BEB_ 20-2013 by Stichting Vakinformatie Siergewassen

vakblad voor de bloemendetailhandel

Cover BEB 20.indd 1 533873.indd 76

18-11-2013 12:28:12

januari 2011 12 november 21 2013

Bloem en Blad

20 01

18-11-2013 15:44:09

533866.indd 2 Cover BEB 20.indd 2

18-11-2013 12:26:16

533872.indd 75

18-11-2013 18-11-2013 12:59:39 15:44:11

Van de redactie

21 november 2013

Inhoud

Ondernemerschap

Wat staat er op www.bloemenblad.nl

Winkel: Gorkink natuurlijk ... een bloem in Apeldoorn.

Instroom en motivatie van leerlingen moet beter Commentaar

Het boeket van Gorkink natuurlijk ... een bloem.

Interview met Dik de Mooij, projectleider Fair Flowers Fair Plants.

Anoniem winkelen voor een ’biologisch’ boeket.

Serie online ondernemen: sociale media.

Mijn Bloemist van het Jaar: Nizza Bloembinders in Venlo.

Aphrodite bloemsierkunst in Bleiswijk is verhuisd. De nieuwe winkel is slechts 40 m verderop in de straat, maar levert veel meer klanten op.

Aad van den Enden, concern-manager Binnenlandse markt, over het verdwijnen van de veilingklok van FloraHolland in Bleiswijk.

Serie Bloemen+: Eleonore Bloemen & Brocante in Geleen.

Een metershoog portret van Vincent van Gogh, uitgevoerd in gele bloemen. Deze opdracht kreeg Oogenlust in Valkenswaard.

Het consumentenvertrouwen neemt toe. Accountant Francesco de Haan is op dit moment voor het eerst echt positief over de economie.

Vakmanschap 6

Kerstbloemwerk van Gorkink natuurlijk ... een bloem in Apeldoorn.

Bloemwerk in het thema Shining Stars, gemaakt tijdens de najaars- en kerstshow van FloraZon in Venlo.

Betaalbaar en aantrekkelijk kerstbloemwerk, gemaakt tijdens Floral Movement.

Arrangementen met kerstgroen van bladgroenkwekerij Andromeda, gemaakt door de Duitse bloembinder Jürgen Herold.

Bloemwerk voor de campagne Amazing Amaryllis, gemaakt door Hanneke Frankema.

Een overzicht van diverse soorten Hippeastrum.

De eerste editie van het evenement Fleurs des Dames in november 2012 in Antwerpen zette winters (kerst)bloemwerk centraal.

Monique van Hooren mag zich Bruidsboekettenmeester 2013 noemen. De boeketten van de eerste drie winnaars.

Noviteit plant: Echeveria pulvinata ’Frosty’.

37 38

Praktijk 68

Vier trends voor Kerstmis, gepresenteerd in januari op Christmasworld, ontwikkeld door Stilbüro Bora.Herke.Palmisano.

Noviteit bloem: Hydrangea macrophylla ’Sensation 75’ Magical Harlekijn.

Aanbod

Omgevingsfactoren beïnvloeden consument en zijn koopgedrag.

VBW-visie, De tweet, De consument

Over de toonbank: De Kogeldistel in Hegelsom

Agenda en colofon

Voorplaat: Gerdien de Nooy

Bloem en Blad 20 l 2013

20inhoudnieuw.indd 3

Kerstbloemwerk

3 18-11-13 12:18

Van de redac tie Foto: Gerdien de Nooy

De sleutel naar bloemengeluk Klanten van Nizza bloembinders in Venlo vieren mee dat hun bloemist de Mijn Bloemist van het Jaar 2013 is geworden. Alle klanten hadden vanwege de overwinning een sleutel thuis gestuurd gekregen. Drie sleutels pasten op een box waarin een prijs was opgeslagen. Box 1 en 3, goed voor vier keer (elk seizoen) een boeket in een leenvaas (ter waarde van €250) en een kerststuk naar eigen smaak ter waarde van €200, waren al geopend. Alleen op box 2, een aardewerk schaal in zwart of wit (€195) konden klanten hun geluk nog beproeven. ,,We hebben dit afgekeken van Fleurop’’, zegt Lilian Ebus van Nizza. ,,Zij hebben ons ook de boxen geleend.’’ Tijdens de kerstshow in de winkel, op 12 november, hebben alle prijzen een winnaar gevonden.

www.bloemenblad.nl Lievelingsbloem

Bloemensupermarkt

Winkelcriminaliteit

Reclamebelasting

Acties Mijn Bloemist

De Europese Commissie financiert de campagne Lievelingsbloem van Bloemenbureau Holland met ruim €4 miljoen. BBH legt namens de Nederlandse snijbloementelers eenzelfde bedrag neer. In 2014 loopt de campagne in Nederland, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk.

Supermarkt Deen is op de FHTH in Aalsmeer verkozen tot beste bloemen- en plantensupermarkt. Deen bleef in de categorie supermarktketen Hoogvliet en Jumbo voor. Deen Medemblik eindigde bovenaan en Deen Almere werd derde. Tweede was Nettorama uit Enschede.

Verlies door winkeldiefstal, leveranciersfraude, diefstal door personeel en administratieve fouten is in 2012 opnieuw gestegen. Winkeliers zagen hierdoor 1,4% van hun omzet in rook opgaan: een inkomstenverlies van €1,2 miljard. Dit blijkt uit een internationaal onderzoek naar diefstal.

Detailhandel Nederland riep op de bijeenkomst Retailpoort 2013, 7 november in Den Haag, gemeenten op de reclame- en precariobelasting onmiddellijk af te schaffen. ,,Winkeliers zijn het betalen voor lucht zat’’, aldus de organisatie. ,,Uitstallingen zijn onderdeel van een winkel.’’

Volgend jaar zal Mijn Bloemist opnieuw verschillende bloemencampagnes opzetten, waarmee bloemisten zich lokaal kunnen profileren. In het eerste kwartaal zijn dat de Mijn Bloemist Tulpenweken (vanaf 18 januari) en de Mijn Bloemist Vrijwilligersweken (8 tot 22 maart).

4 20Nieuwspagina.indd 4

Bloem en Blad 20 l 2013

18-11-13 11:52

Instroom en motivatie van leerlingen moet beter De instroom van leerlingen in de mbo-opleidingen baart zorgen. Ook bloemsierkunst ziet steeds minder leerlingen binnenkomen. Het kabinet, niet gerust op de gebrekkige belangstelling voor ambachtelijke opleidingen, maakte begin deze maand bekend extra geld uit te trekken voor het mbo. Nu hebben ondernemers geen nieuw personeel nodig, maar bij het aantrekken van de economie, trekt ook de ambachtseconomie weer aan en dan dreigen ernstige tekorten aan vakmensen. Dat wordt versterkt doordat de huidige, geringe instroom tot gevolg heeft dat opleidingen moeten fuseren of zelfs helemaal verdwijnen. Met extra geld wil het kabinet de kwaliteit van het ambachtsonderwijs bevorderen en het perspectief van ambachtelijke beroepen beter in beeld brengen bij leerlingen en hun ouders. Investeren Veel bloemisten reageerden op de stelling ’Extra geld voor mboscholen moet betere vakmensen opleveren’. Daar profiteert de

bloemenbranche van’. De angst dat ,,Ons mooie beroep straks misschien verdwijnt’’, zit er bij Desiree Manders wel in. Mirjams Bloemen in Enter gaat niet zo ver, maar maakt zich wel zorgen over de kwaliteit van de aankomende vakmensen. Ondanks de geringe instroom, wil Carolien Verdonk van Distel en Mirt dat scholen leerlingen screenen voordat zij aan een opleiding beginnen. De bloemiste heeft nu een stagiaire die ,,Eerst aan de veeteeltkant zat, nu een tussenstop maakt bij bloem, maar eigenlijk bij de landmacht wil...’’ Jurgen Quinten, uit Duffel (België), is het met haar eens. Hij vraagt zich wel eens af waarom hij tijd en geld steekt in stagiaires die het vak niet in willen en overweegt zelfs geen stagiaires meer aan te nemen. Jacqueline Boerma van het Boerma Instituut in Aalsmeer, zegt wél heel gemotiveerde cursisten te hebben. Op de vraag of extra geld ook betere bloemisten oplevert, antwoordt zij: ,,Als het geld naar verbetering van de opleidingen gaat wel. Als het ergens bij het management blijft hangen niet.’’

Stelling Extra geld voor mbo-scholen moet betere vakmensen opleveren. Daar profiteert de bloemenbranche van. 65%

35%

Commentaar Bewust De verkiezing van de ’Mijn Bloemist van het Jaar’ zit erop. De jury had voorwaar geen makkelijke taak. Daar kan ik over meepraten, ik ben met ze op pad geweest om de vijf genomineerde winkels te bezoeken. Op één dag was ik in Raalte bij Bloemen Korbeld en in Workum bij Groenbloem. Een tweede dag was er voor bezoeken aan de Bloemenvink in Leidschendam, Bloemenhof in Leiderdorp en Nizza in Venlo. Het waren twee inspirerende dagen. Zonder de andere twee winkels tekort te willen doen, ga ik hier iets dieper in op de bezoeken van de tweede dag. De start bij de Bloemenvink was veelbelovend. Een aangename winkel waarin veel aandacht wordt besteed aan de inrichting. Eigenaren Judith en Bart Ebbers herkenden zich in de opmerkingen van de juryleden. Maar, zo gaven zij aan, soms kiezen ze ergens bewust voor, zoals voor het aanhouden van een te grote voorraad vazen, potten en decoratiematerialen. Nu ken ik het juryoordeel op dit punt niet, maar op mij kwam het professioneel over dat ondernemers zich bewust zijn van wat ze doen. Sterker, zich bewust zijn het niet optimaal te doen, maar daarvoor toch kiezen. Bijvoorbeeld omdat je nu eenmaal keuzes moet maken, wil je niet 24/7 met je winkel bezig zijn. Van Bloemenvink Leidschendam naar Bloemenhof Leiderdorp. Een kippeneindje, maar qua type winkel een wereld van verschil. Bloemenhof oogt - bewust - als een bloemensuper. Heel veel bossen en stukjes staan klaar, er is een snelkassa voor klanten die enkel een bos voor zichzelf kopen, rouw- en trouwwerk wordt niet gemaakt en bezorgen doet Bloemenhof ook niet. Daar mag je wat van vinden, maar het concept staat als een huis. De omloopsnelheid van de producten, die eigenaar Pieter Straathof dagelijks voor de klok inkoopt, is hoog en door de gunstige prijzen maakt deze bloemist elke dag weer heel veel mensen blij. Ook deze bloemist heeft keuzes gemaakt. En door zijn concept strikt te handhaven, doet hij heel goede zaken. Van Leiderdorp naar Venlo, de afstand is groter, de cultuurschok nog véél groter. Nizza is een bloemenwinkel van de buitencategorie. In de ruim bemeten winkel is zo veel te zien en te beleven. In het midden van de bloemenwinkel bijvoorbeeld, is een podium waarop de binders hun werk maken. Rondom kunnen bezoekers meekijken, als ware het een theater. Maar buiten de bloemenafdeling beschikt het bedrijf ook over een plantenkas, een stevig magazijn waar veel attributen staan opgeslagen, een kantine voor het personeel, een zitje met koffieapparaat voor klanten en een spreekkamer. Veel ruimte, veel personeel ook. Te veel volgens de jury. Bewust, volgens de ondernemers. Want het past bij deze winkel dat de klanten voldoende aandacht krijgen en de rust die hierdoor op de werkvloer heerst, vinden de eigenaren prettig. Drie bloemenzaken. Drie verschillende keuzes. Maar ook drie keer succesvol. Mijn advies: breng ze een bezoek, kijk heel bewust naar hun aanpak en pik van alle drie dat graantje mee dat het best bij u past.

65% Paula van der Hulst, hoofdredacteur pvanderhulst@hortipoint.nl

Bloem en Blad 20 l 2013

20Nieuwspagina.indd 5

5 18-11-13 11:52

Vak manschap

Cyclamen

Kerst voor iedereen Tekst: Jeannet Hooftman, fotoâ&#x20AC;&#x2122;s: Gerdien de Nooy

Het is leuk om voor iedere klant iets anders te maken. Dat vindt Erika Oldenhof van Gorkink natuurlijkâ&#x20AC;Ś een bloem in Apeldoorn. Met kerst zorgt ze ervoor dat er voor elk wat wils is, van klassiek tot modern. Wel vormen natuurlijke materialen altijd de basis.

De materialenlijst vindt u op pagina 10.

6 20Bloemwerk Gorkink.indd 6

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:27

Bloe

2013

Krans

Bloem en Blad 20 l 2013

20Bloemwerk Gorkink.indd 7

7 15-11-13 12:28

Klassiek

8 20Bloemwerk Gorkink.indd 8

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:28

Bloe

2013

Stammetje

Bloem en Blad 20 l 2013

20Bloemwerk Gorkink.indd 9

9 15-11-13 12:28

Cyclamen

Krans

Planten horen erbij, vindt Erika Oldenhof. Zij doet stylingwerkzaamheden voor een cyclamenkweker. Bovendien hadden haar ouders een cyclamenkwekerij. Niet zo verwonderlijk dat ze graag met deze planten werkt. ,,Maar zoiets kan ook heel goed met mini-kerststerren.’’ De planten zijn in potgrond geplant, waarbij Oldenhof bewust de rand van de schaal zichtbaar houdt. ,,Zo gebeurt er ook wat in de schaal.’’

Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 4 Cyclamen micro à €0,95 € 3,80 10 Leucadendron Murri à €0,20 € 2,00 4 Glasballen à €0,30 € 1,20 7 Viltsterren à €0,30 € 2,10 Zilvermos € 2,00 Poedersneeuw € 2,00 Schaal mat zwart (Ecri) € 9,95 Totaal materialen € 23,05 Arbeid: 7 minuten

Bij Gorkink houden ze niet zo van standaard materialen die je overal kunt kopen. Liever maken ze hun eigen, aparte ondergronden. Daarom beplakte Ingrid Lenderink een strokrans met schors. De bollen zijn op een stok gezet en in de krans gestoken. De sterren zijn erop gelijmd. Voor de glasbuisjes zijn gaten geboord in de krans.

Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 3 Hyacinthus à €0,37 € 1,11 2 Larix (takje) à €0,80 € 1,60 1 Diplocyclos € 1,00 1 Lisianthus € 0,46 1 Strokrans € 1,10 Schors € 4,95 15 Dennenappels à €0,10 € 1,50 17 Dennenkegels à €0,12 € 2,04 4 Sterren hout à €0,80 € 3,20 4 Mini sterren hout à €0,1 € 0,60 4 Buisjes à €0,42 € 1,68 Totaal materialen € 19,24

Klassiek Een klassiek kerststuk in klassieke kleuren, gemaakt door Oldenhof. ,,Ik kan me wel vinden in klassiek werk’’, zegt ze. ,,Het verkoopt gewoon het beste hier in Apeldoorn. Ik houd ook van het kerstgroen. Die Cryptomeria is prachtig.’’ Door de materialen op groepen te verwerken, straalt het bloemwerk rust uit.

Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 4 Rosa Red Naomi! à €0,80 € 3,20 4 Ilex à €1,25 € 5,00 Diverse soorten kerstgroen € 10,00 16 Leucadendron Murri à €0,20 € 3,20 3 Steekschuim à €0,75 € 2,25 2 Kaarsen à €1,25 € 2,50 1 Kerstbal € 3,00 1 Vaas (Ecri) € 15,95 Totaal materialen € 45,10

Stammetje Lenderink maakte een modern stuk met een hol stuk stam als basis. Hierin zette ze met lijm de materialen vast. De bollen zijn in een pan met grijs kaarsvet gedoopt.

Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 3 Hyacinthus à €0,37 € 1,11 2 Larix (tak klein) à €0,40 € 0,80 Stammetje € 1,00 2 Kaarsen à €0,18 € 0,36 3 Dennenkegels à €0,12 € 0,36 8 Mini ster hout à €0,15 € 1,20 3 Sterretjes vilt à €0,20 € 0,60 Mos € 0,50 Totaal materialen € 5,93 Arbeid: 15 minuten

Arbeid: 20 minuten

Arbeid: 30 minuten

Ingrid Lenderink en Erika Oldenhof.

De bloemen zijn ingekocht bij lijnrijder Kees Kromhout uit Rijnsburg, de planten bij Noviplant en de decoratiematerialen bij Alflora. Gorkink calculeert met factor 2,8. Voor arbeid wordt €35 per uur gerekend.

10 20Bloemwerk Gorkink.indd 10

Gorkink natuurlijk … een bloem, Asselsestraat 40, 7311 EM Apeldoorn, (055) 355 45 85, www.eenbloem.nl

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:29

533867.indd 11

18-11-2013 13:02:48

Een schaal gevuld met oogst van het najaar: Polygonum, Passiflora, Dianthus ‘Green Trick’ en Pepino-vruchten.

12 20Bloemwerk FloraZon.indd 12

De Flower Toppers - Franky Bollingh, Johan Martens en Panc Vis - stalen letterlijk de show met hun demonstratie. Onder tijdsdruk voerden zij voor het publiek diverse opdrachten uit. Op de foto een van de resultaten van de opdracht ‘Najaarsboeket voor een heer voor €35 in 8 minuten’.

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:28

Shining Stars

Tekst en foto’s: Cornéline Lanooy

Traditiegetrouw was er ook dit jaar veel bloemwerk te zien op de najaars- en kerstshow van FloraZon in Venlo. Het thema van het evenement, dat eind september plaatsvond, was Shining Stars. Zowel de bloemen als de arrangeurs waren de ‘sterren van de show’.

Show FloraZon

Joke ten Cate en Ria Nijssen demonstreerden toepasbaar, verkoopbaar kerstbloemwerk. In deze krans, op een ondergrond van schors, combineerden zij bloemen met (vet)planten.

In dit arrangement is rechts de groene wax-hortensia verwerkt. Deze nieuwe Hydrangea werd op de kerstshow gepresenteerd en is beschikbaar in verschillende kleuren.

Bloem en Blad 20 l 2013

20Bloemwerk FloraZon.indd 13

De hier getoonde foto’s zijn gemaakt op de najaars- en kerstshow Shining Stars, die op 29 en 30 september plaatsvond op FloraZon in Venlo. In de centrale hal werd veel bloemwerk gepresenteerd, zowel verkoopbaar als kunstzinnig, maar altijd vertaalbaar naar de praktijk aldus de organisatoren. Het bloemwerk is gemaakt door onder andere: Pim van den Akker, Joke ten Cate, Ria Nijssen, Franky Bollingh, Johan Martens (huisarrangeur FloraZon), Panc Vis, studenten van Citaverde College en studenten van de vakopleiding After All. www.bloemenblad.nl/vakmanschap

Pim van den Akker maakte bloemwerk bij bloemengroothandel FleuraMetz. Hij liet de bezoekers bijzondere arrangementen zien, die toch eenvoudig te maken zijn. In dit bloemwerk gebruikte hij groene appels als ondergrond voor de bloemen.

13 15-11-13 12:28

1 Een bos Delphinium maak-

te Van den Akker extra feestelijk door de rand van de vaas te versieren met kleurig aluminiumdraad.

2 Een hoge vaas op voet

decoreerde de arrangeur met Diplocyclos en Zantedeschia. ,,De calla’s kun je goed buigen en wit-groen blijft een mooie, chique kleurencombinatie; ook met de feestdagen.’’

3 Abrikooskleurige gerbera’s

vormen samen met dennenappels en bessen een feestelijk boeket. Het is gemaakt door Van den Akker.

4 Deze hoge taart, gemaakt

van in steekschuim gestoken chrysanten, misstaat straks niet in de kerstetalage.

14 20Bloemwerk FloraZon.indd 14

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:28

5 Een van de Shining Cup-

cakes van de Flower Toppers, die de drie arrangeurs moesten maken binnen één minuut.

6 Een stervorm is gevuld

met bloemen en bessen in romantisch roze kleuren.

7 Dit boeketje maakten Ten

Cate en Nijssen in hun demonstratie van verkoopbaar bloemwerk. ,,We willen laten zien dat je ook met weinig materiaal iets leuks kunt maken.’’

8 Om een kerstpresentatie

aantrekkelijk en krachtig te maken, lieten de arrangeurs zien dat herhaling belangrijk is. Deze vier vazen zijn identiek opgemaakt en vormen samen als het ware ‘één familie’. ,,In de winkel kun je er kleinere variaties op dit thema bij zetten.’’

Bloem en Blad 20 l 2013

20Bloemwerk FloraZon.indd 15

15 15-11-13 12:28

Rond en vierkant, mat en glanzend gecombineerd. Slechts wat snijgroen geeft een groen accent.

16 20art Goedkope kerststukken.indd 16

Een groenwit arrangement. De doorzichtige kerstballen zijn voor het winters effect gevuld met kunstsneeuw.

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:28

Betaalbaar én aantrekkelijk kerstbloemwerk

Tekst: Paula van der Hulst, foto’s: Gerdien de Nooy

Goedkope kerststukjes van het kaliber dertien in een dozijn. Die moet de bloemist niet willen aanbieden. Tijdens Floral Movement, begin oktober in Bleiswijk, toonden Patrick Jansen en Karin Bunnik dat ook betaalbaar kerstbloemwerk aantrekkelijk en onderscheidend kan zijn. Deze pagina’s laten een aantal voorbeelden zien van betaalbaar werk tot maximaal €35 verkoopprijs.

Snel en eenvoudig te maken. ’s Avonds zorgen de waxinelichtjes voor nog meer sfeer.

De (oud)roze arrangementen zijn samen sterker maar ook als enkel stuk te verkopen.

Bloem en Blad 20 l 2013

20art Goedkope kerststukken.indd 17

Bundel van takken en snijgroen, aangekleed met kerstballen, Calla, orchidee en Anthurium.

17 15-11-13 12:28

1 Kerstboeket in traditioneel

roodgroen. Let op de afwerking van de stelen.

2 Zilver gecombineerd met

donkerrood. De kerstballen doen dienst als vaas.

3 Cyclamen wordt, aangekleed

met bessen en ballen, een kerstproduct.

4 De piek als vaas in een vaas.

Roze met rood kan prima met kerst.

18 20art Goedkope kerststukken.indd 18

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:28

5 Basis van dit stuk is een

pyramidevormige vaas. De takken zijn als decoratie en als kapstok voor de kerstballen gebruikt.

6 Het groen in deze stenen

bol springt het meest in het oog, maar binnenin glimmen zilveren kerstballen.

