Bkw 03 2015

6 februari 2015

3

IPM 2015: Markt in beweging 28

Pleidooi voor voeren juiste plantennaam 4 Avontuur in EthiopiĂŤ eindigt in deceptie 14 Overzicht van toegelaten middelen in 2015 24 Omslag_BKW15-3.indd 1

02-02-15 13:33

De Boomkwekerij 2015

Bekalken of..

Directe kerij. aan kwe Verkoop online!

Bestel

VERONICA ’Little Blues’

Zaadproduktie · Zaadwinning · Zaadtechnische veredeling Jelitto Staudensamen GmbH · P. O. Box 1264 · D-29685 Schwarmstedt Tel. 00 49/50 71/98 29-0 · Fax 00 49/50 71/98 29-27 · www.jelitto.com

Ausgabe 3/2015 OP OOSTERHOUT (GLD) - Oosterhoutsestraat 89/a TE

KO

Potplantenkwekerij (rolcontainers) op 3.60.47 hectare grond met bedrijfswoning en circa 18.660 m2 kas, eventueel om te bouwen naar boomkwekerijteelt.

Vraagprijs: € 725.000,-- k.k., excl. BTW

méér dan bekalken! ● ● ● ● ● ● ● ●

Inbreng van belangrijke sporenelementen Optimale haarwortelbezetting door aminopurines Snelle levering van direct beschikbare calcium Stimuleren van bodembiologie Verhoogt plantweerstand (celopbouw en transportfunctie) Hoog reactief en dus snelle pH stijging Voorjaarstoepassing door snelle werking Lage dosering van 400-800 kg/hectare

Voor meer informatie: www.vellekoop.nl • TAXATIE • BEMIDDELING • ADVISERING

BLEISWIJK Tel. (010) 521 76 66

Telermaat Zundert ● Tel. 076 59 72 532 Telermaat Boskoop ● Tel. 0172 21 70 40 Telermaat Kesteren ● Tel. 026 88 000 30 Telermaat Hengelo (OV) ● Tel. 088 45 004 05

www.telermaat.nl

Belgische voorjaarsbeurs

woensdag 4/03/15

Openingsuren woensdag 4/3/2015 van 09:00 tot 19:00

ALL IN 1 DAY

Flanders Expo Gent (België) | Hal 3 & 5 09:00 - 19:00

Flanders Expo Gent | Hal 2 & 4

GRATIS TOEGANG & CATALOGUS

(enkel voor professionelen)

“Op één dag een volledig overzicht van het voorjaarsassortiment!”

Belgische vakbeurs waarop kwekers, toeleveranciers en handelaren hun kwalitatief assortiment presenteren aan de internationale sierteeltsector.

registreer online | WWW.FLORALL.BE Meer info: www.florall.be | info@florall.be Twitter: @FLORALLfair

622422.indd 2

2-2-2015 10:51:15

Inhoud

Omslag: Ron Barendse

10 Waterbeheer aangepakt d Ou

Kaart 1: Plangebied watergebiedsplan Greenport Boskoop

4 Commentaar: Prijsdruk

eR

Papenvaart (noordelijk deel)

Nieuws

ijn

Legenda Papenvaart (zuidelijk deel)

Polder Het Zaanse Rietveld (ten Heuvelhofweg)

5 Stelling: Webshops maken lagenbeurzen overbodig

begrenzing plangebied

Polder Het Zaanse Rietveld (Nessepolder)

Gouwepolder (Koetsveld) Rietveldse Polder

Bemalingsgebieden bemalingsgebied gouwepolder

6 Boskoop maakt zich gezamenlijk sterk voor beter perspectief

bemalingsgebied het zaanse rietveld

Bedrijf

bemalingsgebied laag boskoop

Otwetering

Gouwepolder (Spoelwijk) Polder Laag Boskoop Gouwepolder

boezemwateren

Gouwe

10 Rijnland maakt Boskoops waterbeheer klimaatbestendiger

Gouwepolder (Randenburg/Gouwedreef) Gouwepolder (Berkenbroek noord) Gouwepolder (Berkenbroek zuid)

Inventarisatie wgp Greenport Boskoop Datum: november 2010 Schaal:1:40.000

¯

3 Ondernemersvragen: Mag ik iemand ontslaan die de huisregels van mijn 1 bedrijf overtreedt?

14 Successtory eindigt in deceptie

18 Onbekend en aantrekkelijk

17 Boomkwekers blij met nieuwe boomteeltopleiding

Teelt & Gewas 18 Podocarpus, onbekendheid wint het van nieuw sortiment 20 Wanden klaar voor gebruik 22 Gewasbescherming wordt nog meer puzzelen 24 Wijzigingen in middelenpakket op een rijtje

Markt & Afzet 28 IPM 2015: Markt in beweging

37 Aziatische boktor blokkeert grens

31 Floricode lanceert Sierteelt Logistiek Label 32 ’Visueel aantrekkelijke planten minder belangrijk dan losse wortel’ 36 Marktnieuws

Service 38 LTO Nederland Vakgroep Bomen en Vaste planten 39 Vaktaal en Agenda

Op www.DeBoomkwekerij.nl vindt u actueel nieuws, marktnieuws, fotoreportages, video’s, blogs en het magazine in digitale vorm. Problemen met inloggen? Kijk dan op www.DeBoomkwekerij.nl/inloghulp.

colofon Redactie

Schipholweg 1, Postbus 9324, 2300 PH Leiden E-mail: boomkwekerij@hortipoint.nl Website: deboomkwekerij.nl Hoofdredactie Wim du Mortier (071) 565 96 82 Vakredactie Arno Engels 565 96 86 Ketura Haveman 565 96 83 Ron Barendse 565 96 84 Bureauredactie Jenny Mostert, Carolyne de Vries Lentsch, Jolanda de Wekker Vormgeving Diseno vormgeving Fotografie Gerdien de Nooy Directie Elbert van den Berg Secretariaat Linda Laman 565 96 78 Alice Hoogenboom

Exploitatie

Koninklijke BDU Uitgevers B.V., Afdeling Vak- en Publieksmedia, Postbus 67, 3770 AB Barneveld Uitgever: Wiljo Klein Wolterink MBA T (0342) 494 263 F (0342) 413 141 Verkoopleider: Ron van de Hoef T (0342) 494 263 M 06 51 80 63 25 E r.v.d.hoef@bdu.nl Advertentie-exploitatie Media adviseur: Gert-Jan Bloemendal T (0342) 49 48 07 E g.bloemendal@bdu.nl, Internet: bdu.nl Verkoopleider: Ron van de Hoef T (0342) 494 263 M 06 51 80 63 25 E r.v.d.hoef@bdu.nl Abonnementenservice Aanvraag (ook via website deboomkwekerij.nl) en wijziging abonnement naar Koninklijke BDU Uitgevers, afdeling Vak- en Publieksmedia, Postbus 67, 3770 AB Barneveld, T (0342) 494 844, F (0342) 494 299, E abonnementen@bdu.nl. Op werkdagen

telefonisch bereikbaar van 8.30 – 14.00 uur Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Opgave via deboomkwekerij.nl of bij de abonnementenservice. Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk twee maanden voor vervaldatum bij de abonnementenservice wordt opgezegd. Dit kan schriftelijk, telefonisch of per e-mail. Ook voor informatie over een lopend abonnement kan contact worden opgenomen met de abonnementenservice.

Jaarabonnement: €236,65 (exclusief 6% btw). Studenten en scholieren krijgen 25% korting. Buitenlandse abonnees betalen een kleine toeslag.

Druk Koninklijke BDU Grafisch Bedrijf B.V. 28ste jaargang ISSN-nummer: 0923-2443 De Boomkwekerij is een uitgave van de Stichting Vakinformatie Siergewassen en de Koninklijke BDU Uitgevers B.V. Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Lezers worden met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren.

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Algemene voorwaarden: op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten van Koninklijke BDU Uitgevers B.V. zijn van toepassing de voorwaarden, welke zijn gedeponeerd ter Griffie van de Arrondissementsrechtbanken en de KvK.

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Inhoudspagina-BKW15-3.indd 3

3

02-02-15 15:35

Foto:

NIEUWSINTERVIEW

Marco Hoffman, Taxonoom bij Naktuinbouw

’Plantennamen moeten correct worden weergegeven’ De manier waarop plantennamen worden weergegeven wisselt. Namen van planten worden steeds vaker gebruikt als marketingtool. Daardoor wordt het niet altijd duidelijk om welke plant het gaat. Marco Hoffman pleit daarom voor het voeren van de juiste naam.

Hoe moeten plantennamen worden weergegeven?

„De beste manier om plantennamen weer te geven is natuurlijk de correcte manier.”

Wat is volgens u de correcte manier?

„De geslachtsnaam, soortnaam en cultivarnaam, eventueel gevolgd door een extra handelsnaam. Het doel van een naam is namelijk dat je de identiteit aangeeft van hetgeen je verkoopt.

Dat kan alleen door het product op de juiste manier te benoemen. Helaas constateer ik echter in de praktijk dat cultivarnamen of zelfs geslachtsnamen vaak worden vervangen door handelsnamen.”

Marco Hoffman

Met een handelsnaam kun je toch ook de identiteit van een plant kenbaar maken?

„Eigenlijk niet, want een handels-

COMMENTAAR

naam zegt niets over de plant. Een handels- of merknaam kun je laten registreren, maar er worden geen eisen aan gesteld ten aanzien van de plant. Je kunt bijvoorbeeld verschillende soorten planten verkopen onder één en dezelfde handelsnaam.

Hoe moet een afnemer dan weten om welke plant het gaat? Het kan daardoor gebeuren dat de koper een ander product krijgt, dan hij eigenlijk verwacht.”

Is de wens voor de wijze van benoemen niet vooral ingegeven vanuit wetenschappelijk oogpunt?

„Tja, als taxonoom vind ik handelsnamen soms echt een ramp. Vooral omdat ze soms hele regels beslaan of omdat met een handelnaam verschillende cultivars of zelfs geslachten worden aangeduid. Maar los daarvan vind ik het gebruik van uitsluitend

PEILING

Prijsdruk Veel boomkwekers staan aan de vooravond van een spannende periode. Net zoals bij het begin van de voetbalcompetitie iedereen voor het kampioenschap gaat en niemand zegt van plan is te degraderen, zo blikken ook boomkwekers hoopvol vooruit. Zij kijken voorzichtig over de laatste weken van de winter heen en hopelijk duurt het niet lang meer voordat de leveringen echt kunnen beginnen.

Overheid treft gunstige regeling exclusief voor LTO-leden; dat is oneerlijk.

Tijdens IPM vorige week werd duidelijk dat Nederlandse kwekers in ieder geval niet hebben stilgezeten in de afgelopen periode. Dit in de overtuiging dat hopen alléén niet voldoende is. Het heeft er dan ook alle schijn van dat er meer kwekers actief de Ron Barendse Vakredacteur

markt op gaan dan voorheen. Diverse adviseurs vinden dat sowieso geen slecht idee omdat uit cijfers blijkt dat boomkwekers die behalve kweken ook handelen, niet zelden betere rendementen scoren dan hun niet-handelende collega’s. Logisch misschien, als je

Eens 61%

Oneens 39%

bedenkt dat deze kwekers waarschijnlijk beter zullen weten wat er speelt in de markt, eerder in beeld zullen zijn bij klanten en uiteraard als eerste het eigen product zullen verkopen en daarna pas dat van hun collega-kweker.

Voor handelaren of eindklanten betekent de actievere verkoop van kwekers dat zij op hun beurt beter op de hoogte zijn van het aanbod en prijzen van kwekers. Maar het betekent ook dat klanten meer te kiezen hebben en zij eerder in de verleiding worden gebracht hun huidige leveranciers nog eens tegen het licht te houden. En tegen het licht houden wil zeker niet zeggen dat er afscheid van elkaar wordt genomen; daarvoor zijn

n op de

veel relaties te hecht en gaan al te lang terug in de tijd om deze zomaar te beëindigen.

De nieuwe peiling luidt:

Consument zit niet te wachten op Latijnse plantennamen.

Maar het laat zich raden wat het voor de prijs betekent als klanten meer keuze hebben.

Desondanks zal dat voor veel kwekers geen reden mogen zijn hun verkoop niet actief

Stem mee op deboomkwekerij.nl.

op te pakken. Niets doen is immers geen optie.

4

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Nieuws opinie BKW15-3.indd 4

02-02-15 15:23

Opinie Column coen dekkers

Humeur

handelsnamen ook slecht voor het vak.”

Die leiplatanen in mijn achtertuin moeten echt hoognodig gesnoeid. Ga ik volgende week doen. Het is nu veel te koud en nat, het waait en dan sta ik daar op die ladder. En die gedroogde bollen op de hortensia, die mogen er nu ook wel af. Gelukkig heb ik in de late herfst de beukenheg nog gesnoeid

Waarom is het slecht voor het vak?

en het gras nog een keer laten maaien door Marco. Die had geen zin in steksteken, maar vond dat

„Als sector wil je planten leveren van een goede kwaliteit en één van de onderdelen hiervan is de levering van soortecht materiaal. Soortechtheid kun je alleen weergeven met een goede naamsaanduiding. Op een etiket hoort daarom altijd de juiste (cultivar)naam te staan. Dat hoeft niet groot. Je kunt gerust in grote letters je handelsnaam vermelden als daar commerciële redenen voor zijn, maar zorg er ook voor dat ergens op het etiket de correcte naam is weergegeven. Op die manier ben je als sector duidelijk naar je afnemers en weten zij precies wat zij kunnen verwachten.” <

gazon van me wel een uitdaging. En die plantenbakken… Het enige wat er nog in leeft, is wat ik zelf gekweekt heb en wat Hebe.

Nou ja, nu ik zo eens goed uit het raam kijk zie ik dat die achterste plantenbak alleen nog gevuld is met Euonymus ’bladvallus’. Tja, maar dat is eigenlijk al in de zomer gebeurd omdat mijn tuinslang net wat te kort was. Het is eigenlijk ook wel mooi. Die afgestorven planten in de tuin. Het hoort bij de druppels op de ramen. Het past bij dat kleine laagje sneeuw hier op de vensterbank. Bij mijn voeten onder de radiator.

Als er nu wat kleur in die bakken zou zitten, dan zou het al heel anders kijken. Wat friswitte viooltjes of zo. Met wat Helleborus. Of juist felle kleurtjes erin, als contrast tegen dat groenbruine gazon. Je kan toch precies zien waar ik over de sneeuw heb gelopen. Soort van bruine voetstappen zie ik erin. En waar blijven die krokusjes eigenlijk, is het daar onderhand nog geen tijd voor? Zouden er al sneeuwklokjes bij de buren in de sloot groeien?

Wat duurt die winter onmachtig lang. En wat gebeurt er weinig. Net zo weinig als met dat hyacintentrio hier op tafel in de kamer. Ze zijn geloof ik wat doorgeslagen bij het selecteren van de meest compacte soorten. Ik haal ze nooit meer bij de Jumbo dus. Bras. Ik kijk nog liever naar een dooie tuin.

Dat windscherm moet er dit jaar wel komen. En dan een beetje zo na het werk onder die parasol. Wijntje erbij. Kaasje. Met van dat perkgoed in die bakken wat helemaal over die rand groeit.

Voluptueus. Vol met grote rijke bloemen. Ik koop er ook nog meer bakken bij. Van die hoge. Waar mijn dochtertje haar roze kinderfietsje tegenaan kan zetten.

Gaat het nu harder sneeuwen?

stelling

Webshops maken lagenbeurzen overbodig Hans van Strijdhoven,

Henk Huibers, Batouwe

Bert Griffioen, Griffioen

De Kuil Haagplanten,

Boomkwekerijen,

Wassenaar BV, Wassenaar:

Udenhout:

Dodewaard:

,,Net als overal in de handel,

,,Ik twijfel of er een recht-

,,Het zal afhankelijk zijn van

zowel retail als business to

lijnig verband tussen deze

het klantenbestand of dit

business, schuiven de pane-

twee bestaat. Voor beiden is

waar is. Ik kan me voorstel-

len. Enerzijds de constatering

een overaanbod in de visuele markt aanwe-

len dat inkopers van bijvoorbeeld tuincentra

dat onlineverkopen een grote vlucht nemen,

zig. Lagenbeurzen zijn succesvol begonnen,

gebruik zullen maken van webshops bij hun

anderzijds de trend naar ‘eerlijk’, ‘tastbaar’,

doordat kopers op een kleine oppervlakte van

vaste inkoopkanalen en ook de vaste klanten

‘lokaal’, et cetera. Ofwel: het gemak van online

kwekers hun aanbod konden ’zien en voelen’.

in het buitenland. Op deze manier zullen ze tijd

kopen versus het ruiken, voelen, proeven van

Nu er zo veel zijn, verdwijnt de kracht of is

en kosten kunnen besparen. Aan de andere

producten die je wilt aanschaffen. Ik denk dat

het gemeengoed geworden. Webshop die

kant is het zo dat een groot aantal klanten,

in de nabije toekomst, met name in drukke

individuele kwekers opzetten, zijn zelden suc-

en zeker de nieuwe, nog steeds een product

tijden, meer handel via de webshop gedaan

cesvol. Meestal was het een spontaan idee,

willen zien voordat ze bestellen. Ik geloof dus

wordt, maar de lagenbeurzen bij begin en

wordt het met enthousiasme gelanceerd,

niet dat webshops de lagenbeurzen helemaal

afloop een grote functie zullen houden. We zit-

maar eindigt het in teleurstelling omdat de

overbodig zullen kunnen maken, ik zie ze meer

ten in een branche waarin het omschrijven van

klant de meerwaarde niet ziet of de kweker

als een aanvulling op. En wij als kwekers moe-

de kwaliteit van een product niet eenvoudig is

de shop niet onderhoud. Er zijn voorbeelden

ten proberen te zorgen dat de klanten wel een

en beelden niet altijd de werkelijkheid volledig

van handelsbedrijven en kwekersgroepen die

beleving blijven houden bij het product dat ze

kunnen dekken. Tot op een zeker punt zullen

handel via internet succesvol implementeren,

kopen en dat kan het beste op de kwekerij!

de online-inkopen doorstijgen, maar het gevoel

maar ook daar gaat het niet altijd voortvarend.

