pes meg¤ Deens lÙeeefJe<eÙeer meJee} Jeâjleele. ne ØeJeeme meesHee vemelees. JeâuHevee leçeerÛe jenles, leer ØelÙe#eele DeeCet HeenCeejs yeo}leele DeeefCe JeâoeefÛele SJesâ efoJeçeer ns peiener yeo}t çeJesâ}. me}ceeve jçoer ÙeebÛÙee me@šeefveJeâ Jnmes&meceOeuÙee DeesUer Dee"JeeJÙee. Jegâ"uÙee ØeJeâejÛeer OeejCee Deensme let? Deçeer peer le[pees[ Jeâjles, meewoe Jeâjles, meceepeeçeer pegUJetve Iesles, mJele:mee"er SJeâ peeiee leÙeej Jeâ¤ Heenles, efpeJeble jenCÙeemee"er; Jeâer let leer cetKe& efçeJÙee Keeu}s}er lee" ceevesÛeer JeâuHevee Deensme, peer SKeeÅee PegUJesâyejesyej Jeentve peeCÙeeSsJepeer legštve peeCes HelJeâjs}- peer çebYejHewJeâer veJJÙeeCeJe JesUe legJeâ[s legJeâ[s Jeâ¤ve efÛej[tve šeJeâ}er peeF&}, HeCe çebYejeJÙee JesUer peie yeo}tve šeJesâ}. veJeerve JeâuHevee HeâesHeâeJeuÙee Heeefnpesle, JeâuHeveeçeJeäleer efÛej[}er peeT veÙes. HeCe veJeerve JeâuHevee JesâJeU SJeâe cegJeäle ceveeletveÛe GHepeleer}. veJeerve JeâuHevee DeeHeuÙee}e efJeÛeejebÛÙee Deçee OeeiÙeebvee SJeâ$e DeeCeeÙe}e ceole Jeâjleele, pes JesieJesieUs Jeešleer}, HeCe les lemes vemeleele. DeeefCe JeâefJelee nsÛe JeâeÙe& Jeâjle Demeles-je@yeš& Øeâe@mš Ùeebveer cnšuÙeeØeceeCes JeâJeerÛes Ùee peieeçeer SKeeÅee efØeÙeJeâjemeejKes Yeeb[Ce Demeles. JeâJeer pes yeIelees lÙeeJej lees šerJeâe Jeâjlees, JeâejCe pes ieceeJe}s peele Demeles lÙeeJej lÙeeÛes Øesce Demeles. JeâefJelee ner melÙe meebieles, JemlegeqmLeleer veJns; meòeeOeeNÙeebvee Ket<e JeâjCÙeemee"er JemlegeqmLeleerceOÙes {JeUe{JeU Jeâjlee Ùesles, melÙeele leer Jeâjlee Ùesle veener. JeâefJelee ner mJeeleb$ÙeeefJe<eÙeer Demeles, leer ceeies jesKetve HeenCeejs melÙe Demeles. pÙeebÛes Hewçeele eEJeâJee cee}ceòesle cees} Jeâjlee Ùesle veener Deçee iees<šeRefJe<eÙeer leer Demeles. JeâefJelesle Jeâener Hewmee veener Demes meebefieleuÙeeJej, je@yeš& «esJpe cnCee}s, Hewçeelener Jeâener JeâefJelee Demele veener. Øeâe@mš ÙeebÛee melJeâej Jeâjleevee je<š^eOÙe#e pee@ve Jesâves[er cnCee}s nesles : pesJne meòesves ceeCemes Gce&š nesleele lesJne JeâefJelee lÙeebvee lÙeebÛÙee ceÙee&oebÛeer Dee"JeCe Jeâ¤ve osles. pesJne meòee ceeCemeeÛÙee DeemLee#es$eeÛÙee meercee mebJegâefÛele Jeâjles, lesJne JeâefJelee lÙee}e DeeHeuÙee DeeqmlelJeeÛÙee mece=ælesÛeer DeeefCe efJeefJeOelesÛeer Dee"JeCe Jeâ¤ve osles, pesJne meòee YeÇ<š nesles lesJne JeâefJelee çegæ 62

efoJeeUer 2021

Jeâjles. JeâejCe Jeâ}e cet}Yetle ceeveJeer melÙes ØemLeeefHele Jeâjles. DeeHe}s meejs efveCe&Ùe, DeeJeâ}ve lÙee melÙeebJejÛe DeeOeeefjle Deme}s Heeefnpesle. Jeâ}eJeâej ne JÙeJeäleerÛÙee ceveeÛee DeeefCe mebJesove#ecelesÛee HegjmJeâlee& Demelees. lees SKeeÅee DeefleJeÇâceCe JeâjCeeNÙee meceepeeÛÙee DeeefCe DeefOeJeâejçeener ieepeJeCeeNÙee jepÙeeÛÙee efJejesOeele peeT çeJeâlees. ceneve Jeâ}eJeâej Demee SJeâeJeâer Demelees... JeâOeerJeâOeer DeeHe}s Jeâener ßes… Jeâ}eJeâej DeeHeuÙee meceepeeÛes Jeâ"esj šerJeâeJeâej Demeuesues efomele Deme}s lejer, lÙeeÛes JeâejCe ns Jeâer lÙeebÛeer mebJesove#ecelee DeeefCe vÙeeÙeeefJe<eÙeerÛeer DeemLee, JeâesCelÙeener Demme} Jeâ}eJeâeje}e Øesefjle JeâjCeeNÙeeÛe Ùee iees<šer Demeleele, lÙeebcegUsÛe lÙeebvee ns peeCeJeles Jeâer DeeHe}e osçe DeeHeuÙee meJees&ÛÛe #ecelesle Jeâceer He[lees Deens. DecesefjJeâve JeâJeer Sef[^Ùeve efjçe Ùeebvee ns vesceJesâ JeâU}s nesles. SJeâe Heefj<eosÛÙee GodIeešveHej Yee<eCeele lÙee cnCeeuÙee neslÙee, ceer JeâefJelesJeâ[s Deeoçe&Jeeoer Â<šerves JeâOeerner HeenCeej veener. JeâefJelesves ns Heg<JeâUÛe menve Jesâ}s Deens. JeâefJelee ner Jeâener ce}ce veener eEJeâJee leer YeeJeefveJeâ cemeepe veener eEJeâJee SKeeoer Yeeef<eJeâ DejesceeLesjHeer veener. JeâefJelee ner JeâÛÛee DeejeKe[e veener eEJeâJee efveÙece HegeqmleJeâe veener eEJeâJee peeefnjeleerÛee Heâ}Jeâ veener... Jee@uš eqJnšceve Ùeebveer DeeHeuÙee JeâefJeles}e mJele:ÛÙee DecesefjJeâve }esJeâçeenermebyebOeerÛÙee cece&Â<šerHeemetve otj "sJe}s veener- ner cece&Â<šer ieg}eceefiejerÛÙee DeeefLe&Jeâ OeesjCeeefJe<eÙeer meg¤ Deme}suÙee efmeeqJn} Jee@jÛÙee HejKe[ Hejer#esletve leeJetve meg}eKetve efveIee}er nesleer. Heg{s lÙeebveer JeâefJelesefJe<eÙeer cnš}s nesles, SKeeÅee mebOÙeeJeâeUer otj Deme}suÙee eEJeâJee }Hetve yeme}suÙee JÙeJeäleerÛes ÛegJetâve JeâeveeJej He[}s}s yees}Ces Deens, pÙeeÛes Jeâener legšJeâ DebçeÛe DeeHeuÙee}e SsJetâ Ùesleele, leer mebefoiOelee, Deelee DeeHeCe cnCet çeJeâlees Jeâer, }esJeâçeenerÛeerÛe Demeles. pece&ve leòJeJesòee efLeDees[esj De[esvees& Ùeebveer efJeÛeej}s nesles Jeâer, nes}esJeâe@mšmeejKÙee Deceeveg<e Je=âleerveblej YeeJeieerleelceJeâ JeâefJelee ef}efn}er peeT çeJeâles Jeâe? HeCe Sef[^Ùeve efjçe cnCeleele Jeâer pej ØelÙesJeâ vejmebnejeveblej JeâefJelee cetJeâ Pee}er Demeleer lej Ùee peieele JeâefJelee Gj}erÛe vemeleer. Goej JeâuHeveeçeJeäleer}e OeesJeâe Deme}suÙee JeâeUele DeeHeCe peielees Deenesle, DeeHeuÙee meecetefnJeâ peeefCeJesJej DeeefCe mce=leerJej DeeIeele nesle Deensle. melÙe DeeHeuÙee yegšebÛes yebo yeebOelesÛe Deens, lesJe{Ÿeele KeesšsHeCee DeeOeerÛe meJe&otj Heme¤ve ies}s}e Deens, JeâejCe Jeâer lees Hejosçeer yetš Iee}tve, efšdJešjJej Deme}suÙee efJeÛeejeØeceeCes, megmeeš HeUlees Deens. ns Jeešles efleleJesâ veJes veener, 1710 mee}er, DeÅeeHe šsef}«eeHeâÛee çeesOe }eie}s}e veJnlee lesJne, peesveeLeve eqmJeHeäš Ùeebveer ef}efn}s Deens Jeâer, KeesšsHeCee G[le peelees DeeefCe melÙe lÙeeceeies }bie[le Ùesles. DeeHeCe Depetvener DeeHeuÙee yegšebÛes yebo yeebOelees Deenesle. HeCe DeeHeCe pej veerš }#e osTve SsJeâ}s lej DeeHeuÙee}e JeâJeer meeHe[leer}– DeeHeuÙee JeâesUçeeÛÙee KeeCeerleuÙee meeUgbJeäÙee- ieeCeer cnCele jenleer}. les "ece meebieleele Jeâer ngJetâceçeener Deme}er lejer ceeveJepeele mebHele veener. efce}eve Jegbâosje Ùeebveer cnš}s Deens Jeâer, meòesefJe®æÛee ceeCemeebÛee mebIe<e& ne mce=leerÛee efJemce=leerefJe®æ Deme}s}e mebIe<e& Deens. mce=leer DeeHeuÙee}e peeCeerJe efoJeeUer 2021

Jeâ¤ve osles Jeâer JeâeÙe ieceeJe}s peele Deens DeeefCe leer mebHetCe&lesÛÙee Yee<esle yees}le veener. JesâJeU efmeæ Heg®<e DeeefCe meeOegmeble, Ùeesieer DeeefCe meeOJeer, Fceece DeeefCe cegu}e ns Debeflece, mebHetCe& melÙe DeeHeuÙee}eÛe ieJeme}s Deens Deçee Yee<esle yees}le Demeleele. efHeJeâes DeÙÙej Ùeebveer efueefnues Deens Jeâer, YeejleerÙe vesnceer mebHetCe&lesÛÙee Yee<esle yees}le Demeleele, HeCe efj}sefšJnped JeâeÙece lÙeebÛÙee YeesJeleer Demeleele. JeâJeer ns melele met#ce Yeso, ogyees&Oelee DeeefCe GHejesOe G}ie[CÙeeÛee ØeÙelve Jeâjleele, les DeeMÛeÙe&ÛeefJeâle nesTve ceeies Heenleele. YeejleerÙe JeâJeer DeçeesJeâ JeepeHesÙeer Ùeebveer De}erJeâ[sÛe cnš}s Deens Jeâer, meòesÛÙee, cee}ceòesÛÙee, DeefOeJeâejßesCeerÛÙee ceie¤jerHeg{s JeâefJelee efJeveceÇlee DeeefCe veJeâej Ùee oesvner iees<šeRmen meeceesjer peeles. JeâefJelee meg}YeerJeâjCe, meeceevÙeerJeâjCe, DeeefCe ieesUeyesjerpe JeâjCes ÙeeefJe®æ DeIeesef<ele melÙee«eneÛes nlÙeej Heg{s Jeâjles. JeâefJelee ne SJeâ ØeJeâejÛee ieefleceeve ØeeflejesOe Deens. JeâefJelee ÛewlevÙe DeeCeles, veJepeerJeve osles, yeU osles DeeefCe DeeHeuÙee vewefleJeâ JeâuHeveeçeJeäleerÛee DeeefCe menveçeer}lesÛee efJemleej Jeâjles. JeâefJelee Jeâe} DeeefCe Jeâe}eleerle, Fefleneme DeeefCe çeeMJelelee Ùeebvee pees[les. JeâefJelee ns JeâuHeveeçeJeäleerÛes ØepeemeòeeJeâ Deens- les Demes ef"JeâeCe Deens Jeâer efpeLes ceeveJeles}e meJee&le peemle cenòJe Deens. jJeeRõveeLe šeieesj Ùeebveer cnš}s Deens Jeâer SJeâeoer Úesšer cesCeyeòeermegæe peie GpeUtve šeJeâles. JeâefJelee Ùee mebefOeØeJeâeçeeÛÙee JesUer lesÛe Jeâjles Deens. µ ceer De@vee DeKceeleesJeeÛee G¼sKe Jesâ}e. efleves efleÛee efce$e DeesefmeHe ceebos}mleece Ùee}e ieg}eie ÙesLes vesCÙeele Dee}s}s Heeefn}s, pesLetve lees JeâOeerner Hejle ÙesCeej veJnlee. ceebos}mleece Ùeeves meg®Jeeleer}e JeâcÙegefvemš jepÙeJeÇâebleer}e HeeeE"yee efo}e neslee, HeCe jepÙeJeÇâebleer ner DevesJeâoe efleÛÙee efJeÛeejer DevegÙeeÙeebmee"er JeÇtâj "jles. ceebos}mleece nener lÙee}e DeHeJeeo veJnlee. mšeef}veÛÙee çegæerJeâjCeeÛÙee ØeefJeÇâÙesle pejer lÙee}e ieg}eie FLes Hee"JeCÙeele Dee}s, lejer lees mJele:ÛÙee celeebvee Â{lesves efÛeJeâštve jeefn}e. DeeHe}e osçe cegJeäle JneJee Ùeemee"er lÙeeÛee peerJe leUceUle neslee. 1935 mee}er lÙeeves ef}efn}s Deens, legcner meJe& cenemeeiej DeeefCe meJe& peeiee efnjeJetve Iesle}er. ce}e ceePÙee yegšeSJe{er peeiee YeesJeleer iepe jesJetve efo}er. lÙeeletve legcner Jegâ"s HeesÛe}ele? Jegâ"sner veener. legcner ceePes Dees" ceePÙeemee"er jeKetve "sJe}s, les ceePÙee çeyoebvee DeeJeâej osleele, mleyOelesleosKeer}. KejesKej çejerj yebefomle nesT çeJeâles, HeCe ceve veener. ceneve šJeâeaçe JeâJeer, veeefPece efnJeâcele, Ùeebveer DevesJeâ Je<es& leg®bieele Iee}Je}er, lÙeebveer Le[& Jeä}eme Jeâej 510 ner JeâefJelee ef}efn}er. ne SJeâe š^sveÛee meboYe& Deens, leer JewâÅeebvee DeeefCe lÙeebÛÙee HenejsJeâNÙeebvee SJeâeÛe [yÙeeletve IesTve peele Demes, lÙeele}s Jewâoer peKe[}s}s Demele. n}er} Ùee JewâÅeeefJe<eÙeer efnJeâcele ef}efnleele, 64

efoJeeUer 2021

Jewâoer DeeefCe lÙeebÛes HenejsJeâjer HeefnuÙee YeeieeceOÙes Deensle meepeËš SJeâoener nme}e veener pejer jeÙeHeâ}er yeepet}e j@JeâJej "sJe}suÙee DemeuÙee, lejer neleJeâ[Ÿee Jegâ}tHeyebo Deensle. oesvner ieš JesieJesieàÙee peieele Deensle. Jewâoer n}er} SJeâ HegmleJeâ GIe[lees. neleJeâ[Ÿee Ieele}suÙee neleebveer Heeves He}šJeCÙeele lees HešeF&le Pee}e neslee. lesje Je<eeËle}er ner lÙeeÛeer HeeÛeJeer KesHe Deens neleJeâ[Ÿee DeeefCe HegmleJeâebyejesyejÛeer. [esàÙeebÛÙee Kee}er megjJegâlÙee Deensle DeeefCe JeâHeeUeJejÛes Jesâme Heeb{js, n}er} peje JeÙemJeâj efomele Demes} HeCe lÙeeÛeer HegmleJesâ, neleJeâ[Ÿee DeeefCe ùoÙe Ùeebvee JeeOe&JeäÙe Dee}s}s veener. DeeefCe Deelee lÙeeÛes ùoÙe vesnceerHes#ee DeefOeJeâ DeeçeeJeeoer Deens. n}er} HegmleJeâ JeeÛele yemelees DeeefCe neleJeâ[ŸeebÛee efJeÛeej Jeâjlees : neleJeâ[Ÿeebvees, legceÛÙeeleuÙee Hees}eoeÛee Deecner veebiejeÛÙee HeâeUele mJeerJeâej Jeâ¤. DeeefCe lÙee}e ner JeâuHevee FleJeâer ®Ûeles Jeâer, lÙee}e JeeF&š Jeešles, DeeHeuÙee}e JeâefJelee ef}efnCÙeeÛeer Jeâ}e "eTJeâ veener. Jeâener JesUeveblej n}er} HegmleJeâ yebo Jeâjlees DeeefCe Ûe<cÙeeJej leeW[eÛeer JeeHeâ šeJetâve mJeÛÚ Jeâjlees. lees yeensjÛÙee ceàÙeebJeâ[s yeIelees DeeefCe lÙee}e Dee"JeCe nesles, yee@mHeesjmeÛÙee yeesšerÛÙee HesâNÙeebÛeer, Fmlebyet}ÛÙee ÂçÙeebÛeer, GHemeeiejeÛÙee jmlÙeebJejÛÙee Jeâ[sJeâ[sves Deme}suÙee efoJÙeebÛeer, še@HeJeâeHeer jepeJee[ŸeeÛeer, š^@ceÛeer DeeefCe SJeâoe leg®bieele Demeleevee lÙeeves Hegâ}Je}suÙee efHeJeàÙee efpejsefveÙeceÛeer. leg®bieele}e JeâJeer SJeâeJeâer Demelees, lees He$eebÛeer Jeeš Heenlees. JeäÙetyeve JeâJeer Sbpe} JeäJeeõe Ùee}e HebOeje Je<eeËÛÙee leg®bieJeemeeÛeer efçe#ee Pee}er nesleer. 1979 mee}er lÙeeves ef}efn}s : legPes He$e ner Henešsves DeeCe}s}er JeâefJelee Deens. HeCe JeäJeeõemeejKÙee JeâJeeRvee pees metÙe&ØeJeâeçe nJeemee Jeešle neslee, lees #eCeYebiegj neslee, leçeer leer Henešner. JeâejCe lees Heg{s ef}efnlees : HeCe les He$e memeeCÙeebÛÙee leeJe[erle meeHe[les DeeefCe He[oe He[eJee leçeer je$e nesles DeeefCe ceePÙee Jeâes"[ermeceesj meJe& Jeâener nesles lemesÛe jenles efoJeeUer 2021

efveveeJeer Deblenerve efoJeme peele jenleele JeäÙetyeeveblej DeeHeCe ÛeerveJeâ[s JeUt Ùee. veesyes} HegjmJeâej efJepeslee ef}G efçeÙeeyees Ùee efleÛÙee efØeÙe Heleer}e leg®bieele IesTve peele Demeleevee JeâJeefÙe$eer ef}G efçeÙeeves Heeefn}s. lesJne efleves ef}efn}s : ojJe<eea Je@â}W[jØeceeCes HebOeje peg}w}e veoer HeeCÙeeJej lejbieCeeNÙee efoJÙeebveer PeeJetâve šeJeâ}er peeF&} HeCe les legPee Deelcee Hejle yees}eJet çeJeâCeej veenerle... ÚUÚeJeCeerJeâ[s efveIee}s}er š^sve ngboJesâ osle ceePÙee DebieeJe¤ve ies}er HeCe ceer legPee nele neleele IesT çeJeâ}s veener... DeYeeJe, meeJeuÙee DeeefCe DebOe:JeâejeÛÙee JeemleJeele Jewâoer peiele Demeleele. FjeCeer JeâJeer jsPee yejenveer, pÙee}e çeenves Jewâosle šeJeâ}s nesles, lÙeeves 1973 mee}er ef}efn}s Deens : je$e ner iepeeHe}erJeâ[s Deme}suÙee efoJemeemeejKeer Deens Ùee yeepet}e efoJeme je$eermeejKee Deens. HeCe leer je$ener megboj Demeles. «eerJeâ JeâJeer Ùeeveerme efjlmeesme Ùee}e 1960 mee}er }<Jeâjer pegbševes Jewâo Jesâ}s nesles, lees ef}efnlees : GbÛe efve}efiejerÛes Pee[ IeJeIeJeerle Ûebõeyejesyej SJeâ leeje HeeCÙeeJej LejLejlees. DeeJeâeçe Heeb{js, Ûebosjer. oie[, GIe[syees[Jesâ. peJeUÛÙee GLeU HeeCÙeeJej SsJetâ Ùeslees SKeeoe ceemee G[er ceejleevee oesveoe leerveoe, DeefleØemevve, YeJÙe DeveeLeHeCe- mJeeleb$Ùe. efJeâce Ûeer ne Ùeebveer oef#eCe JeâesefjÙeeÛÙee }<Jeâjer ngJetâceçeener}e efJejesOe Jesâ}e. leg®bieele lÙeebvee mJeeleb$ÙeeÛee DeYeeJe, DeeefCe cegKÙele: DeeHeuÙee DeeF&Ûeer GCeerJe Yeemele nesleer. les ef}efnleele : 66

efoJeeUer 2021

DeeJeâeçeele GbÛe G[CeeNÙee nbmeebvees legcne}e JeâUles Deens Jeâe ce}e Jeâmes JeešlesÙe? DeeceÛÙee PeesHe[erpeJeUÛÙee veJÙee jmlÙeeJej ceePeer DeeF& GYeer Deens Jeâe, ceePeer Jeeš Heenle ns legcner ce}e meebiet çeJeâlee Jeâe? leer efve:çeyoHeCes j[les Deens Jeâe? mesT}ÛÙee efoçesves Heenle, pegves JeâHe[s Iee}tve? nbmeebvees ceePÙee DeeF&}e meebiee ceer Hejle ÙesF&ve, ceer Hejle ÙesF&ve pejer ceer cejCe HeeJe}es Deme}es lejerceer Ùee leg®bieeÛÙee eEYeleeRvee Yesotve JegbâHeCeeJe¤ve G[er cee¤ve mewleevee}e ceePee Deelcee efJeJeâeJee }eie}e lejer. ceer Hejle ÙesF&ve, DeeF&, Jeâenerner Pee}s lejer, ceer Hejle ÙesF&ve. 2015 les 2021 Ùee Jeâe}eJeOeerle Hesve Fbšjve@çeve}ÛÙee leg®bieeleer} }sKeJeâebÛÙee meefceleerÛee DeOÙe#e cnCetve Jeâece JeâjCÙeeÛeer mebOeer ce}e efceUe}er. leg®bieele [ebye}s}s efJeâlÙesJeâ }sKeJeâ, JeâJeer, He$eJeâej, mebHeeoJeâ, y}e@ieme&, ØeJeâeçeJeâ cegJeäle JneJesle Ùeemee"er Deecner DeefYeÙeeve Jesâ}s. DevesJeâ peCe Heg<JeâU JeâeU leg®bieeleÛe Deensle. 2015 mee}er Je@âces¤efveÙeve JeâJeer Sceesn cesÙeescesme Ùeebvee cegJeäle Jesâ}s ies}s lÙeeJesUer Deecne}e Lees[smes Ùeçe efceUe}s. les leg®bieele Demeleevee ØeWâÛe }sKeJeâ Deeb}eB ceeyeebJetâ Ùeebveer lÙeebvee SJeâ He$e ef}efn}s nesles. les ØeJeâeçe šeJeâCeejs Deens. JeâejCe les DeeHeuÙee}e oeKeJetve osles Jeâer pesJne SKeeos mejJeâej JeâJeer}e leg®bieele šeJeâles lesJne les JesâJeU SJeâe JÙeJeäleer}e Jewâo Jeâjerle veenerle, lÙeentve DeefOeJeâ Jeâener Ie[les. ceeyeebJetâ Ùeebveer ef}efn}s Deens : legcner Ùee Jewâosle SJeâšs veener. JeâejCe pesJne }sKeJeâ leg®bieele [ebye}s peeleele lesJne lÙeebÛÙee Hee"esHee" lÙeebÛÙee Jeâes"[erle Ùesles JeeÛeJeâebÛes SJeâ mewvÙe DeeefCe lÙeebÛÙee mebleeHe}suÙee menJeâeNÙeebÛÙee HeeJe}ebÛes DeeJeepe. ne DeeçeeJeeo ceveele "sJetve ceer ns He$e legcne}e ef}nerle Deens, legcne}e Dee"JeCe ÅeeÙe}e Jeâer Deecner legceÛes veeJe GÛÛeejCes JeâOeerÛe LeebyeJeCeej veener DeeefCe peieeleuÙee ØelÙesJeâ IejeÛÙee ÚleeJe¤ve legceÛÙeeJej Pee}suÙee DevÙeeÙeeÛee DeeefCe vÙeeÙeJÙeJemLesves oeKeJetve efo}suÙee legceÛÙee DeJeceeveeÛee Deecner efOekeäkeâ¹ej Jeâ¤. SJeâe }sKeJeâe}e Jewâo Jeâ¤ve les Deeieerçeer KesUleensle : DeeHeuÙee JeâuHeveeçeJeäleerÛÙee YeesJeleer les eEYeleer Jeâçee JeâeÙe GYee¤ çeJeâleer}? lÙeebvee ceeefnleer Deens Jeâer efle}e oesve Depeœe HebKe Deensle DeeefCe ØelÙesJeâ $e+letle leer mJeeleb$ÙeeÛeer metJeäles ieeles? efoJeeUer 2021

