Bloemisterij Vakblad voor de
13 71e jaargang 1 april 2016
Calais grootste obstakel transport 16
8 ’Overheid moet
12 MIT-subsidie:
18 Tulpenbroeiers
30 Belangstelling
groene middelen juist stimuleren’
voor wie en hoe aanvragen?
tevreden over hun label CoasTulip
voor CATT neemt toe
media
media
Adviseur bloembollenteelt en/of akkerbouw GMN heeft ambitie, wil verder groeien en zoekt een technisch commercieel adviseur voor de bloembollenteelt en/of akkerbouw voor diverse regio’s in Nederland. De adviseur richt zich op: • Het onderhouden en ontwikkelen van teeltspecifieke kennis op het hoogste niveau. • Het initiëren, opstellen en volgen van onderzoeken. • Het opstellen van adviezen, schema’s en plannen binnen de kaders van een totaal teeltconcept. • Het adviseren, begeleiden en ondersteunen van telers bij het optimaliseren van hun teelt. • Het toepassen van accountmanagement: focus op, en sparringpartner voor, bestaande en nieuwe klanten.
Ben jij de ideale kandidaat? Beschik jij over een HBO werk- en denkniveau, werkervaring in een soortgelijke (commerciële) functie en/of teeltspecifieke kennis, dan nodigen wij je graag uit om binnen 14 dagen te solliciteren middels een motivatiebrief en cv (pz@gmnbv.nl). Neem voor meer informatie contact op met Edward Maasdijk, manager Personeelszaken (0223) 690 111.
GMN is actief en toonaangevend op het gebied van onderzoek en advies in de agrarische sector en in de bloembollenteelt in het bijzonder. We bieden een kwalitatief hoogwaardig en uitgekiend assortiment van gewasbeschermingsmiddelen, zaaizaden en meststoffen. Door dit alles te verbinden met een sterk serviceconcept richting onze klanten, hebben we een leidende positie in de bloembollenteelt weten te realiseren.
gmnbv.nl
Bloemisterij Vakblad voor de
10 Hoe overleeft een tuin de
dood van de ondernemer?
Opinie 4 Interview: ’Telers met nicheproducten moeten meer samenwerken’ 4 Commentaar: Petje af voor de chauffeurs op het Verenigd Koninkrijk 5 Stelling: Hoe meer verkooppunten, hoe beter!
Nieuws 6
Een selectie uit het meest recente nieuws
Bedrijf en afzet 8 Ondernemen: ’Overheid moet groene middelen juist stimuleren’ 10 Ondernemen: Hoe overleeft een tuin de dood van de ondernemer?
18 ’Er is al direct meer vraag naar onze tulpen’
12 Ondernemen: MIT-subsidie aanvragen, hoe doe je dat? 15 Vragen: Kan ik geleverde goederen terugvorderen van failliete
afnemer?
16 Afzet: ’Ze gooiden stenen en legden pallets op de weg’ 18 Afzet: ’Er is al direct meer vraag naar onze tulpen’ 20 Export: Exportplus op België geeft ook vertekend marktbeeld
Markt 24 Nederlandse standaardanjer profiteert beperkt van revival 24 Green Trick na tien jaar op onverwachte top 25 Meer speciale dianthustypes kunnen markt vergroten 26 Miltonia vindt zichzelf opnieuw uit 27 Het kan vriezen en kan dooien voor aubrieta
30 CATT komt ook voor sierteelt dichterbij
Teelt 28 In beeld: ’Bedankt voor die Blumen’ 30 Gewasbescherming: CATT komt ook voor sierteelt dichterbij 32 Tentoonstellingen: Keukenhof als showvenster 34 Teelttips: pioen, lelie, gladiool, perkgoed, groene en bonte planten 35 Column: Kees van Egmond
N ieuws 36 ’Door samenwerking kunnen telers aan belang winnen’
32 Keukenhof als showvenster
Service 37 Kasgenoot: Bart Pletting Agenda Voorplaat: Foto: ANP, Marten van Dijl
Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
3
Opinie Inkoper Cock de Vries:
’Telers met nicheproducten moeten meer samenwerken’ FOTO: GERDIEN DE NOOY
Cock de Vries verzorgt de inkoop voor de Engelse supermarktketen Asda. Hij meent dat telers meer zouden moeten samenwerken. Zeker telers met een nicheproduct zouden elkaar moeten opzoeken om zo een interessantere partij voor de retail te kunnen zijn. „Het is tijd om wakker te worden en markt te creëren voor het product.” Cindy van der Zwet cvanderzwet@hortipoint.nl
Werken telers nu niet voldoende samen?
Moeten telers dat wel willen?
Wat vindt u van de klok?
Dat zijn de kleinere telers nu niet?
Commentaar Arie-Frans Middelburg vakredacteur afmiddelburg@hortipoint.nl
Petje af voor de chauffeurs op het Veren
E
r is op deze plaats al vaker gerefereerd aan de stijging van de exportwaarde van bloemen en planten op het Verenigd Koninkrijk in 2015. Na een daling in januari van dit jaar was er in februari wederom een fikse plus. Het was vorig jaar en ook dit jaar echter niet allemaal hosanna. Zoals al eerder beschreven zorgt de dreigende Brexit voor onzekerheid. Daarnaast ondervindt het transport naar het Verenigd Koninkrijk al lange tijd enorm veel hinder van vluchtelingen die via Calais naar Engeland proberen te komen. Freelancer Arne Doornebal mengde zich onder de chauffeurs en tekende een ontluisterend beeld
op. Voor het transport was 2015 een rampjaar, vertrouwden chauffeurs hem toe. Nog steeds is het oppassen. Chauffeurs moeten continu waakzaam zijn om te voorkomen dat vluchtelingen aan boord komen of vrachtwagens belegeren. Extra sloten beveiligen de trucks en vanaf Hazeldonk wordt in een ruk doorgereden naar Calais. Met het risico dat de rijtijdenwet wordt overtreden en het transportbedrijf een boete van € 2.500 aan de broek krijgt. En dan zijn er nog die extra controles voor de Kanaaltunnel die voor lange wachttijden zorgen. Met de recente (gedeeltelijke) ontruiming van de vluchtelingenkampen in Calais en Duinkerken en Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
Wilt u uw mening geven? Stuur een brief naar postbus 9324, 2300 PH Leiden of naar bloemisterij@hortipoint.nl. Reacties moeten maandag voor 9:00 uur binnen zijn. De redactie kan brieven inkorten of weigeren.
Moeten de exclusieve soorten niet afgezet worden door een bloemist?
Stelling
Hoe meer verkooppunten, hoe beter! Je ziet het steeds vaker gebeuren. Ondernemers van buiten de sierteeltsector gaan bloemen en planten verkopen. Zo zijn de mannen van Bloomon branchevreemd. Greetz, het online platform waar je kaarten kan versturen, heeft bloemen in het assortiment. En nu maakt kantooren boekhandel Bruna bekend bloemen en planten te gaan verkopen. Of ze het nu in de vingers hebben of niet, het zijn initiatieven waar we blij mee moeten zijn en die we moeten omarmen. Hoe meer verkooppunten van bloemen en planten, hoe beter!
Roland Meeuwsen, potplantenkweker in Lent
Bij wie ligt de bal?
„Dit is een vraagstuk met twee kanten. Aan de ene kant kunnen we er heel blij mee zijn, want hoe meer aandacht voor onze producten hoe beter. De toegankelijkheid tot aankoop van bloemen en planten neemt toe en de consument kan heel laagdrempelig kopen. Maar er dreigen ook gevaren, zoals de nog verdere versplintering van de markt. Ook de kans op teleurstellingen bij de
consument neemt toe, als bedrijven zonder vakkennis bezig zijn in de sector. Na een aantal teleurstellingen dreigt het gevaar dat die consument definitief afhaakt en overstapt op alternatieven. Bruna heeft onderzoek gedaan: ’Bloemen en planten hebben een positieve invloed op uw leefklimaat’. Daarom sta ik niet negatief tegenover nieuwe initiatieven, ik hoop alleen dat er vakmensen bij die bedrijven worden gehaald zodat het ook echt een succes kan worden.”
Herbert Wooning, kweker van Nobile in Bleiswijk „Hoera, weer een verkooppunt erbij! Ik sluit me volledig aan bij de stelling van deze week. Hoe meer, hoe beter. Regelmatig lezen we dat bloemenwinkels en tuincentra allerlei branchevreemde producten gaan verkopen, blijkbaar ziet men daar meer rendement.
nigd Koninkrijk de betere beveiliging van het parkeerterrein bij Calais lijkt de situatie verbeterd. Toch blijft het onderweg oppassen, tekende Doornebal op. En er is nu vrees voor een ’waterbedscenario’: vluchtelingen die via andere kustplaatsen, bijvoorbeeld Hoek van Holland, de oversteek naar het Beloofde Land wagen. Een klein deel van de chauffeurs trok de rit naar het Verenigd Koninkrijk niet meer en zegde zijn baan op. Een groot deel gaat echter door en zorgt ervoor dat wij kunnen genieten van de mooie exportcijfers van bloemen en planten op het Verenigd Koninkrijk. Petje af voor de vrachtwagenchauffeurs. Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
Gelukkig zijn er dan ook partijen in de markt die het anders zien en onze bloemen en planten omarmen. Super. Van die nieuwkomers zullen er in de toekomst ook zeker wel weer afvallen, maar er zullen er ook bij zijn die onze bloemetjes met een frisse blik bekijken en de sector daarmee echt een boost geven.”
Maurice van der Hoorn, orchideeënteler in Ter Aar „Het is super dat er meer verkooppunten komen, en zeker online mogelijkheden. Hiermee ontzorg je mensen die vanuit hun luie stoel een boeket of een plant willen bestellen. We willen steeds meer gemak en daar zorgt dit soort ondernemers voor. Zij hebben de webshopsystemen al en vaak een distributienetwerk. Het maakt hen niet uit wat ze aanbieden of verkopen, als
ze maar zoveel mogelijk verkopen. Er liggen enorme kansen op dit gebied, kansen die wij als kwekers, of misschien wel als FloraHolland, niet opgepakt hebben. Bloemen en planten zijn niet te vergelijken met kleding of schoenen, maar daar ligt een uitdaging: voor goede verpakking zorgen. Als dit er is, zijn er veel mogelijkheden. We zijn er nog niet, ik heb ook wel eens online een plant besteld, dat ging perfect maar ik schrok hoe ik het aangeleverd kreeg.”
