My
ARENA BE PART OF THE EXPERIENCE | DECEMBER 2016
GALLERY OF FAME MOOIE MOMENTEN AJAX VROUWEN
STADION VAN
VERNIEUWING STEVIG GELUID | SLIMME SOFTWARE | GEDEELDE DATA
ADVISIE UW PARTNER IN INNOVATIEVE SOFTWARE TOTAALOPLOSSINGEN
HET ADVISIE TEAM SUPPORT AL 35 JAAR ORGANISATIES MET OPTIMALISEREN EN GROEIEN. WAAR KUNNEN WE U HELPEN VERBETEREN?
www.advisie.nl
GESPECIALISEERD IN UW BRANCHE ZORG • ONDERWIJS • DIENSTVERLENING • GROOTHANDEL • PRODUCTIE
COLOFON INHOUD My ArenA is een uitgave van Hearst Magazines Netherlands en Amsterdam ArenA
6
Hoofdredactie Marlies Bonnike Artdirection Kitty Huijzer Eindredactie Jojo Oomes
20
Bladcoördinator Claire Sleijffers
26
Salesmanager Jaap Schmitz Medewerking van Auke Kok, Josine Rienks, Jeroen van Iersel, Lucie Jansen van Velsen, Jorrit Lousberg, Fien Lindelauff, Louis van de Vuurst, ID&T, Alda, Fonds Gehandicaptensport, Aspire4sport, Martine Berendsen
Amsterdam ArenA founders en business partners
23
16
INHOUD
05 VOORWOORD 06 SMART STADIUM
Dataplatform KAVE on Azure, Nieuw geluidssysteem, Afvalverwerking, Beacons
10 IN MEMORIAM Uri Coronel
13 MY MOMENT
Terugblik van zes ArenA-bezoekers
15 ASPIRE4SPORT
Netwerken in de aanloop naar WK Qatar
16 DE STOEL VAN Wim Schuiveling (87)
17 KALENDER 19 MY EVENT
Nationaal Gala voor de Gehandicaptensport
20 AJAX VROUWEN
Coach Ed Engelkes en zijn selectie
23 MOOIE MOMENTEN 25 SMART STADIUM MOS2S vergroot de beleving
26 AJAX GALLERY OF FAME 28 CULINAIR Feestelijke dranken en spijzen
31 COLUMN
Auke Kok begrijpt de drift van Merel van Dongen
33 SHOPPING
Alles voor de kersttafel
34 WIST JE DAT…?
ArenA feiten op een rijtje
3
Connected lighting Binnenkort in de Amsterdam ArenA Wat maakt een sportervaring uniek? De prestaties van de spelers en de sfeer in het stadion. De innovatieve LED-stadionverlichting in de Amsterdam ArenA versterkt die sfeer. De lampen zijn apart aan te sturen en kunnen het licht laten bewegen op het ritme van de muziek, een wave starten of de spelers in de schijnwerpers zetten bij hun entree op het veld. Zo creĂŤren we, met licht en kleur, een stadionbeleving als nooit tevoren. Dit is licht dat meer kan, Light Beyond Illumination.
philips.nl/connectedlighting
VOORWOORD
EEN VERNIEUWEND MOOI 2017 Wanneer we in deze laatste maand terugblikken op het afgelopen jaar, gaat onze eerste gedachte terug naar Uri Coronel. Zijn overlijden op 18 juli dit jaar, pas 69 jaar oud, heeft ons bijzonder aangegrepen. Het bericht van zijn dood kwam voor ons allemaal onverwacht en is nog steeds moeilijk te bevatten. Uri heeft veel voor de Amsterdam ArenA betekend, vanaf het eerste begin tot vlak voor zijn overlijden. We zullen hem blijven missen. In dit nummer van My ArenA dragen we een in memoriam aan hem op. Financieel was het verslagjaar 2015-2016 een jaar met wisselende gezichten. Ajax scoorde voor de Amsterdam ArenA zoals gewoonlijk goed, maar omdat het Nederlands elftal zich niet kwalificeerde voor het EK 2016, viel het aantal wedstrijden in het stadion tegen. Daartegenover stonden ook positieve uitschieters: er vonden meer concerten en grote evenementen plaats dan gepland, er waren meer bezoekers voor rondleidingen dan ooit tevoren – meer dan honderdduizend – en het aantal kleine evenementen, congressen en seminars nam sterk toe. Blikken we vooruit op 2017, dan gaan we een vol en vernieuwend, mooi jaar in. Om te beginnen gaan we het succes vieren van de hybride grasmat. Een technologische doorbraak, waarmee we het hele jaar door een en dezelfde grasmat in topconditie kunnen houden. Uiteraard zijn we ook zeer gelukkig dat Ajax gaat overwinteren in de Europa League. Behalve voetbal en de jaarlijkse concerten
en dancefeesten staat er komend jaar ook een aantal exclusieve en exceptionele evenementen op het programma. Zo zal de ArenA op zaterdag 13 mei het podium zijn van een eenmalige en unieke solo-show van Armin van Buuren, ter gelegenheid van zijn twintigjarig jubileum. In THE BEST OF ARMIN ONLY neemt hij de fans mee terug in de tijd van zijn muziek. Het wordt zijn allergrootste solo-show tot nu toe, waarin al zijn persoonlijke hoogtepunten voorbij zullen komen. Een unieke belevenis. Ander groot nieuws: Verdi’s magnum opus, de opera Aida, komt naar de ArenA. Aida gaat op wereldtournee langs de grote voetbalstadions en doet op 15 juli de Amsterdam ArenA aan. De artistieke leiding is in handen van een van de grootste nog levende operasterren aller tijden, maestro Plácido Domingo, die ook verantwoordelijk is voor de reusachtige setting van deze opera. De ArenA zal worden omgetoverd tot een Egyptisch toneel uit de tijd van de farao’s,
dat prachtig zal worden uitgelicht dankzij onze nieuwe ledverlichting. Natuurlijk zijn wij ook zeer verheugd dat de Toppers in 2017 opnieuw hun opwachting zullen maken in de ArenA. Dat belooft zoals gewoonlijk weer een groot feest te worden. Tot slot, en dat zal u niet verbazen: we gaan een innovatief jaar tegemoet. We zullen u daarvan nauwgezet op de hoogte houden. Een aantal projecten, zoals de ledverlichting, de uitbreiding van de statribunes safe standing en het nieuwe geluidssysteem, zal tijdens de winterstop worden uitgevoerd. Andere projecten, zoals de verbouwing van het stadion fase 1/2020, nemen komend jaar een aanvang. We wensen u alvast gezellige feestdagen en hopen u in het nieuwe jaar in goede gezondheid weer te zien. Henk Markerink
5
BROEDPLAATS VAN VERNIEUWING DE AMSTERDAM INNOVATION ARENA IS DE INNOVATIEBROEDPLAATS VAN DE STAD EN KRIJGT STEEDS MEER INTERNATIONALE AANDACHT. OP DEZE PAGINA’S BESPREKEN WE DE BELANGRIJKSTE WAPENFEITEN EN BLIKKEN WE VOORUIT OP DE TOEKOMST. door MARLIES BONNIKE
D
e partners van Amsterdam Innovation Arena hebben het afgelopen jaar niet stilgezeten. Nieuwe samenwerkingsverbanden zijn aangegaan met onder andere Microsoft en KPMG en Philips Lighting is vol aan de bak. Ook zijn er programmalijnen opgesteld die direct gerelateerd zijn aan de innovatiedoelstellingen voor 2020, als de Amsterdam ArenA het Europees kampioenschap voetbal huisvest. KAVE ON AZURE Big data opslaan is één, maar het krijgt pas betekenis wanneer de data ook geanalyseerd kunnen worden in een veilige en beheerde omgeving. In dat aandachtsgebied hebben KPMG en Microsoft elkaar gevonden binnen de Amsterdam Innovation Arena en het bleek een gouden match. Microsoft heeft de open source
6
SMART STADIUM
cloud-oplossing Azure, waarin data uit diverse bronnen eindeloos kunnen worden opgeslagen. KPMG draait nu in deze cloud het platform KAVE, waarop allerlei dataanalyses kunnen worden toegepast die managementprocessen en -beslissingen ondersteunen. Dankzij deze bigdata-analyses kunnen ook innovaties beter en sneller worden ontwikkeld en doorgevoerd. Het is de bedoeling dat verschillende bedrijven en instellingen op dit platform hun data gaan delen, waardoor er met KAVE meer voorspellende- en trendanalyses verricht kunnen worden. Een voorbeeld: als bekend is hoe bezoekers zich tijdens events door de ArenA bewegen, dan kunnen voorspellingen worden gedaan over waar grote drukte zal ontstaan en kunnen maatregelen genomen worden met betrekking tot de veiligheid. Door data te combineren kan ook berekend worden wat de drukte betekent voor de wachttijd bij de kiosken. Loopt die snel op, dan kan besloten worden een extra kassa te openen, zodat de klanten sneller geholpen worden. DATA GOVERNANCE Veel bedrijven en instellingen beschikken over data, maar niet altijd over de mogelijkheden om die te analyseren. Om ervoor te zorgen dat deze instellingen hun data veilig kunnen delen binnen KAVE, heeft de Amsterdam ArenA een dataproces en -structuur ingericht. In deze governance stellen partijen met de Amsterdam ArenA vast wie, waarom, waarvoor, welke data wil delen. Deze Dataplatform afspraken worden in De Amsterdam ArenA wil het systeem ingeregeld. met KAVE on Azure een Zo krijgen platformplatform bieden waarop verschillende partijen data deelnemers alleen toekunnen delen in een veilige gang tot de afgesproken omgeving. Het platform data voor een afgesprobiedt bovendien de mogeken periode en met een vooraf gesteld doel en lijkheid analyses uit te voewordt misbruik voorkoren en toepassingen te ontwikkelen. Hoe meer data er men. Sleutel tot succes worden gedeeld via het is immers vertrouwen: KAVE on Azure-platform, vertrouwen dat met de hoe meer toepassingen er data verantwoord kunnen worden ontwikkeld wordt omgegaan en dat ter verbetering van bijvoorde analyses op de juiste wijze worden ingezet. beeld veiligheid, service, duurzaamheid en fan experience.
