VBB_04-2014

Bloemisterij Vakblad voor de

4 69e jaargang 24 januari 2014

14

Minder merken voor de klok 8 ’Vermindering

9 Greenport wil

32 Ervaringen

34 Winnaar Glazen

gasproductie leidt niet tot prijsstijging’

verstuin NoordwestEuropa worden

met cymbidium en Special Packaging

Tulp over alocasia Zebrina

Cover-nw.indd 1

22-01-14 11:49

544188.indd 2

21-1-2014 14:46:28

Bloemisterij Vakblad voor de

9 Greenport Noord-Holland

Noord moet vol aan de bak

Opinie 4

Interview: ’Thema arbeid leeft in glastuinbouw relatief het meest’

4

Commentaar: Uit ’prijzenfestivals’ moet toch meer te halen zijn

5

Stelling: Potplantenkwekers mogen niet ontbreken op IPM

Nieuws 6

Een selectie uit het meest recente nieuws

Bedrijf en afzet

30 TPN heeft met pluktuin op de Dam goud in handen

8

Ondernemen: Geen stijging gasprijs verwacht door besluit Kamp

9

Ondernemen: Greenport Noord-Holland Noord moet vol aan de bak

13

Vragen: Hoe verbeter ik de communicatie met mijn medewerkers?

14

Afzet: Kwaliteitsmerken nemen afstand van klok

16

Beurs: ’IPM is de beurs voor sierteelt Europa’

18

Afzet: Exportplus op België enigszins vertekend

Markt 22

Markt Hollandse narcis met blad wordt smaller

22

Snijhelleborus wint terrein in voorjaarsmarkt

23

Alstroemeria heeft moeite om uit impasse te komen

24

Stephanotis gedijt goed in de zijlijn

25

Marktaandeel areca daalt

Teelt

32 Eigen doos als vergrootglas op je product

26

In beeld: Niet gelijk vol gas afzuigen

28

Gewasbescherming: Kasgeluiden

30

Tulp: TPN heeft met pluktuin op De Dam goud in handen

32

Cymbidium: Eigen doos als vergrootglas op je product

34

Glazen Tulp: ’We zijn heel blij dat ze op ons pad is gekomen’

36

Teelttips: zomerbloemen, pioen, perkgoed, tulp, groene en bonte planten, lelie

37

Column: Kees van Egmond

Nieuws

34 Sjaak van der Sar wint Glazen Tulp met alocasia Zebrina

38

Veel belangstelling voor Tuinbouw 2040

38

Beste poinsettia komt uit Bleiswijk

40

WKK kan nog wind in de rug krijgen

Service 41

Kasgenoot: Frans van Dijk Agenda Voorplaat: Foto: Gerdien de Nooy; beeldbewerking: Diseno

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

Inhoud.indd 3

3

22-01-14 15:18

Opinie Diana Buitenhuis, adviseur Werkgeverslijn

’Thema arbeid leeft in de glastuinbouw relatief het meest’

fOtO: LtO NOOrd

De Werkgeverslijn Land- en Tuinbouw is al jaren een gratis telefonische hulplijn voor agrarische ondernemers. Zij weten de lijn ook steeds beter te vinden en te waarderen, blijkt uit peilingen. Adviseur Diana Buitenhuis constateert dat het thema arbeid niet altijd evenveel leeft bij ondernemers, maar onder glastuinders relatief wel het meest.

Peter van Leth pvanleth@hortipoint.nl

Maken glastuinders veel gebruik van de Werkgeverslijn? „In toenemende mate en meer in vergelijking met andere land- en tuinbouwsectoren.

De naamsbekendheid van de Werkgeverslijn is gegroeid. En eenmaal de weg gevonden, blijven ondernemers bij de lijn terugkomen.”

Gaan ze niet eerder bij hun accountant te rade? „Dat zal zeker bij verscheidene ondernemers het geval zijn, maar onderschat de meerwaarde van de Werkgeverslijn niet. Accountants gebruiken zelf ook vaak informatie van de Werkgeverslijn, die ze verkrijgen middels een cao-abonnement.”

Zit de meerwaarde in de gratis dienstverlening? „Gratis dienstverlening maakt de service uiteraard laagdrempelig, maar de meerwaarde zit vooral in de interactie met diverse ondernemers en sectoren. Opmerkingen en knelpunten die worden vernomen, worden

Commentaar Elbert van den Berg hoofdredacteur evandenberg@hortipoint.nl

4

Opinie-versie3.indd 4

doorgespeeld naar de belangenbehartiging.

Zoals naar de regiegroepen die de caoonderhandelingen voorbereiden.”

Stellen glastuinders andere vragen dan collega’s? „Ja en nee. In alle sectoren gaan de meeste vragen over de beloning van werknemers en de kosten die dat voor werkgevers inhoudt.

Aangezien glastuinders veel met uitzendkrachten werken gaan daar relatief ook veel vragen over.”

Hoe wordt de telefonische hulplijn gewaardeerd? „Uit een enquête onder leden van LTONoord blijkt dat de Werkgeverslijn zeer gewaardeerd wordt, zowel qua dienstverlening als expertise.”

hebben veel keuzes uit bijeenkomsten en dan heeft een avond over het thema werkgeverschap vaak niet de voorkeur. Liever zien ze een thema over arbeid als onderdeel van een teeltexcursie of bijeenkomst over teeltthema’s. Sommigen redeneren ook dat ze het thema arbeid goed uitbesteed hebben aan bijvoorbeeld een accountant of uitzendbureau en zich er dus geen zorgen over hoeven te maken. Ook zijn er werkgevers die hun bedrijfssituatie zo specifiek vinden, dat ze beter af denken te zijn met de vraag telefonisch te stellen dan tijdens een bijeenkomst. En daar zit natuurlijk wat in, want dan kunnen we uitgebreid ingaan op de persoonlijke omstandigheden.”

Geven tuinders al wensen aan voor de komende cao-onderhandelingen?

