Bkw162015 by Stichting Vakinformatie Siergewassen

7 augustus 2015

Hoe Belgen onkruid uit bedden houden 14

Storm leidt weer tot stokkendiscussie 6 Wet Werk en Zekerheid is onwerkbaar 10 Russische markt blijft onzeker 36

Omslag_bkw15-16.indd 1

03-08-15 13:43

613608_.indd 2

30-7-2015 12:06:05

Inhoud

Omslag: Arno Engels

13 Streep door herwaardering grond

Nieuws 4

Commentaar: Chinese stokjes

Stelling: Boomkwekers mogen niet klagen als topverdieners in agrosector

Discussie stokkenkwaliteit stokt bij prijs alternatieven

Bedrijf 10 Wet Werk en Zekerheid brengt kwekers in onwerkbare situatie 12 Ondernemersvragen: Is grond in erfpacht interessant voor mij? 13 Hoge Raad verbiedt herwaardering grond

Lastig bomen telen in IJsland

Teelt & Gewas 14 In België mag je bedden nog ontsmetten 17 Kleine Baumschultechnik vergelijkt machines 18 ’Bomen zouden hier niet gedijen’ 20 Zomerserie eindexamen: Paul Bressers: ’Aan de slag als zzp’er én boomkweker’

22 Teeltadvies: Trips zorgt voor problemen in heesters

Markt & Afzet 27 Sector presenteert update consumentenonderzoek

30 Floranord helpt Noord-Italianen

30 ’Noord-Italiaanse kweker verzet bakens’ 32 Tuinheld.nl wil particulieren en vakmensen bij elkaar brengen 35 Marktnieuws: Hoe loopt het? 36 Marktnieuws

Service 38 LTO Nederland Vakgroep Bomen en Vaste planten 39 Vaktaal en Agenda

Op www.DeBoomkwekerij.nl vindt u actueel nieuws, marktnieuws, fotoreportages, video’s, blogs en het magazine in digitale vorm. Problemen met inloggen? Kijk dan op www.DeBoomkwekerij.nl/inloghulp.

COLOFON Redactie

Schipholweg 1, Postbus 9324, 2300 PH Leiden E-mail: boomkwekerij@hortipoint.nl Website: deboomkwekerij.nl Hoofdredactie Wim du Mortier (071) 565 96 82 Vakredactie Arno Engels 565 96 86 Ketura Haveman 565 96 83 Ron Barendse 565 96 84 Bureauredactie Jenny Mostert, Carolyne de Vries Lentsch, Jolanda de Wekker Vormgeving Diseno vormgeving Fotografie Gerdien de Nooy Directie Elbert van den Berg Secretariaat Linda Laman 565 96 78 Alice Hoogenboom

Exploitatie

Koninklijke BDU Uitgevers B.V., Afdeling Vak- en Publieksmedia, Postbus 67, 3770 AB Barneveld Uitgever: Wiljo Klein Wolterink MBA T (0342) 494 263 F (0342) 413 141 Verkoopleider: Ron van de Hoef T (0342) 494 263 M 06 51 80 63 25 E r.v.d.hoef@bdu.nl Advertentie-exploitatie Media adviseur: Gert-Jan Bloemendal T (0342) 49 48 07 E g.bloemendal@bdu.nl, Internet: bdu.nl Verkoopleider: Ron van de Hoef T (0342) 494 263 M 06 51 80 63 25 E r.v.d.hoef@bdu.nl Abonnementenservice Aanvraag (ook via website deboomkwekerij.nl) en wijziging abonnement naar Koninklijke BDU Uitgevers, afdeling Vak- en Publieksmedia, Postbus 67, 3770 AB Barneveld, T (0342) 494 844, F (0342) 494 299, E abonnementen@bdu.nl. Op werkdagen

telefonisch bereikbaar van 8.30 – 14.00 uur Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Opgave via deboomkwekerij.nl of bij de abonnementenservice. Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk twee maanden voor vervaldatum bij de abonnementenservice wordt opgezegd. Dit kan schriftelijk, telefonisch of per e-mail. Ook voor informatie over een lopend abonnement kan contact worden opgenomen met de abonnementenservice. Jaarabonnement: €236,65 (exclusief 6% btw). Studenten en scholieren krijgen 25% korting. Buitenlandse abonnees betalen een kleine toeslag.

Druk Koninklijke BDU Grafisch Bedrijf B.V. 28ste jaargang ISSN-nummer: 0923-2443 De Boomkwekerij is een uitgave van de Stichting Vakinformatie Siergewassen en de Koninklijke BDU Uitgevers B.V. Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Lezers worden met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Algemene voorwaarden: op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten van Koninklijke BDU Uitgevers B.V. zijn van toepassing de voorwaarden, welke zijn gedeponeerd ter Griffie van de Arrondissementsrechtbanken en de KvK.

De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Inhoudspagina-bkw15-16.indd 3

03-08-15 14:24

Foto: Renke zur Mühlen Baumschulen

NIEUWSINTERVIEW

Renke zur Mühlen over de Oldenburger Vielfalt:

’Duitse markt wordt belangrijker voor Duitse kwekers’ Van 17 tot en met 28 augustus vindt in Noord-Duitsland voor de elfde keer de Oldenburger Vielfalt plaats. Zo’n 80 boomkwekers openen hun deuren voor klanten. Volgens Renke zur Mühlen, deelnemer en voorzitter van Bund deutscher Baumschulen, Landesverbandes Weser-Ems, hebben de open dagen hun commerciële waarde bewezen.

Wat verwacht u van de open dagen?

„We verwachten veel klanten uit het buitenland, maar door crisis in diverse landen, en met name problemen in Rusland en Oekraïne, neemt het belang van Duitse klanten toe.”

op inkoop. Wij hebben als organisatie ons ook nooit speciaal op Nederlandse klanten gericht, zoals we dat bijvoorbeeld wel een aantal jaar geleden hebben gedaan voor Italiaanse klanten. Misschien dat we dat ook eens voor Nederlandse klanten moeten doen.”

Hoeveel bezoekers verwacht u?

„Wij houden dat nooit bij. Klanten of andere bezoekers hoeven zich niet vooraf aan te melden maar zijn vrij de deelnemende bedrijven te bezoeken. Dat is ook de kracht van deze open dagen. Voorgaande jaren is er voldoende aanloop van klanten geweest en dat verwacht ik dit jaar ook weer.”

Renke zur Mühlen

Verwacht u veel Nederlanders?

„Nederlandse klanten komen ongeveer in dezelfde verhouding als andere buitenlandse klanten. Ik denk dat richting Duitsland de nadruk van Nederland meer ligt op export dan

COMMENTAAR

Nooit overwogen om in Oldenburg een beurs à la Plantarium te organiseren?

„De gedachte is er misschien ooit geweest, maar we hebben met deze open dagen een formule gevonden waar alle deelnemers erg tevreden over zijn. Als deelnemer kun je in een korte periode al je klanten ontvangen en daar in je bedrijfsvoering rekening mee houden. Dat geeft in andere perioden van het jaar wat meer rust.” Wat kunt u zeggen over het aanbod?

„Zo’n 40% van de kwekers uit het gebied doet mee en dat zorgt voor een

PEILING

Chinese stokjes Staan de bomen na dat koude voorjaar eindelijk te groeien, trekt de zoveelste uitspatting van de klimaatverandering over het land. Een zware zomerstorm die soms wel een paar uur lang, tot windkracht tien, op uw bomen beukt. En er ook nog eens een plens water overheen kiept. Het is enorm zuur als er dan bomen zijn omgewaaid. Dat kost een

Gewassen halen dit groeiseizoen niet de maat

hoop uren om alles weer te herstellen – als dat nog lukt en zinvol is. Nu zijn er best wat kwekers die Chinese tonkinstokken medeverantwoordelijk houden voor het omwaaien. Volgens hen boeten de stokken uit China namelijk aan kwaliteit in, waardoor ze sneller breken of splijten. Was de kwaliteit nog dezelfde als ooit, dan Arno Engels Vakredacteur

zouden de stokken de bomen misschien nog wel overeind kunnen houden. Neemt de kwaliteit echt af? Importeurs spreken dit tegen. Bij import en in China zelf wordt de kwaliteit van bamboe juist meer geprezen. Bijvoorbeeld als bouwmateriaal.

Eens 35%

Oneens 65%

Het schijnt zelfs een grotere treksterkte te hebben dan staal. Bouwvakkers in China staan daar heel normaal op huizenhoge bouwsteigers van dikke bamboe te werken. Maar ook bamboe is, ongeacht dikte en lengte, niet opgewassen tegen gigantische krachten van de natuur, waar die ter wereld ook optreden. Als volwassen bomen in stad en landschap tegen de vlakte gaan bij windkracht tien, dan is het een beetje raar om te verwachten dat tonkinstokken wel stand houden. Die zijn dan ook maar nietige stokjes. U kunt uw bomen misschien nog steviger vastzetten. Aan nog dikkere bamboe, aan banden, latten of iets anders. U kunt percelen ook omheinen met enorme hagen en verdelen in compartimenten, om wind pogen te breken. Of u past een aanplant nog

De nieuwe peiling luidt:

Boomkwekers moeten hun bedrijf stormbestendiger maken

beter aan aan de ergste windhoeken. En natuurlijk, alles valt te verzekeren. Het weer is niet zeker, en bescherming is helaas ook niet gegarandeerd. Maar met

Stem mee op deboomkwekerij.nl.

kapitaalintensieve teelten moet u wel aan risicomanagement doen. Dat is wel zeker.

De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Nieuws opinie bkw15-16.indd 4

03-08-15 14:22

Opinie COLUMN COEN DEKKERS

Wakker

breed aanbod van producten. Zowel voor klanten op de aanlegmarkt als voor tuincentrumklanten is er voldoende te zien.”

’Kan die tuinstoel wat verder achterover?’ Met twee klikjes voel ik de ondersteuning wegvallen en ik zak achterover. De wijn in mijn glas klotst er bijna van over de rand. ’Oooh, heerlijk.’ Ik zink weg in het kussen en zet het wijnglas naast me op de tegels. Eindelijk heb ik een momentje gevonden deze zomer waarop ik niet wegschroei of juist van mijn tuinstoel afspoel. Die wijn valt diep zeg... ’Na de vakantie ga ik alle planten eens een keer tellen, kijken wat er al verkocht is en wat ik...nog...

Is er aandacht voor nieuwigheden?

mag...verkopen...die partij nog snoeien...lekker die...zon...

„Ja, op een centrale plek, in Park der Gärten in Bad Zwischenahn, laten kwekers hun nieuwigheden zien. Zij zijn vrij om zelf hun inzending te bepalen, hiervoor hebben we als organisatie geen richtlijnen opgesteld. Het kan dus ook om een plant gaan die niet echt nieuw op de markt is maar waarvan de kweker vindt dat deze wel voldoende attentiewaarde heeft. Het Park der Gärten is een publiek park en daarvan maken we gebruik door consumenten de nieuwigheden te laten beoordelen.” <

Met het zweet op mijn voorhoofd sta ik een lange rij met karren vol te scheppen met planten. En ze zijn mooi, en strák. Echt, ik gooi ze zo zonder te sorteren, hoppa, op de Deense kar. En na elke volle kar komt er weer een lege. En die schep ik ook vol. Ze blinken die planten. Ik kijk om me heen en zie overal schitterende banen vol met superstrakke handel. Als ik achter me kijk schrik ik even. Er ligt een spoor van briefjes. Het is geld. Ze zijn uit mijn linker achterzak gevallen. Zomaar. Ik twijfel even of ik terug moet lopen om ze op te halen. Maar die planten hè, ze roepen me. Ze shinen. Langzaam rolt er een druppel van een van de bladeren. Ze schittert in de zon. Ik pak de tray op en schuif hem weer op de kar. Op de tweede plank zie ik een envelop liggen. Ik haal er geld uit en schuif het zo in mijn achterzak. ’Wat ernaast valt, pak ik zometeen wel weer op. Nu door, door, door.’ Na elke opgeladen partij staat er weer een nieuwe, en weer lege karren. Vol met enveloppen. Platen vol met enveloppen. In de verte hoor ik weer een vrachtwagen aan komen rijden. Die komt vast ook handel halen. Ik hoor mezelf bulderen van het lachen. ’Jaja, er staat nog zat, er komt geen eind aan! Ze zijn nog nooit zo mooi geweest, Enveloppen!’ Ik hoor de vrachtwagen achteruit, met het bekende gepiep, de plaats opdraaien. ’Coen? Coen? Coen! Word eens wakker, de chauffeur staat hier om die twee laagjes voor Aalsmeer op te halen, en hij heeft

Kijk voor meer informatie op: www.vielfalt.meineoldenburger.de

geen sleutel, kun je even opendoen?’ Tsja, waar je van droomt, daar kun je in ieder geval niet wakker van liggen.

STELLING

Boomkwekers mogen niet klagen als topverdieners in agrosector Harry Schrama, Vrucht-

Alex Schoemaker,

Patrick Wijnhoven, Roparu

bomenkwekerij Mts

Alex Schoemaker

rozen, Wanssum:

Schrama, Biddinghuizen:

Boomkwekerij, Boskoop:

„Je ziet dat binnen de agro-

„De boomkwekerijsector is

„Het ligt er maar aan waar-

sector boeren uit Frankrijk en

zo divers, dat het moeilijk is

mee je het vergelijkt, de

nu ook België aan het sta-

alles over een kam te sche-

beste van slechtste maakt

ken zijn. De laatste decennia

ren. En dan zal het kunnen

nog geen goede score. Mijn persoonlijke

blijkt de boomkwekerij een redelijk stabiele

dat er mensen zijn die alle reden hebben om

mening is dat de winsten van agrarische

agropoot te zijn. Voor een deel komt dit, denk

te klagen. We zijn tot nog toe een sector van

ondernemers wel omhoog moeten, want fei-

ik, omdat kwekers zonder subsidie en grote

ondernemers die hun inkomen uit de markt

telijk lopen wij allemaal enorme risico’s. Wij

investeringen toch al een mooi bedrijf kunnen

moeten halen, er komt niets uit andere potten.

besteden immense bedragen aan voorraden

hebben en grotendeels hun eigen marktafzet

Als je dan tevens ziet dat het de laatste jaren

met een hoog risicoprofiel (slechte verkoop,

hebben. Specifiek voor de rozensector leven

geen hosanna is, er ook nog een minister is

weersomstandigheden, ziekten/plagen, houd-

we in extreme jaren. In plaats van aflossen bij

die onze kostprijs verhoogd met bureaucra-

baarheid, exportbeperkingen enzovoort). Een

de bank wegens investeringen in voorgaande

tie en achteraf betalingen. Dan kan de groep

gezonde onderneming moet een tegenslag

jaren in de productie, moeten we extra lenen

klagers alleen maar groter worden. Dat woord

kunnen hebben en moet daardoor hogere

omdat de afzet onderuit is. Ik zal niet klagen,

’topverdiener’ verdwijnt dan ook achter de

reserves op de plank hebben liggen. Om dat

maar het is afgelopen jaar en komend jaar

horizon. Je kunt je brood nog steeds verdienen

te bereiken heb je een goed, liefst nog beter

meer een ’tob-inkomen’ dan een topinkomen.

in onze sector als je alle zeilen bijzet, dat is zo

resultaat nodig. Kleine kanttekening: makkelij-

Sterker nog, als we twee jaar terug geen

geweest en zal zo blijven. Maar bij topverdie-

ker gezegd dan gedaan.”

enkele roos hadden geproduceerd en twee

ners denk ik niet direct aan onze sector.”

jaar niets hadden gedaan en geen uitkering hadden gevraagd, hadden we er beter voor gestaan dan na twee jaar zeer hard werken.” De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Nieuws opinie bkw15-16.indd 5

03-08-15 13:43

Foto’s: VidiPhoto, GLAS

Discussie stokkenkwaliteit stokt bij prijs al te De storm van zaterdag 25 juli zorgde vooral laanboomkwekers extra werk. Omgewaaide bomen zijn weer rechtgezet. Discussie tussen kwekers en toeleveranciers over de kwaliteit van tonkinstokken blijft echter ook overeind. Alternatieven zouden te duur zijn.

Na iedere storm die door boomkwekend Nederland raast en bomen omverblaast, laait altijd wel dezelfde discussie op over de kwaliteit van tonkinstokken. Die kwaliteit zou de laatste jaren achteruitgaan en volgens diverse kwekers medeschuldig zijn aan omgewaaide bomen.

