Trots op de Boer - Vijfheerenlanden

JONGE BOEREN

BOEREN IN VIJFHEERENLANDEN

Nr. 1 | Juni 2022

‘DIT IS WAT IK MOET DOEN’

VAN GENERATIE OP GENERATIE

1

#trotsopdeboer

#trotsopdeboer is een uitgave van Kontakt Mediapartners

Zijderveldselaan 54 - 4122 GR Zijderveld - Tel 0345-641373 info@versluis-zijderveld.nl - www.versluis-zijderveld.nl

Versluis Diervoeders & Transport een begrip in de regio, wij hebben dan alleen voer voor uw koe, paard, schaap, varken, kip, konijn, hond, kat etc.

Wij kunnen u van dienst zijn met een breed pakket aan diervoeders, maar ook voor overige dierbenodigdheden hebben wij een ruim assortiment.

• We hebben alles voor tuin, land en dier • Uitgebreid assortiment diervoeders voor alle soorten huisdieren • Dierbenodigdheden • Strooisels • Hooi en stro • Tuinassortiment • Kunstmeststoffen

2

1349251.indd 1

02-05-2022 11:36

1348598.indd 1

14-04-2022 11:04

#trotsopdeboer

VOORWOORD

Boeren zijn onmisbaar ‘Boeren zijn onmisbaar.’ Deze uitspraak van Carin van Huët, directeur Food & Agri Nederland van de Rabobank, valt te lezen in het interview in deze allereerste editie van ons magazine #Trotsopdeboer. Maar eigenlijk staat haar uitspraak niet op zichzelf. Ook anderen die aan het woord komen in dit blad, staan achter deze uitspraak. We laten deze mensen graag meer vertellen over hun passie: het boerenleven in Vijfheerenlanden. Want de branche is verrassend veelzijdig in deze groene gemeente.

Er valt dan ook een hoop te vertellen in dit magazine. We gingen op bezoek bij een familie die al zes generaties op dezelfde plek boert. Tevens namen we een kijkje bij een jongeman die ’s avonds zijn trekker verruilt voor een koptelefoon en de sterren van de hemel draait als DJ. We werden ontvangen bij een pas benoemd gemeenteraadslid die tevens boerin is.

Hoe valt dat te combineren? Ook brachten we een bezoek aan een schoolklas, die te horen kreeg waar hun eten nou eigenlijk vandaan komt.

We doken er met veel plezier in en zagen de afgelopen weken de nodige stallen en weilanden, maakten kennis met boeren die met veel liefde en vakkennis dag in dag uit aan het werk zijn. #Trotsopdeboer is daarmee een podium geworden waarop de veelzijdigheid van de boerensector in de schijnwerpers wordt gezet. Wij zijn trots op het resultaat en horen graag wat u en jij er als lezer van vindt!

Namens de redactie, Sandra de Leeuw

‘De agrarische sector moet zich aanpassen’

10

Boeren hebben we keihard nodig; dat stelt Carin van Huët uit Alblasserdam, directeur Food & Agri Nederland van de Rabobank.

Samen met Jan Kuiper, eigenaar van een kaasboerderij in Giessenburg, gaat ze in op de toekomst van de agrarische sector.

Boerin en gemeenteraadslid

Van generatie op generatie Bij de familie Kortenoever in Everdingen gaat de boerderij al zes generaties lang binnen de familie in nieuwe handen over.

Een familieportret en tevens een ode aan het boerenvirus.

#Trotsopdeboer is een uitgave van Kontakt Mediapartners en wordt huis-aan-huis verspreid in Asperen, Everdingen, Hagestein, Heukelum, Kedichem, Oosterwijk, Schoonrewoerd, Zijderveld Uitgever: Kontakt Mediapartners Zuidzijde 131 – Goudriaan 0183-583200 | www.kmp.nl Advertentieverkoop: Anna Harteveld en Max Brandt Redactie en fotografie: Gyselle Blokland (Belle Fotografie), Sandra de Leeuw, Geurt Mouthaan en Erwin Westerlaken.

04

Monique van den Broek is een bezige bij.

Want ze is niet alleen boerin, ze schrijft boeken en sinds enige tijd is ze gemeenteraadslid voor de partij VHL Lokaal.

26 Kameleon Doordeweeks op de trekker, in het weekend achter de wheels of steel.

Leon Willemsen schakelt als een kameleon tussen het runnen van een boomkwekerij samen met zijn vader naar het vermaken van een feestende massa als DJ en MC.

14

Vormgeving: Studio Kontakt Mediapartners Druk: De Groot – grootsgedrukt.nl

#trotsopdeboer

3

COVERSTORY OP HET ERF

‘Dit is wat ik moet doen’

Een gesprek met een politicus; dat zal bij de meeste mensen toch enige wrevel geven. Zo niet bij gemeenteraadslid Monique van den Broek. Deze boerin uit Kedichem is sinds kort gekozen als volksvertegenwoordiger in de gemeente Vijfheerenlanden namens de partij VHL Lokaal. En ze zit vol vuur.

H

et is een vrolijke beestenboel op de boerderij van Monique van den Broek in Kedichem. Tijdens ons gesprek probeert de hond de aandacht van Monique op te eisen en doet de kat ook nog een duit in het zakje. De koeien staan heerlijk in de wei te grazen en Monique neemt met een kop thee eindelijk even plaats in een stoel. Ondanks dit rustmomentje blijft ze haar enthousiaste zelf.

Want gedreven, dat is ze.

Monique is een bezige bij. Ze is niet alleen boerin, ze schrijft boeken en sinds enige tijd is ze actief in de politiek. Ze kwam op plek acht op de kieslijst van VHL Lokaal en werd met voorkeursstemmen gekozen voor een plek in de gemeenteraad tijdens de afgelopen gemeenteraadsverkiezingen.

Op 30 maart jongstleden werd ze met de woorden ‘Dat verklaar en beloof ik’ officieel gemeenteraadslid. Monique vertelt: “Campagne voeren was heel leuk om te doen. Je komt nog eens ergens, ontmoet veel leuke mensen en hoort interessante verhalen. We zijn door heel Vijfheerenlanden gereisd met de campagnekanarie. Zo noemden we onze gele VHL Lokaal caravan. En mijn huis stond helemaal vol met gele tasjes met promotiemateriaal erin.”

De roots van Monique liggen niet in het boerenleven. Ze is geboren in Haarlem, waar ze opgroeide en haar werkende leven haar o.a. bracht bij KLM en drinkwaterbedrijf PWN. Ze kwam voor de liefde op de boerderij in Kedichem terecht. “Ik ben dus eigenlijk een import boerin. Ik heb mezelf ook lange tijd parttime boerin genoemd, zeker ook toen ik nog heen en weer reed tussen Haarlem en Kedichem. Ik ‘smokkelde’ toen zelfs nog flessen drinkwater mee vanuit Haarlem, omdat ik het water hier niet het lekkerste vond smaken. Maar sinds ik hier ben neergestreken en getrouwd ben, mag ik mijzelf geen parttime

4

#trotsopdeboer

boerin meer noemen. Zodra je met een boer getrouwd bent, ben je ook boerin. Hoeveel of hoe weinig je ook daadwerkelijk mee werkt achter op de boerderij. Ik heb altijd wel iets met het buitenleven gehad. Met mijn vorige hond, Marco, was ik altijd veel in de buitenlucht te vinden. In het bos, tussen de weilanden. Ooit was ik zelfs van plan om schaapherder te worden en had mij eigenlijk al opgegeven om, samen met mijn hond, de opleiding te gaan volgen. Die plannen werden echter gewijzigd, toen ik mijn man tegen het lijf liep. Tja, je kunt nu eenmaal niet in alles tegelijk 100% energie steken…"

Monique is met heel haar hart gaan houden van het boerenbestaan: “Ik vind het ook heel erg oneerlijk als iemand nu roept dat we af moeten van een groot deel van de boeren. Veel van dat soort uitspraken komt voort uit onwetendheid.

Die vooringenomen meningen worden gevoed via specifieke kanalen. De echte fanatiekelingen die denken dat ze gelijk hebben, die kun je niet meer op andere gedachten brengen. Maar je moet het altijd hebben van de twijfelaars. De mensen die eigenlijk helemaal niet goed weten hoe de vork in de steel zit en die, door het geven van een goede uitleg, zich realiseren dat het geroep vanuit Den Haag wellicht niet helemaal klopt. Door mensen mee te nemen naar de boer, en ze te laten zien wat het werk van een boer inhoudt, hoe goed hij voor zijn beesten zorgt en hoeveel last hij heeft van de regeldruk en de framing vanuit Den Haag, gaan de ogen van die mensen steeds een stukje verder open.”

Hoe is Monique in de politiek terechtgekomen?

Monique: “Op 1 oktober 2019 gingen onze buren naar Den Haag om te protesteren. Daar was ik behoorlijk van onder de indruk. Vanaf dat moment ben ik het echter redelijk fanatiek op de voet gaan volgen. Ook de, regelmatig

MONIQUE VAN DEN BROEK

#trotsopdeboer

5

klompen, laarzen en werkschoenen graszaad groente- en bloemzaden ijzerwaren schrikdraadmateriaal beregening bedrijfskleding tuingereedschap gaas en draad grond en meststoffen verf en beits gewasbeschermingsmiddelen diervoeders langdbouwfolie en beschermkleden

1350982.indd 1

23-05-2022 09:31

Fruit uit eigen boomgaard.

Streekproducten, zachtfruit, aardappels en groenten.

We leveren bedrijfsfruit en maken mooie fruit/streekpakketten.

