Bkw 2017-17

Jong Boomkwekerij

Talent

THEMA 2017

S T O R I E S

4 Commentaar: Verhalen vertellen 5 Opinie: ’Verhaal achter product helpt in beeldvorming over boomkwekerij’ 6 MPS introduceert één vignet dat consument inzicht geeft in productiewijze 8 Kavelcoöperatie Boskoop op drempel

van succes

12 Plantarium in teken van ’storytelling’ 14 Tien toptalenten: Mark van Genugten en Arjen Hendriks 17 Ondernemersvragen: Kan ik subsidie krijgen voor opleidingsplaatsen?

18 Tien toptalenten: Bram Fransen en Sjors Vromans 20 Holygreen: Plnatarium reikt uit naar jongeren 22 Paspoortplicht geldt straks voor alle producten 24 Vakgeluiden: Onkruidvrij houden met perslucht en schoffelen 28 In beeld: Bloeiende rammenas gaat eraan 32 Tien toptalenten: Johan Stolwijk en Rob Koetsier 36 Aandacht door noviteitenaward kan net het verschil maken 38 Teeltadvies: Druppelaars toepassen bij vruchtbomen 42 Tien toptalenten: Maarten Verdaasdonk en Jan van Voorthuijsen 46 Tien toptalenten: Christiaan Rietberg en Arne van Acht

49 Opendeurdagen van The Green Connection 50 Markt & Afzet: Goed jaar voor Ilex crenata-kwekers 53 Hoe loopt ‘t?

54 LTO Nederland Vakgroep Bomen en Vaste planten 55 Vaktaal en Agenda

klimaatneutraal natureOffice.com | NL-077-331716

gedrukt

„Onze boodschap met die truck was dat elk verhaal achter een product of bedrijf ertoe doet. De truck heeft 12 filmpjes op YouTube opgeleverd van beursdeelnemers, en er zijn spontaan vlogs ontstaan. Ook is een aantal deelnemers gaan nadenken over hun presentatie op de beurs.”

„Deelnemers laten beeldend zien wat afnemers met hun producten kunnen doen, in individuele stands, en ook gezamenlijk in de Houses of Inspiration. Je moet altijd in beelden denken.

Plaatjes doen meer dan praatjes.”

„Ja, maar de combinatie maakt een

verhaal sterk. De verhaaltjes van Jip en Janneke onthoud je dankzij de tekeningetjes erbij. Dat kun je vertalen naar de boomkwekerij. Je schept bijvoorbeeld een toversfeer met hortensia’s die van kleur veranderen.

Als een verhaal goed is, appelleert het aan consumenten.”

„Je mag zeker eerlijk vertellen over hoe je product is gemaakt, hoe het er in de praktijk aan toe gaat. Een groen product is in beginsel fantastisch omdat het appelleert aan natuur.

Maar verlies niet het vertrouwen van consumenten. Ik ben er niet angstig voor dat dat met boomkwekerijproducten zou gebeuren, maar we kunnen wel een les trekken uit het gebeuren met kippen en eieren.”

„Wat je ook gebruikt in je productie: je moet het wel kunnen uitleggen. Er zijn mensen die zeggen: ’O, wordt er in de boomkwekerij gespoten?’ Het is ze nooit verteld. Leg het uit.”

„Ik denk het wel. Maar laat retailers ook hun verhaal vertellen, om een bepaald imago te krijgen en sfeer en beleving neer te zetten. Kwekers moeten daarbij wel helpen.”

„Dat kan, want je ziet hoe het werkt: zeker de jongeren zitten continu op Facebook en YouTube. Gebruik zulke media. Het helpt heel goed in de beeldvorming rondom je sector.” <

MPS komt met een nieuw vignet.

Voortaan staat er maar één aanduiding op de planten van kwekers die gecertificeerd zijn voor MPS ABC, MPS-GAP, MPS-SQ, MPS-Q(ualitree) of MPS ProductProof. Die ene aanduiding komt in de plaats van de veelvoud aan vignetten die nu in omloop zijn. Voor consumenten zijn die aanduidingen in feite niet bestemd.

De EU-lijst van paspoortplichtige Xylellawaardplanten is weer uitgebreid met diverse fruit- en siergewassen. Nu staan er ook op: Cercis siliquastrum, Cytisus villosus, Ficus carica, Fraxinus angustifolia, Lavandula x intermedia, Prunus domestica, Rosa canina (vervangt floribunda-rozen) en Vitis vinifera.

De NVWA heeft nog niet bekendgemaakt vanaf welke datum de paspoortcontrole in de handel start bij de toegevoegde waardplanten.

Jachthonden speuren op boomkwekerijen in Sleeswijk-Holstein naar mogelijke sporen van de Aziatische en Oost-Aziatische boktor. Het kost €5.500 om een hond hiervoor op te leiden; volgens Deutsche Baumschule veel goedkoper dan de schade die een boktor kan veroorzaken. Bedoeling is om de honden ook in te zetten bij Aziatische import in Noord-Duitse havens.

MPS certificeert en zorgt ervoor dat in de handelsketen bekend is en gegarandeerd wordt hoe duurzaam een plant is geproduceerd. Daar komt nu met dat ene nieuwe vignet als het ware een stap bij. Want het wordt gekoppeld aan de website www.volgjebloemofplant.nl waar een burger – ook in het Duits en Engels – informatie kan krijgen over de kweker die de plant heeft gemaakt en hoe duurzaam die werkt. Het duidt op een fundamentele wijziging in de opstelling van MPS op dit punt.

Op het nieuwe MPS-vignet staat het kwekersnummer. Een consument kan die code intikken op de website en krijgt dan informatie over de kweker en de productiewijze. Hoe dat precies in beeld wordt gebracht, wie die informatie verzorgt en of de juistheid van die informatie wordt gecontroleerd, wil MPS in afwachting van de officiële presentatie van de plannen op de vakbeurs Plantarium op 23 augustus nog niet nader toelichten. <

Kwekers mogen nu ook over de grens in Duitsland met trekkers rijden. Duitsland heeft namelijk het Nederlandse T-rijbewijs erkend, meldt brancheorganisatie Cumela.

Door de erkenning mogen nu ook 16- en 17-jarige bestuurders uit Nederland over Duitse wegen rijden. Het trekkercertificaat dat inmiddels vervallen is, werd namelijk in Duitsland niet erkend als rijbewijs.

Als het vrije personenverkeer tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU stopt, zullen Nederlandse exporteurs er weinig last van ondervinden. Dat verwacht Henk Westerhof, voorzitter van handelsbond Anthos. „Als je na maart 2019 op zakenreis gaat naar het VK, zul je misschien alleen een stempel in je paspoort moeten laten zetten.” Vooral Britse bedrijven die afhankelijk zijn van tijdelijk personeel uit de EU, zullen last hebben van stoppend personenverkeer.

Een consortium inclusief Tonsel Boomkwekerijen introduceert op GroenTechniek Holland 2017 een pop-up stadspark. Behalve uit Tonsel bestaat het consortium uit Van Berkel Groep, Van Vliet Kastanjehout en Husqvarna Nederland. Met het nieuwe concept kan een gemeente snel en eenvoudig een oud industrieterrein, een verpauperde woonwijk of een bouwkavel omvormen in een stadspark van 3.000 m2 omvang.

Dick Oosthoek is met ingang van 1 september de nieuwe directeur van Stichting Groenkeur. Hiermee is hij de opvolger van de naar de VGB vertrokken Matthijs Mesken. Oosthoek heeft diverse functies bekleed binnen de tuinbouw- en groensector. Van 2005 tot 2011 was hij afdelingsdirecteur Akker- en Tuinbouw bij Rabobank International/Nederland en later directeur Rabobank Rijn en Veenstromen.

Het bestuur van de LTO Vakgroep Bomen en Vaste planten is aangevuld met drie jonge bestuurders. Het team van de belangenbehartiging namens de boomkwekers bestaat nu uit zeven mensen. Aanvoerder is en blijft Henk Raaijmakers. De drie nieuwe verse krachten zijn Caroline Janssen-Michels (uit Veulen-Venray), Sander Hendrikx (uit Diessen) en Remco Beekers (uit Breda).

Het areaal boomkwekerij daalt na enkele jaren van stabilisatie verder. Dat blijkt uit voorlopige CBS-cijfers. In 2012 werd er op exact 17.000 ha boomkwekerijgewassen geteeld. De jaren erna steeg het areaal licht tot 17.710 ha in 2015. Sindsdien is een neerwaartse lijn ingezet tot 16.970 ha in 2017. Van bos- en haagplantsoen, rozen, Buxus en vaste planten daalt het areaal. Van laanbomen en sierconiferen laat het areaal een stijging zien.

Vrachtwagens van meer dan 50 Britse bedrijven, waaronder Johnsons of Whixley, zullen geen waardplanten van Xylella meer laden in Europese regio’s waar de quarantaine-bacterie inmiddels voorkomt. De Britten hebben besloten massaal te stoppen met die import, na het bestuderen van de impact bij een uitbraak in hun land, en op advies van hun ministerie DEFRA.

Vanaf woensdag 2 augustus zijn negen extra planten verboden in de Europese Unie. Het gaat om: Alternanthera philoxeroides, Pennisetum setaceum, Gunnera tinctoria, Microstegium vimineum, Myriophyllum heterophyllum, Impatiens glandulifera, Heracleum mantegazzianum, Elodea nuttallii en Asclepias syriaca. Er geldt een overgangsregeling: nog een jaar na het ingaan van het verbod mogen voorraden verkocht worden.

Escallonia leavis ’Lades’ (Pink Elle) heeft de nieuwighedenkeuring gewonnen van de Garden Landscape Amenity Showcase (GLAS), de Ierse vakbeurs die eind juli in Dublin plaatsvond. De Escallonia was ingezonden door Kelly’s Nursery uit Ierland en valt onder het beheer van Plantipp. Pink Elle won reeds brons op Plantarium 2011, en zilver op de HTA National Plant Show 2012 in Engeland.

De eerste kavelcoöperatie in regio Bos-

„Er hebben al mensen gereageerd. Er

koop lijkt een succes te worden. Kwe-

is dus belangstelling. Ik verwacht dat

kers Hans van Gemeren, Ton Stolwijk

we binnen paar maanden zaken kun-

en Elly Vergeer bieden gezamenlijk

nen doen met een kopende partij. In

2,5 hectare aan in Hazerswoude Dorp.

deze zin bestaat zo’n organisatie voor

Met de gedachte dat kleine percelen

gezamenlijke verkoop van kavels niet,

van oudere kwekers zonder opvolging

voor zover we weten. In het centrum

moeilijk verkoopbaar blijken in een tijd

van de boomkwekerij is het belang

van schaalvergroting. Hun grond in een

van verkoop van kleine percelen heel

nieuw jasje moet meer opleveren dan

actueel. Dan gaat het vooral om oudere

de optelsom van elke kavel apart.

kwekers. Zo’n kavelcoöperatie kan

De gemeente Alphen aan den Rijn

schaalvergroting een impuls geven.”

heeft in deze omgeving 1,5 hectare grond en er wordt nog overleg gevoerd met enkele aangrenzende eigenaren.

Naar verwachting ontstaan er twee

De totale grootte van de percelen is

nieuwe percelen van elk circa drie

volgens Van der Smit aantrekkelijk.

hectare.

„Hier heb je niet zoveel beschikbaar

Secretaris van Greenport Boskoop

met een omvang groter dan drie

Henk van der Smit licht toe hoe het na

hectare. De coöperatie is trouwens

Dus als er andere manieren zijn om de

de oprichting eerder dit jaar verloopt.

geen doel op zich, maar een middel.

grondmobiliteit in de regio Boskoop te bevorderen, dan is dat prima.”

De grond van de drie deelnemers is of wordt overgedragen aan de opgerichte coöperatie. Met kapitaal van die coöperatie worden de kavels gefatsoeneerd en gezorgd dat alles op papier in orde is.

