Bloemenblad_16-17_2013

vakblad voor de bloemendetailhandel

januari 2011 12 augustus 15 2013

Bloem en Blad

01 16/17

Afscheid met bloemen Medewerker is keizer

16-17Voorplaat.indd 1

12-08-13 11:51

509001.indd 2

12-8-2013 11:48:04

Inhoud Nieuws 4 Stageliefde moet van drie kanten komen 5 Handel zet rechtszaak tegen FloraHolland door 6 BloemistExclusief komt aarzelend van de grond 7 Bloem en Blad gaat verder als maandblad. Naast het gedrukte blad is er een digitale versie. Beide zijn exclusief voor abonnees.

Vakmanschap

8 24

8 De teelt van Zantedeschia bij Fers Flowers in Hillegom.

10 Nieuwe soorten Zantedeschia van Fers Flowers in Hillegom.

12 Bloemwerk met Zantedeschia van bloemiste Agnes Eising uit Den Haag.

16 Bloemwerk van The Floral Boutique in hotel The Grand Amsterdam.

18 Decoratie in keramiek met textielstructuur, gemaakt door Bloomtube.

20 Als chrysanten ’anders’ worden toegepast, ziet de consument ze graag.

22 Noviteit plant: Sarracenia x readii ’Farnhamii’.

23 Noviteit bloem: Arum italicum.

24 Urnversieringen van de Belgische arrangeur Franky Bollingh.

28 Natuurlijk rouwwerk van Natuurlijk Rosalie in IJsselmuiden.

32 Rouwwerk voor vier generaties van Wendy de Leeuw uit Den Haag.

32

38 Inspirerend afscheidsbloemwerk van &Bloemen in Borger.

Ondernemerschap 43 Serie Bloemen+: Les Fleurs d’Amour en Stensen Garden Design in Norg.

48 Interview met Eric Vogel, directeur van Hakbijl Glass in Lelystad.

50 Elf tips die u kunnen helpen uw verkopen omhoog te stuwen.

52 Groothandel: Vase The World in De Kwakel.

56 ,,Medewerkers zijn keizers. Behandel ze met respect’’, zegt Rahma el Mouden, eigenares van een schoonmaakbedrijf met ruim 400 werknemers.

58 Winkel: The Floral Boutique Amsterdam.

58

62 Het boeket van The Floral Boutique Amsterdam.

63 Serie Online ondernemen: de contactpagina.

Praktijk 64 Informatie over de komende najaarsbeurzen.

66 Aanbod 68 VBW-visie, De tweet en De consument 69 Over de toonbank: Flowercorner ’t Loo in Voorburg 70 Agenda en colofon Foto: Gerdien de Nooy

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17Inhoud.indd 3

3 12-08-13 13:32

Nieuws

Stageliefde moet van drie kanten komen Bloemisten hebben, ondanks economisch zwaar weer, nog best plaats voor stagiairs. Maar de liefde moet niet van een kant komen. Stagiairs mogen er zelf best iets voor over hebben om goede begeleiding te ontvangen. En ook de scholen moeten beter kunnen.

Minister Jet Bussemaker van Onderwijs liet 15 juli weten dat zij zich zorgen maakte over duizenden scholieren in het middelbaar beroepsonderwijs die na de zomer hun opleiding

niet kunnen afmaken omdat ze geen stageplek vinden. De minister riep werkgevers op om stageplekken in hun bedrijf te zoeken.

Moeilijk MKB-Nederland en VNO-NCW verdedigden de ondernemers door te zeggen dat de economische omstandigheden het ze niet makkelijk maken om stageplekken aan te bieden.

Veel ondernemers hebben al moeite het eigen personeel aan het werk te houden, aldus

Commentaar Verandering Kort na de Tweede Wereldoorlog begon voorzichtig de informatievoorziening naar bloemisten, al was dat toen nog niet in een zelfstandig blad, maar verwerkt in het Vakblad voor de Bloemisterij, een blad voor kwekers van bloemen en planten in Nederland.

Vierendertig jaar later, in 1979, kregen bloemisten hun eigen blad.

Bloemenverkopende kwekers maakten meer en meer plaats voor gespecialiseerde bloemisten, en deze groep verdiende een eigen vakblad. Bloem en Blad verscheen vanaf dat moment elke veertien dagen.

Nu, weer vierendertig jaar verder, is het opnieuw tijd voor verandering. Dit keer verlaat de redactie het veertiendaagse pad en gaat zij verder als maandblad. Maar er komen andere opties bij. Wie daarvoor kiest, kan het blad voortaan digitaal ontvangen en op de pc of tablet lezen. De website, ook te benaderen met de smartphone, richt zich meer op de actualiteit, én hij gaat ’op slot’. Steeds vaker hoorde de redactie namelijk dat bloemisten en aanverwante bedrijven geen abonnement meer hadden omdat zij toch alles op de site konden lezen. Dat voelde niet goed. Niet voor diegenen die wel trouw hun abonnementsgeld voldeden, maar ook niet voor de redactie die eigenlijk haar kennis weggaf.

Duurt het nu weer vierendertig jaar voor er iets verandert? Dat ligt niet in de lijn der verwachting. De ontwikkelingen in de informatietechnologie gaan razendsnel. Nu al kijkt de redactie naar nieuwe mogelijkheden, overigens zonder zich direct in de waan van de dag te storten.

De wijze waarop de informatie u bereikt verandert, maar de inzet van de redactie verandert niet. De redacteuren blijven zich inspannen om u zo snel en zo goed mogelijk op de hoogte te brengen van het nieuws en de ontwikkelingen die voor u als bloemist én als ondernemer van belang zijn.

Paula van der Hulst, hoofdredacteur pvanderhulst@bloemenblad.nl

4 •nieuws.BEB16-17 4

beide organisaties, die (opnieuw) vroegen om een subsidieregeling voor stageplekken in het mbo.

Naar aanleiding van de zorgen over stageplekken, poneerde de redactie op haar website en facebookpagina de stelling: Crisistijd is juist een prima tijd om stagiaires alle aandacht te geven die nodig is om een goed vakmens op te leiden. Veel bloemisten, 71%, bleken het hiermee eens te zijn. Zo reageerde de ZevenAlleetjes op Facebook: ,,Crisis of geen crisis, iedereen is als stagiair begonnen.

Bij ons is er elk jaar plaats voor twee stagiairs.’’ Bijval kwam van Carolien Verdonk van Distel en Mirt: ,,Crisis of niet, er is altijd tijd om stagiairs op te leiden. Gebrek aan vakkundig personeel wordt op den duur de ondergang van de gespecialiseerde bloemist.’’

Toch zijn bloemisten ook kritisch naar zowel de leerlingen zelf als de scholen. Meermaals geven ondernemers aan dat leerlingen wellicht wat beter moeten zoeken en bovendien meer bereid moeten zijn om een stuk te reizen.

Geert Verbakel gaat nog verder: ,,Vroeger was het aanpakken, tegenwoordig is het aankijken, tot het 18.00 uur is.’’ De bloemist uit Eersel is ook ontevreden over de begeleiding vanuit de opleiding. ,,De juffrouw van school zou in 2012 om het half jaar komen. Ze is nooit geweest. Dat geeft geen geweldige motivatie naar de leerlingen toe.’’ Minette van Uffelen van Kiki Bloemsierkunst in Hoevelaken heeft eveneens een mindere ervaring met de school: ,,Heb de afgelopen twee jaar een stagiaire gehad. Het probleem lag wat mij betreft grotendeels bij de school.

Competentiepapieren kwijtraken, altijd goede beoordeling ook als het echt niet kon. En veel meer aan Latijnse namen doen!’’

Positief Gelukkig zijn er ook positieve berichten, getuige een tweet van Lilian Ebus van Nizza Bloembinders in Venlo. Op 6 augustus kreeg zij ,,Een jonge meid van 9 ’meewerken’. Ze had zich er al zo lang op verheugd!’’

Frank is op vakantie Terwijl in het zuiden de scholen weer beginnen en in universiteitssteden de nieuwe eerstejaars starten met hun introductietijd, ademen Midden- en Noord-Nederland nog vakantiesfeer. Zo laat Frank’s sjop in Leiden met een tentje in de etalage en A4-tjes op het raam klanten weten dat hij er (nog) even niet is. Hij laadt op om later in augustus iedereen weer van dienst te zijn. Foto: Gerdien de Nooy

Bloem en Blad 16/17 l 2013

12-08-2013 13:38:14

Bloe

2013

71%

29% Eens Oneens

Stelling

Lemelerveld b(l)oeit!

Crisistijd is juist een prima tijd om stagiaires alle aandacht te geven die nodig is om een goed vakmens op te leiden.

Duizenden, kleurrijke lelies hadden arrangeurs Jan Aartsen en Willy Haas in steigers verwerkt voor de show Lemelerveld b(l)oeit!. Van 7 tot en met 11 augustus stond zaal Reimink in Lemelerveld vol leliearrangementen waarin een groot assortiment bloemen was verwerkt. Voor het vierde jaar op rij vond de lelieshow plaats, georganiseerd door onder andere de plaatselijke leliekwekers Huetink en Schrieken. Thema dit jaar was Colours & Trends. Doel van de show is consumenten te laten zien ’hoe mooi de lelie is en welke soorten er allemaal zijn’. Dit jaar werd voor het eerst een bloemsierkunstwedstrijd voor amateurs georganiseerd.

Het publiek koos aan het eind van de show Gerry de Boer uit Den Ham tot winnares. Foto: Eelke Rieks Wilms

Handel zet rechtszaak tegen FloraHolland door Een groep bloemen- en plantenhandelaren stapt definitief naar de rechter om de kloktarieven die FloraHolland voor 2014 heeft vastgesteld aan te vechten. Dit heeft de VGB onlangs bekendgemaakt. Volgens Robert Roodenburg van de VGB kan het wel nog maanden duren voordat de rechtszaak zal plaatsvinden.

De VGB steunt de groep handelaren in de rechtsgang. Volgens de belangenorganisatie betekenen de nieuwe kloktarieven, die per 1 januari 2014 moeten ingaan, voor 60% van

de klokkopers een aanzienlijke verhoging. De handelaren eisen dat de tarieven vernietigd worden. Zij maken hiervoor gebruik van een artikel in het Veilingreglement dat zegt dat indien de VGB niet instemt met de aangekondigde nieuwe tarieven, direct betrokkenen (handelaren) de mogelijkheid hebben dit ter vernietiging voor te leggen aan de rechter. Volgens de VGB kiest FloraHolland door de tarieven eenzijdig te bepalen wederom de confrontatie met haar klanten.

Op 22 juli heeft FloraHolland de dagvaarding ontvangen, maar het kan volgens de VGB nog

maanden duren voor de daadwerkelijke rechtszaak zal dienen. ,,Alle partijen krijgen nog de gelegenheid te reageren. Hier gaat een aardige tijd overheen; het is dus eerder een kwestie van maanden dan van weken’’, zegt Roodenburg.

Marco Maasse van VBW wil inhoudelijk niet reageren op de kwestie, omdat de rechtszaak bij hem niet bekend is. Wel meldt hij dat VBW vragen en/of klachten van bloemisten over FloraHolland rechtstreeks met de veiling bespreekt.

Kort Make-over

Plantion genomineerd

Arbeidsongevallen

Hoogste inflatie

Betalingsverkeer

Marjolein Dijkslag uit Zwolle is de winnaar geworden van de ’make-over-actie’ van Mijn Bloemist. Haar favoriete bloemenwinkel Bloemengalerie ’t Kerkbrugje, ook in Zwolle, gaat de make-over ter waarde van €750 verzorgen. VBW wist met de actie, die liep van 21 juni tot en met 31 juli, ruim 720.000 consumenten te bereiken.

Plantion is genomineerd voor de Beste Werkgevers Awards 2013. De prijs is een beloning voor goed werkgeverschap. De prijs van Effectory en Intermediair, initiatiefnemers van de verkiezing, wordt voor de twaalfde keer uitgereikt.

Op 8 oktober worden de winnaars bekendgemaakt.

Plantion denkt dat de nominatie te danken is aan haar ’duurzame inzet van medewerkers’.

In 2012 kreeg 7% van al het personeel een ongeval tijdens het werk met lichamelijke of psychische gevolgen. Dat zijn 478.000 werknemers.

De handel, waarbij ook de bloemendetailhandel hoort, scoort gemiddeld, blijkt uit CBS-cijfers. Mannen hebben vaker een arbeidsongeval met lichamelijk letsel.

Vrouwen hebben naar verhouding vaker geestelijke schade.

De geldontwaarding in Nederland bevindt zich momenteel op het hoogste niveau sinds september 2008. De inflatie is met 3,1% bijna twee keer zo hoog als het EU-gemiddelde. Behalve forse huurstijgingen zijn telefoon- en internetdiensten duurder geworden.

Ook bloemen en planten stegen in prijs: die waren in juli 2013 3,2% duurder dan een jaar eerder.

De Europese Commissie (EC) heeft eind juli voorstellen gedaan om de kosten van pinpas en creditcard aan banden te leggen. De EC wil banken en creditcardbedrijven maxima opleggen voor hetgeen zij ondernemers in rekening brengen. Als winkeliers hiermee kosten besparen, zullen ook consumenten ervan profiteren, aldus de commissie.

Bloem en Blad 16/17 l 2013

•nieuws.BEB16-17 5

➙

5 12-08-2013 13:38:45

BloemistExclusief komt aarzelend van de grond Bloemisten bestellen nog niet massaal op het nieuwe online verkoopkanaal BloemistExclusief. Behalve dat het een beginnend initiatief is, is ook de zomerperiode daar wellicht debet aan. ,,Het is nog niet geworden wat we er van verwacht hadden’’, zegt Ernst Star van Star & van der Gugten, een van de deelnemende groothandels aan BloemistExclusief. ,,We zitten in een opstartfase. Om de site bestaansrecht te geven en aantrekkelijk te maken, zijn er producten toegevoegd die ook voor de klok komen,

maar wel in beperkte mate.’’

Die exclusiviteit is een lastig punt, geeft Star aan. ,,Het moet een gesloten circuit zijn van kweker, groothandel en bloemist. De kweker moet de exclusieve producten leveren en die vraagt afzetgarantie van de deelnemende groothandels. Die zijn weer afhankelijk van de bloemist die het moet willen afnemen voor een bepaalde prijs.

Met de hoge temperaturen van de afgelopen weken is dat niet goed gelukt. We hebben het dus met zijn allen nog niet kunnen waarmaken.

Aan de andere kant zie ik wel dat het gaat leven. Er zit een positieve

lijn in. Alleen gaat het langzaam.

Ik had verwacht dat het sneller zou gaan.’’

Enthousiast Enthousiaster reageert Jan Boekestijn van Fleura Metz. ,,Het loopt in principe goed alleen nu in de zomer is het wat rustiger. En we merken dat bloemisten het lastig vinden om online te bestellen’’, reageert hij. Zo’n honderd klanten van Fleura Metz hebben zich aangemeld op BloemistExclusief.

Hoe regelmatig zij bestellen, kan Boekestijn niet zeggen, maar hij ziet zeker toekomst in het online

kanaal. Dat de aangeboden bloemen momenteel ook voor de klok komen, vindt hij geen punt. ,,In de aanloopfase moet je soms iets bijstellen. Of dat zo blijft, is niet gezegd. Ik vind het in ieder geval geen bezwaar.’’

Zomertour Donderdag 15 augustus is de laatste dag van de zomertour van BloemistExlusief. De producten zijn dan live bij de groothandels te zien, als laatste bij Star & van der Gugten. ,,Wellicht dat meer mensen dan gaan kopen.’’

Geen DECOoh! wel All4Home De 50e verjaardag van DECOoh! wordt komende september niet gevierd. De organisatie heeft de beurs afgeblazen vanwege onvoldoende exposanten.

Het wegblijven van exposanten heeft twee redenen, aldus Fabiënne de Lange, woordvoerster van DECOoh!. Enerzijds speelt de crisis bedrijven parten, anderzijds kan een deel van de mogelijke exposanten zich niet vinden in het concept van de Brusselse beurs.

Of er wel een voorjaarseditie van DECOoh! komt, is niet zeker. De Lange: ,,We weten dat er behoefte is aan een beurs en dat Brussel daarvoor de aangewezen plek is. Maar we gaan alles opnieuw bekijken en dat kan betekenen dat ook het moment van de beurs, nu nog in september en januari, gaat wijzigen.’’

6 •nieuws.BEB16-17 6

Atelier Coraggio wint eerste prijs muziekboten Varend Corso Tijdens het Varend Corso Westland - van 2 tot en met 4 augustus - wonnen ook dit jaar diverse arrangeurs een prijs. De eerste prijs voor de categorie Muziekboten ging dit jaar naar Marcel en Christien van der Haar (foto) van Atelier Coraggio in Groenlo. Zij versierden een 15 m lange Westlander met polygonumstokken en bloemen in rood-, oranje-, geel-, zalm- en bronstinten. De gekozen materialen waren vooral exotisch van karakter: anthuriums, vanda’s, bromelia’s, bessen en pepers. ,,Het arrangement was aan de zijkant strak van opbouw en explodeerde bovenin als het ware tot een bloemenzee. We zijn ontzettend blij met en trots op deze eerste prijs’’, aldus de arrangeurs.

Chris Leichtenberg van Hortus Flora in Maassluis won deze editie de Bindersprijs. Nieuw element binnen deze prijs was dat het arrangement niet alleen op de eerste dag, maar drie dagen lang mooi moest zijn. Daarnaast werden vakmanschap en creativiteit beoordeeld. Foto: Atelier Coraggio

➙

All4Home Waar de ene beurs struikelt, staat een ander op: All4 Home vindt van 25 tot en met 28 augustus plaats in Flanders Expo in Gent. Deze nieuwe vakbeurs is opgedeeld in drie segmenten: bloemen, decoratie en geschenkartikelen. Over de beurs rijdt op zondag en maandag een mobiele trendbrigade (trendwatcher Aafje Nijman en bloembinder Joan Stam) die op zoek gaat naar inspirerende producten. Bekende arrangeurs als Tomas de Bruyne, Stefan van Berlo en Moniek vanden Berghe geven demonstraties en er zijn workshops rond onderwerpen als etalage, webshop en Japanse verpakkingskunst. All4Home krijgt, net als DECOoh! heeft, ook een voorjaarseditie in Brussel.

Bloem en Blad 16/17 l 2013

12-08-2013 13:44:09

Bloe

Aanbod

Bloem en Blad, gedrukt en digitaal, exclusief voor abonnees Tekst: Paula van der Hulst, Illustratie: John Jennissen

Bloem en Blad valt met ingang van september als maandblad op de mat. Het actuele nieuws krijgt u vanaf dan sneller via de verschillende digitale media. De website gaat ’op slot’ omdat wij het niet reëel vinden dat de informatie waarvoor abonnees op het blad betalen, voor iedereen via de website te lezen is.

T

ijdens de snikhete TrendZ van augustus 2012 ondervroegen redacteuren bloemisten over Bloem en Blad. De opmerkingen waren zeer divers: ,,Prijzig’’, ,,Ik lees hem altijd helemaal’’, ,,Bloemwerk is van te laag niveau’’, ,,Bloemwerk is van te hoog niveau’’, ,,Anoniem winkelen lees ik het eerst’’, ,,Iedereen kan alles op de website lezen’’ en ,,Het nieuws heb ik al in allerlei bladen gelezen voor het in Bloem en Blad staat’’. Ook buiten de beurs om krijgt de redactie af en toe opmerkingen, positieve dan wel negatieve. Hoewel het onmogelijk is het iedereen helemaal naar de zin te maken, zijn we met deze opmerkingen aan de slag gegaan.

Nieuwe aanpak De gesprekken op TrendZ waren niet de enige aanleiding om Bloem en Blad aan te passen. Aanleidingen waren ook economische noodzaak en willen inspelen op de veranderende manier waarop lezers informatie tot zich nemen.

De economische noodzaak is tweeërlei. In de eerste plaats is de advertentiemarkt sterk veranderd. Hij verandert nog steeds, waarbij advertenties in gedrukte media meer en meer verdwijnen. Daar komt bij dat het aantal abonnees langzaam maar gestaag terugloopt, en hoe kleiner de oplage van een blad, hoe hoger de kostprijs per abonnee.

De veranderende informatiebehoefte heeft te maken met het toenemende aantal media. Nieuws gaat razendsnel de wereld over via internet, Facebook, Twitter, Pinte-

Bloem en Blad 16/17 l 2013

15-16 Maandblad.indd 7

rest en dergelijke. Door nieuws voor bloemisten volledig via de website te brengen, speelt Bloem en Blad in op de behoefte aan snelle informatievoorziening. Waar mogelijk en gewenst, vertaalt de redactie het algemene nieuws naar de gevolgen voor de branche. En dit exclusief voor abonnees, want de website gaat ’op slot’.

De gedrukte Bloem en Blad gaat als

maandblad verder. Het blad wordt aanmerkelijk dikker dan de veertiendaagse nummers en houdt de vertrouwde rubrieken. Thema’s, met name in het bloemwerk, kunnen ruimer worden uitgewerkt.

Maar er is meer. Om een indruk te geven van de nieuwe aanpak, zetten wij de veranderingen voor u op een rij.

Gedrukt blad Het gedrukte blad blijft uiteraard, maar komt straks eenmaal per maand. Het wordt dikker dan voorheen en krijgt een luxere uitstraling. De indeling met artikelen in de aandachtsgebieden ’vakmanschap’ en ’ondernemerschap’, blijft gehandhaafd. Ook sluit het bloemwerk aan bij de speciale bloemendagen die in het verschiet liggen. De belangrijkste verandering is dat het nieuws uit het blad verdwijnt. Dit verschuift naar de website.

exclusief voor abonnees. U krijgt bij het volgende gedrukte blad codes voor zowel uw computer als uw smartphone. Eénmaal inloggen per apparaat is voldoende om voortaan op elk gewenst moment nieuwsfeiten en andere informatie te bekijken.

