Bkw 31 2013 by Stichting Vakinformatie Siergewassen

9 augustus 2013

Special Plantarium: stimulering najaarsverkoop 13

Baas: ’Handel op Max Bahr gaat door’ 6 Eén portaaltrekker voor alle werkzaamheden 36 Nog genoeg potrozen te koop 44 Omslag layout.indd 1

05-08-13 17:12

Vraag nu onze Voorraadlijst najaar 2013 aan! 80 Hectare Vollegronds kwekerij 5 Hectare Containerteelt Handelsbedrijf Groot assortiment: • Haag- en sierconiferen • (Sier)heesters en vormsnoei • Bosplantsoen

HERFSTACTIE:

20% KORTING

OP ALLE PRUNUS LAUROCERASUS (afgenomen tussen 15 september en 25 november 2013)

Grensweg 34 • 7591 NG Denekamp T: 0541 352 000 • F: 0541 350 888 E: info@leuveldboomkwekerijen.nl

508487.indd 2

5-8-2013 12:52:45

Inhoud

Omslag: The Horticultural Trades Association

26 Kwekerij efficiënter ingericht

Nieuws 4

Commentaar: Doordraaien

Mening: Beursmanager Jos van Lint over Plantarium

Column: Gul Gelukkig Glimlachen

Directeur Baas: ’Handel op Max Bahr gaat door’

Bedrijf

11 Ondernemersvragen: Tijdelijke verruiming willekeurige afschrijving

32 Engelse traditie van tussenstam

13 14 16 18 20 22

Special Plantarium Plantarium stimuleert najaarsverkoop Interview met Gerard Berkelmans, bestuurslid Plantarium In buitenland is najaarspromotie een wisselend succes Is promotie van najaarsverkoop trekken aan een dood paard? Consument wil voorbeelden van combinatiemogelijkheden Vroeger was de handel heel anders

26 De Bloemenkampen kiest voor efficiency

Teelt & Gewas 28 Zomerserie Mijn favoriete machine: ’Als deze trekker op toeren komt!’ 31 Teeltadvies: Let op groeiremming in bos- en haagplantsoen 32 Engelse traditie van tussenstam

40 Trends op Britse productlabels

34 Alertheid kan bladvlekken bij vaste planten voorkomen 36 Eén Twentse portaaltrekker voor al het werk

Markt & Afzet 40 De trends op Britse productlabels 44 Marktnieuws

Service

46 LTO Nederland Vakgroep Bomen en Vaste planten 47 Vaktaal en Agenda

De onderstaande icoontjes bij de artikelen hebben de volgende betekenis en zijn te vinden op de website deboomkwekerij.nl:

COLOFON Redactie

Schipholweg 1, Postbus 9324, 2300 PH Leiden E-mail: boomkwekerij@hortipoint.nl Website: deboomkwekerij.nl Hoofdredactie Wim du Mortier (071) 565 96 82 Vakredactie Arno Engels 565 96 86 Ketura Haveman 565 96 83 Ron Barendse 565 96 84 Bureauredactie Marrit Molenaar, Jenny Mostert, Carolyne de Vries Lentsch, Jolanda de Wekker Vormgeving Bert Hassing, John Jennissen Fotografie Gerdien de Nooy Directie Elbert van den Berg Secretariaat Linda Laman 565 96 78 Alice Hoogenboom

Exploitatie

Koninklijke BDU Uitgevers B.V., Afdeling Vak- en Publieksmedia, Postbus 67, 3770 AB Barneveld Uitgever: Wiljo Klein Wolterink MBA T (0342) 494 263 Verkoopleider: Ron van de Hoef T (0342) 494 263 M 06 51 80 63 25 E r.v.d.hoef@bdu.nl Advertentie-exploitatie Media adviseur: Gert-Jan Bloemendal T (0342) 49 48 07 E g.bloemendal@bdu.nl, Internet: bdu.nl Verkoopleider: Ron van de Hoef T (0342) 494 263 M 06 51 80 63 25 E r.v.d.hoef@bdu.nl Abonnementenservice Aanvraag (ook via website deboomkwekerij.nl) en wijziging abonnement naar Koninklijke BDU Uitgevers, afdeling Vak- en Publieksmedia, Postbus 67, 3770 AB Barneveld, T (0342) 494 844, F (0342) 494 299, E abonnementen@bdu.nl. Op werkdagen telefonisch bereikbaar van 8.30 – 14.00 uur

Filmpjes –

Foto’s –

Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Opgave via deboomkwekerij.nl of bij de abonnementenservice. Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk twee maanden voor vervaldatum bij de abonnementenservice wordt opgezegd. Dit kan schriftelijk, telefonisch of per e-mail. Ook voor informatie over een lopend abonnement kan contact worden opgenomen met de abonnementenservice. Jaarabonnement: €236,65 (exclusief 6% btw). Studenten en scholieren krijgen 25% korting. Buitenlandse abonnees betalen een kleine toeslag.

Documenten en linken naar website

Druk Koninklijke BDU Grafisch Bedrijf B.V. 25ste jaargang ISSN-nummer: 0923-2443 De Boomkwekerij is een uitgave van de Stichting Vakinformatie Siergewassen en de Koninklijke BDU Uitgevers B.V. Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Lezers worden met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Algemene voorwaarden: op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten van Koninklijke BDU Uitgevers B.V. zijn van toepassing de voorwaarden, welke zijn gedeponeerd ter Griffie van de Arrondissementsrechtbanken en de KvK.

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Inhoudspagina-BKW.indd 3

05-08-13 15:29

Foto: Arno Engels

MENING

Beursmanager Jos van Lint:

’Plantarium heeft vaste positie op internationale beurzenkal end Ondanks het toenemend aantal beurzen heeft Plantarium een vaste positie verworven op de internationale beurzenkalender, stelt beursmanager Jos van Lint. Hij vindt Plantarium geen gewone verkoopbeurs, en evenmin een relatiebeurs. En hij ziet Plantarium nog steeds als de start van het nieuwe afzetseizoen op de consumentenmarkt. Jos van Lint manager Plantarium

„Bij een relatiebeurs denk ik aan gezelligheid, aan een hapje en een drankje. Op Plantarium gaan relaties zakelijk, professioneel met elkaar om”, vindt Van Lint. „Ondernemers vliegen van hot naar her en willen goed met vakgenoten praten. Er is sprake van gedrevenheid: er moet nog een slag worden gemaakt in de handel. Zeker na afgelopen voorjaar.” Plantarium heeft volgens Van Lint een bevoorrechte positie: de aftrap van het nieuwe seizoen. Ook al is de meeste afzet tegenwoordig in het voorjaar. „Na Plantarium begint de afzettrein te lopen, in de hoop dat die doorloopt tot in oktober. Maar helaas zie je wel eens dat de afzet al halverwege september weer inzakt.” De laatste jaren was Plantarium steevast volgeboekt, maar dit jaar zou Van Lint het niet eens zijn met de stelling: met de nieuwe beurs komt

COMMENTAAR

het ook wel goed. „Overal om je heen hoor en zie je ’crisis’, en in beurzenland zie je het nodige gebeuren. Waarom zou dat alles niet aan Plantarium voorbijgaan?”

De grootste ooit Eind juni bleek het tegendeel uit te komen. Met 309 deelnemers, zes meer dan vorig jaar, is de komende Plantarium de grootste ooit. Er zijn bovendien nieuwe deelnemers uit het buitenland die tevens nieuwigheden hebben aangemeld. En als het een mooie Plantarium is, is dat te danken aan de deelnemers, vindt Van Lint. „Al leg ik nog zo’n mooie vloerbedekking neer, de deelnemers maken iedere editie van Plantarium interessant, met hun producten en met hun gedrag.” In het verleden is wel eens discussie

PEILING

Doordraaien

Arno Engels Vakredacteur

Met de beurzen medio augustus begint een nieuw seizoen voor boomkwekerijproducten in pot en container. Afgelopen seizoen kunnen we maar beter helemaal vergeten, is de gedachte bij veel kwekers. De hoop op een goede afzet is vooral gevestigd op een mooi voorjaar; volgens de kalender moet dat gewoon in maart, april en mei zijn. Even simpel rekenen. Drie maanden, dat zijn twaalf weekenden oftewel nog geen twintig dagen (het is niet elk weekend koopzondag) om de meeste handel door tuincentra en andere winkels te draaien. Dat is waanzinnig weinig op een heel jaar. De containerteelt is ooit juist bedacht om producten jaarrond te kunnen verhandelen. Maar tegenwoordig is het afzetseizoen zelfs korter dan het seizoen voor producten met blote wortel! Plantarium promoot de najaarsverkoop, in de hoop dat er iets van de voorjaarshandel weer teruggaat naar hoe het vroeger was. Zal dat wel lukken, als je bedenkt dat de kerstballen nu al achter de schermen van diverse tuincentra rollen? Vanaf oktober liggen die ballen vooraan, terwijl het tuinsortiment – op een aantal typische najaarsplanten na – achteraan staat. Eigenlijk moet niet alleen puur die najaarsverkoop, maar de handel jaarrond een impuls worden gegeven. Want tuincentra en kwekers willen allemaal hetzelfde: verspreid over het jaar omzet boeken, wat onder andere goed is voor de liquiditeit. Ze zullen daarom samen een oplossing moeten zoeken om de handel niet alleen in die twintig voorjaarsdagen te laten draaien. De hedendaagse consument koopt op impuls als het mooi weer is. Iedereen weet inmiddels dat zulk weer niet per se in het voorjaar hoeft te zijn.

Problemen in retail bevestigen dat je nooit op één paard moet wedden.

Oneens 3%

Eens 97%

De nieuwe peiling luidt:

Geen enkele certificering is waterdichte garantie voor afnemers. Stem mee op deboomkwekerij.nl.

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Nieuws opinie BKW31-13.indd 4

05-08-13 15:17

Opinie COLUMN COEN DEKKERS

kal ender’

Gul Gelukkig Glimlachen

geweest onder deelnemers over het tijdstip van Plantarium. Kan de vakbeurs niet beter een of twee weken later worden gehouden, vlak voor het voorjaarsseizoen of vlak voor de zomervakantie als nieuwe teelten zijn opgezet? „Nee”, zegt Van Lint. „Als je vanuit de productie redeneert, is augustus de beste beurstijd. En vanuit de markt is augustus goed om te praten over leveringen in het voorjaar.” Volgens Van Lint moet je niet eens een andere beurstijd uitproberen. „Dat kan de doodsteek zijn voor een beurs. Want deelnemers en bezoekers verwachten van een beurs die al jaren wordt gehouden, dat beursdagen onveranderd blijven.” <

Ik kijk ernaar, haal flink adem, zet mijn gezicht in de glimlachstand, pak het stevig vast en zeg: ‘Goedemorgen, leuk dat u belt, zullen we een feestje ’maken van dit telefoongesprek?’ Mijn snelcursus telefoonopnemen werpt blijkbaar vruchten af, want ik voel dat de man aan de andere kant ook glimlacht. Non-verbale telefooncommunicatie. En dan begint het. ‘Heb jij voor eind juli 25.000 van ’dat-en-dat-soortje’ en 25.000 van ’zus-en-zo-soortje’? En dan allemaal in potmaatje 10,5 en een lengte van 30 cm?’ Ik slik. Ik heb nog geeneens plantjes die in de buurt komen van die potmaat en die lengte. En ik heb die soortjes ook gewoon niet. Die zijn in een ver verleden al afgevallen. Te weinig vraag naar en niet mooi genoeg in de mix. Dus exit. Ik bemerk de teleurstelling bij mezelf. Een aanvraag, flinke aantallen, en ik heb ze niet. Maar blijkbaar heeft mijn frivole en vrolijke ’telefoon-opneem-actie’ de beller toch geïnspireerd. ‘We willen wel een scherpe prijs. Kun je een offerte op de mail zetten?’ Mijn glimlach keert weer terug, ik schrijf het e-mailadres op en beloof dat ik de offerte binnen een kwartiertje in zijn inbox zal laten landen. Elk smoesje om bij 30°C uit de kas te blijven grijp ik aan. Mijn kantoor is koel. Zomaar een aanvraag van zomaar een bedrijf. Geen vaste klant, geen vaste lijn, wel ooit van gehoord, maar geen contact mee gehad. Dus onmeetbaar welke marketing- of verkoopinspanningen ik gedaan heb om deze aanvraag überhaupt te krijgen. Maar hij ligt er wel en ik werk zoiets graag uit, ook al is de kans op een order erg klein. Dus in de aanbieding: een behoorlijk ander potmaatje, een flink andere lengte en twee ’look-a-like-soortjes’. En dan, als de offerte bijna klaar is: de prijs bepalen. ‘We willen wel een scherpe prijs’, zingt door mijn hoofd. Kan zijn. En 50.000 stuks verkopen midzomer is lekker. Maar ik zit zover af van wat de klant eigenlijk wil. Ik wik, weeg en vul de hoofdprijs in. No guts no glory. ‘De aanbieding is akkoord’. Ik glimlach gul.

STELLING

Najaarsverkoop stimuleren is trekken aan een dood paard Alex Schoemaker,

Willem Torn Broers, Torn

Rob Fokkens, Fokkens

Alex Schoemaker

Broers Boomkwekerijen,

Coniferen bv, Wijster:

Boomkwekerij, Boskoop:

IJzendoorn:

„Mijn gevoel zegt dat deze

„Als de plant op zijn mooist

„Ik vind het een goed ini-

stelling klopt, elk jaar weer,

is dan moet hij de winkel

tiatief om te proberen de

maar als ik dan naar de cij-

in, echter wat doe je als er

najaarshandel te stimuleren.

fers kijk valt het reuze mee.

op dat moment geen mens

Het wordt steeds meer een trend om in het

En cijfers liegen niet. Iedereen zegt altijd dat

in de winkel loopt? Ik was laatst in gesprek

voorjaar te leveren, zodat je een enorme leve-

het tegenvalt, maar als je aan het eind van de

met een goede klant en ik gaf aan dat een

ringspiek krijgt, met alle gevolgen van dien.

rit, op 5 december (ik heb geen kerstverkoop,

visuele plant (in ons geval is dat in de zomer)

De natuur is onberekenbaar, vroeg uitlopen

dus na Sinterklaas verkoop ik niets meer),

tien keer makkelijker verkoopt dan een niet-

van planten, orders uitstellen met soms zelfs

bekijkt wat je na augustus verkocht hebt, dan

visuele plant (bijvoorbeeld in het voorjaar).

als gevolg het afzeggen ervan. Je kunt als

vind ik het niet tegenvallen. Als deze periode

Mijn klant vertelde daarop dat er in het voor-

kweker geen kant meer op. Gelukkig zijn met

garant staat voor een derde van je jaaromzet,

jaar nu eenmaal tien keer meer consumenten

de meeste afnemers wel goede afspraken te

zit je goed. Vooral na zomers als dit, met dit

over de vloer komen. Logisch gevolg is dus dat

maken over levering voor eventueel volgend

warme weer nu, wordt er niets verkocht en

er in het voorjaar ook meer verkocht wordt.

seizoen. Wat ik nog het belangrijkste vind is

met een laat voorjaar zetten mensen die dat

Voor ieder die een najaarsproduct teelt, zou

dat de kwaliteit van het product waar je hard

willen toch nog wel wat in de tuin. De najaars-

ik willen adviseren om het product ook in het

voor geknokt hebt onder druk komt te staan

verkoop komt dan na de zomer wel weer op

voorjaar aantrekkelijk te maken, zodat je de

bij late voorjaarsleveringen. De kweker wordt

gang.”

verkooptermijn vergroot en minder afhankelijk

er toch maar op aangekeken als er dingen fout

bent van één jaargetijde.”

gaan.”

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Nieuws opinie BKW31-13.indd 5

05-08-13 15:17

Foto’s: Arno Engels, Bizz Communications

Directeur Baas: ’Handel op Max Bahr gaat d oo De handel op Max Bahr zal doorgaan, verwacht Ad van de Wijdeven, directeur van tuinplantenleverancier Baas Plantenservice. Externe investeerders staan namelijk in de rij om de Duitse bouwmarktketen, waaronder ook Praktiker zal vallen, voort te zetten.

