Kinderdijk Werelderfgoed 2019 by Kontakt Mediapartners

OPENING

7 september 1.

Deze special is een uitgave van Kontakt Mediapartners

Trotse samenwerking Om ons UNESCO Werelderfgoed te kunnen bewaren voor volgende generaties zijn wij officieel sponsor van Kinderdijk. Samen combineren wij de kernwaarden kwaliteit, authenticiteit, duurzaamheid en natuur. luxaflex.nl

INHOUDSOPGAVE

Interview Cees van der Vlist en Wout de Jong Eric Luiten: ‘Wat ik aantrof kon écht niet.’ Kinderdijk: uniek in de wereld Architecten Dorus Meurs en Michael Daane Bolier Hans Slob: afscheid van ‘zijn’ Molenhoek Sponsoren bedankt! Hoofdsponsors UNESCO Werelderfgoed Kinderdijk Vrijwilligers zijn onmisbaar Interview wethouders Arco Bikker en Arjan Kraijo Voorzitter vrijwilligersraad Hans Moerman Muzikale voorstelling MISSA en walking diner voor Kinderdijkers Hoofdaannemers aan het woord Programma Verlichtingsweek 2019 Molenaarsechtpaar Arie & Petra Hoek Ilco Claus: ‘Je moet veel geduld hebben.’

5 7 8 11 12 13 15 16 19 21 23 25 27 29 31

Colofon Dit is een eenmalige uitgave van Kontakt Mediapartners, gemaakt in opdracht van de Stichting Werelderfgoed Kinderdijk. Aan deze bijlage werkten mee: Lisanne Vermaas, Marijke Verhoef, Geurt Mouthaan en Jan-Dirk Verheij (redactie), Cees van der Wal en Lisette Haneveer (beiden fotografie). De coverfoto is gemaakt door Cees van der Wal. De vormgeving is verzorgd door de studio van Kontakt Mediapartners.

ALUMINIUM ALUMINIUM ALUMINIUM COMPOSIET COMPOSIET COMPOSIET PRODUCTEN PRODUCTEN PRODUCTEN

ALUMINIUM COMPOSIET PANELEN

ACP

ACP ACP

ALUMINIUM COMPOSIET PRODUCTEN B Be ew we e rr kk e en n P P rr o od du u cc tt ii e e M a Mo on n ttBewerken ag ge e Produc tie Montage Bouwen Bouwen Bouwenmet met metprofs profs profsdoe doe doejeje jemet met metproducten producten productenvoor voor voorprofs profs profs

Bewerken Bewerken Bewerken Onze bieOnze geavanceerde geavanceerde machines machines bieOnze geavanceerde machines bieden vele den Bewerken vele mogelijkheden mogelijkheden om om diverse diverse den vele mogelijkheden om diverse aluminium composiet producten te aluminium composiet producten te Onzetot geavanceerde machines bieden vele mogelijkheden aluminium composiet producten te bewerken een halffabrikaat. bewerken tot een halffabrikaat. bewerken tot een halffabrikaat. composiet producten te bewerken tot een halffabrikaat.

Productie Productie Productie Indien wij zelf in Indien gewenst gewenst kunnen kunnen wij Indien gewenst kunnen halffabrikawij zelf zelf in in onze eigen onzeProductie eigen productie productie de de halffabrikahalffabrikaonze eigen productie de ten verwerken tot eindproduct. Aften verwerken tot eindproduct. AfIndien gewenst kunnen wij zelf in onze eigen productie de ten verwerken eindproduct. Afhankelijk van de detottoepassing toepassing kunnen hankelijk van kunnen hankelijk van de toepassing kunnen wij de ophangtot eindproduct. van de toepassing kunnen wij wij eveneens eveneens de gewenste gewensteAfhankelijk ophangwij eveneens de gewenste ophangconstructie verzorgen. constructie verzorgen. ophangconstructie verzorgen. constructie verzorgen.

om diverse aluminium

halffabrikaten verwerken eveneens de gewenste

Montage Montage Montage Aluminium composiet producten zijn Aluminium composiet producten Montage Aluminium composiet producten zijn zijn eenvoudig eenvoudig te te monteren. monteren. Afhankelijk Afhankelijk eenvoudig te monteren. Afhankelijk van het toe te passen systeem kan Aluminium composiet producten zijn eenvoudig te monteren. Afhankelijk van het toe van het het toe toe te te passen passen systeem systeem kan kan van men kiezen voor een schroef-, lijmmen kiezen voor een schroef-, lijmte passen systeem kan men kiezen voor een schroef-, lijmof een ophangmontage. men voor een schroef-, lijmof eenkiezen ophangmontage. of of een een ophangmontage. ophangmontage.

Postbus 32, 2964 ZG Groot-Ammers Postbus 32, 2964 ZG Groot-Ammers Telefoon 0184 60 80 00 Postbus 32, Groot-Ammers Postbus 32, 2964 2964 ZG ZG Groot-Ammers Telefoon 0184 60 80 00 Telefoon 0184 60 80 00 Telefoon 0184 60 80 00 E-mail info@3acp.nl E-mail info@3acp.nl E-mail E-mail info@3acp.nl info@3acp.nl Internet www.3acp.nl Internet www.3acp.nl Internet Internet www.3acp.nl www.3acp.nl

3ACP b.v.

3ACP b.v. 3ACP 3ACP b.v. b.v.

• verwarming • dakbedekking • lood- en zinkwerk • luchtbehandeling • loodgieterswerk • air-conditioning • regeltechniek • zonnepanelen • ventilatie • sanitair • service en onderhoud

Bezoekerscentrum is opgeleverd! Het project voorzien van gasloze & duurzame installaties maken dit pand voor de toekomst bestendig. Wij zijn trots op het eind resultaat van dit prachtige regionale project.

Wij zijn altijd op zoek naar montage/service en koelmonteurs voor onze mooie projecten! 4.

Ho l ga at ver de r!

• verwarming • dakbedekking • lood- en zinkwerk • luchtbehandeling

• regeltechniek • zonnepanelen • ventilatie • sanitair

Veenweideweg 9, Nieuw lekkerland (0184) 683 300 • www.holbv.nl

Bouwen met profs doe je met producten voor profs

ALUMINIUM COMPOSIET PRODUCTEN ALUMINIUM ALUMINIUM COMPOSIET COMPOSIET PRODUCTEN PRODUCTEN

‘Vaststellen gebiedsvisie belangrijkste moment’

Cees van der Vlist:

“Na de ondertekening van de gebiedsvisie heb ik nooit meer getwijfeld of het goed zou komen.”

Cees van der Vlist is sinds 2011 algemeen directeur van de Stichting Werelderfgoed Kinderdijk (SWEK). Hij trad aan op een dieptepunt: faillissement van de stichting dreigde. Vandaag staan de molens er prachtig bij en is er een mooi educatief aanbod voor bezoekers.

dieptepunten mee. Hét hoogtepunt was het moment waarop alle betroken overheden één visie ondertekenden, eind 2012. “De twaalf jaren daarvoor was er geen eensluidendheid bij de overheden”, herinnert Van der Vlist zich. “Na die ondertekening heb ik nooit meer getwijfeld of het goed zou komen.”

Acht jaar lang is de naam van de Nieuwpoortse ondernemer nu verbonden met de molens van Kinderdijk. Van der Vlist maakte hoogte- en

Keerpunt In die gebiedsvisie, waar onder andere de gemeenten en het waterschap zich achter

schaarden, stonden twee belangrijke besluiten: dat vervoer van bezoekers over water nodig is en dat het Bezoekerscentrum naast de parkeerplaats zou komen, grotendeels boven het water. Maar hét keerpunt voor het gebied plaatst Van der Vlist in 1997, al voor zijn aantreden. “Toen vroeg het waterschap de werelderfgoedstatus aan en kreeg die. Er is vervolgens een stichting opgericht die twee opdrachten kreeg: zorgen voor het onderhoud van de negentien molens plus het Wisboomgemaal en geven van educatie over het gebied.” Gesteund door een team van medewerkers en vrijwilligers, de directeur noemt die laatste groep onmisbaar voor Werelderfgoed Kinderdijk, begonnen Van der Vlist en commercieel directeur Johan Mellegers aan de uitvoering van het ondernemingsplan en de realisatie van het Bezoekerscentrum en entreezone voor groepen. Nu het Bezoekerscentrum zaterdag 7 september wordt geopend door Prinses Beatrix, blikt Van der Vlist verder vooruit. “De uitdaging zit vooral in goede samenwerking binnen de openbare ruimte. Molenlanden, Alblasserdam en Waterschap Rivierenland moeten kiezen. Wij zullen zo goed mogelijk dealen met de keuzes die zij maken.”