Welkom.’’

met de handel zal niet verdwijnen.’’

Vaststaand feit is dat de ontwikkeling niet te stoppen is.’’

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Nieuws opinie BKW15-3.indd 5

5

02-02-15 15:23

Foto’s: Arno Engels, Floraliën

Boskoop maakt zich gezamenlijk sterk voor be Stichting Greenport Regio Boskoop stelt samen met ondernemers een economische structuurvisie op voor het boomkwekerijcluster. Op basis van die visie wordt actie ondernomen ten behoeve van betere bedrijfsrendementen en een vitaler cluster.

Michiel Gerritsen, voorzitter van stichting Belangenbehartiging Greenport Boskoop, kondigde de economische structuurvisie aan in het Kwekerscafé, afgelopen dinsdag 20 januari. „In onze greenport zijn alle ingrediënten aanwezig om ook in de toekomst een economisch sterk

boomkwekerijcluster te zijn. Maar we moeten nu wel in actie komen, want de rendementen staan onder druk.”

De economische structuurvisie wordt opgesteld in opdracht van Greenport Regio Boskoop. In deze stichting werkt Belangenbehartiging Greenport Boskoop samen met de gemeenten Alphen aan den Rijn, Bodegraven-Reeuwijk, Waddinxveen, provincie Zuid-Holland en Hoogheemraadschap van Rijnland.

’Dreigt op slot te raken’

Boskoopse bedrijven zijn inmiddels beter bereikbaar dankzij nieuwe wegen. Nu wordt gewerkt aan betere rendementen.

Stagnatie in de boomkwekerij vormt de aanleiding voor het opstellen van de economische structuurvisie. Gerritsen merkt de stagnatie goed sinds hij rondloopt in de Boskoopse sector. „Het gaat niet goed met de afzet. Door stagnatie dreigt het cluster op slot te raken. We hebben een aanjager nodig om dat te voorkomen. Misschien is dat een impuls in de handel? Je ziet namelijk dat de handel in andere gebieden opkomt.”

Op welke manier het cluster een oppepper kan krijgen, dat is nog niet

kort Onderzoek naar transacties

Waterberging onder Boskoop

Ruim 11% denkt over stoppen

Boomkwekers die zaken doen met landen waartegen internationaal sancties zijn afgekondigd, worden mogelijk benaderd door hun bank met vragen over de transactie. Dat legde René Dekkers van Rabobank Midden West-Brabant uit tijdens een bijeenkomst in Zundert. Banken hebben in het kader van de Sanctiewet een onderzoeksplicht. Zij moeten controleren of een transactie geoorloofd is en en de sancties niet schendt.

Ondergrondse waterberging is in de regio Boskoop een haalbaar alternatief voor wateropslag in bassins, zo blijkt uit metingen en berekeningen op enkele locaties. In de bodem kun je water infiltreren, opslaan in een bodemlaag, en daarna met een rendement van 35-60% weer eruit pompen. Het areaal containerteelt dient wel minimaal 5 ha te zijn. Het onderzoek is uitgevoerd door KWR, Agrimaco en DLV Plant.

Ruim 11% van de boomkwekers in Nederland heeft plannen om het bedrijf te beëindigen. Dat meldt marketingbureau Agridirect dat ruim 900 boomkwekers bevroeg naar hun toekomstplannen. Volgens Agridirect zijn er voor het eerst meer kwekers met plannen om te stoppen dan kwekers met uitbreidingsplannen. In een reactie op de cijfers zegt LTO-voorman Henk Raaijmakers dat het een negatief signaal is maar ook de vitaliteit van de sector aantoont. „De sector past zich aan.”

Britse zorgen over Xanthomonas Britse kwekers maken zich grote zorgen over hun nationale importcontrole op Xanthomonas arboricola pv pruni in Prunus. De ziekte komt volgens hen via landscapers hun land binnen en bedreigt zodoende hun eigen productie. De ziekte heeft zich nog niet gevestigd in het Verenigd Koninkrijk, maar is al wel enkele malen onderschept in een zending met planten.

6

Bedrijven klimaatbestendiger Boomkwekers in regio Boskoop bedenken samen oplossingen om hun bedrijven klimaatbestendiger te maken. In het Kwekerscafé werd geopperd om bijvoorbeeld meer zouttolerante gewassen te kweken, omdat er meer kans is op verzilting. Bodemdaling is tegen te gaan middels ophogen. Met baggeren is de hoeveelheid zoet water in sloten te vergroten, met draineren een groter bufferend vermogen van percelen.

Ook LLTB moet bezuinigen Na LTO Noord en de ZLTO ontsnapt ook de LLTB niet aan bezuinigingen. Dalende ledenaantallen nopen de belangenbehartiging om de bakens te verzetten. Volgens de organisatie moet meer projectmatig en geïntegreerd worden gewerkt. Er wordt daarom gereorganiseerd. Minimaal twaalf banen staan op de tocht.

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Nieuwsbericht en Kortnieuws BKW15-3.indd 6

02-02-15 14:15

Nieuws

oor beter perspectief bekend. Gerritsen riep ondernemers in het Kwekerscafé in elk geval op om zelf mee te denken en mee te praten. „We willen graag van de ondernemers zelf horen welke kant we moeten opgaan. Die kant kunnen wij misschien wel verzinnen, maar we willen voorkomen dat ondernemers straks zeggen: ’Het is een visie voor ons, maar zonder ons’.”

zegje doen. We proberen zoveel mogelijk input uit het veld te verkrijgen.”

Ook de Rabobank wordt meegenomen in het proces. Deze bank is tenslotte de grootste financierder van het Boskoopse bedrijfsleven. De rol in het proces is nog niet helemaal duidelijk. „De bank zal alvast investeren in kennis en kunde.”

Begeleiding door Berenschot

Uitvoering vanaf de zomer

Om het proces naar de economische structuurvisie te begeleiden, heeft Greenport Regio Boskoop een onafhankelijk organisatieadviesbureau in de arm genomen: Berenschot. Het bureau heeft eerder andere agrosectoren geholpen bij een kansrijke blik op de toekomst, zoals de fruitteelt. „Berenschot heeft veel kennis en kunde in huis om ons proces goed te faciliteren”, aldus Gerritsen.

Edwin Lambregts, adviseur van Berenschot, was in december al gestart met het interviewen van ondernemers en vertegenwoordigers van brancheorganisaties in het Boskoopse cluster. Er worden binnenkort ook twee bijeenkomsten gehouden voor kwekers, handelaren en andere betrokkenen: op vrijdagmiddag 13 februari en dinsdagavond 17 februari. Gerritsen: „Iedereen kan zijn

Aan de hand van alle input wordt vervolgens de economische structuurvisie opgesteld.

Daarna moet er een uitvoeringsagenda uit voortkomen. Voor de zomer moet deze agenda klaarliggen, en dan is het de bedoeling dat diverse partijen aan de slag gaan. De nodige middelen zullen afkomstig zijn van bedrijven, belangenorganisaties en overheden. „Onze middelen zijn schaars, dus die moeten we zo slim mogelijk inzetten.”

Gerritsen heeft er alle vertrouwen in dat ondernemers samen de schouders zetten onder een collectief sterker cluster. „Er is al heel wat reuring in deze regio. Verschillende zaken pakken we al samen op, zoals het onderzoek naar ondergrondse waterberging.”

De individuele ondernemer zal zich volgens Gerritsen wel moeten afvragen: Wat

ACHTERGROND

Vervolg op andere visie Stagnatie is wel de aanleiding voor de economische structuurvisie, maar de visie kun je eigenlijk ook zien als vervolg op de intergemeentelijke structuurvisie die in 2011 is opgesteld voor Greenport Regio Boskoop. De toenmalige gemeenten Boskoop, Rijnwoude (nu bij Alphen aan den Rijn), Bodegraven-Reeuwijk en Waddinxveen gaven toen aan hoe de greenport met name op ruimtelijk en infrastructureel gebied te verbeteren valt.

Ook die visie leidde tot een uitvoeringsagenda en die loopt momenteel nog steeds. Er is al veel nieuwe infrastructuur gerealiseerd, zoals het grootste deel van de Oostelijke Rondweg. Daarnaast zijn bepaalde boomteeltgebieden al geherstructureerd.

is mijn toekomst in dit gebied? Ga ik straks mee in de visie? Ook kwekers die op leeftijd zijn en willen stoppen met hun bedrijf, zullen deze vragen moeten beantwoorden, wat Gerritsen betreft. „We hebben allemaal belang bij een vitaal boomkwekerijcluster.

Dan krijgt ieder bedrijf in Boskoop meer perspectief voor de toekomst.” <

Het laatste nieuws leest u elke dag op www.DeBoomkwekerij.nl

Ledenverlies Treeport valt mee

Floraliën al in 2017 op herhaling

Treeport telt nog 93 leden. Bij de overgang naar een coöperatie werd rekening gehouden met ledenverlies. Dat valt achteraf bezien mee, legde Treeport-manager Gerard de Baaij uit tijdens een bijeenkomst in Zundert. Van die 93 leden zijn er 79 volwaardig lid en 14 aangesloten als ’vriend’. 61 zijn actief in het groen als kweker of handelaar.

Relatief veel leden zijn actief betrokken bij het werk van Treeport. „Ik ken geen vereniging waar de leden zo actief zijn als bij ons”, aldus De Baaij.

Ondanks het exploitatietekort waarmee Floraliën 2014 werd afgesloten, komt er al in 2017 een vervolg. Normaal gesproken wordt Floraliën eens in de vijf jaar georganiseerd. De positieve reacties op de editie 2014 vormen de aanleiding. Organisator Johan Heystek wil nu doorpakken. „Om de hoge waardering en opgebouwde naamsbekendheid vast te houden en uit te bouwen.”

Thema jubilerend GrootGroenPlus De vijfentwintigste editie van de Zundertse vakbeurs GrootGroenPlus krijgt als thema ’Growing Strong! Celebrating 25 years’.

Met dit thema onderstreept de beurs het feestelijke karakter van de editie 2015. En GrootGroenPlus wil er mee uitdrukken dat er sprake is van groei; in de algemene economie, maar zeker ook in de groensector.

Plant Collect krijgt voorkeur GRS

Minder bezoekers IPM

Sinds deze maand is Plant Collect voorkeurleverancier van Garden Retail Services (GRS). Daarmee is het bedrijf naast Arie Bouman Tuinplanten de tweede handelaar die voorkeurleverancier is voor de winkels van GroenRijk Retail en GRS Retail. Volgens Jochem Nieuwesteeg van Plant Collect heeft GRS onder andere vanwege het gemak waarmee klanten online kunnen bestellen voor hun bedrijf gekozen.

Op IPM 2015 kwamen vorige week 56.000 bezoekers af. Vorig jaar waren dat er 57.000 en in 2013 tegen de 60.000. Ondanks een dalend bezoekersaantal steeg dit jaar het aantal buitenlandse bezoekers: 43% kwam van buiten Duitsland, tegen 36% vorig jaar.

Van alle bezoekers kwam 6% uit Amerika, 9% uit Azië en 83% uit Europa.Het aantal standhouders was dit jaar met 1.604 hoger dan de 1.554 van vorig jaar.

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Nieuwsbericht en Kortnieuws BKW15-3.indd 7

7

02-02-15 14:15

BRANCHEWIJZER De Boomkwekerij Automatisering

Draadrekken/steunmateriaal

Loonwerk

henri nelissen Ook last van omwaaien?

Goedkoop en Stabiel:

Altijd actueel vraag & aanbod op de slimste bomensite van Nederland!

• hoogsteker/snoeier • lage kegel/bollenknipper

V-feetRack Tel. : +31 318 200 400 Fax : +31 842 15 15 15 sales@floorvanschaik.com www.floorvanschaik.com

Meld u aan en vergroot uw verkoopkansen

Gewasbescherming

Volg Treecommerce nu ook via twitter: @Treecommerce

Hulpstoffen voor gewasbescherming

www.treecommerce.com

Verhuur van:

Hasten, Elasto G5 en Atplus verbeteren de effectiviteit van gewasbeschermingsmiddelen en groeiremmers SURfaPLUS BV, Wageningen tel: 0317-451217 e-mail: info@surfaplus.com www.surfaplus.com/trading

Eenvoudig meer controle

Ongeworteld stek EversGroen Gerrit Achterbergstraat 13 4043 GH Opheusden Tel/Fax: 0488-428095 Mob: 06-21886091 www.eversgroen.nl Wij produceren en leveren, een breed assortiment ongeworteldstek, op botanische naam.

Hiervoor hebben wij een moerhoek van 3 hectare.

Hierbij nodigen wij u van harte uit voor een bezoek aan onze kwekerij in Rhenen.

• portaal tractor

henri.n@hotmail.com www.hngm.nl 06-27562441

Pallets

Thermisch verzinkte Ferro pallets.

Ook pallets te huur.

Jay Verberne

steek & snoei werk

Tel : 0495-461777 Fax : 0495-461761 verkoop@atcnederweert.nl www.atcnederweert.nl

Potten/containers

Wij doen loonwerk met een Ezendam steek en knipmachine!

Bel voor meer informatie naar: 06-39506333 of e-mail: info@jayverberne.nl

www.jayverberne.nl Loon- en aannemingsbedrijf

Steekservice

INFOGROEN Software BV T +31 (0)172 23 54 44 www.groenvision.com/boomkweker

ADAMA Northern Europe B.V. Postbus 355 3830 AK LEUSDEN Tel.: 033-4453160 Email: info.ane@adama.com Website: adama.com

Powered by

Wij steken uw planten los.

Complete software oplossingen voor de boomkwekerij

Kluitdiameter 20 cm | 22,5 cm | 25 cm.

Doorrijhoogte 100 cm

Kristof Maes Lommel – BELGIE Mob.: +32 472/990 736 info@multifloris.be www.multifloris.be

Bel of mail voor meer informatie over advertentiemogelijkheden: e-mail: svstraffic@ bdu.nl tel: 0342-494889 fax: 0342-494299 622423.indd 8

2-2-2015 10:51:14

BRANCHEWIJZER De Boomkwekerij Potten/containers

Molenstraat 42 4758 AB Standdaarbuiten T : 0165-318500 E : office@krimpen.nl I : www.krimpen.nl

Taxaties/expertise

Teeltvloeren

Techniek

Broere

Irrigatie B E R •Eteeltvloeren G E N I N G• installatie B . V.

• Een halve eeuw ervaring • Steeds vernieuwend • Deskundige medewerkers

www.broerebereg ening.nl

Taxaties/expertise

50 jaar ervaring in aanleg en service

QUALITY FLOORS FOR EXCELLENT PLANTS

www.erfgoed.nl

+31(0)79 593 38 00

Tuinbouwsystemen Gewastaxaties, expertise voor al uw gewassen

Marck Water en Elektrotechniek

Nieuwerkerk ad IJssel  0180-312937 •  www.marcktechniek.nl

Erik de Rooij, tel: 06 53 37 52 58 Adri Streef, tel: 06 53 37 50 99

Toeleverancier

Wil de Bresser, tel: 06 53 42 72 33 Register Taxateurs VRT Postbus 840 5280 AV Boxtel tel: 0411-652525, fax: 0411-678751 info@dlvplant.nl www.dlvplant.nl

vander

Slikke rentmeesters

Voor AL uw boomkwekerijbenodigdheden: • Kluitmaterialen • Tonkinstokken • Bindmaterialen • Gewasbeschermingsmiddelen • etc. etc.

• • • • •

cabrioletkassen foliekassen schaduwhallen gevelsystemen scherminginstallaties

Tielsestraat 95 Hoofddealer van: 4041 CS Kesteren tel: 0488 – 483275 fax: 0488 – 482895 info@agrodearend.nl www.agrodearend.nl www.felco.com

tel: +31 (0)174-518811 fax: +31 (0)174-516748 info@hollandtuinbouwsystemen.nl

DE PARTNER met visie voor de kweker!

Hogeweg 4, 4323 TC Ellemeet 0111 671735, info@vdslikke.nl filiaal Boskoop: H. de Bakker, Proeftuin 34, 2771 MT Boskoop

Teeltvloeren

www.hollandtuinbouwsystemen.nl   

 



onteigening ruimtelijke ordening procedures bemiddeling bij aan- en verkoop van boomkwekerijen schade-expertise aan gewassen gerechtelijk deskundig schadeexpert boomkwekerijprodukten uitgifte Prijzenregister Boomkwekerijprodukten

www.vdslikke.nl

Bel of mail voor meer informatie over advertentiemogelijkheden: e-mail: svstraffic@ bdu.nl tel: 0342-494889 fax: 0342-494299 622426.indd 9

2-2-2015 10:51:44

Tekst: Arno Engels Illustratie: Hoogheemraadschap van Rijnland

Rijnland maakt Boskoops waterbehe er Hoogheemraadschap van Rijnland investeert miljoenen in het Boskoopse waterbeheer. Met diverse maatregelen lost Rijnland knelpunten op in het dagelijks peilbeheer, in perioden met extreem veel neerslag én in tijden van droogte. Zo kunnen kwekers rustiger slapen. Maar het risico op calamiteiten blijft bestaan.

Tot en met 2018 neemt Hoogheemraadschap van Rijnland verschillende maatregelen om het watersysteem in de regio Boskoop beter te kunnen beheren. Al die maatregelen zullen naar verwachting €5,5 miljoen kosten. Ze zijn niet direct het gevolg van de wateroverlast van 28 juli vorig jaar, toen er veel regen in korte tijd viel. Maar door deze calamiteit voert Rijnland een aantal maatregelen wel eerder uit dan gepland.

