4 Opinie: Scholingsconsulent Piet Verhoeven 5 Stelling: Kweker moet medewerker rookverbod kunnen opleggen 5 Commentaar: Én én 6 Uitstel van beeldveilen, maar van afstel lijkt geen sprake 9 Ondernemersvragen: Worden nog vakantiedagen opgebouwd na 2 jaar ziekte? 10 Marcel en Pieter Lucassen: ‘Betere marktpositie met PlanetProof’ 12 Column Coen Dekkers: Sloom wonen 12 Rabobank: Kwekers moeten vol het gaspedaal intrappen
14 Vollegrondsvariant Osmocote klaar voor de praktijk 16 Vakgeluiden: Bemestingsschema afbouwen 18 Bodemverbeteraars tonen niet altijd effect 20 In beeld: Stormschade hersteld 24 Teeltadvies: Bereid u goed voor op rooien laanbomen 26 Kwekers over hun favoriete plant
32 Twee nieuwe aanbodsystemen zien het licht 34 Markt & Afzet: Prima seizoen Buddleja 37 Hoe loopt ‘t?
38 LTO Nederland Vakgroep Bomen en Vaste planten 39 Vaktaal en Agenda
klimaatneutraal natureOffice.com | NL-077-331716
gedrukt
Kweker moet medewerker rookverbod kunnen opleggen Digitalisering kan mij niet ver genoeg gaan
„De directie heeft geen goedkeuring nodig van de ALV en vanavond worden geen besluiten genomen over het beeldveilen van planten�, begon Jack Goossens, voorzitter van de Raad van Commissarissen zijn inleiding. De beslissing om tegenstanders van beeldveilen tegemoet te komen, had de veiling recent al genomen. Aanvankelijk wilde de veiling namelijk vanaf 4 oktober het beeldveilen van planten invoeren, maar al in aanloop naar de extra ALV had zij laten weten niet langer vast te houden aan die datum en het beeldveilen uit te stellen. Een succes voor de actiegroep Behoud de Plantenklok die er voor strijd dat planten fysiek voor de klok langs blijven komen en het initiatief tot de extra ALV had genomen.
Maar tijdens de ALV gaf de directie
geen signaal dat afstel van beeldveilen tot de mogelijkheden behoort. Er werd voornamelijk gesproken over aanpassing van het tempo waarin beeldveilen zal worden doorgevoerd. Maar ook dat beeldveilen moet zijn ingevoerd op het moment dat de veiling overgaat op landelijk veilen. Want dat de veiling op termijn landelijk wil gaan veilen staat buiten kijf. En op het moment dat dat zover is, zal er sowieso geen sprake meer zijn van karren die fysiek voor de klok langs komen. Voor karren die landelijk worden geveild maakt het immers niet meer uit of ze in Aalsmeer, Naaldwijk of wellicht nog op de tuin staan, maar zullen via beeld worden verkocht.
Dus richt de veiling zich momenteel op aanpassing van het tempo van invoering om kwekers en kopers
tegemoet te komen. Dat inkopers zich zorgen maken over het feit of beeldveilen wel werkbaar voor hen is, maakte een aantal van hen duidelijk middels een videoboodschap. Zo is er de angst dat beeldveilen inkopers overlaadt met informatie terwijl zijn in een splitsecond beslissingen moeten nemen. Ook zijn zij bang dat beeldveilen zorgt voor minder impulsaankopen en is een aantal bang dat met beeldveilen ook de sfeer en dynamiek van de plantenklok verdwijnt.
De veiling kondigde tijdens de ALV een aantal maatregelen aan ter ondersteuning van kopers en kwekers om het beeldveilen behapbaar te maken. Zo komt er onder andere een foto-app die kwekers helpt representatieve productfoto's te verzorgen en een schouw-app die klanten moet
Van alle blowerspuiten in de laanboom- en fruitteelt die afgelopen jaar zijn gekeurd, vertoonde 69% mankementen. 31% was goedgekeurd, zei Jaco Kole van SKL op de demodag in Opheusden. Blowerspuiten moet je elke drie jaar laten keuren. „Voor doppen is die periode eigenlijk veel te lang”, zei Kole. „Geef ze tussentijds meer aandacht.”
Het voorbije seizoen hebben kwekers van bos- en haagplantsoen hun omzet en resultaat enorm zien verbeteren. Dat meldt Van Oers Agro. Het inkrimpen van het areaal en het reduceren van de kosten heeft zijn vruchten afgeworpen, stelt de accountant. De verschillen tussen bedrijven zijn wel erg groot. Ook de containerteelt had een goed jaar.
In laanboomregio Opheusden worden innovatieve maatregelen concreet uitgewerkt voor de praktijk, om met name de bodemkwaliteit te verbeteren. Het gebeurt in het nieuwe project ’Samen de schop de grond in’ van Tree Centre Opheusden, Wageningen UR, Delphy en CropEye.
ondersteunen bij het schouwen van producten. Verder gaan vertegenwoordigers van de veiling in overleg met de klankbordgroep Behoud de Plantenklok kijken naar uniformering van de aanvangstijd van het veilen en naar de mogelijkheden om schouwen verder te ondersteunen. Ook kondigde de veiling aan om de veilsnelheid tegen het licht te houden en te bekijken of de fotovoorschriften kunnen worden vereenvoudigd.
Lucas Vos, algemeen directeur van Royal FloraHolland, maakte duidelijk dat de veiling wel de ontmoetingsplaats wil blijven voor kopers en kwekers maar twijfelde openlijk of een veilingtribune daarvoor de beste methode is. Hij somde nog eens de voordelen van digitalisering en landelijk veilen op. „Via digitali-
sering kan een koper toegang krijgen tot een breder sortiment en krijgen kwekers toegang tot meer kopers. De grootste besparing van het landelijk veilen ligt op het gebied van logistiek. Dit geldt zowel voor kwekers, kopers als Royal FloraHolland. De transactieverkleining zet door en digitalisering biedt hiervoor oplossingen.”
Na afloop van de ALV toonde de actiegroep Behoud de Plantenklok zich tevreden. Volgens woordvoerder Jos Kester blijft de groep voorstander van het in stand houden van de fysieke klok en ziet ze nog mogelijkheden dat deze blijft bestaan. „De veiling moet met data komen op basis waarvan wij onze verdere mening omtrent beeldveilen kunnen vormen. Voor ons blijft de fysieke klok de basis van de veiling. Als deze verdwijnt verdwijnt het hart uit de coöperatie. <
De Britse milieuminister Michael Gove overweegt een importstop van Xylella-waardplanten die de grootste bedreiging vormen voor zijn land: Polygala myrtifolia, Olea europaea, Rosmarinus officinalis, Lavandula, Nerium oleander en Prunus dulcis.
LTO Glaskracht Nederland en Stigas hebben voorlopige maatregelen gepubliceerd over hoe om te gaan met stapelen van opgebouwde Deense karren. Er wordt gewerkt aan een definitieve oplossing die nog dit jaar moet zijn gerealiseerd.
