FRIDOM [ WEŹ I ZBUDUJ ]
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
SPIS TREŚCI
INFORMACJE PODSTAWOWE zamiast wstępu . . info podstawowe 1 info podstawowe 2
1. PROJEKT
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
rzut fundamentów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rzut parteru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rzut więźby dachowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rzut dachu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przekrój A-A . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przekrój B-B . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . konstrukcja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . detal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . elewacje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. PRZYGOTOWANIE
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4 5 5
8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
18
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
19 20 21 22 23
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
24
fundament . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . podłoga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . konstrukcja i komin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . izolacje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tynki i stolarka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
25 28 29 32 34 35
organizacja prac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . harmonogram prac . . . . . . . . . . . . . . . . . . przybliżone zestawienie materiałów i kosztów narzędzia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wybór miejsca i orientacja . . . . . . . . . . . . .
3. WYKONAWSTWO:
*
3
INFORMACJE DODATKOWE przydatne linki, adresy, kontakty opracowanie . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
37 38 39
INFORMACJE PODSTAWOWE
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
|
3
ZAMIAST WSTĘPU
klarowna IDEA KONKRETNA wiedza dostępne MATERIAŁY
LOKALNE działania
przyjaźni LUDZIE WSPÓLNA praca nowe UMIEJĘTNOŚCI BUDOWANIEwłasnymi rękoma ZDROWIE PROSTOTA OTWARTOŚĆ
nowe MOŻLIWOŚCI PROJEKT „ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
|
4
INFORMACJE PODSTAWOWE 1
Powierzchnia zabudowy:
25 m2 powierzchnia liczona po obrysie ścian zewnętrznych
Powierzchnia użytkowa:
17 m2 powierzchnia nie uwzględnia zagospodarowania poddasza
Licencja:
open source, licencja pozwala na swobodne, legalne i darmowe kopiowanie, wykorzystanie, dystrybucję i modyfikację projektu dla wszystkich :)
Zastosowanie praktyczne:
domek letni, domek do wynajęcia, pracownia, warsztat, sala ćwiczeń
Poziom trudności:
łatwy, uproszczony projekt przydatny także dla amatorów
Zakres projektu:
budynek bez instalacji, projekt dopuszcza dowolne poprowadzenie każdej instalacji
Autor projektu:
Prana House projekt wykonany zgodnie z najlepszą wiedzą przez doświadczonych projektantów oraz sprawdzony przez wykonawców
INFORMACJE PODSTAWOWE 2 Procedura budowy: zgłoszenie W zgłoszeniu w stosownym wydziale architektury należy określić rodzaj, zakres i sposób wykonywania robót budowlanych oraz termin ich rozpoczęcia. Do zgłoszenia należy dołączyć: • oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane • mapę zasadniczą/ewidencyjną z zaznaczoną lokalizacją • część opisowo - graficzną obrazującą zamierzenie. Urząd ma 30 dni na wniesienie zastrzeżeń. Jeśli tego nie zrobił - rozpoczęcie budowy jest legalne.
Artykuł 30 ust.1 ustawy - Prawo budowlane: zgłoszenia właściwemu organowi wymaga budowa wolno stojących, parterowych budynków gospodarczych (…) o powierzchni zabudowy do 25m2, przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500m2 powierzchni działki.
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
|
5
Technologia: strawbale
KONSTRUKCJA STRAWBALE LEKKA PODWÓJNA zalety: • • • •
możliwość prefabrykacji elementów łatwość prowadzenia instalacji proste wypełnianie kostkami słomy przyjazna dla amatorów i hobbystów
wnętrze: tynk gliniany opcjonalnie na macie trzcinowej ukośne deskowanie okna i drzwi w skrzynkach mocowanych do słupów elewacja drewniana lub wapienna podwalina podwójna lub ciągła OSB skompresowana słomalekka konstrukcja lekka podwójna
KONTEKST: MASA TERMALNA BUDYNKU I PASYWNE OGRZEWANIE SOLARNE Energia słoneczna wnikająca do budynku jest w części natychmiast używana do ogrzewania, a w pozostałej części powinna być gromadzona do późniejszego użycia. Wynika to z faktu, iż energia słoneczna nie zawsze jest emitowana wtedy, gdy istnieje zapotrzebowanie na ogrzewanie. W budynku strawbale może być ona groPOWOLNE ODDAWANIE CIEPŁA
madzona właśnie w masie termalnej, która zwykle przybiera postać masywnych podłóg i/lub ścian wewnętrznych wystawionych na bezpośrednie oddziaływanie promieni słonecznych i ciemnym zabarwieniu zwiększającym absorpcję. Zastosowanie masy termalnej zapobiega także przegrzaniu budynku latem poprzez pochłanianie nadmiernej ilości energii słonecznej. Efektywność masy termalnej jest
MASA TERMALNA
uzależniona od grubości, powierzchni i właściwości termalnych zastosowanego materiału. Z materiałów o wysokiej pojemności cieplnej i dobrym przewodzeniu termicznym, najbardziej naturalnym jest glina. W naszym klimacie optymalnym rozwiązaniem jest dobrze zaizolowany termicznie budynek z dużą masą termalną wewnątrz, czyli budynek strawbale.