Landwinkel Van Buuren Fruit Dorpsstraat 10 - 4145 KC Schoonrewoerd

6

1350979.indd 1

#trotsopdeboer

23-05-2022 09:32

COVERSTORY OP HET ERF tenenkrommende, politieke debatten in Den Haag. Ik kan heel slecht tegen onrecht, dus het raakte mij echt. Ik wilde ook wat gaan doen. Ik was alleen heel erg zoekende naar de manier die voor mij het beste zou werken. Toen ik eind 2019 Caroline van der Plas van de BoerBurgerBeweging (toen nog niet in de Tweede Kamer), hoorde spreken op de Dam in Amsterdam, was ik behoorlijk van haar onder de indruk. Ik hoorde haar spreken en dacht: zo, da’s een goeie. Het eerste zaadje was geplant. De politiek begon zich een weg naar boven te zoeken. Was dit echt wat ik wilde? Hoe moest ik dit dan aanpakken? Naar Den Haag gaan, zag ik eigenlijk niet zo zitten. Die zoektocht heeft best een tijd geduurd. Totdat ik een advertentie in het Kontakt zag staan voor de cursus Politiek Actief in de gemeente Vijfheerenlanden. Er klikte iets in mij. Baat het niet, schaadt het niet, dacht ik. Het was in Meerkerk, vier avonden. En ik vond het gewoon hartstikke leuk. Naast leren hoe een en ander in de gemeenteraad en het College van B&W werkt, hebben we een avond gespeeddatet met gemeenteraadsleden en wethouders om te zien welke politieke partij bij ons zou passen. Tijdens de laatste avond moesten we debatteren. Ik voelde mij helemaal als een vis in het water!” Monique vervolgt: “BBB deed niet mee aan de gemeenteraadsverkiezingen. Wat zou ik doen? Zelf een lokale partij oprichten – iets wat ik eigenlijk niet helemaal zag zitten – en Boer Burger Bondgenoot worden? Of toch kijken of ik niet beter bij een bestaande partij kon aansluiten? Uiteindelijk besloot ik voor het laatste en ben ik op zoek gegaan naar een partij die bij mij zou passen en veel overeenkomsten had met de BBB. En zo kwam ik bij VHL Lokaal uit.”

Monique is zich bewust van haar positie: “Er is echt afstand tussen de stad en het

platteland; zelfs in een plattelandsgemeente zoals Vijfheerenlanden. Als de regering doorgaat zoals nu, dan komt het niet goed met Nederland. Als we alle weilanden vol gaan zetten met huizen, zonnepanelen of windmolens, waar halen we dan straks ons eten nog vandaan? Uit landen waar ze veel minder eisen stellen aan boeren zoals hier in Nederland? Uit landen waar dierenwelzijn veel minder hoog op de prioriteitenlijst staat dan hier?

Uit landen waar ze het niet zo nauw nemen met medicijnen of andere rotzooi die aan de dieren wordt gegeven of die wordt gebruikt om gewassen te beschermen? En wat als er door een nieuwe pandemie of oorlog geen voedsel onze kant op kan komen? Dat wordt nu maar weer pijnlijk duidelijk door de oorlog in Oekraïne.

Ineens is er een gebrek aan bloem en zonnebloemolie en de prijzen voor grondstoffen rijzen de pan uit. Zo dom. Je moet het zelf kunnen bolwerken hier. Daarmee zeg ik niet dat je helemaal niet met andere landen producten zou moeten kunnen uitwisselen. Ieder land heeft nu eenmaal zijn specialiteiten en produceert soms zaken die andere landen niet kunnen produceren. Maar doe hier wat je zelf kunt doen en als je iets moet importeren, zorg dan dat het van dichtbij komt en zorg ervoor dat dan overal dezelfde regels en eisen worden gehanteerd. Dus boeren wegpesten is echt geen goed idee.”

Monique vervolgt: “Je ziet de afstand tussen mensen die in het leven staan en mensen in de politiek. Ik ben in hart en nieren BBB-er en nu dus ook VHL Lokaler.

De politiek moet eens ophouden met ideeën verzinnen die onderbouwd worden met cijfers uit wazige modellen in plaats van eerst daadwerkelijk te meten of bij de ervaringsdeskundigen te checken of een

idee in de praktijk wel uitvoerbaar is. De communicatie met de boeren moet aan de voorkant van het plannen maken gebeuren. Daar wil ik me sterk voor maken en gelukkig de BBB en mijn huidige fractie ook. Ik ben niet links en ik ben niet rechts, ik ben gewoon voor gezond boerenverstand. Een goed idee, daar ga ik in mee.

Van wie dit idee ook komt. Er zijn 31 raadsleden die de boeren en burgers van Vijfheerenlanden vertegenwoordigen. Uiteindelijk moet je het met elkaar doen, ook al ben je van een andere partij. De stem van de boeren en burgers vertegenwoordigen, ervoor zorgen dat we geen stemmen vergeten, we zijn allemaal belangrijk. Het gaat om verbinding, dat we elkaar weer gaan vinden en begrijpen.”

Is haar werk voor de gemeenteraad wel te combineren met het werk op de boerderij?

“Jawel hoor. Ik moet er alleen wel behoorlijk aan wennen; voorheen ging ik graag met de kippen op stok, omdat ik ook weer vroeg met de kippen van stok moest”, verzucht Monique grijnzend. “Nu zit ik vaak nog tot 's avonds laat in vergadering en dan is het best moeilijk om de volgende ochtend vroeg op te staan. Ik moet echt nog even mijn draai vinden in dit nieuwe leven, maar dat komt vast goed. Ik krijg er namelijk ook heel veel energie van. Het helpt ook dat ik hier echt mijn hart in heb zitten. Het kwartje is gevallen en ik weet nu: dit is wat ik moet doen. Af en toe word ik gekscherend de regionale Caroline van der Plas genoemd en eerlijk gezegd vind ik dat een hele eer. Zij doet heel goed werk.

Dat gezegd hebbende, heeft zij echter wel grote schoenen om te vullen. Ik ben nog lang niet waar zij is, maar mensen zien dus wel mijn passie.”

Meer Monique? monicadelcampo.nl

#trotsopdeboer

7

TOEGANKELIJKE DORPSGARAGE Tienhovensweg 9, 4121 KS Everdingen bonotech-bedrijfswagens.nl

Als (agrarisch) ondernemer is het van belang dat je op je rijdend materiaal kunt vertrouwen. Maar wat als er nou eens iets niet goed werkt of er is onderhoud nodig? Dan helpt Bonotech Bedrijfswagens je graag uit de brand.

kers. Arjan: “We zijn eigenlijk een ouderwetse dorpsgarage.

Je kunt bij ons terecht voor alle klussen, van onderhoud tot reparatie, maar ook voor het installeren van de inrichting van een bedrijfswagen.”

STAL

Sleutelen aan bedrijfsauto’s en vrachtwagens, dat doet Arjan Bonouvrie van Bonotech Bedrijfswagens het liefste. Bij de garage in Everdingen is het

8

een drukte van belang; er wordt hard gewerkt aan meerdere projecten tegelijk door Arjan, zijn rechterhand HenkJan Jansen en hun medewer-

KAMPINGA

Goed contact met zijn klanten vindt Arjan belangrijk. “Ik merk dat heel veel klanten dat waarderen. Mensen willen graag persoonlijk geholpen worden. En dat kan hier.” Wie kloppen er zoal aan bij Bonotech? “Dat is heel divers”,

vertelt Arjan. “Dat gaat van loonwerkers tot hoveniers of aannemers; We kunnen bijvoorbeeld een boer helpen die een probleem heeft met zijn trekker of shovel. Of als er iets mis is met de hydrauliek of met de airco. Je kunt het zo gek niet bedenken. En als we het zelf niet kunnen, dan hebben we wel een partner in de regio waar we mee samenwerken. We zijn echt breed inzetbaar en toegankelijk. Je kunt dus op één adres terecht voor al je vragen.”

GEZOCHT: STAGIAIRES OPLEIDING PAARDENHOUDERIJ

SPORTHORSES

STOETERIJ

OPLEIDEN

www.stalkampinga.nl

Nita & Nini Kampinga

1349235.indd 1

#trotsopdeboer

VERKOOP

06 14 52 05 08

SPORT

Kedichem 13-05-2022 09:46

AB MIDDEN NEDERLAND

ONZE BOERDERIJ KWAM IN GOEDE HANDEN Een vervanger die bij ziekte je boerenbedrijf deels of geheel overneemt en er zelfs plezier in heeft om waar mogelijk de bedrijfsvoering nog te verbeteren; dat is de grote meerwaarde van de reductieregeling van AB Midden Nederland. Theo de Bruin en zijn zoon Bas maakten er de afgelopen maanden dankbaar gebruik van om hun biologische varkenshouderij in IJsselstein draaiende te houden.

Stilzitten komt niet voor in het woordenboek van Theo de Bruin. Maar toen hij na een rondje wielrennen de groep niet meer bij kon houden, uitgeput thuiskwam en zelfs flauwviel, moest hij noodgedwongen toch een stap terugdoen. Een medische check wees uit dat hij drie hartomleidingen nodig had en dat een zware operatie noodzakelijk was. “Daarom hebben we contact opgenomen met AB Midden Nederland om gebruik te maken van de reductieregeling”, blikt Theo terug. “Ik ben al vanaf de start van ons bedrijf in de jaren tachtig lid van de coöperatie.”

Via relatiebeheerder Teus van der Ham kwam bedrijfsverzorger Reinier van Leersum eind vorig jaar meehelpen om

varkenshouderij te runnen. “Reinier is een ervaren kracht, die veel ervaring heeft in deze sector”, licht Teus toe. “Daar hebben we bewust voor gekozen. Er was enige tijd om in te werken, maar de gezondheidssituatie van Theo was wel onzeker. Dan moet je de zekerheid geven dat in geval van nood, als hij bijvoorbeeld acuut naar het ziekenhuis moet, het bedrijf gewoon door kan draaien.” Theo vult hem aan: “Dat geeft ook rust in het ziekteproces. Je hebt niet de spanning dat je je afvraagt of het op de boerderij wel goed gaat.”

Ook aangeschoven is Bas, de zoon van Theo. Na de opleiding ondernemerschap en retailmanagement kreeg hij een kantoorbaan, maar het meehelpen op het familiebedrijf bleek toch een grotere aantrekkingskracht te hebben. “Dat is zo gegroeid”, knikt hij. “Het werk in de buitenlucht en met de varkens vind ik uitdagend en het past meer bij mij. Inmiddels ben ik officieel vennoot en hoop ik over enkele jaren de varkenshouderij over te nemen.” Afgezien van kennis en kunde is ook de persoonlijke klik belangrijk bij de reductieregeling. Die was er tussen Reinier en het gezin De Bruin van begin af aan. Bas: “Dat ging heel goed. Reinier is

heel erg betrokken en bijna fanatiek om er het beste uit te halen. Hij heeft op veel andere bedrijven gewerkt en past die ervaring bij ons toe om waar mogelijk de bedrijfsvoering nog te verbeteren. Voor mij, maar zeker ook voor mijn vader, is dat heel belangrijk. Het is het kindje van mijn vader en als je dan zelf uitvalt, wil je zeker weten dat het in goede handen is.”