Het winnen van de werkzame stof uit Tageteswortels is vooralsnog te duur om het lucratief te maken voor boomkwekers in de aaltjesbestrijding. Dat is de conclusie uit onderzoek van Bright Tree.
De Duitse boomkwekersbond BdB wil dat Brussel bedrijfsschade vergoed door het verbod op invasieve soorten. De Europese Commissie heeft die gevolgen volgens de BdB niet goed in beeld.
Recent heeft de kantonrechter Roermond hierover moeten beslissen. De werkneemster in deze zaak is in dienst sinds 2009 en vervult de functie van sociotherapeut. Sinds 13 april 2013 is zij volledig arbeidsongeschikt. Aan het einde van wachttijd, op 5 april 2015, heeft het UWV aan de werkneemster een WGA-uitkering toegekend. Op die dag eindigde dus feitelijk de loondoorbetalingsverplichting voor de werkgever.
De werkgever heeft vervolgens de arbeidsovereenkomst met toestemming van het UWV op 1 augustus 2016 opgezegd wegens langdurige arbeidsongeschiktheid, daarbij rekening houdend met de opzegtermijn. De werkneemster meent dat zij vakantie-uren heeft opgebouwd in de periode van 5 april tot 1 augustus 2016, de datum waarop het dienstverband eindigde. Daarbij beroept zij
zich ook op de toepasselijke cao, waarin is bepaald dat de werknemer die geen recht meer heeft op loon vanwege ziekte nog wel recht heeft op vakantie. Volgens de werkgever is de opbouw van het aantal vakantie-uren gestopt op het moment dat de loondoorbetalingsverplichting eindigde, en dat was dus op 4 april 2015.
De wet geeft aan dat een werknemer vakantie-uren opbouwt over ieder jaar waarin hij â&#x20AC;&#x2122;gedurende de volledige overeengekomen arbeidsduur recht op loon heeft gehadâ&#x20AC;&#x2122;. Daarmee is de opbouw van vakantie-uren gekoppeld aan de verplichting om loon te betalen, aldus de rechter. De bepaling in de toepasselijke cao maakt dit oordeel niet anders. De rechter gaat er dan ook vanuit dat de werkneemster vakantie-uren heeft opgebouwd tot en met 4 april 2015,
de datum einde wachttijd en loondoorbetalingsverplichting.
Mocht u in de toekomst met een medewerker discussie hebben over de vraag of hij vakantiedagen opbouwt na 2 jaar ziekte, dan kunt u daar nu duidelijk over zijn. Als de medewerker geen loon meer ontvangt, bouwt hij ook geen vakantie-uren meer op. Dit is uiteraard anders als de medewerker nog wel recht heeft op loon na 2 jaar ziekte. Zo is bijvoorbeeld in de cao Open Teelten bepaald dat een medewerker, die minder dan 35% arbeidsongeschikt is na 2 jaar ziekte recht houdt op 90% van zijn loon. Omdat de vakantiedagen zijn gekoppeld aan het loon, bouwt deze medewerker dan dus wel vakantiedagen op. Datzelfde geldt tijdens een door het UWV opgelegde verlenging van de loondoorbetalingsperiode. <
In het Noord-Limburgse Afferden
Maar als iedereen z’n eigen lijstje gaat
runnen Marcel en Pieter Lucassen een
opstellen, weet je als leverancier niet
moderne vasteplantenkwekerij. Op 40
meer wat wel en niet mag. Daarom is
hectare kweken zij zo’n 400 soorten
het beter om zelf de regie in handen te
vaste planten in de vollegrond. De helft
houden.”
van de producten komt - via exporteurs - terecht in Amerika, maar ook Engeland en Duitsland zijn belangrijke afzetlanden. Sinds 14 september mogen de broers
Maatschap Lucassen is het eerste boomkwekerijbedrijf met een Planet-
het PlanetProof-certificaat voeren.
Proof-certificaat. Toch kwamen de
PlanetProof is de internationale versie
broers pas in 2016 in aanraking met
van Milieukeur en wordt beheerd door
Milieukeur. Wel waren ze al een aantal
SMK (zie kader).
jaar bezig om duurzamer te kweken.
„In principe is het alleen een nieuwe
Geïnspireerd door de Australische we-
naam die internationaal in de markt
tenschapper Graeme Sait brachten ze
wordt gezet”, licht Marcel Lucassen
de bodem op orde en gingen ze steeds
toe. En dat is handig voor een bedrijf
minder chemie gebruiken. Met resul-
dat veel exporteert. „Bovendien stellen
taat: „We hadden problemen met de
steeds meer afnemers en exporteurs
bewaring van pioenen. Toen we bewust
zelf eisen aan het middelengebruik.
minder chemie gebruikten, werden de problemen gaandeweg minder”, vertelt Lucassen. „Je moet een beetje lef hebben om niet meteen te ontsmetten en spuiten. Maar inmiddels kweken we al twee jaar pioenen zonder dat daar een schimmelbestrijder aan te pas komt.” Toen Hans Smeets, teeltadviseur bij Delphy, de kwekers erop wees dat ze al een heel eind op weg waren voor Milieukeur, hadden ze daar wel oren naar. „Gelukkig hoefden we daarvoor niet de hele kwekerij op de kop te zetten; met onze manier van werken zaten we al een eind in de goede richting.”
In maart 2017 begonnen de broers met de certificering voor Milieukeur; in de zomer besloten ze om te kiezen
duizend euro gekost. „De kosten voor PlanetProof waren nog geen duizend euro; de extra administratieve kosten voor onder andere de registraties waren zo’n drieduizend euro. Maar die kosten verschillen per bedrijf. Belangrijk is dat je je mindset verandert en duurzaam wilt werken.” Smeets merkt dat er animo is voor PlanetProof. „Er is sowieso meer interesse voor keurmerken. Afnemers willen steeds vaker weten waar de producten vandaan komen en hoe ze zijn geteeld.” Vooral in de groente- en fruitteelt is er een toenemende vraag naar PlanetProof, aangejaagd door het besluit van Jumbo en Albert Heijn hun versaanbod te verduurzamen. Milieukeur en PlanetProof groeien uit tot de standaard. „Dat geldt ook voor sierteeltproducten. Daarom moeten we nu doorzetten”, vindt Smeets.