EEN NIEUW TIJDPERK, EEN NIEUW GELUID
Half december krijgt de Amsterdam ArenA een nieuw geluidssysteem dat gebruikt kan worden bij voetbal- en muziekevenementen. De nieuwe versterkers zorgen niet alleen voor een optimaal geluid, maar ook voor een grote besparing op de energiekosten. Specialisten van de Amsterdam ArenA, RH Consulting UK, d&b audiotechniek Germany en Ampco Flashlight Sales hebben de krachten gebundeld om tot een geluidsontwerp te komen dat aan alle eisen voldoet. Nu is het zover. Half december heeft de ArenA beschikking over een d&b geluidssysteem dat zowel bij voetbalwedstrijden als bij muziekevenementen gebruikt kan worden. Ook kan het systeem het geluid in de bovenste ringen ondersteunen en maakt het onderdeel uit van de ontruimingsinstallatie. Het bestaat uit 216 d&b luidsprekers en 54 versterkers.
7
Vier luidsprekerclusters, zogenoemde arrays, zijn draaibaar uitgevoerd, zodat ze flexibel kunnen worden ingezet. De versterkers geven niet alleen een geweldig geluid, ze leveren een even geweldige energiebesparing op: het geluidssysteem kan in een luttele 0,8 seconde worden ingeschakeld en hoeft niet meer 24 uur per dag standby te staan. Bovendien zijn de versterkers efficiĂŤnter geworden, waardoor ze veel minder vermogen opnemen als het systeem in gebruik is. De verwachting is dat het energieverbruik zal afnemen met ongeveer 85 procent per jaar.
SMART STADIUM
DE BAKENS VERZETTEN
Amsterdam ArenA is continu op zoek naar nieuwe manieren om de veiligheid te verhogen en de service te verbeteren. Nu met beacons.
CIRCULAIRE ECONOMIE ZUIDOOST Een nieuwe logistieke samenwerking in Amsterdam-Zuidoost tussen afvalinzamelaars, startups, kennisinstellingen en bedrijven maakt serieus werk van een circulaire economie. Meer mensen, meer consumptie, meer afval en minder grondstoffen en energie. Een antwoord op dat doemscenario is de circulaire economie, te beginnen met afval. Afval is tevens grondstof en is als zodanig opnieuw te gebruiken. Maar dan moet de afvalinzameling en -verwerking wel eerst logistiek in lijn worden gebracht met de eisen van de circulaire economie. De Amsterdam ArenA, ING, NUON, Delta Lloyd, AMC, Suez, Icova, Betterfuturefactory, TNO, de Hogeschool van Amsterdam (HvA) en de gemeente Amsterdam werken samen in het project Cross Chain Control Center om de kansen die een duurzame circulaire economie biedt, samen te realiseren. Door de afvalstromen te bundelen, (lokaal) hergebruik van grondstoffen te stimuleren en vervoersbewegingen te verminderen hoopt het Cross Chain Control Center bij te dragen aan een beter milieu. In het voorjaar 2017 wordt begonnen met een pilot om de inzameling van bedrijfsafval te testen. Simon de Rijke, onderzoeker stadslogistiek aan de HvA, legt uit dat het gaat om drie componenten van afval: de
8
afvalinzameling, het vervoer van afval en tot slot de verwerking ervan. ‘We zien nu een “ieder voor zich”-beleid in afval. Iedere wijk heeft zijn eigen contracten. Dat betekent onder andere veel onnodige vervoersbewegingen. We hebben onlangs bij alle bedrijven in Zuidoost geïnventariseerd hoe het keukenafval (swill) wordt verwerkt. Deze informatie zijn we nu aan het vertalen in een aantal mogelijke scenario’s voor de hele afvalketen, van inzameling tot en met verwerking. De inzameling en het transport worden nu gedaan door Icova en Suez en vaak wordt het afval op andere locaties, ver weg, verwerkt. We gaan onderzoeken of we die vervoersbewegingen niet kunnen terugbrengen, bijvoorbeeld door het afval lokaal te verwerken. We kijken ook naar andere verwerkingsmogelijkheden, zoals vergisting, waarmee je afval kunt verwerken tot nieuwe energie. We willen nu eerst een proven concept neerzetten met keukenafval. Bij succes gaan we verder met andere afvalstromen, zoals plastic. Het bedrijf New Marble kwam al met een oplossing, namelijk om lokaal het plastic te verwerken tot marmeren tegels.’
In het afgelopen jaar heeft in de ArenA een aantal tests plaatsgevonden met beacons – een soort zendertjes. Willem Hegen, manager Crowd Services van de Amsterdam ArenA, legt uit: ‘We hebben beacons geplaatst bij de nooddeuren op de omloop en tegelijkertijd de stewards die bij deze nooddeuren gepositioneerd zijn, uitgerust met een dynamische beacon. Zo konden we via een dashboard volgen of de steward zich in de directe omgeving van de nooddeur bevond en ontvingen we een melding wanneer dit niet het geval was. Ook konden we zien in de buurt van willekeurig welke andere beacon een drager van een dynamische beacon zich bevond. Liep hij bijvoorbeeld rond over de omloop, dan kwam er een melding bij de vaste plekken zodra hij daar in de buurt was.’ Met deze beacons is het in de toekomst mogelijk om vanuit de commandokamer in één oogopslag te zien of alle essentiële posities zijn bemand. Dat is veilig en efficiënt. Ook de communicatie via de portofoon zou wellicht verder beperkt kunnen worden. ‘De basis is nu getest’, zegt Hegen. ‘De volgende stap is dat we het geheel gebruiksvriendelijker maken en dat we gaan testen of we de beacons ook op andere manieren kunnen inzetten. Ook willen we kijken of de beacons een bijdrage kunnen leveren aan de fan experience. Bijvoorbeeld dat wanneer een bezoeker langs een beacon loopt, hij informatie krijgt over het aanbod food en drinks dicht bij zijn zitplaats of over speciale deals. We zijn altijd bezig de service te verbeteren en de beacons kunnen daarbij behulpzaam zijn. Uiteraard houden we ons met alles wat we doen aan privacywetgeving. Maar met deze zendertjes liggen er wel mooie kansen om straks nog beter in te kunnen spelen op de wensen van de bezoekers.’
