Bloemister캐 Vakblad voor de
8
21 71e jaargang 27 mei 2016
Zembla stelt vragen b캐 eerl캐kheid Afrikaanse roos
11 FloraHolland
12 Bloemisten zien
16 Export op
28 Op weg naar
maakt 12 miljoen winst in 2015
zonder fysieke klok geen toekomst
Duitsland vergt extra inzet
minder emissie b캐 phalaenopsis
media
Bloemisterij Vakblad voor de
14 ’Handel en veiling hebben elkaar nodig’
Opinie 4 Interview: ’Uitzending van Zembla was vooringenomen’ 4 Commentaar: Zembla-uitzending behoeft de nodige nuancering 5 Stelling: Glastuinbouw moet streven naar minder CO2-gebruik
Nieuws 6
Een selectie uit het meest recente nieuws
Bedrijf en afzet 8 Ondernemen: Reuring over eerlijkheid Afrikaanse roos 10 Vragen: Hoe stimuleer ik meer verantwoordelijkheidsgevoel?
28 Gaat Osmocote emissie bij phalaenopsis verlagen?
11 Afzet: FloraHolland sluit jaar af met 12 miljoen euro winst 12 Afzet: ’Zonder fysieke klok is er geen sierteeltbranche’ 14 Afzet: ’Handel en veiling hebben elkaar nodig’ 16 Afzet: Meer inzet nodig voor vergroting Duitse afzetmarkt 18 Afzet: Beperkte exportgroei op Zwitserland zet door
Markt 22 Krapte in vraag drukt prijsvorming calla’s 22 Zantedeschia aethiopica ondermaats betaald 23 Met pioenen kan het nog alle kanten op gaan 24 Promotie buiten-kalanchoë kan markt vergroten 25 Pelargonium zonale stabiel goed gevraagd
30 ’Belichten in beeld voor kleine gewassen’
Teelt 26 In beeld: De Groene Stad in Expo 2016 28 Phalaenopsis: Gaat Osmocote emissie bij phalaenopsis verlagen? 29 Column: Cok Harteveld, China 30 Teelttechniek: ’Belichten in beeld voor kleine gewassen’ 32 Zomerbloemen: Mechanische bestrijding onkruid zet door 34 Teelttips: pioen, lelie, lavendel, perkgoed, groene/bonte planten 35 Column: Kees van Egmond
Nieuws
32 Mechanische bestrijding onkruid zet door
36 Plantion introduceert nieuw digitaal verkoopkanaal
Service 37 Kasgenoot: Jaco Vreugdenhil Agenda Voorplaat: Foto: Sher Ethiopië
Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
3
Opinie Peter d’Angremond, directeur Max Havelaar:
’Uitzending van Zembla was vooringenomen’ FOTO: STICHTING MAX HAVELAAR
In het tv-programma Zembla is op 18 mei een te tendensieus en vooringenomen beeld geschetst van rozenkwekerij Sher in Ethiopië. Zo denkt Peter d’Angremond, directeur Max Havelaar, erover. Daar is hij absoluut niet blij mee. In de uitzending kwam hij zelf ook aan het woord, maar zijn brede en open uitleg over de Fair Trade certificatie van Sher bleef onbelicht. Peter van leth pvanleth@hortipoint.nl
Wat vond u van de tv-documentaire? Wat vond u van hun respons? Is Fair Trade dan betrouwbaar?
Heeft u spijt van uw medewerking?
Is een juridische procedure tegen het tv-programma kansrijk? Heeft Sher alles op orde?
Zou u die ondersteunen?
Sher heeft niet aan de uitzending meegewerkt. Een verstandig besluit?
Zal de assortimentstoename van Fair Trade bloemen en planten stagneren?
U reageerde soms geschokt. Dus Zembla heeft soms wel een punt?
Commentaar Peter van Leth vakredacteur pvanleth@hortipoint.nl
Zembla-uitzending behoeft de nodige nu
W
oensdag 18 mei wordt op de redactie bekend dat het tv-programma Zembla naar Ethiopië is gegaan om te onderzoeken hoe eerlijk de Afrikaanse roos gekweekt wordt. Die avond is het op tv. Alle reden om te kijken; we kennen de sector, maar wellicht komt Zembla met nieuwe feiten. De focus blijkt te liggen op rozenbedrijf Sher in Ethiopië. Het doet vooral veel fout. Tenminste, die indruk blijft hangen. Het programma kennende weet je dat het weerwoord van Sher niet goed uit de verf zal komen. Zembla heeft op basis van eerdere items niet de reputatie dat het heel objectief en genuanceerd
bericht. Vooropgesteld is het natuurlijk goed dat ook wantoestanden in onze sector aan de kaak worden gesteld, maar er zijn altijd twee kanten van de medaille. Sher heeft er voor gekozen niet in het programma, maar uitgebreid op zijn website een genuanceerder beeld neer te zetten. Een verstandige zet, ook al lopen de meningen daarover uiteen. Je bent niet afhankelijk van het ’geknip en geplak’ met jouw uitspraken. Maar je bereikt met een statement op een website de landelijke media niet. Credits aan Zembla dat het op zijn site ook naar dit weerwoord en andere commentaren op zijn uitzending verwijst. Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
Wilt u uw mening geven? Stuur een brief naar postbus 9324, 2300 PH Leiden of naar bloemisterij@hortipoint.nl. Reacties moeten maandag voor 9:00 uur binnen zijn. De redactie kan brieven inkorten of weigeren.
Dit kan toch niet alleen van telers worden verwacht?
Stelling
Glastuinbouw moet streven naar minder CO2-gebruik Begin mei is duidelijk geworden dat de levering van CO2 nog altijd aan een zijden draadje hangt. Het ziet er niet naar uit dat Ocap op korte termijn grote en goedkope CO2-bronnen zal vinden. Aan de andere kant neemt CO2-dosering in de glastuinbouw alleen maar toe. Daarom is het goed om als sector niet alleen te streven naar een lager energieverbruik, maar ook te kijken hoe het CO2-verbruik omlaag zou kunnen. Daar valt nog veel winst te behalen.
Ruud Batist, gerberateler in Maasdijk
Zal de uitzending invloed hebben op de verkoop van (Fair Trade) rozen?
Wat zou u boze consumenten willen meegeven?
ancering De grootste gemiste kans is dat in het tv-programma geen verband wordt gelegd met de rozenteelt in Kenia. Niet dat daar ieder bedrijf zich aan de milieu en sociale wetgeving houdt, maar rozentelers zijn daar al langer actief. Overigens, waar in de Nederlandse en buitenlandse teelt van bloemisterijgewassen verloopt alles wel volgens de regels? Rozentelers in Kenia bewijzen echter dat duurzaam en sociaal telen in Afrika mogelijk is, maar tijd vraagt en een proces is dat continu verbetert. Ethiopië volgt het voorbeeld van Kenia. Al was het maar omdat de markt en maatschappelijke druk hen daartoe dwingen. Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
„Als we onze energie optimaal wil benutten, is het belangrijk dat de verhouding licht, warmte en CO2 goed is. In het voorjaar en zomer, wanneer licht en warmte meestal geen probleem zijn, moet het CO2-niveau ook voldoen. Uit onderzoek uit 2015 weten we dat een gerberaplant tussen de 800 en 1.000 ppm CO2 nodig heeft voor een optimale fotosynthese. Ook weten we uit
de praktijk dat de kwaliteit en productie flink achteruit gaan als we een lange periode weinig of geen CO2 hebben. Wel wordt er gekeken hoe we kunnen voorkomen dat er CO2 uit de luchtramen ontsnapt. Door te koelen met bijvoorbeeld dekberegening zien we dat we minder hoeven af te luchten, zodat CO2 op een hoger niveau kan blijven. Wellicht kan daar in de toekomst nog meer onderzocht worden, om onze kassen in warme periodes te kunnen koelen.”
Nico Karsten, iristeler in Hoogwoud „Omlaag? Omhoog zul je bedoelen. Alleen niet door het verstoken van aardgas – dat is eigenlijk gekkenwerk als je er goed over nadenkt – maar op andere manieren. Ze zouden ons er dan voor moeten belonen dat we CO2 verwerken in onze kassen. Al jaren praten ze over een CO2-leiding van Alkmaar naar Agriport A7. Dat zou de overheid eens moeten stimuleren. Dan verwerken we uiteindelijk hun afval. Zo zijn er wellicht ook mogelijkheden bij andere vuilver-
branders. Dan staan er in Nederland zo’n 200 vergisters die heel veel CO2 hebben. Samen met Ocap komen we dan een heel eind. Er ligt hier weer een taak voor de overheid wij zouden wel een stukje kunnen bijdragen aan het verlagen van de uitstoot. Kunnen zij weer pronken in Brussel. En na gezien te hebben hoe het er in Ethiopië aan toe gaat ligt de toekomst (als we duurzaam willen) toch in Nederlandse kassen. Bron: Zembla. Kunnen ze gelijk Fair Trade afschaffen.”
Marco Alderden, teler van trekheesters in Aalsmeer „De overgang naar een circulaire economie en het afkicken van fossiele brandstoffen is niet makkelijk, maar op langere termijn wel wenselijk. Op korte termijn kan (na het lezen van wat onderzoeken) de effectiviteit van het doseren nog verbeterd worden door betere meet- en regelapparatuur. Bij groente blijkt meer CO2 te zorgen voor
meer suikers maar minder mineralen en vitamines. Of dit wenselijk is vraag ik me af. Kwantiteit is nog geen kwaliteit, al gelden voor sierproducten andere criteria dan voor voedingsgewassen. De gezondheidsrisico’s op langere termijn bij het werken in verhoogde CO2-gehaltes zijn mij ook nog niet geheel duidelijk. Wellicht zijn er nog andere teeltmethodes mogelijk die de afhankelijkheid of verlies van CO2 teniet doen.”
5
Nieuws Lees meer op de website Op deze pagina’s vindt u een selectie uit het nieuws. Een uitgebreide versie van deze berichten maar ook ander nieuws vindt u op www.vakbladvoordebloemisterij.nl.
n Kamer wil debat over Nederlandse rozen in Afrika Op initiatief van Tweede Kamerlid Lodders (VVD) heeft de Vaste Kamercommissie van EZ een debat aangevraagd met staatssecretaris Van Dam (EZ) over de berichtgeving dat Nederlandse rozenkwekers naar Afrika vertrokken zijn omdat de omstandigheden voor de rozenkweek daar aantrekkelijker zijn dan in Nederland. Gezien de volle agenda van de Kamer is het de vraag of het debat er nog voor de zomer komt. Een en ander hangt af van de mate van prioriteit die de Kamer aan de zaak stelt. Meer hierover op pagina 8 en 9.
n Ocap hervat CO2-levering sneller dan verwacht Ocap kan sinds enkele dagen weer CO2 leveren aan tuinders, wat een week eerder is dan verwacht, meldt Ocap. De snellere hervatting is te danken aan extra inspanningen van Shell. De CO2-levering viel begin deze maand volledig weg door gepland onderhoud bij Shell en het faillissement van Abengoa.
n Brussel stelt besluit over glyfosaat opnieuw uit De Europese Commissie heeft een besluit over een nieuwe toelating voor glyfosaat voor de tweede maal uitgesteld. Opnieuw ontbrak de benodigde meerderheid om voor te stemmen. Nadat eerder een voorstel voor een nieuwe toelating voor vijftien jaar het niet haalde, lijkt nu ook een periode van negen jaar voor een aantal lidstaten een brug te ver. Staatssecretaris Van Dam (EZ) had namens Nederland ingezet op een nieuwe toelating, met de voorwaarde dat deze onmiddellijk kan worden ingetrokken wanneer uit nieuw onderzoek blijkt dat glyfosaat kankerverwekkend voor mensen is.
n Kabinet steekt € 50 miljoen in ’start ups’ en ’scale ups’ Het kabinet stelt € 50 miljoen beschikbaar om innovatieve bedrijven met zogeheten start ups en scale ups sneller en makkelijker te kunnen laten groeien. Dat heeft minister Kamp (EZ) bekend gemaakt. Zo komt er vanaf volgend jaar € 27 miljoen beschikbaar voor een versoepeling van de gebruikelijkloonregeling voor innovatieve bedrijven en € 23 miljoen om samen met private investeerders te investeren in start ups en het mkb.
