10
Van de redactie
Ondernemerschap
4
Wat staat er op www.bloemenblad.nl?
50 Winkel: Extra Verte Bloem- en woondecoratie op Urk
5
Vak niet blij met tweede serie Hollands Beste Bloemstylist
54 Het boeket van Extra Verte Bloem- en woondecoratie
Vakmanschap 6
Bloemwerk van finalisten NK Bloemsierkunst junioren
15 oktober 2015
Inhoud
56 Interview: Dennis Lanzaat, eigenaar Mooi Anders Bloemen en bedenker Facebooket 58 Anoniem: op pad voor een herfstboeket met bessen en/of bottels
11 Creatieve rouwarrangementen tijdens voorrondes Flowercup
60 Erwin Westerman ging van vijf winkels naar verkoop in supermarkten
16 Bloemen- en plantenevenement Flowertime in Brussel
62 Domein Oogenlust: ’Wij doen alles vanuit de passie voor ons vak’
20 Bloemwerk in trends voor het hele jaar op event MAD! in Cothen
66 Groothandel: Van der Leede Mandwerk in Ameide
22 Facebooketten van Mooi Anders Bloemen in Amsterdam
Praktijk
28 Rozenbloemwerk tussen kunst in kasteel Coloma in Sint-Pieters-Leeuw (B)
70 Trends voor de zomer van 2016/2017
32 Koket Koksijde verbeeldt onderzeese wereld in bloemen
72 Recensie: Werk aan de winkel 3.0
36 Bloemwerk met snijhortensia van arrangeur Florian Seyd
73 Maison & Objet in Parijs
38 Op All4Home lieten de Belgische arrangeurs Delheille rouwwerk van nu zien
76 MAD! Events in Cothen
40 De teelt van doornloze rozenbottels bij Kwekerij Kool in Wilp en Stokman in Belgrado
78 Aanbod
44 Tijd voor bes- en vruchtproducten
80 VBW-visie, De tweet, Het verhaal achter Theater van de Bloem, Wageningen
48 Noviteit plant: Hebe ’Discovery’ All Blooms Discovery
81 Over de toonbank: Björn en Marieke’s Bloembinderij in Eibergen
49 Noviteit bloem: Symphoricarpos (Pink Berry Grp) ’Kolmatresu’ Magical Treasure
82 Agenda en colofon
22
Bloem en Blad 10 l 2015
10inhoud.indd 3
Facebooket van Dennis Lanzaat.
Foto voorplaat: Rens Kromhout
3 12-10-15 12:16
Van de redac tie Foto: Sjaak Advokaat
Carolien Verdonk opent afscheidshuis in Gorinchem Carolien Verdonk, eigenares van Distel & Mirt in Gorinchem, heeft in haar stad afscheidshuis De Lelie geopend. In dit initiatief werkt ze samen met een uitvaartondernemer en met collega-bloemisten die vernieuwend rouwbloemwerk willen maken. Het huis, dat op een oude begraafplaats staat, is op vrijdag 2 oktober geopend. Op zaterdag 3 oktober was de open dag waar zo’n 350 mensen op afkwamen. ,,Met negen bloemisten hebben we bijzonder rouwbloemwerk gemaakt op de graven. De mensen reageerden heel positief, je kunt merken dat het leeft’’, zegt Carolien. In het huis kunnen mensen dag en nacht terecht om afscheid te nemen van hun dierbaren. Verder gaat het gebruikt worden voor presentaties, lezingen en workshops rond afscheid nemen.
www.bloemenblad.nl VoorKeur conceptstore
Bloomon in Belgiё
Relatie online en offline
Bloemenwinkel op IFTF
Opleving kredietverlening
De eerste VoorKeur conceptstore is in winkelcentrum Hoog Catharijne in Utrecht geopend. Vijf kwekers en veredelaars van kamerplanten en snijbloemen presenteren in deze winkel hun nieuwe producten en concepten om naar de mening van de consument te vragen.
Bloomon bezorgt nu ook verse seizoensbloemen in België. Na Nederland en Duitsland is dit het derde land waar klanten de bloemen direct van de kweker thuis kunnen ontvangen. Bloomon heeft zich als doel gesteld om de komende twee jaar minimaal een miljoen bossen te bezorgen.
Het aandeel van online in de totale retailomzet blijft de komende jaren groeien, blijkt uit onderzoek van ABN AMRO. Online blijkt voor consumenten een impuls om de fysieke winkel te bezoeken. Ze doen online inspiratie op, maar komen naar de winkel om de producten te zien of te kopen.
Op de sierteeltbeurs IFTF (4 t/m 6 november) is de Bloemenwinkel van de Toekomst te zien. De winkel richt zich speciaal op ’millennials’: mensen tussen 19 en 34 jaar. Hoe kijken zij naar de bloemenwinkel, welke trends vinden zij belangrijk en wat betekent dat voor de marketing?
Minister Henk Kamp van Economische Zaken verwacht dat nu de economie weer groeit de kredietverlening aan het middenen kleinbedrijf ook weer zal toenemen. Hiertoe heeft hij de app Nationale Financieringswijzer voor ondernemers voor tablet en smartphone gelanceerd.
4 10Van de redactie.indd 4
Bloem en Blad 10 l 2015
12-10-15 12:23
Vak niet blij met tweede serie Hollands Beste Bloemstylist Hollands Beste Bloemstylist, vorig jaar waren bloemisten er enthousiast over. De verwachtingen waren nu dan ook hoog gespannen. En dat leidde vooral tot teleurstelling, want weinig vakgenoten herkennen zich in wat zich op de buis afspeelt. Maar liefst 83,3% van de stemmers op de website van Bloem en Blad is het eens met de stelling ’De tweede editie van Hollands Beste Bloemstylist is geen reclame voor het vak’. ,,Mensen gaan niet alleen respectloos met bloemen, maar ook met elkaar om’’, voegde Anneke HoutsmaBolt van Bolt Bloemwerken en Groendecoraties uit Anlo aan haar stem toe. Sjouke Bouius, docent op AOC Terra in Groningen, is het met Anneke eens en noemt de huidige serie ,,Ordinair’’. Volgens Sjouke ,,Is er geen zorg of aandacht voor de producten. Kandidaten zijn negatief naar elkaar. Hun gedrag, met veel getier mag kennelijk op tv, maar als dat in mijn winkel zou gebeuren zou ik zeker iets van zeggen.’’ De opdrachten, waarin soms meer met accessoires wordt gewerkt dan met bloemen, sluiten niet echt aan op het vak, vindt Sjouke. ,,Dat je accessoires gebruikt is logisch, maar je moet er niet de nadruk op leggen. Vergeet niet dat de
Action die producten straks ook heeft en dan heb je jezelf uit de markt geprijsd.’’ Ook hoe Jan Aartsen wordt weggezet bevalt de docent geenszins. ,,Als een ouwe, norsige man die over zijn hoogtepunt heen is. Dat vind ik niet terecht.’’ Sjouke is positiever over de laatste aflevering. ,,De opdrachten, een bloementaart, parallel gebonden boeket en kerkversiering, pasten in elk geval beter bij ons vak.’’ Schandalig Ook Tim van Leipsig vond de laatste aflevering ,,Een stuk netter’’. Maar de eerste afleveringen vond hij ,,Ronduit schandalig’’. De eigenaar van Bloemsierkunst Valentijn in Helmond twitterde eerder ,,Wij bloemisten zijn NIET wat je op tv ziet. Ik distantieer me hier volledig van.’’ Tim vindt het niveau van vakmanschap in deze serie beduidend lager dan in de vorige serie. ,,Het verlies van Pim van den Akker als jurylid is dramatisch en zijn plaatsvervanger Rob Verlinden een drama. Maar wat me het meest stoort’’, zegt Tim, ,,is dat er zo weinig respect is voor de producten. Dit programma wordt gesponsord door de bloemenbranche, dan moet je een beetje respectvol met bloemen omgaan. Als ze dit zien gebeuren, denken de mensen vast dat wij randdebielen zijn.’’
Stelling De tweede editie van Hollands Beste Bloemstylist is geen reclame voor het vak. Eens: 83,3% Oneens: 16,7%
Commentaar Feest De afgelopen weken waren voor mij een feest. Twee keer bezocht ik in België een bloemenevenement: Koket Koksijde en Fleur Amour. Wat een prachtig bloemwerk. Ook in eigen land zag ik mooie creaties tijdens de voorronden van de Flowercup en het NK junioren. Bij het NK junioren vielen in verschillende voorrondes de hoge scores op voor de winkelpresentaties. De verrassingsopdrachten scoorden beduidend minder. Dat mag, junioren hebben nog niet veel wedstrijdervaring. Maar blijkbaar hebben zij wel veel in hun mars want sommige ’winkelpresentaties met blikvanger’ waren zeer creatief en een lust voor het oog. Wat ook opviel: bij beide wedstrijden nieuwe gezichten in de jury. Niet dat er iets mis was met vorige juryleden, maar juist het feit dat Nederland er sinds deze zomer twaalf gecertificeerde, internationale juryleden bij heeft gekregen, is winst voor het vak. Niet alleen omdat de druk niet meer ligt op die paar gekwalificeerde mensen, maar vooral omdat dit het niveau in de breedte omhoog tilt. Veel juryleden hebben ook nog ’gewoon’ een winkel. Daar brengen zij hun kennis over op stagiairs en jonge medewerkers, die zij vervolgens met vertrouwen kunnen afvaardigen naar wedstrijden. En tijdens die wedstrijden leren de jongeren weer net iets meer de puntjes op de i te zetten en onder druk te werken. Ik verheug me al op de volgende wedstrijd. Paula van der Hulst, hoofdredacteur pvanderhulst@hortipoint.nl
Column
Oud besje?
Een ontbijtje met garnalen, rijst, sperzieboontjes en gedroogd zeewier. Ik heb weer Japans bezoek. Yasuko Manako, oprichter van Manako Flower Academy (met vestigingen in Tokyo, Osaka, Shanghai, Peking en Parijs) logeert drie dagen bij mij thuis. Na het winnen van een bloemschikwedstrijd (Laren, 1983) ontmoette ik (lang verhaal - kort verhaal) Keiko Kinoshita en Yasuko Manako, die mij vervolgens uitnodigden om in 1987 in Japan les te komen geven. Japanners zijn trouw. Sinds die tijd komen zij naar Nederland of reis ik naar Japan voor floristische kennisuitwisseling. Yasuko Manako is al een dagje ouder maar blijft op zoek naar de nieuwste trends en technieken. Voor haar studenten. Dus we bezoeken bloemenwinkels en Floral Movement in Naaldwijk. Ik maak 500 foto’s met haar iPad-mini. En bij ons op het Clusius College verzorgt ze een demonstratie Ikebana, het Japanse bloemschikken. Fotogeniek met haar fleurige hoed, glitternagels, lange rode jurk en Japans gebloemde shawl. Voor de studenten heeft ze een handgeschreven hand-out en een Japans koekje meegebracht. Ze vinden haar schattig. Yasuko Manako is in de herfst van haar leven, maar blijft inspireren. Een oud besje? Ik vind haar een prachtige, glimmende, felrode rozenbottel. Lesgeven in de bloemen is haar levenselixer. Anna Koster
Bloem en Blad 10 l 2015
10Van de redactie.indd 5
5 12-10-15 12:23
Vak manschap
Finalisten NK Bloemsierkunst junioren Tekst: Jeannet Hooftman, Cornéline Lanooy en Paula van der Hulst, foto’s: Rens Kromhout en Gerdien de Nooy
De twaalf deelnemers aan het NK Bloemsierkunst voor junioren zijn bekend. Zij plaatsten zich tijdens vier regionale voorrondes voor de finale in 2016. Op de volgende pagina’s stellen wij de finalisten aan u voor en laten wij van ieder één werkstuk zien.
H
et NK Bloemsierkunst voor junioren is bedoeld voor bloembind(st)ers die professioneel werkzaam zijn als bloemist/ arrangeur of daarvoor in opleiding zijn. Tijdens het EK in 2017 mogen ze niet ouder zijn dan 25 jaar. Tijdens de regionale voorrondes maakten de deelnemers drie opdrachten. De eerste mochten ze thuis voorbereiden en moesten ze op de wedstrijddag afmaken. De andere twee waren verrassingsopdrachten. De jury (Miranda ter Voorde, Monique van Hooren en Alex Aalders) beoordeelden de werken volgens het internationale 100-puntensysteem van Florint.
Winkeltafel Opdracht 1 luidde: maak een alzijdige presentatie van een winkeltafel op een aangeleverde zwarte kubus van 1,2 m x 1,2 m x 0,5 m. Deze presentatie moet klanten verleiden tot het doen van aankopen. Eén arrangement moet als blikvanger dienen. Deze blikvanger moet geïnspireerd zijn op het logo van Mijn Bloemist en op de wedstrijddag gemaakt worden.
6 10NK junioren.indd 6
Rouwarrangement Opdracht 2: maak een passend rouwarrangement op de aangeboden Oasis ondergrond. Gebruik in elk geval Dianthus Green Trick en Dianthus Solomio (in totaal minimaal dertig stelen). De deelnemers mochten ter aanvulling hierop materialen inkopen bij de groothandels voor maximaal €50.
Handgebonden boeket Opdracht 3: maak een handgebonden Bouqet Tales-boeket voor een bepaalde gelegenheid (die wisselde per regio). Het boeket moet inspirerend en onderscheidend zijn waarbij (een deel van) de hoofdbloemen van Bouqet Tales verwerkt moeten worden. De kandidaten kregen 30 minuten voorbereidingstijd en 30 minuten voor de uitvoering.
Finalisten De twaalf finalisten zijn: Sanne van der Zandt (regio Zuid-Nederland) Bram van Lierop (regio Zuid-Nederland) Joyce Oudshoorn (regio West-Nederland) Kristel van Dijk (regio West-Nederland) Hidde Klink (regio Midden- en
Oost-Nederland) Daphne van Pijkeren (regio Middenen Oost-Nederland) Kim van Hes (regio Noord) Klasina Hellinga (regio Noord) Martijn Lohuis (regio Middenen Oost-Nederland) Rutger van Mourik (regio Midden- en Oost-Nederland) Sanne Nijhuis (regio West-Nederland) Lieke Zeegers (regio Zuid-Nederland)
Voorrondes
De voorrondes zijn gehouden bij FloraZon in Venlo, Pyramide in Naaldwijk, Plantion in Ede en Eurofleur in Eelde. Per voorronde plaatsten de nummers 1 en 2 zich voor de finale in 2016. Degenen die - na de nummers 1 en 2 - de hoogste score overall hebben behaald, plaatsten zich ook voor de finale. In totaal zijn er dus twaalf finalisten. De winnaar van het NK komt in aanmerking om namens Nederland te worden uitgezonden naar het EK in 2017. Bloem en Blad 10 l 2015
12-10-15 13:31
Bloe
2015
Sanne van der Zandt Sanne van der Zandt behaalde met haar eerste opdracht de hoogste score in haar regio (Venlo). De winkelpresentatie moest geïnspireerd zijn op het logo ‘Mijn Bloemist’. ,,Ik dacht meteen aan groeien. Groeien van een bedrijf, bekendheid creëren. Het steeds weer nieuwe dingen bedenken om de klant weer inspiratie te geven’’, licht Sanne toe. Ze verwerkte dit idee in een bloeiende boom die elke keer weer op komt met nieuwe ideeën en inspiratie. Sanne houdt erg van seizoenen. De herfst vindt ze een van de leukste periodes doordat er mooie tinten en bijzondere materialen zijn. Ze gebruikte daarom typische herfstproducten zoals Physalis, rozenbottel, pompoenen, herfstblad en Diplocyclos. Nadat ze de eyecatcher had gemaakt heeft Sanne de winkelpresentatie daarop afgestemd. In deze presentatie laat zij zichzelf zien door fijn werk, goede kleurencombinaties en details.
Joyce Oudshoorn Joyce Oudshoorn, die won in Naaldwijk, hoopte dat ze de vlindervorm zou krijgen voor het rouwarrangement en haar wens werd vervuld. ,,Van alle beschikbare vormen vind ik de vlinder het leukst.’’ Ze maakte deze een beetje bol op, zodat de vlindervorm duidelijk zichtbaar bleef en maakte als enige van bindwire ook voelsprieten. ,,Dan is hij echt helemaal af.’’ Ze verwerkte bloemen in oranje-roze tinten, omdat ze die ook in haar grote arrangement gebruikte. ,,Meerdere kleuren gebruiken vind ik net wat spannender dan één kleur. En van de gerbera’s heb ik de hoofdbloemblaadjes afgehaald, zodat je alleen het donkere hart ziet. Dat zorgt voor contrast en diepte in het arrangement.’’ Ze werkte de vlindervorm af met stof. Met haar rouwarrangement behaalde ze van alle opdrachten het hoogst aantal punten: 85,3.
Bram van Lierop Als ondergrond voor het rouwarrangement in Venlo kregen de kandidaten een engel van Oasis. Bram van Lierop heeft allereerst de zijkanten afgewerkt met donkerroze vilt. Hierna stak hij aan de ‘voeten’ een baan met Dianthus Green Trick. Daarna stak hij een baan Rosa ’Pink Piano Freiland’. Boven deze baan met rozen verwerkte hij in de buik Green Trick-bolletjes. Het hoofd is weer opgestoken met rozen. Als extra detail wikkelde hij Eucalyptus-besjes om de vleugels. Tussen de rozen stak hij rozenknopjes en kleine bloemetjes van de trosanjer. ,,In deze engel ken ik mezelf goed terug: ik ga veel op zoek naar speciale materialen, met een aparte vorm of kleur. Ook let ik erg veel op kleine details.’’
Bloem en Blad 10 l 2015
10NK junioren.indd 7
7 12-10-15 13:31
Hidde Klink Hidde Klink moest even slikken toen hij de opdracht kreeg voor de grote opdracht de blikvanger/eyecatcher en de winkelpresentatie. ,,Een logo als inspiratie vond ik lastig, maar uiteindelijk ben ik er natuurlijk wel mee aan de slag gegaan.’’ Hij maakte van aluminiumdraad bloembladen die hij rond een basis van koper bevestigde. In het hart plaatste hij buisjes waarin hij de bloemen zette. De roze kleur van het logo vond hij te voor de hand liggend, liever koos hij voor bruine, paarse en dieproze kleuren. ,,Die passen mooi bij het koper.’’ Omdat hij gek is op stolpen, gebruikte hij die in de gehele winkelpresentatie. ,,Vleesetende planten kunnen daar prima onder staan; ik hou van de sfeer van een rariteitenkabinet.’’ Uiteindelijk was Hidde tevreden over het geheel: ,,Het totaalplaatje klopte helemaal.’’ In Ede behaalde hij met deze opdracht het hoogst aantal punten en won hij de voorronde.
Kristel van Dijk Kristel van Dijk, die tweede werd in Naaldwijk, behaalde het hoogste aantal punten met haar boeket (76 punten). Zij maakte een feestelijk, bloemrijk boeket dat qua grootte goed paste bij de vaas. ,,De vaas is best wel groot, dus ik heb goed gelet op een juiste verhouding tussen boeket en vaas.’’ Ze was al bekend met Bouquet Tales, dus vond het geen moeilijke opdracht. Ze voegde als laatste geknikt gras toe ,,om het boeket net even wat spannender te maken’’.
Daphne van Pijkeren ,,In het begin moest ik even wennen aan het thema van deze opdracht, maar naarmate ik me er in ging verdiepen vond ik het steeds leuker worden. Met name de combinatie van een blikvanger en een winkelpresentatie vond ik leuk. Zo werd het één geheel’’, vertelt Daphne van Pijkeren. Voor de blikvanger maakte Daphne een basis in de vorm van het Mijn Bloemist-logo van ijzer en piepschuim met daarin buisjes waarin de bloemen stonden. De vorm bekleedde zij met roze en oranje ballonnen, een trendy kleurencombinatie, aldus de bloemiste. Ze maakte de ballonnen vast met speldjes. In de presentaties liet zij op verschillende plekken de ballonnen terugkomen. Van al haar opdrachten behaalde zij met deze gemiddeld het hoogst aantal punten tijdens de voorronde in Ede. Ze behaalde er de tweede plaats.
8 10NK junioren.indd 8
Bloem en Blad 10 l 2015
12-10-15 13:32
Bloe
2015
Kim van Hes Dat het ze logo driedimensionaal wilde maken, daar was Kim van Hes snel uit. Aanvankelijk dacht ze nog hiervoor hout te gebruiken, maar het werd plexiglas. ,,Daar kan je doorheen kijken en ik kon er mooi de cascade doorheen verwerken.’’ Het zagen van het plexiglas viel Kim ,,vies tegen’’, maar uiteindelijk was ze heel tevreden met het resultaat. Omdat de cascade wat zwaar werd, gebruikte ze aluminiumdraad om hem mooier door het logo te weven. Over haar kleurgebruik zegt Kim: ,,Volgens mij was ik de enige met deze kleuren. De meeste kandidaten hadden voor roze gekozen omdat dat in het logo zit. Maar in de opdracht stond dat de kleur vrij was.’’ In de cascade verwerkte deze junior onder meer Gloriosa, Calla, Sandersonia, Dianthus Green Trick en Orchidee. De winnares van Eelde maakte in de winkelpresentatie groepjes waarin zij vooral verkoopbaar bloemwerk zette. Het bloemwerk op de houten krukken is deels in het Mijn Bloemist-logo gemaakt. Kim, kijkt terug op een heel relaxte dag. ,,Dat kwam door Jaap Wisse (technische commissie) die met zijn grapjes de druk er wat af haalde, én door de leuke groep.’’
Klasina Hellinga Met 79 punten leverde Klasina Hellinga in Eelde het beste boeket af. De opdracht was hier een romantisch boeket te maken waarin een hart was verwerkt. ,,Het leek mij het handigst om een frame in hartvorm te maken’’, zegt Klasina over haar aanpak. ,,Dat heb ik gedaan van Cornus-takken die ik heb omwikkeld met rood aluminiumdraad. De bloemen heb ik vervolgens in het frame gestoken en het puntje van het hart heb ik naar beneden laten aflopen.’’ Klasina kijkt met een goed gevoel terug op haar voorrondedeelname. ,,Het was super. Ik vond het een hele uitdaging en heb veel geleerd. Ik vond het ook heel leuk om te zien dat de andere deelnemers met dezelfde materialen hele andere dingen doen.’’ De medewerkster van Bloem en Styling Valentijn was de hele dag wel zenuwachtig, maar spreekt liever van ,,gezonde spanning’’.
Martijn Lohuis De beer van Oasis was absoluut het minst favoriete onderdeel van Martijn Lohuis die in Ede derde werd. ,,Ik vind het sowieso lastig om met zo’n vaste vorm te werken. En de opdracht was dat de beer ook duidelijk herkenbaar moest blijven.’’ Favoriete stuk voor de medewerker van La Différence was de winkelpresentatie met blikvanger. De cijfers die hij hiervoor van de jury kreeg, waren goed voor een tweede plaats op dit onderdeel. Martijn maakte in de voorbereiding veel schetsen en zag maar net op tijd dat het werken met gedroogd bladmateriaal, zoals hij aanvankelijk in gedachten had, niet was toegestaan. En dus haalde hij uit zijn kelder de eierdozen waarmee hij aan de slag ging. Meedoen aan het NK junioren is Martijn goed bevallen, al moet hij toegeven dat het soms flink aanpoten was. Belangrijkste les die hij heeft geleerd is dat je, zeker onder tijdsdruk, niet te ingewikkeld moet denken. ,,Je kan het beter simpel aanpakken en als je tijd over hebt je werk verder uitbreiden’’
Bloem en Blad 10 l 2015
10NK junioren.indd 9
9 12-10-15 13:32
Rutger van Mourik De vierde plaats in de sterk bezette voorronde in Ede was voor Rutger van Mourik toch voldoende om zich te plaatsen voor de finale. Op de foto werkt hij aan het boeket dat als thema meekreeg: ’Maak de kwekers blij’. Dit betekende dat de bloemen in het boeket goed moesten tonen. Ook kregen de deelnemers opdracht om de stelen op een minimale lengte van 15 cm te houden. Na het half uur voorbereiding, begon Rutger met de langste materialen. Hoewel het materiaalgebruik aan strikte regels was gebonden, hinderde dat hem niet. Hij gebruikte soms zelfs meer stelen van een soort dan de regels eisten, omdat hij het ,,al werkende mooier vond om het zo aan te vullen’’ .Het groenmateriaal liet hij liggen. Rutger: ,,Met veel groen in een boeket komen de bloemen minder tot hun recht. Bovendien wordt het geheel er propperig van. Ik vind het mooier bloemen zo te verwerken, zonder toevoeging van blad.’’ De medewerker van Machiel Bekker Bloem en Interieur in Tiel deed voor het eerst mee aan een wedstrijd. ,,Ik vond het een leuke dag. En nee, ik had totaal geen last van zenuwen.’’ De winkelpresentatie met blikvanger vond hij de leukste opdracht, ,,omdat je dan je eigen ontwerp kunt waar maken’’.
