VBB_04-2016

Bloemisterij Vakblad voor de

10

4 71e jaargang 29 januari 2016

Highlights IPM

4 ’Sector is nog

14 Het blijkt lastig:

28 Imago van

30 Heesters en

niet vernieuwend genoeg’

uniforme codering voor hele keten

poinsettia vraagt collectieve aanpak

zomerbloemen weerbaarder telen

media

media

Bloemisterij Vakblad voor de

8 Gala van noviteiten

Opinie 4 Interview: ’De sector is nog steeds niet vernieuwend genoeg’ 4 Commentaar: Duitsland is nog veel interessanter 5 Stelling: BBH moet zijn pijlen richten op nieuwe landen

Nieuws 6

Een selectie uit het meest recente nieuws

Bedrijf en afzet 8

Glazen Tulp: Gala van noviteiten

10 Beurs: ’Oud’ en nieuw op IPM

14 Uniforme codering voor hele sierteeltketen blijkt lastig

13 Column: Victor van Dijk, Ecuador 14 Afzet: Uniforme codering voor hele sierteeltketen blijkt lastig 16 Vragen: Hoe ga ik om met (bouw)veiligheid?

Markt 20 In Oriëntalmarkt vooral stijging van OT-rassen 20 Aanvoerstijging drukt prijs in krimpmarkt longiflorum 21 Na stabiele jaren nu meer LA’s en Aziaten 22 Clivia maakt teleurstellende start 23 Geen verdere omzetdaling beaucarnea in 2015

Teelt 24 In beeld: Schone lucht uit rugtasje

28 Imago poinsettia collectief oppakken

26 Gewasbescherming: Kasgeluiden 28 Poinsettia: Imago poinsettia collectief oppakken 30 Zomerbloemen en snijheesters: Bodem is bedrijfskapitaal 34 Teelttips: zomerbloemen, chrysant, freesia, alstroemeria, gerbera 35 Column: Kees van Egmond

Nieuws 32 Tripsgevoeligheid niet op 1 in sortimentskeuze chrysant 32 Ruimte voor vijf maal zoveel aardwarmte in West- en Oostland 36 Zuidkoop wint Interieurbeplanting van het jaar 2016

30 Bodem is bedrijfskapitaal

Service 37 Kasgenoot: Rien van Kessel Agenda Voorplaat: Foto: Hans Neefjes

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

3

Opinie Dennis de Jong, PYNG:

’De sector is nog steeds niet vernieuwend genoeg’

FOTO: DENNIS DE JONG

Dennis de Jong van Hulst Tuinplanten in Hazerswoude is een van de initiatiefnemers van Producers Young Network Group (PYNG). Hij signaleert dat de sierteelt en boomkwekerijsector nog steeds niet vernieuwend genoeg zijn. De Jong: „We moeten veel beter naar andere sectoren kijken en er ons voordeel mee doen.”

Arie-Frans Middelburg afmiddelburg@hortipoint.nl

Hoe gaat het met PYNG?

Er is ook Tuinbouwjongeren?

Zijn jullie onderscheidend?

Jullie spreken over een nieuwe kijk op de markt..

Commentaar Arie-Frans Middelburg vakredacteur afmiddelburg@hortipoint.nl

Hoe belangrijk is het voor ondernemers om over de heg te kijken?

Duitsland is nog veel interessanter

H

et was nogal wat vorig jaar. De bloemen- en plantenexport steeg naar recordhoogte, maar de uitvoer naar Duitsland scoorde een -3,8%. En dat was volledig te danken aan de 12,6% lagere waarde van de plantenexport vanuit Nederland naar de oosterburen. Bloemen kwamen namelijk op +0% uit. In totaal een daling ondanks dat de consumptie in Duitsland van bloemen en planten al jaren tussen de € 8,5 en 8,6 miljard ligt, vertelde Landgard me in Essen.

Ik zocht op IPM bij kwekers, veilingen en handel naar oorzaken. Niemand die met zekerheid kon zeggen waardoor de plantenexport een dikke min no-

teerde. Was er meer lokale productie? Importeerde Duitsland meer planten uit andere landen? Of trok de machtige phalaenopis de exportwaarde naar beneden. Eind van dit kwartaal komt er antwoord.

Dan zijn alle cijfers voorhanden en komen Veiling Rhein-Maas, de Duitse BGI en VGB bijeen om een analyse te maken.

Ik zag ook op IPM dat er in Duitsland van alles gebeurt om de consumenten te stimuleren bloemen en planten te kopen. In het Blumiges Zukunft Labor van onder meer FFP, FDF, Flowerweb, Florismart en Waterdrinker wordt de bloemist geïnspireerd om jonge Duitsers te verleiden. Landgard voert Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

Wilt u uw mening geven? Stuur een brief naar postbus 9324, 2300 PH Leiden of naar bloemisterij@hortipoint.nl.

Reacties moeten maandag voor 9:00 uur binnen zijn.

De redactie kan brieven inkorten of weigeren.

Stelling

BBH moet zijn pijlen richten op nieuwe landen Bloemenbureau Holland (BBH) heeft dit jaar € 6 miljoen meer te besteden vanwege de handelsbijdrage. Alle extra euro’s zullen in de kernlanden gestopt worden. Want daar zitten ’eigen mensen’ en daar heeft de organisatie al de nodige kennis opgedaan. Op deze manier worden de extra euro’s volgens BBH het efficiëntst besteed en blijft er weinig aan de strijkstok hangen. Maar hoeveel valt er in Nederland, Duitsland, Frankrijk en Engeland eigenlijk nog te halen? In andere landen kan Bloemenburau Holland veel meer resultaat boeken.

Leren snijbloemen, potplanten en boomkwekers van elkaar?

Wat heeft u concreet van PYNG geleerd wat u inuw bedrijf toepast?

Roland Duyvesteijn, strelitziateler in Zevenhuizen „In overeenstemming met FH 2020 zijn er bij Bloemenbureau Holland doelstellingen beschreven, die gehaald moeten worden, zoals 20% groter Europees marktaandeel in 2020 en betere marges voor de leden. Als blijkt dat er in China en Amerika voldoende marktpotentieel aanwezig is, zullen we meer promotiegeld moeten innen.

FloraHolland verzwaart momenteel de

marketingafdeling. Zorg dat alle marketingactiviteiten gecentreerd worden.

FloraHolland heeft een schat aan informatie die momenteel veel te versnipperd in de organisatie aanwezig is. Het belang van de leden moet bij alle FloraHolland-medewerkers in elke vezel van hun DNA voelbaar zijn. Af en toe bekruipt mij het gevoel dat nieuwe FloraHollandmedewerkers zich er druk maken met promoten, maar uit het oog zijn verloren voor wie ze eigenlijk promoten.”

Nico Karsten, iristeler in Hoogwoud „Wat doen ze, behalve ons geld opmaken? Onderzoekreisjes naar verre landen of we daar eventueel wat kunnen verkopen? Ik krijg het gevoel dat ’t ook weer zo’n groepje is, dat te makkelijk over andermans geld beslist. Ik wil bewijs, mis de tastbaarheid om het gevoel te krijgen dat we door Bloemenbureau Holland meer verkopen, we worden al genoeg leeggetrokken door bv Neder-

land. De tulpenactie op de Dam, dat is promotie! Het is toch niet moeilijk om dat uit te bouwen? Ik denk dat iedere stad zoiets wil. Bijna alle tuinders willen hieraan meewerken, omdat je kunt zien dat het werkt. We moeten nog beginnen, wat geven we nu uit aan promotie?

Een schijntje, nee er valt nog heel veel te halen maar dan moeten we wel geld uit durven geven voor goede marketing. En zorgen dat mensen weer bloemen geven in plaats van andere cadeaus.”

John Boon, tulpenbroeier in Andijk talloze acties om de verkopen van leden en klanten te stimuleren. En dit jaar is er wederom een handelsmissie naar een Bondsland. Voor een goede Holland-branding ontbreken bloemen zeker niet, verzekerde Robert Roodenburg van VGB. Recent nog promootten VGB en anderen bloemen en planten op Grüne Woche. En dan is er BBH dat Duitsland als kernland heeft. Zo zijn er nog meer promotieacties gaande. En dat is maar goed ook. China, Turkije en de VS zijn ongetwijfeld hartstikke interessant. Maar Duitsland – goed voor € 1,66 miljard van de € 5,6 miljard aan export – is nog veel interessanter.

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

„Doe de dingen die je doet, goed. Dat is het motto waarmee wij ons bedrijf al die jaren drijvend houden. Vaak zien wij aan de belastingaanslag of we ons aan die regel hebben gehouden of niet. Dit gaat ook op voor BBH. Gezien de mooie stijging van het budget, lijkt het wel alsof alles weer kan. Eerst komt de vraag of we het nu goed doen en dat vraag ik me af. De vier kernlanden

zijn zeer belangrijk. En die markten onderhouden en zelfs verbeteren is hard nodig. Ik weet ook dat er nog vele mogelijkheden zijn in die landen. Als je ziet hoeveel winkels er zijn die zonder bloemen of zelfs tulpen in het schap proberen het hoofd boven water te houden, dat is hartverscheurend. Dat kan beter.

En daar moeten wij als producent aan werken. En laten we wel zijn, met de strategie van specialiseren en focussen zijn we bijna allemaal groot geworden.”

5

Nieuws Lees meer op de website Op deze pagina’s vindt u een selectie uit het nieuws.

Een uitgebreide versie van deze berichten maar ook ander nieuws vindt u op www.vakbladvoordebloemisterij.nl.

TarievenCode Elektriciteit nog dit jaar aangepast Veel telers die meer elektriciteit afnemen dan is gecontracteerd, betalen de hele maand of zelfs het hele jaar voor de extra transportcapaciteit waarop ze een beroep doen. Een werkgroep – waarin LTO Glaskracht, AgroEnergy en diverse netbeheerders zijn vertegenwoordigd – werkt aan een voorstel om de TarievenCode Elektriciteit op dit punt in het voordeel van telers aan te passen. De wijziging moet in de loop van dit jaar een feit zijn, zo kwam op 21 januari naar voren tijdens het symposium Energy4Tomorrow in Rotterdam.

Gerberateelt kan helft energie besparen Het totale energieverbruik in de gerberateelt kan met bijna 50% omlaag door een combinatie van maatregelen. Dat blijkt uit onderzoek van WUR Glastuinbouw in Bleiswijk, waarin de teelt onder Son-T-, led- en hybride belichting met elkaar is vergeleken. Het trapsgewijs af- en aanschakelen van de lampen bespaarde veel energie. Dat gold ook voor het gebruik van ’ventilation jets’ en een transparant schermdoek. Verder bleek het goed mogelijk gerbera’s bij lagere temperaturen te telen. Het lijkt er sterk op dat een lage etmaaltemperatuur, onder de 16°C, de generativiteit van het gewas versterkt. Daglengte lijkt dan minder belangrijk te zijn voor de aanleg van knoppen en scheuten.

Wel leidde een lagere kastemperatuur tot een langere uitgroeiduur van twee dagen.

Campagne Lievelingsbloem bereikt zeven miljoen mensen Afgelopen najaar hebben zeven miljoen mensen de campagne Lievelingsbloem van Mooiwatbloemendoen.nl gezien. Uit onderzoek blijkt bovendien dat door de campagne de positie van bloemen als cadeau is gestegen. De campagne werd in Nederland, Frankrijk, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk gevoerd.

’200 ha nodig voor moderne glastuinbouw in Westland’ De gemeente Westland moet de komende drie jaar via herstructurering 200 ha grond beschikbaar maken voor de ontwikkeling van moderne glastuinbouw. Ook moeten er zeven nieuwe aardwarmteprojecten bijkomen. Dat adviseert de werkgroep-Hordijk, zo werd vorige week bekend tijdens een raadsinformatieavond.