6
Meer toegevoegde waarde bij cactussen op verzo Robert-Jan Derksen van Derksenplant in Bemmel doet weer meer aan toegevoegde waarde. „Puur omdat de klant erom vraagt.” Toch investeert hij beperkt in toeters en bellen, zoals Derksen het typeert, om het risico zo klein mogelijk te houden. Hij heeft altijd wel strobloemen in diverse kleuren op voorraad, omdat hij daar nauwelijks een buil aan kan vallen. De gewenste potten en hoezen leveren zijn klanten meestal zelf aan. Een uitzondering maakt hij voor zogenoemde blisters: drie cactussen in een gesloten verpakking voor retailklanten. Een handzame verpakking waaraan consumenten zich niet kunnen bezeren. Derksen heeft zich gespecialiseerd in het telen van cactussen in potmaat 5,5 cm en één cactus per pot.
n Vertrouwen glastuinders blijft stabiel Het vertrouwen dat glastuinders in hun bedrijf hebben, is in het eerst kwartaal van 2016 stabiel gebleven ten opzichte van de twee eerdere metingen, zo blijkt uit de Agro Vertrouwensindex. Daarmee blijft het vertrouwen van glastuinders op een relatief hoog niveau, wat mogelijk te verklaren is door de zachte winter, waardoor er weinig kosten voor energie gemaakt hoefden te worden.
n Monsanto vindt overnamebod Bayer te laag De Amerikaanse zaadveredelaar Monsanto vindt het overnamebod van € 62 miljard van de Duitse chemiereus Bayer te laag. Toch lijkt Monsanto wel geïnteresseerd in een overname door Bayer. Het concern zegt open te staan voor verdere gesprekken en voordelen te zien in een deal.
n EU wil helderheid in kwekers- en octrooirecht De Europese Commissie wil via een nadere interpretatie van de biotechrichtlijn helderheid en rechtszekerheid bieden over het patenteren van natuurlijke eigenschappen op groenten en andere planten. Die toezegging deed eurocom-
missaris Bienkowska (Interne Markt) op 18 mei tijdens een door staatssecretaris Van Dam (EZ) georganiseerd symposium in Brussel. Van Dam, die zich namens Nederland verzet tegen patenten op natuurlijke eigenschappen en biologische processen, noemt de stap van de Commissie een doorbraak.
n ICL: ’EU-norm coatings meststoffen niet haalbaar’ De EU wil dat coatings van meststoffen na een jaar voor 90% zijn afgebroken, maar die voorgestelde norm is volgens de meststoffenindustrie niet haalbaar. Dat stelt woordvoerder Verhoeven van ICL Fertilizers, producent van onder andere Osmocote. Het EU-voorstel wordt momenteel door de Europese Raad en het Europees Parlement geëvalueerd.
n Buchwaldt krijgt gouden handdruk van € 1 miljoen FloraHolland heeft voormalig directeur Buchwaldt een gouden handdruk van € 1 miljoen meegegeven, die ten laste is gebracht van het resultaat, zo blijkt uit jaarverslag 2015 van de veiling. Het gaat om een jaarsalaris, een aanvullend bedrag vanwege het beëindigen van het dienstverband en een variabele beloning. Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
ek van klanten FOTO: PETER VAN LETH
Gelezen op Twitter
Holland Strelitzia (@RolandDuyv) Vijf jaar herstructurering Bommelerwaard in cijfers In de Bommelerwaard vindt sinds vijf jaar een herstructurering van de tuinbouw plaats. In die tijd is 55 ha glas gesloopt, terwijl er 28,5 ha nieuw glas bijkwam, meldt het Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard. Drie bedrijven kregen een vergunning voor de bouw van bijna 18 ha nieuw glas.
Plantion introduceert verkoopkanaal voor niches Van 23 mei tot en met 3 juni introduceert Plantion een digitaal verkoopkanaal dat zich richt op aanvullende producten. Via Plantion Digitale Marktplaats (PDM) kunnen aanvoerders ook nicheproducten die niet voor de klok komen, bij klokkopers onder de aandacht brengen.
SIGN organiseert ontwerpwedstrijd ’out-of-de-vaas’
FloraHolland verkoopt veilingterrein Bleiswijk FloraHolland heeft de gebouwen en gronden van het voormalig veilingterrein in Bleiswijk verkocht aan vastgoedbelegger USAA Realco – Europe BV, die het wil gebruiken voor de vestiging van één of twee grote logistieke bedrijven.
Kwekers eisen € 2,2 miljoen van Baas Plantenservice Namens kwekers eist curator Berntsen Mulder Advocaten € 2,2 miljoen van het voormalige management van het failliete Baas Plantenservice. Op 30 mei vindt hierover in Den Haag een openbare zitting plaats. De curator verwijt het management onbehoorlijk bestuur.
Glasparel Zuidplaspolder krijgt restwarmte Rotterdam Het nieuw te ontwikkelen glastuinbouwgebied Glasparel Zuidplaspolder, langs de A12 bij Waddinxveen, krijgt eind 2018 restwarmte vanuit de Rotterdamse haven. Projectontwikkelaar Wayland Developments en Warmtebedrijf Rotterdam hebben daarover onlangs een intentieovereenkomst gesloten. Voor het gebied, waarin ruimte is voor 90 ha nieuwe glastuinbouw, is sinds 2010 al een CO2-distributienetwerk beschikbaar. Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
Stichting Innovatie Glastuinbouw Nederland (SIGN) organiseert een ontwerpwedstrijd voor een slim, ruimtebesparend concept voor snijbloemen. Doel is het motiveren van consumenten om snijbloemen in huis te halen.
Robert Zurel (@RobertZurel)
joycelansbergen (@joycelansbergen)
BloomingBreeders (@BBreeders)
Hans Janssens (@JAWCJanssens)
LTO Glaskracht boos over budget energiesubsidie De energiesubsidieregeling EHG gaat op 1 juli open met het reguliere budget van € 7 miljoen voor 2016. Omdat de EHG vorig jaar niet is opengegaan, zou de overheid daar het budget van 2015 aan toevoegen, maar dat is niet gebeurd. LTO Glaskracht Nederland heeft daartegen bezwaar gemaakt bij staatssecretaris Van Dam (EZ).
Discussie op LinkedIn Sector moet zich met keurmerk profileren
FloraHolland boekt € 12 miljoen winst FloraHolland heeft vorig jaar een winst geboekt van € 12 miljoen, zo liet de veiling op 18 mei weten. „We gingen uit van een winst van nul euro, dus dit valt mee”, aldus directeur Vos.
Telers CAD-systeem doen mee aan zuiveringscollectief Ruim tachtig glastuinbouwbedrijven in Monster en ’s-Gravenzande die zijn aangesloten op het bestaande Centrale Afvoer Drainagewater (CAD-systeem), gaan meedoen aan een pilotproject voor collectieve waterzuivering. De bedrijven zijn op 10 mei akkoord gegaan met de businesscase voor het project.
7
Zembla belicht Sher Ethiopïe:
Reuring over eerlijkheid Afrikaanse roos Het tv-programma Zembla van de VARA stelt dat de Ethiopische medewerkers van het Nederlandse rozenbedrijf Sher leven in armoede. Het bedrijf zou ook belasting ontduiken en te veel water en schadelijke stoffen gebruiken. Sher Ethiopië zegt dat grove onjuistheden en onvolkomenheden zijn geschetst over de bedrijfsvoering van hun rozenbedrijf. Hans Neefjes hneefjes@hortipoint.nl
H n
Quote 500
n n
Achtergrond
Gelezen op Twitter Op Twitter komen diverse reacties los op de uitzending ’Hollandse Handel, de rozen’ van Zembla, een kleine selectie: Ton van Zantvoort, documentairemaker: ’8 jaar na m’n docu #aBLOOMINGBUSINESS is er ook weinig veranderd in Ethiopie’ Masja Zwart, FNV: ’Fairtrade rozen voor n hongerloon, een huidziekte en een vergiftigd meer’ Joost van Eyk, marketeer: ’Hoe kan het dat de conclusies van @afriflora en @zembla zo ver uit elkaar liggen? Wie spreekt de waarheid?’
8
Bisselingkaat (@bisbb), teler: ’Stel dat Afriflora de waarheid spreekt, is het dan oke dat ze daar rozen telen op 600 ha landbouwgrond?’ Helma Lodders, VVD, lid Tweede Kamer: ’Voor rozenkwekers wordt het ondernemen in NL steeds moeilijker gemaakt en wijken uit naar Afrika. Debat aangevraagd!’ Holland Strelitzia, teler: ’Wie zwaait er eerder af #Louis van Gaal of Peter d’Angremond? Na zeer zwak optreden in #Zembla mbt uitleg #keurmerk #fairtrade #sierteelt’
Fairtrade
Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
FOTO: SHER ETHIOPIĂ‹
Het tv-programma Zembla ging onderzoeken hoe eerlijk de Afrikaanse roos gekweekt wordt. In hun uitzending van 18 mei j.l. lag de nadruk op het bedrijf Sher EthiopiĂŤ en het Fair Trade-keurmerk dat hun rozen hebben.
Grove onjuistheden
Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
9
Vragen Heeft u een vraag? Mail deze naar Peter van Leth, pvanleth@hortipoint.nl
Hoe stimuleer ik meer verantwoordelijkheidsgevoel? Regelmatig vraag ik mij af of mijn bedrijfsleider en ik de enigen zijn, die zich verantwoordelijk voelen voor de houding en het gedrag van de medewerkers. Terwijl we sinds een jaar toch ook vijf vaste medewerkers als voorman hebben benoemd. Hoe stimuleer ik dat zij hierin meer hun verantwoordelijkheid gaan nemen?
