BEB_12-2014

vakblad voor de bloemendetailhandel

18 december 2014 12 januari 2011

Bloem en Blad

01 12

Kerst bij Bloom4You! Jubilarissen blikken terug

Cover BEB 12.indd 1

12Voorplaat.indd 1

11-12-14 12:45 12-12-2014 14:24:27

Yucca Verkiezing

SCHRIJF JE IN OP VBW.NU!

Mijn Bloemist van het Jaar 2015 - 2016

De tweede editie van de verkiezing Mijn Bloemist van het Jaar gaat in maart 2015 van start.

Schrijf je in en pak de voordelen!

De voordelen van meedoen:

Waarom doen wij mee?

• Leer hoe anderen naar jouw winkel kijken; van klanten en mysteryshoppers tot de ervaren vakjury.

• Versterk de relatie met jouw klanten. Jouw klanten vinden het oprecht leuk als hun bloemist meedoet en kans maakt op de titel. Zij willen daar graag aan bijdragen!

Download het gratis POS-materiaal op

• Versterk het teamgevoel. Het gezamenlijke doel motiveert.

www.bloemenbureauholland.nl

• Zet je zaak op de kaart. Jouw deelname is een uitstekend

Erika Oldenhof - Gorkink Natuurlijk (Apeldoorn)

voor Jouw medewerkers zullen alles in het werk stellen om te winnen! de bloemist

middel voor (lokale) publiciteit en acties! voor de bloemist

Kijk voor alle details op www.vbw.nu/mijnbloemistvanhetjaar en schrijf je snel in!

CAMPAGNE GEFINANCIERD MET STEUN VAN DE EUROPESE UNIE

vis-204x267mm-nl v1.1-mb.indd 1

‘Ik wil me concentreren op het scherp houden van mijn medewerkers door het kweken van een competitiegevoel’

‘Ik wil graag weten waar ik met mijn zaak sta op een manier die ook mijn personeel motiveert’ Jeroen Kip - La Différence Bloemsierkunst (Wierden en Rijssen)

voor de bloemist

01-12-14 14:28

De verkiezing Mijn Bloemist van het Jaar 2015-2016 is een initiatief van:

En wordt mede mogelijk gemaakt door:

voor de bloemist

Cover BEB 12.indd 2

14720000812-VBW-Adv-BloemistVanHetJaar_230x300.indd 1

02-12-1414:24:29 15:55 12-12-2014

12

Van de redactie 6

Kerst volgens Bloom4you! in Tholen

Jubilarissen 50 Terugblikken met jubilarissen

10 Bloemrijke kersttafeldecoraties van Bloemen van Loes in Amsterdam

51 100 jaar Rosa Bloemsierkunst, Schiedam

16 ’Xmas’ volgens Moniek Vanden Berghe

54 100 jaar Citaverde College, Limburg

20 Christmas Emotions by Life3

56 90 jaar Bloemisterij Labberton, Apeldoorn

24 Luxe kerstboeket stap voor stap gemaakt door Bloomtube

59 65 jaar Penning freesia, Honselersdijk

26 Bloemwerk in het Icehotel in Zweden

62 25 jaar Germini, Terra Nigra, Kudelstaart

28 Noviteit plant: Helleborus niger ’Verboom Beauty’

64 60 jaar Bloembinderij Van der Post, Hillegom

29 Noviteit bloem: Gomphocarpus fruticosus ’Petra Silk Glory’

67 50 jaar Bloemisterij Kleefstra, Emmeloord

30 De teelt van Medinilla bij Kwekerij Laguna in Wateringen

70 40 jaar Broekhof, adding value, Noordwijkerhout

32 Noviteiten van de FlorHolland Trade Fair

72 35 jaar Bloem en Blad, Nederland

Ondernemerschap

18 december 2014

Inhoud

Praktijk

34 Winkel: Bloom4You! in Tholen

78 Aanbod

38 Het boeket van Bloom4You! in Tholen

80 VBW-visie, De tweet, Het verhaal achter Bloemenkadoshop Jolijn

40 Nieuwe Werkkostenregeling goed voorbereiden

81 Over de toonbank: Bloemenhof, Winkelcentrum Winkelhof in Leiderdorp

42 Interview met Marcel van der Haar, winnaar Flowercup 2014

82 Agenda en colofon

44 Serie online ondernemen: kerst biedt geweldige marketingkansen 46 Op pad voor een kerstboeket in traditioneel rood 49 Derde kwartaal 2014 was echt goed

Bloem en Blad 12 l 2014

12inhoud.indd 3

Foto voorplaat: Gerdien de Nooy

10

Kersttafeldecoratie van Bloemen van Loes

3 15-12-14 12:26

Van de redac tie Foto: Gerdien de Nooy

Kerstversiering op kasteel Middachten in Victoriaanse stijl Sjacco Gerritsen van Fleur Inn in Epe versierde half december Kasteel Landgoed Middachten in De Steeg met kerstbloemwerk in Victoriaanse stijl. ,,De graaf en gravin zu Ortenburg wilden graag een kerstversiering in huiselijke sfeer. Daarom hebben we alle decoraties, waaronder kerstbomen en guirlandes aangepast aan de kleur van de kamers.’’ Een kleine week werkte de bloemist met een ploeg van twee tot vijf mensen, onder wie stagiairs van verschillende scholen, om alles af te krijgen. Al het verwerkte groen werd op het landgoed - in overleg met de tuinmannen - gesnoeid en de 35 kerstbomen waren afgelopen zomer al op de Veluwe geselecteerd. In het bloemwerk, dat een week goed moest blijven, verwerkte Sjacco onder meer Ilex, Hippeastrum, Anthurium, Vanda en Rosa Red Naomi.

www.bloemenblad.nl Dutch Wedding Award

Tulpenweken

Ivy Flowers

OZB-stijging

Extra omzet detailhandel

Voor het tweede jaar op rij heeft Giada Graziani van Don Florito in Amsterdam de Dutch Wedding Award gewonnen. De prijzen werden 10 december in Rotterdam uitgereikt. De andere genomineerden waren Sarah Dikker van Moods by Sarah en Bloemenservice Nederland.

VBW organiseert vanaf half januari de Tulpenweken, samen met Stichting Tulpen Promotie Nederland, Bloemenbureau Holland en FloraHolland. Startschot is zaterdag 17 januari op de Dam in Amsterdam. Daar staat de tulpenpluktuin waaruit consumenten bloemen kunnen plukken.

Jan Dipell van Ivy Flowers in Amsterdam heeft van Opti-flor de Golden Singolo Award gekregen. De phalaenopsiskwekerij reikt de prijs elk jaar uit aan een ‘orchid-professional’ die een voortrekkersrol inneemt.

Opti-flor noemt het een eer dat de bloemist al zo lang met hun producten werkt.

Gemeenten gebruiken de OZB voor bedrijfspanden vaak als laatste redmiddel om de begroting sluitend te maken. Vooral gemeenten die het financieel zwaar hebben, verhogen hun tarieven in 2015 met meer dan de macronorm van 3%. Dat blijkt uit onderzoek van het opinieblad van VNO-NCW.

De feestdagen in december, waaronder Kerstmis en Oud en Nieuw geven de detailhandel een extra impuls van naar schatting €1,3 miljard.

De extra omzet wordt vooral behaald door cadeaus, decoratiemateriaal, luxe voedingsmiddelen, drank en vuurwerk. Dit blijkt uit cijfers van het CBS.

4 12Van de redactie.indd 4

Bloem en Blad 12 l 2014

15-12-14 12:26

Bloemisten kijken terug op goede sintverkopen De verkopen in het weekend voor Sinterklaas waren goed. Dat dat te danken was aan de discussie over zwarte, dan wel andersoortige, pieten, gaat te ver. Dat zeggen althans de bloemisten die de redactie voor dit bericht sprak. ’Voor mij als winkelier is alle aandacht voor Sinterklaas en Zwarte Piet geweldig, het leidt zeker tot meer bestedingen’, zo luidde de stelling die Bloem en Blad voor 5 december op de website had staan. Een grote meerderheid van de stemmers was het met die stelling oneens. De redactie peilde na Sinterklaas hoe de zaken waren gelopen.

Aandacht voor Sint ,,Bij ons is de omzet voor Sinterklaas wel gestegen’’, zegt Anne Dijk van Anne-Moon in Dalfsen.

De bloemiste heeft wel het idee dat hoe meer reclame er wordt gemaakt, hoe meer mensen geprikkeld worden. Zelf besteedt Anne zeker aandacht aan Sinterklaas. ,,Buiten hadden we mooie potten met hangende pietjes en mooie verlichting aan het pand.

Dat lokt mensen naar binnen.

Binnen hebben we pakjes als decoratie. Mensen zijn wel gevoelig voor de presentatie.’’ Anne zorgt dat ze voldoende kerstspullen in

de winkel heeft ,,Omdat die vaak als Sinterklaascadeautje worden gegeven. We pakken het dan ook leuk in, met een sintlintje en wat pepernoten erbij.’’ Sint overslaan is in Dalfsen niet aan de orde.

Gerda de Vries van Bloemtique in Grou deelt die mening. In de winkel is er aandacht voor de goedheiligman. Er hing dit jaar een Sint en ook de pakjes ontbraken niet. In Grou was het weekend voor Sinterklaas een goed weekend, maar Gerda denkt niet dat dat komt door alle ophef. Bloemtique zelf liet de bestellingen rondbrengen door Zwarte Piet. ,,Wij hebben niet overwogen om een andere piet in te zetten. Dit is de traditie’’, aldus de bloemiste, die aangeeft voor 5 december veel kerststukjes te hebben verkocht.

Niets aan gedaan Vergeet-mij-niet in Bergen, Noord-Holland kijkt terug op vergelijkbare sintverkopen als andere jaren. ,,Eerlijk gezegd hebben wij er niets aan gedaan’’, zegt Loekie Komen. ,,In Bergen wordt altijd veel aan het feest gedaan.

We hebben een Sinterklaashuis en we hadden hier een officiële intocht. Op die dag, een zondag, zijn wij wel open geweest, maar er kwam geen hond. We zijn dus op tijd weer dichtgegaan.’’

Stelling Voor mij als winkelier is alle aandacht voor Sinterklaas en Zwarte Piet geweldig, het leidt zeker tot meer bestedingen.

Eens: 28,6% Oneens: 71,4%

Commentaar Wakker worden Voor het eerst is nummer 12 het laatste nummer van het jaar. Dit was het eerste jaar waarin Bloem en Blad als maandblad verscheen.

Behalve dat bloemisten het jammer vinden dat zij niet meer elke veertien dagen hun vakblad op de mat vinden, waren de reacties vooral positief. Het meer glossy uiterlijk past beter bij het product waar de bloemist dagelijks mee bezig is.

Ook dit jaar heeft de redactie een kerstthema gekozen. Hierin staan jubilarissen centraal. Onder hen Bloem en Blad. Bij het terugkijken van 35 jaargangen viel één ding erg op: we hebben het altijd moeilijk! Vanaf het eerste nummer in 1979 tot nu toe. Altijd was het economische klimaat ongunstig, stonden marges onder druk of werd geklaagd over branchevervaging. Grappig was in dat verband een uitspraak van een deskundige van het Centraal Instituut voor het Midden- en Kleinbedrijf in 1984: ,,Als u uw commerciële beleid niet bijstelt, dan loopt het verkeerd met u af. Spiegel u aan de tabakspeciaalzaak. Vijftien jaar geleden zat die branche in hetzelfde schuitje als waarin u nu zit. Ondernemers die destijds niet op tijd wakker zijn geworden, moeten nu trachten hun omzet op peil te houden met de verkoop van lotto, toto en sexbladen...’’ Hoe actueel!

De aanloop naar kerst vraagt al uw beschikbare tijd en energie.

Daarna is het tijd om wakker te worden. Mijn wens voor 2015: niet meer klagen, maar inspelen op de mogelijkheden die veranderende tijden ook bieden. Fijne feestdagen en een wakker nieuw jaar.

Paula van der Hulst, hoofdredacteur pvanderhulst@hortipoint.nl

Column

Delen is het nieuwe hebben

,,Ik kan geen stageplek vinden’’, zegt Kim. ,,Ik heb alle bloemenwinkels in Heerhugowaard gevraagd.’’ ,,Amsterdam’’, zeg ik. ,,De wereld is groter dan Heerhugowaard. Kom uit je comfortzone en ga naar Amsterdam, je weet niet wat je meemaakt.’’

Ze keek me aan alsof ik haar vroeg bloemen op te eten. Maar ze ging toch naar Amsterdam voor haar stage en daarna wilde ze naar New York.

Verder kijken dan je gewend bent. Dat is altijd winst. Zo was ik laatst bij een presentatie over de deeleconomie. ’Delen is het nieuwe hebben’. Denk jij dat ontwikkelingen zoals de deeleconomie, met Airbnb en Uber, alleen nuttig zijn voor je vakantie, maar niet bruikbaar voor je bedrijf? Droom dan maar lekker verder. Want dan slaat de economie jóu over. Trouwens, je klanten binnenkort ook. Droom jij je kassa dan maar vol.

This is your wake-up call. Dus: laat jouw klanten uit het bejaardenhuis hippe kerstballen voor je winkel breien. In ruil voor bloemen die je op zaterdagmiddag over hebt. Of sluit zo’n bloemenruil met het groene (v)mbo. Komt een klas studenten jouw etalage eens opnieuw inrichten. Een win-winsituatie waarvoor je wel eerst uit je comfortzone moet komen.

Anna Koster

Bloem en Blad 12 l 2014

12Van de redactie.indd 5

5 15-12-14 12:26

Vak manschap

Natuurlijk

Kerst volgens Bloom4You! Tekst: Cornéline Lanooy, foto’s: Gerdien de Nooy

Omdat alle medewerkers bij Bloom4You! in Tholen een verschillende stijl hebben, is het aanbod boeketten ook divers. ,,Voor de klanten hebben we dus volop keuze’’, zegt eigenares Anne Jansen. Gesuikerde rozen, waxrozen, dennenappels en kerstballen zorgen voor feestelijke kerstboeketten. ,,Vroeger was kerst altijd rood-wit, nu is er veel meer variatie in kleuren.’’

De materialenlijst vindt u op pagina 14.

6 12BwBloom4You.indd 6

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 15:54

Bloe

2014

Roze

Bloem en Blad 12 l 2014

12BwBloom4You.indd 7

7 11-12-14 15:54

Hoog

8 12BwBloom4You.indd 8

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 15:55

Bloe

2014

Modern

Bloem en Blad 12 l 2014

12BwBloom4You.indd 9

9 11-12-14 15:55

Taartplateau

Bloemrijke kersttafel Tekst: Jeannet Hooftman, foto’s: Gerdien de Nooy

Loes Doesburg Lanooij heeft een luchtige manier van werken. Voor tafeldecoraties komt dat extra goed uit. ,,Een kerstdiner is een sociaal moment waarop je met elkaar praat en elkaar goed wilt kunnen zien. Daarom mag het niet te pompeus worden.’’

De materialenlijst vindt u op pagina 15.

10 12bw Loes.indd 10

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 15:54

Bloe

2014

Champagneglazen

Bloem en Blad 12 l 2014

12bw Loes.indd 11

11 11-12-14 15:54

Kerstboom

12 12bw Loes.indd 12

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 15:55

Bloe

2014

Klassiek

Bloem en Blad 12 l 2014

12bw Loes.indd 13

13 11-12-14 15:55

6

7

Natuurlijk

Roze

Groepsgewijs de bloemen binden, is populair bij het team van Bloom4You! én bij de klanten. ,,Je kunt op deze manier mooi kleurgroepen maken van verschillende materialen’’, zegt Anne Hensen, die dit boeket maakte.

Een ronde houten tak vormt de basis van het boeket; ze zette deze op draad waaromheen ze blad wikkelde. ,,Door geen decoratiemateriaal als kerstballen te gebruiken, maar hout en takken, behoudt het boeket een natuurlijke uitstraling.’’

Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 2 Gerbera Kimsey à €0,19 € 0,38 2 Rosa gesuikerd à €0,45 € 0,90 1 Celosia € 0,47 1 Hippeastrum ‘Ambiance’ € 1,16 3 Skimmia à €0,15 € 0,45 3 Aspidistra à €0,10 € 0,30 2 Monstera à €0,25 € 0,50 2 Pinus-takken à €0,40 € 0,80 1 Asparagus geverfd € 0,65 Pistache € 0,50 Salal € 0,60 3 Dennenappels à €0,15 € 0,45 1 Tak € 1,00 Totaal materialen € 8,16

,,Waar vroeger de kerstboeketten vooral traditioneel rood-wit waren, mogen nu eigenlijk alle kleuren’’, aldus Anne Jansen. De eigenares van Bloom4You! - ze runt de winkel samen met haar man Hector Jansen - maakte dit roze kerstboeket, waarin de hortensia de spil vormt. ,,Ton-sur-tontinten vind ik mooi om mee te werken; het brengt rust in een boeket.’’

Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 5 Rosa gesuikerd à €0,45 € 2,25 2 Anthurium Nexia à €0,26 € 0,52 1 Hydrangea € 1,60 1 Cordyline fruticosa Black Tie € 0,10 1 Pinus-tak € 0,40 2 Kerstballen klein à €0,15 € 0,30 1 Kerstbal groot € 0,30 Salal € 0,50 Totaal materialen € 5,97 Arbeid: 10 minuten

8

Hoog In dit hoge, parallelgebonden boeket verwerkte Anne Jansen de materialen op verschillende niveaus. ,,Zo’n boeket past goed in een modern interieur. Groen-witte kleuren zijn altijd populair, ook met de kerst. De zilverkleurige Asparagus en de waxappel geven een extra feestelijk tintje aan het boeket.’’

Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 3 Ornithogalum à €0,28 € 0,84 2 Rosa gesuikerd à €0,45 € 0,90 1 Hippeastrum ‘Mont Blanc’ € 1,16 1 Waxappel € 0,50 1 Asparagus geverfd € 0,65 5 Ruscus à €0,10 € 0,50 3 Cordyline fruticosa Black Tie à €0,10 € 0,30 1 Eucalyptus € 0,08 1 Tak € 1,20 1 Kerstbal klein € 0,15 Totaal materialen € 6,28 Arbeid: 10 minuten

9

Modern Traditioneel in kleurgebruik, maar modern qua vormgeving. Medewerkster Anne van der Werf verwerkte rood-witte bloemen groepsgewijs, en liet één Anthurium er ‘eigenwijs’ horizontaal uitsteken. ,,Zo krijgt dit kerstboeket een eigentijdse uitstraling en lijken de rode tinten verlengd te worden.’’ De vaas in bijpassende kleur zorgt voor nog meer kerstvreugde.

Gebruikte materiaal (inkoopprijzen) 3 Gerbera à €0,25 € 0,75 1 Hippeastrum ‘Ambiance’ € 0,96 1 Anthurium Fire € 0,81 1 Waxroos € 1,10 1 Leucadendron ‘Safari Sunset’ € 0,35 2 Asparagus geverfd à €0,65 € 1,30 2 Tak Eucalyptus polyanthemos à €0,30 € 0,60 2 Cordyline fruticosa Black Tie à €0,10 € 0,20 2 Pinus-takken à €0,20 € 0,40 1 Tak € 2,50 1 Kerstbal groot € 0,50 1 Kerstbal klein € 0,30 Totaal materialen € 9,77 Arbeid: 10 minuten

Arbeid: 10 minuten Anne Jansen (midden) en medewerksters Anne Hensen (links) en Anne van der Werf (rechts).

Hector Jansen koopt twee keer per week bloemen in voor de klok in Naaldwijk.

De materialen voor dit boeket zijn gekocht in week 48. Als calculatiefactor houdt de winkel gemiddeld 2,5 aan.

14 12BwBloom4You.indd 14

Bloom4You!, Terreplein 2, 4691 AA Tholen, (0166) 60 27 80, www.bloom4you.nl

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 15:55

10

11

12

13

Taartplateau

Champagneglazen

Kerstboom

Klassiek

,,Als ik zo’n taartplateau zie, denk ik: wat zou ermee kunnen? Iedereen heeft thuis van alles en nog wat staan.

Het is leuk om met bestaande materialen aan de slag te gaan. Je hoeft niet alles nieuw te kopen’’, vindt Loes.

De steekschuim ring van Oasis ligt los op het plateau. De materialen zijn hier ingestoken. In het midden is eventueel nog plek voor een kaars. Loes werkt graag met intense kleuren en het liefst ton-sur-ton.

Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 1 Taartplateau (privébezit) 1 Steekschuim ring € 1,90 5 Gloriosa à €0,15 € 0,75 5 Rosa à €0,25 € 1,25 9 Ranunculus à €0,15 € 1,35 8 Gomphrena à €0,15 € 1,20 3 Scabiosa Blackberry Scoop à €0,25 € 0,75 Restjes rozenbottel € 0,80 Totaal materialen € 8,00 Arbeid: 15 minuten

Champagne is heel feestelijk en past goed bij kerst en oud en nieuw, vindt Loes. ,,Je kunt het glas als een vaas vullen, maar dat maakt het geheel wat traditioneler. Door hem op zijn kop te zetten, ontstaan een nieuwe vorm.’’

De schoteltjes zijn met sieradenlijm op het omgekeerde glas geplakt.

In de schoteltjes ligt een rondje steekschuim waar de bloemen in zijn gestoken.

Gebruikte materialen (inkoopprijzen) per stuk 1 Champagneglas (Hema) € 1,30 1 Theezakschoteltje (Hema) € 1,30 1 Gloriosa € 0,15 1 Tulipa € 0,15 3 Ranunculus à €0,15 € 0,45 1 Dianthus € 0,25 3 Gomphrena à €0,15 € 0,45 1 Anemone € 0,15 1 Jatropha ’Firecracker’ € 0,45 Steekschuim € 0,15 Totaal materialen € 4,80 Arbeid: 15 minuten

Een kerstboom met een knipoog en heel eenvoudig te maken. De basis is een metalen kerstboom van Blokker.

Loes: ,,Ik vind het heel leuk om te zien wat er te koop is en daar wat mee te doen.’’ De vaasjes zijn met een stuk draad aan de basis vastgemaakt. Het is transparant dus je kunt er makkelijk doorheen kijken. ,,Ik heb een luchtige stijl en gebruik geen blad, ook niet in mijn dagelijkse werk. Het is leuk dat je de bloemen dan ook echt goed kunt zien. De bloem is van zichzelf al zo mooi, je moet er niet te veel mee uithalen. De kunst is om ze heel mooi tot hun recht te laten komen.’’

Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 4 Gloriosa à €0,15 € 0,60 5 Rosa à €0,25 € 1,25 2 Anemone à €0,15 € 0,30 3 Gomphrena à €0,15 € 0,45 2 Antirrhinum à €0,15 € 0,30 2 Dianthus à €0,25 € 0,50 5 Ranunculus à €0,15 € 0,75 1 Kerstboom metaal draad (Blokker) € 7,99 18 Bolvaasjes € 10,80 Nylondraad en hobbylijm € 3,00 Totaal materialen € 25,94

,,Dit is het meest klassieke stuk, maar wel met een twist. Het is heel strak opgemaakt, maar het wit met groen maakt het klassiek’’, stelt Loes. ,,Ik houd zelf niet zo van witte bloemen, maar ik merk dat er veel mensen zijn die wel van wit houden. Ik vind het niet zo vrolijk, maar het is wel ingetogen.’’ Loes heeft groen gebruikt om meer diepte te krijgen. Ze maakt haar bloemwerk (bijna) nooit symmetrisch. ,,Zo wordt het levendiger en natuurlijker.’’

Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 8 Amaranthus à €0,15 € 1,20 5 Viscum album à €0,15 € 0,75 6 Anemone à €0,15 € 0,90 1 Chamelaucium € 0,30 5 Eucharis à €0,25 € 1,25 6 Ranunculus à €0,15 € 0,90 8 Rosa à €0,25 € 2,00 1 Lilium € 0,30 1 Steekschuim op schaal € 3,00 Totaal materialen € 10,60 Arbeid: 15 minuten

Arbeid: 25 minuten

De bloemen zijn ingekocht op de klok bij FloraHolland Rijnsburg via gezamenlijke inkoop en deels bij Van Dijk Bloemen en Dobbe Flowers in Aalsmeer. Loes calculeert met minimaal factor 3 voor de bloemen.

Bloem en Blad 12 l 2014

12bw Loes.indd 15

Bloemen van Loes, Loes Doesburg Lanooij, Gerard Doustraat 158, 1073 VZ Amsterdam, (060 22 78 98 64, www.bloemenvanloes.nl

Loes Doesburg Lanooij.

15 11-12-14 15:55

1

‘Xmas’ volgens Moniek Vanden Berghe Tekst: Cornéline Lanooy, foto’s: Gerdien de Nooy

Kerstbloemwerk is bij uitstek geschikt om bloemen te combineren met decoratiemateriaal en langer houdbare producten. De Belgische arrangeur Moniek Vanden Berghe toonde op de vakbeurs All4Home in de trendkamer Xmas verschillende kerstobjecten die ook na kerst nog toonbaar zijn.

2

16 12BwAll4Home.indd 16

3

4

Bloem en Blad 12 l 2014

15-12-14 12:02

Bloe

1

Bollen van piepschuim omwikkelde Moniek Vanden Berghe met verschillende soorten vilt, wol en lint, zodat ze een winterse uitstraling krijgen. Als enige florale decoratie voegde ze witte vandabloemen in steekbuisjes toe.

2

Rood blijft een populaire kleur met kerst. In drie langwerpige ondergronden zijn rode rozen en verschillende (droge) decomaterialen en kerstballen verwerkt.

3

Deze versierde kerstbomen kunnen goed dienen als een bijzondere presentatie in de winkel en/of etalage.

4

5

6

7

8

Hoewel bruin misschien niet zo’n voor de hand liggende kleur met kerst is, laat deze krans zien dat het bruine vilt goed te combineren is met crèmekleurige en rode tinten.

6

Aan dunne frames op een voet hangen deze cirkels van lint en stof. Moniek decoreerde ze met orchideeënbloemen en kalanchoeknopjes. Als contrastkleur voor al het wit gebruikte ze blauwe decomaterialen.

Een ondergrond van piepschuim waarin een opening zit, beplakte de arrangeur met blad en vulde ze met geschept papier. De bloemen en kerstballen koos zij in bijpassende pasteltinten.

Kant-en-klare ondergronden, zoals dit organisch object, kunnen – zeker in de drukke kerstperiode – veel werk schelen. Door er slechts enkele bloemen en materialen aan toe te voegen, krijgt het arrangement een kerstuitstraling.

Deze langwerpige vormen van steekschuim bedekte Moniek met stukken schors, zodat een natuurlijk arrangement ontstaat. In het steekschuim stak zij Hydrangea en Vanda. Matte en glimmende kerstballen maken het geheel af.

7

1

2014

8

4

Bloem en Blad 12 l 2014

12BwAll4Home.indd 17

5

Op de Belgische vakbeurs All4Home, die eind augustus in Gent plaatsvond, richtte de bekende Belgische arrangeur Moniek Vanden Berghe de trendkamer Xmas in. Zij werkte onder meer met bloemen en materialen van Euroflor onder auspiciën van de Koninklijke Unie van de Floristen van België (KUFB).

17 15-12-14 12:02

613092.indd 18

15-12-2014 9:02:17

TrendZ VOORJAARSBEURS

Gorinchem

11, 12 en 13 januari 2015

DĂŠ (inter)nationale inkoopbeurs met de nieuwste trends

Pasen

Valentijnsdag

TOT ZIENS!

Decoratie, kunst, interieur en klein meubelen

Keuken en gedekte tafel

Speelgoed en cadeau

ENDZ ...OP TR EM CH GORIN JAARS R O O V 2015!

BEURS

Sieraden, lederwaren en accessoires

Souvenirs, kerstpakketten en relatiegeschenken

Tuin en bloemist

Evenementenhal Gorinchem

Franklinweg 2 4207 HZ Gorinchem I www.evenementenhal.nl E gorinchem@evenementenhal.nl

613093.indd 19

VOLG ONS! @TrendZ_EH

15-12-2014 9:03:04

2

20 12BwKersthow Life3.indd 20

3

Bloem en Blad 12 l 2014

15-12-14 12:04

Bloe

2014

Christmas Emotions by Life³ Tekst en foto’s: Cornéline Lanooy

Grote arrangementen als blikvanger met kleinere commerciële varianten erbij. De drie arrangeurs van Life³ - Max van de Sluis, Per Benjamin en Tomas De Bruyne - toonden op de kerstshow van VBW Oost veel inspiratiebloemwerk voor de komende feestdagen. ,,Create the need to buy’’, aldus de Zweedse Per. ,,Laat je klanten zien wat voor bijzondere creaties je kunt maken.’’