Een aantal investeerders heeft businessplannen ingediend bij een bemiddelende investeringsbank, aldus Ad van de Wijdeven, directeur van Baas Plantenservice. „De investeringsbank beoordeelt wiens businessplan het best past. De bedoeling is dat de ketens Praktiker en Max Bahr

in hun geheel worden overgenomen, niet alleen de goede winkels van Max Bahr.” De insolventieteams die aangesteld zijn voor Praktiker en Max Bahr, hebben kennelijk een dusdanig groot vertrouwen in voortzetting van de bouwmarktformule Max Bahr, dat de handel weer op gang komt. In de toekomst zal het merk Praktiker verdwijnen; goed lopende winkels worden momenteel omgebouwd naar Max Bahr. Bij het ter perse gaan van dit vakblad, zei Van de Wijdeven dat Baas Plantenservice de eerste orders hoogstwaarschijnlijk begin deze week al kon uitleveren. „De handel loopt zeker weer voordat Plantarium begint.”

Snel cash met planten Om de goederenstroom naar de Duitse bouwmarkten weer op gang te krijgen, hebben de winkels zo snel mogelijk cash nodig. „Dat lukt niet met hamers en boren, maar met planten”, aldus Van de Wijdeven. „Met planten krijgen ze namelijk sneller

KORT

Volgende vakblad week later In verband met de vakbeurs Plantarium verschijnt het eerstvolgende nummer van De Boomkwekerij (nummer 32) een week later dan u bent gewend: op vrijdag 30 augustus. Zodoende kan in het blad goed aandacht worden gegeven aan de beurs. Via de nieuwsbrief en de website blijft u op de hoogte van het nieuws in de sector. Nummer 33 verschijnt volgens schema op 6 september.

FloraHolland stopt met publiceren prijsinformatie Vanaf week 31 maakt FloraHolland prijsinformatie over verhandelde producten niet meer openbaar. Een grote groep leden van de veiling vindt dit onwenselijk, omdat de cijfers volgens hen een onvolledig beeld geven. Klanten van FloraHolland kunnen de prijsinformatie wel blijven raadplegen via de dienst FloraneXt.

FloraHolland stopt keuren aanvoer Veiling FloraHolland heeft besloten om vanaf dit najaar voor alle producten zelfkeur in te voeren. Daarmee worden kwekers volledig verantwoordelijk voor de aanvoerinformatie voor hun klokaanvoer. De veiling richt zich alleen nog op herkeur. Connect werkt al op deze manier en volgens de veiling werkt dat goed.

Octrooikwestie belemmert onderzoekspublicatie drijvende vloer Gemeente Boskoop en Grontmij Nederland publiceren geen resultaten over het onderzoek naar de kwaliteit van recirculatiewater onder de drijvende teeltvloer. Dit vanwege een octrooikwestie rond de waterzak die onder de vloer lag. Het onderzoek was gefinancierd door de gemeente en het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling. Klimrek zegt het octrooirecht te hebben op het opslagsysteem, maar de betrokken partijen bij het onderzoek betwisten dat.

’Bespuiting leidt tot risico’s voor omwonenden bedrijven’ Volgens een commissie van de Gezondheidsraad zijn er aanwijzingen dat het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen tot risico’s voor omwonenden van landen tuinbouwbedrijven leidt. De commissie vindt dat omwonenden beter moeten worden beschermd. In Duitsland zou ’een verhoogd risico op leukemie en lymfeklierkanker bij omwonenden van boomkwekerijen’ zijn gesignaleerd. Harde bewijzen ontbreken, maar zijn er genoeg aanwijzingen om een onderzoek in te stellen.

Gezamenlijke dieselinkoop Treeport Kwekers die lid zijn van Treeport, kunnen via de vereniging goedkoper diesel inkopen. De korting is tenminste €10 per 100 l en kwekers betalen bovendien geen transportkosten. Aanleiding voor de gezamenlijke inkoop is de afschaffing van rode diesel vanaf 1 juli 2013.

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Nieuwsbericht en kortnieuws BKW31-13.indd 6

05-08-13 15:48

Nieuws

t d oor’ bezoekers in de winkels - dat is altijd al het standaarddoel geweest van Praktiker en Max Bahr.” Als de ketens uit de geldnood zijn, verwacht Van de Wijdeven dat het voor Baas Plantenservice zelfs een goede zaak wordt. „De omzetten van de slechte winkels van Praktiker die wellicht uitvallen, wegen niet op tegen de omzet per vierkante meter bij alle winkels van Max Bahr, inclusief de winkels van Praktiker die nog worden omgebouwd tot Max Bahr. En wij kunnen snel schakelen en omzet draaien, omdat een groot deel van onze kosten variabel is.”

Distributiecentrum beter benutten Met name tijdelijk personeel zorgt voor de variabele kosten van Baas. „Bij nul omzet hebben we 55 vaste medewerkers. Afhankelijk van de arbeidspiek schalen we die 55 op naar maximaal 250 medewerkers: dan komen er zo’n 200 seizoenskrachten bij. Door deze flexibiliteit konden we onze kosten tot nog toe onder controle houden.” Door het probleem bij Praktiker en Max Bahr houdt Van de Wijdeven rekening met een omzetdaling volgend jaar bij Baas. Gezien de huidige situatie is dat nog

koffiedik kijken, maar als de omzet inderdaad zal dalen, dan moet Baas zijn distributiecentrum beter benutten. Dit zorgt namelijk voor dekking van de vaste kosten. „We pogen overeind te blijven door onze ruimte aan andere partijen aan te bieden. We adverteren daarom nu onder meer in logistieke vakbladen en bij gelinkte partijen.” De directeur benadrukt dat Baas zelf geen probleem heeft. „We hebben zelfs tot en met 30 juni hele mooie cijfers gehaald. Die kan ik niet publiceren, maar we hebben écht goed gescoord. Maar voor de continuïteit van Baas zullen we wel onze kosten onder de loep moeten nemen.”

Oorzaak surseance Max Bahr Niemand had verwacht dat het probleem bij Praktiker zijn weerslag zou hebben op zusterbedrijf Max Bahr. „Ook niemand op het allerhoogste niveau bij het moederbedrijf”, aldus Van de Wijdeven. „Omdat de formule Max Bahr succesvol is.” Max Bahr moest toch uitstel van betaling aanvragen, omdat een grote kredietverzekeraar geen verzekering wilde geven voor nieuwe leveringen van goederen. Een Oostenrijkse bank die een groot belang heeft

Overgangsregeling milieubeheer Rijnland ondertekend

Op de najaarsbeurs van Groen-Direkt kunnen klanten bij hun inkoop op de monsterbeurs naast het gangbare sortiment kiezen uit ruim twintig thema- en verkoopconcepten van kwekers. De bijbehorende banners, kaarthouders en presentatietafels zijn ook via Groen-Direkt leverbaar.

Duitse insolventie anders Voor zowel Praktiker als Max Bahr was een insolventieteam aangesteld. Zo’n team bestaat uit bedrijfskundigen en bedrijfseconomen. Bij insolventie in Duitsland wordt 70% van de noodlijdende bedrijven weer levensvatbaar, aldus Van de Wijdeven. In Nederland zou 99% in een faillissement eindigen. „Insolventie naar Duits recht is nauwelijks te vergelijken met uitstel van betaling naar Nederlands recht; in Nederland beoordeelt een jurist naar de levensvatbaarheid van een bedrijf in nood.” <

Sortimentsbos Expo TCO gestart Op de beurslocatie van Expo Tree Centre Opheusden, de ijsbaan in Dodewaard, is donderdag 1 augustus de eerste boom aangeplant voor het sortimentsbos. Dit gebeurde door Wim Crum (links, voorzitter werkgroep Expo TCO) en wethouder Hans Keuken van Neder-Betuwe. Deze eerste boom is Tilia x europaea ’Pallida’ (koningslinde) en is voorzien van een energielabel.

Het Hoogheemraadschap van Rijnland en Kring Boskoop hebben woensdag de overgangsregeling voor het Activiteitenbesluit Milieubeheer ondertekend. Bedrijven in het gebied van Rijnland kunnen over een langere termijn de nodige aanpassingen doorvoeren. Deze gaan over verbreding van de teeltvrije zone van 0,5 naar 1 m en de verplichting voor een recirculatieveld bij gebruik van oplosmeststoffen.

Groen-Direkt voegt concepten toe aan handelsformule

binnen Praktiker AG, was daartoe wel bereid, aldus Van de Wijdeven. „De afspraak onder kredietverzekeraars en banken is echter: óf samen óf niet.” Praktiker moest reorganiseren om deze keten financieel gezond te maken. Vanwege die reorganisatie waren 54 winkels van Praktiker al omgebouwd tot Max Bahr. Hierdoor kwam er een groter risico te liggen bij Max Bahr. „Juridisch staan die winkels nog onder Praktiker”, legt Van de Wijdeven uit. „Max Bahr kon dat risico niet langer aan.”

GrootGroenPlus introduceert doelgroepdagen Op de komende vakbeurs GrootGroenPlus worden speciale doelgroepdagen georganiseerd voor professionals in het openbaar groen, hoveniers en retailers. Verder staan er zeepkistsessies gepland. Groendeskundigen vertellen op een zeepkist bijvoorbeeld over hun bedrijf, product, werk of toekomstvisie.

De Vitale Groene Stad breidt uit Het platform De Vitale Groene Stad van Entente Florale is uitgebreid met PPO en Elba Media. De kennis van PPO, onderdeel van Wageningen UR, wordt ingezet op het gebied van functies en toepassing van plantensoorten in de openbare ruimte. Elba Media is onder andere uitgever van vakbladen.

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Nieuwsbericht en kortnieuws BKW31-13.indd 7

05-08-13 15:48

508502.indd 8

5-8-2013 12:45:30

508488.indd 9

5-8-2013 11:35:44

508489.indd 10

5-8-2013 12:31:10

Ondernemersvragen

Illustratie: Studio Moor

Tijdelijke verruiming willekeurige afschrijving Ik heb gehoord dat voor 2013 een tijdelijke regeling is ingevoerd om willekeurig te mogen afschrijven. Kunt u mij uitleggen hoe dat werkt? Investeert u in de periode 1 juli tot en met 31 december 2013 in nieuwe bedrijfsmiddelen? Dan mag u deze in 2013 willekeurig afschrijven. Hierbij geldt het volgende: > u mag maximaal 50% willekeurig afschrijven. Over het restant schrijft u ’normaal’ af; > de willekeurige afschrijving geldt alleen voor een boekjaar waarin de genoemde periode valt; > u moet het bedrijfsmiddel voor 1 januari 2016 in gebruik nemen.

Niet voor alle bedrijfsmiddelen

Voorbeeld 1

De willekeurige afschrijving geldt niet voor alle bedrijfsmiddelen, zoals: > gebouwen en woonschepen; > bromfietsen en motorrijwielen; > personenauto’s (behalve taxi’s en zeer zuinige auto’s); > dieren; > wegen, paden, bruggen, tunnels e.d; > immateriële activa (goodwill, octrooien, vergunningen). Ook op bedrijfsmiddelen die u ter beschikking stelt aan derden, mag u niet willekeurig afschrijven.

Uw boekjaar is het kalenderjaar. U doet op 1 juli 2013

> normale afschrijving: (1/2 jaar x €10) = €5;

een investering van €110. De restwaarde is €10. De

> totale maximale afschrijving in 2013 is €55.

normale afschrijvingstermijn is vijf jaar. U neemt het

In 2014 en verder is het afschrijvingsbedrag €10;

bedrijfsmiddel direct in gebruik.

in 2018 (laatste jaar) is dat €5.

Uitwerking

Let op!

Maximale willekeurige afschrijving in 2013:

Als u het bedrijfsmiddel nog niet in gebruik neemt,

€100 x 50% = €50.

wordt de willekeurige afschrijving beperkt tot het

Gewone afschrijving €50 : 5 jaar = €10.

(aan)betaalde bedrag. Als u hierdoor in een boekjaar waarin de periode 1 juli - 31 december 2013 valt niet

In 2013 is het afschrijvingsbedrag:

willekeurig kunt afschrijven, is er daarna geen moge-

> willekeurige afschrijving: maximaal €50;

lijkheid meer voor willekeurige afschrijving.

Voorbeeld 2

Leo Hunink, Grant Thornton Boskoop leo.hunink@gt.nl

Uw boekjaar is het kalenderjaar. U doet op 1 juli

niet in gebruik is genomen;

2013 een investering van €110. De restwaarde is

> totale maximale afschrijving in 2013 is €30.

€10. De normale afschrijvingstermijn is vijf jaar. U

In 2014 is het afschrijvingsbedrag:

neemt het bedrijfsmiddel op 1 januari 2015 in ge-

> willekeurige afschrijving: €0 omdat 2014 niet het

bruik. U betaalt in 2013 €30 en in 2014 €80.

investeringsjaar is;

Uitwerking

Stuur uw vragen of suggesties naar Postbus 9324, 2300 PH Leiden. U kunt ook bellen of mailen met (071) 565 96 82, boomkwekerij@hortipoint.nl

> normale afschrijving: €0 omdat het bedrijfsmiddel nog niet in gebruik is genomen;

Maximale willekeurige afschrijving in 2013:

> totale maximale afschrijving in 2014 is €0.

€30 (betaling).

In 2015 is het afschrijvingsbedrag:

Gewone afschrijving €70 : 5 jaar = €14.

> willekeurige afschrijving €0 (2015 is geen investeringsjaar);

In 2013 is het afschrijvingsbedrag:

> normale afschrijving: € 70 : 5 jaar = €14

> willekeurige afschrijving: maximaal €30;

> totale maximale afschrijving in 2015 is €14.

> normale afschrijving: €0 omdat het bedrijfsmiddel nog

In 2016 tot en met 2019 is het afschrijvingsbedrag €14.

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Ondernemersvragen.indd 11

01-08-13 14:57

508495.indd 12

5-8-2013 13:34:53

Tekst: Ron Barendse Foto: Horticultural Trades Association

Plantarium stimuleert najaarsverkoop De organisatie van Plantarium gooit dit jaar een steen in de vijver die najaarsverkoop heet. Door op diverse manieren aandacht te schenken aan het stimuleren van de najaarsverkoop hoopt zij dat het tuinplantenseizoen kan worden verlengd. Een nieuw initiatief op de beurs is dit jaar het Plantarium Tuin Theater. Op een podium worden demonstraties gegeven hoe tuinplanten en hardware kunnen worden gebruikt. De focus ligt hierbij op het gebruik van tuinplanten die in het najaar beschikbaar zijn. De presentaties worden verzorgd door Romeo Sommers, bekend van televieprogramma’s als ’Tuinruimers’ (SBS 6) en ’KoffieMax’ (Omroep Max) en tot voor kort gezicht van Intratuin. Ook Antje Verstl geeft presentaties en is volgens de organisatie voor Duitse bezoekers een aansprekende persoon. Met haar Dendron Akademie is zij een expert op het gebied van visuele merchandising. Het Plantarium Tuin Theater richt zich met name op verkoopmedewerkers van onder andere tuincentra en voor bezoekers is een interactieve rol weggelegd. Een ander nieuw beursinitiatief is te zien in de Seizoenstuin. Hier zijn als inspiratiebron voor bezoekers 12 verschillende borders aangelegd die de verkoop van tuinplanten - ook in

het najaar - moeten stimuleren. Naast de gebruikelijke aandacht voor groen, schenkt Plantarium dit jaar ook voor het eerst sinds jaren weer aandacht aan techniek. DLV Plant Boskoop verzorgt tijdens de beurs vier keer per dag techniekdemonstraties. <

Meningen over stimulering najaarsverkoop zijn verdeeld

Meer informatie

14 Interview Gerard Berkelmans, franchisenemer Intratuin

tariumgebouw,

16 In Engeland is stimulering najaarsverkoop succesvol

Centre, Italiëlaan 4 in Hazerswoude-

18 Trekken aan een dood paard? 20 ’Kant en klare borders gaan najaarsverkoop niet stimuleren’ 22 Handel zoals deze vroeger was is voorbij

Openingstijden Woensdag 21 augustus 09.00 - 18.00 uur

De beurs wordt gehouden in het PlanInternational Trade

Dorp. Op www.plantarium.nl vindt u meer informatie over de beurs. Vakbezoekers kunnen zich via deze website vooraf registreren. De redactie van De Boomkwekerij is alle dagen op de beursvloer aanwezig en geregistreerde gebruikers kunnen dagelijks het laatste beursnieuws

Donderdag 22 augustus 09.00 - 18.00 uur

lezen op www.deboomkwekerij.nl of

Vrijdag 23 augustus 09.00 - 18.00 uur

via Twitter twitter.com/deboomkwe-

Zaterdag 24 augustus 09.00 - 16.00 uur

kerij.

