Bkw 2017 23

4 CNV-onderhandelaar Henry Stroek over de nieuwe cao 5 Commentaar: Helder over water 6 Bedrijfsleven en overheden pakken water samen aan 9 Ondernemersvragen: Wat kun je doen in een goed financieel jaar?

10 Column Coen Dekkers: Ik verzin het niet 10 CLTV haalt banden aan met boomkwekers

14 Praktische opties voor zuiver water 16 ’Ilex is op dit moment de beste optie voor Paleis Het Loo’ 18 Vakgeluiden: Clematis droog oprooien 20 Stapelgoed dubbelop uitrijden 22 Sortiment: Salvia nemorosa 26 Teeltadvies: Werk aan bodemverbetering laanboompercelen

30 Minier zoekt met concept Franse tuincentrumklant op 32 Markt & Afzet: Markt containerbomen groeit 35 Hoe loopt ‘t?

37 LTO Nederland Vakgroep Bomen en Vaste planten 39 Vaktaal en Agenda

klimaatneutraal natureOffice.com | NL-077-331716

gedrukt

Vóór de zomervakantie liepen de onderhandelingen nog vast, nu zijn werkgeverspartijen LTO, Anthos, NFO, KAVB en vakbonden CNV en FNV er toch nog uitgekomen. Struikelpunten als loon en seizoenarbeid zijn overbrugd, andere even opzij gelegd om later tot afspraken te komen. Henry Stroek van CNV Vakmensen licht de nieuwe cao toe. „De nieuwe Cao Open Teelten heeft een lange looptijd van 35 maanden.

Een teken van wederzijds vertrouwen.

Het geeft rust in de sector. Zo hebben we samen de tijd om enkele punten vóór een volgende cao nader uit te werken.

Er zit een fatsoenlijke loonsverhoging in de nieuwe cao. Twee keer drie procent, de eerste keer per 1 januari volgend jaar en vervolgens de tweede keer met ingang van 1 januari 2019.

Een ander belangrijk punt is dat het jaarurenmodel wordt ingevoerd. We zijn tevreden omdat daar nu duidelijkheid over komt. Afhankelijk van de

hoeveelheid werk of het weer kunnen meer of minder uren per week worden gewerkt. De regeling garandeert werknemers een bepaald maandinkomen en werkgevers kunnen personeel flexibel inzetten. Het is maatwerk binnen een cao.

Het jaarurenmodel maakt deel uit van een vernieuwde arbeidstijdenregeling, met daarin ook een standaard regeling. De nieuwe arbeidstijdenregeling komt in de plaats van de huidige vier aparte regelingen. Dit is een verbetering van de leesbaarheid van de cao. De gewenste tekstuele vereenvoudiging van de hele cao is nog niet helemaal gelukt.”

Tot ongenoegen van de bonden werd vóór de zomervakantie een voor hen onacceptabel voorstel over seizoensarbeid gedaan, door het oprekken van de duur van zes tot negen maanden. Dat onderwerp is nu 'geparkeerd'.

Stroek: „De regeling seizoenarbeid wordt geëvalueerd. Op 1 mei volgend jaar is de bedoeling dit onderzoek af te ronden. En er is meer waar we nog een klus aan hebben om dit binnen de nieuwe cao te regelen. Denk aan wetswijzigingen die volgend jaar ingaan, zoals die over het minimumloon.

Andere belangrijke elementen in de nieuwe cao zijn de ouderenregeling en scholing. Voor werknemers vanaf zestig jaar is de 80-90-90 regeling afgesproken. Ze kunnen er vijf jaar gebruik van maken. Met tachtig procent werken, dus een dag minder bij een vijfdaagse werkweek, behoudt een medewerker negentig procent loon en pensioenopbouw. De werkgever wordt gecompenseerd voor de tien procent verschil in loonkosten. Dat kan door een beroep te doen op het Arbeidsmarktfonds bij Colland.

Ook wordt de scholingsbepaling verlengd. Er zijn maximaal 150 vouchers beschikbaar van maximaal 1500 euro voor opleiding.” <

Dit is de laatste bijdrage van Rob Fokkens aan de rubriek De Stelling.

Een kabinet dat investeert in groen? Eerst zien dan geloven 6% loonsverhoging maakt werken in de boomkwekerij aantrekkelijk

De overeenkomst in Boskoop houdt onder andere in dat de partijen beter gaan communiceren naar kwekers toe, bijvoorbeeld over het zoutgehalte van sloten in droge perioden. Ook zal waterbesparing op bedrijven, bijvoorbeeld met de inzet van vochtsenso-

ren, worden gestimuleerd. Bedrijven zullen ook tijdig(er) geĂŻnformeerd worden over beleidswijzigingen.

Het lijken allemaal vanzelfsprekende acties richting kwekers toe. Toch was de ondertekening een bijzondere gebeurtenis. Rijnland pretendeerde

bijvoorbeeld in het verleden dat het problemen gelijk oplost met concrete maatregelen, zoals een nieuw gemaal, een nieuwe duiker of verbeterde watergang. Maar dat kan het waterschap niet alleen, aldus Rijnland, dat moet in samenwerking met het bedrijfsleven en gemeenten.

De noodzaak tot samenwerking is nu ook meer dan ooit aanwezig.

Aanleiding is klimaatverandering, waarvan Boskoop al de gevolgen van ondervond in de zomer van 2014.

Toen viel in korte tijd zoveel regen, dat het watersysteem dit op plaatsen niet kon verwerken. Het aantal dagen met meer dan 30 mm per dag neemt al sinds 1900 toe, en de verwachting is dat er in de toekomst lokaal nog meer neerslag zal vallen.

Daarbij speelt in de regio Boskoop nog een ander probleem: bodemdaling. Rijnland houdt nu een aanleg-

Handelsbond Anthos en de vijf grootste bedrijven die gemeenten beleveren (Gebr. van den Berk, Boot & Dart, Ebben, M. van den Oever en Udenhout) hebben bezwaar gemaakt tegen het OOGst-fonds (Ontwikkelen Onderzoek Groen in de Stad). Gemeenten willen dit fonds laten vullen met een afdracht van €2 per geplante boom, maar dat is volgens Anthos en de bedrijven een verplichte heffing die ze niet wensen. De handelsbond is bezig met de opzet van een eigen innovatiefonds voor bomen.

Luchtvaartstudenten van Inholland Delft gaan met zes ton budget (waarvan de helft subsidie en de andere helft cofinanciering) verder om drones in kassen praktisch mogelijk te maken en teeltwinst te behalen. Het gebeurt binnen het tweejarige project HiPerGreen (High Precision Greenhouse Farming).

GrootGroenPlus heeft een iets meer bezoekers getrokken in vergelijking met de editie 2016. Exacte cijfers geeft de organisatie niet. Wel dat bezoekers de beurs een kleine 8 als rapportcijfer geven.

en onderhoudshoogte aan van 35 cm, dus het waterschap laat het peil van sloten maximaal 35 cm stijgen.

De bodem daalt echter door; er zijn steeds meer percelen die lager dan 35 cm boven sloten liggen. Kwekers zijn niet verplicht om die op hoogte te houden of te brengen, maar volgens de ondertekenaars van de overeenkomst loont het wel om daarin te investeren.