1 Een glazen schaal op voet vulde Tomas met een cirkel-

vorm van wol waartussen hij de bloemen in steekbuisjes verwerkte. Daarnaast decoreerde hij het arrangement met bessen en ranken. De Belgische arrangeur adviseerde de aanwezige bloemisten met kerst te kiezen voor maximaal drie kleuren en binnen die kleurthema’s met bloemwerk in verschillende groottes te variëren.

2 Dit detail uit een groot boeket van Max toont het frame van

bindwire (Oasis) dat hij als basis gebruikte. Hij maakt de ‘krullen’ naar eigen zeggen ‘heel makkelijk’ met behulp van de boormachine. Van de bloemen verwijderde hij het blad, zodat de transparante cirkelvorm goed zichtbaar blijft.

Geregen dennenappels en goudkleurige kerstballen zorgen voor een kerstsfeer. Voor de commerciële uitwerking maakte hij ook een kleiner boeket.

3 Per verwerkte zijn favoriete bloem - de anjer - in een

1

waaiervormig boeket. Om deze vorm te krijgen, stak hij aluminiumdraad door de verwerkte bloemen. Van alle bloemen haalde ook hij het blad af, zodat de structuur goed te zien is. De Zweedse arrangeur werkte voornamelijk in ‘bourgondische’ kleuren als zwart, rood en bruin. ,,Die zorgen voor een luxueus kerstgevoel.’’

4

Bloem en Blad 12 l 2014

12BwKersthow Life3.indd 21

4 Op een eenvoudige schaal van Oasis bevestigde Tomas

een houten cirkel waarin hij aan de zijkant spijkertjes hamerde. Hieromheen weefde hij een stervorm van draden waartussen hij de verschillende bloemen in witte tinten verwerkte. In het arrangement, dat hij geschikt acht als tafeldecoratie, verwerkte hij één paarse Vanda: ,,Een blikvanger of focuspunt.’’

5 Omdat er in de drukke decembermaand veel werk te doen

is in de bloemenwinkel, gaf Tomas de aanwezigen mee om zeker ook kant-en-klare ondergronden te gebruiken. ,,Die kun je dan altijd met je eigen creatieve ideeën decoreren.’’

Hij versierde deze natuurlijke, kant-en-klare krans met Eucharis en decoratiematerialen. ,,Snel, makkelijk en commercieel’’, besloot hij.

5

21 15-12-14 12:05

6 ,,Groot en klein bij elkaar

zetten, de zogenoemde ’satellietverkoop’, doet verkopen in je zaak’’, aldus Max. Hij maakte deze vormen van tempexbollen die hij met blad van de witte abeel (Populus alba) beplakte. ,,De witte Eucharis en Euphorbia passen qua kleur mooi bij het blad.’’ Van de Euphorbia (,,een prachtige, klassieke bloem’’) verwijderde hij het blad, omdat hij dan beter tegen de kou kan. Als finishing touch voegde hij ledkerstlichtjes toe.

7 In glazen ‘tulpenvaasjes’ zette

Tomas telkens bundeltjes van drie pitrietstokjes die hij met een dun draadje met elkaar verbond. Op verschillende hoogten voegde hij vanda’s en Astilbe toe. ,,Zonder de sterren heb je ook gewoon een mooi winters arrangement.’’

8

Per vertelde zo van de kersttijd te houden dat hij in een krans in plaats van de gebruikelijke vier kaarsen zes exemplaren stak. ,,De combinatie van dennengroen met witte bloemen vind ik nog altijd mooi met kerst.’’ Op de voorgrond staat een kleinere, commerciële variant van de grote krans.

6 7

22 12BwKersthow Life3.indd 22

8

11

Bloem en Blad 12 l 2014

15-12-14 12:05

Bloe

9 Dat ook een single flower

atelen

attractief kan zijn met kerst, bewijzen deze versierde Hippeastrum die Per maakte. ,,Het is belangrijk om meerwaarde te creëren, zodat je je als bloemist kunt onderscheiden van andere verkooppunten.’’

temd van ba) aris

Van tige, derde n ls j

10 In deze bijzondere objecten

is de hand van Max te herkennen. Verschillende steekschuimvormen verpakte hij in tempex dat hij beplakte met blad van de witte abeel. Met een boormachine maakte hij gaatjes in de bollen, waarin hij de bloemen stak. ,,Het geheel geeft een groots effect, terwijl ik maar weinig materialen gebruik.’’

zette van met ar e a’s e n een t.’’

11 Met materialen ,,die in deze

periode makkelijk en overal te krijgen zijn’’, maakte Per dit arrangement. De ondergrond is een glazen schaal, die hij vulde met bloemen en dennengroen en -naalden.

De veren verwerkte hij op draad en als laatste voegde hij ledlichtjes toe.

j de n

oen k nog de ere, de

2014

9

10

11

De kerstshow van VBW Oost vond plaats op woensdagavond 29 oktober in Bathmen.

Bloem en Blad 12 l 2014

12BwKersthow Life3.indd 23

23 15-12-14 12:06

1

2

Neem een flink stuk aluminiumdraad en vouw dit dubbel. Leg een dennenappel precies in de vouw en draai de draad vast. Neem een volgende dennenappel en leg deze tegen de eerste aan en draai deze vast met de twee draden.

3

5

Zet de

CreĂŤer met deze techniek een grillige vorm met hier en daar een paar gaten.

4

Probeer een ronde vorm te maken, maar afwijkende vormen mogen natuurlijk ook.

7

Neem drie stevige stokjes en bevestig aluminiumdraad aan het uiteinde hiervan. Zorg dat er twee royale stukken draad overblijven; deze dienen als bevestiging aan het frame.

Verde boeke

Luxe kerstboeket stap voor stap Tekst en foto’s: Bloomtube

De overbekende dennenappels krijgen een totaal andere uitstraling door ze in verschillende metallic tinten te spuiten. En door de onderkant te laten zien, komt de focus in dit luxe kerstboeket meer te liggen op het grafische patroon van de dennenappels. Joan Stam van Bloomtube laat de samenstelling van dit chique boeket stap voor stap zien.

www.bloomtube.com

9

Verwe bloem losser

24 12Bloomtube.indd 24

Bloem en Blad 12 l 2014

15-12-14 12:07

Bloe

wee

2014

5

Zet de drie stokjes vast aan de dennenappelvorm.

7

Verdeel de Brunnia-knoppen laag tussen de dennenappels en verdeel de chrysanten boven het boeket. Zorg ervoor dat de grote bloemen niet te veel de dennenappelstructuur bedekken.

9

Verwerk de overige bloemen gelaagd; de rozen liggen deels op de chrysanten en de Phalaenopsisbloemen vallen hieroverheen. Laat de Clematis-bloemen losjes uit het boeket springen voor een losser effect.

Bloem en Blad 12 l 2014

12Bloomtube.indd 25

6

Vul de onderkant van de vorm eerst iets op met mooi bladmateriaal.

8

Verwerk enkele Helleborus-bloemen aan de onderkant en tussen de dennenappels.

10

Het eindresultaat: de warme metallic tinten vormen een luxe basis voor de rijke combinatie van bloemen. Dit chique gevoel is kenmerkend voor de wintertrend van 2014.

25 15-12-14 12:08

1

Bloemen en ijs: very (s)nice Tekst: Cornéline Lanooy, foto’s: Life³

Werken in ijskoude temperaturen met bloemen, sneeuw, ijs en snice (combinatie van sneeuw en ijs) vereist speciale technieken. In een workshop onder leiding van Life³ gingen internationale arrangeurs met deze materialen aan de slag in het Icehotel in Zweden.

Met bijzondere arrangementen als resultaat.

2

26 12BwIcehotel.indd 26

3

4

Bloem en Blad 12 l 2014

15-12-14 12:09

Bloe

1

Het Zweedse Icehotel vormde een feeërieke locatie voor de workshop van Life³. De 25 deelnemers maakten bloemwerk voor de twintig suites van het hotel.

2

Alle materialen werden voor het gebruik eerst een half uur tot een uur in de vriezer gelegd. Ze krijgen dan een structuur zoals marsepein heeft: een beetje stug, maar nog wel te buigen.

3

4

Het hotel is opgebouwd uit sneeuw, ijs en snice: een combinatie van de eerste twee. Snice is een goed en sterk bouwmateriaal.

Door de bloemen in ijs te verwerken, leerden de arrangeurs nieuwe technieken die ze gelijk konden toepassen.

5

5 Met vijf graden onder nul was het buiten warmer dan binnen in het hotel!

6

De workshop leverde bijzondere arrangementen op, met bloemen in en op het ijs verwerkt.

1

2014

6

Icehotel

4

Bloem en Blad 12 l 2014

12BwIcehotel.indd 27

Life³ - Per Benjamin, Tomas De Bruyne en Max van de Sluis - is dit jaar gestart met het geven van workshops voor bloemisten/ arrangeurs op een bijzondere locatie. Eind maart 2014 was de eerste workshop onder leiding van gastheer Per Benjamin in het Icehotel in het Zweedse Jukkasjärvi. Het doel van de activiteit is dat de deelnemers in een bijzondere omgeving en met heel speciale materialen ‘out of the box’, innovatief en ‘anders’ gaan denken en werken.

Aan de workshop in het Icehotel deden 25 arrangeurs uit heel de wereld mee. Het hotel wordt elk jaar opnieuw opgebouwd uit sneeuw, ijs en snice. Dit is een mix van sneeuw en ijs met een sterke structuur, waardoor er goed mee gebouwd kan worden.

In het late voorjaar smelt het hotel langzaam weg en wordt het weer één met de natuur.

Van tevoren werden alle bloemen een half uur tot een uur in de vriezer gelegd. Ze kregen daardoor de structuur van marsepein: stug, maar nog wel te buigen. Kleur en geur blijven na deze behandeling behouden. Met kettingzagen, beitels, boren en scherpe messen gingen de deelnemers vervolgens aan de slag.

Het resultaat was een bijzondere verzameling van arrangementen waarin bloemen en ijs met elkaar werden verweven.

27 15-12-14 12:10

Noviteiten

Helleborus niger ‘Verboom Beauty’ Helleborus is populair in bloemwerk tijdens de feestdagen, maar de plant is ook na Kerstmis een blikvanger in de huiskamer. Na de vorst kan de plant een tweede leven in de tuin krijgen.

Tekst: Leo Miedema Floricode.com, foto’s: Floricode.com en Kwekerij Verboom

Helleborus is afkomstig van de oude Griekse plantennaam helleboros. Deze is opgebouwd uit de woorden elein (schadelijk) en bora (voedsel).

Dit zou een logische verklaring kunnen zijn, omdat Helleborus helleborine bevat, dat inwerkt op het hart. Gelukkig zijn verhalen over vergiftiging zeldzaam.

H

elleborus niger is een vaste plant die in de volksmond kerstroos wordt genoemd. De soortnaam niger betekent (glimmend) zwart. Helleborus niger bloeit echter met zuiverwitte bloemen.

Zwart slaat op de donkergekleurde wortelstok, maar zou ook kunnen verwijzen naar de duistere magie rond de schadelijkheid van de plant.

Volgens de Griekse mythologie gebruikte Melampus - ziener, genezer en dierenfluisteraar - al 1400 jaar voor Chr. Helleborus niger tegen hysterie-aanvallen. Vandaar dat in 1579 voorgesteld werd dit gewas Melampodium te noemen.

IJzersterk

geen noviteit te noemen, omdat de plant al verscheidene jaren op de markt is. Maar er dienen zich steeds nieuwe gebruiksmogelijkheden aan van dit ijzersterke product.

‘Verboom Beauty’ is een heel sterke vaste plant die ook lang houdbaar is in de huiskamer. Als kerstdecoratie is hij door zijn witte bloemen goed toepasbaar, maar ook na kerst blijft de plant als lentebode aantrekkelijk als kamerdecoratie.

De bloemen verouderen op de plant. Dit is te zien aan het vergroenen van de bloemen, maar de houdbaarheid lijdt hier niet onder. In het voorjaar na de vorst mag de plant naar buiten om verder te leven in de border.

Naam: Kenmerken: Herkomst: Houdbaarheid: Verkrijgbaarheid: VBN-nummer: Veiling: Verzorging:

Helleborus niger ‘Verboom Beauty’ vaste plant tot circa 30 cm hoog; blad leerachtig, 7-9-delig; bloemdoorsnede tot 8 cm, bloemkleur zuiverwit Centraal-Europa (Alpen) in huis meer dan vier weken, vaste plant vanaf eind oktober tot de kerst 57689 FloraHolland Connect geef pas water als de eerste bloemen slap gaan hangen; wekelijks (onderlangs) sproeien helpt de doorontwikkeling van nieuwe bloemknoppen; geef minder water als de bloemen vergroenen; zet de plant na afharden en na de vorst in de tuin

Op zich is het ras ‘Verboom Beauty’

28 12Noviteiten Floricode.indd 28

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 15:58

Bloe

2014

Gomphocarpus fruticosus ‘Petra Silk Glory’ Al in de 18e eeuw verscheen de eerste publicatie over Gomphocarpus fruticosus; de bloem kent dus een lange historie. ‘Petra Silk Glory’ werd bij toeval ontdekt in een partij ‘Moby Dick’.

Tekst: Leo Miedema, Floricode.com, foto’s: Floricode.com en Petra Flora Company

Gomphocarpus komt oorspronkelijk uit Oosten Zuid-Afrika. In het begin werd het geslacht geplaatst onder Asclepias, maar hieronder vallen nu alleen nog de soorten die hun oorsprong vinden in Amerika. De Zuid-Afrikaanse professoren en botanici David Goyder en Ashley Nicolas publiceerden hierover in 2001.

D

e soorten Gomphocarpus fruticosus en Gomphocarpus physocarpus lijken sterk op elkaar en kruisen in het wild gemakkelijk. De variatie in vorm, grootte en kleur van de sierlijke kokervrucht kan daarom vele oorzaken hebben, omdat een groot deel van de productie komt van zaadvermeerderde gewassen.

Beide soorten worden al lange tijd als siergewas geteeld. De eerste publicatie verscheen in 1753 van de hand van Linnaeus als Asclepias fruticosa. W.T. Aiton plaatste in 1811 de soort in Gomphocarpus. In Madagaskar en Mexico werden rond 1850 soorten beschreven die later toch werden beoordeeld als Gomphocarpus fruticosus. Rond die tijd werd de soort ook aangetroffen in Australië. Al vroeg is deze sierplant dus de hele wereld over gesleept. Door de gemakkelijke verwildering en als pionierplant is hij hier en daar zelfs uitgegroeid tot een lastig onkruid.

afgezet onder de naam ‘Petra Silk Glory’.

De kokervruchten behouden hun sierwaarde gedurende drie weken.

Dan openen ze zich en komt het zaad voorzien van 3 cm lange witte haren naar buiten proppen. Rond kerst zijn de losse kokervruchten leuk om de kerstboom mee te versieren.

Het is ook mogelijk in de vrucht een ledlampje te bevestigen. De geaderde perkamenten schil licht dan vrolijk op.

Naam: Kenmerken: Herkomst: Houdbaarheid: Verkrijgbaarheid: VBN-nummer: Veiling: Verzorging:

Gomphocarpus fruticosus ‘Petra Silk Glory’ bladloze decoratieve tak met 3 tot 5 kokervruchten; vrucht balvormig met korte groene haren; vruchtgrootte 8 x 7 cm; vruchtvorm eirond; vruchtkleur lichtgroen Oost- en Zuid-Afrika ongeveer drie weken beperkt, vanaf week 2 (2015) jaarrond 116162 FloraHolland Aalsmeer geen bijzondere eisen

Roze bloemen In een partij ‘Moby Dick’ werd een plant ontdekt met roze bloeiende bloemen in plaats van witte. De kokervruchten per tak waren in aantal en omvang groter en de kleur was groen. Van deze nieuwe variant wordt op dit moment een grotere partij opgebouwd, maar dit jaar wordt al een kleine productie

Bloem en Blad 12 l 2014

12Noviteiten Floricode.indd 29

29 11-12-14 15:58

Medinilla magnifica ‘Flamenco’ komt voor uit het eigen veredelingsprogramma van Kwekerij Laguna. Opvallend zijn de dieproze bloemen én bloemstelen.

Bijzonder aan Medinilla magnifica ‘Florinilla Bella’ is dat de bloemen geen schutbladeren hebben.

Medinilla: tropische verrassing Tekst: Cornéline Lanooy, foto’s: Gerdien de Nooy

In de natuur groeit Medinilla in de oksels van bomen. In de kassen van Kwekerij Laguna komen 450.000 planten bij huiskamertemperatuur in bloei. ,,Het is een prachtig nicheproduct, waarvan een consument lang plezier heeft’’, aldus mede-eigenaar Chris Kester.

V

Chris Kester.

30 12Teelt Medinilla.indd 30

oordat een Medinilla bij de klanten thuis in de woonkamer staat, zijn er jaren van veredeling en opkweek aan vooraf gegaan. Kwekerij Laguna van Chris Kester (43) en zijn drie zwagers (en broers) Michel, Frank en Ron de Bakker startten in 2003 met de teelt van de opvallende kamerplant. In 2006 startte het bedrijf van 6 ha groot ook zelf met de veredeling, waarvoor het een freelance veredelaarster in dienst nam. ,,Het kweken van een Medinilla is een lang traject.

Het begint met een zaailing en daarna duurt het een aantal jaar voordat je een moer hebt voor de stek’’, aldus Chris Kester. ,,En een stek groeit weer in 46 weken uit tot een plant.’’

De kweker is enthousiast over ‘zijn’ planten, en benadrukt dat het verhaal achter de plant belangrijk is om te vertellen. ,,Bloemisten vinden het vaak een dure plant, maar als ze weten hoe lang het duurt voordat er hier een mooie plant staat en dat de klanten er thuis lang plezier van hebben, wordt die prijs in een ander perspectief geplaatst. Ze moeten eigenlijk juist benadrukken dat het een prachtig nicheproduct is.’’ Hij vervolgt: ,,Niet alleen voor de huiskamer is het een mooi product, maar ook voor bedrijven. Het is absoluut geen statische plant, maar juist heel levendig. En van een bloeiende plant heb je drie tot vijf maanden plezier. Tijdens de bloei wordt hij steeds mooier. Eigenlijk heb je voor ruim drie maanden een bos bloemen in huis.’’

Assortiment Kwekerij Laguna heeft drie soorten in het assortiment: Medinilla magnifica, Medinilla magnifica ‘Flamenco’ en Medinilla magnifica ‘Florinilla Bella’. De traditionele zachtroze

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 15:58

Bloe

2014

In totaal staan er 450.000 planten op de kwekerij; 90% hiervan bestaat uit Medinilla magnifica.

Medinilla magnifica is de meest bekende variëteit.

Verzorgingstips

t Zet Medinilla op een lichte plek in de huiskamer; van oktober tot en

met maart mag hij zelfs in de volle zon. De temperatuur moet in elk geval boven 15˚C zijn. Dit geldt ook voor de standplaats bij de bloemist.

Geef de plant tijdens de bloei geen voeding.

Geef ’s zomers twee keer in de week water en in de andere seizoen één keer.

Knip na de bloei de bloem af en houd daarbij zo’n 5 cm van de bloemsteel over. Zet de plant op een koelere, lichtere plek en geef hem bemesting. Snoei de plant nooit helemaal terug. Na de rustperiode geeft hij of direct weer bloemen of hij maakt eerst nieuwe scheuten aan.

t t t

De planten worden verpakt in dik folie, zodat ze goed beschermd blijven tijdens het transport. Laguna ontwikkelt momenteel een nieuwe verpakking van folie en papier, waarin de plant nog mooier tot zijn recht zal komen.

op Hollandse bodem magnifica is de meest bekende variëteit. Van oorsprong groeit de plant op het Filippijnse eiland Luzon in de oksels van boomtakken waar hij als epifyt leeft van bladeren. Vanaf het begin kweekt Laguna de plant in twee etages met twee tot zeven knoppen, maar vanaf 2006 is daarnaast ‘Pinatubo’ geïntroduceerd. Dit is een compacte variëteit met een zwaardere kwaliteit bloemen (vier in totaal). ,,Deze plant is bij uitstek geschikt voor bloemisten. Omdat hij kleiner is, kunnen ze ’m makkelijker in de winkel presenteren.’’

‘Flamenco’ is het eerste resultaat uit het eigen veredelingsprogramma van Laguna.

De plant heeft dieproze bloemen - twee tot zes stuks - verdeeld over twee etages. Daarnaast kleurt het roze door tot in de stelen, wat ook voor sierwaarde zorgt. ,,We merken dat ‘Flamenco’ met name een jonger publiek aanspreekt vanwege zijn hippe kleur.’’

‘Florinilla Bella’ ten slotte komt voort uit een veredelingsprogramma van Corn Bak en valt op doordat de bloemen geen schutbladeren

Bloem en Blad 12 l 2014

12Teelt Medinilla.indd 31

hebben. De roze bloemen vallen ‘open en bloot’ als trossen naar beneden. De paarse kleur van de bladnerven zorgt voor extra sierwaarde.

Lastige teelt Chris noemt de teelt van Medinilla ,,best lastig’’. Dat heeft te maken met de onregelmatige groei van de planten. ,,Het is moeilijk om gelijke planten te krijgen, wat samenhangt met de lichtbehoefte van de plant. Wij noemen het wel een teelt vol uitdagingen.’’

In de kassen staan de planten bij ruim 20˚C, gelijk aan huiskamertemperatuur. Wordt de plant kouder gezet, dan blijft hij compact zoals de Pinatubo. Eigenlijk groeien de planten vanzelf, aldus de kweker. Het meest arbeidsintensief is het inpakken. ,,Dat moet voorzichtig gebeuren; daarom laten we dat voornamelijk de vrouwelijke werknemers doen’’, zegt hij lachend.

Het bedrijf levert jaarrond planten aan via de veiling, cash-and-carry en Intratuin.

Pieken liggen rond feestdagen als Valentijn, Moederdag, Internationale Vrouwendag en Kerstmis. Naast Nederland zijn Frankrijk en Duitsland de grootste afzetmarkten, gevolgd door Zwitserland, Oostenrijk en Italië.

Gek genoeg is Medinilla niet erg populair in Groot-Brittannië. Chris kan dat niet goed verklaren: ,,Misschien zijn ze daar wat traditioneler in hun plantkeuze.’’

Afgelopen jaar was een moeilijk jaar, aldus Chris. Twee kwekers stopten, maar de markt bleef overvoerd met Medinilla. Hij verwacht dat komend jaar het aanbod zich weer stabiliseert. Ook de prijzen fluctueren. Laguna krijgt nu gemiddeld €5 voor een compacte plant tot €10 voor een twee-etageplant.

Kwekerij Laguna, Middenzwet 15, 2291 HM Wateringen, (0174) 220 200, www.kwekerijlaguna.nl

www.bloemenblad.nl/vakmanschap

31 11-12-14 15:58

1

2

Noviteiten FloraHolland 3

4

5

6

T

www.bloemenblad.nl/vakmanschap

32 12Snijbloemen.FHTF.indd 32

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 15:59

Bloe

d

2014

7

Trade Fair

8

Tekst en foto’s: Cornéline Lanooy

9

Traditiegetrouw toont FloraHolland op de Trade Fair nieuwigheden in verschillende categorieën: snijbloemen, kamerplanten, tuinplanten en concepten. Ook op de beurs begin november in Aalsmeer stonden de noviteiten in de belangstelling van bezoekers.

Op deze pagina een selectie.

1

Rosa Avalanche Antique+ van VIP Roses

by Sassen is het nieuwste ‘kind in de Avalanche-familie’. De knopvorm en kleurstelling zijn opvallend en de roos is zeer goed houdbaar. Vanaf april 2015 is hij in grotere aantallen beschikbaar.

2

Chrysanthemum Onarida van Arcadia is een grote, witte, decoratieve pluischrysant. Onarida betekent ‘ik ben blij’.

De bloemen zijn per direct leverbaar.

3

4

Alstroemeria Paradiso van Together2Grow is bijzonder vanwege de vele bloemknoppen die trapsgewijs op de bloemsteeltjes zitten. De noviteit is exclusief beschikbaar via de Dutch Flower Group.

Rosa Flash Eye van Olij Rozen onderscheidt zich door zijn dieporanje kleur en groene hart. De rozen zijn per direct leverbaar.

7 Tuinplant Rosa Can-Can van Florensis

heeft volle dubbele bloemen en een medium hangende plantbouw. Alle variëteiten - zeven kleuren in totaal zijn geselecteerd op hun vroege bloei, plantopbouw en aantrekkelijke kleuren. Can-Can Rosies zijn verkrijgbaar vanaf maart 2015.

8 Primula Echte Aurikel van Gärtnerei

Viehweg is een herontdekt gewas uit de 16e eeuw. Vanwege zijn alpiene oorsprong is de tuinplant winterhard.

Hij is verkrijgbaar van week 15 tot en met 18 in 2015.

9 Euphorbia Miliiana Rosso van Cactus-

kwekerij Stolk onderscheidt zich door de kleur van de onderkant van het blad; dat is namelijk roodkleurig. De kamerplant is per direct beschikbaar.

10 Anthurium Maine van Anthura behoort

5

Box with three bottles van LG Flowers is een kant-en-klaar concept in vrolijke kleurtjes. In de box staan drie vaasjes met gerbera’s. Het concept is per direct leverbaar.

tot een serie potplanten met een bovengemiddelde bloemgrootte en hardroze kleur. De plant scoort ook goed op hitte- en koudetolerantie en houdbaarheid. Hij is beperkt leverbaar in 17 cm-pot vanaf voorjaar 2015.

6

Het concept Bio-Dome van JM Plants bevat voldoende water om de vleesetende planten enkele weken te voeden. De hoge luchtvochtigheid die in de verpakking ontstaat, voorkomt verdroging. Het concept is vanaf maart 2015 verkrijgbaar.

De FloraHolland Trade Fair vond plaats van 5 tot en met 7 november in Aalsmeer. De informatie bij deze nieuwigheden komt van de inzenders zelf.

Bloem en Blad 12 l 2014

12Snijbloemen.FHTF.indd 33

10

33 11-12-14 15:59

Ondernemerschap

Anoniem

Bloom4You! in Tholen Tekst: Cornéline Lanooy, foto’s: Gerdien de Nooy

Pal naast Albert Heijn openden Anne en Hector Jansen eind juni hun nieuwe bloemenwinkel Bloom4You! in Tholen. De bloemisten vrezen de supermarkt niet, er is zelfs een doorgang in de winkel naar de buren. De nieuwe plek vroeg volgens het echtpaar na veertig jaar om een compleet nieuwe huisstijl. ,,Bloom4You! past bij de moderne uitstraling van dit pand.’’

34 12Winkel Bloom4You.indd 34

E

ind juni openden Anne en Hector Jansen hun gloednieuwe bloemenwinkel Bloom4You! in een klein net geopend winkelcentrum in het Zeeuwse stadje Tholen.

Twintig jaar geleden al begonnen de eerste plannen van de gemeente om hun ‘oude’ bloemenwinkel De Bloemenhal op een industrieterrein plaats te laten maken voor een woonwijk. ,,Die onzekerheid was niet prettig. Telkens werden de plannen weer ver-

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 15:59

Bloe

2014

Winkel De nieuwe winkel is overzichtelijk, licht en netjes. Om de hoogte ook te benutten zijn op verschillende plaatsen aan de muur presentatiekubussen opgehangen.

anderd of uitgesteld, aldus Anne. Haar ouders startten veertig jaar geleden De Bloemenhal en 26 jaar geleden nam Anne de zaak over.

Haar man Hector ‘zat in de vis’, maar kwam al snel ook in de bloemenwinkel werken. Uiteindelijk stond tot juni dit jaar hun winkel als enige nog op het industrieterrein, alle andere gebouwen waren al gesloopt. ,,Wij wilden niet weg voordat we zeker wisten dat we een plek konden krijgen.’’

Bloem en Blad 12 l 2014

12Winkel Bloom4You.indd 35

Uiteindelijk kwam de verkoop rond en betrok het echtpaar het nieuwe hoekpand naast Albert Heijn. In hetzelfde rijtje zijn ook de Aldi en een Vershof met een bakker, slager, vishandel en groenteboer gevestigd. Voor de winkels is een ruime parkeerplaats. ,,Klanten kiezen voor het gemak van onze goede bereikbaarheid, het gratis parkeren en alle (vers) winkels bij elkaar. We hebben veel aanloop.’’

Voor de bloemisten was het wennen om van een grote winkel naar een kleinere oppervlakte te verhuizen. ,,We hebben er daarom voor gekozen om in plaats van grote planten iets meer cadeauartikelen te verkopen. Het is passen en meten, maar we zijn er ook heel blij mee. Het is fijn om een nieuwe start te kunnen maken. Als je al zolang op dezelfde plek zit, bestaat ook het risico op bedrijfsblindheid’’, zegt Hector.

we niet vaak in de winkel staan te binden.’’