H
ILLUSTRATIE: PETER MOORMAN
ILLUSTRATIE: PETER MOORMAN
Verantwoordelijkheid delegeren
Werkoverleg houden
10
Hanneke Westerop, training & advies aan leidinggevenden in de agrarische sector, info@ hannekewesterop.nl
Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
FloraHolland presenteert cijfers over 2015
FOTO:
FloraHolland sluit jaar af met 12 miljoen euro winst FloraHolland boekte vorig jaar een winst van 12 miljoen euro. Dit is meer dan verwacht. Voor 2016 prognosticeert de veiling een omzetgroei van 3%. „We liggen op koers, maar het is te vroeg om iets te zeggen over het eindresultaat.�
Cindy van der Zwet cvanderzwet@hortipoint.nl
Door een kostendaling viel de winst in 2015 hoger uit dan gedacht. Voor 2016 zet FloraHolland in op een omzetgroei van 3%. Alle cijfers worden gepresenteerd op de ALV op 2 juni.
U Gevolgen Brexit Nieuwe veilen en logisitek Klokaandeel daalt verder
Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
11
Bloemisten presenteren visie op fysieke klok:
’Zonder fysieke klok is er geen In aanloop naar de algemene ledenvergadering van FloraHolland, waar een blauwdruk van het nieuwe veilen wordt gegeven, lieten bloemisten vorige week een stevig geluid horen. ’Zonder fysieke klok gaan niet alleen de bloemisten, maar de hele sierteeltbranche naar de knoppen.’ Arie-Frans Middelburg afmiddelburg@hortipoint.nl
P Consumentenwaarde
Gerard Bolhuis: ’Ik zou alleen Sarah Bernhardt verkopen.’
FOTO'S: ARIE-FRANS MIDDELBURG
Groeiend volume
Marco Maasse: ’Fysieke klok is inspirerende showroom.’
12
Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
sierteeltbranche’ Lijstjeskopers
Pieter Straathof: ’Het moet geen Bol.comverhaal worden.’
Snijdatum
Geen drempels
Wilfred Ruitenberg: ’Retail neemt de macht over.’ Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
Hans Scholten: ’Bloemisten verdienen aandacht.’
13
Herman de Boon neemt afscheid van VGB:
’Handel en veiling hebben elkaar nodig’ ,,Het was een ’bumpy road’ vanaf 1975’’, zegt Herman de Boon (69) met enig gevoel voor understatement over zijn lange carrière in de sierteelt. Volgende week donderdag neemt De Boon, die ook jarenlang werkzaam was voor de veilingen, afscheid als VGB-voorzitter. ,,Voor de handel en FloraHolland zijn nog redenen genoeg om bij elkaar te blijven.’’ Arie-Frans Middelburg afmiddelburg@hortipoint.nl
N
ee, hij gaat niet helemaal verloren voor de sierteelt. In zijn imposante lijst van nevenfuncties zijn er nog een paar die aan de sector gerelateerd zijn. Hij blijft betrokken bij Union Fleurs, Container Centralen en het Kenniscentrum Plantenstoffen. Maar toch, binnenkort is hij minder prominent aanwezig. In ieder geval niet meer als een van de voormannen van de veiling of van de Nederlandse bloemen- en plantenhandelaren. Donderdag 2 juni neemt hij op de algemene ledenvergadering afscheid als voorzitter van VGB. Het is tijd om het wat rustiger aan te doen. Om dertig in plaats van zestig uur per week te werken, zoals hij het zelf formuleert. De Boon heeft vrede met zijn vertrek bij VGB. ,,Veertien jaar is eigenlijk al te lang, vind ik. Er is ook een tendens dat bestuur-
ders dergelijke functies eerder korter dan langer bekleden. Dat geldt ook voor ceo’s. Er wordt meer gevraagd, het is intensiever en zie dan maar scherp te blijven.’’
Niet ingedut Scherp was De Boon zeker in zijn veilingen VGB-jaren. Niet bepaald het type dat ingedut was en zijn tijd uitzat. Nog altijd vol over de laatste innovaties op bijvoorbeeld logistiek en digitaal gebied en met de toekomst op het netvlies gebrand. De Boon bevestigt dat hij altijd enorme interesse in vernieuwing en de toekomst heeft gehad. Toch blikt hij ook met zichtbaar plezier terug op het verleden; vertelt hij enthousiast hoe hij in de jaren zeventig bij de VBA terechtkwam en hoe de Aalsmeerse
Achtergrond
Loopbaan Herman de Boon Hoofdfuncties van Herman de Boon: 1966-1967 Diverse stages bij Stork, Hoogovens en Van Gelder Papier 1967-1968 Stafmedewerker Bedrijfsorganisatie Hoogovens 1968-1969 Officier Technische Dienst, bedrijfsleider productie werkplaats Koninklijke Landmacht 1970-1975 Medewerker belast met onderzoek en onderwijs op het gebied van de Logistiek, Vakgroep Productie Organisatie Technische Hogeschool Twente 1973 Research-assistent Operations Research, University of Lancaster, Verenigd Koninkrljk 1975-1978 Hoofd onderzoek en ontwikke-
14
ling Bloemenveiling Aalsmeer 1978-1980 Adjunct-directeur Bloemenveiling Aalsmeer 1980-1989 Algemeen Directeur Bloemenveiling Westland, Naaldwijk 1987-1989 Voorzitter Directieraad Bloemenveilingen Holland, Naaldwijk 1989-2002 Lid Hoofddirectie CebecoHandelsraad. Naast deze hoofdfuncties bekleedde De Boon nevenfuncties in en buiten de sierteeltsector. Hij heeft ook nu nog diverse toezichthoudende en bestuurlijke functies. Hij ontving in 1987 de prijs voor excellent ondernemerschap van het Nederlands Centrum van Commissarissen en Directeuren.
veiling de hulp inriep van de Technische Hogeschool Twente om een heel duur niet-werkend intern transportsysteem aan de praat te krijgen. Niet veel later was De Boon hoofd onderzoek en ontwikkeling bij de veiling. En na drie jaar trad hij toe tot de directie als adjunct-directeur. Twee jaar later volgde de meest bewogen stap uit zijn loopbaan. Hij vertrok naar de CCWS in Naaldwijk en werd daar de eerste algemeen directeur. Het deed meer stof opwaaien dan de overstap van de Raad van Commissarissen van Bloemenveiling Westland naar VGB, vertelt De Boon. ,,Ik was destijds een ’angry young man’, maar ik merkte dat de Aalsmeerders niet in de handen stonden te klappen. Van de stap naar VGB heb ik nooit gemerkt dat iemand me dat kwalijk heeft genomen. Jacques Teelen zei dat het wel handig was. Dan leren de handelaren ook hoe een coöperatie werkt.’’ Belangrijke ontwikkelingen op veilinggebied passeren de revue. Zijn eerste alv in Naaldwijk kende een heftige importdiscussie. Zevenhonderd man in de zaal, waarvan een aantal fel tegen. De Boon: ,,We hebben toen twaalf tegenstanders in het vliegtuig naar het buitenland gezet om ze te laten zien wat daar gebeurde. Ze werden de grootste supporters van import en de eerste investeerders in Afrika.’’
Grootste koelcel Andere veranderingen op Bloemenveiling Westland onder leiding van De Boon volgen. De ontwikkeling van de container, de stapelwagens, deense karren, dockshelters, de bouw van de grootste koelcel van de wereld, de start met een beurs in Westland (wat leidde tot de huidige Trade Fair), de eerste bemiddeling van planten en de falieVakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
FOTO: ARIE-FRANS MIDDELBURG
Herman de Boon: „We zien de veiling nog steeds als een zeer nuttig instrument. En zeker niet alleen om af te rekenen.’’
Niet onderuithalen
Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
15
Meer inzet nodig voor vergroting Duitse afzetmarkt De export op Duitsland krimpt. Nederland zelf verliest er voet aan de grond, maar ook zijn de bestedingen van de gemiddelde Duitser afgenomen. Zowel de BV Nederland als de Duitsers zelf, doen er van alles aan om het tij te keren. Wij duwen wat harder met promotie, Duitse bloemisten trekken steviger aan de consument via nieuwe collectieven. Astrid Zoumpoulis-Verbraeken bloemisterij@hortipoint.nl
H Bloemisten bundelen krachten
Meer generieke campagnes
16
Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
KAMPAGNE FINANZIERT MIT FÖRDERMITTELN DER EUROPÄISCHEN UNION
BRON: BLOEMENBUREAU HOLLAND
Tools aanreiken
Er worden verschillende initiatieven genomen om de afzet in Duitsland te bevorderen. Zo ontwikkelt bijvoorbeeld Bloemenbureau Holland campagnes.
Nederlandse hulp nodig
In het kort De export op Duitsland neemt af. De vraag naar local-for-local wordt groter. Bloemenbureau Holland ontwikkelt diverse campagnes in Duitsland. Daarnaast zijn Duitse bloemisten ook actief in het benaderen van consumenten. Er ontstaan steeds meer collectieven, zoals MyFlirst, Besteblumen.com, die de verkoop bij de bloemist willen stimuleren.
Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
17
Export
Beperkte exportgroei op Zwitserland zet door De groei van de exportwaarde van bloemen en planten vanuit Nederland naar Zwitserland is beperkt en lijkt door te zetten. De breedte van het assortiment, flexibiliteit en kwaliteit zijn de sterke punten van Nederland als leverancier. Nog meer inspelen op klantwensen biedt groeikansen. Hermen de Graaf bloemisterij@hortipoint.nl
K Tabel. Toptien exportlanden bloemen en planten totaal
Stabiele groei
Jan t/m april 2016
Waarde Mutatie
April 2016
Duitsland
662.328
4,9
189.722
13,3
Verenigd Koninkrijk
339.664
-1,6
74.180
-10,0
Frankrijk
Waarde Mutatie
240.478
-2,9
57.598
-3,6
ItaliĂŤ
97.776
4,3
24.923
15,3
BelgiĂŤ
84.796
7,2
25.030
1,2
Zwitserland
72.696
2,4
17.834
2,1
Polen
70.295
11,9
15.708
6,8
Zweden
56.400
1,9
15.410
12,3
Rusland
52.471 -32,4
8.007
-41,2
Oostenrijk
52.466
0,3
17.268
32,7
390.913
4,6
115.264
3,5
Totaal alle landen 2.120.283
1,4
560.944
3,9
Overig
Concurrentie fors
Waarde x duizend euro. Mutaties t.o.v. dezelfde periode in 2015 (in %). Bron: Floridata/publicatie VGB
Exportwaarde van snijbloemen en pot- en tuinplanten vanuit Nederland naar Zwitserland vanaf 2001. 200000 160000 120000 80000
Consumentengedrag
40000 0
Waarde x duizend euro. Bron: HBAG/Floridata
18
Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
Markt Vanwege het tuinplantenseizoen worden ook de klokprijzen van deze producten weergegeven. Omdat er ruimte is voor maar drie grafieken, worden de bloeiende en groene planten in één grafiek verwerkt. Week 25 is de laatste week van de tuinplantengrafiek.
Klok prijsbeelden Snijbloemen
Groene + bloeiende planten
Tuinplanten
Er kwamen in week 20 5,5% minder stelen voor de klok. Dit had een positief effect op de gemiddelde prijs. Die steeg van € 0,27 naar € 0,31.