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Plantarium Intropagina layout.indd 13

05-08-13 17:19

Tekst en Foto: Ron Barendse

Gerard Berkelmans, franchisenemer Intratuin en bestuurslid Plantarium:

’Tuincentra moeten zorgen dat er in het na ja Gerard Berkelmans is eigenaar van de Intratuinvestigingen in Den Bosch en Tilburg en daarnaast bestuurslid van Plantarium. Hij vindt het een slechte zaak dat veel tuincentra nog maar vier maanden per jaar echt op groen focussen. „Kennis van groen is ons bestaansrecht en daarom moeten we als tuincentra ons jaarrond op groen richten.” Waarom kiest Plantarium er voor om dit jaar de nadruk te leggen op de promotie van de najaarsverkoop?

„Het is niet zo dat Plantarium ieder jaar op zoek is naar een thema, anders zou ze ieder jaar gedwongen een thema moeten verzinnen. Maar de organisatie luistert goed naar signalen uit de markt en daaruit is onder andere de promotie van het najaar als aandachtspunt naar voren gekomen. Plantarium is veel meer dan alleen een plek waar wordt gehandeld. Van oorsprong is de beurs van kwekers, maar de opvatting is nu dat het niet alleen om het product gaat, maar dat het ook gaat om de vragen hoe we bijvoorbeeld het seizoen kunnen verlengen of hoe we het product kunnen laten landen bij consumenten.”

’Te veel regeren bij tuincentra de boekhouders’

„Ja, want ik ben ervan overtuigd dat het najaar een deel van een minder goed voorjaar kan goedmaken. Het is misschien raar om uit mijn mond te horen, maar het is ook wel een prettige vaststelling dat het bij tuincentra momenteel wat minder gaat. Hierdoor staan de bedrijven meer open voor verandering. Consumenten doen niet meer wat wij verwachten dat ze doen en dat komt niet alleen door het koude voorjaar. De wereld om ons heen ontwikkelt zich sneller dan dat tuincentra dat doen. Bij Ikea en pompstations wordt ook groen verkocht, maar wij hebben de vakkennis. Als we die vakkennis in combinatie met de passie om te ondernemen meer exploiteren dan we nu doen dan blijven we iedereen voor.”

„Van huis uit ben ik opgevoed met: je krijgt wat je verdient. Wat ik zie is dat veel tuincentra zich nog maar vier maanden per jaar echt richten op de verkoop van groen. Ik ben ervan overtuigd dat de functie en het bestaansrecht van tuincentra is de natuur bij de mensen te brengen. Dat gebeurt nu veel te weinig. De boekhouders regeren te veel bij tuincentra.” Wat bedoelt u daarmee?

En dat hoefde vroeger niet?

„Twintig jaar geleden was de markt voor groen nog veel kleiner. Er was toen relatief weinig aanbod en veel vraag. Alles wat je als tuincentrum kocht, werd ook weer verkocht. Maar consumenten veranderen echt. De traditionele tuintjes met een vijver, haagje en een gazon verdwijnen. Consumenten zijn vooral ’mooi-weer-tuiniers’ geworden die impulsief visueel aantrekkelijke planten kopen en de massa nalopen.”

„Het najaar is een inspirerende tijd en dat moeten we veel meer laten zien. Vertel bijvoorbeeld het verhaal van de vruchten. Maak consumenten in de oogstmaand er op attent dat als ze de komende jaren zelf ook fruit willen oogsten ze het beste binnenkort fruitbomen kunnen planten. Of doe iets met boomschors. Leer mensen de bast herkennen en gebruiken van bijvoorbeeld berk of Liquidambar. Ook kan je in het najaar prima barbecueën met zelfgekweekte paddenstoelen. Of organiseer in het najaar een modeshow met herfstmode. Zorg er in ieder geval voor dat er wat natuur betreft in het najaar voldoende te beleven valt in het tuincentrum.” Moeten tuincentra dit wel allemaal organiseren?

Blijkbaar landen boomkwekerijproducten in het najaar niet meer bij consumenten?

„In het najaar is de omloopsnelheid lager dan in het voorjaar en daardoor is het risico groter dat je als tuincentrum planten overhoudt. Maar dit financiële risico mag wat mij betreft geen reden zijn om niet meer op het najaar in te zetten. Klanten waarderen tuincentra om hun groen en daarom moeten tuincentra op dit gebied alle vier de seizoenen voor de consumenten tastbaar maken.”

Hoe kunnen tuincentra het najaar interessanter maken voor bezoekers?

’Najaar kan deel van slecht voorjaar goedmaken’

Gaan tuincentra in navolging op Plantarium dit najaar al extra inzetten op najaarsverkoop?

„Er staan nog geen specifieke acties gepland. Ik denk dat Plantarium wat dat betreft vooruitloopt op iets wat misschien pas volgend jaar z’n uitwerking krijgt. De beurs wil zorgen voor impulsen die bezoekers kunnen vertalen naar campagnes. In het Plantarium Tuin Theater worden bijvoorbeeld demonstraties gegeven hoe je het najaar prikkelend onder de aandacht van consumenten kan brengen. De demonstraties worden interactief en moeten ervoor zorgen dat er ter plekke nieuwe ideeën ontstaan.” Wie moet een eventuele najaarscampagne starten?

„Tuincentrumketens moeten die organiseren en waar mogelijk samen met brancheorganisatie Tuinbranche

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Plantariumart 1 Berkelmans Layout.indd 14

01-08-13 14:58

Special

na jaar ook wat te beleven valt’ Nederland. De brancheorganisatie kan wellicht leren van brancheorganisatie Intretail (voorheen CBW-Mitex) waarmee zij sinds dit jaar samenwerkt. Ik denk ook niet dat zo’n campagne op termijn heel veel hoeft te kosten. De eerste keer organiseren kost veel tijd en geld, maar de vijfde keer valt het wel mee en kost het nog maar de helft van de energie. Ik denk wel dat er voldoende interesse bij tuincentra is om mee te doen, maar op het moment dat het aan hen wordt gevraagd, leert de ervaring dat sommige denken: begin jij maar eerst.”

Hoe succesvol kan zo’n campagne zijn?

„Tuincentra moeten qua inkoop geen gekke dingen gaan doen maar ze mogen wel meer risico nemen. Bij ondernemen riskeer je immers altijd wel iets. Ik verwacht dat er binnen een enkele jaren zo’n 20 tot 30% van de tuincentra in Nederland zullen verdwijnen. Dat er bij veel bedrijven niet jaarrond iets is te beleven, speelt hierbij een rol. Als we in het najaar de emotie rondom natuur in het tuincentrum terug weten te krijgen, is de kans op succes er wel degelijk.” <

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Plantariumart 1 Berkelmans Layout.indd 15

01-08-13 14:58

Tekst: Ron Barendse Foto: The Horticultural Trades Association

In buitenland is najaarspromotie ee n w Plantarium schenkt deze editie extra aandacht aan de promotie van de najaarsverkoop. Het moet wat de organisatie betreft een eerste aanzet zijn voor een bredere najaarscampagne de komende jaren. Maar heeft zo’n campagne eigenlijk wel zin of is het weggegooid geld? Een blik over de grens leert dat de meningen hierover zijn verdeeld. „Een moeilijke vraag”, zegt Helmuth Schwarz als hem wordt gevraagd naar zijn mening over het nut van najaarspromotie. De secretaris van de kwekersbond Bund deutscher Baumschulen (BdB) heeft de ervaring dat met een campagne consumenten maar moeilijk worden bereikt. Het is bovendien al een jaar of tien geleden dat de BdB iets aan najaarspromotie heeft gedaan. Redenen om wel campagne te voeren zijn er volgens Schwarz wel degelijk. Zo weten veel mensen in Duitsland niet dat het najaar de beste planttijd is en het goed zou zijn kinderen dit van jongsaf bij te brengen.

Reuzeninspanning Toch zegt de secretaris dat de Duitse kwekersbond niet van plan is om najaarspromotie meer aandacht te geven. „Ook al kan een campagne zinvol zijn, het vergt een reuzeninspanning om consumenten te bereiken en daar hebben we het geld niet voor. Collectief gebeurt er dus niets, maar er zijn wel een aantal individuele bedrijven die in het najaar iets doen.” Een van die bedrijven is Gartenbaumschule Becker in Bergisch Gladbach. Eigenaar Oliver Fink is voorzitter van Gartenbaumschulen BdB e.V., een samenwerkingsverband van Duitse bedrijven die naast de kwekerij ook serieus werk maken van de verkoop aan particulieren. Hij merkt dat consumenten vanaf

oktober nog maar weinig zin hebben om planten te kopen. „Onze klanten in het tuincentrum zijn allemaal ’mooiweertuiniers’ geworden. Wat vandaag mooi is wordt gekocht en dat maakt de herfst tot een moeilijke verkoopperiode.” Ook september is volgens hem een moelijke maand. „Zuid-Duitsland heeft tot half september vakantie en als de mensen terug van vakantie zijn, is hun geld op”, zegt hij.

Zomer is beter Wat dat betreft gelooft Fink er veel meer in om energie te steken in de zomerperiode dan in de herfst. Hij ziet dat de omzet in de maanden juli en augustus de laatste jaren steeds beter wordt. Het sortiment dat in grote potmaten verkrijgbaar is, wordt steeds breder en dat speelt hierbij volgens hem een belangrijke rol. De laatste strenge winters doen volgens Fink de herfstverkopen ook geen goed. Alhoewel hij vindt dat voor veel producten de herfst nog steeds de beste planttijd is, durft hij dat voor het minder-winterharde sortiment niet meer te garanderen. „Als een klant in november Photinia wil planten kan ik hem als vakman onmogelijk zeggen dat dat geen probleem is. Bovendien is er per regio in Duitsland ook een behoorlijk verschil in winterhardheid wat landelijke promotie moeilijker maakt.”

Mee leren leven Fink heeft het er met de leden van de Gartenbaumschulen BdB e.V. wel eens over gehad of het zinvol zou zijn om in hun verkooppunten een aparte hoek in te richten met planten die in het najaar kunnen worden geplant, maar ze hebben hier toch van afgezien. „Dit komt ook weer door de regionale verschillen in winterhard, maar we zijn ook bang dat als je een ’najaarshoek’ maakt, consumenten helemaal niet meer naar de rest van de planten kijken. Ik denk dat we er

dan ook mee moeten leren leven dat het najaar voor kwekers een moeilijke verkoopperiode blijft. Dat komt ook omdat tuincentra het najaar een risicovolle periode vinden. Tuincentra willen zo min mogelijk producten overwinteren en zijn voorzichtig met hun inkopen. Overwinteren is een vak apart en daar zijn kwekers nou eenmaal beter in. Als een Azalea van november tot maart bij een kweker staat, ziet deze er beter uit dan wanneer deze de hele winter in een tuincentrum blijft staan.” Wat Fink vorig jaar wel voor het eerst heeft gedaan is de actie ’20 dagen, 20% korting’, die vanaf half september liep. „Hierbij hebben we geen nadruk gelegd op het najaar als beste planttijd, maar gewoon het hele sortiment met 20% korting aangeboden. Dus naast de planten gingen ook potten en kunstmest met korting weg. Hier zijn veel mensen op af gekomen. Korting geven werkt dus wel.”

Poolse promotie In Polen is Agnieszka Zukowska van de Agencja Promocji Zieleni verantwoordelijk voor de promotie van boomkwekerijproducten. Ze zegt dat de promotieorganisatie zich sinds drie jaar vooral inzet om via consumentenbladen en kranten de boodschap te verspreiden dat het najaar een goede tijd is om te planten. Zukowska ziet dat de Polen voor 75% in het voorjaar hun tuin in gaan. „Ons seizoen is kort. In april hadden we nog sneeuw en soms sneeuwt het in oktober al weer en dan is het seizoen echt afgelopen. Via onze campagne richten we onze pijlen daarom op augustus en september om het gebruik van bomen, heesters, rozen en fruitbomen te promoten. Dit najaar willen we ook proberen om een paar minuten zendtijd te krijgen in een tuinprogramma op tv.” Over de meetbaarheid van het succes na drie jaar campagne zegt Zukowska: „Onze kwekers zien graag

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Plantariumart2 Buitenland layout.indd 16

01-08-13 14:58

Special

ee n wisselend succes

Volgens The Horticultural Trades Association was de Engelse najaarscampagne ’Plan it, Plant it this Autumn’ vorig jaar succesvol. Zo'n 500 tuincentra deden eraan mee.

dat we het najaar promoten maar tuincentra kunnen vooralsnog niet zeggen of het werkt. De meetbaarheid van de promotie is moeilijk, maar niets doen helpt zeker niet.”

’Plan it, Plant it this Autumn’ Van niets doen is in Engeland in ieder geval geen sprake. Na het succes van vorig jaar herhaalt The Horticultural Trades Association (HTA) dit najaar haar campagne ’Plan it, Plant it this Autumn’. De campagne wil het tuinieren in het najaar bevorderen en daarnaast ook de interesse van jongeren vergroten om in de tuin aan de slag te gaan. Uit HTA-onderzoek is gebleken dat 41% van de tuiniers

denkt dat het voorjaar de beste planttijd is voor bijvoorbeeld fruitbomen. Volgens HTA-directeur Carol Paris is de boodschap ’Plan it, Plant it this Autumn’ eenvoudig maar krachtig. „Om in het voorjaar een mooi resultaat te hebben, moeten consumenten in het najaar aan de slag.” De HTA heeft hiervoor vorig jaar voor tuincentra promotiemateriaal ontwikkeld - in de vorm van posters en banners - waar consumenten niet omheen kunnen. Volgens Paris was de campagne vorig jaar een enorm succes. Zo'n vijfhonderd Engelse tuincentra hebben volgens haar deelgenomen en in de media zijn ongeveer 150 artikelen over de campagne

verschenen. Alhoewel het resultaat ook in Engeland moeilijk meetbaar is zegt Paris dat kwekers ’wel het verschil merkten’ van de campagne. Een najaarscampagne die in Engeland al langer loopt, is de National Conifer Week. Deze wordt dit jaar gehouden van 28 september tot 6 oktober. De campagne ondersteunt retailers om bij consumenten de voordelen van coniferen onder de aandacht te brengen. „Coniferen hadden het imago een beetje oubollig te zijn en de afzet daalde. Na vijf jaar campagne voeren is enkele jaren geleden de daling gestopt. Exacte cijfers die dit aantonen ontbreken, maar wij denken in ieder geval dat de campagne succesvol is.” < De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Plantariumart2 Buitenland layout.indd 17

01-08-13 14:58

Tekst: Ron Barendse Foto’s: Ron Barendse, Groenrijk Maasbree, Ranzijn Tuin & Dier, Waterdrinker

Is promotie van najaarsverkoop trekken aan een dood paard? Het initiatief van Plantarium om de najaarsverkoop te promoten lijkt bij veel bedrijven op instemming te kunnen rekenen. Maar kritische geluiden zijn er ook. Twee handelaren en twee vertegenwoordigers van tuincentra geven hun mening over dit beursthema.

’Ja, deels wel’ Richard van der Meer is verkoper bij Waterdrinker en verantwoordelijk voor de productgroep boomkwekerijproducten. Gevraagd naar het nut van promotie in het najaar zegt Van der Meer dat waar het de verkoop van boomkwekerijproducten voor de tuin betreft, dit inderdaad trekken aan een dood paard is. „Consumenten gaan in het najaar echt geen kale heesters meer in de tuin planten. We verkopen bijvoorbeeld alleen Rhododendron met knop in het voorjaar. Consumenten zijn veranderd, ze zijn jachtig. Ze hebben geen tijd en rust om in het najaar iets te planten en te wachten tot het volgend jaar in bloei komt. Ze kopen steeds meer met hun ogen.” Wat volgens Van der Meer in het najaar wel goed gaat, is de verkoop van visueel aantrekkelijke producten als Eonymus, Leucothoe, Pieris en Gaultheria. Vooral de verkoop van arrangementen speelt hierbij een grote rol. „In onze cash-and-carry presenteren we in het najaar altijd veel van deze producten waarbij het gebruikersgemak voor de consument bij de presentaties voorop staat.” Helaas laten veel tuincentra volgens Van der Meer de kans liggen om het seizoen te verlengen. „Als consumenten terugkomen van vakantie willen ze vast nog wel een keer de plantenbakken vullen met herfstproducten. Vroeger werd er rondom Plantarium door tuincentra nog een keer ingekocht, maar nu zijn ze voorzichtig. En dat is zonde want in deze periode is nog veel Richard van der Meer, verkoper van Waterdrinker Aalsmeer.

mooie handel te koop en dus ook te verkopen.”