Sanne Nijhuis Sanne Nijhuis werd derde in Naaldwijk en wist daarmee een wildcard voor de finale te bemachtigen. Zij gooide vooral hoge ogen met haar eyecatcher. Zij liet zich inspireren door het logo van Mijn Bloemist. De vorm van het logo maakte ze van hout. Deze is omwikkeld met wol, waarbij de bovenkant is vrijgelaten voor het steekschuim en de bloemen. De vorm is bevestigd op een houten voet. Vervolgens is hij volgestoken met bloemen. ,,Ik heb gekozen voor wat bijzondere materialen en voor het verrassingseffect heb ik cactussen verwerkt’’, licht Sanne toe. Ze verwerkte onder andere cyclaambloempjes, diverse rozen, Celosia, Gloriosa, rozenbotteltakken, de bloemen van de vleesetende plant en Zantedeschia. De bloemen zijn met de vorm van de ondergrond meegestoken zodat deze nog wordt versterkt.
Lieke Zeegers Lieke Zeegers behaalde in Venlo de derde plaats. Door haar totaalscore heeft ze een wildcard voor de finale gekregen. Met haar eerste opdracht scoorde ze het hoogst. Geïnspireerd op het logo van Mijn Bloemist bevestigde ze een palmblad in een boomstam. Een tweede palmblad maakte ze op zijn kop ertegenaan. Bovenop heeft ze een bol van oasis gebruikt. Ze bekleedde het met moerbeischors. De steekschuim bol stak ze vol met malusappeltjes en buisjes met Gloriosa. Verder gebruikte Lieke onder andere rozenbotteltakken en bromelia’s. Het hout heeft ze terug laten komen in de winkelpresentatie.
10 10NK junioren.indd 10
Bloem en Blad 10 l 2015
12-10-15 13:32
Creatieve rouwarrangementen tijdens voorrondes Flowercup Tekst: Jeannet Hooftman, Cornéline Lanooy en Paula van der Hulst, foto’s: Rens Kromhout en Gerdien de Nooy
Maak een rouwarrangement waarin op een creatieve en persoonlijke manier een woord of tekst is verwerkt. Die opdracht kregen de deelnemers aan de voorrondes van de Flowercup 2015. Dat leverde creatieve en inspirerende arrangementen op en dertig finalisten die doorgaan naar de finale.
T
ijdens vier regionale voorrondes maakten in totaal 210 deelnemers rouwarrangementen waarin op een creatieve manier een tekst was verwerkt. Dat betekende dat linten en kaartjes niet waren toegestaan. Het arrangement moest bovendien minimaal drie dagen houdbaar zijn en voor minimaal 50% bestaan uit verse plantaardi-
Finalisten
Per regio plaatsten de volgende vijf zich rechtstreeks voor de finale: Venlo Mieke van Kuppeveld, Mieke Bloem Sier en Kunst Martine Thijssen, Nizza Bloembinders Lily Beelen, Just Lily Marjolein Roelofs, Bloemisterij ’t Stekkie Therese Heemels, Floral Experience Naaldwijk Syl Meijer, Syl-n-Meer Johannes de Boer, Extra Verte Bloemen en Wonen Marij Lambregts, Nederlof bloemen en planten en Kleur & Geur Anouscka van de Beek, Uitvaartbloemist Rotterdam Meindert-Jan Baarssen, Bloemen Rotterdam (gedeelde 5e plaats) Bloem en Blad 10 l 2015
10Flowercup.indd 11
ge materialen. De techniek was vrij, maar de knooptechniek moest wel zichtbaar gehanteerd zijn. Het arrangement moest passen binnen een grondvlak van 1 m2. Vormgeving en kleurgebruik waren vrij. De jury, bestaande uit Roxanne van Schellen, Martin Groen en Han Meerhoff, beoordeelde de werken volgens het door Florint
Nely de Bruin, Trend Flower (gedeelde 5e plaats) Ede Kim Athmer, Bloemsierkunst Erik Marcel van der Haar, Atelier Coraggio Yara Willemsen, Flow Bloemisten Henrieke Lankveld, Bloemenatelier Han Fokkink Rosanne Geerdink, Bloemenatelier Han Fokkink Eelde Geertje Stienstra, Geertje Stienstra Floral Designer Marchien van den Berg, Les Fleurs d’Amour Anniek Siegers, Bloem & Cadeau Boutique Anniek Froukje Geertsma, Postma Bloem en Groen Marijke Scholten, Bloem en So
vastgestelde internationale 100 puntensysteem (idee, kleur, compositie en techniek).
De volgende pagina’s laten van elke voorronde de drie hoogst scorende arrangementen zien.
Wildcards Behalve de vijf hoogst scorende deelnemers per regio zijn er ook nog tien wildcards voor deelnemers die hierna overall de hoogste score hebben behaald. De tien extra finalisten zijn: Marieke de Ruiter, Natuurlijk bloemen van Marieke Ruud van Schie, Cor van Schie bloemen Ylona Overmars, Bloemisterij Kleefstra Björn Waalders, Bloemenatelier Han Fokkink Jeroen Kip, La Différence bloemsierkunst Maria Perhacova, Wissink de Sfeermakers Inge Groters-Vroklage, Paul Hafkamp Bloemen Tom ten Thije, Bloemsierkunst Erik Marleen van Pijkeren, Bloemisterij Kleefstra Mara van den Berg, Uitvaart bloemist Rotterdam
11 12-10-15 11:49
Voorronde Venlo
1
2 3
Mieke van Kuppeveld
Martine Thijssen
Lily Beelen
De eerste plaats in Venlo was voor Mieke van Kuppeveld van Mieke Bloem Sier en Kunst in Volkel. Zij maakte een rouwarrangement ‘Voor mijn pittige tante’. ,,Een tekst met een knipoog, waarmee ik wil aangeven dat ik in rouwwerk graag iets persoonlijks verwerk’’, stelt Mieke. In het werk combineerde ze pepers en kleine oranje paprika’s met rode en oranje rozen en andere materialen in herfsttinten. Herfst staat voor afscheid, aldus Mieke, vandaar dit kleurgebruik. De krans plaatste ze op een plateau van 80 bij 80 cm. Het is in dezelfde tinten geschilderd als het bloemwerk in de krans, zodat ondergrond en krans een eenheid vormen. De tekst is op het plateau in houten letters weergegeven. De voorgeschreven knooptechniek liet ze terugkomen in rood pitriet.
Martine Thijssen (Nizza Bloembinders) behaalde met haar rouwarrangement in Venlo de tweede plaats. Ze heeft zoveel mogelijk materialen uit de natuur gebruikt. ,,Daarmee laat ik graag zien wat er allemaal mogelijk is.’’ De kleuren geven volgens Martine symbolisch het einde van de vier seizoenen weer. Het versterven van de natuur is net als van het leven, aldus de bloemiste. Vandaar haar tekst op het blad: De cirkel is rond. Het arrangement is gemaakt op een omgekeerde schaal. Daarop bevestigde Martine het blad van groot hoefblad met een rand van rode Esdoorn. Hierop een krans van kale Hedera-ranken gevlochten en geknoopt. In het midden zit een bol van allerlei kleuren besjes, van waaruit zwarte calla’s komen die met de cirkel zijn meegebogen en vastgeknoopt. De jury vond de knooptechniek heel mooi en oordeelde bovendien dat het arrangement technisch heel goed in elkaar zit. De bloemen zijn goed in hun waarde gelaten.
De derde plaats was in Venlo voor Lily Beelen (Just Lily). Uitgangspunt voor dit arrangement waren voor haar de houten rondjes. Zij zag daar stapstenen in, die het levenspad moesten gaan uitbeelden. In de rondjes boorde ze gaten waar plastic buisjes in passen. Met lint en touw knoopte ze de ongeveer 65 houten rondjes aan elkaar. Zo ontstond deze strakke vorm, lijkend op een tuinpad. De buisjes zijn gevuld met natuurlijke materialen. ,,Net zoals in het leven: op je pad ontmoet je overal leuke, mooie mensen. Dat zijn de buisjes bloemen in dit grafwerk.’’ Lily maakte het arrangement in ton-sur-ton auberginetinten. In pronkbonen maakte ze het woord Liefs. De buisjes zijn omwikkeld met Aristolochia en vastgezet met elastiekjes. Lily gebruikte Rosa Armando!, Pennisetum en andere grassoorten, Agastache, Heuchera, anemoonknopjes, Ammi majus, Eucomis, Eupatorium, Hydrangea, Callicarpa, Mentha en Echinacea purpurea.
12 10Flowercup.indd 12
Bloem en Blad 10 l 2015
12-10-15 11:50
Bloe
2015
Voorronde Naaldwijk
1 2
3
Syl Meijer
Johannes de Boer
Marij Lambregts
De eerste plaats in Naaldwijk was voor Syl Meijer van Syl-n-Meer in Oude Wetering. Zij vond het belangrijk dat je het arrangement goed van bovenaf kunt bekijken, omdat het op de grond ligt. ,,Daarom heb ik aan de bovenkant wat ‘ijlere’ bloemen op een transparante manier verwerkt en aan de onderkant juist wat zwaardere materialen op een compacte manier. Zo ontstaat evenwicht.’’ De basis is zo in elkaar gezet dat het lijkt alsof de bloemiste een boomstam heeft uitgehold en daar de bloemen in heeft gezet, maar niets is minder waar, aldus Syl. ,,Een schotel/balkonbak heb ik op een liggende plank bevestigd zodat er als het ware een tafelvorm ontstaat. De bak vulde ik met steekschuim en daartegenaan heb ik twee aparte schorsdelen geschroefd.’’ De oranje en roze bloemen koos zij vanwege de associatie met de herfst en omdat het een hippe kleurencombinatie is. De tekst schreef ze met een watervaste pen op geslepen stenen. ,,Die verwerken we regelmatig in rouwwerk.’’
Johannes de Boer van Extra Verte Bloemen en Wonen in Urk behaalde de tweede plek en verheugt zich nu al op de finale. ,,Ik vond het thema erg leuk, omdat je in een wedstrijd net even wat meer kunt uitpakken dan in de winkel. Dan wordt vaker het standaard rouwwerk gevraagd.’’ Hij maakte zijn arrangement op een langwerpig stuk drijfhout. Van papier-maché maakte hij rond ballonnetjes ronde bollen waarin hij steekbuisjes plaatste. Hij gebruikte hiervoor verschillende maten buisjes, grote en kleine. Bij de keuze voor de bloemen ging hij voor tropische bloemen als Gloriosa, Anthurium en Bromelia, afgewisseld door Craspedia en Sandersonia. ,,Met name de kleuren spreken me erg aan; rouwwerk wordt normaal gesproken meer in gedekte kleuren gemaakt.’’ De buisjes verbond hij met elkaar door geknoopt Typha-blad. Als laatste lijmde hij de letters Rust Zacht aan het arrangement, gemaakt van aluminiumdraad en wol. ,,Dat was nog de grootste klus.’’
De derde plaats behaalde Marij Lambregts, die werkzaam is bij Nederlof bloemen en planten in Den Haag en bij Kleur & Geur in Monster. Ze deed voor het eerst aan een wedstrijd mee en behaalde gelijk een prijs. ,,Geweldig natuurlijk’’, zegt ze. Op een oude houten plank lijmde ze de goudkleurige letters Rust Zacht en boorde ze een aantal gaten waarin ze ijzeren pennen vastzette. Deze pennen omwikkelde ze met doorzichtig visdraad en ze maakte met hetzelfde draad de glazen steekbuisjes eraan vast. In de buisjes plaatste ze verschillende bloemen in paarse en roze kleuren. ,,Ik vind dit een mooie combinatie van kleuren, spannend ook. Als accentje voeg ik de knaloranje Croscosmia toe; dat zorgt voor een leuke effect.’’ Voor haar arrangement had ze niet een speciaal iemand in gedachte, maar de symboliek van een oud hout waaruit als het ware nieuw leven ontstaat, vindt ze mooi passen bij rouwwerk. ,,Alsof iemand na zijn/haar dood toch nog iets moois achterlaat.’’
Bloem en Blad 10 l 2015
10Flowercup.indd 13
13 12-10-15 11:50
Voorronde Ede
1 2
3
Kim Athmer
Marcel van der Haar
Yara Willemsen
De eerste plaats in Ede was voor Kim Athmer, werkzaam bij Bloemsierkunst Erik in Oldenzaal. Zij vond het belangrijk in haar rouwarrangement de vereiste knooptechniek helemaal door te voeren, zowel bij de geregen rozenbottels, hypericumbesjes en vetplantjes als bij het frame van bindwire. De ondergrond is gemaakt van pallets. Van de planken maakte ze een s-vorm met behulp van lijm en nietpistool. Ze boorde er gaten in waarin ze laspennen zette waaraan ze glazen buisjes bevestigde. Hierin zette ze bloemen (Sandersonia, Nerine en Euphorbia) in oranje-roze tinten, een trendy combinatie volgens de winnares. ,,En de rozenbottels zorgen net even voor een pittig kleuraccent.’’ Kims buurman, een meubelmaker, zaagde de letters uit die samen het ’Butterfly kisses’ vormen, naar een nummer van Bob Carlisle. Ze koos voor een korte Engelse tekst, omdat ze die meer sprekend vindt dan een Nederlandse. Het winnen van de eerste prijs vindt ze geweldig. ,,Het is een kroon op mijn werk.’’
Marcel van der Haar van Atelier Coraggio in Groenlo behaalde de tweede plek met een glooiend rouwarrangement dat door zijn vorm beweging uitstraalt. De ondergrond is een vierkante mdf-plaat die hij met plamuur bewerkte en grijs verfde. De glooiende vorm is eveneens gemaakt van mdf en bestaat uit twee delen die met tonkinstokken aan elkaar zijn gemaakt. Aan de stokken knoopte Marcel Typha-blad dat door zijn afhangende vorm beweging aan het arrangement geeft, aldus de arrangeur. De verschillende materialen - Zantedeschia in twee kleuren, Rosa, Hydrangea, Tillandsia, Callicarpa en Symphoricarpos - stak hij in steekschuim, de Vanda’s staan in steekbuisjes. ,,Dan blijven ze langer mooi.’’ De sneeuwbesjes lijmde hij ook op de ondergrond vast, zodat eenheid ontstaat. Ten slotte voegde hij nog geregen vetplantjes toe en plaatste hij de tekst (Ik mis je) op stukjes lood, ter grootte van een 2 euromunt. ,,Qua kleur past het prachtig bij het grijzige Typhablad.’’
De derde plaats was voor Yara Willemsen, die werkt bij Flow Bloemisten in Arnhem. Een hemel of plafond van bloemen was haar idee, waarbij luchtigheid en transparantie eveneens belangrijk waren. De basis van haar rouwarrangement is een schijf van een boomstam, die ze kreeg van een tante die op een boerderij woont. ,,Ik hou van natuurlijke materialen en dit stoere hout past daarbij. In geboorde gaatjes klemde ze stokjes vast die ze met elkaar verbond met geknoopt touw, beplakt met fijn gemalen rendiermos. In glasbuisjes zette ze voornamelijk fijne bloemen als Sandersonia, Euphorbia en Gloriosa en enkele wat grotere zonnebloemen. Met dezelfde stokjes maakte ze het woord Vaarwel; deze zijn ook allemaal in gaatjes geklemd. ,,Ik heb helemaal geen lijm gebruikt’’, aldus Yara. Ze deed voor de eerste keer mee met een wedstrijd en dat ze gelijk in de finale staat, vindt ze geweldig. ,,Ik was zeker tevreden met mijn arrangement, maar dat ik de derde plek heb behaald, had ik niet verwacht.''
14 10Flowercup.indd 14
Bloem en Blad 10 l 2015
12-10-15 11:50
Bloe
2015
Voorronde Eelde
1
2 3
Geertje Stienstra
Marchien van den Berg
Anniek Siegers
De basis van berkentakken had Geertje Stienstra al in de zomer gemaakt, maar het bloemwerk rondde ze pas op de finaledag af. ,,Eigenlijk had ik heel iets anders in gedachten, iets in oranjetinten. Maar omdat Sandersonia niet meer te krijgen was, moest ik het hele plan omgooien. Ik heb de materialen ’s ochtends op de veiling gekocht en het stuk daar gemaakt.’’ Het is niet erg om op het laatste moment je plannen om te gooien, ,,Als het maar mooi wordt’’, vindt Geertje, die een 10 kreeg voor de techniek en eerste werd. In de berkentakken boorde Geertje gaten waarin zij stokjes stak. Die stokjes verbond ze met elastiekjes die zij aaneenknoopte. Tussen het frame klemde ze een plexiglasplaat, waarop ze de letters van de tekst ’Ik mis je’ lijmde. Tot slot verwerkte ze de bloemen die goeddeels in glazen bolvaasjes zaten. De plantaardige materialen die zij toepaste zijn: Bromelia, Scabiosa, Calla, Dahlia, Orchidee, Diplocyclos, Amaranthus, Dianthus en rozenbottel.
Met haar ’vurige’ rouwstuk eindigde Marchien van den Berg, in Eelde als tweede. ,,Het hele stuk is hoe ik ben. Ik draag veel zwart, maar kan ook uitschieten in kleur, zie mijn haar (oranjerood). Marchien gebruikt graag gewone materialen op een ongewone manier. Zo sprokkelde ze aan de Tjuchemse bosrand zelf de takken, waarvan de schapen de bast hadden afgevreten, en zette er de gasbrander op. ,,Het verbrande hout is een link naar cremeren, maar de stenen met de woorden passie, liefde en vurig, passen bij een begrafenis. Voor het plantaardige materiaal heeft Marchien vooral op kleur gekozen omdat de felle kleuren staan voor het vuur. Ook hier geen alledaagse keuzes, zoals de Afrikaantjes uit moeders tuin en hanggeraniums die in het stuk ,,zeker niet oubollig zijn’’. Verder gebruikte ze onder meer Gloriosa, Gerbera, Dahlia, Craspedia, Kniphofia, Orchidee en roos te zijn.
,,Ik maak iets dat ik zelf mooi vind. Een stuk dat ik op mijn eigen graf zou willen hebben’’, zegt Anniek Siegers over het rouwstuk waarmee ze in Eelde als derde eindigde. Anniek wilde dicht bij zichzelf blijven en met name haar rustige en vrolijke kant waren in haar stuk terug te zien. De bloemiste gebruikte als ondergrond een houten plank waar zij eikenstammetjes op vast boorde. Met watervast tape maakte ze steekbuizen vast aan stokjes en ze omwikkelde ze samen, met behulp van de boormachine, met wol. De stokjes met steekbuizen zette ze vervolgens in voorgeboorde gaten in de ondergrond. Om het vervoer van het geheel te vergemakkelijken maakte Anniek twee lussen van touw aan de plank, zodat hij makkelijk was op te tillen. Het touw knoopte ze vervolgens tussen de stammen door. Voor de kleur in het geheel zorgen de rozen, Gloriosa in rood en oranje, Nerine, Tillandsia en siergrasjes. Cactusbolletjes die op prikkers in de ondergrond staan, maken het geheel af.
Bloem en Blad 10 l 2015
10Flowercup.indd 15
15 12-10-15 11:50
1 2
16 10BwFlowertime.indd 16
3
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:00
Bloe
2015
Flowertime: het barokke Italië Tekst: Cornéline Lanooy, foto’s: Gerdien de Nooy
De Grote Markt en het stadhuis van Brussel waren afgelopen zomer decor van een groot bloemen- en plantenevenement: Flowertime. Thema dit jaar was Het barokke Italië, wat onder meer verbeeld werd met een tuin op de markt en overdadige bloemenarrangementen in het stadhuis.
1 Frederiek Van Pamel en het team van Upcoming Florists de-
coreerden een van de ruimtes van het stadhuis overvloedig met barokke arrangementen. Rozen en Delphinium waren veelgebruikte bloemen.
2 Dahlia’s in warme tinten waren te zien in het trappenhuis en
4 Mark Colle van Baltimore kreeg de gemeenteraadszaal
3 De rozenblaadjes lijken te zweven boven de tafel in een
5 Op de Grote Markt was een Italiaanse tuin gecreëerd met
de balustrade van het stadhuis. Het arrangement was van de hand van Sophie Cooymans.
van de historische ruimtes van het stadhuis. Sören Van Laer maakte van de bloemblaadjes in combinatie met draad een boomvorm.
4
Bloem en Blad 10 l 2015
10BwFlowertime.indd 17
tot zijn beschikking en versierde deze als ware het een bloemrijke tuin. Onder de bloemen legde hij talrijke aubergines die door hun dieppaarse kleur goed bij de gebruikte kleuren passen.
38 cipressen, 234 hortensia’s en bloemblaadjes van 36.000 begonia’s. Bezoekers konden via de tuin naar de ingang van het stadhuis lopen of op bankjes tussen het groen relaxen.
5
17 08-10-15 14:00
6 De trouwzaal was het domein
van Tom Nackaerts en Peter van Dessel van Young Amadeus. Rond een stalen toren, geïnspireerd op het stadhuis, maakten zij barokke schikkingen van veel verschillende bloemen. ,,Het is een vrij drukke zaal, dus we wilden ook rust creëren door het materiaal- en kleurgebruik. De bloemen komen overigens allemaal van dichtbij huis, ook dat vinden we belangrijk.’’
7 Karin van Damme en Els Van
Landeghem van Fabulous Flowers lieten zich inspireren door de oude hangende Italiaanse tuinen. ,,We hebben buiten naar binnen gebracht door de trap te versieren met hopranken, klimopranken, hangamaranthus, Diplocyclos, frambozenranken en zeshonderd celosia’s. Het geheel krijgt op deze manier het effect van een waterval.’’
8 Aan berkenstammen beves-
tigden Tom Verhofstadt en Jeanne Schets een aantal vormen van geweven gras met Gloriosa in steekbuisjes.
9 Gloriosabloemen vormden
6
7
8
9
ook het hoofdbestanddeel in deze objecten van Olivier Papeleux. Hij verwerkte de bloemen in steekbuisjes aan een frame van gekleurde mitsumatatakken.
Van 13 tot en met 16 augustus vond Flowertime plaats in het centrum van Brussel, de opvolger van Floraliëntime. Het grote bloemen- en plantenevenement was alvast een voorproefje van de Gentse Floraliën die in 2016 opnieuw zullen plaatsvinden. Een groep van 25 arrangeurs en bloemisten ging in het Brusselse stadhuis aan de slag met het thema Het barokke Italië. Op de Grote Markt was een Italiaanse tuin aangelegd waarin bezoekers konden flaneren en relaxen.
18 10BwFlowertime.indd 18
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:00
Bloe
mein er aen, uis, knde
10 Studenten van de Bloemen-
school De Groene Verbeelding decoreerden de Grangégalerij in het stadhuis: een lange gang die naar de kamer van de burgemeester leidt. Hier hangen schilderijen van Louis Grangé en staan bustes van Belgische koningen en hun echtgenotes. De leerlingen plaatsten bolvormige, kleurrijke objecten in de ruimte.
n
k. gens , ook ’’
11 Deze bloemrijke dame maakte
an
Joëlle Ghion van Fleur de Celle. Samen met een groot aantal collega-arrangeurs versierde zij de inkom, de trappenhal en de grote doorgang op de eerste verdieping van het gebouw.
ede bben cht met n, yclos, hon-
12 Jolien Vanderstappen van
Movaert Flower Design koos voor spiraalvormige objecten die zij versierde met Vandabloemen en Gloriosa. ,,De kleuren doen al denken aan de herfst’’, aldus de arrangeur.
esn
13 Duizend gele Zantedeschia
s met
n el er e aan
2015
10
11
12
13
hingen in de doorgang naar de binnenplaats van het stadhuis. De basis van deze decoratie vormden drainagebuizen met hooi en berkentakken. De arrangeurs Olivier Petillion en Stijn Simaeys verwerkten de calla’s droog. ,,We hebben het getest en zelfs in de zon bleven ze vijf dagen mooi’’, aldus Stijn.
Het evenement, gerealiseerd door de Koninklijke Maatschappij voor Landbouw en Plantkunde (KMLP), trok in totaal 21.500 bezoekers. Flowertime wordt elke twee jaar georganiseerd, afgewisseld door Het Bloementapijt van de stad Brussel. Dat viert in 2016 zijn twintigste editie.
Bloem en Blad 10 l 2015
10BwFlowertime.indd 19
www.bloemenblad.nl/vakmanschap
19 08-10-15 14:00
1
2
Bloemwerk in trends voor het hele jaar Tekst: Cornéline Lanooy, foto’s: Gerdien de Nooy
Dat trends voor meer dan alleen één bepaald seizoen bruikbaar zijn, laat Joan Stam van Bloomtube zien. Samen met trendwatcher Aafje Nijman en fotograaf Jan de Koning ontwikkelt hij bloemwerktrends die het hele jaar toepasbaar zijn met materialen van alle seizoen. Op MAD! in Cothen demonstreerde hij commercieel bloemwerk in de voorjaars- en zomertrend, maar met materialen van het najaar. 3
20 10BwJoan Stam.indd 20
4
5
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:00
Bloe
1
2
In dit bloemrijke boeket heeft Joan de bloemen op verschillende hoogten verwerkt. ,,Dat zorgt ervoor dat alle materialen goed zichtbaar zijn en het geheel een luchtige, natuurlijke uitstraling heeft.’’ Bruintinten gecombineerd met pastellen: dat is de herfst uitgevoerd aan de hand van de kleurkaart van het voorjaar (Pure and Sweet). ,,Zo laat ik zien dat de trendkleuren van het voorjaar ook in het najaar toepasbaar zijn.’’
3
‘Groen in de hoofdrol’ is een van de kenmerken van de zomertrend Wild Botanic. Natuurlijke, transparante en luchtige boeketten en arrangementen horen daarbij.