Raad van Toezicht lovend over totstandkoming Bezoekerscentrum

‘Keuze voor lokale aannemers is een gouden greep’ Het is altijd even spannend hoe het gaat lopen met een groot project zoals het nieuwe Bezoekerscentrum. Wout de Jong, voorzitter van de Raad van Toezicht van de SWEK, heeft niets dan lof voor de manier waarop de klus is geklaard. “Het liep vanaf het begin gelijk goed”, vertelt hij. “Het was een gouden greep om er lokale aannemers bij te betrekken.” De Jong is niet zuinig met zijn complimenten aan het adres van directie en bestuur. “Het is me opgevallen hoe goed het was voorbereid”, zegt hij. “Als Raad van Toezicht probeer je te onder-steunen en op het juiste moment de

goede vragen te stellen. Onze rol was uiteindelijk bescheiden omdat het gewoon heel goed liep. Het is bewonderenswaardig hoe dit project – in een soms moeilijke tijd – binnen het budget is gebleven. Daar verdient het bestuur absoluut complimenten voor.” Trots De keuze om vanaf het begin lokale aannemers betrokken te krijgen bij het bouwproject, is volgens De Jong een gouden greep geweest. “Kinderdijk is iets waar we met z’n allen trots op zijn. Niet alleen wij, maar ook de lokale bedrijven. Dat maakt dat iedereen heeft geprobeerd er een succes van te maken. Problemen waren er

natuurlijk ook, maar die worden dan met elkaar opgelost. Een volgende keer zouden we het zeker weer op deze manier doen.” Leefbaarheid De Raad van Toezicht is bijzonder verheugd dat de opening door Prinses Beatrix wordt verricht. Het is voor de SWEK de bevestiging van het grote maatschappelijke belang waarmee alle betrokkenen bezig zijn. De Jong: “De komende tijd gaan we aan de slag om het groeiende aantal toeristen op te kunnen vangen en de leefbaarheid in de omgeving te garanderen. Het werk is nog niet klaar, maar we hebben een mooie stap gezet.” 5.

Mourik feliciteert Werelderfgoed Kinderdijk! De nieuwe entreezone en het bezoekerscentrum zijn prachtig geworden. Wij zijn er trots op om meegebouwd te hebben aan dit unieke stukje Nederland.

Mijlweg 5 A | 4131 PJ Vianen | 0345-680575 info@hjmetaalbewerking.nl www.hjmetaalbewerking.nl

Denk je aan een nieuwe baan in de infrastructuur? Waar kijk je dan naar? Bij Mourik zeggen we: “Praat gewoon met de mensen die bij Mourik werken.” Je toekomstige collega’s staan voor je klaar! Ontmoet ze op www.werkenbijmourik.com. Mourik. Het betere werk.

laat particulieren, bedrijven en instellingen zorgeloos thuiskomen op hun nieuwe plek

Met onze voeten in de Nederlandse geschiedenis, voeren wij al 242 jaar, sinds acht generaties, wereldwijd kwaliteitsverhuizingen uit. Trots! Dat zijn wij op ons bedrijf, Alblasserdam en de prachtige molens in Kinderdijk. De historische molens

van de Alblasserwaard en De Haan: toonaangevende regionale reuzen waar ambacht & vakmanschap centraal staan. Investerend in groei, professionaliteit en de samenleving. Onze vakmensen helpen u graag.

Edisonweg 18 • 2952 AD Alblasserdam • +31 78 69 20 333 • info@dehaan.nl • www.dehaan.nl 6.

Voormalig rijksadviseur Landschap en Water Eric Luiten

‘Wat is het prachtig, een pareltje’

Zijn woorden in vakblad Blauwe Kamer openden vele ogen. ‘Vermomd’ als toerist bracht Eric Luiten in 2010 een bezoek aan UNESCO Werelderfgoed Kinderdijk. ‘Wat ik aantrof kon écht niet.’ Eric Luiten was toen adviseur ruimtelijke ordening van de provincie Zuid-Holland. “Ik kreeg van Blauwe Kamer, een vakblad voor landschapsarchitecten en stedenbouwkundigen, de vraag om langs enkele Nederlandse Werelderfgoederen te gaan. Om te beschrijven wat ik daar aantrof. Men wilde weten wat er verbeterd kon worden. Met Marieke Berkers en fotograaf Daniel Nicolas heb ik er zes bezocht.” Het trio koos ervoor om als toerist op pad te gaan, om een zo eerlijk mogelijk beeld te krijgen. “De eerste plek was Kinderdijk. Op een verschrikkelijk koude januariochtend. Toen viel ons direct op hoe klunzig, amateuristisch en houtje-touwtje het hier allemaal werd gepresenteerd. Wat ik aantrof kon écht niet. Ik kende de verhalen maar

was toch verbaasd. De glorie van de molens en boezems stond als een huis, maar de entree was buitengewoon knullig. Informatieborden van drie afzenders, het honk van de ijsclub dat dicht was en een soort dixi waarin je moest plassen. Vergeleken met de andere Werelderfgoederen spande Kinderdijk de kroon. Het stond in zo’n scherp contrast met de waarde en betekenis van deze plek als wereldmonument. Ik dacht: ”Ik schrijf het gewoon op. En dat het tijd wordt dat er iets aan gebeurt.” Transparant Luitens observaties worden opgepikt. Ook in Kinderdijk. De dan pas aangetreden directie van de Stichting Werelderfgoed Kinderdijk nodigt Luiten in 2013 uit voor een gesprek. Hij is dan inmiddels werkzaam als rijksadviseur Landschap en Water, tegenwoordig is hij hoogleraar Landschapsarchitectuur aan de TU Delft. “Wat is het prachtig”, zegt Luiten een kleine zeven jaar later, net voordat hij het nieuwe Bezoekerscentrum betreedt. “Een pareltje. Die bijna volledige

transparantie is erg mooi. Je kijkt er haast volledig doorheen. Het pand blokkeert niets. En dat dakterras… dat wordt zeker de plek waar de meeste foto’s worden genomen.” Kritiek Op het moderne ontwerp was de afgelopen jaren soms forse kritiek. Het werd soms zelfs afkeurend ‘aquarium’ genoemd. Eric Luiten, voorzitter van de jury die uiteindelijk uit 132 inzendingen het ontwerp van M& DB architecten koos, ziet dat juist als sterke punt. “Daardoor gaat het gebouw niet de concurrentie aan met de historische gebouwen en gemalen die hier al staan. Die moeten het Kinderdijkse verhaal vertellen. Het Bezoekerscentrum is ondergeschikt, al hoeft het ook niet uit te draaien op een camouflageoefening. Er mag best wat staan.” Over de weinig vleiende bijnaam zegt Luiten: “Als gebouwen een bijnaam krijgen worden ze uiteindelijk geliefd. Het is onderdeel van de toeeigening.”

Eric Luiten: “Wat ik in 2010 aantrof kon écht niet. De glorie van de molens en boezems stond als een huis, maar de entree was buitengewoon knullig.”

‘Keuze voor lokale aannemers een gouden greep’

Negentien molens: blikvangers in uniek systeem Wat maakt UNESCO Werelderfgoed Kinderdijk zo uniek? Voor wie er nog nooit op bezoek is geweest, hier een spoedcursusje Kinderdijk. ‘Kent u Kinderdijk?’ ‘Ja natuurlijk!’ ‘Bent u er wel eens geweest?’ ‘Euhh, nee..’ Het ontkennende antwoord van de local op de laatste vraag gaat vaak gepaard met een ietwat excuserende glimlach. Dagelijks wordt UNESCO Werelderfgoed Kinderdijk bezocht door toeristen vanuit alle uithoeken van de wereld. Tegelijkertijd zijn er genoeg Alblasserwaarders die de molens vanuit hun dakraam zowat kunnen aanraken, maar nog nooit een écht bezoek aan Kinderdijk hebben gebracht. Wat maakt Kinderdijk zo uniek? ‘Het netwerk van negentien windmolens in Kinderdijk-Elshout toont de indrukwekkende bijdrage die de Nederlanders hebben geleverd 8.