Ook de klokprijs bij de kamerplanten lag dit jaar hoger. De gemiddelde prijs kwam uit op € 1,51 en dat is € 0,16 meer dan dezelfde week vorig jaar. De klokaanvoer lag 8,9% lager.
De aanvoer van de tuinplanten lag 18,1% onder het niveau van vorig jaar. De gemiddelde prijs kwam uit op € 0,81 en dat is drie cent meer dan het jaar ervoor.
De week van de vakredacteur
BRON: ROYAL FLORAHOLLAND
Arie-Frans Middelburg:
FOTO: FINN MIDDELBURG
’Heel wat mensen zijn in rep en roer’ Bedrijf: Vakblad voor de Bloemisterij Week: 20
Maandag „Tweede Pinksterdag. Geen werkdag, geen kantoor. Werk wel wat voor, anders komen we in de knel omdat we een dag minder hebben.”
het nieuwe veilen zijn nog niet bekend, maar heel wat mensen zijn in rep en roer.”
Donderdag Dinsdag „Normaliter hebben we op maandag een redactievergadering, de enige vergadering van de week. Verder werken we thuis of zijn onderweg. Efficiënter kan niet. Leve het nieuwe werken! Deze week geen vergadering. Dat scheelt een hoop (reis) tijd en die tijd kan in de laatste loodjes voor het blad gestoken worden. Rubrieken, columns, bureauredactioneel werk, berichten voor de (internationale) website etc.”
Woensdag „Een afspraak met bloemisten op het kantoor bij Vereniging Bloemist Winkeliers in Ede. De bloemisten hebben een visie gemaakt op de fysieke klok en willen die graag aan de pers presenteren. Grappig is dat op tafel het artikel ligt dat ik onlangs maakte naar aanleiding van een interview met de voorman van de lijnrijders, Cees Heemskerk. Het verhaal ging rond, en niet alleen op de klokken van Rijnsburg. De bloemisten kunnen zich in de visie van Heemskerk vinden. Die fysieke klok moet blijven. FloraHolland 2020 maakt heel wat los. De definitieve plannen voor Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
„Ik wacht tevergeefs in een hotellobby in Zoetermeer op Herman de Boon, voorzitter van VGB. Voor een afscheidsinterview. Op 2 juni neemt hij afscheid van VGB. Uitgerekend deze keer vergeet hij een afspraak. Voor de eerste keer in zijn leven. Kan gebeuren. Komt me ergens wel goed uit. Kan ik een begin maken met het verhaal over de bloemistenvisie. Zembla is vandaag ’talk of the town’. Gisteravond al trouwens. Volgde tijdens de uitzending twitter en las het statement van Sher op hun site. Sterk staaltje multitasken. Weet niet wat ik er van moet denken. De vooringenomendheid van Zembla is me bekend en de directeur van Fair Trade had niet zijn sterkste optreden. Of is er flink geknipt?”
Vrijdag „Leg de laatste hand aan het artikel over de opinie van de bloemisten over de fysieke klok en onze internationale nieuwsbrief. Sinds drie weken zijn we internationaal. Op onze Nederlandse website plaatsen we onder de rubriek Hortipoint Engelstalige artikelen, interviews, nieuwsberichten. Het is een klein begin, dat hopelijk steeds beter wordt en groter groeit.”
19
In de grafieken wordt de procentuele verandering (= index) weergegeven van de prijs en de verkochte stuks ten opzichte van vorig jaar. Week 1 + 2 van 2015 zijn samengeteld en worden als week 1 gezien. Week 3 = week 2, week 4 = week 3, week 5 = week 4, etc).
Jill Berens jillberens@oraholland.nl
Snijbloemen Hogere waardering snijbloemen
in procenten
Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder
week
Kamerplanten Groter aanbod van kamerplanten
in procenten
Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder
week
Tuinplanten Hogere prijs voor tuinplanten
in procenten
Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder
week
20
Vakblad voor de BloemisterÄł 21 (2016)
Duitsland
Over de toonbank
Jakob-Gerrit (Jaap) Dekker:
’Moet het top zijn, dan haal ik bloemen zelf bij kweker’ borden profileer ik dat met opzet. Nederlanders zijn geliefd hier, en staan bekend om hun bloemen en planten. Zelf ben ik een kwekerszoon; geboren en getogen tussen de bloemen. Daar ben ik trots op en dat straal ik uit, denk ik.” FOTO: BLUMEN-DEKKER
Hoe komt het dat zo’n kleine winkel zo bekend is?
Jakob-Gerrit (Jaap) Dekker
Naam: Blumen Dekker Locatie: Wiesbaden Sortiment: 70% bloemen, 30% planten Specialiteit: Nederlandse kwaliteit Aantal medewerkers: 1
Een Nederlandse bloemist in Wiesbaden? „En niet eens de enige. Aan de andere kant van de stad zit nog een Nederlandse bloemist. Mijn afkomst is duidelijk zichtbaar aan de winkel. Met Nederlandse vlaggen en oranje reclame-
Standpunt
„Haha. Mijn winkel is maar 3,5 bij 6,5 meter inderdaad, maar mijn faam reikt veel verder. Drie jaar geleden waren Alexander en Maxima hier op werkbezoek en ik mocht toen het boeket maken dat aan Maxima werd overhandigd. Daar was zoveel media-aandacht voor dat ik in één klap beroemd was. Laatst nog heb ik de dodenherdenkingsarrangementen mogen maken voor het Nederlandse consulaat in Dusseldorf en voor Wereldvrouwendag verzorgde ik de rozen voor de Europese Centrale Bank (ECB). Deze zomer maak ik wekelijks de tafeldecoraties voor het Rheingau Muziekfestival.”
U heeft dus topkwaliteit nodig? „Absoluut. Daarom komt vrijwel alles uit Nederland. Niks via webshops, daar ben ik een fel tegenstander van. Eens per maand shop ik bij FloraZon in Venlo, en twee keer in de week komt firma Gebroeders De Mooij hier over de
vloer en zoek ik uit wat ik mooi vind. Als het echt heel belangrijk is, ga ik de bloemen zelf halen bij de kweker. Dat heb ik voor de ECB gedaan en doe ik straks ook weer voor het muziekfestival. Ik moet absoluut zeker zijn dat het top is. Bij mij zul je geen Keniaanse rozen zien. Dat vind ik niks. Uit Ecuador komen wel weer schitterende rozen. Maar het meest verkoop ik toch de Red en White Naomi en de Avalanche+. Dat zijn nou echt Nederlandse topproducten waar ik trots op ben. Met mooie, dikke knoppen en wel twee weken houdbaar.”
Hoe gaan de zaken? „Prima. Moederdag was een topdag en maakte het verlies van Valentijn weer goed. De zomerstilte vang ik op met drie maanden leveringen voor het muziekfestival. Over het algemeen zie je wel dat mensen steeds minder voor zichzelf kopen, dat ons product weer puur een cadeauartikel wordt. Het zijn geen vette jaren hier in Duitsland, al denkt de halve wereld dat het hier het paradijs is. We moeten keihard werken en houden aan het eind van de rit steeds minder over. De enorme vluchtelingenstroom zal dat alleen nog maar verergeren. Daar gaan we allemaal voor betalen en dat zal ik vast en zeker gaan merken aan de verkopen.”
’Waarde Fair Flowers Fair Plants wordt onderschat’
Arjan van der Meer, woordvoerder MPS
Mee eens, oneens of denkt u er heel anders over? Reageer dan bij de marktredactie: A.F. Middelburg, 06-23631549 of mail afmiddelburg@hortipoint.nl
Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
Wij waarderen zomerbloemenkwekers zeer omdat we zien dat dit een productgroep is die het duurzaam telen in de vingers heeft. Niet voor niets behaalt Geert op ’t Hof, die vorige week in deze rubriek zijn mening gaf over MPS, de hoogste score: MPSA+. Echter, wij vinden dat telers dit vooral zelf moeten uitdragen. MPS kan slechts ondersteunen, we hebben helaas geen budgetten om een marketingmachine op gang te brengen. We zijn nu goed een jaar bezig met een digitaal magazine wat vier keer per jaar verschijnt waar we heel bewust realistische kwekersverhalen laten horen. Bovendien presenteren we ons op veel beurzen in de wereld. Wij
ervaren dat handelaren en retailers ons heel goed kennen en zijn dan ook geregeld sparringpartner voor hen en hebben hen betrokken in de ontwikkeling van ProductProof, het geven van garanties op productniveau. Wat ons dwars zit is de onderschatting van de waarde van Fair Flowers Fair Plants. Dit is hét consumentenlabel met een eensluidende unieke boodschap: duurzaam verantwoord geteelde bloemen met respect voor mens en planeet. MPS duwt al 10 jaar op dit label. Waar blijft de trekkracht van de sector? Waarom blijven er altijd maar die geluiden dat we de consument niet bereiken? Schakels uit de keten, verenigt u, Fair Flowers Fair Plants
(FFP). Men verliest toch te vaak uit het oog dat MPS-ABC een businessto-business certificaat is waarmee wij kwekers een meerwaarde in handen geven om zich bij afnemers te profileren. Dat wil niet zeggen dat kwekers geen MPS op hun folie mogen zetten voor tracering. In tegendeel, dit faciliteren wij al jaren. Echter, het is geen beleid van MPS om onder consumenten bekend te zijn. Het scala aan MPS-certifcaten is er voor kwekers om zich te profileren in alle schakels van de keten, vóórdat het de consument bereikt. Kweker, handelaar, retailer, pak de handschoen op met ons en FFP gaat bijdragen aan uw duurzaam succes in de markt.
21
Analyses snijbloemen
FOTO: DE GRAAF VAN DER ZANDE
Krapte in vraag drukt prijsvorming calla’s Bij een hogere aanvoer blijft de vraag naar calla’s achter en dat heeft vooral na Moederdag de middenprijs gedrukt. Kwaliteit en assortiment voldoen en de directe verkoop stijgt.
Assortiment
Meer aanvoer
n
Zantedeschia aethiopica ondermaats betaald De middenprijs ligt weliswaar iets hoger, maar telers vinden de opbrengst van Zantedeschia aethiopica onvoldoende. De vraag is constant en de concurrentie neemt toe.
FOTO: DE GRAAF VAN DER ZANDE
Kwaliteit onderbetaald
n
22
Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
Met pioenen kan het nog alle kanten op gaan
FOTO: DE GRAAF VAN DER ZANDE
Het is geen grote groep, maar gezichtsbepalend voor het aanbod snijbloemen zijn pioenen wel. Het assortiment is breed en het aanvoerstadium is nog altijd cruciaal.