Het totaalpakket aan maatregelen komt voort uit een studie die Rijnland heeft uitgevoerd. In de periode 2010-2013 zijn inventarisaties gedaan, metingen verricht en modelberekeningen gemaakt, met de bedoeling om knelpunten in het peilbeheer aan het licht te brengen.

Een klankbordgroep met vertegenwoordigers uit de sector is hierbij betrokken geweest. Alle informatie is samengevoegd in het Watergebiedsplan Greenport Boskoop.

De informatie uit Boskoop diende

tevens als input voor het Deltaprogramma: het nationale programma dat loopt om de veiligheid en de zoetwatervoorziening in Nederland te verbeteren. Door de kwetsbaarheid van het watersysteem in Boskoop en de intensieve teelt is het risico op schade groot (zie kader).

Aantal knelpunten Uit de studie bleek een aantal knelpunten. Wateroverlast zou het eerst kunnen optreden in het noordelijk deel van de Gouwepolder, Koetsveld, Berkenbroek, Gouwedreef en Spoelwijk. Bij veel regen in korte tijd zou de afvoer naar de gemalen toe namelijk niet afdoende zijn. Daarnaast zou er wateroverlast kunnen optreden op lokale plekken als gevolg van laag maaiveld. Tot slot bleek het water in de Nessepolder dagelijks al lastig op peil te houden.

In Spoelwijk is een bergingsprobleem ontstaan, omdat er de laatste

UITLEG

Continu risico op calamiteiten Een enorme hoeveelheid regen die in korte tijd valt, zoals de meer dan 150 mm op 28 juli vorig jaar in Boskoop, kan volgens het KNMI één keer in de 100 jaar voorkomen. Rijnland heeft in Boskoop de verantwoordelijkheid om het watersysteem in te richten, voor een situatie die één keer in de 50 jaar voorkomt. Omdat het peilbeheer er zeer kritisch is: er is namelijk een kleine drooglegging, ofwel een klein verschil tussen het maaiveld en het polderpeil. „We lopen constant risico op calamiteiten”, zegt Gerard Doornbos, dijkgraaf van Hoogheemraadschap van Rijnland. De calamiteit kan wateroverlast zijn, maar ook watertekort als gevolg van langdurige droogte. Rijnland heeft die risico’s meegenomen in zijn normen van peilbeheer, maar dat wil niet zeggen dat er nooit iets kan misgaan. „Juli was een maand van droogte. Dat veranderde op 28 juli dramatisch”, aldus Doornbos. „Er viel toen meer dan 150 mm regen. Ons systeem in Boskoop kan 85 mm in 24 uur tijd aan. Het liep dus gewoon over, ondanks onze extra inzet. We hadden in het totale beheersgebied dertig mobiele pompen draaien, maar we werden overspoeld met zoveel meldingen in zo’n korte tijd. Daardoor konden we niet overal even snel hulp bieden. Het was een forse calamiteit.”

10

jaren veel is gebouwd. „Er is nu veel verharding en weinig open water”, legt Korine Hengst uit, procesleider bij Rijnland. „In de polders van de Greenport is gemiddeld 20% open water aanwezig wat zorgt voor voldoende berging, maar in Spoelwijk is slechts 11% aanwezig. Op 28 juli gebeurde helaas wat ons computermodel aangaf: wateroverlast.”

Gebiedsnorm van 35 cm De maatregelen die Rijnland tegen wateroverlast gaat nemen, zijn velerlei. Om het watersysteem in de toekomst op orde te houden, is het volgens Rijnland essentieel dat percelen op voldoende hoogte worden onderhouden. Voor polders uit het Watergebiedsplan Greenport Boskoop stelt het waterschap daarom, samen met provincie Zuid-Holland, een gebiedsnorm in: een aanleg- en onderhoudshoogte van 35 cm.

Als het bedrijf op die hoogte wordt onderhouden, kunnen kwekers rekenen op een beschermingsniveau dat voldoet aan de landelijke norm; een weersituatie die één keer in de 50 jaar voorkomt. „In die situatie laten we het peil in Boskoop dus maximaal 35 cm stijgen”, aldus Hengst. Het op hoogte houden is trouwens geen plicht. „Dat is een bedrijfsafweging.”

Sneller bij gemalen Behalve het instellen van de gebiedsnorm gaat Rijnland er ook voor zorgen dat water sneller bij gemalen kan komen. Een nieuw gemaal is niet nodig, aldus Hengst. „We zijn van mening dat de bestaande gemalen voldoende capaciteit hebben.

Die willen we zo optimaal mogelijk benutten.” Eind 2013 heeft Rijnland trouwens wel het nieuwe gemaal Th. Aendekerk in gebruik genomen, maar dit is gebouwd om watertekort te voorkomen: het brengt bij langdurige droogte water vanuit de Oude Rijn in de Gouwepolder.

Elk gemaal wordt al automatisch

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Maatregelen Rijnland.indd 10

02-02-15 13:33

Investeren

he er klimaatbestendiger d Ou

Kaart 1: Plangebied watergebiedsplan Greenport Boskoop

e

Papenvaart (noordelijk deel)

Ri jn

Legenda Papenvaart (zuidelijk deel)

Polder Het Zaanse Rietveld (ten Heuvelhofweg)

begrenzing plangebied

Polder Het Zaanse Rietveld (Nessepolder)

Gouwepolder (Koetsveld)

Bemalingsgebieden

Rietveldse Polder

bemalingsgebied gouwepolder bemalingsgebied het zaanse rietveld bemalingsgebied laag boskoop

Otwetering

Gouwepolder (Spoelwijk) Polder Laag Boskoop Gouwepolder

boezemwateren

Gouwe

Gouwepolder (Randenburg/Gouwedreef) Gouwepolder (Berkenbroek noord) Gouwepolder (Berkenbroek zuid)

Inventarisatie wgp Greenport Boskoop Datum: november 2010 Schaal:1:40.000

¯

Verspreid in Boskoop neemt Rijnland maatregelen tegen watercalamiteiten. Zo zullen nieuwe hoofdwatergangen de afvoer verbeteren in de Nessepolder (roze) en de Gouwepolder (geel).

aangestuurd. De aansturing van gemaal Th. Brans gebeurt voortaan op basis van een nieuwe peilregistratie: op vijf meetpunten verspreid in de Gouwepolder, waardoor het gemaal eerder aanslaat. „Normaal gesproken meten we een peil vlakbij een gemaal, maar in een grote polder als de Gouwepolder stijgt het water vaak eerder dan bij het gemaal.”

Nieuwe hoofdwatergangen De afvoer in het noordelijk deel van de Gouwepolder wordt verbeterd met de aanleg van nieuwe hoofdwatergangen (op de plaats van bestaande sloten), en nieuwe duikers in het Rijneveld en de Halve Raak. Op het Rijneveld komt bovendien een vaste opstelplaats voor een noodpomp.

Voor een grotere bergingscapaciteit in Spoelwijk heeft Rijnland 2 ha grond aangekocht. Komend voor-

jaar wordt dit omgevormd in water.

Daarnaast komen er nieuwe duikers en worden de scheidingen tussen peilvakken opgehoogd. Dat laatste gebeurt ook in Koetsveld, Berkenbroek en Gouwedreef. In het Koetsveld worden bovendien vier duikers vergroot en de huidige sloot langs de weg omgezet in een hoofdwatergang.

Voor het verbeteren van de afvoer in de Nessepolder wordt in het Zaanse Rietveld een nieuwe hoofdwatergang aangelegd. Er is ook de aanleg gepland van een noodaflaat naar het Zaanse Rietveld, vanuit de Rietveldsepolder. Bij een calamiteit kan Rijnland dan het water de andere kant opsturen, naar het noorden richting de N11 in plaats van naar het zuiden. Hengst: „We willen ons systeem zo flexibel mogelijk maken.”

Voormalen is de dagelijkse praktijk, en dat zal Rijnland bij veel verwachte neerslag nog eerder gaan doen.

Interne maatregelen Het waterschap neemt ook nog maatregelen in de eigen organisatie. Na elke calamiteit evalueert Rijnland haar werkwijze, en heeft zeker lessen geleerd van 28 juli in Boskoop. Dijkgraaf Gerard Doornbos: „Onze calamiteitenorganisatie moet nog groter worden.” Rijnland gaat ook zorgen voor extra standbymedewerkers, ten behoeve van een betere informatievoorziening. Tevens komt er beter overzicht van mobiele pompen die bij een calamiteit in het totale beheersgebied draaien.

Met het totaalpakket aan maatregelen maakt Rijnland het waterbeheer in de sierteeltregio dus klimaatbestendiger. Er wordt voorlopig niet gesproken over calamiteitenberging in een polder waar geen sierteelt is.

Hengst: „We zorgen dat de polders met sierteelt zelf op orde zijn.” <

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Maatregelen Rijnland.indd 11

11

02-02-15 13:33

Boomkweker Gezocht Voor onze boomkwekerij in Spanje (Alicante) zijn wij op zoek naar een ervaren boomkweker met leiding gevende capaciteiten.

Spreek jij Engels, ben je commercieel en avontuurlijk ingesteld?

Neem dan contact met ons op!

Tel. 06-53263387

Te koop aangeboden Frederiksoord:

Vaste plantenkwekerij met vrijstaande woning, bedrijfsgebouwen, (tunnel) kassen en tuin. Opp.: 3.38.25 ha, w.v. 2.67.25 ha erfpacht.

Nadere informatie bij:

JOUWERT DE VRIES Agrarische Makelaardij te Stiens 058-2574132 www.jouwertdevries.nl

Gespecialiseerd in teeltvloeren, beregening, wateropslag en grondwerk.

Bezoek ons op de Tuinbouw Relatiedagen in Gorinchem in stand 125

Telefoon: 0182 - 351144 â&#x20AC;˘ info@houdijkdenboer.nl â&#x20AC;˘ www.houdijkdenboer.nl

622427.indd 12

2-2-2015 12:43:43

Ondernemersvragen

Illustratie: Peter Moorman

Mag ik iemand ontslaan die de huisregels van mijn bedrijf overtreedt?

Ik heb een medewerker erop betrapt dat hij harddrugs bij zich droeg toen hij aan het werk was. Hij heeft dit overigens niet tijdens het werk gebruikt. Maar ik vind ook het bij zich dragen van de drugs onacceptabel.

Kan ik hem om deze reden ontslaan?

Margot van Herwerden Houthoff Buruma, Amsterdam m.van.herwerden@ houthoff.com

Recent werd de geldigheid van een ontslag op basis van de huisregels beoordeeld door de kantonrechter in Hoorn. In deze zaak had de werkgever een medewerker op staande voet ontslagen omdat uit een test was gebleken dat de werknemer op de werkplek speed in zijn bezit had.

De medewerker heeft vervolgens het ontslag aangevochten, waarop de werkgever (voorwaardelijk) om ontbinding van het arbeidscontract heeft verzocht.

Duidelijke instructies Volgens de werkgever heeft de medewerker in strijd gehandeld met de duidelijke instructies van de werkgever die de aanwezigheid van drugs op de werkvloer verbieden. Doordat de medewerker aanvankelijk onjuiste verklaringen heeft afgelegd, heeft de werkgever ook het vertrouwen in de medewerker verloren. De medewerStuur uw vragen of suggesties naar Postbus ker heeft erkend dat hij speed in zijn 9324, 2300 PH Leiden. bezit had, maar heeft aangegeven dat U kunt ook bellen of maihij niet in de drugs heeft gehandeld len met (071) 565 96 82, of deze op de werkvloer heeft geboomkwekerij@hortibruikt. Daarnaast heeft hij altijd goed point.nl gefunctioneerd en heeft een ontslag

verstrekkende (financiĂŤle) gevolgen voor hem.

Beleid werkgever De rechter overweegt dat vaststaat dat de medewerker op de werkvloer in het bezit was van speed. De medewerker heeft erkend dat deze van hem waren. Speed is een harddrug waarvan het bezit volgens de Opium­ wet verboden is. De werkgever voert als beleid dat aanwezigheid van verdovende middelen onacceptabel is. Niet alleen omdat handel in drugs verboden is, maar ook omdat het kan leiden tot gevaarlijke situaties op de werkvloer. Dat beleid is redelijk en niet in strijd met goed werkgeversschap. De werkgever had dit beleid ook bekendgemaakt. De medewerker heeft ter zitting bovendien erkend dat hij bekend was met dit beleid. De medewerker behoorde dus te weten dat het voorhanden hebben van de drugs op de werkvloer onacceptabel is voor de werkgever, temeer in het geval van harddrugs waarvan alleen het bezit al verboden is. Nu de medewerker toch speed voorhanden had op de werkvloer, heeft de werkgever

terecht gesteld dat de medewerker daarmee het vertrouwen in hem ernstig heeft beschadigd. De rechter is weliswaar van oordeel dat een ontslag op staande voet een te vergaande maatregel is, maar vindt in de aangevoerde redenen wel aanleiding om de arbeidsovereenkomst te ontbinden zonder toekenning van een vergoeding.

Aanbeveling De rechter vond het belangrijk dat de werkgever regels hanteerde waarin duidelijk was vermeld dat de aanwezigheid van verdovende middelen op de werkvloer onacceptabel is en liet deze factor zwaar meewegen in zijn beslissing. Zeker wanneer dergelijke regels strikt worden gehandhaafd, kunnen overtredingen hiervan al snel een reden zijn voor ontslag. Ook opvallend is dat de rechter uitdrukkelijk verwees naar de ratio achter de betreffende regels (voorkomen van gevaarlijk situaties op de werkvloer).

Het verdient dus aanbeveling om heldere (huis)regels te hanteren die bovendien kenbaar zijn gemaakt aan de medewerkers. < De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Ondernemersvragen-BKW15-3.indd 13

13

29-01-15 15:34

Tekst: Ank van Lier Foto's: Wim Steeghs

Successtory eindigt in deceptie „Bezuinig nooit op een onteigenings- of repatriëringsverzekering”, zegt Wim Steeghs over ondernemen in Afrika. De Limburger zette met investeerders vermeerderingsbedrijven voor boomkwekerijproducten en snijrozen op in Ethiopië. Het rozenstekbedrijf moest vorig jaar wijken voor de komst van een spoorlijn. Steeghs en andere betrokkenen bleven berooid achter.

Wim Steeghs werkte jarenlang als zelfstandig rozenadviseur. In 2005 ontstond het plan om een vermeerderingsbedrijf voor snijrozen op te zetten in Ethiopië. „Ik was met een aantal klanten in Afrika, om hen de ontwikkelingen daar te laten zien. ’s Avonds aan de bar ontstond het plan om zelf rozen te gaan vermeerderen in Ethiopië; de meeste kwekers op dit continent lieten de stekken namelijk nog overkomen uit Europa of Kenia.

De aanwezige kwekers, en ook een Griekse investeerder, waren bereid om geld te steken in een dergelijk bedrijf. Hierdoor hadden we voldoende financiële slagkracht en hoefden we geen beroep te doen op de bank.”

Op 1 november 2005 was Ethioplants Plc een feit. Steeghs: „We werden toentertijd met alle egards ontvangen in Ethiopië; alles kon en bij eventuele blokkades konden we rechtstreeks contact opnemen met de minister van Buitenlandse Zaken.

We hadden zelfs zijn mobiele nummer!”

Het rozenstekbedrijf, gelegen op een steenworp afstand van de Ethiopische hoofdstad Addis Abeba, voorzag in een behoefte. Hierdoor konden

de gedane investeringen in minder dan een jaar worden terugverdiend.

2.200 meter boven NAP Een deel van de winst werd in 2008 geïnvesteerd in een nieuw bedrijf: EWF-Flowers Plc. „We werden benaderd met de vraag of we ook uitgangsmateriaal voor de boomkwekerijsector konden leveren; denk aan heesters, klimplanten en bomen. Hierin zagen we kansen, ook omdat de groeiomstandigheden in de hooglanden rondom Addis Abeba – deze liggen zo’n 2.200 meter boven NAP – hiervoor zeer geschikt zijn. We hebben toen een nieuw bedrijf neergezet, EWF-Flowers Plc.” Hier worden op jaarbasis zes à zeven miljoen stek geproduceerd, met name bestemd voor de West-Europese markt. Dit project heeft PSOM-subsidie gekreven van de Nederlandse overheid, bedoeld om de duurzame economische ontwikkeling in opkomende markten te stimuleren.

Tot twee jaar geleden draaiden beide bedrijven zonder noemenswaardige problemen; met name het rozenstekbedrijf genereerde hoge

winsten. Wel hoorden Wim en zijn broer Felix, die de dagelijks leiding had over Ethioplants Plc, steeds meer geluiden dat hun kwekerij op het tracé van een nieuwe spoorlijn zou liggen. „Dit waren echter maar geruchten, zo dachten we. Tot 2 januari 2013. Toen hing er ’s ochtends een plakkaat op het hek met de mededeling dat we binnen enkele weken onze biezen moesten pakken. Het bedrijf zou worden platgewalst. Ook stond vermeld waar we de onteigeningspapieren konden ophalen. We waren verbijsterd.”

Wim Steeghs terug in Nederland

’In buitenland schort het aan kwaliteit en betrouwbaarheid’ Na alle perikelen rond de onteigening van Ethioplants Plc heeft Wim Steeghs ervoor gekozen het roer om te gooien en weer aan de slag te gaan in de Nederlandse tuinbouw.

Sinds 1 oktober werkt hij als Strategisch adviseur in het tuinbouwteam van de Aelmans Adviesgroep, met vestigingen in Voerendaal, Baexem en Asten. Als lid van de Raad van Bestuur van EWF-Flowers Plc is hij daarnaast nog wel betrokken bij de herstructurering van het bedrijf in Ethiopië. „Ik richt me echter bijna volledig op mijn Nederlandse werkzaamheden. Eigenlijk ben ik altijd adviseur gebleven: ik ben het liefst bezig met mensen, strategie en getallen.” Steeghs is ervan overtuigd dat er, ondanks de moeilijke tijden, toekomst is voor de Nederlandse tuinbouw- en boomkwekerijsector. „Onze meerwaarde ligt in kwaliteit en betrouwbaarheid. Daar schort het in het buitenland nogal eens aan. Dat heb ik aan den lijve ervaren.”

