GIP-XL model

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEK AL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN

"DANKZIJ HET GIP-XL MODEL BESCHIKKEN WE OVER MEER TIJD EN KENNIS OM TEGEMOET TE KOMEN AAN DE ONDERWIJSBEHOEFTEN VAN ONZE LEERLINGEN."

Het Seminarium voor Orthopedagogiek van Hogeschool Utrecht is een landelijk opererend kennis- en opleidingscentrum voor leraren en professionele opvoeders, coaches en hulp- en dienstverleners, die werken met jongeren en volwassenen waarvan de leef- en opvoedingssituatie specialistische ondersteuning en begeleiding vraagt.

Speciaal onderwijzen Vanuit de positie van opleidingsinstituut voor leraren ontwikkelt en organiseert het Seminarium voor Orthopedagogiek de Master Special Educational Needs, gespecialiseerde cursussen, coachings- en begeleidingstrajecten en initieert en/of participeert in praktijkgericht onderzoek. De focus is daarbij gericht op het veld van ‘Speciaal Onderwijzen’, zonder de maatschappelijke context uit het oog te verliezen.

Deze opleidingen en professionaliseringstrajecten zijn gericht op het primair onderwijs, het voortgezet onderwijs, het speciaal onderwijs en het beroepsonderwijs.

Missie Aan elke activiteit ligt het beginsel ten grondslag, dat deze van betekenis moet zijn voor de maatschappelijke emancipatie en participatie van de kinderen en jongeren die voor hun ontwikkeling zijn aangewezen op passend onderwijzen.

Marja Bouwmeester- intern begeleider Oranje Nassauschool te Rijnsburg

svo_gipxl_eb1111_tc

Binnen de Faculteit Educatie en het Kenniscentrum Educatie van Hogeschool Utrecht is het Seminarium voor Orthopedagogiek de drager van het kennisdomein ‘Speciaal Onderwijzen’. Door adequate afstemming en samenwerking met interne en externe

partners heeft kennisontwikkeling op dat terrein per definitie een integraal, handelingsgericht karakter.

Door een gericht en goed vormgegeven opleidingsaanbod wil het Seminarium voor Orthopedagogiek bijdragen aan de verhoging van de kwaliteit van leraren en daarmee de kwaliteit van het onderwijs.

Partnerschap Onze scholings- en opleidingsactiviteiten realiseren wij samen met de opdrachtgever.

Graag zijn wij uw partner bij de vormgeving van uw professionaliseringstrajecten om de uitdaging van morgen aan te gaan. Wij nodigen u uit voor een persoonlijk gesprek over uw professionaliseringswensen op individueel niveau, op team- dan wel organisatieniveau. Hiertoe kunt u vrijblijvend contact met ons opnemen.

Contact Onze scholings- en opleidingsactiviteiten worden verzorgd vanuit regiokantoren van het Seminarium voor Orthopedagogiek die verspreid zijn over heel Nederland.

Kijk voor het kantoor bij u in de buurt op www.seminarium.hu.nl > contact

WERKEN VOLGENS HET GIP-XL MODEL EEN FLEXIBEL KADER VOOR ADAPTIEF ONDERWIJS

INVESTEREN IN DE ZELFSTANDIGHEID VAN LEERLINGEN EN EEN VERDERE PROFESSIONALITEIT VAN UW LERAREN

In alle klassen zijn er kinderen die in hun eigen tempo leren, lezen en schrijven. De ene leerling is sneller in het aanleren van de lesstof. De ander heeft er wat meer moeite mee en meer behoefte aan uitleg.

Ook kunnen leerlingen moeite hebben met het opvolgen van de geldende regels. Door onbegrip en negatieve feedback vanuit hun omgeving kan dit leiden tot een sociaal-emotionele stoornis. De leerling isoleert zich of negeert de gedragscode in de klas. Verschillen tussen leerlingen vereisen leerlingen datgene te bieden wat ze nodig hebben. Hoe kunt u leerlingen zo motiveren dat ze zelfstandig werken aan zichzelf, de leerstof en het contact met hun omgeving?

Met GIP-XL model heeft u een effectief instrument om uw pedagogisch en didactisch handelen te laten aansluiten bij de individuele behoeften van uw leerlingen.

Investeren in de zelfstandigheid van leerlingen GIP is inmiddels een breed geïntegreerd begrip op scholen in het basis- en speciaal basisonderwijs in Nederland.

GIP-XL is de opvolger van het beproefde GIP-model. GIP-XL stelt het Groeps- en Individueel gericht Pedagogisch en didactisch handelen van de leraar centraal. Het is een excellent instrument voor duurzame schoolontwikkeling. Excellent, omdat praktijkervaringen van gebruikers van het GIP-model zijn verwerkt in GIP-XL. GIP-XL geeft leraren een houvast om op structurele wijze met verschillen in de leer- en sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen om te gaan. Als u kiest voor GIP-XL schept u een flexibel kader voor adaptief onderwijs.

DE GIP-XL-TRAP

Effecten: • leerlingen leren zelfstandig werken en denken; • leerlingen verkrijgen inzicht in hun eigen mogelijkheden en valkuilen. Zij zijn in staat om hun eigen ontwikkeling een positieve wending te geven; • de school is in staat de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren door een uniforme aanpak; • de school investeert in een positieve leeromgeving voor alle leerlingen; • de leraar wordt efficiënter in het organiseren van het onderwijs; • de leraar heeft een houvast om op structurele wijze om te gaan met verschillen in het leren en sociale ontwikkeling.

