Bkw 2017 22

media

4 Commentaar: Onverschillig 4 Opinie: Henk Raaijmakers over het regeerakkoord 6 Groen-Direkt vraagt aanvoerders na te denken over certificering 8 Toekomstbomen zijn er klaar voor, groeiplaatsen nog niet 10 Kweken wat de rozenmarkt vraagt 12 Column Coen Dekkers: Klantenkleurtje 12 Ondernemersvragen: Afschaffing van de landbouwregeling

16 Vakgeluiden: Blijven bewortelen onder led 18 Interview met Pete Kruger, Star Roses & Plants 20 In beeld: Schouwen op Royal FloraHolland 22 Teeltadvies: Ga onkruidvrij de winter in 24 Rozen: Vooral de afzet bepaalt vermeerderingsmethode 29 Heidemerk blijft vernieuwen

33 Royal FloraHolland blij met stijging aandeel in omzet van leden 34 Markt & Afzet: Marktgeluiden Weigela overwegend positief 36 Hoe loopt ‘t?

37 LTO Nederland Vakgroep Bomen en Vaste planten 38 Bedrijfsnieuws 39 Vaktaal en Agenda

klimaatneutraal natureOffice.com | NL-077-331716

gedrukt

Voorzitter van de LTO Vakgroep Bomen en Vaste planten Henk Raaijmakers is optimistisch over wat het regeerakkoord van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie voor de boomkwekerij kan gaan betekenen. „Er zijn een paar dingen in het regeerakkoord waar ik blij mee ben. Een ervan is de flexibilisering van de arbeidsmarkt. Het lijkt erop dat het akkoord beter aansluit bij de ontwikkeling in de boomkwekerij.

Wij zullen alle zeilen bij moeten zetten om goed personeel te hebben en te houden, omdat nu weinig mensen voor dit vak kiezen. Anderzijds is flexibilisering nodig om de arbeidspieken op te vangen. Daarnaast liep het twee jaar doorbetalen bij ziekte en het ontslagrecht ons voor de voeten. In een onzekere situatie op de markt durfde niemand nog serieus vast personeel aan te nemen. Dat dit wordt gerepareerd is ontzettend belangrijk.”

„Voor mijn gevoel zitten we in de boomkwekerij in een transitieproces naar een fors duurzamere manier van kweken. Zowel vanuit de regelgeving als vanuit de markt wordt de druk fors opgevoerd en we zullen erin moeten

investeren. Ook in onderzoek. Daar moet weer geld voor komen. Dat gaat niet lukken door met de pet rond te gaan. Er is echt een oplossing langs de lijn van collectiviteit of de overheid nodig. Met een eigen minister en eigen ministerie moet het makkelijker worden om daar aandacht voor te krijgen.

Die aandacht was er de afgelopen jaren absoluut niet.”

„Klimaat- en fytosanitaire risico’s kunnen kwekers met de beste wil van de wereld niet meer afdekken. Wij hebben de laatste jaren geen steun gekregen van EZ richting Brussel om dit op te lossen. Voorbeeld: het Duitse bedrijf dat te maken heeft gekregen met Xylella waar de planten zijn vernietigd, is door de Duitse overheid schadeloosgesteld. Nog een voorbeeld: In België werd de hagel- en waterschade als ramp betiteld en kwam er EU-geld. Hier zei Van Dam ’zoek

het fijn zelf uit’. Dat zijn frustrerende zaken. Wij hebben hier steun nodig en ik verwacht dat veel meer van dit kabinet dan we de afgelopen vier jaar gehad hebben.”

„Ik ben blij met deze combi van - ook groene - partijen. Zij hebben een enorme klimaatopdracht en wij hebben daar als boomkwekers een rol in. Met de kreet ’boeren hebben een oplossing’ kunnen wij een bijdrage leveren: door CO2 vast te leggen met onze bomen of door de bodem te verbeteren met organisch stof. Ik ben daarom optimistisch. Na 15 jaar heeft De Groene Stad-gedachte een plek gevonden en is er brede steun voor. Als dit kabinet daar op inzet en ondersteunt met onderzoek gaan we een gezonde marktsituatie tegemoet. De uitdaging is nu dit via dat ministerie in beleid en uiteindelijk business om te zetten.

Want daar doen we het voor.” <

Er vindt nu al te veel uitbreiding van productie plaats Een kabinet dat investeert in groen? Eerst zien dan geloven.

Groen-Direkt had op 9 oktober zijn leveranciers uitgenodigd om hen bij te praten over de wens, die onder steeds meer klanten leeft, tot het inkopen van planten met duurzaamheidslabel. Zo’n 130 kwekers gaven gehoor aan de oproep.

In aanloop naar de bijeenkomst hield Groen-Direkt al een enquête onder aanvoerders. Van de bedrijven die reageerden waren 169 gecertificeerd en 205 niet gecertificeerd. Van die laatste groep gaf 40% aan de slag te willen maken naar certificering.

Koert vertelde dat een toenemend aantal van zijn aanvoerders geen keurmerk heeft, maar wel een toenemende druk voelt „om zich er minimaal op te oriënteren. Ik hoop dat deze avond voor u een voorzet is om verder over dit onderwerp na te denken.”

Koert waakte ervoor om kwekers dwingend een bepaalde kant op te sturen. „Wij willen een duurzaam

bedrijf zijn, maar we hoeven niet het beste jongetje van de klas te zijn. Wij vragen u, ondanks onze samenwerking met MPS, ook niet te kiezen voor een bepaald keurmerk. Die keuze is aan u, evenals de keuze of u wel een keurmerk wilt”, zei Koert.

Maar Koert schuwde niet om kwekers toch een duidelijke boodschap mee te geven. Hij ziet namelijk kansen voor kwekers die kiezen voor een keurmerk. „Of het nou een grote retailer is als Hornbach of kleinere tuincentra: we krijgen steeds vaker signalen dat zij willen weten hoe het zit met de certificering van onze leveranciers.”

De mede-directeur van GroenDirekt vervolgde: „Ook zie ik dat in de voedingsmiddelenindustrie iedereen gecertificeerd is. Ik ben geen waarzegger, maar ik denk dat een keurmerk uw kansen in de markt

vergroot. Vanaf de februaribeurs in 2018 gaan wij dan ook de keurmerken die onze leveranciers voeren, vermelden.”

Koert merkt ook dat sommige kwekers moeite hebben om de eerste stap naar certificering te zetten.

Zij zien volgens hem op tegen het werk of weten niet waar ze moeten beginnen. Dat is voor Groen-Direkt een van de redenen geweest om een samenwerking te starten met MPS en Hogeschool Inholland. Voor de eerste 50 kwekers die zich aanmelden dat ze aan de slag willen met certificering, is capaciteit van studenten beschikbaar om hen te helpen bij de eerste aanzet.

Frank van der Heide, algemeen directeur van Tuinbranche Nederland, was in zijn betoog een stuk stelliger dan Koert eerder op de avond. „Steeds meer retailers stellen eisen op het

Over een aantal jaren zal Boot & Dart Beheer volledig aandeelhouder zijn van Griffioen Wassenaar.

Vorig jaar was al de helft van de aandelen overgenomen. „Ik ben bijna 62 jaar en ik zocht bedrijfsopvolging”, aldus Bert Griffioen. Griffioen Wassenaar en Boot & Dart Boomkwekerijen zullen als aparte bedrijven zelfstandig blijven opereren.

In Polen wordt voor het eerst een concept uitgerold van handelsbeurzen in combinatie met een webshop voor tuincentra. Het concept, Greenery, lijkt veel op dat van Groen-Direkt, zegt in- en verkoopmanager Hans Boot. „Naast Poolse leveranciers kunnen ook kwekers uit andere landen leveren.”

In Victoria, Australië is een internetverkoper van waterhyacint door een rechtbank veroordeeld omdat die zich niet hield aan een verbod op de plant. Deze is net als in de EU invasief. De overheid is bezorgd omdat meerdere mensen via internet wettelijk verboden planten verkopen.

gebied van duurzaamheid. Je hoeft er als kweker niet in mee, maar uiteindelijk zullen steeds minder klanten uw product kopen”, hield hij de aanwezigen voor. „Retailers luisteren naar consumenten en een feit is dat veel consumenten steeds hogere duurzaamheidseisen stellen.”

Van der Heide blikte terug naar 3,5 jaar geleden, toen Greenpeace de tuinbranche wakker schudde met zijn rapport over de aanwezigheid van residu van gewasbeschermingsmiddelen op tuinplanten. „Een tuincentrumketen ontving vervolgens tienduizenden mails van verontwaardigde klanten”, aldus Van der Heide.

De activiteiten van Greenpeace vormden voor Tuinbranche Nederland dan ook een belangrijke aanleiding om te komen tot een Groen Brancheplan voor de tuinbranche.

In dit plan is onder andere aandacht voor het verminderen van het ge-

bruik van gewasbeschermingsmiddelen, en worden biologische producten gepromoot. Van der Heide benadrukte dat retailers naar zekerheid zoeken om consumenten tegemoet te treden.

Voor kwekers betekent dit dat zij om die reden inzichtelijk moeten maken wat zij aan duurzaamheid doen. „Zorgen voor certificering, dus”, aldus Van der Heide.

Namens MPS liet commercieel manager Raymond Scheepens een overzicht zien met daarop ruim tien retailers waarmee zij nauwe contacten hebben. Hieronder grote namen als Dehner, REWE, Aldi en Ikea. „Zij hebben allen een toenemende aandacht voor residu en emissie”, zei hij.

Het laatste woord was aan Koert: „Ik denk dat er voor onze leveranciers een handschoen ligt om te worden opgepakt.” <

Staatsbosbeheer voert een nieuw omvormingsplan uit voor essen die zijn aangetast door Chalara fraxinea. Zieke essen worden onder andere vervangen door populieren. Sommige essen die gezond lijken, blijken van binnen „zo rot als een mispel te zijn”, aldus Lammert Kragt van Staatsbosbeheer. „Wetenschappelijk onderzoek is zeer noodzakelijk.