Het kapitaal is voor een deel afkomstig van Stichting Belangenbehartiging Greenport Boskoop, die er tevens de nodige arbeid insteekt. Extern zijn partijen als het Nationaal Groenfonds en gemeente Alphen aan den Rijn erbij betrokken, die mede met hun bijdrages het project mogelijk maken. „Hoe steekt dat in elkaar?” vervolgt Van der Smit. „Stel fictief dat drie ton nodig is voor inkoop, arbeid en investeringen. Dan stelt bijvoorbeeld het Groenfonds zestig procent van dat

voortgang van de verkoop vergaderen de leden geregeld. Onder hen is ook Hans van Gemeren (63). „Mijn perceel stond nog niet te koop, maar is over een paar jaar beschikbaar. Zolang mag ik erop blijven, is afgesproken. Ik heb het al aan de coöperatie verkocht.

Het is niet de hoofdprijs, maar ik ben zeer tevreden. De kas en loodsen erop blijven buiten beschouwing.”

Van Gemeren vindt het ’gedoe’ met de kavelcoöperatie meevallen. „Alles bij elkaar is het niet zo ingewikkeld.

We hebben inspraak in de grotere uitgaven en merken gelukkig niks van de papieren rompslomp. Het overleg in vergaderingen verloopt soepel.”

Iemand die zich bemoeit met de vraag of alles volgens de regels verloopt is Peter van den Berg namens Limes Netwerk Notarissen. „Het is de eerste coöperatie van deze soort in ieder geval deze omgeving. Een alternatief is een grondbank. Maar probleem tot nu toe was de financiering. Om te voorkomen dat iedereen op elkaar blijft wachten, kan een coöperatie uitkomst bieden door de grond aan te kopen, opnieuw te verkavelen en de grond, bedrag beschikbaar, Greenport twintig

door Greenport benaderd werden voor

gezamenlijk, te verkopen. Daarbij is

procent en de eigenaars ook twintig

deelname aan de kavelcoöperatie gin-

het verschaffen van goede informatie

procent.”

gen we de uitdaging aan. Eén gedeelte

aan iedereen toe belangrijk.”

„De verkoop gebeurt door ons, wel

van de percelen ligt nu leeg, de rest

Voor notaris Van den Berg is de con-

schakelen we voor taxatie hulp van

komt in de loop van volgend jaar vrij.

structie een uitdaging die ook veel tijd

twee makelaars in. Maar het beslis-

Komend najaar kan er gestart worden

vergt. „Dat komt doordat het niet eer-

singsrecht over verkoop, dus de prijs,

met het dempen van een sloot tussen

der zo is geprobeerd. Het risico? Winst

ligt bij de vergadering van de coöpe-

twee percelen. Om het beschikbaar

kan je natuurlijk nooit garanderen. In

ratie. Daar hebben de leden gewogen

gekomen land te onderhouden is er

principe duurt de coöperatie drie jaar

stemrecht, naar inbreng.”

gras ingezaaid. Al met al verloopt alles

en wordt die dan opgeheven. Eventueel

voorspoedig.”

kan er worden verlengd.”

Dat laatste komt mede omdat de

Greenport Boskoop krijgt al vragen

deelnemers elkaar kennen en goed

over het experiment uit den lande

Ton Stolwijk (64) van kwekerij Tim-

overweg kunnen. Er wordt ook nog een

volgens secretaris Van der Smit. En de

mermans Stolwijk is zo’n lid en zegt

schuur afgebroken. De percelen van

belangenbehartiger heeft er vertrou-

dat tot nu de verkoop van zijn grond

Stolwijk en Vergeer zijn met elkaar

wen in dat de pilot navolging krijgt.

stroef verliep. „Omdat we geen opvol-

verbonden via dammen. Maar niet met

Om grondmobiliteit op deze manier

ger hadden, hebben we ongeveer 5 jaar

dat van Van Gemeren, hoewel dat een-

te bevorderen is ook dit jaar actief

geleden het gedeelte van de kwekerij

voudig is te regelen. En de verbreding

opgeroepen mogelijkheden daarvoor

dat we gezamenlijk met Elly Vergeer

van de nabije Dijkgraafweg zorgt voor

te melden bij Greenport Boskoop. Vrij-

hadden, te koop gezet. Er was echter

een betere ontsluiting van de kavels.

blijvend wordt dan onderzocht of een

weinig animo voor. Toen we vorig jaar

Over de praktische zaken en de

dergelijke opzet haalbaar is. <

Global Farmers: verbind, deel, leer.

Van agrariërs, voor agrariërs.

Bent u al verbonden via Global Farmers?

Global Farmers is een initiatief van Rabobank. Het is een digitaal platform voor en door agrariërs. Eén plek waar u als trotse en toekomstgerichte agrariër profiteert van toegang tot drie gebieden: kennis, netwerk en financiën. Kijk op: globalfarmers.com.

Ontmoet Global Farmers in onze stand nr 240 op Plantarium.

Een aandeel in elkaar

Cor Hespes is veelgevraagd spreker en trainer op congressen. Hij adviseert bedrijven op het gebied van storytelling, contentmarketing en social media. Ook schrijft hij marketingboeken.

â&#x20AC;&#x2122;Plantarium by nightâ&#x20AC;&#x2122; vindt plaats op donderdagavond van 19.30 tot 21.30 uur.

De organisatie verwacht zo'n 200 bezoekers. Met name ambtenaren en andere relaties van Greenport Boskoop zijn uitgenodigd.

THEMA 2017

S T O R I E S

bedrijf is een goed sortiment sierbomen met als specialiteit hoogstam-fruitbomen.”

Maar hij ziet nog meer aspecten die van belang zijn voor een toekomstproof-bedrijf. „We kweken milieuvriendelijk en streven naar een goede mechanisatiegraad. Ook flexibiliteit richting klanten is van belang. Hierbij moet je denken aan bijvoorbeeld levertijden en voorwaarden waar we klantvriendelijk en dus flexibel mee proberen om te gaan.”

Zijn ouders hebben een varkenshouderij, maar voor Mark van Genugten stond het eigenlijk al van jongs af aan vast dat hij boomkweker wilde worden.

Van Genugten volgde dan ook een opleiding mbo Boomteelt, werkte tijdelijk als zzp’er bij verschillende boomkwekers en startte al snel zijn eigen kwekerij. „Waar anderen vanuit huis begonnen, ben ik min of meer vanuit ’het niets’ boomkweker geworden”,zegt hij. Weliswaar pacht hij de grond van het ouderlijk bedrijf, maar wat betreft boomkwekerijkennis moest hij alles op eigen kracht doen. Toch spreekt Van Genugten met name over ’wij’ als het over zijn bedrijf gaat. „Je doet het nooit alleen. Ik werk bijvoorbeeld nauw samen met een zzp’er en ook m’n vader helpt me”, verklaart hij.

En op de vraag waarom hij verkozen zou moeten worden tot Jong Boomkwekerij Talent 2017, zegt Van Genugten: „Ik denk dat ik in zeven jaar tijd een mooi bedrijf heb neergezet dat toekomstproof is. De basis van mijn

’Met z’n tweeën doe je dingen drie keer zo snel als alleen’

Van Genugten noemt zijn bedrijf met 13 ha relatief klein en dat heeft volgens hem een belangrijk voordeel. „Je houdt makkelijker overzicht op de dagelijkse werkzaamheden en daardoor kan je er kort op zitten. Hiermee kan je kosten besparen.”

Toch ziet hij zijn bedrijf in de toekomst graag verder groeien. „Ik ben zeven jaar geleden op 0,5 ha begonnen en mijn bedrijf is sindsdien jaarlijks gegroeid. Op dit moment denk ik dat een grootte van 20 ha ideaal is. Nu werk ik nog veel alleen, maar ik neem graag iemand in vaste dienst. Met z’n tweeën doe je veel dingen drie keer zo snel als alleen.”

De kweker vindt het belangrijk om zijn kosten goed in beeld te hebben en spreekt daarbij van een ’jonge visie’: „Ik streef naar een zo laag mogelijke kostprijs zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit van het eindproduct. Inzicht in je kostprijs is voor een gezonde bedrijfsvoering van groot belang.” <

Jong Boomkwekerij

Talent

„Dat all-rounden heb ik van m’n vader”, zegt Hendriks. „Ik kan van iedereen z’n werk overnemen, of het nou gaat om de administratie, de verkoop of het werken met de trekker: er zijn geen dingen die ik niet doe.”

Hendriks is met z’n 25 jaar een jonge boomkweker maar zit toch al weer vijf jaar in een vof met z’n beide ouders. „Ja, ik loop toch al weer een tijdje mee. Ik heb nooit iets anders dan boomkweker willen worden en ben vanaf de middelbare school direct in het bedrijf komen werken.”

Op het bedrijf staan twee generaties aan het roer en dat botst volgens Hendriks niet. „Ik krijg de ruimte van mijn ouders en de taakverdeling groeit eigenlijk als vanzelf. Mijn vader heeft me als kleine jongen overal mee naar toe genomen en me enthousiast gemaakt voor de boomkwekerij.

Dat ben ik nooit meer kwijt geraakt. Boomkweker is een prachtvak.”

Gevraagd naar de eigenschappen die een boomkweker van de toekomst moet hebben zegt Hendriks als eerste: snelheid. „Alles moet snel tegenwoordig. Het is niet meer van deze tijd om op maandagochtend te zeggen dat je woensdag na 12.00 uur kan leveren. Dat moet de volgende dag kunnen.

Dat betekent dat je zelf snel moet kunnen schakelen, maar dit ook op een goede manier moet kunnen overbrengen op de mensen die de orders klaar maken.

En een boomkweker van de toekomst moet volgens Hendriks ook niet afwachten tot orders binnen komen. „Vooruitdenken, meedenken en het onderhouden van klantcontacten worden steeds belangrijker.”

En kostenbesparing is volgens Hendriks niet altijd de juiste weg. „Als je aan de inkoopkant voor stek van betere kwaliteit iets meer uitgeeft, verdien je dit aan de andere kant terug doordat je een product hebt met een hogere slagingskans.”

Hendriks ziet veel goede jonge mensen die boomkweker willen worden, maar dit aantal is volgens hem nog niet genoeg om de vergrijzing tegen te gaan. „Om jongeren voor ons vak te motiveren moeten we al beginnen bij de vakantiewerkers en stagiaires. Laat hen niet zes weken onkruid plukken, maar wissel het werk af. Wij doen er op die manier alles aan om er – zowel voor ons als voor de medewerkers – een leuke tijd van te maken.” <

’Kostenbesparing is niet altijd de juiste weg’

Kwekers die opleidingsplaatsen willen aanbieden kunnen gebruik maken van de Subsidieregeling Praktijkleren. Het maximale subsidiebedrag is €2.700 per deelnemer die een beroepsgerelateerde opleiding volgt en bij de kwekerij een praktijkleerplaats of werkleerplaats inneemt. Deze subsidie is een tegemoetkoming voor de begeleidingskosten die het bedrijf maakt. Deze subsidie is ook aan te vragen voor loon- of begeleidingskosten van een promovendus of technologisch ontwerper in opleiding (toio).

Om in aanmerking te komen moet u aan de volgende voorwaarden voldoen: > u bent een erkend leerbedrijf (vmbo/mbo) of een privaatrechtelijke rechtspersoon die door de onderwijsinstelling aangemerkt wordt als een goede begeleider; > u werkt op basis van een geldige (praktijkleer)overeen-

komst. De beroepsopleiding van de leerling valt onder de sectoren die binnen deze subsidieregeling zijn aangewezen; > de beroepsopleiding is diplomagericht en is opgenomen in het Crebo of CROHO bij DUO; > de beroepsopleiding voldoet aan de kwaliteitsnormen die de betreffende onderwijswetgeving voorschrijft.

U vraagt achteraf na elk studiejaar voor de door u geboden begeleiding subsidie aan. U vraagt dus in 2017 subsidie aan voor het studiejaar 2016/2017.

Een aantal gegevens worden van u gevraagd, zoals: > Wie is de werkgever? > Om welke student gaat het? > Om welke (mbo-bbl) opleiding gaat het? > Wat was de periode waarin begeleiding is gegeven en gedurende hoeveel weken?