7 Of de wind door de Hippea-

Bloem en Blad 20 l 2013

20art Goedkope kerststukken.indd 19

strum en Gloriosa waait. De vazen zijn samen maar ook solitair neer te zetten.

8 De bruine kerstballen contras-

teren mooi met Ornithogalum en Gomphocarpus.

19 15-11-13 12:28

Aan de slag met kerstgroen Tekst: Cornéline Lanooy, foto’s: Peter Steman

Elk jaar overleggen Wim Steman en Peter van de Rijdt van bladgroenkwekerij Andromeda met bloemisten om trends met kerstgroen te ontwikkelen. Voor dit jaar kwamen zij op vier nieuwe trends: blauw, oranje, roze en rood-groen. De Duitse kampioen bloemsierkunst 2012 Jürgen Herold maakte bij elke trend een toepasbaar arrangement met kerstgroen van Andromeda.

Warm oranje

Kerstboeket

Gebruikte materialen:

De nieuwe trendlijn warm oranje past bij een luxueus, gezellig en ‘warm aanvoelend’ interieur. De doelgroep heeft het ’goed voor elkaar’: een mooi huis met een tuin, een goede baan en is maatschappelijk betrokken. Hout en natuurlijke materialen spelen een belangrijke rol in deze trend.

Jürgen Herold maakte bij de trend warm oranje een korenschoof gebonden boeket waarin hij nieuwe soorten groen verwerkte: Taxus ’Warm Glow’ en geelkleurig coniferengroen. De kleuren van dit kerstgroen geven het boeket, in combinatie met de rood-bruine Cryptomeria, een warme uitstraling. De hulstblaadjes, natuurlijke decomaterialen en goudkleurige kerstballen (allemaal op draad gezet en meegebonden) versterken dit effect.

1 bos Cryptomeria japonica ’Elegans’, 3 takken conifeer geel, halve bos Taxus ’Warm Glow’, 10 takken Ilex, 7 zwammen klein, 5 bosjes kaneel, 4 dennenappels, 14 kerstballen oranje en goud, 14 glitterblaadjes .

20 20Bloemwerk Kerstgroen.indd 20

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:29

Expressief blauw

Kransen

Gebruikte materialen:

De trend expressief blauw past bij een strak en modern interieur, waarin wit een belangrijke basiskleur en blauw een passende accentkleur is. Bij de trend passen verder een luxe, verzorgde en stijlbewuste uitstraling die gezien mag worden. De vormgeving is vernieuwend, zonder tierelantijnen.

Jürgen Herold maakte bij de blauwe trend een krans die bestaat uit drie dunne kransen van ijzerdraad, versierd met kerstgroen en decomaterialen. De krans past hangend aan de muur, maar kan op tafel worden neergelegd met (advents)kaarsen erin. In de kransen verwerkte de arrangeur contrasterende groensoorten: in de grootste staalblauwe Juniperus, in de middelste blauwgrijze Chamaecyparis ‘Blauw de luxe’ en in de kleinste lichtgrijze Chamaecyparis ’Boulevard’. De basis van de aan elkaar vastgemaakte kransen zijn cirkels van stevig ijzerdraad waarop het groen dun gebonden is. De middelste krans is gedecoreerd met blauwe kerstballen en sterretjes. De ringen van pitriet gaan over de kleinste krans heen en verbinden zo de drie exemplaren met elkaar.

1 bos Juniperus, 1 bos Chamaecyparis ’Boulevard’, halve bos Chamaecyparis ’Blauw de luxe’, stevig ijzerdraad, 14 kerstballetjes en -sterretjes in blauwe tinten, beetje korstmos en pitriet.

De Duitse arrangeur Jürgen Herold wordt geflankeerd door Wim Steman (rechts) en Peter van de Rijdt van Andromeda.

Bloem en Blad 20 l 2013

20Bloemwerk Kerstgroen.indd 21

21 15-11-13 12:29

Romantisch roze

➙

De romantische trend past bij een gezellige, zorgeloze sfeer in huis. De basis vormen sfeervolle meubelen en decoraties in zachte tinten als roze en violet. Nieuwe vormen worden niet geschuwd; het mag best een beetje bijzonder zijn, als er maar zorg en aandacht aan is besteed.

Kandelaar

Jürgen Herold decoreerde een kandelaar met ’hangend’ kerstgroen om te laten zien dat dit niet altijd rechtop verwerkt hoeft te worden. Met de draadvormige Chamaecyparis ’Filifera’ is dit hangende effect goed te creëren. In plaats van een kandelaar kun je voor eenzelfde sfeer ook een hoge vaas gebruiken. Bij een lage ondergrond kunnen de ’draadjes’ over de tafel worden uitgespreid. De kaarsen maken het stuk extra groot en zorgen voor een klassieke uitstraling. De gelijmde decomaterialen zijn in romantische tinten als roze, goud en beige. Enkele groene kerstballen laten de kleur van het kerstgroen terugkomen. Als basis gebruikte de arrangeur een kandelaar waarop hij steekschuim bevestigde. Hierin stak hij het groen en voor een extra ‘sluik’ effect zette hij nog enkele takjes op draad en liet die naar beneden hangen. De kaarsen zijn bevestigd op vijf dikke poken die bekleed zijn met papierdraad.

Gebruikte materialen: 2 bossen Chamaecyparis pisifera ’Filifera’, Tillandsia, kleine takjes, 1 kandelaar, 4 kaarsen, 1 blok steekschuim, 21 kerstballen in verschillende tinten, 6 zwammetjes en houtschijfjes.

22 20Bloemwerk Kerstgroen.indd 22

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:29

Klassiek rood-groen

Gebroken krans

Gebruikte materialen:

Het klassieke interieur heeft de tand des tijds doorstaan; modegrillen hebben er geen of weinig invloed op. In deze tijdloze ambiance passen rood-groene kerstdecoraties als kransen en de klassiek opgetuigde kerstboom. Natuurlijke materialen zijn een must, evenals kaarsen. Gebruikte vormen mogen variëren.

Jürgen Herold koos voor een variatie op klassieke krans door deze zowel liggend als half hangend te maken. Op deze manier lijkt het arrangement van bovenaf gezien op een krans en van voren op een guirlande. In de krans is één soort kerstgroen verwerkt: Thujopsis. Dit groen heeft een grove structuur, wat voor een krachtige uitstraling zorgt, en twee kleuren: de ene kant is egaal groen en de andere wit-groen. De decoratiematerialen zijn in klassiek rood, groen en wit. De basis is een krans van steekschuim die de arrangeur doormidden zaagde en haaks weer met elkaar verbond. Het groen verwerkte hij vanuit het midden in de richting van de knik. Op de hoeken voegde hij de decomaterialen toe.

2 bossen Thujopsis, krans van steekschuim of stro, 10 takken Ilex, 40 kleine kerstballen in rood, wit en groen, 8 zwammetjes en 2 kaarsen.

www.bloemenblad.nl/vakmanschap

Andromeda vof, Nieuw Loosdrechtsedijk 105b, 1231 KN Loosdrecht, (035) 582 05 40, www.bladgroen.nl Jürgen Herold, Hand Werk Floral Design, Weidenweg 23, 10249 Berlijn (D), www.handwerkfloraldesign.de

Bloem en Blad 20 l 2013

20Bloemwerk Kerstgroen.indd 23

23 15-11-13 12:29

Amazing Amaryllis Tekst: Cornéline Lanooy, foto’s: Cornéline Lanooy en Fresh Retail

Om te laten zien dat Amaryllis (officiële naam: Hippeastrum) niet alleen met Kerstmis maar juist voor een langere periode interessant kan zijn, is onlangs de campagne Amazing Amaryllis gestart. Bloemiste Hanneke Frankema demonstreerde bij Pyramide en Cultra bloemwerk voor het najaar en de winter. 2

24 20Bloemwerk Amaryllis.indd 24

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:29

Bloe

Hanneke Frankema verwerkte in dit boeket de bloemen in een frame van bindwire van Oasis. ,,Ik krijg klanten in de winkel die in oktober komen vragen of ik al amarylissen heb.’’

,,Juist als solitaire bloem is amaryllis goed te gebruiken vanwege zijn dikke steel en grote bloem’’, aldus Frankema. Zij liet een aantal voorbeelden van versierde single flowers zien.

,,De grote open bloemen zijn prachtig’’, aldus de Friese bloemiste. De steel omwikkelde ze met roze aluminiumdraad, geregen hypericumbesjes en gelijmde Phalaenopsis.

,,Voor de decoratie van een bedrijf of feest is een groter arrangement mooi’’, aldus de bloemiste. ,,Je kunt dan goed de lengte van de bloem gebruiken.’’

De combinatie van grote, open hippeastrumbloemen met grassen, rozenbottels, Craspedia en verschillende orchideeën geeft dit boeket een warme herfstuitstraling.

,,De kleinere Spider-soorten staan leuk in kleine vaasjes of steekbuisjes. Vanwege hun dunnere stelen passen ze daar goed in’’, aldus Frankema. Ze combineerde de bloemen met Sandersonia en decoraties van bindwire. Een handzaam boeket met drie stelen Hippeastrum, een frame van bindwire, geregen hypericumbesjes, vanda’s en zaaddozen van Scabiosa. Frankema: ,,In winters bloemwerk voor de periode na kerst gebruik ik graag witte soorten.’’ Ze verwerkte de kort gesneden bloemen in een krans: de knoppen in het midden en de open bloemen aan de rand.

2013

www.bloemenenblad.nl/vakmanschap

Bloem en Blad 20 l 2013

20Bloemwerk Amaryllis.indd 25

Promotiecampagne De nadruk van de campagne Amazing Amaryllis, die Fresh Retail voor de telers heeft opgezet, ligt op promotie voor de snijbloem en specifiek op seizoensverlenging: de Hanneke Frankema. snijbloemen zijn vanaf begin oktober tot ver in februari verkrijgbaar. De campagne startte dinsdagavond 29 oktober bij Pyramide in Honselersdijk waar Hanneke Frankema bloemwerk demonstreerde. Zij deed dit eveneens op woensdagavond 6 november op Cultra in Aalsmeer. Aan de campagne is een wedstrijd voor bloemisten gekoppeld samen met Dobbe Flowers, Weerman, FleuraMetz en Artho Bloemen. De bloemist die de meeste groei in stelen realiseert over de periode oktober 2013 tot januari 2014 middels inkoop bij de bovengenoemde groothandels, maakt kans op een iPad mini. De winnaar wordt in februari bekendgemaakt.

25 15-11-13 12:29

Hippe Hippeastrum

Het bolgewas Hippeastrum telt ruim zeshonderd cultivars die opvallen door hun vaak grote bloemen. De naam Hippeastrum, die ‘ridderster’ betekent, slaat waarschijnlijk op de stervormige bloemen van de eerste soorten. In winters bloemwerk is de bloem een hippe verschijning. In de bloemensymboliek staat Hippeastrum voor ‘trots en betoverende schoonheid’. Tekst en foto’s: Cornéline Lanooy

1 De dubbelbloemige Hippeastrum ’Ice Queen’ is door zijn

kleur geschikt om in winters bloemwerk te gebruiken. De grote bloemen (zeker vier per steel) bloeien lang en uitbundig.

2 Hippeastrum ’Diva’ doet zijn naam eer aan. De rood-roze,

dubbelbloemige cultivar vraagt de aandacht met zijn krachtige uitstraling.

3 Dat Hippeastrum ’Rio Negro’ tot de Spider-groep behoort, is

goed te zien aan de vorm van de bloemen. Ze zijn smaller en puntiger dan bij andere soorten.

4 Opvallend aan Hippeastrum ’Flamenco Queen’ is de kleur-

stelling: de witte bloembladeren hebben dieprode strepen aan de bovenkant en spetters op de onderste bladen, alsof een schilder ze heeft bewerkt.

5 De dubbelbloemige Hippeastrum ’Lady Jane’ is een blikvan-

Verzorging • Snijd de stelen schuin af en zet ze in schoon water. Snijd voor een optimale houdbaarheid om de twee dagen een stukje van de steel af. • Houd er rekening mee dat de bloem flink doorgroeit als hij bloeit. Zorg dan voor voldoende ruimte boven de bloem. • Verwijder uitgebloeide bloemen; dit verhoogt de sierwaarde. • Snijbloemenvoeding is niet nodig. • Zet de bloem niet in de volle zon of bij de verwarming. De hier getoonde bloemen zijn gefotografeerd op Keukenhof 2013. www.bloemenblad.nl/vakmanschap

26 20Snijbloemen Hippeastrum.indd 26

ger. Hij bloeit uitbundig met grote zalm-oranje bloemen, die tot 25 cm groot kunnen worden.

6 De trompetvormige bloemen van Hippeastrum ’Misty’ (die

daarom behoort tot de Trumpet Groep) geuren wat zoet, wat bijzonder is voor Hippeastrum. De roze kleur verloopt van donker in het midden naar lichter aan de randen.

7 De steel van Hippeastrum ’Superstar’ is zo veredeld dat hij

de ‘last’ van vier grote bloemen kan dragen. De rood-witte bloemen blijven zeker tien dagen mooi op de vaas.

8 Hippeastrum ’Mocca’ heeft een opvallende kleurstelling:

roze, lichtrood, lichtbruin en groen wisselen elkaar af in één bloem. De bloemgrootte van deze cultivar is wat kleiner dan die van andere hier getoonde bloemen: hij wordt tot 12 cm in doorsnede.

9 Een geschenk voor kerst is deze Hippeastrum ’Christmas Gift’.

De bloemen zijn helderwit aan de uiteinden en worden wat groener meer naar het centrum. De bloemblaadjes zijn een beetje geplooid aan de uiteinden.

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:29

Bloe

2013

Bloem en Blad 20 l 2013

20Snijbloemen Hippeastrum.indd 27

27 15-11-13 12:29

Modern en strak is deze tafeldecoratie met besneeuwde takjes, Gypsophila en Ornithogalum. Het detail in de servet maakt de versiering compleet.

28 20Bloemwerk Fleurs des Dames.indd 28

Nog een leuk detail voor een tafeldecoratie in winterse sferen: het bestek omwikkelen met Gypsophila en draad.

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:30

Kerst in Antwerpen Tekst: Cornéline Lanooy, foto’s: Johan Vos en Fleurs des Dames

De winteren kerstperiode is voor bloemisten altijd een inspirerende tijd. Het evenement Fleurs des Dames in Antwerpen zette op de eerste editie, in november 2012, daarom kerstbloemwerk centraal. Het schoolgebouw van De Dames op de Meir werd compleet in de bloemen gezet. Een selectie uit het winterse (kerst)bloemwerk.

Fleurs des Dames

Het hier getoonde bloemwerk is gemaakt ter gelegenheid van de eerste editie van Fleurs des Dames, november 2012 in Antwerpen. Inmiddels heeft ook de tweede editie plaatsvonden, op 16 en 17 november dit jaar. Aan het evenement werkten ruim twintig gerenommeerde bloemisten mee, onder leiding van organisator KUFB Antwerpen. In 2012 trok Fleurs des Dames ruimt tweeduizend bezoekers. Een feestelijk gedekte (kerst)tafel wordt extra decoratief met een slinger van witte rozen en gipskruid.

Cirkels gevuld met bont gekleurde freesia’s en rozen zorgen voor een kleurexplosie in de ruimte.

Bloem en Blad 20 l 2013

20Bloemwerk Fleurs des Dames.indd 29

www.bloemenblad.nl/vakmanschap

De kapel van de school was versierd met bogen van raffia, verschillende soorten woldraad en vanda’s.

29 15-11-13 12:30

Ondergronden van dennenappels zijn gevuld met materialen in warme tinten. Kees Berkelmans (Baltimore Bloemen) verwerkte onder meer appels, pompoenen, Celastrus en (grote) kerstballen.

Op de binnenplaats stond dit arrangement van Tom De Houwer (Ambrosia): een grote vorm van wit gespoten takken die in verbinding stond met twee schalen waarin groene appels, witte gerberaâ&#x20AC;&#x2122;s en kaarsen dreven.

Detail uit een tafelloper met Hydrangea, Phalaenopsis en Tillandsia. Op de trap stonden deze objecten van â&#x20AC;&#x2122;t Groene Huis, gemaakt van natuurlijke materialen als dadels en Eucalyptus, aangevuld met rozen en Helleborus.

30 20Bloemwerk Fleurs des Dames.indd 30

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:30

5 Op het Bal Floral, onder-

deel van Fleurs des Dames, toonden modellen veel bruidswerk. Op de foto een bruidsboeket van paars foam, vandaâ&#x20AC;&#x2122;s in bruin-paarse tinten en glasdecoraties.

6 In deze stola zijn witte or-

chideeĂŤn verwerkt op een ondergrond van Tillandsia.

7 De combinatie van witte 5

rozen en gipskruid geeft deze tafeldecoratie een winterse uitstraling.

8 Rozen, rozenbottels en

appeltjes in een kurkvorm zorgen voor een warme sfeer. Het arrangement is gemaakt door Walter van Gastel.

Bloem en Blad 20 l 2013

20Bloemwerk Fleurs des Dames.indd 31

31 15-11-13 12:30

533868.indd 32

18-11-2013 12:26:48

533869.indd 33

18-11-2013 12:27:22

Winters gouden bruidsboeketten Tekst: Jeannet Hooftman, foto's: Gerdien de Nooy

Winters goud was het thema van de finale van de bruidsboekettenwedstrijd, die op woensdag 6 november in Aalsmeer werd gehouden. Van 33 finalisten werd het boeket van Monique van Hooren als beste beoordeeld. Zij mag zich Bruidsboekettenmeester 2013 noemen.

,,Meteen toen ik het thema Winters goud hoorde, wist ik al dat ik een handschoen wilde makenâ&#x20AC;&#x2122;â&#x20AC;&#x2122;, zegt Monique van Hooren van Decora Bloemdecoraties in Nijmegen. Ze behaalde met 79,5 punten de hoogste score en mag zich daarom Bruidsboekettenmeester 2013 noemen. Als ondergrond gebruikte de bloemiste kippengaas waar ze stof omheen wikkelde. Dit werkte ze af met bont. Om de basis wikkelde ze draden, koorden en linten. De plantaardige materialen zijn geregen. Gebruikt zijn: minicyclaampjes, Nerine, cyclaambloemen, pernettiabessen, sneeuwbes, physalisbollen (door haar geskeletteerd), judaspenning, stephanotisbloemen, en Hoya-ranken. De grote cyclaambloemen heeft Van Hooren gewaxt.

34 20Bruidsboeketten.indd 34

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:30

Bloe

2013

Als tweede in de bruidsboekettenwedstrijd eindigde Franka Roenhorst van Bloemstylist Hans Zijlstra uit Groningen met 78 punten. Zij maakte een basis van bruinkleurige rustic wire van oasis, die ze rond en omhoog draaide en op een aantal punten vastzette. Van schroefdraden omwikkeld met binddraad in dezelfde kleur maakte ze een steel. Vervolgens draaide ze een tweede laag eromheen en maakte ze met er één geheel van. In de binnenkant heeft Roenhorst spelden in een spiraalvorm naar beneden gestoken. In dezelfde spiraalvorm liet ze rijgsels van parels en wol naar beneden lopen. Daar heeft ze vervolgens de bloemen stuk voor stuk op gelijmd: Hydrangea, Phalaenopsis rood en zachtgeel, Vanda orchidee oranje, Astrantia, rozenbottel ‘Zaffiro’, anjerblaadjes, Ornithogalum saundersiae en een rankje van de Ceropegia woodii.

Nathalie Fasé van Orchids & So behaalde met 76 punten de derde plaats. ,,Ik vind het belangrijk dat een bruidsboeket chic oogt, maar vooral niet te zwaar in de hand ligt bij de bruid’’, zegt Fasé. Daarom gebruikte ze een lichte basis van een uit tempex gesneden krans. Deze spoot ze goud en voorzag ze van een laag gouden glitters. Hierna omwikkelde ze de basis met goud koord en lijmde ze er grote zwarte spijkers in. Hier overheen haakte ze een weefsel van gouddraad. De materialen (Ceropegia, rijgsels van bessen, orchideeën, Craspedia en Gloriosa) zijn over het frame verwerkt als een luchtig, zwierig afhangend rijgsel. www.bloemenblad.nl/vakmanschap

Bloem en Blad 20 l 2013

20Bruidsboeketten.indd 35

35 15-11-13 12:30

Noviteiten

Echeveria pulvinata ‘Frosty’ De witte haartjes op de kussenvormige blaadjes zorgen ervoor dat Echeveria pulvinata ‘Frosty’ een ‘aaibaar’ plantje is. Hij is goed te gebruiken in winteren kerstbloemwerk vanwege de kleur van het blad. Tekst: Leo Miedema Floricodec.com, foto’s: Floricode.com

Echeveria is vernoemd naar de Mexicaanse plantenschilder Atanasio Echeverria y Godoy. Hij begeleidde in de 18e eeuw een expeditie door Mexico om de flora en fauna te inventariseren. Door oorlog is dit project echter nooit voltooid. Zijn tekeningen worden bewaard in het Hunt Institute for Botanical Documentation.

cheveria is een geslacht binnen de Crassulaceae dat rond 150 soorten telt. Het is een vetplant, maar geen woestijnplant. Het groeigebied ligt in een koel en betrekkelijk vochtig klimaat in de hogere bergen van Centraal- en ZuidAmerika, voornamelijk Mexico. De plant houdt het goed vol bij temperaturen tot minimaal 5°C. Een lage temperatuur intensiveert tevens de kleuren die het blad kan hebben. In de natuur zijn de planten dan ook op hun mooist tussen herfst en voorjaar. Het sortiment Echeveria is vooral bekend om de decoratieve rozetvorm zoals bij Echeveria agavoides en Echeveria elegans. Het kent ook soorten met een meer verspreide bladstand en heesterachtige groei, zoals Echeveria pulvinata en Echeveria leucotricha. De soorten zijn bladhoudend tot licht bladverliezend.

aanbieders overgestapt naar Echeveria pulvinata ‘Suave’. Neemt niet weg dat het een zeer attractieve heesterachtige plant is met een hoge aaibaarheidsfactor. De in de breedte vertakkende plant draagt talloze kussenvormige (= pulvinata) blaadjes die bezet zijn met witte haartjes. Op afstand is het net een struikje dat bezaaid is met kerstballetjes en een laagje sneeuw. Dat dit plantje nu wordt aangeboden, is een aanwinst voor de plantaardige kerstkrans of voor een andere kerstaankleding.

