FWD 50 - Tweemaandelijks Magazine - November - December 2013 - € 5,99 - www.fwdmagazine.be
CURVED OLED
Samsung vs LG WAT IS DE BESTE SMARTPHONE?
iPhone 5s t LG G2 t Nexus 5 Lumia 1020 t Note 3 t Sony Z1 GETEST SONOS PLAY:1 Veel voor weinig geld
Extra DIK jubileumnummer!
WIN
Een 4K-tv van Sony t.w.v.
€ 4.500
GETEST B&W P7 Britse oorluxe
GETEST IPAD AIR Dunner, lichter maar ook beter?
DOSSIER HOE KIES IK EEN LUIDSPREKER?
Afgiftekantoor 2009 Antwerpen X - Erkenningsnummer P509441
Massatest Ultra HD-tv’s
ACHTERGROND AUDIO IN DSD ACHTERGROND HET EINDE VAN PLASMA
IS 4K NU EINDELIJK BETAALBAAR? + EXTRA HIFI.NL-BIJLAGE! ALLES OVER DIGITALE VERSTERKERS - HOE KOOP IK 2DEHANDSE HIFI
BP
INHOUD VERGELIJKENDE TEST MEDIASPELERS
BEELD 6
HOE ZIT HET MET FWD? Een streepje uitleg waarom je nu pas FWD50 in de bus krijgt of in de kiosk vindt.
15 HET EINDE VAN PLASMA 20 DOSSIER: BETAALBARE 4K-TV’S Gedaan met onbetaalbare Ultra HD-monsters, hier zijn de toestellen die je wél kan betalen. 36 HMDI 2.0: HEB IK NIEUWE KABELS NODIG? 48 DOSSIER: CURVED OLED Wat is het nut van een gebogen scherm? En tijd voor een tweekamp tussen LG en Samsung! TESTS Bhaalu Tablet-app Panasonic TX-L55WT60E-televisie
GELUID 68 DOSSIER: LUIDSPREKERS UITGELEGD Luidsprekers kopen is niet zo evident. Vind maar je weg in de vele types en technologieën. In dit inleidend dossiers krijg je alvast een uitstekende inleiding. TESTS Sonos Play:1-multiroomspeaker KEF V720W B&W CM1-luidspreker Boston Acoustics M350-luidspreker Philips Fidelio E5-surroundsysteem Bose QuietComfort 20 LG CM3430-miniketen Philips Fidelio M1 B&W P7 AKG K935 NAD Viso HP50 82 ACHTERGROND: DSD VS FLAC 4 26 november 2013
80 GETEST: TEUFEL DEFINION 5
INHOUD
MOBIEL 90 DOSSIER: PREMIUM SMARTPHONES Wie het beste van het beste wil op telefoon vlak heeft op dit moment keuze te over. Wij bekijken de zes belangrijkste toestellen van Apple , Google, LG, Nokian Samsung en Sony. TESTS iPad Air
105 HIFI.NL-BIJLAGE DIGITALE VERSTERKERS 2DEHANDS HIFI
EN VERDER 10
NIEUWS
122 BLU-RAY SPECIAL The Hangover 3 Man of Steel
120 WEDSTRIJD: WIN EEN UHD-TV VAN SONY
126 BLU-RAY RELEASES
21 november 26 februari 2012 2013 55
DOSSIER 4K
Al is zowel kleiner als redelijk een zeer relatieve term, want het gaat in dit dossier toch nog steeds om toestellen tussen de 55 en 65 inch, met prijskaartjes die zweven tussen 3.500 en 7.000 euro. Maar goed, deze toestellen zijn naast de OLED-tv’s dan ook de nieuwe absolute toppers in het televisielandschap. Wat is UHD ook al weer? Ultra High Definition is de opvolger van Full HD. Schermen met deze benaming gebruiken een resolutie van 3.840 x 2.160 pixels. Dat is exact vier keer meer dan je huidige Full HD-televisie en vlot twintig keer meer dan het aantal pixels dat op een dvd gebruikt wordt. We spreken ook nog regelmatig van 4K-tv, waarmee we verwijzen naar de ongeveer 4.000 horizontale pixels.
