Educatie handboek by hofplein rotterdam

EDUCATIE HANDBOEK

DAAR WAS LAATST DIE WOU GAAN VAREN, DAAR WAS LAATST DIE WOU GAAN VAREN

EEN MEISJE LOOS DIE WOU GAAN VAREN, EEN MEISJE LOOS ALS LICHTMATROOS. Een spannende en avontuurlijke voorstelling Om te kunnen gaan varen verkleedt een meisje zich als man en neemt als matroos dienst op een schip. Op weg naar Batavia verzeilt zij van de ene in de andere hachelijke situatie. Hofplein Rotterdam brengt een eigentijds vormgegeven voorstelling waarin je mee op reis genomen wordt in een avontuur vol muziek, zang, spanning, verwondering en ontroering. Een regelrechte theaterklassieker voor jong en oud die afspeelt in de VOC-tijd. Meisje Loos wordt gespeeld door ruim 70 jonge spelers van Hofplein Rotterdam. Reuze trots zijn wij met de medewerking van gastacteurs Pim van Alten, DĂŠlano van den Berg en Don van Dijke. Een handige toolkit Dit educatie handboek is vooral een handige toolkit voor leerkrachten, opleiders en onderwijsbegeleiders ter voorbereiding op een voorstelling en groepstraining, maar ook een klassikale workshop of bespreking. We nemen je mee op een fascinerende

ontdekkingstocht langs talloze facetten in de wereld van theater. Je krijgt inzicht in het creatieproces van de voorstelling, maar ook in het 'verhaal achter het verhaal'. Evenals de 'non stop' onderwijsspecialist vinden wij een goede voorbereiding op een (theater) activiteit belangrijk. Hierbij horen kennis van achtergronden, de basisprincipes van theater en het met elkaar delen van 'de belevenis'. Maak kennis met de verschillende activiteiten die rondom de voorstellingen worden georganiseerd. Van een voorbereidende workshop in de klas, klassikale opdrachten tot een inleiding door de makers. Wil je meer informatie? Neem dan gerust contact met ons op via de mail: educatie@hofpleinrotterdam.nl, maar bezoek ook regelmatig onze website en/ of volg ons 24/7 via Facebook, Twitter of Linkedin. Patrick de Jong Hoofd Marketing & Communicatie Hofplein Rotterdam

HET IS DE TIJD VAN DE VOC De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden is een opkomende handelsmacht. In deze tijd speelt zich Meisje Loos af, een spannend verhaal over stoere zeemannen en zeevrouwen. Prins Maurits was aanvoerder van het leger en

STADHOUDER. Nederland had zich afgescheiden van de Spaanse koning en ondanks dat het

REPUBLIEK

land een was geworden was geworden, bleef de functie van stadhouder bestaan. Johan van Oldenbarnevelt was in deze

RAADSPENSIONARIS

tijd en adviseur en vertrouweling van prins Maurits (de zoon van Willem van Oranje). Tussen Johan van Oldenbarnevelt en prins Maurits ontstond steeds vaker gedoe en ruzie. Op een gegeven moment voelt Prins Maurits zich verraden en laat hij daarom op 29 augustus 1618 Johan van Oldenbarnevelt arresteren wegens

HOOGVERRAAD. Prins Maurits grijpt daarna de macht in de republiek. Naast Raadspensionaris was Van Oldenbarnevelt ook pensionaris van Rotterdam. Na zijn arrestatie moesten veel van zijn aanhangers en vrienden de stad en het land uit vluchten. Het verhaal van Meisje Loos Anna is in dienst van de familie Van Oldenbarnevelt. Het nieuws van Johan zijn arrestatie houdt de hele stad en ook de familie van Anna bezig. Door de straten trekken groepen soldaten om aanhangers en vrienden van Van Oldenbarnevelt te arresteren. Anna wil mevrouw Van Oldenbarnevelt daarvoor waarschuwen. Daarom gaat zij, ook al is het gevaarlijk, samen met haar moeder op zoek naar haar zonen in café Het Zwijnshoofd. Het café zit

STADHOUDER een plaatsvervanger van de koning

REPUBLIEwK aar

at een sta hoofd ats het sta wordt n gekoze t volk e door h

vol met dronken mannen maar de zoons van Van Oldenbarnevelt zijn er niet. Anna en haar moeder worden lastig gevallen door dronken mannen en daardoor ontstaat er een opstootje (kleine ruzie) in het café.