Anders komen we echt op een achterstand.”

Lucas Vos beëindigt zijn functie als CEO van Royal FloraHolland. Steven van Schilfgaarde, de huidige financieel directeur van de veiling, is per 1 januari 2018 zijn beoogd opvolger. Vos geeft als reden voor zijn vertrek dat de fase van operationalisering waar de veiling in zit, een ander soort leiderschap vraagt.

Plant Collect gaat vanaf komend voorjaar werken met ViridiCode. In deze barcode kan volgens de plantenleverancier meer informatie worden verwerkt dan in de traditionele barcode EAN 13.

Hierdoor wordt volgens Plant Collect elke plant traceerbaar in het hele proces. Voor tuincentra moet dit leiden tot geautomatiseerde bestellingen.

Architect Wolfgang Holz:

Wolfgang Holz, hoofdvormgever van gemeente Helmond, hield op de kennisdag een pleidooi voor een duurzaam bomenbestand. Dat is volgens Holz absolute noodzaak bij veel gemeenten. „Veel bomen in stedelijk gebied hebben last van slechte standplaatsen, nieuwe aantastingen, slinkende acceptatie door burgers, en klimaatverandering.”

De landschapsarchitect liet slechte voorbeelden zien van stadsbomen. Zoals een plataan die slechts 1 m2 groeiplaats had gekregen tussen bestrating. „Waardeloos groen, een boom kansloos in beton gegoten.” Het aantal probleembomen groeit volgens Holz. Hij gaf gemeenten kritiek. „Die zijn vooral bezig met afhandelen van klachten en claims, risico’s over aansprakelijkheid bij overlast. Velen werken inefficiënt en kosten voor herstel rijzen de pan uit.”

In Helmond trof hij dezelfde situatie aan, toen hij er kwam werken. Van het bomenbestand in 2009 stond 90% nabij verharding, 4% was ouder dan 60 jaar. En 90% waren laanbomen. „Stammetje en kroontje erop. Ze haalden een gemiddelde leeftijd van 22 jaar. Ze werden gerooid voordat het eindbeeld was bereikt: kapitaalvernietiging.”

Knokken voor ruimte Volgens Holz is de meeste winst te behalen bij groeiplaatsen. „Ik moet knokken voor de ruimte van groen. In de planvor-

ming krijgen bomen stelselmatig te weinig ruimte. Daar gebeuren rare dingen: met photoshoppen kun je eenvoudig volwassen bomen in een ontwerp laten zien.”

Ook in de uitvoering gaat er volgens Holz nog veel mis. „Door te weinig cultuurtechnisch toezicht, te weinig kennis en onvoldoende bescherming van bomen.” Daarna zijn beheer en onderhoud niet makkelijk. „Probleembomen repareren lost niets op.”

Op weg naar een toekomstbestendig bomenbestand moeten gemeenten volgens Holz bewust worden van positieve effecten van bomen („Het zijn allemaal open deuren”) en een positief beeld vormen van het groene vakmanschap. „Beschouw boom en groeiplaats als een eenheid.

Claim de ruimte, plant een boom goed, of plant hem niet.”

Klimaatrelevant ontwerpen, zoals Holz het noemde, is nu standaard in Helmond. „We planten minder bomen, maar die krijgen meer ruimte, dus de impact van minder groen is veel groter. Ze groeien in grond die is doorgespit en is verrijkt met compost.

Daardoor hebben ze meer kans om volwassen te worden”, aldus Holz, en met het oog op mogelijk meer wateroverlast: „Meer kans op waterberging en infiltratie.”

En er is meer dan alleen laanbomen, zei Holz. „Het hele land staat vol met laanbomen, maar wij gebruiken ook andere groeivormen, meer natuurlijke vormen die klimaatrelevant zijn.”

Weervrouw Helga van Leur:

De bekendste weervrouw van Nederland sprak op de kennisdag over klimaatverandering en de verwachte impact ervan op groen. In Nederland gaat het volgens Helga van Leur echter niet om klimaatverandering, maar om klimaatverstoring. „Verandering is van alle tijden. Ons klimaat is verstoord. Het wordt natter, warmer en extremer.”

Bij klimaatverstoring draait alles om kwetsbaarheid. „Wat maakt jou kwetsbaar?”, vroeg Van Leur de aanwezigen bij Van den Berk, meer dan 200 gemeenten, groenvoorzieners en ontwerpers. „Hoe kun je een gemeente minder kwetsbaar maken, als je weet dat dit het scenario is over 30 jaar: gemiddeld 11,1°C in plaats

Sortimentsdeskundige Brenda Swinkels:

Brenda Swinkels ging in op de vraag welke bomen beter bestand zijn tegen effecten van klimaatverandering. De sortimentsdeskundige en hoofd verkoop van Van den Berk noemde allerlei voorbeelden. „De groenblijvende eiken Quercus ilex en Q. suber, Magnolia grandiflora, Koelreuteria paniculata, Albizia julibrissin. En Melia azedarach. Die heeft wel een goed microklimaat nodig en is dus geschikt voor binnenpleinen.”

Ook noemde Swinkels diverse voorbeelden van bomen die geschikt zijn als luchtfilter. „Zoals Sophora, Zelkova en Acer platanoides.” Om fijnstof af te vangen zijn met name naaldbomen geschikt. „In de naalden zit een magnetisch veld dat fijnstof automatisch aantrekt.” De maatvoering bepaalt wel de mate van luchtzuivering. „Alterra heeft dat voor ons onderzocht. Maat 50-60 legt 10-15 keer zoveel CO2 vast dan maat 16-18; en vangt 10 keer meer fijnstof af.”

Maar dan moet wel de groeiplaats goed zijn, benadrukte ook Swinkels. „Het succes van een goede aanplant

van 10,5°C en 5% meer regen? Als een gemeente nu al een beetje overlast heeft, dan heeft die in dat scenario veel overlast. Pas je daar dus op aan.”

De weervrouw reageerde verheugd op het bereikte regeerakkoord, waarin staat dat het nieuwe kabinet bijna €4 miljard per jaar wil uitgeven aan groene ontwikkelingen. „Groen gaat het nu echt doen. Plant bomen! En gebruik daarbij de jeugd, zodat ze van jongsaf aan zich bewust worden van de noodzaak van groen.”

Klimaatproof maken Bij het klimaatproof maken van een gemeente zijn volgens Van Leur drie termen belangrijk.

Ten eerste mitigatie, ofwel je neemt maatregelen om effecten van klimaatverstoring te verminderen. Ten tweede adaptatie, ofwel als je iets wilt aanpakken, doe het volgens de weervrouw dan lokaal. Ten derde biomimicry, wat de wetenschap is van het imiteren van natuurprocessen. „Leer van de natuur.

Weet dat een volwassen boom net zoveel koelt als tien airco’s.”

Ze wees ook op de site klimaateffectatlas. nl. „Hierop staan handige tools om beter te kunnen omgaan met wateroverlast, hitte en droogte.” Hoe bomen groeien bij klimaatverstoring, is ook meetbaar te maken. Van Leur

is afhankelijk van de afstemming tussen functie, soort en locatie.” Ze wees gemeenten ook op gecontroleerd watergeven, nu het voorjaar droger kan zijn dan voorheen. „Was het eerst normaal om 8-10 keer per seizoen water te geven, nu hadden we gehoord dat er bij een project 21 keer nodig was.”

Daarnaast adviseerde Swinkels om het USDA-winterhardheidssysteem te gebruiken. „Zeker als je toekomstbomen gebruikt: check of het wel kan. Dat doen wij op ons bedrijf ook.”

Het klimaat wordt inderdaad warmer. „Wij zitten nu in winterhardheidszone 8a, het kan tot gemiddeld -12,2°C worden. Rond 2050 verwachten we in zone 8b te zitten: tot gemiddeld -9,4°C.” Ook is er meer zonnestraling, waardoor steeds meer boomsoorten gevoelig worden voor zonnebrand. „Zoals Juglans, Aesculus en Tilia. De eerste drie jaar na aanplant is het noodzakelijk om de stam van gevoelige soorten te omwikkelen met bijvoorbeeld jute.”

noemde de ’twitterende boom’ in Wageningen die veranderingen in diameter en sapstroom aangeeft. „Kijk ook op treewatch.net om bomen te zien groeien.”

De weervrouw daagde de aanwezigen uit om actiepunten op te schrijven, waarmee je minder kwetsbaar wordt voor klimaatverstoring. „Ons brein is goed in voornemens, dus maak die punten concreet: wat ga je doen, wanneer en hoe? Als je gedrag wil veranderen, moet je je er wel bewust van zijn. Dat is psychologie.” <

zelf kweker werd. „Kweken is altijd hard werken, maar ik dacht: dat doe ik dan liever voor mijn eigen bedrijf.”

In 1986 begon Van Zuilen voor zichzelf, hier, op deze rustige plek in de polder. Aanvankelijk entte hij nog een Boskoops sortiment, maar al snel hield hij zich alleen met rozen bezig. Twaalf jaar lang kweekte hij traditionele, dus geoculeerde, rozenstruiken. Bestemd voor postorder.

Maar die afzet nam zienderogen af. „Ik zag het helemaal fout gaan”, kijkt Van Zuilen terug. Daarom zette hij zichzelf voor de keus: uitbreiden en mechaniseren, of stoppen met geoculeerde struiken en iets anders met rozen gaan doen. Hij koos het laatste. „Blij dat ik dat heb gedaan. Als je weet hoe weinig struiken opleverden… Vorig jaar werden er nog voor een kwartje per stuk aangeboden.”

De rozenkwekerij van Rien van Zuilen ligt achteraf in een polder, tegen een dijk langs een vaart. Met een Oudhollandse molen aan de overkant en moderne windturbines aan de horizon. De omgeving straalt rust uit. En ook op het bedrijf is het vandaag, half augustus, rustig. „Gisteren heb ik weer een kar met rozen geleverd”, zegt de kweker als we in zijn enthok gaan zitten. „Ik lever bijna jaarrond, alleen in juli niet. Ik zit niet echt met enorme pieken in het werk.

