BloemisterÄł Vakblad voor de
25 71e jaargang 24 juni 2016
Hoe begon ooit het veilen? 25
8 ’Nederlandse
11 Brexit of niet:
26 Steeds meer
35 Lelies Night
tuinbouw moet weer op nummer 1'
de export naar Engeland hapert
toeters en bellen op de FlowerTrials
levert waardevolle consumenteninfo
media
Georganiseerd door:
Tegelijk met:
Bloemisterij Vakblad voor de
08 'Nederlandse tuinbouw moet terug naar wereldtop'
Opinie 4
Interview: 'Winst van FleuroStar Award geeft ons zelfvertrouwen'
4
Commentaar: Concentreer beurzen zowel in tijd als op plaats
5
Stelling: Drie LTO-organisaties is niet meer van deze tijd
Nieuws 6
Een selectie uit het meest recente nieuws
Bedrijf en afzet
12 'Stalen cc-plaat is het best voor onze klanten'
8
GreenTech interview: Martin van Gogh, directeur Hoogendoorn
10
Ondernemen: Werkgevers: 'Nederland moet weer gaan verdienen'
11
Afzet: Brexit of geen Brexit, export op Engeland hapert
12
Afzet: 'Stalen cc-plaat is het best voor onze klanten'
13
Column: Cok Harteveld, China
14
Afzet: 'In bloemen en planten is dat toch anders geregeld'
Markt 20
Voor allium lijkt markt nog steeds te groeien
20
Vertraagde en betere start Nederlands gyps
21
Nederlandse trachelium na goed jaar weer vlot gestart
22
Celosia ziet resultaat van intensieve promotie
23
Markt heeft weinig moeite met groei mandevilla
Teelt
26 Regen mag de pret niet
drukken op de FlowerTrials
24
In beeld: Grootste groene gevel
26
Beurs: Regen mag de pret niet drukken op de FlowerTrials
30
Green Inspiration: Miss Malibu en Herr Heufs gekozen tot winnaars
32
Teelttips: lelie, perkgoed, zomerbloemen, vasteplant
33
Column: Kees van Egmond
34
Vragen: Moet verzekeraar mijn advocaatkosten vergoeden?
35
Lelie: 'Uiterlijk is het belangrijkste'
Nieuws 36
35 'Uiterlijk is het belangrijkste'
Rekbaar Ombra-schermdoek krijgt zonnecellen
Service 37
Kasgenoot: Christian van Marrewijk Agenda Voorplaat: Foto: Museum BroekerVeiling
Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
3
Opinie Veredelaar Nadine Rijk, Dümmen Orange:
’Winst van FleuroStar Award geeft ons zelfvertrouwen’
FOTO: DÜMMEN ORANGE
Dümmen Orange won vorige week de FleuroStar Award voor begonia hybride Miss Malibu. Veredelaar Nadine Rijk merkt dat een groot veredelingsbedrijf voordelen biedt. „Veredelingstechnisch zijn we grote stappen aan het maken.”
Arie-Frans Middelburg afmiddelburg@hortipoint.nl
Miss Malibu. Een traditionele kruising? En veredelingstechnisch?
Een groot veredelingsbedrijf zet zelf ook in op marketing? Biedt een groot veredelingsbedrijf grote mogelijkheden? De FleuroStar Award-winnaar krijgt marketingondersteuning. Wat vindt u daarvan?
Commentaar Hans Neefjes vakredacteur hneefjes@hortipoint.nl
Concentreer beurzen zowel in tijd als op
J
e kan er op wachten na een beurs, open dag of evenement: persberichten met 'positieve geluiden'. Zo ook na de recente open dagen bij telers van orchidee, Decorum Flowers, de Dutch Lily Days, de FlowerTrials en de GreenTech. Tevreden standhouders en organisaties, tevreden bezoekers, berichten over meer aanloop dan de vorige editie of vooral een kwalitatief goede opkomst. Het hoort bij de berichtgeving over dergelijke happenings en het is logisch dat er vooral ingezoomd wordt op aantallen bezoekers en hun herkomst of professie. Hoe kan je immers kort en bondig omschrijven wat je moet verstaan onder 'tevreden' als er duizenden
bezoekers waren? Aantallen zeggen niet alles, blijkt als je deelnemende bedrijven spreekt. Een teler van orchidee vertelde dat één bezoekende klant met een mooie order zijn dag al goed kan maken. En een veredelaar van orchidee mocht tijdens de FlowerTrials 1.000 mensen verwelkomen, terwijl de organisatie van dit evenement jaarlijks over een totaal van 6 tot 7.000 bezoekers melding maakt. Het ging afgelopen weken niet alleen in persberichten over aantallen. Op tientallen plekken in Nederland konden vakgenoten kennis vergaren, relaties onderhouden en nieuws spotten. Concentratie van Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
Wilt u uw mening geven? Stuur een brief naar postbus 9324, 2300 PH Leiden of naar bloemisterij@hortipoint.nl. Reacties moeten maandag voor 9:00 uur binnen zijn. De redactie kan brieven inkorten of weigeren.
Dus de focus komt op begonia hybride te liggen?
Stelling
Drie LTO-organisaties is niet meer van deze tijd Dit jaar worden de negen provinciale besturen van LTO Noord opgeheven. Daar komen drie regiobesturen voor terug. Regiobestuurders gaan specifieke thema’s of portefeuilles in de eigen regio oppakken. Een mooie stap, maar er zijn nog steeds drie standsorganisaties: LTO Noord, LLTB en ZLTO. Dat is niet meer van deze tijd, met aantal agrariërs dat elk jaar met 3 tot 7% terugloopt. Dus tijd voor één landelijke LTO-organisatie. Neem in die zin een voorbeeld aan de vakorganisaties. Die zijn meestal al landelijk georganiseerd.
Martijn Sijben, snijhortensiakweker in Weert
Hoe belangrijk kan begonia hybride worden?
„Zoals de politiek versplinterd is, is ook de belangenbehartiging vanuit de agrarisch hoek versplinterd. In de agrarische sectoren zijn de sectoren elkaars concurrent en binnen elke sector zijn ze ook elkaars concurrent. Een tuinder is
de concurrent van een andere tuinder. Iedereen heeft zijn eigen belangen. Wanneer een bepaald onderwerp op de politieke agenda komt kan men beter met gelijkgestemden spreken. Een belangenbehartiger kan nooit meerdere meningen vertegenwoordigen. Er zal dus altijd een of andere verdeeldheid blijven.”
Roland Meeuwsen, potplantenkweker in Lent „Krachtenbundeling wordt steeds belangrijker in deze snel veranderende wereld. Ik denk dat het goed is dat er een sterk LTO is die onze belangen landelijk en wereldwijd behartigt. Het verder groeien naar een kleinere maar sterke organisatie is belangrijk. Zeker met de uitdagingen op gebied van milieu, verduurzaming, productie en ons imago.
Daarom zijn we zelf lid geworden, omdat we beter gehoord willen worden en op de hoogte willen blijven van ontwikkelingen. We zijn toch tweede in de wereld op gebied van export van land- en tuinbouw producten en dat moeten we zo houden. Of er op lange termijn één organisatie komt weet ik niet, maar ik zou voor zijn. Het praat nou eenmaal makkelijker als de andere partij weet dat je de hele sector vertegenwoordigt.”
Maurice van der Hoorn, orchideeënteler in Ter Aar
plaats evenementen in tijd, is prettig voor bezoekers, en je kan op je eigen bedrijf extra uitpakken. Het lukt echter bijna niet meer om alle evenementen en relaties af te gaan. Concentratie op plaats is gewenst, zo geven meerderen aan. Aanbod bij elkaar brengen, zal meerwaarde geven. Een tulpenbroeier verwoordde het zo: „Met belangrijke klanten heb ik bijna dagelijks contact. Op deze huisbeurs spreek ik ze in een andere setting en de klant komt makkelijk in contact met collegakwekers binnen onze afzetvereniging.” Promoten doe je met elkaar en bij elkaar. Nederland tuinbouwland is meer dan tientallen beurzen. Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
„Dit is een heel goeie stap, maar laat ze ook snel kijken om de ZLTO en LLTB er bij onder te brengen. Het is veel makkelijker als er één landelijke agrarische organisatie komt. Die kan veel krachtiger de belangen van heel agrarisch Nederland behartigen, in Den Haag en in Europa. Want nu gebeurt er veel dubbel. Dit zijn allemaal overbodige kosten voor ons. De huidige onderverdeling in sectoren moet blijven, want ik heb geen belang bij om te weten of een koe wel of geen oormerk moet hebben. Maar er zijn natuurlijk regels die zowel
een tuinder als een boer aangaan, en dan moeten de lijnen kort zijn en moeten die regels landelijk hetzelfde zijn. Het mag niet zo zijn dat in de ene provincie dit geldt en in de andere dat. Dit is niet geloofwaardig en al helemaal niet van deze tijd. Het is dus belangrijk dat we groeien naar één belangenbehartiging voor de hele agrarische sector. Zodat je als lid in een databank kunt zoeken naar antwoorden, of dat je gemakkelijk een vraag kunt stellen en antwoord krijgt van specialisten op dat betreffende onderwerp. Dat moeten natuurlijk ook vragen kunnen zijn op gemeente-niveau.”
5
Nieuws Lees meer op de website Op deze pagina’s vindt u een selectie uit het nieuws. Een uitgebreide versie van deze berichten maar ook ander nieuws vindt u op www.vakbladvoordebloemisterij.nl.
n Werkgevers glastuinbouw doen eindbod: 5% meer loon LTO Glaskracht Nederland en Plantum hebben de vakbonden FNV en CNV op 16 juni een eindbod gedaan in de onderhandelingen over een nieuwe cao Glastuinbouw. De werkgeversorganisaties bieden in totaal 5% loonsverhoging over de laatste twee jaar van een nieuwe, driejarige cao. Beoogd is een cao met een looptijd van drie jaar, van 2 juli 2015 tot en met 30 juni 2018. De onderhandelaars kwamen onder andere een vereenvoudigde arbeidstijdenregeling in de vorm van een jaarurenmodel overeen inclusief een nieuwe toeslagentabel voor overwerk en werk buiten de reguliere bedrijfstijd. De FNV spreekt van een goed bod, maar legt het neutraal voor aan zijn leden.
n Abengoa maakt doorstart De failliete ethanolfabriek van Abengoa in Rotterdam maakt een doorstart. Curator Hamm verwacht dat de fabriek in de loop van dit jaar weer volledig in bedrijf zal zijn. Ocap hoopt dan opnieuw CO2 van Abengoa te kunnen betrekken, maar heeft nog geen idee wanneer de CO2 dan precies kan worden ingenomen. Op dit moment heeft Ocap geen problemen met de levering van CO2. Shell heeft aangegeven dat er extra werkzaamheden nodig zijn, maar heeft deze uitgesteld. Vanwege het slechte weer is de vraag naar CO2 vanuit de tuinbouw momenteel laag.
n GreenTech 2016 trekt meer internationale bezoekers De tweede editie van GreenTech heeft meer internationale bezoekers getrokken. Volgens cijfers van de beursorganisatie kwam dit jaar 52% van de bezoekers uit het buitenland, terwijl dat in 2014 nog 41% was. Het totale aantal bezoekers lag dit jaar 20% hoger dan in 2014 en kwam uit op 9.721. De bezoekers waren afkomstig uit 113 landen. De grootste groei kwam voor rekening van Azië en de Verenigde Staten. Het aantal standhouders bedroeg 415, verdeeld over 36 landen. Dat is een groei van 35% ten opzichte van de 298 standhouders in 2014.