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
|
6
Możliwości własnej aranżacji: duże Projekt posiada duże możliwości adaptacji i aranżacji wedle indywidualnych potrzeb. Położenie okien i drzwi można modyfikować zgodnie z rozstawem słupów. Zastosowanie okiennic, szalowanie elewacji, wydłużenie okapów to niektóre ze sposobów na łatwą zmianę estetyki budynku.
WARIANT 1
WARIANT 2
WARIANT 3
WARIANT 4
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
|
7
1. PROJEKT
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
|
8
B
RZUT FUNDAMENTÓW SKALA 1:50
A
B 414 394
10
10
10
MF
10
60
40
10
10
9
9
8
8
7
7
MF
MF
616
5
636
516
6 536
6
5 -1,10
A
4
A
4
10
40
314
40
60
294
60
10
3
3 stopa fundamentowa 213
MF
46
55
60
67
2 40
2
1
10
10
1
10
252
394 414
66
10
B
B
A
95
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
|
9
B
RZUT PARTERU SKALA 1:50 A
B
4
73
73
154
4
73
190
154
73
398 390 98 90
D1
4
90
210
10
66
128
66
46
4
10
MZ
50
9
50
9
150
76
hp 60
60
7
150
MZ
76
hp 60
60
6 +- 0,0
528
150
76 620 620
60
hp 60
O1
620 620 76 60
16
6
O1
76 60
16
7
O1
8 76 60
8
5
5
A
76
76
MZ
4
4 46
280
76
306
76
46
A
76
3 76
3
MZ
hp 60
40 4
150
1
60
4
1
2
46
40
2
O1
169 78
4
78
60 78 398
169 78
78
4
B
A
B
B
A
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 10
B
RZUT WIEŹBY DACHOWEJ SKALA 1:50
A
B
A
B
398 390
4
4 66
10
4
66
4
10
50
9 50
9
76
8 76
8
76
7 76
7
76
620
6 620 76
6
76
3 76
3
hp 310
60
1
60
4
40
2
40
2 1
A
78
4 76
4
4
O1
ZESTAWIENIE DREWNA KONSTRUKCYJNEGO
169
60 398
169
A
B
B
A
74
5 76
5
SYMBOL I NAZWA S1 słup S2 słup S3 słup O1 oczep O2 oczep P1 podwalina P2 podwalina P3 podwalina P4 podwalina K1 krokwie BS belki stropowe
WYMIAR 4 x 14 x 234 4 x 14 x 260 4 x 14 x 270 10 x 14 x 616 4 x 12 x 327 6 x 14 x 616 6 x 14 x 394 6 x 14 x 342 6 x 14 x 564 6 x 16 x 325 6 x 14 x 394
ILOŚĆ 28 20 16 4 4 2 2 2 2 16 8
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 11
B
RZUT DACHU SKALA 1:50
A 470 390
10
15
40
15
40
10
7
7
6
6 642
8
612
8
642
9
612
9
5
4
4
3
3
2
2
1
1
15
5
15
40
390 470
A
A
40
B
B
A
B
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 12
PRZEKRÓJ A-A SKALA 1:50
+4,80
MZ MZ
4 33
16
4
10
14
+ 2,40
MZ
0,0
MZ
0,0
-0,37
MF
-0,40
MF -1,20 -1,40
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 13
PRZEKRÓJ B-B SKALA 1:50
+4,80
+ 2,40
0,0
0,0
-0,37
-0,40
MF
MF -1,20 -1,40
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 14
KONSTRUKCJA
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 15
DETAL
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 16
ELEWACJE
ELEWACJA ZACHODNIA
ELEWACJA PÓŁNOCNA
ELEWACJA WSCHODNIA
ELEWACJA POŁUDNIOWA
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 17
2. PRZYGOTOWANIE
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 18
ORGANIZACJA PRAC
ETAPY
OPTYMALNY TERMIN
UWAGI
FUNDAMENT I PODŁOGA
koniec czerwca
prace mogą być wykonane wcześniej czas wiązania betonu min. 7 dni
KONSTRUKCJA
początek lipca
DACH
środek lipca
możliwość kontynuowania prac pod tymczasowym zadaszenie z papy, wcześniej zarezerwować ekipę dekarską
IZOLACJA
koniec lipca
ograniczeniem jest dostępność surowca; słomę można przechowywać z poprzedniego sezonu lub wtórnie przekompresować np. z okrągłych bali