6

Groene plant brengt trendwatcher Adjiedj Bakas Karin van der Eijk van VDE Plant in Woubrugge overhandigt spontaan een Clusia Princess aan trendwatcher Adjiedj Bakas, na afloop van diens presentatie tijdens het Energy4Tomorrowsymposium dat op 21 januari in Rotterdam plaatsvond. „Ik volg Adjiedj Bakas al een tijdje”, vertelt de onderneemster. „In zijn laatste boek geeft hij aan dat ’de natuur ons tot rust brengt en dat het ideaal is als je dat met planten kunt realiseren in je eigen woning’. Zelf heeft Adjiedj echter geen groene vingers. Daarom heb ik hem deze sterke plant aangeboden, die weinig onderhoud vergt.” Tijdens het door AgroEnergy georganiseerde symposium stond de vraag centraal wat de energie van morgen vandaag betekent voor de glastuinbouw.

Dümmen Orange neemt Florexpo Europe over Dümmen Orange neemt de activiteiten van Florexpo Europe over. Al eerder nam het veredelingsbedrijf Florexpo in Costa Rica over.

Florexpo Europe is gespecialiseerd in de marketing, verkoop en distributie van meerjarige zomerbloeiers, kruiden en grassen in Europa.

Ctgb beoordeelt steeds meer groene werkzame stoffen Afgelopen jaar heeft het Ctgb drie ’groene’ werkzame stoffen beoordeeld. In 2016 verwacht het college het dubbele aantal te beoordelen. Volgens Europese regelgeving moeten ’huis-, tuin- en keukenmiddelen’, zoals bier en knoflookextract, eveneens worden beoordeeld als gewasbeschermingsmiddel. Mogelijkheden en toepassingen worden onder meer gestimuleerd binnen de Green Deal groene gewasbeschermingsmiddelen. Deze tendens sluit aan bij het Rijksbeleid, dat inzet op verdere verduurzaming en innovatie van gewasbeschermingsmiddelen.

LTO bezorgd over opmars xylella in Zuid-Europa LTO Nederland volgt met argusogen de opmars van xylella in Zuid-Europa. De bacterie,

die bij olijfbomen de gevreesde olijvenpest veroorzaakt, is aangetroffen in de Italiaanse provincie Lecce (de hak van Italië), op Corsica en rond Nice. In Italië zijn volgens LTO al meer dan één miljoen olijfbomen geïnfecteerd, terwijl het verzet onder boeren tegen het rooien van geïnfecteerde bomen groeit. Een uitbraak in Nederland zou volgens LTO praktisch de hele handel in planten en bomen voor vijf jaar stilleggen.

Koppert ontwikkelt scout-app voor mobieltje Koppert Biological Systems heeft een digitale tool ontwikkeld voor de monitoring en bestrijding van ziekten en plagen. De tool bestaat uit een app voor de smartphone en een dashboard op de computer. Volgens Koppert verhoogt dit de doeltreffendheid van de gewasbescherming.

€ 10 miljoen voor nieuwe Regeling Jonge Landbouwers Vanaf 1 maart tot en met 15 april kunnen jonge agrariërs een aanvraag indienen voor de Regeling Jonge Landbouwers 2016. Het subsidieplafond bedraagt € 10 miljoen. De subsidieregeling wordt dit jaar voor het eerst opengesteld door de provincies. Dit sluit aan Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

tot rust FOTO: MARCEL KRIJGSMAN PHOTOGRAPHY

Gelezen op Twitter Kwekerij JoGrow

deden op 20 januari mee aan een door FloraHolland georganiseerde meet & greet met bloemisten. De ontmoeting tussen de ketenpartners kwam wat schoorvoetend op gang, zo meldt het vakblad Bloem en Blad. Deze Pre-Spring Meet & Greet, zoals de veiling het noemt, was georganiseerd door de veilingmeesters van FloraHolland in Naaldwijk. „Om de kweker dichter naar de klant te brengen en de bloemist te helpen zich te onderscheiden’’, aldus veilingmeester Puk Koornneef.

Controles rioolaansluiting glastuinbouw Lansingerland

bij de afspraak tussen het ministerie van EZ en de provincies over decentralisatie van het Plattelandsontwikkelingsprogramma, waar de regeling onder valt.

FFFP-rozen in Franse Lidl Sinds deze maand verkopen 1.500 Franse vestigingen van supermarktketen Lidl rozen met het label Fair Flowers Fair Plants (FFFP).

De bloemen worden gekweekt door SHER Ethiopië. Het consumentenlabel heeft daarmee landelijke dekking in Frankrijk. In Nederland zijn producten met het label al enige tijd landelijk te verkrijgen.

Bloomon in de race voor Start-up Award Bloomon, Dyanne store en Picnic zijn in de race om gekozen te worden tot beste start-up van ons land. Wie de Beste Start-up Award in de wacht sleept, wordt bekend op 10 februari na een pitch op het ABN Amro World Tennis Tournament. Bloomon, een bloemist die online bloemenabonnementen verkoopt, werd vorig jaar verkozen tot één van de tien RetailRookies.

Kweker ontmoet bloemist tijdens meet & greet Zo’n tien snijbloemen- en potplantenkwekers Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

Sinds 1 januari zijn zowel DCMR (Milieudienst Rijnmond) als het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard gestart met het controleren van glastuinbouwbedrijven in Lansingerland op een correcte aansluiting op de riolering. Vorig jaar hebben DCMR en waterschap hierover al een uitgebreide voorlichtingscampagne gevoerd. Om de rioolcapaciteit niet onevenredig te belasten met deze extra hoeveelheid bedrijfsafvalwater, geldt sinds 1 januari 2016 een verplichte afvoer van hemelwater op het oppervlaktewater.

Nick Johnson (@megamowglee)

Optiflor @Opti_flor

Eric Moor (@eric_moor)

Robin (@RvanL)

PeterMandersBloemist

Trias Westland Europees aanbesteed Het aardwarmteproject Trias Westland is Europees aanbesteed. De aanbesteding is op 18 januari officieel gepubliceerd op Tenderned, het online marktplein voor aanbestedingen van het Rijk. De aanbesteding omvat de activiteiten die nodig zijn voor de realisatie van het geothermisch doublet. Twee van de drie initiatiefnemers achter Trias Westland – FloraHolland, HVC en Westland Infra – zijn bedrijven met publieke aandeelhouders die gebonden zijn aan de Aanbestedingswet. Daardoor moeten grote opdrachten Europees aanbesteed worden.

Discussie op LinkedIn Moet collectieve promotie nog wel onder vlag Bloemenbureau Holland plaatsvinden?

Groen licht voor nieuw Fonds Kleine Toepassingen Er is een nieuw Fonds Kleine Toepassingen voor gewasbeschermingsmiddelen. Het fonds heeft een looptijd tot en met 31 december 2019 en beschikt over € 400.000 per jaar. De eerste aanvraagronde sluit 14 februari 2016.

Eind vorig jaar werd de laatste horde in de definitieve vaststelling van zo’n fonds genomen.

Toen werd duidelijk dat Brussel geen bezwaren heeft tegen de subsidieverstrekking.

7

Gala van noviteiten Donderdag 21 januari reikte FloraHolland voor de 25e keer de Glazen Tulp Awards uit. Dit jaar vond de uitreiking plaats in het Louwman Museum in Den Haag.

Z

Cindy van der Zwet cvanderzwet@hortipoint.nl

Foto’s: Fotostudio Vlekke

8

9

’Oud’ en nieuw op IPM Nieuwe apparatuur voor telen onder ledlicht, al dan niet in klimaatkamers. Het zijn signalen dat de sector zich ontwikkelt. Op de IPM in Essen echter ook hernieuwde belangstelling voor producten ’uit de oude doos’, zoals fuchsia.

Arie Frans Middelburg, Peter van Leth en Hans Neefjes bloemisterij@hortipoint.nl

Forever&Ever de hoogte in Stamhortensia’s zijn niet nieuw, maar wel die van de doorbloeiende variëteiten van Forever&Ever. De Gebr. Jonkers uit Elshout zijn de afgelopen jaren er mee bezig geweest om de gewenste kwaliteit te realiseren. „Het euvel bij onze doorbloeiende rassen in vergelijking met het standaardassortiment is dat een egale stam moeilijk te verkrijgen is door de relatief vele ogen waaruit grondscheuten groeien die voor ongewenst wildgroei/opschot zorgen. Een verkoopbare stamhortensia vergt voor ons een teeltduur van drie jaar in plaats van twee”, schetst Maikel Loots. Het is dan eindelijk gelukt en de stamhortensia’s zijn in 5 liter-potten verkrijgbaar in de standaardkleuren wit, rood, roze en blauw. De stam inclusief kroon wordt maximaal één meter hoog en is stevig genoeg om de kroon vol met bloemen te dragen.

De takken van de plant blijven fier overeind staan na een fikse regenbui.

Kijk voor meer foto’s op:

www.vakbladvoordebloemisterij.nl

Betere opkweek in klimaatcel van varens en kuipplanten Green-Simplicity gaat in opdracht van De Zonnebloem Jonge Planten en zusterbedrijf Henk Braam een klimaatcel met ledverlichting bouwen. In deze cel gaat De Zonnebloem onderzoek doen naar de beste klimaatomstandigheden en het ideale lichtrecept om varens te zaaien en kuipplanten te vermeerderen. En dan vooralsnog vooral gefocust op de eerste opkweekfase van het kuipplantenstek en varenzaad. „Hier is de grootste winst te halen qua minder afhankelijkheid van chemische middelen en betere uniforme kwaliteit. Verder is de teelt te versnellen en ruimte beter te benutten”, meldt Bart Oostveen. De Zonnebloem laat één cel van circa 25 m2 grondoppervlakte bouwen waarin drie lagen worden gecreëerd. Elk onderzoeksvlak wordt 1,4 m2 groot.

Er worden al voorbereidingen getroffen voor een tweede cel met vergelijkbare inrichting, waaraan belangstellende collega’s kunnen deelnemen.

Waterteelt voor consument Heeft substraat zijn langste tijd gehad, of is het gewoon hip om planten op water te telen? Het Duitse instituut Integrar bedacht het product BottleCrop, dat ze ziet als het kleinste systeem voor duurzame stadslandbouw in de wereld. De Viscon Group uit ’s-Gravendeel liet een concept zien dat is afgeleid van de systemen die ze voor professionele watercultuur van groenten al heeft. Voor de watergift van potplanten en perkgoed waren op de beurs ook enkele systemen waarin vocht uit een waterbuffer via lontjes of ander materiaal richting substraat kan gaan.

10

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

Efficiënt ledlicht

Dinsdag waren ze nog druk bezig hun stand in te richten: de exportorganisatie Agexport Asociacion Guatemalteca uit Guatemala. De container met planten en bloemen kwam laat binnen.

Tien planten- en bloemenkwekers uit het Midden-Amerikaanse land zijn terug op IPM in Duitsland. In 2008 waren ze voor het laatst. Fernando Cabarrus vertelde dat het niet de eigen keuze van de 75 leden tellende organisatie was om IPM te mijden. Ze hadden simpelweg het geld niet. Bovendien liep de handel goed de afgelopen jaren. Nu er uitgebreid wordt is er meer markt nodig. „Traditioneel is de VS de markt voor plantenkwekers.

Maar er gaat steeds meer naar Europa”, zei Cabarrus. De telers zetten er een of twee keer per week af. Het gaat om onder meer tillandsia, snijgroen, succulenten, beaucarnea, yucca, peperomia en stek van hedera. Veel bloemen worden vanwege het tropische klimaat niet geteeld in Guatemala. Een beetje roos, anjer en gerbera.

FOTO: HANS NEEFJES

Groene planten uit Guatemala

Aan ledlicht geen gebrek op de beursvloer. Hortilux gebruikte de IPM om zijn productlijn HortiLED te introduceren. Drie verschillende producten, gemaakt met leds van Osram, die volgens Hortilux zeer efficiënt stroom in licht omzetten. De geringe warmteproductie van leds maakt ze populair, zeker als telers wel extra licht maar geen extra warmte nodig hebben. De HortiLED Top is voor topbelichting in alle soorten gewassen en levert 2,7 micromol/J. Omdat hierbij niet veel warmte vrijkomt, zijn combinaties met SON-T topbelichting in opkomst. HortiLED Inter (2,63 μmol/Joule) is voor de tussenbelichting van hogedraadteelten van vruchtgewassen. HortiLED Multi is ontwikkeld voor meerlagenteelt, kweekkamers etcetera. Afhankelijk van het lichtspectrum is tot 2,5 μmol lichtoutput per Joule haalbaar. Dit armatuur is leverbaar in één of meerdere lichtkleuren. Bij één kleur per armatuur is dimmen een optie.