Deecner legceÛes çeyo He=LJeerÛÙee JeâeveeJeâesHeNÙeele HemejJelees Deenesle. Yee<eCemJeeleb$ÙeeÛÙee çe$etbvee ÙeeÛeer Dee"JeCe Jeâ¤ve ÅeeÙe}e Jeâer ceeveJepeeleerÛee efJeJeâeme jesKeCÙeeÛee ØeÙelve JeâjCeeNÙee ØelÙesJeâ De[LeàÙeeÛÙee eEÛeOÙee JeâjCeejs çeyo JeeHejCeejs SJeâ DeÂçÙe DeeefCe DeeEpeJeäÙe mewvÙe Ûee}tve Ùesles Deens. pesJne SKeeos mejJeâej JeâJeer}e leg®bieele šeJeâles lesJne lÙee mejJeâejves HeâJeäle lÙee JeâJeer}eÛe mleyOe Jesâ}s}s vemeles lej lÙeeves mJele:Ûesner nele yeebOe}s}s Demeleele. ceePeer efØeÙe cew$eerCe yeceeape }sKeJeâ, cee ef"[e efnÛeerÛe iees<š IÙee. leerve oçeJeâebHetJeea pesJne mejJeâejves efveoçe&ves JeâjCeeNÙeebJej JeâejJeeF& Jesâ}er lesJne Jewâo Pee}suÙeebceOÙes efleÛee Heefn}e JeÇâceebJeâ neslee. nUtnUt yebefomle Demeleevee efleÛeer ØeJe=âleer Kee}eJele ies}er. leg®bieeefOeJeâeNÙeebvee Jeeš}s Jeâer efle}e DeeHeCe KeÛeJetve šeJetâ DeeefCe ÛeewJeâçeerÛÙee oerIe& me$eebceOÙes efle}e LeJeâJetve Jeâyeg}erpeyeeye ÅeeÙe}e }eJet. HeCe ef"[e ner Hees}eoemeejKeer DelÙeble JeâCeKej nesleer. ÛeewJeâçeer JeâjCeejs LeJetâve peele, HeCe lÙeebveer efle}e ØeMve efJeÛeejle jeneJes Demee efleÛee Dee«en Demes. Jewleeietve SJeâe DeefOeJeâeNÙeeves efle}e meebefiele}s Jeâer let Jewâosle Deensme, HeCe let cegJeäle Deensme, Kejs cnCepes Deecner cegJeäle DemeeÙe}e Heeefnpes, HeCe Deecne}e Jeešles Jeâer DeecnerÛe Jewâosle Deenesle. ngJetâceçene Deçee ØeJeâejÛeer meòee JeâJeerJej ieepeJet çeJeâleele, JeâejCe Jeâener cet"Yej m$eer-Heg®<e cetJeâ mebceleer ÅeeÙe}e DeeefCe iegv¢eele meeceer} JneÙe}e leÙeej Demeleele- les cet"Yej m$eerHeg®<e, les meeLeeroej, [@efveÙe} ieesu[n@ieveÛÙee çeyoeble meebieeÙeÛes lej, mJesÛÚsves yeve}s}s JeefOeJeâ Demeleele. JeâJeer JesâJeU jepeJeâerÙe meòesÛÙee efJejesOeele yees}}s}s vemeleele, lÙeebÛee JeÇâesOe Deee|LeJeâ meòesÛÙee efJejesOeelener Demelees. JeâJeer Jesâve meejes efJeJee ns 1995 mee}er veeÙepesefjÙeve mesvesves "ej Jesâ}suÙee Deesieesveer HeÙee&JejCeerÙe DeeefCe ceeveJeer nkeäkeâeÛÙee veT JeâeÙe&JeâlÙeeËHewJeâer SJeâ nesles. lÙeebveer mJeeleb$Ùe cnCepes JeâeÙe Demeles DeeefCe JeâeÙe vemeles ÙeeefJe<eÙeer SJeâ ØeYeeJeer JeâefJelee ef}efn}s}er Deens : Keje leg®bie ieUJesâ Úle veJns eEJeâJee iegCeiegCeCeejs [eme veJnsle Ùee oceš oUYeõer $emle Jeâes"[erle leg®bieeÛee DeOeer#eJeâ legcne}e Deele JeâeW[lees lesJne nesCeeje efJeâ¼erÛee KeCeKeCeeš veJns SJeâeÅee HeMet}e eEJeâJee ceeCemee}e KeeCÙeeÙeesiÙe veme}s}e ne veieCÙe efçeOee veJns je$eerÛÙee JeâesjsHeCeele GlejCeejer ner efoJemeeÛeer çetvÙelee veJns ns veJns 68

efoJeeUer 2021

ns veJns ns veJns ner Deensle DemelÙes legceÛÙee Jeâeveele efHe{ŸeeväedefHe{Ÿee leeçeeØeceeCes JeepeJe}er peeCeejer ns Deensle ceeLesefHeâ¤ØeceeCes OeeJeCeejs megj#ee DeefOeJeâejer efoJemeeÛÙee SJeâe efYeJeâej pesJeCeeÛÙee yeouÙeele efve…gj Deefve<š ngJetâce Dece}ele DeeCeCeejs ob[eefOeJeâejer DeeHeuÙee HegeqmleJesâle SJeâ efçe#ee ef}efnles DeeefCe efle}e "eTJeâ Deens Jeâer leer DevegefÛele Deens vewefleJeâ pejepepe&jeJemLee ceeveefmeJeâ ie}LeeveHeCee ngJetâceçenebÛes ceebme DeeHeuÙee DeOe:Heeflele DeelcÙeebceOÙes oyee Oe¤ve yeme}suÙee YesJeâ[HeCee}e efo}s}e Dee%eeOeejJeâlesÛee cegKeJeše leer Yeerleer Demeles DeeHeuÙee efJepeejer DeesuÙee JeâjCeejer DeeefCe lÙee DeeHeCe OegCÙeeÛeer eEnceleosKeer} Jeâ¤ çeJeâle veener ns Deens les ns Deens les ns Deens les efØeÙe efce$ee, pes DeeHe}s cegJeäle peie JebâšeUJeeCÙee leg®bieele yeo}les ogmeNÙee pÙee JeâJeerves Deee|LeJeâ JÙeJemLes}e DeeJneve efo}s lees Deens DeßeHeâ HeâÙeeo, yee¢ele: lÙeeÛÙeeJej F&MJejeEveosÛee DeejesHe Deens. les}eves DeeHeuÙee meceepeeÛÙee vewefleJeâ lebletbÛes JeâeÙe Jeâ¤ve šeJeâ}s Deens ns Heentve leesner meejes efJeJeeØeceeCes YeÙeÛeefJeâle Deens. lees Deens He@}smšeF&veÛee, HeCe jenlees meewoer DejsefyeÙeele. lÙee}e ce=lÙegob[eÛeer efçe#ee megveeJe}er ies}er nesleer. HeCe meelelÙeeves Ûee}}suÙee Deeblejje<š^erÙe DeefYeÙeeveecegUs lÙeeÛeer efçe#ee pevce"sHe Je Dee"çes HeâšJesâ SJe{er Jeâceer JeâjCÙeele Dee}er. DeßeHeâ HeâÙeeoves ef}efn}s : DeeHe}e Deelcee njJeCÙeele JesU JeeÙee peelees, les}eÛes Deßet ieeUuÙeeveblej, [esUs çeeble JeâjeÙe}e pesJe{e JesU }eies} lÙeentve DeefOeJeâ. efoJeeUer 2021

les}eÛÙee yeepeejele JegâCee}ener jJeäle efJeJeâle IesCÙeele mJeejmÙe vemeles, lemee efJemLeeefHele nleeçe Demelees, oeefjõŸeeÛee Debçe les ceeies "sJeles ns JeieUlee Hesš^es} lemes efve®HeõJeer Demeles les}eÛeer DeeCeKeer SJeâ KeeCe meeHe[}suÙeebÛes Ûesnjs lÙee efoJeçeer pemes JeâeUJeb[leele, legceÛÙee ùoÙeele pesJne peieCes HegbâJeâ}s peeles }esJeâebÛÙee JeeHejemee"er legceÛÙee DeelcÙeeletve DeefOeJeâeefOeJeâ les} Jeâe{CÙeemee"er les Demeles les}eÛes DeeMJeemeve, Kejs DeeMJeemeve. JeâJeeRvee efve:çeyo Jeâ¤ HeenCeejs peg}tceçene Deensle, JeâejCe peg}tceçenebvee ve DeeJe[CeeNÙee Yee<esle JeâJeer ef}nerle Demeleele. Deejesve DeleeyesJeâ ne JeâPeeJeâ JeâJeer mJele:ÛÙee Yee<esle ef}nt FeqÛÚle neslee, cnCetve leg®bieele šeJeâ}e ies}e.. ceePee Jebâ" yees}t çeJeâle veener, ve<š nesF&} ceePÙee pevceYetceerÛÙee DeeJeepeebmee"er. ceePÙee HetJe&peebÛeer Jegâpeyegpe veenerçeer nesTve peeF&} jsleerle HeeCeer efJe¤ve peeles lÙeeØeceeCes. ceer DecejlJeeÛee JeâLeeJeâej Deens mescesefšJeâ DeeefCe Ùegš^mJeâve Yee<esle meebieCeeje; ceer legJeâea yees}er Yee<esÛeer OetU Deens jefçeÙeveceOÙes ef}efnCeeje. DeeefCe ceie IÙee Debeflecele: JepÙe& Deme}s}e efJe<eÙe, Oece& : meewoer }sKeJeâ ncepeen Jeâeçeiejer Ùeebveer, Demme} cegm}erce Øesef<ele mecepeleele lÙee cenbceo Hewiebyej ÙeebÛÙeeçeer Deme}suÙee lÙeebÛÙee veelÙeeefJe<eÙeer lÙeebvee JeâeÙe Jeešles ÙeeefJe<eÙeer leerve JeâeJÙeelceJeâ šdJeerš JesâuÙee Deensle. legceÛÙee peÙebleerÛÙee efoJeçeer ceer cnCesve Jeâer ce}e legceÛÙeele}e yeb[Keesj DeeJe[lees, Jeâer legcner vesnceerÛe ceePÙeemee"er mHetâleeaÛee SJeâ œeesle Deenele DeeefCe legceÛÙeeYeesJeleer Deme}s}s osJelJeeÛes lespeesceb[} ce}e DeeJe[le veener, ceer legceÛÙeemee"er ØeeLe&vee JeâjCeej veener. legceÛÙee peÙebleerÛÙee efoJeçeer ceer Jegâ"sner JeU}es lejer ce}e legcnerÛe efomelee, ceer cnCesve Jeâer ce}e legceÛes Jeâener Hew}t efØeÙe Deensle DeeefCe Jeâener veenerle DeeefCe efJeâlÙesJeâ mecepelener veenerle legceÛÙee pevceefoveer ceer legcne}e veceve JeâjCeej veener, ceer legceÛÙee neleeÛes Ûegbyeve IesCeej veener, ÙeeG}š oesve meceeve pÙeeØeceeCes Jeâjleele lÙeeØeceeCes ceer les nele neleele IesTve n}Jeerve 70

efoJeeUer 2021

DeeefCe legceÛÙeeJeâ[s Heentve nmesve, pemes legcner ceePÙeeJeâ[s Heentve nmelee. ceer legceÛÙeeçeer SJeâ efce$e Ùee veelÙeeves yees}sve, SJe{sÛe. Deçee DeeHe}er celes JÙeJeäle JeâjCeeNÙee çeyoebveer mejJeâejs, Oeee|ceJeâ vesles, meeceLÙe&çee}er JÙeeJemeeefÙeJeâ DeeefCe o#e DemeCeejs ÙeebÛee jesKe JeâJeeRJeâ[s DeeefCe }sKeJeâebJeâ[s JeUJe}e. Hejbleg meesefJnSle meeceÇepÙe Deelee DeeqmlelJeele veener, ceebos}mleeceÛes çeyo cee$e Deensle. ef}G efçeÙeeyees Ùeebvee mevceeveveerÙe oHeâveefJeOeer efceUe}e veener. lÙeebÛeer jeKe mecegõele šeJeâ}er ies}er peCet lÙeebÛÙee DeeqmlelJeeÛes veeJeefveçeeCe G¤ veÙes Ùeemee"er- lÙeeves ce}e JeâefJelee ef}neÙe}e ØeJe=òe Jesâ}s. efleÛee SJeâ Yeeie Demee Deens : DeeefCe lÙeebvee eEÛelee Jeešle nesleer Jeâer pej lÙeebveer lÙeebÛeer jeKe SJeâe JegbâYeele šeJetâve lees SJeâe je@Jesâš}e yeebOetve DeeJeâeçeele G[Je}e Demelee DeeefCe lÙee je@Jesâš}e yeebOe}s}e lees JegbâYe DeJeJeâeçeele leer jeKe HemejJetve osF&} Deçeer JÙeJemLee Jesâ}er Demeleer lej lÙee jeKesÛee ØelÙesJeâ JeâCe SJeâ leeje yeves} JeâejCe lees JeâJeer ns SJeâ yeerpe nesles DeeefCe Hee}Jeâ DeeHeuÙee ceg}ebvee lÙee leeNÙeebÛes veeJe osleer} les JeâeÙe Demeles pes ieCeJesçe Ieele}suÙee ceeCemeebÛes heMetbceOÙes ¤Heeblej Jeâjles, }esJeâebvee DeJeâejCe leg®bieJeeme megveJeCeejs vÙeeÙeeOeerçe yeveJeles, }esJeâebJeâ[tve Jeâyeg}er IesCÙeemee"er lÙeebÛeer veKes GÛeJeâštve šeJeâCÙeele pÙeebvee JeâenerÛe Jeešle veener Deçee ÚUCetJeâ JeâjCeeNÙeebceOÙes yeo}les, SKeeÅee osçeeÛes ÛewlevÙe ve<š Jeâ¤ve šeJeâCeeNÙee mesveeHeleeRceOÙes ¤Heeblej Jeâjles, les efçe#esÛes YeÙe ve yeeUielee les Jeeiele Demeleele, HeCe peieeÛÙee jesKetve HeenCeeNÙee vepejs}e lÙeebvee leeW[ ÅeeJes }eieles. JeâJeer Je@âj}eF&ve Heâesçe& Ùeebveer mee#eerÛÙee JeâefJelesÛeer JÙeeKÙee Jesâ}er Deens : mee#eerÛeer JeâefJelee ner jepeJeâerÙelesHeemetve meeceeefpeJeâlee JesieUer Jeâe{les DeeefCe Demes Jeâjleevee JÙeJeäleer}e yesJeâeÙeosçeerj peg}gceeHeemetve JeeÛeJeles. lÙeebveer lÙeebÛÙee SJeâe Øeefmeæ JeâefJelesle, SJeâe pevej}yejesyej Pee}suÙee YesšerefJe<eÙeer ef}efn}s}s Deens. legcner pes SsJeâ}s Deens les Kejs Deens.. lÙee ef}efnleele : pevej} YeÙeeJen iees<šer meebieleele, lÙeebvee DeeJneve osleele, efJeÛeejleele, legceÛÙee JeâefJelesmee"er, veener Jeâe? DeeefCe lÙee Heg{s ef}efnleele : peefceveerJej Deme}suÙee Jeâener Jeâeveebvee SsJetâ ies}s lÙeebÛÙee DeeJeepeeÛes legJeâ[s, peefceveerJejÛes Jeâener Jeâeve oeyetve "sJe}s ies}s nesles. JeâJeer ns lesÛe peefceveer}e }eie}s}s Jeâeve Deensle. Heóer yeebOe}suÙee DeJemLeslemegæe pÙeebvee efomet çeJeâles Demes [esUs les Deensle. les lÙee efpeYee Deensle pÙee HeâešuÙeeveblejmegæe KetHe JeâeU yees}t çeJeâleele DeeefCe leer ceves Deensle peer eEHepeNÙeele Iee}lee ÙesT çeJeâle veenerle. JeâefJelee ner neBieJeâeBieceOe}er Ú$eer Deens, JeâeÙejesceOeer} ceesyeeF&} Heâesve Deen, DeeefCe šBJeâ meceesj Deme}s}e efleÙeevecesveceOe}e ceeCetme Deens. Deeuyesj JeâecetÛeer Dee"JeCe Ùesles : yebefomle peiee}e leeW[ osCÙeemee"er DemeCeeje SJeâcesJe ceeie& efoJeeUer 2021

cnCepes mJele: FleJesâ cegJeäle DemeeJes Jeâer legceÛes DeeqmlelJe nsÛe yeb[KeesjerÛeer Je=âleer Demes}. G}štve ÙesCeeNÙee jeieeÛee Jeâener Deboepe Jeâjlee Ùesle veener. Hee®} KeKej ner iegpejeleer JeâJeefÙe$eer cevee}e çeebleJeCeejer nUgJeej ÙeceJeâyeæ JeâefJelee ef}nerle Demes, peer JeâOeerÛe jepeJeâerÙe mecepe}er ies}er veener. lÙeebveer iePe}e DeeefCe ieerles ef}efn}er. ceevÙeJejebveer lÙeebÛeer leejerHeâner Jesâ}er nesleer. Oeee|ceJeâ eEnotbvee DelÙeble HeefJe$e Deçee iebiesle lejbieCeeNÙee ØesleebÛeer ÂçÙes Heentve KeKej Ùeebvee Oekeäkeâe yeme}e, lesJne Yeejleele ceneceejerÛÙee ogmeNÙee }ešsves Lewceeve Ieele}s nesles, DeeefCe DemebKÙe ceeCemes ces}er nesleer. mejJeâejÛÙee efve<JeâeUpeerHeCeecegUs neo¤ve iesuÙeecegUs lÙeebveer SJeâ JeâefJelee ef}efn}er : çeJeJeeefnveer iebiee. iebiesÛeer çeJeJeenJeâ iee[eryejesyej leg}vee JeâjCeejer. Ùee JeâefJelesÛes ceer Yee<eeblej Jesâ}s. pJee}e GbÛe G"leele DeeefCe DeeJeâeçeeHeÙeËle HeesÛeleele, JeÇâesOe«emle çenj mebleeHetve G"les ns jepee legPÙee jecejepÙeele leg}e iebiesle JeenCeejer Øesles efomeleele JeâeÙe SJeâe je$eerle lÙee pevelesÛÙee çe$et PeeuÙee. DevesJeâ JeeÛeJeâ DeeefCe lÙeebÛes Hee"erjeKes, pÙeebvee lÙee HetJeea DeeJe[eÙeÛÙee, Deelee lÙeebvee lÙeebÛÙeeJeâ[tveÛe DeefleçeÙe DeeWieU, ieef}ÛÚ DeØeeyo SsJeâeJes ueeie}s. lÙeebÛÙeeJej Jegâ"uÙeener JeâeÙeÅeeKee}er DeejesHe JeâjCÙeele Dee}e veenerce=leebyeö} menevegYetleer JÙeJeäle JeâjCes ne Jeâener iegvne ceeve}e peele veener; HeCe lÙeebveer mJele:Ûes meceepeceeOÙeceebJejer} DeJeâeTbšmed yebo JeâjeJes FleJeâer Oeemleer lÙeebvee Jeeš}er. DeeefCe lejerner lÙee efJeÛeef}le ve neslee iegpejeleer ceeefmeJeâeble ef}nerle Deensle. lÙeebÛÙeeJej šerJeâe JeâjCeeNÙeebvee Dee[tve met#ceHeCes lÙee Gòejner osle Deensle. lÙeebÛÙee De}erJeâ[ÛÙee veJÙee JeâefJelesle, lÙeebveer lÙeebÛÙee mleyOelesÛes mHe<šerJeâjCe efo}s}s Deens; efleÛesosKeer} ceer Yee<eeblej Jesâ}s Deens : Jesovee Deme¢e nesF&} HeCe legcner Jeâenerner yees}Ceej veener; legceÛes Deble:JeâjCe eEJeâÛeeUs}, lejer legcner yees}Ceej veenerle. #eCeYebiegj IešveebcegUs DeeHe}s DeeJeepe yebo JneJesle Demes DeeHeCe nesT osle veener. me@šefveJeâ Jnmes&meceOÙes yeeU cnCelees lÙeeØeceeCes JeâJeerves peiee}e efveõsle ie[He nesCÙeeHeemetve LeebyeJe}s Heeefnpes. DeeHeCe peeies jeneÙe}eÛe nJes, DeeefCe SJeâ efoJeme lÙee mJeeleb$ÙeeÛÙee mJeiee&le, efpeLes DeeHe}s ceve YeÙeYeerle vemes} DeeefCe efpeLes DeeHe}s cemleJeâ GbÛeeJe}s}s Demes}, efleLes, šeieesj Ùeebveer ieerleebpe}erle ef}efnuÙeeØeceeCes, Deecner peeies nesT. efçeuHee iegHlee Ùeebveer çetj JeâJeeRvee Jeeefn}s}er Deeojebpe}er DeeHeuÙee}e ØesjCee Jeâçeer efceUt çeJeâles ÙeeÛes mcejCe Jeâ¤ve osles. lÙee DeeHeuÙeeHeg{s SJeâ Deejmee Oejleele, DeeHeuÙee}e lÙeele HeeneÙe}e Yeeie Hee[leele. DeeHeCe lÙeele Heeefn}sÛe Heeefnpes. salil.tripathi@gmail.com 72

efoJeeUer 2021

efMeuHee iegHlee efMeuHee iegHlee SJeâ ØeKÙeele efMeuHeJeâej DeeefCe Fvmše@uesMeve Deee|šmš Deensle. lÙeebveer cegbyeF&ÛÙee mej pes pes mJetâue Dee@Heâ HeâeFve Deeš&dmeceOÙes efMeuHeJeâuesÛee DeYÙeeme Jesâuee Deens. efMeuHee DevesJeâ ceeOÙeceebletve JÙeJeäle nesle Demeleele, pemes meeHe[uesuÙee JemletbHeemetve Jesâuesues Fvmše@uesMevme, Fbšj@eqJeäšJn Fvmše@uesMevme, DeeefCe efJn[erDees. efMeuHee ÙeebÛÙee JeâueeJe=âleer DeeefCe Fvmše@uesMevme peieeleerue DevesJeâ De«eieCÙe Deeš& ie@uejerpe, MenjebceOetve DeeefCe meb«eneueÙeebletve JesUesJesUer Øeoe|Mele nesle Demeleele. DevesJeâ osMeer-efJeosMeer Jeâuee ØeJeâuHeebÛÙee DeeÙeespeve DeeefCe efveÙeespeveelener efMeuHee ÙeebÛee meefJeÇâÙe menYeeie Demelees. cegbyeF&ÛÙee jmlÙeebJej eEJeâJee jsuJes mLeeveJeâebJej JesâuesuÙee YešJebâleerle meeHe[uesuÙee Jemletbvee efMeuHee DeeHeuÙee Fvmše@uesMevmeceOÙes JeeHejleele DeeefCe lÙeebvee SJeâ veJes HeefjceeCe osleele. 2012 ceOÙes ceOegßeer oòee Éeje mebHeeefole ‘[sšdme meeFšdme: ØeespesJeäš efmevescee efmešer yee@cyess/cegbyeF&' Ùee HegmleJeâeÛes ef[PeeFve efMeuHee Ùeebveer Jesâues Deens. DeueerJeâ[sÛe Jeâeš&j jes[, cegbyeF& ÙesLes lÙeebÛes JeemleJÙe DemeuesuÙee Heefjmejele ‘Jeer ÛeWpe FÛe Deoj’ ns GuuesKeveerÙe Fvmše@uesMeve lÙeebveer efvecee&Ce Jesâues Deens. efoJeeUer 2021

Title of Work: For, in your tongue, I cannot fit

Medium: Sound Installation with 100 speakers, microphones, printed text and metal stands Size: Site Specific Year: 2017 - 18 Commissioned by YARAT Contemporary Art Space and Edinburgh Art Festival

efoJeeUer 2021

Photographer: As below File Names: 01,02,03,05,07,08 Pat Verbruggen 04,06,09 Johnny Barrington 10 Fakhriyya Mammadova

efoJeeUer 2021

ceje"er keâefkelee Meefce&}e jeve[s, Deefve®æ efokeekeâj DeeÛeeÙe& meeefjkeâe GyeeUs, ØekeerCe Dekeäkeâeveke® megveerlee Pee[s, mkeefhve} ÛekneCe Deefve} meeyeUs, jkeer }eKes mebpeerke Keeb[skeâj efoJeeUer 2021

Meefce&}e jeve[s Ùesleele IejeÛÙee efKe[keäÙeeble keâyeglejb Ùesleele. oejele kegâ efjÙeme. ogOe Ùesleb ceie, vÙetpehesheme& nkee Lees[er, Tve Ùesleb, les ner DeeheCentve Ùesleb. yeeF& Ùesles. efye} Ùesleb. }e@C[^er Ùesles }eWyele }eWyele. Ûehe}e Ùesleele, Ûehe}e peeleele. šerknerceOetve Yegleb Ùesleele. Dee"keCeer; Ùesmme. Deekeepe heCe. leehe Ùeslees, le}Heâ Ùesles Peeshe Dee}er lej peeie Ùesles. efkeÛeej Ùesleele meejKesÛe. efce$eb DeeefCe he$eb jsDej}er cee$e. Iejele OetU, efYebleerkej Dees}, keâheešele keeUkeer. veekeâele oce, heesšele ieesUs, heeÙee}e cegbiÙee, [eskeäÙee}e Yegbies. Gboerj, hee}er, ceeMee, cegbieUs meieUer meieUer Ùesleele lejer Iej veener Yejle. peele veener Heâejmeb keâesCeerÛe Ùeele}b. ies}eÛe lej SKeeoe ceeCetme. ceie Flekebâ meiUb ÙesTve megæe Iej, Iej veener Gjle. ies}s}er ceeCemeb Iej Demeb GoddOkemle keâjleele peskneb keâefkelesÛÙee keâe[Ÿeebveer Iej yeebOeekebmeb keešleb leskneb.

efoJeeUer 2021

keâceefMe&Ùe} jshe keâefkelesÛeer vee[er mew} keâjle Meyo Iegmeke}eÙe vesce Oejle. nele yeebOe}sle yeesUs keâeWye}sle peerYe keUkeUleerS [esUs Heâ[Heâ[leeSle hebKÙeeKee}er Meyo yeIe kee‍NÙeemee"er le[Heâ[leeSle. Deekeepe oyeleesÙe oeleele }heleesÙe kesie keâUleesÙe Meyo peUleesÙe jeKesceOetve efHeâefvekeäme he#eer }bie[Ÿee heeÙeebveerÛe heUleesÙe. metj Oej}eÙe yeerš leesÛe S Kee}Ûee kejÛee SkeâÛe mee MeyoebkeeÛetve kegâ"b De[}bÙe? keâmšcej}e KetMe keâjle ieeCeb DemleekÙemle he[}bÙe. efye}eBie ‘efye}eBie'Ûee DeLe& ef[keäMevejerletve Gle™ve ceePÙeeheÙeËle heesnÛeleÛe veener. lemebÛe ‘efj}sš', ‘DemeesefmeSš', ‘keâesDee@hejsš'. pÙeebÛÙeeheÙeËle ns Meyo heesnÛeleele, leer }eskebâ i}eme}e i}eme }ekeleele. DeeefCe ceeb[er}e ceeb[er. yeekeâerÛeer }eskebâ IejeÛeer oejb efKe[keäÙee Ieó yebo keâjleele. yeensjÛeer nkee Deele Ùeekeer cnCetve GIe[er "skeleele šer.kner.Ûeer Skeâ Heâš efoJeeUer 2021