Naam: Kenmerken:

Herkomst: Houdbaarheid: Verkrijgbaarheid: VBN-nummer: Veiling: Verzorging:

Echeveria pulvinata ‘Frosty’ struikvormige plant met afgeplatte stam; plantgrootte circa 20x15 cm; kussenvormige bladeren slordig verspreid staand; bladgrootte top 3x4 cm; ouder blad groen, jong blad grijswit door fijne beharing Mexico onbeperkt enkele weken rond Kerstmis en enkele weken gedurende de zomer 114030 via Ovata BV (niet via Plant Connect) planten blijven compacter en wit in het volle licht; zon geen bezwaar; gebruik goed drainerende grond en geef af en toe water

Aaibaar ‘Frosty’ is oorspronkelijk verzameld door Alfred Lau in Manialtepec in Mexico. Myron Kimnack van The Huntington Botanical Garden wilde de plant beschrijven als Echeveria pulvinata var. frigida. Dit is (nog) niet gebeurd en nu is de plant bekend als Echeveria pulvinata ‘Frosty’. Een dubieuze naam, omdat een gelijkend ras al bekend is als Echeveria leucotricha ‘Frosty’. Daarom zijn sommige

36 20Noviteit plant.indd 36

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:30

Hydrangea macrophylla ‘Sensation 75’ Magical Harlekijn Hortensia’s zijn er in allerlei soorten, maten en kleuren. Door import is het seizoen nu verlengd tot in de wintermaanden. De roodwitte Hydrangea Magical Harlekijn is daardoor goed te verwerken in kerstbloemwerk. Tekst: Leo Miedema Floricode.com, foto’s: Floricode.com en Frans Ederveen

Het aanvoerseizoen van verse snijhortensia ligt tussen half mei en september. Het seizoen van de classics loopt van juni tot december. Door import zijn vers gesneden hortensia’s nu ook te leveren tijdens de wintermaanden. De roodwitte Hydrangea Harlekijn is daardoor goed te gebruiken in bijvoorbeeld kerstbloemwerk.

oor een gewas als Hydrangea is het goed geweest dat de snijbloemen vrij snel na hun introductie van veilen onder ’Overig’ overgingen naar veilen op naam. De uniformiteit in naamgeving is daarmee vergroot, omdat er ook beter zicht kwam op synoniemen die bij hortensia’s veel voorkomen. Zo heet de tweekleurige Harlekijn officieel ‘Sensation 75’, maar die naam is vrij onbekend. Synoniemen als ‘Harlekijn’, ‘Arlequin’, ‘Harlequin’ en ‘Bicolor’ zijn bekend. ‘Monrey’ zou een synoniem kunnen zijn, maar anderen beweren dat dit een mutant is van de Harlekijn.

pleet. Harlekijn scoort dan nog extra door zijn tweekleurigheid. Magical Harlekijn is door zijn witte en rode kleur goed te gebruiken in kerstbloemwerk. En omdat consumenten hortensia verbinden met warmte, vrolijkheid en romantiek, past deze cultivar helemaal goed in winters bloemwerk.

Naam: Kenmerken:

Herkomst: Houdbaarheid: Verkrijgbaarheid: VBN-nummer: Veiling: Verzorging:

Hydrangea macrophylla ‘Sensation 75’ Magical Harlekijn snijtak met ovaal blad en eindstandige bloeiwijze; bloeiwijze halfbolvormige tuil, doorsnede 20-25 cm; randbloem niet gevuld, doorsnede 7 cm; zwak zoet geurend; bloemkleur rozerood met witte rand Japan tien tot veertien dagen; doorgekleurd veel langer oktober - mei 23960 FloraHolland-vestigingen, FloraDelight/DF Horticulture bv snijd de stelen schuin af en zet de bloemen in warm water met snijbloemenvoeding; laat ze nooit droog liggen; snijd de stelen direct opnieuw af als de bloemen slap gaan hangen en zet ze daarna in nieuw warm water

Taklengte Belangrijke eis die aan snijhortensia gesteld kan worden, is voldoende taklengte. Er zijn rassen met een lengte tussen 30 en 50 cm, maar ook 80 cm en meer. Alleen de bolvormige rassen komen in aanmerking. Bij de zogenaamde Teller-typen vallen de binnenste fertiele bloemen vrij snel af. Een pre hebben ook de rassen die ’te blauwen’ zijn. Een hoge zuurgraad (pH<5) en voldoende beschikbaarheid van aluminium zorgen voor de blauwkleuring bij rozekleurige rassen. Als rassen ook nog eens fraai verouderen en doorkleuren (classic) is het kleurenpalet com-

Bloem en Blad 20 l 2013

20Noviteit bloem.indd 37

37 15-11-13 12:31

Een thematische inrichting maakt dat de klant zich in een andere wereld waant.

Omgevingsfactoren beïnvloeden consument en zijn koopgedrag Tekst: Lucas Jansen, foto’s: Bloem en Blad

Beleving wordt steeds belangijker voor verkooppunten. Zo ook in bloemenwinkels. Thema’s, zoals kerst, seizoen, duurzaamheid, biologisch en dergelijke, kennen elk hun eigen ’geuren en kleuren’. Dat roept herkenning op bij de consument, die zich helemaal in de betreffende belevingswereld waant.

ok buiten thema’s om is het uit marketingtechnisch oogpunt zinvol om bewust om te gaan met de ’zintuiglijke’ kant van de winkelinrichting. Denk aan het gebruik van licht, kleur, geur en geluid (muziek). De winkelinrichting maakt het verschil in verkoopcijfers en klanttevredenheid. Hiervoor komt ook uit wetenschappelijke en economische hoek steeds meer bewijs. In tegenstelling tot wat in de economie werd verondersteld, laat consumentengedrag zich niet altijd verklaren met rationele modellen. Beslissingen worden namelijk lang niet altijd rationeel genomen, maar veel vaker op basis van gevoel en intuïtie,

38 20art Omgevingsfactoren.indd 38

meestal onbewust. Een consument zet niet alle voors en tegens van een product op een rij, maar handelt op gevoel. Voelt een product goed, dan wordt het afgerekend. De stemming van de consument is daarom bepalend voor zijn (koop)gedrag. Een positieve, ontspannen sfeer zorgt ervoor dat klanten langer in de winkel blijven, openstaan voor nieuwe producten en ervaringen, kwaliteit van producten beter waarderen, minder vaak hun aankoop uitstellen, vaker terugkomen in de winkel. Verstandig dus om uw winkel zó in te richten dat het leidt tot een positieve stemming bij uw klanten. Juist met de ontspannende werking

die uitgaat van bloemen en planten, is dat in de bloemenwinkel zeker mogelijk. Dit artikel belicht eerst de effecten van de natuur en gaat daarna in op kleur, geur en geluid.

Positief effect natuur Onderzoeken hebben inmiddels een verscheidenheid aan effecten van planten en natuur op het menselijk welzijn aangetoond. Een rondje lopen door de natuur, maar vaak ook het simpelweg bekijken van een afbeelding van natuur, of de kleur groen op zichzelf, heeft positieve effecten op de mens. Die effecten lopen uiteen van verbeterde concentratie, tot minder angst en stress, een algemene verbetering van de gemoedstoestand en zelfs sneller herstel van ziekte. Van bloemen is bovendien bekend dat ze het middel bij uitstek zijn om een oprechte (glim)lach op te wekken. Een ruimte gevuld met planten en bloemen is dus in beginsel goed voor de stemming van de consument. Laat u zich in het opstellen van uw assortiment inspireren door de natuur. Een rustgevend landschap of bos bestaat bijvoor-

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 13:03

beeld vaak uit verschillende lagen voor, achter en naast elkaar. Maar een op zichzelf staande, mooie, groene plant, kan een indruk maken die vergelijkbaar is met die eeuwenoude eik aan de rand van de wei.

Kleur Kleur is een belangrijk aspect in de marketingwereld. Kleur draagt bij aan merkherkenning (gele M), is voor een belangrijk deel verantwoordelijk voor de hoeveelheid aandacht die een product of afdeling in een winkel trekt; lokt associaties uit (roze is meisjesachtig), maar heeft ook directe invloed op onze stemming. De invloed van kleur op de beleving en het gedrag van een klant loopt via een gevoelsmatige of associatieve route. Het effect van een kleur wordt voor een groot deel bepaald door persoonlijke ervaring. Er bestaat daarom in kleurbeleving veel variatie tussen personen en tussen culturen. Toch laten onderzoeken naar de invloed van kleur een patroon zien. Kleuren die aan het uiteinde van het door ons waarneembare spectrum liggen (dus heel warm: rood, oranje, of juist heel koel: paars, violet) hebben een stimulerende, opwekkende werking. Deze ’extreme’ kleuren zorgen in

vergelijking tot neutralere kleuren (groen en blauw) voor verhoogde alertheid, snelle hartslag en gevoel van opwinding. Bij u in de winkel kan een rood of violet etiket op een plant het verschil maken tussen opvallen en voorbijlopen. Op vergelijkbare manier kan een oranje wandje in een uithoek van uw winkel een dusdanige aantrekkingskracht op uw klanten hebben, dat de looproute wordt verlengd. Maar let op: overdaad schaadt (kader Uitzondering op de regel). Als de hele winkel om aandacht vraagt, weet de klant immers niet meer waar te kijken. Bovendien is een gevoel van opwinding zeker niet altijd positief (zie kader ’Wat doet rood?’). In tegendeel, want uit veel onderzoek blijkt dat mensen over het algemeen koele kleuren als groen en blauw hoger waarderen dan warme (rood, oranje, geel). Dit effect is ook aantoonbaar voor de achtergrond waartegen producten gepresenteerd staan, zoals etalages en winkels. Blauw en groen blijken tevens een kalmerend effect te hebben, wat deze kleuren zeer geschikt maakt als basis voor uw winkel.

Wat doet rood? Rood heeft een opwekkende werking. Rode objecten worden eerder opgemerkt en intenser beleefd dan objecten met neutralere kleuren als groen en blauw. Dit kan voordelen hebben. De keuze voor een rood etiket bij een plant, zorgt ervoor dat hij eerder in het oog springt dan een plant met een neutraal etiket. Wie van u las dit kader voordat u de rest las? Rood kan echter ook negatieve effecten hebben. In een studie naar de invloed van kleur op tolerantie in het verkeer werd gekeken naar de reactie van proefpersonen wachtend voor een stoplicht. Voor de auto van de proefpersonen stond nog één auto, die bij het op groen springen van het stoplicht niet reageerde. Was het een rode auto die de weg blokkeerde, dan uitten mensen significant sneller hun frustratie (claxonneren en knipperen) dan bij blauwe, groene, witte of zwarte auto’s. Geur Er is een sterke relatie tussen geur en menselijke emotie. Bij het ruiken van een geur kunnen mensen meestal meteen zeggen of ze deze aantrekkelijk of afstotend vinden. De laatste jaren wordt geur in toenemende mate ingezet als marketinginstrument. Diverse onderzoeken laten zien dat een juist gebruik van geuren in een winkelomgeving,

Door de kleurrijke bloemen te presenteren voor een effen muur, krijgt de winkel een rustige uitstraling.

Bloem en Blad 20 l 2013

20art Omgevingsfactoren.indd 39

39 15-11-13 13:04

Uitzondering op de regel Uit onderzoek blijkt dat mensen door mentale uitputting slechter worden in het reguleren van impulsen. Ze doen bijvoorbeeld vaker impulsaankopen. Mentale uitputting ontstaat door (een combinatie van) overprikkeling van de zintuigen, veelheid aan indrukken en desoriëntatie. De concentratie is op, helder nadenken gaat niet goed meer. Mentale uitputting maakt dat een consument niet goed meer in staat is om na te denken over uw product en minder weerstand kan bieden aan de koopimpuls. Hoe een winkelinrichting gericht op mentale uitputting er uitziet? Haal je eens een massale opruimingsactie in een groot warenhuis voor de geest: stapels producten, veelvoud aan felgekleurde ‘SALE’ bordjes, massa’s mensen.

effect kan hebben op zowel verblijfstijd als koopgedrag van mensen. Bij verspreiding van de juiste geur blijven mensen soms tot ruim 50% langer in een bepaalde ruimte. Dit resulteert in een omzetstijging van meer dan 5%. Ook blijkt door de inzet van geur, de beleving van de winkelomgeving te verbeteren; besteden klanten soms meer tijd aan het bestuderen van producten en worden wachttijden bij de kassa of op hulp van de winkelbediende als korter beleefd. Een bepaalde, winkeleigen geur (corporate geur) versterkt de uitstraling van een merk of winkel en vergroot de verankering daarvan in het geheugen. Omdat bloemen en planten van zichzelf vaak sterk geuren, kan het zinvol zijn hier bij de inrichting bewust mee om te springen. De geuren die een klant als eerste en als laatste ruikt, zijn het meest bepalend voor zijn oordeel over de winkel. Bloemisten die kiezen voor het verspreiden van een extra geur in een winkel (een aroma in een diffuser), dienen dit met nauwlettende zorg te doen. Geuren die niet matchen met de omgeving of producten, beïnvloeden aankoopbeslissingen negatief. Zo zal een naar chocola ruikende bloemenwinkel leiden tot verwarring en verminderde verkoop. Ondanks het feit dat chocola aangenaam ruikt. Verder geldt dat geureffecten het sterkst zijn als ze net boven waarnemingsniveau worden verspreid, dus niet te sterk! In de praktijk zijn mensen zich vaak niet eens bewust van de geur.

Geluid Het zal u niet verbazen dat ook geluid, en dus muziek, iets doet met de stemming van mensen. Veel mensen luisteren muziek, juist om hun gevoelsleven te kunnen beïnvloe-

40 20art Omgevingsfactoren.indd 40

Een opstelling in lagen, met planten voor en naast elkaar, roept het gevoel van een rustgevend landschap of bos op.

den. Waardering van muziek is echter een zeer subjectieve aangelegenheid, wat het lastig maakt om een brede groep mensen tegelijk goed te bedienen. Desalniettemin zijn er met betrekking tot muziek in de marketing een aantal interessante ontdekkingen gedaan. Zo blijkt het muziektempo het looptempo van consumenten in winkelomgevingen te beïnvloeden en bovendien invloed te hebben op het koopgedrag van consumenten. Door het tempo van klassieke muziek te variëren (snel versus langzaam), bleek ook de bewegingssnelheid van mensen in de winkel te wisselen. Bij een laag muziektempo bleek het looptempo van de mensen in de winkel significant lager dan bij een hoog muziektempo. Bovendien leidde het lage muziektempo tot een hogere omzet

Tips voor de winkelvloer • Maak gebruik van de stressreducerende en kalmerende kracht van de natuur, planten en de kleur groen. Werk bijvoorbeeld met planten van verschillende hoogten of laat groene planten mooi afsteken tegen een effen (gekleurde) achtergrond. Haal inspiratie uit de natuur. • Maak slim gebruik van warme kleuren (rood, oranje, geel) om de aandacht te trekken, maar gebruik ze met mate. Aandachttrekkers kunnen zijn: een fel gekleurde bloem of etiket, maar ook een gekleurde achterwand. Durf te doseren. • Zorg voor samenhang tussen zintuiglijke prikkels. Laat beeld, geur en geluid bij elkaar

en de snelle muziek tot een lagere omzet. Opvallend was dat de beïnvloeding onbewust gebeurde: de mensen wisten bij het verlaten van de winkel vaak niet meer of zij wel of geen achtergrondmuziek hadden gehoord. Uit een studie in een restaurant bleek dat bij langzame muziek de gasten langer in het restaurant bleven en meer (alcoholische) dranken nuttigden dan bij snelle muziek. Muziek is natuurlijk ook erg geschikt om een bepaalde sfeer neer te zetten of een thema te benadrukken (kerstliederen eind december, liefdesliedjes rond Valentijn). Wilt u iets doen met het thema natuur, probeer dan een soundtrack met natuurgeluiden. Vogelgeluiden bijvoorbeeld, hebben op de meeste mensen een geruststellende werking.

passen, elkaar versterken. • Speel met de verschillende eigenschappen van kleuren. Maak bijvoorbeeld een rustige hoek (met koele kleuren als blauw en groen) tegenover een spannender hoek met relatief veel extreme kleuren (rood, oranje, violet). • Gebruik geuren, maar niet te sterk, liefst net boven waarnemingsniveau. Er zijn tegenwoordig diverse geurverspreiders verkrijgbaar met een groot palet aan geuren. • Kijk, luister en ruik goed. Probeer je voor te stellen hoe de klant de winkel ervaart. Vraag eventueel uw klanten hun ervaring in uw winkel met u te delen.

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 13:05

533870.indd 41

18-11-2013 12:58:57

Ondernemerschap

Gorkink natuurlijk … een bloem in Apel Tekst: Jeannet Hooftman, foto’s: Gerdien de Nooy

Niets is standaard bij ’Gorkink natuurlijk… een bloem in Apeldoorn’. De hele winkel staat vol met bijzondere objecten en arrangementen. ,,Ik doe mijn best om iets anders te hebben dan een ander’’, zegt Erika Oldenhof, (mede)eigenares.

42 20Winkel Gorkink.indd 42

e kerstpresentatie is ,,half af’’ als we begin november bij ’Gorkink natuurlijk … een bloem in Apeldoorn’ komen. In de etalage schittert een stalen boom vol kleine lampjes en zelfgemaakte hangers. Verder prijken er enkele alternatieve kerstbomen, voorzien van transparante glazen hangers en ballen. Heel overdadig in kerstsfeer is de winkel echter niet. ,,Over de top wordt het ook niet hoor. Daar gaan mensen maar voor naar Intratuin’’, vindt Erika Oldenhof. Zij doet alles

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:32

Bloe

Winkel Overzicht van de winkel bij binnenkomst. Klanten zien rechts de royale bloemenpresentatie, links de boeketten en recht voor zich de toonbank. De binderij is zichtbaar links achterin.

naar Gorkink’’, zegt de bloemiste. Drie vennoten waren al uitgestapt. Sinds 2006 runden ze de winkel nog samen. Oldenhof als het creatieve brein, Van der Meer van Houtum als de zakelijke partner die zich bezighoudt met het papierwerk. ,,Twee jaar geleden kondigde Tessa aan dat ze naar Zuid-Afrika wilde emigreren. Dat heeft wel impact. Er komt zoveel op je af. Gelukkig blijft ze mij voorlopig ondersteunen. Ze is aan het afbouwen, maar blijft voorlopig betrokken. De continuïteit van de winkel staat voor haar voorop.’’

Verhuizing

Apeldoorn

2013

graag op haar eigen manier. En dat is doen wat een ander niet doet. ,,Erika’s Choice’’, noemt ze het lachend. Samen met Tessa van der Meer van Houtum runt Oldenhof de winkel. Nog wel. Van der Meer van Houtum gaat namelijk emigreren naar Zuid-Afrika en laat daarmee Oldenhof als enige eigenares achter. En dat terwijl ze vijftien jaar geleden met vijf vennoten begonnen. ,,We konden met vijf werknemers de winkel overnemen van de toenmalige eige-

Bloem en Blad 20 l 2013

20Winkel Gorkink.indd 43

Sinds ze samen overbleven, waren de vennoten zich al aan het beraden op de toekomst. ,,Je neemt namelijk niet alleen een winkel over, maar ook alle erfstukken, zoals achterstallig onderhoud en een vast stramien van werken.’’ Door het vertrek van Tessa werd de toekomstvraag weer actueel. In haar eentje de oude, grote winkel runnen, dat zag Oldenhof niet zo zitten. Ze besloot het pand te verkopen en een huurpand te betrekken. In juni volgde de verhuizing naar haar huidige winkel. Per 1 november is de verkoop van het oude pand rond gekomen. Het nieuwe pand stond al enige tijd leeg. Er moest veel aan gebeuren. Op de vloer van de voormalige parketstudio lagen allemaal parketpatronen. De wanden bestonden uit kasten waar de vloerdelen in stonden. Het systeemplafond was sterk verouderd en vergeeld. Oldenhof heeft vloer, plafond en wanden vernieuwd. De verlichting, bestaande uit spots met spaarlampen, is wel gehandhaafd. Uit de oude winkel nam ze het meubilair mee. Wel kreeg dit een nieuw jasje door alle liggende delen van de zes werkbanken, de kasten en de presentatietafels te vervangen door platen beton. Deze zorgen voor een strakke en stoere uitstraling. De vloer is van gietbeton die een uitstraling van leem heeft gekregen. Om hem stroef te maken, is bovendien zand in de toplaag verwerkt en dat blijkt zijn werk goed te doen.

veel beter presenteren, in de vorige winkel kwam dat minder goed uit, ik denk door de grote ruimte.’’ Objecten zijn door de hele winkel heen te vinden. Direct bij de entree staan op standaards twee grote bollen van abeelblad. De bollen zijn vorig jaar gemaakt door Hanneke Frankema voor Alden Biesen, vertelt Oldenhof. ,,Ik heb haar daarmee geholpen en ze daarna gekregen.’’ Met asparagus en lampjes bracht ze de objecten in kerstsfeer. Echte kerstbomen mogen dan ontbreken in de winkel, er zijn volop alternatieven. Gestyleerde blankhouten bomen (,,Ooit voor een kerkversiering gebruikt’’) zijn voorzien van glazen ballen en zijn daarmee ook alternatieve kerstbomen geworden. Een frame van rustic wire met ceropegia erdoorheen gevlochten blijkt ook een prima basis te zijn om kerstballen in te hangen. ,,Mensen komen op ideeën; de eerste bestellingen zijn al binnen. Ze moesten er wel aan wennen hoor. Maar nu komen ze ervoor.’’

Bloemen belangrijkste Het zijn echter vooral de bloemen die in het oog springen bij binnenkomst. De bijna volledige rechterwand is ermee bedekt. ,,Bloemen zijn onze grootste omzetgroep’’, stelt Oldenhof. De bloemen zijn allemaal in glazen cylindervazen gepresenteerd. Volgens de bloemiste is dat verkoopstimulerend. ,,Het schoonhouden vraagt wel extra werk, maar het is lonend. Klanten pakken sneller een vaas mee.’’ De bloemen zijn bovendien als boeketideeën bij elkaar gezet. ,,Je zou ze zó in huis kunnen zetten.’’

Meer objecten Het nieuwe pand is met zijn 160 m² een stuk kleiner dan het vorige, dat 800 m² groot was. Daar heeft de bloemiste aan moeten wennen, geeft ze aan. Wel merkt ze dat de kleinere ruimte ook voordelen biedt. ,,We maken nu meer objectmatig werk. Dat kunnen we hier

V.l.n.r.: Tessa van der Meer van Houtum, Ingrid Lenderink, Sylvia Modderkolk, stagiaire Joyce Wagemans, Hanneke van Luttikhuizen en Erika Oldenhof. Niet aanwezig: Marleen van Pijkeren, Manuela Bellert en Tonny Westra.