Dat geeft rust.” Daardoor kan hij het werk met één vaste medewerker af. Al het werk behalve de vermeerdering. „In het entseizoen heb ik er wel twee man extra bij.”

De vermeerdering van rozen is altijd al zijn vak geweest.

Jarenlang heeft hij zich als professioneel oculeerder verhuurd aan kwekers in binnen- en buitenland. Gemiddeld oculeerde hij in Engeland 5.800 rozen per dag. „Onder ideale omstandigheden”, voegt hij er gelijk lachend aan toe. Totdat hij het reizende oculeren vaarwel zegde en

Ondertussen had hij voor de vermeerdering al wel een kas gebouwd. Van Zuilen besloot daar optimaal gebruik van te maken. Hij ging iets ontraditioneels met rozen doen. „’s Winters op zaailingen van ’Laxa’ enten. Met zachte griffeltjes. In de kas vergroeien, in het voorjaar uitplanten. En in het najaar waren de rozen goed.”

Zijn rozenteelt was daarmee vlotter dan de tweejarige vollegrondsteelt op zaailingen, maar ook de afzet van dat snellere geënte struikje zag er niet echt rooskleurig uit. De postorderhandel vroeg om een ander product, en rozen gezet op stammetjes van Rosa multiflora raakten in trek. Ook bij bloemisterijbedrijven om die af te kweken.

Nu vermeerdert Van Zuilen hoofdzakelijk op multiflora, op stammetjes van 40 en 60 cm.

De kweker laat zijn bedrijf zien. De eerste kasafdeling is ingericht met verwarming en belichting. „Zonder dat kun

je niets laten vergroeien, zeker niet in de winter.” Half augustus staan diverse tafels leeg; het entseizoen begint pas over een tijdje weer. Andere tafels staan nu vol met bloeiende rozen in pot. „Geënte struiken van vorig jaar”, legt Van Zuilen uit. „Die zijn opgerooid, opgepot en de nieuwe moederplanten voor griffels. In de kas blijven ze groeien, meestal kunnen we 40 griffels van een plant knippen. Een griffel is bij ons een steeltje en één oog. Meer niet.”

Andere kwekers, met name uit de bloemisterij, nemen een deel van de vermeerderde rozen af. Zulke klanten willen voor het oppotten geen sterk vertakte roos. „Liever een paar dikkere takken dan veel kleine, omdat ze liever zelf kroontjes maken.”

Van Zuilen levert een ander deel van zijn rozen aan postorderbedrijven. Dit zijn niet alleen gezette stamrozen, maar ook gestekte struikjes in P9. „Stekken doen we ook al een jaar of tien”, vertelt de kweker. Hoe de rozen ook worden vermeerderd, ze moeten volgens hem voor postorder „gewoon goed zijn: bossig en goed aan de wortel. En ze moeten vooral hergroeien, omdat postorderbedrijven dat hun klanten garanderen.”

Postorder bestaat al lang niet meer uit het traditionele bestellen vanuit een papieren catalogus, waarna de

producten vanaf de winter tot in het voorjaar worden bezorgd. Tegenwoordig lopen de meeste bestellingen via internet en ook het leveren gaat nagenoeg het hele jaar door. Alleen dus niet in juli. De kwaliteit voor postorder moet volgens Van Zuilen ook goed zijn, omdat klanten online heel makkelijk reviews geven. „Als de levering niet goed is, word je online gelijk afgestraft.”

Voor postorder is een representatieve productfoto ook wezenlijk. „Dat is het eerste wat ze vragen: heb je mooie foto’s van de rozen?” Bakker.com, een klant van Van Zuilen, wil niet alleen zien hoe een roos er bloeiend uitziet, maar ook hoe de kweker ze aanlevert. Mede daarom heeft hij een mobiele fotostudio op een Deense kar.

Foto’s van licentierozen worden al aangeleverd door veredelaars. Van Zuilen produceert hoofdzakelijk beschermd sortiment. Klanten bepalen welke rassen hij kweekt, „maar soms zien ze door al die nieuwe rozen het bos niet meer.” Ter vernieuwing test Van Zuilen altijd nieuwe rassen. Door te luisteren wat klanten wensen, bekijkt hij welke rassen het best passen. „De klant is koning.”

Een rozenperceel achter zijn kas geeft een beeld van zijn sortiment. Het zijn blokken van een aantal rassen op stammetjes. „Ik kweek wat de markt vraagt.” <

Per 1 januari 2018 vervalt de landbouwregeling. Dat houdt in dat alle agrarische ondernemers die nu nog geen btw-administratie voeren verplicht per die datum â&#x20AC;&#x2122;in de btwâ&#x20AC;&#x2122; zullen gaan.

De verwachting is dat alle ondernemers vanaf 1 januari 2018 een kwartaalaangifte moeten indienen bij de Belastingdienst. De aangifte moet volgens het factuurstelsel van de Belastingdienst vier keer per jaar worden ingediend, telkens in de maand na afloop van het kwartaal. Heeft u ook aan buitenlandse afnemers gefactureerd? Dan moet u ook een aangifte intracommunautaire prestaties (ICP) indienen. Over uw verkopen betaalt u btw, over uw aankopen kunt u btw terugvragen. Het saldo tussen die twee bedragen geeft u aan in uw kwartaalaangifte en draagt u af of vraagt u terug. Het is mogelijk dat u drie kwartalen terugkrijgt en het vierde kwartaal moet betalen, of elke andere variant. Binnen het jaar verrekenen is niet toegestaan.

Anders dan ondernemers die onder de landbouwregeling vallen, moeten btw-ondernemers voldoen aan de factuureisen van de Belastingdienst.

Er moet een factuur uitgereikt worden waarop onder meer uw adres- en kvk-gegevens staan en ook de gegevens van de afnemer. Op de factuur moet duidelijk per product worden opgesomd wat er geleverd is, wat de eenheidsprijs is, het aantal, de totaalprijs, het btw-bedrag en het factuurbedrag. Daarnaast moet de factuur een datum van uitreiking

en een datum van levering bevatten.

Als u hierover echter afspraken maakt met uw afnemer, dan mag deze ook uw factuur opstellen. Denk hierbij aan leveringen aan afzetcoöperaties en veilingen.

Afgezien van het feit dat alle ondernemers in de agrarische sector per 1 januari 2018 verplicht ’de btw in gaan’, kunt u nu al kiezen voor de btw-regeling. In beide gevallen betekent het dat u een gedeelte van de btw op recente investeringen kunt terugvragen. Voor onroerende zaken geldt een termijn voor terugvraag van tien jaar, voor roerende zaken een termijn van vijf jaar. Indien u daarvoor kiest, mag u de btw verspreid over een aantal jaren terugvragen. Door de overgangsregeling bij afschaffing van de landbouwregeling mag u de totale btw echter in de eerste aangifte van 2018 in één keer terugvragen.

Als btw-ondernemer verandert er ook het een en ander in het zaken doen met het buitenland; denk daarbij aan

het toepassen van het 0%-tarief en het aangeven van grensoverschrijdende aankopen in de btw-aangifte. Als u levert aan het buitenland kunt het 0%-tarief toepassen op uw factuur.

Het btw-nummer van uw afnemer moet u dan op de factuur vermelden.

Controleer het btw-nummer van uw klant. Deze levering geeft uw op de ICPaangifte aan. Over import bent u uw leverancier geen btw meer verschuldigd. Over deze intracommunautaire verwervingen berekent u zelf de btw en geeft deze aan op uw eigen btwaangifte. Deze btw kunt u op dezelfde aangifte met de voorheffing terugvragen.

De wettelijke bewaarplicht van iedere ondernemer bedraagt 7 jaar. Administratie die betrekking heeft op de herziening moet u 10 jaar bewaren. De bewaarplicht geldt ook voor computerprogramma’s en bestanden in digitale vorm. Bewaar facturen in de originele vorm, papieren facturen bewaart u op papier en digitale facturen bewaart u digitaal. Beiden mag u uitprinten of digitaliseren, maar u moet ook het het origineel bewaren.

U kunt er voor kiezen om nog voor 31 december over te gaan naar de btwregeling. Dat kan interessant zijn als u op korte termijn een investering in gebruik neemt. Plan daarnaast uw vervangingsinvesteringen: nu verkopen en de vervangingsinvestering aankopen in de btw-regeling kan voordelig zijn. Plan ook uw verkopen van voorraad gerede producten; het kan voordeliger zijn om deze producten nu nog te verkopen.

Stel alvast een factuursjabloon op en informeer uw buitenlandse leveranciers dat u per 1 januari 2018 btw-ondernemer bent. Pas ook uw facturatieprogramma en boekhoudpakket aan.

Verwacht u op jaarbasis per saldo minder dan €1.345,- aan btw verschuldigd te zijn? Dan kunt u mogelijk een beroep doen om de Kleine ondernemersregeling (KOR) en met ingang van 1 januari 2018 een ontheffing van de administratieve verplichting aanvragen. Wie op jaarbasis structureel minder dan €1.345,- aan btw moet betalen kan de belastingdienst verzoeken om zo’n ontheffing.

Zorg dat u klaar bent voor de btwregeling. Komt u er zelf niet uit? Raadpleeg dan uw adviseur. <

TreeCommerce

HĂŠt digitale communicatie platform voor de boomkwekerij.

Meld u aan en vergroot uw verkoopkansen!