Waarom komen dan op informatieavonden van de Werkgeverslijn vaak zo weinig ondernemers? „Dat hebben wij ons ook afgevraagd en aan de orde gesteld in de enquête. Ondernemers

„Heel concreet komen er geen wensen bij ons binnen. In gesprekken met ons geven ze ook niet aan dat ze bijvoorbeeld een nullijn qua salarissen willen of liever een tweejarige cao hebben dan een eenjarige. Het gebeurt wel eens dat werkgevers opmerkingen ma-

Uit ’prijzenfestivals’ moet toch meer te ha

A

an evenementen waar prijzen zijn te verdienen is geen gebrek in de bloemisterijsector. Van zeer bescheiden naar groots, van productspecifiek naar sectorbreed en alles wat daar tussen zit.

Vaak is er een feestelijk moment waarop de prijzen worden uitgereikt. Zoals vorige week in Noordwijk, waar presentator Rob Verlinden de winnaars van de Glazen Tulp Awards bekend maakte en in het zonnetje zette.

Het winnen van een prijs is zonder meer een stimulans voor de betrokken ondernemers, dat valt alleen al op te maken uit het spontane enthousiasme dat ze uitstralen als ze een prijs winnen. Mooi

om te zien, maar wat merkt de ’buitenwereld’ in zijn algemeenheid – dus niet specifiek voor de Glazen Tulp Awards – van dergelijke prijzenfestivals in de bloemisterijsector. Tot hoever reiken de successen en succesjes, waarvan een aantal het alleszins waard is om onder de aandacht te komen van een breed publiek?

Het is lastig om die vraag te beantwoorden. Met de Tuinbouw Ondernemersprijs weten winnaars meestal wel raad. Sion Orchids is daar een goed voorbeeld van. Maar hoe zit het met het effect van andere evenementen? Misschien was de reactie van Lucas Vos aan het slot van het Glazen Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

22-01-14 15:34

Wilt u uw mening geven? Stuur een brief naar postbus 9324, 2300 PH Leiden of naar bloemisterij@hortipoint.nl.

Reacties moeten maandag voor 9:00 uur binnen zijn.

De redactie kan brieven inkorten of weigeren.

ken over een onderwerp waar ze een vraag over hebben, die we kunnen meegeven aan de cao-onderhandelaars.”

Heeft arbeid voldoende aandacht op (glas)tuinbouwbedrijven? „Zeker op de grotere bedrijven steeds beter.

Het is in de sector redelijk goed geregeld.”

Welke recente arbeidswetgeving pakt gunstig uit voor glastuinders? „De premiekorting van € 3.500 per jaar bij het in dienst nemen van een jonge werknemer die uit een uitkeringssituatie komt.

Soortgelijke regelingen voor jongeren waren in het verleden populair onder agrarische ondernemers. Ik denk nu niet minder, ook omdat het personeel vergrijst en ondernemers graag hun personeelsbestand verjongen. In de hoop dat ze ook nog opleidingen willen volgen en zodoende te vormen zijn naar de bedrijfswensen. De regeling geldt voor 2014 en 2015 om de jeugdwerkloosheid te bestrijden. De jongere werknemer moet dan wel minimaal een halfjaar in dienst zijn voor minimaal 32 uur per week.”

Welke ongunstig? „De beoogde nieuwe Flexwet per juli 2014, die nog niet is aangenomen. Tussen tijdelijke contracten gaat een overbruggingsperiode gelden van zes maanden in plaats van 31 dagen. Het blijft mogelijk drie tijdelijke contracten aan te bieden alleen niet meer in drie jaar, maar in twee jaar. Zeker voor open teelten met veel seizoensarbeid een verslechtering van de situatie.” <

Stelling

Potplantenkwekers mogen niet ontbreken op IPM In week 5 vindt de Internationale Plflanzenmesse in het Duitse Essen plaats. Dé potplantenbeurs van de wereld met bezoekers en standhouders uit talloze landen. Een uitgelezen kans voor Nederlandse potplantenkwekers om contacten te leggen met potentiële kopers in Europa.

Potplantenkwekers kunnen het zich niet permitteren verstek te laten gaan op IPM.

Maurice van der Meer, azaleakweker in Kudelstaart „De IPM is intussen uitgegroeid tot de belangrijkste sierteeltbeurs van de wereld. Hoewel we met de Trade Fair in Aalsmeer op de goede weg zijn, is het eigenlijk onvoorstelbaar dat wij in Nederland het niet voor elkaar krijgen om een beurs zoals de IPM te organiseren. Op deze beurs zijn veel exporteurs aanwezig maar ook veel klanten van exporteurs. Aangezien die laatste groep bepaalt wat er op de winkelvloer komt

te staan, is dit het publiek dat we graag spreken. Iedere potplantenkweker zal voor zichzelf de afweging maken of en hoe ze op de IPM aanwezig zal zijn. Het is in mijn ogen niet vanzelfsprekend dat je met een stand op de IPM staat. Wij laten ons dit jaar vertegenwoordigen door de telersverenigingen waarvan we lid zijn. In de stands van de telersverenigingen staan onze producten en door zelf de beurs een paar dagen te bezoeken hopen we zo handel te kunnen doen.”

