EDUCATIE HANDBOEK
DE WERELDBEROEMDE CHARLES DICKENS KLASSIEKER ‘OLIVER TWIST’ STAAT GARANT VOOR EEN ONVERGETELIJKE THEATERBELEVENIS! Oliver Twist is de titel en de naam van het hoofdpersonage van onbetwist één van de bekendste romans van de Britse schrijver Charles Dickens. Het boek, gepubliceerd in 1838, verscheen aanvankelijk in afzonderlijke delen en was vooral bedoeld als protest van Dickens tegen de wantoestanden in de victoriaanse samenleving. Het boek werd meermaals verfilmd, ook voor televisie, en er verschenen verschillende Nederlandse vertalingen. Hofplein Rotterdam brengt een eigentijdse voorstelling vol avontuur, muziek, zang, verwondering en ontroering. Een handige toolkit Dit educatie handboek is vooral een handige toolkit voor leerkrachten, opleiders en onderwijsbegeleiders ter voorbereiding op een voorstelling en groepstraining, maar ook een klassikale workshop of bespreking. We nemen je mee op een fascinerende ontdekkingstocht langs talloze facetten in de wereld van theater. Je krijgt inzicht in het creatieproces van de voorstelling, maar ook in het 'verhaal achter het verhaal'. Evenals de 'non stop' onderwijsspecialist vinden wij een goede voorbereiding op een (theater) activiteit belangrijk. Hierbij horen kennis van achtergronden, de basisprincipes van theater en het met elkaar delen van 'de belevenis'. Maak kennis met de verschillende activiteiten die rondom de voorstellingen worden georganiseerd. Van een voorbereidende workshop in de klas, klassikale opdrachten tot een inleiding door de makers.
Speciale rol voor gastacteur René Groothof! Oliver Twist wordt gespeeld door ruim 80 jonge spelers van de Jeugdtheaterschool van Hofplein Rotterdam. Enorm trots zijn wij met de medewerking van gastacteur René Groothof. Hij speelt in de voorstelling de rol van Fagin, de vrekkige bendeleider die Oliver rekruteert voor zijn dievenbende. René Groothof verwierf landelijke bekendheid met de tv-serie Broertjes, waarin hij samen met zijn broer Frank Groothof te zien was. Afgelopen jaren speelde hij mee in talloze jeugd- en familievoorstellingen en vertolkte hij de rol van Meester Vis in de succesvolle film Brammetje Baas. Het script en de regie zijn in handen van huisregisseur Jaco van der Moolen en Jaakko Toivonen is verantwoordelijk voor de choreografie. Een leuke wetenswaardigheid is ook dat alle muziek in de voorstelling live wordt gespeeld door een speciaal samengestelde band. Kortom, Oliver Twist staat garant voor een onvergetelijke belevenis voor iedereen vanaf 6 jaar! Wil je meer informatie? Neem dan gerust contact met ons op via de mail: educatie@hofpleinrotterdam.nl, maar bezoek ook regelmatig onze website en/ of volg ons 24/7 via Facebook, Twitter of Linkedin. Wij wensen iedereen een warme Kerst en een gezellige wintertijd toe! Patrick de Jong Hoofd Marketing & Communicatie Hofplein Rotterdam
OLIVER TWIST Oliver Twist is oorspronkelijk een boek en is geschreven door de schrijver Charles Dickens. Over hem lees je verderop in dit handboek meer. Het boek is gepubliceerd in 1838. De wees Oliver Twist wordt aan het werk gezet in het armenhuis. De omstandigheden waarin de bewoners moeten leven zijn heel slecht: er is maar heel weinig eten en de leiding is verschrikkelijk streng. Eén van de bewoners, Billy, bezwijkt bijna
aan honger maar niemand durft om meer eten te vragen, want als je meer vraagt dan zwaait er wat. Er wordt geloot: wie het kortste touwtje trekt krijgt de taak om meer eten te halen voor de verzwakte Billy. Oliver ‘wint’ deze loterij. Als hij om meer eten vraagt, wordt de leiding van het huis ontzettend kwaad. Oliver wordt uit huis geplaatst en hij moet aan het werk bij meneer Sowerberry, een begrafenisondernemer.
