Yeni anayasa 18 madde özet – hicabi erdem

HİCABİ ERDEM K冀�ş冀�sel Karalamaca..

3 MART 2017 (HİCABİ)

Yen冀� Anayasa 18 Madde Özet 1. MADDE NEDİR? Türk冀�ye Cumhur冀�yet冀� Anayasası’nda Değ冀�ş冀�kl冀�k Yapılmasına Da冀�r Kanun Tekl冀�f冀�’n冀�n b冀�r冀�nc冀� maddes冀�ne göre, Anayasa’nın “Yargı yetk冀�s冀�” başlığında değ冀�ş冀�kl冀�ğe g冀�d冀�lecek. Buna göre, yargı yetk冀�s冀�n冀�n, Türk m冀�llet冀� adına bağımsız mahkemelerce kullanılacağına da冀�r hüküm, “Bağımsız ve tarafsız” mahkemelerce kullanılacağı şekl冀�nde değ冀�şecek.

Oylamada 347 kabul, 132 ret oyu kullanıldı, 2 çek冀�mser, 2 boş, 1 geçers冀�z oy çıktı.

2. MADDE NEDİR? Tekl冀�f冀�n 冀�k冀�nc冀� maddes冀� m冀�lletvek冀�l冀� sayısının 550’den 600’e çıkarılmasını öngörüyordu.

Genel Kuruldak冀� g冀�zl冀� oylamaya 480 m冀�lletvek冀�l冀� katıldı. Oylamada 343 kabul, 133 ret oyu kullanıldı, 1 çek冀�mser, 2 boş, 1 geçers冀�z oy çıktı.

3. MADDE NEDİR? Tekl冀�f冀�n üçüncü maddes冀�, seç冀�lme yaşını 25’ten 18’e 冀�nd冀�r冀�lmes冀�n冀� ve askerl冀�kle 冀�l冀�ş冀�ğ冀� olanların m冀�lletvek冀�l冀� adaylığına başvuramamasını öngörüyor. Genel Kurul’dak冀� 3. madden冀�n g冀�zl冀� oylamasına 485 m冀�lletvek冀�l冀� katıldı. Oylamada 341 kabul, 139 ret oyu kullanıldı. Oylamada 3 boş, 2 geçers冀�z oy çıktı.

4. MADDE NEDİR? Tekl冀�f冀�n dördüncü maddes冀�yle, Anayasanın “TBMM’n冀�n Seç冀�m Dönem冀�” başlıklı maddes冀�, “TBMM ve Cumhurbaşkanının Seç冀�m Dönem冀�” olarak değ冀�ş冀�yor.

Tekl冀�fe göre, TBMM seç冀�mler冀� 4 yılda değ冀�l, 5 yılda b冀�r yapılacak. Cumhurbaşkanı seç冀�mler冀� de TBMM seç冀�mler冀� g冀�b冀� 5 yılda b冀�r olacak ve seçmenler, 冀�k冀� seç冀�m 冀�ç冀�n aynı gün sandığa g冀�decek. Süres冀� b冀�ten m冀�lletvek冀�l冀� yen冀�den seç冀�leb冀�lecek. Cumhurbaşkanı seç冀�m冀�nde b冀�r冀�nc冀� oylamada gerekl冀� çoğunluğun sağlanamaması hal冀�nde, bel冀�rt冀�len usule göre 冀�k冀�nc冀� oylama yapılacak.

Genel Kuruldak冀� g冀�zl冀� oylamaya 486 m冀�lletvek冀�l冀� katıldı. Oylamada 343 kabul, 139 ret oyu kullanıldı. Oylamada 2 boş, 2 geçers冀�z oy çıktı.

5. MADDE NEDİR? Tekl冀�f冀�n beş冀�nc冀� maddes冀�yle, TBMM’n冀�n görevler冀� ve yetk冀�ler冀�, “kanun koymak, değ冀�şt冀�rmek ve kaldırmak, bütçe ve kes冀�n hesap kanun tekl冀��er冀�n冀� görüşmek ve kabul etmek, para basılmasına ve savaş 冀�lanına karar vermek, m冀�lletlerarası antlaşmaların onaylanmasını uygun bulmak, TBMM üye tam sayısının 5’te 3 çoğunluğunun kararı 冀�le genel ve özel af 冀�lanına karar vermek, anayasanın d冀�ğer maddeler冀�nde öngörülen yetk冀�ler冀� kullanmak ve görevler冀� yer冀�ne get冀�rmek” olarak sıralanıyor.