Marc Aarts, ficuskweker in Prinsenbeek „Het lijkt er inderdaad op dat de belangrijkste beurs van het jaar de IPM gaat worden. Ook wij zijn volgend jaar van plan om ons product op deze beurs te presenteren en nieuwe zakelijke contacten te leggen en bestaande te onderhouden. Echter, ik ben wel van mening dat het zaak is om niet alles steeds verder te

gaan zoeken. Het zou zo moeten zijn dat de potentiële kopers naar ons komen en niet andersom. Dus voor de beurscommissies van de beurzen van FloraHolland de taak om deze beurzen gewichtiger te maken, zodat deze beurzen als dé beurzen op de kalender komen te staan, die geen enkele potentiële koper wil missen.”

te halen zijn Bart Oostveen, kuipplantenvermeerderaar in De Kwakel Tulp-evenement wel illustratief voor de relatieve onbekendheid ervan de sector. De nieuwe directeur van FloraHolland vertelde dat hij met de dag dieper onder de indruk kwam van de ondernemingsdrift en prestaties in de voor hem tot voor kort nog onbekende ’industrie’. Enthousiast riep hij op tot meer marketinginspanningen, om uit te dragen waartoe de bloemisterijsector in staat is. Hij heeft gelijk. Uitstraling over de grenzen van de sector heen stimuleert ondernemers ongetwijfeld nog meer dan nu al het geval is. Hoe inspirerend en interessant al die afzonderlijke evenementen ook zijn. Nu de aanpak nog...

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

Opinie-versie3.indd 5

„Ik denk dat je de komende jaren niet meer kunt ontbreken op de IPM, zeker als de IPM zo doorgroeit. Dat is niet helemaal onbegrijpelijk aangezien veel producerende landen vertegenwoordigd zijn. Op welke andere beurs kan de klant (bloemisterij, tuin-

centrum en retail) zoveel producenten zien en ontmoeten? Van Denemarken tot Italië naar Portugal en alles wat er maar tussen zit, de klant kan in een korte tijd heel veel producten zien. Dat is de kracht van de IPM. Het is jammer dat dit event niet in Nederland wordt gehouden, het zou goed zijn voor de Nederlandse tuinbouw.”

5

22-01-14 15:34

Nieuws Lees meer op de website

Aardig aantal Anastasia’s

Op deze pagina’s vindt u een selectie uit het nieuws.

Een uitgebreide versie van deze berichten maar ook ander

Dagelijks werk bij één van de achttien Nederlandse telers van de witte Anastasia. Toch is een mijlpaal overschreden. Vorige week is de miljardste tak gebost en verkocht. Inmiddels staat hij ergens op een vaas in Italië. Eigenaar Deliflor heeft de route van de miljardste in Nederland bewortelde stek, die symbolisch uitgroeide tot gouden Anastasia, namelijk vastgelegd. Ze deelde kado’s uit aan kopers, telers, en degene die de mooiste foto maakte van de bloem.

In 2001 kwam de vondst van veredelaar Jan Hoek op de markt. Wit is met 40% aandeel de grootste van de zeven kleuren die van dit spinvormige type beschikbaar zijn.

Wereldwijd bloeiden er al 1,8 miljard witte Anastasia’s als pluis- of troschrysant .

nieuws vindt u op www.vakbladvoordebloemisterij.nl.

n Impasse tussen FloraHolland en bonden houdt aan In aanloop naar Valentijnsdag dreigen de vakbonden FNV Bongenoten en CNV Dienstenbond met acties op de FloraHollandvestigingen van Aalsmeer, Naaldwijk en Rijnsburg. De bonden spreken van het platgooien van de veiling zolang de inpasse aanhoudt.

De reden voor de aangekondigde acties is dat de bonden en de veiling het niet eens kunnen worden over het sociaal plan voor de werknemers die ontslagen worden. In het kader van de reorganisatie verdwijnen er bij de veiling 200 fte’s.

Vrijdag 17 januari is er nader overleg geweest tussen de veiling en de vakbonden CNV Dienstenbond en FNV Bondgenoten over het sociaal plan voor de werknemers die hun baan verliezen door de reorganisatie bij de veiling.

Partijen hebben daarin geconstateerd dat er geen akkoord kan worden bereikt.

FloraHolland zegt dat ze in het gesprek aangegeven heeft dat er nog ruimte is om de vakbonden deels tegemoet te komen. De veiling geeft verder aan teleurgesteld te zijn, omdat de bonden op het standpunt blijven dat het oude sociaal plan uitgangspunt blijft voor het nieuwe sociaal plan. De bonden gaven eerder aan dat er in de standpunten van FloraHolland over het sociaal plan geen beweging zit.

n Zonder extra sponsors valt doek voor Varend Corso Het Varend Corso heeft dringend sponsors nodig, anders valt in 2015 het doek. Die noodkreet slaakte voorzitter Kees Mostert maandag in de Westlandse editie van het Algemeen Dagblad.

Dit jaar zijn twee grote sponsors afgehaakt, samen goed voor € 60.000. „Andere partijen doen het vaak net iets minder”, zegt Jan Verheij, mediamarketeer bij FloraHolland en woordvoerder van het corso. „We hebben wel wat nieuwe kleinere sponsoren, maar dat is nog niet genoeg om met een brede glimlach uit te varen.” Het corso is nog in onderhandeling met mogelijke grote sponsoren. Handtekeningen zijn echter nog niet gezet. Wel heeft FloraHolland vorig jaar voor drie jaar bijgetekend en zet de Rabobank een handtekening voor drie jaar op de Startbijeenkomst voor het corso.

Dit jaar gaat het corso gewoon op de oude voet door, gebruik makend van de reserves

6

Nieuwskort2.indd 6

die in de afgelopen jaren zijn opgebouwd. De bodem daarvan komt echter snel in zicht, aldus Verheij. De begroting van het corso is ruim drie ton.

len, werd het laatste kwartaal van 2013 positief afgesloten door de exporterende groothandel.

Er werd een plus van 1% genoteerd.

n

n Banken volgen FloraHolland intensief

In 2013 is er voor 2% minder aan bloemen en planten geëxporteerd. Deze exportdaling is terug te voeren op het koude voorjaar, een warme zomer en het lagere consumentenvertrouwen. De totale exportwaarde kwam vorig jaar uit op € 5,3 miljard.

Er gingen met name minder bloemen en planten naar Noordwest-Europa. Zo daalde de export op Duitsland en Frankrijk met 5%. Het weer speelde hierbij een belangrijke factor.

Met name de verkoop van tuinplanten was in 2013 minder door een extreem koud voorjaar.