43 15-11-13 12:32

Bedrijfsprofiel Naam: Gorkink natuurlijk … een bloem Eigenaren: Erika Oldenhof en Tessa van der Meer van Houtum Start: nieuwe pand juni 2013, overname vorige winkel 1998 Locatie: centrum stad Oppervlakte: 160 m², totaal met garage, kantoor en kelder 300 m² Medewerkers: zes vast en een stagiaire Doelgroep: midden- en hoge segment Verzendorganisaties: Euroflorist en Topbloemen Adres: Asselsestraat 40, 7311 EM Apeldoorn, (055) 355 45 85, www.eenbloem.nl

1 2

binderij

kassa

bloemenpresentatie

trap naar kantoor op 1e etage

werkbank

kast

12 m Echte kerstbomen ontbreken, maar alternatieven zijn er volop. Op de achtergrond de bolvormige objecten van abeelblad.

Tussen de boeketten staan ook kleine 'koffieboeketjes'. Op alle presentatietafels heeft Oldenhof betonplaten aangebracht.

Behalve veel zelfgemaakte objecten en hangers verkoopt Gorkink ook producten van onder andere DutZ, Rastelli, Polls Potten, Gutzz en Ecri.

etalage

boeketten

etalage

etalage entree

44 20Winkel Gorkink.indd 44

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:32

Bloe

2013

4 5

7 6

De stalen kerstboom is voorzien van verlichting en hangers die zijn gemaakt door medewerkster Ingrid en haar ouders. De klokjes zijn van handgeschept papier met kaarsvet, de sterren van bindtouw en de bomen zijn van hout gemaakt. ,,Je kunt ze nergens anders kopen; dat vind ik wel prettig.''

Van een zwarte seringentak, kiwihout en witte takjes maakte Oldenhof een frame. Daar hangen diplocyclosranken en matglazen kerstballen in.

Het object van houtschijven is vorig jaar gemaakt tijdens de kerstshow van VBW. Er zitten diverse (kerst)materialen in.

De stoere houten kandelaren heeft Oldenhof gekocht op de beurs in Frankfurt. Ze zijn van Schlittler & Co.

Op de etagiĂ¨re liggen gevriesdroogde rozen in mandjes van aluminium draad.

www.bloemenblad.nl/ondernemerschap

Bloem en Blad 20 l 2013

20Winkel Gorkink.indd 45

45 15-11-13 12:32

Het boeket van

Gorkink natuurlijk … een bloem Tekst: Jeannet Hooftman, foto: Gerdien de Nooy

Een boeket van Gorking natuurlijk … een bloem is in veel gevallen klassiek. Grote bloemvormen kenmerken de stijl van de boeketten. Dit kerstboeket is daarom echt een Gorkink-boeket. ,,Klassieke boeketten verkopen we hier het meest’’, zegt Erika Oldenhof. ,,We hebben ook wel moderne boeketten staan, maar die verkopen we gewoon minder. Door grote bloemen te gebruiken, komt er rust in het boeket. Met kerst gebruiken we graag verschillende soorten kerstgroen.’’ Boeketten van Gorkink zijn natuurlijk. Geverfde materialen of kitsch zullen klanten er niet in aantreffen volgens Oldenhof. Gemiddeld besteden haar klanten ongeveer €25 aan een boeket. Boeketten staan in de winkel klaar vanaf €12,50 tot €40. ,,Ik zet er altijd wel duurdere boeketten bij. Die worden niet als eerste verkocht maar mensen zien wel wat er mogelijk is. Heb je het niet staan, dan verkoop je het ook niet.’’ In de boekettenpresentatie zijn ook altijd koffieboeketjes van €6,95 te vinden. De bloemen zijn ingekocht bij lijnrijder Kees Kromhout uit Rijnsburg en Vianen van Vliet uit Ede in week 45. Alle boeketten worden gebonden met touw. ,,Dat straalt iets ambachtelijks uit.’’ Gebruikte materialen (inkoopprijzen)

46 20Boeketvan Gorkink.indd 46

6 Rosa White Naomi à €0,56 3 Euphorbia à €0,58 2 Hippeastrum à €1,25 3 Taxus à €0,70 1 Chamaecyparis Salal 3 Kerstballen à €0,30 Totaal materialen

€ € € € € € € €

3,36 1,74 2,50 2,10 0,75 1,00 0,90 12,35

Verkoopprijs

€ 35,00

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:32

533871.indd 47

18-11-2013 12:27:46

Wij zien de bloemist h

Hoe staat Fair Flowers Fair Plants er momenteel voor? ,,We spreken tegenwoordig inderdaad weer voluit van Fair Flowers Fair Plants omdat iedereen deze woorden beter begrijpt dan de afkorting FFP. Sinds certificeringsorganisatie MPS het stokje overgenomen heeft van de Stichting FFP in januari van dit jaar, zetten we ons weer voor de volle honderd procent in om de hele keten kennis te laten maken met het label Fair Flowers Fair Plants. Het had daarvoor een jaar stilgelegen omdat de middelen ontbraken. De stichting kreeg minder financiering en kon daardoor het label minder promoten dan nodig was. Daarom heeft zij contact gezocht met MPS, die onder meer de marketingactiviteiten heeft overgenomen. Onze opdracht luidt nu: het aantal deelnemers aan Fair Flowers Fair Plants in de vier belangrijkste landen - Zweden, Oostenrijk, Duistland en Nederland - uitbouwen en in nieuwe landen Frankrijk en Groot-Brittannië - introduceren.’’

Hoeveel deelnemers zijn er nu? ,,We hebben 140 deelnemende kwekers van zowel snijbloemen als potplanten in negen productielanden; samen goed voor 12% van de veilingomzet. In Nederland doen nu circa vijftig bloemisten mee. Het idee is om in elk geval al deze deelnemers binnen te houden en daarnaast nieuwe te werven. Ik hoor nooit dat deelnemers het concept niet goed vinden, maar de kritiek is meer dat er nog te weinig aanbod is en dat consumenten niet naar producten met het label vragen. Ik denk dat ze daar gelijk in hebben. Er zijn nog onvoldoende plekken waar mensen kunnen kiezen tussen duurzaam geteelde en niet-duurzaam geteelde bloemen. Daar liggen kansen voor de bloemist.’’

Waarom denkt u dat? ,,Duurzaamheid, maatschappelijk verantwoord ondernemen en een beter milieu zijn populaire thema’s. De zakelijke markt, waaronder overheidsdiensten, vraagt al om duurzaam geteelde bloemen en onder particulieren wordt het ook bekender. Met duur-

48 20Interview Dik de Mooij.indd 48

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:32

Bloe

Interview Dik de Mooij, projectleider Fair Flowers Fair Plants:

emist het liefst als dé creatieve en duurzame specialist

2013

Tekst: Cornéline Lanooy, foto: Gerdien de Nooy

Dik de Mooij (57), projectleider bij het consumentenlabel Fair Flowers Fair Plants, is van mening dat de bloemist zich met duurzaam geteelde bloemen en planten kan onderscheiden. ,,Juist in deze moeilijke tijd biedt dit laagdrempelige label kansen. Het verhaal achter het product is interessant en het product zelf voldoet aan de behoefte een betere wereld te creëren.’’ zame bloemen kun je je als bloemist onderscheiden, wat tegenwoordig erg belangrijk is. Bovendien is ons concept laagdrempelig, niet duur - het kost €55 per jaar om deel te nemen - en je kunt het naar eigen inzicht gebruiken in je winkel. Bloemisten krijgen van ons alle vrijheid hoe ze de duurzame bloemen willen communiceren naar hun klanten. Wij bieden ondersteuning in de vorm van promotiemateriaal - stickers, folders en banieren - en vermelding op de Fair Flowers Fair Plants-website, maar ze zijn vrij om ook andere acties te verzinnen. Belangrijk is om het verhaal achter de bloemen te vertellen. Als een consument vraagt om duurzaam geteelde rozen zal het hem niet uitmaken of deze uit Afrika of Nederland komen. Hij wil puur die bloemsoort. Maar met het interessante verhaal achter deze ‘fair flowers’ bied je toegevoegde waarde. Dat onderscheidt jou van je collega-bloemisten. Dat is belangrijk, zeker in deze tijd waarin bloemisten het vanwege de crisis niet makkelijk hebben.’’ ,,Sowieso kunnen bloemisten met hun mooie product gezelligheid en vrolijkheid brengen bij de mensen thuis. En met duurzame bloemen en planten kunnen zij een persoonlijke relatie opbouwen met hun klanten. Ik denk dat zij het in deze moeilijke tijd niet moeten zoeken in prijsconcurrentie, maar beter de nadruk kunnen leggen op persoonlijke verkoop. Wij zien de bloemist het liefst als dé ambachtelijke, creatieve en duurzame specialist!’’

Consumenten hebben vaak het idee dat duurzame bloemen duur zijn, hoe kan een bloemist daarop reageren? ,,Door te vertellen dat dit niet zo is en het verhaal achter de bloemen te vertellen. Ook hier komt die persoonlijke relatie met de klant om de hoek kijken. Ik denk eerder dat meer consumenten dan vroeger bloemen duurder vinden, maar de bloemen van gecertificeerde kwekers zijn echt niet duurder dan andere. Niet alleen onder particuliere klanten, maar ook bij de zakelijke markt is nog terrein te winnen. Duurzaamheid wordt

Bloem en Blad 20 l 2013

20Interview Dik de Mooij.indd 49

Europees beleid. Met de verkoop van duurzame bloemen kun je uitstralen: ik steun een betere wereld. Stilstand is geen optie, ga erop uit om klanten binnen te halen. Bij veel bedrijven zit nog altijd geld. Vraag niet aan klanten wat ze willen hebben, maar bied ze zelf een aanlokkelijk aanbod. En dat kan met Fair Flowers Fair Plants.’’

Hoe komt het dat dit label zo succesvol is in Oostenrijk en Zweden? ,,Daar zijn diverse organisaties zeer actief om het concept te promoten als concreet antwoord op de duurzaamheidclaims van supermarkten. Die zijn al jaren bezig met het thema en bloemisten spelen daar goed op in. Ook vanuit de overheid in deze landen wordt het thema duurzaamheid goed over het voetlicht gebracht. In Nederland wordt dit langzamerhand ook steeds meer gemeengoed, maar het kan nog veel beter.’’

Welke duurzame criteria schuilen achter het label? ,,De kwekers moeten voor milieu- en sociale eisen gecertificeerd zijn. Voor de milieucriteria is MPS-A de eis en MPS-SQ of een vergelijkbaar certificaat toont aan dat aan de sociale eisen voldaan is. Inmiddels is zo’n 70% van alle bloemen op de veiling MPS-A, dus we gaan de goede kant op. Onze bloemen komen uit diverse landen en continenten, zoals Ecuador, Afrika en Europa. De sociale certificatie houdt in dat deelnemers gecontroleerd worden op sociaal verantwoord bezig zijn. Dit betekent dat de arbeidsomstandigheden voor het personeel goed geregeld moeten zijn.’’

Die arbeidsomstandigheden zijn in Nederland toch al bij wet goed geregeld ? ,,Nou, daar zeg je wat. Land- en tuinbouworganisatie LTO Nederland maakt zich sterk dat dit inderdaad via wetgeving goed geregeld is, maar waarom hebben we dan een champignon- en aspergeschandaal? Maatschappelijk verantwoord ondernemen is een

marktaangelegenheid en dat regel je niet via de cao. De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft onlangs aandacht gevestigd op omstandigheden waaronder flexibele arbeidskrachten werken, omdat zij niet onder goede regelgeving werken. Mijn ervaring is dat kwekers in Afrikaanse landen eerder kiezen voor sociale certificering, omdat er daar meer op wordt gelet vanuit verschillende ontwikkelingsorganisaties.’’

Waarom werken jullie niet samen met Fair Trade? ,,Dat is makkelijk te beantwoorden: Fair Trade-bloemen en -planten komen alleen uit Azië, Afrika en Latijns-Amerika. Onder Fair Flowers Fair Plants kan een volledig assortiment worden aangeboden - bloemen en planten - ook uit de Europese landen. Toegegeven, we vinden het nog niet breed genoeg, maar daar wordt hard aan gewerkt. Onze medewerkers zijn continu in gesprek met kwekers om dit voor elkaar te krijgen. Overigens is het aanbod nu al zeer divers en zijn het lang niet alleen de ‘bekende’ bloemen als rozen, lelies, orchideeën en gerbera’s die het label dragen. Ook duurzaam geteelde Alstroemeria, Curcuma en Matricaria zijn er tegenwoordig.’’

Hoe bent u zelf terechtgekomen in de bloemenbranche? ,,Mijn vader was ambulante handelaar van hartige snacks, onder andere op de bloemenveiling in Rijnsburg en ik hielp hem vaak. Zo leerde ik het reilen en zeilen op de veiling goed kennen en raakte ik geïnteresseerd in ‘het groen’. Na mijn studie aan Wageningen Universiteit heb ik van 1980 tot 2007 op diverse vestigingen van FloraHolland gewerkt. In 2007 heb ik mijn eigen bedrijf Door & Door opgericht en werk ik als zelfstandig adviseur in de tuinbouwsector. Ik ben nog lang niet uitgekeken op de tuinbouwsector. Het is een geweldig interessante branche.’’

Dik de Mooij, projectleider Fair Flowers Fair Plants, (06) 38 93 96 99, www.fairflowersfairplants.com

49 15-11-13 12:32

➙ Begroeting

,,Goedemiddag, kan ik helpen of kijkt u even rond?’’ Vragen Ik antwoord dat ik graag een boeket wil laten samenstellen. ,,Dat kan’’, zegt de bloemist. ,,Heeft u nog wensen voor een bepaalde kleur?’’ Ik zeg dat het voor een vriendin is, die erg van biologische producten houdt. ,,Dat komt mooi uit’’, antwoordt hij, ,,want al onze bloemen zijn biologisch. Althans, ze zijn gekweekt zonder bestrijdingsmiddelen. Leuk, dan maak ik een soort veldboeket, dat past vast bij haar. Wat mag het kosten?’’ Hij bindt het boeket uit mijn zicht en ondertussen loop ik door de winkel en maak ik een praatje met zijn collega. Zij is bezig met een kerstpresentatie. ,,De mensen vragen er al om’’, zegt ze. ,,Klanten geven bijvoorbeeld met Sinterklaas een mooie kerstbal cadeau.’’ Haar collega komt de winkel in om mij het boeket te laten zien: ,,Vindt u het mooi geworden zo?’’ Advies/informatie Bij de bloemenpresentatie vertelt hij honderduit over de ‘biologische’ bloemen, die in feite niet 100% biologisch zijn, maar wel duurzaam geteeld. ,,Al onze bloemen komen van Nederlandse kwekers, die duurzaam gecertificeerd zijn en alleen biologische bestrijdingsmiddelen gebruiken. Dat zijn middelen die biologisch afbreekbaar zijn. Sowieso mogen in Nederland geen zware middelen meer gebruikt worden. In België bijvoorbeeld weer wel, heel gek.’’ En hij vervolgt: ,,Normaal gesproken hangt hier een groot banier met de mededeling dat we duurzame bloemen verkopen, maar omdat we bezig zijn de winkel in te richten met kerstspullen, is dat even weggehaald.’’ Bij het overhandigen van het boeket zegt hij: ,,Wilt u uw vriendin vragen de bloemen schuin af te snijden en op handwarm water te zetten? Ik doe er ook een zakje voeding bij, dat lost zo op in het water.’’

Op pad voor een ’biologisch’ boeket Tekst en foto’s: Cornéline Lanooy

Op een regenachtige herfstdag ga ik bij bloemisten voor een boeket met biologische/duurzaam geteelde bloemen. Hebben ze deze bloemen en waarom dan wel of niet? Het is bedoeld voor een vriendin, die erg ‘op de biologische toer’ is en het momenteel wat moeilijk heeft. Ik wil er tussen de €15 en €20 voor uitgeven. 50 20Anoniem Winkelen.indd 50

Afscheid ,,Nog een fijne dag en tot ziens.’’ Bijzonderheden Tijdens het inpakken zegt hij: ,,Dit boeket is puur natuur, dat kunt u rustig aan uw vriendin vertellen. Er is echt geen middel aan te pas gekomen.’’ Betaald €18.

Beoordeling + Zeer vriendelijke en enthousiaste bloemist. + Hij geeft advies en veel informatie over de bloemen; wil graag vertellen. + Hij vraagt naar het te besteden bedrag. + Mooi boeket met veel verschillende bloemen en weinig blad. Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:33

Bloe

2013

Anoniem ➙ Begroeting

Geen begroeting bij binnenkomst. Er zijn veel klanten in de winkel en ik moet even wachten. Vragen Een jonge man komt even later op me af en vraagt: ,,Kan ik u helpen?’’ Ik antwoord dat ik graag een boeket wil laten samenstellen. ,,Dat kan, heeft u voorkeur voor een kleur?’’ Wanneer ik zeg dat het voor een vriendin is die erg van biologische producten houdt, zegt hij resoluut: ,,Biologische bloemen hebben wij niet en dat is een bewuste keuze. Alles wat we hier verkopen, is niet biologisch. Die bloemen worden vaak veel te rijp geleverd en dan staan ze maar kort bij de mensen thuis. Wij vinden de kwaliteit van biologische bloemen echt minder goed. Bovendien zijn ze duurder. Onze klanten willen dat niet.’’ Hij wijst naar paarse bloemen en vervolgt: ,,Maar ik kan wel een mooi boeket voor u maken hoor, lekker een beetje veldboeketachtig en natuurlijk. Met die paarse bloemen wordt dat heel leuk.’’ Ik laat me overhalen. Hij pakt Clematis, Aster en Aconitum en vraagt: ,,Wat mag het kosten?’’

Advies/informatie ,,De bloemen even schuin afsnijden en in handwarm water zetten.’’ Hij bevestigt een zakje voeding aan het boeket. Afscheid ,,Tot ziens.’’ Bijzonderheden Tijdens het inpakken zegt hij: ,,Als er in de zomer mooie biologische bloemen zijn, dan verkopen we ze wel hoor!’’ Betaald €18.

Beoordeling + Aardige, kordate bloemist. - Geen begroeting. +/- Legt duidelijk uit waarom hij geen biologische bloemen heeft, maar of het klopt wat hij zegt...? + Hij vraagt naar het te besteden bedrag en geeft verzorgingsadvies. + Mooi boeket in één kleurstelling.

➙ Begroeting

De bloemist die buiten de bloemen uit de bus laadt, zegt: ,,Goedemiddag.’’ Binnen word ik niet begroet door drie dames die in de (open) binderij werken. Vragen Ik loop wat rond en stap dan zelf op een van de dames af. Zij zegt: U wilt geholpen worden?’’ Graag, antwoord ik en vraag haar een boeket voor me samen te stellen. ,,Natuurlijk’’, zegt ze en het blijft stil. Ik meld dat het een boeket is voor een vriendin die van biologische producten houdt. ,,O, dat komt goed uit, al onze bloemen zijn van fair flowers.’’ Ik vraag haar wat dat inhoudt en ze zegt: ,,O, gewoon, dat zijn prima bloemen. Welke wilt u?’’ Ik kies voor roze-paarse bloemen en vraag haar het boeket niet te gestileerd te maken, maar meer natuurlijk. ,,Wat mag het kosten?’’, is haar antwoord. Advies/informatie ,,Wilt u tegen degene die het boeket krijgt, zeggen dat ze het schuin afsnijdt en

Bloem en Blad 20 l 2013

20Anoniem Winkelen.indd 51

in lauw water zet?’’ Ze bevestigt een zakje voeding aan de bloemen. Afscheid ,,Fijn weekend.’’ Bijzonderheden Geen. Betaald €17,50.

Beoordeling +/- Aardige, maar erg afwachtende bloemiste. - Geen begroeting in de winkel. - Er vallen ongemakkelijke stiltes. - Gemiste kans dat ze helemaal niets vertelt over de duurzame bloemen. + Ze vraagt naar het te besteden bedrag en geeft verzorgingsadvies. + Mooi boeket.

➙

51 15-11-13 12:33

Sociale media: de kunst van het juiste netwerk kiezen

Tekst en illustratie: Bloomly

Facebook, Twitter, LinkedIn, Google+, Instagram, Pinterest, Foursquare… wie niet oplet, raakt verstrikt in het woud aan sociale netwerken. Ze kosten veel tijd en resulteren niet direct in meer verkopen. De kunst is het juiste netwerk te kiezen en daar op een goede manier gebruik van te maken. Uiteindelijk kan dat wel degelijk tot meer omzet leiden.

erschillende sociale media worden volop gebruikt door bloemisten in een poging de verkopen te vergroten. Hoeveel tijd ze er ook aan besteden, ze zien over het algemeen weinig opbrengsten van al hun inspanningen. Hoe komt dat? Het plaatsen van promoties en evenementen in de hoop dat de verkopen stijgen, is vaak niet de manier waarop het met sociale media werkt. De netwerken zijn geen direct marketingkanaal. Ze zijn een plek waar men de klanten leert kennen en waar als het ware een gemeenschap wordt ontwikkeld. Ofwel een plek waar van klanten trouwe klanten worden gemaakt. Ook kunnen de sociale media worden gezien als een klantenservice waar vragen en opmerkingen van de klanten worden beantwoord. Wanneer mensen een bedrijf vertrouwen, zullen ze er meer besteden en vaker terugkomen. Met de juiste inzet en focus kunnen sociale media dus wel degelijk zorgen voor een omzetverhoging, namelijk door in te zetten op het vergroten van het vertrouwen en de loyaliteit van de klanten. Voordat besloten wordt met welk netwerk aan de slag te gaan, is het cruciaal te bedenken op welke manier de boodschap het beste overgebracht kan worden: met tekst, foto’s, video’s, audio of een combinatie daarvan.