’Nee, het najaar biedt nog volop mogelijkheden’ „Als ik zie wat consumenten in het voorjaar aan tuinplanten uitgeven, dan

als zorgenkindje maar eerder als kans. „We zien dat ook op onze huisbeurs

moet er in het najaar ook meer mogelijk zijn”, zegt inkoopmanager Cok

in Zweden in augustus. Daar wordt de tuinplantenhoek ieder jaar groter.”

van Berkel die bij plantenexporteur Noviflora verantwoordelijk is voor de inkoop van kamer- en tuinplanten. Er is in het najaar volgens hem voldoende aanbod van bloeiende en niet-bloeiende producten. Hij noemt grassen, Hebe, Skimmia en Buxus, maar bijvoorbeeld ook een product als patiocyclamen. Van patiocyclamen is bij veel consumenten niet bekend dat ze een paar graden vorst kunnen hebben en dat zou volgens hem beter moeten worden gecommuniceerd. „Consumenten zijn vanwege mogelijke vorstgevoeligheid bang om sommige planten te kopen en dat is soms ten onrechte.” Vooral de markt voor consumenten met een balkon, patio of terras ziet Van Berkel als een groeimarkt. „Kant-en-klare arrangementen bieden nog veel mogelijkheden voor boomkwekerijproducten. Zet bijvoorbeeld eens twee coniferen in een sierpot, dan heb je als consument maandenlang een eyecatcher op het terras”. Van Berkel ziet het najaar als verkoopperiode niet

Cok van Berkel, inkoopmanager bij handelaar Noviflora in Honselersdijk.

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Plantariumart3 kaderverhaal layout.indd 18

01-08-13 15:12

Special

’Nee, de wedstrijd is niet verloren’ Peter Paul Kleinbussink is directeur van de acht vestigingen van Ranzijn Tuin & Dier. Volgens hem is het enorm belangrijk dat alles in het werk wordt gesteld om de consument de tuin in te krijgen. „Groen is onze corebusiness, wij steunen daarom ieder initiatief op het gebied van groenpromotie. Daarbij moeten we benadrukken dat het leuk is om de tuin in te gaan en moeten we vooral geen belerende toon aanslaan. En met belerend bedoel ik dat je tegen consumenten in het najaar zegt dat ze nu moeten planten omdat dat nou eenmaal de beste planttijd is. Dat is niet de boodschap die ze willen horen. Daarvan gaan ze alleen maar zuchten en steunen.” Wat Kleinbussink betreft wordt in het najaar door alle marktpartijen een gemeenschappelijk thema naar buiten gebracht. Dat kan volgens hem bijvoorbeeld zijn dat het leuk is om in het najaar het terras op te knappen, waarna je er de hele winter plezier aan beleefd. Retailers, kwekers en bijvoorbeeld FloraPeter Paul Kleinbussink, directeur Ranzijn Tuin & Dier.

Holland zouden hierbij moeten samenwerken. „Dat is beter dan de situatie nu is waarbij iedereen z’n eigen boodschap de wereld instuurt”, zegt hij.

Investeren in het najaar is volgens hem door het aanhouden van een grotere voorraad een risico, maar als iedereen er z’n schouders onderzet dan is het een risico al weer minder groot. „Met het verkopen van alleen heide en Gaultheria in het najaar ga je het niet redden. We moeten zorgen dat alle tuincentra er in het najaar prachtig uitzien zodat consumenten hebberig worden. Als we dat gezamenlijk aanpakken en de boodschap goed verspreiden ben ik ervan overtuigd dat de wedstrijd niet verloren is.” Als voorbeeld geeft Kleinbussink de barbecues van Weber. „Weber roept al jarenlang dat het leuk is om in de winter te barbecueën. Nu zijn er zelfs mensen die met kerst hierop buiten hun kalkoen bereiden.”

’Nee, maar het werkt wel verwarrend’ Frank Vaessen is directeur van tuincentrum Groenrijk Maasbree. Hij vindt het prima als tuincentra in het najaar meer aandacht schenken aan groen dan nu gebeurt maar hij ziet hierin ook een gevaar. „Als we tegen consumenten zeggen dat het najaar de beste planttijd is, snijden we ons hiermee in de vingers wat de verkoop betreft in de andere seizoenen. Het werkt voor klanten alleen maar verwarrend. Als een klant hier in de zomer komt en een boom-in-pot wil kopen, zeg ik natuurlijk niet dat hij in het najaar terug moet komen. Ik zal hem vooral vertellen dat hij óók in de zomer prima deze boom kan planten, en dat is ook echt zo.” Vaessen vindt dan ook dat de focus bij tuincentra moet liggen op jaarrond promotie van groen en het benadrukken van de eigenschappen van groen. „We doen veel te weinig aan het uitdragen van de boodschap dat planten bijvoorbeeld fijnstof afvangen en zuurstof produceren.” Hij ontkent niet dat het najaar een lastige periode is om planten te verkopen, maar volgens hem biedt het najaar zeker kansen. „Ik bied niet alleen de visueel aantrekkelijke planten aan, maar ook de bladverliezende - en bladhoudende heesters. Ook arrangementen met Skimmia, Buxus en Gaultheria zijn in het najaar belangrijk. Door een breed sortiment aan te bieden hoop ik dat consumenten ons tuincentrum als echte groenspecialist blijven zien.” Het feit dat de kerstverkoop bij veel tuincentra in het najaar al snel belangrijk wordt, is volgens Vaessen geen probleem. Sterker nog, Vaessen noemt de kerst een zegen en hij begint dan ook al vanaf eind augustus met de ombouw van z’n winkel. „Kerst genereert traffic en hierdoor heb je ook bijvangst in de vorm van plantenverkoop. Kerstartikelen en groen versterken elkaar op deze manier. Zonder kerstartikelen zou ik echt weinig handel hebben in het najaar.”

Frank Vaessen, directeur van tuincentrum Groenrijk Maasbree. De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Plantariumart3 kaderverhaal layout.indd 19

01-08-13 14:58

Tekst en Foto: Ketura Haveman

Consument wil voorbeelden van combina tie Najaarsverkoop stimuleren via kant-en-klare borders, werkt niet. Dat menen twee vasteplantenkwekers die ervaring hebben met het verkopen van kant-en-klare borders. „Mensen willen zich laten inspireren en informatie over combinatiemogelijkheden. Maar uiteindelijk moet een border voldoen aan hun specifieke voorkeur en smaak”, aldus Bert Griffioen. Op Plantarium is een seizoenstuin aangelegd met twaalf verschillende maten borders waar bezoekers en tuincentramedewerkers zich kunnen laten inspireren. De borders zijn een mogelijkheid voor een presentatie op de verkoopvloer bij tuincentra. Dergelijke presentaties of het aanbieden van kant-en-klare borders kunnen de verkoop van plantcombinaties bevorderen, aldus de initiatiefnemers. Vasteplantenkwekerij Griffioen Wassenaar heeft in het verleden dergelijke kant-en-klare borderpakketten aangeboden op verzoek van verschillende tuincentraketens. „Het werkte uiteindelijk niet”, vertelt Bert Griffioen . „Als je een doos aanbiedt met een mix van planten en een bijpassend plan, zit er altijd een soort tussen die de consument minder mooi vindt. Uiteindelijk gaan ze dan staan mixen met andere borderdozen die er staan en binnen de kortste keren is het een zooitje”, weet Griffioen zich nog te herinneren. Een ander alternatief zijn de gemixte sixpacks met planten. „We maakten vaste kleurenmixen met twee hoge, twee middelhoge en twee laagblijvende vasteplanten in een bepaalde kleur. Dit was ook op verzoek van een klant van ons. Maar ook hiervoor bleek geen animo te bestaan.”

Dambordjes Griffioen heeft zelfs een keer op verzoek van een tuincentrum een dag in de winkel gestaan met beplantingsplannen en de bijpassende kant-en-klare borderpakketten. „We hebben heel veel vragen gehad over combinatiemogelijkheden en hoe

je een border opbouwt. Uiteindelijk kocht echter bijna niemand een kant- en-klaarpakket. Consumenten willen geen instantborder, ze willen graag informatie.” Laurens Lageschaar van Lageschaar Vaste Planten twijfelt of consumenten behoefte hebben aan een keuze uit een aantal standaardcombinaties. „Zelf werken we natuurlijk voor hoveniers en grootgroenvoorzieners met een aantal vaste bordercombinaties. Maar de geleverde plantmixen voor deze borders zijn nooit helemaal hetzelfde. Er zitten nooit vaste aantallen van bepaalde planten in. Anders heb je straks allemaal dambordjes liggen. Ik denk dat je dat voor consumenten ook niet moet willen. We moeten mensen proberen te inspireren met planten en dat doe je niet door doosjes te maken met vasteplantencombinaties die ze volgens een bijgeleverd patroontje uit moeten planten.”

Informatie Informatie is volgens de heren het sleutelwoord. „Mensen willen informatie en helaas is dat steeds lastiger. De tijd dat bij het tuincentrum echte vakmensen werkten met kennis van planten is voorbij. Die informatiebehoefte wordt nu vervuld door plastic etiketten die steeds groter worden en grote banners boven presentatietafels. Al dit plastic is toch een teken van armoede. Het is ook niet het type informatie waar een consument op zit te wachten. Ze willen een beetje hulp bij het maken van combinaties. Wat kan wel en wat kan niet bij elkaar qua groei, bloei, plaatsing en grondsoort.”

Griffioen denkt dat niet de kanten-klare borderpakketten maar met name goede informatie kan zorgen voor een betere najaarsverkoop. „Ik ken een tuincentrum waar ze jaarrond vaste planten verkopen. Het hele jaar staan daar potten met planten en wekelijks gaan er vaste planten over de toonbank of het nu zomer, herfst, voorjaar of winter is. En dat is vooral te danken aan een man die veel weet over de planten die hij verkoopt en zijn klanten dus informeert over de mogelijkheden en vragen kan beantwoorden.” „Ik snap wel dat het voor een gangbaar tuincentrum lastig is. Die zijn hooguit vijf maanden bezig met de verkoop van planten. De rest van de periode verkopen ze andere dingen. Het wordt daardoor steeds lastiger om mensen te krijgen die echt kennis van planten hebben ” Lageschaar bevestigt ook dat najaarsverkoop vooral met informatie te maken heeft. „De grote tuincentraketens willen in het najaar zo snel mogelijk alles klaar maken voor de kerstverkoop. Bij plantencentrums zie je echter dat planten bijna jaarrond verkocht worden. Dat komt vooral omdat mensen daar wordt verteld dat het najaar een prima moment is om te planten.”

Combineren Hoewel het maken van kant-en-klare borderpakketten niet de oplossing is volgens Griffioen en Lageschaar, zien ze wel mogelijkheden in het aanbieden van combinaties. „Nu wordt alles gepresenteerd op aluminium tafels waarbij alle planten op soort zijn ingedeeld. De heesters staan bij

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

4 plantarium vasteplantenborders.indd 20

01-08-13 14:59

Special

na tiemogelijkheden fantasie en dat is precies wat je nodig hebt voor goede verkoop. Je verkoopt dan geen losse planten meer, maar een sfeer. Bij bladen als Groei & Bloei weten ze dat ook heel goed. Het gaat niet om de exacte beplantingsplannen van de tuinen die er worden gefotografeerd, het gaat om de sfeer die het geheel uitademt. Dat inspireert mensen.” Het vraagt volgens Lageschaar wel onderhoud. „Je moet de presentaties bijhouden. Meegenomen planten moeten worden aangevuld. Daarbij kunnen de gepresenteerde combinaties wisselen gedurende de seizoenen. Op die manier blijf je inspireren, want bij ieder bezoek ziet de consument weer nieuwe mogelijkheden.”

Samenwerken

„Consumenten willen graag voorbeelden zien van combinaties, maar zelden willen ze exact dezelfde combinatie in hun tuin”, aldus vasteplantenkweker Bert Griffioen.

de heesters, de rozen bij de rozen en de vaste planten bij de vaste planten. Dat inspireert niet en het geeft de consument ook geen informatie over mogelijkheden”, meent Lageschaar. Het voorstel van Plantarium om planten te presenteren in borders is daarom volgens de kweker geen gek idee. „Maar het zou nog beter zijn als er dan niet uitsluitend wordt gedacht in combinaties van vaste

planten, maar in het combineren van het gehele groenaanbod. Want vaste planten, rozen en heesters zijn prima te combineren.” Lageschaar meent ook dat een gezamenlijke presentatie van de verschillende gewassen de verkoop bevordert. „Door planten bij elkaar te zetten, te presenteren als tuintje nodigt het klanten uit. Ze zien mogelijkheden, je triggert daarmee hun

Wie verantwoordelijk is voor de gemixte presentaties is een beetje onduidelijk. „Een tuincentrum kan dat zelf doen, maar als leveranciers kan je ook initiatief nemen. Dat doen wij ook als het gaat om verkoop van groenprojecten, zoals bij Zorgeloos Groen”, vertelt Lageschaar. Met het concept Zorgeloos Groen werken vier partijen samen. Buro Mien Ruys verzorgt het ontwerp en bij het beplantingsplan adviseren Lageschaar en Boot & Co bij het te kiezen sortiment. De kwekers zijn ook verantwoordelijk voor het leveren van de planten. Vervolgens zorgt Heijmans Sport en Groen voor de aanleg van het geheel en zij verzorgen ook het onderhoud gedurende minimaal drie jaar. Lageschaar: „In ons geval is het een mix van ontwerp, aanleg en plantenkwekers. Voor de tuincentramarkt kan het om kwekers gaan die samen een pakket aanbieden. Daarbij kunnen ze bijvoorbeeld tekeningen maken van mogelijke presentaties en daarbij potmaten op elkaar afstemmen. Er zijn toch genoeg slimme leveranciers van de tuincentraketens die hier wat mee kunnen, lijkt me.” < De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

4 plantarium vasteplantenborders.indd 21

01-08-13 14:59

Tekst en Foto’s: Arno Engels

Vroeger was de handel heel anders Vroeger werden veel boomkwekerijproducten al in de zomer verkocht en voor de winter uitgeleverd. De najaarshandel hing wel af van het land en het afzetkanaal, en zo ook de impact van de opgekomen voorjaarshandel. Jan Rijnbeek uit Boskoop verkocht vroeger het meeste in het najaar, maar nu vanaf februari. Jan-Willem Wezelenburg jr. en sr. uit Hazerswoude zetten vroeger het meeste in het voorjaar om, maar nu het hele jaar door.

Jan Rijnbeek:

‘Minder Engels voorjaar was vroeger niet zo erg’ Vroeger handelde Jan Rijnbeek (60)

De Engelsen begonnen ook met el-

Rijnbeek verlangt niet terug naar vroe-

hoofdzakelijk op Engeland. Daar reed hij

kaar te communiceren, wat ze volgens

ger. Hij zal niet zeggen dat vroeger alles

al klanten af toen hij 16 was. „Ik moest

Rijnbeek vroeger bijna niet deden. Het

beter was. „Het was anders. Je moet met

drie weken op de brommer zitten.”

kwam door de fax. Op reis kon Rijnbeek

de tijd meegaan en zorgen dat je niet

In de beginjaren van de containerteelt

snel handelen doordat aanvragen op de

wordt ingehaald. En je moet kort op de

begon het seizoen met Plantarium. De

fax in zijn auto binnen kwamen. „Dan

betalingen zitten.”

start was daverend. „We deden veel voor

begon die fax weer te ratelen”, zegt de

Bank Holiday, de laatste maandag van

Boskoper lachend. „Niemand had eerst

augustus. Tuincentra werden dan volge-

een fax in de auto, dat was voor mij een

zet met bloeiende Clematis, Buddleja,

voordeel. Maar later had iedereen ’em.”

gele coniferen, noem maar op.”

