VBB_14-2016

Bloemister캐 Vakblad voor de

14 71e jaargang 8 april 2016

Veel animo voor Kom in de Kas 8

10 Arbo-zaken

17 Eerste tests

30 Enkelbloemige

32 Tulip Trade

b캐houden hele klus voor werkgevers

met zeetransport Keniaanse rozen

blauwe Vera wint Goemanstrofee

Event: drie dagen promotie voor tulp

Bloemisterij Vakblad voor de

10 Arbo-actualiteiten bijna niet meer bij te houden

Opinie 4 Interview: ’Tuinders hebben ook last van het V&D-syndroom’ 4 Commentaar: Vechten tegen de bierkaai 5 Stelling: Glastuinbouwgebieden zijn exclusief voor kwekers

Nieuws 6

Een selectie uit het meest recente nieuws

Bedrijf en afzet 8 Imago: Lentezon trekt extra bezoekers 10 Ondernemen: Arbo-actualiteiten bijna niet meer bij te houden

17 Zeetransport Keniaanse roos gaat langzaam vooruit

12 Column: Feico Smit, Oeganda 13 Vragen: Moet ik rekening houden met waarde erfstukken bij verkoop?

14 Energie: Nieuwe projecten voor Kas als Energiebron 14 Energie: Alton wil in 2030 energieneutraal zijn 16 Energiemarkt: ’Ledlampen met meerlagen-opkweek eigenlijk te duur’ 17 Afzet: Zeetransport Keniaanse roos gaat langzaam vooruit 18 Veilingcijfers: Tegenvallende omzet door kou in maart

Markt 22 Gevarieerd aanbod fritillaria in gefragmenteerde markt 22 Markt voor scilla is en blijft beperkt 23 Exclusieve bolbloemetjes mooie aanvulling op assortiment 24 Ornithogalum: meer belangstelling voor wit

30 Enkelbloemige blauwe Vera wint Goemanstrofee

25 Meer tuinazalea vroeg dit jaar, prijs nauwelijks beter

Teelt 26 In beeld: Seringen zien nu het nog kan 28 Gewasbescherming: Kasgeluiden 30 Freesia: Enkelbloemige blauwe Vera wint Goemanstrofee 32 Tulp: Promotie voor tulpenbollen 34 Teelttips: sedum, roos, chrysant, phalaenopsis, anthurium 35 Column: Kees van Egmond

Nieuws 36 ’Beestjesmarkt’ in beweging

32 Promotie voor tulpenbollen

Service 37 Kasgenoot: Joan Stam Agenda Voorplaat: Foto: Rolf van Koppen

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

3

Opinie Anneke Postma, opleidingsmanager Kasgroeit:

’Tuinders hebben ook last van het V&D-syndroom’

FOTO: PETER VAN LETH

Anneke Postma, opleidingsmanager Kasgroeit, ziet veel overeenkomsten met het (personeels)beleid van warenhuisketen V&D en veel glastuinbouwondernemers. En we weten allemaal waartoe dat beleid heeft geleid. Het is volgens Postma nog niet te laat het tij te keren, maar dan moeten ondernemers vooral zelf initiatief nemen.

Peter van Leth pvanleth@hortipoint.nl

Tuinders hebben last van het V&Dsyndroom. Wat verstaat u daaronder?

U zegt bij veel telers. Welke niet?

Dus niet door lonen te matigen?

Hoe komen ze van het syndroom af?

Arbeid is te goedkoop?

Dus slecht personeelsbeleid leidt tot faillissement?

Commentaar Peter van Leth vakredacteur pvanleth@hortipoint.nl

Vechten tegen de bierkaai

A

fgelopen weekend was de 39e editie van Kom in de Kas, het jaarlijkse promotie-evenement van de glastuinbouw. Rond de tweehonderd ondernemers hadden hun kasdeuren opengezet in 23 regio’s. Zij vertelden, en een veelvoud van vrijwilligers om hen heen, enthousiast over de sector. Een sector die volop inzet op duurzaam telen vanuit een goed werkgeverschap. Dat het werk over het algemeen niet zwaar en vies is en tegen een goede beloning.

Inzet van veel Polen wordt verklaard doordat veel Nederlanders het werk door een verkeerd imago niet willen doen en dat ze de glastuinders in staat stellen flexibel te kunnen werken.

Mooi gezegd en fijn dat evenementen als Kom in de Kas het imago van de glastuinbouw oppoetsen. Bij hoeveel mensen blijft echter de nieuwskop ’Uitbuiting in de Westlandse kassen: Khaled leefde 7 jaar op melk en koekjes’ hangen? Een bericht dat een dag voor Kom in de Kas in de media stond. Als er al vragen over kwamen, zullen tuinders gereageerd hebben dat dit een incident is. Maar wat het ook is; het zijn juist deze berichten die de sector met enige regelmaat blijven achtervolgen.

Een reactie vanuit de sector is vooralsnog uitgebleven. Verstandig? Ik twijfel. Een positieve, actuele link met Kom in de Kas is natuurlijk snel te leggen. Maar Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

Wilt u uw mening geven? Mail naar bloemisterij@hortipoint.nl.

Reacties moeten maandag voor 9:00 uur binnen zijn.

De redactie kan brieven inkorten of weigeren.

Stelling

Glastuinbouwgebieden zijn exclusief voor kwekers Glastuinbouwgebieden zijn bedoeld voor de primaire productie, dus voor kwekers. Wie ook agrogerelateerde bedrijven – zoals loonbedrijven, uitzendbureaus, toeleveranciers of adviesbureaus – toelaat in zulke gebieden, begeeft zich op een hellend vlak. Want voor je het weet, hebben glastuinbouwbedrijven geen ruimte meer om uit te breiden of is nieuwvestiging van kwekerijen op bepaalde plekken niet meer mogelijk. Agrogerelateerde bedrijven moeten daarom buiten glastuinbouwgebieden blijven.

Bart Oostveen, kuipplantenvermeerderaar in De Kwakel

Wat vindt u van flexarbeid?

Hoe zijn nieuwe medewerkers te interesseren voor de glastuinbouw?

„Dit moet je per gebied bekijken. Er zijn gebieden die je moet koesteren voor alleen tuinbouw en gebieden waar je onder voorwaarde iets meer kan toelaten. In Greenport Aalsmeer hebben vijf gebieden een kleur gekregen en binnen deze kleuren zijn gebieden waar wel iets meer mogelijk is met andere bestemmingen maar ook kleuren voor strikt alleen glastuinbouw. Dit moet de

komende jaren vorm krijgen en ik hoop dat alle overheden zich hier aan houden. Daarnaast moet je kijken naar de toegevoegde waarde van de agrogerelateerde bedrijven, waarom zou je een bedrijf toelaten die zich ook elders kan vestigen? In Greenport Aalsmeer willen we graag zoveel mogelijk gebieden aansluiten op duurzame oplossingen als CO2 en warmtenetten en dat kan alleen als tuinbouw daar een toekomst heeft om te blijven innoveren.”

Goos Hofland, lidcactusteler in Naaldwijk „Misschien een beetje achterhaald door de tijd, waarschijnlijk zit een groot aantal 50-plussers wel te wachten op een klant die hun vaak verouderde bedrijven wil kopen. Dat brengt ernstig weinig meer op sinds de waardedaling van 2009 en als je dan ook wat breder kan verkopen dan alleen aan een agrarische collega, levert dat

vast meer op. Als een gemeente ruimte nodig heeft voor woningbouw, hebben zeker de plaatselijke agrariërs daar echt geen hekel aan, trouwens plaatselijk wordt het bestemmingsplan hier ook erg makkelijk gewijzigd. Als FloraHolland geen klanten meer vindt voor hun duur gekochte grond, wordt daar ook een Horticampus opgezet inclusief school, net zo makkelijk.”

Sonia van der Eijk, bromeliakweker in Woubrugge dan wel meteen en niet over een of twee maanden. Zulke positieve berichtgeving zorgt overigens niet voor dezelfde media-aandacht als negatieve, sensationele persberichten. Dat hebben vorige vergelijkbare incidenten wel duidelijk gemaakt.

Dan maar niet vechten tegen de bierkaai, is ook geen optie. Mijn suggestie. Volgend jaar bestaat Kom in de Kas 40 jaar en zet dan groot de tegenaanval in. Niet met een suffig thema als ’Tuinbouw, is boeiend’, maar bijvoorbeeld ’De ware praktijk in de tuinbouw, onwaarheden weerlegd’. Als dat meer geld kost, dan moet dat maar. Laat het (crowd)funden maar beginnen. Ik doe mee.

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

„Met deze stelling ben ik het niet eens. Er kunnen in een bepaald gebied redenen zijn om zoiets wel of niet te doen. Deze bewering is veel te algemeen. Het verbieden van agrogerelateerde bedrijven in glastuinbouwgebieden werkt erg beperkend.

Hetzelfde probleem doet zich voor bij

het verbieden van nevenactiviteiten bij bestaande tuinbouwbedrijven, waarvan de bestemming glastuinbouw is. Ik heb niet het idee dat ’de glastuinbouw’ hier wat mee opschiet en het remt de ontwikkeling die het gevolg is van behoeftes uit de veranderende samenleving. De voordelen, zoals in de stelling geschetst, zie ik ook wel, maar de nadelen zijn veel groter en houden alles bij het oude.”

5

Nieuws Lees meer op de website Op deze pagina’s vindt u een selectie uit het nieuws.

Een uitgebreide versie van deze berichten maar ook ander nieuws vindt u op www.vakbladvoordebloemisterij.nl.

n Oosterom: ’Er is geen klok meer over tien jaar’ „Over tien jaar draaien er geen veilingklokken meer bij FloraHolland.” Dat stelde voorzitter Oosterom van FloraHolland op 31 maart tijdens de freesiavakavond op Keukenhof, waar hij uitleg gaf over onder meer Het Nieuwe Veilen. In antwoord op vragen van de aanwezige freesiatelers zei Oosterom niet te weten welk daghandelsysteem de veilingklok zal gaan vervangen. FloraHolland kijkt volgens hem naar andere sectoren waar veel verschillende fysieke en virtuele daghandelssystemen gehanteerd worden.

n ’Plantenkwekers betrokken bij Panama Papers’ Bij de zogeheten Panama Papers zijn honderden Nederlandse mkb-bedrijven betrokken, waaronder een aantal plantenkwekers. Dat heeft het Financieele Dagblad op 5 april onthuld. De mkb-bedrijven hebben volgens de krant via tussenpersoon Mossack Fonseca – een financieel-juridisch dienstverlener in Panama-Stad – zogeheten offshorebedrijven opgezet in belastingparadijzen. De opgezette constructies zijn alleen illegaal als de betrokkenen hun bezittingen niet hebben gemeld in hun belastingaangifte. Het is onduidelijk of de klanten van Mossack Fonseca dat hebben gedaan.

n Plantion maakt sterke start Plantion is het jaar goed begonnen. De omzet over het eerste kwartaal van 2016 lag 5% hoger dan in dezelfde periode vorig jaar. Vooral het bemiddelingsbureau deed het goed, zowel met snijbloemen als met planten. Plantion gaat ook dit jaar de tuinplanten extra vroeg veilen.

Vanaf 11 april start het veilen gedurende ten minste zes weken dagelijks een half uur eerder (5.30 uur). Het tuin- en perkgoed komt als eerste voor de klok, afhankelijk van het aanbod op twee of drie klokken. Om 6.00 uur start op klok 1 het veilen van snijbloemen.

n België toch coulant bij handhaving kilometerheffing De Belgische overheid heeft aangegeven toch coulant te willen zijn bij de handhaving van de kilometerheffing voor vrachtwagens die het land op 1 april heeft ingevoerd. De coulance betreft transportbedrijven die de verplichte tolkastjes tijdig hebben besteld, maar te laat hebben gekregen of defecte kastjes hebben

6

Perkgoed puur en alleen voor de eindklant Vanaf 16 april gaat plantenkwekerij De Westerbouwing uit Rossum tot eind mei weer zes dagen per week open om perkgoed aan particulieren te verkopen. Het meeste oppotwerk van zaai- en stekperkgoed is achter de rug, maar loopt nog wel enkele weken mondjesmaat door. De hoofdactiviteit van eigenaren Geert en Nel de Weert is het vermeerderen van frambozen- en aardbeiplanten. Doordat de kas daardoor van het voorjaar leegstaat, ruimen ze 0,8 ha in voor het perkgoed.