Pieter Vugs van Hoogeind Laanbomen in Berkel-Enschot had het druk met het herstellen van de schade. Er waren vooral eikensoorten omgewaaid. „Soorten waar veel blad aan zit; de bomen groeien nu hard. Maar toen kwam een paar uur lang die harde wind erop, met veel regen. Die combinatie gaf extra schade doordat het water in de kronen bleef hangen en daardoor extra zwaar werden”, kijkt de kweker terug. „Zonde, want ze stonden zo mooi. We zouden volgende week met een gerust hart op vakantie kunnen gaan.” Met eigen personeel, totaal tien man, wist Vugs de omgewaaide bomen weer recht te zetten. „Dat moet zo snel mogelijk gebeuren, anders wordt de sapstroom door de kromming geremd of afgekneld. En anders herstelt de kromming zelf ook niet goed meer. Dan wordt de kwaliteit minder of zelfs onverkoopbaar.”

Hogere stammen Laanboomkwekers waren vorige week druk met het herstellen van omgewaaide bomen, zoals hier Ruth en Marinus Verwoert.

Het omwaaien is volgens Vugs mede te wijten aan de stamhoogten. De

KORT

Twee nieuwe herbiciden

EZ bekijkt beter aanbesteden

Dealers verdelen gebied Westrenen

Het Ctgb heeft twee nieuwe onkruidmiddelen toegelaten in de boomkwekerij: Springbok en Wing P. Springbok mag eenmaal per jaar worden toegepast (maximaal 4 l/ha) en werkt tegen veel eenjarige onkruiden. In waterwingebieden mag maximaal 5 l/ha in drie jaar worden gebruikt. Wing P is eenmaal per jaar toegestaan, met maximaal 1,7 l/ha. Dit middel werkt tegen straatgras, duist en diverse breedbladigen.

Het ministerie van Economische Zaken gaat bekijken hoe gemeenten beter kunnen aanbesteden volgens de nieuwe Aanbestedingswet. Een evaluatie van die wet, waarbij hoveniersvereniging VHG was betrokken, is afgerond en naar de Tweede Kamer gestuurd. Veel kleine en middelgrote gemeenten (minder dan 150.000 inwoners) worstelen met toepassing van EMVI (Economisch Meest Voordelige Inschrijving).

Andere John Deere-dealers nemen het werkgebied over van het failliete Westrenen Mechanisatie. John Deere Nederland wil als onderdeel hiervan zo snel mogelijk een vestiging openen ten westen van Nijmegen. Of dat de voormalige Westrenenvestiging in Kesteren is, is nog niet duidelijk. Vanuit die vestiging werd met name laanboomregio Opheusden bediend.

Meer besluiten Ctgb

Boskoop presenteert strategie

Eind juli heeft het Ctgb de toelating van Certis Chloor-IPC 40% uitgebreid. Dit middel mag voortaan met een laag doseringssysteem worden toegepast in boomkwekerijgewassen en vaste planten. Het insectenmiddel Admiral heeft een herregistratie gekregen. De toelating van Spruzit Vloeibaar (toelatingsnummer 7229 N) wordt per 31 augustus 2015 ingetrokken. Er geldt een opgebruiktermijn tot 28 februari 2017.

Tijdens Plantarium presenteert Greenport Regio Boskoop de economische strategie voor het boomkwekerijcluster. De presentatie vindt donderdag 27 augustus plaats in het Rabo Café, om 16.15 uur. Aansluitend geeft Tom Coronel een presentatie over ondernemen, combineren van niet voor de hand liggende vakgebieden, en benutten van online-verkoop. Coronel is eigenaar van webwinkels en autocoureur.

Xylella houdt gemoederen bezig Op een Xylella-bijeenkomst in Boskoop op 22 juli, kregen kwekers en handelaren nog geen eenduidig advies over import vanuit Italië. Volgens de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA) is Noord-Italië waaronder Pistoia en Canneto wel veilig, maar NVWA-inspecteur Jeroen Kavelaars waarschuwde: „Bedenk goed hoe je omgaat met import. Als één individu onzorgvuldig handelt, heeft dat extreme gevolgen voor een teeltgebied als Boskoop.”

De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Nieuwsbericht en Kortnieuws bkw15-16.indd 6

03-08-15 13:42

Nieuws

al ternatieven stammen zijn de laatste jaren hoger geworden omdat klanten hiernaar vragen. Om die bomen recht te houden tijdens hun groei, worden er dus langere stokken bijgezet. „Vroeger gebruikten we vooral stokken van 4 m, en die werden ook steeds opnieuw gebruikt. Nu hebben we stokken van 5 m, maar sommige zijn al na twee jaar versleten.”

’Komt door teelt en klimaat China’ Dat de kwaliteit van stokken afneemt, komt door de kweekmethode en het klimaat in China, is de overtuiging van Vugs. „Lange stokken krijgen ze alleen in China door bamboe dicht op elkaar te kweken. De luchtvochtigheid is daar 70 tot 80%, veel hoger dan hier in Nederland. Daardoor drogen de stokken hier uit en hebben ze minder kracht. Hoe meer wind erop staat, hoe eerder ze scheuren, splijten en afknappen.” Meer kwekers denken dat de stokkenkwaliteit is afgenomen, zowel in Brabant als in de Betuwe. „Er zit een kern van waarheid in”, zegt Maas Huibers van G&M in Dodewaard. „Maar we mogen de schuld van omgewaaide bomen niet neerleggen bij de stokken. Doordat de prijzen van bomen onder druk staan, en doordat afnemers grotere bomen willen

hebben voor minder geld, is het productieproces veranderd. Bomen worden sneller gekweekt.” Huibers wijst ook naar klimaatverandering. De laatste jaren komt immers vaker extreem weer voor, zoals storm of hagel in de zomer. De storm van zaterdag 25 juli was de zwaarste die het KNMI ooit had gemeten. Daardoor legden zelfs enorme bomen in stad en landschap het loodje. Dikkie van Nifterik, verkoper bij toeleverancier Van Nifterik Holland: „Dat is geen vergelijking met jonge bomen en stokken op de kwekerij.” Van Nifterik vindt het herstelwerk zuur voor kwekers. De toeleverancier heeft kortere en dikkere stokken extra op voorraad, voor het geval kwekers zijn getroffen door storm of ander noodweer. Maar hoe valt de kwaliteit van Chinees bamboe te verbeteren? Dat weet Van Nifterik niet, omdat de toeleverancier al bovenop het kwaliteitsproces zegt te zitten. Stokken worden in China niet gekweekt. „Het zijn natuurproducten. Ze worden in de natuur geoogst en met vakmanschap klaargemaakt voor kwekers.” Er zijn alternatieven voor tonkinstokken, zoals aluminium stokken, glasfiberstaven en veerstaven, maar die hebben nadelen ten opzichte van bamboe. „Ze buigen wel mee

met wind, maar alleen glasfiber buigt terug, aluminium en veerstaven niet. Of ze zijn te zwaar om te steken, of tot maximaal 4 m te leveren. En je moet ze voor het rooien losmaken en afvoeren van het perceel”, somt Van Nifterik op. Maar er is één nadeel dat bij kwekers door de huidige bomenprijzen al snel het zwaarst weegt. „De prijs van alternatieven, minimaal één euro meer dan een gangbare bamboestok.”

Gecoate tonkinstok Van Nifterik is bezig met een nieuw alternatief: een gecoate tonkinstok. Deze kan geheel gecoat worden, of bijvoorbeeld alleen de onderste 30-70 cm, waar gangbare stokken meestal het eerst afbreken in een storm. Een paar bedrijven waaronder G&M testen de noviteit op bruikbaarheid. Op woensdag 26 augustus introduceren Van Nifterik en G&M deze op Baumschultechnik in Auweiler, bij Keulen. Tegen harde wind slaat één ondersteunend materiaal wel goed aan bij kwekers. Er zijn er steeds meer die gestokte bomen ook nog eens vastzetten aan een gespannen lint. Van Nifterik: „Lint is flexibel en de arbeid van het aanbrengen valt mee.” <

Het laatste nieuws leest u elke dag op www.DeBoomkwekerij.nl

Duits platform gevelgroen gestart

Hortensia wint alweer in Ierland

In Duitsland is een platform in het leven geroepen dat moet zorgen voor meer samenwerking in de branche voor daken gevelgroen. Deze samenwerking moet leiden tot meer omzet. In Duitsland bestaat zo’n 5 tot 10% van de nieuw aangelegde daken uit een dak met begroening. Jaarlijks komt dit neer op de aanleg van ongeveer 8 miljoen m² groen dak. Een cijfer dat al jaren stabiel is volgens branchevereniging FBB.

Op de Ierse vakbeurs GLAS is Hydrangea macrophylla Deep Purple Dance verkozen tot beste nieuwe plant van 2015. De hortensia was ingezonden door Rentes Plants. Deep Purple Dance is uit de Music Collection, een hortensia-serie ontwikkeld door De Jong Plant. Vorig jaar wonnen Rentes en De Jong Plant met een andere hortensia op GLAS, destijds met Dark Angel Purple. <

VGB: meer export eerste halfjaar

Plattelandswoning lastig proces

Boete ’Illegaal werk’ ter discussie

Volgens brancheorganisatie VGB is de exportomzet van bloemisterijproducten in de eerste helft van 2015 met 3% gestegen. De export van pot- en tuinplanten (inclusief boomkwekerijproducten) liet in juni voor het eerst dit jaar een stijging zien: + 17%. De export leed in het eerste halfjaar verlies in Duitsland, België en Oostenrijk. Dit verlies werd niet gecompenseerd door winst in Frankrijk en Italië.

Makelaarsorganisatie NVM zegt dat herbestemming van agrarische woningen naar plattelandswoning een lastig proces blijft. Dit komt omdat bij veel gemeenten de ambitie en benodigde kennis ontbreekt om hiermee actief aan de slag te gaan. Volgens de NVM zit de ontwikkeling ook op slot door de recente ’uitpraak luchtkwaliteit’ van de Raad van State.

Volgens de rechtbank in Breda is het onterecht dat werkgevers zijn beboet voor het illegaal aan het werk hebben van Oost-Europeanen. Dit is volgens Trouw gebaseerd op een oud handelsverdrag met Japan. De laatste jaren heeft ministerie SZW voor zo’n €150 tot 200 miljoen aan boetes uitgedeeld aan werkgevers van Midden- en Oost-Europeanen. Voor zover bekend zijn er recent geen boomkwekers beboet. < De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Nieuwsbericht en Kortnieuws bkw15-16.indd 7

03-08-15 13:42

613610_.indd 8

30-7-2015 12:06:36

613611_.indd 9

30-7-2015 12:06:59

Tekst: Tijs Kierkels Foto’s: Wilma Slegers, Arno Engels, Ron Barendse

Wet Werk en Zekerheid brengt kwe ke Bij LTO melden zich mensen die gechoqueerd zijn over de nieuwe Wet Werk en Zekerheid. Die past echt niet bij bedrijven met een zeer ongelijkmatige arbeidsfilm over het jaar heen. Grootste hobbel is het ketenprincipe. Drie contracten met een tussentijd van minder dan zes maanden leiden tot een vast dienstverband. Op plaats twee staat de transitievergoeding. LTO en de vakbonden stappen nu samen naar de minister om over de onwerkbaarheid te praten. Drie boomkwekers vertellen over de consequenties.

’Fatsoenlijk personeelsbeleid wordt nu bestraft’ „De wet is in een noodtempo doorge-

tijdelijke krachten werken hier van fe-

werken niet via uitzendbureaus. We

voerd, terwijl hij grote consequenties

bruari tot juni. Daar zijn dus geen pro-

werven ze zelf in Polen, Portugal en

heeft. Niet alleen de ketenbepaling en

blemen, want de onderbreking is dan

Hongarije. Dat ging altijd goed.

de transitievergoeding hebben veel im-

langer dan zes maanden. Maar we heb-

We hebben veel vaste medewerkers in

pact. Er zijn nog tal van andere zaken die

ben ook een aantal tijdelijke mensen op

dienst, die de kern van het bedrijf vor-

je moet inpassen in je bedrijfsvoering,

sleutelposities die langer werken.

men. Die zullen in het algemeen wat

zoals aanzegtermijn, concurrentiebe-

Een aantal van deze mensen zou in prin-

sneller een vast contract krijgen dan

ding en wijziging van het ontslagrecht.

cipe een beroep kunnen doen op een

voorheen. Maar bij twijfel doe je het

Veel zaken gaan in en werken met te-

transitievergoeding. Omdat het meet-

niet. Dat maakt dat zo iemand minder

rugwerkende kracht, zoals het nieuwe

punt daarvoor 1 juli 2012 is, gaat het om

de kans krijgt zichzelf te bewijzen.

ontslagrecht. Tegenwoordig moet ont-

forse bedragen.

Dit telt op bij de modernisering van de

slag getoetst worden door het UWV óf

We staan nu voor de keuze of we bij

ziektewet. Daardoor loop je als werk-

de rechter. In geval van disfunctioneren

mensen die belangrijk zijn voor ons

gever zoveel risico, dat je wel drie keer

van een medewerker vergt dat nu veel

bedrijf, toch langer gaan onderbreken.

kijkt welk vlees je in de kuip hebt. Je wilt

meer zorgvuldigheid bij de dossier-

Of dat we de financiële consequenties

niet twaalf jaar verantwoordelijk zijn.

vorming. Er moet wel een verbeterplan

maar voor lief nemen. Dat is een lastige

Minister Asscher wil met deze wetten

uitgevoerd zijn; voor die tijd zal geen

keuze.

werknemers meer zekerheid bieden,

kantonrechter het contract ontbinden.

We worden zo een beetje gestraft voor

maar het is zeer de vraag of dat zo lukt.”

Zo kan bij ons ook de transitievergoe-

een fatsoenlijk personeelsbeleid. We

ding vervelend uitpakken. De meeste

nemen alle mensen zelf in dienst en

’Nieuwe wet past niet bij on „De nieuwe wet kan beter Werk en Onzekerheid heten. Die onzekerheid geldt zowel voor werkgevers als werknemers. Geen enkele tijdelijke medewerker is hier blij mee. De uitgangspunten voor de wet klonken best goed: meer mensen een vaste baan en een einde aan ontslagen via de rechter, afgekocht met gouden handdrukken. Maar hij past niet bij een sector die afhankelijk is van seizoenen en het weer. Dan heb je een vaste kern plus een flexibele schil nodig. Iedereen die bij ons bedrijf past, en voor wie we jaarrond werk hebben, nemen we vast in dienst. Goede medewerkers voor wie we niet permanent werk hebben, laten we steeds terug komen. Iedereen was daar tevreden mee. We hebben een aantal Poolse mannen Gert-Jan van Bodegraven, HRM-manager Starre Group, Boskoop.

vast in dienst. Hun echtgenotes wer-

De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

WWZ layout.indd 10

30-07-15 11:52

Arbeid

we kers in onwerkbare situatie ’Zes maanden wachttijd is te lang’ „Zes maanden wachttijd is te lang. Drie maanden zou al een hele verbetering zijn. We hebben tijdelijke medewerkers die hier acht à negen maanden per jaar werken. Rooien, planten maar ook de machines bedienen en chaufferen. Ze werken al jaren bij ons, alleen in de drukke periodes. Ze weten hoe de machines werken; dat maakt het risico op ongelukken kleiner. Nu word je gedwongen om steeds nieuwe mensen aan te nemen. Rouleren met collega’s is eigenlijk geen optie, want die hebben weer andere apparatuur. Onze tijdelijke medewerkers zijn helemaal niet geïnteresseerd in een vast contract. Ze wonen in het buitenland en willen regelmatig bij hun familie zijn. Hun en onze wensen pasten perfect bij elkaar, maar nu gooit de overheid roet in het eten. We hebben al van drie medewerkers af-

Hans Poppelaars, Boomkwekerij Poppelaars, Sprundel.

scheid moeten nemen. Ze bellen bijna

andere plek: ze willen bij ons werken,

zorgt juist voor minder zekerheid voor

elke week op of de regeling inmiddels

niet bij een andere kweker.

medewerkers.

veranderd is en zitten met spanning te

We hebben altijd veel vertrouwen in

We snappen het eigenlijk niet: iets

wachten op het resultaat van nieuwe

elkaar gehad. Nu kun je niets meer toe-

wat goed loopt, daar moet je niet aan

onderhandelingen. Ze zoeken ook geen

zeggen. Dat knaagt aan je. Deze wet

komen.”

bij onze sector’

Han Fleuren, Fleuren Boomkwekerij, Baarlo en LLTB-bestuurslid.

ken hier ook, maar niet het hele jaar.