Er zijn diverse maatregelen te nemen tegen wateroverlast. Berging is daarbij cruciaal. Een effectieve en haalbare maatregel is bijvoorbeeld zorgen voor minder gesloten verharding: dat kost geen ruimte maar vergroot wel de regenafvoer via de grond. Daarnaast kunnen waterzakken voor lokale opvang zorgen, bijvoorbeeld van water wat op kassen of daken valt.

Calamiteitenberging in een polder

is ook een optie, wat volgens onderzoek interessant is vanaf 5 ha.

Op kleinere schaal start nu in Boskoop het pilotproject Badhuisweg: op 6.000 m2 bij Laag Boskoop en de Gouwe wordt onderzocht in hoeverre daar een calamiteitenbuffer is te realiseren. Misschien is dat te combineren met zonnepanelen op het water, zodat er ook energie kan worden opgewekt. Dat lijkt kansrijk, mede omdat zonnepanelen op land, en ook op daken, meer op bezwaren stuiten. Voor de pilot is nog wel een omgevingsvergunning en financiering nodig, maar verwachting is dat dit medio 2019 operationeel kan zijn.

De aanpak in Boskoop is in ieder geval bijzonder, want de regio is nu voorbeeld in het landelijke Deltaprogramma Zoetwater van de rijksoverheid. Ook dat programma richt zich op maatregelen om gebieden klimaatbestendiger te maken. <

„Ik vind hem een prettige en toegankelijke man.

Zijn vertrek is een verlies voor de veiling”, zegt Peter Bontekoe van de FPC Boomkwekerijproducten over het vertrek van Lucas Vos, CEO van Royal FloraHolland. Hortensiakweker Alex Schoemaker: „Lucas Vos is een energieke man met visie. Ik ben verbaasd en vind het jammer dat hij weggaat. Niet dat hij voor boomkwekers extra aandacht had, maar hij vond wel echt àlle leden belangrijk.

Meer dan 80 bedrijven hebben zich aangesloten bij de bufferzone voor bacterievuur 7 (voorheen 14b), in de regio Zundert. Daarmee is het mogelijk deze zone in de benen te houden en profiteren de kwekers van de exportmogelijkheden die dit biedt.

Bovendien worden de kosten door de deelname van veel bedrijven per deelnemer gedrukt.

De promotie van Perennial Power krijgt steeds meer aandacht in de geschreven pers en op internet. De club van vaste plantenkwekers wordt een stichting. Kweker Jan-Willem Rotteveel is verkozen tot voorzitter van de stichting.

Om de vraag goed te kunnen beantwoorden moet gekeken worden naar de levensfase van het bedrijf in combinatie met de bedrijfsvisie. Een bedrijf dat een aantal jaar bestaat heeft een andere behoefte en maakt andere keuzes dan een bedrijf dat overgedragen of verkocht wordt.

Toch is er een aantal uitgangspunten waarop alle bedrijven beter beslissingen op kunnen baseren. Bijvoorbeeld: ik ga investeren omdat ik anders belasting moet betalen. Dan kan je beter niet investeren, want je moet alleen investeren als je het in de toekomst verwacht terug te gaan verdienen. Voor sommige investeringen is het lastig te berekenen of die zijn terug te verdienen. En duidelijk is dat sommige investeringen toch nodig zijn, zoals bijvoorbeeld een nieuwe of grotere loods.

Waar je als bedrijf naar moet kijken bij investeringen is of er extra fiscaal voordeel te beha-

len valt. Een voorbeeld hiervan is een nieuwe vrachtwagen. Als een extra zuinige of stille versie gekocht wordt is er milieuinvesteringsaftrek te claimen.

Deze versies zijn meestal wel duurder, maar door het fiscale voordeel is de investering bijna gelijk en de toekomstige kosten zoals brandstofverbruik lager. Een vergelijkbaar voorbeeld is te geven voor zonnepanelen.

Het is mooi dat het nu goed gaat, maar als we naar het wereldbeeld kijken dan is er genoeg om ons zorgen over te maken. Het is verstandig om je bedrijf voor te bereiden op mogelijk mindere tijden. De afgelopen jaren is gebleken dat een reserve hebben handig is. Daarnaast is het misschien een goed moment om te kijken naar de mogelijkheden voor pensioenopbouw. Het bedrijf is hier zeker een onderdeel van,

maar om hier voor het pensioen geheel afhankelijk te zijn, is niet verstandig. Als je wilt of moet stoppen en de sector heeft het op dat moment zwaar, dan kan het pensioen karig worden.

Eén mogelijkheid is, als er de financiële middelen voor zijn, om te investeren buiten het bedrijf. Dat moet wel bij je passen. Denk dan aan aandelen op de beurs, een bedrijfspand of woning die je kunt verhuren.

Belastingen gaan veranderen nu er een nieuw kabinet er is.

Hou , ook hier rekening mee.

Er zijn veel antwoorden mogelijk op de vraag wat verstandig is te doen met financiële ruimte? Maak een plan met de gewenste investeringen, de terugverdientijd en mogelijke fiscale voordelen. En dan de mogelijkheden voor het vormen van een buffer en de wensen voor pensioenopbouw. <

priceless weeding

Onlangs belegde CLTV een bijeenkomst voor boomkwekers waar uitleg is gegeven over het nieuwe lidmaatschap speciaal voor boomkwekers. Directeur Erik Bastiaensen proefde er belangstelling voor het aanbod van de coöperatie die al jaren zakendoet met boomkwekers, maar het dienstenaanbod nu graag wil uitbreiden. Al eerder brainstormde CLTV met boomkwekers om te achterhalen waar zij behoefte aan hebben. Kan het bedrijf iets voor de kwekers betekenen? „We vinden het belangrijk dat we boomkwekers meer kunnen binden aan de coöperatie. Met het doel dat we zo een bijdrage leveren aan het versterken van de boomteeltsector. Ik denk dat er behoeften zijn bij boomkwekers die wij vanuit onze coöperatieve gedachte kunnen invullen. Overigens zonder de ZLTO of Treeport in de wielen te rijden. We gaan niet dezelfde dingen doen.”

Het Zundertse samenwerkingsverband telt vijftig aardbeientelers als lid. Daarnaast zijn er honderdtwintig overige leden, waaronder sympathisanten, gepensioneerde agrariërs en veertig boomkwekers. Maar dat ledenaantal kalft langzaam maar zeker af. „Als we zo doorgaan, hebben we over een jaar of twintig alleen nog maar vijfendertig aardbeientelers als lid. Wij hebben daarom gezegd dat we iets moeten doen. We willen graag een bredere basis van leden onder dat bedrijf voor de coöperatie. Maar dat betekent dat we ook iets moeten doen voor die leden. We zullen moeten bewijzen dat we het ook waard zijn”, legt Bastiaensen uit.

CLTV vraagt nu boomkwekers in te tekenen voor een nieuwe lidmaatschapsvorm; ook de veertig kwekers die al ’sympathiserend’ lid zijn. Dat lidmaatschap gaat €100 per jaar kosten, iets meer dan wat die veertig leden nu betalen.

Verkend wordt nu welke voordelen die leden daarvoor in ruil moeten gaan krijgen. Daarvoor wordt een werkgroep

opgezet die voorstellen zal doen. Uiteindelijk zullen de leden van de coöperatie zelf zeggenschap krijgen over het dienstenpakket.