aan de technologie om water onder controle te houden,’ schrijft UNESCO. De United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization plaatste Kinderdijk-Elshout, zo luidt de officiële naam, in 1997 op de Werelderfgoedlijst. Daarmee wordt erkend dat het gebied behouden moet blijven voor komende generaties. Op de UNESCOlijst prijken de ruim 1.100 bijzonderste plekken op aarde. Het Koninkrijk der Neder-landen herbergt naast Kinderdijk nog negen werelderfgoederen. Twee bekende voorbeelden zijn de Waddenzee en de Amsterdamse grachtengordel. Het molencomplex telt negentien molens; zestien boezemmolens en drie poldermolens. De boezemmolens staan verdeeld over twee rijen van acht langs de Lage Boezem van de Overwaard en de Lage Boezem van de Nederwaard. De stenen Nederwaard-exemplaren zijn gebouwd in 1738, de rietgedekte Overwaard-

molens in 1740. Gezien vanaf de dijk aan de Lekzijde zijn beide rijen genummerd van 1 naar 8. Twee poldermolens staan op Nieuw-Lekkerlands grondgebied; de Lage Molen (1761) en Hoge Molen (1740). Poldermolen De Blokker is de enige op grondgebied van Alblasserdam. Die is een stuk ouder, bouwjaar 1630, en wijkt qua bouw flink af van de rest. Bewoond Eeuwen zorgden de molens ervoor dat de Alblasserwaard droge voeten hield. Kinderdijk is het laagste punt van de Alblasserwaard, waar naartoe het water dus vanzelf zijn weg vindt. In Kinderdijk gaat het overtollige water rivier de Lek in. De molens hebben tegenwoordig geen functie meer in het waterbeheer. Hun werk is overgenomen door moderne gemalen: het J.U. Smitgemaal en G.N. Kokgemaal. Indien nodig trekken die twee samen elke minuut maximaal 2,4

Een ENTREETICKET verschaft toegang tot de museummolens, de machinekamer in het historische Wisboomgemaal uit 1868 en het in maart 2019 geopende Hulpgemaal De Fabriek. Daarin wordt een 12 minuten durende introductiefilm van Kinderdijk afgespeeld. Door je ticket te koppelen in de GRATIS APP (Kinderdijk UNESCO Officieel) beluister je diverse audiotours. Online kost een ticket € 8,-, aan de kassa € 9,-. Nieuwsgierig? www.kinderdijk.nl.

miljoen liter water uit de Alblasserwaard. UNESCO benoemt niet alleen de molens, maar het gehele systeem. Gemalen, dijken, boezems, polders en monumentale panden: in Kinderdijk komt alles samen van de eeuwenoude strijd van de Nederlanders tegen het water. Veranderingen Ondanks dat ze hun meerdere hebben moeten erkennen in de gemalen met hun indrukwekkende schroeven, zijn de monumentale molens nog steeds maalvaardig. Van de negentien molens zijn er momenteel veertien bewoond. Sommige families wonen er al vele generaties. Toeristen reageren verbaasd dat er überhaupt in een molen kan worden gewoond. En ze denken dat ze in de maling worden genomen wanneer ze de verhalen horen van gezinnen met tien kinderen of meer. Ruim twee decennia nadat UNESCO de Alblasserwaardse parel ontdekte is er veel veranderd. De opening van het prachtige Bezoekerscentrum op 7 september is ‘slechts’

de volgende mijlpaal. De Werelderfgoed-status is één van de redenen van de groei van het toerisme. Het heeft van Kinderdijk nog meer een nationaal icoon gemaakt. Een trekpleister voor liefhebbers van cultureel erfgoed. Molen nummer 2 van de Nederwaard is al tientallen jaren opengesteld voor publiek. Miljoenen gasten hebben zich er vergaapt aan het in werking zijnde mechanisme, het schattige woonkamertje en de tientallen bijzondere foto’s aan de muren. Enkele jaren terug is de poldermolen uit 1630 voor het publiek geopend. In en bij Museummolen Blokweer stap je terug in de jaren ’50 van de vorige eeuw. Het erf is een plaatje, zeker in het voorjaar en zomer. Gezinnen die ons bezoeken moeten hier zeker naartoe! Voorjaar 2020 gaat Museummolen Overwaard open voor publiek. Het was de enige molen ter wereld die door de aanwezigheid van twee schepraderen het water twee kanten op kon malen. In de derde museummolen en de

ernaast gebouwde educatieschuur komt de techniek van de molen en het molenmakersambacht centraal te staan. Alleen gereserveerde groepen gaan er straks over het water naartoe. Over water gesproken: het is ook mogelijk om de monumenten vanaf een rondvaartboot aan je voorbij te zien glijden. De Hopper stopt bij alle bezoekpunten, De Cruiser neemt bezoekers tijdens een half uur durende tocht mee langs de Overwaard-molens. Beschermd Ook de Kinderdijkse natuur is uniek. De boezems zijn in 2010 door het Rijk aangewezen als beschermd natuurgebied (Natura 2000). Dat gebeurde vanwege de aanwezigheid van bijzondere vogelsoorten als de purperreiger en zwarte stern. Vrijwilligers van de Vogelwerkgroep Natuur- en Vogelwacht de Alblasserwaard brengen jaarlijks het vogelbestand in kaart. Natura 2000-gebieden zijn wettelijk beschermd tegen (al te grote) invloeden van buitenaf door bijvoorbeeld landbouw of industrie. 9.

Feliciteert

Stichting Werelderfgoed Kinderdijk met de opening van het nieuwe bezoekerscentrum

De professionele keuken hebben wij mogen realiseren en daar zijn we trots op! Op deze wijze draagt Moeleker bij aan een optimale beleving bij een bezoek aan dit uniek stuk Nederlandse geschiedenis.

ONDERZOEK - ENGINEERING - AANBESTEDEN EN UITVOEREN - MAATVOERING - BEHEER - PROJECTMANAGEMENT

Den Boer CCI is een constructief ingenieursbureau voor civiele-, waterbouwkundige en industriĂŤle constructies.

Met een compact team van gespecialiseerde professionals houden we ons dagelijks bezig met inspectie en onde rzoek, engineering, contracten en uitvoerin g, maatvoering en projectmanagement. Samen zorgen we voo r de beste oplossingen en adviezen voor onze klanten.

www.denboercci.nl

10.

0184 - 60 22 66

Buitenhaven 9

2965 AD Nieuwpoort

Eenvoud als sterkste punt Dan doen ze ook op zaterdag 7 september, met aan hun zijde hoog bezoek. “Na de opening mogen we Prinses Beatrix een rondleiding geven”, verklapt Daane Bolier. “Voor het eerst een ontmoeting met iemand van het koningshuis. Ja, dat is heel mooi.”

Daane Bolier: “Het is een bewuste keuze geweest om iets moderns te maken. Iets neer te zetten dat niet de toenadering zoekt tot de molens. Dit is een gebouw van het nu, dat moet het ook uitstralen. Anders wordt het nep.” Meurs: “Dit gebouw is ondergeschikt en moet helemaal niet willen aansluiten bij de molens. Het moet herkenbaar zijn als een hedendaagse toevoeging.” De eenvoud is volgens de architecten het sterkste punt. Daane Bolier: “Het is een compliment als iemand zegt: ‘dat ziet er simpel uit’. Want juist dat is harstikke moeilijk.”

Meurs en Daane Bolier, die samen het Haagse M& DB architecten runnen, doen hun verhaal op het houten platform dat om het gehele Bezoekerscentrum heen is gevouwen. Op de dag dat de aannemer de zaak oplevert voor de bouwvak. Meurs: “Voor ons zit het er op. Ik ben heel nieuwsgierig naar hoe het gebouw functioneert na de opening, als er een paar honderd man in rondlopen.”

Fraai M& DB ontwierp ook het ontvangstgebouw in de in maart geopende entreezone voor groepen. De twee vertellen dat ‘project Kinderdijk’ voor hen een intensieve klus was. Daane Bolier: “Het kostte flink wat energie. Meerdere gebouwen, een brug, het contact met bewoners.” Meurs: “En denk bijvoorbeeld ook aan alle veiligheidseisen die het water-

Uit 132 inzendingen werd het jonge architectenduo Dorus Meurs en Michael Daane Bolier uitgekozen om het Bezoekerscentrum te ontwerpen. Zichtbaar trots wandelen ze vijf jaar later door het prachtige onderkomen.

schap stelt aan een gebouw op zo’n plek.” In het Bezoekerscentrum, dat voor een belangrijk deel uit glas bestaat, is een ontvangstruimte waar entreetickets worden verkocht en een introductiefilm van Kinderdijk wordt vertoond. Verder herbergt de begane grond een souvenirshop en een horecagedeelte met fraai uitzicht op het molencomplex. In de kelder van het pand, dat deels in het water is gebouwd, zijn onder meer de keuken en toiletten gehuisvest. Het contrast met de inmiddels gesloopte voorganger De Molenhoek is levensgroot. Op het moment van het binnenslepen van de opdracht bestond M& DB architecten pas vier jaar. Veel andere inschrijvers konden een veel beter gevuld portfolio overleggen dan Meurs en Daane Bolier, die samen studeerden in Delft. “Deze opdracht betekende voor ons een enorme sprong”, vertelt Daane Bolier. “We streden tegen bureaus waarvoor dit zo ongeveer de kroon op hun werk moest worden. Wij begonnen ermee.”