14

Nederlandse hulp Kregen de ondernemers in de opstartfase van hun bedrijf alle medewerking van de Ethiopische overheid, toen het aankwam op onteigening stonden ze er volgens Steeghs alleen voor. „We konden nergens aankloppen voor hulp: de Ethiopische overheid is erg versnipperd en we werden van de ene lokale overheidsinstantie naar de andere gestuurd. En de minister uit de begintijd was inmiddels buiten beeld.”

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Steeghs layout.indd 14

29-01-15 15:34

Buitenland

Wim en Felix Steeghs namen daarom een advocaat in de arm en schakelden de hulp in van het consulaat.

Ook klopten ze aan bij Lillianne Ploumen, minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. „Mede dankzij haar en Hans van den Heuvel van de Nederlandse Landbouwraad in Addis Abeba, hebben we uiteindelijk de helft van de waarde van het bedrijf uitgekeerd gekregen, in lokale valuta.

Een schijntje; volgens de wet hadden we recht op vijf maal de winst van de laatste jaren en daarnaast ook op nieuwe grond. Maar de lokale overheden gaven ons geen keuze: we konden dit contract tekenen, of we kregen helemaal niets. Uiteindelijk heeft mijn broer zijn handtekening gezet.”

Toen het geld binnen was, doemde het volgende probleem op: het bleek onmogelijk om de Ethiopische birr het land uit te krijgen. Normaliter zou dit geen probleem moeten zijn, maar de broers kregen steeds weer te horen dat er bepaalde regels waren waar ze niet aan voldeden. En iedere maand werd het geld minder waard.

Uiteindelijk hebben ze het geld daarom geïnvesteerd in EWF-Flowers Plc. Dit bedrijf was overigens meteen ook zijn grootste klant kwijt: EWFFlowers Plc maakte namelijk onderstammen voor Ethioplants Plc. De hele kwestie is de broers niet in de koude kleren gaan zitten. „Niet alleen financieel, maar ook mentaal heeft dit ons hard geraakt”, zegt Wim Steeghs. „Mijn broer heeft zich volledig teruggetrokken uit Ethiopië, ik ben nog wel aandeelhouder in EWF-Flowers Plc. Omdat de cashflow vanuit het rozenstekbedrijf is weggevallen, moesten we dit bedrijf herfinancieren. Dit hebben we gedaan met lokale partijen, maar ook met buitenlandse investeerders.”

Kwaliteit niet 100% Steeghs heeft de afzet van het uitgangsmateriaal van EWF-Flowers Plc sinds kort uitbesteed aan CNB Lisse, maar zet zich nog wel in om het vermeerderingsbedrijf voor boomkwekerijproducten verder op de rit te krijgen.

De kwaliteit van het uitgangsmate-

riaal was de afgelopen jaren namelijk niet honderd procent, erkent de ondernemer. Hij reisde de laatste jaren weliswaar zo’n tien keer per jaar naar Ethiopië om het personeel aan te sturen, maar verder stonden ze er alleen voor. Dat was niet voldoende om het kwaliteitsniveau te behalen zoals dat in Nederland gewenst is.

En het blijkt volgens Steeghs lastig om een boomkweker te vinden, die de kar wil trekken in Ethiopië. „Enkele maanden geleden zijn twee siertelers uit het Westland de uitdaging aangegaan; het is afwachten hoe dit uitpakt.”

Steeghs heeft volgens eigen zeggen veel geleerd van het Ethiopische avontuur. Andere ondernemers die aan de slag willen in Afrika, raadt hij in ieder geval aan om een onteigeningsverzekering af te sluiten. „En een repatriëringverzekering, zodat je je geld ook kunt terughalen naar Nederland. Toen we in Ethiopië aan de slag gingen, zagen we behalve de vele kansen ook zeker de bedreigingen. Maar dit hadden we nooit kunnen bedenken. Zelfs niet in onze ergste nachtmerries.” <

Het vermeerderingsbedrijf Ethioplants Plc in Ethiopië moest plots zijn biezen pakken om niet te worden platgewalst. De plek was nodig voor de aanleg van een spoorlijn.

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Steeghs layout.indd 15

15

29-01-15 15:34

VAN HEUSDEN www.jutenederland.nl Jute import-export, ook stevige gebruikte jute zakken in geperste balen!

H.O. van Heusden, Zandweg 1, 4181 PL Waardenburg. tel. direct +31-655515560

622424.indd 16

2-2-2015 12:43:07

Onderwijs

Tekst en Foto: Wilco Dorresteijn

Boomkwekers blij met nieuwe boomteeltopleiding In september is bij het Wellantcollege in Boskoop een nieuwe boomteeltopleiding gestart waarbij deelnemers een werkenleertraject volgen.

Boomkweker Dick Blom is blij met de nieuwe opleiding. „Het is goed dat jongeren zich breed oriënteren in de boomkwekerij.”

De nieuwe BBL-opleiding boomteelt niveau 2/3 in Boskoop is afgelopen najaar van start gegaan met zeventien deelnemers van 16 tot 22 jaar. Zij gaan één dag per week naar school en hebben de overige dagen een betaalde baan bij een boomkwekerijbedrijf.

Een van de deelnemers is Maarten Aantjes uit Langerak. Kweker Paul Bremmer uit Waddinxveen wees hem op de opleiding. Maarten meldde zich aan en werkt nu tot 1 maart bij Dick Blom Boomkwekerijen. Daarna gaat hij naar een ander bedrijf om zo breed mogelijk werkervaring op te doen. Maarten is enthousiast en spreekt van een mooie opleiding. Net als Dick Blom. De ondernemer vindt het een goede zaak dat de opleiding terug is in Boskoop. „Dat moeten we koesteren. Als ik heel eerlijk ben, had ik Maarten niet direct nodig en als het druk is, kun je ook een Pool inhuren. Maar voor de lange termijn hebben we mensen met capaciteiten nodig. Met deze opleiding investeren we in onze toekomst.”

Blom is niet alleen werkgever. Ook zijn zoon Thijs neemt deel aan de nieuwe BBL-opleiding. Dick Blom is er blij mee en noemt het belangrijk dat jongeren zich breed oriënteren. „Als zestienjarige wil je gewoon gaan werken en geld verdienen. Dat had ik vroeger ook, maar later ga je pas merken hoe belangrijk het is dat je je breed oriënteert en ziet hoe het

op verschillende bedrijven werkt.”

Hij adviseert Maarten ook een stage te lopen in het buitenland. Hij vindt het jammer dat hij dat zelf destijds niet heeft gedaan. „Je leert een land pas goed kennen als je er een tijdje werkt. De taal, de mentaliteit, kennis van de markt. Dat is allemaal zo belangrijk. Daar heb je later profijt van.”

Leuke club „Een nieuwe opleiding, een prachtige nieuwe leslocatie; dat was in het begin best wennen”, vertelt docent Peet Stolwijk. „Ook de deelnemers waren zeer divers qua leeftijd, opleidingsniveau en ervaring met de boomkwekerijsector. We zijn nu een klein halfjaar verder en ik durf te zeggen dat er een balans is gevonden. In zijn algemeenheid is het een leuke club jonge kwekers in opleiding.”

De jongeren doen veel werkervaring op en komen op veel verschillende bedrijven. Te spreken is Stolwijk over de combinatie met de Masterclass Boomkwekerij. „Zowel de deelnemers als de bedrijven waar zij werken zijn enthousiast.”

Slechts een enkeling haakte tot nu toe af. Twee deelnemers werken bij een perk- en kuipplantenteler maar vinden dat deze opleiding goed aansluit op hun wensen. Een deel van de leerlingen is in dienst bij AB ZuidHolland. „AB plaatst de deelnemers tegen kostprijs bij de bedrijven. Voor het bedrijf betekent dit geen risico, geen administratieve rompslomp, geen werkkleding beschikbaar stellen. De subsidieregeling praktijkleren dekt de extra kosten.” <

Maarten Aantjes werkt een poosje bij Dick Blom Boomkwekerijen.

Daarna gaat hij weer bij een ander bedrijf ervaring op doen.

Zo leert hij de sector goed kennen.

Service Voor meer informatie...

Docent Peet Stolwijk is aan het werven voor de boomteeltopleiding van volgend schoolseizoen waarbij werken en leren worden gecombineerd. Die opleiding start in september 2015. Wie meer wil weten over de BBL-opleiding boomteelt niveau 2/3 kan beter rechtstreeks contact opnemen met Peet Stolwijk: plm.stolwijk@ wellant.nl. Bedrijven die deelnemers een werkplek willen bieden, kunnen ook contact opnemen met Stolwijk. Op 4 maart is er voor belangstellenden een informatiemiddag op de locatie Natuurtuin ’De Veenmol’ in Boskoop, waarbij ook een bedrijf wordt bezocht. Daarnaast is het mogelijk om een keer op een woensdag mee te lopen.

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Opleiding BBL Boskoop-BKW15-3.indd 17

17

29-01-15 15:34

Tekst: Emiel van den Berg Foto’s: Floralook

Podocarpus, onbe ke Podocarpus speelt een bescheiden rol binnen het coniferensortiment. De visuele waarde van compacte cultivars met gekleurd loof maakt de plant aantrekkelijk voor verkoop in herfst en winter. Grootste struikelblok echter blijkt de onbekendheid.

Podocarpus nivalis ’Trompenburg’ was de eerste Nederlandse introductie.

Een rondje langs nationale en internationale botanische tuinen laat zien dat het geslacht Podocarpus behoorlijk divers is. Meest opvallend zijn de boomvormen, soms hoger dan 10 m en met langwerpige afgeplatte naalden die op smalle bladeren lijken. Bij de klein blijvende soorten lijken de naalden sterk op die van Taxus, maar ze zijn korter.

Ook de vruchten van de meeste soorten lijken op die van Taxus; rood en vlezig en gedeeltelijk het zaad omsluitend.

Podocarpus-soorten zijn overigens veelal tweehuizig dus voor vruchtzetting zijn zowel mannelijke als vrouwelijke planten nodig.

Van de Podocapaceae is Podocarpus met circa honderd soorten een belangrijke vertegenwoordiger. De meeste soorten groeien van nature in (sub)tropische regenwouden, veelal op het zuidelijk halfrond. In Chili, Argentinië, Australië en Nieuw-Zeeland groeien er ook soorten in de gematigde zones. Op het noordelijk halfrond zijn enkele soorten in China en Japan te vinden. Bij de boomvormen zijn de Chileense P. nubigenus en de Oost-Aziatische P. macrophyllus redelijk winterhard, echter voor ons land is een

Wat de specialisten zeggen

18

Sierteeltkwekerij Kools levert be-

Boomkwekerij Menkhorst kweekt

Plantentuin Esveld is enthousiast

Boomkwekerij

worteld stekmateriaal aan kwekers

alleen P. nivalis. „Van oudsher veel

over Podocarpus. Cor van Gelde-

rings levert richting Scandinavië,

Schrauwen-Moe-

van plantgoed en leverbare plan-

gevraagd, met name vanuit Duits-

ren heeft al enkele introducties op

Duitsland en diverse Europese lan-

ten. Het bedrijf kweekt P. nivalis

land”, vertelt Anja Menkhorst. Ze

zijn naam staan. P. lawrencei ‘Red

den ten oosten en zuiden van ons.

‘Kilworth Cream’, van P. lawrencei

prijst de plant om de sterke win-

Tip’ is een voorbeeld. „Ik had hoge

Het bedrijf kweekt drie verschillen-

‘Blue Gem’ en ‘Red Tip’, drie krui-

terhardheid, het feit dat de plant

verwachtingen want de plant heeft

de Podocarpus waarvan de moe-

singsvormen én een eigen selectie

op elke grondsoort gedijt, „zelfs

mooie rozerode groeipunten, maar

derplanten in eigen tuin tot -18ºC

P. nivalis ‘Jalako Red’. „Die komt dit

op schrale zandgrond” en het fijne

de respons was bescheiden. Ik denk

overleefden; P. lawrencei ‘Blue

jaar zeer waarschijnlijk in de han-

groene loof. Aandachtspunt bij de

dat alles te maken heeft met het

Gem’, P. nivalis en P. macrophyllus.

del”, vertelt Nelis Kools. Hij zet met

opkweek vindt ze wel het aan de

slechte imago van coniferen. Zelfs

„De eerste is goed tot lage haag

name in op variatie in bladkleur. „Ik

groei krijgen van plantgoed. „Je

toen ik hem als haag had aange-

te snoeien en kan beter dan Taxus

probeer al vijf jaar iedereen erop

moet zeker twee tot drie stekken in

plant, vielen de reacties tegen.” Van

tegen natte voeten”, legt Peter

te attenderen dat Podocarpus een

een P9 zetten, wil je een volle plant

Gelderen probeerde de conifeer

Schrauwen uit. De belangstelling

waardevolle plant is voor de visuele

krijgen.” Menkhorst krijgt amper

ook als potplant voor terras en bal-

voor Podocarpus ziet hij afnemen

herfst- en winterhandel, maar kwe-

vraag naar andere cultivars, zeker

kon, „maar daarvoor is de winter-

wat wordt geweten aan de onbe-

kers met een beperkt sortiment en

niet vanuit Nederland waar dwerg-

hardheid toch niet voldoende.” Hij

kendheid. „P. nivalis ‘Trompenburg’

grote aantallen kennen de plant

coniferen volgens haar niet populair

heeft ook hoge soorten te koop

bijvoorbeeld is een goede cultivar.

niet. En pas bij kweek in grote aan-

zijn. „Jammer, want het is een goed

zoals P. macrophylla en P. nagi.

Goed vertakkend, goed te snoeien

tallen is de markt te bereiken.’’

bruikbare plant voor in de tuin.”

„In zeer kleine aantallen, voor de

en sterk, maar jammer genoeg kent

liefhebber.”

niemand de plant.”

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Sortiment Podocarpus.indd 18

29-01-15 15:35

Sortiment

be kendheid wint het van nieuw sortiment

P. ’Young Rusty’ heeft in de winter opvallend roest-bronskleurig loof.

Als boom wordt in Nederland P. macrophyllus aangeboden.

beschutte standplaats een vereiste. Bij de klein blijvende soorten zijn P. nivalis en P. lawrencei geschikt voor het Nederlandse klimaat.

Rijke besdracht P. lawrencei (voorheen P. alpinus) is een forse struik tot kleine boom met een brede habitus. De dicht opeenstaande naalden zijn groen en tot 1,5 cm lang. Het aantal cultivars is bescheiden; ’Blue Gem’ en ’Red Tip’ zijn de bekendste.

De eerste heeft blauwgroen uitlopende naalden die later donkerder kleuren, de tweede heeft rode uitlopers en een roodbruine winterkleur.

P. nivalis komt tot 2 m hoogte en groeit spreidend. Ook bij deze soort zijn de dicht opeenstaande naalden circa 1,5 cm lang. P. nivalis kent een groter aantal cultivars die met name opvallen met hun gekleurde loof. Behalve om de loofkleur heeft met name P. nivalis ook sierwaarde met zijn bes. Zo heeft de cultivar ’Kralingen’ een rijke besdracht mits deze wordt bestoven door een mannelijke plant zoals ’Trompenburg’. Beide cultivars waren de eerste Nederlandse introducties, gevonden in de botanische tuin van Trompenburg.

Momenteel zijn in Engeland, Canada en Australië - waar liefhebbers enthousiast bezig zijn met kruisen - ontwikkelingen, met name als het gaat om cultivars met gekleurd loof. Die loofkleur maakt de planten interessant om mee te laten lopen in de visueel aantrekkelijke handel, maar nadeel is de kwetsbaarheid bij strenge vorst.

Zeker wanneer de planten in pot staan. Planten die in de vollegrond groeien, verdragen onder de juiste omstandigheden temperaturen tot circa -20ºC. Podocarpus stekt en groeit relatief eenvoudig en kan als visueel product al in 10 cm-pot prima meedraaien met heideplanten, Hebe en andere planten met wintersierwaarde zoals Leucothoe en Skimmia. <

De olijfgroene naalden van P. nivalis ’Ontari’ kleuren in het voorjaar geel.

De eigenschappen Noemenswaardige soorten en cultivars P. lawrencei ‘Blue Gem’ - ruim 1 m hoog, 2 m breed, blauwgroene naalden P. lawrencei ‘Red Tip’ - tot 1 m hoog, 1,5 m breed, rode jonge scheuten P. nivalis - tot 1 m hoog, 1,5 m breed, afhangende twijgen, naalden donkergroen P. nivalis ‘Bronze’ - mannelijke vorm, circa 50 cm hoogte, jonge naalden bronskleurig P. nivalis ‘Kralingen’ - spreidende dwergvorm, groen loof, vrouwelijke vorm met bes P. nivalis ‘Trompenburg’ - spreidende dwergvorm, groengeel loof, mannelijke vorm P. nivalis ‘Rockery Gem’ - tot 1 m hoog, 1,5 m breed, naalden donkergroen, bes P. nivalis ‘Kilworth Cream’ - dwergvorm, jaarrond maar vooral in winter crèmewit loof P. nivalis ’Otari’ - dwergvorm, olijfgroene naalden, in voorjaar geel en in winter brons P. nivalis ‘Jalako Red’ - nieuwe introductie, dwerg, frisgroen loof, in winter wijnrood P. ’Young Rusty' - spreidende dwergvorm, loof roestkleurig brons in winter P. ’County Park Fire’ - 0,6 m hoog, 0,9 m breed, zalmroze in voorjaar, brons in winter P. ‘Chocolate Box’ - dwergvorm, donkerbruin, bijna zwart maar fris ogend in winter P. ‘Guardsman’ - iets opgaand, paarsbruine winterkleur, paarsrode uitlopers P. macrophyllus - opgaand groeiend, lange platte naalden, beschutte standplaats

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Sortiment Podocarpus.indd 19

19

29-01-15 15:35

Tekst en Foto: Peter van Leth

20

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

FotoSpread hederamuur-BKW15-3.indd 20

29-01-15 15:35

Wanden klaar voor gebruik Bij Rikken in Bemmel worden aan een traliewerk van 1,2 bij 2 m langs negen spijlen achttien Hedera-strengen omhoog geleid, waarvoor zes planten in een bak worden geplant. De soort die Rikken gebruikt is de groene, winterharde Hedera hibernica.