Gratis bos bloemen voor Picnic-klanten Deze week krijgen 10.000 klanten van Picnic een gratis bloemetje bij hun boodschappen afgeleverd. Dit om alle klanten op de hoogte te stellen dat deze websuper vanaf nu ook bloemen in het assortiment heeft. Volgens Picnic vroegen klanten om de uitbreiding in het versaanbod. Picnic biedt drie verschillende soorten boeketten aan en per seizoen zal het aanbod wisselen. De bloemen worden geleverd door Verdel's Naturals Green & Gifts uit Honselerdijk. Zij hebben een speciale verpakking ontwikkeld en door het gebruik van gel blijven de bloemen gedurende het transport goed. Picnic is een websuper die zonder tussenschakels de booschappen in de omgeving Amersfoort rondbrengt. De bezorging vindt gratis plaats.
stabiele markt, zoals roos en chrysant. Dat zei Frans Krens, onderzoeker bij Wageningen UR Plant Breeding, in een interview met het Vakblad voor de Bloemisterij tijdens de GreenTech 2016 in RAI Amsterdam. Met CRISPR/Cas, een van de laatste technieken, zijn met grote nauwkeurigheid mutaties aan te brengen, wat het veredelingsproces kan versnellen, waardoor resistente rassen makkelijker op de markt te brengen zijn. De EU heeft nog geen formele toelating voor deze techniek gegeven.
n Connected screening wint publieksprijs GreenTech 2016 De software-module Connected Screening van Hoogendoorn is vorige week door het publiek gekozen tot Beste Innovatie op de GreenTech 2016 in RAI Amsterdam. De module kan de eigenschappen van Svensson schermdoeken, zoals transmissie van vocht, licht en warmte, integreren in de klimaatregeling. Daarmee is het mogelijk het scherm langer dicht te houden, zoals bij Het Nieuwe Telen gebruikelijk is.
de, mits het gekoppeld wordt aan omliggende aardwarmteprojecten. Dat zei directeur Maya van der Steenhoven van het Projectbureau Warmte Koude Zuid-Holland in een interview met het Vakblad voor de Bloemisterij tijdens de GreenTech 2016 in RAI Amsterdam. Volgens directeur Marco van Soerland van Trias Westland, die eveneens door het Vakblad werd geïnterviewd op de beursvloer, zijn er al principeafspraken gemaakt met omliggende aardwarmteprojecten – zoals Green Well Westland, Nature’s Heat en Vogelaer – over het op termijn delen van hun leidingennetwerk.
n Bloemenexport verloopt tot nu toe 3% beter dan vorig jaar Nederlandse bloemenexporteurs hebben de voorsprong op vorig jaar vergroot en realiseerden tot en met mei een exportwaarde van € 2,8 miljard. Dat is, na de impuls van ruim 7% in mei, een stijging van afgerond 3%. Zowel snijbloemen als pot- en tuinplanten staan op een plus, zo heeft de VGB bekend gemaakt.
n ’Gentechnieken bieden grote kansen voor roos en chrysant’
n ’Trias Westland kan begin zijn van Warmterotonde’
n Expositie ’Allium in de spotlights’ geopend
De nieuwste veredelingstechnieken, zoals CRISPR/Cas, bieden enorme mogelijkheden voor de sierteelt, vooral in gewassen met een
Het geothermieproject Trias Westland, dat begin 2017 naar 4 km diepte gaat boren, kan op termijn het begin zijn van de Warmteroton-
In museum De Zwarte Tulp in Lisse is op 16 juni de expositie ’Allium in de spotlights’ geopend. Vakgenoten bespraken tijdens die
6
Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
FOTO: PICNIC
Gelezen op Twitter Ed Moor (@Ed_Moor)
met ondiepe warmte-koudeopslag (WKO) in het zogeheten eerste watervoerende pakket op 20 tot 40 m diepte. Dat antwoordt het college van B & W op vragen van de gemeenteraadsfractie Westland Verstandig. De provincie Zuid-Holland staat WKO in het eerste watervoerend pakket slechts toe als er een bodemenergieplan is. De gemeente wil via twee pilots tot zo’n plan komen. Een van die pilots, op het bedrijventerrein ABC Westland in Poeldijk, is inmiddels gestart. Voor de andere pilot worden de offerteaanvragen binnenkort verstuurd.
Modelovereenkomst voor agrarische zzp’er LTO Nederland heeft onlangs met de fiscus overeenstemming bereikt over een modelovereenkomst voor het inschakelen van zzp’ers op land- en tuinbouwbedrijven. Door gebruik te maken van deze modelovereenkomst en te werken volgens de afspraken uit de modelovereenkomst hebben agrarische ondernemers vooraf zekerheid dat zij geen loonheffingen hoeven in te houden en af te dragen. gelegenheid de mogelijkheden van de bloem. Zo kwam onder meer aan bod dat de specifieke geur die vrijkomt bij het verwerken van de bloem, makkelijk is te verhelpen door toevoeging van chloor aan het water. Verder blijken gekromde stelen veel bekijks te hebben bij de consument. Bloemisten vinden het jammer dat die niet passen in de standaarden die veredelaars, handel en veiling hanteren.
Bufferwagen genomineerd voor publieksprijs Een bufferwagen voor potplantentransport van de firma Maurice Stals uit Ell is genomineerd voor de publieksprijs van het ’Innovatiefonds voor telers’. Het Limburgse bedrijf ontwikkelde een transportwagen voor potplanten met drie lagen die automatisch kunnen worden gevuld of gelost. De arbeidswinst bedraagt volgens het bedrijf 1,5 fte. Op 23 juni is de winnaar bekendgemaakt, maar wie met de prijs naar huis is gegaan, was bij het ter perse gaan van dit blad nog niet bekend.
Westland komt met pilot ondiepe warmte-koudeopslag De gemeente Westland wil in een deel van de herstructureringsgebieden Boomawatering, Poelzone en Waalblok een pilot laten uitvoeren Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
Roze OT Tabledance winnaar van Lily League De roze OT Tabledance is tijdens de Dutch Lily Days – die van 7 tot en met 10 juni hebben plaatsgevonden – gekozen tot meest favoriete lelie. Bezoekers konden ter plekke en online hun stem uitbrengen in de eerste Lily League, een initiatief van bollenhandelaar Onings Holland. Op twee en drie eindigden respectievelijk de gele OT Bellville en de rode Oriëntal Bombastic. „Die vielen blijkbaar op door hun kleur, het zijn nog geen veelgeteelde soorten”, aldus directeur Onings. De top tien bestaat verder uit de bekende, ’grote’ soorten: Premium Blond, Zambesi, Manissa, Sorbonne, Siberia, Tarrango en Marlon.
Dynaplant (@DynaplantNL) Persoon Potplanten (@Persoonpotplant)
Dynaplant (@DynaplantNL)
Optiflor (@Opti_flor)
Inspecteur Gewas (@NVWA_Gewas)
DelphyChrysant (@DelphyChrysant)
Discussie op LinkedIn FlowerTrials op veel minder locaties
Kasgroeit organiseert cursusmarkt Om HR-adviseurs, werkgevers en werknemers in de glastuinbouw te helpen bij het kiezen van de juiste cursus, organiseert Kasgroeit op 30 juni de ’Kas Cursus Markt’. Deelnemers kunnen dan met opleiders bekijken welke opleiding of cursus het beste bij hen past. Ook geven opleidingsmanagers van Kasgroeit individueel opleidingsadvies. De cursusmarkt start vanaf 16.30 uur bij de Demokwekerij in Honselersdijk.
7
Martin van Gogh, directeur Hoogendoorn:
’Nederlandse tuinbouw moet terug naar wereldtop’ Vreemd dat Zuid-Holland economisch slechter presteert dan vergelijkbare regio’s in Europa. Dat zegt Martin van Gogh, directeur van automatiseringsbedrijf Hoogendoorn, in een interview met Bloemisterij op GreenTech. Hij heeft een plan om Nederland weer nummer 1 te maken op het gebied van tuinbouw. Gericht op toeleveranciers én telers.
Joef Sleegers jsleegers@hortipoint.nl
Op welke manier presteert ZuidHolland slecht?
Hoe kan voorkomen worden dat partijen langs elkaar heen werken?
’Bring in the Dutch! Dit moet ook voor de tuinbouw gelden’
Wat zijn de oorzaken van de economische achterstand?
FOTO: GERDIEN DE NOOY
Er zijn niet genoeg organisaties die zich inzetten voor tuinbouw?
Martin van Gogh: „De tuinbouw van vandaag is gebaseerd op export. Dat is niet vol te houden.”
8
Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
Martin van Gogh
GreenTech live interviews 14 t/m 16 juni
Hoe is de neergang te keren? Is de Nederlandse tuinbouw niet meer nummer 1 in de wereld?
Welke rol ziet u voor tuinbouwtoeleveranciers? Welke stappen kunnen telers daarin zetten?
Wie zijn dan die ’Dutch’?
Hoe staat het in het buitenland?
Wat hebben we nog niet in huis?
Zo gaat Nederlandse kennis de hele wereld over. Is dat wenselijk?
Blijkbaar zijn de opleidingen dan toch van hoog niveau. Local for local dus. Maar je kunt ondernemers toch niet verbieden om verdere markten op te zoeken?
Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
9
LTO Nederland, MKB-Nederland en VNO-NCW willen investeringsfonds
Werkgevers: ’Nederland moet weer gaan verdienen’
FOTO: QUINCY VON BANNISSEHT
De tijd van bezuinigen is voorbij. Nederland moet weer gaan investeren en verdienen om zijn economische concurrentiepositie te versterken. Dat stellen LTO Nederland, MKB-Nederland en VNO-NCW in een gezamenlijke investeringsvisie.
Quincy von Bannisseht qvb@hortipoint.nl
Voorzitter Hans de Boer van VNO-NCW: „De overheid moet € 5 miljard in een Next Level Investment Fund steken. Institutionele beleggers vullen dat aan tot € 100 miljard.”
Z Investeringsfonds
Achtergrond ’NL next level’ positief ontvangen in Den Haag ’NL next level’ – het gezamenlijke investeringsprogramma van LTO Nederland, MKBNederland en VNO-NCW – is in politiek Den Haag positief ontvangen. Tijdens de presentatie van het programma, waarbij ook enkele Kamerleden aanwezig waren, bleek dat regeringspartijen VVD en PvdA vierkant achter het plan van de werkgevers staan. Maar ook oppositiepartijen SP, CDA, D66, GroenLinks en SGP laten zich in enthousi-
10
aste bewoordingen over het programma uit. De FNV juicht het toe dat werkgevers pleiten voor een investeringsagenda „en nu óók vinden dat er genoeg is bezuinigd”, aldus voorzitter Ton Heerts. „Wat echt schrijnend ontbreekt in het werkgeversverhaal is echter de menselijke maat: het investeren in mensen, in duurzame arbeidsrelaties. In echte banen dus.” De bond vindt dat werkgevers meer moeten investeren.