DeeefCe yes} keepe}erÛe lej Ssketâ Ùeekeer cnCetve HeâesveÛeer efjbie. Demeb Skeâšb Skeâšb nesle peeleevee, MebYej ke<eeËveer, otj ies}suÙee }eskeâebÛeer ÌHeâe@efmeume nesleele DeeefCe pekeU ve ÙesT efo}suÙee }eskeâebÛes ..Sef}Ùevme. DebOeejekeâ[s yeIeCeejer ceeCeme efmešerpedÛÙee efi}šdPe ceOetve yeensj he[le ceeCemeb DebOeejeÛÙee efoMesves peeleele. leer yemeleele škeâ }eketve neleele nele ve Ieslee DebOeejele. leer øesceb keâjle he[t Mekeâleele, heCe keâjle veenerle Heâòeâ mejW[j keâjleele mkele:}e efkeUKÙeele DebOeejeÛÙee. peskne efve:MeyolesÛee heeTme keâesmeUt }eielees OegbkeeOeej, leskne ner ceeCemeb DeeOeej Iesleele DebOeejeÛee DeeefCe oeKe}ener osleele DebOeejeÛeeÛe. efmešerpekeâ[s hejleleevee cee$e DeMee ceeCemeebÛÙee meekeuÙee m}es nesleele. DebOeejekeâ[s yeIeCeejer ceeCemeb DebOeejeleÛe i}es nesleele. ceeCemeb veekeeÛÙee cegbiÙee DeeheCe Demes efveOeeske&âheCes Skeâšs yeme}s}s Demelees. cepesle. leske{Ÿeele Mespeejer ceeCemeebÛeer ceesúer jebie. SkeâemeejKes Skeâ. SkeâÛe DeesU Oe™ve Ûee}}s}s. Skeâeceeietve Skeâ. mejU keâe ceenerle veener heCe Skeâceeieea. ceesveesšesveme. DeesU mees[tve yeepet}e peeÙeÛeb, lej iešdme veenerle. ceie DeesUerle veme}suÙee, cepesle Skeâšb yeme}suÙee cegbieerkej meecetefnkeâ nu}e. 88

efoJeeUer 2021

DeeheuÙeekej Ûe{tve Ùesleele, [meleele. heCe DeeheCe keâeÙe keâjCeej? DeeheCe Meskešer cegbieer. ceeCemeb DeeheuÙee kejÛe{ Demeleele. heekemeele heeÙeeKee}er Dee}s}er keâefkelee... Iejer IesTve Dee}s. DeeÙeleerÛe efceUe}er nesleer. }syej hesvmeefMekeeÙe. DeeÙe Heâer} nesce}sme efnDej heekemeele}er keâefkelee Iejele ÙesleeÛe cnCee}er. št [^eÙe. iesš De keâhe Dee@Heâ FceesMevme DeeÙe ces mekne&Fke FHeâ Ùeg š^eÙe. Kethe MeesOe}b. yeenj OegkeeOeej heeTme. Deele meieUb keâesj[b. FceesMeveÛee keâhe MeesOele keâefkelee IejYej Yeškeâ}er. FlejkesUer peUkesmeejKeer efÛekeâšles leer, heekemeele heeÙeemeejKeer meškeâ}er. Deekeje Deekej legPÙee FlekeäÙee efokemeebÛÙee menkeemeeves; heesšele Keñe he[}s}e yes[, efKe[keâerpekeUÛÙee legPÙee Deeke[lÙee KegÛeerÛeea keekeâ}s}er hee", Kee}er keeš yeIele Leketâve GYeer Deme}s}er legPeer efveUer iee[er DeeefCe og:Keeves DeeleuÙee Deele peUle jeefn}s}e legPee heeFhe. Deepe Skeâ ke<ee&veblej meieàÙee iees<šer efpekeble nesTve yees}leeÙele ceePÙeeMeer. Lees[b ceveceeskeâUb nesTve. Lees[b efveOee&mle nesTve. lÙeebvee Yeerleer nesleer let iesuÙeeveblej nesCee‍NÙee DeekejeDeekejerÛeer. mepeerke iesuÙeeveblej }eieCee‍NÙee efveefpe&keebÛÙee efkeunskeešerÛeer sharmila.ranade@gmail.com

efoJeeUer 2021

Deefve®æ efokeekeâj DeeÛeeÙe& Ûeent} lees yees}le neslee leskne ceer heenle neslees efKe[keâerletve Pee[eÛÙee efkejU [neUer}e Skeâ HeâU }eWyele nesleb, keeUtvekeâesU lejer he#eer ÛeesÛele neslee lÙee keâeàÙeeef"keäkeâj hee<eeCeeletve DeLe&øekeener oMe&ve - DeeefCe ceer he#Ùee}e yeIeCÙeeletve ce}e keâesCeer Demes}Ûe yeIele MeemeveeefMekeeÙe megæe SKeeoer keâefkelee knekeer Demeb keâekegâUleerveb keeš}b leskne lees he#eer G[e}e yegyegUele Tve Glej}b efKe[keâerÛÙee peeUerkej ie[o meekeuÙee kÙekeäle Kees}erletve ceveele DebOeej kÙemle lejerner lees yees}leÛe neslee OeerjiebYeerj nUtnUt keâesCee}eÛe Ssketâ peeT veÙes Demeb mkele:MeerÛe

efoJeeUer 2021

Fresco Triptych

pevce efYeble SkeâÛe Deens. efKe[keâer Demeekeer cnCetve efYebleer}e keekeâ[b-eflekeâ[b ogce[}b Kejblej Ùee meieàÙee KeesuÙee SkeâeÛe Kees}erle Deensle, ceePÙee Dee"keCeerle- keâenerÛe kesieUb veener Dee"keCe ner efYeble hetkeea DeMeer veknleer efleÛÙeekej Skeâ Ùegæ meg™ nesleb. meieUb mewvÙe. keeNÙeekej ns}keâekele. ceer heenle jeneÙeÛees, Ûesnjs. Skeâ cegmecegmele peeCeejer jsukes efYebleerkej heeCÙeeÛes LeWye efšÛekeeÙeÛees. lÙeebÛÙeele mheOee& DemeeÙeÛeer keâesCe DeeOeer heesnesÛes}. keâOeerkeâOeer les Skeâceskeâeble efcemeUeÙeÛes Kee}ÛÙee efYebleerkej cee$e DeßetÛe Deßet ceie efYebleer}e jbie efo}e, efKe[keâer yebo Pee}er Deved ceePeb Iej ceePeb veknleb hegveyeeËOeCeer Deelee nUtnUt nUtnUt jbie he[leesÙe ieUleesÙe me[leesÙe }eWyeleesÙe efkePeleesÙe ceePeer efYeble veekeâejlesÙe Ùee jbiee}e DeeefCe lÙeeletve ce}e Deelee Deelee efomele Deensle Demhe<š, ceer yeebOe}suÙee efceLekeâebÛes jÛeveekeMes<e yeb[ Ùee DeesUer hegvne keeÛeuÙee lej Deelee keâenerÛe DeLe&yeesOe nesle veener MeyoeÛÙee Meyo Demhe<š Pee}sle lÙeebÛÙeele}s meyebOe Deved lÙeebÛÙeeleuÙee peeiee Dekeepekeer efoJeeUer 2021

Ye™ve DeeuÙee pekeU efkebâkee otj lejerner keeÛetve heeefn}s ceer hegvne Skeâoe hegvnehegvne Skeâoe hejle meebiee[s GYÙeeDee[kÙee js<eebÛes Skeâceskeâebkej j Ûe }s }s meYÙelesÛÙee IejebÛÙee GoddOkemle DekeMes<eeble efveKeU}suÙee meàÙeebmeejKes Deved SkeâšŸeeÛe GYÙee oejemeejKee hetCe& efkejece keeÛe}e ceer Kethe øeÙelve keâ™ve meboYeeËÛÙee ce=iepeUele mekeÙe Pee}er nesleer meieUb Úeve Úeve meeskeàÙeele heenCÙeeÛeer leMeer nesle veener Gkeâ} Deelee Ùee hetkeeaÛÙee meeOÙee mejU MeyoebÛeer lÙeecegUs ce}e yeebOeekeer }eies} Skeâ melele legšle peeCeejer jÛevee efleÛes Meyo pemes Fkeâ[seflekeâ[s Gpee[ YeškeâCeejs kegâ$es pes lecee veener yeeUieCeej megmebmke=âeflekeâjCeeÛÙee jmlÙeekej ceespetve ceOeele PeesheeÙeÛeer efvekeeble G"tve efve[j heeke}ebveer cegles} les Ûeekeâekej 92

efoJeeUer 2021

vesce Oe™ve De '' CÙee '' De me '' '' '' '' '' ve '' '' ve '' '' '' De '' '' '' '' '' Ûeb ve '' '' ve '' '' le '' '' '' De '' '' '' ve '' '' ve '' '' '' De '' '' De me '' '' '' '' Ceb øeeLe&vee / øeeLe&vesÛÙee jebiee efokeemkehe> heeleb Ùeekeb mejU ne[ekej yeesšb ogce[leer} heeÙeeDeele peeÙe}e ceie efkeÛeejebÛeer efÛeUkeâeb[er Hegâšekeer Gce}tve ÙesF&} ceePÙee ceWotle Skeâ efMebhe}e efMebheuÙeeleuÙee mecegõOkeveerves efKe[keâerletve GcešCeeje øekeâeMe efceštve IesF&} mkele:}e leskne let efYebleer megšŸee keâjMeer} DeeefCe efKe[keâerÛeer peeiee yeo}le ieekeesieekeer efnb[tve efpeLes efleLes De[keâ}suÙee efÛeceCÙeebvee efKe[keâerletve cegkeäle keâjMeer} keâener efÛeceCÙee hejle Ùesleer} leskne ner efKe[keâer efoJeeUer 2021

vesnceerÛe legPÙeepekeU "ske keâOeer DeeheCener Skeâceskeâebvee Ùee efKe[keâerletveÛe heent SKeeoŸee efÛe$eemeejKeb keešs} leg}eceePeb ce}elegPeb peie ceie cegkeäle keâ™ Skeâceskeâebvee efÛe$eeDeele yeebOe let legPeb nmeCeb oesjerkej }škeâketve efveIetve ies}erme leskneheemetve keeš heeefn}er ceer megkeâle peeCÙeeÛeer let efo}suÙee FjeCeer jbie }she}suÙee [yeerle pehetve "skeekeb legPeb nmet pesCes keâ™ve DeeefCe ceOetve ceOetve [yeer GIe[tve megiebOe IÙeekee lÙeeÛee keäkeefÛele vesmeekeb [esàÙeele GieeÛe veener Oe™ve "skele les oesjerke™ve šhešheCeejb heeCeer let ies}erme leskneheemetve

efoJeeUer 2021

leeceÇheš ce}e SkeâeSkeâer Demeb keeš}b leeceÇheš veekeeÛeer Deehe}er keâefkelee Demeekeer / knekeer Depetvener ef[øesMeveÛee keeme leeW[ele peeCeke}e keâer Oemme nesleb efKe[keâerletve DebOegkeâ Kees}erle efleefjheCeeNÙee GvnemeejKeb les keeš yeIele Demele ÚeleerYej ceekeeÙe}e let efo}suÙee peeieebkej je$eer Deheje$eer efHeâjCeejb ceve Deelee efkeknUle veener lÙeeÛÙee efvecetš [esàÙeele Skeâ mkehve efkePe}b; leskne OegjeÛee efvecegUlee Oeeiee efkej}e GvneÛÙee heefnuÙeeÛe eflejerhesle Ûekeâeketâve keâener efve<keâ<e& ~ <e&<keveer efnHeâe KejbÛe Deepe kegâCeeÛebner }#e peeF&} DeMee ef"keâeCeer Skeâ Hetâ} Gieke}b Deieoer KeesšbKeesšb keešCeejb lÙeecegUs

efoJeeUer 2021

keâesCee}e keeš}bÛe veener Keg[ekeb (FLetve heg{s MeyoÛÚ} keâjCÙeeÛee nslet)

lej keâener iees<šer peheuÙee peeleele lÙee KeesšŸee keešleele cnCetve Deved KeesšŸeeKeesšŸeeÛeer mekeÙeÛe Pee}erÙes Skn{er keâer Kejer heCe Deieoer KeesšerKeesšer keešuÙeeefMekeeÙe KejerÛe veener keešle efkeâleer megjsKe Deens Deepe, Deieoer KeesšeÛe keešlees peCet keâesCeerlejer efÛekeâške}eÙe leer Ûebõekeâ[s heenle cnCee}er nesleer - Skeâoce Dee"ke}b Heâej KejbKejb keeš}b lej Keesšb Demeles cnCepes Keesšb yees}eÙeÛeb Demes} lej Heâej Kejb keešs} Demeb yees}t veÙes efkebâkee yees}ekeb ns meieUb vekeâes vekeâesmeb Pee}Ùe... mkele:le KejsheCee DeeCeCeb DeeefCe KejsheCee mkele:le MeesOeCeb - keâefkelesle KejsheCee hesjCeb keâefkelesle}e KejsheCee vekeâesmee Pee}eÙe ns meieUb veener kesâ}b lejer Ûee}s} efkebâkee Deieoer DemebÛe mejmekeâš keâjle jenekeb iejpes}e yeUer he[le (FLes Depetve keâener DeesUer nkÙee neslÙee keâefkelee }kekeâj,DeOe&keš mebheles Demeb keešles 96

efoJeeUer 2021

heCe DeesUer megÛele veenerle efkeÛeej keâjeÙe}e vekeâesmee neslees heeÙeeÛeer DemkemLe yeesšb $eemleele, cegbiÙee Ùesleele keâMeeÛeerlejer Kethe IeeF& nesle Deens)

- Kejblej Demeb keâener keâ™Ûe veÙes Heâej lej DeMeer KeesšerKeesšer keâefkelee keeš}er keâer mejU Heâe[tve šekeâekeer MenjeÛÙee leerve veeWoer i.

keâMÙee yeo}leensle meekeuÙee efvejYeÇ DeekeâeMeele ke@âLes[^}ÛÙee DeekejCeeletve ieUtve peMÙee DebOeeNÙee yeeukeâveerletve G[Ceejs heeb{js keâyeglej njkeles OegkeäÙeele ii.

efÛeceCeerletve ÙesCeeje Oetj keâj[e jbieebÛÙee DebieCeele efÛeceCÙee i}eveerle efÛekeefÛeke keâjleele heesšele meeÛelees keâj[eÛekeâj[e iii.

eflemejer veeWo njke}er

efoJeeUer 2021

efhemles šjHeâ} keâe{Ceb Skeâ DevegYeke Demelees oesve Debie"ŸeebÛeer veKeb keâheejerle Deved Dee" yeesšb FkeuÙee efhemlÙeekej oeyetve ner øeef›eâÙee nesles keâheej vemelesÛe leskne oeleeKee}er keâ[keâketve keâOeer efhemlee DeOee&Oee& Skesâkeâ KeesyeCe keeštve Iesles veKeb kegâle&[}suÙee yeesšebvee oele Gkeâ™ve osleele efhemlÙee}e Ùee øeef›eâÙesle DeeÙeg<Ùeele keâ<š keâ™ve KeeuÙeeÛeb efceUles meceeOeeve efhemlee DeßetmeejKee Keejšiees[. Ûeeštve šjHeâ} }eU meg™ keâjleb yeeyee šjHeâ}b pehetve "skeleele šjHeâ}ebÛeb keâenerlejer keâjlee ÙesF&} cnCetve DeLee&le Deecne}e lÙeebÛeb keâener keâjleeÛe veener Dee}b keâOeer IejeÛeer šjHeâ}b he[}er leskne Deele Skeâner efhemlee veknlee Skeâe [yeerle cee$e yeeyeebÛeer šjHeâ}b Yesš}er aniruddhadacharya@gmail.com

efoJeeUer 2021

meeefjkeâe GyeeUs efvejLe&keâ øekeeme... kegâCee}eÛe YesšCÙeeÛeer Dees{ veener. ketâCeerner keeš heenele veenerS vegmelesÛe ns}keâekes mebLe ieleerÛes Debleje-DeblejekejÛeer yeeYetU meeieeÛeer SkeâSkeâšer Pee[b ceeies he[leele efOecÙee ieleerveb efhekeUer Gpee[ keäkeefÛele efnjkeer Mesleb heUle jeneleele yeebOeemen øekeemeeÛÙee G}šŸee efoMesves Ùee keâ[gefvebyeeÛÙee Pee[e}e kegâCeer yeebOetve "ske}erÙe FÛÚebÛeer iee"es[er? keâ[gefvebye Peg}leesÙe efvejLe&keâ cevveleerÛÙee efÛebOÙee Debieekej IesTve Leb[erÛÙee efokemeele jmlÙeekejÛee HegâHeâeše heebIe¤ve Mkeeme keâeW[tve Iesle}eÙe Ùee }skegâjkeeàÙee heheF&ves veKeefMeKeeble. heevee Hegâ}e HeâUebmeefnrle DeeefCe Skeâ vekeleer meemegjkeeMeerve yemetve Deens efkoceg{ ve yees}lee cneleeNÙee keef[}ebmeesyele yemeÛeer keeš heenele. keâeÙe kee{tve "ske}b Demes} heg{s meemejer iesuÙeekej? Ùee keâeUpeerle Pegjle. efoJeeUer 2021

MeWojeves Heâeme}s}s Skeâekeâer oske Skeâ SkeâšsÛe yeme}sle otj otj efkemleerCe& iekeleeU cewoeveele lÙeebvee kesieeves ceeies meejle øekeeme OeekeleesÙe vegmeleeÛe efvejLe&keâ øekeemeele}er peerkeIesCeer keUCes DeeefCe kesUKeeT Leebyesner leieceiekele veenerle cevee}e vesnsceermeejKes. kegâ"s keâeÙe Heâjkeâ he[lees? DeeOeer heesÛe}es efkebâkee veblej keeš heenCeejb vemeleb keâesCeer Ùee efvejLe&keâ øekeemeele DeeefCe Dees{ner vemeles Deefvekeej kegâCeeÛeer pegves veebiejeÛes HeâeU Deved cees[tve he[}suÙee yew}iee[Ÿee yew}emen Keeshešele šeketâve š^@keäšjeÛeb leer#Ce }esKeb[ Gkeâjle Demeleb keâeàÙee ceeleerÛeb keâeUerpe. jmlee ®boerkeâjCeele Gheštve šekeâ}suÙee efkeMee}keâeÙe ke=#eebÛeer Dee[keer Kees[b efveheefÛele he[}s}er keeUle cegUebÛeer yeesšb DeekeâeMeekeâ[s keUketve hee}keer HegâšCÙeeÛeer ogkee ceeiele efhekebâ keâe{tve ves}s}er GIe[er keeU}er jeveb Oeekele jeneleele øekeemeeÛÙee ieleerMeer mheOee& keâjle. hekeäke Pee}suÙee nUoerÛÙee KeeWyeebÛeer keâ[ekeâ[ebveer keeU}s}er heeveb keâe{CeerÛeer keeš yeIele leeškeâUle Demeleele efvejLe&keâ 100

efoJeeUer 2021

øekeeme efvejLe&keâ Deme}e lejer... legPeeÛe Ûesnsje Demelees [ye[yelÙee [esàÙeeble DeesIeUtve keentve peeT veÙes cnCetve Deßetbvee Deekej Iee}le kegâ"uÙeelejer LeebyÙeekej øekeemeeletve Glej}suÙee Ûeej yegjKesOeejer yeeÙekeâe Deecesvemee"er nele GÛe}leele DeepeeveÛÙee megjekej efleLeuÙee efleLesÛe leWkne lÙeebÛeer ogkee cegkeäkeâce} nesCÙeeÛeer øeeLe&vee keâjles ceer ceveeleuÙee ceveele. cegkeäkeâece veme}suÙee Ùee efvejLe&keâ øekeemeeletvener ce}e GlejeÙeÛebÙe efleLes efpeLes let GYee DemeMeer} yeent heme¤ve ceePee DeKKee øekeeme keâkesle IesCÙeemee"er. }epe keešles ce}e Skeâe efveIe&=Ce efveo&Ùeer je#emeer osMeele jenCÙeeÛeer. }skeâerÛÙee kee{efokeMeer meesMe} ceeref[Ùeekej šekeâ}s}er heesmš ceer keâe{tve Iesles leelkeâeU Ûeškeâe }eieuÙeemeejKeer. Kethe ceeies ceeies peele meieàÙee efvejeieme heesjeRÛes Heâesšes neF&[ keâjle jenles ceer meieàÙee DeeÙeebÛÙee Hesâmeyegkeâ šeFce}eFveke¤ve. ceer MeesOele jenles yeesšebveer keâOeer kegâ"s keâeÙe yees}}sÙe, efoJeeUer 2021

101

ef}efn}sÙe keâe øemLeeefheleebÛÙee, meòesÛÙee, hejbhejsÛÙee efkejesOeele hegmešmebner keâener. ceer ef[ef}šle jenles efšdkešj, Fvmše, šsef}«eece, neF&keâkejÛeb ceePeb meieUb Deefmlelke. ceer hejle yees}keles he=LkeerkejÛÙee meieàÙee KeUeUlÙee heesjeRvee ceePÙee ieYee&MeÙeele DeeefCe DeefOekeâÛe Deekeâmele peeles ceer nele heeÙe [eskebâ heesšeMeer IesTve ceePÙeeÛe Deele Deele... Deelee DeeceÛee mheeÙeve} keâe@[ lees[tve peerYe keâOeerner Úeš}er peeT Mekeâles Ùee efveo&Ùeer osMeele. mš^sÛeceeke&âmed ¢ee heeb{NÙee keekeâ[Ÿee eflekeâ[Ÿee eflejkeäÙee veeiecees[er js<ee ns Leg}Leg}erle ef}yeef}efyele efMeefLe} Deesšerheesš ns efmePesjerÙeves keâehetve efMeke}s}s meele Demlej peieeleuÙee kegâ"uÙeener kebâheveerves yeveket veÙes ¢ee KegCee Iee}keCÙeeÛeb Deew<eOe peieeleuÙee kegâ"uÙeener kebâheveerves yeveket veÙes ¢ee js<ee }hekeCeejb ef›eâce Deecner efcejket ¢ee KegCee heesšYej heeb{NÙee keekeâ[Ÿee eflekeâ[Ÿee eflejkeäÙee veeiecees[er 102

efoJeeUer 2021

efkeveemebkeâesÛe GIe[Ÿeekej ogiOeheeve keâjket yeeUe}e efyeveefokeäkeâle vekeâesÙe Deecne}e efnjkeâCeer keâ#e Deecner pevcee}e Iee}t m$eer heg®<e efkebâkee le=leerÙe legceÛÙee hejkeeveieerefMekeeÙe DeLekee efMeketve šeketâ ieYee&MeÙe lemebÛe keâenerÛe ve øemekelee efcejkele jent keâesjb keâjkeâjerle heesš DeLekee ¢ee heeb{NÙee keekeâ[Ÿee eflekeâ[Ÿee eflejkeäÙee veeiecees[er js<ee. DeeflemebkesoveMeer}lesÛee Meehe Deme}s}s }eskeâ... DeeflemebkesoveMeer}lesÛee Meehe Deme}s}s }eskeâ YeCeYeCele jenleele DemkemLe keâeÙece. les Peeshet Mekeâle veenerle je$eer MekeäÙeeMekeäÙelesÛÙee keâefuhele Yeemeeves efYeTve peeTve efkebâkee DeÛeevekeâ GoddYeke}suÙee mecemÙesMeer oesve nele keâjlee ve ÙesTve les DemkemLe jenleele mebOÙeekeâeUer efokeme mebhetve Ûeeu}eÙe DeepeÛee Ùee Yeerleerves. efoJeeUer 2021

103

les DemkemLe Demeleele ogheejerner owvebefove keâeceb nesle veenerÙesle ceveemeejKeer cnCetve henešs henešsner efkecevemkeâÛe yeme}s}s Demeleele les je$eYej [esàÙee}e [esUe }eie}e veener cnCetve. øelÙeskeâ iees<šer Iešvesefke<eÙeer kÙeefLele nesCeejs ns ‘peerCeb' Ûe ‘njece' keâ¤ve Iesleele Deehe}b leieceie Deesmeb[le Demeleele Deele yeensj efokemeje$e DeeflemebkesoveMeer}lesÛee Meehe Deme}s}s }eskeâ lÙeebvee mees[kelee Ùesle veener veelÙeebÛeb Úkeäkesâhebpeer jepekeâejCe ef}ntve yees}tve j[tve nmetvener neslee Ùesle veener efjleb Deved Ùee Meeheeletve cegkeälener veenerÛe Ùesle neslee les YeCeYeCele Demeleele DemkemLe. keâeÙece. les keâeÙece DemkemLeÛe Demeleele YeCeYeCeles }eskeâ.

