VBB 39-2016

Bloemisterij Vakblad voor de

28

39 71e jaargang 30 september 2016

Op naar IPM proof

9 Waarom wil

14 Wat is Xpol?

16 Handelaren

40 Pothortensia:

Aalsmeer een warmtecoöperatie?

Eigenaren leggen het uit

bezoeken kwekers in Heemskerk

rondje tuinen bij kwekers in België

In dit nummer komt aan de orde wat de zin en onzin is van een mooie verpakking of steeketiket. En wat is nu eigenlijk een mooie, functionele verpakking?

Verder wordt aandacht besteed aan de nieuwste trends op het gebied van verpakkingen en steeketiketten.

fungi and bacteria

media

Laat de natuur voor u werken.

Editie: nummer 43 Verschijning: 28 oktober Deadline: 20 oktober

UW ADVERTENTIE IN DIT THEMANUMMER?

Neem vrijblijvend contact op met Gert-Jan Bloemendal telefoon: 0342-494807, mobiel: 06-13514059 e-mail: g.bloemendal@bdu.nl

www.biotamax.nl

Bloemisterij Vakblad voor de

9 Waarom Aalsmeer een warmtecoöperatie wil

Opinie 4 Interview: ’Ondernemer wil aan de slag met WWZ-uitzonderingen’ 4 Commentaar: ’Als ik nu goedkoop gas inkoop, zit ik voorlopig gebeiteld’ 5 Stelling: Stiduggelden zijn deels weggegooid geld

Nieuws 6

Een selectie uit het meest recente nieuws

Bedrijf en afzet 9 Ondernemen: Waarom Aalsmeer een warmtecoöperatie wil

16 ’Je moet bijna jaarrond zijn, willen ze je kennen’

11 Column: Angelle van Kleef, Canada 13 Vragen: Hoe ga ik om met gedoe binnen een team?

14 Afzet: Xpol managet proces tussen teler en consument 16 Afzet: ’Je moet bijna jaarrond zijn, willen ze je kennen’

Markt 22 Grootbloemige lelies onder druk door te groot aanbod 22 Bramenseizoen brengt weer wisselende resultaten 23 Grilliger markt bij meer LA’s en Aziatische lelies 24 Piek bolchrysanten schuift weer verder naar voren 25 Specialisten brengen markt Euphorbia milii tot rust

38 Zwitsers zweren bij producten uit eigen land’

Thema 28 IPM is voor veel telers een hele opgave 31 Nieuwe middelen zijn niet één, twee, drie op de markt 33 Alleen opereren gaat sneller, maar samen kom je verder 34 Trips in chrysant biologisch tackelen 36 Een moeilijke maar noodzakelijke weg

Teelt 26 In beeld: FleurAmour: bron van inspiratie 38 Roos: ’Zwitsers zweren bij producten uit eigen land’ 40 Pothortensia: ’Bloemknopaanleg vereist iets meer alertheid’

40 ’Bloemknopaanleg vereist iets meer alertheid’

42 Teelttips: duizendschoon, lelie, lisianthus, tulp, lelie, vaste planten 43 Column: Kees van Egmond

Nieuws 44 Onkruid kun je ook met ’heet’ schuim aanpakken

Service 45 Kasgenoot: Ravi Patel Agenda Voorplaat: Foto: Joef Sleegers

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

3

Opinie Maartje de Jager, Werkgeverslijn land- en tuinbouw:

FOTO: WERKGEVERSLIJN LAND- EN TUINBOUW

’Ondernemer wil aan de slag met WWZ-uitzonderingen’ Op 26 september hield de Werkgeverslijn land- en tuinbouw een webinar over de uitzonderingen voor tuinders op de Wet Werk en Zekerheid (WWZ).

Ondernemers staan te popelen om van de verruimde ketenbepaling gebruik te maken. Ondanks de uitgebreide voorlichting door de Werkgeverslijn, leven er nog diverse praktische vragen.

Peter van Leth pvanleth@hortipoint.nl

Wat houden de uitzonderingen in?

Wanneer is het algemeen verbindend verklaren (AVV) te verwachten?

Is bij de WWZ-uitzonderingen nog sprake van transitievergoedingen?

Dus nog even geduld voor niet-georganiseerden?

Welke voorwaarden zijn er aan verbonden?

Welke misvattingen leven er het meest rond de WWZ-uitzonderingen?

Vanwaar dit verzoek?

Wanneer treden WWZ-uitzonderingen in werking?

Wat als deze functies niet geheel overeen komen?

Commentaar Quincy von Bannisseht vakredacteur qvb@hortipoint.nl

Hoe groot is de kans dat dit verzoek wordt ingewilligd?

Goedkoop gas inkopen geeft nog geen

N

ederland heeft voor de komende zeventien jaar nog voldoende eigen aardgas, meldde het CBS eerder deze maand. Met de huidige relatief lage gasprijzen kan je dan als tuinder dan al gauw denken: ’Als ik voor de komende jaren gas inkoop voor een vriendelijke prijs, zit ik voorlopig gebeiteld.

Waar zou ik me druk over maken?’

Die geruststellende gedachte matcht niet met het gevoel dat de trendwatchers, analisten en beleidsmakers op het gebied van energie en buitenlandse betrekkingen u als ondernemer willen meegeven.

Zij roepen juist op verder vooruit te kijken dan die zeventien jaar die het CBS noemt. Tegen de tijd dat

het Groningse gas opraakt, is de kans volgens hen namelijk groot dat Nederland goeddeels afhankelijk is geworden van buitenlands (lees: vooral Russisch) gas, een scenario dat veel politici onwenselijk vinden. Want wat gaat dat doen met de gasprijs?

En wat als Rusland op enig moment besluit de gaskraan dicht te draaien om ergens zijn zin in te kunnen krijgen?

Deskundigen en overheid wijzen verder op de afspraken over CO2-reductie die vorig jaar in Parijs zijn gemaakt. Nederland moet daardoor ingrijpende maatregelen nemen om het gebruik van fossiele brandstoffen fors naar beneden te krijgen.

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

Wilt u uw mening geven? Stuur een brief naar postbus 9324, 2300 PH Leiden of naar bloemisterij@hortipoint.nl.

Reacties moeten maandag voor 9:00 uur binnen zijn.

De redactie kan brieven inkorten of weigeren.

Factsheet en veel gestelde vragen De Werkgeverslijn land- en tuinbouw heeft al veel nuttige informatie over de WWZuitzonderingen op een rijtje gezet. Naast een factsheet met de kernpunten van de uitzonderingen A en B en de voorwaarden zijn ook al antwoorden verzameld op veel gestelde vragen. Zowel factsheet als vragen zijn te downloaden, via http://werkgeverslijn. nl/content/uitzonderingen-ketenbepaling.

Stelling

Stiduggelden zijn deels weggegooid geld Als glastuinder in Aalsmeer, het West- of Oostland verkas je niet gauw naar Emmen of de Noordoostpolder. Deze ijzeren wet uit de tuinbouw was al lang en breed bekend en blijkt ook weer uit de evaluatie van de Stidugregeling. Een regeling van begin deze eeuw waarmee tien gebieden werden aangewezen voor nieuwe glastuinbouw. Van de beoogde 2.500 ha nieuw glas is anno 2016 circa een derde gerealiseerd. Telers lopen niet warm voor een verhuizing naar de andere kant van het land.

Had men zich aan deze ’wet’ gehouden, dan had dat geld bespaard.

Marita Goudriaan, rozenteler in Almere

En is zo’n verzoek voor de cao Glastuinbouw te verwachten?

Gelden de WWZ-uitzonderingen ook voor uitzendkrachten?

garanties

„Zoals bij elke subsidie worden de regels waaraan je moet voldoen, zó moeilijk gemaakt dat er geen echt stimulerende werking meer vanuit gaat.

Vaak is ook het tijdsbestek te krap: het verhuizen van je bedrijf en je hele sociale leven, kost meer tijd dan wat daarvoor beschikbaar is.

Daarnaast kwam de crisis en hielden de banken de knip dicht. Dat heeft er ook

toe bijgedragen dat veel ondernemers die nog iets te besteden hadden, buiten Europa zijn gaan kijken.

Ook heeft de overheid zichzelf tegengewerkt door de greenports belangrijker te vinden dan de ’Stiduggebieden’.

Een ondernemer ziet uiteindelijk zelf wel waar de kansen liggen en bepaalt zelf waar hij heengaat. Jammer van zo’n soort regeling, het geld had beter benut kunnen worden.”

Bart Oostveen, kuipplantenvermeerderaar in De Kwakel „Wij zijn komende maand precies twintig jaar geleden verhuisd vanuit Nieuwe Niedorp, in de kop van Noord-Holland, naar De Kwakel.

Doel van die verhuizing was om dichter bij de handel te zitten. Dat heeft voor ons erg goed uitgepakt. De verhuizing heeft ons de kansen gegeven die wij voor ogen hadden, en nog meer.

Ik kan me dus goed voorstellen dat deze

regeling niet heeft gewerkt. Aan de andere kant ken ik ook diverse bedrijven die in de voor de Stidugregeling aangewezen gebieden hun kansen hebben weten te pakken en daar een goede boterham aan verdienen.

De vraag is volgens mij of je hiervoor een financiële regeling moet opzetten.

Ik denk het niet. Volgens mij pakt de marktwerking dit wel op.”

Han-Willem Mooij, phalaenopsisteler in Berkel en Rodenrijs Verder dan zeventien jaar vooruitkijken, is niet niks voor glastuinbouwbedrijven die misschien ter nauwer nood de crisis hebben overleefd en financieel juist weer aan het opkrabbelen zijn.

Geld steken in bijvoorbeeld onderzoek naar de mogelijkheden van geothermie of naar het opzetten van een warmtecoöperatie is dan een hele stap, te meer omdat er nog weinig succesvolle voorbeelden zijn en garanties op succes ontbreken. Dit soort ondernemersbeslissingen vereist lef. En dat is precies wat de vorige generatie had, toen zij begin jaren zestig het besluit nam volledig over te schakelen van olie op gas.

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

„Bij dit soort subsidies moeten de voordelen echt opwegen tegen de nadelen, want anders ga je echt niet verkassen, zeker niet als je met je huidige locatie nog uit de voeten kunt.

Voor een deel heeft de regeling geholpen om de ruim 800 ha te bereiken die nu is gerealiseerd. De werkgelegenheid in de Stiduggebieden is daar natuurlijk bij gebaat geweest, wat ook veel waard

is. Je moet niet vergeten dat er in de bestaande gebieden niet voor niets zo veel tuinbouw aanwezig is, maar ook scholen, toeleveranciers en afnemers van onze producten.

Het is goed om het Rijk, samen met de bedrijfstak en gemeenten, gebieden aan te laten wijzen voor groei en continuering van onze tuinbouw. Wel moet je altijd kritisch zijn met subsidies. Als bedrijfstak moet je blijven renderen zonder dat soort subsidies.”