Net zoals in Ouderkerk aan de Amstel kunt u in Brasserie Paardenburg bij Bobby terecht voor echte brasserie klassiekers zoals een steak tartare en halve kreeft. Het 3 gangen menu zal naast deze klassiekers wekelijks wisselende gerechten bieden. Reserveren 020-3111588 | info@labelhospitality.nl We hopen u en uw relaties snel te mogen begroeten!
IN MEMORIAM Uri Coronel 24.12.1946 -18.07.2016 ZONDER AJAX-BESTUURDER URI CORONEL WAS ER GEEN ARENA GEWEEST. HIJ HAD DE JUISTE CONTACTEN EN, MISSCHIEN NOG WEL BELANGRIJKER, HIJ STOND BOVEN DE PARTIJEN. door MARLIES BONNIKE
Uri Coronel was als commercieel bestuurslid van Ajax heel bepalend voor de totstandkoming van de Amsterdam ArenA. Samen met de nieuwe voorzitter Michael van Praag en penningmeester Arie van Os had hij eind jaren tachtig een ambitieus plan geformuleerd om Ajax weer terug naar de top te brengen en daarbij hoorde een nieuw stadion. Dat dit stadion, de Amsterdam ArenA, er nu werkelijk staat, is voor een belangrijk deel aan hem te danken. De financiering was een heikel punt. Eerst was er een stuurgroep, waarin behalve Ed van Thijn namens de gemeente en wethouder van Roel van Duijn, Uri Coronel namens Ajax en vertegenwoordigers van de NMB, PGGM en ABP als mogelijke financiers zitting hadden. Al een jaar later besloot Coronel dat verder overleg geen zin had, aangezien de mensen aan tafel investeerders waren die mee wilden doen om aan het onroerend goed geld te verdienen. Hij bedacht een nieuwe financiële constructie – crowdfunding avant la lettre – en kreeg de – toen nog – ABN zover daarin mee te gaan. Op een persconferentie in september 1990 werden de plannen voor een aandelenemissie en een NV gepresenteerd. Cor van Zadelhoff werd benoemd tot
10
onafhankelijk commissaris voor de op te richten ArenA BV. Van Zadelhoff: ‘Als commissaris moest ik ervoor zorgen dat de belangen van de ArenA centraal zouden staan en niet die van de gemeente of die van Ajax. Met Uri heb ik altijd heel constructief kunnen samenwerken. Zelfs als bestuurslid van Ajax was hij in staat zich boven de belangen van de club te plaatsen, ten gunste van de ArenA. We wilden als commissarissen dat er driekwart eigen vermogen kwam. Het stadion werd begroot op 225 miljoen gulden. In eerste instantie viel de emissie tegen. Voetbal was in die tijd nog niet zo chic om in te investeren. Ajax deed het niet heel goed. De Golfoorlog brak uit in 1991. Kortom, bedrijven stonden niet in de rij en de meter bleef steken op 16 miljoen gulden. Samen met Arie van Os heeft Uri toen bestuurslid Louis de Bièvre van de inmiddels gefuseerde ABN Amro zover gekregen dat de bank zich garant stelde voor het resterende bedrag. Vanaf 1992 ging het bergopwaarts met de verkoop van aandelen. In 1993 won Ajax de Europacup 2 en in 1995 de Champions League. Het stadion werd plotseling een hype. Uri mobiliseerde de achterban van Ajax. Vele certificaathouders wer-
den binnengehaald.’ Uiteindelijk zou de emissie 65 miljoen gulden opbrengen. ‘Uri was een netwerker pur sang’, vervolgt Van Zadelhoff. ‘Als ik één uitdrukking van Uri nooit zal vergeten, dan is dat: “Mann soll sich bewegen.” Dat betekende dat je moet bewegen, onder andere mensen, netwerken dus!’ Coronel speelde ook een grote rol bij het binnenhalen van founders. Hij had de juiste contacten bij Philips en ABN Amro. ‘Natuurlijk was Uri na de financiering ook heel erg betrokken bij de technische aanbesteding’, zegt Henk Markerink, directeur van de Amsterdam ArenA. ‘Ik kan me goed herinneren dat hij tijdens de bouw regelmatig binnen kwam lopen en dan vroeg: “Dat gras? Dat gras gaat toch wel goed hè?”’ Het zal voor Coronel zo nu en dan zeker moeilijk zijn geweest om de belangen van Ajax niet voorop te stellen, vermoedt Van Zadelhoff, maar de rollen waren binnen het Ajax-bestuur goed verdeeld tussen Coronel en Arie van Os: ‘Soms was Uri the bad cop en Arie the good cop en soms was het omgekeerd.’ Markerink herinnert zich de fase dat er onderhandeld moest worden over de huurprijs die Ajax moest gaan betalen aan de ArenA: ‘Dan zat Uri in een dubbele positie. De gemeente wilde pas financieren als Ajax tekende voor een huurcontract van dertig jaar, zodat de inkomsten en cashflow gegarandeerd waren. Uri én Arie konden op zulke mo-
menten over hun eigen schaduw heen stappen. Ze dachten dan niet alleen in het belang van Ajax, maar vooral in het belang van de ArenA, want het stadion moest er komen. Dat wilden zij ook. Daarom kregen we ook de externe financiering rond.’ Een ander discussiepunt was het multifunctionele karakter van de ArenA. Het zou niet alleen een stadion voor Ajax worden, er zouden ook concerten en andere evenementen moeten gaan plaatsvinden om de financiering te verantwoorden. ‘Uri begreep dit als geen ander’, zegt Markerink. ‘Hij kon altijd heel goed met die verschillende petten overweg en zag heel scherp om welk grotere belang het ging.’ Het overlijden op 18 juli dit jaar van Uri Coronel, 69 jaar oud, aan een hartstilstand kwam voor iedereen onverwacht en is nog steeds moeilijk te bevatten. ‘Als er iemand was die honderd zou worden, dan was het Uri’, zeggen Markerink en Van Zadelhoff met één stem. ‘Hij rookte niet. Hij dronk nauwelijks. Hij sportte regelmatig. Hij liet zich medisch vaak checken. Daarom was het ongeloof des te groter toen het bericht van zijn overlijden ons bereikte. We hebben veel aan hem te danken. Uri was een sociaal voelend mens, een man met een natuurlijk charisma, en een enorm netwerk. Hij was integer. We zullen hem blijven missen.’
11
Amsterdam ArenA | ArenA Boulevard 25 1101AX Amsterdam-Zuidoost reserveringenAA@maisonvandenboer.com +31 (0)20 311 1100
12
MY MOMENT De bezoekers van de ArenA zijn even divers als de evenementen die zij er bijwonen. Zes van hen vertellen.
Kimberly Reijse (25)
GING NAAR HET AMSTERDAM MUSIC FESTIVAL
Met wie? ‘Met een vriendin, Kim.’ Waarom met haar? ‘Omdat het al heel lang geleden was dat we samen op stap waren geweest. Zij is al sinds de middelbare school een goede vriendin, maar we doen eigenlijk niet zo vaak iets leuks samen. Daarom heb ik haar uitgenodigd voor dit festival.’ Wat is je het meest bijgebleven van AMF? ‘Het moment dat je de ArenA binnenkomt en je over het hele stadion uitkijkt. Het mooie decor, de goede muziek en alle dansende mensen brachten ons meteen in de feestsfeer.’ Kom je vaker in de ArenA? ‘Jazeker! Ik ben ook bij het concert van Beyoncé geweest en bij Rihanna. Heel soms ga ik naar een voetbalwedstrijd, maar concerten vind ik leuker.’ Wat maakt de ArenA een goede concertlocatie? ‘De sfeer is er vaak super en het is lekker dicht bij huis. Ik woon in Amstelveen en met de bus of scooter ben je er zo!’
Alex (18) & Jordy de Romain (15) Aubry Bruin (31) BEZOCHTEN DE WK-KWALIFICATIEWEDSTRIJD NEDERLAND-FRANKRIJK OP 10 OKTOBER 2016
Met wie waren jullie? ‘Met onze Nederlandse familie.’ Met een speciale reden? ‘Omdat deze interland altijd een gezonde en gezellige rivaliteit teweegbrengt tussen onze rood-wit-blauwe en blauw-witrode genen! Waar zaten jullie? ‘Vak 124, rij 17.’ Bezoeken jullie vaker de ArenA? ‘Helaas niet. We wonen in Noord Frankrijk, dus dat is net iets te ver rijden. We hebben wel de ArenA Stadiontour gedaan!’ Wat vinden jullie van de ArenA? ‘Supercool stadion in een mooie stad met vrolijke mensen. Thuis bezoeken we vaak wedstrijden van Lille OSC in het enige Franse stadion dat net als de ArenA een verschuifbaar dak heeft.’