De handel veranderde ook doordat er

Rijnbeek beleverde van vroeger uit ook

nieuwe concurrenten kwamen: lijnrij-

de Engelse aanlegmarkt. Net als naar de

ders. „Engelse klanten groeiden met mij

tuincentra gingen er in het najaar pallets

op, maar die stopten later uit weelde,

vol kluiten naar hoveniers. Na de op-

want die hadden geld genoeg – waarom

komst van de containerteelt werden er

zouden ze nog doorgaan. Maar jonge En-

voor de winter ook veel kluiten verzon-

gelse klanten kochten bij lijnrijders.”

den. „Die werden in de winter opgepot

Ten tijde van die veranderingen was Rijn-

om personeel aan het werk te houden.”

beek al een andere weg aan het bewandelen. Hij had geleerd van Monrovia in

Gezien in de Bakker-gids

Amerika. „Twintig jaar geleden zat daar al een batterij verkopers elke maandag

Het najaar was ook de tijd dat consumen-

te bellen naar klanten. Wat hadden ze

ten met een lijstje in het tuincentrum

afgelopen week gedraaid? Zo’n tactiek

kwamen. „Ze zochten specifieke planten

was bij ons not done.” Rijnbeek ging het

die ze in de Bakker-gids hadden gezien”,

toch doen en dat leverde meer orders

verhaalt Rijnbeek. „Dan moesten ze een

verspreid door het seizoen op.

Hamamelis hebben, omdat die ’s winters zó mooi bloeit en zó lekker ruikt.”

In die jaren draaide Rijnbeek 70% van

Nadruk voortaan op kweek

zijn omzet in het najaar, en 30% in het

De kentering in het bedrijf kwam vijf-

voorjaar. Eind december ging hij op reis

tien jaar geleden, toen zoon Edwin aan-

voor de voorjaarshandel. „Dan keken

gaf erin te stappen. Rijnbeek verhuisde

klanten beter terug op de najaarshandel

daarop van Boskoop-Oost naar het pct-

dan begin januari, waardoor ze meer in-

terrein in Hazerswoude. Sindsdien ligt

kochten. Als je toen een minder voorjaar

de nadruk van Rijnbeek Excellent Plant

had, was het niet zo erg.”

op containerteelt van onder andere

Twintig jaar geleden begon de handel

Clematis armandii en Acer palmatum. De

te veranderen. Engelse overheidsbeste-

afzet is nu in heel Europa, en 85% van de

dingen liepen terug, waardoor er langs

omzet moet nu vanaf februari worden

snelwegen minder planten kwamen.

gedraaid. 15% is najaarshandel.

Jan Rijnbeek was vroeger een handelsman. Nu zijn hij en zoon Edwin vooral kwekers die het vooral van de voorjaarsafzet moeten hebben.

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Plantarium 5 najaarshandel vroeger.indd 22

01-08-13 14:59

Special

Jan-Willem Wezelenburg junior en senior richten zich nog altijd op nieuwigheden, zoals deze Viburnum plicatum Kilimandjaro, en brengen deze pas na jarenlang testen op de markt.

Jan-Willem Wezelenburg junior en senior:

‘Deense najaar was na oktober al voorbij’ De handel van Jan-Willem Wezelenburg

wel voorbij; producten gingen de kassen

sluitend producten in pot en container.

Boomkwekerijen is tegenwoordig jaar-

in of geïsoleerde schuren. „Denen zijn

Alle veranderingen hadden een grote

rond. Eind juli, toen het 34°C was, ging

gewend aan lange winters”, illustreert

impact op het bedrijf. Het ging niet meer

Acer palmatum in pot op transport

Wezelenburg. Hij chargeert: „Na oktober

rechtstreeks exporteren, maar via de

naar klanten. „In een geconditioneerde

gaan ze bij de open haard zitten, en pas

groothandel, en niet alleen meer naar

wagen”, vertelt Wezelenburg junior (35),

in maart komen ze weer naar buiten.”

Denemarken, maar naar diverse landen.

„en dan is er geen kwaliteitsverlies in de

In het najaar draaide de handelskweker

En: „Kluiten maken zoals we dat vroe-

zomer.” Daarop reageert zijn vader (66):

30% van zijn omzet. 70% werd in diezelf-

ger traditioneel deden, komt financieel

„Het was vroeger ondenkbaar om plan-

de periode geboekt en vanaf half maart

niet meer uit, dus dat doen we bijna niet

ten boven de 30°C te versturen.”

afgeleverd. Orders klaarmaken moest

meer”, zegt Wezelenburg jr.

‘Vroeger’ zijn voor Wezelenburg senior

voordat de planten in het blad kwamen.

De zoon leidt het bedrijf tegenwoordig.

de jaren ’70 en ’80. Destijds exporteer-

„Want bij ons ontwikkelen ze zich eerder.

Waar senior traditioneel handelskweker

de hij voornamelijk naar Denemarken.

Als Magnolia hier is uitgebloeid, begint

was, is junior puur kweker. Hij kweekt

De basis vormde de afzet aan Deense

die in Denemarken pas te bloeien.”

nog wel op in de vollegrond, maar de

boomkwekerijen, die de producten ver-

De handel veranderde met de jaren. Op

planten gaan potgekweekt de deur uit.

der doorkweekten. Van lieverlee kwa-

de eerste plaats doordat grote Deense

Wat bij Wezelenburg onveranderd is ge-

men er Deense plantencentra bij.

kwekerijen verdwenen. „De Deense

bleven, is de focus op nieuwigheden en

loonkosten zijn te hoog en het Deen-

het testen van opplanten. Voor de ver-

se groeiseizoen is te kort, om nog te

koop is wel meer marketing nodig dan

Bestellen in de zomer

kunnen concurreren met Duitse kwe-

vroeger. „Vroeger zei men: ‘Dat is een

Het vastleggen van orders begon tradi-

kerijen. En door de grote afstand naar

leuke nieuwigheid, doe er maar tien’,

tioneel in de zomer, waarna Wezelen-

Nederland werd de logistiek bijna onbe-

waarna ze het jaar erop er meer vroegen

burg deze uitleverde in september en

taalbaar.”

als de plant zich goed had bewezen. Nu

in oktober. Met de producten werden

Daarnaast kwam de Deense impulshan-

is er minder aandacht voor nieuwighe-

hoofdzakelijk aanlegprojecten ingevuld.

del opzetten, en tuincentra wilden geen

den, waardoor we moeten laten zien

Na oktober was de najaarshandel vrij-

kluitgoed meer hebben maar vrijwel uit-

wat echt vernieuwend is.” De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Plantarium 5 najaarshandel vroeger.indd 23

01-08-13 14:59

508491.indd 24

5-8-2013 12:46:01

508492.indd 25

5-8-2013 12:46:26

Tekst en foto's: Ron Barendse

De Bloemenkampen kiest voor effici en Kwekerij De Bloemenkampen verhuisde het afgelopen jaar van Hulshorst naar Nunspeet. Voor eigenaar Arnold van den Berg was dit een ideale gelegenheid om zijn bedrijf efficiënter in te richten. In de week van Plantarium houdt het bedrijf open dagen. Hier alvast een voorproefje. Sinds dit voorjaar draait Kwekerij De Bloemenkampen op haar nieuwe locatie in Nunspeet. Zijn oude locatie en ook een aantal losse percelen verkocht Van den Berg aan de gemeente waardoor hij de kans kreeg om een nieuw bedrijf op te zetten. Na een aantal maanden te hebben gedraaid op de nieuwe locatie staat hij nog dagelijks verbaasd over de

toegenomen snelheid van werken. „Het spuiten, het beregenen, het laden en lossen, het oppotten: alles gaat zoveel efficiënter, dat we met hetzelfde personeel veel meer doen dan voorheen.” Van den Berg heeft zijn plannen voor het nieuwe bedrijf samen met makelaars- en adviesbureau Van der Sijs Actief uit Hazerswoude-Dorp uitgedacht. „We hebben bij alle mogelijke keuzes stilgestaan. De laatste twee jaar waren dan ook behoorlijk intensief, maar over het resultaat ben ik zeer tevreden.”

Open dagen

Eigenaar Arnold van den Berg doet naast de algehele bedrijfsleiding vooral de inkoop en de aansturing van de teelt. „Door de toegenomen efficiency is ook de omloopsnelheid van de planten toegenomen.”

In de week van Plantarium houdt Kwekerij De Bloemenkampen open dagen waarop met name klanten welkom zijn op het bedrijf. Openingstijden: 19 - 22 augustus van 8.00 - 16.00 uur en 23 augustus van 8.00 - 14.00 uur. Op 23 augustus vindt na 14.00 uur de officiële opening plaats voor genodigden. Het adres is: Hullerweg 120, Nunspeet. <

Op het nieuwe containerveld van 5 ha worden per soort grotere aantallen goed winterharde coniferen gekweekt dan voorheen. Hierdoor kunnen retailers beter worden bediend. De hoofdmoot staat in 5, 7,5 en 12 l-containers.

Naast grote aantallen per soort heeft het bedrijf ook kleinere aantallen van exclusievere coniferen. Van den Berg koopt met name vollegrondproducten die vervolgens worden opgepot en het bedrijf na één groeiseizoen zullen verlaten.

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Bloemenkampen layout.indd 26

01-08-13 15:19

Verhuizing

ici ency

Van den Berg heeft gekozen voor twee beregeningscomputers van Netafim. Deze kunnen in drieënhalf uur de 5 ha containerveld beregenen. Bij een eventuele storing kan ook één computer het hele bedrijf beregenen.

Het nieuwe bedrijfspand van Kwekerij De Bloemenkampen. De loods heeft drie laaddocks. Vooral een derde dock is maar een korte periode per jaar nodig, maar bleek volgens Van den Berg dit jaar toch al een paar keer geen overbodige luxe.

Met de nieuwe oppotmachine van het Belgische Demtec kunnen planten in 2 tot 25 l-containers worden opgepot. De luchttank en compressor zitten aan de oppotmachine vast zodat deze makkelijk kan worden verplaatst.

Vanuit de kantine is er een goed uitzicht op de kwekerij en dat is niet toevallig. „We hebben er bewust voor gekozen. Als we hier met klanten zitten te praten, zorgt het uitzicht voor een extra goede uitstraling van ons bedrijf”.

Met deze Mazotti-spuittrekker kan één man in één uur 5 ha spuiten. Op het oude bedrijf waren twee man één dag bezig met 2,5 ha. De paden liggen op 30 m van elkaar en met een spuitarm van 15 m is het hele perceel te spuiten. De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Bloemenkampen layout.indd 27

01-08-13 15:20

Tekst en Foto: Arno Engels

‘Als deze trekker op toeren komt!’ De favoriete machine van Jan van Voorthuijsen (25) loopt niet tussen zijn spillen en laanbomen, maar brult met bijna 700 pk over kleibanen. De kweker uit Randwijk is altijd al gek geweest op trekkers. Vooral op trekkers die een sleepwagen over 100 m moeten trekken, terwijl de last naar voren schuift en daarmee steeds zwaarder wordt: dé boerenhobby genaamd trekkertrek. Op zijn zestiende kreeg Van Voorthuijsen een Ford Major om met deze hobby te beginnen. Het gebrul was wel naar zijn zin, maar: „Ik wilde geen Ford, want ik ben een op-en-top John Deere-man.” En daarom werd de blauwe trekker vervangen door een groene met gele velgen: een JD met zes cilinders, van het Amerikaanse type 4430. De originele trekker werd omgebouwd tot een trekker voor de standaardklasse tractor pulling (160-180 pk), en met de bekapping van het oudere type 4020. „Die vonden we mooier dan van de 4430”, aldus Van Voorthuijsen. Maar hij vond de trekker niet hard genoeg gaan, en daarom werd de JD – gedoopt True Power – opgevoerd tot 650-700 pk. „Sleutelen aan motoren is mooi, het is een uitdaging om er steeds meer vermogen uit te krijgen. Eens wat anders dan bomen.” Sinds een jaar of vijf rijdt de kweker in de Farm Stock 4,5 ton-klasse. De eerste Full Pull rijden vond hij geweldig, en inmiddels heeft hij ook bekers gewonnen in de finale van zijn klasse. „Als de trekker op toeren komt, weet je niet wat je hoort!” Zijn team, bestaande uit vrienden en familieleden, en sponsoren houden Van Voorthuijsen op de baan. Begin van dit seizoen had hij al schade. „De trekker ging door de koppeling heen, en de dag erop moest ik rijden. We hebben de trekker toen met vijf man uit elkaar gehaald, tot diep in de nacht. Maar hij liep weer en ik werd derde in de competitie. Dan heb je echt een voldaan gevoel.” <

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Zomerserie trekkertrek.indd 28

01-08-13 15:24

Mijn favoriete machine

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Zomerserie trekkertrek.indd 29

01-08-13 15:25

508493.indd 30

5-8-2013 13:33:12

Teeltadvies

Foto: Arno Engels

Let op groeiremming in bos- en haagplantsoen Let in diverse bos- en haagplantsoensoorten op roestmijt, spint en trips, omdat deze plagen nog voor groeiremming kunnen zorgen. Probeer de groei van bacterievuurgevoelige soorten juist wat af te remmen met een bladmeststof op basis van koper.

RenĂŠ Jochems GroeiBalans rene@groeibalans.nl

Door het warme weer zijn vooral roestmijten en spint extra actief in onder andere Carpinus, Sambucus, Euonymus, Fraxinus en Ligustrum. Trips geeft problemen in Acer, Cornus en Ligustrum. In meerjarige teelten is het zinvol om bij de middelenkeuze rekening te houden met de nevenwerking op natuurlijke vijanden. Deze kunnen immers in het tweede seizoen helpen de problemen in toom te houden. Een ander aandachtspunt is bacterievuur. Door hevige buien in combi-

natie met warm weer kan er snel een uitbraak van deze bacterie ontstaan. Hier komt nog bij dat gevoelige soorten, zoals Cotoneaster, Pyrus, Malus en Crataegus, erg hard en weelderig staan te groeien, wat ze extra kwetsbaar maakt voor aantastingen. Probeer de groei van deze soorten daarom wat af te remmen. Gebruik hiervoor een bladmeststof op basis van koper, zodat het gewas weerbaarder wordt tegen aantastingen. Als het gewas nat is, werk er dan niet in en rijd er niet doorheen, omdat beschadigingen bij natte omstandigheden invalspoorten zijn voor de bacterie.

Mindere plekken activeren Mede door het mooie weer zijn de problemen echter te overzien en is er op de meeste plaatsen voldoende groei aanwezig. Als de groei op plek-

Te hard groeiende meidoorns zijn extra kwetsbaar voor bacterievuur.

T I P S

ken wat achterblijft ten opzichte van de rest van het perceel, kan dit diverse oorzaken hebben. Meest voorkomende oorzaak is structuurbederf. Om de groei op deze plekken weer op gang te brengen, moet er lucht in de bovenlaag van de grond komen. Tevens moet de activiteit van de wortel worden gestimuleerd. Licht schoffelen en kleine, liefst organische, bijbemestingen kunnen hierbij helpen. Ook actief de bodembiologie stimuleren heeft zin. Hiervoor zijn diverse producten beschikbaar, zoals bacteriepreparaten en compostthee. Een andere manier om extra groei te krijgen, zijn bladbemestingen. Ook daarin is veel keuze. Deze kan mede onderbouwd worden met behulp van plantsapmetingen. Aan de hand van de resultaten kunt u gebreken gericht aanpakken. Om diktegroei op zaailingen te krijgen, kunnen bespuitingen met sporenelementen, extra calcium en magnesium een goede bijdrage leveren. Het is zaak om dit met enige regelmaat tijdens de groei te doen. Bos- en haagplantsoen groeit het meest in juli, augustus en september. Zorg dat de bemesting via de grond aan het begin van die periode op orde is. Stuur de bemesting vervolgens bij via het blad. Laat in deze periode bijmesten heeft geen zin. De grond, die dan is opgewarmd, levert namelijk meestal al meer dan genoeg voeding uit natuurlijke mineralisatie. <

De tips worden samengesteld door DLV Plant, boomteelt@dlv.nl

SPUIT TEGEN AANWEZIGE DOPLUIS. Volwassen

zeer gevoelig. In deze twee gewassen mag ook

moet u langer water geven. Dit is ook van belang

dopluizen zijn gemakkelijk te herkennen, maar

worden gespoten met Corbel.

om zoutophoping in potten te voorkomen.

moeilijk te bestrijden. U kunt het beste spuiten als u de jonge larven waarneemt,die plat en

CONTROLEER WATERGIFT BIJ POTTEN. Doe dit

HARD GEWASSEN AF. Schakel bij planten in pot

geelgroen van kleur zijn. Controleer het gewas en

door enkele potten van planten af te halen. Geef

die voldoende zijn gegroeid, over op meststof-

spuit met bijvoorbeeld Envidor, Calypso, Gazelle,

bij langere periodes van droogte extra lange giet-

fen die minder stikstof en meer kali bevatten.