Vakblad voor de Bloemisterij 00 (2012)
Export
Brexit of geen Brexit, export op Engeland hapert Na de groei met 14% in topjaar 2015 lijkt de export van bloemen en planten vanuit Nederland naar Engeland nu te haperen. Exporteurs verwachten na een mogelijk Brexit een dip en vervolgens weer herstel. Kwaliteit, innovatie en samenwerking met kwekers zijn essentieel voor positieversterking. Hermen de Graaf bloemisterij@hortipoint.nl
T Tabel. Toptien exportlanden bloemen en planten totaal
Jan t/m mei 2016
Waarde Mutatie Waarde Mutatie
mei 2016
DUITSLAND
€ 854.528
4,7
€ 192.201
VER KONINKRIJK
€ 428.349
-0,1
€ 88.685
3,8 6,2
FRANKRIJK
€ 337.503
1,7
€ 97.024
15,0
ITALIË
€ 126.118
5,3
€ 28.342
8,9
BELGIË
€ 119.565 11,1
€ 34.770
21,8 3,9
POLEN
€ 97.051
9,6
€ 26.756
ZWITSERLAND
€ 92.925
3,1
€ 20.229
5,7
ZWEDEN
€ 78.340
4,8
€ 21.939
13,1
OOSTENRIJK
€ 64.012
-3,2
RUSLAND
€ 62.120 -32,7
€ 11.546 -16,7 € 9.649 -34,5
OVERIG
€ 509.640
6,5
€ 118.726
13,5
TOTAAL
€ 2.770.151
2,8
€ 649.867
7,4
Groei in retail
Waarde x duizend euro. Mutaties t.o.v. dezelfde periode in 2015 (in %). Bron: Floridata/publicatie VGB
Referendum Totale xportwaarde van bloemen en planten vanuit Nederland naar UK in de afgelopen vijftien jaar. 900000 800000 700000 600000 500000 400000 300000 200000 100000 0
Exportwaarde (x 1.000 euro)
1000000
Waarde x duizend euro. Bron: HBAG/Floridata
Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
11
Roel de Jong, Container Centralen:
’Stalen CC-plaat is het best voor Container Centralen gaat nu echt een nieuwe CC-plaat in de markt zetten. Na een lang traject van ontwikkelen en testen, waarbij een aantal grote klanten is betrokken, is er een nieuwe geheel stalen plaat die de miljoenen houten platen met ijzeren zijprofielen moet vervangen. „Dit is het best voor onze klanten”, aldus CC-topman Roel de Jong. Arno Engels redacteur Boomkwekerij, aengels@hortipoint.nl
D Hoe wordt op nep-platen gecontroleerd? En wat zijn dan de sancties?
Is de plaat onafhankelijk getest?
Wie gaat dat allemaal betalen?
Waarom nu volledig van staal? Hoe lang zal een stalen plaat meegaan? Grote bedrijven hebben heel veel platen in eigendom, en de afzet was de laatste jaren niet echt geweldig. Kunnen klanten wel mee-investeren?
Staal is toch zwaarder dan hout of kunststof?
CC-onderstellen hebben een echtheids-chip. Hoe is de nieuwe plaat op echtheid te controleren?
Wanneer start de plaatproductie?
12
Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
Column Cok Harteveld cok@vandenberg-roses.com
onze klanten’
China
Uitstapje
FOTO: CONTAINER CENTRALEN
Met de stalen plaat is de CC-kar uitontwikkeld?
Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
In deze column maak ik een uitstapje. Van China naar Afrika. Ik was begin mei met mijn gezin in Nederland. De week voor Moederdag, bloemendag bij uitstek. Al rijdend naar Keukenhof kwam er een commercial voorbij. Geen reclame voor bloemen, maar een ordinaire poging om ondernemers in Afrika een trap na te geven. Bloemen uit Afrika zouden geoogst, verwerkt en opgestuurd worden onder de meest erbarmelijke omstandigheden. Jonge moeders zouden een soort van slavenarbeid verrichten. Ze zouden af en toe zelfs meer dan acht uur per dag moeten werken. Van onder welke steen komt diegene die deze onzin bij elkaar gesprokkeld heeft? Doordat wij als Van den Berg Roses ook een locatie in Kenia hebben weet ik het een en ander van hoe het er aan toegaat. En dat staat ver van de in de commercial geschetste slavenarbeid. Onze mensen op de Kenia-locatie genieten allerlei voordelen waar ze niet van zouden kunnen dromen als wij daar niet waren. Scholing, medische zorg en sociale voorzieningen die niet onderdoen voor Nederland. Voor Afrika-begrippen is het gewoon erg goed. Je kunt Afrika en Nederland niet een op een vergelijken. Natuurlijk heb je in Afrika (nog) geen atv. En daar zitten ze buiten Nederland ook helemaal niet op te wachten. Dat geldt ook voor China. De mensen willen uren maken, want uren zijn geld. Okay, je moet ze in China zelfs wat afremmen, omdat ze anders zeven dagen per week twaalf uur per dag zouden werken. Maar het is compleet anders dan het beeld dat onze Afrikaanse medewerkers gedwongen worden om meer dan zeven uur per dag te werken. Als er in Afrika geen buitenlanders (lees Nederlanders) waren die ondernemend bezig zijn, zou het gros van de mensen daar nog steeds leven op het niveau van 1000 jaar terug. Neem nu Zimbabwe. Ooit het welvarendste Afrikaanse land. Tot de westerlingen eruit gegooid werden en de lokale bevolking verder ging met wat wat ze al duizenden jaren deden. Elkaar de hersenpan inslaan en elke droge zomer weer in het nieuws verschijnen met hongeroedeem. Misschien kom ik wat ongenuanceerd over, maar als er anno 2016 nog steeds lui rondlopen die denken dat teamleiders in Afrika met een zweep rondlopen is het tijd om wat tegengas te geven.
13
Op bezoek bij Broeker Veiling
’In bloemen en planten is dat Moeten de klokken nu wel of niet verdwijnen? Het is een actuele discussie. Maar hoe is dat afmijnsysteem in de tuinbouw eigenlijk ooit ontstaan? En waarom? De roots van de veilingklokken liggen wellicht in Broek op Langedijk. Zes keer per jaar varen oud-tuinders er nog met de schuit onder de klok van Broeker Veiling door.
Arie-Frans Middelburg afmiddelburg@hortipoint.nl
E
FOTO'S: ARIE-FRANS MIDDELBURG
Groene kool
Links het veilinggebouw van Broeker Veiling, rechts de lighallen. In 1973 stopte de veiling met veilen. Sindsdien is het een museum.
14
Tuinders zijn in de lighal in afwachting van de start van het veilproces. Links op de voorgrond oud-tuinder Simon Groot. Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
toch anders geregeld’
Het veilproces is begonnen. Veilmeester Jan Bruin volgt de klok. Tussen de toeristen zit een handjevol handelaren. Links met cowboyhoed is Bram Schoon.
Beurtschipper
Prijsafspraken
Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
15
Grappig is dat dit systeem destijds 'het nieuwe veilen' werd genoemd
Cultuurgebied
Nummer 78 Eerstelingen
Op een akker van het Geestmerambacht werkt een tuinder nog stug door. Het is Klaas Wim Strijbis. Hij plant pompoenen.
16
Jan Bruin en vrijwilliger van Broeker Veiling Jacco Huibers wachten gespannen af wat de aardappelen en groenten van Huibers opbrengen. Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
Markt Klok prijsbeelden
Vanwege het tuinplantenseizoen worden ook de klokprijzen van deze producten weergegeven. Omdat er ruimte is voor maar drie grafieken, worden de bloeiende en groene planten in één grafiek verwerkt. Week 25 is de laatste week van de tuinplantengrafiek.
Snijbloemen
Groene + bloeiende planten
Tuinplanten
De aanvoer van snijbloemen bleef 3,3% achter bij vorig jaar. Dit had een positief effect op de gemiddelde prijs, die steeg van € 0,21 naar € 0,25.
Bij de kamperlanten was er ook sprake van een aanvoerdaling (-10,4%). Gemiddeld gingen planten voor € 1,18 van de hand; tegen € 1,14 vorig jaar.
Bij de groep tuinplanten was de aanvoerdaling voor de klok het grootst, namelijk 31%. De gemiddelde prijs kwam vorige week uit op € 0,85, een stijging van € 0,07.
De week van marketing&communicatie
BRON: ROYAL FLORAHOLLAND
Ann Jennen:
’Instant boost voor de verkoop. Zo zie ik het graag’ FOTO: FLEUROSELECT
Bedrijf: Fleuroselect Week: 24
Maandag
Donderdag
„11u, Takii, De Kwakel. Standbouwers lopen heen en weer, busjes rijden af en aan met plantmateriaal. Ik neem planten in ontvangst en ben de hele middag in de weer met het aankleden van de Fleuroselect stand bij Takii. Regel tussendoor een fotoshoot van onze Gold Medal winnaars met Floramedia. 18u: Flowery Dinner bij Sion Orchids. Top evenement!”
„8u: Naast het praten met bezoekers op de stand verzamel ik de laatste juryresultaten. 18u: Bekendmaking nieuwe FleuroStar winnaar tijdens het Green Inspiration Event in de RAI, Amsterdam. 20u: And the winner is… Begonia hybrid Miss Malibu van Dümmen Orange! Veredelaar Nadine Rijk kan haar geluk niet op. Op de borrel breng ik productmanager Josep Maria Padrosa Benet in contact met de aankoper van een grote tuincentraketen die interesse heeft in de plant. FleuroStar, instant boost voor de verkoop. Zo zie ik het graag.”
Dinsdag „8u: De FlowerTrials gaan van start! Vier dagen lang promoten we de nieuwste Gold Medals en Petunia NightSky, de FleuroStar winnaar van 2015. Hoofdattractie van onze stand zijn de kandidaten voor de FleuroStar wedstrijd. Het vakpubliek bekijkt de vijf deelnemers met grote interesse. Ook dit jaar kan onze stand rekenen op flinke persaandacht: binnen- en buitenlandse journalisten bekijken de winnaars en kandidaten met grote interesse.”
Woensdag „5u30: Bereid de persberichten voor de aankondiging van de FleuroStar winnaar voor. 9u: Weer op de beurs om de winnende planten aan Fleuroselect leden, juryleden en bezoekers te tonen. 18u: Op uitnodiging eet ik een hapje mee op het personeelsfeest van Takii. Gezellig!” Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
Vrijdag „5u30. Leg de laatste hand aan de persberichten en stuur uit aan de Nederlands- , Duits- en Engelstalige pers. Met een nieuwsbrief breng ik de leden van Fleuroselect op de hoogte van de nieuwe winnaar. Tot slot stuur ik de juryleden van de wedstrijd een bedankje. 11u. Ik rijd richting De Kwakel voor de laatste uren FlowerTrials. 16u. Traditiegetrouw mogen de beursplanten op het einde van de week meegenomen worden. Enthousiast klap ik de achterbank van m’n auto neer en begin vlijtig Canna Cannova, Petunia NightSky en Argyranthemum Grandaisy in te laden. Het is een goede week geweest, nu terug naar Berlijn!”
17
In de grafieken wordt de procentuele verandering (= index) weergegeven van de prijs en de verkochte stuks ten opzichte van vorig jaar. Week 1 + 2 van 2015 zijn samengeteld en worden als week 1 gezien. Week 3 = week 2, week 4 = week 3, week 5 = week 4, etc).
Jill Berens
jillberens@oraholland.nl
Snijbloemen Forse omzetstijging snijhortensia
in procenten
Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder
week
Kamerplanten Anthurium plust in prijs
in procenten
Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder
week
Tuinplanten Tuinplanten lopen voor op 2015
in procenten
Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder
week
18
Vakblad voor de BloemisterÄł 25 (2016)
Frankrijk
Over de toonbank
Jean-Michel Tournier:
´Ik mis planten met de ´wowfactor´
FOTO: ATELIER DU FLEURISTE
moeilijk begin loopt het nu heel goed; 2015 was zelfs een topjaar. Ons geheim? Dat is niet zo ingewikkeld. Geen enkele concessie doen aan kwaliteit, op welk gebied dan ook.”
Wat betekent dat in de praktijk?
Laure Metrailler en Jean-Michel Tournier
Naam: Atelier du Fleuriste Locatie: Annecy Sortiment: bloemen en planten Specialiteit: topkwaliteit Aantal medewerkers: 2
U zit hier op een leuke plek „Ja, in het voetgangersgebied van de oude binnenstad van Annecy, in een typisch oud-Frans pand, maar met moderne accenten aan de binnenkant. Mijn compagnon Laure Metrailler en ik zitten hier nu twintig jaar en na een
„Onze Nederlandse leverancier kan het bevestigen: we zijn erg veeleisend als het om kwaliteit gaat! Wij richten ons op de absolute bovenkant van de markt. We hebben veel bedrijven als klant, waaronder hotels met vijf sterren. Verder uiteraard ook veel particulieren die geld over hebben voor kwaliteit en originaliteit.”