De vrouw van meneer Sowerberry heeft al vanaf het eerste moment een hekel aan Oliver. Er woont nog een andere jongen bij de familie Sowerberry die Noah Claypole heet (in het stuk van Hofplein Rotterdam heet hij Noah Clayton). Ook hij mag Oliver niet en pest hem. Op een dag heeft Oliver zo genoeg van de pesterijen van Noah dat hij met hem in gevecht raakt. Mevrouw Sowerberry kiest de kant van Noah en Oliver moet het huis uit vluchten. Oliver vertrekt naar Londen. Hier ontmoet hij de zakkenroller Jack Dawkins. Zijn bijnaam is Artful Dodger of kortweg Dodger omdat hij zo goed is in zakkenrollen (Dodger betekent in het Nederlands zoiets als Listige Slimmerik). Via Dodger leert Oliver de oude dief Fagin kennen. Fagin staat aan het hoofd van een bende jonge dieven en hij neemt Oliver op in zijn groep. Op een dag stelen Dodger en een ander bendelid het horloge van een oudere heer, genaamd Mr. Brownlow. De jongens vluchten, maar Oliver wordt opgepakt. Als later in de rechtszaal blijkt dat hij onschuldig is, neemt Mr. Brownlow hem mee naar zijn huis. Het leven van Oliver verbetert enorm bij de familie Brownlow. Bendeleider Fagin is echter bang dat Oliver de bende zal verraden aan de politie. Hij schakelt Bill Sikes en diens vriendin Nancy in om Oliver te ontvoeren en terug te brengen. Oliver wordt meegenomen en opgesloten. Bill Sikes dwingt hem mee te gaan naar een overval op het huis van de familie Maylie. De overval mislukt en in een schietpartij die hierop volgt, wordt Oliver geraakt. De familie is overtuigd van de onschuld van Oliver en neemt hem in huis. Hij wordt verzorgd door hun dochter. Fagin probeert ondertussen de familie Maylie tegen hem op te zetten. Hij krijgt hierbij hulp van een mysterieuze man die Monks heet. Monks blijkt de halfbroer van Oliver te zijn. Hij is van plan om Oliver te vermoorden zodat hij de gehele erfenis van hun vader kan opeisen. Ondertussen heeft de vriendin van Bill Sikes, Nancy, contact met Oliver. Ze waarschuwt hem voor de gemene plannen van Fagin. Als hij hier achter komt, verraad hij haar aan haar vriend Bill Sikes met de leugen dat zij ook hem probeert te verraden. Sikes is zo kwaad dat hij Nancy doodt. Hij wordt achtervolgd door een woedende menigte en vlucht. In zijn vlucht komt hij heel ongelukkig ten van waardoor hij sterft. Dan komt Mr. Brownlow Oliver weer op het spoor. Ook hij ontdekt het plan van Fagin en de mysterieuze halfbroer Monks. Fagin wordt opgepakt en veroordeeld tot de galg. Oliver vergeeft zijn halfbroer en schenkt hem zijn deel van de erfenis. Monks smijt echter met dit geld en belandt uiteindelijk in de gevangenis.
ZOEK VERS DE CHILL EN!
OVER DE SCHRIJVER CHARLES DICKENS Eén van de belangrijkste en bekendste schrijvers van Engeland in de Victoriaanse tijd (later in het handboek wordt deze Victoriaanse tijd uitgelegd) was Charles Dickens. Een van zijn werken, ’A tale of two cities’ staat nu zelfs op de zevende plaats van de meest gelezen boeken in heel de wereld. In zijn boeken schrijft Charles vooral over kinderarbeid en armenhuizen. Hij wilde hier tegen protesteren. Naast schrijven verrichtte Dickens veel liefdadigheidswerk (hij deed veel voor anderen) en voerde hij actie voor betere gezondheidszorg. Ook streed hij voor het afschaffen van de slavernij.
2. Na deze overval wordt Oliver niet verzorgd door dochter Maylie maar door Nancy. Hij gaat dus weer mee terug naar de schuilplaats van de bende van Fagin.
1. In de bewerking van Hofplein Rotterdam wordt de familie Brownlow overvallen in plaats van de familie Maylie.
3. Mr. Brownlow schakelt de politie in als hij van Nancy de plannen van Fagin heeft gehoord. De politie omsingelt de schuilplaats van de bende. Bill Sikes gijzelt Oliver in een poging te ontsnappen aan de politie. Oliver weet zich echter los te rukken en Sikes valt van het dak. Bill Sikes wordt dus niet achterna gezeten door een woedende menigte.