Om het traliewerk helemaal vol te laten groeien, trekt Rikken een jaar uit. In deze periode moeten de strengen zo’n vijf tot zes keer worden ingedraaid.

De prijs voor de handel zal neerkomen op €65 tot €75 per wand, afhankelijk van de transportkosten. „Een prijs die het voor hoveniers en consumenten interessant maakt om niet een eigen wand te maken”, verwacht Rikken. <

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

FotoSpread hederamuur-BKW15-3.indd 21

21

29-01-15 15:35

Foto: Wilma Windhorst, Agropoli

Gewasbescherming wordt nog meer puzzelen Hoewel sneeuw nog actueel is, kan het goed zo zijn dat in februari het voorjaar al haar intrede doet. Daarop proberen onze klanten zich nu al voor te bereiden.

Wilma Windhorst Agropoli wwindhorst@agropoli.nl

Deze week zijn er in kassen met bladhoudende en halfbladhoudende heesters, zoals Photinia, Prunus laurocerasus en Buddleja al blauwe vangplaten ter signalering van trips opgehangen. Trips overwintert in deze kassen meestal als pop in de grond, maar bleef in de zachte winter van 2013-2014 ook als volwassen insect aanwezig. Omdat we tot op heden weinig koude hebben gehad, kan dat ook nu het geval zijn en proberen we dat met vangplaten goed in kaart te brengen.

Trips is ook een plaaginsect dat een knelpunt vormt in de gewasbescherming.

Handelspartijen en sommige certificeerders spreken momenteel, als gevolg van de metingen van Greenpeace, heel makkelijk over het schrappen van bijgiftige middelen en de hele groep neonicotinoïden. Als er een streep gaat door de bijgiftige middelen blijft er één middel over voor de bestrijding van trips in heesters: Neemazal, alleen bij warm weer met goed resultaat in te zetten. Samen met klanten willen we daarom dit jaar kijken naar nieuwe technieken voor biologische bestrijding, voor de oplossing van dit knelpunt van essentieel belang.

Voor luisbestrijding zou het vermijden van bijgiftige middelen en het wegvallen van alle neonicotinoïden betekenen dat alleen Pirimor en Spruzit nog kunnen worden gebruikt.

Wij verkeken ons hierop omdat je al snel het idee hebt dat middelen zoals Teppeki en Plenum - prima integreerbaar met biologie - ook de bijen ongemoeid laten. Dit blijkt echter helaas niet het geval.

De niet-bijgiftige middelen uit de neonicotinoïden-groep, Calypso en Gazelle, zijn naar mijn mening onmisbaar, ook voor andere teelten zoals Buxus, waar ze nodig zijn voor de bestrijding van bladvlo.

Overigens zoeken we ook tegen bladluis en bladvlo naar geschikte en werkbare biologische oplossingen voor de boomteelt.

Oplossing in bemesting Voor een aantal schimmelziekten zoeken we de oplossing in bemesting, in de vollegrond ook in bodembiologie. Onze klanten boeken hiermee resultaat, maar ook hier is nog niet de hele puzzel gelegd. Zo is er bijvoorbeeld een probleem met Buxus-snoeisel. Snoeisel van gezonde planten die in oktober geknipt zijn, heeft op de grond alsnog Cylindrocladium opgelopen. Daardoor ligt er onder schone planten nu toch een infectiebron, heel vervelend. We gaan in deze teelt door op de ingeslagen weg: meer weerstand in de plant via een goede bemesting en gezonde bodem.

Daar ligt volgens mij de toekomst. <

Tripslarve verborgen in de groeikop van Prunus laurocerasus: bijzonder schadelijk.

22

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Teeltadvies BKW15-3.indd 22

29-01-15 15:35

Teeltadvies

Zorg voor voldoende aanvoer van organische stof Sinds 1 februari mag er weer dierlijke mest worden uitgereden op alle grondsoorten. Zorg dat met een combinatie van mest, compost en veen er voldoende aanvoer is van organische stof.

Kees Pastoor DLV Plant k.pastoor@dlvplant.nl

Nu de meeste vollegrondspercelen met vaste planten leeg beginnen te raken, komt de tijd van het bemesten dichterbij. Vanaf 1 februari geldt voor alle grondsoorten dat er weer dierlijke mest uitgereden mag worden.

Houd rekening met het compenseren van de afbraak van organische stof. Deze afbraak varieert van ongeveer drie ton per ha op dalgrond tot zes tot acht ton op duinzandgrond.

Met alleen compost en stalmest is het niet of nauwelijks meer haalbaar om dit te compenseren. Kies er daarom voor per ha ongeveer 4 m3 veen zoals tuinturf aan te voeren. Zaai daarnaast op een gedeelte van het areaal een groenbemester in.

Waarom een combinatie van meststoffen?

Dit is nodig voor de bodemvruchtbaarheid.

Stabiele organische stof houdt voeding en vocht vast en biedt een woonplaats voor het bodemleven. Organische stof dat nog (verder) omgezet moet worden, is vooral van belang voor het voedsel voor het bodemleven. Bodemleven is cruciaal voor natuurlijke ziektewering tegen bodemschimmels en aaltjes. Omdat het bodemleven divers is, zijn diverse vormen van organische stof nodig.

Uitgaande van forfaitaire waarden mag ongeveer tien ton vaste rundveemest en twintig ton compost worden aangevoerd.

Stikstof en fosfaat uit veen hoeven niet worden meeberekend in de aanvoer. Daarnaast levert een groenbemester organische stof.

Op deze manier kan per ha ruim zes ton effectieve organische stof worden aangevoerd.

Zonder veenproduct en groenbemester is dit maximaal vier tot vijf ton en kan dus te weinig worden aangevoerd om de afbraak te compenseren.

Bemonsteren Besteed aandacht aan zorgvuldige bemonstering. Laat minstens iedere vier jaar een Algemeen Bouwlandmonster nemen om de voorraad in de bodem te bepalen. Laat ook zeker de sporenelementen bemonsteren en stuur zo nodig bij. Verder: bemonster op aaltjes voordat wordt bepaald welk gewas of groenbemester op welk perceel komt te staan. Let op wortellesieaaltjes, wortelknobbelaaltjes en op vrijlevende aaltjes zoals (para)trichodorus. <

Vruchtboomkanker vraagt andere strategie Voor vruchtboomkwekers is het raadzaam om een andere strategie te bedenken tegen vruchtboomkanker, door het beperken van captan. Wissel ervaringen uit met bestrijding van perebladvlo.

Jan van Lavieren AgruniekRijnvallei Plant j.vanlavieren@agruniek rijnvallei.nl

Deze winter wordt duidelijk welke middelen u komend jaar weer kunt inzetten tegen ziekten en plagen. Het ziet ernaar uit dat er twee toelatingen van captan over blijven.

Het nieuwe etiket is al bekend: het aantal behandelingen dat mag worden uitgevoerd is beperkt tot vijf gedurende het groeiseizoen.

Ook staat er op het nieuwe etiket gedefinieerd waartegen captan mag worden ingezet.

Voor de bestrijding van vruchtboomkanker is deze beperking lastig. Komend seizoen zult u daarom moeten ervaren of andere middelen werken. Dit is vooral van toepassing op de periode van bladval. Een oplossingsrichting kan zijn dat de inzet van middelen gestuurd gaat worden door een waarschuwingsmodel vruchtboomkanker.

Met zoâ&#x20AC;&#x2122;n model worden de meest kritische momenten voor uitbreiding voorspeld en weergegeven, zodat u gericht een behandeling kunt uitvoeren. Het is raadzaam om in 2015 ervaring op te doen met zoâ&#x20AC;&#x2122;n model.

Onderzoek of hiermee in de vruchtboomkwekerij praktisch is te werken.

Voor zover nu bekend zal er (voorlopig) geen alternatief middel op de markt ver-

schijnen dat u breed in de kwekerij kunt inzetten. Captan met huidig etiket kunt u nog tot medio 2015 kopen en opgebruiken tot 1 december 2015.

Herregistratie Vertimec onzeker Wissel ervaringen met bestrijden van perebladvlo uit met collegakwekers, fruittelers en voorlichters. Momenteel ondervindt Vertimec problemen bij de herregistratie voor buitenteelten. Het is niet ondenkbaar dat Vertimec in het groeiseizoen 2015 niet meer beschikbaar is. Als dit werkelijk het geval is, blijft Movento als enige middel over tegen perebladvlo. Bij de inzet van dit middel is vooral de timing belangrijk, en in de praktijk was Movento gevolgd door Vertimec een goede strategie. Nu zult u moeten kijken of de natuurlijke vijanden van perebladvlo maximaal gespaard kunnen worden, door minder of geen inzet van andere insecticiden. Samen met de gangbare inzet van bijvoorbeeld voedingszouten op kritieke momenten, kan dit een oplossing zijn om perebladvlo te blijven beheersen. < De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Teeltadvies BKW15-3.indd 23

23

29-01-15 15:35

Tekst: Wilco Dorresteijn Foto’s: Ketura Haveman

Wijzigingen in middelenpakket op ee Een gewasbeschermingsmiddel mag alleen worden toegepast of in de gewasbeschermingskast staan wanneer het middel wettelijk is toegelaten in de boomteelt of vaste plantenteelt. Het is dus verstandig minimaal één keer per jaar de gewasbeschermingskast te controleren. U kunt dit doen aan de hand van de lijsten in dit artikel. Hierin staan de belangrijkste wijzigingen van afgelopen jaar. U kunt ook de toelatingen controleren met behulp van de bestrijdingsmiddelenbank op de website van het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen.

Hoe zoeken?

Een kweker controleert samen met een adviseur de inhoud van de gewasbeschermingsmiddelenkast op hun toelating.

Afgelopen jaar is een aantal nieuwe gewasbeschermingsmiddelen toegelaten. Daarnaast zijn ook toelatingen ingetrokken. DLV Plant heeft voor de boomkwekerij de belangrijkste wijzigingen in het middelenpakket op een rijtje gezet.

24

De bestrijdingsmiddelenbank van het Ctgb staat onder de kop toelatingen op de website www.ctgb.nl.

U kunt hier middelen opzoeken op naam of toelatingsnummer. Het toelatingsnummer is het meest praktisch, omdat dat uniek is.

Als u het toelatingsnummer van een middel intypt, krijgt u vervolgens een overzicht te zien met alle gegevens over de toelating van het middel en wat de expiratiedatum is.

De expiratiedatum is de datum tot wanneer de toelating is afgegeven.

Dat wil niet zeggen dat een middel daarna niet meer mag. In de meeste gevallen vraagt de fabrikant (toelatingshouder) tijdig een verlenging aan. Het Ctgb zal dan de toelating van het middel opnieuw toetsen aan de actuele wettelijke criteria. Van diverse gewasbeschermingsmiddelen waarvan afgelopen jaar de expiratiedatum verliep, is de toelating gewoon verlengd. Deze middelen hebben een nieuwe expiratiedatum gekregen.

Niets aan de hand dus.

Op de site van het Ctgb is niet altijd in één oogopslag te zien of de toelating van een gewasbeschermingsmiddel is vervallen of gewijzigd.

Zoekt u bijvoorbeeld Aliette WG op, dan ziet u dat toelatingsnummer 11561N een expiratiedatum heeft

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Middelenoverzicht.indd 24

29-01-15 15:35

Gewasbescherming

op een rijtje Vervallen middelen Middel Aamix Brabant 2,4-D/Dicamba Brabant Mixture Dimilin spuitpoeder Dimilin vloeibaar Exact Plus MASAI 25 WP Mesurol Pro Steward Torque Torque-L

Nr 12346 N 5582 N 5089 N 6774 10604 N 11222 N 11781 N 4859 12371 N 6525 N 7037 N

Werkzame stof 2,4-D en dicamba en MCPA 2,4-D en dicamba 2,4-D en dicamba en MCPA diflubenzuron diflubenzuron triadimenol febufenpyrad methiocarb indoxacarb fenbutatinoxide fenbutatinoxide

van 01-12-2020. Wanneer u de besluiten bestudeert, blijkt dat de toelating voor boomkwekerijgewassen en vaste planten al jaren terug is vervallen.

Andersom kan ook. Typ in Torque L met toelatingsnummer 6525 dan krijgt u niets als u zoekt op toegelaten middelen. Zoekt u op vervallen middel dan verschijnt de expiratiedatum van 31-12-2013. U denkt dat het middel niet meer mag. Toch is er nog een opgebruiktermijn.

Vervallen middelen Van een aantal gewasbeschermingsmiddelen is de toelating vervallen.

Deze middelen mogen niet meer worden gebruikt in de boomkwekerij of vaste plantenteelt of er geldt nog slechts een opgebruiktermijn (zie tabel). Dit komt doordat de fabrikant geen verlenging van de toelating heeft aangevraagd of omdat de middelen niet voldoen aan de huidige wettelijke eisen. Verwijder het middel uit de gewasbeschermingsmiddelenkast en lever het in bij een depot voor chemisch afval of een hiervoor gespecialiseerd bedrijf.

In de lijst in dit artikel staan alleen officiĂŤle besluiten van het Ctgb vermeld. Fabrikanten laten weten dat er voor Vertimec, Butisan S en Aramo ook wijzigingen aan zitten te komen.

Experatiedatum 30-12-2013 30-12-2013 30-12-2013 9-9-9999 9-9-9999 9-9-9999 31-12-2013 31-07-2014 30-09-2013 31-12-2013 31-12-2013

Aflevertermijn 01-07-2014 01-07-2014 01-07-2014 01-01-2014 01-01-2014 31-01-2014 01-07-2014 31-07-2014 15-10-2014 01-07-2014 01-07-2014

Zo eindigt de toelating van het selectieve grassenmiddel Aramo op 31 mei 2015. De fabrikant verwacht geen opgebruiktermijn.

Hierdoor wordt de bestrijding van straatgras lastig. Gallant 2000 heeft weliswaar een toelating gekregen maar alleen voor de teelt van vaste planten.

In het eerste kwartaal van 2015 wordt de toelating van Vertimec Gold door het Ctgb herbeoordeeld.

De fabrikant verwacht dat dit sterke beperkingen gaat opleveren waaronder het compleet wegvallen voor de buitenteelt van sierteeltgewassen.

Voor de bestrijding van spint blijven nog voldoende middelen over maar voor lastige mijten als galmijten, roestmijten en weekhuidmijten is het middelenpakket beperkt. Ook de tripsbestrijding in de buitenteelt wordt een knelpunt door het wegvallen van Vertimec Gold.

Butisan S krijgt in 2015 een herregistratie. De fabrikant geeft aan dat het gebruik wordt beperkt en er nog maar 2 l/ha over een periode van drie jaar mag worden gebruikt. Dit is een knelpunt qua onkruidbestrijding. Zeker omdat onkruidbestrijding al jaren een knelpunt is door het beperkte middelenpakket en de nieuwe gebruiksvoorschriften die vanaf 1 juli 2015 voor alle herbiciden gaan gelden.

Opgebruiktermijn 01-07-2015 01-07-2015 01-07-2015 01-01-2015 01-01-2015 31-01-2014 01-07-2015 31-12-2014 15-10-2015 01-07-2015 01-07-2015

Nieuwe middelen Er zijn afgelopen jaar een aantal nieuwe middelen toegelaten (zie kader). In enkele gevallen zoals Signum gaat het om een brede toelating in de boomteelt en vaste plantenteelt. In de meeste andere gevallen betreft het een beperkte toelating voor enkele gewassen.

Het verschil heeft te maken met de manier waarop de fabrikanten hun toelating registeren: via de gangbare toelating, via wederzijdse erkenning of via de KUG (Kleine Uitbreiding Gewasbeschermingsmiddelen).

Bij een gangbare toelating gaat het vaak om nieuwe werkzame stoffen.

De fabrikant maakt een compleet toelatingsdossier waaruit blijkt dat het product voldoet aan de wettelijke eisen wat betreft veiligheid voor mens, dier en milieu, veiligheid voor de toepasser en dat de effectiviteit en gewasveiligheid is bewezen. Een gangbare toelating is een langdurig en kostbaar traject.

Als een middel in een ons omringend land in de boomteelt is toegelaten en het dossier is recent beoordeeld dan kan een fabrikant via een wederzijdse erkenning ook een toelating in Nederland krijgen.

De toelating van Gallant is hier een voorbeeld van. Een toelating via wederzijdse erkenning is goedkoper en kost minder tijd, maar kan

>

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Middelenoverzicht.indd 25

25

29-01-15 15:35

Gewasbescherming

alleen als het dossier op orde is.

De makkelijkste oplossing is via de KUG. Een fabrikant hoeft voor een uitbreiding van een bestaand etiket met een kleine teelt geen effectiviteitdossier en fytotoxdossier aan te leveren. Dit bespaart tijd en geld. De kleine teelt moet dan wel vergelijkbaar zijn met een toepassing die al wel op het etiket staat. Een kleine teelt is gedefinieerd als minder dan 5.000 ha voor buitenteelt en minder dan 1.000 ha voor binnenteelt. Middelen die een toelating krijgen in de bedekte teelt van bloemisterijgewassen, kunnen via een KUG ook een toelating krijgen voor boomkwekerijgewassen en vaste planten onder glas. Voor onbedekte teelt is dat lastiger omdat de onbedekte teelt van boomkwekerijgewassen in Nederland meer dan 5.000 ha is. Er zijn wel opties door specifieke gewasgroepen op het etiket te vermelden. Middelen als Dual Gold, Amistar Top en Securo hebben allemaal een toelating gekregen via de KUG.