Admire, Actara of Movento. Het is verstandig om

beurten, zodat alle potten gelijkmatig vochtig

Gebruik een mengmeststof in een stikstof-kali-

een uitvloeier toe te voegen, behalve bij Moven-

zijn. In de praktijk bestaat dikwijls de neiging om

verhouding 1:2 of 1:4. Geef tevens extra magne-

to. Houd bij de middelenkeuze rekening met bijen

bij warm en droog weer vaker water te geven, en

sium. Moeten gewassen in pot nog veel groeien,

en hommels.

niet zozeer langer. Een natte pot blijft nat, maar

dan moet nu worden bijgemest met een stikstof-

een droge pot wordt bij een krappe watergift

rijke oplosmeststof of kalksalpeter, anders wordt

LET OP ROEST. Spuit tegen roest in Salix met bij-

steeds droger. Het is verstandig om een half uur

het te laat in het seizoen.

voorbeeld 100 ml Tilt, 250 ml Exact of 60 ml Foli-

na het watergeven te controleren of de potten

cur per 100 l water. Ook Hypericum en Alcea zijn

egaal vochtig zijn. Als de pot onderin nog droog is, De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Teeltadvies Jochems.indd 31

05-08-13 15:56

Tekst en Foto’s: Arno Engels

Engelse traditie van tussenstam De stamrozen van Chessum Plants worden al jaren niet meer op Pfänder geoculeerd. De Engelse kwekerij houdt een andere traditie in ere: het gebruik van een tussenstam. Dat levert in drie jaar tijd stamrozen uit de vollegrond op. Daarna kweekt Chessum ze af in kassen.

Het is nog volop levertijd als we de kassen van Chessum Plants betreden – zoals de kwekerij in Upper Caldecote (Bedfordshire) tegenwoordig heet, omdat er naast het hoofdgewas rozen ook bijvoorbeeld fruitbomen worden gekweekt. Stamrozen staan bij elkaar in blokken, en een mini-Massey Ferguson trekt wagentjes door de kassen om orders op te halen. De kassen zien er gedateerd uit. De opstand was vroeger van een chrysantenteler, zegt David White, bedrijfsleider van Chessum. Het hoeft niet geavanceerd te zijn voor de stamrozen. Belangrijkst is dat ze ’s winters onder glas staan. „Om ze te beschermen tegen vorst. Onze kassen zijn er perfect voor.”

Eén standaard container Onder dit glas groeien de stamrozen in het voorjaar natuurlijk ook sneller dan buiten, zodat ze eerder leverbaar zijn met knoppen en bloemen. Maar zo snel loopt die groei hier ook niet, dat er groeiremmers aan te pas moeten komen. „Die hebben we niet nodig”, aldus White. De kronen worden compact dankzij ouderwets snoeien. „We

Chessum kweekt de stamrozen in container af, beschermd onder glas.

snoeien ze voor het oppotten, en in het voorjaar nog een keer of twee.” De kronen zitten op stammen van 50 cm, 80 cm of op 100-120 cm. Opvallend is dat de gebruikte containermaat overal dezelfde is: 7,5 l. Hier geen kortere stammen in kleinere containers. „De beworteling is bij alle stamrozen vergelijkbaar”, legt White uit. „Standaardisatie is bij ons ook beleid, zodoende produceren we het handigst – bijna net zoals een bio-industrie.” Ook in de distributie werkt één standaard 7,5-container het best, aldus White. „Op een CC-kar passen altijd minimaal 12 stamrozen. Of we zetten ze dubbel, dan kunnen er 25 op. Of we zetten er één of twee lagen met potrozen eronder.”

Onderstam uit Nederlands onderzoek De gebruikte stammen zijn echter niet de standaard van andere rozenkwekers. Geen Pfänder, maar een type van deze Rosa canina-variëteit: ’Moneyway’. White vertelt dat Chessum dit type zo’n veertien jaar geleden uit Nederlands onderstammenonderzoek heeft verkregen. „We zijn eigenaar van ’Moneyway’. Anderen mogen hem onder licentie kweken, en een paar kwekers hebben hem ook uitgeprobeerd, maar om eerlijk te zijn: alleen wij zijn gek om ’Moneyway’ te gebruiken.” De stammen bij Chessum zijn namelijk geen gewone trekkers uit zaailingen, maar tussenstammen. White legt de teelt in een paar zinnen uit. „Het eerste jaar oculeren we ’Moneyway’ op ’Laxa’. Het tweede jaar zetten we er bamboestokken bij, binden ’Moneyway’ aan en oculeren hier de rozen op. Het derde jaar zijn het stamrozen.” Chessum wint dus één jaar op de stamrozenteelt met

Door drie oculaties en enkele keren snoeien zijn de kronen compact.

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Engelse stamrozen.indd 32

01-08-13 15:01

Buitenland

Chessum Plants, Upper Caldecote Sortiment:

voornamelijk

struikrozen (650.000 per jaar en 800.000 elders op contract), stamrozen (150.000 per jaar), daarnaast onder andere fruitbomen Afzet: supermarkten, bouwmarkten

tuincentra

Groot-Brittannië.

Deel

in van

stamrozen uit vollegrond naar andere containerteeltkwekers Oppervlakte: 55 ha vollegrond, 10 ha containerveld en 2 ha kassen Personeel: 33 vaste medewerkers, daarnaast bijna 100 seizoensmedewerkers Website: chessumplants.com

Bekijk meer foto’s van Chessum op deboomkwekerij.nl.

Vorig jaar zijn deze stammen opgetrokken vanuit de oculatie op ’Laxa’. Daarna zijn de rozen op ’Moneyway’ gezet.

Pfänder-trekkers. De bedrijfsleider nuanceert de winst. „Een driejarig gewas in de vollegrond is nog altijd twee winters in de genade van God”, aldus White. Volgens hem overleeft ’Moneyway’ tot -12°C, maar dan moet het geen langdurige vorstperiode zijn. In het groeiseizoen biedt ’Moneyway’ echter vooral voordelen. Als het op eigen wortel staat, wortelt het type bijvoorbeeld net zo sterk als ’Laxa’. Geoculeerd op een ’Laxa’-onderstam moet ’Moneyway’ al helemaal sterk groeien. „Perfect voor het tweede jaar”, zegt White. „Als het warm is, groeien de stammen wel 20 cm in één week.” Je moet er dan wel bij blijven met de aanbindtang, anders gaan de stammen niet kaarsrecht maar zigzaggend omhoog. „We beginnen met de Max-tape aan één kant van het gewas, komen langs de andere kant weer terug, en gaan vervolgens weer rond. Dat gebeurt continu door vijf man die weten wat ze doen.”

Groot sortiment oculeren Het oculatiehout van ’Moneyway’ is afkomstig van moerplanten op de kwekerij. Er staan er zo’n 5.000. Die planten zijn wel vijftien jaar oud, maar worden om de drie jaar verjongd door ze af te knippen en opnieuw te laten uitschieten. „De stammen kunnen 3 m hoog worden.”

Op de tussenstammen van ’Moneyway’ worden meer dan 250 verschillende rassen geoculeerd; per stam komen er drie oculaties op. Het zijn met name rozen van Harkness. Deze veredelaar zit niet ver van Chessum af en ontwikkelt nieuwigheden in partnerschap met de kweker. Net als de groeikracht is de goede verenigbaarheid een voordeel van ’Moneyway’, zegt White. Daarnaast geeft het type in het derde teeltjaar iets minder wildopslag dan Pfänder. En heel wat minder wild dan een ander type dat voorheen werd gebruikt: ’Chessum’s Choice’. Ook dit is een type van Pfänder. „Ik denk dat het wild van ’Moneyway’ ons de helft minder werk kost dan van ’Chessum’s Choice’. Na drie jaar in de vollegrond worden de stamrozen gerooid. Ongeveer 65% staat op contract voor andere kwekers met containerteelt, de andere 45% is voor eigen gebruik. Veel stamrozen komen na het rooien direct in containers terecht, anderen worden even opgeslagen in een hal. „Half december zijn ze allemaal opgepot.” Bij Chessum begint het afleveren van de stamrozen zodra ze doorworteld zijn, vanaf het vroege voorjaar. De handel loopt door tot na de zomer; wat voor de volle bloei nog niet is verkocht, wordt nogmaals gesnoeid. „Dan blijven de stamrozen mooi uniform en hebben ze een mooie, grote kop.” < De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Engelse stamrozen.indd 33

01-08-13 15:01

Tekst en Foto's: Emiel van den Berg

Alertheid kan bladvlekken bij vaste plante n Bladvlekkenziekten bij vaste planten liggen constant op de loer. Tijdens het opkweekproces zijn er meerdere momenten waarbij de risico’s toenemen. Nu de keuze aan bestrijdingsmiddelen steeds kleiner wordt, ligt de nadruk meer dan ooit op het secuur kweken.

Het probleem van bladvlekken bij de opkweek van vaste planten is vaak te wijten aan een verzameling van schimmels als Phoma, Alternaria, Colletotrichum en Septoria, soms gecombineerd met bacteriën als Pseudomonas. „De aantasting die we bladvlekken noemen, is een verzamelnaam”, vertelt Marco Schuurmans van Cultus Agro Advies. Volgens Schuurmans is 80% van de vaste planten gevoelig voor bladvlekken. Temperatuur en vochtigheid spelen hierbij een cruciale rol. „Met zowel een hoge temperatuur als hoge luchtvochtigheid, zoals dat vaak in kassen en tunnels het geval is, liggen schimmels op de loer.” De bevindingen bij kwekerij J. de Roover in Strijbeek zijn dat vaste planten ook onder koude, natte omstandigheden vatbaar zijn. „Zeker als er in het voorjaar nog late nachtvorsten zijn, liggen schimmelaantastingen, met name bladvlekkenziekten, op de loer”, vertelt Jack de Roover. Het in de buitenlucht voorkomen van hoge luchtvochtigheid en te hoge of te lage temperaturen is volgens Jos Swinkels van de gelijknamige kwekerij in Sterksel niet te regelen. „We kunnen wel invloed uitoefenen door in de ochtend te beregenen zodat het gewas droog de nacht in gaat.” Aandachtspunt voor Swinkels is eveneens het tijdig buiten zetten van de planten. „Te veel vers schot maakt de planten kwetsbaar.”

Rustige kweek Rustig opkweken heeft volgens beide kwekers altijd de voorkeur. Swinkels maakt de planten harder door plantversterkers van Plant Health Care met extra sporenelementen te gebruiken. „Daarmee beginnen we al meteen bij het zaai- en stekgoed.” De Roover vindt dat het gebruik van calcium nogal eens onderschat wordt. Tevens geeft hij magnesiumbladvoeding in de vorm van bitterzout. Schuurmans wijst op het belang van het gebruik van kali en fosfaat: deze stoffen maken de planten sterk. Een andere belangrijke rol speelt het uitgangsmateriaal. Volgens Swinkels draait alles om het kiezen van de juiste selecties. „Kiezen we voor zaaigoed, dan moet het zaad van een goede herkomst zijn. Scheur of stek hoeft zeker niet altijd beter te zijn.” De Roover ziet de aantastingen vaak het eerst bij zaailingen. „Worden de planten gestekt

Aantasting bij Heuchera ’Pluie de Feu’ door het aanhoudende koude voorjaar en v ochtige gr

of gescheurd dan groeien ze rustiger.” Liefst vervangt hij kwetsbare zaailingen door stek- of scheurmateriaal dat in de handel onder de toevoeging ’Senior’ wordt aangeboden. Schuurmans benadrukt het goed controleren van het uitgangsmateriaal. „In geval van stek moeten de moerplanten in optimale conditie zijn.” Daarnaast vindt hij het moment van stekken belangrijk. „Zeker als je met winterstek werkt, moet dat precies goed zijn afgehard; bij zomerstek kan te zacht materiaal bij het stekken kneuzen en beschadigen. Dat kan puntrot veroorzaken en dat is een invalspoort voor schimmels.” Swinkels stekt met de natuur mee: op het moment dat doorgroei en beworteling het best zijn. „Voorkom het gebruik van onnatuurlijke hulpmiddelen, dat maakt de plant alleen maar zwakker.” Ook het tijdstip van oppotten speelt een rol. Als planten door tijdgebrek te lang in trays blijven staan, kan dat voor problemen zorgen. De Roover: „Soms staan ze dan te lang nat of verdrogen ze.” Wat bij de opkweek voorkomen dient te worden, is het dicht bijeen zetten van planten. Schuurmans adviseert het gebruik van ruime cups en afstand tussen de planten. Swinkels vindt dat alleen lonend bij

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

bladvlekken.indd 34

01-08-13 15:00

Kwaliteit

nte n voorkomen TIPS > Voorkom te hoge luchtvochtigheid en te hoge en te lage temperaturen > Gebruik uitgangsmateriaal van goede selecties > Kies het juiste tijdstip om te stekken en op te potten > Probeer planten tijdens de opkweek zo min mogelijk op te jagen > Zet de planten op voldoende afstand, houd vochtminners apart van droogteminners > Probeer van onderaf water te geven om het blad droog te houden > Knip de planten niet terug bij slechte weersomstandigheden > Gebruik eventueel Ortiva als goed werkend preventief middel

orjaar en v ochtige groeiomstandigheden.

grote potten. „Bij klein materiaal is dat lastiger. Dan kiezen we eerder om te knippen.” Schuurmans adviseert verder om planten te groeperen in soorten die veel en soorten die weinig water verlangen. „Zo kun je gerichter water geven.” Beter vindt hij het ook om alleen van onder water te geven en schommelingen in nat en droog zoveel mogelijk te voorkomen net als temperatuurpieken. Bij de opkweek van de planten is ook het tijdstip van terugknippen belangrijk. Schuurmans: „Bij het terugknippen zet je de planten stil. Bij te koud of te warm weer treedt dan groeivertraging op en is de plant extra gevoelig voor schimmels.” Is er veel regen en is de kluit helemaal nat, dan knipt Swinkels niet terug.

Optimale conditie Voor de aanpak van schimmels die bladvlekken veroorzaken, is Daconil een van de meest gebruikte en breedst werkende middelen. Eind dit jaar is dit middel echter niet meer beschikbaar voor de buitenteelt. „Specifiek voor de opkweek in kassen en tunnels blijft het behouden, maar de afkweek buiten heeft vanaf dan een probleem.”

Schuurmans vertelt verder dat het hele middelenpakket inmiddels erg smal is geworden. „En er komt niets nieuws bij omdat vaste planten een kleine gewasgroep zijn.” Er zijn echter vervangers voor Daconil. Een paar alternatieven voor schimmelbestrijding zijn Mirage Plus, Switch en Spirit. „Vaak net even iets minder breed en minder scherp. Slechts voor een aantal soorten goed.” Preventieve middelen zijn Flint, Ortiva en Kenbyo. „Zeker Ortiva is een middel dat preventief goed effect heeft.” Als bestrijdingsmiddel gebruikt De Roover Daconil en Ortiva. Swinkels gebruikt niet veel bestrijdingsmiddelen. Bij de opkweek volgt hij een strak schema. „Als je je daar aan houdt en je tijdens de opkweek goed op blijft letten, hoeft het voorkomen van bladvlekkenziekten niet ingewikkeld te zijn.” <

Door zaad vermeerderde Sagina subulata is vatbaarder voor schimmelaantastingen en rot dan deze gescheurde Sagina subulata ’Senior’.

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

bladvlekken.indd 35

01-08-13 15:00

Tekst en Foto’s: Arno Engels

Eén Twentse portaaltrekker voor al h Gebr. Ezendam heeft een portaaltrekker ontwikkeld die alle werkzaamheden in een teelt kan uitvoeren, met of zonder gps. Werktuigen kunnen tussen de vooren achteras hangen, maar ook in een hefinrichting. De spoorbreedte is bovendien variabel evenals de hoogte van de cabine. De noviteit van Gebr. Ezendam heet GlobusTrac. Voor het mechanisatiebedrijf uit het Twentse Borne is het de allereerste echte portaaltrekker van eigen tekentafel, die gemaakt is in de eigen werkplaats. Tot zijn komst bestond het merk Globus van Ezendam immers puur uit halfautomatische machines om planten te snoeien en om kluiten rond te steken. Enige jaren geleden heeft het bedrijf weliswaar een aparte zelfrijdende machine ontwikkeld, maar daar kun je zelf niet op zitten, omdat het een robot is die op gps werkt. Vroeg je bij Ezendam naar een trekker die over 1 m hoge planten kon rijden, dan werd er bijvoorbeeld een Landini hoger op zijn wielen gezet. Voor nog hogere planten kwam

je al gauw uit bij een Rath, het Oostenrijkse merk waarvan Ezendam dealer is.