4
Joan vertaalt hier de zomertrend naar een herfstsfeer. De bessen en vruchten zijn typische najaarsmaterialen. ,,De karmozijnbessen passen prachtig bij deze rozen, omdat ze mooi verkleuren.’’
5
6
7
8
9
7
Transparantie en eenvoud zijn verbeeld in deze schikking van rozenbottels en grassen. ,,Deze drie schikkingen bij elkaar (foto 3 t/m 5, red.) geven een mooi sfeerbeeld.’’ Ook in dit arrangement is de kleurkaart van de voorjaarstrend gebruikt, maar toegepast in een nazomer/herfstsfeer. De olijftakken zorgen voor een luchtige en speelse sfeer rondom de kort gesneden bloemen. Gemengde rozen op verschillende hoogten verwerkt, vormen de basis van dit ‘tuinige’ boeket. ,,Wild Botanic is luchtig, transparant, bloem- en bladrijk.’’ Dit meer stilistische arrangement heeft Joan gestoken op een lage pot. Verschillende bladvormen en grassen zijn veelgebruikte materialen in Wild Botanic. ,,Gecombineerd met bessen in verschillende groottes krijg je meer een najaarssfeer.’’ Open vlechtwerken en transparantie zijn eveneens typerend voor de zomertrend Wild Botanic. In dit arrangement in warme herfsttinten laat Joan zien dat manden en korfvormen van houtfineer goed samengaan.
8
2
2015
9 5
6
Op het event MAD! in Cothen, afgelopen augustus, gaven Joan Stam (bloemwerk), Aafje Nijman (trends) en Jan de Koning (fotografie) van Bloomtube verschillende demonstraties. Aafje legde onder meer de voorjaarstrend Pure and Sweet en zomertrend Wild Botanic uit, met daarbij de uitleg dat deze trend ook in andere seizoenen bruikbaar is. Joan Stam liet dat zien in bloemwerk. De bloemen werden beschikbaar gesteld door Van Dijk Bloemen. Meer informatie: www.bloomtube.com.
www.bloemenblad.nl/vakmanschap
Bloem en Blad 10 l 2015
10BwJoan Stam.indd 21
21 08-10-15 14:00
Boekhouder en tuinliefhebber
Facebooketten: persoonlijk en onderscheidend
Tekst: Cornéline Lanooy, foto’s: Gerdien de Nooy
Dennis Lanzaat van Mooi Anders Bloemen in Amsterdam maakt Facebooketten voor zijn klanten. Aan de hand van hun Facebookprofiel – de foto’s en informatie die hij daar vindt – stelt hij het boeket samen. ,,Zo wordt het bloemwerk heel persoonlijk. Bovendien kan ik me ermee onderscheiden.’’ Hij promoot de Facebooketten via een filmpje dat hij via diverse digitale kanalen onder de aandacht brengt. De materialenlijst vindt u op pagina 26.
22 10BwFacebooketten.indd 22
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:01
Bloe
2015
Design- ĂŠn eikenhoutliefhebber
Bloem en Blad 10 l 2015
10BwFacebooketten.indd 23
23 08-10-15 14:01
Oma en serviesliefhebber
24 10BwFacebooketten.indd 24
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:01
Bloe
2015
Trendy vrouw en kleurenliefhebber
Bloem en Blad 10 l 2015
10BwFacebooketten.indd 25
25 08-10-15 14:01
22
23
24
25
Boekhouder
Designliefhebber
Oma
Trendy vrouw
Voor een vrouwelijke boekhouder maakte Dennis dit frameboeket dat lang mooi blijft op haar bureau. Op haar profiel meldt ze behalve haar baan dat ze ook veel van tuinieren houdt. ,,Daarom heb ik veel seizoensmaterialen gebruikt die ook in de tuin groeien, zoals Polygonum, Hydrangea, Physalis en sneeuwbessen. Qua kleuren, diepte en structuur is er van alle kanten iets te zien, zodat het boeket verrassend blijft. Omdat het op haar kantoor komt te staan, heb ik sterke materialen gebruikt die goed indrogen. Zo heeft ze lang plezier van het boeket.’’
Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 3 Sedum à €0,18 € 0,54 2 Vanda à €0,45 € 0,90 2 Physalis à €0,34 € 0,68 2 Symphoricarpos Magical Pride à €0,21 € 0,42 2 Brassica ‘First Lady’ à €0,23 € 0,46 1 Hydrangea Magical Rodeo € 1,45 1 Diplocyclos palmatus € 1,50 3 Aralia à €0,18 € 0,54 2 Eucalyptus (geprepareerd) à €0,20 € 0,40 2 Euphorbia hout à €0,25 € 0,50 2 Polygonum à €0,65 € 1,30 Salal € 0,65 Totaal materialen € 9,34 Arbeid: 15 minuten
Dennis Lanzaat koopt de bloemen in bij Bloemengroothandel BNP in Almere. De bloemist bestelt om de dag via internet en de groothandel brengt de bloemen bij hem thuis in Almere. De bloemen voor dit artikel zijn ingekocht in week 38. Als calculatie gebruikt Dennis factor 3; dit is inclusief arbeid.
26 10BwFacebooketten.indd 26
Het profiel van een liefhebber van designmeubels bracht Dennis ertoe dit staafboeket te maken dat qua vorm een moderne uitstraling heeft. ,,Hoewel het interieur er op de foto’s strak uitzag, spotte ik ook een eikenhouten tafel. Daarom heb ik gekozen voor materialen in warme herfsttinten. Ook dit boeket is interessant om van alle kanten te bekijken.’’
Het profiel van een oudere dame bevatte veel foto’s van haar kleinkinderen, een tuin met witte rozen, Wedgewood-servies en een klassiek interieur. Dennis: ,,Bij deze dame past een vrij klassieke biedermeier in crèmekleurige en roze tinten. Mijn eigen stijl pas ik dan weer toe door de frivole Eucharis toe te voegen; hierdoor wordt het boeket wat minder strak.’’
Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 2 Anthurium Safari à €0,69 € 1,38 2 Crocosmia à €0,15 € 0,30 1 Gladiolus ’Magma’ € 0,41 1 Lilium Giraffe € 0,36 1 Physalis € 0,34 ½ Rosa Corallo (rozenbottel) € 1,65 2 Pennisetum € 0,38 2 Rietpluimen (eigen tuin) € 0,20 2 Polygonum € 0,65 1 Diplocyclos palmatus € 1,50 Wol rood 3 m € 0,30 Totaal materialen € 7,47
Gebruikte bloemen (inkoopprijzen) 5 Eucharis grandiflora à €0,48 € 2,40 5 Ammi visnaga Casablanca à €0,33 € 1,65 3 Roos Gravity à €0,85 € 2,55 3 Roos tros ‘Mimi Eden’ à €0,98 € 2,94 3 Germini mix pastel à €0,18 € 0,54 3 Aralia à €0,18 € 0,54 Salal € 0,65 Eucalyptus cinerea € 0,46 Totaal materialen € 11,73 Arbeid: 10 minuten
Arbeid: 10 minuten
Voor een jonge, trendy vrouw die met de tijd meegaat, maakte Ayla Mulder, die bij Dennis als leerlinge werkt, dit bontgekleurde boeket. ,,Op haar profiel zag ik dat ze veel van kleur houdt, dus zo’n veldboeket met veel verschillende bloemen vind ik goed bij deze persoon passen.’’
Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 5 Crocosmia à €0,15 € 0,75 2 Gladiolus Milka à €0,40 € 0,80 2 Campanula à €0,42 € 0,84 2 Lisianthus Adom à €0,50 € 1,00 2 Alstroemeria Hunter à €0,31 € 0,62 2 Chrysanthemum ‘Safina’ à €0,66 € 1,32 2 Rosa ‘Free Spirit’ à €0,65 € 1,30 1 Euphorbia fulgens Sunstream € 0,39 1 Antirrhinum € 0,36 1 Prothea ‘Pink Ice’ € 1,10 1 Lilium Mambo € 1,01 2 Pennisetum à €0,38 € 0,76 2 Rietpluimen (eigen tuin) à €0,20 € 0,40 2 Cordyline à €0,50 € 1,00 1 Cotinus € 0,33 1 Eucalyptus cinerea € 1,40 ½ Salal € 0,98 Totaal materialen € 14,36 Arbeid: 10 minuten
Op pagina 56 staat een interview met Dennis, waarin hij uitlegt hoe het idee van de Facebooketten is ontstaan. De boeketten die hij voor dit artikel heeft gemaakt, zijn daadwerkelijk ontstaan aan de hand van Facebookprofielen van klanten. Dennis deed een oproep op zijn eigen Facebookpagina wie aan dit artikel wilde meewerken en deze klanten hebben na afloop van de reportage de boeketten van de bloemist gekregen.
www.bloemenblad.nl/vakmanschap
Mooi Anders Bloemen, Bilderdijkstraat 196, 1053 LE Amsterdam, (020) 683 50 38, www.mooianders.info
Dennis Lanzaat en Ayla Mulder.
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:02
FloraHolland Trade Fair Aalsmeer 4 - 6 november 2015 Drie dagen lang is deze internationale handelsbeurs dé plaats waar handelaren en producenten van sierteeltproducten elkaar ontmoeten en zaken kunnen doen. Meer dan 650 aanvoerders van bloemen en planten. Ruim 50 toonaangevende veredelaars van bloemen en planten. Vele stands van leveranciers van hoezen, vazen, sierpotten en steeketiketten en dergelijke. FloraHolland House; de ontmoetingsplek voor vakgenoten met noviteiten, markt- en consumententrends en veel inspiratie voor de sector. U ontmoet er experts van binnen en buiten de sector.
Openingstijden Woensdag 4 november Donderdag 5 november Vrijdag 6 november
688731_.indd 27
09.00 uur – 17.00 uur 09.00 uur – 17.00 uur 09.00 uur – 15.00 uur
12-10-2015 12:35:52
1 2
28 10BwRozen Coloma.indd 28
3
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:03
Bloe
2015
Rozen tussen de kunst Tekst en foto’s: Cornéline Lanooy
Dat kunst en rozen goed samengaan, bewees de expositie Verborgen kunstschatten tussen de rozen die afgelopen zomer plaatsvond in kasteel Coloma in Sint-Pieters-Leeuw (B). Françoise Vandonink en Stefan Roosen decoreerden verschillende kamers in het kasteel met bijpassend rozenbloemwerk ter gelegenheid van het twintigjarig jubileum van de internationale rozentuin Coloma.
1 In blokvormen van verlijmde multiplexpanelen lijmden de
arrangeurs in gaten gebleekte wilgentakken die ontdaan zijn van hun bast. In verschillende vazen staan Rosa ‘Green Naomi’, Rosa ‘Grasshopper’, Rosa ‘White Bubbles’, gemengd met Viburnum-bes, Cotinus-pluis en Hydrangea beautensia ‘Papillon’. ,,De bloemen hebben we zo geschikt alsof het bloeilagen zijn zonder het geheel vol te stoppen. Transparantie blijft zo behouden.’’ Op de vazen zijn met koudlijm rozendoorn bevestigd.
2 Een 6 m lange tafel decoreerden Françoise en Stefan voor
een diner in het thema Alice in Wonderland. Op grastapijten 3 maakten ze verschillende sets die ze met elkaar verbonden door Passiflora-ranken, rozenbottels, perentakken en Dyplocyclos. Het serviesgoed werd gevuld met steekschuim en compact, bolvormig opgestoken. Gebruikte rozen zijn: ‘Mimi Eden’, Rosa ‘Belarus’, ‘Pashmina Summer’, ‘Purple Symphony’, ‘Romantic Antique’ en ‘Super Sensation’.
4
Bloem en Blad 10 l 2015
10BwRozen Coloma.indd 29
4 De bloemisten maakten zelf een houten frame waarover
zij verschillende soorten wol, vilt en textielvezel spanden. ,,Dit geheel behandelden we met een verharder, zodat het iets ruwer wordt.’’ In het midden bevestigden ze een steekschuimhouder die ze vulden met Rosa Vendela, Gentiana, Dianthus ‘Green Trick’, Cotinus-pluis, Calocephalus en rozenbottels. ,,De takken die erover worden getrokken en vastgemaakt, zorgen voor diepte en dimensie. Zo maak je van bloemen en wol een eigen kunstwerk.’’
5 Bij deze klassieke ajourschikking zijn alle materialen goed
diep in steekschuim gestoken. De populiertakken vormen de basis, zij rusten ook op het gebint van de zoldering van het kasteel. Rosa ‘Green Fashion’, ‘Green Naomi’ en Avalanche+ worden gecombineerd met rozenbottels, Viburnumbessen, Cotinus-pluis, Hydrangea ‘Schneebal’, Hydrangea ‘Magical Emerald’ en Pistache.
5
29 08-10-15 14:03
6 In een houten kader met ach-
terwand strooiden Françoise en Stefan rozenblaadjes (van gevriesdroogde rozen) waarover ze laag na laag parafine goten. Dit herhaalden ze tot de laag dik genoeg was, ,,want hoe dikker de laag parafine, hoe breukvaster het geheel is.’’
7 Op stukken drijfhout beves-
tigden de arrangeurs takken op ijzeren staven. Van lappen stof (gerecyclede overhemden van Paul Smith) maakten ze ‘eeuwige bloemendruppels’: druppelvormige, uitgeharde houders. Hierin lijmden ze gevriesdroogde rozen en rozenblaadjes vast. De torso op de voorgrond is van Marc Macken.
8 In een van de kasteelkamers
waren verschillende rozenarrangementen onder stolpen neergezet. Deze gevriesdroogde rozen, die nog groter zijn gemaakt door bloemblaadjes aan de bloem te lijmen, staan op een terracotta basis (gebakken klei). Het geheel is omwikkeld met lijm en viltdraad van verschillende dikte.
9 Deze boom is gemaakt van 6
7
8
9
zwart gelakt ijzerdraad en op een berkenhouten schijf met klei vastgemaakt. De bladeren worden gevormd door gevriesdroogde rozenblaadjes en parels die aan het draad zijn gelijmd.
Françoise Vandonink en Stefan Roosen – Floral Artists, Edingen (B), www.vandonink.be www.bloemenblad.nl/vakmanschap
30 10BwRozen Coloma.indd 30
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:04
688732_.indd 31
12-10-2015 10:17:23
De onderzeese wereld van bovenaf bekeken. Het publiek bewondert de reuzeninktvissen en zeesterren. Alle metalen frames waarin de bloemen zijn verwerkt, zijn gemaakt door de groendienst en technische dienst van de gemeente. Aan de voorbereiding van het evenement gingen twee jaar vooraf.
Koket Koksijde verbeeldt onderzeese wereld in bloemen Tekst en foto’s: Paula van der Hulst
De Belgische gemeente Koksijde afficheert zich graag als bloemengemeente. Niet alleen het openbaar groen is bloemrijk, ook in evenementen spelen bloemen een belangrijke rol. Bijvoorbeeld tijdens Koket Koksijde, een floraal evenement in en om het gemeentehuis van de Vlaamse kuststad.
K
oksijde is een gekende bloemengemeente, als sinds de jaren ’50 van de vorige eeuw’’, zegt Ides Leys. Het hoofd van de gemeentelijke groendienst is de drijvende kracht achter Koket Koksijde, het bloemenfestival dat plaatsvond van 10 tot en met 14 september 2015. Het was de tweede keer dat Koket Koksijde werd georganiseerd, de eerste keer was drie jaar geleden en als het aan Leys ligt, wordt het elke drie jaar herhaald.
32 10Koket Koksijde.indd 32
Iets anders ,,Lang hadden wij, net als jullie in Nederland, een bloemenoptocht’’, blikt Leys terug. ,,Maar zo’n optocht, die veel voorbereiding en geld kost, biedt het publiek slechts drie uur plezier. De laatste twee optochten hadden wij verschrikkelijk slecht weer, waardoor de belangstelling tegenviel. Daarbij vonden wij een optocht niet meer zo van deze tijd. We wilden iets anders. Een evenement dat drie à vier dagen duurt, waardoor veel meer mensen ervan kun-
nen genieten. Zo ontstond Koket Koksijde.’’ Het bloemenfestival speelt zich af in en rond het gemeentehuis in het centrum van de stad. Eigenlijk zijn er twee tentoonstellingen. De ene is in het gemeentehuis en kreeg dit jaar als thema ’De wondere wereld van het onderzeese’ mee. De andere is op het plein voor het gemeentehuis. Hier stonden in een speciaal aangelegd duinlandschap achttien strandhuisjes waarin bekende en minder bekende Belgische floristen bloemwerk hadden gemaakt.
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:03
Bloe
2015
Zo’n bijzondere bloemenvis moet je van dichtbij bekijken. Dit exemplaar is opgebouwd uit donkerrode rozen met accenten van Vanda. Donkerrode Calla vormt de rug van de vis. Voor vinnen en staart is blad van Anthurium clarinervum gebruikt.
Inspirator Ides Leys (links) met een van de vele vrijwilligers die zich inzetten voor Koket Koksijde.
Op verschillende hoogtes in het gemeentehuis drijven ’kwallen’ door de ruimte. De kwallen zijn opgebouwd rond metalen ringen, waar bovenop witte Calla zijn geweven. De tentakels van de kwallen zijn verbeeld met Tillandsia, aangevuld met Orchidee.
De wondere wereld van het onderzeese
Het thema ’De wondere wereld van het onderzeese’ werd vorm gegeven in het bijzondere gemeentehuis van Koksijde. Dit gemeentehuis is een grote, glazen blokkendoos met in het midden een atrium. Aan de randen van het gebouw zetelen de verschillende gemeentelijke diensten. Hoog in het atrium hangt de raadszaal, een ellipsvormige bol. Niet alleen op de begane grond waren vissen en andere levende wezens die in de zee horen te zien. Ook in het atrium bevonden zich zeebewoners. Leys, verantwoordelijk voor het plan en de inrichting ervan in het gemeentehuis, had de hoogte van de ruimte goed benut. Hierdoor was het voor bezoekers niet moeilijk zich onder water te wanen. Het uitwerken van de bloemencreaties stond onder leiding van arrangeur Jo Pattyn.
Kleurrijke vissen bevolken de begaande grond. Voor de linker vis werden onder meer Hypericum (snuit en staart), Hydrangea en Tagetes gebruikt. De rechter vis is louter opgebouwd uit Dianthus, onder meer in de kleuren wit, crème, geel, oranje en roze. In de snuit is Dianthus ’Green Trick’ verwerkt.
Bloem en Blad 10 l 2015
10Koket Koksijde.indd 33
33 08-10-15 14:03
Duinenlandschap
Om het duinenlandschap op het plein voor het gemeentehuis te realiseren, werd 650 ton zand aangevoerd. Tussen de schrale beplanting stonden achttien witte strandcabines waarin floristen een tot de verbeelding sprekende bloemencreatie aanbrachten. Onder hen ook in Nederland bekende bloemisten als Geert Pattyn, Stijn Simaeys, SĂśren van Laer en Moniek Vanden Berghe. Bezoekers konden stemmen op hun favoriete strandcabine. Dat bleek uiteindelijk die van Vincent Cauwelier, bloemist in het organiserende Koksijde te zijn. Het strandlandschap op het plein voor het gemeentehuis.
Floral Music, de bijdrage van Vincent Cauwelier, was favoriet bij het publiek. In de cabine zit een harpiste in een jurk van Stachys-blad. De snaren van de harp lopen door in de cabine en, als waren het vlinders, zweven er witte orchideeĂŤn uit die in steekbuisjes zijn gestoken. Uit de cabine klonk harpmuziek.
34 10Koket Koksijde.indd 34
De inzending van Conny Pladys, Tornado, eindigde na het tellen van de publiekstemmen op de tweede plaats. Ter illustratie van haar wervelwind gebruikte de bloemiste uit het naburige Oostduinkerke grootbloemige, witte Phalaenopsis. Verder verwerkte zij olijftakken, witte draden en parelrijgsels.
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:04
Bloe
2015
Laatste zomerzon van Stefan van Berlo uit Zwijndrecht (B) kreeg van het publiek veel waardering en eindigde als derde. De zon was opgebouwd uit maïskorrels. Over de rechterhelft had Van Berlo met bindwire cirkels gevormd waarin hij witte orchideeën en gele pepers had gestoken.
Net als Conny Pladys liet Geert Pattyn zich inspireren door de zeewind. Zijn inzending Paravent Fleuri bestond uit drie panelen waarin hij riet had geweven. In elk paneel liet de arrangeur op verschillende hoogtes een gat vallen waarin hij bloemen verwerkte. Pattyn verwerkte onder meer grootbloemige orchideeën, Gloriosa en Sandersonia.
Koket Koksijde 2015 trok een kleine 9.000 bezoekers. In 2018 vindt de derde editie plaats. Wat dan het thema wordt, is nog niet bekend. Kijk voor meer foto’s en een filmpje over de opbouw van Koket Koksijde op www.inwoner. koksijde.be.
Met de titel C’oxyde geeft Sarah Meersschaut met haar inzending een knipoog naar de naam van de bloemengemeente. Mooi was het contrast van het grove verpakkingsmateriaal met de fijne plantaardige producten. De bloemiste uit Gent verwerkte onder meer fijne orchideeën, Tillandsia en Nepentes.
Bloem en Blad 10 l 2015
10Koket Koksijde.indd 35
Limited edition is de titel van de inzending van Moniek Vanden Berghe. Zij verwerkte bloemen en takken met textiel. Vanda en Gerbera geven kleur aan twee panelen die zijn bekleed met fijn wit blad. Repen textiel in lichte kleuren hingen aan berkenstammen.
35 08-10-15 14:04
Snijhortensia: veelzijdig en eigentijds Tekst: Cornéline Lanooy, foto’s: FPC Snijhortensia/Concept Factory
,,Door zijn lange steel en grote bloem is de snijhortensia spectaculair in elk boeket, maar ook de ideale bloem voor de aankleding van huwelijken en evenementen.’’ Arrangeur Florian Seyd is enthousiast over Hydrangea en laat in een aantal sfeerbeelden de verschillende mogelijkheden met de bloem zien.
36 10BwSnijhortensia.indd 36
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:05
Bloe
2015
Workshop snijhortensia
De boeketten op deze pagina’s zijn gemaakt naar aanleiding van een bijeenkomst voor journalisten en bloggers bij kweker Wim Ammerlaan in Rijsenhout, afgelopen augustus. Concept Factory organiseerde namens FPC Snijhortensia de bijeenkomst om de media kennis te laten maken met de duurzame teeltwijze van de snijhortensia. Tijdens de bijeenkomst gaf arrangeur Florian Seyd van The Wunderkammer een workshop om de veelzijdigheid van de bloem te tonen en te laten zien hoe deze te verwerken is in eigentijdse toepassingen’’, aldus Brigitte Hagen van Concept Factory. In het seizoen levert kwekerij Ammerlaan zo’n dertigduizend stelen van verschillende kleuren snijhortensia naar de veiling. De kweker vond het leuk het gezelschap rond te leiden. ,,Wat voor mij gesneden koek is, blijkt voor hen onbekend. Zo beseffen de meesten niet dat er een speciale teelt is voor hortensia als snijbloem. Wij gebruiken als kwekers rassen die zowel de lengte van de steel als hoge sierwaarde en houdbaarheid van de bloem garanderen. Zo zorgen wij voor hortensia’s waar de consument zo’n twee tot drie weken plezier van heeft.’’ Florian Seyd: ,,Het klinkt misschien wat raar uit mijn mond, maar tijdens de rondgang heb ook ik mijn ogen uitgekeken. Een kas vol met duizenden (half)bloeiende hortensia’s is adembenemend en zeer inspirerend.’’
www.bloemenblad.nl/vakmanschap
Bloem en Blad 10 l 2015
10BwSnijhortensia.indd 37
37 08-10-15 14:05
Rouwwerk van nu Tekst: CornÊline Lanooy, foto’s: Gerdien de Nooy
Begin november vieren christenen over de hele wereld Allerheiligen (1 november) en Allerzielen (2 november); twee dagen waarop zij de overledenen en heiligen gedenken. Op All4Home lieten de jonge Belgische arrangeurs (en broer en zus) Arnauld en Stephanie Delheille divers rouwwerk zien in eigentijdse kleurschakeringen.
1
2
1
Deze nieuwe hartvorm (Bioline 3D) versierden de arrangeurs met bloemen in roze tinten. Om diepte te creĂŤren, voegden ze ook Malusappeltjes toe.
2
Een kransvorm is vrij traditioneel, maar dit kleurgebruik verre van dat. Bloemen in felle kleuren worden in de krans gecombineerd met bessen, bramen en gedroogde pepers.
3
De symboliek van het leven is in deze bollen verbeeld met anjers in de knop tot ver geopende bloemen.
4
Twee verschillende witte chrysanten verwerkten de arrangeurs in deze rouwkrans. Het coniferengroen zorgt voor een fel kleurcontrast.
5
Een natuurlijk arrangement door het gebruik van takken rondom de hartvorm op voet. De bloemen, bessen en vruchten in roze kleuren zijn al een voorbode van de herfst.
6
Anjers in allerlei kleuren vormen kortgestoken dit rouwarrangement. Een krans van Hedera-blad maakt de creatie helemaal af.
De hier getoonde arrangementen waren te zien in de trendkamer van Smithers Oasis op All4Home, van 23 tot en met 26 augustus in Brussels Expo. De bloemen en bijmaterialen waren beschikbaar gesteld door Agora.