Gelijktijdig met de verhuizing pasten de bloemisten ook de huisstijl aan. De winkel kreeg zelfs een nieuwe naam: Bloom4You! Anne legt uit: ,,De Bloemenhal vonden we echt niet meer passen bij dit pand. Onze oude winkel was lang en smal; echt een hal. Deze winkel is veel moderner en eigentijdser en daar past een eigentijdse naam bij.’’ Opvallend element is de open doorgang vanuit de bloemenwinkel naar de naastgelegen Albert Heijn. Die opening is bewust in het ontwerp opgenomen om de laagdrempeligheid van de winkel te verhogen. ,,Mensen lopen zo makkelijk in en uit. We merken dat de opening klanten naar binnen trekt. Om 8.00 uur gaan we gelijk met de supermarkt open; om 18.00 uur sluiten wij de toegang, terwijl de AH dan nog tot 20.00 uur open is’’, aldus Anne.

Interieurarchitect

Kerst

Het nieuwe pand werd in de voorzomer casco opgeleverd. Ruim voor die tijd hadden Anne en Hector al nagedacht over de inrichting. Ze bezochten verschillende bloemenwinkels in het land en plozen Bloem en Blad uit om interieurs van winkels te bekijken.

Uiteindelijk belandden ze bij Wurpel Bloembinders in Hoofddorp waar Alexandra Wurpel hen vriendelijk ontving en rondleidde. ,,Het strakke interieur sprak ons aan en via Alexandra kwamen we in contact met interieurarchitect Antonio Barca van Forma Expo Interieur.

Met hem zijn we om de tafel gaan zitten om onze wensen kenbaar te maken.’’

Het resultaat is een strak interieur waarin basic tinten de boventoon voeren. De vloer is van beton met een coating, de achterwand en presentatiemeubels van grijzig/bruin hout. ,,We hebben bewust voor neutrale kleuren gekozen, omdat de bloemen voor kleur zorgen. Het straalt ook rust uit.’’ In het hoge pand - 4 m - werd geen systeemplafond gehangen om de ruimtelijkheid zo optimaal mogelijk te behouden. De gasontladingslampen zorgen voor helder licht waarin de bloemkleuren goed tot hun recht komen.

De binderij werd niet in de winkel, maar achter de achterwand geplaatst. In de wand is een raam geplaatst dat opengeschoven kan worden, zodat er contact is met de klant.

Anne: ,,We wilden graag de rommel buiten de winkel houden. Bovendien pakken de meeste mensen hier een klaarstaand boeket, zodat

Anne, Hector en hun team hebben de winkel begin november in kerstsfeer gebracht. In maart zijn bij verschillende (kerst)huisshows van leveranciers de producten ingekocht. ,,We merken dat onze klanten al vrij vroeg kerstcadeauartikelen kopen. Eind november maken we daarom de eerste arrangementen met kerstgroen, decoratiemateriaal en bijvoorbeeld zijden bloemen; vanaf half december zetten we de kerstboeketten klaar.’’

De ondernemersvereniging, waarin alle verswinkels en Albert Heijn zitting hebben, organiseert in december ook diverse activiteiten voor de klanten. Bloom4You! zet een tent buiten met presentaties van kerstbloemwerk en serveert een lekker glas glühwein. ,,Klanten houden van zulke gezellige activiteiten. Het draait immers allemaal om beleving.’’

Anne en Hector Jansen (rechts) met hun vier medewerkers, v.l.n.r. Anne van der Werf, Marianne Rijnberg, Anne Hensen en Patrick Smeur.

35 11-12-14 15:59

Bedrijfsprofiel Naam: Bloom4You! Eigenaren: Anne (46) en Hector (52) Jansen Start: 1974, juni 2014 op huidige locatie Locatie: buiten centrum in klein winkelcentrum Oppervlakte: 130 m2 Medewerkers: vier parttime medewerkers Doelgroep: middensegment; 80% particulieren-20% bedrijven Verzendorganisatie: Euroflorist Adres: Terreplein 2, 4691 AA Tholen, (0166) 60 27 80, www.bloom4you.nl

1 2

Koelcel

wc

3

Kantoor

Binderij

Boeketten

Ramen

Bloemenpresentatie

Toonbank

Ramen

18 m

1

De doorgang naar buurman Albert Heijn zorgt voor veel extra aanloop in de bloemenwinkel. ,,Mensen zijn nieuwsgierig naar wat er allemaal te koop is hier’’, aldus Hector.

2

Het hoekpand heeft veel ramen rondom. De boeketten hebben een centrale plaats in de winkel. De bloemenpresentatie staat bij binnenkomst links (niet zichtbaar op de foto).

Albert Heijn

entree

7,15 m

36 12Winkel Bloom4You.indd 36

3

Bij ons bezoek - eind november - staan er veel lang houdbare kerstarrangementen met kerstgroen, foambloemen en decoratiemateriaal. Leveranciers van Bloom4You! zijn onder meer: Hakbijl, Jodeco, PTMD, Joker Import, Luimes & Luimes, Couronne en Trends & Trade.

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 15:59

Bloe

2014

4 5

7 6

8

4

Anne houdt zich bezig met de presentaties. Ze houdt van indelen op kleurgroepen, omdat ‘het mooi en rustig is’. Een lege plek op de tafels wordt gelijk weer opgevuld.

7

De toonbank is bewust achterin geplaatst, zodat mensen als het ware door de winkel naar achter worden getrokken. ,,Zo kunnen ze goed al onze presentaties zien.’’

5

Begin november zijn de eerste kerstpresentaties neergezet. De bloemisten hebben de ervaring dat klanten al vroeg kerstcadeaus kopen.

8

Vanaf half december maken de vele kerstpresentaties met decomateriaal plaats voor arrangementen met ‘echte’ bloemen.

6

9

9

www.bloemenblad.nl/ondernemerschap

Bloem en Blad 12 l 2014

12Winkel Bloom4You.indd 37

37 11-12-14 15:59

Het boeket van Bloom4You!

Tekst: Cornéline Lanooy, foto: Gerdien de Nooy

Bij Bloom4You! staan veel boeketten in verschillende prijsklassen klaar: van €7,95 tot €25. De meeste mensen pakken een klaarstaand boeket, in de winkel wordt nauwelijks ter plekke een boeket gebonden. ,,We merken dat onze klanten voor het gemak gaan’’, zegt Anne Jansen. Korenschoof gebonden boeketten in verschillende kleuren zijn het meest populair.

In dit kerstboeket in basic kleuren, dat Anne maakte, verwerkte zij blad en een bloem van foam die zij op draad meebond. De kerstballen bond ze op een stok mee. ,,Door dergelijke decoratiematerialen te gebruiken, kunnen we al vrij vroeg verschillende kerstboeketten klaarzetten. Vlak voor kerst gebruiken we dan meer ‘echte’ bloemen.’’

Ten slotte versierde ze het boeket met behulp van spuitlijm met ‘sneeuw’.

De boeketten staan in transparant folie verpakt. ,,We kopen al veertig jaar onze verpakking bij Broekhof. In folie zie je het boeket goed en het blijft mooi als het boeket in de presentatie staat.

We merkten dat papier rommelig en vochtig werd,’’ aldus Anne.

De bloemen koopt Hector twee keer per week in voor de klok in Naaldwijk.

De materialen voor dit boeket zijn gekocht in week 48. Als calculatiefactor houdt de winkel gemiddeld 2,5 aan.

Gebruikte materialen (inkoopprijzen)

2 Waxrozen à €1,10 1 Foambloem en foamblad 2 Pinus-takken à €0,40 2 Takken Eucalyptus polyanthemos à €0,30 1 Tak Viburnum tinus (staalbes) Pistache en salal 1 Kerstbal groot 1 Kerstbal klein Totaal materialen

€ € € € € € € € €

Verkoopprijs

€ 17,95

Vaas: Luimes & Luimes

38 12Boeket van Bloom4You.indd 38

2,20 2,50 0,80 0,60 0,30 1,00 0,30 0,15 7,85

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 16:00

613094.indd 39

12-12-2014 14:34:40

Kiezen voor wel of niet toepassen van de Werkkostenregeling is er vanaf 2015 niet meer bij. Per 1 januari zijn werkgevers verplicht deze regeling voor vergoedingen en verstrekkingen aan werknemers te hanteren. Waar moet u rekening mee houden?

Nieuwe Werkkostenregeling goed voorbereiden Tekst: Paula van der Hulst, illustratie: Peter Moorman

D

e Werkkostenregeling (WKR) is op verzoek van het bedrijfsleven tot stand gekomen. Hoewel de regeling al sinds 2011 bestaat, zijn werkgevers pas vanaf 1 januari 2015 verplicht haar te volgen. De WKR vervangt de huidige regeling omtrent vergoedingen en verstrekkingen, die tot eind dit jaar nog mocht worden toegepast.

In het kort houdt de Werkkostenregeling in dat werkgevers hun medewerkers onbelast vergoedingen en verstrekkingen mogen geven zolang die vergoedingen onder de 1,2% van de totale fiscale loonsom blijven.

Binnen deze zogenoemde ’vrije ruimte’, kan de werkgever zonder fiscale consequenties vergoedingen en verstrekkingen geven.

Indien de vergoedingen boven de vrije ruimte uitkomen, betaalt de werkgever over het te veel verstrekte, een eindheffing van 80%.

40 12Werkkostenregeling.indd 40

Niet alles belast Het eenvoudigst werkbaar is uit te gaan van de regel dat alles wat u een werknemer verstrekt of vergoedt, wordt belast. Op deze regel zijn in de WKR echter een aantal uitzonderingen gemaakt.

Noodzakelijkheidscriterium Vergoedingen en verstrekkingen van gereedschappen, computers, mobiele communicatieapparatuur en dergelijke zijn gericht vrijgesteld als ze voldoen aan het zogenoemde noodzakelijkheidscriterium.

Dit is het geval als de werknemer zonder de voorziening zijn werkzaamheden niet goed kan uitoefenen. De mate van het gebruik is niet doorslaggevend.

Gerichte vrijstellingen Gerichte vrijstellingen, zoals reiskosten €0,19/km, opleidingskosten en maaltijden

bij overwerk, blijven bestaan. De gerichte vrijstellingen gaan niet ten koste van de vrije ruimte en zijn geen loon.

Nihilwaarderingen Bepaalde vergoedingen of verstrekkingen worden op nihil gewaardeerd. Voorbeelden hiervan zijn kleine consumpties op de werkvloer (koffie, thee, limonade, fruit), zakelijke telefoon/laptop en gereedschap voor uitoefening van werkzaamheden. De nihilwaarderingen gaan niet ten koste van de vrije ruimte en zijn geen loon.

Intermediaire kosten Dit zijn zakelijke kosten die de werknemer voorschiet en daarna declareert. Het gaat hierbij om uitgaven waarvan het eigendom bij de werkgever berust. Met name zijn dit kosten die samenhangen met een auto van de zaak, zoals parkeerkosten en tolgelden.

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 16:00

Bloe

2014

Ook de intermediaire kosten gaan niet ten koste van de vrije ruimte en zijn geen loon.

Kortingen Kortingen van maximaal 20% op producten uit het eigen bedrijf zijn tot een maximum van â‚Ź500 per jaar onder voorwaarden vrijgesteld.

Gebruikelijkheidstoets De belangrijkste beperking binnen de WKRhoofdregel is de gebruikelijkheidstoets. Deze houdt in dat de vergoedingen en verstrekkingen die binnen de WKR vallen, niet meer dan 30% mogen afwijken van wat in vergelijkbare omstandigheden gebruikelijk is. Het bedrag dat boven de 30% uitkomt, wordt gezien als loon van de werknemer en kan dus niet in de vrije ruimte vallen.

Zakelijke klanten Bloemisten die hun zakelijke klanten goed willen adviseren, moeten vooral de juiste toepassing van de kleine geschenkenregeling in de vingers hebben. ,,Deze regeling biedt bloemisten zeker kansen’’, vindt Jolien Bettonviel van Flow Accountants. ,,Waar het in de kleine geschenkenregeling om draait, is wat gebruikelijk is in het maatschappelijk verkeer. Eigenlijk moet je je steeds afvragen of de buurvrouw ook een geschenk zou geven.

Geef je bijvoorbeeld als werkgever je werknemer een boeket omdat hij trouwt of een kind krijgt, dan zou de buurvrouw dat ook kunnen

Bloem en Blad 12 l 2014

12Werkkostenregeling.indd 41

doen en dus valt het boeket onder de regeling. Geef je echter dezelfde werknemer een boeket omdat hij vijf jaar in dienst is, dan is het niet erg waarschijnlijk dat de buurvrouw dit ook doet. In dit geval valt het boeket dus niet onder de kleine geschenkenregeling maar moeten de kosten ervan volgens de werkkostenregeling worden behandeld.’’ Voorwaarde voor een geschenk in de kleine geschenkenregeling is dat het, inclusief bezorgkosten en btw, maximaal ₏25 mag kosten. ,,Daar kan je over zeuren’’, zeggen de accountants van Flow, ,,maar dat helpt je niet.

Beter is het een ’WKR-proof boeket’ samen te stellen en daarmee in te spelen op de regels.’’ Overigens vallen cadeaubonnen nooit onder de kleine geschenkenregeling.

Ander punt vormen de uitgaven die de werkgever doet in het kader van ’wellevendheid, sympathie of piÍteit’. Denk hier aan een rouwstuk dat je als werkgever schenkt aan een medewerker die zijn partner heeft verloren. Ook een boeket voor een langdurig zieke werknemer valt in dit kader. Aan deze uitgaven heeft de wetgever geen maximum bedrag verbonden. Wel geldt ook hier de gebruikelijkheidstoets.

Het boeket op Secretaressedag valt niet onder de kleine geschenkenregeling. Deze verstrekking telt dus mee voor de 1,2% van de totale fiscale loonsom.

Wijzigingen Ten opzichte van de WKR die werkgevers tot nu mochten toepassen, is in de regeling voor 2015 een aantal wijzigingen aangebracht. Een daarvan is het noodzakelijkheidscriterium.

Een ander is dat werkgevers niet meer elk kwartaal, maar nog maar een keer per jaar de verschuldigde belasting in het kader van de WKR hoeven vast te stellen. ,,Maar dit is niet altijd verstandig’’, zegt Bettonviel. ,,Wij adviseren ondernemers elk kwartaal te kijken of ze wel op koers zitten. Zo weet je wat nog mogelijk is. En als je al weet dat je in een jaar over die 1,2% heen gaat, kan je je uitgaven spreiden door per kwartaal een voorschot te betalen. Aan het eind van het jaar kan je dan de voorschotten met het uiteindelijk verschuldigde bedrag verrekenen.’’, Om genoemde wijzigingen budgetneutraal te kunnen in voeren, heeft de wetgever de vrije ruimte met ingang van 2015 verlaagd van 1,5% naar 1,2%.

Voor werkgevers zou de WKR vermindering van administratieve lasten moeten opleveren, maar dat gaat alleen op als de admini-stratie er goed op is ingericht. Bettonviel: ,,Die administratie geeft werkgevers behoorlijk wat sores. Toch vind ik dat de bloemist in kansen moet denken.’’

Administratie aanpassen

Omdat de gegevens voor de WKR-berekening uit de financiĂŤle administratie worden afgeleid zijn er aanpassingen in het grootboekschema nodig. Belangrijk is de kosten in het grootboek zo nauwkeurig mogelijk te specificeren en op de juiste code te boeken. Voor splitsing van kosten in het kader van de WKR is een duidelijke omschrijving onmisbaar.

Met name de splitsingen bij kantine-, representatie- en overige personeelskosten zijn belangrijk.

Maak in elk geval onderstaande splitsingen in het grootboek zichtbaar (aparte grootboekrekeningen en duidelijke omschrijvingen): t LBOUJOFLPTUFO LPQKFT WBBUEPFLFO FO EFSHFMJKLF gebruiksvoorwerpen); t LMFJOF DPOTVNQUJFT PQ EF XFSLWMPFS LPĂśF UIFF koek/bier/chips, eigenlijk alles wat niet als maaltijd wordt gezien); t MVODI QFSTPOFFM PPL CPPETDIBQQFO CJK TVQFSmarkt zoals brood en beleg); t NBBMUJKEFO PWFSXFSL LPPQBWPOE NBBMUJKEFO tussen 17.00 en 20.00); t QFSTPOFFMTFWFOFNFOUFO QFSTPOFFMTFUFOUKF PG -uitje); Bij lunch en maaltijden is het noodzakelijk om per dag bij te houden hoeveel werknemers mee-eet.

Overige personeelskosten die moeten worden gesplitst, zijn onder meer: t HFTDIFOLFO BBO QFSTPOFFM WSJKHFTUFME HFFO waardebonnen); t HFTDIFOLFO BBO QFSTPOFFM JO WSJKF SVJNUF PWFSJHF geschenken waaronder kerstpakketten); t WFSHPFEJOH PG WFSTUSFLLJOH NPCJFMF UFMFGPPO NFU abonnement, tablet, laptop, desktop en gereedschap vrijgesteld; t WFSHPFEJOH PG WFSTUSFLLJOH NPCJFMF UFMFGPPO NFU abonnement, tablet, laptop, desktop en gereedschap in vrije ruimte; t CFESJKGTLMFEJOH t LJMPNFUFSWFSHPFEJOH QFSTPOFFM NBYJNBBM Č˝ per km); t LJMPNFUFSWFSHPFEJOH QFSTPOFFM WPPS [PWFS CPWFO Č˝ QFS LN

t QBSLFFS WFFS FO UPMHFMEFO OJFU BVUP WBO EF zaak; t BSCPWPPS[JFOJOHFO t PQMFJEJOHTLPTUFO t XFSLHFWFSTCJKESBHF QFSTPOFFMTWFSFOJHJOH

Meer over de regeling en een stappenplan om haar juist in te voeren, is te vinden op de site van de rijksoverheid: http://www. rijksoverheid.nl/onderwerpen/belastingenvoor-ondernemers/loonbelasting-en-premieheffing-volks-en-werknemersverzekeringen/ werkkostenregeling.

Of www.belastingdienst.nl/werkkostenregeling

41 11-12-14 16:00

Interview Marcel van der Haar, winnaar Flowercup 2014

Jonge mensen motiveren, dat voelt als een roeping Tekst: Jeannet Hooftman, foto: Gerdien de Nooy

Hij doet aan wedstrijden mee uit passie voor het vak. Dat hij de Flowercup heeft gewonnen, vindt Marcel van der Haar ,,heel gaaf’’. Maar het mooiste van alles vindt hij de jeugd motiveren voor het bloemenvak. ,,We hebben zo’n mooi vak, daar zouden eigenlijk veel meer mensen in moeten stappen.’’ Een interview met een bevlogen man.

Gefeliciteerd! Hoe voelt het om winnaar van de Flowercup te zijn? ,,Heel gaaf! Ik ben er heel blij mee. Ik had eerlijk gezegd geen idee dat ik zou winnen, ik vond het niveau aardig hoog. Het had, op drie stukken na, allemaal kunnen winnen wat mij betreft. Er is veel kwaliteit in Nederland. Ik had me wel volledig aan de opdracht gehouden. Dat is heel belangrijk.’’

Je bent actief met wedstrijden.

Wat zijn je belangrijkste wapenfeiten? ,,Ik doe niet overal aan mee, maar wel vrij regelmatig ja. Ik heb de boekettenwedstrijd van VBW in 2006 en 2007 gewonnen. Dat leverde de titel Boekettenmeester op. Dat was natuurlijk ook geweldig, maar dat is alweer een beetje oud nieuws hè. In 2008 ben ik derde geworden bij het NK en in 2010 tweede.

Wat ik een hele leuke prijs vind, is dat we in 2013 winnaar zijn geworden van het varend corso in het Westland in de categorie muziekboten. We hebben daar echt met z’n tweeën (met zijn vrouw Christien, red.) aan gewerkt. Dat heeft een sfeer, dat is geweldig.

Niet echt een wedstrijd, maar wel super gaaf was dat ik hoofdarrangeur van de Floraliën was dit jaar. In relatief korte tijd moest het tot stand komen en we hebben het met zijn allen gefikst. Dat is heel gaaf. Het verliep allemaal heel prettig en alles klopte. En het resultaat mocht er zijn.’’

Tweede en derde worden op een NK, is dat niet zuur? ,,Ja, zeker als er heel weinig tussen zit.

Tuurlijk, je gaat altijd voor de eerste plaats.

Anders moet je ook niet meedoen. Ik had minder moeite met de derde plaats dan met de tweede. Toen zat ik er zo dicht bij, dat is dan balen. Aan de andere kant, tweede van Nederland, dan mag je toch niet balen denk ik. Er zouden veel mensen heel erg blij mee zijn.

Het zou maar zo kunnen dat ik er in de toekomst nog een keer aan een NK meedoe.

42 12Interview Marcel.indd 42

Die eerste plaats moet er toch een keer komen. Die drive is er nog.’’

Levert deelname aan al die wedstrijden je ook wat op? ,,Dat is altijd een beetje moeilijk te peilen.

Er komen wel opdrachten uit natuurlijk, vooral uit de bloemenwereld. Maar als je eerste wordt, komt er meer binnen. Dat is simpel zat. Maar je bent weer eens actueel, je staat in de vakbladen. Of de kosten daar tegenop wegen, weet ik niet. Als je al je tijd gaat rekenen, kom je bedrogen uit. Maar het is ook passie, en hobby om aan zoiets mee te doen. Je weet weer waar je staat. Ik heb een goede sponsor van de bloemen, daar ben ik heel erg gelukkig mee. Anders loopt het echt in de papieren. We hebben geen winkel meer, dat maakt het wel makkelijker. Je kunt het beter plannen. Hoewel we het met workshops ook heel druk hebben.’’

Geven jullie veel workshops? ,,Heel veel ja. In december hebben we elke dag behalve zondag workshops, tot aan twee, drie dagen voor de kerst. Deelnemers komen overal vandaan: Friesland, Limburg.

Die zijn echt bereid om een behoorlijk eind te rijden en met twee mooie stukken naar huis te gaan.

Twee keer per jaar brengen we een workshopboekje uit met het volledige programma. Dat sturen we naar alle adressen die we hebben. We organiseren een open dag waarop we alles laten zien wat we dat half jaar gaan maken. Aan de hand daarvan maken we ook de site weer op orde. Dat laatste is heel belangrijk. Als mensen zondag zijn geweest, moet maandag alles er op staan.’’

Waarom zijn jullie gestopt met je bloemenwinkel? ,,We wilden graag na dertien jaar wat anders. Het liep als een tierelier, maar ik zag mezelf er niet tot mijn 65e staan. Ik was zelf al regelmatig bezig om voor groepen te staan en workshops of masterclasses te geven.

Ik vond dat erg leuk en wilde daar eigenlijk meer mee. Wat ik wilde, was niet te combine-

ren met de winkel. Daarom besloten we de winkel te verkopen. We zijn in de Achterhoek op zoek gegaan naar een mooie boerderij.

Het mocht niet te afgelegen zijn. Het moest idyllisch zijn en landelijk. Dit is gewoon een hele mooie plek.

Met wat ik nu doe, zoals masterclasses op scholen verzorgen, demonstraties en workshops geven, hebben we meer vrijheid. Je kunt veel beter plannen. In een winkel kun je niet plannen. We hebben hier ook bruidsen rouwwerk, maar je hebt niet de hele dag aanloop. Dat maakt het verschil.’’

Mis je de klantencontacten van de winkel niet? ,,Ik mis sommige klanten uit de winkel, maar het contact met de klanten is hier veel intensiever. In de winkel komt een klant iets kopen en dan gaat hij weer weg. Hier hebben we klanten minimaal twee uur zitten.

Als je een hele dag hebt, eet je samen wat.

Eigenlijk is dit leuker. Je leert mensen veel beter kennen.

Workshops zijn belangrijk voor ons, maar van alleen workshops kunnen we niet leven.

Daarom geef ik ook masterclasses op scholen en geef ik demonstraties. Dan werk ik met mensen die het bloemenvak ingaan. Dat voelt als een roeping, jonge mensen motiveren om het vak in te gaan. We hebben zo’n mooi beroep. Er zouden eigenlijk veel meer mensen in moeten stappen. Je ziet ook wat meer jongens het vak ingaan, dat vind ik erg leuk. De mix wordt beter.

Over de motivatie van leerlingen wordt veel geklaagd, maar ik vind het wel meevallen. Als je ziet hoeveel jonge mensen op hoog niveau deelnemen aan de Flowercup, dan is het nog niet zo slecht gesteld met de motivatie. Natuurlijk, er is een deel niet gemotiveerd. Maar dat was toen ik op school zat ook al. Ik denk dat juist dit soort evenementen ertoe leidt dat het vak weer hip aan het worden is. Ook de televisieprogramma’s, zoals Hollands Beste Bloemstylist, maken het vak actueel en laten zien dat jonge mensen gedreven zijn en op een andere manier met het vak bezig zijn. Er is veel meer dan alleen

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 16:00

Bloe

ng

2014

maar een boeketje verkopen. Dat laat zo’n programma zien, en dat motiveert mensen.’’

Wat vind je het leukste aan het atelier dat je nu hebt? ,,Het overbrengen van kennis. En het af en toe je lekker terug kunnen trekken om dingen te ontwikkelen zonder dat je gestoord wordt. Dat doe ik om masterclasses voor te bereiden. De rust, en aan de andere kant ook weer de bedrijvigheid. Het is een goede mix. Maar de kennisoverdracht vind ik het belangrijkste onderdeel.

Doordat je op scholen actief bent, blijf je jezelf ook ontwikkelen. De scholen vragen vernieuwend werk, dus je moet jezelf ook vernieuwen. Dat is een uitdaging. Wedstrijden spelen daar ook een belangrijke rol in.

Je moet je grenzen steeds weer verleggen.

Alleen mag het nooit ten koste gaan van de houdbaarheid van de producten. Wat dat betreft ben ik ouderwets: ik vind dat mensen lang van bloemen moeten kunnen genieten.

Daarom vind ik dat je niet ongestraft alles maar moet kunnen lijmen. Met leerlingen is het vaak technisch gericht. Je kunt technisch leuke dingen doen, dat is geweldig. Met de voorbereiding heb ik al een hoop lol. Ik werk veel met gerecyclede materialen. Bijvoorbeeld oude anthuriumdozen. In een winkel kom je daar niet aan toe.

Je hebt in een winkel ook rustige periodes.

In onze winkel maakten wij in de rustige zomerperiode frames. Die haalden we dan in de drukke kerstperiode van zolder om iets bijzonders mee te maken. Dan kun je lekker los gaan hoor! Je kunt dan tot het laatst verrassend blijven. Pak de dode uren om iets creatiefs te maken.’’

Ga je volgend jaar weer meedoen met de Flowercup? ,,Ehm, ja, dat denk ik wel. Als het allemaal lukt, ben ik weer graag van de partij. Kijken of ik de titel kan verdedigen.’’

Marcel van der Haar, Atelier Coraggio, Winterswijkseweg 67, 7142 HG Groenlo, (06) 22 60 79 18, www.atelier-coraggio.nl.

Bloem en Blad 12 l 2014

12Interview Marcel.indd 43

43 11-12-14 16:00

Kerst biedt geweldige marketingkansen Tekst: Michele Colombrino, tekst kader: Jeannet Hooftman

De kersttijd biedt geweldige kansen op marketinggebied. In deze tijd van het jaar zijn mensen vaker bereid positieve berichten te delen. Profiteer daarvan en maak goed gebruik van de sociale media. Met een tijdige planning is veel voordeel te behalen.

Serie online ondernemen

Dit artikel is het negende in een serie over de mogelijkheden van online en lokale marketing voor bloemisten. Dit keer gaat het over marketing rondom Kerstmis. De serie wordt geschreven door Michele Colombrino, medeeigenaar van Bloomly in Amsterdam, hello@ bloomly.nl.

44 12Online ondernemen.indd 44

D

e kersttijd biedt geweldige kansen om meer volgers op sociale media te krijgen, meer klanten naar de winkel te trekken en informatie rondom producten te verspreiden. Belangrijk is om vooraf een goede keuze voor een sociaal medium te maken, afgestemd op tijd en budget. Gebruik ze zeker niet allemaal; dit kan tot mislukking leiden juist door gebrek aan budget en tijd.

Creëer een aantal doelstellingen alvorens

te beginnen, bijvoorbeeld 100 nieuwe ‘likes’ op de Facebook-pagina. Beslis wat voor soort wedstrijd zal helpen om de verkoopdoelstellingen voor de kerstperiode te behalen.