SCHOUT

Ondertussen is de aangekomen bij de woning van Van Oldenbarnevelt. Hij is gekomen om de familie te arresteren. Hij komt er achter dat de zoons al gevlucht zijn. Alleen mevrouw Van Oldenbarnevelt en haar neef, Hein, zijn nog in het huis. Mevrouw zegt tegen Hein dat hij moet vluchten. Samen met haar buurvrouwen probeert zij de schout tegen te houden terwijl Hein het huis uit vlucht. Hij probeert onderdak te krijgen in Het

WAARDIN

weigert hem. Zwijnshoofd maar de De schout is Hein gevolgd naar het café. Maar hier wordt de schout weer tegengehouden door aanhangers van Van Oldenbarnevelt die zich als soldaat hebben verkleed. Door hun hulp weet Hein uit de handen van de schout te ontsnappen. Kapitein Hendrik Nobel staat ook op de lijst om gearresteerd te worden. De schout klopt ook bij zijn huis aan. De kapitein weet de schout op het verkeerde been te zetten waardoor hij voorlopig niet gearresteerd wordt. De volgende dag zal Hendrik Nobel met twee schepen naar Indië (Indonesië) varen om over drie jaar pas weer terug te keren. De kapitein hoopt dat als hij weer terug in Nederland komt, de boel rustiger zal zijn. Voordat hij met zijn schepen naar Indië vertrekt, verblijft hij in café Het Zwijnshoofd. Hier ontmoet hij voor het eerst Hein en Anna. Om te kunnen vertrekken met zijn twee

SCHEEPSJONGENS

schepen, heeft Hendrik nodig. De scheepsjongens haalt hij uit het weeshuis.

RIS

NA O I S N E SP

RAADeen soortident res

er-p inist

HOOGVE

het ve van je eige tijd van

ERRAAD

erraden en land in n oorlog

SCHOUT

het hoofd van het dorpsbestuur

WAARDIN

een herbergierste r of de baas van een cafĂŠ

SCHEEPSJONGENzSijn

matrozen, zij l het personee van het schip

ZEESLAG

PROVOOST

iemand die zorgde voor orde aan boord. Eigenlijk was de provoost een soort politie op het schip

een gevecht op het water

ING N N A M E B der

n een a oor dv woor ngens psjo schee

MUITERIJ

een ander woord voor in komen tegen de kapite andere belangrijke mens kwam aan boord van sch de VOC-tijd vaak voor van slechte omstandigheden w bemanning moest lev

In Het Zwijnshoofd wordt hevig gedronken door de gasten. Anna wordt lastig gevallen door een dronken gast. Ze probeert hem van zich af te slaan en daardoor ontstaat er een opstootje. Gelukkig komt Hein Anna helpen en kan Anna ontsnappen aan de dronken man. Buiten Het Zwijnshoofd vertelt Hein aan Anna zijn plan om te vluchten. Hij zal meevaren met kapitein Hendrik Nobel. Anna vertelt Hein dat ze ook wil vluchten, maar als meisje mag zij niet mee op het schip. Vroeger mochten er alleen mannen en jongens mee als personeel op schepen. Er werd zelfs gedacht dat vrouwen op schepen ongeluk brachten. Nog voordat de schepen naar Indië vertrekken, doet de schout nog een laatste inval in het café in de hoop de aanhangers van Van Oldenbarnevelt te arresteren. De waardin houdt hem tegen en er breekt een gevecht uit. In de chaos van het gevecht weten de kapitein en de scheepsbemanning te ontsnappen. Anna heeft zich ondertussen als jongen verkleed en meldt zich als matroos Jacob bij de kapitein. De volgende dag zullen de schepen gaan varen en... Anna gaat als jongen mee! Het leven op zee is zwaar. Veel bemanningsleden zijn ziek en hebben last van diarree. Heel gevaarlijk, want door diarree kun je uitdrogen en er is niet genoeg vers water aan boord. Het eten is ook niet vers en ligt zelfs te rotten. Op een gegeven moment

PROVOOST

komt de kapitein samen met de op het dek. Het mes van de kapitein is gestolen. Als de dader niet binnen een uur bekend is, zal de

BEMANNING

helemaal geen eten meer krijgen. Maar dat komt de bemanning slecht uit! Steeds meer mannen worden ziek door het slechte eten... Als er helemaal geen eten meer voor de bemanning is, zullen zij nog zieker en moeier worden. Daarom wordt één van de scheepsjongens heel boos op de kapitein. De scheepsjongen zegt dat de kapitein wél vers en goed eten heeft. En de bemanning moet het doen met vieze bonen en zout spek. Daar wordt de bemanning ziek van! De kapitein vindt dat de scheepsjongen erg brutaal is en laat hem

MUITERIJ

opsluiten voor . De scheepsjongen is opgesloten, maar het mes is ondertussen nog niet teruggevonden. En dat betekent dat er nog steeds geen eten is.