Maar liefst 400 soorten bloemen, 70 kruiden en 50 groenten hebben ze in de aanbieding, die ze elk jaar goed aan de man weten te brengen. „Uit heel Nederland komen klanten op ons unieke assortiment af”, beweert Geert.

gekregen. In Wallonië voeren Waalse vrachtautochauffeurs overigens sinds maandag actie door wegen te blokkeren. Nederlandse chauffeurs staan daardoor al dagen vast.

n Gerbera en kalanchoë sterk vertegenwoordigd op Floraliën Tijdens de Floraliën in Gent sieren vijftienduizend gerbera’s en duizend kalanchoë’s de Citadelpoort. De bloemengroet is een initiatief van de Nederlandse Ambassade in België om de goede relaties met België te onderstrepen.

Dit jaar vindt de bloemen- en plantententoonstelling, die van 22 april tot en met 1 mei wordt gehouden, voor het eerst buiten plaats.

n NL van Geest pakt drie prijzen op amaryllisshow NL van Geest uit ’s-Gravenzande heeft op 30 maart met zijn amaryllissen drie van de vijf prijzen gewonnen tijdens de show voor dit bolgewas op Keukenhof. Het bedrijf – dat is gespecialiseerd in de veredeling, teelt en afzet van amaryllisbollen – won met twee noviteiten een prijs. In de categorie Grootbloemige Snijbloemen werd de helder oranje 03-102-1 verkozen tot winnaar. De vakprijs amaryllis 2016 was voor 05-036-01 met gele bloemen. Het bedrijf won tevens de standprijs 2016 vanwege

de grote diversiteit aan amaryllis van goede kwaliteit en rijpheid.

n Deskundigen bezorgd over nieuwe Europese ’fytoregels’ Aan de nieuwe Europese fytosanitaire wetgeving voor de im- en export van plantaardig materiaal die momenteel in Brussel wordt besproken, kleven voor Nederland nogal wat risico’s. Dat stellen deskundigen van het ministerie van EZ, de NVWA en importeurs.

Ze wijzen in dat kader onder meer op het plan voor invoering van een hoog-risicolijst, waarbij de zorg bestaat dat planten eenvoudig op deze zwarte lijst kunnen terechtkomen, maar er weer moeilijk vanaf zijn te krijgen.

n Bloemenbureau opent ’plantuitleen’ Bloemenbureau Holland heeft op 5 april The Plant Agency in Amsterdam geopend. In deze pop-up store kunnen stylisten, redacteuren, fotografen en bloggers gratis planten lenen voor bijvoorbeeld het maken van een fotoshoot over interieurs. Bloemenbureau Holland hoopt planten hiermee onder de aandacht van een groot publiek te kunnen brengen. De winkel is gevestigd in De Pijp en sluit zijn deuren op 30 april.

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

FOTO: VIDIPHOTO

Gelezen op Twitter richard ter laak (@richardterlaak) en chrysanten stoffen kunnen opleveren voor het maken van cosmetica. Tuinbouwondernemers en veredelingsbedrijven die belangstelling hebben om aan de studie met geranium en chrysant deel te nemen, kunnen zich melden via www.biobasewestland.nl.

 Tuincentra verkopen minder bloemen en planten Vorig jaar heeft de consument minder bloemen en planten gekocht bij tuincentra. Dat heeft Tuinbranche Nederland vorige week bekend gemaakt. De totale tuinbrancheomzet steeg overigens met 2%. Consumenten gaven vorig jaar aan eenjarige en meerjarige planten respectievelijk € 133 miljoen (+1%) en € 244 miljoen (-1%) uit. Bestedingen aan bloemen en planten binnenshuis daalden naar bijna € 549 miljoen (-4%).

@Nico van Ruiten (@NicovanRuiten)

Kees van Egmond (@KeesvE)

Kwekerij Loek Jansen (@Kwek_Jansen)

 Minder ’siloklappers’, meer silokeuringen

 Tweede Editie Tulpen Festival Amsterdam van start De tweede editie van het Tulp Festival Amsterdam is op 1 april van start gegaan. Verspreid over zestig locaties in de stad bloeien een half miljoen tulpen, die in bakken en potten zijn geplant. Initiatiefnemer van het festival is een onafhankelijke, niet-commerciële stichting die zo veel mogelijk tulpen in Amsterdam wil laten bloeien en de bloem beschouwt als cultureel erfgoed.

 Rozenfarm Karuturi alsnog onder de hamer De rozenkwekerij van Karuturi in het Keniaanse Naivasha wordt vanwege hoge schulden alsnog geveild. Eigenaren van de Indiase multinational zijn er niet in geslaagd liquidatie door crediteuren tegen te gaan in de rechtszaal, zo meldt het Keniaanse dagblad Daily Nation.

De farm bestaat uit 126 ha rozenkas en 8 ha buitenteelt.

 Kwekers gezocht voor teelt van ’cosmetica-planten’ Onderzoekers van WUR Food & Biobased Research zijn op zoek naar tuinders en veredelaars die willen meewerken aan een studie waarin wordt gekeken in hoeverre geraniums Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

Het aantal ’siloklappers’ is in 2015 drastisch gedaald door een toename van het aantal keuringen. Dat stelt Interpolis, de grootste verzekeraar in de glastuinbouw. In totaal zijn er vorig jaar drie watersilo’s opengebarsten, terwijl tien jaar geleden nog maandelijks een silo klapte.

Van de drie geklapte silo’s waren er twee niet gekeurd. Eén goedgekeurde silo is vorig jaar geklapt door het gebruik van desinfectiemiddelen als chloor en zuur. Bij een kleine lekkage ontstaat er dan snel roest op de zinklaag. Om dit risico beter te beheersen is het keuringsprotocol aangepast.

 Bestrijdingsmiddelen verboden op verhardingen

Kees de Louw (@Keesdelouw)

Discussie op LinkedIn Tuinbouw moet actiever reageren op incidenten

Sinds 31 maart mogen professionele gebruikers geen gewasbeschermingsmiddelen meer op verhardingen toepassen. Dat staat in het wijzigingsbesluit gewasbeschermingsmiddelen en biociden dat op 30 maart is gepubliceerd in de Staatscourant. Per 1 november 2017 wordt het verbod uitgebreid naar niet-verhardingen.

 Trotse Tuinders Magazine gratis bij Kom in de Kas Afgelopen weekend was het Trotse Tuinders magazine, voor het tweede achtereenvolgende jaar, gratis verkrijgbaar voor bezoekers van Kom in de Kas. Het magazine is in een oplage van 23.000 exemplaren verspreid.

Meer over Kom in de Kas op pagina 8 en 9.

7

Kom in de Kas blijft enorme publiekstrekker

Lentezon trekt extra bezoekers Afgelopen weekend op zowel 2 als 3 april had de zon het moeilijk om door de wolken heen te breken. Als de zon daar dan toch in slaagde, was het ook direct zeer aangenaam voorjaarsweer. Terrasjesweer zegt men dan. Voor veel mensen ook een lagere drempel om een bezoek aan Kom in de Kas te brengen.

Peter van Leth pvanleth@hortipoint.nl

H Op 2 april liepen tegen de dertig lopers hun rondjes tussen de lelies van Kwekerij Bredefleur in Luttelgeest. Het startschot van de leliesrun was tevens de officiĂŤle opening van Kom in de Kas regio Noordoostpolder. Vorig jaar is de regionale organisatie gestart met de sponsorloop om geld in te zamelen voor de stichting Love Live die ouders en kinderen ondersteunt in hun gevecht tegen leukemie. Toen was het bij Bernard Plantenkwekerij en heette het de rozenrun. Koen Fokkens kwam niet voor de leliesrun, maar leverde samen met zijn vader en zusje zijn potlelie in die hij de afgelopen 2,5 maand thuis heeft gekweekt. Met drie bolletjes van Bredefleur en aarde uit zijn tuin deed hij mee aan de wedstrijd voor basisscholieren. Peter Evers van de leliekwekerij gaf op de Facebookpagina van de organisatie wekelijks tips. Eigenaren Philip de Groen en Jan van Ruiten van kwekerij de Smulkers waren bang dat hun kersenbomen onder glas door het warme voorjaar niet optimaal in bloei zouden staan tijdens Kom in de Kas. Door koude dagen in maart was hun vrees ongegrond.

8

FOTO’S: PETER VAN LETH

Noordoostpolder: rozenrun wordt leliesrun

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

Hillegom: schelpen gecombineerd met vetplanten Midden in de Bollenstreek, Hillegom, deed John Warmerdam voor het eerst mee aan Kom in de Kas. Als potplantenkweker wel enigszins een vreemde eend in de regio. Met een teeltruimte van 2.800 m2 wist Warmerdam begin jaren tachtig al dat hij als kleinschalige teler het alleen kon bolwerken met veel toegevoegde waarde. En omdat een exporteur op Engeland hem polste over schelpendecoraties met planten is hij zich hierop gaan storten.

Vooralsnog met redelijk succes. In combinatie met workshops en rondleidingen houdt hij er nog steeds een aardige boterham aan over. Hij kweekt vijftig verschillende soorten kalanchoë, crassula en echeveria; op zich makkelijk te kweken vetplanten. Hier knipt hij de koppen uit die dan verdwijnen in de schelpendecoraties. „De plant is een essentieel onderdeel van de decoratie. Zonder plant levert het veel minder op. Onvoldoende om van rond te komen”, vertelt Warmerdam. Tijdens beide dagen konden bezoekers een eigen schelpendecoratie maken.

Groningen: veelzijdigheid van orchideeën Als bezoekers aan Kom in de Kas in Groningen de kilometers ervoor over hadden, dan konden ze twee totaal verschillende orchideeënkwekerijen bezoeken. Bij Reinhart Orchideeën in Haren was een breed en zeldzaam assortiment te bewonderen op een kleinschalige kwekerij van 0,3 ha (foto boven), terwijl bij Aardse Orchideeën in Zuidbroek men de ogen uitkeek hoe het eraan toegaat bij een grootschalige, moderne phaleanopsiskwekerij van 10 ha (foto linksonder) . Het contrast kan niet groter zijn, maar geeft de diversiteit aan ondernemers en ondernemerschap in de glastuinbouw goed weer. En over diversiteit gesproken.

Op de route was ook kwekerij de Klimroos opgenomen. Geen professionele kwekerij, maar een kwekerij voor dagbesteding aan mensen met een verstandelijke beperking en psychische problemen. Er is zowel een koude kas met vollegrondsteelten als een verwarmde kas met teelten op roltafels. Hoofdzakelijk voor de teelt van bloemen die in boeketten worden verwerkt en verkocht.

In de verwarmde kas stond nu divers eenjarig perkgoed. Buiten is er een pluktuin met bessen, aardbeien en diverse seizoensbloemen.

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

9

Jaarlijkse bijeenkomsten Werkgeverslijn land- en tuinbouw

Arbo-actualiteiten bijna niet meer bij te houden Voor P&O-functionarissen op glastuinbouwbedrijven zijn de arbo-actualiteiten haast niet bij te houden, laat staan voor werkgevers op de kleinschaligere bedrijven. Ze worden dan ook graag bijgepraat en op de hoogte gehouden, bleek tijdens de jaarlijkse bijeenkomsten van Werkgeverslijn land- en tuinbouw, onder meer in Roelofarendsveen en Honselersdijk.

Peter van Leth pvanleth@hortipoint.nl

B Vernieuwing arbeidstijdenregeling

Unieke caoloze periode

Agrarische zzp-modelovereenkomst in de maak Vanaf 1 mei 2016 wordt de Verklaring Arbeidsrelatie (VAR) voor zzp’ers afgeschaft. Daarvoor in de plaats treedt de wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) in werking. In plaats van de VAR zal er worden gewerkt met modelovereenkomsten, waardoor opdrachtgevers en opdrachtnemers vooraf hun arbeidsrelatie kunnen laten beoordelen door de Belastingdienst. In deze overeenkomst staat omschreven op welke manier en onder welke omstandigheden opdrachten worden uitgevoerd.

De Belastingdienst zal deze overeenkomsten beoordelen voor wat betreft de vraag of er loonheffing en premies sociale verzekeringen moeten worden ingehouden. De opdrachtgever en de opdrachtnemer hebben dan hierover vooraf zekerheid.

10

De Belastingdienst hanteert voor mkb-bedrijven twee modelovereenkomsten waarmee zzp’ers aan de slag kunnen. Een overeenkomst waarbij opdrachtgever en zzp’er geen gezagsverhouding overeenkomen. En een overeenkomst ’vrije vervanging’, waarbij de opdrachtgever de zzp’er toestaat de overeengekomen klus ook door iemand anders dan de zzp’er uit te laten voeren.

