APRIL 2016 N UM M E R 2
JA A R G A N G 4
Eerste Hulp
en OPLEIDERS
Interview Eerste Hulp bij psychische stoornissen
Evenementen hulpverlening
Eerste Hulp geen sluitpost Een EHBO-cursus op de agenda
Verward gedrag
Tijd voor EHBO Eerste Hulp Door Politie (EHDP)
EHBO in blauw
van de redactie
APR I L 2 0 16 N U MME R 2 , JA A R G A N G 4
Colofon Hoofdredacteur A.N. de Voogd Redactie M. Jansen, E.J. van der Steen, M. van der Tang
Opleiden maakt redzaam
G
a voor jezelf eens na, heb je recent een noodsituatie meegemaakt waarbij je niet hebt gehandeld? Gek genoeg ken ik meer mensen die deze situatie zouden beamen dan tegenspreken. Vaak ben ik verbaasd als ik hoor dat er iets is gebeurd en dat omstanders niet wisten hoe ze konden helpen. Terwijl ze met simpele handelingen een bijdrage hadden kunnen leveren aan een goede afloop. Zelf ben ik aardig actief als het gaat om de EHBO. Zo ben ik lid van verschillende verenigingen en organisaties. Daarnaast ben ik sinds enige jaren Instructeur Eerste Hulp. Dit alles geeft me voldoening, omdat het me in staat stelt om mijn steentje bij te dragen en anderen te helpen. Ook praat ik vaak met familie, vrienden en relaties over EHBO gerelateerde zaken, om ze bewust te maken van het belang. Een mooi voorbeeld hiervan is een jongen die ik nog niet zo lang geleden heb ontmoet. Toen ik vertelde dat ik actief als eerstehulpverlener tijdens evenementen help, begon hij me allerlei vragen te stellen: ‘heb je de laatste tijd nog iets meegemaakt?’, ‘waar geef jij cursussen?’, ‘hoe lang ben je al EHBO’er?’ Het was duidelijk, deze jongen was geïnteresseerd in de Eerste Hulp. Hij vertelde dat hij nog geen cursus had gevolgd omdat het er simpelweg nooit van gekomen was. Ik besloot hem een EHBO boek te schenken. Hij begon te lezen en de week daarop belde hij me op. Zijn stem beefde en hij vertelde dat hij trillend van de adrenaline op een trap zat. Tijdens de muziekles was een klasgenoot in elkaar gezakt. Ze maakte schokkende bewegingen en hing vervolgens bewusteloos over een piano. De jongen bedacht zich geen moment, hij haalde het boek uit zijn tas, klapte het open en las de stappen die hij moest nemen. Met een Rautekgreep haalde hij het meisje van de piano en legde haar in een geïmproviseerde stabiele zijligging. De bedrijfshulpverleners kwamen aangesneld en hem werd gevraagd het lokaal te verlaten.
Ik haal dit voorbeeld aan omdat het laat zien dat iedereen in staat is om hulp te verlenen, zolang je maar weet wat je wel en niet moet doen. Gelukkig kon de jongen handelen met het boekje in zijn hand, want training in basisvaardigheden en herhaling van die basisvaardigheden zijn hierbij onmisbaar. Daarom spelen opleidingsinstituten een belangrijke rol, zij maken cursisten redzaam. Om te benadrukken hoe belangrijk opleidingsinstituten zijn, hebben we als redactie besloten om het thema ‘eerste hulp en opleiders’ centraal te stellen in dit magazine. Vanuit verschillende invalshoeken kijken we naar onderwerpen waarmee cursisten van een EHBO-cursus te maken krijgen, geven we praktische informatie over het behalen van een EHBO-diploma, nemen we een kijkje in de keuken van de Eerste Hulp Door Politie (EHDP) lessen van de politieacademie en nog veel meer. In de hoop dat dit mensen zal inspireren om een EHBO diploma te halen. Mocht u naar aanleiding hiervan ideeën, opmerkingen of suggesties hebben, dan vraag ik u om contact met ons op te nemen via: redactie@ehbo.nl. Voor nu wens ik u veel leesplezier toe! Mark Jansen
Volgend nummer:
Eerste Hulp en sport redactie@ehbo.nl foto vlnr: Mark Jansen, Annet de Voogd, Esther van der Steen en Matthijs van der Tang