Volg TreeCommerce ook via twitter: @Treecommerce

Yo u r A d j u v a n t S p e c i a l i s t

Hulpstoffen voor gewasbescherming

www.treecommerce.com

Hasten, elasto G5 en atplus verbeteren de effectiviteit van gewasbeschermingsmiddelen en groeiremmers SURfaPLUS BV, Wageningen tel. 0317-451217 E-mail: info@surfaplus.com www.surfaplus.com

Plantarium 23-26 Augustus 2017

+ '( %$..(5

( ;3(57,6(%85($8

Aan- en verkoop, onteigeningen, taxatie en bedrijfsbegeleiding van boomkwekerijen Engelandlaan 58 2391 PN Hazerswoude-Dorp I ITC Boskoop T: 0172 - 53 48 79 W: www.vdsm.nl E: info@vdsm.nl

Specifieke boomkwekerij schade-expertise bij: • schade aan plantopstanden • schaderegeling • onteigening • planschade • LRGD geregistreerd deskundige • NIVRÉ Register-Expert • Lid N.V.A.E. • Tevens uitgave Prijzenregister Boomkwekerijproducten

Compleet in teeltvloeren Telefoon: 0182 - 351144 • Bergambacht info@houdijkdenboer.nl • www.houdijkdenboer.nl

VDH FOLIEKASSEN BV

De Akker 100, 2743 DP Waddinxveen bakkerexpertise@planet.nl

www.bakkerexpertise.nl

Tel. 0172-235990 | www.foliekassen.com

Leverancier van:

Floramat teeltvloeren · Licht en sterk · Gemakkelijk te verwerken · Uitstekende drainage eigenschappen 



www.mastop.nl

com

’Rendement van de energie is heel hoog’

De kleurige led-lampen branden weer volop in

verwarming in de stekkas, die op minimaal

heden rood licht (wat vertakking stimuleert),

de stekkas van Bloemen. Voor zover hij weet is

16°C wordt gehouden. „Het was superweer, dat

verrood licht (wat strekking stimuleert) en

hij de enige in de boomkwekerij die led-belich-

scheelt allicht in energie.”

blauw licht (wat effect van rood en verrood

ting structureel blijft inzetten boven gewassen.

Maar zo natuurlijk is het dus niet ieder

versterkt) zijn afgestemd op Pieris, Leucothoe

najaar. De combinatie van led-belichting met

en Vaccinium. „Het zijn de ideale kleurencom-

de natuurlijke daglengte, is de belichting

bodemverwarming levert Bloemen dan toch

binaties voor onze gewassen, die zijn gezocht

aangegaan boven stekken van Pieris, Leucothoe

goed bewortelde stekken op. „Het gaat om de

door Philips en onderzoek in Wageningen.”

en Vaccinium. De belichting is minimaal 16 uur

combinatie, want met alleen leds of alleen

per etmaal. Voor de gewassen van Bloemen is

verwarming valt er weinig winst te halen.”

Half september, met het korter worden van

het kunstmatige licht aanvullend bedoeld op

De beworteling is al flink bezig. Voor de kerst

De warmte die de lampen afgeven, is volgens Bloemen „zeer weinig. Als ze de hele nacht hebben gebrand, en we komen ’s morgens in de

het natuurlijke zonlicht wat gewoon in de kas

zal deze eerste ronde onder leds voltooid zijn,

kas, is de temperatuur lauw. Ik denk dat daar-

komt. „Wat we van nature tekort komen, vul-

en er volgt een tweede ronde tot in maart. De

door het energierendement heel hoog is.”

len we aan met de leds.”

stekken die beworteld zijn, gaan naar een kou-

Experimenteren met ander of minder licht,

Een piek in het najaarsweer, zoals medio

dere kasafdeling om af te harden. „Het is puur

dat doet de kweker niet meer. „Het is ons wel

oktober met buitentemperaturen van ruim

plantgoed voor onszelf om verder te kweken.”

eens geadviseerd, maar we gaan door met led.

20°C en veel zonlicht, scheelt in de energie die nodig is voor de leds. Zo ook voor de bodem-

De lampen, GreenPower Led van Philips Lighting, hangen er nu een jaar of acht. De hoeveel-

Want we halen er winst mee in de kwaliteit van stekken.” <

Bij Den Mulder is sinds begin oktober het rooien met kluit bezig. Het gaat meestal nog niet om grote aantallen; de handel moet tenslotte nog goed op gang komen naarmate de bomen hun sapstroom stilzetten en hun blad

’Rooien vergt goede planning’

verliezen. „Nu zijn ze flink aan het verkleuren”, zegt Horstermans op de kluitenrooier.

Met drie collega’s is hij een partijtje Catalpa bignonioides ’Nana’ aan het rooien. De tonkinstokken zijn verwijderd en worden opgeruimd.

Het perceel ziet schoon van onkruid, tenminste, het is voor het rooiseizoen nog bestreden. „Begin september heb ik nog gespoten met Roundup, Sultan plus Codacide.” De onkruidgroei verschilde afgelopen tijd wel per perceel. „We hadden veel last van basterdwederik.”

Gaaslap en korf om de kluit, dan met de kraan achter de trekker op een kar laden, en naar het bedrijf rijden. Dat is soms wel een afstandje, omdat de percelen verspreid in de regio liggen. „Het verst? Een half uur rijden met de tractor”, vertelt Horstermans. Dat vergt een goede planning, zeker als er maar een paar bomen op een perceel gerooid hoeven te worden. „We proberen twee werkdagen te houden tussen bestellen en afhalen.” <

Korver is de containerteelt alvast aan het winterklaar maken. Magnolia waarvan het blad al goed geel verkleurt of al is afgevallen, wordt van buiten naar binnen gebracht, in de kas gesorteerd en daar neergezet. Bij het transport gebruikt de kweker roltafels, die tevens dienen als werktafel. „Dat werkt gemakkelijk.”

Iedere roltafel gaat over een transportwagen plus rail de kas in. Het was eerst een wagen getrokken door een trekkertje. Nu is het een soort pompwagen. „Elektrisch werkt super, en je hebt binnen geen diesellucht meer.”

Dat intern transport betekent zeker ook in het najaar gemak, als er vorst in aantocht is en

Magnolia die nog buiten staat, toch naar binnen moet. „Binnen één dag staan ze binnen.”

Het werkt veel sneller dan met Deense karren.

Korver rolt de tafels in de kas ook zo over planten op de teeltvloer. „We stapelen dus dubbel.”

Magnolia die in de kas is gekweekt, oogt nog groen. „Ik heb ze nog vrij laat stikstof gegeven, om iets langer door te groeien. Nu bouw ik af met kali en fosfaat.” Bij Clematis ’Early Sensation’ zit de groei er nog in; met stikstof houdt de kweker het blad goed. „Dat is belangrijk omdat die alleen in voor- en najaar groeit.” <

’Op roltafels werkt gemakkelijk’

Ball Horticultural Company is volgens Pete Kruger het grootste sierteeltbedrijf ter wereld. Een familiebedrijf dat in 1905 in Chicago begon met snijbloemen. Sinds 2000 is Ball vooral bekend vanwege de eenjarigen. Het zag ook kansen in houtige siergewassen en die zijn sinds 2015 binnen met de overname van Star Roses & Plants.

Star Roses & Plants begon in 1897 als Conard-Pyle met postorder van rozenstruiken. Rozen vormen 140 jaar later nog steeds de hoofdzaak. Het heeft met Knock Out Roses de best verkochte rozen in de Verenigde Staten; er zijn er volgens het bedrijf al meer dan 100 miljoen van verkocht.

„We zijn geen productiekwekerij; de productie besteden we uit. We managen het veredelen van planten; we ontwikkelen nieuwe planten en we zoeken ook nieuwe.

Die testen we op zeventien verschillende Amerikaanse locaties; bij houtige gewassen zijn het de meest uitgebreide testen in de VS. Na drie tot tien jaar testen hebben we zoveel informatie over de gebruikswaarde, dat we de noviteit met overtuiging op de markt kunnen brengen.”

„Onze grootste veredelingsprogramma’s zijn van Syringa, Hibiscus, Vaccinium – we hebben de BrazelBerries – en Hydrangea quercifolia. Niet Hydrangea macrophylla; hierbij werken we samen met vijf veredelaars in Japan die allemaal verschillende genen gebruiken. Nieuwe rozen zijn voor onze business nog altijd nummer 1. H. macrophylla staat op 2 en Azalea/Rhododendron op 3.”

„Nee, zeker niet. We laten nog steeds nieuwe Knock Out Roses en andere rozenlijnen ontwikkelen door veredelaars, waarbij ziekteresistentie op nummer 1 staat. In Noord-Amerikaanse rozen zijn ziekten namelijk nog steeds een groot probleem. We onderzoeken nu rond de 10.000 nieuwe hybriden.

Bij Azalea/Rhododendron werken we ook exclusief samen met veredelaars. Die ondersteunen elkaar meer dan dat ze elkaar beconcurreren. En H. macrophylla? Voor nieuwe bloemvormen is nog altijd plek op de markt.”

„Ja, we hebben de laatste vijftien jaar nauwe relaties opgebouwd met de veredelaars in Japan. We zetten de noviteiten vooral op de Amerikaanse en Europese markt. Voor de productie biedt Europa ons een groot voordeel, want het is illegaal om stekken uit Japan in de VS te importeren. Nieuw buitenlands plantmateriaal moet in de VS ook twee groeiseizoenen in quarantaine staan. Daarom laten we stekken uit Azië in Europa bewortelen.”

„We kijken vooral naar Nederland en Duitsland, omdat de bedrijven in die landen tot de meest professionele van Noord-Europa behoren. En omdat de klimaatzones daar goed matchen met de zones in de Mid-Atlantische en noordwestelijke staten van de VS.”

„Voor ons is het het belangrijkst dat we langdurige relaties kunnen aangaan. We doen niets voor de korte termijn. En natuurlijk moeten de bedrijven gewoon goed zijn. De sector is een kleine gemeenschap; als je iets over een bedrijf moet weten, heb je dat snel uitgezocht.”

„Omdat we een bedrijf zijn met sterke merken en noviteiten. Knock Out Roses hoort bij de bekendste plantenmerken in de VS, samen met Wave Petunia, Proven Winners en Endless Summer Hydrangea. We staan ook financieel sterk. We willen niet de markt verzadigen met planten, maar strategisch erop zetten. Het is niet standaard beleid, maar meestal wachten we met het innen van licenties totdat de planten zijn verkocht.”

