XS VERSIE losse verkoop > 0 euro 00
mensen, muziek en film
7 pagina’s
6 e JAARGANG _nummer
65
Special
Usb-dacs van CYP
Onbekend maakt onbemind?
Heeft u ook interesse in een Hifidelity Special, mail dan naar info@hifi.nl
recensie
Onbekend Usb-dacs van CYP
CYP USB DAC www.cypeurope.com
AU-D150, AU-D160 en AU-D250
2
recensie
Het relatief onbekende merk CYP bracht drie usb-dacs op de markt, d/a-converters. We testten ze alle drie. Een van de drie blijkt het audio-equivalent van een Zwitsers zakmes.
L
aat ik het maar meteen eerlijk bekennen: het merk CYP moest ik opzoeken op internet omdat ik er nog nooit van gehoord had. Maar wat ik er over las maakte me nieuwsgierig. Er komen de laatste tijd veel interessante dacs op de markt, daar kan bovendien nog wel een merk bij. De d/a-converters van CYP worden in Nederland gedistribueerd door importeur AVA, gespecialiseerd in high end-oplossingen voor custom install en home automation en daar passen de connectivity-producten die het Europese bedrijf CYP op de markt brengt zeer goed bij. Met de komst van de drie usb-d/a-converters wordt een zijsprong naar de ‘gewone’ tweekanaals-hifi mogelijk. Als je op internet naar CYP zoekt, kom je ook het Taiwanese bedrijf Cypress Technology tegen. Dat blijkt wereldwijd een van de grootste leveranciers van OEM-producten in de custom install. De producten van CYP komen daar ook
tekst Max Delissen fotografie CYP
3
recensie
CYP AU-D150
‘Het in gebruik nemen van de AU-D150 is op beide systemen werkelijk een fluitje van een cent.’ voor een deel vandaan, maar ze worden daar op specificatie gebouwd. Bij CYP zit een team van ingenieurs dat nauw samenwerkt met Cypress Technology.
AU-D150 De AU-D150 is de goedkoopste en technisch gezien de eenvoudigste. Hij kan, als hij via usb wordt aangesloten, zijn voeding rechtstreeks uit een daarvoor geschikte usbbus halen. Bij gebruik van een optische kabel moet je de meegeleverde voeding gebruiken die je aansluit op de usb-ingang. In beide gevallen licht een felle blauwe led op als er een digitale verbinding tot stand is gebracht. Gebruikers van een Mac hoeven geen drivers te installeren, pc-gebruikers traditiegetrouw wel, maar het in gebruik nemen van de AU-D150 is op beide systemen werkelijk een fluitje van een cent. Een aardig detail is dat deze kleine usb-dac ook dienst doet als omzetter van usb naar een optisch digitaal signaal. Erg handig als je je laptop op een av-receiver wil aansluiten die voorzien is van optische ingangen. De AUD150 is USB 2.0 compatible, maar toch kan hij via usb slechts signalen met een maximale resolutie van 16/48
4
(bit/kHz) verwerken. Via de optische ingang kun je wél signalen tot 24/192 aanbieden.AU-D160 De iets duurdere AU-D160 is een stuk kleiner van afmeting en gewicht. Toch biedt deze mini-dac meer. Allereerst kan hij via zijn usb-mini-B-ingang signalen tot een resolutie van 24/192 ontvangen en wordt het signaal a-synchroon verwerkt, wat een gunstig effect heeft op de jitter in het digitale signal, en dus op de geluidskwaliteit. Ook de AU-D160 zet het usb-signaal niet alleen om naar analoog, maar ook naar digitaal-optisch. Nog meer extra’s: een analoge hoofdtelefoonuitgang van goede kwaliteit en een rij leds die de samplingfrequentie van het aangeboden signaal aangeven. Omdat de AU-D160 uitsluitend een usb-ingang heeft wordt er geen voeding meegeleverd, wat het relatief kleine prijsverschil zou kunnen verklaren. Ook hier moeten pc-gebruikers eerst een driver installeren, maar net als bij de AU-D150 een probleemloze zaak.