Zoeken naar tray voor orchidee Plantmateriaal van phalaenopsis belandt vanuit weefselkweek bijna niet meer los is een stekbak, maar individueel in pluggen. Dat vergt ander fust en ieder type plug heeft zijn specifieke eigenschappen.

Fabrikant Modiform liet deze drie types tray zien in Essen. Vooral het beheersen van de vochtigheid is een item. Dat is zichtbaar aan de onderkant: een gaatje, een bijna geperforeerd kruis of een combinatie van die twee. De optimale opening voor drainage of watergift is nog niet gevonden. De vorm en binnenkant van de cupjes krijgen eveneens alle aandacht. Beheersen van de wortelgroei is namelijk ook belangrijk. En pluggen moeten makkelijk in en uit de cupjes te halen zijn.

Fuchsia is weer hip Verkoper André Elijzen van Brandkamp merkt het aan de bestellingen voor uitgangsmateriaal: de fuchsia verovert een steeds grotere plek in het aanbod voorjaarsbloeiers. En eigenlijk is de typering voorjaarsbloeier volgens Elijzen niet van toepassing op fuchsia. „Het sortiment verbetert de laatste jaren flink. Cultivars bloeien makkelijker, rijker en over langere tijd. Je kan van fuchsia tot in het najaar plezier hebben.” Brandkamp heeft naast vrije rassen ook eigen cultivars die vallen onder de merknaam Jollies.

Voor Jollies zijn potcovers, labels en ander promotiemateriaal beschikbaar. De serie opstaande grootbloemigen La Grande (zie foto), is recent uitgebreid.

Lees verder > Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

11

> Vervolg van pagina 11

FOTO: ARIE-FRANS MIDDELBURG

’Er zijn zoveel meer verhalen te vertellen’

Nederlandse bloemen en planten gevraagd

Het is een beetje ’overwhelming’ gaf Kitty de Bruin van FFP toe. „maar als een bloemist maar een element kopieert van wat hij hier ziet....” Tijdens een toer door het Blumiges Zukunft Labor van onder meer FFP, FDF, Flowerweb, Florismart en Waterdrinker komt er heel wat op de bezoeker af. Beoogd doel is om bloemisten middels het aanreiken van allerlei trucs en tips te inspireren om de millenials (19 tot 35 jaar) te verleiden om bloemen te kopen. In verschillende ruimtes van het Labor werd ingespeeld op thema’s die samenhangen met de millenials: online, smart, visueel en bewust.

Essentieel daarbij is het vertellen van verhalen, vertelde De Bruin. „Als FFP doen we dat al. We vertellen bijvoorbeeld over salal dat eerst in bossen werd geplukt en aan kwekers werd aangeboden.

Nu zijn de plukkers in dienst van de kwekers. Maar er zijn zoveel meer verhalen te vertellen over bloemen.”

Tot nu toe ging Green is Life 24 jaar lang over boomkwekerijproducten, toelevering, techniek, warenhuizen en tuin- en parkaanleg. Bloemen en potplanten ontbraken nagenoeg. De organisatie van de beurs in Warschau betreurt dat. Volgens Agnieszka Żukowska, voorzitter van Green is Life is er heel veel belangstelling voor bloemen en kamerplanten in Polen en landen als Hongarije, Oekraïne, Wit Rusland en de Baltische Staten. „Mensen in die landen houden van bloemen en planten. Die markten zijn nog in ontwikkeling. Ze hebben veel potentie, omdat ze nog niet verzadigd zijn.” Green is Life heeft BureauSierteelt.nl – VGB ondersteund – ingeschakeld om Nederlandse kwekers te werven voor de beurs in Warschau op 1, 2 en 3 september. De laatste keer was de beurs 12.000 m2, had ze 260 standhouders uit dertien landen en kwamen er 16.000 bezoekers waaronder 6.500 professionals.

’Mensen zijn op zoek naar liefde’ Een groot hart van begonia’s siert de stand van Koppe. Bezoekers kunnen op het stoeltje ervoor plaatsnemen en zich laten vereeuwigen.

Wellicht het fotomoment van IPM 2016. Ze krijgen tevens ’give away hartjes’ mee. Koppe heeft zich laten inspireren door Valentino pink en de nieuwe Cupido pink en koppelde het thema Love Plants aan deze begonia’s voor binnen en buiten. „Er is veel angst en ellende in de wereld. Je kunt uit angst leven, maar dat brengt je niet verder. Ik denk juist dat mensen op zoek zijn naar liefde”, legde Lisanne Koppert uit.

De planten gaan de eerste jaren naar ’preferred suppliers’ in Europa.

Afhankelijk van de reacties borduurt Koppe in samenwerking met telers in de afzet van de begonia’s voort op Love Plants.

12

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

Column Victor van Dijk vvandijk@fleurametz.com

Ecuador

Vroeg

Na amaryllis, nu gewaxte Beaucarnea nolina Na het concept No Water Flowers met gewaxte amaryllisbollen, is er nu ook het concept No Water Plants met gewaxte knollen van Beaucarnea nolina. Het concept is een samenwerking tussen Greencre8 en VDA Plant uit De Lier. De planten hebben geen water nodig om te groeien en behouden door de decoratieve waxcoating minimaal drie maanden hun sierwaarde. „Hoe het mogelijk is, is het geheim van de smid”, aldus salesmanager William Fransen. Het heeft het bedrijf wel twee jaar gekost om het procedé onder de knie te krijgen. VDA Plant zet alleen bij vraag No Water Plants op. Knollen worden geselecteerd op vorm, knolgrootte en aantal spruiten. Bij een spruitlengte van ongeveer 25 cm worden ze bij Greencre8 gewaxt. Fransen heeft er hoge verwachtingen van als nicheproduct met beperkte aantallen bij bloemisten en speciaalzaken.

’Teabag’ doet intrede op Nederlandse markt Geen plastic teeltpot maar een biologisch afbreekbaar jasje met kokos als medium en geen turf of veen. Met deze zogenoemde milieuvriendelijke ’teabag (theezakje) technology’ timmert Engelse keten B&Q al jaren succesvol aan de weg in Engeland. Perkgoed Partners heeft de samenwerking gezocht en hoopt alleen de Nederlandse markt met het concept te veroveren en samen met B&Q Frankrijk en de rest van Europa. Het concept heet in Nederland Pak & Plant, omdat de plant door de consument direct uit de bak in de grond is te planten. Jiffy levert de plug, Modiform de bak. Het concept is onder meer geschikt voor zaai- en stekperkgoed en kruiden. En een alternatief voor de kleinere potmaten (9 en 10,5 cm). Vorig jaar is een pilot geweest met violen. Dit jaar volgt in ieder geval een actie met calibrachoa bij dertien Intratuinvestigingen. Deze keten is vooralsnog de exclusieve Nederlandse afnemer.

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

Het ene jaar is het andere niet. En dat geldt evengoed hier voor ons valentijnseizoen. De vooruitzichten voor 2016 waren al niet best: 14 februari valt op zondag, en bovendien aan het einde van de carnavalsweek. Maar nu we op de vooravond van de voor ons belangrijkste bloemendag van het jaar staan, ziet het er helemaal verontrustend uit. We hebben de afgelopen maanden namelijk zo’n fantastisch mooi weer gehad. Haast om gek van te worden, zo mooi!

Terwijl de mensen aan de kust onder invloed van ’El Niño’ vrijwel dagelijks met overstromingen kampen, is het bij ons in de Andes juist elke dag dik 25°C bij een straalheldere hemel. Ik heb het werkelijk zelden zo warm en zonnig meegemaakt.

Maar ja, elk voordeel heeft zijn nadeel, om Cruyff’s worden maar eens om te draaien: de valentijnsnee is nu veel vroeger dan gepland gekomen. Kwekers weten van ellende gewoon niet meer waar ze met hun bloemen naar toe moeten. Er zijn nu zóveel rozen overal. En ik hoef ze nu ook nog niet, daar januari voor ons traditiegetrouw de rustigste maand van het jaar is. Dus dan met de wanhoop nabij maar opslaan!

De helft (veelal rood) wordt droog weggelegd, de andere helft (kleurtjes) gaat direct naar de compost.

Het is nu 24 januari als ik deze column schrijf en ik vrees dat de meeste bloemen er inmiddels wel af zijn. Het kan dan ook niet anders dan dat het volgende week op verschillende tuinen gigantisch fout moet gaan. De situatie in Colombia is niet veel anders. Ook op de savanne van Bogotá is de productie veel vroeger vanwege het uitzonderlijk mooie weer. In beide landen is geen velletje botrytis- of ethyleenblocker meer te krijgen.

Terwijl verhuurders van reefer containers gouden tijden beleven. Bij de meeste kwekers staat er inmiddels wel eentje op de dam in verband met tijdelijke koelopslag.

Ik houd mijn hart vast de komende 14 dagen.

De voorverkoopprijzen zijn tot op heden nog steeds acceptabel. Maar het is een dubbeltje op zijn kant: of de handel stort straks helemaal in wanneer alle opgeslagen bloemen vrij komen.

Of de markt herstelt zich juist, wanneer die oude bloemen niet goed meer blijken, tewijl er dan geen enkele verse tak meer op het gewas staat.

De tijd zal het leren!

Victor van Dijk, vestigingsmanager Zuid-Amerika FleuraMetz

13

Uniforme codering voor hele Een van de speerpunten van Floricode is gestandaardiseerde data-uitwisseling in de sierteeltketen.

Maar ondanks enkele succesvolle projecten, blijkt data-uitwisseling van kweker tot retailer nog veel haken en ogen te kennen.

Ron Barendse rbarendse@hortipoint.nl

Via diverse labels kunnen kwekers en handelaren producten door de keten heen volgen, maar eenvoudig is dit nog niet.

D Mening

Paul Bleumink, Buck Consultants International

’Verlies marktpositie Schiphol is niet goed voor Greenport Aalsmeer’

Buck Consultants International onderzoekt in opdracht van onder andere Greenport Aalsmeer de kansen en mogelijkheden voor de bloemenhandel in de Aalsmeerse regio. Schiphol speelt hierin een belangrijke rol maar Paul Bleumink spreekt van zorgelijke ontwikkelingen waar het gaat over de positie van Schiphol. „Er is onrust bij bloemenhandelaren en expediteurs omdat de luchthavens van Brussel, Luik en in Duitsland steeds meer importstromen vanuit met name Afrika naar zich toetrekken.

Vandaaruit komen de producten nog wel veelal richting Aalsmeer maar het gevaar is dat op termijn de handel ook fysiek wordt omgelegd.”

Op dit moment wordt volgens Bleumink onderzocht wat de oorzaken zijn van het weglekken van handelsstromen naar andere

14

luchthavens. Volgens de onderzoeker is er een gevoel van urgentie en moet er worden doorgepakt om de gevaren van het verlies van handel te tackelen. Hij noemde daarbij onder andere inspecties en keuringen als verbeterpunten. Qua kosten, maar met name wat beschikbaarheid en flexibiliteit betreft, laten de keuringen door onder andere de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) volgens hem te wensen over.

Ook wordt gewerkt aan een overzicht van de top-5 verbindingen waar het marktaandeel van Schiphol qua transport van sierteeltproducten onder druk staat.

Daarnaast wordt de haalbaarheid bekeken van een neutraal ’perishables’ centrum voor met name de kleine en versnipperde exportstromen.

Verder sprak Bleumink over de kansen die geconditioneerd containertransport (reefercontainers) biedt, voor met name

import van bloemen en planten uit andere continenten. Hij noemde FloraHolland als partij die werk maakt van zoals hij het noemde een ’reeferstrategie’ waarbij ook gekeken wordt naar de rol van de Rotterdamse haven. Voor bloemenexport zag hij ook kansen richting China. „Er komen vanuit China veel producten deze kant op met luchtvracht, maar er is nog weinig retourlading.” Branding van Nederland als hub voor verse producten is hierbij volgens Bleumink van belang.