De markt stond tevens onder druk door de hittegolf in de zomermaanden.

Het marktaandeel dat Zuid-Europa voor zijn rekening neemt, daalde van 10% in 2010 naar 7,6% in 2013. De export op Oost-Europa groeide minder hard dan eerdere jaren. In 2013 werd er een plus van 2,2% gerealiseerd.

Het marktaandeel bedraagt nu 14,4%.

In tegenstelling tot de vijf voorgaande kwarta-

De huisbankiers van FloraHolland staan kritisch tegenover de financiering van de veiling.

Als ze zich niet houdt aan de doelen in Kompas en de cashflowplanning, treffen de banken verdere maatregelen.

De veiling staat niet onder toezicht van bijzonder beheer, maar wordt wel intensiever gevolgd in de ontwikkeling van het bedrijf en de sector en moet hier ook regelmatig over rapporteren. Dit blijkt uit een bijlage van de uitnodiging voor een vergadering van de Adviesraad Bloemen op 23 januari.

De vier banken hebben in deze besprekingen duidelijk gemaakt dat FloraHolland onder intensiever toezicht staat”, laat manager Finance Martijn Meskers van FloraHolland in het schrijven weten. De zorg van de banken gaat over de ontwikkeling van de sector, het naar hun mening onderdruk staande business model van FloraHolland (omzetverschuiving van klok naar Connect) en de omvangrijke vastgoedpositie.

Exportwaarde 2% lager in 2013

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

22-01-14 15:35

FOTO: HANS NEEFJES

Gelezen op Twitter Marianne de Winter @MarianneDWL de kamerplanten won de alocasia Zebrina van Sjaak van der Sar uit Zevenhuizen.

Tijdens een feestelijk diner in Noordwijk reikte Rob Verlinden 16 januari de Glazen Tulp Award in de categorie tuinplanten uit aan Richard Groot Koerkamp van kwekerij Ripaplant uit Twelllo voor verbena Lanai Twister Blue. Bij de concepten was de hoogste score voor Glowing Star in de dark van Amigo Plant uit Heerhugowaard.

De strijd om de diverse Glazen Tulp Awards is een initiatief van FloraHolland. De winnaars kunnen onder meer rekenen op aandacht in het tv-programma Rob’s Grote Tuinverbouwing, dat op 15 februari wordt uitgezonden.

■ Stappenplan aardwarmte geactualiseerd Het Stappenplan Winning Aardwarmte voor Glastuinbouw is geactualiseerd. De eerste versie dateert van 2009, waarna er een jaar later een update kwam. De nieuwste herziening herbergt de praktijkervaring die is opgedaan bij acht glastuinbouwbedrijven.

Het plan is opgesteld in opdracht van het innovatieprogramma Kas als Energiebron. Telers die meer willen weten over aardwarmte kunnen in het stappenplan alles lezen over onder andere: de kosten en baten van een aardwarmtebron, de benodigde vergunningen, boortechnieken en inpassing aardwarmte op bedrijf, valkuilen en praktische adressen en websites.

De nieuwste versie van het Stappenplan Winning Aardwarmte voor Glastuinbouw is geschreven door Rik van den Bosch (vleestomatenbedrijf A+G van den Bosch), Ben Flipse (Ammerlaan Grond & Hydrocultuur VOF) en Radboud Vorage (GreenhouseGeoPower).

■ Glazen Tulp voor snijbloem clematis De clematis Star River van Bondeni Flowers (Tanzania) is winnaar geworden van de Glazen Tulp Award in de categorie snijbloemen. Bij Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

Nieuwskort2.indd 7

Vanochtend loopt een dagchauffeur met mij ihkv ’verbreed je horizon’ binnen #DeWinterLogistics. Iedere medewerker mag meekijken bij collega.

Sobolj (@Sobolj1) Via Sociale Media ontvingen we al meer dan 2.000 positieve reacties uit #Rusland op de #Tulpendag in #Amsterdam ! Tulpen LEVEN in Rusland.

Eric Moor (@eric_moor) #Chili, ook de appels volledig geautomatiseerd gesorteerd. Ook hier is weer te zien dat de wereld niet op Ned. wacht

■ Te weinig subsidie voor jonge agrariërs

Kees van Egmond (@KeesvE)

Bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland zijn 554 aanvragen voor de Jonge Landbouwersregeling binnengekomen. Aangevraagd budget is zo’n € 8 tot 10 miljoen, terwijl € 5,3 miljoen beschikbaar is. Loting zal net als voorgaande jaren moeten uitwijzen wie subsidie ontvangt Het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) vindt het jammer dat onvoldoende budget beschikbaar is en er ook niets bijkomt.

De afgelopen twee jaar is het budget niet meer aangevuld, terwijl dat in de jaren daarvoor regelmatig aan de orde was. Het aantal aanvragen voor de regeling in 2013 is in lijn met het aantal aanvragen in voorgaande jaren.

Gerrit Zalm die optreedt als hoerenmadam is wel het beste bewijs dat je door de meeste banken genaaid wordt.

Het Vakblad plaatst tweewekelijks een stelling op Linkedin. Door u aan te sluiten bij de discussiegroep van het Vakblad voor de Bloemisterij kunt u meedoen aan de discussie. De nieuwe stelling luidt:

’Exportcijfers om trots op te zijn’

Belachelijk dat bonden FloraHolland willen ’platgooien’

■

Een exportgroei van € 3,8 miljard aan agrarische producten in 2013 is een prestatie waarop boeren en tuinder trots mogen zijn. Dat vindt Albert Jan Maat, voorzitter LTO Nederland.

Maat doelt hiermee op de exportcijfers van agrarische producten. De export groeide tot € 79,2 miljard. Om dit ook in de toekomst vol te kunnen houden, vindt Maat dat de Nederlandse overheid zorgvuldig moet omgaan met zaken die de Nederlandse concurrentiepositie bedreigen.