Als je ouderen werkelijk aan werk wilt

Nu zouden we ook die vrouwen vast in

helpen, moet je het gemakkelijker

dienst moeten nemen. We hebben met

maken voor de werkgever in plaats van

collega’s besproken om elkaar te helpen

moeilijker. Dan wordt hun positie op de

door tijdelijk personeel uit te wisselen.

arbeidsmarkt juist sterker.

Maar je ziet dat die vrouwen hun eigen

Voor onze vaste mensen verandert er

oplossing gaan zoeken; dan gaan ze

niets; wij ontslaan zelden mensen. An-

liever de WW in. Ander voorbeeld:

ders wordt het wel als iemand zeer lang-

We werken met een Poolse man van 60

durig ziek wordt. Dan zou je na twee jaar

jaar die de vrijheid wil hebben om regel-

loon doorbetalen, ook nog een transitie-

matig maanden vrij te nemen. Die komt

vergoeding moeten geven. Juridisch is

dus onder de nieuwe wet vast in dienst.

daar misschien onderuit te komen, maar

Hij wil dat niet; wij willen dat niet. Wie is

je wilt helemaal geen juridische trucs.

hierbij gebaat?

Resultaat van deze wet zal zijn dat be-

Deze wet werkt sowieso slecht uit voor

paalde werkzaamheden naar het bui-

ouderen. Ze kunnen lang aan het werk

tenland verdwijnen. Dat kan toch niet de

blijven in losse dienstverbanden, maar

bedoeling zijn. Net als veel ondernemers

werkgevers schrikken terug om hen vast

denk ik: kunnen jullie je eens een tijd

in dienst te nemen vanwege de risico’s

niet met ons bemoeien.”

(op grond van de nieuwe ziektewet). De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

WWZ layout.indd 11

30-07-15 11:52

Ondernemersvragen

Illustratie: Peter Moorman

Is grond in erfpacht interessant voor mij? Steeds vaker hoor je dat er grond in erfpacht wordt uitgegeven. Is dit een interessante optie voor mij als boomkweker?

Henk Heij Accon Avm Adviseurs en Accountants h.heij@acconavm.nl

Stuur uw vragen of suggesties naar Postbus 9324, 2300 PH Leiden. U kunt ook bellen of mailen met (071) 565 96 82, boomkwekerij@hortipoint.nl

De hoeveelheid grond dat in erfpacht wordt uitgegeven is nog minimaal in vergelijking met pacht en eigendom, maar er zit wel een stijgende lijn in. Dat komt deels doordat particuliere beleggers gaan investeren in landbouwgronden. De waardeontwikkeling en de jaarlijkse erfpacht geven voor hen een redelijk stabiel rendement. Daarnaast zie je de uitgifte van erfpacht terugkeren als financieringsvorm. Grond die men in eigendom heeft, wordt verkocht aan een beleggingsmaatschappij die deze weer in erfpacht teruggeeft. De verkoopopbrengst van de grond kan dan voor andere doeleinden gebruikt worden. Overigens kan erfpacht ook dienen als alternatieve financieringsvorm bij bedrijfsovernames.

Zakelijk recht Erfpacht is een zakelijk recht en is hiermee gekoppeld aan de onroerende zaak. Dit in tegenstelling tot pacht dat een persoonlijk recht is en gekoppeld is aan een persoon. Een zakelijk recht kan dan ook verkocht worden

en kan als hypothecaire zekerheid dienen. Erfpacht moet uitgegeven worden voor een minimale duur van 26 jaar. Dit is een lange termijn als je dit vergelijkt met geliberaliseerde pacht. Het heeft dus een positief effect op de bedrijfscontinu誰teit. Daarnaast is de contractvrijheid bij erfpacht groot, dit in tegenstelling tot grond die in pacht wordt uitgegeven en waarbij je gebonden bent aan de eisen van de pachtwet.

Vergoeding varieert De jaarlijkse vergoeding die u betaalt, bestaat uit een zogenoemde erfpachtcanon die varieert tussen 2-4% van de vrije grondwaarde. Dit percentage is veelal ge誰ndexeerd met de consumentenprijsindex. In veel gevallen moet er een bedrag vooraf betaald worden, de zogenoemde insteek. Dit zie je vooral bij de erfpacht als financieringsvorm. Op deze insteek kan fiscaal afgeschreven worden. De jaarlijkse erfpachtcanon is daarbij vaak lager. Vergelijk je de erfpacht met aan-

koop van grond, dan is met name het rentepercentage en de aflossingsverplichting van invloed op de beslissing. De rente is op dit moment historisch laag en is vergelijkbaar met de huidige erfpachtcanon. De aflossingsverplichting zal daarom in het algemeen doorslaggevend zijn voor de keuze van erfpacht. De aflossingen zijn vaak een aanslag op de liquiditeiten en kan bij tekorten vaak tot problemen leiden.

Zelf meefinancieren Koopt u grond en geeft u deze meteen uit in erfpacht bij een institutionele belegger, dan moet u erop letten dat u minimaal 30% van het aankoopbedrag zelf moet financieren, omdat er vaak niet meer dan 70% van de waarde wordt gefinancierd. Kortom, grond in eigendom geeft de meeste zekerheid en zal in veel gevallen de voorkeur hebben. Erfpacht kan echter, in vergelijking met pacht, met name interessant zijn waar continu誰teit belangrijk is, waar men flexibelere afspraken wil en waar liquiditeit een aandachtspunt is. <

De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Ondernemersvragen bkw15-16.indd 12

30-07-15 11:48

Belasting

Tekst: Franc Beekmans (Witlox VCS) Illustratie: De Boomkwekerij

Hoge Raad verbiedt herwaardering grond De Hoge Raad heeft op 10 juli 2015 een streep gezet door het jaarlijks herwaarderen van landbouwgrond. Er zijn alternatieven om de boekwaarde te verhogen, maar deze kunnen tot ongewenste fiscale gevolgen leiden. Het systeem van jaarlijks actualiseren van de boekwaarde van landbouwgrond was bedacht uit vrees dat de landbouwvrijstelling gaat vervallen. Als gevolg van de landbouwvrijstelling is de winst die ontstaat door verkoop van landbouwgrond, vrij van inkomstenbelasting. Gevreesd wordt dat door het mogelijk verdwijnen van de landbouwvrijstelling, de volledige waardestijging van grond boven de oude boekwaarde wel wordt belast. Door ieder jaar de boekwaarde te stellen op de actuele waarde in het economisch verkeer bij agrarische bestemming (ook bekend als WEVAB), wordt dat risico ondervangen.

Goed koopmansgebruik Eerder had het Gerechtshof ArnhemLeeuwarden zich positief uitgesproken over het stelsel van jaarlijks herwaarderen van de boekwaarde van landbouwgrond op de WEVAB. Volgens dat gerechtshof was goed koopmansgebruik maatgevend voor het in aanmerking nemen van onder de landbouwvrijstelling vallende voordelen, ter zake van waardeveranderingen van gronden. De Hoge Raad blijkt het niet eens te zijn met deze benadering. Volgens de Hoge Raad vereist goed koopmansgebruik dat een bestendige gedragslijn wordt gevolgd bij de bepaling van de in een kalenderjaar genoten winst. Die bestendige gedragslijn is onafhankelijk van de vermoedelijke uitkomst aldus de Hoge Raad. Vol-

gens de Hoge Raad moet een jaarlijks waarderingsstelsel aansluiten bij hetgeen de bedrijfseconomie leert omtrent de juiste wijze van winstbepaling. Er mag echter geen strijdigheid optreden met een voorschrift van de belastingwetgeving. Het stelsel van het jaarlijks herwaarderen van landbouwgrond op de WEVAB is wel strijdig aldus de Hoge Raad en is om die reden niet toelaatbaar.

Alternatieven en gevolgen Vanwege het arrest van de Hoge Raad is er door verschillende adviseurs al gezocht naar alternatieve oplossingen om toch de boekwaarde van de grond te kunnen verhogen, voor het geval dat de landbouwvrijstelling vervalt. Indien zich bijzondere omstandigheden voordoen, mag worden afgeweken van de bestendige gedragslijn en dan kan de boekwaarde wel worden aangepast. Het inbrengen van de grond in bijvoorbeeld een maatschap of andere personenvennootschap is een dergelijke bijzondere omstandigheid. Als u voor zoâ&#x20AC;&#x2122;n aanpak kiest, moet u

wel bedenken dat dit ook op andere terreinen gevolgen heeft. Er kunnen namelijk ongewenste gevolgen optreden op het vlak van juridische aansprakelijkheid, zeggenschap, de registratie bij de Rijksdienst voor ondernemend Nederland, bij de Belastingdienst, et cetera. Sommige alternatieven hebben dus wellicht meer voeten in aarde dan u een-twee-drie zou denken. Daarbij dient er bijvoorbeeld voor gewaakt te worden dat als u kiest voor een overeenkomst van maatschap, deze niet kan worden aangemerkt als een voortdurende onomkeerbare pachtovereenkomst. U geniet dan wel eenmalig het voordeel van de landbouwvrijstelling, en dan kan in beginsel de boekwaarde worden aangepast. Wellicht heeft u dan uiteindelijk veel meer nadeel dan voordeel, omdat u niet meer over de eigen grond kunt beschikken. U loopt dan de kans als verpachter te worden aangemerkt. Zorgvuldigheid is dus geboden bij de keus voor alternatieven, waarmee wordt geprobeerd om onder de gevolgen van het arrest van de Hoge Raad uit te komen. < De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Herwaardering grond.indd 13

30-07-15 11:49

In België mag je bedden nog ontsmetten Ook bos- en haagplantsoenkwekers in België zien onkruidbeheersing op zaaibedden als een probleem, maar chemische grondontsmetting is er nog wel toegelaten. Daarna spuiten en schoffelen de kwekers wat mogelijk is. Maar ook in België is chemie niet verzekerd in de toekomst.

Boomkwekerij Schepers:

Najaarszaai gevol gd Afgelopen voorjaar is bij boomkwekerij Schepers nog 0,5 ha ontsmet met Monam. Jozef Hanssens, eigenaar van het bedrijf in Wingene, vermoedt dat dit wel eens de laatste grondontsmetting is geweest. Het is dan waarschijnlijk ook de laatste voorjaarszaai. „We proberen de meeste soorten voor de winter te zaaien, zodat we in de winter het onkruid kunnen beheersen met contactherbiciden, eventueel gemengd met

De Nederlandse bos- en haagplantsoenteelt op zaaibedden verdwijnt naar het buitenland, werd in de sector gezegd na het wegvallen van Basamid. Daarbovenop kwam ook nog eens het fors inperken van chemische grondontsmetting met Monam, wat toepassing praktisch onmogelijk maakt. In België zijn beide middelen nog wel toegelaten op zaaibedden. Belgische bos- en haagplantsoenkwekers gebruiken bijna standaard Monam voor het zaaien, maar minimaal vanwege het milieu. In elk geval bij de fijnzadige soorten. De toepassing is niet beperkt. Behandelde grond hoeft bijvoorbeeld niet te worden afgedekt met plastic, en er is ook geen minimale afstand vereist tot woningen. De kwekers verwachten echter elk moment

dat de toelating wordt ingetrokken. Daar wordt in België althans al twee tot drie jaar over gesproken. Stel dat Monam inderdaad voor hen wegvalt, dan hebben ze nog altijd Basamid. De fabrikant verwacht herregistratie in het najaar. Maar de kwekers gebruiken geen Basamid, omdat ze Monam met goed gevolg toepassen. In België wordt Basamid hoofdzakelijk door groentetelers toegepast. De kwekers hebben daarom nog geen haast om alternatieven te zoeken en uit te proberen. Stomen? Dat vinden Belgen te langzaam werken en niet milieuvriendelijk door het dieselverbruik. Over zaadmatten praten ze niet. Onkruid met luchtdruk wegblazen is ook niet in beeld. Kwekers spuiten en schoffelen voorlopig, maar wel op hun manier. <

bodemherbiciden.” Keus genoeg aan middelen. „Reglone, bijvoorbeeld, of Basta. Of Roundup, zolang het nog mag. En Fusilade en Aramo als er specifiek grassen staan.” Najaarszaai biedt dan wel winterbespuiting als voordeel, maar nadeel is dat de bedden moeten worden afgedekt tegen wildschade. „Afdekken bezorgt ons meer werk in het najaar”, zegt Hanssens, maar het voordeel weegt voor hem zwaarder dan het nadeel. Bedden in het najaar inzaaien is anders dan valse zaaibedden maken, maar het effect tegen onkruid is ongeveer hetzelfde. „Het onkruid dat nog voor de

Boomkwekerij Sylva:

Vooral met wiedeg Bij boomkwekerij Sylva in Waarschoot wordt per jaar ongeveer 4 ha ontsmet met Monam. „Op ons totaal van 100 ha is dat niet veel”, relativeert productiemanager Lieven De Backer. „We hebben de ontsmetting vooral nodig tegen kiemschimmels, omdat we veel naaldhoutsoorten zaaien. De onkruidbestrijding is dan mooi meegenomen.” De onkruidgroei in de zaailingen wordt alleen mechanisch beheerst. Hiervoor zet Sylva zoveel mogelijk een werktuigendrager in, een Mazzotti die vier jaar geleden is gekocht. Onder andere voor beter zicht op de werktuigen, omdat deze tussen de voor- en achterwielen zijn te hangen. „Zodra de zaailingen groot en kloek genoeg zijn, rijden we continu rond met schoffels, om kiemend onkruid te verwijderen of voor te zijn.” Sylva gebruikt ook een zogeheten dwarswieder van Vanhoucke. Die geVereecke zaait normaal vijf rijen op bedden van 1,8 m. Nieuw zijn deze elf rijen. „Waar planten staan, groeit geen onkruid.”

bruikt het bedrijf sinds twee jaar intensief. De dwarswieder werkt hetzelfde als

De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Belgische onkruidbeheersing.indd 14

03-08-15 12:38

Bos- en haagplantsoen

vol gd door winterbespuiting maar de mogelijkheden vindt hij toch beperkt. „Mechanisch lukt wel op rijen met bijvoorbeeld Prunus avium, en ook met eik en beuk, maar nu stellen we vast: op de rij behouden we toch zeker onkruiddruk”, vertelt de kweker. „Met gps-gestuurde schoffels kun je korter op de rij werken, maar wij gebruiken nog geen gps.” „In fijne zaailingen is mechanische bestrijding niet mogelijk”, vervolgt Hanssens, die door de mechanische beperkingen altijd een aparte tractor met een kappenspuit heeft klaarstaan: een Renault waarvan de bediening is omgekeerd, zodat de chauffeur boven de achterhef zit en het onderdoorspuiten goed kan zien. Deze omgekeerde tractor zoals Jozef Hanssens hem noemt, staat bij boomkwekerij Schepers altijd gereed om in te zetten. Voor het geval mechanische onkruidbestrijding niet mogelijk is.