De voordelen moeten worden gevonden in de diensten die CLTV nu aanbiedt. Het bedrijf kent drie verschillende takken. Uiteraard is er de veiling voor aardbeien. Daarnaast is er de toelevering van benodigdheden en de koelcellen; twee takken waar boomkwekers al langer actief gebruik van maken. Maar er is ook een depot voor deense karren.

Bastiaensen: „Ik kan mij voorstellen dat leden voorrang krijgen bij de koeling. Telers van een andere afzetorganisatie zochten onlangs koelruimte. Wij zaten vol, maar we hadden elders ruimte kunnen zoeken. Dat hebben we niet gedaan. Leden zouden we in zo’n geval wel kunnen helpen.

Een andere optie is tariefvoordelen bij het inwisselen van deense karren. Of automatisch overzichten verstrekken van wat kwekers hebben afgenomen aan gewasbeschermingsmiddelen, voor het voldoen aan hun registratieplicht. Maar uiteindelijk gaan leden daar zelf over.”

Bastiaensen hoopt minimaal vijftig boomkwekers te kunnen winnen voor het nieuwe lidmaatschap om 1 januari 2018 mee van start te gaan. Die kritische massa is volgens hem nodig om iets op poten te kunnen zetten.

Hij vertrouwt erop dat dit aantal wordt gehaald. „Om de coöperatie te versterken, om de binding met boomkwekers te versterken, maar ook met het doel dat de boomkwekerijsector als geheel er sterker uitkomt. Vanuit die gedachte geven we al ruimte voor een hubfunctie om de logistiek

voor kwekers makkelijker te maken. En faciliteren we de vakbeurs GrootGroenPlus. Dat zijn voordelen die we niet direct kunnen doorvertalen naar bijvoorbeeld een lagere prijs voor gewasbeschermingsmiddelen, maar die wel positief zijn voor de sector. Wij vinden dat belangrijk. Het is aan kwekers zelf om af te wegen hoe belangrijk zij dat vinden.” <

TreeCommerce

HĂŠt digitale communicatie platform voor de boomkwekerij.

Meld u aan en vergroot uw verkoopkansen!

Volg TreeCommerce ook via twitter: @Treecommerce

Yo u r A d j u v a n t S p e c i a l i s t

Hulpstoffen voor gewasbescherming

www.treecommerce.com

Hasten, elasto G5 en atplus verbeteren de effectiviteit van gewasbeschermingsmiddelen en groeiremmers SURfaPLUS BV, Wageningen tel. 0317-451217 E-mail: info@surfaplus.com www.surfaplus.com

Plantarium 23-26 Augustus 2017

+ '( %$..(5

( ;3(57,6(%85($8

Aan- en verkoop, onteigeningen, taxatie en bedrijfsbegeleiding van boomkwekerijen Engelandlaan 58 2391 PN Hazerswoude-Dorp I ITC Boskoop T: 0172 - 53 48 79 W: www.vdsm.nl E: info@vdsm.nl

Specifieke boomkwekerij schade-expertise bij: • schade aan plantopstanden • schaderegeling • onteigening • planschade • LRGD geregistreerd deskundige • NIVRÉ Register-Expert • Lid N.V.A.E. • Tevens uitgave Prijzenregister Boomkwekerijproducten

Compleet in teeltvloeren Telefoon: 0182 - 351144 • Bergambacht info@houdijkdenboer.nl • www.houdijkdenboer.nl

VDH FOLIEKASSEN BV

De Akker 100, 2743 DP Waddinxveen bakkerexpertise@planet.nl

www.bakkerexpertise.nl

Tel. 0172-235990 | www.foliekassen.com

Leverancier van:

Floramat teeltvloeren · Licht en sterk · Gemakkelijk te verwerken · Uitstekende drainage eigenschappen 



www.mastop.nl

com

snoeitijdstip, de grootte van de gebruikte planten, de beworteling en het verslempen van de grond. „Nu weten we dat Ilex een pH-waarde van de grond nodig heeft van 4,5 tot 5. Op sommige plaatsen is grond gebruikt met een pH-waarde van 7 en dat zorgde voor verminderde groei. Ook moet de grond luchtig zijn: organische stof, toegevoegd in de vorm van turf, zorgt daar nu voor. Ilex op veen- of zure zandgrond zal het prima doen, maar op kleigrond zou ik deze Ilex niet planten.”

Op deze herfstdag zorgen zomerse temperaturen ervoor dat er nog een behoorlijk aantal bezoekers door de tuin van Paleis Het Loo wandelt. „Soms vraagt nog wel eens iemand wanneer de Buxus wordt vervangen”, zegt Zieleman. „Die heeft dan wel gehoord dat we problemen hebben gehad met Buxus, maar ziet niet dat hier inmiddels al Ilex crenata staat. En niet alleen bezoekers, ook vakmensen die hier komen zien soms het verschil niet.”

Maar met deze constatering zijn nog niet alle problemen uit de wereld. Zieleman noemde een paar jaar geleden het vervangen van Buxus al een hoofpijndossier en de keuze voor Ilex crenata een oplossing met ’mitsen en maren’. En nu, vier jaar nadat de eerste exemplaren van Ilex crenata ’Dark Green’ zijn geplant, is het nog steeds lastig.

„We wisten al dat Ilex geen makkelijke plant is en dat is ook gebleken. Maar, en dat is het goede nieuws, de tuin ziet er nu niet slecht uit. Maar om tot dit beeld te komen hebben we veel leergeld betaald”, zegt Zieleman. Zo waren er problemen met de juiste pH-waarde, het juiste

Veel van de problemen die de Ilex de laatste jaren in de paleistuin had, zijn volgens Zieleman terug te voeren op het feit dat de grond onvoldoende doorlatend was. Bij de aanleg had de tuin minimaal 50 cm doorgespit moeten worden, maar gebleken is dat dat op veel plaatsen te weinig is gebeurd. De planten staan in een smalle border in een stalen frame, en alleen met een smalle schep is de grond los te maken. Dat is lastig en zwaar handwerk en waarschijnlijk daarom is het volgens Zieleman onvoldoende gedaan. Delen van deze borders zijn onder meer hierdoor verslempt. Bovendien krijgen de borders nog eens extra veel water te verwerken aangezien ze ongewild fungeren als drainage voor de omliggende constructie met staal en grind.

Zieleman: „Als gevolg van verslemping is soms jonge aanplant minder goed weggegroeid, en kregen ook planten van een paar jaar oud last van uitval. Een goede doorworteling is voor Ilex van belang en voor de jeugdfase geldt dat in het bijzonder.”

Juiste snoei heeft volgens Zieleman eveneens effect op de weggroei. Aanvankelijk werd de Ilex op 7 à 8 cm boven de grond gesnoeid, maar inmiddels wordt gestart met een

snoei op 12 à 13 cm. „Ilex heeft een beetje body nodig om aan te slaan, snoeien op 7 à 8 cm is te kort gebleken. En om te zorgen voor voldoende body gebruiken we nu ook geen planten meer in p9 maar alleen nog planten in p13.”

Inmiddels is zo’n 6 km Ilex helemaal vervangen door nieuwe Ilex en is op andere plekken Ilex ingeboet, waarbij de grond 60 cm is losgemaakt. „Alles wat we dit voorjaar hebben geplant of ingeboet doet het goed. Ik ben daar erg tevreden over en ik denk dat we nu het goede systeem te pakken hebben.”

