VBB 20 2016

Bloemister캐 Vakblad voor de

20 71e jaargang 20 mei 2016

Jaarrond dendrobium door koelcel met leds 30

8 BO Sierteelt

10 Hoe consument

24 Keukenhof

26 Lelie en anjer

voor deze zomer verwacht

verleiden met trends winter 2017?

zet in op betere spreiding bezoek

presenteren zich uitgebreid in Lisse

Neder lands vakmanschap voor

www.empas.nl info@empas.nl +31(0)318 525 888

iedere tuinder

volg ons!

Bloemisterij Vakblad voor de

8 Brancheorganisatie Sierteelt in twaalf vragen

Opinie 4 Interview: ’We zijn niet gelukkig met regierol van de veiling’ 4 Commentaar: Brancheorganisatie Sierteelt wordt geen nieuw PT 5 Stelling: Klokken moeten draaien in aanloop naar Moederdag

Nieuws 6

Een selectie uit het meest recente nieuws

Bedrijf en afzet 8 Ondernemen: Brancheorganisatie Sierteelt in twaalf vragen 9 Column: Victor van Dijk, Ecuador

10 Trends winter 2017 zijn eyeopeners

10 Afzet: Trends winter 2017 zijn eyeopeners

Markt 16 Markt voor troschrysanten door vraaguitval gespannen 16 Groter aanbod santini’s in sterker fluctuerende markt 17 Zorg over tragere start helianthusseizoen 18 Weinig stabiliteit in potlelie-markt 19 Markt struikmargriet startte beter in balans

Teelt 20 In beeld: Onder de plak 22 Gewasbescherming: Kasgeluiden

24 Keukenhof zet in op spreiding bezoek

24 Keukenhof: Keukenhof zet in op spreiding bezoek 26 Keukenhof: Lelie en anjer pakken uit 28 Keukenhof: Met calla kun je alle kanten op 30 Dendrobium: ’Door koelcel met leds makkelijker jaarrond telen’ 32 Vragen: Hoe hou ik controle over mijn bedrijfsgroei?

33 Anthurium: Samenwerking op gebied promotie bekrachtigd 34 Teelttips: callistephis, freesia, chrysant, gerbera, alstroemeria, 35 Column: Kees van Egmond

Nieuws 29 Consumentenkeuring Keukenhof geeft indicatie van voorkeur

26 Lelie en anjer pakken uit in Lisse

29 Campagne PurE seasonal flowers gaat door 36 Invloed groen op gezondheid en welbevinden vraagt om meer

wetenschappelijke onderbouwing

Service 37 Kasgenoot: Ab van Kester Agenda Voorplaat: Foto: Joef Sleegers

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

3

Opinie Marianne en Eric de Winter, De Winter Transport:

In het programma FLOW wil FloraHolland de regie over de aanvoerstromen naar de veiling voeren en een kostenbesparing van 15% realiseren. Marianne en Eric de Winter: „De veiling wil op iemand anders speelveld vertellen wat er moet gebeuren. Dat werkt niet.”

FOTO’S: DE WINTER TRANSPORT

’We zijn niet gelukkig met regierol van de veiling’

Arie-Frans Middelburg afmiddelburg@hortipoint.nl

De aanvoerlogistiek is inefficiënt?

Wat klopt er dan niet?

Er is al een soort FLOW dus?

Kan er 15% bespaard worden?

Wie moet het voortouw nemen voor een efficiëntere aanvoerlogistiek?

Commentaar Joef Sleegers vakredacteur jsleegers@hortipoint.nl

BO Sierteelt wordt geen nieuw product

I

n de land- en tuinbouw is een aantal nieuwe brancheorganisaties (BO’s) opgericht. Deze bieden de mogelijkheid om regels verbindend te laten verklaren voor alle betreffende ondernemers.

Zo krijgen sectoren een instrument in handen om grote vraagstukken collectief aan te pakken. De BO Sierteelt wordt rond de zomer verwacht.

De oprichting van de BO’s ligt erg gevoelig. De ondergang van de productschappen ligt nog vers in het geheugen, en het beeld zou kunnen ontstaan dat de BO’s daar de opvolger van zijn.

Dat is echter niet het geval. Het Productschap Tuinbouw was een grote organisatie waar in de hoogtij-

dagen meer dan honderd mensen werkten. Alleen al de personeelskosten lagen rond de € 10 miljoen.

De BO Sierteelt daarentegen wordt straks bemand door 0,2 persoon. Verder had het PT vele taken als promotie, innovatie en onderzoek. Promotie wordt tegenwoordig uitgevoerd via Royal FloraHolland en onderzoek loopt via de gewascoöperaties van LTO Glaskracht. Voor de BO staat vooralsnog alleen een verbindendverklaring voor het Energie Besparingssysteem Glastuinbouw op de agenda.

Ten slotte kan een BO zelf niets verbindend verklaren. Het moet daarvoor een aanvraag indienen bij het ministerie van EZ, dat dan een draagvlaktoets Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

Wilt u uw mening geven? Stuur een brief naar postbus 9324, 2300 PH Leiden of naar bloemisterij@hortipoint.nl.

Reacties moeten maandag voor 9:00 uur binnen zijn.

De redactie kan brieven inkorten of weigeren.

Wat betekent FLOW voor uw bedrijf?

Stelling

Klokken moeten draaien in aanloop naar Moederdag De klokken van de exportveilingen van FloraHolland waren gesloten op Hemelvaartsdag. En dat terwijl het drie dagen later Moederdag was.

Met name de handelaren die op Nederland en omringende landen zijn gericht voelden zich gedupeerd. Het kan toch niet waar zijn dat er vlak voor een van de belangrijkste bloemendagen van het jaar niet geveild wordt? Iedere mogelijkheid om geld uit de markt te halen voor bloemen en planten moet benut worden.

Roland Duyvesteijn, strelitziateler in Zevenhuizen

Werken jullie zelf aan veranderingen?

„FloraHolland 2020, het nieuwe veilen; het wordt mij in een klap duidelijk.

Over 10 jaar draaien er geen veilingklokkken meer. Wat is nu een betere zet dan in de Moederdagweek een veildag minder op te nemen? 2016 moet immers het jaar van de versnelling worden en hiermee versnel je directe stromen fors. De logistieke dienstverle-

ning functioneert immers wel gewoon.

Een 24/7 marktplaats moet FloraHolland worden. Nee, niet offline, maar online.

Ja, de Moederdagomzet viel wel lager uit dit jaar. Een van de redenen was die ene veildag minder. De keten moet hier zeker nog aan wennen?

Trouwens, Rhein-Maas en Plantion waren wel gewoon open op Hemelvaartsdag. Maar ja, die gaan niet mee met hun tijd...”

Marita Goudriaan, rozenteler in Almere „Ook tot mijn verbijstering werd er op de donderdag voor Moederdag niet geveild. Juist nu er alles aan gelegen is om de veilingklokken nieuw leven in te blazen, draaien ze een dag niet in de belangrijkste week van het jaar. Graag zou ik diegenen die dit bedacht hebben ter verantwoording roepen. Zij komen duidelijk niet uit de bloemenwereld.

Het argument van hoge kosten voor personeel is een dooddoener. Als 49% van je klanten wil dat je open bent, dan ga je open. Al is het maar 10%. De klant is koning! Ook Albert Heijn verwacht op een feestdag niet 100% van zijn klanten in zijn winkel.

Er is iets hopeloos mis met het gedachtengoed waarop het veilingsysteem op is gegrondvest. Please, back to basic.”

schap Marc Rutgrink, zomerbloementeler in Lisse kan uitvoeren via www.internetconsultatie.nl.

Voor een verbindendverklaring moet een grote meerderheid van de ondernemers akkoord gaan.

Dat zijn essentiële verschillen.

De internetconsultatie die de doorslag moet geven, is nog een vage factor. Het is geen anonieme, hoofdelijke stemming; eerder een enquête met open vragen. Op dit punt heeft de sierteeltsector zelf een beter instrument in handen om de stemming te bepalen: de veilingen. Zij hebben immers bijna 100% dekking in de sector en hebben een structuur om te stemmen. Daarmee kan de sierteelt zijn lot in eigen hand houden.

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

„Elk jaar in mei zijn er weer problemen met diverse bloemendagen. Vaak komt de vraag weer naar voren: wel of niet veilen?

Of het nu Hemelvaartsdag is of Tweede Pinksterdag, het botst altijd met de verschillende Moederdagen.

Een oplossing is moeilijk, want de verre export heeft andere topdagen dan de export dichterbij. Dus verschilt het per

bedrijf waar de probleemdagen zitten.

Als oplossing de klokken alle dagen laten draaien gaat ook niet. De kosten in verband met toeslagen zijn hoog en als niet alle klanten gaan inkopen is het niet verstandig om te veilen. Zelfs de collectief vervoerders rijden bijvoorbeeld niet op de zaterdag voor Pinksteren. Ik denk dat de oplossing meer zit in de directe handel tussen kwekers en exporteurs.

Maar het blijft moeilijk in mei.”

5

Nieuws Lees meer op de website Op deze pagina’s vindt u een selectie uit het nieuws.

Een uitgebreide versie van deze berichten maar ook ander nieuws vindt u op www.vakbladvoordebloemisterij.nl.

n Van Schilfgaarde financiële topman FloraHolland Steven van Schilfgaarde is sinds 17 mei de nieuwe Chief Financial Officer (CFO) van Royal FloraHolland. Ook is hij toegetreden tot de directie van Royal FloraHolland. Dat heeft de Raad van Commissarissen onlangs besloten. Van Schilfgaarde heeft onder meer bij KPN en Getronics gewerkt. Hij volgt Buchwaldt op die de veiling in maart verliet.

n Brancheorganisatie sierteelt rond zomer verwacht De oprichting van een brancheorganisatie (BO) voor de sierteelt wordt rond de zomer verwacht, heeft LTO Nederland op 12 mei meegedeeld tijdens een persconferentie. Tot nog toe zijn er vijf BO’s opgericht: voor akkerbouw, zuivel, kalveren, pluimvee en eieren. Voor de oprichting van BO’s voor de sierteelt en groenten & fruit zijn aanvragen ingediend.

Meer hierover op pagina 8 en 9

Wekelijks acht kappen met nieuwe lelies Bij Entius Lelies in Heerhugowaard worden wekelijks acht kappen voorzien van nieuwe lelies. Terwijl een plantmachine automatisch oude kisten stapelt en nieuwe kisten ontstapelt, rijdt een medewerker met de kisten op en neer naar de verwerkingsruimte.

De hele klus vergt twee dagen voor de voorste kappen en tweeënhalve dag voor de achterste kappen. Het totale bedrijf is 3,2 ha. Een bedrijfsgrootte die goed te behappen is voor de vier broers Adri, Piet, Cor en Johan, aangevuld met vier man vast personeel. Ze telen acht verschillende soorten Oriëntals, waarvan er gemiddeld een per jaar wordt vervangen door een nieuwe variëteit.