Facebook Facebook is een ideale plaats om producten te laten zien en bezoekers te informeren over bloemwerk en andere producten. Maar ook achtergrondinformatie en bijzonderheden over producten en diensten kunnen erop worden geplaatst. Bovendien kan Facebook goed worden gebruikt voor direct

52 20Serie Online.indd 52

contact en om beoordelingen van andere klanten lezen. Maar belangrijker nog: als bezoekers de producten of diensten leuk vinden, kunnen ze worden gedeeld, becommentarieerd en verstuurd naar andere vrienden op Facebook. Omdat Facebook zo enorm populair is, komen de producten dan onder de ogen van vele andere gebruikers. Maak daarom een zakelijke Facebookbedrijfspagina. Een aantal tips: • Voeg een plattegrond toe, contactinformatie, beschrijvingen en foto’s van alles wat door andere bezoekers kan worden geliked en gedeeld. • Zorg ervoor dat alle informatie up-to-date is. Controleer daarom de tijdlijn tenminste een aantal keer per dag. • Neem altijd de tijd om te reageren op vragen en commentaren. Wanneer mensen een reactie sturen naar een bedrijfspagina dan verwachten ze een antwoord of een reactie. • Plaats regelmatig nieuwe en interessante inhoud. • Gebruik altijd goede foto’s, want die worden vaker gedeeld. Ook belangrijk is te adverteren op Facebook. Zo kunnen specifieke doelgroepen makkelijk worden benaderd voor verschillende promotionele doeleinden. Een Facebook-pagina op zichzelf is niet voldoende; de pagina moet wel worden geliked. Een pagina met honderden of zelfs duizenden likes heeft een enorm bereik. Dit stelt een bedrijf in staat om in direct contact te komen met veel potentiële klanten en hun vrienden. Verwacht niet meer likes te krijgen door enkel te vragen: ‘Vind mijn pagina leuk!’. Mensen houden er niet van dat er gezegd wordt wat ze leuk moeten vinden. In plaats daarvan is het beter bijvoorbeeld te zeggen:

‘Like deze post wanneer je jouw emotie wilt delen met je vrienden’. Als het eenmaal een tweede natuur is geworden om één sociaal netwerk te managen, denk dan pas aan het beginnen met een tweede.

Twitter Twitter is een makkelijk, handig en doeltreffend medium, mits er voldoende tijd aan kan worden besteed. Bij Twitter is het namelijk belangrijk regelmatig te tweeten en snel te reageren op berichten. Tweets zijn berichten van maximaal 140 tekens. Gebruik Twitter als de dagelijkse stem van het bedrijf. Zorg er als eerste voor dat je gevonden kan worden in de zoekresultaten van Twitter. Twitter gebruikt de naam, de gebruikersnaam en de profieltekst. Gebruik daarom bepaalde woorden in de profieltekst die belangrijk zijn voor de volgers, zoals ‘bloemist’, ‘bloemenwinkel’ of ‘bloemsierkunst’. Vermeld ook de plaats of regio en de locatie van de winkel. Gebruik de naam van de winkel of het bedrijf bij het aanmaken van de Twitter-account. Veel gebruikers van Twitter zijn in het algemeen meer geneigd een lokaal bedrijf te ondersteunen en te volgen dan een bedrijf ver weg. Ga daarom anderen in de regio volgen. Het is volkomen normaal bij Twitter om mensen en bedrijven te volgen die je nog nooit hebt ontmoet. Begin met bekende mensen en zoek daarna naar mensen die interesse kunnen hebben in uw producten. Gebruik de hashtags (#). Elk woord met een hashtag ervoor wordt een link die leidt naar een pagina met tweets met dat woord erin. Gebruik niet te veel hashtags, bij meer dan twee wordt het vaak lastig lezen.

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:33

Bloe

2013

Onthoud waarom mensen je volgen. Wanneer er wordt getweet, zorg dan dat de tweet interessant en relevant is voor de volgers. Vergeet niet te retweeten. Retweeten is vergelijkbaar met like bij Facebook. Wees sociaal en vermeld anderen door het gebruik van het apenstaartje (@) voor de Twitternaam. Dit is de beste manier om tweets te laten opvallen.

Pinterest Pinterest is ideaal om bloemwerk, arrangementen en andere producten te laten zien. Pinterest is een site waar mensen ‘borden’ met ‘Pins’ van mooie afbeeldingen maken. Het merendeel van de gebruikers is vrouw, ongeveer 80%. Het grootste gedeelte zit qua leeftijd tussen de 25 en 34 jaar. Pins worden gecategoriseerd in borden rondom een thema of product, op kleur, stijl, of gebeurtenis. Een bloemist kan borden maken voor zomerboeketten, bruidsboeketten, corsages, rouwwerk, vazen, interieur, tuinplanten, et cetera. Zorg voor de juiste kernwoorden in de beschrijving van elk bord zodat de borden terugkomen in de zoekresultaten van bijvoorbeeld Google. Zet er

Bloem en Blad 20 l 2013

20Serie Online.indd 53

een link bij die naar de website leidt zodat gebruikers makkelijk meer te weten kunnen komen over het bedrijf of contact kunnen opnemen. Het merendeel van de Pins op Pinterest zijn repins van anderen. Het uploaden van eigen foto’s is daarom zeer interessant omdat deze sneller worden gerepind. Maar pin niet alleen eigen foto's. Verzamel ook Pins van andere websites die passen in de thema’s en onderwerpen van de borden op de eigen pagina. Zo is het bord interessanter voor anderen om te bekijken. Er kan ook contact worden gezocht met anderen om samen borden te delen. Pinterest verandert de manier waarop bijvoorbeeld toekomstige bruiden hun huwelijksdag organiseren. Pinterest wordt gebruikt om ideeën te delen met vrienden en bekenden. Het maken van een bord met bruidsboeketten is daarom ideaal om inspiratie op te doen voor een bruid. Dit kan eigen werk zijn, maar ook werk van anderen. Gebruik altijd foto’s van goede kwaliteit, want mooie afbeeldingen worden veel vaker gerepind, wat meer bezoekers trekt naar de website.

Wat te doen? Maak een keuze uit de sociale netwerken en stel daarbij de vraag: hoe kan dit netwerk mijn klanten bedienen? Vergeet niet dat sociale media niet worden gebruikt om te winkelen. Ze worden gebruikt om te communiceren over gedeelde interesses en belangen. Ze zijn een interactieve plek waar mensen graag komen en kunnen meedoen. Dit zorgt ervoor dat een merk blijft hangen bij de gebruikers en wanneer ze besluiten tot een aankoop over te gaan ze bij jouw bedrijf komen.

Serie online ondernemen Dit artikel is het zesde in een serie over online ondernemen. Het volgende artikel in de serie verschijnt in nummer 21 en gaat dieper in op de sociale media. De serie wordt verzorgd door Bloomly, een gespecialiseerd adviesbureau voor bedrijven in de groene sector. Bloomly is gevestigd in Amsterdam, (020) 260 22 70, www.bloomly.nl.

53 15-11-13 12:33

Anoniem

Nizza Bloembinders: Verkiezing is te mooi om geen gebruik va Tekst: Paula van der Hulst, foto’s: Gerdien de Nooy

Negen taarten in een uur, dozen bonbons, potten snoep, ontelbaar veel handen geschud en menig warme zoen ontvangen. Bij Nizza Bloembinders in het Limburgse Venlo weten ze inmiddels wat het betekent om verkozen te zijn tot Mijn Bloemist van het Jaar. Nog geen week na de uitverkiezing, praat Tom Ebus over de positieve en minder positieve punten uit de jurybeoordeling.

54 20Bloemist vh Jaar.indd 54

om Ebus, samen met echtgenote Lilian eigenaar van Nizza Bloembinders in Venlo, is bescheiden. Als je hem vraagt of hij nog een advies heeft voor collega-bloemisten, is het lang stil. Dan zegt hij toch: ,,Collega’s, doe volgende keer met zo veel mogelijk mensen mee aan deze verkiezing. Pak kritiek, ook de positieve, op. Wij hebben er veel van geleerd en de wedstrijd alleen maar positief ervaren.’’ Inhoudelijk advies over het runnen van een bloemenwinkel vindt Ebus lastig: ,,Wij doen het op onze manier. Anderen doen het op hun manier. Daarom vind ik het ook

Bloem en Blad 20 l 2013

18-11-13 11:51

Bloe

Winkel

Verschillende hoeken in de winkel hebben hun eigen sfeer. De dames halen hier hun hart op aan de bontgekleurde producten.

jury dat ,,Deze Venlose bloemist bij het betreden van de winkel zorgt voor het wow-effect’’ klopt helemaal. De winkel is de dag voor ons bezoek helemaal in kerstsfeer gebracht en is uiterst sfeervol ingericht. Het lijkt een andere winkel dat ten tijde van het jurybezoek. ,,Toch is de basis hetzelfde’’, zegt de eigenaar. ,,En we hebben wel eens een extremere kerstwinkel gehad. Maar tierelantijnen hebben we niet meer. Die zijn voor de Blokker. En manden met grijpspul vind je bij ons ook niet.’’ In de winkel en in de etalage staan lange tafels opgesteld. Die zijn voor het evenement ’food, fashion, flowers’, waaraan Nizza twee dagen later onderdak verleent. De ondernemers organiseren het exclusieve diner samen met een aantal andere ondernemers. Ebus: ,,En als het diner is geweest, gebruiken we de tafels om ons kerstbloemwerk op te presenteren.’’

Je wordt verleid

ik van te maken

2013

mooi dat Bloemenhof was genomineerd, een heel ander type winkel dan de onze. Pieter (Straathof van Bloemenhof, red.) is hier langs geweest. Allebei dachten we dat we niet zouden winnen. Dan is het leuk als je op dat podium samen overblijft. Ik zei nog tegen hem dat de jury in elk geval heeft durven kiezen.’’

Wow-effect Nuchterheid mag dan de boventoon voeren, Nizza is niet voor niets verkozen tot ’Mijn Bloemist van het Jaar’. De uitspraak van de

Bloem en Blad 20 l 2013

20Bloemist vh Jaar.indd 55

Een andere quote uit het juryrapport: ,,Je wordt verleid door het ruime assortiment en de hoogwaardige boeketten. Het ervaren team van medewerkers toont een hoge mate van vakmanschap en creativiteit.’’ Volgens de Venlonaar zijn dat de punten waarop zijn winkel zich wil onderscheiden. ,,Het is mooi als dat ook wordt herkend.’’ Toch zegt hij niet echt iets te doen om die creativiteit te ontwikkelen. ,,Het voordeel van veel personeel is dat mensen elkaar inspireren. Bij ons werken veertien mensen. Altijd heeft iemand wel iets gezien, in een blad of op een evenement, waarmee hij gaat experimenteren. Anderen zien dat en gaan erop door. Als mensen ergens goed in zijn, doen ze het graag. En daar krijgen ze bij ons de ruimte voor. De boeketten van nu zien er echt anders uit dan die van vijf jaar geleden. Maar het is geen item. Het gebeurt gewoon. Ik bemoei me nauwelijks met het werk dat de mensen maken.’’

Dat laatste bevestigt de jury: ,,De ruimte die het personeel krijgt voor eigen inbreng is opvallend. Verantwoordelijkheden liggen laag op werkvloer. Daarmee kleurt het personeel het bedrijf. Een nadeel hiervan kan zijn dat de productiviteit soms wat minder is, maar het is een bewuste keuze.’’

Excellente service ,,De excellente service komt onder meer naar voren in oprechte aandacht voor de klant en het adviseren bij bijvoorbeeld boeketten voor specifieke gelegenheden.’’ Nog een citaat uit het juryrapport waarmee Ebus content is. Service is, net als creativiteit en vakmanschap, een speerpunt in de winkel. Op de vraag of de medewerkers gemerkt hebben dat mysteryshoppers de winkel hebben bezocht, luidt het antwoord: ,,Nee... of, Ja. We hebben er wel honderd opgemerkt. Het blijft natuurlijk een momentopname. Maar bij ons gaat de klant altijd voor. Bij grote drukte moet je keuzes maken. Dat betekent soms dat de bloemenpresentatie wat later in orde wordt gemaakt, of dat we later aan de bestellingen beginnen. Maar klanten worden altijd

Lilian en Tom Ebus.

55 18-11-13 11:51

Verkiezing Mijn Bloemist van het Jaar De verkiezing Mijn Bloemist van het Jaar werd vorig en dit jaar voor het eerst gehouden. Vorig jaar waren de voorrondes, waaruit vijf regionale winnaars werden genomineerd voor de finaleronde. Dit gebeurde aan de hand van door de bloemisten zelf ingezonden informatie over de onderneming. Voor de finale kregen de ondernemers bezoek van een vierkoppige jury. Oud VBW-voorzitter Wilna Nagel bekeek vooral het personeelsbeleid, Accountant Francesco de Haan richtte zich op de cijfers, oudbloemist en ledenraadslid Ben Scholtes nam het concept onder de loep en Monty de Sonnaville keek naar het marketingaspect. De verkiezing wordt tweejaarlijks georganiseerd door branchevereniging VBW, samen met mede-initiatiefnemers Smithers-Oasis en vakblad Bloem en Blad.

De kerstwinkel trekt de hele dag door veel bezoekers.

Einduitslag: 1. Nizza Bloembinders (Venlo) - 8,3 2. Bloemenhof (Leiderdorp) - 7,5 3. De Bloemenvink (Leidschendam) - 7,3 4. Groen bloemsierkunst (Workum) - 7,2 5. Bloemen Korbeld (Raalte) - 6,3 Persoonlijke aandacht betekent ook dat boeketten op maat worden gemaakt. Bij de bloemenpresentatie tegen de achterwand van de winkel, maakt de klant haar keuze.

eerst geholpen.’’ Keuzes maken vindt de ondernemer belangrijk. ,,Je moet prioriteiten stellen en dat betekent dat je soms bewust iets laat liggen. Je kiest dan ergens voor. Maar ik denk na een kwartier nog eens na of ik wel de goede keuze heb gemaakt.’’

Te veel personeel Kritiekpunten had de jury ook. Zo zijn ,,de kosten voor personeel, afgezet tegen de omzet, echt te hoog’’. Ebus: ,,Dat is ons bekend. Maar ook dat hangt samen met de keuzes die je maakt. In 2011 zaten we qua personeel te ruim in ons jasje. Echter, in 2012 kwam hier de Floriade en daar hoopte ik veel werk weg te halen. Een reden om niet in het personeelsbestand in te grijpen. Nu in 2013 - ook wij merken de crisis hoor - kunnen we eigenlijk met minder mensen toe. Dat een van de medewerkers heeft besloten in januari voor zichzelf te beginnen, komt wat dat betreft niet slecht uit.’’ Overigens gaat Ebus, mede na de gesprekken met de accountant, wel proberen zijn personeelskosten onder de 30% te brengen.

56 20Bloemist vh Jaar.indd 56

Mensen uit de wijde omtrek weten Nizza te vinden, toch had de jury zijn bedenkingen over de vindbaarheid van de winkel. ,,Het cortenstalen bord in de tuin staat te veel verscholen in het groen. Wie de winkel niet kent, rijdt er zo voorbij.’’ Ook dat was de ondernemers bekend. ,,Nu in de winter, en zeker als het donker is met het licht erop, is het bord goed te zien, maar als de boom vol in blad staat, zie je het bord niet goed’’, erkent Ebus, die zegt fanatieker met zijn vindbaarheid aan de slag te gaan. De boom is dan ook aangekleed met een sjaal en grote, rode kerstballen. Ook gaat de bloemist met de gemeente in gesprek om richtingborden naar zijn winkel te krijgen. Door advertenties trekt Nizza zeker geen publiek. ,,Wij adverteren niet’’, zegt Ebus stellig. ,,We zijn wel sociaal betrokken. We zijn aanwezig bij evenementen en doen aan sponsoring, met name daar waar veel mensen uit Venlo van genieten.’’ De ondernemers zijn voorts actief met de sociale media en richten zich op het leggen en versterken van relaties. Zo stellen zij de brede etalage elke zes weken beschikbaar aan

een andere ondernemer. ,,Wij geloven in echte banden en in elkaar iets gunnen. Ik geef een voorbeeld. Jaren geleden had het Bloemenbureau van die plastic poppen met gaten erin. Daarin kon je je bloemwerk anders presenteren. Wij hadden die poppen in de winkel toen de opticien vroeg of hij ze mocht lenen. Geen probleem. Toen ik toevallig langs zijn winkel liep, zag ik bij die pop een tekstballon met daarin de tekst ’Hebben jullie de prachtig verbouwde winkel van Nizza al gezien? Je moet er beslist eens gaan kijken’. Dat bedoel ik.’’

Lol in het werk ,,De mensen bij Nizza hebben geen vaste stekken. Ze weten wat gemaakt moet worden, maar bepalen onderling hoe het werk wordt verdeeld. Het mooie aan Tom is’’, zo zegt een van de juryleden, ,,dat hij niet zegt wie wat moet doen, maar wel welk werk gedaan moet worden. Vervolgens verdelen de collega’s dit’’ . ,,Ons bedrijf werkt behoorlijk georganiseerd’’, vindt Ebus. ,,Ik loop altijd een dag vooruit. Als het personeel binnenkomt, is alles voor ze voor-

Bloem en Blad 20 l 2013

18-11-13 11:51

Bloe

2013

Midden in de winkel is een podium waar de medewerkers bloemwerk maken. Rondom het podium is voldoende ruimte voor de bezoekers om het vakmanschap te bekijken.

Gedekte tafels met sfeervol bloemwerk. Na het evenement food, fashion, flowers, verdwijnt het serviesgoed om plaats te maken voor kerstbloemwerk.

bereid en kunnen ze zo aan de slag. Ook als er een hele grote opdracht is, merkt eigenlijk niemand dat dat gaande is.’’ Binnen Nizza is Lilian verantwoordelijk voor personeel en organisatie, marketing en financiën. Ebus is het die de personeelsplanning voor zijn rekening neemt. Over het voeren van functioneringsgesprekken zegt hij: ,,Het zijn bij ons wat vrije gesprekken waarin je een-op-een terugblikt op het afgelopen jaar. Vaak hebben functioneringsgesprekken iets van ’ik verwacht dit van je en dan krijg jij dat ervoor terug’. Maar als je aan de top zit, kan ik niet meer beloven. En ik ben wel eerlijk. Ik beloof niets dat ik niet kan waarmaken. Bovendien, als iemand niet tevreden is, kan ik hem wel €200 meer bieden, maar dat werkt maar tijdelijk. En ik vind echt dat de bloemendetailhandel, in vergelijking met andere bedrijfstakken, helemaal zo slecht niet is. Lol in het werk is heel belangrijk. Wij bieden een aangename werkplek, kleinschaligheid en kennen geen ellebogenwerk. Veel mensen vinden dat prettig; we hebben weinig verloop. Wel zoeken we naar flexibiliteit van

Bloem en Blad 20 l 2013

20Bloemist vh Jaar.indd 57

arbeidsinzet. We werken al lang met het jaarurenmodel. We respecteren ieders vaste vrije dagen, maar ik plan ook wel eens iemand een dag extra uit als het niet druk is. Die minuren worden in december ingehaald. Ik maak de werkplanning voor vier weken. In de derde week maak ik de planning voor de vier weken erna. Iedereen weet op tijd waar hij aan toe is, en mensen kunnen ook nog onderling hun dagen ruilen.’’

Waardering In Venlo overheerst nuchterheid. ,,Wij hebben aan de verkiezing deelgenomen omdat wij het initiatief toejuichen. We zijn echt niet elke dag met de wedstrijd bezig geweest. Toch is het leuk als je inspanningen worden gewaardeerd. Achteraf, als je bij de laatste vijf zit, het juryrapport en de ervaringen van de mysteryshoppers kent, blijkt deze kans te mooi om geen gebruik van te maken. Even stil staan bij je eigen bedrijf is zeker in deze tijd heel goed. En hoe klanten reageren op de uitslag, dat is echt heel leuk.’’

Nizza Bloembinders Tom en Lilian Ebus zijn de derde generatie die aan de Herungerweg in Venlo een bedrijf runt. Oorspronkelijk teelde opa Sen Ebus onder zijn familienaam op deze locatie en iets verderop groente. Voor het oprukkende stadcentrum, kocht de gemeente de grond op de andere locatie aan. Ebus kocht bij de huidige plek een stuk grond bij, en ruilde de groente in voor bloemen. In 1965 bouwde Harrie Ebus, vader van Tom, een kleine winkel met verkoopkas. Dat liep zo goed dat Harrie in 1980 besloot een grote winkel te bouwen. In 1986 nam hij in het centrum van Venlo Bloemenhuis Nizza over. Hoewel Tom aanvankelijk niet in het bedrijf wilde, keerde hij op zijn schreden terug. Omdat Tom niet houdt van complexe constructies en het centrum achteruitging, besloten Harrie en Trees Bloemenhuis Nizza van het centrum naar de Herungerweg over te brengen en op een locatie verder te gaan. Sinds 2005 zijn Tom en Lilian officieel eigenaar. In 2009 verbouwden zij de winkel grondig en richtten hem, aangepast aan de nieuwe tijd, opnieuw in. Nizza telt veertien medewerkers en is aangesloten bij Fleurop.

57 18-11-13 11:51

De winkel oogt strak en rustig. Witte wanden, grijze vloertegels en daglichtlampen dragen daar zeker toe bij.

Aphrodite: 40 m verhuizen levert veel meer klanten op Tekst en foto's: Jeannet Hooftman

Het is slechts 40 m: de afstand tussen de voormalige en de nieuwe winkel van Aphrodite bloemsierkunst in Bleiswijk. Toch is de verhuizing lonend. De nieuwe winkel trekt veel meer passanten. Vooral de impulsverkopen zijn daardoor aanzienlijk gestegen.

Melanie van Leeuwen, Jim en Carol-Ann Rauxloh

58 20Aphrodite verhuisd.indd 58

ls je voor de winkel staat, kun je het voormalige pand van Aphrodite bloemsierkunst in Bleiswijk zo zien liggen. Het verhuizen stelde wat dat betreft niets voor. De impact was er niet minder om. ,,Ik ben blij dat het achter de rug is’’, stelt eigenaar Jim Rauxloh. Nu plukt hij de vruchten van de verhuizing. Het is aanzienlijk drukker geworden in de winkel. Dat was ook hard nodig. Jim Rauxloh (41) runt de winkel samen met zijn vrouw Carol-Ann (42). Beiden zitten al lange tijd in het vak. In 1998 openden ze hun eigen winkel aan de Dorpsstraat in Bleiswijk. Het honderd jaar oude pand was weliswaar sfeervol en had veel voorraadruimte, maar was ook gedateerd. ,,Als je een emmer water omgooide, rolde die vanzelf naar achteren. En het was smal, laag en donker.’’ Rauxloh keek daarom al een tijdje om zich heen.