Bij Zieleman was vanaf het begin bekend dat Ilex twee keer per jaar moet worden gesnoeid, tegen Buxus één keer.

Uit kostenoogpunt werd dit dan ook al snel geautomatiseerd. In samenwerking met Frits van den Elst van Elstec Ontwerp & Advies is snoeiapparatuur ontwikkeld die de ijzeren randen van de tuin als geleider gebruikt. „Hierdoor valt de extra snoeitijd mee. Bovendien kan dit werk nu ook door minder gekwalificeerd personeel – bijvoorbeeld via sociale werkvoorziening – worden gedaan.”

En verder over het snoeien: „De eerste keer snoeien we relatief laat, vanaf half juni. Bij Buxus deden we dat altijd wat eerder, maar van Ilex komt de groei later op gang. De tweede keer snoeien we vanaf eind augustus. Een nadeel van Ilex is trouwens de doorwas die op de planten komt.

Incidenteel schieten er scheuten omhoog en dat is geen fraai gezicht.”

Ondanks dat Zieleman inmiddels goede ervaringen heeft met Ilex crenata ’Dark Green’, heeft hij een terugkeer van Buxus nog niet uit z’n hoofd gezet. „Ons uitgangspunt voor de tuin blijft de 17e eeuw en toen stond hier Buxus.

Ongeveer iedere 25 jaar wordt de tuin opnieuw ingericht, dus een beslissing hierover is aan mijn opvolger. Maar vooralsnog zie ik geen Buxus die ons voldoende zekerheid biedt dat hij gezond blijft, ook gelet op de huidige problemen met de buxusmot. <

’Met elkaar kunnen we een hoop zelf bouwen’

Van der Werf is eind oktober gestart met het

cm werkbreedte, aan een zelfgebouwd frame

oprooien van Clematis-plantgoed. Dat gebeurt

gehangen. Maar die breedte vond Van der Werf

op het bedrijf nog ambachtelijk, met de riek.

te smal. „Ik moest veel lopen, 12 km op één mid-

het stekken in het voorjaar, gebeurt droog. Van

„Ik denk dat dat net zo snel gaat als met een

dag, en dat elke week in de zomer, alleen al bij

der Werf vond het stektentje van vroeger te

machine.” De bedden zijn wel aangepast op die

de potten – en daarna ook nog bij de stekken.”

klein en bouwde daarom een grotere tent: een

riek. Een bed bestaat altijd uit drie regeltjes stek.

Nu hangt er aan dat frame een maaier van 80

trekken, gaat je hand gewoon kapot.”

En het oprooien van het plantgoed, evenals

tunnel die drie bedden overkapt, met onderaan

„En dan een regeltje niks; daar steek je de riek

cm breed. „Nu is het nog maar 6 km lopen per

tralieliggers die met behulp van vier elektro-

in. En dan heb je de planten snel en netjes in

maaibeurt.” De maaier werkt al goed. „Nog even

motoren (elk 12 V) omhoog zijn te pompen. Zo

een kist liggen.”

poedercoaten, dan ziet 'ie er ook netjes uit.”

is de tunnel over wieltjes en dakgoten naar de

Veel bedden zien nog aardig groen uit en

De kweker houdt er wel van om iets te maken

volgende bedden te duwen.

hier en daar bloeit een soort ook nog volop.

of te repareren. „Ik ben aardig technisch, mijn

Toch vindt Van der Werf het niet te vroeg om te

vader is dat ook, en mijn oom kan elektrisch

der Werf. „En als men regen aangeeft, zorgen we

rooien. „We maaien de planten expres kort af,

lassen. Met elkaar kunnen we een hoop zelf

dat de tunnel alvast over drie bedden staat. Dan

want bij Clematis moeten de reserves nu in de

bouwen.” Zo hebben de heren zelf een koelcel

kunnen we daar droog werken.” De tunnel is in

wortels zitten, voor het volgend jaar.”

gebouwd. En nu zijn ze bezig met een werk-

anderhalf uur op te bouwen. „Hij is helemaal

tuigje om wortels onder de potten te borstelen.

demontabel. Daarna is het een pakketje dat je

„Als je die wortels met je hand eruit probeert te

zo met de heftruck kunt oppakken.” <

Het maaien doet de kweker wel machinaal.

Hij had eerst een kleine grasmaaier, van 40

„We rooien zes bedden per dag”, vertelt Van

Gestapelde Deense karren staan klaar bij FlevoFlora, om omgebouwd en volgezet te worden met ’Conica’ voor de handel. De bedden van het containerveld zijn 20 m breed. „Vroeger stonden ze op 10 m, maar dat vind ik zonde

’Karren erop via rijplaten’

van de teeltruimte”, verklaart Van Diepen. „Nu bepaalt de spuitboom je bedbreedte.”

Ver lopen met planten hoeft ook niet meer, want hij rijdt met een heftruck en pottenvork zo over het veld. Wel met brede banden, om insporing te vermijden. En voor de karren legt de kweker rijplaten neer. Het veld is namelijk een lavavloer, vorig jaar aangelegd door ErfGoed. „Een laag van 9,5 cm met een grove fractie, en 1,5 cm fijne fractie erbovenop.”

Er lagen eerst Efford-zandbedden. Qua vochthuishouding functioneerden die volgens de kweker mooi, maar de potten kregen groene aanslag. „Dat wil de handel niet.” Hij wilde voortaan kweken op een lavavloer. „Die zorgt toch wel voor wat capillaire werking. Je krijgt rond potten ook een mooi microklimaat. En de lava is een mooie waterbuffer.”

Een bui van 30 mm kan de vloer goed bufferen. „Als er meer zou vallen, en de nood is echt aan de man, dan gaat de overstort aan.” <

„Als je nu niet aan het rooien bent, is er iets niet goed”, zegt Barry van Aert, die volop bezig is met het werk. Dat doen hij met twee machines: een klembandrooier en een combisysteem van schudlichter, opraper en opvoerband.

De logistiek is belangrijk. Bij een blok van hetzelfde soort haalt hij bijvoorbeeld eerst een paar rijen of een bed eruit. „Als ik maar rond kan rijden met de rooimachine.” Met de klemband werken één chauffeur en één man achterop, bij de opvoerband staan twee man achterop. „Dan kun je snelheid maken.”

De eenjarige zaailingen staan op vijf rijen per bed, de tweejarigen op vier rijen. „Vroeger zaaiden we wat dikker. Nu wat ruimer om een zwaardere kwaliteit planten te krijgen.”

De zwaarte van de planten en het soort bepalen met welke machine Van Aert ze uit de grond haalt. „De opvoerband is meer bedoeld voor de zwaardere planten met een grover wortelgestel. Planten die te klein of te dun zijn, pakt de opvoerband niet.”