‘Wij zijn trots op het nieuwe Bezoekerscentrum’

De architecten van het nieuwe Bezoekerscentrum: Dorus Meurs (rechts) en Michael Daane Bolier van M& DB architecten. 11.

Hans Slob: gezicht van De Molenhoek

‘Ik was twaalf toen ik hier begon met ijsjes’ Voor niemand zal de verhuizing naar het Bezoekerscentrum met zoveel gevoelens gepaard gaan als voor Hans Slob. Hij bracht vrijwel zijn hele werkzame leven door in de huidige souvenirshop De Molenhoek. “Mijn vader Jo kreeg als gemeentesecretaris van Nieuw-Lekkerland de vraag: ‘joh, kun je eens wat verzinnen daaro?’ Hij begon hier in de jaren ’60 op woensdag- en zaterdagmiddag met de verkoop van ijsjes, een bakje koffie, ansichtkaarten. Dat werd steeds verder uitgebreid. Ik was een jaar of twaalf toen ik hier begon met ijsjes verkopen. Je rolt erin, ik ging steeds meer overnemen van mijn ouders. Vroeger waren we in de wintermaanden dicht, dan deed ik soms wel ander werk. Bij een aannemer, als postbode.” De 58-jarige Nieuw-Lekkerlander vertelt het

DEN HAAN Bouwadvies & Tekenwerk

verhaal op het terras van souvenirshop De Molenhoek. Pal naast het nostalgische, knusse ijsclubgebouw uit 1928 wordt op dat moment de laatste hand gelegd aan het moderne, veel grotere Bezoekerscentrum. Nog voor de opening daarvan op zaterdag 7 september door Prinses Beatrix, viel De Molenhoek ten prooi aan de sloopkogel. Slob: “Voor ons als familie wel een bijzonder moment. Ik denk voor meer mensen uit Kinderdijk die het gebouwtje hun hele leven hier hebben zien staan.”

Hans Slob maakt het nieuwe Bezoekerscentrum net zo gezellig als De Molenhoek.

Slob: “Ja het is een hele verandering. Best een beetje spannend. De horeca en souvenirshop zijn gescheiden. Grootste voordeel is dat we veel meer ruimte krijgen. Het knusse is er dan misschien een beetje af. Ach, daar gaan we het ook vast gezellig maken.”

Onderwaard 2 5324 JV Ammerzoden T 073 - 760 1895 W w w w . D H B T . nl

„Wij maken uw bouwidee concreet, vanaf de eerste schetsen tot en met de oplevering“ Stichting Werelderfgoed Kinderdijk: Gefeliciteerd met de fantastische nieuwbouw van het bezoekerscentrum, het hulpgemaal, het ontvangstgebouw en de herinrichting van het terrein.

RONDVAARTEN

Wij zijn trots om meegewerkt te hebben aan de totstandkoming hiervan en danken: - Stichting Werelderfgoed Kinderdijk - Aannemersbedrijf P. van Leeuwen, Meerkerk - Arup, Amsterdam - M& DB architecten, Den Haag

TANDEMS & ELEKTRISCHE FIETSEN

12.

KINDERDIJK & ALBLASSERDAM

ZUIDERSTEK 22 CONTACT @ TOURISTINFO - ALBLASSERDAM . NL

Sponsoren bedankt!

PROFESSIONELE ORGANISATIE met persoonlijke aanpak

• accountancy • financiële administratie • salaris administratie • fiscale zaken

Cortgene 81, 2951 EB Alblasserdam, tel. 078-6990046, info@breemen.nl, www.breemen.nl

AANNEMERIJ • NIEUWLAND

BEVAZET ® BEDRIJFSKLEDING KAN NIET BESTAAT NIET

VAN GENT

E L E K T R O S E RVI C E B .V.

13.

• kantoren • bedrijfspanden • scholen • zorgcentra Energieweg 1 4231 DJ Meerkerk T 0183-352332 E info@pvanleeuwen.nl

14.

• woningen • appartementen • sportcomplexen

Hoofdsponsors UNESCO Werelderfgoed Kinderdijk:

‘Wij willen Kinderdijk behouden voor komende generaties’ Zeven bedrijven verbonden zich als hoofdsponsor aan UNESCO Werelderfgoed Kinderdijk om de metamorfose van de entreezone mogelijk te maken. ‘Nederlandse historie en hoge kwaliteit, dat hebben we gemeen.’ Zonder de inbreng van Mourik, Rabobank, Viking River Cruises, VHC Kreko groep, Van Oord, AkzoNobel en Zuivelfabriek De Graafstroom was onder meer de bouw van het nieuwe Bezoekerscentrum niet mogelijk geweest. “De Stichting Werelderfgoed Kinderdijk informeert de hele wereld over de mooie historie. Wij bieden innovatieve oplossingen zodat dit unieke stukje Werelderfgoed van Hollandse signatuur ook in de toekomst veilig toegankelijk kan blijven voor bezoekers”, zegt Monica de Vries van Mourik. De sponsorbijdrage van Mourik is vooral gericht op de verbetering van de logistiek in het molengebied. “Veel twijfel is er niet geweest toen de SWEK steun zocht voor de plannen om de entreezone en het Bezoekerscentrum van het cultureel

erfgoed aan te passen aan deze tijd”, verklaart Daniella de Haan van horecagroothandel Kreko. “Dat Prinses Beatrix de opening verricht, geeft eens temeer aan hoe trots we allemaal mogen zijn op hetgeen in Kinderdijk is gerealiseerd.”

de wei. Vanuit deze duurzaamheidsgedachte is het voor De Graafstroom belangrijk om ook haar omgeving te beschermen en het unieke karakter van het Groene Hart te behouden. Daarom zijn wij hoofdsponsor van Werelderfgoed Kinderdijk.”

Stavroula Mougiakos van Van Oord: “Het behoud van cultureel erfgoed is belangrijk voor ons Nederlandse familiebedrijf dat al meer dan 150 jaar ervaring heeft als internationale waterbouwer en bijdraagt aan de infrastructuur voor de wereld van morgen. Maritieme vindingrijkheid van het verleden, het heden en de toekomst komen samen in dit unieke partnerschap, waarin we samenwerken aan het behoud van ons Werelderfgoed voor de volgende generaties.”

“Door middel van ons sponsorschap kunnen educatieve middelen ontwikkeld en gerealiseerd worden. Hiermee dragen we bij aan het in stand houden van het bijzondere UNESCO Werelderfgoed Kinderdijk voor de volgende generaties”, aldus Martijn Spijk van de Rabobank. Vier regionale Rabobanken zijn samen hoofdsponsor.

Beschermen “Bij Zuivelfabriek De Graafstroom draait alles om kaas en hoe wij die op een zo verantwoord mogelijke manier kunnen maken”, zegt Elles de Vaal van het in Bleskensgraaf gevestigde bedrijf. “De Graafstroom ligt midden in het Groene Hart. Een uniek veenweidegebied, met oer-Hollandse vergezichten, karakteristieke molens en koeien in

Historie Annemarieke Hendriks-Venema van AkzoNobel: “Nederlandse historie en hoge kwaliteit, dat hebben we gemeen. Die historie gaat ongeveer even ver terug. Sikkens ontstond in 1792, de Kinderdijkse molens zijn iets ouder. Met onze producten, zoals kwaliteitslakken, vulmiddelen, grondverf, en ook kwasten en afplaktape helpen we de molens in goede conditie te houden. Op die manier dragen we graag bij aan het behouden van waardevol erfgoed.”

Bezoekers uit de hele wereld komen naar Kinderdijk, onder meer over het water met Viking River Cruises. 15.

ONS TEAM VRIJWILLIGERS neemt een sleutelpositie in binnen UNESCO Werelderfgoed Kinderdijk. RUIM 220 ENTHOUSIASTELINGEN, voornamelijk uit de regio, leveren een ONMISBARE BIJDRAGE. We zijn trots op onze vrijwilligmolenaars, gastheren- en vrouwen, gidsen, kassa- en winkelmedewerkers, schippers en klussers. En de trots is wederzijds!