5
Nieuws Lees meer op de website Op deze pagina’s vindt u een selectie uit het nieuws. Een uitgebreide versie van deze berichten maar ook ander nieuws vindt u op www.vakbladvoordebloemisterij.nl.
n Van Dam: ’Aldicarbvergiftiging Pool is incident’ Dat een Poolse medewerker begin februari de giftige werkzame stof aldicarb heeft ingeademd, beschouwt staatssecretaris Van Dam (EZ) als een incident. Dat schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer. „De NVWA heeft geen indicatie van een breed gebruik van het gewasbeschermingsmiddel Temik met als werkzame stof aldicarb. Ik heb dus geen aanleiding om een gebruik van dit middel op grotere schaal te veronderstellen”, aldus de bewindsman. Het ongeval deed zich voor bij chrysantenkwekerij Satter-Vlug in Poederoijen. Zowel Van Dam als het bedrijf weigeren commentaar op de situatie zolang het strafrechtelijk onderzoek nog loopt.
n Storing FloraHolland legt veilproces anderhalf uur plat Een EKT-storing heeft op 30 maart het veilproces op de vestigingen van FloraHolland anderhalf uur stilgelegd. De storing begon om 6.00 uur, duurde met tussenpozen en was om 10.25 uur opgelost.
Elstgeest Potplanten heeft hoge verwachtingen van Nu nog raapt Joris Elsgeest van Elsgeest Potplanten uit Nieuwe Wetering monstertrays van hun nieuwe noviteit: de winterharde klaverplanten Cool Clover Trifolium. Vanaf april tot oktober volgt de echte uitlevering. Het potplantenbedrijf beschouwt 2016 als een testjaar met een bescheiden aanplant op 1.500 m2. Door de hoge verwachtingen die ze hebben, denkt Elsgeest dat ze qua aantallen volgend jaar wel op het drie- tot vijfvoudige zitten. „Zwart en rood zie je niet zo vaak als kleuren in bladproducten en de planten behouden tot -10°C hun blad en overleven tot -30°C”, prijst Elsgeest de unieke kenmerken. Inzet is ook volledig biologisch telen van Cool Clover Trifolium, zodat ze ook als eetbare planten zijn af te zetten.
n Celstraf en € 1 miljoen geëist voor illegaal anti-spintmiddel
n Rijnland verscherpt toezicht op slootkant
Het Openbaar Ministerie (OM) heeft een jaar celstraf, waarvan een half jaar voorwaardelijk, geëist tegen een handelaar in gewasbeschermingsmiddelen en zijn medewerker wegens illegale import van een anti-spintmiddel. Daarnaast eist het OM € 200.000 boete tegen het bedrijf en wil het € 1 miljoen aan de handelaar ontnemen. De medewerker hoorde een ontneming van € 170.000 tegen zich eisen. De groothandel uit Oosterhout zou 20.500 kilo van de in Nederland verboden middelen bitoxybacillin (BN-3) en lepidocide hebben geïmporteerd via Rusland. Daarbij zou de groothandel termen als ’bladglans’ en ’bladvoeding’ op de verpakking hebben gezet. Ook zouden facturen zijn vervalst.
Het Hoogheemraadschap van Rijnland verscherpt het toezicht op het gebruik van meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen langs de kant van de sloot, zo heeft het waterschap onlangs bekendgemaakt. Aanleiding is de start van het nieuwe teeltseizoen bij veel kwekers. Rijnland constateert de laatste jaren een toename in overtredingen. Medewerkers surveilleren daarom niet alleen tijdens kantoortijden, maar ook daarbuiten en in het weekend.
n Koppert houdt pleidooi voor bio-oplossingen in Brussel Tijdens een werkbezoek van de EU Landbouwcommissie aan Koppert Biological Systems heeft mede-directeur Oosthoek gepleit voor wetgeving die past bij biologische oplossingen. Een delegatie van de Landbouwcommissie van het Europees Parlement begon op 29 maart haar werkbezoek aan Nederland met een rondleiding bij Koppert in Berkel en Rodenrijs.
6
n Keniaanse beurs IFTEX verwacht 200 standhouders De International Flower Trade Exhibition (IFTEX) in Kenia verwacht meer dan tweehonderd standhouders, een record. De IFTEX, die van 8 tot en met 10 juni in Nairobi plaatsvindt, wordt voor de vijfde keer georganiseerd.
n Vakgroepen LTO Nederland werken voortaan landelijk Alle vakgroepen van LTO Nederland gaan voortaan landelijk opereren, zo heeft LTO-voorzitter Albert Jan Maat onlangs bekendgemaakt. Voor LTO Glaskracht Nederland is de aangekondigde verandering niet echt vernieuwend omdat deze vakgroep al sterk landelijk georga-
niseerd is. Maat gaf tevens aan per 1 oktober het voorzitterschap neer te zullen leggen.
n LTO Glaskracht Nederland verhuist naar oude PT-pand LTO Glaskracht Nederland verhuist komende zomer naar het voormalige gebouw van het Productschap Tuinbouw in Zoetermeer. In dit kantoor, dat de naam Hortiversum draagt, zijn ook de Nederlandse Fruittelers Organisatie, het Kwaliteits-Controle-Bureau, Groei&Bloei, Frugi Venta en DPA gevestigd. Het Mobiliteitscentrum Glastuinbouw en Kasgroeit gaan eveneens naar deze plek verhuizen.
n Hogervorst interim-directeur bij LTO Glaskracht Nederland Dirk Hogervorst is onlangs aangesteld als interim-directeur van LTO Glaskracht Nederland. Hij vervangt Dick Hylkema die per 1 april directeur wordt bij de Nederlandse Aardappel Organisatie. Hogervorst heeft 25 jaar bij FloraHolland gewerkt, waarvan de laatste jaren als manager Strategie, Marketing & Business Development.
n Nieuwe groeiregulator voor perk- en potplanten toegelaten Het Ctgb heeft onlangs ingestemd met de Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
Cool Clover Trifolium FOTO: ELSGEEST POTPLANTEN
Gelezen op Twitter Rob Visser @RvisserRob mensen reageren verheugd op het groene licht voor het door hen bereikte akkoord.
FloraHolland besteedt ICT grotendeels uit FloraHolland past de komende maanden haar ICT-omgeving aan. De veiling gaat 80% van alle huidige ICT-werkzaamheden uitbesteden, 20% blijft intern. Nog onbekend is hoeveel medewerkers daardoor hun baan verliezen.
Grotere vervolgproeven chrysant op water Proeftuin Zwaagdijk heeft de bassins voor het beproeven van chrysant op watercultuur vergroot om daarmee de praktijkomstandigheden beter te benaderen. In de proefkas van 180 m2 waren zes aparte bassins van gelijk formaat opgesteld. Er is nu één bassin zodat het beteelbare oppervlak 80% groter is dan in de oude situatie.
Europees Parlement tegen verlenging toelating glyfosaat toelating van Pirouette als groeiregulator in de bedekte potplantenteelt van azalea en roos en in de teelt van pelargonium, poinsettia, kalanchoë en perkgoed met uitzondering van salvia.
Nieuw handelsplatform voor elektriciteit: ETPA Vanaf april gaat het Energy Trading Platform Amsterdam (ETPA) van start. Dit nieuwe webbased handelsplatform voor elektriciteit wordt actief in producten voor de intraday-, day ahead-, week- en weekendhandel en richt zich op zowel producenten als grootverbruikers van elektriciteit, onder wie glastuinders. Het nieuwe platform biedt de mogelijkheid om op kwartiertot weekbasis te handelen. De transactiekosten zijn volgens het bedrijf relatief laag omdat geen gebruik wordt gemaakt van een clearing bank en bestaan uit een maandelijks licentiebedrag van voorlopig € 150 en een fee van € 0,25 tot € 0,75 per MWh.
Asscher akkoord met kortere onderbreking seizoenwerk Minister Asscher (SZW) stemt in met het korter onderbreken van oogst- en productiewerk in de tuinbouw dan de zes maanden die wettelijk verplicht is volgens de Wet Werk en Zekerheid (WWZ). LTO Nederland, FNV en CNV VakVakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
Kleurrijke Kalanchoë @AltijdKalanchoe
Lucas Vos (@LucasVos_RFH)
Wageningen UR @WageningenUR
Hulstflowers @Hulstflowers
De milieucommissie van het Europees Parlement is tegen verlenging van de toelating van glyfosaat met vijftien jaar tot juli 2031. Zolang er geen eenduidige helderheid is over hormoonverstorende eigenschappen van glyfosaat en het risico op kanker door deze werkzame stof acht het parlement verlenging riskant en dringt het aan op een nieuwe herbeoordeling.
MPS-SQ voldoet aan internationale standaard MPS-SQ voldoet aan de eisen van de internationaal opererende Global Social Compliance Programme (GSCP). Bloemen en planten met het MPS-SQ label zijn daardoor aantoonbaar onder sociaal gewenste omstandigheden geproduceerd.
Discussie op LinkedIn Hoe meer verkooppunten, hoe beter!
Subsidie voor veldproef met stroomopwekkende planten Plant-e, een bedrijf dat elektriciteit opwekt uit de wortels van levende planten, heeft bijna € 300.000 subsidie gekregen van de provincie Noord-Brabant om een veldproef te doen in Budel. Volgens de provincie sluit deze innovatie goed aan bij de strategie om de zinkindustrie te voorzien van duurzame energie. Het systeem produceert overigens nog niet veel elektriciteit: een terrein van 100 m2 is nodig als oplaadpunt voor mobiele telefoons.
7
Theo Roelofs, team chrysant Delphy:
’Overheid moet groene midde Nederland loopt achter op het gebied van duurzame en bedrijfszekere teelt. Dat merken de adviseurs van het team Chrysant van Delphy in hun contacten met klanten in het buitenland. Adviseur Theo Roelofs: „Het Nederlandse systeem voor toelating van gewasbeschermingsmiddelen is onbruikbaar voor groene middelen. Het moet echt anders.” Joef Sleegers jsleegers@hortipoint.nl FOTO: JOEF SLEEGERS
Wat is er mis met het Nederlandse toelatingsbeleid?
Kunt u een voorbeeld noemen?
Wat verstaat u onder systeemfout?
Theo Roelofs, adviseur Delphy: „We pleiten voor een ABAV-lijst, met middelen die algemeen beschouwd worden als veilig en die daarom vrij verhandeld en gebruikt mogen worden.”
8
Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
elen juist stimuleren’
Het beleid is dus achterhaald?
Is dit elders beter geregeld? Hoe weet je zeker dat dergelijke middelen veilig zijn?
Maar het staat iedereen toch vrij om een toelating aan te vragen?
Straks is die lijst er, en dan?
Wat moet er veranderen, denkt u?
Iemand kan zich toch opwerpen als eigenaar? Waarom zijn fabrikanten en handelaren geen bondgenoten?
Ontstaat er dan geen ratjetoe van allerlei schimmige middeltjes?
Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
9
’Veel ellende voorkomen door tijdig zaken te regelen’
Hoe overleeft een tuin de dood van de ondernemer? Niemand denkt graag na over zijn eigen dood, ook een ondernemer niet. Vooraf hierop anticiperen kan echter veel ellende voorkomen voor nabestaanden. Daarnaast kan een teler op deze manier ervoor zorgen dat zijn tuin ook na zijn dood blijft doordraaien. Ank van Lier bloemisterij@hortipoint.nl
H Stichting Administratiekantoor Kleinere bedrijven lopen risico
Ervaring
(Fictieve) praktijkcase Tuinder Piet van Drimmelen heeft zijn sierteeltbedrijf ondergebracht in een BV-structuur. Van Drimmelen heeft geen bedrijfsleider, alleen twee vaste medewerkers en enkele inhuurkrachten. Dit personeel bemoeit zich echter niet met ondernemersgerelateerde zaken. De ondernemer heeft jonge kinderen die nog niet kunnen meewerken in het bedrijf. Van Drimmelens vrouw Annette werkt in een kapsalon en heeft zich nooit verdiept in het bedrijf van haar man. De onderneming draait goed en maakt een redelijke winst. Op een bepaald moment overlijdt Van Drimmelen onverwacht, midden in het hoogseizoen. Dat betekent dat zijn
10
erfgenamen - zijn vrouw en minderjarige kinderen - ineens aan het roer van het bedrijf staan. Van Drimmelens vrouw moet dus de tuin draaiende houden en beslissen hoe de toekomst eruitziet. Zelfs op de dag na zijn overlijden moeten er al knopen worden doorgehakt; het is immers hoogseizoen. Ze zit met de handen in het haar. Deze situatie had voorkomen kunnen worden wanneer Van Drimmelen een Stichting Administratiekantoor had opgericht en zijn aandelen had gecertificeerd. De ondernemer had dan zelf iemand kunnen aanwijzen om het bedrijf draaiende te houden in de eerste periode na zijn overlijden.
Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
ILLUSTRATIE: PETER MOORMAN
Het komt gelukkig niet heel vaak voor dat een teler onverwacht overlijdt. „Daar staat tegenover dat wel iedere ondernemer dit risico loopt. En dat het dus goed is om hierbij stil te staan en over na te denken.
Bewustzijn scheppen
VOF en eenmanszaak Afrekenen met Belastingdienst
In het kort n Adviseurs attenderen hun klanten erop maatregelen te treffen voor wanneer de ondernemer plotseling overlijdt. Lang niet altijd wordt daaraan gehoor gegeven. n De te nemen maatregelen hangen sterk af van de organisatievorm van het bedrijf. n Vooral kleinschalige bedrijven zijn het kwetsbaarst.
Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
11
MIT-subsidie aanvragen, hoe Telers met een plan voor innovatieve producten, processen of diensten, kunnen dit jaar opnieuw subsidie aanvragen in het kader van de MKB Innovatiestimuleringsregeling Topsectoren (MIT). De aanvraag kan vanaf 10 mei worden ingediend. Voor wie is deze MIT-subsidie precies bedoeld? Hoe moet je de subsidie aanvragen en bij welke instantie kan dat? Corianne Roza bloemisterij@hortipoint.nl
D n
Achtergrond
Hoe maak ik meer kans op MIT-subsidie? n Dien je voorstel bij voorkeur in op de eerste dag van de openstelling van de MIT, dus op 10 mei. Vroeger insturen heeft geen zin omdat de aanvraag dan niet in behandeling wordt genomen. Voor kennisvouchers, innovatieadvies en haalbaarheidsstudies geldt: wie het eerst komt, die het eerst maalt. De dag van binnenkomst is bepalend, niet het tijdstip. Ook de kwaliteit van de voorstellen telt uiteraard, maar vaak komen er op dag één al voldoende goede voorstellen, waardoor het budget snel op is. n Wacht niet met indienen tot het laatste moment. Er kan altijd wat misgaan, een overbelaste site bijvoorbeeld, waardoor indienen niet meer lukt. Wil je indienen via E-loket, vraag dit dan ook op tijd aan.
12
n Let op de omvang van je bedrijf, de MIT is alleen voor mkb’ers bedoeld. In het algemeen geldt dat een bedrijf tot het mkb behoort als er minder dan 250 mensen werken, de jaaromzet maximaal € 50 miljoen bedraagt en het jaarlijkse balanstotaal maximaal € 43 miljoen is. Op de RVO-site is een mkb-toets te vinden. n Let er op dat een R&D-samenwerkingsproject door minstens twee ondernemingen moet worden uitgevoerd, die niet in een groep verbonden mogen zijn. n MIT-subsidie is slechts voor een beperkt aantal instrumenten te verkrijgen. Krijgen twee R&D-samenwerkingsprojecten waaraan je deelneemt bijvoorbeeld beide subsidie toegekend, dan moet je je uit een
terugtrekken. Het consortium dat afvalt, krijgt geen subsidie meer. n Kies de topsector waarin het plan het beste in de thema’s past. Indienen in meerdere topsectoren heeft geen zin. Een plan kan maar één keer subsidie krijgen. n Start het onderzoek binnen vier tot zes maanden nadat de aanvraag is gehonoreerd. Rond het onderzoek op tijd af en rapporteer tijdig want in het uiterste geval kan de subsidie anders worden teruggevorderd. n Wees innovatief. Alleen als vergelijkbaar onderzoek niet eerder is of wordt gedaan, kun je subsidie krijgen. Zet desnoods een knip in het onderzoek en vraag voor het deel dat nog komt subsidie aan.
Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
doe je dat? Mening Chrysantenkweker Wessel van Paassen:
FOTO’S: GERDIEN DE NOOY
’Vraag advies aan een onderzoeksinstelling’ Bij Fred van Paassen Chrysanten in Andijk werd vorig jaar via de MIT een kennisvoucher van € 3.750 aangevraagd en verkregen voor onderzoek naar beworteling en groei van chrysanten op water. Wessel van Paassen: „We zijn gevraagd mee te doen door een leverancier die een systeem voor waterteelt voor verschillende gewassen wil ontwikkelen. Proeftuin Zwaagdijk heeft in 2015 voor ons onderzocht hoe chrysanten op water bewortelen en weggroeien. We voelden ons er comfortabel bij om niet direct met een groots onderzoek te starten. Dan zou het immers ook groots hebben kunnen misgaan. Nu konden we onze neus niet al te hard stoten. Daarnaast bleek de aanvraag en verslaglegging geen papierwinkel. De proef uit 2015 was veelbelovend. We schalen dit jaar op. Mogelijk dat we in een later stadium wel voor een R&D-traject gaan. Als je subsidie wilt aanvragen, kun je het beste contact
opnemen met een onderzoeksinstelling en je daar laten voorlichten. Proeftuin Zwaagdijk weet precies hoe je het moet insteken, welke subsidiemogelijkheden er zijn – ook buiten de MIT – en wat de voorwaarden zijn. Er zijn meer ondernemers betrokken bij het onderzoek naar teelt op water. Proeftuin Zwaagdijk heeft bewaakt dat we geen vouchers gingen stapelen, want dat is niet toegestaan. We hebben vooraf duidelijk afgebakend wie welk part deed. Wij hebben zelf geld, uren en plantmateriaal ingebracht. Het kost altijd meer dan je inschat, zeker als je enthousiast raakt, maar zo’n onderzoek levert altijd nieuwe inzichten op, zelfs als het mislukt. Nu de resultaten positief zijn, is de belangstelling van andere telers en veredelingsbedrijven om mee te doen aan het groeien. Een groter project wordt daardoor op termijn financieel ook makkelijker.”
n n n
R&D-samenwerking Innovatieadviesproject
Kennisvoucher
Haalbaarheidsproject
> Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
13
€ 35 miljoen beschikbaar
Innovatiethema’s
Mening Tuinrozenkweker Frank Coenders:
’Let op dat je onderzoek vertraging kan oplopen’ Tuinrozenkwekerij Frank Coenders in Grubbenvorst ontving in 2014 een MIT-subsidie van € 100.000 voor een R&D-samenwerkingsproject waarbij de kweker samenwerkte met rozenveredelaar Roath in een onderzoek naar de vraag ’Hoe kunnen rozenblaadjes en rozenbottels worden verwerkt in voedingsmiddelen?’ Frank Coenders: „We hebben eerst bij het Europees subsidieprogramma OPZuid een aanvraag ingediend. Dat was nogal complex. Uiteindelijk is die aanvraag niet doorgegaan. De MIT-aanvraag was daarbij vergeleken een makkie. Daar rolden we zo doorheen. Het belangrijkste is dat je een doordacht plan hebt, met een duidelijke visie op wat je wilt vernieuwen en bereiken. Onze eigen kosten en tijd waren goed te ramen. Lastig is het schatten van onderzoekstijd door anderen. Onze valkuil is dat we te weinig rekening hadden gehouden met vertraging. We zijn nu halverwege en lopen uit, omdat het laboratorium de juiste testmethodes moest vinden. Waarschijnlijk wordt die uitloop toegestaan, maar het was beter geweest als we daar vooraf rekening mee hadden gehouden. Zonder subsidie was het onderzoek amateuristisch gebleven. We hebben nu een schat aan data over welke rassen geschikt zijn voor verwerking, we hebben geld om die data te analyseren, we kunnen professionals inschakelen voor onderzoek en om contacten
14
te leggen met voedingsmiddelenbedrijven. We hebben straks een concrete kruisingsopdracht voor veredelaars en kunnen
voedingsmiddelenbedrijven een bruikbare grondstof aanbieden. Én ik doe ervaring op met biologische rozenteelt.”
Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
Vragen Heeft u een vraag? Mail deze naar Peter van Leth, pvanleth@hortipoint.nl
Kan ik geleverde goederen terugvorderen van failliete afnemer? Vorige week is een klant failliet verklaard, net nadat ik hem beleverd heb. De factuur is niet betaald. Kan ik de goederen terughalen?
H Eigendomsvoorbehoud
ILLUSTRATIE: PETER MOORMAN
Contact met de curator Recht van reclame
Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
mr. ing. J.A.J. (Jeroen) Hendriks, Vogelaar Bosch Spijer advocaten, 0174-444 880, hendriks@vbsadvocaten.nl
15
Rust keert terug in Calais na ontruiming The Jungle
’Ze gooiden stenen en legden 2015 was een rampjaar voor bedrijven die bloemen exporteren naar Engeland. Lange wachttijden bij Calais, extra maatregelen om verstekelingen tegen te gaan en een ’hete zomer’ vol stakingen rondom de Eurotunnel. Maar sinds het migrantenkamp ’The Jungle’ nabij Calais begin deze maand werd ontruimd, gloren er weer betere tijden. Arne Doornebal bloemisterij@hortipoint.nl
B
FOTO: ARNE DOORNEBAL
Verbeteringen
Bart de Vries checkt of zijn wagen goed op slot zit. Vervoersbedrijven hebben geïnvesteerd in extra sloten. Het is een van de extra kostenposten die de vluchtelingenproblematiek bij Calais met zich meebrengt.
16
Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
pallets op de weg’ Achtergrond
Calais is grootste bottleneck In Europa waren de grensproblemen voor chauffeurs vorig jaar en ook dit jaar het grootst bij Calais. Transport en Logistiek Nederland berekende dat het de gehele transportsector vorig jaar ongeveer € 150 miljoen heeft gekost. Dit bedrag is verder niet uitgesplitst naar sector. Overigens nam de waarde van de export van bloemen en planten naar Engeland ondanks de vluchtelingenproblematiek toe. Volgens cijfers van Floridata en VGB steeg
de exportwaarde van € 812.290.005 in 2014 naar € 925.133.000 in 2015. Dit is een stijging van 13,9%. Er zou de afgelopen maanden ook sprake zijn van strengere controles bij andere grenzen binnen Europa. Volgens zowel TLN als EVO valt het oponthoud voor chauffeurs elders heel erg mee. Soms is er een beetje file tussen Duitsland en Oostenrijk, maar die is zeker (nog) niet op een niveau dat het schade oplevert.