Heel leerzaam is om onderzoek te doen naar wat andere lokale winkels op sociale media doen voor de kerstperiode. Doe inspiratie op, maar pas een idee altijd aan op de klanten en locatie. Wat voor de ene winkel werkt, hoeft niet voor een andere winkel te werken.

Kies een thema De eerste stap is een thema rondom Kerstmis te kiezen. Het hebben van een thema helpt om berichten en de communicatie voor sociale media te creëren en evenementen in de winkel te ondersteunen. Maak een evenementenkalender, hang deze op in de winkel en deel hem op sociale media. Maak

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 16:00

Bloe

n

2014

Oogenlust, Eersel

gebruik van informatieve, amusante en inspirerende content (niet gericht op verkoop) om volgers op sociale media geïnteresseerd te houden. Maak dan, in de juiste mate, gebruik van promoties en weggeefacties.

Het plaatsen van een promotiebericht om de tien posts is een goed begin.

Zodra de strategie bepaald is, is het belangrijk een planning te maken. Begin zo ver mogelijk van tevoren. Dit geeft de vrijheid om tijdens de drukke periode te reageren op reacties. Rond de kerstperiode veranderen de regels. Wees flexibel op sociale media, post vaker op een dag en op verschillende tijdstippen. Post drie tot zes keer per dag, met een tot drie posts die gaan over promoties of weggeefacties.

Gebruik Facebook als een online etalage.

Laat de voorbereidingen voor de kerstperiode zien door foto’s of video’s te delen van het team aan het werk.

Een persoonlijk element is effectief. Toon bijvoorbeeld de blijdschap van klanten op Facebook. Plaats foto’s van klanten en kinderen, genietend van de sfeer in de winkel.

Voeg een vleugje vrolijkheid toe. Kerstmis biedt de gelegenheid om positieve berichten op Facebook te delen. Kleed Facebook, Twitter en andere sociale media-pagina’s leuk aan. Omslagfoto’s, profielfoto’s en posts op Facebook moeten gaan over het thema Kerstmis.

Kerstgedachte Tijdens de feestdagen gaat het veelal over het geven of delen met anderen. Waarom geen campagne bedenken rondom een lokaal goed doel? Kies een product uit het assortiment en informeer klanten dat bij elk verkocht product een donatie aan het goede doel overgemaakt gaat worden. Dat is een geweldige manier om de kerstgedachte uit te dragen en klanten te laten zien dat de winkel lokale goede doelen steunt.

Kerstmis is een goed moment om aandacht te krijgen. Mensen zijn vaak ontspannen, zelfs op het werk, en zijn vaker bereid om positieve berichten te delen. Er is geen noodzaak om een groot budget te investeren of om professionals iets speciaals te laten creëren. Wees zelf creatief, laat klanten het spel maken.

Er zijn verschillende soorten wedstrijden op Facebook. Een fotowedstrijd voor volgers

Bloem en Blad 12 l 2014

12Online ondernemen.indd 45

kan een goed idee zijn. Vraag volgens om foto’s met hun kerstverlichting of kerstbomen te delen. Gebruik de beste foto’s in posts om iedereen te tonen hoe feestelijk de kerstperiode is. Op deze manier nemen volgers niet alleen deel aan de wedstrijd, ze leveren zo ook content aan voor de Facebook-pagina. Laat volgers de winnaar van de wedstrijd kiezen en beloon de winnaar.

Een ander idee kan zijn om elke dag, bijvoorbeeld 24 dagen voor Kerstmis, een gratis geschenk weg te geven. Dit stimuleert volgers om de Facebook-pagina elke dag te bezoeken en zet ze aan om de winkel te bezoeken om het gratis geschenk op te halen.

Niet alleen verkoop Kerstmis is een belangrijke periode voor verkoop, maar vergeet niet om teksten kort en vriendelijk te houden wanneer het hierover gaat. Deel positieve verhalen van klanten. Mensen worden vaak beïnvloed door de meningen van anderen.

Maak aanbiedingen tijdgevoelig. Een aanbod voor beperkte tijd is een effectieve tactiek. Gebruik in de aanloop naar de kerstperiode een aanbod voor beperkte tijd, bijvoorbeeld een Super Zaterdag, de laatste zaterdag voor Kerstmis, veelal de drukste winkeldag van het jaar. Trek last minute shoppers aan en verras ze met een speciaal aanbod. Schrijf een post op Facebook of op een blog en laat zien hoe de producten van de winkel kunnen bijdragen aan een gezellige kerstsfeer.

Een andere leuke manier om de verkoop te stimuleren, kan zijn om volgers op sociale media te vragen om een verlanglijstje te maken van wat ze zouden willen kopen in de winkel.

Werk samen met andere lokale winkels om iets speciaals aan te bieden dat slechts beschikbaar is tijdens de kerstperiode. Een ander idee is om samen met andere winkels een kerstgids te maken en zo klanten te helpen een leuk kerstgeschenk uit te zoeken in hun eigen buurt.

Meet uw campagne Meet gedurende de kerstcampagne het aantal likes, nieuwe volgers, bezoeken aan de sociale media-pagina’s en de website, nieuwe klanten, deelnemers aan wedstrijden en hoe vaak berichten zijn gedeeld. Evalueer

Marcel en Monique van Dijk van Domein Oogenlust in Eersel geven twaalf tot veertien keer per jaar een nieuwsbrief uit. Die wordt uitzonderlijk goed gelezen, namelijk door 92% van de ontvangers. ,,De nieuwsbrief gaat naar 7.000 adressen en daar komen er nog elke dag bij’’, zegt Marcel.

In de nieuwbrief schrijven de ondernemers over wat ze doen, welke activiteiten er georganiseerd worden, geven ze uitleg over een bloem of plant en staat een column van een medewerker. Behalve dat er mensen door naar de winkel komen, vindt Marcel het ook belangrijk om op deze manier contact te onderhouden met het bedrijfsleven. Wat dat oplevert? ,,Als mensen in onze sector iets doen, willen ze gelijk een rij zien voor de kassa. Zo zit het niet in elkaar’’, reageert de ondernemer. ,,Wij zijn al ontzettend lang aan het investeren. We zijn al tien jaar zo bezig, en nu begint het vruchten af te werpen.’’

De website heeft het bedrijf onlangs helemaal vernieuwd. Ze hebben daarvoor een ‘bouwpakket’ gekocht waarmee ze de site zelf konden inrichten. Een paar keer per jaar wordt de site vernieuwd. ,,Verder hebben we onze Pinterest-pagina’s en zetten we af en toe iets op Facebook en Twitter, maar niet zo vaak.

Pinterest zien we als de toekomst. Mensen zijn visueel ingesteld en willen graag mooie dingen zien. Dat kan daar.’’

In aanloop naar kerst ‘pint’ Oogenlust elke dag een kerstbal om zo de dagen tot Kerstmis af te tellen. De kerstballen komen uit de unieke collectie, die speciaal voor Oogenlust zijn gemaakt. Deze actie is volgens Marcel het enige wat ze aan kerst op sociale media doen. ,,We zijn een beetje bang dat we het te druk krijgen en spannen ons dus nooit extra in voor kerst. Wel in de maanden november, januari, februari, maart, juli. Maar nu zijn we elke dag heel druk in de weer en meer kan niet.’’

Sowieso doet Marcel liever een ding goed dan een heleboel half. ,,Ik kan er niet zo goed tegen als mensen het net niet goed genoeg doen. Wij zijn al sinds de zomer bezig om de nieuwe website te vullen en te finetunen. Hij gaat pas online als we helemaal tevreden zijn.

Als wij iets doen, dan doen we het goed. Dat geldt voor alles.’’

de resultaten na de kerstperiode en gebruik de uitkomst hiervan voor een volgende campagne.

Maak niet de fout om na de kerstperiode niets meer te doen. Het is tijd om in te spelen op voornemens voor het nieuwe jaar.

45 11-12-14 16:00

Begroeting ,,Goedemiddag’’, zegt de bloemiste die achter de toonbank staat. Ze helpt een klant en ik loop door de (grote) winkel. Haar collega heeft me eerder buiten al begroet.

Vragen ,,Kan ik u helpen?’’ Ik zeg dat ik graag een boeket wil laten samenstellen en ze antwoordt: ,,Natuurlijk, dan kan. Wat voor boeket mag het zijn?’’ Op mijn antwoord dat ik graag een kerstboeket wil, zegt ze: ,,Leuk, dan zijn die amaryllissen heel geschikt en natuurlijk die Ilex-bessen. En wat Skimmia onderin, dan is het helemaal kerst. Wat mag het kosten?’’ ,,Vindt u het goed dat het een lang boeket wordt?’’

Ze bindt het boeket achter de bindtafel in de winkel en vraagt: ,,Is het een cadeau? Zo is ie geworden, is het naar uw wens?’’

Advies ,,Wanneer gaat u het boeket geven’’, vraagt de bloemiste. Wanneer ik antwoord dat dat vandaag is, adviseert ze: ,,Zet het boeket dan eerst even op een koude plaats voordat u het gaat weggeven en geef dat ook door aan degene die het krijgt. De bloemen moeten namelijk even wennen door de overgang van de kou hier in de winkel naar de warmere huiskamer. Gaan ze gelijk de warmte in, dan krijgen ze een klap en dat is niet goed.

Verder even goed schuin afsnijden en de voeding erbij doen.’’

Op pad voor een kerstboeket in traditioneel rood

Bijzonderheden Tijdens het binden zegt ze: ,,Deze amaryllisstelen zijn hol en zacht; ik moet er niet te hard in knijpen, dus doe er erg voorzichtig mee.’’

Betaald €16.

Tekst en foto’s: Cornéline Lanooy

Een buurvrouw die in de lappenmand zit, wil ik opvrolijken met een mooi kerstboeket. Ze houdt van traditionele kerstkleuren, dus wil ik graag rode bloemen. Aan het boeket wil ik tussen de €15 en €20 uitgeven. Ik tref vriendelijke bloemisten bij wie Hippeastrum en Ilex favoriete kerstproducten blijken te zijn.

46 12Anoniem winkelen.indd 46

Beoordeling + Zeer vriendelijke bloemiste die aardig wat vragen stelt. + Ze geeft leuke informatie over de Hippeastrum. + Ze geeft uitgebreid verzorgingsadvies. + Ik ben tevreden met het resultaat; het stevige boeket is goed gebonden.

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 16:01

Bloe

2014

Anoniem

Begroeting ,,Goedemorgen’’, zegt de bloemiste die voor haar winkel met de buitenpresentatie bezig is. Binnen begroet haar medewerkster me eveneens.

Vragen ,,Kan ik u helpen of kijkt u even rond?’’

Wanneer ik antwoord dat ik graag een boeket wil laten samenstellen, zegt het meisje: ,,O, dan roep ik even mijn collega die buiten is. Die komt naar binnen en vraagt: ,,Wat mag het zijn?’’ Op mijn antwoord dat ik graag een kerstboeket wil, zegt ze: ,,Leuk, zal ik rood, wit of rood-wit maken. Dat laatste vind ik persoonlijk heel mooi. Ik vraag haar dat te maken en ze pakt een paar Hippeastrum, Ilex en witte Lisianthus. ,,Wat mag het kosten?’’

Ik antwoord tussen de €15 en €20 en ze zegt: ,,Prima, dat gaat lukken.’’

Tijdens het binden achter de bindtafel in de winkel vraagt ze: ,,Wilt u de stelen wat langer laten of liever korter? Als ik ze langer laat, dan komen de amarylissen er mooi bovenuit.’’ Ik vind het prima. ,,Zal ik het als cadeau verpakken?’’

Bloem en Blad 12 l 2014

12Anoniem winkelen.indd 47

Begroeting ,,Goedemorgen’’, zegt de bloemiste. Zij en haar medewerkster zijn nog bezig en ik bekijk in de tussentijd even de winkel.

Advies ,,De bloemen schuin afsnijden, in een klein laagje water zetten en de kou ervanaf houden.’’ Ze voegt snijbloemenvoeding toe.

Vragen ,,Kan ik u helpen?’’ Ik vraag haar of ze een boeket voor me wil samenstellen. ,,Wat mag er in?’’ Ik zeg dat ik graag een kerstboeket wil.

Ze kijkt me afwachtend aan en ik vraag of ze dat kan maken. ,,Tuurlijk’’, zegt ze, ,,ik heb hier Ilex-takken, die passen echt bij kerst.

En wat vindt u van deze kooltjes die rood gespoten zijn; dat doen ze speciaal voor de kerst. Wat mag het kosten?’’ Ze pakt verschillende bloemen en vraagt ondertussen: ,,Wilt u een klassiek of apart boeket?’’ Ik vraag haar wat het verschil is en ze antwoordt: ,,Apart is meer gegroepeerd, zoals deze boeketten en klassiek is een gewoon rond gemengd boeket.’’ Ik kies voor een apart boeket en ze bindt het achter de bindtafel in de winkel. ,,Vindt u het zo mooi geworden? Bij elkaar is het dan €20.’’

Afscheid ,,Tot ziens, veel plezier ermee.’’

Bijzonderheden Tijdens het binden verontschuldigt de bloemiste zich voor de rommelige sfeer. ,,We hebben net de bloemen binnen en we moeten ze nog schoonmaken.’’

Betaald €20.

Beoordeling + Vriendelijke bloemiste die aardig wat vragen stelt. + Leuk dat ze vraagt naar welke vorm boeket ik wil. + Ze geeft verzorgingsadvies. + Ik ben tevreden met het resultaat; in het boeket zitten een aantal wat apartere bloemen en bladmateriaal.

Advies ,,De bloemen goed schuin afsnijden en in een laagje lauwwarm water zetten waarin de voeding die ik erbij doe, is opgelost.’’

Afscheid ,,Fijne dag nog en bedankt.’’

Bijzonderheden Tijdens het binden praten we over de dikke stelen van de Hippeastrum. Ze kan het boeket maar nauwelijks in één hand houden. ,,Maar het zijn wel prachtige bloemen; als ze straks open zijn, wordt het boeket nog mooier.’’

Betaald €16,50.

Beoordeling + Zeer vriendelijke bloemiste die aardig wat vragen stelt. + Ze geeft leuke informatie over de Hippeastrum. + Ze geeft verzorgingsadvies. + Ik ben tevreden met het resultaat; het boeket oogt groot en vol.

47 11-12-14 16:01

ADVERTENTIE

‘Chrysal helpt om mijn droom waar te maken’ Nancy Jurgens, ambitieus, eigenzinnig en altijd op zoek naar de beste kwaliteit

,,P!nk Flowers is voor mij een droom die ik stukje bij beetje aan het waarmaken ben. Hard werken en zodra dat mogelijk is investeren in een zaak die in de wijde omgeving bekend staat. Hoe? Als een bloemenzaak waar je items koopt die je nergens anders kunt krijgen. Eigenzinnig, origineel en exclusief.’’ ,,Bloemen zijn mijn passie. Dat is altijd al zo geweest. Te gek natuurlijk dat ik in augustus de kans kreeg om deze zaak over te nemen. Wat ik voor me zie is een eigenzinnig bloemenatelier waar mensen speciaal naar toe gaan voor een uniek bloemstuk.’’

,,Maar Chrysal doet meer voor me. Zo brachten ze me bijvoorbeeld in contact met een van de beste groothandels van Nederland.

Ik werk alleen, dus je moet je eigen beslissingen nemen, maar dankzij hun advies heb ik de keus gemaakt om daar alles in te kopen. Dat past allemaal in de droom die ik heb voor P!nk Flowers.’’

,,Chrysal staat pal achter me in mijn streven naar de hoogste kwaliteit. ,,Ik hoor zo vaak dat de bloemen er zo lekker lang fris bij staan. Dat komt omdat ik kwaliteitsbloemen inkoop, maar zeker ook omdat ik ze verzorg met Chrysal. Dankzij de Chrysal Professional 2 is mijn water altijd glashelder en de snijbloemenvoeding van Chrysal doet de rest.’’

613095.indd 48

12-12-2014 14:34:14

Derde kwartaal 2014 was echt goed Tekst: Paula van der Hulst, illustratie: Peter Moorman

Hoewel er op dit moment een kleine dip in de omzetten van bloemisten optreedt, was het derde kwartaal zonder meer positief. ,,Onder onze klanten zag ik een omzetstijging van 8%. Dat is serieus. Hartstikke goed’’, aldus Francesco de Haan van Flow Accountants.

H

et derde kwartaal was echt gewoon goed. De marge was traditioneel ’’ hoog. Onder onze klanten zelfs met een heel klein plusje (57,1% tegenover 57% in 2013).

In absolute zin is dat hartstikke mooi.’’ De accountant kan daar nog meer positieve berichten aan toevoegen. ,,Het totale kostenniveau stijgt absoluut, maar procentueel daalt het. Het was 2,5% lager dan het jaar ervoor. Mede daardoor neemt het resultaat in % ook nog toe, van ruim 3% naar ruim 6%.

Dit is nog niet genoeg, maar we moeten gewoon blij zijn met deze stijging, die gepaard gaat met een omzetstijging.’’

De Haan denkt dat het weer de bloemisten in de kaart speelde. ,,Vorig jaar hadden we, mede door het weer, een dramatisch derde kwartaal. We moeten dit succes daarom misschien iets afvlakken.’’ Verder signaleert hij een aantal ondernemers die heel succesvol draaien doordat zij een verplaatsing hebben doorgevoerd. ,,Mag ik dat in een benchmark meenemen?’’, vraagt hij zich hardop af. Het antwoord luidt: ,,Ja. Dat is ondernemerschap. Soms gaat het maar om een verplaatsing van een paar honderd meter, maar als dat betekent dat je van een plek ’uit de loop’ verhuist naar een plek ’in de loop’, kan dat heel veel schelen. Dat zien, en durven, is

goed ondernemerschap.’’ En goed ondernemerschap, een goed verhaal, helpt ook bij partners die je kunnen ondersteunen.

Zo merkt De Haan dat ondernemers met een goed verhaal iets extra’s voor elkaar krijgen bij een potentiële verhuurder en soms ook bij de bank. ,,Ik stel eigenlijk bij elke klant de locatie ter discussie’’, zegt De Haan. ,,Dat betekent niet altijd dat ze zich meteen zorgen moeten maken, maar een ondernemer moet vooruit kijken. En ik zie echt dat het mogelijk is om door een verplaatsing grote sprongen te maken.’’

Dipje Weliswaar is de accountant positief over het derde kwartaal, voor dit moment is hij bepaald niet zo positief gestemd. ,,Ik kan het nog niet staven en ik weet dat het traditioneel hoort bij deze maand, maar ik hoor heel veel gemor. Uiteindelijk was het iets te lang mooi weer. Oktober was heel mooi en zo lang buiten de zon schijnt en het licht is, gaan mensen het binnen niet gezellig maken. Bovendien heeft Nederland last van Sinterklaas. Tot zijn verjaardag zijn veel Nederlanders niet bezig met de kerst. In andere landen is de aanloop naar kerst veel langer.

Maar dat is een gegeven.’’

BTW-convenant verlengd Het BTW-convenant dat branchevereniging VBW en de Belastingdienst eind 2012 overeen kwamen, is verlengd tot en met 2018.

De Haan: ,,Het convenant is een praktisch werkbaar instrument voor het berekenen van de btw. Alle bloemisten kunnen hun btw volgens het convenant berekenen en zo, zonder ingewikkelde administratieve handelingen, tot een juiste afdracht komen.

Uiteraard vraagt dit wel van ondernemers dat zij hun administratie goed op orde hebben en een juiste splitsing maken tussen inkopen, verpakkings- en binderijmaterialen.’’ Zie voor een toelichting op het convenant Bloem en Blad 1 van 2013.

Toch verwacht De Haan ook een goed vierde kwartaal ,,Ik denk dan ook dat het hele jaar 2014 boven de 0-lijn komt. Het zal over de hele linie een klein plusje zijn. Ik durf dit soort dingen steeds duidelijker uit te spreken. Het aantal bloemisten in ons klantenbestand neemt nog steeds toe, waardoor we de situatie in de bloemenbranche steeds helderder in beeld krijgen.

Doorzetten Vooruitkijkend naar 2015 leeft bij Flow Accountants het gevoel dat de huidige positieve trend doorzet. ,,Ik denk wel dat we de goede kant op draaien en dat ondernemende bloemisten ook volgend jaar plussen kunnen schrijven. Als ik een omzetstijging van 8% zie en een absolute daling van de personele kosten, dan hebben we dus met iets minder mensen wel die omzetgroei gerealiseerd. De angst van ondernemers om te bezuinigen op personeel is groot. Natuurlijk is het lastig, maar we moeten wel blijven draaien.’’

Betekenen die positieve geluiden nu dat dat bloemisten met zijn allen voldoende verdienen? De Haan: ,,Nee. Er zijn er die echt een leuke boterham verdienen. En er zijn er die op weg zijn daarnaar toe. Maar we zijn er nog niet.’’ www.bloemenblad.nl/ondernemerschap

Bloem en Blad 12 l 2014

12Derde kwartaal.indd 49

49 11-12-14 16:00

Jubilarissen

Terugblikken met jubilarissen Tekst: Paula van der Hulst, foto: Gerdien de Nooy

A teruggaat in de 100-jarige geschiedenis

ls bloemist Hans Rietkerken uit Schiedam

van zijn winkel, kan hij veel vertellen. Over brand in zijn winkelpand, de leegloop in zijn winkelstraat, de ontwikkelingen van de bedrijvenmarkt en de komst van internet en webshops.

Hetzelfde geldt voor freesiateler Martien Penning. Vanaf zijn 13e werkt de nu 78-jarige in de kwekerij. In die 65 jaar zag hij van alles komen: van grondkoeling tot assimilatiebelichting, gas in plaats van kolen en heel veel nieuwe cultivars.

U begrijpt het, in het themagedeelte dat voor u ligt, staan jubilarissen centraal. Want een jubileum is niet alleen reden voor een feestje, maar ook voor terugkijken. En terugkijken is dan vaak weer een feestje, want wat is er leuker dan herinneringen ophalen?

Bloem en Blad komt met zijn 35-jarig jubileum nog maar net kijken. Toch is er in zijn bestaan heel wat gebeurd. De automatisering kwam op, het betalingsverkeer vernieuwde regelmatig, het winkellandschap veranderde en recessies baarden zorgen. En toch lijkt er ook weer niet zo heel veel veranderd, getuige het voorwoord in het eerste, officiële nummer van Bloem en Blad dat op 3 januari 1979 verscheen. Daarin zegt Mr. P.P.A. Teunissen, voorzitter van de Vereniging De Nederlandse Bloemisterij, namelijk: ,,Het economisch klimaat waarin de bloemisterij zich moet ontwikkelen, staat al langere tijd onder sterke druk. Desondanks getuigen een zekere mate van expansiedrang en bedrijfsvernieuwing ervan, dat de ondernemers in onze bedrijfstak taaie, volhardende optimisten zijn.’’

De huidige generatie bloemisten houdt ook vol.

Ondanks ook nu een economisch klimaat dat niet het zonnigste is. Misschien is het juist daarom leuk om te lezen wat collega’s in verleden en heden deden en doen om ’de tent draaiend’ te houden.

Of er dan veel is veranderd of weinig maakt niet zo veel uit. Terugkijken is bijna altijd een feestje.

Hopelijk ervaart u het ook zo.

50 12Jub intropagina.indd 50

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 16:01

Rosa Bloemsierkunst, Schiedam

100 jaar nog steeds dezelfde Rosa Op de kop af honderd jaar bestaat Rosa Bloemsierkunst in Schiedam. Dat leverde de winkel in juni het predikaat Hofleverancier op. Eigenaren Hans en Carla Rietkerken zijn daar trots op. Ze hebben in de loop van de tijd veel zien veranderen, maar: ,,De winkel is eigenlijk nog net zoals hij toen was.’’

Tekst: Jeannet Hooftman, foto’s: Gerdien de Nooy en Rosa Bloemsierkunst

H Schiedam, waar vele panden leeg

alverwege een oude winkelstraat in

staan, zit een winkel die de aflopen honderd jaar oorlogen en crisissen heeft overleefd.

Boven de winkeldeur hangt het bordje Hofleverancier.

Hofleverancier, dat word je niet zomaar.

Daar komt heel wat bij kijken, weten Hans en Carla, eigenaren van Rosa Bloemsierkunst. ,,Je moet er veel onderzoek voor doen. Eerst gaan ze kijken of je ervoor in aanmerking komt. Iedereen kan wel zeggen dat hij honderd jaar bestaat’’, vertelt Hans. ,,Je moet een verzoek indienen bij de burgemeester.

Die schrijft een brief aan de commissaris van de Koning, die het verzoek doorspeelt naar het Kabinet van de Koning. Vervolgens komt er een inspecteur een rapport opmaken. Dat gaat naar de commissaris van de Koning. Als die positief besluit krijg je een oorkonde van de Koning.’’

Hans en Carla zijn trots op het predikaat. ,,Het is een erkenning van je bedrijf dat je van onbesproken gedrag en heel betrouwbaar bent. Ik vind het een eer. Ik heb ontzettend veel aandacht gehad van de lokale pers en media, de VBW, lokale tv en radio, AD. Mensen vinden het leuk om hier bloemen te

kopen. De omzet is daardoor wel iets gestegen.’’

Wie heeft de winkel opgericht? ,,De winkel is in 1914 opgericht door de heer Krabbendam. Het was toen Bloemenmagazijn Rosa. Het was echt een bloemsierkunst bedrijf. Krabbendam versierde bruiloften en evenementen met bloemen en maakte plantenbakken op. Hij had het knetterdruk, want hij was een van de eerste bloemisten in Schiedam. Ook particuliere verkoop was er toen al. Er werd veel gewerkt met anjers, gladiolen, freesia’s, chrysanten en lelies.

Mijn opa was bloemengrossier in de jaren ’30. In 1937 is hij een vennootschap aangegaan met Krabbendam. In ’43 nam hij de winkel over. Mijn opa was rijk, hij kon het pand gewoon kopen. Mijn vader heeft de winkel later weer van hem gekocht.

Ik was meer aan het wielrennen dan aan het leren. Daarom heeft mijn vader me van school geplukt. In 1970 werd ik compagnon van mijn vader en in 1974 heb ik de Meesterbindersopleiding afgerond.’’

Hoe zag de winkel er in de beginjaren uit?

Hans en Carla Rietkerken met invalkracht Suzanne Mastenbroek (rechts) voor hun winkel aan de Hoogstraat in Schiedam. Het predikaat Hofleverancier siert sinds juni dit jaar de gevel. Hans: ,,We hadden twee feestjes want we waren toen ook 40 jaar getrouwd.’’

Bloem en Blad 12 l 2014

12jub Rosa.indd 51

,,Eigenlijk hetzelfde als nu. Er is niet veel veranderd. De ingang is nog hetzelfde en de woning erboven ook. Het is altijd puur een bloemenwinkel geweest, met potten en vazen en bloemen. In het pand was ook het bedrijf Erkus gevestigd. Dit bedrijf maakte kunstartikelen van paraffine, zoals paddenstoelen en pepers. Die werden verkocht aan de groothandel. In de kelder lag allemaal paraffine. Dat is heel brandbaar. In 1979 hebben we daardoor een grote brand gehad.

51 11-12-14 16:01

De winkelstraat omstreeks 1917. Het pand links van de coiffeur is van Rosa.

Gewoon leuk werk

Bij een poging tot inbraak zijn brandende kranten naar binnen gegooid. De vloerbinten waren helemaal verbrand en daardoor is de oude Italiaanse terrazzovloer die erop lag verwoest. Ook de ouderwetse betonnen werkbank was niet meer bruikbaar.

De voorgevel is een paar keer veranderd.

Mijn vader heeft die in 1969 verbouwd en aluminium platen tegen de gevel laten maken. Dat was toen modern. 25 jaar geleden heb ik het terug laten brengen in de originele staat. Nu ben ik bezig het nog meer in de oude staat te laten terugbrengen.

Het enige wat ik echt heb veranderd is de naam; van Bloemenmagazijn Rosa in Bloemsierkunst Rosa. Magazijn was een beetje oubollig geworden.’’

bestellingen klaar die bezorgd moesten worden. Ik mocht ze allemaal overmaken bij Iris Bloemsierkunst hier in Schiedam. We zijn hier allemaal collega’s van elkaar.

Er was heel veel rookontwikkeling. De bijzondere vogels in de volière waren allemaal gestikt en de complete inventaris was onbruikbaar. We waren wel redelijk verzekerd, maar iets onderverzekerd. We hebben er geen emotionele schade aan gehad. Het overkomt je. We waren kapitaalkrachtig genoeg om alles op te vangen. Met kunst- en vliegwerk hebben we in het voorste gedeelte, voor een schot, kunnen doorwerken.