104

efoJeeUer 2021

cetKe&De[eCeer Ùes[heš yeeÙekeâe legcner lejCes Demee kee cneleejs efkeõthe Demee kee jepeefyeb[s keâeškegâUs, pee[s, yegškesâ, škeâ}s DeLekee mekeeËieekej kesâme Deme}s}s Demke} veenerlej ceekeâ[emeejKes... vekeâšs, Ûehešs, osKeCes, keâeUs, ieesjs, GbÛe keâmesner Demee legcner... legcne}e Oe¤ve jenleele DeeÙeg<ÙeYej cetKe&De[eCeer Ùes[heš yeeÙekeâe legcne}e leehe Ùeskees kee neš& De@š@keâ peg}eye neskees kee keeblÙee Tve }eiees kee Ûekeäkeâj Ùeskees... Deens lÙee DekemLesle Oeekele heUle peeleele DeesÛes kej KeesÛetve DevekeeCeer heeÙeebveer ceole ceeieeÙe}e efkebâkee [e@keäšj yees}keeÙe}e.. Oe[he[le peeleele cetKe&De[eCeer Ùes[heš yeeÙekeâe let Skeâ vebyejÛeer Oeebojš vee}eÙekeâ Deensme. keâenerÛe keâUle veener leg}e Dekeäkeâ} efMekeâket vekeâesme kee heepeUtner vekeâesme.. efokemeYej Peeshee keâe{lesme DeeUMeer legcner Åee} leske{e Deesj[e Keeleele... keâOeer }eLee keâOeer yegkeäkeäÙee lejer legcne}e mees[tve n}le veenerle lÙee efÛekeâštve jeneleele ieesefÛe[emeejKÙee cetKe&De[eCeer Ùes[heš yeeÙekeâe efoJeeUer 2021

105

legcner Dee@efHeâmeeletve efÛe[tve Ùee efkebâkee cepegjerves Leketâve oe¤ efheTve kee ieebpee Dees{tve DeHeâerce- Ûejme- [^ied efmeieejsš, kee efye[Ÿee Dees{tve legceÛÙee meskes}e lelhej Demeleele je$eer Deheje$eer efokemee{keàÙee heeÙe heme¤ve DebLe¤ve nesleele.. cetKe&De[eCeer Ùes[heš yeeÙekeâe Leketâve peeleele efheÛetve peeleele efPepetve efPepetve yeejerkeâ nesleele npeejkesUe ce¤ve peeleele lejer legceÛÙee veekeeÛeb mekee<CeheCe efcejkele jeneleele DeeÙeg<ÙeYej cetKe&De[eCeer Ùes[heš yeeÙekeâe legcner lÙeebÛÙeekej øesce keâje efkebâkee vekeâe keâ¤ yeensj DeHesâDej keâje kee }Heâ[b kesUer DekesUer yeensj he[e... meebietve pee DeLekee vekeâe meebiet legceÛeb Iej DeyeeefOeleÛe jener} DeeefCe mebmeej megjUerle... Ghecee meebpee hees¢eeÛee veeMlee efceUle jener} ve Ûegkeâlee... oesvekesUÛeb peskeCe ÛešCÙee keâesefMebefyejer }esCeÛeer heehe[... meCe keej heengCeÛeej meepetkeâ lethe F[}er {eskeâUe oesmee IejÛee... MeskeÙee kegâj[Ÿee ke[Ÿee meeb[ies ke<ee&vegke<ex keâeUpeer keâjCÙeeÛeb keâejCe veener... 106

efoJeeUer 2021

kÙekemLesveer keâeÙece yeebOe}suÙee Demeleele legceÛÙee heeÙeeMeer... cetKe&De[eCeer Ùes[heš yeeÙekeâe MetefÛeYe&tle YeuÙee henešs G"tve keâecee}e }eieleele yeeÙee Iejb Pee[leele, DebieCeb Pee[leele heeCeer efMebheleele HeâjMÙee hegmeleele jebieesàÙee keâe{leele... MetefÛeYe&tle,'efMej:mveele' nesTve oskehetpesmee"er Hegâ}b DeeCeeÙe}e peeleele yeeÙee Deepetyeepet}e. SkeâceskeâeRÛÙee DebieCeeMeer, keâeceeMeer mheOee& keâjleele yeeÙee... Deehe}b keâece efleÛÙee DeeOeer Pee}b cnCetve KetMe nesleele DeeheuÙee ie=efnCeerheCeeÛÙee o#eleskej ceveesceve... ve Pee[}suÙee DebieCee}e, yebo ojkeepÙee}e veekeb "skeleele yeeÙee... peemle kesU Peeshetve jenCeejer}e... keâeceb šeketâve cee@efveËiekee@keâ}e peeCeejer}e mekeâeUer mekeâeUer heshej hegmlekeâ keeÛele yeme}suÙee heejesMÙee yeeF&Ûee og:mkeeme keâjleele 'efMej:mveele' MegefÛeYe&tle yeeÙee.. ot<eCeb osle jeneleele... kesU efceUe}e keâer ÛeejÛeewIeerle. efoJeeUer 2021

107

GCeekele ogCeekele jenleele cegkeäleleskeâ[s keUt heenCeeNÙee yeeÙeebleuÙee ceeCetmeheCee}e yeebOe Iee}t heenleele yeeÙee... mkele:Ûeb yeeF&heCe DeeefOekeâ Ieó keâjle jeneleele... Demegjef#elelesÛeb keâ[b DeefOekeâeefOekeâ iegbHeâle kÙekemLesveer yeebOetve efo}suÙee [eWyeej oesjerkej, lees} jeKele Ûee}le jenleele yeeÙee ke<ee&vegke<ex... heg®<eeÛeb heg®<eheCe "Ukeâ, DeOeesjsefKele keâjle jeneleele, vekÙee efhe{erle efPejhekele jeneleele ‘yeeF&heCee'yeeÙee... yeeF&veb yeeF&heCeeletve yeensj he[eÙe}e nkeb Deelee oesjerkejÛeer keâmejle mees[tve heejesMÙeeletve cegkeäle nesTve DeekeâeMeeÛeer hetpee yeebOeeÙe}e nkeer yeeÙeebveer hegvne Skeâoe ‘efMej:mveele' nesTve.... ner cneleejer ce¤ve keâe peele veener? øeeCeIeelekeâ nu}e kesâ}eÙe. keâesCeerlejer efleÛÙeekej efkebâkee oesve ®heÙes veener efceUe}s lej }iesÛe cejCeej Deens leer 108

efoJeeUer 2021

GbÛe, leej mkejele efkebâÛeeUle Deesj[le Oecekeâerkepee Yeerkeâ ceeielesÙe leer øelÙeskeâ iesšmeceesj oslee keâeÙe keb yeeF& keb ÓÓÓÓ oslee keâeÙe oesve ®heÙes ÓÓÓÓ os keb yeeF& keb... osle veeÙeer keâe..Ùe? keâeÙe Ûee metj MekeäÙe eflelekeâe }ebyekele Åee keb yeeF& }kekeâj... efkebâÛeeUle jenles peesjele #eCeeÛeerner Gmeble ve Ieslee osle jenles Skeâekej Skeâ lee..j nekeâe efo}sÛe kegâCeer oesve ®heÙes heeÛe ®heÙes lej hÙeeÙe}e heeCeer DeeefCe KeeÙe}e ceeieles nkeäkeâeves. ef"ÙÙee ceeb[tve yemetve jenles og}&#e keâjCeeNÙee Iejemeceesj efkebâÛeeUle Deesj[le oslee keâeÙe keb...? peeT Åee ce}s heškeâve Dees yeeF& keb... yeÙeNÙee PeeuÙee keâeÙe keb...? peeT keâeÙe cebie ceer...? Dees yeeF& keb ÓÓÓÓ PeesheuÙee keâeÙe keb Iejele...? peeT keâeÙe ceer...? cnCele n}le veener peeieÛeer ieejieesšermeejKee Skeâ efhebieš, DeOe&keš [esUe, peerCe& he[Pe[ Pee}s}s oele GYeer keâe"er neleele Oe¤ve efoJeeUer 2021

109

keâe"er nesTve ieÛÛe yemetve jenles cneleejer efkebâÛeeUCeb pejener keâceer ve keâjlee oejb }eketve Iesles YeÙeeves Meeble meespkeU keâe@}veer IejeleuÙee Iejele efÛeef[Ûeghhe Deekeepe ve oslee efve«eneves yejeÛe kesU efheÛÚe hegjketve G"t }eieles nUtnUt Ûeeu}er keb ceer... peeT keâe..Ùe? Dees yeeF& keb... yeehePeÙeerÛÙee ojkeepee GIeUtve veeÙeer jeÙeuÙee yeÙeNÙee keeCeeÛÙee... hegšhegšle Ûee}le jenles nUtnUt hegvne vekÙee iesšmeceesj vekÙee DeeMesves Deesj[eÙe}e mejkeâle jenles nUtnUt DeOeea keekeâ}s}er, Heâeškeâer, DeOet cneleejer ceg}iee metve veelekeb[emekeâš Yeerkeâ osCeeNÙee ve osCeeNÙee mekeâU keâe@}veer}e Meehele jenles kewleeie}s}er mebleeheer ke=æ YeÙeeCe cneleejer DeejesàÙee osles efHeâjle jenles leeme oer[leeme Meeble keâe@}veer ef[mšjyele jenles yesMejce og<š cneleejer

110

efoJeeUer 2021

keâe} hewmes efo}s lejer... efkeme¤ve efkebâkee peeCetveyegpetve DeeMesves, hegvne lÙeeÛe oejele jespe jespe efkebâÛeeUle jenles efpeöer efÛekeš efÛekeâš cneleejer Meeble keâe@}veerle}s megefMeef#ele }eskeâ Ieeyejleele efle}e efleÛÙee efMekÙee DeeefCe Yesmetj Deesj[CÙee}e oj Dee" efokemeebveer hebOeje efokemeebveer keâOeer jespe jespe efvelÙevesceeves ÙesCeejer ner cneleejer ce¤ve keâe peele veener..? keâeÙe GheÙeesie efleÛee kegâCee}e? IejÛes yeensjÛes ne[leg[ keâjleele, efMekÙee osleele, heg®<e ceeCemes nekeâ}tve }ekeleele cnCetve efvekeeble megKeemeerve efvekeeble heng[}suÙee ogheej}e DeeUmeeke}suÙee Deejecee}e jespe G"kele Ùesles efÛekeš, KekeÛeš oefjõer cneleejer efMekeâuÙee mekejuÙee megKeer meceepee}e $eeme osle meoea, Keeskeâ}e, [Wiet, ce}sefjÙee, šeF&HeâeF&[kej ceele keâ¤ve efpekeble jeefn}s}er kegâ¤he efkeõthe YeÙeevekeâ cneleejer ke@âvmej, šeryeer, yeerheer, Megiej}e heeÙeoUer leg[ketve heg{s ies}s}er vekkeo ke<eeËÛeer ner efheMeeÛÛe cneleejer KejbÛe ce¤ve keâe peele veener? efoJeeUer 2021

111

megiejCe efle}e šeUleele meieUsÛe peeCeerkehetke&keâ Iejele}s yeensjÛes Mespeejer hew heengCes keâecekeeuÙee, jmles Pee[Ceejs efle}e keâUle veener Demeb veener. lejerner vesševes yees}le jenles leer meieàÙeebMeer }eiešheCes Kethe Ie[eIe[e Glmeenele. keâjle jenles jmeYejerle keCe&ves IešveebÛeer FeflenemeeÛeer megKeog:KeebÛeer. hegvne hegvne efceš}suÙee hegmlekeâebÛeer heeves G}ie[le jenles meieàÙeebmeceesj jespe jespe kebâšeUleele efle}e ceg}bner }neve }neve nmeleele škeeUleele kegâeflmeleele og}&ef#eleele.. yeerheer Megiej neš& De@š@keâÛÙee keejebletve keeÛe}s}er leer yevekele veener DeeleeMee ÛeceÛeceerle Kecebie les}keâš leghekeâš keâener. KeeT Mekeâle veener YeepeerYeekeâjer efMekeeÙe keâener lejer. MespeejÛÙee heesjer megveebvee 112

efoJeeUer 2021

meebiele jenles jsefmeheer leer jmeYejerle, leeW[e}e heeCeer DeeCele efle}e ÙesCeeNÙee meieàÙee heoeLee&Ûeer jespe jespe Dee«en keâjle jenles keâ¤ve KeeT Iee}CÙeeÛee IejÛÙeebvee... keâOeer lejer kesâ}eÛe kegâCeer SKeeoe heoeLe& lej efHeâjle jenles lÙeebÛÙee IejeYeeskeleer keâe"er šskeâkele lÙee keemeeves Deevebotve Iee}le jenles efIejšŸee ielekeâeUele. keâesCeer yees}ke}bÛe keâOeer Iejele lej }bie[le ocele Oeehee šekeâle Ûe{les heeÙeNÙee nUtnUt OevÙelee ceeveles, OevÙekeeo osles Kethe cees"e keejmee Ûee}keeÙe}e efouÙeeøeceeCes ke=âlÙe ke=âlÙe nesles mkele:Ûe. vegmlÙee keemeeves Kecebie. Keele veener keâenerÛe oesvner ieesjs ceTMeej leUkes kej keâ¤ve DeeMeerkee&o osles [esUs cees"s keâ¤ve nmeNÙee ke=âleeLe& ÛesnNÙeeves keâcejskej nele osle Skeâe neleele keâe"er IesTve nUtnUt Glejle peeles heeÙeNÙee leer Kees} Kees} DebOeejeÛÙee leUeMeer efoJeeUer 2021

113

Deu}ent Dekeâyeju}e Deu}ent Dekeâyeju}e.... }e.. Ûee metj }ebye}s}e efkeefMe<š }Ùeerle nt Dekeâd yej Meer efkeefMe<š Leebyee DeMeogDeu}e ...Dee cenb...cceo jmeg}gu}e.. jespe mee[sheeÛeÛeer leerÛe kesU.. DeekeâeMe kesâMejer efhekeUb keâOeer heeb{jš efveUb keâOeer Ye¤ve Dee}s}b... DemkemLe ceveemeejKeb ie[o keâ}lÙee efokemeeÛeer Deveeefcekeâ ngjngj.. Iee}ces}erÛee OegjUe G[kele hejleCeejs heesheš keâekeàÙeebÛes Lekes, yekeâNÙee, ieeÙeer cnMeerÛes keâUhe DemkemLe Iegbietjveeo, efokemeheke& mebheuÙeeÛee ceeskeâàÙee DebieCeele megyekeâ efkeCe}suÙee }ekeâ[er KeešsÛeer kegâ"tveMeer legš}s}er veejUeÛeer oesjer iee" cee¤ve "skeCÙeeÛÙee øeÙelveele ie{tve ies}s}er yeesšb Deved GieeÛe nUkee nesle peeCeeje keâelej peerke

114

efoJeeUer 2021

ef#eeflepeekej SkeâšerÛe he[tve mebhelee metÙe& heenele {keUtve efveIeeÙeÛeb Skeâekeâer ceveeÛeb leUb DebÙÙee }mme}e...Ûee šenes keâejCeerYetle "jeÙeÛee efkeveekeâejCe j[CÙee}e mkemLelesÛeb keâejCe eflevnermeebpes}e MeesOeleeveeÛe ceie... MeskešÛee meesvesjer efkeâjCe Debieekej Iesle keâe"er ieg[IÙeele Oe¤ve meesvesjer leebyetme jbieeÛeer efhekeâuÙee kesâmeebÛeer Deepeer oesvner nele pees[eÙeÛeer yeg[lÙee metÙee&keâ[s yeIele ceveesYeekes hegšhegšeÙeÛeer Dees"eleuÙee Dees"eble keâener ceekeUlÙee metÙee&}e vecemkeâej keâjCeejer Deepeer MeskešÛeerÛe kÙekeäleer yengOee ceePÙee DeepeheÙeËleÛÙee heenCÙeele}er. ns Ûesnjs kegâCeeÛes Deensle? ns Ûesnjs kegâCeeÛes Deensle Ûeshe}s}s, oye}s}s, efheÛe}s}s? ke<eeËheemetve Deefkejle... Leehe[e KeeTve KeeTve Kehhe[ Pee}s}s... ns Ûesnsjs kegâCeeÛes Deensle efoJeeUer 2021

115

iee}Ûe Gj}s veenerÙesle efleLes Deved oeleebÛeer he[Pe[ Pee}s}s ns Ûesnjs kegâCeeÛes Deensle? efkeâlÙeskeâ ke<ex Pee}erle yees}uÙee veenerle ¢ee efpekne... vee meòesÛÙee efkejesOeele vee mkele:ÛÙee yeepetves ieheiegceeve he[}suÙee efvecetš, cegkeâeš he[tve Deme}suÙee cegkeäÙee efpeknebÛes ns Ûesnsjs kegâCeeÛes Deensle? yees}eÙe}e Deesj[eÙe}e Dee›eâesMeeÙe}e.. Meyo GÛÛeejeÙe}e lejer. Dees" nkesle vee efMeu}keâ heIeUtve ies}sÙele les keâOeerÛes.. Ieó efÛekeâš}sÙele Skeâceskeâebvee lÙeebvee Gj}er veener mekeÙe GIe[eÙeÛeer n}eÙeÛeer heIeUtve efÛekeâš}suÙee Dees"ebÛes ns Ûesnsjs kegâCeeÛes Deensle? ns keâeve, ns veekeâ, ns [esUs, ns Dees" oyele Ûee}}sÙele DeeleuÙee Deele Skeâceskeâeble efcemeUle

116

efoJeeUer 2021

ns efheleUer, }esKeb[er, leebyes, pece&ve, DeeuÙegefceefveÙeceer Deyees}, yeefnjs, DeebOeUs øeMveeLeea Ûesnjs kegâCeeÛes Deensle? peWkne ceer efkeme¤ve peeFve Yee<ee... ceer efkemejle Ûeeu}sÙe owvebefove kÙekenejele}s meeOes meeOes Meyo leejKee, efokeme, keej, veeke, ieeke, kemlet, øeeCeer yees}lee yees}lee De[KeUles ceer Ketheoe ‘les' ‘ye' ‘ns' ‘keâeÙe cnCeleele les' .... ..... ...... ..... ..... keâenerlejer Kethe cenòkeeÛeb meebielee meebielee DeÛeevekeâ efve:Meyo nesles ceer keâesNÙee keâjkeâjerle heešermeejKeer efkebâkee vegmeleerÛe MeeF& meeb[}suÙee keâesNÙee keâeieoemeejKeer leWkne ceePee Ûesnsje HeâejÛe efkeefÛe$e, kes[ekeekeâ[e nesle Demeekee Demeb ce}e keešleb efkebâkee Yee<ee Ùesle, ceenerle, Dee"kele veme}suÙee efveye&gæemeejKee

Ûesnje IesTve efHeâjCeb keâmeb MekeäÙe Demes} ce}e? Demeb keeštve Kethe Yeerleer keešles ce}e ce}e Yeerleer keešles Heâkele Skeâ efveMÛe} kemlet cnCetve keâMeer keâeÙe peiet Mekesâve ceer? peWkne, ceer efkeme¤ve peeF&ve Meyo, efkeme¤ve peeF&ve keekeäÙe, efkeme¤ve peeF&ve keekeäøeÛeej, cnCeer, ieeCeer lÙeebÛÙee Ûee}er, mebieerle-metj, keâeU-kesU, ceg}b, ceeCemeb, veeleskeeF&keâ... peWkne ceer efkeme¤ve peeF&ve Yee<ee leWkne, }eskeâ Dee"keleer} keâe ce}e? efkebâkee ceer ef}efn}suÙee efieÛeefce[ De#ejebvee...? sarikaubale.2677@gmail.com

118

efoJeeUer 2021

YeieJeeve efš^he Yee<esÛÙee DeHeâeš MekeäÙeleebceOetve mecekeâeefuevelesÛeer veJeer ¤hes vÙeeneUCeejer DeepeÛeer keâefJelee.

www.paperwall.in Gpay: 9867351031

efoJeeUer 2021

119

øekeerCe Dekeäkeâeveke™ yeieerÛÙeele}e ieeb[t keâes}en}eÛes ngyesntye veesšsMevme efšheCeejs keâener øeefleYeekeble keâ}ce neslmeeleer efpekeble iee$eb efÛeleejCeejs neslekeâ™ kegâbÛe}s ceeleerÛee Mkeeme iegocejkele efkenjCeejer efvejeieme heeke}b YeeuÙeekej Meerj KeesÛetve lejej}s}s DeefmceleebÛes leeškes jkeäleeÛÙee keâejbpeeYeeskeleer efveveeoCeeNÙee cegye}keâ šeàÙee heeveieUerle yenekÙeeKee}er meeÛe}s}e DekeÙekeebÛee KeÛe yeieerÛÙeele jkeälenerve keâesheje Oegb[eUle jenCeeje Skeâceske ieeb[t mecekeâe} ›eâÙeMekeäleerÛeer ceeheb Dees}eb[le megKeb efkekeâle Iesleevee keâe@cyeeshe@keâceOÙes Deehemetkeâ ÙesCeeNÙee YesmeU}suÙee, keâe}megmebiele efvejeMesÛeb keâeÙe keâjeÙeÛeb? G"keU megKeog:KeeÛes leceeMes heesšeleuÙee efveefke&keâej DekekeâeMeeÛee hejerIe ®boekele Demeleeveener ÛekeâÛekeâerle Oeeshešceeiee&kej 120

efoJeeUer 2021

oòe cnCetve GYeer Deme}s}er De[^sve}eFve, [esheeceeFveÛeer efÛekeš efheMeeÛÛeb yeo}t osle veenerle megKeekele jenCeejer }sve menpeemenpeer DeejMeele mkele:}eÛe ve DeesUKeCÙeeFlehele Devegketâ}ve meeOetvener efcemeefHeâš keešle jenCÙeeÛÙee efÛejbpeerke peKecesÛeb keâeÙe keâjeÙeÛeb? ojke<eea vekeer efhe{er oeKe} neslesÙe efmLejeket heenCeeNÙee vekepeele cetuÙeebÛÙee ef"keâNÙee G[keCÙeeÛÙee pevcepeele F<exves keâe}ÛÙee DeefmlelkeeÛeer }epe keešsmleeskej Deepeefke<eÙeerÛeer cetefle&ceble Ie=Cee GYeer jenlesÙe Oetmej efmLelÙeblejeÛÙee Gbyej"Ÿeekej Ùee Gbyej"ŸeekejÛe keâmeeyemee lees} meekejle Oegb[eUle jenlees ceie kesâefke}keeCesheCeeves keâe}ÛÙee DeeefCe GÅeeÛÙee efhe{Ÿeebvee ceePÙeeMeer pees[Ceejer leer DeÂMÙe veeU mee}e, mecekeâe} keâcee}erÛee mebkegâefÛele Pee}eÙe! efmeieejsš DeeefCe leer ceer efmeieejsš efMe}ieekeleeÛe efleÛÙee yeesu[, jesceve HeâeBšeleuÙee veekeâeves Iesle}s Dehesef#ele Fšeef}keâ keUCe leer meebiele yemele veener DeeleeMee efvekeâesefšveÛes og<heefjCeece Deved HegâhHegâmeeÛeer nesCeejer owvee

efoJeeUer 2021

121

kesâkneÛe mees[tve efo}bÙe efleveb ceePÙeeleuÙee ceg}e}e mebmkeâejeÛes Oe[s osCeb ‘DeeF& veener kneÙeÛebÙe ce}e DeeF& nesCÙeeDeeOeerÛe' Ùeekej ceer efšÛekeâerves jeKe G[kele efo}er nesleer cevemeeskeäle oeo Oeejoej veekeâeÛÙee keâke&âškeâer šeskeâeves }ekeles hetCe&efkejece leer Deepekeâe} DeMee DemebKÙe efve<HeâU mebkeeoekej Kejblej MeeblelesÛeer DekelejCebÛe GOeUle Demelees Deepekeâe} Deecner Skeâceskeâebkej DeOeesieeceer Oegjeves ceePÙee ÛesnNÙeekej meeOe}s}e TOke&ieeceer heefjCeece efšhele jenles cee$e leer Peehe[ efkemejuÙee [esàÙeebveer ÛesnNÙeekej ceer Hesâkeâ}suÙee ke}Ùeebvee efve«eneves keâehele menpeerkeveeves Dees}eb[}bÙe MewMekeeÛeb ceehe keâOeerÛe heeskeäle heewieb[eiele Deke&â efPejhe}eÙe veelÙeeÛee Skeâceskeâeble iegCeebÛeer Deyees} leejerHeâ Deved DekeiegCeebMeer Pee}erÙe mebOeer kesâknebÛe Deved ceveeceveeleuÙee obie}eRÛee keCekeener Meebleeke}eÙe DeeleeMee mebhele Dee}suÙee efmeieejsšerÛÙee mee#eerves Deecner heenlees Skeâceskeâebkeâ[s hegvne Skeâoe peieCÙeeÛeb Leesštkeâ GjCÙeeDeeOeer efvejhes#e efvejesheeÛÙee, Deved efkeveemeeÙeeme efkePeCÙeeÛÙee efveKeU DeeCeeYeekeâe Demeleele lÙee oesvner vepejeble

122

efoJeeUer 2021

kesâDee@efškeâ ieeÙe kÙee}er mebmke=âleer pevce}er efce"eU }eskeâMeener ogOeele yeg[e}er keâyejerle DeeheuÙee nme}e Dee@jkes} ef[mšesefhekeâ ef[mšesefhekeâ jepee yejU}e ceb$eer iejU}e efkeKeejeÛee ÛeW[t IejYej efHeâj}e efpeYee neme[uÙee njKe}er øepee efnhvee@efškeâ efnhvee@efškeâ lee"j}s ef}bie melÙeeÛes ieghleebie mecejmetve keeefn}e Deceevekeer jbie keä}eble melÙee}e mcej}e Kegmejes jesceBefškeâ jesceBefškeâ KegbšuÙee ieàÙee efkeâleerSkeâ keâeve"àÙee ceepeuÙee Yekelee}er cegkeäÙee DeejesàÙee keâes}en}e}e heg™ve GjlesÙe Meeblelee kesâDee@efškeâ kesâDee@efškeâ

efoJeeUer 2021

123

keâeW[er ceeies otj ef#eeflepeekej jeefn}s}s ieeke DeeefCe meceesj MenjeÛes ce=iepeU ojcÙeeveÛÙee efveveekeer øekeemeele}er DeIeesjer oceÚekeâ ieeke Deehe}b cnCele veener Menj Deehe}bmeb keešle veener meebmke=âeflekeâ heesjkesâheCeeÛeer veeU MeesOele jenles ceie mkele:ÛebÛe cetU heefjkele&veeÛÙee DeLeebie efvekee&leele heCe neleer keâeÙe }eielebÙe? DekekeâeMeeleer} keâenerSkeâ Yeeie kÙeeheCeeNÙee IejeÛÙee ie@}jerletve Menj leeW[er }ekele }ekele Deesjhe}s}s yeerYelme vee@mšsefupeÙeeÛes Yegjkesâ i}esye} DeheefjneÙe&les}e he[Ceejer meoes<e megKeeÛeer }eskeâ} mkehveb DeeefCe Ûeewkeâšerefkevee Heâ[Heâ[CeeNÙee efÛe$eeiele DeOeeblejer }escyekeâUleevee ÛeewkeâšerÛÙee øeejyOeeÛeer efKeu}er G[keCÙeeÛee efveiejieó oebefYekeâheCee ns Éwle mebheeÙe}e nkes ner keâeW[er HegâšeÙe}e nkeer Mespeejer Peeshe}s}e ceeCetme ne Mespeejer Peeshe}s}e ceeCetme cejs} Ùee YeerleerÛee keâeUesKe Ye™ve jenleesÙe DeeleeMee oj je$eer PeeshesÛee Ieeleebkeâ kee{le peeTve ce=lÙet}e šskeâ}e lej? kegâCeer meebieekeb? 124

efoJeeUer 2021

Yeso™ve ceie ceer leheemele jenlees GÛÚdkeemeebÛes Deefmlelke veekeâheg[erpekeU nele vesTve kej Kee}er nesle jenCeeNÙee GjeÛeer Deekele&veb peesKele jenlees leemevedleeme keâele[erÛee Leb[ieej mheMe& keâuhetve Menejlees ceveesceve Deved lee"j}suÙee ne[ebÛÙee efkeÛeejeves Dee›eâmetve peelees DeeleuÙeeDeele YeCebie øenjer efYekekeles mJehve efšškeerÛÙee DeekeepeeÛes meo& efMejefMejer ne[ebletefve ceie, efomelee Lekes efieOee[ebÛes lemeb ce=lÙetves ÚU}bÙe DeeOeerner, efceMeer HegâšleeveeÛÙee kewÛeeefjkeâ ieeWOeUeves keâjCeer kesâ}suÙee keÙeele keâefuhe}sle DemebKÙe ce=lÙet DemebKÙekesUe mkele:Ûes, DeehleebÛes, efce$eebÛes, DeeF&yeeheebÛesner peesKe[ DeeefCe }es{CÙeeÛeb øeekeäleve DemeCeeNÙeebveer ce™ve peekeb ÛegškeâermejMeer yeeUie}eÙe ne veerÛe DeeMeekeeoner, efokemeWefokeme heCe Deelee peerke Ieeyeje neslees, keâejCe, ¢ee Mespeejer Peeshe}suÙee ceeCemeeves yeebOeuÙee Deensle Deele[ŸeebÛÙee efvejiee"er, Deesle}b Deens Demeb keâenermeb Deele pÙeeÛeer veknleer mekeÙe keâOeerÛe ceePÙee efheb[e}e, lÙeeÛÙee cegUeletveÛe lej Gieke}bÙe ns DeveesUKeer osKeCesheCe ceePÙeele, leesÛe lej keenleesÙe G<Ce G<Ce, keâele[erKee}tve meoesefole cnCetveÛe, ¢ee Mespeejer Peeshe}suÙee ceeCemeeves ce™ veÙes ceePÙeeDeeOeer, DevÙeLee, keâesmeUs} Oetcekesâlet keâeUpeeÛÙee KeesyeCeerle, efceUs} Gceso DeefveyeËOe efoMeenerveles}e, njkes} hegvne Skeâoe, iekeme}s}b Deveekeâ}veerÙe les lÙeeÛÙeentvener DeefOekeâmeb, cejs} ceePÙeeleÛe keâenerlejer hes}keCeej veener ceePÙeeÛÙeeves, MespeskejÛeer lÙeeÛeer efjkeâeceer peeiee Ye™ve keâe{t yeIeCeejb Flekebâ meejb meejb og:Ke

efoJeeUer 2021

125

ef"Ceieer hetke&efveÙeesefpele keâšeøeceeCes peskne DekeefÛele Hegâš}suÙee menœe yeentbveer iees"}suÙee je$eerle}e DebOeej meke&MekeäleerrefveMeer ceePee ieUe DeekeUle Demelees, ceePÙee MkeemeebÛÙee keâeTbš[eTvekej keâeUesKes efvejYeÇ DeeYeeU [esUs efceÛekeâekeerle ceškeâe }ekele Demeles, peskne vekevekÙee leeiÙeeletve keâe{}suÙee mebkeâšebÛÙee keekešUeRveer ceePÙee peieCÙeeÛee mes} ceeb[}s}e Demelees leskne leLeekeâefLele mLewÙee&ÛÙee efkeâlÙeskeâ mkeÙebøekeâeefMele Glkeâ}veefyebotbveer lees YeÙeeCe DebOeej GpeUtve efveIelees Deme¢e lÙee yeerYelme øekeâeMeele }neveKegje nesle peelees ceie ceer ceePÙee vepejsmener efomesveemee nesF&mleeskej ceePÙee Ùe:keâefMÛele kegâ[erkeâ[s heentve peskne efhebiee Iee}CeeNÙee lÙee menœeekeOeer ÙeMemkeer vepejeble Deelcele=hleerÛes efokes hesšleele leskne cee$e ceePÙee keâeUje$eer}e henešsÛeer efkeâveej }eYeles metÙe& nesCÙeeÛes mkehve Gjele IesTve Skeâ ef"Ceieer DekeefÛele Gce}le jenles DeeleuÙeeDeele, ceePÙeener vekeâUle