Hanssens zet nog een middel in tegen onkruid. Hij laat partijen op contract kweken door kleine familiebedrijven,

winter opkomt, na zaaien en afstrooien,

riode in de grond. Maar elzen of beuken

beter gezegd nevenberoepers die bij-

kunnen we volvelds afspuiten. Bij soor-

kun je voor de winter niet zaaien.”

voorbeeld maar 0,5 ha zetten. „Door dit

ten als Carpinus betulus, Prunus avium

Voor mechanische bestrijding beschikt

manueel bij te houden kunnen zij nog

en Acer campestre gaat dat goed, want

Hanssens over schoffels, wiedeggen,

wat verdienen. Wij kunnen dat niet met

die zaden kiemen pas na een koudepe-

borstels en verschillende tractoren,

onze hoge loonkosten.” <

iedeg aan werktuigendrager de hydraulische wiedeg: tanden bewe-

ne waarop deze techniek is gebouwd.

gen dwars over het bed, waarbij de snel-

„We hebben er een aantal percelen mee

heid en de diepte hydraulisch zijn aan te

gestrooid, maar het blijft moeilijk en

passen. „De zaailingen moeten wel ste-

aanpassingen zijn nodig.”

vig genoeg zijn, anders wied je ze weg”,

In de verplante zaailingen zet Sylva een

aldus De Backer. „Het is dan ook niet bij

gewone wiedeg in, op drie bedden te-

alle soorten toe te passen.”

gelijk. Dat werkt ouderwets goed, hoewel er vorig jaar een slaplantenteler op

Laagvolume-strooitechniek

bezoek kwam. „Hij stond versteld dat we zo’n wiedeg nog gebruiken, dat we

Mechanisch wieden lukt goed als het

nog niet verder zijn met mechanische

relatief droog is. „Maar in natte peri-

onkruidbestrijding. In de slaplanten kon

oden zit je wel vast”, aldus De Backer.

hij al veel meer, onder andere met indi-

Dat is eens bij zaailingen van Carpinus

vidueel scharnierende tanden.”

gebeurd. „Toen moesten we manueel

Toch spuit Sylva in verplant materiaal

wieden, zeker een week met bijna tien

meestal nog met kappen. „Veelal Roun-

man. Dat was zeer kostprijsverhogend.

dup, maar ook Basta, Reglone. In het

Daarom zoeken we nu naar een alterna-

voorjaar aangevuld met bodemherbici-

tief, als mechanisch niet zou lukken.”

den als Kerb en Butisan. En in de winter

Een alternatief wordt al ingezet in aller-

spuiten we volvelds over bepaalde ge-

lei boomkwekerijgewassen, maar nog

wassen. Bij eik en beuk kan dat geen

weinig of niet op zaaibedden. Het is de

kwaad, maar dan moeten ze wel volle-

laagvolume-strooitechniek van Agricult.

dig in rust zijn. Proper uit de winter gaan

Sinds september heeft Sylva een machi-

is heel belangrijk.” <

Lieven De Backer gaat onkruid zoveel mogelijk te lijf met deze Mazzotti: schoffels eronder, een dwarswieder, en straks een laagvolumestrooier. De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Belgische onkruidbeheersing.indd 15

03-08-15 12:38

Bos- en haagplantsoen

De Multitrack van Vereecke bespuit vijftien rijen tegelijk onderdoor tegen onkruid. De machine zoekt zelf haar weg door de bedden met behulp van camera’s.

Boomkwekerij Vereecke-De Cleene:

Kappenspuit op rupsen en brede bedden De meeste Belgische bedrijven zaaien

zijn kwekerij – jaarlijks is dat op circa 25

rijen volgen. Bij grotere planten wordt

bos- en haagplantsoen op bedden van

ha. De eigen grond meet totaal 170 ha,

de spuit aangestuurd door tasters. De

1,5 m breed, maar bij boomkwekerij

waarvan 120 ha is beteeld met vooral

aangehouden rijsnelheid is dan 4,6-4,7

Vereecke-De Cleene in Sleidinge zijn de

bos- en haagplantsoen, en daarnaast

km/uur. Vereecke zet de machine jaar-

bedden iets breder: 1,8 m. „We hebben

kleinfruit en coniferen.

rond tegen onkruid in. Ook in de winter, want er zit een 16 m brede spuitboom

uitgerekend wat het verschil per ha is tussen brede en smalle bedden”, ver-

Technisch alle kanten op

verlies je veel meer grond aan rijpaden,

Bij dit bedrijf draait het om mechanise-

kun je er altijd op”, aldus Vereecke, die

en de rijen staan veel te nauw. Je moet

ren, bouwen en zonodig weer aanpas-

grootgebruiker is van tracks. Hij heeft

wijder planten.”

sen. Dat geldt dus ook voor de onkruid-

bijvoorbeeld acht grote rupstrekkers,

Ook Vereecke zaaide eerst op smalle

beheersing. „Technisch gezien kunnen

vier rupsdumpers en twee snoeimachi-

bedden. Nadat hij koos voor brede bed-

we alle kanten op, het is voor ons geen

nes op rupsen.

den, moest zijn hele mechanisatie erop

probleem om bijvoorbeeld een wiedma-

Voor het zaaien maakt Vereecke valse

worden aangepast. Dat duurde drie jaar

chine te bouwen.”

zaaibedden. Opkomend onkruid wordt

en is in de eigen werkplaats gebeurd.

Het was eerst de bedoeling om een

dan een keer of twee afgespoten met

Want Vereecke-De Cleene is geen gewo-

dwarswieder voor drie bedden tegelijk

een brandmiddel als Reglone. Zolang de

ne boomkwekerij. Het bedrijf voert alle

te bouwen, maar het werd uiteindelijk

kweker middelen mag spuiten, zal hij

machinale werkzaamheden zelf uit, en

zo’n brede kappenspuit. Dit systeem

dat blijven doen. Schoffelen is altijd nog

het is tevens een loonbedrijf. „We heb-

hangt aan de voorkant van een Multi-

optioneel, beredeneert hij.

ben drie constructeurs in dienst, land-

track. Dit is een zelfrijdende machine

Op het bedrijf is een nieuw systeem

bouwingenieurs. Als we die niet hadden,

op rupsen die Vereecke jaren geleden

beproefd: volvelds zaaien op elf rijen

was het aanpassen van onze mechani-

op maat liet bouwen. Vereecke heeft de

per bed, met behulp van gps. Normali-

satie onbegonnen werk.”

kappenspuit zelf gebouwd, het is in feite

ter zaait Vereecke vijf rijen per bed, net

Het loonwerk bestaat uit alle grond-

een omgebouwde schoffelmachine van

als andere Belgische kwekers. Op brede

werkzaamheden, van nivelleren tot

Steketee voor de akkerbouw.

bedden kweekt hij al meer planten per

draineren. Vereecke beschikt bijvoor-

De kappenspuit kan vlak langs de zaai-

ha, maar met die elf rijen per bed is de

beeld ook over een eigen grondont-

lingen werken dankzij Eco-Dan, een be-

teelt nog intensiever. „Waar planten

smetter; hij past dus zelf Monam toe op

sturingssysteem met camera’s die de

staan, groeit geen onkruid.” <

De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Belgische onkruidbeheersing.indd 16

achterop om volvelds te spuiten.

telt Alex Vereecke. „Met smalle bedden

De grond is niet zo relevant. „Met rupsen

Bekijk meer machines van Vereecke-De Cleene op deboomkwekerij.nl.

03-08-15 14:12

Evenement

Tekst en Foto: Arno Engels

Kleine Baumschultechnik vergelijkt machines Woensdag 26 augustus wordt in Auweiler (bij Keulen) weer een vaktentoonstelling over boomteelttechniek gehouden. Machines van diverse bouwers worden in demonstraties met elkaar vergeleken. De vaktentoonstelling in KölnAuweiler heet ook Baumschultechnik, maar deze is een stuk kleiner dan Baumschultechnik in Pinneberg. Er komt jaarlijks niet veel nieuwe boomteelttechniek op de markt, daarom worden de Duitse tentoonstellingen om de zoveel jaar georganiseerd en allebei niet te kort op elkaar. De laatste Baumschultechnik in Pinneberg was in 2012, de laatste in Köln-Auweiler in 2008. De organisatie van de kleine Baumschultechnik is in handen van de Landwirtschaftskammer Nordrhein-Westfalen en het Verband Rheinischer Baumschulen. Boomkwekerijen uit Rijnland zijn er nauw bij betrokken, omdat het een praktisch ingestelde tentoonstelling is. „We willen techniek laten zien die belangrijk is voor onze praktijk”, zegt Christoph Dirksen, bedrijfsleider van Wilhelm Ley Baumschulen. Vooral Wilhelm Ley en Lappen Baumschulen stellen materieel en mankracht ter beschikking aan Baumschultechnik. Chauffeurs van beide bedrijven zullen geleide demonstraties geven met machines.

Gps-systemen en rooiers Er worden automatisch gestuurde plantsystemen met elkaar vergeleken: bijvoorbeeld het systeem van John Deere dat al langer op de markt is, naast een nieuw systeem van Deutz-Fahr. „Kwekers kunnen dan zien hoe de systemen functioneren, ze met elkaar vergelijken en verschil-

len vaststellen”, aldus Dirksen. Daarnaast komt er een vergelijking van rooimachines. „We zetten de nieuwste kluitenrooiers van MDE, Pazzaglia en Holmac naast elkaar, en we laten ze alledrie in actie komen.” De machines van de Nederlandse en Italiaanse bouwers werken volgens dezelfde principes en lenen zich daarom goed voor een vergelijking. Er is ook nog een rooier van Dutchman uit Canada te zien, maar deze steekt spitse kluiten, terwijl Europese rooiers meer rechthoekige maken.

Nederlandse bedrijven actief Behalve planters en rooiers worden op Baumschultechnik ook de laatste technieken van mechanische onkruidbestrijding gedemonstreerd, alsmede het steken van stokken bij laanbomen. Deze demo’s zullen door zowel Duitse als Nederlandse bedrijven worden gegeven. „Nederlandse bedrijven zien de Duitse boomkwekerij als een groeimarkt”, zegt Dirksen. Hij doelt niet alleen op toeleveranciers, maar ook op boomkwekerij-

en loonbedrijven die over de grens actief zijn in de vollegrondsteelt. En ook in de containerteelt. „Op onze tentoonstelling wordt een containerveld voor laanbomen gebouwd.” Baumschultechnik laat ook het nieuwste handgereedschap zien. Daaronder een nieuwe elektrische snoeischaar die volgens Dirksen nog niet op de markt is. <

Medewerkers van de grote Duitse boomkwekerijen Wilhelm Ley en Lappen zullen op Baumschultechnik machines demonstreren en vergelijken, zoals planten met gps.

SERVICE

Openingstijd en locatie De regionale Baumschultechnik wordt woensdag 26 augustus (in de Plantariumweek) georganiseerd op het Versuchszentrum Gartenbau Köln-Auweiler: Gartenstrasse 11, 50765 in Keulen. De vaktentoonstelling duurt van 10.00 tot 17.00 uur en is gratis toegankelijk. Er zijn ruim zestig standhouders van boomteelttechniek, niet alleen uit Duitsland maar ook uit Nederland. Om 11.30 uur zijn er geleide demonstraties van machines. Om 15.00 uur worden logistieke middelen bij (laan)bomen gedemonstreerd. Rond Baumschultechnik zijn tevens boomkwekerijen in Rijnland te bezoeken. Meer informatie is te vinden op de site landwirtschaftskammer. de/gartenbau (Baumschultechnik 2015). De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Baumschultechnik.indd 17

30-07-15 11:49

Tekst en Foto's: Bert Hartman

’Bomen zouden hier niet gedijen’ Ruim 400.000 bomen zijn er de afgelopen twintig jaar geplant op de boomkwekerij Svansholl in Bjarnafjordur. De lastige teeltomstandigheden remmen de groei van de jonge bomen, maar over dertig jaar rekent Víktoría Ran Olfafsdottir dat de heuvels van bijna 200 ha achter de voormalige schapenboerderij serieus zijn bebost. Svansholl ligt in een brede vallei in het noordwesten van IJsland. De woning en de schuren worden fraai geflankeerd door een waterval en een grillige rotskloof. Erachter ligt het fjord, dat is vernoemd naar Bjarnar, een van de voorvaderen van Víktoría. Zij werkt veel mee op de boomkwekerij van haar ouders Ólafur en Hallfridur, net als haar broer Finnur. Voor alle vier is de teelt een nevenactiviteit. Een 'bijbaan' is niet vreemd voor IJslanders op het platteland. Vanwege de sterk uiteenlopende seizoenen zijn meer werkzaamheden nodig om jaarrond in het levensonderhoud te kunnen voorzien. Eén van de eerste dingen die opvalt in het overweldigende IJslandse landschap is het geringe aantal bomen. Door de vele stormen gedijen de bomen slecht in open gebied. Toch promoot de overheid de aanplant van bomen met als doel om 5% van de totale landoppervlakte onder de 400 m-grens bebost te krijgen. De Westfjorden werden door de staat aanvankelijk aangemerkt als ongeschikte locatie, maar dat weerhield Ólafur en zijn gezin er niet van om toch in de boomkwekerij te investeren. „Het plantmateriaal zou hier onmogelijk overleven’’, grijnst Víktoría. „Zo’n uitspraak motiveert ons alleen maar. We zijn dus gewoon aan de slag gegaan.’’ Svansholl kwam nog wel in aanmerking voor een subsidie voor het hekwerk. Geen overbodige luxe om de vrij grazende schapen in de bergen bij de jonge planten vandaan te houden. Ólafur: „Voor de rest moesten we het zelf

In de stek en zaaikas, gebouwd met hout dat is aangespoeld op de stranden, wordt het jonge plantmateriaal de eerste winter vorstvrij gehouden

maar uitzoeken. Maar ach, soms is het ook beter om je eigen plan te trekken. Nu worden we ook niet belemmerd door aanvullende regels en onzinnige voorwaarden.’’ Rond de eeuwwisseling is de eerste aanplant gedaan met Populus en Betula, authentieke IJslandse boomsoorten. Het blijkt dat gemiddeld 80 tot 90% van het jonge plantmateriaal de harde winters prima doorstaat. Wel gaat de groei langzamer, waardoor ook het tweede jaar nog kritiek kan zijn. Het percentage is evengoed ruim voldoende om een goede aanwas te kunnen realiseren, stelt Finnur ook met een brede lach, wijzend op de metershoge Populus behorend tot de eerste serieuze aanplant. „Eenmaal uit de kritieke fase zijn ze oersterk. En ze bloeien hier prachtig in zomer.’’ Gesterkt door die ervaring is de familie verder gegaan met een breder sortiment zoals Salix, Picea, Pinus en Sorbus aucuparia. Víktoría: „Mijn ouders hebben diverse cursussen gevolgd, die onder andere worden gegeven door specialisten van de Iceland Forestry Service. Wij hebben het geluk dat een van hen hier enkele honderden meters verderop woont. Arnlin Oladóttir heeft bosbouw gestudeerd in Edinburgh. Zij heeft ons vanaf het begin veel waardevolle adviezen gegeven. En ze helpt ons nog steeds. Vanwege de specifieke omstandigheden in deze regio liepen we in het begin tegen soms onverwachte problemen aan. Met de kennis en ervaring van Arnlin is het ons steeds gelukt om daarvoor oplossingen te vinden.’’

Teeltkaart Belangrijk instrument is de teeltkaart die in de loop van de jaren steeds nauwkeuriger is ingetekend met verschillende secties. Elke sectie heeft eigen specifieke teeltomstandigheden gebaseerd op bodemstructuur, beschikbaarheid van water en ook wind- of sneeuwgevoeligheid. Finnur: „Elk voorjaar lopen we alle secties na en kijken hoe de verschillende boomsoorten de winter

Finnur en Viktoria runnen samen met hun ouders een boomkwekerij in IJsland. De kwekerij is een nevenactiviteit voor beiden.

De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Ijslandse boomkweker.indd 18

30-07-15 11:50

Buitenland

Viktoria maakt stektrays klaar. De potgrond die ze gebruikt, wordt geïmporteerd uit Finland, omdat in IJsland geen schone grond te krijgen is.

hebben doorstaan. Waar de uitval te groot is, oogsten we materiaal om zelf weer aanwas te maken voor het nieuwe seizoen. Zo houden we de kosten laag.’’ Hallfridur doet de selectie in de heuvels. „Dat is zeg maar onze kraamkamer, waar ze het beste materiaal van de bomen snijdt of zaden wint. Verder is ze verantwoordelijk voor de productie van het jonge entmateriaal’’, legt Víktoría uit, die de handeling zelf demonstreert. „Het overgrote deel van de boompjes wordt in juni en juli afgezet bij het IFS, dat het weer doorverkoopt aan andere boomkwekers. Bomen zijn duur in IJsland. Afhankelijk van de soort levert een bak met 35 stokken tussen de 15 en 45 euro op. Na de droge zomer verwachten we dit jaar uit te komen op zo’n 12.000 stokken, maar soms zijn dat er 20.000. Er zijn jaren dat mijn moeder hiermee meer inkomsten genereert dan in de gezondheidszorg.’’ Overigens is de onderneming niet winstgevend genoeg om alle gezinnen er van te kunnen onderhouden. „Daar is het in eerste instantie ook niet om te doen. Eigenlijk is het voor Finnur en mij een vorm van therapie en we houden er alle vier van om zelfredzaam te zijn. We kweken ook onze eigen groente en mijn broer is bezig om een visvijver aan te leggen. Onze familie woont hier al generaties lang. We zijn gewend om zelf onze boontjes te doppen.’’