En het kleine budget? „De bloemen en planten die je in de supermarkt kunt kopen, verkopen wij niet. Maar een klant met een budget van twintig euro loopt bij ons nog altijd de deur uit met iets bijzonders. We zoeken dan met de klant naar mogelijkheden en dat lukt eigenlijk altijd. Misschien maar een paar bloemen, maar wel verwerkt in een mooi arrangement. We werken veel met grote budgetten, maar we vergeten de kleine klant niet. Dat kan morgen een grote zijn!”
Waar doet u uw inkopen? „We kopen onze bloemen en planten voor
negentig procent in Nederland en de mediterrane planten vooral in Italië. Ik aarzel niet om waar nodig zelf naar de kwekerijen te gaan om exact de plant aan te wijzen die ik nodig heb. Vergeet niet dat zo´n plant de klant soms ruim vijftienhonderd euro kost. Een voorbeeld? Een grassula van meer dan een meter in een bijzondere vorm.”
Kunt u altijd slagen in Nederland? „Meestal wel. Maar als ik toch iets zou moeten zeggen tegen de Nederlandse kweker: zorg dat je de originaliteit niet uit het oog verliest. De productie wordt steeds massaler, met als doel de kostprijs zo laag mogelijk te houden. De top van de markt zoekt ook originaliteit, planten met de ´wow-factor´. Die mis ik meer en meer in Nederland. Jammer.”
Hoe ziet u de toekomst? „Wij gaan door op de ingeslagen weg. En we volgen de trends, ook buiten ons vakgebied. Bijvoorbeeld Feng Shui, waarbij ook planten bijdragen aan het evenwicht in huis. Daar komt steeds meer vraag naar en dan moet je als bloemist wel weten waar je het over hebt. Samengevat: ik ben absoluut optimistisch over onze toekomst!”
Standpunt
'We hebben goud in handen'
Selma van der Beek Marketing Manager Waterdrinker
Mee eens, oneens of denkt u er heel anders over? Reageer dan bij de marktredactie: A.F. Middelburg, 06-23631549 of mail afmiddelburg@hortipoint.nl
Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
Liggen er kansen voor groen? Zeker! Loop een willekeurige winkelstraat in en er zijn overal planten terug te vinden. Kleding- en lifestyle winkels die starten met de verkoop van planten, restaurants die hun zaak met planten aankleden. Maar ook stylisten en bloggers die planten veelvuldig in hun werk terug laten komen. Magazines als vtwonen en Happiness zijn niet meer voor te stellen zonder planten. Wat een goed teken! Neem bijvoorbeeld de pannekoekplant. In de consumentenmedia heeft deze plant heel veel aandacht gekregen. Via social media is een enorme hype ontstaan. Er is zelfs een handel in stekjes
van deze plant ontstaan via Marktplaats. Bloemisten die hier op een goede manier op hebben ingespeeld, hebben hun klantenkring zien groeien. Consumenten kwamen van ver om hun pannekoekplant op te halen. We merken bij Waterdrinker dat groen een trend is en er een geheel nieuwe groep groen-verkopers opstaat. Als branche moeten wij hierop inspelen, deze ondernemers bieden perspectief voor de toekomst. Neem nu een initiatief zoals Healthy Workers, Sprinklr box en Green Lifestyle store. Dit soort partijen zorgt ervoor dat er nieuwe consumentengroepen worden bereikt. Toch zijn wij ervan overtuigd dat de
kansen voor groen niet alleen liggen in (het creëren van) hypes. Juist de gevestigde partijen als bloemisten en tuincentra hebben ‘goud’ in handen. Planten zijn meer dan alleen een sierproduct. Ze zorgen er ook voor dat schadelijke stoffen (VOC) worden afgebroken. De consument is steeds meer bezig met zijn gezondheid en welbevinden en onderzoeken naar het effect van groen krijgen volop aandacht krijgen in de media. Kortom kansen genoeg, waar we in samenwerking op in moeten spelen.
19
Analyses snijbloemen
FOTO: DE GRAAF VAN DER ZANDE
Voor allium lijkt markt nog steeds te groeien Jaar op jaar neemt de aanvoer van allium toe en die trend zet dit jaar door. Handelaren verschillen van mening over de kwaliteit en het nut van een breder assortiment.
Kwaliteit
Vlotte start
Vertraagde en betere start Nederlands gyps De aanvoer van Nederlands gyps uit de kas is vertraagd door het koude voorjaar, maar de start is volgens telers beter. Buitenlandse omstandigheden bepalen het rendement.
FOTO: DE GRAAF VAN DER ZANDE
Mondjesmaat
20
Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
Nederlandse trachelium na goed jaar weer vlot gestart
FOTO: DE GRAAF VAN DER ZANDE
Voor de Nederlandse telers van trachelium is het huidige seizoen goed van start gegaan, nadat 2015 positief werd afgesloten. Voor de handel is de rol van deze bloem beperkt.
Kwaliteit Middenprijs hoger
Marktacties Promotie
Bloemenagenda
n Balkonplant 2016: geranium, vanaf april mediacampagne n Terrasplant 2016: hibiscus, vanaf april mediacampagne
Bloemenbureau Holland, VBW en FloraHolland n wk 23 - wk 26: lelie n wk 27 - wk 29: gladiool n wk 30 - wk 32: zonnebloem n wk 33 - wk 35: snijhortensia
n Woonplant van de maand juni: zamioculcas n Woonplant van de maand juli: potroos n Woonplant van de maand augustus: cactussen n Tuinplant van de maand juni: Hydrangea paniculata n Tuinplant van de maand juli: roos n Tuinplant van de maand augustus: buddleja n PurE Seasonal Flowers april-september: pioen, astilbe, asclepias,
dahlia, zinnia, helianthus, alchemilla, limonium, phlox, campanula, gladiool, leeuwenbek, eremurus, rubus, artisjok, anethum, allium, celosia n 25 juni Rob’s grote tuinverbouwing met o.a. Lavendula stoechas
Anouk en Lavendula angustifolia Felice, platycodon Astra, TiSento, portulaca, Favourite Roses, Green is‌ SBS6, 17.05 uur.
Bloemendagen n 30 jun n 11 juli n 14 jul n 21 jul n 1 aug n 1 aug n 15 aug n 29 aug n 1 sep n 11 sep n 11 sep n 24 sep n 27 sep
Einde van het schooljaar (Bel) Feest van de Vlaamse culturele gemeenschap (Bel) Nationale Feestdag (Fra) Nationale Feestdag (Bel) Summer Bank Holiday (Schotland) Nationale feestdag (Zwi) Maria Hemelvaart (Dld, Fra, Ita, Zwi, Pol)) Summer Bank Holiday (Eng, Wales, Noord Ierland) Begin Schooljaar (Pol, Rus) Ziekendag (Bel) Offerfeest (Spa) Dag van de Klant (Bel) Feest Franstalige culturele gemeenschap (Bel)
Heeft u informatie voor de agenda? Mail naar afmiddelburg@hortipoint.nl
Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
21
Analyse bloeiende planten FOTO: GLOBAL PLANT EXPORT INTERNATIONAL BV
Exporteur over Iran
Celosia ziet resultaat van intensieve promotie Productverbetering en intensieve promotie bij celosia gingen de afgelopen tijd gepaard met geleidelijke productie-uitbreiding en behoud van de prijs. De hele keten profiteert ervan.
Bedrijf: Global Plant Export International BV, Aalsmeer Functie: directeur Belangrijkste afzetgebied: luchtvrachtbestemmingen wereldwijd Inkoop: klok en rechtstreeks bij kwekers Aantal medewerkers: 8
Frank van Klingeren:
´Banken bemoeilijken export naar Iran´
Sterke kaart
Iran, dat is nog eens iets anders … „Sinds het handelsembargo met Iran is opgeheven, krijgen we veel aanvragen uit dit land. Vaak via Iraanse tussenpersonen in Nederland, maar ook rechtstreeks. Wij exporteren planten naar alle uithoeken van de wereld, dus ze zijn bij ons aan het goede adres. Maar ook wij lopen uiteraard tegen startproblemen aan.”
Stabiele markt
Zoals? „Het belangrijkste probleem is de betaling. De banken lopen achter bij de internationale handelsontwikkelingen, want rechtstreeks geld ontvangen uit Iran is nog niet mogelijk, ondanks dat het embargo is opgeheven. Hoe we dat dan oplossen? Onze klanten storten het geld naar een ander land, bijvoorbeeld Dubai, waarna het naar ons wordt overgeschreven. Het kan dus wel, maar via een omweg.”
Geen koffertjes met geld dus? „Jawel, dat gebeurt ook. Dat moeten we dan in meerdere keren op de bank storten. Dat is gewoon legaal, maar niet de meest handige weg natuurlijk. We hopen dan ook dat de banken wat beter gaan inspelen op de actuele ontwikkelingen en direct betalingsverkeer met Iran mogelijk gaan maken. Ook de grote banken als ING, ABN-AMRO en de Rabobank werken hier nog niet aan mee.”
Los hiervan, is Iran interessant als afzetland?
Dat klinkt goed! „Als we zorgen dat we daar als Nederlandse exporteurs op een gezonde manier mee omgaan, kan het een serieus afzetland worden. Met serieus bedoel ik dan kwaliteit leveren voor een goede prijs. Zodra er echter exporteurs zijn die gaan stunten met een
22
Verkochte aantallen x duizend
„Ik zie hier zeker mogelijkheden. Het zijn serieuze en beschaafde mensen die planten zoeken in het luxere segment. De zwaardere phalaenopsis bijvoorbeeld, maar ook andere planten met een goede kwaliteit. Ze zijn ook bereid de prijs te betalen die daarbij hoort. Ze zijn zo blij dat ze eindelijk toegang hebben tot goede producten, dat de prijs nog niet echt een issue is.”
Verkochte aantallen en middenprijs van celosia op de FloraHolland veilingen van 2011 tot en met 2015. Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
Afzetzaken FOTO: LOOK & TASTE
Analyse tuinplanten
Markt heeft weinig moeite met groei mandevilla Van de tuin- en terrasplant mandevilla werd dit jaar ongeveer een kwart meer verhandeld dan vorig jaar. Toch lagen de prijzen per potmaat gemiddeld hoger dan vorig jaar.
Bedrijf: Look & Taste Aanleiding: Concept van eetbare bloemen
FOTO: INGIMAGE
Peter van Wijgerden Hoe lang bent u al met eetbare planten bezig? „Ik ben er in 2009 voorzichtig mee begonnen. In het begin was dat hobbymatig en kleinschalig. Maar ik ben er altijd in blijven geloven. De laatste jaren gaat het goed. Wat dat betreft heb ik de tijd mee: in de media zijn eetbare bloemen veel terug te zien. De afgelopen jaren hebben kookprogramma's en tijdschriften er aandacht aan besteed.”
Redelijk
Dus de aantallen worden opgevoerd? „Ik veredel primula acaulis en dat is eind maart klaar. Voorheen vulde ik de kas in het voorjaar met tuinplanten of potgerbera, maar nu zijn het inderdaad alleen nog maar eetbare bloemen. Het gaat om een kleine 5000 m2. Ik heb een breed assortiment, bijvoorbeeld lavendel, begonia, borage, tropaeolum, viool. Elk jaar wil ik weer nieuwe planten aan het assortiment toevoegen om de consument te blijven verrassen.”
Op wie richt u zich? Hogere prijzen
„Wij richten ons op consumenten die van tuinieren houden. Wij leveren in het voorjaar de eetbare bloemen af als bloeiende plant. De bedoeling is dat consumenten dus zelf de bloemetjes eraf plukken. Onze planten staan bij partijen zoals Dille en Kamille, Waterdrinker en Intratuin. In Scandinavië zijn eetbare bloemen populair; daar lopen ze toch iets voor op andere landen. Wij voeren de planten ook aan voor de klok. Dit doen we om het merk Look & Taste bekend te maken bij een groter publiek.”
Is het een lastige teelt?