38 10BwRouwwerk All4Home.indd 38
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:04
Bloe
2015
3
4
5
6
www.bloemenblad.nl/vakmanschap
Bloem en Blad 10 l 2015
10BwRouwwerk All4Home.indd 39
39 08-10-15 14:04
Specialisten in doornloze bottels Tekst: Jeannet Hooftman, foto’s: Gerdien de Nooy
Doornloze bottels zijn hun specialiteit. Michaël Kool kweekt ze in Wilp; Eric Stokman in Belgrado. ,,Klanten willen geen doornen meer. Doornloos is de standaard geworden.’’
M
ichaël Kool en Eric Stokman zijn gespecialiseerd in de teelt van rozenbottels. Michaël (Kwekerij Kool) kweekt leirozen die van nature doornloos zijn; Eric (Stokman Rosefruits) kweekt behalve leirozen ook struikrozen die wel doornen dragen. ,,Doornen, dat willen de klanten niet meer. Daarom halen wij ze van de onderste helft van de steel af’’, aldus Eric. Een arbeidsintensief en dus kostbaar klusje. Daarom heeft Eric zijn kwekerij in Belgrado. De lage loonkosten maken het ontdoornen hier wel rendabel. Eric Stokman en Michaël Kool.
Selectie De leirozen die Michaël kweekt, zijn van zichzelf al doornloos. Als onderzoeker van rozenonderstammen bij de Wageningse
40 10teelt rozenbottels.indd 40
universiteit maakte hij kennis met het product. Hij zag hier een mooi sierteeltproduct in en begon met de aanplant. Daarmee was Michaël in 1997 de eerste die de teelt professioneel oppakte en de bottels op de markt bracht. Aanvankelijk kweekte hij enkele botanische soorten en Rosa Fair Jewel. De botanische rozen waren echter niet makkelijk te telen. Door selectie verkreeg Michaël betere soorten. Daarbij lette hij op productiviteit, lengte, het aantal bottels en ziekteresistentie. Inmiddels heeft hij in Vierakker en Wilp in totaal 6 ha in productie. De teelt bestaat ’s winters voornamelijk uit het wegsnoeien van oud productiehout en het opbinden van nieuwe scheuten. In het voorjaar bestaan de werkzaamheden uit onkruid bestrijden, het maaien van de grasstroken, gewasbescherming en het leiden van de scheuten. De planten groeien 3 à 4 m per jaar. Vanaf half augustus wordt er geoogst.
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:05
Bloe
2015
De leirozen zijn van nature doornloos. Door jarenlange selectie heeft Michaël Kool een sterk en productief sortiment verkregen dat over langere tijd aangevoerd kan worden.
De oogst op Kwekerij Kool begint half augustus. Dagelijks worden 15.000 takken verwerkt.
Rosa ’Shikira’s Hips’ is een nieuw soort van Stokman. De bottel is fel oranje met een vlammetje en grote, omgekeerde peervorm. (Foto: Eric Stokman)
Verzorgingtips
t Rozenbottels zijn fruit. Behandel ze dus ook zo: bewaar ze niet in te droge ruimtes en zet ze in de koelcel zo koud en vochtig mogelijk. t Zet ze in de koelcel onder plastic liefst onder de 4°C. t Is er geen koelcel, pak ze dan niet in plastic. t Zet de bottels niet bij de verwarming. t Als het buiten vochtig is, zet ze dan buiten. t Laat ze zo lang mogelijk op water staan. Hoe langzamer ze indrogen, hoe mooier ze blijven. t Rozenbotteltakken of -kransen hebben weinig te lijden van wind of regen dus kunnen in de herfst ook prima op de tuintafel staan. t Geeft ze een tweede leven door ze te dompelen in kaarsvet of bijvoor-
beeld te bespuiten met sneeuw. De takken worden per tien stuks gebost en staan de volgende dag op de veiling.
In deze periode komen dertien seizoenswerkers de gelederen versterken. Dagelijks gaat het om 15.000 takken die per tien stuks worden gebost. ,,Drie mensen zijn continu aan het knippen. De takken worden gelijk verwerkt en staan de volgende dag op de veiling.’’
Autumn-serie Het sortiment bestaat uit Rosa Fair Jewel en de nieuwe Autumn-serie: ’Autumn Flush’, ’Autumn Splash’, ’Autumn Joy’ en ’Autumn Spirit’. De serie wordt gekenmerkt door doornloosheid, kleine besjes en een wat losse groei. De rassen volgen elkaar op in rijpheid, zodat over een lange periode aanvoer is. ,,Elk soort heeft een optimale rijpte van ongeveer vier weken’’, stelt Michaël. ,,De kleur is ongeveer gelijk. De takopbouw is iets verschillend: ’Autumn Flush’ is een heel uniform gewas met een stevige tak. ’Autumn Joy’ heeft een sierlijke tak met nog meer besbezetting. De besjes zijn iets meer oranje.’’
Bloem en Blad 10 l 2015
10teelt rozenbottels.indd 41
Belgrado Eric komt oorspronkelijk uit de snijrozen, die in Afrika werden geteeld. ,,Bloemisten kennen mij nog van de Illusion-roos die ik op de markt heb gebracht.’’ Hij zocht een nieuw product om wat dichter bij huis te zijn. Nu heeft hij twee rozenbottelkwekerijen in Belgrado. Het droge landklimaat in voormalig Joegoslavië is gunstig voor deze teelt. In tien jaar tijd heeft Eric de teelt uitgebreid tot 20 ha, waarvan 4 ha leirozen en 16 ha struikrozen in negen verschillende soorten. De bottels zijn vanaf half oktober tot eind november rijp, zodat de kwekers elkaar aanvullen in aanvoer. De bottels worden geveild op alle vijf locaties van FloraHolland. De struiken worden op de kwekerij vermeerderd. Vanaf het derde jaar gaan ze bottels geven. Afhankelijk van het soort blijven ze acht tot twaalf jaar staan. De productie ligt gedurende de piekweken op ongeveer 150200.000 takken per week. Het sortiment dat Eric kweekt bestaat uit
Rosa ’Corallo’ (vertakt), ’Shikira’s Hips’ (fel oranje met een vlammetje en grote, omgekeerde peervormige bottel), Sunset Hiphop, Multi Hiphop (,,mooie harde, late bottel’’) en Sensational Fantasy (daar is dit jaar geen aanvoer van). De rozen worden op de kwekerij met de hand ontdoornd. ,,We zijn aan het selecteren om over een paar jaar ook doornloze struikrozen op de markt te brengen.’’ Behalve takken levert Eric ook kransen van rozenbottels. Die worden met de hand gemaakt van stelen die voor de handel te kort zijn. ,,Je moet een flinke productie hebben om dit te doen, want er gaan wel tweehonderd takjes in een krans.’’ De kransen worden aangeboden vanaf de derde week van september tot de tweede week van december.
Friendly Rose Fruits Om de doornloze rozenbottels te promoten, is vijf jaar geleden het samenwerkingsverband Friendly Rose Fruits in het leven geroepen. Behalve kwekerij Kool
41 08-10-15 14:05
De producten zijn herkenbaar aan het logo van Friendly Rose Fruits.
Op de kwekerij in Vierakker staan leirozen van de Autumn-serie, evenals selecties op proef.
en Stokman Rose Fruits zijn Kwekerij De Pol, Verhoeven Bloemen en Kwekerij J. van der Drift daarbij aangesloten. De kwekers leveren hun bottels met een herkenbaar ‘Friendly’-label. Eric: ,,Inmiddels is de doornloze bottel bij de Nederlandse bloemist wel bekend. Doornloos of goed ontdoornd is de standaard geworden. Dat is fijn, want daardoor is het imago van de bottels veel beter geworden. Bloemisten kunnen het standaard kopen als ze maar goed letten op de veilingcode (24).’’ Beide kwekers zijn nog altijd volop bezig met selectie. Wat zit er aan te komen? Michaël: ,,Ik hoop later (na half oktober) kleine bottels te kunnen leveren van mooie lengtes, 60 of 70 cm). We proberen het seizoen zo lang mogelijk te maken. Ook ben ik bezig met een iets grotere bottel. De kleine hebben we wel redelijk
rond, maar een iets grovere bottel zou een mooie aanvulling zijn. Verder zijn productiviteit van de plant en steellengte heel belangrijk.’’ Volgend jaar, weet Michaël, komt er een nieuw ras op de markt van collega Peter van der Pol. De Waronne heeft een wat grovere bottel die van half september tot november oogstbaar is. De bottel is eerst oranje en wordt langzaam steeds roder. Selectie is een kwestie van lange adem, stellen beide kwekers. ,,Je begint met één struik. Als die bevalt maak ik er vijf van. Pas als dat goed gaat, ga ik productie maken. En dan ben je inmiddels wel tien jaar verder.’’
Kwekerij Kool, Molenallee 38, 7384 AN Wilp, (06) 51 01 39 31, www.kwekerij-kool.nl. Het sortiment is ook te vinden via www.summerflowers.nl. Stokman Rosefruits, www.rosefruits.nl.
De cultivars ’Autumn Flush’, ’Autumn Joy’ en ’Autumn Spirit’ volgen elkaar op in rijpheid. Uiteindelijk worden ze allemaal rood.
42 10teelt rozenbottels.indd 42
Stokman Rose Fruits levert ook kant-en-klare kransen die de medewerkers van kortere takken maken.
Een product van Eric Stokman: de vertakte Rosa ’Corallo’ tot 1,90 m lang.
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:05
688733_.indd 43
12-10-2015 10:17:36
Tijd voor bes- en vruchtproducten Tekst: Lucas Jansen, foto’s: Gerdien de Nooy, InfoFlowersPlants en Floweracademy.tv
De cyclus van groeien, bloeien en vrucht of zaad vormen, beleeft zijn hoogtepunt in de herfst. Het najaar is de tijd van bes- en vruchtproducten, buiten in de natuur, in de bloemenwinkel en thuis bij de consument. Prachtige kleuren, vormen en maten geven het najaarsbloemwerk zijn karakter.
Z
owel in het snijbloemen- als potplantenassortiment zien we een grote verscheidenheid aan producten. Van klassiekers tot een modern assortiment van geslachten waarin volop veredeld is. Veel producten worden van de nazomer tot aan kerst aangeboden, andere zijn slechts in de echte herfstmaanden verkrijgbaar. Hoe breder het assortiment, hoe belangrijker kennis van kwaliteitsaspecten is, want juist bij besproducten vragen enkele specifieke zaken aandacht.
Vruchtvorming Om tot vruchten te komen, moeten bloemen eerst bestoven worden. Dit kan via zelfbestuiving, binnen een enkele plant, en kruisbestuiving, waarbij het stuifmeel tussen bloemen van verschillende planten van dezelfde soort wordt overgebracht. De belangrijkste bestuivers zijn insecten en de wind. Nadat de bloemen bestoven zijn, vindt de bevruchting plaats, het samensmelten van mannelijke en vrouwelijke geslachtscellen. Hierdoor ontwikkelen de vruchten zich, of het vruchtbeginsel rijpt. Bij sommige bloemen en planten is de sierwaarde van de vrucht zo bijzonder dat het interessant is hiervoor te produceren. Vruchten worden onderverdeeld in twee groepen: vlezig en droog. Besheesters vallen onder de vlezige vruchten. Voorbeelden zijn Ilex, Symphoricarpos, Callicarpa en rozenbottels (de vlezige vruchten van een roos). Deze producten worden vooral verwerkt als decoratief snijmateriaal. Daarnaast worden steeds meer groente- en fruitgewassen verwerkt als Cucumis (komkommer en augurk), Cucurbita (sierkalebassen), Malus (appeltjes) en citrusvruchten. Tot droge vruchten worden snijbloemen met zaaddozen gerekend, zoals Asclepias, Nigella en Papaver. Ook harde vruchten als eikels, noten en kastanjes, horen bij de droge vruchten.
Brede toepassing
Viburnumbessen en rozenbottels sieren dit kerstarrangement van Marcel van Dijk. Volgens de maker drogen deze materialen mooi in, waardoor de compositie zeker een maand mooi blijft.
44 10Tijd voor bes- en vruchtproducten.indd 44
Veel producten uit het assortiment besheesters worden aangeboden voor de snij en als tuin- of kamerplant. De grenzen vervagen steeds meer, wat ook meer toepassingsmogelijkheden biedt. De term ’visueel aantrekkelijke boomkwekerijproducten’ is zeker op besheesters van toepassing. Producten als Gaultheria en Skimmia zijn prima binnen en
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:05
Bloe
2015
Vruchten die het herfstgevoel oproepen: Maclura pomifera (osagedoorn), komkommervruchtjes en Diplocyclos.
buiten toe te passen, de zogenoemde in-out planten. Er is in diverse gewassen de laatste jaren veel veredeld, waardoor het aantal cultivars enorm is uitgebreid. Werden in het verleden nog soorten met veel doorns gebruikt (Cotoneaster, Hippophae en Pyracantha), tegenwoordig kennen we steeds meer ’vriendelijke’ soorten zonder scherpe doorns of stekels. En was Symphoricarpos (sneeuwbes) altijd wit, nu komt u hem ook tegen in crème, groen, hard- en zachtroze en rood. Hypericum wordt inmiddels jaarrond aangeboden door import uit Kenia en Ecuador en omvat donkerrode, roze, crème, gele en groene cultivars. Teelttechnieken geven bovendien variatie in takopbouw (vertakt en onvertakt) en takgrootte, zodat er oneindig veel variatiemogelijkheden binnen een product ontstaan. Ook in de populaire rozenbottels wordt veel veredeld, van minuscuul kleine tot hele grote bottels. Ook de takgrootte kan sterk uiteenlopen.
Bloem en Blad 10 l 2015
10Tijd voor bes- en vruchtproducten.indd 45
Bruine bessen, zoals hier in Symphoricarpos, is het gevolg van te veel vocht in de ’takken. Let hier op bij het inkopen.
Sommige vruchten geven de consument het typische herfstgevoel, alsof ze deze vruchten zelf geplukt hebben. Denk hier aan bramen, Gelderse rozen en porseleinbessen.
Kwaliteitsaspecten Besheesters worden merendeels buiten geproduceerd. Hierdoor zijn ze minder gelijkmatig, recht en uniform, wat weer extra mogelijkheden geeft voor een creatieve verwerking. In het algemeen letten inkopers op de besbezetting aan de takken, de lengte van de takken, of takken getopt of ongetopt zijn en of ze recht of krom zijn. Ook de kwaliteit van de bessen zelf is van belang. Soms zijn ze beschadigd, verkleurd of verdroogd. Ook kan besval zijn opgetreden door te lange bewaring. Soms zitten er bruine bessen in de takken. Dit wordt veroorzaakt door Botrytis, dat ontstaat als gevolg van te veel vocht. Botrytissporen kiemen makkelijk onder vochtige omstandigheden. Bij een erg vochtig najaar zien we dus, vooral bij producten met zach-
tere bessen, snel bruine bessen ontstaan. Het is dan ook belangrijk de bessen droog te houden. Zitten er eenmaal bruine bessen in de takken, snijd ze er dan uit. Verzorg de besheesters direct vanaf het moment dat ze in de winkel binnenkomen, door de takken af te snijden met een scherpe, schone snoeischaar of mes en het water te voorzien van een houdbaarheidsmiddel (heesterchrysal) of een chloorpil. Sommige bessen kunnen, om een frissere uitstraling te krijgen, met mate worden bespoten met bladglans.
Bewaren Besheesters en vruchten kunnen in de koelcel bij 5°C worden bewaard. Hoe koeler, hoe beter, maar wel boven 0°C. Rozenbottels kunnen langere tijd in een plastic zak worden bewaard om uitdroging van de bottels te voorkomen. Tot de kerst zijn ze dan prima te gebruiken. Opslaan van veel bes- en vruchtproducten in de koelcel kan nadelig zijn voor andere
45 08-10-15 14:05
bloemen en planten in de koelcel. Dit komt doordat bessen en vruchten een verhoogde ethyleenconcentratie opbouwen. Ethyleen is een reukloos, kleurloos gas dat bloemen en planten zelf maken, maar vooral bessen en vruchten scheiden het in verhoogde concentraties af. Hierdoor zorgt dit zogenoemde verouderingshormoon ervoor dat bloemen en planten sneller verouderen en dus sneller uitbloeien. Belangrijk is dus om in ruimtes met veel besproducten goed te ventileren zodat de ethyleen geen grote invloed heeft op de overige bloemen. Eventueel kan een ethyleenremmer worden gebruikt die bloemen beschermt tegen negatieve effecten van ethyleen.
Skimmia is even goed binnen als buiten toe te passen.
46 10Tijd voor bes- en vruchtproducten.indd 46
Het ethyleenprobleem speelt niet alleen in de koelcel. Ook een herfstetalage met pompoenen en besproducten gecombineerd met planten, zal niet lang mooi zijn. En boeketten waarin vruchten en bloemen zijn verwerkt, hebben een beperkte houdbaarheid. Soms vragen consumenten of vruchten en bessen giftig zijn. Het antwoord is ’ja’ voor Gelderse roos, hulst, klimop, liguster en maretak, maar in tegenstelling tot wat velen denken, is een groot aantal van de bessen en vruchten eetbaar. Toch is het beste advies om de bloemen voor decoratie te gebruiken en niet voor consumptie. Je weet maar nooit…
Rosa Multi Hiphop is een van de rozenbottels die veel in bloemwerk worden gebruikt.
Callicarpa behoort tot de vlezige vruchten.
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:06
Bloe
2015
Veel bessen en bottels zijn zeker tot de kerst goed te gebruiken en daardoor geschikt voor kerstbloemwerk.
Viburnum, ook wel Gelderse roos genoemd, is een van de giftige soorten.
Tabel. Overzicht beschikbare bessen en vruchten Wetenschappelijke naam Callicarpa bodinieri cultivars Capsicum annuum Celastrus orbiculatus Chaenomeles superba Cotoneaster cultivars Crocosmia cultivars Cucumis Cucurbita Dyplocyclos Eucalyptus-vrucht Gaultheria procumbens Hedera helix ’Arborescens’ Hippophae Hypericum cultivars Ilex aquifolium cultivars Ilex verticillata Leycesteria formosa Ligustrum vulgare Myrtus Paracantha cultivars Pernettya mucronata cultivars Physalis Rosa cultivars Rubus Sambucus nigra Skimmia reevesiana Solanum capsicastrum Sorbus aucuparia Symphoricarpos cultivars Vaccinium corymbosum Vaccinium vitis-idaea Viburnum opulus ’Compactum’ Viburnum tinus cultivars Viscum album
Bloem en Blad 10 l 2015
10Tijd voor bes- en vruchtproducten.indd 47
Nederlandse naam porseleinbes sierpeper boomwurger dwergkwee dwergmispel montbretia augurk-, komkommerachtigen kalebassen kerstklimmer gomboom bergthee klimop duindoorn hertshooi beshulst bladverliezende hulst fazantenbes ligusterbes myrte vuurdoorn radijsstruik lampionplant rozenbottels braam vlier meel- en lijsterbes sneeuw-/klapbes blauwe bosbes rode bosbes Gelderse roos vogellijm, mistletoe, maretak
Verkrijgbare kleuren paars oranje, rood, geel, paars, crème oranje oranje rood, oranje, geel groen groen, geel groen, geel, wit, oranje groen-wit grijs rood zwart oranje rood (diverse tinten), groen, zalm, crème, geel rood, geel, wit rood, crème, zalm, oranje paars-rood zwart blauw oranje, geel, rood roze, wit, rood oranje rood, oranje, geel groen naar blauw kleurend zwart rood groen naar rood/oranje kleurend oranje wit, roze, groen, crème blauw rood rood staalblauw groen / wit
Symboliek Enkele bessen hebben een symbolische betekenis die is gebaseerd op het Christendom. Zo heeft Ilex aquifolium (rode hulst) scherpe, prikkende blaadjes en rode bessen die de doornenkroon en bloeddruppels van Jezus Christus tijdens de kruisiging symboliseren. Rode bessen zijn ook het oersymbool van het leven. Viscum album (mistletoe) staat voor geluk wanneer je elkaar onder de mistletoetak omhelst.
47 08-10-15 14:06
Noviteiten
Hebe ‘Discovery’ All Blooms Discovery Hebe is van oorsprong te vinden in Nieuw-Zeeland, waar de planten groeien in het laagland en op de berghellingen. De nieuwe Hebe ‘Discovery’ is een compacte soort; de plant wordt maximaal 20 cm hoog. Tekst: Leo Miedema, Floricode.com, foto’s: Floricode.com
De wetenschappelijke naam Hebe komt van de Griekse godin van de eeuwige jeugd, dochter van Zeus en Hera. Het geslacht kent ruim honderd soorten en ondersoorten van middelgrote tot dwergstruiken. Ze zijn allemaal terug te vinden in Nieuw-Zeeland, van noord tot zuid en van zeeniveau tot de berghellingen.
H
et geslacht Hebe is inheems in Nieuw-Zeeland, de Falkland Eilanden en Polynesië. In NieuwZeeland zit de grootste diversiteit. En dit terwijl dit land niet eens zo’n grote plantendiversiteit kent vergeleken met andere delen van de wereld. De Nieuw-Zeelandse taxonoom Joseph Beattie Armstrong (1850-1926) heeft wel eens opgemerkt dat als er op de eilanden niets anders groeide dan Hebe de flora nog interessant genoeg zou zijn. Twee soorten zijn ook gevonden in Zuid-Amerika. De geslachtsnaam Hebe is officieel vastgesteld in 1789, maar in de jaren 1800 en 1900 werden de meeste van de NieuwZeelandse soorten ingedeeld onder Veronica. Dit geslacht bevat voornamelijk vaste planten uit de gematigde streken van het noordelijk halfrond. Zelfs nadat de taxonomische gemeenschap overtuigd was van de verschillen tussen beide geslachten, wordt binnen de sierteelt nog vaak gesproken over Veronica, soms als struikveronica. En van tijd tot tijd duiken er weer geleerden op die Hebe willen schuiven onder Veronica als ondergeslacht Pseudoveronica sectie Hebe. Binnen het wereldje is er echter nog niet veel acceptatie voor, maar het is
48 10Noviteiten Floricode.indd 48
onbekend waartoe het voorstel gaat leiden.
Sierwaarde Hebe stijgt de laatste jaren in populariteit, vooral vanwege zijn sierwaarde. Met name de veredeling zet hoog in om die sierwaarde naar de hand te zetten. Het huidige sortiment bestaat hoofdzakelijk uit hybriderassen. Men gaat er vanuit dat zich in Nieuw-Zeeland natuurlijke hybridisatie heeft voorgedaan tussen de vele soorten op een beperkte leefruimte. De eerste handmatige hybridekruising is uitgevoerd in 1845 in Suffolk in Engeland. De rassen die tot nu in de handel verschenen, zijn bedoeld als kuip- en terrasplanten. Ze variëren in hoogte tussen 30 en 50 cm. ‘Discovery’ is een stuk compacter met een hoogte tot maximaal 20 cm. Hiermee ontstaat een nieuwe markt voor Hebe. Een andere toekomstige markt is Hebe als bladplant. Heel veel soorten geven namelijk sierlijk blad van glimmend groen tot grijs, zilver, brons, rood, paars en meerkleurig bont. Volgend jaar komen hiervan nieuwe rassen op de markt.
Naam: Kenmerken:
Herkomst: Houdbaarheid: Verkrijgbaarheid: VBN-nummer: Veiling: Verzorging:
Hebe ‘Discovery’ All Blooms Discovery struik of kuipplant met donkergroen ovaal langwerpig blad en eindstandige bloemtrossen; planthoogte tot 20 cm; bladgrootte tot 2 x 3 cm; bloeiwijze tot 5 cm, doorsnede 3 cm; bloemkleur blauw Nieuw-Zeeland en Oceanië meerdere jaren juli tot november 323214 FloraHolland connect een standplaats in de zon is prima, maar geef wel regelmatig water en laat de kluit niet uitdrogen; de plant is wintergroen en matig winterhard, zorg dus op tijd voor afdekking mocht het streng gaan vriezen
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:06
Blo
2015
Symphoricarpos (Pink Berry Grp) ‘Kolmatresu’ Magical Treasure Symphoricarpos (sneeuwbes) is een bekende verschijning in het openbaar groen, maar ook als snijbloem wordt hij steeds populairder. De nieuwe soort Magical Treasure heeft een stevige tak en bessen. Tekst: Leo Miedema, Floricode.com, foto’s: Floricode.com
Symphoricarpos is een niet zo groot geslacht, dat vijftien soorten telt. De meeste komen uit Noorden Midden-Amerika. Ook in China komt van nature een soort voor, Symphoricarpos sinensis. Het geslacht behoort tot de kamperfoeliefamilie. De wetenschappelijke naam voor de sneeuwbes betekent ’dicht opeen gegroepeerde vruchten’.