Gerooid materiaal gaat gelijk de loods in, of in een zeilwagen op het land. „Planten staan hier geen tien minuten in de zon en de wind. Snel naar binnen om daar te sorteren.” <

’Als ik maar rond kan rijden’

Met twee klembandrooiers tegelijk was boomkwekerij Blok vorige week in de Noordoostpolder begonnen met het uitrijden van stapelgoed. Gerard Blok schat dat de dagelijkse rooicapaciteit tussen 150.000 en 250.000 tweejarige onderstammen is, afhankelijk van de dikte. „We zijn nog wel een week of vier bezig.” Voor het rooien had Blok de planten nog teruggemaaid tot 60 cm. „Anders neem je volume mee, wat niet nodig is.” Het stapelgoed gaat voor sortering naar het buitenland. Al eind november begint het uitleveren aan klanten voor het maken van handveredelingen. „Met tweejarigen kun je eerder beginnen dan met eenjarigen.” <

In de Naamlijst van vaste planten uit 1990 staan bij Salvia nemorosa 15 cultivars vermeld, in die van 2005 zijn dat er 34 en in die van 2016 is het aantal gestegen naar 72. Dat zegt genoeg over de ontwikkelingen binnen de soort. S. nemorosa is overigens al lang populair als tuinplant. Mien Ruys prijst de rijke bloei al in 1952 in haar boek ’Borders - Hoe men ze maakt en onderhoudt’. Daar gebruikt ze nog de oude naam S. x superba. In haar ’Het Nieuwe Vaste Planten Boek’ uit 1973 hebben al diverse cultivars hun intrede gedaan; ’Ostfriesland’, ’Mainacht’ en ’Lubeca’.

Extra belangstelling kreeg S. nemorosa toen Piet Oudolf de soort in zijn bekende boek Droomplanten (1990) aanprees als een gemakkelijke plant met een rijke, langdurige bloei en - na knippen - goede nabloei. Hij noemt de cultivars ’Amethyst’, ’Blauhügel’ ’Brightness’ en ’Tänzerin’. Niet voor niets dat de plant volop in zijn vele beplantingsplannen, zowel nationaal als internationaal, te vinden is. In zijn meest recente boek - Oudolf Hum-

melo - noemt hij ook de cultivars ’Rügen’ en ’Wesuwe’.

Inspiratie en kennis deed hij op bij de bekende Duitse kweker Ernst Pagels die veel nieuwe cultivars van onder andere S. nemorosa introduceerde. ’Ostfriesland’ was zijn eerste introductie, later volgden de eveneens nog altijd veel gekweekte ’Amethyst’ en ’Blauhügel’.

Ook diverse andere sortimentskwekers introduceerden de afgelopen decennia interessante nieuwkomers. Van de Belgische Jan Spruyt komen onder andere ’A Little Bit’, ’Mother Tilley’, ’Slimming Blue’ en ‘Jan Spruyt’. Brian Kabbes introduceerde onder andere ’Pink Friesland’. Piet Oudolf kruiste met S. pratensis waaruit ’Dear Anja’ (S. x sylvestris ’Dear Anja’) en ’Serenade’ ontstonden.

Traditioneel is S. nemorosa een borderplant, getuige de bovenstaande kwekers die het sortiment hebben beïnvloed.

De hoogte zit gemiddeld rond 50-70 cm. Omdat de plant rijk en bossig bloeit, zijn er inmiddels ook verschillende compact groeiende introducties verschenen die geschikt zijn voor de visuele handel. De Sensation-groep en ’New Dimension’-groep zijn het meest bekend.

De hoofdkleur bij S. nemorosa is (paars)blauw, een enkele cultivar bloeit rose of wit. Noemenswaardig zijn nog ‘Plumosa’ en ’Schwellenburg’, met gevulde bloemen waarbij de kleine lipbloem in het niet valt vergeleken met de opvallende grote kelkbladeren. De bloemtrossen zijn zwaar waardoor de plant in de tuin wat steun verlangt.

Handig bij alle cultivars van S. nemorosa is de gemakkelijke bloei en herbloei. In de tuin kan de plant twee, soms drie keer worden teruggeknipt om bloei te genereren. Hetzelfde geldt tijdens de opkweek. Door partijen op wisselende momenten te snoeien (of te stekken) is S. nemorosa gedurende een lange periode als bloeiende plant aan te bieden. <

Keurmerk voor Duurzame Boomkwekerijproducten Vakmanschap, duurzaamheid, kwaliteit en garantie.

‘Groenkeur voldoet aan maatschappelijk verantwoord inkopen en is dé norm in groenbestekken.’

Stichting Groenkeur info@groenkeur.nl www.groenkeur.nl @groenkeur

Op diverse laanboombedrijven komen bodemproblemen voor. Zeker na een zeer natte septembermaand is de kans op structuurbederf erg groot en zou je eigenlijk zo min mogelijk op je land moeten rijden. Praktisch is dat natuurlijk lastig. Met de juiste bandenkeuze en minder zwaar materiaal kunnen problemen nog enigszins worden beperkt.

Met het graven van een profielkuil krijg je inzicht in de bodem. Daarnaast kan een bodemadviseur metingen doen met een penetrologger. Met dit apparaat meet je de bodemweerstand waarmee je inzicht krijgt in verdichtingen.

In regio Opheusden wordt deze winter een aantal nieuwe maatregelen concreet opgepakt om de bodemkwaliteit te verbeteren. Dit gebeurt in het kader van het project ’Samen de schop de grond in’ dat is gestart door Tree Centre Opheusden, Wageningen UR, Delphy en CropEye. Kwekers kunnen voor hun eigen percelen een organische stofbalans laten opstellen en krijgen een advies hoe ze het organische stofgehalte op hun percelen kunnen verbeteren. Door de wetgeving wordt de aanvoer van organisch materiaal beperkt; binnen het project wordt daarom gezocht naar praktische oplossingen om organische stof gericht op de teeltstroken aan te brengen. Het is de

bedoeling om deze winter een demoveld aan te leggen met verschillende materialen.

Om verdichtingen op te lossen, wordt bijvoorbeeld nagedacht over toepassing van de Verti-Drain. Dit is een machine die op golfbanen wordt gebruikt door gaten in de bodem te ponsen, waardoor water makkelijker weg kan en er lucht in de bodem komt.

Behalve deze nieuwe ontwikkelingen moeten basiszaken op bedrijven gewoon in orde zijn. Als drainage aanwezig is, controleer dan of deze goed functioneert. Zorg dat eindbuizen niet overgroeid zijn met gras of bedekt met grond. Bij ijzerrijk water is het belangrijk ijzerafzetting bij de eindbuizen te verwijderen, zodat de waterafvoer niet wordt belemmerd. Doorspuiten kan nodig zijn om verstoppingen, als gevolg van gronddeeltjes en ijzerafzetting, te voorkomen.

Het uitvoeren van bekalking is nodig om de juiste pH in de bodem te realiseren. De pH beïnvloedt de vorm waarin nutriënten in de bodem aanwezig zijn en daarmee de beschikbaarheid ervan. Bekalken van kleigronden zorgt ervoor dat de bodem beter verkruimelbaar wordt en minder gevoelig voor slemp en verdichting. <

Wanneer het plantmateriaal minder van kwaliteit is, valt het zeker in Buxus niet mee om dit tot een goed teelteind te brengen.

Controleer de kwaliteit daarom goed voor het planten of oppotten. Aandachtspunten bij vollegrondsmateriaal zijn gezonde, geen uitgedroogde wortels, geen aantastingen van onder andere spint, Fusarium, Cylindrocladium, Phytophthora of Pythium.

Ook bij stek of plantgoed uit potten is het belangrijk dat er geen aantastingen aanwezig zijn, maar daarnaast ook niet van Chalara elegans. Schimmels zijn vaak secundair die op verzwakte planten kunnen komen, maar Chalara kan al in een jong stadium in het gewas komen. Wanneer de omstandigheden van de planten ongunstig zijn, bijvoorbeeld na grote regenbuien, kan er wortelrot optreden. Bestrijding van Chalara is zeer moeilijk.