5

Nieuws Lees meer op de website Op deze pagina’s vindt u een selectie uit het nieuws.

Een uitgebreide versie van deze berichten maar ook ander nieuws vindt u op www.vakbladvoordebloemisterij.nl.

n Wachtgeldpremie gaat fors omlaag in 2017 De wachtgeldpremie voor 2017 gaat fors omlaag. Voor ondernemers betekent dat jaarlijks een voordeel van honderden euro’s per werknemer. Met name de hoge WW-premie voor arbeidscontracten korter dan één jaar daalt flink. De verhouding tussen de hoge en lage premie wordt teruggebracht van 7:1 naar 5:1. Daardoor wordt volgens LTO Nederland meer tegemoet gekomen aan het principe kostenmaker/kostendrager. In 2017 bedraagt de hoge WW-premie naar verwachting 2,31% (2016: 6,06%). De lage WW-premie voor contracten van één jaar en langer daalt van 1,02% in 2016 naar 0,59% in 2017.

n Nederlandse bloemist noteert goed eerste halfjaar De Nederlandse bloemist heeft een goed eerste half jaar achter de rug. De omzet steeg met 5,4% ten opzichte van 2015. Daarnaast gingen ook de marge en de winst omhoog, zo blijkt uit cijfers van Vereniging Bloemist Winkeliers (VBW). Na een forse terugval in de periode 2008–2012, is er voor het derde jaar op rij sprake van een omzetstijging. „Bloemisten die actief ondernemen, heldere keuzes maken voor het segment dat zij willen bedienen en daar hun formule op afstemmen, hebben de mogelijkheid om door te groeien”, aldus VBWdirecteur Maasse.

n FloraHolland ziet omzet Klokvoorverkoop verdubbelen Online bloemen en planten inkopen, wordt volgens FloraHolland steeds populairder. De veiling zag haar omzet Klokvoorverkoop tot en met de zomer van dit jaar verdubbelen ten opzichte van dezelfde periode in 2015. De omzet kwam met name uit een stijging van het aantal transacties, onder andere van klanten die voorheen nog geen gebruik maakten van Klokvoorverkoop.

n Plantum verwacht daadkracht van Van Dam Plantum rekent erop dat de zogenoemde exportbrief die staatssecretaris Van Dam (EZ) op 24 september aan de Tweede Kamer heeft gestuurd, tot belangrijke investeringen zal leiden in innovatie en in de fytosanitaire diensten van de NVWA. Dat meldt de brancheorganisatie van producenten van plantaardig

6

Tijd voor perkgoed naast verbouwen van spruiten, Bij Henk Doff in Uithuizen zijn medewerkers met het stek steken van 400.000 primula’s in 10,5 cm-potten begonnen. De potten zijn van de zomer door scholieren reeds opgepot, zodat nu wekelijks 100.000 stekken zijn te verwerken. In de tussentijd zijn de potten overdekt geweest met plastic tegen uitdroging van de grond. Doff is namelijk ook akkerbouwer met 100 ha spruiten, 25 ha uien en 35 ha suikerbieten. De potten staan op circa 1 van de 1,7 ha grote kas. Van eind december tot februari is de rest van de kasruimte in gebruik met zaaitrays met spruiten. Als er dan weer ruimte komt dan vervolgt Doff met het oppotten van 50.000 hangpetunia’s en 10.000 hanging baskets met een mix van allerlei eenjarige zomerbloeiers.

uitgangmateriaal in een reactie op de brief. De door Van Dam aangekondigde uitbreiding van het landbouwradennetwerk, is volgens Plantum een prima eerste stap.

n Onderzoek natuurlijke groeiregulatie in poinsettia Het Delphy Improvement Centre in Bleiswijk is, na een proef in perkplanten, nu ook gestart met een proef in poinsettia naar het natuurlijk sturen van de plantopbouw. Door gerichte toepassing van natuurlijke regulatoren op basis van de groeicurve van het gewas, eventueel geïntegreerd met minimale toepassing van reguliere middelen, kan het gebruik van chemische groeiregulatoren worden gereduceerd.

De proefresultaten komen op 17 november aan de orde op de Perkplantendag van Delphy.

n Struviet duurzame vervanger kunstmestfosfaat Struviet, een mineraal dat tijdens het verwerkingsproces in de aardappelindustrie kan worden gewonnen, is een goed en duurzaam alternatief voor kunstmestfosfaat. Toepassing ervan bespaart energie in de keten en reduceert CO2-emissie. Dat blijkt uit onderzoek van CE Delft en CLM in opdracht van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Toepassing

van struviet is volgens de onderzoekers vooral goed mogelijk in biologische teelten, de tuinbouw en sierteelt.

n Kas Groeit komt met glossy Kas Groeit, het scholingsloket voor werkgevers en werknemers in de glastuinbouw, heeft op 23 september zijn eerste glossy gelanceerd.

Het tijdschrift, genaamd Groei, is bedoeld om werkgevers en werknemers te inspireren aan de slag gaan met loopbaanontwikkeling.

n Trends 2017: van wit tot blauw en paars Thema’s als natuur, nostalgie, klimaat en multiculturele samenleving zien we volgend jaar terug als trends in de samenleving. Dat stelde trendanalist Sandra Könings van Trendlogic op 22 september tijdens haar presentatie van de tien ’notificaties’ voor 2017. De samenleving wordt volgens Könings populistischer, wat bijvoorbeeld is terug te zien in het toenemend gebruik van scheldwoorden, maar ook in het gebruik van scheuren in kleding. Daarnaast is er ook een positieve stroming en wordt het ’omdenken’ actueler. Het is volgens Könings aan de teler zelf om te bepalen welke ’notification’ goed bij zijn product of bedrijf past.

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

ui en suikerbieten FOTO: KOOS VAN DER SPEK

Gelezen op Twitter WUR Glastuinbouw (@WURglas)  Innovatie Living Light wint publieksprijs Living Light, een lamp die zijn elektriciteit uit planten haalt, is op de selectiedag van innovatieplatform Let it Grow door het publiek verkozen tot winnaar. Let it Grow is een nieuw platform van FloraHolland. Dit platform brengt innovators bij elkaar om samen te werken aan vernieuwende initiatieven met bloemen en planten. FloraHolland gaat vijf innovaties begeleiden en stelt daarvoor een bedrag van € 100.000 ter beschikking. Welke innovaties financieel gesteund gaan worden, maakt de veiling 1 oktober bekend.

 ’Bloemenimporteurs, pas op met facturen in euro’s’

 IFTF breidt beursvloer met 30% uit IFTF breidt de beursvloer van de komende editie in november met 30% uit. Door een vergroting van het beursgebouw heeft de IFTF de komende jaren de mogelijkheid om twee keer zo groot te worden als de afgelopen jaren het geval was. Volgens organisator HPP Exhibitions ligt het aantal voorregistraties voor de komende IFTF hoger dan vorig jaar. Er worden ook meer bezoekers verwacht. Het aantal exposanten ligt op 250. Dat kan door de uitbreiding van de beursvloer dit jaar al doorgroeien tot 300.

 Definitieve beperking gaswinning tot 24 miljard m3 De komende vijf jaar wordt de gaswinning uit het Groningenveld definitief beperkt tot 24 miljard m3 per jaar. Dat is 3 miljard m3 minder dan dit jaar en de helft van wat er in 2012 mocht worden opgepompt. Dat heeft de ministerraad op voorstel van minister Henk Kamp van Economische Zaken besloten. Het definitieve instemmingsbesluit met daarbij een reactie op de zienswijzen ligt vanaf 30 september 2016 zes weken ter inzage. Tegen het definitieve instemmingsbesluit kan beroep worden ingesteld bij de Raad van State.

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

Bloemenimporteurs die bloemen uit nieteurolanden inkopen en in euro’s betalen, moeten er op bedacht zijn dat de inkoopprijs toch hoger kan uitvallen. Daarvoor waarschuwt valutaexpert Joost Derks van de Nederlandsche Betaal & Wisselmaatschappij (NBWM). Exportbedrijven factureren veelal in euro’s en lopen daardoor geen valutarisico. Importeurs die goederen halen uit niet-eurolanden, krijgen vaak wél te maken met rekeningen in vreemde valuta’s. Sommige importeurs mogen echter van hun leverancier in euro’s betalen.

Deze ondernemers lopen daarmee geen valutarisico, maar kunnen ongemerkt wél worden geconfronteerd met een hogere inkoopprijs.

Derks zal vanaf oktober regelmatig columns gaan schrijven voor het Vakblad voor de Bloemisterij.

 LTO dringt bij kabinet aan op lastenverlichting

Silke Hemming (HemmingSilke)

Ronald Hartman (@RonaldHartmanFH)

Een10voordejuf! (@Een10voordejuf)

Corine Duin (MMDuinflowers)

Vreugdenhil Bulbs (@VreugBulbs)

Discussie op LinkedIn Reguleren wietteelt kraakt imago Nederlandse tuinbouw

LTO Nederland dringt bij het kabinet aan op lastenverlichting voor boeren en tuinders, zodat zij financiële ruimte krijgen om te investeren in verduurzaming op het gebied van onder meer gewasbescherming en de leefomgeving.

Dat schrijft de belangenorganisatie in een brief die op 21 september naar de Tweede Kamer is gestuurd. Nu de overheidsfinanciën na jaren van bezuinigingen en lastenverhogingen weer ruimte bieden, moet het kabinet wat LTO betreft investeren in de land- en tuinbouw en boeren en tuinders meer economisch perspectief bieden, zodat zij hun bedrijf verder kunnen verduurzamen. Verder pleit LTO voor een impuls van € 50 miljoen voor de Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit (NVWA).

7

SUBSTRAAT IS SUBSTRAAT OF NIET?

Waarom Aalsmeer een warmtecoöperatie wil Als alles meezit, gaat Ocap volgend jaar een aftak van zijn CO2-leiding maken naar glastuinbouwgebied PrimA4a. Daarna moet de rest van Greenport Aalsmeer een aansluiting krijgen. Het CO2-netwerk kan een opmaat vormen naar een regionaal warmtenet. Voor het zover is, moet er nog heel wat gebeuren.

Zo lijkt een warmtecoöperatie van tuinders onontbeerlijk. Waarom eigenlijk?

Quincy von Bannisseht qvb@hortipoint.nl

A

De hoogovens van staalfabriek Tata Steel in IJmuiden kunnen in de toekomst restwarmte leveren aan een regionaal warmte­ netwerk. Daarmee kan een deel van de warmtevraag van glastuinbouwbedrijven in Greenport Aalsmeer worden ingevuld.