GING OOK NAAR DE INTERLAND NEDERLAND-FRANKRIJK
Met wie? ‘Met een vriend, Jeffrey, mijn vader Leen en twee vrienden van hem.’ Met een speciale reden? ‘Zij houden ook erg van voetbal en daarom heb ik ze meegevraagd naar deze wedstrijd.’ Waar zaten jullie? ‘In vak 123, stoel 327.’ Kom je vaker in de ArenA? ‘Ik ga altijd naar de wedstrijden van Ajax, samen met mijn vader en mijn broer. We hebben een seizoenskaart.’ Kom je ook weleens voor iets anders dan voetbal naar de ArenA? ‘Jazeker, ik ben naar alle concerten van de Toppers geweest en laatst naar Beyoncé.’ Wat maakt de ArenA een goede wedstrijd- en concertlocatie? ‘De ArenA is goed te bereiken en ik vind de cafés rondom het stadion erg gezellig. Voor of na de wedstrijd kun je gezellig een drankje doen.’
13
Ravi (11) & Demi (7) Schep
GINGEN NAAR AJAXFC UTRECHT OP 2 OKTOBER 2016
Met wie? ‘Samen met onze papa: Allard Schep. Hij is een echte Ajax-fan.’ Waarom met hem? ‘Omdat papa al sinds onze geboorte een seizoenskaart voor ons heeft. Ravi gaat al een paar jaar mee en Demi sinds twee jaar ook af en toe. Papa is heel trots dat wij met hem meegaan!’ Aan welke zijde van het veld zitten jullie? ‘We zitten aan de Oostzijde, een beetje onder de uitsupporters. In vak 117, rij 18, stoel 49 en 50.’ ‘Komen jullie vaker in de ArenA? ‘Bij elke thuiswedstrijd van Ajax is papa erbij en als het even kan, gaan wij ook mee. Papa en mama gaan ook altijd naar Sensation en soms naar een concert, maar daar zijn wij nog te klein voor.’ Waarom kom je graag in de ArenA? ‘Omdat we het leuk vinden om bij Ajax te kijken! En Ravi ook omdat ze stiekem een beetje verliefd is op Kasper Dolberg.’
WINTERARRANGEMENTEN AMSTERDAM ARENA CONGRESCENTRUM, IN COMBINATIE MET UNIEK IJSBEELDENFESTIVAL
COMBINEER HOSPITALITY VAN AMSTERDAM ARENA MET DIT UNIEKE FESTIVAL Van zaterdag 10 december 2016 tot en
naar Nederland om hun kunsten te tonen.
met zondag 5 februari 2017 vindt dit in-
Het thema voor het Nederlands IJsbeelden
ternationale ijssculpturen evenement plaats
Festival 2016-2017 is: ‘Music Inspires’.
op de Arena Boulevard, direct naast het
Voor informatie over onze diverse
stadion. Een uniek evenement ook voor za- arrangementen kijk op: kelijk publiek. Meer dan 40 van de beste
Amsterdamarena.nl/winterarrangementen.
ijscarvers ter wereld komen in november
Altijd doeltreffend. 14
020 311 1306 • sales@amsterdamarena.nl • www.amsterdamarena.nl/zakelijk
ASPIRE4SPORT
In aanwezigheid van onder andere Xavi Hernandez, Carles Puyol en Ronald de Boer openden wethouder Eric van der Burg en de ambassadeur van Qatar Khalid bin Fahad Alkhater het tweedaagse event.
Kansen in Qatar QATAR IS IN 2022 GASTLAND VAN HET WK VOETBAL. ASPIRE4SPORT NAM DAAROP EEN VOORSCHOT MET EEN TWEEDAAGS EVENEMENT IN DE ARENA, WAAR ZAKELIJKE EN SPORTIEVE PARTIJEN ELKAAR KONDEN ONTMOETEN.
Op 3 en 4 oktober organiseerde Aspire4Sport in de Amsterdam ArenA twee events: een business-to-business netwerkbeurs voor bedrijven in de sportindustrie in Europa en Qatar en de masterclass Aspire Academy Global Summit, waaraan meer dan 150 professionals van internationale voetbalfederaties deelnamen. Op de beursvloer waren veel bedrijven en overheidsinstanties uit Qatar aanwezig die graag wilden kennismaken met toonaangevende Europese bedrijven die zich bezighouden met techniek in de sportsector. Er vonden ontmoetingen plaats tussen dergelijke bedrijven en dienstverleners van over de hele wereld, waarin werd gesproken over zakelijke toekomstmogelijkheden in Qatar. Tijdens de Global Summit deelden afgevaardigden van de belangrijkste voetbalclubs in de wereld,
zoals Marcelo Bielsa en Julio Velasco, hun kennis over nieuwe trends in trainingen, over de ontwikkeling van jong talent – maar ook hoe je talent herkent – en over de begeleiding van jonge voetballers op hun weg naar succes. Na afloop was er voor de deelnemers van de Global Summit gelegenheid om te spreken met voetbalvedetten als Xavi Hernandez, Carles Puyol, Edwin van der Sar, Marc Overmars, Ronald de Boer en André Villas-Boas. Organisator Ward Abdallah, manager Marketing & Communications van Aspire Academy, noemt de Aspire4Sport-dagen meer dan geslaagd: de twee belangrijke doelen van beide dagen – zakelijke mogelijkheden creëren in Qatar tijdens het WK 2022 en een nieuwe stap zetten in het fellows-programma dat de voetbaljeugd wereldwijd verder helpt – zijn ruimschoots gehaald.
15
DE STOEL VAN fotografie FIEN LINDELAUFF
VERGROEID MET HET STADION Wim Schuiveling kocht lang voordat de Amsterdam ArenA voltooid was al twee certificaten. Nu heeft hij vier stoelen aan de noordzijde. Met zijn zoon, kleinzoon en schoonzoon mist hij geen enkele wedstrijd.
Wim Schuiveling (87), ook wel ‘opaatje’ genoemd, is een grote Ajax-fan. Zijn fanverleden gaat zelfs terug tot de Kruislaan in Amsterdam, waar hij als vierjarig jongetje met zijn vader en oom wedstrijden van Ajax bezocht. Dat was nog voordat Ajax naar De Meer verhuisde, in 1933. Als kleine jongen mocht hij ook altijd mee naar het Olympisch Stadion. De familie had aandelen in dat stadion verkregen, omdat zijn oom in 1919 het hout had geleverd voor de stadionbanken. ‘Ajax speelde in het Olympisch Stadion de grote wedstrijden, waar veel publiek op afkwam, zoals tegen Feijenoord’, vertelt Schuiveling. ‘Omdat we in het Olympisch Stadion altijd schuin achter het doel in vak LM zaten, met een fantastisch uitzicht, hebben we die plaatsen ook in de ArenA gekozen. We zitten schuin achter het noordelijke doel. Vanuit die positie kun je het hele veld overzien, zonder dat we onze nekken naar voren hoeven uit te strekken.’ Die ‘we’ zijn niet meer hij, zijn vader en zijn oom, maar zijn zoon, kleinzoon en schoonzoon. En Schuiveling zelf natuurlijk. In al die jaren heeft hij bijna geen wedstrijd van Ajax overgeslagen. ‘Het leukste is misschien wel de vrienden die je er maakt. Als ik bijtijds op mijn plaats zit, word ik door wel tien mensen begroet die uit alle hoeken van Nederland en België komen. Af en toe zitten er gasten van Ajax op de “open” plaatsen in ons vak. Ik herinner me een paar jongelui uit Barbados die een paar weken hier op voetbalstage waren. Ze waren keurig in tenue en gedroegen zich heel beleefd en welwillend, het was steeds “yes, sir” en “thank you, sir”. Op zo’n moment realiseer je je dat sommige mensen hier zich weleens minder netjes tegenover elkaar gedragen. De grote minderheid, geluk-
kig. Over het algemeen is en blijft het een feest om naar het voetbal te gaan. Het kan gebeuren dat je je buurman ongemerkt pijn doet, bijvoorbeeld als je hem een stoot geeft met je elleboog op het moment dat er iets spannends op het veld gebeurt. Maar zo beleef je ook samen de wedstrijden. Bovendien hangt er boven ons vak een beeldscherm, waarop we met z’n allen van de herhalingen kunnen genieten.’ MOOI LEVEN Schuiveling rijdt nog altijd fluitend met de auto van zijn huis in Velserbroek naar het stadion. Een TomTom heeft hij niet nodig; hij weet overal de weg. ‘Ik heb vroeger als in- en verkoper vele kilometers door Europa afgelegd. Ik handelde in hardhout en fineer. Ik wist alle grote steden – Brussel, Parijs, Barcelona – bij wijze van spreken blindelings te doorkruisen. Op mijn 56ste ben ik al met pensioen gegaan, maar ik heb nooit stil gezeten. Ik ben wat gaan beleggen, nadat ik een grote prijs in de Staatsloterij had gewonnen. Ik heb altijd een goede neus gehad voor het juiste moment van aankopen en verkopen. Ik heb een mooi leven. Acht jaar geleden is mijn vrouw overleden. We zijn 54 jaar samen geweest en ik kijk terug op een gelukkig huwelijk. Nu heb ik een vriendin. Haar man is ook overleden en wij waren vroeger al vrienden. Zij houdt niet van voetbal, dus je zult haar niet aantreffen in vak 113. Maar ik geniet nog volop van de gastvrijheid van de ArenA. En als er straks een tijd komt dat ik wat minder vaak naar het stadion kan gaan, dan zal ik met een glimlach thuisblijven in de wetenschap dat mijn familie van deze stoelen kan blijven genieten.’