Wanneer u twijfelt of uw plantmateriaal aantastingen bevat, laat dit onderzoeken.

Bij weersomstandigheden waarbij de infectie van Cylindrocladium hoog is, wordt elke zwakte in het systeem van bestrijden zichtbaar. Zo zien we precies terug als een spuitdop op een spuitboom niet goed heeft

gewerkt. Door slijtage of verstopping zijn er dan rijen planten met aantasting aanwezig.

Als er te hard is gereden, is de plant niet goed bedekt en treden vaak onderin de planten zieke plekken op. Als net te laat gespoten is, zijn aantastingen ook goed te zien: steeds op dezelfde hoogte van de groeitoppen.

Ga bij aantasting daarom na waar de manco’s in de bestrijding zitten; ook situaties die u zelf kunt verbeteren zorgen voor minder aantasting. Als u acties onderneemt, kunt u narigheid voorkomen in komend jaar.

Larven van buxusmot bestrijden heeft nu geen zin. Die zijn nu namelijk gesponnen in een cocon waarin ze in rusttoestand gaan om te overwinteren. Daar zijn ze niet te raken. Ze nemen ook geen middel op omdat ze niet meer vreten. Eind april worden ze buiten opnieuw actief. Na vervellen groeien ze uit tot vraatachtige rupsen.

Afhankelijk van het weer is het daarom pas zinvol om eind april bestrijdingen uit te voeren tegen de dan nog jonge larven. Nu kunt u alvast wel controleren of de (witachtige) cocons aanwezig zijn, meestal is dat diep in de planten. <

Als alle organische stof wordt gegeven via compost met een laag fosfaatgehalte, zijn er mogelijkheden om dit op peil te houden. De ervaring leert echter dat alleen het aanvoeren van stabiele organische stof de grond niet vitaal maakt.

U moet daarnaast ook actieve organische stof toevoegen. Dit kan deels met groenbemesters, maar u zult toch ook regelmatig een dierlijke organische stof moeten toepassen om het bodemleven actief te houden. Dat betekent wel een aanslag op de fosfaatruimte, omdat er geen fosfaatvrijstelling voor geldt zoals die wel (50%) voor compost geldt. Ook is het effectieve organische stofgehalte in dierlijke mest laag. Omdat de mestwetgeving een zogenoemde poortregeling is, kunt u steeds op een ander perceel de dierlijke bemesting uitvoeren.

Een ander probleem is de beschikbaarheid van fosfaat in het vroege voorjaar. Een plant wortelt het snelst als er een ruime hoeveelheid fosfaat in de bouwvoor aanwezig is.

Later in de groei is de plant, bij een normale voedingstoestand van de grond, heel goed in staat om deze fosfaat zelf uit de bodem vrij

te maken. Als deze via de volveldse minerale bemesting wordt toegepast, is alle fosfaatruimte in één keer verbruikt.

Door deze fosfaat direct bij de plant toe te dienen, kunt u echter met een gift van 10 kg/ha volstaan om dit effect te bereiken. De normale fosfaatruimte is 50 kg/ha; er blijft dus nog 40 kg over om te gebruiken voor de organische stof. Als dit in dierlijke mest wordt toegediend, is dit inderdaad 40 kg. Bij toediening via compost mag u vanwege de 50%-vrijstelling twee keer zoveel toevoegen, dus nog 80 kg fosfaat.

Zoals altijd zijn er uitzonderingen. Als de Pw-getallen lager zijn, is uw ruimte groter dan 50 kg/ha per jaar. Bij Pw boven 55 geldt gewoon de standaardnorm. Bij Pw tussen de 36 en 55 mag op jaarbasis 60 kg/ha worden gebruikt. Is het Pw-getal lager dan 36, dan mag u 75 kg/ha toepassen. Bij fosfaatarme en fixerende gronden is zelfs een uitbreiding naar 120 kg/ha mogelijk. Let wel op: voor deze verruiming zijn wel recente en analyses nodig met een correcte perceelsaanduiding.

Voor fosfaatarme en fixerende gronden moet u zelf een aanvraag indienen. <

Uitgebreid assortiment in laanen sierbomen, fruitbomen, spillen, dakplantanen en leilindes (vormbomen).

ZOWEL IN DE VOLLE GROND ALS IN CONTAINER Het juiste adres voor de beste kwaliteit!

Kijk op onze website voor meer informatie:

WWW.MABO.NL

Achterstraat 12 | 6668 AA Randwijk T +31 488 49 1271 | F +31 488 49 1342 E info@mabo.nl | I www.mabo.nl

Toen Michel Nicou drie jaar geleden als algemeen directeur van de Franse boomkwekerij Minier aantrad, trof hij een bedrijf aan dat zowel de particuliere markt als de professionele groenvoorziening beleverde. Ook een jongeplantenkwekerij maakte er deel van uit. Volgens hem is die combinatie van activiteiten redelijk uniek in Frankrijk. Maar hij werd er niet blij van. „Het liep te veel door elkaar.”

Nicou maakte Minier Solutions Pro tot ’hofleverancier’ van de professionele aanlegmarkt. Het optuigen van een organisatie voor de tuincentrummarkt had meer voeten in de aarde. Uiteindelijk viel het besluit om voor het consumentenmerk Silence, ça pousse! te gaan, vrij vertaald ’Stil, ’t groeit!’. In Frankrijk is dat al jaren een begrip bij de tuinminnende

tv-kijker. Het is elke vrijdagavond op een educatief kanaal te zien met een herhaling op zaterdag. Wekelijks kijken er meer dan 1 miljoen Fransen.

Nicau is geporteerd van zulke kijkcijfers. Hij wil die kijkers graag voor zich winnen, want dat is volgens hem het type klant dat ook daadwerkelijk planten koopt. De naamsbekendheid van Silence, ça Pousse! gaat bovendien veel verder dan alleen de kijkers. Driekwart van de Fransen kent volgens marktonderzoeken dit programma.

Nicou ging daarom praten met de eigenaren van de formule achter dit programma. Uiteindelijk wist hij een deal te sluiten die Minier het recht

gaf om het merk Silence, ça pousse! in de tuincentrummarkt te zetten.

Daar heeft de Franse kwekerij een behoorlijke duit voor moeten betalen. „Anderzijds moesten wij ook vaststellen dat tv-commercials voor een bedrijf als het onze, financieel niet haalbaar waren.”

De samenwerking is nu ruim anderhalf jaar gaande en Nicou toont er zich tevreden over. Dat wil niet zeggen dat de grote jongens onder de Franse tuincentrumketens, zoals Gamm Vert (kader ’Lastig om noviteiten te vermarkten’) en Jardiland, staan te trappelen om met Minier in zee te gaan. Silence, ça pousse! vinden ze volgens Nicou op zich allemaal prachtig, maar dat merk in-

zoeks- en ontwikkelingsafdeling.

Verder onderhoudt het bedrijf nauwe contacten met vooraanstaande veredelaars en licentiebureaus wereldwijd: om eigen nieuwigheden buiten de landsgrenzen te kunnen afzetten, én om op de eerste rang te zitten wanneer interessante buitenlandse noviteiten zich aandienen. Minier heeft om die redenen ook een belang genomen in Frankrijks bekendste licentiebureau Sapho.