LTO Nederland steekt met de Belastingdienst vooralsnog alleen in op een agrarische modelovereenkomst ’geen werkgeversgezag’.

Sommige aanwezigen denken dat beide modelovereenkomsten geen goed antwoord zijn op de ’zzp-situatie’ in glastuinbouw. Zij vrezen dat zzp’ers minder goed aan de slag kunnen in de sector. Over de ’vervanger’ willen ze

bijvoorbeeld wel iets te zeggen hebben en uitleg kunnen geven. Een oplossing die wordt aangedragen is ’vrije vervanging’ overeenkomen, maar afspreken dat daar geen gebruik van wordt gemaakt.

Ook bij geen gezagsverhouding zal enig overleg nodig blijven, zoals ook vaak het geval was bij een VAR-verklaring. Maartje de Jager van de Werkgeverslijn land- en tuinbouw zal de opmerkingen doorsluizen, maar benadrukt dat met deze behoeften ondernemers zich moeten afvragen of er toch geen sprake is van een dienstverband. En zodoende deze klussen niet uitgevoerd kunnen worden door een zzp’er. Bovendien moet de overeenkomst in de praktijk exact zo uitgevoerd worden als deze is vastgelegd. Daarop zal worden gecontroleerd en gehandhaafd door de Belastingdienst.

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

FOTO'S: PETER VAN LETH

Thema van de bijeenkomsten van de Werkgeverslijn land- tuinbouw was: Is uw personeelsbeleid klaar voor de toekomst? Geen eenvoudige opgave met de vele actuele zaken rondom arbeid en werkgeverschap.

Weer om de tafel

Ruimer WWZ-alternatief

Loondoorbetaling bij ziekte

Minister Asscher (SZW) heeft zijn goedkeuring gegeven aan de manier waarop werkgevers en werknemers in de agrarische sector invulling willen geven aan de ketenbepaling van de Wet Werk en Zekerheid (WWZ) bij seizoensarbeid. De details worden pas bekend als de uitzonderingsregeling in de Staatscourant is gepubliceerd. Uiterlijk half april is de verwachting.

Op de bijeenkomst in Honselersdijk gaf Arend Hekman, beleidsspecialist arbeid LTO Glaskracht Nederland, al wel een tipje van de sluier. Dat het WWZ-alternatief wellicht iets ruimer wordt dan alleen voor oogst- en productiewerk. Dat de uitzonderingsregeling gaat samenhangen met ’teelt- of seizoensafhankelijke’ werkzaamheden.

Vaststaat dat deze werkzaamheden korter mogen worden onderbroken dan de 6 maanden die wettelijk verplicht is volgens WWZ. Korter dan 6 maanden is ook een ruim begrip. Het kan een maand zijn of acht weken afhankelijk van de aard van de werkzaamheden, verduidelijkt CNV-er Jaap Bosma. Hij weet ook te vertellen dat de soepelere ketenbepaling niet met terugwerkende kracht gaat gelden. Hij benadrukt tevens dat de WWZ-uitzondering pas een feit is als die verankerd is in onder meer de nieuwe caos Glastuinbouw en Open Teelten. Deze uitspraken bevestigt Hekman.

Minister Asscher van Sociale Zaken wil de loondoorbetalingsplicht bij ziekte terug brengen van twee naar een jaar. Voor het tweede jaar zouden ondernemers dan een collectieve verzekering moeten afsluiten. De Sociaal Economische Raad (SER) werkt een advies uit, dat hoogstwaarschijnlijk voor de zomer gereed is.

Elke versoepeling van de loondoorbetalingsplicht is welkom, maar Theo van der Helm, commercieel manager bij SAZAS, waarschuwt voor de administratieve rompslomp en de gevolgen voor het ziekteverzuim. „Een collectieve verzekering voor het tweede jaar is misschien goedkoper, maar staat of valt bij de uitvoering en begeleiding”, aldus Van der Helm. Hij adviseert de uitvoering en begeleiding onafgebroken bij SAZAS te laten liggen en niet uit te wijken naar bijvoorbeeld het UWV. De loonbetalingsverplichting in het eerste jaar ligt immers bij SAZAS en ’de verzuimspecialist’ pikt de draad weer op na het tweede ziektejaar wanneer de zieke werknemer in de WIA terechtkomt. Als hij niet voor eigen parochie zou prediken dan zou hij hetzelfde advies geven, beweert Van der Helm. „Begeleiden en coachen zijn nu niet de sterkste kanten van het UWV. En als dat niet goed gebeurt, zullen de gunstige verzuimcijfers in de land- en tuinbouw snel oplopen.”

Vakblad voor de Bloemisteri14 (2016)

11

Column Feico Smit f.smit@royalvanzanten.com

Oeganda

Vreemd beroep

LTO Nederland roept ondernemers op om knelpunten in hun bedrijfsvoering als gevolg van de flexwet te melden. Die zijn dan door te geven aan de Stichting van de Arbeid, die het kabinet daarover voor de zomer gaat adviseren.

Overige onderwerpen

Veranderingen mogelijk

Nou kom je in Afrika wel vaker dingen en zaken tegen die voor je gevoel vreemd zijn en zo heb je hier verschillende vreemde beroepen.

De hele dag uit je neus eten op het ministerie achter een balie bijvoorbeeld. Dan denkt u: nou, die hebben we ook in Nederland. Wat jullie niet hebben is dat zo’n dame of heer ook soms letterlijk ligt te snurken achter de balie.

Gewoon in de baas zijn tijd achter de balie liggen slapen. Heerlijk toch als je zo’n baas hebt die dat goed vindt???!!!

Een ander vreemd beroep is dat van plastisch chirurg. In Europa is het meer op de voorgevel gericht. Je doet zoiets tenslotte voor de buitenwereld, want als je het voor jezelf zou doen was een hersenimplantaat waarschijnlijk beter geweest. Enfin, hier heb je doktoren die zich richten op het vergroten van bijna alles waar men in Europa van gruwelt. Het vergroten van je heupen en bips.

Nou zijn deze twee onderdelen van het lichaam hier al niet echt klein, maar het kan dus nog groter. Als je hier langs de weg rijdt zie je ook ’paspoppen’ in de kledingwinkels met een breedmaker op de heupen. Dan kun je dus zien hoe jurkje maat 64 je staat met een kont als een nijlpaard.

Een ander veelbesproken beroep is dat van ’de brenger van het geloof op straat’. Dit behoeft wat uitleg, omdat dit een beroep is dat wij niet kennen. Amerikaanse kerken betalen mensen in Kampala die het geloof op iedere hoek van de straat verkondigen met de Bijbel in de hand.

Dit gebeurt niet op een subtiele manier. De man (het zijn alleen maar mannen) schreeuwt letterlijk de longen uit het lijf om je te overtuigen het goede pad te volgen. Hij loopt als het stoplicht op rood staat tussen de auto’s door en predikt er met een zeer hoog volume lustig op los.

Als buitenstaander denk je dat de wereld vergaat, maar als je dan een praatje met de beste man maakt dan blijkt dat hij ook maar gewoon een mens is die geld moet verdienen om aan de kost te komen. Dat hij in een sloppenwijk woont en zijn kinderen naar school wil sturen.

Dan liggen hemel en hel wel eens heel dicht bij elkaar voor deze man. Want waar hij vandaan komt, is het niet altijd makkelijk. Ben ik blij dat ik ’gewoon’ in de tuin werk.

Feico Smit, directeur Royal van Zanten Oeganda

12

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

Vragen Heeft u een vraag? Mail deze naar Peter van Leth, pvanleth@hortipoint.nl

Moet ik rekening houden met waarde erfstukken bij verkoop?

Bij de aangifte erfbelasting van mijn tante heb ik veel inboedel opgenomen met geen waarde. De Belastingdienst heeft de aanslag erfbelasting opgelegd en de aangifte gevolgd. Nu een jaar later heb ik een schilderij uit de erfenis op Marktplaats te koop aangeboden en daar biedt nu iemand â‚Ź 10.000 op. Als ik dat bod accepteer, kan dat dan nog gevolgen hebben voor de opgelegde aanslag erfbelasting?

I

Chinese pot

ILLUSTRATIE: PETER MOORMAN

Zomaar hoger uitvallen Eerste taxatiewaarde

Teus Stigter, Flynth adviseurs en accountants, Teus.Stigter@flynth.nl, 088-2368027

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

13

Nieuws

Nieuwe projecten voor Kas als Energiebron Nieuw type schermconfiguratie

FOTO: JOEF SLEEGERS

Ledbelichting in roos

Via het innovatieprogramma Kas als Energiebron steken overheid en bedrijfsleven in totaal ruim een half miljoen euro in onderzoek naar ledbelichting in roos.

Alton wil in 2030 energieneutraal zijn

StrategieĂŤn en keuzes

14

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

Dimbare gelijkstroombelichting

WKK en Bio-energie

Haalbaarheid ultra-dun glas

Schermprestaties Betere CO2 benutting door gewas Daglichtbenutting alstroemeria

FOTO: ONTWIKKELINGSBEDRIJF NHN

Geen groeiparel

V.l.n.r. Teler Marcel Numan, gedeputeerde Jaap Bond, Gido Oude Kotte, wethouder Monique Stam (gemeente Heerhugowaard) en gedeputeerde Jack van der Hoek met de toekomstvisie.

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

15

Energiemarkt Het Vakblad brengt elke maand de ontwikkeling van de energieprijzen in de rubriek ’Energiemarkt’. Een deskundige analyseert de belangrijkste ontwikkelingen en een teler vertelt hoe hij met de markt omgaat.

Olieprijs 70

Ervaring

Want ledlampen gaan weliswaar lang mee, maar met 17 branduren per dag lopen ze na een jaar of vijf toch terug in lichtsterkte. In deze meerlagenopstelling zijn de armaturen echter niet makkelijk inwisselbaar. „In de toekomst zal dat bij nieuwe versies wel het geval moeten zijn”, vindt de teler.

Toch zijn ledlampen voor Vreugdenhil nog geen gepasseerd station. Jaarlijks doet hij proeven met nieuwe ledarmaturen in de afkweek. Op dit moment hangen daar nog Son-T lampen. „Volgens de proef zou ik met ledlicht 70% aan energie kunnen besparen.

Een van de overwegingen is dus om de hele kas van hybride belichting te voorzien, dat wil zeggen een combinatie van Son-T en ledlampen. Er zijn al enkele bedrijven die hier sinds kort ervaring mee hebben en de eerste resultaten zien er positief uit.”

Analyse Nuon

Zelfvoorziening wordt de standaard De meesten van ons zijn opgegroeid met het idee dat energie schaars is. In de tijd dat we volledig afhankelijk waren van fossiele brandstoffen als olie, kolen en gas was dat deels waar. Die schaarste werd niet zozeer gecreëerd door beperkte beschikbaarheid van brandstoffen, maar meer door de bedrijven en landen die over de grondstoffen beschikten.

De OPEC was als legaal kartel in staat de olieproductie en dus olieprijzen te sturen. Die tijd ligt nu definitief achter ons.

Technologische ontwikkelingen zorgen ervoor dat energie op diverse en vooral duurzame manieren wereldwijd beschikbaar komt. ’Zelfvoorziening’ is daarbij een centraal principe.

De volgende ontwikkelingen gaan de komende jaren een grote invloed hebben: n De industriële schaal waarop nieuwe windparken de komende 5 jaar gebouwd worden.

Er zal 3.000 MW aan capaciteit op de Nederlandse Noordzee ontwikkeld worden. n Er is een enorme groei van het aantal zonnepanelen. Dit is al goed te zien wanneer je door Nederland rijdt. In Duitsland werd op 17 maart op het middaguur 26,5 GW aan zonne-

16

energie opgewekt. Dat is 45% van de totale Duitse energieconsumptie. n Elektrisch rijden maakt een ontwikkeling door. Er komen auto’s met een grote en flexibele accucapaciteit. Deze capaciteit wordt ingezet om (overdag opgewekte) stroom tijdelijk op te slaan en zo voor een betere balans te kunnen zorgen van vraag en aanbod. n In Nederland wordt in de stedelijke omgeving massaal overgestapt van gas naar stadswarmte. Ook aardwarmte is in opkomst, met name in de glastuinbouw. n Alle nieuwe gebouwen worden binnenkort energieneutraal. Dit is nu al een mogelijk alternatief, maar binnenkort is het de standaard. n Institutionele beleggers en investeringsfondsen bouwen hun belangen af in de fossiele sector. Er worden momenteel enorme bedragen geïnvesteerd in duurzame projecten.