FOTO: ING IMAGE

Warmtecoöperatie

Lokale initiatieven

Regionaal warmtenet

CO2-netwerk

Mening

’Eerst warmtevraag precies in kaart brengen’ Kuipplantenteler Bart Oostveen uit De Kwakel is voorzitter van de afdeling Aalsmeer van LTO Noord Glaskracht. Hij erkent de noodzaak van een regionaal warmtenet en een warmtecoöperatie van tuinders, maar heeft nog vragen over de weg daarnaartoe. „Eerst moet je zo precies mogelijk de warmtevraag van de greenport in kaart brengen. Er liggen nu slechts ruwe schattingen op tafel op basis van het huidige gasverbruik. Maar weten telers nu al hoeveel warmte zij later van zo’n netwerk willen afnemen? Weten ze hoeveel procent van hun warmtevraag ze

10

met warmte uit dat net willen invullen?”

Bovendien wil de glastuinbouw volgens Oostveen niet afhankelijk zijn van een of twee grote warmtebronnen. „Kijk bijvoorbeeld naar de perikelen die Ocap met de CO2-levering heeft als gevolg van het beperkte aantal bronnen. Voor een partij als Tata Steel is restwarmtelevering geen core business. Of het bedrijf in Nederland blijft of niet, is een beslissing die daar niet van afhangt.” Oostveen hoopt daarom dat er meer grote warmtebronnen zoals Tata Steel en AEB bijkomen, bijvoorbeeld een of meer aardwarmtebronnen.

Vakblad voor de Bloemisterij 00 (2012)

Column Angellle van Kleef

In het programma Metropool Regio Amsterdam Warmte-Koude werken 32 partijen uit bedrijfsleven en overheid samen om tot een regionaal warmtenetwerk te komen in de regio Amsterdam. Bedoeling is dat ook Greenport Aalsmeer duurzame warmte uit dat netwerk kan halen of er aan kan leveren.

BEELD: METROPOOL REGIO AMSTERDAM WARMTE-KOUDE

vankleef@kwic.com

Canada

Datacenters

Warmtecoöperatie

Geothermie

In het kort n Greenport Aalsmeer gaat de komende maanden ruim 450 telers enquêteren. n Daarmee wil de greenport er achter komen of tuinders hun bedrijf willen laten doorgroeien op dezelfde locatie, willen verkassen of stoppen met hun bedrijf. n Daarnaast start LTO Noord Glaskracht onderzoek onder telers om de warmtevraag van de bedrijven in beeld te krijgen.

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

Nazomer Langzaam komen we in de nazomer. De dagen worden korter dan de nachten. De temperaturen blijven overdag nog hoger dan 20°C. Maar afgelopen nacht zakte het kwik naar de 2,8°C. De zonnepanelen voor de opwekking van elektriciteit staan al in hun winterstand, verticaal gericht op het zuiden. In de kas zijn onze twee parttime medewerksters terug van hun zomerreces.

We zijn begonnen met de productie van hibiscusstekken voor het komend voorjaar.

De beworteling gaat snel (vier weken) door de hoge temperaturen. Later in het seizoen duurt dat minstens zes weken. De afdeling met bromelia’s wordt opgevuld met voorjaarsplanten. De behandeling van de partij voor de Kerstmis duidt op het begin van het nieuwe afleverseizoen na de relatieve stilte van de zomer en het najaar. Tijdens de winter willen we verzekerd zijn van voldoende warmteproductie. Als verwarming gebruiken we sinds 2003 High Efficiency Condensing Boilers met een rendement van ongeveer 93%. Warm water van 40°C stroomt door het onderverwarmingsnet van kunststof slangen tussen de potten; daar wordt warmte optimaal benut. Aanvullend gebruiken we in de koude periode heteluchtkachels. Voor komende winter hopen we er warm bij te zitten. In de achtertuin is het een drukte van belang. Zomergasten zijn in augustus vertrokken, wintergasten komen overwinteren. Ook hebben we buiten camera’s geïnstalleerd en observatieposten geplaatst om rondlopend wild in de gaten te houden. Verschillende herten laten zich ’s nachts op de gevoelige plaat vastleggen. Op zondag 25 september vierden we de eerste verjaardag van de New Limburg Brewing Company. Deze craft beer brewery maakt Belgische stijl bieren: wit bier, dubbel, tripel, en stout. Het is deze zomer een prima plaats geweest voor verkoeling aan het eind van een warme zomerse dag. De brouwerij is net om de hoek van ons huis gevestigd in een voormalige lagere school. De bibliotheek is brouwlokaal geworden, een klaslokaal is het taplokaal. En de gymzaal wordt ingericht als brouwlokaal nu ze toestemming heeft gekregen om te produceren voor Liquor Control Board of Ontario, de grootste klant van alcoholische dranken ter wereld met bijna-alleenrecht op verkoop in Ontario.

11

Vragen Heeft u een vraag? Mail deze naar Peter van Leth, pvanleth@hortipoint.nl

Hoe ga ik om met gedoe binnen een team?

Mijn teamleider logistiek reageert niet altijd even tactisch, zeker niet als het erg druk is.

Meerdere collega teamleiders klaagden over hem en daarom heb ik hem gevraagd meer op zijn gedrag te letten. Jammer genoeg met een averechts effect: de communicatie onderling is niet verbeterd en mijn band met hem is minder geworden. Hoe ga ik hier nu mee om?

W ILLUSTRATIE: PETER MOORMAN

Omstandigheden

n

n

Onafhankelijk opstellen Praktische tips Individueel of in teamverband

n

n

Vakblad voor de Bloemisterij 00 (2012)

Hanneke Westerop, training & advies aan leidinggevenden in de agrarische sector, info@ hannekewesterop.nl

13

Xpol managet proces tussen Serviceprovider Xpol werd onlangs bekroond met de ’National Business Award’. In de categorie agro-handelsbemiddeling sleepten Tom Vermeer en Hans van der Goes de eerste prijs in de wacht. Wat is Xpol? Hoogste tijd voor een gesprek met de eigenaren.

Hans van der Goes (links) en Tom Vermeer zijn de twee eigenaren van Xpol. Xpol wil de keten zo optimaal mogelijk inrichten en heeft daarbij een doel voor ogen: een tevreden consument.

Cindy van der Zwet cvanderzwet@hortipoint.nl

T

Levering is sluitstuk

Open en transparant zijn

Mening

Morris Wahome:

’Alle partijen hebben belang bij deze samenwerking’

Branan Flowers uit Kenia teelt op 21 ha middelbloemige rozen. Voor dit bedrijf is Xpol inmiddels de belangrijkste klant, 30% van de productie gaat er heen. „We zijn gestart met kleine aantallen, maar elk jaar neemt het toe. We voeren inmiddels niet meer aan op de veilingen, we doen alles direct. Dit geeft veel meer zekerheid over de prijzen”, zegt Morris Wahome.

Hij spreekt van een goede relatie en beide partijen zijn daar volgens hem bij gebaat. „Xpol betaalt goede prijzen en zij ontvangen

14

de beste kwaliteit van mij en ik verpak alles winkelklaar. We mixen, we voorzien de producten van barcode. Het is veel werk, maar we hebben ons personeel hierin getraind. Het is het waard.”

Doordat er over en weer veel contact is, krijgt Wahome ook marktinformatie terug.

Dit vindt hij waardevol. „Je kan als producent wel alsmaar willen groeien, maar als we niet weten wat de consument wil, hebben we een probleem. Door de nauwe samenwerking zijn wij in staat om te produceren wat de eindklant wil.”

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

teler en consument Ervaring Erik van der Spek:

’Klanten ontzorgen is noodzakelijk' Colours of Nature is leverancier van Xpol. Zij leveren jaarrond minigerbera’s. Soms zijn dit monobossen, maar Colours of Nature voegt ook waarde toe in de vorm van een takje groen, het aanbieden van mixen en het kant-en-klaar verpakken. Samen met Xpol zitten zij met retailers om de tafel om planningen te maken. „De werkelijkheid komt aaardig overheen, maar je moet flexibel zijn. Samen werken we toe naar een optimale keten. De lijnen zijn kort en de extra handelingen kunnen wij doorberekenen. Door de klant te ontzorgen, beland je als leverancier niet zo snel in een prijsvechtersmarkt”, meent Erik van der Spek.

Werkzaamheden zoals stickeren en dozen

vouwen zijn niet nieuw voor Colours of Nature. Dit doen zij voor meer klanten. „Als je een interessante partner voor de retail wilt zijn, is het naar de toekomst toe noodzakelijk dat je dit kunt organiseren voor providers”, stelt Van der Spek.

De gerbera’s verpakt Colours of Nature op depot-niveau. De bloemen gaan op maat naar Xpol. Daar wordt de handel verzameld.

Het product wordt niet meer van de kar gehaald, maar gaat direct naar de depots.

Van der Spek meent dat uiteindelijk de consument er het meeste belang bij heeft dat er zoveel mogelijk bij de bron wordt gedaan. „Door op deze manier te werken win je aan kwaliteit en tijd. En de volgende schakel behoudt altijd een functie; zij collecteren en transporteren het product.”

Terug bij af

Invloed aan voorkant

Uitdaging Droog vervoeren

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

15

Met de handel op bezoek bij Heemskerkse telers

’Je moet bijna jaarrond zijn, Heemskerkse kwekers nodigden vorige week donderdag bloemenhandelaren uit voor een bloemenshow in de 125-jarige Laurentiuskerk en voor bedrijfsbezoeken. Een kijkje op kwekerijen met seizoensgebonden, exclusieve en arbeidsintensieve teelten. „Een groot deel van je leven moet je werken en dan kun je maar beter doen wat je leuk vindt.”

Arie-Frans Middelburg afmiddelburg@hortipoint.nl

I

FOTO'S: ARIE-FRANS MIDDELBURG

Aandacht

Seizoensgebonden

Heemskerkse bloemisten versierden de Laurentiuskerk in Heemskerk ter ere van het 125-jarig bestaan van de kerk. 95% van de bloemen en planten kwam uit Heemskerk.

16

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

willen ze je kennen’

Bas van Keulen (vierde van links) probeert jaarrond nerine te telen. Zijn vader zette de veredeling op.

Sneeuwballen Grote werkgever

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

17

Continuïteit

Ronald van Kleef (l) geeft uitleg over de tracheliumteelt. De teelt van Green Trick ging niet meer vanwege de ziektedruk.

Alleen volle karren

’Kasman’

18

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

Markt Klok prijsbeelden Snijbloemen

Groene planten

Bloeiende planten

In week 38 zaten zowel de aanvoer als de prijsvorming in de min. Er kwamen 1,2% minder snijbloemen op de klok. De prijs zakte ten opzichte van 2015 een centje en kwam uit op € 0,25.

Groene planten werden voor de klok beter gewaardeerd dan vorig jaar. De gemiddelde klokprijs lag op € 1,29; tegen € 1,13 vorig jaar.

De klokaanvoer was flink lager (-13,9%).