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:33

Door de crisis werd het rustiger in de winkel. Rauxloh is daar heel eerlijk over. Toen twee jaar geleden de rijrichting van de straat werd veranderd, werd het echt té rustig. ,,Het zal een combinatie zijn van crisis en bereikbaarheid, maar ik kreeg van klanten de opmerking ‘ik kan moeilijk bij je komen’.’’ Hierdoor werd de wens om te verhuizen nog groter. Het huidige pand stond al een tijdje leeg. Het ligt precies op het kruispunt van wegen. Ook aan een eenrichtingsweg, maar aan de goede kant van die weg. Hier komen de verkeersstromen precies samen. Aan het plein tegenover de winkel bevinden zich bovendien de Jumbo en de Primera, winkels die goed zijn voor veel klantenverkeer. Jim en Carol-Ann besloten de stap te wagen. Het feit dat beide panden huurpanden zijn, maakte de stap makkelijker. ,,Ik wilde het andere pand altijd kopen, maar dat is nooit gelukt. Nu was dat een voordeel. Ik hoefde alleen de huur maar op te zeggen.’’ De huur van het nieuwe pand was hoger, maar onderhandelbaar. ,,Wij willen graag huren, maar de andere partij wil ook graag verhuren in deze tijd. We hebben de prijs kunnen bijstellen.’’

Grondige verbouwing De maandelijkse lasten zijn ongeveer gelijk gebleven. Wel moest flink geïnvesteerd worden in het nieuwe pand. ,,Dat was het grootste punt. Er moest heel veel gebeuren, eigenlijk alles. Het was een makelaarskantoor met een laag plafond, afzonderlijke kamertjes en een kleine entree. Kortom, alles wat je als bloemist niet wilt.’’ De verbouwing is grondig aangepakt. ,,Ik had een begroting gemaakt en stiekem hoop je dat het meevalt, maar dit viel erg tegen.’’ Het systeemplafond is eruit gegaan, alle elektriciteitsdraden zijn omgelegd en weggewerkt (,,Je kan het maar één keer doen’’), tussenmuren zijn eruit gegaan en een nieuwe tussenmuur is geplaatst. Er kwam een nieuwe pui met een grote, dubbele deur voorzien van glas. Het makelaarskantoor had namelijk alleen een kleine, opvallende entree aan de zijkant. Over de grindvloer zijn 60x60 cm grote, grijze plavuizen gelegd. In de winkel is een koffiehoek gemaakt met een luxe koffieapparaat, een kleine bar en twee barkrukken. ,,Als service. Ik houd zelf ook van een lekker bakkie. Als mensen nu staan te wachten, bied ik ze koffie aan. Dat vinden ze heel erg leuk.’’

houtdelen, die grotendeels blank gelakt zijn en deels bruin zijn gelaten. ,,We hebben dit zelf zo verzonnen’’, zegt Carol-Ann. Voor de verlichting hebben de bloemisten een verlichtingsplan laten maken door Internova uit Breda. De basisverlichting bestaat uit twintig aan rails bevestigde spots met gasontladingslampen. Deze hebben een goede (dag)lichtopbrengst. Puur voor de sfeer zijn bovendien nog zes grote, industriële lampen opgehangen. Alle wanden zijn wit gespoten. Aan het plafond zijn twee airco’s bevestigd. De grote kassa nam op de nieuwe toonbank (te) veel plaats in. Daarom is de bloemist, op advies van zijn boekhouder, overgegaan op een kassasysteem voor de iPad, genaamd Sweebr. Dat bleek veel voordeliger te zijn dan het dure systeem dat beschikbaar is voor de computer. ,,We hebben zelf alle gegevens erin kunnen zetten. Het is doorgekoppeld naar de boekhouding. Het werkt perfect.’’

Nieuwe klanten De verbouwing heeft in totaal zes weken geduurd. De investering van €60.000 kon geheel worden gefinancierd uit eigen middelen. ,,We zijn niet voor niets zuinig geweest de afgelopen paar jaar. Ik heb niet berekend hoe snel de investering moet zijn terugverdiend. Je moet gewoon knokken om wat te verdienen. Dat ging vijftien jaar geleden makkelijker. Het is nu een kwestie

van schouders eronder zetten en hopen dat het aanslaat.’’ Tot nu toe lijkt dat te lukken. ,,Sinds de opening loopt het goed. Maar ja, de winter is altijd een heel goede periode. Pas in januari zal blijken of het drukker blijft. Doordat we nu goed bereikbaar zijn, krijgen we wel nieuwe klanten. We hebben ook veel meer impulsverkopen. We spelen daarop in door ieder weekend een aanbieding te hebben, bijvoorbeeld rode rozen voor €3 per bos.’’ Scherp inkopen op de klok in Naaldwijk, wat Rauxloh samen met enkele collega’s doet, maakt zulke aanbiedingen mogelijk. ,,Ik geloof erin dat dit werkt. Mijn verdiensten liggen bij de veiling.’’ Om de verhuizing bij klanten bekend te maken, heeft Rauxloh grote aanplakbiljetten laten maken met de tekst: ‘Bent u ook zo benieuwd wie hier komt?’ met daaronder de naam van de winkel. In de plaatselijke krant heeft een bericht gestaan. Ook op de klantenspaarkaart werd de verhuizing aangekondigd. ,,Ik heb wel van een paar klanten gehoord dat ze voor een dichte deur hebben gestaan, maar de meeste mensen weten het wel. Uiteindelijk komen ze toch allemaal hier uit.’’

Aphrodite bloemsierkunst, Dorpsstraat 52, 2665 BJ Bleiswijk, (010) 521 44 69, www.bloemenbleiswijk.nl www.bloemenblad.nl/ondernemerschap

De meubels zijn naar een idee van de bloemisten op maat gemaakt door een timmerman. Ze zijn gemaakt van blank gelakt steigerhout met bruine accenten. Op de foto links de toonbank en rechts de werkbank.

Meubels op maat De meubels zijn op maat gemaakt door een timmerman. Ze zijn gemaakt van steiger-

Bloem en Blad 20 l 2013

20Aphrodite verhuisd.indd 59

59 15-11-13 12:33

Aad van den Enden: ,,Uiteindelijk biedt de verhuizing voor iedereen voordelen.''

‘In Naaldwijk komt een heel sterke bloemistenklok’ Tekst en foto’s: Jeannet Hooftman

Het nieuws sloeg in als een bom: de veilingklok van FloraHolland in Bleiswijk gaat verdwijnen. Wel komt er een speciale bloemistenklok op de locatie Naaldwijk. Aad van den Enden, concernmanager Binnenlandse markt: ,,Dat wordt een hele sterke klok. Ik ben ervan overtuigd dat we iets heel goeds gaan neerzetten.’’

60 20FloraHolland.indd 60

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:34

Is de verhuizing van de veilingklok niet gewoon een bezuinigingsmaatregel? ,,Nee. De insteek is het versterken van de dienstverlening aan bloemisten en tuincentra. Als het puur een bezuiniging zou zijn, hadden we de vestiging Bleiswijk wel gewoon kunnen sluiten. Dat is goedkoper. De aanleiding voor de maatregelen is de verschuiving van de klok naar de directe verkoop. Daardoor wordt het aanbod op de klok van Bleiswijk minder en verschraalt het. Voor bloemisten en tuincentra is het belangrijk dat ze zich kunnen onderscheiden met goed sortiment. Dat kunnen we bieden op de nieuwe klok op de exportlocatie Naaldwijk. Er speelt nog een tweede punt. Op Naaldwijk, maar ook op Rijnsburg en Aalsmeer, gaan de klokken over op landelijk virtueel veilen. Daardoor worden er afmijnzalen gesloten. Bedrijven die grootschalig inkopen, kunnen hiermee uit de voeten. Maar op de tribunes van de grote exportveilingen zitten ook kleinere klanten die in de knel komen met landelijk veilen. Zij willen het product zien en gelijk meenemen. Door de koopkracht van de beide veilingen samen te voegen, krijgen we straks een hele krachtige klok waar kleine tot middelgrote bedrijven kunnen zien wat er voor de klok komt, en de handel gelijk mee kunnen nemen. Dat is 1 plus 1 is 3. Ook andere kleinere klanten uit Rijnsburg en Aalsmeer kunnen van het brede aanbod gebruikmaken. Een deel van het aanbod dat voor het landelijk veilen beschikbaar is, staat op Naaldwijk. Uit dit aanbod kunnen de klanten ook kopen via klokvoorverkoop en kopen op afstand. Dus behalve wat fysiek voor de klok komt, kun je ook uit het aanbod van de landelijke klok kopen. Er zitten dus heel veel voordelen aan deze move. We kunnen echt iets moois voor de klanten neerzetten. Voor kwekers is het voordeel dat ze naar minder locaties hoeven te rijden.’’ Kunnen bloemisten straks over het totale aanbod in Naaldwijk beschikken? ,,Uiteindelijk bepaalt de kweker wat hij voor de klok brengt. Doordat we de koopkracht van Bleiswijk samenvoegen met wat er nu aan kleinschalige koopkracht in Naaldwijk zit, zal de marktvraag op de nieuwe klok een stuk krachtiger zijn. Voor kwekers wordt het dan aantrekkelijker om aan te voeren op die klok. We merken dat al aan reacties van kwekers.

Bloem en Blad 20 l 2013

20FloraHolland.indd 61

We denken dat het volume van de nieuwe klok in Naaldwijk meer dan het dubbele en wellicht het drievoudige zal zijn van wat we in Bleiswijk veilen. Nu komen in Bleiswijk dagelijks vijfhonderd tot duizend karren voor de klok, ik verwacht in Naaldwijk straks duizend tot tweeduizend karren per dag. Niet alleen het volume neemt toe, juist ook de breedte van het sortiment. Ik verwacht zeker een verdrievoudiging van het sortiment. Daarnaast staan er ook nog eens vijf tot achtduizend karren voor de landelijke klok op Naaldwijk. Het totale assortiment staat hier. Klanten op de tribune kunnen ook hier uit kopen via KOA (kopen op afstand). Dat kan nu ook al, maar nu kunnen ze de handel niet gelijk meenemen. Dat kan straks wel. En ik weet zeker dat kwekers die nu niet op Bleiswijk aanvoeren, straks wel kansen zien om hun product voor de bloemistenklok te brengen.’’ Als het totale aanbod straks voor de bloemist beschikbaar is, is BloemistExclusief dan niet achterhaald? ,,Het is niet strijdig met elkaar. BloemistExclusief is opgezet voor producten die zeer onderscheidend zijn en niet voor de klok komen. Dat blijft overeind, al hebben we dat hele exclusieve losgelaten. Er blijven altijd kwekers die niet voor de klok willen aanvoeren, bijvoorbeeld van een nieuw product of een product in ontwikkeling. Kopers die het echt exclusieve op de klok missen, kunnen alsnog naar BloemistExclusief. Dat kanaal biedt echt het onderscheidendste van de markt. Die vraag zal blijven bestaan.’’ Voelt de bloemist zich niet verloren in Naaldwijk? ,,Wat we nu doen aan maatwerk logistieke dienstverelening en kleinschalige bemiddeling gaat mee naar Naaldwijk. Bleiswijk wordt gekenmerkt door persoonlijke dienstverlening en dat blijft overeind. In Naaldwijk gaan we een bedrijf in een bedrijf worden. Binnenlandse markt wordt Bloemistservices. Mensen die klantcontacten hebben, nemen we zoveel mogelijk mee. Het persoonlijke, kleinschalige karakter blijft behouden. Er komen ook kleine boxen. We pakken de voordelen van de grote veiling en behouden de persoonlijke aandacht van de kleine. Er zijn vierhonderd klanten die regelmatig op Bleiswijk inkopen. We hopen dat ze alle-

maal meegaan naar Naaldwijk. Wie niet naar Naaldwijk wil rijden, kan op afstand kopen. De klok zie je dan op je computerscherm. De bestelde producten kun je zelf afhalen of door een vervoerder laten brengen. Maar veel klanten willen toch dat gevoel met het product en dus een fysieke klok blijven houden. Sommige klanten zijn onbekend met Naaldwijk. Daarom gaan we excursies organiseren. Er is een klankbordgroep opgericht om het hele proces goed te begeleiden. Er komen proefveilingen. Het streven is om op donderdag 6 november 2014 te starten met de speciale klok in Naaldwijk.’’ Wat blijft er over in Bleiswijk? ,,De locatie Bleiswijk blijft een sierteeltlogistiek centrum. De ligging maakt de locatie heel geschikt voor bedrijven die in directe in- en verkoop zitten. Bleiswijk ligt aan de rand van het productiegebied en is een goed uitvalspunt het land in. Bedrijven als Royal Lemkes en supermarkten zoals Albert Heijn en Jumbo gebruiken Bleiswijk als uitvalsbasis. Dit blijven we faciliteren. We blijven emmers, containers en dergelijke innemen en uitgeven. We blijven ruimte verhuren. De kracht wordt het samenbrengen van logistieke stromen. De ruimte die vrijkomt, kunnen we verhuren of verkopen.’’ En groothandelscentrum Terra? ,,Terra wil de activiteiten in Bleiswijk voortzetten. Ik denk ook dat dat heel goed kan. In Bleiswijk zijn twee aparte klantengroepen: mensen die op de klok inkopen en niet op het groothandelscentrum en andersom. Ik ben projectleider geweest van de verhuizing van de veiling in Venlo naar Veiling Rhein-Maas in Herongen. Het groothandelscentrum is in Venlo gebleven. Dat gaat heel goed. De ervaring in Duitsland leert wel dat het zinvol is om de tijd te nemen om alle veranderingen te begeleiden. Die tijd hebben we.’’ In Eelde is ook een kleinschalige, regionale veiling. Kan die wel blijven draaien? ,,In Eelde spelen de problemen die we in Bleiswijk hebben veel minder. In Noord-Oost Nederland is Eelde de enige plek waar je als bloemist bloemen en planten kan inkopen. Er zijn geen alternatieven. Daardoor is de betrokkenheid van klanten bij de veiling anders. Er is bijvoorbeeld een pot waarmee het transport van bepaalde kwekers betaald

61 15-11-13 12:34

wordt, zodat zij op Eelde kunnen aanvoeren. Het is een kleinschalige organisatie die goed draaiende is te houden. Eelde heeft bovendien een flinke aantrekkingskracht op Noord-Duitsland. Ook in Eelde zijn we bezig te kijken om het deel van het assortiment dat hier ontbreekt, mee te laten draaien op de bloemistenklok of de landelijke klok. Het nadeel is alleen dat klanten het dan niet gelijk mee kunnen nemen. Ook producten uit de BloemistExclusief webshop promoten we daar. We werken ook hier intensief aan het completeren van het sortiment.’’ Wat verandert er voor inkopers in Naaldwijk? ,,De veiling Naaldwijk is nu vooral gericht op de grootschalige handel. De bloemist kan daar nu wel inkopen, maar moet meerdere zalen af. Dat hoeft straks niet meer. Er wordt kleinschalig verkocht, per emmer. Het tarief is afgestemd op de kleinere klant. De veiltijden worden hetzelfde als in Bleiswijk: we starten om 5.30 uur en ’s winters om 6.00 uur. Er wordt permanent op drie klokken geveild tot 8.00 à 9.00 uur. Een uur later zijn we met de verdeling klaar en kan de klant met zijn handel naar huis.’’ Heeft de verhuizing gevolgen voor de kosten? ,,We houden een gedifferentieerd systeem aan. De tarieven voor de bloemistenklok blij-

Op woensdag 5 november 2014 wordt naar verwachting in Bleiswijk voor het laatst geveild. Op donderdag 6 november gaat de bloemistenklok in Naaldwijk draaien.

ven anders dan die voor de exportlocaties. Dat betekent dat ook straks geen inleggeld wordt betaald, maar wel minimum serviceheffing en transactieheffing. De kostenstructuur blijft dus hetzelfde als nu in Bleiswijk. De boxhuur wordt de komende tijd vastgesteld. De kern is: we houden aan onze Bleiswijktraditie vast. We stoppen hier met het veilen. Dat is met pijn in het hart. Maar wat we er tegenover zetten, is iets goeds. Het beste wat we kunnen doen in deze situatie. Hier doorgaan met veilen is niet slim. Als het aanbod minder wordt, gaat de koopkracht ook weg. Dat is een spiraal. Dan moet je kunnen schakelen en dat doen we op deze manier. Bloemisten moeten zich kunnen blijven onderscheiden met apart sortiment. Dat maken wij mogelijk. Uiteindelijk biedt de verhuizing voor zowel klanten als kwekers veel voordelen.’’

Bas Verbaas: geen verrassing Bas Verbaas, eigenaar van Flowers for All in Oud-Beijerland en voorzitter van de Commissie van Handel op vestiging Bleiswijk: ,,De verhuizing van de klokken naar Naaldwijk komt niet als een verrassing. Gezien de huidige ontwikkelingen is het begrijpelijk. De vraag is: doet FloraHolland die enkel om kosten te besparen of willen ze echt een goede bloemistenklok in de markt zetten.’’ Verbaas strijdt met de Commissie van Handel al jaren voor het laatste: hij wil de fysieke klok draaiende houden, omdat bloemisten de handel willen blijven zien. Verbaas is benieuwd hoe de verhuizing naar Naaldwijk uit gaat pakken. Het is volgens hem ook aan de inkopers zelf om er een succes van te maken. ,,Het kan zijn dat er meer aanvoerders voor de nieuwe bloemistenklok willen aanvoeren, omdat zij hun handel toch al naar

62 20FloraHolland.indd 62

Ingrid Cramer: grote zorgen Ingrid Cramer, eigenares van Fleurettes Creation & Decoration in Nootdorp, koopt sinds drie jaar niet meer op de klok maar bij Star & van der Gugten op Terra in Bleiswijk. Zij maakt zich grote zorgen over het voortbestaan van het groothandelscentrum. ,,Ze zeggen wel dat het blijft, maar ik ben heel bang dat het verdwijnt. Alle bloemen moeten straks van de klok naar Bleiswijk getransporteerd worden. Dat maakt ze duurder. Ik zie het somber in voor Terra. Er is nu al best veel leegstand.’’ Met haar winkel zit Cramer precies tussen de twee locaties in. Ze kan dus net zo goed naar Naaldwijk uitwijken. ,,Natuurlijk, maar daar zit mijn groothandel niet. Ik ben heel trouw aan mijn leverancier. En of er in Naaldwijk echt een goede bloemistenklok komt, moet ik nog zien. Alle bloemisten hebben het gewoon zwaar. Ik ben er heel onrustig over.’’ Jan Poels: hoop dat beloftes uitkomen

Naaldwijk brengen. Dan kan er een breder aanbod beschikbaar komen, wat positief is. Maar het aanbod staat er nog niet. Er moeten natuurlijk wel redelijke prijzen gegeven gaan worden. Wat dat betreft ligt er een opdracht voor onszelf’’, meent de bloemist. Ook heeft Verbaas nog een aantal opdrachten voor FloraHolland. Hij wil graag een paar zaken zwart-op-wit hebben staan. Zo moet de klok tot november 2014 in Bleiswijk goed blijven draaien met voldoende aanbod. Ook wil Verbaas dat er voor de huidige boxhouders in Bleiswijk een goede overgangsregeling komt. Daarnaast wil hij weten wat de kosten worden. ,,Als wij te maken krijgen met hogere kosten, werken wij niet mee aan de verhuizing.’’

Jan Poels, eigenaar van JP-Bloembinders in Gouda, denkt eveneens dat de verhuizing van de klok onvermijdelijk is. ,,Er moet bezuinigd worden. Het hele kloksysteem komt onder druk te staan. We hopen wel dat er het komende jaar een breed assortiment op Bleiswijk zal blijven staan. Dat is een grote zorg. Die zorg is ook geuit naar het management van Bleiswijk. Ze hebben toegezegd dat er een goed assortiment zal blijven.’’ ,,Als alle beloftes uitkomen, gaan we er alleen maar op vooruit. We krijgen in Naaldwijk een breder assortiment, een goede service en de tarieven blijven gelijk. Het zal voor iedereen wel even wennen zijn om een nieuwe route te rijden, maar als de beloftes inderdaad uitkomen, is de verhuizing voor de kopers voordelig.’’ Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:34

De bloemenpresentatie is voornamelijk gevuld met seizoensbloemen. Eleonore Hendriks koopt in bij Overtoom in Nuth, over wie ze erg tevreden is. ,,Ze denken goed met me mee.’’

Bloemen+

Bloemen plus brocante

In een serie besteedt Bloem en Blad aandacht aan bloemenwinkels die tevens een andere branche bedienen. In deel 5 Eleonore Bloemen & Brocante in Geleen van Eleonore Hendriks.

Eleonore Hendriks heeft een passie voor bloemen én brocante. Niet verwonderlijk dus dat zij beide producten in haar winkel in Geleen combineert. ,,Allebei zorgen ze voor sfeer en gezelligheid in huis. Ik wil met mijn concept een beleving creëren voor mijn klanten.’’

Tekst en foto’s: Cornéline Lanooy

De tweede productgroep, de (Franse) brocante staan overal verspreid. Ook in de kelder heeft de bloemiste nog een aantal kamers met brocante gevuld.

Bloem en Blad 20 l 2013

20Bloemen plus brocante.indd 63

63 15-11-13 12:34

an een atelier aan huis, waar zij bloemwerk en brocante verkocht, verhuisde Eleonore Hendriks in 2002 naar een kooppand in Geleen. Op deze plek, in een aanloopstraat richting het centrum, kan ze in een ruimer pand laten zien wat ze in huis heeft. Haar winkel staat vol bloemen, boeketten én brocante. Franse brocante welteverstaan, want daarin is de bloemiste gespecialiseerd. Elk weekend gaat ze met haar man naar brocantemarkten in België of Frankrijk om te struinen naar ’oude’ spulletjes. ,,We slapen dan in de bus zodat we als een van de eersten op de markt kunnen zijn. Brocante is echt onze passie. Voor een ander klinkt dit misschien als ‘niet normaal’, maar wij vinden het heerlijk om te doen. Zonder de markten gaan we ons vervelen. En we komen elke keer wel met iets terug. Zolang we het volhouden, blijven we de markten afstruinen’’, zegt ze lachend. Haar passie voor brocante heeft de bloemiste van geen vreemde. Haar vader handelde er al in en zo raakte ze er vanzelf mee vertrouwd. Omdat ze ook gek is van bloemen, volgde ze tevens de bloemsierkunst-vakopleiding. De combinatie van bloemen en brocante noemt Hendriks ’schitterend’. ,,Eigenlijk zijn het allebei twee uit de hand gelopen hobby’s

van me. Maar in m’n hart voel ik me bloemist. Ik heb de opleiding gevolgd en had eigenlijk nog meesterbinder willen worden, maar daar had ik destijds de tijd en het geld niet voor. Ik kan en wil zeker niet zonder ‘mijn’ bloemen. Ze vormen de helft van mijn omzet, dus zijn ze een goede aanvulling op de brocante.’’