Dit bevalt de broers prima, ook al staat de markt van Oriëntals nog steeds onder druk.

n Kamer akkoord met besluit Van Dam over glyfosaat Staatssecretaris Van Dam (EZ) mag in Brussel instemmen met de hernieuwde toelating van glyfosaat voor negen jaar vanaf 1 juli. In de Tweede Kamer kreeg een motie die dit trachtte tegen te houden, geen meerderheid. Van Dam liet de Kamer eerder weten de toelating enkel te zullen intrekken als uit onderzoek door het Europees agentschap voor chemische stoffen (ECHA) mocht blijken dat glyfosaat kankerverwekkend is. Dit onderzoek wordt op zijn vroegst over een jaar afgerond. Bij het ter perse gaan van dit vakblad was niet bekend welk besluit het Europees Parlement over de toelating van glyfosaat heeft genomen. In de sierteelt wordt glyfosaat vooral in buitenbloemen gebruikt.

n Na jaar afwezigheid weer subsidie energie-investeringen Voor investeringen in energie-efficiënte en hernieuwbare energiemaatregelen is € 7 miljoen subsidie beschikbaar. De regeling is open van 1 juli tot en met 1 oktober. Er kan subsidie worden aangevraagd voor: een tweede energiescherm; verticale ventilatoren; diffuus glas met anti-reflectiecoating; aansluiting op een warmtenetwerk of -cluster; aansluiting op een biogas-, koolstofdioxide-netwerk of -cluster en voor een biomassaketel of -kachel. De subsi-

6

dieregeling viel voorheen onder Investeringen in milieuvriendelijke maatregelen (IMM 2013 en 2014) en Investeringsregeling energiebesparing (IRE 2012).

n Flower Trials in 3D tijdens GreenTech Bezoekers van de GreenTech, de vakbeurs die van 14 tot en met 16 juni in Amsterdam plaatsvindt, kunnen met behulp van 3D-technologie door de kassen van veredelaars lopen in het nieuwe Breeders Pavilion. Deze ’3D-tour’ wordt mogelijk gemaakt door een samenwerking met zeven deelnemers aan de Flower Trials en de Vegetable Tours.

n Bloemenbureau krijgt ad interim bestuur Bloemenbureau Holland (BBH) heeft een ad interim bestuur gekregen, zo maakte directeur Eijsackers op 13 mei bekend. In het bestuur zitten: Ron Fransen (Levoplant), Peter van de Pol (Kwekerij De Pol), Servaas van der Ven (Royal FloraHolland), Robert Roodenburg (VGB), Mariska Foppen (Waterdrinker) en Marcel Zandvliet (Dutch Flower Group). Het nieuwe bestuur laat onderzoeken hoe de collectieve en generieke bloemenpromotie op de lange termijn kan worden ingevuld. Experts

brengen daarover uiterlijk 1 september advies uit. Omdat de aanbevelingen gevolgen kunnen hebben voor de samenstelling en bevoegdheden van het bestuur, heeft dat de ad interim status gekregen.

n Raad van State laat PIP Bommelerwaard vrijwel intact De provincie Gelderland hoeft het Provinciaal Inpassingsplan (PIP) voor de herstructurering van de tuinbouw in de Bommelerwaard slechts op enkele punten aan te passen. Dat heeft de Raad van State op 11 mei geoordeeld in een zogeheten tussenuitspraak. Tegen het PIP waren 28 beroepen ingediend, waarvan het merendeel door het rechtscollege werd verworpen.

n Amerikaanse scholieren bezoeken Nederlandse tuinbouw Deze hebben leerlingen van het Gwendolyn Brooks College Preparatory Academy uit Chicago een bezoek gebracht aan de Nederlandse tuinbouw, waarbij onder meer excursies naar Anthura en FloraHolland op het programma stonden. De studiereis is een cadeau van tien Nederlandse tuinbouw- en agribedrijven die vorig jaar op handelsmissie naar de VS en Canada waren.

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

FOTO: PETER VAN LETH

Gelezen op Twitter Linda van der Lugt (@Linlugt) wel eens verward met de roos, wordt ranonkel onterecht aangezien voor roos, pioenroos of dahlia. Ook chrysant, aster en margriet worden onderling veel verwisseld.

 Telers vóór nieuwe campagne PurE seasonal flowers

 Keukenhof zet in op spreiding bezoek Keukenhof gaat dit jaar het record van 2015 – bijna 1,2 miljoen bezoekers – niet verbreken.

Directeur Siemerink vindt het belangrijker tot een betere spreiding te komen van de aanloop gedurende de openstelling van ongeveer acht weken. Het park heeft jaarlijks 800.000 bezoekers nodig om uit de kosten te komen.

Meer hierover op pagina 24 en 25

 Klanttevredenheid over Veiling Rhein-Maas groeit De tevredenheid onder klanten van Veiling Rhein-Maas is de laatste drie jaar toegenomen.

Klanten geven aan van plan te zijn op termijn nog meer op de marktplaats in Straelen-Herongen te willen gaan inkopen.

 Nederlander herkent weinig bloemen Zo’n 70% van de Nederlanders herkent alleen de tulp, roos en zonnebloem op een foto, blijkt uit onderzoek van FloraHolland. Bij de narcis en hyacint ligt dat percentage rond de 60%.

Voor freesia, gerbera en lelie noemt de helft de juiste bloem bij de foto. Bij de andere bloemen is dit nog lager. Veel Nederlanders vinden bloemen op elkaar lijken. Zo wordt de anjer nog Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

nico karsten (@KarstenNico)

Kiepflower (@Kiepflower)

Telers van zomer- en bolbloemen en snij-, bes- en trekheesters gaan de komende drie jaar 0,06% van hun omzet afdragen voor financiering van de promotiecampagne ’365 Dagen bloemen’ van PurE Seasnonal flowers.

Dat heeft een ruime meerderheid van hen op 11 mei besloten. Ook buitenlandse telers en veredelaars financieren mee. In totaal kost de campagne jaarlijks € 275.000.

Bart Bostoen (@BartBostoen)

 Werkgevers komen met eindbod cao Open Teelten

Kees van Egmond (@KeesvE)

Hoewel tijdens het overleg voor een nieuwe cao Open Teelten over de lonen nog geen akkoord was bereikt, zijn werkgeversorganisaties nu wel met een eindbod gekomen.

Ze stellen voor de lonen met 2,75% te laten stijgen over een periode van 21 maanden. De cao loopt daarmee van 1 juli 2015 tot en met 31 maart 2017. De vakbonden reageerden enigszins teleurgesteld, maar hebben het bod wel positief aan hun leden voorgelegd.

 Delphy start luchtfotografie voor sierteelt Delphy start met een service om percelen en gewassen vanuit de lucht te fotograferen, zodat telers aan de hand van die foto’s bijvoorbeeld de bemesting of waterhuishouding plaatselijk kunnen aanpassen. De service was al beschikbaar voor de akkerbouw, maar komt er nu ook voor de buitenbloemen-, vasteplanten- en bloembollensector.

Natura 2000 Drenthe (@N2000drenthe)

Discussie op LinkedIn Sector moet minder CO2 gaan gebruiken

 Moederdag leeft nauwelijks bij Duitse retailer In het bloemen- en plantenschap van de meeste Duitse retailers was begin deze maand nauwelijks te merken dat Moederdag (8 mei) een van de belangrijkste bloemenverkoopdagen is. Dat blijkt uit een rondgang langs Duitse supermarkten georganiseerd door Floweracademy. Eenzelfde rondgang in de aanloop naar Engelse Moederdag (6 maart) liet juist een positief beeld zien. Voor Franse Moederdag (29 mei) wordt eveneens een ’retail-safari’ opgezet.

7

Erkenning voor de zomer verwacht

Brancheorganisatie Sierteelt in Een voor een worden brancheorganisaties opgericht. Deze kunnen bijvoorbeeld gewasoverschrijdende programma’s verbindend laten verklaren - mits dat wordt gedragen door het overgrote deel van de ondernemers. De BO Sierteelt is nog in oprichting. Hoe staat het hier mee? De stand van zaken in twaalf vragen en antwoorden.

Joef Sleegers jsleegers@hortipoint.nl

Wat is een brancheorganisatie?

Hoe groot wordt de BO Sierteelt?

Wat is het verschil tussen een BO en een PO?

Waarom wordt de BO opgericht?

Hoe staat het met de BO Sierteelt?

FOTO: JOEF SLEEGERS

Welke BO’s zijn er al opgericht?

De tot nu toe enige concreet voorgenomen activiteit van de BO Sierteelt is het verbindend verklaren van het Energie Besparingssysteem (EBG).

8

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

Column Victor van Dijk

twaalf vragen

vvandijk@fleurametz.com

Ecuador

De wederopbouw

Wat gaat de BO Sierteelt doen?

Wat wil Royal FloraHolland met de deelname bereiken?

Hoe worden bijdragen verrekend?

Hoe weet men of er voldoende draagvlak is?

Welke partijen doen er mee?

Waarom doet VGB mee?

Het is deze week precies één maand na de zware aardbeving van 7.8 op de schaal van Richter. De buitenlandse reddingsteams zijn vertrokken, het wereldnieuws is eraf en het puin ruimen is begonnen. Kort wat cijfers: ruim 660 doden, 7.000 families dakloos en een geschatte schade van ruim 3 miljard dollar. Echt meteen na de beving heeft de Ecuadoriaanse bevolking zich van haar beste kant laten zien. Iedereen heeft zijn schouders eronder gezet en overal werden spontane inzamelingsacties gestart om voedsel, matrassen, drinkwater en andere basisbehoeften op te halen. Scholen organiseerden sponsorlopen, voetbalclubs doneerden de kaartverkoop. En zelfs de banken scholden hun leningen aan de gedupeerden kwijt.

Ook de bloemenbranche heeft zijn steentje bijgedragen. Tientallen kwekers en vrachtagenten hebben met eigen middelen de hulpgoederen naar de getroffen locaties gebracht. En uiteraard ook bij FleuraMetz hebben we de nodige geldinzamelingsacties gehouden.

Nu de eerste nood getackeld is, begint de lange weg naar herstel. En dat zal zo gezegd nog miljarden gaan kosten en jaren gaan duren. Om iedereen mee te laten betalen aan de reconstructie, heeft de regering een aantal nieuwe belastingen aangekondigd: de btw gaat omhoog (van 12% naar 14%), iedereen die meer dan $1.000 per maand verdient moet één of meerdere dagsalarissen afstaan, miljonairs moeten 0.9% van hun vermogen inleveren en ook bedrijven moeten meer vennootschapsbelasting betalen. Bovendien is een vorig jaar tijdelijk ingevoerde extra importbelasting (die maximaal 1 jaar zou duren) nu toch weer met minstens een jaar verlengd en is de accijns op sigaretten, alcohol en suikerhoudende drankjes omhoog gedaan. Het is trouwens opmerkelijk dat tegelijkertijd aangekondigd werd dat ook alle café's en disco's nu 's nachts langer open mogen zijn. En dat er binnenkort ook weer alcohol op zondag verkocht mag worden. Dat is iets wat hier vele jaren verboden is geweest. Wat zo'n aardbeving al niet tot schokeffect geeft. In het belang van de wederopbouw, proost dan maar!

Victor van Dijk, manager Zuid-Amerika FleuraMetz

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

9

Trends winter 2017 zijn eye „Smaak is belangrijker dan ooit’’, zei Sandra Könings in haar lezing over de trends voor de winter van 2017. Dat betekent dat je de trends moet vertalen naar een bepaalde smaak of stijl. Daar zijn verschillende mogelijkheden voor, bijvoorbeeld je merk koppelen aan een persoon(lijkheid). Maar altijd betekent het dat je beweegt, dat je op zoek gaat naar de smaak van de consument en naar instrumenten om hem te verleiden.

Paula van der Hulst Bloem en Blad, pvanderhulst@hortipoint.nl

T The Engineer Hoe ingewikkelder het leven wordt, hoe groter de vraag naar oplossingen. Voor die oplossingen staat the Engineer. Deze praktische ambachtsman denkt functioneel, is betrokken en altijd op zoek naar de beste, eenvoudigste en meest praktische oplossing. Hij is georganiseerd, verbindt, houdt van eenvoud, kiest strakke en geometrische vormen en kiest voor minder maar beter.