TYNKI I STOLARKA
początek sierpnia
opóźnione tynkowanie wiąże się z niebezpieczeństwem wystąpienia korozji biologicznej tynku i potrzebą sztucznego dosuszania zaleca się nanoszenie tynków zewnętrznych w chłodniejsze dni, przy zachmurzeniu, opadach
Wyznaczanie w terenie obszarów spełniających odpowiednie funkcje: 1. obszar ścisłej budowy 2. obszary robocze poza ścisłą budową: a) obszar dołowania wapna b) obszar przygotowywania mieszanek betonowych i tynkarskich c) obszar prefabrykacji elementów 3. obszar składowania materiałów: a) zabezpieczone przed wilgocią: • kostki słomiane, drewno konstrukcyjne, płyty • workowane wapno, glina • elementy uzupełniające, elementy wyposażenia b) materiały sypkie, żwir, piaski 4. obszar socjalny
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 19
HARMONOGRAM PRAC ETAPY:
TERMIN:
CZERWIEC 3 tydz.
LIPIEC 1 tydz.
2 tydz.
3 tydz.
4 tydz.
SIERPIEŃ 1 tydz. 2 tydz.
FUNDAMENT 1. Niwelacja i usunięcie humusu 2. Tyczenie budynku 3. Wykop pod fundament 4. Stopa fundamentowa 5. Ława fundamentowa 6. Przygotowanie zbrojenia 7. Szalunek pod wieniec 8. Wylewanie wieńca 9. Izolacja pionowa i pozioma fundamentu
PODŁOGA 1. Podsypka 2. Izolacja przeciwwilgociowa 3. Izolacja termiczna 4. Wylewka betonowa
KONSTRUKCJA I KOMIN 1. Murowanie komina 2. Podwalina 3. Słupy 4. Oczepy 5. Krokwie 6. Belki stropowe 7. Elementy dodatkowe – skrzynki na stolarkę, drewniany stelaż ścian szczytowych
DACH 1. Deskowanie 2. Papa 3. Kontrłaty i łaty 4. Pokrycie dachu i obróbki blacharskie 5. Izolacja termiczna i folia przeciwilgociowa 6. Podbitka drewniana
IZOLACJA 1. Izolacja przeciwogniowa komina 2. Wypełnienie ścian kostkami słomy z kompresją 3. Wypełnienie ścian szczytowych luźną słomą 4. Strzyżenie kostek słomy i wyrównywanie 5. Ukośne deskowanie wewnętrzne
TYNKI I STOLARKA 1. Podkład z mat trzcinowych 2. Obrzutka gliniana 3. Zasadnicza warstwa tynku 4. Montaż stolarki i parapetów 5. Tynk wykończeniowy „ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 20
PRZYBLIŻONE ZESTAWIENIE MATERIAŁÓW I KOSZTÓW
MATERIAŁ
JEDNOSTKA
ILOŚĆ
CENA JEDN. (zł)
beton
m3
5
300
1500
żwir gruby
m3
8
60
480
zbrojenie
kg
100
3
300
papa
m2
40
8
320
worki
szt
250
0,6
150
folia
m2
100
0,4
40
styropian
m3
1,7
140
238
KOSZT
żwir drobny
t
5
45
225
piasek
t
12
40
480
drewno konstrukcyjne
m3
4
800
3200
drewno pozostałe
m3
4
600
2400 1400
komin systemowy
szt
1
1400
rolka
2
40
sklejka 10mm
m2
10
42
420
pokrycie dachu wiórem
m2
38
80
3040
podbitka drewniana
m2
35
42
1470
wapno workowane
szt
20
12
240
glina mielona
szt
23,5
20
470
słoma kostkowana
szt
160
3
480
okna 565x1435
szt
4
600
2400
okno 565x535
szt
1
400
400
drzwi
szt
1
900
900
parapety
szt
4
55
220
wełna drzewna 12mm
m2
35
45
1575
wełna skalna niepalna
m2
5
23
115
mata trzcinowa
m2
115
5
575
łączniki ciesielskie
szt
120
2,5
300
wkręty
kg
6
16
96
gwoździe
kg
15
6
90
lepik na zimno 10kg
szt
1
50
50
impregnat do drewna 5l
szt
1
70
70
bednarka
mb
35
3
105
pianka montażowa
szt
4
20
80
siatka leduchowskiego
KOSZT CAŁKOWITY:
80
23 909 zł
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 21