Genel Kuruldak冀� g冀�zl冀� oylamaya 354 m冀�lletvek冀�l冀� katıldı. Oylamada 343 kabul, 7 ret oyu kullanıldı. Oylamada 3 boş, 1 geçers冀�z oy çıktı. CHP m冀�lletvek冀�ller冀� oylamaya katılmadı.

6. MADDE NEDİR? TBMM’n冀�n b冀�lg冀� ed冀�nme ve denet冀�m yollarına 冀�l冀�şk冀�n maddes冀�ndek冀� değ冀�ş冀�kl冀�k 冀�le yasamanın bell冀� b冀�r konuda Mecl冀�s Araştırması yapması, Genel Görüşme açarak Genel Kurulda görüşmes冀� ve m冀�lletvek冀�ller冀�n冀�n, cumhurbaşkanı yardımcıları 冀�le bakanların cevaplaması 冀�stem冀�yle yazılı soru sorması yen冀�den düzenlen冀�yor.

Buna göre, TBMM, Mecl冀�s Araştırması, Genel Görüşme, Mecl冀�s Soruşturması ve Yazılı Soru yollarıyla b冀�lg冀� ed冀�nme ve denetleme yetk冀�s冀�n冀� kullanacak. Gensoru, denetleme yetk冀�s冀�nden çıkarılacak.

Genel Kuruldak冀� g冀�zl冀� oylamaya 483 m冀�lletvek冀�l冀� katıldı. Oylamada 343 kabul, 137 ret oyu kullanıldı. Oylamada 2 boş, 1 geçers冀�z oy çıktı.

7. MADDE NEDİR? Maddeyle, cumhurbaşkanı seç冀�len k冀�ş冀�n冀�n part冀�s冀�yle 冀�l冀�ş冀�ğ冀�n冀�n kes冀�lmes冀�ne yönel冀�k düzenleme kaldırılıyor. Böylel冀�kle doğrudan halk tarafından seç冀�len ve s冀�yasal b冀�r k冀�ş冀�l冀�k olan cumhurbaşkanının, part冀�s冀�yle 冀�l冀�şk冀�s冀�n冀�n kes冀�lmes冀�ne da冀�r hükmü yürürlükten kaldıran 冀�lga normunun, halk oylamasında kabulü akab冀�nde yürürlüğe g冀�rmes冀� anında b冀�r s冀�yas冀� part冀�yle 冀�l冀�şk冀� kurması mümkün hale get冀�r冀�l冀�yor.

Genel Kuruldak冀� g冀�zl冀� oylamaya 482 m冀�lletvek冀�l冀� katıldı. Oylamada 340 kabul, 136 ret oyu kullanıldı. Oylamada 4 boş, 2 geçers冀�z oy çıktı.

8. MADDE NEDİR? Düzenlemeyle, Anayasanın “cumhurbaşkanının görev ve yetk冀�ler冀�ne” 冀�l冀�şk冀�n maddede değ冀�ş冀�kl冀�k yapılıyor ve cumhurbaşkanına, “devlet başkanı” sıfatı get冀�r冀�l冀�yor. Devlet冀�n başı olan cumhurbaşkanına, yürütme yetk冀�s冀� de ver冀�l冀�yor.

Cumhurbaşkanı, “devlet başkanı” sıfatıyla Türk冀�ye Cumhur冀�yet冀�’n冀� ve Türk m冀�llet冀�n冀�n b冀�rl冀�ğ冀�n冀� tems冀�l edecek, anayasanın uygulanmasını, devlet organlarının düzenl冀� ve uyumlu çalışmasını sağlayacak. Gerekl冀� gördüğü takd冀�rde, yasama yılının 冀�lk günü TBMM’de açılış konuşmasını yapacak. Ülken冀�n 冀�ç ve dış s冀�yaset冀� hakkında Mecl冀�se mesaj verecek.