4. In het stuk van Hofplein Rotterdam komt Monks, de halfbroer van Oliver niet voor.
JE T S I W ? DAT A. het boek Oliver Twist heel vaak verfilmd is, zo’n 20 keer, ook voor televisie? B. de Engelstalige musical Oliver uit 1960 een groot succes werd? Net als de musicals in verschillende andere landen. C. dat de musical in 1963 in Amerika Ên Nederland speelde? En in 1999-2000 speelde Oliver zelfs nog een keer in Nederland! D. in Nederland er zelfs een televisieserie bij de musical gemaakt is: Oliver, achter de schermen. Klik hier om aflevering 1 te bekijken http://youtu.be/3Upt1qJGbGc
Charles Dickens werd op 7 februari 1812 in Landport geboren. Landport maakt tegenwoordig deel uit van de stad Portsmouth aan de zuidkust van Engeland. Hij was de tweede van acht kinderen. Het gezin verhuisde vaak. Tot zijn elfde woonde Dickens in Chatham in het graafschap Kent (zuidoosten van Engeland). Vanwege geldproblemen moest het gezin opnieuw verhuizen naar Camden Town in Londen. De schulden bleven oplopen en in 1824 moest zijn vader de gevangenis in. Zoals in die tijd vaker gebeurde, werden ook zijn moeder en de jongste kinderen opgesloten. Charles moest intrekken bij Elizabeth Roylance, een goede vriendin van de familie. Hij kon niet meer naar school en moest werken in een schoenpoetsfabriek. Hij werkte onder zeer slechte omstandigheden, vaak meer dan tien uur per dag. Het lot van de arme arbeider werd later een belangrijk thema in zijn verhalen. Toen de oma van Charles stierf, erfde het gezin een bedrag van 450 Engelse ponden. Hiermee konden de schulden worden afbetaald en zo kwam zijn familie weer vrij uit de gevangenis. Toen hij vijftien jaar oud was, ging Dickens aan het werk bij een advocatenkantoor. Hier leerde hij zichzelf stenografie (dit is een manier om snel te schrijven). Via een ver familielid kon hij aan de slag als journalist. Zijn verhalen werden verzameld in zijn eerste boek ‘Scetches by Boz’. Deze ‘sketches’ (verhalen) waren erg populair en Dickens werd door de uitgever ‘Chapman and Hall’ aangenomen om teksten te schrijven bij tekeningen van
Robert Seymour. Charles wilde graag een verhaal schrijven en schreef daarom het verhaal ‘The Pickwick Papers’. Direct na het uitgeven van The Pickwick Papers begon Dickens aan zijn verhaal Oliver Twist. Dit was het allereerste boek in die tijd met een kind als hoofdpersoon. Dickens was getrouwd met Catherine Hogarth. Samen kregen zij tien kinderen. Toen hij smoorverliefd werd op actrice Ellen Ternan, was zijn huwelijk met Catherine over. Na 22 jaar scheidde Charles en Catherine, een groot schandaal in die tijd. Dickens stierf uiteindelijk op 8 juni 1870. Hij kreeg op 58-jarige leeftijd een beroerte. Over de Victoriaanse tijd Dickens leefde in een tijd die de Victoriaanse tijd wordt genoemd. Deze tijd is vernoemd naar koningin Victoria die tijdens deze periode (1837 tot 1901) regeerde. In de Victoriaanse tijd waren strenge normen en waarden en nuchterheid belangrijk. Mensen waren erg ingetogen en overdreven netjes (deze tijd wordt ook wel de ‘eeuw van de kuisheid’ genoemd). Het ging in deze tijd goed met Engeland. Alle uitvindingen die gedaan werden betekende een enorme vooruitgang en deed de economie erg goed. Helaas ging het niet met alle mensen goed. Er ontstonden grote verschillen tussen de sociale klassen. Dit betekent dat het verschil tussen arm en rijk groter werd: rijken werden rijker en de armen werden armer.
>> Charles Dickens (bron: wikipedia)
>> Koningin Victoria (bron: wikipedia)
Opdrachten voor VOOR de voorstelling 1.
Hoe was Fagin zelf toen hij jong was? Fagin is een boef en als Oliver kennis met hem maakt is hij al een oude man. Hoe zou hij zelf als jongen zijn geweest? Schrijf een kort verhaaltje over de jeugd van Fagin. Was hij arm of rijk, had hij strenge of juist lieve ouders, wat waren zijn hobby’s?
2.
Hoe denk je dat het decor er uit ziet? De voorstelling speelt zich af in Londen. Bespreek in de klas wat iedereen weet over Londen. Vragen kunnen zijn: - Wie is er wel eens in Londen geweest en wat heb je daar gedaan? - Welke gebouwen staan er in Londen? (Big Ben, Buckingham Palace, reuzenrad Londen Eye, Tower Bridge, Tower of London, theaters in West End, etc.) Maak daarna een tekening van hoe jij denkt dat een straat in Londen er uit ziet. Misschien lijkt jouw tekening straks wel op het decor van de voorstelling!
3.
Stuk uit de voorstelling naspelen of lezen In bijlage 1 van deze lesbrief vind je scène 1, de openingsscène van Oliver Twist. Lees of speel met een aantal leerlingen de scène. Ook kan iemand de schuinsgedrukte tekst lezen. Hij/zij is de verteller. Bespreek daarna wat er in de scène gebeurd. - Hoe voelt Oliver Twist zich? - Hoe ziet de ruimte eruit waarin deze scène gespeeld wordt? - Wie is het bestuurslid en wat is dit voor iemand?
Opdrachten voor NA de voorstelling 1.
Recensie schrijven, net als Charles Dickens De schrijver van Oliver Twist, Charles Dickens, was een journalist. Journalisten schrijven vaak een stuk over wat zij van een film, boek of voorstelling vinden. Zo’n stuk noemen we met een moeilijk woord een recensie. Schrijf in ongeveer 20 zinnen wat jij van de voorstelling vond. Wij vinden het leuk als je je recensie mailt naar educatie@hofpleinrotterdam.nl. De leukste en mooiste recensies plaatsen we op www.hofpleinrotterdam.nl
2.