Kernwoorden: stoere eenvoud, functionele vormgeving, oog voor detail, slimme oplossingen.

Kleuren: warm bruin en gedekte, industriële kleuren als grijsblauw en -groen. Ook metaalkleuren en neutrale tinten doen het goed, evenals signaalkleuren (elektriciteitsdraden).

Bloemen: voeg mannelijk effect toe, kies geometrische vormen, verwerk in boeketten meer grassen en minder bloeiende bloemen.

Planten: zijn huisvrienden, groen in huis is een basisbehoefte. Voorkeur voor stoere, sterke planten die makkelijk te onderhouden zijn. Aandacht voor groene planten.

The Genderall Tegenstellingen omarmen, dat typeert de Genderall.

Dit type consument is tegelijkertijd sterk en gevoelig, veilig en verrassend en mannelijk noch vrouwelijk. Deze nieuwe smaak, of nieuwe houding, zit er ’tussenin’ en kiest het beste van twee werelden.

Kernwoorden: ratio gekoppeld aan emotie, persoonlijk en duidelijk, nadruk op gevoel, knuffelbaar.

Kleuren: zachtgeel, huidskleur en warm bruin. Ook crème pastels en rozetinten, vaak gecombineerd met zachtblauw.

Bloemen: wild en geplukt, klein maar samen sta je sterk. Boeketten los geschikt en romantisch. Bol en wortels mogen gezien worden (navelstreng).

Planten: moeder-kind plantconcepten, zachte bladeren, aaibaar, zelf stekken, pasteltinten en de eerste planten van het seizoen.

10

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

openers The Migrant Een vrije geest, een mix van culturen en liefhebber van kunst en ambacht. Dat is in een notendop de Migrant, de nieuwe hippie (nippie). Deze idealist vindt wegen waar anderen niet komen en doet meer met minder, wat vraagt om creativiteit en zorgzaamheid. De mix van culturen haalt inspirerende invloeden uit de hele wereld.

Kernwoorden: anderen helpen, warme deken, home-made, gezondheid, nieuwe vormen, fantasie, flower power, mix van tropische en westerse natuur, nieuwe tradities, positieve energie.

Kleuren: warme bruin- en oranjetinten geïnspireerd op de jaren ’70.

Groenen vormen de basis met kaki en blauwgroen. Aanvullend vooral paars en violet, vage blauwe, grijze en mosterdkleuren en een heldere contrastkleur, bijvoorbeeld hardroze.

Bloemen: oost ontmoet west, warme kleuren, grote bladeren, verschillende maten en lengtes. In boeketten rood, oranje en bruin combineren en iets eetbaars toevoegen.

Planten: dansend, krachtig en tropisch zoals orchideeën en Bromelia. Grote, groene bladeren en eetbare concepten met paddenstoelen, groenten, kruiden en thee.

The Comiconaut De Comiconaut houdt van buitenaards plezier, is hyper innovatief en gek op ruimtespelletjes. Science Fiction en Star Wars zijn inspiratiebronnen voor dit type, dat kiest voor interactieve ontwerpen, hightech en robotisering.

Kernwoorden: kunstmatig (artificieel) met echt verbinden, gekke vormen, realiteit mooier maken, inspiratie van een andere planeet.

Kleuren: diep donkere kleuren met rood als opwindend contrast.

Typische ruimtekleuren als diepdonkere heelaltonen, grijs, wit en zilver vormen de basis, aangevuld met holografische violettinten, harde groenen en geel. Metallic en licht geven een ruimte-effect.

Bloemen: futuristische bloemen, grillige en superronde vormen, witte bloemen en verrassende bloemideeën.

Planten: sterke overlevers als succulenten en mos, exotisch met bijzondere effecten en ronde vormen.

The Golddigger De Golddigger hecht aan edelstenen, marmer en goud en heeft een groeiende behoefte aan het beste. Natuur is voor dit type het meest waardevolle op aarde. Door er goud aan toe te voegen, krijgt het de aandacht die het verdient. De golddigger houdt van luxe, maar functioneel, en zoekt bescherming.

Kernwoorden: goud gecombineerd met (edel)stenen, natuurlijke show, glinstering, vrouwelijke romantiek, elegante luxe, luxe eenvoud, perfectie.

Kleuren: natuurlijk als jadegroen, leerbruin en pruimrood. Groenig zwart, dofgoud, champagne en marmertinten vormen de basis.

De aanvulling voor een luxe sfeer komt van kwarts, lila, helderblauw en rozetinten.

Bloemen: grote, barokke, zeer speciale bloemen, geurend, romantisch van roos tot lelie, zacht en hard. Kleine bloemen moeten speciaal zijn, als edelstenen. De verpakking is belangrijker dan ooit.

Planten: glamourvol, glimmend en overweldigend. Grote bloeiwijzen, fluwelen of gekleurde bladeren. Grillige en hangende planten.

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

11

The Icewomen Zij die zich het best aanpassen aan de veranderingen, zullen overleven. Aanpassen is wat de Icewomen doen, want al kan je de natuur niet veranderen, je kunt er wel je eigen fantasie op loslaten. Dromen van een witte kerst, bevroren insecten en ijzige natuur en heel bewust omgaan met de elementen.

Kernwoorden: wit in de schijnwerpers, koude natuur, winterland, kristallen, permafrost.

Kleuren: warm, dromerig blauw met ijstinten. De basis is helder of vuil wit, grijstonen, donkerbruin en een vleugje zilver.

Aanvullend groenblauw, contrasten in licht en donker en in warm en koud. Kobaltblauw en gifgroen zorgen voor een onverwacht contrast.

Bloemen: contrast in hard en zacht, in donker en licht, in fragiel en sterk, gecombineerd met twijgen en grassen. Wit is het meest dominant.

Planten: zacht aanvoelend en zachte, ronde vormen. Krullende of fantasierijke vormen en bladeren met natuurlijk of kunstmatig wit.

The Comedian Vermaak of laat je vermaken; de Comedian neemt het leven niet al te serieus en ziet in humor het beste medicijn tegen stress. Entertainment is een dagelijkse behoefte en creatieve gekkigheid mag je ook in huis doorvoeren. Winkels moeten beleving en verrassing bieden en komische elementen toevoegen (ook aan planten) voor meer stopkracht.

Kernwoorden: kunst, feest, plezier toevoegen aan natuur, niet te serieus, instant humor.

Kleuren: vrolijk helder, vooral met abrikoostinten of met geel. Rood en wit vormen de basis maar hebben een vleugje kleur of metallics nodig.

Zwart is een detail. Voor een kunstmatig, glinsterend, krachtig effect zijn er heldere varianten van groen, violet, paars, oranje, en blauw.

Bloemen: happy, naïef en kleurrijk. Krachtige monoboeketten of boeketten die een kleurrijke mix herbergen. Combineer grote en kleine bloemen met speciale effecten. Voeg iets geks toe.

Planten: artificieel als extraatje, geverfd, grappige vormen, stippen en vlekken op het blad.

Tropische, kleurrijke soorten als bromelia, cactus en succulenten met scherpe of ronde vormen.

The Natwomen De Natwomen gaan af op het gevoel, staan met twee benen op de grond en houden van natuurlijke perfectie. Deze samenvoeging van ’nature man’ en ’mother earth’ voelt zich een met de natuur en verbonden met zaken die er echt toe doen. De natuur is waardevol en moet gekoesterd worden.

Kernwoorden: zowel vleeseter als vegetariër, natuurliefhebber en stadsmens, hergebruik, ruw, primitief, overlever.

Kleuren: donker gecombineerd met neutraal grijs en blauw. De basis wordt gevormd door houtkleuren, donkere en lichte aardekleuren. De aanvulling komt van natuurlijke tinten van klei, terracotta, huid en camouflagegroen.

Bloemen: combineren met grassen, granen en zaden. Grote herfstbloemen als chrysant. Wilde, open boeketten met takken en bessen.

Planten: met donkere bladen, vleeseters, mossen, klimmers, primitief, succulenten, bollen, grillige takken en wortels.

12

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

Markt Klok prijsbeelden

Vanwege het tuinplantenseizoen worden ook de klokprijzen van deze producten weergegeven. Omdat er ruimte is voor maar drie grafieken, worden de bloeiende en groene planten in één grafiek verwerkt. Week 25 is de laatste week van de tuinplantengrafiek.

Snijbloemen

Groene + bloeiende planten

Tuinplanten

De bloemen brachten vorige week voor de klok € 0,26 op. Vorig jaar lag de gemiddelde prijs (in de Moederdagweek) nog op € 0,30. Er kwamen dit jaar 11,6% minder stelen voor de klok.

Ook bij de kamerplanten was de klokaanvoer minder, namelijk 13,1%. De gemiddelde prijs kwam dit jaar uit op € 1,45. Dit is € 0,11 meer dan vorig jaar.

De gemiddelde prijs van tuinplanten kwam vorige week uit op € 0,33; tegen € 0,36 vorig jaar.

De aanvoer zat in de plus: er kwamen 8,7% meer tuinplanten voor de klok.

De week van de klokinkoper

BRON: ROYAL FLORAHOLLAND

Dico Drost:

FOTO: VAKBLAD VOOR DE BLOEMISTERIJ

’Renovatie kloksysteem is niet voldoende' Bedrijf: www.dicodrost.com Veiling: FloraHolland Aalsmeer Week: 19

Maandag „De dag na Moederdag. Tot op heden konden veel producten direct hun weg vinden en is het aanbod op de klokken erg beperkt gebleven. Ben benieuwd hoe dat zich komende tijd ontwikkelt. Op mijn bank ligt een nieuwsbrief van FloraHolland dat er in juni gestart wordt met de renovatie van de tribune. Technisch wordt er wat aangepast en zijn er wat andere kleine veranderingen. Ik had grotere veranderingen willen zien.”

Dinsdag „De week na Moederdag is de drukste week in de planten. Ik doe behoorlijk wat bestellingen, maar sommige kwekers hebben geen tijd om extra bestellingen aan te nemen. Regelmatig hoor ik dat de handel transparant is. Ik betwijfel dat als ik planten bij een kweker bestel voor € 1,70 en iemand koopt dezelfde planten voor € 2,60 op de klok.”

ken dat de klok weg moet en anderen geven aan dat er nieuwe energie in gestoken moet worden. Er zijn grote meningsverschillen, daarom lijkt mij een renovatie van het kloksysteem niet voldoende.”

Donderdag „Heel veel handel gaat direct en de klok wordt gebruikt om restpartijen te verkopen. Daarnaast zie je wel eens een leuke kar handel waarbij de kweker de klok gebruikt om reclame te maken. Als ik dit samenvat dan denk ik dat we naar een digitale databank moeten waaruit iedereen kan bestellen. Zo breng je heel veel handel bij elkaar en kun je veel beter de focus leggen op kwaliteitsbeheersing. Nu zie ik dat partijen met perfecte kwaliteit soms minder gewaardeerd worden dan partijen met een veel mindere kwaliteit.”

Vrijdag Woensdag „Als je iedere dag met het 'veilingspelletje' meedoet is het heel logisch wat er gebeurt. Als ik echter van bovenaf kijk dan gebeuren er een aantal rare dingen. Iemand van buitenaf zal dat herkennen, maar die begrijpt niet waarom iets gebeurt. Er is een combinatie van beide perspectieven nodig om een goede visie voor het veilsysteem te maken. Ik lees uitspraVakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

„Ik verwacht een rustige dag; het tegendeel is waar. Wanneer ik een bestelling krijg kijk ik naar de vaste lijnen, de vraagprijs van de kweker, de hoeveelheden en de (te verwachten) klokprijs. Dan bepaal ik wat ik waar koopt. Er zijn altijd producten waarvan de klok- en vraagprijs te ver uiteen liggen. Voor de vrijdag is er erg veel aanvoer. Ondanks dat de handel toch goed verkocht wordt zijn er best wat zakkers in de markt.”