Beleving Ook belangrijk aan de combinatie noemt de onderneemster ‘het onderscheidend vermogen’. ,,Met mijn Franse brocante kan ik me goed onderscheiden. Bijna geen enkel product hier in de winkel, behalve dan de kleding die ik sinds kort verkoop, is nieuw. Alles is uit de jaren dertig/veertig van de vorige eeuw of zelfs ouder. Er staat hier ook heel wat antiek, zoals oude paspoppen. Ik heb er een uit de Victoriaanse tijd; ik ben gek op paspoppen. Sinds een aantal jaar heb ik nieuwe spullen uit mijn winkel gebannen; dat past niet meer bij mijn concept. Schoenmaker, blijf bij je leest, dat vind ik belangrijk. En mijn leest is: bloemen en brocante. Wanneer je kiest voor één stijl en daar volledig achter staat, presenteer je voor klanten een duidelijk concept. Ik heb dat ook moeten leren; in het begin wilde ik te veel van alles wat.’’

Ze noemt haar winkelconcept een beleving. ,,Klanten kunnen hier lekker rondstruinen. Het is huiselijk en gezellig en zo opgezet dat mensen gelijk kunnen zien hoe de producten bij hen thuis zullen staan.’’ Wat de Franse brocante onderscheidt van andere is dat het vrouwelijker en romantischer is; niet te ’zwaar’. ,,Tsja, hoe kan ik dat nou het beste omschrijven. Het zijn veelal luchtige, landelijke, romantische spullen. Dat oude en verweerde vind ik prachtig. Ik knap ook zo weinig mogelijk op; het moet van nature oud en origineel zijn.’’ Na een periode van ziekte wil Hendriks de bloemenverkoop weer een boost geven. Ze start voor de kerst met workshops die zij overdag in de winkel gaat geven. ,,Dat geeft traffic in de zaak, wat hopelijk de verkoop omhoog stuwt in deze crisistijd. Ik ga voorzichtig met twee workshops starten om te kijken hoe het loopt. Mijn klanten vroegen zelf of ik workshops wilde gaan geven, er is dus blijkbaar behoefte aan.’’ Net als de brocante is ook haar bloemwerk romantisch en landelijk. Het liefst maakt ze kransen en biedermeiers, maar als de klant het wil, draait ze ook haar hand niet om voor een modern boeket. ,,Maar tropische bloemen als Anthurium of Strelitzia vind je hier niet. Die passen niet bij mijn stijl. Maar ik kan ze altijd bestellen natuurlijk. Ik werk graag met de seizoenen mee, dus nu met hortensia’s, bessen, bottels en vruchten.’’

Uit heel de wereld

,,Goed en duidelijk presenteren is belangrijk in zo’n drukke winkel’’, aldus de bloemiste.

64 20Bloemen plus brocante.indd 64

Voor de snelle klant (vaak mannen volgens Hendriks) staan boeketten klaar. ,,Maar de meesten willen samen met mij een boeket samenstellen.’’

Hendriks ontvangt klanten uit heel de wereld: voornamelijk uit Nederland, België, Frankrijk en Duitsland, maar ook uit Scandinavië en zelfs de Verenigde Staten. ,,Deze Amerikaanse klant komt in één keer in het jaar naar mij toe om te kopen en de Scandinaviërs kopen hier spullen die ze in hun eigen winkel verkopen. Echt heel bijzonder vind ik dat.’’ De (vaste) klantenkring heeft de onderneemster in de loop der jaren opgebouwd door te adverteren en aandacht te krijgen in woonbladen als Ariadne at Home, Jeanne d’Arc Living en in het boek Liefde voor Brocante van uitgeverij Gelderland. ,,Daarnaast besteed ik per dag één uur aan Facebook om daar reclame te maken voor mijn zaak in de vorm van nieuwtjes en foto’s. Ik heb de Hogeschool Zuid laten uitzoeken hoe ik het beste mijn winkel kan promoten, en daar kwam uit dat een uur per dag besteden aan

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:34

Bedrijfsprofiel Naam: Eleonore Bloemen & Brocante Eigenares: Eleonore Hendriks (54) Locatie: in aanloopstraat naar het centrum Pand: eigendom Medewerker: 1 Oppervlakte: ± 150 m2 Verzendorganisatie: Fleurop Inkoop bloemen: Bloemengroothandel Overtoom in Nuth Inkoop hardware: brocantemarkten, Jeanne d’Arc Living en Deense kleding Adres: Annastraat 41, 6161 GW Geleen, (046) 475 43 63, www.eleonore-geleen.nl

Bij binnenkomst stuiten klanten direct op deze tafel vol bloemwerk. De stijl past bij de brocante: landelijk, romantisch en bloemrijk.

sociale media effect heeft.’’ Hendriks is eveneens aangesloten bij de populaire Limburgse Brocante Route. In juli organiseert de bloemiste in haar winkel en tuin (waar zij normaal gesproken in een tent de voorraad bewaart) voor vaste klanten en andere belangstellende Fransebrocantedagen. Onder het genot van een hapje (stokbrood), drankje (wijn) en muziek (chansons) kunnen klanten die bloemen- en brocantebeleving zelf ervaren. In november houdt zij een open huis dat helemaal in het teken van kerst staat. Service voor haar klanten vindt Hendriks enorm belangrijk. ,,Daarvoor komen mensen bij me terug. Zo kunnen ze hier hun gekochte boeket laten staan als ze nog willen winkelen en krijgen ze een kop koffie en een broodje als ze van ver komen. Het zijn maar kleine dingen, maar het wordt gewaardeerd.’’

gewoon heel veel tijd. Alleen al het presenteren van alle producten is een grote klus. Goed presenteren vind ik een must. ‘Zien doet kopen’, denk ik altijd.’’ Presentaties op kleur scheppen rust in de winkel, aldus de bloemiste. ,,Er staat hier zoveel dat ik het erg belangrijk vind om orde te scheppen. Zodra ik iets verkocht heb, vul ik het aan. De voorraad staat in de kelder en in de tent in de tuin.’’ Sinds afgelopen zomer verkoopt zij ook kleding van Deense makelij; het is een van de weinige producten in haar zaak die nieuw zijn. ,,Het kwam op mijn pad via Jeanne d’Arc Living. De romantische stijl vind ik goed bij mijn concept passen. Ik ben begonnen met een paar blousjes en omdat die goed verkochten, heb ik de collectie uitgebreid. Ik geef mezelf twee jaar: loopt het dan niet naar wens, haal ik uit het assortiment. Zo zakelijk ben ik dan ook wel weer.’’

Eleonore Hendriks.

Sinds afgelopen zomer verkoopt Eleonore Bloemen & Brocante ook kleding uit Denemarken.

’Zien doet kopen’ Hoewel ze benadrukt al het werk met veel plezier te doen, is het ook ,,gewoon keihard werken’’. ,,Zeventig uur in de week werken is een normale zaak voor mij. Deze winkel kost

Deze krans met herfstmaterialen ligt op de tafel waar klanten koffie kunnen drinken. i www.bloemenblad.nl/ondernemerschap

Bloem en Blad 20 l 2013

20Bloemen plus brocante.indd 65

65 15-11-13 12:34

Van Gogh in 10.000 bloemen Tekst: Jeannet Hooftman, foto: Gerdien de Nooy

Een reusachtig portret van Vincent van Gogh... in tienduizend zonnebloemen en gerbera’s. Deze mooie opdracht mocht Oogenlust uit Valkenswaard vorige maand realiseren. ,,Je houdt de hoofdprijs er niet aan over, maar het is wel heel uniek. En de volgende opdracht is er al op gevolgd.’’

et metershoge portret van Vincent van Gogh, uitgevoerd in gele bloemen, trok op 23 oktober dit jaar veel mediaaandacht en heel veel bekijks. ,,We hebben erg veel complimenten gekregen. Het was geslaagd’’, zegt bloemist Gert van den Nieuwenhuijzen. Hij mocht met zijn team van Oogenlust Valkenswaard de opdracht uitvoeren.

Ludieke actie Het portret was bedoeld om de tentoonstelling ‘Van Gogh aan het werk’ in het Amsterdamse Van Gogh-museum bekendheid te geven. Het museum deed de afgelopen acht jaar, in samenwerking met sponsor Shell, veel onderzoek naar de werkwijze van de schilder. Dankzij nieuwe technieken is het gelukt om oude schilderingen op doeken van Vincent van Gogh zichtbaar te maken. De tentoonstelling ‘Van Gogh aan het werk’ toont de resultaten. Om de tentoonstelling bekendheid te geven, bedacht Shell een ludieke actie. Er moest een portret van de schilder komen, uitgevoerd in bloemen. Via het Amsterdamse reclamebureau BrandBase werden contacten gelegd met de organisatie van het bloemencorso in Valkenswaard, waar immers ruime ervaring is met het vervaardigen van grote objecten met bloemen. En zo kwam uiteindelijk Oogenlust Valkenswaard in beeld. Eigenaar Van den Nieuwenhuijzen heeft veel ervaring met het steken van corsowagens voor het bloemencorso.

66 20Vincent van Gogh.indd 66

Hij hoefde niet heel lang na te denken of hij de opdracht zou aannemen. Hij maakte een berekening van de benodigde hoeveelheid bloemen, een begroting en zei ‘ja’.

Drie soorten bloemen ,,Ze dachten heel moeilijk’’, merkte de bloemist toen hij de eerste plannen voor het frame onder ogen kreeg. Samen met het reclamebureau bedachten ze hoe het beter kon. Het werd een frame met dakisolatieplaten. Daarop werd een print (op papier) geplakt. Het portret moest een oppervlakte van 36 m² beslaan (6x6 m). Van den Nieuwenhuijzen berekende dat hier 10.000 bloemen voor nodig waren. Hij bestelde 4.500 zonnebloemen en 5.500 gerbera’s in twee tinten geel. Van 1.200 zonnebloemen zijn alleen de harten gebruikt. Op maandagochtend 21 oktober vertrok de bloemist met een team van vijf mensen naar Amsterdam, waar het steken om 16.00 uur kon beginnen. Op dinsdag heeft hij met een touringcar een schoolklas van Helicon Den Bosch laten ophalen. Het portret moest bestaan uit pixels en mocht geen scherpe lijnen hebben. Alle bloemen zijn met een naaldje en spijker op het doek geprikt. ,,We zijn maar gewoon begonnen. We hebben regelmatig het werk van een afstand bekeken. Het ging eigenlijk gelijk goed, we hebben bijna niets hoeven uithalen.’’ Dinsdagmiddag om 18.00 uur was het werk helemaal klaar. Woensdagochtend

was het persmoment waarvoor veel media waren uitgenodigd. Dezelfde avond is alles weer afgebroken.

Uniek Terwijl een groot deel van het team aan het werk was op het Museumplein, draaide de winkel in Valkenswaard gewoon door. ,,Dat kon omdat we een groot team hebben met acht man personeel. De meesten zijn wat ouder en flexibel. De abonnementen en rouwwerk hebben we op zondag al voorbereid, zodat de winkel perfect was en alles kon doordraaien. Gelukkig hebben we op het laatste moment geen grote opdracht meer erbij gekregen, dan zou het lastiger geweest zijn’’, aldus Van den Nieuwenhuijzen. De bloemist kijkt tevreden terug op het werk. Of zo’n opdracht lonend is, is van tevoren moeilijk in te schatten, stelt hij. ,,Dat is altijd een gok. Ik probeer wel goed te tellen, maar het is natuurlijk ook een prestigekwestie. Zo’n opdracht is heel uniek. Je houdt de hoofdprijs er niet aan over, maar ik denk dat ik er heel goed ben uitgekomen.’’ Het budget van €9.500 was toereikend om na aftrek van de kosten (hotelkosten, parkeerkosten, bloemen, transport en personeelskosten) nog een bedrag over te houden. En: ,,De volgende opdracht is er alweer op gevolgd.’’

Oogenlust Valkenswaard, Corridor 56, 5554 HN Valkenswaard, (040) 201 27 62, www.oogenlustvalkenswaard.nl

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:35

Consumentenvertrouwen neemt toe Tekst: Paula van der Hulst, illustratie: Bert Hassing

,,Voor het eerst ben ik echt positief’’, zegt Francesco de Haan als hem wordt gevraagd hoe het er in 2013 na driekwart jaar voor staat. ,,Weliswaar nog niet positief over de cijfers maar wel over de economie. Het consumentenvertrouwen is op het minst negatieve punt sinds twee jaar. Ik zou bijna zeggen: ‘Heb nog even geduld’, in 2014 verwacht ik echt herstel.’’

et is lang geleden dat De Haan, accountant bij Flow Accountants in Amersfoort, zo positief was. Hij is er dan ook van overtuigd dat het, dankzij het toenemende consumentenvertrouwen, op dit moment echt beter gaat met onze economie. Verschillende zaken, waaronder de exportcijfers, laten dit zien. ,,Merken we dat ook in onze portemonnee?’’, vraagt hij zich hardop af. ,,Nee’’, luidt het antwoord. ,,Want consumentenvertrouwen is een, maar consumentenbestedingen is twee. Die laatste lopen er altijd achteraan. Dus we moeten even geduld hebben voor de klanten echt meer gaan uitgeven. Maar het herstel is er.’’

Goede kant op Belangrijk voor het vertrouwen is dat de regering beslissingen neemt. De Haan: ,,Eigenlijk maakt het niet zo veel uit welke beslissingen, als er maar duidelijkheid komt.

Inmiddels heeft het kabinet zijn beslissingen genomen. Dan zie je eerst dat het herstel van het vertrouwen even stil staat, maar daarna gaat het omhoog (grafiek). We gaan de goeie kant op. Dat de consumentenbestedingen er nog even achteraan hobbelen, is een gegeven. We moeten nog even adem hebben.’’ Maar hebben bloemisten die adem nog? Want het derde kwartaal van 2013 liet een omzetdaling zien van 4,7%. Daarmee is de omzetdaling weer dieper dan het cijfer van het eerste halfjaar, dat op 4,4% bleef steken. ,,Aan de andere kant is de marge beter’’, aldus De Haan. ,,Dat komt vooral doordat in juli de inkoopprijzen heel laag waren. Dat geeft een licht verbeterde marge (2,5%) te zien ten opzichte van het derde kwartaal vorig jaar. Echter, we hadden al 1,5% margetekort in het eerste halfjaar dus over het hele jaar genomen benaderen we nu de marge van 2012. Gemiddeld 53,7% tot en met het derde kwartaal.’’

Lange zomer De afgelopen weken waren er veel bijeenkomsten voor bloemisten en daar werd nogal geklaagd over de lange zomer die de bloemenhandel geen goed deed. De Haan: ,,Bloemisten hebben het, niet anders dan andere mkb-ondernemers, moeilijk. En het is een behoorlijk percentage detaillisten dat het echt moeilijk heeft. We moeten ook niet weglopen voor de waarheid: het detaillistenvertrouwen blijft onverminderd slecht. Doordat de omzet nog daalt, nemen de personeelskosten procentueel toe. En de moge-

Bloem en Blad 20 l 2013

20art Derde kwartaal.indd 67

lijkheden tot bezuinigen houden een keer op. De hele detailhandel is toe aan omzetstijging.’’ Toch meent de accountant dat bloemisten hun zegeningen moeten tellen. ,,Bedenk dat het verlies aan brutomarge door de kou van de eerste drie maanden, nu deels teniet is gedaan.’’ Hoewel het echte omzetherstel pas wordt verwacht in 2014, hoopt de financiële man stiekem dat het iets eerder komt. ,,Op tijd om ook al een goeie decembermaand te draaien, maar daar durf ik geen harde uitspraken over te doen. Mocht het weer meewerken en het hard gaan met consumentenvertrouwen, dan zouden we daar in december misschien al van kunnen profiteren.’’

Uitdaging Het verlies bij bloemisten is breed. Het strekt over alle productengroepen en ligt bij zowel consumenten als zakelijke klanten. Het enige dat toeneemt, zij het licht, zijn de internetverkopen. Maar de totale bestedingen aan bloemen en planten krimpen. ,,Uiteindelijk zullen die bestedingen wel weer naar een bepaald niveau gaan en dan is het zaak dat de klant jouw winkel weet te vinden. Dat is de uitdaging. Zorg dat ze hun geld bij jou uitgeven en niet bij een ander. Ik ben optimistisch. Zet de deuren wagenwijd open: klant wees welkom. Wees actief.’’ Hoewel optimistisch, is De Haan ook realistisch: ,,Er komt wel wat terug, maar het wordt niet meer zoals het was. Vroeger hadden we een baliecultuur. Bedrijven hadden een bloemetje op de balie staan. Dat is niet meer. Maar ook al ben je bedrijven verloren, je moet - zodra de economie aantrekt - proberen weer bij ze in beeld te komen.’’ Al met al is de man van Flow Accountants voor het eerst sinds twee jaar positief. ,,Als het consumentenvertrouwen blijft stijgen, volgen de consumentenbestedingen vanzelf. Wees daarop voorbereid. Zoek samenwerking, wees kostenbewust en kritisch op je huur. En zorg dat klanten je straks weten te vinden.’’

67 15-11-13 12:35

Praktijk 1

Trends voor Kerstmis

Op de vakbeurs Christmasworld, die in januari in Frankfurt plaatsvond, werden vier nieuwe trends voor de komende kerstperiode gepresenteerd: van extravagant tot gracieus. Een overzicht. Tekst en fotoâ&#x20AC;&#x2122;s: Carina Meertens

De trends voor Kerstmis 2013 zijn voor Christmasworld ontwikkeld door StilbĂźro Bora.Herke.Palmisano uit Duitsland, www.bora-herke.de.

68 20Trends Christmasworld.indd 68

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:35

Glowing Desert 1 De kracht en schoonheid van contrasten

2 staan centraal in de trend Glowing Desert. Warm okergeel en zandkleuren tegenover verschillende tinten paars. Producten hebben glimmende oppervlakten of een olieachtige glans. Metallic en spiegelende afwerkingen passen in deze trend. De materialen zijn van aardewerk, keramiek, hout, natuurlijke zijde, linnen en velours. Ook craquelé, gebreide en geweven structuren en raffia horen bij Glowing Desert.

Fantasy Forest 3 Het creëren van een ideale en fantasievolle

sprookjeswereld, dat is de trend Fantasy 4 Forest. Traditionele materialen die bij het kerstfeest horen, zoals dennenappels, paddenstoelen en de kleur groen, worden gecombineerd met helder turquoise, wit en grijs. De combinatie is niet bedoeld om kitscherig te zijn, maar eerder humoristisch. Romantische landschapsmotieven en dierenfiguren passen bij Fantasy Forest. Gebruikte materialen zijn onder meer wol, vilt, takken en noten.

Gracious Coast

Precious Jungle

5 Architectuur en sculpturen zijn de

7 Decoratief, extravagant en luxueus, dat kernwoorden van de trend Gracious is de uitstraling van de trend Precious 6 Coast, waarin zachte pastelkleuren zoals 8 Jungle. Grijstinten worden gebruikt in zachtgeel, zalm en mintgroen worden combinatie met diepblauw en mosgroen. gecombineerd met zwart. Ook glas in verPauwenveren en plantmotieven als Monschillende uitvoeringen - van transparant stera en lianen horen er ook bij; als een tot opaal - hoort erbij, evenals porselein luxe oerwoud met goudkleurige accenten. en keramiek met zachte structuren en Gebruikte materialen zijn zijde, fluweel, reliëf. Bij de trend passen ook nostalgische reptielhuiden, bladgoud, glaskralen, motieven als toile de jouy en trompe l’oeil kristal, pauwenveren en parels. en vrouwelijke accenten in de vorm van parelmoer en filigraankant. Bloemmotieven van krokussen, tulpen, seringen en lelies versterken de gracieuze sfeer.

www.bloemenblad.nl/vakmanschap

Bloem en Blad 20 l 2013

20Trends Christmasworld.indd 69

69 15-11-13 12:35

Aanbod

Catalogus Dillewijn Zwapak 2014 is uit

Vincol Flower maakt alles waterdicht

‘Mooi houden en mooier maken’ is het motto van de nieuwe catalogus voor 2014 van Dillewijn Zwapak. Het assortiment is afgestemd op de gehele bloemen- en plantenketen.

Bloemist Ramon van der Hoorn brengt Vincol Flower op de markt: een vloeibaar rubber dat alles 100% waterdicht maakt.

In de catalogus staan hoezen, folies, tasjes, verzorgingsproducten, bloemisterijartikelen et cetera overzichtelijk gerangschikt en duidelijk omschreven. Extra aandacht is er voor producten die door de ontwerpers van Dillewijn Zwapak speciaal voor klanten zijn ontwikkeld: van verpakFoto: Dillewijn Zwapak kingen voor yucca’s tot complete winkelconcepten. Ook Connected, het online bestelsysteem voor handelsDe catalogus is te bestellen via info@dilbedrijven in de sierteeltsector, wordt lewijnzwapak.nl of (0297) 35 41 11. nader uitgelicht in de catalogus. www.zwapak.nl

Volgens Van der Hoorn is het product geschikt om alle ondergronden die een bloemist gebruikt, waterdicht te maken. ,,Ook potten waarvan je niet zeker bent of ze 100% waterdicht zijn. Omdat mijn vrouw en ik dertien jaar

een bloemenwinkel hebben, hadden we regelmatig problemen met potten waar toch water doorheen kwam. Met Vincol Flower smeer je de pot in met een kwast en hij is waterdicht.’’ De verkoopprijs bedraagt €24,95 per liter. Vincol Flower is verkrijgbaar in emmers van 1, 5 en 10 liter. www.vincolflower.eu

Alex Aalders in Assen In Bloem en Blad 19 (17 oktober 2013) stond in het artikel over de voorrondes van het NK Bloemsierkunst vermeld dat bloemist Alex Aalders in Zutphen is gevestigd. Dit is niet juist: zijn winkel is in Assen.

Handboek Bloemschikken Wil je graag meer kennis opdoen over bloemschikken of verschillende technieken onder de knie krijgen? Dan helpt het Handboek Bloemschikken van Jan van der Kamp je verder op weg. Het praktische handboek bevat duidelijke kleurenfoto’s, veel werktekeningen en een uitgebreide uitleg van verschillende technieken.

De bijbehorende instructievideo’s op YouTube illustreren hoe je arrangementen en boeketten kunt maken: van vaasschikkingen en handgebonden boeketten tot lichaamsdecoraties. Ook besteedt de auteur aandacht aan gereedschap, kleurenleer, symboliek en bloemschikbegrippen. Van der Kamp werkte voordat hij als docent het bloemschikonderwijs in-

stapte, als bloemist in Den Haag. In Tsjechië richtte hij vakscholen voor bloemsierkunst op en hij schreef diverse boeken voor het onderwijs. Handboek Bloemschikken is een uitgave van Uitgeverij Gopher. Het boek bevat 280 pagina’s, is in hardcover uitgevoerd en kost €34,90. ISBN: 9789051799033. www.gopher.nl Foto: Bloem en Blad

Kort Bloemencadeaubon De landelijke Bloemencadeaubon, uitgegeven door Bloemen Cadeau BV, is nu ook te koop bij de supermarkten Jumbo, C1000 en Plus en bij alle V&D- en ANWB-winkels. Ook een Belgische keten heeft interesse in de bon getoond, zodat ook Belgische bloemisten zich kunnen aansluiten. Bonnen die in België worden uitgegeven, kunnen klanten ook in Nederland inleveren en vice versa.