Tot we moesten sluiten om alles af te maken.

Toen zijn we maar op vakantie gegaan. Zo is alles weer opgebouwd.’’

Wat voor impact heeft zo’n brand?

Werkt u anders dan uw vader?

,,Het was een dag voor Moederdag, van vrijdag op zaterdagnacht. Er stonden 35

,,Toen ik de titel Meesterbinder had gehaald, ging ik in het begin wat kunstzinniger werk maken: twee takjes nerines bovenin,

,,Met klanten maak je wel eens wat mee.

Ik ben een keer echt heel boos op een klant geweest. Die was eindeloos aan het zeuren over een kwartje. Ze komen soms met een bos van de markt. Of wij er dan gipskruid bij kunnen doen en er een mooi boeket van willen maken. Dat gaan we niet doen. Er is ook wel eens iemand gekomen met een klacht over een stukje. Wat bleek: de klant had hier de bloemen gekocht en een kaartje van ons gevraagd. Ze had er zelf een stukje van gemaakt en ons kaartje er aan gedaan.

Daarmee kwam de klant dus bij ons klagen.

Verder maken we niet zoveel mee. Het is gewoon erg leuk werk.’’

wat roosjes onderin, wat blaadjes en dat voor 15 gulden proberen te verkopen. Dat ging natuurlijk niet in Schiedam. Het werd gewoon niet verkocht. Onze klanten willen een vol boeket hebben, ze komen bij ons voor het klassiekere werk. Daarom ben ik daar maar snel weer op overgestapt. Dat is nou eenmaal onze succesformule. Van de opleiding heb ik wel veel geleerd. De opleiding was meer vakgericht en minder kunstzinnig dan nu.’’

In hoeverre is de winkelstraat veranderd? ,,Dit was een hele drukke winkelstraat waar mensen alle boodschappen deden.

In de jaren ’70 waren er twee slagers, twee groentewinkels, een kaaswinkel, een bakker, een viswinkel, een zuivelzaak, twee bloemenwinkels... het was vol. Door de bouw van het winkelcentrum, het parkeerbeleid, de economie en de moeilijke toegankelijkheid van Schiedam is dat helemaal verdwenen.

Het trekt niet. Ondanks dat zitten er nog ontzettend goede winkels in de straat. Maar we missen de vershandel: vis, kaas, groenten, banketbakkerij. Er staan veel winkelpanden leeg.’’

Heeft u daar last van gehad?

De winkel in 1935. Op de foto staat juffrouw Dulfer die 45 jaar bij Rosa heeft gewerkt. Rond 2000 hebben Hans en Carla het personeel laten afvloeien en sindsdien runnen ze de winkel samen.

52 12jub Rosa.indd 52

,,Ja. De particuliere verkoop bleef achter. Ik heb snel het roer omgegooid en een cursus

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 16:01

Blo

2014

Oprichter Krabbendam met zijn vrouw, geflankeerd door personeelsleden en chauffeurs.

gevolgd: hoe benader ik het bedrijfsleven?

Ik ben ook heel snel met een website begonnen met een webshop. Daardoor ben ik de crisis goed doorgekomen en is de omzet nagenoeg gelijk gebleven.’’

Hoe kijkt u naar de veranderingen in het vak? ,,Het vak wordt alleen maar beter. Ik zie geen achteruitgang. De kwaliteit van de bloemen is ook veel beter geworden. Als mijn vader vroeger een doos met gerbera’s kocht, deed hij die open en snel weer dicht omdat er allemaal witte vlieg uit ontsnapte.

Dan moest hij die eerst bespuiten.

Vroeger maakte je een plantenbak met grond en daar stak je zo de bloemen tussen.

De komst van Oasis was een revolutie. Ik heb moeite met lijmtechnieken. Dat wil mij gewoon niet lukken.

Ik heb vaak demonstraties bijgewoond van Pim van den Akker. Ik leer hier veel van, ook de manier van presenteren. Ik denk erover een open werkruimte te maken, zodat ik mijn vak meer kan laten zien. Met kerst wil ik in de etalage gaan werken. Dat brengt Pim ons bij, dat je je vak uit moet dragen. Dat is zijn sterkste punt. Ik zit altijd ademloos naar hem te kijken.

Ik vind dat de VBW het de laatste tijd heel goed doet. Die doet veel voor bloemisten.

Mijn tent is top, daar doe ik niet aan mee.

Bloem en Blad 12 l 2014

12jub Rosa.indd 53

Daar ben ik te oud voor. Ik stop over een paar jaar en mijn kinderen hebben geen interesse.

Dat zou ik trouwens ook niet willen.’’

Denkt u al aan stoppen? ,,Ik ben nu 64 jaar. Volgend jaar krijg ik AOW, maar ik ga door met de winkel. Het gaat fysiek nog heel goed met mij. Ik vind het nog heel leuk; het is precies mijn ding. Ik

doe precies wat ik wil, kan klanten uitzoeken die ik wil. Ik kan ook nee zeggen. We hebben hier geen crisis gehad. Het is wel iets minder, maar crisis kan je dat niet noemen. Als je genoeg vet op de botten hebt, dan kan je wat hebben. Onze winstpercentages zijn altijd heel stabiel gebleven.

Ik heb heel veel grotere en kleinere bedrijven als vaste klanten. Dat zijn allemaal orders waar ik geen korting aan hoef te geven. Ik voer liever geen orders uit van verzendorganisaties die een marge inhouden. Dan moet ik 30% afdragen. Ik wissel wel orders uit tussen bloemisten. Ik vind het vak leuk, maar ik doe het om geld te verdienen. Daar gaat het toch om. Ik houd alles precies bij en kan à la minute een balans uitdraaien.

Als ik op vakantie ga, huur ik een ZZP’er in, Suzanne Mastenbroek. Waarom zou ik de winkel dan wegdoen? Als ik het verkoop, moet ik afrekenen met de belasting omdat het een zakelijk pand is. Daarom zou ik, als ik stop, het pand verhuren en zelf als ondernemer bezig blijven.

Ik zou het aantrekkelijk vinden om met iemand een compagnonschap aan te gaan die het over wil nemen. Die moet lang ingewerkt worden, want wij zijn Rosa. Dat moet het blijven. Het heeft zeker toekomst als het op dezelfde manier doorgaat zoals het nu is, als we onze identiteit blijven behouden.’’

Geschiedenis

Hans nam het pand in 1985 over van zijn vader, die toen 66 was. Financieel was dat voor beide partijen aantrekkelijk. Zijn vader hoefde minder belasting te betalen, omdat hij inmiddels AOW kreeg.

Hans kreeg subsidie op de investering. Vader stortte het geld bij de Rabobank, waardoor Hans hier een gunstig rentetarief kreeg op zijn hypotheek. Met de overname heeft Hans de ruimte boven de winkel laten verbouwen tot woning. In 1996 is Hans een vennootschap onder firma aangegaan met Carla. Ook dat was financieel voordeliger. De winst kunnen ze splitsen waardoor ze beiden minder belasting betalen.

Hans heeft altijd bij alles wat hij deed financieel advies ingewonnen. Zo heeft zijn boekhouder ook geadviseerd dat hij moest stoppen met de hypotheek aflossen. Nu betaalt hij €175 per maand aan rente. Die is aftrekbaar. Het geld wat hij hiermee uitspaart, komt op een spaarrekening. ,,Dat is mijn pensioen. Mijn boekhouder heeft jaren geleden al gezegd: je moet er niet op rekenen dat je pand je pensioen is.’’ ,,Ik houd de financiën heel strak in de gaten. Ik zorg altijd dat ik geen grote risico’s neem. Ik heb nooit wat hoeven te lenen.’’

Rosa Bloemsierkunst, Hoogstraat 108-110, 3111 HL Schiedam, (010) 426 75 12, rosaschiedam.nl.

53 11-12-14 16:01

Citaverde College, Limburg

100 jaar groen onderwijs in Vijfentwintig jonge dames staan op 17 november 1914 voor de deur van het Ursuline klooster in Posterholt. Het is hun eerste schooldag aan de boerinnenschool. Die school verandert een aantal keer van naam: Biologische school, AOC Limburg en nu Citaverde College.

Maar hoe de school ook heet, hij stond en staat voor: zorgen voor een beter leven.

Tekst: Paula van der Hulst, foto’s: Citaverde College

“ O het 100 jaar geleden dat de school

p maandag 17 november 2014 was

voor groene opleidingen in Limburg werd opgericht’’, vertelt een enthousiaste Jeroen Janssen, die zelf een paar maanden eerder zijn 10-jarig jubileum bij de school vierde.

De docent, hij geeft onder meer praktijk- en theorieles bloemsierkunst, en pr-coördinator vervolgt: ,,Een eeuw terug leefden de meeste Limburgers van de land- en tuinbouw.

Jongeren leerden het vak van hun vader, die het weer van zijn vader had geleerd. Tot 1914 was er nog helemaal geen groen onderwijs.

Maar er was wel armoede. Daarom hielpen veel boerenkinderen al jong op het bedrijf en gingen zij amper naar school. Boeren stonden ook niet open voor onderwijs.’’

Het was de Limburgse landbouwbond die pleitte voor scholing van de jeugd en die

de Vereniging voor Landbouwonderwijs in Limburg stichtte. Deze vereniging opende op 17 november 1914 de boerinnenschool in het Ursulineklooster. Een aantal jaren daarna startte ook het landbouwonderwijs voor jongens. ,,Het programma op die eerste scholen was nog heel breed’’, zegt Jeroen. ,,De leerlingen kregen niet alleen les in landbouwvakken, maar ook in landbouwbereiding, groenbeheer en plantenkennis.’’

Het landbouwonderwijs sloeg aan. Volgens een filmpje op de website van het Citaverde College (www.citaverde.nl) ,,leerden jongeren er een vak, leerden ze slimmer werken en ondernemend denken. Hoe meer jongens en meisjes naar school gingen, hoe beter het ging met het leven in Limburg.’’ De opening van scholen op andere Limburgse locaties leek dan ook een logisch gevolg.

Hoe het ooit begon, met de boerinnenschool aan het Ursulineklooster.

54 12Jub Citaverde.indd 54

Vaste plaats Hoewel de crisis in de jaren ’30 noopte tot bezuinigen, had het onderwijs toen al een vaste plaats gekregen in de Limburgse samenleving. In de Tweede Wereldoorlog neemt de druk op het onderwijs echter toe.

Scholen gaan staken en sluiten hun deuren.

Na de oorlog blijkt de gedrevenheid bij de betrokkenen: eind 1945 start alweer de eerste landbouwwinterschool.

In 1947 wordt, naast 173 cursussen, de Boerenleergang geïntroduceerd. Deze razend populaire cursus, die boeren opleidt voor leidinggevende functies, wordt ook opgezet voor boerinnen. Eind jaren ’40/begin jaren ’50 komen er nieuwe scholen bij: de fruitteeltschool in Venray en de landbouwwinterschool in Horst. In 1954, als de Vereniging 40 jaar bestaat, volgen ruim 5.000

Mannen worden opgeleid voor leidinggevende functies in de Boerenleergang, die in 1947 werd geïntroduceerd.

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 16:01

Bloe

2014

het zuiden jongeren onderwijs op ruim veertig scholen.

En het aantal scholen blijft toenemen: in 1956 starten twee nieuwe vakscholen in Roermond en Horst, in 1958 de groenteteeltvakschool in Horst en in 1960 de Hoveniersvakschool in Sittard.

Halverwege de vorige eeuw, verandert de maatschappij. Het aantal boeren loopt terug, evenals de belangstelling voor het landbouwonderwijs. Door de in 1968 ingevoerde Mammoetwet verandert ook het onderwijssysteem. De Vereniging voor Landbouwonderwijs verandert haar naam in V.V.O.L: Vereniging voor Voortgezet Onderwijs in Limburg. De lagere agrarische scholen gaan verder onder de naam Biologische School.

Via AOC naar Citaverde In 1972 bereikt het aantal leerlingen een dieptepunt: 681. Echter, door de oliecrisis daalt de werkgelegenheid buiten de landbouw, terwijl de aandacht voor milieu en groen opbloeit. Mede door deze ontwikkelingen staan er in 1978 weer meer dan 2.000 leerlingen ingeschreven.

De jaren ’80 - ’90 zijn opnieuw roerige jaren: het aantal kinderen neemt af, er komen nieuwe onderwijsvormen, en in verschillende sectoren treedt schaalvergroting in.

Uiteindelijk leidt dit in 1991 tot het ontstaan van AOC-Limburg. In dit Agrarisch Opleidingscentrum zitten de Biologische Scholen

Onthulling van de nieuwe naam ’Citaverde College’ in 2006.

Bloem en Blad 12 l 2014

12Jub Citaverde.indd 55

in Heerlen, Horst en Roermond, de Middelbare Agrarische Scholen in Horst en Roermond en de Middelbare Tuinbouwschool in Venlo. Deze scholen worden in de loop van de jaren ’90 samengevoegd tot drie unielocaties in Roermond, Horst en Heerlen.

AOC-Limburg onthult op eind 2006 een nieuwe naam: Citaverde College. Onder deze naam opent in 2008 weer een locatie in Maastricht. ,,Hier zijn de opleidingen Bloem & Design en Interieur & Vormgeving ondergebracht’’, licht Jeroen toe. ,,Deze opleidingen tot florist en stylist passen beter in een stedelijke omgeving, waar de meer tuinbouwachtige opleidingen meer in het buitengebied horen.’’ Met de locatie in Limburgs hoofdstad denkt het Citaverde goed te anticiperen op de teruglopende leerlingenaantallen in het bloemsierkunstonderwijs.

Euregionaal ,,Maastricht is voor een aspirant florist een heel geschikte stad’’, meent Jeroen. ,,De stad ligt in de Euregio Maas-Rijn. Trek je een cirkel met een doorsnede van 100 km om de stad, dan tref je hierin evenveel zo niet meer werkgelegenheid als in de Randstad.

Daarbij heeft de stad een goed imago, is hij internationaal én creatief. Maastricht trekt dan ook studenten uit de hele wereld.’’

Andersom gaan de leerlingen van het Citaverde, meestal in hun derde jaar, zelf op

Halve boer...

De eerste voorzitter van de Vereniging voor Landbouwonderwijs in Limburg was de heer Rijs. Zijn boodschap luidde al in 1920: ,,... De jonge boer moet worden opgeleid tot ontwikkeld landbouwer, tot degelijk burger ... een domme boer is nog geen halve boer ...”

buitenlandstage. Jeroen: ,,Ook al blijf je in Limburg als je eenmaal een baan hebt, dan nog moet je bekend zijn met andere culturen, andere talen en andere soorten bloemsierkunst. Hier in Limburg krijg je klanten uit België, Duitsland en Luxemburg. De Walen houden van bonte boeketten, terwijl de Duitsers vaker kiezen voor natuurlijk of een biedermeier. Daar moet je als florist bekend mee zijn en op in kunnen spelen. Het onderwijs zou in de breedte best internationaler mogen zijn’’, vindt de pr-coördinator, ,,maar dat zou Den Haag moeten faciliteren. We mogen van geluk spreken dat we allemaal de Latijnse namen van bloemen en planten leren. Daarin kunnen we iedereen verstaan.’’

www.citaverde.nl

Jeroen Janssen toast op 100 jaar groen onderwijs in Limburg.

55 11-12-14 16:01

Bloemisterij Labberton, Apeldoorn

90 jaar in de Julianalaan Negentig jaar bestaat Bloemisterij Labberton in Apeldoorn dit jaar. Al die negentig jaren is het bedrijf gevestigd aan de Julianalaan. De vrouw van oprichter Gerrit startte destijds vanuit een hoekkamertje van 5 x 4 m de verkoop van bloemen en planten van de eigen kwekerij. Inmiddels staat er een winkel van 2.500 m2. Kweken doen de Labbertons niet meer; het levende materiaal komt nu via de veiling binnen.

Tekst: Paula van der Hulst, foto’s: Kevin Hagens en familie Labberton

De in het bedrijf actieve familieleden. Vooraan vlnr vader Piet, dochter Nellie, moeder Willemien en zoon Gep. Erachter staan vlnr schoonzoon Bas, dochter Bea, kleinzoon Patrick en schoondochter Rody. Foto: Kevin Hagens

56 12Jub Labberton.indd 56

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 16:01

Bloe

2014

“ H het bedrijf werken’’, zegt Piet Labberet is mooi dat zoveel familieleden in

ton. ,,Zij (wijzend naar dochter Nellie) is van de bloemenafdeling, maar ze kan gerust een weekje weg. We hebben goede medewerkers en die kunnen het best overnemen.’’

Hoewel inmiddels 80, is vader Piet nog zeer betrokken bij het bedrijf dat zijn vader Gerrit in 1924 oprichtte. ,,Hij is hier nog elke dag’’, zegt Nellie, ,,Behalve in de zomermaanden want dan gaat hij graag naar de camping.’’

ƒ50 beuren Vader Piet is graag nog actief in de zaak die inmiddels door zoon Gep en dochter Nellie is overgenomen. ,,Ik geniet nog elke dag’’, zegt hij. ,,Wat ik leuk vind, doe ik nog. Regelmatig ga ik ’s ochtends mee naar Plantion. Zo lang ik kan, blijf ik doorgaan.’’ Piet bezocht onlangs, met kleinzoon Patrick een amarylliskweker. ,,Prachtig. Ik wist niet dat er zoveel nieuwe soorten waren. En ik dacht dat die bollen allemaal uit Brazilië kwamen, maar ze komen uit wel acht verschillende landen.’’

Ook over de nieuwe media en de mogelijkheden die deze geven voor ondernemers, is hij te spreken. ,,Mijn zoon en kleinzoon kopen elke dag in op de veiling. Ze hebben de hele tijd contact met elkaar. Weten precies waar iets goedkoper is. En ze kopen ook in via KOA (kopen op afstand). Ik kan er niets van, maar ik geniet ervan. Veel informatie vinden ze tegenwoordig via internet. Vroeger moest je alles uit de vakbladen halen. Ik las altijd de veilingberichten in het Vakblad voor de Bloemisterij. Ik lees ze trouwens allemaal nog, die vakbladen.’’

Enthousiasme voor het vak zat er bij vader Piet altijd in. Als kind was hij al een liefhebber van de planten en zat hij geregeld met zijn handen in de aarde. Op 14-jarige leeftijd

Hoezo duur?

Nellie Labberton kan zich wel eens ergeren aan klanten die bloemen en planten altijd maar te duur vinden. ,,Afgelopen weekend hadden we wat te vieren. Ik had een grote taart gekocht die €70 kostte. €70... voor ieder een klein stukje dat in vijf minuten is opgegeten! Ik zeg wel eens tegen de klanten, hoezo duur of hoe lang staat het? Het voegt wel iets feestelijks of een emotie toe.’’

Bloem en Blad 12 l 2014

12Jub Labberton.indd 57

Toen nog Bloem- en plantenkwekerij G. Labberton & Zn en de huidige Bloemisterij Labberton.

reed hij op de vrijdagavonden met de bakfiets naar Deventer om huis-aan-huis bloemen te verkopen aan particulieren. ,,Net als nu de collectanten, deed mijn vader dat rond etenstijd’’, zegt Nellie. ,,Dan was iedereen thuis.’’ Piet: ,,Met een uurtje venten beurde je ƒ50 of ƒ60. Dat was een hoop in die tijd.’’

Toen Piet 18 werd en zijn rijbewijs had gehaald, kon hij zelf naar de veiling. Met een stationwagen reed hij naar Aalsmeer en Nijmegen om bloemen te halen. ,,In Aalsmeer voeren toen nog boten voor de tribune

langs. Met violen, seringenstruiken en na de oorlog steeds meer tuinplanten. Ik heb hard gewerkt’’, zegt vader Piet, ,,maar zij (doelend op zoon en dochter) werken harder. Ze hebben veel meer kopzorgen, financieel, op het gebied van personeel en al die eisen waaraan je als ondernemer moet voldoen.’’

Bedrijf is je leven ,,We zien de winkel niet alleen als werken’’, zegt Nellie (55). ,,Het bedrijf is je leven. We hebben heel veel vaste klanten en daar maak

57 11-12-14 16:01

Opmerkelijk

,,Vroeger hadden we vooral vaste klanten’’, zegt Piet Labberton. ,,Die kwamen hier jaar na jaar met hetzelfde schaaltje, dat ik dan mocht vullen met bolletjes of planten.

Tegenwoordig kopen mensen steeds nieuwe potten en vazen. Waar laten ze die toch allemaal? Ik weet dat de Kringloop hier geen potten meer willen innemen, zo veel hebben ze er staan.’’

De nog jonge Piet in zijn bestelbus. Tegenwoordig rijden er iets grotere vrachtwagens met de naam Labberton rond.

Geschiedenis van Bloemisterij Labberton

Gerrit Labberton, zoon van een kweker in Vaassen, startte in 1924 een bedrijf op de hoek van de Julianalaan en de Korteweg in Apeldoorn. Hier kweekte hij boompjes en zomerplanten en hij verzorgde aanleg en onderhoud van tuinen. Al snel startte Gerrits vrouw in de hoekkamer van het woonhuis een winkeltje. Dat liep zo goed dat na een jaar of vijf, de verkoop vanuit een van de kassen werd voortgezet.

Het bedrijf omvatte inmiddels 800 m2 met kassen en kweektabletten.

Beide zoons van Gerrit, Jo en Piet, gingen in de zaak. Samen namen ze de eerste personeelsleden aan en bouwden ze rond 1960 een grotere zaak. Willemien, de vrouw van Piet, ging ondanks dat er al kinderen waren, naar de vakschool om ook mee te kunnen werken.

In 1974, Labberton bestond toen een halve eeuw, onderging het bedrijf een grote metamorfose.

De broers bedachten een nieuw concept en zetten een grote winkel neer met alle activiteiten (bloemen, planten, tuinplanten, potten en andere bloemistenartikelen) onder één dak. Met die nieuwe opzet kwam een einde aan het zelf kweken.

De derde generatie, Nellie en Gep Labberton, nam in 1994 het roer over. Ook hun respectievelijke echtgenoten Bas en Rody, zus Bea Heutinck-Labberton en Patrick (zoon van Nellie en Bas) werken mee in het familiebedrijf dat nu 2.500 m2 beslaat. Op de loonlijst staan achttien medewerkers, fulltime en parttime.

Bloemisterij Labberton, Julianalaan 11, 7315 CC Apeldoorn, (055) 521 23 96

58 12Jub Labberton.indd 58

je regelmatig een praatje mee.’’ Dat van die kopzorgen, beaamt de Apeldoornse wel. ,,Je moet aan steeds meer eisen voldoen. We moeten de bedrijfshulpverlening regelen, de brandvoorschriften naleven, de administratieve rompslomp is enorm, internet vraagt de nodige aandacht en voor het personeel moet je ook van alles in orde hebben.’’ Toch ligt Nellie’s echte zorg bij de klant: ,,Mijn grootste zorg is dat de jeugd bloemen blijft kopen. Ons klantenbestand vergrijst, en dat is niet alleen bij ons zo. Zelf heb ik bloeiende planten in de vensterbank, maar de dertigers kopen alleen maar dode materialen. Ze hebben hooguit nog een orchidee voor het raam, maar dat is het wel. Alleen Kerstmis heeft nog iets magisch. Onze cursussen barsten uit hun voegen. Het maken van een kerststukje vinden mensen nog altijd leuk.’’

Bloemisterij Labberton ligt midden in een woonwijk. Dat is soms lastig. De grote verbouwing in 1974 (zie Geschiedenis van Bloemisterij Labberton) gaf daardoor wel wat problemen. ,,De gemeente stelde wel eisen’’, blikt Nellie terug. ,,We moesten bijvoorbeeld allemaal puntdaken maken. Maar het is geven en nemen.’’ Dat geldt ook voor de bewoners in de wijk. Auto’s moeten door smalle straatjes naar en van de winkel rijden.

Dat kan wel eens drukte geven. ,,Daarom krijgt een aantal bewoners met kerst altijd een bloemstukje.’’

Ondanks de locatie, heeft de familie nooit overwogen om te verhuizen. ,,Nee’’, zegt Nellie beslist. ,,Mensen zeggen wel eens: waarom ga je niet naar een bedrijventerrein? Als je dat doet moet je nog groter worden. Maar het hoeft niet zo massaal. Je moet het niet te hoog in je bol krijgen. Daarbij, we zitten hier op grond van onze (groot)ouders. Dat is goedkoop en Gep en ik wonen ernaast.’’

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 16:01

Martien Penning, Honselersdijk

65 jaar tussen de freesia’s ,,Als ik na het planten van de gekruiste freesiaknollen en -kralen niet meer normaal kan opstaan, dan hou ik ermee op’’, zegt de bijna 79-jarige Martien Penning. Op zijn dertiende begon hij in het bedrijf van zijn vader. Inmiddels is dat bedrijf, Penning freesia, in handen van een van zijn zoons en een neef. Maar Martien is er nog altijd actief. Hij zit letterlijk al 65 jaar tussen de freesia’s.

Tekst: Paula van der Hulst, foto’s: Gerdien de Nooij, Penning freesia

V ste herinnering van 65 jaar Penning

raag je Martien Penning naar de mooi-

freesia, moet hij heel diep nadenken. ,,Ik ben blij met heel veel dingen’’, zegt hij. ,,Maar dat mijn zoons nu in het bedrijf werken, dat het

door de familie wordt voortgezet, dat vind ik leuk. Had ik het bedrijf ooit aan ’vreemden’ verkocht, dan hadden ze mij misschien nog een jaar gedoogd, maar dan was het ook echt over geweest. Nu heb ik nog steeds het

idee dat ik hier gewaardeerd word. Ik werk nog altijd met heel veel plezier en ben blij dat ik het nog kan doen. Mijn broer is ook al ruim 60 jaar werkzaam bij het bedrijf.’’

De teler vindt het ook leuk dat zijn bedrijf al een aantal keren de Jan Goemans Freesia Trophy in zijn bezit heeft gehad. De ’trofee’ is een wisselprijs die sinds 1977 jaarlijks wordt uitgereikt aan het meest veelbelovende nieuwe freesiaras. Hij staat dit jaar in de kast vanwege de winst van de witte, enkelbloemige ’Corvette’ in 2014. Martien hoopt dat hij volgend jaar kan blijven staan. Voor 2015 zijn namelijk de enkelbloemige cultivars ’Pink Devotion’ (roze), ’Acapulco’ (oranjerood) en ’Ilse’ (helderwit) genomineerd.

Vanzelfsprekend

Martien Penning op de kwekerij in Honselersdijk waar sinds 1946 freesia wordt geteeld.

Bloem en Blad 12 l 2014

12jubMartien Penning.indd 59

Martien Penning, geboren op 24 december 1935, is de vijfde van acht kinderen, die allemaal op het bedrijf van hun vader meehielpen. ,,Dat was heel vanzelfsprekend’’, zegt hij, ,,We vulden kistjes met tomaten of druiven, hielpen in de teelt van de chrysanten en deden allerlei kleine klusjes.’’

Groente en bloemen op één bedrijf, dat is nu, met schaalvergroting en teeltoptimalisatie nauwelijks meer voor te stellen. Toch was het in de jaren na de oorlog heel gewoon, zegt Martien. ,,Veel Westlandse kwekers hadden op hun land van alles wat.’’ Het echte specialiseren begon volgens de oudondernemer pas in de jaren ’70. ,,De chrysantenteelt liep daarin wel voorop. Doordat kwekers gingen zien dat het telen van één product makkelijker was én economisch interessant, is de specialisatie doorgezet.’’

Waarom uiteindelijk voor de bloemen is gekozen, weet Martien niet precies. Hoe het begon, weet hij nog wel. ,,Mijn vader kocht in 1946 wat freesia’s. Die zette hij in de kas bij de perziken - die waren trouwens net na

59 11-12-14 16:01

Freesia ’Yvonne’ is de favoriet van de kweker. De bloem is mooi, maar vooral succesvol.

de oorlog heel populair. Ik herinner me nog de cultivar ’Buttercup’. Die rook heel lekker.

Jammer dat we dat ras niet meer hebben.’’

In die tijd waren op het bedrijf van vader Penning ook Gerbera, anjer en snijgroen te vinden. ,,We hebben veel geprobeerd’’, zegt Martien lachend. Pas in 1956 is Penning meer op freesia overgegaan. ,,Dat was economisch gezien een interessante teelt die zich snel uitbreidde.’’

Makkelijker en netter Terugkijkend ziet Martien geen ’revoluties’. ,,Ontwikkelingen gaan geleidelijk. Voorbeelden van verbeteringen in zijn eigen freesiateelt vindt hij de komst van grondkoeling in de jaren ’80 en kort daarna de assimilatiebelichting. ,,Belichting is voor de freesiateelt heel belangrijk. Freesia is een jaarrondteelt maar in de winter was er vaak te weinig licht waardoor de bloemen van mindere kwaliteit

waren. Met de komst van kunstmatig belichten is de bloem nu het hele jaar door van dezelfde kwaliteit.’’