Lucassen hoopt dat ze ook andere kwekers inspireren, zodat het keurmerk voet aan de grond krijgt. „Wij hebben het niet gedaan om vijf cent meer voor een plant te kunnen vragen. Maar we denken wel dat het je positie in de markt verbetert; dat je de voorkeur krijgt boven andere leveranciers.” Smeets voegt daaraan toe dat we in voor PlanetProof. Volgens Smeets
kwam zelfs de teeltbegeleider er niet
de toekomst nog maar weinig chemie
een logische stap. „Ze hebben veel
uit. Dat geeft aan hoe complex de wet-
mogen toepassen. „Bij de uitreiking
buitenlandse handel; dan heb je veel
telijke richtlijnen zijn.”
van het certificaat betoogde LTO-
meer aan een certificaat waar je in het
Naast de gewasbescherming werden
voorman Henk Raaijmakers al dat
er meer zaken onder de loep genomen.
kwekers moeten werken aan een sterk
Hoewel de kwekers redelijk mak-
Ook de uitstraling naar buiten. „Om te
en weerbaar gewas. Binnen niet al te
kelijk aan de eisen konden voldoen,
laten zien wat we doen, hebben we een
lange tijd hebben we een medicijn-
waren ze er tijdens het proces toch
partnership met HAS Venlo en stellen
kastje met maar een paar middelen
niet helemaal gerust op. „Onze groot-
we het bedrijf regelmatig open voor
die we beperkt mogen inzetten. De
ste angst was dat we onbewust iets
andere scholen. Eigenlijk zou iedereen
meeste boomkwekers zijn zich dat niet
verkeerds hadden gebruikt. Dat we in
dat moeten doen, los van Milieukeur. Ik
bewust.”
het verleden iets hadden gespoten dat
weet dat we vroeger op school leerden
nu nog terug te vinden zou zijn in onze
dat we vooral niet moeten laten zien
te kweken. „Maar kwekers moeten dat
planten.”
wat we doen. Daar lopen we nu met z’n
wel echt willen. Als je er puur vanuit
allen tegenaan.”
commercieel oogpunt voor kiest, ga je
buitenland ook iets mee kunt.”
Bovendien was het lastig om alle
Ook Lucassen pleit ervoor duurzamer
etiketten goed te interpreteren. Lucas-
het niet redden. Milieukeur en Planet-
sen: „Als vaste plantenkweker kunnen
Proof zijn exclusief voor bedrijven die zich er echt voor willen inzetten. Dan
we aan veel tafeltjes aanschuiven, maar eigenlijk horen we nergens echt
Het behalen van het PlanetProof-
verbetert het je positie in de markt;
bij. Dat maakte het extra lastig. Soms
certificaat heeft het bedrijf een paar
daar ben ik van overtuigd!” <
Om direct positief te beginnen: de bank verwacht dat de consumentenbestedingen aan bloemen en planten in Europa jaarlijks met 2% groeien. Van deze groei kan bloemen- en planten kwekend Nederland profiteren. Maar dan moeten ondernemers in de gehele sierteeltketen er wel wat voor doen. „De organisatie van de keten en de bedrijven daarin gaat ingrijpend veranderen”, zegt Arne Bac, sectorspecialist Tuinbouw van Rabobank. Samen met collega Lambert van Horen, analist versproductie, heeft Bac het onderzoek samengesteld. Bac: „Wij willen de bewegingen en trends in de sierteelt schetsen, zodat onze klanten hierop kunnen anticiperen.” De keten moet zich stevig aanpassen, omdat de Europese consumentenvraag de komende tien jaar razendsnel verandert. De afzet van bloemen en planten via de supermarkt en de online verkopen nemen tot 2027 flink toe, de verkopen via de bloemist kalven in die periode af. Rabobank verwacht dat alle drie de verkoopkanalen in Europa over tien jaar een consumptiewaarde vertegenwoordigen van elk €11,2 miljard. Vooral de onlineverkopen nemen een grote vlucht. De consumptiewaarde in Europa ligt dit jaar rond €2,2 miljard, maar dat gaat volgens Rabobank de komende tien jaar vervijfvoudigen. Dit komt met name doordat de millennials, de generatie van 1985 tot en met 2000, steeds meer bloemen en planten gaan kopen. En zij zijn gewend hun inkopen vooral online te doen.
Ook klanten bij een supermarkt of bouwmarkt (retail) pikken steeds vaker een boeket of een plant mee. Bac en Van Horen verwachten dat de verkopen via de Europese supers groeit met 60% tot 2027. In deze periode daalt echter de afzet via de bloemist en de vakhandel met een derde. Dit maakt dat elke hoofdketen (bloemist, retail, online) in 2027 ongeveer een marktaandeel van 30% heeft. De snelle opmars van met name online maakt dat de huidige sierteeltketen de komende jaren op haar grond-
vesten gaat schudden. Hierbij is de rol van Royal FloraHolland cruciaal. „Allereerst is de belangrijke vraag: wie wordt de digitale marktplaats voor bloemen en planten voor de consument”, zegt Van Horen. „In het digitale speelveld van business to consumer is slechts ruimte voor twee hooguit drie grote spelers. Royal FloraHolland kan daar als aanbieder zelf bij zitten, maar ook een serviceprovider of exporteur kan het voorraadbeheer voor de bol.coms verzorgen. Vergis je niet, bij de fysieke afwikkeling van online orders komt heel wat kijken.” De onlinemarkt is een bijzonder fijnmazige keten, waarin snelheid en betrouwbare ICT-systemen van cruciaal belang zijn. Veel kleine orders moeten snel, bij voorkeur nog op dezelfde dag, bij een klant worden afgeleverd. „FloraHolland kan als dienstverlener excelleren in het begeleiden van de fysieke stroom”, geeft Bac aan. „Daar moet de organisatie dan wel effectief op ingericht zijn, want ook nieuwe aanbieders kunnen in deze markt stappen. En zij zijn niet belast met ingesleten patronen uit het verleden.”
Het rapport schetst diverse bewegingen in de markt waar schakels in de keten een antwoord op moeten vinden. Zo moeten kwekers bewust de keuze maken op welke van de
drie hoofdketens zij zich richten, doordat de eigenschappen in deze ketens qua aanbod, logistiek en consumentenwensen steeds verder uiteen gaan lopen. Oftewel, kwekers moeten hun strategie en bedrijfsorganisatie afstemmen op de bloemist, de retail of online.