20 26 november 2013
Al die extra pixels zorgen voor een ongeĂŤvenaard scherp beeld en maken het mogelijk om dichter bij te zitten, of om voor een groter scherm te kiezen zonder dat je toch de individuele pixels op het scherm kan waarnemen. Door dichter bij een groter scherm te zitten zie je bovendien niet alleen meer detail, de beelden vullen ook een groter deel van je gezichtsveld, waardoor ze levensechter worden. Het volledige 4K-verhaal vind je op onze website op http://bit.ly/fwd_4k-uhd. En met welke content? Al je huidige content kan op deze televisies bekeken worden. Of het nu televisie, games, internet content, dvd of Blu-ray is. Alle toestellen hebben een
DOSSIER 4K
DOSSIER ULTRA HD
AS GOOD AS IT GETS Na de eerste golf van onbetaalbare 84 inch UHD- tv’s is er nu een hele reeks kleinere toestellen met een veel redelijkere prijs. Eric Beeckmans
uitstekende scaler aan boord die de beelden oprekt zodat ze het volledige scherm vullen. Dat is wat er ook gebeurde op onze eerste Full HD-televisies waarop we SD-uitzendingen en dvd’s bekeken. Het grote verschil is dat scalers nu profiteren van jaren uitgebreid onderzoek en verbetering. Daardoor leveren ze prachtige beelden ook als je vertrekt van kwalitatief minder goed bronmateriaal, al mag je in dat geval geen magische verbetering verwachten. Met een uitstekende bron zoals een recente Blu-ray leveren ze wel bijna 4K-kwaliteit. Echte 4K-content is voorlopig nauwelijks beschikbaar. Op YouTube zijn een aantal 4K-filmpjes beschikbaar en op de pc kan je natuurlijk met hogere resoluties werken. Sony biedt in de VS bij zijn televisies een 4K-mediaspeler
GETEST Panasonic TX-L65WT600E Philips 65PFL9708S Samsung UE55F9000 Sony KD-65X9005A Toshiba 58M9363DG
aan met een hele reeks 4K-films. Nexflix experimenteert er ook mee. Maar in Europa blijft het vooralsnog wachten op een 4K Video On Demand dienst. Ook een 4K Blu-ray-standaard is er nog niet. Al wordt daar naar verluidt wel aan getimmerd. HDMI 2.0 Een belangrijke schakel in die nieuwe UHD-keten zal HDMI 2.0 zijn. De nieuwe HDMI-standaard die in september verscheen bevat een aantal belangrijke uitbreidingen voor UHD. Voor een volledig overzicht verwijzen we je door naar het achtergrondstuk daarover in dit nummer. Een UHD-tv die klaar wil zijn voor de toekomst moet dus over HDMI 2.0 aansluitingen beschikken.
26 november 2013 21
ACHTERGROND CURVED DESIGNS
BEND IT LIKE… OLED OLED-schermen in volume produceren, het blijft kennelijk een harde noot om te kraken. Nu 4K-schermen het top einde van de markt innemen, legt OLED een nieuwe troef op tafel om zijn positie aan de kop van het technologische peloton te verzekeren. Eric Beeckmans
Er wordt best mysterieus gedaan over hoe de kromming van het scherm bepaald wordt
De grote vraag is natuurlijk wat de invloed is van het gebogen oppervlak op de kijkervaring. Fabrikanten claimen alvast een realistischer, meer onderdompelend effect. Zelf hebben we daar toch enige bedenkingen bij. Gebogen schermen zijn niets nieuws: we gebruiken ze al in de cinemazaal en echte high-end home theaters. Het gebogen scherm gaat vervorming ten gevolge van de projectie tegen en zorgt voor een meer uniforme helderheid omdat het licht meer naar de kijker toe weerkaatst wordt. Allemaal dingen die van toepassing zijn op grote projectieschermen, maar niet op een relatief gezien klein televisiescherm van 55 inch. Op televisie heb je wel een (zeer) beperkte vervorming omdat de afstand tussen je ogen en een punt aan de rand van het scherm groter is dan voor een punt in het midden van het scherm. Met een gebogen scherm zou je dat in theorie kunnen tegengaan. Maar dat blijft theorie, want om over het hele scherm dezelfde kijkafstand te hebben, moet je op een zeer specifieke plaats zitten. Als het gebogen scherm een curve heeft die onderdeel is van een cirkel, dan moet je immers in het middelpunt van de cirkel zitten om die ideale situatie te bereiken. Hoe bepaal je de ideale maat? LG heeft naar verluidt heel wat jaren research zitten in de zoektocht naar de ideale curve. Een belangrijke factor