Digitaal blad Menig bloemist heeft al een tablet aangeschaft en is daar enthousiast over. Om abonnees die veel met de tablet werken van dienst te zijn, is Bloem en Blad voortaan ook via dit medium te lezen.

Smartphone Smartphones zijn niet meer weg te denken.

Sterker, er zijn mensen die denken dat wij in de toekomst alles via dit apparaat kunnen regelen: betalen, onderweg alvast boodschappen bestellen, thuis de vaatwasser aanzetten, enzovoort.

Wij voegen daaraan toe: uw vaknieuws lezen.

Het nieuws dat vers op de website wordt gezet, krijgt u – aangepast aan het medium – ook op uw mobiel, waardoor u overal en op elk moment op de hoogte bent van het nieuws in uw branche.

Website De website is op zich niet nieuw maar heeft een facelift ondergaan. Www.bloemenblad.nl was tot nu toe door iedereen, abonnee of niet, gratis te raadplegen. Daaraan komt nu een eind. De site gaat ’op slot’ en daarmee wordt de informatie

Nieuwsbrief via e-mail De nieuwsbrief blijft elke week in de elektronische postbus komen. Hij verwijst naar de nieuwsfeiten op de site. Door de nieuwsbrief blijft u via ’headlines’ op de hoogte en kunt u voor meer informatie doorklikken naar de website.

7 12-08-13 11:22

Vak manschap Het veld waar Fers Flowers de bloemen teelt voor hun knollen, staat er begin augustus prachtig kleurrijk bij.

Zantedeschia: moeilijke teelt zorgt vo Tekst: Cornéline Lanooy, foto’s: Gerdien de Nooy

Fers Flowers in Hillegom kweekt in de kas en buiten Zantedeschia.

De bloemen in de kas zijn voor de snij, die buiten staan voor de knollen. Kweker Willem Verschoor noemt de teelt ,,verschrikkelijk moeilijk, maar met een prachtig resultaat: exclusieve bloemen’’.

S

Willem Verschoor.

8 16-17Teelt Calla.indd 8

amen met zijn broers Janus, Kobus, Anton en Nico runt Willem Verschoor (43) kwekerij Fers Flowers in Hillegom. Op 15 ha grond en 5.000 m2 kas kweken zij vanaf het jaar 2000 Zantedeschia, Gladiolus en Aconitum. De teelt van de calla’s vindt deels plaats in de kas en deels op 2,5 zandgrond onder de spoorlijn Leiden-Amsterdam. Hier staan de ongeveer acht à negen - deels nieuwe - soorten die het bedrijf kweekt voor de knollen. Hoewel de bloemen er prachtig bij staan in alle kleuren van de regenboog, worden ze niet gebruikt voor de snij. Ze zullen uiteindelijk uitgebloeid en al het veld letterlijk ruimen. De bloemen die in de winter-

maanden in de kas worden geteeld, zijn wel voor de snij.

Verschoor noemt de teelt van calla’s ’verschrikkelijk moeilijk’, omdat de bloemen én de knollen vatbaar zijn voor ziekten en plagen en omdat de teelt zo weersafhankelijk is. ,,Je moet letterlijk en figuurlijk ontzettend goed wakker blijven. Uitval moet zoveel mogelijk voorkomen worden; de bloem is immers exclusief en prijzig.’’ September is volgens de kwekers de belangrijkste maand voor de buitenteelt. ,,Dan zijn zon en warmte nodig om de knol goed te laten groeien. De knol gaat zich namelijk pas goed ontwikkelen nadat de bloemen zijn uitgebloeid.’’

Olie tegen luizen In april worden de kleine knollen machinaal gepoot. Veredelingsbedrijf en bloembollenkwekerij Sande BV levert Fers Flowers het uitgangsmateriaal. De maanden daarna gaat Verschoor dagelijks door het veld om het gewas te controleren op luizen. Die

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:18

Bloe

De bijna zwarte Zantedeschia ’Black Diamond’ is na jaren kruisen en selecteren ontwikkeld door veredelingsbedrijf Sande BV.

Het blad en de bloemen (op de foto Zantedeschia ’Sorbonne’) die buiten worden geteeld, worden niet gebruikt.

Het gaat hier puur om de knollen.

gt voor exclusieve bloem

2013

vormen een grote plaag voor calla’s. Gek genoeg vinden ze het gewas eigenlijk helemaal niet lekker, maar gaan ze van plant tot plant, omdat ze denken dat een andere plant wel lekker is. Om de luizen het leven zuur te maken, spuit de kweker de planten in met een speciale olie die een laagje vormt op het blad. Hierdoor wordt het voor de beestjes moeilijker om zich op de plant te nestelen. ,,Mei en juni zijn ‘gevaarlijke’ maanden; dan gaan de luizen vliegen’’, aldus Verschoor.

In augustus, nadat de bloemen zijn uitgebloeid, gaan de knollen groeien. Dan is het oppassen geblazen dat regen de knol niet aantast. Is er eenmaal een plekje op de knol, dan kan hij als verloren worden beschouwd.

De in oktober gerooide knollen moeten eerst zo’n drie weken drogen bij een temperatuur van 20ºC. Vlak voor het schoonmaken gaat de temperatuur nog even flink omhoog, waardoor de wortels er zo afrollen. ,,Als het goed is, hou je dan een mooie, blanke knol over. Tijdens het rooien behandelen we ze

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17Teelt Calla.indd 9

echt als eieren om elke vorm van beschadiging te voorkomen.’’

Verschoor: ,,Hoe dikker de knol, hoe meer en betere bloemen er uit zullen groeien. De 16 cm-knollen worden vaak als potplant geplant, de 18- en 20 cm-knollen gaan direct het verkoopkanaal in of naar bloemenkwekers om ze voor de snij te telen.’’ De kweker heeft zestien knollen op 1 m2 staan, die elk €1 opleveren. ,,Door de vele arbeid die je eraan hebt en door zijn uitstraling, blijft het een exclusieve bloem. En goedkoper dan €1 per knol kan ik ze echt niet kweken.’’ Dat veel mensen in deze crisistijd minder geld uitgeven aan luxe goederen, merkt Fers Flowers - net als veel collega - goed. ,,Het zijn moeilijke tijden, maar bij de pakken neerzitten heeft zeker geen zin.’’

Promotiecampagne Om de calla’s meer onder de aandacht van bloemisten en consumenten te brengen, doet Fers Flowers mee aan de promotiecam-

De zandgrond in de Bollenstreek is de ideale plek om het knolgewas Zantedeschia te telen. Bij grote droogte sproeit de kweker, maar vaak is dat niet nodig met ons Hollandse weer.

pagne Simply Calla die begin van de zomer van start is gegaan (zie het artikel Simply Calla in deze editie). Verschoor vindt het een prima initiatief, nu de gezamenlijke promotiecampagnes van Bloemenbureau Holland er niet langer zijn. ,,Voor elke bloem die we trekken, gaat 0,02% van de prijs naar Simply Calla. De campagne is er met name op gericht dat we de bloemisten laten zien welke soorten we allemaal hebben en dat zij elkaar en de consument inspireren met calla’s. Wij als kwekers kunnen laten zien hoe trots we zijn op onze bloemen.’’

Het mooie aan de calla vindt hij dat de consument gelijk een open bloem koopt. ,,Je weet wat je eraan hebt. De knop hoeft niet open te komen, zoals bij veel andere bloemen. Bovendien is een calla sterk en lang houdbaar - minstens twee weken - en veelzijdig toepasbaar: als patioplant, op het balkon, in de vaas, voor bruids- en rouwwerk maar ook in een gemengd boeket. En als ik zie op facebook wat bloemisten er allemaal mee doen, dan vind ik dat geweldig!’’

Mysteries blijft de bloem nog altijd voor hem hebben, vertelt Verschoor. ,,Soms gebeuren er in het teeltproces nog dingen die we niet kunnen verklaren of nog nooit zijn tegengekomen in al die jaren. Bijvoorbeeld het ontstaan van een bepaalde vorm of kleur of een bloem die opeens een groeispurt maakt. Dat maakt de teelt soms lastig, maar het is ook wel weer het mooie van natuurlijk materiaal. De calla blijft me echt verbazen.’’

Fers Flowers, Leidsestraat 112B, 2182 DR Hillegom, www.fersflowers.nl

www.bloemenblad.nl/aanvullingen

9 08-08-13 13:18

1

2

3

Kleurrijke calla’s Tekst: Cornéline Lanooy, foto’s: Gerdien de Nooy

Hoe meer zonlicht de calla’s (officiële naam: Zantedeschia) krijgen, hoe harder de kleuren. De veelal nieuwe soorten die Fers Flowers op de zandgrond in Hillegom teelt, hebben dan ook vaak felle kleuren. Kweker Willem Verschoor stelt ‘zijn’ calla’s voor.

4

10 16-17Snijbloemen Calla.indd 10

5

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:19

Bloe

3

2013

6

1 Zantedeschia ‘Roma’ is bijzonder

vanwege zijn langgerekte bloem, zijn gevlamde kleurstelling en dubbele bloemen. ,,Zet je daar een bos van neer, dan heb je echt iets bijzonders’’, aldus Willem Verschoor.

4 Zantedeschia ‘Red Alert’ heeft egaal

7 Zantedeschia ‘Long Beach’ is een

5 Zantedeschia ‘Saigon’ noemt Ver-

8 Zantedeschia ‘Eyeliner’ heeft een vrij

oranje-rode bloemen. ,,Ik vind het een van de mooiste oranje calla’s’’, zegt Verschoor.

schoor een toverbal. ,,Hoe kouder het is, hoe meer hij van donkerroze naar blauw verkleurt.’’

2 Zantedeschia ‘Sorbonne’ heeft een

wat kleinere, zeer sterke, roze bloem.

3 Zantedeschia ‘Red Balance’ heeft een

egale dieprode kleur en een kleinere, stevige bloem.

7

6 Zantedeschia ‘Mi Amor’ heeft

Verzorgingstips De verzorging van calla’s is, in tegenstelling tot de teelt, niet moeilijk. Willem Verschoor geeft een aantal tips, die ervoor zorgen dat de bloemen minstens twee, en soms wel drie weken op de vaas staan.

• Snijd de stelen schuin af, maar doe dit altijd in het witte gedeelte (dus niet in het groene gedeelte van de steel).

• Zorg ervoor dat de natte stelen niet tegen uw kleren komen; dat geeft vlekken. Droge stelen hebben dit probleem niet.

• Vul de vaas met slechts 2 cm water; calla’s drinken niet veel vanwege het vocht in hun steel.

• Gebruik geen voeding in het water.

zuurstokroze, symmetrisch dubbele bloemen. ,,Een aanwinst in het roze assortiment’’, aldus de kweker.

8

nieuwe citroengele cultivar binnen het uitgebreide aanbod van gele calla’s. donkerrode tot bruinkleurige bloem.

Verschoor: ,,Het kruisen en selecteren om bijvoorbeeld de kleur donkerder te krijgen, kan jaren duren.’’

9 Zantedeschia ‘Black Diamond’ wordt

door Verschoor ‘de meest donkere calla ooit’ genoemd. ,,Hij is echt bijna zwart. Hij past bijvoorbeeld heel mooi bij een witte bruidsjurk; dan heb je echt iets aparts.’’

9

➙

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17Snijbloemen Calla.indd 11

11 08-08-13 13:19

12 16-17Bloemwerk Simply Calla.indd 12

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:19

Bloe

2013

,,Door de gele calla’s te combineren met andere gele en lichtgroene materialen creëer je een zomerse sfeer’’, aldus arrangeur Agnes Eising. ,,Het rode blad zorgt voor een mooi contrast.’’

Eising: ,,Bijzonder aan deze calla’s vind ik hun afwijkende vorm: de witte heeft bijvoorbeeld een dubbele bloem.’’

Simply Calla Tekst: Cornéline Lanooy, foto’s: Philip Jintes en Gerdien de Nooy (portret)

Eind juni is op Facebook de promotiecampagne Simply Calla van start gegaan. De callakwekers in Nederland willen hiermee laten zien dat de bloem niet alleen voor rouw- en trouwwerk geschikt is, maar juist ook tot zijn recht komt in gemengde boeketten.

Bloemiste Agnes Eising in Den Haag laat hiervan voorbeelden zien.

Strak en toch frivool, noemt de arrangeur dit arrangement. ,,De vaas van rubber is modern, maar door calla’s met grasjes te verwerken, wordt het een luchtig geheel.’’

Agnes Eising.

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17Bloemwerk Simply Calla.indd 13

13 08-08-13 13:19

1 Eenvoudig, maar krachtig.

Zo omschrijft Eising deze vaasjes met een paar bloemen en wat grasjes. ,,Zo gebruik ik calla’s vaak voor de aankleding van een huwelijk of restaurant.’’

2 De dieppaarse Zantedeschia

zijn door de Hydrangea gestoken in dit parallelgebonden boeketje. ,,De donkerpaarse kleur versterkt het lichtere paars van de hortensia.’’

1

2

3

4

3 Kort afgesneden en in kleine

vaasjes kunnen de bloemen goed dienen als tafeldecoratie. Eising: ,,Met name de dieppaarse en wit-roze calla’s vind ik erg mooi.’’

4

14 16-17Bloemwerk Simply Calla.indd 14

,,Vanwege hun strakke vorm lenen calla’s zich goed voor toepassing in een hoge, transparante vaas, Door ze op verschillende hoogten te verwerken, krijg je het effect van een boeket.’’ De arrangeur zet dergelijke vazen vaak neer bij bedrijven. ,,Op de balie van een receptie staat zoiets prachtig.’’

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:19

Bloe

g.

emen uik nof

hia estoen rse re

eine en ode alla’s

In dit vaasgestoken boeket zijn de calla’s gemengd met eucalyptus. ,,De felle kleuren van de bloemen contrasteren prachtig met het grijsgroene blad.’’

Dat Zantedeschia ook goed tot zijn recht komt in een handgebonden, gemengd boeket laat de arrangeur hier zien. Ze combineerde Zantedeschia onder andere met Hydrangea, Rosa, Gerbera en Alchemilla.

orm or

ze op vert van ur zet er e iets

2013

M

et de campagne Simply Calla willen alle kwekers gezamenlijk het verhaal rond Zantedeschia/calla vertellen. De calla is vaak bekend als exclusieve bruids- en rouwbloem, maar is volgens de kwekers juist ook zeer geschikt om in gemengde boeketten te gebruiken. ,,De stijlvolle vorm is uniek: één bloem, geen blad en een strakke steel. Calla is er in de mooiste, zachte, eigentijdse kleuren en straalt eenvoud en rust uit. Daarom kunnen bloemisten de bloem juist goed combineren met andere, bijzondere (seizoens)producten’’, aldus Marcel Jansen van StrØm Creative Marketing, dat de campagne samen met bureau 52 Grdn Nrdrbrdt begeleidt.

Dit jaar legt Simply Calla het accent op het thema Spice up your bouquet, waarbij wordt benadrukt dat een boeket ’een duidelijke meerwaarde krijgt door enkele calla’s te verwerken.

Uitdaging voor bloemisten is immers zich ook

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17Bloemwerk Simply Calla.indd 15

met net even andere boeketten en combinaties te onderscheiden. ,,Simply Calla wil bloemisten hierin ondersteunen’’, aldus Jansen.

Volgend jaar lanceert Simply Calla samen met enkele groothandelaren het thema Simply BQT: een boeketidee waarbij calla’s en enkele bijzondere producten samen een losgebonden (hoog-laag) boeket vormen. Simply Calla zoekt hiervoor nog bloemisten met een passie voor boeketten.

Studio Aggiez Binnen Simply Calla is ook een belangrijke rol weggelegd voor de kwekers die trots zijn op hun product. Voor een van de eerste fotoshoots is gebruikgemaakt van de ’winkelruimte’ en creativiteit van freelance arrangeur Agnes Eising van Studio Aggiez in Den Haag. Zij maakte een aantal verschillende arrangementen en boeketten om te laten zien wat er alle-

maal mogelijk is met de bloemen. De resultaten ziet u in dit artikel.

Volgens Eising is zij door deze fotoshoot anders tegen Zantedeschia aan gaan kijken. ,,Ik werd echt verrast en geïnspireerd door met name de prachtige kleuren van de verschillende soorten en hun stevige kwaliteit. Zelf verwerk ik de bloem ook vaak strak en modern voor bruidsdecoraties, maar toen ik ging nadenken voor de fotoshoot kwam ik op heel andere ideeën. Calla kan in combinatie met andere (zomerse) materialen als hortensia’s, zonnebloemen en grasjes heel frivool, natuurlijk en luchtig worden verwerkt. En dat past dan weer goed bij mijn eigen stijl: niet gekunsteld, maar puur. Ik gebruik ‘m nu meer dan voorheen.’’

www.facebook.com/simplycalla, www.simplycalla.com

15 08-08-13 13:20

In de lobby staat dit arrangement met drie Allium-soorten (Allium schubertii, Allium giganteum en Allium Gladiator), Rosa, Gerbera en Hydrangea in plexiglazen vazen. The Floral Designers hebben Allium als themabloem voor de zomer gekozen. Bij het arrangement staat een bordje met uitleg. ,,Omdat wij storytelling heel belangrijk vinden. Soms zetten we er ook nog een gedicht of toepasselijk citaat bij’’, aldus Edénique de Beaumont.

Bloemen voor Sofitel Legend The Grand A m Tekst: Cornéline Lanooy, foto’s: Gerdien de Nooy

The Floral Boutique Amsterdam, gevestigd in Sofitel Legend The Grand Amsterdam, maakt dagelijks bloemwerk voor het hotel. De stijl is ton-sur-ton, puur natuur en gelaagd. Een aantal voorbeelden.

Drijfbloemen worden veel gebruikt. ,,Zo kort gesneden zijn bloemen lang houdbaar, het is eenvoudig te maken met een mooi resultaat en bloemen die ‘over’ of afgebroken zijn, kunnen we op deze manier goed gebruiken’’, aldus de bloemiste.

16 16-17Hotelbloemwerk.indd 16

Dit beeld in de lobby wordt altijd versierd met één roos (in een steekbuisje).

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:20

Bloe

s heb-

1

2

3

4

6

7

8

8

Naast het arrangement op de tafel staan in de lobby deze hoge vazen met verschillende Allium.

d A msterdam

2013

5

Bloemwerk in de Marriage Room past mooi bij de glas-in-lood-ramen en de historische, bijzondere schildering van de Nederlandse kunstenaar Chris Lebeau.

Ook de toiletten worden niet vergeten…

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17Hotelbloemwerk.indd 17

Het bloemwerk in restaurant Bridges is geïnspireerd op de zonnebloemen van Vincent van Gogh. ,,Zo verwijzen wij de gasten naar het Van Gogh museum.’’

Edénique de Beaumont (rechts) en Judith Griffioen.

Ton-sur-ton The Floral Designers Edénique de Beaumont en Judith Griffioen werken met een guideline voor de bedrijfsvoering van bloemenwinkel The Floral Boutique en voor het maken van het bloemwerk. Hierin staat beschreven aan welke eisen het bloemwerk moet voldoen, maar daarbinnen zijn vele variaties mogelijk, aldus de bloemisten.

Belangrijke kernwoorden voor het bloemwerk zijn bijvoorbeeld dat de kleuren ton-sur-ton zijn, dat als basis geen groen wordt gebruikt maar een bloem als Chrysanthemum en dat het bloemwerk ‘lagen’ bevat. Hiervoor maken de bloemisten graag gebruik van Gloriosa. ,,Een bloemrijk boeket wordt speelser door de lange Gloriosa er boven te laten ‘zweven’. De bloem geeft los verwerkt diepte aan het boeket en krijgt alle aandacht. Gasten vinden Gloriosa vaak geweldig door zijn bijzondere kleurstelling en vorm.’’

Per seizoen zijn de kleuren van de bloemen die in het bloemwerk verwerkt worden, vastgelegd. Voor de zomer is dat: paars met een touch van roze; voor de herfst: rood met oranje; voor de winter: wit en voor het voorjaar: roze met een touch van paars. ,,Aan bontgekleurde boeketten geven wij geen voorkeur, tenzij de klanten er om vraagt; dan is dat geen probleem.’’

Niet alleen de verschillende ruimtes van het hotel decoreren The Floral Designers met bloemen, ook evenementen en feesten buiten het complex. Zo maakte The Floral Boutique het bloemwerk voor het diner eind april in het Rijksmuseum ter gelegenheid van de abdicatie van (toen nog) Koningin Beatrix.

17 08-08-13 13:20

1

2

Snijd repen uit een stuk zelfhardende klei.

3

5

Plaats die langs een steekschuimkrans die zich langzaam heeft volgezogen met water dat is voorzien van snijbloemvoeding. Leg de krans op een passende maat schaal van terracotta. Kneed de klei, zodat deze goed aansluit op de rand van de schaal en boven de krans uitsteekt.

4

Zorg ervoor dat de naden van de diverse plakken klei netjes aansluiten en dat de laag niet te dun wordt. Bij een dunne laag wordt het geheel te kwetsbaar en moeilijk te transporteren.

Bedek plastic maar d teert m

7

Druk, wanneer de gehele buitenrand is voorzien van klei, met behulp van een mandje een structuur in de klei. Gebruik een grove structuur: dit geeft een duidelijk en opvallend effect.

Steek minim ling.

Textielstructuur in klei stap voor stap

Tekst en foto’s: Bloomtube

Een trend deze zomer zijn textielstructuren. In verschillende stoffen en behangsoorten zijn ze veelvuldig te zien. Ook in de decoratie van keramiek komen textielstructuren voorbij. Joan Stam van Bloomtube laat hiervan een voorbeeld zien.

9

Steek over te

18 16-17Bloomtube Stap voor stap.indd 18

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:21

Bloe

5

oorde

Bedek de binnenkant van de krans met blad en bloemen van Alchemilla mollis. Zorg ervoor dat de plastic binnenring niet meer zichtbaar is. Ga door met vullen, maar gebruik gaandeweg alleen nog maar de bloemen. Hierdoor ontstaat een fris en luchtig effect aan de binnenkant, dat mooi contrasteert met de solide sfeer van de klei aan de buitenkant.

uctuur

Steek de Celosia tussen de Hydrangea en zorg hierbij voor een gelijkmatige kleurverdeling. Door minimale niveauverschillen aan te brengen, krijgt het geheel een natuurlijke en levendige uitstraling.