Recyclen Ólafur en Finnur beleven er allebei veel plezier aan om zoveel mogelijk te recyclen. De eerste kas van 150 m2 werd gebouwd met hout dat vanuit Siberië aanspoelt op de stranden van de Westfjorden, terwijl het skelet van vorige zomer gebouwde kas van 370 m2 afkomstig is van een oude vossenschuur. Finnur kocht ’m voor het symbolische bedrag van 1 kroon, omgerekend nog geen halve cent. „Meerdere partijen waren al afgehaakt. Dat snapte ik wel toen ik doorkreeg wat de deal inhield: het betonnen onderstel moest ook worden verwijderd. Wat een klus!” Voor het verwamen wordt thermaal water gebruikt. Finnur: „Het water uit de thermale waterbron zou niet warm genoeg zijn om de planten door de wintermaanden te krijgen, maar kijk eens hoe mooi het er hier nu bij staat...’’ In de kas staat het weelderige groen van de stekbakken en allerhande experimenten. De familie werkt daar eensgezind aan mee, getuige ook het spontane samenspraakje in de ’entkas’. Ólafur: „Zo bouwen we hier elke dag verder aan Svansholl.’’ Finnur: „Kostenneutraal en met oog voor het milieu.’’ Víktoría: „Tot een steeds mooiere en groenere oase.’’ <

Een van de kassen, opgebouwd uit het skelet van een vossenschuur, wordt gebruikt als experimentenkamer.

Tabe

Tabe TabelT

TabelN

De thermale waterbronnen, zoals deze op de voorgrond, worden gebruikt als warmwatervoorziening voor de kassen. De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Ijslandse boomkweker.indd 19

30-07-15 11:50

Tekst: Ron Barendse Foto: Gerdien de Nooy

’Aan de slag als zzp’er én boomkweker’ „

Paul Bressers uit Oirschot is zojuist klaar met zijn opleiding Boomteelt niveau 4. Als zzp’er én boomkweker komt het werk van alle kanten op hem af.

k heb van diverse kwekers de vraag „ gehad om daar te komen werken, maar de combinatie van zzp’er en boomkweker is voor mij op dit moment de beste”, zegt de 19-jarige Paul Bressers. Onlangs slaagde hij voor de opleiding Boomteelt niveau 4 aan de Groene Campus Helmond. Gedurende deze driejarige opleiding ging hij gemiddeld drie dagen per week naar school en liep hij twee dagen stage. De overgang naar werken in plaats van leren heeft hij eigenlijk al achter de rug, want de laatste vijftien weken van zijn opleiding bestond geheel uit stage die hij liep op het bedrijf Quickhedge. „Ik heb hier 33 werkstukken gemaakt over met name financiële vraagstukken. Ik mocht alles van het bedrijf weten en kon zien hoe zij in de praktijk dingen aanpakten.” En juist de praktijk spreekt Bressers aan. „Ik had misschien ook havo of vwo kunnen doen maar heb bewust gekozen voor vmbo kader en daarna de opleiding Boomteelt. Daarom is ook de HAS in Den Bosch niets voor mij. Theorie is voor mij geen hobby en ik ben dan ook blij dat ik de door mij gekozen weg heb gekozen.” Nu z’n examen er op zit heeft hij de vrijheid die hij wil. Sinds z’n 15e huurt Bressers al een stukje land van het bedrijf van z’n vader en oom, maar vanaf dit jaar heeft hij op 0,5 ha – die hij huurt van de gemeente Oirschot – zo’n 7.000 oculaties van laanbomen staan. Daarnaast werkt hij als zzp’er bij diverse loonbedrijven en boomkwekers. Waaronder ook het bedrijf van z’n vader Harrie en oom Jan. Dit najaar gaat hij nog een paar maanden aan de slag bij een Duitse boomkweker om met name de taal te leren, maar ook voor de lange termijn heeft Bressers een duidelijk plan. „Uiteindelijk wil ik zeker het bedrijf van mijn vader en oom in.” <

De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Zomerserie Bressers.indd 20

30-07-15 12:58

Eindexamen

De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Zomerserie Bressers.indd 21

30-07-15 12:58

Foto: Koppert Biological Systems

Trips zorgt voor problemen in heesters Californische trips, een veel voorkomende plaag in een groot scala aan sierteeltgewassen. Zowel in de containerteelt als in de vollegrond kan dit kleine beestje tot grote problemen leiden.

Chiel van der Voort Cultus Agro Advies chielvandervoort@cultus.nl

De Californische trips kenmerkt zich als een zeer klein, smal en beweeglijk insect. Als larve zijn de tripsen geel tot oranjekleurig, de volwassenen hebben een donkere kleur. Trips houdt zich vooral schuil in de groeipunten van het gewas. Hier zuigen zij aan het blad waardoor een misvormde groei en uiteindelijk groeiremming plaatsvindt. Om tijdig te ontdekken of trips aanwezig is in het gewas, is een goede waarneming van groot belang. Gebruik hiervoor blauwe vangplaten. Hier komen ook minder andere plaaginsecten op af waardoor de trips eerder opvalt. In het gewas kan op trips gescout worden door de scheuten van een plant boven een wit vel uit te kloppen. Biologisch kan gewerkt worden met roofmijten (Amblyseius swirskii, Neosiulus cucumeris, Amblydromalus limonicus of Hypoaspis) of insectenparasitaire aaltjes (Steinernema feltiae). Een behandeling met Botanigard, op basis van een insectparasitaire schimmel, behoort ook tot de mogelijkheden. Pas Botanigard toe bij hoge RV (> circa 70%) met voldoende water en start bij een laag aantastingsniveau. De biologische varianten hebben vooral effect op de ei-, larven- en popstadia van de trips. Chemische bestrijding van trips is lastig. Veel insecticiden danken hun effectiviteit

vooral aan een contactwerking, het plaaginsect dient hierbij goed geraakt te worden. Omdat de trips veelal in de groeipunten of aan de onderkant van het blad verscholen zit, zijn ze lastig te raken. Voeg bij deze middelen een lokfructose (suikeroplossing) toe om de plaag uit de toppen te lokken zodat de effectiviteit van een bespuiting verbeterd wordt. Trips kan bestreden worden met Vertimec Gold of Actara (beide met uitvloeier). Denk er wel aan dat deze middelen niet in een bloeiend gewas toegepast mogen worden. Pas Vertimec Gold in de avond toe, het middel wordt afgebroken door uv-straling. Een andere mogelijkheid is dan om een behandeling met Decis of Neemazal uit te voeren. De toepassing van het breedwerkende Decis is in sommige gevallen ook lastig als onder een bepaald keurmerk wordt geteeld en Neemazal werkt vooral op de larven. In de teelt van vaste planten en bloemisterijgewassen onder glas mag ook Conserve worden toegepast. Gezien de snelle ontwikkeling van de trips is een herhaaldelijke toepassing met een kort interval van ongeveer vijf dagen aan te raden, wissel hierbij af met middelen uit verschillende groepen om resistentie te voorkomen. <

Om trips goed te kunnen bestrijden is een tijdige signalering belangrijk.

De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Teeltadvies bkw15-16.indd 22

03-08-15 12:14

Teeltadvies

Hoge meeldauwdruk in roos De druk van echte meeldauw is hoog. In de wilde stammen en trekkers is dit het meest te zien, maar ook in de zaailingen, tweejarige rozen en potrozen moet u regelmatig spuiten.

François van Abeelen DLV Plant f.vanabeelen@dlvplant.nl

Bij aantasting is het belangrijk curatief in te grijpen. Meestal is al een blokbespuiting met Folicur toegepast. Nu kan goed worden gespoten met Nimrod Vloeibaar. Dit behoort tot een andere chemische groep. Ook kunt u overstappen naar Topaz. Dit middel werkt tegen echte meeldauw en roest, maar het zit wel in dezelfde chemische groep als Folicur. Wees met Topaz (0,5 l/ha) ook voorzichtig, want dit is een middel op oliebasis en kan iets agressief werken met zonnig weer. Spuit bij bewolkt weer. Ook kan worden gespoten met spuitzwavel in combinatie met een bladmeststof, bijvoorbeeld 2 kg spuitzwavel met 5 kg bitterzout plus 2 l Aminosol per hectare. Of kies voor een bespuiting met 3 kg Karma plus 2 kg spuitzwavel per hectare. Karma is een biologisch middel op basis van kaliumwaterstofcarbonaat en bevat uitvloeiers en hechters. Het middel heeft overwegend een curatieve contactwerking. Schimmelsporen en -draden die in contact komen met het middel verschrompelen door osmotische druk, pH-verandering en inwerking van de bicarbonaationen. Het is

wel belangrijk om te spuiten met voldoende water. Gebruik 800 l water per hectare. In de pottenteelt van rozen moet u ook alert zijn op spint en trips. Vertimec Gold is een populair middel omdat het zowel tegen trips als spint werkt en één van de goedkoopste spintmiddelen is. De toelating voor de buitenteelt is wel ingetrokken. Er geldt een opgebruiktermijn voor het W2-etiket tot 1 november 2015. Let bij Vertimec wel op dat de werking op spinteitjes tegenvalt. Om die reden is het zinvol Nissorun of Apollo toe te voegen. Als u dan naar de kosten per hectare kijkt, is er weinig verschil met andere spintmiddelen. Ook vanwege resistentie is het verstandig af te wisselen met bijvoorbeeld Scelta, Cantack, Milbeknock of Floramite. Scelta en Cantack zijn ook veiliger voor natuurlijke vijanden en bestuivers. Voor Vertimec Gold geldt dat het middel niet mag worden gespoten in bloeiende gewassen, of als bloeiende onkruiden aanwezig zijn. Dit is om bijen en andere bestuivende insecten te beschermen. Het spintmiddel Masai heeft sinds 1 juli geen toelating meer. <

Biologische alternatieven tegen Buxusmot Laatste weken valt op dat de Buxusmot (Glyphodos perspectalis) steeds meer in de kwekerij voorkomt. De mot is alleen gecharmeerd van het blad van de Buxus.

René de Lepper Telermaat rene@telermaat.nl

De mot lijkt een nieuwkomer, echter hij is al in 1895 beschreven. Hij kwam toen voor in Oost-Azië. We kregen voor het eerst een melding in 2005 vanuit Duitsland, bij Baden-Wurttemberg dat de mot daar gesignaleerd was. Van hieruit heeft de mot zich verspreid en zit nu behalve in Nederland ook in Engeland, Frankrijk en Portugal. De snelle verspreiding komt vermoedelijk doordat er tot drie generaties in een groeiseizoen voorkomen. De witte vlinders die een zwarte rand rond de vleugels hebben en een spanwijdte tot 4 cm leven maar ruim een week waarin de voorplanting plaatsvindt en ze de eieren in pakketjes afzetten onder het blad van de Buxus. De rupsen zijn in het begin vaalgeel en als ze uitgegroeid zijn fel groengeel met zwarte strepen en zwarte kop. De rups hoeft in de kwekerij zeker geen groot probleem te worden. Na een bespuiting met een pyrethroiden, zoals Decis, waarbij men voldoende water gebruikt en een uitvloeier, is de populatie vaak verdwenen. Een biologisch alternatief is Spruzit en de jonge rups is ook te bestrijden met Bacil-

lus thuringiensis. Dit laatste is een sporenvormende bacterie die een eiwitkristal aanmaakt die giftig is voor de rups en vele andere rupsensoorten. Het is wel zaak de bacterie te verspuiten bij kleine rupsen die het gevoeligst zijn en dit te doen voor een warmere periode met een minimum van 18 graden anders is het te koud voor de rups om voldoende voedsel op te nemen en krijgt hij niet genoeg bacteriën binnen om hem af te doden. Als de rups sterft, komen er weer nieuwe bacteriën vrij. Turex en Xentarie zijn twee middelen die deze bacteriën bevatten. Wissel deze twee af, want ze bevatten verschillende stammen waardoor we een betere werking kunnen behouden. Let erop dat deze middelen niet gemengd kunnen worden met koper of Stimuleaf, want deze doden de bacterie. Ook zie ik verschillende rupsen die aangetast zijn door sluipwespen, dus die helpen ook bij de bestrijding. Sluipwespen verdragen Decis slecht. Zeker de volwassenen overleven een bespuiting vaak niet, larven vind ik vaak nog wel terug. <

De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Teeltadvies bkw15-16.indd 23

03-08-15 12:14

613613_.indd 24

30-7-2015 12:07:22

613614_.indd 25

30-7-2015 12:07:41

613615_.indd 26

30-7-2015 12:08:03

Marktonderzoek

Tekst: Cindy van der Zwet Foto's: Bloemenbureau Holland

Sector presenteert update consumentenonderzoek FloraHolland, Bloemenbureau Holland en VGB presenteerden dit voorjaar de nieuwe consumententool. Dit onderzoek brengt de consument in Europa in kaart en laat zien wat de houding tegenover bloemen en planten is. Met deze tool komt de ongrijpbare consument een stapje dichterbij.

Het is volgens onderzoekers belangrijk dat er een uniform beeld bestaat van hoe de Europese consument eruit ziet en hoe deze zich gedraagt.

Het is al weer even geleden dat de sector in gezamenlijkheid een consumentenonderzoek heeft uitgevoerd. Het laatste onderzoek stamt uit 2009, toen werd het segmentatieonderzoek uitgevoerd door PT in opdracht van Bloemenbureau Holland (BBH). Eind mei verscheen er een update en dat was volgens de opdrachtgevers hard nodig. „Zo’n consumentenonderzoek is beperkt houdbaar. Als je de uitkomsten naast elkaar legt, zijn de verschuivingen enorm. Consumenten veranderen snel. Het is dus goed om dit te blijven volgen”, vindt Manon Velthuis van VGB. Deze groothandelsorganisatie heeft de aanvraag voor dit nieuwe

consumentenonderzoek ingediend bij het PT en heeft samenwerking met BBH en FloraHolland opgezocht. Door het gezamenlijk te organiseren willen zij de continuïteit van dit onderzoek waarborgen. Ook is het volgens de drie partijen belangrijk dat iedereen dezelfde taal spreekt en dat er een uniform beeld bestaat van hoe de Europese consument eruit ziet en hoe hij zich gedraagt.

Beter aansluiten op vraag Het segmentatieonderzoek uit 2009 is niet veel gebruikt door de sector; weinig telers en handelaren hebben destijds een inlogcode aangevraagd.

Maar volgens Frank van den Hoek van FloraHolland groeit de behoefte aan marktinformatie. Telers willen steeds beter geïnformeerd worden over de consument. ’Consumer’ is ook één van de peilers binnen het strategische programma FloraHolland 2020 en daar sluit dit onderzoek bij aan. Met het onderzoek krijgen telers inzicht in welke consumentengroepen er zijn in de belangrijkste afzetlanden, hoeveel bloemen en planten zij kopen, waar hun interesses liggen, et cetera. Telers en handelaren kunnen volgens Van den Hoek hun voordeel doen met deze informatie. „Wanneer je als teler focust op duurzaamheid,

De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Consumenten-BKW15-11.indd 27

30-07-15 11:50

ACHTERGROND

Het onderzoek Het onderzoek is gebaseerd op het segmentatiemodel van Sinus

daar aan toe: „Handelaren zijn vaak gespecialiseerd in een bepaald land. Via deze tool krijgen zij inzicht in wat de consument dáár belangrijk vindt, hoe hij zich gedraagt en zo kunnen zij hun klanten nog beter bedienen.”