De positie van Royal FloraHolland staat onder druk. De groei van de wereldproductie- en handel is duidelijk groter dan de groei van Nederland en de omzet van Royal FloraHolland in het bijzonder. Daarbij verwacht de Rabobank dat de retail Royal FloraHolland door de vingers gaat glippen. Voor de collectie, distributie en ook steeds meer in betaling, gaat deze keten haar productstroom buiten de veiling om organiseren. De Rabobank verwacht dat de veiling haar rol kan blijven uitoefenen richting bloemist en vakhandel. Dit segment krimpt de komende tien jaar echter met een derde. „Grip op de online keten wordt daarom voor FloraHolland cruciaal”, meent Bac. De sleutel voor een gezonde toekomst van Royal FloraHolland ligt bij de leden-kwekers, benadrukken Bac en Van Horen. Zij moeten een duidelijke keuze vooruit durven maken en ook nieuwe digitale technieken omarmen. Niet op de rem trappen. <
Precies 50 jaar nadat de eerste Osmocote op de markt werd gebracht, in 1967 specifiek voor de pot- en containerteelt, komt ICL Specialty Fertilizers met een variant voor de vollegrond. Die gaat Osmocote PrePlant heten. Het product heeft dezelfde eigenschappen als Osmocote. „Het is dus een volledig gecoate meststof die de voeding gedurende een bepaalde periode vrijlaat op basis van de bodemtemperatuur”, zegt Paul van Kempen van de fabrikant. „Maar dan puur voor de vollegrond bedoeld.” Volgens Van Kempen is het nieuwe product niet te vergelijken met bestaande producten voor de vollegrond, zoals Agromaster of Agroblen. Dat heeft met specifieke toepassingen te maken waarvoor de producten bedoeld zijn. „We garanderen bij Osmocote, dus ook bij het nieuwe product voor de vollegrond, dat de afgifte steeds opnieuw dezelfde is. En 100% veilig is voor het gewas.” Een proefbatch van het nieuwe product is nu klaar. Dat betekent dat ICL de productie in de fabriek in Heerlen
kan gaan starten. Voor ICL heeft Osmocote PrePlant zich bewezen in eigen labtesten. De laatste vier jaar zijn er ook praktijktesten geweest. Onderzoek door derden is nog niet uitgevoerd, maar dit gaat vast nog wel gebeuren nu het product echt op de markt komt. Verschillende onderzoekspartijen leggen tenslotte jaarlijks bemestingsproeven aan voor de boomkwekerij.
De praktijktesten zijn door ICL uitgevoerd in teeltregio Haaren. In eerste instantie bij Plantenkwekerij Joost Sterke, en vervolgens ook bij andere kwekers. Sterke is van meet af aan betrokken bij de ontwikkeling. Hij zocht naar een efficiëntere manier van bemesting. „In het voorjaar zijn we vaak te laat met bemesten, omdat het te nat is of omdat we te druk zijn met ander werk”, vertelt de kweker. Sterke bemest in de vollegrond doorgaans met Entec, een zuivere stikstof die hij afhankelijk van de
gewasbehoefte probeert te doseren. Maar bemesten op basis van stikstofmonsters is moeilijk. „Er komt natuurlijk ook stikstof vrij uit de grond, maar je kunt geen peil trekken op monsters. Als je die vandaag steekt, krijg je al andere waarden dan wanneer je dat morgen na bijvoorbeeld regen doet.” In de containerteelt gebruikt Sterke al Osmocote met de langste werkingsduur: 16-18 maanden. De afgiftecurve is opgesteld bij gemiddeld 21°C substraattemperatuur. „De grondtemperatuur is gemiddeld lager. Dan denk ik: als je Osmocote in de vollegrond zou toepassen, komen de meststoffen langer vrij.” Vier jaar geleden is de kweker daarom bestaande Osmocote gaan beproeven in de vollegrond, bij aanvang van een teelt Photinia. Op basis van
gewasbehoefte en plantdichtheid gaf hij drie doseringen in de plantgaten: 13 g, 20 g en 40 g. De korrels lagen dus allemaal in de wortelzone. Sterke zag na twee seizoenen resultaat in Photinia. „De planten zagen er zwaarder uit dan bij reguliere bemesting.” Dat bleek ook na metingen aan zowel het gewas als het wortelstelsel. „De bladmassa was groter, en ook het drooggewicht was hoger.”
De resultaten waren aanleiding om nog meer proeven aan te leggen, ook bij andere kwekers en in andere teelten: Taxus, Rhododendron, Ilex, bladhoudende Prunus en pioen. ICL ontwikkelde ondertussen een specifieke Osmocote-variant voor de vollegrond met plantgatdosering. En
plaatste meetsensoren bij de proeven om de grondtemperatuur te kunnen meten en temperatuurcurves te kunnen maken van de nutriëntafgifte van de gedoseerde Osmocote PrePlant. De proeven in Photinia zijn inmiddels gestopt, want de planten zijn gerooid. Maar andere proeven gaan nog door, dus ook de metingen door ICL. „We krijgen steeds meer informatie uit de proeven”, vertelt Van Kempen. „Onder de 6-7°C doen de wortels niets, dus dan wil je ook niet dat er voeding vrijkomt uit de korrels.”
Het doseren gebeurde eerst nog handmatig, maar vanaf nu machinaal en heel nauwkeurig met gps. In samenwerking met Sterke en ICL
heeft Gebr. Ezendam een speciale machine gebouwd voor Arno van de Ven, loonwerker in Haaren. Voorop de trekker hangt doseerapparatuur die plaatsspecifiek de korrels doseert, waarna achterop automatisch de plantgaten worden geboord op exact dezelfde plekken. De korrels worden dus met het boren door het plantgat gemengd. De dosering is natuurlijk instelbaar. Begin september is de machine voor het eerst ingezet bij Sterke. „Toediening kost nu eigenlijk bijna niets meer, want het gaat in dezelfde werkgang als het gaten boren.”
Sterke schat de kosten van de vollegronds-Osmocote op circa €720 per hectare per jaar. Dat valt volgens Sterke wel mee in vergelijking met zijn reguliere bemesting. „Entec kost al gauw €200-300/ha/jaar. Dan komt er nog arbeid bij. Ik denk dat Osmocote dan €200/ha duurder is, maar als ik net zoals bij Photinia een betere kwaliteit en een zwaardere maat behaal, dan is het rendabel.” De machinale dosering levert Sterke arbeidsbesparing op. „Dan ligt de meststof er gelijk twee tot drie seizoenen bij. Dat moet dus wel worden voorgefinancierd.” <
’Doseerpomp geeft heel veel rust’
Van de Velde bouwt het bemestingsschema af
Van de Velde is blij met de doseerpomp. Op
bij Leon van Lint; in het najaar is het tenslotte
de eerste plaats omdat het pomphok achter op
Het water wordt uit het bassin gepompt; het
tijd om gewassen af te harden voor de winter.
het containerveld staat, terwijl de beregenings-
is een mengsel van hemelwater van het kasdek
Dat betekent geen stikstof meer doseren, maar
computer voor op het bedrijf staat. „Ik moest
en drainwater van het containerveld. „Het is
vooral meer kali. „We geven sowieso meer kali
eerst steeds heen en weer fietsen: in het hok
een gesloten circuit, we recirculeren alles. Van-
voor een meer gedrongen groei.”
de kraan openzetten en dan voor op het bedrijf
wege de aankomende zuiveringsplicht hoeven
op de gok instellen hoeveel EC gegeven moest
we niets te veranderen.”
Een paar gewassen worden nu nog bijgemest:
Spiraea, Potentilla en Hydrangea. „Die zijn in het voorjaar laat gepot en groeien nu nog een beetje.” Het bijmesten gebeurt op het bedrijf altijd al met een A-, B- en C-bak. In het voorjaar is er een nieuw pomphok neergezet, en Broere Beregening heeft er een doseerpomp in geïnstalleerd plus drie injecteurs: een per mestbak. Er staat nu ook nog een vierde bak bij. „Puur voor het zuur.”
worden.” De doseerpomp en de injecteurs doseren
nooit schoon te maken.”