13

In de grafieken wordt de procentuele verandering (= index) weergegeven van de prijs en de verkochte stuks ten opzichte van vorig jaar. Week 1 + 2 van 2015 zijn samengeteld en worden als week 1 gezien. Week 3 = week 2, week 4 = week 3, week 5 = week 4, etc).

Simone van Tol simonevantol@oraholland.nl

Snijbloemen Lagere prijzen voor snijbloemen

in procenten

Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder

week

Kamerplanten Minder geld voor minder phalaenopsis

in procenten

Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder

week

Tuinplanten Verkoop tuinplanten neemt toe

in procenten

Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder

week

14

Vakblad voor de BloemisterÄł 20 (2016)

Rusland

Over de toonbank

Oleg Khiristodorov:

’Nederlandse Avalanche+ heeft duidelijk de voorkeur'

FOTO: TSVETTI

en ook dat is al merkbaar in de verkopen. Het schooljaar wordt steevast afgesloten met een bloemetje of een plant voor de leraar, of voor de studenten die geslaagd zijn. We verkopen nu naast rozen en chrysanten ook veel zomerbloemen. Bij planten gaat het met name om phalaenopsis, anthurium en potroos.”

Komen die grotendeels uit Nederland?

Tsvetti

Naam: Tsvetti Locatie: Oefa Sortiment: 80% bloemen, 20% planten Specialiteit: Boeketten Aantal medewerkers: 5

Heeft u het druk momenteel? „Zeker. Nu de vastenperiode voorafgaand aan het orthodoxe paasfeest voorbij is, wordt het in de winkel steeds drukker. Tijdens de vastentijd trekken Russen zich op alle vlakken wat terug.

Daarnaast nadert het einde van het schooljaar

Standpunt

„Bijna alles. Alleen rozen koop ik voor een deel uit Ecuador. Ik ben heel tevreden over de Nederlandse kwaliteit. Niet alleen ik, ook mijn klanten zijn fan van Nederlandse bloemen. De Nederlandse Avalanche+ heeft bijvoorbeeld duidelijk de voorkeur bij mijn klanten. Hoewel er vergelijkbare Russische rozen zijn, wil men echt alleen de Nederlandse.”

Heeft u nog last van de Russische sancties tegen Europa? „Nee, dat speelt absoluut geen rol meer. Je hoort er ook niets meer over op tv. Nu gaat het alleen nog maar over de sancties tegen Turkije.

Sowieso heb ik altijd aan Nederlandse producten kunnen komen, ook toen het nog wel een issue was. Een tijd lang zaten de Nederlandse

bloemen dan wel in blanco hoezen, maar nu zit alles gewoon weer in bedrukte hoezen en daar ben ik heel blij mee.”

Zijn de bestedingen weer op peil? „Wij maken kwaliteitsboeketten in alle prijssegmenten. Een deel van mijn klanten koopt minder dure boeketten dan voorheen. Daarentegen verkoop ik nu drie keer zo veel goedkopere boeketten dan twee jaar geleden. Ik denk dat de verhouding dure boeketten en middenklasse boeketten verschoven is van 50%-50% naar 30%-70%. In zijn totaliteit is mijn omzet daar dus weinig door veranderd. Door onze actieve profilering op het in Rusland populaire sociale netwerk VKontakte, zie ik de komende tijd kansen voor extra afzet. Ik maak me geen zorgen.”

Heeft u veel concurrentie? „Oefa is een grote stad. In iedere winkelstraat zie je wel een of meerdere bloemisten. Door het toenemende consumentenvertrouwen zie ik er nu zelfs weer nieuwe bij komen. Ik denk dat de economie vanaf nu alleen maar weer zal groeien. Poetin zei laatst in zijn tv-toespraak ook dat we het dieptepunt voorbij zijn. Het gaat weer de goede kant op.”

MPS mag best wat meer reclame maken

Geert op t Hof, Nederhemert, zomerbloemenkweker

Mee eens, oneens of denkt u er heel anders over?

Reageer dan bij de marktredactie: A.F. Middelburg, 06-23631549 of mail afmiddelburg@hortipoint.nl

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

Wij telen ongeveer veertig gewassen en proberen dat zo duurzaam mogelijk te doen. Helemaal biologisch gaat net niet. Maar qua duurzaamheid zitten we als zomerbloementelers aan de top. We zijn MPS-A+ gecertificeerd.

Dat is een unicum voor zomerbloementelers. We proberen er ons mee te onderscheiden, maar dat lukt nog niet. Het probleem is dat consumenten het keurmerk MPS niet kennen.

Zelfs veel handelaren kennen het niet.

MPS zou daarom meer aan promotie moeten doen of aan een ander merk koppelen, zodat het meer bekendheid krijgt. Het keurmerk kost ons nu vooralsnog geld. En ik snap ook wel dat het geld moet kosten, maar dan moet

het ook wat opleveren.

Al moet ik een ton investeren en verdien er 1,5 ton mee dan maakt me die ton niet uit; ik maak er marge mee. Maar nu zijn we in de tuinbouw tegen kostprijs aan het werken. Niet alleen wij, maar volgens mij zit heel Tuinbouw Nederland zo in elkaar.

Momenteel werken we 80 uur per week en vangen nog minder dan een bouwvakker die 40 uur werkt. Het is dat we een passie hebben.

Wij zijn extra duurzaam gaan kweken om meer marge te maken en we hopen dat het in de toekomst ook lukt.

Een bloemist die vorige week sprak op de zomerbloemenbijeenkomst op Keukenhof vertelde me vol te houden.

Biologisch varkensvlees is ook lange tijd niet goed betaald geweest; nu zijn biologische varkensboeren de enigen die geld verdienen. Ook zijn biologische geitenmelk en biologische koeienmelk niet aan te slepen.

Wij hebben onze hoop er op gevestigd dat deze ontwikkeling zich ook in de sierteelt doorzet, maar merken daar nog weinig van. Toch denk ik dat duurzaamheid de toekomst is; dat er markt is voor een divers pakket duurzame bloemen met een goede marge.

En dan mag MPS best wat meer reclame maken of koppelen aan een sterk merk als Max Havelaar bijvoorbeeld; dat heeft tenminste bekendheid bij de consument.

15

Analyses snijbloemen

FOTO: DE GRAAF VAN DER ZANDE

Markt voor troschrysanten door vraaguitval gespannen De verwachte aanvoerstijging van troschrysanten is vooralsnog uitgebleven en toch staat de prijs onder druk. De vraag lijkt minder en mogelijk zijn santini’s sterker concurrerend.

Assortiment Aanvoer vergelijkbaar n

Groter aanbod santini’s in sterker fluctuerende markt De stijging van het aanbod santini’s ligt iets boven de toename, die vorig jaar al werd gerealiseerd. De marktprijzen fluctueren heviger en de kwaliteit is volgens de handel goed.

FOTO: DE GRAAF VAN DER ZANDE

Middenprijs gelijk

n

16

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

Zorg over tragere start helianthusseizoen

BRON: VBN/ROYAL FLORAHOLLAND

Door het koude voorjaar komt de aanvoer van Nederlandse helianthus dit jaar net als in 2015 trager op gang. Handelaren zien geen groei in de markt en bepleiten meer uniformiteit.

Aanvoer en gemiddelde prijs van Hollandse helianthus via de Nederlandse bloemenveilingen vanaf 2000.

Kwaliteitsoordeel

Zaaischema aanpassen

n

Marktacties Promotie

Bloemenagenda

n Balkonplant 2016: geranium, vanaf april mediacampagne n Terrasplant 2016: hibiscus, vanaf april mediacampagne

Bloemenbureau Holland, VBW en FloraHolland n wk 20 - wk 22: pioenroos n wk 23 - wk 26: lelie n wk 27 - wk 29: gladiool n wk 30 - wk 32 zonnebloem

n Woonplant van de maand mei: medinilla, gloriosa, anigozanthos n Woonplant van de maand juni: zamioculcas n Tuinplant van de maand mei: salvia nemerosa n Tuinplant van de maand juni: Hydrangea paniculata n PurE Seasonal Flowers april-september: pioen, astilbe, asclepias,

dahlia, zinnia, helianthus, alchemilla, limonium, phlox, campanula, gladiool, leeuwenbek, eremurus, rubus, artisjok, anethum, allium, celosia n 21 mei Rob’s grote tuinverbouwing met o.a. fruitbomen, Lavendula

stoechas Anouk en Lavendula angustifolia Felice, bol-op-pot (tulp, hyacint, narcis, eucomis, glamini, freesia en sonatini) Hydrangea magical (tuin), waterplanten, waterlelies, platycodon Astra, Sunsation Sunflower (pothelianthus), TiSento, Tuinbloeiers, Green is..., margriet, topheester Black Lace (Sambucas) SBS6, 17.05 uur.

Bloemendagen n 26 mei n 29 mei n 30 mei n 4 jun n 5 jun n 6 jun n 12 jun n 12 jun n 15 jun n 19 juni n 20 jun n 26 jun n 30 jun

Moederdag, sacramentsdag (Pol) Moederdag (Fra, Zwe) Spring Bank Holiday (GB) Opa en oma dag (Ned) Vaderdag (Den) Nationale Feestdag (Zwe) Nationale feestdag (Rus) Vaderdag (Bel) Examenuitslagen (Ned) datum Vaderdag (Ned, Fra), GB, Oos) Poetsvrouwendag (Bel) Veteranendag (Ned) Einde van het schooljaar (Bel)

Heeft u informatie voor de agenda? Mail naar afmiddelburg@hortipoint.nl

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

17

Analyse bloeiende planten FOTO: OZ EXPORT

Exporteur over Italië

Weinig stabiliteit in potlelie-markt Na een redelijke Moederdag voor potlelie, komt de productie nu pas echt op stoom. Hoewel dit elk jaar speelt, is het na de moeizame eerste maanden van dit jaar, wat meer voelbaar.

Bedrijf: OZ Export BV, Aalsmeer Functie: teamleider Italië Belangrijkste afzetgebieden: Oost-Europa en Italië Inkoop: via de veilingen en direct bij kwekers in binnen- en buitenland Aantal medewerkers: 200

Rudger Piet:

’Dip in Italië is voorbij’ Hoe loopt de handel in Italië? „De dip is voorbij, de afzet heeft zich gestabiliseerd en ik verwacht dat dat voorlopig zo zal blijven. Hoe Moederdag is gelopen?

Goed, maar dat is in Italië lang niet het grootste bloemenmoment in het jaar, dat blijft voorlopig nog de Allerheiligen. Op jaarbasis gezien zijn rozen veruit het belangrijkste product, gevolgd door tulpen en lisiantus. Het assortiment dat we er leveren is de afgelopen jaren wel wat smaller geworden. Italië heeft een grote eigen productie; vooral rond Napels gebeurt er momenteel veel.”

Hoe ziet u de rol van de Italiaanse groothandel?

In balans Ontwikkeling in stuifmeelloos

„Die schakel zie ik er niet zomaar tussenuit vallen. De meeste groothandelaren in Italië hebben een magazijn en leveren hun bloemen uit met zes of zeven gekoelde autootjes. De bloemisten zijn gesteld op deze manier van werken, ze hechten aan persoonlijk contact en worden graag dagelijks beleverd. Italië heeft relatief weinig cash-and-carry’s; die zie je eigenlijk alleen in of bij de grote steden.”