2013

7

9

Steek als laatste kleine plukjes Alchemilla tussen de bloemen om de binnenrand van Alchemilla over te laten vloeien in die van de kleurrijke Hydrangea en Lathyrus.

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17Bloomtube Stap voor stap.indd 19

6

Verdeel de Hydrangea-bloemen kort over de nu nog vrije ruimte. Ze hoeven niet volledig aaneen te sluiten, omdat er nog andere materialen tussen komen.

8

Verwerk de Lathyrus en trosrozen op eenzelfde losse, natuurlijke manier.

10

Het eindresultaat.

19 08-08-13 13:21

Anders toegepast worden chrysanten niet meer direct geassocieerd met de vullers in de supermarktboeketten.

Chrysanten: consumenten zien ze graag Tekst en foto’s: Lucas Jansen

Chrysant. De bloemist heeft er zo zijn - niet echt positieve mening over. Maar de consument denkt heel anders over de bloem. Zeker als hij ’anders’ wordt toegepast, ziet de consument hem graag. Reden te meer om iets van het uitgebreide sortiment naar de winkel te halen.

H

et is een vicieuze cirkel: de bloemist denkt dat de consument chrysanten niet mooi vindt en niet koopt en dus koopt hij ze niet in. Zijn leverancier denkt vervolgens hetzelfde en houdt slechts een klein assortiment aan. Hierop knapt de bloemist helemaal af en koopt nog minder.

Stichting Chryson, een samenwerkingsverband van Nederlandse chrysantenveredelaars en -producenten, voert al jaren de imagocampagne ’Just Chrysanthemum’.

Met workshops, inspirerende presentaties, een website (www.justchys.com) en andere promotionele acties, proberen zij het imago

20 16-17art Chrysanten.indd 20

van de chrysant positief te beïnvloeden. De veredelaars doen er alles aan om het imago van chrysanten bij bloemisten op te poetsen, zodat consumenten in de bloemenwinkel weer keuze hebben.

Anders toepassen Uit onderzoek blijkt dat veel consumenten erg gecharmeerd zijn van chrysanten, zeker wanneer die qua bloemkleur en -vorm ’anders’ zijn, en vooral wanneer ze ’anders’ en aangepast aan de seizoenen, worden toegepast. Opeens zijn de bloemen dan verrassender en inspirerender en worden ze niet meer direct geassocieerd met de vullers in de supermarkt- en benzinepompboeketten.

De chrysant is qua kleur en vorm schier oneindig. De bloem is dan ook in legio arrangementen toe te passen, niet alleen in rouwwerk maar ook in bruidswerk, tafeldecoraties, bloemwerk met geometrische vormen, bloementaarten en seizoensbloemwerk.

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:21

Bloe

g

2013

Ook in boeketten zijn andere vormen mogelijk dan enkel de gemengde korenschoof boeketten. Denk aan toorts-, structuur-, parallel- en frameboeketten. Helemaal van nu is het eten van planten en bloemen. Dat maakt het Chinese gebruik van chrysantenthee leuk en verkooptechnisch interessant om te melden. Maar let op: u kunt niet van elke chrysantenbloem thee zetten, hiervoor worden speciale chrysanten gebruikt.

Inkoopbepalende factoren Chrysanten worden verkocht op lengte, rijpheid en gewicht. Meestal hebben trosen pluischrysanten een standaardlengte van 72 cm, waarvan 15 cm van de steel ontbladerd moet zijn. Santini meet 55 cm.

Over de rijpheid van chrysanten heb je als bloemist normaalgesproken weinig zorgen.

De kweker voert ze merendeels aan met enkele bloemen open en zonder enig probleem ontwikkelt de bloem zich op de vaas verder. Dit in tegenstelling tot veel andere producten, waarbij het inkopen van het juiste rijpheidstadium cruciaal is voor een succesvol vaasleven.

Goede kwekers leveren uniform aan, ofwel stoppen takken van gelijk gewicht in een bos of partij. Voor de bloemist is dit belangrijk omdat hij daarmee meer gelijke boeketten kan maken. Een gemiddeld takgewicht ligt rond de 70-80 g. De keuze voor lichtere of zwaardere takken heeft mede te maken met de beoogde toepassing. Steeds meer leveranciers, maar ook bloemisten, letten niet alleen op de naam van de cultivar maar vooral op de naam van de kweker of kwekersgroep, omdat ze weten wie betrouwbare, kwalitatieve producten levert.

Let bij de inkoop op ziekten en afwijkingen, zoals botrytis en roest, of dierlijke aantastingen als luis, mineervlieg en trips. Buitenchrysanten worden op water aangeleverd met een uitvloeier (zeepsop = waterverdunner) om de wateropname te bevorderen.

Tros- en pluischrysanten worden meestal droog in dozen aangeboden, alhoewel er een trend is naar meer op water, zeker in de verkoopruimtes bij de groothandels en cash-and-carry’s. Chrysanten zijn zeer goed houdbaar waardoor koel bewaren (1-2º C) geen probleem is. Maar daar schuilt ook direct een gevaar in, dus controleer op versheid.

Verzorging Chrysanten zijn makkelijk te verzorgen, zowel in de winkel als thuis. Eigenlijk is het zoals bij alle bloemen: schone vaas, schoon water, blad dat onder water komt verwijderen, 3-5 cm afsnijden en een houdbaar-

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17art Chrysanten.indd 21

Gouden bloem Chrysanthemum behoort tot de familie van de Asteraceae, waartoe ook Aster, Dahlia, Gerbera, Helianthus, Tagetes en Calendula behoren. Allemaal bloemen met lint- en buisbloemen en vaak veel sierwaarde. Soms kom je van Chrysanthemum de synoniem Dendranthema nog tegen, maar de meeste mensen kennen die naam niet. Letterlijk betekent Chrysanthemum, dat afkomstig is uit het Grieks, ’gouden bloem’ (chrysos = goud, anthemum = bloem). De oorspronkelijke bloemkleur was dan ook goudgeel. Chrysanten zijn sterk kruidachtig maar geuren van nature niet.

Chrysanten zijn zogenoemde kortedagplanten, net als Begonia, Gerbera, Kalanchoe en Euphorbia. Grofweg komt het erop neer dat bij een daglengte korter dan twaalf uur de planten van vegetatieve groei (blad en stengel) overgaan in generatieve groei (knop en bloem). Dit betekent dat kwekers door belichting en/of verduistering bijna tot op de dag nauwkeurig kunnen sturen wanneer de bloemen in bloei komen. We zien chrysanten dan ook jaarrond aangeboden met in de nazomermaanden, wanneer de korte dagen er van nature zijn, extra aanbod.

Veel consumenten hebben dan ook een directe associatie met de herfst, de eigenlijke bloeiperiode.

Vermeerderen gaat via scheutstek. Van planten tot oogsten duurt ongeveer tien à dertien weken, afhankelijk van de cultivar en de omstandigheden. Dit betekent dat een kweker zijn kasoppervlak vier tot vijf keer per jaar kan beplanten.

Herkomst onbekend De chrysant is, na de roos, een van de meest geteelde en gebruikte snijbloemen ter wereld. Nederland is met rond de 1,5 miljard

heidsmiddel toedienen. Vul regelmatig vers water bij, chrysanten drinken veel. Voorkom condensatie in cellofaan, te hoge RV in de koelcel en nat worden van bloemen en blad, vanwege de kans op botrytis. Door het cellofaan bij pluischrysanten enigszins nat te sproeien, zijn cellofaanzakjes makkelijk te verwijderen. Voorkom snelle verdamping door de bloemen niet in de volle zon of bij een warmtebron te zetten. Veertien dagen houdbaarheid is bij chrysanten makkelijk te garanderen, mits ze natuurlijk vers zijn ingekocht en verkocht.

stelen het belangrijkste productieland.

Van het totale aanbod is ongeveer 65% troschrysant, 20% Santini en 15% geplozen chrysant. In de laatste groep zit de laatste jaren de meeste groei. Ook op het gebied van veredeling en sortimentontwikkeling speelt Nederland een grote rol. In tien jaar tijd heeft het sortiment zich enorm ontwikkeld en is het veelzijdiger geworden in kleur, bloemen verschijningsvorm.

Het assortiment is op diverse manieren onder te verdelen, namelijk naar: • type: troschrysanten, geplozen (pluis) chrysanten en Santini’s; • teelt: jaarrondkaschrysanten, normaalcultuurchrysanten en buitenchrysanten; • bloemvorm: anemoonbloemig, enkelbloemig, spider (spin), decoratief, pomponvorm en lepelvormige (spatelvormige) bloemblaadjes; • kleur; • bloemgrootte: van kleiner dan 4 cm (Santini) tot groter dan 15-18 cm.

Waar de chrysant oorspronkelijk vandaan komt, is vrijwel onbekend. In China wordt hij al duizenden jaren geteeld, niet alleen voor decoratie maar ook om te eten of wijn van te maken. In Japan, het land van de rijzende zon, is de chrysant een heilige bloem die veel bij ceremonies wordt gebruikt. De bloem is het nationale symbool van Japan en staat voor een lang leven. Zeevaarders en ontdekkingsreizigers brachten de bloem in de 17e eeuw uit Japan mee naar Europa. Sindsdien is het in Europa een belangrijke snijbloem. In Zuid-Europa is hij met Allerzielen de meest verkochte bloem en Oost-Europa, vooral Rusland, is inmiddels het belangrijkste exportgebied. Het merendeel van de in Nederland geteelde chrysanten gaat via exporteurs naar het buitenland.

Vakkennis De maandelijkse serie over vakkennis wordt geschreven door Lucas Jansen, oprichter van en docent aan Floweracademy.nl. Hij geeft trainingen, onder meer op het gebied van assortimentskennis, kwaliteit en marketing.

Meer informatie: www.floweracademy.nl.

21 08-08-13 13:21

Noviteiten

Sarracenia x readii ’Farnhamii’ Sarracenia spreekt tot de verbeelding omdat het een vleesetende plant is. Insecten komen op de geur af en vallen in de koker. De plant is geschikt voor toepassing in vijver of waterbak samen met andere waterplanten.

Tekst: Leo Miedema Floricode.com, foto’s: Floricode.com

In 1576 werd voor het eerst geschreven over Sarracenia, maar pas drie eeuwen later werd vastgesteld dat het een vleeseter is. In 1890 werd nog opgemerkt dat de met dode insecten gevulde bekers voedselopslag waren van kikkers.

In 1951 inspireerde Sarracenia John Wyndham tot het schrijven van het later verfilmde boek Day of the Triffids.

S

arracenia is een geslacht van acht tot elf soorten. Het exacte aantal is niet precies aan te geven, omdat soort- en hybridekruisingen ook in de natuur plaatsvonden. Het leefgebied is de zuidoostelijke kuststreek van Noord-Amerika. Alleen Sarracenia purpurea vinden we tot in Canada. De soort is in 1890 ingevoerd in Zwitserland en is nu ook te vinden in Ierland en Duitsland.

Vleesetende planten zijn van nature moerasplanten en houden dus van nattigheid. Ze passen goed in een vijver of waterbak op het terras of balkon. Water betekent leven: het zorgt voor lichtspiegelingen en trekt waterjuffers en vogels aan. Met een voldoende diep teiltje, een gaasmandje en planten is het al makkelijk te realiseren. De maten van een gaasmandje zijn zo gemaakt dat er vier P9-potten in gezet kunnen worden. Kies voor planten van verschillende hoogte, wat drijfplantjes eromheen en voila! Vleesetende planten als Sarracenia zijn hier zeer geschikt voor.

een aantrekkelijke geur en bevat nectar. Wanneer insecten uitglijden, vallen ze dieper in de koker en haartjes voorkomen dat ze naar buiten kunnen. Vluchtende insecten worden tegengehouden door de kap over de koker. Uiteindelijk glijden ze in een enzymrijke vloeistof en verteren ze.

Sarracenia x readii is een kruising tussen S. leucophylla x S. rubra. De hybride heeft van de eerste de geelwitte vensters en van de tweede de rode aders.

Naam: Kenmerken:

Herkomst: Houdbaarheid: Verkrijgbaarheid: VBN-nummer: Veiling: Verzorging:

Sarracenia x readii ’Farnhamii’ vaste plant met uit rhizomen groeiende kokers; planthoogte tot 60 cm; trechter doorsnede aan top 3 cm afgesloten met deksel; trechter heldergroen, roodbruin geaderd; trechterhals en deksel voorzien van geelwitte vensters Zuidoostelijk Noord-Amerika, Texas vaste plant, matig winterhard jaarrond, maar plant geniet winterrust 319484 FloraHolland Connect de plant verlangt een lichte, zonnige standplaats en drassige grond; lichtgebrek verzwakt de plant, uit nood maakt hij groen blad aan; hij gaat in winterrust bij maximaal 100C

Insecten Doordat de planten groeien op zure en voedselarme gronden ontbreekt het ze vooral aan nitraten. Dit hoofdelement krijgt de plant door insecten te vangen en te verteren.

Sarracenia is een passieve vleeseter.

De kokerrand is glibberig, verspreidt

22 16-17Noviteit linkerpagina.indd 22

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:21

Arum italicum De schaduwplant Arum italicum komt oorspronkelijk uit Zuid-Europa, maar verwilderde ooit in Nederland.

De plant heeft twee opvallende kenmerken: het pijlvormige blad en de kolf met oranje-rode bessen.

Tekst: Leo Miedema Floricode.com, foto’s: Floricode.com

De oorsprong van de inheemse vaste plant Italiaanse aronskelk ligt in Zuid-Europa, maar hij is als stinsenplant in Nederland verwilderd.

Een stinsenplant komt voor op (veelal noordelijk gelegen) buitenplaatsen, landgoederen, boerenhoven enzovoort, maar heeft zijn oorsprong veelal zuidelijker.

D

e naam Arum is afgeleid van de oude Griekse plantennaam aron. Delen van de plant, die lid is van de aronskelkfamilie (Araceae), zijn giftig. Rond 1680 is hij uitgeplant op Nederlandse buitenplaatsen. Van hieruit is de plant verwilderd in de duinstreek op kalkrijke en drassige gronden. Ook elders in NoordEuropa is hij verwilderd te vinden onder heggen en in bossen.

Arum italicum is een schaduwplant met mooi gevormd blad en een afwijkende groei en bloei van wat eind zeventiende eeuw als ’normaal’ werd gevonden. Het blad verschijnt in het najaar en blijft tot in het voorjaar.

Dan verschijnt een aronskelkachtige bloeiwijze, gevolgd door een kolf met opvallende oranje-rode bessen in de zomer en het najaar.

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17Noviteit rechterpagina.indd 23

Twee sierwaarden De eerste sierwaarde ontleent de plant aan het pijlvormige blad met variabele tekening in nervatuur of bladvlekken. Daarop zijn vaak de ondersoorten gebaseerd. De bloeiwijze, een kolf met een geelwit schutblad, verspreidt een onaangename geur die vliegen aantrekt. Deze kunnen de bloem pas weer verlaten als bevruchting heeft plaatsgevonden. Bij het ontsnappen nemen de vliegjes weer stuifmeel mee. Dan ontstaat de tweede interessante sierwaarde: de kolf met de grote, oranjerode bessen.

De verhandeling onder een code bestaat al heel lang, maar de bekendheid van dit decoratiemateriaal is toch zo beperkt dat bij ’ontdekking’ ervan steeds weer sprake lijkt te zijn van een noviteit.

Naam: Kenmerken: Herkomst: Houdbaarheid: Verkrijgbaarheid: VBN-nummer: Veiling: Verzorging:

Arum italicum knotsvormige vruchtdrager, circa 40 cm lang; besgrootte tot 1,5 cm; besvorm afgeplat eirond en glimmend; beskleur rauw: groen, rijp: oranjerood Zuid- en Zuidwest-Europa negen dagen half juli tot half oktober 39 (decoratie) en 40742 (plant) FloraHolland-vestigingen stelen niet te diep in het water zetten of te diep wegsteken in steekschuim of spagnum om verslijming van de steel te voorkomen

23 08-08-13 13:22

Deze urnversiering in de vorm van een hart bestaat onder meer uit witte rozen, Anthurium, Zantedeschia en Ranunculus.

Sobere en compacte urnversieringen Tekst: Carina Meertens, foto’s: Gerdien de Nooy

Urnversieringen zijn het bloemwerk van de toekomst volgens Franky Bollingh, omdat steeds meer mensen kiezen voor een crematie. De Belgische arrangeur maakte een aantal voorbeelden in zijn eigen stijl: sober, compact en met veel aandacht voor detail.

De urn

24 16-17Bloemwerk Urnversiering.indd 24

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:22

Bloe

2013

M

et het toenemen van het aantal ,, inwoners in steden veranderden de gebruiken rondom het laatste afscheid’’, zegt Franky Bollingh, eigenaar van Botanicus in Landen (B). ,,Er is steeds minder ruimte beschikbaar en daarom kiezen mensen vaker voor een crematie in plaats van een begrafenis. Dat zie je nu al gebeuren en het zal in de toekomst alleen maar toenemen. Om daarop te anticiperen heb ik ervoor gekozen om urnversieringen te laten zien in plaats van kistdecoraties.’’

Bollingh maakte voor de voorjaarseditie van de beurs DECOoh! in Brussel verschillende urnversieringen. ,,De urnen kunnen mensen na de crematie mee naar huis nemen; de versiering is voor de eerste dagen van rouw. Een urnversiering moet geen zoekplaatje worden. De urn moet centraal blijven staan, de bloemen zijn een toevoeging.

Ze bieden troost aan degenen die achterblijven.’’

Detail belangrijk De arrangeur maakte het bloemwerk in opdracht van Smithers Oasis. Hij koos ervoor sobere en compacte arrangementen te maken. ,,Dat is mijn stijl. En omdat een urnversiering kleiner is dan ander rouwwerk vind ik het detail erg belangrijk. Goed afwerken is essentieel omdat mensen van heel dichtbij naar het bloemwerk kijken. Ook de materiaalkeuze is van belang. Omdat de urnarrangementen redelijk hoog zijn, moet je goed nadenken over de materialen die je gebruikt. Het steekschuim droogt aan de bovenkant sneller uit en daarom heb ik daar sterke bloemen verwerkt en ze zonodig op een steekbuisje gezet.

Onderaan heb ik Hydrangea gestoken.

Die bloem zuigt veel water op, wat aan de onderzijde van het arrangement rijkelijk aanwezig is.’’

Daarnaast maakte Bollingh gebruik van Floralife finishing touch spray. Hij nevelde dit over de bloemen waardoor ze niet verwelken. ,,Wij hydrateren hier alle arrangementen mee. De bloemen blijven er fris uitzien.’’

De urn is omringd door Salix ’Sekka’ (bandwilg) en Ornithogalum. Ze steken uit een kussentje van Dianthus ’Green Trick’ en witte rozen.

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17Bloemwerk Urnversiering.indd 25

25 08-08-13 13:22

26 16-17Bloemwerk Urnversiering.indd 26

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:22

Bloe

➙ ➙ In deze ingetogen urnversiering is de Vanda verwerkt op een koperkleurige ring.

Franky Bollingh.

➙

2013

Urnversiering in lichtpaarse tinten met Vanda en Helleborus. De rand van de decoratie is met lila wolvilt afgewerkt.

Witte bloemen omringen een koperkleurige urn. In dit arrangement heeft Bollingh nog heel jonge Hydrangea aan de onderkant verwerkt, omdat deze bloemen veel water nodig hebben.

In deze moderne decoratie zijn de bloemen rechtopstaand verwerkt. Van bovenaf gezien vormen de beide helften samen de vorm van een hart.

Botanicus Bloematelier, Franky Bollingh, Attenhovenstraat 154, 3404 Landen (B), (0032) 11 88 32 01, www.botanicus.be

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17Bloemwerk Urnversiering.indd 27

27 08-08-13 13:22

Landelijk klassiek

Natuurlijk rouwwerk Tekst: Jeannet Hooftman, foto’s: Bloem en Blad

Rouwwerk vindt Roxanne van Schellen van Natuurlijk Rosalie in IJsselmuiden mooi om te maken. ,,Het is dankbaar werk dat je heel persoonlijk kunt maken.’’ Door dat persoonlijke karakter is ieder werk anders. Toch hebben haar rouwwerken een ding gemeen: de stijl is landelijk en natuurlijk. ,,Ik werk graag met veldbloemen en fijne materialen.’’

De materialenlijst vindt u op pagina 36.

28 1617RouwwerkRosalie.indd 28

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:23

Bloe

2013

Veldstuk

Bloem en Blad 16/17 l 2013

1617RouwwerkRosalie.indd 29

29 08-08-13 13:23

Bundel

30 1617RouwwerkRosalie.indd 30

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:23

Bloe

2013

Moderne krans

Bloem en Blad 16/17 l 2013

1617RouwwerkRosalie.indd 31

31 08-08-13 13:23

Krans voor kindje

Rouwwerk voor vier generaties Tekst: Cornéline Lanooy, foto’s: Gerdien de Nooy

,,Rouwwerk maken vind ik het mooiste dat je voor klanten kunt maken. Het is dankbank werk, omdat je met bloemen nabestaanden troost kunt bieden.’’ Freelance arrangeur Wendy de Leeuw uit Den Haag maakte afscheidsbloemwerk voor vier generaties, waarin natuurlijke en kleurrijke materialen een rol spelen.

De materialenlijst vindt u op pagina 37.