Door de regenval zit het bassin nu goed vol. Aan gietwater is dus geen gebrek. De pH van
nu automatisch de juiste meststoffen en de
dat water regelt Van de Velde in het pomphok;
juiste EC. „Dat geeft heel veel rust.” De bemes-
boven de injecteurs zit de pH-unit. De regeling
ting kan nu ook ’s nachts met de beregening
is op basis van pH-metingen in het bassin en in
worden meegegeven. „Eerst moest je voor het
de potgrond. „Afhankelijk van die pH gaan we
bijmesten op de tuin zijn. Dat hoef ik nu dus
wel of niet aanzuren. Maar in principe sleute-
niet meer.”
len we in het seizoen weinig aan een mengsel.
Op de pomp zit een zelfreinigend filter, wat voor extra gemak zorgt. „Die hoeven we dus
Dat is vanuit gewasbehoefte voorgeschreven door onze teeltadviseur.” <
Cupressocyparis leylandii kan worden aangetast door taksterfte, daarom is Van den Broek er altijd alert op. „Maar ik heb er nog nooit en te nimmer last van gehad.” Snoeien zorgt wel voor invalspoorten, maar met ruimer plan-
’Nog nooit last van gehad’
ten houdt de kweker de ziektedruk lager. „En de kans dat schimmels dan overgaan van de ene naar de andere tak, is veel kleiner dan bij dichte leylandii-hagen in particuliere tuinen.” Van den Broek let nu ook op mogelijke meeldauw in Prunus laurocerasus en Cylindrocla-
dium in Buxus. „Door de hoge luchtvochtigheid is er meer kans op de schimmels, daarom denk ik nog één of twee keer preventief te spuiten.” Van hagelschot hebben de laurieren dit jaar nog geen last gehad. „Daar doen we nooit iets specifieks tegen.” Na 40 mm regen half september, zag hij toch wat schade. „Het blad is week, en er zit nog volop groei in het gewas, dus ik zal nog wel zwavel spuiten.” Eerst spoot hij met poeder, maar nu dit niet meer mag, gebruikt de kweker de vloeibare vorm. De dosering is nog wel aftasten. „Op de verpakking stond 4 l/ha, maar volgens onze teeltadviseur krijg je dan gegarandeerd verbranding. Dat willen we natuurlijk niet.” <
„De groei is dit jaar heel goed geweest”, zegt Tijssen. „Het was een relatief goede zomer, de bomen zijn in een keer doorgegroeid en we hebben geen extremen gehad.” De kweker hoefde minder dan vorig jaar in te grijpen tegen roestmijten, luizen en spint. De schimmeldruk was in de zomer wel hoger door het vochtige weer. „Er was sneller meeldauw.” Wat nu nog wordt gespoten, is bij sommige soorten wat kali om ze beter af te harden voor de winter. Voor koper spuiten, om bladval te bevorderen, is het nog te vroeg. De goede groei wordt nu ook bevestigd in de diktemeting. Daar zijn ze nu bij Izak Mauritz vooral mee bezig. De meting is nog traditioneel met het centimeterbandje, en zo is ook het merken handmatig. Maar de registratie is nu anders. „Normaal schrijf je de maten op papier en voer je ze thuis in de computer in. Nu doen we dat met GroenVision-software op een iPad.” Tijssen klemt de iPad op het gangbare telbord, en typt dan de tellingen ter plekke op de tablet. Dat spaart dus schrijfwerk. De digitale gegevens komen automatisch in het voorraadbeheer te staan. „We hoeven de gegevens dus maar één keer in te voeren.” <
’Bomen zijn heel goed gegroeid’
Meer over de demodag en het project â&#x20AC;&#x2122;Leve(n) de Bodemâ&#x20AC;&#x2122; leest u op deboomkwekerij.nl.
Gewapend met nieuwe bindbuis, stokken en een stokkenpin dook Otto van Setten na de storm van 13 september, de eerste storm van dit jaar, door zijn bomen. Een paar dagen later had de kweker uit Opheusden de schade hersteld. „Extra werk dus, maar ja, het hoort er gewoon bij”, relativeert Van Setten. „Je weet dat je na een storm af en toe een plataan moet oprapen.” Of andere bomen die nog vol in het blad staan en vaak onder harde wind lijden, zoals Crataegus, Robinia, Salix en Betula. „Er zijn gelukkig weinig bomen kapot.” Op andere bedrijven in de boomkwekerij was voor zover bekend ook weinig onherstelbare schade. <
TreeCommerce
HĂŠt digitale communicatie platform voor de boomkwekerij. Meld u aan en vergroot uw verkoopkansen! Volg TreeCommerce ook via twitter: @Treecommerce
Yo u r A d j u v a n t S p e c i a l i s t
Hulpstoffen voor gewasbescherming
www.treecommerce.com
Hasten, elasto G5 en atplus verbeteren de effectiviteit van gewasbeschermingsmiddelen en groeiremmers SURfaPLUS BV, Wageningen tel. 0317-451217 E-mail: info@surfaplus.com www.surfaplus.com
+ '( %$..(5
( ;3(57,6(%85($8
Aan- en verkoop, onteigeningen, taxatie en bedrijfsbegeleiding van boomkwekerijen Engelandlaan 58 2391 PN Hazerswoude-Dorp I ITC Boskoop T: 0172 - 53 48 79 W: www.vdsm.nl E: info@vdsm.nl
Specifieke boomkwekerij schade-expertise bij: • schade aan plantopstanden • schaderegeling • onteigening • planschade • LRGD geregistreerd deskundige • NIVRÉ Register-Expert • Lid N.V.A.E. • Tevens uitgave Prijzenregister Boomkwekerijproducten
Compleet in teeltvloeren Telefoon: 0182 - 351144 • Bergambacht info@houdijkdenboer.nl • www.houdijkdenboer.nl
VDH FOLIEKASSEN BV
De Akker 100, 2743 DP Waddinxveen bakkerexpertise@planet.nl
www.bakkerexpertise.nl
Tel. 0172-235990 | www.foliekassen.com
Leverancier van:
Floramat teeltvloeren · Licht en sterk · Gemakkelijk te verwerken · Uitstekende drainage eigenschappen
www.mastop.nl
com
In de praktijk is bewezen dat vroeg planten zich terugverdiend in groei. Als de bomen stil staan qua groei en het blad begint te verkleuren, kunt u ze rooien en verplanten. Let er wel op dat ze geen halve week boven de grond blijven staan, een snelle verwerking is noodzakelijk. Doordat een boom vroeg geplant staat, groeit deze eerder vast en geeft daardoor meer groei in het eerste jaar. Deze voorsprong blijft ook daarna zichtbaar. Besteed ook aandacht aan bewaren van gerooid materiaal. In de praktijk zien we nog veel uitval in een kuilhoek en koelcel. Dit is niet altijd te voorkomen. Maar zorg wel dat de koelcel gecontroleerd wordt voordat de planten er ingaan. Als er eenmaal gekoeld wordt moet de cel het blijven doen. Achterstallig onderhoud en daardoor problemen kunnen veel schade leveren. Ook te grote temperatuurschommelingen kunnen zorgen voor schimmels. Let op: koel nooit fruit of groenten in dezelfde cel. Elk jaar komen we probleemgevallen tegen doordat stammen en handveredelingen niet of erg laat uitlopen. Planten zijn mooi groen, maar als de sapstroom te laat op gang komt, sterft de ent meestal af. Dan blijkt dat er ook fruit in de koelcel heeft gestaan. Fruit zorgt voor ethyleengas waardoor een boom in de ruststand gaat die moeilijk