Bij de bloeiende planten lag de klokaanvoer op een iets lager niveau in vergelijking met vorig jaar (-1,1%). De gemiddelde prijs pluste en steeg van € 1,18 naar € 1,23.

De week van de lijnrijder

BRON: ROYAL FLORAHOLLAND

Daniël van Egmond:

FOTO: VAKBLAD VOOR DE BLOEMISTERIJ

’Vraag naar zomerbloemen blijft groot’ Bedrijf: Van Egmond Bloemenhandel Veiling: FloraHolland Rijnsburg Week: 38

Maandag „Na een warme week is de temperatuur naar normalere waarden gezakt.

Dit is de verkoop het afgelopen weekend wel ten goede gekomen. Dit merken we aan de bestellingen voor de maandagochtend. Verder verloopt de dag ook druk doordat de verkoop lekker doorloopt. De prijzen van de bloemen zijn ook schappelijk voor de tijd van het jaar; alleen de rozen zijn in verhouding met de andere bloemen duur.”

Dinsdag „Vanochtend begin ik vroeg, omdat de vrachtauto eerst geladen moet worden met de bloemen die maandag gekocht zijn. We laden elke dag wel bloemen bij, maar op dinsdag, donderdag en vrijdag laad ik de meeste handel. Doordat het weer nog steeds goed is, blijft de vraag naar zomerbloemen nog groot. Normaal is het in deze tijd van het jaar al volop herfst. Dan verkoop je meer pluischrysanten en veel bessensoorten.

Onder de bessen zijn rozenbottels en hypericum wel de hardlopers.”

Woensdag „Doordat er vandaag veel bestellingen op staan gaan we al vroeg op pad. Onder de bestellingen zijn ook bruidswerken waaronder ook een grote bestelling van pastelkleurige rozen. Naarmate de dag vordert bellen Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

er ook nog wat klantjes die normaal op andere dagen bediend worden waardoor het ook nog een latertje wordt vandaag. ”

Donderdag „In deze tijd van het jaar verkopen we ook veel zonnebloemen. Afgelopen twee weken werden er veel aangevoerd waardoor de prijzen laag waren. Dit is goed voor de verkoop van zonnebloemen. Deze week is de aanvoer beduidend minder waardoor de prijzen al weer iets hoger liggen.

Dan moeten we altijd weer aan de klanten uitleggen waardoor het komt dat een bepaald product in redelijk korte tijd met stijgende prijzen te maken heeft. Dit zie je voornamelijk in seizoensproducten.”

Vrijdag „Na een lange week is het lekker dat het weekend weer voor de deur staat. De verkoop is goed geweest, en ook vandaag rommelt het lekker door. We genieten daarbij ook nog even van het lekkere weer, wat het een gezellige dag maakt. In de aanvoer merk je dat het toch echt herfst gaat worden dus laten we daar met lichte tegenzin toch maar aan beginnen.”

19

In de grafieken wordt de procentuele verandering (= index) weergegeven van de prijs en de verkochte stuks ten opzichte van vorig jaar. Week 1 + 2 van 2015 zijn samengeteld en worden als week 1 gezien. Week 3 = week 2, week 4 = week 3, week 5 = week 4, etc).

Arie-Frans Middelburg afmiddelburg@hortipoint.nl

Snijbloemen Betere prijzen hydrangea

in procenten

Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder

week

Kamerplanten Flink meer aanvoer orchidee

in procenten

Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder

week

Tuinplanten Omzet tuinplanten neemt toe

in procenten

Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder

week

20

Vakblad voor de BloemisterÄł 39 (2016)

Oostenrijk

Over de toonbank

Veronika Schmeikal:

’Dahlia’s doen het bijzonder goed dit jaar’ FOTO: VERONIKA SCHMEIKAL BLUMEN UND GARTEN

ten. Ik kom uit een tuindersgezin en we hebben nog steeds een kas met balkon- en perkplanten, die we verkopen in de stadswinkel. Mijn man doet tuinaanleg en –onderhoud onder dezelfde bedrijfsnaam. Daarnaast bieden we een ’overwinteringsservice’ voor de mediterrane planten van onze klanten. Een paar keer per jaar geven we een eigen blad uit over planten, de verzorging daarvan en tuinieren.”

Goede zomer gedraaid?

Veronika Schmeikal

Naam: Veronika Schmeikal Blumen und Garten Locatie: Twee winkels in Salzburg Sortiment: 40% bloemen, 50% planten, 10% overig Specialiteit: Planten Aantal medewerkers: 17

U heeft twee winkels? „Ja, één op het station van Salzburg en één in de binnenstad. En elke donderdag runnen we een mobiele winkel met potplanten op de markt. Op het station verkopen we vooral bloemen, in de andere vestiging hoofdzakelijk plan-

Standpunt

„Uitstekend zelfs. In vergelijking met vorig jaar hebben we flink geplust. Vorig jaar lag de stationswinkel vrijwel stil doordat er honderden vluchtelingen waren gestrand die met de trein uit het zuiden van Europa door wilden naar het noorden. Ze verbleven lange tijd op en rond het station. Ook onze opslagruimte werd als noodopvang ingezet. Inwoners vermeden het station en kochten bij het zien van al dat leed zeker geen bloemen. Nu dat probleem verholpen is, gaat het weer beter. Hoewel het ook hier economisch wat minder is dan voorheen, merk ik dat mensen zich juist die kleine luxe van een bosje bloemen of een plant willen veroorloven.”

Wat verkoopt nu goed?

ten en cyclamen lopen momenteel heel goed.

De meeste balkons zijn nu beplant, dus het zijn vooral snijbloemen en kamerplanten die we verkopen. Dahlia’s doen het dit jaar bijzonder goed, net als kruidenplanten, groene planten en succulenten.”

Van waar zijn uw producten? „In de zomer voor het grootste deel uit Oostenrijk zelf. Van eigen productie verkopen we in de winter tulpen, in het voorjaar en de zomer balkon- en perkplanten en in de herfst sierkolen.

Van lokale kwekers kopen we rozen, gerbera’s, cyclamen, kerststerren en veel perk- en balkonplanten in. In de winter komen de meeste snijbloemen uit Nederland en groene planten halen we jaarrond hoofdzakelijke uit Nederland. Over het hele jaar gezien, komt waarschijnlijk zo’n 35% uit Nederland. Mijn vaste lijnrijder rijdt net weg. Daar heb ik onder meer chrysanten, santini’s en distels van gekocht.”

Voldoet de Nederlandse kwaliteit? „Jazeker. Vooral omdat ik alles kan zien, voelen en ruiken in de auto van de lijnrijder, kan ik precies de kwaliteit uitzoeken die ik wens. De keuze is groot en er is constante vernieuwing.”

„Zonnebloemen, dahlia’s, panicum, potchrysan-

Je website is niet alleen je visitekaartje, maar je business

J

Jeroen Heydendael, Strateeg, TamTam (part of Dept)

Mee eens, oneens of denkt u er heel anders over?

Reageer dan bij de marktredactie: A.F. Middelburg, 06-23631549 of mail afmiddelburg@hortipoint.nl

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

e website is niet alleen je visitekaartje, maar je business. Tegenwoordig is alles online te vinden. Tot een aantal jaar geleden waren bedrijven op het internet vooral gericht op consumenten, maar de laatste jaren wordt de online business-to-business markt volwassen. En daar liggen kansen, ook voor de sierteeltsector.

Wat ik zie is dat het tot nu toe vooral ’ouwejongens krentenbrood’ was en zaken vooral persoonlijk worden gedaan. Ik houd daarvan, maar het werkveld wordt internationaler en je wilt dat potentiële (buitenlandse) klanten jou online kunnen vinden, of dat bestaande klanten sneller jouw (nieuwe) producten kunnen vinden.

Daarnaast zie je dat we als consument gewend zijn heel veel zaken online te regelen en dit ook steeds meer verwachten in onze zakelijke omgeving.

Wij werken sinds 2 jaar intensief samen met Florensis en Rijk Zwaan.

Je ziet dat ’het online gaan’ daar niet alleen om marketing en sales gaat, maar zeker ook om service: bijvoorbeeld online inloggen en het overzicht van je bestellingen bekijken. Mooi is dat klanten het hele aanbod van Florensis op de website kunnen vinden en dan online kunnen bestellen, inclusief een jaarplanning van 52 weken.

Online is alles mogelijk, erg belangrijk is om je op resultaat te focussen en niet alleen op een mooie website.

Ik maak vaak mee dat klanten gaan discussiëren over de structuur van het menu. Ik vind dat ze meer moeten kijken naar de bezoekcijfers en resultaten van de online media én hoe je deze kan verbeteren.

Het is belangrijk om je online partner in een vroeg stadium bij je plannen te betrekken. Misschien is een website niet het antwoord op je uitdaging.

Voor grotere telers waar ruimte is voor een marketeer denk ik dat het vooral belangrijk is dat deze wat van online weet. Die noodzaak wordt nu nog niet door iedereen gezien, maar dat zal op korte termijn moeten veranderen. Het is van belang om in online te investeren; zowel intern als extern.

21

Analyses snijbloemen

FOTO: DE GRAAF VAN DER ZANDE

Grootbloemige lelies onder druk door te groot aanbod De prijsvorming voor grootbloemige lelies als OriĂŤntals, OT's en andere soortkruisingen en longiflorum staat onder druk door aanvoerstijging. De handel vindt de kwaliteit prima.

Meer aanvoer

Assortiment en kwaliteit

n

Bramenseizoen brengt weer wisselende resultaten Voor Nederlandse telers, handelaren en bloemisten is het bramenseizoen met wisselende resultaten afgesloten. De markt is beperkt en het blijven snoepjes in het assortiment.

FOTO: DE GRAAF VAN DER ZANDE

Meer aanvoer

n

22

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

Grilliger markt bij meer LA’s en Aziatische lelies

FOTO: DE GRAAF VAN DER ZANDE

De uitbreiding van het aanbod LA’s en Aziaten zet in een wat grilliger leliemarkt de prijs onder druk. Directe afzet neemt toe, in kleine aantallen zijn aparte soorten aanvullend.

Meer daghandel

Assortiment

n

Marktacties Promotie

Bloemenagenda

n ’Voor wiens hart kom jij in actie?’, Nederlandse telers van snij- en

Bloemenbureau Holland, VBW en FloraHolland n wk 39 - wk 42: chrysant n wk 43 - wk 45: lisianthus n wk 46 - wk 48: orchidee n wk 49 - wk 52 amaryllis

potanthurium komen in actie voor de Hartstichting, 1 - 30 september n PurE Seasonal Flowers april-september: pioen, astilbe, asclepias,

dahlia, zinnia, helianthus, alchemilla, limonium, phlox, campanula, gladiool, leeuwenbek, eremurus, rubus, artisjok, anethum, allium, celosia n Balkonplant 2016: geranium, vanaf april mediacampagne n Terrasplant 2016: hibiscus, vanaf april mediacampagne n Woonplant van de maand oktober: aglaonema n Woonplant van de maand november: bijzondere orchideeën n Woonplant van de maand december: azalea n Tuinplant van de maand oktober: leucothoe n Tuinplant van de maand november: ilex n Tuinplant van de maand december: picea n 1 okt Rob’s grote tuinverbouwing met o.a. sierfruit, Tisento, tuin-

bloeiers, Leucothoe Red Lips, Zeblid en Curly Red, gaultheria Red Diamond, cer Japanese Jewels, Hydrangea arb. Strong Annabelle en Pink Annabelle, Green is…

SBS6, 17.05 uur.