Theo is lid, Bas nog niet. Hij heeft het momenteel in overweging. Teus legt uit: “De reductieregeling is gebonden aan een persoon, niet aan een bedrijf. Er zijn allerlei varianten om dit in te vullen. Ik ga graag vrijblijvend het gesprek aan met belangstellenden om de mogelijkheden te bespreken. Het is een regeling die in dergelijke gevallen een zeer waardevolle uitkomst is.”

AB Midden Nederland www.abmiddennederland.nl 030-229 2252.

#trotsopdeboer

9

CARIN VAN HUËT

10 JONGE RABOBANK BOEREN

ALBLASSERDAM

Boeren zijn

onmisbaar Boeren hebben we keihard nodig; dat stelt Carin van Huët uit Alblasserdam, directeur Food & Agri Nederland van de Rabobank.

Samen met Jan Kuiper, eigenaar van een kaasboerderij in Giessenburg, gaat ze in op de toekomst van de agrarische sector.

Aanpassen aan de veranderende wereld is daarbij cruciaal.

H

et gedwongen uitkopen van agrariërs, de milieubelasting door de uitstoot van stikstof, het exploiteren van dieren in de intensieve veehouderij; in de beeldvorming komt de gemiddelde boer er de afgelopen jaren niet best af. Wat betreft Carin van Huët een véél te eenzijdige voorstelling van zaken.

De inwoonster van Alblasserdam als directeur Food & Agri bij Rabobank Nederland verantwoordelijk voor het rapport ‘Toekomstbestendige land- en tuinbouw in 2030’.

De rode draad daarin: er ís niet alleen een toekomst voor de agrarische sector, die móet er ook zijn. “Boeren zijn onmisbaar”, benadrukte ze. “Niet alleen voor de voedselvoorziening nationaal en internationaal, maar ook om onze kwaliteit van leven. Als beheerders van het landschap, voor de biodiversiteit, voor onze cultuur, noem maar op. Zij bevinden zich nu in zwaar weer. De gehele sector moet zich aanpassen aan de veranderde omstandigheden; niets doen is geen optie.”

JAN KUIPER

Jan Kuiper, melkveehouder en kaasmaker in Giessenburg, valt haar bij. “We exporteren daarnaast hoogwaardige kennis naar andere landen om daar de voedselproductie op een hoger peil te brengen. De WUR (universiteit Wageningen University & Research, red.) speelt daar een belangrijke rol in. Innovaties als het kweken van insecten vindt ook in onze eigen regio plaats. Hier aan de overkant zijn twee oude boerenstallen omgebouwd tot moderne insectenkwekerijen, waarvan het eindproduct bedoeld is als veevoer. We vinden het werk en de producten van boeren heel normaal, misschien wel oubollig, maar we zouden er juist heel trots op moeten zijn. Sta er eens bij stil als je een pak melk koopt, dat je voor een heel laag bedrag wereldwijd gezien het meest veilige en kwalitatief hoogwaardigste product koopt.” 

#trotsopdeboer

11

‘Er heerst hier in het voorjaar absolute rust: dan broeden er veel vogels’ De boeren van FrieslandCampina spelen een cruciale rol in het behoud en herstel van de biodiversiteit in Nederland.

Ruim 25 procent* van alle grond in Nederland wordt beheerd door melkveehouders. Boeren worden ook wel de beheerders van het landschap genoemd, maar realiseren we ons dat wel echt?

Cees de Jong uit Hoogblokland is één van onze boeren.

Hij zet zich dagelijks in voor de weidevogels die rusten, broeden en voedsel zoeken op zijn weilanden en erf.

Cees legt uit: “Een deel van ons melkveebedrijf staat volledig in dienst van weidevogels. Hier groeien verschillende grassoorten die de bodem sterker maken en die we zo lang mogelijk laten doorgroeien.”

“Delen van de grond maken we extra drassig met behulp van een waterpomp op zonne-energie. Er heerst hier in het voorjaar absolute rust: dan broeden er onder meer grutto’s, tureluurs, scholeksters, kieviten en slob- en krakeenden. En soms ook patrijzen, heel bijzonder voor dit gebied. Rond ons erf vind je weer andere vogels zoals uilen en boerenzwaluwen. Zwaluwen nestelen graag in de houten spanten van onze stal. Kortom, de natuur en de melkveehouderij gaan mooi samen en daar werk ik elke dag hard voor, met veel liefde.”

Wist jij dat een oppervlakte van bijna 80.000 hectare**, ruim 114.000 voetbalvelden, door FrieslandCampina-boeren wordt beheerd voor de bescherming van de weidevogels in Nederland?

Als we samen kiezen voor duurzamer, maken we een groot verschil. Met de keuze voor Campina en On the way to PlanetProof geef je financiële steun aan boeren zoals Cees, die extra aandacht besteden aan koe, natuur en klimaat.

Benieuwd naar andere boerenverhalen over biodiversiteit? Ontdek meer op frieslandcampina.com/biodiversiteit * CBS Statline. (2021). Landbouw, gewassen, dieren en grondgebruik naar regio.

Agrimatie. (2021). Areaal cultuurgrond op melkveebedrijven hoger in 2020. ** Gebaseerd op geregistreerd beheer bij FrieslandCampina.

RABOBANK Daarbij zijn er meer wegen die naar Rome leiden. Het verkorten van de route van producent naar afnemer komt nadrukkelijk aan bod in het rapport.

Niet voor niets vindt de afspraak met Carin van Huët plaats op de kaasboerderij van Jan Kuiper. Hij is als lid van de Raad van Commissarissen van Rabobank Lek en Merwede betrokken bij de samenstelling van ‘Toekomstbestendige land- en tuinbouw in 2030’. Op zijn hofstee verwerkt hij de melk van 270 koeien tot kaas. In de eigen winkel aan de Heideweg wordt die verkocht, maar de kazen vinden ook hun weg naar andere afnemers, zoals horecabedrijven in het gehele land. “De behoefte aan lokale producten en ingrediënten, die je bij wijze van spreken om de hoek haalt, is heel erg toegenomen, mede door de coronacrisis. De consument let daar veel meer op. En een streekeigen product heeft echt karakter. Onze kazen proeven steeds een klein beetje anders, afhankelijk van bijvoorbeeld welk seizoen het is.”

Een ander aandachtspunt is het verhogen van de prijs die boeren voor hun product krijgen. Een andere benadering van de consument staat dan voorop. ‘Als er zingeving, beleving of gemak tegenover staat, zijn mensen ook bereid een hogere prijs te betalen’, stelt het Rabobank-rapport. En: ‘Naast produceren actiever worden in de verwaarding van producten, met een eigen productconcept, huisverkoop en/of zelf relaties ontwikkelen met afnemers.’ Open en transparant werken, om zo aan te kunnen geven dat artikelen een duurzame achtergrond hebben, is daarvan een voor-

beeld. Carin van Huët: “Boerenorganisaties zijn daarover al in gesprek met de winkelsector. Terugkijkend zie je het verdienmodel van agrariërs de afgelopen dertig jaar hetzelfde is gebleven. Dat moet anders. Denk bijvoorbeeld aan etiketten als weidemelk en uitloopeieren. Daarmee kun je klanten verleiden een hogere prijs te betalen. Een goed voorbeeld uit de Alblasserwaard is ElkeMelk van Matthijs Baan uit Molenaarsgraaf, waarbij je op elke fles ziet van welke koe de melk is. Zo creëer je een veel stabielere basis dan puur afspreken dat boeren drie cent per liter melk meer krijgen.”

Innovatie Wat ook naar voren komt is de belangrijke meerwaarde die de agrarische sector voor de Nederlandse economie heeft. Het gaat daarbij om tientallen miljarden en bijna acht procent van de werkgelegenheid. De nadruk die momenteel door de landelijke overheid wordt gelegd op het (gedwongen) uitkopen van boeren om de stikstofproductie terug te brengen, verbaast Carin van Huët en Jan Kuiper zeer. “Er is twaalf miljard uitgetrokken voor de opkoopregeling en slechts één procent om innovatie te stimuleren. Ons land is wat betreft melkveehouders internationaal het meest vooruitstrevend en innovatief. We zijn nummer één in de wereld. Maar daar is een robuuste sector voor nodig. De landelijke overheid denkt met onder meer het uitkoopbeleid teveel op de korte termijn. Geef boeren dan de ruimte én de tijd om te innoveren. Het kost namelijk tijd om investeringen terug te verdienen. Neem het nieuwe systeem van Lely, al in gebruik op de boerderij Farm Nescio van de familie Van den Berg in Bles-

kensgraaf, waarmee de uitstoot van stikstof met zo’n zeventig procent wordt teruggebracht. Investeer daarin, in plaats van in het saneren van de sector.”

Het is een omslag waarin boeren wat betreft de Rabobank meer of geheel de regie moeten gaan nemen. Kort samengevat: er zitten keuzes aan te komen die nadelig uit kunnen pakken voor de agrarische sector. Nu is de kans om in die nog onzekere situatie zélf met voorstellen te komen om het initiatief bij de agrariërs te houden. Carin van Huët: “Zij staan nu nog te veel tegenover de overheden. Agrarische organisaties zouden zelf het voortouw hierin moeten nemen. Niet afwachten, maar met oplossingen komen waarbij boeren er ook goed uitkomen.”

Beeldvorming speelt daarin nadrukkelijk ook een rol. Een rol die de sector nog te weinig oppakt. “De PR van boeren is slecht, terwijl ze een enorme bijdrage aan de BV Nederland leveren”, concludeert Van Huët. “Zij zouden veel meer ambassadeurs van hun vak moeten zijn. En Jan Kuiper: “We zijn trots op wat we doen, wat we betekenen voor de samenleving, maar we vergeten dat te vertellen. Boeren zouden wat dat betreft hun erf meer open kunnen stellen. Dat merken we hier ook. Of het nu om mensen uit de streek zelf of Amerikaanse toeristen gaat, ze vinden het schitterend om bij ons achter de schermen te kijken. Er is veel echte interesse voor het boerenleven.”