‘Het leukste is misschien wel de vrienden die je er maakt’
16
KALENDER
DECEMBER AJAX – PSV
Zondag 18 - 16:45
JANUARI
AJAX – ADO DEN HAAG
Zondag 29 - 14:30
FEBRUARI
AJAX – SPARTA ROTTERDAM
Zondag 12 - 14:30 AJAX – HERACLES ALMELO
Zondag 26 - 16:45
MAART
AJAX – FC TWENTE
Zondag 12 - 16:45
NEDERLAND – ITALIË
Dinsdag 28 - 20:45
PSSST...
The Best of Armin Only, zaterdag 13 mei 2017 AIDA, zaterdag 15 juli 2017
17
advertorial
Al 75 jaar dagvers! Met liefde voor het product, de traditie en de mensen achter het merk FEBO weet de familie De Borst al sinds 1941 menigeen te verrassen met de smaak en de constante kwaliteit van de FEBO producten. FEBO is 75 jaar geleden ontstaan uit 100% liefde voor het ambacht.
Foto: Micheal Graste en Paultje Column
Johan Izaak de Borst begon in 1941 als brood- en banketbakkerij ‘Maison FEBO’ aan de Amsterdamse Amstelveenseweg en FEBO is heden ten dage uitgegroeid tot de grootste banketbakkerij van Nederland.
“Continu zorgen dat het product van opa nog steeds dezelfde kwaliteit als vroeger heeft!” Waar zoon Hans de Borst in de jaren tachtig en negentig gezorgd heeft voor een gestage groei zorgt tegenwoordig kleinzoon Dennis de Borst voor de continuïteit en innovatie. De familie heeft enkele kernwaarden en dit betekent dat zij nooit inlevert op kwaliteit en keuzes maakt voor de lange termijn. Het merk FEBO, het product en de mens zullen daarbij te allen tijde centraal blijven staan. Hier worden geen concessies in gedaan.
Voor iedereen bereikbaar!
Al jaren staat de gast centraal bij FEBO. Daarom doet FEBO er ook alles aan om het zo makkelijk mogelijk te maken voor haar trouwe gasten. Voor het 75-jarige jubileum werd een echte FEBO Drijf-In gerealiseerd op de Amsterdamse Prinsengracht. ‘s Werelds allereerste drijvende automatiek. Een ludieke start van de landelijke campagne wat perfect past bij de filosofie ‘Het lekkerste banket voor iedereen bereikbaar maken’. Veel Amsterdammers en toeristen zijn met de Drijf-In op de foto gegaan. Ook op deze manier vertelt FEBO haar ambachtelijke verhaal.
Toekomst!
Iedere ochtend tref je de familie nog in de keuken aan. Vroeg start men met het maken van een verse bouillon, gemaakt van verse groenten, kwalitatief vlees van lokale runderen en de beste specerijen. Deze ingrediënten vormen samen met èchte slagroom en roomboter de bekende FEBO kroket. En dat proef je!
18
Met de pas geopende en eerste FEBO Drive aan de rand van Oostzaan, de bezorgservice die FEBO ook in heel Amsterdam uit wil rollen, betaalinnovaties en productintroducties als de Rookworstkroket kijkt FEBO ook zeker naar de toekomst. De toekomst die gewaarborgd is omdat ook de vierde generatie zich al aandient. De familie is dan ook trots dat al die jaren van hard werken en goede kwaliteit leveren nog altijd gewaardeerd wordt door de gast.
Haute Friture!
Tegenwoordig openen sterrenchefs en Febofans als Ron Blaauw en Robert Kranenborg de ene na de andere luxe fastservice vestiging, de zogenaamde trend ‘Haute Friture’. FEBO is blij met deze initiatieven die het snack imago ten goede komen. FEBO gelooft in de 80-20 regel, dat de gast verantwoord kan snacken als men ook maar voldoende beweegt. Febofan en oprichter van Model Workout, Paultje Column “Je mag jezelf best eens trakteren, maar kies dan voor de juiste ambachtelijke en eerlijke producten”.
“Een kroket moet je kunnen horen kraken en de ragout moet je zien glimmen!” FEBO durft dan ook met trots een aantal zekerheden te beloven: • Onze producten zijn puur, eerlijk, ambachtelijk en vers; • FEBO blijft een familiebedrijf; • Onze medewerkers hebben passie voor het vak en het product; • Wij zorgen goed voor onze leveranciers en zij voor ons; • Wij gebruiken 100% Nederlands rund-, kalfs- en kippenvlees; • Wij zijn altijd eerlijk en transparant over onze producten en ingrediënten. Maar het geheim van de familierecepten vertellen we niet!
www.febo.nl
MY EVENT V.l.n.r.:Nike Boor, directeur Fonds Gehandicaptensport, Special Olympics sporter Bryan en ambassadeur FGS en paralympisch goudenmedaillewinnaar Jetze Plat.
Sponsor Fonds Gehandicaptensport ondersteunt vele initiatieven op landelijk, regionaal en lokaal niveau. Jaarlijks kunnen veel sportverenigingen in Nederland rekenen op een financiële bijdrage voor aanpassing van de accommodatie, coaching, vervoer, de organisatie van evenementen of de aanschaf van nieuw sport- en spelmateriaal. Meer informatie: fondsgehandicaptensport.nl
VLAMMEND SPORTGALA
IN NOVEMBER WERD HET TIENJARIGE JUBILEUM VAN HET NATIONAAL GALA VOOR DE GEHANDICAPTENSPORT GEVIERD. DE AMSTERDAM ARENA STOND IN VUUR & VLAM.
Fonds Gehandicaptensport zet zich al meer dan veertig jaar in om sport voor iedereen met een handicap structureel mogelijk en dichtbij huis te maken. Dit jaar was de tiende editie van het Nationaal Gala voor de Gehandicaptensport. Reden voor een extra feestelijke avond, die helemaal uitverkocht was. Bovendien werd onder aanvoering van veilingmeester Benthe Tupker van veilinghuis Christie’s een recordbedrag opgehaald van 471.000 euro. Maar het was vooral een avond vol topentertainment, gepresenteerd door Dione de Graaff. Rapper Typhoon zette de toon met zijn gevoelige openingslied De ode aan
de sport. Later op de avond sprak paralympisch goudenmedaillewinnaar en ambassadrice Jiske Griffioen de 490 gasten toe en liet allen met haar woorden het belang van hun aanwezigheid voelen. De zaal viel volledig stil toen bergbeklimmer Jamie Andrew, die zonder handen en met maar één voet verschillende bergen in de wereld heeft bedwongen, zijn verhaal deed. De meiden van O’G3NE zorgden voor een feestelijke afsluiting om te vieren wat alle aanwezigen van de avond samen hadden bereikt. Tijdens het gala werd ook bekend gemaakt dat Henk Markerink per 1 februari 2017 voorzitter van het Fonds Gehandicaptensport wordt.