Nabespreking van de voorstelling in de klas Bespreek in een groepje van vijf leerlingen (of met heel de klas) wat je gezien hebt tijdens de voorstelling. Wat vond je mooi, lelijk, leuk, stom, verdrietig, gek, lief, etc.? Bespreek bijvoorbeeld onderstaande vragen met elkaar.
Toneelbeeld - In wat voor ruimte vond de voorstelling plaats? - Hoe zag het decor er uit? - Hoe werd er gebruik gemaakt van het decor? - Hoe werd het theaterlicht gebruik? (bijv. kleuren, lichtspots) - Wat voor sfeer riep het licht op? - Wat voor kostuums droegen de spelers? - Pasten de kostuums bij de voorstelling? Waarom wel/ niet?
Muziek, zang en dans - Wat voor muziek werd gebruikt? Wat dat mooie muziek? - Wat voor gevoel kreeg je van de muziek? - Kon je de teksten die de spelers zongen duidelijk verstaan? - Vond je de dansen bij het verhaal passen? Waarom wel/niet?
Achter de schermen - Wie zorgen ervoor dat de voorstelling een succes wordt? - Wie maakt de posters voor de voorstelling en wat vind je van de poster? (Zie de poster in bijlage 2)
Mening over de voorstelling - Wat is het spannendste moment in de voorstelling? Waarom? Wat gebeurde er (met de muziek) op dat moment? - Kun je iets van deze voorstelling en van het verhaal leren? Zo ja, wat dan? - Wat vond je het mooiste aan de voorstelling? En waarom? - Wat vond je minder leuk aan de voorstelling? En waarom?
Hofplein Rotterdam heeft een vrijetijds opleiding, een Theaterhavo/vwo, een MBO Theaterschool en een (HBO) Acteerschool. Spelers van deze voorstelling zijn leerlingen van De Jeugdtheaterschool.
SPELERS & MAKERS
MAKERS Het verhaal is geschreven door een schrijver, Charles Dickens. De scriptschrijver Jaco van der Moolen heeft het verhaal van Charles Dickens herschreven tot het script van de voorstelling. In het script staan de teksten die de spelers moeten zeggen. Hoe de spelers dat moeten zeggen en waar ze staan op het toneel wordt bedacht door de regisseur. De muziek is gemaakt door een componist en ingestudeerd door een zangdocent. De dansen worden bedacht en aangeleerd door een choreograaf.
Het decor is alles wat op het toneel staat (bijvoorbeeld een straat in Londen). Dit wordt bedacht door de decorontwerper. In het theater wordt ook veel gebruik gemaakt van lampen met verschillende kleuren. Per situatie en per scène verandert het licht. Theaterlicht kan er sprookjesachtig uitzien. Welke lampen en welke kleuren aan moeten, wordt bedacht door de lichtontwerper. Om de spelers tijdens de liedjes goed te kunnen verstaan, gebruiken we kleine microfoons die verbonden zijn met zenders. Deze zenders worden op afstand bediend door de geluidstechnicus.
GASTACTEUR RENE GROOTHOF De rol van Fagin wordt gespeeld door een professionele acteur: René Groothof. René werd in 1949 in Amsterdam geboren. Hij studeerde aan de Theaterschool in Amsterdam. Na zijn opleiding was hij als acteur verbonden aan pantomimetheater Caroussel. Na zes jaar bij dit gezelschap stapte hij over naar het Werktheater. Samen met zijn broer Frank Groothof maakte hij de productie ‘Broertjes’ die zowel in het theater als op de televisie te zien was. Tot 2006 werkte hij samen met zijn broer ook aan jeugdopera’s als regisseur. Hij speelde mee in de bekroonde voorstelling Meneer Ibrahim en de bloemen van de Koran. Deze voorstelling ontving in 2006 de Gouden Krekel voor beste jeugdproductie. René Groothof was nog niet zo lang geleden te zien als meester Vis in de jeugdfilm Brammetje Baas van regisseuse Anna van de Heide.
DE REGISSEUR Jaco van der Moolen werd in 1973 in Rotterdam geboren. Na de basisschool ging hij naar het Montessori Lyceum. In zijn middelbare schoolperiode kwam hij als 15 jarige op de Jeugdtheaterschool Hofplein. Sindsdien is hij niet meer weggegaan.
naast het lesgeven kwamen er verzoeken vanuit Hofplein om ook stukken te gaan schrijven en te regisseren. Jaco maakte eerst ‘kleinere voorstellingen’, zoals De Tomanies, waarna hij ‘grotere voorstellingen’ ging maken, zoals 1001 Nacht en Orpheus, mijn idool.
Zeven jaar lang was Jaco leerling bij Hofplein en daarna werd hij zelf docent op de Jeugdtheaterschool en De Theaterhavo/vwo. Dat begon als een bijbaantje naast zijn studies Theaterwetenschappen, Nederlands en Geschiedenis. De laatste studie vond plaats aan de lerarenopleiding, want het docentschap beviel
Daarna volgden De snoepwinkel van Zevensloten, De wonderbaarlijke reis van Odysseus en Het weeshuis van de verloren stemmen, geschreven en gespeeld door Martin van Waardenberg (bekend van o.a. kinderserie Sesamstraat, cabaretprogramma Waardenberg en De Jong en de recente speelfilm De Marathon).