Schadeposten
Onbegrip bij chauffeurs
Alternatieve routes
Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
17
Tulpenbroeiers positief over hun kwaliteitslabel CoasTulip:
’Er is al direct meer vraag naar Hoe kun je meer zichtbaar worden en een krachtig kwaliteitsblok neerzetten? Het antwoord hierop is samenwerking. Tenminste, volgens vier tulpenbroeiers uit Heemskerk. Zij hebben dit seizoen de handen ineengeslagen en voeren hun tulpen voor het eerst aan onder het kwaliteitslabel CoasTulip. Cindy van der Zwet
FOTO’S: CINDY VAN DER ZWET
cvanderzwet@hortipoint.nl
Jerry de Groot, John Zoontjes en Marcel de Wit (van links naar rechts) zijn positief over hoe het kwaliteitslabel wordt opgepakt door de markt. „We worden meer direct benaderd en de prijzen zijn goed. Het gaat snel; we hadden hier wel een paar jaar voor uitgetrokken.”
Meer directe vraag
Z
Minimaal 34 gram
18
Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
Column Cok Harteveld cok@vandenberg-roses.com
onze tulpen’
China
Taobao
Mening
Inkoper Dennis Witteveen: ’Klanten vragen er om’ Dennis Witteveen koopt tulpen in bij Weerman Bloemenexport. Hij is positief over het merk; er is duidelijk vraag naar. „Soms kom ik er niet omheen om CoasTulip te kopen, want klanten vragen er al om. Het wordt herkend in de markt”, geeft Witteveen aan. Het grootste voordeel volgens hem is dat de telers samen een totaalpakket kunnen bieden en hierdoor worden zij aantrekkelijker voor klanten. „Tulpen zijn een vreselijk massaproduct, maar met dit merk weten zij zich toch wel te onderscheiden. Zoiets moet je gezamenlijk oppakken; als individuele teler kom je niet zover.”
Witteveen koopt in voor de klok en zoekt ook direct contact met de telers. Hij merkt op dat de telers niet hun ogen moeten sluiten voor de directe handel. „Ze zijn het nog niet zo gewend. Voor hen is het vrij nieuw dat zij bijvoorbeeld een totaalaanbod op papier moeten zetten met de prijs. Nu wordt er nog sterk naar de klok gekeken en daar wordt veel gebruik van gemaakt. Maar ik denk dat zij ook wat vastigheid in de lijntjes moeten krijgen, met het oog op de toekomst.” Uitbreiding is volgens Witteveen welkom om nog een groter assortiment aan te kunnen bieden. De naam van de telers wordt nog op de verpakking vermeld. Zo kunnen zij toch hun eigen identiteit behouden.
In het kort Klaar voor toekomst
Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
n Het kwaliteitslabel CoasTulip is dit tulpenseizoen gelanceerd. n Vier tulpenbroeiers uit Heemskerk hopen zich met dit kwaliteitslabel beter te onderscheiden in de markt. De eerste ervaringen zijn positief. n De tulpen van CoasTulip zijn allemaal geteeld in de vollegrond en halen minimaal 34 gram.
Een poosje terug heb ik het al een keer gehad over een typisch Chinees fenomeen als WeChat. Er is nog iets wat 100 procent staat voor China. Dat is Taobao. Taobao is letterlijk vertaald het ’searching for treasure’. Schatzoeken, zeg maar. Taobao is kort door de bocht een website voor online shopping, zoals eBay of Amazon. Taobao heeft echter een razendsnelle organische groei doorgemaakt. Het is eigenlijk ook meer een platform dan een ’shop’ C2Cformule. Consumer to consumer. Dat helpt ook direct een heel stuk in het vertrouwen dat er vaak is als iemand iets van een ander koopt. De koper betaalt aan Taobao, die stuurt het geld pas door naar de verkoper als de koper het product ontvangen en goedgekeurd heeft. Indien niet goed, gaat het product kosteloos terug en krijgt de koper zijn geld weer terug. Aangezien er tussen bestellen en leveren toch gauw zo’n tien tot veertien dagen zit, staat er heel veel geld uit wat door Taobao weer gebruikt wordt om kleine, beginnende ondernemers een soort microkrediet te geven om hun eigen business op te zetten op uiteraard: Taobao. Nog meer groei. Taobao heeft geen eigen logistiek. Logistiek is vanzelf gegroeid, de verkoper regelt zijn eigen logistiek. China is een enorm land met een fantastische infrastructuur. Daardoor is alles binnen afzienbare tijd overal te bezorgen. Taobao heeft ook zo snel kunnen groeien, omdat het zo’n groot land is waar nog heel veel kleine dorpjes zijn waar slechts een paar winkeltjes zijn. Die mensen hebben een fase overgeslagen en hebben direct de overstap gemaakt naar online winkelen. Om een idee te geven hoe groot Taobao nu eigenlijk is, kun je kijken naar de verkoopwaardes op 11 november, de Chinese Singles Day. Singles Day is van lieverlee de grootste online shoppingdag ter wereld. Taobao had op die dag een omzet van 5,8 miljard USD in 2013, 9,3 miljard in 2014 en bijna 15 miljard USD in 2015. Kijk, dat zijn nog eens dagomzetten. Cok Harteveld is general manager Van den Berg Roses
19
Export
Exportplus op België geeft ook vertekend marktbeeld De stijging van de exportwaarde van bloemen en planten vanuit Nederland naar België geeft geen loepzuiver beeld van de marktontwikkeling, omdat er veel doorvoer is. Exporteurs zien beperkte groeimogelijkheden, vrezen kostenstijgingen en pleiten voor meer gezamenlijke promotie. Hermen de Graaf bloemisterij@hortipoint.nl
N Goede start
Tabel. Toptien exportlanden bloemen en planten totaal
Jan t/m feb 2016 Februari 2016
Waarde Mutatie
Duitsland
Waarde Mutatie
€ 278.370
-0,3
€ 159.787
Verenigd Koninkrijk € 146.170
10,6
€ 93.299 20,9
3,6
Frankrijk
€ 121.354
-4,9
€ 71.803
-4,3
Italië
€ 42.535
1,9
€ 26.073
6,8
België
€ 37.495
10,3
€ 21.714 11,4
Rusland
€ 36.324 -28,4
€ 28.197 -24,7
Zwitserland
€ 34.390
2,2
€ 19.459
Polen
€ 28.150
9,1
€ 17.618 14,8
Zweden
€ 27.860
1,2
€ 15.231
9,5
Oostenrijk
€ 22.469 -14,5
€ 14.393
-7,6
Overig
5,9
€ 165.555
8,6
€ 107.464 15,4
Totaal alle landen € 940.672
1,0
€ 575.038
Internettoetreders
5,7
Waarde x duizend euro. Mutaties t.o.v. dezelfde periode in 2015 (in %). Bron: Floridata/publicatie VGB
Exportwaarde van snijbloemen en pot- en tuinplanten vanuit Nederland naar België vanaf 2001. 250000 200000 150000 100000 50000 0
Meer planten dan bloemen Waarde x duizend euro. Bron: HBAG/Floridata
20
Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
Markt Klok prijsbeelden
Vanwege het tuinplantenseizoen worden ook de klokprijzen van deze producten weergegeven. Omdat er ruimte is voor maar drie grafieken, worden de bloeiende en groene planten in één grafiek verwerkt. Week 25 is de laatste week van de tuinplantengrafiek.
Snijbloemen
Groene + bloeiende planten
Tuinplanten
De snijbloemen brachten in week 12 gemiddeld € 0,22 op; een centje minder dan vorig jaar. De aanvoer lag fiks hoger (+16%).
Van de bloeiers kwamen minder stuks voor de klok (-26,1%). De prijs steeg met € 0,10 naar € 1,05. Bij de groene planten was de klokprijs stabiel. De aanvoer was 18% lager.
Bij de tuinplanten zaten zowel aanvoer als prijs in de min. De gemiddelde prijs kwam uit op € 0,59. Vorig jaar lag prijs op € 0,60. De aanvoer was afgelopen week ruim 10% lager. BRON: ROYAL FLORAHOLLAND
De week van de directeur
Ruud Knorr:
’Zeer fijne en leerzame week in zonnig Brazilië’ FOTO: RUUD KNORR
Ruud Knorr: (rechts op foto) Bedrijf: Veiling Rhein-Maas Week: 12
Maandag „Bestuur en directie van veiling Holambra hebben mij gevraagd een presentatie te geven aan haar leden. Ik begin de dag met een bezoek aan de afmijnzaal, deze zit redelijk vol. Daarna een presentatie over ’Veiling Online E-commerce’ door de manager IT van Holambra. ’s Middags een bespreking met het bestuur van de veiling in Brazilië. ’s Avonds een bbq bij de voorzitter van het bestuur thuis met enkele bestuursleden.”
Dinsdag „Ik word opgehaald voor een aantal bedrijfsbezoeken in de regio ’Andradas’. Zo’n kleine twee uur rijden vanaf Holambra. Wij bezoeken drie rozenbedrijven en een alstroemeriabedrijf. De algemene kwaliteit is redelijk vergelijkbaar met die in Afrika. Er wordt behoorlijk rijp geoogst. ’s Middags naar Holambra waar ik een potanthuriumbedrijf bezoek.”
tie zou op elke West-Europese beurs niet misstaan. ’s Middags bekijk ik met de manager logistiek het gesloten RFID-systeem van de veiling. Erg interessant. Om 17.00 uur geef ik een uitvoerige presentatie over Veiling Rhein-Maas aan de leden van veiling Holambra. Er worden veel vragen gesteld, vooral over de jaaraanvoermelding en het keurbeleid.”
Donderdag „We beginnen met twee bedrijfsbezoeken, een pot- en snijlelie bedrijf en een bedrijf met potcelosia en sierpepers. Daarna een bespreking met André van Kruijssen (directeur veiling Holambra) en met Kees Schoenmaker, president van Ibraflor, de overkoepelende organisatie van Braziliaanse producenten. In de middag bezoek ik samen met het hoofd kwaliteit enkele klanten op veiling Holambra.”
Vrijdag Woensdag „Op het programma staat de afmijnzaal, die geheel gevuld is. Inderdaad vallen de rijpe snijbloemen op. Vandaag vindt de ’Veiling Market’ plaats. 106 leden presenteren hier in beursvorm hun producten. Ook de nieuwe cash-and-carry ’Granflora’ heeft een huisbeurs. De foyer is schitterend versierd met veel arrangementen met het motto ’Wedding’. De presentaVakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
„Een laatste bedrijfsbezoek aan een grote phalaenopsiskwekerij. Daarna een lunch in Campinas met het gehele managementteam van veiling Holambra. Om 14.00 uur gaat het richting de luchthaven van Sao Paulo. Ik kijk terug op een zeer leerzame en fijne week in het verre, maar zonnige Brazilië, waarbij ik zeer gastvrij onthaald werd! En ik hoop dat beide veilingen in de toekomst prettig met elkaar blijven samenwerken.”