Adapatief en effectief Het GIP-XL-model is gerelateerd aan de (theoretische) uitgangspunten voor adaptief onderwijs en effectief onderwijs (Stevens,1997 en Veenman,1996). Het schema van de GIP-XL-trap met de vijf thema’s geeft het totale implementatieproject goed weer. Het ontbreken van lijnen binnen het schema symboliseert dat de vijf thema’s altijd samen een rol spelen. Iedere school volgt zijn eigen route binnen het GIP-XL model. Uw school bepaalt dus of het accent op een of meerdere thema’s komt te liggen.

1. Organisatie Gedragsregels en werkafspraken op uw school zijn belangrijke middelen om een veilig leerklimaat voor leerlingen te scheppen. Als de les goed wordt georganiseerd, ontstaat rust en duidelijkheid. Ruimte, ritme en regels zijn de drie belangrijke inhouden die binnen dit thema aan de orde komen.

2. Zelf plannen Het is belangrijk dat de leerlingen dagelijks ervaren dat ze greep hebben op hun eigen functioneren. U kunt dit mogelijk maken door de leerling inzicht te geven in zijn mogelijkheden via drie vaardigheden: • leren registreren; • leren zelf plannen; • leren om zichzelf te beoordelen.

U oefent deze vaardigheden met een eenvoudig of complex takensysteem.

3. Instructie Binnen dit thema maakt u een onderscheid tussen de organisatie en de kwaliteit van de instructie. Doel is om naast uw klassikale instructie te werken met instructiegroepen.

Het uitgangspunt voor gedifferentieerde instructie is de instructiebehoefte van de kin-

deren. Welke doelgroepen zijn er voor instructie? Hoe kunt u als leraar hieraan een instructiemodel koppelen?

4. Emotionele ontwikkeling Binnen het GIP-XL-model wordt de onderwijssituatie gebruikt als basis voor de emotionele ondersteuning. Binnen dit thema doet u een beroep op de aangeleerde vaardigheden uit de andere thema’s. Leerlingen leren hoe ze op hun eigen (werk)gedrag kunnen reflecteren. Dit geeft de leerling zelfvertrouwen en zelfwaardering.

De thema’s organisatie en zelf plannen hebben een voorwaardelijke functie voor de overige thema’s. Zelfstandigheid is de ruggengraat en kent een drietal niveaus: •

• 5. Samenwerken Een zelfstandige onderwijsleersituatie vraagt om de samenwerking tussen leerlingen. Leerlingen oefenen hiermee door o.a. onderling afspraken te maken. Zij kunnen daarbij zowel het eigen gedrag als dat van anderen beoordelen. Door het hele model loopt een (leer)lijn van zelfstandigheid. Als u werkt met GIP-XL, dan heeft dit invloed op de totale schoolorganisatie. U werkt gezamenlijk vanuit een eenduidig klassenmanagement aan een doorgaande en grotendeels uniforme schoollijn.

•

Omgaan met uitgestelde aandacht U kunt als leraar bepalen hoe u de aandacht organiseert in de klas. Hoe zelfstandig u de leerling aan het werk laat gaan en wat voor structuur u nodig heeft om de rust in de klas te bewaken.

Inzicht in eigen kunnen Waar ben ik goed in en waar kan ik aan werken? U werkt aan een kritische reflectie van de leerling op zijn leervermogen en sociaal-emotionele ontwikkeling. De leerling wordt zich bijvoorbeeld bewust hoe hij/zij zich oriënteert op een onderwerp om dit te begrijpen. De leerling kan zo werken aan zijn discipline en competenties.

Leren zelf problemen oplossen In de les worden kinderen voortdurend geprikkeld om probleemoplossend te denken. Problemen die leerlingen hebben met zichzelf, de leerstof of met hun omgeving.

Werkwijze Wat kan GIP-XL voor uw school betekenen? U kunt dit zelf beproeven door een afspraak te maken voor een presentatie op uw school. Als het gehele schoolteam besluit om te werken met GIP-XL volgt een intake waarin de specifieke vraagstelling van uw school centraal staat. U kunt hierbij een keuze maken uit de verschillende thema’s van het GIP-XL model.

Key facts Start In overleg Voor Schoolteams (leraren, begeleiders) in primair onderwijs, speciaal onderwijs, voortgezet onderwijs Duur

Als u werkt aan de inhoud van de thema’s zijn onderlinge afspraken een belangrijke voorwaarde om als team een doorgaande schoollijn te kunnen realiseren. U vertaalt hiervoor de inhoud van de algemene thema’s van GIP-XL naar concrete teamafspraken voor uw school. U werkt ten slotte samen aan de professionalisering binnen uw school en aan de structuur van interne begeleiding. Om uw onderwijssysteem te leiden naar de gewenste vernieuwing is het monitoren en bewaken van de schoolontwikkeling belangrijk. Binnen uw school wordt hiervoor een stuurgroep gevormd die bestaat uit teamleden van uw school. Tevens wordt u begeleid door de projectleider van het Seminarium voor Orthopedagogiek. De projectleider organiseert bijvoorbeeld klassenconsultaties over de teamafspraken.

Doorlopend ongeveer 3-5 jaar Functiegebied Klassenmanagement Schoolontwikkeling Leerlingvolgsysteem Adaptief onderwijs Locatie Maatwerk - op uw eigen school Kosten Op basis van een offerte Methode Training, klassenconsultatie, video-ondersteuning Wilt u meer weten over het programma, de intakeprocedure, de kosten en een mogelijk projectplan voor uw school? Neem dan contact op met een van onze onderwijsspecialisten in uw regio.

2 3

INSTRUCTIE

4 ORGANISATIE

5 Groepsgerichte benadering

Individualisering

LEERLINGVOLGSYSTEEM

SOCIAAL

ZELFSTANDIGHEID

1

Of kijk op www.seminarium.hu.nl/gip