opstand ein of sen. Dit hepen in nwege de waarin de ven

Jacob (in het echt dus Anna) en Hein staan op wacht. Er is een hechte vriendschap tussen de twee ontstaan. Hein vertelt Jacob dat hij in Indië zal blijven om eerst rijk te worden en dan met geld terug te keren naar Rotterdam. Hij heeft dat beloofd aan Anna, het meisje dat hij in Rotterdam heeft ontmoet. Hij weet natuurlijk niet dat zijn goede vriend Jacob eigenlijk Anna is. De weeshuisvader is ook mee als bemanningslid en hij heeft het gesprek tussen Hein en Jacob (Anna) afgeluisterd. Hij wil geld hebben van Hein, anders vertelt hij aan de kapitein dat Hein van plan is om in Indië van boord te gaan. Hein geeft hem een duw en door de duw komen ze erachter dat de weeshuisvader kaas en drank heeft gestolen en ook het mes van de kapitein! Anna besluit het mes naar hem terug te brengen. De kapitein is Jacob erg dankbaar en omdat het mes weer terecht is, krijgt iedereen aan boord weer eten. De kapitein vertelt dat hij Jacob al vanaf het begin herkende als Anna. Hij bekent dat hij haar heel mooi vindt en hij vertelt haar dat zij die nacht naar zijn

KAJUIT moet komen.

Ook de zieke Fransje wist stiekem al dat Jacob eigenlijk Anna was. Hobbe, één van de scheepsjongens heeft wat groenten gestolen voor de zieke Fransje zodat hij misschien beter zal worden door gezonder eten. De kapitein komt erachter dat er kaas is gestolen en hij is woedend. Hij besluit wéér dat er geen eten meer voor de bemanning is totdat bekend is wie de dief is. De weeshuisvader verraadt Hobbe en probeert hem ook de schuld in de schoenen te schuiven van het stelen van de kaas die hij zelf heeft gepikt. Hobbe bekent aan de kapitein dat hij sla en peterselie heeft gestolen voor zijn zieke vriend Fransje. Gelukkig is de kapitein slim en wist hij al dat de weeshuisvader de kaas en de drank heeft gestolen. Voor straf laat hij de weeshuisvader

KIELHALEN. Ineens breekt er midden op zee een gevecht uit met een Spaans schip. De Nederlandse schepen worden tot zinken gebracht. Hein, Hobbe en Anna hebben

ZEESLAG

overleefd en drijven midden in de de oceaan op een vlot. Op het vlot bekent Jacob aan Hein dat hij eigenlijk Anna is en dus een meisje…

KIELHALEN KAJUIT

een ander woord voor hut op een schip.

een straf die door een kapitein van een schip kon worden gegeven aan leden van de bemanning. Bij het uitvoeren van de straf kreeg de schuldige een ijzeren tuig aan. Met een touw werd de man onder het schip door getrokken

COMPAGNIEËN

een verzameling van bedrijven

WERELDRIJK

Een land wat heel machtig is en veel land (grondgebied) heeft

VOC Spanje was ooit het eerste en het grootste

WERELDRIJK

. Nederland maakte deel uit van dat rijk. Er ontstonden steeds meer problemen, bijvoorbeeld over geloof: Spanje was namelijk katholiek en Nederland protestants. Nederland scheidde zich uiteindelijk af van Spanje en werd een nieuwe republiek. Het kersverse land (De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden) had bijna geen handel. De handel was vooral in handen van Portugal en Spanje. Vanwege de strijd met Spanje konden en mochten Nederlandse handelsschepen niet meer in Spaanse en Portugese havens komen. Er werd besloten dat Nederland eigen handelsposten moest openen.

COMPAGNIEËN

Er ontstonden verschillende voor de handel met Oost-Indië. Raadspensionaris Johan van Oldenbarnevelt vond dat deze verschillende bedrijfjes moesten samen komen tot één compagnie. Zo zou Nederland een sterkere positie krijgen op de handelsmarkt tegenover Spanje. Zo gingen zes compagnieën in 1602 samenwerken. De nieuwe naam voor de compagnie was de Verenigde OostIndische Compagnie: afgekort de VOC.

>> VOC schip (bron: wikipedia)

Op 20 maart in 1602 kreeg de VOC het recht om alleen te handelen vanaf Kaap de Goede Hoop tot De Straat Magellaan. De VOC kreeg niet alleen recht om handel te drijven maar ook om handelsposten en forten te bouwen en oorlog te voeren uit naam van de regering van Nederland. Het bestuur van de VOC was verdeeld over verschillende kantoren die in die tijd ‘Kamers’ werden genoemd. Deze kamers zaten in verschillende steden. In volgorde van grootte en belangrijkheid waren dit: • Amsterdam • Middelburg • Enkhuizen • Delft • Hoorn • Rotterdam Het centrale bestuur van de VOC werd de Heren 17 genoemd. Dit bestuur bestond uit personen uit de verschillende kamers: 8 mensen uit Amsterdam, 4 mensen uit Middelburg, 1 iemand uit elk van de kleinere kamers (Enkhuizen, Delft, Hoorn en Rotterdam) én nog een extra lid afwisselend uit Middelburg of de kleinere kamers. Dit was bedacht om ervoor te zorgen dat Amsterdam nooit automatisch te veel macht zou hebben, zij waren natuurlijk met 8 mensen.