AU-D250 In alle opzichten het vlaggenschip van de serie. Het aantal functies is zeer uitgebreid. Om te beginnen beschikt de AU-D250 over een a-synchrone usb-ingang en zet hij alle
recensie
STOFUITDRUKKING inkomende signalen niet alleen om naar analoog (RCA of XLR), maar ook naar optisch en coaxiaal digitaal. Bovendien heeft hij een tweeregelige oled-display waarop onder andere informatie wordt getoond over de gekozen ingang, de sampling-rate van het aangeboden signaal en het volume. Deze dac kan namelijk ook de rol van (digitale) voorversterker op zich nemen en kan, via zijn gebalanceerde of ongebalanceerde uitgangen, rechtstreeks op een paar actieve luidsprekers of op een eindversterker worden aangesloten. De meest bijzondere feature is de ingebouwde a/d-converter. Hierop kun je bijvoorbeeld een phonotrap aansluiten en daarna het signaal (al dan niet ge-upsampled) digitaal naar een av-receiver sturen. De kwaliteit van de conversie door de AU-D250 is zeer adequaat. Echte analoog aangelegde audiofielen zullen er sowieso hun bedenkingen bij hebben, maar zij behoren volgens mij niet tot de doelgroep.
LUISTEREN Omdat de AU-D150 en AU-D160 door hun fysieke verschijning en hun specifieke functionaliteit vooral zullen worden gebruikt om muziek via een computer af te spelen, besloot ik dit tweetal op mijn werkkamer aan de tand te voelen en de AU-D250 in de grote set in de huiskamer. Als eerste verving ik dus mijn onvolprezen AudioQuest Dragonfly met de AudioQuest Big Sur-interlink door de AU-D150. Mijn Mac werd er met een standaard usb-mini-B op aangesloten. De dac werd via een QED Qunex 3 Anniversary Silver-interlink aangesloten op mijn trouwe Marantz PM80mkII die via Van Medevoort White Connection-luidsprekerkabel mijn KEF LS50 luidsprekers aanstuurt. Een muzikale set die goed laat horen welke verschillen er zijn.
Al bij de eerste piano-aanslag van het geniale album The Marriage of true minds van Matmos hoorde ik dat de CYP veel dichter in de buurt van de Dragonfly kwam dan ik had verwacht. Er was meer dan genoeg ruimtelijkheid, het hoog was helder en schoon, het midden was voldoende kleurrijk en het laag was verrassend sonoor. Vooral aan dat laatste wil het bij budgetapparatuur nog wel eens ontbreken. Je mist dan een stukje gewicht in de weergave. Het laag is er dan wel, net als bij grote paneelluidsprekers, maar het stompt je niet zachtjes en vriendschappelijk in de maag. Niet zo met deze bescheiden usb-dac, het klonk behoorlijk volwassen. Terugschakelen naar de Dragonfly en de andere interlink is natuurlijk niet helemaal eerlijk, maar vooruit: die combinatie zorgde toch wel voor een betere ritmische samenhang en een betere ‘push’ in het laag. Het geluidsbeeld was met de Dragonfly vooral dieper, maar niet veel breder en de textuur van de geluiden was beter ‘zichtbaar’, er was meer ‘stofuitdrukking’, zoals collega Kilian Bakker dat zo mooi verwoordt. Ik heb hem ongeveer een week gebruikt en in die periode heb ik mijn Dragonfly eigenlijk geen moment gemist.
‘De AU-D160 wist me kippenvel te bezorgen.’
CYP AU-D160
5
recensie
CYP AU-D250
‘De AU-D250 is niet te vergelijken met zijn kleinere familieleden. Het is het audio-equivalent van een Zwitsers zakmes.’