Fysiek werd het werk in de loop der jaren steeds makkelijker. Martien: ,,Het luchten ging op een goed moment geautomatiseerd, net als de beregening en de temperatuurcontrole. De komst van gas dat olie verving, was een hele verbetering. De zware olie die we vroeger gebruikten voor het stoken, was heel vervuilend. Bovendien was de temperatuur veel onzekerder, je moest het echt goed in de gaten houden.

Voor het milieu is gas veel beter.’’ Over milieu gesproken, dat brengt nogal wat regels met zich mee. Martien kan zich er niet druk om maken: ,,Regels zijn niet altijd slecht.

Vroeger werd er veel gespoten, bijvoorbeeld DDT of Parathion. Nu zijn de middelen veel beter en zijn veel middelen helemaal verboden. Tegenwoordig is alles veel schoner en netter.’’

Het personeelsbestand is gedurende het bestaan van het bedrijf flink veranderd.

Begon Martien Penning senior nog met zijn kinderen en drie man personeel als hulp, in de jaren ’60 waren er ,,misschien wel honderd’’ medewerkers. ,,Toen hadden we hier veel meisjes aan het werk’’, blikt Martien terug. ,,Tot zij gingen trouwen, dan gingen ze weg. Later leerden ook meisjes steeds vaker door. Toen namen veel Turkse vrouwen hun werk in de kas over.’’ Inmiddels lopen er op het bedrijf, buiten de familieleden om,

Yvonne favoriet

Op de vraag welke freesia zijn favoriet is, antwoordt Martien resoluut: ,,Yvonne! Die cultivar brachten we in 1988 in de handel, het jaar waarin Yvonne van Gennip op de Olympische Winterspelen in het Canadese Calgary drie keer goud won (1.500, 3.000 en 5.000 m). Ik ging met die bloem naar mijn vrouw en zei ’hier moeten we een naam voor hebben’. Zij heeft hem dus verzonnen.

Yvonne is favoriet omdat het gewoon een mooie bloem is en omdat hij het al heel lang volhoudt. Commercieel is hij dus ook heel goed.’’

De enkelbloemige, witte freesia ’Corvette’ won de Jan Goemanstrofee 2014.

60 12jubMartien Penning.indd 60

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 16:01

Blo

2014

Sterk geslacht

Bij de opmerking dat de familie Penning een sterk geslacht is, weet Martien nog een leuke anekdote: ,,Ik weet niet of het echt waar is, maar de grootvader van mijn vader liet op zijn 84e nog twee werkbroeken maken. Hij heeft ze nog versleten ook! Hij is 94 geworden. Ik probeer hem te evenaren.’’

nog maar zo’n tien mensen rond, van wie de meeste al vrij lang in dienst zijn.

Contact met mensen Het contact met mensen heeft de oudondernemer altijd leuk gevonden. Dat contact is nu minder, enerzijds omdat de meeste collega’s minimaal een jaar of tien jonger zijn, anderzijds omdat er eenvoudigweg steeds minder freesiatelers zijn. Martien bezoekt nog altijd de jaarlijkse freesia vakavond van freesiatelers en de freesiaparade op de Keukenhof. ,,Meestal ben ik een van de oudsten’’, zegt hij daarover.

Met plezier kijkt hij terug op de open dagen die de freesiaveredelingsbedrijven vroeger in maart hielden. ,,Dat was in die tijd een hele happening. Een week lang hielden de veredelaars open huis voor alle 500 kwekers. Later werd dit teruggebracht tot één middag voor de 60 kwekers die er nu nog zijn.’’ Ook aan de Vaktentoonstelling, lang een begrip in bloemisterijland, bewaart de Westlandse teler goede herinneringen. ,,En aan tentoonstellingen in Tsjechië en Polen waar wij in de jaren ’80 aan deelnamen. We hadden veel klanten in Polen. De mensen daar verdienden met de bloemenhandel meer dan met hard werken. Tegenwoordig gaat die handel via de computer. Daar heb ik me nooit in verdiept. Ik had het kunnen leren, maar mijn tweede zoon kwam in het bedrijf en heeft de voorraadautomatisering opgestart. En zo is het ook goed.’’

Hoewel Martien veel goede herinneringen heeft, heeft hij ook donkere jaren meegemaakt. ,,Die zijn voor ons heel moeilijk geweest. We hebben er wel een en ander van geleerd maar het was niet makkelijk.

Het liefst vergeet ik die tijd.’’

Bloem en Blad 12 l 2014

12jubMartien Penning.indd 61

Twee keer Martien Penning. De 79-jarige bij een foto die rond 1950 is gemaakt van hem (staand tweede van rechts) en een aantal broers. Zittend links is broer Jan die ook nog op de kwekerij werkt.

Historie Penning freesia

Martien Penning senior huurt in 1926 een stuk land aan de Bospolder in Honselersdijk. Aanvankelijk teelt hij hier groente en fruit en staan de gewassen buiten of onder plat glas. De eerste kas doet in 1929 zijn intrede. De freesiateelt start in 1946 en vanaf de jaren ’50 verdringen de bloemen steeds meer de groente en het fruit.

Op 1 april 1949 komt met Martien de tweede generatie officieel in het bedrijf. In 1953 sluit ook broer Jan aan. Onder hun leiding breidt de freesiateelt steeds verder uit. Dit heeft tot gevolg dat de andere gewassen, anjer en Gerbera, langzaamaan verdwijnen. Vanaf 1968 is Penning helemaal gespecialiseerd in freesia en in 1974 komen de eerste zelf veredelde rassen op de markt. In 1987 starten de Pennings met het veredelen van amaryllis om hiervan in 1994 de eerste rassen op de markt te introduceren.

Een nieuw millennium, een nieuwe generatie, de derde. Op 1 januari 2003 treden Marko en Peter Penning, zoons van respectievelijk Martien en Jan, toe tot de directie. Al een jaar na hun aantreden start de derde generatie op commerciële schaal de vermeerdering van freesiaplantmateriaal in Marokko. Inmiddels werken ook André en Hans, broers van Marko, al jaren in het familiebedrijf.

Meer weten over het bedrijf in Honselersdijk? Kijk op www.penningfreesia.nl.

61 11-12-14 16:02

Terra Nigra, Kudelstaart

25 jaar Germini: let’s dance Dit jaar precies 25 jaar geleden introduceerde Terra Nigra de Germini. Omdat de eerste zes bloemen namen van dansen kregen, lanceerde de veredelaar de noviteiten met de slogan ‘Let’s dance’. Een kwart eeuw later is de bloem nog altijd populair in binnenen buitenland.

Tekst en foto’s: Cornéline Lanooy

N de eerste zes Germini-variëteiten

amen van beroemde dansen kregen

die Terra Nigra in 1989 op de markt bracht: Ballet, Lambada, Paso, Polka, Salsa en Sirtaki.

De veredelaar introduceerde de nieuwe bloemen dat jaar op de Internationale Horti Fair in Aalsmeer. Twee jaar later won het bedrijf de Holland Award voor de nieuwe soort Gerbera.

Volgens de veredelaar zorgde de komst van de nieuwe, kleinere bloem voor een revolutie in de bloemenwereld. Kwaliteitsverbetering lag ten grondslag aan het con-

cept, maar de bloem bleek nog meer voordelen te hebben. Door zijn kleinere omvang (6 tot 10 cm) kan de Germini - in tegenstelling tot de standaard Gerbera (10 tot 13 cm) - in grotere aantallen worden geproduceerd; in de eerste jaren was de productie 30% hoger ten opzichte van een standaard Gerbera.

Daarnaast heeft hij volgens Terra Nigra een uitstekend vaasleven, is hij eenvoudiger te verwerken en goedkoper te transporteren.

Nederland en Japan Vanaf de jaren negentig groeide het aan-

tal nieuwe variëteiten snel. Voor het seizoen 2014-2015 biedt Terra Nigra – dat de handelsnaam Germini officieel voor haar eigen bloemen heeft vastgelegd – 75 cultivars in een groot aantal kleuren aan. Inmiddels zijn alle titels van dansen gebruikt, maar de veredelaar heeft voldoende inspiratie voor andere namen. In Nederland is het nu zo dat het aantal mini gerbera’s de standaard gerbera’s heeft overtroffen. Zo’n 70% van het aanbod in Nederland bestaat uit mini gebera’s; daarnaast is Japan een grote markt voor de kleinere bloemen.

Ook in de media was er na de introductie in de jaren negentig veel aandacht voor de nieuwe bloem.

62 12Jub Germini.indd 62

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 16:02

Bloe

2014

Mini Gerbera geroemd om kleuren, bloemvormen en mogelijkheden

Op de laatste editie van de FloraHolland Trade Fair in Aalsmeer besteedde Terra Nigra uitgebreid aandacht aan het 25-jarig jubileum van hun Germini.

Naast Germini veredelt Terra Nigra ook Gerrondo (een bolvormige Gerbera met zo’n 450 bloemblaadjes), Gerfolia (Gerbera met blad aan de steel) en verschillende rozen. Het bedrijf heeft naast het hoofdkantoor in Kudelstaart drie dochterondernemingen in Ecuador, Kenia en de Verenigde Staten.

Terra Nigra, Mijnsherenweg 23, 1433 AP Kudelstraat, (0297) 56 41 16, www.terranigra.com

In 2012 deed het Productschap Tuinbouw onderzoek naar de bekendheid en gebruiksmogelijkheden van mini gerbera’s onder bloemisten en consumenten in een aantal Europese landen. De uitkomst was positief.

Consumenten roemen de bloem vanwege zijn vrolijke uiterlijk, prachtige kleuren en mooie bloemvorm.

Bloemisten zijn met name positief over het grote kleurenaanbod, de goede houdbaarheid en de vele gebruiksmogelijkheden van de bloemen.

Nagenoeg alle ondervraagden hebben de mini Gerbera in de winkel staan, in tegenstelling tot de standaard Gerbera. Vooral in Nederland verkopen aanzienlijk minder bloemisten de grotere bloem. Zij vinden de kleinere beter te verdelen over boeketten, de prijs aantrekkelijker en het aanbod groter. Bij de inkoop kijken ze allereerst naar de prijs, eventuele beschadigingen en de stevigheid van de steel. De rasnaam is veel minder van belang.

Aankoopkanalen en kleuren

Duitse en Franse consumenten kopen mini gerbera’s het meest, Franse het minst. Voor Nederlandse, Duitse en Britse consumenten is de supermarkt het aangewezen aankoopkanaal voor een monobos. In Frankrijk, Spanje en Italië is dit de bloemist. In Groot-Brittannië trekt de bloem een jonger koperspubliek dan in andere landen. Britten tussen 18 en 34 jaar kopen 57% van alle monobossen mini gerbera’s. Uit het onderzoek bleek verder dat oranje de favoriete kleur is in Duitsland en Frankrijk, terwijl dat in Nederland wit en roze is. Britten houden van paars, oranje en roze. De rode soort scoort beter onder consumenten dan onder bloemisten. Of de bloem een groen of zwart bloemhart heeft, maakt de meeste ondervraagde bloemisten niet veel uit. Beide kleuren vinden zij even aantrekkelijk, met uitzondering van de Fransen; zij kiezen voor een zwart hart. Bij de consumenten heeft eenderde van de deelnemers aan het onderzoek in Nederland, Duitsland en Engeland geen specifieke voorkeur voor de kleur van het bloemhart.

Kwaliteit in de winter

In het onderzoek is de bloemisten ook gevraagd of ze tips hebben voor de veredelaars en kwekers van mini gerbera’s. Met name voor de kwaliteit van de bloemen in de winter vragen zij aandacht. ‘Droogstoken wordt in kwaliteit terugbetaald’, ‘Ga schimmels/botrytis te lijf’, ‘Veil de bloemen tijdig weg’ en ‘Gebruik zo min mogelijk uw koeling’ zijn een paar tips die bloemisten noemen.

De kleinere grootte spreekt bloemisten met name aan omdat de bloem daardoor beter te verwerken is in boeketten.

Bloem en Blad 12 l 2014

12Jub Germini.indd 63

Bron: Productschap Tuinbouw

63 11-12-14 16:02

Bloembinderij Van der Post, Hillegom

60 jaar liefde voor het vak Net 22 jaar was Piet van der Post toen zijn vader zeer plotseling overleed en hij de zaak voortzette. Zijn ouders startten in 1954 bloemenwinkel Myosotis in Hillegom, inmiddels omgedoopt tot Bloembinderij Van der Post. Piet denkt nog niet aan stoppen. ,,Daar is het vak te mooi voor.’’ Bloem en Blad blikt met hem terug en vooruit.

Tekst: Cornéline Lanooy, foto’s: Gerdien de Nooy

W nooit ergens opgeschreven is “

eet je wat ik jammer vind? Dat

op welke dag precies de winkel zestig jaar geleden is opengegaan. Maar dat we dit jaar ons zestigjarig jubileum vieren, dat is zeker zo.’’ Aan het woord is Piet van der Post (63), samen met zijn vrouw Ria (61) en dochter Ivy (35) eigenaar van Bloembinderij Van der Post in Hillegom.

Piets vader Bertus (geboren in 1921) begon in 1953 met het venten van zelfgekweekte bloemen in zijn bakfiets. Zijn werkgebied strekte zich uit tussen Hillegom, Haarlem en Hoofddorp. Een jaar later - in 1954 - kregen Bertus en zijn vrouw Alie (geboren in 1920) de mogelijkheid aan de Haven in Hillegom een pandje te huren. Voor de winkelnaam schreef Bertus een prijsvraag uit en daar kwam de naam Myosotis (vergeet-me-niet) uit. Van origine was het pand een oude boerderij waar eind 19e eeuw ook een melkwinkel in had gezeten. ,,Je kent die huizen van vroeger wel: veel kleine kamers waar grote gezinnen woonden. Het gedeelte waar de bloemenwinkel kwam, was niet groter dan 10 tot 12 m2. Ons gezin telde elf kinderen, dus het was passen en meten.’’

Piet vertelt dat de Haven in de jaren vijftig een levendige straat was met veel winkels en kroegen. ,,Het was het hart van Hillegom, een prima plek voor een bloemenzaak.’’ Eind jaren zestig kon Bertus het pand van de toenmalige eigenaar kopen, waarna een verbouwing volgde. ,,Toen werd het meer een bloemenwinkel zoals we die nog kennen: met een breder assortiment bloemen en wat hardware erbij. Alle leden van ons gezin hielpen mee, dat deed je gewoon in die tijd.

De zaak was van het hele gezin.’’

Hij vervolgt: ,,In de zestiger jaren waren bloemstukjes erg populair, die werden later vervangen door gemengde boeketten. Ik

64 12JubVanderPost.indd 64

herinner me goed dat de komst van steekschuim in mijn jonge jaren een revolutie in de winkel en de branche teweegbracht.

Jeetje, wat een tijd scheelde dat in arbeid zeg!’’ Als kleine jongen ging Piet met zijn vader mee naar de veiling om bloemen in te kopen, maar onder één voorwaarde: tijdens het veilproces moest hij zijn mond houden.

In die tijd riep de veilingmeester de producten nog om en werden alle bestellingen met pen op papier genoteerd. De bloemen werden vanuit Aalsmeer met de boot naar de winkel in Hillegom gebracht. ,,In die tijd werden alle winkels aan de Haven met de boot bevoorraad.’’

Stofjas Rond z’n veertiende had Piet eigenlijk weinig zin meer in school en op een dag ver-

telde hij dat schoorvoetend aan zijn vader. ,,Die zei gelijk: daar hangt een stofjas, trek die maar aan en ga maar aan de slag! Zo ging dat in die tijd; je werd niet zoals nu per se op school gehouden. Het vak leerde ik wel in de praktijk.’’ In 1974 overleed Bertus plotseling.

Hij herinnert zich nog dat zijn vader op zondag ziek werd en vrijdag begraven werd. ,,En zaterdag ging de winkel weer open. Tsja... daar stond ik dan op m’n 22e. Mijn moeder was door een beroerte halfzijdig verlamd, en deed wat ze kon. Er woonden nog aardig wat broers en zussen thuis. Ik heb m’n schouders eronder gezet en ben met de winkel verdergegaan. Eigenlijk had ik geen keus.’’ Na het overlijden van Bertus boden veel van diens collega’s hun hulp aan. Daar denkt Piet met dankbaarheid aan terug. ,,Ook mijn jongere broer heeft veel meegeholpen in die tijd.

Op de winkelruit (foto) en op de auto staat het jubileum aangekondigd. Voor klanten heeft de winkel ter gelegenheid van het feest een speciale klantenkaart gemaakt waarmee ze het hele jaar konden sparen voor een kerstarrangement.

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 16:02

Bloe

2014

maar de beslissing kwam wel abrupt. Ik had heel graag de zaak nog vele jaren samen met mijn vader willen runnen.’’ Op de vraag wat hij van zijn vader geleerd heeft, antwoordt hij direct: ,,Wees altijd eerlijk, blijf jezelf en ga voor kwaliteit!’’

Vakmanschap en service

Ter ere van het zestigjarig jubileum maakte Ria van der Post een ‘oude’ reclamezuil vol met historische krantenberichten over de winkel. ,,Er hangt zelfs een dwangbevel uit 1961 bij, van 13,41 gulden’’, zegt Piet lachend.

Met z’n allen hebben we ons best gedaan de winkel voor te zetten.’’

Nu - veertig jaar later - zegt hij dat hij het

zo zou overdoen. ,,Het bloemenvak is een prachtig vak. Geen haar op m’n hoofd die er toen aan dacht om de winkel te sluiten,

De rouw- en trouwkamer van de winkel was vroeger de woonkamer van Piets ouderlijk huis.

Bloem en Blad 12 l 2014

12JubVanderPost.indd 65

Onder leiding van Piet en zijn vrouw Ria (ze trouwden in 1975) groeide de winkel uit tot een moderne bloemenwinkel van circa 120 m2, waar ambacht, vakmanschap en service hoog in het vaandel staan. ,,We houden de winkeldeur voor klanten open, brengen grote planten en potten bij mensen thuis en zorgen er altijd voor dat de winkel er netjes en verzorgd uitziet.’’ De naam veranderden zij in Bloembinderij Van der Post. ,,Dat klinkt eigentijdser en is makkelijker op te schrijven; Myosotis moesten we altijd spellen.’’

Met de tijd meegaan, daar heeft Piet naar eigen zeggen geen moeite mee. ,,Ik denk echt niet dat vroeger alles beter was; blijf ook niet hangen in vroeger. Door mijn dochter die in de zaak is gekomen - we vormen nu een vof - en het bezoeken van vakavonden blijf ik op de hoogte van de nieuwste ideeën over bloemwerk en presentaties. Het belangrijkste is om met een positieve drive dit vak uit te oefenen. Wanneer ik ’s morgens van de

De winkel moet er elke dag tip-top uitzien, vindt Piet. Een grote bloemenpresentatie van zo’n tachtig tot honderd soorten hoort daar zeker bij.

65 11-12-14 16:02

Eigen tulp

Ter gelegenheid van het zestigjarig jubileum van de winkel en het veertigjarig ‘bloemist-zijn’ van medeeigenaar Piet van der Post kreeg de bloemist in maart dit jaar een eigen tulp: Tulipa Piet van der Post. De tulp heeft een rode bloem en valt op door zijn stevige steel. Compleet verrast, maar ontzettend vereerd was hij met dit cadeau. ,,De bollen staan nu in de tuin, dus komend voorjaar gaan we ervan genieten.’’

veiling in de winkel kom met nieuwe bloemen, dan ben ik altijd vrolijk. Zo’n bloemenpracht, dat is toch schitterend!’’

Hij wordt wel eens moedeloos van het geklaag van collega’s. ,,Al dat negativisme, daar moeten we echt van af. Het helpt je toch niet verder. Bovendien waren er vroeger ook

crisissen, dus waarom nu zo mopperen? Zelf vind ik het belangrijk om positief te blijven, ook als het minder gaat. Dat heb ik ook van huis uit meegekregen. Mijn moeder heeft ondanks haar beroerte, die ze op haar 40e kreeg, altijd gekeken naar wat ze nog wel kon. Dat bewonder ik enorm.’’

Klantenkring Terugkijken op de lange historie van de winkel noemt Piet met name de vaste klantenkring een bijzonder feit. ,,Ik heb nu klanten in de winkel die al in de kinderwagen met hun moeder hier kwamen. Of die zelfs al bij mijn vader kochten. Ik heb ze zien opgroeien van kleuter tot volwassene.

Voor generaties heb ik rouw- en trouwwerk gemaakt, dat is echt heel speciaal. En de jongere generatie weet ons nu te vinden via internet en sociale media. Met dank aan onze dochter Ivy en medewerkster Constance. Zij plaatsen veel berichten op Facebook en Twitter. Dat vinden ze leuk om te doen en het past meer bij jonge mensen dan bij mij.

Door internet hebben we klanten in heel de wereld. Oud-Hillegommers die in Amerika en Azië wonen, bestellen nog altijd een bloemetje bij ons.’’

Voorlopig denken Piet en Ria nog niet aan stoppen. Daar vinden ze het vak nog veel te leuk voor. Wel zijn ze blij dat Ivy in de zaak is gekomen, zodat er af en toe eens tijd is om een dag vrij te nemen. ,,Net als vroeger is de winkel nu ook weer van ons gezin. En daar hoort Constance ook bij. Zij werkt hier al achttien jaar.’’

Bloembinderij Van der Post, Haven 10, 2182 JK Hillegom, (0252) 51 50 93, www.bloembinderijvanderpost.nl Het team van Van der Post: v.l.n.r. Piet en Ria en hun dochter Ivy (rechts). Tweede van links staat medewerkster Constance Duineveld.

66 12JubVanderPost.indd 66

www.bloemenblad.nl/ondernemerschap

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 16:02

Bloemisterij Kleefstra, Emmeloord

50 jaar een begrip in de polder Op 16 december 1964 begint Cees Kleefstra een bloemenwinkel in Emmeloord. Twintig jaar later komt Stien Brandsma in de winkel werken. Inmiddels is zij alweer ruim negen jaar eigenares. ,,Ik heb veel van mijn oude baas geleerd. De naam Kleefstra is nog steeds een begrip in de polder.’’

Tekst: Jeannet Hooftman, foto’s: Jeannet Hooftman en Bloemisterij Kleefstra

N Bloemisterij Kleefstra. De oude baas

og regelmatig komt hij ter sprake bij

Cees Kleefstra was een bijzonder man die klantvriendelijkheid hoog in het vaandel had staan. Nu de winkel zijn vijftigjarig jubileum

viert, denkt eigenares Stien Brandsma helemaal vaak terug aan de oprichter. ,,Ik heb heel veel van hem geleerd.’’

Op 16 december is het precies vijftig jaar geleden dat Cees Kleefstra samen met zijn

echtgenote Titie een bloemenwinkel begon in Emmeloord. Zijn vader had een bloemenwinkel in Steenwijk. Na wat rondzwervingen - Cees werkte bij bloemenzaken in Winterswijk en Aalsmeer - besloot hij voor zichzelf te beginnen. De winkel noemde hij Bloemenmagazijn Kleefstra.

De winkel bevond zich in een klein kioskje dat werd gedeeld met het VVV-kantoor. De ruimte is 50 m² groot en is opgedeeld in twee delen. De kiosk stond tegenover restaurant het Voorhuis aan het begin van de winkelstraat. Hij verkocht er bloemen, plantjes, aardewerk en vazen.

Cees was een echte bloemist, die zijn opleiding in Aalsmeer had genoten. Stien laat foto’s zien van bruidswerk dat hij in de beginjaren maakte. ,,Je ziet dat hij cyclaam en Eucharis in bruidswerk gebruikte. Dat komt nu weer terug. Dat is bijzonder’’, vindt ze. ,,Verder valt op dat men echt bloemen verkocht, geen groen. Gemengde boeketten kende je in die tijd nog niet.’’

Veel planten

Stien Brandsma (rechts) met medewerkster Ylona Overmars voor de etalage, waar een grote 50 in staat. Het jubileum is op 13 december met de klanten gevierd.

Bloem en Blad 12 l 2014

12jub Kleefstra.indd 67

De polder was in de beginjaren van Kleefstra een gebied in ontwikkeling. Er woonden nog niet heel veel mensen. Mensen die hier heen verhuisden, wilden iets voor de ramen, verhaalt Stien. Zodoende werden er veel planten verkocht. ,,Dat waren vooral bloeiende planten, zoals azalea’s.

Ook groen, maar dan mochten het wel royalere planten zijn. In de eerste tijd denk ik dat de verkoop voor het grootste deel uit planten bestond.’’

Cees hield van zijn vak. Stien: ,,Hij begon zijn riedeltje altijd met: ‘Bloemen, kinderen en muziek, dat zijn de drie mooiste dingen van het leven’. Alle nieuwe mensen die kwamen werken, kregen dat een paar keer te horen. Dat was echt zijn motto.’’

67 11-12-14 16:07

Toen Stien bij Kleefstra ging werken, was de winkel inmiddels al verhuisd naar een iets groter pand, 100 m verderop in de winkelstraat. Behalve Stien en Cees zelf waren er nog twee medewerkers. ,,Kleefstra liet je vrij, maar kon precies zeggen wat mooi was en wat hij graag wilde. Hij vond het belangrijk dat je vriendelijk was.

‘Goedemorgen kost niks om te zeggen’, zei hij. Er was nog geen automatische deur, dus we moesten de deur openhouden voor de klanten als ze weggingen. Dat was echt een must. We moesten meelopen naar de auto om de bloemen erin te leggen. Voor jong en oud hoor! Hier in de polder hebben we veel verschillende mensen wonen: mensen uit Friesland, Limburg, die konden hier een eigen bedrijf opzetten. Het was een gemêleerde gemeenschap. Ik denk dat je daarom heel gastvrij en vriendelijk moest zijn. Mensen moesten zich hier welkom voelen.’’

Een bruidsboeket met Eucharis uit de begintijd.

Cees was een echte ambachtsman.

Liefhebber Cees Kleefstra was een echte liefhebber van bloemen en planten. ,,Van hem heb ik geleerd dat alle bloemen hun charme hebben’’, stelt Stien. ,,Ik kwam daar als meisje van

16 en dacht wel eens: dat is een lelijke bloem.

Maar hij zei dan dat er geen lelijke bloemen waren. Alles heeft zijn charme.’’ ,,Ik heb de opleiding gedaan, maar hij heeft mij heel veel basisbeginselen geleerd. Zoals: een bloem bloem laten zijn. Als hij in de laatste jaren zag dat iemand een speld in de roos drukte, dan kon hij helemaal uit zijn dak gaan. In het begin vond hij het ook helemaal niet leuk als het blad van de bloem werd afgehaald. De kweker heeft er niet voor niets blad aan gekweekt, zei hij dan. Dat laatste is later veranderd, maar ik zal nog steeds geen speld in een roos doen, dat gaat er bij mij niet in. Geverfde bloemen gaan er bij mij ook niet in.’’ ,,Nee, dat is verboden hier’’, voegt medewerkster Ylona lachend toe.

Ook met lijmtechnieken zou Kleefstra de grootste moeite hebben gehad. Dat heeft hij echter niet meer meegemaakt. ,,Hij was een ambachtsman. Een bruidsboeketje moest echt op draad gebonden zijn.’’

De kiosk waar Cees Kleefstra zijn bloemenwinkel 50 jaar geleden in begon.

68 12jub Kleefstra.indd 68

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 16:08

Blo

2014

Overgenomen Op 1 januari 2000 zijn Stien en Cees samengegaan onder een VOF. In 2005 heeft ze de winkel overgenomen en de naam veranderd in Bloemisterij Kleefstra. ,,Hij had geen opvolgers. Zijn kinderen wilden het niet en het leek mij heel leuk. We zijn tot een overeenkomst gekomen en ik ben verder gegaan.’’ Vanaf dat moment deed Kleefstra ,,een flinke stap terug’’, maar hij kwam nog elke dag langs. ,,Hij bemoeide zich nergens mee, maar als hij iets zag wat hem niet zinde, zei hij het. Als er bijvoorbeeld een hoop troep op de grond lag, zei hij: ‘zou je de bezem niet eens pakken?’. We kenden elkaar inmiddels al zo goed dat we aan oogcontact genoeg hadden.’’

In november 2005 is de winkel verhuisd naar het huidige pand, achter de winkelstraat en naast de Jumbo. ,,Het huurcontract liep af en vanwege renovatie van de winkelstraat moesten alle dagwinkels eruit.’’ ,,We zijn dingen niet echt anders gaan doen’’, zegt Stien desgevraagd. ,,Alles is wel een tikkeltje moderner geworden, maar dat is normaal. Je moet meegaan met je tijd.