De handelaren willen dagelijks vers dus? „Ja, en dat vragen ze ook van hun Nederlandse leverancier. Wij beleveren onze Italiaanse afnemers dus vijf dagen per week. Dat vraagt om extra aandacht voor de logistiek, je moet je zaakjes goed voor elkaar hebben als exporteur. Sowieso moet je in Italië goed bekend zijn, weten met wie je in zee gaat. Het grootste deel van onze klanten koopt al meer dan vijftien jaar bij ons, dus we weten met wie we zakendoen.”

n

„Italië is een echt bloemenland en de positie van de Nederlandse exporteur is er solide. Leuke meevaller is dat de belangstelling voor trouwen in Italië toeneemt, ook vanuit het buitenland. Het land heeft natuurlijk ook alles voor een geslaagde bruiloft: mooi weer, lekker eten, prachtige locaties. Interessant voor ons, want als de Italianen een topkwaliteit bloemen zoeken, komen ze toch in Nederland terecht. Wij blijven ons dus focussen op kwaliteitsproducten.”

18

BRON: ROYAL FLORAHOLLAND

Hoe ziet u de toekomst in Italie?

Verkochte aantallen en middenprijzen van lilium op de FloraHolland veilingen van 2011 tot en met 2015.

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

FOTO: MARCEL VAN TOL

Afzetzaken

Analyse tuinplanten

Markt struikmargriet bij start beter in balans De ´struikmargriet´ startte 2016 met betere prijzen. Maar met de aanstaande piek in de afzet kunnen die onder invloed van vooral het weer nog alle kanten op veranderen.

Bedrijf: PurE seasonal flowers Aanleiding: telers stemden voor nieuwe campagne PurE seasonal flowers FOTO: FA. J. MAAT & ZN

Marcel van Tol Blij dat de promotiecampagne drie jaar doorgaat? „Het is goed dat we kunnen doorgaan met PurE seasonal flowers. We hebben zeker met de boodschap dat er 365 dagen per jaar bloemen zijn en met de combinatie van promotie van zomerbloemen, snij-, bes- en trekheesters en het bolbloemenassortiment via digitaal en een magazine een goede koers te pakken. Positief aan de campagne, die in Nederland, Verenigd Koninkrijk, België en Duitsland gevoerd wordt, is ook dat ze generiek is. Ze laat zien wat bloemisten met een combinatie van bloemen kunnen doen en heeft een duidelijke seizoensuitstraling.”

Opvallend is dat een grote meerderheid van een diverse groep telers voor is? „Ja, inderdaad. Aan de andere kant moet ik ook zeggen dat ik in aanloop naar de stemming en op de avond op Keukenhof ook andere signalen kreeg. Een aantal telers geeft aan het een prima campagne te vinden, maar zou liever zien dat er meer gezamenlijk met andere productgroepen onder de vlag van FloraHolland campagne wordt gevoerd. Dan zou er nog meer lijn in bloemenpromotie kunnen komen en zou er met dezelfde middelen meer bereikt kunnen worden.”

Risico

Hogere prijzen

Gaan jullie de komende drie jaar veel anders doen dan de afgelopen drie jaar?

n

„Nee, ik denk juist van niet. De koers verschilt wel van het begin van onze campagne begin 2013. Toen volgde we vooral de digitale lijn. We laten nog steeds de passie en verhalen van kwekers zien en geven tips, maar zijn langzamerhand een andere route gaan volgen. Naast de digitale lijn zijn we vier keer per jaar een magazine ’365 dagen bloemen’ in vier talen voor bloemisten gaan uitbrengen. Ik denk dat het zo meer in balans is gekomen. Via onze site en sociale media bereiken we veel mensen, maar aan de andere kant vinden mensen het fijn om een magazine in handen te hebben.”

Wat kan beter?

Verkochte aantallen en middenprijs van de tuinplant argyranthemum via FloraHolland van 2008 t/m 2015.

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

„De koppeling tussen bloemist en kweker zou wat verder ontwikkeld moeten worden. Uitdaging is om onze achterban zover te krijgen regelmatig input te geven aan bloemisten om hen te inspireren. Waardoor bloemisten dagelijks leuke dingen aan hun klanten kunnen laten zien, hun klanten tips en weetjes kunnen meegeven of samen met kwekers acties opzetten. We hebben een groot archief met veel mooie foto’s die bloemisten zo kunnen gebruiken op bijvoorbeeld hun Facebookpagina.

Verder gaan we onze website ombouwen van PurE seasonal flowers tot 365 dagen bloemen.”

19

Onder de plak De achtjarige Erik Bunt uit Slijk-Ewijk in de Betuwe zit flink onder de plak. Letterlijk.

Hij helpt zijn vader Frederik bij het verwijderen van de plakkerige zijknoppen in pioenen.

P

Peter van Leth pvanleth@hortipoint.nl

Foto: Vidiphoto

20

K asgeluiden Bestrijding van ziekten en plagen. Hoe gaat dat in de praktijk?

Wat houdt telers bezig en hoe gaan ze daarmee om? Wat zijn de geluiden uit de kas? Om de twee weken laat het Vakblad telers vertellen over chemische of geïntegreerde bestrijding.

Peter van Leth, Hans Neefjes, Joef Sleegers bloemisterij@hortipoint.nl

’Mineervlieg goed in de gaten houden’

Richard Vijverberg Kwekerij VD Berg Gerbera

De wittevlieg houdt zich redelijk rustig. Er zijn drie vette plekken. „Mooie kweekplekken voor de roofkever delphastus”, vindt Richard Vijverberg. „Ik heb natuurlijk liever geen wittevlieg, maar op deze geconcentreerde plekken kan ik hem goed in de gaten houden.”

Sinds een week of vijf zet hij wekelijks encarsia uit tegen wittevlieg.

De eerste parasitering is al te zien.

Verder is een keer swirskii uitgezet,

mede tegen de mijten, maar die is moeilijk terug te vinden. Daarom is hij bijgevoerd met stuifmeel (Nutrimite). Vorig jaar werkte dat goed.

Sinds vorige week is Vijverberg cucumeris aan het strooien tegen mijten. „Ik twijfel over mijtschade”, zegt Vijverberg. „Er zijn kleine schades te zien. Vorig jaar hebben we planten weggebracht voor analyse, maar toen was er geen mijt te vinden. Ik hoor echter van collega’s dat ze ook

Plaats: Berkel en Rodenrijs Teelt: 15 soorten mini-gerbera onder 8.000 lux Oppervlakte: 4,9 ha

mijtproblemen hebben. Dus ik neem maar het zekere voor het onzekere.”

De eerste luizen hebben zich aangediend. Door de open ramen kunnen ze vrij naar binnen vliegen. Twee vakken zijn inmiddels gecorrigeerd.

Omdat de zwavel uit staat is het nodig geweest om een paar vakken te corrigeren tegen meeldauw.

Daarvoor heeft Vijverberg een rondje gespoten met Topaz, en één keer heeft hij preventief Luna gebruikt.

Mineervlieg begint op te komen door de hele tuin. In één biovak is in de winter niet gespoten tegen mineervlieg, en daar is de druk het hoogst. Daar heeft nu ook diglyphus zich goed ontwikkeld. „Het is spannend of de diglyphus zich door de hele tuin gaat verspreiden. De mineervlieg kan nu hard gaan. Als er te veel larven op de bladeren zitten, dan moet ik dit corrigeren met Trigard. Dit moet ik even goed in de gaten houden.”

’Veel invlieg, maar de zaak is nog onder controle’

Guido Halbersma Adviseur gewasbescherming van Van Iperen, onder andere in chrysant

22

De infectiedruk van trips is stabiel gebleven bij de chrysantentelers die Guido Halbersma adviseert. „Waar het laag was, bleef het laag.

Degenen met hogere infectiedruk kregen niet te maken met de explosieve tripstoename die we op basis van het zonnige weer wel verwacht hadden. Op de vangplaten zien we vooralsnog niet meer volwassen trips. Op bekende, moeilijke plekken in de kas zijn nu wel extra alert, want er kunnen extra eitjes en larven in het gewas zitten.”

Het warme, droge weer van de afgelopen periode was gunstig voor spint. In veel gevallen kon phytoseilus de aanwas van dit insect bijbenen. Dat lukte niet altijd. De cultivar of een droger kasklimaat als gevolg van instellingen of het ontbreken van krijt op het dek zijn daarvoor redenen. Dan moest 2-3 weken voor de oogst met Scelta of Floramite worden ingegrepen tegen

spint. Effect van die middelen zie je na ongeveer tien dagen. Korter voor de oogst – zo’n 4-5 dagen – is Milbeknock te gebruiken. Cantack heeft een directe dodende werking op spint. „Je moet de spint wel raken. Daarom werken veel telers nu met spuitstokken.”

Het weer was eveneens ’gunstig’ voor verspreiding van mineervlieg en luis. Halbersma constateerde veel invlieg van deze insecten in de kas-

sen. Hij vindt het daarom verstandig om preventief wekelijks twee kokers sluipwespen per hectare tegen mineervlieg in te zetten. „Veel telers gebruiken Neemazal en dat heeft effect op mineervlieg. Voortplanting moeten we voorkomen. Gelukkig vinden we nog nauwelijks gangen in het gewas.” Wekelijks of om de week spuiten telers tegen luis met Plenum of Tepekki. Eventueel wordt Movento ingezet bij het voorspuiten.

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

’Roofmijten vreten jonge trips voldoende op’

Edwin Overkleeft Kwekerij Overkleeft Plaats: Maasdijk Teelt: amaryllis en potplanten Oppervlakte: 2,4 ha

Henk Overkleeft heeft de afgelopen weken niets veranderd in de gewasbescherming van amaryllis. Het was niet nodig, ondanks oplopende buitentemperaturen en instraling van de zon. De infectiedruk bleef gelijk. In de afdeling met jonge aanplant is nog steeds nagenoeg geen trips en geen gewasschade. In de overjarige gewassen, ongeveer tweederde van het bedrijf, houdt de roofmijt Amblyseius swirskii de trips onder controle. „We tellen 25 tot 50 volwassen tripsen per twee weken op de vangplaten, maar het gewas blijft schoon. Blijkbaar vreten de roofmijten de jonge stadia van trips voldoende op.” Met schoon bedoelt Overkleeft niet alleen ’vrij van ziekten en plagen’. „Het gewas glimt. En als je er doorheen loopt tijdens het scouten, dan krijg je niet de vuiligheid op je broek die je hebt als je wel eens spuit tegen ziekten

en plagen.” Om de twee weken worden 1.750 zakjes – een per 4 m2 – opgehangen. Dat is de helft van de adviesdosering, maar omdat de zakjes 4-5 weken effectief zijn, is er per saldo een gelijkmatige populatieopbouw van de roofmijten. „Het lijkt er op dat ze effectiever zijn dan wanneer je ze uitstrooit of verblaast over het gewas.”

Overkleeft vindt geen zakjes roofmijten meer die zijn aangevreten

door muizen. De inzet van zakjes muizenkorrels heeft effect gehad.

Het lastigst was afgelopen periode de bestrijding van luis in de afdeling met potplanten. „Met name in gazania en senetti waren enkele haarden waar luis hardnekkig was dit voorjaar. Met Tepekki en de combinatie Actara plus Hasten kregen we de luis op die plekken niet helemaal weg. Enkele planten moesten we zelfs weggooien.”