NARZĘDZIA
Zestaw minimum
ELEKTRONARZĘDZIA I NARZĘDZIA SPALINOWE: • • • • • • • • •
Pilarka tarczowa Piła łańcuchowa elektryczna Wkrętarka akumulatorowa Wiertarka Szlifierka kątowa Mieszarka ręczna Betoniarka Nożyce spalinowe do żywopłotu Zagęszczarka spalinowa
NARZĘDZIA RĘCZNE: • • • • • • • • •
Piła do drewna Siekiera ciesielska Młotek ciesielski Łapka do gwoździ Szpadel, szufla Taczka budowlana Poziomica krótka Łata pomiarowa długa Narzędzia tynkarskie
INNE: • • • • • • • • • •
Przedłużacze bębnowe i sznurowe Taśma miernicza Miara zwijana Wiadra, kastry Ołówki stolarskie Kozły murarskie/podesty robocze Rusztowanie warszawskie Kątownik dekarski Nóż budowlany Zszywacz budowlany
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 22
WYBÓR MIEJSCA I ORIENTACJA
orientacja i usytuowanie powinny uwzględniać dobowe nasłonecznienie oraz przeważający kierunek wiatru i opadów
zagrożenie przyśpieszoną korozją biologiczną pokrycia dachowego
zagrożenie ekspancją korzeni drzew
zagrożenie wynikające z usytuowania w niskim terenie i zbierającej się wody
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 23
3. WYKONANIE
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 24
FUNDAMENT
ETAP:
NIWELACJA, ŁAWY DRUTOWE, WYKOP
CEL:
Wytyczenie
CZAS:
1 dzień, przy użyciu koparki
WYKONANIE: 1. Zniweluj teren, usuń warstwę humusu, ubij. 2. Wbij paliki w odległości min. 50 cm od przyszłego wykopu i przybij do nich wypoziomowane deski, których górna krawędź powinna być na wysokości ok. 40 cm. 3. Do desek zamocuj drut wiązałkowy i mocno go napnij. Drut wyznacza przyszłe zewnętrzne krawędzie wieńca, tworzy więc pole o kształcie prostokąta i wymiarach 616 na 394 cm. Prostokąt tworzą równe odległości i równe przekątne między miejscami przecięcia się drutu. 4. Oznacz np. wapnem miejsce wykopu. Zwiń tymczasowo ławy drutowe. 5. Wykopy prowadź ręcznie lub mechanicznie. Dno wykopu wypoziomuj.
wypoziomowane deski
min.
ława drutowa wyznaczająca poziom i zewnętrzne krawędzie przyszłego wieńca
50 cm
zniwelowany teren bez humusu, wyrównany i ubity zarys przyszłego wykopu
40 cm
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 25
FUNDAMENT
ETAP:
STOPA, ŁAWA i WIENIEC FUNDAMENTU
CEL:
Osadzenie
CZAS:
5 dni
WYKONANIE: 1. Dno wykopu wysyp luźnym żwirem do grubości ok. 20 cm i następnie ubij. 2. Ułóż worki ze żwirem, kolejne warstwy przesuwając względem siebie, wykop stopniowo zasypuj. 3. Miejsce wytyczone pod komin wymuruj z bloczków betonowych lub wylej z betonu. 4. Zamontuj ławy drutowe i zaszaluj przyszły wieniec. 5. Wylej warstwę chudego, rzadkiego betonu o małej zawartości cementu. Tworzy warstwę pośrednią i zapobiega mieszaniu się „właściwego” betonu z podłożem, dzięki czemu jest on mocniejszy. 6. Wykonaj zbrojenie z 4 prętów stalowych o średnicy 12 mm, połączonych miękkim drutem wiązałkowym ze strzemionami z prętów o średnicy 6 mm. Panele zbrojenia podwieś w szalunku i połącz na zakład. 7. Przed betonowaniem deskowanie polej wodą. Wlany beton zagęść przez nakłuwanie szpadlem i ostukiwanie szalunku. Powierzchnię wyrównaj. 8. Beton zabezpiecz przed szybkim wyschnięciem.