De periode en aantal weken waarin begeleiding is gegeven kan voor elke student verschil-

len. Verder is het goed te weten dat er per opleidingsvorm verschillende eisen gelden.

U moet per deelnemer in uw administratie de volgende stukken hebben liggen: > getekend praktijkleerovereenkomst; > aanwezigheidsregistratie deelnemer; > aantonen begeleiding; > administratie behaalde kwalificaties/kwaliteiten.

U hoeft deze stukken niet op te sturen bij de aanvraag, maar moet deze wel in uw administratie bewaren. U kunt hier namelijk op worden gecontroleerd.

U kunt subsidie aanvragen vanaf 2 juni tot en met 15 september 2017 17.00 uur. Dat kan alleen digitaal. U heeft daarvoor een zogenoemde ’Eherkenning’ nodig. <

Florizon in Mijdrecht is een kwekerij met een opvallend jong team en bijpassende losse omgangsvormen. Eigenaar Bram Fransen is, afgezien van zijn vader, met zijn 27 jaar nota bene de oudste. Hij runt samen met zijn broer Tim de kwekerij: Tim de teelt en de techniek, Bram naar eigen zeggen ’alles wat er overblijft; het ondernemen’. „Ik vind het leuk om het gezicht van het bedrijf te zijn. En we kunnen hier op elkaar terugvallen. Als ik weg ben neemt mijn broertje het over, en andersom. Je kunt blind op elkaar vertrouwen en dat is echt super.”

Na zijn hbo-opleiding marketing en communicatie kreeg Fransen, die eerder al werkte in verschillende posities in de handel, mooie functies aangeboden. „Toen heb ik even geaarzeld. Zulke goede aanbiedingen, vaste baan, 40 uur in de week en ik had net een huis gekocht. Maar in een baan als inkoper kwam ik vaak bij kwekers over de vloer en zag daar dat het kweken veel moderner is geworden.”

Trots vertelt hij over de investering waardoor nu volautomatisch wordt opgepot. „Dat is nu echt geen vervelend werk meer en het is prachtig om te zien hoe een lege kas helemaal vol gaat.”

Bram Fransen heeft geen spijt van zijn stap met vader en broer een eigen onderneming te starten. Energiek en enthousiast vertelt hij over de onstuimige groei van de relatief nieuwe kwekerij, stap voor stap opgebouwd op het fundament van een oude potplantenkwekerij. De groeicijfers raken de 300%. „Het is hard werken en natuurlijk lig je thuis weleens wakker. In het begin ook hè, als je moet gaan investeren. Want dat geld moet ook weer terug. Dat is pittig.” „En toch denk ik dat een zoon of dochter van een boomkweker het gewoon moet gaan doen. Ondernemen is risico nemen maar het geeft ook veel vrijheid. We zijn hier enorm vrij. Het geeft heel veel plezier en je krijgt er zo veel voor terug. Ik kan het niet uitleggen, maar je wordt erin meegesleurd.” „Ik ben veel op pad en dat wil ik nog meer gaan doen.

Ik ben aan het kijken of ik mijn kantoor in mijn auto kan meenemen. Want ik wil verder, ook naar die Duitse bloemenwinkel. Ik weet dat hier mooie planten worden

’Het is hard werken maar je krijgt er veel voor terug’

gemaakt door mijn broer en het team. Dus wat moet ik hier dan? Kijk, een computer gaat mij nooit bellen om een kar Astilbe; dat blijven mensen doen. En ik ga naar die mensen toe. Ik kan wel hier blijven, maar dan krijg ik echt de dingen niet te horen die ik oppik als ik op pad ben.” „De groei van de kwekerij gaat sneller dan verwacht.

Mazzel ook, want we begonnen in een goed jaar en dit jaar is waanzinnig. Daar moet je in meegroeien. We hebben nu 2,5 van de 10 ha in gebruik. We kunnen dus nog 7,5 ha groeien”, zegt Fransen grinnikend. „Je moet er met gestrekt been ingaan. Ja, dat moet gewoon. Echt.” <

Jong Boomkwekerij

Talent

Hoe lang duurt het traject? „We zijn er nu vijf jaar mee bezig. Het streven is dat het voor mijn 30e is afgerond, voordat ons pa 60 wordt. Hij is nu net 55, en ik ben 24. ABAB helpt ons in het overnametraject.”

Wat heb je er intussen van geleerd? „Vijf jaar geleden wist ik in principe bijna niets van de bedrijfsvoering. Ik werkte toen al wel heel wat jaren mee. Door het overnametraject weet ik elk jaar meer.”

Wat trekt je binnen het bedrijf? „De mix van werkzaamheden: het stekken, het potten, het werk in de vollegrond. Ik zou het niet leuk vinden als ik het hele jaar alleen met P9’s bezig zou zijn, of alleen maar in de vollegrond. Bestellingen pakken vind ik het leukst om te doen.”

En financiële zaken? „Die vind ik ook wel leuk, maar niet om me daar heel de dag mee bezig te houden. Ons ma doet nu de boekhouding, ze heeft vroeger bij ABAB gewerkt dus het is haar vak. Ik heb na het mbo

nog Associate Degree gehaald bij HAS Bedrijfskunde en Agribusiness, hier zat ook het onderdeel boekhouden bij, maar ik hoef dat werk straks niet van ma over te nemen. Want een vriend van me werkt ook bij ons. Hij heeft een opleiding boekhouden gedaan.”

Voer je al functioneringsgesprekken? „Zelf nog niet, maar vanuit ABAB is er een of twee keer per jaar een gesprek met al ons personeel: 12 vaste medewerkers uit Nederland, 18 vast uit Polen, 15 scholieren op zaterdagen en in vakanties, en drie huisvrouwen parttime voor het stekken. Dat gesprek gaat dan over wat zij van mij vinden, en ik van hen.”

En, wat zeggen ze over je? „Soms zeggen ze dat ik meer van mijn pa mag hebben, en hij meer van mij. Qua karakter lijk ik helemaal niet op hem. Pa is druk, explosief haha. Ik ben rustig. Ik laat me niet gek maken.”

Bemoei je je al met investeringen? „Ja, als ik kleine investeringen wil, en ik heb het met het personeel erover gehad, dan gebeurt het. Grote investeringen gaan natuurlijk altijd in overleg. Een kleine investering? Bijvoorbeeld inpaktafels. Bestellingen maakten we eerst op het veld klaar. Nu halen we de planten eerst op, en we verwerken ze centraal bij de loods. Pa zei nog: ’Denk niet dat het werkt’.

Wel!” Sta je op beurzen? „Ja, ik heb al eens op GrootGroenPlus gestaan, de beurs bij Manchester, in Warschau en in Essen. Engels en Duits spreek ik vrij redelijk. Pools kan ik volgen, maar nog niet hele gesprekken.” <

’Ik laat me niet gek maken’

Het is nog een kale vlakte, waar tot voor kort ook nog een flinke laag water in stond. Weinig groenbeleving hier, in een waterbassin dat ligt ingeklemd tussen de bedrijfspanden op het ITC in Hazerswoude-Dorp. Op vrijdag 25 augustus moet dat allemaal anders zijn. Er ontstaat hier een microcosmos waar het draait om muziek, plezier en groen. Wie die avond het festival Holygreen bijwoont moet helemaal niets merken van de industriële omgeving maar zich wanen in een groene oase.

Donja Verbeij giechelt als ze in de wind een poster van het festival probeert uit te vouwen. Ze wordt geholpen door Jeffrey Houtman. Zij zijn twee van de groep drijvende krachten achter het festival. Een groep met daarin een flink aantal jonge boomkwekers uit de omgeving maar ook andere boomkweekcentra in het land. Een groep die de afgelopen maanden met veel enthousiasme heeft gewerkt aan het festival en nu langzaam maar zeker de spanning voelt oplopen naar het uur U. „Wij willen dat jeugd uit de Randstad naar dit festival komt. Mensen die niet in de sector zitten, of niks met groen hebben en als ze een huis kopen of huren hun tuin vol leggen met tegels. Die jongeren willen we inspireren door te laten zien hoe groen toegepast kan worden en wat het met je kan doen. Zonder zweverig te worden”, voegt Houtman er haastig aan toe. „Het doel van het festival is in elk geval om mensen enthousiast te maken voor groen, in de breedste zin van het woord.”

De twee leggen uit dat het ook de ambitie is dat jongeren langs deze weg kunnen ontdekken dat de boomkwekerij leuk werk biedt. „De sector is vergrijsd, en als mensen horen dat je op een boomkwekerij werkt denken ze ’oh, je bent dan vuil aan het rapen’. Dat is het imago dat over de boomkwekerij hangt en niet goed is voor een sector die jongeren nodig heeft”, zegt Houtman.

De groep die werkt aan het festival legt de lat hoog. Bedrijven, organisaties, evenementen en media: iedereen lijkt zich zorgen te maken hoe zij jongeren nog kunnen bereiken met een boodschap. Kranten worden nauwelijks meer gelezen, tv is uit de gratie. Maar hoe bereik je die generatie dan nog wel? Plantarium probeert het door jongeren zelf aan het roer te zetten van het festival. En

’We hopen dat ze hier ontdekken dat groen mooi en leuk is’

’Iemand die vijftig is en zich jong voelt mag ook komen’

die groep jongeren denkt met het festival Holygreen het antwoord gevonden te hebben. „Wij hebben bedacht dat ze komen voor de dj’s en de muziek”, legt Donja Verbeij – in haar dagelijks leven in dienst bij beursorganisator Proba – uit. „En als ze er zijn beleven ze de groene oase. Op een speelse manier worden ze geconfronteerd met groen.

Ze komen voor muziek. Zo moet je ze trekken. Je moet in de publiciteit dus zeggen welke dj’s er staan en dat ze er bier kunnen drinken.”

Eenmaal op het terrein wordt de jeugd in aanraking gebracht met groen. „We zullen laten zien hoe mooi en functioneel groen kan zijn. Niet dat we hele tuinen gaan aanleggen, dat gebeurt al op de vakbeurs zelf. Maar we zullen wel mooie planten laten zien, toegepast in de aankleding van het terrein. Deze jongeren komen bij wijze van spreken nooit in een tuincentrum als ze midden in Leiden wonen. Maar hier hopen we dat ze dan ontdekken dat ze groen mooi of leuk vinden. En sommige mensen willen we simpelweg kennis laten maken met groen. Want sommige mensen hebben er echt totaal geen verstand van.”

Donja en Jeffrey buigen zich in de wind aangespoord door de fotograaf in feestelijke houdingen. Straks moet er immers worden gedanst, hier midden in dit bassin.

Op de poster staan vooral dj’s aangekondigd. Die moeten jongeren ertoe bewegen om af te reizen naar Boskoop. Er zitten klinkende namen tussen. Geen top dj’s – die zijn voor een eerste editie van een festival nog te duur – maar wel aanstormend talent dat nu ook al op de grote festivals draaibeurten krijgt.

Houtman en Verbeij zijn ervan overtuigd dat het programma sterk genoeg is om de concurrentie aan te gaan met al die andere festivals in de dancehoek. Ook omdat in de omgeving van Boskoop er op dit vlak niet veel valt te beleven. Boskoop is voor jongeren uit de Randstad geen brug te ver, denken zij. Die jeugd is het gewend om te reizen voor een leuk festival. Houtman: „Zo’n festival is er dan bijvoorbeeld in Eersel. Dan moet ik ook eerst gaan zoeken waar dat is.”

Bovendien is er de jeugd uit de directe omgeving om op terug te vallen. „Jongeren uit de omgeving zijn ambas-

sadeurs die we willen overhalen om hun vrienden uit de stad mee te nemen die niks met de sector te maken hebben. We proberen zo ver mogelijk weg te blijven van de indruk dat het een Boskoops feestje zou zijn. Dat moet het niet worden. We willen het liefst ook mensen uit bijvoorbeeld Zundert en Opheusden... maar natuurlijk is iedereen uit Boskoop welkom.”