Bloemendagen n 2 okt Grootoudersdag (GB, It) n 3 okt Dag der Duitse Eenheid (Dld) n 5 okt Lerarendag (Ned, Rus) n 5 okt Sainte Fleur (Fr) n 12 okt Nationale Feestdag (Spa) n 14 okt Lerarendag (Pol) n 26 okt Nationale Feestdag (Oos) n 28 okt Grootouderdag (Rus) n 31 okt Haloween (Ned, Dld, GB) n 1 nov Allerheiligen n 2 nov Allerzielen n 4 nov Dag van de Eenheid (Rus) n 11 nov Wapenstilstand (Fra, Bel)

Heeft u informatie voor de agenda? Mail naar afmiddelburg@hortipoint.nl

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

23

Analyse bloeiende planten

Italië FOTO: FLEURAMETZ BV

Exporteur over

Piek bolchrysanten schuift weer verder naar voren De handel in bolchrysanten start elk jaar eerder. Elke bouw- en supermarkt wil de eerste bolchrysantenactie. Het drijft producenten tot telen op de grens van de technische mogelijkheden.

Bedrijf: Fleurametz, Honselersdijk Functie: Verkoper Italië en Duitsland Belangrijkste afzetgebieden: Europa en NoordAmerika Inkoop: eigen import, klok, direct bij kwekers Aantal medewerkers: 1.300

Minder stuks, hogere prijs

Alesandro Mola:

’Persoonlijk contact bepaalt je succes’

Verwateren

Welke klantengroep bedient u ? „Ik verkoop planten aan de groothandel, bloemisten en tuincentra.

Momenteel verkopen we veel cyclamen, hebe, caluna en andere najaarsplanten. Jaarrond gezien is phalaenopsis het belangrijkst, gevolgd door producten als kalanchoë, begonia en cyclamen. Voor Italië moeten de planten altijd wat groter zijn dan voor bijvoorbeeld Duitsland. Een grotere potmaat, langere stelen en grotere bloemen. Of ze daar ook voor willen betalen? In Noord-Italië wel, in het zuiden minder.”

Zijn Italianen in voor iets nieuws ? „De bloemisten wel, de groothandelaren niet echt. Het is soms even zoeken naar goede nieuwe producten, maar gelukkig zijn er in Nederland toch genoeg kwekers die regelmatig met iets nieuws durven komen. En die ook investeren in werknemers die daarmee aan de slag gaan. Dat is ook belangrijk.”

Week eerder

Is het een voordeel dat u zelf Italiaan bent ? „Als je zaken wilt doen met Italianen, moet je absoluut de taal spreken. Maar als je zelf Italiaan bent is dat nog eens een extra voordeel. Je moet de cultuur een beetje begrijpen. Met een Duitse klant ben ik altijd in vijf minuten klaar, terwijl ik met een Italiaanse klant meestal een kwartier aan de telefoon zit.”

n

Hoe ziet u de toekomst van de handel in Italië ? „In Italië weet je het nooit, elk jaar is anders. Maar als ik mijn familie en vrienden bezoek in Italië, zie ik steeds vaker planten in huis staan. Vroeger was dat alleen bij de oudere mensen, maar nu doen de jongeren dat ook steeds meer. Italianen houden van planten en dat is een goede basis voor de verkoop, ook in de toekomst.”

24

Verkochte aantallen x duizend

„We moeten het eerst hebben over de familie, het weer en de voetbal voordat we terzake komen. In Italië maakt persoonlijk contact negentig procent uit van je verkoopsucces. Daarom bestellen Italianen ook nog niet zo vaak via de webshop, ze prefereren de telefoon.”

Aantallen en middenprijs van de productgroep Chrysanthemum Ind. Grp via FloraHolland van 2008 t/m 2015.

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

BRON: ROYAL FLORAHOLLAND

Hoe komt dat?

FOTO: BLOEMENBUREAU HOLLAND

Afzetzaken

Analyse tuinplanten

Specialisten brengen markt Euphorbia milii tot rust De overgebleven telers van de christusdoorn Euphorbia milii realiseren dit jaar betere resultaten door minder te produceren. De niche voor de terrasplant is blijkbaar snel gevuld.

FOTO: VIANEN HANDELSKWEKERIJ

Bedrijf: Bloemenbureau Holland Aanleiding: Snijbloemencampagne ’Lievelingsbloem’

Daan Langstraat De Lievelingsbloemcampagne is van start gegaan? „In Duitsland en Frankrijk zijn we gestart. Het is dezelfde campagne die we voorgaande jaren gedraaid hebben. In die campagne staan mannen in een bloemenwinkel centraal die consumenten willen laten nadenken over iemands favoriete bloem als cadeau. Het blijkt een succesvol recept.

Onderzoeksbureau Ipsos meet het resultaat van de campagne en het blijkt dat consumenten bekender zijn met het begrip ’lievelingsbloem’.

Bloemen zijn meer ’top of mind’ geworden als het gaat om het geven van een cadeau. En dat is uiteindelijk het doel van de campagne.”

Dus jullie gaan er nog even mee door?

Klein blijven

„Ja, maar in het Verenigd Koninkrijk en Nederland hebben we een verdiepingsslag doorgevoerd. Deze campagne zal van 11 tot 30 oktober gaan lopen. De boodschap die we willen overbrengen is in feite gelijk, maar we stellen meer de verhalen achter de lievelingsbloemen centraal.

Achter elke lievelingsbloem zit een verhaal, en met #Lievelingsbloem hashtag stories brengen we deze tot leven. Wij hebben alvast een voorzetje gedaan en negen verhalen geschreven. Deze zullen we de komende maand off- en online gaan delen.”

En consumenten moeten dit ook gaan doen?

Betere prijsvorming

n

Verkochte aantallen x duizend

Aantallen en middenprijs van de productgroep Euphorbia milii via FloraHolland van 2008 t/m 2015.

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

„Ja, hiervoor hebben wij een speciale tool ontwikkeld. Hiermee kunnen consumenten een foto uploaden van hun lievelingsbloem en het achterliggende verhaal in een aantal hashtags vertellen. Het resultaat kan vervolgens worden gedeeld op sociale media en wordt ook gepubliceerd op Mooiwatbloemendoen.nl. We hebben in Nederland een deal met LINDA. gesloten. Zij gaan ook de verhalen over de lievelingsbloemen delen. Dat is precies onze doelgroep; deze lezers hebben affiniteit met wat we doen.

Verder zetten we verschillende media in voor de campagne, zoals abri’s, digitale schermen, online bannering en de sociale media.”

Waarom verschillen de campagnes in de landen? „Voor de campagne in Frankrijk en Duitsland ontvangen wij dit jaar nog EU-subsidie. Voor het Verenigd Koninkrijk en Nederland is dit komen te vervallen. Dat was drie jaar geleden bij de aanvraag al bekend. Dit geeft ons wel de kans om weer met iets nieuws te komen. En omdat de handel dit jaar weer bijdraagt, hebben we dit jaar een nieuw concept kunnen ontwikkelen. Het is een duurzame campagne. Dat houdt in dat we een aantal jaren vooruit kunnen met deze campagne. Volgend jaar vervalt de EU-subsidie ook voor Duitsland en Frankrijk, dan kunnen we de vernieuwde campagne wellicht ook uitrollen naar deze landen. Weliswaar in aangepaste vorm. We zullen slim om moeten gaan met het budget.”

25

FleurAmour: bron van inspiratie Van 23 tot en met 26 september vond FleurAmour plaats op de landcommanderij Alden Biesen in Bilzen. Hoofdzakelijk Belgische bloemstylisten leefden zich uit met voornamelijk Nederlandse bloemen.

F

Tekst en beeld: Arie-Frans Middelburg afmiddelburg@hortipoint.nl

26

IPM-Proof Sinds 2014 zijn alle Europese land- en tuinbouwbedrijven verplicht om geïntegreerde gewasbescherming oftewel Integrated Pest Management (IPM) toe te passen. En alhoewel de Nederlandse

IPM is voor veel telers een hele opgave Geïntegreerde gewasbescherming (IPM) heeft de af­ gelopen tien jaar een vlucht genomen in bloemisterij­ gewassen. Was het een decennium geleden nog deels uit idealisme, tegenwoordig is het bittere noodzaak.

Vooral door bovenwettelijke eisen die afnemers stellen aan het product betreffende de inzet van gewasbescher­ mingsmiddelen.

G

glastuinbouw voorop loopt in deze teeltwijze

Af van brandblussen

is die nog niet sluitend, zeker in sierteeltgewassen. Bovendien is een geïntegreerde aanpak van ziekten en plagen risicoverhogend.

Geen enkel probleem voor telers zolang ze maar de beschikking Voorwaarden uitgangsmateriaal

hebben over correctiemiddelen om oogstzekerheid en kwaliteit te kunnen borgen. Samen met telers wil LTO Glaskracht Nederland de uitdagingen graag oppakken vanuit het project ’Glastuinbouw

Op de rem kunnen trappen

IPM-Proof’.

Peter van Leth pvanleth@hortipoint.nl

28

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

FOTO: PETER VAN LETH

De belangrijkste voorwaarde bij IPM is het hebben van goede correctiemiddelen, desnoods op recept. Als het dan een keer mis gaat met de biologie, dan moet het mogelijk zijn om op de rem te trappen met correctiemiddelen en weer schoon te kunnen herstarten.

ICM in plaats van IPM

De 8 principes van IPM Binnen de geĂŻntegreerde gewasbescherming (IPM) wordt zoveel mogelijk gewerkt met niet chemische maatregelen en biologische bestrijders. Alleen waar noodzakelijk wordt ingrepen met chemische middelen. IPM kent acht principes: n preventie door bijvoorbeeld teelttechniek, rassenkeuze en hygiĂŤne; n monitoren van schadelijke organismen; n besluiten baseren op drempelwaarden; n toepassen van niet-chemische methoden; n doelgericht inzetten van pesticiden met een lage milieubelasting; n pesticiden tot noodzakelijk niveau beperken; n afwisselen pesticiden vanwege resistentie; n continu evalueren van beheersmaatregelen.