‘Vrijwilligerswerk op Kinderdijk is

een zinvolle, leerzame

én gezellige invulling van mijn vrije tijd.’

Jolanda Trouwborst (Gids / Berkenwoude)

‘Gidsen bij

Kinderdijk voelt als een minivakantie.’

Josée Tolenaar (Gids / Berkenwoude)

‘Alle bezoekers

hebben hun eigen

verhaal en achtergrond,

waardoor je als gids iedere keer zelf ook wat leert.’ Daniel Borsje (Gids / Alblasserdam)

‘De leukste en

mooiste plek op aarde om als vrijwilliger te werken!’

Margriet van Gelder (Allround vrijwilliger / Papendrecht)

16.

‘Ik voel me

bevoorrecht om

‘Na mijn

onze molens aan de

pensionering

wereld te tonen en er

als docent Spaans

wat over te vertellen.’

kan ik nu mijn passie

Henny Ros (Schipper, gids / Nieuwpoort)

‘Elke keer weer

een topdag als mensen

vertrekken en zeggen: Thank

voor talen volledig kwijt.’ Coby Heijnsdijk

(Gids / Papendrecht)

you, we had a great time here.’ Karin van der Wal (Host / Nieuw-Lekkerland)

‘Kinderdijk: uniek in

de wereld. Een feest om

onze bezoekers daarover te mogen informeren.’ Pem Kubbe (Gids / Papendrecht)

Nieuwsgierig? www.kinderdijk.nl/vrijwilliger 17.

for Landscape Architects Wij bedanken de SWEK voor de opdracht en wensen de stichting veel succes in de toekomst!

18.

www.streetlife.nl

Extraordinary

Wethouders Arjan Kraijo en Arco Bikker trots op de Stichting Werelderfgoed Kinderdijk

‘Een revolutionair ontwerp dat mooi past in het landschap’ Het nieuwe Bezoekerscentrum van Kinderdijk past naadloos in het beleid van Alblasserdam en Molenlanden om een goede gastheer te zijn voor bezoekers uit de hele wereld. Dat stellen de wethouders Arjan Kraijo en Arco Bikker. “We zijn heel trots op de Stichting Werelderfgoed Kinderdijk dat dit zo is gerealiseerd.” Nee, de entree zoals we hem kenden paste allang niet meer bij de allure en uitstraling van een wereldberoemd UNESCO-werelderfgoed als Kinderdijk. “Het was verlopen”, stelt Kraijo. “Zoals directeur Cees van der Vlist het omschreef: een veredelde plasstop. Nu staat er een revolutionair ontwerp dat heel mooi past in het gebied. Een grote meerwaarde vind ik ook dat de SWEK veel lokale partners en sponsors bij de bouw heeft weten te betrekken.” Verantwoordelijkheid Ook de gemeenten leverden een bijdrage. Arco Bikker: “We dragen in de streek samen de verantwoordelijkheid voor het molengebied van Kinderdijk. Dan is het vanzelfsprekend om als dat nodig is ook financiële middelen ter beschikking

te stellen. Overigens is de SWEK al jarenlang heel goed bezig om via de betalende bezoekers de exploitatie zelf op orde te houden. We horen dat ook terug van molenaars: ‘Er is weer geld voor onderhoud.’” Arjan Kraijo: “Met onze bijdrage zorgen we er mede voor dat de SWEK een goede gastheer kan zijn voor de toeristen die naar Kinderdijk komen, zoals wij dat als gemeenten ook willen zijn.” Inwoners Het Bezoekerscentrum levert daarnaast volgens de wethouders ook een bijdrage aan het beter managen van de bezoekersstromen. “De groepen en de individuele bezoekers kunnen nu op een professionele manier apart opgevangen worden. Het is een belangrijke stap om ervoor te zorgen dat we de groeiende bezoekersaantallen aankunnen, zonder dat ze voor overlast voor de omgeving zorgen.” Want de molens van Kinderdijk zijn een belangrijke meerwaarde voor hun gemeenten, maar voor de wethouders zijn de inwoners van het dorp Kinderdijk van zeker zo groot belang. Zo spreken de gemeenteraden in september over

het ‘Gebiedsperspectief Kinderdijk’. “Daarin komen praktische maatregelen te staan om ervoor te zorgen dat het dorp in de luwte blijft van de molens en minder overlast van de toeristen gaat ervaren”, benadrukken Kraijo en Bikker. “Denk aan parkeervoorzieningen, maar ook aan intelligente promotie. We willen veel meer bieden dan alleen een ‘selfiestop’. Hier kun je het verhaal van het watermanagement in Nederland ervaren. Samen met de SWEK richten we ons in de promotie juist op bezoekers die daarin geïnteresseerd zijn en niet alleen komen voor een mooi plaatje van de molens.”

Wethouders Arco Bikker (links) en Arjan Kraijo.

19.

Duurzaamheid dichtbij door de nieuwe afvalstroom GrondStoffenMix van Recycling Centrale Korevaar De ‘traditionele’ manier van afval inzamelen is alle bedrijven langs gaan met de vuilniswagen. Na het inzamelen van deze afvalstromen worden ze verbrand, waarbij wel groene energie wordt teruggewonnen, maar tevens veel bruikbare grondstoffen verloren gaan. Naast de ‘traditionele’ manier van inzamelen, zamelt Recycling Centrale Korevaar nu ook droog en herbruikbaar afval in, zoals diverse kunststoffen, verpakkingen en gebruiksvoorwerpen. Deze diversiteit aan afvalstromen wordt ingezameld onder de noemer GrondStoffenMix (GSM).

Vervolgens worden de grondstoffen gereed gemaakt voor hergebruik, waarbij het materiaal weer een nuttige toepassing krijgt. Het inzamelen van grondstoffen vraagt vanuit u en/of uw personeel weinig tot geen extra inspanning.

MAXIMAAL DAGLICHT ULTIEM UITZICHT www.metaglas.nl

Nieuwsgierig naar de mogelijkheden voor uw bedrijf? Neem gerust contact met ons op! info@recyclingcentrale.nl

De samengestelde stroom wordt door Recycling Centrale Korevaar gesorteerd in de recyclinginstallatie, welke op eigen terrein in Groot-Ammers staat.

Recycling Centrale Korevaar Transportweg 6 | 2964LP Groot Ammers 0184-602992 | www.recyclingcentralekorevaar.nl

Metaglas is trotse sponsor van UNESO Werelderfgoed Kinderdijk. Naast sponsor is Metaglas producent en leverancier van de nieuwe transparante aluminium gevels van het bezoekerscentrum. Benieuwd naar de mogelijkheden wat Metaglas voor uw project te bieden heeft? Kijk voor inspiratie op www.metaglas.nl of neem contact op met onze adviseurs via (0344) 750 400.

©HofmanDujardin

20.

‘Alsmaar leuker om hier vrijwilliger te zijn’ “Daar kijken we natuurlijk ontzettend naar uit”, vertelt Hans Moerman, voorzitter van de vrijwilligersraad van de SWEK. De Alblasserdammer is één van de gelukkigen die Prinses Beatrix de hand mag schudden. Binnen UNESCO Werelderfgoed Kinderdijk zijn momenteel ruim 220 vrijwilligers actief. In 2011 werd begonnen met het aantrekken van vrijwilligers. De SWEK betrekt hen (vooral) via de vrijwilligersraad bij het vormgeven van het beleid. Diverse functies worden ingevuld door vrijwilligers.

Tijdens de opening van het Bezoekerscentrum op zaterdag 7 september ontmoet Prinses Beatrix een afvaardiging van het vrijwilligersteam van de Stichting Werelderfgoed Kinderdijk (SWEK).

Moerman is sinds 2012 voorzitter van de vrijwilligersraad. “Jarenlang hebben vrijwilligers uitgekeken naar de aanpassing van het Werelderfgoed. Het is niet zo dat zij het niet naar hun zin hebben, iedere vrijwilliger geniet met volle teugen tijdens

het werk als host, kassamedewerker, gids, klusser of schipper. De ontmoetingen met bezoekers van over de hele wereld zijn heel waardevol. Maar ergernissen die er waren over de kwaliteit van de voorzieningen zijn nu opgelost. We kunnen nu ook trots zijn op hoe we ons presenteren als Werelderfgoed. Het wordt alsmaar leuker om vrijwilliger bij de molens van Kinderdijk te zijn.” In de nieuwe situatie zijn dagelijks meer vrijwilligers nodig om de boel soepel te laten verlopen. “Met alle plannen die er zijn kunnen we nog wel 50 vrijwilligers voor minimaal twee dagdelen per week gebruiken”, rekent Moerman voor. “Hopelijk wordt iedereen die dit leest en tijd heeft enthousiast. Zodat ze zich bij ons aanmelden als vrijwilliger.”