NEDERZETTING

een verzameling van gebouwen en woningen

>> Spiegelretourschip (bron: wikipedia)

Om deze reden vergaderde het bestuur ook afwisselend in Amsterdam en Middelburg. In Indië was het bestuur gevestigd in Batavia (dit was in die tijd de naam van de huidige hoofdstad Jakarta). De VOC heeft ongeveer twee eeuwen bestaan. Ondanks de rijkdom van de compagnie kwam er in de 18e eeuw toch een eind aan het succes. Engeland werd steeds belangijker en de concurrentie met Nederland werd steeds zwaarder. Door de Engelse aanwezigheid op de handelsmarkt moesten er steeds vaker en steeds meer soldaten mee en dat kostte de VOC veel geld. Uiteindelijk brak er zelfs een oorlog tussen Engeland en Nederland uit. Deze oorlog heette De Vierde Engelse Oorlog en duurde van 1780 tot 1784. Hierdoor kwam de handel voor de VOC stil te liggen. De VOC kon de schulden niet langer betalen. In 1795 verklaarde Engeland opnieuw de oorlog. De meeste vestigingen van de VOC belandden in Engelse handen. Op 17 maart 1798 werd de VOC officieel opgeheven. Aan boord De VOC had heel veel verschillende schepen. Het belangrijkste scheepstype was het Spiegelretourschip of het Spiegelschip. Dit type had een platte achterkant die de Spiegel heette. Deze schepen waren (zeker voor die tijd) best groot: zo’n 38 tot 50 meter lang. Aan boord was ruimte voor bemanning,

passagiers en vracht. Er gingen ook kanonnen mee. De kapitein, de officieren en de passagiers verbleven aan de achterkant van het schip. Hier hadden ze eigen kamers (hutten) en eigen eten. De rest van de bemanning verbleef op het dek of in het ruim. Hun eten was niet zo goed als dat van de kapitein en de officieren. Er braken vaak ziektes onder de bemanning uit. Eén van de meest erge ziektes was scheurbuik. Deze ziekte ontstond door te weinig vitamine c. Er was niet genoeg goed en gezond eten aan boord. Door scheurbuik kregen scheepsjongens zwart tandvlees en vielen hun tanden uit. Op hun lichaam hadden ze allemaal blauwe plekken en hun buik was helemaal opgezwollen en dik. Veel mensen aan boord gingen dood aan scheurbuik maar het was ook makkelijk te genezen door goed uit te rusten en door weer vitaminen binnen te krijgen. De reis verliep altijd via Kaap de Goede Hoop in Zuid-Afrika. Hier was een complete Nederlandse

NEDERZETTING

met forten, pakhuizen en een ziekenhuis. Er was voldoende vers water en gezond eten uit de eigen moestuin. Hier konden de scheepsjongens uitrusten van hun reis. De scheepsreis was niet alleen gevaarlijk omdat je ziek kon worden, er waren ook tegenstanders op zee. Dit waren Spanjaarden en Portugezen. Zij vielen vaak Nederlandse schepen aan.

OPDRACHTEN VOOR VOOR DE VOORSTELLING

De magie van het theater

Het maken van een voorstelling is het geheel van tekst, decor,kostuums, licht, geluid, regie en de acteurs. Bekijk het filmpje ‘Dat is de magie van het theater’ en ontdek alle elementen die een theatervoorstelling tot één magisch geheel maken.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Hoe noemt de regisseur het huis van de toneelspeler? Wat probeert de toneelspeler te eten, maar is eigenlijk nep? Hoe noemen we de meneer of mevrouw die tijdens de voorstelling de lampen en het geluid aanzet? Hoe noemen we kleding van de spelers in een voorstelling? Wat heeft de grimeur gebruikt om het haar van de speler grijs te maken? Met wat is de baard van de speler vastgezet door de grimeur? Wat is een ander woord voor het oefenen voor een voorstelling? Wie helpt de regisseur met het regelen van een voorstelling?

Het Klokhuis en de VOC

Het Klokhuis heeft een aflevering gemaakt over de Verenigde Oost- Indische Compagnie. Wil je weten hoe het er op schepen vroeger aan toe ging? Bekijk de aflevering hier >>

Rangen van bemanningsleden

Zet op de goede volgorde: wie is het belangrijkst op een VOC schip? Zet bovenaan degene die het meest belangrijk is. Op 4 komt degene die het minst belangrijk is. (1= Hoge officieren 2= Onder officieren 3= Ambachtslieden 4= Lage scheepsvolk)