Maar de meeste van bovenstaande initiatieven staan of vallen bij het beheer van data. „Inmiddels zijn er genoeg data – veel te veel zelfs – en is het vooral de vraag hoe we er mee omgaan en wie er voor deze data verantwoordelijk is. In de toekomst moet er een logistiek dataplatform voor de sierteelt komen en ik zou het niet onlogisch vinden als Floricode deze rol krijgt”, aldus Bleumink.

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

FOTO: RON BARENDSE

sierteeltketen blijkt lastig

Achtergrond

Fastlane voor afhandeling importproducten Zowel Paul Bleumink van Buck Consultants International als Roel Huiden van FloraHolland pleiten voor een fastlane voor de afhandeling van de import van sierteeltproducten. Een fastlane zou kunnen worden ingesteld als er meer horizontale samenwerking komt tussen overheidsinstanties als de douane en de NVWA in de landen van import en export. Huiden zette zijn woorden

kracht bij door een stapel papieren omhoog te houden. „Dertig documenten zijn er nodig om een bloemencontainer van Kenia naar Nederland te krijgen”, zei hij. „We moeten er naar toe dat we inzichtelijk maken welke trajecten tussen kwekers en handelaar een hoge betrouwbaarheid hebben zodat die betreffende trajecten minder hoeven te worden gecontroleerd.”

GTIN weinig gebruikt

Meedoen aan projecten Greenport Logistics

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

15

Vragen Stuur uw vragen naar Postbus 9324, 2300 PH Leiden.

U kunt ook bellen, faxen of mailen: Peter van Leth, 071-56 59 688, pvanleth@hortipoint.nl

Hoe ga ik om met (bouw)veiligheid?

Ik ga uitbreiden? In hoeverre ben ik verantwoordelijk voor de veiligheid van het personeel van de door mij gekozen onderaannemer?

ILLUSTRATIE: PETER MOORMAN

B

Turn-key project

Praktijkvoorbeeld: helmen

Geen excuus

Marcel Verbeek, DLV glas & energie, specialist kassenbouw en bouwveiligheid, m.verbeek@ dlvge.nl, 06-53427247

16

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

Markt Let op: de lijnen lopen in het volgende jaar over zonder van kleur te veranderen.

Klok prijsbeelden Snijbloemen

Groene planten

Bloeiende planten

Snijbloemen brachten in week 3 € 0,21 op. Dit is een centje minder in vergelijking met vorig jaar. De klokaanvoer zat bijna 4% in de min.

Groene planten brachten in week 3 € 1,21 op; tegen € 1,26 vorig jaar. De klokaanvoer viel ruim 20% lager uit.

De gemiddelde prijs van bloeiende planten kwam uit op € 0,98. Een stijging van 2 cent ten opzichte van 2015. De klokaanvoer was ruim 20% lager.

BRON: FLORAHOLLAND

De week van mede-eigenaar

Nico de Jager:

’De absolute topper is de Kokodama’ BUREAUSIERTEELT.NL

Bedrijf: BureauSierteelt.nl Week: 4

Maandag „We zijn op de beurs de Grüne Woche in Berlijn waar we de realisatie hebben ondersteund van de ’Urban Oasis’ in het Holland Paviljoen. Deze stadse tuin is geplaatst in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken. Om net als de voorgaande jaren de sierteeltsector erbij te betrekken hebben we met VGB kwekers benaderd voor het leveren van producten. GreenBalanZ, Air So Pure, ColouredbyGerbera, Tulpen Promotie Nederland en de Kalanchoëgroep waren hiertoe bereid. Hun deelname zorgt voor een mooi stuk groen en kleur in de tuin. Afgelopen vrijdag hebben staatssecretaris Martijn van Dam en de Duitse minister van Landbouw Schmidt het paviljoen geopend. In de loop van de dag keerde de rust terug en konden we aan de slag met onze verkoopstand.”

Dinsdag „Vandaag is de vijfde dag van de beurs. Het ministerie zocht een verkopende partij van groen en wij hebben ons enthousiast aangemeld. Onder de noemer Pflanzenliebe aus Holland verkopen we diverse soorten planten. De absolute topper is de Kokodama. Iedereen vindt hem leuk! Dianne Ramakers (onze projectmanager) onderbreekt aan het einde van de dag haar verkoopactiviteiten om een presentatie te geven over een ander project van ons bureau: de VoorKeur conceptstores. Enkele genodigden Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

van de Nederlandse ambassade gaven namelijk aan meer te willen weten over dit project dus pakte zij de microfoon erbij.”

Woensdag „Ik haal wat verse gerbera’s op bij kwekerij Gerbera United voor verversing van de selfiewand van 3 m hoog en 9 m breed waarin het woord Berlin is verwerkt. De 18.000 (!) gerbera’s worden gretig op de gevoelige plaat gezet. Dit is een apart project dat we vaker in samenwerking met VGB, ColouredbyGerbera en the Wunderkammer realiseren. Intussen verkopen we gewoon door natuurlijk en het loopt aardig.”

Donderdag „De verkoop van de planten loopt naar tevredenheid. De meeste bezoekers (meer dan 400.000) van de beurs gaan voor gratis. Gratis hapjes, souvenirs en vooral drankjes. Om zoveel mogelijk gratis spullen te verzamelen nemen ze vaak een of meer dagen de tijd om de hele beurs af te struinen. We hebben het over 26 hallen. Het zijn vooral landenpresentaties met etenswaar. maar er is ook een hal met levend vee. Wij gaan nog drie dagen de bezoekers tackelen en enthousiast maken voor onze planten. Zondag is de afbouw: maandag gaan we moe maar voldaan naar huis.”

17

In de grafieken wordt de procentuele verandering (= index) weergegeven van de prijs en de totale aanvoer ten opzichte van vorig jaar.

Simone van Tol simonevantol@oraholland.nl

Snijbloemen Minder snijbloemen, minder omzet

in procenten

Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder

week

Kamerplanten Lagere aantallen, iets lagere prijs

in procenten

Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder

week

Tuinplanten Prijsdaling totale aanbod tuinplanten

in procenten

Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder

week

18

Vakblad voor de BloemisterÄł 4 (2016)

Rusland

Over de toonbank

Dmitriy Ksenofontov:

FOTO: FRESH-FLOWERS24

’Weinig alternatieven voor Nederlands product’

Fresh-flowers24

Naam: Fresh-Flowers24 Locatie: Dedovsk Sortiment: 70% bloemen, 20% planten, 10% overig Specialiteit: snijbloemen Aantal medewerkers: 12

Hoe gaat het uw bedrijf? „Sinds vorig jaar hebben we het erg moeilijk, vanwege de roebel-crisis staan onze bedrijfsresultaten sterk onder druk. Mensen raakten in paniek en gingen veel minder uitgeven aan bloemen. Als ze al bloemen of planten kopen,

Standpunt

Mee eens, oneens of denkt u er heel anders over?

Reageer dan bij de marktredactie: A.F. Middelburg, 06-23631549 of mail afmiddelburg@hortipoint.nl

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

klimaat en andere factoren. Dus ben ik genoodzaakt om meer te kopen van landen buiten Europa. Maar de kwaliteit en het sortiment zijn vaak niet gelijkwaardig.”

Welke producten verkoopt u het meest?

Wat zijn uw verwachtingen voor de komende tijd?

„Afgelopen jaar heb ik vooral lokale rozen en rozen uit Ecuador verkocht, gevolgd door chrysanten en anjers. Bij planten zijn phalaenopsis, saintpaulia en kalanchoë het populairst. Hoewel het klassement niet is veranderd, zijn de volumes wel sterk afgenomen.”

„Natuurlijk gaan Valentijn en Vrouwendag weer voor een opleving zorgen, maar dat zijn incidentele injecties. Op de lange termijn ben ik wat pessimistischer gestemd. Eerlijk gezegd verwacht ik de komende twee jaar geen groei, eerder het tegenovergestelde. Alles hangt af van de olieprijs, de roebel en politieke stabiliteit.

Mijn enige hoop is dat ik deze moeilijke periode zal kunnen overleven. Vroeg of laat komt alles weer goed.”

Waar koopt u uw bloemen en planten in? „Rozen dus met name van lokale kwekers, de kwaliteit daarvan wordt steeds beter, en rechtstreeks uit Ecuador, Colombia en Kenia.

Chrysanten, snijgroen en overige producten koop ik van een vaste leverancier in Nederland, Pegroflora. Ik denk dat in zijn totaliteit 40% uit Nederland komt en 20% van eigen bodem.

Momenteel is het Nederlandse aandeel wat minder, vanwege de boycot. Het valt niet mee om alternatieven te vinden. Rusland kan niet aan de binnenlandse vraag voldoen vanwege het

Heeft u veel concurrentie? „De afgelopen jaren was de concurrentie moordend. Er waren heel veel bloemisten, waardoor het moeilijk was goed personeel te vinden en om het onderscheid te maken. Sinds de crisis is uitgebroken, verandert de situatie. Er zullen de komende tijd waarschijnlijk heel wat bloemisten gaan afvallen. Dat is misschien goed voor mij, maar niet voor de sector.”

’Het niveau van de noviteiten is verbeterd’

F

Rob Verlinden Televisiepresentator

dan is het uitsluitend als cadeau. Het eigen gebruik is bijna nihil nu. Gelukkig is een aantal vaste klanten ons trouw gebleven en werken we nauw samen met bedrijven en de kerk.”

loraHolland heeft op 21 januari voor de vijfentwintigste keer de Glazen Tulp Award uitgereikt. De Glazen Tulp Award is een belangrijke prijs voor de sector. Innovatie is belangrijk en zo’n prijs is een extra motivatie om nieuwe producten op de markt te brengen. De competitiedrang is weer terug. Als ik terugkijk naar de afgelopen jaren, dan kan ik zeggen dat het niveau van de noviteiten verbeterd is. De verscheidenheid is beter. En bovendien wordt ook meer vraaggericht geproduceerd. Er worden niet alleen noviteiten op de markt gebracht die betere teelteigenschappen hebben, maar ook nieuw zijn voor de consument en een aanvulling zijn op het

bestaande. De mening van de consument is van groot belang. Ik spreek de consument vaak en ik kan zeggen dat ziekteresistentie een steeds belangrijker thema zal worden. Hier moeten we als sector iets mee.

De opzet van de Glazen Tulp Award is sinds twee jaar veranderd. De vakjury geeft ook haar mening over de genomineerde producten. Zij beoordelen de producten op aspecten zoals belading, logistiek en houdbaarheid. En bekijken of het product commercieel aantrekkelijk is en of de prijsverhouding klopt. Daarnaast heb je de prominentenjury en die kijkt weer met een commercieel oog naar de producten. Wat vindt de consument van

de producten? Slaat het concept aan, past het bij de trends van de komende jaren? Is het een winnaar of niet? Ook wij geven onze punten en de winnaar wordt samen met de gegeven punten van de vakjury bepaald. Doordat de handel ook haar mening geeft en dus draagvlak heeft voor een product, zien wij dat de noviteiten goed presteren in de markt. De Glazen Tulp-winnaars worden de laatste jaren goed opgepakt en dat is in het verleden ook wel eens anders geweest. We zijn niet meer het domste jongetje uit de klas.

Wij brengen met zijn allen mooie, vernieuwende producten op de markt!

19

In Oriëntalmarkt vooral stijging van OT-rassen De aanvoerstijging van Oriëntals en OT-types, door de handel gezien als één leliegroep, zet volgend jaar door. De markt voor bijzondere rassen lijkt sterk gefragmenteerd.

Jaar

Verkochte aantallen x duizend

Analyses snijbloemen

Toename aanvoer

Aanwinsten

Aanvoerstijging drukt prijs in krimpmarkt longiflorum Tegen de verwachting in steeg het aanbod longiflorum vorig jaar, terwijl de vraag krimpt. Het blijkt lastig, de markt in balans te brengen en rendement met deze groep te halen.

FOTO: DE GRAAF VAN DER ZANDE

Onbalans

20

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

Na stabiele jaren nu meer LA’s en Aziaten

FOTO: DE GRAAF VAN DER ZANDE

Door een groter aanbod bollen en schakelende gelegenheidstelers neemt de aanvoer van LA’s en Aziatische lelies dit jaar toe. Handelaren denken wisselend over groeipotentie.