48 26 november 2013
daarbij is de kijkafstand. Op een 55 inch-scherm is de ideale kijkafstand ongeveer twee meter. Dat is erg dicht, maar ideaal in die zin dat je dat alle detail waarneemt en een kijkhoek van ongeveer 33° hebt, wat voor een sterk filmische ervaring zorgt. In de praktijk zitten we wel iets verder, op basis van marktonderzoek eerder tussen de drie en de vier meter te zijn en in de verste gevallen vijf meter. De belangrijkste regel voor het bepalen van de buiging is dat de straal van de buiging groter moet zijn dan de kijkafstand. Is dat niet het geval, dan treedt er zichtbare vervorming op aan de uiteinden van het scherm. Dus koos LG voor buiging met een straal van ongeveer vijf meter. Samsung koos voor een iets fellere buiging met een straal van 4,2 meter. Een rechtstreeks gevolg daarvan is dat je eigenlijk nooit op de ‘ideale plaats’ zoals hierboven beschreven zit, tenzij je centraal voor het scherm op 5 of 4,2 meter afstand zit. En dat is erg ver, zo ver zelfs dat je grote televisie eerder klein lijkt en je zelfs geen 720p detail meer kan zien. Bovendien is de ideale plek erg klein en dus niet geschikt voor grote groepen. Of die ‘verbetering’ door het gebruik van een gebogen scherm dan ook zichtbaar is, valt wat te betwijfelen. Een gebogen scherm neem je vanop dezelfde afstand wel waar als iets groter dan een vlak scherm. Maar
ACHTERGROND CURVED DESIGNS
Als de straal van de buiging (R’) korter is dan de kijkafstand, zie je beeldvervorming aan de uiteinden.
straal R’
De straal van de buiging (R) moet langer zijn dan de maximale kijkafstand.
straal R 2m Ideale kijkafstand voor een 55 inch scherm om alle details te zien.
3,5 m 4m
Maximale kijkafstand gebaseerd op een gemiddelde woonkamer.
5m
Op een vlak scherm is de kijkafstand tot de rand groter dan die tot het midden, wat zeer lichte vervorming veroorzaakt. Op een gebogen scherm is dat niet het geval, in theorie.
Je mag niet verder van een gebogen scherm zitten dan de straal van de buiging, anders treedt er beeldvervorming op.
Virtuele, waargenomen breedte van het gebogen scherm. Breedte van het vlakke en gebogen scherm
hoeveel groter? We diepten onze beste trigonometrie weer even op. Als beide schermen een diagonaal van 55 inch hebben, en je kijkt vanop twee meter (de kortste kijkafstand) dan lijkt het LG-scherm exact 2,4 cm breder en het Samsung-scherm 2,8 cm wat in beide gevallen ongeveer overeenkomt met een 56 inch-diagonaal. De winst is dus klein en naarmate je verder zit wordt die kleiner, op vijf meter win je nog maar 1 cm op de LG-televisie, en 1,2 cm op de Samsung-televisie. Gebogen niet voorbehouden voor OLED? Eigenlijk dachten we dat gebogen schermen voorbehouden waren voor OLED, maar dat blijkt dus niet het geval te zijn. Op IFA verraste Sony ons met een gebogen led-lcd-televisie die bovendien een uniek ingebouwde speakersysteem heeft dat voor een 4.1 surround ervaring zorgt. Samsung toonde op zijn beurt een gebogen UHD-tv. Beide schermen zijn 65 inch groot en voorlopig nog niet verkrijgbaar in Europa. Conclusie Gebogen schermen zien er bijzonder knap uit, zeker in designs die hun buiging accentueren, zoals bij Samsung en LG. Maar dat lijkt ons eigenlijk het enige nut. De gebogen schermen zijn daarom eerder een design statement dan wel een nuttige innovatie voor de huiskamer, althans voor deze schermmaten en kijkafstanden. Maar het is misschien wel een voorbode van wat komt. De gedachte dat je de projector kan vervangen door een gebogen oled-scherm van 2,4 meter breed, daar lopen we wel warm voor.
Een gebogen scherm neem je waar als iets groter dan een vlak scherm, maar de winst is erg klein.
Ook klassieke led-lcd-tv’s kunnen worden gebogen.