wordt doorbroken. Maak de koelcel daarom schoon en ontsmet de cel daarna, zodat er ook geen schimmels meer in zitten. Bij onderstammen zien we nog al eens uitval door Pythium. Een grote veroorzaker is nogal eens de kuilhoek wanneer die niet goed afwatert: en dus natte plekken of een natte bodem heeft, zeker als het zand al jaren gebruikt wordt en in de winter weer te nat wordt. Pythium breidt dan uit. Ook Verticillium overleeft in de kuilhoek en tast dan de planten aan. Vervang daarom om de vijf jaar het zand en zorg dat de kuilhoek voldoende draineert, zodat de planten niet met de wortels of wortelpunten in het water staan, of in zand wat verzadigd is met water. Een bladbemesting met kalisulfaat en bitterzout zorgt voor een snellere afharding, waardoor er minder terugval is. In oktober kunt u nog extra met koper spuiten om de bladval te stimuleren. Hierop moeten wel een paar dagen mooi zonnig weer volgen. Meng geen andere meststoffen met koper om schade te voorkomen. Maak tot slot uw machines klaar voor het rooiseizoen. Controleer op karren de verlichting, lagers en remmen. Geef trekkers een beurt, inclusief controle van het oliepeil. Smeer rooimachines door. En leg draaihaken, korven, juten en bindtouw klaar. <
Door de droge omstandigheden afgelopen voorjaar en zomer bleef de groei soms wat achter ondanks voldoende bemesting. Het gebrek aan vocht zorgde voor een verminderde beschikbaarheid van voedingsstoffen. De laatste tijd zijn de weersomstandigheden wat wisselvalliger, waardoor de meeste gewassen toch aardig in de buurt komen van de beoogde maat. De meeste gewassen groeien nog, maar enkele gewassen maken ook een eindknop aan. Zorg nu de gewassen nog in groei staan, voor voldoende stevigheid van het gewas. Dit kan door extra bitterzout mee te spuiten bij bijvoorbeeld de meeldauwbestrijding. Neem hiervoor EPSO Microtop met extra mangaan en borium, zodat deze spoorelementen voldoende voor de plant beschikbaar zijn. Wees ook nog alert op ziekten en plagen. Plaatselijk zien we in Fagus nog ontwikkeling van nieuwe beukenbladluis. Bij aantasting kan bijvoorbeeld Teppeki (14 g/100 l water) worden ingezet, dit spaart de natuurlijke vijanden in het gewas. Verder komen we in Fagus regelmatig topgalmug tegen, maar niet in grote mate.
Op dit moment zijn er larfjes aanwezig. De resultaten met Movento vallen dit jaar tegen. Het beste effect wordt momenteel verkregen door een bespuiting met Calypso (25 ml/100 l water) plus Decis (20 ml/100 l water), of Gazelle (25 g/100 l water) plus Decis (20 ml/100 l water). Door Decis is er een goede contactwerking. Spuit over een droog gewas, dus beslist niet vroeg in de ochtend wanneer het gewas vochtig is. Beter is het om aan het einde van de dag/begin van de avond te spuiten. Belangrijk is dat het gewas langzaam opdroogt. Wanneer er onderin het gewas wat luis begint te ontwikkelen, dan is het raadzaam om heen en terug te rijden door hetzelfde rijspoor, om goed onder in het gewas te komen. Wanneer er alleen topgalmuggen aanwezig zijn, dan is een enkele spuitbeweging met voldoende vocht bovenover voldoende. Wees ook alert op meeldauw dat in veel gewassen nog actief is. De bespuiting is afhankelijk van uw spuitschema en de tot nu toe gespoten middelen. Let goed op de maximale bespuitingen per middel, zodat u niet in de problemen komt bij een controle. <
Een vergelijking met vorig jaar is nagenoeg onmogelijk omdat 2017 qua groei een compleet ander jaar is. Donker weer en regen in juni 2016 was funest voor de opbouw van voldoende cellen in takken en bessen, met als gevolg dat er in de nazomer nauwelijks op zaken als takdikte en besgrootte te corrigeren viel. Hoe anders is dat dit jaar: enorm veel licht en warmte met als resultaat een veel betere plantopbouw en goede mogelijkheden om op takdikte te sturen. Wel heeft neerslag in de laatste weken voor veel uitspoeling van kali gezorgd. Als takdikte en een goede afharding belangrijk zijn, is een extra kalibemesting wenselijk. In veel besheesters ontstaan na uitspoeling bladranden door kaligebrek: ook dat vraagt om extra kali. Vorig jaar was door lichtgebrek een beperkt aantal bloemknoppen in Skimmia aangelegd. Dit is nu veel beter. In cultivars als ’Rubella’ en ’Fragrant Cloud’ geeft elk takje een grote bloem. Een jaar geleden gaven zon en warmte juist veel bloemknopaanleg in bijvoorbeeld Viburnum. Nu vraagt dit juist extra inzet met bijvoorbeeld fosfaat, om donker
weer en uitspoeling te compenseren. De weersomstandigheden maken het dus steeds vaker nodig om een teeltplan aan te passen. Neem in zo’n plan daarom ook steeds meer noodscenario’s op. Daarmee kunt u de teelt, ook bij afwijkende omstandigheden, met een grotere mate van zekerheid tot een goed einde brengen. In de plannen van aanpak voor 2018 denken we ook na over oplossingen voor knelpunten. Zo voorzien we een probleem met de bestrijding van meeldauw, nu de toelatingen van spuitzwavel en Nimrod ernstig worden ingeperkt. Van de curatieve middelen was Nimrod het laatste middel dat in een redelijke frequentie kon worden gebruikt. Met een nieuw etiket zijn dosering en het aantal keren dat u het middel mag gebruiken, drastisch verlaagd. En handmatig spuiten mag niet meer. Ook bestrijding van taxuskever, trips en onkruid zijn al jaren knelpunten, zonder dat er afdoende oplossingen bij komen. Nieuwe plannen voor 2018 omvatten dus veel slagen om de arm en vragen veel creativiteit. Denk hier alvast over na. <
Uitgebreid assortiment in laanen sierbomen, fruitbomen, spillen, dakplantanen en leilindes (vormbomen).