Holygreen mikt deze eerste editie op pakweg 750 tot 1.000 bezoekers. De doelgroep zijn jongeren tussen 18 en 35 jaar. „Maar iemand die vijftig is en zich jong voelt mag ook binnenkomen. En ook als je je wel oud voelt”, knipoogt Verbeij. „Dus het is niet de bedoeling dat er vrijdagmiddag 25 augustus op de vakbeurs wordt geborreld; die moeten maar hier komen. Naast het veld met dj’s is er ook een groene kroeg met een sfeer die lijkt op Crazy Piano’s.

Leuk voor jongeren én een ouder publiek.”

die vanbinnen echt compleet groen is, veenmankisten vol arrangementen met mooie planten kaderen het bassin af, grotere bomen rond het terrein, een aankleding opgetrokken uit pallets die uiteraard weer vol staan met groen. En natuurlijk ’groene activiteiten’. Om nog niet alle verrassingen weg te geven noemen Verbeij en Houtman de medicijnfabriek als voorbeeld. Daar kunnen bezoekers met plantaardige materialen ’medicijnen’ maken. En die zelfs in capsules verwerken. Spelenderwijs leren jongeren zo iets over een ander aspect van het groen: dat het stoffen levert die nuttig zijn. En het is een vette knipoog naar het imago van dansfeesten, want dance en pillen... tja, die horen toch een beetje bij elkaar. <

Kaartverkoop is gestart Het idee voor Holygreen is ontstaan toen Maarten Hupkes, organisator van het aan de Floriade verbonden Grow Festival Plantarium bezocht. Een ontmoeting met beursmanager Jos van Lint bracht de ideeënfabriek op gang.

Hupkes heeft de groep jonge boomkwekers die Holygreen nu vormgeeft met zijn ervaring op gang geholpen. Het Growfestival dat in juni plaatsvond in Almere is opgezet om de Floriade te helpen jongeren te bereiken en te boeien. Want ook deze manifestatie is het contact met de jeugd kwijtgeraakt. Ook op dit festival speelt muziek een hoofdrol maar is er op het terrein heel veel te beleven dat met groen te maken heeft. En precies dat gaat Holygreen proberen over te nemen.

Hoe ziet het groen er dan straks uit? Een Groene Kroeg

De nieuwe EU-Plantgezondheidsverordening leeft nog niet onder veel ondernemers in de sierteelt. Tijdens een seminar over het quarantaineorganisme Xylella fastidiosa waren aanwezige kwekers verrast door de mededeling dat zij voor al hun producten per december 2019 een plantenpaspoort nodig hebben.

Met invoering van vrij verkeer en goederen in 1992 binnen de EU was de tijd nog niet rijp om voor 100% te weten waar zaad, stekken en planten vandaan kwamen. 25 jaar later wordt deze traceerbaarheid binnen de EU voorgeschreven.

Dit houdt een registratieplicht in Nederland in voor alle bedrijven die teeltmateriaal produceren en verhandelen (niet alleen boomkwekerijen maar ook pot- en perkplantenbedrijven) en alle handelsbedrijven.

Met de nieuwe Plantgezondheidsverordening komen er eenduidige controle-eisen voor alle EU-lidstaten.

Er komen meer controles, maar er wordt gestreefd naar een risicogebaseerde controle: die gaat uit van meer eigen verantwoordelijkheid van ondernemers. Wanneer zij aantoonbaar maken welke kwaliteit

teeltmateriaal ze gebruiken en welke maatregelen ze treffen tegen mogelijke risicoâ&#x20AC;&#x2122;s die gepaard gaan met het teeltmateriaal, dan blijven de controles binnen de perken. Doet een ondernemer dat niet, dan krijgt het bedrijf met extra toezicht te maken.

Over de frequentie en kosten van controles is nog geen beslissing gevallen. Dat is uiteindelijk een verantwoordelijkheid van de afzonderlijke lidstaten. In Nederland draaien alle ondernemers zelf op voor de controlekosten. En de Nederlandse overheid wil dit principe handhaven.

Op kostprijsverhogende maatregelen zit geen ondernemer te wachten. Registratie- en controlekosten verbonden aan de nieuwe verordening hebben hoogstwaarschijnlijk minder impact dan aanpassingen van bedrijfsprocessen. Denk aan aanpassingen aan de automatisering en voorraden etiketten. Alle documenten en opdrukken van

keuringsdiensten hebben dan de tijd zich voor te bereiden. Ook wordt door brancheorganisaties gepleit voor een overgangsperiode tot december 2020. Een jaar extra dus om aan de verplichtingen te kunnen voldoen.

Daarnaast moeten ondernemers de gelegenheid krijgen eerder aan de slag te gaan met het nieuwe plantenpaspoort. Bepleit wordt al direct als de eisen en format helder zijn.

Het advies van onder andere veilingen is om het plantenpaspoort per kleinste verpakkingseenheid mee te leveren, niet per partij. Partijen worden immers vaak nog gesplitst. Als kleinste verpakkingseenheid wordt dan per tray of kar aangehouden. Het is echter niet ondenkbaar dat afnemers een plantenpaspoort per plant wensen. Dan moet alle informatie op etiketten verschijnen.

Naar verwachting worden bepaalde zaden en planten bij directe verkoop aan de eindgebruiker uitgezonderd van het nieuw te gebruiken plantenpaspoort. Het moet wel in het professionele aanleveringstraject worden gebruikt. plantenpaspoorten, alsmede gekoppelde leveranciersdocumenten/ plantenpaspoorten, moeten worden aangepast.

Er komt een uniform EU-format voor het plantenpaspoort met de EU-vlag en het Engelse term ’Plant Passport’ erop. Als kwekers ’plantenpaspoort’ willen vermelden, dan komt dat er extra bij te staan. Verder moeten enkele vaste elementen worden vermeld, zoals: botanische naam van het product, code van de lidstaat waaruit het plantmateriaal komt, registratienummer van het bedrijf, traceerbaarheidscode en land van productie.

Het streven is dat begin 2018 duidelijk is waaraan het vaste EUformat van het plantenpaspoort moet voldoen, en dat alle eisen helder zijn. Zowel ondernemers als

Door de komst van de nieuwe EUPlantgezondheidsverordening verandert er wel iets aan het open systeem voor import (’alles is toegestaan, tenzij...’). Als materiaal uit landen buiten de EU vandaan komt, zal voorafgaand die import een fytosanitaire

risicoanalyse nodig zijn. De verwachting is ook dat door de nieuwe EU-Plantgezondheidsverordening kwekers andere keuzen gaan maken: dat ze gerichter produceren voor een bepaalde markt of regio, of gerichter kiezen uit welk land ze hun plantmateriaal vandaan gaan halen.

Dat de grenzen binnen de EU voor het verhandelen van plantaardig uitgangsmateriaal en eindproduct open blijven, vindt Gerben Mellema, Manager Keuringen Boomkwekerijgewassen bij Naktuinbouw, een positief bereikt resultaat. „Het belang van open grenzen is niet in geld uit te drukken. Het levert per saldo voor ondernemers veel meer op, dan de extra kosten die gemoeid zijn met de nieuwe Plantgezondheidsverordening”, denkt Mellema.

Grote vraag is hoe de verhoudingen worden met het Verenigd Koninkrijk (VK) gezien de Brexit. Teeltmateriaal, voor zowel import als export, moet fytosanitair gekeurd gaan worden.

Op een soepelere houding vanuit het VK hoeven ondernemers niet te rekenen, is de inschatting van Mellema: „Het Verenigd Koninkrijk zat binnen de EU vaak al op een zwaarder regime, met bijvoorbeeld strengere importeisen. Het is in de lijn der verwachting dat het land eerder zwaardere dan soepelere eisen gaat stellen aan de import vanuit de EU.” <

’In zaailingen gemiddeld 2,5 bar en 5 km per uur’

„Het werkt boven verwachting”, zegt Leenaerts

Het helpt dat Leenaerts, zoals hij het zegt,

hoogt ook de kostprijs. „Daar moet je wel naar

over de mechanische onkruidbestrijding in

„kan spelen met de druk. We beginnen met 1,5

kijken. Het moet wel financieel haalbaar zijn”,

zijn zaailingen met luchtdruk en ganzevoetjes

bar, en per gewas bekijken we of die druk hoger

zegt Leenaerts, die met de combinatie tot nu

die met tasters vlak langs het gewas werken.

kan.” De compressor kan tot 8 bar leveren. „Ge-

toe slechts 10 l diesel per hectare kwijt is.

Vorig jaar heeft hij nog proef gereden met deze

middeld rijden we in de zaailingen met 2,5 bar

Het systeem is door zijn broer en loonwerker

combinatie; dit seizoen rijdt hij er volop mee.

en rond de 5 km/uur. In de verplante zaailingen

Marcel Leenaerts op een Fendt-werktuigendra-

„Tot nu toe kunnen we bijna alles aan met

met 4,5-5 bar en 5-7 km/uur.”

ger gebouwd. Zo’n trekker is niet meer mak-

perslucht en schoffelen.”

Voor zover Leenaerts weet, is hij de enige in

Met de combinatie heeft Leenaerts al veel

kelijk te vinden; Leenaerts wist ’em via via op

baat. Bodemherbiciden zijn bijna niet meer

de kop te tikken. De bodemvrijheid is verhoogd

de Zundertse regio die perslucht gebruikt in

nodig. Ook gewassen die snel groeien, zoals

tot 75 cm. Achterop is een oude industriële

de zaailingen. „Sommige kwekers vinden het

Sorbus en Rosa, hoeft hij niet meer onderdoor te spuiten. „Hooguit spuiten we nog Butisan en linuron in een lichte dosering. Grassen zijn nog steeds een probleem. Als je steeds schoffelt tegen grassen, ben je die in feite aan het verslepen. Die groeien dan verderop weer aan.”

Telkens mechanisch onkruid bestrijden ver-

compressor in de hef gezet, met een Deutz-

spuiten met kappen en lage doseringen nog makkelijk, en denken dat zaailingen te klein zijn voor perslucht en tasters. Maar dat is niet zo. We hebben in de beukenzaailingen gereden toen ze nog maar net 10 cm groot waren. Het ging toch goed. Geen beschadigingen.”

motor erin. „Die scheelt veel vermogen van de Fendt tijdens het uitblazen.”

De combinatie wordt links en rechts nog uitgebouwd, zodat Leenaerts met drie bedden breed kan werken: drie-, vier- en vijfrijig. „Dan kunnen we de capaciteit verhogen.” <

„Ze zitten er goed op, de ogen leven nog en de bladsteeltjes zijn afgevallen”, constateert Bressers bij de eerste oculaties van deze zomer. Met twee neefjes gaat hij verder met oculeren. Half augustus zal dat klaar zijn. „We moeten nog de lindes doen, peren, appelen en krenten.”

Sommige onderstammen zijn al een keer opgeschoond, om het zetten te vergemak-

’Ik zet van alles.

Ook essen, want de handel trekt aan’

kelijken, en ook om minder last te hebben van snoeiwondjes. Bressers zet „van alles. Van essen bijvoorbeeld Fraxinus americana, maar ook F. excelsior. Want we hebben hier geen last van essentaksterfte en de handel trekt aan.”

Het hout knipt hij een dag voor het zetten. „Alles uit eigen kwekerij, en anders bel ik kwekers in de buurt op of ik bij hen mag knippen.

Ik heb niet veel hout nodig.” De nieuwe opplant is 0,5 ha. „Dit is puur voor mezelf om wat op te bouwen”, zegt de jonge opvolger van het bedrijf dat zijn vader Harrie en oom Jan runnen. „Wij kopen altijd spillen in.”

In de laanbomen is nu verder wat snoeiwerk en grasbanen maaien. Beregenen hoeft voorlopig niet meer. „Tot eind juni was het volle bak met beregenen. Van de opplant, en ook van de grotere bomen. Alles groeit heel goed.” <

Qua gewasbescherming was het voorjaar rustig bij De Buurte. Vanaf eind juni begon het spuiten pas echt voor Dijkgraaf. Cylindrocla-

dium in Buxus vroeg de nodige aandacht. „Je zag de ziektedruk wel toenemen, maar door regelmatige controle en preventief spuiten met spuitzwavel, in combinatie met bijvoorbeeld Mirage en Switch, bleef een aantasting uit.”