„Eén regel staat vast: het label van Star Roses & Plants moet bij elke plant zitten, met het correcte botanische nummer erop en het kwekersrechtnummer. Als een kweker een nieuw label wil hebben voor zijn klanten, moet hij van ons eerst toestemming krijgen. Zo brengt Lendert de Vos nieuwe Azalea van ons in de handel onder de naam Bloom Champion. Dat hebben we hem aangemoedigd.”

„We verwachten dat onze business in Europa zich meer dan verdubbelt. En dat zal eerder dan over vijf jaar gebeuren: over twee jaar. Omdat we hier sterk groeien, omdat de producten er al zijn, en omdat we onze beste noviteiten op de markt zetten.

Voor de overname door Ball waren we alleen bekend in de VS, maar nu raken we ook meer bekend in Europa.

Dat stuwen we flink op door hier vier, vijf keer per jaar te zijn – ik kom nu bijvoorbeeld elk jaar naar Plantarium in Boskoop en de IPM in Essen.”

„De jonge generatie biedt juist heel veel kansen voor ons.

De uitdaging is om planten zodanig te vermarkten, dat het aanslaat bij jonge mensen. Ik denk dat zij zelfs meer willen betalen voor een plant, maar dan moeten wij die plant wel cool en sexy maken. Sociale media spelen duidelijk een belangrijke rol daarin. Foto’s van onze producten en wat je ermee kunt, op Instagram. En instructie- en promotievideo’s op YouTube. Die kansen moeten we meer pakken.” <

Piet de Mooy beoordeelt bij Royal FloraHolland in Naaldwijk de handel die klaar staat om te worden geveild. De inkoper van Terraflor zet dagelijks zijn wekker om drie uur om voor de Duitse groothandel Weisheit planten op de klok te kunnen kopen. Hij ziet het schouwen van de handel - voordat de veiling om zes uur begint - als noodzaak. „Heel vaak kloppen de foto's niet, maar ook vanaf mijn plek hoog op de tribune kan ik de handel niet goed beoordelen.” Hij is blij dat het beeldveilen is uitgesteld. Maar wat als beeldveilen op termijn toch eenmaal is ingevoerd? „Tsja, dan zal ik wel moeten.

Want rechtstreeks bij kwekers inkopen vind ik hopeloos.”

Mechanisch kunt u veel onkruid opruimen.

Dat valt in het najaar niet mee, maar juist nu is het belangrijk om onkruid te bestrijden.

Vaak staan in het najaar nog vele kleine onkruiden die straks in het vroege voorjaar heel snel in het zaad schieten en voor een explosie zorgen. Dit zijn vaak herderstasje, klein kruiskruid, kamille en vroegeling.

Omdat deze onkruiden nu klein zijn en nog geen zaad geven, is het raadzaam om die nu aan te pakken. Daarnaast staan er nu ook onkruiden zoals muur, straatgras maar ook steeds meer wilgenroosje.

Een goede bestrijding met contactmiddelen in het najaar staat of valt met het weer.

Bij gebruik van de contactmiddelen Basta en Finale is het belangrijk om die met groeizaam weer te spuiten, op een droog onkruid.

Zuur het spuitwater aan tot een pH rond de 5-5,5; houdt de juiste concentratie aan (meestal 1%), spuit onder lichtrijke omstandigheden en bij minimaal 4 uur droog weer.

Let goed op deze voorwaarden.

Wanneer er straatgras staat kunt u beter voor Basta kiezen, omdat dit middel daar beter op werkt dan Finale. Centurion Plus werkt ook heel goed op straatgras, maar let daarbij wel goed op de toepassingsvoorwaarden. U mag bijvoorbeeld alleen met een conventionele spuit rijden in combinatie

met 75% driftreducerende spuitdoppen plus kantdop plus 2,75 m teeltvrije zone.

Op een najaarsdag zijn er niet veel goede spuitmomenten. â&#x20AC;&#x2122;s Ochtends is het gewas namelijk te nat door de dauw, en later op de middag spuiten is ook niet handig omdat het al snel donker wordt en de groeiomstandigheden daardoor minder worden. Vaak kunt u het best juist na de middag spuiten op een groeizame dag.

Om de contactmiddelen beter te laten werken kunt u middelen zoals ureum, fulvinezuur of aminosol toevoegen. Hierdoor neemt het onkruid de middelen beter op en is de werking vele malen beter. Middelen zoals Roundup Ultimate werken goed op onkruid, maar kunnen nadelig zijn voor uw planten en bodemleven. Past u deze middelen toch toe, voeg er dan altijd fulvinezuur bij: u kunt dan met de dosering omlaag.

U kunt overwegen om nu ook bodemherbiciden in te zetten, let wel op: de meeste geven schade aan uw bodemleven. Nu de grond vochtig is en weer bekwaam is om te rijden kunt u deze behandeling gaan uitvoeren. Hoe langer u hiermee wacht, hoe langer de nawerking zal zijn. Bodemherbiciden die u nu kunt toepassen zijn Springbok en Wing P. Let op: Wing P mag van 1 november-1 april en uitsluitend onder de planten. <

Ook als het te lang duurt om een volle krat gekoeld of ingevroren te krijgen in de koelcel, ontstaat er schade aan het gewas, zonder dat er echt broei wordt vastgesteld. De plant wordt dan weer enigszins actief in de krat en verliest dan vocht. Dit gebeurt vaak al vroeg in het rooiseizoen.

Benut komende periode ook voor zaken als onkruidbestrijding en bemesting. Worden de wilde rozen aangeaard, dan is een vroege winterbespuiting tegen onkruid niet altijd nodig. Op percelen waar niet aangeaard wordt, of op aangeaarde percelen die erg vuil zijn, is het raadzaam om in decemberjanuari Kerb Flo toe te passen. Voeg Chloor IPC toe op de wat vuilere percelen, voor bredere contactwerking op vooral gras en muur. In maart kunt u dan spuiten met Wing P. Dit middel mag u tussen 1 november en 1 april alleen onderdoor toepassen. Als u in de winter geen Kerb Flo spuit, is het aan te bevelen om deze alsnog toe te voegen aan Wing P, vanwege de goede duurwerking op onder andere grassen.

Eind mei/begin juni kunt u dan vervolgen met de eerste rijenbespuiting met Spring-

bok, Dual Gold en eventueel Finale of Basta.

Springbok mag u een keer per jaar toepassen, Dual Gold twee keer per jaar. In augustus kunt u dus een tweede rijenbespuiting met Dual Gold, Butisan S, en eventueel ook Finale of Basta, uitvoeren.

Let bij Springbok en Butisan S goed op de maximale dosering: 1,0 kg/ha metazachloor over een periode van drie jaar op hetzelfde perceel. Door deze beperking mag u producten met metazachloor nu ook in grondwaterbeschermingsgebieden toepassen.

Dual Gold plus een product op basis van fenmedifam (Asterix, Corzal of Kontakt) werkt goed op melde onder schrale omstandigheden. Kontakt mag alleen in zaailingen.

Vanaf november kunt u een bemestingsmonster nemen voor het nieuw aan te planten perceel. Neem bij twijfel ook een aaltjesmonster. Bij het invullen van het opdrachtformulier is het belangrijk om aan te geven dat er met incubatie wordt geanalyseerd: dit geeft een beter totaalbeeld van de aanwezige populatie aaltjes.

Neem in uw rotatieplan ook de mogelijkheden van groenbemesters mee. <

Door het warme weer zijn veel coniferen in containers nog niet afgehard. Laat u niet verrassen door nachtvorst en houd vliesdoek of AgroCover tijdig paraat. Ook voor vers/mals uitgeplant plantgoed in de vollegrond is het achter de hand hebben van AgroCover een pre om het risico op nachtvorst te beperken.

Taxus en andere coniferen die het komende seizoen niet leverbaar zijn, kunnen nu worden teruggesnoeid. Was u van plan in de wintermaanden te snoeien, dan kunt u dat beter nu doen. Alle groeiende delen van een plant vragen namelijk suikers voor hun onderhoud, ook in de herfst- en wintermaanden. Door afnemend licht kan de plant minder suikers aanmaken. Door nu terug te snoeien hoeven minder plantdelen onderhouden te worden. De plant kan dan zijn aangemaakte suikers stoppen in de knoppen die daardoor in het voorjaar krachtiger uitlopen. Snoeiwonden kunnen nu nog voldoende overgroeien.

Komende periode zijn veel vollegrondsbedrijven druk met rooien, oppotten en ingazen. Per bedrijf zien we soms grote verschillen in kosten die gemaakt worden in arbeid

voor het rooien en afleverklaar maken. Een arbeidsregistratie kan u hierbij veel inzicht verschaffen voor het maken van bijvoorbeeld een arbeidsplanning of een kostprijsberekening.

Een arbeidsregistratie kunt u op vele manieren opzetten, uiteenlopend van het handmatig invullen van lijsten, of via een app op de telefoon gekoppeld aan bestaande informatica binnen uw bedrijf. Als u start met arbeidsregistratie, dan is het belangrijk van tevoren een specifiek doel te bepalen.

Bepaal wat u wilt bereiken, waarom, en wie erbij betrokken zijn. Omschrijf het doel dus duidelijk en concreet.

De registratie moet doelmatig worden ingezet en op een eenvoudige praktische manier kunnen worden ingevuld. Als u er nog geen ervaring mee heeft, dan is het goed te starten met ĂŠĂŠn onderdeel en daarmee ervaring op te bouwen. Maak het aantal te registreren onderdelen niet te groot.

Overweeg tot slot certificering bij vollegrondsproducten, omdat dit meer gaat spelen. De basisregistratie van MPS is het meest eenvoudige systeem om in te voeren. <

De vraag welke vermeerderingsmethode het best past bij een gewas, is inherent aan de boomkwekerij. Het enten van laanbomen is bijvoorbeeld een keer standaard geworden, maar nu wijken kwekers van die standaard af door bomen op eigen wortel te zetten.