Lees meer over de toekomst van de agrarische sector op rabo.nl/landentuinbouwvisie

#trotsopdeboer

13

DJ NESWILL

VAN TREKKER NAAR WHEELS OF STEEL Doordeweeks op de trekker, in het weekend achter de wheels of steel. Leon Willemsen kan erover meepraten. Als een kameleon schakelt hij tussen het runnen van een boomkwekerij samen met zijn vader naar het vermaken van een feestende massa als DJ en MC. De liefde voor muziek zit diep bij de 22-jarige Leon Willemsen: “Ik luister echt van alles en als ik draai, laat ik dat ook horen. Het gaat echt van hitjes draaien en feestmuziek naar urban en van house naar hardstyle; het is maar net op wat voor feest ik aan het draaien ben, waar het publiek op reageert of hoe de stemming op de avond is.”

14

#trotsopdeboer

Leon neemt als DJ/MC Neswill nu weer elk weekend plaats achter de draaitafels. “Ik ben heel blij dat het weer kan. Tijdens de coronacrisis lag alles stil. Ik vind het echt zo top om op te treden. Mensen een lach op hun gezicht te toveren, een avond laten beleven die ze nog nooit hebben gehad, dat geeft een euforiegevoel. Je krijgt zoveel energie van het publiek en het publiek krijgt weer energie van mij.” Leon regelt zijn eigen boekingen, hij werkt niet met een boekingskantoor. “Ik ben nu elk weekend lekker aan het draaien.”

U zou Neswill kunnen herkennen van het Zomerfestival in Leerdam. Hij stond daar zijn kunsten te vertonen als MC bij DJ Galaga in 2021. “Ik heb dat jaar ook achter de schermen meegeholpen met de organisatie. Ik was heel erg benieuwd hoe dat precies in zijn werk ging, dus van binnenuit

qua management en organisatie. Heel mooi om dat te zien. Wie weet ga ik nog eens zelf feesten organiseren, dus dan is die ervaring heel erg welkom.”

Leon draait zijn muziek van USB-stick of met een SD-card. Dus alles digitaal; geen gezeul met platenkoffers. Daardoor kan hij ook een heel groot assortiment muziek meenemen naar zijn optredens. Het mixen van zijn muziek doet hij helemaal op gevoel tijdens zijn optredens. Je zou dit namelijk ook kunnen overlaten aan de computer door middel van de sync-knop. “Nee hoor, ik doe het lekker zelf. En als het dan een keer mis gaat, denk ik alleen maar ‘fouten maken is menselijk’ en dan gewoon doorpakken. Zo weet het publiek in ieder geval dat ik daar live sta te mixen.”

Hoe is Leon begonnen met draaien? “Ik zag in groep 8 een keer op een klassen-

We komen ook nog even op zijn andere werk: de boomkwekerij B. Willemsen. Het gesprek is natuurlijk wel voor het magazine #trotsopdeboer. Leon: “We zitten al jaren hier op deze plek in Dodewaard. Als je hier rijdt is het alleen maar boomkwekerijen. Wij zijn echt gespecialiseerd in laan- en sierbomen. We leveren aan andere boomkwekers, die de bomen weer aan tuincentra en gemeenten verkopen.”

‘Je krijgt zoveel energie van het publiek’

Toch is het vermaken van mensen iets wat Leon niet kan laten. “Ik heb nog zoveel plannen, ik wil het graag uitbouwen tot iets groters. Ik heb samen met DJ Galaga al veel mooie dingen mogen produceren, in verschillende stijlen, variërend van house tot feest naar hardstyle. Nu wil ik mijn eigen muziek gaan uitbrengen. Maar omdat ik zo’n brede smaak heb, is een eigen stijl ontwikkelen best lastig. En ik wil nog in

alle Nederlandse toeristenbadplaatsen draaien, zoals Lloret de Mar of Mallorca. Lekker bezig zijn met muziek en mijn eigen ding doen, met mijn verstand op nul.”

Neswill treedt dit jaar op tijdens Glassdance in Leerdam (24/25 juni), meer informatie: glassdance.nl

Volg Neswill op neswillofficial of TikTok: Leonwillemsen

feest een DJ draaien”, vertelt Leon, “en ik dacht: dat wil ik ook! Dan koop je een keer zo’n ding en dan maar proberen, proberen, proberen. Ik ben daarna op eigen schoolfeesten begonnen met draaien. Ik heb een opleiding podium- en evenemententechniek gedaan en kwam zo steeds meer in contact met andere mensen in de muziek, zoals DJ Galaga. Voor hem ben ik nu MC. Het is echt gewoon veel vlieguren maken.”

Vanuit huis heeft Leon zijn brede muzieksmaak meegekregen. Leon: “We draaiden thuis echt van alles: Simon & Garfunkel, The Beatles, Queen. Nu kan ik in de auto bijvoorbeeld hardstyle opzetten, als ik onderweg ben naar de sportschool. Maar gisteren was ik nog bij een concert van Andrea Bocelli, puur klassieke muziek met orkest. Ik vind heel veel artiesten gewoon echt tof.”

#trotsopdeboer

15

Behaal je boerderijdiploma en word net als Fien & Teun een écht boertje of boerinnetje!

ww w. Av on tu re nb oe rd er ij. nl

B EL EE F

TICKETS Gratis toegang voor kinderen t/m 1 jaar

€ 16,95 P.P.

S PE E L

LEER

JAARABONNEMENT Onbeperkt toegang tot Avonturenboerderij Molenwaard

€ 39,95 P.P.

ONTMOET

BLIJF SLAPEN! VAKANTIEPARK MOLENWAARD 2 dagen toegang tot Avonturenboerderij Molenwaard Op 10 min rijden vanaf Avonturenboerderij Molenwaard

V.A. € 65,00

P.P.P.N.

AGRITEAM MAKELAAR

OMVANGRIJKE KAVELRUIL IN ALTENA In april vond er een omvangrijke kavelruil plaats tussen verschillende agrariërs in Dussen en Fijnaart. Maar liefst negen boeren waren betrokken bij de ruil van twee melkveebedrijven, 158 hectare landbouwgrond en een woonboerderij.

Het proces werd begeleid door agrarisch makelaar Rick Westerlaken van AgriTeam Woudrichem.

Kavelruil is geen onbekend fenomeen in de agrarische sector. Door een kavelruil kan men percelen dichterbij het bedrijf proberen te verkrijgen. In dit geval verwisselden niet alleen de kavels landbouwgrond van eigenaar, maar ook de boerderij met erf en gebouwen van de betrokken bedrijven. Het was een interessante situatie. Twee broers werkten veertig jaar lang samen op een agrarisch bedrijf. De zonen van deze broers, volle neven, wilden apart van elkaar het bedrijf voortzetten. De oplossing: kavelruil. Het proces begon vorig jaar mei al. “In de zomermaanden heeft het wat gesluimerd”, vertelt Rick Westerlaken. “De echte onderhandelingen vonden plaats in september en in april zijn de betrokken boeren gewisseld van eigendom. We hebben een gedeelte van het bedrijf in Fijnaart verkocht aan een andere melkveehouder. Eén neef gaat verder op het resterende gedeelte van de bestaande boerderij en de andere neef heeft een nieuwe boerderij in Dussen gekocht”, legt hij uit.

Volgens Rick Westerlaken zijn een aantal

factoren van belang voor het slagen van kavelruil. “Als makelaar moet ik boeren vinden op de juiste plaats, met de juiste personen, op de juiste tijd en tegen de juiste prijs. Dat laatste doe je door te kijken naar de waarde van alle inbrengende bedrijven en landbouwgronden.

Als de waarde is vastgesteld, krijg je een verkoop en aankoop en ga je onderhandelen over de prijs.” De wil van de boeren speelt een belangrijke rol. “Als iedereen geld zoekt, kom je er niet uit. Maar als er één iemand een bedrijf zoekt en de ander wil stoppen, en in feite dus geld zoekt, dan heb je de mogelijkheid om de boeren tot elkaar te brengen.”

krijgt voor zijn landbouwgrond en de koper een zo laag mogelijk prijs betaalt voor de gebouwen. De koper wil echter een zo hoog mogelijke prijs voor de gebouwen en zo laag mogelijke prijs voor de grond betalen, omdat hij kan afschrijven over de gebouwen en niet over de landbouwgrond.”

Volgens de agrarisch makelaar is het dus van belang dat de betrokken boeren elkaar iets gunnen tijdens het proces. “De koper wordt altijd de vraag gesteld waar hij het beste mee kan leven. In de praktijk blijkt dat mensen de hogere bieding vaak vergeten na verloop van tijd, maar het mislopen van een boerderij door een te laag bod niet.”

‘Geen stank is lege schappen’

Rick Westerlaken is niet voor niets agrarisch makelaar; hij heeft hart voor de boerenzaak. “Terwijl ik met mijn kleindochter door de polder reed, vertelde ik haar dat je bij de stank niet moet denken aan het feit dat het zo stinkt, maar aan volle schappen in de winkel. Mest op het land betekent kaas en melk in de schappen. Dit moet bij alle burgers, boeren én buitenlui gaan leven.

Geen stank = lege schappen.”

Doordat er over de landbouwgrond geen overdrachtsbelasting betaald hoeft te worden, maar over de gebouwen wel, ontstaat er vaak een fiscaal spel tussen beide partijen. Dit regisseren is wat Rick Westerlaken mooi vindt aan het werk.

“De kunst is om het met de koper en verkoper fiscaal zodanig uit te nutten, dat de verkoper een zo hoog mogelijke prijs

AgriTeam Makelaar Rick Westerlaken Postbus 31 Woudrichem 06 - 53 30 65 60 woudrichem@agriteam.nl agriteam.nl

#trotsopdeboer

17

EEN PLATTELANDSCOACH? ‘GA DAT DOEN!’ In de provincie Utrecht kunnen agrarisch ondernemers terecht bij onafhankelijke plattelandscoaches die hen ondersteunen bij het toekomstbestendig maken van hun bedrijf. Zo ook in Vijfheerenlanden. Op dit moment maakten al zo’n 250 boeren in de provincie gebruik van dit aanbod.

Deelnemers zijn tevreden. De coaches krijgen een 8,5 en maar liefst 93% van de deelnemers beveelt de plattelandscoaches aan. Of, zoals een van de boeren zei: ‘Een plattelandscoach? Daar kan ik kort over zijn: ga dat doen!’