Middelen die geen toelating meer hebben, mogen niet meer in de middelenkast staan.

Nieuwe toel atingen Signum

Luna Sensation

de werkzame stoffen folpet en pyraclostrobi-

Het breedwerkende fungicide Signum is sinds

Luna Sensation is toegelaten in de teelt van pioen

ne. De uitbreiding van de toelating is tot stand

januari 2014 ook toegelaten in boomkwekerij-

tegen Botrytis. Het is een middel op basis van de

gekomen via de verkorte procedure voor kleine

gewassen en vaste planten. Signum is een water-

werkzame stoffen fluopyram en trifloxystrobine

toepassingen.

oplosbaar granulaat (WG) en bevat boscalid en

ofwel een combinatie van Luna Privilege en Flint.

Serenade

pyraclostrobin als werkzame stof. Boscalid behoort tot een nieuwe chemische groep, namelijk

Amistar Top

Het biologische fungicide Serenade heeft een

de pyridine-carboxamiden. Het is een preventief

Het middel Amistar Top op basis van de werk-

toelating gekregen in diverse teelten waaronder

werkend middel tegen onder andere Botrytis,

zame stoffen azoxystrobin en difenoconazool

de teelt van boomkwekerijgewassen (bedekte

Cylindrocladium, Phoma en sterroetdauw.

heeft een toelating gekregen als schimmel-

teelt) en teelt van vaste planten (bedekte en

bestrijdingsmiddel

onbedekte teelt). Serenade SC werkt op basis

in

bloemisterijgewassen,

BotaniGard WP

vaste planten en Buxus. Amistar Top werkt tegen

van de werkzame stof Bacillus subtilis, stam QST

Het biologische middel BotaniGard heeft nu ook

Cylindrocladium in Buxus en tegen bladvlekken-

713. Het product is het beste te vergelijken met

een toelating in de onbedekte teelt van vaste

ziekte zoals Phoma, Septoria en Alternaria in

een breedwerkend bedekkingsfungicide. Het

planten tegen slawortelboorder. Deze aantas-

vaste planten.

is niet resistentiegevoelig en werkt met name preventief tegen schimmels zoals Botrytis, echte

ting komt met name voor in pioen.

Gallant 2000

meeldauw, Alternaria, Sclerotinia, Septoria en

Jet5

Het middel Gallant 2000 is weer toegelaten als

roest (Puccinia).

Jet5 was al toegelaten als ontsmettingsmiddel

selectief werkend grassenmiddel in de teelt van

tegen groene aanslag, maar is nu ook toegelaten

vaste planten. Dit besluit van het Ctgb is tot stand

Dual Gold

tegen bacteriĂŤn, schimmels en virussen.

gekomen met een wederzijdse erkennings-

Dual Gold op basis van de werkzame stof S-

procedure. Het middel heeft helaas geen toela-

metolachlor is nu ook toegelaten als onkruid-

ting gekregen voor boomkwekerijgewassen.

bestrijdingsmiddel in de onbedekte teelten van

Luna Privilege

tweejarige rozen, tweejarige vruchtbomen,

Luna Privilege had al een toelating in vruchtbo-

26

men en sinds eind vorig jaar ook in de onbedekte

Securo

Fagus en vaste planten. Het is een bodemherbi-

teelt van boomkwekerijgewassen. Het middel

De toelating van het middel Securo is uitgebreid

cide met enige contactwerking. Het middel

op basis van de werkzame stof fluopyram werkt

en mag worden toegepast voor de ontsmetting

werkt systemisch via ondergrondse delen van de

preventief tegen onder andere echte meeldauw,

van plantgoed van vaste planten (wortelstok-

onkruiden.

Botrytis, Alternaria en Cylindrocladium.

ken, onbedekte teelt). Het middel Securo bevat

<

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Middelenoverzicht.indd 26

29-01-15 15:35

Holland

Polen

Tel. (+31) 0546 647255 E-mail: info@ippholland.nl www.ippholland.nl

IPP Holland B.V. Sluiskil 6 - 7681 KD Vroomshoop

GEBRUIKTE TUINBOUWMACHINES & MATERIALEN

WWW.HORTITRADE.COM

‘IEDEREEN IS WELKOM BIJ JONGKIND SUBSTRATES’ Of u nu grote of kleine hoeveelheden bestelt, u bent altijd welkom bij Jongkind Substrates. Wij zijn gespecialiseerd in het maken van maatwerkrecepten voor hoogwaardige substraten. Mijn naam is Hendrik Jongkind en ik nodig u van harte uit om onze stand te bezoeken tijdens de Tuinbouw Relatiedagen in Gorinchem op 10, 11 en 12 februari 2015. We staan op stand 448.

Telefoon: 0031 297 32 45 05, info@jongkind-substrates.com

622425.indd 27

WWW.JONGKIND-SUBSTRATES.COM

2-2-2015 10:51:55

IPM 2015: Markt in beweging De markt voor boomkwekerijproducten staat sinds twee jaar fors onder druk. Veel kwekers zijn daarom - nog meer dan anders - op zoek naar nieuwe klanten en dat zorgt voor onrust op de markt. „We hebben nog nooit zoveel prijslijsten van kwekers ontvangen dan in de afgelopen twee jaar”, aldus een aantal handelaren op IPM. In een stagnerende markt luidt het advies aan kwekers veelal om vooral niet stil te blijven zitten. Niet dat Nederlandse kwekers daarom bekend staan, want zo’n beetje iedere handelaar op IPM zegt: ’Waar we ook komen, Nederlandse kwekers komen we altijd overal tegen’. Maar nu de markt al een tijdje tegenzit is verkoop - nog meer dan voorheen - een van de belangrijkste thema’s voor een kweker en ook handelaren merken dat. Maar als handelaren dit merken, heeft dit dan ook gevolgen voor hun inkoopbeleid?

Joachim Kuss, inkoper bij de Duitse kweker en handelaar Heinje Baumschulen, ziet dat Nederlandse kwekers de laatste jaren actiever zijn om hun aanbod bij de handelaar kenbaar te maken. Zo zegt hij een toenemend aantal Nederlandse kwekers tegen te komen tijdens de Oldenburger Vielvalt, een samenwerkingsverband van zo’n 80 Duitse kwekerijen in Oldenburg die in augustus gezamen-

lijk hun deuren voor relaties openen.

Maar ook tijdens de winterbeurs, waarbij de kweker en handelaar van half november tot half februari een huisbeurs houdt, ziet hij de laatste jaren steeds meer Nederlandse kwekers. „En ook al is niet al het aanbod voor ons interessant - wij hebben immers zelf ook een kwekerij van 70 ha - wij staan wel altijd open voor kwekersaanbod”, zegt de inkoper.

Sortiment bepalen in oktober Nederlandse kwekers die tijdens IPM of de huisbeurs nog zaken willen doen zijn voor het komende seizoen volgens Kuss eigenlijk te laat. „Okto­ ber is daarvoor een betere maand.

Dan bepalen we het sortiment en de kwekers met wie we gaan werken voor het komende seizoen.” Hoe kwekers hun product moeten aanbieden is volgens Kuss ook afhankelijk van het marktsegment waarvoor het product geschikt is. „Als een kwe-

ker ons stek of groter uitgangsmateriaal wil verkopen, zullen we meer teelttechnische vragen hebben, maar als het eindproducten betreft hebben we meer vragen over potmaten, etiketten, levertijden en dergelijke.”

Over de huidige marktsituatie en mogelijke winnaars of verliezers zegt hij: „De tijden zijn hard voor ons allemaal. En waar de een wat wint, zal een ander iets verliezen. Wij weten ook dat een klant nooit voor 100% alleen bij ons zal kopen. Maar wie op dit moment de verliezers zijn in de markt, daarover kan ik in z’n algemeenheid eigenlijk niets zeggen.”

En of Kuss merkt dat Nederlandse kwekers ook zijn klanten benaderen? „Nederlanders zijn overal en dus ook bij sommige van mijn klanten, maar ik heb niet het idee dat kwekers of wij minder loyaal naar elkaar zijn dan voorheen. De handel verschuift misschien iets naar links of naar rechts, maar grote verschuivingen zie ik niet. Met name tuincentra

’Bloombux’ piekt

’Vertel goed verhaal’

Rhododendron micranthum ’Bloombux’ werd gekozen tot Beste

Marketingdeskundige Antje Verstl bracht tijdens IPM haar

Nieuwigheid IPM 2015 en won ook de Show Your Colours Award

nieuwste boek over sierteeltmarketing onder de aandacht.

voor de beste ’plant en z’n verhaal’. De plant dankt z’n naam aan

Volgens haar zijn de volgende drie thema’s momenteel het be-

de gebruikswaarde die volgens de inzenders, het Duitse Heinje

langrijkste. 1. Storytelling: zorg voor een goed verhaal. Alleen

Baumschulen en Joh. Stolwijk & Söhne uit Boskoop, overeen-

een leuk etiket is daarbij niet voldoende. 2. Onderhoudsarm is

komt met Buxus. Bovendien gaat deze plant ook nog eens in juni

een trend. Kweekt u onderhoudsarme planten? Vertel het de

bloeien. Deze Inkarho-Rhododendron wordt dit voorjaar door

consument. 3. Balkon- of terrasplanten zijn in.

vijftien kwekers ’in behoorlijke aantallen’ op de markt gebracht.

Sebastian Heinje (links) en John Stolwijk zijn blij met de Show Your Colours Award voor Rhododendron micranthum ’Bloombux’.

28

Marketingdeskundige Antje Verstl adviseert: „Stop met produceren van planten waar geen verhaal achter zit”.

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Verslag IPM 2015-BKW15-03.indd 28

02-02-15 15:33

IPM 2015

Tekst en Foto’s: Ron Barendse

Voor kwekers is IPM een prima podium om hun producten te verkopen, maar ook in aanloop naar de beurs zaten kwekers wat dat betreft niet stil.

willen vaker bestellen en in kleinere hoeveelheden. Dat is voor individuele kwekers - ook voor de grotere - qua logistiek toch lastiger in te vullen.

Voor ons blijft als handelaar daarin toch een rol weggelegd.”

Bruns Pflanzen Ook bij Bruns Pflanzen merken ze dat Nederlandse kwekers, maar ook kwekers in het algemeen, andere

wegen zoeken en daarbij soms ook bij hun klanten uit komen. Andreas Richter, manager Garden Center Division, zegt daarover: „Alhoewel het begrijpelijk is dat ze bij onze tuincentrumklanten aankloppen, denk ik niet dat het voor kwekers erg kansrijk is. Wij hebben al een jarenlange relatie met veel klanten en daarbij zie ik ook dat onze klanten hun aantal leveranciers liever niet ziet stijgen.” Maar Bruns Pflanzen wordt

ook steeds vaker zelf door kwekers benaderd. Hier op de IPM gebeurt dat ook, maar het aantal kwekers dat dat doet is volgens Richter niet zo groot. „Of de drempel voor kwekers te groot is om hier de stand binnen te stappen? Ik weet het niet. Misschien komt het voor ons ook niet altijd uit als een kweker zomaar binnenstapt, maar door vooraf een afspraak met een van onze inkopers te maken kunnen kwekers dat altijd voorkomen.”

Groene samenwerking

Sfeer proeven

Plusplants, for a green planet. Negen Duitse kwekers die sinds

In de stand van het Vigo Gerolamo worden bezoekers op z’n

drie jaar samenwerken onder de naam Plusplants hebben

Italiaans met eten en drinken in de watten gelegd. Het lukt

duurzaamheid als belangrijkste verkoopargument. De groep

het bedrijf op deze manier moeiteloos om bezoekers in de

bestaat uit boom- en tuinplantenkwekers. Volgens Plusplants

stand vast te houden. Het bedrijf produceert in Albenga een

is de belangstelling van klanten fors toegenomen sinds Green-

breed kruidensortiment waaronder lavendel en rozemarijn.

peace in Duitsland - net als in Nederland - tuinplanten op res-

Medewerkers zijn in de stand druk in de weer met order-

tanten van bestrijdingsmiddelen controleert.

blocks en lijken de sfeer ter plekke om te zetten in commercieel succes.

Plusplants merkt dat Greenpeace ook in Duitsland tuinplanten op restanten van bestrijdingsmiddelen controleert.

De sfeervolle stand bij de Italiaanse kweker Vigo Gerolamo trekt veel bezoekers.

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Verslag IPM 2015-BKW15-03.indd 29

29

02-02-15 15:33

IPM 2015

Richter zegt dat Bruns Pflanzen trouw is waar het gaat om haar kwekersrelaties, maar door het grote aanbod dat onder hun aandacht wordt gebracht valt voor hen wel meer te vergelijken dan voorheen.

Maar trouw wil niet zeggen dat er aan hun inkoopkant niets verandert „Het feit dat er de laatste paar jaar een aantal leveranciers van ons zijn omgevallen, maakt dat we die producten toch ergens anders moeten inkopen.”

Vannucci Piante In de enorme IPM-stand van het Italiaanse Vannucci spreekt verkoper Johan Verbruggen zijn verbazing uit over het geringe aantal Nederlandse kwekers dat hij na drie beursdagen heeft zien langskomen. „Overal bij klanten in Europa kom ik Nederlandse kwekers tegen en laatst zei een Duitse klant dat hij 22 catalogi van verschillende Nederlandse kwekers had gekregen tegen 11 vorig jaar.

Daarnaast zijn er ook veel Nederlandse kwekers die in hun zoektocht naar afzet de moeite nemen om een rondje in Pistoia langs kwekerijen te rijden. Ik denk dat we afgelopen

zomer zelfs het dubbele aantal kwekers over de vloer hebben gehad dan de jaren ervoor.” Gevraagd naar het waarom hij dan toch zo weinig Nederlandse kwekers in de stand ziet zegt Verbruggen: „Misschien denken veel kwekers dat het in de huidige tijd kansloos is. Maar wij kopen nog steeds heel veel in, ook bij Nederlandse kwekers. Wat misschien ook meespeelt is dat wij niet alleen bij hen inkopen, maar op veel gebieden ook concurrent zijn van Nederlandse kwekers. Zeker als het bijvoorbeeld gaat over Duitse klanten die veel daghandel doen waarbij snelle en regelmatige levering belangrijk is. Een goede logistiek is hierbij belangrijk en daar is Nederland sterk in.”

Transparantie groter De transparantie in de keten wordt steeds groter omdat kwekers veel vaker - al dan niet digitaal - de boer op gaan en ook klanten van klanten spreken. Ook tijdens IPM is deze transparantie er, omdat juist hier veel eindklanten komen die rechtstreeks met kwekers contact hebben.

Ofwel, eindklanten weten precies welke prijs een kweker vraagt en

daarmee verandert ook de rol van een eventuele tussenhandelaar, die zijn rol steeds meer ziet veranderen in die van dienstverlener.

Een ontwikkeling die ook door bedrijven als Bruns Pflanzen en Heinje Baumschulen wordt onderschreven, maar waarbij nog wel een belangrijk onderscheid wordt gemaakt tussen de marktsegmenten. Het is vooral bij de levering aan tuincentra dat handelaren meer opschuiven in een rol naar dienstverlener omdat kwekers in dit segment een kant-enklaarproduct kunnen leveren. Op de aanlegmarkt lijkt deze verschuiving veel minder te spelen. „Klanten op de aanlegmarkt hebben veel meer behoefte aan advies en met hen vindt veel meer overleg plaats over zaken als kwaliteit, prijs en transport”, aldus Richter.

Waar de handelsbedrijven het ook over eens zijn is dat transparantie een negatief effect heeft op de prijsvorming, immers hun eindklanten zijn van lieverlee allemaal op de hoogte van de kwekersprijzen.

Iedereen lijkt zoekende, maar als puntje bij paaltje komt blijft veel zoals het was. Alleen voor een scherpere prijs. <

Makkelijk water geven

Even niet digitaal

De juiste hoeveelheid water geven blijft op consumentenniveau

Altena bv, leverancier van tuincentra, stond sinds zes jaar

een hot item. Van der Starre laat haar concept Aqua4weeks zien,

weer eens op IPM. „Veel tuincentra zijn zoekende en dat is

dat vooralsnog alleen wordt gebruikt voor kamerplanten. Via

een reden waarom wij hier staan”, zegt Gerie van Wijk. Het

een lont wordt water opgezogen uit de buitenpot naar de bin-

bedrijf heeft al jaren geleden helemaal ingezet op digitaal

nenpot. Een teveel aan water, bijvoorbeeld door regen, wordt in

handelen. Sinds vorig jaar is het bedrijf zelfs gestopt met haar

het reservoir teruggebracht.

huisbeurs. „Door internet zijn klantcontacten onpersoonlijker

Bij pottenleverancier Pöppelman was de WickStick prominent in

geworden. Bij ons in de stand kan onze klant zich weer even

de stand aanwezig en Perkgoed Partners presenteerden de ’No

klant voelen.” Door de transparantie is de markt volgens Van

stress, care less, self watering pot’. Al deze producten streven

Wijk veranderd. „Wij zijn geen handelaar meer, maar zijn

naar een betere houdbaarheid van planten bij de consument.

vooral logistiek dienstverlener geworden.”

Aqua4weeks is ontwikkeld door Van der Starre en moet het consumenten eenvoudiger maken om planten de juiste hoeveelheid water te geven.

Tuincentrumleverancier Altena bv heeft met haar klanten met name digitaal contact. Maar tijdens IPM ook even ’in het echt’.

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Verslag IPM 2015-BKW15-03.indd 30

30

02-02-15 15:33

Automatisering

Tekst en Foto: Ron Barendse

Floricode lanceert Sierteelt Logistiek Label Floricode heeft een label ontwikkeld voor gestandaardiseerde data-uitwisseling tussen kwekers en handelaren. Dit Sierteelt Logistiek Label zorgt bij betrokkenen voor enthousiaste reacties, maar implementatie in de keten is nog geen abc’tje.