S
ymphoricarpos is een bekende verschijning in het openbaar groen door zijn witte of paarsroze bessen. De klapbessen waarmee de jeugd zo ‘leuk’ kan spelen. Het is echter ook een gewas dat is doorgebroken in de snijbloementeelt door zijn sierlijke vruchten, die door verbetering van het sortiment steeds beter aan de takken blijven zitten. De bessen zijn beschikbaar vanaf circa half augustus en de aanvoer kan doorgaan tot zeker eind oktober. De sneeuwbes wordt ook wel Allerheiligenbes genoemd. Het late sortiment is echter nogal gevoelig voor de uitvalziekte Verticillium, die voor veel uitval in de percelen kan zorgen. De noviteit Magical Treasure is weliswaar een laat ras, maar ongevoelig voor de verwelkingsziekte. Hij heeft stevige rechtopgaande takken en vaste bessen. Deze nieuwe soort is te vergelijken met de kwaliteit van het vroege sortiment.
elkaar te planten en de natuur zijn gang te laten gaan. Het mooiste roze resultaat was ‘Mother of Pearl’, naar gedacht een kruising tussen Symphoricarpos albus var. laevigatus en Symphoricarpos x chenaultii. Hij gaf zijn naam aan deze hybridekruising. De soortaanduiding wordt echter ook vaak gehangen aan andere rozekleurige rassen. Omdat x doorenbosii geassocieerd wordt met roze bessen maar ook witte bessen kan dragen is het eigenlijk een verwarrende aanduiding. Men is daarom een nieuwe weg ingeslagen om de vele hybride rassen te onderscheiden. Witte bessen vallen binnen de White Berry Grp, roze in de Pink Berry Grp. Symphoricarpos kent ook bodembedekkende rassen die worden gegroepeerd onder de Ground Cover Grp.
Naam: Kenmerken: Herkomst: Houdbaarheid: Verkrijgbaarheid: VBN-nummer: Veiling: Verzorging:
Symphoricarpos (Pink Berry Grp) ‘Kolmatresu’ Magical Treasure snijtak met kruisgewijs tegenover elkaar staand blad; takken dicht bezet met bessen; besdoorsnede tot 1 cm; beskleur paarsroze; besvorm afgeplat bolvormig Noord- en Midden-Amerika twee tot drie weken september tot eind oktober, dit jaar nog beperkt 112466 FloraHolland-vestigingen deze sterke snijtak is goed te combineren met herfst- en oogstmaterialen
Verbeterde soorten Voor de sierteelt zijn twee soortkruisingen belangrijk: Symphoricarpos x chenaultii en Symphoricarpos x doorenbosii. De laatste soortkruising is uitgevoerd door Simon Doorenbos in 1935, hoofd van de plantsoenendienst in Den Haag. Hij wilde het sortiment van met name de paarsroze bessen verbeteren en kruiste verschillende soorten met elkaar door ze bij
Bloem en Blad 10 l 2015
10Noviteiten Floricode.indd 49
49 08-10-15 14:06
Ondernemerschap
Anoniem
Extra Verte, Bloem- en woondecoratie op Urk Tekst: Paula van der Hulst, foto’s: Gerdien de Nooy
Een herfstachtige buitenpresentatie in Wijk 8 op Urk laat zien waar Extra Verte is gevestigd. ,,Dat moet ook’’, vindt eigenaar Johannes de Boer. ,,De buitenpresentatie is mijn visitekaartje. En de bloemen sluiten bij ons altijd aan op het seizoen.’’
50 10Extra Verte.indd 50
J
a, het is óp Urk’’, zegt Johannes. Want al is Urk al lang geen eiland meer, de bijna ’’ 20.000 inwoners zeggen nog altijd ’op’. Het adres ’Wijk 8’ duidt erop dat Extra Verte is gevestigd in het alleroudste gedeelte van het dorp. Vroeger waren er geen straatnamen, maar woonde je in Wijk 1, Wijk 2, etc. De bloemist heeft bewust voor het oude dorp gekozen. Het nieuwe centrum van de nog altijd uitdijende gemeente, vindt hij niet gezellig. Zijn eerste winkel startte hij in 2006 in Wijk 6. Toen die winkel te klein werd en het huidige onderkomen in Wijk 8 toevallig op zijn pad kwam, kocht hij het. ,,Ik wil hier nooit meer weg. Het is gezellig, mensen weten mij te vinden en ik heb parkeerruimte voor de deur.’’
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:06
Bloe
2015
Winkel Midden in de winkel staat een presentatietafel. Door deze opstelling heeft de klant voldoende ruimte om langs de producten te lopen en ze van dichtbij te bekijken.
Opvallend aan de boeketten is het kleurgebruik en de verschillende bloemen die erin zijn verwerkt. ,,Zelf valt het ons niet meer zo op. We maken eigenlijk vooral wat we zelf mooi vinden’’, aldus de bloemist. ,,Maar wel met bloemen van het seizoen. En we hebben graag wat exclusievere bloemen die je niet overal ziet, zoals Gloriosa. We willen toch een beetje anders dan anders zijn.’’ In het verleden maakten Johannes en zijn medewerksters vooral witte boeketten. Dat had te maken met de traditionele inslag van de Urkers. Johannes: ,,Maar 50% van onze inwoners is jonger dan 18 jaar. En Willeke (26), mijn fulltime medewerkster, houdt erg van kleurrijke boeketten. Mensen raken er nu aan gewend.’’ Sowieso hecht de ondernemer veel waarde aan de inbreng van zijn medewerksters. Als hij alleen inkoopt, bijvoorbeeld bij Cultra, stuurt hij regelmatig een foto van een product naar Aline en Willeke om te horen wat zij ervan vinden. Johannes en ’zijn dames’ weten precies wat zij aan elkaar hebben. Ze zijn goed op elkaar ingespeeld en hebben een vaste taakverdeling die eigenlijk heel natuurlijk is ontstaan. Zo maakt Willeke de meeste bruidsboeketten. Zij en Aline zorgen dat er voldoende boeketten en bloemwerk klaarstaan in de winkel en bedienen de klanten. Johannes zelf neemt de bestellingen voor zijn rekening.’’ Formeel overleg hebben de drie niet want ,,met zo’n klein team bespreek je veel dingen tussen de bedrijven door’’.
Kwaliteit Boeketten In de winkel staan veel kant-en-klare boeketten, van klein tot groot. Johannes: ,,We hebben gemerkt dat als er veel boeketten klaarstaan, er ook veel worden verkocht. Maar het heeft nog een voordeel. Als je rustig in de binderij een boeket maakt, kan je ook de tijd nemen om goed uit te rekenen wat de verkoopprijs moet zijn. Als ik voor een klant een boeket maakt terwijl hij erop wacht, pak ik snel te veel.’’ Lang stonden de boeketten in een emmer, maar sinds vorig jaar staan ze in glazen vazen. ,,Dat staat chiquer, maar ik verkoop er ook meer vazen door. Het gebeurt regelmatig dat een klant de vaas erbij neemt.’’
Bloem en Blad 10 l 2015
10Extra Verte.indd 51
Hoewel Extra Verte voor elke klant iets in huis heeft, richt de winkel zich op het hogere segment. Dat kan ook. Johannes: ,,Als je hier kwaliteit levert, komen de mensen wel. Ze willen voor kwaliteit best een stukje rijden. Én de Urker wil graag iets dat de buren niet hebben.’’ Soms koopt de bloemist om die reden van een dure pot of vaas maar een exemplaar in. Zelf staat hij in voor de kwaliteit van zijn bloemen en planten, en dus geeft hij vaasgarantie. ,,Een boeket moet bij de klant een week mooi op de vaas staan. Als een klant binnen een week terugkomt met een klacht, doen we ook niet moeilijk.’’ Maar de dienstverlening bij de bloemist gaat verder dan dat. Niet voor niets heeft Extra Verte als toevoeging in de naam ’Bloem- en woondecoratie’. Johannes: ,,Soms hebben
mensen geen idee hoe iets in hun huis staat. Dan ga ik erheen met een bus vol spullen. Ik zet een en ander neer en adviseer de klant. Ik heb onlangs een klant geadviseerd bij de inrichting van haar nieuwe huis. Het lukte haar niet om er sfeer in te brengen.’’ Op de vraag of hij dan heel veel laat zien om zo meer te verkopen, schudt de bloemist zijn hoofd. ,,Ik ben daar misschien wel te bescheiden in. Deze mevrouw kocht alles wat ik had meegenomen en ik moest nog een keer terug met nieuwe spullen.’’ Die spullen haalt hij uit de winkel, want daar zijn naast de bloemen verschillende interieurproducten te vinden. Behalve kaarsen en kussens, heeft hij ook lampen, ornamenten en de huisparfumlijn van Lampe Berger. ,,Daarover hoorde ik eens klanten praten. Ik ben gaan googlen en heb het geprobeerd. De producten van Lampe Berger zorgen voor een lekkere geur in huis en ik vind ze ook goed in onze winkel passen. Het loopt goed, mensen hebben er geld voor over.’’
Facebookfan Op de vraag hoe Johannes nieuwe klanten bereikt is zijn antwoord: via mond-tot-mond reclame én Facebook. Altijd nadat hij heeft ingekocht, meldt hij op Facebook dat er weer nieuwe producten in de winkel staan. ,,Ik zet er een foto bij en vaak krijg ik meteen reactie.’’ Inmiddels heeft de bloemist zo’n 1.000 volgers en ,,wekelijks komen daar een stuk of tien bij’’. Adverteren voor een groter bereik, dat doet de 34-jarige ondernemer niet meer. Een keer zette hij in een plaatselijke krant een advertentie met een kortingsbon. ,,Er is maar één bon ingeleverd’’, zegt hij, ,,terwijl zo’n advertentie al gauw €500 kost.’’
Johannes de Boer geflankeerd door zijn vaste medewerksters Aline Visser (links) en Willeke Hakvoort. Lia van Slooten was niet aanwezig.
51 08-10-15 14:06
Bedrijfsprofiel Naam: Extra Verte Eigenaren: Johannes de Boer en Lia van Slooten Start: 2006; huidige locatie sinds 2010 Oppervlakte: 140 m2 Medewerkers: 1 fulltimer, 1 parttimer, bezorger Doelgroep: iedereen, richting hoger segment Locatie: woonwijk oude dorp Verzendorganisatie: geen Adres: Wijk 8-9, 8321 TG Urk, (0527) 690 777, www.extra-verte.nl
1 2
3
8m werktafel
kast voor vazen etc
werk/bindtafel
keuken presentatie
kast
kassa/toonbank
wc
mk
hal naar bovenwoning
17,5 m
kast
bloemenpresentatie
presentatie
presentatie etalage
presentatie
presentatie
etalage
presentatie
boeketten
1
In de winkel staan veel potplantcombinaties. Johannes koopt onder meer in bij Waterdrinker, Dobbe, Basic&Trends, PTMD, Dutz en Daan Kromhout.
2
De bloemenpresentatie moet er fris uitzien. Elke dag komen er verse bloemen bij en worden exemplaren die er niet meer zo vers uitzien weggegooid. Voor bloemen komt tweemaal in de week Thom Slootman naar Urk, op de andere dagen haalt de bezorger bloemen bij Slootman.
3
De huisparfumlijn van Lampe Berger past bij Extra Verte, vindt de eigenaar. De geuren verkopen goed.
presentatie etalage
entree
52 10Extra Verte.indd 52
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:07
Bloe
2015
7 8
4 5
6
4
De boeketten staan meestal in glazen vazen. Dat staat chic en bovendien worden hierdoor meer vazen verkocht.
5
Op de meeste presentatietafels staan bloemen, planten en decoratiematerialen in combinatie gepresenteerd.
6
7
Links achter in de winkel is de toonbank met de kassa. Het blad van de toonbank is van Belgisch hardsteen. De vloer en de bindtafel zijn van Chinees hardsteen. ,,Ideaal’’, vindt Johannes. ,,Hardsteen is heel makkelijk schoon te houden.’’
8
,,Hergebruikte materialen, zoals de groene blikken, doen het goed’’, zegt Johannes.
De seizoenen moeten in de winkel terug te vinden zijn.
Bloem en Blad 10 l 2015
10Extra Verte.indd 53
53 08-10-15 14:07
Het boeket van Extra Verte
Tekst: Paula van der Hulst, Foto: Gerdien de Nooy
Het Boeket van Extra Verte is gemaakt door Willeke Hakvoort. De 26-jarige medewerkster houdt erg van wild, van natuurlijk en van kleur. ,,Gewoon ronde boeketten zijn ook mooi’’, zegt Willeke, ,,Maar dit boeket, dat omhoog gaat, vind ik mooier om te maken.’’ Op de vraag of ze het blauw mooi vindt in het boeket antwoordt ze dat ze van kleuren houdt en graag kiest voor combinaties die niet standaard zijn. ,,Hier op Urk willen mensen wel vaak standaard, daarom maken we ook witte boeketten, maar inmiddels verkopen de boeketten met veel kleuren ook.’’ Dat ze veel verschillende soorten bloemen gebruikt, valt haarzelf nauwelijks meer op. ,,Ik maak meestal gewoon wat ik mooi vind.’’ De bloemen voor dit boeket zijn ingekocht in week 38. Als calculatiefactor hanteert Extra Verte ongeveer 3. Gebruikte materialen (inkoopprijzen)
54 10Boeket Extra Verte.indd 54
1 Hydrangea roze 1 Hydrangea blauw 2 Helianthus à €0,40 2 Germini oranje à €0,18 2 Antirrhinum à €0,47 3 Anthurium rood à €0,58 5 Setaria à €0,29 2 Physalis à €0,44 2 Kamille à €0,38 2 Panicum à €0,19 1 Eucomis 1 Nutan 2 Rosa oranje à €0,68 1 Rosa zalm 1 Rosa Confidential 1 Rozenbottel lang 2 Rozenbottel kort à €0,85 Totaal materialen
€ € € € € € € € € € € € € € € € € €
2,40 2,10 0,80 0,36 0,94 1,74 1,45 0,88 0,76 0,38 1,68 0,58 1,36 0,94 1,15 1,45 1,70 20,67
Verkoopprijs
€ 60,00
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:06
2016
MENU
Tra de Fa Aa lsmeeirr St a nd 51.1
688734_.indd 55
12-10-2015 11:56:41
Een grappige vondst het Facebooket, maar wat is het precies? ,,Ik wilde graag mijn bloemenabonnementen meer onder de aandacht brengen bij consumenten en samen met een videomaker die ik ontmoette bij BNI-bijeenkomsten, kwamen we op het idee van Facebooketten. Mijn kracht is namelijk het maken van persoonlijk bloemwerk en daar wil ik dan ook de nadruk op leggen. De videomaker Lars de Rooy van De Rooy Media heeft een grappig filmpje gemaakt, waarin ik uitleg wat Facebooketten zijn. Zodra een klant – zakelijk of particulier – een boeket bestelt, zoek ik op Facebook of de bedrijfswebsite naar informatie over die klant. Wat zijn de bedrijfskleuren, houdt de klant van een bepaalde bloem of kleur, hoe ziet het interieur er uit? Mensen plaatsen heel veel foto’s en informatie op Facebook en aan de hand daarvan stel ik het boeket samen.’’
Heb je al veel Facebooketten mogen maken? ,,Om eerlijk te zijn: nog niet zo veel. Ik heb nu ongeveer een tiental bloemenabonnementen, maar je moet klein beginnen, toch? De aandacht die het filmpje in diverse geprinte en digitale media heeft gekregen, is enorm. En het wordt nog dagelijks geliked op mijn eigen Facebook-pagina. Hoewel ik het natuurlijk geweldig zou vinden meer abonnementen binnen te halen, is alle positieve aandacht die ik krijg het ook al waard. De mond-tot-mondreclame moet op de lange duur voor meer omzet gaan zorgen. Het is een nieuwe manier van ondernemen. Het filmpje is tijdloos en kan ik dus langere tijd gebruiken. Het is een prachtig middel om mijzelf en mijn passie voor bloemen aan de man te brengen. Digitale marketing heeft volgens mij de toekomst. Inmiddels heb ik ook vierhonderd mensen die mijn nieuwsbrief krijgen en via het gratis computerprogramma mailchimp kan ik elke keer zien welke berichten ze het meest lezen en op welke links ze klikken. Hartstikke handig!’’
56 10Interview Dennis Lanzaat.indd 56
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:07
Bloe
2015
Interview Dennis Lanzaat, eigenaar Mooi Anders Bloemen en bedenker Facebooket
Digitale marketing heeft de toekomst Tekst: Cornéline Lanooy, foto’s: Gerdien de Nooy
Dennis Lanzaat (31) startte precies één jaar geleden zijn winkel Mooi Anders Bloemen in hartje Amsterdam. Om zijn winkel, het assortiment en zijn Facebooketten te promoten, liet hij een filmpje maken dat hij verspreidt via de digitale media. ,,Deze vorm van ondernemen past bij mij en heeft volgens mij de toekomst.’’ Een gesprek over Facebook, passie, ondernemen en samenwerking. Je bent nu een jaar met je eigen winkel bezig, hoe kijk je terug op dat jaar? ,,Vooral dat ik veel heb geleerd op ondernemersgebied. Voordat ik de winkel hier in Amsterdam startte, heb ik bij veel verschillende bloemisten gewerkt. Daar was ik vooral creatief bezig en met een eigen winkel zijn er veel meer zakelijke dingen bij gekomen, zoals de boekhouding en marketing. Dat is even wennen. Afgelopen zomer dacht ik bij mezelf dat ik veel te veel bezig was met het ondernemerschap; ik miste het creëren. Ik moest mezelf weer even prikkelen.’’
Hoe doe je dat dan? ,,Samen met mijn twee leerlingen – die bij me werken in het kader van ‘leren en werken’ – heb ik afgesproken elke week een creatieve middag te houden. Dan duiken we de kelder in en gaan we lekker ‘prutsen’ zoals we dan noemen. We maken allerlei boeketten en arrangementen met alles wat voorhanden is en als het niet lukt, maakt dat helemaal niet uit. Het is goed voor onze creativiteit!’’ ,,En de boekhouding draag ik steeds meer over aan mijn boekhouder. In de tijd dat ik een factuur invoer, heb ik ook een boeket gemaakt en dat doe ik nog liever ook.’’
Is Amsterdam een bewuste keuze om je winkel te vestigen? ,,Ik hoorde van veel mensen dat mijn stijl van bloemwerk bij een grote stad hoort, bij een bredere doelgroep. Wat die stijl is? Tsja, dat vind ik best lastig om te omschrijven, maar mijn boeketten zijn lekker bloemrijk, los gebonden en bontgekleurd. Niet het standaard rondgebonden boeket. En waar ik me ook in specialiseer, zijn bijzondere planten.’’ ,,Ik hou van Amsterdam, waar zoveel te doen is. Fijn vind ik ook dat mijn klanten zo divers zijn: echte Amterdammers, maar ook import; stewardessen, studenten, acteurs en groenliefhebbers. Het valt me echt op dat mijn klanten liefhebbers en kenners zijn van bloemen en planten. Dat komt denk ik
Bloem en Blad 10 l 2015
10Interview Dennis Lanzaat.indd 57
omdat mensen hier in de stad vaak geen tuin hebben, en zich daarom richten op bloemen en planten voor in huis. Koopjesjagers trek ik niet aan, ik heb ook nooit aanbiedingen.’’
Was het financieel moeilijk om te starten? ,,Zeker weten. Banken zagen geen heil in mijn plan. Ze zeiden: het gaat slecht in jouw sector, dus willen we niet investeren. Toen ben ik bij een microfinancieringsbank terechtgekomen die wel geld wilde lenen. Uiteindelijk liep dat stuk op de huurvoorwaarden, dat was een klap in mijn gezicht. Ik zat er doorheen, maar uiteindelijk hebben vrienden en familie me erdoorheen gesleept en me ook financieel geholpen. Daarnaast heb ik mijn plannen wat aangepast door bijvoorbeeld meer meubels zelf te maken of goedkoper aan te schaffen. Een nichtje verzorgt de marketing voor de winkel en houdt de Facebookpagina bij. De huurbaas heeft nog wat van de huur afgehaald en bevriende ondernemers hebben me geld geleend. Zo heeft iedereen me geholpen; echt fantastisch!’’
Wat verkoop je het meest? ,,Losse bloemen! Daar komen de klanten voor. Het is ook redelijk uniek voor Amsterdam dat ik losse bloemen verkoop. Veel meer worden hier bossen bloemen verkocht, dat komt door de traditie van de Amsterdamse bloemenhandelaren. Met mijn losse bloemen kan ik me dus onderscheiden. Klanten vinden het prachtig, het is hier net een snoepwinkel. Vanaf donderdag zet ik ook boeketten klaar, voor de klant die weinig tijd heeft. Maar de meeste klanten blijven langere tijd in de winkel. Ze krijgen een kop koffie, we maken een praatje. Daar hou ik van. Ik wil een prettige omgeving voor mijn klanten creëren; zeker 80% komt ook weer terug in de winkel. Iedereen krijgt een gelijke behandeling en moet zich hier prettig voelen. Willen mensen iets kleins kopen, dan zijn ze ook van harte welkom. En weet je wat zo grappig is? De mensen die iets kleins kopen, vragen bijvoorbeeld ook of ik bruids- of
rouwwerk wil maken. En zo groeit er letterlijk en figuurlijk iets groots uit iets kleins.’’
Wat trekt jou zelf aan in bloemen en planten? ,,Als klein jongetje was ik al gek op bloemen; het is gewoon prachtig materiaal om iets creatiefs mee te maken. Ik knipte de hortensia’s uit de tuin van de buren om aan mijn moeder te geven. Mijn moeder is ook een enorme liefhebber van bloemen en planten. Ze heeft me gestimuleerd het vak te gaan leren. Ze had het zelf ook gewild, maar bij haar thuis was er geen geld voor. Zo ben ik op het Wellant College in Naarden terechtgekomen, een heel fijne school. Ik had vaak discussies met docenten, was best eigenwijs. Ik vond dat een krans ook vierkant kon zijn bijvoorbeeld. Maar die ruimte om te discussiëren was er ook; daar heb ik veel van geleerd.’’
Waardoor laat jij je inspireren? ,,Vooral door contacten met collegabloemisten. Ik ben helemaal geen persoon die zijn kennis niet wil delen uit angst voor de concurrentie. Juist andersom: ik denk dat ik heel veel kan leren van andere bloemisten die net als ik vakidioten zijn, zolang je respect hebt voor elkaar en voor elkaars werk. Zo ben ik ook blij met het Bloemistennetwerk, waar we als bloemisten onder elkaar over het vak praten. Enige tijd geleden heb ik een berichtje geplaatst over wie het leuk zou vinden om samen raku-aardewerk te maken bij een bevriend keramiste in Almere. Daar kwamen enthousiaste reacties op.’’ ,,Sommige bloemisten leven zo in hun eigen wereldje. Tijdens mijn stages ging ik al vaak bij andere bloemisten kijken en dan werd er gezegd: Zo, kom je spioneren? Ik hou er niet van zo te denken. Ik ga liever uit van mijn eigen kracht en de kracht van samenwerken. We kunnen elkaar immers versterken.’’
Dennis Lanzaat, Mooi Anders Bloemen, Bilderdijkstraat 196, 1053 LE Amsterdam, (020) 683 50 38, www.mooianders.info
57 08-10-15 14:07
Anoniem
Op pad voor herfstboeket met bessen en/of bottels Tekst en foto’s: Cornéline Lanooy
De zon schijnt, maar het is fris; het najaar hangt in de lucht, de bladeren van de bomen verkleuren al een beetje. Ik ga op pad voor een herfstboeket dat ik cadeau wil geven. De ontvanger houdt van bessen en bottels, dus ik hoop die te vinden bij de bloemisten die ik bezoek. Het boeket mag €15 kosten. Begroeting ,,Goedemorgen.’’ De bloemiste staat achter de toonbank een boeket te binden, maar merkt me direct op. Vragen ,,Kan ik helpen misschien of kijkt u even rond?’’ Ik vraag haar of ze een boeket voor me wil maken. ,,Dat kan, eventjes geduld alstublieft, ik maak heel even dit af, oké?’’ Als ze klaar is, kijkt ze me aan en ik vraag haar of ze rozenbottels heeft. ,,Nee, zegt ze, die heb ik niet.’’ Ik wijs op een emmer met een paar rozenbotteltakken en zeg haar dat dat toch echt bottels zijn. ,,Ja dat klopt, maar die zijn niet goed meer; ik ga ze echt niet meer gebruiken in een boeket.’’ Ik vraag of ze een alternatief heeft. ,,Ze kijkt peinzend en wijst op Hypericum. ,,Die bessen kan ik wel verwerken in een boeket, met chrysanten en roosjes. Hoeveel mag het kosten?’’ Advies Geen advies of informatie. Ze bevestigt wel een zakje voeding aan het folie. Bijzonderheden Ze bindt achter de toonbank in stilte en pakt een tweede bos chrysanten uit de presentatie. Bij de eerste zitten een paar bloemen die niet zo mooi zijn, zie ik. Afscheid ,,Bedankt, tot ziens.’’
Zelf plukken
Twee bloemenwinkels die ik langsga, bestaan niet meer. Ze staan nog wel in het telefoonboek en één heeft zelfs nog een website. Maar bij een volgende winkel tref ik een vriendelijke bloemiste die me vertelt helaas rozenbottels noch bessen in het assortiment te hebben. Ze raadt me aan deze zelf te gaan plukken bij de kinderboerderij in haar stad. ,,Dat doet mijn moeder ook altijd. In de winkel zijn de bottels best wel duur namelijk.’’
58 10Anoniem winkelen_2.indd 58
Betaald €15,40.