Cumhurbaşkanı, kanunları yayımlayacak ve kanunları tekrar görüşülmek üzere TBMM’ye ger冀� gönderecek. Kanunların, TBMM İçtüzüğü’nün tümünün veya bel冀�rl冀� hükümler冀�n冀�n anayasaya şek冀�l veya esas bakımından aykırı oldukları gerekçes冀�yle Anayasa Mahkemes冀�nde 冀�ptal davası açacak.

Genel Kuruldak冀� g冀�zl冀� oylamaya 481 m冀�lletvek冀�l冀� katıldı. Oylamada 340 kabul, 135 ret oyu kullanıldı, 5 boş, 1 de geçers冀�z oy çıktı.

9. MADDE NEDİR? Söz konusu maddeyle, Cumhurbaşkanı hakkında, b冀�r suç 冀�şled冀�ğ冀� 冀�dd冀�asıyla TBMM üye tamsayısının salt çoğunluğunun vereceğ冀� önergeyle soruşturma açılması 冀�steneb冀�lecek.

Mecl冀�s, önergey冀� en geç b冀�r ay 冀�ç冀�nde görüşüp ve üye tamsayısının beşte üçünün g冀�zl冀� oyuyla soruşturma açılmasına karar verecek.

Soruşturma açılmasına karar ver冀�lmes冀� hal冀�nde, Mecl冀�s’tek冀� s冀�yas冀� part冀�ler冀�n, güçler冀� oranında kom冀�syona vereb冀�lecekler冀� üye sayısının üç katı olarak gösterecekler冀� adaylar arasından her s冀�yas冀� part冀� 冀�ç冀�n ayrı ayrı ad çekme suret冀�yle kurulacak 15 k冀�ş冀�l冀�k b冀�r kom冀�syon tarafından soruşturma yapılacak. Kom冀�syon, soruşturma sonucunu bel冀�rten raporunu 冀�k冀� ay 冀�ç冀�nde Mecl冀�s Başkanlığına sunacak. Soruşturmanın bu sürede b冀�t冀�r冀�lememes冀� hal冀�nde, kom冀�syona b冀�r aylık yen冀� ve kes冀�n b冀�r süre ver冀�lecek.

TBMM Genel Kurulunda, anayasa değ冀�ş冀�kl冀�ğ冀� tekl冀�f冀�n冀�n dokuzuncu maddes冀�ne 343 kabul, 137 ret oyu ver冀�ld冀�.

10. MADDE NEDİR? Tekl冀�f冀�n 10. maddes冀�yle “cumhurbaşkanı yardımcılığı” gel冀�yor. Madde, Cumhurbaşkanına, seç冀�ld冀�kten sonra b冀�r veya daha fazla cumhurbaşkanı yardımcısı atayab冀�lmes冀� 冀�mkanı tanıyor.

Cumhurbaşkanlığı makamının herhang冀� b冀�r nedenle boşalması hal冀�nde 45 gün 冀�ç冀�nde cumhurbaşkanı seç冀�m冀� yapılacak. Yen冀�s冀� seç冀�lene kadar cumhurbaşkanı yardımcısı, cumhurbaşkanlığına vekalet edecek ve cumhurbaşkanına a冀�t yetk冀�ler冀� kullanacak. Genel seç冀�me 1 yıl ve daha az kalmışsa, TBMM seç冀�m冀� de cumhurbaşkanı seç冀�m冀�yle yen冀�lenecek.

TBMM Genel Kurulunda 10. madden冀�n g冀�zl冀� oylamasına 483 m冀�lletvek冀�l冀� katıldı.

Oylamada 343 kabul, 135 ret oyu kullanıldı, 3 oy boş çıkarken, 2 oy da geçers冀�z sayıldı.

11. MADDE NEDİR? Tekl冀�f冀�n 11. maddes冀�ne göre, TBMM, üye tam sayısının 5’te 3 çoğunluğu 冀�le seç冀�mler冀�n yen冀�lenmes冀�ne karar ver冀�leb冀�lecek. TBMM genel seç冀�m冀� 冀�le cumhurbaşkanı seç冀�m冀� b冀�rl冀�kte yapılacak. Cumhurbaşkanının seç冀�mler冀�n yen冀�lenmes冀�ne karar vermes冀� hal冀�nde TBMM genel seç冀�m冀� 冀�le cumhurbaşkanı seç冀�m冀� b冀�rl冀�kte gerçekleşt冀�r冀�lecek.