De klantenkring is ook niet echt veranderd.

Ik krijg nog steeds jong en oud hier binnen.’’

Bijna zes jaar geleden is Cees Kleefstra overleden. ,,De klanten hebben het nog vaak over hem, vooral nu. En altijd positief.

Hij was echt een mensenmens. Stond altijd voor iedereen klaar. Hij had aanzien in de polder.’’

attent op gemaakt. Hij was zijn tijd wat dat betreft zeker vooruit.’’

Vertrouwen De toekomst ziet Stien met vertrouwen tegemoet. ,,Ik blijf er zin in houden. Ik heb een hartstikke leuk en creatief team om me heen. Natuurlijk moet ik op de kosten letten. Als je die een beetje netjes in de hand houdt, kun je best een mooie bloemenwinkel hebben. Een echte bloemenwinkel met bloemen, planten, vazen en potten. In mijn ogen hoeven daar geen gekke dingen bij. Ik ga geen meubels verkopen.’’

Stien: ,,Er worden elke dag kinderen geboren. Er overlijden elke dag mensen. Alles wat daar tussen zit, kunnen we meemaken. Daar is altijd een bloemetje voor. Wel proberen we in het hoge segment te opereren. Als mensen hier komen, weten ze wat ze kunnen verwachten. De naam Kleefstra is een begrip in de polder. De stoep staat niet vol

met actiebosjes. Onze klanten verwachten een mooi boeket, een mooi bloemstuk, een mooie pot met een mooie plant. Daar mag best een goede prijs tegenover staan.

En daar hebben wij nog wel een belegde boterham van.’’

Kruidenier

,,Niet iedereen had een auto. Ik weet dat Cees Kleefstra om 18.00 uur nog wel eens ging bezorgen op zijn brommertje. Het gebeurde dat mensen dan vroegen: ,,Je komt bloemen bezorgen, wil je dan gelijk een kilo suiker meenemen?’’ Hij was een bloemist maar soms ook een halve kruidenier ja.’’

Bloemisterij Kleefstra, Noordzijde 18 D, 8302 GL Emmeloord, (0527) 61 35 77, www.kleefstrabloemen.nl

Veel van geleerd Vooral nu denkt Stien elke dag aan haar oude baas. ,,Het is absoluut iemand waar ik veel van geleerd heb. Hij is nooit echt mijn baas geweest. Hij liet ons zo vrij in dingen maken en jezelf ontwikkelen. Hij vond het fijn om te zien dat het ook ging, dat we zelf nieuwe dingen zagen.’’

Van Kleefstra leerde Stien ook anders kijken naar de natuur. Alles is te koop, maar veel is uit de natuur te halen. De bloemiste maakt daar dankbaar gebruik van. Als de perenbomen gesnoeid worden, krijgt ze een belletje en mag ze hout halen. Bij een ander mag ze altijd Clematis-ranken komen halen. ,,In de natuur zoeken we naar berenklauw en heksenbezems. Daar moet je wat voor over hebben, zoals in een boom klimmen, haha. We kunnen er echt mooie dingen mee maken. Daar heeft Cees ons in die tijd al

Bloem en Blad 12 l 2014

12jub Kleefstra.indd 69

Cees Kleefstra aan het werk.

69 11-12-14 16:08

Broekhof, adding value, Noordwijkerhout

40 jaar verstand van verpakken Wat veertig jaar geleden Broekhof Verpakkingen was, opererend vanuit een schuurtje, is nu een speler op de wereldmarkt met vier vestigingen in Nederland en twee in Azië.

‘Verpakkingen’ is inmiddels uit de naam geschrapt. Het bedrijf biedt namelijk veel meer dan dat. ,,Alles op het gebied van toegevoegde waarde’’, aldus Arjan Broekhof.

Tekst: Jeannet Hooftman, foto’s: Gerdien de Nooy en Broekhof

I vrouw hun bedrijf in verpakkingsmaten 1974 richtten Piet Broekhof en zijn

rialen voor bloemen en planten op. Eigenlijk was het de bedoeling dat Piet net als zijn ouders de groentehandel in ging. Dat zag hij niet zo zitten en hij ging werken bij Klerk’s plasticindustrie in Noordwijkerhout. Dat werk beviel hem echter niet zo goed. Zoon Arjan Broekhof: ,,Mijn vader was echt een handelsman. Hij dacht: wat ze hier maken, kan ik wel verkopen. Zo begon hij met Broekhof Verpakkingen.’’

Het bedrijf verkocht folie, rollen plastic en daarnaast rollen papier, vellen papier en oude kranten. Bloemen werden in die tijd veel in oude kranten gewikkeld. Daar was dus ook handel in. De afnemers waren alle partijen die bloemen verpakten, zoals groothandelaren, exporteurs, lijnrijders en marktlui.

De bloemenhandel groeide en Broekhof Verpakkingen groeide mee. Piet begon in een schuurtje aan de Wildlaan in Noordwijkerhout en opende al snel een filiaal op de veilling in Berkel. Al een jaar later verhuisde het bedrijfje naar de Schippersvaartweg.

Daarna volgde een extra filiaal op de veiling in Roelofarendsveen.

Ook het assortiment breidde gestaag uit.

Ging het aanvankelijk alleen om functionele verpakkingsmaterialen, al snel werden trends belangrijk, stelt Arjan. Hij nam het bedrijf acht jaar geleden van zijn vader over. ,,Het eerste geschulpte hoesje kwam rond 1985 op de markt. Ook kwamen er verpakkingen met dessins. Het begon met één, later moest je er minimaal tien hebben.’’

Toegevoegde waarde Inmiddels verkoopt Broefhof veel meer

Arjan Broekhof met zijn vader Piet, die het bedrijf in 1974 oprichtte.

70 12jub Broekhof.indd 70

dan verpakkingen. ,,Alles op het gebied van toegevoegde waarde voor de bloemen- en plantenbranche’’, stelt Arjan. Dat zijn onder andere hoezen, tasjes, bijstekers, vazen, potten en schalen. ,,We combineren ook producten: bijsteker met vaasje, vaas met koker.

Dat verkoopt nu heel erg goed.’’ Er zijn éénbloemvaasjes in diverse kleuren en maten.

Ook deze markt groeit heel snel, volgens Arjan. Verder is er de biologisch afbreekbare vaas, en zijn er behalve glas ook producten van keramiek, vilt, riet en hout. De voorraad telt inmiddels zo’n vijfduizend artikelen.

Op verzoek van een klant kan het bedrijf de materialen ook naar zijn wensen maken.

Bijstekers hebben een grote vlucht genomen. Arjan: ,,Vroeger had je ze alleen met kerst en valentijn; nu zijn ze jaarrond verkrijgbaar. Voor elke gelegenheid en evenement is er wel een bijsteker.’’

Ook de oudere catalogi laten al een grote verscheidenheid aan producten zien.

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 16:03

Bloe

n

2014

Omdat Broekhof veel meer levert dan alleen verpakkingsmaterialen, is de naam van het bedrijf veranderd. In september is een nieuw logo gelanceerd. ‘Verpakkingen’ is nu officieel van de naam afgehaald. Dat dekte de lading niet meer.

Bijna het hele assortiment wordt naar eigen ontwerp gemaakt. Daarvoor heeft het bedrijf vijf eigen designers. ,,Hiermee willen we inspelen op trends en uniek zijn’’, stelt Arjan. ,,Dat wordt steeds belangrijker. Waar je vroeger een paar jaar deed met een bepaald ontwerp, moet je nu veel sneller wisselen en een veelzijdig assortiment bieden.’’ Sommige basisontwerpen blijven, al verandert het uiterlijk wel. Arjan noemt als voorbeeld de paperlook-hoes. ,,Een hoes die op papier lijkt, maar van plastic is. Die hebben wij bedacht en we verkopen hem al 25 jaar hartstikke goed.’’

Trends Om op de hoogte te blijven van trends, bezoekt het ontwerpteam van Broekhof diverse beurzen. ,,Dat zijn vooral woonbeurzen en ze kijken naar trends op het gebied van kleding, want de bloemenwereld loopt qua trends niet voorop.’’ Veel informatie komt ook van de klanten, via de 25 verkopers. ,,Er is nauw contact tussen de designafdeling en de verkopers. Als de verkopers het niet zien

zitten, dan komt het niet in het assortiment’’, zegt Arjan stellig.

Het bedrijf geeft regelmatig brochures uit.

Die worden ingericht rond trendthema’s. ,,En we werken mee aan het trendseminar van Sandra KÜnings.

Wat zijn nieuwe ontwikkelingen? Arjan: ,,Combinaties van materialen: plastic met non-woven, natuur-look, papier-look, papier met frost-look. Duurzaamheid wordt steeds belangrijker, dus papier gaat in toenemende mate folie vervangen. Niet alleen bij bloemisten, maar ook bij de rest van de markt. Ik verwacht dat dat de komende jaren verder zal ontwikkelen.

Bloem en Blad 12 l 2014

12jub Broekhof.indd 71

In Nederland heeft Broekhof vier vestigingen: t "BMTNFFS TIPXSPPN WFSLPPQBGEFMJOH FO IFU UFBN WBO POUXFSQFST t )POTFMFSTEJKL WFSLPPQUFBN WPPS IFU 8FTUMBOE t 3JKOTCVSH DBTI BOE DBSSZ FO WFSLPPQUFBN t /PPSEXJKLFSIPVU IPPGELBOUPPS NFU IPPGENBHB[JKO FO BOEFSF BGEFMJOHFO [PBMT JOLPPQ FO BENJOJTUSBUJF 7FSEFS JT FS FFO FJHFO GBCSJFL JO 7JFUOBN FO FFO LBOUPPS JO $IJOB 8FCTIPQ XXX CSPFLIPG OM

Webshop De bloemist kan zich met verpakkingen onderscheiden van de supermarkten, stelt Arjan. Met de webshop richt het bedrijf zich op deze afnemersgroep en met succes. ,,Bloemisten gaan steeds meer via de webshop bestellen. Wij kunnen zo de bloemist in Groningen Ên Limburg bereiken. We versturen door heel Nederland. Voor 10.00 uur besteld is de volgende dag geleverd en ook kleine orders zijn mogelijk.’’ ,,Wie bij ons een rol papier en een bijsteker koopt, kan vaak ook een potje en een schaaltje gebruiken. One-stop-shopping.

Een bloemist heeft het lastig, wij ontzorgen.

De showroom in Aalsmeer. Zo’n vijfduizend artikelen zijn uit voorraad leverbaar.

Vier vestigingen

Afnemers die voor meer dan ₏350 bestellen, hoeven geen bezorgkosten te betalen. Door het uitgebreide assortiment is het makkelijker om aan dit bedrag te komen.’’ ,,99% van onze omzet komt uit de bloemen- en plantenbranche. Bloemisten, kwekers, tuincentra, exporteurs... iedereen zoekt toegevoegde waarde. Een mooie bijsteker, vaas of hoes... Vandaar onze slogan adding value. Daar zijn wij dus constant mee bezig.’’

Het pand uit de beginjaren aan de Schippersvaartweg.

71 11-12-14 16:03

Bloem en Blad, Nederland

35 jaar informatie, inspiratie voor de bloemist Als we het dit nummer toch over jubilarissen hebben, mag ook Bloem en Blad zelf niet ontbreken, dacht de redactie. Want dit vakblad voor de bloemist bestaat inmiddels 35 jaar. Veel nieuws passeerde in die jaren de revue. Initiatieven verschenen en werden weer afgeblazen. Dit artikel belicht een aantal ontwikkelingen, opvallende gebeurtenissen en bijzondere voorvallen.

Tekst: Paula van der Hulst, foto’s: Bloem en Blad

Winkelsluitingswet Hoewel vorig jaar is besloten dat gemeenten zelf mogen bepalen of en hoe vaak de winkels op hun grondgebied op zondag open mogen, speelt de kwestie rondom de Winkelsluitingswet al jaren. In 1987 meldt Bloem en Blad dat de ondernemersorganisaties in ons land met verbijstering hebben gereageerd op het voornemen van staatssecretaris Evenhuis van Economische Zaken en minister De Koning van Sociale Zaken de Winkelsluitingswet te verruimen, opdat winkels ook ’s avonds open kunnen blijven. ,,De bloemen-

72 12Jub Bloem en Blad.indd 72

detailhandel wacht de ontwikkelingen vooralsnog gespannen vanaf de zijlijn af’’, aldus de redactie.

Een jaar later, in 1988, blijkt uit onderzoek van de Consumentenbond dat 68% van de consumenten voor opening van de winkels tot 19.00 uur is. Van de winkeliers voelt slechts 7% hiervoor. En dus is te lezen dat ,,Maatschappelijk gezien verruiming van de Winkelsluitingswet onafwendbaar lijkt.

De ingangsdatum is nog slechts een kwestie van tijd. Goede ondernemers gaan nu kijken naar de bakens die verzet

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 16:03

Bloe

e

2014

en nieuws BloemistExclusief Een ontwikkeling van recentere datum is BloemistExclusief. In februari 2013 nemen FloraHolland en de groothandelaren een initiatief om een uniek assortiment bijzondere producten uitsluitend verkrijgbaar te maken voor de bloemist. De winkeliers kunnen zich daarmee onderscheiden van andere aanbieders van sierteeltproducten. De inkoop loopt via internet. Bloemisten reageren enthousiast, maar hebben hun bedenkingen tegen het kopen via internet.

Na een half jaar blijken bloemisten nog niet massaal gebruik te maken van BloemistExclusief.

Het beginnende initiatief en de zomer worden als ’schuldige’ aangewezen.

Halverwege 2014 stoppen de initiatiefnemers met BloemistExclusief. Het laatste aanbod werd op woensdag 25 juni geplaatst. De reden: ,,Bloemisten toonden wel belangstelling, maar kochten te weinig om het project rendabel te maken.’’

moeten worden om er straks zoveel mogelijk van te profiteren.’’

Toch duurt het tot 1991 voordat detaillisten in diverse gemeenten experimenteren met afwijkende winkelsluitingstijden. Als na twee jaar de resultaten positief blijken, kan dit leiden tot een verdere aanpassing van de wet. Deze komt dan boven op de verruiming van winkeltijden zoals al eerder is aangekondigd. Hierin staat dat winkels door de week tot 18.30 uur open mogen blijven en zaterdags tot 18.00 uur. Dienstenbond FNV verzet zich niet langer op voorwaarde dat werknemers op basis van vrijwilligheid voor langer werken kunnen kiezen en dat de arbeidsweek naar 36 uur wordt teruggebracht.

Uiteindelijk wordt in 1993 een nieuwe Winkelsluitingswet van kracht.

Winkels mogen vanaf 1 januari dat jaar van maandag tot en met vrijdag open zijn tot 18.30 uur, op koopavond (donderdag of vrijdag) tot 21.00 uur en op zaterdag tot 18.00 uur. Het maximale aantal openingsuren wordt 55 (was 52) per week. Verdere wijzigingen in de Winkelsluitingswet, zoals verruiming van het aantal zon- en feestdagen waarop winkels open mogen zijn, worden in de loop van 1993 doorgevoerd.

In 1996 krijgt de detailhandel opnieuw veranderingen voorgeschoteld. De winkels mogen alle dagen open van 6.00 tot 22.00 uur. Op zondag blijven ze voorlopig verplicht gesloten, al biedt de wet gemeenten veel meer mogelijkheden om ontheffingen te verlenen. Zij mogen twaalf zon- en feestdagen vrijstellen van de verplichte zondagsluiting.

Een gemeenteraad heeft bovendien de bevoegdheid om ten behoeve van toerisme, grensoverschrijdend verkeer en avondwinkels vrijstelling te verlenen voor de verkoop buiten de vastgestelde uren.

Helemaal geen winkeltijdenwet meer. Dat willen MKB-Nederland, de Raad Nederlandse Detailhandel en de VVD in 2008. Zij willen de wet schrappen, maar maken wel een voorbehoud: grote en kleine ondernemers moeten overleggen omdat de kleine detaillisten anders te veel worden benadeeld. Vier jaar later, het is 2012, willen PvdA en VVD dat gemeenten, in overleg met de winkeliers, beslissen over het aantal koopzondagen. De Tweede Kamer gaat op 24 oktober akkoord met deze versoepeling van de winkeltijdenwet.

Bloem en Blad 12 l 2014

12Jub Bloem en Blad.indd 73

Supermarktdreiging Dertig jaar voelen bloemisten de hete adem van de supermarkt in de nek. Al in 1983 zegt J. Torbijn, bestuurslid Fleurop en Vereniging Bloemist-Winkeliers: ,,Wij moeten als vak blijven inspelen op de veranderende vraag van de consument. We hebben dan ook meer te bieden dan de supermarkt. Wat die kan, kunnen wij ook en veel beter.’’ Toch meldt dit vakblad in 1987 dat ,,De supermarkten de consument steeds beter tot een aankoop weten te verleiden. Voor de zelfstandige bloemenwinkeliers vergt dat een aanpassing. De weg van eenzelfde product voor een lagere prijs, is de enige die niet kan worden bewandeld.’’

In 2001 duikt het fenomeen van de bloemenverkopende supermarkt opnieuw op. Volgens het nieuws in nummer 24 (eind november) is ,,de bloemenwinkel met 40% nog steeds het belangrijkste aankoopkanaal voor snijbloemen en planten, maar wint de supermarkt terrein. Langzaam maar zeker snoept de supermarkt procenten van de bloemenwinkel af.’’ Twee jaar later wordt duidelijk dat de supers op verschillende manieren proberen in de bloemen- en plantenmarkt binnen te dringen. Zo heeft Aldi bloemen en planten structureel in het assortiment opgenomen en wil Laurus bij Konmar en Super d’’e Boer gespecialiseerde bloemisten inzetten om de producten aan de man brengen. In oktober van dat jaar blijkt het marktaandeel van de supermarkten op ’ons’ terrein flink te zijn gestegen. Consumenten kopen 24% van hun snijbloemen bij de supermarkt. Voor de aankoop van kamerplanten geldt eveneens dat 24% bij de supermarkt wordt gedaan.

Nog altijd doen supermarktketens pogingen om sierteeltproducten te verkopen. Met name Jumbo werkt hard aan zijn bloemen- en plantenafdeling. Met hulp van een voormalig bloemist, die voor een betere presentatie en betere kwaliteit zorgde, heeft deze super de omzet in 2007 verdubbeld.

73 11-12-14 16:03

Nieuw afzetinitiatief van VBA

Letterlijk uit Bloem en Blad 17 van 1980: ,,Met ingang van 1 oktober 1980 is bij de Aalsmeerse veilinggigant VBA 20.000 m2 uitgetrokken voor een groothandelscentrum voor snijbloemen en kamer- en tuinplanten. In deze ’bloemenmakro’ kunnen vooral de kleinere kopers, waaronder veel bloemendetaillisten, in korte tijd een groot sortiment inkopen. Acht bedrijven verkopen in Cultra volgens het cash-and-carrysysteem potplanten, snijbloemen, boomkwekerijartikelen en wat bloembindersartikelen. Terecht kan hier worden gesproken over een uitbreiding van de serviceverlening aan kopers van sierteeltproducten.’’

Bloemisten Business Club

Eind mei 1990 presenteert Antoine Simons het project Bloemisten Business Club. Met een groep van maximaal 150 leden wil hij nieuwe mogelijkheden ontwikkelen voor de afzet van bloemen en planten bij bedrijven. Bloemisten reageren verdeeld maar op 1 januari 1991 gaat de Bloemisten Business Club definitief van start. Onder de naam Business Bloemisten Nederland is deze groep nog altijd actief en op weg naar het zilveren jubileum.

Antwoordapparaten bieden stukje extra service ,,In deze tijd, waarin we service in het vaandel van de detailhandel schrijven, mogen we de mogelijkheden van telefoonbeantwoorders niet onderschatten. Wanneer de winkel is gesloten, bieden deze apparaten uitkomst door de klant ’te woord te staan’, zodat geen opdracht verloren hoeft te gaan. Een stukje extra service voor de klant en bovendien merkbaar in de kassa.’’ (Bloem en Blad 7, 1982)

Waterschade in Venlo

Bloemist sponsort eerste homohuwelijk

De markt voor bruidswerk is gegroeid nu ook mannen met mannen en vrouwen met vrouwen mogen trouwen. Bloemist Allard Knöbel van Alfra in Alkmaar had in 1998 de primeur. Hij maakte de bruidsboeketten voor de allereerste homobruiloft.

Zwarte roos ’Black Baccara’ geveild

Eind 1993 ziet Harrie Ebus van bloemenwinkel Nizza in Venlo zijn kerstverkopen letterlijk in het water vallen. Door de overstroming van de Maas heeft hij een omzetverlies geleden van ongeveer ƒ20.000. Maar Ebus is niet de enige, zo blijkt al snel. Onder anderen Twan Beurskens in Velden, Maria Valkenburg in Grevenbicht en Guido Baggerman in Roermond lopen ’waterschade’ op. Steun komt van collega’s uit het hele land. Branchevereniging VBW haalde onder bloemisten ƒ27.000 op om hun getroffen collega’s enigszins te compenseren.

Rozenteler Van Os veilde op Valentijnsdag in het jaar 2000 voor de eerste keer de doornloze roos ’Black Baccara’. De donkerrode roos bracht ƒ6,80 per steel op.

74 12Jub Bloem en Blad.indd 74

Bloem en Blad 12 l 2014

11-12-14 16:03

Bloe

2014

Grootste bruidsboeket ter wereld Freezy Flor maakte in januari 2010 het grootste bruidsboeket ter wereld. In het boeket, dat 67,25 m lang was, zijn 500 rozen, 3.500 Phalaenopsis, 400 takken Asparagus, 6.000 pitrietringen en 824 Oasis-parels verwerkt. Het boeket woog 17 kg, maar de bruid kon - zoals de recordregels vereisen het boeket dragen.

Voorzichtige start voor bloemen op tv ,,Een voorzichtige start’’, zegt Marco Maasse over de aandacht die bloemen en de bloemist kregen in het RTL-programma ’Krabbé staat op straat’. Over de wijze waarop ’Mijn Bloemist’ in beeld kwam, is de VBW-directeur wel tevreden. Inmiddels heeft de voorzichtige start een vervolg gekregen met De Bloemenoverval en Hollands Beste Bloemstylist, beide van SBS6.

Bloem en Blad wordt maandblad

Het eerste officiële maandblad van Bloem en Blad valt in september 2013 bij de abonnees op de mat. Het dagelijkse nieuws is vanaf dat moment via de website te lezen. Voor abonnees op het blad is de site gratis toegankelijk.

Niet-abonnees kunnen de berichten niet langer volgen.

Bloem en Blad 12 l 2014

12Jub Bloem en Blad.indd 75

Marcel van der Haar wint Flowercup

Marcel van der Haar maakte het beste tafelstuk voor een kerstdiner met vrienden. Daarmee werd hij de eerste winnaar van de Flowercup, de opvolger van de boekettenwedstrijd. Annette de With eindigde als tweede en Peter de Hoog werd derde.

75 11-12-14 16:03

╰ HANS HOGEMAN VAN

╰

PASSIE FLORA SALLAND:

‘DEZE PLANTENVOEDING IS

HONDERD PROCENT NATUURLIJK. DAT ZORGT VOOR STERKE EN GEZONDE PLANTEN.’

‘Dit is een organisch product waar ik achter sta’ Tot een jaar geleden verkocht Hans Hogeman, eigenaar van PassieFlora Salland, geen plantenvoeding in zijn winkel. Totdat hij in aanraking kwam met House & Garden Plantenvoeding. ‘Dit is een organisch product waar ik achter sta. Ik gebruik het zelf ook.’

Kersttrends Passie Flora is een echte bloemenzaak, met daarnaast een assortiment planten, aardewerk en woondecoratie. De bloemisterij gaat graag mee met de laatst trends. Hans: ‘Ik merk dat met kerst de glitters er een beetje af zijn. De focus ligt de komende jaren meer op natuurlijke kleuren, zoals wit-, grijs- en bruintinten, en metaalkleuren.

Natuurlijke plantenvoeding De bloemisterij verkocht eerder geen plantenvoeding in haar winkels. ‘Veel meststoffen zijn gemaakt op kunstmestbasis. Dat is gewoon minder goed dan organische voeding.’ Maar

vorig jaar kwam Hans in aanraking met House & Garden Plantenvoeding. ‘Deze voeding is honderd procent natuurlijk en geeft de plant een mooie donkergroene kleur. Het maakt de plant echt sterk. Ik gebruik de voeding voor binnen- en buitenplanten.’

Klanten overtuigen Hans is zelf heel tevreden over House & Garden Plantenvoeding maar hij merkt dat hij zijn klanten nog moet overtuigen. ‘Veel mensen beseffen niet dat planten voeding nodig hebben; daar moeten we ze echt op attenderen. Als we bloemen verkopen, vragen we of mensen er een kaartje bij willen. Bij planten vragen we nu of ze Plantenvoeding willen. We vertellen waarom het zo belangrijk is: de plant blijft langer mooi, sterk en gezond en dat vermindert de kans op luis. Dat overtuigt klanten.’

Zichtbaar in de winkels Het promotiemateriaal van House & Garden in de winkel helpt Passie Flora bij de verkoop van de voeding. ‘We maken het product zichtbaar met flyers, flesjes en placemats. Het persoonlijke contact met House & Garden is heel prettig. Ze komen vaak langs en hebben leuke acties voor de bloemisten.’

Passie Flora is een gezellige bloemisterij met vestigingen in Raalte en Lemelerveld. Al vijftien jaar is de bloemisterij een begrip in de Overijsselse regio Salland. ‘We hebben veel vaste klanten in de regio’, vertelt Hans. ‘Ze weten ons te vinden voor onze boeketten en rouw- en trouwstukken.

Mensen vertellen ons dat ze onze service, de winkelinrichting en de kwaliteit van onze boeketten waarderen. Bij ons is gewoon heel veel mogelijk met bloemen.’

613096.indd 76

12-12-2014 14:35:20

BLOEMISTEN AAN HET WOORD

╰

╰

BEN STEMPHER VAN BLOEMBINDERIJ BEN STEMPHER

‘HOUSE & GARDEN PLANTENVOEDING DOET WAT HET BELOOFT EN IS MILIEUBEWUST. ONZE KLANTEN KOMEN ERVOOR TERUG.’

‘House & Garden heeft uitstraling en kwaliteit’ Aan de rand van Deventer ligt Bloembinderij Ben Stempher: een gezellige bloemen- en plantenspeciaalzaak. ‘Kwaliteit staat voorop in onze winkel. De goede Plantenvoeding van House & Garden past daar helemaal bij.’

plantenvoeding.’

‘De bloemen en planten die bij ons de deur uit gaan, moeten perfect zijn’, vertelt eigenaar Ben Stempher. ‘Dat is de enige manier om te overleven en ons te onderscheiden.’ Klanten uit de regio komen daar graag voor terug. ‘Ze weten ons te vinden voor onze kant- en klare boeketten.

We hebben veel mooie producten klaar staan, zoals boeketten, bloemstukken en opgepotte gedecoreerde planten.’

Goede prijs-kwaliteitverhouding Drie jaar geleden was Ben uitgekeken op andere merken plantenvoeding. ‘In die tijd werd veel reclame gemaakt voor House & Garden Plantenvoeding. Ik ben het gaan proberen en was meteen enthousiast. Het is kwalitatief een heel goed product en nog milieubewust ook.’ Ben is ook te spreken over de prijs-kwaliteitverhouding van de Plantenvoeding. ‘House & Garden Plantenvoeding is heel zuinig in gebruik; je doet lang met één flesje en dat merken onze klanten ook.

Ze vinden het aanvankelijk maar een klein flesje, maar komen daar gauw op terug.’

Extra service Waar de bloemenverkoop altijd goed loopt, merkt Ben dat planten wat moeizamer gaan. ‘De concurrentie van plantenverkopers is groot. Op elke hoek van de straat kun je tegenwoordig een potplant kopen. Het is moeilijk om daarmee te concurreren. We verkopen daarom alleen nog unieke planten en plantenarrangementen. En we bieden extra service, bijvoorbeeld advies over

Ze komen ervoor terug De verkoop van de Plantenvoeding gaat niet helemaal vanzelf. ‘We moeten klanten eerst overtuigen. We leggen uit hoe het werkt en dat het heel zuinig is. Als ze het eenmaal geprobeerd hebben, komen ze ervoor terug. Klanten vertellen dat hun planten langer mee gaan en dat de kleuren mooi blijven.’ House & Garden Plantenvoeding verkoopt beter dan de eerdere plantenvoedin-

613096.indd 77

gen. ‘Het heeft meer uitstraling en kwaliteit. Dat past bij onze winkel.’