Beoordeling + Goede begroeting, ik word direct opgemerkt. +/- Kleurencombinatie doet ‘herfstig’ aan, maar ik vind het blad wat overheersend. - Bloemiste stelt weinig tot geen vragen; ik voel me niet erg welkom. - Bloemiste geeft geen verzorgingsadvies. Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:07
Bloe
2015
Begroeting ,,Goedemiddag mevrouw; euh, goedemorgen natuurlijk’’, zegt een man die voor de toonbank staat.
Begroeting ,,Goedemiddag’’, zegt de bloemist direct als ik binnenkom. Hij staat achter de toonbank.
Vragen ,,Kan ik iets voor u doen’’, vervolgt hij en ik vraag of hij rozenbottels heeft. Hij kijkt een medewerkster achter de toonbank aan en vraagt het haar. ,,Nee’’, zegt ze, ,,volgens mij niet, maar kijk nog even in de stal.’’ Hij wenkt me en we lopen naar de bloemenpresentatie. Inderdaad geen bottels, maar zegt hij: ,,Ik heb prachtige Viburnum-bessen, net zo mooi of nog mooier dan rozenbottels. Zullen we daar iets mee doen? Kijk, zij maakt er net een boeket mee’’, en hij wijst op de medewerkster die hij eerder aansprak. ,,Wat kost dat boeket?’’ vraagt hij haar. Ze antwoordt: ,,€19,50, is dat oké voor u?’’ Ik antwoord dat ik €15 wil uitgeven en ze vindt het prima. ,,Dan maak ik het gewoon wat kleiner.’’ Als ze klaar is, zegt ze: ,,Zo is het geworden, is het naar uw zin? Is deze lengte goed? En is het een cadeau? Wilt u dan folie of papier? Zelf vind ik dit naturelle papier er mooi bij staan. Ik hou ervan, vind het leuker dan een kleurtje.’’ Spaart u voor ons klantsysteem?’’
Vragen ,,Kan ik u helpen of kijkt u nog even rond?’’ Ik vraag of hij rozenbottels heeft en hij zegt: ,,Nee, nog niet, maar ze komen waarschijnlijk straks binnen. Maar wacht even, ik heb ze wel, maar dat zijn kleintjes.’’ Hij loopt naar de bloemenpresentatie en pakt een bosje bottels. ,,Als u die mooi vindt kan ik er wat van maken, ze kosten wel €1,50 per tak. Wat mag het kosten?’’ Als ik heb geantwoord zegt hij: ,,Zal ik er dan lekker een herfstboeket van maken?’’ Na het binden laat hij me het boeket zien en zegt: ,,Zo is het geworden, mooie kleurtjes hè?’’
Advies ,,De stelen nog even schuin afsnijden; die bruine, houtige stelen zijn wel een beetje dik, dus knippen mag ook. In elk geval de lelies en de hortensia schuin afsnijden, dat zijn de groene stelen. Verder de bloemen in lauw water zetten met een druppeltje bleek; deze herfstmaterialen vervuilen namelijk snel het water. We hebben hier de bloemen ook op bleek staan. Ik doe er ook een zakje voeding bij.’’
Advies ,,Even schuin afsnijden en het zakje voeding laten oplossen in het water.’’ Bijzonderheden Hij vertrekt met het boeket uit mijn zicht om het verder weg achter de toonbank te binden, waar hij met een andere klant een gesprek begint. Afscheid ,,Dan rest mij nog alleen u een prettige dag te wensen. En tot ziens.’’ Betaald €15,00.
Bijzonderheden Als de medewerkster mij gaat helpen zegt ze: ,,Hé, ik heb u net toch ook al geholpen? Op mijn ontkenning zegt ze lachend: ,,Nou, dan heeft u een dubbelganger.’’ En tijdens het binden zegt ze: ,,Kijk eens wat een dikke tak, u krijgt de mooiste. Deze had ik eigenlijk voor mijn moeder apart gelegd, maar hij is te dik voor haar vaasje, dus nu krijgt u hem. En als de lelies straks open zijn, dan krijgt het boeket nog meer kleur.’’ Afscheid ,,Veel plezier ermee, tot ziens.’’ Betaald €15,00.
Bloem en Blad 10 l 2015
10Anoniem winkelen_2.indd 59
Beoordeling + Goede begroeting, ik word direct opgemerkt. + Vrolijk herfstachtig boeket in warme kleuren. + Hij geeft verzorgingsadvies. - Hij stelt weinig vragen en praat verder ook niet met mij, maar wel met een andere klant.
Beoordeling + Zeer vriendelijke bloemist en medewerkster. + Ze bieden een alternatief aan voor de rozenbottels. + Thuis op de vaas vind ik het boeket nog mooier dan verpakt in het papier; het eikenblad zorgt voor een herfstsfeer. Ik vind het een leuk alternatief voor salal. + Ze stelt vragen en geeft veel advies en informatie. Ze houdt een leuk verkoopgesprek.
59 08-10-15 14:07
In Bergschenhoek is een bemande afdeling. Hier staan ook arrangementen en sfeerartikelen. ,,Vergis je niet, de supermarkt in Bergschenhoek heeft 23.000 betalende klanten per week. Die komen binnen door mijn afdeling en ze gaan weg door mijn afdeling.’’
Van vijf winkels naar verkoop in supermarkten Tekst en foto’s: Jeannet Hooftman
Vijf winkels in het hoge segment had Erwin Westerman. Toen hij werd benaderd om bloemen in de supermarkt te gaan verkopen, was zijn eerste reactie afwijzend. Nu heeft hij zijn winkels gesloten en verzorgt hij alleen nog maar de bloemenverkoop in zes supermarkten. ,,Onvoorstelbaar hoeveel mensen daar rondlopen. De bloemist moet de supermarkt niet zien als een concurrent, maar er juist van profiteren.’’
S
Erwin Westerman
60 10Erwin Westerman.indd 60
upermarkten willen een totaalpakket leveren. Daar horen ook bloemen bij. Bloemen zijn echter vaak het ondergeschoven kindje. Er is weinig kennis bij de medewerkers en dat doet de verkopen geen goed. Niet zo verwonderlijk dat de supermarktondernemer deze afdeling graag overlaat aan een deskundige.
Zo kreeg Erwin Westerman zes jaar geleden de vraag om de afdeling in een supermarkt op zich te nemen. Erwin had op dat moment vijf winkels in het hoge segment. ,,Ik ga als goed bedrijf toch geen supermarkt beleveren’’, was zijn reactie. Toch gingen de radartjes draaien. Podia creëren buiten de winkel is belangrijk om klanten te bereiken die niet in de winkel komen. De bloemist besloot een bloemenafdeling in Tuincentrum Groenrijk in Zoetermeer te gaan runnen. ,,Een tuincentrum zit net wat hoger in de markt. Ik huurde vierkante meters en zette er een kopie van mijn bedrijf neer. Het pakte heel goed uit. Het tuincentrum trok 10.000 klanten per week.’’
Snelle omzetgroei Opnieuw werd Erwin benaderd door de supermarktondernemer. Hij besloot de mogelijkheden te gaan onderzoeken. ,,Ik ben
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:07
Bloe
2015
gaan kijken wat er precies gebeurt. Onvoorstelbaar hoeveel mensen daar rondlopen.’’ Een gesprek met de ondernemer volgde en de bloemist besloot het een kans te geven. ,,De kosten van een eigen winkel zijn hoog: huur, gas, water, elektra, reclame. In een supermarkt draai je mee in de advertenties en betaal je alleen de ondernemer een percentage van de omzet’’, overwoog de bloemist. ,,Landelijk varieert dat percentage tussen de 25 en 30%. Ik betaal 20%. Ik wil altijd verse bloemen leveren en heb daardoor meer derving. Ik geef zeven dagen vaasgarantie.’’ Het eerste jaar - 2009 - behaalde de bloemist een omzet van €70.000. ,,Dat kwam met name omdat de afdeling een slechte naam had.’’ Het tweede jaar steeg de omzet naar €110.000; het derde jaar naar €150.000. Aanvankelijk zette de bloemist ’s morgens de bloemen neer en zorgden de supermarktmedewerkers voor de verkoop. De ondernemer wilde echter in het weekend de mogelijkheid bieden om een boeket te laten maken. Daarom zette Erwin er op donderdag, vrijdag en zaterdag twee medewerkers neer en extra mooie bloemen. ,,Dat werd zo positief ontvangen, dat we gelijk een verdubbeling van de omzet hadden: €320.000. Toen we zagen dat iedereen daar zo goed op reageerde, zijn we het helemaal full service gaan doen. De provisie is toen omlaag gegaan van 20 naar 10%, omdat ik de loonkosten op me nam. Het jaar daarna zat de omzet op €475.000. En dat in een gemeente met 30.000 inwoners. Het jaar daarop hebben we door de recessie 10% in moeten leveren, maar we zitten nog rond de €400.000.
de tijd’’, stelt de bloemist. Daarom besloot hij met de winkels te stoppen. Vier winkels kon hij overdragen aan personeel, een is gesloten. Op een industrieterrein huurde Erwin een ruimte van waar het bloemwerk voor de zakelijke markt werd gemaakt. Ook deze activiteit heeft hij inmiddels afgestoten en hij huurt hier alleen nog kantoorruimte. Inkopen doet Erwin op de klok. De handel wordt in een box op de veiling verwerkt en verkoopklaar gemaakt. Het sortiment is breed; ook luxe bloemen zoals Avalancherozen maken deel uit van het aanbod. De omloopsnelheid is hoog. Erwin calculeert met factor 2,4. Per locatie staan er zo’n veertig, vijftig boeketten vanaf €7,95 tot €24,95. ,,Waar personeel staat, kan ik luxere boeketten neerzetten. Waar geen personeel staat, gaat de prijs tot ongeveer €16.’’
Samenwerken De bloemist heeft het lastig, aldus Erwin. ,,De marges staan zwaar onder druk. Als je €3.000 huur per maand hebt, moet er toch serieus geld binnenkomen. Ik ben ervan overtuigd dat je kan overleven door goed samen te werken en gebruik te maken van bewegingen om je heen. Een zo’n beweging is de supermarkt, die zit bij iedere bloemist in de buurt. Als je de dichtstbijzijnde supermarkt erbij neemt, kun je de totale markt beleveren. De supermarkt is bovendien
een podium voor je winkel. Personeel kan in rustige tijd voorraad voor de supermarkt maken. Een supermarkt is open van 8 tot 8 en vaak op zondag. Je verruimt je openingstijden met 30%.’’ Luxe boeketten kun je er prima verkopen, meent Erwin. Voor gepassioneerde bloemisten die de bovenkant van de markt beleveren, is de supermarkt volgens hem geen optie. ,,Alleen denk ik dat deze groep steeds kleiner wordt. We houden twee soorten bloemisten over; de luxe en de onderkant. Het middensegment verdwijnt; dat wordt opgenomen door de supermarkt. Door de supermarkt aan je te koppelen, kan je nog steeds een goede boterham verdienen.’’ De bloemist moet de supermarkt niet zien als een concurrent, maar er juist van profiteren, vindt Erwin. Supermarkten willen maar wat graag het ambacht in huis halen. Hij is ervan overtuigd dat er kansen liggen. ,,Als mensen meer informatie willen, ben ik bereid om ze te begeleiden en van informatie te voorzien. Dit is de meest makkelijke manier om je bedrijf een positieve impuls te geven. Je creëert een podium voor je product. Dat is ondernemen.’’ ,,Ik ben een Bourgondiër: houd van de leuke dingen van het leven. Ik was op een gegeven moment tachtig uur aan het werken. Nu draai ik met 40 uur een omzet van €1,3 miljoen. Ik heb dus 40 uur gewonnen.’’
Uitbreiding ,,Als je het goed doet, word je vanzelf benaderd door anderen’’, merkte Erwin. Zo kwam er ieder jaar een Plus-vestiging bij. Hij bestiert nu de bloemenafdeling in vijf supermarkten: twee met personeel, drie zonder. ,,Het belangrijkste van een bemande afdeling is, dat de derving nihil is. Als ze zien dat iets niet loopt, gaan ze er iets mee doen: iets van maken of afprijzen.’’ De afdelingen bevinden zich bij de in/uitgang van de winkels. In de bemande afdelingen zijn eigen kassa’s, maar die draaien mee op het kassasysteem van de supermarkt. Klanten kunnen de bloemen bij alle kassa’s afrekenen. ,,Daardoor heb ik er heel veel cassières bij die niet op mijn loonlijst staan.’’ Voor het supermarktpersoneel organiseert Erwin informatieve bijeenkomsten, bijvoorbeeld over klachtenafhandeling. ,,Wat ik met al die winkels verdiende, verdiende ik met de supermarkt in de helft van
Bloem en Blad 10 l 2015
10Erwin Westerman.indd 61
De onbemande afdeling in Rijswijk. De afdeling bevindt zich bij de in/uitgang.
61 08-10-15 14:07
Een blik op de ruim opgezette winkel. Boven bevinden zich verschillende kantoorruimtes van Oogenlust en een kantoorgedeelte dat verhuurd wordt.
Dit antieke kasje is in gebruik als showroom voor de collectie van Sempre. Het stond eerder ook op de Floriade in Venlo en staat midden in de kleurrijke bloemenweide.
62 10Oogenlust.indd 62
Het speelhuis, dat eveneens op de Floriade in Venlo een prominente plek innam, staat midden in de bloemenweide. ,,Voor kinderen een ideale speelplaats en we verhuren de locatie ook voor bijvoorbeeld een borrel’’, aldus Monique.
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:08
Bloe
2015
Marcel en Monique van Dijk.
‘Wij doen alles vanuit de passie voor ons vak’ Tekst: Cornéline Lanooy, foto’s: Gerdien de Nooy en Marc Camps, Oogenlust
Twee jaar geleden openden Monique en Marcel van Dijk domein Oogenlust in Eersel. In hun bedrijfsvoering spelen de passie voor het bloemenvak, beleving en duurzaamheid een belangrijke rol. Deze thema’s zijn in alle lagen van het bedrijf doorgevoerd. ,,Onze drijfveer is de liefde voor het prachtige bloemenvak.’’
,,
Bloem en Blad 10 l 2015
10Oogenlust.indd 63
W
e zijn één grote familie: al onze veertig medewerkers zijn even sterk gemotiveerd als wij. Alle neuzen staan dezelfde kant op!’’, zeggen Marcel en Monique van Dijk. ,,Een goede sfeer in ons bedrijf straalt op de klanten af; als je je happy voelt, dan kun je je werk goed doen. Werken vanuit deze basis passie is voor ons belangrijk en dat willen wij overbrengen. Iedereen is gelijk hier of je nu in de winkel een boeket bindt, op de spuitafdeling een tafelblad van kleur laat veranderen of op kantoor de administratie verwerkt. Er is geen hiërarchie. Als je iets met plezier doet, dan geniet je van je werk en dat zien je klanten. Kijk naar onze vijf kinderen, ze hebben allemaal een ander vak gekozen, maar ze hebben allemaal dezelfde drive als wij. Daar draait het om binnen onze familie en binnen ons bedrijf.’’ Twee jaar geleden verhuisden Monique en Marcel hun bedrijf Oogenlust van Veldhoven naar Eersel. Vlakbij de A67 kochten ze een ‘domein’ van 7,5 ha. Een ideale plek volgens het echtpaar. ,,Onder de rook van Eindhoven, in een prachtig natuurgebied en dichtbij de snelweg. Zo’n 80% van alle events die wij
decoreren vindt plaats in de Randstad, dus de snelweg dichtbij is heel prettig. Het transport van en naar onze locaties vindt bijna allemaal ’s nachts plaats, dus veel last van files hebben we niet’’, legt Marcel uit. Van het totale grondoppervlak is 2,5 ha bebouwd, de overige 5 ha is en blijft natuur. Respect voor de natuur, maatschappelijk verantwoord ondernemen en duurzaamheid zijn belangrijke pijlers waarop domein Oogenlust rust. Zo werken de eigenaren - inmiddels is zoon Wim ook toegetreden tot de directie - er intensief aan om in de natuur rondom de bedrijfsgebouwen de oorspronkelijke flora en fauna terug te laten keren. Dit alles om ook bezoekers en wandelaars hiermee in aanraking te laten komen. ,,Biodiversiteit is een thema dat leeft bij ons’’, vertelt Marcel. ,,Samen met Cruyd-Hoeck, kweker en leverancier van inheemse wildeplantenzaden en ecologisch passende bloemenweidemengsels, en Roel Winters van De Langakkers hebben we bloemenweides en waterpartijen gecreëerd waar oorspronkelijke bewoners naar terug kunnen keren. Zo zijn er weer zwaluwen, kanoeten, steen- en bosuilen en wilde
63 08-10-15 14:08
Het bijzondere pand is in samenspraak met een architect door Marcel en Monique van Dijk ontworpen. Het hout aan de buitenkant is Robinia uit Europa. ,,We wilden per se geen tropisch hardhout gebruiken en Robinia is dan een goed alternatief. Bijkomend voordeel is dat het mooi blijft en geen onderhoud nodig heeft.’’
Oogenlust biedt ook permanent ruimte aan verschillende kunstenaars. In september exposeerden Madelon Gouman (schilderijen) en Hans van Eerd (beelden) onder de titel Changing nature… Changing culture.
64 10Oogenlust.indd 64
eenden, is er zelfs een vossenburcht en zit de vijver vol kikkers. In een stapel druivenhout hebben zich zelfs vleermuizen gevestigd.’’ Hij vervolgt: ,,Al het regenwater wordt in de vijver aan de voorkant van het bedrijf opgevangen en loopt onder het gebouw door naar een beekje de natuur in. Zo werken we met een gesloten watersysteem. En straks komen de schapen die alles afgrazen, zodat er volgend jaar weer bloemen en planten kunnen groeien.’’ Om de natuur en het terrein in ere te herstellen, heeft domein Oogenlust twee subsidies ontvangen, namelijk van de subsidieregeling Economie & Innovatie Noord-Brabant, onderdeel Vrijetijdseconomie en van de regeling van LNV subsidies, biodiversiteit & Bedrijfsleven. ,,Om voor de subsidies in aanmerking te komen, geldt wel de voorwaarde dat ook van onze kant een investering gedaan moet worden die van een gelijke waarde is als die van de verkregen subsidie.’’ Ook in de bloemenwinkel, de kantoren boven en aanpalende gebouwen heeft het
bedrijf rekening gehouden met duurzame oplossingen. Zo is de ‘oude’ winkel die in Veldhoven stond helemaal afgebroken en in Eersel weer opgebouwd. Deze ruimte wordt gebruikt voor exposities en (bloemen)evenementen en wordt ook verhuurd aan externe organisaties. De winkel zelf is onder architectuur nieuw gebouwd met aan de buitenkant Europees Robiniahout. Marcel: ,,We wilden geen tropisch hout gebruiken en dit Robiniahout gaat zeker honderd jaar mee zonder dat we er iets aan hoeven te doen. Op de binnenmuren hebben Malinese metselaars in samenwerking met Claytec leem aangebracht. Het is niet alleen mooi, maar isoleert ook nog eens perfect. Het was prachtig om te zien hoe deze mensen deze leem met de hand op de muren aanbrachten; daar straalde ook weer die liefde voor je vak vanaf.’’
Beleving In de afgelopen twee jaar heeft domein Oogenlust al 70.000 bezoekers mogen ontvangen. Marcel: ,,We krijgen ontzettend posi-
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:08
Bloe
2015
Op deze foto is het leem op de muren duidelijk te zien. ,,Het is behalve mooi ook goed isolerend’’, aldus Marcel.
tieve reacties, zowel van collega-bloemisten als particulieren. Mensen komen hier voor de beleving van bloemen en planten en zoveel meer. Ik geloof niet meer in ‘de gewone bloemenwinkel’, maar veel meer in belevingswerelden die bezoekers raken en vermaken. Hier is altijd wel iets te doen: een lezing, expositie, modeshow, culinair evenement. Profilering heeft de toekomst, daar ben ik van overtuigd. Passie en kwaliteit, daar draait het om.’’ Ook bij alle events waarvoor het bedrijf de styling verzorgt, wil Oogenlust die passievolle boodschap van het bloemenambacht overbrengen. Marcel: ,,De locatie, de sfeer, de beleving zijn voor mij de inspiratie voor de decoraties. De Britse zakenman en eigenaar van luchtvaartmaatschappij Virgin Atlantic Richard Branson gaf ooit een lezing over de natuur en wij waren gevraagd om de zaal aan te kleden. Dan ga ik over zijn bedrijf en hemzelf lezen. Wat inspireert deze man en wat zijn zijn drijfveren? Zo komen we tot een ultiem idee voor de decoratie: we hebben
Bloem en Blad 10 l 2015
10Oogenlust.indd 65
,,Enkele keren per dag lopen we door de winkel om te kijken alles nog goed staat’’, vertelt Monique. ,,Zo blijft alles er altijd netjes en verzorgd uitzien voor onze klanten.’’
horizontaal op verschillende hoogtes berkenbomen met kluit er nog aan opgehangen. Zo komen de natuur en de luchtvaartachtergrond samen. Dat is voor mij echt kicken.’’ ,,Concessies doen we niet, we staan voor de volle 100% achter ons product en onze bedrijfsvisie. We blijven dicht bij onszelf. Op zaterdag proberen we ook altijd in de winkel te zijn zodat we met klanten kunnen praten. We hebben het mooiste vak dat er is en werken met de mooiste producten. We hopen hier op ons domein nog vele mooie jaren te beleven. Het is ontzettend hard werken, maar daarmee hebben we wel een prachtig bedrijf opgebouwd. Ik zie om me heen nog te veel bloemisten die net zo hard of nog harder werken, maar daar niet de vruchten van kunnen plukken om welke reden dan ook. Dit bevestigt helaas dat bloemist zijn geen sprookje is, maar de keiharde realiteit van nu. Wij streven altijd naar een 10; het moet perfect zijn. En o ja: ook wij lopen hier nog dagelijks rond terwijl we tegen elkaar zeggen: ‘wow, wat is het hier mooi!’’
Jubileum Marcel en Monique vieren dit jaar ook het 35-jarig jubileum van hun bedrijf en organiseerden daarom voor klanten en andere belangstellenden in juli een rozenweek. Ter ere van het jubileum hebben ze het boek Timeless Passion for Flowers uitgebracht, waarin al het bloemwerk uit reportages van Tijdloos, een Belgisch woonmagazine, van de laatste acht jaar is samengebracht. Meer informatie over het boek staat op pagina 79.
Domein Oogenlust, Hees 4, 5521 NV Eersel, (040) 253 24 82, www.oogenlust.com
65 08-10-15 14:08
In de showroom zijn verschillende ruimtes ingericht compleet met meubels, lampen en praktische toepassingen van potten en manden. Er zijn veel levende planten toegepast.
Geitenhuiden maken ook deel uit van het assortiment, los, in potten en op krukjes. De huiden zijn een afvalproduct van de slacht.
66 10groothandel Leeden.indd 66
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:08
Bloe
2015
Groothandel
Luuk van der Leeden.
Van der Leeden Mandwerk in Ameide Tekst: Jeannet Hooftman, foto’s: Gerdien de Nooy
Op de kop af honderd jaar bestaat het familiebedrijf Van der Leeden Mandwerk in Ameide. Het bedrijf is uitgegroeid tot wereldwijde marktleider in gevlochten artikelen van natuurlijke materialen. ,,Wij willen niet de grootste zijn, wel de beste.’’
V
an der Leeden is een echt familiebedrijf. De overgrootvader van eigenaar Luuk van der Leeden startte het bedrijf in 1915. De manden werden gemaakt door thuiswerkers en verkocht in heel Europa als verpakkingsmateriaal voor onder andere groente, fruit en vis. Met de opkomst van de kunststofindustrie waren de manden niet langer nodig als gebruiksartikel en werd het roer omgegooid. De riet- en rotanproducten werd nieuw leven ingeblazen als decoratieartikel.
Heel breed assortiment
Buiten is een 60 m lange veranda gemaakt. Daar staan meubels en toepassingen voor het terras. Het plein voor het bedrijf is asfalt met een laag grind dat voor een landelijke uitstraling zorgt.
Bloem en Blad 10 l 2015
10groothandel Leeden.indd 67
Luuk kwam nam het bedrijf in 1998 over van zijn ouders. Hij was daarmee de vierde generatie Van der Leeden. ,,Ik heb de kans gekregen om het bedrijf te veranderen zoals ik wilde’’, vertelt hij. ,,Ze zeiden: kijk maar welke kant je op wil. Ik vond het leuk om het bedrijf groter te maken en meer mensen te laten genieten van onze artikelen. Ik heb niet de doelstelling om de grootste te worden, maar wel de beste.’’ Het assortiment is in de loop van de jaren flink uitgebreid. ,,Het is heel breed. Voor alle toepassingen hebben we artikelen: potten voor hangplanten, kamerplanten, buitenplanten, maar ook meubels, lampenkappen, krijtboren, spiegels en andere decoratie-
materialen. Alles van natuurlijk materiaal.’’ Die materialen zijn onder andere: wilgenteen, rotan, bananenblad, waterhyacint, zeegras en houtnerven. Volgens Luuk ,,alles wat in de natuur groeit en wat we kunnen vlechten’’. Ook producten van teakhout en huiden maken deel uit van het assortiment. De artikelen worden voor een deel in China geproduceerd; 70% komt van het eigen productiebedrijf in Indonesië. ,,Daar proberen we elke zes weken heen te gaan’’, zegt Luuk. ,,We hebben hier ook een showroom geopend in een oud koloniaal huis, vooral voor de Aziatische en Australische markt. Maar in principe vliegt de hele wereld naar Ameide toe.’’ Waarom is de overstap naar Indonesië gemaakt? ,,In China maken ze manden voor het geld, in Indonesië met hun hart. Dat laatste past beter bij Van der Leeden.’’ Sinds zes jaar neemt het bedrijf deel aan een grote beurs in China. Daar ontdekt Luuk naar eigen zeggen dat er geen tweede Van der Leeden bestaat. ,,Niemand anders ter wereld heeft zo’n breed assortiment gevlochten artikelen als wij.’’ Door deelname aan deze beurs is de naamsbekendheid over de hele wereld toegenomen. ,,China zien we als een advertentie. Dat is ongelooflijk interessant.’’ Belangrijke Europese beurzen voor
67 08-10-15 14:08
De Drypot is een eigen vinding waar patent op rust. Hij bestaat uit een geperste plastic pot van grotendeels gerecyclede materialen, waar een mand omheen is gevlochten. Zo ontstaat een waterdichte en duurzame pot.