Mensen overschatten wat er in een paar jaar gebeurt, maar onderschatten hoe de wereld in tien jaar tijd verandert. Ik durf de stelling wel aan dat het woord ’energieschaarste’ definitief de geschiedenisboeken in gaat.

Michel Appelhof, energiemarktanalist

30 20

februari

maart

Gasprijs

Contractprijs voor een jaar (2016) in cent/m3

20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10

februari

maart

BRON: ENDEX.NL/AGROENERGY

Kalanchoëteler Aad Vreugdenhil uit De Lier was een van de eerste telers die in 2009 aan de gang gingen met ledbelichting. Hij kweekt als proef zijn jonge planten op onder ledlicht in een meerlagenteelt van 60 m2. „Het heeft zeker voordelen gehad, zoals groeikrachtige planten van een constante kwaliteit”, zegt Vreugdenhil. „Maar bedrijfseconomisch is het niet rond te rekenen. Dat ligt niet aan de stroomkosten, maar aan de investering. De lampen kostten destijds zo’n € 200 per m2.

Sindsdien zijn ze in prijs gezakt naar € 150 per m2, maar dat is nog steeds te duur. Met deze investeringskosten kan je beter niet in meerlagenteelt investeren, in elk geval niet voor kalanchoë.”

Verder is het voor Vreugdenhil belangrijk dat de armaturen makkelijk te vervangen zijn.

40

Elektriciteit 41 40 39 38 37 36 35 34 33 32 31 30 29 28

februari

maart

BRON: ENDEX.NL

’Ledlampen met meerlagenopkweek waren eigenlijk te duur’

50

maart

BRON: VAKBLAD VOOR DE BLOEMISTERIJ

Aad Vreugdenhil, kalanchoëteler

BRON: FUTURES.TRADINGCHARTS.COM

60

Sparkspread 18 17 16 15 14 13 12 11 10

!

februari

Kijk voor de ontwikkeling van prijzen op langere termijn op de site van het Vakblad. Bekijk op de website ook iedere dag de ontwikkelingen van de OTC-stroomprijzen, de TTF- en AgroEnergy-gasprijzen, de olieprijs en de dollarkoers.

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

Zeetransport van Keniaanse roos gaat langzaam vooruit FOTO: VGB

FloraHolland en VGB hopen later dit jaar commercieel te kunnen gaan met het vervoer van Keniaanse rozen over zee. De samenwerking tussen veiling en handel zit nog altijd in het teststadium. Een derde gezamenlijke vracht is onderweg.

Arie-Frans Middelburg afmiddelburg@hortipoint.nl

In Nairobi wordt een container met rozen op een vrachtwagen geladen. Met de boot gaat het van Mombassa naar Antwerpen en vandaar naar Nederland.

D

Kostenbesparing

Duurzaamheid

Zienswijze

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

17

Veilingcijfers

Tegenvallende omzet door kou in maart Ondanks dat Pasen dit jaar in maart viel, daalde de omzet via FloraHolland dit jaar met 4,9%. Dit is grotendeels toe te schrijven aan het koude weer. Een vroege start van de lente bleef uit.

Teun van Turenhout teunvanturenhout@floraholland.nl

Omzetdaling tulp

V

Tabel. Omzet FloraHolland-veilingen maart 2016

(Aanvoer x 1.000 stuks en omzet x € 1.000 )

Snijbloemen

Omzet % Toe-/afname* Aanvoer % Toe-/afname* Prijs ’16 Prijs ’15

Tulp

76.645

-9,7%

538.175

1,4%

0,14

Roos

62.151

-6,3%

318.871

1,6%

0,19

0,16 0,21

Chrysant Ind Grp TR

31.122

-13,3%

85.687

-2,2%

0,36

0,41

Lelie

16.051

-3,7%

24.843

2,3%

0,65

0,69

Gerbera

12.191

1,5%

82.875

-0,7%

0,15

0,14 0,21

Freesia

5.881

-2,2%

26.284

-8,4%

0,22

Eustoma russellianum

5.726

15,8%

12.069

11,9%

0,47

0,46

Cymbidium

5.398

5,4%

2.656

-10,6%

2,03

1,73

Chrysant Ind Grp GE

5.116

-4,5%

9.889

-1,6%

0,52

0,53

Hyacint

3.290

-2,2%

12.600

6,7%

0,26

0,28

-6,5% 1.320.699

0,9%

€ 0,21

€ 0,22

Snijbloemen totaal

Kamerplanten Phalaenopsis

€ 272.968

Omzet

% Toe-/afname* Aanvoer % Toe-/afname* Prijs ’16 Prijs ’15

44.839

1,7%

10.923

-4,1%

4,10

Kalanchoë

7.597

1,3%

9.888

-10,3%

0,77

0,68

Roos

6.638

7,7%

4.341

-2,5%

1,53

1,38

Narcis

6.151

-27,6%

11.181

-14,1%

0,55

0,65

Hydrangea

5.485

-8,8%

2.038

-13,8%

2,69

2,54

Arrangementen

5.420

77,9%

1.685

75,6%

3,22

3,17

Anthurium

4.172

-1,0%

1.201

-6,0%

3,47

3,30

Bromelia

3.967

-8,7%

1.843

-23,6%

2,15

1,80

Hyacint

3.343

-7,2%

5.011

-38,4%

0,67

0,44

Zantedeschia

2.930

7,9%

1.053

6,2%

2,78

2,74

-0,4% 103.848

-7,9%

€ 1,57

€ 1,46

Kamerplanten totaal € 163.537

Tuinplanten

Omzet

3,87

6.598

-20,8%

18.429

-18,7%

0,36

0,37

Buxus

2.222

-14,0%

828

-30,0%

2,69

2,19

Overig bomen/heesters/klp 1.765

15,6%

558

-7,2%

3,17

2,54

Rhododendron

-3,7%

412

-17,8%

2,81

2,40

Primula Tuinplanten totaal Totaal

Koude voorjaar

% Toe-/afname* Aanvoer % Toe-/afname* Prijs ’16 Prijs ’15

Viola

1.157

Minder kamerplanten

1.042

-25,4%

2.406

-12,8%

0,43

0,51

€ 34.489

-12,2%

41.454

-14,8%

€ 0,83

€ 0,81

€ 470.994

-4,9%

1.466.002

-0,3%

€ 0,32

€ 0,34

* Mutaties t.o.v. maart 2015 Deze cijfers zijn gemiddelden over de gehele betreffende productgroep incl. binnenlandse productie, import, klok, bemiddeling, alle vestigingen, incl. alle sorteringen, kwaliteiten en potmaten. Deze cijfers gelden vooral als zeer globale indicatie en zijn niet representatief.

18

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

Markt Klok prijsbeelden

Vanwege het tuinplantenseizoen worden ook de klokprijzen van deze producten weergegeven. Omdat er ruimte is voor maar drie grafieken, worden de bloeiende en groene planten in één grafiek verwerkt. Week 25 is de laatste week van de tuinplantengrafiek.

Snijbloemen

Groene + bloeiende planten

Tuinplanten

De gemiddelde prijs van snijbloemen lag in week 13 flink lager dan vorig jaar. De prijs daalde met € 0,08 naar € 0,17. Daarbij was de aanvoer 11,6% lager.

Bloeiende planten brachten € 1,26 op; tegen € 1,02 vorig jaar. Er kwamen 50% minder stuks voor de klok. Van groen was de aanvoer ruim 37% lager. De prijs kwam uit op € 1,26.

Tuinplanten gingen voor de klok weg tegen een prijs van € 0,78. Dit was € 0,11 meer dan vorig jaar. De aanvoer lag 24,3% lager dan vorig jaar.

De week van de klokinkoper

BRON: ROYAL FLORAHOLLAND

Dico Drost:

FOTO: VAKBLAD VOOR DE BLOEMISTERIJ

’De hoogste prijzen voor de laatste hyacinten’ Bedrijf: www.dicodrost.com Veiling: Aalsmeer Week: 13

Dinsdag „De dinsdag na Pasen. Er is een veildag minder deze week. Dus verwacht je dat er behoorlijk meer handel voor de klok staat. Er staan echter 4.444 veilingkarren met planten en 349 deense karren. Mooie verse planten van kwekers die op tweede paasdag gewerkt hebben, maar ook diverse partijen die op vrijdag zijn ingepakt. De prijzen liggen op een redelijk hoog niveau. Zelf heb ik het grootste deel van mijn handel besteld.”

Woensdag „Vandaag iets meer handel: 4.632 veilingkarren en 282 deense karren.

Het veilen begint voortvarend, maar al snel merk ik dat ik geen EKTberichten ontvang. Na een uur veilen blijkt dit probleem nog niet opgelost te zijn en worden alle klokken stilgelegd. Het blijkt ook bij de bloemen en op andere veilingen een probleem te zijn. Deze storing duurt circa anderhalf uur. Wat kost dit? Als ik het dicht bij huis houd, gaat het om 300 man op de klok met een uurtarief van € 125 voor 1,5 uur is € 56.250. Ik hoor u denken: € 85 per uur?! Wat zou een inkoper moeten verdienen? Jaren geleden was een inkoper de motor van het bedrijf. Die zorgde ervoor dat het bedrijf groot zou worden. Die inkoper had de beste klanten en ga zo maar door. Tegenwoordig verdient een ICT-er toch ook heel eenvoudig Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

€ 125 per uur. Is dit nu zo’n raar bedrag of is het beroep van een inkoper zo raar geworden? Wordt het niet eens tijd dat we de keten anders gaan inrichten, zodat van eenieder de toegevoegde waarde beter gewaardeerd wordt?”

Donderdag „Het aantal karren is vandaag 4.376 en 275 deense karren. Dat betekent dat de aanvoer behoorlijk groeit, want normaal gesproken is de donderdagaanvoer een stuk kleiner dan de woensdagaanvoer. Kamerplanten worden goedkoper, maar alles wat iets met de tuin te maken heeft is een stuk duurder. De hyacinten boeken recordprijzen. De laatste hyacinten van het seizoen brengen de hoogste prijzen.”

Vrijdag „In 2003 kwam ik regelmatig bij kwekers in Italië. Het product polygala kwam ik zo af en toe tegen. Ik dacht toen: wat een leuk product. Nu in 2016 zie je de planten in wat grotere aantallen. Zoveel tijd heeft dat blijkbaar nodig. De bloemen- en plantensector waren conservatief. Ik verwacht dat hierin verandering gaat komen. We hebben als Nederland de kennis en kwaliteit om er een mooie dynamische sector van te maken. En dat moet zeker geen 1 april-grap zijn.”

19

In de grafieken wordt de procentuele verandering (= index) weergegeven van de prijs en de verkochte stuks ten opzichte van vorig jaar. Week 1 + 2 van 2015 zijn samengeteld en worden als week 1 gezien. Week 3 = week 2, week 4 = week 3, week 5 = week 4, etc).

Cathelijne Doerrleben cdoerrleben@floraholland.nl

Snijbloemen Minder snijbloemen tegen lagere prijs

in procenten

Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder

week

Kamerplanten Betere prijzen voor kamerplanten

in procenten

Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder

week

Tuinplanten Verkoop tuinplanten komt los

in procenten

Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder

week

20

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

Nederland

Over de toonbank

Tom Jonker:

’Verkopen kwekers dan tegen zulke lage prijzen?’ planten inclusief pot aan voor een prijs waarvoor ik de handel inkoop. Deze weken kan ik nog goed voorjaarsgoed verkopen, maar over zes weken is dat ook over. Dan staat het overal.”

FOTO: JEANNET HOOFTMAN

Dus de super- en bouwmarkten zijn een concurrent?

Naam: Quino Damen Locatie: Amersfoort Sortiment: 65% bloemen, 15% planten, 20% overige artikelen Specialiteit: diversiteit en onderscheid Aantal medewerkers: 4

Het voorjaar is weer aangebroken.

Het is weer tijd voor de tuin... „In deze periode kunnen we inderdaad planten verkopen. In de rest van het jaar valt dat niet mee. De opkomst van de super- en bouwmarkten heeft hier alles mee te maken. Zij bieden

„Ook al zit ik in het hogere segment, hier heb je uiteraard last van. Het zijn zulke scherpe prijzen.

Ik vraag mij toch af hoe dat mogelijk is. Verkopen kwekers dan tegen zulke lage prijzen? Het is een kanaal waar veel handel in omgaat en dat is positief voor de kweker. Maar het verpest ook de markt. Mijn klanten zien daar toch vijf bossen tulpen voor vijf euro staan en dan wordt het toch meegepakt. En die handel is heus zo slecht niet. Voor thuis op tafel is dat prima. De ’gemakkelijke’ handel zijn we hierdoor wel een beetje kwijtgeraakt.”