Eens per week probeert Dijkgraaf alle percelen te controleren. Collega’s letten tijdens hun werk ook wel op. „Maar als ze wat zien is het al vrij laat, want ze liggen niet op de knieën om een beginnende aantasting op te merken.”

Begin augustus is nog tegen taxuskever gespoten. Dijkgraaf merkt dat de luchtondersteuning op de zelfrijdende spuitmachine het verschil maakt. „Als je zonder lucht om de planten heen nevelt, raak je maar 5-10% van de kevers. Nu we volop met lucht in het gewas blazen, zie je de kevers daarna op de grond liggen.” Hij veronderstelde eerst dat taxuskevers alleen boven in planten zitten. „Blijkbaar gaan ze ’s nachts bij toerbeurt naar boven.”

De Agrifac staat nu even stil, want bij spuiten in het donker raakte die per ongeluk iets wat op de weg lag. „Band kapot. Kan gebeuren.” <

’Taxuskevers gaan bij toerbeurt naar boven’

voor al uw coniferenstekken

www.stekbedrijf.nl Stekbedrijf van Gils de Hoef 3 5096 BJ Hulsel Nederland tel 013-5092401 fax 013-5092718 info@stekbedrijf.nl

9.000.000 in een groot assortiment perfecte kwaliteit concurrerende prijzen

De klepel- en freescombinatie van Loon- en grondwerkbedrijf W. Huijbregts maakt gehakt van het bloeiende veld bladrammenas, wat Henny Tax in juni liet inzaaien. „Zodat de grond niet zwart zou liggen, daar ging het mij om”, zegt de kweker uit Wernhout. „Bladrammenas heeft snel het veld dicht.” Het gewas levert natuurlijk een berg groenbemesting op voor een nieuwe teelt bos- en haagplantsoen. „We willen er eerst nog drijfmest uitrijden, dan omploegen, en dan gaan we de eerste week van september zaaien.” <

TreeCommerce

HĂŠt digitale communicatie platform voor de boomkwekerij.

Meld u aan en vergroot uw verkoopkansen!

Volg TreeCommerce ook via twitter: @Treecommerce

Yo u r A d j u v a n t S p e c i a l i s t

Hulpstoffen voor gewasbescherming

www.treecommerce.com

Hasten, elasto G5 en atplus verbeteren de effectiviteit van gewasbeschermingsmiddelen en groeiremmers SURfaPLUS BV, Wageningen tel. 0317-451217 E-mail: info@surfaplus.com www.surfaplus.com

Plantarium 23-26 Augustus 2017

+ '( %$..(5

( ;3(57,6(%85($8

Aan- en verkoop, onteigeningen, taxatie en bedrijfsbegeleiding van boomkwekerijen Engelandlaan 58 2391 PN Hazerswoude-Dorp I ITC Boskoop T: 0172 - 53 48 79 W: www.vdsm.nl E: info@vdsm.nl

Specifieke boomkwekerij schade-expertise bij: • schade aan plantopstanden • schaderegeling • onteigening • planschade • LRGD geregistreerd deskundige • NIVRÉ Register-Expert • Lid N.V.A.E. • Tevens uitgave Prijzenregister Boomkwekerijproducten

Compleet in teeltvloeren Telefoon: 0182 - 351144 • Bergambacht info@houdijkdenboer.nl • www.houdijkdenboer.nl

VDH FOLIEKASSEN BV

De Akker 100, 2743 DP Waddinxveen bakkerexpertise@planet.nl

www.bakkerexpertise.nl

Tel. 0172-235990 | www.foliekassen.com

Leverancier van:

Floramat teeltvloeren · Licht en sterk · Gemakkelijk te verwerken · Uitstekende drainage eigenschappen 



www.mastop.nl

„We zijn een traditioneel Boskoops handelsbedrijf en daar blijft ook in de toekomst plek voor. Daar ben ik van overtuigd”, zegt de ondernemer die zo’n 3,5 jaar geleden in het ouderlijk bedrijf stapte. „Als bedrijf richten we ons op nieuwigheden en bijzondere soorten en dat is ook iets waar ik me in de toekomst op blijf focussen.”

Stolwijk is net terug van een meerdaags bezoek aan klanten in Duitsland en Zwitserland. „We hebben met name zelfstandige familiebedrijven als klant. Zij hebben veelal een tuincentrum én een kwekerij en het zijn dan ook mensen die op groengebied weten waarover ze praten. Voor mij betekent dat als verkoper dat ik ook echt verstand van planten moet hebben.”

Gewapend met een uitgebreide prijslijst en orderblok bezoekt hij z’n afnemers. „Via een webshop bestellen is misschien makkelijker en zal in de toekomst zeker toenemen, maar de meerderheid van onze klanten waardeert het persoonlijk contact meer. Ik denk dan ook dat ik over tien jaar nog steeds op reis ga om klanten te bezoeken.”

’Ik moet écht verstand van planten hebben.

Dat verwachten klanten van mij.’

Maar Stolwijk merkt wel dat hij van een andere generatie is dan z’n vader. „Ik ben toch meer van de computer.

Zo zijn we momenteel aan het overstappen op een nieuw systeem. Mijn vader neemt hiertoe wel mede de beslissing, maar de implementatie ervan ligt toch meer bij mij.

Mede door deze vernieuwing kunnen we nog efficiënter werken. Ook een goede up-to-date webshop voor onze klanten vind ik belangrijk. Verder wordt de fax binnen ons bedrijf nog gebruikt, maar die communicatie kan efficiënter via e-mail.”

Als aan de jonge ondernemer wordt gevraagd waarom juist hij de verkiezing moet winnen, zegt hij: „Ik heb een passie voor planten. Niet alleen voor de in- en verkoop van een breed sortiment, maar ook voor wat er op de kwekerij gebeurt. Zo ben ik mede-verantwoordelijk voor teelttechnische zaken als bemesting, beluchting en beregening. Juist die combinatie van het zelf kweken én het verkopen van een breed traditioneel Boskoops sortiment is mijn kracht.”

Kijkend naar zijn eigen werk vindt hij dan ook dat veel jongeren een verkeerd beeld hebben van de boomkwekerij. „Je hoeft niet altijd op je knieën vuil te rapen of in de regen te werken. Wij moeten er als branche voor zorgen dat jongeren die een bijbaantje hebben in de boomkwekerij de kans krijgen om de diversiteit van de sector te leren kennen.” <

Jong Boomkwekerij

Talent

Rob Koetsier is na wat omzwervingen en banen bij bedrijven in de regio uiteindelijk toch terecht genomen bij het bedrijf van zijn ouders. Daar houdt hij zich nu voornamelijk bezig met in- en verkoop. Maar is hij evengoed weleens in de loods bezig. „Je moet als je in deze sector gaat werken wel eerst ervaring opdoen en dat kost tijd. Je moet het hele proces meemaken. Zie je dat niet zitten, ja, dan wordt het lastig om verder te komen.

Je kan dan goed zijn in de verkoop maar als je de planten niet kent, dan werkt het niet. Heb je geen zin om in de loods rond te lopen dan leer je die planten ook niet kennen.” „Ik zie best wel wat jongeren die een bedrijf willen overnemen. Dat wil ik in de toekomst ook, als het lukt. Grotere bedrijven die meegaan met de markt hebben vaak ook veel jong personeel met ambitie erin door te gaan. Er zijn er niet zo veel die zeggen ’ik raap wel vuil tot mijn pensioen en dan toedeledokie’. Iedereen wil wel graag doorgroeien.”

Koetsier is een druk baasje. Naast zijn werk bij Koetsier Vaste Planten is hij in zijn vrije tijd actief in onder andere de scouting maar heeft hij samen met een vriend een eigen kwekerij gespecialiseerd in Picea glauca ’Conica’. „Ropaplant... en dat staat gewoon voor Rob en Paul”, schaterlacht de jonge ondernemer. „We zijn samen begonnen met een mooi sortiment en nul kennis. Dat liep voor geen meter maar je leert er wel heel veel van.

Nu zitten we in de najaarshandel met 90.000 ’Conica’s’. Puur een bijbaan maar wel te combineren met het werk hier.”

„Wij proberen orders van klanten zo veel als mogelijk compleet te maken. Dat is het leuke van mijn werk. Wij verzamelen hier het sortiment. Wij weten waar je de planten vindt. Dat leer ik gaandeweg maar gaat al stukken makkelijker dan twee jaar geleden. Bij ons hoef je niet te komen om 100.000 Pachysandra.

Wij maken lijstjes rond en kunnen vervangers voorstellen voor wat niet te krijgen is.” „Dat sortiment vind ik het leuke aan mijn werk. Als je een mooie tuin wilt hebben, moet je vaste planten gebruiken. Elke plant heeft z’n specifieke plek waar die het goed zal doen.

Hoveniers krijgen dat in de opleiding niet meer mee. Ik denk dat wij er in de toekomst aan moeten werken om ze daarbij te helpen. Wij doen dat door onze catalogus digitaal te maken.

Wie een tuin ontwerpt kan daar passende planten zoeken.” „Werken met levende planten geeft altijd uitdaging. En het geeft voldoening om in het seizoen al het werk weer af te krij-

’Een tuin met onze planten die er na een jaar lekker bij staat, dat vind ik mooi’ gen. Je ziet dat het lekker loopt en als je dan positieve verhalen van klanten hoort en ziet er mooie tuinen uit komen die er een jaar later lekker bijstaan, dat vind ik mooi. Zit je eenmaal in het vak dan wordt het ook niet meer saai. Nou ja, behalve als je eens een hele dag moet vuil rapen”, lacht Rob Koetsier. <

23-26 augustus 2017 - Boskoop

Visit our stand for the latest novelties and more information!

Flora MGB consists of a small, versatile and flexible team and knows what is happening in the ornamental field.

Due to the short lines and flexible business structure, we act in a fast and efficient manner.

We have a lot of experience in printing plastics such as PP (polypropylene), PS (polystyrene) and PET, but also in cardboard printing (think of boxes and other packaging methods).

Creative and innovative graphic products, but of course not just labels, carry handles and pot covers. We are very welloriented and can provide you with any graphic product.

Below you can see a newly designed label, the ‘Chimpy’ which can be attached on a branch or stem. So no need any more for plastic sticks, cords, clips or elastics.

Are you looking for something special or unique or are you interested in our new label the ‘Chimpy’?

Please contact us regarding your specific question or wish.

We would love to assist you as your graphic partner. ®

Flora MGB Burgemeester Keijzerweg 10 3352 AR Papendrecht Tel.: +31 (0)78 615 77 76 contact@floramgb.nl www.floramgb.nl

Clematis Clematis Clematis Clematis

Clematis

Hibiscus

Astilbe

Magnolia

Druppelirrigatie heeft als voordeel dat het koude bronwater niet op het blad komt, maar direct bij de wortels van de aanplant.

Op basis van vochtsensoren die je plaatst in het veld, kun je naar behoefte water geven.

Bovendien worden er met de watergift mineralen en voedingstoffen meegegeven.

De keuze van de toe te dienen meststoffen wordt bepaald op basis van bladanalyses, die je het best tweemaal per jaar kunt nemen.

Op een vruchtboomkwekerij met druppelirrigatie zijn dit jaar, naast voeding ook humuszuren en micro-organismen meegedruppeld. Het lijkt erop dat die een belangrijke rol hebben gespeeld bij de mooie groei die de bomen nu laten zien.

Uit bodemanalyses bleek vorig jaar, na de vele regen, dat er zeker op de natte plekken weinig bodembacteriĂŤn in de grond zaten.

Afgelopen voorjaar zijn daarom de producten Compete Plus van PHC en Stimuter van Pireco meegedruppeld. Compete Plus bevat bodembacteriĂŤn en schimmels die de opname van voeding vanuit de bodem verbeteren; Stimuter bevat kruidenconcentraten.