Minier stuurt consumenten niet het bos in met het Silence, ça pousse!programma. „Via onze website (coach-silence-ca-pousse.fr) kunnen ze bijvoorbeeld altijd rechtstreeks met hun vragen terecht.”

ruilen voor het eigen merk is in veel gevallen té veel gevraagd.

Nicou zit er niet mee, want er zijn volgens hem genoeg kleinere spelers op deze markt die maar wat graag Silence, ça pousse! op hun winkelvloer willen hebben. Die zien het merk als kans op zich te onderscheiden van de concurrentie.

Ook kunnen Franse tuincentra met het concept, aldus Nicou, een alternatief aan hun klanten bieden voor planten uit het lage marktsegment. „En uiteindelijk gaat het er toch om wat die vierkante meter winkelvloer opbrengt. Als wij kunnen aantonen dat dit met Silence, ça pousse! meer is dan wat met de eigen merken wordt gerealiseerd, dan kijken de ketens toch anders naar wat wij in de markt hebben gezet”, verzekert de directeur van Minier.

In het hele concept Silence, ça pousse! nemen noviteiten een belangrijke plaats in. Voor Nicou is dat een vanzelfsprekendheid. Met die noviteiten maakt Minier het merk voor de tuincentrumbezoeker alleen maar interessanter, in ieder geval zeker voor de meer dan 1 miljoen tv-kijkers waarop Nicou zijn pijlen richt. Door regelmatig de tv-kijkende tuincentrumbezoeker met nieuwigheden te paaien, gaat Minier ook dwars tegen de trend van sortimentsverschraling in. „Ook daarmee kunnen onze afnemers zich onderscheiden.”

Overigens zit de sortimentsvernieuwing bij Minier in het bloed.

Nicou gaat in ieder geval uit van de veronderstelling dat Minier de enige boomkwekerij van dit formaat in Frankrijk is met een eigen onder-

Wie het aanbod met het merk bekijkt, ziet behalve boomkwekerijproducten ook kamerplanten. Het is tevens een mix van groot en klein.

Voor Nicou gaat het hier om een bewuste keuze. Kleinere verkooppunten kunnen hiermee toch een breed sortiment aanbieden.

Nicou gaat nog een stap verder.

Hij zou ook andere productgroepen onder het merk willen brengen, zoals perkplanten. „En waarom ook geen groenteplanten? Het sluit ten slotte haarfijn aan bij het tv-programma.”

Kwekers die het aanbod van Silence, ça pousse! wezenlijk kunnen aanvullen met een productrange die Minier niet van eigen kwekerij betrekt, mogen aankloppen bij Nicou.

Dat kunnen ook kwekers zijn van buiten Frankrijk. „Waarom niet”, zegt hij nadrukkelijk. Hij maakt daarbij gelijk duidelijk dat hij stappen wil maken met het consumentenmerk.

Met Silence, ça pousse! is Minier een weg ingeslagen die voor de meeste boomkwekerijbedrijven een aantal bruggen te ver is. Dat Nicou geen enkele moeite heeft met het begaan van onbetreden paden, heeft ongetwijfeld te maken met zijn achtergrond. Nicou komt uit de financiële wereld. <

De markt voor bloeiende Hebe zit al een aantal jaar in de lift. De Addenda-soorten nemen daarbij een steeds belangrijker marktaandeel voor hun rekening. „Ik denk dat bij bloeiende Hebe Addenda-cultivars inmiddels zo'n 85% van de Nederlandse productie uitmaakt”, zegt Corina van der Heiden, marketingmanager bij het handels- en consumentenmerk. „Het was een goed seizoen. Opvallend is met name de groeiende vraag naar grotere potmaten zoals P23.”

Bij Groen-Direkt stijgt de aanvoer van bloeiende Hebe de laatste jaren en zij neemt ’echt een prominente plaats in’. „De piek begon dit jaar vroeg en was ook al weer vroeg voorbij”, aldus mede-directeur Gert Koert.

Bij Flevo Flora herkent Dirk van Diepen de vroege start. „We zijn al in week 28 gestart en de vraag was direct goed. Vanaf week 37 waren we los en moesten we regelmatig ’nee’ verkopen. Ik denk dat de marketing van Addenda hierbij echt z'n vruchten heeft afgeworpen.”

Kweker Fred van der Werf spreekt bij bloeiende Hebe van een vraagmarkt. „De vraag is groot en de afzet gaat met name naar de Beneluxlanden, Duitsland en Scandinavië.

In zuidelijke landen als Frankrijk en Italië komt de vraag pas vanaf 1 september op gang, en dan is ons

De omzet van tuinplanten (totaal van klok en directe verkoop) kwam bij Royal FloraHolland in oktober 3,1% lager uit dan vorig jaar in dezelfde maand. Dit jaar kende oktober daarbij nog een veildag meer: 22 tegen 21 vorig jaar.

De omzetdaling komt met name door een daling van de aanvoer in stuks met 5,2%. De prijs steeg met 1,4%.

Opvallend was het beeld bij Helleborus. De verkoop in stuks steeg met

bijna 33% en dat had gevolgen voor de middenprijs. Deze daalde met 8%.

Volgens Michel Verbeek, productcoördinator bij Royal FloraHolland, komt de stijging met name door toename van het sortiment van vroegere soorten.

Bij Hoogeveen Plants zag Bob Hoogerdijk dat de vraag naar Helleborus in oktober achterbleef bij voorgaande jaren. „Er zijn nieuwe kwekers bijgekomen en Helleborus bloeide iets eerder dan gebruikelijk. Dat zorgde

seizoen al weer zo'n beetje voorbij.”

Bloeiende Hebe kent niet alleen dit jaar, maar eigenlijk altijd een kort seizoen. En dat biedt volgens Van der Heiden kansen. „De veredeling richt zich met name op soorten die voor een langer seizoen kunnen gaan zorgen.” <

voor extra aanvoer terwijl de markt niet ’graag’ was.”

Bij Chamaecyparis daalde in oktober de aanvoer in stuks - en ook de omzet - met bijna 25%. Volgens Verbeek komt dit omdat een paar retailorders van producten als ’Ellwoodii’ en ’Top Point’ naar later dit najaar zijn verschoven. Oktober bleek voor sommige orders te vroeg waardoor de verkoop vorig jaar achter bleef. <

Nu het rooien met kluit en blote wortel weer goed aan de gang is, loopt de handel van bomen in containers een stuk rustiger. Kwekers zijn goed te spreken over die handel in het afgelopen jaar. Die liep ook in de zomer aardig door, want hoveniers en groenvoorzieners legden ook in die periode projecten aan. Buiten het kluitseizoen komen ze dan automatisch uit bij producten die jaarrond te verhandelen zijn, niet alleen in containers, maar ook in zakken of

bijvoorbeeld in Air-Pot. De algehele markt voor laan- en sierbomen lijkt niet groter te worden, maar meer te verschuiven van vollegrondsproducten naar producten los van de vollegrond. Een aantal bedrijven ging containerbomen erbij produceren om bijvoorbeeld ook buiten het kluitseizoen inkomsten te genereren. Voor sommigen zijn containerbomen inmiddels een volwaardige bedrijfstak geworden. Ook zijn er bedrijven helemaal toegelegd op containers.