126

efoJeeUer 2021

hueeefmškeâ lkeÛesle efkeleU}s}b hueeefmškeâ Deekebâ" Oetj Oetj ceeÙeceesneÛÙee efokebiele efÛeceCÙee Dee›eâesMeleeÙesle mebefoiOe leekeoeveebkej keeš ÛegkeâuÙee veoer}e mcejleele ielekeâeUele}er Dees}er Deekele&veb yeHeâe&U øesleebkejner GcešleesÙe Ieece YeekeâerleebÛÙee Deefkejle keâeefn}erves jkeäleeble meekeâU}s}b hueeefmškeâ kewHeâuÙeeÛee Hegâ}leesÙe DebieejceUe ceer"hesjuÙee ceeleerle cee$e keâMeer keâesCe peeCes mecetU leie Oe™ve Deensle, iejkeâes<eele}er meo& iegefheleb je$eerle [ke™ve ÙesCeeNÙee Hegâ}esNÙee}e he[le veenerle mkehveb henešsÛeer meebOÙeebletve efveKeU}s}er Debeflece FÛÚener Dee"kelesÙe Deelee Ûekeerhegjleer kesâkeU Mkeemeeble efkejIeU}s}b hueeefmškeâ keâ[keš DekeIeer osnOetve DevvemeeKeUerletvener neslebÙe Heâkeäle heeskeâUerÛeb nmleeblejCe os"e}e "jketve }eke}suÙee veKeeÛÙee mce=leer, kegâjle[le veenerle Depetvener cevee}e kegâbomeekeàÙee heojeKee}er HegâšleesÙe heevne keâebieekÙeeKee}er IegmecešlebÙe efnjkeb meew…ke jespeÛÙeejespe mce=leeRle keâesj}s}b hueeefmškeâ DecejlkeeÛeer pevceKetve ÛeesKe keâesNÙee Deeke=lÙee DeefmlelkeeÛÙee kee{keleeÙesle FLe}er efve<HeâU ieoea kesâkeU efoJeeUer 2021

127

peieyeg[erÛÙee KeNÙeeKegNÙee oblekeâLesle }he}eÙe cnCes DevebleHesâje efkeâlÙeskeâ LekeâkeCeeNÙee cegUejbYeebÛee YeÇce Heâeškeâe yewjeieer lejerner ieeleÛe jenlees GæejÛeer leerÛe leer, keâe}efkemebiele, keebPeesšer ieeCeer. DeMeeÛe Skeâe efkeä}keâyesšekej DeMeeÛe Skeâe efkeä}keâyesšekej meehe[leer} heesjkeäÙee IešveebÛes meebiee[s ceeefnleerÛÙee DepeeieU o}o}erle leie}s}s Ûegkeâej øemebie Yeškeâle Demeleer} keâOeer kegâCeer ve Sskeâ}suÙee keâneCÙee efleLeuÙee Deeefoce Pee[ebvee megveekele vÙeeÙeeÛeer Ûeke "eTkeâ veme}s}s Dele=hle Deelces nesle Demeleer} keâemeekeerme mecegõeÛÙee ceOeesceOe pevceYejeÛeer leneve IesTve DeMeeÛe Skeâe efkeä}keâyesšekej ieo& keâeUesKÙee je$eer pecele Demes} Deveeke=òe YeekeveebÛeb šesUkebâ ÛeslekeCeeNÙee MeyoebÛeer nesUer keâjCÙeemleke osneefke}ie Pee}suÙee DeejesheerÛÙee efhebpeNÙeeleuÙee efpekeble efpeYee keeÛele Demeleer} ielekeâeUeleuÙee Devegu}sKeebÛee hee{e efvejblej DeMeeÛe Skeâe efkeä}keâyesšekej meeÛe}er Demeleer} DeßetbÛeer Oeerjesoeòe [yekeâer yesnö keâCnCeeNÙee og:KeeÛÙee Deekele&veeble efHeâkesâ he[le Demeleer} efleLeuÙee mewjYewj Iegye[ebÛes Deekeepe leUleUešebÛeb ceepe}s}b leCe pegceevele vemes} meg}leeveer DeeheòeeRÛÙee heeskeâU OecekeäÙeebvee ÙeeGhej

128

efoJeeUer 2021

DeMeeÛe Skeâe efkeä}keâyesšekej Ke[keâebÛÙee Kees} keâheejerle ieg[Ieeefce"er Iee}tve yeme}b Demes} Yesoj}s}b melÙe ceOÙes ceOÙes ceeve GbÛeeketve ÛeeÛehele Demes} KeUeU efkeâveeje mkele:ÛÙee efveKeUCeeNÙee ne[ebveer keeUtle jÛe}suÙee ‘HELP'ÛÙee YejkeMeekej }ebyekele Demes} heg{Ÿeele}e MeeMkele ce=lÙet keâoeefÛele let keâefkelee ef}nerÛe ieàÙeeheÙeËle Dee}suÙee DemkemLeles}e veKe }eieCÙeeDeeOeer let keâefkelee ef}nerÛe efÛeKe}ele }oyeo}s}er heeke}b keâeÙeceÛeer ®leCÙeeDeeOeer Gcešt os lÙeebÛes efpekeble "mes efveleebleMegYeÇ keâeieoekej DevegYetleerÛÙee keeUkebšele leie}suÙee Ûegkeâej kes}er}e MeskešÛÙee DeeÛekeäÙeeDeeOeer }hesštve Ies }sKeCeerYeeskeleer, keemevesÛÙee GÌHeâeUlÙee }eknele legPeer keeHeâ nesCÙeeDeeOeer œekele jne Meyoebkeešs, efjlee nes DekeIee mkele:ÛÙee megškesâÛÙee mkeeLee&he}erkeâ[s cee$e, ceeiet vekeâesme efleÛÙeekeâ[s keâenerner, keâefkelesKee}er mkele:}e iee[tve IesTve ceeskeâUe Mkeeme IesCeeje let keâener heefn}eÛe veenerme, legPÙee keâefkelesle Gieketve ÙesCeejb melÙener keâener Debeflece vemes}. psa1888@gmail.com

efoJeeUer 2021

129

megveerlee Pee[s Yee<ee DeeF&ves DeeOeer ceeme cnCetve kee{efke}s... ceie Mejerj cnCetve... ceie ceg}ieer cnCetve... ceie ceeCetme cnCetve... ceie kÙekeäleer cnCetve... efleÛÙee DeeÙeg<Ùeeleer} efmLelÙeblejeøeceeCes ceePÙee MejerjeÛeer Yee<ee yeo}le ies}er j keäle øe n j... Ùee oesve efokemeeble Debieeletve Flekebâ jkeäle keentve ies}bÙe keâer keešleb... Skeâ ceeCetme peievlee Dee}e Demelee Ùee oesve efokemeeble Debieeletve Flekebâ jkeäle keentve ies}bÙe vee heojÛes heoj efvemeš}sle o[}suÙee peekeUemenerle Ùee oesve efokemeeleer} jkeäleøenj keešleb efkeâleerkeâÛe OegceMÛeÛe›eâerÛee yeo}e efkeâleer peCeebÛee vejmebnej DeeleuÙee Deele meieUer keâejCes, meieUs Keg}emes meieUer heefjCeecekeâejkeâlee mecepeeketvener lÙee heefjceeCeevee }eLee[le meeOeves efnmekeâekele 130

efoJeeUer 2021

vejeOece keâ¤ve šekeâCÙeele Dee}suÙee ceeCemeeÛeer ‘jieleheerleer’ nes jieleheerleerÛe Ùee oesve efokemeeble Debieeletve Flekebâ jkeäle keentve ies}bÙe vee keâer MeeF&Ûee jbiener }e} Pee}s}e efomeleesÙe mKe}veeÛee Yeeme... ceePÙee ceeIeejer ceg}erÛes [esUs megpe}s}s efomeleele ceer efkeÛeejles efle}e j[}er keâe? nes yeeyeebÛeer Dee"keCe ÙeslesÙe? legPeerner Ùesle nesleer... efleÛÙee [esàÙeeke¤ve leheles nele efHeâjkeles oj kesUÛee efkeMkeeme Ùeener kesUsme osles yeye[s, Deelee ceerÛe legPee yeeyee nes les Ùe Deelee ceer DeefOekeâeefOekeâ yeeyee nesCÙeeÛÙee øeÙelveele... keâOeerlejer henešs mKe}veeÛee Yeeme... yeeF& IejÛÙee Iejer kesMÙee nesles lees cnCelees, keâOeerner, kegâ"sner, keâMeenermee"er ceer leg}e heesmelees efoJeeUer 2021

131

leer, keâOeerner, kegâ"sner, keâMeenermee"er veener heCe keâOeer lejer cnCeles lÙee yeouÙeele ceer legPÙeemeesyele Peesheles yeeF& IejÛÙee Iejer kesMÙee nesles yeeÙee keâener yeeÙee keâeÙece Dees}lÙee yeesšb ®leke}b lej heeCeer Gcešekeb DeMee... keâener yeeÙee DeieoerÛe Meg<keâ pemee heeveeke}suÙee Úeleerkejer} heoj keâesj[e... keâener yeeÙee je", jekeâš... DebieeÛÙee jbieeveer DeefOekeâeefOekeâ ie[o nesle peeCee‍NÙee... keâener yeeÙee yeeÙeeÛe Flejebhes#ee ye‍NÙee cnCetve Gve-Gve menevegYetleer IesCee‍NÙee... keâener yeeÙee ke[er} Ûesn‍NÙeeÛee Iejer oejer ke[er} nesle peeCee‍NÙee... keâener yeeF&heCeeÛÙee leeyegleeletve yeensj he[}suÙee mkele:}e mees}tve keâe{le vekeleerÛÙee ceesnj&ce ceOÙes Meeefce} nesle Deme}suÙee... yeeÙee mebheke&â: 8806744252 commonwomen@gmail.com

132

efoJeeUer 2021

mkeefhve} ÛekneCe neš& De@š@keâ osF&ve yeefòeMeerle... DeeÙeg<Ùe }ieeketve osF&ve Leesleefjle nmet nesjheUtve peeF&} heesš}erle le®Ceebvee keâe neslees mš^sme yeefòeefMele cejleele keâmes megKeemeerve Demeleevee neš& D@eš@keâves Oe[Oe[erle... ner keâme}er vekeerÛe jerle? menpeemenpeer Lees[erÛe Dee}eÙe veefMeyeer pevcepeeU efyeef}Ùeve Meg›eâpeblet, SkeâÛe šekeâmeeU... yeensj ÙesleeÛe keâeUeÛee ®pe}e mheMe& veMke&jeÛee Hegâ}}e DebMe pesLes pesLes peeF& kebMe efleLekej keâeUpeerÛee obMe... keâeU OeekeleesÙe megmmeešDeblejheeš pekeäKe Keeš keâeef}Ieeš ojcÙeeveÛÙee Deblejele GYee ceeÙesÛes ieerle ieele.. FLes efleLes meesMe} efKe[keäÙee Dee[kÙee efle[kÙee pekeefUkeâerÛÙee yee@me GYee Hegâ}ketve efhemeeje hejHeâe@ce& hejHeâe@ce& veeÛe js ceesje... Skeâ leejKesÛee leesje cebLeW[heÙeËle Glejlees hegje... keäkeeš&j ceerš efceó Deøespe} meb[s}e Lees[e meeHeâ keâ™ve pees[e efoJeeUer 2021

133

Peeshe}e lees mebhe}e... keâjceCetkeâ cnCetve vekeâes efmevescee keâ[skeâesš Peeshes}e Â<ÙeebÛee Sefvecee veMesle lejer ceWot Keg}e Ûeebo Peg}e efveefke&ÛeejeÛee yemeuÙee yemeuÙee keke&â HeâÇe@ce nesce Mespeejer vekeekeâesje ceg}iee Pee}e mheMe&ner ve keâjlee neleeMeer Dee}e Pee}e ceg}iee lÙee}e yeehe cnCes vee yeehee}e Kegodiepe& mee}e! heHeâ yeeÙe heHeâ mew} nesles Deele}s jHeâ mees[kelee Ùesle veener De[kelee Ùesle veener DeeF&ÛÙee HeâesvemeejKes Deele meeÛele jenles šej pes keâ™ Mekeâles efyeceej Kethe efyeceej lejer megšlee megšsvee iegblee megóŸeeÛee SKeeoe keefj… efoceeie mes hewo} Heâe}letceOÙes Dee@efHeâmeele DeeF&yeehe keâe{} ne kegâ{s}, yeehe keâe oeoe keâe yeo}e }siee Hewâpe} cnCetve jener} peiele yegpele jenleer} Kee[Ÿee megkeâle peeF&} Dee@efHeâmeceeieÛeer o}o} Ieeškeâeshej}e veT yeejeÛeer Keeshees}er Yesš} lejÛe DeepeÛee Dee@iÙee&pece DeeheuÙee}e Peshe} cnCele hegjkes} 134

efoJeeUer 2021

ceg}eOeejele}s HeäÙeggS}! yeefòeMeer ÙesF&mleeskej Skeâ lej peieCes Peeš veenerlej Peeš peie}es DeeheCe ¢eeves ùoÙe YegF&meheeš yeefòeMeerle ÙesF&} neš& De@š@keâ keâejCe yeefòeMeer GIe[tve vee nmelee ÙeslebÙe vee yeefòeMeer GIe[tve ÙeslebÙe yees}lee šebie hegvne G}še vekÙee ieYee&le! Meeblelee nkeer nesleer knefpe&ve keâ[skeâesš Meeblelee yes[™ceÛes oej }eketve Iesle}s kee@efMebie ceMeerve ie[ie[le nesles yebo kesâ}s šerkeer yebo kesâ}e øeâerpe efpekeble neslee lÙeeÛeer efheve keâe{}er ceie cnš}b HeäÙegpeÛe keâe{t kejÛÙeeÛee ceg}iee mšt} Deehešle neslee yeeUe}e DeebIeesU Ieele}er peele nesleer kegâ"slejer Kee}er Skeâeves hebKee }eke}e ceePÙee mue@yeceOÙes ®le}s}e DeeefCe DeeheCe mkeleb$e Deenesle Skeâceskeâebheemetve keâenerner cnCeleele ÛegleerÙes cnCele, Deepetyeepet}e HeâesveeHeâesveer kesâ}er Meeblelee jeKee cnCee}es, lÙeebveer meebefiele}b legce legcneje osKees efoJeeUer 2021

135

FlekeâeÛe nesleesÙe pej $eeme lej keâMee}e Dee}eme ceeCemeele? ceie }#eele Dee}b Deepeg}e Skeâ }sKekeâ jenlees leesner KejKej KeKe&j ef}nerle Demelees kenerkej ye@ie Yej}er mejU efkeoYe& hekeâ[}er ieekeer ies}es Menjehes#ee keâceer Demelees efleLeb Deekeepe efleLes heesnesÛe}es lej ieekee}e Menj kneÙeÛeb DemeuÙeeves eflekeâ[s neslee [sJn}heceWšÛee Deekeepe KeešKeeš yevele nesles yebie}s KeCeuÙee peele neslÙee efkeefnjer cnCetve Skeâeves meebefiele}s Ûee}leesÙe keâe Mesleekej? Mesleele Dee}es, ef}byeeKe}er ieÛÛe meeke}erle yeme}es FLes heeveebÛeer meUmeU ieeÙeerÛes nbyejCes keiewjs meg™ nesle Demeleevee otjke™ve Skeâ kejele peele nesleer, ceie š^sve ies}er, cegbpemegæe DemeCeej nesleerÛe keâOeerlejer Deeòee kejele peeles Deens cnšuÙeekej mee}oej cnCee}e oeoe, ns ieekeele keeefpekeleele DeeefCe pebie}b ieeefpekeleele ieekeele ceekesvee Deensle ieekeeÛes Deekeepe }eskeâebÛeer ceves }erkeâ nesleele ke=âlÙee Kethe Ie[leele meeb[le jenleele veeo he[meeo kewleeie}es, 136

efoJeeUer 2021

peWkne ke™ve efkeceeve ies}s ns Demes lej keâOeerÛe vemeCeejs DeeheuÙee leeyÙeele Skeâner ceevekeefveefce&le Deekeepeeefyeiej peieCes... DeeheCe cegkeäleermee"er Deekeepe G"ket Mekeâlees heCe Okeveerveheemetve veenerÛeesle cegkeäle... Meeblelee knefpe&ve veener kegâ"sÛe cnCetve kewleeietve keâeve kesâ}s yebo Deelee ce}e ceePÙeeÛe keâeveele ÙesleesÙe ceePÙeeÛe jkeäleeefYemejCeeÛee DeÆgle Deekeepe.. Deelee ne ceevekeefveefce&le Deens keâer veener ¢ee øeMveeÛee Deens OegceeketâU meg™ Pee}s}e ceveele... jeBie – še pÙee efce$ee}e Heâesve }ekeeÙeÛee neslee lÙee veekeeÛÙee ogmeNÙeeÛe ceeCemee}e Ûegketâve }eie}e Heâesve keâenerÛe Ssketâ Ùesle veknles keâš Pee}e Heâesve pÙee}e keâe@} keâjeÙeÛee neslee lÙee}e peWkne keâe@} }eie}e leWkne DeeOeer pÙee}e Ûegketâve kesâ}s [eÙe} lÙeeÛee Heâesve kesefšbie.. lÙeecegUs pÙee}e Heâesve keâjeÙeÛee neslee lees keâeÙe yees}le jeefn}e cegö}ele keâenerÛe keâUe}b veener cnCetve IeeF&IeeF&le Heâesve "sketve iewjmecepe otj keâjCÙeemee"er hegvne heefnuÙee kÙekeäleer}e }eke}e Heâesve ns meebieeÙe}e keâer Ûegketâve }eie}e Heâesve! efoJeeUer 2021

137

DeeheCe keâOeerlejer Yesš}es neslees heCe Deelee ce}e legPÙeeMeer veknlesÛe keâece legPÙeeÛe veekeeÛeer ogmejer Skeâ kÙekeäleer Deens Deelee Heâesveyegkeâele, lej ne jeBie vebyej }eie}e cnCetve mesš} keâ™ DekeâeTbš... ns Ssketâve Ûegketâve Heâesve }eie}s}e kÙekeäleer cnCee}e legcner keâesCe yees}leeÙe ce}e ceenerle veener DeeOeer pÙeeÛÙeekeâ[s ne vebyej neslee Demes} lees legceÛÙee DeesUKeerÛee heCe Deelee, ces}eÙe lees Deelee ne vebyej ceePÙeekeâ[s Demelees heCe legcner Ûegketâve legceÛÙee DeesUKeerÛee mecepetve ce}e }eke}e Heâesve lees DeesUKeerÛee ceer veener cnCetve ne Deens [yye} jeBie vebyej heCe lÙeeÛÙee [ye} jeBie DemeCÙeeves legceÛÙee peerkeveele Skeâ keâjskeäMeve lej Pee}s, legceÛes Heâesve yegkeâ og®mle Pee}s! ns yees}Ces meg™ Demeleevee peWkne DeOe&keš yees}tve keâš kesâ}suÙee efce$eeÛee ÙesT Ieele}e Heâesve ce}e peeCeke}s keâer lÙee}ener ceer ve peeCeeje kesU Ye™ve keâe{CÙeekeâefjlee kesâ}e neslee Heâesve lÙeeceeies efveefceòe nesles keâe? keâer veknles? Dee"kele veknles Deelee. peWkne Heâesve melele keepele neslee, keâesCe kegâ"s GYes Deens ¢eeÛeb DeefOe…eveÛe ce}e meehe[le veknleb. swap171753@gmail.com

138

efoJeeUer 2021

Deefve} meeyeUs Deehe}bÛe }e}Ye[keâ jkeäle heeKejb ceejeÙeÛeer ie}es} efkeefnjerle Hesâketâve lees DemeeÛe MesUÙee Ûeejle Ûeejle jeveeleÛe jceeÙe}e }eie}e ef}byeeyeeYeUerÛeb Pee[ efome}b keâer, lÙeeves heeU}suÙee yesj[ yekeâNÙee lÙee}e Iesje Iee}eÙeÛÙee lees yekeâNÙeebÛeer Yetkeâ DeesUKetve DeeheuÙeeÛe leeW[eÛÙee yeesUkeäÙeeble kegâNne[ Oe¤ve [eneUs lees[eÙe}e mejmej Pee[ebkej Ûe{eÙeÛee Skeâ efokeme GbÛe kee{}suÙee ef}byeekej lÙeeves MeerU IeeleuÙee IeeleuÙee lÙeeÛÙee keâeUÙee yesj[ yekeâNÙee ef}byeeKee}er ieesUe PeeuÙee kegâNne[erÛÙee oesve-leerve IeekeebleÛe ef}byeeÛÙee [enàÙeebÛeer Heâeboer ie}es}erÛee Ke[e }eie}suÙee heeKejemeejKeer ceeve cees[tve Kee}er he[eÙeÛeer [eneàÙeebÛÙee Heâeboer}e yesj[ yekeâNÙee efye}ieuÙee leskne lÙee}e Ssketâ ÙesT }eie}er, efveceesCe ceeLÙee}e meg¤ Pee}suÙee yew}iee[erÛÙee MeÙeËleerÛeer DeejesUer OegjUe GOeUle yew}iee[er Oeeket }eieuÙeekej Iees[ŸeebÛÙee hee"erkej kesleeÛÙee keâe"Ÿee DeeefCe ieesN¢eeÛÙee ceeb[erle šeskeâoej DeeNÙee keâÛeekeâÛe Iegmele jeneÙeÛÙee ceg}b Iejele KeeT ceeieeÙe}e }eie}er keâer, lees efkeefnjer Heâes[eÙe}e efveIetve peeÙeÛee efkeefnjer Heâes[eÙe}e peelee peelee lÙeeves heeefn}s, efoJeeUer 2021