Verkochte aantallen x duizend
Verkochte aantallen en middenprijs van Mandevilla (tuinplant + kamerplant) via FloraHolland van 2008 t/m 2015 (Bron: Royal FloraHolland) Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
„De moeilijkheid zit 'm erin dat je geen bestrijdingsmiddelen en remstoffen kan gebruiken. We hebben eigen selecties. Bepaalde soorten zijn dus nergens anders te krijgen en we blijven op zoek naar nieuwe soorten. Het is geen eenvoudige teelt. Je moet je certificeren. We moeten voldoen aan de eisen van Fruit & Vegetables en er worden elke twee weken bladmonsters genomen om te checken of er inderdaad geen middelen zijn gebruikt. Er is een strenge controle en dat is ook logisch. Scandinvische landen stellen ook hoge eisen aan de traceerbaarheid van de producten.”
Het seizoen loopt deze week af. Bent u tevreden? „Ja, het is goed verlopen. We hebben dit jaar geprobeerd om ons merk te laten landen bij het publiek en hebben aandacht besteed aan de site en presentatie. Er gaat geen kar de deur uit zonder een poster en het speciale tape met daarop Look & Taste. Het lijkt te werken. We hebben dit seizoen drie keer meer bemiddeld dan vorig jaar en ook is er al interesse getoond voor het seizoen 2017. Dus ja, we zijn tevreden.”
23
Grootste groene gevel In de Belgische gemeente Laakdal staat de grootste groene wand ter wereld. Het is het nieuwe distributiecentrum van Nike. In totaal zijn er op de plantenwand een kleine 100.000 planten verwerkt.
B
Cindy van der Zwet cvanderzwet@hortipoint.nl
Foto:
24
Green Inspiration Event 2016
Miss Malibu en Herr Heufs gekozen tot winnaars Voor de tweede keer werd tijdens de Flower Trials het Green Inspiration Event georganiseerd. Met dit keer als grote prijswinnaars begonia Miss Malibu en Christian Heufs. Christian Heufs van Heufs Gartenbau mag zich Green Entrepeneur of the Year noemen; Miss Malibu sleepte de FleuroStar Award in de wacht. Peter van Leth pvanleth@hortipoint.nl
C
Christian Heufs is Green Entrepreneur of
M
Marktontwikkelingen
et 40% van de stemmen van de genodigden op het Green Inspiration Event werd Christian Heufs van Heufs Gartenbau (7 ha) gekozen tot Green Entrepeneur of the Year. Hij volgde hiermee Frands Jepsen van het Deense Knud Jespen op. „We waren totaal verrast met de nominatie. We zijn niet erg bekend in Nederland en we hebben een niet al te groot bedrijf. Dat we dan deze prijs ook nog een winnen, is een compliment waard aan ons hele team”, aldus een trotse Heufs.
Geloof in merken In 2008 heeft Heufs het bedrijf van zijn vader in het Duitse Straelen overgenomen. Een stempel die hij op Heufs Gartenbau heeft gedrukt, is het lef te investeren in merken.
Allereerst een merk voor zijn vaste planten: de Rock Collectie. Recentelijker is het merk Sunny voor zijn zomerbloemen. Daarnaast teelt Heufs perkplanten. Of hij hiervoor ook een merk gaat creëren, is hij nog niet uit. „Merken zijn een investering voor de toekomst, waarmee we waarde kunnen toevoegen aan onze producten. Dat is niet eenvoudig, maar wel wenselijk. Zowel aan onze Rock Collectie als Sunny willen we elk jaar een nieuw product toevoegen”, meldt Heufs. Duurzaamheid staat eveneens hoog in zijn vaandel. Onlangs heeft Heufs geïnvesteerd in een nieuw watervoorzieningssysteem.
Twee andere genomineerden Naast Christian Heufs waren Ivan La-
Martin Voss van Syngenta Flowers (rechts) overhandigde Christian Heufs, eigenaar van Heufs Gartenbau in een regen van snippers de Entrepreneur of the Year-trofee.
26
Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
FleuroStar Award voor begonia Miss Malibu
D
e FleuroStar Award 2016/2017 gaat dit jaar naar de begonia Miss Malibu (midden) van Dümmen Orange. Een panel van circa veertig professionals, bestaande uit veredelaars, kwekers, handelaars, marketeers en vakjournalisten vonden de Miss Malibu de grootste ’wow-factor’ op het verkooppunt hebben met de hoogste gemiddelde score op handelspotentieel en aantrekkelijkheid. De perkplant van Dümmen is daarmee de opvolger van Selecta One’s Petunia Nightsky. Begonia Miss Malibu van Dümmen Orange produceert grote, dubbele, donkerroze
the Year velle van Ivan Ambrose & Co Ltd uit het Engelse Liverpool en Paul van der Salm van de Gebr. van der Salm uit Boskoop genomineerd. Van der Salm kreeg 36% van de stemmen, Lavelle 24%. Ivan Ambrose teelt een breed scala aan perkplanten voor de Britse retailmarkt. Directeur Lavelle heeft een oog voor innovatie. Zo heeft hij succesvol een verpakkingsconcept gelanceerd voor het verzenden van perkplanten per post aan de consument. Uitval door schade heeft het bedrijf weten te beperken tot minder dan 1% en het percentage herhalingsaankopen ligt al op 30%. Lavelle weet dat zijn concept eens zal worden gekopieerd om de simpele reden dat hij concurrenten daarvan niet kan weerhouden. In ieder geval niet met een patent op zijn concept. Hij weet ook als geen ander dat publieke weerstand een factor is waarmee rekening dient te worden gehouden. Uitbreiding van het bedrijf stuitte in eerste instantie op veel weerstand, maar door te luisteren naar en rekening te houden met de bezwaren is de nieuwbouw momenteel in volle gang. De gebroeders Salm zijn gespecialiseerd in de veredeling, vermeerdering en teelt van lavendel. De verkoop is ook in eigen handen. Om het gehele jaar in contact te blijven met de markt, teelt het boomkwekerijbedrijf ook buxus, gaultheria, pinus, pinea en picea Glauca. Onder de leiding van Paul van der Salm is het bedrijf sterk gegroeid met meerdere locaties in zowel binnen- als buitenland.
Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
bloemen. Door de halfhangende groeiwijze is deze begonia geschikt voor bakken, hanging baskets en perkbeplantingen. Miss Malibu is makkelijk te verzorgen en groeit goed in halfschaduw.
die kwekers en handelaren overtuigt. Met name kwekers twijfelden, maar zien toch de potentie van deze petunia. Niet verwerkt in mixen, maar als soloproduct.”
Vier andere genomineerden Nieuwe rascombinaties Als jonge veredelaar van Miss Malibu kon Nadine Rijk haar geluk niet op. „De wens van telers is al tijden een begonia die de decoratieve bloem van een knolbegonia weet te combineren met de goede plantvorm van een begonia boliviensis. Met de hybride Miss Malibu komen we daar sterk in de buurt. Iets wat voor onmogelijk werd gehouden, is ons aardig gelukt”, vertelt Rijk. Het winnen van de FleuroStar Award is dan ook meer dan welkom om deze unieke begonia in zijn soort in de markt te zetten. De donkerroze variëteit is tot dusver de beste; een roze, gele en beige variant komen er aan. In de pijplijn zitten verder alle overige kleuren als rood, wit en donkergeel. De serie waar ze onder gaan vallen, is Unbelievable gedoopt. Petunia Nightsky timmert aardig aan de weg in Noord-Europa. In Zuid-Europa blijft de bloem soms te blauw door te hoge nachttemperaturen of te veel licht. Het aantal stekken wordt voor de Noord-Europese markt komend jaar verdubbeld naar ruim 2 miljoen. In hoeverre heeft de award hieraan bijgedragen? Verkoper René Olsthoorn dicht niet al te veel waarde toe aan de prijs: „De award heeft de lancering een enorme boost gegeven, maar het is toch het product zelf
Dianthus Colón (linksboven) van Selecta One was een van de andere vier genomineerden. Deze dianthus is een van de vier variëteiten in de nieuwe Capitán-serie. Deze potanjer-serie bestaat uit groeikrachtige, rechte planten met een korte opkweektijd. Eén enkele stek kan een 17 cm-pot of zelfs 19 cm-pot vullen. De dahlia Red Yellow Bicolor (rechtsboven) van Florensis streek niet met de eer, maar de mooie roodgele, tweekleurige bloemen zijn de jury niet ontgaan. Ze contrasteren speels met de donkere, chocoladekleurige bladeren. Red Yellow Bicolor is een snelle groeier met veel bloemen. Argyranthemum Grandaisy Yellow van Moerheim New Plant (rechtsonder) is tenslotte een sterke, ziektevrije en goed presterende plant. Deze argyranthemum met grote opvallende, gele bloemen bloeit vroeg, is koude- en hittebestendig en gedijt goed in de meeste klimaten. GineTato Egg and Chips (linksonder) van Beekenkamp/Thompson&Morgan viel eveneens buiten de prijzen. Het is een gloednieuw twee-in-één-concept: een plant die tegelijkertijd aubergines en aardappelen produceert. Elke GineTato levert drie tot vier grote aubergines op, plus een ondergrondse oogst van tot wel een kilo aardappelen.
27
Regen mag de pret niet drukken op de FlowerTrials De FlowerTrials hadden, zeker de eerste dag, met enorme hoosbuien te maken. Gedurende de rest van de week waren die minder frequent en kwam de zon met enige regelmaat door. Het wisselvallige weer mocht de pret echter niet drukken. Deelnemers hadden niet het idee dat het weer invloed had op het aantal bezoekers. Ze moesten hooguit iets meer paraplu’s uitdelen. Peter van Leth en Ank van Lier bloemisterij@hortipoint.nl
Twee grote evenementen in een week
Flower Trials in 3D te zien op GreenTech Bezoekers van GreenTech konden in het Breeders Paviljoen via 3D-brillen door de kassen van de veredelaars Anthura, Van den Bos Flowerbulbs, HilverdaKooij, Schoneveld Breeding en Sion lopen. In een echte kas met een beursoppervlakte van 300 m2 stonden ook gewassen van de veredelaars tentoongesteld. Ze hoopten met deze deelname ook enkele bezoekers voor hun FlowerTrials te interesseren. Enkelen pakten ook daadwerkelijk de gereedstaande bus. Precieze aantallen zijn niet bekend.
Goed initiatief
XXX
Julian Reinders van Schoneveld Breeding vindt het een goed initiatief: „De 360-gradenfilm is een mooie innovatieve toevoeging om bezoekers iets unieks te laten ervaren.” „Klanten kunnen op afstand een kijkje in het bedrijf nemen. Vooral omdat onze export voor 90% buiten Europa plaatsvindt, hebben lang niet al onze klanten het bedrijf gezien”,
28
vult Felicia van der Weiden, marketingcoördinator bij Van den Bos Flowerbulbs, aan. Ook Eric Moor van Sion spreekt van een goede combi tussen GreenTech en FlowersTrials: „Er zijn zeker bezoekers van de GreenTech eveneens op ons bedrijf geweest. De 3D-presentatie was voor diegenen
die twijfelden een mooi geheugensteuntje. Het is uniek om op een beurs met dit paviljoen ook bedrijven live te koppelen. Dit is iets wat bijvoorbeeld bij de IPM nooit zal lukken.”
Weinig tijd en energie De kruisbestuiving tussen beide evenementen vinden Reinders, Moor en Van der Weiden de tijd en energie meer dan waard. „Vanuit de GreenTech-organisatie is veel geregeld, zodat wij onze tijd en energie optimaal konden verdelen tussen deze twee grote evenementen. De 3D-film overwegen wij verder achteraf online te zetten”, meldt Reinders. Schoneveld Breeding en Van den Bos Flowerbulbs hadden op de GreenTech niemand afgevaardigd, Sion wel. „Folders en aangeleverde producten van goede kwaliteit spreken ook voor zich”, meent Van der Weiden.
Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
Sfeerverslag
Steeds meer toeters en bellen op de FlowerTrials De regen kwam tijdens de FlowerTrials af en toe met bakken uit de hemel vallen. Bij Moerheim New Plant in Leimuiderbrug moesten op 14 juni rond de middag zelfs vloertrekkers er aan te pas komen om al het overtollige regenwater weg te werken. Het zorgde voor een tijdelijke opstopping van bezoekers die de hoosbui afwachtten om hun route te vervolgen.
Concepten Zoals op beurzen het product meer en meer beleefd moet worden, is dat ook in toenemende mate het geval op de FlowerTrials. Concepten zijn de manier om de consumenten te verleiden. Zo hadden de zes deelnemers op de locatie Breeders Avenue in de Kwakel een tunnelkas (foto midden) ingericht als ’Pop-up Garden Center’. Een tijdelijk tuincentrum waar bezoekers verschillende producten van de veredelaars in een leuke setting konden bewonderen. „Het is vooral bedoeld om tuincentra te inspireren. Tijdens de FlowerTrials wordt bewust meer contact met de handel gezocht”, laat Gé Bentvelsen, directeur ABZ Seeds, weten. Na het bezoek konden de bezoekers een van de getoonde producten meenemen. „Het is geen onderlinge wedstrijd, maar we informeren wel waarop de keuze is gebaseerd. Informatie waarmee je toch weer iets kunt.”
Betere marktpositie Schoneveld Breeding bracht diverse concepten (foto onder: de Super Serie Petticoat) onder de aandacht. „Concepten waarmee we vooral kwekers in een betere marktpositie willen brengen. Maar niet alleen kwekers. Samenwerking met ketenpartners verhoogt uiteindelijk het gehele marktrendement. Dit doel streven we na in zowel binnen- als buitenland”, zegt Product Market manager Marc van Heijningen. Vorig jaar is tijdens de FlowerTrials het concept ’De Make-Upz cyclamen’ gelanceerd en dus niet op bijvoorbeeld de Trade Fair of IPM. „Een goede zet gezien de reacties en verkopen, denken wij.” Een betere marktpositie was ook enigszins de achterliggende gedachte van het ’Wereldinspiratie-event’ bij KP Holland met als motto ’Hoe kunnen wij u helpen te verkopen’. Tijdens twee dagen kwamen zes sprekers aan het woord om bezoekers te vertellen over handel in wereldmarkten als
Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
China, Brazilië, VS en Europa. Voor het eerst had het bedrijf ook drie kwekers uitgenodigd om het concept achter de drie belangrijkste producten (kalanchoë, curcuma en spathiphyllum) in een stand te belichten. „Ik ben ervan overtuigd dat je alleen sneller gaat, maar samen verder komt”, typeert directeur Aad van der Knaap het FlowerTrials event op zijn bedrijf.
Niet meer alleen uit stek of zaad Oorspronkelijk zijn de FlowerTrials bestemd voor veredelaars en vermeerderaars van pot-
en perkplanten uit stek of zaad. In toenemende mate zetten bedrijven die hier niet onder vallen, waaronder snijbloemenveredelaars, hun deuren ook open in of rond de week van de FlowerTrials. Onder meer om mee te kunnen liften op de stroom buitenlandse bezoekers. Zo stelde Green05 in Maasdijk niet alleen zijn locatie beschikbaar voor drie veredelaars, maar toonde gelijk zijn assortiment groene kamerplanten en bloeiende tuinplanten. Bovendien beperkten veredelaars zich ook niet tot hun assortiment perk- en potplanten als ze daarnaast ook nog snijbloemen veredelen, zoals HilverdaKooij en Sakata. Vireo, handelsorganisatie van groene en bloeiende kamerplanten, nam als buurman van Takii deel aan het Pop-up Garden Center, mede om haar Retailfair onder de aandacht te brengen. „We pakken alles aan wat op ons pad komt om onze producten aan de man te brengen. In dit geval een win-winsituatie voor iedereen”, redeneert verkoper Leo Middelburg.
29
Nieuwkomers
FlowerTrials verwelkomen vier nieuwe deelnemers
De FlowerTrials blijven elk jaar groeien, met dit jaar een nieuwe Duitse, Belgische en twee nieuwe Nederlandse deelnemers.
Bock Bio Science Aangezien de wegen van Bock Bio Science en Sion aan het eind van dit jaar definitief scheiden, vonden eigenaren Friederieke en Stephan von Rundstedt (foto linksboven) het belangrijk zelf acte de precence te geven op de FlowerTrials. „En dan moet je met een product als phalaenopsis toch op een plaats zijn waar de klanten komen. En dan is het Westland dé keuze en niet Bremen, wat trouwens ver van de Duitse FlowerTrials-locaties ligt”, verklaart Stephan. Na de eerste dag wisten ze al dat ze de juiste beslissing hadden genomen en zijn ze zeker van plan om in 2017 weer van de partij te zijn. Het assortiment van Bock Bio Science wijkt niet sterk af van dat van collega’s. „Iedereen werkt continu aan verbetering, inspelend op marktontwikkelingen. Ik beweer niet dat we daarin beter zijn, maar zeker niet slechter”, aldus Stephan. Het bedrijf zet in op rassen met minimaal twee takken, mooie bloemgrootte en bladvorm, robuustheid en lang vaasleven. Afgelopen jaar is met name gefocust op goede witte variëteiten.
VWS Flowerbulbs VWS Flowerbulbs is als handelsbedrijf van
30
bolbloemen en bol-op-pot een vreemde eend in de bijt tussen de veredelaars en vermeerderaars. Het bedrijf doet een klein beetje aan veredeling. De FlowerTrials worden met name aangegrepen om de potlelies (foto rechtsboven) onder de aandacht te brengen. VWS gaat zijn deelname evalueren om te kijken hoe het bedrijf volgend jaar beter kan presteren. „We doen zeker een paar jaar mee. Pas dan is goed te beoordelen of deelname zinvol is geweest”, aldus salesmanager Leon van Kooten. De week voorafgaand aan FlowerTrials deed VWS ook mee aan de Dutch Lily Days. Is dat niet een beetje te veel van het goede? „Absoluut niet. Je trekt een heel ander publiek, veel minder vakgenoten. Bovendien leer je van gesprekken met collega’s met andere producten. Tenslotte plakken onze buitenlandse relaties er vaak nog een week aan vast om ook de FlowerTrials mee te kunnen pikken. En dan is het goed je gezicht nogmaals te laten zien”, is de inschatting van Van Kooten.
Gediflora Het Belgische bedrijf Gediflora, marktleider in bolchrysanten, kon er naar eigen zeggen niet meer omheen om deelname aan de FlowerTrials langer uit te stellen. „Week 24 is niet gunstig voor ons, omdat we razend druk zijn met het uitleveren van stekmateriaal.
Steeds meer bezoekers van de FlowerTrials brachten echter ook een bezoek aan ons bedrijf. Daarom zijn we het evenement gaan inplannen in onze agenda”, vertelt directeur Elien Pieters. Het belang heeft ze al langer ingezien, omdat half juni een uitstekend moment voor bolchrysanten is om in contact te komen met kwekers en handelaren. Beter dan eind januari op de IPM of begin november op de Trade Fair. „We benaderen geen enkele beurs of evenement in termen van rendement, maar of we goed in contact komen met onze klanten. Dat is op de FlowerTrials zeker het geval.” Josado, Aduro en Primo Pistache (foto linksonder), de drie concepten die Gediflora onder de naam Belgian Mums voert, werden in een lifestyle setting gepresenteerd.
Prudac Of Ard Ammerlaan, eigenaar van Prudac, volgend jaar weer zijn gezicht laat zien op de FlowerTrials, hangt af van zijn ervaringen dit jaar. Deelname vindt hij namelijk niet echt goedkoop. Het bedrijf produceert met name eetbare groenten in pot, die op biologische wijze zijn geteeld. Een kleine neventak zijn eetbare violen (foto rechtsonder) onder de naam Tasty Viola. Ze zijn verkrijgbaar in zes kleuren. De bloemen zijn dik, groot en gegolfd, zodat ze goed tonen als maaltijddecoratie.
Vakblad voor de Bloemisterij 00 (2013)
Keuze Duitse deelnemers Flowertrials
Duitse en Nederlandse FlowerTrials trekken verschillend publiek De FlowerTrials telden dit jaar 52 deelnemers, verspreid over dertig locaties in Nederland en de Duitse regio NordrheinWestfalen. De Duitse FlowerTrials-locaties trekken doorgaans minder bezoekers en een andersoortig publiek, zo geven bedrijven aan. Daarom kiezen diverse veredelaars ervoor om zich zowel in Duitsland als in Nederland te presenteren.
Vaste deelnemer Selecta One is al jarenlang één van de vaste deelnemers aan de FlowerTrials. Aanvankelijk was de veredelaar alleen vertegenwoordigd in het Westland, maar sinds vier jaar is Selecta ook één van de zes bedrijven die zich in Duitsland presenteren. Dit jaar sloeg Selecta Klemm zijn tenten op bij Gärtnerei Christian Fila in Straelen. „Als Selecta hebben wij veel klanten in de Duitse Nederrijnregio”, zegt Nadine Zeeb van Selecta Klemm. ,,Maar weinig van deze tuinders bezoeken de FlowerTrials in het Westland of Aalsmeer; ze maken deze trip hooguit eens in de twee of drie jaar. Om ook deze groep klanten te bereiken, doen we sinds enkele jaren mee op een Duitse locatie.”
Honkvast De keuze voor twee locaties is een goede zet gebleken, volgens Zeeb: Selecta One ziet op zijn beide FlowerTrials-locaties een groei van het aantal bezoekers. „Twee locaties heeft voor ons dus een duidelijke meerwaarde. We zien ook dat het publiek heel anders is. In Nederland komen veel
internationale bezoekers, vanwege de nabijheid van Schiphol. Onze locatie in Duitsland wordt vooral bezocht door Duitse telers en door telers uit landen als Polen, Oostenrijk en Denemarken.” Ook Sonja Dümmen van Dümmen Orange geeft aan dat er een wereld van verschil zit tussen de bezoekers van de Nederlandse en Duitse FlowerTrials-locaties. Dümmen toonde zijn producten tijdens de FlowerTrials op een locatie in De Lier en in het Duitse Rheinberg. „Hier in Rheinberg komen over het algemeen meer Amerikanen, omdat zij de soorten in onze ’Schaugarten’ met eigen ogen willen bekijken”, zegt Dümmen. „Daarnaast komen meer Duitsers en minder Nederlanders naar Rheinberg. Die
zijn behoorlijk honkvast en blijven over het algemeen zoveel mogelijk in eigen land.”
Meer eruit halen Veredelaar Elsner Pac, met name befaamd om zijn geraniums, is al jaren alleen vertegenwoordigd op de locatie van Westhoff, in het Duitse Südlohn. „Het is een prachtige locatie, maar ligt wel wat uit de richting”, vertelt Albert Houterman namens Elsner Pac. „Bezoekers moeten er dus speciaal voor rijden. Hierdoor komen vooral de grotere spelers, plus bedrijven die licentiecontracten met ons hebben. Waarschijnlijk missen we behoorlijk wat kleinere telers. Die gaan liever naar het Westland of Aalsmeer, omdat ze daar meerdere locaties kunnen meepikken. Om deze reden bekijken we of we onze producten in de toekomst ook in Nederland kunnen gaan tonen. Dan kunnen we waarschijnlijk nog meer uit dit evenement halen.”
Kwaliteit boven kwantiteit De Duitse veredelaar Westhoff is daarentegen niet van plan om zijn vleugels uit te slaan in Nederland. „In Aalsmeer en het Westland komt weliswaar meer publiek, maar de mensen die de moeite nemen om hierheen te komen, hebben ook echt belangstelling voor onze soorten en noviteiten”, zegt Kevin Kurz van Westhoff. „We concentreren ons liever op deze groep, dan op mensen die gewoon even binnenlopen omdat ze nieuwsgierig zijn. We gaan liever voor kwaliteit dan voor kwantiteit!”
Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
31
Teelttips ZOMERBLOEMEN Luis De bestrijding van luis is dit seizoen niet makkelijk. Er zijn erg veel haarden en er komt ook veel meer luis voor in gewassen waar vroeger eigenlijk nooit luis in zat, zoals bijvoorbeeld Phlox. Voor een deel zou de grotere populatie luis het gevolg kunnen zijn van de verscherpte regelgeving op het gebied van bestrijdingmiddelen. Toch zit er ook een positief verhaal
LELIE Stomen Voor een optimaal stoomresultaat is een droge bodem erg belangrijk. Rond de teelt voor het stomen daarom zo droog mogelijk af en geeft de laatste 2 weken voor de oogst alleen water voor de bovenlaag van de grond. Dan kan de 2e steek al wat op kan drogen tegen het
PERKGOED Vaste plant op pot Deze keer tips voor de teelt van vasteplanten op de pot. Hun belangrijkste kenmerk is een jaarlijks terugkerende bloei. Vaak wordt er gekozen voor de wat grote potmaten en aanbod als visueel aantrekkelijk product. Veelal wordt buiten op containervelden
32
ZOMERBLOEMEN 'IJsteelten'
achter. Nog nooit zijn er zo veel natuurlijke vijanden van de luis in de gewassen te zien geweest. Op veel meer percelen dan voorheen is parasitering door sluipwespen te zien en het aantal larven van het lieveheersbeestje is massaal. Hoewel dit de kwaal niet heeft kunnen voorkomen, geeft dit wel aan dat er iets positiefs veranderd. De reden dat volledige bestrijding niet
echt is gelukt, is voor een deel omdat we de vijanden samen met de luizen hebben doodgespoten. Bij grote haarden werkt het dus niet. Toch kan het letten op de aanwezigheid van roofinsecten bij een geringe aantasting, in de toekomst veel bespuitingen besparen.
Henk van den Berg Teelt- en Bedrijfsadvies, 0252-340301
Henk van den Berg Teelt- en Bedrijfsadvies, 0252-340301
einde van de teelt. Als de grond erg vast zit, is een diepe grondbewerking als woelen of diepspitten aan te bevelen. Woelen is meer van toepassing op zware grond en diepspitten op zand- en zavelgronden. Naast bodemziekten en onkruiden wordt er ook vaak gestoomd vanwege aaltjes of wortelduizendpoten. Op zandgronden en lichte zavelgronden zijn er sneller problemen met wortellaesieaaltjes en op zwaardere zavel en kleigronden zijn er eerder
problemen met wortelduizendpoot. Bladaaltjes kunnen op alle grondsoorten voor problemen zorgen. Indien er problemen zijn met wortelduizendpoot dan werkt alleen afzuigstomen afdoende. De duizendpoten krijgen geen tijd om te vluchten voor de hete stoom die door de onderdruksituatie snel de bodem intrekt. Ook ter bestrijding van wortellaesieaaltjes werkt afzuigstomen beter dan gewoon stomen. Het stoomresultaat verbetert door gebruikmaking
van een stoomdeken; er gaat meer warmte de grond in en minder warmte naar boven. Een bijkomend voordeel is dat er droger gestoomd wordt omdat er minder sprake is van condensvorming tegen het zeil en in de kas wordt het minder heet. Het is belangrijk om na het stomen en voor of na het planten zo snel mogelijk nieuw leven aan te brengen in de grond om aantasting door pythium of andere bodemziekten te voorkomen. In de praktijk
wordt veel gewerkt met oppervlaktewater en diverse organische mestkorrels. De gedachte is dat het goede bodemleven positie kan innemen voordat er ziekteverwekkers komen. Simpel gezegd: waar goed bodemleven zit, is geen plaats meer voor ziekteverwekkers.
gekweekt, dus bloei beïnvloeden met temperatuur en bemesting valt niet mee. In de overjarige gewassen of rassen die voor de winter zijn opgepot is het voedingsniveau in de pot meestal erg laag. Voor die teelt is het raadzaam om een gecoate mestsof te gebruiken met een lange levensduur. In de laatste fase van de teelt kan er dan zo nodig bijgestuurd worden via de watergift. De eenjarig bloeiende producten zijn veelal dit voor-
jaar opgepot, eventueel met gecoate meststoffen met kortdurende werking. Door het natte weer van de laatste tijd is het niet eenvoudig om voeding in de pot te houden. We adviseren u wat extra te bemesten. Ook al is de pot nat, geef dan toch wat extra voeding. Een te laag voedingsniveau in de pot geeft snel geel blad onderin het gewas. Bestrijding in de buitencultuur is door de grote weersafhankelijkheid niet
eenvoudig. Kies tegen schimmelziekten een preventieve aanpak. Voer wekelijks een behandeling uit tegen schimmelziekten, zoals bladvlekken, meeldauw, roest en botrytis. In de buitenteelt wordt vaak gewerkt met een “tankmix”. Overleg bij het mengen van middelen met uw adviseur of leverancier. De werking van sommige middelen is duidelijk minder bij hogere temperaturen. Let vooral goed op de toelating van middelen voor de
onbedekte teelt. Gewassen zoals bv. Lavandula en Salvia worden actief door bijen bevlogen en dat beperkt de middelenkeuze behoorlijk. Groeiregulatie is goed mogelijk maar ook hier de toelating van middelen beperkt. Een hoge EC in de pot remt ook goed. Belangrijk is vooral tijdig te remmen om groei vanaf het begin te beheersen.
Omdat vorig jaar 53 weken had, valt de donderdag in week 25 dit jaar op 23 juni, terwijl donderdag week 25 vorig jaar op 18 juni viel. Als je dus werkt met weeknummers en dagen, kom je niet goed uit en worden de laatste plant en topdatum 4 dagen naar achter geschoven. Als je dan bedenkt dat bij de laatste plant en topdata de groeitijd extreem langer is, kan dit gemakkelijk fout gaan. Vier dagen verschil kan aan het eind van het seizoen gemakkelijk oplopen tot twee weken. Dit verschil kan in een vroeg najaar het verschil betekenen van wel of niet oogsten. Juist plantenleveranciers werken vaak met weeknummers. Let dus zelf goed op de datum en sta stil de impact daarvan.
Wilfried Poland Bloembollenadvies, 06-31698070
Schneider Youngplants, Anton Hooijmeijer, tel. 06 53281711 Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
Schoffelen
GROENE EN BONTE PLANTEN Wisselvalig weer De klimaatomstandigheden zijn altijd een punt van aandacht. De laatste tijd wisselen weken met relatief veel zon en hoge temperaturen af met nat en regenachtig weer. De instellingen van de schermdoeken vragen nu extra aandacht. Ruime voorwaarden voorkomen het pendelen van het schermdoek en beperken het risico van felle straling op het gewas. Let ook op de instelling in de namiddag en avond. Soms is juist in de namiddag de zon erg fel. Hoewel veel planten gekweekt kunnen worden onder lichte omstandigheden en goed zonder krijtscherm kunnen, geeft een krijtscherm wel een veel rustiger kasklimaat. Licht is
VASTEPLANT Regen De afgelopen weken kunnen we stellen dat geheel Nederland wel te maken heeft met extreme weersomstandigheden. Ook de berichten voor de komende weken zijn voor veranderlijk weer. Veel zon en tijdelijke warmte wordt afgewisseld met veel regen en koelere dagen. Let bij vaste planten op dat geelbladige soorten (zoals bijv. sommige Heuchera’s en Lysimachia nummularia Aurea) kunnen verbranden bij fel weer. Wanneer er een mogelijkheid is, deze soorten te schermen verdient dit aanbeveling. Tevens doet verbranding zich iets sneller voor bij een droger gewas Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
in deze tijd geen beperking voor de groei, een te lage RV wel. Op veel bedrijven wordt niet of nauwelijks verwarmd in deze tijd. De buitenwaarden zijn zodanig dat de kastemperatuur zelden onder de 15°C zakt. Laat voor tropische gewassen als Dracena en Codiaeum de temperatuur niet te ver zakken, vooral als het gewas nog wat moet doorwortelen. Als er niet verwarmd wordt, is het wel raadzaam om het klimaat wat extra te activeren door een minimum raamstand of ventilatoren. Dit voorkomt een dood klimaat in de kas en het nat slaan van de gewassen. De ziekten- en plaagbestrijding zijn een punt van zorg. Probeer zoveel mogelijk geïntegreerd te telen, maar
aarzel bij een aantasting niet met de inzet van chemische middelen. Goed bestrijden is een zaak van afwegen . Iedere plaag vraagt een eigen aanpak en goed uitvoeren is belangrijker dan hoger doseren. Meer spuitvloeistof gebruiken is vaak veel effectiever dan hoger doseren. Let ook goed op de kastemperatuur, los van de werking van sommige middelen is het bestrijden bij een kastemperatuur die hoger is dan 24°C niet verstandig. De vloeistof droogt op voordat het middel zijn werk heeft gedaan en sommige middelen werken gewoon veel minder bij hoge kastemperaturen.
dan een gewas wat goed op vocht staat. De grotere hoeveelheden regen kunnen problemen geven bij jonge aanplant in de vorm van Rhizoctonia of zwart voet, veelal kenmerkend door een insnoering van de hoofdscheut bij de grens van grond en lucht. In een voorjaar als deze is het duidelijk dat de beter ontwaterende containervelden minder problemen vertonen. Overtollig water is sneller weg en nattere plekken zijn niet of nauwelijks aanwezig. Bij meer ontwikkelde planten kunnen diverse problemen ontstaan zoals onder andere botrytis, bladvlekkenziekte en meeldauw. Veelal komt dit doordat de voeding te veel uitspoelt en nu dus achterblijft, het kan belangrijk zijn dat, ondanks de hoeveelheid regen er toch
tussendoor een moment van een watergift met voldoende voeding wordt gegeven. Het gewas harder proberen te maken door ook bladvoeding mee te geven kan tevens nut hebben daar de opname door de wortel minder kan zijn daar de wortel door teveel regen de voeding moeilijker kan opnemen. Jonge haarwortels kunnen ook afgestoten worden. Wanneer de wortelpunten bruin zijn en de buitenkant is afstroop baar is dit vaak een teken van pythium. Als dit het geval is , moet men op met de voeding ook aan wortelbevordering doen, dit kan door middel van een hoger P–bemesting toe te passen.
Arie van Bostelen, Teelt- & Bedrijfsadvies, 06 51312208
Jan Eppinga (06-51555041), Florensis
Kees van Egmond kees@kees-ineke.nl
Vettig De regenbui trekt over. Het ging er even heftig aan toe. Maar nu begint het zonnetje alweer te prikken. Ik voel de eerste zweetdruppels zich manifesteren. Terwijl ik m’n bloemen snijd werp ik af en toe een blik omhoog. Kom op, open die luchtramen! Je hoort mij niet klagen hoor. Ik zou niet durven. Als ik de berichten op de televisie en internet zo hoor en zie dan komen we er hier in het westen nog genadig vanaf. Dat er af en toe een hoosbui valt waardoor er wat goten buiten hun oevers treden is niet fijn, maar onoverkomelijk, nee. Hele straten die onder water staan is van een andere orde. En er zijn gebieden in Nederland die dat meermalen hebben meegemaakt dit jaar. Sterkte. Neemt niet weg dat ik geen liefhebber ben van dat jojo-weer. Lig je net ’s middags rustig je plantjes te poten, schermdoek op een kier van een halve meter, gaat de zon weg. Kan gebeuren natuurlijk. Het blijkt een behoorlijke wolk te zijn. En dus zegt de computer dat de schermen weer open gestuurd kunnen worden. En ja hoor, net op het moment dat het scherm weer open ligt breekt de zon door. In volle hevigheid. Dicht gaat het scherm. Zucht. Met regen idem dito. Uiteraard moeten dan de luchtramen dicht of op een kiertje. Dat spreekt voor zich. Maar als het droog is niet! Dus als de bui overdrijft wil ik graag dat de luchtramen direct weer open gaan, zeker als het zonnetje zich laat zien. Want dan is het al gauw vettig. ‘Volgens mij is de regenmelder kapot!’ Ik ben er zo een die meteen het dak van de schuur beklimt om te kijken of dat zo is. En ja hoor, ook als ik hem met een doek droog wrijf blijft de melder op regen staan. Gelukkig zijn er dan monteurs die raad weten. Gegoochel met printplaatjes en de instructie om op te letten of er regen wordt gemeld als we aan het stomen zijn. ‘Dan kan het namelijk door de waterdamp van je schoorsteen komen.’ Ook dat nog. Tuinders moeten tegenwoordig echt overal op letten. Maar goed, ik zie dat de luchtramen weer open staan. De zon is doorgebroken, al zie ik in het westen alweer donkere wolken samenpakken. Wat? Daar anticipeert uw klimaatcomputer al op omdat hij gekoppeld is aan een of ander meteostation? Ja joh, natuurlijk… Wat kost dat?