A KOK | MATROOS | KAPITEIN | OPPERTIMMERMAN 1= 2= 3= 4= B TAMBOERS EN TROMPETTERS (geven signalen bij wisseling van de wacht op het schip) | SCHEEPSJONGEN (voor karweitjes, tussen 10 en 16 jaar oud) | PROVOOST (zorgt voor rust en orde op het schip) | OPPERKOOPMAN 1= 2= 3= 4= C OPPERCHIRURGIJN (scheepsarts) | DERDE WAAK (verantwoordelijk voor de route) | HOOGLOPER (nieuwe matroos die nog niet veel kan) | BOEKHOUDER (houd bij wie er een boord is en wie er overleden is) 1= 2= 3= 4=

OPDRACHTEN VOOR NA DE VOORSTELLING

Nabespreking van de voorstelling in de klas Bespreek in een groepje van vijf leerlingen (of met heel de klas) wat je gezien hebt tijdens de voorstelling. Wat vond je mooi, lelijk, leuk, stom, verdrietig, gek, lief, etc.? Bespreek bijvoorbeeld onderstaande vragen met elkaar.

TONEELBEELD - In wat voor ruimte vond de voorstelling plaats? - Hoe zag het decor er uit? - Hoe werd er gebruik gemaakt van het decor? - Hoe werd het theaterlicht gebruik? (bijv. kleuren, lichtspots) - Wat voor sfeer riep het licht op? - Wat voor kostuums droegen de spelers? - Pasten de kostuums bij de voorstelling? Waarom wel/ niet? - - - -

MUZIEK, ZANG EN DANS Wat voor muziek werd gebruikt? Was dat mooie muziek? Wat voor gevoel kreeg je van de muziek? Kon je de teksten die de spelers zongen duidelijk verstaan? Vond je de dansen bij het verhaal passen? Waarom wel/niet?

- -

ACHTER DE SCHERMEN Wie zorgen ervoor dat de voorstelling een succes wordt? Wie maakt de posters voor de voorstelling en wat vind je van de poster? (Zie de poster in bijlage 1)

- - - -

MENING OVER DE VOORSTELLING Wat is het spannendste moment in de voorstelling? Waarom? Wat gebeurde er (met de muziek) op dat moment? Kun je iets van deze voorstelling en van het verhaal leren? Zo ja, wat dan? Wat vond je het mooiste aan de voorstelling? En waarom? Wat vond je minder leuk aan de voorstelling? En waarom?

Hofplein Rotterdam heeft een vrijetijds opleiding, een Theaterhavo/vwo, een MBO Theaterschool en een (HBO) Acteerschool. Spelers van deze voorstelling zijn leerlingen van De Jeugdtheaterschool.

SPELERS & MAKERS

MAKERS Het verhaal is geschreven door een schrijver. De scriptschrijver Louis Lemaire heeft van het verhaal een script gemaakt. In het script staan de teksten die de spelers moeten zeggen. Hoe de spelers dat moeten zeggen en waar ze staan op het toneel wordt bedacht door de regisseurs. De muziek is gemaakt door een componist en ingestudeerd door een zangdocent. De dansen worden bedacht en aangeleerd door een choreograaf. Het decor is alles wat op het toneel staat (bijvoorbeeld cafĂŠ het Zwijnshoofd). Dit wordt bedacht door de

decorontwerper. In het theater wordt ook veel gebruik gemaakt van lampen met verschillende kleuren. Per situatie en per scĂ¨ne verandert het licht. Theaterlicht kan er sprookjesachtig uitzien. Welke lampen en welke kleuren aan moeten, wordt bedacht door de lichtontwerper. Om de spelers tijdens de liedjes goed te kunnen verstaan, gebruiken we kleine microfoons die verbonden zijn met zenders. Deze zenders worden op afstand bediend door de geluidstechnicus.

SPELERS De spelers zijn jongeren in de leeftijd van 13 tot 22 jaar van De Jeugdtheaterschool van Hofplein Rotterdam. De leerlingen hebben lessen gevolgd op De Jeugdtheaterschool en zijn op deze manier voorbereid op het spelen in deze voorstelling. Pim van Alten, Don van Dijke en Délano van den Berg spelen ook in deze voorstelling mee, zij zijn de gastacteurs in Meisje Loos. De spelers hebben gedurende vier maanden 30 dagen gerepeteerd. De repetities waren in het weekend en de schoolvakanties. De leerlingen hebben les gehad in spel, zang en dans.