18

#trotsopdeboer

Dik Veefkind en Franca van Nunen zijn beiden plattelandscoach. Aan de keukentafels horen ze heel uiteenlopende redenen van de boeren en soms ook hun familie waarom ze er een coach bij hebben gehaald. Franca: “In eerste instantie zijn de vragen van de ondernemers vaak gericht op het verbeteren van het verdienmodel. Hoe zorgen wij als familiebedrijf of maatschap voor een bedrijfsvoering die standhoudt op de langere termijn? Dan begeleiden we de boer bij het verkennen van de mogelijkheden. Als we doorpraten komt er vaak nog een tweede, onderliggende vraag naar boven. Die kan te maken hebben met meer persoonlijke dingen, zoals een verminderende gezondheid, of strubbelingen in de communicatie onderling.”

Ook Dik spreekt wekelijks met verschillende boeren en heeft een goed beeld van wat er leeft en speelt op het boerenerf: “Als boer heb je te maken met ontzettend veel wet- en regelgeving. Dit zorgt voor stress. Agrariërs die ons benaderen om te praten over een eventuele bedrijfsoverdracht, blijken in veel gevallen ook te kampen met gezondheidsklachten. Door de regelgeving of de stikstofproblematiek.

Maar soms ook door de veranderende publieke opinie. Boeren voelen weinig waardering omdat ze uit bepaalde hoeken het stempel krijgen van vervuilers of dat ze hun vee niet goed behandelen.”

Samen met de agrariërs onderzoeken plattelandscoaches als Veefkind en Van Nunen of er mogelijkheden zijn om op het bedrijf

LAMI PLATTELANDSCOACHES dingen te veranderen. Franca: “Op een boerderij is altijd wat te doen. Vaak zijn ondernemers druk met het werk. Er moet gemolken worden, er staat een koe te kalven, of de hele boomgaard moet gesnoeid. De waan van de dag maakt het vaak lastig om alles eens goed op een rij te zetten. Wij helpen de situatie in kaart te brengen en de zorgen maar ook de wensen te bespreken. De vraag van de boer is het vertrekpunt.”

Dik: “Soms wil een boer zonder opvolger wel minderen, maar niet helemaal stoppen. Dat heeft allerhande consequenties.

Fiscaal en vanuit de ruimtelijke ordening is het dan moeilijk te overzien hoe je dat goed aanpakt. Daar kunnen wij bij helpen.

Ons team van ervaren plattelandscoaches kan bovendien specialisten inschakelen,

die kunnen adviseren over bijvoorbeeld de opwek van duurzame energie in combinatie met het saneren van asbest.” Franca: “In het begin zijn deelnemers soms best een beetje sceptisch, want wat mag je nou van deze coaching verwachten? Wij beginnen de gesprekken aan de keukentafel vooral met een open houding, luisteren, en vragen te stellen. Niet zelden geven de ondernemers dan zélf het antwoord waar ze naar op zoek waren.”

‘De vraag van de boer is het vertrekpunt ’

Een traject met de plattelands-coaches bestaat uit 25 uur coaching, zonder kosten.

Na deze 25 uur kan de coaching nog 18 uur vervolgen tegen een kleine vergoeding.

Meer informatie of aanmelden kan via lami.nl/vhl.

#trotsopdeboer

19

JONGE BOEREN

VERTROUWDE NAAM

Voorstraat 30-A, Groot-Ammers | 0184-669099 agrohome.nl | makelaardij@agrohome.nl

Hans Verkerk van Agrohome is zelfbenoemd plattelandsvernieuwer. Door zijn werk als agrarisch makelaar is hij betrokken bij het kopen en verkopen van agrarisch en landelijk onroerend goed.

Hans Verkerk: “Het is best emotioneel werk. Je moet je kunnen inleven in je klant, een bedrijf kopen of verkopen is niet niks.

Het stoppen van een boerenbedrijf of het zoeken van een opvolger is best ingewikkeld. Maar ook bij aankoop geldt dat je echt moet weten: wat zoekt de klant? De plek is meestal van doorslaggevend belang.

Hoeveel hectare moet het zijn, hoeveel vee kan er gehuisvest worden? Mede door de stikstofproblematiek zitten veel boeren op hun handen. Bovendien is de rente nog steeds vrij laag en is er een hoge inflatie.

Daardoor is er weinig aanbod.Ook steeds meer burgers willen wonen op een boerderij. Hans: “Die mensen willen lekker wonen.

Dan loop je wel tegen de complexiteit van de regeltjes aan. Oude bedrijfsgebouwen moeten worden afgebroken, je hebt te

maken met bestemmingsplannen – iedere keer is het maatwerk.”

Agrohome probeert vraag en aanbod aan elkaar te koppelen. Dat kan resulteren in kavelruil. Hans: “Soms bevalt een plek niet of wil een boer percelen naast elkaar. Dan is kavelruil een oplossing. Wij doen hiervoor de taxaties en begeleiden het proces.”

Rutger de Groot kwam als kavelruilcoördinator bij Optifield zo op het pad van Hans.

Ze hadden een goede klik. Rutger: “Hans en ik hadden hetzelfde werkgebied, de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden. En we wisselden al veel informatie uit.” Hans wil het wat rustiger aan gaan doen.

Daarom draagt hij zijn kennis en kunde graag over aan Rutger, die een opleiding tot makelaar Agrarisch en Landelijk Vastgoed is gaan volgen; een volgende stap in zijn carrière. De dochter van Hans, Anatolia, blijft voor Agrohome de taxaties voor financieringen van woonhuizen uitvoeren.

Hans besluit: “Agrohome blijft zo de vertrouwde naam voor uw makelaarsen taxatieactiviteiten.”

W.H. DE BRUIJN LEXMOND LANDBOUWMECHANISATIEBEDRIJF

W.H. DE BRUIJN LEXMOND Landbouwmechanisatiebedrijf Verkoop, onderhoud en reparatie van tractoren, landbouwwerktuigen en grondverzetmachines.

Dealer van o.a.: Deutz-Fahr tractoren, Vicon werktuigen, Trioliet kuilvoermachines.

Ontdek wat wij voor u kunnen betekenen op onze website www.whdebruijn.nl. U vindt hier ook ons volledige aanbod gebruikte tractoren en werktuigen.

W.H. de Bruijn Lexmond | Lakerveld 104 | 4128 LK Lexmond | www.whdebruijn.nl

20

1349785.indd 1

#trotsopdeboer

02-05-2022 12:55

PICK & MIX

Straatnaam 1, 1234 XX Plaatsnaam | 06 - 00000000 www.websitehier.nl | info@websitehier.nl

Omnienduciis re por adictaque consequate re millor solorum ent volesserunda experibus dolora nustibus, nullia velis eatibusant, officia dero eum ulparum eie venisto tes re pore cum ea volore, est, cuptae volore et occusci endessi ratur, suntia iur.

Vent alit ommo core dolutas prores eatium elitati atusam, nis re poratio. Ehentiusda suntiae consecat ditas nes comnis reicatem sit, se laceped ut arumquas asit labor apitis diassumque omnim consec.

Aestiis porentur, ulluptation nobisimi, sant ex expelecto voluptat harunti untur?

Conseni minciis itatent, comni volor remolupta eosamet alitae quosa eperae. Opta aut quis verisit issimus sincient ernatem porehent accum re mo mil ent ab ium quid aestiis porentur, ulluptation nobisimi, sant

ex. Vent alit ommo core dolutas prores eatium elitati atusam, nis re poratio. Ehentiusda suntiae consecat ditas nes comnis reicatem sit, se laceped ut arumquas asit labor apitis diassumque omnim conditas nes comnis reicatem sit, se Vent alit ommo core dolutas prores eatium elitati atusam, nis re poratio. Ehentiusda suntiae consecat ditas nes comnis reicatem sit, se laceped ut arumquas asit labor.To blaceperum quo moditis auda seria as arum ulpario. Ne ero blatia nonsequi ipsunt quatusanti re pel et aut es explabo.

Uciusa vollupt atintum vel iunt am coressi tatur? ipsunt quatusanti re pel et aut. Ehentiusda suntiae consecat ditas nes comnis reicatem sit, seTo blaceperum quo moditis auda seria as arum ulpario. ommo core dolutas prores eatium

‘HOPELIJK SLECHTSTE INVESTERING OOIT’ De mannen van Firma Kortlever zijn een vertrouwde verschijning voor vele boeren, loonbedrijven en andere opdrachtgevers in de Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden. Voor het keuren en leveren van brandblussers, verlichting, gereedschappen en hef- en hijsmiddelen is het Brandwijkse familiebedrijf hét adres in de polder.

Denken in oplossingen! Dat brengen vader Kees en zoons Gerrit en Arjan Kortlever graag in de praktijk. Om de score nog meer richting de honderd procent te krijgen, investeerden ze onlangs in een trekbank voor kettingen. “Met deze Unster kunnen we kettingen tot twintig ton keuren.

Het apparaat print daarnaast meteen een certificaat uit. Tot voor kort besteden we dit uit, maar nu kunnen we dit ook zelf doen.”

Veiligheid staat centraal in het werk van de Firma Kortlever. Al jarenlang vormen brandblussers een belangrijk onderdeel van hun bedrijf. Op boerderijen en bij andere klanten komen ze langs om ze te keuren of om advies te geven over wat er

nodig is. “Dat is soms hard nodig.

Boerderijen zijn in de loop van de jaren vaak hard gegroeid, maar ze hebben nog steeds maar twee brandblussers hangen.

Het is geen onwil, maar onwetendheid. Wij geven eerlijk en gratis advies wat er nodig is.” En met een lach: “We zeggen er altijd bij: hopelijk is het de slechtste investering die je ooit gaat doen. Maar het is voor je eigen veiligheid én voor de verzekering echt noodzakelijk om hier aandacht aan te besteden. We zetten zelf de afspraken in de agenda. Vaak krijg je dan een verbaasde reactie: is het alweer tijd? Ja, je bent alweer een jaar dichter bij je pensioen, zeggen we dan.”

‘Wij zijn niet bang om vies te worden’ Meer dan de helft van hun werk speelt zich af op boerenerven. Een bewuste keuze; de mannen van Kortlever voelen zich daar

thuis. Arjan: “Je spreekt hun taal, weet hoe hun leven eruit ziet. En het is altijd gezellig: ‘Joh, doe effe een bakkie mee.’” Kees vult hem aan: “Wij zijn niet bang om vies te worden of om een brandblusser die onder de mest zit even schoon te maken. Daar schrikken veel collega’s voor terug, maar voor ons is dat geen probleem. Wij zitten ons hele leven al tussen de boeren.”