32 16-17Rouwwerk 4 generaties.indd 32

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:23

Bloe

2013

Wit-groen voor veertiger

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17Rouwwerk 4 generaties.indd 33

33 08-08-13 13:23

Hart voor oudere dame

34 16-17Rouwwerk 4 generaties.indd 34

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:23

Bloe

2013

Kleur voor twintiger

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17Rouwwerk 4 generaties.indd 35

35 08-08-13 13:23

28

29

30

31

Landelijk klassiek

Veldstuk

Bundel

Moderne krans

Dit rondgestoken stuk heeft een klassieke vorm met een landelijke uitwerking . ,,Hier is nog het meeste vraag naar’’, zegt Roxanne van Schellen. ,,Je kunt dit in alle vormen en maten maken, van hele kistbedekking tot een klein bolletje of druppelvorm.’’

De materialen heeft ze met opzet niet netjes verdeeld. ,,In de natuur is het ook allemaal niet zo netjes gerangschikt.’’

Een modern stuk voor iemand die van de natuur houdt. Van de kanten-klare ondergronden heeft Van Schellen er vier aan elkaar bevestigd.

Op deze manier is het in alle mogelijke formaten te maken. Het is snel te maken en daardoor een commercieel stuk, geeft ze aan. In de schors heeft ze steekschuim gestoken, daarin de aren en de steekbuisjes voor de bloemen.

Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 20 Eustoma €0,36 € 7,20 10 Antirrhinum €0,34 € 3,40 20 Pennisetum à €0,13 € 2,60 6 Limonium à €0,34 € 2,04 12 Allium (zaaddoos) à €0,24 € 2,88 10 Rubus à €0,50 € 5 10 Astilbe à €0,30 € 3 15 Gloriosa à €0,34 € 5,10 15 Allium (mini) à €0,15 € 2,25 10 Gerbera ’Spooky’ (mini) à €0,24 € 2,40 Blad (Pistache en salal) € 4 1 Rouwtakhouder Oasis medi € 2 Totaal materialen € 41,87

Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 3 Blok steekschuim à €0,60 € 1,80 2 Limonium à €0,65 € 1,30 7 Viburnum à €0,78 € 5,46 20 Chasmanthium latifolium à €0,25 € 5 30 Craspedia à €0,20 € 6 14 Gloriosa à €0,35 € 4,90 4 Frame berkenschors à €3,95 € 15,80 0,5 Bundel tarwearen à €1 € 0,50 20 Steekbuisjes à €0,10 € 2 Totaal materialen € 42,76 Arbeid: 45 minuten

Arbeid: 45 minuten

Heel commercieel, noemt Van Schellen dit moderne stuk. Ze heeft een bundel gemaakt van berkenstammen waar de materialen tussen zijn geklemd. Met andere materialen, bijvoorbeeld bamboe, is zo’n bundel ook te maken. De calla’s heeft ze eerst goed water laten opnemen. Daarna heeft ze de stelen afgewerkt met kaarsvet zodat ze geen vocht meer verliezen en lang mooi blijven. De uiteinden van de bloemen heeft ze met een parelspeld vastgezet. De rozenblaadjes zijn erop gelijmd.

Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 5 Berkenstammen à €1 €5 10 Zantedeschia à €0,65 €6,50 1 Rosa €0,60 12 Curcuma à €0,40 €4,80 15 Stukjes giboroot bleached à €0,20 €3 Rubberband + parelspelden €2 Totaal materialen €21,90 Arbeid: 15 minuten

De krans vindt Van Schellen een mooie vorm. ,,Je kunt er van alles bij bedenken: het gaat eindeloos door en is open en luchtig, maar ook vol.’’ De krans maakte ze door eenderde van een oasis krans te nemen. Met ijzerdraad maakte ze er weer een kransvorm van. Vervolgens heeft ze het ijzerdraad met touw omwikkeld en met rustic wire ronde vormen om de krans gewikkeld. De materialen zijn in het steekschuim gestoken. De Stachys is erop gelijmd, evenals de knoppen van Scabiosa die op hun kop erop zijn gelijmd. ,,Het kost wat meer tijd maar dan heb je ook wat unieks. De basis kun je heel goed van tevoren maken.’’

Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 30 Stachys-blaadjes à €0,10 € 3 15 Typha à €0,17 € 2,55 15 Zantedeschia à €0,65 € 9,75 15 Scabiosa à €0,65 € 9,75 1 Passiflora-plant € 0,80 1/3 Steekschuim krans € 7 2 Rol rustic wire à €6,40 € 12,80 Mos € 1 Totaal materialen € 46,65 Arbeid: 1 uur en 45 minuten Roxanne van Schellen.

De materialen zijn ingekocht bij Thom Slootman in Ens in week 27. Natuurlijk Rosalie calculeert met factor 2,5. Voor arbeid wordt €0,50 per minuut gerekend.

36 1617RouwwerkRosalie.indd 36

Natuurlijk Rosalie, Hogehuisstraat 7, 8271 BR IJsselmuiden, (038) 333 36 59, www.natuurlijkrosalie.com.

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:23

Aanbod

32

33

34

35

Krans voor kindje

Wit-groen voor veertiger

Hart voor oudere dame

Kleur voor twintiger

Wendy de Leeuw gaat graag zelf naar de nabestaanden toe om hun wensen te inventariseren. Soms krijgt ze iets van de overledene mee om in het bloemwerk te verwerken. ,,In deze krans voor een kindje heeft ze autootjes verwerkt. ,,De kleuren van de bloemen en het speelgoed heb ik op elkaar aangepast.’’ Ze lijmde de autootjes en de waterschotels op de krans en stak op de laatste drie bloementoefjes. ,,Wat ik ook altijd aanbied is dat de ouders later met de krans terugkomen om er plantjes in te verwerken.

Zo blijft het stuk seizoenen lang een blijvende herinnering.’’

Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 20 Germini à €0,17 € 3,40 10 Rosa à €0,27 € 2,70 6 Sandersonia à €0,88 € 5,28 5 Dahlia à €0,38 € 1,90 3 Celosia à €0,67 € 2,01 3 Kniphofia à €0,48 € 1,44 0,5 Bos Eucalyptus € 0,60 0,5 Bos Pistache € 0,45 1 Krans (FleuraMetz) € 4,50 3 Autootjes (van klant) 0,5 Blok steekschuim (Oasis) € 0,50 3 Waterschotels à €0,15 € 0,45 Watervast tape € 0,10 Totaal materialen € 23,33 Arbeid: 20 minuten

Wendy koopt haar bloemen in bij groothandels in Rijnsburg, Bleiswijk en Naaldwijk. Bij grote opdrachten koopt ze ook direct bij kwekers in. De materialen voor dit artikel zijn ingekocht in week 25. Als calculatiefactor houdt ze 2,5 aan; hierin zit de arbeidsprijs verrekend. Bij rouwwerk rondt ze prijs naar boven af.

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17Rouwwerk 4 generaties.indd 37

Hoewel De Leeuw zelf van kleur houdt en haar klanten vaak adviseert om voor kleur te kiezen, komen de nabestaanden zelf regelmatig met ’wit’ op de proppen. ,,En omdat wit-groen een mooie kleurencombinatie blijft, heb ik deze biedermeier voor een veertiger – man of vrouw – gemaakt.’’

Ze stak de materialen in steekschuim op een waterschotel. ,,Dan kun je het arrangement goed water geven.

Wanneer de arrangementen langer moeten staan - bijvoorbeeld in het rouwcentrum of bij mensen thuis gebruik ik graag waterschotels.’’

De bloemen zijn vrij los gestoken en de grasjes geven een extra luchtige en natuurlijke uitstraling aan het arrangement. ,,Het hoeft van mij allemaal niet zo strak’’, aldus De Leeuw.

Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 10 Rosa White Naomi! à €0,52 € 5,20 10 Agapanthus à €0,48 € 4,80 10 Eustoma à €0,39 € 3,90 9 Vanda à €0,29 € 2,61 8 Allium à €0,35 € 2,80 10 Panicum à €0,10 € 1 10 Asparagus à €0,08 € 0,80 1 Bos Eucalyptus € 1,10 0,5 Bos Salal € 1,25 1 Blok steekschuim (Oasis) € 0,90 1 Waterschotel € 0,25 9 Steekbuisjes à €0,10 € 0,90 Watervast tape € 0,10 Totaal materialen € 25,61

Voor een oudere dame die erg van tuinieren en bloemen hield, vindt De Leeuw dit roze hart geschikt. ,,Of voor een vrolijk persoon bijvoorbeeld die heel erg van kleur hield. Voor een man zou ik de kleuren iets minder felroze houden en eerder voor donkerroze kiezen. De hartvorm adviseer ik ook aan klanten die een minder groot budget hebben.’’

Ze zette eerste het groen uit (,,voor een natuurlijke uitstraling’’) en vervolgens stak ze de bloemen van groot naar klein. ,,De grote, open Esperancerozen en de pioenen vind ik prachtig.

Hun kleur komt nog mooier uit door ze te combineren met donkerpaarse bloemen.’’

Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 18 Rosa Esperance à €0,45 € 8,10 10 Paeonia à €0,45 € 4,50 5 Eustoma à €0,32 € 1,60 18 Panicum à €0,10 € 1,80 0,5 Bos Eucalyptus € 0,60 0,5 Bos Pistache € 0,45 1 Hart (20 cm, Oasis) € 4,95 Totaal materialen € 22 Arbeid: 20 minuten

Voor een twintiger die nog volop in het leven stond, maakte de arrangeur een zeer natuurlijk en kleurrijk arrangement met een takkenframe als basis. ,,Uit de keren dat ik iets voor die leeftijdscategorie heb gemaakt, bleek vaak dat nabestaanden kleurige bloemen wilden en materialen uit de tuin meegaven. Het takkenframe kunnen ze bewaren; ik kan er dan later planten in verwerken.’’

Een dekorette van Oasis omwikkelde ze met schors met behulp van aluminiumdraad en watervast tape.

De takken bevestigde ze aan elkaar en aan de houder. Eerst stak ze het groen in het steekschuim en vervolgens de bloemen, veelal gegroepeerd. ,,Dat zorgt voor rust.’’

Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 6 Agapanthus à €0,72 € 4,32 6 Nerine à €0,65 € 3,90 6 Germini à €0,13 € 0,78 5 Eustoma à €0,32 € 1,60 3 Gloriosa à €2,05 € 6,15 3 Dianthus à €0,20 € 0,60 3 Papaver à €0,39 € 1,17 1 Rosa Esperance € 0,45 10 Aspidistra à €0,12 € 1,20 0,5 Bos Eucalyptus € 0,60 2 Perentakken à €1,25 € 2,50 1 Schors € 1 1 Dekorette (24 cm, Oasis) € 2,70 Aluminiumdraad € 0,50 Totaal materialen € 27,47

Arbeid: 25 minuten

Arbeid: 30 minuten

Wendy de Leeuw, www.wendydeleeuw.nl, (06) 11 516 575

Wendy de Leeuw

37 08-08-13 13:24

Lange rij

’Inspireren met bijzonder afscheidsbloemwerk’ Tekst: Cornéline Lanooy, foto’s: Gerdien de Nooy

Afscheidsbloemwerk mag bijzonder en inspirerend zijn, vindt Karien Niemeijer, eigenares van &Bloemen in Borger. ,,Ik vind het mooi en dankbaar werk om te maken, omdat de nabestaanden er de laatste eer mee bewijzen.’’ Ze maakte vier arrangementen waarin vorm, kleur- en materiaalgebruik opvallen.

De materialenlijst vindt u op pagina 42.

38 16-17Bloemwerk En Bloemen.indd 38

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:24

Bloe

2013

Lelies

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17Bloemwerk En Bloemen.indd 39

39 08-08-13 13:25

Boeket met riet

40 16-17Bloemwerk En Bloemen.indd 40

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:25

Bloe

2013

Krans

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17Bloemwerk En Bloemen.indd 41

41 08-08-13 13:25

38

39

40

41

Lange rij

Lelies

Boeket met riet

Krans

Deze lange rij van aan elkaar vastgemaakte buisjes is volgens de bloemiste eerst geschikt als kistbedekking en daarna voor op het graf. ,,Zonder steen is dat vaak nog zo’n kale plek.’’

Karien Niemeijer houdt ervan om rust te creëren door bloemen in één bepaalde tint gebruiken. Om alle bloemen goed zichtbaar te laten zijn, heeft ze ze op verschillende hoogten verwerkt: onderin de Lathyrus, die goed opvallen tegen het groen van de stelen, en bovenin de langere bloemen als Delphinium.’’

Ze bond de steekbuizen eerst aan elkaar met aluminiumdraad, draaide ze vervolgens op hun kop en bevestigde daarna het bindwire. Voor de stevigheid stak ze er nog een bamboestok, omwikkeld met tape, doorheen.

Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 50 Lathyrus à €0,14 € 7 20 Ornithogalum à €0,13 € 2,60 20 Aconitum napellus ‘Album’ à €0,21 € 4,20 10 Scabiosa caucasica ‘Annabelle’ à €0,18 € 1,80 10 Ammi majus à €0,11 € 1,10 7 Delphinium à €0,31 € 2,17 6 Nigella damascena wit à €0,16 € 0,96 3 Paeonia ‘Duchesse de Nemours’ à €0,18 € 0,54 50 steekbuizen à €0,10 € 5 Bindwire en aluminiumdraad € 13,50 Totaal materialen € 38,87

,,De wens van de nabestaanden is het allerbelangrijkste voor mij’’, aldus de bloemiste. ,,Daarnaast adviseer en informeer ik klanten over wat mogelijk is. Boeken met voorbeelden laat ik soms zien, maar liever nog laat ik me inspireren door het gesprek. Dan kom ik vaak tot bijzondere vormen en kleuren, zoals bij dit leliearrangement.’’

De basis zijn drie aan elkaar vastgemaakte graftakhouders. Niemeijer stak eerst de onderste rand die bestaat uit dichte knoppen en knoppen die een beetje open zijn. Drie hortensia’s zijn bovenin gestoken en vanuit het midden loopt een Stephanotisrank (met pot en al geplant) naar beneden. Uit het arrangement komt een ’slinger’ van lelieknoppen. ,,Ik ben bij het puntje begonnen en heb met behulp van draad telkens de bloemen opgedraaid’’, legt de bloemiste uit.

Ook dit bijzondere arrangement kan volgens haar goed dienen als kistbedekking en daarna voor op het graf, voordat de steen geplaatst wordt.

Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 30 Lilium longiflorum ’White Heaven’ 2+kop à €0,24 € 7,20 3 Hydrangea (wit) à €0,87 € 2,61 1 Stephanotis € 7,15 3 Graftakhouders à €2,75 € 8,25 Wikkeldraad € 1,50 Totaal materialen € 26,71

,,Waarom zou je altijd een arrangement maken, terwijl een boeket ook mooi kan zijn voor een uitvaart?’’, vraagt Niemeijer zich hardop af. ,,Ook qua prijs kan een boeket interessant zijn voor klanten en ik vind dat het net zoveel emotie kan oproepen als een krans of stuk.’’

Ze vindt dit grote blauw-paarse boeket geschikt voor een man of een vrouw, maar zeker voor iemand die van de natuur hield. ,,Ik heb puur de bloemen gebruikt, alleen het bindpunt heb ik op een moderne manier afgewerkt met aluminiumdraad. ,,Het riet steekt er prachtig bovenuit; het geeft het boeket een krachtige uitstraling.’’

Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 30 Aconitum napellus ’Album’ à €0,21 € 6,30 10 Ammi majus à €0,11 € 1,10 10 Scabiosa caucasica ’Stäfa’ à €0,12 € 1,20 9 Rosa (tros) ’Ocean Mikado’ à €0,65 € 5,85 9 Delphinium elatum (gemengd) à €0,36 € 3,24 7 Delphinium elatum ’Delphi’s Diana’ à €0,31 € 2,17 Riet (zelf gesneden) Aluminiumdraad € 5 Totaal materialen € 24,86

Voor een wat jonger persoon maakte de bloemiste deze bloemrijke krans. ,,Door de zachtroze kleuren vind ik het arrangement geschikt voor een vrouw; voor een man zou ik blauwere hortensia’s gebruiken.’’ Ze stak eerst de hortensia’s en pioenen en vervolgens de gesplitste trosrozen en fijnere materialen. De anthuriums verdeelde ze niet over de hele krans om zo het accent op de halve cirkel te leggen.

Als laatste verwerkte ze de ranken van het Chinees lantaarntje en de bramen.

Gebruikte materialen (inkoopprijzen) 15 Paeonia ‘Duchesse de Nemours’ à €0,18 € 2,70 10 Rubus fruticosus Chester à €0,36 € 3,60 7 Hydrangea roze à €0,67 € 4,69 6 Rosa (tros) ’Ocean Mikado’ à €0,65 € 3,90 6 Anthurium Nexia à €0,39 € 2,34 2 Bossen Nigella damascena (wit) €1 € 2 Ceropegia woodi € 2 Krans (Ø55 cm, Oasis) €20 Totaal materialen € 41,23 Arbeid: 60 minuten

Arbeid: 15 minuten

Arbeid: 60 minuten

Arbeid: 90 minuten

Karien Niemeijer koopt haar bloemen via internet in bij Bloemengroothandel Bab Star jr. BV en bij BloemistExlusief.

De bloemen voor dit artikel zijn ingekocht in week 30. Haar calculatiefactor wil ze liever niet noemen.

42 16-17Bloemwerk En Bloemen.indd 42

&Bloemen, Achter de Brink 1, 9531 AZ Borgen, (0599) 23 62 31, www.enbloemen.nl

Karien Niemeijer.

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:25

Ondernemerschap Bij binnenkomst zien de klanten direct de uitgebreide bloemenpresentatie en de naam van de winkel. Seizoensbloemen vormen de basis van de presentatie.

Bloemen+

In een serie besteedt Bloem en Blad aandacht aan bloemenwinkels de tevens een andere branche bedienen. In deel 2 Les Fleurs d’Amour en Stensen Garden Design van Monica en John Stensen.

Bloemen plus tuinen Tekst: Cornéline Lanooy, foto’s: Gerdien de Nooy

Binnen en buiten: een ideale combinatie volgens Monica en John Stensen.

Ze zijn sinds januari 2013 de eigenaren van Les Fleurs d’Amour en Stensen Garden Design. Ze lieten voor de start marktonderzoek doen. ,,We voorzagen dat rondkomen van alleen de bloemenwinkel moeilijk zou zijn.’’

Binnen en buiten (foto) is tevens goed te zien dat er een tuinontwerpbureau is gevestigd in het pand.

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17Serie Bloemenwinkel Plus.indd 43

43 08-08-13 13:25

Z

e komen oorspronkelijk uit het westen van het land, maar Monica (47) en haar man John Stensen (49) wonen alweer jaren met veel plezier in Drenthe. Het echtpaar bundelde begin dit jaar hun interesses en vakgebied in de nieuwe onderneming Les Fleurs d’Amour + Stensen Garden Design in Norg: een bloemenspeciaalzaak + tuinontwerpbureau. Monica werkte eerder jaren in schoenen- en kledingwinkels, John is al ruim 25 jaar tuinontwerper en actief in het hoveniersvak. Zo was hij onder andere eigenaar van de Tuinen van Eursinge. ,,Van jongs af aan heb ik passie voor het vak: tuinen ontwerpen doe ik met hart en ziel.’’

Voordat zij de winkel op 24 januari 2013 openden, lieten ze een bureau onderzoeken wat voor groene onderneming bij hen paste, waar ze die konden vestigen en hoe zij dit het beste konden aanpakken. Uit dit marktonderzoek kwam naar voren dat een bloemenspeciaalzaak + tuinontwerpbureau een ideale combinatie zou zijn, dat de regio rond Norg een goede vestigingsplaats was en dat het midden- tot hoge segment een goede doelgroep zou zijn. Beiden schreven zich direct in voor de vakopleiding TerraNext in Eelde. Monica heeft de opleiding inmiddels afgerond, John is bijna klaar.

De stijl van de winkel is landelijk en natuurlijk. Er wordt veel met tuinmaterialen als takken en schors gewerkt.

44 16-17Serie Bloemenwinkel Plus.indd 44

Voor hun bedrijf zochten ze ,,een pand met uitstraling en goede parkeergelegenheid vlakbij’’. In het centrum van Norg stond de winkel van de bakker al zeker vijf jaar leeg en te koop. Toen het vorig jaar te huur kwam, sloeg het echtpaar toe. Het hele pand werd grondig verbouwd en gerenoveerd. De ovens maakten plaats voor winkelruimte, binderij en koelcel en John pakte ook de bestrating buiten aan. In totaal werd in het interieur één kilometer steigerhout verwerkt.

Buitenpresentatie De grote buitenpresentatie valt direct op.

De ligging op de noordkant is gunstig voor planten en bloemen. John: ,,Er komen hier veel toeristen - aan de overkant zijn veel terrassen - en daarom willen we laten zien dat hier een ’groene’ onderneming zit. Bovendien kan ik hier heel veel planten laten zien die ik ook gebruik in mijn tuinen. Het kost ons drie kwartier ’s morgens en drie kwartier ’s avonds om alles neer te zetten, maar het loont zeker de moeite.’’ Toeristen zorgen voor circa 20-30% van de omzet. ,,Ze komen vaak eerst ’voor-kijken’ en kopen als ze weer naar huis gaan.’’

In de winkel lopen klanten direct tegen de bloemenpresentatie aan die tegen de ach-

Ondernemer John heeft ’het Norgertje’ ingevoerd; er zijn er al drieduizend in omloop.

termuur staat. Daarboven staat in sierlijke houten letters de naam van de winkel. ,,Dat heb ik afgekeken van m’n stageadres Myosotis in Rhoon: ik vond het zo leuk’’, zegt Monica lachend. De bloemen en planten koopt John in bij respectievelijk Dobbe Flowers en Waterdrinker. Ook voor de inkoop van de hardware is hij verantwoordelijk. Leveranciers zijn onder meer Serax, PTMD en Nieuwkoop. Hij combineert zijn ritjes ’naar het westen’ vaak met een bezoek aan klanten voor hun tuinen.

Stensen Garden Design heeft klanten in het hele land. ,,Bij de Boskoopse Veiling koop ik dan gelijk tuinplanten in.’’