70 20Aanbod.indd 70

Nieuwe ‘groene’ website Twee branchevereniging - VHG voor hoveniers en groenvoorzieners en VGB voor de groothandel in bloemen en planten - hebben een nieuwe website opgezet: www.introgreen. nl. Hiermee willen zij kennis over groen en hoe dit bijdraagt aan welzijn, gezondheid en geluk breed onder de aandacht brengen. Intogreen.nl is mede mogelijk gemaakt door een bijdrage vanuit het PT.

KPS-Sales geïntroduceerd Op de FloraHolland Trade Fair, van 6 tot 8 november in Aalsmeer, is KPS-Sales geïntroduceerd: een digitale marktplaats voor bloemen en planten. Via de site kunnen kwekers hun producten aanbieden en kunnen handelaren het product bestellen middels telefoon, webshop of app. Nieuw is het aanbod van snijbloemen. KPS-Sales komt voort uit de Kamerplantenspecialist, een initiatief van Marco Stolze.

Fleurop Cadeaushop Bij Fleurop is vanaf oktober de Fleurop Cadeaushop actief: een combinatie van een boeket en een cadeauartikel. Bij bestelling voor 12.00 uur bezorgt een van de lokale Fleurop Cadeaushopbloemisten zo’n combinatiecadeau nog dezelfde dag. Te kiezen valt uit vazen, chocolade, Nijntje en verschillende wijnen. Deelnemers zijn op de website te herkennen aan het cadeau-icoontje.

Projectleider Barometers Stefanie de Kool treedt medio januari 2014 in dienst bij SMK als projectleider agro/food. Zij wordt verantwoordelijk voor Milieukeur plantaardige sectoren open teelt, de Barometer Duurzame Bloemist en de Barometer Duurzame Groenten en Fruit. Vanaf 2001 werkte De Kool bij Praktijkonderzoek Plant & Omgeving (PPO) van Wageningen Universiteit en Research (WUR).

Bloem en Blad 20 l 2013

15-11-13 12:35

Bloe Blo

2013

Woonplant van de maand december

Hortinno lanceert azalea-collecties lanceert zijn: Christine, Classic, Spring, Kinku Saku, Lime en Lady Violet. De twee laatste zijn nieuw. Volgens de veredelaar onderscheiden Hortinno-cultivars zich van andere azalea’s door hun extra glanzende blad, uitgesproken kleuren en verlengde houdbaarheid.

Omdat het Hortinno Azeleaassortiment van Hortibreed Nv in het Belgische Lochristi steeds breder wordt, introduceert het bedrijf verschillende Azaleacollecties. Dankzij jarenlang veredelingswerk is Hortinno er in geslaagd om binnen een bepaalde soort of periode een kleurengamma te ontwikkelen dat goed op elkaar aansluit. De collecties die het bedrijf

Foto: Bloemenbureau Holland

Om de donkere maanden van het jaar wat te verlichten, kan het geen kwaad om kleur in huis te halen. De woonplant van de maand december - Hippeastrum - is hiervoor een ideale kandidaat. Hij heeft grote, groenblijvende bladeren van wel 10-60 cm lang plus een of meerdere grote helder gekleurde bloemen van soms wel 20 cm breed. Hippeastrum wordt in veel gevallen verkocht onder naam amaryllis. Feitelijk klopt die naam niet. Amaryllis is namelijk de naam van een ander geslacht uit dezelfde (narcis)familie waartoe Hippeastrum behoort. Het bijzondere van Hippeastrum is dat hij groeit uit een bol, net als andere leden van de narcisfamilie. Oorspronkelijk stamt hij uit Mexico en de Caraïben, maar Hippeastrum heeft geen enkele

moeite om zich aan te passen aan de (wat minder zonnige) Nederlandse huiskamer in de winter. Daar doet hij het prima in een pot met aarde, waar de bol voor eenderde bovenuit steekt. Verder verlangt hij een lichte plaats en af en toe wat water. De bloemen zijn verkrijgbaar in diverse kleurschakeringen: rood, roze, wit, oranje, geel, groen, maar ook exemplaren met gekleurde strepen en randen. Genoeg opties dus die kunnen dienen als natuurlijke oppepper in deze periode van het jaar.

Bloemenbureau Holland stuurt maandelijks informatie over een groene of bloeiende plant naar consumentenbladen, radio- en televisiestations en vakpers in binnen- en buitenland. Daarnaast worden er pr evenementen met de plant georganiseerd en verschijnt hij elke maand in Bloem en Blad.

www.hortinno.com

Foto: Hortinno

Planten ondersteboven ophangen Het Nieuw-Zeelandse merk Boskke brengt de Sky Planter op de markt. Met dit nieuwe ontwerp hang je planten ondersteboven op. De pot is met een speciaal plaatje afgedekt waardoor de plant en potgrond netjes blijven hangen. Daarnaast beschikken alle Sky Planters over het ‘slo-flo-irrigatiesysteem’, waarbij het water geleidelijk vanuit een reservoir aan de wortels van de plant wordt afgegeven. Volgens Boskke is het voor veel planten, zoals de orchidee, klimop en varen geen probleem om ondersteboven te hangen. Ook kruidenplantjes kunnen goed erin groeien. De Sky Planter is verkrijgbaar in verschillende uitvoeringen en te bestellen op www.fonq. nl. Prijzen zijn vanaf €11,95. www.fonq.nl

Foto: Fonq

Bloem Bloemen enBlad Blad 20 20 ll 2013 2013

20Aanbod.indd 71

71 15-11-13 12:36

VBW-visie

Mijn Tent wordt Top! Afgelopen juni organiseerde VBW het congres De bloemist van de toekomst. Bijna 250 aanwezige bloemisten gaven het signaal af dat het ondernemerschap in de branche echt beter kan en beter moet. Bloemisten zijn nog te veel gericht op het product en te weinig op de klant; te veel op de kosten en te weinig op waarde en te veel op gevoel en te weinig op het sturen van de cijfers. Alle reden voor VBW om met dit belangrijke signaal voortvarend aan de gang te gaan. En het resultaat is: Mijn Tent wordt Top!. Mijn Tent wordt Top! is een kleinschalige en intensieve masterclass van zes bijeenkomsten in één jaar, waarin een ondernemerscoach met bloemisten aan de slag gaat om het ondernemerschap verder te ontwikkelen en te stimuleren. Omdat de groep zo klein is (twaalf bloemisten) is de masterclass bijna persoonlijk. De eigen bedrijfssituatie is dan ook telkens het uitgangspunt om verder te komen. Mijn Tent wordt Top! wordt regionaal georganiseerd, waardoor er in elke VBW-regio dus plaats is voor twaalf bloemisten die gemotiveerd zichzelf onder de loep willen nemen. In deze Bloem en Blad zit een goudkleurige envelop bijgesloten

met daarin een waardecheque van €2.900. Hiermee kunnen VBWleden gratis deelnemen aan Mijn Tent wordt Top!. Hierbij geldt wel het principe vol = vol, dus het is zaak om snel in te schrijven. Binnen één week (op het moment van schrijven van deze column) hebben veertig bloemisten zich al aangemeld. VBW is derhalve zeer content over het enthousiasme van de bloemisten om zich verder te willen ontwikkelen. In een aantal gevallen is de Tent nu al bijna Top. De vijf genomineerde Mijn Bloemisten van het jaar - met Nizza uit Venlo als winnaar hebben een topprestatie geleverd. Van harte gefeliciteerd. Maar zelfs dan geldt dat het nog beter kan en beter moet. Mijn Tent moet echt Top worden. VBW zal er alles aan doen om dit met de bloemist te verwezenlijken.

Marco Maasse, algemeen directeur VBW Centrale Vereniging Bloemendetailhandel Bovenstaande valt onder de redactionele verantwoordelijkheid van VBW Centrale Vereniging in Ede, (0318) 52 75 68

De tweet

De opmerkelijkste bloemistentweet van de afgelopen veertien dagen.

Nederland is uit de recessie. Eindelijk, na 15 maanden! Dat verdient toch een bloemetje. Kom eens langs. Wij adviseren je graag. #groei Bloemist Bloemenveld, @bloemeveld

De consument

‘Bloemen en planten van het seizoen’ Bij De Bloemenhal in Tholen heeft Mieneke van Dalen (73) net een roze cyclaam voor zichzelf gekocht. ,,Deze past mooi bij twee andere roze planten, mandevilla’s, in de vensterbank thuis. En hij hoort bij het najaar en de winter. Ik koop graag bloemen en planten van het seizoen.’’ Ze betaalde €3,95 voor de cyclaam. Van Dalen koopt regelmatig bij De Bloemenhal. ,,Het is een ruim opgezette winkel met veel keuze en vriendelijk personeel. Ik kan ze alles vragen.’’ Ook mooie boeketten om weg te geven, koopt ze bij de bloemenwinkel, al bekent ze ook wel eens een enkele keer een monobosje bij de supermarkt te kopen. ,,Die pak ik dan mee na het boodschappen doen.’’ Voor zo’n cadeau-boeket geeft ze tussen de €12,50 en €15 uit. Ook potten en vazen neemt ze nog wel eens mee bij De Bloemenhal. Ze vervolgt: ,,In het zomerseizoen pluk ik bloemen hier op het eiland in de mooie bermen langs de dijken. Dat begint al in mei met het fluitekruid. Prachtig vind ik dat. Ook heb ik veel planten in huis, want ik heb groene vingers. Lang geleden heb ik de opleiding gevolgd op Huis te Lande in Rijswijk, vandaar mijn interesse.’’ Haar lievelingsbloem is de gele trompetnarcis en Hibiscus is haar favoriete plant. ,,Die heb ik thuis in alle kleuren staan; sommige zijn al heel oud. Ik stek ook veel; bij mij gaan niet veel planten dood”, besluit ze lachend. Tekst en foto: Cornéline Lanooy

72 20VBW toonbank kader links.indd 72

Bloem en Blad 20 l 2013

18-11-13 11:51

Bloe

2013

Over de toonbank Wie: Wat: Waar:

Ilse Rambags De Kogeldistel Hegelsom

Leuke mand heb je vast… ,,Nou, het zijn geen bijzondere manden hoor, maar ik vind ze leuk om bloemen in te presenteren. Ze zijn net zo oud als de winkel.’’ En hoe oud is dat dan? ,,We vieren in het weekend van 23 en 24 november ons twintigjarig jubileum. Dan organiseren we ook voor de 20e keer onze jaarlijkse kerstshow, dit keer met het thema: Kerst op z’n Kogeldistels.’’ Wat houdt dat precies in? ,,Veel natuurlijke kerstdecoraties en een beetje blingbling. Natuurlijk en stoer is onze stijl, dat verwachten onze klanten ook. Speciaal voor het jubileum verzinnen we voor de bezoekers ook een prijsvraag. Dat zal wel iets worden van: ’hoeveel kerstballen hebben we dit jaar verwerkt’. Zoiets ontstaat in de aanloop naar de show. De winnaar wint een mooi, natuurlijk en stoer kerststuk. Bij een jubileum hoort een apart cadeau vinden wij en klanten vinden het leuk om iets te krijgen. De inspiratie voor de show komt van iedereen die meehelpt: mijn twee vaste medewerkers, stagiaires, ouders, schoonouders en verdere familie. In een lade van de toonbank ligt een notitieblokje waarin iedereen ideeën mag opschrijven.’’ Waar bent u twintig jaar geleden eigenlijk begonnen? ,,In een winkeltje van 45 m2 bij het tuincentrum van mijn ouders aan de overkant van de weg. Dat werd te klein en daarom heb ik in 2000 de kippenschuur van mijn ouders gekocht en die tot winkel omgebouwd. Het is een mooie locatie aan de rand van het dorp. Ik trek klanten uit het dorp, maar ook uit de regio. En voor mijn workshops, die ik één keer per maand aan twaalf groepen geef, komen mensen van nog verder uit Limburg.’’ Hoe kwam u aan de naam Kogeldistel? ,,Dat was niet zo moeilijk. Heb je de naam van de straat gezien waarin ik zit? Dat is de Kogelstraat, dus ik kwam eigenlijk gelijk op De Kogeldistel. Het is ook nog eens een sterke en lang houdbare bloem. Dat past ook bij mij.’’ Wat is u in al die twintig jaar meegevallen en wat tegengevallen? ,,Meegevallen is dat ik een goede keuze heb gemaakt; daar ben ik erg blij om. Ik heb het juiste vak gekozen, bloemen zijn mijn passie. Ik ga nog elke dag lachend naar mijn werk. Ik was net twintig toen ik begon en dacht destijds dat ik de hele wereld aankon. Met lef en liefde voor het vak is het me gelukt een mooie zaak neer te zetten.’’ ,,Tegengevallen… dat vind ik moeilijker te zeggen. Ik denk dan toch de herniaoperatie die ik heb moeten ondergaan. Ik heb letterlijk krom gelopen, maar het gaat gelukkig weer goed. De passie voor mijn vak heeft me erdoorheen geholpen.’’ Tekst: Cornéline Lanooy, foto: Gerdien de Nooy

Bloem en Blad 20 l 2013

20VBW toonbank kader links.indd 73

73 18-11-13 11:51

Agenda

22 november tot en met 1 december ’Treasury’, shop-for-a-week van The Wunderkammer, Kerkstraat 163, Amsterdam. Inl.: www. thewunderkammer.eu 22 november tot en met 1 december Magical Winter Moments with Flowers & Art. Centrum Brugge (B). Inl.: www.happenings.be. 24 november Koopzondag Alflora Aalsmeer i.s.m. Nieuwkoop Green Centre en Clayre & Eef. Inl.: www.alflora.nl. 24 november Koopzondag Cultra, Legmeerdijk 313, Aalsmeer; 6.00-12.00 uur. Inl.: www.cultra.nl. 26 november Trendseminair Lidewij Edelkoort, thema Gathering (zomer 2015). Muziekgebouw aan ‘t IJ, Piet Heinkade 1, Amsterdam. Inl.: www.appletizer.nl . 26 en 27 november Lagenbeurs, Groencentrum Plantion Ede; 26 nov: 17.0020.00 uur en 27 nov: 7.00-15.00 uur. Inl.: www.plantion.nl. 26 tot en met 28 november Tuinbouw Relatiedagen Venray, Evenementenhal, De Voorde 30, Venray; 13.00-21.00 uur. Inl.: www.evenementenhal.nl. 28 november tot en met 1 december Kerst- en winterfair KerstCreaties, 10.00-17.00 uur, 29 november tot 21.00 uur. Brabanthallen, Den Bosch. Inl.: www.kerstcreaties.nl. 29 november tot en met 1 december Meesterlijk 2013, evenement voor design, food, mode en fotografie, Westergasfabriek, Amsterdam. Inl.: www.meesterlijk.nu. 1 december Koopzondag Cultra, Legmeerdijk 313, Aalsmeer; 06.00-12.00 uur. Inl.: www.cultra.nl. 3 december Arqiz Actief, avond met acties, presentaties en demonstraties. Thema: Warme gloed; 18.00-

74 20Agenda.indd 74

Colofon

21.00 uur. Oude Rielseweg 2-4, Tilburg. Inl.: www.arqiz.nl. 8 december Koopzondag met thema Kerst, GHC Plantion, Wellensiekstraat 4, Ede; 08.00-12.00 uur. Inl.: www.ghcplantion.nl. 8, 15, 22 en 29 december Koopzondag Cultra, Legmeerdijk 313, Aalsmeer; 6.00-12.00 uur. Inl.: www.cultra.nl. 2014 7 januari Arqiz Actief, avond met acties, presentaties en demonstraties. Thema: Zachtjes aan beginnen met Max vd Sluis (Life3); 18.0021.00 uur. Oude Rielseweg 2-4, Tilburg. Inl.: www.arqiz.nl. 8 en 9 januari FloraHolland Winterfair met plantenaanbod voor komend seizoen. 8 januari: 8.30-16.00 uur, 9 januari: 8.30 tot 14.00 uur. FH Aalsmeer, Legmeerdijk 313, Aalsmeer. Inl.: www.floraholland.com. 12 tot en met 14 januari TrendZ voorjaarseditie, 12 en 14 januari: 10.00-18.00 uur, 13 januari: 12.00-22.00 uur. Evenementenhal, Franklinweg 2, Gorinchem. Inl.: www. evenementenhal.nl. 24 tot en met 28 januari Christmasworld, Frankfurter, Frankfurt (D) Messe Inl.: www.christmasworld.messefrankfurt.com. 24 tot en met 28 januari Maison & Objet, Paris Nord Villepinte, Parijs (Fr). Inl.: www.maison-objet.com. 28 tot en met 31 januari IPM Essen. Messe Essen. Inl.: www.messe-essen.de. 2 tot en met 5 februari All4Home, vakbeurs voor decoratie, bloemen en geschenken, Brussels Kart Expo (B). Inl.: www.all4home-fair.be. 7 tot en met 11 februari Ambiente, Messe Frankfurt (D). Inl.: www.messefrankfurt.com. 9 tot en met 11 februari Stationery, Office & Convenience Days (o.a. wenskaarten & gifts),

Baroniehal, Brabanthallen, Den Bosch. Inl.: www.socdays.nl. 15 februari Reünie voor oud-leeringen en -medewerkers van de tuinbouwschool in Aalsmeer; vanaf 15.00 uur voor oud-medewerkers en vanaf 16.30 voor oud-leerlingen. Linnaeuslaan 2, Aalsmeer. Inl.: www.reuniemiddelbaretuinbouwschool.nl. 27 februari tot en met 2 maart Huis & Tuin, WTC Expo, Heliconweg 52, Leeuwarden. Inl.: www.wtcexpo.nl. 20 en 21 maart Nationale finale Skills Talents, Deltion College, Zwolle. Inl.: www.skilltalents.nl. 20 maart tot en met 18 mei Keukenhof, open 8.00-19.30 uur. Keukenhof-Noord 1, Lisse. Inl.: www.keukenhof.nl. 5 en 6 april Kom in de Kas. Inl.: www.komindekas.nl. 9 tot en met 18 mei Floraliën Nederland, Brabanthallen, Den Bosch. Inl.: www.2xpo.nl/Home/ Floralien-Nederland-2014.aspx. 14 mei Finale NK bloemsierkunst. Brabanthallen, Den Bosch. Inl.: www.vbw.nu. 21 tot en met 23 mei Design Districk, vakevenement voor Interieurdesign. Taets, Hembrugterrein, Zaandam. Inl.: www.designdistrict.nl. 10 tot en met 12 juni GreenTech, Amsterdam RAI. Inl.: www.greentech.nl. 1 tot en met 3 augustus Varend Corso Westland. Inl.: www.varendcorso.nl. 8 tot en met 11 augustus Rozenfestival 2014, Lottum. Inl.: www.rozendorp.nl. 14 tot en met 16 september Stationery, Office & Convenience Days (o.a. wenskaarten & gifts), Baroniehal, Brabanthallen, Den Bosch. Inl.: www.socdays.nl. 2 tot en met 4 oktober Euroskills, Lille (Fr). Inl.: www.euroskills.org.

Hoofdredactie Paula van der Hulst........(071) 565 96 62 e-mail redactie: bloemenblad@hortipoint.nl internet: www.bloemenblad.nl Bureauredactie Jolanda de Wekker, Marrit Molenaar, Jenny Mostert, Carolyne de Vries Lentsch Redactie Cornéline Lanooy..........(071) 565 96 63 Jeannet Hooftman........(071) 565 96 91 Webredactie Erik Rotteveel...........(071) 565 96 92 e-mail: erotteveel@hortipoint.nl Vormgeving John Jennissen, Bert Hassing Fotografie Gerdien de Nooy Directeur SVS Elbert van den Berg........(071) 565 96 78 Secretariaat SVS Linda Laman.....................(071) 565 96 78 Alice Hoogenboom Schipholweg 1, Postbus 9324, 2300 PH Leiden Exploitatie BDUmedia Afdeling Vak- en Publieksmedia Postbus 67, 3770 AB Barneveld Telefoon (0342) 49 42 63 Uitgever: Wiljo Klein Wolterink MBA Advertentie-exploitatie Media-adviseur: Gert-Jan Bloemendal, telefoon: (0342) 49 48 07, e-mail: g.bloemendal@bdu.nl Verkoopleider: Ron van de Hoef (0342) 49 42 63, (06) 51806325 e-mail: r.v.d.hoef@bdu.nll Abonnementenservice Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Opgave via www.bloemenblad.nl of bij de abonnementenservice, abonnementen@ bdu.nl. Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk twee maanden voor vervaldatum bij de abonnementenservice wordt opgezegd. Dit kan schriftelijk, telefonisch of per e-mail. Ook voor informatie over een lopend abonnement kan contact worden opgenomen met de abonnementenservice. Adres: BDUmedia, afdeling Vak- en Publieksmedia, Postbus 67, 3770 AB Barneveld. Telefoon: (0342) 49 48 44, fax: (0342) 49 42 99, e-mail: abonnementen@ bdu.nl. Prijzen Jaarabonnement: €242,30 (incl. 6% btw). Studenten 25% korting, 65-plussers 15% korting. Buitenlandse abonnees betalen een kleine toeslag voor extra portokosten. Los nummer €10 (incl. 6% btw, excl.verzendkosten). Bloem en Blad is een maandelijkse uitgave van de Stichting Vakinformatie Siergewassen en BDUmedia, Vak- en Publieksmedia. Druk: BDUprint

Vierendertigste jaargang © 2013 BDU Barneveld . Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. Lezers wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren. Algemene voorwaarden: op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten van BDUmedia zijn van toepassing de voorwaarden, welke zijn gedeponeerd ter Griffie van de Arrondisementsrechtbank en de KvK.

Bloem en Blad 20 l 2013

18-11-13 11:07

533866.indd 2 Cover BEB 20.indd 2

18-11-2013 12:26:16

533872.indd 75

18-11-2013 18-11-2013 12:59:39 15:44:11

vakblad voor de bloemendetailhandel

Cover BEB 20.indd 1 533873.indd 76

18-11-2013 12:28:12

januari 2011 12 november 21 2013

Bloem en Blad

20 01

18-11-2013 15:44:09