Hoe onderscheidt u zich? „Wij bieden andere kwaliteit aan en meer bijzondere bloemen en planten. Als mensen een cadeautje willen, dan komen ze naar Quino Damen. Voor dat gewone bosje bloemen komen ze hier niet naartoe. Wij maken een speciaal boeket; er zit altijd werk aan. We moeten creatief blijven.”

Waar koopt u in? „Er komt een lijnrijder uit Rijnsburg voorrijden en zelf kopen we ook nog in bij het groothandelscentrum op veiling Plantion in Ede. Op dit moment verkopen we veel ranonkels en apartere soorten gerbera’s. Van roos koop ik bij voorkeur Hollandse, die zijn in mijn ogen toch beter.”

Hoe gaan de verkopen? „We zien wel dat de markt weer een beetje aantrekt. Afgelopen najaar en dit eerste kwartaal hebben we 10% geplust. Dit geeft de burger weer moed! Natuurlijk hebben wij ook last gehad van de crisis. De zakelijke markt is wat afgenomen. Die was eerst nog goed voor 60% van de omzet, nu is dat nog 50%. En dat merk je bijvoorbeeld ook in dagen zoals Secretaressedag. Daar zijn wij nu weer mee bezig. Binnenkort gaat er een mailing de deur uit.”

Zit u lang in het vak? „Ik nader de 70, dus ik loop al heel wat jaartjes mee. Ondanks dat het allemaal niet vanzelf gaat, blijft het een prachtig vak. Door de jaren heen bouw je een vaste klantenkring op en hiermee deel je lief en leed. Dat vind ik mooi!”

Standpunt

’Het succes van onze leden en hun klanten is wat ons drijft’

D

Ina Tillema, Royal FloraHolland

Mee eens, oneens of denkt u er heel anders over?

Reageer dan bij de marktredactie: A.F. Middelburg, 06-23631549 of mail afmiddelburg@hortipoint.nl

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

e wereld om ons heen verandert in rap tempo. Kwekers en handelaren vinden elkaar steeds vaker direct, er wordt veel online verhandeld en nieuwe markten in verre landen zijn in opkomst. Royal FloraHolland wil óók in de toekomst een rol van betekenis blijven spelen en het succes van kwekers en klanten blijven vergroten.

Daarom hebben we in onze coöperatie de verandering ingezet. We zullen ons razendsnel moeten aanpassen in het belang van onze leden en hun klanten.

In de vorige editie van deze rubriek Standpunt merkte Herman de Boon van de Belangenvereniging van Groot-

handelaren op dat Royal FloraHolland haar identiteit onlangs opnieuw heeft vastgesteld. Het is essentieel dat we dat doen. Tijdens dit veranderingsproces moeten we in de spiegel kijken en ons afvragen wie we zijn en wat wij kunnen toevoegen aan het succes van kwekers en klanten.

In 2020 willen we betere marges voor onze leden en hun klanten bereikt hebben. En we willen dat meer mensen meer bloemen en planten kopen.

En als je tegen die tijd aan onze leden en hun klanten vraagt hoe wij ons werk doen, dan moet het antwoord zijn: sympathiek, met passie, ambitie en vakkundigheid.

Ja, ik realiseer me dat het nogal wat is. En natuurlijk zijn we daar nog niet.

Maar eerlijk gezegd, wil ik daar niet te lang bij stilstaan. Want tenslotte moet je over dit soort zaken niet te veel praten, maar het vooral laten zien, nu en in de komende jaren.

21

Analyses snijbloemen

FOTO: DE GRAAF VAN DER ZANDE

Gevarieerd aanbod fritillaria in gefragmenteerde markt Voor het gevarieerde aanbod fritillaria zijn de verschillende marktsegmenten waarin deze voorjaarsbloem gewild is klein.

Er is weinig directe handel, de kwaliteit dit jaar is goed.

Vernieuwing

Jaaraanbod stabiel n

Markt voor scilla is en blijft beperkt Scilla is een kleine voorjaarsbloem en de markt hiervoor is volgens handelaren beperkt. Het assortiment is smal en de aanvoerperiode van half maart tot half mei kort.

FOTO: DE GRAAF VAN DER ZANDE

Heemskerks product

n

22

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

Exclusieve bolbloemetjes mooie aanvulling op assortiment

FOTO: DE GRAAF VAN DER ZANDE

In omvang en omzet klein, in variatie groot en daarmee zijn de exclusieve bolbloemen voor sommige marktsegmenten een mooie aanvulling. Resultaten wisselen vaak sterk.

Sneeuw- en zomerklokje

Convallaria

n

Marktacties Promotie

Bloemenagenda

n Balkonplant 2016: geranium, vanaf april mediacampagne nTerrasplant 2016: hibiscus, vanaf april mediacampagne

Bloemenbureau Holland, VBW en FloraHolland n wk 13 - wk 16: gerbera n wk 17 - wk 19: alstroemeria n wk 20 - wk 22: pioenroos n wk 23 - wk 26: lelie

nWoonplant van de maand april: peperomia n Woonplant van de maand mei: medinilla, gloriosa, anigozanthos n Tuinplant van de maand april: calibrachoa n Tuinplant van de maand mei: salvia nemerosa n PurE Seasonal Flowers april-september: pioen, astilbe, asclepias,

dahlia, zinnia, helianthus, alchemilla, limonium, phlox, campanula, gladiool, leeuwenbek, eremurus, rubus, artisjok, anethum, allium, celosia n 9 apr Rob’s Grote Tuinverbouwing met onder andere: Lavendula

stoechas Anouk en L. angustifolia Felice,TiSento, droge bollen, bol-oppot: tulp, hyacint, narcis, eucomis, glamini, freesia en sonatini, hydrangea magical (kamer), aeschynanthus, tuinbloeiers, Aglaonema Silverbay 17 cm, Dracaena massangeana vertakt pot 24, Hedera ivalace pot 13, Sansevierea laurentii pot 17, yucca vertakt pot 27 Hydrangea arb.

Incredible en Invincibelle, acer Japanese Jewels. SBS6, 17.05 uur.

Bloemendagen n 21apr n 22 apr n 25 apr n 27 apr n 27 apr n 1 mei n 1 mei n 1 mei n 2 mei n 3 mei n 4 mei n 5 mei n 5 mei

Secretaressedag (Ned, Bel,Fra) Gebedsdag (Den) Bevrijdingsdag (Ita) Koningsdag (Ned) Secretaressedag (GB) Dag van de Arbeid (Dui, Fra, Ita, Zwi, Pol) Orthodox Pasen, Dag van de Arbeid (Rus) Moederdag (Spa) Early May Bank Holiday (GB) Dag van de Grondwet (Pol) Dodenherdenking (Ned) Hemelvaartsdag, Bevrijdingsdag (Ned) Hemelvaartsdag, Vaderdag (Dui)

Heeft u informatie voor de agenda? Mail naar afmiddelburg@hortipoint.nl

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

23

Analyse bloeiende planten FOTO: VERBEEK EXPORT BV

Exporteur over Noorwegen

Ornithogalum: meer belangstelling voor wit Juist nu het aantal witte ornithogalum flink is afgenomen, lijkt er weer meer belangstelling voor te ontstaan. Ze liften mee op de romantische modetrend, na jaren van slechte prestaties.

Bedrijf: Verbeek Export BV, Aalsmeer Functie: directeur Belangrijkste afzetlanden: Zweden, Denemarken, Zwitserland Inkoop: veilingklok en rechtstreeks bij vaste kwekers Aantal medewerkers: 18

Voorjaarsartikel

Martijn Verbeek:

’Aandeel terugwinnen in Noorwegen’ Hoe loopt de handel op Noorwegen? „Wij hadden een aantal jaren geleden een behoorlijk marktaandeel in Noorwegen, maar door de vergrijzing van ons klantenbestand is dat weggezakt. Momenteel zijn we bezig om de verkoop naar dit land nieuw leven in te blazen. Noorwegen is voor ons een interessant exportland omdat we ook exporteren naar Denemarken en Zweden. Het past er perfect tussen dus.”

Klanten komen terug

Is Noorwegen een moeilijk afzetland? „Noorwegen is geen gemakkelijk afzetland. Het is net als Zweden en Denemarken een land dat je in de loop der jaren pas goed leert kennen. In Noorwegen heb je dan ook nog de hoge invoerheffingen, die het tussen 1 april en 1 oktober extra moeilijk maken om bijvoorbeeld rozen te verkopen.”

Maar blijkbaar toch interessant genoeg? „Ja, de export van bloemen naar Noorwegen vanuit Nederland is nog steeds behoorlijk. Noorwegen is natuurlijk een uitgestrekt land met veel verschillen in bevolkingsdichtheid en bedrijvigheid. Voor snijbloemen en potplanten is de driehoek Kristiansand, Bergen en Oslo daarom het meest interessant.”

n

Hoe groot is de concurrentie?

Zijn de Noren prijs- of kwaliteitskopers? „Door de hoge invoerheffingen zijn ze bijna noodgedwongen prijskopers. Maar de prijs mag niet ten koste gaan van de kwaliteit, daar blijven ze kritisch op. Noorwegen heeft ook eigen productie, waaronder tulpen. Die hebben uiteraard een prijsvoordeel ten opzichte van de onze, want de logistieke kosten zijn lager en ze betalen geen invoerrechten. Maar om een breed assortiment te kunnen bieden, blijft importeren voor de Noren onmisbaar.”

24

Verkochte aantallen x duizend

„Fors, zoals eigenlijk overal. Zeker nu de markt transparant is geworden door de komst van KOA. De prijzen en het aanbod zijn overal in no time bekend. Maar een transparante markt biedt ook voordelen. We kunnen nu veel sneller schakelen binnen de keten, waardoor je de concurrentie een stap voor kunt zijn.”

Verkochte aantallen en middenprijs ornithogalum op de FloraHolland-veilingen van 2011 tot en met 2015 (bron: Royal FloraHolland).

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

Afzetzaken :

Analyse tuinplanten

Meer tuinazalea vroeg dit jaar, prijs nauwelijks beter

FOTO: BOOMKWEKERIJ JOS KOLSTER

Nederlandse leveranciers van tuinazalea drukten zich eind week 13 positief uit over hun afzet. In de veilingstatistieken is weinig aanleiding tot vreugde te ontdekken.

Bedrijf: Gerberakwekerij Gerja Helden BV Aanleiding: lidmaatschap ’Geworteld in ónze omgeving’

Veel in periode 2

Eric Theunissen ’Geworteld in ónze omgeving’, wat is dat voor initiatief? „Dit project is erop gericht om burgers in de gemeente Peel en Maas te informeren over en te betrekken bij de agrarische sector. Hoewel Peel en Maas een duidelijk agrarisch karakter heeft, loopt het aantal mensen dat binding heeft met de agrosector terug. Steeds minder burgers weten bijvoorbeeld wat er op agrarische bedrijven gebeurt. Terwijl deze kennis belangrijk is om maatschappelijk draagvlak en een ’license to produce’ te creëren voor onze sector.”

Wat krijgt u hiervoor? „In ieder geval een mooie, grote spade, als eyecatcher bij ons bedrijf.

Deze staat bij alle 23 bedrijven die zijn aangesloten bij ’Geworteld in ónze omgeving’. Verder wordt van dit geld een website onderhouden en wordt media-aandacht gegenereerd. Ook zijn diverse acties opgezet.”

Wat voor soort acties? „Eind vorig jaar is er een actie geweest in diverse supermarkten in Peel en Maas. Klanten kregen bij het betalen van hun boodschappen een voucher, waarmee ze kans maakten op prijzen, die beschikbaar waren gesteld door de leden van ’Geworteld in ónze omgeving’. Wij hebben toen tien gerberaboeketten gedoneerd. De prijswinnaars kregen ook een rondleiding over ons bedrijf. Mensen hadden veel vragen, bijvoorbeeld over hoe lang de planten meegaan en hoeveel bloemen we oogsten. We kregen ook veel positieve reacties op ons bedrijf en onze werkwijze; ontzettend leuk!”

Tevreden

n

Verkochte aantallen x duizend

Verkochte aantallen en middenprijs van de tuinplant rhododendron op de FloraHolland-veilingen van 2008 tot en met 2015 (bron: Royal FloraHolland).