wieniec fundamentowy ze zbrojeniem - 40 cm warstwa chudego betonu - 5 cm worki ze żwirem - 80 cm podsypka z grubego żwiru - 20 cm
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 26
FUNDAMENT
ETAP :
IZOLACJA FUNDAMENTU
EXTRA:
MIESZANKI BETONOWE, FUNDAMENTY ALTERNATYWNE
Hydroizolacja fundamentu. Pozioma – dwie warstwy papy na lepiku układane z zakładem na wieńcu przed montażem konstrukcji. Pionowa – opcjonalnie, gruba folia budowlana lub kubełkowa układana na ścianie fundamentowej od strony gruntu przed zasypywaniem fundamentu. Warstwa lepiku bitumicznego na ścianach wieńca.
Mieszanki betonowe: chudy beton SKŁADNIKI
na 1 m3
na worek cementu 25 kg
cement
160 kg
25 kg (19 l)
piasek
2200 kg
344 kg (211 l)
woda
75 l
11 l
Mieszanki betonowe: beton C12/15 (B15) SKŁADNIKI
na 1 m3
na betoniarkę pojemności 200 l
na worek cementu 25 kg
cement
275 kg
44 kg (34 l)
25 kg (19 l)
piasek
590 kg
94 kg (59 l)
54 kg (34 l)
woda
165 l
26 l
15 l
Piaski i żwiry stanowią ok. 70-80% całkowitej objętości betonu Należy stosować kruszywo o zróżnicowanych frakcjach, czyli różnej wielkości ziaren. Najczęściej używa się kruszywo drobne – piasek, i grube – żwir. Piasek powinien stanowić ponad 30% masy całego kruszywa. Do wykonania betonu o wysokiej wytrzymałości lepiej jest stosować kruszywa łamane. Gęstość nasypowa cementu – 1,3kg/l, w10-litrowym wiadrze mieści się13 kg. Gęstość nasypowa piasku – 1,63kg/l, w 10-litrowym wiadrze mieści się 16,3 kg piasku.
FUNDAMENT - ALTERNATYWY:
fundament z kamienia warstwa przepuszczalnego żwiru perforowana rura drenarska
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 27
PODŁOGA
ETAP:
PODSYPKA, IZOLACJA I WYLEWKA
CEL:
Pewny grunt pod nogami
CZAS:
3 dni
WYKONANIE:
1. Wysyp piasek na ubity grunt rodzimy, na grubość ok. 20 cm. Wyrównaj i ubij. 2. Na podsypkę wylej chudy beton, czekaj aż stężeje. 3. Połóż hydroizolację z grubej folii, krańce wywiń na brzegi wieńca, aż do papy na wieńcu. 4. Ułóż termoizolację z dwóch warstw styropianu. Drugą warstwę przesuń względem pierwszej dla uniknięcia mostków termicznych. 5. Styropian pokryj folią, która zabezpieczy izolację przed wnikaniem w nią betonu. 6. Można robić wylewkę. Przygotuj bardzo „suchą” mieszankę, czyli z minimalną ilością wody. Wylewkę możesz dodatkowo wzmocnić przez zatopienie w niej zbrojenia posadzkowego z cienkiego drutu. 7. Wylewkę poprowadź na prowadnicach np. ze stalowych, prostych rur, które wypoziomuj na plackach betonu. Prowadnice wyznaczają pola, które stopniowo zalewaj betonem i wyrównuj odpowiednio długą łatą. 8. Następnego dnia usuń prowadnice, a miejsca po nich wypełnij betonem. 9. Nie pozwól by posadzka zbyt szybko wyschła. 10. Prawda że proste!