21
In de grafieken wordt de procentuele verandering (= index) weergegeven van de prijs en de verkochte stuks ten opzichte van vorig jaar. Week 1 + 2 van 2015 zijn samengeteld en worden als week 1 gezien. Week 3 = week 2, week 4 = week 3, week 5 = week 4, etc).
Simone van Tol simonevantol@oraholland.nl
Snijbloemen Goede prijzen voor narcis
in procenten
Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder
week
Kamerplanten Positieve prijsvorming kamerplanten
in procenten
Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder
week
Tuinplanten Minder tuinplanten verkocht
in procenten
Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder
week
22
Vakblad voor de BloemisterÄł 13 (2016)
Frankrijk
Over de toonbank Lège-Cap-Ferret
Sophie Bouillon:
’Alsof je de bloemen zo uit de akkers hebt geplukt’ gebleven. Geen grote hotels en massatoerisme, gelukkig. Wel veel stellen die hier hun bruiloft komen vieren. En dus bloemen nodig hebben.”
FOTO: ISABELLE DOHIN
Hoe belangrijk zijn bruiloften?
Eigenaresse Sophie Bouillon
Naam: Eden Fleurs Locatie: Lège-Cap-Ferret Sortiment: 70% bloemen, 15% planten, 15% decoratieartikelen Specialiteit: bruiloften Aantal medewerkers: een vaste en twee losse
Vertel eens iets over uw winkel „Op mijn negentiende ben ik begonnen met Eden Fleurs, in Lège-Cap-Ferret. Een gemeente van 30 km lang en enkele kilometers breed; in feite een schiereiland. Er is hier veel toerisme, maar het is een mooie en ruige plek
Standpunt
„Heel belangrijk, ik heb er zo’n beetje mijn specialiteit van gemaakt. Vorig jaar verzorgde ik het bloemwerk voor 74 bruiloften, soms meerdere per weekend. Lège-Cap-Ferret is daar een prachtige plek voor. De trends bij bruiloften? Wit blijft de hoofdkleur, aangevuld met pastelkleuren. En het bloemwerk moet een natuurlijke uitstraling hebben. Alsof je het zo uit de akkers hebt geplukt.”
Geldt dat ook voor ander bloemwerk? „Ja, dat is wel de huidige trend. Ik zou het omschrijven als ’campagne chique’. Naturel, simpel. Daar horen producten bij als germini, pioenen, distelachtige bloemen en hortensia. Verder werken we veel met seizoensproducten, daar is altijd vraag naar. Momenteel dus veel bolbloemen, ook op pot. Het valt me overigens wel op dat seizoensproducten vaak relatief duur zijn, zeker als je, zoals wij, een hoge kwaliteit nodig hebt.”
Waar doet u uw inkopen? „Voor het grootste deel bij mijn Nederlandse leverancier. Ik koop ook wel het een en ander in Frankrijk, maar uiteindelijk komt het grootste deel uit Nederland. Ik ben zeer tevreden over assortiment en kwaliteit, anders stond mijn winkel er niet vol mee. Of er toch nog iets is dat beter kan? Tja, als ik jaarrond pioenen zou kunnen kopen, zou het nog beter zijn! Grapje natuurlijk, want ik weet dat dat niet mogelijk is. En misschien maar goed ook, want nu zijn we elke keer weer blij als het pioenenseizoen begint.”
Hoe lopen de zaken? „Zonder meer goed. Maar ik werk ook erg hard en ben voortdurend bezig met het aanbrengen van verbeteringen. Zo heb ik al twee keer de gehele inrichting van mijn winkel veranderd en volg ik regelmatig bijscholingscursussen. Dit alles blijft niet onopgemerkt, want in 2014 won ik het concours Piverdie Fashion, georganiseerd door een van de meest prestigieuze bloembindersopleidingen in Frankrijk. Erg leuk natuurlijk! Verder ben ik actief op de sociale media, bekijk maar eens mijn weblog op www. eden-fleurs.com. De sociale media, je kunt er eigenlijk niet meer buiten.”
’Nieuwe identiteit vereist bescheiden imago’
F Herman de Boon, Voorzitter VGB
Mee eens, oneens of denkt u er heel anders over? Reageer dan bij de marktredactie: A.F. Middelburg, 06-23631549 of mail afmiddelburg@hortipoint.nl
Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
loraHolland werkt hard aan haarnieuwe identiteit en imago. Zo introduceerde zij onlangs hun nieuwe relatieblad Grow. Een blad voor leden en klanten, behorend bij de nieuwe identiteit van Royal FloraHolland. Een volgende stap is de strategie 2020, met Royal FloraHolland als verbinder in de wereldwijde sierteeltketen. Volgens Lucas Vos moet de veiling weer de club zijn waar je bij wilt horen. De nieuwe identiteit is enerzijds gebaseerd op groepsverbondenheid met een gewenst zelfbeeld van samenwerken, kennisdelen, draagvlak en vertrouwen. En anderzijds op het succesvolle coöperatieve verleden. Maar hoe zit het met het nieuwe imago?
Imago is een term uit de marketing, communicatie en psychologie. Het gaat om de beeldvorming die Royal FloraHolland oproept bij haar relaties en het publiek. De beeldvorming van de buitenwereld is dat Royal FloraHolland een afzetorganisatie is met een miljardenexport, die nieuwe verre markten ontwikkelt, die het verbruik van bloemen en planten opjaagt, die draaischijf is in de wereldwijde handel en ketenregisseur in wereldwijde stromen, coöperatief en innovatief en een robuuste financiële dienstverlener voor de producenten. Bij de insiders leven echter ook andere, meer zorgelijke beelden. Het bestaande imago dekt de lading niet meer. Royal Flora-
Holland is op haar retour, exporteert helemaal niets, is veel te duur, loopt de handel voor de voeten in het buitenland, de echte omzet (350 miljoen euro) is dienstverlenend, leden en klanten vinden elkaar direct, de ICTsystemen zijn complex en verouderd, het transitieproces is te laat ingezet en verloopt te traag en alternatieve afrekensystemen bieden dezelfde garanties tegen lagere kosten. De nieuwe identiteit, het nieuw geformuleerde zelfbeeld behorende bij Royal FloraHolland 2020,vereist een nieuw, meer bescheiden imago. Een nieuw imago, gedeeld en gedragen door leden, klanten en medewerkers.
23
Analyses snijbloemen
FOTO: DE GRAAF VAN DER ZANDE
Nederlandse standaardanjer profiteert beperkt van revival Bloemisten en handelaren vinden dat standaardanjers winnen aan populariteit, maar Nederlandse anjertelers merken daar onvoldoende van. De vernieuwing lijkt te stokken.
Resultaten Snoeptuin
n
Green Trick na tien jaar op onverwachte top Niemand dichtte tien jaar geleden bij de introductie van Green Trick aan deze speciale Dianthus barbatus de huidige marktpositie toe. Er zijn nog meer mogelijkheden.
50 40 30
In 2006 eerste 40.000
20 10 0
Aanvoer en gemiddelde prijs Hollandse Dianthus barbatus Green Trick op de Nederlandse veilingen vanaf 2006 (bron: VBN/Royal FloraHolland).
24
n
Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
Meer speciale dianthustypes kunnen markt vergroten
FOTO: HILVERDAKOOIJ
Het aanbod speciale, kleinbloemige trosanjers neemt toe in de stroeve markt voor de klassieke vormen. De ontwikkeling van teelt en markt blijkt een weg van vallen en opstaan.
Uitbreiding
Minder trosanjers n
Marktacties Promotie
Bloemenagenda
n Balkonplant 2016: geranium, vanaf april mediacampagne nTerrasplant 2016: hibiscus, vanaf april mediacampagne
Bloemenbureau Holland, VBW en FloraHolland n wk 13 - wk 16: gerbera n wk 17 - wk 19: alstroemeria n wk 20 - wk 22: pioenroos n wk 23 - wk 26: lelie
nWoonplant van de maand april: peperomia n Woonplant van de maand mei: medinilla, gloriosa, anigozanthos n Tuinplant van de maand april: calibrachoa n Tuinplant van de maand mei: salvia nemerosa n PurE Seasonal Flowers april-september: pioen, astilbe, asclepias,
dahlia, zinnia, helianthus, alchemilla, limonium, phlox, campanula, gladiool, leeuwenbek, eremurus, rubus, artisjok, anethum, allium, celosia n 2 apr Rob’s Grote Tuinverbouwing met onder andere: Lavendula
stoechas Anouk en Lavendula angustifolia Felice,TiSento, droge bollen, bol-op-pot: tulp, hyacint, narcis, eucomis, glamini, freesia en sonatini, hydrangea magical (kamer), Green is.. beaucarnea pot 21, fatsia Spider web 21, hedera Jessica 13, dracaena Sun ray pot 17, yucca 2 stam pot 17, ranonkel, Hydrangea arb. Incredible en Invincibelle, acer Japanese Jewels. SBS6, 17.05 uur.
Bloemendagen n 21apr n 22 apr n 25 apr n 27 apr n 27 apr n 1 mei n 1 mei n 1 mei n 2 mei n 3 mei n 4 mei n 5 mei n 5 mei
Secretaressedag (Ned, Bel,Fra) Gebedsdag (Den) Bevrijdingsdag (Ita) Koningsdag (Ned) Secretaressedag (GB) Dag van de Arbeid (Dui, Fra, Ita, Zwi, Pol) Orthodox Pasen, Dag van de Arbeid (Rus) Moederdag (Spa) Early May Bank Holiday (GB) Dag van de Grondwet (Pol) Dodenherdenking (Ned) Hemelvaartsdag, Bevrijdingsdag (Ned) Hemelvaartsdag, Vaderdag (Dui)
Heeft u informatie voor de agenda? Mail naar afmiddelburg@hortipoint.nl
Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
25
Analyse bloeiende planten FOTO: HANS VISSER PLANTENEXPORT BV
Exporteur over Finland
Miltonia vindt zichzelf opnieuw uit Door schaarste bij miltonia, zitten de prijzen dit jaar in de lift. De productie neemt weer iets af, nadat vorig jaar al de helft was weggevallen. Het assortiment is beperkter, de kwaliteit beter.
Bedrijf: Hans Visser Plantenexport, Aalsmeer Functie: verkoper Finland Belangrijkste afzetgebied: Europa Inkoop: op alle veilingen, direct en klok Aantal medewerkers: 45
Richard Buis:
’Finland vraagt Nederlandse rozen’
Rijper uitleveren
Finnen willen Nederlandse rozen? „Ja, Nederlandse rozen hebben in Finland nog altijd de voorkeur boven rozen uit Zuid-Amerika of Afrika. Daarom is het extra jammer dat het aanbod van Nederlandse rozen steeds verder afneemt. Het aantal soorten beperkt zich inmiddels tot enkele toppers, zoals de Avalanche-soorten en Red Naomi!, en ik zie het assortiment verder verschralen.”