Sociovision waarin consumenten worden ingedeeld op sociale status enerzijds en algemene normen en waarden anderzijds. Aan deze bestaande informatie is de houding en het aankoopgedrag ten opzichte van bloemen en planten toegevoegd. Hoeveel besteedt de consument aan bloemen en planten? Hoe vaak koopt hij en waar doet hij dat? In totaal zijn er online ruim 10.273 consumenten ondervraagd in Duitsland, Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Noord-Italië, Zweden, Polen, Rusland en Nederland. Uit al deze gegevens komen zeven segmenten naar voren die specifiek voor de bloemen- en plantensector een eigen waarde vertegenwoordigen. De belangrijkste segmenten voor de afzet van bloemen en planten zijn de ’Cultivated Performer’ en ’Individualistic Performer’. Daarnaast heb je nog de ’Cosiness Seeker, ’Naturalistic’, ’Traditional Carer’, ’Conventional Smart-Shopper’ en het segment ’Desinterested’.

dan sluit dat aan bij het segment ’Naturalistic’. In het onderzoek is te lezen in welke landen die consumenten vooral vertegenwoordigd zijn en hoe je hen kan bereiken. Op deze manier kun je beter aansluiten op de behoefte”, meent hij. Velthuis voegt

Verschuiving in segmenten Ook BBH gebruikt de informatie intensief bij de promotiecampagnes. BBH focust zich met haar campagnes op de groepen die het meest geïnteresseerd zijn in bloemen en planten én verantwoordelijk zijn voor het merendeel van de omzet. Dat zijn de ’Cultivated Performer’ en de ’Individualistic Performer’ (zie kader). Hoewel zij nog geen 30% van de bevolking uitmaken, zijn zij in de vier kernlanden goed voor 53% van de bestedingen (zie grafiek). Ten opzichte van 2009 heeft er een verschuiving plaatsgevonden (zie tabel: de segmentatiegroepen). Vijf jaar geleden was de groep ’Cosiness Seeker’ nog iets groter en had BBH ook daar de focus op liggen. Maar deze groep heeft door de crisis aandeel verloren. ’Cosiness Seekers’ zijn

Tabel. Weergegeven is welke percentage van de 5.000 ondervraagden uit Duitsland, Verenigd Koninkrijk, Nederland en Frankrijk in elk segment valt. In kolom ’2009’ staat het percentage toe-/afname ten opzichte van 2009. Opvallend is dat de Conventional Smart-Shopper en Desinterested flink zijn toegenomen in zes jaar.

de laatste jaren volgens Marc Eijsackers van BBH meer prijsbewuste ’Conventional Smart Shoppers’ geworden. Bijna een kwart van de consumenten valt nu in dat segment, maar zij besteden in verhouding weer niet zo veel aan bloemen en planten. BBH richt zich hier dan ook niet op met haar activiteiten, maar focust op de consument die positief tegenover bloemen en planten staat. Dat zijn de ’Cultivated Performer’ en de ’Individualistic Performer’. „De Cultivated Performer besteedt veel; wij kunnen hen met onze boodschap goed bereiken. Het is belangrijk deze groep vast te houden. Als zij minder gaan besteden, is er veel verloren. De ’Individualistic Performer’ is het segment waar het meeste groeipotentieel zit. Deze groep is jonger en heeft naar verhouding een relatief groot aandeel in de bestedingen en is daarin nog groeiende”, motiveert Eijsackers.

Verontrustend Een andere opvallende uitkomst uit de consumententool is dat de groep

Grafiek. De linkerkolom toont het percentage consumenten dat binnen een segment valt, de rechterkolom hoeveel de groep procentueel besteedt. Ondervraagd zijn 5.000 consumenten uit Nederland, Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Frankrijk. De Cultivated Performer en de Individualistic Performer besteden het meest aan bloemen en planten. Hoewel zij nog geen 30% van de bevolking uitmaken, zijn zij in de vier kernlanden goed voor 53% van de bestedingen.

De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Consumenten-BKW15-11.indd 28

30-07-15 11:50

Marktonderzoek

Bloemenbureau Holland focust zich met haar campagnes op consumenten die het meest geïnteresseerd zijn in bloemen en planten.

’Desinterested’ in vijf jaar tijd is toegenomen van 19% in 2009 naar 26% in de kernlanden. Deze groep heeft niks met bloemen en planten.

Volgens Eijsackers is dit verontrustend, maar hij geeft aan dat het niet veel zin heeft om daar als BBH in de huidige setting energie in te stop-

Cultivated Performer en Individualistic Performer besteden het meest De Cultivated Performer en Individua-

dingen.

listic Performer zijn samen goed voor

De Individualistic Performer is iets man-

meer dan de helft van de bestedin-

nelijker en ook iets jonger: gemiddeld

gen aan bloemen en planten. Maar wie

37 jaar. Deze consument is meer met

zijn zij?

internet bezig en heeft een positieve

De Cultivated Performer is gemiddeld

houding tegenover design, gadgets,

44 jaar oud en is voornamelijk vrouw.

en dergelijke. Zij hebben in het onder-

Kwaliteit, service en presentatie zijn

zoek met name aangegeven geïnteres-

belangrijk. De prijs speelt een onder-

seerd te zijn in unieke onderscheidende,

geschikte rol. Ze koopt ruim twee

aparte bloemen en planten. Creativiteit

keer zo vaak bloemen en planten als

is dus belangrijk en daarom doen zij hun

gemiddeld en geeft daar ook bovenge-

aankopen vaker bij de bloemist dan bij

middeld geld aan uit. Haar aankopen

de supermarkt. Ook deze groep heeft

doet ze vooral bij de bloemist.

gemiddeld een iets hogere opleiding

In Nederland, Verenigd Koninkrijk, Duits-

en inkomen. In de kernlanden valt 15%

land en Nederland valt 12,4% van de

van de consumenten onder deze groep.

ondervraagden in deze groep. Deze

Zij nemen 17% van de bestedingen voor

groep is goed voor 35,5% van de beste-

hun rekening.

pen. „Het is een ongrijpbare groep die in alle geledingen van de bevolking voorkomt. Niets bindt hen, het is zeer lastig om hen te vinden, laat staan te raken. Bovendien, staat de winst die je uit dit segment kan halen wel in verhouding tot de enorme investeringen die er voor nodig zijn?”, zegt hij. De consumententool geeft ook inzicht in het eigen gebruik en de cadeaumarkt. Uit het onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat nog niet alle consumenten graag bloemen cadeau willen krijgen. Dit is vooral het geval in Duitsland, Zweden, Italië en Nederland. In deze landen is het eigen gebruik wel vrij hoog. In Oost-Europa en Frankrijk worden bloemen en planten als cadeau-artikel juist wel bovengemiddeld gewaardeerd. „Ook dit is nuttige informatie voor telers. Als je als teler van een product een cadeau-artikel maakt, dan kun je met dit onderzoek herleiden in welke land dit de meeste kans van slagen heeft”, geeft Eijsackers aan.

Inlogcode Op 27 mei presenteerden FloraHolland, de VGB en BBH de uitkomsten van het onderzoek aan de sector. Het onderzoek is verder digitaal te raadplegen. Tegen een vergoeding is een inlogcode aan te vragen. De kosten hangen af van verschillende factoren: bijvoorbeeld of een kweker lid is van de veiling, hoeveel landeninformatie er nodig is en of er in het verleden is afgedragen aan PT. Het onderzoek is volledig gefinancierd uit PT-gelden. <

De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Consumenten-BKW15-11.indd 29

30-07-15 11:50

Tekst: Ron Barendse Foto: Floranord

Antonello Tagliabue, Floranord:

’Noord-Italiaanse kweker verzet bakens’ Boomkwekers in Noord-Italië waren gewend om hun producten vooral richting het zuidelijker gelegen Pistoia af te zetten. Sinds daar een aantal jaar geleden de klad in kwam moesten zij op zoek naar andere afzet. Floranord helpt hen daarbij.

„De crisis van de laatste jaren is bij de kwekers in NoordItalië nog harder aangekomen, dan bij de kwekers in het midden van Italië”, zegt Antonello Tagliabue van Floranord (zie kader). Kwekers in het noorden waren volgens hem immers sinds jaar en dag gewend om de meeste van hun bomen en planten naar handelaren in het zuidelijker gelegen Pistoia te verkopen. Voorheen ging volgens Tagliabue zo’n 80% van de Noord-Italiaanse handel richting Pistoia, maar momenteel is dit nog maar zo’n 10%. „Door de verslechterde marktomstandigheden zorgen ze er in Pistoia logischerwijs voor dat ze eerst hun eigen bomen verkopen, voordat ze bij bedrijven in Noord-Italië bijkopen.” Tagliabue merkte dan ook een paar jaar geleden dat juist de Noord-Italiaanse kwekers op zoek waren naar nieuwe afzet en dat was voor hem een kans om – onder de naam Floranord – de verkoop voor een aantal van hen op te pakken. „In het noorden zitten veel traditionele kwekers die het niet gewend zijn om zelf de boer op te gaan met hun producten. Veel van hen spreken alleen Italiaans en met digitaal zaken doen hebben ze geen ervaring.” Bovendien was er tot voorkort weinig samenwerking tussen de bedrijven in Noord-Italië en dat is volgens Tagliabue wel nodig. „Individueel zijn de bedrijven te klein of hebben ze een te beperkt sortiment om voor klanten interessant te zijn. Door via Floranord gezamenlijk hun aanbod te verkopen zijn ze voor klanten wel een interessante partij.”

’Kwekers zien steeds meer de voordelen van samenwerking’

Pistoia blijft belangrijk

Drie soorten bedrijven Tagliabue legt uit dat er in Noord-Italië globaal drie soorten bedrijven zijn. De eerste groep zijn de bedrijven die uitgangsmateriaal maken: stek of planten in kleine potmaten als p10. De andere groep zijn de traditionele containerbedrijven met onder andere bladhoudende Acer, Azalea, Prunus en Pieris die veelal deze producten als halfwas richting Pistoia verkochten en waarvan het sortiment ook geschikt is als tuincentrumhandel. Een laatste groep bestaat uit vollegrondskwekers die een sortiment kweken van veelal groter materiaal zoals bijvoorbeeld meerstammige Betula utilis var. jacquemontii, Liquidambar en Quercus Ilex. Dit grote materiaal wordt volgens Tagliabue met name gekocht door bedrijven uit Pistoia, waar door asfalt en bebouwing in verhouding relatief weinig ruimte is voor bomen in de volle grond. Maar de verkoop in het algemeen – en richting Pistoia in het bijzonder – staat

dus al een tijdje onder druk waardoor voor de kwekers de noodzaak ontstond om hun bakens te verzetten. Voor Tagliabue was dat een paar jaar geleden een belangrijke reden om met de bedrijven in gesprek te gaan of zij in waren voor samenwerking op verkoopgebied. Het leidde tot overeenkomsten met een twaalftal kwekers. Met elke kweker heeft Tagliabue een agenturencontract voor de exclusieve verkoop van de kwekers op de NoordEuropese landen. Hierin staan de afspraken die zijn gemaakt over de werkzaamheden die Floranord voor de kwekers doet. Zo betalen de kwekers een vergoeding om door Floranord op beurzen te worden vertegenwoordigd, voor het maken van een folder en website en voor de overige verkoopactiviteiten. Qua beurzen neemt Floranord dit jaar deel aan Four Oaks in Engeland, Elmia Garden in Zweden en GrootGroenPlus. Sommige leden staan zelf ook op een beurs om klanten te vinden buiten de NoordEuropese landen en houden hierdoor ook contact met de markt. Ook de facturatie doet ieder bedrijf zelf, ook als de verkoop via Floranord verloopt.

’De stemming wordt vanlieverlee iets positiever’

Tagliabue ziet dat voor klanten in veel Europese landen Pistoia in Italië een heel belangrijk gebied blijft voor de inkoop van hun boomkwekerijproducten, maar hij merkt dat de animo om bij Noord-Italiaanse kwekers te kopen bij hen toeneemt. Veelal is hierbij sprake van gecombineerde ladingen. „We zien bijvoorbeeld dat Nederlandse transporteurs eerst in Pistoia laden en op weg naar Nederland in Noord-Italië hun wagen vol maken.” De samenwerking tussen de bedrijven in Noord-Italië gaat volgens Tagliabue nog niet zover dat er een logistiek overslagpunt komt „Een transporteur rijdt nu een rondje langs de bedrijven en dat gaat ook prima. Een aantal kwekers die bij elkaar in de buurt zitten brengen wel handel bij elkaar zodat de transporteur bijvoorbeeld maar vier in plaats van zes bedrijven af hoeft.” Ook vindt er steeds meer samenwerking plaats tussen de kwekers op ander gebied. Tagliabue geeft het voorbeeld van een kweker die Azalea inkoopt bij een andere kweker en twee kwekers die samenwerken om een retailorder klaar te maken. De kweker die niet kan etiketteren, levert daarbij aan een kweker die dit wel kan. „Kwekers beginnen steeds meer de voordelen te zien van onderlinge samenwerking”, zegt de Italiaan met Nederlandse roots. Om Europese retailers te beleveren is het nodig om als

De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Floranord layout NW.indd 30

03-08-15 14:33

Buitenland Antonello Tagliabue: „80% van de NoordItaliaanse handel ging voorheen richting Pistoia, momenteel is dit nog maar zo'n 10%”.

kweker aan de strenge eisen van de retailer te kunnen voldoen. Aan Tagliabue de vraag in hoeverre de NoordItaliaanse kwekers hiertoe in staat zijn. „Tuincentra vragen een product met etiket en prijssticker en dat kunnen wij leveren. Ook ten aanzien van het gebruik van bestrijdingsmiddelen zijn onze kwekers zeer bewust bezig. In tegenstelling tot wat bijvoorbeeld in Nederland wordt gedacht gelden ook in Italië strenge eisen ten aanzien van het middelengebruik. Daarbij richten wij ons met klanten in onder andere Zwitserland, Engeland en Nederland al op landen waar de eisen hoog zijn.” Wat overigens niet wil zeggen dat de kwekers van Floranord alle retailorders kunnen invullen. „Orders voor bouwmarkten waarbij grote uniforme partijen worden gevraagd, laten we aan ons voorbijgaan”.

Handel in grote maten komt terug Het leveren van grote maten blijft een belangrijk verkoopargument voor de Noord-Italiaanse kwekers. Dit was volgens Tagliabue al zo voordat in 2007 de crisis begon, en na een aantal moeizame jaren lijkt dat nu weer terug te komen. „Planten in 25 tot 30 l-container gaan nu weer wat beter lopen richting Engeland terwijl die maat de laatste jaren eigenlijk te groot – of eigenlijk te duur – was. Ook in andere landen zien we dat de rijken rijker worden en er meer vraag komt naar exclusievere planten.” Ondanks dat er nog steeds sprake is van crisis – volgens Tagliabue is met name de Italiaanse economie nog slecht en zijn er de laatste jaren diverse kwekers met hun bedrijf gestopt – zijn er ook wat lichtpuntjes te bespeuren voor

de Noord-Italiaanse kwekers. Zo loopt de afzet naar Groot Brittanië en Zwitserland goed, begint de Nederlandse en Belgische markt interesse te tonen en zijn zware maten ook in Duitsland sterk in opkomst. Ook blijven kwekers in Pistoia toch ook nog steeds handel kopen om door te kweken en vormen tuincentra voor de Noord-Italiaanse kwekers een nieuwe doelgroep. „De stemming wordt vanlieverlee iets positiever en kwekers zien steeds meer nieuwe mogelijkheden om hun product te vermarkten”, besluit Tagliabue. <

ACHTERGROND

Wat is Floranord? Floranord is een organisatie die de verkoop doet voor een twaalftal Italiaanse boomkwekers in de noordelijke provincies Piemonte, Lombardije en Venetië. Floranord bundelt het aanbod van deze kwekers om zo een compleet pakket boomkwekerijproducten aan klanten te kunnen aanbieden. Antonello Tagliabue is initiatiefnemer en gezicht van Floranord. Judith Wolf ondersteunt hem vanuit Pistoia. Floranord biedt de volgende producten aan: De ’Lago’ Collectie met Acer, Azalea, Camellia, Cornus, Pieris, Loropetalum, Photinia en Prunus. Een bomencollectie met Betula, Catalpa, Liquidambar, Nyssa, Morus, Parrotia en Quercus ilex. Een ’Big Ones’-collectie met XL-maten in een breed sortiment. Een fruitcollectie met Noord-Europese soorten en een Bonsai-collectie. De volgende kwekers maken onder andere deel uit van Floranord: Antesi Vivai, Galimberti Vivai, Antonio Radice, Vivai Molini, Florcoop, Minetto Vivai, Nippontree, Cattaneo, Buonanomi. Tagliabue doet tevens de verkoop richting Italië voor Greensales Pieter van der Linden en de verkoop vanuit Italië voor Vivai Soldi. De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Floranord layout NW.indd 31

30-07-15 11:50

Tekst: Wendy Venhorst Foto: Peter Slegers

Tuinheld.nl wil particulieren en vakmen Om de online verkoop aan particulieren te stimuleren, ontwikkelde webbouwer Hans Togtema samen met enkele anderen Tuinheld.nl. Met deze site richten zij zich op particulieren die een nieuwe tuin willen aanleggen en daarvoor een ontwerp en planten nodig hebben. Bezorging vormt een belangrijk onderdeel van het concept. „Veel kwekers hebben niet de tijd, het geld en de kennis om de online verkoop goed en professioneel op te pakken. Daar ben ik op ingesprongen”, vertelt Hans Togtema, oprichter van Tuinheld. „Mijn broer - die nu in Portugal woont - heeft een boomkwekerij gehad, maar had altijd moeite met de marketing. Ik zag dat dingen beter konden. Daarom probeer ik nu een online marktplaats voor de groensector te creëren.” Tuinheld.nl is sinds begin april online. Behalve Togtema zijn Bram Antens (hovenier), Peter Slegers (kweker) en Hans Vervoort (marketing en verkoop) de drijvende krachten achter het initiatief. De webshop, die een standaardsortiment bevat, vormt het belangrijkste onderdeel van de site. Ook kan de bezoeker informatie vinden over tuinontwerp, -aanleg en -onderhoud en een aanvraag indienen voor een tuinontwerp.