26 november 2013 49
DOSSIER OLED
TWE
50 26 november 2013
DOSSIER OLED
EKAMP OLED Eindelijk, de OLED-tv’s zijn er. Samsung en LG dingen allebei naar de kroon van voortrekker op technologievlak. We legden beide schermen op de testbank. Eric Beeckmans
26 november 2013 51
DOSSIER OLED
WAT IS OLED? OLED staat voor Organic Light Emitting Diode, het is met andere woorden een led waarvan het lichtgevende materiaal organisch is. Omdat elke pixel zelf licht geeft, zoals dat ook bij plasmaschermen het geval is spreken we van een ‘emissief’ scherm, dit in tegenstelling tot een ‘transmissief’ scherm, zoals een lcd-tv waarbij een achtergrondverlichting voor het licht zorgt en elke pixel het licht al dan niet doorlaat. OLED belooft ons een combinatie van alle voordelen van plasma en lcd, zonder de nadelen. Je mag je dus verwachten aan perfecte zwartwaardes, een pixel die uit staat geeft immers geen licht. OLED combineert dat bovendien met een goede lichtopbrengst, iets wat traditioneel lastiger ligt voor plasma als je het verbruik binnen de perken wil houden. Ook de kijkhoek zal zo goed als perfect zijn, en OLED belooft een uitstekende kleurweergave en reactiesnelheid. Dat laatste zorgt voor scherpe bewegende beelden zonder vage randen. Dat alles in een bijzonder dunne behuizing, en met een zuinig verbruik. Wil je de volledige uitleg nog eens rustig nalezen, sla er dan de achtergrond in FWD43 even op na, of lees hem online hier (http://bit.ly/fwd_oledachtergrond).
LCD
Verschillende aanpak OLED-schermen ken je al, ze worden in heel wat smartphones gebruikt, maar grote schermen blijken lastiger om te fabriceren. Samsung en LG kozen elk voor een andere aanpak. Samsung gebruikt een RGB-OLED-implementatie. Elke pixel bestaat uit een rode, groene en blauwe subpixel. LG gooide het over een andere boeg. Zij kozen voor witte OLED-pixels, die met een kleurfilter onderverdeeld worden in niet drie maar vier subpixels: een rode, een groene en een blauwe, én een extra witte subpixel. Daarmee wil LG het verbruik verbeteren. Gebogen Designs Naast een nieuwe schermtechnologie pakken beide fabrikanten ook uit met een opvallend design. De schermen zijn namelijk gebogen. OLED-technologie laat dat toe, en er wordt zelfs onderzoek gedaan naar oprolbare schermen. Over de voor-en nadelen van gebogen schermen lees je in ons achtergrondstuk daarover in dit nummer.
OLED
Polarizator
Polarizator
Glas Polarizator Kleurfilter Glas Vloeibare kristallen Kleurfilter TFT (Thin Film Transistor) Vloeibare kristallen Glas TFT (Thin Film Transistor) Polarizator Glas Lichtbron (witte led-verlichting) Polarizator
Glas Polarizator OLED Glas TFT (Thin Film Transistor) OLED Glas TFT (Thin Film Transistor)
LCD
OLED
Een schematische voorstelling van de structuur van een lcdpaneel en een OLEDpaneel.
Glas
Lichtbron (witte led-verlichting)
RGB-OLED Polarizator RGB-OLED Glas Polarizator RGB-OLED Glas TFT (Thin Film Transistor) RGB-OLED Glas TFT (Thin Film Transistor)
52 17 september 2013
Glas
W-OLED Polarizator
W-OLED
Glas Polarizator Kleurfilter W-OLED Glas TFT (Thin Film Transistor) Kleurfilter W-OLED Glas TFT (Thin Film Transistor)
Glas
Samsung koos voor een RGB-OLEDimplementatie, LG voor W-OLED met kleurfilter.