Ook rozen worden van vroeger uit standaard geoculeerd, om de kracht van een onderstam te benutten, en de mogelijkheid om bepaalde rassen toch te kunnen vermeerderen – wat met stekken bijvoorbeeld niet lukt.

Andersom werd in het verleden al bij sommige rozen de voorkeur gegeven aan gestekt. Zo ging gestekte ’Max Graf’ vroeger al in flinke aantallen naar Engeland, omdat landscapers specifiek vroegen naar deze bodembedekker op eigen wortel.

Rozen stekken of oculeren vraagt om een speciale aanpak, zo werd eens te meer duidelijk toen de rozencultuurgroep diverse producties beschouwde in regio Lottum. De groep bezocht onder andere stekbedrijf Rötjes. Het stek bewaren, maken, steken en bewortelen gebeurt onder geconditioneerde omstandigheden, waarbij temperatuur, licht, luchtvochtigheid en CO2 cruciale factoren zijn. Het geheel kwam bij de bezoekende kwekers, die algemeen rozen buiten kweken, over als ’perfect’.

Maar ook in zo’n stekkas gaat er wel eens wat mis. „Rozen stekken is gewoon moeilijker dan Vinca”, stelde Tobias Rötjes. Insecten als luis en

trips kan hij biologisch beheersen.

Bij schimmels lukt dat niet; met name valse meeldauw kan voor uitval zorgen. Dat probeert Rötjes te vermijden met gezonde rassen en schoon werken. Na de beworteling probeert hij de planten zo hard mogelijk te krijgen. Om de ziektedruk te verlagen staat een aantal gewassen op rekken. Maar rozen niet. „Rozen gedijen beter op de grond.”

De gestekte rozen worden doorgekweekt op andere bedrijven, zoals bij Rosa Mundo van Geert Mooren.

De cultuurgroep bekeek zo’n perceel.

Bijna allemaal kleinbloemige rozen zoals Flower Carpet-rassen. Bij het oppotten is de periode belangrijk, zei Mooren. „Als je in november/ december oppot en ze beginnen te groeien, heb je kans dat ze kapot vriezen.” Uitplanten in de vollegrond,

de Swart op een containerveld van zijn bedrijf (Mart van Dijk). De rassen zijn gestekt en vooral geselecteerd op gezondheid. Om afnemers te bewijzen dat de rozen jarenlang zijn goed te houden, heeft hij stroken tussen zijn containervelden aangeplant met ’Pink Swany’. In de cultuur is valse meeldauw wel een belangrijk aandachtspunt. „Er mag wel wat in zitten, maar niet te veel.”

Problemen met roest heeft De Swart niet. In de cultuurgroep werd ook gedacht dat die problemen alleen gerelateerd zouden zijn aan rozen geoculeerd op ’Laxa’.

Gezonde rassen hebben volgens De Swart wel als nadeel dat blad er lang aan blijft zitten. Toch leidt dat niet tot problemen bij zijn bewaringsmethode: gestapeld in kratten en gekoeld bij 0°C. „Dat bevalt ons goed. Invriezen? Nee, want als je ze uit de vriezer haalt, krijg je ze niet uit elkaar.”

in het voorjaar, is ook gevoelig. „Dan kun je met geoculeerde rozen meer doen. Maar ik ben ervan overtuigd dat gestekte rozen uiteindelijk net zo krachtig groeien als geoculeerde.”

Gestekt of geoculeerd: de teelt duurt bij Mooren dus even lang. Als er een verschil in kostprijs is, dan zit dat volgens de kweker in het wel of niet oculeren. Uiteindelijk bepaalt de markt welk rozenproduct wordt gebruikt. In het openbaar groen zijn dat over het algemeen gestekte rozen, omdat die door het ontbreken van wildopslag makkelijker – dus goedkoper – zijn te onderhouden.

Op de visuele markt gaat het doorgaans over geoculeerde rozen. Dirk Bouman (Arie Bouman Tuinplanten)

geeft daar de voorkeur aan. De afzet van gestekte rozen is volgens hem wel beter stuurbaar, maar hij heeft er niet veel ervaring mee. Die was ook niet goed. „We hadden eens gestekte ’Leonardo da Vinci’. Die kwam heel hoog, maar geen bloem.”

Meerderen in de cultuurgroep stelden dat de levensduur van gestekte rozen langer is dan van geoculeerde rozen, zeker als geoculeerd is op ’Laxa’. Een roos op ’Laxa’ zou in een plantsoen een jaar of acht meegaan.

Bij de gemiddelde consument is de levensduur veel korter. Maar als de consument er plezier aan heeft beleefd en de volgende keer weer zo’n roos koopt, dan lijkt een kortere levensduur niet erg.

Voor plantsoenen zijn bodembedekkende rozen belangrijk die goed kleuren en gezond zijn, stelde Hans

Bij Frank Coenders zag de cultuurgroep geoculeerde rozen in de vollegrond die niet twee, maar één jaar oud zijn. De kweker had ze in mei/ juni op ’Laxa’ geoculeerd. Het resultaat om in de winter op te potten zag er volgens de groep goed uit: struikjes op vrij lichte onderstammen en met meerdere scheuten vanuit de oculatie. Er was wel een probleem geweest met het hout. Dat was voor de winter geknipt en ingevroren.

Veel hout kwam er rot uit. „Vers hout slaagt beter dan bewaard hout.”

Hans van de Laak liet een perceel tweejarige geoculeerde rozen van Lakei zien. Het bedrijf pot deze struiken zelf op. Afharding is hierbij essentieel. „We laten zo laat mogelijk kneuzen en rooien. Want hoe beter rozen zijn afgehard, hoe beter dit is voor de bewaring, het oppotten en het uitlopen na de winter.” Wat dat betreft maakt de vermeerderingsmethode weinig uit: gestekt of geoculeerd, het product moet goed afgehard de winter in gaan. <

Uitgebreid assortiment in laanen sierbomen, fruitbomen, spillen, dakplantanen en leilindes (vormbomen).

ZOWEL IN DE VOLLE GROND ALS IN CONTAINER Het juiste adres voor de beste kwaliteit!

Kijk op onze website voor meer informatie:

WWW.MABO.NL

Achterstraat 12 | 6668 AA Randwijk T +31 488 49 1271 | F +31 488 49 1342 E info@mabo.nl | I www.mabo.nl

hebe thuj a

buxus

Smidstraat 1, 6691 ES Gendt, Nederland www.wilbertstek.nl

erus junip mus y n o eu s ypari c e a cham s i l i s nob lauru a l du lavan psis thujo

prun us rosm arin us thym us taxu s ilex

AANGEBODEN 25.000 40.000 25.000 100.000 25.000 5.000

Calluna Vulgaris Garden Girls in soorten Calluna Vulgaris in soorten Erica Carnea in soorten Erica Darleyensis in soorten Cornus Canadensis (zeer goede kwaliteit) Cornus Canadensis (zeer goede kwaliteit)

p10,5 p10,5 P10,5 p10,5 p10,5 p13,5

Boomkwekerij Bullens

Oude Baan 491 3630 Maasmechelen (BelgiĂŤ) Tel. 089/763056 Fax. 089/767672 Mob. 0474/879327 E-mail: boomkwekerij.bullens@skynet.be

Jaarrond leverbaar Heesters, kruiden en vaste planten o.a.

Cotoneaster Euonymus Hedera Hydrangea Lavandula Rosmarinus Sedum 0031 (0) 172 587403 www.djhendriksen.nl

Beauty Ladies is 15 jaar op de internationale markt en dat werd in september bij Europlant Canders gevierd met een rondleiding en feest voor zo’n 230 genodigden: kwekers, inkopers, tuincentrumeigenaren, bloemisten en andere verkopers van het Calluna-merk. Het was op een zaterdagnamiddag, toen de heidehandel weer even weekend had.

Tussen augustus en november is het altijd hoogseizoen in die handel.

Miljoenen heideplanten, niet alleen Calluna maar ook Erica, worden dan afgeleverd. De laatste seizoenen loopt de afzet bijzonder goed. Op veel bedrijven is heide al in de voorver-

koop uitverkocht. Dat maakte de stemming bij Canders, in Straelen, het centrum van de Duitse heidecultuur, extra feestelijk.

Het was niet uitsluitend een Duits feest. Beauty Ladies is een partnerschap van Canders en Eden’s Creations, het veredelingsbedrijf dat ontstaan is vanuit kwekerij Hoekert in Wezep. „We zijn tevreden op wat we samen in 15 jaar hebben bereikt”, zei veredelaar Henrik Rietberg bij Canders, waarop Christiaan Rietberg aankondigde dat de veredeling voor

het Calluna-merk doorgaat. „Dit blijft ons doel: het sortiment verbeteren, nieuwe rassen ontwikkelen, en ook nieuwe concepten.”

De broers Rietberg zijn de kleinzonen van Henk Hoekert, die begon met de veredeling van Calluna. De nu 80-jarige Hoekert is er nog steeds vol passie bij betrokken. De bevlogenheid voor Calluna ontstond doordat hij dichtbij de heidevelden van de Veluwe woonde. „Je moet ergens een passie voor hebben!”

Na jaren van veredelen, selecteren, testen en kweken kwam in 1992 de eerste introductie van Hoekert naar buiten, ’Dark Beauty’. Daarna vond

>

rassen te vermarkten onder Beauty Ladies, een merk dat in 2002 – nu dus 15 jaar geleden – werd gedeponeerd.

In 2003 kwamen de eerste knopbloeiende rassen onder dat merk in de handel. Het was niet het eerste Calluna-merk, want Gardengirls bestond toen al langer (kader: Gardengirls eerder op de markt). Later is er ook een ander heidemerk bij gekomen, Beauty Queens, maar dan van Erica.

hij een partner in de Duitse sierplantenkweker Gerd Canders: om zijn nieuwe rassen te testen op waarde voor de teelt en de afzet, en ook om de meest geschikte rassen vervolgens op de markt te brengen. Zodat Hoekert zich kon concentreren op de veredeling.