’Rode spint neemt toe’

Gerard van Leeuwen VLM Hydrocultuur Plaats: Made Teelt: tropische potplanten Oppervlakte: 2,5 ha

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

Swirskii weet de kasspint goed onder de duim te houden, maar deze roofmijt werkt onvoldoende tegen rode spint die Gerard van Leeuwen steeds meer op zijn bedrijf tegen komt. Zeker nu de temperaturen toenemen. „In Zuid-Europa komt deze spint meer voor, maar ik durf niet te beweren dat ze vooral uit deze contreien met uitgangsmateriaal meekomen. Ik ontdek ze ook in Nederlandse partijen. Ik heb wel

het idee dat ze meer voorkomen op bedrijven die met name chemisch in plaats van biologisch bestrijden.

Het is inmiddels een vrij taaie spint geworden die behoorlijk resistent is tegen chemische middelen.” Een kant-en-klaar antwoord heeft hij nog niet tegen rode spint. Hij experimenteert momenteel met de galmug Feltiella acarisuga (Spidend) tegen deze vrij nieuwe plaag. Het inroepen van de hulptroepen van Phytosei-

ulus persimilis laat hij vooralsnog achterwege.

De druk van echinotrips is lager dan vorig jaar. Pleksgewijs wordt incidenteel ingegrepen met Match en Conserve. De californische trips houdt zich ook aardig gedeisd.

Swirskii werkt over het algemeen hiertegen afdoende. In moeilijke partijen zet hij inmiddels het aaltje Steinernema feltiae in. Dit werkt in hydrocultuur behoorlijk goed, onder meer in draceana, omdat onder vrij vochtige omstandigheden wordt geteeld. „Dit is toch een plant waar trips zich maanden later nog kan openbaren wanneer zuigschade in nieuw blad pas de aanwezigheid verklapt.” Verder is het vrij rustig qua plaagdruk. Pleksgewijs worden larven van Cryptolaemus montrouzieri ingezet tegen wolluis. Planten die binnenkomen met symptomen van dop- en schildluis worden apart genomen en gespoten met Teppeki.

23

Keukenhof zet in op spreiding Keukenhof heeft het bezoekersrecord van 2015 – bijna 1,2 miljoen – dit jaar niet verbroken. Dat vindt directeur Bart Siemerink niet belangrijk. Belangrijker is een betere spreiding van de aanloop gedurende de openstelling van ongeveer acht weken. Siemerink legt uit waarom.

Hans Neefjes hneefjes@hortipoint.nl

D

Veel Nederlanders Trots

24

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

FOTO: HANS NEEFJES

bezoek

Directeur Bart Siemerink van Keukenhof: ,,Bezoekers waardeerden hun bezoek aan Keukenhof met een 8,9.’’

Het weer bepaalt

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

25

Keukenhof 2016

Lelie en anjer pakken uit Met een permanente show was lelie voor het eerst lang en goed vertegenwoordigd in Keukenhof. Vooral veredelaars zorgden acht weken voor een ruim aanbod. Voor anjer was alleen in de afsluitende binnententoonstelling in het Oranje Nassau Paviljoen plek. Daar maakte de vakgroep volop gebruik van. Net als voorgaande jaren.

Hans Neefjes hneefjes@hortipoint.nl

L

FOTO'S: HANS NEEFJES

140 vazen anjers

Lelie was permanent aanwezig in het Willem-Alexander Paviljoen. Arrangeur Dorien van den Berg moest zeker tijdens warme dagen regelmatig bloemen verversen in de bogen.

26

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

In het Oranje Nassau Paviljoen was anjer ook decoratief aanwezig, net als decorstukken die verwijzen naar het jaarthema ’De Gouden Eeuw’. Lisianthus nu op de voorgrond.

Uitslagen

Prijswinnaars lelie en anjer Keukenhof 2016 Categorie Lelie snij Lelie pot Anjer standaard Anjer tros Anjer noviteit

Cultivar OT ’Resolute’ Aziaat ’Londrina’ 'Tonic Golem' 'Solomio Edo' 'Tiara Milk White'

Vakprijs Anjer

totale inzending Kwekerij Nieuwland, Hoek van Holland

Opvallend in zowel aantal als diversiteit was het aantal potlelies in Lisse.

Diverse veredelaars en telers zijn ermee actief.

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

Inzender Mak Breeding, 't Zand Lily Company, Andijk Martin Zwinkels, Honselersdijk Kw. Nieuwland, Hoek van Holland Ab van Kester, Monster

De prijswinnende noviteit bij de anjers was Tiara Milk White, ingezonden door teler Ab van Kester

27

Nieuws

FOTO’S: RENE FAAS

Met calla n je alle kanten op

Joan Stam (links) en Pascal Bakker lieten op de vakbijeenkomst zien wat er allemaal mogelijk is met calla

Stelen horizontaal

Uniforme stelen

28

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

FOTO: HANS NEEFJES

Consumentenkeuring Keukenhof geeft indicatie van voorkeur

Consumentenkeuringen waren er dit jaar alleen in het Oranje Nassau Paviljoen.

Winnaars consumentenkeuringen Keukenhof 2016

Gewasgroep Cultivar

Kweker

Tulp

’Fire Wings’

Maveridge International, St Maarten.

Freesia

’Red Passion’

Van den Bos Freesia, Honselersdijk

Roos

’Harlequin’

kw. Nice2Get!, Nieuwveen

Narcis

’nr 1/12’

W.F. Leenen, Voorhout

Alstroemeria ’Jumbo’

Könst Alstroemeria, Nieuwveen

Chrysant

’Baltazar’

Denim-Fleur, ’s-Gravenzande

Calla

’Captain Promise’ Kapiteyn, Breezand

Anjer

’Spectro’

Ab van Kester, Monster

Zomerbloemen Pioen ’Command Performance’ collectief My Peony

Campagne PurE seasonal flowers gaat door Promotieplan

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

Floramondo

29

Arjan de Hoog, orchideeënteler in Delfgauw:

’Door koelcel met leds makkelijker jaarrond telen’ Ledlicht heeft een prominente rol gekregen in de koelfase van kwekerij De Hoog Orchids in Delfgauw. Dit maakt een jaarrondteelt van Dendrobium nobile makkelijker, geeft een betere kwaliteit en bespaart energie. Qua planbaarheid gaat de teelt steeds meer op phalaenopsis lijken, vindt teler Arjan de Hoog.

Joef Sleegers jsleegers@hortipoint.nl

FOTO: JOEF SLEEGERS

O

Arjan de Hoog: „Dankzij onze koelcel met ledbelichting hebben we ook een gekleurde dendrobium jaarrond.”

30

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

Mening Sander Hogewoning, Plant Lighting:

’Ledlicht vooral interessant in koelfase’

Constante kwaliteit

Er zijn drie redenen waarom ledlicht voor orchideeëntelers interessant kan zijn, meent Sander Hogewoning, onderzoeker bij Plant Lighting: „Het heeft mogelijk een stuurlichteffect op de takvorming, er is geen stralingswarmte in de koelfase, en ledlampen zijn zuiniger dan SON-T.” Phalaenopsis heeft een koele fase nodig om meerdere takken te kunnen aanleggen. Bij 25°C ontstaan vooral eentakkers.

Daarom wordt phalaenopsis acht weken gekoeld tot 19°C. Voor een orchidee als dendrobium is nog meer kou nodig, zo’n 12 tot 14°C. Omdat phalaenopsis ook bloemtakken vormt bij temperaturen ruim boven 20°C, is onze hypothese dat koude niet zozeer invloed heeft op de takvorming op zich, maar op de apicale dominantie. Dat is het uitgroeien van één enkele tak, de meest dominante. „De vorming van meer takken is dus een kwestie van het onderdrukken van de apicale dominantie, zodat andere takken

ook de kans krijgen om uit te groeien”, zegt Hogewoning. „Dat is afhankelijk van omgevingsfactoren, zoals een lage temperatuur, een negatieve DIF en weinig verrood licht.

Onze hypothese is dat we minder hoeven te koelen als we een spectrum hebben met veel rood en weinig verrood. Dit hebben we bevestigd in een verkennende proef. Door veel rood licht toe te dienen kon de temperatuur op 22°C blijven in plaats van 19°C. Er waren evenveel meertakkers.” Plant Lighting en WUR Glastuinbouw onderzoeken nu in een uitgebreidere proef of deze resultaten standhouden.

Phalaenopsis is een CAM-plant. Dit type planten neemt ’s nachts CO2 op en houdt overdag de huidmondjes gesloten. Ze kunnen overdag hun bladeren niet koelen door verdamping. „In de koelfase is de stralingswarmte daarom niet altijd wenselijk”, zegt Hogewoning. „In die fase liggen er dus goede mogelijkheden voor ledlampen.”

Het Nieuwe Telen

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

31

Vragen Heeft u een vraag? Mail deze naar Peter van Leth, pvanleth@hortipoint.nl

Hoe hou ik controle over mijn bedrijfsgroei?

Mijn bedrijf groeit; de vragen worden complexer. Dus ik wil hier bovenop blijven zitten. Wat haal ik uit mijn jaarrekening, wat zijn de mogelijkheden en hoe pas ik die toe?

J ILLUSTRATIE: PETER MOORMAN

Niet alleen jaarrekening

Werk grotendeels gedaan

Eenmaal grip, dan....

Besparing, geen kosten

Martin van Wirdum, Alfa adviseurs en accountants, mvanwirdum@alfa.nl, 088-2531854

32

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

Promotie samengevoegd

Samenwerking bij anthurium Met de benoeming van Claudia Broch als ambassadeur bekrachtigen telers van pot- en snijanthurium hun samenwerking op het gebied van promotie. Aandachtsgebieden in afzet en marketing zijn nog wel specifiek.

FOTO: HANS NEEFJES

Hans Neefjes hneefjes@hortipoint.nl

Een voorbeeld van hoe je anthurium ook kan gebruiken of positioneren. Het was te zien in het Beatrix Paviljoen in Lisse

P Achtergrond Let it Grow: platform voor creatieve groenconcepten Silke Tijkotte gaf tijdens de anthuriumbijeenkomst enthousiast uitleg over het nieuwe platform Let it Grow dat 10 mei startte met een wereldwijde ’open innovation call’ voor ondernemers en creatieven. Het thema is gezondheid en welbevinden en inschrijven kan met een concreet concept. Tijkotte vertelde dat het doel is om vanuit Nederland een maatschappelijke beweging te starten met innovaties die de stad en haar inwoners gezonder en gelukkiger maken met behulp van bloemen en planten. Er is € 100.000 beschikbaar voor vijf groenconcepten die het stadsleven positief bevordert met bloemen en planten.

Let it Grow is een internationaal georiënteerd innovatieplatform binnen de bloemen- en plan-

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

tensector en werkt vanuit Amsterdam. Volgens Tijkotte zijn 5 van 1.800 startende bedrijven in Amsterdam (startups) actief in het groen en dat aantal moet omhoog. „De sierteeltsector is één van de weinige plekken waar de startupscene nog niet floreert. Maar er liggen ontzettend veel kansen voor ondernemers. Jonge stedelijke consumenten hebben een duurzame en bewuste lifestyle. Let it Grow vindt dat planten en bloemen hier een vanzelfsprekend onderdeel van zijn. Om daar op in te spelen, brengt Let it Grow de sierteeltwereld en de (start-up)wereld bij elkaar om de kansen die zo ontstaan samen te benutten. Ik hoop op 40 inzendingen”.

Tijkotte is een van de drie werknemers van Flo-

raHolland die actief zijn voor Let it Grow. De overige zes teamleden bij het platform komen uit andere sectoren. „Het team bepaalt het succes, maar we zijn ook afhankelijk van de support van telers. Met hun verhalen, passie en ambacht kunnen we partners aantrekken.