Iets ernaast doen Volgens het echtpaar is het (bijna) onmogelijk om alleen een bloemenwinkel rendabel te houden. ,,Je moet er iets naast doen in deze economisch mindere tijden. Van alleen de winkel leven zou eigenlijk niet haalbaar zijn.’’

Volgens beiden vullen bloemen en tuinen elkaar goed aan. Monica: ,,Zo gebruiken we voor presentaties en bloemwerk heel veel takken en stronken die John in de tuin snoeit. Soms heeft hij zoveel dat hij het ook aan de groothandel verkoopt. Zo heeft hij een perenboomgaard gesnoeid, waar zoveel bruikbaar materiaal uit kwam, dat we het niet alleen konden verwerken. Dobbe Flowers heeft er een huwelijk in Monaco mee aangekleed.’’ Ook voor de inkoop, zoals boven omschreven, zijn beide branches goed te combineren.

In de winkel hangen enkele tuinontwerpen en er komt nog een tv-scherm waarop ontwerpen getoond gaan worden. Aan de lange tafel in de winkel en thuis tekent John de ontwerpen, nadat hij eerst bij de klant thuis is geweest. In tweede instantie laat hij mensen naar de winkel komen om zaken te bespreken (,,dan zien ze gelijk de uitstraling en sfeer hier’’), maar een bezoek aan de tuin en het huis van klanten is volgens de ondernemer noodzakelijk. Stensen Garden Design richt zich op alle facetten van de tuin: van het ontwerp, de aanleg, beplanting, bestrating tot het onderhoud. John huurt voor de uitvoerende taken personeel in en ook zijn zoon helpt mee in het bedrijf.

Recent heeft hij zich aangemeld bij Groupon, waarbij mensen een tuinontwerp kunnen ’aanschaffen’ voor €39, €59 of €79. ,,Financieel levert dat in eerste instantie niet zoveel op, maar ik verwacht dat mensen terugkomen en meer willen dan alleen dit eenvoudige ontwerp.’’ Voor een tuinontwerp

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:25

De gr zou h

Bloe

2013

Bedrijfsprofiel Naam: Les Fleurs d’Amour Eigenaren: Monica en John Stensen Locatie: midden in dorp Pand: huurpand Medewerksters: drie Oppervlakte: ± 110 m2 Verzendorganisatie: Fleurop Inkoop bloemen: Dobbe Flowers, Veiling Eelde Inkoop hardware: PTMD, Serax en Nieuwkoop Adres: Brink 18a, 9331 AB Norg, (0592) 61 37 30, www.lesfleursdamour.nl en www.stensengardendesign.nl

De grote buitenpresentatie staat vol planten die ook als voorbeeld dienen voor in de tuinen die John Stensen ontwerpt. Het liefst zou hij de presentatieruimte nog groter willen hebben.

zet hij nooit te laag in met een offerte, want ,,iets van de prijs afhalen kan altijd nog’’. Momenteel zijn volgens de ontwerper strakke, moderne tuinen een trend. Tuinen waar mensen zo min mogelijk onderhoud aan hebben.

Een Stensen-tuin is volgens John een tuin met aardetinten en relatief veel groen. ,,Dus ook nog 30-40% groen in de winter, zodat de klant in dat seizoen ook nog het gevoel heeft een tuin te hebben.’’ Taxus vindt hij de mooiste plant die er is. ,,Daar kun je prachtige hagen mee maken die een donkere achtergrond vormen voor de overige beplanting.’’

Klantenbinding Volgens de ondernemers kost het in het noorden ongeveer drie jaar voordat je een goede band hebt opgebouwd met een vasteklantenkring. Maar nu ze een halfjaar open zijn, kunnen ze al met tevredenheid vaststellen dat het goed gaat. ,,We hebben al aardig wat klanten die we regelmatig terug zien komen en de reacties op de winkel zijn heel erg goed.’’

Les Fleurs d’Amour zet in op een juiste prijs-kwaliteitverhouding en een goede klantenbinding. Klanten krijgen regelmatig

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17Serie Bloemenwinkel Plus.indd 45

gratis bloemen mee (tijdens ons bezoek bijvoorbeeld zonnebloemen, red.) en kinderen krijgen altijd een bloem. ,,Daar wordt over gepraat, mensen vinden het bijzonder. Zomaar iets weggeven gebeurt niet vaak in deze streek.’’ Ook een goed en eerlijk advies over de producten hoort bij de service. Monica: ,,Bij twijfel bel ik John en geef ik de telefoon door aan de klant.’’

Voor de tuinklanten geldt eigenlijk hetzelfde, vult John aan. ,,Ook zij willen een eerlijk en juist advies. Daarom overleg ik veel met de klanten. Daarin onderscheidt het tuinontwerpbureau zich in niets van de winkel. Daar vragen we ook door aan de klanten wat ze precies willen hebben.’’

Hoewel net gestart, heeft met name John al grote toekomstplannen. Hij zou het liefst het concept van Les Fleurs d’Amour uitrollen naar andere plaatsen in de regio.

i www.bloemenblad.nl/aanvullingen

Het team bij elkaar, v.l.n.r.: Else de Ruiter, Annemiek Slik, Monica Stensen, Nishta Schoneveld en John Stensen.

In de winkel staan boeken over verschillende tuinen.

Aan de lange, zinken tafel kunnen klanten niet alleen de tuinen maar ook het rouw- en trouwwerk bespreken.

45 08-08-13 13:25

0100_Spread_BDU Bloem en Blad.indd 1-2 509002.indd 46

12-8-2013 11:46:40

Net als u, houden we bij Bloem en Blad van groei en bloei.

Alle kennis die wij met u delen, delen we daarom vanaf medio september niet alleen in print, maar ook digitaal. Met meer focus op verdieping en actuele ontwikkelingen. Uw magazine gaat maandelijks verschijnen, wordt dikker en krijgt een mooiere omslag. Het blad verschijnt ook online, waardoor de informatie eveneens op de tablet is te lezen. De website voorziet u dagelijks van actuele informatie, die voor het grootste deel exclusief voor abonnees toegankelijk is. Wilt u overal en altijd het laatste nieuws kunnen lezen? Dat kan ook straks op uw mobiel via www.bloemenblad.nl. Tot slot blijven, via de wekelijkse e-mailnieuwsbrief, actuele informatie, meningen en tips naar u toekomen.

Zo kunt u straks zelf kiezen hoe u Bloem en Blad leest: blijven genieten van uw gedrukte magazine of ook profiteren van alle extra’s die de digitale wereld u biedt. Want wie wil groeien, moet zijn kennis op peil houden. En die vindt u meer dan ooit in Bloem en Blad nieuwe stijl.

Houdt u van groei en werkt u hard aan uw toekomst? En wilt u exact weten wat er allemaal speelt in uw vakgebied? Dan bent u bij Bloem en Blad aan het juiste adres. Bij ons bent u namelijk geen abonnee maar abonJA. Blijf JA tegen Bloem en Blad zeggen en lees uw lijfblad straks in print en digitaal. Voor meer informatie verwijzen we u naar de website: www.bloemenblad.nl

Vakblad voor de bloemendetailhandel

509002.indd 47

Uw magazine om de week in uw brievenbus

Digitale Uw magazine editie lees om de Uw Uw magazine magazineom elkede uw week vakblad in uw online brievenbus maand week in in uwde brievenbus brievenbus

Website Digitale editie met het lees actuele Digitale Digitale editie editie:lees lees nieuws uw vakblad en achtergronden online uwvakblad vakbladonline online uw

Website met het actuele Website Websitemet methet het actuele nieuws en achtergronden actueleen nieuws en nieuws achtergronden achtergronden

Altijd en overal het nieuws bij de hand

2x peren week actuele Altijd overal het Altijd en overal het Altijd en overal het e-mail nieuwsbrief nieuws bij de hand nieuws bij de hand nieuws bij de hand

2x de actuele 1x per per week week 2x per week actuele actuele nieuwsbrief e-mail nieuwsbrief via de fax e-mail nieuwsbrief e-mail nieuwsbrief

2x perons week Volg ookde via 2x per week de nieuwsbrief via de fax Twitter en Facebook nieuwsbrief via de fax

12-08-13 10:58 12-8-2013 11:46:43

Interview Eric Voges, directe ur H

In glas zit n o Kunt u iets vertellen over uw achtergrond? ,,Ik kom niet uit het glas, de decomaterialen of de bloemen. Ik heb bij verschillende bedrijven gewerkt die consumentengoederen in de markt zetten, zoals L’Oreal, Red Bull en Kentucky Fried Chicken. Na mijn studie bedrijfskunde heb ik getwijfeld of ik zelf wilde gaan ondernemen of ’in het veld’ ervaring wilde opdoen. Voor dat laatste heb ik gekozen, omdat ik daar het gevoel van kreeg echt iets te leren over het ondernemen.’’

Waarom heeft u de overstap naar Hakbijl Glass gemaakt? ,,Zo’n twee jaar geleden heb ik een adviseur in de arm genomen om te ondervinden welke talenten ik nu precies heb en waar ik die goed kan inzetten. Samen maakten we een lijst van bedrijven die in dat profiel pasten. Ik wilde in elk geval een bedrijf leiden dat consumentgericht denkt en zo kwam Hakbijl op m’n pad. Een vaas is immers een consumentenproduct. Bij de beoordeling van het bedrijf waren voor mij drie dingen belangrijk. Allereerst het feit dat Hakbijl een mooi, financieel gezond bedrijf is, dat al sinds 1931 bestaat. Het tweede was de strategie van de onderneming: het wil dé glasspecialist zijn. Het assortiment is breed en diep, met tweeduizend items op voorraad en vier- à vijfhonderd nieuwe producten per jaar. Als laatste, maar minstens zo belangrijk als de eerste twee, heb ik me verdiept in het team. Het bedrijf heeft heel wat moeilijke tijden overleefd en ik zag hoe zij met elkaar deze stormen hebben doorstaan.’’

Hoe bevalt het familiebedrijf? ,,Heel goed! Ik merk dat ik hier sneller leuke, nieuwe ideeën kan uitvoeren dan bij een corporate bedrijf (dat onder meer werkt met aandeelhouders, red.). De lijnen zijn veel korter en sneller, daar voel ik me prettig bij.

De familie Hakbijl heeft ook prettig samengewerkt om de opvolging zo goed mogelijk te regelen. Het was voor hen bijzonder dat voor het eerst iemand van buiten de familie

48 16-17Interview Eric Voges.indd 48

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:26

Bloe

ecte ur Hakbijl Glass:

n og altijd groei

2013

Tekst en foto: Cornéline Lanooy

Eric Voges (46) trad in december 2011 aan als directeur van Hakbijl Glass in Lelystad. In de tachtigjarige historie van de glasgroothandel is hij de eerste van buiten de familie Hakbijl. Een gesprek met Voges over zijn overstap naar een familiebedrijf, het product glas en over de kracht van onderscheidend vermogen. het bedrijf ging leiden. Eigenlijk had ik ook direct een klik met Ed en de medewerkers.

En toen ook de financiële paragraaf goed geregeld was, was iedereen tevreden. Ed is nog altijd als adviseur aan het bedrijf verbonden. Ik heb al heel wat meegemaakt en in dit geval kan ik echt met recht spreken van een geslaagd overnameproces, terwijl er ook emoties bij komen kijken. Medewerkers waren bezorgd over de toekomst, sommige werken hier al veertig jaar. Toen de deal rond was, daalde er een soort rust neer over medewerkers en klanten.’’

Wat verstaat u precies onder consumentgericht denken? ,,Dat je je als ondernemer verplaatst in jouw klanten: je denkt en voelt als de consument. Ik ken de bloemistenbranche nog lang niet zo goed, maar ik denk wel te weten dat bloemisten zich nog veel beter kunnen inleven in hun klanten. Wie zijn dat eigenlijk?

Bedien ik ze nog wel op de juiste manier of moet ik zaken gaan aanpassen? Vervul ik hun behoefte nog wel? Bied ik ze passende oplossingen en help ik ze voldoende bij hun keuze?’’

Kunt u een voorbeeld geven uit de praktijk? ,,Nou, Shell bijvoorbeeld. Als jij je tankbeurt afrekent, krijg je tegenwoordig altijd de vraag of je de kassa-aanbieding nog wilt kopen. Die extra verkoop levert het bedrijf echt veel geld op. Ik vind dat bloemisten ook die adviseursrol op zich kunnen nemen om (extra) te verkopen. Koopt iemand een mooi boeket, bied dan gelijk die mooie vaas erbij aan. Of zet je boeket van de week op een goed zichtbare plek in een bijpassende vaas.’’ ,,Er zit nog altijd groei in glas; glas kan immers kapot gaan en is kleur- en trendgevoelig. Uit onderzoek is gebleken dat elk huishouden gemiddeld negen vazen heeft, maar toch vinden mensen dat ze vaak niet de juiste vaas hebben. Doe daar je voordeel mee door bijvoorbeeld een serie glaswerk te promoten.’’

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17Interview Eric Voges.indd 49

Willen mensen nog wel kopen in crisistijd? ,,Jazeker, daar ben ik van overtuigd. Maar als we niet oppassen, zijn we alleen maar bezig met de prijs. Op je kosten letten is belangrijk, maar met dat alleen red je het niet. Presenteren is denk ik veel belangrijker.

Leuk presenteren doet verkopen. Neem nou ons transparante glas, ’naakt’ glas verkoopt niet. Dus doe er wat mee: behalve bloemen kun je er ook decozand, kaarsen, een mooie tak, schelpen of een waterplantje in doen.

Dan bied je klanten de mogelijkheid hun vaas vaker neer te zetten dan alleen maar drie keer per jaar met een boeket bloemen.

Je moet het de consument makkelijk maken.

Er is geld te verdienen, omdat er nog altijd mensen zijn die geld willen uitgeven. Alleen maar bezuinigen zal ons land verder in de afgrond doen zakken.’’ ,,Tuurlijk, bij grootwinkelbedrijven staat ook glaswerk, maar daar moet je niet over zeuren. Wat zij niet bieden, dat moeten bloemisten wel bieden: service, kwaliteit en toegevoegde waarde. Ik ben daar eerlijk in: Hakbijl kan niet alleen van de bloemist leven, maar wij willen wel in de bloemenbranche blijven investeren. Mensen laten zich te vaak leiden door angst en gevaar. Ik ben meer een mens van durf en lef.’’

Welke adviserende rol biedt Hakbijl Glass zelf aan de bloemist? ,,Ik vind het belangrijk dat wij voor verschillende type klanten glaswerk aanbieden: van basic, klassiek, exclusief tot gekleurd, en lifestyle. Lifestyle is sinds augustus vorig jaar ook een eigen topmerk dat bestaat uit eigen ontwerpen en vaak grotere objecten. Zo kunnen wij alle klanten bedienen die op hun beurt weer hun eigen doelgroep kunnen bepalen. Wij denken mee met onze klanten en kunnen ook custom made iets maken wanneer dat gewenst is. Zo heeft Ed Hakbijl ooit een stolp ontwikkeld voor een orchidee, toen deze plant én de stolp zo populair werden. Maar omdat een stolp de plant ook

afsluit, liet hij er twee gaatjes in maken voor de ontluchting. Dat zijn kleine toepassingen, maar wel noodzakelijk als je werkt met levend materiaal.’’

Heeft u al veranderingen doorgevoerd in het bedrijf? ,,Jazeker. Dat segmenteren, waar we het net over hadden, komt uit mijn koker. Hakbijl stond altijd bekend als groothandel voor het lage en middensegment, maar ik wil graag ook exclusief glas verhandelen. Daarnaast is de website aangepast en overzichtelijker geworden. Er staat een locatiezoeker op, waar consumenten kunnen kijken waar ons glas te koop is. We werken samen met tv-tuinman Rob Verlinden en na zijn uitzending zien we dat de website vaak wordt bezocht. Ook de fotografie van onze producten is aangepast.

Van elk segment glas maken we foto’s in een interieur. Hiermee communiceren we naar onze klanten, maar zij kunnen op hun beurt het promotiemateriaal in hun winkel gebruiken.’’ ,,Alles draait om onderscheiden en storytelling. Bij mensen leeft het idee dat glas altijd hetzelfde is, maar het blijft handwerk.

Daarom zit er wel eens belletje of een pukkeltje op. Dat kun je uitleggen. Op onze site hebben we daarom een filmpje gezet waarin je kunt zien hoe het glaswerk wordt gemaakt. En om het meer exclusieve en internationale karakter van ons bedrijf te benadrukken, heb ik de naam veranderd in Hakbijl Glass.’’ ,,Ook hebben we partners gezocht, zoals Dekker Chrysanten, Silk-ka, Chrysal, Rosebrandt en Logico. We ondersteunen elkaars product. Samenwerken is superbelangrijk in onze business: samen sta je sterk.’’

Eric Voges, Hakbijl Glass, Chroomstraat 10, 8211 AS Lelystad (0320) 23 71 79, www.hakbijl.nl

49 08-08-13 13:26

Elf tips om uw verkopen omhoog te stuwen Tekst: Cornéline Lanooy, illustratie: ING-image

Onderschat de kracht van internet niet, maar gebruik de digitale media wel op de juiste manier. Help klanten met hun keuzestress en zorg voor duidelijke communicatie. Elf tips van marketeers die u kunnen helpen uw verkopen omhoog te stuwen.

1

Onderschat de kracht van internet niet ’Mijn klanten zitten niet op internet, hebben geen smartphone, hebben geen facebookpagina, willen geen nieuwsbrief ontvangen, twitteren niet en hebben nog nooit van Google gehoord!’ Er zijn nog altijd ondernemers die dit met droge ogen beweren, maar de cijfers uit onderzoeken weerspreken hun mening. Onderschat de kracht van internet niet en besef dat ook de oudere generatie (55-plussers) actief van internet gebruikmaakt.

2

Negeer negatieve reviews niet Zet een klant een negatieve ervaring bij uw bedrijf op internet (bijvoorbeeld Facebook of Twitter), negeer dit dan niet, maar reageer met een passende oplossing. Wacht hier niet te lang mee. Vaak levert een snel en adequaat antwoord weer een positieve review op van de klant.

3

Gebruik sociale media nuttig Het is belangrijk om als bedrijf op die plek te zijn waar de consument ook is, dus op sociale media als Facebook en Twitter. Maar gebruik deze media wel nuttig, dus met inhoudelijke informatie over uw bedrijf.

Bestook uw volgers niet met allerlei privéberichtjes; daarvoor kunt u beter een privéaccount aanmaken.

Zorg ervoor dat zoveel volgers uw berichten ’liken’ of delen. Dat levert weer extra publiciteit op en trekt mensen uw fysieke winkel in. Verzin acties op Facebook en Twitter waarmee iets te winnen valt; dat doet het altijd goed bij klanten. En als u ze de prijs in de winkel laat ophalen, kopen ze wellicht nog wel iets extra’s.

50 16-17Ondernemen Marketingtips.indd 50

4

Gebruik het juiste medium voor wat u ermee wilt bereiken De mogelijkheden van internet zijn zo veelomvattend dat de kans bestaat dat u te veel of de verkeerde dingen doet. De verschillende sociale media hebben ook allemaal een verschillend bereik en doel. Zo is Facebook geschikt voor acties en ’een beleving met beelden’. Ook Twitter is geschikt voor acties en korte berichten, maar iets minder voor foto’s. Mensen moeten namelijk extra klikken om de foto te bekijken. Dan moet de tekst dermate prikkelend zijn dat mensen ook willen doorklikken. Hyves is uit voor volwassenen, alleen kinderen gebruiken het nog.

LinkedIn is puur voor zakelijk gebruik en voor discussies geschikt. Pinterest is uitermate geschikt voor ’een beleving met beelden om een bepaalde sfeer te creëren’. Het is als het ware een moodboard van sferen en stijlen. Met name vrouwen gebruiken Pinterest. Google+ is in opkomst en gaat volgens marketeers heel groot worden.

5

Bedenk dat vrouwen verantwoordelijk zijn voor 70% van alle aankopen ’Was will das Weib?’ vroeg de Oostenrijkse psychiater Sigmund Freud zich al af in de vorige eeuw. Dertig jaar bestudeerde hij de vrouwelijke ziel en toch kon hij die belangrijke vraag niet beantwoorden. Uit onderzoeken is gebleken dat van alle aankopen 70% gedaan wordt door vrouwen. Ook bloemen en planten worden vaker door vrouwen dan door mannen gekocht. Marketeers spreken van een ’evanomie’ in plaats van een economie: zij beslist! Vrouwenmarketing is dus geen overbodige luxe. En dan moet u niet gelijk denken aan roze tuttebeldingen of zoetsappigheden, maar veel meer aan kwalitatief goede producten voor huis en

tuin. Steeds meer vrouwen zijn hoog opgeleid, single, wonen in de stad en hebben een goed inkomen. Ook dat is iets om rekening mee te houden.

Vrouwen houden ook meer van verhalen (storytelling) dan mannen; ze gebruiken zelf ook meer woorden dan mannen: 2.100 tegen 700 per dag. Vrouwen letten op details en gebruiken hun gevoel bij een aankoop.

6

Besef dat de smartphone heel belangrijk wordt De smartphone wordt een van de belangrijkste communicatiemiddelen in de toekomst van het winkelen. Zo kan er al op sommige plaatsen mee worden betaald, slaat hij de kassabon (garantiebewijs) op, bevat hij de klantenkaart van winkels en communiceert hij via apps. U als detaillist kunt zelf ook apps ontwikkelen of pushberichten sturen over bepaalde acties of aanbiedingen.

7

Zorg voor hulp bij keuzestress Klanten, en dan met name vrouwen, hebben - gechargeerd - een chronisch gebrek aan tijd. Schiet ze daarom te hulp bij hun keuzestress door bijvoorbeeld zelf al een keuze te maken in het aanbod. Zorg voor een topper van de week en zet die direct bij of voor de ingang. Maak eilandjes van producten die goed bij elkaar passen (een plant in een passende pot en een boeket in een passende vaas) of presenteer bloemen die goed bij elkaar passen al als een boeket in uw bloemenpresentatie.