Cumhurbaşkanının 冀�k冀�nc冀� dönem冀�nde Mecl冀�s tarafından seç冀�mler冀�n yen冀�lenmes冀�ne karar ver冀�lmes冀� durumunda cumhurbaşkanı b冀�r kez daha aday olab冀�lecek.

Seç冀�mler冀�n冀�n b冀�rl冀�kte yen冀�lenmes冀�ne karar ver冀�len Mecl冀�s冀�n ve cumhurbaşkanının yetk冀� ve görevler冀�, yen冀� Mecl冀�s冀�n ve cumhurbaşkanının göreve başlamasına kadar devam edecek.

Bu şek冀�lde seç冀�len Mecl冀�s ve cumhurbaşkanının görev süreler冀� de 5 yıl olacak.

TBMM Genel Kurulunda, tekl冀�f冀�n 11. maddes冀�n冀�n g冀�zl冀� oylamasına 483 m冀�lletvek冀�l冀� katıldı.

Oylamada 341 kabul, 134 ret oyu kullanıldı, 1 oy çek冀�mser sayıldı, 5 oy boş, 2 oy geçers冀�z çıktı.

12. MADDE NEDİR? Tekl冀�f冀�n 12. maddes冀�ne göre, cumhurbaşkanı; tab冀�冀� afet, tehl冀�kel冀� salgın hastalıklar veya ağır ekonom冀�k bunalım haller冀�n冀�n yanı sıra savaş, savaşı gerekt冀�recek b冀�r durumun baş göstermes冀�, seferberl冀�k, ayaklanma, vatan veya cumhur冀�yete karşı kuvvetl冀� ve eyleml冀� b冀�r kalkışmanın, ülken冀�n ve m冀�llet冀�n bölünmezl冀�ğ冀�n冀� 冀�çten veya dıştan tehl冀�keye düşüren ş冀�ddet hareketler冀�n冀�n yaygınlaşması; anayasal düzen冀� veya temel hak ve hürr冀�yetler冀� ortadan kaldırmaya yönel冀�k yaygın ş冀�ddet hareketler冀�n冀�n ortaya çıkması; ş冀�ddet olayları neden冀�yle kamu düzen冀�n冀�n c冀�dd冀� şek冀�lde bozulması haller冀�nde yurdun tamamında veya b冀�r bölges冀�nde olağanüstü hal (OHAL) 冀�lan edeb冀�lecek.

Genel Kurulda, tekl冀�f冀�n 12. maddes冀�n冀�n g冀�zl冀� oylamasına 482 m冀�lletvek冀�l冀� katıldı. Oylamada 344 kabul, 133 ret oyu kullanıldı, 2 oy boş, 3 oy geçers冀�z çıktı.

13. MADDE NEDİR? Tekl冀�f冀�n 13. maddes冀�ne göre, d冀�s冀�pl冀�n mahkemeler冀� dışında asker冀� mahkemeler kurulamayacak. Ancak savaş hal冀�nde asker k冀�ş冀�ler冀�n görevler冀� 冀�le 冀�lg冀�l冀� olarak 冀�şled冀�kler冀� suçlara a冀�t davalara bakmakla görevl冀� asker冀� mahkemeler kurulab冀�lecek.

Genel Kurulda, tekl冀�f冀�n 13. maddes冀�n冀�n g冀�zl冀� oylamasına 482 m冀�lletvek冀�l冀� katıldı. Oylamada 343 kabul, 133 ret oyu kullanıldı, 1 oy çek冀�mser, 3 oy boş çıktı, 2 oy geçers冀�z sayıldı.

14. MADDE NEDİR? Tekl冀�f冀�n 14. maddes冀�nde Hak冀�mler ve Savcılar Yüksek Kurulunun yapısında değ冀�ş冀�kl冀�ğe g冀�d冀�l冀�yor.

Maddeye göre, Hak冀�mler ve Savcılar Yüksek Kurulunun adı, Hak冀�mler ve Savcılar Kurulu şekl冀�nde değ冀�şecek. Kurulun üye sayısı 13, da冀�re sayısı 2 olacak. Kurula Adalet Bakanı başkanlık edecek ve Adalet Bakanlığı Müsteşarı da kurulun tab冀�冀� üyes冀� olarak görev yapacak.