wylewka betonowa - 6 cm hydroizolacja styropian podłogowy - 2 x 5cm hydroizolacja chudy beton - 5 cm podsypka piaskowa - 20 cm
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 28
KONSTRUKCJA I KOMIN
ETAP:
PODWALINA I KOMIN
CEL:
Ciepła atmosfera na solidnych podstawach
CZAS:
1 dzień plus domurowywanie
WYKONANIE:
1. Przygotuj podwaliny o długościach: 616, 394, 564 i 342 cm. Każda długość występuje dwukrotnie. Rozłóż je „na sucho” na wieńcu. 2. Odznacz miejsca na wycięcia na poszczególnych krańcach podwalin do połączenia narożnego. Wytnij zbędne elementy. 3. Rozłóż podwaliny ponownie, sprawdź czy wszędzie trzymają wymiar przyszłej ściany 40 cm, oraz czy są wypoziomowane. Zbij naroża gwoździami. 4. Odznacz ołówkiem miejsca pod mocowanie słupów i wymurowanie komina. 5. Zaznacz miejsca wierceń pod mocowanie śrub kotwiących. Rozmieść je na każdej nitce podwaliny co ok. 1,5m. Uważaj by nie wypadały one obok słupów ani pod kominem. min. 50 cm 6. Wywierć otwór w drewnie podwaliny, a następnie w betonie. Włóż i dokręć śruby kotwiące. 7. Teraz możesz wyciąć niepotrzebny kawałek podwaliny wypadający pod kominem. 8. Murowanie komina systemowego: Komin systemowy składa się z części ceramicznej mocowanej na kit kwasoodporny, która owinięta jest niepalną izolacją termiczną, a całość umieszczona jest w pustakach murowanych na zaprawę. Wszystkie elementy komina, łącznie z kształtkami odpływu kondensatu, drzwiczkami czyszczaka, podłączeniem paleniska i czapką kominową są dostępne w zestawach, razem z dokładną instrukcją montażu przygotowaną przez producenta. Murowanie komina, ze względu na jego ciężar, najlepiej rozłożyć na trzy etapy.
40 cm
narożne łączenie podwaliny miejsca kotwienia podwaliny do fundamentu zaznaczone miejsca montażu słupów pustak startowy komina
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 29
KONSTRUKCJA I KOMIN
ETAP:
SŁUPY I OCZEPY
CEL:
Wkręcenie
CZAS:
2 dni
WYKONANIE:
1. Przygotuj słupy o długościach 234, 260 i 270 cm. Wcześniej możesz dokładnie odczytać położenie słupów konkretnych długości na projekcie i nanieść je na podwalinę. Pamiętaj, że położenie słupa na projekcie dotyczy jego osi, więc musisz uwzględnić różnicę wynikającą z jego wymiaru. 2. Zacznij od słupów narożnych, które można częściowo skręcić ze sobą. Wypionuj je poziomicą i przykręć tymczasowo do podwaliny za pomocą ukośnych listew mocujących. 3. Zamontuj kolejne słupy. Pionuj je i przykręcaj do podwaliny kątownikami. Kątowniki stalowe przykręcaj po jednej, wybrane stronie słupów. 4. Wszystkie słupy dobrze unieruchom łącząc je ze sobą ukośnymi listwami. Pamiętaj o trzymaniu odległości między słupami w osi ściany, która wynosi 40 cm. 5. Na nitkach słupów dłuższej ściany budynku połóż oczepy. Upewnij się, czy opierają się na wszystkich słupach i czy trzymają poziom, także względem siebie. 6. Połącz oczepy ze słupami kątownikami. O ile to możliwe, w przypadku poszczególnych słupów uwzględnij położenie kątownika przy podwalinie i skręć go do oczepu po przeciwległej stronie.
40 cm
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 30
KONSTRUKCJA I KOMIN 4 ść 25 egło ca l oń i od o k kw d kro
3
ETAP:
KROKWIE
CEL:
Mistrzostwo w ciesielstwie 10
CZAS:
1 dzień
3
16
33
3 3
10
WYKONANIE:
14
14
1. Przygotuj pary krokwi na ziemi, wykonaj odpowiednie zacięcia na łączeniu w kalenicy. 4 ść 25 gło ca le oń i od o k kw d kro
14 zacięcia 12 na14 2. Aby wykonać w odpowiednich partiach krokwi oczep o głębokości 3 cm posłuż się schematem: 3 3