Beperkingen standaardtrekkers Kleine en lichte werktuigen zoals schoffels zijn technisch goed onder een Rath te hangen, aldus Ezendam. Maar voor bijvoorbeeld zware steekunits is er te weinig ruimte tussen de vooren achteras. Die zijn wel achter op de trekker te bouwen, maar dan moet dat zware gewicht wel worden gecompenseerd door het nodige frontgewicht. Voor al dat aanhangend gewicht is een Rath net te licht gebouwd. Dat vindt niet alleen Ezendam, maar ook Gerard Brabers, kweker in het Brabantse Dongen. Brabers

was al een tijdje op zoek naar een nieuwe portaaltrekker voor zijn hoofdteelt: verplante Taxus tot 2,5 m groot. De kweker heeft een verhoogde Fiat, maar die kan slechts over maximaal 90 cm hoge planten rijden. „Dat schiet niet op.” En portaaltrekkers uit de wijnbouw vindt Brabers net zo ongeschikt voor zijn teelt als een Rath. Omdat zulke trekkers een dusdanige wielaandrijving hebben, dat er brede sporen voor nodig zijn. „Die heb je wel in de wijnbouw, maar niet in de boomteelt.” Brabers wilde niet veel grond verliezen aan rijsporen. De nieuwe portaaltrekker moest daarom niet over één rij kunnen rijden, maar over twee met Taxus tot 2,5 m groot. De trekker moest diverse werkzaamheden

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Portaaltrekker Ezendam.indd 36

01-08-13 15:00

Noviteit

al het werk

dus tweerijig kunnen uitvoeren: plantgaten boren, spuiten, bemesten en ondersnijden.

Wensen van kweker Babers legde zijn wensen neer bij Ezendam. Negen maanden later was de GlobusTrac PT2500 (portaaltrekker met 2.500 mm ofwel 2,5 m doorrijhoogte) een feit. Brabers heeft de trekker nog maar kort in gebruik. Al het verplantwerk is er mee uitgevoerd, en er is ook al mee gespoten tegen onkruid. Andere werkzaamheden zullen ermee volgen. De kweker gaat met de portaaltrekker niet snoeien en rondsteken, want hij heeft al een halfautomatische snoeier en steker van Ezendam. Met deze machine steekt hij zijn

Taxus bovendien selectief rond. „Het lukt nooit om Taxus voor de voet op te rooien, want er staan zoveel diverse maten. Thuja en Chamaecyparis zou je wel voor de voet op kunnen rooien.” Misschien komt er nog gps op de portaaltrekker, maar voorlopig rijdt Brabers zelf de sporen voor het planten. Het eerste spoor maakt hij trouwens niet met de GlobusTrac, maar met een gewone trekker. Omdat hij vanuit de cabine van de portaaltrekker, die voorop zit, niet goed de voorwielen kan zien.

dels een tweede trekker gebouwd, voor een Limburgse kweker, maar deze trekker is een driewieler. Een derde GlobusTrac is in de maak voor een andere Brabantse kweker. Deze zal weer wel op vier wielen lopen, en ook nog op gps. Die kweker gaat er drie rijen tegelijk mee boren, snoeien en rondsteken. De doorrijhoogte wordt 1,8 m; lager dus dan bij Brabers. In de basis is een GlobusTrac telkens dezelfde trekker, maar hij kan dus verschillend zijn uitgevoerd. De verkoopprijs is daarom klantafhankelijk, aldus Ezendam. <

Derde trekker in de maak De portaaltrekker van Bravers is niet meer de enige GlobusTrac. Ezendam heeft inmid-

De werktuigen in de wielbasis hangen in een frame dat hydraulisch heft en zakt. Geplaatst tussen de vooren achteras zorgt het frame voor de beste gewichtsverdeling, aldus Ezendam. Boven op het frame zit een camera, zodat je in de cabine de werktuigen kunt zien op een beeldschermpje.

De portaaltrekker heeft vierwielaandrijving en wordt volledig elektro-hydraulisch aangestuurd. Een 100 pk sterke Kubota-motor drijft alle hydromotoren aan. In de hefinrichting achterop gaat Brabers een spuittank (900 l) hangen. Hij koppelt er ook gewoon een wagen vol met kluitplanten aan.

De cabine is hydraulisch omhoog te brengen tot de 2,5 m doorrijhoogte van deze GlobusTrac. Met een joystick zijn bijna alle componenten van de trekker te bedienen. In de cabine zijn beelden te zien van twee camera’s: de een filmt het frame en de ander de achterkant van de trekker.

Brabers kan de twee boren (30-32 cm in doorsnede) vervangen door één ondersnijmes (dit ondersnijdt dus twee rijen tegelijk, omdat de kweker rondsteekt met een aparte machine). De kweker kan aan het frame ook spuitkappen monteren, om ongeveer 400 l/ha mee te verspuiten.

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Portaaltrekker Ezendam.indd 37

01-08-13 15:00

BOOMKWEK Venray Vakbeurs 24, 25 en 26 september 2013 DĂŠ vakbeurs voor boomkwekers en branchegerelateerde bedrijven

Openingstijden 14.00-22.00 uur

Evenementenhal Venray De Voorde 30, 5807 EZ Venray T 0478 - 51 97 90 I www.evenementenhal.nl E venray@evenementenhal.nl twitter.com/BKV_EH

508494.indd 38

Ons evenement. UW MOMENT.

5-8-2013 12:54:10

508490.indd 39

5-8-2013 13:32:11

Tekst en Foto’s: Arno Engels

De trends op Britse productlabels De Britten zetten een plantennaam en een passende foto allang niet meer alleen op productlabels. Hun etiketten maken ook gewag van beeldmerken die min of meer bekend zijn bij het kooppubliek. Trendy labels gezien op Britse tuincentra. De laatste jaren was het dé trend op de Britse tuinplantenmarkt: labels van Brits gekweekte planten versieren met Britse vlaggetjes en marketingkreten met ’British’ of ’Home Grown’ erin. Maar andere trends zijn doorgebroken en die lijken net zo belangrijk, of nog belangrijker te zijn dan ’Brits gekweekt’. Opvallend veel labels duiden meer

Cupressocyparis leylandii kampte lang met een slecht imago, omdat de groei van de haagconifeer tot diverse burenruzies leidde. Het logo van de beker geeft aan dat dit toch echt een door de RHS-bekroonde plant is.

dan de waarde van een tuinplant: ze vermelden een behaalde prijs of erkenning, zoals een ’RHS Award of Garden Merit’ van de Royal Horticultural Society. Diverse tuinplanten bezitten reeds deze prijs, te herkennen aan het beeld van een gewonnen beker. Voorheen stond dit beeld achter op labels, maar tegenwoordig prijkt het voorop, waardoor het beter opvalt. RHS-uitslagen staan hoog aangeschreven bij tuiniers. Daarnaast vermelden steeds meer labels wanneer de plant bijdraagt aan de instandhouding van de bijenpopulatie. Ook dit is niet specifiek een Brits, maar een Europees thema. De trend van QR-codes lijkt bij tuinplanten niet door te zetten. Een enkel label meldt zo’n code. Op Britse tuincentra worden de codes zelden gescand, waarschijnlijk omdat veel tuiniers ouderen zijn die geen smartphones hebben, of wel hebben maar er niet mee scannen. Bij tuinmeubelen worden QR-codes trouwens wel gescand: om prijzen van concurrenten te vergelijken. <

Een aantal labels is niet meer standaard rechthoekig, maar zodanig vormgegeven dat de belangrijkste aspecten van de plant duidelijk zijn te zien en te lezen. Ondergeschikt is het gebied in Zuid-Engeland waar deze Persicaria is gekweekt.

Veel Britten zijn gevoelig voor zaken met een rijke geschiedenis, en daar speelt dit label van het Ericaceae-merk Waterers op in. Er staan enkele mijlpalen op in het kruisingswerk bij Rhododendron.

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Engelse etiketten.indd 40

01-08-13 15:00

Buitenland

Verschillende logo’s en kreten op dit label wijzen Britse consumenten erop dat Moment in Time een gelauwerde roos is: hij was in 2012 in Groot-Brittannië ’Roos van het Jaar’. Ook bij andere rozen worden prijzen vernoemd.

Op allerlei labels staan bijen afgebeeld en kreten zoals ’Vriendelijk voor bijen’, of een kreet waaraan is toegevoegd dat de koninklijke plantenvereniging RHS erachter staat: ’Volgens de RHS is deze plant perfect voor bestuiving’.

Een afgeleide van de trend naar ’Grow your own’ (kweek je eigen groente) is ’Cut your own’: snij in je tuin bloemen voor de vaas. Met name labels bij vaste planten als Monarda Marshalls Delight en Iris Tropic Night tonen dit beeldmerk.

Op ambachtelijke wijze gekweekt door deze vakman in York: dat moet dit label naar consumenten toe uitstralen. Sommige kwekers verkiezen labels als deze boven labels met ’Brits gekweekt’ en/of de Britse vlag erop.

Aan diverse bomen (waaronder deze Ficus carica ’Brown Turkey’) en planten hangt een extra label dat consumenten adviseert om hierbij Rootgrow te gebruiken: mycorrhiza-schimmels die de beworteling een zetje geven. De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Engelse etiketten.indd 41

01-08-13 15:00

9 augustus 2013 nummer 31

Mail uw Vraag & Aanbod voor vrijdag 17.00 uur naar: svstraffic@bdu.nl of bel naar Verkoop Boomkwekerij 0342-494889

67(.%('5,-) * 9$1 '(5 /22 %9

$O PHHU GDQ MDDU KHW EHWURXZEDUH DGUHV YRRU XZ JHZRUWHOGH VWHN +RRJKRXWVHZHJ 1$ %LH]HQPRUWHO WHO ID[ H PDLO LQIRYGORR#VWHNEHGULMI FRP LQWHUQHW ZZZ VWHNEHGULMI FRP

E-SAP Âľ2QOLQH 3ODQWHQPDUNWÂś

Meer informatie: www.sapholland.nl - www.e-sap.nl

U wilt een florerend rendement?

De Boomkwekerij informeert de branche optimaal. Behalve de actualiteit komen onderwerpen als teelt, mechanisatie, markt, sortiment en bedrijfsvoering uitgebreid aan bod. De website en de e-mailnieuwsbrief brengen het laatste nieuws en praktische informatie. Wilt u onze lezers bereiken en het sterke merk De Boomkwekerij voor uw marketing benutten? Neem dan contact met ons op via het onderstaande telefoonnummer.

Boomkwekerij

Wilt u ook adverteren op de Plantenbeurs pagina? Bel 0342-494889

Bel 0342 - 49 48 89 voor de advertentie mogelijkheden, wij geven u graag advies

een uitgave van

"+7 X INDDĂĽĂĽĂĽ

508500.indd 42

ĂĽĂĽĂĽ

5-8-2013 12:51:19

VRAAG EN AANBOD

Mail uw Vraag & Aanbod voor vrijdag 17.00 uur naar: svstraffic@bdu.nl of bel naar Verkoop Boomkwekerij 0342-494889

9 augustus 2013 nummer 31

Uitgebreid assortiment in laan- en sierbomen, fruitbomen, spillen, dakplantanen en leilindes (vormbomen).

ZOWEL IN DE VOLLE GROND ALS IN CONTAINER Het juiste adres voor de beste kwaliteit! Kijk op onze website voor meer informatie:

STEKCULTURES BV

GOMMELSTRAAT 2 • 5074 NG BIEZENMORTEL TELEFOON: 0135113396 • FAX: 0135114183 GSM: 0651222823 EMAIL: INFOHECOSTEKCULTURES.NL INTERNET: WWW.HECOSTEKCULTURES.NL

Het adres voor uw gewortelde stek van heesters en coniferen in stekplaten or al uw

Ook vpodrachten! steko

uw dealer is: www.krimpen.nl

www.mabo.nl

MABO KWEKERIJEN Achterstraat 12 6668 AA Randwijk tel: 0488-491271 fax: 0488-491342 e-mail: info@mabo.nl

Voor al uw skimmia’s en hebe’s in het najaar

KL PUUV]H[PL]L VURY\PKILZ[YPQKLY www.wecult.com

één adres: Maggieflower BVBA Brandstraat 3b 9070 Destelbergen (België) Vraag vrijblijvend een prijsofferte aan via e-mail: maggieflower@telenet.be Fax: 0032-93551582 GSM: 0032-475960824

508501.indd 43

5-8-2013 12:51:47

Foto’s: Arno Engels, Maasplant, Noviflora, Tuincentrum Zwinkels

P RO D U C TA N A LYS E

Potrozen deden het alleen goed in de voorverkoop Potrozen die op voorhand waren verkocht, hebben diverse kwekerijen verlaten, maar er zijn ook partijen blijven staan. Door het late voorjaar kwamen er bovendien geen nabestellingen, en was er nagenoeg geen daghandel. Er zijn nog genoeg potrozen te koop.

De grootste handel is doorgaans voor juli gerealiseerd, als de potrozen volop gaan bloeien en consumenten op vakantie gaan. Vorig jaar waren de potrozen bijna niet aan te slepen, zoveel vraag was er naar. Maar dit seizoen liet het tegenovergestelde zien. Op kwekerijen staan nu nog diverse partijen te wachten op afzet. De stagnerende verkoop is extra zuur voor kwekers, omdat de potrozen volgens hen dit seizoen van

superkwaliteit zijn. De rozen zijn nog nooit zo goed gegroeid als dit seizoen, zeggen kwekers. Over de termijnhandel wordt vrijwel niet geklaagd. De voorverkoop was op veel plaatsen beter dan vorig jaar, vermoedelijk omdat afnemers verzekerd wilden zijn van leveringen. Vorig jaar waren potrozen immers nagenoeg uitverkocht. Hier en daar verliepen de leveringen in maart en april toch moeizaam als gevolg van het winterweer. Kwekers zijn verschillend omgegaan met de uitgebleven verkoop. Vanaf juni zijn partijen teruggeknipt, zodat die inmiddels weer visueel aantrekkelijk zijn en wellicht toch nog verkocht worden vanaf medio augustus. Er zijn ook partijen weggegooid om de druk op de markt te verlagen.

HANDELSSTEMMING

Maar er zijn ook partijen voor veilingklokken gedumpt en voor de prijs van de plantgoedkosten verkocht. Zodat de potrozen toch nog wat hebben opgeleverd. Andere kwekers waarderen zulke acties echter niet, omdat dumpen volgens hen de markt kapot maakt. <

HOE LOOPT HET?

Tuincentra stellen inkoop nog even uit Tuincentra in Nederland zijn over het algemeen nog niet bezig met de najaarsinkoop. Dat gebeurt pas vanaf half augustus, als kwekerijen en handelsbedrijven de eerste voorraadlijsten rondsturen en als de najaarsbeurzen starten. Bovendien moet er op het tuincentrum eerst plaats worden gemaakt voor nieuwe handel.