Het nieuwe Sierteelt Logistiek Label komt volgens Floricode tegemoet aan de wens tot gestandaardiseerde data-uitwisseling van kwekers en handelaren die met name aan (internationale) retailers leveren. Het label werd op 22 januari gepresenteerd tijdens de relatiedag van Floricode in het Flora Boskoop in Boskoop.

Het label is ontwikkeld door GS1 in opdracht van Floricode. Namens GS1 zei Loek Boortman ervan overtuigd te zijn dat het nieuwe Sierteelt Logistiek Label veel andere brieven, labels en codes overbodig maakt. „Ik kan u verzekeren dat dit label gaat werken voor de internationale retail.”

Namens handelaar Royal Lemkes plakte Michel van Veen, directeur Logistiek & IT symbolisch een Sierteelt Logistiek Label op een kar. „Wij werken al een tijdje met het label en ik ben blij dat we voor onze sector nu echt één taal hebben”, zei hij.

Internationale standaard Volgens Floricode beschikt de sierteelt met het Sierteelt Logistiek Label nu over een standaard waardoor karren en fusten voorzien kunnen worden van labels met daarop barcodes. De lay-out van de labels en de barcodes zijn internationaal gestandaardiseerd en daarmee toepasbaar in de hele logistiek van kweker, veiling, exporteur, transporteur tot en met de retailer. Informatie tussen partijen wordt volgens Floricode snel

en foutloos uitgewisseld waardoor de logistieke afhandeling en tracking & tracing worden geoptimaliseerd.

Tijdens de bijeenkomst benadrukte kweker en voorzitter van Plantform Jos ten Have het belang van standaardisering van data-uitwisseling.

Hij constateerde dat in de relatie tussen kopers en kwekers veel werk van kopers naar kwekers verschuift.

Daarnaast worden orders kleiner en complexer. „Als we niet volop inzetten op digitaal zakendoen, lopen we op de kwekerij vast”, aldus de voorzitter van de kwekersorganisatie. In Plantform werken zo’n zeventig kwekers van met name kamerplanten samen om te komen tot een goede automatisering van de keten.

Eensgezind Aan eensgezindheid dat standaardisering nodig is, ontbrak het niet tijdens de Floricode-bijeenkomst.

Maar de directe implementatie van het Sierteelt Logistiek Label in de keten lijkt toch nog een ander verhaal. Dat bleek onder andere uit de paneldiscussie die volgde op de presentaties.

Daarnaast werkt Royal Lemkes sinds kort wel met het nieuwe Sierteelt Logistiek Label, maar alleen nog in het trajact tussen de handelaar en retailers, en nog niet in het stukje van de keten tussen kweker en handelaar. En juist in dat laatste traject lijkt nog een wereld te winnen.

Namens Gebr. Van der Salm uit Boskoop zegt Menno Bakhuijzen daarover. „Florecom is al jaren de standaard in de sierteelt, maar nog steeds zijn er kwekers en handelaren die er niet mee werken. Het liefst zouden we morgen van het nieuwe Sierteelt Logistiek Label onze standaard maken, maar we wachten daar in ieder geval mee tot we zijn overgeschakeld op een nieuw softwarepakket. Voor partijen die met hun automatisering achterlopen en nu willen instappen geldt wel dat ze direct met het nieuwe label kunnen beginnen en daarmee drie stappen kunnen overslaan. Boomkwekers maken nu minder gebruik van de veilingstandaarden dan bijvoorbeeld kamerplantenkwekers, maar bij het gebruik van het nieuwe label maakt het in ieder geval niet uit of je wel of niet via de veiling handelt.” <

Michel van Veen, directeur Logistiek & IT bij handelaar Royal Lemkes, plakt symbolisch een Sierteelt Logistiek Label op een kar lavendel. „Ik ben blij dat we voor onze sector nu echt één taal hebben.”

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Floricode2 layout.indd 31

31

29-01-15 15:35

Tekst en Foto’s: Sandra Sanders

’Visueel aantrekkelijke planten minder belangrijk dan losse wortel’ Geen kamerplanten, potten en sfeerartikelen bij het plantencentrum van Visser Plant in het Friese Lippenhuizen.

Wel vele duizenden buitenplanten van eigen kwekerij, inkoop en import. Hier en daar staat nog wel iets in bloei, maar om visuele najaarshandel draait het in dit plantencentrum niet. Wel om losse wortel, ook voor de particulier.

Maandagochtend, en dan ook nog eens druilerig en winderig weer. Bij het plantencentrum van Visser Plant in Lippenhuizen (Fr) is weinig activiteit te bespeuren. Een oudere medewerker ontfermt zich buiten over een aantal Viburnum. Een enkele omgewaaide plant wordt rechtop gezet. De rust staat in schril contrast met de drukte van twee dagen ervoor, op de warmste 1 november sinds 1848.

Toen was het nog ’hartstikke druk’, vertelt eigenaar Evert Visser, die in de kantine opwarmt met wat medewerkers en vader Luitzen Visser. Hoewel met pensioen is hij nog vrijwel dagelijks present en actief. Precies vijftig jaar geleden startte hij de boomkwekerij waar het mee begon.

Het plantencentrum, opgericht in 2000, is een speciale afdeling met vooral planten van eigen kwekerij, aangevuld met producten van collega-kwekers en import. „We hebben het grootste assortiment boomkwekerijproducten van Friesland, Groningen en Drenthe”, vertelt Evert Visser.

Bij het plantencentrum kopen particulieren en hoveniers;

Visser Plant investeert veel in hun plantenvoorraad.

32

de kwekerij heeft een veel groter scala aan afnemers in binnen- en buitenland.

Visser Plant trekt actief aan de najaarsverkoop, maar visuele handel doet er dan niet toe. De verkoop van losse wortel aan particulieren is veel belangrijker. Het plantencentrum is dan ook niet met een tuincentrum te vergelijken. Kamerplanten en accessoires worden niet verkocht.

Visuele najaarsproducten zoals Gaultheria en Skimmia staan slechts in kleine hoeveelheden buiten, onopvallend op de grond. Ze zijn bijzaak.

Geen visuele handel maar wel losse wortel aan particulieren? Hoe flikt Visser Plant dat? Eerst een kanttekening van vader Visser. „De gouden jaren waarin de euro als een gulden werd uitgegeven en er nog volop nieuw werd gebouwd, zijn voorbij. En die komen ook nooit meer terug.

Het najaar blijft gewoon een lastig seizoen. Alleen zoals wij het doen, met de verkoop van losse wortel, lukt het nog enigszins.”

Open dag Het stimuleren van de najaarsverkoop begint al in het voorjaar. Dan zet Visser Plant bijzondere, visueel aantrekkelijke producten in bakken langs de weg. Wie dan verder rondkijkt in het plantencentrum, ziet ook de producten die nog niet te planten zijn. „Als ze hun contactgegevens achterlaten, waarschuwen wij ze wanneer het plantseizoen is gestart”, legt Evert Visser uit.

Heel belangrijk voor de najaarsverkoop is vooral de jaarlijkse open dag van begin oktober. „Dan is alles nog net mooi en zijn ook de eerste producten met kluit er al.

De najaarshandel draait niet om visueel aantrekkelijke producten.

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Visser layout.indd 32

29-01-15 15:37

Najaarsverkoop

Visser Plant Boomkwekerij / Plantencentrum Plaats: Lippenhuizen Oppervlakte kwekerij: 4 ha Oppervlakte plantencentrum: 1 ha Sortiment: groot sortiment buitenplanten en bomen Medewerkers: 6 tot 15

Evert Visser wil qua sortiment niet de richting van een tuincentrum op. Integendeel. „Buitenplanten vormen het hart van ons bedrijf.”

Alleen voor de losse wortel is het nog te vroeg.” De dag wordt aangekleed met allerlei standhouders, zoals zus Anke-Margriet, die als tuinarchitect nauw met haar broer samenwerkt, en een pomoloog. Verder zijn er stands met kaas, honing, wijn en appelrassen, en staat Luitzen Visser er met zelfgemaakte appeltaart. De open dag zorgt er ook voor dat bestellingen voor bijvoorbeeld bomen en beuken met losse wortel kunnen worden genoteerd. „Wij zeggen altijd dat ze er met Sinterklaas zijn. Dat onthouden mensen wel. Het is niet verstandig beuken voor eind november te planten en dat leggen we ook uit.”

Vol orderblock in december Visser Plant laat de mensen weten wanneer ze er zijn. „Dan is het orderblock in december vol. Dat is een heel drukke tijd, want dan is ook het moment van de losse wortel aangebroken. We kunnen dan ook complete tuinen aanleggen of afleveren, want daar wachten we mee tot alles er is.”

Als klanten begin december terugkomen, is het assortiment losse wortel inmiddels volledig. Visser benadrukt dat het voor de klant ook voordeliger is om met losse wortel te kopen dan in pot.

Om vaste klanten op de open dag te attenderen, gaat er een nieuwsbrief naar ruim duizend adressen. Daarnaast

pakt het bedrijf flink uit met advertenties. De dag levert niet alleen orders op voor de producten met losse wortel, er rollen ook altijd een paar complete tuinen uit.” Promotie van de najaarshandel heeft voor Visser Plant dus zin.

Internet speelt geen rol Ook internet speelt bij de promotie een rol. Visser Plant heeft geen webshop, maar wordt als site goed gevonden.

Het sortiment staat erop en er kunnen offertes worden aangevraagd. Plannen voor een webshop zijn er niet. „We hebben het er te druk voor. Bovendien willen we dat de mensen hier komen zodat ze zien wat ze kopen en we ze kunnen adviseren.”

Wat een succesvolle (najaars)verkoop verklaart is een combinatie van goede producten, goed advies, veel service en de juiste prijs/kwaliteitverhouding, somt Visser op. „De kwaliteit moet het beste van het beste zijn. Daarnaast hebben we bijna alles altijd staan, omdat we blijven investeren in voorraad.”

Visser Plant heeft geen intentie om meer de richting van een tuincentrum op te gaan. Integendeel. De huidige plannen voor investeringen, zoals een nieuwe kas, sluiten aan op de koers die het bedrijf al vaart. Buitenplanten, die vormen het hart en de kracht van Visser Plant. Zo is het al vijftig jaar en zo blijft het ook. < De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Visser layout.indd 33

33

29-01-15 15:37

vraag en aanbod

3 februari 2015 nummer 3

Mail uw Vraag & Aanbod voor donderdag 17.00 uur naar: svstraffic@bdu.nl of bel naar Verkoop Boomkwekerij 0342-494889

AAngeboden * Verhuur CC Karren en Planten

Groeit met jou mee Alexander De Laat

* Daghuur 2014/2015 - Week 01 t/m 04 - Week 05 t/m 08 - Week 09 t/m 22 - Week 23 t/m 26 - Week 27 t/m 52

Sint-Antoniusweg 97 3910 Neerpelt (BE) BTW BE 0541 846 750 info@stekbedrijfdelaat.be www.stekbedrijfdelaat.be Fax: +32 (0) 11 96 58 82

+32 (0) 472634280

Karel De Laat +32 (0) 475627815

CC € 0,15 € 0,25 € 0,50 € 0,25 € 0,15

Plaat € 0,03 € 0,05 € 0,10 € 0,05 € 0,03

* Winterhuur periode najaar 2014 t/m 28-02-2015 Periodeprijs €5,50 per CC met een max. van 7 platen per CC. * Jaarhuur €15,50 per CC €1,25 per plaat

Hazerswoude-boskoop Transport

• Productie van stek op contractbasis

Rubenslaan 121 2891 HE Hazerswoude Tel : 0172-231583 / 0653451989 E-mail: info@hazerswoudeboskooptransport.nl

• Specialiteit grote series • Hoogwaardige kwaliteit • Gegarandeerde Leverbetrouwbaarheid

Sterk in Stek!

Kempweg 20, 5964 NE Horst, T +31(0) 478 552323, E biesplanken@nlw.nl, l www.debiesplanken.nl

Van Poecke & zn bvba Oude wetterstraat 3a 9230 Wetteren België AAngeboden Cup. ley. Castel. Gold 60-80-100 co Cup leylandii 80-100-125-150 co Thuja p. Atrovirens 60-80-100-125 co Thuja p. Exselsa 60-80-100-125-150 co Thuja occ Braband 60-80-100-125-150 co Thuja occ Smaragd 50-60-80-100 co Prunus l Rotundifolia 60-80-100-125 co Taxus Baccata 60-80-100-125 dwer/rots coniferen Juniperus, Thuja, Cham, Co Sierstruiken in co 10 Rozen blote wortel in verschillende soorten Tel: 0032(0)479 99 17 23 Fax: 0032(0)9 366 04 70 www.vanpoecke-zn.be info@vanpoecke-zn.be

t Specialilsuggen p oin jumbvan en! siergrass internet: www.empho.nl email: info@empho.nl

We hebben o.a. ook beschikbaar voor directe levering: • • • • •

Malus d. A.2 Malus d. M.7 Malus d. M. 25 Malus d. M.27 Malus d. MM 106 9a

• • •

Cydonia obl. Kwee MC Peeters Cydonia obl. Kwee Adams Cydonia obl. Kwee Eline

• • • •

Prunus avium Prunus mahaleb Prunus Colt Prunus GiSelA 6

Virusvrije onderstammen in ‘bijna’ elke sortering

Fairplant B.V.

Gildenweg 15 - 8304 BD Emmeloord T: +31 (0)527 - 202 377 F: +31 (0)527 - 202 604 M: +31 (0)6 303 678 41 W: www.fairplant.nl

Wilt u ook adverteren op de plantenbeurs pagina? bel:

0342-494889

622428.indd 34

2-2-2015 10:52:40

vraag en aanbod

3 februari 2015 nummer 3

Mail uw Vraag & Aanbod voor donderdag 17.00 uur naar: svstraffic@bdu.nl of bel naar Verkoop Boomkwekerij 0342-494889

le

e op m nz d k o raa .co k ij o or s v je

ue

Be

ct

a w. w w

t

ro

Gewortelde stek van Hebe - Rosa - Vinca sier-, en bodembedekkende heesters Horsterdijk 116, 5973 PR Lottum T 077 366 4080, F 077 366 4081, E info@rotjes.com

STEKBEDRIJF G VAN DER LOO BV

Al meer dan 25 jaar het betrouwbare adres voor uw gewortelde stek!

Hooghoutseweg 27, 5074 NA Biezenmortel tel: 0411-643094 fax: 0411-643597 e-mail: infovdloo@stekbedrijf.com internet: www.stekbedrijf.com

Gezocht Grote aantallen TAXUS MED. HICKSII (vanaf 60 cm) Contact: Stolk Medicinal Plants BV Fax: 0172-232 292 e-mail: info@stolkboskoop.nl

ONZE ROEMEENSE KRACHTEN MAKEN HET VERSCHIL. Wilt u uw bedrijf écht laten groeien en bloeien?

Werk dan met onze Roemeense krachten en oogst direct het voordeel van gedreven mensen die snel én flexibel inzetbaar zijn. Elk seizoen opnieuw.

0184 43 08 12

dbwork.com

info@dbwork.com

your workforce

Uitgebreid assortiment in laan- en sierbomen, fruitbomen, spillen, dakplantanen en leilindes (vormbomen).

zowel in de volle grond als in container

STEKCULTURES BV

GOMMELSTRAAT 2 • 5074 NG BIEZENMORTEL TELEFOON: 0135113396 • FAX: 0135114183 GSM: 0651222823 EMAIL: INFOHECOSTEKCULTURES.NL INTERNET: WWW.HECOSTEKCULTURES.NL

622429.indd 35

Het adres voor uw gewortelde stek van heesters en coniferen in stekplaten or al uw

Ook vpodrachten! steko

Het juiste adres voor de beste kwaliteit!

Kijk op onze website voor meer informatie:

www.mabo.nl

MaBo kwekerijen Achterstraat 12 6668 AA Randwijk tel: 0488-491271 fax: 0488-491342 e-mail: info@mabo.nl

2-2-2015 10:53:25

Foto’s: De Boomkwekerij, ‘t Vaarderhoogt

p ro d u c ta n a lys e

Nederlandse kwekers tevreden over heideseizoen Nederlandse kwekers kijken met een goed gevoel terug op het afgelopen najaar waarin heide goed werd verkocht. Vooral het relatief mooie weer wordt als oorzaak van de goede verkopen gezien.

De meeste Nederlandse heidekwekers leggen het qua grootte af tegen de Duitse bedrijven die in Nederlands-Duits grensgebied heide kweken. Om te kunnen concurreren gooien zij het veelal over een andere boeg: een breder sortiment, het kunnen leveren van kleine aantallen en zorgen voor een kwaliteit die de oosterburen overtreft.

Een rondgang leert dat de meeste Nederlandse kwekers tevreden zijn over het afgelopen najaar waarin met name Calluna vulgaris-soorten worden verkocht. Ook zijn volgens de kwekers de vooruitzichten voor het

traden bij sommige kwekers - en dan met name in Duitsland - wat kwaliteitsproblemen in Calluna op. „Het heeft voor veel kwekers wat meer moeite gekost om een kwalitatief goed product te maken, maar uiteindelijk is ons dat toch gelukt”, aldus de kweker. <

handelsstemming

hoe loopt het?

’TreeVention was niet slecht’

’Stilte voor de storm’

Nederlandse en Duitse kwekers kijken met gemengde gevoelens terug op hun deelname aan TreeVention, de beurs die van 25 tot en met 27 januari plaatsvond in Venlo. De ambiance was volgens hen namelijk goed en er was genoeg diversiteit in het aanbod. Maar velen kregen te weinig vraag naar hun producten.