Braafste jongen van de klas

Uit groeimedium is veel te halen

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

29

NemasysÂŽ

Het nummer 1 aaltje Volgens onafha nkelijk onderzoek (ADAS, UK)

media

Fabrikanten terughoudend in verstrekken informatie nieuwe producten

Nieuwe middelen zijn niet één, twee, drie op de markt Fabrikanten en leveranciers van gewasbeschermingsmiddelen en natuurlijke vijanden zijn terughoudend in het geven van informatie over nieuwe producten. Met name uit concurrentieoverweging, maar ook om geen valse hoop te wekken.

FOTO: PETER VAN LETH

Peter van Leth pvanleth@hortipoint.nl

T

Het middelenpakket wordt smaller. Telers plaatsen graag nieuwe, betere correctiemiddelen in hun middelenkast.

Achtergrond

Betrouwbare partner

Actuele knelpunten Elk jaar prioriteren de coördinatoren effectief middelenpakket (CEMP) de actuele gewasbeschermingsknelpunten. Voor de bloemisterij onder glas is de actuele stand van zaken: 1. Trips (Californische en echinotrips) 2. Wolluis/schildluis/dopluis 3. Tabakswittevlieg (Bemisia tabaci) 4. Luis 5. Remmiddelen (pot-, perk- en kuipplanten) 6. Fusarium 7. Echte meeldauw 8. Roest (gewasspecifiek) 9. Slakken 10. Mineervlieg 11. Rupsen 12. Virus

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

Verantwoordelijkheid

31

Sector start project ’Glastuinbouw IPM Proof’

Alleen opereren gaat sneller, maar samen kom je verder

Peter van Leth pvanleth@hortipoint

FOTO: PETER VAN LETH

In juni heeft LTO Glaskracht Nederland telers geïnformeerd over het project ’Glastuinbouw IPM Proof’.

Door samen te werken aan oplossen en met inbreng uit andere sectoren is de verwachting dat de sector grote stappen kan maken.

Biologie lukt soms, soms niet en is elk jaar weer anders. Geheel vertrouwen op biologie kan nog niet, chemie blijft aanvullend nodig.

E

Aanzetten tot nadenken

Achtergrond Glastuinbouw IPM Proof Het project ’Glastuinbouw IPM Proof’ zet in op vier activiteiten, zowel via korte- als langetermijnacties. n Leergroepen. Er zijn zowel gewasgerichte groepen als groepen vanuit verschillende gewasgroepen die zich buigen over een ziekte of plaag. n Innovatietraject Green Challenges Glastuinbouw. Dit programma beoogt om met ’out-of-the-box denken’ grote systeemsprongen te maken. Daarbij valt te denken aan een meer beschermende kas die ziekten en plagen tegenhoudt, vergroting van de biodiversiteit zodat natuurlijke vijanden zich makkelijker kunnen vestigen en weerbaarder maken van gewassen. Het traject is begin dit jaar gestart en duurt vier jaar.

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

Innovatie toelatingsbeleid voor versnelde vergroening middelenpakket. Van groot belang is dat regelgeving mee innoveert.

Een systeembenadering in het toelatingsproces moet daarom verder worden verkend. In een dergelijk systeem dient enerzijds de geïntegreerde teelt geborgd te worden en anderzijds de inzet van correctiemiddelen onder strenge condities te worden toegestaan. Verder valt te denken aan een minder fijnmazige indeling van gewassen in het toelatingsbeleid en een kortere toelatingsprocedure groene middelen met een laag risicoprofiel n Inzet op een volledig gesloten kas. Daarbij wordt aansluiting gezocht bij andere innovatieprogramma’s als Kas als Energiebron en Glastuinbouw Waterproof. n

Makkelijker gezegd dan gedaan

33

Joef Sleegers, Hans Neefjes bloemisterij@hortipoint.nl

Trips in chrysant biologisch tackelen Trips is de hardnekkigste plaag in chrysant. Royal Brinkman heeft samen met vier chrysantentelers uit de Bommelerwaard een biologische aanpak ontwikkeld. Na een jaar van experimenteren, vallen en opstaan lijkt het tweede jaar voorspoedig te verlopen.

D

Populatie in gewas

Niet alleen soort bepaalt: aandachtspunten Los van de discussie over soort en aantal roofmijten, gelden er volgens adviseurs overal enkele algemene aandachtspunten voor tripsbestrijding: n Scout goed, regelmatig en overal in het gewas. n Niet in november maar vanaf september de tripsdruk zo snel mogelijk omlaag krijgen. n Overweeg in september/oktober een 1-1,5 extra rondje stomen. n Zorg jaarrond voor een goede muisbestrijding om roofmijtenzakjes zoveel mogelijk te beschermen tegen vraat. n Breng eventueel ondersteunend los materiaal van A. cucumeris of A. montdorensis in om snel de roofmijtenpopulatie op peil te brengen en om in te spelen op verhoogde infectiedruk langs het betonpad. n Bescherm kweekzakjes tegen hoge instraling met schermdoek of krijt. Zodra de linten tussen de gewassen liggen, liggen ze meer beschermd en is dit minder noodzakelijk.

34

Schoon plantmateriaal is nog steeds de basis. Kies ’tripstolerante’ rassen bij hoge infectiedruk. n Beperk invlieg vanuit het oogstvak met schermen. Voer bij het bossen op het betonpad het bladmateriaal af in een gesloten container. Dek ook de afvalcontainer buiten af. n Gebruik zeker bij het voor-/ en afspuiten lokfructose. n Pas bij bespuitingen ook hulpmiddelen als Thripline en Hasten toe. n Stimuleer het bodemleven met compost en zet hypoaspis en atheta uit na het stomen.

Het helpt tegen tripspoppen. n Stem ook bij biologische middelen het moment van spuiten af met het middel, de gewasstand en de klimaatomstandigheden. n Verwijder (bij troschrysant) de hoofdknop zo vroeg mogelijk en voer de knoppen af.

Op de grond kunnen dit schuilplaatsen en broednesten voor trips worden. n

Minder bloemschade

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

FOTO: JOEF SLEEGERS

De combinatie van Bioverdeler en roofmijt montdorensis heeft dit jaar goede resultaten afgeworpen bij de bestrijding van trips in chrysant.

Nog steeds onder controle

Tevredenheid

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

35

Een moeilijke maar noodzakelijke weg Geïntegreerde gewasbescherming is niet meer weg te denken uit de sierteelt. Maar nog niet alle knelpunten zijn opgelost, en er komen al weer nieuwe problemen aan. ­Ondertussen krimpt het middelenpakket in rap tempo. Geïntegreerde gewasbescherming is een moeilijke weg. Maar een andere weg is er niet.

Joef Sleegers jsleegers@hortipoint.nl

G

Probleem verholpen

Waardoor verschillen?

Factoren die het verschil maken n Een schone start: het hoeft niet 100% schoon te zijn, als de druk maar laag is. Een uit de

hand gelopen plaag is moeilijk biologisch onder controle te krijgen. n Intensief scouten: bij een geïntegreerde teelt is nog belangrijker om er kort op te zitten.

Scouten helpt om pleksgewijs te kunnen spuiten. n Geduld: als je geïntegreerd teelt moet je soms de adem inhouden en niet meteen de spuit

pakken. n Een goed klimaat: een hoge kas, zomerdoek, krijten, deksproeien en vernevelen. Een

Toekomstige strategie

droog klimaat met felle instraling werkt averechts. n De weerbaarheid van het gewas: een gestresste plant is veel vatbaarder voor spint en trips.

36

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

FOTO: CERTIS BCP

Een gaasvlieglarve valt een luis aan. Het is belangrijk dat bestrijders zich vestigen in het gewas.

Correctiemiddelen blijven nodig

Biologisch de winter door

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

37

Gärtnerei Alleman legt zich toe op particuliere verkoop

’Zwitsers zweren bij producten Gärtnerei Alleman is één van de laatste professionele snijrozenbedrijven in Zwitserland. Door het wegvallen van andere afzetkanalen focuste Rolf Alleman afgelopen jaren steeds meer op particuliere verkoop en werd het sortiment verder verbreed. Deze koerswijziging legt de ondernemer geen windeieren: ’local for local’ heeft stevig voet aan de grond in Zwitserland.

Ank van Lier bloemisterij@hortipoint.nl

A

FOTO: ANK VAN LIER

Breder sortiment

Rolf en Regula Alleman zijn de derde generatie aan het roer van Gärtnerei Alleman. Ook zoon Rico en dochter Ursula zitten in het bedrijf.

38

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

uit eigen land’ Bedrijfsgegevens

Investeren in personeel

Bedrijf: Gärtnerei Alleman, Witterswil, Zwitserland.

Teler: Rolf Alleman.

Oppervlak:1,5 ha kas en 1,5 ha vollegrond en containerveld.

Gewassen: snijrozen, breed assortiment pot- en perkplanten, primula’s, cyclamen, kerststerren en diverse kruiden.

Bijzonderheden: Van de producten wordt 80% verkocht aan particulieren, de rest gaat naar groothandelaren en bloemenspeciaalzaken.

Anders dan anders Meer verkoop door terreurdreiging

Overnametraject

Optimalisatie en innovatie

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

39

Nederlandse pothortensiakwekers bezoeken Belgische collega’s

’Bloemknopaanleg vereist iets Door het warme weer in september verloopt de bloemknopaanleg in pothortensia voorspoedig. Sommige planten zijn al aan het hergroeien. Bij sommige bloemknopstadia is het de komende weken oppassen wanneer nachtvorst optreedt. Telers zijn echter vooralsnog niet ongerust; het vergt alleen iets meer alertheid, onder meer qua koelmoment, dan voorgaande jaren.

Peter van Leth pvanleth@hortipoint.nl

B

Internationale Hortensiaweek

FOTO’S: PETER VAN LETH/HYDRANGEAWORLD.COM

Over een andere boeg

Met een sproeiboom blauwt Walter Bauwens drie van zijn negen rassen: Early Blue, Hot Red en Tivoli.

40

Op het containerveld van Guido Sonneville zit de knop er al goed in. Sommige planten zijn door de warme nachten aan het hergroeien.

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

meer alertheid’

Trips setosus geen probleem

Week later in koelcel Droger telen op grond

Sonneville plaatst opgepotte planten met een robot gedurende vier tot vijf weken op zijn containerveld.

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

Kraamvisite is een van de trends waarvoor de promotiecommissie voor 2017 heeft gekozen.

41

Teelttips ZOMERBLOEMEN Watergift Bij het geven van water in de buitenteelten wordt vaak grote terughoudendheid betracht. In veel gevallen is dit terecht, maar bij de extreem warme omstandigheden van de afgelopen periode kan dit gemakkelijk anders zijn.

Het is niet voldoende om uit te gaan van ervaring, omdat nu eenmaal niemand deze omstandigheden in Nederland ooit heeft

LISIANTHUS Spuitkrijt Op praktisch alle lisianthusbedrijven wordt gekrijt met een diffuuscoating.