Aanvoer haperend Kwaliteit discussiepunt
n
Marktacties Promotie
Bloemenagenda
n Balkonplant 2016: geranium, vanaf april mediacampagne n Terrasplant 2016: hibiscus, vanaf april mediacampagne
Bloemenbureau Holland, VBW en FloraHolland n wk 20 - wk 22: pioenroos n wk 23 - wk 26: lelie n wk 27 - wk 29: gladiool n wk 30 - wk 32 zonnebloem
n Woonplant van de maand juni: zamioculcas n Woonplant van de maand juli: potroos n Tuinplant van de maand juni: Hydrangea paniculata n Tuinplant van de maand juli: roos n PurE Seasonal Flowers april-september: pioen, astilbe, asclepias,
dahlia, zinnia, helianthus, alchemilla, limonium, phlox, campanula, gladiool, leeuwenbek, eremurus, rubus, artisjok, anethum, allium, celosia n 28 mei Rob’s grote tuinverbouwing met o.a. bol-op-pot (tulp, hya-
cint, narcis, eucomis, glamini, freesia en sonatini), Hydrangea magical (tuin), waterplanten, drijfplanten en mix van waterlelies en drijfringen, PUUR, biologische kruiden, platycodon ’Astra’, TiSento, tuinbloeiers Green is..., delphinium. SBS6, 17.05 uur.
Bloemendagen n 29 mei n 30 mei n 4 jun n 5 jun n 6 jun n 12 jun n 12 jun n 15 jun n 19 jun n 20 jun n 26 jun n 30 jun n 11 juli
Moederdag (Fra, Zwe) Spring Bank Holiday (GB) Opa en oma dag (Ned) Vaderdag (Den) Nationale Feestdag (Zwe) Nationale feestdag (Rus) Vaderdag (Bel) Examenuitslagen (Ned) datum Vaderdag (Ned, Fra), GB, Oos) Poetsvrouwendag (Bel) Veteranendag (Ned) Einde van het schooljaar (Bel) Feest van de Vlaamse culturele gemeenschap (Bel)
Heeft u informatie voor de agenda? Mail naar afmiddelburg@hortipoint.nl
Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
23
Analyse bloeiende planten FOTO: QUALIFLOR BV
Exporteur over Frankrijk
Promotie buiten-kalanchoë kan markt vergroten Kalanchoë-kwekers willen extra markt creëren met profilering van het buitengebruik. Ze zijn gezamenlijk een speciale website gestart en zetten de buitenplanten herkenbaarder in de markt.
Bedrijf: Qualiflor BV, Honselersdijk Functie: commercieel directeur Belangrijkste afzetland: Frankrijk Inkoop: veilingklok en direct bij kwekers Aantal medewerkers: 18
Benoit Dehecq:
Kalanchoë Garden
’Concurrentie leveranciers Franse retail blijft hard’ Wie zijn uw klanten? „Wij verkopen bloemen en planten aan de Franse retail, vanuit onze vestigingen in Nederland en in Lille. De producten komen voor 100% uit Nederland. We leveren het hele pakket, van de kleine prijsjes tot de luxe producten. Voor Moederdag bijvoorbeeld kunnen de prijzen wel oplopen tot € 40 per bos of plant.”
Lopen die dure producten wel? „Ze maken natuurlijk maar een beperkt deel uit van onze jaaromzet, maar er is zeker vraag naar. Ze zijn dan ook nauwelijks te onderscheiden van het aanbod in de bloemenwinkel. Bij planten gaat het dan bijvoorbeeld om een phalaenopsis met zes takken in een luxe overpot met een mooie verpakking. Buiten de hoogtijdagen verkopen we deze niet.”
Enkelbloemigen schaars
Wat verkoopt u buiten de topdagen? „Onze toppers zijn rozen en in het seizoen natuurlijk ook de tulpen. Qua planten draait het voornamelijk om phalaenopsis en potroos. Maar we spelen ook in op de actualiteit, in die zin dat we snel kunnen reageren als er een overschot in de markt is van een bepaald product. Dan maken we er een promo van.”
Wat verwacht u van de toekomst? „Voor de langere termijn maak ik me geen zorgen, Frankrijk is een groot land en heeft een relatief hoog geboortecijfer. Op korte termijn zal de economische toestand echter niet verbeteren. De druk van supermarkten op hun leveranciers om zo goedkoop mogelijk te leveren, zal dan ook zeker niet afnemen. In tijden van crisis is de hoogte van de marge voor een supermarkt absolute prioriteit. Dus de concurrentie tussen de exporteurs zal extreem hard blijven.”
24
Verkochte aantallen x duizend
„Ja, de crisis is in Frankrijk nog duidelijk aanwezig. Daardoor schiet het bosje bloemen voor eigen gebruik er nog vaak bij in. Gelukkig beknibbelen de Fransen niet op bloemen en planten voor Moederdag, voor ons het belangrijkste verkoopmoment na Kerstmis.”
n
Verkochte aantallen en middenprijs van kalanchoë op de FloraHolland veilingen van 2011 tot en met 2015. Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
BRON: ROYAL FLORAHOLLAND
Merkt u nog iets van de crisis?
Afzetzaken FOTO: VALENTINA VOS
Analyse tuinplanten
Pelargonium zonale stabiel goed gevraagd Na een halvering van het aanbod via FloraHolland de afgelopen vijf jaar, lijkt de markt voor de staande geranium Pelargonium zonale de laatste twee jaar te stabiliseren.
Bedrijf: Royal FloraHolland Aanleiding: Let it Grow
FOTO: INGIMAGE
Silke Tijkotte Wat is Let it Grow? „Let it Grow is een nieuw innovatieplatform. Wij willen start-ups helpen met hun businessplan. Wij hopen met Let it Grow ondernemers aan te trekken die met innovaties, gericht op de consument, gaan komen.”
Is dat nodig? „Ik werk drie jaar bij FloraHolland en het valt mij op dat we voornamelijk bezig zijn met het product. We denken niet zo veel in waarden en vragen ons minder af wat bloemen en planten voor de consument betekenen. Er ontstaan ook weinig nieuwe businessmodellen. Bloomon is een goed voorbeeld, maar verder wordt er nauwelijks geïnnoveerd in de sector. Zo zonde. Bloemen en planten hebben veel potentie. Er is zoveel te vertellen over het product. Onze missie is de wereld, en dan voornamelijk de stad, een stukje gezonder en gelukkiger te maken met bloemen en planten. Wij willen de sierteelt- en de startup-wereld bij elkaar brengen.”
Middelenvrij
Prijs stabiel
Hebben ondernemers zich al aangemeld? „We hebben verschillende aanmeldingen. Bijvoorbeeld Sprinklr, dat is een soort Bloomon, maar dan voor binnen- en buitenplanten. Healthy Workers is een ander voorbeeld. Zij introduceren een groene wanden systeem, inclusief metertjes die aantonen wat voor effect groen heeft om de omgeving. Ondernemers kunnen zich nog aanmelden tot 10 september. Het thema is ’health & wellbeing’. De jury maakt op 23 september bekend welke vijf innovaties Let it Grow gaat begeleiden.”
Wat is de rol van FloraHolland in dit geheel? n
Verkochte aantallen x duizend
Verkochte aantallen en middenprijs van de tuinplant Pelargonium zonale (incl. F1) via FloraHolland van 2008 t/m 2015. Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
„Let it Grow is ontstaan als initiatief vanuit FloraHolland. Jonge stedelijke consumenten hebben een bewuste, duurzame levenstijl en FloraHolland wil dat bloemen en planten daar meer onderdeel van gaan uitmaken. Let it Grow gaat vijf innovaties begeleiden en stelt daarvoor een bedrag van € 100.000 ter beschikking. Soms zal er bij ondernemers en creatieven behoefte zijn aan geld, maar er kan ook behoefte zijn aan kennis over producten of op logistiek gebied. Wij zullen kritisch blijven op wat nodig is. Nu is FloraHolland nog de enige partner van Let it Grow, maar wat ons betreft sluiten meer bedrijven zich hier bij aan. De eerste gesprekken hiervoor zijn gaande.”
En wat hebben telers hier uiteindelijk aan? „De producten van telers worden bij een nieuwe doelgroep voor het licht gebracht. En de innovaties nemen natuurlijk de producten af van de leden van de veiling. Wij zijn ervan overtuigd dat we de markt verder kunnen vergroten.”
25
De Groene Stad in Expo 2016 De Groene Stad is een hoofdthema in de Nederlandse inzending op de Turkse Floriade in Antalya, die tot 30 oktober is geopend. Hopelijk kweekt deze tuin ook goodwill‌
H
Tekst en foto: Mariska van der Zande bloemisterij@hortipoint.nl
26
Gewascoรถperatie Potorchidee start proef
Gaat Osmocote emissie bij phalaenopsis verlagen? Deze week is bij Wageningen UR Glastuinbouw in Bleiswijk een proef gestart met langzaamwerkende meststoffen in phalaenopsis. De gewascoรถperatie Potorchidee, die het project meefinanciert, hoopt ermee te achterhalen of deze manier van bemesten tot een fors lagere stikstofemissie leidt. Dat zou namelijk goed nieuws zijn voor telers bij wie recirculatie geen optie is. Quincy von Bannisseht qvb@hortipoint.nl
N
n
n
Recirculatiebehandelingen
FOTO: QUINCY VON BANNISSEHT
n
Langzaamwerkende meststoffen
Raymond van der Knaap zit in de begeleidingscommissie van nieuw onderzoek naar het effect van langzaamwerkende meststoffen op de emissie van stikstof in de phalaenopsisteelt.
28
Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
Column Cok Harteveld
Achtergrond
cok@vandenberg-roses.com
China
Stikstof-emissienormen voor potorchidee Voor de teelt van potorchidee zijn emissienormen van kracht op het gebied van stikstof (N). Deze worden de komende jaren stapsgewijs omlaaggeschroefd met als doel in 2027 tot nagenoeg nul-emissie te komen. Sinds januari 2013 gelden voor potorchidee de volgende emissienormen: n 2013/2014: maximaal 300 kg N/ha/jaar; n 2015/2017: maximaal 200 kg N/ha/jaar; n vanaf 2018: maximaal 150 kg N/ha/jaar. De emissie van stikstof is bij de teelt van potorchidee relatief hoog en loopt op bedrijven zonder recirculatie uiteen van 700 tot ruim 1.000 kg/ha/jaar. Negen telers die
in 2013, in het kader van een praktijknetwerk van LTO Glaskracht Nederland, gestart waren met het hergebruik van drainwater, gaven aan dat een emissienorm van 300 kg N/ha/jaar haalbaar zou moeten zijn. Uit een proef die in 2014 en 2015 is gehouden, blijkt dat de N-emissie bij een recirculatiebehandeling waarbij slechts twee keer drainwater werd geloosd, is terug te brengen tot 60 kg/ha/jaar. Als het zandfilter met drainwater wordt gespoeld, moet daar 36 kg N/ha/jaar bij worden opgeteld. De proef bewijst daarmee dat telers via recirculatie de N-emissie fors kunnen beperken.
n
Soortspecifiek bemesten n
n
Nog niet recirculeren
In het kort n De proef in phalaenopsis met
langzaamwerkende meststoffen wordt gefinancierd door: de gewascoöperatie Potorchidee, de Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen, ICL en Stichting Programmafonds Glastuinbouw. n Voor 2016 (vegetatieve fase) is de financiering rond, voor 2017 (generatieve fase) loopt nog een financieringsaanvraag.
Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
Smartphone Zoals ik al eerder heb aangekaart is de smartphone in China een eerste levensbehoefte. Veelal echter voor recreatief gebruik. Er zijn echter ook veel mogelijkheden om de smartphone professioneel in te zetten en bepaalde zaken mee te organiseren binnen het bedrijf. Dat kan door eenvoudige groepen te maken in WeChat. De Chinese tegenhanger van WhatsApp. Dat gebeurt overal ter wereld. Er kunnen via WeChat echter ook professionele apps aangemaakt worden in de bedrijfsaccount. Die gebruiken we voor bepaalde processen of procedures. Een vereiste is dan wel dat iedereen een smartphone heeft. En niet iedereen op het platteland heeft dat als vanzelfsprekend. Geloof het of niet. Sommige mensen hebben nog zo’n ouderwetse Nokia.... Anyway, als er dan overgestapt wordt naar een smartphone zie je wel grappige dingen gebeuren. In eerste instantie moeten ze door een ervaren gebruiker een soort van opgeleid worden hoe het te gebruiken. Dat gaat met hangen en wurgen. En de ’leraar’ wordt daarna nog al eens gebeld, omdat er in plaats van een toepassing te gebruiken de toepassing per ongeluk gewist is. Ook komen er dan belletjes binnen waarin je alleen de telefoon heen en weer hoort schuren tegen een broekspijp. De zogenaamde ’broekzakbelletjes’. Ook willen de smartphones nog wel eens verongelukken. Uit zakken vallen, in het water vallen of andere ongemakken. Met het toepassen van zulke systemen heb je een groot Wi-Fi-bereik nodig. Daar zit dan ook direct weer het risico aan vast dat als je niet oppast ineens het hele personeelsbestand filmpjes zit te kijken. Daar moet dus een ssort filter op, dat moet bijgehouden worden en geeft ook weer af en toe problemen als je van afstand bepaalde computers wilt gebruiken. Anyway, daar heb je weer iemand voor lopen die alle systemen up and running houdt. Wordt er wel ingewikkeld door. Van het een komt weer het ander, maar het gemak en de voordelen van veel dingen via je smartphone doen is het dat allemaal wel waard. Niet hard werken, maar smart werken is het motto. Dan is gebruik van een smartphone dus een logische keus. Cok Harteveld, general manager Van den Berg Roses
29
Onderzoek nodig naar ideale lichtrecept per teelt
’Belichten in beeld voor kleine gewassen’ Dat led mogelijkheden biedt voor chrysant, roos, gerbera en phalaenopsis is bekend. Maar ledlampen kunnen ook meerwaarde bieden voor kleinere sierteeltgewassen, die normaal niet worden belicht. Het bepalen van het juiste lichtrecept per gewas vergt nog veel onderzoek. Ank van Lier bloemisterij@hortipoint.nl
L
Mening
Experimenten
Peter Korsten, directeur Botany:
’Jammer als investeerders en retail zelf gaan telen in klimaatkamers’
In klimaatkamers worden op dit moment vooral bladgewassen geteeld, met name in Japan en VS. „Deze techniek biedt ook goede kansen voor de potplantenteelt”, meent Peter Korsten, directeur van Botany en deelnemer in onderzoeksinstelling Brightbox. „Hoe ingewikkelder de plant, hoe groter de toegevoegde waarde van de klimaatcel. De grootste voordelen in de teelt worden vooralsnog behaald bij de opkweek en vermeerdering van deze gewassen. De klimaatkamer maakt dat dit efficiënter gaat met een betere en controleerbare kwaliteit. Vanuit de afzet in de Europese markt merken we nu ook dat de consumenten-
30
Meer keuzevrijheid
trend naar residuvrije producten en een beter shelf-life nieuwe verdienmodellen oplevert. Omdat alle klimaatfactoren geprogrammeerd kunnen worden, kan de plantenkennis van de teler optimaal ingezet worden voor het maken van de ideale plant voor de consument. Leds worden steeds goedkoper en efficiënter, en er zijn geen verwachtingen dat de energieprijzen sterk gaan stijgen. Reageer niet op de wereld van vandaag, maar anticipeer op de wereld van morgen. Het zijn op dit moment niet de kwekers die de teelt in klimaatcellen oppakken. Het zou jammer zijn als alleen retail en investeringsmaatschappijen hier business van gaan maken.”
Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
FOTO: ANK VAN LIER
Niels Jacobs (l) en Rene van Haeff (Light4Food): „Iedere kleur heeft een ander effect op een plant. Wil je een compacte plant afleveren, dan vergt dit een andere lichtkleur dan wanneer je een gestrekte plant wilt.”
Lichtrichtlijnen
Toekomstmuziek
Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
31
Mechanische bestrijding onkruid zet door In grootschalige, uniforme akkerbouwgewassen en vollegrondsgroenten is mechanisatie van onkruidbestrijding vaak makkelijker. Een kijkje bij deze teelten naar de laatste ontwikkelingen. Er zit zeker iets bij voor de siertelers. Toepassing is vaak maatwerk en vergt discipline. Hans Neefjes hneefjes@hortipoint.nl (i.s.m Keture Haveman, vakblad De Boomkwekerij)
A Nieuwe technieken
Ervaring
Praktijkvoorbeelden De IC-Weeder van de Zeeuwse machinefabrikant Steketee is een cameragestuurde machine die de plant herkent en al het overige groen op de rij wegsnijdt. De machine wordt momenteel onder andere in sla, knolvenkel en cichorei toegepast. Om de camera’s goed te laten werken, zitten ze in een afgesloten kap waar geen zonlicht bijkomt. Het bedrijf onderzoekt momenteel de mogelijkheid om tijdens de schoffelgang ook plantgericht meststof mee te geven. Leonard Mol van Steketee zegt dat nauwkeurig schoffelen tussen de rijen veel onkruidbestrijding in de rij kan voorkomen. Met de veelgebruikte triltandschoffel kun je volgens hem nooit precies werken. Een vaste schoffel kan dat wel. Daarnaast is zicht op het werk belangrijk om nauwkeuring te kunnen werken, meent
32
Mol. In de vollegrondsgroente wordt daarom gebruikgemaakt van schoffels die handmatig worden gestuurd door iemand die achter op de schoffelmachine zit. Deze persoon wordt inmiddels regelmatig vervangen door camera’s. Camera's kunnen het onderscheid tussen plant en onkruid zien. Met sensoren lukt dit niet. Op apparatuur dat werkt met sensoren zoals de Intra-rij wieder van Flevotech, is de sensor daarom op een hoogte geplaats waar wel plant is, maar geen onkruid. Namens fabrikant HAK meldt Koos Havelaar dat hun schoffel, het ganzenvoetje, uiterlijk nog dezelfde lijkt als dertig jaar geleden, maar langer meegaat en gedurende het hele seizoen scherp blijft. Bij de torsiewieder is het sortiment uitgebreid naar meerdere soorten tanden van verschillende diktes. De dunne voor zachte grond en zacht gewas,
dikkere tanden voor harde gronden en stevig gewas. De tanden zijn te krijgen met twee soorten krul, die mede bepalend zijn voor de weerstand die de tand uitoefent op de grond. Ook bij de vingerwieders is het sortiment uitgebreid met hardere en zachtere soorten en langere en kortere vingers. „Voor een optimaal resultaat op een kwekerij is het belangrijk dat een kweker de toepassing kan finetunen op zijn teelt en grondsoort. Daarvoor is variatie nodig.” Havelaar is bij de vingerwieders vooral blij met de aanpassing die ze hebben gedaan in de ophanging waardoor het blad licht naar voor of achter kan worden gekanteld. „Het nadeel met schoffelen is dat je altijd grond naar de plant brengt. Door met de hoek van de vingerwieders te variëren kun je kiezen voor aanaarden of juist afaarden.”
Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
FOTO: JACOBS CONSTRUCTIE
Akkerbouwers en telers van vollegrondsgroenten zetten veel verschillende mechanische methoden in tegen onkruid. De ontwikkeling op dat gebied zijn waardevol voor boomtelers (zie foto), maar ook siertelers kunnen er hun voordeel mee doen.
Achtergrond
Aanaarden, schoffelen, eggen en afbranden Aanaarden In verschillende akkerbouwgewassen wordt meerdere malen geschoffeld en aangeaard. De machines hiervoor verfijnen steeds verder; ze schoffelen de ruggen exacter en het terugleggen van de ruggen gebeurt netter. Nog niet veel toegepast is het aanaarden of afstrooien met compost. In proeven ziet Den Herder daar goede resultaten mee. „De enige belemmering voor grootschalige inzet is momenteel de capaciteit.”
worden gewerkt. Hiervoor zet men steeds vaker RTK-gps in, dat werkt met een correctiesignaal van een nabijgelegen basisstation. Hierdoor kan er tot 2 cm nauwkeurig worden gewerkt. Dus als je met zaaien 2 cm naar rechts afwijkt en met schoffelen 2 cm naar links, dan kan dit planten kosten”, aldus Christoffel Den Herder van Delphy. In de praktijk zijn de ervaringen echter goed, meent de teeltadviseur.
Eggen Schoffelen Met behulp van camera-gestuurde schoffels of inzet van gps (global positioning system) probeert men momenteel ook onkruid in de rij te pakken. Met camera’s op een bestuurbare schoffel volgt men de planten zeer nauwkeurig en schoffels worden naar links of rechts bijgestuurd zodra de plantrij iets wijkt ten opzichte van het bandenspoor van de trekker. Ook doordat er zowel met gps gezaaid als geschoffeld wordt, kan er nauwkeuriger
Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
Met de intrede van de zogenoemde Trefflereg is veel veranderd. Bij de Treffler-eg zijn de wiedtanden scharnierend aan het frame bevestigd en hebben ze niet de bekende veerkrul boven aan de tand. Elke tand is met een kabel en veer verbonden aan een centrale buis. Die veer zorgt ervoor dat de druk op iedere tand constant is. De spanning op de veer is in te stellen. In jong zacht gewas kan de druk worden verlaagd, bij steviger gewas of hardere grond kan hij worden verhoogd. Doordat de druk instelbaar is, kan de eg in
veel meer gewassen worden ingezet zonder dat er schade ontstaat. Ook aan de bekende eggen is gesleuteld. Tanden zijn in meerdere diktes verkrijgbaar, waardoor ook deze wiedeg in meer gewassen toepasbaar is. In de biologische teelt is de wiedeg daardoor een basiswerktuig voor de onkruidbestrijding.
Afbranden In de akkerbouw wordt afbranden veelvuldig ingezet tegen onkruid. „Maar het is ook een techniek waar nog volop aan gesleuteld wordt”, ervaart Den Herder. Er wordt gezocht naar optimaliseren van de brandduur die nodig is voor onkruidbestrijding waarbij zo min mogelijk brandstof wordt verbruikt. Voorheen werd er 250 liter brandstof per hectare verbruikt, nu ligt dat op ongeveer 80 liter. Ook wordt er gekeken of er in plaats van fossiele brandstof biobrandstof kan worden ingezet. Afbranden staat namelijk ter discussie omdat het niet heel milieuvriendelijk is.