Rol H.Nobel / Kapitein Weeshuisvader Anna Schout / provoost Hein Hobbe Fransje Waardin Catharina Moeder Bode; Sjaan Neeltje Maria mevrouw Oldebarnevelt mevrouw Nobel

Cast A Délano van den Berg Pim van Alten / Don van Dijke Sophie Didden Kiona Spiering Wout Panis Leonard Roobol Bob Ott Demi Roos Amber Willemsen Lillian Kunst Maxine Breukelen Chelsea Rooij Stella Koenen Laura Padmos Charlotte Schenk

Cast B Délano van den Berg Pim van Alten / Don van Dijke Ella Verheijen Myron Wouts Wouter Maas Dwight Heitzer Jonathan Loo Esmay Poortvliet Noëlle Abbo Dieuwertje Boer Lisanne Koenen Chiara Stam Yade Cosgun Rowena Grohssteiner Marise Breevoort

Man (drinkebroers): Anouk Leyster Anne-Lotte Groenewegen Elske Schluep Tina Akkerhuis Janneke Baar Angelique Kloe Soldaten/danseressen: Catharina Amber Willemsen Noëlle Abbo Maartje Lucia Boogaart Irina Quispel Neeltje Sharon-Elena Ras Merel Onselen Elisabeth Marith Buijser Pascalle Veltman Elsbeth Susan Bouman Madelon Klop Jans Meryl Rimmelzwaan Imani Goncalves Helpers Schout : Jela Boekelaar Samira Chahdi 2 helft matroos 6,7,8 Silke Lieuwma Veronique Koenen Lara Suljagic Nina Linden Matroos Vos Marlous Noordwijk Matroos Jacob Anouk Leyster Anne-Lotte Groenewegen (2e helft matroos 9) Matrozen Karen Vermeulen Kimberly Zantingh Milena Blokzijl Julia Daphne Huijgen Daphne Vissr Marjoleine Keijzer Eline Spillenaar Rosalie Hasnaoui

BIJLAGE 1 VANAF

JAAR

R E T A E H T N I E HOFPL 21 FEBRUARI - 9 MAART AM.NL D R E T T O R IN E L P F O .H W W W

Hofplein Rotterdam heeft vier theaterzalen in de binnenstad van Rotterdam.

OVER HOFPLEIN ROTTERDAM

>> Uit de voorstelling 'de Duvelstoejager', 2013

>> Uit de voorstelling 'De Zevensprong', 2013

>> Uit de voorstelling 'Ketelbinkie, 2012

>> Uit de voorstelling 'Aladdin', 2012

HOFPLEIN ROTTERDAM Op 5 november 1985 opent het oude Hofplein theater opnieuw zijn deuren als het ‘Jeugdtheater Hofplein’. Vierenveertig jongeren beginnen er met het volgen van theaterlessen. Op dat moment worden nog geen eigen voorstellingen gemaakt. De kans om zelf op het toneel te staan krijgen de leerlingen door een samenwerking met het stadsgezelschap van Rotterdam, het Ro theater, dat tijdens de kerst van 1986 de familievoorstelling Tommie Station wil uitbrengen met de leerlingen van het Hofpleintheater.

De eerste eigen voorstelling op de planken De eerste eigen productie, de Tomanies, komt uit rond Pasen 1987. In deze voorstelling spelen leerlingen van Hofplein op hun eigen podium samen met professionele acteurs. Voortaan worden twee eigen voorstellingen per seizoen geproduceerd. Het theater verkeert in slechte staat. In 1990, tijdens de première van de productie van ‘Wij zijn Jong’ zakt Luc Duin (hij wordt later bestuursvoorzitter van Stichting Jeugdtheater Hofplein) door zijn stoel. Via de ‘stoelenactie’ wordt geld ingezameld voor nieuwe stoelenplan, geïnspireerd op de glazen ‘Appelwand’ (ontworpen door de bekende kunstenaar Karel Appel).

De voorgevel van het Hofpleintheater is een verborgen kunstschat in de stad. Deze glas-inbetonwand is gemaakt door de bekende kunstenaar Karel Appel. De muur van 6,5 bij 24 meter verspreidt een gekleurd licht door de theaterzalen over het plein voorhet theater. Het kunstwerk stelt kindergezichten met grote monden voor. Een mooi toeval voor een theater voor kinderen en jongeren!

Toneelspelen is vrijetijdsbesteding Dezelfde première wordt ook nog eens bijna stilgelegd door de arbeidsinspectie. Kinderen en jongeren die toneelspelen zijn toen nog een nieuw fenomeen. Een voetbalwedstrijd spelen is een hobby en een toneelstuk spelen is dat niet. Na twee jaar lang procederen, halen de leerlingen van Jeugdtheater Hofplein hun gelijk: toneelspelen mag als vrijetijdsbesteding. De toestroom van nieuwe leerlingen groeit gestaag. De dans-, zang- en spellessen worden verplaatst van de foyer van het theater naar een oud schoolgebouw aan de Insulindestraat.

De eerste grote kaskraker wordt film De voorstelling ‘Kruimeltje’ van 1992 is de eerste grote kaskraker. Een ongekend groot aantal mensen bezoekt de voorstelling, deze gaat in reprise en er wordt zelfs een film van gemaakt. Met de liedjes van Kruimeltje wordt ook de aller eerste Hofplein CD uitgebracht. Uitbreiding Jeugdtheaterschool De jeugdtheaterschool trekt nog meer kinderen en jongeren aan. Het schoolgebouw aan de Insulindestraat barst uit zijn voegen. Reden om de eerste dependances buiten Rotterdam te openen.