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

Wat hoopt u dat dit op langere termijn oplevert? „Het is moeilijk te zeggen. Ik vind het gewoon belangrijk dat mensen meer begrip krijgen voor de agrarische sector en zien dat wij alles doen om een goed product af te leveren. En dat we alle zeilen moeten bijzetten om het hoofd boven water te houden. Naar mijn mening is communicatie met de omgeving onderdeel van maatschappelijk verantwoord ondernemen. En hopelijk draagt dit ertoe bij dat het, bij een eventuele toekomstige uitbreiding, makkelijker is om de benodigde vergunningen te krijgen. Maar een goede profilering van ons bedrijf maakt het wellicht ook eenvoudiger om medewerkers te werven.”

Verdient dit initiatief navolging? „Zeker! Belangrijk is om het lokaal op te pakken: dan zijn de lijnen tussen ondernemer en consument kort en kun je beter je verhaal overbrengen.

We kunnen hiermee ook een tegengeluid laten horen; er worden immers zoveel negatieve verhalen verspreid over de agrarische sector.”

25

Seringen zien nu het nog kan Tussen de seringenakkers door vaart Henk van Leeuwen met zijn rondvaartboot regelmatig met passagiers de ’Aalsmeerse Seringen-experience’. ’Nu het nog kan’ heeft een dubbele betekenis…

K

Tekst: Hermen de Graaf bloemisterij@hortipoint.nl

Foto: Mariska van der Zande

26

K asgeluiden Bestrijding van ziekten en plagen. Hoe gaat dat in de praktijk?

Wat houdt telers bezig en hoe gaan ze daarmee om? Wat zijn de geluiden uit de kas? Om de twee weken laat het Vakblad telers vertellen over chemische of geïntegreerde bestrijding.

Peter van Leth, Hans Neefjes, Joef Sleegers bloemisterij@hortipoint.nl

’Tripsdruk is laag, maar we blijven waakzaam’

Marco van de Werken Plaats: Brakel Kwekerij De Heuve: 3,8 ha chrysant onder 9.800 lux, waarvan 75% troschrysant Grand Pink en 25% santini (o.a. ’Rossi’)

Langs het betonpad telt Marco van de Werken wekelijks 1-2 tripsen per vangplaat. In het gewas vindt hij geen trips. „De aantallen zijn eindelijk weer op een mooi niveau. Maar we gaan zeker niet verslappen in de tripsbestrijding. Als je een week een gat in het bestrijdingsschema laat ontstaan, dan kan je zomaar een maand bezig zijn om de situatie weer op orde te krijgen. Achter de feiten aanlopen kost altijd veel

geld. In ieder geval meer dan je op korte termijn kan verdienen door het uitsparen van een bestrijding.”

Omdat de trips onder controle en op een laag niveau is, is de inzet van aaltjes iets verlaagd. Sinds een week of drie wordt er slecht eenmaal per week ingezet en dan alleen in de zogenoemde biofase van de teelt. „Linten met Amblyseius cucumeris trekken we de derde week na planten in het gewas. Dat is relatief

laat, maar we willen optimaal effect halen met het voorspuitschema in het begin van de teelt. Feitelijk moet de biofase zo schoon mogelijk starten. Zonder roofmijten en aaltjes wil ik niet telen, want er is altijd kans op herinfectie. Niets doen in de biofase is geen optie.

Phytoseiulus houdt spint goed onder controle. Tegen luis en mineervlieg doet de teler momenteel niets. Bovengrondse schade van wortelknobbelaaltjes ziet hij zelfs nu, de laatste ronde voor een nieuwe stoomronde, niet. Op ’bekende’ plekken heeft de teler wortels opgegraven en beoordeeld. „Je zag een aantasting van de aaltjes, maar ook veel schimmels. De ingebrachte compost heeft de bodemweerbaarheid nog perfect verbeterd. Daar profiteren we nu nog steeds van. Misschien kunnen we het stomen dit jaar zelfs overslaan.’’

’Afstelling spuitapparatuur is belangrijk geweest’

Richard Vijverberg Kwekerij VD Berg Gerbera Plaats: Berkel en Rodenrijs Teelt: 15 soorten mini-gerbera onder 8.000 lux Oppervlakte: 4,9 ha

28

De druk van wittevlieg is laag, maar om daar zeker van te zijn heeft Richard Vijverberg zes weken geleden gele vangplaten opgehangen. Daarop is inderdaad niet veel te zien. Een goede beginsituatie dus voor de uitzet van swirskii.

In de biovakken waar zachtere middelen zijn gebruikt is de wittevliegdruk iets hoger. „Niet schrikbarend”, vindt Vijverberg. Maar hij gaat daar wel een dubbele dosering encarsia uitzetten. „De conclusie is dat de vakken die in de winter met zachtere middelen zijn behandeld toch wat extra aandacht nodig hebben.”

Spint is in meer vakken te zien. De galmug feltiella zit overal bij. Deze heeft zich inmiddels over het bedrijf verspreid. „Met wat geluk hebben we daar het hele jaar plezier van.”

Mineervlieg is erg rustig. Diglyphus laat zich ook weinig zien. „Ik ben benieuwd hoe diglyphus gaat reageren als de mineervlieg komt opzetten.”

Tot een maand geleden heeft Vijverberg Vertimec gebruikt tegen weekhuidmijten. Omdat hij biologie gaat uitzetten is hij daarmee gestopt.

Het spuiten heeft wel goed gewerkt.

Nergens zijn mijten te zien.

Ook de zwavelpotten zijn uitgezet.

Twee weken geleden is de hele tuin met Luna Privilege behandeld tegen meeldauw. Afhankelijk van hoe de meeldauw zich ontwikkelt gaat Vijverberg dat herhalen. Op dit

moment is de meeldauw rustig. „We staan heel goed voor het uitzetten van de biologie. Op de een of andere manier zijn we er in geslaagd om de druk van wittevlieg laag te houden zonder de inzet van harde middelen. Ik denk dat de afstelling van de spuitapparatuur en het aanhouden van intervallen van maximaal veertien dagen heel belangrijk is geweest. Daar besteed ik altijd veel aandacht aan.”

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

’Plaagdruk neemt toe door oplopende temperaturen’

Kees Kouwenhoven Adviseur gewasbescherming Royal Brinkman, o.a. roos

De meeldauwdruk was lang erg rustig op de rozenbedrijven die Kees Kouwenhoven adviseert. „Maar nu er weer meer wordt gelucht, zal de kans op meeldauw toenemen. Preventief zien we de laatste tijd goede resultaten van Hicure/Meltatox en Serenade. Mocht de druk toenemen, dan kan er gespoten worden met Kenbyo/Silwet of Rocket. In proeven kwam Frupica plus ElastoG5 er goed uit. Nu de gewassen sterker worden kan ook de bekende combi van Meltatox/Collis weer worden ingezet.”

Witte vlieg komt hier en daar opzetten, maar ook de encarsia zien we weer toenemen. Het ziet er niet naar uit dat er ingegrepen hoeft te worden. Jonge gewassen zijn duidelijk gevoeliger voor trips. Waarschijnlijk is er binnen oude gewassen toch een beter evenwicht tussen plaag en bestrijder mogelijk. Hier wordt

chemisch gecorrigeerd. De inzet van kweekzakjes is verhoogd naar gemiddeld iedere drie weken. Spint neemt wat toe, maar veelal duiken ook feltiella en/of phytoseiulus weer op. Ook luis gaat door de hogere etmaaltemperaturen toenemen. Van uitgezette aphidoletes vindt Kouwenhoven de larven makkelijk terug tussen de luizen. Bij enkele kwekers komen spontaan weer praon en aphidoletes op. Schild-, wol- en dop-

luis worden door de hogere etmaaltemperaturen ook duidelijk weer actiever. Aangetaste planten worden verwijderd of teruggeknipt en behandeld met combinatie SBI/ Plenum of Silwet/Teppeki. Door het wegvallen van de meeste rupsenmiddelen begint dit insect ook een knelpunt in de bestrijding te worden; met het huidige middelenpakket zijn op jaarbasis veel meer bestrijdingen nodig dan voorheen.

’Oleanders in goede staat binnengekomen’

Jos van den Berg van kwekerij Sunshine Grow Plaats: Voorschoten Teelt: hibiscus, schlumbergera en oleander Oppervlakte: 1,5 ha kas en 4 ha land in Spanje voor afkweek oleander

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

Voor Jos van den Berg staat zijn korte oleanderseizoen weer voor de deur. Afgelopen week heeft hij de eerste planten uit Spanje ontvangen. „In prima staat, ondanks dat door het koudere voorjaar in Spanje de planten iets later in hun ontwikkeling zijn dan normaal. Voor de gewasbescherming heeft dat echter geen enkele consequentie. Ziekten en plagen komen zelden mee, mede door het onderlinge overleg over de

gewasbeschermingsstrategie ter plaatse”, vertelt de potplantenteler uit Voorschoten.

Verder is het op kwekerij Sunshine Grow rustig qua ziekten- en plaagbestrijding. Luizen en spinten worden niet waargenomen in zijn hibiscussen en schlumbergera.

Incidenteel wel een enkele trips in zijn afleverbare hibiscussen. Tegen deze plaag is dan ook vooral de preventieve bestrijding gebaseerd.

Voor het eerst heeft Van den Berg swirskii-roofmijten in zijn jonge hibiscussen gestrooid tegen trips in plaats van linten gelegd. Een goedkoper alternatief, waarvan hij hoopt dat het afdoende zal zijn. De teler is benieuwd hoe de vlag er over vier weken bij staat; of hij dan alsnog linten moet gaan uitleggen.

In zijn afdelingen met afleverbare hibiscussen heeft hij Match gespoten en voor de zekerheid de afdelingen met moerplanten van schlumbergera meegenomen. Hier zit nog een enkele bloem in, een lievelingsplek van trips. „Ik ga er binnenkort stek van snijden en heb daarom maar het zekere voor het onzekere genomen”, zegt Van den Berg.

In de bewortelingsruimte met hibiscussen blijft de gewasbeschermingsstrategie hetzelfde. In deze ruimte wordt met Vertimec tweewekelijks preventief gespoten tegen (echino)trips.

29

Prijzenregen op Freesiashow, Keukenhof

Enkelbloemige blauwe Vera wint Goemanstrofee Aan prijzen ook dit jaar geen gebrek op de Freesiashow op Keukenhof. De wellicht meest prestigieuze prijs, de Jan Goemanstrofee, was voor de enkelbloemige blauwe freesia Vera van P. Hofland in ’s-Gravenzande. Teler Chris Duyvestijn uit Leidschendam kreeg de Topteler Trofee.

Arie-Frans Middelburg afmiddelburg@hortipoint.nl

D

Goemanstrofee

FOTO'S: ARIE-FRANS MIDDELBURG

Mooi platform

Hoogste score

Vera van P. Hofland wordt een mooie toekomst toegedicht. Ze won de Jan Goemanstrofee.

30

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

’Topteler’ Chris Duyvestijn scoorde hoog met de dubbelrode Red Bell die hij als enige teelt.

Goede prijsvorming

Uitslagen keuringen Keukenhof 2016 Categorie

Winnende cultivar

Inzender

Score

Enkelbloemige freesia telers

’115-009’

Tesselaar Freesia, Heerhugowaard

9,44

Dubbelbloemige freesia telers

’Red Bell’

Duyvestijn Freesia, Leidschendam

9,45

Enkelbloemige freesia veredelaars

’Avalanche’/ ’Mijoux’

Van den Bos Freesia

9,48

Dubbelbloemige freesia veredelaars ’Peachy Queen’/ ’Clementine’

Penning Freesia

9,52

Standprijs

Van den Bos Freesia

Topteler trofee

Duyvestijn Freesia, Leidschendam

Vakprijs

Duyvestijn Freesia, Leidschendam

De perzikkleurige Peachy Queen (foto) haalde samen met Clementine de hoogste score in de show. Beide cultivars zijn van Penning Freesia.

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

De enkelbloemige Mijoux (foto) van Van den Bos Freesia was samen met Avalanche (ook van Van den Bos) succesvol in Lisse.

31

Tulip Trade Event 2016:

Promotie voor tulpenbollen Shows met heel nieuw sortiment zijn er voor tulp volop. Het handelssortiment, dus cultivars waar volop bollen van te koop zijn, dat krijgt dan meestal minder aandacht. Enkele bollenexporteurs en teeltbedrijven met eigen bollenhandel brengen daar verandering in. Met hun driedaagse Tulip Trade Event willen ze een zakelijk promotieplatform voor de tulpensector ontwikkelen.