33
Teelttips PIOEN Knopbotrytis Botrytis is bij pioen een van de grootste belagers van de kwaliteit. Hoewel er van de Botrytis paeoniaea drie verschijningsvormen zijn is op dit moment de knopbotrytis het belangrijkst. De knopbotrytis kan de keten in gaan zonder dat de teler dit door heeft. Deze vorm begint vrijwel altijd bij het kleine, vlak voor de bloei dor wordende blaadje net onder de knop. Als deze
LELIE Aantal knoppen Veel partijen lelies geven momenteel te weinig knoppen. De maten die normaal gesproken altijd makkelijk 3/op geven, komen nu regelmatig niet verder dan 40 tot 70% 3/op en geven verder veel 2- en 1-pitters. In een aantal gevallen heeft het te maken bollen die te
ZOMERBLOEMEN aantasting niet wordt opgemerkt gaat de bloem met deze kwaal de keten in en zal bij de klant verrotten. Specifieke aan deze botrytisvorm is dat de aantastingen het grootst zijn als het weer nat en koud is. Vooral koud is heel bepalend. Door het koude weer staat de pioenenknop stil en wordt gevoelig, terwijl de schimmel met het koude, vaak natte weer gewoon doorgroeit. Dus vooral met
koud wisselvallig weer is, zeker door de uitblijvende bloei een extra bespuiting nodig. Doe deze bespuiting liefst als de knoppen nat zijn van de dauw, zodat het middel goed om de knop loopt. Als dit niet lukt spuit dan heen en weer, zodat de knop rondom wordt geraakt.
weinig koeling gekregen hebben voor het planten, maar minstens net zo vaak is hiervan geen sprake en zit er gewoon niet meer in. De oorzaak hiervan moet vooral gezocht worden in de laatste maanden van de bollenteelt. Hierbij kunt u bijvoorbeeld denken aan factoren als bodemtemperatuur, wateroverlast, plantdichtheid, rootijdstip en bewaring van de bollen na het rooien en spoelen. Uiteraard zijn ook het koel- en invriestraject van
de leverbare bollen van invloed. Voor de vroege plantingen is er een andere ideale behandeling dan voor de late(re) plantingen. De ervaring leert dat hiermee vrij beperkt rekening gehouden wordt door broeiers en koelhuizen.
en stengelrot (phytophtora, phoma).
Overjarig gewas
Remmen
LAVENDEL Planten In de maanden mei en juni gebeurt er veel betreffende de lavendelteelt. De eerstejaars bloeiende lavendel is de afgelopen weken geplant en ook de komende weken kan dit nog. Het is ook de periode om alert te zijn op de grauwe schimmel (botrytis)
34
Afhankelijk van het soort en het stadium kan er eventueel geremd worden met een mix van Alar en CeCeCe voor compactheid en een betere basale vertakking of met Tilt. Gebruik bij dit laatste middel liever een lichte concentratie en kom vaker terug tijdens de teelt. Dit is effectiever dan eenmalig een iets te zware concentratie gebruiken.
Henk van den Berg Teelt- en Bedrijfsadvies, 0252-340301
Schermen Normaliter gebruiken we onder het krijt overdag geen schermdoek meer. Soms kan dat toch nuttig zijn om de afdeling met de jonge aanplant apart
Overjarige lavendel is geoogst of wordt de komende weken klaargemaakt voor verkoop. Mochten er partijen zijn die te lang zijn geworden of op dit moment niet potvullend genoeg zijn, dan is er nog de mogelijkheid om deze terug te knippen. Dit kan men doen op een hoogte van circa 3 tot 7 cm, afhankelijk van de soort en het stadium. Te laag afknippen geeft te weinig gewasontwikkeling of wegval. Te
Watergift Een natte winter leidt eerder tot droogtestress. Hoewel dit tegenstrijdig klinkt, is het wel logisch. Door de natte winter zijn de onderste wortels van de vaststaande planten aangetast, of in ieder geval niet echt actief. Tevens leidde de plotselinge hitte van twee weken geleden tot een slechte aansluiting met de ondergrond, waardoor er nu al op relatief veel droogtescheuren zijn ontstaan. Een korte hevige regenbui verdwijnt dan direct in de ondergrond. Zeker voor de gewassen die spoedig geoogst moeten worden, is dit erg negatief. Besluit dus eerder dan normaal met een nog natte ondergrond om te beregenen. Dit zal vrijwel wel zeker ten goede komen aan de kwaliteit. Henk van den Berg Teelt- en Bedrijfsadvies, 0252-340301
te schermen bij scherp drogend weer. Door bij te schermen droogt de bovengrond minder snel uit en blijft die koeler. Dit zal de vorming van stengelwortels, gewaslengte en knoppen ten goede komen. Het is in koele nachten raadzaam om het energiedoek te gebruiken. Een veelgebruikte temperatuurgrens is 11°C. Om een ophoping van vocht te voorkomen wordt nu vaak gewerkt met een vaste doekkier van 2 tot 5%. De
lampen worden nagenoeg niet meer gebruikt.
hoog geeft zichtbaar beeld van het terugknippen (vaak het snijvlak) en de kans op minder mooie bloemaren (tekort op het gewas of te korte aren) wordt groter.
gewas wordt dan vaak vochtig, waarmee de kans op een botrytisaantasting toeneemt. Vergeet tenslotte niet het eventueel vereiste plantenpaspoort mee te leveren.
Luis en trips Op veel bedrijven zijn luis en trips aanwezig. Behandel gevoelige cultivars preventief met middelen als Actara, Teppeki, Calypso en Gazelle. Bij oplopende temperaturen kunnen deze plagen zonder bestrijding snel uit de hand lopen.
Wilfried Poland Bloembollenadvies, 06 31698070
Afleveren Belangrijk bij het afleveren van lavendels is dat de potgrond goed vochtig is. Zorg er echter wel voor dat het gewas zelf droog is tijdens transport. Van belang is verder lavendel niet te vervoeren met gekoeld transport. Het
Jan Eppinga, Florensis, 06-51555041 Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
Schoffelen
GROENE EN BONTE PLANTEN Opkweek
Potgrond
In deze periode worden weer veel kamerplanten opgezet voor actiematige afzet na de zomer. Als de teelt nog wordt gecombineerd met bijvoorbeeld eenjarige zomerbloeiers, is het raadzaam vooral goed op de opkweekomstandigheden te letten. Voor kamerplanten kunt u beter een goede opkweektempratuur en een hoge RV aanhouden voor een vlotte weggroei. In sommige gevallen zal er dus verwarmd moeten worden om de gewassen goed te laten starten. Bij tropische gewassen als ficus en codiaeum is het advies een temperatuur aan te houden van tenminste 18°C. Gewassen als hedera en fatsia kunnen met lagere temperaturen toe.
Een verkeerde pH in de pot geeft vaak veel problemen, zoals slechte weggroei en te lichte bladkleur. De pH tijdens de teelt corrigeren valt niet mee. Het beste is om direct bij de start te zorgen voor de juiste pH in de potgrond. Na het oppotten en de eerste watergift is het raadzaam direct goed te bemesten. Als gebruik gemaakt moet worden van oppervlakte- of bronwater, controleer dan de pH van het water en corrigeer een te hoog HCO3-gehalte door extra zuur toe te voegen aan het schema. Probeer in uw gietwater een pH van 5,8 tot 6,2 te realiseren, vooral als er bovendoor water gegeven wordt. Dit voorkomt residu. Start met een vegetatief
PERKGOED
sen snel generatief. U kunt dan gerust wat meer licht toelaten en wat droger telen; dat houdt de planten goed compact.
Tweede ronde
Bemesten
De huidige perkgoedteelten zijn meer voor het houdbare afzetsegment dan voor actiematige afzet. De vraag verschuift dan ook naar de wat grotere potmaten en producten uit het vasteplantenassortiment. De opkweek van deze tweede ronde in de kas vraagt extra aandacht. Vooral als er weinig gewas in de kas staat, is het kasklimaat vaak droog en schraal. Temper inkomende straling door tijdig te schermen of licht te krijten. Eenmaal weer goed aan de groei gaat het wat makkelijker. Door de lange dagen en het vele licht worden de meeste gewas-
Voor het bemesten en watergeven kunt u het beste na de start direct een generatief schema aanhouden. Als u regenwater als uitgangswater hebt, zorg dan voor een hoog niveau van de generatieve meststoffen zoals kali, magnesium en sulfaat. Voor extra calcium kunt u het beste wat calciumchloride toevoegen aan de A-bak. Kwekers die oppervlaktewater gebruiken hebben al meer inbreng van de generatieve elementen en kunnen het schema wat meer op de groei sturen. Als de kleur van het gewas achterblijft, voeg dan wat extra ijzer en mangaan toe aan het
Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
schema en laat regelmatig uw potgrond analyseren.
Gewasbescherming Veel bedrijven kiezen bij de teeltstart voor een geïntegreerde bestrijding. Tijdig inzetten is heel belangrijk en bij een lichte aantasting kunt u het beste een overkill inzetten. Goed scouten op de aanwezigheid van plaaginsecten en predators is de basis voor een succesvolle aanpak. Als er toch wat hardnekkige aantastingen zijn, probeer deze dan pleksgewijs aan te pakken. Bij een aantasting in de eindfase niet te lang wachten, maar direct een goede chemische bestrijding uitvoeren. Arie van Bostelen, 06-51312208
schema. Spuiten met bladmeststof is ook mogelijk, maar in deze tijd is er meer kans op schade door felle straling of een wat droger gewas. Houd hier rekening mee als u het toedient.
Gewasbescherming Wittevlieg is snel een probleem in deze tijd van het jaar, vooral voor de Engelse markt. Het Verenigd Koninkrijk accepteert geen enkele wittevlieg in het product. Goed scouten en tijdig ingrijpen is heel belangrijk. De teeltduur is te kort voor een geïntrigeerde aanpak. Dus het beste is om een goed preventief schema aan te houden met de chemische middelen. Houd hierbij wel rekening met wensen van afnemer.