De vraag naar containerbomen neemt niet alleen toe door jaarrond projectrealisatie, maar ook doordat de handel in zijn algemeenheid in een beter jasje zit. Spillen liggen de laatste seizoenen beter in de markt, en die ontwikkeling werkt in diverse geledingen door: zowel naar dikkere

„Hartstikke goed! Sinds ze hier vorig jaar een nieuwe rondweg hebben aangelegd en we ook op zondag open zijn, plussen we ontiegelijk! Ons tuincentrum is helemaal ingericht op het groen en in parkvorm aangelegd.

Van de 22.000 m2 is maar 1.000 m2 overdekt.”

„Eigenlijk alles wat mooi is; van Helleborus tot Hydrangea. Wat me opvalt, is dat we ieder jaar meer bomen verkopen. Daar ligt echt een kans voor kwekers. Ze zouden nog meer kunnen inspelen op de markt voor kleinere bomen. Mensen zijn namelijk al snel bang dat bomen te groot

maten bomen in de vollegrond als naar containerbomen.

Ook stijgt de vraag naar bepaald sortiment in containers, wat bijvoorbeeld lastiger op kleigrond is te kweken, zoals Liquidambar. Containerteelt laat zich tenslotte beter sturen dan vollegrondsteelt; het substraat is af te stemmen op het sortiment. <

worden, teveel onderhoud vragen of voor teveel blad zorgen. Ook kunnen etiketten beter. Wat ik nu vaak mis, is waarom het de moeite waard is om een bepaalde boom te kopen.”

„Klopt, ik verzorg op zaterdagmorgen al bijna tien jaar een tuinrubriek op de radio. Vanaf deze week ben ik ook weer op televisie. In de tuinrubriek komen dingen aan de orde als het snoeien en planten van bomen, tot de indeling van een tuin. Aansluitend presenteert Piet Paulusma het weer. Of we er veel meer door verkopen weet ik niet. Maar veel mensen kijken er trouw naar en het zorgt dus zeker voor meer bekendheid.”

„We hebben passie voor het vak.

Onze medewerkers hebben hun hart bij het groen liggen en we zorgen voor een goede kwaliteit, prijs en presentatie van de planten.” <

„Over een paar maanden kun je meer zeggen over prijsstijgingen, want het seizoen is eigenlijk pas net goed begonnen. De laatste paar weken hebben we al links en rechts wat bos- en haagplantsoen geleverd – ik heb het idee dat de herfst eerder zijn intrede heeft gedaan dan vorig jaar.

Ook beginnen de cash-and-carry’s weer met hun bevoorrading.

Na Allerheiligen zal de export naar België, Frankrijk en Duitsland ook goed starten. Ik heb het idee dat de

Engelsen en de Ieren toch altijd wel doorgaan, Bank Holiday of niet.

Het is nu nog afwachten hoe de handel zal lopen, en of er een winter zal komen of niet. Als er een fikse winter komt, heeft het traditionele bos- en haagplantsoen, dus met blote wortel, daar eerder last van dan andere producten. Voordeel van producten met kluit is dat je die veel langer kunt verhandelen, en producten in pot het hele jaar door.

De pottenhandel begon in mei matig, maar liep daarna toch aardig door. Tot september, want dat is nu een van de rustigste maanden van het jaar. Het is ook een overgangsmaand naar het nieuwe seizoen.

Ik denk dat kwekers geen klagen hebben over de maatvoering van bos- en haagplantsoen. Als ik voorraadlijsten bekijk, en als ik alleen al

in het Zundertse kijk, is er algemeen minder productie. Maar van bepaalde artikelen is er nog heel veel te koop.

Ik hoop wel dat alles een positieve uitwerking heeft. De geluiden over het seizoen zijn in elk geval positief en dat is op zich goed.” <

„1 November is voor veel tuincentra een belangrijk tijdstip om te inventariseren wat er nog staat en hoe ze verder gaan richting kerst. Er is dan even een adempauze. Zowel qua aanbod als vraag hadden we te maken met een omschakelpunt.

Voorafgaand aan Allerheiligen gingen de laatste Erica, Calluna en bolchrysanten razendsnel weg. Ik denk dat veel kwekers terugkijken op een positief seizoen voor die producten. De laatste dagen waren ze zo goed als uitverkocht. Alleen klanten in Frankrijk blijven in november nog vragen naar Erica en Calluna.

Hoewel we daarop voorbereid waren en probeerden om voorraden aan te houden, zie ik aan de aantallen in de

koeling dat we er al snel doorheen zullen zijn. Het is echt heel hard gegaan.

Net zo enthousiast trekt de markt nu weer aan de eerste Helleborus. Ik merk dat het aanbod vrij groot is, maar er is ook ontzettend veel vraag.

Vooral naar de speciale, afwijkende soorten. Van de gewone Helleborus niger legt men nog niet veel vast. ‘Dat zal wel loslopen’ redeneren klanten en speculeren tegelijkertijd op een daling van de prijzen. Juist bij de speciale soorten wil men zekerheid.

Het najaar wordt voor ons een steeds belangrijkere periode voor de afzet van tuinplanten. Niet voor de basisproducten, maar juist voor de krenten in de pap. Mensen klussen in het najaar niet graag meer in de tuin.

Ze vullen plantenbakken, frissen hun potten op en zetten wat leuks bij de voordeur. Zo maken ze het toch weer leuk, zonder hun handen vuil te maken. Daarin zien we dus vooral die toenemende vraag.

Behalve in Engeland, maakt Horticept op alle afzetlanden een plus dit jaar. Tot nu toe zitten we al op

een groei van 15%. De laatste twee maanden verwacht ik hierin geen schokkende verandering.

Deze week komen er weer veel klanten over voor de Royal FloraHolland Trade Fair. Deze beurs wordt voor ons steeds belangrijker. Na wat jaren te zijn afgezwakt, zie je nu dat klanten er persé weer bij willen zijn.

Het is een prima moment om met de inkopers van ketens het voorjaarsassortiment te bekijken, de programma’s door te lopen en de concepten af te stemmen. Ik heb er zin in!” <

Een goede plant verdient een goede bewaring

Wij zijn uw specialist in koeltechniek!

De Baronie Koel- & Vriestechniek BV Jan Goos & Zonen | Minervum 7047 4817 ZL Breda

0031 (0)161 412346 | info@baroniekoeltechniek.nl | www.baroniekoeltechniek.nl

Xylella

Xylella

Start jouw carrière bij dit mooie bedrijf?

Ter versterking van ons team zoeken wij een enthousiaste, ambitieuze

Junior Commercieel Medewerker V/M 32 tot 40 uur per week

PER DIRECT ZIJN WE OP ZOEK NAAR EEN:

INTERNATIONAAL VERKOPER FULLTIME

Van dinsdag 28 t/m donderdag 30 november vinden in Venray de Tuinbouw Relatiedagen Venray 2017 plaats, waarbij ook aandacht is voor de boomkwekerij. Op woensdag 29 november is er tevens een symposium vanuit het project Teelt de grond uit. Onderzoekers van Wageningen University & Research melden resultaten van de afgelopen jaren en ervaringen in de praktijk. Ook gaan ze in op de vraag hoe innovatie en kennis valt te organiseren. Het symposium is van 10.30 tot 13 uur.

Meer informatie over de relatiedagen: https://booking. evenementenhal.nl/nl/tuinbouw-relatiedagen-venray-2017.

Registreer u nu voor een gratis bezoek!