Assortiment Een en dezelfde groep

Marktacties Promotie Balkonplant 2016: geranium, vanaf april mediacampagne Terrasplant 2016: hibiscus, vanaf april mediacampagne Woonplant van de maand januari: kamerbomen: beaucarnea, poly scias, dracaene, pachira.

Woonplant van de maand februari: narcis Tuinplant van de maand januari: blauwe coniferen: Picea pungens Super Blue, Juniperus squamata, elwoodii en stricta Tuinplant van de maand februari: viburnum PurE Seasonal Flowers januari: hyacint, Viburnum opulus, syringa PurE Seasonal Flowers februari: narcis, anemoon, hyacint, syringa 30 jan Rob’s Grote Tuinverbouwing met onder andere: hyacinten Blue Pearl en Purple Sensation, bol-op-pot: tulp, hyacint, narcis, eucomis, glamini, freesia en sonatini, Tisento, Favourite Roses, Green is…

Azalea Hortinno. SBS6, 17.00 uur.

Bloemenagenda Bloemenbureau Holland, VBW en FloraHolland

wk 1 - wk 4: tulp wk 5 - wk 8: roos wk 9 - wk 12: freesia wk 13 - wk 16: gerbera

Bloemendagen 2 feb Nationale Flirtdag (GB) 7 feb Carnaval (Ned) 8 feb Rosenmaandag (Dui) 8 feb Chinees Nieuwjaar (Fra, GB) 9 feb Carnavalsdinsdag (Dui) 14 feb Valentijnsdag (Ned, Dui, Fra, GB, Ita, Zwi, Pol, Rus) 6 mrt Grootoudersdag (Fra) 6 mrt Moederdag (GB) 6 mrt Grootmoedersdag (Bel) 8 mrt Vrouwendag (Dui, Fra, GB, Ita, Pol, Rus) 17 mrt St. Patrick’s Day (GB) 19 mrt Vaderdag (Ita, Spa) 25 mrt Goede Vrijdag (Ned, Dui)

Heeft u informatie voor de agenda? Mail naar afmiddelburg@hortipoint.nl

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

21

Analyse bloeiende planten FOTO: IBH-EXPORT

Exporteur over Slowakije

Clivia maakt teleurstellende start De eerste weken van januari zorgden opgehoopt aanbod en een nog onwillige markt voor een flinke druk op de prijzen bij clivia.

De middenprijs lag zo’n 30 cent onder die van vorig jaar.

Bedrijf: IBH-Export Functie: in- en verkoper Belangrijkste afzetgebieden: Scandinavië, Oost-Europa Inkoop: veilingklok FloraHolland en rechtstreeks kwekers Aantal medewerkers: 75

Dana Mazilu:

’Online bestellen door consument verkort keten’

Meerwaarde

Welke kanalen belevert u in Slowakije? „Wij beleveren vooral de groothandel met zowel snijbloemen en potplanten als decoratie-artikelen. Onze afnemers kopen de potplanten vooral via onze webshop. Voor de snijbloemen gebruiken ze liever KOA. De afzet neemt gestaag toe; veel afnemers willen nu al twee tot drie keer per week worden beleverd en in een breder assortiment.”

Klok is dramatisch

Wat verkoopt u zoal? „In Slowakije verkopen we meer snijbloemen dan potplanten. Qua bloemen draait het vooral om rozen, germini, lelie, freesia, cymbidium, chrysant en alstroemeria. Op plantengebied verkopen we er veel phalaenopsis en seizoensproducten. De bloemen worden veelal gebruikt voor evenementen, terwijl de planten vaak bedoeld zijn voor de tuin. Vooral in april verwachten we weer een grote vraag naar tuinplanten.”

Is er vraag naar noviteiten? „Noviteiten zijn niet de focus; onze klanten in Slowakije zijn vooral prijsgeoriënteerd. Ze kopen het liefst een breed basisassortiment, waarvan ze zeker zijn dat ze het snel kunnen verkopen. De doorloopsnelheid is erg belangrijk.”

Is er veel concurrentie?

Hoe ziet u de toekomst? „Snelheid van leveren en het verkorten van de afzetketen worden steeds belangrijker en dat merken we sterk in Slowakije. Er is veel vraag naar afzetmethodes waarbij de consument online zijn eigen bestellingen kan plaatsen. Dit verkort de keten en de logistiek.”

22

Verkochte aantallen x duizend

„Ja, die komt vooral van Duitse en Nederlandse exporteurs. Ook komen er veel bloemen uit Kenia en Ecuador rechtstreeks het land in. Sowieso is de bloemen- en plantenmarkt in beweging.

De bouwmarkten hadden een stukje van de markt veroverd, maar daarvan zijn er in 2015 door financiële problemen weer een aantal verdwenen. Maar de retail blijft erg actief.”

Verkochte aantallen en middenprijs van clivia op de FloraHolland veilingen van 2011 tot en met 2015.

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

FOTO: WINFRIED VERSLUIS

Afzetzaken

Analyse groene planten

Geen verdere omzetdaling beaucarnea in 2015

FOTO: VAKBLAD VOOR DE BLOEMISTERIJ

De veilingstatistiek over 2015 ziet er voor olifantspoot beaucarnea op het eerste gezicht niet slecht uit. Leveranciers nuanceren de cijfers.

Bedrijf: Flowersconnect Aanleiding: nieuwe, digitaal handelsplatform

Minder vertakt

Winfried Versluis Wat is Flowersconnect? „Het is een realtime, digitale marktplaats voor bloemen. Ik organiseer al enige tijd de langetermijnverkoop voor tulpenbroeiers. Je ziet in de markt dat er tekorten en overschotten zijn op alle fronten. Flowersconnect is bedoeld om die handelsstromen makkelijker te laten verlopen. Dus geen heen en weer gebel meer, maar de inkoop en verkoop wordt online, op basis van realtime vraag en aanbod, geregeld. Alle bloementelers kunnen Flowersconnect realtime gebruiken.”

Waarin verschilt Flowersconnect met FloraMondo? „FloraMondo draait om daghandel. Op Flowersconnect kunnen zowel dag- als termijnorders geplaatst worden. Daarnaast wordt de optimale prijs bij dit platform bepaald op basis van realtime vraag en aanbod, dit in drie decimalen nauwkeurig.”

Doorbroken

Hoe werkt dat? „Telers voeren het aanbod in met als referentiekader de dagmarkt of termijnmarkt. Dit kan gespiegeld worden met andere kwekers. Dit is inzichtelijk voor elkaar. Prijsbepaling komt tot stand met een bandbreedte.

Afhankelijk van het overige aanbod en vraag op het systeem zal de prijs gedurende de dag meebewegen met de markt. De computer stelt de prijzen in. Als er bijvoorbeeld een grote partij van een soort verkocht is, zou de prijs bij een andere kweker wellicht iets kunnen stijgen. Dat wordt allemaal automatisch bepaald, tot drie cijfers achter de komma.”

Waarom zou de handel dit moeten gebruiken?

Verkochte aantallen x duizend

Verkochte aantallen en middenprijs van de groene kamerplant Beaucarnea via FloraHolland van 2008 t/m 2015 Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

„Wij willen de handel ontzorgen. Handelaren kunnen een partij op het systeem ook ’volgen’ en de prijsontwikkelingen in de gaten houden.

Op deze manier hoeft er niet meer heen en weer gebeld te worden en hiermee ontzorgen we kwekers natuurlijk ook. De partijen worden nooit onder de minimale prijs verkocht; er wordt altijd het meest realistische uit de markt gehaald. Het systeem staat los van FloraHolland, maar de afrekening vindt via de veiling plaats. Telers die Flowersconnect moeten een jaarabonnement afnemen en betalen een bedrag per kar. De kosten liggen lager dan wanneer een kar voor de klok zou zijn aangevoerd.”

Is er al veel aanbod op te vinden? „Telers en handelaren kunnen vanaf deze week een inlogcode opvragen.

De eerste transacties zijn een feit. We staan aan de vooravond van veranderingen in de sector. Wat zou het mooi zijn als we de keten nog efficiënter kunnen maken en de verkoop vanaf de kwekerij op een hoger niveau kunnen neerzetten met elkaar.”

23

Schone lucht uit rugtasje Geen smogmaskertje meer, maar een handzaam rugtasje met een plant er in die fijnstof uit de lucht filtert. Voor inwoners van steden met een smogprobleem, kan dit heel aantrekkelijk zijn.

V

Quincy von Bannisseht qvb@hortipoint.nl

Foto: Quincy von Bannisseht

24

K asgeluiden Bestrijding van ziekten en plagen. Hoe gaat dat in de praktijk?

Wat houdt telers bezig en hoe gaan ze daarmee om? Wat zijn de geluiden uit de kas? Om de twee weken laat het Vakblad telers vertellen over chemische of geïntegreerde bestrijding.

Peter van Leth, Hans Neefjes, Joef Sleegers bloemisterij@hortipoint.nl

’We gaan een nieuwe systeemaanpak testen’

Guido Halbersma Adviseur gewasbescherming van Van Iperen, onder andere in chrysant

De tripsdruk is de afgelopen weken gedaald bij klanten van Guido Halbersma. Toch is hij nog niet tevreden. „Op een aantal bedrijven is de tripsdruk nu matig: gemiddeld zo’n 10 tripsen per week per vangplaat.

Dat is best nog veel in verband met het naderende voorjaar.” Deze week maken Halbersma en zijn collega’s bij Van Iperen iets meer bekend over een vernieuwde systeemaanpak van trips in chrysant. „We denken dat

we een manier hebben gevonden om de trips beheersbaar te houden.

We werken binnen de wet met de middelen die er zijn op gebied van chemie, biologie en groene middelen. De volgorde en manier van inzetten is afwijkend. Voorwaarde is dat je met lage tripsdruk uit de winter komt. Deze strategie zorgt ervoor dat je minder toename van trips krijgt in het najaar. Zodoende kan je voor de winter weer makke-

lijker schoon worden.” Samen met toeleveranciers en fabrikanten heeft Halbersma tevens enkele perspectiefvolle strategieën ontwikkeld die hij komend jaar in de praktijk wil testen.

Een handvol klanten van Halbersma ging de winter door met geïntegreerde gewasbescherming. Binnenkort starten meerdere telers die werkwijze weer op. „Met een puur chemische aanpak red je het niet.

Maar gezien het naderende voorjaar en de afgelopen zachte winter is er nog weinig tijd voor het opbouwen van een goede balans tussen biologie en belagers. Een uur stomen in week 8-9 kan helpen als je nu matige tripsdruk hebt. Maar dat kan niet op elke grondsoort of bij elke cultivar. Of telers hanteren liever eerst een andere aanpak.”

Spint en andere plagen zijn redelijk tot goed onder controle.

’Veel muizen overleven door de zachte winter’

Arjen Verwer Plaats: Klazienaveen Teelt: minigerbera onder 7.000 lux Oppervlakte: 2 ha

26

Dit jaar is een echt El Niño-jaar. El Niño is een sterke opwarming van het water in de Stille Oceaan. Voor West-Europa betekent dat meestal natte en warme winters. Voor Arjen Verwer betekent het: muizen in de kas. Ze vreten niet alleen de planten aan, maar vooral ook de CO2darmen. De kapotte darmen moeten vervangen worden en dat is geen leuke klus. „Maar goed, sommige darmen moeten sowieso al vervangen worden omdat ze bros zijn geworden door het zonlicht. En ik heb liever dat de muizen het plastic aanvreten dan de bloemen.”

Tegen de muizen wordt muizentarwe gestrooid. „Je moet blijven strooien tot de muizen het niet meer opvreten”, heeft Verwer op de knaagdierencursus geleerd. „Maar eigenlijk is er strenge vorst in de grond nodig om de populatie terug te dringen.

Het is tot nu toe zeer zacht weer geweest. In januari vlogen er nog

insecten rond zoals muggen. Ik heb het nog nooit zo extreem gezien.”

Verder is het redelijk rustig in de kas. Het niveau van wittevlieg is laag, maar Verwer wil het nog iets verder terugdringen. Daarom bespuit hij, afhankelijk van de plaagdruk, sommige vakken eens in de 18 dagen en andere eens in de 12 dagen met een combinatie van chemische en biologische middelen. De biovakken waar de natuurlijke vijan-

den overwinteren worden behandeld met Botanigard, Match en Silwet.