Deze coating neemt weinig licht weg, maar verstrooit het zonlicht, waardoor de kop van het gewas minder heet wordt en het licht beter benut wordt. Hierdoor is het klimaat voor de

TULP Luchtverversing tijdens de koeling Zorg tijdens de droge en de opgeplante koelperiode voor luchtverversing. Het steelgewicht wordt dan 2–4 gram hoger en het percentage bloei wordt positief beïnvloed. Per koeltemperatuur gelden de volgende normen: bij 9°C:

42

DUIZENDSCHOON

meegemaakt. Opvallend is dat de grond onder de grotere gewassen beduidend droger is dan onder kleine gewassen. Dit wijst er op dat de planten extreem veel water uit de grond hebben gehaald. Als de plant nog moeten groeien, kan dit watertekort de kwaliteit behoorlijk schaden. Ga er dus nooit zomaar vanuit dat de planten in deze periode van het jaar geen water meer nodig hebben, maar

controleer dat ook echt.

Omdat deze omstandigheden voor Nederland nieuw zijn, moet de ervaring nog worden opgebouwd.

Roest

Henk van den Berg Teelt- en Bedrijfsadvies, 0252-340301

Henk van den Berg Teelt- en Bedrijfsadvies, 0252-340301

planten gunstiger. Bij echt warm weer en hoge instraling is deze coating echter onvoldoende.

Er wordt bij die zomerse weersomstandigheden toch geschermd. Desondanks blijft het warm in de kas. Enkele bedrijven hebben afgelopen zomer bij de jonge gewassen een dun laagje spuitkrijt laten

aanbrengen (’spetteren’).

De bedoeling is dat dit ongeveer tien dagen blijft zitten, maar het regent er bij de eerste bui vanaf.

Spuitkrijt is goedkoop om aan te brengen. Als het niet op tijd regent kan het er met de dekwasser vanaf gehaald worden. Het is ook mogelijk om een kleine hoeveelheid ’lijm’ mee

te spuiten om ervoor te zorgen dat het een bui kan hebben.

20 m³/m3 bollen/uur; bij 5°C: 10 m³/m3 bollen/uur; bij 2°C: 5 m³/m3 bollen/uur

gekoelde waterbroeibollen wordt vaak een bewortelingsperiode van circa 2 weken aangehouden in verband met de lange trekduur. Een wortellengte van 3-5 cm bij inhalen is voor de meeste cultivars voldoende. Eerder opplanten op prikbakken en droog weg zetten is niet aan te bevelen. Penicillium kan dan heel makkelijk de bollen van binnenuit aantasten via de prikwonden. Ga voor de latere bloei in januari aflopend van 2,5 naar

1,5 week bewortelingstijd.

In februari en maart is 10 dagen bewortelen meestal voldoende. Bewortel moeilijk bewortelende cultivars als Prinses Irene en aanverwanten nooit korter dan 2 weken.

Beworteling waterbroei Voor de vroege waterbroei is de bewortelingperiode meestal 3 tot 3,5 weken.

Voor zware/snelle bewortelaars als Bastogne, Ben van Zanten en soms Orange Cassini is 2 -2,5 week de limiet, anders wordt het plukken problematisch en nemen kansen op verslijming toe. Ook bij 5°C

In Dianthus barbatus, gewone duizendschoon, ontstaan door de warme nazomer te grote gewassen, die gevoelig zijn voor roest. Hoewel de roest nu nog geen probleem is, is het niet wenselijk dat de roest zich in het najaar al in het gewas vestigt en wintersporen maakt, waardoor in het voorjaar de eerste problemen ontstaan. Door nu het gewas met preventieve middelen en bladverharding door bijvoorbeeld met Bitterzout te beschermen, kan een eerste aantasting worden voorkomen. Wees verder zeer terughoudend met een stikstofbemesting. Als dit voor de vitaliteit nodig is, doe dit dan altijd in combinatie met kali bijvoorbeeld met Multi-K-Mg.

Positieve ervaringen De ervaringen met deze manier van krijten in plaats van schermen zijn erg goed: het blijft in de kas een stuk koeler dan wanneer geschermd wordt. De start is daardoor rustiger,

Planten op potgrond Zorg dat de wortelkransen enigszins actief voordat u start met planten op potgrond. Wanneer ze nog in rust zijn, zal de beworteling traag en ongelijkmatiger op gang komen. De ervaring

het gewas zwaarder. Door het spuitkrijt op het dek loop je wel een of twee dagen vertraging op, maar in de zomer is dat geen probleem.

Dirk Jan Binnendijk Tuinbouwadviezen, 071-5416564

leert dat het eindresultaat dan minder is dan wanneer u wat langer wacht totdat de wortelkransen wel actief zijn. Heeft u vaak last van opgroeien, plant dan ook weer niet te laat. Als de wortelkransen te actief zijn is de kans op opgroeien weer veel groter.

Alex Buis Tulpenadvies, 06 42388337 Wilfried Poland Bloembollenadvies, 06 31698070

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

Schoffelen

VASTE PLANTEN Terugknippen De tijd is aangebroken dat diverse vaste planten worden teruggeknipt. Wanneer houtige gewassen echter te diep worden teruggeknipt, kunnen ze gevoelig raken voor wortelrot. Dit leidt tot wegval van planten.

Lange grassen worden voor de winter teruggeknipt om met name verstikking te voorkomen. Doe dit niet te kort. Laat gerust een gewas van 15 tot 30 cm staan, afhankelijk soort en potmaat.

Te korte grassen zijn gevoeliger voor voetrot en mogelijke invriezing, wat eveneens tot wegval van planten kan leiden.

Voor vele gewassen geldt dat het terughalen van het gewas het beste kan plaatsvinden na natuurlijke afster-

LELIE PlAMV Nu de dagen korter worden en de lichtintensiteit afneemt, wordt de trekduur van lelies langer. Daardoor kan de kans op symptoomexpressie door het lelievirus PlAMV toenemen. Houd een daglengte aan van 16-18 uur en start met belichten 6-8 uur na zon onder en belicht door tot zon op.

Probeer symptoomvorming zoveel mogelijk te onderdrukken door bij niet te lage temperaturen te telen (<12°C). Voorkom te sterke temperatuurschommelingen: teel bij een constante temperatuur. Voorkom een kouval in de ochtend bij het openen van de schermen Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

ving. Daarmee kan de pol op de pot of knol in de grond gespaard blijven. Dit geldt ook voor de grondscheuten.

Overwintering in kas Het binnenhalen van niet geheel winterharde gewassen is nu ook aangebroken.

Veelal wordt een lichte vorst afgewacht, voordat deze soorten naar binnen worden gehaald. Met name om overbodige groei in de kas te voorkomen. Minder winterharde gewassen zijn onder mee cortaderia, delosperma, kniphofia, lavatera, lithodora, lobelia, penstemon, rhodanthemum en verbena’s.

overwinteren vast aan de ondergrond staan. Een losgetrokken plant zal eerder uitdrogen. Bovendien, en minstens zo belangrijk, kan een losgetrokken plant zijn onderste wortels verliezen.

Dit leidt tot minder winterhardheid. Houd hier de komende periode rekening mee .

Losgetrokken Winterharde vaste planten die buiten blijven staan, moeten tijdens het

door voor die tijd de kastemperatuur iets te verhogen.

Als de nachten erg koud zijn, kunt u er ook voor kiezen om de doeken een uur na zonsopkomst te openen.

Hierdoor kan de koude lucht boven het energiedoek al wat opwarmen waardoor de kouval minder groot zal zijn.

Als u in de avond de doeken een uur voor zonsondergang sluit, voorkomt u een te sterke afkoeling van het gewas. Lelies die groeien in een actief kasklimaat laten minder PlAMV-symptomen zien. Een PlAMV-infectie kan na de teelt van een geïnfecteerde partij lelies achterblijven in de bodem en in gewasresten. Ook in de onkruiden vogelmuur en straatgras, die veel voorkomen onder glas kan PlAMV achterblijven.

Als u virusvrije lelies in besmette grond gaat plan-

Jan Eppinga, Florensis, 06-51555041

ten is er een kans dat de lelies door PlAMV worden geïnfecteerd maar dit zal niet leiden tot extreme symptomen. Dit wordt anders als u bollen plant die al met LMoV en/of LSV zijn geïnfecteerd.

De kans op een aantasting door PlAMV en heftige symptoomvorming is dan zeer groot. Zorg ervoor dat u de kas zoveel mogelijk vrij houdt van onkruid. Begin al vroeg met de onkruidbestrijding en voorkom dat het onkruid te groot wordt waardoor het nog lastiger wordt om te bestrijden. Verwijder na de teelt gewasresten zoveel als mogelijk is. Zorg voor een actief bodemleven omdat het bodemleven zorgt voor een goede vertering van gewasresten.

Kees van Egmond kees@kees-ineke.nl

Melkminderbonus Ik kan me nog pleidooien herinneren waarin Campina werd opgevoerd als hét voorbeeld voor de tuinbouwsector. Een coöperatie die niet slechts melk verwerkte, maar ook allerlei nieuwe zuivelproducten bedacht en in de markt zette.

Als dat toch eens wat meer met bloemen en groenten zou gebeuren!

Een paar weken geleden kwam Campina in het nieuws omdat ze een ’melkminderbonus’ wil uitkeren. Boeren krijgen vanaf 1 oktober een halfjaar lang 10 cent voor elke liter die ze niet produceren. Mijn eerste gedachte was om door te geven dat ik dit jaar een paar honderdduizend liter niet lever. Maar daar trappen ze vast niet in.

De maatregel wordt verkocht onder het mom van verminderen van de milieubelasting. De bedoeling is dat boeren minder koeien houden en daardoor minder fosfaat uitstoten. En zo wordt het milieu ontzien, voorwaar een te prijzen initiatief. Kwade stemmen zeggen echter dat dit niet de eigenlijke reden is. Die zou liggen in het feit dat Campina de melkproductie wil beteugelen omdat de prijs per liter de afgelopen jaren drastisch is gedaald. Door overproductie wel te verstaan.

En daarmee is ook Campina weer met beide benen op aarde geland. Want in tijden van schaarste is het eenvoudig om geld te verdienen en een voorbeeldfunctie te vervullen. Zo werkt het bij tuinders ook. Als het goed groeit in de kas, de plaagdruk valt mee en de prijzen lopen lekker, dan heb je gemakkelijk praten tegen je collega’s. Maar o wee als de klad erin komt. Dan is die grote mond snel over.

Bovendien is het kopiëren van een bepaalde aanpak niet altijd even simpel. Want wij hebben ook een coöperatie. FloraHolland is van de leden. Maar probeer maar eens iets in de markt te zetten buiten je eigen klanten om. Oorlog komt ervan, dat bewijst Certi wel. De tuinbouw is echt andere koek dan de zuivelsector.