Waarom is dat jammer? „Omdat mijn Finse klanten de kwaliteit van de Nederlandse rozen waarderen. Natuurlijk begrijp ik dat het voor de Nederlandse kwekers een moeilijke zaak is, met de wereldwijde concurrentie. Je krijgt als kweker ook niet veel ruimte van de banken om over te stappen naar een ander soort of gewas. Maar het kan toch ook niet de bedoeling zijn dat ze straks allemaal hortensia’s kweken.”
Wie zijn uw klanten? „Ik lever aan een groep groothandelaren met filialen in heel Finland. Behalve rozen verkopen we er een breed assortiment bloemen, los en in boeketten, met de nadruk op lelies, gerbera’s en chrysanten. Momenteel zijn vooral de pasteltinten veelgevraagd.”
Is er veel concurrentie in Finland?
Hoe ziet u de toekomst in Finland? „Het is een groot en dunbevolkt land, de logistiek is dus een fikse uitdaging en de markt is niet zo groot. De bloemist krijgt het steeds moeilijker door de opkomst van de supermarkt als aanbieder van bloemen en planten. Er zijn zelfs supermarkten die een bloemist in dienst hebben die de boeketten ter plaatse maakt. We zullen met z’n allen vooral alert moeten blijven!”
26
n
Verkochte aantallen x duizend
„De concurrentie is behoorlijk, ja. Ik hoor regelmatig van mijn klanten dat er weer Nederlandse exporteurs aan de deur hebben geklopt. Een van mijn grootste concurrenten is overigens mijn Finse vrouw, haha! Zij verkoopt aan een andere groep Finse groothandelaren. Of dat geen problemen oplevert? Nee hoor, helemaal niet. Ieder z’n deel van de markt!”
Prijsstijging
Verkochte aantallen en middenprijs miltonia op de Royal FloraHolland-veilingen van 2011 tot en met 2015 (bron: Royal FloraHolland). Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
Afzetzaken FOTO: FLOWDER
Analyse tuinplanten
Het kan vriezen en kan dooien voor aubrieta Jaarlijks tussen pakweg week 10 en 15 is het afzetseizoen voor zo’n zeshonderdduizend stuks aubrieta. Die afzet verloopt het best bij geleidelijk stijgende temperaturen.
FOTO: VAKBALD VOOR DE BLOEMISTERIJ
Bedrijf: FLOWDER Aanleiding: Nieuw digitaal platform voor het bestellen van bloemen
Chris Geertsma Wat is FLOWDER? „FLOWDER is een nieuw platform waarop consumenten, direct bij de kweker, bloemen kunnen bestellen. Wij brengen bloemen op een fashionable manier aan de man. Dus niet zomaar een paar boeketten op de site, maar we zetten bloemen als lifestyle product in de markt en geven emotie mee aan het product. Daarin verschillen wij met andere platformen.”
Waarom hebben jullie dit opgestart? „Het is opgezet door drie ondernemers, van wie twee geen bloemenachtergrond hebben en één software ontwikkelt voor kwekers. Daar is het idee ontstaan. Natuurlijk hebben we er iemand met een bloemenachtergrond bijgehaald. Zij stelt onder andere de boeketten samen op thematische wijze. Om FLOWDER aan de man te brengen hebben we een online marketeer. Zij zorgt ervoor dat al onze sociale media de lifestyle overbrengt die wij voor ogen hebben”
Goede weekenden
Minder direct
Wat kun je bij FLOWDER kopen?
n
Verkochte aantallen x duizend
Verkochte aantallen en middenprijs van aubrieta op de Royal FloraHollandveilingen van 2008 tot en met 2015 (bron: Royal FloraHolland). Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
„Wij bieden boeketten aan en we zijn nu ook bezig met het opzetten van abonnementen. Consumenten kunnen dan kiezen voor een bepaalde stijl en maat van een boeket. We zijn vanaf januari in de lucht en het loopt goed. Natuurlijk moeten de orders omhoog, daar werken we aan. We zetten onze sociale media en affiliate marketing in om acties neer te zetten en de naam te verspreiden. We plaatsen unieke content en werken samen met bloggers om FLOWDER meer zichtbaar te maken en het gevoel over te brengen. Onze eerste grote actie was Valentijn, toen hadden wij een uniek boeket samengesteld met een van onze kwekers. Daarnaast hebben we acties ondernomen met bekende magazines. Op korte termijn, in de aanloop naar Moederdag, komen we met nieuwe acties met twee grote bladen. Dan gaan we ons abonnement introduceren. Dit eerste jaar moeten we echt nog naamsbekendheid gaan opbouwen.”
Hoe kopen jullie in? „We werken nu nauw samen met Hoorn Bloommasters. Zij kopen de bloemen direct bij kwekers in. Wij werken niet met voorraden. De boeketten worden dus pas gemaakt, als deze besteld zijn. Wij hebben ook contact met verschillende kwekers. Als FLOWDER in omvang toeneemt, dan kunnen wij zelf de inkoop gaan organiseren. Voor de bezorging werken wij erg nauw samen met Post.nl. Zij verpakken de bloemen en zorgen ervoor dat de bloemen direct naar het hoofddepot gaan. Bloemen worden nu na twee dagen afgeleverd bij de consument, maar wij willen er samen met Post.nl naartoe dat de bloemen de volgende dag geleverd worden. Dit hebben we bijna voor elkaar!”
27
’Bedankt voor die Blumen’ Ook dit jaar sprak Paus Franciscus de legendarische woorden ’Bedankt voor die Blumen’ uit. Hoofdarrangeur Paul Deckers hoopt deze zin nog lang te horen. „Het is idioot om dit weg te geven.”
N
Cindy van der Zwet cvanderzwet@hortipoint.nl
Foto: Paul Deckers
28
Controlled atmosphere temperature treatment
CATT komt ook voor sierteelt Behandeling met warme lucht en verhoogd CO2 en verlaagd zuurstof kan plantaardig materiaal ontdoen van insecten, mijten en nematoden. Aardbeienplanten kunnen via zo’n controlled atmosphere temperature treatment (CATT) vrij van aardbeimijt en wortelknobbelaaltjes worden geëxporteerd. Ook in de sierteelt neemt de belangstelling voor de behandeling toe. Harmen Kamminga bloemisterij@hortipoint.nl
V
FOTO: VAN ACHT KOEL- EN VRIESOPSLAG
Mondjesmaat in sierteelt
CATT-bewaring in de praktijk: Insecten en mijten doden door gewassen een tot twee dagen in een klimaatcel te doen bij hoge luchtvochtigheid (in verband met risico op uitdroging) bij 35-45°C, relatief veel CO2 en relatief weinig O2. Bij aardbei is het al gemeengoed.
30
Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
dichterbij
Testen in pioen
Achtergrond
CATT werkt, maar finetunen is tijdrovend Met CATT speel je in grote lijnen in op een verschil in stofwisseling tussen de plant en de plaag. Planten zijn in staat geruime tijd te overleven bij heel weinig zuurstof. Ze schakelen over op een ander metabolisme. Dat is niet zo efficiĂŤnt als wanneer er wel voldoende zuurstof is, maar het biedt planten de kans om bijvoorbeeld een periode van overstroming te overleven. Insecten, mijten en aaltjes hebben per se zuurstof nodig om te overleven en zijn ook gevoelig voor CO2. En bij hogere temperaturen des te harder. In gewone lucht gaan ze pas dood bij nog hogere temperaturen, maar de plant dan ook. Door met zowel de gassamenstelling als de temperatuur te spelen, vind je bij sommige plant-plaagcombinaties een gebied waarbinnen de plant niet of nauwelijks schade oploopt, maar de plaag wordt uitgeroeid. Naar de toepassing van CATT voor of na de bewaring van fruit wordt internationaal al sinds de jaren 90 veel onderzoek gedaan. Onderzoeker Jan Verschoor van Wageningen UR Food & Biobased Research begon ruim tien jaar geleden met collega
Gijs van Kruistum van PPO-AGV met de eerste proeven om CATT geschikt te maken om aardbeienplanten te ontdoen van aardbeimijt. Er was ook samenwerking met Plantum NL, het ministerie van EL&I, PT, Naktuinbouw, telers en commerciĂŤle behandelaars. Vermeerderaars van aardbeiplanten anticipeerden op een internationaal verbod van methylbromide als begassingsmiddel en vroegen om een niet-chemisch alternatief. De finetuning is bij CATT een langdurig en intensief traject. Toen de behandeling tegen de mijt in aardbei succesvol bleek, was het weer puzzelen voor een oplossing tegen wortelknobbelaaltjes. Dat is uiteindelijk gelukt. Om verder te kunnen met CATT moet de methode worden erkend als manier om gewassen vrij te maken van ziekten en plagen. Diverse partijen overleggen met NVWA en Anthos hoe die erkenning geregeld moet worden. Er moet in ieder geval worden aangetoond dat de methode een bestrijdende werking heeft. Erkenning wordt zowel gezocht voor de methode ter bestrijding van aaltjes als de bestrijding van trips.
Geen instant oplossing
Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
31
Keukenhof als showvenster Binnententoonstellingen zijn een significant onderdeel van Keukenhof, zei directeur Bart Siemerink tijdens de opening. In drie paviljoens wisselen diverse siergewassen elkaar af. Er is nu meer ruimte voor permanente productshows. Hans Neefjes hneefjes@hortipoint.nl
B(l)oeiende trekheesters
D
Fashion, orchidee en anthurium
A
32
Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
FOTO'S: HANS NEEFJES
Tulp opent in Oranje Nassau Paviljoen
M
Geurende, prijswinnende hyacinten
V
Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
33
Teelttips PIOEN Kasteelt Extreem veel aandacht aan het klimaat bij een kasteelt kan bij pioen bepalen of een teelt succesvol is of volledig mislukt. Stel in koude kassen altijd een minimumlucht in en begin vrij snel met luchten. Zorg dat dit luchten rustig gebeurt en als de buitentemperatuur lager is dan 15°C alleen met de luwe zijde. Naarmate het warmer wordt, stel
LELIE Energiedoek Hoewel de instraling met grote regelmaat hoog is, zijn de nachten nog steeds vrij koel. Het is in dergelijke gevallen verstandig om de doeken op zijn vroegst een anderhalfuur na zonsopgang te openen. Hiermee voorkomt u een extreme kouval; de lucht boven het
GLADIOOL Trips Controleer in de kas het gewas regelmatig op een eventuele tripsaantasting. Ophangen van enkele blauwe signaalplaten kan hierbij meer inzicht verschaffen of er trips aanwezig is. Het aanbrengen van gaas in de ramen (bijvoorbeeld maaswijdte Ø
34
ZOMERBLOEMEN dan de maximum instelling van de luwe zijde omhoog bij. Als de kas op mooie dagen met alleen luwe zijde luchten niet onder 25°C blijft, lucht dan rustig de windzijde mee met een maximum stand van circa 20% met een naloop van 100%. Dus de windzijde gaat pas open als de luwe zijde helemaal open staat. Verander nooit midden op de dag de instellingen. Als het te warm is en de
ramen gaan plotseling te ver open kint u schade verwachten door de grote overgang. Bij een soort als Duchesse de Namours gelden deze maatregelen dubbel zo zwaar. Omdat de zijbloemetjes erg dicht op de hoofdknop zitten vorm het een dicht geheel dat erg gevoelig is voor klimaatschommelingen.
energiedoek is dan wat opgewarmd door de zon. Voor de avond geldt dat de energieschermen plusminus 2 uur voor zononder kunnen sluiten als het buiten koud is. Voordat het kasklimaat snel afkoelt zijn de doeken dan gesloten. Per saldo is dit gunstiger voor de groei dan wanneer de doeken langer open blijven en er sprake is van een sterke afkoeling voor de nacht. Het lichtverlies stelt namelijk relatief niet veel meer voor
terwijl de klimaatswinst en energiewinst groot zijn. De stralingsgrens waarboven de doeken in de ochtend opengaan en in de avond sluiten zit momenteel bedrijfsafhankelijk tussen de 70 en 130 w/m2. Wanneer de buitentemperatuur boven de 12°C uitkomt kunnen de energiedoeken sowieso geopend blijven.