Voor de goede orde: bij andere bedrijven komen ze net zo graag langs om te keuren, advies te geven of materialen te verkopen.

Voor dat laatste hebben ze een complete winkel ingericht op de bedrijfslocatie aan de Damseweg. “Heb je iets nodig, kom dan gewoon even naar de Vuilendam. We hebben hier een ruime voorraad aan allerlei materialen, die je trouwens ook in onze webwinkel kunt bestellen.”

Firma Kortlever Damseweg 22, Brandwijk 0184 - 64 19 38 06 - 53 84 0833 info@firmakortlever.nl www.firmakortlever.nl

#trotsopdeboer

21

JONGE BOEREN Gastboer Pauline de Groot voor de klas op de Beatrix de Burcht school in Gorinchem, die de Levend leren-methode hanteert. Levend leren is leren door te doen; echt maatwerk dat aansluit bij kinderen met een praktische leerstijl.

Boeren produceren voedsel en brengen daarbij mens, dier en natuur samen. Dat willen boeren graag vertellen aan basisschoolleerlingen in Nederland. Voor veel scholen is het echter niet haalbaar om met een klas een bezoek te brengen aan een boerderij. Daarom brengt ‘Boer in de Klas’ de boerderij naar school.

22

#trotsopdeboer

BOER IN DE KLAS

Kinderen hebben vaak geen idee meer waar hun eten en drinken vandaan komt en hoe dit geproduceerd wordt. Voor de meeste kids komt het eten uit de supermarkt en het is dan vaak al verder bewerkt. Hoe onbewerkte producten eruitzien, hoe ze groeien en ontstaan, is steeds minder bekend. Bij ‘Boer in de Klas’ vertellen enthousiaste boeren en boerinnen, o.a. werkzaam in de sectoren akkerbouw, fruitteelt en veehouderij, in een anderhalf uur durende gastles op school over hun werkzaamheden op en rond de boerderij. De kinderen mogen kijken, ruiken, proeven en voelen. Zo krijgen ze een goed beeld van het werk en het leven op de boerderij, zonder daarvoor het schoolterrein te hoeven verlaten. De gastlessen zijn bedoeld voor kinderen van groep 1 t/m 8 van het primair onderwijs. De boeren van Boer in de Klas werken met een draaiboek

en volgen regelmatig trainingen. Daarnaast zorgen zij ervoor dat hun verhaal aansluit op het leerjaar en het kennisniveau van de leerlingen. Alle gastlessen beginnen met een gedeelte met algemene kennis over de agrarische sector in Nederland. Na dit deel zal de gastboer zich toespitsen op de sector waar hij/zij werkt.

Daarnaast vertelt hij/zij meer over het bedrijf en de dagelijkse praktijk. Het doel?

Kinderen en jongeren meer in aanraking brengen met kennis en activiteiten over voedsel, zodat ze zelf gezonde én duurzame keuzes kunnen maken.

Pauline de Groot van melkveehouderij Heihoeve uit Giessenburg is één van de boeren die af en toe voor de klas staat.

Ze is groot voorstander van het concept, omdat het voor een school vaak lastig is om met een hele klas op pad te gaan. Dat

BOER IN DE KLAS JONGE BOEREN probleem verhelp je door de boer in de klas uit te nodigen en te laten vertellen over het werk op de boerderij. Pauline vertelt: “Ik kom uit het onderwijs, heb in het VMBO gewerkt. Maar ik ben ooit gestopt omdat ik de randvoorwaarden niet leuk vond; het lesgeven zelf nog wel.

Daarom sluit dit mooi aan. Ik wil echt laten zien: waar komt je eten vandaan? En dan niet alleen melk, maar ook het graan voor je brood bijvoorbeeld. Ik neem een kunstkoe mee, die de kinderen kunnen melken.

En ik vertel wat en hoeveel een koe eet.

Verder laat ik zien hoe de stal eruitziet en vertel ik over mijn dagindeling. Uiteraard gaat alles in overleg met de school. We kunnen het ook hebben over weidevogels.

Iets waar we hier op de boerderij actief mee bezig zijn. Maar ik begin eigenlijk met de vraag: wie is er wel eens op een boerderij geweest? Het zal je verbazen hoeveel

kinderen nog nooit op een boerenbedrijf zijn gaan kijken.”

Pauline ontvangt al regelmatig schoolklassen op haar boerderij, dus het enthousiasmeren van basisschoolleerlingen is haar niet onbekend. “We houden hier op de Heihoeve de melk experience. Dat levert ook al leuke momenten op. Kinderen die heel hard roepen: wat zijn ze groot! En ze vinden het allemaal stinken. Als er een koe staat te mesten, wordt er een hoop gegiebeld.” Waarom doet Pauline mee aan Boer in de Klas? Pauline de Groot: “Ik denk dat heel veel mensen niet meer weten dat een koe eerst een kalfje moet krijgen om melk te geven. We zijn zo afgesloten, dat de feeling met het boerenleven er niet meer is.

Als je ziet hoeveel een koe moet eten, dan begrijp je vanzelf meer over ons bestaan.

Daarom ga ik graag naar een klas toe.”

Meer informatie: Jacoline Peek, landelijk coördinator, boerindeklas@agractie.nl boerindeklas.nu

 Bekijk de review

#trotsopdeboer

23

LEREN IN DE PAARDENKLAS Naar school gaan én daarbij tussen de paarden mogen leren. Dat klinkt toch bijna als een droom. Het kan, want bij het Omnia College in Gorinchem is er een paardenklas.

Stal Borst in Heukelum huisvest 100 paardenkrachten waar de vmbo-leerlingen van de paardenklas twee per week naar toe gaan. De leerlingen volgen op dinsdag of donderdag vakwerk. Ze leren daar echt van alles rondom het houden, hanteren, verzorgen en rijden van paarden. Ingrid Houweling en Natascha Valen verzorgen deze lessen. Ingrid vertelt ons waar zij zo blij van worden: “Bewegen is gezond: tussen de paarden zijn, brengt de leerlingen heel veel plezier en ontspanning. Dat is zo’n goede basis om tot leren te komen! Theorie en praktijk wisselen elkaar bij onze lessen mooi af.“

invloed op jezelf en op je omgeving. Het is mooi om daar met vertrouwen naar te kijken en over te leren.”

Tijdens de demodag aan het einde van het schooljaar presenteren de leerlingen wat ze hebben geleerd. Onderdelen die voorbij komen die dag zijn: freestyle, dressuur, (vrij) springen, eventing, paardenfluisteren, rassendefilé, schriktraining, agility, voltige, gezondheid, fokkerij en ruiterfit. Kortom: de paardenklas is volop in beweging!

Wil je meer weten over de paardenklas? paardenklasomniacollege

Ingrid vertelt enthousiast verder: “De kudde is een prachtig systeem van samenwerken. Hoe paarden met elkaar omgaan en communiceren, daar kunnen wij veel van leren. Hoe jij beweegt heeft

 Advies en uitvoering in de agrarische sector  Civiel- en cultuurtechnische werkzaamheden  In- en verkoop van diverse betonproducten

Info@daankool.nl

24

1351141.indd 1

#trotsopdeboer

www.daankool.nl 23-05-2022 09:37

H.A.B.O. NOORDELOOS B.V.

PASSIE VOOR HET BOERENWERK Het team van loonbedrijf en kraanverhuur H.A.B.O. Noordeloos staat van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat klaar om voor de boeren in de streek de handen uit de mouwen te steken. De passie voor het boerenwerk zit er bij alle medewerkers in de genen. Daarnaast helpen ze de melkveehouders graag met de jarenlange kennis en ervaring die in de loop van de jaren is opgebouwd.

Een goed voorbeeld daarvan is de uitstoot van stikstof, een onderwerp waar veel over te doen is. H.A.B.O. Noordeloos levert op meerdere vlakken een bijdrage om die uitstoot zoveel mogelijk terug te dringen.

“Dat doen we bijvoorbeeld door gebruik te maken van de nieuwste en meest energiezuinige machines”, licht eigenaar Helmoed Boom toe. “Daarnaast kijken we ook naar de juiste toevoegingsmiddelen aan het ruwvoer om dit zo goed mogelijk te laten conserveren en benutten. Daardoor hoef je minder voer van buiten aan te kopen, wat weer zorgt voor een lagere uitstoot van stikstof.”

Tegelijkertijd kan het de kosten terugdringen. Belangrijk, want de relatief hoge

melkprijs gaat samen met een forse stijging van grondstof-, brandstofprijzen en arbeidskosten. Medewerker Hessel van der Meer: “Daardoor staat het rendement toch nog onder druk. Wij denken graag mee om toch een optimaal resultaat te halen, mede door de nieuwste ontwikkelingen in de markt in te passen.”

boerderijen runnen. Niet voor niets kiest H.A.B.O. Noordeloos als één van de weinige loonbedrijven ervoor om de agrarische sector als hoofddoel te houden. “Daar ligt ons hart”, knikt Helmoed. “We zijn ook actief in de grond-, weg- en waterbouw, maar driekwart van ons werk ligt bij de boeren in de streek.”

‘Wij denken graag mee met de boeren in de streek’

Sowieso is die verbindende rol van groot belang voor het Noordelose loonwerkbedrijf. Boeren met elkaar in contact brengen om ze op allerlei manieren van elkaar te laten profiteren, het zit in het DNA van H.A.B.O. Noordeloos. “Goed advies geven is de basis, het werk dat we doen volgt daarop. En dat doen we ook graag. We hebben jongens in dienst die graag en hard werken, met passie voor de sector en het gebied. Die ‘handjes’ combineren we met de modernste technieken, zoals GPSaansturing, om de opbrengst voor onze klanten zo hoog mogelijk te maken.”

De titel van dit magazine onderschrijven Helmoed Boom en Hessel van der Meer van harte. Zij zijn trots op de manier waarop boeren in de Alblasserwaard hun

H.A.B.O. Noordeloos B.V. Minkeloos 10a, Noordeloos 0183-582207 loonbedrijfhabo.nl info@loonbedrijfhabo.nl

#trotsopdeboer

25

GENERATIES KORTENOERVER

EVERDINGEN

VAN GENERATIE OP GENERATIE Tegenwoordig is het niet meer zo vanzelfsprekend dat een boerenbedrijf van generatie op generatie doorgaat. De familie Kortenoever in Everdingen is een fraaie uitzondering op de regel. Al zes generaties is de boerderij binnen de familie in nieuwe handen overgegaan.