ZOWEL IN DE VOLLE GROND ALS IN CONTAINER Het juiste adres voor de beste kwaliteit! Kijk op onze website voor meer informatie:
Jaarrond leverbaar Heesters, kruiden en vaste planten o.a. Cotoneaster Euonymus Hedera Hydrangea Lavandula Rosmarinus Sedum 0031 (0) 172 587403 www.djhendriksen.nl
WWW.MABO.NL
Achterstraat 12 | 6668 AA Randwijk T +31 488 49 1271 | F +31 488 49 1342 E info@mabo.nl | I www.mabo.nl
Loofbomen zijn van oudsher intiem verbonden met het landschap. Dit boek beschrijft meer dan 250 loofboomsoorten en hybriden die o.a. belangrijk zijn voor openbaar groen. Aan bod komen herkenning, toepassing, ecologie en beheer. Een standaardwerk voor liefhebbers en vakmensen. Met veel achtergrondinformatie en rijk geïllustreerd.
Bestel nu voor €49,90!
• Meer dan 250 soorten loofbomen, hybriden en variëteiten • Herkenning, toepassing en beheer • Geschiedenis van het boomgeslacht en standplaatsen • Lijst van collecties van boomgeslachten en monumentale bomen • Met meer dan 1500 kleurenfoto’s
Het boek is te bestellen voor €49,90 (incl. btw, excl. verzendkosten) door een mail te sturen naar info@hortipoint.nl.
Wat is Hortistock?
Wat maakt Hortistock bijzonder?
Er zijn al meerdere systemen gericht op vraag en aanbod. Waarom zouden kwekers kiezen voor Hortistock? En verder? Hoe komt u aan aanbod?
Wat kost het?
Wat is uw achtergrond?
Wat is Florader?
Er zijn al meerdere systemen gericht op vraag en aanbod. Waarom zouden kwekers kiezen voor Florader?
Wat maakt Florader bijzonder?
Wat kost het?
En verder? Wat is jullie achtergrond? Hoe komen jullie aan aanbod?
Acer plat Acer platanoĂŻdes
„Buddleja heeft best een aantal moeilijke jaren gekend”, zegt Gert Koert, mede-directeur van GroenDirekt. „Van 2013 tot en met 2015 was er sprake van een dip in de verkoop. Maar vanaf 2016 zit Buddleja weer duidelijk in de lift.” Een deel van deze revival wordt door betrokkenen toegeschreven aan verbreding van het sortiment met - met name - compactere soorten. Hierdoor is Buddleja niet alleen te gebruiken in kleinere tuinen, maar
veel van deze cultivars bloeien bovendien relatief lang door waardoor het verkoopseizoen eveneens langer is geworden. Bij Groen-Direkt ligt de verkoop in stuks in 2017 nog iets lager dan vijf jaar geleden, maar de omzet is wel hoger. Koert: „De verkoop van grotere potmaten is gestegen. Vijf jaar geleden verkochten we vooral planten in 2 en 3 l-containers, nu ook regelmatig planten in 5 tot 10 l-container. Daarnaast zijn er meer soorten op de markt gekomen die meer geld opleveren. Buddleja is bijna jaarrond belangrijk en ook dat maakt deze plant voor ons een goede omzetmaker.” Kwekers spreken inmiddels van een tweedeling in het sortiment van Buddleja. Aan de ene kant zijn er de traditionele soorten als ’Royal Red’,
’Black Knight’ en ’White Profusion’ die relatief weelderig groeien en de naam hebben te woekeren. Aan de andere kant zijn er de niet-woekerende compactere planten als de Chip- en Free Petite-cultivars. Volgens betrokkenen wint deze laatste groep aan belang. <
„We zien een stijgende lijn in het aantal exposanten en met 700 bezoekers is de beurs iets beter bezocht dan de editie van vorig jaar”, zegt Laura Droomers, beursmanager van Royal FloraHolland. Na afloop van de beurs hield de veiling een enquête onder de standhouders. „We hebben ongeveer de helft van de enquêtes terug en daarbij zit het gemiddelde eindcijfer tegen een 8 aan. De beurs is laagdrempelig en voor standhouders een stuk goedkoper dan bijvoorbeeld de Trade Fair in Aalsmeer. Daarbij geven exposanten aan dat ze tevreden zijn over het bezoek. Of zoals een van de exposanten het zegt: ’deze beurs leidt vaak tot
iets waardevols’”, aldus Droomers. Anne Fleerakkers van Dwingelflora over de Autumn Fair: „We verkopen Erica en Calluna en daarvoor komt deze beurs op een goed moment. De aanloop is goed, we hebben een aantal nieuwe klanten gevonden, en klanten zijn positief gestemd. De najaarshandel is dit jaar sowieso twee tot drie weken eerder begonnen dan vorig jaar en de stemming is dit jaar beter dan vorig jaar.” Vasteplantenkweker Jos Swinkels herkent het bovenstaande beeld: „De vakanties zijn voorbij en dat merk je aan de aanloop. Er lopen hier bovendien klanten die er toe doen.” Het seizoen is voor Swinkels voor een groot deel voorbij. „Het weer zit nu een beetje tegen en dat zorgt voor een rem op de verkoop. Maar ik kan hier ook al klanten interesseren voor
komend voorjaar”, aldus de Brabantse kweker. Toch waren er ook wat kritische geluiden op te tekenen. Zo zegt Persoonlijk Verkoper Henk Thielen, die namens de veiling de verkoop doet voor een aantal boomkwekers: „Ik ben blij dat ik ook op Plantarium heb gestaan. Daar deed ik meer handel dan dat ik op deze beurs heb gedaan. De najaarshandel is dit jaar vroeger gestart en lijkt nu toch al een beetje over. Sommige jaren was deze beurs super, maar nu vind ik hem toch wat lauw.” <
Dat is althans te zien op voorraadlijsten die nu in de handel rondgaan. De gedachte is dat kwekers algemeen hoger inzetten met hun prijsniveau voor Fagus sylvatica: 3-5% erbij. Volgens sommigen zou dat echter nog lang niet genoeg zijn om kostendekkend te kunnen werken; zij menen dat een prijsstijging van 10% noodzakelijk is ten behoeve van een rendabele beukenteelt. Verwachting is dat de handel daar geen probleem mee zou hebben. Kwekers merken
dat vaste klanten weer bereid zijn om te kopen, en ook om meer te betalen voor beuken, maar dat moet dus nog in het najaar blijken. Van het totale aanbod voor komend seizoen is echter geen duidelijk beeld. De vraag is hoeveel beukenzaailingen op de markt komen. Vorig jaar was het een mastjaar, met als gevolg dat er veel beukennoten zijn gezaaid en nu dus kwaliteit 1+0 moeten zijn. De najaarszaai was echter niet overal goed opgekomen, en er waren ook wat hoeken afgevroren. Afgelopen groeiseizoen was voor beuken ook niet bijster goed. Na de hitte in juni is de groei te laat op gang gekomen. Nu valt de maatvoering diverse kwekers tegen; boven de 1 m zouden er niet veel planten leverbaar zijn. Maar ook de oogst van beukennoten zal dit najaar heel wat kleiner
steekt haar ziel en zaligheid er in.” „Sinds vier jaar hebben we naast ons plantencentrum en boomkwekerij ook een tuincentrum. Hier bieden we op 6.000 m² een breed sortiment tuinplanten, kamerplanten, snijbloemen en home & deco-producten. Mijn vrouw Wilma is de drijvende kracht achter de ommezwaai en
„Voor bloeiende planten als potchrysanten, winterviolen, heide en Skimmia; om de eenjarigen in de bakken te vervangen. Daarnaast komen ze vanaf oktober weer voor beuken-, coniferen- en laurierhagen.