Van der Leeden zijn Christmasworld en de Gafa in Keulen. ,,Daar komen meer dan honderd landen op af.’’
Groei
De Drypot is er ook in lage modellen, speciaal voor waterplanten. Ook voor toepassing buiten is er een collectie. Dan heeft de pot gaten in de bodem.
68 10groothandel Leeden.indd 68
De klantenkring is inmiddels zo groot geworden dat het bedrijf uit haar jasje groeide. Samen met Menno Kroon, die als ontwerper aan het bedrijf is verbonden, is gezocht naar een andere locatie. Na rijp beraad is besloten om in Ameide te blijven en daar uit te breiden. ,,Een plek langs de snelweg is voor de naamsbekendheid heel goed, maar je hebt er nooit rust. Hier zitten we in een landelijke omgeving. Mensen komen helemaal Zen binnen. Het voelt hier goed. En vanuit Amsterdam is het maar een half uurtje rijden.’’ Begin dit jaar is het huis dat voorop het bedrijf stond, gesloopt. De entree is vernieuwd. De showroom is verviervoudigd tot 2.000 m². De magazijnen zijn uitgebreid van 4.000 m² naar 15.000 m². Verder is er kantoorruimte bij gekomen. In de showroom worden dagelijks klanten verwelkomd. Een groot deel van het assorti-
ment is op voorraad en kan meteen worden meegenomen of de volgende dag worden bezorgd. Bloemisten zijn in aantal niet de belangrijkste klantengroep, Luuk koestert ze wel. ,,Bloemisten staan bij ons op een voetstuk, vooral ook door de kennis die ze overdragen. Als een product anders moet: hoger, dunner, lager, dan krijgen we dat gelijk te horen. Dat is heel waardevolle informatie voor ons.’’ Om feedback regelrecht van consumenten te krijgen, nodigt Luuk maandelijks een groep vriendinnen van zijn vrouw uit. Met groene en rode memobriefjes kunnen ze aangeven of ze producten leuk of niet leuk vinden. Ook dat levert verrassende en nuttige informatie op. Het honderdjarige bedrijf krijgt het predicaat Hofleverancier; de aanvraag om Koninklijk te worden loopt ook. ,,Dat zou een mooie kroon op ons werk zijn. Ik ben trots dat ik het bedrijf heb mogen overnemen en dat ik het door mag zetten. Misschien gaat een van mijn drie kinderen het weer van mij overnemen. Ze zijn nog heel jong en ik ga het ze niet opleggen, maar zou heel leuk zijn.’’
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:08
Bloe
2015
Bedrijfsprofiel Start: 1915 Eigenaar: Luuk van der Leeden Oppervlakte: 15.000 m2, waarvan showroom 2.000 m2, kantoren 2.000 m2 en magazijn 13.000 m2 (twee verdiepingen) Aantal medewerkers: 31 Afnemers: bloemisten, bloemengroothandels en grote retailers wereldwijd. Adres: De Griend 13, 4233 GE Ameide, (0183) 60 12 15, www.manden.nl (tevens webshop).
In de showroom zijn veel praktische toepassingen te vinden om klanten te laten zien wat er mogelijk is.
Ook gekleurde manden zitten in het assortiment. Op verzoek van de klant zijn ook afwijkende modellen mogelijk.
In de ontvangsthal is een grote lichtkoepel gemaakt. Ook hier staan tal van producten uit het assortiment.
Bij de entree staan altijd manden met sinaasappels. ,,Die staan voor vitaliteit.’’
i www.bloemenblad.nl/ondernemerschap
Bloem en Blad 10 l 2015
10groothandel Leeden.indd 69
69 08-10-15 14:08
Praktjk
Trends voor de zomer van 2016/2017 Tekst: Cindy van der Zwet, Vakblad voor de Bloemisterij en Jeannet Hooftman, foto’s: Jeannet Hooftman
Voor de zomers van 2016 en 2017 ziet Sandra Könings van Trendlogic acht trends die ieder een ander type consument aanspreken. Conclusie? Diverse tonen bruin voeren volgend jaar de boventoon. Daarnaast keren pastellen, goud en verschillende soorten blauw terug.
Dad
Mannelijkheid komt weer terug en de consument is op zoek naar eenvoudige oplossingen. Het kenmerk van de trend Dad is nieuwe geometrie en metalen frames. Materialen: ijzerdraad, gereedschap, hout, kurk, leer. Combinaties mat en glanzend. Prints: lijnen, blokkken, perforaties. Vormen: platte en simpele vormen. Vierkanten, open frames. Cilinders, piramides, diabolen en pijpfittings. Kleuren: harde legokleuren, gecombineerd met halftonen. ’Heinekengroen’, zwart en wit. Producten: singel flowers met stevige stelen en krachtige bloemen, makkelijke planten.
Trendseminar
Sandra Könings (Trendlogic) sprak over de nieuwe trends voor de zomers van 2015/2016 tijdens het trendseminar Eye Openers op donderdag 24 september in Zoetermeer.
Mom
Moeders staan in de spotlight. In de harde wereld verlangen mensen naar een veilige thuishaven. Het is een knuffelbaar thema, met hartjes, beestjes en ook nog steeds keukengerei. Materialen: keramiek met een zachte uitstraling, papier maché, transparant gekleurd glas. Mandjes van touw of dun hout. Prints: fijne bloemen, stippen en veel harten. Mooie, lieve kreten, het liefst handgeschreven. Vormen: jampot-achtige potten, ronde vormen, hangende potten. Kleuren: milkshake kleuren rood en roze (perzik). Producten: veldbloemen en retroachtige planten, zoals een fuchsia en begonia.
Futurist
Wat gaat de toekomst ons brengen? Bij Futurist draait het om innovatie en robotisering. Binnen dit thema passen meteorieten, raketten, en holografische effecten. Materialen: glas, metaal, innovatieve materialen transparant. Prints: planeten, glow in the dark. Vormen: bubbels, ronde objecten, eclipsen. Kleuren: witten, transparanten en grijzen, metallic kleuren en licht-effecten. Producten: bloemen die lijken te ’exploderen’, planten in een ’laboratorium’.
70 10Trends 2016.indd 70
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:08
Bloe
2015
Globalist
Mensen staan open voor andere culturen, zijn reislustig en willen een betere wereld. Het thema Globalist doet denken aan de flowerpower. Het is een artistiek thema met invloeden vanuit Azië. Materialen: glas en metaal, bamboe, imperfect keramiek. Veren, bedeltjes. Open rieten mandjes. Prints: strepen, vlinder, panter. Vormen: retro (70-er jaren) Kleuren: zonnige, felle kleuren, bronzen en warme bruine kleuren. Producten: bloemen in gekke vormen en kleuren, zoals een pasta gerbera. Wilde orchideeën, palmen, cactus en bromelia.
Nature Mate
Bij Nature Mate draait het om mensen die van rust houden. Het is een spiritueel thema. Het gaat over de waardering van de echte natuur. Er is een hang naar primitief, maar met een beetje meer luxe en techniek. Materialen: klei, zand, aarde. Geperste potten, hout, bruin glas en leer. Prints: erosievlekken, doorleefd, primitief. Vormen: imperfect, handgemaakt. Kleuren: bruintinten, de witte kalken en houtskool zwart. Producten: sterke planten zoals grassen en cactussen.
Egoïst
Steeds meer mensen willen zichzelf verheffen tot een merk. Het gaat om zien en gezien worden. Verder gaat het binnen Egoïst om luxe, niet alleen met kerst, maar ook in andere maanden van het jaar. Materialen: kristallen, diamanten, spiegels, marmer en vooral glans. Kaptafels, chesterfields, barok en godinnen. Prints: geïnspireerd op Arabische culturen, Vormen: cocktailglazen, likeurflessen. Kleuren: warme, zachte pastels, gecombineerd met goud. Marmeren en steenachtige kleuren. Producten: fluweelachtige bloemen zoals celosia, grote, overdadige bloemen.
Bloem en Blad 10 l 2015
10Trends 2016.indd 71
Mermaid
Water speelt volgend jaar zomer een hoofdrol, maar wel met een vleugje fantasie en meer glamour. Materialen: veel glas, glanzend keramiek, schelpen met glitters, parelmoer, sponzen en schoon en fris touw, glas, water en bubbels. Prints: water, bubbels, vissen en schelpen, strepen, zowel horizontaal als verticaal. Vormen: flessen, visnetten, vissen, schelpen en golven. Kleuren: blauwen: van groen- tot warmblauw en de zachtroze kleuren van zalm en krab. Parelmoer. Producten: blauwe en witte bloemen, wilde bollen en grassen.
Humorist
Het gaat bij de trend Humorist om geluk, positiviteit en creativiteit. Binnen dit thema is er plaats voor veel gekke beesten, sportinvloeden en feest. Bij deze trend gaat het om een lach te verkopen. Daarnaast transparanten met kleur waar je doorheen kunt kijken. Materialen: plastic, helder gekleurd glas, een grappige mix van nieuwe materialen. Prints: stippen en strepen. Vormen: ronde vormen, confetti-achtige stippen, grote ringen, ballen, strepen en ogen. Kleuren: felle kleuren zoals blauw, groen en perzik. Zwart-wit. Producten: grote ronde, gekleurde bloemen, geprinte bladen en grote gekke vormen.
71 08-10-15 14:08
Recensie
Werk aan de winkel 3.0 Tekst en foto: Paula van der Hulst
Net als Cor Molenaar vindt Paul Moers, auteur van Werk aan de Winkel, dat winkelen in de nabije toekomst een keuze wordt: je hóeft niet meer naar de winkel te gaan, je wílt naar de winkel. Voor winkeliers betekent dit dat zij alles uit de kast moeten halen om ervoor te zorgen dat klanten juist naar hún winkel willen.
D
at het einde van de winkels nabij is, gaat voor Paul Moers te ver. Hij stelt namelijk dat ,,Lokale helden met een sterke identiteit beslist hun positie in de winkelstraten van 2020 behouden.’’ Hij verwacht ook dat de stijging van internetverkopen afvlakt, dat retailers hun online achterstand inhalen en dat crosschannelretailing de norm wordt. Goed voorbeeld van crosschannelretailing is volgens Moers herenkledingwinkel Oger. Online shoppers kunnen bij Oger videochatten met een persoonlijk adviseur die in de winkel klaarstaat om realtime kledingstukken, kleuren en accessoires te tonen en persoonlijk advies te geven.
Slagveld In het hoofdstuk ’Het slagveld in de fysieke retail’ legt Moers onder meer uit welke demografische ontwikkelingen de winkels bedreigen. Dit zijn met name de stagnatie van de bevolkingsgroei vanaf 2025, de leegloop van het platteland en de toename
van armen en rijken (ten koste van de middenklasse). Maar kansen zijn er ook, bijvoorbeeld de vergrijzing; 50+’ers bezitten 80% van het totale Nederlandse vermogen. Daar wordt veel te weinig mee gedaan, vindt Moers. Simpele tips: grotere letters in de winkel; zitmogelijkheden, sanitaire voorzieningen, licht, geluid, gemak en betere service. Ook de eenpersoonshuishoudens - in 2050 50% van de Nederlandse bevolking - en allochtonen - in 2020 20% van de bevolking - bieden kansen.
Werk aan de winkel Titel: Werk aan de winkel 3.0 Ondertitel: Hoe overleef ik als retailer de toekomst? Auteur: Paul Moers Uitgever: Retaildenkers ISBN-nummer: 978-94-90085-568 Prijs: €26,95 Uitvoering: paperback, 224 pagina’s
Aanrader Qua hoofdstukindeling en opbouw lijkt ’Werk aan de winkel’ erg theoretisch, maar door het eenvoudige taalgebruik, duidelijke toelichting op de theorie en aansprekende voorbeelden, is dit boek voor elke winkelier een aanrader. Het staat vol interessante constateringen, bedreigingen, kansen en goede voorbeelden uit de winkelpraktijk. Voor de bloemist ongetwijfeld herkenbaar zijn de
oorzaken van het verlies van marktaandeel door speciaalzaken, die Moers opsomt. Zo onderscheiden speciaalzaken zich niet genoeg van supermarkten, zijn ze aan het eind van de dag vaak uitverkocht, vertellen ze onvoldoende een verhaal en kunnen ze veel meer doen aan beleving. Toch zal er altijd een markt overblijven voor diegenen die er echt uitspringen, zegt de auteur. Door echte kwaliteit te bieden, maatwerk te leveren, steeds iets nieuws en spannends in de winkel te hebben, het ambacht ervan af te laten druipen en productkennis over te brengen, blijven klanten altijd bereid te betalen. Goed voorbeeld is Rituals. Deze keten heeft van de dagelijkse routines ultieme verwenmomenten voor lichaam en geest gemaakt.
Overlevingspanorama Winkels moeten fundamentele keuzes maken om te overleven, zo schetst de auteur in het hoofdstuk ’Overlevingspanorama’. Een van die keuzes is of de winkel een functionele dan wel een belevingsfocus krijgt. Beleving, dienstbaarheid, spanning, ontmoeting en ultieme service zijn speerpunten voor de winkel 3.0. Voor het invullen van die speerpunten geeft Moers veel voorbeelden zoals Ikea, Swatch en Hennes & Mauritz. Deze succesvolle winkels en merken kennen we allemaal en hun succes is ook te vertalen naar kleine winkels, zegt de auteur, mits ze weten welk verhaal ze gaan vertellen en daar voldoende tijd in investeren.
72 10Recensie Werk aan.indd 72
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:08
Maison & Objet in Parijs Tekst en foto’s: Cornéline Lanooy
Hallen vol noviteiten op het gebied van woondecoratie, met speciale aandacht voor design. Dat is Maison & Objet in een notendop. Van 4 tot en met 8 september vond de vakbeurs plaats in Parijs. Op deze pagina’s een selectie uit het grote aanbod.
LB Ceramics Het Nederlandse bedrijf LB Ceramics toonde veel nieuwe producten op de beurs, waaronder vazen van zilver en hoge exemplaren van geoxideerd koper. De groothandel wil zich onderscheiden met bijzonder, handgemaakt keramiek van topkwaliteit. www.lbceramics.com
Bloem Bloemen enBlad Blad 10 10 ll 2015 2015
10Aanbod.Maison&Objet.indd 73
D&M Traditiegetrouw toonde D&M weer veel nieuwe collecties op de beurs, waaronder ook producten in de trendkleur mosterdgeel. Hier tonen we Twig, een serie gemaakt van takken van theebomen uit Noord-China. De lijn is verkrijgbaar is verschillende vormen en maten, waarvan sommige zijn voorzien van een glazen pot. De diameter van de getoonde Twig is 30 cm. www.dmdepot.be
Goodwill
Terracotta d’Arte
Sprookjesachtige kerstpresentaties vulden de stand van het Belgische bedrijf Goodwill. Verschillende trends en stijlen komen aan bod, zoals Ballerina. Deze 18 cm hoge ballerina’s, compleet met tutu, zorgen voor heel een speciale kerstboom. www.goodwill.be
Ave heet deze nieuwe waterdichte pot voor planten of boeketten – het boeket op de foto is gemaakt door Oogenlust uit Eersel. Ave is verkrijgbaar in koper en edelstaal en kan ook worden gebruikt als fontein. www.terracottadarte.be
73 08-10-15 14:09
Miho Unexpected Things
Shishi
Deze bijzondere vazen zijn gemaakt van silicone door een Italiaanse kunstenaar. Ze bestaan uit allemaal verschillende bloemen die samen een vaas vormen; de serie is verkrijgbaar in verschillende kleurencombinaties. www.mihounexpected.it
Shishi, een bedrijf van vier vrienden uit Noorwegen en Estland, toonde veel producten in de trend voor het najaar en de kerst: goud, koper en messing. Deze theelichtjes lijken in gekreukt papier te staan, maar ze zijn gemaakt van koper. www.shishi.eu
Lionel Esteve Onder de titel Precious by Elizabeth Leriche exposeerden verschillende kunstenaars hun werk op de beurs, onder wie de Fransman Lionel Esteve. Op de foto zijn design A Wander, geïnspireerd op een herbarium. Hij gebruikt goud vanwege de warme kleur en niet als een symbool van rijkdom. Planten versiert hij met het goud zodat elk detail goed zichtbaar wordt. ,,Ik wil dat dit landschap ons herinnert aan de zomer en rustige momenten, waarin de natuur ons iets blijft leren.’’ www.perrotin.com
Martine Myrup Verschillende Deense ontwerpers exposeerden hun werk met elkaar onder de naam Danish Craft Collection. Op de foto de urnvormige vazen, Speckled geheten, van Martine Myrup die zij maakte van met de hand beschilderd eko-katoen, karton en draad. Beschikbare kleuren zijn blauw en rood. ,,De vazen lijken net van keramiek, maar zijn echt gemaakt van stof’’, aldus de ontwerper. www.martinemyrup.com
Tamara Barrage De in Beiroet woonachtige kunstenares Tamara Barrage liet haar collectie Second Skins zien: een serie vazen van resine, die zij allemaal een ‘tweede huid’ gaf. ,,Door ze van een second skin te voorzien, krijgen alle vazen een eigen karakter en identiteit. Ze worden uniek.’’ www.tamarabarrage.com
Octaevo
Het Spaanse bedrijf Octaevo toonde deze vazen van papier. In de vorm is voldoende ruimte om een vaas of pot te zetten waarin de bloemen kunnen staan. In de collectie zijn veel verschillende motieven beschikbaar. www.octaevo.com
Neó Het ontwerp van deze handgemaakte, gevlochten manden is van de Italiaanse designer Rosanna Contadini voor Neó. Het materiaal is afkomstig van duikpakken. Behalve deze manden zijn er ook tassen van hetzelfde materiaal. Ook hier is de nieuwe trendkleur mosterdgeel zichtbaar. www.rosannaneodesign.com
74 10Aanbod.Maison&Objet.indd 74
Meer informatie over de hier getoonde producten en de prijzen zijn te verkrijgen bij de desbetreffende leveranciers.
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:09
Bloe
2015
Bienvenue 21 Deze vazen met de naam Mimi bestaan uit twee delen die aan elkaar gemaakt zijn. De ene helft is keramiek, de andere gekleurd glas. De objecten van het Franse bedrijf Bienvenue 21 zijn in verschillende kleuren en met diverse motieven verkrijgbaar. www.bienvenue21.com
Mobach Keramiek Mobach Keramiek introduceerde een nieuw eigen ontwerp: The Crown: krukjes van keramiek die door een lichte holling lekker zitten, aldus het bedrijf. Ze zijn verkrijgbaar in verschillende lusterglazuren en de afmetingen zijn 45x45x45 en 40x40x40 cm. www.mobach.eu
Studio Macura
SoonSalon
Bij Livada (the fragrance vase) is geur een belangrijk thema. De bloem staat in een vaas waarover een bolvormig exemplaar wordt gezet met een kleine opening. Het object is gemaakt van borosilicaat glas, een vorm van hard glas. ,,Het grappige is bovendien dat de bolvorm als een soort vergrootglas werkt’’, aldus het bedrijf. www.studiomacura.com
Áááh Vase Collection heet de serie vazen die Frank Willems heeft ontworpen voor SoonSalon. De vazen hebben allemaal grappige namen, zoals Cracked, Deer, I love bambi, Stealing the deco en Yeah. ,,Ze hebben allemaal hun eigen karakter en schreeuwen allemaal om aandacht’’, aldus SoonSalon. www.soonsalon.com
Utopia & Utility Onder het label Utopia & Utility ontwerpt Pia Wüstenberg, gevestigd met haar studio in Londen, onder meer deze vazen van glas, koper/messing en hout. De Stacking Vessels zijn verkrijgbaar in verschillende kleuren en maten. Het verwerkte hout is afkomstig uit Finland, het glas uit Tsjechië. www.utopiaandutility.eu
Naga Objecten en decoraties in goud- en kopertinten waren veel te zien op de beurs, zoals deze Phalaenopsis in de stand bij het Franse bedrijf Naga. De wanddecoraties zijn een ontwerp van Muriel Dionisio en verkrijgbaar in verschillende vormen. Ze zijn wel allemaal gebaseerd op natuurlijke vormen. www.naga-dionisio.com
Pols Potten Pols Potten had de hoofdingang van hal 1 gedecoreerd met haar producten. Belangrijke kleuren in de presentatie waren wit en goud. Dieren, zoals deze papegaaien maar ook konijnen en andere vogels, waren veel te zien bij het Nederlandse bedrijf. www.polspotten.nl
Bloem en Blad 10 l 2015
10Aanbod.Maison&Objet.indd 75
75 08-10-15 14:09
MAD! Events in Cothen Tekst: Cornéline Lanooy, foto’s: Gerdien de Nooy
Voor de zesde keer organiseerden Michiel en Mariska Drijver van MD de minibeurs MAD! Events. Het evenement vond plaats op 23 en 24 augustus in en om De Orangerie van Menno Kroon in Cothen. Honderden bloemisten kwamen een kijkje nemen en bestelden (nieuwe) producten bij de aanwezige leveranciers. Brons, goud en koper voerden de boventoon in het assortiment.
MD by Michiel Drijver
DutZ Nieuw in de collectie van DutZ zijn deze vazen op voet in de serie Diva. In het glaswerk, hier de kleuren Jade en Aqua, zijn ‘bubbles’ aangebracht, wat een grappig effect geeft. www.dutz.nl
Plantinum
CraftZZ
Deze grote potten van Plantinum zijn er in drie maten: 40, 56 en 74 cm hoog. Ze zijn gemaakt van een kunststof body van bladzilver met een transparante lak erover. Ze zijn zowel glad als mat verkrijgbaar en zijn alleen te gebruiken binnenshuis. www.plantinum.nl
De vazen van ontwerpster Doortje IJpelaar zijn nog altijd ongekend populair, aldus Ellen Verduin van CraftZZ. Achter de vaas een nieuw product uit de collectie: poppetjes van ijzer en acrylaat van Trudi Dales. Zij maakte deze met de hand in een oplage van 25 stuks. www.craftzz.nl
Brons- en goudtinten waren veel te zien bij MD by Michiel Drijver. Warme herfsttinten zijn populair, aldus de leverancier. Het glaswerk met lusterglazuur, dat het bedrijf ook in de collectie heeft opgenomen, loopt eveneens goed. Op de foto waxinelichthouders van geborsteld metaal (micro hammered gevlekt). www.md.nu
Brynxz Ook in de collectie van Brynxz veel nieuwe producten, waaronder deze tray met achttien flesjes (Perfume Relief) van 15 cm hoog; ook verkrijgbaar in roze tinten. ,,We wisselen twee keer per jaar de hoofdcollectie en brengen daarnaast vier keer per jaar nog een tussencollectie uit. Zo willen we klanten telkens verrassen.’’ www.brynxz.nl
76 10AanbodMADevents.indd 76
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:09
Bloe Blo
2015
Hilde Trip
TC Style
Hilde Trip toonde op de beurs haar natuurlijke wandobjecten; ze was voor het eerst op MAD! Aanwezig. De afmetingen zijn 100 x 100 cm en ze zijn gemaakt van berk (gelijmd). www.hildetrip.com
Naturalia, zo noemt het Belgische bedrijf TC Style haar collectie met veel opgezette dieren als vlinders, fossielen, slakken, vleermuizen. Zo’n 80 tot 90% van de collectie bestaat uit eigen gemaakte objecten, soms ook van halffabrikaten. De preparateurs gebruiken dieren die gewoon zijn gestorven. De vlinders op de foto komen uit Thailand. www.tcstyledeco.com
Decorama Ook bij het Duitse bedrijf Decorama veel goud in de collectie. Deze schalen en vazen zijn gemaakt van papier-maché (oude kranten) met daarop geplakt bladgoud (slagmetaal). www.decorama.info
Ecri Living
Maiidee
Ecri Living toonde naast veel aardewerk in nieuwe vormen en kleuren deze goudkleurige kandelaar, Vignola genaamd. www.ecriliving.nl
Maike Lemmers van Maiidee maakt stoere woonaccessoires en meubels op maat van sloophout en gerecycled materiaal. Ze gaat van het materiaal uit en dan ontstaan vanzelf de ideeën. Ze heeft al een aantal bloemisten als klant. www.maiidee.nl
Van der Leeden Van der Leeden viert dit jaar het 100-jarig jubileum, inmiddels met de vierde generatie aan het roer. Riet is nog altijd het topproduct van het bedrijf. www.manden.nl
Sirius/Studio L+A Het Deense bedrijf Sirius toonde in de stand de nieuwe collectie, waaronder veel kerstproducten met ledverlichting en deze grappige poppetjes (christmas elfs) van keramiek. Voor Nederland en België is Studio L+A het aanspreekpunt. www.studiola.be
Pol Kussens Nostalgische patronen en retromotieven waren te zien bij Pol Kussens. Rood, bruin en terra zijn dé trendkleuren voor komend najaar, aldus het bedrijf. De kussens zijn gevuld met dons. Het bedrijf verkoopt ook plaids met verschillende dessins. www.polkussens.nl
Bloem Bloemen enBlad Blad 10 10 ll 2015 2015
10AanbodMADevents.indd 77
Meer informatie over de hier getoonde producten en de prijzen zijn te verkrijgen bij de desbetreffende leveranciers.