Dijksma kon geen cijfers per deelsector overleggen. Deze cijfers werden tot voor kort geïnventariseerd en aangeleverd door het Productschap Tuinbouw.

Het Vakblad op LinkedIn

De vakbonden kondigen aan dat ze de exportvestigingen van FloraHolland in aanloop naar Valentijn willen ’platgooien’. Dit doen ze, omdat ze vinden dat de voorstellen van de veiling voor een nieuw sociaal plan voor de ontslagen werknemers te veel afwijken van het oude sociaal plan. De bonden zouden zich moeten realiseren dat tijden zijn veranderd en dat veiling, kwekers en handel het al moeilijk genoeg hebben. Ze moeten geen acties voeren, maar de veiling tegemoet komen.

7

22-01-14 15:35

’Aangekondigde verlaging aardgasproductie is geen echte verlaging’

Geen stijging gasprijs verwacht door besluit minister Kamp InfographIc: MInIsterIe van econoMIsche Zaken

Vorige week maakte minister Kamp van Economische Zaken bekend de gaswinning in Slochteren de komende drie jaar te willen terugschroeven. Volgens energiedeskundigen zal dat niet leiden tot een structureel hogere gasprijs.

Quincy von Bannisseht qvb@hortipoint.nl

V

orig jaar werd in Slochteren bijna 54 miljard m3 aardgas gewonnen. Zowel in 2014 als in 2015 moet de productie omlaag naar 42,5 miljard m3 en in 2016 moet de winning beperkt worden tot 40 miljard m3, in totaal een vermindering van 20%. Dat maakte minister Henk Kamp van Economische Zaken vrijdag 17 januari bekend. Met de productiebeperking hoopt de bewindsman het risico op aardbevingen in Groningen te beperken.

Op de woensdag en donderdag voorafgaand aan Kamps mededeling, heerste er een nerveuze stemming op de gasmarkt. „De gasprijs ging sluipend omhoog. De prijs voor de winterkwartalen liep tot 5,5% op.

De handel was bang dat er putten dichtgegooid zouden worden”, aldus Peter van den Berg, directeur Inkoop bij AgroEnergy.

Lager pitje Inmiddels is de gasprijs terug op het oude niveau. De rust lijkt weergekeerd. Iedereen weet nu dat Kamp de gaswinning op een lager pitje wil zetten. Maar gaat er ook echt minder gas geproduceerd worden? Want dan zou er sprake zijn van een krimpend gasaanbod, waardoor de gasprijs wel eens zou kunnen stijgen.

Een logische gedachte, stelt energieanalist Remco Wiegmink van Nife Energieadvies. „Ware het niet dat er feitelijk helemaal geen sprake is van productievermindering. De afgelopen jaren heeft de NAM namelijk meer gas naar boven gehaald dan was afgesproken met de overheid. De productieverlaging die Kamp nu heeft aangekondigd, is daarom een wassen neus voor de Groningers. Wat er de afgelopen jaren te veel is geproduceerd, wordt er nu afgehaald.”

8

Gasprijs nieuwsachtergrond.indd 8

Michel Appelhof, inkoopexpert bij Nuon, benadrukt dat het kabinetsbesluit zich beperkt tot de productie op jaarbasis. „Binnen een jaar kan de NAM dus nog wat schuiven met de productie.

Dat is van belang omdat het Groninger gasveld de laatste jaren vooral wordt gebruikt als ’swingveld’: de productie kan sterk opgeschroefd worden als het ’s winters koud is. Dat verklaart ook de relatief hoge productie in 2013 en 2012.”

De door Kamp aangekondigde productieverlaging zal volgens Appelhof daarom vooral leiden tot een lagere flexibiliteit van het Nederlandse gassysteem. „In de zomer zal de NAM minder gas oppompen. De tekorten die zo ontstaan, zullen makkelijk kunnen worden aangevuld met LNG en/of gas uit nieuwe gasopslagsystemen van Taqa en GasTerra. Dat gas komt dan uit Noorwegen, Rusland, Quatar en Algarije. In principe is er dan voldoende gasaanbod in Europa en hoeven de gasprijzen niet omhoog.”

De waarde van het Groninger gasveld zit volgens Van den Berg in de flexibele inzetbaarheid ervan. „Vanuit Rusland kun je niet inspelen op kou die al morgen in Zuid-Frankrijk aankomt. De Noren kunnen hun gasuitvoer niet snel op- of afschakelen.

Hun bronnen zijn daar niet geschikt voor en het zijn vrij dunne leidingen die vanuit Noorwegen hiernaartoe komen. In Nederland kunnen we wél snel anticiperen.”

Om die reden zal de Nederlandse overheid de gaswinning volgens hem nooit terugdraaien tot een niveau waarop de

Het kabinet wil de gasproductie in het Groningse Loppersum de komende drie jaar met 80% verlagen. Voor de totale productie van het Groninger veld betekent dat een beperking van 20%.

’flexlevering’ gevaar loopt. „Anders verlies je megaveel geld. Zolang het kabinet niet aan het flexvermogen komt, kunnen tekorten buiten de winter zonder problemen worden aangevuld. En zijn er geen aanvulproblemen, waarom zou dan de gasprijs omhoog moeten?”

Aardbeving Energiedeskundige Rob van der Valk van LTO Glaskracht Nederland houdt nog een slag om de arm. „Als de Groningers vinden dat ze met een kluitje het riet zijn ingestuurd en het niet pikken of als er nog een aardbeving zou komen met een kracht van 3,5 op de schaal van Richter, dan kan de situatie zomaar veranderen.”

De Tweede Kamer zal volgende maand debatteren over de gaswinning in Groningen. < Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

22-01-14 11:14

Greenport Noord-Holland Noord moet vol aan de bak Greenport Noord-Holland Noord wil graag uitgroeien tot de verstuin van Noordwest-Europa. Die ambitie siert althans de voorkant van een onlangs verschenen position paper. Wil Nederlands jongste greenport die ambitie waarmaken, dan zal de regio de komende jaren vol aan de bak moeten. De herstructurering van glastuinbouwgebied Alton is daar een voorbeeld van.