De site is bedoeld voor de particulier. Togtema geeft aan dat er in principe twee doelgroepen zijn: particulieren die planten willen vervangen en mensen die een nieuwe tuin willen aanleggen. „Wij richten ons met name op mensen die een nieuwe tuin willen en daarvoor een ontwerp en planten nodig hebben.”

Basissortiment Zowel kwekers als hoveniers kunnen zich kosteloos bij het concept aansluiten. „Iedere kwalitatief goede kweker of hovenier is welkom; als hij maar een basissortiment kan leveren.” Op basis van de postcode gaat er een order naar een bepaalde kweker of hovenier, die vervolgens contact legt met de klant en zorgt voor de bezorging. De prijzen in de webshop zijn hoger dan de prijzen bij de kweker,

ERVARING

‘Het persoonlijk contact is de kracht’ Kwekerij Vermeer in Cromvoirt is vanaf begin 2015 betrokken bij Tuinheld.nl. Eigenaar Peter Slegers zag er wel iets in. „Veel mensen willen de planten die ze kopen in het echt zien. Toch gebeurt er tegenwoordig zoveel online, dat het zonde zou zijn als je die slag zou missen.” Slegers heeft sinds april een stuk of vijf, zes orders gehad via Tuinheld.nl. „Dat valt tegen, ik had er meer van verwacht. Maar alle begin is moeilijk. We moeten proberen de naamsbekendheid te vergroten en zorgen dat alles achter de schermen voor 100% staat.”

maar zijn wel inclusief bezorging. Tegelijkertijd liggen de prijzen 20 tot 30% onder die van de tuincentra. „Die insteek moet je ook hebben; het moet wel interessant zijn om hier te bestellen.” Bijzonder is dat het concept niet alleen planten biedt, maar dat deze ook door de vakman thuis worden bezorgd. „Wij zoeken dus kwekers die bereid zijn om de producten thuis af te leveren en zo hun eindklant willen leren kennen. Consumenten hebben het druk, waardoor ze kwijt zijn hoe ze moeten tuinieren. Dat biedt kansen!”

Slegers levert vaker bestellingen bij klanten af. „Het is een goede manier om je klanten te leren kennen, maar je moet wel opletten dat je er niet te lang blijft hangen. Vaak is het: ‘U bent er nu toch, wat moet ik doen?’ En dan zit er hier een vlekje en daar een beestje… Voordat je het weet ben je een complete tuinanalyse aan het geven!” Toch weet ook Slegers dat het persoonlijke advies goed is voor de klantenbinding. „Mensen waarderen dat heel erg. Maar je moet wel een middenweg zoeken.” Het persoonlijk contact is volgens Slegers de kracht van het concept. „Daarmee bieden we meerwaarde.” Hij hoopt dan ook dat klanten zich gaan binden en het aantal orders de komende tijd toeneemt. Om dat te bereiken is het volgens hem van belang dat de site hoger in Google komt en het initiatief via mond-totmondreclame en social media verder wordt verspreid. „Dat heeft tijd nodig, maar ik heb er alle vertrouwen in!”

Landelijk netwerk Momenteel hebben zich slechts een paar kwekers aangesloten bij het initiatief. „Dat is nog veel te weinig”, erkent Togtema. Eerste prioriteit is volgens hem dat alles aan de achterkant goed staat en er voldoende

De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Tuinheld layout.indd 32

30-07-15 11:51

Internetverkoop

kmensen bij elkaar brengen

Om de ervaringen van klanten te meten, wordt na een bestelling een korte vragenlijst gestuurd. „Ook willen we garantie gaan bieden. Daarmee stimuleer je dat kwekers advies gaan geven, zodat de klant weet waar hij op moet letten bij de aanplant.”

Te langzaam

Hans Togtema van Tuinheld.nl: „Wij zoeken kwekers die bereid zijn om producten thuis af te leveren en zo hun eindklant willen leren kennen”.

kwekers zijn aangesloten. „Het doel is een landelijk netwerk van kwekers te bouwen, waarbij de aanbieders zoveel mogelijk over Nederland verspreid zitten. Dan kunnen we er aan de voorkant ook meer aandacht aan besteden, door bijvoorbeeld te adverteren in Margriet en Libelle.” Ook de vindbaarheid is volgens Togtema cruciaal. Bovenaan in Google komen noemt hij als één van de belangrijkste dingen. Tevens moet de site voldoende content bevatten en vormt sociale media een belangrijk onderdeel van de strategie. „We willen niet alleen ‘koud’ verkopen, maar ook een community vormen: een omgeving creëren waar mensen vragen kunnen stellen en dingen kunnen uitwisselen.” Inmiddels zijn er al zo’n 2.400 mensen die Tuinheld via Facebook volgen. „Op die manier kun je naamsbekendheid opbouwen. Maar je moet geen producten verkopen via sociale media; dan haken

mensen af. Het gaat er veel meer om dat je stap voor stap een goedwerkende community opzet.”

Gestructureerd aanbod Daarnaast is het volgens Togtema van belang dat het zoekproces voor de klant heel gestructureerd is. „Veel webshops gooien al het aanbod over de schutting, terwijl de klant het maar moet uitzoeken. Dat kan beter. Wat wil je in je tuin? Alleen schaduwplanten? Vorstbestendige planten? Kleine planten? Bied het aanbod gestructureerd aan, zodat de bezoeker goed kan filteren.” Ook een goede omgang met klachten vindt de webbouwer van belang. „Het systeem staat of valt met een klantgerichte kweker of hovenier. Klanten zijn vaak niet zo onrealistisch; meestal is er bij een klacht ook wel iets aan de hand. Bovendien kun je een klacht ook als een kans zien.”

Ondanks alle kleine stapjes vooruit, is Togtema nog niet tevreden. „Ik vind het te langzaam gaan.” Daarom wordt nu contact gezocht met een bureau dat zich richt op online marketing. „Dat is de crux. Wij hebben die kennis onvoldoende in huis. Daarnaast moet de site er beter uit komen te zien, het aanbod groeien en de vindbaarheid verbeteren.” De kracht van het concept zit ’m volgens Togtema in het service- en klantgerichte. „Het bezorgen door de vakman om de hoek is het sterke punt. Lokaal voor lokaal. En doordat de vakman bij de klant over de vloer komt, kan hij hem meteen adviseren en op die manier aan zijn naamsbekendheid werken. Dat is interessant voor alle partijen.” Ook het vormen van een community vindt Togtema heel belangrijk. „Mensen willen onderdeel uitmaken van een community. Je moet een aaibaar merk worden. Dat heeft de toekomst, zeker weten. Het duurt misschien langer, maar levert uiteindelijk voor iedereen meer op!” < Kwekers die geïnteresseerd zijn in het initiatief Tuinheld kunnen een e-mail sturen naar: info@tuinheld.nl De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Tuinheld layout.indd 33

30-07-15 11:51

613612_.indd 34

30-7-2015 12:56:29

Markt & Afzet

Foto’s: J.H. Faassen-Hekkens, Stolker Plants

HOE LOOPT HET?

’Er lijken deze zomer meer projecten in afronding’ Verkoper Hanno Davids van handelskwekerij J.H. Faassen-Hekkens heeft de indruk dat er deze zomermaanden meer nieuwbouwprojecten worden afgerond dan anders. Aannemers kunnen voor de oplevering van een compleet project niet altijd wachten tot het nieuwe seizoen. Ze vragen volgens Davids geen grote aantallen bomen en planten, maar er is wel marge op te maken. „We hebben meer handel in containerproducten dan andere jaren rond deze tijd. Voor een bedrijf dat uitsluitend producten met blote wortel leverde, is dat bijzonder. Eind juli had een transporteur hier bijvoorbeeld nog planten van kwekers geleverd, omdat we een project konden beleveren van een klant. In de zomer zijn aantrekkelijkere prijzen te krijgen dan in het seizoen. Het zijn nu geen grote aantallen, de kosten per plant zijn wel flink hoger.

Maar je maakt klanten er wel tevreden mee, omdat je hen ook nu kunt bedienen. Dat kan in het voordeel zijn van ons en onze leveranciers. Het is wel een vereiste om snel te reageren en snel te kunnen leveren. Onze logistiek is, net als in het seizoen, effectief georganiseerd en de lijnen zijn kort. We kunnen producten hier efficiënt verzamelen. Er hoeft niets gerooid te worden; compleet leveren binnen 24 uur na afroep van de klant is goed te doen. De handel in de afgelopen herfst, in de winter en in het voorjaarsseizoen liep niet geweldig. Er is al jaren een verschuiving van herfstlevering naar voorjaarslevering gaande, maar de voorjaarsleveringen blijven nu doorlopen tot in de herfstperiode. Ook de laanbomen zijn nu voldoende jaarrond beschikbaar.

Hanno Davids, handelskwekerij J.H. FaassenHekkens

Regelmatig ga ik in deze periode op reis. Vaak een combinatie van bezoeken aan klanten en aan leveranciers. Persoonlijk contact is noodzakelijk. Het is ook belangrijk om aangeplante projecten en de productie op het veld te kunnen zien, en hierover van gedachten te wisselen.” <

’Markt trekt aan alles wat kleur en bloem heeft’ Ondanks de vakanties en het slechte weer, kijkt Joost Stolker van Stolker Plants terug op een positieve week (week 31). Hij vertelt erover in de auto, op weg naar klanten in Denemarken. Op de achterbank staan monsters van grote siergrassen en een aantal bloeiende vaste planten.

„Als een van de weinige achterblijvers in vakantietijd, had ik het juist erg druk in deze regenachtige week. Niet alleen met de daghandel, ook met het bezoeken van klanten en leveranciers en met de voorbereidingen op twee belangrijke najaarsbeurzen, waaronder Four Oaks in Engeland. In komkommertijd moet je juist dat soort activiteiten oppakken. De vraag vanuit ons belangrijkste afzetgebied Scandinavië is stabiel. Door het kwakkelende zomerweer – geen hittegolven die de handel doodslaan, maar ook geen hoosbuien die het tuinieren belemmeren – is de handel er gewoon goed. De handel wordt nu bepaald door producten als Anemone hupehensis, Delphinium, bloeiende Cle-

matis en Hydrangea macrophylla. Van de laatste doen vooral de planten die op eenjarig hout bloeien het goed op het moment. Eigenlijk trekt de markt in algemene zin aan alles wat kleur en een bloem heeft. Bomen en heesters houden een stabiele positie ten opzichte van vorig jaar. Tuincentra werken nu langzaam maar zeker hun voorraden weg om leeg de winter in te gaan. Daarna komt er alleen nog maar visuele handel in die snel weg loopt. Bij de voorbereidingen op de najaarshandel, bezoeken we nu veel kwekers en afnemers. We brengen het aanbod in kaart en evalueren het seizoen. Er heerst aan beide kanten een positieve stemming. Het seizoen begon onzeker en kwakkelend, maar liep lang door en maakte daarmee veel goed. Ik hoor geen geluiden dat kwekers het over een heel andere boeg gaan gooien volgend jaar. Ze houden de ingezette koers vast en gaan er – net als wij – weer keihard aan werken om het tot een goed einde te brengen. Het zomersortiment loopt nog

Joost Stolker, Stolker Plants

wel even door. De komende weken komen ook de herfstartikelen weer in beeld. Onder andere Calluna, Erica en besproducten gaan de handel bepalen en de aanleghandel zal weer toenemen. Na de vakanties gaan we er allemaal weer met nieuwe energie tegenaan om er wat moois van te maken.” <

Lees elke week beschouwingen over hoe de handel loopt op de boomkwekerij.nl De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Markt_Hoe-loopt-het bkw15-16.indd 35

03-08-15 13:41

Foto’s: Arno Engels, Tuincentrum Van den Berg

P RO D U C TA N A LYS E

Opnieuw moeizaam jaar voor Salix integra De verkoop van Salix integra op stam viel dit voorjaar tegen en dat was volgens kwekers niet het eerste tegenvallende jaar. Sommige kwekers spreken van het tweede slechte jaar, anderen al over het derde of vierde slechte jaar op rij. Kwekers verwachten dat de aantallen volgend jaar wel iets zullen afnemen maar voorzien daardoor nog geen structurele verbetering van de situatie. Kwekers van Salix integra op stam zijn unaniem in hun oordeel: er komen veel meer Salix op stam op de markt dan de markt kan hebben. Kweker Dick van der Zwet uit Hazerswoude-Dorp noemt vorig jaar zelfs een drama. „In vergelijking daarmee ging het dit jaar iets beter”, zegt hij. Toch zag hij ook dit voorjaar veel Salix op stam worden geveild tegen prijzen die misschien net aan voldoende waren om de transport-

kosten naar de veiling te kunnen betalen. Hoge transportkosten zijn volgens hem sowieso een van de problemen van Salix op stam. „Er gaan te weinig producten op een kar en dat maakt het product voor veel bestemmingen al snel te duur.” Ook kweker Peter Bontekoe uit Boskoop zegt dat dit voorjaar de prijzen onder druk stonden. „Er zijn de laatste jaren bij retailers een aantal grote acties weggevallen en dat zorgt voor overaanbod op de markt.” Een reden waarom sommige retailers geen Salix op stam meer doen kan hij niet geven, maar hij denkt wel dat prijs hierbij een belangrijke rol speelt. „Consumenten geven minder geld uit en besteden dit bij voorkeur aan goedkopere, bloeiende producten. Retailers kiezen daardoor toch minder snel voor

een relatief duur product als Salix.” Kweker Henk Doomen van boomkwekerij Het Slagmoer uit Wernhout wist dit voorjaar niet al z’n planten te verkopen. „Ik denk dat ik 10-20% heb overgehouden in eigenlijk alle potmaten. Het is gissen maar het lijkt er op of mensen ook een beetje op Salix zijn uitgekeken.” <

HANDELSSTEMMING

Veel onzekerheid op Russische markt De verkoop van boomkwekerijproducten naar Rusland is het laatste jaar fors afgenomen. Kwekers spreken van een zeer onrustige en onzekere markt en het lijkt er volgens hen ook niet op dat daar snel verandering in komt. Het aantal orders voor het najaar is nu ook veel minder dan voorgaande jaren rond deze tijd. De lage stand van de Roebel speelt hierbij een belangrijke rol. Bij Van den Berk Boomkwekerijen ziet commercieel manager Hans van Rijsewijk dat de afzet naar Rusland het laatste jaar achteruit is gegaan. Hij noemt vooral de ongunstige koersverhouding van de roebel met de euro als belangrijkste oorzaak. „De politieke situatie maakt zowel de overheden als particulieren nerveus en dat heeft ook gevolgen voor de boomkwekerijsector”, zegt Van Rijsewijk. Het bedrijf had vorig jaar om deze tijd dan ook meer orders opstaan voor het najaar dan nu het geval is, maar van Rijsewijk nuanceert dit ook. „Wij hebben nooit een grote focus gehad op Rusland, dus de gevolgen zijn voor ons ook

beperkt.” Wel volgt hij met belangstelling de geluiden over een mogelijke boycot van Nederlandse bloemen door Rusland. „Wij hopen juist dat de huidige boycotregeling van boomkwekerijproducten nog eens wordt versoepeld, maar recente geluiden doen anders vermoeden”, zegt hij. Sebastiaan Hoogenraad van handelskwekerij G. Hoogenraad verkoopt uitgangsmateriaal van heesters en coniferen in p9 richting Rusland. Hij kijkt terug op een seizoen van zoals hij het noemt ’vallen en opstaan’. „Afhankelijk van de stand van de roebel werd door klanten bijbesteld en afbesteld en dat zorgde voor ons voor een hectische winter en voorjaar.” En volgens hem duurt die onzekerheid bij z’n klanten nog steeds voort. „Vorig jaar had ik nu al best wat orders opstaan, maar daarvan is nu geen sprake.” Hij

herkent zich dan ook in de cijfers die brancheverening VGB naar buiten bracht. De branchevereniging gaat uit van een daling van de export van bloemen en planten naar Rusland van zo’n 25% in de eerste zes maanden van dit jaar. Het zou Hoogenraad niet verbazen als ook voor de boomkwekerij vergelijkbare cijfers gelden. Kweker Richard Dorst uit Hazerswoude-Dorp noemt vooral de betalingen een belangrijke zorg bij de handel op Rusland. „Ook al zijn de bestellingen erg sober, klanten moeten bij mij vooruit betalen. Soms duurt het wel vier of vijf weken voordat het geld binnen is. Dat maakt de handel erg gecompliceerd.” <

De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Markt_Handelsstemming_Foto bkw15-16.indd 36

03-08-15 12:47

Markt & Afzet P RO D U C TA N A LYS E

Diversiteit typeert eikenhandel De eikenhandel liet afgelopen seizoen verschillende tendensen zien. De Britse markt trok bijvoorbeeld verder aan omdat de angst voor eikenprocessierups nog meer afnam. De Franse markt vroeg meer soorten dan alleen traditionele soorten zoals de zomereik. Op de Duitse markt steeg de vraag naar bosbouwherkomsten.