Jaco steeds beter. Zo werd het bijbaantje een echte baan, zoals hij zelf zegt “een uit de hand gelopen bijbaantje”. Het liep nog verder uit de hand, want
SPELERS De spelers zijn jongeren in de leeftijd van 13 tot 22 jaar van De Jeugdtheaterschool van Hofplein Rotterdam. De leerlingen hebben lessen gevolgd op De Jeugdtheaterschool en zijn op deze manier voorbereid op het spelen in deze voorstelling. Daarnaast spelen er in deze voorstelling ook een aantal kinderen mee van ongeveer 8 jaar oud. Zij worden de ‘jonge spelers’ van de voorstelling genoemd.
Rol Oliver Fagin Nancy Bill Sykes Artful Dodger Charley Bates Mr. Brownlow Miss Bedwin Mr. Bumble Miss Sowerberry Noah Clayton Charlotte Rechter Fang Agent Buurvrouw Boekverkoper Opschepper Billy George Kate Fanny Tom Overige weeskinderen
René Groothof speelt ook in deze voorstelling mee, hij is de gastacteur. De spelers hebben gedurende vier maanden 30 dagen gerepeteerd. De repetities waren in het weekend en de schoolvakanties. De leerlingen hebben les gehad in spel, zang en dans.
Cast A Malte Koot René Groothof June Yanez Faissel Asserti Yannick Kersten Daphne Bakker Victor van Beek Maaike Kuijken Moos Kwist Ilana Volwerk Richard van ‘t Hof Emily Tang Manouk Maarleveld Thom van Ark Melissa Lomé Maritza Warnik Melissa Lomé Fabian Loman Jaylano Ghiraw Romée van Oostenbrugge Merel Bagijn Morag Peeters Francisco Glen Hannah Sophie Janssen Sanne Klarenbeek Remy Koot Ghislaine van der Stroom Erika Blaauw Sanne Vermeij Noera Ajjan Maritza Warnik Josje de Vries Daphne de Vries Myron Gomes Noera Ajjan Josje de Vries Daphne de Vries Myron Gomes
Cast B Mees Timmenga René Groothof Mandy Deegeling Faissel Asserti Jeroen Spaans Lieve Fikkers Ruben Mijnster Wende Pollé Jeroen van Dulst Emma Rutten Tom de Ronde Charlotte Verkerke Thyrza Coenraad Jonathan Brito Michelle Metz Jone Frijlink Michelle Metz Fin Kruseman Aretz Thomas Kist Saskia de Jong Belle Brandon Fleur van der Tholen Nina Bakker Anne Spee Leola Nilsson Sophie Meijborg Sofia Milosevic Iris Klinker Charlotte Westerouen van Meeteren Inés Delsman Jone Frijlink Rosalie Bol Suzana Pajic Lieve Fikkers Inés Delsman Rosalie Bol Suzana Pajic Lieve Fikkers
Rol Bestuursleden Weeshuispersoneel Bende van Fagin Londenaar
Cast A Yannick Kersten Manouk Maarleveld Maaike Kuijken Daphne Bakker Victor van Beek Deborah de Neef Zoë Louwerse June Yanez Anna Pippa Heijkants Nina Poort Sarah Hassanzadeh Kiani Nanda Dolman Thom van Ark Nanda Dolman Thom van Ark Sanne Klarenbeek Manouk Maarleveld Deborah de Neef Zoë Louwerse Ghislaine van der Stroom Maritza Warnik Maaike Kuijken Ilana Volwerk Sarah Hassanzadeh Kiani Melissa Lomé Moos Kwist Anna Pippa Heijkants Nina Poort Emily Tang Fabian Loman Jaylano Ghiraw Romée van Oostenbrugge Merel Bagijn Morag Peeters Francisco Glen Hannah Sophie Janssen Remy Koot Myron Gomes Erika Blaauw Sanne Vermeij Noera Ajjan Josje de Vries Daphne de Vries
Cast B Jeroen Spaans Eline Rensenbrink Wende Pollé Thyrza Coenraad Ruben Mijnster Iris Seltenrijch Charlotte Verkerke Mandy Deegeling Lotte Hoogeveen Nadih van de Ven Jacqueline de Groot Loes van der Kooij Jonathan Brito Nadih van de Ven Jonathan Brito Eline Rensenbrink Thyrza Coenraad Iris Seltenrijch Charlotte Verkerke Leola Nilsson Jone Frijlink Wende Pollé Emma Rutten Nina Bakker Michelle Metz Jeroen van Dulst Lotte Hoogeveen Loes van der Kooij Jacqueline de Groot Fin Kruseman Aretz Thomas Kist Saskia de Jong Belle Brandon Fleur van der Tholen Nina Bakker Anne Spee Sophie Meijborg Sofia Milosevic Iris Klinker Charlotte Westerouen van Meeteren Inés Delsman Rosalie Bol Suzana Pajic
Bijlage 1 Scène 1
Twee enorme deuren zwaaien open, een felle lichtstraal doorlatend. Tussen de twee deuren verschijnen mr. Bumble en Oliver.