Uit een bladanalyse die begin juli is uitgevoerd, bleken hoge voedingswaarden in het blad. Dat geldt vooral voor belangrijke elementen zoals calcium, fosfaat, borium en magnesium. Het lijkt erop dat het vocht

in combinatie met de humuszuren en de micro-organismen ervoor zorgen dat niet alleen de voeding via de druppelaars beschikbaar komt voor de plant, maar ook dat er voeding beter vrijkomt vanuit de groencompost en vaste stalmest die voorafgaand aan de teelt is gegeven.

Met de druppelaars wordt er ook silicium meegegeven. Silicium zorgt voor stevige celwanden; het element wordt opgeslagen in de celwanden van de zeefvaten waardoor er een betere opname ontstaat van mineralen en voedingstoffen. Planten zijn hierdoor minder gevoelig voor droogtestress. Indien silicaten (zouten van kiezelzuur) opgeslagen worden in het blad, dan worden planten bovendien minder gevoelig voor ziekten en plagen. Belangrijk is het wel om te zorgen voor een constante aanvoer van het opneembare kiezelzuur: H4SiO4. Afhankelijk van grondsoort, vochtgehalte en bodemtemperatuur kan dit vrijkomen vanuit de bodem.

In praktijkproeven is gebleken dat silicaten in de wortelzone zorgen voor een betere beschikbaarheid van fosfaten. Het toedienen van siliciumhoudende bladmeststoffen zorgt dus voor een goede gewasafharding. <

Dit jaar hadden veel teelten (ook groenbemesters) een rupsenaantasting. Gelukkig kunt u beschikken over voldoende selectieve middelen. Het wegvallen van Fame voor glasteelten kan aangevuld worden met Runner of Xentari. In de bedekte teelten kunt u ook, in combinatie met aantastingen van varenrouwmuggen, Nomolt inzetten.

In augustus zal de tweede anjermotgeneratie tevoorschijn komen. Ook is er een toename van schade door de buxusmot. De tweede generatie is nu uitgekomen, dus let goed op spinsels en vraatschade. Deze mot komt alleen in Buxus voor.

De biologische bestrijding van trips en spint is in volle gang. Blijf de populatie van beide plagen goed volgen. Eind augustus/ begin september kan de infectiedruk van spintmijten toenemen; het is daarom aan te bevelen om extra roofmijten uit te zetten.

Het voordeel van Amblyseius andersoni is dat deze roofmijten lang kunnen overleven.

Schoon eindigen betekent dat geen oranje spintmijten zullen overwinteren. Hang blauwe vangplaten in de kassen en tunnels; drie tot vier zijn voldoende om een goede

indruk te krijgen of tripsen aanwezig zijn.

Bij een lage infectiedruk kunt u Neoseiulus cucumeris uitzetten. Chemische bijsturing is mogelijk met Conserve (vaste planten bedekte teelten) of NeemAzal, Azatin of Flipper. Herhaal de bespuiting en voeg lokfructose toe. Bent u nog niet overgeschakeld op biobestrijding, dan kunt u Vertimec Gold of Actara spuiten. Let op: beide middelen hebben een schadelijk effect op bestuivers.

De biologische aanpak van spint en trips is met de nodige begeleiding goed mogelijk.

Informeer bij collega’s en adviseurs naar hun ervaringen. Begin met biologische bestrijding in de stekfase. Tegen varenrouwmug is Macro-Mite effectief, eventueel aangevuld met bespuitingen van Steinernema. In spintgevoelige gewassen kunt u Amblyseius andersoni uitstrooien.

Taxuskevers zijn nog anderhalve maand actief. Bladbespuitingen zijn vaak onvoldoende voor een goede bestrijding. Calypso heeft etiketbeperking van drie keer per teeltseizoen en is geen wondermiddel. Houd er rekening mee om aaltjes (Heterorhabditis bacteriophora) te spuiten in september. <

Het is nu een goed moment om de kronen van leverbare bomen nog eens na te lopen en waar nodig licht te snoeien. Hierbij kunt u een zware tak er eventueel uit snoeien en lange scheuten terugnemen. Tevens kunt u de kroon symmetrisch maken, en waar nodig de topjes van de groeischeuten terugnemen voor meer groei onderin de kroon.

Daarnaast kan het opstammen van laanbomen nu ook gebeuren. Doe dit echter met beleid voor een betere vergroeiing van de snoeiwonden. Als u eerst enkele zware takken wegknipt, en bij een volgende snoeironde de rest van de stam opknipt, krijgt de boom beter de kans om snoeiwonden te herstellen. Door een sneller herstel zullen schimmelsporen minder kans krijgen de boom binnen te dringen. Ook zullen de wonden dan mooier dichtgroeien.

Ook in spillen is het belangrijk dat er waar nodig gesnoeid wordt. Vooral in twee- en driejarige spillen is het belangrijk dat u zwaar hout wegneemt, voor een goede vergroeiing van snoeiwonden en meer groei.

Knip echter niet meer dan twee tot vier dikke takken weg, om daarmee te voorko-

men dat de spil bovenin te hard gaat groeien.

Verwijder ook dubbele toppen.

Op veel percelen neemt de onkruidgroei toe. Om de opstaande onkruiden af te branden kunt u een bespuiting het beste inzetten met Basta of Finale in een dosering van 1% (1 l/100 l water). Afhankelijk van de strategie kunt u hier Springbok (1,7 l/ha) plus linuron (0,75-1 l/ha) aan toevoegen, of Wing P (4 l/ha).

Toevoeging van Codacide of Grounded zorgt voor een betere hechting.

Wanneer de bodem bedekt is met onkruid, is het verstandig dit eerst weg te spuiten met Basta of Finale. Wanneer er veel onkruiden op het perceel voorkomen die niet volledig door Basta/Finale worden bestreden, kunt u een lage dosering linuron (0,25-0,5 l/ha) toevoegen om de brandwerking van Basta/ Finale te versterken.

Let op: voor zowel Wing P als Springbok geldt dat dit middel één keer per jaar mag worden toegepast. De opgebruiktermijn van linuron loopt tot 1 september 2017. Let erop dat u de producten op basis van linuron (zoals Datura en Afalon Flow) voor deze datum heeft opgebruikt. <

OPEN DEUR DAGEN

21.8 - 25.8|2017 17 BOOMKWEKERIJEN

zetten hun deuren open om u te laten zien wat de regio Zuidoost-Nederland aan boomkwekerij-producten te bieden heeft...

9 De Rozenhof Lottum

Roparu Rozen BV 1 www.roparu.nl Mart van Dijk Boomkwekerijen BV 2 www.martvandijk.nl

A73

Boomkwekerij

VENRAY

2

10 HELMOND

Kwekerij Roobeek 3 www.kwekerijroobeek.nl

20 KM

www.derozenhoflottum.nl

1

HORST

3

4 6 7 5 8 9 A73

17

A67

EuroTree Boomkwekerijen Horst BV 4 www.eurotree.nl

14 11 13

12

A2

16

info@thegreenconnection.eu

A73

11 Pieter Heynen Kwekerijen www.pieterheynen.nl

Vaste-Plantenkwekerij

12 Jos Swinkels VOF

13 Boomkwekerij Coonen BV

www.boomkwekerijcoonen.nl

WEERT

Lakei Boomkwekerijen 6 www.lakei-boomkwekerijen.nl

B&B Plant BV 8 www.bbplantbv.nl

www.boomkwekerij-michels.nl

www.josswinkels.nl

15

Flores in Terra www.floresinterra.nl 5

Piet Vergeldt Boomkwekerij BV 7 www.pietvergeldt.com

VENLO

10 Michels-Classens

ROERMOND

Van Riel

14 Sierplantenkwekerij BV

www.vanriel-siergrassen.nl

17

VERKOOPBEURS

Garden Plant organiseert van zo. 20 t/m di. 22 augustus een verkoopbeurs (lagenbeurs), waar een breed aanbod van boomkwekerij-producten en tuinplanten wordt gepresenteerd.

www.garden-plant.nl

The Green Connection

Kwekerij Boonen-

15 Van der Heijden BV

www.boonenvanderheijden.nl

16 Kwekerij Meuter

www.kwekerijmeuter.nl

www.thegreenconnection.eu

o o o o o

Mooie dashboards met actuele management informatie Altijd en overal online toegankelijk Vision-Mobile voor snelle voorraad- & fust ingave Real time voorraadbeheer Werk actieplan (dagelijkse takenlijst)

Boomkwekerij software die uw administratie en verkoop een stuk makkelijker maakt, waar en wanneer u maar wilt.

De Brabander gaat niet door met zijn eigen bedrijf, maar wil de twaalf hectare grote kwekerij Elst-Bevers uit Achtmaal overnemen. „Zelf kom ik niet uit een kwekersfamilie. Elst-Bevers is van mijn schoonfamilie. Daar regel ik nu de hele verkoop. We kweken een heleboel, maar vooral heesters en laurier. Ongeveer negentig soorten, zo’n 280 artikelen, in zowel C3,5, C6,5 als C10 containers. We hebben tien mensen in vaste dienst. Het is jaarrond productie, met de nadruk op het voorjaar.”

Maarten Verdaasdonk wachtte niet met ondernemen totdat zijn studie bedrijfskunde aan HAS Hogeschool was afgerond. Ook al is hij net afgestudeerd, Verdaasdonk heeft al ervaring als ondernemer. „Ik was al een eigen bedrijf begonnen voor verkoop en ondersteuning daarvan. Dat is heel leuk om te doen.” De bedrijfskundige uit Zundert legt uit waarom. „Ik zag overal hoe kwekers bezig zijn met foto’s, lijsten, webshops en dergelijke. En dat ze daar niet alle tijd voor hebben maar er graag hulp bij hebben. Er is heel veel vraag naar om dit goed te regelen.”

Verdaasdonk Plants is in 2014 gestart met ondersteunende verkoopwerkzaamheden als het maken van productfoto’s, bijhouden van webshops en onderhoud aan websites. Het initiatief van Verdaasdonk viel in goede aarde. Hij kon menige kwekerij de afgelopen tijd een handje helpen. „Ook vanuit Boskoop kwam vraag. Het is interessant omdat ik zo ook een kijkje in de keuken kon nemen her en der. Veel hbo-scholen stimuleren het ondernemerschap niet. Gelukkig is dit bij de HAS anders, je hebt er namelijk Topklas Ondernemen wat gelijk gestemde studenten bij elkaar brengt.”

’Veel hbo-scholen

stimuleren het ondernemerschap niet’

Door zijn ervaring heeft Verdaasdonk vele soorten leren kennen. Nu richt hij zich bij Elst-Bevers op logistiek, management en verkoop. „Daar komt dus veel bij kijken.

Maar de nadruk ligt op het laatste. De verkoop vergt namelijk steeds meer communicatie en energie. Het inspelen op de wensen van de klant is hierin belangrijk. Het samenwerken met hen wordt steeds belangrijker’’ De grootste uitdaging voor ziet jonge ondernemer voornamelijk in het leren van het vak, tegelijkertijd inspelen op de veranderende markt en het managen van de bedrijfsactiviteiten. „Het geeft me dan ook een voldaan gevoel als dit allemaal lukt.”

Wat hij erg leerzaam vindt is het veelzijdige werk in de boomkwekerij. Daarnaast vind hij het erg uitdagend om mee te werken in het management. „Communicatie, kweekwerkzaamheden, verkoop, natuur en werken met mensen; dat zijn de dingen waaruit ik mijn voldoening haal.” <

Jong Boomkwekerij

Talent

en manier van kweken. „Ik ben een kleinschalige kweker en ik was ervan overtuigd dat ik het met de traditionele manier van kweken niet ging redden. En toen kwam ik tijdens een studiemiddag in aanraking met het gotensysteem. Van die studiemiddag is dat het enige wat is blijven hangen en ik ben vervolgens teruggegaan om te praten. Hier zat toekomst in.”

Jan van Voorthuijsen is zijn kwekerij een kleine veertien jaar geleden begonnen. „Heel kleinschalig op grond van mijn ouders.” Het ouderlijk bedrijf is een veebedrijf, maar voor Van Voorthuijsen was duidelijk dat daar niet zijn toekomst lag. „Ik wilde de boomkwekerij in en ben bij de buurman gaan werken.” Het vak heeft hij in de praktijk geleerd. „Op de tuinbouwschool hier in de regio kon ik kiezen uit een richting hovenier of fruitteelt. Beide waren niet wat ik wilde. Ik wilde boomkweker worden.” Om precies te zijn; spillenkweker.