Quincy von Bannisseht qvb@hortipoint.nl

V

De greenport herbergt drie glastuinbouwgebieden: Agriport A7 in de kop van NoordHolland, Het Grootslag bij Enkhuizen en Alton bij Heerhugowaard. Agriport A7 telt enkel grootschalige groenteteeltbedrijven, in Het Grootslag is iets meer dan de helft van de bedrijven in de groenteteelt actief, terwijl het merendeel van de ondernemers in Alton sierteler is.

De position paper geeft aan dat er volop groeikansen liggen voor Greenport NoordHolland Noord. De greenport stelt dat de

vooruitzichten voor de groente- en sierteelt wat hem betreft goed zijn, ondanks enkele moeilijke jaren. Binnen de glastuinbouw groeit vooral de sierteelt, maar ook de afzet van groenten neemt, dankzij schaalvergroting, nog toe.

Inzoomend op de kansen voor de tuinbouw in Noord-Holland Noord verwijst de greenport naar onderzoek van LEI Wageningen UR uit 2009. Het instituut voorziet in Noord-Holland een groei van de glastuinbouw. Die zit ’m enerzijds in een

>

Foto: Dave vlaming

erdere verduurzaming is de rode draad in het voorwoord dat voorzitter Jaap Bond van Greenport Noord-Holland Noord schreef voor de position paper ’Verbreden en verbinden – Kansen voor de glastuinbouw in de Verstuin van Noordwest-Europa’. Het onlangs verschenen document geeft weer waar de kersverse greenport op dit moment staat. Het beschrijft een nul-situatie – een uitgangspositie en knoopt daar direct ambities voor de toekomst aan vast.

Het glastuinbouwgebied Alton bij Heerhugowaard – bestaande uit Alton I en II – moet toekomstbestendig worden gemaakt, vindt Greenport Noord-Holland Noord. In het gebied zijn de eerste stappen gezet op weg naar herstructurering.

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

Greenport-NHN.indd 9

9

22-01-14 15:49

Achtergrond

Agriport A7 heeft nieuwe teelten nodig

groeiende groentezadenproductie en anderzijds in het feit dat Noord-Holland Noord een overloopgebied is voor de glastuinbouw in Zuid-Holland.

Dat laatste blijkt volgens het LEI ook uit studies van de Rabobank uit 2012. De bank verwacht dat grote glastuinbouwbedrijven zullen wegtrekken uit het Westland – vanwege ruimtegebrek – om zich onder meer in Noord-Holland Noord te vestigen. NoordHolland Noord biedt daardoor zogezegd ’schuifruimte’ voor het overvolle Westland.

Cross overs Om in tien tot vijftien jaar te kunnen uitgroeien tot de Verstuin van NoordwestEuropa moet er in Greenport NoordHolland Noord dringend geïnvesteerd worden. Daarbij focust de greenport zich op het benutten van energievoordelen, cross overs met andere sectoren, ketenintegratie, samenwerking en verduurzaming.

De sleutel tot succes ligt volgens alle ondernemers die zijn geïnterviewd voor de totstandkoming van de position paper in samenwerking en integratie met andere sectoren. In Agriport A7 kan dat op grote schaal gebeuren (zie kader: Agriport A7) en in Het Grootslag en Alton op wat kleinere schaal.

Hoewel de toonzetting van de position paper redelijk optimistisch is, blijkt inmiddels dat de situatie in de praktijk toch iets weerbarstiger is. Met name de herstructurering van Alton zal een grote uitdaging worden, terwijl ook de plannen voor aardwarmte in Het Grootslag op hobbels stuiten.

Het Grootslag wil aardwarmte Bijna een jaar geleden kondigde projectdirecteur Roelof de Haan van Het Grootslag aan dat het glastuinbouwgebied plannen had voor aardwarmte. Met zes telers werd gepraat over de toepassing van geothermie.

Als alles goed zou gaan, zouden de telers aan het eind van 2013 al kunnen gaan boren.

Die inschatting was wat te optimistisch, geeft De Haan toe. „Er is het afgelopen jaar heel hard gewerkt aan een businesscase. Die ligt er inmiddels, met allerlei plussen én minnen. Echter, vooral de financiering blijkt lastiger rond te krijgen dan we van tevoren hadden gedacht. Daarover lopen nu dus nog

10

Greenport-NHN.indd 10

Het glastuinbouwgebied Agriport A7 – naast Het Grootslag en Alton, een van de drie glastuinbouwgebieden in de greenport Noord-Holland Noord – heeft nieuwe teelten nodig om de komende tien tot vijftien jaar te kunnen uitgroeien tot sterke verstuin.

Dat staat in de onlangs verschenen position paper van de greenport.

Nu concentreren de grootschalige groentetelers in het gebied zich nog op de productie van tomaten en paprika’s. In de toekomst moeten daar andere teelten bijkomen. Die differentiatie is nodig, ook om de synergie tussen bedrijven te vergroten.

steeds gesprekken met de bank. Wanneer er duidelijkheid zal zijn, kan ik niet zeggen.”

Het Grootslag telt volgens De Haan vijf siertelers (potplanten en chrysanten) en negen groentetelers. Alleen onder de groentetelers bestaat belangstelling voor aardwarmte. „Is er echter eenmaal een aardwarmteproject van de grond getild, dan biedt dat mogelijkheden voor de ontwikkeling van een warmtenetwerk. Wellicht kunnen daar ook siertelers van profiteren.”

Zo’n warmtenetwerk kan volgens De Haan relatief snel worden aangelegd „omdat dat een kwestie van het doortrekken van leidingen is”. Alles hangt echter wel af van de vraag of de financiering van een aardwarmteproject rondkomt.