Provincie Zuid-Holland feliciteert Kinderdijk D e provincie Zuid-Holland feliciteert de Stichting Werelderf-

goed Kinderdijk met de opening van het prachtige nieuwe entreegebouw en bezoekerscentrum. Wij zijn er trots op dat we een parel als Kinderdijk in onze provincie hebben. De molens van Kinderdijk vormen voor velen in binnen- en buitenland hét symbool voor hoe wij Nederlanders het voor elkaar krijgen om te leven onder zeeniveau. Wij vinden het belangrijk dat dit erfgoed toegankelijk en beleefbaar blijft. Het nieuwe bezoekerscentrum biedt daarvoor nog meer mogelijkheden.

Wist u ook al dat Kinderdijk snel en aantrekkelijk te bereiken is over het water? Bijvoorbeeld met de Waterbus vanaf Rotterdam of Dordrecht. Of met het gerenoveerde beurtschip ‘Jantina’ dat mooie tochten vaart over de boezemwateren. Leuk voor bezoekers en ook fijn voor omwonenden. Want vervoer over water zorgt voor minder drukte op de weg. Wandelt u liever? Ook dan kunt u prima terecht in en rond Kinderdijk. De herkenbare bordjes van het Wandelroutenetwerk Zuid-Holland wijzen u de weg. Let onderweg vooral ook op de

inspanningen die lokale boeren leveren om de landbouw zo duurzaam en toekomstbestendig mogelijk te maken, water langer vast te houden en kwetsbare weidevogels zoals grutto en kievit een kans te geven. De samenwerking met de partners in het gebied levert nieuwe kansen op voor de ontwikkeling van erfgoed, groen en natuur. Voorbeelden daarvan zijn Nationaal Park NLDelta – waartoe Kinderdijk net als bijvoorbeeld de Biesbosch en het Haringvliet behoort – en de erfgoedlijn Waterdriehoek (Biesbosch, Dordrecht, Kinderdijk).

Heel veel plezier en inspiratie gewenst op deze plek waar onze geschiedenis voortleeft!

21.

VHC Kreko Groep feliciteert Stichting Wereld Erfgoed Kinderdijk

Als trotse sponsor en leverancier feliciteren wij het S.W.E.K. met de opening van het nieuwe bezoekers centrum in de unieke Alblasserwaardse polder. VHC Kreko is een totaalleverancier voor horeca en grootverbruik. Een echt familiebedrijf, gedragen door kwaliteit, service en klantgerichtheid. Niet alleen op productniveau, maar veelal vanuit een totaalconcept. Kwaliteit is onze graadmeter!

Voor ieder wat wils Wij leveren dagelijks verse groenten, fruit, vis en vlees producten. Ook een ruim assortiment delicatessen, droge kruidenierswaren en diepvries. Of het nu gaat om restaurant, fastfood, kantine, kinderdagverblijf etc. Bij VHC Kreko zit u goed! Wij bieden u ondersteuning in het kiezen van uw merken producten en apparatuur.

www.kreko.nl 22.

Walking diner voor Kinderdijkers Alle inwoners van Kinderdijk zijn op vrijdag 27 en zaterdag 28 september op drie plekken in hun dorp welkom voor een gratis walking diner. En een walking diner wordt het, want er moeten drie locaties worden bezocht om te genieten van de drie gangen. “Het is een cadeautje van ons aan de inwoners van Kinderdijk”, weet Arnold Boulonois, eigenaar van Partycentrum De Klok. Daar staat op beide avonden het hoofdgerecht op het menu. “Ik gooi de super smoker aan, een grote barbecue. Veel Kinderdijkers kennen dat ding wel.” Het voorgerecht wordt opgediend bij Grand Café Buena Vista, genieten van het toetje kan bij de Stichting Werelderfgoed Kinderdijk (SWEK) in het nieuwe Bezoekerscentrum. “Mooi dat we

met drie partijen iets voor het dorp doen”, vindt SWEK-directeur Cees van der Vlist. Boulonois: “Goed voor de verbroedering. Ik ben altijd wel in voor iets leuks.” Het idee voor een walking diner op de drie locaties kwam van de horecaondernemer uit Schoonrewoerd. Alle inwoners van Kinderdijk krijgen een persoonlijke uitnodiging in de bus. Die moet worden getoond op de drie locaties. Een vorkje meeprikken kan tussen 16.00 en 21.00 uur. De kosten komen geheel voor rekening van de SWEK en de twee horecaondernemers. Op vrijdag de 27ste staat ook de muzikale voorstelling MISSA op het programma in de Hervormde Kerk, waarvoor de SWEK eveneens alle Kinderdijkers heeft uitgenodigd. Boulonois: “Wie daar naartoe wil kan mooi daarvoor een hapje komen eten.”

Bij De Klok gaat de super smoker aan.

MISSA in Hervormde Kerk een prachtig voorbeeld van de Amsterdamse School”, zegt directeur Cees van der Vlist van de Stichting Werelderfgoed Kinderdijk (SWEK). “Het is mooi om vanuit onze stichting, waar we bezig zijn om onze cultuur te bewaren, een voorstelling als deze hier op te laten voeren. Dit is een andere vorm van cultuur, namelijk muziek en zang, die ook het belangrijke verhaal over de strijd tegen het water vertelt.”

MISSA is een moderne mis over het ontstaan van Holland

Vrijdagavond 27 september staat in de Hervormde Kerk in Kinderdijk de muzikale voorstelling MISSA op het programma. Alle Kinderdijkers zijn daarvoor persoonlijk uitgenodigd.

Maar ook niet-Kinderdijkers zijn welkom om te komen genieten van de moderne mis over het ontstaan van Holland. MISSA wordt voorgedragen door Musica Extrema. “De voorstellingen worden in mooie kerken in Nederland opgevoerd en de kerk van Kinderdijk is

MISSA vertelt het verhaal over het gevecht tegen het water en de ontginning van land door de graven van Holland, het ontstaan van de steden en daarmee de stads- en burgerrechten. De Slag Bij Vlaardingen en het bijzondere leven van Jacoba van Beieren; de Gravin van Holland en Zeeland, passeren de revue. MISSA beschrijft het ontstaan van Holland tot aan de verwoestende Hoekse- en Kabeljauwse twisten en de verschrikkelijke Sint-Elisabethsvloed. MISSA is voor liefhebbers van cultuur, erfgoed, mooie verhalen en anekdotes uit de Hollandse geschiedenis en prachtige muziek. Het optreden begint om 20.00 uur. Een kaartje kost 17,50 euro. Bestellen kan op www.kinderdijk.nl/aanmelden

23.

Riet- en loonbedrijf Hoek VOF

Onderhoudswerkzaamheden in de winter.

Tijdelijke pontonbrug voor de toeristen die per bus of cruiseschip komen.

Het remmingswerk dat Hoek VOF heeft gemaakt voor de rondvaartboot de Jantina.

Werken in een uniek gebied Wonen en werken bij een werelderfgoed; dat is voor Dirk en Maarten Hoek van Hoek VOF dagelijkse kost. Het loon- en aannemingsbedrijf legde onder andere het terrein rond het nieuwe Bezoekerscentrum aan.

aanleg en reparatie van steigers, vlonders en beschoeiingen. Zo is de vlonder achter de filmzaal van de stichting door Hoek VOF gemaakt, evenals het nieuwe molenerf van de Hoge Molen.

“Toeristen vinden het prachtig om ons te zien werken. Ze staan vol verwondering te kijken hoe wij met de kraan palen in de grond duwen. De Chinezen kennen dat natuurlijk helemaal niet”, vertelt Maarten Hoek. Hij groeide op in het molengebied, waar de in 1953 opgerichte onderneming ook is gevestigd.

Renovatie vierde molen Het bedrijf werkt ook mee aan de renovatie van de vierde molen op de Overwaard. Deze molen wordt in oude staat hersteld, waarbij onder andere het tweede scheprad terugkomt. Hoek VOF heeft hiervoor de schepradbak uitgegraven. Daarnaast heeft het bedrijf het straatwerk, de beschoeiing, de trappetjes en de riolering gemaakt en geholpen bij de bouw van de schuur. Over de molenkade kan natuurlijk geen zwaar transport plaatsvinden, en dus bracht Hoek alle materialen via het water naar de molen. Zo is bijvoorbeeld het beton voor de schuurfundering vanaf een ponton gestort.