77 08-10-15 14:09
GreenBalanZ introduceert Phalaenopsis Pure KizZ
Aanbod
Laurus nobolis: tuinplant oktober Laurus nobilis, de tuinplant van de maand oktober, is meer dan een groen blaadje. Als bonus verschijnen vanaf mei crèmekleurige bloemen en in de herfst vaak bessen. Elk seizoen houdt de laurier zijn groene looks en daarnaast zijn de blaadjes multifunctioneel, bijvoorbeeld als smaakmaker in gerechten en als muizenverjager. De plant houdt van een plekje in de zon of halfschaduw, water in droge periodes en plantenvoeding in mei/ juni. In potten is hij bijna net zo makkelijk. Zorg daarbij wel dat onder in de pot een gat zit of gebruik hydrokorrels.
Foto: GreenBalanZ
Duurzame Phalaenopsiskwekerij GreenBalanZ introduceert Phalaenopsis Pure KizZ: een plant die zich kenmerkt door een volle lip. De vorm van de bloem is hierdoor zo wezenlijk anders dat de bijnaam ‘vlinderorchidee’ een nieuwe dimensie krijgt, vol-
Foto: Mooiwatplantendoen.nl
gens het bedrijf. Samen met Pure KizZ komt ook de nieuwe 4-gaats tray op de markt; handzaam voor de cash-andcarry en gemaakt van 100% biobased karton.
www.greenbalanz.eu
Herfst en kerst bij Alflora Alflora presenteert in zijn filialen de nieuwe trendcollecties voor het najaar en kerst. De herfstcollectie kent volle vormen uitgevoerd in mostonen, koper en oud-Hollandse blauwen (foto links). Stoere stillevens sieren de tafels en de trend van verzamelingen zet door. Robuuste potten worden gevuld met planten uit de zeventiger jaren. De bladbegonia zet de toon. Gekleurd glas geeft glans aan elke verzame-
ling. Daarnaast voeren in de maand oktober houten items en blauw aardewerk de boventoon. De kerstcollectie bevat de trendy kleur marsala: een warme, diepe wijnrode tint. Door marsala te combineren met warm zilver en rosé koper ontstaat deze kerst een feestelijk palet met een licht karakter, aldus Alflora.
www.alflora.nl Foto’s: Alflora
Kort Simply Calla Phillo Flowers uit Londen heeft bloemwerk gemaakt met calla’s voor de nieuwe Simply Design File #4. Simply Calla laat zien hoe Phillo Flowers de diverse calla’s combineert in opvallende, inspirerende en commercieel aantrekkelijke boeketten. Simply Calla is een gezamenlijk promotieproject van alle callakwekers, -veredelaars en knollentelers, met als doel bloemisten te inspireren met nieuwe toepassingen.
78 10Aanbod.indd 78
Plasbokaal 2015 De Plasbokaal 2015 gaat op reis. Dit jaar is de lelieshow van Artemis and Friends tijdens de Hortiweek (2 tot en met 6 november) te gast bij CNB in Lisse. De deelnemers zullen voor het eerst in de historie van de Plasbokaal een potlelie gaan kweken. En dit keer is er ook een amateurcategorie met een prijs voor de beste amateurkweker. Het thema dit jaar is It’s a small World after all - de wereld wordt steeds kleiner.
Naamgeving siergewassen Floricode in Roelofarendsveen organiseert op donderdag 3 december de cursus Naamgeving van siergewassen, bedoeld voor veredelaars, kwekers, betrokkenen bij procedures voor registratie en andere belangstellenden. Na de praktische cursus is het registreren van nieuwe rassen een stuk eenvoudiger en snapt u hoe die lastige nomenclatuur van planten in elkaar zit, aldus Floricode. De cursus duurt een dag en kost €249 p.p.
Duif International Na zestig jaar zijn de organisatie, de processen, de systemen, de cultuur, de visie en de medewerkers van Duif International in Aalsmeer veranderd. Het bedrijf heeft naar eigen zeggen een grote digitaliseringslag gemaakt om vernieuwde en verbeterde producten en diensten beter aan te bieden en tegelijkertijd efficiënter te werken. Onderdeel is ook een vernieuwde website en een nieuwe huisstijl met bijpassend logo.
WrappIDup Van der Windt specialiseert zich al jarenlang in het ontwerpen en ontwikkelen van exclusieve verpakkingen. Dit specialisme krijgt vanaf nu een naam: WrappIDup. Met WrappIDup wil Van der Windt bedrijven inspireren en ondersteunen bij het ontwikkelen van nieuwe, onderscheidende verpakkingsoplossingen. Van elk idee, globaal of concreet, maken de verpakkingsexperts in overleg met de klant een nieuw product.
Bloem en Blad 10 l 2015
08-10-15 14:10
Bloe Blo
2015
Woonplant van de maand november
A Timeless Passion for Flowers Ter ere van het 35-jarig jubileum heeft domein Oogenlust het boek A Timeless Passion for Flowers uitgebracht bij Stichting Kunstboek. Met de natuur als uitgangspunt streeft team Oogenlust al 35 jaar lang naar bijzondere bloemencombinaties en verrassende interieurontwerpen. Het hele spectrum van emoties wordt vakkundig vertaald in sfeervolle ontwerpen die de zintuigen prikkelen. Passie voor de natuur en de seizoenen is de creatieve drijfveer van het team van Oogenlust. De schoonheid van plantaardige materialen blijft een onuitputtelijke bron van inspiratie, wat te zien is in het ‘boek vol beleving’ dat vol staat met bloemrijke sfeerfoto’s.
Foto: Bloem en Blad
Auteurs: Marcel en Monique van Dijk en Patrick van Orsouw; fotograaf: Claude Smekens; 160 pagina’s; taal: Nederlands en Engels; prijs: €59,90. www.stichtingkunstboek.com.
Nieuwe Bloomingdale-rozen Foto: Bloemenbureau Holland
Het meest opvallend aan Poinsettia, de kerstster, zijn natuurlijk de gekleurde schutbladeren. Deze zijn helderrood, zalmroze of roomwit en omringen kleine, gele bloemknoppen. Poinsettia is vernoemd naar de Amerikaanse ambassadeur in Mexico, Joel Poinsett, die de plant in het begin van de 19e eeuw introduceerde in de Verenigde Staten. Daar is de sterfdag van Joel Poinsett, 12 december, uitgeroepen tot Poinsettia Day. De kerstster heeft in het wild in Mexico en Midden-Amerika de gedaante van een struik die tot 4 m hoog kan worden. De plant bloeit buiten van november tot februari en in de zomer is de struik kaal. De soortaanduiding ‘pulcherrima’ die de kerstster officieel heeft, is Latijn voor ‘de schoonste’. De Duitse plantkundige Willdenow gaf de botani-
Bloem Bloemen enBlad Blad 10 10 ll 2015 2015
10Aanbod.indd 79
sche naam aan de plant vanwege diens mooie kleur. De kerstster houdt van een plekje in het licht zonder felle zon en van een regelmatige watergift, zeker als hij bloeit. Als extraatje kan elke twee weken plantenvoeding worden gegeven. Zet de plant niet op een tochtige of overdreven warme plaats zoals bij het haardvuur of de kachel. Wanneer het blad geel wordt en van de steel valt, is het raadzaam de plant op een koelere en lichtere plaats te zetten. Bij het vrijkomen van plantensap, bijvoorbeeld als er een stengel afbreekt, is het goed de handen te wassen. Bloemenbureau Holland stuurt maandelijks informatie over een groene of bloeiende plant naar consumentenbladen, radio- en televisiestations en vakpers in binnen- en buitenland. Daarnaast worden er pr evenementen met de plant georganiseerd en verschijnt hij elke maand in Bloem en Blad.
Bloomingdale Roses uit Kenia introduceert twee nieuwe grootbloemige rozen: ‘New Orleans’ (links) en ‘Madam Pink’. Beide rozen zijn vanaf vrijdag 2 oktober verkrijgbaar via de rozenklok in Aalsmeer. De kwekerij is gelegen in de Timauregio in Kenia, op een hoogte van 2.450 m, dicht bij de evenaar aan de voet van Mount Kenya. Bloomingdale Roses is een organisatie die zich onderscheidt met haar merk en premium kwaliteit rozen. Volgens het bedrijf bieden de rozen een gegarandeerd vaasleven, een uniforme kwaliteit en zijn ze verpakt in goede verpakkingen. Het bedrijf heeft bovendien de MPS-A certificering. www.bloomingdaleroses.com
Foto’s: Bloomingdale Roses
79 08-10-15 14:10
VBW-visie
Jaargesprek: last of lust? In de nieuwe cao is afgesproken dat alle werkgevers met al hun werknemers een jaargesprek moeten voeren. En dit al in het laatste kwartaal van 2015. Dat klinkt redelijk als een last: volgens afspraak moet dit gebeuren. Sterker nog: de medewerkers die geen jaargesprek hebben gevoerd, gaan in januari 2017 automatisch een loonstijging krijgen (uiteraard voor zover de loontabel hier ruimte voor biedt). Toch is het jaargesprek zo niet bedoeld: geen last, maar een lust. Een enorme kans om je eigen bedrijfsdoelstelling door te vertalen in persoonlijke doelstellingen per medewerker. Om zo scherp met je medewerkers af te spreken wat er van hen in de komende periode wordt verwacht. Om daarmee ook een prestatiebeloningsbeleid te kunnen realiseren. Wie presteert volgens of boven de doelstellingen wordt extra beloond. Wie niet op of boven de norm presteert, verdient terecht geen loonontwikkeling. Spannend hierbij zijn twee aspecten: heb je als ondernemer wel voldoende scherp wat je eigen bedrijfsdoelstellingen zijn? Waar wil je naar toe, wat wil je bereiken en hoe kun je dat realiseren? Het is dus zaak dat je als ondernemer eerst deze vragen zelf hebt beantwoord.
Om daarna SMART-doelen voor je medewerkers te stellen: Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden. Bij de cao-brochure die inmiddels verspreid is (of via www.vbw.nu te downloaden is), is ook een praktisch formulier bijgesloten om op een makkelijke manier het jaargesprek te voeren. Het jaargesprek is een enorme kans op een goed gesprek met nieuwe, door jou als ondernemer bepaalde, afspraken waarin persoonlijke doelen voor de komende tijd worden vastgelegd. En vergeet dan niet gelijk te spreken over de functie-indeling, uitbetaling van het vakantiegeld, het aantal vrije dagen en eventuele inzetbaarheid op zondagen. Alle reden om eens goed aan de slag te gaan met het jaargesprek. Goed voorbereid wordt het een lust, niet voorbereid kan het lastig worden.
Marco Maasse, algemeen directeur VBW Centrale Vereniging Bloemendetailhandel Bovenstaande valt onder de redactionele verantwoordelijkheid van VBW Centrale Vereniging in Ede, (0318) 52 75 68
Een opmerkelijke bloemistentweet van de afgelopen maand.
De tweet Mooier kan je het toch niet hebben #boeketvandeweek Gladiool staat voor trots en trots ben ik op onze nieuwe winkel
Het verhaal achter
Theater van de Bloem, Wageningen Drie generaties poseren voor de bloemenwinkel Theater van de Bloem in Wageningen, Marja Veenstra, haar zoon Melvin Veenstra en kleinzoon Flynn Veenstra. Moeder en zoon vormen samen een vof. ,,De naam is verzonnen door mijn oudste dochter Riekie, die zo’n twaalf jaar geleden de winkel startte. We lazen allebei in een blad de naam ‘Theater van de lach’ en wisten gelijk dat onze winkelnaam daarop geïnspireerd moest zijn. We maken hier theater met bloemen; we spelen met bloemen’’, vertelt Marja. Riekie is inmiddels gestopt met de winkel, maar werkt er nog wel twee dagdelen per week. Marja had al 25 jaar haar eigen winkel Bloemen van Marja, en toen haar dochter aangaf te willen stoppen, voegde ze deze winkel samen met Theater van de Bloem. ,,We spelen hier met bloemen; dat is onderdeel van ons theater. We proberen alles net even anders te doen. Zo maken we bontgekleurde boeketten met veel verschillende bloemen, we durven iets geks te maken zodat klanten altijd verrast zijn. Mensen zeggen vaak: ‘we gaan hier altijd met een vrolijk gevoel naar buiten’. Dat je dat voor elkaar krijgt met bloemen, vinden wij geweldig.’’ Van de crisis zegt Marja niets te merken; de omzet blijft alsmaar stijgen. ,,Onderscheidend zijn en blijven verrassen, dat is volgens mij het recept voor een goede bloemenwinkel.’’ Tekst: Cornéline Lanooy, foto: Gerdien de Nooy
80 10Uitgesproken.indd 80
Bloem en Blad 10 l 2015
12-10-15 12:21
Bloe
2015
Over de toonbank Wie: Wat: Waar:
Marieke ten Elshof (achter) en Kristel Hoentjen Björn en Marieke’s Bloembinderij Eibergen
Waar is Björn gebleven? ,,Haha, die hoefde niet zo nodig op de foto, dus daarom staat medewerkster Kristel erbij. Alleen is ook zo maar alleen…’’ Wat een knoeperds van een hortensia’s houden jullie vast... ,,Ja, de hortensia was de hoofdbloem in het Boeket van de Week van Mijn Bloemist. Elke week wordt in het programma Hollands Beste Bloemstylist een bloem en boeket gepromoot en wij doen daaraan mee. Eigenlijk is deze week de gladiool aan de beurt, maar daar ben ik niet zo kapot van. Bovendien vinden wij het eigenlijk een beetje raar dat in oktober de gladiool centraal staat. Die bloem hoort toch echt bij de zomer. Daar had Mijn Bloemist wel wat meer over kunnen nadenken, vind ik. Het programma is natuurlijk deze zomer opgenomen, maar dan hadden ze beter kunnen starten met de gladiool; toen was het meer zomers dan nu.’’ Vinden jullie het Boeket van de Week een leuke actie? ,,Zeker, en onze klanten ook. Op donderdag en vrijdag maken we een aantal boeketten met de hoofdbloem en iedere klant die zo’n boeket koopt, krijgt een kortingsbon van €2,50 die bij een volgend bezoek gebruikt mag worden. De ene bloem spreekt natuurlijk meer aan dan de andere en ‘Eibergers’ zijn best kritisch. Wat ze niet mooi vinden, kopen ze niet.’’ Maken jullie het boeket nadat het in het tv-programma wordt getoond? ,,Nee hoor, we geven onze eigen draai eraan. Wij houden van een natuurlijke stijl met een creatief tintje. Het boeket bij Hollands Beste Bloemstylist vind ik vaak nogal simpel. Wij willen laten zien dat we meer kunnen met de diverse hoofdbloemen.’’ Kijk je naar het programma en zo ja, wat vind je ervan? ,,Mag ik eerlijk zijn? Als bloemist vind ik het niet geweldig, eigenlijk nogal amateuristisch. Wij praten er regelmatig in het team over en we missen het creatieve, hoogstaande niveau dat wij als vakbloemisten kunnen laten zien. Bovendien is de techniek lang niet altijd goed, en dan gaan die kandidaten toch door. Dat begrijp ik niet. Van de jury vind ik met name Hanneke Frankema goed, zij weet het meest van het bloemenvak. Maar ik wil ook iets positiefs zeggen hoor. Als ik als klant naar het programma kijk, dan denk ik dat zij het een leuk en onderhoudend programma vinden. Ze krijgen nu ook eens te zien hoe arbeidsintensief ons vak is. Ze praten erover en dat is goed.’’ Heb je een favoriete deelnemer? ,,Ik vind dat Jelte en Carlein mooie, creatieve dingen maken. Zij laten zien wat ons vak nog meer kan bieden dan het standaardboeket.’’ Tekst: Cornéline Lanooy, foto: Gerdien de Nooy
Bloem en Blad 10 l 2015
10Uitgesproken.indd 81
81 12-10-15 12:22
Agenda
21 oktober Kerstshow VBW Noordwest Nederland Get Inspired, Theaterzaal P3, Purmerend. Info: www.vbwnoordwest.nu. 21 oktober Fleuregio aan Tafel met thema Workshops o.l.v. Giel Tuns; 18.0021.00 uur. Fleuregio, Hengelo. Inl.: www.fleuregio.nl. 27 oktober Alflora Aalsmeer XL: demonstratie/workshop met Jacqueline Boerma; 18.00-21.30 uur. Alflora, Aalsmeer. Inl.: www.alflora.nl. 28 oktober Florale theatershow Betoverend, VBW regioteam Noord-Nederland; 19.30 uur. De Nieuwe Kolk, Assen. Inl.: www.vbwnoord.nu. 28 oktober Informatieavond Certified Judge editie 2016; 17.00 uur. Stoas|Viletum, Wageningen. Inl.: www.stoasvilentum.nl. 1 t/m 6 november Our World of Plants, Waterdrinker, Aalsmeer. Inl.: www.waterdrinker.nl. 2 november Informatieavond Certified Judge editie 2016; 17.00 uur. Stoas|Viletum, Wageningen. Inl.: www.stoasvilentum.nl. 2 t/m 6 november Plasbokaal 2015: lelieshow It’s a small world after all. CNB, Lisse. Inl.: www.artemislilies.nl. 4 t/m 6 november FloraHolland TradeFair, FloraHolland, Aalsmeer. Inl.: www.floraholland.com. 4 t/m 6 november International Floriculture & Horticulture Trade Fair (IFTF). Expo Haarlemmermeer, Vijfhuizen. Inl.: www.iftf.nl. 5 t/m 8 november Kerstbeurs Kerstbeleving met demonstraties van o.a. Sarah Dikker en Pascal Zijlmans. Brabanthallen, Den Bosch. Inl.: www.kerstbeleving.nl. 5 t/m 8 november Florint Ledencongres, Hilton Hotel, Rotterdam. Inl.: www.florint.org. 6 t/m 8 november Open huisdagen Mobach, met bloemenexpositie The Wunderkammer; 6 nov 13.00-17.00 uur,
82 10Agenda.indd 82
Colofon
7 + 8 nov 10.00-17.00 uur. Kanaalweg 24, Utrecht. Inl.: www.mobach-keramiek.nl. 7 november Open dag Stoas Vilentum Hogeschool Wageningen, o.a. de associate degree bloemsierkunst; 10.00-14.00 uur. Inl.: www. stoasvilentum.nl/voorlichting. 9 november Seminar VGB, MPS en Union Fleurs Shaping the future of Floriculture; 13.30-17.00 uur. SS Rotterdam. Inl.: www.my-mps. com/seminar-2015. 11 november Kerstshow VBW Oost Inspirations by Nature. Lebuinuskerk, Deventer. Inl.: www.vbw.nu. 12 november Start cursus Specialist snijbloemen Floweracademy; 13.00 uur, Naaldwijk. Inl.: www.floweracademy.nl. 12 t/m 14 november Expositie Inspirations by Nature, door AOC Oost en VBW Oost, met masterclasses van o.a. Max vd Sluis, Pim vd Akker, Hanneke Frankema en Peter vd Sluis. Lebuinuskerk, Deventer. Inl.: www.vbw.nu. 17 november Jaarcongres RetailAgenda; 11.30-17.00 uur. Auditorium WTC Amsterdam. Inl.: www.retailnews.nl. 18 t/m 22 november Spirit of Winter, buitenfair Paleis Het Loo, Apeldoorn; 10.00-18.00 uur en 20 november tot 22.00 uur. Inl.: www.spiritofwinter.nl. 20 t/m 29 november Wintermoments with Flowers, Site Oud Sint-Jan, Brugge (B). Inl.: www.happenings.be. 20 november Floral Tweetjam o.l.v. Pim van den Akker. Inl.: www.flowerfactor.com. 23 t/m 25 november 3-Day Floral Experience, masterclass Pim van den Akker. Inl.: www.flowerfactor.com. 24 november Alflora Aalsmeer XL: kerstdemonstratie met Martin Groen; 18.00-21.30 uur. Alflora, Aalsmeer. Inl.: www.alflora.nl. 27 t/m 29 november Meesterlijk Design en Ambacht.
Westergasfabriek, Amsterdam. Inl.: www.meesterlijk.nu. 1 december Trendpresentatie Lidewij Edelkoort ‘The Emancipation of Everything’; 12.00-16.00 uur. Theater de Meervaart, Amsterdam. Inl.: www.appletizer.nl. 3 december Cursus Naamgeving siergewassen, Floricode; 9.00-16.30 uur. Naktuinbouw, Roelofarendsveen. Inl.: www.floricode.com. 4 t/m 31 december Expositie The Wunderkammer Manufactured. Hotel Droog, Amsterdam. Inl.: www.thewunderkammer.eu. 17 t/m 22 december Kerst op kasteel Middachten, decoraties door team Fleur Inn Epe. Inl.: www.middachten.nl. 18 en 19 december Marktverkenning Parijs (kerst), Floweracademy. Inl.: www.floweracademy.nl. 21 en 22 december Marktverkenning Londen (kerst), Floweracademy. Inl.: www.floweracademy.nl. 2016 10 t/m 12 januari TrendZ Voorjaarsbeurs, Evenementenhal Gorinchem. Inl.: www.evenementenhal.nl. 14 t/m 16 januari Markverkenning midden-Italië (Toscane) met focus op bruidswerk, Floweracademy. Inl.: www.floweracademy.nl. 23 t/m 27 januari Maison & Objet, Villepinte Parijs Noord. Inl.: www.maison-objet.com. 26 t/m 29 januari IPM Essen, internationale plantenbeurs. Inl.: www.ipm-essen.de. 29 januari t/m 2 februari Christmasworld, Messe Frankfurt (D). Inl.: www.christmasworld. messefrankfurt.com. 7 t/m 10 februari All4Home, Brussels Expo. Inl.: www.all4home-fair.be.
Hoofdredactie Paula van der Hulst........(071) 565 96 62 e-mail redactie: bloemenblad@hortipoint.nl internet: www.bloemenblad.nl Bureauredactie Jolanda de Wekker, Jenny Mostert, Carolyne de Vries Lentsch Redactie Cornéline Lanooy..........(071) 565 96 63 Jeannet Hooftman........(071) 565 96 91 Webredactie Erik Rotteveel...........(071) 565 96 92 e-mail: erotteveel@hortipoint.nl Vormgeving Diseno vormgeving Fotografie Gerdien de Nooy Directeur SVS Elbert van den Berg........(071) 565 96 78 Secretariaat SVS Linda Laman.....................(071) 565 96 78 Alice Hoogenboom Schipholweg 1, Postbus 9324, 2300 PH Leiden Exploitatie BDUmedia Afdeling Vak- en Publieksmedia Postbus 67, 3770 AB Barneveld Telefoon (0342) 49 42 63 Fax (0342) 41 31 41 Uitgever: Wiljo Klein Wolterink MBA Advertentie-exploitatie Media-adviseur: Gert-Jan Bloemendal, telefoon: (0342) 49 48 07, e-mail: g.bloemendal@bdu.nl Verkoopleider: Ron van de Hoef (0342) 49 42 63, (06) 51806325 e-mail: r.v.d.hoef@bdu.nll Abonnementenservice Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Opgave via www.bloemenblad.nl of bij de abonnementenservice, abonnementen@ bdu.nl. Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk twee maanden voor vervaldatum bij de abonnementenservice wordt opgezegd. Dit kan schriftelijk, telefonisch of per e-mail. Ook voor informatie over een lopend abonnement kan contact worden opgenomen met de abonnementenservice. Adres: BDUmedia, afdeling Vak- en Publieksmedia, Postbus 67, 3770 AB Barneveld. Telefoon: (0342) 49 48 44, fax: (0342) 49 42 99, e-mail: abonnementen@ bdu.nl. Prijzen Jaarabonnement: €242,30 (incl. 6% btw). Studenten 25% korting, 65-plussers 15% korting. Buitenlandse abonnees betalen een kleine toeslag voor extra portokosten. Probeer maandblad Bloem en Blad nu drie nummers voor €22,50, mits u of uw bedrijf de afgelopen twaalf maanden geen (proef)abonnement heeft gehad op Bloem en Blad. Bloem en Blad is een maandelijkse uitgave van de Stichting Vakinformatie Siergewassen en BDUmedia, Vak- en Publieksmedia. Druk: BDUprint Zevenendertigste jaargang © 2015 BDUmedia. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. Lezers wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren. Algemene voorwaarden: op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten van BDUmedia zijn van toepassing de Arrondisementsrechtbank en de KvK.
Inleveren van agendaberichten voor de novembereditie kan tot vrijdag 13 november op emailadres: clanooy@hortipoint.nl.
Bloem en Blad 10 l 2015
12-10-15 12:24