8

Maak uw communicatie waar Niets zo ergerlijk als communicatie over producten of diensten die niet waargemaakt kan worden. Dat u iets belooft dat u eigenlijk

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:26

Bloe

2013

helemaal niet kunt waarmaken. Dat zorgt voor teleurstelling en ontevreden klanten die niet snel bij u terug zullen komen. Een buitenpresentatie bijvoorbeeld kan een schitterende uitstraling hebben, maar wordt die stijl binnen niet doorgezet, dan zal een klant zich er niet thuisvoelen. Wees daarom consequent. Hetzelfde kan voorkomen in uw reclamemateriaal: ook dat kan een bepaalde sfeer oproepen die vervolgens ook in uw fysieke winkel terug te vinden moet zijn.

9

Laat anderen niet uw focus bepalen Sommige ondernemers kunnen in de stress schieten bij het zien wat de concurrent doet.

Ze gaan paniekvoetbal zaaien, gaan precies hetzelfde doen als die concurrent en zo gaat de situatie van kwaad tot erger. Laat daarom een ander niet uw focus bepalen: blijf bij uw visie en hou daaraan vast. Zorg voor onderscheidende producten en maak die zichtbaar voor uw doelgroep.

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17Ondernemen Marketingtips.indd 51

10

Zorg voor tevreden werknemers w erknemers Zijn uw medewerkers ambassadeurs van uw winkel, fan, zijn ze alleen maar in dienst of zelfs stoorzenders? Betrokkenheid, verantwoordelijkheid, teamoverleg en uw medewerkers serieus nemen zijn belangrijke factoren om personeel aan uw winkel en producten te binden. Beloning alleen is niet het belangrijkste, maar onderschat dit niet.

Ikea heeft begin deze eeuw de wereldwijde omzet van één dag geschonken aan alle medewerkers als dank voor hun inzet. Dat heeft volgens het bedrijf de inzet, en betrokkenheid van het personeel enorm verhoogd.

11

Staar u niet blind op het eigen bedrijf b edrijf Iedere ondernemer, en zeker diegene die al lang een onderneming runt, krijgt vroeg of laat te maken met bedrijfsblindheid. Een ’ziekte’ die ondernemers zelf vaak niet herkennen, maar hun omgeving wel herkent. Kenmerken van bedrijfsblindheid

zijn onder meer: routinematig werken, geen vernieuwingen of veranderingen invoeren, advies van medewerkers of klanten in de wind slaan, weinig tot niet willen investeren in scholing voor uzelf of uw medewerkers en de verveling slaat toe in het werk.

Een manier om bedrijfsblindheid te doorbreken is af en toe uw winkel te verlaten om bij collega-detaillisten te gaan kijken. Ook ondernemersbijeenkomsten of studieclubs kunnen nieuwe ideeën en andere visies opleveren. Zoek eens contact met andere branches om bepaalde acties te organiseren.

Samenwerken is in deze (crisis)tijd eerder een kans dan een bedreiging.

De tips voor dit artikel zijn afkomstig van verschillende sprekers op het Tuinzaken Retail Experience dat afgelopen februari plaatsvond in Utrecht. Dit congres geldt als aftrap van het nieuwe tuinseizoen voor de tuinbranche. De focus van de bijeenkomst lag op ’alles voor een betere verkoop’, met extra aandacht voor feminine marketing: hoe verleid je haar?

51 08-08-13 13:26

De producten van Vase The World zijn onder andere te vinden op Tica in De Kwakel. Producten die hier staan, kunnen gelijk worden meegenomen. Bestellingen worden binnen 48 uur geleverd.

De San Francisco shiny white (Ø 47 cm, inkoop €39). Behalve in wit is de pot er ook in blauw en zwart. Alle producten hebben de namen van landen of plaatsen ergens in ’The World’.

52 16-17Groothandel Vase.indd 52

Schaal Kingston, Ø 60 cm, hoogte 28 cm in shiny magenta.

Prijs: €79. De Kingston is in meerdere kleuren leverbaar en eveneens in Ø 70 cm (€110).

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:26

Bloe

2013

Groothandel

Ronald Onclin en Angelique Levarht.

Vase The World in De Kwakel

Tekst: Jeannet Hooftman, foto’s: Gerdien de Nooy en Vase The World

,,Dit is het’’, dachten Angelique Levarht en Ronald Onclin toen ze op hun reis door Azië op potten van fiberstone stuitten. Ze bestelden meteen twee containers en startten, eenmaal terug in Nederland, hun groothandel Vase The World. Hun missie: het leveren van hoogwaardige kwaliteit tegen een scherpe prijs.

T

oen Angelique Levarht en Ronald Onclin vijf jaar geleden hun baan opzegden, wisten ze al dat ze een groothandel wilden beginnen. Waarin, daarover hadden ze nog geen vastomlijnde plannen. Tot ze tijdens hun rondreis door Azië een fabriek bezochten waar potten en vazen van fiberstone worden gemaakt. ,,We dachten: dit is het’’, vertellen de ondernemers. ,,We vonden het zo mooi, we hebben meteen twee containers besteld.’’

Dat was in oktober 2008. Tijdens de rest van de reis werden plannen uitgedacht: hoe gaan we het in de markt zetten?

Showroombus Eenmaal terug in Nederland kochten Levarht en Onclin een bus die dienst zou doen als showroom. Het was februari 2009; de crisis was in volle gang. ,,We dachten: bloemisten hebben het zwaarder, dus ze hebben geen tijd meer om naar een nieuwe pottenleverancier in Aalsmeer te komen kijken. Daarom besloten we naar hen toe te gaan.’’ Gewapend met adressenlijsten van internet en een bus vol goederen zijn de ondernemers door Nederland gaan rijden.

Dagelijks bezochten ze zo’n twaalf bloemis-

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17Groothandel Vase.indd 53

ten. Daarvan bleken er gemiddeld twee per dag een bestelling te plaatsen en zo ging de handel lopen.

Inmiddels heeft het bedrijf Vase The World een vaste klantenkring. Met de showroombus worden de klanten bezocht en op verzoek krijgen ook nieuwe klanten een bezoek. De ondernemers zijn hierin echter wel terughoudend. ,,Als we een of twee klanten hebben in een plaats, gaan we er niet nog meer zoeken.

We willen onze klanten exclusiviteit bieden.’’

De bus is puur bedoeld om monsters te laten zien. Een enkele vaas wordt wel eens uit de bus verkocht, maar dit is niet de opzet.

Klanten kunnen hun bestelling plaatsen waarna die binnen 48 uur wordt uitgeleverd.

Dat gebeurt door een transportbedrijf. ,,Een voormalig verhuisbedrijf. We hebben daarvoor gekozen vanwege de kleinere auto en de hogere service’’, zegt Levarht. ,,En ze zijn voorzichtiger met de spullen.’’

Scherp aanbieden Behalve de showroombus is er sinds april dit jaar ook een stand op groothandelscentrum Tica in De Kwakel. Dit centrum zit pal naast de loods waar de voorraad is opgeslagen. ,,Dat is

53 08-08-13 13:26

Martinique is er in glossy en matte fiberstone in verschillende kleuren en twee maten: Ø 33 en Ø 45 cm.

Kentucky, Ø 47cm, hoogte 100 cm, in shiny red voor €145. Kentucky is er in meerdere kleuren en twee maten. De kleinere, Ø 37 cm, hoogte 80 cm, komt op €79. De zuil is omgekeerd ook als pot te gebruiken en is verkrijgbaar vanaf €32,50.

54 16-17Groothandel Vase.indd 54

een goede combinatie. Met Tica hebben we een verkoopnetwerk erbij met relatief weinig inspanning’’, stelt Onclin. ,,Dat is onze kracht: we houden onze kosten erg laag. We huren een stuk loods en hebben een bus, that’s it.

Zo kunnen we de producten heel scherp aanbieden.’’

Een webshop is er (nog) niet. Via de webshop van Tica zijn de producten binnenkort wel te bestellen. Over een eigen webshop wordt nog nagedacht. ,,We willen niet onze huidige klanten in de weg zitten.’’

De producten komen uit China, Vietnam, Maleisië en de Filipijnen. Deels gaat het om producten die uit voorraad worden ingekocht, deels gaat het om eigen ontwerpen.

Alle producten die worden uit voorraad geleverd.

De producten zijn gemaakt van fiberstone met hoogglans of matte afwerking (betonlook), ficonstone (fiberstone gemixt met beton waardoor het een ruwe, robuuste uitstraling krijgt) en mdf. Het mdf is alleen

geschikt voor binnen, de overige producten zijn bestand tegen weersinvloeden en kunnen buiten toegepast worden.

Onclin en Levarht hebben kwaliteit hoog in het vaandel. ,,We willen geen uitval en geen klachten. 0% is een utopie, maar we hebben wel zeer weinig uitval. Daarom kunnen we ook de keiharde garantie geven: niet goed, binnen 48 uur een nieuw product. Daar tegenover staan ook strikte betalingsvoorwaarden: binnen zeven dagen betalen.’’

Eens per half jaar gaan de ondernemers naar Azië om in te kopen. Dan wordt iemand ingehuurd om de zaak in Nederland draaiende te houden. ,,Telefoon en computer gaan mee. Niemand merkt dat we weg zijn.’’

Het plan is om het assortiment begin volgend jaar uit te breiden met onder andere fijn aardewerk uit Europa. Veel willen ze hier nog niet over kwijt. Het worden andere producten, maar eveneens van hoge kwaliteit. ,,Mensen die bij ons kopen, weten dat het goed zit.

Dat blijft het uitgangspunt.’’

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:26

Bloe

2013

Bedrijfsprofiel Naam: Vase The World Eigenaren: Angelique Levarht en Ronald Onclin Start: februari 2009 Doelgroep: bloemisten, interieurbeplanters en tuincentra in Nederland en diverse Europese landen Oppervlakte: opslag 2.000 m² en twee stands op Tica ter grootte van 35 en 65 m² Beursdeelname: TrendZ in Hardenberg en Gorinchem, Christmas World en Ambiente in Frankfurt Medewerkers: geen Adres: Poelweg 52-56, 1424 PB De Kwakel, (0297) 34 20 03 of (06) 20 75 68 06, www.vasetheworld.nl

De vaas Surabaya stripe beige heeft een doorsnede van 37 cm, is 100 cm hoog en kost €89. Hij is er ook in 80 cm hoog voor €69.

Idaho grey, 101 cm hoog en Ø 50 cm. De pot is ook verkrijgbaar in 70 cm hoog en in zwart.

In De Kwakel is een 2.000 m² groot magazijn. Alle artikelen worden uit voorraad geleverd. Leveringen vanaf €400 zijn franco, daaronder zijn de vrachtkosten €40 per pallet of €25 per doos.

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17Groothandel Vase.indd 55

Ficonstone is fiberstone gemixt met beton waardoor het een ruwe, robuuste uitstraling krijgt. Hier de Cadiz.

55 08-08-13 13:26

Rahma el Mouden: Klant is koning; medewerker is keizer Tekst: Marielle Wopereis, foto: Hans Vissers

Als piepjonge, getrouwde vrouw uit Marokko moest ze ooit vechten voor een schoonmaakbaantje. Nu is Rahma el Mouden de baas van een schoonmaakbedrijf met ruim vierhonderd werknemers, die vaak zonder diploma bij haar beginnen. ,,De klant is bij ons koning, maar onze medewerkers zijn keizers.’’

Z

elf het schoonmaakdoekje oppak,, ken? Ik heb er nog steeds geen enkele moeite mee. ‘Kom’, zeg ik dan tegen mijn medewerkers, ‘Doen we het even samen.’

Oók de spatjes onder de pot en op de muur.

Tegelijkertijd snap ik als geen ander dat je natuurlijk niet je hele leven toiletten wilt blijven poetsen.’’ Aan het woord is Rahma el Mouden, oprichter van MAS Dienstverleners (Multicultureel Amsterdams Schoonmaakbedrijf). Haar levensverhaal is de poldervariant van the American dream: van schoonmaakster tot eigenares van een bedrijf met vierhonderd medewerkers.

Emmers tranen Als zestienjarig, gehuwd meisje kwam El Mouden vanuit Marokko op een zolderkamer in Amsterdam-Noord terecht. ,,Mijn man had twee banen, overdag in de fabriek en ’s avonds in de schoonmaak. Op zaterdagavond sprak hij graag af met zijn vrienden.

Die woonden op een pension en daar mochten geen vrouwen komen. Ik mocht niet werken en niet naar school. Ik heb emmers met tranen vergoten in die jaren.’’

Later verhuisde het stel naar de Bijlmer. ,,Ik herinner me dat ik naar de dokter moest maar me niet verstaanbaar kon maken. Heel vernederend vond ik dat. Toen ik thuiskwam heb ik tegen mijn man gezegd: ‘Eén van ons moet naar school’. Hij had het al hartstikke druk met twee banen, dus hij zei: ‘Dan ga jij maar’. Als er op schooldagen familie of vrienden langskwamen, moest ik een leugentje om bestwil bedenken. Dan was ik zogenaamd op bezoek bij mijn zus in België.’’

Uiteindelijk mocht El Mouden ook mee schoonmaken. Eerst samen met haar man, later ook alleen. ,,Ik ben echt onderaan be-

56 16-17art Rahma el Mouden.indd 56

gonnen. Ik ken de werkvloer uit de praktijk.

In de vijftien jaar die volgden werkte ik me op en had zicht op leidinggevende posities.

Maar telkens was het bezwaar dat ik geen hbo-diploma had. Er was geen werkgever die het aandurfde om zijn bril met vooroordelen af te zetten en in mij te investeren.

Ze waren kennelijk bang om mij daarmee kwijt te raken. Dat vind ik echt struisvogelpolitiek. Door je personeel de kans te geven zich te ontwikkelen, lever je een bijdrage aan de maatschappij. Dat mensen hogerop komen, meer met hun talenten kunnen doen en daarom misschien bij jou vertrekken: dat is toch helemaal niet erg?’’

Ervoor vechten Terugblikkend zegt El Mouden dat het vijftien jaar heeft geduurd voordat ze zich los kon maken van een vrouw uit een Islamitisch land en ze zich kon ontwikkelen tot de vrouw die ze nu is. ,,In 1990 stond ik voor het stoplicht in de Wibautstraat. Alles was grijs: het weer, mijn leven. Toen dacht ik: ,,Rahma, je gaat ervoor vechten. Je gaat niet weg bij je man, daar bereik je niks mee. Dan kies je voor de westerse manier van leven en die keuze maak je dan ook voor je kinderen. Daar win je niks mee. Dus ga je ervoor vechten, want er moet binnen de gemeenschap iets veranderen.’’ Het was in die tijd dat El Mouden na ging denken over het oprichten van een eigen bedrijf.

El Mouden maakt zich sterk voor emancipatie van allochtonen en vrouwen. Ze is trots op de ontwikkeling die ze doormaakte en gunt dat ook haar medewerkers. Daarom krijgt iedereen die dat nodig heeft Nederlandse les. ,,Je wilt toch een krantje kunnen lezen en een praatje kunnen maken? Mijn

schoonmakers werken veel op basisscholen.

Die moeten toch reageren als ze worden gegroet in plaats van anderen de rug toekeren omdat ze de groet niet als groet herkennen? Bij die scholen vraag ik dan of ze mijn medewerkers ook een paar uur per week kunnen opleiden. Er is altijd wel iemand die dat wil doen. Zo maak je verbinding. Dan wordt schoonmaken meer dan een lullig avondbaantje in lege gebouwen terwijl het maatschappelijk leven aan je voorbij gaat.’’

Anders doen Dochter Oumaima (34) werkt inmiddels veertien jaar in het bedrijf van haar moeder.

Eerst als bijbaantje naast haar studie, nu fulltime om te worden klaargestoomd voor de opvolging. Er is een Raad van Advies ingesteld met vijf zwaargewichten die een verdere professionaliseringsslag van MAS kritisch volgt en begeleidt. Rahma el Mouden zelf is inmiddels in dienst van de holding, Oumaima is algemeen directeur van de werkmaatschappij. Beiden hebben hun eigen adviseur. ,,Oumaima heeft dezelfde power als ik’’, zegt Rahma trots. ,,Zij gaf binnen MAS handen en voeten aan het begrip ‘ontzorgen’.

Omdat we naast schoonmaak ook beveiliging en gebouwenbeheer zijn gaan doen, kunnen we onze klanten een breed pakket aanbieden op het gebied van facilitair management. En onze medewerkers kunnen binnen MAS doorstromen: van schoonmaker naar conciërge bijvoorbeeld. Maar we bieden ook hbo-opleidingen aan als iemand managementkwaliteiten heeft. De klanten zijn bij ons koning, maar onze medewerkers zijn keizer. We zorgen goed voor ze en daardoor zijn ze goede ambassadeurs op de

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:26

Bloe

2013

werkvloer. We hebben, zeker in vergelijking met de rest van de schoonmaakbranche, een heel laag verzuim en verloop. Ook dat is Oumaima’s verdienste, samen met onze trouwe Karin, hoofd van personeelszaken.

We zijn nog niet begonnen met de aandelenoverdracht maar Oumaima heeft nu al de operationele leiding van MAS in handen.’’

De taak van Rahma is nu, samen met de Raad van Advies, de onderneming verder uitbouwen. ,,We willen niet de grootste werkgever zijn, wel de beste. Doordat ik er zelf zo hard voor heb moeten vechten, probeer ik het nu als ondernemer anders te doen.’’

Ondernemerstips van Rahma el Mouden

Rahma El Mouden

• Staar je niet blind op diploma’s. Investeer in scholing en ontwikkeling van je personeel.

• De klant is koning, maar je medewerkers zijn keizers. Behandel ze met respect.

• Er moeten meer vrouwen komen op leidinggevende posities. De emancipatie is nog lang niet voltooid. Kleine deeltijdbaantjes? Dat schiet niet op.

• Maak je nooit afhankelijk. Verdien je eigen geld. Blijf bij je partner omdat je van diegene houdt, niet omdat je niet voor jezelf kunt zorgen.

• Ook al bevindt je bedrijf zich in een vechtmarkt, vecht niet mee.

• Onderscheidend zijn is belangrijker dan de grootste willen zijn.

• Door meerdere diensten aan te bieden, sla je twee vliegen in een klap. Je kunt er je klanten mee ‘ontzorgen’ en je personeel perspectief bieden.

• Neem je maatschappelijke verantwoordelijkheid als ondernemer. Doordat je medewerkers zich ontwikkelen, lever je een positieve bijdrage aan de samenleving.

Geboren: 1959 in Tanger.

Opleiding: HEAO-bedrijfskunde.

Bedrijf: MAS Schoonmaak - beveiliging klein onderhoud - vastgoedbeheer.

Start: 1997, zeven personeelsleden, ƒ75.000 omzet.

Nu: vestigingen in Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Den Haag, Haarlemmermeer, Lelystad en Het Gooi. Ruim 400 personeelsleden en omzet meer dan €5 miljoen.

Titels: Zwarte zakenvrouw van het jaar 1999, koninklijke onderscheidingen in 2000, hoogvlieger 2005, IJPrijs 2005, The Next Women 100 in 2013.

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17art Rahma el Mouden.indd 57

57 08-08-13 13:26

Anoniem

The Floral Boutique Amsterdam Tekst: Cornéline Lanooy, foto’s: Gerdien de Nooy

Niets wordt aan het toeval overgelaten bij The Floral Boutique Amsterdam. De bijzondere bloemenwinkel in het vijfsterrenhotel Sofitel Legend The Grand Amsterdam werkt volgens vastomlijnde ideeën. Zowel het hotel als de gasten vormen de voornaamste klanten van de boutique.

58 16-17Winkel The Floral Boutique.indd 58

D

e entree van The Floral Boutique Amsterdam is met grandeur omgeven. Op de grote courtyard van het hotel Sofitel Legend The Grand Amsterdam laten bezoekers de drukke Amsterdamse binnenstad achter zich. Aan de linkerzijde van de binnenplaats is The Floral Boutique Amsterdam gevestigd.

Het hotelcomplex heeft al heel wat functies gehad. In 1411 was het een klooster, later was de Admiraliteit van Amsterdam er gevestigd en recenter - tot 1988 - diende het complex als stadhuis van Amsterdam. Daarna werd

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:28

Bloe

2013

Winkel Centraal in de winkel staat de werkbank, steevast voorzien van een groot boeket als blikvanger. Achter de werktafel staan de bloemen als boeketten gepresenteerd. Rechts hangen porseleinen lampen in de vorm van vissen.

Eenmaal binnen is te zien dat de winkel ’verrassend anders’ is. Allereerst vallen de afmetingen op: de smalle ruimte is eigenlijk een doorgang binnen het hotel. The Floral Boutique is gevestigd in de openbare ruimte tussen het congresgedeelte en de lobby, die zowel voor gasten als het personeel toegankelijk is. Eén gedeelte van de winkelruimte is breder: hier staat de werkbank met daarnaast een presentatie van bijzondere gifts.

Alles doordacht

het hotel, maar er kan nog steeds getrouwd worden. De burgerzaal waar prinses Beatrix en prins Claus in 1966 trouwden, is nog intact en er is ook een kleinere Marriage Room.

Tot zover een korte historie van het gebouw.

Terug naar de The Floral Boutique, die sinds 2011 na een grondige renovatie van het hotel is geopend. Een rode loper en bloeiende planten in grote potten vertellen dat hier een bijzondere bloemenwinkel is. Dat maakt ook een bord met daarop de tekst ’Fresh Flowers and Custom made bouqets’ duidelijk.

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17Winkel The Floral Boutique.indd 59

Het hotel vroeg de van oorsprong Westlandse bloemist/arrangeur Anton van Baalen de winkel vorm te geven. De dagelijkse leiding is in handen van Edénique de Beaumont en collega Judith Griffioen. Voor grote opdrachten krijgen zij hulp van een vast team van freelancers. De Beaumont werkte jaren in bloemenwinkels en studeerde als eerste AD-student af aan de Stoas Hogeschool Den Bosch.