Maar toch, qua voorbeeldfunctie, dat ene plannetje blijft wel bij me haken. Die melkminderbonus. Dat is helemaal niet zo’n slecht idee om overproductie te voorkomen! De ’oogstminderbonus’. En dan zeggen we dat we het doen voor het milieu. Want minder bloemen betekent ook minder kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen. Dus FloraHolland, neem een voorbeeld aan Campina!

Hans Kok, Delphy, 06-20398266

43

Nieuws

Onkruid kan je ook met ’heet’ schuim aanpakken

Een dunne laag ’heet’ schuim kan onkruiden bestrijden.

Warmte vasthouden

Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorg-

Colofon

vuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van

Redactie E-mail: bloemisterij@hortipoint.nl www.vakbladvoordebloemisterij.nl Hoofdredacteur Eric de Lijster edlijster@hortipoint.nl Vakredactie POLITIEK EN ECONOMIE Quincy von Bannisseht (071) 565 96 37, qvb@hortipoint.nl Peter van Leth (071) 565 96 88, pvanleth@hortipoint.nl MARKT EN AFZET Arie-Frans Middelburg (071) 565 96 87, afmiddelburg@hortipoint.nl Cindy van der Zwet (071) 565 96 30, cvanderzwet@hortipoint.nl

44

TEELT EN TECHNIEK Hans Neefjes (071) 565 96 38, hneefjes@hortipoint.nl Joef Sleegers (071) 565 96 42, jsleegers@hortipoint.nl

Uitgever Vakblad voor de Bloemisterij is een wekelijkse uitgave van Hortipoint.

Schipholweg 1, 2316 XB Leiden, Postbus 9324, 2300 PH Leiden E-mail: svs@hortipoint.nl, website: www.hortipoint.nl

de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie.

Lezers wordt met nadruk aangeraden deze informatie

Hortipoint is een activiteit van Stichting Vakinformatie Siergewassen Directeur Emile Blomme

Secretariaat Linda Laman (071) 565 96 78

niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren.

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar

Vormgeving Diseno vormgeving Fotografie Gerdien de Nooy Freelancers Hermen de Graaf, Bernadette Hoefsloot, Harmen Kamminga, Ank van Lier, Astrid ZoumpoulisVerbraeken Productiecoördinatie Jenny Mostert (print) (071) 565 96 33 Maarten Mulder (online) (071) 565 96 43

gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elek-

ABONNEMENTENSERVICE Een abonnement kunt u aanvragen bij de abonnementenservice van Abonnementenland via www.aboland.nl. Ook voor adreswijzigingen en opzeggingen kunt u daar terecht. Abonnementenland is telefonisch bereikbaar op 0900-2265263.Of via Twitter: stuur uw tweet naar: @Aboland_klanten. Ook via www.vakbladvoordebloemisterij.nl/abonneren kunt u een abonnement aanvragen. Op deze website vindt u ook de prijzen van de verschillende abonnementen. Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk 8 weken voor vervaldatum bij de abonnementenservice wordt opgezegd. Dit kan schriftelijk, telefonisch of via de site. Ook voor informatie over een lopend abonnement kunt u contact opnemen met de abonnementenservice.

ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Accountmanager: Gert-Jan Bloemendal, (0342) 49 48 07, g.bloemendal@bdu.nl Media-adviseur: Martin ten Hoven, (0342)- 494291 Verkoopleider: Ron van de Hoef, (0342) 494 263, 06 51 80 63 25, r.v.d.hoef@bdu.nl

tronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Druk: Tuijtel, Hardinxveld-Giessendam

klimaatneutraal natureOffice.com | NL-215-194179

gedrukt

Dit vakblad is gedrukt op FSC®-gecertificeerd papier en klimaatneutraal geproduceerd.

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

Kasgenoten

A genda 6 okt Debat over Xylella en andere fytosanitaire bedreigingen, Zundert.

Info: www.knpv.org 8 okt Kassie Bouwen in Maadijk.

Info: wkkassiebouwen.nl 8-16 okt Bloemkunst2016!, tentoonstelling van veel bloemen en planten, dagelijks van 10 tot 17 uur, Kasteel Groeneveld in Baarn.

13 okt Horticulture Connected, thema's: generatie Z, internationaliseren en digitaliseren. Van 10:30 tot 17:00 uur, Delphy Improvement Centre, Bleiswijk. Info: www.delphy.nl 2-4 nov IFTF, Vijfhuizen.

Info: www.iftf.nl 2-4 nov FHTF, Aalsmeer.

Info: www.royalfloraholland.com 9 nov Debat over het zijn van bondgenoten of tegenstnaders in gewasbescherming, Berkel en Rodenrijs. Info: www.knpv.org 17 nov Perkplantendag, over actuele en teelttechnische zaken. Start is om 13:30 en de presentaties over de verschillende proeven duren tot 17:00 uur, Delphy Improvement Centre, Bleiswijk.

29 nov-1 dec Tuinbouw Relatiedagen, Venray.

21 jan Nationale Tulpendag.

Info: www.iamsterdam.com

LTO Glaskracht Nederland 6 okt WaterEvent, Bleiswijk 9 nov Regionaal KNPV-debat: groene gewasbescherming.

9 nov Alv gewascoöperatie snij-cymbidium, 15:00, Bleiswijk.

10 nov Alv gewascoöperatie potorchidee, meer informatie volgt nog.

11 nov Gewasbijeenkomst cyclaam, 13:00-17:00 uur, omgeving Westland.

24 nov Gewasbijeenkomst poinsettia, meer informatie volgt nog.

30 nov Glastuinbouwevent, thema: reputatiemanagement,15:00 tot 20:00 uur, Energiehuis Dordrecht.

Info: www.ltoglaskrachtnederland.nl

Buitenland 5-8 okt Agriflor, Quito, Ecuador. Info: www.agriflor.com 24-27 jan IPM Essen. Info: www.ipm-essen.de

FOTO: EVA DE VRIES

Binnenland

Leeftijd: 36 jaar Plaats: Naivasha en Nakuru, Kenia Teelt: Rozen Oppervlakte: 50 ha in Nakuru en 30 ha in Naivasha

Ravi Patel Hoe lopen de zaken tot dusver dit jaar? „Het gaat goed met Subati Flowers, de productie is flink gestegen nu we kwekerijen in zowel Nakuru als Naivasha hebben. In totaal worden er iedere dag gemiddeld 180.000 takken gesneden. We zijn van plan om met 10 ha uit te breiden dus dit aantal gaat zeker nog oplopen. Ook zijn we net gestart met het kweken van kruiden op een nieuw stuk, lagergelegen, land. Het is belangrijk om te diversifiëren om zo risico’s te spreiden. De afgelopen maanden hebben we geworsteld met het klimaat. In het regenseizoen is er niet genoeg regen gevallen en momenteel is het ’s nachts veel te koud.”

Welke obstakels komt u tegen? „Naast het onvoorspelbare klimaat hebben we vooral last van andere externe factoren waar we geen invloed op hebben, zoals de internationale vraag naar rozen en valutaschommelingen. Zo devalueert de Russische roebel en dit maakt onze rozen dus minder waard. Omdat we heel veel exporteren naar Rusland heeft dit een directe impact op ons bedrijf.”

De deadline voor de ratificatie van het economic partnership agreement (EPA) tussen Kenia en de EU valt op 1 oktober... „De EPA moet ondertekend worden door de staatshoofden van zowel Kenia, Oeganda, Tanzania, Rwanda en Burundi, maar Tanzania ligt dwars. Als het niet geratificeerd wordt dan is de invloed daarvan op Subati Flowers minimaal, denken we. Onze rozen gaan niet naar de veilingen in Europa, en we exporteren voornamelijk naar Rusland, Australië en het Midden-Oosten. Kijkend naar het grotere plaatje hoop ik wel dat het ondertekend wordt. Het zou grote negatieve consequenties hebben voor ons land en de economie.”

Wat vindt u het leukste aan uw werk? „Ik vind het geweldig om samen met mijn partner Naren Patel aan het hoofd te staan van dit familiebedrijf. Iedere dag brengt nieuwe uitdagingen, ik verveel me nooit. We dealen met verschillende ziektes en weersveranderingen en we proberen zoveel mogelijk te innoveren. Mijn werk houdt me scherp, en het is fijn om altijd in de frisse lucht te zijn, op 2.300 m hoogte.”

Wat doet u in uw vrije tijd?

Onderstaande symbolen hebben de volgende betekenis en verwijzen naar de website vakbladvoordebloemisterij.nl

Foto’s

„Eigenlijk heb ik nauwelijks vrije tijd, ik werk heel veel. Maar als ik niet aan het werk ben, dan speel ik graag een potje golf met vrienden of ik besteed tijd met mijn familie. We hebben huizen in Nairobi en naast beide kwekerijen en ik zie ze daardoor veel. Het is vooral erg leuk om te spelen met mijn drie jaar oude zoon. Reizen is ook een van mijn favoriete bezigheden. Mijn favoriete stad is het Russische Sint-Petersburg.”

Filmpjes

Vakblad voor de Bloemisterij 39 (2016)

45

Groot assortiment uitgangsmateriaal • Euphorbia milii • Cupressus Wilma • Ficusvariëteiten • Sundaville • Kuipplanten en kruiden • Lavandula • Senetti

mvanveenbv.com | 0297 32 65 16

Tevens alle stoomwerkzaamheden Roelofarendsveen 071-3313356 • 06-22196960 info@klinkstoom.nl • www.klinkstoom.nl

KOEL- EN VRIESCELLEN SCHERPE PRIJZEN Kuma II B.V.

erkend koeltechnisch bedrijf met servicepunt in NL

TEL: 0032-473535402 • WWW.CALSAN.EU

Bloempotten Opzetstukken Inpakstokken Aanverwante artikelen

Gereedschap en matrijzenmakerij Spuitgieten Recycling van kunststof

MACHINAAL OPPOTBEDRIJF

OPPOTTEN, POTTENPERSEN EN VERHUUR SINDS 1990 (26 JAAR) WWW.JOSVANDERHOEVEN.NL INFO@JOSVANDERHOEVEN.NL 06-54734323

Krijten en reinigen

Compleet in teeltvloeren Telefoon: 0182 - 351144 • Bergambacht info@houdijkdenboer.nl • www.houdijkdenboer.nl

Wij helpen u graag! tel: 06-18277073 www.sproeibedrijf-os.nl

Een grondiger aanpak van Pythium en Fusarium?

Met Asperello van Biobest komt u verder.

Neem contact met ons op voor een proef op de som!

John van Eijk Specialist gewasbescherming

Middel voor gebruik tegen Fusarium oxysporum in anjer (bedekte teelt) en tegen Pythium spp. in vruchtgroenten van Solanaceae.

Gebruik gewasbeschermingsmiddelen veilig.

Lees vóór het gebruik eerst het etiket en de productinformatie.

0174-752250 - cs@biobestnl.nl - www.biobestgroup.com