Hofplein Rotterdam heeft naast De Jeugdtheaterschool de volgende opleidingen: De MBO Theaterschool i.s.m. het Albeda College, De Theaterhavo/vwo, een volledige havo/vwo opleiding i.s.m. het LMC en De Acteerschool Rotterdam, een theateropleiding op Hbo-niveau i.s.m. de Hogeschool Rotterdam. En dan zijn er nog diverse externe projecten met scholen in het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs.

Ook al is Hofplein Rotterdam inmiddels een begrip in de stad, de strijd voor het voortbestaan blijft doorgaan. In het jaar 2012 heeft de wereldwijde economische crisis al flink huisgehouden. Er worden nieuwe bezuinigingen aangekondigd en een korting op de subsidie dreigt. Meer dan twaalfhonderd leerlingen gaan in oktober van dat jaar de straat op richting het Rotterdamse stadhuis aan de Coolsingel, strijdbaar voor het behoud van ‘hun’ Hofplein. Met succes want de bezuinigingsronde wordt overleefd. Oprichter en algemeen directeur Louis Lemaire is inmiddels de pensioengerechtigde leeftijd zeer ruim gepasseerd. Op 1 mei 2013 draag hij na achtentwintig veelbewogen jaren zijn functie als algemeen directeur over aan Caroline Pietermaat. Tijdens een speciaal afscheidsprogramma op 16 mei ontvangt Louis de Wolfert van Borselenpenning. Inmiddels is Hofplein Rotterdam uitgegroeid tot een theaterbegrip in Rotterdam en omgeving. Het biedt naast jeugd- en jongerenvoorstelling in het eigen theater ook vrijetijdsopleidingen, middelbare school op Havo- en VWO-Niveau en MBO- en HBOberoepsopleidingen. De verschillende opleidingen hebben in de afgelopen jaren al heel wat (bekende) talenten voortgebracht. Van inmiddels bekende acteurs en dansers tot producenten. Maar ook docenten, ontwerpers, journalisten, dj’s, maatschappelijk werkers, kortom: Hofpleintalenten zijn in alle lagen van de beroepsbevolking te vinden.

Het Hofpleintheater Het Hofpleintheater maakt deel uit van het Technikon complex, aan de rand van het centrum van Rotterdam. In de jaren vijftig werd besloten dat er een verzamelgebouw moest komen met technische scholen. Aanvankelijk was het theater de gezamenlijke aula. In 1966 werd besloten dat de grote aula een volwaardig theater moest worden: Het Hofpleintheater. Het Tecnikon en het Hofpleintheater zijn ontworpen door architect Huig Maaskant. Het Hilton Hotel op het Weena in Rotterdam, De Euromast en de Pier Scheveningen zijn enkele bekende werken van Maaskant. Het Hofpleintheater werd op 19 mei 1970 officieel geopend. De Theaterschool De andere theaterzalen van Hofplein Rotterdam (Theater 222, De Verdieping, De Shakespearezaal) bevinden zich in het gebouw van De Theaterschool aan de Pieter de Hooghweg. De Theaterschool staat vlakbij het eigenzinnige Lloydkwartier in Rotterdam. De Euromast en historisch Delfshaven liggen op steenworp afstand. In het gebouw bevindt zich ook een gezellig theatercafé waar je ook kunt lunchen en borrelen al dan niet in combinatie met een bezoek aan de voorstellingen. De programmering in de verschillende zalen is een divers aanbod van verschillende stijlen waarin jonge theatermakers de grenzen van spel, zang en dans zoeken en ontdekken. De Theaterschool is al sinds 1913 in gebruik als schoolgebouw. Toen huisvestte het de Nederlandsche Handels Hoogeschool, de voorloper van de huidige Erasmus Universiteit. Later vestigde het Rotterdams Conservatorium zich in het gebouw. In deze tijd is in de binnentuin van het gebouw een theaterzaal gebouwd die diende als concertzaal voor de conservatoriumstudenten. Deze zaal is tegenwoordig ons Theater 222. De voormalige bibliotheek van de Nederlandsche Handels Hoogeschool is nu in gebruik als theater De Shakespearezaal. Waar vroeger economiestudenten dikke boeken bestudeerden, ligt nu een theatervloer waar dagelijks voorstellingen op gespeeld worden.

De Theaterschool De Theaterschool is al sinds 1913 in gebruik als schoolgebouw. Toen huisvestte het de Nederlandsche Handels Hoogeschool, de voorloper van de huidige Erasmus Universiteit. Later vestigde het Rotterdams Conservatorium zich in het gebouw.