Als er luis zit, wordt er Plenum mee gespoten.

Ook zitten er hier en daar slakken in het gewas. Daartegen worden eens per maand slakkenkorrels gestrooid. „Voorheen deden we dat door de hele kas, maar nu proberen we dat zo gericht mogelijk te doen”, zegt Verwer. „Daardoor gebruiken we nog maar een kwart van het middel.”

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

’Voldoende tripsvrij voor introductie van Swirskii’

Henk Overkleeft Plaats: Maasdijk Teelt: amaryllis en potplanten Oppervlakte: 2,4 ha

Een karretje bloemen per dag. Het oogsten van amaryllis loopt ten einde op het bedrijf van Henk Overkleeft. Het rooien, schoonmaken, sorteren, koken, drogen en weer planten van bollen vraagt de laatste weken meer tijd. Dat geldt ook voor het stomen van de substraatbedden. „De eerste vakken met bollen zijn al voor de kerst gerooid. Die bollen zijn inmiddels al weer geplant. Om de drie jaar rooien wij een vak.” Het koken van de bollen is vooral tegen de narcismijt. Drie uur bevinden de bollen zich in water van 46°C. „De temperatuur in de ketel schommelt tussen 45,7 en 46,3°C.” Het substraat wordt drie uur gestoomd. „Het is een laag van 15 cm. In een half uur is de 100°C bereikt. We stomen langer om ook eventuele bolresten of ander organisch materiaal goed aan te pakken. Slangen en gaas behandelen we Jet 5.”

Jong gewas is bespoten met Vertimec plus de hulpstof Hasten. Als er narcismijt wordt gesignaleerd, dan markeert de teler die plek en pakt hij de rugketel om om de twee weken plaatselijk Vertimec of Carex toe te dienen. Als het gaat om enkele aangetaste bollen, dan verwijdert hij die, zeker in nieuwe aanplant. „In tegenstelling tot vorige winter is het nieuwe gewas nu voldoende vrij van trips en de vangplaten zijn

schoon. We willen daarom half februari beginnen met de inzet van de roofmijt Amblyseius Swirskii. We gaan zakjes gebruiken omdat je dan langer en beter effect hebt dan bij het verblazen, wat we eerder deden.

Helaas zijn er nog steeds geen goede biologische bestrijders tegen narcismijt. We hopen dat Swirskii tot half augustus in staat is om trips onder de duim te houden.”

’Nu al zoeken naar alternatief voor Admire’

Gerard van Leeuwen VLM Hydrocultuur Plaats: Made Teelt: tropische potplanten Oppervlakte: 2,5 ha

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

In de middelenkast bij VLM Hydrocultuur staat nog steeds Admire dat ingezet wordt tegen onder meer luis. Niks illegaals aan. Alleen het middel ligt erg onder vuur, evenals andere middelen met als werkzame stof imidacloprid. Afnemers maken tegen het gebruik van deze insecticide steeds meer bezwaar en een totaalverbod in de glastuinbouw hangt in de lucht. De insecticide zou schadelijk zijn voor bijen en vogels.

Gerard van Leeuwen is zich hiervan bewust: „We kijken al naar alternatieven. Beter nu de knop al omzetten, dan afwachten dat die beslissing voor je wordt genomen.” Tegen diverse luissoorten wordt nu Teppeki ingezet, maar de werking is volgens Van Leeuwen niet optimaal. Dus wisselt hij graag af met andere middelen. Hij experimenteert momenteel met het biologische middel Bugsil gecombineerd met een uitvloeier,

dat naast luis ook werkt tegen trips.

Of het een optie is, daarover kan hij zich nog niet uitlaten.

Over ziekten en plagen heeft Van Leeuwen aan het begin van 2016 weinig te klagen. Wekelijks worden Amblyseius swirskii verblazen tegen spint en trips. De druk is nog niet zo hoog dat de hulptroepen van Phytoseiulus persimilis worden ingeschakeld, zeker nu vooral normale spint wordt waargenomen in plaats van rode spint. Dat was begin 2015 wel anders, dus Van Leeuwen is wel blij met deze ontwikkeling.

Echinotrips duikt zo nu en dan nog op, waartegen Van Leeuwen Match en Conserve inzet. Dop- en schildluizen worden ook incidenteel waargenomen, waartegen zoals gezegd Teppeki wordt ingezet in combinatie met de uitvloeier Silwet Gold. De enkele haarden met wolluizen blijft Van Leeuwen bestrijden met Cryptobug-L.

27

Imago poinsettia collectief oppakken De kwaliteit van poinsettia had afgelopen seizoen extra last van de hoge plaagdruk door wittevlieg. Dat was ook goed merkbaar bij de kwaliteitscompetitie. Dat doet het imago geen goed. Telers en veredelaars werken er hard aan om die in de keten te verbeteren, maar er valt nog het nodige te winnen.

Peter van Leth pvanleth@hortipoint.nl

O Uitzonderlijk beeld

FOTO: PETER VAN LETH

Toch noviteitencompetitie

Meer deelnemers

De problemen met wittevlieg afgelopen seizoen in poinsettia waren terug te zien in de kwaliteitscompetitie 2015, zowel bij de noviteitencompetitie als de telerscompetitie.

28

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

FOTO: ASTRID VAN DER HELM

Jarno Baas (links) van Baas pot- en tuinplantenkwekerij nam de prijs in ontvangst van de telerscompetitie; Richard Saarloos (rechts) van Beekenkamp Plants die van de noviteitencompetitie. In het midden productcoรถrdinator Piet Alsemgeest van FloraHolland.

Uitdagingen

Signalen

Verloop seizoen 2015

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

29

Weerbaarder telen van snijheesters en zomerbloemen:

Bodem is bedrijfskapitaal Je hoeft zomerbloemen- en snijheestertelers niet uit te leggen hoe belangrijk de grond is voor hun teelt. Alhoewel, de complexiteit van factoren die een grond geschikt maakt, heeft niet elke teler continu paraat. Een update wordt op prijs gesteld, zoals bleek op een bijeenkomst op 12 januari georganiseerd door LTO Glaskracht Nederland en AgroPoli.

Peter van Leth pvanleth@hortipoint.nl

Met een slinkend middelenpakket zijn een goede bodem, bodemstructuur en bodembiologe van cruciaal belang.

P Veel te bereiken

Mening

Martijn van Vijfeijken, Soiltech

’Voordeel van compost is dat het een veelvoud aan micro-organismen bevat’

De interesse in compost neemt toe ook onder telers van zomerbloemen- en snijheestertelers. Dat merkt Martijn van Vijfeijken van Soiltech uit Biezenmortel ook: „Dat heeft er mee te maken dat verscheidene leveranciers de misvattingen en nadelen van compost hebben weten weg te nemen door betere kwaliteit te leveren.” Waaronder Van Iersel Compost, waaruit Soiltech is voortgekomen.

De juiste compost verschilt per situatie, meldt Vijfeijken. Niet voor niets ontstaan steeds meer soorten compost veelal afgestemd op persoonlijke wensen. Als compost eveneens

30

dient als meststof dan kan de adviseur wel kwijt dat het 20 tot 25% kalium moet bevatten. Kalium komt bij compost langzaam vrij. Deze hoge K-waarden kunnen ook beperkend zijn. In dat geval adviseert Vijfeijken extra magnesium en calcium via de bodem toe te passen om kalium tijdelijk te verdringen. Een goede groencompost werkt volgens hem ook licht pH-verhogend.

Over het nut van compost is Vijfeijken meer uitgesproken: „Compost geeft handen en voeten aan de bodemkwaliteit.” En dan volgt een rits van voordelen. Zo zorgt compost voor betere bodemstructuur door betere beworteling, betere bewerkbaarheid (vooral

kleigronden) en verminderde stuifgevoeligheid (vooral zandgronden). Verder bestaat goede compost uit stabiele organische stof (humus), waarvan 1% 17 liter water per vierkante meter kan vasthouden. Resulterend in minder uitdroging op zandgronden en betere afwatering bij neerslag op zware gronden (leem en klei). En niet te vergeten dat één theelepel goede compost al 5 miljard micro-organismen bevat van verschillende soorten. „Het voordeel van compost is dat het niet één nuttig organisme bevat, maar een veelvoud. Dit creëert een ziekteonderdrukkende bodem door concurrentie en productie van antibiotica”, meldt Vijfeijken.

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

FOTO: INGRIMAGE

Achtergrond

Verhoudingen meststoffen zijn bepalend Een betere bodembiologie en bemesting zorgen voor een betere structuur en een betere weerstand in de plant. Met gericht bemesten is de ziektedruk te verminderen.

Meststoffen toedienen heeft echter alleen zin als ze ook worden opgenomen. Dit vergt een goede bodembiologie. „Met de juiste bemestingsverhoudingen komt de bodembiologie van zelf”, stelt Wilma Windhorst van Agropoli. Effectief bemesten vergt volgens haar dat het enkel denken in stikstof (N), fosfaat (P) en kalium (K) wordt losgelaten. De verhoudingen tussen elementen zijn bepalender, waarbij meer de nadruk moet komen te liggen op calcium, magnesium, kalium en sporenelementen. „Als die verhoudingen goed zijn en alle elementen in voldoende mate aanwezig zijn, is er geen beperkende factor en komen bodembiologie en groei beter op gang.”

Minder nadruk op NPK De ervaringen van Windhorst om bodemleven terug in de grond te krijgen, zijn: wees kieskeurig met mest. Organische meststoffen zijn minder schadelijk voor de bodembiologie.

probeer bemestingsverhoudingen goed te krijgen. Wat er aan bijsturing nodig is, hangt af van de grondsoort en uitslag van het grondmonster.

Als voorbeeld haalt Windhorst ervaringen in de regio Boskoop aan. Gebaseerd op bodembalansanalyses is men over het algemeen meer kalk gaan strooien. Bij voorkeur zeewierkalk. Ook was in de regio Boskoop meer magnesium (magnesiet, kieseriet, kalk met magnesium) nodig en is gericht zwavel bijgeven nodig geweest zeker op zandgronden. Tot slot zijn kalicijfers indien wenselijk met groencompost te verhogen; bodemverbetering is te verkrijgen door afstrooien met bladcompost, champost en goede groencompost. Liever geen GFT, want dat is te zout en bevat soms zware metalen of te veel residu van gewasbeschermingsmiddelen. Keuze en dosering hangen af van de uitslagen van een grondmonster. pas geen kerende grondbewerking toe, maar krukasspitten; gebruik eventueel producten die bodembiologie stimuleren of aanvullen.

Aard van de teelt Negatieve spiraal

In het kort

Betrouwbaar uitgangssituatie

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

Weerbare zomerbloemen en snijheesters tegen ziekten en plagen zijn te realiseren met een goede bodem, bodemstructuur en bodembiologie.

Dat is bij een meerjarige snijheesterteelt makkelijker gezegd dan gedaan.

31

Nieuws

FOTO: HANS NEEFJES

Tripsgevoeligheid niet op 1 in sortimentskeuze

Trips was een belangrijk gespreksonderwerp tijdens bloeiproeven van Deliflor (foto) en Dekker Chrysanten. Marktwaarde is meest leidend in de sortimentkeuze en veredeling.

Ruimte voor vijf maal zo veel aardwarmte in Wes

Aardwarmte is eindig

32

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

chrysant

Trips toetsen

Belangstelling

Er wordt druk gezocht naar aardwarmte. De lijntjes geven de opsporingsvergunningen aan. De blauwe ’haakjes’ zijn gerealiseerde doubletten.

KAART: PANTERRA GEOCONSULTANTS

t- en Oostland

Enkelgats-technologie

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

33

Teelttips ZOMERBLOEMEN Onkruidbestrijding Ondanks dat het een week koud is geweest, blijft de winter erg zacht. De weersomstandigheden, maar vooral de reactie van de planten op dit weertype is nauwelijks in te schatten.

Als alleen wordt gekeken naar de rustdoorbreking, zou het een laat jaar kunnen zijn, maar als je naar de natuur op dit moment kijkt, lijkt toch alles te willen gaan groeien. De ervaring

CHRYSANT ’Klimaatverandering’ Richting voorjaar moet u wekelijks tijden aanpassen op de klimaatcomputer.