Kees van Egmond kees@kees-ineke.nl
FloraMondo Hij zit naast me in de auto op zijn smartphone te kijken. We hebben samen een kascontrole gedaan en zijn weer op weg naar huis. ’Zo, de bestellingen gaan goed door!’ hoor ik hem zeggen. Bestellingen? ’Ja, dat kan ik op die app bekijken.’ Bewonderend werp ik een blik opzij. ’Dan ben je verder dan ik!’ Hij vertelt hoe het een paar weken geleden ging. Dat hij ’s avonds laat nog even keek en schrok van het aantal stuks dat de volgende dag moest worden geoogst. Hoe hij zijn personeel maar even belde met de vraag of ze eerder konden beginnen. ’Want anders hebben we ze niet op tijd klaar staan!’ Ik kijk hem aan. ’Echt waar joh?’ Pas ook al. Op een verjaardag in de familie. Een neef, werkzaam bij een gerberakwekerij. ’Elke morgen voor zes uur zijn alle bestellingen binnen. Als we dan aan het werk gaan weten we precies wat we moeten oogsten. Tientallen verschillende klanten. En allemaal hebben ze weer hun eigen specifieke wensen. Er is bij ons een man continu bezig met het maken en controleren van de orders. Ja, een dynamisch gebeuren!’ Ik begin me een fossiel te voelen. En dat terwijl ik best aardig met een computer overweg kan, al zeg ik het zelf. Toch word ik links en rechts ingehaald door collega’s die al volop gebruik maken van virtuele handelsplatforms. Dat zijn FloraHollandleden waar Lucas Vos trots op zal zijn. Op naar het wereldwijde marktsysteem. Op naar 2020. Ik moet bekennen dat ik al een paar keer bij Mijn Floraholland, herstel, Mijn Royal FloraHolland heb gekeken naar FloraMondo. Op het laatste moment klikte ik toch niet op ’abonneren’. Ik ben er nog niet rijp voor. Het klinkt aantrekkelijk hoor, Klokvoorverkoop, Directe verkoop, maar iets houdt mij tegen. Ik wil de klok niet verraden en zo voelt het toch een beetje. Als iedereen zo z’n bloemen gaat verkopen, wat let FloraHolland dan nog om de laatste klokken stop te zetten? Maar er is nog iets. Stel dat ik ook zo’n app op m’n telefoon heb. Nu maak ik ’s middags de veilingbrieven klaar en houd me daarna met andere dingen bezig. Dat lukt je niet meer met FloraMondo. Altijd aan het werk. Niet meer eigen baas maar in dienst van je kopers. Ja, dat zouden ze wel willen. Bekijk het. Wij veilen.
Schneider Youngplants, 06-53281711
35
Nieuws
Plantion introduceert nieuw digitaal verkoopkanaal
FOTO: PLANTION
Op maat
Monique Spaargaren van Vireõ maakt gebruik van Plantion Digitale Marktplaats.
Onder aandacht brengen
Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorg-
Colofon
vuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van
Redactie E-mail: bloemisterij@hortipoint.nl www.vakbladvoordebloemisterij.nl Vakredactie POLITIEK EN ECONOMIE Quincy von Bannisseht (071) 565 96 37, qvb@hortipoint.nl Peter van Leth (071) 565 96 88, pvanleth@hortipoint.nl MARKT EN AFZET Arie-Frans Middelburg (071) 565 96 87, afmiddelburg@hortipoint.nl Cindy van der Zwet (071) 565 96 30, cvanderzwet@hortipoint.nl TEELT EN TECHNIEK Hans Neefjes (071) 565 96 38, hneefjes@hortipoint.nl Joef Sleegers (071) 565 96 42, jsleegers@hortipoint.nl
36
Webredactie Erik Rotteveel Vormgeving Diseno vormgeving Fotografie Gerdien de Nooy Freelancers Hermen de Graaf, Bernadette Hoefsloot, Harmen Kamminga, Ank van Lier, Astrid ZoumpoulisVerbraeken Productiecoördinatie Jenny Mostert (071) 565 96 33
Uitgever Vakblad voor de Bloemisterij is een wekelijkse uitgave van Hortipoint Schipholweg 1, 2316 XB Leiden, Postbus 9324, 2300 PH Leiden E-mail: svs@hortipoint.nl, website: www.hortipoint.nl
de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. Lezers wordt met nadruk aangeraden deze informatie
Directeur Emile Blomme Secretariaat Linda Laman (071) 565 96 78
niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elek-
ABONNEMENTENSERVICE Een abonnement kunt u aanvragen bij de abonnementenservice van Abonnementenland via www.aboland.nl. Ook voor adreswijzigingen en opzeggingen kunt u daar terecht. Abonnementenland is telefonisch bereikbaar op 0900-2265263.Of via Twitter: stuur uw tweet naar: @Aboland_klanten. Ook via www.vakbladvoordebloemisterij.nl/abonneren kunt u een abonnement aanvragen. Op deze website vindt u ook de prijzen van de verschillende abonnementen. Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk 12 weken voor vervaldatum bij de abonnementenservice wordt opgezegd. Dit kan schriftelijk, telefonisch of via de site. Ook voor informatie over een lopend abonnement kunt u contact opnemen met de abonnementenservice. ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Accountmanager: Gert-Jan Bloemendal, (0342) 49 48 07, g.bloemendal@bdu.nl Media-adviseur: Martin ten Hoven, (0342)- 494291 Verkoopleider: Ron van de Hoef, (0342) 494 263, 06 51 80 63 25, r.v.d.hoef@bdu.nl
tronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.
Druk: Tuijtel, Hardinxveld-Giessendam
klimaatneutraal natureOffice.com | NL-215-194179
gedrukt
Dit vakblad is gedrukt op FSC®-gecertificeerd papier en klimaatneutraal geproduceerd.
Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
Kasgenoten
A genda 1 juni ZomerPlaza, 10:30-14:00, Van der Arend Tropical Plantcenter in Naaldwijk 2 juni Algemene Ledenvergadering FloraHolland, 19:30 uur, Aalsmeer 3 juni Showkas calla, 14:00 – 17:00 uur, Veredelaar Sande uit 't Zand 7-10 juni, Captain Calla Days, Breezand. Info: www.captaincalla.nl 7-10 juni, Dutch Lily Days. Op diverse locaties. Info: www.dutchlilydays.nl 8 juni, Productbijeenkomst Groene Kamerplanten, 13:30-19:00 uur, de Arendshoeve in Aalsmeerderbrug 14-16 juni GreenTech Tradeshow, Beurs, Amsterdam RAI. Info: www.greentech.nl 14-17 juni FlowerTrials, diverse regio’s. Info: www.flowertrials.com 30 juni, bijeenkomst investeren in bio-energie, 11:30-16:00 uur, Beetgum 7 en 8 sep FloraHolland Autumn Fair, Aalsmeer. 2-4 nov IFTF, Vijfhuizen. Info: www.iftf.nl 2-4 nov FHTF, Aalsmeer. Info: www.royalfloraholland.com
LTO Glaskracht Nederland 2 juni Themabijeenkomst Plantgezondheid potplanten, 13:30-17:00, GreenBalanZ in Kudelstaart 8 juni Gewasbijeenkomst Amaryllis, 13:30-16:15, 's Gravenzande 14 juni Go Cafe: nieuwste ontwikkelingen veredeling, 16:-15-19:30, Takii Europe De Kwakel 12 juli Waterdagen Naaldwijk, 19:00-22:30, Naaldwijk 6 okt WaterEvent, Bleiswijk Info: www.ltoglaskrachtnederland.nl
Buitenland 8 -10 juni IFTEX, Nairobi, Kenia. Info: www.iftex.org 13-15 juni Hortivation by IPM Essen, Essen Duitsland. Info: messe-essen.de 29 juni-1 jul Vakbeurs Öga, Koppigen, Zwitserland. Info: www.oega.ch 1-3 sep Green is life, bloemen- en plantenbeurs, Warschau, Polen. www.greenislife.pl 14-16 sept Flower Expo, Moskou. 5-8 okt Agriflor, Quito, Ecuador. Info: www.agriflor.com
FOTO: CINDY VAN DER ZWET
Binnenland
Leeftijd: 43 jaar Plaats: Amsterdam Teelt: sundaville, hoya, dahlietta Oppervlakte: 1 ha
Jaco Vreugdenhil Er lopen hier veel mensen.... „Dat klopt, zo’n tweehonderd mensen werken er hier op de tuin. Het is niet zomaar een kwekerij. Wij zijn onderdeel van Pantar en deze organisatie begeleidt mensen die een afstand hebben tot de arbeidsmarkt. Dat doen wij hier op de kwekerij dus ook. Wij ontvangen subsidie om dit allemaal te kunnen doen.”
En wat is uw rol? „Ik ben verantwoordelijk voor de teelt, verkoop en planning. Eerst werkte ik altijd in de tomaten, maar toen mijn baas overleed moest ik op zoek naar iets anders. Uiteindelijk ben ik hier terecht gekomen. Ik heb hier geleerd om andersom te denken.”
Hoe bedoelt u dat? „Normaal ben je bezig om zo veel mogelijk te produceren tegen een zo laag mogelijke kostprijs. Dat is hier niet aan de orde. Wij hebben handjes zat. Het hoeft hier niet snel te gaan en op te schieten. Dat lukt ook niet. Het gaat bij veel mensen hier niet vanzelf. Elke dag, soms elk uur, moet je alles weer opnieuw uitleggen. Dat was wel even wennen. Maar aan de ander kant vind ik het hartstikke mooi dat je iemand, die in de goot is beland, toch weer zelfvertrouwen kunt geven en aan het werk kunt helpen.”
En de mindere kanten? „Dat is de ambtenarij. Er worden steeds andere regels verzonnen en lijstjes opgesteld die we dan weer moeten invullen. Elke keer wordt het wiel weer opnieuw uitgevonden. Pantar valt onder de gemeente en zij bepalen. Dat is soms best frustrerend.”
Wat voor teelten hebben jullie? „Wij hebben vooral teelten die andere kwekers niet zo snel willen oppakken vanwege bijvoorbeeld de arbeidsintensiviteit. Voorheen teelden we enkel hoya, maar ik heb er wat snellere teelten ingebracht, zoals dahlietta. Dat is voor de mensen leuker en bovendien kun je meer geld verdienen met teelten die een hogere omloopsnelheid hebben. Wij draaien best goed. We hebben toch vijf ton omzet op een tuin van een hectare.”
Waar zetten jullie de planten af? „Wij doen veel rechtstreeks. Gisteren kregen we een bestelling door van 37 karren sundaville. Dat is dan echt aanpoten; zulke aantallen hoeven we niet vaak klaar te maken. Als we iets niet kwijt kunnen, dan brengen we de handel naar de klok.” Onderstaande symbolen hebben de volgende betekenis en verwijzen naar de website vakbladvoordebloemisterij.nl
Foto’s
Filmpjes
Vakblad voor de Bloemisterij 21 (2016)
En hoe zit het met de hobby’s? „Ik doe graag aan racefietsen. Elke zondagochtend ga ik er met een groep vrienden op uit. Daarnaast ben ik getrouwd en heb twee kinderen van twaalf en veertien.”
37
MACHINAAL OPPOTBEDRIJF
OPPOTTEN, POTTENPERSEN EN VERHUUR SINDS 1990 (26 JAAR) WWW.JOSVANDERHOEVEN.NL INFO@JOSVANDERHOEVEN.NL 06-54734323
Compleet in teeltvloeren Telefoon: 0182 - 351144 • Bergambacht info@houdijkdenboer.nl • www.houdijkdenboer.nl
Tevens alle stoomwerkzaamheden Roelofarendsveen 071-3313356 • 06-22196960 info@klinkstoom.nl • www.klinkstoom.nl
Krijten en reinigen Wij helpen u graag! tel: 06-18277073 www.sproeibedrijf-os.nl
Groot assortiment uitgangsmateriaal
Kuma II B.V.
Bloempotten Opzetstukken Inpakstokken Aanverwante artikelen
Gereedschap en matrijzenmakerij Spuitgieten Recycling van kunststof
• Euphorbia milii • Cupressus Wilma • Ficusvariëteiten • Sundaville • Kuipplanten en kruiden • Lavandula • Senetti
mvanveenbv.com | 0297 32 65 16