Hans Neefjes hneefjes@hortipoint.nl

M

FOTO’S:HANS NEEFJES

Handelssortiment

Bollenexportbedrijf Nord Lommers in Hillegom had een breed handelssortiment afgebroeid om bezoekers te informeren over hun aanbod. Medewerkers waren herkenbaar aan hun colbert.

32

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

Bedrijfsgegevens

Voorzitter Dirk-Jan Haakman (rechts op de foto) in de showkas op zijn bedrijf. De eerste editie van het Tulip Trade Event stemt hem tevreden.

Wat: Tulip Trade Event (TTE).

Deelnemers: kweker/exporteur Haakman Flowerbulbs en Borst Bloembollen en bollenhandelsbedrijven P. Aker, Amsonia, Holland Bulb Market (ook veredeling), Nord Lommerse, P. Nelis en VWS Flowerbulbs.

Bijzonderheden: Naar het voorbeeld van de Dutch Lily Days, combineren acht exporteurs en broeiers/veredelaars van tulp hun open dagen via het TTE. Drie dagen zijn relaties welkom op de bedrijven. TTE wil uitgroeien tot hĂŠt zakelijke promotieplatform voor de tulpensector.

Drie jaar Russische klanten

De invloed van klimaat in beeld. Twee bakken Strong Gold met rechts de gevolgen van afbroei bij hoge temperatuur en luchtvochtigheid.

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

Van Bullit heeft Borst Bloembollen nu 2 ha in productie. Verkoop van leverbare bollen aan broeiers kan daardoor beginnen.

33

Teelttips ZOMERBLOEMEN Stikstof Op veel plaatsen in Nederland hebben we een natte winter achter de rug.

Daarnaast hebben we een vrij koude nawinter gehad, zodat de grond op dit moment kouder is dan midden in de winter.

Beide zijn zeer nadelig voor de beschikbaarheid van stikstof. Deze stikstof heeft de plant nodig om te gaan groeien. Vaak komt deze stikstof in het

ROOS Viertal onderwerpen Dit keer vier onderwerpen, die niet samenhangen. In de chrysantenteelt is trips een zeer groot probleem.

Zeker het laatste jaar werd trips ook in de rozenteelt een groter probleem.

Ik schrik vooral van de vitaliteit van de populatie, de grootte van de trips bij-

PHALAENOPSIS Voorjaarsinstellingen De eerste, echte lentetemperaturen buiten zitten erop. Het is dus zaak de P-banden op de ’voorjaarsinstellingen’ te hebben staan, of deze alsnog zodanig in te stellen. In de opkweek is het belangrijk om eerst de luchtingstem-

34

SEDUM

voorjaar op tijd vrij doordat de grond warmer wordt.

Omdat de grond nu koud is terwijl de planten wel toe zijn aan groeien, is er te weinig stikstof om dit te doen. Het geven van een vroege stikstofgift kan de planten activeren zodat ze eerder in staat zijn om zelf de in de bodem opgeslagen elementen op te nemen. Belangrijk is het om te weten dat ammoniumstikstof onder koude

omstandigheden beter wordt opgenomen dan nitraatstikstof. Zelfs als de grond goed in de voeding zit, kan een vroege stikstofbemesting enorm helpen de plant te laten starten.

Phoma en bacterieziek

Henk van den Berg Teelt- en Bedrijfsadvies, 0252-340301

Henk van den Berg Teelt- en Bedrijfsadvies, 0252-340301

voorbeeld, en de hardnekkigheid van de aantasting.

Het kan vele procenten productie kosten als deze plaag uw bedrijf treft.

Wees daarom zeer alert op trips!

Ik lees af en toe iets over de pilot, die o.a. Royal FloraHolland uitvoert met betrekking tot zeevracht van roos. Ik denk dat de opgedane kennis zeer interessant kan zijn voor Nederlandse rozenkwekers. Er zijn en blijven dagen in een jaar, dat de

verkoop van bloemen veel groter is dan de gemiddelde verkoop per dag.

Kwekers, maar vooral de handel, gaan dus sparen.

Dan kun je dus beter alles weten over het bewaren van rozen. Dat lijkt mij veel beter, dan het opvoeren van de temperatuur in de week voor een bepaalde bloemendag. Mijn vraag is; wie pakt die handschoen op en zorgt, dat ook Nederlandse kwekers profiteren van deze kennisontwikkeling?

De instraling komt nu langere tijd boven de ingestelde stralingsgrenzen. De schermen zijn dus langere tijd dicht. Dat heeft invloed op water geven. Hou daar rekening mee. De watergift wordt wat mij betreft steeds meer gerelateerd aan zonsopkomst en zonsondergang.

Onderdoor knippen wordt langzamerhand risicovoller.

De buitentemperatuur stijgt, er wordt meer geventileerd en de zon wordt steeds scherper.

peratuur tussen 0,5 en 0,8°C boven de stooktemperatuur in te stellen. De juiste P-banden daarbij zijn voor de luwe zijde 2-8°C en de windzijde 3-12°C bij buitentemperaturen tussen 10-20°C. Bij deze instellingen is het tevens erg belangrijk om een flinke windinvloed in te stellen van maximaal 4°C bij windsnelheden tussen 3-12 m/s.

dit vanaf nu snel op te brengen. Wanneer dit eind april gebeurt, is het zaak een dusdanige dikke laag Redusol, Q4 of Eclipse op te brengen dat dit de hele zomerperiode kan overbruggen. Wees dus niet te zuinig. In de opkweek is een verdunning van 1:2 op zijn plaats.

Wanneer in maart gekrijt is, dan kan halverwege mei de tweede laag opgebracht worden voor de volledige zomeroverbrugging.

Krijten Wanneer er nog niet gekrijt is, dan is het zaak

Sedum lijkt een gewas dat altijd wel wil groeien. Eenmaal op de tuin komen er allerlei problemen om de hoek kijken.

Sedum is erg gevoelig voor larven van taxuskever. De schimmel Phoma en bacterieziekte kunnen behoorlijke schade veroorzaken. Een sterke plant is minder gevoelig voor deze kwalen. Werk daar het eerste aan. Gebruik alleen planten van gezonde percelen als u wilt uitbreiden.

Beter nieuwe planten kopen dan slechte planten uit de eigen teelt verplanten. Spuit ter voorkoming van bacterieziekte met koperbladmeststof en voeg Bitterzout toe ter versterking van het blad. Om Phoma te voorkomen moet vrijwel altijd een bespuiting met Switch worden uitgevoerd.

Afbloeisnelheid De snelheid van de bloei is door middel van de etmaaltemperatuur de te beïnvloeden. De dagtemperatuur heeft daarbij de grootste invloed. Dit kan wenselijk zijn, wanneer de prijzen voor phalaenopsis hoog zijn of juist erg laag of om te pieken naar een moment zoals Moederdag. Ten opzichte van een ’normale’ etmaaltemperatuur van ongeveer 21°C is de bloei met ongeveer 2 weken te vertragen wanneer de

Als er ten gevolge van onderdoor knippen lege plekken in het gewas vallen, heeft het gewas eerder last van deze omstandigheden. De grens, waarbij het gewas in stress gaat, wordt sneller bereikt. Het onderdoor knippen kan daarom beter afgebouwd worden. De ene cultivar kan er overigens beter tegen dan de andere cultivar.

Johan Sonneveld, 06-46134453

etmaaltemperatuur na 6 weken koelen naar 19°C verlaagd wordt. Andersom is de bloei met ongeveer 2 weken te versnellen door de etmaaltemperatuur met 2°C te verhogen. Het is daarbij wél van belang de lichtsom met minimaal 1 mol/m²/dag te verhogen tot 8,0 mol/m²/dag.

Menno Gobielje, Bureau IMAC Bleiswijk, 010-5219094 Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

Schoffelen

CHRYSANT Krijten Vanaf begin april kunnen door felle instraling bloemverbranding optreden of gesprongen bladcellen door teveel wisselingen in de verdamping. Rassen zoals Euro krijgen bij te hoge dagtemperaturen afwijkingen in de bloem; het karakteristieke groene hartje in de bloem verdwijnt. Krijt helpt om de warmtestraling uit de kas te houden. Aandachtspunten zijn het type krijt en het moment van opbrengen.

Rond week 16 is de tijd om het krijt aan te brengen.

Dit geldt voor kleurtjes en rassen zoals Bacardi die gevoelig zijn voor sterke wisselingen in verdamping.

Vorig jaar zijn met Bacardi goede ervaringen opgedaan met diffuse schermmidde-

ANTHURIUM Oasis Oasis herwint momenteel fors terrein. Veel telers vullen op dit moment de gewassen bij met dit substraat. Het gewas krijgt dus weer een laag substraat waar ze volop in kan wortelen. Tevens is de water- en voedingsopname beter gewaarborgd als alleen bij gebruik van een broesleiding. Extra aandacht verdient de pH. Deze heeft de neiging na korte tijd al laag uit te vallen. Meet de pH regelmatig en bekalk indien de pH onder de 5,0 uitkomt. Dolokal korrels werken gemakkelijk en geven weinig (gewas)vervuiling.

Oasis bindt de eerste maanden fors kali aan zich. Dit Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

len. Voor pluischrysanten is het raadzaam begin april te krijten. Bloemlinten bevatten geen huidmondjes en met name gekleurde pluischrysanten zijn gevoelig voor verbranding van de bloemlinten. De huidige diffuse schermmiddelen laten nog teveel warmtestraling door. Daarom wordt voor pluischrysanten geadviseerd om Reduheat of vergelijkbare schermmiddelen te gebruiken. Dosering voor Reduheat in een verhouding van 1:4.

Vorig jaar zijn bij Euro goede ervaringen opgedaan met het in twee keer opbrengen van een dikkere laag Reduheat. Begin april 12 emmers per ha en begin mei nog eens 10 emmers. Met deze dikkere laag krijt bleef de

bloemkwaliteit van Euro erg goed. Dit kwam tot uiting in een hogere middenprijs.

Veel kwekers vrezen gewichtsverlies door krijt.

Met Redusol en Reduheat is er sprake van lichtverlies.

Met aangepaste plantdichtheid en verduisteringstijd is het gewichtsverlies te beperken. Daarnaast hoeft je door het krijt minder te luchten, zodat de CO2-concentratie in de kas hoger is. De extra groei compenseert ten dele het groeiverlies door het krijt. Bij diffuse krijten kan sprake zijn van lichtwinst door dieper doordringen van het licht in het gewas en wegvallen van schaduwgevende delen.

kan tot gevolg hebben dat er voor het gewas te weinig beschikbaar is.

Het is raadzaam om bij aanvullen te werken met een gecorrigeerd voedingsschema met betrekking tot de kaligift.

Schermen

Bijvullen Voor het bijvullen worden de planten platgelegd en in de juiste positie gebracht.

Dit is sterk negatief voor de gewasdiversiteit. De combinatie van matige gewasdiversiteit en een sterke hergroei zullen zorgen voor een fors verminderde winterproductie. Met de juiste gewasonderhoudsacties kan dit negatieve neveneffect deels voorkomen worden.

Het belangrijkste is om door goede afwisseling van (klein) bladscheuren en jong bladbreken de gewasdiversiteit voor het najaar optimaal op te bouwen.

Dirk Jan Binnendijk Tuinbouwadviezen, 071-5416564

De Par-som is nu voldoende hoog voor optimale gewasgroei. Acht mol per dag gemiddeld (56 mol per week) is probleemloos haalbaar. Het is daarom belangrijk het gewas nu meer te beschermen tegen hoge instralingspieken. Zij doen het gewas vooral veel kwaad als dit in combinatie met té hoge VD-ten (>7,0) gaat. Laat het onderdoek (energiedoek) snel reageren als er teveel licht komt.

Valt de instraling weg dan mag de wachttijd nu gerust 30-45 minuten zijn voordat ze weer open loopt. Ongecontroleerde lichtpieken zijn veel schadelijker dan het lichtverlies vanwege doek dat langer dicht blijft liggen.

André Lont, Bureau IMAC Bleiswijk, 010-5219094

Kees van Egmond kees@kees-ineke.nl

Afscheid ‘Wanneer komt het stoomzeil?’

‘Nou, ze belden dat ze geen stoomzeil van 7,6 meter breed meer leveren!’

‘Wat? Dat is lekker. Wat moeten we dan?’

‘Ja, dat is een goeie vraag…’

Het is nog geen maand geleden dat een familielid op een verjaardag aan me vroeg of wij klant zijn bij Brinkman. Hij werkt daar, dus vandaar.