139

heeslebYe¤ve MeWieoeCes KeeCeejs MeÙeËleerÛes iees-ns DeeefCe efšhee[Ye¤ve otOe efheCeejs leebye[sheeb{js Iees[s heefnuÙeekej Úeleerle Deejer iegmeuÙeemeejKeb lÙeeÛÙee oesvner [esàÙeebletve j[tÛe Hegâš}b neleele Deejmee OejuÙeekej Deehe}e Ûesnje efomeekee DeMeer nesleer lÙeeÛÙee neleele}er ÛeceÛeceleer }KKe kegâNne[ peer keâe}Ûe {erieYej keâesUmes osTve lÙeeves Meskeštve DeeCe}er nesleer ef}byeeÛeer Heâeboer legštve lÙeeÛÙee heeÙeekej Dee}s}er kegâNne[ yekeâNÙeeÛeb ceg[kebâ ÚešuÙeemeejKeerÛe lÙeeÛee Debie"e Úeštve ies}er leskne lees }neve ceg}emeejKee Pee[eKee}er j[le yeme}e veener Debieele}e meoje legš}suÙee Debie"Ÿee}e iegb[eUtve lÙeeves MeesOetveÛe keâe{}e yekeâNÙeeÛÙee KegjeKee}er legš}s}e lÙeeÛee Debie"e legš}s}e Debie"e meoNÙee}e hegmetve lees okeeKeevÙeele Dee}e leskne [e@keäšj lÙee}e cnCee}s, ‘pes lees[tve efo}bÙe les kegâ"bÛe pees[lee veener. nkeb lej legPee heeÙe me[t veÙes cnCetve ceer jespe ce}ceheóer keâjle peeF&}’. lees }bie[le Iejer Dee}e leskne ceekeUleerÛeb DeeYeeU leesHesâÛÙee ieesàÙeemeejKeb }e}yegbo Pee}b nseleb heekemeeÛeb ie{tU heeCeer efheTve DeesuÙee ceeleerle Kegjb IeemeCeeNÙee yesj[ yekeâNÙee efnjkÙeeieej ef}byeekeâ[b kej ceeve keâjle hegvne lÙee}e Ies¤ }eieuÙee [eneUe kesâ}suÙee lÙeeÛe ef}byeeKee}er lees }bie[le }bie[le Dee}e leskne }e}leebye[Ùee [sNÙeebveer lees ef}bye Hegâ}tve Dee}e ef}byeekeâ[b heentve lÙee}e keeš}b, 140

efoJeeUer 2021

DeeheuÙeeÛe Debie"Ÿeele}b keenleb jkeäle ¢ee ef}byeeÛÙee mee}erletve Lesš ef}byeeÛÙee cegUele efPejhe}b Deens DeeefCe Deehe}bÛe }e}Ye[keâ jkeäle ef}byeeÛÙee heeveeheeveeletve Hegâ}tve Dee}b Deens Skeâ {ieeU efokeme jbieerle efÛebOeerveb keâe[keäÙeebÛeer ceesUer yeebOe}s}e ceeCetme [eskeäÙeele heeb{jer šesheer Iee}tve ceesjerÛÙee efYebleerkej kesâkneheemetve yemetve Deens lÙee ceeCemeeÛeer vepej Ieešele legjx Dee}suÙee meeieekej efKeU}er Deens otj meeÛe}s}er heeCÙeeÛeer LeejesUer ce}e he$ÙeebÛÙee IejemeejKeerÛe efomet }eie}erÙe ne ceePÙeeYeeskeleer hemej}s}e efnjkeeieej [eWiej kegâCeerlejer Ûet[ }eketve hesšketve efo}e neslee Skeâ Dees}er heeÙekeeš Oe¤ve ceer iekeleeU [eWiejekej Dee}esÙe ieàÙee}e ieUHeâeme IesleuÙeemeejKee še@kes} yeebOetve Skeâ iegjeKeer neleele Yejerke kesleeÛeer keâe"er Oe¤ve GYee Deens iekeleeU šskeâ[erkej GYee Deme}s}e ne efnjkee efveke[gbie DeeheuÙee DeeleuÙee ne[e ne[ele DeesuÙee yeeUbleCeermee"er heeb{NÙee efÛekeâeÛeb otOe mee"ketve yeme}eÙe DeeefCe ner [eWiejeÛÙee ceOeesceOe Deme}s}er Kees} DebOeejer ie[o pÙeele ieeUele ceeKe}s}b jeve[gkeäkeâjb }esUle DemelebÙe DeeefCe lees DeesnUebÛÙee ceeLÙeekej GYee Deme}s}e keâeleUkeâ[e DeeiÙeeceesnesUebÛÙee heesàÙeebveer }e}Ye[keâ efomeeÙeÛee Deelee lees keâeleUkeâ[e MeskeeUeveb efnjkeeieej Pee}eÙe leer efYepe}s}er veeiecees[er [ebyejer me[keâ keâew}e¤ Iejebvee efkeUKee Iee}tve [eWiejeDee[ ies}erÙe }e}Ye[keâ ie{tU heeCÙeeÛÙee [yekeäÙeepekeU yeieUs Glej}s leskne HeâUleeàÙee heeÙeeÛes efhekeUs yes[tkeâ leUeÛÙee ceeleerle peeTve Iegme}sÙe efnjkÙee kegâjCeeletve mejU Dee[kÙee ies}suÙee heeÙekeeše kegâ"s peele Demeleer} efoJeeUer 2021

141

keâeàÙee hee"erÛeer ner ieeÙe Deehe}e heeb{je ceeLee IesTve kegâ"s efveIee}erÙe lees leebye[e ceeskeâeš Iees[e Dees}b iekele heeÙeeKee}er leg[kele oew[le otj Ûee}}eÙe leer kegâjCeele leeW[ Kethemetve ÛejCeejer keekeâ[Ÿee efMebieeÛeer cnwme hee"erkej yeme}suÙee heeKejekeâ[s heenlemegæe veenerÙes hene[eke¤ve {emeUtve he[}suÙee oie[ekej keâeUb keâebyeUb šeketâve yeme}s}e iegjeKÙeebÛeer }ebye keâe"er Ke[keâekej Peeshe}s}e leebye[e kegâ$ee ceOÙesÛe [esUs GIe[tve heenleesÙe ner {ieekej hemej}s}er YegleemeejKeer Deeke=âleer nUtnUt DeeceÛÙee pekeU ÙeslesÙe heeb{NÙee ceeLÙeeÛeb leebye[b keeme¤ jeceHeâUerÛÙee Pee[ebKee}er Dees}b iekele leg[kele GYeb Deens ceesjefhemeb ieUCeeNÙee ¢ee meUmeUlÙee Pee[eke¤ve cnMeerÛÙee hee"erkej yeme}suÙee ceesjebÛeer heeb{jer Meerš cnMeerÛÙee heesšekej DeesIeUle Dee}erÙes DeeefCe lÙee }eb[esjerves heeÛeesàÙeele Ieele}s}er Deb[er cnMeerÛee heeÙe he[CÙeeDeeOeerÛe lÙee ceg}erves De}ieo GÛe}tve Iesle}erÙes ns Yej}suÙee DeeYeeUeÛes efokeme heeKejebÛÙee Iejšb yeebOeCeermee"erÛe nesles js leer ÛeesÛeerle iekeleeÛeb }ebye efnjkeb heeleb IesTve G[Ceejer cegefveÙee keâešsjer yeeYeUerle iees} iees} Iejšb efkeCele yemeeÙeÛeer DeeefCe leer ceeLÙeekej nUo "ske}s}er megiejCe efokemeYej yeeYeUerÛÙee Heâeboer}e G}šb }eWyeeÙeÛeer jeveekeveele IejeDebieCeele Deme}b lejer Iegbiejb yeebOe}suÙee Skeâe ceesjeÛes heeÙe lÙee ceg}erÛÙee DeemeheemeÛe veeÛele DemeeÙeÛes

142

efoJeeUer 2021

iees"e yeebOeeÙeÛeb "juÙeekej Pee[ebÛÙee heesšekej keâesÙelee cee¤ve cee¤ve Deveskeâ Pee[eveeb "ejÛe keâjekeb }eie}b lÙee ceg}er}e DeeefCe Pee[eÛeer mees}tve keâe{}s}er Kees[b cnMeerÛÙee ieàÙeele }es{Ceb cnCetve IejeheÙeËle yeebOetve DeeCeekeerÛe }eie}er lÙee ceg}er}e ogYelÙee cnMeerÛeb otOe DeÛeevekeâ G[eÙe}e }eie}b leskne veeF}epeeveb efMekeâej kesâ}suÙee jeve[gkeâjeÛeer heeb{jer keâkešer peeogšesCee keâ¤ve iees"Ÿeele yeebOetveÛe šekeâ}er }eie}er lÙee ceg}er}e keâeWye[erÛÙee hebKeeKee}tve Gye}s}s les ceesj Tve hee"erkej Iesle yeme}suÙee meehemegjàÙee DeeefCe keUkeUlÙee meeheebÛeer efheu}b KeeTve šekeâeÙeÛeer kegâCeerner nele }eke}e lejer [esUs Heâes[Ceejs les ceesj keeIee}e }ebye heeefn}b lejer cegkesâ nesTve yemeeÙeÛes DeeYeeU Ye¤ve DeeuÙee DeeuÙee lesÛe ceesj efveUe efveUe efhemeesje Hegâ}ketve }eb[esjerÛÙee meceesj efjbieCe Oe®ve yesHeâece veeÛeeÙeÛes ceWnoer keâe{le Deme}suÙee DeesuÙee neleekejÛe heeÙeele Iegbiejb yeebOe}s}e Skeâ ceesj efveàÙee kebâ"eÛeer ÛeesÛe ceejeÙeÛee leskne cesnboerÛee Dees}e nele leer ceg}ieer DebieCeeleuÙee meUmeUlÙee Pee[e}e hegmetve šekeâeÙeÛeer leskne meUmeUlÙee Pee[eÛeb nele hegme}s}b les Kees[ Úeleerkej yebogkeâerÛee yeej šekeâ}suÙee ceesjemeejKebÛe efomeeÙeÛeb lÙee ceg}erÛÙee DebieCeele}b les meUmeUleb Pee[ ceesj Ûe{tve yemeuÙeekej heeveieUerle megæe efveUb efveUb efomeeÙeÛeb heeÛeesUe he[ekee leMeer ceesjefhemeb lÙee ceg}erÛÙee DebieCeele he[eÙeÛeer lejerner lÙee ceg}er}e ceenerleÛe veknleb ceesjefhemeb ieUCeeNÙee ¢ee meUmeUlÙee Pee[eke¤ve efoJeeUer 2021

143

peerke ies}suÙee ceesjeÛeb Skeâ efokeme jkeäle šhešheCeej Deens heeÙeele Iegbiejb yeebOe}suÙee ceesjeÛes heeÙe DeeheuÙee}e PeNÙeeÛÙee keâe"ekej meehe[Ceej Deens DeeefCe DeeheCe oeCes YejkeleesÙe lÙee ceesjebvee DeeheuÙeeÛe ceeleerDee[ keâ¤ve šekeâekeb }eieCeej Deens keâOeer keâOeer YejogheejerÛe DeeiÙeekeâ[ŸeebÛeer ceesnesUb keâe{eÙe}e ceeCemeb ÙeeÙeÛeer DeeiÙeekeâ[Ÿee}e onerYeeleeÛee efvekeo "sketve leer ceeCemeb keâe[ŸeemeeyejerÛÙee Oegjele ceOeeÛÙee heesàÙee IeeWie[erle keâehetve vÙeeÙeÛeer yesIej ceeMÙeebÛeer iegCeiegCe Ieveoeš pebie}e}e neo¤ve šekeâeÙeÛeer efokeme ceekeUtve ies}e lejer ceesnesUebÛÙee ceeMee DeeiÙeekeâ[ŸeeKee}er Keele yeme}s}s ceesj lÙee ceg}er}e Iejer nekeâle DeeCeekes }eieeÙeÛes }e}efhekeàÙee YeW[erÛÙee meeke}erle yeme}s}e cneleeje keeIeeves cee¤ve šekeâ}suÙee cneleejerÛeer Dee"keCe lÙee ceg}er}e Ùeslee peelee meebiele DemeeÙeÛee Oe[eheemetve legštve he[}s}e cneleejerÛee nele PeNÙeeÛÙee keâe"ekej lÙee ceg}er}eÛe meehe[}e neslee cneleejerÛÙee neleekej yeebyetÛÙee yesšemeejKeb efnjkebieej cneleeNÙeeÛeb veeke ieeWo}s}b nesleb pes keeIee}emegæe KeeTve šekeâlee Dee}b veknleb DebieCeeleuÙee meUmeUlÙee Pee[ekej [esUs efceštve yeme}s}s ceesj keeIeeves cee¤ve šekeâ}s lees efokeme lÙee ceg}erÛÙee Dee"keCeerletve hegme}eÛe peele veenerÙes {ieeleuÙee keenlÙee Ûebõe}e ceeLÙeekej Oe¤ve les Pee[ DeeheuÙeeÛe heeveeÛÙee DebOeejele GYeb yesmeekeOe GYeb nesleb leskneÛe Pee[ebÛÙee mee}erle veKeb ®lekele Skeâe keeIeeÛeb Oet[ ceesj yeme}suÙee Heâeboerkej Dee}b nesleb 144

efoJeeUer 2021

Peeshesle Deme}suÙee ceesjebÛes efveUs efveUs kebâ" keeIeeÛÙee peye[Ÿeele De[keâ}s nesles leskne Deemekeb ieeUle ieeUle lees Ûebõ keâeàÙee {ieele ceekeUtve ies}e neslee DeeefCe ieÛÛe keâeUesKeele Iegbiejb yeebOe}suÙee ceesje}eÛe lees keeIe Dees{le Dees{le PeNÙeekeâe"er IesTve ies}e neslee kebâ" peye[Ÿeele De[keâ}suÙee ceesjeveb lÙee ceg}er}e MeskešÛeer nekeâ cee¤ve heeefn}er nesleer peer keâeUesKeeleÛe efke¤ve ies}er nesleer. Dees}s keâepekes Gpes[ IesTve heeTme GIe[}e DeeefCe Skeâ efveUe {ie lÙee ceg}erÛÙee ieekeekej heeKejemeejKee Glej}e neleele}e Deejmee hegmelee hegmelee leer ceg}ieer efnjkÙee Pee[erle {ie yeg[uÙeemeejKeer SkeâpeeieerÛe GYeer jeefn}er efveUe {ie Glej}s}b Deehe}b ieeke heenlee heenlee lÙee ceg}erÛÙee neletve efvemeštve he[}e neleele}e Dees}e Deejmee Hegâš}suÙee DeejMeeÛÙee keâeÛee kesÛeleevee lÙee ceg}er}e Skeâoce Dee"ke}b [eskeäÙeekej F&j}b heebIe®Ce Deehe}b DebieCeele}b ieeje kesÛeCeb ceOe efkeÛeejle ceer lÙee ceg}erÛeb Iej iee"}b leskne lÙee ceg}erÛÙee keâeUesKÙee DebOeeNÙee Iejele yekeâjerÛeer keâeskeUer efheu}b ces ces keâjle nesleer peeU hesš}suÙee Ûeg}erÛÙee Gpes[ele leer ceg}ieer ceePÙeemee"er Ye¤ }eie}erÙe pee[mej efhekeàÙee ceOeeÛeer yeeš}er DebOeeNÙee Iejele heeÙe DeeKe[}s}er lÙee ceg}erÛeer cnwme cees"cees"er Kegjb šekeâle efoJeeUer 2021

145

Iejeyeensj Deehe}er ceeve ne}kele Dee}er leàÙeele}b Skeâ efnjkebieej yesš lÙee cnMeerveb iees} [esUs iejiej efHeâjkele heentve Iesle}b DeeefCe lÙee ceg}erÛeer cnwme Dekepe[ efMebieeÛeb [eskebâ kej keâe{tve ieàÙeele}b }es{Ceb Dees{le Dees{le ieÛÛeb Yej}suÙee leàÙeeletve efnjkÙeeieej yesšeheÙeËle Deehe}s keâeUs heeÙe ne}kele ne}kele Skeâe oceeleÛe heesntve Dee}er DeÛeevekeâ Hegâš}s}e heeTme efokeme DebOee¤ve ÙesF&heÙeËle keâesmeUle jeefn}e leskne ceer efYepe}suÙee MesàÙeeÛÙee keâUheepekeU yekeâjemeejKee yemetve jeefn}es neslees yesšekejÛeb iekele KeeTve peeie}suÙee cnMeer DebOeej hee"erkej Iesle heesnle efveIeeuÙee cnMeerÛÙee ieàÙeeleuÙee IebšerÛee Deekeepe lÙee ceg}erÛÙee DebieCeekeâ[s ÙesT }eie}e leskne yeensjÛÙee ieÛÛe keâeUesKeele Hegâš}suÙee DeejMeeÛÙee keâeÛesmeejKes Dees}s keâepekes Gpes[ IesTve ie[o keâeUesKeele G[t }eie}s. SkeâceskeâebÛÙee efnjkÙeeieej keâeveele Pee[ekejÛeer }e}mej Gbyejb Keelee Keelee lees ceg}iee heenleÛe jeneÙeÛee Skeâe Skeâe kes[Ÿee jeIetÛeb DebieCeeletve otj ies}suÙee leejskej efkeâ}efkeâ}le yemeCeb lÙee ceg}e}e keešeÙeÛeb, ner IejeIejele Gpes[ he[Ceejer efkepesÛeer leej heeKejb yemeeÙe}eÛe yeebOe}s}er Deens 146

efoJeeUer 2021

ÛeesÛeerle Oej}s}er ceOeceeMeer leejskej Deeheštve Keelee Keelee jeIetÛÙee hebKeeletve G[e}s}b efveUb heerme lÙee ceg}ebÛÙee neleerosKeer} }eiele veknleb les kes[s jeIet DebOeejele efcemeUeÙe}e }eie}s keâer lÙee ceg}ebÛÙee Debiee}e Leb[er keepet }eieeÙeÛeer heeKejemeejKeb hebKeele ÛeesÛe Keghemetve lÙee ceg}e}e kegâ"b yemelee Ùesle nesleb SkeâceskeâebÛÙee efnjkÙeeieej keâeveele jeveele ceOeceeMee cee¤ve KeeuuÙeeÛÙee iees<šer meebielee meebielee les jeIet leejskej LekÙeeLekÙeeves ieoea keâjeÙeÛes ns kes[s jeIet Yeepetve Keeleevee leUneleekej les} les}Ûe DeesIeUle jenles ner iees<š lÙee ceg}e}e ceeb[erkej efveKeeje "skeuÙeemeejKeerÛe keešeÙeÛeer Skeâceskeâeb}e Ieó efye}ietve Peesheer ies}s}e kes[Ÿee jeIetÛee efnjkeeieej Lekee lÙee ceg}e}e Pes}tveÛe IÙeekee keešeÙeÛee [eWiejeletve efkeàÙeeves keâehetve DeeCe}suÙee DeesuÙee iekeleeÛÙee DeesPÙeemeejKee Tve hee"erkej meeb[t }eie}b cnCepes keâešsmeekejerÛÙee keâehemeemeejKee Skeâ Skeâ efnjkee jeIet ceOeceeMee ceejeÙe}e otj G[tve peeÙeÛee leskne keeNÙeekej ns}keâekes Keele ceeskeâUer he[tve DemeeÙeÛeer IejeIejele Gpes[ he[Ceejer leer efkepesÛeer leej. cees - 9561890444 anildsable80@gmail.com

efoJeeUer 2021

147

jkeer }eKes vekeefvecee&Ce 1. ceer Skeâ ie®[ MeesOe}e. lÙeeÛÙee hejkeeveieerves lÙeeÛes hebKe keâehetve Iesle}s. Skeâe jbieeryesjbieer Hegâ}heeKeje}e hekeâ[}b. Hegâ}heeKeje}ener efkevebleer keâ™ve lÙeeÛes hebKe keâehe}s. ie®[eÛes hebKe ceer Hegâ}heeKeje}e }eke}s Hegâ}heeKejeÛes hebKe ie®[e}e }eke}s. ceer ceie hemeeÙeoeve cnš}b ceeT}eRÛeb. Ùee meesnàÙeele meeceer} Pee}suÙee meeNÙeebveer ceePÙee mkejele mkej efcemeU}e hemeeÙeoeveeÛÙee DeekeâeMeele ie®[ DeeefCe Hegâ}heeKe™ SkeâceskeâebÛÙee neleele nele IesTve mkeÛÚbo G[eÙe}e }eie}s. 2. Skeâe ie{erle ce}e SkeâšŸee}eÛe kegâCeerlejer keâeW[tve "ske}b. ceeCetme Skeâner veener- Pee[bPeg[heb heMet he#eer efkeâ[ecegbieer nesles Skeâner ceeCetme ceePÙeeMeer yees}eÙe}e vemeuÙeecegUs ce}e Pee[ePeg[heebÛeer heMeghe#ÙeebÛeer Yee<ee keâUeÙe}e }eie}er. lÙee Yee<esÛÙee heefjIeehe}erkeâ[s iesuÙeekej Yekelee}eves ceePÙeeMeer veeleb pees[}b. 3. mekeeËYetleer SkeâÛe efkeYetleer Deens efkeYetleerÛee jbie jeKesÛee Demelees meke& Yegleebvee efkeefkeOe jbie veenerÙele. 148

efoJeeUer 2021

jbie keâele šekeâleele leer keâele heebIejlee Ùesle veener ceeefPeÙee peeleerÛes cnCeleele lemeb Yesšes keâesCeer ceeefPeÙee keâeleerÛes Deblejbieer heeCeer YekemeeiejeÛes. 4. DeleerleeÛeer efleLeer GieeU}er kele&ceeveeÛÙee meneCeskej YeekevesÛÙee Kees[eves pÙeeÛeer Heâ}õthelee nesles YeeUekejer} Deveece iebOeele 5. peerkevece=lÙetÛÙee hejbhejs}e keâeyetle "skeekeb vekeefvecee&CeeÛÙee keâemeNÙeeves cnCetve ceePes ns DeesjbyeUCes meeLe& keâje ßeesles nes. 6. peieCÙee}e yeie} osTve cegkeäleer efceUkeCeb ns ce=iepeUele veneCÙeemeejKeb Deens ce}e ceePÙee ieg™bveer De#eÙe efjkeälelee efo}erÙe cegkeäleer osTveÛe ce}e hee"ke}bÙe melÙeeÛeer iees<š meebieeÙe}e pÙee iees<šerle melÙe meehe[le veener peie keâmeb heenekeb ns meebieleevee pes efomele veener lÙeeÛeb keCe&ve Ssketâ ÙesF&} }eskeâebvee 7. øeleer#esÛee Deble kesâ}e lÙee #eCeele Gieke iekeme}e ce}e keâeskeUe OeejesOeej Pee}suÙee ceePÙee oskeeÛee ceePÙee efMekeCeer}e yeeOee osTve GOke&ieeceer efoJeeUer 2021

149

keme}eÙe lees ceePÙee efvejblejer. keâe™efCekeâ Dee%es}e lÙeeÛÙee heeUleesÙe ceer Ùee DeesUerDeesUerle peerkeeÛes legkeâ[s Deesketve. 8. keešs} legcne ÙesjkeerÛe DeesjbyeUleesÙe ceer heCe ne pe}mee Deens efveefjÛÚ FbefõÙeebÛee <e[dpeele Deens <e[dpe oÙeeIeveeÛÙee Hegâ}heeKe™ IeslebÙe ie®[Peshe mkejebefkeâle Skesâkeâe mkejeveblej Skesâkeâe ÙegieeÛeer Deeme 9. ner Ûeeboceejer kesieUer Deens FLeb efo"e Demelees Debie"e hejelhejeÛÙee oMe&veeÛee kesOe IesTve heg{s peelees Deelcee GOeUle ceeies DeeÙeg<ÙeeÛÙee DekeIee keâeef}keâ Ssvepecee Ùee Ûeeboceejerle peÙehejepeÙeeÛee vemelees keâme}ener Kees[e. 10. Dekeieenve ceePÙee Deblejer kesâ}s oskeeves Pee}s lÙee}e efveoeve DenblesÛes ceePÙee DeefKe}eÛes Yeeve megboj kesâ}s lÙeeves ceePes ces}er ceePeer jeme «en ceePes meke& ces}s 11. keâe}øekeeneletve ceer efveefce<e mkeleb$e kesâ}b vewefce<ÙeejCÙeeletve YeÇcebleer keâjleevee ce}e ÙeeÙe}e }eie}er Skeâ vekeer Yee<ee kÙeekeâjCe veme}s}er mkemebkeeoele ve<š Pee}er osneÛeer Deekele&veb Deelee ceePee Deblejelcee Pee}eme let ceveeÛÙee ne}Ûee}eR peieeÛes efveÙece Oeg[keâeketve 150

efoJeeUer 2021

ceveeÛÙee De¤heele "ece PeeuÙee. 12. DeLe&-efvejLee&ÛÙee mebieceekej GYee Deens ceer FLetve efomeCeeNÙee šehetle efomeleensle ce}e peieeleuÙee efkeMkeefveefce&leerheemetveÛÙee efkeIešvee Skesâkeâ efkeIešveskej heeÙe "skele ceer heej keâjerve ne Yekemeeiej 13. ceePee pevceÛe keâ®Ces}e keMe Pee}s}e Deens keâ®CesÛee nele Oe™ve ceer efMekeâ}es Deens ßeerieCesMee Ùee Deefveefce&le Deefveke&ÛeveerÙe Yee<esÛee. 14. ie®[ DeeefCe Hegâ}heeKejeÛÙee neleebÛÙee hekeâ[erle Deens kele&ceeveele peieCÙeeÛee DekeIee DeLe& Hegâ}heeKejeves hekeâ[}eÙe ie®[eÛee kesie keâer ie®[eves hekeâ[}eÙe Hegâ}heeKejeÛee kesie ne øeMve efHeâpet} "jekee Demee lÙeebÛee GOke&ieeceer øekeeme Deens oesIeebÛÙee Peshesves iee"}er Deens efmLeleerMeer} ieleer. lakheravindra@gmail.com

efoJeeUer 2021

151

SkeâefkemeekÙee Melekeâeleer} DeefmlelkeeÛeb Hegâ} SÛe [er jsmees}gMeve Øeefleefyebye efyebye melele meleekeCeejer keâefkelee

www.paperwall.in Gpay: 9867351031

152

efoJeeUer 2021

mebpeerke Keeb[skeâj mee"erveblejÛes nmlecewLegve (Skeâ) Hegâšekeerle vekÙeeves [ew}oej keâeUer efMebies, hebÛecegKeer yeeje ef}bieer, - leerLe& #es$es. Heâes[tve, keâeUsefveUs Ke[keâebÛes peeUs, Hegâštve peekeerle, Deejheej meieUer efyebies. yeÇsefkeâbie :-... keâke&âMe keâUhe GOeUkeekesle, efm›eâvekejer} Ûe@ve}Ûeer meieUer yešCes Gmekeâštve, vÙetpejer[jÛes oele ceespeekesle, Skeâ Skeâ GÛekeâštve yeòeerMeerÛÙee yeesUkeäÙeele Dees}er peerYe efHeâjkeekeer, veeieeÛÙee HeâCÙeemeejKeer G"Ceejer Dee"keCe, ÛekeerÛekeerves ÛegjieUekeer. hevveeMeerveblej efieU}s}e [ekÙee heeÙeeÛee Debie"e, yeeUke=â<Ce }bie[e, Skesâkeâ ieg[IÙeeletve IejbieUCeeje kesovesÛee, efoJeeUer 2021

153

yeQieCe yegškeâe ogce[tve oesvner heeÙeebkej jebieekee keâjerle ieekeYej keâebieekee, DeeefCe eflemeje heeÙe yeUerÛÙee [eskeäÙeekej "skeuÙeemeejKee, Ûebõekejer} Ùeeveeves yeensj keâe{ekee lemee, Deieoer lemeeÛe peje ceie GIe[t Åeekee. cegleekes ceie peske{s peces} leske{s. }ebye ies}s}s meieUs keeme, keâveewpeer yegOe}s Keeme, ieeoerle veekeâ Keghemetve IegmeUekesle, DeesUKelee Dee}s lej DeesUKeekesle. keeÛe}suÙee keâefkelesÛÙee heevee}e DeejMeemeceesj Oejekes, efomeCeejer G}šŸee De#ejebÛeer Yegles, Hesâj Oe™ve veeÛeCÙeeDeeOeerÛe, Skesâkeâ DeesUerves efieUekeerle, meekekeâeMe jkebLe keâ™ve ÛeesLee, cnCepesÛe keâefkelee, iegUCeer keâ™ve Legbkeâekeer, hee"eshee" ÙesCeejer KeeskeâuÙeeÛeer GyeU, Yegbkeâle, Yegbkeâle, ceeies }eie}suÙee kegâ$Ùeebvee iegbiekele, jcekele yeeje efMebieebvee efcejkele, efHeâjkele heeheCeerÛÙee kesâmeebceOeuÙee Heâšerletve ceeies henekes. efkebâkee oÛekeâtve G"CÙeeDeeOeerÛe, peces} lemes Peesheer peekes.