>> De Theaterschool, jaren 30

>> De Theaterschool, 2013

Met de klas naar een voorstelling? Een exclusieve rondleiding ‘achter de schermen’? Een aansprekende workshop in de klas? Hofplein Rotterdam is al jarenlang steevast ‘hofleverancier’ van toegankelijke activiteiten en voorstellingen. Voor iedere beginnende en gevorderde theaterbezoeker de kans bij uitstek om op een aansprekende manier kennis te maken met alles wat theater te bieden heeft!

EDUCATIE EN GROEPEN

EDUCATIE & GROEPEN Aansprekende voorstellingen De programmering van Hofplein Rotterdam biedt jaarlijks een gevarieerd aanbod voor verschillende leeftijdsgroepen. De voorstellingen zijn veelal gebaseerd op een bekend boek of verhaal en hierdoor uitstekend te koppelen aan bijvoorbeeld taalontwikkeling. Uniek hierbij is dat de voorstellingen altijd worden gespeeld door leeftijdgenoten (van 6 tot 26 jaar!). Door een ontmoeting met de spelers en makers na afloop van een voorstelling hebben inmiddels vele duizenden beginnende en gevorderde theaterbezoekers ontdekt dat theater niet alleen spannend en leerzaam is, maar ook telkens weer anders.

Interactief Met interactief lesmateriaal of voorbereidende workshops wil Hofplein Rotterdam een verbinding maken tussen publiek, onderwijs en theater. Hiervoor verzorgt een team van professionals bijna dagelijks workshops of lezingen in de klas, waarbij de achtergronden van een voorstelling dan weer een specifiek thema centraal staan. Behalve activiteiten voor het basis- en voortgezet onderwijs, bieden wij ook speciale programmaâ&#x20AC;&#x2122;s en (presentatie)trainingen voor groepen en bedrijven. Docentendag Tijdens onze jaarlijkse inspirerende docentendag (in april) organiseren wij diverse workshops en trainingen. De opgedane ervaring kan meteen worden toegepast in een lessituatie in de klas of als voorbereiding op een groepsbezoek.

AGENDA 13-14 Famous! (vier afleveringen verspreid over heel het seizoen) 13 december t/m einde seizoen, Theater 222, ChassĂŠ Theater in Breda en Theater de Twee Hondjes in Hellevoetsluis Oliver Twist 20 december t/m 2 februari, Hofpleintheater De Piratenkoningin 26 december t/m 5 februari, Schouwburg de Kring in Roosendaal, de Nieuwe Nobelaer in Etten-Leur en het Theater de Twee Hondjes in Hellevoetsluis Vanavond in de Kroeg (vier voorstellingen verspreid over heel het seizoen) 9 januari t/m einde seizoen, Shakespearezaal Meisje Loos 21 februari t/m 9 maart, Hofpleintheater, Brestheater in Brielle, Theater de Twee Hondjes in Hellevoetsluis en Theater de Willem in Papendrecht De Tovenaarsleerling 28 maart t/m 11 mei, Hofpleintheater, Het Kruispunt in Barendrecht en Het Plein in Ridderkerk Hamlet 3 april t/m 10 mei, De Verdieping De Reis om de Wereld in 80 dagen 30 mei t/m 8 juni en na de zomer van 2014, Hofpleintheater

CONTACT Educatie en Groepen Lisette van der Sluis educatie@hofpeinrotterdam.nl 010 243 50 55 www.hofpleinrotterdam.nl

atie c u d e e z n o n a v e t g n Blijf op de hoo a a e j ld e m n e en it e it iv t c a n e d o b aan ia v f ie r b s w u ie n e s voor de maandelijk tterdam.nl. o r in le p f o h @ ie t a c u ed je naam, je school of organisatie en email). (vermeld hierin

Colofon Meisje Loos Gespeeld door leerlingen van de Jeugdtheaterschool van Hofplein Rotterdam en gastacteurs Pim van Alten, Délano van den Berg en Don van Dijke Première Zaterdag 22 februari in Het Hofpleintheater in Rotterdam Genre Toneelvoorstelling voor iedereen vanaf groep 4 van de basisschool Script Louis Lemaire Regie Pim van Alten Don van Dijke Educatie & Groepen Lisette van der Sluis T. 010 243 50 55 E. educatie@hofpleinrotterdam.nl Meisje Loos handboek 2013 Dit handboek is een uitgave van Marketing & Communicatie van Hofplein Rotterdam en bestemd voor scholen, onderwijsinstellingen en groepen. Voor boekingen en informatie kun je contact opnemen met Hofplein Rotterdam, educatie@hofpleinrotterdam.nl Samenstelling & redactie Martijn Ek Lisette van der Sluis Hoofd marketing & communicatie Patrick de Jong Vormgeving Nancy van Geest Foto's Tom Sebus, Joke Schot, Suzanne van de Kerk © Hofplein Rotterdam