Eindredacteur B.A.J. Jongejan Drukker Drukkerij Tesink, Zutphen Vormgever C10 Ontwerp, Gentle Giant Aan dit nummer werkten mee: W. Bloemendal, M. Briegoos, J. Bruce, J. Clijsen, R. Draaisma, W. van den Elshout, R. Epskamp, E. de Greef, J. de Grijs, S. de Haan, M. Kemme, F. Kuipers, H. Maasson, P. van Norden, N. Ou-Aissa, R. Palfenier, V. Peters, B. Rosinga, L. Spies, L. Vastenburg, A. de Vries, T. de Vries, B. Wegman, E. F. Welbergen M. Weissman Redactieadres Scheveningseweg 44 2517 KV Den Haag Postbus 16462 2500 BL Den Haag 070 - 338 32 33 redactie@ehbo.nl www.ehbo.nl/magazine #magazineEHBONL Abonnementsprijs 2016 (6 nummers) €17,95 Nieuwe abonnementen 070 -338 32 35 www.ehbo.nl/magazine Magazine niet ontvangen? 070 - 338 32 35 redactie@ehbo.nl Opzeggen Abonnementen dienen schriftelijk te worden opgezegd. Coverfoto René Zoetemelk Overname artikelen en foto’s Artikelen uit EHBO.NL mogen met bronvermelding worden overgenomen. Wanneer echter een auteur is vermeld, dient deze apart toestemming te verlenen. In beginsel is er copyright verschuldigd. Dat geldt ook voor het overnemen van foto’s bij artikelen. Artikelen in EHBO.NL behoeven niet bij voorbaat de opvattingen van Het Oranje Kruis weer te geven. Zij kunnen bijvoorbeeld bedoeld zijn opvattingen van anderen te toetsen of een discussie over een onderwerp op gang te brengen. Bij het publiceren van de foto’s is de grootst mogelijke zorgvuldigheid betracht. Toch bestaat de mogelijkheid dat er geen toestemming is gevraagd aan eventuele rechthebbenden. U kunt zich hiervoor wenden tot de redactie. Tweemaandelijks magazine van de Stichting Koninklijke Nationale Organisatie voor Reddingwezen en Eerste Hulp Bij Ongelukken ‘Het Oranje Kruis’. ISSN: 2214-6792 Gedrukt op FSC gecertificeerd papier.
2
inhoud Voorlichting
4
Een EHBO-cursus op de agenda
Tijd voor EHBO
EHBO in blauw 6
Eerste Hulp Door Politie (EHDP)
Praktijk
Eerste Hulp en opleiding
10 Eerste Hulp bij psychische stoornissen
14
Verward gedrag
Fysiek contact tijdens de EHBO-cursus
Interview
16
uit de ptaktijk
Eerste Hulp. Je moet het wel écht doen!
20
Alle BHV’ers zijn ook EHBO’ers
uit de praktijk
8 Vervelen doe je je niet! vraag & antwoord
13 Faalangst opleiding
straatvraag
19 Hoe belangrijk is de koffie en lunch tijdens een EHBO-cursus?
Eerste Hulp geen sluitpost De interne veiligheid in de Gemeente Den Haag
en verder...
18 Geen probleem!
Inzet van eerstehulpverleners bij evenementen
26
Het hoort erbij
onderwijs
23 Veilig tussen de paarden helden
25 Bijna te laat Uit de praktijk
voorlichting
29 Volg je gevoel 30 Kort Nieuws / Familie Zorgzaam column Vincent Peters
31 Verlenen van Eerste Hulp: rode draad in mijn leven
N U MME R 2
A P R I L 2 0 16
3
uit de praktijk
Ervaringen van een cursist Toen ik aan de EHBO-cursus begon, had ik niet al te hoge verwachtingen. Ik had een makkelijke cursus verwacht waar ik weinig inspanning voor hoefde te leveren. Ik dacht met de meeste onderwerpen al bekend te zijn of eenvoudig aan het antwoord te kunnen komen.
Vervelen doe je j TEKST Rochelle Epskamp | fotografie René Zoetemelk
B
ij aanvang van de eerste les werd vrij snel duidelijk dat mijn verwachtingen te laag waren. De lesdagen zijn behoorlijk intensief. Je krijgt niet alleen veel informatie te verwerken, maar vaak komen er ook persoonlijke ervaringen voorbij, welke soms een gevoelige snaar kunnen raken. Gelukkig wordt overal ruim de tijd voor genomen en wordt er goed naar elkaar geluisterd. Je kan veel leren van de ervaring van een ander.
Tot in de puntjes verzorgd Mijn EHBO-cursus heb ik gevolgd bij AmbuWerk Nederland. Op de locatie is alles tot in de puntjes verzorgd. Het gebouw in Den Haag is vrij nieuw en van alle gemakken voorzien. Voor de lunch alleen al zou ik de cursus aanbevelen. De soepen en salades worden elke dag vers gemaakt en het smaakt allemaal uitstekend.