Van eiken als bosplantsoen worden al jaren specifieke herkomsten per land gevraagd. Er zijn veel buitenlandse herkomsten beschikbaar, maar specifiek Franse herkomsten zijn nog steeds niet makkelijk te krijgen. Terwijl de Franse vraag naar Franse en andere Zuid-Europese herkomsten van met name Quercus petraea wel toeneemt. De afzet van eenjarige eiken in Duitsland stagneerde. Duitse herkomsten werden daarentegen meer

in Nederland gevraagd voor de doorteelt tot grotere eiken. Dat komt door de Duitse vraag naar gebiedseigen. De export van eenjarigen op het Verenigd Koninkrijk verschoof deels van het zuiden naar het noorden. Bij grotere eiken vroegen afnemers zelden om Britse herkomsten, maar de vraag naar die bomen was weer wel aanwezig. De export werd immers eerst nog lastig gemaakt door Britse regels rond eikenprocessierups. Meest gevraagd als laanboom was nog altijd de zomereik, Q. robur, gevolgd door Q. rubra. De prijzen van deze eiken waren algemeen wel lager dan voorheen. Prijzen in de vrije handel waren ronduit slecht, vonden kwekers, maar vaste afnemers wilden nog wel redelijke prijzen geven. De afzet van Q. palustris en Q. cerris verschilde per land. In Nederland

liepen deze soorten minder, terwijl ze in Frankrijk beter gingen. Ook de soorten Q. phellos en Q. bicolor werden meer gevraagd in de export. Daarnaast steeg de vraag naar Q. ilex, vooral vanuit particulieren. <

LANGS DE KASSA

Gert Boer:

‘Ketens zetten aan tot vervormen van seizoen’ Naam bedrijf:

Tuincentrum Van den Berg Locatie:

Vierpolders Medewerkers:

Is het gedaan met het zomergoed? „Een week geleden dacht ik dat het nog ging lopen, maar nu is het echt voorbij met het zomergoed. De storm en regenbuien hebben afgelopen week voor een kentering gezorgd. Gelukkig hebben we de laatste zomerplanten goed kunnen verkopen. Er is niks blijven staan.”

Over op herfsthandel dus? „We hebben al volop Hebe en Calluna in de winkel staan en op de veiling werden de eerste Skimmia en Gaultheria al verkocht zag ik. Het is eigenlijk veel te vroeg, maar we worden nu eenmaal gedwongen door de commercie en de grote ketens om mee te gaan in het vervormen van

de seizoenen. Omdat de ketens er steeds eerder en als eerste bij willen zijn, zetten kwekers daar noodgedwongen ook op in. Samen wekken ze vraag op bij de consument, dus ook wij kunnen dan niet achterblijven. Ik ben wat dat betreft van de oude stempel: erwtensoep eet je in de winter, bolchrysanten koop je in de herfst. Maar nee, die moet je nu al in juli willen hebben. Ik vind dat verzieking van de markt, maar wie ben ik.” Hoe koopt de consument van nu in? „We leven in een wegwerpmaatschappij. Geven we vanavond een barbecue, dan moet er snel nog een Hydrangea op het terras. En als die er over drie weken geen zin meer in heeft, dan gaat die in de prullenbak. Bij de volgende gelegenheid of zonnestraal komt er een nieuwe. Het is goed voor de handel, maar of het veel hoop geeft voor de toekomst van het tuinieren, dat vraag ik me af.” <

De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Markt_Handelsstemming_Foto bkw15-16.indd 37

03-08-15 12:47

Xylella fastidiosa, wat als... Eind juli heeft LTO twee bijeenkomsten voor kwekers en belangstellenden georganiseerd om de risico’s van besmetting en de verplicht te nemen acties met de achterban te delen. Twee goede bijeenkomsten, waarmee we ongeveer 15% van de ondernemers die hier waakzaam op moeten zijn, rechtstreeks hebben kunnen informeren. Jeroen Kavelaars van de NVWA leidde de aanwezigen helder door de problematiek. Kern van zijn verhaal: geen paniek, maar blijf zeer alert op planten

die via import en handel binnenkomen, en op de oudere vatbare planten die nu al op kwekerij of in handelscircuit staan. Incidentele vondsten moeten vernietigd worden. Alleen wanneer duidelijk is dat er om de plant ook al verspreiding is, wordt een 10 km-zone met vervoersverbod voor alle circa 300 waardplanten ingesteld. Voor vijf jaar! ’Even aankijken’ kan hier dus uitlopen op een regionaal drama. Daarom: liever tien keer voor niets gemeld, dan een keer te laat.

Eigen controle op Xylella fastidiosa U heeft hier dus echt een groot bedrijfsbelang bij goede controles. Door uzelf, door uw collega’s, en door de instanties. Ook Tuinbranche Nederland is bij de controlestructuur aangesloten, waarmee ook een deel van de particuliere verkoop in beeld is. Alleen transporten van kleine tuincentra en particulieren zijn nog niet in beeld. LTO roept de sectorgenoten op om

de NVWA te informeren over kleine transporten van met name (oudere) olijfbomen en andere waardplanten in uw omgeving. Deze worden dan aan de controlestructuur toegevoegd. LTO werkt samen met Naktuinbouw en de NVWA aan een cursus ’Hoe herken ik Xylella’. Het is de bedoeling dat deze cursus nog voor het handelsseizoen beschikbaar komt.

Communicatie van ons naar u en terug De LTO Vakgroep werkt nu aan een eigen website, waarmee we alles wat vanuit de vakgroep wordt opgepakt of gevolgd, inzichtelijk kunnen maken. Op de eerste plaats voor onze leden, maar ook voor niet-leden en andere belangstellenden. Deze website wordt de opvolger van het papieren boekje ’De Wegwijzer’ dat vele jaren door de NBvB, en later door LTO is uitgebracht. Deze website gaan we ook gebruiken als ’digitaal kantoor’ van waaruit we de leden van LTO-Noord, ZLTO en LLTB centraal en rechtstreeks kunnen

informeren. Deze informatie zal voor niet-leden niet zichtbaar zijn. Met deze website kunnen we ook beter rechtstreeks contact houden met de leden over de specifieke zaken die in de verschillende gewasgroepen spelen. Daarvoor krijgen de cultuurgroepen een eigen ruimte. Hetzelfde geldt voor de grote projecten en programma’s in de sector waarvan LTO projectleider, of bij betrokken is. De komende maanden gaan we alle plannen in één vat gieten. Uw tips kunt u doorgeven aan helma. hoff@zlto.nl.

Deze bijdrage valt onder de redactionele verantwoordelijkheid van de LTO Vakgroep Bomen en Vaste planten. Voor informatie: (073) 2173263, e-mail: helma.hoff@zlto.nl., www.lto.nl.

Gevecht op vele fronten In eerste instantie viel het landelijk interim-voorzitterschap mij behoorlijk rauw en onverwacht op mijn dak. Maar na ruim een half jaar begin ik de grote lijn te zien, en inzicht te krijgen in de inzet van collega LTO-bestuurders op belangrijke dossiers. Neem bijvoorbeeld Xylella waarvoor Jan Veltmans samen met NVWA een bedrijfshygiëne-protocol opstelt. En met Naktuinbouw afspraken maakt voor vrijwillig preventief keuren, zodat eventuele import uit onder andere Italië zo veilig mogelijk gebeurt. Internationaal wordt in ENA- en Copa Cogeca-verband hard gelobbyd om te voorkomen dat Xylella wordt aangegrepen voor het sluiten van grenzen. Een ander belangrijk dossier is werkgeverszaken. Jan van Leeuwen is samen met een stevige kerngroep bezig de negatieve effecten van de nieuwe wet ’Werk en Zekerheid’ door middel van cao-afspraken met de vakbonden enigszins te repareren. Tevens behartigt hij samen met onder andere Rinus Meijs uw belangen bij BPL, Colland en Sazas, waar ook een deel van de loonkosten naartoe gaat. Een derde opdracht is water. In 2018 moet al het recyclewater uit de kas en mogelijk ook van pottenvelden 100% worden gezuiverd. Indien we de voorgestelde wetgeving niet gewijzigd krijgen, een onmogelijke opgave voor de boomkwekerij. Daarom is onder andere Bert Knol bezig hierin verandering te krijgen. En het laatste dossier is gewasbescherming. LTO heeft samen met Peter van ’t Westeinde, Coördinator Effectief Middelen Pakket, twee nieuwe onkruidbestrijdingsmiddelen toegelaten gekregen: Wing P en Springbok. Verder zijn we in overleg met Tuinbranche Nederland, CLM, MPS en Natuur en Milieu om te komen tot reductie van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Middels crowdfunding hebben we al €20.000 bij elkaar om tot een werkbaar model te komen die het milieu ontziet, en de afzet verbetert. Maar we doen nog meer, wordt vervolgd. Henk Raaijmakers

Interim-Voorzitter LTO Vakgroep Bomen en Vaste planten.

De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

LTO linkerpag-BKW.indd 38

03-08-15 13:41

Service

Foto: Ron Barendse

BEDRIJFSNIEUWS

VAKTAAL

Ambassadeurs gezocht Tijdens Plantarium wordt het startschot gegeven voor een promotiecampagne voor werken en leren in de boomkwekerij. De campagne is een initiatief van LTO, FNV, CNV en Anthos en zij doen een oproep aan boomkwekers om zich als ambassadeur voor de campagne aan te melden. Ambassadeurs zijn kwekers die bijvoorbeeld studenten op hun bedrijf willen ontvangen of gastlessen willen verzorgen. Op www.talentboom.nl kunnen kwekers die hierin zijn geïnteresseerd via het formulier ’ambassadeur boomkwekerij’ aangeven op welke manier zij willen meehelpen. Tijdens Plantarium wordt een korte film geïntroduceerd die voor meer toestroom van jonge vakbekwame medewerkers voor de boomkwekerijsector moet zorgen.

Sander de Jong

Xylella uitsluiten met toets Naktuinbouw kan voor bedrijven door middel van een PCR-toets duidelijkheid geven over de aanwezigheid van Xylella. Na vijf werkdagen volgt de uitslag. Indien er Xylella aanwezig is, wordt dit ook gemeld aan de NVWA. Voor het laten nemen van monsters, kan contact worden opgenomen met de teamadministratie Keuringen Boomkwekerijgewassen (071-332 62 88). Kwekers die zelf monsters willen nemen, kunnen contact opnemen met Naktuinbouw Laboratoria (071-332 61 56 of laboratoria@naktuinbouw.nl).

AGENDA Binnenland 24 t/m 27 augustus Bestel- en

verkoopbeurs Cash&Carry days, Hengelo twentheplant.nl 24 t/m 27 augustus Bestel- en verkoopbeurs Najaarsbeurs Menkehorst, Hengelo menkehorst.nl 24 t/m 28 augustus Open dagen boomkwekerijen The Green Connection, thegreenconnection.eu 26 t/m 28 augustus Verkoopbeurs Groen-Direkt, Boskoop groen-direkt.nl 26 t/m 28 augustus Najaarsbeurs Floralis, Boskoop floralisboskoop.nl 26 t/m 29 augustus Plantarium, Hazerswoude plantarium.nl 8 t/m 10 september GroenTechniek Holland, Biddinghuizen groentechniekholland.nl

9 en 10 september Verkoopbeurs Autumn Fair, Naaldwijk floraholland.com

Buitenland 20 t/m 23 augustus Tuinbouw-

vakbeurs Flora Olomouc, Olomouc, Tsjechië flora-ol.cz 26 augustus Najaarsbeurs Florall, Gent, België florall.be 27 t/m 29 augustus Boomkwekerijbeurs en symposia Farwest Show, Oregon, Verenigde Staten farwestshow.com 27 t/m 29 augustus Tuinbouwvakbeurs Flowers IPM, Moskou, Rusland ipm-moscow.com

30 augustus t/m 1 september

Vakbeurs Spoga+Gafa, Keulen, Duitsland spogagafa.com

Bijdragen Meer informatie op: DeBoomkwekerij.nl/Tips

Bijdragen voor de service-pagina’s kunnen worden gestuurd naar Redactie ‘De Boomkwekerij’, Postbus 9324, 2300 PH Leiden, e-mail: boomkwekerij@hortipoint.nl.

Leeftijd: 40 Opleiding: mts Boskoop Bedrijf: Jac de Jong Boomkwekerij vof

Plaats: Boskoop Sortiment: vaste planten en siergrassen Oppervlakte: 2,5 ha containerveld, 0,5 ha kas

U staat op het Product Promotie Plein van Groen-Direkt. Druk? „Het is een slappe tijd maar ondanks dat heb ik vandaag (28 juli, red.) toch nog redelijk wat kunnen schrijven. Het is koel weer en dat is voor de verkoop wel gunstig.”

Hoe gaat het met More Lips? „Dit voorjaar heb ik voor het eerst planten geleverd onder deze merknaam en dat is goed gegaan. Ook wordt het sortiment tuinplanten binnen Comfort Plant, dat is de kwekersvereniging die eigenaar is van het concept, steeds breder.”

Waaruit bestaat uw aanbod? „Ik heb nog de laatste vaste planten in p21, maar die zijn over twee weken zeker uitverkocht. Dit najaar heb ik ook grassen leverbaar dus die laat ik nu ook alvast zien. Ze zijn inmiddels zwaar genoeg.”

Verkoopt u alle planten onder More Lips? „De vaste planten in p11 gaan ook volgend jaar nog gewoon in zwarte pot en groene tray. Dat is een lijn die al goed loopt dus die verander ik niet. Maar alle planten in p15 en p21 gaan volgend jaar wel onder het label More Lips de deur uit evenals de grassen die ik dit najaar voor het eerst in p21 leverbaar heb.”

Wat gebeurt er op de kwekerij? „We zijn vaste planten in p11 en p15 aan het oppotten voor de levering van volgend jaar. Qua afleveren zitten we nu in de rustige tijd.” Ziet uw productie er volgend jaar anders uit? „Nee hoor, dat wordt vergelijkbaar met dit jaar. Ik begin volgend voorjaar weer in week 6 met vaste planten in p11, vervolgens vanaf week 10 planten in p15 en vanaf week 21 planten in p21. Naarmate het normaal gesproken warmer wordt, ga ik dus ook grotere potten leveren. Zeker in de zomer hebben planten meer waterbuffer nodig en kopen consumenten ook grotere planten.”

Waarom staat er geen plantnaam op de voorkant van het etiket? „Onder More Lips worden alleen visueel aantrekkelijke planten verkocht. We gingen er vanuit dat consumenten de soortnaam en zeker de cultivarnaam niet belangrijk zouden vinden. Toch komen we daar van terug. Vooral vanuit Engeland krijgen we de vraag om naast de soortnaam - die we nu al wel op de achterkant van het etiket vermelden - ook de cultivarnaam te vermelden. Dus doen we dat vanaf volgend jaar.” < De Boomkwekerij 16 (7 augustus 2015)

Service rechterpag-bkw15-16.indd 39

03-08-15 13:41

613609_.indd 40

30-7-2015 12:09:06