Ik vertelde hem dat we vroeger wel het een en ander afnamen bij dit bedrijf, maar dat we geleidelijk aan zijn opgeschoven naar Horticoop. Niet omdat we de een nu zo veel beter vinden dan de ander, maar zo gaat dat nu eenmaal. Het gemak van één besteladres, een klik met de vertegenwoordiger, dat soort dingen.

Maar er was al die jaren een uitzondering. Het Rotosteam-stoomzeil. Zuurstokroze. Elk jaar weer wisten we Brinkman te vinden. Want zij leverden het zeil met een breedte van 7,60 meter. En daar is onze hele bedrijfsvoering op ingesteld. Natuurlijk hebben we ook weleens een zeil van Horticoop (toen nog de Coöperatie of Agrifirm of Kringkoop, ze verzinnen soms sneller namen dan jij ze kunt onthouden) geprobeerd, maar na twee vakken wisten we het al: Dit gaat hem niet worden. En dat zat hem in het formaat, 7,20 meter is echt niet breed genoeg voor ons.

Dus wat moesten we nu? Dan toch maar proberen met een iets smaller zeil van Horticoop?

Maar ja, we wisten hoe dat zou aflopen: alsof je een te krappe deken hebt op het echtelijk bed.

Ligt de een niet bloot, dan de ander wel. Je zou er ruzie door krijgen. Een zeil van 9 meter breed dan maar? Misschien wilde de fabrikant er wel een stukje afsnijden op onze kosten? Helaas, wat we ook voorstelden, het ging niet lukken.

Einde oefening, zo bleek.

Totdat een van mijn broers een helder moment kreeg en naar Benfried belde. Nee, 7,60 was niet mogelijk, maar 8 meter kon wel. Wow, dat ging er op lijken. Kunnen we het zeil aan de buitenkant misschien wel dubbel onder de kettingen leggen, scheelt ook weer slijtage. En zo staan er anderhalve week later twee kakelverse stoomzeilen op pallets in de schuur. We kunnen gelukkig weer aan de slag. Maar toch doet het een beetje pijn, zo’n afscheid. Een stoomrelatie van 25 jaar is over. Geen roze gloed meer in de kas. Dat wordt wennen en een beetje wenen.

35

Nieuws

’Beestjesmarkt’ in beweging

Certirol Bioline in Franse handen

Colofon Redactie E-mail: bloemisterij@hortipoint.nl www.vakbladvoordebloemisterij.nl Vakredactie POLITIEK EN ECONOMIE Quincy von Bannisseht (071) 565 96 37, qvb@hortipoint.nl Peter van Leth (071) 565 96 88, pvanleth@hortipoint.nl MARKT EN AFZET Arie-Frans Middelburg (071) 565 96 87, afmiddelburg@hortipoint.nl Cindy van der Zwet (071) 565 96 30, cvanderzwet@hortipoint.nl TEELT EN TECHNIEK Hans Neefjes (071) 565 96 38, hneefjes@hortipoint.nl

Joef Sleegers (071) 565 96 42, jsleegers@hortipoint.nl Eindredacteur Jenny Mostert (071) 565 96 33 Bureauredactie Carolyne de Vries Lentsch, Jolanda de Wekker Webredactie Erik Rotteveel Vormgeving Diseno Vormgeving Fotografie Gerdien de Nooy Freelancers Hermen de Graaf, Bernadette Hoefsloot, Harmen Kamminga, Ank van Lier, Astrid Zoumpoulis-Verbraeken

Uitgever Het Vakblad voor de Bloemisterij is een wekelijkse uitgave van de Stichting Vakinformatie Siergewassen Schipholweg 1, 2316 XB Leiden, Postbus 9324, 2300 PH Leiden E-mail: svs@hortipoint.nl, website: www.hortipoint.nl Directeur Emile Blomme

vuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie.

(071) 565 96 71

Lezers wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun

Secretariaat Linda Laman Alice Hoogenboom

professionele kennis en ervaring en de te gebruiken

(071) 565 96 78 (071) 565 9679

informatie te controleren.

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar

ABONNEMENTENSERVICE Een abonnement kunt u aanvragen bij de abonnementenservice van Abonnementenland via www.aboland.nl. Ook voor adreswijzigingen en opzeggingen kunt u daar terecht.

Abonnementenland is ook bereikbaar via Twitter. Stuur uw tweet naar: @Aboland_klanten. Ook via www.vakbladvoordebloemisterij.nl/abonneren kunt u een abonnement aanvragen.

Op deze website vindt u ook de prijzen van de verschillende abonnementen. Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk 12 weken voor vervaldatum bij de abonnementenservice wordt opgezegd. Dit kan schriftelijk, telefonisch of via de site. Ook voor informatie over een lopend abonnement kunt u contact opnemen met de abonnementenservice.

ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Accountmanager: Gert-Jan Bloemendal, (0342) 49 48 07, g.bloemendal@bdu.nl Media-adviseur: Martin ten Hoven, (0342)- 494291 Verkoopleider: Ron van de Hoef, (0342) 494 263, 06 51 80 63 25, r.v.d.hoef@bdu.nl

36

Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorg-

gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Druk: Tuijtel, Hardinxveld-Giessendam

klimaatneutraal natureOffice.com | NL-215-194179

gedrukt

Dit vakblad is gedrukt op FSC®-gecertificeerd papier en klimaatneutraal geproduceerd.

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

Kasgenoten

A genda 11, 13 apr Werkgeversbijeenkomst actuele zaken rondom arbeid en werkgeverschap, 19.30-21.30 uur, Swifterband (11 apr), Klimmen (13 apr).

Info: www.werkgeverslijn.nl.

12 apr Slimmer werken met Lean, Honselersdijk.

Info: www.kasgroeit.nl 14 apr Informatiebijeenkomst Stapel op financieringen, Bleiswijk. Info: www.alfa.nl 15 apr Jaarevent Greenport Westland-Oostland, Bleiswijk. Info: greenportwo.nl 19 apr Go Café Clock of Click, Aalsmeer, 16.3019.30. Info: www.greenportaalsmeer.nl 30 apr-4 mei Bloemendagen, Anna Paulowna.

Info: www.bloemendagen.nl 14-16 jun GreenTech Tradeshow, Beurs, Amsterdam RAI. Info: www.greentech.nl 14-17 jun FlowerTrials, diverse regio’s.

Info: www.flowertrials.com

LTO Glaskracht Nederland 13 apr Bijeenkomst voor besturen van gewascoöperaties, Bleiswijk, 15.00-17.00 uur.

13 apr Informatiebijeenkomst zuiveringsplicht kleine bedrijven, Roelofarendsveen, 19.00 uur.

14 apr Proefbezoek CO2-onderzoek phalaenopsis, Honselersdijk, 14.30-16.30 uur.

14 apr Kantinebijeenkomst Werknemers met een +, ook iets voor u? Naaldwijk, 15.30-18.30 uur.

14, 20 apr Waterdagen, Moerkapelle (14) en Made (20).

Info: www.ltoglaskrachtnederland.nl

Keukenhof

FOTO: HANS NEEFJES

Binnenland

Leeftijd: 47 Plaats: Sassenheim Beroep: arrangeur

Joan Stam U treedt op in een theater? „Dit is het ’Theater van de Bloem’ in het Oranje Nassau Paviljoen op Keukenhof. Tijdens de acht weken dat het park open is, zijn hier om het uur demonstraties bloemschikken.

Dat doen we met een team van negen arrangeurs. Dit jaar kon ik er vier dagen voor vrijmaken in mijn agenda. Super leuk om te doen.”

Voldoende vrijheid voor uw creativiteit? „In principe hebben we alle vrijheid. Meestal verzin ik ook ter plekke wat ik ga maken.

Leidraad is het jaarthema, maar er zijn ook diverse plekken langs de wand in het paviljoen waar we creaties voor kunnen maken die vallen onder subthema’s als ’Klassiek’ en ’Modern’. Ik gebruik graag cymbidium of natuurlijk ogende gewassen als nerine.”

t/m 16 mei Lisse, bloemenshows: t/m 12 apr Gerbera, t/m 28 apr Bloeiende heesters, t/m 16 mei Orchideeën, Anthurium, Potplanten, Amaryllis, Bol-op-Pot, Lelie, 14–19 apr Rozen, 21–25 apr Narcissen- en Bijzondere bolgewassen, 25 apr–1 mei Tulpen, 27 apr-3 mei Alstroemeria, 29 apr–16 mei Vaste planten, 5–10 mei Chrysant- en Calla, 5–16 mei Lelie, 12–16 mei Anjer- en Zomerbloemen. Info: www.keukenhof.nl

Aan bloemen en planten geen gebrek?

Buitenland

„Dat er bij bloemwerk zoveel verschillen zijn in de smaak en beleving. Dat merk ik ook als ik als freelancer ergens in de wereld trainingen, demonstraties of workshops bloemschikken geef. Nederlandse consumenten zijn heel verwend. Er is hier zoveel aanbod en in zoveel prijsklasses. Bloemen moeten hier lang houdbaar zijn. Iemand in Koeweit is tevreden als een bloem één à twee dagen mooi is. Het gaat om het moment.”

12-14 apr Flower Expo Ukraine 2016, Kiev.

Info: www.flowerexpo-ukraine.com 22 apr-1 mei Floraliën, bloemen- en plantenexpositie, Gent, België. Info: www.floralien.be 5-8 jun IFTEX, Nairobi, Kenia. Info: www.iftex.org 13-15 jun Hortivation by IPM Essen, Essen Duitsland. Info: messe-essen.de 29 jun-1 jul Vakbeurs Öga, Koppigen, Zwitserland. Info: www.oega.ch

„De keuze is groot. Veel is aangeleverd door telers en die zien we hier regelmatig.

Ze zijn trots op wat er met hun product gedaan wordt. Eerst kijken ze even vanaf een afstandje en daarna komen soms de vragen. Bijvoorbeeld waarom we de stelen zo inkorten of zoveel van het gave blad verwijderen. Ik probeer de telers altijd bij mijn presentatie te betrekken. Dat is voor beiden leerzaam. Voor mij is een bloem met een kromme steel vaak beter bruikbaar. Ik begrijp dat dit voor transport en dergelijke niet handig is, maar het mag best wat speelser.”

Wat leert u nog meer van het publiek?

U komt veel in het buitenland? „Gemiddeld iedere zes weken wel een paar dagen. Er is in het buitenland veel vraag naar kennis over bloemwerk uit Nederland. Soms verzorg ik op locatie promotie van bepaalde soorten voor een veredelaar of een handelaar. Een groot deel van mijn werk gaat overigens via internet de wereld in.”

Vertel eens?

Onderstaande symbolen hebben de volgende betekenis en verwijzen naar de website vakbladvoordebloemisterij.nl

Foto’s

Filmpjes

Vakblad voor de Bloemisterij 14 (2016)

„Samen met een compagnon ben ik zo’n zes jaar geleden het internetkanaal Bloomtube.com begonnen. Wij willen ons fantastische vak laten zien. Mensen leren hoe je creatief met bloemen en planten kunt zijn, bijvoorbeeld met filmpjes. Vanuit telersgroepen en handelaren krijgen we behoorlijk veel medewerking.”

37

MACHINAAL OPPOTBEDRIJF

OPPOTTEN, POTTENPERSEN EN VERHUUR SINDS 1990 (26 JAAR) WWW.JOSVANDERHOEVEN.NL INFO@JOSVANDERHOEVEN.NL 06-54734323

Tevens alle stoomwerkzaamheden Roelofarendsveen 071-3313356 • 06-22196960 info@klinkstoom.nl • www.klinkstoom.nl

Groot assortiment uitgangsmateriaal • Euphorbia milii • Cupressus Wilma • Ficusvariëteiten • Sundaville • Kuipplanten en kruiden • Lavandula • Senetti

mvanveenbv.com | 0297 32 65 16

Krijten en reinigen Wij helpen u graag! tel: 06-18277073 www.sproeibedrijf-os.nl

media

media

OPERATIE S I U L L WO

Wolluis effectiever dan ooit bestreden Onder de codenaam Operatie Wolluis zijn in door wolluis geplaagde gebieden grote schoonmaakacties gehouden. De vijandige wolluizen werden verrast door een overmacht aan vraatzuchtige Cryptobug-L larven. Uit rapportages blijkt dat aan de populatie wolluis grote schade is toegebracht en dat de bezette gebieden nu door Cryptobug-L worden gecontroleerd. De troepen blijven in de gebieden tot de stabiliteit is wedergekeerd. Operatie Wolluis ook inzetten op uw bedrijf? Kom in actie en neem contact op met het lokale Koppert Hoofdkwartier voor de coรถrdinatie van uw offensief.