Bumble:
Buig voor het bestuur, jongen. Toe dan! Buig…
Oliver buigt.
Bestuurslid Wat is je naam jongen? Oliver Oliver Twist meneer. Bestuurslid Oliver Twist. Je weet dat je een wees bent? Oliver Nee, meneer. Bestuurslid Je weet dat je vader en je moeder dood zijn. Oliver Ja, meneer. Bestuurslid Dan ben je dus een wees. Mr. Bumble Hij kent het woord wees niet, geachte leden van het bestuur. Bestuurslid Dank u Meneer Bumble. Bestuurslid Is er iets, jongen? Oliver Nee, meneer. Bestuurslid Huil je? Oliver Nee, meneer. Bestuurslid Mooi. Want voor tranen is er geen reden. Louter dankbaarheid is op z’n plaats. Je bent in het armenhuis gekomen om een eenvoudig vak te leren. De samenleving kan je niet eeuwig blijven voeden nietwaar? Morgenochtend om zes uur begin je met touwpluizen. Ga nu. Oliver Ja, meneer. Bumble Buig Oliver Twist.
Oliver buigt en hij en Bumble trekken zich terug. De deuren sluiten zich.
Bijlage 2 Poster
VANAF
6
JAAR
MET RENÉ
GROOTHOF
ALS FAGIN
R E T A E H T N I HOFPLE RI 20 DECEMBER - 2 FEBRUA AM.NL D R E T T O R IN E L P F O .H W W W
Hofplein Rotterdam heeft vier theaterzalen in de binnenstad van Rotterdam.
OVER HOFPLEIN ROTTERDAM
>> Uit de voorstelling 'de Duvelstoejager', 2013
>> Uit de voorstelling 'De Zevensprong', 2013
>> Uit de voorstelling 'Ketelbinkie, 2012
>> Uit de voorstelling 'Aladdin', 2012
Het Hofpleintheater Het Hofpleintheater maakt deel uit van het Technikon complex, aan de rand van het centrum van Rotterdam. In de jaren vijftig werd besloten dat er een verzamelgebouw moest komen met technische scholen. Aanvankelijk was het theater de gezamenlijke aula. In 1966 werd besloten dat de grote aula een volwaardig theater moest worden: Het Hofpleintheater. Het Tecnikon en het Hofpleintheater zijn ontworpen door architect Huig Maaskant. Het Hofpleintheater werd op 19 mei 1970 officieel geopend.
HOFPLEIN ROTTERDAM Op 5 november 1985 opent het oude Hofplein theater opnieuw zijn deuren als het ‘Jeugdtheater Hofplein’. Vierenveertig jongeren beginnen er met het volgen van theaterlessen. Op dat moment worden nog geen eigen voorstellingen gemaakt. De kans om zelf op het toneel te staan krijgen de leerlingen door een samenwerking met het stadsgezelschap van Rotterdam, het Ro theater, dat tijdens de kerst van 1986 de familievoorstelling Tommie Station wil uitbrengen met de leerlingen van het Hofpleintheater.
De eerste eigen voorstelling op de planken De eerste eigen productie, de Tomanies, komt uit rond Pasen 1987. In deze voorstelling spelen leerlingen van Hofplein op hun eigen podium samen met professionele acteurs. Voortaan worden twee eigen voorstellingen per seizoen geproduceerd. Het theater verkeert in slechte staat. In 1990, tijdens de première van de productie van ‘Wij zijn Jong’ zakt Luc Duin (hij wordt later bestuursvoorzitter van Stichting Jeugdtheater Hofplein) door zijn stoel. Via de ‘stoelenactie’ wordt geld ingezameld voor nieuwe stoelenplan, geïnspireerd op de glazen ‘Appelwand’ (ontworpen door de bekende kunstenaar Karel Appel).
De voorgevel van het Hofpleintheater is een verborgen kunstschat in de stad. Deze glas-inbetonwand is gemaakt door de bekende kunstenaar Karel Appel. De muur van 6,5 bij 24 meter verspreidt een gekleurd licht door de theaterzalen over het plein voorhet theater. Het kunstwerk stelt kindergezichten met grote monden voor. Een mooi toeval voor een theater voor kinderen en jongeren!
Toneelspelen is vrijetijdsbesteding Dezelfde première wordt ook nog eens bijna stilgelegd door de arbeidsinspectie. Kinderen en jongeren die toneelspelen zijn toen nog een nieuw fenomeen. Een voetbalwedstrijd spelen is een hobby en een toneelstuk spelen is dat niet. Na twee jaar lang procederen, halen de leerlingen van Jeugdtheater Hofplein hun gelijk: toneelspelen mag als vrijetijdsbesteding. De toestroom van nieuwe leerlingen groeit gestaag. De dans-, zang- en spellessen worden verplaatst van de foyer van het theater naar een oud schoolgebouw aan de Insulindestraat.