Vergeet u één van de tijden, dan kan het klimaat instorten. Een checklist van aandachtspunten.

Donkertijd is nu ’scherp’: 12-12 -12¼ uur. Week 8/9 op uw langste donkertijd

FREESIA Startproblemen Na het planten wordt vaak gebruikgemaakt van afdekmiddelen om de grondtemperatuur hoog genoeg te krijgen aan het begin van de teelt. Vooral afdekken met plastic kan zuurstofgebrek veroorzaken: vooral het mineralisatieproces verloopt dan niet goed en

34

VASTE PLANTEN Invriezen

leert wel dat dit lang niet altijd gunstig is en helemaal nog geen invloed hoeft te hebben op de vroegte van het voorjaar. Waar we wel mee te maken hebben is vroeger ontwikkelende planten. Dit houdt in dat de toepassing van de bodemherbiciden ook vroeger moet plaatsvinden. Als er al delen van planten actief zijn, is de contactschade van bodemherbiciden vaak groter dan verwacht.

Neem dus geen risico en pas de bodemherbiciden op tijd toe.

Henk van den Berg Teelt- en Bedrijfsadvies, 0252-340301

Henk van den Berg Teelt- en Bedrijfsadvies, 0252-340301

uitkomen, 12½ - 13 uur.

Starttijd verduisteringsdoek. Nu vaak nog 16.00 uur, begin februari 17.00 uur.

Makkelijker kieren in de periode ’doek dicht/lampen aan’. In de donkerperiode kiert u niet of nauwelijks.

Streefwaarde CO2 met gesloten doek 600-800 ppm. Bij ’doek open’ periode 800-1000 ppm.

Laat de stooktemperatuur 20 minuten voor doek dicht/belichting uit zakken.

Twee uur na doek dicht

stijgt u naar de nachtwaarde. 20 minuten voor belichting KD-vakken aan laat u de stooktemperatuur zakken naar dagwaarde.

Op het moment van doek dicht de ventilatietemperatuur kort op de stooklijn, zonder lichtsom verhogingen en met lage P-banden.

Twee uur na zon onder de ventilatietemperatuur stijgen naar de nachtwaarde.

Tijdens het openen van het doek de ventilatietemperatuur laten zakken naar dagwaarde.

20 minuten voor doek sluiten de minimumbuistemperatuur laten zakken.

2 uur na het sluiten van het doek laat u de minimumbuis er weer in komen. 20 minuten voor het aanschakelen van de belichting KD-vakken laat u de minimumbuis zakken naar de dagwaarde.

Kort voor en tijdens het dichtlopen van het doek beperkt u de maximumbuis. Kort voor en tijdens het aanschakelen van de belichting KD-vakken

beperkt u de maximumbuis eveneens.

Kort voor en tijdens het open lopen van het doek beperkt u de maximum raamstand. In de namiddag beperkt u eveneens de maximum raamstanden, na dichtlopen van het doek lucht u weer zo makkelijk mogelijk.

anaerobe bacteriën krijgen de overhand. Dit type rottingsbacteriën zetten ammonium om in ammoniak. Ammoniak is zeer vluchtig en schadelijk voor de wortels/knol. Aerobe bacteriën zorgen dat ammonium omgezet wordt in nitriet, dat weer omgezet wordt in het opneembare nitraat. Zorg daarom voor zuurstof in de grond. Direct na het stomen zal ook het NH4+ gehalte hoger zijn dan u gewend bent.

Kromme stelen

helpt om stelen recht te houden. Dit is mogelijk door (licht) te schermen; bijvoorbeeld bij 250 Watt/ m2 tot ongeveer 20-25%.

De RV verhogen door de luchting te knijpen helpt ook om de verdamping enigszins te verminderen.

Op donkere dagen moet u de verdamping juist stimuleren. Boven 85% RV mag u tweezijdig luchten, onder dit niveau beperkter luchten Begrens de ramen op 10-15% zodat ze niet in

een keer ver open kunnen lopen als het in een vorstperiode boven 0oC komt.

Actief het klimaat regelen is nu noodzakelijk om problemen voor te blijven. Planten mogen aan het einde van de dag niet te snel afkoelen. Laat scherm daarom dichtlopen rond 15.45 uur

Nu de zon meer kracht krijgt, kunnen weersovergangen erg groot worden.

Wintergewassen zijn zacht en hebben een weinig actief wortelgestel. Door de lichttoename, zal de plant meer moeten verdampen en dat lukt maar voor een gedeelte. Dit is zichtbaar aan het krom gaan van de stelen. Ze kunnen niet op spanning blijven omdat de verdamping groter is dan de wateraanvoer.

Verdamping beperken

Vaste planten die voor de late bloei ingevroren worden, moeten op tijd in de vorst zitten. Het normale tijdstip hiervoor is half februari. Gezien de activiteit in de natuur moet dit echt als laatste datum worden gezien. Werkt u met weeknummers, dan is het belangrijk om te weten dat 2015 53 weken had: 16 februari 2016 op dinsdag in week 7 en in 2015 op maandag in week 8. Zes dagen verschil. Let dus met alle handelingen dit jaar meer op de datum dan dag-/weeknummer. Dit geldt dus ook voor de plantdata die nu voor het najaar worden gemaakt. Deze moeten dit jaar echt op datum worden uitgeschreven en niet op weeknummer.

René Corsten, Delphy 06-53374539

www.pronkconsultancy.nl Hans Pronk, 06-21231991

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

Schoffelen

ALSTROEMERIA Voeding Komende weken gaat de groei van de gewassen versneld toenemen. Onder invloed van stijgende temperatuur en instraling neemt de gewasomvang toe. Omdat de verdamping echter laatste maanden op een heel laag pitje heeft gestaan, is het wortelgestel niet berekend op een plotselinge toename van verdamping.

Dagen met stralingpieken van 450-500 watt en een stralingssom van 500 Joule worden afgewisseld met dagen met maximaal 100 Watt straling en 100 Joule stralingssom.

Vooral de opname van tweewaardige elementen en sporenelementen verloopt in het algemeen moeizaam in het voorjaar. Om de plant

GERBERA Temperatuur en uitgroeiduur De komende weken zal iedereen met de productie willen pieken, zowel op Valentijn als op Engelse Moederdag en Internationale Vrouwendag die snel daarna volgen. Het lichtniveau van buiten is deze winter tot nu toe bijzonder goed geweest.

Samen met de eventueel tot 13 uur verlengde belichtingstijd heeft dit geresulteerd in een mooie kwaliteit bloem en weinig problemen met botrytis of rotkoppen.

Echter, de belichtingstijd is niet bepalend voor de uitgroeiduur van de bloemen.

Dit blijft de temperatuur.

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

een handje te helpen, kan het zinvol zijn de wortels een groeistimulans te geven met zogenoemde polyfosfaten als Vitafos K, Super FK of Optifos. Deze stimuleren niet alleen de wortelgroei, maar houden ook de leidingen schoon van anorganische vervuiling. Polyfosfaten zijn basische meststoffen die geneutraliseerd moeten worden met salpeterzuur in de B-bak. Daarnaast kan ook gekozen worden om met bijvoorbeeld ProPlant (Fenomal op substraat) of met kalifosfiet de wortelgroei te stimuleren.

Bij veel telers in de grond is sprake van een pH hoger dan 6. Dit belemmert de opname van sporenelementen als ijzer en mangaan.

Deze zijn voor de gewas-

kleur van alstroemeria belangrijk. Chlorose in het jonge blad van nieuwe scheuten wordt veroorzaakt door gebrekkige opname van deze elementen.

Ureum en Amnitra verlagen de pH rondom de wortel.

Verhoog de gift ureum om chlorose te voorkomen.

Amnitra is een zeer snel werkende, maar ook agressieve meststof. Bij te hoge dosering kan wortelverbranding optreden. Nu de wortels nog erg kwetsbaar zijn, is het advies geen Amnitra of zwavelzure ammoniak te doseren maar ureum. Ureum stimuleert het microleven in de leidingen en in de grond.

Intensieve gewasregistratie afgelopen jaar heeft uitgewezen dat de uitgroeiduur per soort wel 20 tot 30% kan verschillen.

Grofweg rekenden we altijd met 400 graaddagen. Dit wil zeggen dat een bloem er bij 20°C etmaaltemperatuur ook 20 dagen over doet om vanaf 2 cm knopgrootte tot een oogstrijpe bloem te ontwikkelen. Dit blijkt echter langer te zijn, zeker in de winter. De uitgroeiduur van een Kimsey kan in de zomer rond 17 dagen liggen en hartje winter rond 28 dagen.

Bij deze 28 dagen hoort een graaddagensom van 460. We hebben nog onvoldoende meetgegevens voor een volledige verklaring.

Hier zal de planttemperatuur een belangrijke rol bij spelen. Deze is in de zomer een deel van het etmaal boven

de ruimtetemperatuur, terwijl hij in de winter vaak onder de ruimtetemperatuur ligt.

De etmaaltemperatuur wordt bij steeds meer telers sterk lichtafhankelijk gestuurd. De productie kan echter niet meer gestuurd worden door de laatste week een graadje extra te stoken. Dit zou in geval van de 460 graaddagen nog geen 2 % effect hebben.

Door juist nu op de zonnige momenten de temperaturen lichtafhankelijk te verhogen wordt de aanloop verlengd.

Per 100 Joules extra buitenlicht moet 0,3 graad etmaal gerealiseerd worden. Het basisetmaal hangt af van de belichtingssterkte en het aantal uren belichting.

Marco de Groot, Flori Consult Group, 06-54695274

Kees van Egmond kees@kees-ineke.nl

Startup Een bedrijf beginnen, wie durft het nog aan?

Een idee krijgen, een droom hebben en daar dan mee aan de slag gaan, in de hoop dat het levensvatbaar wordt. Dat je er een boterham mee weet te verdienen. Zijn ze er nog, jonge tuinders die vanuit het niets beginnen?

Het probleem waar je al snel tegenaan loopt is geld. Wie gaat dat betalen? De bank? Grapjas.

Die tijd is voorbij hoor. Vroeger, ja toen keken ze nog naar ondernemersplannen. Als je op papier een mooi verhaal had, dan scheelde dat stukken. En als je babbel ook in orde was kreeg je nog korting op de rente ook. Maar nu? Banken kijken naar solvabiliteit. Hoeveel steek je er zelf in? Dan gaan ze tenminste niet alleen het schip in als het fout loopt. Noem het leergeld, maar fijn is anders.

Nóg weer langer geleden had je rijke familieleden waar je bij terecht kon. Een oom die goed in de slappe was zat. ’Ga daar maar eens langs’, zeiden vaders en moeders toen. En als hij het met je zag zitten dan kon er gehuurd of gepacht worden. Er kwam een beginnetje waarop voortgeborduurd werd.

Ik moet eraan denken als het op radio, tv of in de kranten gaat over startups. Het barst er namelijk van. Niet in de tuinbouw, al kan dat best komen hoor, onder invloed van de vernieuwingsgolven die in deze tijd over ons heen spoelen. Maar je ziet het vooral in de wereld die te maken heeft met internet, met social media en allerlei opkomende technologieën.

Startups, zo las ik ergens, zijn bedrijven die werken aan problemen waarvan de oplossing nog niet duidelijk is en het succes niet gegarandeerd.

Startups hebben iets weg van een avond casino.

Het eindresultaat ligt ergens tussen de jackpot en aan je onderbroek weer naar huis. Dat blijkt ook wel uit de cijfers. Meer dan de helft bestaat na een jaar niet meer. Gegokt en verloren.

Dat lijkt me zuur voor de ooms die erin geïnvesteerd hebben. Of voor andere goedwillende mensen die via crowdfunding spaargeld beschikbaar hebben gesteld waarvoor ze bij de bank haast geen rente meer kregen. Ze snappen nu wel beter waarom diezelfde banken zo streng zijn geworden bij het verstrekken van leningen.

Maar toch lijkt het me leuk. Een startup in ruimtebloemen. Wie doet er mee, heelallium telen?