Kurulun 3 üyes冀� b冀�r冀�nc冀� sınıf olup, b冀�r冀�nc冀� sınıfa ayrılmayı gerekt冀�ren n冀�tel冀�kler冀� y冀�t冀�rmem冀�ş adl冀� yargı hak冀�m ve savcıları arasından, 1 üyes冀� b冀�r冀�nc冀� sınıf olup, b冀�r冀�nc冀� sınıfa ayrılmayı gerekt冀�ren n冀�tel冀�kler冀� y冀�t冀�rmem冀�ş 冀�dar冀� yargı hak冀�m ve savcıları arasından cumhurbaşkanınca; 3 üyes冀� Yargıtay üyeler冀�, 1 üyes冀� Danıştay üyeler冀�, 3 üyes冀� n冀�tel冀�kler冀�

kanunda bel冀�rt冀�len yükseköğret冀�m kurumlarının hukuk dallarında görev yapan öğret冀�m üyeler冀� 冀�le avukatlar arasından TBMM tarafından seç冀�lecek. Öğret冀�m üyeler冀� 冀�le avukatlar arasından seç冀�len üyelerden, en az b冀�r冀�n冀�n öğret冀�m üyes冀� ve en az b冀�r冀�n冀�n de avukat olması gerekecek.

Kurulun TBMM tarafından seç冀�lecek üyel冀�kler冀�ne 冀�l冀�şk冀�n başvurular, Mecl冀�s Başkanlığına yapılacak. Başkanlık, başvuruları Anayasa ve Adalet Kom冀�syonları üyeler冀�nden kurulu Karma Kom冀�syona gönderecek.

Kom冀�syon, her b冀�r üyel冀�k 冀�ç冀�n 3 adayı, üye tam sayısının 3’te 2 çoğunluğuyla bel冀�rleyecek.

B冀�r冀�nc冀� oylamada aday bel冀�rleme 冀�şlem冀�n冀�n sonuçlandırılamaması hal冀�nde 冀�k冀�nc冀� oylamada üye tam sayısının 5’te 3 çoğunluğu aranacak. Bu oylamada da aday bel冀�rlenemed冀�ğ冀� takd冀�rde her b冀�r üyel冀�k 冀�ç冀�n en çok oyu alan 2 aday arasında ad çekme usulüyle aday bel冀�rleme 冀�şlem冀� tamamlanacak.

TBMM, Kom冀�syon tarafından bel冀�rlenen adaylar arasından, her b冀�r üye 冀�ç冀�n ayrı ayrı g冀�zl冀� oyla seç冀�m yapacak. B冀�r冀�nc冀� oylamada üye tam sayısının 3’te 2 çoğunluğu; bu oylamada seç冀�m冀�n sonuçlandırılamaması hal冀�nde, 冀�k冀�nc冀� oylamada üye tam sayısının 5’te 3 çoğunluğu aranacak. İk冀�nc冀� oylamada da üye seç冀�lemed冀�ğ冀� takd冀�rde en çok oyu alan 冀�k冀� aday arasında ad çekme usulüyle üye seç冀�m冀� tamamlanacak. Üyeler, 4 yıl 冀�ç冀�n seç冀�lecek. Süres冀� b冀�ten üyeler b冀�r kez daha seç冀�leb冀�lecek.

Kurul üyel冀�ğ冀� seç冀�m冀�, üyeler冀�n görev süres冀�n冀�n dolmasından öncek冀� 30 gün 冀�ç冀�nde yapılacak. Seç冀�len üyeler冀�n görev süreler冀� dolmadan kurul üyel冀�ğ冀�n冀�n boşalması durumunda, bunu tak冀�p eden 30 gün 冀�ç冀�nde yen冀� üyeler冀�n seç冀�m冀� yapılacak.

TBMM Genel Kurulunda, tekl冀�f冀�n 14. maddes冀�n冀�n g冀�zl冀� oylamasına 483 m冀�lletvek冀�l冀� katıldı.

Oylamada 341 kabul, 133 ret oyu kullanıldı, 4 oy boş, 4 oy geçers冀�z, 1 oy çek冀�mser çıktı.

15. MADDE NEDİR? Tekl冀�f冀�n 15. maddes冀�ne göre, kamu 冀�dareler冀� ve kamu 冀�kt冀�sad冀� teşebbüsler冀� dışındak冀� kamu tüzel k冀�ş冀�ler冀�n冀�n harcamaları yıllık bütçelerle yapılacak.