Toen de buurman na een aantal jaar stopte heeft Van Voorthuijsen de keuze gemaakt om zelfstandig verder te gaan. Eerst op de traditionele manier met spillen in de vollegrond. Vanzelf ging het niet. „De eerste leverbare planten verhagelden en vervolgens kregen we de recessie erachteraan. De start was niet makkelijk, maar ik wilde wel heel graag verder.” Het heeft Van Voorthuijsen wel aan het denken gezet over zijn bedrijf

De teelt is kapitaalintensief door het systeem, maar volgens Van Voorthuijsen uiteindelijk meer lonend dan het traditionele systeem, omdat er minder uitval is. „En het mooiste is misschien nog wel dat ik continu nog leer. Enerzijds omdat ik nog relatief nieuw ben in het vak, anderzijds omdat het systeem nieuw is en er nog veel te ontdekken is.” Als voorbeeld noemt hij het hageldoek dat op een deel van de kwekerij als demomodel staat. „Het lijkt erop dat bepaalde soorten onder het doek beter groeien dan planten die er niet onder staan. Waardoor precies weet ik niet, maar ik vermoed dat het met het licht te maken heeft; onder het doek is dat diffuser. Ik ben nu aan het testen bij welke soorten ik wel en geen groeiverschillen zie.”

Waar Van Voorthuijsen over 5 jaar staat met zijn bedrijf? „Dat weet ik niet. Jaarlijks zijn we gegroeid. Hoewel de vraag blijft toenemen, wil ik komend jaar niet uitbreiden. Even een pas op de plaats maken, kijken waar ik sta en zorgen dat ik alle teeltprocessen optimaliseer voor een goede kwaliteit. Daarna kijken we hoe we verder gaan: misschien verder groeien in omvang. In ieder geval verder groeien in kennis en kwaliteit.” <

’Ik wilde geen veehouder maar een spillenweker worden’

Uitgebreid assortiment in laanen sierbomen, fruitbomen, spillen, dakplantanen en leilindes (vormbomen).

ZOWEL IN DE VOLLE GROND ALS IN CONTAINER Het juiste adres voor de beste kwaliteit!

Kijk op onze website voor meer informatie:

WWW.MABO.NL

Achterstraat 12 | 6668 AA Randwijk T +31 488 49 1271 | F +31 488 49 1342 E info@mabo.nl | I www.mabo.nl

hebe thuj a

buxus erus junip mus y euon

Smidstraat 1, 6691 ES Gendt, Nederland www.wilbertstek.nl

aris aecyp cham ilis b o n s lauru dula lavan psis o j u th

prun us rosm arin us thym us taxu s ilex

Waarom een eigen bedrijf? „Misschien gaan collega’s uit loyaliteitsgevoel ondernemen in een familiebedrijf, en niet zo vanuit hun passie.

Bij mij is het andersom: ik doe het ondernemen uit liefde voor het vak. Mijn ouders hebben me altijd gestimuleerd om mijn blik te verruimen. Daar ben ik mee bezig.”

Hoe kom je op New Ornamentals? „Ik heb aan de HAS in Den Bosch het afstudeerprogramma Topklas Ondernemen gevolgd. Daarmee kreeg ik de mogelijkheid om een eigen bedrijf op te zetten. Ik heb een businessplan gemaakt en het bedrijf met eigen financiën opgezet – ik wil niet een bedrijf voortzetten maar een creëren. Ook heb ik een visie uitgewerkt.”

En die visie is? „Eden’s Creations doet puur aan productontwikkeling.

Nieuwe selecties van onze Calluna Beauty Ladies worden door partnerbedrijf Europlant Canders getest en vermarkt. Ook zijn we bezig met Florensis met het introduceren van een bloeiende Hebe-lijn. In New Ornamentals

’Ik doe het ondernemen uit liefde voor het vak’

ga ik zulke gewassen zelf produceren, en verkopen aan de tussenhandel zoals exporteurs. Het zijn gewassen die bijvoorbeeld op gezondheid en resistentie zijn veredeld.

Daarmee kun je als kweker nog zeker winst behalen.”

Hoe ziet die veredeling eruit? „Het is klassieke veredeling, met als doel gezonde planten voor kwekers, en planten met sierwaarde voor consumenten. Het duurt circa acht jaar voordat je productinnovaties hebt die je op de markt kunt introduceren. Hoe groter je veredeling opzet, hoe meer je kunt ontdekken.

Iedereen moet er wel aan kunnen verdienen, zeker ook kwekers die je innovaties produceren. Dat was ook al de gedachte van mijn opa (oprichter Hoekert, red.).”

Waarom juist Hebe erbij? „Calluna is eigenlijk een typisch herfstproduct, hoewel onze Skyline tot in het voorjaar sierwaarde kan hebben.

Hebe is meer voor de nazomer. Je ziet dat veel soorten van Hebe afvallen voor kwekers omdat ze te zwak zijn. ’Hebe?

Die krijgt meeldauw en bladvlekken’. Op de lange termijn is bloeiende Hebe van nu niet duurzaam te kweken, dat is gewoon de realiteit. Maar met veredeling is er zoveel mogelijk; je kunt er ziektetolerante soorten mee creëren.”

Waar sta je over vijf jaar? „Dan zit ik nog zeker in het vak met een onderneming. Ik heb dit jaar een talenten-assessment gedaan, wat me nog scherper heeft gemaakt want dat is superbelangrijk. In die test ben ik beoordeeld als een zelfstandig ondernemer in een middelgrootbedrijf. Ik kan alleen verder gaan. Dan ga je sneller. Maar samen kom je wel verder.” <

Jong Boomkwekerij

Talent

„Ik ben verantwoordelijk voor de verkoop, markt en planning en het aansturen van het personeel”, geeft de jonge kweker als omschrijving van zijn werkzaamheden bij Van Acht Potcultures. „Ik doe het samen met mijn ouders. Die gaan richting de zestig en ik zie het wel zitten het bedrijf over te nemen.”

Van Acht kweekt in 1,4 ha kassen en op 1,6 ha containerveld vooral Azalea en Rhododendron voor retailers en tuincentra. „Onze planten gaan in een-, twee- of drieliterpotten en zijn bestemd voor visuele afzet, dus visueel aantrekkelijk voor de consument. Onze producten zijn kwalitatief goed. Ik verwacht niet dat er qua teelt veel hoeft te veranderen.”

Van Acht Potcultures is volledig geautomatiseerd en werkt met zogeheten space-o-mats op lavabedden. Door het gebruik van deze bedden wordt het water opgevangen en gerecycled.

Vier jaar geleden studeerde Van Acht junior af aan de HAS in Den Bosch. Hij vindt de diversiteit van het vak mooi, zeker in een klein bedrijf. „Je kunt van alles en nog wat doen. Het leukste is het plannen van de orders. Klanten willen zekerheid, dat er op tijd wordt geleverd. Ik beloof niet dat ik er altijd in slaag, maar het lukt vaak om aan hun wensen te voldoen.”

Dat lukt volgens de jonge ondernemer onder meer door zoveel mogelijk vooraf te sorteren. Ze sorteren in de winter vrijwel al hun leverbare producten op maat om in het drukke voorjaar veel tijd te besparen. En waar mogelijk zetten ze planten op karren, zodat er snel kan worden geleverd.

Wat gaat de beoogde opvolger van Van Acht Potcultures anders doen als hij de zaak overneemt? „Dat zal meevallen, ook omdat we een goede productie hebben. Wel wordt internet alleen maar belangrijker en daar moet je in meegaan. Denk aan mailtjes, foto’s et cetera. Het visuele op die manier goed presenteren, is onmisbaar voor de verkoop.”

Van Acht Potcultures houdt voor enkele afnemers al hun webshops bij en ook het eigen aanbod in FloraXchange. Wat de jonge Van Acht graag zou zien is dat je per seizoen alle gegevens van de plant, inclusief foto, erin kunt zetten en deze per seizoen kunt opvragen zodat je die een jaar later weer kunt gebruiken.

Daarnaast wil de ondernemer graag dat alles op rolletjes in een organisatie verloopt. „Zo werken we met raaplijsten. Die werden vroeger aan werknemers gegeven om na rapen in de kantine te leggen. Omdat ze wel eens zoek raakten, is er een

’Internet wordt alleen maar belangrijker; daar moet je in meegaan’

bord gekomen voor die lijsten. Op dit bord kunnen de lijsten van de geraapte orders terug worden gehangen. Ze raken minder snel kwijt en het is duidelijker wat er nog moet gebeuren.”

Van Acht junior wil de goede organisatie in de toekomst graag zo houden en als het kan verbeteren. „Soms kan het iets gestructureerder.” <

Standnummer 93

Zuidwijk 17 2771 CB Boskoop

+31 (0)6 15699392 info@moerings-skimmia.nl

w w w. m o e r i n g s - s k i m m i a . n l

Standnummer : 92 +31(0)174 518811 info@hollandtuinbouwsystemen.nl

WWW.HOLLANDTUINBOUWSYSTEMEN.NL

De boomkwekerijsector in de Euregio Venlo verder op de kaart te zetten; dat is al een aantal jaar het doel van The Green Connection (TGC). René Coonen van Boomkwekerij Coonen in Baarlo en Pieter Heynen van Pieter Heynen Kwekerijen in Helden zijn beiden actief betrokken bij TGC. „Deze regio kent een enorm breed sortiment boomkwekerijproducten”, vertelt Coonen. „Klanten kunnen de vrachtwagen bij wijze van spreken met een rondje rondom de kerk vol hebben; dat is nog onvoldoende bekend.”

De basis voor The Green Connection werd in 2010 gelegd door diverse kwekers en de gemeente Horst aan de Maas. Nadat het samenwerkingsverband in 2014 werd heringericht, konden zich – in plaats van individuele kwekers – enkel nog organisaties aansluiten die de boomteelt een warm hart toedragen. Die koerswijziging heeft z’n vruchten afgeworpen, vertelt Pieter Heynen. „Drie jaar geleden waren er drie organisaties lid, inmiddels zijn dat er zes: de Vakgroep Boom- en Vaste Plantenteelt van de LLTB, Boomkwekerij Support Venlo, Boomteeltstudieclub Horst aan de Maas, Garden Plant, Royal FloraHolland en de Stichting Rozenhof Lottum. Mede hierdoor is er weer reuring ontstaan in de Noord-Limburgse boomkwekerijsector.”

Hij merkt dat de sector in de regio sowieso meer leeft dan tien jaar ge-

leden. „Steeds meer gemeenten zien het belang van de boomkwekerijsector. Dat komt onder meer omdat we als TGC op de trom slaan.”

Nieuw dit jaar is dat TGC op 17 augustus, onder de naam ’Meet & Greet’, een kwekerscafé organiseert voor ondernemers uit de grensregio Niederrhein en Limburg. De heren benadrukken dat meer samenwerking met kwekers in de Duitse grensregio een van de belangrijkste doelen is. „Samen met de kwekers in de Duitse Niederrhein-regio vormen we namelijk het grootste boomteeltgebied van Europa.”

Een vast onderdeel in het jaarprogramma van The Green Connection zijn de opendeurdagen. Dit jaar vinden de opendeurdagen, die voor de derde keer worden georganiseerd, plaats van 21 tot en met 25 augustus. „Met dit event willen we (potentiële) klanten de gelegenheid bieden om een of meerdere bedrijven in de regio te bezoeken. We mikken hierbij op afnemers uit binnen- en buitenland;

bijvoorbeeld handelsbedrijven en cash-and-carry’s. De opendeurdagen bieden hen de kans om op een laagdrempelige manier kennis te maken met het complete productenpakket in deze regio.”