TEST
VAN 2.1 NAAR 4.1 PHILIPS FIDELIO E5 € 699 www.philips.be Beoordeling
De zoektocht naar de perfecte geluidsoplossing voor een design-tv brengt ons bij de E5 van Philips. Het is een moedige poging om de voordelen van een soundbar te verenigen met die van een AV-receiver. Jamie Biesemans
Voor zo’n kleine speaker komt er een verrassend volwassen geluid uit
Een tijdje terug bekeken wij de Philips Fidelio HTL9100, een soundbar met een vrij unieke eigenschap. De linkse en rechtste uiteinden kan je loskoppelen, waardoor je twee compacte draadloze speakers in handen krijgt die je tijdelijk als achterluidsprekers kon inzetten. Het idee is dat je bij gewoon tv-kijken voldoende had aan de soundbar die vooraan stond, maar misschien bij een film toch graag meer een surroundgevoel ervaart. Een slim idee, goed voor een EISA Award eerder op het jaar. Twee losse units De Fidelio E5 is de volgende stap in dit verhaal. Het basisprincipe is hetzelfde als bij de HTL9100: voor gewoon tv-kijken heb je een compacte opstelling, maar als surround gewenst is, creëer je in luttele seconden een 4.1-systeem. Het grote verschil is dat het kloppende
66 26 november 2013
hart van de E5 niet bestaat uit een soundbar, maar uit een set speakers die je aan weerszijde van de televisie opstelt. Er zijn alvast een paar praktische implicaties. Waar je een soundbar naar keuze op een tv-meubel plaatst of ophangt, kan je de E5 maar op één manier opstellen. De meegeleverde sub met een naar beneden gerichte woofer is duidelijk bedoeld om gezien te worden. Rondom is hij bekleed met een gezellig stofje, terwijl de bovenkant bestaat uit een mooi afgewerkt houten paneel. De wooferconstructie maakt de plaatsing trouwens minder een probleem, al zal de ondergrond wel een impact hebben op de klank. De twee 40 cm hoge speakers bestaan op hun beurt elk uit twee delen. Het onderste gedeelte – ongeveer driekwart van de hoogte – is bekleed met dezelfde
DOSSIER LUIDSPREKERS
SPEAKERTJE DEKJE
68 26 november 2013
DOSSIER LUIDSPREKERS
Wie zijn luidsprekers al een keer heeft omgewisseld voor een ander paar, zal beamen dat zo’n ingreep zich meteen laat horen. Speakers spelen dan ook een erg voorname rol in de weergaveketen, zowel in een stereo- als surroundopstelling. Helaas is het niet zo eenvoudig om een goed beeld te vormen van wat de luidsprekermarkt precies te bieden heeft, want het aanbod is immens. Geert Fauvart en Thomas van den Bossche
26 november 2013 69
DOSSIER SMARTPHONES
90 26 november 2013
DOSSIER SMARTPHONES
PREMIUM SMARTPHONES Wie op dit moment het neusje van het zalm wil qua smartphones heeft keuze te over. Nog nooit zijn er zoveel puike toptoestellen beschikbaar geweest voor de meerwaardezoeker met een groot budget. Jamie Biesemans
GETEST Apple iPhone 5s LG G2 Nexus 5 Nokia Lumia 1020 Samsung Galaxy Note 3 Sony Xperia Z1
26 november 2013 91
DOSSIER SMARTPHONES
KOOPGIDS Wat is ‘premium’? Nog niet zo lang geleden had je als veeleisende gebruiker geen keuze: je moest investeren in een duur toptoestel. Alleen highend-telefoons hadden alle functies en de vereiste kracht. De iPhone zette de toon, en dat betekende minstens 600 euro uitgeven voor het Appleapparaat of een equivalent uit het Android-universum. De situatie is inmiddels danig veranderd. De hardware en mogelijkheden die vroeger enkel bij topmodellen te vinden waren, sijpelen door naar de middenmoot. Je hoeft dus minder uit te geven om een smartphone te kopen die op gelijke voet staat met die highenders van vorig jaar. Komt daarbij dat de traditionele spelers
opeens langs links worden ingehaald door nieuwe namen uit China. Huawei, ZTE, UMI… het zijn merken die je wellicht niet al te vaak hebt horen vallen. Maar net zoals Samsung ooit als nieuwe uitdager de markt betrad, kan een van deze Chinezen wel eens uitgroeien tot de marktleider. Dus waarom nog veel betalen? Het blijft een stukje status, maar toch ook investeren in de toekomst. Neem nu Apple: je kan opteren voor een goedkopere iPhone 4s. Dan heb je een toestel dat nu nog relatief vlot werkt maar volgend jaar bij een grote iOS-update wellicht features niet ontvangt. En sloom reageert, als we mogen afgaan op eerdere ervaringen. Dat argument is echter niet voldoende voor veel op korte termijn denkende consumenten. Wellicht daarom dat de meeste smartphones in deze test op een of ander vlak toch iets uniek hebben. Het zijn allemaal apparaten die uitpakken met een feature die je (bijna) nergens anders vindt. Dat kunnen uitgebreide fotofuncties zijn, zoals bij de Nokia Lumia 1020 of Sony Xperia Z1, of de mogelijkheid om op het scherm annotaties