Tot september is initatiefnemer FloraHolland de enige partner, maar Ahold en de Dutch Flower Groep hebben zich al gemeld. Meld je maar aan met initiatieven en plannen bij silke@ letitgrow.org”, riep Tijkotte tot de zaal.

Uiteindelijk kiest een vakjury vijf initiatieven die vanaf oktober 2016 vijf maanden uit het zogenoemde ’Let it Grow Lab’ in Amsterdam ondersteuning krijgen. Inschrijven kan tot 10 september.

33

Teelttips ZOMERBLOEMEN Bladmeststoffen Bij bladmeststoffen wordt vaak gedacht aan dure en ingewikkelde preparaten die wonderen beloven. Het is ook toevoegen van een beetje ureum en bitterzout aan de spuitvloeistof. Hier kan op gronden met een hoge pH ook nog iets mangaansulfaat of een andere mangaanbladmeststof aan worden toegevoegd.

Veel bladmeststoffen zijn er op gericht om het blad

FREESIA Gaasdoekknollen De komende tijd wordt veelvuldig gebruik gemaakt van gaasdoekknollen.

De laatste weken blijken deze rijper dan verwacht; de knollen zitten ruimer in de huid en de wortels zijn duidelijk zichtbaar en soms zelfs al donker verkleurd in plaats van helder wit.

CHRYSANT Goed luchten Met het wisselende weer van de laatste 3 weken is het zoeken naar de juiste strategie voor het luchten.

Bij buitentemperaturen > 20°C met zon is het opletten dat het lucht niet te ’knijperig’ staat; niet voldoende open wil lopen.

De absoluut ingestelde

34

CALLISTEPHIS

weerbaarder en harder te maken, niet zo zeer om te voeden. Bitterzout is er daar één van. Hardere bladeren zijn minder ontvankelijk voor schimmels. Ureum zorgt vooral voor activiteit.

Door een actievere plant kan deze beter elementen en vocht opnemen via de wortel. Bemesting via het blad gaat vooral om sporenelementen. Hoewel er erg veel preparaten zijn, zijn de belangrijkste

elementen die via bladopname kunnen worden aangevuld ijzer en mangaan.

Let bij het toevoegen van sporenmixen ook echt op de hoeveelheid sporen in het middel. Starten met een goede basisbemesting werkt vaak beter dan steeds een nieuw duur middel uitproberen.

Deze knollen zullen voor de latere plantingen nog rijper worden. Dit kan problemen geven met een goede start en uniforme groei.

Eerder planten is dan ook raadzaam. Mogelijk kunnen kasknollen wat verder naar achteren geschoven worden om de gaasdoekknollen eerder te planten. Zorg voor een goede start dat de grond vochtig is. Het vocht dat met het stomen vrijkomt is meestal voor de eerste 2 dagen wel voldoende. Bij een goede

start zullen de wortels rond de 2 cm lang zijn, en kan er goed worden doorgegoten (10 l/m2) zodat de grond uniform vochtig is.

maximum raamstand staat soms te laag ingesteld. De oplossing is simpel: maximum raamstand omhoog zetten. Vaak zit hier echter niet de oorzaak. Meestal is het de windinvloed op de raamstand. De ramen lopen niet verder open door een te hoge invloed van de windsnelheid. Bij de Priva is het vooral opletten met de instelling I168.1.

Hier staan de beperkingen op de raamstanden op het moment dat het doek gesloten is. Vaak wordt dit

niet gevonden.

Bij buitentemperaturen > 22°C is een berekende P-band van 3-4°C acceptabel. Wordt de P-band hoger berekend, dan wordt er moeilijk een voldoende ruime raamstand gerealiseerd. Oorzaken voor een relatief hoog berekende P-band kunnen zijn een hoge minimum P-band en/ of een sterke windinvloed op de P-band.

Het laatste jaar zien we soms de neiging om weer terug te keren naar het

Henk van den Berg Teelt- en Bedrijfsadvies, 0252-340301

Klimaat en CO2

Er wordt over het algemeen vrij veel gelucht.

Toch blijkt in de praktijk dat spaarzaam luchten leidt tot betere groei. Als er veel luchtuitwisseling met de buitenlucht. is, is de energie-inhoud in de kas en buitenlucht dicht bij elkaar.

Als de energie-inhoud in de

Luis De callistephis (zomeraster) is extreem gevoelig voor luis.

In tegenstelling tot veel gewassen zit de luis bij de zomeraster vaak al in het gewas als deze net uit het kiemstadium zijn. Deze aantasting is te herkennen aan verkreukelde blaadjes bovenin. Bij de donkere kleuren worden de blaadjes donkerpaars en misvormd. De bestrijding moet dus al in een vroeg stadium starten om schade te voorkomen.

Nadeel van spuiten is wel dat de plant geen weerstand opbouwt tegen bladluis. Een zwaar aangetaste callistephis kan later in de teelt door opgebouwde afweerstof geen luis meer krijgen. Probeer eens een stukje niet te spuiten om dit effect te zien. Misschien kunnen we er later iets mee.

Henk van den Berg Teelt- en Bedrijfsadvies, 0252-340301

kas hoger is/blijft dan in de buitenlucht, behoeft er minder kaslucht uitgewisseld te worden. Dit is te bereiken door te streven naar meer vocht in de kaslucht (hogere RV). Doordat er minder gelucht wordt, zal er ook minder CO2 uit de kas verdwijnen. Met verneveling en/of daksproeiers is het mogelijk om de RV hoger te krijgen.

Trips/luis

van zowel trips als luis.

Scout daarom vaker en voer tijdig de gewasbescherming uit. Niet tijdig en goed bestrijden leidt tot meer gewasschade. Houd tijdens de uitvoering van de gewasbescherming de klimaatomstandigheden in de gaten. Overdag een gewasbescherming uitvoeren met veel instraling is zinloos. Het middel zal te snel verdampen waardoor het effect nihil is.

De afgelopen dagen is er een duidelijke toename

Hans Pronk, 06-21231991

’sauna-klimaat’ van vroeger. Scherpe lichttrajecten, waarbij ook nog eens een hoge lichtverhoging op de ventilatie wordt ingesteld.

Als de ventilatietemperatuur wordt berekend op 25°C is het logisch dat het lucht niet makkelijk open gaat. Werk met lichttrajecten van 300–700 W/m2 en 1.000–2.000 J/cm2 en verhoog de ventilatietemperatuur niet meer dan 4°C. Loopt de windzijde niet open, dan zit de oorzaak in een te hoge naloop van

de windzijde. Deze kan in absolute zin te hoog zijn ingesteld, of er staat een te sterke windinvloed op de naloop windzijde ingesteld.

Bij de Priva-computer speelt ook regelmatig een ’te krap lucht’ bij het openlopen van het doek.

Dit komt door de instelling ’verhoging ventilatie temperatuur bij open lopen doek’, welke is terug te vinden bij instelling I120.1 René Corsten, Delphy, 06-53374539 Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

Schoffelen

ALSTROEMERIA Diffuus licht Veel alstroemeriatelers hebben in de afgelopen weken een diffuse coating op de kas laten aanbrengen. Diffuus licht dringt dieper door in het gewas en zorgt voor een lagere temperatuur van de bovenste bladeren.

Dat wordt gestaafd door metingen in alstroemeria en andere gewassen. Maar levert het ook meer op?

De meeste bedrijven kiezen tegenwoordig voor een combinatie van diffuus en warmte (IR) werend. De kas warmt dan iets minder snel op zodat de ramen langer gesloten kunnen blijven.

CO2 en vocht blijven dus langer op niveau. Diffuus licht is ’zachter’ voor het gewas waardoor we ook meer licht zouden moeten

GERBERA Dekberegening We hebben net een paar zomerse dagen achter de rug. De gewassen stonden bij het merendeel van de bedrijven vrij groeizaam, maar door de hoge temperaturen en en de bijbehorende zeer lage luchtvochtigheden is er al flink wat bloemlengte en groeikracht verloren.

Opvallend was dat de bedrijven die met dekberegening werken beter hun vocht op peil konden houden. En daarmee met beperkt luchten ook de kas- en planttemperatuur beduidend lager kregen dan vergelijkbare bedrijven.

De omstandigheden waren ideaal voor dekberegening Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

kunnen toelaten. Dat heeft echter alleen zin als de plant dit ook kan benutten. Als de ventilatie-instellingen niet aangepast worden en er net zo vlot wordt gelucht als zonder coating, dan wordt het CO2 voordeel onvoldoende benut.

De huidmondjesweerstand van een alstroemeria is hoog en neemt vooral toe als het VD (VPD) stijgt. Met een diffuse IR-coating moet de ventilatietemperatuur 0,5-1°C hoger worden ingesteld om vocht in de kas te houden.

Dan blijven de huidmondjes langer open en kan het extra licht door een hoger CO2gehalte beter benut worden.

Als de CO2-opname beter is, kan het gehalte in de kas weleens lager zijn dan we gewend zijn. Het gaat niet

zozeer om hoeveel ppm er gemeten wordt, maar hoeveel kg er wordt gedoseerd.

100 kg per ha per uur is met een coating een minimum dosering die nodig is. Nu Ocap niet kan leveren zal de CO2 vaak met de ketel of rookgasreiniger moeten worden gemaakt. Pas de buisinstellingen zo aan dat de buffer aan het eind van de nacht nagenoeg leeg is.

Met 50 m3/ha/uur geeft u de benodigde 100 kg CO2.

We zien dat gewassen meer verdampen met een diffuse coating. Geeft u te weinig water, dan zullen ook de verdamping en CO2-opname gedurende de dag geremd worden.

omdat er ook nog vrij veel wind was. Hierdoor was er een goede afvoer van het verdampende water en warmte aan het glas.

Een goede reden om het principe van dekberegening onder de loep te nemen.

De koelcapaciteit van een gewas is circa 350 watt/m2 bij een verdamping van 0,5 liter/m2uur en 25°C kastemperatuur.

De koeling door dakberegening gebeurt enerzijds doordat het water verdampt van het glas. Dit onttrekt warmte aan het glas, waardoor het dek afkoelt. Anderzijds wordt de afgekoelde, vochtige lucht de kas ingebracht met ventilatie. Hierdoor stijgt de vochtigheid in de kas en kunnen de planten zich beter handhaven.

Er wordt uitgegaan van een maximale verdamping van 1 liter/m2uur in warmere

periodes. Om dit te bereiken wordt er 2 liter/m2uur beregend en moet het dek voortdurend nat blijven. Droogt het water op dan stopt het koelend effect en kan het vuil indrogen op het dek.

Er zijn meerdere typen sproeiers met verschillende afgiftes. Iedere twee tot drie vakken, afhankelijk van de vakmaat, komt er een sproeier op de nok te staan.

Op jaarbasis is 1.000-1.500 m3/ha aan water nodig. Dit moet regen- of osmosewater zijn. De aansturing gebeurt meestal op meerdere voorwaarden, minimaal twee en soms drie tegelijk.

Dit zijn instraling, vochtdeficiet en kastemperatuur. De voorwaarden worden in het voorjaar lager gezet dan in het najaar.

Marco de Groot, Flori Consult Group, 06-54695274

Kees van Egmond kees@kees-ineke.nl

Stabiliseren Het was in het midden van de jaren tachtig. Een broer van mij werd directeur bij een Italiaanse bloemenexporteur. Het bedrijf richtte zich vooral op de supermarkten, toen een opkomende partij in de bloemenhandel. En ik weet nog wat hij zei: ’Let maar op, kunstbloemen, dat wordt de toekomst!’