l oń i od o k kw d kro
4 ść 25 egło ca
10 3
16
3
10 16
33
3 3
10
3 3
10
33
14
14
14
14
14
12
14
14
12
14
3. Trzymając odległość połącz tymczasowo pary krokwi poprzeczną deską i zbij je gwoździami na łączeniu w kalenicy.
342 394 342 394
4. Wynieś gotowe pary krokwi na odpowiednie miejsca na oczepach, wypionuj i przybij gwoździami. 5. Unieruchom tymczasowo krokwie łącząc je ze sobą deskami od strony poddasza. 342
6. Połącz krokwie ukośnie bednarką po stronie zewnętrznej.
394
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 31
DACH
ETAP:
DESKOWANIE, PAPA, ŁATOWANIE I POKRYCIE
CEL:
Poszerzona perspektywa
CZAS:
2 dni + praca dekarzy
WYKONANIE:
1. Deskowanie pełne dachu wykonaj od dolnych krawędzi krokwi ku kalenicy. W miarę posuwania się ku górze nabijaj na dach tymczasowe, poziome stopnie. 2. Jedną linię deskowania wykonuj z pary desek o jednakowej szerokości. O ile to możliwe, łączenia pary desek wykonuj na różnych krokwiach. 3. Długość desek dobieraj tak, by delikatnie przekraczały planowaną długość okapu. Zachowaj dystans między deskowaniem a kominem – ok. 2,5 cm. Gdy deskowanie jest gotowe, długość okapu odznacz ołówkiem i wyrównaj dach piłą tarczową. 4. Rozwiń papę posypką na zewnątrz na dolnej krawędzi dachu. Przymocuj papiakami górną krawędź papy, która następnie zostanie zakryta zakładem kolejnej warstwy, itd. 5. Nabij kontrłaty po linii krokwi. Teraz możesz obserwować dekarzy przy pracy. Dekarze często przybijają łaty pod swoje pokrycie, oraz wykonują obróbki blacharskie komina.
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 32
DACH
ETAP:
IZOLACJA DACHU I PODBITKA
CEL:
Przytulne poddasze
CZAS:
2 dni
WYKONANIE:
1. Wykonaj podłogę tymczasową na poddaszu. Docinaj wełnę drzewną w odpowiednie pola między krokwiami, z uwzględnieniem kilkucentymetrowego zapasu. 2. Wełnę wkładaj „na ścisk” z zachowaniem odstępu od deskowania. Do krokwi przybijaj papiaki, rozciągnij między nimi sznurek – wełna nie będzie się wysuwać. Wypełnij szczelnie tym sposobem wszystkie pola. 3. Przy kominie wykorzystaj specjalną wełnę skalną o podwyższonej temperaturze topnienia. 4. Całość izolacji oddziel szczelnie folią. Przybij ją zszywkami do krokwi, łączenia sklej taśmą. 5. Przygotuj podbitkę np. z desek pióro – wpust. Pary desek dotnij na odpowiednią długość i wyrównaj do kąta prostego miejsce ich połączenia. Zamontuj do krokwi na wkręty. 6. Teraz możesz zamontować pozostałą część drewnianego stelażu pod wypełnienie szczytów domu luźną słomą.
Izolacja termiczna dachu
folia
stelaż drewniany ściany szczytowej
podbitka drewniana
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 33
IZOLACJE
ETAP:
IZOLACJA ZE SŁOMY I DESKOWANIE WEWNĘTRZNE
CEL:
Rosnące mury
CZAS:
6 dni
WYKONANIE:
1. Na szczelinie między podwalinami rozłóż i przymocuj zszywkami siatkę o drobnych oczkach, np. siatkę Leduchowskiego. Pomiędzy podwaliną i pierwszą warstwą kostek wysyp warstwę sproszkowanego wapna. 2. Możesz zacząć układać kostki „na ścisk”. Szczelinę między nitkami słupów wypełniaj szczelnie luźną słomą. Ułóż dwie warstwy kostek po obwodzie budynku. 3. Wokół czterech słupów obok komina rozciągnij i przymocuj siatkę stalową. Komin otocz bezpośrednio niepalną wełną skalną, resztę przestrzeni wypełnij szczelnie luźną słomą. 4. Każde dwie warstwy kostek dodatkowo kompresuj poziomo i stabilizuj między nitkami poszczególnych słupów za pomocą poziomego elementu drewnianego. 5. Szczyty na poddaszu wypełniaj stopniowo luźną słomą, w miarę dobudowywania drewnianego szalunku. 6. Przytnij kostki słomy na ścianach głównych zarówno od wewnątrz jak i od zewnątrz do powierzchni wyznaczonej przez słupy - do grubości równej 40 cm. 7. Wykonaj staranne, ukośne deskowanie wewnętrzne.