TreeVention was wederom een combinatie van een lagenbeurs met kwekersstands; in totaal 75 kwekers uit met name Zuid-Nederland en het grensgebied met Duitsland. De beurs in september werd door diverse kwekers gewoon slecht genoemd. En hoe was afgelopen beurs? „Het was niet slecht”, oordeelde Thomas Koster uit Kleef. Deze Duitse heide- en coniferenkweker stond er voor het eerst. „Volgende keer doe ik weer mee.”

Behalve Gärtnerei Koster deden er wel meer bedrijven voor het eerst mee, zoals Boomkwekerij Coonen uit Baarlo. „Een tien met een griffel”, zei René Coonen over de hele entourage van TreeVention. Sjaak Rongen, van

36

Erica-seizoen, dat tot in het voorjaar doorloopt, niet ongunstig.

Harry Verheul van Dwingelflora spreekt van een goed seizoen. „Nagenoeg alles is weg, terwijl ik andere jaren eind maart nog wel wat Erica had staan. Mijn planten worden naar klanten in heel Europa verkocht, maar het relatief warme najaar wat we hebben gehad was met name goed voor de handel op Scandinavië”, zegt de kweker die met name planten in P9 kweekt.

Ook bij Kwekerij Hoekert in Oldebroek kijkt Bert Rietberg terug op een goed seizoen. „Wij moeten het vooral hebben van grootschalige acties en die zijn via exporteurs allemaal goed weggelopen.” Door een relatief warme winter, een vochtig groeiseizoen onstond er volgens de kweker vorig jaar meer ziektedruk. Hierdoor

Boomkwekerij J. Rongen & Zn uit Blitterswijck, noemde ook positieve aspecten. „De beurs is voor ons dichtbij en de voorbereiding valt mee.”

Rongen had ook wel aanloop in zijn stand met fruit- en sierbomen. „Maar het was niet veel. Ik wist niet wat ik kon verwachten. Misschien waren er een paar geïnteresseerd in onze voorraadlijst.” Ook bij Gartenbau Wensing uit Goch was er weinig aanloop. „Er was te weinig vraag naar onze Rhododendron en Japanse azalea”, vond Thomas Wensing. „De algemene houding onder kopers is afwachtend. We hadden op meer beweging gehoopt, maar helaas.”

Bezoekers waren Nederlands en Duits. Er waren er wel meer dan op de beurs in september, maar toch nog te weinig volgens kwekers. Dat vond bijvoorbeeld ook Coonen.

Hij verwacht desondanks een positief vervolg op zijn TreeVentiondeelname. „De beurs levert altijd wel wat op. Er liepen diverse tuincentruminkopers uit de regio rond.” <

Handel in week 4

Roy Menkehorst, Harry Menkehorst Kwekerijen bv

’Lichte plus in slappe periode’ Handel in week 5

Cees van Soest, Javado

Lees van bovenstaande handelaren de volledige tekst - over hoe de handel volgens hen loopt - op deboomkwekerij.nl

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Markt en Afzet BKW15-3.indd 36

02-02-15 14:21

Markt & Afzet p ro d u c ta n a lys e

Export wacht op doorbraak Noord-Amerika Ook afgelopen seizoen was de Nederlandse export van boomkwekerijproducten naar Noord-Amerika gering. Door strikte Noord-Amerikaanse regels rondom Aziatische boktorren kan er maar een beperkt sortiment de grens over. De export wacht op een doorbraak.

Misschien komt die nog dit seizoen.

In de Verenigde Staten en Canada geldt sinds enkele jaren een importverbod voor waardplanten van Anoplophora chinensis en A. glabripennis die, gemeten aan de stambasis, dikker dan 10 mm zijn. Op de Amerikaanse waardplantenlijst staan 76 geslachten van houtige gewassen. Hierdoor is de export drastisch beperkt, en er zijn nog maar weinig exportbedrijven actief overzee.

Daarin kan verandering komen. Ne-

derland heeft op verzoek van handelsbond Anthos een voorstel ingediend bij de Amerikaanse overheid, om de export toch weer mogelijk te kunnen maken. Middels een apart programma kunnen exportbedrijven dan de garantie bieden, dat het verzonden plantmateriaal afkomstig is uit boktorvrij gebied. Amerika reageerde positief op het voorstel, maar heeft het nog niet goedgekeurd. Nog dit eerste kwartaal van 2015 zou er duidelijkheid komen.

De export kan dan weer toenemen.

De verwachting is dat dat inderdaad zal gebeuren, omdat boomkwekerijen in Noord-Amerika nog altijd vragen naar Nederlandse producten, met name veredeld plantmateriaal.

Van sommige soorten zijn bovendien tekorten in Noord-Amerika.

Waardplanten dunner dan 10 mm mogen dus wel Noord-Amerika in.

Veel veredelde producten vallen dan al af. De zetstammen kunnen op zich wel zo dun zijn, maar griffels of oculaties erop maken veel producten al dikker dan 10 mm. Sommige producten zijn wel dunner te maken. <

langs de kassa

Peter Koster:

‘Mensen moeten worden gekieteld’ Naam bedrijf:

‘t Vaarderhoogt Locatie:

Soest Medewerkers:

26 fulltime

Waarom de toevoeging tuinadviescentrum? „Om duidelijk te maken dat mensen hier terecht kunnen voor meer dan alleen bloemen en planten. Zoals zoveel tuincentra hebben ook wij vroeger een hovenierstak gehad.

En hoewel we daar al in 1985 mee zijn gestopt, is het advies altijd een belangrijke pijler gebleven.”

Jullie zijn een groen tuincentrum. Hoe uit zich dat? „Dat wordt meteen duidelijk als je hier het tuincentrum opkomt; je komt buiten binnen. Het tuincentrum is parkachtig aangelegd, met combinaties van planten die op dat moment mooi zijn. Niet op tafels geëtaleerd, maar gewoon op de grond.”

Het tuincentrum ligt in een dichtbevolkt gebied. Dat moet een voordeel zijn? „Ja, plaatsen als Amersfoort en Hilversum liggen om de hoek. Bovendien zitten we dichtbij ’t Gooi, waar de mensen wel iets te besteden hebben. Toch merken ook wij dat er de laatste jaren minder aandacht is voor de duurdere planten.”

Hoe is het afgelopen jaar verlopen? „Ook wij hebben last van een dalende omzet. Maar we leveren niet veel in. We blijven ons richten op groen en daardoor trekken we een vaste groep plantenliefhebbers.”

Jullie organiseren tal van evenementen.

Levert dat extra klanten op? „Jazeker! Het moet een feestje zijn om hier te komen. Zo organiseren we eind juni altijd onze ’Hoogtzomer Tuinfeesten’, bedoeld als bedankje voor onze klanten. Daarnaast regelen we themadagen en demonstraties, klanten vinden dat geweldig. Mensen moeten worden gekieteld!” < De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Markt en Afzet BKW15-3.indd 37

37

02-02-15 14:21

Haal meerwaarde uit uw LTO-lidmaatschap LTO Nederland heeft voor de aangesloten leden onlangs hernieuwde afspraken gemaakt met de Belastingdienst en het ministerie van Financiën.

Niet-leden zullen zelf afspraken met de Belastingdienst moeten maken.

Voor LTO-leden zijn nieuwe collectieve afspraken gemaakt over de toepassing van de cafetariaregeling. De cafetariaregeling maakt het mogelijk dat werkgever en werknemer gezamenlijk bepalen hoe de werknemer zijn loon geniet. Maatwerk dus, waarvan beide partijen profiteren: uw voordeel kan oplopen tot 10% van de totale loonkosten.

Het gaat hierbij om het fiscaal gunstig vergoeden van meerkosten, die buitenlandse werknemers maken als ze hier tijdelijk komen werken (seizoenarbeid). Onder meerkosten vallen reiskosten, huisvestingskosten en extra kosten voor levensonderhoud. De regeling is ingebed binnen de bestaande cao’s. De afspraken gelden alleen voor ondernemingen en leden,

die eind 2014 waren aangesloten bij één van de LTO-organisaties. De nieuwe afspraken gelden tot en met 31 december 2016 (onder voorbehoud van gelijkblijvende wet- en regelgeving).

Voordelen De cafetariaregeling levert voor zowel werkgevers als werknemers aantrekkelijke voordelen op. Zo kunnen extra kosten die worden gemaakt voor huisvesting in Nederland net als voorheen op een fiscaal gunstige manier worden verrekend met overuren. Dit geldt ook voor hogere kosten van levensonderhoud in Nederland en reiskosten van het thuisland naar Nederland en terug.

Werkgevers hoeven zo minder sociale premies en belastingen te betalen over de gemaakte overuren. De buitenlandse werknemer betaalt minder werknemerslasten en inkomstenbelasting over de overuren en houdt derhalve netto ook meer over.

Twee programma’s voor innovatieve ontwikkelingen Op de valreep van 2014 hebben de Raad voor de Boomkwekerij en LTO vanuit respectievelijk Productschap Tuinbouw en de Topsectoren goedkeuring gekregen op twee innovatieprogramma’s voor de boomkwekerij.

Deze programma’s komen boven op het Koepelprogramma Plantgezondheid, waarover al eerder is gecommuniceerd. De nieuwe programma’s zijn het Innovatieprogramma Boomkwekerij en het

TKI programma Precisielandbouw 2.0.

De LTO-vakgroep bomen en vaste planten en de Raad voor de Boomkwekerij kunnen vanuit deze drie programma’s uw innovatiewensen vorm geven. Onder de leden van LTO en Anthos heeft een eerste inventarisatie plaatsgevonden van de onderwerpen die voor hen belangrijk zijn. Na een volgende stap in de projectontwikkelingen maakt de projectgroep bekend welke onderwerpen zij op gaat pakken.

Deze bijdrage valt onder de redactionele verantwoordelijkheid van de LTO Vakgroep Bomen en Vaste planten. Voor informatie: (073) 2173263, e-mail: helma.hoff@zlto.nl., www.lto.nl.

38

Imago Het feit dat er niet meteen een nieuwe voorzitter voor de Nederlandse boomkwekerij opstaat geeft te denken. Het heeft te maken met de uitstraling van de organisatie waar je voor staat. LTO staat voor de gehele agrarische sector en is samen met VNO/NCW en MKB de belangenbehartiger voor werkgevend Nederland.

Na de industrie is de agrosector de grootste exporteur. LTO is daarmee een speler van formaat als het gaat om arbeidszaken, markttoegang en ondernemersruimte.

Binnen deze belangenbehartiging is het zaak je als sector te profileren en te zorgen dat jouw speerpunten worden meegenomen in het grote geheel. Slim aanhaken binnen het netwerk zorgt ervoor dat glastuinbouw, akkerbouw, vollegrondsgroenten en anderen veel van onze problemen meenemen in hun belangenbehartiging. Daarnaast zijn de individuele voordelen van groot belang. Het cafetariamodel (besparing loonkosten op losse arbeid), verpakkingsconvenant en LTO Commerce moeten samen met goede en snelle informatie en kennisontwikkeling voordeel en betrokkenheid voor de leden opleveren.

Als voorlopig voorzitter van de Nederlandse boomkwekerij, samen met vakgroep, cultuurgroepen en collega-LTO bestuurders, de trots op onze sector en de ’winning mood’ terugbrengen is een van mijn grootste taken. Herkenbaarheid binnen LTO samen met een grotere ledenbetrokkenheid bij de vakgroep door een veel bredere communicatie dan nu is een stap die we moeten zetten. LTO is samen met de Green- & Treeports en lokale samenwerkingen de belangenbehartiging voor de boomkwekers.

Trots zijn op het feit dat je georganiseerd bent in de plaats van ’freerider’, maar ook nog groot voordeel halen uit het lidmaatschap, dat is voorlopig mijn grote uitdaging en taak.

Dan komt dat positieve imago vanzelf!

Henk Raaijmakers Interim-voorzitter

Interim-voorzitter LTO Vakgroep Bomen en Vaste planten.

De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

LTO_BKW15-03.indd 38

29-01-15 15:51

Service

Foto: Arno Engels

bedrijfsnieuws

vaktaal

Symposium over rol van steenmeel Donderdag 12 februari wordt het symposium ’De rol van steenmeel in de boomkwekerij’ georganiseerd door het gelijknamige praktijknetwerk. Tijdens deze bijeenkomst worden de eerste resultaten van het praktijknetwerk gepresenteerd. Ook worden diverse presentaties gegeven, onder meer over de conditie van de bodem en de werking van steenmeel.

Het symposium start om 12.30 uur en eindigt om 16.15 uur. De bijeenkomst vindt plaats bij Alterra in het Atlasgebouw aan de Droevendaalsesteeg 4 in Wageningen. Deelnemen kost €30 (exclusief btw). Aanmelden kan via e-mail: e.hessel@hesselmarketing.nl.

Ton van Zoest

Nieuwe bestrijder tegen wolluis Koppert Biological Systems brengt vanaf februari 2015 Cryptobug-L op de markt. Het betreft larvenstadia 2 en 3 van de roofkever Cryptolaemus montrouzieri. Deze larven zijn zeer vraatzuchtig en pakken met goed resultaat vooral haarden van wolluis aan. Cryptobug-L kan in sommige teelten in de kas de chemische bestrijding van wolluis vervangen. Voor een goede werking van Cryptobug-L moet het wel voldoende warm zijn. De larves eten als het warmer is dan 16°C is.

agenda Binnenland 10 t/m 12 februari Tuinbouw-

relatiedagen, Gorinchem evenementenhal.nl 12 februari Symposium Rol van steenmeel in de boomwekerij, Wageningen bomenvoordetoekomst.nl 14 en 15 februari Biobeurs goGREEN, Amsterdam gogreenbeurs.nl 19 t/m 22 februari Tuinevenement Tuin en Sfeer, Groningen tnoord.nl 24 en 25 februari Lagenbeurs Plantion, Ede plantion.nl 26 februari t/m 1 maart Tuinevenement Tuinidee, Den Bosch tuinidee.nl

Buitenland 6 t/m 8 februari Tuinbeurs Gar-

13 t/m 15 februari Tuinbeurs Gartenträume, Berlijn, Duitsland gartentraeume.com 17 t/m 19 februari Internationale sierteeltvakbeurs Salon du Végétal, Angers, Frankrijk salonduvegetal.com 19 t/m 22 februari Tuinbeurs Inventa Garden, Karlsruhe, Duitsland inventa.info 20 t/m 22 februari Tuinbeurs Gartenträume, Maagdenburg, Duitsland gartentraeume.com 26 t/m 28 februari Internationale sierteeltvakbeurs Gardenia, Poznan, Polen gardenia.mtp.pl 27 februari t/m 1 maart

Tuinbeurs Gartenträume, Ulm, Duitsland gartentraeume.com

tenträume, Düsseldorf, Duitsland gartentraeume.com

Bijdragen Meer informatie op: DeBoomkwekerij.nl/Tips

Bijdragen voor de service-pagina’s kunnen worden gestuurd naar Redactie ‘De Boom­kwekerij’, Postbus 9324, 2300 PH Leiden, e-mail: boomkwekerij@hortipoint.nl.

Leeftijd: 50 Opleiding: lts Bedrijf: Boomkwekerij Ton van Zoest Plaats: Reeuwijk

Sortiment: hoofdzakelijk Ilex op stam, Buxus en Euonymus als pompons op stam Oppervlakte: 1,5 ha pot en vollegrond

Wat gebeurt er op de kwekerij? „In januari en februari heb ik vooral entwerk, bindwerk en snoeiwerk.

De onderstammen van Euonymus europaeus zijn net naar binnen gekomen, daar ga ik vijf enten op een struik zetten.”

Wat dat betreft is het positief dat de Europese Bank miljarden uitgeeft aan banken om uit te lenen.

Die moeten wel lagere rentes aan ondernemers berekenen, want nu zijn die rentes veel te hoog: verschrikkelijk fout in deze tijd.”

Dat klinkt arbeidsintensief. „Ja, maar dat is vooral het bindwerk.

De Euonymus bijvoorbeeld zet ik voor een jaar weg in 7,5 l-pot. Het volgend jaar ga ik de takken met enten uitbuigen. Voordat je het weet ben je met vijf takken tien minuten bezig. Daarna snoei ik ze twee maal per jaar in bolvorm, tot pompons.”

Verre markten opzoeken? „Dat is voor ons kwekers absoluut niet weggelegd. Er zijn zoveel handelaren die hun stinkende best doen om nieuwe afzet te zoeken.

Kwekers moeten op hun kwekerij hun werk blijven doen. Ik doe mee aan zes beurzen in twee weken.

Allemaal monsters afsturen, wat veel kosten met zich meebrengt.”

Hoe ligt het in de markt? „Het is een exclusief product, maar mensen houden nu de hand op de knip bij alles wat duur is. Ik was laatst bij een tuincentrum, die had mijn pompons in prachtige sierpotten staan. Echte eyecatchers. Maar ze gingen pas weg toen er korting op werd gegeven.”

Hoe krijgt de handel een impuls? „Dat lukt je niet zo een-twee-drie, want het gaat niet alleen in de boomkwekerij slecht. Er hebben ongelooflijk veel bedrijfstakken het moeilijk. De hele economie moet uit het slop komen. Er moet gewoon geld in gepompt worden.

Wat is positief? „Als je een paar laagjes verkoopt, dan ben je weer optimistisch en dan wil je weer nieuwe bomen maken.

Dat merk ik bij mezelf en dat hoor ik van andere kwekers. En die zeven magere jaren schieten al aardig op.”

Wat is voor u ontspanning? „Ik tennis graag, ben best fanatiek.

Dat is gezonde ontspanning voor me, maar mijn werk is dat ook. Al moet de handel dan wel beter worden. De pompons zijn een teelt van drie tot vier jaar. Op een gegeven moment moet ik ze wel kunnen verkopen. En voor een goede prijs.” < De Boomkwekerij 3 (6 februari 2015)

Service rechterpag-BKW15-3.indd 39

39

02-02-15 13:33

622430.indd 40

2-2-2015 12:44:18