Over elk aspect in de winkel is nagedacht.

De Beaumont vertelt dat Van Baalen een guideline heeft ontwikkeld waarin het totale concept van de winkel beschreven staat. ,,De kaders zijn bepaald, maar daarbinnen is voldoende uitdaging om te vernieuwen en verrassen. Alles wat we hier doen staat in het teken van de beleving van de klanten. Ons doel is hun verwachtingen te overtreffen.’’

De winkelvloer bestaat uit lila miniatuurtegeltjes en ook de wanden zijn in eenzelfde tint. Ton-sur-ton is voor The Floral Boutique een belangrijke kernwaarde. Ook het bloemwerk en de presentaties zijn ton-sur-ton. De presentaties afzonderlijk zijn zeer verschillend van kleur, bijvoorbeeld blauw, geel of rood, maar binnen één presentatie staat één tint centraal, uitgevoerd in verschillende nuances. De presentaties zijn gescheiden van elkaar door zelf ontworpen banners met afbeeldingen van eigen creaties erop, ook weer in de kleurtinten van de producten.

De toonbank is eigenlijk geen toonbank maar de werkbank waaraan de bindsters de boeketten maken. De Beaumont en Griffioen heten The Floral Designers. ,,We ’designen’ ter plekke het bloemwerk, zichtbaar voor iedere gast van de boutique. We geven als het ware een demonstratie.’’ De bloemen staan direct achter en om de werkbank gepresenteerd. ,,Dit is niet alleen praktisch, maar geeft een meer creatieve look and feel, als een schildersatelier vol potten verf en kwasten. We presenteren geen strak geordende bloemenopstel-

ling, maar vazen vol verschillende bloemen’’, aldus de bloemiste.

Behalve beleving staat ook storytelling centraal. Niet alleen met themapresentaties (momenteel Birds), maar ook met bloemen. In de winkel staat een presentatie van bijzondere (Nederlandse) rozen van kwekerij Wim van Kampen, waarbij op een bordje de geschiedenis en symboliek van deze rozen staan beschreven. Aan elke soort hangt een kaartje met de bijbehorende naam van de roos. ,,Dit draagt bij aan de beleving van de klanten en wordt enorm gewaardeerd.’’

Hotel belangrijke klant Logischerwijs is de grootste klant van The Floral Boutique Amsterdam het hotel Sofitel Legend The Grand Amsterdam. Ook de gasten vormen een belangrijke doelgroep en steeds vaker weten klanten uit Amsterdam de winkel te vinden. Daarnaast worden congressen, bruiloften en evenementen voorzien van bloemen. Elke dag maken The Floral Designers bloemwerk voor de ruimtes in het hotel, waaronder de lobby, library en restaurant Bridges. Zelfs de toiletten worden met verse bloemen verfraaid. Ook in de 177 kamers en 52 suites komen bloemen te staan, wanneer gasten bepaalde arrangementen (zilver, goud of platinum) boeken.

Elke dag maken de bloemisten minimaal twee rondes door het hotel om het bloemwerk te controleren. ,,Dat is ontzettend leuk.

Gasten vragen iets over de bloemen of maken een foto. Op elke hotelafdeling hangt een lijst met de namen van de bloemen die we verwerkt hebben in het hotelabonnement. Zo kunnen de medewerkers van het hotel altijd de juiste informatie geven aan gasten als die daarnaar vragen.’’

Edénique de Beaumont (rechts) en Judith Griffioen.

59 08-08-13 13:28

Bedrijfsprofiel Naam: The Floral Boutique Amsterdam Bedrijfsleider: Edénique de Beaumont (26) Start: 2011 Locatie: in hotel Sofitel Legend The Grand centrum stad Oppervlakte: ± 60 m2 Medewerkers: 1 parttimer en 2 freelancers Doelgroep: hoge segment Verzendorganisatie: eigen koeriersdienst Adres: Oudezijds Voorburgwal 197, 1012 EX Amsterdam, (087) 784 57 60, www.thefloraldesigners.com en www.facebook.com/thefloraldesigners

1 2

3

koelcel

werkbank bloemenpresentatie

presentatie presentatie

25 m

presentatie kassa ingang

1

De binnenplaats van hotel The Grand is een oase van rust in de drukke binnenstad.

2

Met een presentatie van bijzondere rozen vertelt de winkel het verhaal over de ’koningin van de bloemen’. ,,Storytelling speelt bij ons een belangrijke rol’’, aldus Edénique de Beaumont.

3

The Floral Designers kopen hun vazen, potten en andere producten in bij uiteenlopende leveranciers en designers in verschillende landen. Hierdoor ontstaat een bijzondere collectie met een mix van stijlen.

presentatie

2,30 m

60 16-17Winkel The Floral Boutique.indd 60

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:28

Bloe

2013

4 5

7 6

8

4

In de smalle ruimte staan enkele grote blikvangers, die rust creëren binnen de stijl van de boutique.

7

Ton-sur-tonkleuren zijn belangrijk in zowel het interieur als het bloemwerk van The Floral Boutique.

5 6

De verschillende presentaties zijn op kleur. Links een overzicht van de blauw-witte Hollandse hoek, rechts een detail uit de geel-witte presentatie.

8

In deze ’kamer’ staat altijd een thema centraal; nu is dat Birds. De bloemiste zorgde voor een vintage touch door het gebruik van antieke vogelkooien en originele retro tafels.

www.bloemenblad.nl/aanvullingen

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17Winkel The Floral Boutique.indd 61

61 08-08-13 13:28

Het boeket van The Floral Boutique Amsterdam

Tekst: Cornéline Lanooy, foto: Gerdien de Nooy

Bij The Floral Boutique Amsterdam staan geen boeketten klaar, maar wordt elk boeket in samenspraak met de klant gemaakt. De stijl is volgens Edénique de Beaumont ’puur, natuurlijk’ en de kleuren zijn ton-sur-ton. ,,In onze boeketten staat de bloem centraal. We gebruiken alleen bladmateriaal als het iets toevoegt. Tevens zoeken we de uitdaging in het gebruik van meer eenvoudige bloemen en zorgen we dat het boeket bijzonder is door het arrangeren en de kleursamenstelling.’’ ,,Het boeket op de foto is een typisch Floralboeket’’, vervolgt de bloemiste. ,,Als basis is geen groen gebruikt, maar een bloem: de Chrysanthemum. Bloemisten beschouwen deze bloem vaak als not done, maar bij ons is hij een luxe vervanging van het bladgroen.’’

Per boeket gebruikt The Floral Boutique gemiddeld drie soorten Chrysanthemum in verschillende tinten waardoor direct een bloemrijk en opvallend geheel wordt gecreëerd. ,,Vaak wisselen we die af met Hydrangea. Geen drie, maar juist twee, zodat asymmetrie ontstaat. Boven op dit bloembed van veel kleine bloemen arrangeren wij een aantal rozen en germini’s. Ook hierbij maken we gebruik van verschillende maten en tinten.’’

De Beaumont koopt minimaal twee keer per week bloemen in bij Anton Spaargaren in Aalsmeer.

De bloemen voor dit boeket zijn ingekocht in week 31. Als calculatiefactor wordt gemiddeld 2 aangehouden.

Gebruikte materialen (inkoopprijzen)

62 16-17Boeket van The Floral Boutique.indd 62

3 Chrysanthemum spider (lila) à €0,40 3 Chrysanthemum enkelbloemig paars à €0,40 3 Chrysanthemum (dubbelbloemig paars) à €0,40 2 Hydrangea (paars) à €1,29 2 Rosa (grootbloemig) à €0,81 2 Rosa (tros) à €0,75 5 Germini (dubbelbloemig) à €0,31 2 Gerbera Pasta à €0,45 Totaal materialen

€ 1,20

€ 1,20 € 2,58 € 1,62 € 1,50 € 1,55 € 0,90 € 11,75

Verpakkingskosten Arbeid

€ 1,50 € 10

Verkoopprijs

€ 35

€ 1,20

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:28

Contactpagina maakt communicatie met de klant mogelijk Tekst en illustratie: Bloomly

Tijdens het surfen op het internet kom je vaak bij websites waar je graag een vraag zou willen stellen. Moet je vervolgens stoeien met een contactformulier, dan haak je af. Een gemiste kans. Een contactpagina maakt communicatie met de klant mogelijk en is daarom van essentieel belang.

A

an de contactpagina wordt vaak te weinig aandacht geschonken. Het is echter één van de belangrijkste pagina’s van de website. Hiermee kunnen willekeurige bezoekers klanten worden. Kijk daarom naar de contactpagina als een manier om met de klanten te communiceren en ze te binden aan het bedrijf. De contactpagina heeft ook als doel de klanttevredenheid te vergroten door vragen te beantwoorden en problemen op te lossen. Bovendien is het een ideale tool om waardevolle feedback en andere informatie te verzamelen.

Heel belangrijk is dat de contactpagina goed vindbaar is. Zet altijd de link naar de contactpagina in het hoofdmenu van de website. Plaats eventueel ook een kleinere knop in de rechterbovenhoek van het scherm. Plaats ten slotte ook in de footer van de website alle contactinformatie of plaats daar een link naar de contactpagina.

Essentiële onderdelen De bezoekers van de website moeten direct kunnen zien hoe ze contact op kunnen nemen. Maak duidelijk wanneer ze kunnen bellen en op welke termijn ze reactie krijgen.

Leg altijd uit waarom je bepaalde informatie vraagt, hoe deze wordt gebruikt, en dat je de vertrouwelijkheid ervan garandeert. Alle informatie op de contactpagina moet bruikbaar zijn. Dat voorkomt een hoop frustratie bij de bezoekers.

Vergeet nooit om het adres en telefoonnummer(s) te vermelden. Plaats informatie zoals telefoonnummers en e-mailadressen

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17Online contactpagina.indd 63

nooit als afbeeldingen, maar als HTML-tekst.

Dit kan met een muisklik worden gekopieerd en geplakt. Zo is het eenvoudig voor de bezoekers van de site om je gegevens ergens anders te gebruiken of te bewaren.

Een e-mailadres moet gebruikt worden als een mailto-link. Daar kan je op klikken en een e-mail sturen zonder dat je een apart e-mailprogramma hoeft te openen.

Ook telefoonnummers moeten HTMLtekst zijn. Smartphones herkennen namelijk telefoonnummers en die kunnen dan direct gebruikt worden door er op te klikken.

Als je meerdere vestigingen hebt, maak dan het liefst aparte pagina’s voor iedere vestiging. Zorg er voor dat iedere pagina de contactinformatie, openingstijden en routebeschrijving voor elke locatie bevat.

Dit is niet alleen handig voor de bezoekers van de site, maar ook goed voor de zoekmachineoptimalisatie.

Maak het gemakkelijk voor de bezoekers van de site om je winkel te vinden. Denk eens aan een interactieve plattegrond.

Google Maps is op een heel eenvoudige manier te implementeren in de website.

Als je klantenservice aanbiedt, zorg dan dat je duidelijk maakt hoe je dit doet: met een online formulier, e-mail of per telefoon.

Contactformulier Houd een contactformulier kort en duidelijk. Vraag alleen naar de essentiële informa-

tie. Laat duidelijk zien welke de verplichte velden zijn om in te vullen en laat foutmeldingen zien met de reden wanneer er iets verkeerd is gegaan. Vergeet niet een bevestigingsboodschap te laten zien wanneer het formulier is ingevuld en wordt verzonden.

Een e-mail sturen naar de klant met bevestiging van het invullen van het contactformulier is ook erg belangrijk. Dit is de manier je bezoekers te helpen herinneren aan jouw bedrijf. Helemaal als ze naast jouw website ook andere sites hebben bezocht, en zijn vergeten welke het waren en waarover het ging. Zorg voor een efficiënt systeem om informatie die naar je wordt gezonden, te bewaren en te ordenen.

Net zoals op de andere pagina’s van de site is het belangrijk om met dezelfde toon en stijl te schrijven zoals je die gewend bent. Denk aan hoe je in de winkel tegen je klanten praat. Houd het simpel, plezierig en efficiënt.

Serie online ondernemen Dit artikel is het derde in een serie over online ondernemen. Het volgende artikel in de serie verschijnt in nummer 18 en gaat over de portfolio. De serie wordt verzorgd door Bloomly, een gespecialiseerd adviesbureau voor bedrijven in de groene sector. Bloomly is gevestigd in Amsterdam, (020) 260 22 70, www.bloomly.nl.

63 08-08-13 13:29

Praktijk Van Michiel Drijver zijn deze plantenschalen van glanzende metalen. MD laat de schalen en andere noviteiten zien op Mad! Events en op TrendZ.

Beursseizoen anders Tekst: Paula van der Hulst, foto’s: leveranciers

De A staat centraal in de trends voor het komende winterseizoen.

De letter staat onder meer voor anders, meldde trendanaliste Sandra Könings begin maart op het trendsymposium bij FloraHolland. Dat ‘anders’ geldt niet alleen voor de producten op de beurzen, maar ook voor de beurzen zelf. Met DECOoh! haakt er een af, terwijl twee nieuwe op de agenda zijn verschenen.

D

Van Mil reist af naar TrendZ en All4Home. Het bedrijf wijst met name op de Torca-collectie, een serie potten in wit, taupe en fade grey, waarvan de laatste het opvallendst is.

64 16art Beurzen.indd 64

ECOoh!, de beurs in Brussel die elk half jaar ook veel Nederlanders trekt, had zich het 50e jubileum anders voorgesteld. De organisatie heeft besloten het evenement dat in september zou plaatsvinden, van de agenda te schrappen. Te weinig standhouders als gevolg van enerzijds de crisis en anderzijds ontevredenheid over het concept, is de reden voor afgelasting van de beurs.

Waar het ene evenement verdwijnt, zien andere een kans. Zo is ook in België, maar dan in Gent, eind augustus All4Home. Deze beurs voor decoratie, bloemen en cadeau-

artikelen heeft in februari 2014 ook een editie in Brussel en lijkt daarmee een concurrent te worden voor DECOoh!. Voor de aankomende editie heeft All4Home inmiddels 120 exposanten vastgelegd.

Op eigen bodem is er MAD! Events, een kleinere beurs die het niet alleen in Nederland zoekt, maar ook in Düsseldorf (D) en Antwerpen (B). Dit artikel beperkt zich tot de Nederlandse editie. MAD! Events richt zich op het midden- en hoge segment en wil daar bloemisten, interieurspecialisten, stylisten en architecten bedienen.

Aandacht, attractief en anders Met drie keer de A - aandacht, attractief en anders - ga je het goed doen in de winter van 2013/2014, was de boodschap van Könings.

In haar verhaal benoemde zij vijf algemene kernen die bloemisten, afhankelijk van hun klantfocus, kunnen kiezen. Deze kernen zullen ook op de verschillende beurzen zijn terug te zien. Het gaat om: • Any white & black: puur wit gaat door

Bloem en Blad 16/17 l 2013

08-08-13 13:29

Bloe

2013

De komende beurzen • TrendZ - Hardenberg 18 tot en met 20 augustus, Evenementenhal Hardenberg www.evenementenhal.nl •TrendZ - Venray 15 tot en met 17 september, Evenementenhal Venray www.evenementenhal.nl/venray • Tendence - Frankfurt (D) 24 tot en met 27 augustus, Messe Frankfurt www.messefrankfurt.com • MAD! Events - Cothen 25 en 26 augustus, Orangerie Menno Kroon www.mad-events.nl • All4Home - Gent (B) 25 tot en met 28 augustus, Flanders Expo www.all4home-fair.be • Maison & Objet - Parijs (F) 6 tot en met 10 september, Nord Villepinte www.maison-objet.com

Vazen, kandelaars en flessen in de icy pastels. Te vinden bij Kersten op Tendence en Maison & Objet.

maar zwart maakt een comeback. De contrasten tussen deze twee kleuren worden soms afgezwakt met dégradé-effecten, tussentonen en af en toe een beetje pastel of ander subtiel kleuraccent.

• All icy pastels: pastels worden dominanter, zeker de zoete, vrouwelijke tinten. In de winter ligt de focus vooral op de koelere pastels als mint en de blauwe pastels, soms met een fel contrast.

• Red Alert: naast fel rood is bordeaux in opkomst. Met kerst is er de combinatie met donkergroen. En we gaan anders om met felle kleuren door diverse tonen te combineren, vooral met veel contrast.

• Attractive metals: edelmetalen, geel- en roodgoud maar ook gekleurde metalen. We zien veel hoogglans, ook in combinatie met natuurlijke materialen.

• All soft: dégradé verzacht de harde geometrische ontwikkeling. Combineren met pastels en zachte materialen is van wezenlijk belang. Hierdoor wordt geometrie voor een grotere groep aantrekkelijk.

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16art Beurzen.indd 65

Wit is een blijver, ook de komende winterperiode bij Jolipa, Het Belgische bedrijf neemt deel aan All4Home en Maison & Objet

Overzicht van de beurzen en de exposanten die er zijn te vinden TrendZ A.A.A. Wiljan Afa Decor Appletree BoB Braxton Home Collection Breit&Rietveld Brosi Brynxz Decostar DK Home D&M Depot Dutz collection Fidrio Fleur ami Gutzz Hakbijl Glas Hebbe&Houwe Heembloemex Hendriks Deco Jasaco Jelle Quint Jodeco Glass Jolipa Kersten Luimes & Luimes MD Pottery Pots Rosebrandt PTMD Quetzales Riviera Maison Samion Collection Serax Silk-Ka So natural TC Style Van Mil Van der Oest Style Vase the World Walco Pottery

Tendence

MAD! Events All4Home Maison & Objet

x x x x x x x

x x

x

x x

x x

x

x x

x

x x x

x x x

x x

x

x x

x x

x

x

x x x

x x

x x

x x

x x x

x

x x x

x x x

x

x

Ondanks zorgvuldig zoeken en exposanten benaderen, is de informatie in de tabel niet compleet.

65 08-08-13 13:29

Aanbod

Floricode registreert, codeert, standaardiseert en distribueert

Helleborus Amor voor kerst

Floricode maakt digitaal zakendoen in de sierteeltsector efficiënt. De fusieorganisatie registreert, codeert, standaardiseert en distribueert informatie en gegevens ter ondersteuning van de sierteeltketen.

Hij bloeit rijk en vroeg en de rood/roze bloemen presenteren zich boven het blad. Dat is de nieuwe Helleborus Amor van kwekerij De Boezem in Reeuwijk.

In november komen de knoppen van Amor al van nature los. Dit maakt hem geschikt voor levering rond de kerstdagen. Afgelopen voorjaar werden de eerste 5.000 plantjes uitgeleverd.

In 2014 zal dat aantal maximaal het dubbele zijn. Ron Hoogeveen van bollencoöperatie CNB ziet Helleborus Amor vanwege zijn kleur en vroegheid als welkome aanvulling op het sortiment. Gezien de lengte van de bloemstelen geldt dat zowel voor de pot- als de snijcultuur.

Vanwege het wegvallen van de collectieve financiering door het Productschap Tuinbouw werden begin dit jaar de Vaste Keuringscommissie (VKC) en Florecom samengevoegd tot één serviceorganisatie voor de sierteelt. Deze richt zich op vier kernactivi-

Foto: Hans Neefjes

teiten: registreren, coderen, standaardiseren en distribueren. Andere activiteiten, zoals het keuren en jureren en Florinet, werden beëindigd.

Door het wegvallen van de collectieve financiering moet Floricode de kosten van haar producten en diensten aan de gebruikers in rekening brengen. Inmiddels is betaling voor de registratie van nieuwe producten ingevoerd.

Voor berichtstandaarden en coderingen gebeurt dit op termijn.

Informatie: www.floricode.com.

Congres Future shopping Future shopping is het jaarlijkse congres over winkelbeleving en de toekomst van het winkelen. De deelnemers worden bijgepraat over trends, ontwikkelingen en kansen in het huidige tijdsgewricht.

De sprekers op het congres, onder wie Christine Boland en Martijn Arets, delen hun visie op huidige consumentenbehoeften, technologische innovaties en future proof retailconcepten. Dit jaar draait het om

klantdata en klantbeleving: Wat wil de klant nou echt? Hoe creëer je een unieke beleving waarmee je de klant aan je weet te binden? Hoe stel je je omzet voor de toekomst zeker? Wat is de weg voor vitaliteit?

Aan het einde van de dag is onder meer helder welke weg de klant aflegt voor hij in jouw winkel komt, heb je geleerd hoe je inzicht krijgt in je klantdata en weet je een beleving te creëren die online en op de winkelvloer naadloos op elkaar aansluit.

Informatie: Congres Future Shopping: www.10-europe.com/event.

Kort Passie voor bloemen Passie voor bloemen is ook op het 18e internationale bloemenevenement Fleuramour (www. happenings.be) het thema. Van 20 tot en met 23 september vindt het bloemenspektakel plaats op landcommanderij Alden Biesen in Bilzen, België. Er zijn presentaties van nieuwe bloemenvariëteiten, shows met bloemen, demonstraties, professionele technische workshops en een internationale floral tweetjam.

66 16-17 Aanbod.indd 66

Air so Pure De leden van Air So Pure voeren sinds week 32 hun producten niet meer met het bekende steeketiket en/of hoes voor de klok aan. Zij hebben besloten de vertrouwde uitingen alleen nog maar te gebruiken bij leveringen die middels bestellingen en bemiddeling (Connect) tot stand zijn gekomen.

Sinds week 32 zijn alle Air So Pure-producten rechtstreeks te bestellen bij de betreffende leden/ aanvoerders.

Open dag SO Natural Orchideeënkwekerij So Natural en de winkel Orchids & SO in Moerkapelle houden op zaterdag 7 september open dag met rondleidingen door de kwekerij, spreekuur met een orchideeëndeskundige, een workshop en er zijn creatieve objecten met orchideeën te zien. De opbrengst van de dag gaat naar Double Harvest, een organisatie die zich inzet voor weeskinderen in Haïti.