19
VERTROUWEN IN DE AJAX VROUWEN MEISJES BEPALEN OP STEEDS JONGERE LEEFTIJD ZELF WELKE SPORT ZIJ WILLEN BEOEFENEN. EN ZIJ KIEZEN MASSAAL VOOR VOETBAL. DAT MERKEN ZE OOK AAN DE TOP. EEN GESPREK MET ED ENGELKES, COACH VAN HET AJAX VROUWENTEAM. door MARLIES BONNIKE
V
roeger gingen veel meisjes ‘op hockey’, tegenwoordig kiezen zij vaak voor voetbal. ‘De sport is heel populair’, bevestigt Ed Engelkes, trainer en coach van de vrouwenselectie van Ajax. ‘Meisjes maken op steeds jongere leeftijd hun eigen keuzes en wat doe je als je vriendin op voetbal gaat? Bovendien komen er ook meer vrouwenteams in de Eredivisie. Twente, ADO en Heerenveen hebben het langst al een eigen vrouwenteam, PSV begon tegelijk met Ajax in 2012 en sinds dit jaar heeft Achilles ’29 ook een eigen vrouwenselectie. Er zijn nu acht teams in de Nederlandse Eredivisie, het zou mooi zijn als we kunnen doorgroeien naar twaalf vrouwenteams.’ De Ajax Vrouwen doen het goed. Ze staan in de top van het klassement. In totaal spelen de vrouwenteams drie speelrondes. De vierde en laatste ronde zijn de play-offs: zes wedstrijden in het totaal. Dan spelen de teams die bij de bovenste vier zijn geëindigd om de landstitel. Engelkes: ‘Dit jaar gaan we voor het kampioenschap.’ Er wordt goed getraind, de sfeer is goed en de speelsters zijn gedreven. Vrouwen gaan wel anders om met tegenslag en teleurstellingen dan mannen, weet Engelkes. Een ander verschil met de mannen zijn de salarissen. De speelsters van de Ajax Vrouwen kunnen niet leven van het voetballen. De intrinsieke motivatie om op topniveau te spelen moet dan ook hoog zijn. Engelkes: ‘Onze speelsters combineren zes keer per week trainen met een studie of een part time baan. Dat is zwaar. En ze moeten veel zelf regelen. Ze moeten dus heel graag willen voetballen.’ In sommige landen liggen de sa-
larissen aanmerkelijk hoger, maar in Nederland is vrouwenvoetbal nog geen lucratieve tak van sport. ‘Dat is ook niet de drijfveer’, zegt Engelkes. ‘Deze speelsters willen gewoon graag voetballen en elke dag beter worden. Dat is hun drive.’ TALENT & ERVARING Engelkes hoopt dat de Ajax Vrouwen volgend jaar aan de voorrondes van de Champions League kunnen deelnemen. ‘Dat zou geweldig zijn. Een nieuwe ervaring. We hebben nu drie internationals in het Nederlands elftal, bovendien hebben we onze selectie dit seizoen versterkt met een international uit Nieuw-Zeeland en een uit België. Voor alle spelers is het leerzaam om internationale ervaring op te doen. Ik heb vertrouwen in onze speelsters. Het is een mooie mix van jong talent en ervaring. We hebben dit seizoen twee grote jonge talenten, Soraya Verhoeve en Paulina Quaye, we hebben bewezen jong talent, zoals Inessa Kaagman, en ervaren speelsters als Daphne Koster, Anouk Hoogendijk, Loïs Oudemast en Marjolijn van den Bighelaar. Als trainer en coach van vrouwelijke voetballers hoop ik te kunnen bijdragen aan een cultuur waarin vrouwen straks ook kunnen leven van voetbal. Ik streef ieder jaar naar een hoger niveau binnen het vrouwenvoetbal. Zoals in iedere sport is het resultaat bepalend: wanneer het Nederlands vrouwenelftal een goede prestatie neerzet, heeft dat onmiddellijk effect op de aanwas van nieuwe leden overal. En het vrouwenvoetbal moet blijven groeien.’
‘Deze speelsters willen gewoon graag voetballen en elke dag beter worden’
20
AJAX VROUWEN
Als spits scoort Marjolijn van den Bighelaar er op los tijdens de wedstrijden.
DAMESCOACH Ed Engelkes is trainer van de Ajax Vrouwen sinds de oprichting van het elftal in 2012. Sinds 2014 is hij tevens trainer van VVOG uit Harderwijk, dat uitkomt in de derde divisie op zaterdag. Tussen 2004 en 2012 was hij assistentbondscoach van het Nederlandse Vrouwenelftal, in 2010 interimbondscoach. Van 2007 tot 2010 was hij coach van AZ Eredivisie Vrouwen, dat drie keer landskampioen werd: in 2008, 2009 en 2010.
21
STADIONTOUR
% 5 2 KORTING
renA Op een A ur o Stadiont
FREE FOTO
INTERACTIVE HISTORY
CATERING
TOUR APP
VOLG EEN STADIONTOUR DOOR DE CATACOMBEN VAN DE ARENA! NIEUWE KLEEDKAMERS, EEN COOLE SPELERSTUNNEL EN DE SCHATKAMER VAN AJAX. WIL JE HET ZELF BEWONDEREN? KOM DAN NAAR DE ARENA VOOR EEN STADIONTOUR MET 25% KORTING EN KRUIP IN DE HUID VAN EEN AJACIED! • RUIK HET HEILIGE GRAS IN DE DUG-OUT • BEWONDER DE AJAX GALLERY OF FAME • NEEM EEN SELFIE IN DE AJAX KLEEDKAMER • STA DE PERS TE WOORD ZOALS PETER BOSZ RESERVEER ONLINE MET ACTIE-CODE MYARENA20 VIA WWW.AMSTERDAMARENA.NL/STADIONTOUR EN PROFITEER VAN 25% KORTING OP EEN STADIONTOUR © BCM
Deze korting is niet geldig op andere Tour-producten. Actie is geldig t/m 31 mei 2017 22 De Ajax Kleedkamer is niet beschikbaar op trainings- en of wedstrijddagen
2016 Wedstrijden Ajax
BeyoncĂŠThe Formation World Tour 2016
Coldplay - A Head Full of Dreams Tour
MOOIE MOMENTEN De Amsterdam ArenA was in 2016 wederom de plek waar spelers hun mooiste spel lieten zien en hun successen vierden en waar popsterren en deejays fantastische shows neerzetten. Wat een fantastisch jaar! Dank aan al onze partners en fans.
Sensation - Angels and Demons Toppers in Concert Royal Night of Disco Wedstrijden Nederlands elftal Rihanna - Anti World Tour
AMF ArenA
23
SOCIAL
in de
ARENA
De leukste selectie van onze social media feed. Volgende keer ook in deze rubriek? Upload een Instagram-foto met #amsterdamarena en wie weet word je uitgekozen.
@esdm_7 #Oranje de grootste
@citta_stadi_ultras Ajax Amsterdam - Celta Vigo 3.11.16 Europa League
@hardwelluniverse Just fantastic.#DJHardwell #AmsterdamArena #ADE2016
@raymsmurf #ade #AMF #amsterdam #edm #festival #iloveit #THISISMYAMF #fireworks #netherlands #holland #amsterdamarena
@jcaramez Amsterdam Arena #ajax #amsterdam #amsterdamarena @vishants #ajax #amsterdam #amsterdamarena #afcajax
24
SMART STADIUM
SLIMME SOFTWARE VOOR MEER BELEVING DANKZIJ INTERNET ZIJN ER STEEDS MEER BRONNEN WAAR WIJ ONZE INFORMATIE VANDAAN KUNNEN HALEN. BINNENKORT IS ER OOK EEN SLIMME SOFTWAREOPLOSSING DIE AL DEZE BRONNEN REALTIME KAN COMBINEREN EN ONS VAN GEORKESTREERDE MULTIMEDIALE INFORMATIE KAN VOORZIEN.