te maken bij de Samsung Galaxy Note 3. NFC Je kan er niet naast kijken: NFC is aan een steile opmars bezig. De essentie van NFC (Near Field Communication) is dat je niet langer complexe handelingen moet stellen om een Bluetooth-verbinding op te zetten. Heb je een draadloze speaker met NFC, dan tik je de telefoon er even tegen en de koppeling is gelegd. NFC duikt inmiddels op in tv’s, speakers, soundbars, fotoprinters en hoofdtelefoons.. Uiteraard doet Apple hier niet aan mee. AptX Muziek streamen over Bluetooth zit in de lift. Maar als je dat doet, doe het dan goed en stream van en naar apparaten die aptX ondersteunen (voorheen: Apt-X). aptX is een codec die gebruikt wordt om audio te coderen als het over Bluetooth wordt gestuurd, een alternatief voor MP3 of AAC. Het heeft dus niets te maken met het formaat van een muziekbestand. AptX is ook relevant voor mensen die naar (goede) MP3’s luisteren. Camera Heel weinig mensen kopen nog compactcamera’s. De smartphone is het apparaat geworden waarmee mensen impromptu kiekjes trekken. Als het menens is, nemen ze hun betere reflex- of systeemcamera wel. Vroeger kon je stellen dat er een kwaliteitsverschil
92 26 november 2013
DOSSIER SMARTPHONES
bestond tussen een camera in een telefoon en een compact, maar dat onderscheid vinden consumenten blijkbaar onbelangrijk. Hoewel de beeldchip in een telefoon kleiner is en dus gevoeliger voor ruis, wordt er in topmodellen hard getimmerd aan nieuwe technieken die resulteren in steeds betere foto’s. De Lumia 1020 met zijn 41 megapixel is daar een mooi voorbeeld van. Je mag er van uit gaan dat een smartphone nu in goede lichtomstandigheden goede tot zeer goede kwaliteit aflevert voor foto én Full HD-video. Bij weinig licht daalt de kwaliteit wel bliksemsnel. Pure snelheid Daar moet je niet aan twijfelen: de nieuwe lichting telefoons is pijlsnel. Niet alleen de chips zijn verbeterd, maar met name bij Android wordt de software steeds efficienter. Haperende webpagina’s bij het scrollen bijvoorbeeld, behoren tot het verleden. Het moet wel gezegd worden dat die verbeteringen ook hun weg vinden naar goedkopere toestellen, maar voor pure kracht moet je toch nog bij de toppers zijn. Voor gamers is dat wel relevant. Batterij Als er een ding is waar smartphone-gebruikers over klagen, dan is het wel autonomie. Op zich mag dat niet verbazen, want een smartphone zit propvol technologie en is al bij al vrij compact. Qua rekenkracht en grafische mogelijkheden bijvoorbeeld, moet een moderne telefoon niet onderdoen voor een computer van enkele jaren geleden. Maar batterijtechnologie is de voorbije jaren niet enorm verbeterd. Al zijn er wel pogingen, bijvoorbeeld bij LG, om zoveel mogelijk batterijvolume in een behuizing te stoppen. En een forse phablet zoals de Galaxy Note 3 heeft sowieso wat meer ruimte om op
te offeren aan een batterij. Vooralsnog moet voor echte winst gekeken worden naar het verbruik dan eerder de capaciteit. Op dat vlak is er wel wat vooruitgang, met nieuwe quadcore-chips die zichzelf intelligent deels uitschakelen en daardoor minder stroom nodig hebben. Afwerking Het is geen regel die altijd geldt, maar een belangrijk verschil tussen middenklassers en toptelefoons blijft het niveau van afwerking. Een Apple iPhone, Sony Xperia Z1 of de EISA-winnende HTC One (http://bit.ly/ fwd_htc-one) zijn apparaten die bijzonder goed zijn afgewerkt. Tegenover de plastic van goedkopere modellen staat gefreesd aluminium en glas. Al moet gezegd worden dat niet alle plastics evenwaardig zijn. Samsung en Nokia bijvoorbeeld zijn sterk in het produceren van hoogwaardige kunststoffen die niet minderwaardig overkomen.
Highend-telefoons krijgen steeds meer concurrentie van goedkopere en nauwelijks minder goed uitgeruste modellen.
Scherm Slechte schermen vind je niet op de toestellen die we hier bekijken. Weliswaar is de kloof met goedkopere apparaten kleiner geworden, maar toch zijn er nog subtiele verschillen. Bij de Nexus 5 is de display bijvoorbeeld nog verzonken onder het glas, terwijl bij de G2 het paneel heel dicht bij de oppervlakte zit. Dat oogt heel mooi, zeker als je tekst leest of foto’s bekijkt. Bij telefoons wordt ook aandacht besteed aan de ppi-waarde (pixels per inch). Bij een hoge ppi-waarde kan je niet langer individuele pixels ontwaren, waardoor tekst bijna drukkwaliteit lijkt te hebben. Hoeveel ppi je daarvoor nodig hebt hangt af van de leesafstand en hoe goed je ogen zijn. Een ppi van 300 of meer kan je voor een smartphone als voldoende ervaren. De ppi wordt overigens berekend aan de hand van de schermmaat en resolutie.