154

efoJeeUer 2021

(oesve) Peeshesle G"tve Ûee}eÙe}e peekes. PeeshesleÛe š^s[ efce}kej pee@efiebie keâjekes, efveLeUCeeNÙee IeeceeÛee keeme, kesš ef}efHeäšbie ceMeerveÛes nele GbÛeeketve, kej Kee}er keâjle, keâeKesletve Heâkeejekesle meeNÙee efpeceYej DeeheuÙeeÛe IeeceeÛee keeme ojkeUekee. lemes, meieUsÛe me@efvešeF&Pe keâjekes— heeÙe kej keâ™ve kegâ$ÙeemeejKes peeieespeeie ngbietve ngbietve, ieg{Ÿee DeeefCe leesjCes yeebOeekeerle. [@Meyees[&kejer} De#ejebvee Deehe}sÛe kesâme efÛekeâškeekesle. Skeäme yee@keäme 360 kej GiekeCeeNÙee iekeleemeejKes lÙeeÛes yeebyet knekesle; pee@Ùeefmškeâ kej hejeiekeâCeebÛeer OetU peceekeer— Heä}esDejkej heme™ve, heeÙe leeCetve efkebâkee ieg[IÙeele cees[tve, {gbieCe GÛe}CeeNÙee heÇlÙeskeâer}eÛe, DeeheuÙee keâUheele IÙeekes. `keve ceesDej, Ùet keâ@ve [t Fš, hegMe veeT—' Demes Deesj[le efkeâbkee vegmelesÛe j[le, (Dees-j[le, Dees-j[le) Ùee kegâMeerke™ve lÙee kegâMeerkej keUekes, meebOes kegâjkeeUekes, keâCnekes, De, Dee, F, F&, G, T cnCeekes, ceesveeRieÛeer DeKKeer jeieoejer ieeTve henekeer, ceevee cees[tve leevee ceejekÙeele megmkeâeNÙeeÛee cemkeâeje heeheCeerke™ve efoJeeUer 2021

155

efšhetve IÙeekee, peces} leske{e lÙeeÛee lekebie hekeâ[tve helebie keâjekee, MekeemeveeleÛe lejbieekes. yeg[ekes. kej Ùeekes. efkebâkee DeieoerÛe keâener pece}sÛe veener lej, Giekeekes. kegâ$ÙeeÛÙee Ú$eermeejKes. cegle}suÙeeÛe peeieskej, GYes jnekes, DeekeâeMe lees}le, efiejxyeepe DeefUbyeermeejKes. jbieerle, mebieerle, meceieÇ DeeefCe #eCeYebietj ceive. cnCetve mebhetCe& veive. DeeheuÙeeleÛe DeeheCe DeeheuÙee}e henekes. (leerve) yesmš cnCepes ceb$e cnCeekesle. peeiejCe keâjekes. Ûe@efšbie, ceie Ûeevšerbie. oerIe& Mkemeve keâjekes. }ebye }ebye Mkeeme IÙeekesle. mees[ekesle. Ghe[s he[tve, `heÇsme Sveer keâer št mšeš&' cnCeekes. keâer yees[&kej yeesšs efHeâjkeekeerle. oesve yešCeebÛÙee ceOÙes Iee}ekeerle. yešCes oeyeekeerle. 156

efoJeeUer 2021

yešCes Kees}ekeerle. yešCes lees[ekeerle. yešCes Ûeekeekeerle. efkebâkee yešCes vegmeleerÛe ÛeesKeekeerle. yešCeebÛee efheÙeevees hemejkeekee, efkebâkee yešCes Kees}tve, leejebÛee lebyeesje efcejkeekee. mejU ef[efpeš} knekes. met#ceele menpe efMejekes. iesce meWšj ÛeeUekes. Dekeleej IÙeekesle. ketâcee&heemetve keâ}erheÙeËle, oMeekeleejer ™hes IÙeekeerle. mee"erÛeer vee"er keâe"er IesTve [eWyeeNÙeemeejKes yeebyetkej yeebOe}suÙee oesjekej Ûee}tve oeKekeekes. [gkeäkeâj yevetve YetoskeerÛee efÛeKe} efÛej[ekee. ceeKeekee efkebâkee leg[keekee. Dekeleejer heg®<e yevetve npeej [esàÙeebÛee efhemeeje meceesjÛÙee efm›eâvekej Hegâ}keekee. ieewleceer, DevegmeÙee, DeefnuÙee efyeefnuÙee, peer efceUs} efleÛee Gæej keâjekee. ef[efpeš}eÛÙee heš}ekej efkebâkee vegmeleerÛe SKeeoer meeWiešer knekes. meeheefMe[erleer} 99 vebyejÛÙee Iejele he[ekes. he[tve jnekes. heesve&mšej yeveekes. ef}bie yeo}tve Deo}tve keâeÙe keeós} les knekes. ceebpej, kegâ$es efkebâkee Iees[e DeeefCe iee{kemegæe nesTve henekes. efoJeeUer 2021

157

DeeF& ceeF& yeeF& leeF& Dekeäkeâe YeeT oeoe leelÙee keâekeâe ceecee yeveekes, yevekeekes. DeesCekeer efkebâkee hee"erkej, heesšekej efkebâkee GYeer, Dee[keer efkebâkee efle[keer, heg{tve, ceeietve efkebâkee efpeLes efceUs} efleLetve, les cnCeleer} leMeer, ieesie}ieeÙe yevetve he[tve jnekes. heeÙe heesšele IÙeekes. n}t veÙes [g}t veÙes Glet veÙes ceelet veÙes. ceie }@heše@heÛeer Ie[er keâjekeer. Ie[erÛeer nes[er efkebâkee efMe[er keâjekeer keunkeekeer efkebâkee Ûe{tve efMe[erkej Ûebõe}e cevemeeskeäle Ûeeštve IÙeekes. lÙeeÛÙeekejÛÙee meMee}e GMeer keâ™ve kegâMeerle IÙeekes. sanjeev.khandekar@gmail.com

With Best Compliments from

158

efoJeeUer 2021

Deeyeje keâe [eyeje efoJeeUer 2021

159

ns ceeefnlÙesÙe

meesÙe Pee}er Heeefnpes JegâCeerner meebefiele}s}s vemeleevee SJeâe DeJeâejCe meUmeUlÙee ceje"er le®Ceeves meceJeâeUeleer} ÛeebieuÙee ef}efnCeeNÙee cegmecegmelÙee ceje"er }sefKeJeâe-}sKeJeâebÛeer ceje"er Ùeeoer Jesâ}er. ÛeebieuÙee ef}KeeCeeÛes efveJeâ<e lÙee le®Ceeves JeeÛe}suÙee efveJe[Jeâ HegmleJeâebcegUs JeâefC[çeC[ nesTve efvecee&Ce Pee}suÙee lÙeeÛÙee lÙee JesUÛÙee efJeÛeejmejCeerJej DeeOeeefjle nesles ns cegöece meebieCes veJeâesÛe, JneÙej} DeensÛe. lÙee le®Ceeves ner `efveJe[Jeâ' HegmleJesâ Jeâçeer efveJe[}er nsner meebieCes veJeâesÛe, meJe&ßegle DeensÛe. cegmecegmelÙee ceje"er }sKeJeâ-}sefKeJeâebveer DeeHe}s veeJe Ùeeoerle Deens Jeâe les HeenCÙeeme ieoea Jesâ}er DeeefCe lÙee le®CeeÛee melJeâej Jesâ}e eEJeâJee lÙeeÛÙee JeâlÙeeËÛee Gæej Jesâ}e. Ùee le®Ceeves, }sKeveeÛes JesieJesieUs ØeJeâej Jeâ¤ve Heeefn}s, pes lÙeeÛÙee [esJeäÙeeJe¤ve ies}s eEJeâJee pece}s veener lÙeebvee mejU Heâe}let cnCetve og}&ef#ele Jesâ}s, peer peceIeš pece}er, lÙeebvee ceneve cnš}s. neÛe De@[e@umebš le®Ce pesJne De@[uš le®Ce Pee}e lesJne lÙeeÛes ØeeOeevÙeJeÇâce yeo}}s, }esJeâebefJe<eÙeerÛes efJeÛeej yeo}}s DeeefCe peerJeve cnCepes JeâeÙe Demeles ÙeeÛeer SJeâe veJÙee YetefceJesâletve `jbieHe[leeUCeer' Pee}er. Pee}b, ceie lÙeeves HeCe lÙeeÛeer SJeâ veececee$e yesnö veJeer veJelee (Jee@Ûe Fš, veJeJeer veJelee veJns) Oe¤ve veJee Jeeo Ieele}e. lÙeele ¢ee veJeDe@[uš ceneHeg®<eeves meceJeâe}erve Je Jeâener Je<eeËHetJeeaÛÙee peJeUpeJeU meJe& ef}efnCeeNÙeebÛee Heòee Jeâš JeâjeÙeÛee Jeâš Jesâ}e. HeesÛe-HeeJeleer Hejer#eJeâ, Glmeener DeemJeeoJeâ Hejer#eCeJeâles&, ve@Jeâ eEJeâJee lelmece JeâejCeebcegUs pevce}s}s nbieeceer efJeÉeve DeeefCe HeâJeäle mJele:}e KejsKegjs mecepeCeejs meceer#eJeâ Ùeebvee çee@š }eie}e. HeCe lÙee veJeÚesšt ceneHeg®<ee}e Ús[tve Jeâçee}e DeeHe}s %eeve GIe[s Jeâje (HeâesveJej Hee@ve& meeFš GIe[tve Jeâçee}e DeeHeuÙee HeeT}KegCee "sJee, Demesner SJeâ Fmece Keemeieerle cnCee}s) Demee efJeÛeej efce$eebpeJeU JÙeJeäle Jeâjle meieUs DeeHe}s çeebleejece! HetJeea HegjmJeâejebÛÙee, }sKeJeâ mevceeveeÛÙeeefJe®æ Deme}s}e ne Úesše Jeeceve Deelee ceneJeeceve nesCÙeeÛÙee }eFveJej Deens. Jeâmes Demeles vee peerJeve, efJeâleer efJeâleer iees<šer DeeHeuÙee}e ceenerle vemeleele, HeCe lejerner meesÙe neslesÛe! DeeefCe veJÙeeveJÙee meesÙeNÙeebçeer meesÙeefjJeâner!! 160

efoJeeUer 2021

ns ceeefnlÙesÙe

HegmleJeâjeJeebÛee Pece yeNÙeeÛe }esJeâebvee HegmleJesâ efJeJeâle IesCÙeeÛee Úbo Demelees. ne Úbo efpeJee}e efHemes }eJe}suÙee JeâeneRvee HegmleJesâ DeefYeceeveeves ÛeesjeÙeÛeener Úbo Demelees. HeCe Jeâener }esJeâ vegmeleerÛe HegmleJesâ efJeJeâle Iesleele, JeeÛele veenerle DeeefCe Iejele HegmleJeâebÛee {erie ceeb[leele, FleJeâe, Jeâer [esJebâ megvve nesTve peeF&}, lÙee JÙeJeäleerÛeb, efleÛÙee Iejeleer} }esJeâebÛeb Je meceepeceeOÙeceeletve ef{ieeje çees JesâuÙeeves lÙee JÙeJeäleerÛÙee HeÇWâ[dmeÛeb- SJeâoce megvve [esJebâ- ÙeeJe¤ve JeâoeefÛele peHeeveer }esJeâebveer Deçee }esJeâebvee Gösçetve (Tsundokuu) lmegve[esJegâ ne çeyo çeesOetve Jeâe{}e DemeeJee. yeNÙeeÛe ØeJeâejÛÙee }sKeJeâ efJeÛeejJebleebveer HegmleJesâ peceJeCÙeeÛÙee Úboe}e KetHe ye@C[efJe[dLe KeÛe& Jeâ¤ve Dee@mmecevesmeÛÙee HeeÙejerJej "sJeuÙeeves ne Úbo JÙeemebieerHeCeeÛes/efJeÉòesÛes SJeâ }#eCe yeve}s Deens. JegâCeer SKeeos ogceeaU DeLeJee lÙeeÛÙee Â<šerves `DelÙeble cenlJeeÛes' HegmleJeâ Dee@ve}eFve çees Jesâ}s Jeâer ns Deens ceePÙeeJeâ[s Demes meebieleevee yee@[&j}eFve Dee@jie@meceerJeâ Deevebo neslees eEJeâJee `ns ce}e nJesÛe nJes, cnCepes nJesÛe' Demes mJele:}e DeeefCe peiee}e "meJetve JÙeemebieHetleeaÛee efveJee&Ce ns }esJeâ DevegYeJeleele Demes %eeveer }esJeâ meebiele Demeleele. HeCe nu}er leb$e%eeve Øemeej Je Flej ceveesjbpeJeâ JeâejCeebcegUs HegmleJeâ JeeÛeeÙe}e Iesle}s Jeâer yeesšs Heeves mJeeFHe JeâjeÙe}e efçeJeefçeJeleele DeeefCe efyeveJeeÛeerle HegmleJeâebÛes ef{ieejs meceepeceeOÙeceebJej PeUJeâle jenleele. JegâCeer lmegve[esJegâ }sKeJeâ, efJeÛeejJeble efveJele&uÙeeJej, Jele&ceeveHe$eele Deçeer yeeleceer oslee ÙesF&} Jeâe? ßeerÙegle HegmleJeâjeJepeer ÙeebÛes efveOeve Pee}s. les HebÛesÛeeUerme Je<eeËÛes nesles, lÙeebÛÙee ceeies, Helveer, SJeâ ceg}iee, oesve ceg}er DeeefCe KetHe efyeveJeeÛeerle HegmleJesâ Deensle. lej ns Demes Deens.

efoJeeUer 2021

161

ns ceeefnlÙesÙe

efÛeHeJeâes, Deeboes}veele}s }esJeâ ¢eebvee ÙeebÛÙeeceeies efÛeHeJeâes cnCetve DeesUKe}s peeles JeâejCe ns meieUerJeâ[s efÛeJeâšCÙeeÛee ØeÙelve Jeâjleele. ns }esJeâ çeJeäÙelees De<šHew}t Demeleele. Ùeebvee JesieJesieàÙee GÛÛeYeÇtbÛÙee eEJeâJee JeâesCelÙeener YeÇtbÛÙee ieše}e efÛeJeâšeÙe}e DeeJe[les. mebieerleele}s Ùeebvee JeâUles, efJeÇâJesâšceOe}s Ùeebvee JeâUles, Jeâyye[err DeeefCe efHeHeeCeerJeeoveeÛÙee #es$eelener Ùeebvee ieleer Demeles. JeâefJelee ne lej ÙeebÛee Keeme efJe<eÙe. veeceJeble JeâJeer, efÛe$eJeâej, veešJeâJeâej Ùeebvee ns Fbef[eqJnpÙegDe}er Oe¤ve Demeleele. efÛe$eJeâ}e, veešJeâ, }IegHeš, Jeâeobyejer DeeefCe lÙeele}s pee@veme& ns lej ÙeebÛÙee [eJÙee neleeÛee ceU. efçeJeeÙe ns efÛe$eHešeÛes ooea Demeleele. ns mJele: ogmeNÙeeyeeyele Jebâpet<e Deme}s HegâJeâš efceUe}s}er oe¤ Ùeebvee Ûeebie}erÛe ceeveJeles. ns }esJeâ SLeefveJeâ JeâHe[s Iee}leele DeeefCe HejosçeeleuÙee efce$e eEJeâJee cewef$eCeerJeâ[tve efnJeâceleerves efceUJe}s}er çegæ Ûeece[ŸeeÛeer SKeeoer lejer Jemlet yeeUieleele. mJele: Deieoer šgJeâej ef}efnleele HeCe cetuÙeceeHeve cee$e meieàÙeebÛes Jeâjleele. ns çeJeäÙelees JesieJesieàÙee Jeâ}emecetnele Iegmetve JÙeeJemeeefÙeJeâ Jeâeces DeeefCe HegâJeâšer Øeefle…e Heojele Hee[tve IesCÙeele HešeF&le Demeleele. efÛe$eJeâejebceOÙes ns meeefnlÙeeefJe<eÙeer yees}leele DeeefCe JeâJeeRceOes leejJeâesJnmJeâer JeiewjWefJe<eÙeer. lÙeecegUs ØeLeceoçe&veer ceb[Uer ÙeebÛÙee De<šHew}tHeCeeves DeÛebefyele nesleele. HeCe veblej mJele:ÛÙee veefçeyee}e oes<e osleele- DeÛebefyele PeeuÙeeyeö}. Ùeebvee Øeefmeæer, HegjmJeâej DeeefCe SveJe@âçeceWš DeeJe[le veener HeCe efceUe}er lej nJeer Demeles. Deçee }esJeâebÛes veeJe Jeâe}eblejeves efÛeHeJeâes He[les. }s[erpe DeeefCe peWšdme Deçee oesvner eE}ieele ns }esJeâ Dee{Uleele...

162

efoJeeUer 2021

meesmeeÙešer meesçeume DeeefCe yeeyetÛes lees[ies-Yeeie 4 iesš Deens. iesšÛÙee Deele Heee\Jeâie Deens. Heee\JeâieÛÙee çespeejer efjefJeÇâSçeve ne@}. efleLe cegöece SJeäPeesje DeeefCe Je@âJeäšme }eJe}s}s Deens. DeeHHeeleelÙeebÛÙee megvesÛeer (`JesCeer' veeJe efleÛeb - Úevewveb veeJe?) iee[er efleLesÛe }eJe}s}er Demeles. lÙeebÛes efce$e leelÙeeDeeHHee meceesjÛe jenleele. Deepe efleJeâ[tve Heâej DeeJeepe Ùesle nesles. KetHe Jeâe}Jee Ûee}}eJelee. Deeòee Leebyes} ceie Leebyes} cnCe}b lej LeebyeeÙeÛeb }#eCe efomesvee. yejb oesIeb Ieó efce$e. oesIeebÛesner DeeJeepe Ûe{}s}s. oesIeebÛÙee yeepet}e HeeÛeone HeeÛeone meceLe&Jeâ pece}s}s. }leeoeroeRÛee Deepe Jee{efoJeme cnCetve ieeCesØesceeRveer efjefJeÇâSçeve ne@} ceOÙes JesâJeâ JeâeHeeÙe}e "sJe}s}e. meieUb YeÙebJeâj cebie}ceÙe Ûee}}bJeleb HeCe vesceJebâ leelÙeeDeeHHeebvee oeroeRÛeb `S cesjs Jeleve Jesâ }esiees' }eJeeÙeÛeer yegæer Pee}er DeeefCe DeeHHeeleelÙeebÛeb efHeòe KeJeU}b. JeâejCe lÙeebvee }eJeeÙeÛeb nesleb `meeieje ØeeCe leUceU}e'. oesIeebÛeer DeeefCe oesIeebÛÙee meceLe&JeâebÛeer peesjoej pegbHe}erÛe nesleer peCet. yejb oesIebner leie[s }leeØesceer. lÙeecegUs SJeâoce šHeâ. JeâesCee}e nej peeCeeNÙeele}s veener. JeâesCeeÛeer [eU efçepet osCeeNÙeele}s veener. SJeâcesJeâebvee Deye&ve ve#e} DeeefCe YeJeäleieCebie cnCeCÙeeHeÙeËle oesvner yeepetbÛeer cepe} ies}er. ØeJeâjCe neleIeeF&Jej ÙesTve JesâJeâÛee melÙeeveeçe nesT veener cnCetve efmeJeäÙegefjšerÛes mebpeÙe efleJeejer DeeefCe jepet ye}JeâJe[s oesIebner Jee@Ûeceve ceOetveceOetve JÙeeJetâU nesle nesles. çesJešer yeeyetves SJeâ DeHeâ}eletve çekeäkeâ} Jeâe{}er. lÙeeves megÛeJe}s Jeâer DeeHHeeleelÙeebveer `S cesjs Jeleve Jesâ' }eJeCÙeeDeeOeer meeJejJeâjebvee cejCeesòej Yeejlejlve efceUeuÙeeyeö} mejJeâejÛes DeeOeerÛe DeeYeej ceeveCÙeeÛee "jeJe ceeb[eJee DeeefCe leelÙeeDeeHHeebveer lees ØemleeJe mJele:ÛÙee menerefveçeer Lesš cenecenerce je<š^HeleeRJeâ[s efçeHeâejmeermee"er Hee"Jetve `meeieje ØeeCe...' }eJeeJes. DeçeeØeJeâejs oeroeRÛes DeefYevebove Jeâ¤ve JesâJeâ JeâeHeeJee. Ùee metÛevesveblej one efceefvešeble IešveemLeU efjJeâeces Pee}s. FleJesâ Yeejer Demeleele yeeyetÛes lees[ies! - }esJeâemeebies menefveJeeme meesmeeÙešer, He}& De@C[ meeje [sJn}Heme&. jleve meesceCe-HeeJe&âj, Jesâce št efnpe «e@veerped Jebâšjer Fve 2030. Je¤ve Jeâe[ŸeeHesšŸeebÛes {erieÛÙee {erie Jeešleer} Deçee SJeâmeejKÙee FceejleeRÛes DeHeâeš JeeUJebš yeIetve `ßeerceo veLLegjeceÙÙee Deeblejje<š^erÙe efJeceeveHeòeve ØeeefOeJeâjCe'ÛÙee YeJÙe efJeceeveleUeJej GlejleeÛe oesve ieoeOeejeRÉejs lÙeeÛeer jJeeveieer SJeâe cees"Ÿee He@Jnsef}ÙeveceOÙes Pee}er DeeefCe lÙee}e 204 ne vebyej osCÙeele Dee}e. FLetve Heg{s Jeâener efoJeme DeYÙeeiele JeÇâ. oesveçesÛeej nerÛe jleveÛeer DeesUKe DemeCeej nesleer. jleve}e IesCÙeemee"er lÙeeÛes JnW[j Ùeesieerjece efJeJesJeâjmeeÙeve mebJeOe&veÛes efJeHeCeve JÙeJemLeeHeJeâ ßeer.De.me.Jeâ.2.ye.176. veeJeeÛeer JÙeJeäleer ÙesCeej nesleer. ¢ee osçeele ceeCemeebvee veeJes osCÙeeÛeer Heæle yebo nesTve JewâJeâ Je<es& }esš}er nesleer. Deelee ceeCemeebvee, m$eer Demees efoJeeUer 2021