Geen minuut verveeld Mede dankzij de uitstekende verzorging van de dames van AmbuWerk Nederland en de vaardigheden van onze instructrice Jacqueline de Grijs hebben zowel ik, als mijn medecursisten, de lessen als erg leuk én leerzaam ervaren. Haar manier van lesgeven zet je aan tot denken en werkt regelmatig op je lachspieren. Vervelen doe je je bij Jacqueline absoluut niet! Na afloop van de lessen het ik nog uitvoerig met Jacqueline gesproken over het belang van het overdragen van haar kennis met betrekking tot het levensreddend handelen en de manier waarop zij dit doet. Jacqueline heeft veel zorg en aandacht aan haar didactische vaardighe 8
den besteed. Hiermee kan zij op elk niveau en elke situatie goed inspelen. Haar kennis en passie zijn een duidelijke meerwaarde op de voorgeschreven lesstof.
Hét examen En dan staat hét examen opeens voor de deur. Over het algemeen ben ik niet snel nerveus, maar dit was toch anders. De instructeur doet een stap terug en twee onafhan‘Ik heb het kelijke examinatoren komen belangrijkste jouw kennis en vaardigheden diploma in het leven op zak!’ beoordelen. In groepjes van twee cursisten wordt het examen afgenomen, je staat er dus niet helemaal alleen voor. Gedurende een half uur worden verschillende scenario’s door uiterst bekwame lotussen nagespeeld. Raak je even de draad kwijt, dan word je geholpen om je te hervatten en kan je met een gerust hart de rest van het examen door komen. Op het moment kan het redelijk intimiderend over komen dat twee onbekenden kritisch naar jou gaan kijken, maar uiteindelijk is de bevestiging des te groter als je ze van jouw handelen kan overtuigen.
De ervaring Ik kan niets anders dan lof geven over de gehele ervaring. De drie lesdagen zijn voorbij gevlogen. Het was bijna jammer dat wij niet terug konden komen voor de enerverende lessen, de leuke ontmoetingen en de heerlijke lunch. Ik kijk uit naar het behalen van aanvullende certificaten en natuurlijk naar de hercertificeringsbijeenkomsten.
Naast alle praktische informatie en extra vaardigheden om levensreddend te kunnen handelen die ons zijn geleerd bij de cursus, is mij vooral duidelijk geworden dat je zelf als leek veel voor een ander kunt betekenen zonder professionele hulpverlening direct in te moeten schakelen. Ik voel mij zelfverzekerder en weet dat ik in een onverhoopte situatie een groot verschil kan uitmaken. Ik heb immers het belangrijkste diploma in het leven op zak!
e je niet!
N U MME R 2
A P R I L 2 0 16
9
helden
Gered uit brandende auto
Bijna te laat Op vrijdagavond 25 september maakt een automobilist een inschattingsfout en rijdt op een betonblok. De auto vliegt in de brand. Twee mannen komen direct in actie en proberen de man uit de auto te redden. TEKST Matthijs van der Tang | fotografie Bert Vos, Gemeende Ede
‘I
k bracht Walter naar huis. Een auto komt ons tegemoet en rijdt tegen een betonnen blok. De auto begint daarna te spinnen en raakt bijna mijn auto. De auto komt tot stilstand in de berm en vliegt direct in brand’, vertelt Patrick van Norden, een van de helden. ‘Meteen riepen we dat we de man uit de auto moesten halen. Je denkt geen seconde na en komt direct in actie. Die man moest er gewoon uit’, voegt Walter Bloemendal, de andere held, toe. De mannen lopen daarna naar de auto toe en rukken aan de deur. Samen helpen ze de man uit de auto. ‘De man was versuft en leek Er komen inmiddels enorme vlammen uit de auto. Patrick: ‘Als we een halve minuut later waren gekomen, was het waarschijnlijk te laat geweest.’ ‘Ondertussen had ik ook 1-1-2 gebeld. Hoewel het waarschijnlijk 5 tot 6 minuten duurde voordat de hulpdiensten aanwezig waren, voelde het alsof het veel langer duurde’, aldus Patrick. Walter: ‘Terwijl wij op de hulpdiensten aan het wachten waren, bleef Patrick bij de man en ben ik het verkeer gaan omleiden.’