33
Vragen Heeft u een vraag? Mail deze naar Peter van Leth, pvanleth@hortipoint.nl
Moet rechtsbijstandverzekeraar mijn advocaatkosten vergoeden? Nadat mijn subsidieaanvraag is geweigerd, heb ik contact opgenomen met mijn rechtsbijstandverzekeraar. Ik heb de verzekeringsmaatschappij gevraagd of mijn eigen advocaat betaald wordt als hij bezwaar maakt tegen dit besluit. Mijn rechtsbijstandverzekeraar wil die kosten niet betalen, omdat een jurist van de verzekeringsmaatschappij mij bijstaat. Ben ik verplicht hiermee genoegen te nemen?
O Wet op het financieel toezicht
ILLUSTRATIE: PETER MOORMAN
Voorbeeld
n
Conclusie
n
Bezwaarschriftprocedure
mr. ing. J.A.J. (Jeroen) Hendriks, Vogelaar Bosch Spijer advocaten, 0174–444880, hendriks@vbsadvocaten.nl
34
Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
Lelies Night bij Wetering Potlilium
'Uiterlijk is het belangrijkste' FOTO: HANS NEEFJES
Wetering Potlilium, het bedrijf van de broers Marco en Peter van de Wetering, deed mee aan de Flower Trials. Voor consumenten organiseerden ze op hun locatie in Honselersdijk een Lelies Night. Het leverde waardevolle informatie op.
Hans Neefjes hneefjes@hortipoint.nl
Marco van de Wetering (rechts) met een bezoeker tussen de diverse potlelies die Lily Looks afgelopen week showde.
E
Visueel aantrekkelijk
Ontwikkeling
Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
35
Nieuws
FOTO: JOEF SLEEGERS
Rekbaar Ombra-schermdoek krijgt zonnecellen
Ombra-DLS hangt als demoproject in Demokwekerij Westland.
Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorg-
Colofon
vuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van
Redactie E-mail: bloemisterij@hortipoint.nl www.vakbladvoordebloemisterij.nl Vakredactie POLITIEK EN ECONOMIE Quincy von Bannisseht (071) 565 96 37, qvb@hortipoint.nl Peter van Leth (071) 565 96 88, pvanleth@hortipoint.nl MARKT EN AFZET Arie-Frans Middelburg (071) 565 96 87, afmiddelburg@hortipoint.nl Cindy van der Zwet (071) 565 96 30, cvanderzwet@hortipoint.nl TEELT EN TECHNIEK Hans Neefjes (071) 565 96 38, hneefjes@hortipoint.nl Joef Sleegers (071) 565 96 42, jsleegers@hortipoint.nl
36
Webredactie Erik Rotteveel Vormgeving Diseno vormgeving Fotografie Gerdien de Nooy Freelancers Hermen de Graaf, Bernadette Hoefsloot, Harmen Kamminga, Ank van Lier, Astrid ZoumpoulisVerbraeken Productiecoördinatie Jenny Mostert (071) 565 96 33
Uitgever Vakblad voor de Bloemisterij is een wekelijkse uitgave van Hortipoint Schipholweg 1, 2316 XB Leiden, Postbus 9324, 2300 PH Leiden E-mail: svs@hortipoint.nl, website: www.hortipoint.nl
de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. Lezers wordt met nadruk aangeraden deze informatie
Directeur Emile Blomme Secretariaat Linda Laman (071) 565 96 78
niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elek-
ABONNEMENTENSERVICE Een abonnement kunt u aanvragen bij de abonnementenservice van Abonnementenland via www.aboland.nl. Ook voor adreswijzigingen en opzeggingen kunt u daar terecht. Abonnementenland is telefonisch bereikbaar op 0900-2265263.Of via Twitter: stuur uw tweet naar: @Aboland_klanten. Ook via www.vakbladvoordebloemisterij.nl/abonneren kunt u een abonnement aanvragen. Op deze website vindt u ook de prijzen van de verschillende abonnementen. Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk 12 weken voor vervaldatum bij de abonnementenservice wordt opgezegd. Dit kan schriftelijk, telefonisch of via de site. Ook voor informatie over een lopend abonnement kunt u contact opnemen met de abonnementenservice. ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Accountmanager: Gert-Jan Bloemendal, (0342) 49 48 07, g.bloemendal@bdu.nl Media-adviseur: Martin ten Hoven, (0342)- 494291 Verkoopleider: Ron van de Hoef, (0342) 494 263, 06 51 80 63 25, r.v.d.hoef@bdu.nl
tronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.
Druk: Tuijtel, Hardinxveld-Giessendam
klimaatneutraal natureOffice.com | NL-215-194179
gedrukt
Dit vakblad is gedrukt op FSC®-gecertificeerd papier en klimaatneutraal geproduceerd.
Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
Kasgenoten
A genda 30 juni Bijeenkomst investeren in bio-energie, 11:30-16:00 uur, Beetgum 30 juni Kas Cursus Markt, werkgevers en werknemers uit glastuinbouw krijgen informatie over het aanbod van cursussen in najaar, vanaf 16:30 demokwekerij in Honselersdijk. 6 sep Workshop Floramondo voor aanvoerders, 14.00 tot 15.30 uur, FloraHolland in Rijnsburg 7 en 8 sep FloraHolland Autumn Fair, Aalsmeer. 6 okt Debat over Xylella en andere fytosanitaire bedreigingen, Zundert. Info: www.knpv.org 2-4 nov IFTF, Vijfhuizen. Info: www.iftf.nl 2-4 nov FHTF, Aalsmeer. Info: www.royalfloraholland.com 9 nov Debat over het zijn van bondgenoten of tegenstnaders in gewasbescherming, Berkel en Rodenrijs. Info: www.knpv.org
LTO Glaskracht Nederland 28 juni Kick-off: IPM-Proof (voor snijbloementelers), 19:30-21:45, Bruchem 29 juni Gewasbijeenkomst chrysant, 19:3022:45, Deliflor in Maasdijk. 12 juli Waterdagen Naaldwijk, 19:00-22:30, Naaldwijk 16 sept Gewasbijeenkomst pothortensia, 10:0017:00 uur, Belgie 6 okt WaterEvent, Bleiswijk 9 nov Regionaal KNPV-debat: groene gewasbescherming. 9 nov Alv gewascooperatie snij-cymbidium, 15:00, Bleiswijk. Info: www.ltoglaskrachtnederland.nl
Buitenland 29 jun-1 jul Vakbeurs Öga, Koppigen, Zwitserland. Info: www.oega.ch 1-3 sep Green is life, bloemen- en plantenbeurs, Warschau, Polen. www.greenislife.pl 14-16 sep Flowers Expo, Moskou 5-8 okt Agriflor, Quito, Ecuador. Info: www.agriflor.com
FOTO: RON BARENDSE
Binnenland
Leeftijd: 25 jaar Plaats: De Lier Teelt: eetbare kruiden, groenten op pot en vaste planten Oppervlakte: 1,3 ha
Christian van Marrewijk Waar heeft u het druk mee? „Met afleveren en oppotten.”
Wat voor bedrijf heeft u? „We zijn een bedrijf dat voedselveilige producten kweekt. Dat doen we sinds dit voorjaar onder de naam Sustainable Botanics. Mijn vader had voorheen op deze locatie het bedrijf Prestige Plant dat uitgangsmateriaal maakte van onder andere biologische kruiden. Een aantal jaar geleden is dit overgegaan naar Florensis, maar vorig najaar hebben we de locatie weer zelf in gebruik genomen. Zelf heb ik de afgelopen jaren ervaring opgedaan met het bedrijf Growing Green waar ik ook al kruiden kweekte.”
U kweekt voedselveilige planten. Is dat hetzelfde als biologisch? „Ik kweek zonder gebruik te maken van gewasbeschermingsmiddelen en ben sinds kort Vita Certa ’natural protected’ gecertificeerd. Dit is de hoogste certificering binnen MPS Fruit & Vegetables. Dat is nog niet hetzelfde als biologisch, want dan mag je ook geen kunstmest meer gebruiken. Aan dat laatste werk ik momenteel. Nog dit jaar hoop ik Skal-gecertifeerd te zijn en dan mag ik onze producten wel biologisch noemen.”
Vinden uw klanten deze certificering belangrijk? „Er zijn een aantal ketens die roepen dat ze graag gecertificeerde producten willen kopen, maar vooralsnog profiteren we daar niet van. Ook de exporteurs waar wij aan leveren vragen nog niet echt om producten die biologisch zijn gekweekt. Toch mogen we over de afzet niet klagen, zowel over onze rechtstreekse verkoop als onze klokhandel.”
Uw concurrentie zit vooral in Italië? „Ja, dat klopt. Onze klanten kopen met name ook in Italië, maar daar is het seizoen nu afgelopen. Wij gaan jaarrond door en dat is voor ons dus een voordeel. Ook worden vanuit Italië weinig voedselveilige producten geleverd. Ik verwacht dat zeker in de toekomst onze certificering steeds meer waard wordt.”
Gebruikt u uw eigen producten in de keuken? „Uiteraard en niet alleen omdat ik een koksopleiding heb gedaan. Ik experimenteer niet alleen in de tuin met olijfkruid, tomaten of rozemarijn, maar probeer deze ook thuis uit.”
U maakt zelf stek? Onderstaande symbolen hebben de volgende betekenis en verwijzen naar de website vakbladvoordebloemisterij.nl
Foto’s
Filmpjes
Vakblad voor de Bloemisterij 25 (2016)
„Ja, we willen voedselveilig en residu-arm produceren en dan is het belangrijk dat we de zekerheid hebben dat we starten met absoluut schoon uitgangsmateriaal waarvan de historie bekend is. We hebben bewust gekozen voor eigen moederplanten door teleurstellende ervaringen met ’schoon’ uitgangsmateriaal van toeleveranciers.”
37
Groot assortiment uitgangsmateriaal
MACHINAAL OPPOTBEDRIJF
OPPOTTEN, POTTENPERSEN EN VERHUUR SINDS 1990 (26 JAAR) WWW.JOSVANDERHOEVEN.NL INFO@JOSVANDERHOEVEN.NL 06-54734323
Kuma II B.V.
Compleet in teeltvloeren Telefoon: 0182 - 351144 • Bergambacht info@houdijkdenboer.nl • www.houdijkdenboer.nl
Tevens alle stoomwerkzaamheden Roelofarendsveen 071-3313356 • 06-22196960 info@klinkstoom.nl • www.klinkstoom.nl
Krijten en reinigen Wij helpen u graag! tel: 06-18277073 www.sproeibedrijf-os.nl
Bloempotten Opzetstukken Inpakstokken Aanverwante artikelen
Gereedschap en matrijzenmakerij Spuitgieten Recycling van kunststof
• Euphorbia milii • Cupressus Wilma • Ficusvariëteiten • Sundaville • Kuipplanten en kruiden • Lavandula • Senetti
mvanveenbv.com | 0297 32 65 16