26

#trotsopdeboer

We worden hartelijk ontvangen door Greet Kortenoever-het Lam en haar echtgenoot en bewonderen hun prachtige woonplek met uitzicht over de weilanden, in de schaduw van een majestueuze kastanjeboom. Haar zoon en haar kleinzoon zijn nog druk bezig op de boerderij achter het woonhuis. “We lopen er zo wel even heen”, zegt Greet en de koffie wordt geserveerd. We krijgen een prachtig overzichtje van de familie gepresenteerd.

De vader van Greet, Dirk Willem het Lam (1922-2012), kreeg het boerenbedrijf overgedragen van zijn vader, Joh. Het Lam (1895-1980). En hij werd de opvolger van Dirk het Lam (1866-1936). Zo lang is de boerderij al in de familie. Greet, zelf geboren in 1949: “Het enige dat gewijzigd is, is de familienaam, omdat ik trouwde met

een Kortenoever. Maar het boerenvirus is van generatie op generatie overgedragen.”

Greet pakt nog even een fotoalbum erbij, waar een foto van haar zoon Fred te zien is op vakantie in Zwitserland, naast een koe.

“Ook daar moest hij even naar de koeien”, lacht Greet.

We lopen het erf op en zoon Fred (geboren in 1972) en kleinzoon Rick (geboren in 2001) komen erbij voor het gesprek. We nemen plaats onder de veranda in de tuin en drinken nog een kopje koffie. Fred heeft de maatschap overgenomen van zijn opa in 2005, vertelt hij. Maar hoe zag het hier er vroeger uit? Fred: “De eerste generatie begon op deze plek met melkvee en varkens. Ook waren er fruitbomen. Daarna werd dit een melkveehouderij, samen met

GENERATIES KORTENOERVER vleesvee. Nu hebben we 136 melkkoeien, 80 stuks jongvee en 50 fokschapen; alles op 75 hectare eigen grond.”

De melk die de Red Holstein koeien produceren, wordt geleverd aan de fabriek van Leerdammer kaas in Dalfsen. Fred legt uit: “Het is zogenaamde vlogmelk. Dat is speciaal voor de Duitse markt; onze koeien krijgen alleen genetisch niet-gemanipuleerd voedsel. Dat is echt een eis als je wilt leveren aan Duitse afnemers. We zijn hierop ingesprongen. We houden onze oren en ogen open, wat wil de markt? Dus zijn we in 2017 overgestapt op vlog. Zo houd je er leven in.”

In de loop der tijd is er steeds iets meer land bijgekomen in beheer van de familie

Kortenoever, o.a. door ruilverkaveling.

De familie verbouwt op het land hun eigen voer voor de koeien; alleen het krachtvoer wordt aangevoerd. Fred licht dit toe: “We willen graag echt grondgebonden boeren.

Daar zijn we hard mee bezig. Maar ook hier is een enorme grondhonger, dus nieuw land bemachtigen is niet zo makkelijk.” De familie Kortenoever heeft echt de blik op de toekomst. Fred: “We willen graag groeien. Maar niet ten koste van alles. Duurzaamheid is belangrijk voor ons. Zo hebben we zonnepanelen geplaatst en er komen er nog meer. Binnenkort wordt het asbestdak van de schuur vervangen en komen er zonnepanelen op. Verder hebben we onze eigen watervoorziening door bronbemaling. Met een speciaal filtersysteem heb je zo drinkwater. We zijn

dus eigenlijk helemaal zelfvoorzienend.”

De boerderij is helemaal klaar voor de toekomst en de nieuwe generatie Kortenoever kreeg de liefde voor het boerenvak van huis uit mee.

Ook Rick is al van jongs af aan dol op dieren. Hij is net klaar met de agrarische opleiding MAS in Houten. Fred: “Rick staat er heel relaxed in. Hij heeft de juiste instelling. Maar je moet doen wat bij je past.”

Fred’s vrouw Ilse, zelf eigenaar van een bloemenwinkel in Leerdam, vult hem aan: “Het is ook een lifestyle, je bent 24 uur per dag boer. En dat moet je liggen.” Wij kunnen alleen maar concluderen na ons bezoek; het familiebedrijf is in goede handen bij de zesde generatie. En dat is toch heel erg mooi om te zien.

#trotsopdeboer

27

DEN HÂNEKER-PROJECT

HET GROEN OP HET ERF HEEFT ZOVEEL MEERWAARDE Maar liefst 93 agrariërs in de Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden maakten via landschapsvereniging Den Hâneker de afgelopen jaren gebruik van het project ‘Agrarische bedrijven in het groen’. Het leverde de boeren 1200 euro aan gratis plantmateriaal op én professionele begeleiding door Gijsbert Pellikaan van Den Hâneker. Voor #Trotsopdeboer ging hij nogmaals langs bij één van de deelnemers: Martin Mourik uit Goudriaan.

Een nieuwe stal en een nieuw woonhuis: een ideale startsituatie om met erfbeplanting aan de slag te gaan. Aan de Noordzijde 54a bij de familie Mourik hoefde Gijsbert Pellikaan geen rekening te houden met belemmeringen. “Dat was een groot voordeel”, knikt hij. “Zo hoefden we niets te verwijderen of te vervangen en konden we meteen met het aanplanten aan de slag.”

Het resultaat is in maart nog lastig te zien; de planten zijn nog jong en niet in bloei.

Maar ook in deze fase is goed te zien dat de Goudriaanse boerderij straks een mooie groene jas gaat krijgen. Voor de start van dit project moeten we teruggaan naar 2018.

28

#trotsopdeboer

Landschapsvereniging Den Hâneker constateerde dat het wegvallen van de melkquota veel melkveehouders ertoe aanzette om te investeren in nieuwbouw.

Maar de landschappelijke inpassing van de nieuwe opstallen bleef daar vaak bij achter, blikt Gijsbert Pellikaan terug. “Daar hadden wij ook begrip voor. In de periode die volgde bleven de inkomsten bij boeren vaak achter bij wat ze verwachten en was daar dus ook geen ruimte voor. Daarom zijn wij met dit thema aan de slag te gaan.”

stap was het vinden van agrariërs die mee wilden doen met dit project. Een oproep vanuit Den Hâneker leverde maar een geringe oogst op. Dus ging Gijsbert Pellikaan zelf letterlijk de boer op. Persoonlijk contact bleek een veel vruchtbaardere aanpak. “Gewoon aanbellen en het aanbod toelichten, was een goede methode”, glimlacht hij. “Ik merkte dat veel boeren ervoor openstonden, maar vaak niet wisten waar ze moesten beginnen. Daar kon ik ze dan in adviseren.”

De blik werd gericht op de provincie ZuidHolland; de inspanningen leverden een forse subsidiepot om streekeigen erfbeplanting te bekostigen. De meerwaarde daarvan zat en zit zeker niet alleen in het aanzicht van de Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden. Pellikaan somt op: “Het groen zorgt bijvoorbeeld voor schaduw en koelte, het is goed voor de biodiversiteit doordat het onderdak biedt aan allerlei dieren, het draagt bij aan de opvang van CO2 en het levert in sommige gevallen, bijvoorbeeld met bessenstruiken en fruitbomen, ook nog voedsel op.” De volgende

Want ‘Agrarische bedrijven in het groen’ is meer dan alleen het aanbieden van gratis plantmateriaal ter waarde van 1200 euro.

De melkveehouders kregen er ook het advies van Pellikaan bij. Op het erf van Martin Mourik brengt hij dat tijdens en na afloop van het gesprek meteen in de praktijk. “Kijk, die heg moet je nu bijsnoeien.

Niet te bang zijn, er kan zeker wel een halve meter vanaf.”

De heg rond het nieuwe woonhuis is één van de onderdelen van de erfbeplanting van het Goudriaanse boerenbedrijf. Plan-

Ruim negentig boeren doen mee aan Den Hâneker-project ‘ Agrarische bedrijven in het groen’ DEN HÂNEKER: ALLEEN GA JE SNELLER, SAMEN KOM JE VERDER Den Hâneker is een vereniging voor natuur- en landschapsbeheer van boeren en burgers die zich inzet om de Alblasserwaard/Vijfheerenlanden zodanig te beheren en te ontwikkelen dat het zijn aantrekkelijkheid behoudt, nu en in de toekomst.

Den Hâneker wil bereiken dat we samen kunnen wonen, werken en recreëren, met respect voor elkaars (duurzame) belangen. Dit gebied toont een Hollands landschap van weiden, waterlopen en de bijhorende flora en fauna. Wij willen hier samen zorg voor dragen en bedrijven, burgers en organisaties met elkaar verbinden en op een duurzame wijze inhoud geven aan de instandhouding van natuur en landschap.

ten langs de rand van het pad, bessenstruiken in de tuin, natuurlijke leilindes (in tegenstelling tot de ‘platte’ leilindes die je veel ziet), op allerlei vlakken is het boerenbedrijf ‘in het groen’ gezet. “Wij zijn er heel blij mee”, vertelt Martin. “Voor ons is meer biodiversiteit rond de boerderij heel belangrijk. Maar waar moet je beginnen?

Zelf hebben we er geen verstand van.

Daarom kwam het advies van Gijsbert heel goed van pas.”

Op dit moment bestaat Den Hâneker uit vijf werkgroepen: Agrarisch Natuurbeheer, Duurzame Landbouw, Educatie, Recreatie & Toerisme en Vierdaagse Alblasserwaard. Al deze werkgroepen bestaan uit enthousiaste vrijwilligers die verknocht zijn aan deze prachtige streek waarin wij leven. Deze vrijwilligers willen de streek nog mooier, beter en duurzamer maken. En zij steken hun passie daarvoor niet onder stoelen of banken, zij delen dit graag met een ieder. Niet voor niets is een veelgehoorde uitspraak binnen Den Hâneker: alleen ga je sneller, samen kom je verder! www.denhaneker.nl

Uiteindelijk werd het project in de afgelopen jaren een groot succes. Maar liefst 93 boeren in de Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden maakten van het aanbod van de vereniging gebruik. Gijsbert: “We zijn blij dat we zo een mooie bijdrage aan de streek hebben kunnen leveren. En het is een verrijking op de lange termijn. Vanuit de provincie is er een instandhoudingsverplichting van tien jaar aan de subsidie verbonden. Maar mijn ervaring is dat die plicht helemaal niet nodig is. De deelnemende boeren staan er zelf volop achter en doen er alles aan om het nieuwe groen goed te onderhouden.”