Hoek VOF doet veel werk bij ‘buurman’ Kinderdijk. In de wintermaanden nemen ze het natuuronderhoud voor hun rekening, in opdracht van Waterschap Rivierenland. Denk aan: riet maaien, grienden snoeien en hout afvoeren in de Nederwaard, Overwaard en bij de Hoge Boezems. Daarnaast strooien ze wanneer het vriest en schuiven ze sneeuw. Het hele jaar rond werken ze in opdracht van de stichting aan de

De terreininrichting rond het nieuwe Bezoekerscentrum is het meest recente Kinderdijk-project

van Hoek VOF. Van het rioleringswerk tot het straten en asfalteren: Hoek VOF heeft dit uitgevoerd. Een grote klus, die in slechts een paar weken tijd is geklaard. Door het werk in twee fases te verdelen hebben bezoekers zo min mogelijk hinder ondervonden van de werkzaamheden. Terreininrichting “Wanneer er een grote groep komt, leg je het werk even stil. Je kijkt ook voortdurend goed om je heen, want je wil niemand voor zijn sokken rijden”, zegt Dirk nuchter. “We zorgen dat ons materiaal voordat de grote bezoekersstroom om 9 uur begint al op locatie is, zodat niemand daar last van heeft. Je houdt rekening met elkaar, dat hoort bij werken aan een werelderfgoed en dat is goed. Want doordat toeristen naar Kinderdijk komen hebben wij en vele andere ondernemers werk.” Nederwaard 3b, Kinderdijk | 06-12990495 info@hoekvof.nl | www.hoekvof.nl

‘Toeristen vinden het prachtig om ons te zien werken’ Aanlegsteiger gemaakt voor de rondvaartboot Jantina.

24.

Brug bij Museummolen Blokweer.

Hoek werkt veel rond Kinderdijk.

Vier aannemers over werk Werelderfgoed Kinderdijk Bouwen aan een werelderfgoed, dat doe je niet iedere dag. De vier hoofdaannemers kijken trots terug op dit prachtige project. “We hadden soms best even buikpijn”, glimlacht Cees den Otter, directeur van P. van Leeuwen aannemersbedrijf. “De planning was te krap, maar doordat we volledige medewerking kregen van alle partijen is het gelukt.” Mourik uit GrootAmmers beet vorig jaar het spits af met de aanleg van de nieuwe uit- en instapzone voor bussen met wandelpad en brug naar de entreezone voor groepen. De brug past mooi in de omgeving en is van staal, hout en composietmateriaal en met kranen en pontons gemaakt zonder de natuur te belasten. Vervolgens kon het Papendrechtse Gebr. De Koning begin dit jaar de onderbouw van het nieuwe Bezoekerscentrum maken. Ondertussen werkte Mercon uit Gorinchem aan de 72 meter lange stalen brug naar het Bezoekerscentrum toe. Als laatste mocht het Meerkerkse Aannemersbedrijf P. van Leeuwen aan het werk om de bovenbouw van het Bezoekers-

centrum te realiseren. Voor alle partijen was het een uitdagend project. Ze werkten tussen de toeristen op een kwetsbaar, moeilijk bereikbaar terrein. Het vaak grote materieel moest over het water worden aangevoerd. Mercon heeft zich bijvoorbeeld in heel wat bochten moeten wringen om de brug te kunnen plaatsen. Een hijskraan die zo sterk is dat deze tot 80 meter wijdte kon komen, bleek te duur. Er werd een alternatieve oplossing gevonden met klein drijvend materieel, handlieren en katrollen. Uiteindelijk bleek dit niet nodig: doordat de bouw was vertraagd kon Gebr. De Koning het hijswerk voor Mercon verzorgen. Een mooi voorbeeld van de samenwerking tussen de partijen. “Dat was voor ons de charme van dit project. Alle partijen hebben een binding met de locatie en dat merk je”, zegt Michel Lammens van Mercon. De lokale betrokkenheid zorgde ervoor dat de vier aannemers tot het uiterste gingen om het project binnen budget te realiseren. Moeilijk, want het oorspronkelijke ontwerp bleek ver boven budget. Door slim te plannen, andere

materiaalkeuzes te maken en hier en daar indirect wat te sponsoren hebben de partijen het project onder budget gekregen. Met behoud van de esthetische en functionele eisen. Voor alle partijen was het een bijzondere ervaring om tussen de molens te werken. Den Otter: “Je krijgt hier echt een historisch besef. Je wordt geconfronteerd met het feit dat we al eeuwen lang water uit de polder opmalen en naar de Lek afvoeren, zodat de Alblasserwaard droge voeten houdt.” Kees Scheer van Mourik: “We hebben de dijkverbetering mogen uitvoeren en om nu ook bij de molens te werken… Fantastisch. Vanwege ons 40-jarig jubileum zijn we met alle medewerkers naar Kinderdijk gegaan, zodat iedereen het ziet. Zo trots zijn we.” “We dragen met dit project bij aan de toekomst”, zegt Marcel de Keizer van Gebr. De Koning. “Behalve een toeristische trekpleister is Kinderdijk voor ons van belangrijke waarde. Hier laten we heel de wereld zien hoe wij de waterhuishouding regelen in een poldergebied en dat de wereldberoemde molens niet alleen voor de mooie foto’s zijn.”

25.

AENC. De ICT en audiovisuele specialist

AENC feliciteert Werelderfgoed Kinderdijk met het nieuwe bezoekerscentrum.

ICT

Workspace 365

Desk Management

Room Management

Digitale bezoekersregistratie

Medewerkers gebruiken ĂŠĂŠn

Maak van flexplekken eenvoudig

Optimaliseer de inzet van

Bezoekers professioneel ontvangen

handig webportal voor al hun

te reserveren en persoonlijke

vergaderruimtes voor maximaal

en snel verder helpen

applicaties en bestanden

werkplekken

rendement

Regiopartner Werelderfgoed Kinderdijk 26.

www.aenc.nl

Verlichtingsweek 2019 De eerste week van september staat de jaarlijkse Verlichtingsweek weer op het programma in UNESCO Werelderfgoed Kinderdijk. ‘Editie 2019’ is extra speciaal: de laatste dag valt samen met de opening van het nieuwe Bezoekerscentrum.

Molenmarkt. Deze avond zijn de molens tot 23.00 uur verlicht en vind je in het dorp een feestelijke markt met verschillende kraampjes met lokale producten. Ieder jaar weer is dit een succesvolle avond waarbij het hele dorp uitloopt

De 47ste editie is van maandag 2 tot en met zaterdag 7 september. ’s Avonds staan onze molens weer prachtig in de spotlights. De nieuwe ledlampen zorgen ervoor dat de negentien molens op een betoverende manier uit het donkere landschap tevoorschijn komen.

Van 2 tot en met 7 september staan de molens prachtig in de spotlights.

Op alle doordeweekse avonden staan er diverse activiteiten op het programma. Tijdens de verlichte uren kun je op een rondvaartboot stappen. Vanaf het water heb je een hele andere blik op de verlichte molens. De weerspiegeling in het water maakt de gehele beleving extra bijzonder. Op maandag en dinsdag staan er twee cursussen avondfotografie op het programma. Van maandag tot en met vrijdag is de horeca geopend van 20.00 tot 22.00 uur. Ook dit jaar kan op de vrijdagavond het bezoek aan de molens gecombineerd worden met de traditionele

www.kinderdijk.nl/ verlichtingsweek

Ook aan dit project hebben wij ons steentje bijgedragen. Voor projecten groot en klein moet u bij Hak B.V. zijn!

HAK Kraanverhuur en Grondverzet B.V.

AANNEMING & VERHUUR IN GROND, WEG & WATERBOUW

om te genieten van lekker eten en een gezellige sfeer. Op zaterdag 7 september, wanneer Prinses Beatrix het Bezoekerscentrum opent, zijn er geen activiteiten. Die avond is ook de horeca gesloten.

Van Hennaertweg 19 2952 CA Alblasserdam 078-6912351 info@hakbv.nl www.hakbv.nl

Kontakt Mediapartners nét even anders!