De eerste grote kaskraker wordt film De voorstelling ‘Kruimeltje’ van 1992 is de eerste grote kaskraker. Een ongekend groot aantal mensen bezoekt de voorstelling, deze gaat in reprise en er wordt zelfs een film van gemaakt. Met de liedjes van Kruimeltje wordt ook de aller eerste Hofplein CD uitgebracht. Uitbreiding Jeugdtheaterschool De jeugdtheaterschool trekt nog meer kinderen en jongeren aan. Het schoolgebouw aan de Insulindestraat barst uit zijn voegen. Reden om de eerste dependances buiten Rotterdam te openen.
Hofplein Rotterdam heeft naast De Jeugdtheaterschool de volgende opleidingen: De MBO Theaterschool i.s.m. het Albeda College, De Theaterhavo/vwo, een volledige havo/vwo opleiding i.s.m. het LMC en De Acteerschool Rotterdam, een theateropleiding op Hbo-niveau i.s.m. de Hogeschool Rotterdam. En dan zijn er nog diverse externe projecten met scholen in het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs.
Ook al is Hofplein Rotterdam inmiddels een begrip in de stad, de strijd voor het voortbestaan blijft doorgaan. In het jaar 2012 heeft de wereldwijde economische crisis al flink huisgehouden. Er worden nieuwe bezuinigingen aangekondigd en een korting op de subsidie dreigt. Meer dan twaalfhonderd leerlingen gaan in oktober van dat jaar de straat op richting het Rotterdamse stadhuis aan de Coolsingel, strijdbaar voor het behoud van ‘hun’ Hofplein. Met succes want de bezuinigingsronde wordt overleefd. Oprichter en algemeen directeur Louis Lemaire is inmiddels de pensioengerechtigde leeftijd zeer ruim gepasseerd. Op 1 mei 2013 draag hij na achtentwintig veelbewogen jaren zijn functie als algemeen directeur over aan Caroline Pietermaat. Tijdens een speciaal afscheidsprogramma op 16 mei ontvangt Louis de Wolfert van Borselenpenning. Inmiddels is Hofplein Rotterdam uitgegroeid tot een theaterbegrip in Rotterdam en omgeving. Het biedt naast jeugd- en jongerenvoorstelling in het eigen theater ook vrijetijdsopleidingen, middelbare school op Havo- en VWO-Niveau en MBO- en HBOberoepsopleidingen. De verschillende opleidingen hebben in de afgelopen jaren al heel wat (bekende) talenten voortgebracht. Van inmiddels bekende acteurs en dansers tot producenten. Maar ook docenten, ontwerpers, journalisten, dj’s, maatschappelijk werkers, kortom: Hofpleintalenten zijn in alle lagen van de beroepsbevolking te vinden.
Het Hofpleintheater Het Hofpleintheater maakt deel uit van het Technikon complex, aan de rand van het centrum van Rotterdam. In de jaren vijftig werd besloten dat er een verzamelgebouw moest komen met technische scholen. Aanvankelijk was het theater de gezamenlijke aula. In 1966 werd besloten dat de grote aula een volwaardig theater moest worden: Het Hofpleintheater. Het Tecnikon en het Hofpleintheater zijn ontworpen door architect Huig Maaskant. Het Hilton Hotel op het Weena in Rotterdam, De Euromast en de Pier Scheveningen zijn enkele bekende werken van Maaskant. Het Hofpleintheater werd op 19 mei 1970 officieel geopend. De Theaterschool De andere theaterzalen van Hofplein Rotterdam (Theater 222, De Verdieping, De Shakespearezaal) bevinden zich in het gebouw van De Theaterschool aan de Pieter de Hooghweg. De Theaterschool staat vlakbij het eigenzinnige Lloydkwartier in Rotterdam. De Euromast en historisch Delfshaven liggen op steenworp afstand. In het gebouw bevindt zich ook een gezellig theatercafé waar je ook kunt lunchen en borrelen al dan niet in combinatie met een bezoek aan de voorstellingen. De programmering in de verschillende zalen is een divers aanbod van verschillende stijlen waarin jonge theatermakers de grenzen van spel, zang en dans zoeken en ontdekken. De Theaterschool is al sinds 1913 in gebruik als schoolgebouw. Toen huisvestte het de Nederlandsche Handels Hoogeschool, de voorloper van de huidige Erasmus Universiteit. Later vestigde het Rotterdams Conservatorium zich in het gebouw. In deze tijd is in de binnentuin van het gebouw een theaterzaal gebouwd die diende als concertzaal voor de conservatoriumstudenten. Deze zaal is tegenwoordig ons Theater 222. De voormalige bibliotheek van de Nederlandsche Handels Hoogeschool is nu in gebruik als theater De Shakespearezaal. Waar vroeger economiestudenten dikke boeken bestudeerden, ligt nu een theatervloer waar dagelijks voorstellingen op gespeeld worden.