zijn dan vorig jaar. Dan zullen er volgend jaar minder zaailingen op de markt komen. De prijsstijging van dit najaar zou dan kunnen doorzetten. De stemming over Fagus sylvatica, het grootste product binnen het bosen haagplantsoen, is in elk geval positief. Zo’n stemming heerst eigenlijk ook bij andere zaailingen. <
We merken dat mensen steeds beter weten wat ze willen en gericht met een lijstje komen. Ze verdiepen zich echt in de tuin.”
„Op de veiling in Aalsmeer en bij andere kwekerijen. Om het sortiment verder te verbreden, kopen we steeds meer bij andere kwekers. Ik koop alle bloemen en planten zelf in; daar ben ik al van jongs af aan ingegroeid. Mijn vrouw koopt de snijbloemen en decoratieartikelen in. Ik vind dat degene die de producten verkoopt, ze ook moet inkopen.”
„We zitten niet aan een organisatie vast en doen alles zelf. Hierdoor weten we wat we hebben staan en wat de klant wil. Bij grote tuincentra kunnen mensen zich een dag vermaken. Zo’n grote feesttent is niets voor ons. Wij willen mensen mooie bloemen en planten bieden en ze persoonlijk advies geven.” <
Varb gratis uitproberen? varb.nl/demoaccount
kwekers & handelar
aanbods regels
Varb t. +31 (0) 172 235 020 w. varb.nl
zoek opdrachten
aanvragen
„Als ik zie hoeveel aanvragen voor orders we nu krijgen, uit andere landen in Europa, dan denk ik: het nieuwe seizoen wordt beter. Maar dat weten we pas vanaf eind oktober, als het seizoen start. Want aanvragen zijn nog geen orders. Ik denk dat de prijzen zullen stijgen, en dat hoop ik ook, omdat er minder bomen op de markt komen dan vorig seizoen. We hebben nog steeds veel bomen in Europa, maar die zijn nog niet verkoopbaar.
Via onze coöperatie in Canneto, Planta Regina, verkopen we onze bomen gezamenlijk in Turkije. Ik weet niet precies of de Turkse markt nog groeit, daar is het nu ook rustig, maar afgelopen seizoen hebben we er wel samen bomen geleverd. Voor onze export naar Turkije is de coöperatie perfect. We zijn totaal met 17 bedrijven en we hebben een overeenkomst om rechtstreeks in Turkije te verkopen. Daar verkopen we onze eigen bomen voor maar één prijs, niet voor 17 verschillende prijzen. Dat is voor ons een voordeel. Politieke spanningen tussen Italië en Turkije zijn er niet, daar hebben we geen last van. Wel zijn er wel eens problemen met klanten. Als ze denken dat er aaltjes zitten in kluiten, blijft de vrachtwagen staan. Maar wij controleren alles voor de export.
En Xylella? Als er in het buitenland wordt gevraagd naar de ziekte, leggen we uit dat die niet in Canneto is. In heel Lombardije niet. Natuurlijk maken we ons zorgen om Xylella, maar ik weet zeker dat kwekers goed bezig zijn met plantgezondheid.” <
„De najaarshandel is eerder en heviger van start gegaan en de sfeer is zeer positief. Leveranciers en exporteurs zien dat vraag en aanbod in evenwicht zijn en dat het prijsbeeld prima is. Afnemers zien de vraag opleven en het economische klimaat verbeteren. Het gonst van de activiteiten in de markt. Of je nu auto’s of tuinplanten verkoopt; het gaat gewoon weer goed. Eigenlijk zien we op alle landen wel een plus dit najaar. Alleen Engeland staat minder in de groeimodus. Het actuele productenpakket wijkt niet af van andere jaren. De vraag concentreert zich nu hoofdzakelijk rond Calluna, Hebe, Chrysantemum, Skimmia en Pernettya. Er zijn geen
duidelijke uitschieters te bekennen, alle hoofdproducten gaan in dezelfde volgorde van belangrijkheid weg als in voorgaande jaren. Sommige producten zijn wel eerder uitverkocht dan verwacht. Zoals in de achter ons liggende weken bij de Hebe Addenda bijvoorbeeld. Klanten die niet wilden of konden beslissen, hebben ervaren dat er dan op sommige momenten geen beschikbaarheid meer is. We moeten gaan wennen aan het feit dat de verhoudingen in de markt veranderen. Het aanbod heeft niet meer de overhand. Niet alles is meer tot vijf minuten voor tijd beschikbaar. Sommige klanten vinden dat niet erg, ze kiezen uit de producten die op dat moment in de daghandel verkrijgbaar zijn. Anderen gaan gestructureerd te werk en leggen vaker orders vast. Het najaar is dan niet de belangrijkste periode van het jaar, gezien de verhitte activiteit die nu zichtbaar is, wint het seizoen wel aan belang. Eind oktober, begin november breekt de Helleborus-gekte uit en dan gaan we ons weer langzaam opmaken
voor de kerstperiode. Voor de retail is het al een gelopen race, daar ligt alles al vast, maar ook van de groothandel verwachten we nog veel. Kerst wordt steeds belangrijker als afzetperiode. Sommige kwekers zijn er volledig op ingericht en spelen er met concepten op in. De tuinplantenmarkt bevindt zich in een stroomversnelling. Onze cijfers laten groei zien, leveranciers zijn verre van nerveus en klanten durven weer wat meer aan.” <
De internationale vakbeurs voor de boomkwekerij GrootGroenPlus wordt dit jaar van 4 tot en met 6 oktober gehouden in Zundert. De openingstijden zijn: 4 oktober van 11 tot 21 uur, 5 en 6 oktober van 9 tot 18 uur. De beurs is gratis te bezoeken na voorregistratie via de website van de beurs. Zonder voorregistratie kost toegang â&#x201A;Ź10,-. Wie met de auto de beurs bezoekt kan parkeren op de daarvoor beschikbaar gestelde terreinen. Deze zijn op toegangswegen aangegeven met de borden P1 of P2. Vanaf deze parkeerterreinen brengen shuttlebusjes bezoekers in enkele minuten naar het beursterrein. Meer informatie: grootgroenplus.nl