Alton wil herstructureren In glastuinbouwgebied Alton, bestaande uit de deelgebieden Alton I en II, is vorig jaar het proces om te komen tot herstructurering van start gegaan. In het gebied, dat voornamelijk sierteeltbedrijven telt, zijn de afgelopen jaren veertien kwekerijen failliet gegaan, goed voor een gezamenlijk areaal van 19 ha. Uit onderzoek van Grontmij blijkt dat er achttien bedrijven in het gebied zijn die door willen gaan. „Er zijn zelfs bedrijven die willen uitbreiden”, aldus Dave Vlaming die met Bert Cozijnsen verantwoordelijk is voor de gebiedscoördinatie door het Ontwikkelingsbedrijf NHN. Om verdere leegstand en verpaupering van Alton te voorkomen, is herstructurering noodzakelijk. Inmiddels is duidelijk dat die er alleen maar kan komen als enkele grote bedrijven die nu nog in het buitengebied van Heerhugowaard zijn gevestigd, bereid zijn te verkassen naar Alton. Volgens Vla-

Daarnaast wil Agriport A7 flink inzetten op cross overs met andere agrarische sectoren, maar ook met sectoren buiten de land- en tuinbouw. Met dat laatste is inmiddels een start gemaakt. Eind vorig jaar werd immers bekend dat de Amerikaanse softwaregigant Microsoft van plan is een datacenter te bouwen in Agriport A7.

De overtollige warmte van de servers in het datacenter kan dan gebruikt worden om kassen te verwarmen, terwijl telers elektriciteit kunnen leveren. Overigens gaat het om een van de grootste datacenters in Europa, goed voor een investering van € 2 miljard.

ming zijn er op dit moment vier kwekerijen waarmee het Ontwikkelingsbedrijf op dit moment daarover in gesprek is. „Om welke bedrijven het gaat, kan ik nu niet zeggen.

Wat ik wel kan melden, is dat we samen met die telers onderzoeken of een verhuizing naar Alton haalbaar is.”

Bedrijfsverplaatsing Heikel punt bij bedrijfsverplaatsingen vanuit het buitengebied naar Alton is volgens Vlaming de financiering daarvan. „De bank verlangt tegenwoordig van een kweker die zijn bedrijf wil verplaatsen, dat hij circa 30% eigen vermogen meebrengt voor de financiering van die verplaatsing. Die 30% is een stelregel, in de praktijk kan het – afhankelijk van de bedrijfssituatie – ook bijvoorbeeld 20 of 40% zijn. Dat eigen vermogen kan in de vorm van cash maar ook in de vorm van bezittingen worden ingebracht.”

Probleem is volgens Vlaming dat die 30% eigen vermogen vaak niet voor handen is. „Als een bedrijf vanuit het buitengebied naar Alton verhuist, is – wat wij noemen – de achterblijflocatie moeilijk te verkopen aan een andere tuinder. Het perceel is niet courant meer, er is eenvoudigweg geen markt meer voor. Alleen als de grond een andere bestemming zou krijgen, waardoor er bijvoorbeeld woningbouw op mogelijk wordt, zou een bedrijfsverplaatsing te financieren zijn.”

Maar ook dat scenario is volgens Vlaming niet altijd realistisch. „Op de achterblijflocatie moet een gemeente maar net woningbouw willen bijvoorbeeld. Stel dat de gemeente daar liever natuur of recreatie ziet, dan krijg je de financiering van een bedrijfsverplaatsing nog niet rond. Tenzij je Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

22-01-14 15:42

Column Cok Harteveld cok@vandenberg-roses.com

China

met gemeente en provincie kunt afspreken dat er elders in de gemeente of de provincie woningbouw kan plaatsvinden.”

Doelstellingen

vertrouwenspersoon. Met de potentiële verplaatsers in het buitengebied wordt rechtstreeks gesproken door het Ontwikkelingsbedrijf.

Compenserende locaties Grondbank Daarnaast is volgens Vlaming een grondbank of gebiedsfonds nodig. „Zo’n entiteit kan bijvoorbeeld achterblijflocaties van telers in het buitengebied opkopen en een woningbouwlocatie ontwikkelen waarmee bedrijfsverplaatsingen kunnen worden gefinancierd.” <

In het kort n Greenport Noord-Holland Noord wil

uitgroeien tot de verstuin van Noordwest-Europa. n Om die ambitie waar te maken, wordt in Het Grootslag ingezet op geothermie. n In Alton moet de komende jaren een herstructurering van de grond komen.

Of dat lukt, hangt van diverse factoren af.

Bron: Greenport noord-Holland noord

Het zoeken naar compenserende locaties voor woningbouw is dan ook waar gemeenten en het Ontwikkelingsbedrijf zich op dit moment onder meer op concentreren. „We kijken daarbij niet alleen naar locaties in Heerhugowaard, maar ook naar locaties in omliggende gemeenten, zoals: Koggenland, Schagen, Hollands Kroon, Langedijk en Alkmaar.”

De oplossing voor financiering van bedrijfsverplaatsingen waar in het project nu aan wordt gewerkt, lijkt wel karaktertrekken in zich te hebben van bestaande ruimtevoor-ruimte-regelingen. Toch is er een belangrijk verschil, stelt Vlaming. „Via de ruimte-voor-ruimte-regeling wordt geprobeerd tot maatwerk te komen voor één tuinder. Wat wij nu willen doen, is maatwerk leveren voor meerdere tuinders, waarbij we ook kijken naar meerdere compenserende woningbouwlocaties.”

Voor de gesprekken met de telers in Alton is oud-tuinder Co Snoek aangewezen als

Om het glastuinbouwgebied Alton bij Heerhugowaard op de kaart te houden, moeten er bedrijven vanuit het buitengebied naar Alton verkassen. N.B. De getoonde situatie is fictief.

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

Greenport-NHN.indd 11

Een nieuw jaar, dus nieuwe voornemens.

Ook op de farm. Daar noemen we het echter doelstellingen. Minder meststoffen verbruiken, zuiniger met energie, hoger rendement van de mensen, enzovoort.