De Theaterschool De Theaterschool is al sinds 1913 in gebruik als schoolgebouw. Toen huisvestte het de Nederlandsche Handels Hoogeschool, de voorloper van de huidige Erasmus Universiteit. Later vestigde het Rotterdams Conservatorium zich in het gebouw.
>> De Theaterschool, jaren 30
>> De Theaterschool, 2013
Met de klas naar een voorstelling? Een exclusieve rondleiding ‘achter de schermen’? Een aansprekende workshop in de klas? Hofplein Rotterdam is al jarenlang steevast ‘hofleverancier’ van toegankelijke activiteiten en voorstellingen. Voor iedere beginnende en gevorderde theaterbezoeker de kans bij uitstek om op een aansprekende manier kennis te maken met alles wat theater te bieden heeft!
EDUCATIE EN GROEPEN
EDUCATIE & GROEPEN Aansprekende voorstellingen De programmering van Hofplein Rotterdam biedt jaarlijks een gevarieerd aanbod voor verschillende leeftijdsgroepen. De voorstellingen zijn veelal gebaseerd op een bekend boek of verhaal en hierdoor uitstekend te koppelen aan bijvoorbeeld taalontwikkeling. Uniek hierbij is dat de voorstellingen altijd worden gespeeld door leeftijdgenoten (van 6 tot 26 jaar!). Door een ontmoeting met de spelers en makers na afloop van een voorstelling hebben inmiddels vele duizenden beginnende en gevorderde theaterbezoekers ontdekt dat theater niet alleen spannend en leerzaam is, maar ook telkens weer anders.
Interactief Met interactief lesmateriaal of voorbereidende workshops wil Hofplein Rotterdam een verbinding maken tussen publiek, onderwijs en theater. Hiervoor verzorgt een team van professionals bijna dagelijks workshops of lezingen in de klas, waarbij de achtergronden van een voorstelling dan weer een specifiek thema centraal staan. Behalve activiteiten voor het basis- en voortgezet onderwijs, bieden wij ook speciale programma’s en (presentatie)trainingen voor groepen en bedrijven. Docentendag Tijdens onze jaarlijkse inspirerende docentendag (in april) organiseren wij diverse workshops en trainingen. De opgedane ervaring kan meteen worden toegepast in een lessituatie in de klas of als voorbereiding op een groepsbezoek.
AGENDA 13-14 Romeo & Julia 20 november t/m 21 december, Shakespearezaal Famous! (vier afleveringen verspreid over heel het seizoen) 13 december t/m einde seizoen, Theater 222 Oliver Twist 20 december t/m 2 februari, Hofpleintheater De Piratenkoningin 26 december t/m 5 februari, Schouwburg de Kring in Roosendaal, de Nieuwe Nobelaer in Etten-Leur en het ChassĂŠ Theater in Breda Vanavond in de Kroeg (vier voorstellingen verspreid over heel het seizoen) 9 januari t/m einde seizoen, Shakespearezaal Meisje Loos 21 februari t/m 9 maart, Hofpleintheater, Brestheater in Brielle, Theater de Twee Hondjes in Hellevoetsluis en Theater de Willem in Papendrecht De Tovenaarsleerling 28 maart t/m 11 mei, Hofpleintheater, Het Kruispunt in Barendrecht en Het Plein in Ridderkerk Hamlet 3 april t/m 10 mei, De Verdieping De Reis om de Wereld in 80 dagen 30 mei t/m 8 juni en na de zomer van 2014, Hofpleintheater
CONTACT Educatie en Groepen Lisette van der Sluis educatie@hofpeinrotterdam.nl 010 243 50 55 www.hofpleinrotterdam.nl
atie c u d e e z n o n a v e t g n Blijf op de hoo a a e j ld e m n e en it e it iv t c a n e d o b aan ia v f ie r b s w u ie n e s voor de maandelijk tterdam.nl. o r in le p f o h @ ie t a c u ed je naam, je school of organisatie en email). (vermeld hierin
Colofon Oliver Twist Gespeeld door De Jeugdtheaterschool van Hofplein Rotterdam Première 21 december 2013 in Het Hofpleintheater in Rotterdam Genre Toneelvoorstelling voor iedereen vanaf groep 4 van de basisschool Script & regie Jaco van der Moolen Educatie & Groepen Lisette van der Sluis T. 010 243 50 55 E. educatie@hofpleinrotterdam.nl Oliver Twist handboek 2013 Dit handboek is een uitgave van Marketing & Communicatie van Hofplein Rotterdam en bestemd voor scholen, onderwijsinstellingen en groepen. Voor boekingen en informatie kun je contact opnemen met Hofplein Rotterdam, educatie@hofpleinrotterdam.nl Samenstelling & redactie Martijn Ek Lisette van der Sluis Hoofd marketing & communicatie Patrick de Jong Vormgeving Nancy van Geest Foto's Tom Sebus, Joke Schot, Suzanne van de Kerk Š Hofplein Rotterdam