6
recensie
Supernait. Als referentiemuziek diende de naar mijn nas geripte cd-layer van het voor sacd geremasterde meesterwerk Spirit of Eden van Talk Talk. Ten opzichte van de interne dac in de Naim klonk de CYP lichtvoetiger en gedetailleerder, maar hij leverde wat in op druk en laagdefinitie. Het beeld was dieper dan met de Naim maar iets minder breed, waardoor het geheel wel iets beter in verhouding leek. De grote dynamiek was vergelijkbaar, de kleine dynamiek kwam op de CYP zelfs beter uit de verf..
ZWITSERS ZAKMES
KIPPENVEL Het uitwisselen van de AU-D150 voor de AU-D160 was een kwestie van ompluggen en heel even opnieuw de output in de Mac aanwijzen. Deel twee kon beginnen. Net als een week geleden begon ik met Matmos. Of het door de a-synchrone usb-ingang komt weet ik niet, maar ik hoorde meteen een iets verfijnder geluid. Het was net of alles wat soepeler liep en het geheel kwam nog dichter in de buurt van mijn referentie. De speelse ruimtelijke effecten in de muziek kwamen verder de kamer in en er was wat meer ruimte tussen de instrumenten. De AUD160 wist me kippenvel te bezorgen. Het was echter niet allemaal rozengeur en maneschijn. De hoofdtelefoonuitgang viel tegen. Mijn AKG K701 was duidelijk een maatje te groot en klonk wat amechtig, maar met een oudere Sennheiser HD560 Ovation II was de kwaliteit vergelijkbaar met de uitgang op een cdspeler. Bruikbaar (en zeker handig als je niet over een hoofdtelefoonuitgang beschikt), maar niet meer dan dat.
LICHTVOETIGER Dat was met de AU-D250 wel anders. De AKG K701 heeft een impedantie van 62 Ohm, dat ligt verdraaid dicht bij de 64 Ohm in het keuzemenu van deze multi-functionele dac. Ook de veel betere voeding helpt natuurlijk, want nu was het geluid gul en krachtig, met mooi laag en veel dynamiek. Het eerste vakje bij de AU-D250 mag dus al worden aangevinkt. In de grote set in de huiskamer gebruikte ik hem als dac, dus stelde ik het volume in op ‘fix level’. Als coaxiale digitale link gebruikte ik de AudioQuest Eagle Eye en de ongebalanceerde analoge uitgang werd met een Van den Hul Integration Hybrid verbonden met de Naim
De titel gaf het in feite al een beetje weg: CYP heeft me verrast. Zowel de geluidskwaliteit als de afwerking zijn prima en de verkoopprijzen vind ik zeer realistisch. De AU-D150 zal zich in een systeem waarbij de computer het centrale punt in de entertainmentconsumptie is misschien niet staande kunnen houden naast de net iets duurdere AU-D160, maar wie een oudere cd-speler of een settop-box met een optische digitale uitgang wil opwaarderen kan er uitstekend mee vooruit. De AU-D160 heeft met zijn uitgebreidere mogelijkheden en iets betere klank echter de beste kaarten van de twee. De AU-D250 is niet te vergelijken met zijn kleinere familieleden. Het is het audio-equivalent van een Zwitsers zakmes. Upsampling, a/d-conversie, een prima hoofdtelefoonuitgang en de mogelijkheid om hdmi te gebruiken maken hem tot een product dat in zijn prijsklasse weinig tot geen concurrentie kent.
Plus/minpunten AU-D150 + Zet USB naar optisch om - 24 bit / 192 KHz enkel via optische ingang AU-D160 + Heel compact + 24 bit / 192 KHz via USB + Goede hoofdtelefoonversterker AU-D250 + Veel aansluitingen + XLR-uitgang + Digitale voorversterker + A/D convertor ingebouwd
Gebruikte apparatuur Marantz PM- 80mkII KEF LS50-speakers AudioQuest Big Sur-interlink Van Medevoort White Connection-luidsprekerkabel AKG K701 Sennheiser HD560 Ovation II Naim Supernait
7