26 november 2013 93
MUZIEK - FILM - LIFESTYLE
DE
GROOTSTE AUDIOSITE VAN DE BENELUX VOORGESTELD
Tips: tweedehands HiFi
KOPEN ZONDER ZORGEN Achtergrond
DIGITALE VERSTERKERS
WELKOM
WELKOM “HiFi.nl is de bestemming voor de meerwaardezoeker die omziet naar de betere klank en bijhorende lifestyle.” Dat waren de woorden van collega’s Jamie en Eric toen zij in oktober een persbericht de wereld instuurden om te vertellen dat FWD onderdeel is geworden van HiFi.nl-uitgever Xingo. FWD 50, een prachtig jubileumnummer én het eerste FWD Magazine dat onder de vlag van Xingo uitgebracht wordt, lijkt me de aangewezen plaats om HiFi.nl iets uitgebreider aan de lezer voor te stellen. Zeker gezien Jamie de samenwerking zelf – die eigenlijk zo logisch is dat verdere uitleg nauwelijks nodig lijkt – in zijn voorwoord op pagina 6 al van toelichting voorzag. Zijn observatie dat ‘HiFi.nl begint waar FWD stopt’ is zeer treffend, en een van de sterke punten van HiFi.nl is inderdaad high end-audio en het verschaffen van informatie – maar ook advies en beoordelingen – rond de betere kwaliteit audioproducten. Tegelijkertijd gaan we ook het ‘instapen midden-segment’, waar FWD zich sterk profileert, niet uit de weg. Immers, we merken steevast dat de eerste stap naar goed geluid (lees: die eerste investering in een degelijk stel speakers of een mooie cd-speler) vaak de interessantste is. Goed geluid begint al bij hele toegankelijke prijzen, en uiteindelijk draait het ook bij ons om de muziek, en de beleving. Het beste geluid, en dán pas apparatuur die het mogelijk maakt. ‘HiFi’ staat dan ook voor ‘high fidelity’, ofwel een hoge natuurgetrouwheid. Weergave van muziek en film die klinkt zoals het zou moeten klinken.Kortom: we willen ambassadeurs zijn van Goed Geluid. Onze lezers helpen in hun zoektocht naar de beste opties, en informeren & inspireren rond de meerwaarde van het juiste systeem om thuis van muziek & film te genieten, ook als dat een bijzondere beeldoplossing betekent. Dankzij de alliantie met FWD kunnen we in ons uitgeefhuis ook de gepaste aandacht gaan besteden aan Beter Beeld. Een alliantie die hét AV-platform voor de Benelux oplevert, te beginnen bij deze gave jubileumeditie.
Weergave van muziek en film die klinkt zoals het zou moeten klinken
Om HiFi.nl voor de lezers van FWD in deze vijftigste editie direct een gezicht te geven, hebben we gekozen voor twee artikelen die onze rol als ambassadeur goed weergeven. Enerzijds willen we bijvoorbeeld voorlichten. Dat doen we op de volgende pagina’s door een begrip uit de audiowereld te duiden: Klasse D-versterking. Anderzijds is er een belangrijke adviesrol. De juiste informatie op de juiste plaats, om ongeacht je budget, wensen of voorkeuren de juiste keuze te kunnen maken. Dat je daarvoor niet altijd naar de beste winkel hoeft voor de nieuwste apparatuur, bewijzen we met een uitgebreide koopgids voor iedereen die zijn geluk eens in de markt voor tweedehands hifi wil beproeven. Hoe we onze rollen in de toekomst gaan spelen & verdelen, daar valt in de komende nummers van FWD en natuurlijk online bij FWDMagazine.be/.nl en HiFi.nl meer over te lezen. Voor nu aangenaam kennismaken! Rob Nijman, Hoofdredacteur HiFi.nl
106 26 november 2013
WELKOM
BIJ HIFI.NL
26 november 2013 107
BLU-RAY
KATERS EN CRIMINELEN Aan de meeste katers worden we liever niet al te lang herinnerd, maar voor The Hangover maken we graag een uitzondering. Na een minder memorabel tweede deel, zet nu ook The Hangover III de stap naar Blu-ray en DVD. Zonder huwelijksperikelen dit keer, maar wel weer met het ‘Wolf Pack’ en een andere oude bekende... Geert Fauvart
Wat: Komedie Regisseur: Todd Phillips Met: Bradley Cooper, Zach Galifianakis, Ed Helms Nu beschikbaar op Blu-ray en DVD
Na het monstersucces van de originele The Hangover (2009) waren de verwachtingen hoog gespannen toen The Hangover: Part II (2011) op het grote scherm verscheen. Iets te hoog gespannen misschien, want hoewel ook het tweede deel een niet onaanzienlijk commercieel succes genoemd mag worden, waren de reacties bij de critici toch iets lauwer dan bij het origineel. Voor de makers reden genoeg om het derde deel licht bij te sturen zonder aan de kern van de succesformule te raken. Althans, op het eerste zicht.