0,8 mm), verwijderen van onkruid rondom het bedrijf en het stomen van de grond na een zware aantasting werken preventief. Spuit preventief vanaf het derde of vierde blad met een tussenpoos van één week met: 10 gr Actara, 25 gram Gazelle, 25 ml Calypso, 50 ml Vertimec Gold of 100 ml Mesurol per 100 l water. Herhaal de bespuitingen regelmatig. Uitvloeiers als Trips-flow of suikeroplossingen als Attracker versterken de
werking van de middelen. Spuit tegen de avond, de trips zit overdag diep in het gewas verscholen. Actara, Calypso en Gazelle behoren tot dezelfde werkzame groep, wissel deze groep dan ook af met andere middelen. Pyrethroïden hebben ook enige werking op trips.
Henk van den Berg Teelt- en Bedrijfsadvies, 0252-340301
Krijten Indien u een kas heeft met goede luchtingscapaciteit en een schermdoek dan
IJzergebrek Bij enkele kleinbloemige cultivars (onder meer Glad. nanus ‘Nymph’) komt het in de kas nogal eens
Onkruid Al het onkruid dat voor de opkomst van de planten weg is hoeft geen probleem meer te zijn. Omdat er weer wat meer middelen toegelaten zijn met een afbrandende werking is deze actie makkelijker. Let wel op dat de planten nog onder de grond zitten als u spuit. Brand zo laat mogelijk af, dan spuit je de meeste onkruidkiemen dood. Houd dus de gewasontwikkeling nauwlettend in de gaten. Bij zaaigewassen kunt een glasplaat op de grond leggen. Het zaad komt dan een paar dagen eerder op, zodat u nog net de tijd heeft om het aanwezige onkruid dood te spuiten. Voor snel kiemende zaden is het, zeker later in de tijd, nuttig om de grond alvast klaar te leggen zodat het onkruidzaad alvast kiemt en dood gespoten kan worden (vals zaaibed). Henk van den Berg Teelt- en Bedrijfsadvies, 0252-340301
kunt u volstaan met een krijtscherm dat 50% van het licht wegschermt. Op extreme dagen kunt u dan met de luchtramen en schermdoek altijd nog extra maatregelen nemen om het teveel aan licht en temperatuur buiten de deur te houden. Wanneer er echter sprake is van een kas met een krappe luchtingscapaciteit dan is het aan te bevelen om een krijtscherm van minimaal 60% aan te brengen. Houd er rekening mee dat
de teeltsnelheid na het krijten terugvalt. Hoe zwaarder u krijt des te sterker is dat effect. Een week vertraging na het krijten komt vaak voor. Verder is het belangrijk om er rekening mee te houden dat ook de verdamping door het gewas na het krijten terugvalt. Concreet betekent dat dus minder liters gieten.
voor dat, ondanks dat er genoeg stikstof is gegeven, het gewas een te lichte kleur heeft. Als de binnenste bladeren geler zijn dan de buitenste bladeren, duidt dit veelal op ijzergebrek. Gebruik 300 - 500 gr Fe EDDHA per 100 m2 met veel water. Maak het gewas voor toepassing vochtig. Direct na het spuiten van ijzerchelaat naregenen met water. Spuit bij donker weer of ’s avonds om bladverbranding te voorkomen. Na bespuiting
met ijzerchelaat moet het gewas binnen tien dagen groener worden. Bespuit eerst enkele tientallen meters van het gewas. Als het effect na tien dagen goed zichtbaar is, behandel dan ook de rest.
Wilfried Poland Bloembollenadvies, 06 31698070
Delphy, marktgroep bloembollen, 0252-688541 Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
Schoffelen
GROENE EN BONTE PLANTEN Geïntegreerd Geïntegreerde bestrijding staat en valt met het goed kennen en herkennen van ziekten en plagen. Goed scouten vereist discipline, waardoor het raadzaam is een vast persoon hiermee te belasten en de scoutresultaten goed te laten registreren. Aan de hand van de scoutrapporten is in overleg met uw leverancier voor een goede aanpak te kiezen. Preventief worden vaak al hypoaspismijten uitgezet, omdat ze zich in het algemeen goed kunnen handhaven in groene en bonte planten. Bij een eerste aantasting is direct de juiste predator in te zetten. Kies voor een plaatselijke overkill, later verspreidt de predator zich
PERKGOED Nog veel opgepot De afzet van het vroege perkgoed komt aarzelend op gang. Het is nog wachten op een paar warme voorjaarsdagen. Als de bloei wat achterblijft bij de vraag verhoog dan de stooktemperatuur in de nacht met enkele graden. Op veel bedrijven wordt nog volop opgepot, in het bijzonder zaaiproducten. Na het planten de kas enkele dagen wat warmer houden om de plant goed te laten starten. Extra aandacht is nodig bij Impatiëns walleriana, Cineraria maritima ‘Silverdust’ en Alyssum martimum. Deze rassen zijn erg gevoelig voor valse meeldauw en moeten goed Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
wel in het gewas. In zo’n geval is het heel belangrijk om gericht te scouten en de ontwikkeling van de predator goed te volgen. Dop- en wolluis vormen vaak een probleem, omdat hiertegen nog niet veel goede predators beschikbaar zijn. Predatoren vragen een goed kasklimaat. Bij afwezigheid van plaaginsecten is het moeilijk een populatie op te bouwen en is ’bijvoeren’ noodzakelijk. Daarnaast is te kiezen voor regelmatige inzet van middelen als Botanigard, Preferal en Mycotal tegen insecten en Entomen of Nemasys (Steinernema aaltjes) tegen trips en of bodeminsecten. Deze aaltjes altijd bij het vallen van de avond toedienen. Hoewel Neem-Azal ook een natuur-
lijk product is, heeft dit middel een negatief effect op natuurlijke bestrijders. Als hardnekkige insecten geïntegreerd niet zijn aan te pakken, wacht dan niet te lang en ga snel over op chemische middelen. Eerst pleksgewijs aanpakken en bij ernstige aantasting het gehele gewas. Biologische schimmelbestrijding gaat nog moeizaam. Er komen wel meer middelen beschikbaar zoals Serenade. Verder zijn er veel plantversterkers in de handel die het gewas weerbaarder maken tegen schimmelziekten. Bij een echte aantasting van schimmelziekten is echter inzet van chemie noodzakelijk.
preventief behandeld worden. Behandel deze rassen regelmatig met middelen als Paraat of Fenomenal. Te weelderig groeiende gewassen moeten worden geremd. Dit lukt soms goed door water te geven met een hoge EC. Dit kan alleen als er onderdoor water is te geven; bij water geven bovendoor is het beter om droger te telen. Remmen met chemie is maatwerk en verschilt per ras en opzetweek. De keuze van het juiste middel en de dosering is een punt van ervaring. Stem dit af met uw leverancier of adviseur. Wacht niet te lang met groeiregulatie. Tijdig remmen is beter dan een gewas ’stil te zetten’; beter de spuitfrequentie verhogen met een wat lagere dosering. Het toevoegen van bijvoorbeeld Elasto G5 kan heel effectief zijn en
reduceert de hoeveel benodigde werkzame stof. Elasto werkt echter alleen bij Alar en het effect is per gewas erg verschillend. Een proefbespuiting is raadzaam. Vooral in de vroeg opgezette partijen blijkt het voedingsniveau vaak laag te zijn en is een correctie nodig. Uit veel potgrondanalyses blijkt vaak vooral het stikstofniveau te laag. Een te laag stikstofniveau in de laatste fase van de teelt vergroot de kans op geel blad, vooral bij osteospernum, eureops en gazania. Het beste is om deze gewassen in de knopfase een extra gift met kalksalpeter en magnesiumnitraat te geven. Daarna is weer over te schakelen op een generatief schema met veel kali en sulfaat.
Arie van Bostelen, 06-51312208
Kees van Egmond kees@kees-ineke.nl
Referendum ’We houden een referendum. Welke moet het worden?’ Een berichtje van mijn vrouw in de gezinswhatsapp. Te zien zijn vijf staaltjes behang. Viermaal een effen kleur en eenmaal een printje van een stenen muur. De meeste stemmen gaan naar de laatste. Duidelijk. Dat andere referendum laat ik links liggen. Zo gauw de oproepkaart binnen was heb ik hem gevierendeeld en in de oudpapierdoos gegooid. Na alle berichten dat er miljoenen subsidie zijn uitgegeven aan campagnes van voor- en tegenstanders was ik er helemaal klaar mee. Wat een geldverspilling. Ik hoop dat mijn wegblijven er mede voor zorgt dat de opkomst ruim onder de dertig procent blijft. Want laten we wel wezen, we hebben toch niet voor niets een parlement gekozen? Die zijn voldoende in staat om te bepalen of het associatieverdrag geratificeerd moet worden of niet. Stel dat besluitvorming in de Tweede Kamer gaat afhangen van de waan van de dag. Dan zou Geert Wilders pas echt gelijk krijgen met zijn nepparlement. Volksvertegenwoordigers hebben een mandaat van hun kiezers. En als ze daar niet goed mee omgaan dan merken ze dat bij de volgende verkiezingen. Eigenlijk heeft mijn vrouw ook helemaal niks met een referendum. Dat blijkt als ze een uurtje later thuiskomt met vijf rollen behang. ’Maar dit hadden we toch niet gekozen?’, vraag ik verbaasd. ’Klopt’, antwoordt ze, ’dit is een print van een houten scheepsvloer, veel mooier. Vliesbehang. De muur insmeren, het behang er droog tegenaan plakken en klaar ben je. Ideaal!’ Ik sputter tegen: ’Nou, jij bent ook een mooie, geef je ons eerst de keus en dan trek je je er niets van aan!’ Maar het is duidelijk wie de baas is. Ach, het gaat om de slaapkamer van een van de jongens, wat kan mij het ook schelen. En, eerlijk is eerlijk, het pakt heel goed uit. Ze heeft er kijk op. Bij FloraHolland moeten de komende jaren ook ingrijpende beslissingen worden genomen. Multitransactieveilen, gestaffelde tarieven, verkoop van gebouwen wellicht, wat doen we met de klok, noem maar op. Spannend. Daar worden leden bij betrokken, maar uiteindelijk moet er beslist worden. Knopen doorgehakt. Als ik Lucas Vos was, dan ging ik in gesprek met tuindersvrouwen...