O
nlangs hebben vier landen – Nederland, Turkije, België en Zuid-Korea – onder leiding van TNO een subsidieaanvraag toegewezen gekregen van het Europese strategisch onderzoeksprogramma ITEA. Een bijzondere gunning voor de ontwikkeling van baanbrekende software die het mogelijk gaat maken om aanwezige mediabronnen te registreren, van waaruit vervolgens nieuwe toepassingen kunnen worden ontwikkeld. Bezoekers van bijvoorbeeld live events kunnen daardoor nog meer beleving gaan ervaren. MOS2S Het softwareprogramma heet MOS2S en staat voor Media Orchestration from Sensor to Screen. Alle betrokken landen hebben een eigen nationale focus in dit programma. De bijdrage van Nederland is gericht op verhoging van de fan experience tijdens en rondom live events. Naar verwachting zal het programma in 2019 volledig operationeel zijn.
Behalve TNO zijn de Amsterdam ArenA, Inmotio Object Tracking, Game On, KPN en Bosch partners in de ontwikkeling van het Nederlandse programma, dat in een volgende fase ook internationaal zal worden uitgerold. Reinout Huisman van de Amsterdam ArenA en Gjalt Loots van TNO zijn beiden betrokken bij de ontwikkeling van het programma. Zij weten wat de ArenAbezoeker te wachten staat. Een voorbeeld. ‘Vergelijk het met het voetbalspel Fifa’, zegt Huisman, ‘maar dan echt. Onze partner Inmotio ontwikkelt software waarmee we de voetballers in het stadion kunnen tracken. In combinatie met videobeelden samengebracht in een applicatie op je smartphone kun je als bezoeker meer informatie krijgen over een speler, bijvoorbeeld wat zijn speltactiek is en hoe zijn conditie is.’ ‘En voor televisiekijkers thuis kunnen we innovatieve tv maken’, vult Loots aan. ‘Met streaming apps, zoals second screens, kunnen zij thuis live met hun smartphone interacteren met een wedstrijd.’
Zo wordt de fan experience op alle fronten verhoogd. Dat kan straks bij voetbalwedstrijden, maar ook bij concerten en andere live events. Ook Mojo, ID&T en Rocket, de andere hoofdhuurders van de ArenA, kunnen deze toepassingen gebruiken om de bezoekerservaring te verrijken. Daarnaast zal de tracking in combinatie met 4K-videobeelden worden ingezet voor de veiligheid, door de beelden te koppelen aan medicals en beveiligers, waardoor je sneller ziet waar wat aan de hand is en de eventoperatie in complexe situaties beter kan worden aangestuurd. EIGEN FOCUS De vier deelnemende landen in het programma richten zich allemaal op een specifieke applicatie, die wordt gebouwd boven op één gedeeld dienstenplatform. België zal zich vooral bezighouden met crowd journalism en zal de technologie bijvoorbeeld inzetten om beelden van bezoekers te gebruiken voor live verslaggeving bij evenementen en incidenten. Turkije richt zich op de slimme woonomgeving en Zuid-Korea concentreert zich op virtual reality, waardoor mensen, waar ze zich ook bevinden, een ervaring beleven alsof ze zelf ter plekke aanwezig zijn. Het programma bouwt op een grote mate van internationale samenwerking. De eerste samenkomst vond plaats in oktober dit jaar in de Amsterdam ArenA.
25
RUIMTE VOL ROEM In de Ajax Gallery of Fame zijn de belangrijkste bekers en de mooiste shirts van Ajax te bewonderen. Ook wordt met video’s en verhalen de roemruchte geschiedenis van de club verteld: de beginjaren, de overheersing in het Europese voetbal van de jaren 70, de tweede succesperiode onder Louis van Gaal, de landskampioenschappen, sportpark de Toekomst en de Ajax Vrouwen. Natuurlijk is er ook veel aandacht voor de grootste Ajacied aller tijden: Johan Cruijff. De Ajax Gallery of Fame in de Amsterdam ArenA maakt onderdeel uit van de ArenA Stadiontour.
26
TIEN BEKERS In het midden van de ovalen ruimte: de tien belangrijkste Ajax-bekers, waaronder de vier Europa Cup 1/Champions League-bekers en de twee wereldbekers.
DE LANDSKAMPIOENSCHAPPEN In het Nederlandse voetbal wordt pas sinds 1898 gestreden om het landskampioenschap. Het Amsterdamse RAP eiste de eerste titel op. Ajax was nog niet eens opgericht; dat gebeurde op 18 maart 1900. Het eerste landskampioenschap behaalde Ajax in 1918 en het jaar erop was het opnieuw raak. De volgende succesperiode duurde van 1931 tot en met 1939. In deze Gouden Jaren Dertig werd Ajax maar liefst vijf keer kampioen. Kampioensschalen werden toen nog niet uitgereikt. Tot eind jaren zestig ontving de landskampioen een gouden medaille met inscriptie en kregen de spelers een insigne. Tussen 1966 en 1973 beleefde Ajax opnieuw een glorietijd met zes landstitels in acht jaar. Het was de tijd van grootheden als Johan Cruijff, Piet Keizer, Sjaak Swart en trainer Rinus Michels. De kampioensmedailles waren inmiddels vervangen door een eenvoudig beeldje op een houten sokkel.
AJAX GALLERY OF FAME GOUDEN SCHOEN VAN BASTEN
Als Europees topscorer mag Marco van Basten in 1986 de Gouden Schoen in ontvangst nemen. Vooral in de duels tegen Heracles, vijf doelpunten, en tegen Sparta, zes doelpunten, was de spits dat seizoen bijzonder trefzeker.
KAMPIOENSSCHAAL
JOHAN CRUIJFF In de Ajax Gallery of Fame uiteraard veel aandacht voor de grootste Ajacied aller tijden: Johan Cruijff.
In 1985 ontving Ajax zijn eerste kampioensschaal. Er zouden er nog vele volgen. De beroemdste is de schaal die Maarten Stekelenburg tijdens de huldiging in 2011 uit de bus liet vallen. De deuk is nog steeds zichtbaar. Een ongeĂŤvenaarde prestatie zijn de vier schalen op rij die Ajax van 2011 tot en met 2014 won onder trainer Frank de Boer.
27
Hertenrug
WAT ETEN WE MET KERST WIE KERST ZEGT, ZEGT KOKEN EN LEKKER ETEN. WILT U UW GASTEN DEZE KERST IETS BIJZONDERS VOORZETTEN MET EEN BIJPASSENDE WIJN? LAAT U INSPIREREN DOOR DE MENUSUGGESTIE VAN MAISON VAN DEN BOER EN DE MOOIE WIJNEN VAN BODEGA NORTON.
VOORGERECHT
Geroosterde coquilles met Hollandse garnalen en kreeft met verse roomkaas en gemarineerde cherry tomaat
Parfait
HOOFDGERECHT
Hertenrugmedaillon met pompoencrème, hazenpeper, olijven en zwarte peper NAGERECHT
Rode parfait van witte chocolade met amarenekersen, gekaramelliseerde dennenappelpitjes en citroencremeux
Coquilles
28
Ingredienten voor 4 personen 8 hertenrugmedaillons van ongeveer 90 gr per stuk 60 gr roomboter 1 tl marjolein snufje zout/peper Voor de crème 1 butternutpompoen van ruim 1 kg 150 gr boter 1 stengel citroengras 1 sinaasappelschil 50 gr gember snufje zout/peper Voor de saus 2 dl wildfond 1 dl rode wijn ½ dl rode port 2 dl room zwarte peper zeezout
CULINAIR
EN WAT DRINKEN WE ERBIJ.... ZONOVERGOTEN WIJNGAARDEN, SNEEUW OP DE ANDES EN KRACHTIGE WIJNEN. DAT IS BODEGA NORTON, ARGENTINIË OP Z’N BEST. DE PRIJSWINNENDE WIJNEN VAN HET ARGENTIJNSE WIJNHUIS EN DEZE DRIE HEERLIJKE KERSTGERECHTEN VORMEN EEN HEMELSE COMBINATIE.