Ik kom ze nog weleens tegen, die kunstbloemen. Als ik door een Intratuin loop bijvoorbeeld.

Ze staan op een afdeling waar ook allerlei geurige zeepjes te vinden zijn. Dat snap ik wel. Dan ruikt het nog ergens naar in plaats van nergens.

Ik weet niet precies hoe groot de omzet is van deze kunst, maar ik vermoed dat het in het niet valt bij het dagverse product. Bij ons, laat dat duidelijk zijn, komt een kunstbloem er niet in.

Bovenstaande kwam me in gedachten bij het lezen van het artikel over gestabiliseerde bloemen. Een techniek die vroeger vooral bij bruidsboeketten werd toegepast. Welke bruid heeft niet haar boeket laten prepareren zodat het nog jarenlang onder een stolpje of aan de muur te zien was? Tenzij je het over je schouder had weggegooid natuurlijk. Dat kan ook.

Maar in bepaalde werelddelen is het dus een hype. Bloemen met een vaasleven van vier jaar.

Rozen, hortensia’s, anjers, sommige chrysanten ook. Bij die laatste kan ik me dat wel voorstellen.

Die hebben van nature al een lange houdbaarheid. Maar eerlijk gezegd, na drie weken vind ik het welletjes. Stel je eens voor, drie jaar… Pfff.

Het moet ook echt een man zijn geweest die dit heeft bedacht. Zo eentje die het maar een hoop gedoe vindt om elke week een bosje bloemen voor zijn vrouw mee te nemen. Lekker gemakkelijk. ‘Kijk eens schat, omdat ik van je houd!

En nu wil ik je de komende vier jaar niet meer horen!’

En dat terwijl het mooie van bloemen juist is dat er leven in zit. Een bos tulpen, rauw op de vaas, die na een paar dagen tien centimeter gegroeid zijn en volledig open gekomen. Een boeket rozen dat met de dag mooier wordt totdat ze uiteindelijk het kopje laten hangen.

Lelies die openklappen en rijpend stuifmeel laten zien. Pioenrozen die als trommelstokjes de vaas in gaan en met drie dagen volledig in bloei staan. Tot ze gaan uitvallen… ’En ik had nog zó gezegd, stabiliseren!’

Eugenie Dings, Flori Consult Group, 06-52695289

35

Nieuws

Invloed groen op gezondheid en welbevinden vraagt om meer wetenschappelijke onderbouwing Nieuw platform voor groenconcepten

Verder af

Let it Grow is een nieuw internationaal georiënteerd innovatieplatform binnen de bloemen- en plantensector. Het stelt € 100.000 beschikbaar voor vijf groenconcepten die het stadsleven positief bevorderen met bloemen en planten. „De bloemen- en plantensector is één van de weinige plekken waar de startup-scene nog niet floreert”, aldus initiatiefnemer Silke Tijkotte. „Daardoor liggen er ontzettend veel kansen voor ondernemers. Jonge stedelijke consumenten hebben een duurzame en bewuste lifestyle. Let it Grow vindt dat planten en bloemen hier een vanzelfsprekend onderdeel van zijn. Om daar op in te spelen, brengt Let it Grow de sierteeltwereld en de (start-up)wereld bij elkaar om de kansen die zo ontstaan samen te benutten”.

Tegenstrijdige bevindingen

Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorg-

Colofon

vuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van

Redactie E-mail: bloemisterij@hortipoint.nl www.vakbladvoordebloemisterij.nl Vakredactie POLITIEK EN ECONOMIE Quincy von Bannisseht (071) 565 96 37, qvb@hortipoint.nl Peter van Leth (071) 565 96 88, pvanleth@hortipoint.nl MARKT EN AFZET Arie-Frans Middelburg (071) 565 96 87, afmiddelburg@hortipoint.nl Cindy van der Zwet (071) 565 96 30, cvanderzwet@hortipoint.nl TEELT EN TECHNIEK Hans Neefjes (071) 565 96 38, hneefjes@hortipoint.nl

36

Joef Sleegers (071) 565 96 42, jsleegers@hortipoint.nl Webredactie Erik Rotteveel Vormgeving Diseno vormgeving Fotografie Gerdien de Nooy Freelancers Hermen de Graaf, Bernadette Hoefsloot, Harmen Kamminga, Ank van Lier, Astrid Zoumpoulis-Verbraeken Productiecoördinatie Jenny Mostert (071) 565 96 33

Uitgever Vakblad voor de Bloemisterij is een wekelijkse uitgave van Hortipoint Schipholweg 1, 2316 XB Leiden, Postbus 9324, 2300 PH Leiden E-mail: svs@hortipoint.nl, website: www.hortipoint.nl

de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie.

Lezers wordt met nadruk aangeraden deze informatie

Directeur Emile Blomme Secretariaat Linda Laman, (071) 565 96 78

niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren.

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elek-

ABONNEMENTENSERVICE Een abonnement kunt u aanvragen bij de abonnementenservice van Abonnementenland via www.aboland.nl. Ook voor adreswijzigingen en opzeggingen kunt u daar terecht. Abonnementenland is telefonisch bereikbaar op 0900-2265263.Of via Twitter: stuur uw tweet naar: @Aboland_klanten.

Ook via www.vakbladvoordebloemisterij.nl/abonneren kunt u een abonnement aanvragen. Op deze website vindt u ook de prijzen van de verschillende abonnementen. Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk 12 weken voor vervaldatum bij de abonnementenservice wordt opgezegd. Dit kan schriftelijk, telefonisch of via de site.

Ook voor informatie over een lopend abonnement kunt u contact opnemen met de abonnementenservice.

tronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Druk: Tuijtel, Hardinxveld-Giessendam

klimaatneutraal natureOffice.com | NL-215-194179

gedrukt

ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Accountmanager: Gert-Jan Bloemendal, (0342) 49 48 07, g.bloemendal@bdu.nl Media-adviseur: Martin ten Hoven, (0342)- 494291 Verkoopleider: Ron van de Hoef, (0342) 494 263, 06 51 80 63 25, r.v.d.hoef@bdu.nl

Dit vakblad is gedrukt op FSC®-gecertificeerd papier en klimaatneutraal geproduceerd.

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

Kasgenoten

A genda 26 mei Congres ‘Energietransitie en geothermie’, 13:30 in ‘s Gravenzande. Voor informatie en aanmelding: www.gemeentewestland.nl 2 juni Algemene Ledenvergadering FloraHolland, 19:30 uur, Aalsmeer 14-16 jun GreenTech Tradeshow, Beurs, Amsterdam RAI. Info: www.greentech.nl 14-17 jun FlowerTrials, diverse regio’s. Info: www.flowertrials.com 7 en 8 sep FloraHolland Autumn Fair, Aalsmeer.

2-4 nov IFTF, Vijfhuizen. Info: www.iftf.nl 2-4 nov FHTF, Aalsmeer.

Info: www.royalfloraholland.com

LTO Glaskracht Nederland 23 mei Bijeenkomst Kansen voor ondernemers, over kansen in de gemeente Midden-Delfland, verdere programma en locatie volgt.

23 mei WEbinar Warmtevisie, 16:00-16-45, online. Aanmelden via de site.

6 okt WaterEvent, Bleiswijk Info: www.ltoglaskrachtnederland.nl

Buitenland 8 -10 jun IFTEX, Nairobi, Kenia.

Info: www.iftex.org 13-15 jun Hortivation by IPM Essen, Essen Duitsland. Info: messe-essen.de 29 jun-1 jul Vakbeurs Öga, Koppigen, Zwitserland. Info: www.oega.ch 1-3 sep Green is life, bloemen- en plantenbeurs, Warschau, Polen. www.greenislife.pl 5-8 okt Agriflor, Quito, Ecuador.

Info: www.agriflor.com

FOTO: HANS NEEFJES

Binnenland

Leeftijd: 63 Plaats: Monster Teelt: Trosanjer Oppervlakte: 9.500 m2

Ab van Kester Drie bekers op de kantinetafel? „Die hebben we afgelopen week gewonnen in de Keukenhof. Met Tiara Milk White hadden we de beste noviteit en dan krijg je een award en een grote wisselbeker. Onze Spectro won bij de consumentenkeuring. Dan kiest de consument in het paviljoen op basis van een bloem per vaas. Op een computerscherm geeft hij zijn keuze aan. Spectro is paars met wit van kleur en viel blijkbaar op tussen de overige bloemen in de zaal.”

Noviteiten horen bij uw bedrijf? „Ik doe elk jaar proeven met nieuwe cultivars. Dat hoort erbij. Ik zoek nog een goede rode want rode trosanjers zijn bijna altijd duur. Een goede rode heb ik nu gevonden. Hij heeft nog geen naam, zo nieuw is hij. Maar we hebben ook cultivars die al jaren op de markt zijn zoals Beam Cherry en Fleurette.”

Ook exclusieve cultivars op de tuin? „Wat is exclusief? De markt afschermen lukt tegenwoordig niet meer. Er is aanbod uit diverse landen en er zijn meerdere veredelaars die net als telers vechten voor hun plek op de markt, dus je bent nooit lang exclusief met een soort. Met de Tiara’s ben ik ook niet uniek. Daarom is er beperkt aangeplant. We hebben de roze, witte en gele van die serie verdeeld over 800 m2. In het verleden plantte ik een soort per 1.000 m2. Nu heb ik veertien cultivars op 9.500 m2.”

Gaat het goed in de trosanjers? „Mijn vrouw Kitty en ik verdienen nog steeds een goede boterham met trosanjers. We zijn het enige bedrijf dat jaarrond trosanjers teelt in Nederland. Als je secuur bent, je mouwen op wil stropen en alles zo goed mogelijk probeert te doen, dan kun je met trosanjers nog steeds geld verdienen. We hebben geen opvolging, maar zolang we het leuk vinden blijven we anjers telen.”

Welke kleur anjer is nu populair? „Wit en rose blijven populaire kleuren bij trosanjer, rood is gewild en oranje nu ook. En op Keukenhof kozen consumenten de paarswitte Spectro. Kortom, men vindt eigenlijk alles mooi. Mode is vooral elkaar na-apen. Wie had gedacht dat een spijkerbroek met scheuren populair zou worden? Vroeger schaamde je jezelf daar voor. Nu wil men er graag in lopen omdat een bekend iemand zo’n broek aan heeft gedaan.”

Tijd voor hobby's?

Onderstaande symbolen hebben de volgende betekenis en verwijzen naar de website vakbladvoordebloemisterij.nl

Foto’s

Filmpjes

Vakblad voor de Bloemisterij 20 (2016)

„We maken er makkelijker tijd voor dan voorheen. Met goed personeel kan dat ook.

Varen op zee met de catamaran geeft altijd een lekker gevoel. Fietsen en tennissen doen we ook graag.”

37

MACHINAAL OPPOTBEDRIJF

OPPOTTEN, POTTENPERSEN EN VERHUUR SINDS 1990 (26 JAAR) WWW.JOSVANDERHOEVEN.NL INFO@JOSVANDERHOEVEN.NL 06-54734323

Tevens alle stoomwerkzaamheden Roelofarendsveen 071-3313356 • 06-22196960 info@klinkstoom.nl • www.klinkstoom.nl

Groot assortiment uitgangsmateriaal

Krijten en reinigen Wij helpen u graag! tel: 06-18277073 www.sproeibedrijf-os.nl

• Euphorbia milii • Cupressus Wilma • Ficusvariëteiten • Sundaville • Kuipplanten en kruiden • Lavandula • Senetti

mvanveenbv.com | 0297 32 65 16