#trotsopdeboer

29

SOLAR OPLOSSING

LEXMOND

De zon

als oplossing

Bij het maken van dit magazine blijkt meer en meer: een boer leeft met de natuur. Schijnt de zon, komt er regen,is het bewolkt? Het heeft allemaal consequenties voor de bedrijfsvoering op het boerenerf.

Helemaal als daar zonnepanelen zijn geïnstalleerd. SolarOplossing maakt het mogelijk om duurzaam te ondernemen.

We nemen een kijkje bij een project van SolarOplossing. Dit bedrijf uit Lexmond helpt bedrijven om te verduurzamen door het faciliteren en het plaatsen van zonnepanelen. Jan-Kees Schep, samen met Joost van der Plas de oprichter van SolarOplossing, vertelt ons graag meer. “Het mooie van zonnepanelen is dat ze een combinatie van duurzaamheid én rendement bieden. Je

30

#trotsopdeboer

maakt deel uit van de energietransitie; er is veel gaande, ook al weten de meeste mensen niet het fijne ervan af. Ik zit er nu middenin. Met een product waar ik zelf achter sta kan ik nu mijn boterham verdienen. Het is heerlijk om hier dagelijks mee bezig te zijn. En we hebben een hele leuke ploeg mensen, die hier allemaal uit de buurt komen. Er is veel binding met de omgeving.”

Investeren of verhuren Via SolarOplossing kun je op twee manieren een duurzame bedrijfsvoering mogelijk maken. Een ondernemer kan via SolarOplossing zonnepanelen aanschaffen en deze laten installeren op het dak, zoals op de schuur van een boer. Maar een ondernemer kan ook het dak of een stuk land verhuren aan SolarOplossing. Jan-Kees en zijn collega’s nemen dan het plaatsen van de zonnepanelen voor hun rekening. Ze verzorgen het hele traject en de ondernemer deelt mee in het jaarlijkse rendement van de zonnepanelen en krijgt goedkopere stroom.

Jan-Kees: “Wij zijn echt gespecialiseerd in het verhuren én het bouwen voor anderen.

Dat laatste doen we het meeste, maar als mensen geen mogelijkheden hebben om zelf te financieren, dan kun je je dak of land verhuren en ons daar zonnepanelen op laten plaatsen. We hebben dan wel minimaal 3000 m2 nodig; als het een boer betreft, moet het dus wel een grote boer zijn. We hebben op dit moment acht boeren die hun dak verhuren. De meeste boeren kunnen echter tegen redelijk goede voorwaarden geld lenen, dus ze kiezen meestal voor de aankoop van de zonnepanelen.

Daar komt ook nog bij dat door de huidige energieprijzen de terugverdientijd een stuk korter is. Alhoewel de producten iets duurder geworden zijn, is de business case onder de streep interessanter. Wij hebben sowieso goede directe contacten met onze leveranciers, hierdoor kunnen we onze producten goed inkopen. En we maken een sterke groei door. Elk jaar zijn we meer dan verdubbeld. Hierdoor kopen we groot in, dat

levert ons en onze klanten veel (prijs) voordelen op.”

Opslag steeds belangrijker Jan-Kees: “Als ik naar de markt kijk, dan zie je dat we in een verandering zitten. Het energienet zit steeds meer vol op allerlei plekken in Nederland; de kabels zijn niet dik genoeg. Waren er eerst alleen afnemers, nu zijn er heel veel leveranciers.

Want iedereen met zonnepanelen is eigenlijk een mini-leverancier. De opslag van energie wordt daarom steeds belangrijker. Deze ontwikkelingen vinden wij heel boeiend. Overdag opgewekte energie opslaan en in de avond, nacht en volgende ochtend gebruiken maakt zonne-energie nog interessanter.”

Creatief meedenken “Wij vinden het leuk om creatief om te gaan met dat soort dingen. Zo hebben we een ondernemer die heel veel gas gebruikte om zijn bedrijf te verwarmen

geholpen. Een gedeelte van die energie wordt nu door zonnepanelen geleverd.” Dat creatieve meedenken, dat typeert SolarOplossing. “Als er iets meer uitdaging is, dan ben je bij ons aan het juiste adres”, glimlacht Jan-Kees. “En we bieden echt een totaalpakket. We helpen je ook met het aanvragen van de subsidies. Er zijn allerlei potjes voor, zoals de subsidie SDE++.

Maar wanneer het dak eerst nog aangepast moet worden, daar is ook subsidie voor. We werken bovendien samen met partnerbedrijven hier uit de omgeving die daken vervangen. Als een boer bijvoorbeeld asbest heeft liggen op het dak, of als er een nieuw dak geplaatst moet worden of te oud dak vervangen moet worden. Op elk dak kunnen we zonnepanelen plaatsen, mits de constructie het aankan. Reken op zo’n 12 kilo per m2. Verder zijn er allerlei fiscale voordelen, daar kunnen we je alles over vertellen. Mocht een investering nu niet uitkomen, dan is er ook een optie om te financieren. We werken samen met een

aantal financieringspartners, daar zit relatief weinig risico aan. Het systeem verdient zichzelf gewoon snel terug. We regelen dus echt alles, van a tot z. Van engineering tot de verkoop van de energie.”

Extra rendement Jan-Kees besluit: “Boeren houden van de natuur. Dus duurzaamheid is voor hen belangrijk. Wat ook een voordeel is voor boeren: de partij bij wie ze hun product aanleveren vindt het ook fijn dat een boer duurzamer bezig is. Dat vertaalt zich in een hogere prijs voor hun producten. Of een bank die rentekorting geeft. Zo krijgt een boer extra rendement, naast het direct opwekken van energie.”

SolarOplossing Nieuwe Rijksweg 68 N 4128 BN Lexmond 085 - 048 73 20 Meer informatie: solaroplossing.nl

#trotsopdeboer

31 31

Geen betere raad dan voorraad!

Geen betere raad dan voorraad!

Geen betere raad dan voorraad!

Geen betere raad dan voorraad!

De belangrijkste artikelgroepen De belangrijkste De belangrijkste artikelgroepen artikelgroepen die wij kunnen aanbieden zijn: De belangrijkste artikelgroepen die wij kunnen aanbieden zijn: die wij kunnen aanbieden zijn: • •Bemesting • •Landbouwmachines Bemesting Landbouwmachines die wij kunnen aanbieden zijn: Bemestingbemestings-slangen t.b.v.

Landbouwmachines • •Sleepslang • •Transportmiddelen voor agro, aannemerij / • Transportmiddelen voor agro, aannemerij / • •Landbouwmachines Transportmiddelen voor agro, aannemerij / loonbedrijven enenindustrie loonbedrijven industrie • agro, aannemerij / loonbedrijven en voor industrie • •Transportmiddelen Kip enen containerwagens Kip containerwagens loonbedrijven en industrie Kip en containerwagens •• •Containers Containers • Kip en containerwagens Containers •• enen sleuvenfrezen •Greppel Greppel sleuvenfrezen • Containers • Greppel en sleuvenfrezen • •Grondbewerkingsmachines Grondbewerkingsmachines • Greppel en sleuvenfrezen Grondbewerkingsmachines •• enen dozers •Kilver-bakken Kilver-bakken dozers • Grondbewerkingsmachines • Kilver-bakken en dozers • •Mest en kolkenzuigers Mest en kolkenzuigers • Kilver-bakken en dozers Mest en kolkenzuigers •• •Pompen Pompen • •Mest en kolkenzuigers Pompen • Pompen

• Sleepslang bemestings-slangen t.b.v.

• •Bemesting Sleepslang bemestings-slangen t.b.v. bemesting , water afaf enen toevoer bemesting , water toevoer • t.b.v. bemestingbemestings-slangen , water af en toevoer • •Sleepslang Haspels Haspels bemesting , water af en toevoer Haspels •• eigen beheer opop maat gemaakte machines •InIn eigen beheer maat gemaakte machines • •Haspels In eigen beheer op maat gemaakte machines (conform uw wensen) (conform uw wensen) • eigen beheer op maat gemaakte machines (conform uw wensen) • •In Brandstof tanken Brandstof tanken (conform uwtanken wensen) Brandstof •• •Banden Banden • Brandstof Banden tanken •• nieuw maar ook van reeds oude •Onderdelen Onderdelen nieuw maar ook van reeds oude • •Banden Onderdelen nieuw maar ook van reeds oude werktuigen werktuigen • Onderdelen werktuigennieuw maar ook van reeds oude werktuigen

AA G M antjes oudriaan achinery G M antjes oudriaan achinery A G M antjes oudriaan achinery Aantjes Goudriaan Machinery De Hoogt 1a1a 2977 LA Goudriaan De Hoogt 2977 LA De Hoogt 1a 2977 LA Goudriaan Goudriaan Tel. 0183-581386 Mob. 06-83654047 De Hoogt 1a 2977 LA Goudriaan Tel. 0183-581386 Mob. Tel. 0183-581386 Mob. 06-83654047 06-83654047 Tel. 0183-581386 Mob. 06-83654047 info@aantjesgoudriaan.nl info@aantjesgoudriaan.nl info@aantjesgoudriaan.nl ww w.aantjesgoudriaan.nl info@aantjesgoudriaan.nl ww ww w.aantjesgoudriaan.nl w.aantjesgoudriaan.nl ww w.aantjesgoudriaan.nl

InIn - e- nenverkoo rkopopvavna:n In -aecn vve ••MM e rskvoop van: h in e In•- eMnaavcehrin sovoorogr rgor:nod-, we koe cthein o enenww d-, wge-ge supvw a ovoarn:gron atrebrob • Meanchin n o u w e woatesrvbooourwgro d-, weg••LaLnadb nd-, wegndbuow mm acahcin ubw eLnaw e s a t e h n r in ••• d b o Hydyrdaulio uhweumwachines s c r a ••LaH u li scheww erekrtkuetigs en n ouuliw dpbro ••TrTaHrnyd a m a igen s c c hin s h e w r enrekstu idid ••HTyrdaarnasupliotrm d u e t le m deelen igen ••CoCnstnrsuposrcthm eid w ktnuigen c o t n ie s w ••TrCaonsptoructiew erekdrekrle nstrurtcm id d • Constru tieweerlekn ctiewerk