Gevestigd op het platteland, in het pittoreske Goudriaan, kenmerkt de poldermentaliteit onze werkwijze. Een mentaliteit van aanpakken en doorpakken, maar nét even anders. Hiermee helpen wij ondernemers hun bedrijf te laten groeien. Opvallen in de kudde, maar ook met vier poten in de klei blijven staan. Dat is Goudriaanse nuchterheid in een glimmend jasje!

www.kontaktmediapartners.nl Zuidzijde 131 - Goudriaan | 0183 583 200 | info@kontaktmediapartners.nl

27. KMP Advertentie Glitter Schaap 100x130.indd 1

16-08-19 12:09

AANEMERSBEDRIJF VOOR ● Nieuwbouw ● Verbouw ● Onderhoud ● Restauratie Aannemersbedrijf ●Gelkenes Schilderwerk 44b, 2964 AC Groot-Ammers Nieuwbouw Postbus 21, •2964 ZG Groot-Ammers Telefoon (0184) 68 89 40 • Verbouw Fax (0184) 68 89 44 • Onderhoud E-mail:• Restauratie info@sdhbouw.nl Website: www.sdhbouw.nl • Schilderwerk

Ge P

Molenstraat 117, 2961 AK Kinderdijk, T: 078 - 6912597 info@deklok.com | www.deklok.com

Lekdijk 187 | 2967 GJ Langerak, Postbus 21 | 2964 CG Groot-Ammers Telefoon (0418) 68 89 40 E-mail: info@shdbouw | www.shdbouw.nl

Alleen ons schilderwerk is al een bezoekje waard Jan Korteland

Constructie, Constructie, ontwerp ontwerp en en advies advies

Constructi Constructi

www.bouwtechniek.nl www.b 28.

Arie en Petra Hoek: “Je voelt hier dat je één bent met de wereld om je heen.”

Molenaarsechtpaar Arie en Petra Hoek

‘Wat willen we met dit gebied?’ De familie Hoek is al eeuwen verweven met Kinderdijk. Arie Hoek (55), zijn vrouw Petra (48) en hun twee dochters wonen in molen nummer 5 van de Nederwaard. ‘Samen op een bankje, met alleen het geluid van het scheprad.’ Arie en zijn broer Jan, zijn buurman op molen 4 van de Nederwaard, vertegenwoordigen de tiende generatie van de bekende molenaarsfamilie. Jacob Hoek was in het midden van de achttiende eeuw de eerste. “Hij was boer op de Donk in Brandwijk”, vertelt Arie bijna 300 jaar later op zijn prachtige erf. “Ze raakten verarmd door de vele overstromingen, en daar kwam in 1740 nog de veepest overheen. Zo belandden ze hier op de molens. De eerste schriftelijke bevestiging die ik heb gevonden van een Hoek op een molen dateert uit 1746.” Op het hoogtepunt in 1941 waren liefst tien van de (toen) twintig Kinderdijkse molens bewoond door een Hoek. Arie: “En dan waren er nog een paar geslachten aan de familie Hoek gerelateerd

die we niet meetellen, maar die als je teruggaat ook bij Jacob uitkomen. Ja, dat is natuurlijk bijzonder. Nu alleen mijn broer en ik nog, dan is het blik op.” De broers groeiden op in de nu door Jan bewoonde molen. Arie en Petra, Alblasserdamse van origine, zijn komende maand 25 jaar getrouwd. Ze woonden lange tijd in een rijtjeshuis in de Kinderdijkse Molenstraat. Vanaf 1989 maalde Arie wel met molen 5 van de Nederwaard. Wonen in het destijds flink vervallen monument hoefde van hem lange tijd niet, ondanks zijn intense liefde voor het molenaarsbestaan en zijn bijzondere familiegeschiedenis. Het was Petra die hem uiteindelijk over de streep trok. “Ik vroeg hem: ‘kun jij het aan om hier te blijven zitten en te zien dat er iemand anders in jouw molen woont?’” Onderhoud Voordat de molen kon worden bewoond was in 2011 wel een restauratie van 1,2 miljoen euro nodig om hem recht te zetten. Het bouwwerk uit 1738 was tientallen centimeters verzakt. Arie:

“Als het om onderhoud gaat zijn er onder de hoede van de Stichting Werelderfgoed Kinderdijk veel goede dingen gebeurd. Er is geld om zaken op te pakken.” Op sommige andere punten is het molenaarsechtpaar kritisch. Arie: “Ik stoor me aan het erg romantische plaatje dat soms wordt geschetst. De rauwe kant van het vroegere bestaan ontbreekt. We beseffen dat we toeristen nodig hebben, maar op termijn ontkomen we er denk ik niet aan om limieten te stellen aan het aantal mensen in het gebied. Anders komen de leefbaarheid en belevingswaarde onder een te grote druk te staan.” Petra: “Wat willen we met dit gebied? Daar moeten we met elkaar een antwoord op zien te vinden.” Ze koesteren de geluksmomenten. Petra: “’s Avonds als je alleen de vogels hoort fluiten, de zon onder ziet gaan.” Arie: “Samen op een bankje, met alleen het geluid van het scheprad. Dan voel je dat je één bent met de wereld om je heen. Dan ben ik intens gelukkig.” 29.

DE SOM VAN TECHNIEK EN VAKMANSCHAP

Wij zijn Tekton. Veelzijdige interieurbouwers die altijd op zoek zijn naar unieke oplossingen en nieuwe mogelijkheden. Die zich blijven vernieuwen en versterken in vakmanschap, materialen en machines. Wij maken winkelinterieurs en meubilair voor scholen en kantoren. We richten praktijk- en ziekenhuisruimten in. We leveren maatwerkkeukens en complete woninginrichtingen. En we staan open voor uitdagende projecten in welke sector ook.

MAATWERKINTERIEURS

30.

INTERIEURBOUW & MEUBELMAKERIJ

KEUKENS

SOLID SURFACE

SPECIALS

Energieweg 4

T 0184 - 601 630

2964 LE Groot-Ammers

TEKTONBV.NL

Projectleider Ilco Claus van Arup

De kick van Kinderdijk Vlaardingen. Het geeft maar aan dat Kinderdijk een speciale plek heeft bemachtigd op het persoonlijke palmares van de ervaren projectleider van het wereldwijd opererende ingenieurs- en adviesbureau Arup. “Het is natuurlijk prachtig hier.”

Drie jaar lang was hij een vertrouwd gezicht in Kinderdijk. Als projectleider begeleidde Ilco Claus de herontwikkeling van de entreezone van UNESCO Werelderfgoed Kinderdijk. “Ik ben van plan om elk jaar een keer langs te komen met mijn gezin”, verklapt de inwoner van

Dynamisch Arup was vanaf het begin betrokken bij de herontwikkeling van de entree van het molencomplex. De firma assisteerde M& DB architecten bij het indienen van het ontwerp voor het nieuwe Bezoekerscentrum. Nadat M& DB die opdracht in de wacht sleepte, kwam Arup voor het projectmanagement in beeld. De planning, het investeringsbudget, vergunningenmanagement, risicomanagement: het takenpakket dat de Stichting Werelderfgoed Kinderdijk (SWEK) voor Claus in petto had loog er niet om. Claus: “Zoveel ontwikkelingen tegelijk in een

watermanagementsysteem, binnen een Werelderfgoed én beschermd natuurgebied. Dat is niet met een andere plek te vergelijken. Ook vanwege alle belanghebbenden en gevoeligheden die er spelen, de weerstand die er soms was van mensen die alle veranderingen maar niets vinden. Zeker voor de start van de bouw was dat een rode draad. Dat maakt het dynamisch en uitdagend, maar ook wel eens lastig. In deze functie moet je veel geduld hebben.” Met de opening van het Bezoekerscentrum op de eerste zaterdag van september, eindigt ook Claus’ opdracht in Werelderfgoed Kinderdijk. Het volbrengen daarvan maakt hem trots. “Je bent trots op al je projecten, maar dit is toch wel speciaal. Ook door alle regionale en landelijke aandacht die er voor was en is. We hebben dit niet alleen gedaan voor de SWEK, maar voor de hele wereld die in Kinderdijk op bezoek komt. Dat geeft een kick.”

Ilco Claus: “Zoveel ontwikkelingen tegelijk, dat is niet met een andere plek te vergelijken.”

31.

‘WARMTEPOMP LEVERT DUURZAAM COMFORT MET BEWEZEN TECHNIEK’ ~ Theo Verharen, Alklima

THE ROAD TO

ALL-ELECTRIC De Road to All-Electric draait om de optelsom van hoogwaardige producten én deskundig advies. Met als uitkomst duurzame en energiezuinige oplossingen waar ondernemers, consumenten en de rest van Nederland wat aan heeft.

32.