Hoekert en Canders besloten om de

Het doel van Hoekert was in eerste instantie om geel en oranje in Calluna te brengen, omdat die kleuren tot dan nog niet voorkwamen in het sortiment. Het resultaat na jaren van veredeling was verbluffend; Hoekert wist zo’n 1.000 rassen te selecteren. „En dat allemaal uit dat ene soort in het wild, Calluna vulgaris”, zei Hoekert niet zonder trots bij Canders.

Toentertijd, en nu nog steeds, worden er voor die veredeling jaarlijks 40.000 zaailingen opgezet.

Aanvankelijk waren het allemaal eenkleurige rassen. De laatste jaren zijn tweekleurige knopbloeiers toegevoegd aan het sortiment (verkocht

als Beauty Ladies Twins), driekleurige knopbloeiers (Trios) en inmiddels ook al vijfkleurige (HighFive). Daarnaast kwam in 2014 een serie op de markt die helemaal afwijkt van de knopbloeiers: Skyline, met rassen van Calluna vulgaris die als sierwaarde groene, gele of bijvoorbeeld koperkleurige aren hebben. Het zijn zogenoemde structuurplanten.

Met de uitbreiding van het sortiment groeide ook de productie danig. Alle rassen van Beauty Ladies zijn weliswaar kwekersrechtelijk beschermd, maar de productie is niet gelimiteerd door de raseigenaren, aldus Henrik Rietberg. „Licentiehouders kweken voor de vrije handel. We proberen de productie wel iets te reguleren via stekbedrijven, dat zijn er vier. Kwekers mogen Beauty Ladies niet zelf stekken.”

Momenteel zijn er bijna 100 kwekers die voor het Calluna-merk produceren. Sommigen kweken alleen Beauty Ladies, en dan ook nog eens in miljoenen. Anderen combineren de teelt met andere producten, zoals Erica, Gaultheria of Lavandula. „20%

van de kwekers maakt 80% van de productie voor het merk”, legde Gerd Canders uit. De productie ligt voor het grootste deel in de regio Niederrhein (waarin Straelen ligt), en deels verspreid in Nederland.

Canders behoort zelf tot de grootste producenten voor het merk. Het bedrijf stekt en kweekt de heide op in een kas, en kweekt ze af op een pottenveld dat 12 ha meet.

Canders leidt het bedrijf samen met zijn zoon, Tom Canders, die bovendien een gezamenlijk bedrijf met een andere Duitse kweker (Germes) heeft wat specifiek afzet aan bloemisten en andere bloemisterijkanalen: Futura Flowers.

Van Beauty Ladies zijn er nu ongeveer 60 rassen in de handel. Zoals Rietberg aangaf blijft de veredeling doorgaan. Een nieuwe serie wordt echter niet zomaar opgepakt door de markt. Daarom komen er op het proefveld van Canders ook bijvoorbeeld bloemisten beoordelen. Er zijn niet alleen kwekersogen op gericht.

Bij de viering van het 15-jarige jubileum dacht de Duitse kweker terug

aan de introductie van Skyline, in 2014. „Kwekers wilden Skyline niet, totdat bloemisten zeiden: ’die willen wij in onze winkel hebben’.” Drie jaar na de introductie heeft Skyline volgens Canders op de markt een aparte naamsbekendheid opgebouwd. „Consumenten zien het verschil tussen Skyline en Calluna. En het grappige is dat kwekers nu ook zeggen: ’ik heb Skyline en ik heb Calluna’.”

Globaal zijn er nu Beauty Ladies in diverse kleurschakeringen en groeiwijzen, onderverdeeld naar de maand waarin de rassen het visueel aantrekkelijkst zijn: zoals in augustus de rassen ’Sharon’ (rood), ’Antje’ (geel/wit) en het nieuwe ras ’Laura’ (donkerlila). Nieuw voor september zijn ’Sanne’ (lichtrood), ’Michelle’ (roze) en ’Anna-Sofie’ (geel/violet).

Voor de late verkoop vanaf oktober zijn ’Sandra’ (roze/rood) nieuw, ’Sissi’ (helderrood), ’Mandy’ (helderroze) en ’Saphira’ (lichtlila).

Nieuw uit de Skyline-serie is bijvoorbeeld ’Cologne’, met zilverkleurige aren die volgens de veredelaar doen denken aan de Dom van Keulen

(vandaar de Engelse naam ’Cologne’).

Afgelopen Plantarium won deze noviteit een zilveren medaille.

Volgens Canders zit de heidemarkt op meer verbeteringen te wachten, met name rassen die langer houdbaar zijn dan bestaande rassen. En toch ook op nog meer kleurschakeringen. „Ik hoop dat we over vijf jaar alle aansprekende kleuren vanaf augustus tot eind oktober in ons sortiment hebben.”

De voorkeur voor bepaalde kleuren kan per regio verschillen. „Voor ZuidDuitsland moet een Calluna vooral rood zijn. In Scandinavië hebben ze het liefst witte en roze Calluna; geel willen ze daar niet.”

Driekleurige knopbloeiers waren eerst vooral in Duitsland gewild, nu raken ze volgens de Duitse kweker ook in trek op de Scandinavische markt. Maar in Nederland nog niet. „Daar willen ze toch vooral enkelkleurige Calluna kopen.” <

Bekijk meer foto’s van het Beauty Ladiesjubileum op deboomkwekerij.nl.

Varb gratis uitproberen? varb.nl/demoaccount

kwekers & handelar

aanbods­ regels

Varb t. +31 (0) 172 235 020 w. varb.nl

zoek­ opdrachten

aanvragen

De omzet van boomkwekerijproducten bij Royal FloraHolland ligt begin oktober bijna 7% voor op 2016. Vorig jaar kwam de omzet uit op ruim €230 miljoen en als deze lijn wordt doorgetrokken komt de omzet dit jaar op zo'n €246 miljoen. Hortensia, lavendel en vaste planten zijn volgens Michel Verbeek en Tim van der Kooi, beiden Cöordinator Product bij Royal FloraHolland, productgroepen die met name zorgen voor deze groeicijfers.

Verbeek en Van der Kooi verwachten dat de veiling de groei de laatste maanden vasthoudt. „De aanvoer van Helleborus blijft groeien en daarmee is dit seizoensartikel een steeds belangrijkere omzetmaker. Ook de omzet van Skimmia en kerstartikelen als coniferen zit in de lift.”

Daarmee komt een omzet in boomkwekerijproducten van €250 miljoen steeds dichterbij. „We dachten een paar jaar geleden dat we deze omzet al eerder zouden bereiken, maar daarvoor moet het ook een beetje meezitten. Door prijsdruk in voorgaande jaren hebben kwekers bijvoorbeeld hun productie verminderd. Dat vertaalt zich direct naar - in verhouding - minder omzet.”

Tot 1 oktober is het aandeel in de totale omzet van leden 2% groter dan in dezelfde periode vorig jaar. Dit gaat ten koste van het omzetaandeel

van contractzenders (-1,7%) en van aspirant-leden (-0,3%).

Royal FloraHolland hecht er belang aan dat leden zich loyaal tonen aan de veiling. Verbeek en Van der Kooi zijn dan ook tevreden met de stijging van het omzetaandeel van leden. Bij de invoering van het nieuwe relatievormenmodel voor boomkwekers in 2014, lag het aandeel van leden in de veilingomzet iets onder de 70%. Inmiddels is dat gestegen naar 77%. De belangrijkste verschuiving bij de lidmaatschapsvormen is dat kwekers van aspirant-lid opschuiven naar lidmaatschap.

Een ander veilingitem dat de laatste weken volop in de belangstelling stond is het beeldveilen. Nu de invoering ervan is uitgesteld hebben kwekers volgens Verbeek en Van der Kooi meer tijd om hun zaakjes op orde te krijgen. „De digitale trein rijdt en kwekers moeten aanhaken.

De kwaliteit van de meegeleverde foto's moet echt omhoog. En ja, voor kwekers met seizoensproducten is

dat bewerkelijker dan voor kwekers met jaarrond hetzelfde product.

Wij spreken veel klanten met een webshop die vinden dat de betrouwbaarheid van de foto's omhoog moet.

Voor hen is het essentieel dat ze de meegestuurde foto's kunnen gebruiken in hun webshop. We zijn ervan overtuigd dat als kwekers hier onvoldoende in meegaan zij echt omzet laten liggen.” <

Harry Verpaalen van Boomkwekerij Verpaalen-Herijgers levert uitgangsmateriaal van Weigela aan andere kwekers en ziet de handel aantrekken. „De markt voor Weigela heeft net als van veel andere heesters, behoorlijk onder druk gestaan. Maar ik zie sinds vorig jaar dat het weer beter gaat. Bij klanten was er na de zomer veel meer ruimte op de kwekerij dan voorgaande jaren. Hierdoor hebben we ook al meer in de voorverkoop kunnen verkopen. Daarbij komt dat

we zelf de aantallen Weigela iets hebben verminderd. Vorig jaar ging het met de verkoop al iets beter, maar nu gaat dat in een stroomversnelling.

Voorzichtig gaan we weer iets meer produceren”, aldus Verpaalen.

Klaas-Jan Wierda van Itea Boomkwekerij raakte alle Weigela dit jaar in de mix kwijt. „We maken een heestermix voor de retail in 1 l-containers. Weigela maakt hier onderdeel van uit. Ik kan m’n mix zelf samenstellen en houd eigenlijk nooit iets over.”

Een vergelijkbaar geluid laat ook Peter Vriends van About Plants horen: „We maken van drie soorten 2.000 planten. Dat zijn kleine aantallen die door onze klanten bij hun bestellingen van andere planten worden bijbesteld. Deze vinden allemaal hun weg.”

Kweker Bas Niesing raakte dit voorjaar daarentegen niet alle Weigela kwijt. „We hebben wel 100 soorten heesters die bijna allemaal beter lopen dan Weigela. Zowel richting aanlegmarkt als tuincentra verkoop ik minder stuks. Ik heb alleen geen flauw idee hoe het komt.” <

De omzet van tuinplanten (totaal van klok en directe verkoop) kwam bij Royal FloraHolland in september bijna 7% hoger uit dan in dezelfde maand vorig jaar.