Het aantal deelnemers is al drie jaar vrijwel gelijk; dit jaar stellen wederom zeventien boomkwekers hun bedrijf open. Eigenlijk is het teleurstellend dat slechts zeventien van de driehonderd Limburgse kwekers meedoen”, zegt Heynen. „Gemiddeld trekt dit event vijftig tot honderd bezoekers, maar de bezoekersaantallen verschillen erg per bedrijf. Dat hangt ook af van hoe actief kwekers bezig zijn met promotie. Doorgaans worden zo’n duizend flyers rondgestuurd naar (potentiële) afnemers door heel Europa. Veel klanten bewaren de flyer en kloppen later nog eens aan bij kwekers in de regio. Het effect van de opendeurdagen reikt dus verder dan het aantal bezoekers op de dagen zelf. Daarvan zijn nog niet alle kwekers zich bewust.” <

Kwekers van Ilex crenata kijken qua verkoop tot nu toe terug op een prima jaar waarin de vraag het aanbod lijkt te overstijgen. Aanhoudende problemen in Buxus speelt de verkoop van Ilex crenata in de kaart. Een aantal jaar geleden werd met name Cylindrocladium in Buxus genoemd, nu lijken vooral problemen met buxusmot een rol te spelen bij de gestegen verkoop van Ilex crenata.

Kweker Theo Wouters had dit voorjaar z’n laatste Buxus en heeft de

productie ervan vervangen voor Ilex crenata. „In Buxus was geen handel meer. Ik maak nu bollen, kegels en struikjes van Ilex crenata en ik heb al mijn leverbare producten voor komend najaar en voorjaar inmiddels verkocht. Klanten schuiven echt op richting Ilex crenata.”

Dat zien ook de kwekers van kwekersgroep i-Lexit. „De verkoop was uitstekend en ook de verwachting voor komend seizoen is uitermate positief”, zegt kweker Ronald Stolwijk. Het afgelopen jaar is de productie van Ilex crenata ’Dark Green’ flink gestegen en dat was volgens Stolwijk ook hard nodig om aan de vraag te kunnen voldoen.

Toch zijn er ook andere geluiden te horen. Kweker Arjan ’t Mannetje probeerde dit jaar met weinig succes Ilex crenata. „Mijn Duitse retailklan-

De omzet van tuinplanten (totaal van klok en directe verkoop) kwam bij Royal FloraHolland in juli 9,2% hoger uit dan in dezelfde maand vorig jaar. Dit is met name te danken aan een gemiddeld 11,3% betere prijsvorming. Maar er is ook een aantal producten waar niet alleen de prijs maar ook de aanvoer fors toenam.

Zo steeg de aanvoer in stuks van Sempervivum met 41,3%. Sempervivum-kweker Erik de Boer noemt de

handel niet slecht maar heeft niet het idee dat er per saldo meer Sempervivum op de markt komt. „Er zijn juist een paar kwekers afgevallen. Ik denk dat het er eerder mee te maken heeft dat er een aantal orders via de veiling zijn verrekend die vorig jaar buiten de veiling om gingen. Daarnaast denk ik dat het seizoen iets eerder is gestart dan vorig jaar.”

Ook Hebe liet in juli met een aanvoerstijging in stuks van 47,8% een

ten pikken Ilex crenata niet op. Zij blijven de voorkeur geven aan Buxus.

Dat Ilex crenata duurder is dan Buxus speelt daarbij zeker een rol. Sommige retailers vergelijken Buxus met een bos bloemen. Als een klant daar een beperkte tijd plezier van heeft is dat voldoende. <

forse stijging zien. Hebe-kweker Rudolf Hopmans verklaart ook hier de stijging door een vroege start van het seizoen. „Er is veel vraag en sommige Hebe-Addenda-soorten zijn iets eerder op kleur dan vorig jaar. Ook zijn er een paar aanvoerders bijgekomen met vroegbloeiend sortiment, maar ik verwacht over het hele seizoen geen toename van het aantal stuks.”

Toen Chalara fraxinea zich begon te verspreiden in de groene ruimte, verkeerden beheerders van bossen, natuurgebieden en stedelijke gebieden nog in onzekerheid over hun essenaanplant. Wordt die ook besmet, en als dat gebeurt in welke mate?

Essentaksterfte, en de internationale benaming ash dieback, suggeert immers dat alleen takken afsterven.

Complete bomen kunnen uiteindelijk wel het loodje leggen. Omdat aangetaste essen langs paden en

wegen een gevaar vormen voor de verkeersveiligheid, worden die uit voorzorg wel het eerst geruimd.

In het openbaar groen is de laatste jaren evengoed nog wel eens Fraxinus excelsior aangeplant, maar dat leidde hier en daar toch tot inboet omdat de ziekte erin kwam. Op kwekerijen is ook wel eens uitval door de ziekte, niet in zaailingen, maar wel in oudere essen. Door de ingezakte vraag zijn veel kwekers dan ook gestopt met de inheemse es. Een aantal gaat er mee door – zij het in kleinere aantallen.

De gevoeligste cultivar, ’Jaspidea’, die toch al te boek stond als een zwakkeling, wordt nergens meer gekweekt. Nu draait het in de handel logischerwijs om de minst gevoelige cultivars, waartoe ’Atlas’ en ’Altena’ worden gerekend. Ook uitheemse

„De verkoop loopt deze zomer aardig door; de vakantietijd is zeker niet slecht. Waarschijnlijk komt dat door het weer. Het is geen weer om in de tuin te liggen, maar wel om iets in de tuin te doen. Ook voor de handel zijn de lagere temperaturen beter; de planten blijven veel langer mooi.”

„Vooral vaste planten. Maar ik merk ook dat veel mensen Buxus de tuin uitgooien vanwege de buxusmot, en deze vervangen door bijvoorbeeld Ilex of Euonymus. Daarnaast doen de diverse concepten, maar ook onze eigen plantpresentaties het goed.

Hierbij maken we kleine tuintjes

essen zijn minder gevoelig.

Amerikaanse essen als F. pennsylvanica en F. americana worden op de markt echter niet echt gezien als vervangers voor F. excelsior. Ze groeien tenslotte ook anders, en de vraag was altijd al veel kleiner dan naar F. excelsior. Al deze essen worden nog maar in kleine hoeveelheden gezaaid. <

met daarin aantrekkelijke plant- en kleurcombinaties. Klanten doen ideeën op en bovendien stimuleert het de verkoop.”

„Groenblijvende producten met mooie bladkleuren, bloemen of bessen, zoals Skimmia, Viburnum tinus en Acer. Door de problemen in Buxus, hebben we daar nu al meer van staan dan andere jaren.”

„Ik hoop dat de handel lekker blijft doorlopen. Toch is het niet meer wat het geweest is. Dit komt ook omdat veel collega’s in de winter niet meer laten zien dat ze een tuincentrum zijn; het zijn soms complete kerstwinkels. Wij hebben een paar jaar geleden echter de kerstafdeling compacter gemaakt en het groen meer aandacht gegeven. Juist in de laatste maanden van het jaar valt er op plantengebied nog veel moois te beleven.” <

Keurmerk voor Duurzame Boomkwekerijproducten Vakmanschap, duurzaamheid, kwaliteit en garantie.

ter versterking van ons team zoeken wij een enthousiaste, gedreven

Junior commercieel medewerker V/M 32 tot 40 uur per week

‘Groenkeur voldoet aan maatschappelijk verantwoord inkopen en is dé norm in groenbestekken.’

Stichting Groenkeur info@groenkeur.nl www.groenkeur.nl @groenkeur

ter uitbreiding van ons team zoeken wij een enthousiaste, slagvaardige

Medewerker Assortiment V/M 32 tot 40 uur per week

„Sinds de Brexit-onderhandelingen zijn gestart, en er verkiezingen zijn geweest, is er minder vertrouwen in onze economie. Je zou denken dat die politieke zaken geen invloed hebben op de tuin- en landschapsinrichting, maar dat is er wel. Veel landscapers in steden maken zich zorgen, omdat ze voor projecten afhankelijk zijn van financierders.

Dan zijn er ook nog zorgen over fytosanitaire issues, met name over Xylella. Sommige landscapers weten

nog steeds niet dat een uitbraak tot serieuze problemen leidt.

Sommige Britse bedrijven zijn gestopt met Italiaanse import, en veel bedrijven zijn gestopt met import van waardplanten uit gebieden waar Xylella al voorkomt. Maar dat doen we allemaal niet. Ik kan wel een hele lijst met producten opnoemen, maar we blijven inkopen op het vasteland.

Wij zijn wel heel voorzichtig met wat we inkopen, en waar. Natuurlijk, we letten extra goed op EU-plantenpaspoorten bij waardplanten. Bij import werken we heel nauw samen met DEFRA, vanuit dat ministerie krijgen we inspecties. Maar het wil niet zeggen dat onze buurman net zo zorgvuldig met het issue omgaat.

Over een paar weken bezoeken we boomkwekerijen op het vasteland, hoofdzakelijk in Nederland, een en-

kele in België. Om de locaties te bekijken, de groeiomstandigheden. En het is fijn om ter plekke met kwekers te praten. Die bezoeken bespreken we later ook met DEFRA. Dat we de kwekerijen waarvan we importeren, zelf hebben gezien.” <

„De aanleghandel ligt even volledig stil. Maar tuincentra in Engeland, Zwitserland, Duitsland en Scandinavië laten nog altijd boomkwekerijproducten inrijden. Meer dan vorig jaar tijdens de vakantieperiode. Het valt mij alles mee wat er momenteel nog weg gaat aan Ceanothus, Lonicera, Prunus, Ilex en Lavandula naar onze tuincentrumklanten. Clematis doet het trouwens ook goed, net als veel andere klimplanten. Verder merk ik dat klanten al meer gaan vastleggen van onder andere Cedrus atlantica ’Glauca’. Daar is steeds minder aanbod van, dus men verwacht daar lastiger aan te kunnen komen de komende tijd. Ik denk dat de productie van Cedrus atlantica ’Glauca’ weer

wat gaat toenemen nu men soms niet aan de vraag kan voldoen. Aan de andere kant zag ik in Boskoop laatst toch ook nog wel wat overschotten staan. Zoals van Euonymus alatus . Dat viel me op toen we met vijf vertegenwoordigers een rondje op de fiets maakten langs leveranciers in het Boskoopse. Vroeger was zo’n rondje heel normaal en eigenlijk willen we die traditie weer in ere herstellen. De eerste fietsrondes in Boskoop zijn ons goed bevallen. Je hoort hoe kwekers de handel beleven en je komt tot heel andere gesprekken dan in de dagelijkse drukte. De meeste kwekers kijken positief terug op voorjaar en zomer. Net als wij zelf.

De eerste maanden liepen we nog wat achter op vorig jaar, maar in de periode daarna is de lijn weer recht getrokken.

Echte herfstproducten lopen nu nog niet hard. Bij de coniferen blijft het ook nog stilletjes. De komende weken verwacht ik dat de vraag zal aantrekken naar onder meer Taxus, Prunus angustifolia en Photinia. Als in september ook de aanleghandel

weer opleeft, zetten we officieel een punt achter de zomer. Maar eerst nog Plantarium en onze eigen huisbeurs.

Als ondernemer kijk ik uit naar het najaar, maar zelf geniet ik graag nog even van de zomer. Met vakantie ga ik niet, maar de komende weken ben ik wel vrij. Dan duik ik onder in een studio en ga met wat Engelse muzikanten een nieuwe cd opnemen. Dan ben ik even Johnny Verger de singersongwriter in plaats van Hans Koster de ondernemer. Gelukkig is het leven niet alleen maar bomen en werk.” <

Xylella fastidiosa

Xylella

De Internationale vakbeurs Plantarium wordt gehouden van 23 t/m 26 augustus in het Plantariumgebouw op het International Trade Centre Boskoop-Hazerswoude. Vakbezoekers kunnen gratis toegang krijgen door of gebruik te maken van een relatiekaart of zich via de website plantarium.nl te registreren. Zonder voorregistratie is de entreeprijs â&#x201A;Ź 10.

Naast de presentaties van bedrijven is er een uitgebreid programma. Een overzicht is te vinden op plantarium.nl/ beurs/programma/. De vakbeurs is elke dag van 9 tot 18 uur geopend. Zaterdag 26 augustus is de beurs van 9 tot 16 uur geopend voor het publiek.