Versterking Vijverberg Alex Duindam is door kwekerij Piet Vijverberg (www. pietvijverberg.nl) aangetrokken ter versterking van het managementteam. De 38-jarige Vijverberg gaat zich onder meer richten op de verkoop en marketing.

Vijverberg is een potplantenkwekerij in het Westland waar kamerplanten als Phalaenopsis, Dracaena en Dipladenia/Sundaville worden geproduceerd.

Het bedrijf is bekend van de Star Quality By5.

Samen verder De Zaak en MKB Servicedesk zijn samengegaan.

Sinds 1 juli 2013 zijn de twee grootste Nederlandse ondernemersplatformen beide onderdeel van de Dutch Network Group.

Door het samengaan ontstaat met afstand het grootste ondernemersnetwerk van Nederland.

Dat betekent dat het midden- en kleinbedrijf in de toekomst meer en beter geïnformeerd kan worden.

Bloem en Blad 16/17 l 2013

12-08-13 11:22

Bloe B

2013

Woonplant van de maand september

Cordyline Chocolate Queen De jongste introductie van Decorum Plants is Cordyline Chocolate Queen. Het is een van de tien noviteiten van het merk dit jaar. ,,Deze zonnige plant brengt u geluk’’ aldus het persbericht. En dat is omdat deze Cordyline ook wel de Hawaiiaanse geluksplant wordt genoemd. Hij valt op door de bladtekening van donkerbruin naar beige tot wit gestreept. De plant groeit kort en gedrongen

waardoor de bladeren vlak boven elkaar liggen. Dat maakt deze Cordyline geschikt voor de huiskamer, maar ook in de badkamer doet hij het goed. Bijkomend voordeel: hij zuivert de lucht.

Cordyline Chocolate Queen, een noviteit van kwekerij Duynplant in De Lier, is al in de handel.

De plant wordt geleverd in een 12 cm-pot.

Meer informatie: www.decorumplants.nl.

Foto: Bloemenbureau Holland

Sommige planten zijn snel tevreden. Ze hebben geen uitgebreid eisenpakket en geen do’s en don’ts waarmee je rekening moet houden. Zo’n plant is de Schefflera, de woonplant van de maand september.

Schefflera heeft een tropisch tintje. Hij stamt namelijk uit het geslacht van de klimopfamilies, waarvan een deel bestaat uit struiken of zelfs lianen. Hoewel Schefflera zijn oorsprong vindt in de tropen, doet hij het ook prima in gematigd warme gebieden.

Dit betekent dat hij zich in huis prima voelt op een lichte, warme plaats. In tegenstelling tot veel andere planten heeft de Schefflera geen probleem met direct zonlicht. Geef ’m regelmatig water, maar zorg ervoor dat de potgrond nooit langer dan een paar dagen nat is. Schefflera is zo makkelijk dat zelfs het overslaan van een watergift overkomelijk is. Wel krijgt de plant graag een douchebeurt om het stof van

Bloem Bloem en en Blad Blad 16/17 16/17 l l 2013

16-17 Aanbod.indd 67

de bladeren te sproeien. Hij kan er zelfs door gaan bloeien. Heel soms komt het namelijk voor dat de Schefflera binnenshuis bloemen ontwikkelt.

Vormsnoei is bij Schefflera eveneens mogelijk. Dit kan door een deel van zijn bladeren of uitlopers af te knippen. De plant ontwikkelt daarna, vanuit de kop, gewoon weer nieuwe scheuten.

Door dit knippen te herhalen, kun je een bonsaivorm creëren, precies naar wens. Bedenk daarbij dat de Schefflera varianten heeft met zowel groene, als bonte en paarsgekleurde bladeren, en dat er dus voor elke smaak en elk interieur een passende Schefflera is te vinden of te vormen.

Bloemenbureau Holland stuurt maandelijks informatie over een groene of bloeiende plant naar consumentenbladen, radio- en televisiestations en vakpers in binnen- en buitenland.

Daarnaast worden er pr evenementen met de plant georganiseerd en verschijnt hij elke maand in Bloem en Blad.

Foto: Decorum Plants

Chrysanthemum ’Cupcake’ ’Cupcake’ is de nieuwste chrysant in de collectie van Zentoo. Naarmate de rijpheid van de bloem toeneemt, ontstaat een zoet roze hart .

De naam van de nieuwe chrysant doet verlangen naar de vrolijke cakejes. De chrysant heeft egaal lichtroze gekleurde bloemen die onweerstaanbaarder worden naarmate de rijpheid toeneemt en het roze hart zichtbaar wordt. De Cupcake chrysant is vanaf midden augustus 2013 verkrijgbaar voor de bloemenhandel, bloemist en consument.

Foto: Zentoo

67 12-08-13 11:22

VBW-visie

Vakmanschap op drie maal Floral Movement 2013 Komend najaar wordt er weer fors ingezet op ontwikkeling en stimulering van het vakmanschap van de bloemist. Op drie locaties wordt de regionale Floral Movement 2013 gehouden: op 24 september bij Hakbijl in Lelystad, op 1 oktober bij Terra Bleiswijk en op 8 oktober bij Plantion in Ede. Tijdens deze drie Floral Movements zullen tal van bloemisten, medewerkers en leerlingen zich onderling vakkundig meten.

Voor de voorronde van het Nationaal Kampioenschap Bloemsierkunst konden 36 kandidaten zich aanmelden, de inschrijving was binnen een aantal dagen volgeboekt. De boekettenwedstrijd heeft dit jaar een speciaal karakter, omdat het een bruidsboekettenwedstrijd wordt. Kandidaten kunnen zich nog steeds inschrijven (tot uiterlijk eind augustus), maar de concurrentie is groot, omdat er nu al ruim 170 deelnemers zijn. De finale van de boekettenwedstrijd zal overigens plaatsvinden op 6 november op Cultra in Aalsmeer.

Goed vakmanschap is onmisbaar voor de bloemist, het is de basis van onderscheidend vermogen en toegevoegde waarde. Echter, het goed communiceren van vakmanschap is ook een belangrijk thema, waarin de bloemist zich écht kan verbeteren. VBW zet daarom de

komende tijd in op verbetering van ondernemersvaardigheden, van communicatiekracht en onderscheidend vermogen. Maar zonder vakmanschap en vakenthousiasme wordt het moeilijk.

We hopen u en jou te ontmoeten op 24 september bij Hakbijl in Lelystad, op 1 oktober bij Terra Bleiswijk of 8 oktober bij Plantion in Ede. Om samen te genieten van ons mooie vak, van nieuwe technieken, van onderscheidende mogelijkheden en van inspirerende vakgenoten.

Om verder te komen als bloemist, moet je Floral Movement 2013 echt meemaken.

Marco Maasse, algemeen directeur VBW Centrale Vereniging Bloemendetailhandel Bovenstaande valt onder de redactionele verantwoordelijkheid van VBW Centrale Vereniging in Ede, (0318) 52 75 68

De tweet

De leukste bloemistentweet van de afgelopen veertien dagen.

Er zijn her en der al potchrysanten te koop!

Dat wil je toch niet? Het is zomer!!! Sommige zomerbloemen zijn nog amper te krijgen.

Kiki Bloemsierkunst, Hoevelaken, @bloemsierkunst

De consument

‘Ik houd van bloemen in huis’ Mariëtte Rietveld (45) heeft op een warme zaterdagochtend eind juli een boeket gekocht bij A/B Bloemsierkunst in haar woonplaats Mijnsheerenland. Het zomerse boeket bevat onder meer Ploxen, Veronica en Rosa in wit-lila tinten. Eigenlijk had ze zonnebloemen gewild, maar die had de bloemist niet. ,,En deze combinatie vind ik ook erg mooi.’’

Rietveld houdt erg van bloemen in huis. Ze koopt zeker twee keer in maand bloemen voor zichzelf en daarnaast nog vaak boeketten om cadeau te doen. ,,Bloemen zorgen voor vrolijkheid en gezelligheid.’’ Ook op haar werk - ze is huisarts - staan altijd bloemen. Ze zet ze neer op haar eigen bureau en op dat van de praktijkverpleegkundige. Dat zijn overigens niet altijd bloemen van de bloemist (,,Die vind ik dan net even te duur’’), maar vaak monobossen die ze haalt bij de tabakswinkel of de supermarkt of bloemen uit de grote tuin van haar moeder.

Voor dit boeket betaalde ze €15, een gebruikelijke prijs voor Rietveld. ,,De prijskwaliteitverhouding bij A/B Bloemsierkunst vind ik prima en ze geven een goede service. De bestellingen die ik door de winkel laat uitvoeren, zijn altijd super. Het personeel is heel vriendelijk en behulpzaam. Soms stel ik mijn boeket zelf samen, maar soms laat ik het ook doen. Dan is het een verrassing wat ik krijg.’’

Tekst en foto: Cornéline Lanooy

68 16-17VBW toonbank kader rechts.indd 68

Bloem en Blad 16/17 l 2013

12-08-13 11:32

Bloe

2013

Over de toonbank Wie: Wat: Waar:

Robin Boin Flowercorner ’t Loo Voorburg

Wat een gezellige beestenboel bij uw winkel… ,,Ja, leuk hè. Die beesten verkopen heel goed. Ze zijn van polyester en worden in het Oostblok gemaakt. Bijna alle dieren zijn leverbaar: huisdieren, circusdieren, dierentuinbeesten, noem maar op.

Ze zijn er van klein tot heel groot, maar die hele grote beesten kan ik niet kwijt.’’

Hoe komt u erbij om deze dieren, naast de bloemen, te verkopen? ,,Mijn vader, die de winkel in 1984 begon, kwam zo’n tien jaar geleden de leverancier van deze beesten op een beurs tegen. Destijds was het een nieuw product, maar de verkoop loopt nog steeds goed. In het voorjaar en de zomer stal ik ze hier lekker ruim uit voor de deur. Van de gemeente mag ik ze niet vlak bij de weg zetten vanwege de verkeersveiligheid, maar op de stoep mag wel.

Het trekt de mensen naar m’n zaak; dat merk ik heel goed. Het ziet er gezellig uit, de presentatie valt op, mensen stoppen en kopen vaak iets. Ik ben er bekend mee geworden. Het is een goed bij-artikel dat niet bederft en ze lijken ook nog eens goed. De mindere tuinplantenverkoop, die terugloopt door de concurrentie, heb ik goed kunnen opvangen met deze beesten.’’

Wie vormen uw doelgroep? ,,Klanten die gericht komen en alle mensen die hier voorbijkomen. Ik zit op een geweldig goeie locatie bij station Voorburg ’t Loo, waar de Randstadrail stopt. Sinds die lijn er is, is het veel drukker geworden. Tussen 5 en 6 uur ’s middags is het letterlijk spitsuur hier, want dan komt iedereen uit z’n werk en nemen mensen een bloemetje mee.

Zondag is overigens de drukste dag van de week.’’

Waarom bent u op zondag open? ,,Ik wilde dat eind jaren tachtig graag, maar mijn vader eigenlijk niet. Die zei toen: ‘ga jij er dan maar staan op zondag’ en dat heb ik gedaan.

Kostte wel anderhalf jaar voordat we de vergunning kregen, maar het is alle moeite waard geweest. Op zondag krijg ik klanten die op visite gaan, een bezoek brengen aan de grote begraafplaats hier in de buurt of naar het zieken- of bejaardenhuis gaan. Klanten weten dat ik op zondag open ben, dus komen ze langs. Ook op alle feestdagen ben ik open. Eerste Kerstdag is een topdag voor de bloemenverkoop en met Moederdag heb ik zeker vijfhonderd klanten.’’

Merkt u nog iets van de crisis? ,,Ik mag niet klagen. Ik heb de mazzel dat hier in de buurt een aantal bloemenwinkels dicht zijn gegaan. Dat heeft mij weer klandizie opgeleverd.’’

Gaat u zelf nog op vakantie? ,,In augustus sluit ik de winkel twee weken. De eerste week ga ik lekker dagjes weg en de tweede week naar Lowlands. Ik kijk er erg naar uit.’’

Tekst: Cornéline Lanooy, foto: Gerdien de Nooy

Bloem en Blad 16/17 l 2013

16-17VBW toonbank kader rechts.indd 69

69 12-08-13 11:32

Agenda

18 augustus Open dag After All vakopleidingen bloemschikken. Weert, ’ t Kwintet, Boshoverweg 57. Inl.: www.afterall.nl (0495) 76 90 00.

18 tot en met 20 augustus TrendZ Hardenberg, Najaars inkoopbeurs. Hardenberg, Evenementenhal, Energieweg 2.

Inl.: (0523) 28 98 98 of www.evenementenhal.nl.

21 tot en met 24 augustus Plantarium, vakbeurs met boomkwekerijproducten. Thema: ’Groen spreekt’. BoskoopHazerswoude, Plantariumgebouw, International Trade Center. Inl.: www.plantarium.nl.

24 tot en met 27 augustus Tendence, Frankfurt, Messe Frankfurt. Inl.: (0049) 69 75 75 66 73, www.messefrankfurt.com.

25 en 26 augustus MAD! Events, nieuw evenement voor bloemisten, interieurwinkels, stylisten en architecten.

Organisatie: MD & DutZ Collection. Locatie: Cothen, Orangerie Menno Kroon.

Inl.: www.mad-events.nl.

25 tot en met 28 augustus All4Home, nieuwe vakbeurs voor decoratie, bloemen en geschenken, België, Gent, Flanders Expo. Inl.: www.all4home-fair.be.

28 augustus tot en met 1 september Nationale Zomerbloemententoonstelling. Thema: Zomergloed. Naaldwijk, Oude Kerk, Wilhelminaplein. Inl.: www.nzbt.nl.

31 augustus Open Huis met demonstraties, Boerma Instituut. 12.00-16.00 uur. Aalsmeer, Boerma Instituut, Legmeerdijk 227. Inl.: www. boerma.nl of (020) 441 53 06 31 augustus en 1 september Bloemencorso Eelde ’de 4 jaargetijden’. Inl.: www. bloemencorso-eelde.nl 1 tot en met 22 september Processus Mutationis, experimentele expositie met vazen en bloemen. Rotterdam, De Witte Slagerij, Rakstraat 2-4A. op wo, za en zo 14.00-17.00 uur.

Inl.: www.processusmutationis. blogspot.nl.

70 16-17agenda 1pag.indd 70

Colofon

3 september Informatieavond Bloemenvakschool voor volwassenen.

Aanvang: 20.00 uur. Ede, De Schuilplaats, Otterloseweg 18a.

Inl.: www.bloemenvakschool.nl of (06) 12790419.

4 tot en met 8 september EK junioren. Kroatië, Split.

6 tot en met 10 september Maison & Objet, mode- en interieurbeurs. Frankrijk, Paris Nord Villepinte.

Inl.: www.maison-objet.com.

7 september Open dag SO natural, Orchids&SO, 10.00-17.00 uur.

Moerkapelle, Bredeweg 62.

Inl.: www.sonatural.nl.

10 september Opening Bloemenvakschool, presentatie handboek bloemschikken en voorbereidend bloemwerk Proeve. 14.0016.00 uur. Ede, De Schuilplaats, Otterloseweg 18a. Inl.: www.bloemenvakschool.nl of (06) 12790419.

14 en 15 september Pompoenfestival Jellum-Baers.

10.00-17.00 uur. Bears, historische buitenplaats Uniastate, Tsjerkepaad 3.

Inl.: www.pompoendorp.nl.

14 en 15 september Hex planten-, rozen- en moestuindagen, 10.00-18.00 uur.

België, Heers, Kasteel Hex. Inl.: www.hex.be.

15 tot en met 17 september TrendZ. Venray, Evenementenhal Venray. Inl.: www.evenementenhal.nl/venray/beurzen/view/ 150/collectionz-trendz.

16 en 17 september ’New arrivals’, najaarsbeurs.

Uithoorn, Tica, Randweg 155.

Inl.: www.tica.nl.

20 tot en met 23 september Fleuramour, Passion for Flowers.

Bilzen (B), Landcommanderij Alden Biezen. Inl.: www.happenings.be, (0032) 14 28 60 80.

24 september Floral Movement met NK Bloemsierkunst senioren en bruidsboekettenwedstrijd. Lelystad, locatie Hakbijl, Chroomstraat 10.

Inl.: www.vbw.nu.

26 september Trendseminar Voorjaar&Zomer 2014/2015, FloraHolland Bleiswijk, 14.00-17.30 uur.

Inl.: www.floraholland.com.

1 oktober Floral Movement met NK Bloemsierkunst senioren en bruidsboekettenwedstrijd. Bleiswijk, locatie Terra, Klappolder 132.

Inl.: www.vbw.nu.

8 oktober Floral Movement met NK Bloemsierkunst senioren en bruidsboekettenwedstrijd. Ede, locatie Plantion, Wellensiekstraat 4.

Inl.: www.vbw.nu.

10 oktober Future shopping, congres over winkelbeleving en de toekomst van het winkelen.

Amsterdam, IBM Client Center.

Inl.: www.euroforum.nl.

11 tot en met 13 oktober Keukenhof Bloembollenmarkt, alle dagen van 10.00-16.30 uur.

Lisse, Keukenhof-Noord 1.

Inl.: www.keukenhof.nl.

6 november Finale boekettenwedstrijd, Cultra Aalsmeer.

6 tot en met 8 november International Floriculture Trade Fair (IFTF). Vijfhuizen, Expo Haarlemmermeer. Inl.: www. hppexhibitions.com/floriculture.

6 tot en met 8 november International Horti Fair, beurs voor technologie, innovatie en inspiratie in de tuinbouw.

Aalsmeer, Veiling FloraHolland.

Inl.: www.hortifair.nl.

6 tot en met 8 november FloraHolland Trade Fair. Aalsmeer, Veiling FloraHolland. Inl.: www.floraholland.com/tradefair.

13 tot en met 18 november Taste of Three, florale, culinaire en muzikale manifestatie, 10.0019.00 uur. Kalmthout (B), Keienhof, Putsesteenweg 133. Inl.: (0032) 494 075545, Anneleen Adriaensses.

22 november tot en met 1 december Magical Winter Moments with Flowers & Art. België, Centrum Brugge.

Inl.: www.happenings.be.

Hoofdredactie Paula van der Hulst........(071) 565 96 62 e-mail redactie: bloemenblad@hortipoint.nl internet: www.bloemenblad.nl Bureauredactie Jolanda de Wekker, Marrit Molenaar, Jenny Mostert, Carolyne de Vries Lentsch Redactie Cornéline Lanooy..........(071) 565 96 63 Jeannet Hooftman........(071) 565 96 91 Webredactie Thomas Gerkrath...........(071) 565 96 92 e-mail: webredactie.beb@hortipoint.nl Vormgeving John Jennissen, Bert Hassing Fotografie Gerdien de Nooy Directeur SVS Elbert van den Berg........(071) 565 96 78 Secretariaat SVS Linda Laman.....................(071) 565 96 78 Alice Hoogenboom Schipholweg 1, Postbus 9324, 2300 PH Leiden Exploitatie BDUmedia Afdeling Vak- en Publieksmedia Postbus 67, 3770 AB Barneveld Telefoon (0342) 49 42 63 Uitgever: Wiljo Klein Wolterink MBA Advertentie-exploitatie Media-adviseur: Gert-Jan Bloemendal, telefoon: (0342) 49 48 07, e-mail: g.bloemendal@bdu.nl Verkoopleider: Ron van de Hoef (0342) 49 42 63, (06) 51806325 e-mail: r.v.d.hoef@bdu.nll Abonnementenservice Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Opgave via www.bloemenblad.nl of bij de abonnementenservice, abonnementen@ bdu.nl. Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk twee maanden voor vervaldatum bij de abonnementenservice wordt opgezegd.

Dit kan schriftelijk, telefonisch of per e-mail.

Ook voor informatie over een lopend abonnement kan contact worden opgenomen met de abonnementenservice. Adres: BDUmedia, afdeling Vak- en Publieksmedia, Postbus 67, 3770 AB Barneveld. Telefoon: (0342) 49 48 44, fax: (0342) 49 42 99, e-mail: abonnementen@ bdu.nl.

Prijzen Jaarabonnement: €242,30 (incl. 6% btw). Studenten 25% korting, 65-plussers 15% korting.

Buitenlandse abonnees betalen een kleine toeslag voor extra portokosten. Los nummer €10 (incl. 6% btw, excl.verzendkosten).

Bloem en Blad is een tweewekelijkse uitgave van de Stichting Vakinformatie Siergewassen en BDUmedia, Vak- en Publieksmedia.

Druk: BDUprint

Vierendertigste jaargang © 2013 BDU Barneveld .

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. Lezers wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren.

Algemene voorwaarden: op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten van BDUmedia zijn van toepassing de voorwaarden, welke zijn gedeponeerd ter Griffie van de Arrondisementsrechtbank en de KvK.

Bloem en Blad 16/17 l 2013

12-08-13 11:22

509004.indd 71

12-8-2013 11:47:20

TrendZ

Venray 15, 16 en 17 september 2013

Gorinchem 12, 13 en 14 januari 2014

Hardenberg 17, 18 en 19 augustus 2014

DĂŠ inkoopvakdagen met de nieuwste trends

Decoratie, home & living Toys, gifts, art & fun Souvenirs, kerstpakketten & relatiegeschenken Sieraden, Lederwaren & Accessoires

Evenementen

HAL

HARDENBERG GORINCHEM VENRAY

509005.indd 72

Evenementenhal Venray De Voorde 30 5807 EZ Venray T 0478 - 51 97 90 F 0478 - 51 97 80 E venray@evenementenhal.nl

Evenementenhal Gorinchem Franklinweg 2 4207 HZ Gorinchem T 0183 - 68 06 80 F 0183 - 68 06 00 E gorinchem@evenementenhal.nl

www.evenementenhal.nl

Evenementenhal Hardenberg Energieweg 2 7772 TV Hardenberg T 0523 - 28 98 98 F 0523 - 28 98 00 E hardenberg@evenementenhal.nl

Ons evenement.

UW MOMENT.

12-8-2013 12:54:27