Bij Skimmia ligt de prijs ruim 18% hoger dan in september vorig jaar.

Kweker David Moerings herkent dat beeld. „September was een goed maand. De daghandel liep goed en de klokhandel werd bovengemiddeld betaald. Maar daarmee is nog

geen sprake van een goed seizoen; oktober en november zijn voor mij qua afzet belangrijker dan september.”

Bij Gaultheria (Gaultheria procumbens en Pernettya is hierin samengevoegd) is in september sprake van 21% meer aanvoer in stuks. Siebe Feenstra van Special Plant Zundert zegt daarover: „Ik denk dat dit veroorzaakt wordt door de toename van aanvoer van Duitse kwekers. Gaultheria is daar

iets eerder op kleur dan bij ons, dus het seizoen begint daar iets vroeger.”

Inmiddels is ook bij het Zundertse bedrijf de productie op gang gekomen. „De markt is goed, vraag en aanbod zijn prima met elkaar in overeenstemming”, aldus Feenstra.

Bij Overig coniferen is 80% omzetstijging te zien. Dit komt volgens Michel Verbeek van Royal FloraHolland door twee nieuwe mix-orders die via directe verkoop hun weg vonden. <

Beheerders en eigenaren van bosgebieden, landschappelijke beplantingen en stroken langs rijkswegen gaan de komende jaren duidelijk meer populieren aanplanten, zeggen ze. Dat gebeurt met name al in Noord-Brabant. De Brabantse Populieren Vereniging maakt zich sterk voor de boomsoort en toepassingen in de houtverwerkende industrie.

Twee jaar geleden is er bovendien Peppelhout opgezet, een coöperatie van populiereneigenaren die via een

businessmodel het hout van soorten en klonen willen verwaarden, meteen al bij de aanplant. Er zijn allerlei toepassingen mogelijk, maar die hangen wel af van de soort of kloon.

Ook landelijk zullen meer populieren worden aangeplant. Staatsbosbeheer doet dat niet alleen vanwege de groeisnelheid en de houtkwaliteit.

De grootste terreinbeheerder plant ook meer populieren als een van de alternatieven voor essen die aangetast zijn door essentaksterfte.

Onder afnemers was het vertrouwen in populieren gedaald door onder andere roest, maar intussen is er een behoorlijk aantal klonen op de markt dat ziektevrij is. Bijvoorbeeld ’Koster’, ’Hees’ en ’Muur’, wat klonen zijn van Populus x canadensis. De gezondheid draagt bij aan een hersteld vertrouwen in populieren.

„Grassen. En Osmanthus en Prunus lusitanica voor haagjes en zo, ter vervanging van Buxus. Ook fruitbomen en kleinfruit zijn een trend. Maar om eerlijk te zijn loopt de herfst iets moeizamer, de consument wacht liever tot de lente. Helaas.”

„We proberen de mensen warm te maken voor de herfst, zoals met de actie ‘plant nu de lente’. We zijn een echt plantencentrum en hebben altijd voldoende voorraad. Dat is een van onze sterke punten. Als we vermoeden dat ergens schaarste van zal ontstaan, kopen we voldoende

Op verschillende klonen zit wel licentie, dus vermeerdering mag niet zonder toestemming van de eigenaar. Dat kan een grotere productie in de weg zitten. De vraag is dan ook hoeveel kwekers kunnen profiteren van een stijgende vraag. Er zijn nu niet meer zoveel kwekers van populieren als vroeger. <

van tevoren in, zoals van Osmanthus, Prunus lusitanica of bepaalde Hydrangea-soorten.”

„Dat mensen toch wel eenzijdig zijn.

De consument komt over de vloer en heeft al een idee wat hij wil, vraagt wel ‘wat stelt u voor’, maar gaat toch met zijn eigen idee naar buiten. Ik rij hier soms met de fiets en dan denk ik ‘goh, eigenlijk is het niet zo goed gesteld met onze tuinen’.”

„Vooral veel keien en een eenzijdige beplanting met bijvoorbeeld Lonicera nitida, Pennisetum, Euonymus, Hypericum, Spirea. Er zijn weinig mensen die een levendige tuin hebben met variatie. Omdat de tuinen kleiner worden is er wel de tendens om meer aan één plant te besteden. Men neemt een maatje meer of solitaire planten zoals een Cornus of Amelanchier. Ook het meerstammige doet het goed.

Dat valt wel op.” <

„Als u nu nog een mooie partij straatbomen van meer dan 100 gelijke stuks nodig hebt, zijn die al bijna nergens meer te vinden. Ook partijen Rhododendron zijn al allemaal weg, net als alle laurieren. Verder is naar Taxus veel vraag, en ook naar rozen.

Alleen Buxus zit nog in het verdoemenishoekje, vanwege Cylindrocladium en de buxusmot. Er zijn gelukkig genoeg alternatieven – Euonymus, Taxus, Osmanthus of Ilex – maar die vragen in de toepassing toch meer

zorg. Buxus is veel makkelijker toe te passen.

Het najaar is helemaal niet zo druk als het voorjaar, maar we zijn al wel druk. Met bezoekers die langskomen, met invullen van offertes. En er zijn ook al kluiten weg. Coniferen, maar ook bomen. Prunus kan nu al goed worden gerooid, ook lijsterbessen zijn geen probleem. Maar voor esdoorns, wilgen, beuken, eiken en Robinia is het nog te vroeg.

Voor de kwekers van Boweco was vorig seizoen best oké. Onze afzet vanuit Wetteren was een stuk beter in vergelijking met de jaren ervoor.

Tot 2013 konden we nog leuk leveren aan Rusland, er waren vragen van soms wel honderdduizenden ’Smaragd’, maar toen ging die deur dicht.

Gaat die deur weer open, nu de Russen onder het mom van werkbezoek

in Nederland komen? Wij gaan niet meer voor die handel, want dat kost heel veel moeite. Wij hoeven in Rusland niet dat klompje goud te vinden.

Laten we ons concentreren op de Europese handel. Die is vrij stabiel, er zit weer genoeg winstmarge op.” <

„Oktober plantmaand? We zouden met zijn allen graag willen dat het nog zo was, maar de realiteit is dat steeds minder mensen de maand oktober aangrijpen om heesters, bomen en vaste planten aan te planten zodat ze nog voor de winter vast geworteld zijn. We zien al jaren dat de handel medio oktober sloom is. Het uitzonderlijk goede weer had deze week ook weinig effect op de vraag. Halloween en Allerheiligen hebben ook weinig of geen invloed op de handel en kerst is nog te ver weg. We zitten dus echt in een overgangsperiode. Ondanks dat, zien we in oktober wel weer een plus ten opzichte van vorig jaar. Er gaat heel wat Skimmia, Ilex met bes, Erica en Calluna

weg. Helleborus doet het al heel goed en de verkoop van siergrassen geeft nog wat laatste stuipen. We zagen de afgelopen week ook de eerste ’Conica’ al worden verkocht.

Tuincentra zijn druk aan het ruimen om de kersthandel een plaats te geven. Voor de kerstperiode liggen er meer orders vast dan in vorige jaren.

Je merkt dat klanten steeds meer bereid zijn om eerder en grotere partijen vast te leggen. Vooral met de kamerplantenacties voor na de kerstperiode pakken tuincentra flink uit. Tot die tijd zal het rustig blijven verwacht ik.

We hebben dan ook alle tijd om achter de schermen de voorbereidingen te treffen voor de introductie van de ViridiCode. Een waanzinnig project, vind ik zelf. Met de ViridiCode maken we elke plant in de keten traceerbaar, van kweker tot consument. We hebben in de branche te maken met een wirwar van verschillende EAN codes voor levend groen, zonder structuur, waardoor processen omslachtig zijn.

De ViridiCode maakt levend groen

traceerbaar vanaf het moment dat het product de kwekerij verlaat en is in de hele keten te volgen. Kwekers kunnen zo hun producten volgen tot aan de eindklant, tuincentra kunnen hiermee hun inkoop automatiseren en marges nauwkeuriger berekenen, consumenten kunnen specifieke plantinformatie opvragen middels de code. We gaan de Viridicode binnenkort officieel lanceren in de markt.

Ik denk dat het een hele belangrijke stap is richting transparantie in de totale plantenhandel.” <

Buxus

Integrated Pest Management

Basic Substances

Van woensdag 8 t/m vrijdag 10 november vindt in Aalsmeer de Royal FloraHolland Trade Fair plaats. Zoâ&#x20AC;&#x2122;n 650 kwekers en 50 veredelaars van tuinplanten, kamerplanten en snijbloemen presenteren hun nieuwste producten en concepten. Ook toeleveranciers laten hun noviteiten zien.

In het Royal FloraHolland House, het centrale middelpunt van de beurs, zijn er workshops en presentaties rondom het thema Welcome to the Green Age. FloraHolland zet in op het verduurzamen van de sierteeltketen en de ontwikkeling van een wereldwijd digitaal handelsplatform.

De beurs is 8 en 9 november open van 9-17 uur, op 10 november van 9-15 uur. Meer info: royalfloraholland.com.

Loofbomen zijn van oudsher intiem verbonden met het landschap. Dit boek beschrijft meer dan 250 loofboomsoorten en hybriden die o.a. belangrijk zijn voor openbaar groen. Aan bod komen herkenning, toepassing, ecologie en beheer. Een standaardwerk voor liefhebbers en vakmensen. Met veel achtergrondinformatie en rijk geïllustreerd.

Bestel nu voor €49,90!

• Meer dan 250 soorten loofbomen, hybriden en variëteiten • Herkenning, toepassing en beheer • Geschiedenis van het boomgeslacht en standplaatsen • Lijst van collecties van boomgeslachten en monumentale bomen • Met meer dan 1500 kleurenfoto’s

Het boek is te bestellen voor €49,90 (incl. btw, excl. verzendkosten) door een mail te sturen naar info@hortipoint.nl.