Bij Tuincentrum Groenrijk in Maasbree zijn ze nog niet bezig met de najaarsinkoop. Zeker dit jaar niet, omdat de zomerverkoop langer doorloopt als gevolg van de late seizoensstart. En dat is volgens in- en verkoper Wim Zelen een goede zaak, omdat er nog veel producten voorradig zijn. „In het voorjaar hebben we fatsoenlijk ingekocht en daar is nog veel van over. Dat proberen we eerst te verkopen, zodat we genoeg plaats hebben om met een schone lei te beginnen.” Ook bij Tuincentrum Coppelmans in Nuenen zijn nog geen orders afgesloten voor het najaar. Plantarium vormt de start voor de oriëntatie op

het najaar. Patrick Coppelmans vertelt dat er veelal zaken wordt gedaan met vaste partijen als Arie Bouman, Van der Starre en Plant Collect. „We zetten de winkel lekker vol en bestellen bij naar gelang we verkopen. Als Coppelmans Groep - bestaande uit acht tuincentra - zitten we iedere dag op de veiling en kunnen we bovendien bij menig kweker een vuist maken.” Om plaats te maken voor de najaarsartikelen, worden bij Intratuin in Apeldoorn van 7 tot en met 17 augustus voordeelweken gehouden. De zomerhandel wordt opgeruimd, met kortingen tot maar liefst 70%. „Daarna richten we ons op het najaarssortiment”, vertelt Randy Brokken, hoofd van de plantenafdeling. Volgens Brokken valt het bij dit filiaal van Intratuin mee met de voorraad van het voorjaar. „Er zijn zeker planten blijven staan, maar de zomerverkoop loopt nog steeds door. We hebben toch wel een inhaalslag gemaakt in de verkoop.” <

Handel in week 30 Rapportcijfer: 6

Jacko Maas, Maasplant bv:

‘Nog dagelijks haagplanten weg‘

Handel in week 31 Rapportcijfer: 7-

Ed Kamps, Noviflora:

’Klokprijzen zijn belachelijk laag’

Lees uitgebreide berichten van ’Hoe loopt de handel?’ op deboomkwekerij.nl

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Markt en Afzet BKW31-13.indd 44

05-08-13 15:34

Markt & Afzet P RO D U C TA N A LYS E

Sorbus verkoopt in kleinere aantallen Soorten en variëteiten van Sorbus zijn afgelopen seizoen redelijk verkocht, conform andere geslachten die tot het standaardsortiment laan- en sierbomen behoren. Maar ondanks dat bomen van Sorbus bekend staan als ijzersterk, zijn de verkochte aantallen minder dan vroeger.

Twintig jaar geleden gingen er bijvoorbeeld grote aantallen Sorbus, met name S. intermedia en S. aria, naar Scandinavische landen. De bomen kunnen immers flink wat vorst verdragen, en ook droogte, waardoor ze volgens kwekers heel goed geschikt zijn voor afnemers in landklimaten. Maar de afzet nam af, waarschijnlijk door de vruchtdracht: die is groot als Sorbus groeit op een te kleine standplaats. Vallende vruchten hebben in het verleden tot klachten van

burgers geleid, waardoor Sorbus over het algemeen wat in diskrediet is geraakt bij opdrachtgevers en architecten van beplantingen. De aantallen zijn dan wel minder geworden, kwekers hebben de indruk dat de soorten en variëteiten tegenwoordig beter worden toegepast dan vroeger. En behalve dat er diverse Sorbus geschikt zijn als straat- en laanboom, zijn er ook meerstammige vormen die een beplanting een natuurlijke uitstraling geven, zoals S. aucuparia en S. intermedia ’Brouwers’. De vraag verschilt wel per bedrijf. De ene kweker vertelt bijvoorbeeld dat er veel vraag is naar bijzondere variëteiten als de natuurlijke hybride ’Dodong’, en weinig vraag naar S. aucuparia. De andere kweker heeft juist wel veel vraag naar de gewone lijsterbes. En waar de een zegt dat

Engelse afnemers gek zijn op Sorbus vanwege de verschillende vruchtkleuren, merkt de ander een stagnerende vraag vanuit Engeland. Nieuwkomers in het sortiment zijn ook nog niet bij iedereen bekend, zoals S. aucuparia ’Fingerprint’. Onbekend maakt onbemind, aldus kwekers. <

LANGS DE KASSA Leo Zwinkels:

‘We hebben nu duidelijk profijt van funshoppen’ Naam bedrijf:

Tuincentrum Zwinkels Locatie: Rotterdam Medewerkers: 10

Heeft u last van het warme weer? „Veel vaste klanten zijn natuurlijk met vakantie, maar toch zijn regen en kou voor ons schadelijker dan warmte. De zomer is tot nu toe drukker dan normaal. Je ziet bij warm weer dat veel mensen doelloos in hun auto met airco stappen en uiteindelijk gaan funshoppen. Daar hebben wij duidelijk profijt van.”

Wat verkoopt u veel op het moment? „De bijzondere hortensia’s lopen nu hard, waaronder Limelight en Pinky Winky. Maar ook bijvoorbeeld ’Annabelle’, die wat achterhaald leek, maar toch weer in de smaak valt. Daarnaast verkopen we Phlox, Echinacea en Anemone goed. Bij de bomen lopen vooral de miniuitvoeringen in pot nog enigszins.”

Wat valt u op in het vraagbeeld? „Dat consumenten van structurele hobbytuiniers veranderen in ad hoc gelegenheidstuiniers. Als ze morgen een familiebarbecue houden, moeten ze ineens de tuin nog even mooi maken. Bemesten en bewateren daarna, is er niet meer bij. Als het volgende tuinfeest zich aandoet, gaat alles er weer uit en komen er nieuwe planten in. Dat is goed voor onze omzet, maar niet voor de aandacht die onze producten verdienen.” Hoe koopt u in? „Op de klok, via bemiddeling en rechtstreeks bij kwekers. Ik probeer kwantiteitskwekers te mijden en doe alleen zaken met kwaliteitskwekers. Het is jammer dat de teelt steeds meer de massa opzoekt. Vooruit bestellen wordt steeds riskanter door het weer en de grillen van klanten.”

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Markt en Afzet BKW31-13.indd 45

05-08-13 15:34

Scholingsconsulent Op initiatief van de LTO Vakgroep Bomen en Vasteplanten is Piet Verhoeven aangesteld als scholingsconsulent. Via de scholingsconsulent kunnen bedrijven gratis en onafhankelijk advies krijgen over ontwikkelingsmogelijk-heden voor zowel ondernemer als medewerkers. Dit resulteert dan in meer rendement uit arbeid. Momenteel kan Verhoeven zijn taak niet volledig uitvoeren, en vanuit de betrokken organisaties is inmiddels Teun Baan, bedrijfsadviseur bij Aequor, aangesteld om Verhoeven in zijn werkzaamheden te assisteren. Baan heeft vele commer-

Gewasbescherming ciële functies uitgevoerd in de boomkwekerij en is dus geen onbekende in de sector. Momenteel geeft hij trainingen over tuinplanten voor personeel van tuincentra. Vanaf 1 augustus zal Baan vooral bedrijven adviseren en bezoeken en aanwezig zijn bij groepsbijeenkomsten van ondernemers. Scholingsconsulent Piet Verhoeven blijft eerste aanspreekpunt (pverhoeven@aequor.nl of 06-51426753). Indien Verhoeven niet bereikbaar is, kunt u contact opnemen met Baan (tbaan@aequor.nl of 06-12332166).

Kappenspuit en etiketvoorschriften De Technische Commissie Techniekbeoordeling heeft onlangs de kappenspuit erkend voor de onkruidbestrijding met een spuitvrije zone van 50 cm in plaats van 1,50 m. Alle doppen mogen met deze spuit gecombineerd worden. Op de etiketten van bepaalde gewasbeschermingsmiddelen, zoals Butisan S en linuron, is echter het gebruik van 90% driftreducerende doppen voorgeschreven wanneer een perceel aan het oppervlaktewater grenst.

Uit de praktijk kwam de vraag of het gebruik van deze 90% doppen ook verplicht is bij een kappenspuit. Het Ctgb geeft aan dat dit vooralsnog het geval is. Er wordt weliswaar gewerkt aan een betere afstemming tussen de voorschriften op het etiket en de bepalingen in het Activiteitenbesluit, maar voorlopig is dit helaas nog niet het geval. LTO Nederland maakt zich hiervoor wel sterk. Ook het Ctgb staat achter deze betere afstemming.

Export vruchtbomen naar Noorwegen

Tot op heden was het om fytosanitaire redenen (bacterievuur) niet mogelijk om appel- en perenbomen te exporteren naar Noorwegen. Onlangs heeft de Noorse Plantenziektenkundige Dienst een bezoek gebracht aan Nederland. Op basis daarvan zijn regels opgesteld waardoor Nederlandse bedrijven onder voorwaarden toch vruchtbomen

kunnen leveren aan Noorse importeurs. Voordat bomen naar Noorwegen kunnen worden vervoerd, moet tevens voldaan zijn aan eisen ten aanzien van de ziekteverwekkers van appelproliferatie, Pear decline en overige fytosanitaire eisen. Anthos en LTO hebben hun achterban inmiddels tot in detail geïnformeerd.

Deze bijdrage valt onder de redactionele verantwoordelijkheid van de LTO Vakgroep Bomen en Vaste planten. Voor informatie: (073) 217 31 83, e-mail: info@zlto.nl, www.lto.nl.

Leden van LTO zetten het onderwerp ‘gewasbescherming’ doorgaans helemaal bovenaan als het gaat om prioriteiten in de belangenbehartiging. Momenteel staat er een enorme druk op het gewasbeschermingsbeleid. En ik kan u verzekeren, dat wordt alleen maar erger. Middelen verdwijnen omdat ze niet langer zijn toegelaten of omdat ze niet langer worden geproduceerd. Of door etiketaanpassingen veranderen veel toelatingen waardoor ze in de boomkwekerijpraktijk nagenoeg onbruikbaar worden. Vanuit de LTO-organisatie wordt volop ingezet om zoveel mogelijk middelen beschikbaar te krijgen en te houden in overleg met alle betrokkenen. Maar ondanks de maximale inzet van betrokkenen is dit in mijn ogen naar de toekomst toe niet toereikend. Alleen door gezamenlijk op te trekken met partijen met andere belangen en verantwoordelijkheden zouden we nog iets kunnen bereiken. Toelatingshouders en fabrikanten van gewasbeschermingsmiddelen moeten nog beter rekening houden met onze bloeiende sector. Ook al zijn de diverse teelten in de boomen vasteplantensector onderling behoorlijk verschillend en daardoor een minder interessante doelgroep voor deze fabrikanten. Maar als sector verdienen wij niet dat zo weinig middelen momenteel toegelaten zijn. Ook hoeven we niet aan de leiband van Europa te lopen. We kunnen met alle innovatiekracht die we in Nederland hebben, aantonen dat we met nieuwe technieken een nog beter effect kunnen halen. Dan moeten we ook het lef hebben om dit als bv Nederland uit te voeren. Als sector hebben we het lef om het anders te doen. Ik wil bij deze overheid, industrie en handel uitdagen om de handschoen op te pakken voordat het te laat is. Vele bloeiende teelten uit Nederland zullen moeten verdwijnen. Jan Veltmans

Vice-voorzitter BestuurslidVoorzitter LTO Vakgroep BomenLTO Vakgroep Bomen en enVaste Vasteplanten. plantenen Vaste planten

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

LTO linkerpag-BKW.indd 46

05-08-13 15:58

Service

Foto: Arno Engels

BEDRIJFSNIEUWS

VAKTAAL

Duurzame Onkruidbestrijding Het praktijknetwerk Duurzame Aanpak van Ziekten, Plagen en Onkruiden organiseert donderdag 5 september, samen met Treeport Zundert en het project Schoon Water Brabant, een demodag duurzame onkruidbestrijding in bos- en haagplantsoen, heesters en coniferen. Op de dag zijn er demonstraties van verschillende mechanische onkruidbestrijdingsmethoden. Er is een bedrijvenmarkt en er worden workshops gegeven. De demodag wordt gehouden op het bedrijf van Lodders Boomkwekerijen in Wernhout, van 12.00 tot 18.00 uur. Meer informatie en opgave: bomenvoordetoekomst.nl.

’Het Groene Handboek’ vernieuwd Boot & Co Boomkwekerijen presenteert een nieuwe uitgave van ’Het Groene Handboek’. Het naslagwerk bevat 432 pagina's aan foto’s, omschrijvingen en tabellen van een compleet boomkwekerijsortiment. In het najaar zal Boot & Co een digitale versie van het boek presenteren op boot.nl. De papieren versie is bij het bedrijf in Boskoop/ Zundert te bestellen à €34,95.

AGENDA Binnenland 13 augustus Bedrijfsbezoek

Studieclub Regio Boskoop Hazerswoude, Peter Bontekoe Salixkwekerij 15 augustus Demoveld groenbemesters praktijknetwerk Niet kerende grondbewerking Munnekezijl 18 t/m 20 augustus Vakbeurs voor retailers Trendz Hardenberg, Evenementenhal 19 t/m 22 augustus Najaarsbeurs Menkehorst Hengelo 19 t/m 22 augustus Cash&Carry days Twenthe Plant Hengelo 21 t/m 23 augustus Verkoopbeurs Groen-direkt Boskoop 21 t/m 23 augustus Verkoopbeurs Floralis Season Fairs Autumn Boskoop

21 t/m 24 augustus Boomkwekerijvakbeurs Plantarium Boskoop 27 augustus, 5 september

Kennismiddag openbaar groen en boomteelt Haaren (27/8), Opheusden, (5/9) 4 en 5 september Verkoopbeurs FloraHolland Autumn Fair Naaldwijk, FloraHolland 10 t/m 12 september Groen Techniek Holland Biddinghuizen

Buitenland 20 en 21 augustus Florall

najaarsbeurs België, Gent

22 t/m 24 augustus Boomkwekerijbeurs Farwest-show Verenigde Staten, Oregon 28 t/m 30 augustus Vakbeurs IPM - Flowers 2013 Rusland, Moskou

Bijdragen Meer informatie op: deboomkwekerij.nl/agenda

Bijdragen voor de service-pagina’s kunnen worden gestuurd naar Redactie ‘De Boomkwekerij’, Postbus 9324, 2300 PH Leiden, e-mail: boomkwekerij@hortipoint.nl.

Collin Rijkaart Leeftijd: 38 Opleiding: mtus in Boskoop Bedrijf: Boomkwekerij M.J. Rijkaart bv Plaats: Boskoop

Hoe is de klimplantenafzet? „Het is een heel bijzonder seizoen. De start in het voorjaar was fantastisch, daarna was er helemaal geen handel, en vervolgens is de handel niet echt goed op gang gekomen. Wij hoeven niet te klagen, maar we hebben toch wat trucjes moeten uithalen om ze te kunnen verkopen.” Wat voor trucjes? „We hebben de groei van de planten vertraagd door ze later te laten opkomen: in maart hebben we ze afgeknipt, zodat ze in juni leverbaar waren. De planten zijn gestekt in pluggen, maar dat is moeilijk. Het is niet ’wegsteken en klaar’.” Wat voor werk is er nu? „Met name oppotten: de kas kunnen we opnieuw vol draaien. Daarnaast is er onderhoudswerk aan onze tuinen met Ilex. Dat is nodig als we in oktober weer de takken ervan af gaan knippen. Ilex-teelt voor de snij gaat niet vanzelf. Als je de struiken maar laat groeien, heb je over een paar seizoenen een oerwoud.” Hoezo combineert u Ilex met klimplanten? „We hadden de combinatie altijd al. Mijn vader is veertig jaar geleden begonnen met Ilex, op tuinen waar hij maar moeilijk bij kon komen. Alles moest toen met de schouw en de bok. We gebruiken trouwens nog

Sortiment: klimplanten (hoofdzakelijk Clematis) en Ilex voor de snij Oppervlakte: 1 ha klimplanten en 4,5 ha Ilex

steeds struiken van veertig jaar oud. Ze leveren goede kwaliteit, want ze worden jaarlijks teruggeknipt. In 2003 heb ik een tuin van de buren gekocht, waarna ik op een cruciaal punt stond: meer klimplanten of beter Ilex oppoten op die tuin?” Zo te zien koos u voor het laatste. „Ja, want Ilex is een mooie teelt naast de klimplanten. De klokprijs van Ilex was de laatste jaren niet goed, dat zal iedereen met Ilex beamen, maar de afzet zal vast weer verbeteren.” Waarom geen uitbreiding in de klimplanten? „Omdat ik een eenmanszaak heb. Ik heb geen zin om een fabriek te runnen met een marketingbatterij erachter en veel uitzendkrachten.” En specialisatie in het sortiment? „Dat wilde ik ook niet. In het verleden hadden we heel veel soorten Clematis, zeker dertig blauwe, maar hiervan waren er maar drie leuk, makkelijk te vermeerderen en gevraagd door de handel. Daarom streef ik de komende jaren naar weinig soorten in verschillende kleuren. En ze moeten vooral gezond zijn. Niet al een week na de eindverkoop de omvalziekte krijgen.”

De Boomkwekerij 31 (9 augustus 2013)

Service rechterpag-BKW.indd 47

05-08-13 15:33

508498.indd 48

5-8-2013 12:44:24