de medicatie te nemen die hem enigszins op de rails moet houden, en dreigt dan ook stevig te ontsporen. Het blijkt alleszins te veel voor Alans vader, die aan een hartaanval overlijdt na een zoveelste zinloze discussie met z’n inwonende zoon. Tijd om actie te ondernemen en Alan te overtuigen van een opname in een gespecialiseerde omgeving, zo besluiten z’n naasten. En wie kan hem daar beter naartoe begeleiden dan zijn drie beste vrienden Phil (Bradley Cooper), Stu (Ed Helms) en Doug (Justin Bartha)?
Zonder huwelijksperikelen Wie vreest dat The Hangover: Part III uit een radicaal ander vaatje tapt dan zijn voorgangers, kan dus op beide oren slapen: ook het derde deel brengt onze vierkoppige vriendenclub weer bij elkaar, al valt er dit keer niet meteen iets te vieren. De ‘excentrieke’ Alan (Zach Galifianakis) vertikt al zes maanden om
Mister Chow In tegenstelling tot in de twee vorige Hangovers is deze roadtrip van The Wolf Pack echter geen al te lang leven beschoren. Onze vrienden maken immers al snel onzacht kennis met Marshall, een duister figuur dat op zoek is naar een gemeenschappelijk ‘vriend’: Mister Chow (Ken Jeong), de hyperkinetische Aziatische
122 26 november 2013
BLU-RAY
LOOKS GOOD, SOUNDS GOOD? We bekeken The Hangover III op Blu-ray, meer bepaald op een Samsung F8000-televisie en Blu-ray-speler. Daarbij krijgen we haarscherpe beelden te zien met stevige contrasten en heel wat opvallend kleurgebruik. Genoeg om op te vallen, maar zonder in Fear and Loathing in Las Vegas-territorium terecht te komen. Zoals je mag verwachten met een DTS-HD Master Audio geluidsspoor is ook de audiokwaliteit meer dan oké, al moet je het wel stellen met ‘slechts’ een 5.1-soundtrack. De extra’s? De gewoonlijke zaken, al vinden we de leuke feature over alle stunts uit de trilogie wel een speciale vermelding waard. En wie maar niet genoeg kan krijgen van Mister Chow, komt ook over hem nog meer te weten bij de extra’s.
onverlaat die ook in de twee vorige delen een euh... onuitwisbare indruk naliet. Die laatste heeft de niet zo vriendelijke Marshall ruim 20 miljoen lichter gemaakt, en nu hoopt Marshall via Alan, Phil en Stu eindelijk de ongrijpbare Chow te vinden terwijl Doug als gijzelaar achterblijft. Fear and Loathing achterna? Dat gegeven verklaart meteen waarom er een andere vibe aan The Hangover III zit dan aan de vorige twee delen. Op het eerste zicht zijn de conceptuele wijzigingen eerder klein tegenover de vorige twee delen - de onvoorspelbaarheid en kinderlijke reacties van Alan zijn nog steeds de spil in het verhaal, en dat werkt prima. Maar door het criminele element uit te spelen en Mister Chow meer showtime te geven, krijgt de film toch een andere smaak. Chow is namelijk nog gekker dan Alan, maar ook op een andere, meer
volwassen (misplaatst woord) manier. Tel daar aanzienlijk meer grove taal, druggebruik en geweld tegen mens en (vooral) dier bij, en er zit toch een iets harder kantje aan deze The Hangover: Part III dan aan de eerdere episodes. Maar heeft hij ons aan het lachen gekregen? Zeker, een paar keer hardop zelfs, al betekent dat niet dat de houdbaarheidsdatum van de formule nooit komt bovendrijven. Humor The Hangover: Part III is harder, donkerder en grover dan zijn voorgangers, waardoor hij als film aan feel-good gehalte inboet. Maar de chemie en humor die The Hangover-franchise groot maakte schemert nog steeds door, dus wat ons betreft mag je ‘m alsnog op je lijstje met herfstfilms zetten.
26 november 2013 123