HERTENRUGMEDAILLON MET POMPOENCRÈME, HAZENPEPER, OLIJVEN EN ZWARTE PEPER Bereidingswijze: Bestrooi de hertenrugmedaillons met peper, zout en marjolein. Schil de pompoen en kook gaar in water met zout en de stengel citroengras. Zeef de pompoen en mix tot een gladde puree. Meng er 50 gr boter, de schil van 1 sinaasappel en de gember door. Breng op smaak met zout en peper. Houd de butternutcrème warm. Verwarm de oven op 160 graden. Smelt 40 gr boter in een koekenpan tot die bruin kleurt. Bak de hertenrugmedaillons mooi bruin, circa 3 min per kant. Haal ze uit de koekenpan en houd ze warm in de voorverwarmde oven. Blus de jus in de pan met de wijn, fond en port. Roer het aanbaksel los, breng aan de kook en laat doorkoken tot de jus voor de helft is ingedikt. Voeg de room toe en kook verder in tot gewenste dikte. Breng de saus op smaak met peper en zout. Dien de saus warm op, tegelijk met de hertenrugmedaillons en de butternutcrème. Lekker met aardappelpuree. Garneringstip: geconfijte olijven.
BODEGA NORTON COSECHA ESPECIAL EXTRA BRUT
BODEGA NORTON MALBEC RESERVA
bij de hertenrug De ronde en stevige smaak van de Malbec Reserva gaat perfect samen met het uitgesproken karakter van de hertenrug. De pompoencrème combineert mooi met het rijpe fruit van de Malbec.
BODEGA NORTON CHARDONNAY RESERVA
bij de coquilles
Mooi op hout gerijpt, deze Chardonnay Reserva. En met zijn vanilletonen en frisse stijl de ideale match met de geroosterde coquilles. De roomkaas vult het volle karakter van de chardonnay op zijn beurt weer mooi aan. Heerlijk feestelijk!
als aperitief BODEGA NORTON COSECHA TARDÍA LATE HARVEST WINEMAKER’S SELECTION
bij de parfait
In deze elegante dessertwijn zijn het zoete fruit en de zuurgraad prachtig in balans. Heerlijk bij ijstaarten, fruit en chocolade.
Bodega Norton is een van de grootste producenten van mousserende wijn in Argentinië. De Cosecha Especial Extra Brut is gemaakt van 100% chardonnay, met een elegante bubbel en heerlijk zacht geel fruit in de smaak. Perfect als aperitief, bij feestelijkheden of gewoon omdat je er zin in hebt.
Al deze heerlijke wijnen zijn te bestellen voor thuis via www.wijnclubgriffioen.nl. 29
randstadADVERTORIAL hospitality
een belevenis rijker Uw business vraagt om flexibiliteit. Onze medewerkers helpen u snel met op- of afschalen voor een hoogseizoen, door veranderende weersomstandigheden of piekbelasting tijdens evenementen, maar ook bij onverwachte uitval door ziekte.
Al onze intercedenten zijn uit de hospitality branche afkomstig en weten als geen ander wat u nodig heeft: de juiste medewerker op de juiste plek, op het juiste moment. Randstad Hospitality zorgt iedere dag voor een perfecte gastbeleving. Ons team staat voor u klaar!
Wilt u meer weten over onze dienstverlening? Bel of mail: Jeroen Spierings, operationeel manager, 06 51 66 79 40, jeroen.spierings@nl.randstad.com
30
COLUMN
Onrust
Voor een afgestudeerd psychologe voetbalt Merel van Dongen verrassend gewoontjes. Er schieten heel wat woorden te binnen als de 23-jarige een duel aangaat, maar ‘intellectueel’ is er niet bij. ‘Direct’ en ‘hard’ wel. De verdedigster van Ajax wordt een lachebekkie genoemd en iedere journalist die verlegen zit om een quote na een wedstrijd loopt op die back met het bruine knotje af: Merel zegt wat in haar opkomt en dat is nooit saai. Zo speelt ze ook. Anderhalf jaar geleden, toen ze haar eerste contract tekende bij Ajax, was dat een droom die uitkwam. Dus dat zei Merel stralend – als jong meisje had ze nog op de schouders van haar vader gezeten tijdens de viering van een
kampioenschap op het Leidseplein. Ze groeide op in Amsterdam tussen twee zussen die samen met haar voetbalden bij SC Buitenveldert. Nu speelt zij bij Ajax, basketbalt haar tweelingzus Sanne in de top en rugbyt de oudste, Tessel, ook in de top. In Alabama, waar ze studeerde, leerde Merel wat bikkelen was, voor zover nodig dan, want zij is het winnaarstype dat een ‘bozig oergevoel’ krijgt bij verlies. ‘Dan verstop ik me zodat de mensen me niet zien en zij me ook niet kunnen irriteren; dat is beter voor iedereen.’ Zo’n verdedigster dus, een linkspoot die in rust oefent aan de bal, omdat het van binnen, nou ja, verre van rustig is.
Auke Kok is schrijver en columnist. Hij schreef onder meer het boek Tussen godenzonen (Uitgeverij Thomas Rap), nadat hij in het seizoen 2012-2013 intensief met het Ajax-elftal was opgetrokken. Eerder verscheen 1974. Wij waren de besten, de voetbalklassieker waarvoor hij de eerste Nico Scheepmaker Beker kreeg.
31
PA S S I O N . POWER. PLEASURE. NORTON!
Bodega Norton is onbetwist een van de meest vooraanstaande Argentijnse wijnhuizen uit Mendoza. Verwen jezelf met de Malbec Reserva! Het is een sappige en elegante wijn die perfect past bij heerlijke steaks of ander gegrild vlees. Deze Argentijnse krachtpatser is bekroond in de Wine Spectator met 90/100 punten.
www.facebook.com/BodegaNortonNederland
Geen 18, geen alcohol
SHOPPING Snijplank, Tom Dixon, € 114
Broodbord, Hermes, € 80 Glas, Zara Home, € 3,99
Kerstboom voor versiering, Ferm Living, € 35
Vaas, Hay, € 45
Vaas, Ferm Living, € 54 Casted Candle Holder, Anno Benk, € 35
Gedekt voor
KERST
HOE UITNODIGEND WERKT NIET EEN SCHITTEREND GEDEKTE TAFEL? PAK VOOR DE KERSTDIS EENS LEKKER UIT MET ORIGINELE DECORATIES IN WARME, WINTERSE TINTEN. Theedoek, Leitner, € 17,95
Porseleinen servetring, Dille & Kamille, € 2,95
Vlammendover, Ferm Living, € 27
Kleine schaal, Zara Home, € 17,99
Set eierdoppen, &Klevering, € 14,95 Servies, Broste Copenhagen
Dinerbord, Serax, € 21,95
33
WIST JE DAT…?
550
Het schoonmaken van het stadion na een evenement ongeveer in totaal uur duurt JE VIA DE MOBILITY PORTAL BIJ DE NS EEN SPECIAAL AMSTERDAM ARENA-RETOURTICKET KUNT BOEKEN EN 20% KORTING KRIJGT TIJDENS EVENEMENTEN
Tina Turner
Op 6 september 1996 de eerste popartiest was die optrad in de ArenA
De ArenA
1 gouden Green Key-certificaat heeft
490
Er tijdens een wedstrijd ongeveer stewards aan het werk zijn
DE ARENA HET AFGELOPEN BOEKJAAR 1.660.000 EVENEMENTBEZOEKERS EN 103.000 BEZOEKERS VOOR EEN RONDLEIDING HEEFT MOGEN ONTVANGEN
De Koninklijke Loge een afmeting heeft van
49 m2
Op de eerste ring Zuid een safe standing tribune is met stoelen
322
HET NEDERLANDS ELFTAL OP 29 MAART 1997 VOOR HET EERST DE VOETBALSCHOENEN ZETTE OP DE GRASMAT VAN DE ARENA: VOOR DE WK-KWALIFICATIEWEDSTRIJD TEGEN SAN MARINO
Kasper Dolberg tijdens de wedstrijd Ajax - NEC 3 doelpunten achter elkaar scoorde
76 SKYBOXEN ZIJN IN DE ARENA Onze businesspartner Febo al 75 jaar ER
de lekkerste kroketten maakt
34
SMAAKT MEER ZOALS COCA-COLA, LIJKT MEER OP COCA-COLA
zero SUGAR © 2016 The Coca-Cola Company. All rights reserved. COCA-COLA, COCA-COLA ZERO, TASTE THE FEELING and the design of the CONTOUR BOTTLE are registered trademarks of The Coca-Cola Company.