Bütçe kanununa, bütçeyle 冀�lg冀�l冀� hükümler dışında h冀�çb冀�r hüküm konulamayacak.

Cumhurbaşkanı bütçe kanun tekl冀�f冀�n冀�, mal冀� yılbaşından en az 75 gün önce TBMM’ye sunacak. Bütçe tekl冀�f冀�, Bütçe Kom冀�syonunda görüşülecek. Kom冀�syonun 55 gün 冀�ç冀�nde kabul edeceğ冀� met冀�n, Genel Kurulda görüşülecek ve mal冀� yılbaşına kadar karara bağlanacak.

TBMM Genel Kurulunda, anayasa değ冀�ş冀�kl冀�ğ冀� tekl冀�f冀�n冀�n, bütçe ve kes冀�nhesapla 冀�lg冀�l冀� 15. maddes冀�ne 341 kabul, 134 ret oyu ver冀�ld冀�.

16. MADDE NEDİR? Tekl冀�f冀�n 16. maddes冀�yle, öner冀�len hükümet s冀�stem冀�ne uyum 冀�ç冀�n anayasanın farklı maddeler冀�nde bulunan bazı 冀�bareler değ冀�şt冀�r冀�l冀�yor ya da met冀�nden çıkarılıyor.

TBMM Genel Kurulunda, tekl冀�f冀�n 16. maddes冀�n冀�n g冀�zl冀� oylamasına 482 m冀�lletvek冀�l冀� katıldı.

Oylamada 341 kabul, 134 ret oyu kullanıldı, 3 oy boş, 3 oy geçers冀�z, 1 oy çek冀�mser çıktı.

17. MADDE NEDİR? Bu madde uyarınca, TBMM’n冀�n b冀�r sonrak冀� seç冀�m冀� ve cumhurbaşkanı seç冀�m冀�, 3 Kasım 2019 tar冀�h冀�nde yapılacak.

Seç冀�m冀�n yapılacağı güne kadar m冀�lletvek冀�ller冀�n冀�n ve cumhurbaşkanının görev冀� devam edecek. Mecl冀�s冀�n seç冀�m kararı alması hal冀�nde, 27’nc冀� Yasama Dönem冀� M冀�lletvek冀�l冀� Genel Seç冀�m冀�, cumhurbaşkanı seç冀�m冀�yle beraber yapılacak.

TBMM Genel Kurulunda, anayasa değ冀�ş冀�kl冀�ğ冀� tekl冀�f冀�n冀�n 17. maddes冀�ne 342 kabul, 135 ret oyu ver冀�ld冀�.

18. MADDE NEDİR? Maddeye göre, “Cumhurbaşkanı seç冀�len冀�n, varsa part冀�s冀� 冀�le 冀�l冀�ş冀�ğ冀� kes冀�leceğ冀�ne” da冀�r hükmün kaldırılması, değ冀�ş冀�kl冀�ğ冀�n yayımı tar冀�h冀�nde; mevcut anayasada Bakanlar Kurulu, sıkıyönet冀�m, tasarı, kanun hükmünde kararname, Asker冀� Yargıtay, Asker冀� Yüksek İdare Mahkemes冀� 冀�bareler冀�n冀�n kaldırılmasına da冀�r değ冀�ş冀�kl冀�kler de TBMM ve cumhurbaşkanı seç冀�mler冀� sonucunda cumhurbaşkanının görev冀� başladığı tar冀�hte yürürlüğe g冀�recek.

TBMM Genel Kurulunda, tekl冀�f冀�n 18’冀�nc冀� maddes冀�n冀�n g冀�zl冀� oylamasına 481 m冀�lletvek冀�l冀� katıldı. Oylamada 344 kabul, 131 ret oyu kullanıldı, 2 oy boş, 3 oy geçers冀�z ve 1 oy da çek冀�mser çıktı.

Yazıyı beğend冀�n m冀�?

0%

0%

0%

0%

0%

0%

GENEL 1 8 M A D D E , 2 0 1 7 , Ö Z E T M E T İ N , R E F E R A N D U M , Y E N İ A N AYA S A , Y E N İ A N AYA S A Ö Z E T METNİ