Eugenie Dings, Flori Consult Group 06-52695289

35

Nieuws

Zuidkoop wint Interieurbeplanting van het jaar 2016 V.l.n.r.: Wethouder John Nederstigt (Haarlemmermeer), Dennis Zuidgeest (Zuidkoop), Johan Reuvers (Rent a Plant), Olivier Copijn (Van der Tol), en Laila Vernooij (Ambius).

Genomineerden

Redactie E-mail: bloemisterij@hortipoint.nl www.vakbladvoordebloemisterij.nl

Joef Sleegers (071) 565 96 42, jsleegers@hortipoint.nl

Uitgever Het Vakblad voor de Bloemisterij is een wekelijkse uitgave van de Stichting Vakinformatie Siergewassen Schipholweg 1, 2316 XB Leiden Postbus 9324, 2300 PH Leiden E-mail: svs@hortipoint.nl Website: www.hortipoint.nl

Vakredactie POLITIEK EN ECONOMIE Quincy von Bannisseht (071) 565 96 37, qvb@hortipoint.nl Peter van Leth (071) 565 96 88, pvanleth@hortipoint.nl

Eindredacteur Jenny Mostert (071) 565 96 33

Secretariaat Linda Laman Alice Hoogenboom

Bureauredactie Carolyne de Vries Lentsch, Jolanda de Wekker

ABONNEMENTENSERVICE Een abonnement kunt u aanvragen bij de abonnementenservice van Abonnemen www.aboland.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen. Abonnementenland is ook bereikbaar via Twitter.

Stuur uw tweet naar: @Aboland_klanten. Ook via www.vakbladvoordebloemisterij.nl/abonneren kunt u een abonnement aanvragen. Op deze website vindt u ook de prijzen van de verschillende abonnementen.

Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan.

Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk twee maanden voor vervaldatum bij de abonnementenservice wordt opgezegd. Dit kan schriftelijk, telefonisch of via de site. Ook voor informatie over een lopend abonnement kunt u contact opnemen met de abonnementenservice.

Colofon

Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie.

MARKT EN AFZET Arie-Frans Middelburg (071) 565 96 87, afmiddelburg@hortipoint.nl Cindy van der Zwet (071) 565 96 30, cvanderzwet@hortipoint.nl TEELT EN TECHNIEK Hans Neefjes (071) 565 96 38, hneefjes@hortipoint.nl

36

Webredactie Erik Rotteveel Vormgeving Diseno Vormgeving Fotografie Gerdien de Nooy Freelancers Hermen de Graaf, Bernadette Hoefsloot, Harmen Kamminga, Ank van Lier, Astrid Zoumpoulis-Verbraeken

Lezers wordt met nadruk aangeraden deze informatie

(071) 565 96 78 (071) 565 9679

ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Accountmanager: Gert-Jan Bloemendal, (0342) 49 48 07, g.bloemendal@bdu.nl Media-adviseur: Martin ten Hoven, (0342)- 494291 Verkoopleider: Ron van de Hoef, (0342) 494 263, 06 51 80 63 25, r.v.d.hoef@bdu.nl

niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren.

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Druk: Tuijtel, Hardinxveld-Giessendam

klimaatneutraal natureOffice.com | NL-215-194179

gedrukt

Dit vakblad is gedrukt op FSC®-gecertificeerd papier en klimaatneutraal geproduceerd.

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

Kasgenoten

A genda 6 feb Leo Ammerlaan-loop (in de kas), Bleiswijk.

Info: www.leoammerlaan.nl/loop 11 feb Themadag fulltime sollicitant, Honselersdijk. Info: www.mobiliteitscentrumglastuinbouw.nl 18-21 feb Vaktentoonstelling Zwaagdijk.

Info: www.vaktentoonstelling.nl 19 feb Van chemie naar ecologie, bijeenkomst, Amsterdam. Info: www.knaw.nl 19-22 feb Lenteflora, huisbroei- en bloembollenshow, Lisse. Info: www.lenteflora.nl 2-3 apr Kom in de kas, landelijk evenement.

Info: www.komindekas.nl 14-16 jun GreenTech Tradeshow, Beurs, Amsterdam RAI. Info: www.greentech.nl 14-17 jun FlowerTrials, diverse regio’s.

Info: www.flowertrials.com

FOTO: CINDY VAN DER ZWET

Binnenland

LTO Glaskracht Nederland

Leeftijd: 62 jaar Plaats: Vrouwenakker Teelt: clivia Oppervlakte: 5.000 m2 glas

10 maa PlantgezondheidEvent, Wageningen UR Glastuinbouw, Bleiswijk 7 apr EnergiekEvent, Bleiswijk 9 jun WaterEvent, Bleiswijk Info: www.ltoglaskrachtnederland.nl

Rien van Kessel

Keukenhof 24 maa-16 mei Lisse, bloemenshow: 24-29 maa Tulpen, 24 maa–5 apr Hyacinten, 24 maa–28 apr Bloeiende heesters, 24 maa–16 mei Orchideeën, Anthurium, Potplanten, Amaryllis, Bol-op-Pot, Lelie, 31 maa–5 apr Freesia, 7–12 apr Gerbera, 14–19 apr Rozen, 21–25 apr Narcissen- en bijzondere bolgewassen, 25 apr–1 mei Tulpen, 27 apr-3 mei Alstroemeria, 29 apr–16 mei Vaste planten, 5–10 mei Chrysant- en Calla, 5–16 mei Lelie, 12–16 mei Anjer- en Zomerbloemen. Info: www. keukenhof.nl.

Buitenland 16-18 feb Salon du Végétal, Angers, Frankrijk.

Info: www.salonduvegetal.com 24-26 feb Myplant & Garden, Milaan, Italië.

Info: myplantgarden.com 26-28 feb HortiExpo, horti- en mechanisatiebeurs, Pune, India. Info: www.hortiexpo.com 9-11 maa Worlf Floral Expo, Los Angeles, Verenigde Staten. Info: www.worldfloralexpo.com 15-17 maa Nordic Flower Expo, Malmö, Zweden. Info: www.nordicflowerexpo.com 12-14 apr Flower Expo Ukraine 2016, Kiev, Info: www.flowerexpo-ukraine.com 22 apr-1 mei Floraliën, bloemen- en plantenexpositie, Gent, België. Info: www.floralien.be 5-8 jun IFTEX, Nairobi, Kenia. Info: www.iftex.org

Heeft u altijd in de clivia’s gezeten? „Ik nam het bedrijf in 1980 van mijn vader over en hij zat in de rozen. Op een gegeven moment stond ik voor de keuze: investeren en verder met de rozen of niet? Ik besloot op zoek te gaan naar een andere teelt, eentje die bij mij en het bedrijf paste. Die heb ik gevonden in België. Uiteindelijk ben ik in 1997 met clivia begonnen.”

En? Een goede keuze geweest? „Het is momenteel erg matig; het brengt te weinig op. Ik moet veel handel voor de klok zetten. Dat is nu een paar jaar aan de gang, maar daarvoor had ik zeker geen klagen. Clivia is een lastige en lange teelt. Ze zeggen er niet bij hoe je het moet doen en we hebben dus leergeld betaald. Het duurde bijvoorbeeld wel tien jaar voordat ik de juiste potgrond gevonden had. Ik heb de teelt eigenlijk pas echt goed geleerd van een Belgische kweker, die besloot te gaan stoppen met de teelt.”

Denkt u al aan stoppen? „Volgend jaar wil ik afbouwen. Ik heb vier kinderen, maar er is geen opvolging. Ergens vind ik dat jammer. Mijn vader liep bijvoorbeeld tot zijn 85e nog rond op het bedrijf.

Dat loopje naar het bedrijf toe, dat zal ik later wel gaan missen.”

U combineert de teelt met het onderwijs. Hoe is dat zo gekomen? „Na de Tuinbouwschool heb ik twee jaar economie gestudeerd. Jaren later ben ik door het Florens College, het huidige Wellantcollege, benaderd. Ik zat blijkbaar nog ergens in een map. Ik ben zestien jaar geleden begonnen en uiteindelijk is het een halve baan geworden. De combinatie is niet verkeerd. Voor mij had de kwekerij te weinig uitdaging.”

Waarom? „Een goede kweker is overdag druk aan het werk, is er ’s avonds over aan het nadenken en is er ’s nachts over aan het dromen. Dat laatste had ik niet. Ik vind andere dingen ook heel leuk. Bovendien ben ik graag onder de mensen. Het bedrijf en het onderwijs waren prima met elkaar te combineren. Ik heb de keus voor een kleinschalig bedrijf gemaakt en dat heeft goed uitgepakt. We hebben goed de kost verdiend, al moet ik zeggen dat ik ook nooit met geld heb gemorst. Ik heb nooit gekke dingen gedaan.”

Hoe gaat u straks uw vrije tijd invullen?

Onderstaande symbolen hebben de volgende betekenis en verwijzen naar de website vakbladvoordebloemisterij.nl

!

Documenten en linken naar website

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2016)

Foto’s

Filmpjes

„Daar ben ik nog niet over uit. Ik moet iets om handen hebben. Ik ben voorzitter van een politieke partij en zit bij de harmonie, maar daar zijn met name de avonduren mee gevuld.

Ik geef ook een keer in de zes weken aan leerlingen een rondleiding op de Historische Tuin Aalsmeer. Misschien kan ik dat uitbreiden. Alle wijsheid die je hebt, krijg je van een ander. Ik vind het leuk om een stukje kennis over de historische tuin door te geven.”

37

Roelofarendsveen 071-3313356 • 06-22196960 info@klinkstoom.nl • www.klinkstoom.nl

Deliflor Chrysanten, onderdeel van de Beekenkamp Groep, is veredelaar en vermeerderaar van chrysantenrassen en heeft een leidende positie op de internationale markt. Het veredelingsprogramma is erop gericht toegevoegde waarde te creëren voor het assortiment. Rassen worden daarom niet alleen op teelttechnische, maar ook op markttechnische eigenschappen getest.

Het hoofdkantoor staat in Maasdijk en er zijn diverse buitenlandse vestigingen.

De productie bedraagt meer dan 1 miljard stekken per jaar. Hiermee brengt Deliflor voor de chrysantenteelt een uitgebreid assortiment op de markt. Deliflor stopt niet bij het leveren van uitgangsmateriaal. Afnemers worden begeleid tijdens de teelt en er is veel aandacht voor marketing, promotie en de ontwikkeling van concepten.

Wij zijn op dit moment voor onze productielocatie in Ethiopië op zoek naar een:

(aankomend) Productiemanager Na een leertraject in Nederland vertrek je naar onze productielocatie in Ethiopië. Als trainee krijg je daar de gelegenheid om gedurende een nader te bepalen periode, afhankelijk van jouw kennis en ervaring, jouw talenten te ontplooien. Je zult uitvoerig kennismaken met de diverse (productie)processen en teelttechnieken rondom stekproducten van zowel Deliflor als Beekenkamp Plants. Uiteindelijk zul je, na de traineeperiode, je weg vinden als productiemanager.

Wat wordt er van jou verwacht Een HBO werk-en denkniveau. Je wilt jezelf graag verder ontwikkelen. Je bent overtuigd van jouw eigen kunnen en hebt de ambitie om iets te gaan betekenen in een toonaangevend bedrijf. Je hebt grote interesse in teeltzaken. Uiteraard beschik je over ondernemende capaciteiten, grote mate van flexibiliteit en een pioniersgeest. Jij hebt de drive om naar Afrika te willen!!

Wat hebben wij jou te bieden Wij bieden jou een leertraject, waarbij jij binnen een jaar in staat moet zijn een eerste loopbaanstap in Afrika te zetten. Deliflor is een dynamisch bedrijf waar een prima salaris wordt betaald en de secundaire arbeidsvoorwaarden zijn uitstekend. Er heerst een prettige informele werksfeer met enthousiaste en gemotiveerde collega’s.

Voor meer informatie over deze vacature neem je contact op met Arend Hertsenberg, Manager Operations Buitenland of Monique de Groot, HR-functionaris, telefoon 0174-526200.

Wil jij direct solliciteren Stuur dan een brief met c.v. bij voorkeur per email naar: HRM@deliflor.nl Deliflor Chrysanten B.V. Afdeling HRM, t.a.v. Monique de Groot Postbus 77, 2676 ZH Maasdijk • www.facebook.com/deliflor • www.deliflor.nl