163

Jee Heg®<e, lÙeebvee vebyejves DeesUKe}s peeles. Lees[e JesU Jeeš yeIetve lÙeeves efKeçeeletve ceesyeeF&} Jeâe{}e DeeefCe ßeer. melejemee" Ùeebvee Heâesve }eJe}e. yešCe oeyelee#eCeerÛe mJeÇâerveJej De#ejs PeUJeâ}er `DeeHe}e nelemebÛe ØeefleyebefOele Deens. Je=âHeÙee peJeUÛÙee leeF& eEJeâJee oeoeçeer mebHeJe&â Jeâje.' jleveves FJeâ[sefleJeâ[s yeIeleeÛe DeveeTvmeceWš Pee}er `šesJeâve JeÇâ.oesveçesÛeej Je=âHeÙee GpeJÙee yeepetÛÙee efKe[JeâerJej mebHeJe&â meeOee'. jleve lÙee jebiesle GYee jeefn}e. DeepetyeepetÛes leeF&-oeoe efJeceeveleUeJej iejyee DeeefCe {es} HeLeJeâeÛee mejeJe Jeâjle nesles les yeIelee yeIelee oesve leeme ÛegšJeâermejçeer ies}s DeeefCe jleveÛee vebyej Dee}e. efKe[JeâerleeF&ves cebpetU DeeJeepeele efJeÛeej}s `JeâesCee}e Heâesve }eJeeÙeÛee Deens?' jleve Gòej}e `JnW[j}e. ßeer. melejemee" Ùeebvee'. Demes meebielee#eCeerÛe efKe[JeâerleeF& ceeies JeUtve ieeÙeye Pee}er DeeefCe DeJeIÙee oer[ leemeele PešJeâve Hejle Dee}er. leesHeÙeËle JesoJeâe}erve $e+<eer yeeyee osJecegveerjepe ÙeebÛes KetHe ceveesjbpeJeâ JÙeeKÙeeve cees"Ÿee mJeÇâerveJej Ûee}t nesles. les yeIele yeIele He@Jnsef}ÙeveceOe}s jlevemeejKes De[erÛesJeâ npeej Glee¤ JeâHee}Yeeleer Jeâ¤ }eie}s. jleve}e les yeIele GYÙee GYÙeeÛe [g}Jeâer }eie}er. `Ùee}e mlebYeçeJeemeve cnCeleele' Demes SJeâe cebpetU Yee<esle yees}CeeNÙee iees[ oeoeves peJeU ÙesTve Jeâeveele meebefiele}s. DeOÙee& leemeeÛÙee Deele Jeâjejer efKe[JeâerleeF&ves efveMÛeÙeer ÛesnsNÙeeves jleve}e meebefiele}s Jeâer, lÙee}e IÙeeÙe}e ÙesCeejs ßeer. melejemee" ns Jeefj…ebveer pe}Heeveemee"er yees}JeuÙeeves Jeefj… JeâeÙee&}Ùeele ies}s Deensle DeeefCe lÙeecegUs ÙesT çeJeâCeej veenerle. jleve Jeâenermee DeeveboevesÛe yeensj Dee}e, JeâejCe ¢ee osçeele DeeveboeefçeJeeÙe JeâesCelÙeeÛe YeeJeves}e HejJeeveieer veJnleer. Jeâceer Deevebo, peemle Deevebo, peemle Jeâceer Deevebo, Jeâceer peemle Deevebo, Jeâceer Jeâceer Deevebo, peemle peemle Deevebo Deçee GHeYeeJeveebvee HejJeeveieer Deme}er lejer cegKÙe YeeJevee Deevebo nerÛe nJeer. ÙeeefçeJeeÙe És<e veeJeeÛÙee YeeJeves}ener HejJeeveieer nesleer, HeCe lÙeeÛee Jeâesše mejJeâejer mebIešvee "jJetve osle Demes. lees efJeefçe<š Jeâe}eJeOeerHegjlee DeeefCe efJeefçe<š iees<šeRefJe®æ JeeHejCÙeemee"erÛe Demes DeeefCe lÙeeÛes DeejšerDeesmeejKes }eÙemevme Jeâe{eJes }eies. iebcele cnCepes Jeenve Ûee}JeeÙe}e cee$e ¢ee osçeele HejJeevee }eiele veener. yeensj He[leeÛe meJe&$e Jeâe[ŸeeHesšŸeebmeejKes ceveesjs ceveesjs. meieUs jmles meejKes. ceesšejer Heâejçee veenerÛe. Deensle lÙeener meieàÙeee SJeâeÛe jbieeÛÙee. SJeâeÛe cesJeâÛÙee. SJeâeÛe ef[PeeFveÛÙee. SJeâeÛe JebâHeveerÛÙee. SJeâÛe cee@[s}. ¢ee osçeele JesieJesieUer çenjs veenerle. meieUb efceUtve SJeâÛe çenj. DeeefCe lesner cesšêsves pees[}s}b. }esJeâebvee JeenveebÛeer iejpe Jeâceer He[les, JeâejCe }esJeâebÛÙee IejeIejeletve cesšês ies}s}er Deens. meieàÙeebÛeer Iejsmegæe Deeletve cesšêsves pees[}s}er. FleJeâer cesšês Deens FLes. yeensj He[lee#eCeerÛe jleve}e SJeâe ceesšejJeeuÙeeves nele Jeâ¤ve LeebyeJe}s. jleveves veeJe meebieleeÛe, ceesšejJeeuÙeeves yemee cnCetve meebefiele}s. ßeer. melejemee" ns Jeefj…ebJeâ[s peelees cnCetve meebietve pÙee yeejyee}eleeFËJeâ[s yeme}s nesles efleLes DeeCetve mees[}s. jleve Lekeäkeâ. ceesšejÛee}Jeâ cnCee}e legcner mecepelee lemes Deecner Jeâener vegmeles Je@âyeÛee}Jeâ veJns. DeeceÛÙeeJeâ[s lemes vegmeles JeâesCeerÛe Demele veener. Deecner mebIešvesÛes JeâeÙe&Jeâles&. Deecne}e Keeme ns Ûee}JeâeÛes Jeâece efo}s}s Demeles. çenjele JeâesCe ÙeslebÙe JeâesCe Jegâ"s peelebÙe ns veesboJeCÙeemee"er mejJeâejves ner meesÙe Jesâ}s}er Deens. lÙeecegUs FLes JeâesCeerÛe njJele veener DeeefCe njJe}b lej JeâesCeerÛe meeHe[le veener!! SbpeesÙe .... JeâLee meceeHle!! 164

efoJeeUer 2021

165

Dear Friends & Colleagues, We are very pleased to announce the formation of the Poetrywala Foundation. The foundation is envisaged as a discerning and hospitable space in both digital and physical modes for practitioners and readers of poetry and translation in India. It is a venture springing from a hybridity of practices, one that encourages multilingual engagement (through translation) in a spirit of community and collegiality. The Poetrywala Foundation aims both to record and reflect on the contemporary forms and practices of poetry as well as the legacy of multiple forms of tradition and cross fertilisations. All the participants of the Foundation – poets, translators, artists, writers, critics – will work toward the promotion of poetry, and by so doing, will promote humanism, internationalism, freedom of expression and solidarity between cultures and communities. It is with these intentions that the Poetrywala Foundation has now been registered as a public charitable trust. The Poetrywala Foundation Trust shall conceive and conduct multiple activities centred around poetry and poetic practice, translation and translation practice in India. In order to fulfil these aims, the Poetrywala Foundation needs your help. We appeal to the poetryphile in you to actively be a part of the Foundation’s activities and support it financially. If you are an Indian citizen, you can send your cheque donation to: Poetrywala Foundation A/103-Krishna Residences 379, Cardinal Gracious Road Chakala, Andheri (East) Mumbai – 400 099. or make your donation directly to: Poetrywala Foundation Account Number: 920010067895872 Axis Bank, Military Road, Marol, Andheri (East), Mumbai – 400 059. IFS Code: UTIB0004013 Thank you for your support. Smruti Divate | Hemant Divate The Poetrywala Foundation Poetrywala Foundation is a registered public charitable trust. Please send your address and PAN number with your donation so we can send you a receipt for 80G tax exemption.

166

efoJeeUer 2021

meefkelee efmebn keâer iÙeejn keâefkeleeW keefj… keâkeefÙe$eer meefkelee efmebn keâer keâefkeleeW YeejleerÙe m$eer keâer keâefkeleeW nQ, GveceW veejerkeeoer kewÛeeefjkeâer keâe "esme DeeOeej nw. Gvekeâe ceevevee nw efkeâ ‘m$eer ceW Deiej m$eer keâer Ûeslevee veneR nw lees Gmekesâ Deboj heg®<e keâer Ûeslevee nw. keäÙeeWefkeâ Ùes oes ner lejn keâer ÛesleveeW nQ pees hetjer me=ef<š keâes Ûe}e jner nQ.’ Gvekesâ øekeâeefMele leerveeW meb«eneW ceW Ùen yeele jsKeebefkeâle Yeer keâer ieÙeer nw. øemlegle iÙeejn keâefkeleeDeeW ceW meefkelee efmebn Kego mes cegÌKeeefleye nQ. Goemeer ceW ef}hešer ngF& keâeceveeW yeej-yeej }ewšleer nQ, ÛešKe }e} veneR efLej heer}s Hetâ} ÙeneB efKe}s nQ. meefkelee efmebn keâer keâekÙe-Ùee$ee Deepe efpeme ceesÌ[ hej nw keneb mes efkeÛeej, DevegYeke Deewj keâ}e kesâ mebleg}ve mes efnboer keâefkelee keâe Skeâ cegkeäkeâefce} Ûesnje yevelee nw. Gvekeâer veF& iÙeejn keâefkeleeW Deehekesâ ef}S.

ceÚef}ÙeeW keâer DeebKeW Ùen keäÙee nw pees ceve keâes efkeâmeer hejÚeF&-mee efn}elee nw Ùen lees nkee veneR efÛejheefjefÛele megyen kee}er efÛeefÌ[ÙeeB efpemeceW Dee megvee peeleer LeeR øeke=âefle keâe ne} Oethe peeÌ[s kee}er Yeer veneR }s Deeleer Leer pees ceOegceefkeäKeÙeeW kesâ iegbpeej Ùen keâesF& Deewj nÌkeâerÌkeâle nw keâesF& DeeMebkeâe Kego keâes Slekeej keâer lejn ieÌ{leer efkeâ kegâÚ nesiee Fme meceÙe ceW Ssmee efpememes yeo} peeSiee nkee Oethe kee}e Ùen mebmeej ceOegceefkeäKeÙeeb efpememes efvekeâ} Ûe}er peeWieer yeenj Deheves Dece=le Úòes ÚesÌ[ nes mekeâlee nw nceW Ùen peien ner ÚesÌ[veer heÌ[s ÌKee}er keâjveer heÌ[s Deheveer osn keemeveeDeeW kesâ kÙeefkeäleiele Fefleneme mes peevee heÌ[s mecegõ le} ceW Keespeves ceÚef}ÙeeW keâer kes DeebKeW pees iegce ngFË nceeR ceW keâneR Ss Meece Ss ce=lÙeg veneR cee}tce ken keâwmeer Meece Leer Deepe lekeâ efpemekeâe Demej nw hesÌ[eW-heòeeW hej efpevemes neskeâj keâesF& meebke}er nkee iegpejer Leer yengle efoveeW yeeo ken Meece Deheveer ner keemevee-meer efoKe jner Leer cebo-cebo Skeâ Gòespevee keâes heeme }eleer ngF& ken ce=lÙeg Leer cegPes }iee cejves kesâ De}ekee Gme Meece Deewj keäÙee-keäÙee ngDee 168

efoJeeUer 2021

peervee efkeâlevee DeOeerj keâj jne Lee cejves kesâ ef}S Skeâ m$eer pees DeYeer-DeYeer iegpejer nw ken Gmeer Meece keâer lejn nw efye}kegâ} kewmeer ner efpemeves cesje keäÙee kegâÚ veneR efyeieeÌ[ efoÙee efHeâj Yeer ceQ keânleer ntB legce jnes keemevee keâer lejn ner Ss Meece Ss ce=lÙeg ceQ jntbieer legcnW menves kesâ ef}S. og:Ke keâe meeLe ceQves ceeve ef}Ùee nw nceejs Deeme-heeme ncesMee og:Ke jne keâjWies Deewj keânles jnWies ‘KegefMeÙeeB DeYeer Deeves kee}er nQ kes mensef}Ùeeb nQ jemles ceW keâneR ®keâ ieÙeer neWieer ieheMehe ceW ceMeiet} nes ieÙeer neWieeR’ kewmes ceQves keâye DemebKÙe KegefMeÙeeB ÛeeneR LeeR cesjs ef}S lees Ùener Skeâ ÌKegMeer Leer efkeâ nce Meece "b[er nkee kesâ ceOÙe Gve Hetâ}eW keâes osKeles pees Fme yeele mes øemevve nesles efkeâ GvnW osKeves kesâ ef}S Glmegkeâ DeeBKes yeÛeer ngÙeer nQ Fme he=Lkeer hej cesjs ef}S og:Ke keâe meeLe keâYeer GyeeT ve }iee kes yengle oerve nerve Kego }ies GvnW mebkeejves keâer Deveskeâ keâesefMeMeW ceQves keâeR efoJeeUer 2021

169

ceiej kes cesje ner Ûesnje efyeieeÌ[ves ceW }ies jns cesje Ûesnje efkeâmeer Hetâ}-mee nes mekeâlee Lee efKe}er Oethe ceW Ûecekeâlee ngDee! pee} ve øesce ve veÌHeâjle Skeâ yeojbie Goemeer nw pees efiejleer jnleer nw YegjYegjekeâj Deepekeâ} Skeâ otmejs keâer metjle efkeâvneR Deewj }esieeW keâer }ieleer nw }e}-ieg}eyeer mebmeej keâe efkeâme menpelee mes efke}eshe ngDee ken nceejer DeeBKes veneR yelee heeWieer ÜoÙe keâer jkeäle keâesefMekeâeDeeW keâes ner Fmekeâe kegâÚ helee nesiee Gve efm$eÙeeW keâes Yeer veneR efpevnW Gmes }skeâj keâF& YeÇce Les pees Deye lekeâ ce=lÙeg kesâ yeejs ceW yengle LeesÌ[e peeveleer nQ kes ojDeme} mkeÙeb ce=lÙeg nQ pees Gme lekeâ Mekeä} yeo} yeo}keâj DeeFË meÛecegÛe ceewle ves yeveeÙee Lee Gmemes Heâjsye keâe ner efjMlee ve øesce ve veÌHeâjle keâeÙeveele ojDeme} Skeâ yeojbie pee} nw efpemeceW meyemes "erkeâ mes Heâbmeer efoKeleer nw Goemeer ner. yeerle ieÙee meceÙe DeÛeevekeâ DeeBKe Keg}er lees Deemeceeve ceW }e}er Leer DeYeer-DeYeer heew Heâšer Leer Skeâ "b[er nkee osn mes }ie-}ie keâj peiee jner Leer cesje efyemlej Skeâ veeke Lee DeLeen pe} ceW Gleje ngDee ceQ ÙeneB keâye Deewj keâwmes DeeF& Ùen keâesF& veoer nw Ùee mecegõ 170

efoJeeUer 2021

meesÛe veneR hee jner Leer }njW efoKeleer LeeR Deeleer ngF& yeerÛe ceW ieeÙeye nes peeleer ngF& Ùen keâesF& meeFyej-mhesme Lee MeeÙeo ÙeneB meÛe Deewj meÛe ceW ÌHeâke&â Flevee ner Lee efpelevee heeveer Deewj heeveer keâer Ùeeo ceW keâwmeer on}e osves kee}er ÙeeoW LeeR heeveer ceW [tyeves keâer nj ome efove ceW efoKeleer LeeR ceQ efkeâme keâoj [tyeleer ngF& Ùen DeefÉleerÙe heefjefmLeefle Leer efpemeceW ceQ Dekesâ}er veneR Leer Gmeer keâer lejn ce=lÙeg cesjs Yeer meeLe Leer keâewve peeve mekeâlee nw nce oesveeW ner mener kekeäle keâe Fblepeej keâj jns Les Ùen veeke keâes ner helee Lee Gmes keâye he}švee Lee Deewj efkeâmes peevee Lee hen}s Ùen Yeer "erkeâ mes veneR helee Ûe}e keâye ken Fme veeke hej Dee ieÙee Lee yesÚesj Deemeceeve kesâ veerÛes heeveer kesâ Ghej yeie} ceW ceQves DeeBKeW leye yebo keâj }er LeeR Deemeceeve keâer n}keâer }e}er Deye lekeâ yeÛeer Leer pees cesjs iee}eW hej Glejves }ieer Leer ceQ mepeves }ieer Leer cegPes Yeer keâneR peeves keâer lewÙeejer keâjveer Leer ken peeve ieÙee Lee Deewj DeÌHeâmeesme ceW pece-mee ieÙee Lee nceejs heeme keânves keâes kegâÚ veneR Lee keâYeer-keâYeer keânves keâes kegâÚ veneR neslee efoJeeUer 2021

171

ken meceÙe yeerle Ûegkeâe neslee nw veneR-mee keâ} cegPes efkeâmeer ves meheves ceW hÙeej efkeâÙee ken Skeâ De}ie ogefveÙee peeve heÌ[er Deheveer vemeeW ceW Ketve keâe Skeâ øekeen cenmetme ngDee DeeMÛeÙe& efkeâ Fme meheves ceW hÙeej keâjves kee}e veneR efoKee Ùen kegâÚ ceÚ}er kesâ leÌ[heves kesâ Denmeeme-mee Lee Gmekeâer DeeBKeW cegPeceW efLej nesleer-meer heeveer keâneR veneR Lee ÙeÌkeâerveve heeveer keâer lejn nkee Leer efpemeceW yengle keâce Deeefkeämepeve Lee Deewj ken hÙeej keeÙegceb[} kesâ oyeeke keâer lejn otmejeW hej Yeer pÙeeW heÌ[ jne Lee ÙeneB keâesF& Deewj ve Lee yeme meyekesâ nesves keâe Snmeeme Lee kewmes ner pewmes hÙeej Lee meheves ceW peje osj yeeo ceiej Skeâ ieeÌ[er peeleer ngF& efoKeer efpemeceW MeeÙeo ceQ ner yew"er Leer keâej kesâ yeesveš hej nkee ceW hebKe }njelee Skeâ yeepe yew"e efoKee pees yeepe veneR Lee ken Skeâ ceÚ}er Leer MeeÙeo efpemekesâ hebKe Les nkee ceW lewjles meheves ceW ner meesÛeleer jner Skeâ otmejs mes efce}leer ngF& DeYeer efkeâleveer ner ÛeerpeW efce}Wieer pees ojDeme} kes veneR neWieer 172

efoJeeUer 2021

DeÛÚe ngDee meheves ceW cegPes efpemeves hÙeej efkeâÙee ken veneR efoKee DeeefKej ken veneR neslee pees efoKelee efpemes henÛeeveves keâer Deeole heÌ[er ngÙeer Leer ken Kej-heele mes yevee keâesF& peerke neslee MeeÙeo otmejer lejn keâer nkee ceW peerves kee}e øeke=âefle keâe keâesF& veÙee Deeefke<keâej efpemes hen}s ve osKee ieÙee nes ken ceveg<Ùe mes kewmes ner efce}lee-peg}lee neslee pewmes veneR-mee ve#e$e veeÛeles nQ nceejer Deeheme keâer otefjÙeeW ceW ner øesce efvekeeme keâjlee nw Deepekeâ} melÙe pÙetB keâefkelee ceW Ùes Deebmet keäÙeeW legcnejs Ùen keâesF& DeeefKejer yeeleÛeerle veneR nceejer nce efce}WieW ner peye meye kegâÚ meceehle nes Ûegkeâe nesiee Fme he=Lkeer hej meeje peerkeve efce}vee Skeâ Gcceero nw pees yeÛeer jnleer nw Ûe}eleer Fme meewÙe& ceb[} keâes nceejer Fme otjer kesâ yeerÛe ner lees meejs ve#e$e veeÛeles nQ nceW FvnW meeLe-meeLe osKevee ÛeeefnS nce DeYeer peneB Yeer nQ keneR mes.

efoJeeUer 2021

173

ve nesves keâer keâuhevee FOej efkeâleveer ner keâefkeleeÙeW heeme DeeÙeeR Deewj Ûe}er ieÙeeR Gvekeâer DeeBKeeW ceW efpe%eemee jner nesieer keäÙee kegâÚ nes mekesâiee Gvekeâe Fme Goeme-meer nes ieÙeer m$eer hej Yejesmee keâjkesâ Ùen lees Deye ef}Kevee ner veneR Ûeenleer keâesF& Lekeâeve Fmes yesne} efkeâS jnleer nw Ùen yeleevee veneR Ûeenleer efkeâmeer keâes efkeâ nesves kesâ heej keâneR nw ken Deepekeâ} peneB ÛeerpeW De}noe nQ GveceW Deekeepe veneR nesleer nkee keneb }ieeleej efmeleej-meer yepeleer jnleer nw Deheves ve nesves keâes hemebo keâjves kee}eW kesâ ef}S ÌKegMevegcee ken peien efpemekeâer keâuhevee ‘nesves’ mes mebYeke veneR keâefkelee meesÛeleer nw MeeÙeo Ùen m$eer Skeâ keâuhevee ngF& peeleer nw hesÌ[eW heef#eÙeeW keâer pÙeeW Deheveer keâuhevee ceveg<Ùe efpemeceW Debšles ner veneR. efkeâmeer Deewj jbie ceW Ùeneb keâneb mes Deeleer ngF& Deekeepe nw Deewj efkeâmekeâer heer}er heÌ[er osn keâer ®iCelee nkee ceW pÙeeW efce}er ngF& Deekeâj Dehevee heer}eheve pees ÚesÌ[ peeleer nw efkeâlevee kegâÚ cenmetme keâjves ceW nw Skeâ Deewj osn keâer Gve GoeefmeÙeeW keâes ke<eeX pees Gmemes ef}hešer jneR efpevnW keâYeer peevee Lee 174

efoJeeUer 2021

efkeâOej mes Ùen Deekeepe Deeleer nw Deye yeme keâjes keâneR "njes Skeâ peien cele efce}eDees meejer KegMeyegDeeW keâes Skeâ ceW peevevee efkeâlevee cegefMkeâ} nes peeSiee efHeâj keâewve mee mheMe& efkeâmekeâe Lee MeyoeW hej mes Ssleyeej ve G"s Fmeef}S Ùeeo jKevee pe®jer nw Gmekeâe keâne ngDee øesce ceW cejvee meyemes DeÛÚer ce=lÙeg nw Deewj Ùen Yeer efkeâ mebYeesie Yeer DeeefKej Skeâ ce=lÙeg nw, Úesšer ner mener efpemekesâ yeeo ceveg<Ùe keâe otmeje pevce neslee nw keâF& Ssmeer ner yeeleW }ieYeie meebmeeW hej Ûe}leer ngF& Deelcee mes Gleejer ieF& neWieer Gmekeâer ner lejn efkeâOej mes efHeâj Ùen keâewve meer Deekeepe Deeleer nw efpememes henÛeeveer peeSieer Skeâ m$eer efpemekeâe heer}e jbie yeo}ves mes cevee keâjlee nw efkeâmeer Deewj jbie ceW. nkee mebie jntbieer Deepe jefkekeej nw Deepe efkeâmeer keâe Fblepeej veneR keâ¤bieer Deepe ceQ #ecee keâ¤bieer Deepe ceQ nkee mebie jntbieer Gmekesâ mheMe& mes efmenjer Skeâ [e} keâer lejn yeme Deheveer peien jntbieer De}yeòee LeesÌ[er osj yeeo heeme ner lee}eye ceW lewjleer ceÚ}er keâes osKeves peeTBieer peevetbieer kes keäÙee hemebo keâjleer nQ lewjles jnvee }ieeleej Ùee megmleevee Yeer peje efoJeeUer 2021

175

ceQ Gvekeâer DeeBKeeW ceW Peebketâbieer yemeer GveceW megvojlee kesâ ceejkeâ mecceesnve keâes Meeefce} keâ¤bieer peerkeve kesâ veS DevegYeke ceW Deepe heeveer kesâ heeme jntbieer Gmekeâer iebOe keâes Yeerlej Gmekesâ Deeme-heeme kesâ Ieeme-heele kesâ yeneves Yeerlej kesâ Kej-heele osKetbieer Deepe jefkekeej nw Deepe efkeâmeer keâe Fblepeej veneR keâ¤bieer Fme Oejleer hej jntbieer Gmekesâ leeheceeve keâer lejn mebmeej Skeâ FÛÚe nw DeYeer efpeme ne} ceW ntB GmeceW yeÛeer jn ieÙeer lees Yeer yeÛe peeTBieer ceiej yeÛÛeeW keâer DeekeepeW keâeveeW ceW heÌ[ jner nQ DeYeer Gvekeâer FÛÚeW cegPemes yeele keâj jner nQ Gvekeâer efÌpeo cegPeces øeeCe Yej jner nQ kes pees Ûeenles nQ GvnW }s osves keâes keÛeveyeæ ntB Fmeer ne} ceW ner lees Ùen mebmeej Yeer nw keâeceveeDeeW mes Ghepee Gmeer ceW ef}LeÌ[er Skeâ FÛÚe Deepe jele Ùeefo mees mekeâer lees efove keâe øekeâeMe efoKesiee ner ceQ Yej peeTBieer Kego mes ceQ Iej mes yenej efvekeâ} 176

efoJeeUer 2021

metÙe& keâes OevÙekeeo keântBieer DeYeer efpeme ne} ceW ntB Fmeer ceW yeÛeer jner lees yeÛe peeTBieer Deheves yeÛÛeeW kesâ ef}S Fme peiele kesâ ef}S. meefkelee efmebn Deeje (efyenej) heerSÛe.[er. (efou}er efkeMkeefkeÅee}Ùe), ceebefš^Ùee} (keâvee[e) efmLele cewefkeäie} efkeMkeefkeÅee}Ùe ceW meeÌ{s Ûeej ke<eË lekeâ MeesOe ke DeOÙeeheve, meWš mšerHesâvme keâe@}spe mes DeOÙeeheve keâe DeejcYe keâjkesâ [sÌ{ oMekeâ lekeâ efou}er efkeMkeefkeÅee}Ùe ceW heÌ{eÙee. mecøeefle Fefvoje ieebOeer je<š^erÙe cegkeäle efkeMkeefkeÅee}Ùe (Fivet) ceW øeesHesâmej, mketâ} Dee@ke pesv[j Sb[ [ske}sheceWš mš[erÌpe keâer mebmLeehekeâ efveosMekeâ jneR. hen}e keâefkelee meb«en ‘Deheves pewmee peerkeve’ (2001) efnvoer Dekeâeoceer, efou}er Éeje hegjmke=âle, otmejs keâefkelee meb«en ‘veeRo Leer Deewj jele Leer’ (2005) hej jÌpee mecceeve leLee mkehve meceÙe. efÉYeeef<ekeâ keâekÙe-meb«en ‘jesefkebie šgiesoj’ (Deb«esÌpeer-efnvoer) leLee ‘Ìpe mkeer }e cespeeW os peslkee} (HeâÇWÛe-efnvoer) 2008 ceW øekeâeefMele. Deb«esÌpeer ceW keâkeefÙeef$eÙeeW kesâ Devlejje<š^erÙe ÛeÙeve ‘meskesve }erkme, keve Dee@šce’ (2011) keâe mecheeove efpemeceW øeefleefveefOe keâefkeleeW Meeefce}, 2012 ceW øeefleefveefOe keâefkeleeDeeW keâe ÛeÙeve ‘heÛeeme keâefkeleeW : veÙeer meoer kesâ ef}S ÛeÙeve’ Me=bKe}e ceW øekeâeefMele. HeâeGb[sMeve Dee@ke meeke&â jeFšme& Sb[ ef}šjsÛej kesâ cegKehe$e ‘efyeÙeeb[ yees[&me&’ keâe DeefleefLe mecheeove. keâvee[e ceW efjneFMe kesâ yeeo oes ke<e& keâe efyeÇšsve øekeeme. øeâebme, pece&veer, yesefupeÙece, ne@ueb[ Deewj ceOÙehetke& leLee Deøeâerkeâe kesâ osMeeW keâer Ùee$eeW efpeme oewjeve efkeMes<e kÙeeKÙeeve efoÙes. savita.singh6@gmail.com

efoJeeUer 2021

177

DeeceÛeer Ghe}yOe hegmlekesâ he@jeveesÙee - (keâefkelee) nsceble efokešs - `250/Yeiekeeve efš^he - (keâefkelee) cevÙee - `300/Depetvener yejbÛe keâener yeekeâer - (keâefkelee) efovekeâj cevekej - `250/Ùee ®ceceOÙes Dee}b keâer }eFHeâ meg™ nesleb - (keâefkelee) nsceble efokešs - `150/YeÇefce<šeÛee peenerjveecee (keâefkelee) meblees<e hekeej - `150/efPebieesefveÙee efPebieesvesÛÙee keâefkelee (Devegkeeo) - `150/lelehehe (keâefkelee) kepe&sMe meesUbkeâer - `200/kepe&sMe F&Mkej}e} mees}bkeâerÛÙee keâefkelee - `100/efj}es[s[ (efveke[keâ keâefkelee) - nsceble efokešs - `400/efyebye (keâefkelee) - mebpeerke Keeb[skeâj - `200/mceeÙe}erpe (keâefkelee) - mebpeerke Keeb[skeâj - `250/ÛeebieuÙee keâefkeleskejÛeer mš@ÛÙegšjer kee@efveËie (meceer#ee) - meefÛeve kesâlekeâj - `300/kneÙee meekejieeke (keâeobyejer) efovekeâj oeYee[s - `600/DeOeebleje}e }škeâ}suÙee DekelejCeele (keâefkelee) - FivesefMeDeme [eÙeme - `160/cenemeòesÛes heer[eoeve (keâefkelee) - cenWõ Yekejs - `150/-

heshejkee@} heefy}efMebie www.paperwall.in PayTm / PhonePe / Gpay to : Paperwall Publishing (9867351031) Also available on www.amazon.in

178

efoJeeUer 2021

heshejJee@ue heefyueefMebieÛeer hegmlekesâ

27-07-2021 13:21:32

We offer worldwide shipping www.paperwall.in Gpay to : Paperwall Publishing (9867351031) Also available on www.amazon.in