Goede communicatie ‘Ik heb regelmatig contact met House & Garden’, vervolgt Ben. ‘Dat is heel prettig. Vaak verkopen bedrijven hun product en vervolgens zie je ze nooit meer terug. Bij House & Garden is de communicatie veel beter. Persoonlijker. Dat zorgt ervoor dat ik het product makkelijker verkoop en er honderd procent achter sta.’

Voor meer informatie over House & Garden Plantenvoeding of de gratis reclamezendtijd kunt u natuurlijk contact met ons opnemen.

Bert-Jan Post House & Garden Plantenvoeding Postbus 1032 1300 BA Almere Tel. 085-2736121 www.house-garden.nl

12-12-2014 14:35:22

Aanbod

Miniboompje: tuinplant december

Te mooi om op te eten… Dat zijn de siergroenten van veredelaar Takii Seed, die vanaf nu zijn te herkennen aan het nieuwe merk Ornamenties.

Onder dit paraplumerk vallen Brassica en Capsicum.

In december is het miniboompje tuinplant van de maand. De groene boompjes luisteren op eenvoudige wijze de feestelijke decembermaand op.

In totaal promoot Mooiwatplantendoen.nl met de slogan ‘Huisje, boompje, feestje’ een groep van vijf miniboompjes: Picea abies (fijnspar), Picea glauca ‘Conica’ (witte spar), Chamaecyparis ‘Ellwoodii’ (dwergcypres), Juniperus ‘Strica’ (jeneverbes) en Thuja occidentalis (levensboom).

Ze kunnen in de tuin worden geplant, zolang de grond niet bevroren is, maar kunnen ook op balkon of terras.

Je hebt bovendien meteen een alternatieve kerstboom voor buiten.

Nieuw merk siergroente: Ornamenties Ornamenties is vormgegeven in een eigentijdse huisstijl.

Verpakkingsmateriaal wordt het komend jaar ontwikkeld. www.pullposition.nl

Takii Seed wil met Ornamenties enthousiasme creëren voor de exclusieve siergroenten Brassica en Capsicum.

De sierkooltjes (Brassica) en sierpeper (Capsicum) kunnen allebei in de tuin staan en zorgen voor een herfstachtig kleurenpallet.

Foto: Mooiwatplantendoen.nl

Foto: Pull Position

Interieurtrends PTMD Van 4 januari tot en met 2 februari presenteert PTMD de interieurtrends voor 2015 in de vernieuwde showroom in Aalsmeer. Shocking petrol en organische imperfectie zijn twee voorbeelden van de nieuwe trends.

Winter Silver bij Alflora

Een aantal trends is volgens PTMD een duidelijke tegenreactie op de economische crisis. Sierlijke, speelse, organische vormen gaan hand in hand met gedurfde kleurencombinaties, waarbij de diepgroene kleur petrol de toon zet. Dit alles wordt gecombineerd met de sobere, grove en natuurlijke materialen waar de PTMD-collectie om bekendstaat.

Bloemisten zijn welkom om in januari de showroom te bezoeken.

Alflora maakt ruimte voor een zachte wintersfeer met zilveraccenten, pistachegroen en een flinterdun laagje ijs: Winter Silver. Hout en lichte materialen uit de natuur brengen warmte. Het gebruik van kerstballen in deze nieuwe wintercollectie verhoogt de kerstsfeer. Daarnaast heeft de groothandel een rijke collectie zilverkleurige schalen, potten en glazen stolpen.

www.ptmd.nl

www.alflora.nl Foto: Alfora

Kort TrendZ in Gorinchem Van 11 tot en en met 13 januari vindt in de Evenementenhal in Gorinchem TrendZ plaats. Op deze voorjaarseditie van de vakbeurs presenteren verschillende leveranciers voor de bloemist hun nieuwste collecties en producten. De beurs is zondag 11 en dinsdag 13 januari geopend van 10.00-18.00 uur en op maandag 12 januari van 12.00 tot 22.00 uur.

Meer informatie: www.evenementenhal.nl.

78 12Aanbod.indd 78

Amazing Amaryllis In december verschijnt voor bloemisten de brochure Amazing Amaryllis met veel inspiratie en ideeën. Bloemisten ontvangen de brochure gratis bij inkoop van snijamaryllis bij de cash-and-carry’s van FleuraMetz, Dobbe Flowers en Weerman Bloemen in Aalsmeer. Doel van de campagne is bloemisten te motiveren en inspireren meer met amaryllis op de winkelvloer te laten doen in de periode voor én na de kerst.

Van der Deijl Fairtrade Van der Deijl Roses in Noordwijk heeft onlangs het FairTrade-keurmerk ontvangen. Dit consumentenlabel geeft aan dat producten op een verantwoorde manier zijn gekweekt. FairTrade garandeert dat de bloemen voldoen aan de hoogste milieueisen. Bovendien biedt Van der Deijl de medewerkers op de diverse kwekerijen goede sociale leef- en arbeidsomstandigheden, hygiëne en veiligheid.

Elmo Trade en CB Sélect Elmo Trade heeft het bedrijf CB Sélect overgenomen. Elmo Trade, gevestigd in Ooltgensplaat en met een magazijn in Oude-Tonge, verkoopt bloemisterijbenodigdheden en -verpakkingen aan de bloemisterijgroothandel en -grootverbruikers. CB Sélect in Mijdrecht ontwikkelt en verkoopt verpakkingen voor de drankenbranche. Na de overname werkt Elmo Trade verder vanuit Oude-Tonge.

EmceePack wordt Packlinq Emceepack, dat onder meer verpakkingsmateriaal als bloemen- en plantenhoezen maakt, heeft een nieuwe naam: Packlinq. Bovendien betrekt het bedrijf een nieuw pand in Lisse, waar ook een groot deel van de productie van de hoezen naar verhuist. In verband met een toename van de productieacitviteiten vindt vanaf 1 januari 2015 de Nederlandse fabricage plaats op het nieuwe adres: 2e Poellaan 10B in Lisse.

Bloem en Blad 12 l 2014

15-12-14 12:27

Bloe Blo

2014

Woonplant van de maand januari

Flowerbook: complete bloemenencyclopedie in app ’Your personal flowerguide’ is de omschrijving van de nieuwe app Flowerbook. Deze app voor smartphone en tablet is een online bloemenencyclopedie die ruim vijfduizend bloemen bevat.

De applicatie is een initiatief van de jonge ondernemers Fabian van Dijk en Robin Hesselberth. De bloemen in de uitgebreide database zijn allemaal voorzien van een foto in hoge kwaliteit en aanvullende informatie. Naast het zoeken op soort is het mogelijk te zoeken

Foto: Bloemenbureau Holland

Het nieuwe jaar trapt af met de Yucca als Woonplant van de maand januari. Yucca komt uit de familie van de agave-achtigen, de Agavaceae, waartoe ook Dracaena, Beaucarnea en Cordyline behoren. Van nature komt de plant voor in warme en droge gebieden in Noord- en ZuidAmerika en het Caribisch gebied.

De planten hebben vaak dikke, leerachtige bladeren met een scherpe punt en witte bloemen.

Deze bladeren groeien zo uit de aarde of aan een of meerdere stammetjes. Yucca’s groeien ongeveer 30 cm per jaar en worden na een aantal jaren gesnoeid.

Het ‘snoeihout’ wordt in Europa vervolgens opgepot en na de vorming van bladrozetten kan de plant worden verkocht.

Het Yucca-assortiment is vrij beperkt. De meest verhandelde soort is de groenbladige Yucca

Bloem Bloemen enBlad Blad 12 12 ll 2014 2014

12Aanbod.indd 79

elephantipes, genoemd naar de poot van een olifant, waar de plant in de natuur op lijkt. Naast de soort elephantipes komen Y. aloifolia en Y. rostrata regelmatig voor en voor de tuin is Y. Flaccida bekend.

De plant vraagt een lichte standplaats en heeft regelmatig water nodig, maar niet te veel want dat kan leiden tot rotten van de stam.

Hoe groter en dikker de stam des te makkelijker is de plant. De Yucca kan van mei tot oktober ook buiten op een zonnige plek staan. Tijdens de rustperiode in de winter kan de plant koel staan en heeft dan minder water nodig.

Bloemenbureau Holland stuurt maandelijks informatie over een groene of bloeiende plant naar consumentenbladen, radio- en televisiestations en vakpers in binnen- en buitenland.

Daarnaast worden er pr evenementen met de plant georganiseerd en verschijnt hij elke maand in Bloem en Blad.

op kleur en beschikbaarheid.

Wanneer de juiste bloem is gevonden, kan deze met één druk op de knop worden opgeslagen in de persoonlijke favorieten en daarbij ook gedeeld worden op de verschillende sociale media.

Flowerbook is verkrijgbaar in de App Store en bij Google Play. De gratis versie omvat de complete encyclopedie inclusief informatie.

De uitgebreide zoekfunctionaliteit kost €4,49. www.flowerbookapp.com

Foto: Flowerbook

Vrolijke doosjes vol bloembollen Karin van den Berg, communicatiespecialist bij Kapiteyn in Breezand, ontwikkelde een nieuw bloembollenconcept: een vrolijke doos vol bloembollen (tulpen, blauwe druifjes en narcissen). ,,Toen ik vorig jaar mijn vrienden en familie bloembollen cadeau gaf, kwam ik er in april achter wat een supergoed cadeau ik had gegeven. Van allemaal kreeg ik een half jaar later via WhatsApp een foto toegestuurd hoe hun tuin eruit zag.

Zo’n klein cadeau zorgt dus voor veel plezier’’, aldus Karin. De bloembollendoosjes zijn te verkrijgen bij Dobbe Flowers op Cultra in Aalsmeer.

Foto: Gerdien de Nooy

79 15-12-14 12:27

VBW-visie

(Digitale) ambassadeurs Heeft u ambassadeurs? En hoeveel zijn dat er?

Het gebeurt meestal bij een ontmoeting, tijdens een verjaardag of een feestje dat het gesprek opeens gaat over (koop)ervaringen in de afgelopen periode. ‘Bij die winkel hebben ze een enorm assortiment’, ‘in dat restaurant word je prima bediend’, enzovoort.

In toenemende mate gebeurt dit overigens ook digitaal. Vrienden die elkaar berichten dat ze een goede ervaring hebben bij een bepaald bedrijf of dat een product ze goed bevalt. En wat nog belangrijker is: vrienden van vrienden geven deze boodschap aan elkaar door, waardoor sociale beïnvloeding plaatsvindt. En wat nog belangrijker is: potentiële klanten gaan zich tegenwoordig eerst digitaal verdiepen in wat anderen over het bedrijf en het product zeggen. Producten worden steeds meer op basis van ervaringen van anderen gekocht of juist niet gekocht.

Het is dus van groot belang om ambassadeurs te hebben, te krijgen of te maken. Dat zijn klanten die op basis van goede ervaringen hun relaties, gevraagd of ongevraagd, adviseren om iets te doen of juist niet te doen. Ambassadeurs spontaan krijgen gebeurt zelden, mensen willen vaak op basis van eigen ervaringen anderen informeren. Het is

dus zaak om ambassadeurs te maken. Hoe werkt dat? Eigenlijk vrij eenvoudig: zorg ervoor dat klanten behandeld worden als klanten. Geef aandacht, straal positiviteit uit, probeer persoonlijk contact te hebben met de klant en zorg af en toe voor een verrassing. Uiteraard moet het product goed zijn, maar dat hebben we als bloemisten aardig onder de knie. Goed, positief en warm omgaan met klanten is een ding dat we nog wel kunnen verbeteren.

VBW biedt vanaf begin januari de training Klanthousiasme. Dat doen we niet voor niets. We willen graag bereiken dat bloemisten en hun medewerkers meer ambassadeurs gaan maken. Goed voor de branche, maar vooral goed voor uw eigen portemonnee. Want een echte ambassadeur maakt anderen enthousiast.

Marco Maasse, algemeen directeur VBW Centrale Vereniging Bloemendetailhandel Bovenstaande valt onder de redactionele verantwoordelijkheid van VBW Centrale Vereniging in Ede, (0318) 52 75 68

De opmerkelijkste bloemistentweet van de afgelopen maand.

De tweet Klant: kunnen jullie dit kerststuk van vorig jaar een beetje opknappen, wat nieuw groen erin?

Natuurlijk, komt goed!

A/B Bloemsierkunst, Numansdorp en Mijnsheerenland (@abbloemen)

Het verhaal achter

Bloemenkadoshop Jolijn Jolijn van Schaik (41) nam in 1996 met haar man Chris een bloemenwinkel in Waddinxveen over en gaf er haar naam aan: Bloemenkadoshop Jolijn. ,,Toen waren we nog jong en onbezonnen’’, zegt Jolijn lachend. Maar ze meent het wel. ,,In deze tijd zou ik er niet meer aan beginnen. Toen wij begonnen kon alles, het kwam bij wijze van spreken aanwaaien. Nu moet je er meer voor doen, maar dat maakt het ook interessanter. Je wordt creatief meer geprikkeld en uitgedaagd en je moet scherp en innovatief zijn. Maar dat is ook de kracht van het ondernemen.’’

Inmiddels heeft de winkel een naam opgebouwd in Waddinxveen en heeft Jolijn zich gespecialiseerd in rouwwerk. Dat vindt ze mooi om te doen. Creatief bezig zijn en met mensen werken, vindt ze het mooiste van het vak. ,,Je kent de klanten goed en hebt aan een half woord genoeg. Als mensen dan dankbaar zijn voor wat je maakt, heb je veel eer van je werk. Dat is net dat beetje extra.’’

Ook op de bedrijvenmarkt zijn Chris en Jolijn actief. ,,Daar moet je wel wat voor doen. We zijn op maandag dicht gegaan om de bedrijven extra te bedienen. Het gaat niet alleen om het bloemetje op de balie, maar ook de planten op kantoor en die zestig kerstboeketten voor de medewerkers. Kijk, dat zijn de leuke dingen.’’

Tekst: Jeannet Hooftman, foto: Gerdien de Nooy

80 12Uitgesproken.indd 80

Bloem en Blad 12 l 2014

15-12-14 12:27

Bloe

2014

Over de toonbank Wie: Wat: Waar:

Pieter Straathof Bloemenhof Winkelcentrum Winkelhof, Leiderdorp

Lekker druk met kerstverkopen, zo te zien? ,,Zeker weten. Ik heb een extra ruimte hier in de Winkelhof gehuurd om kerstproducten te verkopen. Vorig jaar vroeg het management van het winkelcentrum of ik dat wilde doen om het centrum wat gezelliger te maken. Dat heb ik toen gedaan in een leegstaande modezaak. Het leverde enorm veel aanloop op, maar ik heb er niet gigantisch mee verdiend.’’

En toch open je opnieuw een extra winkel? ,,Omdat het me heel veel aanloop, publiciteit en goede reacties oplevert. En nu heb ik veel beter kunnen onderhandelen over de huurprijs. De ruimte is ook groter dan vorig jaar; ik heb nu 350 m2. Op 24 november hoorde ik dat het doorging en op 27 november zijn we opengegaan.’’

Zijn klanten weer zo enthousiast? ,,Enorm. Ze vinden het allemaal even leuk. Mensen houden nu eenmaal van gezelligheid met Kerstmis.

Van tevoren heb ik vijfduizend flyers uitgedeeld, met daarin een paar scherpe aanbiedingen als lokkertje. Maar ik merk dat als mensen iets mooi vinden, ze niet zo letten op prijs. Dan kopen ze ook dat iets duurdere product. Ze komen voor het lokkertje en gaan naar buiten met een volle winkelwagen.’’

Wat verkoop je zoal in de ‘extra’ winkel? ,,Verschillende planten als azalea’s, cyclamen, coniferengroen, mini-kerstboompjes, vers opgemaakte kransen, weckpotten met amaryllisbollen, metalen kerstbomen met waxinelichtjes, je kunt het zo gek niet verzinnen. We verkopen vooral de wat luxere producten tegen een schappelijke prijs. Ik heb gezien dat Action en bouwmarkten vooral het kleine ‘kerstspul’ verkopen, dus dat doe ik juist niet.’’

Ben je met deze winkel eigenlijk geen concurrent van jezelf? ,,Ja, dat is een goeie. Natuurlijk ben ik dat, maar ik weet nu al dat ik ga plussen dit jaar. Het venijn zit ‘m met name in de laatste dagen tien dagen van het jaar. Dan gaan we alles leegverkopen; althans dat is wel de bedoeling. Als dat lukt, dan pak ik zeker m’n winstmarges.’’

Blijft je extra kerstwinkel dan open na de kerst? ,,De ‘gewone’ kerstwinkel gaat op kerstavond helemaal leeg. Dan helpt het hele team mee en drinken we na afloop iets lekkers met een hapje erbij. Alle kerstartikelen uit deze winkel verhuizen we dan naar de ‘extra’ winkel en dat wordt dan een outlet met uitverkoop. Dat trekt veel klanten. Kunnen ze alvast inslaan voor kerst 2015, haha!’’

Hoe ga je zelf kerst vieren? ,,Lekker eten en drinken met het gezin, ouders en schoonfamilie. Ik heb er nu al zin in, maar voor die tijd nog even knallen!’’

Tekst: Cornéline Lanooy, foto: Gerdien de Nooy

Bloem en Blad 12 l 2014

12Uitgesproken.indd 81

81 15-12-14 12:27

Agenda

Tot en met 28 december Kersttentoonstelling Een beeldschone kerst in Havezate Mensinge; woendag t/m zondag van 13.00-16.30 uur, 25 dec van 13.00-17.00 uur, 26 dec van 11.00-17.00 uur. Mensingheweg 5, Roden. Inl.: www.mensinge.nl.

Tot en met 31 december Tentoonstelling De Kroonjuwelen van de Hortus, Hortus Amsterdam. Inl.: www.dehortus.nl.

Tot en met 4 januari Kerst op Winterpaleis Het Loo. Dinsdag tot en met zondag en beide kerstdagen 10.00-17.00 uur, 27 en 28 dec ook van 17.0021.00 uur; 1 jan gesloten. Amersfoortseweg, Apeldoorn. Inl.: www.paleishetloo.nl/ winterpaleis-het-loo.

Tot en met 4 januari Expositie Volg de Ster, The Wunderkammer. Dinsdag t/m zaterdag van 10.00-17.00 uur, zondag van 11.00-17.00 uur, maandag gesloten. Cromhouthuizen, Herengracht 366, Amsterdam.

Inl.: www.cromhouthuizen.nl/ volg-de-ster.

19 december tot en met 3 maart Kerst op Soestdijk; 29 en 30 december tot 20.00 uur open.

Paleis Soestdijk, Amsterdamsestraatweg 1, Baarn.

Inl.: www.paleissoestdijk.nl.

21 december Kerstkoopzondag Groothandelcentrum Plantion; 8.00-12.00 uur. Wellensiekstraat 4, Ede. Inl.: www.ghcplantion.nl.

6 januari Arqiz Actief: acties, presentaties en demonstraties; 18.00-21.00 uur. Thema: De eerste de beste met demonstratie van Sarah Dikker (winnares Hollands Beste Bloemstylist). Oude Rielseweg 2-4, Tilburg. Inl.: www.arqiz.nl.

7 januari Uitreiking Tuinbouw Ondernemersprijs; 13.00-18.00 uur.

Keukenhof Lisse. Inl.: www.tuinbouwondernemersprijs.nl.

7 en 8 januari FloraHolland Winter Fair; 7 januari: 8.30-16.00 uur, 8 januari: 8.30-14.00 uur.

Legmeerdijk 313, Aalsmeer.

Inl.: www.floraholland.com.

82 Agenda.indd 82

Colofon

11 tot en met 13 januari TrendZ Voorjaarsbeurs, Evenementenhal Gorinchem.

Inl.: www.evenementenhal.nl.

16 tot en met 25 januari Internationale Grüne Woche Berlin; Messe Berlijn.

Inl.: www.gruenewoche.com.

17 januari Nationale Tulpendag met pluktuin op de Dam in Amsterdam; 13.00-16.30 uur. Inl.: www.bloemenbureauholland.nl.

20 januari Workshop Customer Journey, The Experience Network (TEN); 13.00-18.00 uur. Villa Grasheuvel, De Genestetlaan 9, Amersfoort.

Inl.: www.10-europe.nl.

23 tot en met 27 januari Maison & Objet, Paris Nord Villepinte, Frankrijk; 9.30-19.00 uur.

Inl.: maison-objet.com.

27 januari Trendevent Christine Boland & Tony Bannister; 10.00-14.30 uur.

Pakhuis De Zwijger, Piet Heinkade 179, Amsterdam.

Inl.: www.appletizer.nl.

27 tot en met 30 januari IPM Essen Duitsland.

Inl.: www.ipm-essen.de.

30 januari tot en met 3 februari Christmasworld, Messe Frankfurt, Duitsland. Inl.: www.christmasworld.messefrankfurt.com.

1 tot en met 4 februari All4Home, Flanders Expo, Gent, België.

Inl.: www.all4home-fair.be.

1 tot en met 5 februari Spring Fair, NEC Birmingham (GB). Inl.: www.springfair.com.

13 tot en met 17 februari Ambiente, Messe Frankfurt, Duitsland. Inl.: www.ambiente. messefrankfurt.com.

5 tot en met 8 maart Huis & Tuin, WTC Expo, Leeuwarden. Inl.: www.huis-tuin-beurs.nl.

5 tot en met 9 maart Lentetuin Breezand. Sportcomplex ZAP, Ceresplein 1, Breezand.

Inl.: www.lentetuin.nl.

8 tot en met 10 maart TradeMart Voorjaarsbeurs, Jaarbeurs, Utrecht.

Inl.: www.trademartutrecht.nl.

18 en 19 maart FloraHolland Seasonal TradeFair

& Florist Event, Naaldwijk; 18 maart: 9.00-21.00 uur, 19 maart: 9.00-16.00 uur. Inl.: www.floraholland.com/seasonaltradefair.

20 maart tot en met 17 mei Keukenhof, Lisse.

Inl.: www.keukenhof.nl.

31 maart tot en met 2 april Flowers & HorTech 2015 Oekraïne. Inl.: www.flowers hortech-expo.com.

11 en 12 april Kom in de Kas. Inl.: www.komindekas.nl.

11 en 12 april Voorjaarsfair Lentiade.

Pettelaarse Schans, Den Bosch.

Inl.: www.eventotaal.nl.

15 en 16 april FloraHolland Spring Fair.

Legmeerdijk 313, Aalsmeer.

Inl.: www.floraholland.com.

16 april Congres What’s going on in (R) etailing. Passenger Terminal Amsterdam. Inl.: www.retailing.nl.

3 tot en met 5 juni Design District. Taets op Hembrugterrein in Zaandam.

Inl.: www.designdistrict.nl.

9 tot en met 12 juni Flower Trials, Rijsenhout.

11 juni Congres Verleiding der Zinnen.

Inl.: www.10-europe.nl.

20 tot en met 23 augustus Nationale Zomerbloemententoonstelling, Naaldwijk.

26 tot en met 29 augustus Plantarium. Plantariumgebouw, Italiëlaan 4, Hazerswoude-Dorp.

Inl.: www.plantarium.nl.

29 augustus tot en met 1 september Tendence, Messe Frankfurt (D).

Inl.: www.tendence.messe frankfurt.com.

30 augustus tot en met 1 september TradeMart Najaarsbeurs, Jaarbeurs, Utrecht.

Inl.: www.trademartutrecht.nl.

5 tot en met 8 september EK Bloemsierkunst, Genua (I).

Hoofdredactie Paula van der Hulst........(071) 565 96 62 e-mail redactie: bloemenblad@hortipoint.nl internet: www.bloemenblad.nl Bureauredactie Jolanda de Wekker, Jenny Mostert, Carolyne de Vries Lentsch Redactie Cornéline Lanooy..........(071) 565 96 63 Jeannet Hooftman........(071) 565 96 91 Webredactie Erik Rotteveel...........(071) 565 96 92 e-mail: erotteveel@hortipoint.nl Vormgeving Diseno vormgeving Fotografie Gerdien de Nooy Directeur SVS Elbert van den Berg........(071) 565 96 78 Secretariaat SVS Linda Laman.....................(071) 565 96 78 Alice Hoogenboom Schipholweg 1, Postbus 9324, 2300 PH Leiden Exploitatie BDUmedia Afdeling Vak- en Publieksmedia Postbus 67, 3770 AB Barneveld Telefoon (0342) 49 42 63 Fax (0342) 41 31 41 Uitgever: Wiljo Klein Wolterink MBA Advertentie-exploitatie Media-adviseur: Gert-Jan Bloemendal, telefoon: (0342) 49 48 07, e-mail: g.bloemendal@bdu.nl Verkoopleider: Ron van de Hoef (0342) 49 42 63, (06) 51806325 e-mail: r.v.d.hoef@bdu.nll Abonnementenservice Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Opgave via www.bloemenblad.nl of bij de abonnementenservice, abonnementen@ bdu.nl. Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk twee maanden voor vervaldatum bij de abonnementenservice wordt opgezegd.

Dit kan schriftelijk, telefonisch of per e-mail.

Ook voor informatie over een lopend abonnement kan contact worden opgenomen met de abonnementenservice. Adres: BDUmedia, afdeling Vak- en Publieksmedia, Postbus 67, 3770 AB Barneveld. Telefoon: (0342) 49 48 44, fax: (0342) 49 42 99, e-mail: abonnementen@ bdu.nl.

Prijzen Jaarabonnement: €242,30 (incl. 6% btw).

Studenten 25% korting, 65-plussers 15% korting. Buitenlandse abonnees betalen een kleine toeslag voor extra portokosten. Probeer maandblad Bloem en Blad nu drie nummers voor €22,50, mits u of uw bedrijf de afgelopen twaalf maanden geen (proef)abonnement heeft gehad op Bloem en Blad.

Bloem en Blad is een maandelijkse uitgave van de Stichting Vakinformatie Siergewassen en BDUmedia, Vak- en Publieksmedia.

Druk: BDUprint Vijfendertigste jaargang © 2014 BDUmedia.

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. Lezers wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren.

Algemene voorwaarden: op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten van BDUmedia zijn van toepassing de Arrondisementsrechtbank en de KvK.

Agendaberichten voor de editie van januari 2015 kunnen worden ingeleverd tot vrijdag 9 januari a.s. op emailadres: clanooy@ hortipoint.nl.

Bloem en Blad 12 l 2014

15-12-14 12:27

Yucca Verkiezing

SCHRIJF JE IN OP VBW.NU!

Mijn Bloemist van het Jaar 2015 - 2016

De tweede editie van de verkiezing Mijn Bloemist van het Jaar gaat in maart 2015 van start.

Schrijf je in en pak de voordelen!

De voordelen van meedoen:

Waarom doen wij mee?

• Leer hoe anderen naar jouw winkel kijken; van klanten en mysteryshoppers tot de ervaren vakjury.

• Versterk de relatie met jouw klanten. Jouw klanten vinden het oprecht leuk als hun bloemist meedoet en kans maakt op de titel. Zij willen daar graag aan bijdragen!

Download het gratis POS-materiaal op

• Versterk het teamgevoel. Het gezamenlijke doel motiveert.

www.bloemenbureauholland.nl

• Zet je zaak op de kaart. Jouw deelname is een uitstekend

Erika Oldenhof - Gorkink Natuurlijk (Apeldoorn)

voor Jouw medewerkers zullen alles in het werk stellen om te winnen! de bloemist

middel voor (lokale) publiciteit en acties! voor de bloemist

Kijk voor alle details op www.vbw.nu/mijnbloemistvanhetjaar en schrijf je snel in!

CAMPAGNE GEFINANCIERD MET STEUN VAN DE EUROPESE UNIE

vis-204x267mm-nl v1.1-mb.indd 1

‘Ik wil me concentreren op het scherp houden van mijn medewerkers door het kweken van een competitiegevoel’

‘Ik wil graag weten waar ik met mijn zaak sta op een manier die ook mijn personeel motiveert’ Jeroen Kip - La Différence Bloemsierkunst (Wierden en Rijssen)

voor de bloemist

01-12-14 14:28

De verkiezing Mijn Bloemist van het Jaar 2015-2016 is een initiatief van:

En wordt mede mogelijk gemaakt door:

voor de bloemist

Cover BEB 12.indd 2

14720000812-VBW-Adv-BloemistVanHetJaar_230x300.indd 1

02-12-1414:24:29 15:55 12-12-2014

vakblad voor de bloemendetailhandel

18 december 2014 12 januari 2011

Bloem en Blad

01 12

Kerst bij Bloom4You! Jubilarissen blikken terug

Cover BEB 12.indd 1

12Voorplaat.indd 1

11-12-14 12:45 12-12-2014 14:24:27