Schneider Youngplants, 06-53281711
35
Nieuws
’Door samenwerking kunnen telers aan belang winnen’
Consumenten zijn kuddedieren Olifanten vrijen met olifanten
Colofon Redactie E-mail: bloemisterij@hortipoint.nl www.vakbladvoordebloemisterij.nl Vakredactie POLITIEK EN ECONOMIE Quincy von Bannisseht (071) 565 96 37, qvb@hortipoint.nl Peter van Leth (071) 565 96 88, pvanleth@hortipoint.nl MARKT EN AFZET Arie-Frans Middelburg (071) 565 96 87, afmiddelburg@hortipoint.nl Cindy van der Zwet (071) 565 96 30, cvanderzwet@hortipoint.nl TEELT EN TECHNIEK Hans Neefjes (071) 565 96 38, hneefjes@hortipoint.nl
Joef Sleegers (071) 565 96 42, jsleegers@hortipoint.nl Eindredacteur Jenny Mostert (071) 565 96 33 Bureauredactie Carolyne de Vries Lentsch, Jolanda de Wekker Webredactie Erik Rotteveel Vormgeving Diseno Vormgeving Fotografie Gerdien de Nooy Freelancers Hermen de Graaf, Bernadette Hoefsloot, Harmen Kamminga, Ank van Lier, Astrid Zoumpoulis-Verbraeken
Uitgever Het Vakblad voor de Bloemisterij is een wekelijkse uitgave van de Stichting Vakinformatie Siergewassen Schipholweg 1, 2316 XB Leiden, Postbus 9324, 2300 PH Leiden E-mail: svs@hortipoint.nl, website: www.hortipoint.nl Directeur Emile Blomme
vuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie.
(071) 565 96 71
Lezers wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun
Secretariaat Linda Laman Alice Hoogenboom
professionele kennis en ervaring en de te gebruiken
(071) 565 96 78 (071) 565 9679
informatie te controleren. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar
ABONNEMENTENSERVICE Een abonnement kunt u aanvragen bij de abonnementenservice van Abonnementenland via www.aboland.nl. Ook voor adreswijzigingen en opzeggingen kunt u daar terecht. Abonnementenland is ook bereikbaar via Twitter. Stuur uw tweet naar: @Aboland_klanten. Ook via www.vakbladvoordebloemisterij.nl/abonneren kunt u een abonnement aanvragen. Op deze website vindt u ook de prijzen van de verschillende abonnementen. Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk 12 weken voor vervaldatum bij de abonnementenservice wordt opgezegd. Dit kan schriftelijk, telefonisch of via de site. Ook voor informatie over een lopend abonnement kunt u contact opnemen met de abonnementenservice. ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Accountmanager: Gert-Jan Bloemendal, (0342) 49 48 07, g.bloemendal@bdu.nl Media-adviseur: Martin ten Hoven, (0342)- 494291 Verkoopleider: Ron van de Hoef, (0342) 494 263, 06 51 80 63 25, r.v.d.hoef@bdu.nl
36
Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorg-
gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.
Druk: Tuijtel, Hardinxveld-Giessendam
klimaatneutraal natureOffice.com | NL-215-194179
gedrukt
Dit vakblad is gedrukt op FSC®-gecertificeerd papier en klimaatneutraal geproduceerd.
Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
Kasgenoten
A genda 2-3 apr Kom in de kas, landelijk evenement. Info: www.komindekas.nl 4, 6, 11, 13 apr Werkgeversbijeenkomst actuele zaken rondom arbeid en werkgeverschap, 19.3021.30 uur, Geldermalsen (4 apr), Goes (6 apr), Swifterband (11 apr), Klimmen (13 apr). Info: www.werkgeverslijn.nl. 5 apr Efficiënt werken met Poolse medewerkers, Honselersdijk. Info: www.kasgroeit.nl 5 apr Webinar: de VAR verdwijnt, wat nu? 15.0016.00 uur, online. Info: www.werkgeverslijn.nl 6 apr Marktplaats van de toekomst, VGB-Blooming Breeders congres, 15.00-17.30 uur, Leiden 12 apr Slimmer werken met Lean, Honselersdijk. Info: www.kasgroeit.nl 14 apr Informatiebijeenkomst Stapel op financieringen, Bleiswijk. Info: www.alfa.nl 15 apr Jaarevent Greenport Westland-Oostland, Bleiswijk. Info: greenportwo.nl 30 apr-4 mei Bloemendagen, Anna Paulowna. Info: www.bloemendagen.nl
LTO Glaskracht Nederland 5 apr Jaarvergadering Westland, De Lier 6 apr Jaarvergadering Midden Zuid-Holland, Bleiswijk, 19.30-22.00 uur 7 apr EnergiekEvent, Bleiswijk 13 apr Bijeenkomst voor besturen van gewascoöperaties, Bleiswijk, 15.00-17.00 uur 14 apr Proefbezoek CO2-onderzoek phalaenopsis, Honselersdijk, 14.30-16.30 uur 14 apr Kantinebijeenkomst Werknemers met een +, ook iets voor u? Naaldwijk, 15.30-18.30 uur. Info: www.ltoglaskrachtnederland.nl
Keukenhof t/m 16 mei Lisse, bloemenshows: t/m 5 apr Hyacinten, Freesia, t/m 28 apr Bloeiende heesters, t/m 16 mei Orchideeën, Anthurium, Potplanten, Amaryllis, Bol-op-Pot, Lelie, 7–12 apr Gerbera, 14–19 apr Rozen, 21–25 apr Narcissen- en Bijzondere bolgewassen, 25 apr–1 mei Tulpen, 27 apr-3 mei Alstroemeria, 29 apr–16 mei Vaste planten, 5–10 mei Chrysant- en Calla, 5–16 mei Lelie, 12–16 mei Anjer- en Zomerbloemen. Info: www.keukenhof.nl
FOTO: CINDY VAN DER ZWET
Binnenland
Leeftijd: 23 jaar Plaats: Heemskerk Teelt: muscari (ook bollenteelt), pioen, korenbloemen, eremurus, allium, aconitum, montbretia, colchicum, scilla, erythronium Oppervlakte: 10 ha
Bart Pletting Je teelt veel verschillende gewassen... „Ja, wij zoeken het in de bijzondere bolgewassen. We zijn geen grote teler, dus we moeten ons onderscheiden in kwaliteit en assortiment. En dat lukt aardig. Snijmuscari is een van onze grotere teelten. We zijn dit jaar ook uitgebreid en hebben een stuk nieuw gebouwd. We hebben de productie opgeschaald naar 1,4 miljoen stuks. Op deze teelt ligt bij ons de focus. En als je het goed doet, is daar rendement mee te halen.”
Hoe is het dit seizoen gelopen? „Wij zijn tevreden; de prijsvorming is dit seizoen best goed geweest. Je kunt spelen met de temperatuur om de productie te verlagen als de prijzen minder zijn, maar dat hebben we niet gedaan. Het is een arbeidsintensieve teelt, niets gaat machinaal. Het is ook een echt nicheproduct, je moet de bloemen heel gedoseerd aanvoeren voor de klok.”
Hoe lang zit jij al in het bedrijf? „Ik ben er vorig jaar bijgekomen. Ik ben van jongs af aan al te vinden op het bedrijf van mijn vader en oom. Ik heb hiervoor mbo en hbo gedaan en veel mooie stages in het binnen- en buitenland gelopen. En nu zit ik dus officieel in het bedrijf. Ik ben de zesde generatie; het bedrijf bestaat al meer dan honderd jaar.”
En wat is jouw inbreng? Wat is typisch ’Bart’? „Ik ben meer met de verkoop van bloemen bezig. Vroeger was het de bloemen naar de veiling brengen en daarmee was het klaar. Ik zie wel in dat je steeds meer zichtbaar moet zijn in de markt. Er komt meer bij kijken dan de teelt alleen. Doordat ik wat meer contact met klanten heb, is er nu bijvoorbeeld een connect-order tot stand gekomen. Daar zal het in de toekomst meer naar toe gaan.”
Buitenland
Is er nog vrije tijd?
12-14 apr Flower Expo Ukraine 2016, Kiev. Info: www.flowerexpo-ukraine.com 22 apr-1 mei Floraliën, bloemen- en planten expositie, Gent, België. Info: www.floralien.be
„Ik doe aan rock-’n-roll-dansen en zondag ben ik op het voetbalveld te vinden. Ook ga ik er in het weekend graag op uit met vrienden. Daarnaast doe ik nog bestuurswerk voor de stichting Ezelsvrienden. Deze stichting organiseert verschillende festiviteiten in Heemskerk voor het goede doel. Ook ben ik bestuurlijk actief bij ’uitHeemskerk.nl’.”
En dat is?
Onderstaande symbolen hebben de volgende betekenis en verwijzen naar de website vakbladvoordebloemisterij.nl
Foto’s
Filmpjes
Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2016)
„Verschillende kwekerijen zijn aangesloten bij ’uitHeemskerk.nl’. Samen willen wij dit gebied nog beter op de kaart zetten. Je hebt hier allemaal kleinschalige bedrijven en alleen kom je niet zover. Maar samen kan je wat beter naar buiten toe treden. Zo hebben we nu een uitheemskerk.nl-vrachtwagen rondrijden en we hebben samen meegedaan met de vaktentoonstelling in Zwaagdijk. Dit heeft publiciteit opgeleverd. Dit zijn leuke dingen en er zijn nog meer plannen. We moeten als gebied niet uit het zicht raken.”
37
MACHINAAL OPPOTBEDRIJF
OPPOTTEN, POTTENPERSEN EN VERHUUR SINDS 1990 (26 JAAR) WWW.JOSVANDERHOEVEN.NL INFO@JOSVANDERHOEVEN.NL 06-54734323
Tevens alle stoomwerkzaamheden Roelofarendsveen 071-3313356 • 06-22196960 info@klinkstoom.nl • www.klinkstoom.nl
Kuma II B.V.
Bloempotten Opzetstukken Inpakstokken Aanverwante artikelen
Gereedschap en matrijzenmakerij Spuitgieten Recycling van kunststof
Groot assortiment uitgangsmateriaal
Compleet in teeltvloeren Telefoon: 0182 - 351144 • Bergambacht info@houdijkdenboer.nl • www.houdijkdenboer.nl
Krijten en reinigen Wij helpen u graag! tel: 06-18277073 www.sproeibedrijf-os.nl
• Euphorbia milii • Cupressus Wilma • Ficusvariëteiten • Sundaville • Kuipplanten en kruiden • Lavandula • Senetti
mvanveenbv.com | 0297 32 65 16