‘Als we een halve minuut later waren gekomen, was het te laat geweest’
De brandweer probeert de auto te blussen, maar deze is niet meer te redden. De automobilist mankeert zelf verder niets en komt met de schrik vrij. Walter en Patrick zijn zelf ook geschrokken van het hele voorval en drinken daarna nog wat in de kroeg om bij te komen.
Uitreiking Maandagavond 29 februari werden Patrick en Walter naar de brandweerkazerne in Ede gelokt met de mededeling dat de burgemeester de beide mannen wilde bedanken voor hun reddingsactie. Wat ze waarschijnlijk niet hadden verwacht, was dat ze de bronzen medaille van het Carnegie Heldenfonds zouden ontvangen voor hun reddingsactie. ‘Het is de tweede keer dat ik in mijn loopbaan als burgemeester deze onderscheiding mag uitreiken’, vertelt burgemeester Van der Knaap tijdens zijn speech aan de aanwezigen. Zelf maakte de burgemeester mee hoe ooit een auto van de weg afraakte en
onder het ijs terechtkwam. Gelukkig waren er snel mensen ter plaatse die in het water sprongen om de inzittenden te redden. De benzinetank van de auto bleek gescheurd en in brand gevlogen. De auto had kunnen exploderen en daarmee hebben ze een risico genomen.
Dankbaar De automobilist, inmiddels 90 jaar, was ook aanwezig bij de uitreiking. ‘Ik heb er niets aan overgehouden. Alleen de eerste nacht heb ik niet kunnen slapen. Ik was zelf nooit uit de auto gekomen. Ik was zo beduusd dat ik gewoon was blijven zitten.’ Hij is de mannen erg dankbaar voor wat ze hebben gedaan.
Helden Beide mannen vinden zich geen helden. Het had ook anders kunnen aflopen. ‘Je weet niet hoe je reageert. Het kan ook dat je verstijft’, legt Walter uit. Een politieagent blikt terug op een gesprek met een andere held. ‘Hij zei: ik raad het iedereen aan.’ De mannen knikken bevestigend toe. ‘Toch is het raar jezelf als een held te bestempelen’, reageert Walter. N U MME R 2
A P R I L 2 0 16
25
voorlichting
Nazorg: verwerking van een eerstehulpverlening is voor iedereen anders
Volg je gevoel Bij het verlenen van Eerste Hulp bij een ernstig ongeval of aan een slachtoffer met ernstig letsel kan het zijn dat je na enige tijd deze gebeurtenis niet uit je hoofd kan krijgen. Dat zo’n hulpverlening iets met je doet is heel normaal. Hoe lang dit duurt of hoe heftig de gebeurtenis op je inwerkt verschilt per persoon. TEKST Annet de Voogd | fotografie SpeedKingz
V
olg je gevoel. Als je daar behoefte aan hebt, praat met anderen wanneer je merkt dat je er steeds aan blijft denken. Dat kan met je partner, familie, vrienden of collega’s op het werk zijn. Je kan bijvoorbeeld ook gaan praten met hulpverleners die ook EHBO hebben verleend bij het ongeval.
Praten kan helpen De opleider waar je de EHBO-cursus hebt gevolgd of misschien nog lessen volgt voor de hercertificering kan zeker ook iets voor je betekenen. Met hem of haar kun je bespreken wat je hebt gedaan tijdens de eerstehulpverlening en/of je ervaringen
‘Als je daar behoefte aan hebt, praat met anderen’
uitwisselen. Het idee dat je er alles aan hebt gedaan om aan het slachtoffer zo goed mogelijk Eerste Hulp te verlenen, kan de verwerking makkelijker maken. Napraten is geen verplichting, en zeker niet voor iedereen de beste manier, maar het kan wel helpen bij de verwerking. Bij de meeste mensen zullen de emoties langzaam gaan afnemen.
Last van de herinnering Een gering aantal mensen blijft echter de eerstehulpverlening herbeleven. Op de meest onverwachte momenten komt de herinnering eraan naar boven. Je voelt je
emotioneler, slaapt slecht, bent prikkelbaar of je kunt je slecht concentreren. Ook kunnen lichamelijke klachten optreden zoals hoofdpijn, misselijkheid, buikpijn. Het tijdelijk ervaren van deze verschijnselen is normaal. Als je echter langer dan een maand van meerdere van bovengenoemde verschijnselen last blijft houden, is het raadzaam contact op te nemen met de huisarts. Deze kan je indien nodig verwijzen naar professionele hulpverlening. Informatie:
www.korrelatie.nl www.slachtofferhulp.nl N U MME R 2
A P R I L 2 0 16
29