deskowanie poziome kompresowanie słomy przystrzyżone kostki słomy
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 34
TYNKI I STOLARKA
ETAP:
MATY TRZCINOWE I OBRZUTKA
CEL:
Jeziorny
CZAS:
2 dni
WYKONANIE:
1. Na zewnątrz do widocznych powierzchni słupów dobrze przymocuj matę trzcinową. Jeśli jest taka potrzeba pomóż sobie drutem wiązałkowym. Odeskowane szczyty i wnętrze również pokryj matami. Szczeliny między deskowaniem ścian wewnętrznych wypełnij uprzednio luźną słomą maczaną w obrzutce glinianej. Maty montuj trzcinami w poziomie. Usuń wystające druty. 2. Nanieś ręcznie obrzutkę glinianą. Prawidłowa obrzutka ma półpłynną konsystencję i dużą zawartość iłów – do 50%, dzięki czemu dobrze się rozprowadza i dobrze przylega do podłoża.
obrzutka gliniana
mata trzcinowa podtynkowa
Kwestia tynków zewnętrznych. Wybór tynków wewnętrznych nie sprawia problemu. Kwestia elewacji może być już problematyczna. Glina to wspaniały, przyjazny materiał, niestety nie jest zbyt odporna na niekorzystne warunki atmosferyczne. Tradycyjny tynk wapienny tworzy zdrową i odporną elewację, niestety praca przy nim wymaga trochę wprawy. Trzeba pamiętać, że tynk wapienny słabo łączy się bezpośrednio z tynkiem glinianym i powinniśmy konsekwentnie stosować jeden rodzaj tynku na jednej powierzchni.
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 35
TYNKI I STOLARKA
ETAP:
TYNKI POZOSTAŁE I STOLARKA
CEL:
Zasadniczy
CZAS:
6 - 8 dni
WYKONANIE:
1. Wewnętrzną warstwę zasadniczą tynku glinianego można nanosić ręcznie, lub tradycyjnie kielnią. Można mu nadać fakturę gładką, wyprowadzać na prowadnicach podtynkowych, lub fakturę odręczną, rustykalną. 2. Wapienny tynk zewnętrzny nanosimy w dwóch warstwach. Drugą warstwę nanosimy gdy pierwsza wyschnie, ale nie jest jeszcze zupełnie twarda. Przepis na tynki SPOIWO GLINA MIELONA /CIASTO WAPIENNE
KRUSZYWO
DODATKI
gliniany zasadniczy
20 %
różne frakcje
zbrojenie organiczne
gliniany wykończeniowy
15 %
mniejsze frakcje = gładsza powierzchnia
ozdobne, wzmacniające
wapienny warstwa I
33%
różne frakcje z przewagą żwiru
25 %
różne frakcje z przewagą piasku
TYNKI
wapienny warstwa II
ochronne powłoki malarskie
3. Przykręć blachy do ramiaków okien i drzwi. Włóż stolarkę w otwory, wypionuj i przykręć do konstrukcji. Szczeliny wypełnij pianką montażową. Usuń nadmiar pianki. 4. Parapety najpierw zamontuje „na sucho”, na drewnianych klinach, z lekkim spadkiem do wnętrza. Ewentualnie podkuj ościeża. 5. Parapety montuj na klej lub piankę odpowiednią dla rodzaju materiału, z którego parapet jest wykonany. Szczelinę przy oknie uszczelnij silikonem. Większe ubytki przy ościeżach wypełnij zasadniczym tynkiem glinianym. 6. Tynk wykończeniowy nanoś pacą do grubości ok. 5 mm na całą powierzchnię i wyrównuj. Po wstępnym przeschnięciu zacieraj wilgotną gąbką. 7. Po całkowitym wyschnięciu tynku omieć powierzchnię suchą szczotką w celu usunięcia luźnych ziaren piasku.
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 36
* INFORMACJE DODATKOWE
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 37
*
PRZYDATNE LINKI
•
strawbale.pl
•
cochabitat.net
•
biohabitat.pl
•
pranahouse.pl
„ZIELONE ZAWODY- szansą dla osób odchodzących z rolnictwa” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
pranahouse.pl
| 38
OPRACOWANIE: MARIA SZULC PIOTR PASZKO 2014