Iedereen buiten China denkt nog steeds dat China het land is van de lage lonen, onuitputtelijke hoeveelheden werknemers en lage kosten. Dat beeld is echter allang achterhaald. Natuurlijk kun je nog steeds goedkope meststoffen kopen. Of bouwmaterialen. Maar dan krijg je wel allemaal rommel. Alles heeft zijn prijs en goede spullen zijn in China ook gewoon duur. Ook de arbeidskosten gaan alleen maar omhoog en de hoeveelheid beschikbare mensen slinkt.

Daarom zijn doelstellingen erg belangrijk.

Alle prijzen gaan omhoog behalve die van de bloemen en planten. Zeker nu de overheid met de nieuwe leider is gaan snijden in onnodige overheidsuitgaven, zijn de bloemen- en plantenprijzen alleen maar gezakt. Als je dan de kosten niet goed in de gaten houdt, raakt alles snel uit belans.

Elk jaar moet de lat hoger. Elke maand, elke week, elke dag stapjes maken in efficiëntie en kostenbesparing.

Zeven jaar geleden stond in onze regio alleen maar rijst. Nu staat het vol met plastic kasjes, en verschijnen er steeds meer fabrieken. Met alle gevolgen voor de grondprijzen, loonkosten en de arbeidsmarkt. China ontwikkelt door. En snel. Het welvaartsniveau stijgt. Omdat de salarissen stijgen, geven Chinezen ook meer uit. Met name westere artikelen zijn hot, of het nu om het nieuwste model Audi gaat of om een paar schoenen van Gucci. Als deze lijn ook doorzet in de bloemen- en plantenconsumptie, komt alles goed.

Hoe dan ook, zo efficiënt mogelijk opereren blijft het motto. Besparen op kosten is het eerste verdiend. En je hebt het zelf in de hand. Dat heb je met de markt veel minder, die gaat zijn eigen weg. Daar geldt het motto ’zet alleen de beste producten neer, onderscheid je van de massa en maak waar waar je voor staat’!

Cok Harteveld is general manager Van den Berg Roses

11

22-01-14 15:42

13 20 3

3 19

544191.indd 12

22-1-2014 11:08:14

Vragen Stuur uw vragen naar Postbus 9324, 2300 PH Leiden.

U kunt ook bellen, faxen of mailen: Peter van Leth, 071-56 59 688, pvanleth@hortipoint.nl

Hoe verbeter ik de communicatie met mijn medewerkers?

Communicatie is niet mijn sterkste kant, maar wel essentieel voor een goede werkrelatie met mijn medewerkers. Bijvoorbeeld bij functionerings- en beoordelingsgesprekken. Heeft u nog tips?

O

m de relatie tussen u en uw medewerker optimaal te houden is communicatie een belangrijk aandachtspunt. Op diverse momenten in de werkrelatie is het wenselijk of noodzakelijk om met uw medewerker in gesprek te gaan. Zo is een belangrijk onderwerp om regelmatig met uw medewerker te bespreken, het functioneren. Verloopt dit nog volgens uw verwachtingen en die van de medewerker? Een goede afstemming van wederzijdse verwachtingen en wensen draagt bij aan een beter functioneren van uw medewerker, wat van invloed is op het succes van uw bedrijf. Ook kan het voorkomen dat uw medewerker dingen doet die u niet zint. Om de relatie met uw medewerker goed te houden en diens functioneren te verbeteren, is het belangrijk dat u deze ergernissen met de medewerker bespreekt.

Een goed verloop van het gesprek draagt bij aan een succesvolle uitkomst en afspraken. Maar hoe pakt u dat aan en wat komt in welk gesprek aan de orde?

Functioneringsgesprek Het functioneringsgesprek gaat over de wijze waarop de medewerker zijn werk uitvoert, de werkomstandigheden, de werksfeer en zijn ontwikkelingsmogelijkheden.

Het is een tweerichtingsgesprek, zowel de leidinggevende als de medewerker spreekt zijn mening, wensen en verwachtingen uit.

Het gesprek richt zich op het heden én de toekomst. Het doel is het functioneren van de medewerker te verbeteren door hindernissen weg te nemen en in te spelen op ontplooiingswensen en toekomstplannen. Het evenwicht tussen persoonlijk en organisatiebelang staat centraal. Onderwerpen die niet thuishoren in het functioneringsgesprek zijn onder andere salaris, de planning en inhoud van de dagelijkse werkzaamheden, het wel Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

04vraagl.indd 13

IllustratIe: Peter moorman

of niet opnemen van verlofdagen en het functioneren van andere medewerkers en/of leidinggevenden.

Voortgangsgesprek Een voortgangsgesprek is een gesprek dat is bedoeld om de voortgang van het werk van een medewerker te bespreken. Het is goed om de gesprekken te voeren aan de hand van vaste ’formulieren’, zodat de gesprekken allemaal een vergelijkbare opbouw hebben.

Het voortgangsgesprek wordt gebruikt om na te gaan of de medewerker en de organisatie nog goed ’bij elkaar passen’. In de loop van de tijd kunnen immers de doelen van de organisatie of de motieven van de medewerker veranderen. Tijdens algemene informatiebijeenkomsten is het niet mogelijk om op persoonlijke omstandigheden in te gaan. Dit geldt ook voor een regulier werkoverleg.

Beoordelingsgesprek Het beoordelingsgesprek is een gesprek van de leidinggevende met de medewerker over het functioneren van de medewerker in het afgelopen jaar. Anders dan het functioneringsgesprek is het meer een eenrichtingsgesprek: de leidinggevende doet vooral het woord, de invloed van de medewerker

beperkt zich meer tot het maken van afspraken. Behalve dat het functioneren van de medewerker in het afgelopen jaar aan bod komt, worden er ook afspraken gemaakt voor de komende periode. Als laatste komen de consequenties voor salaris en andere arbeidsvoorwaarden aan de orde.

Gespreksvaardigheden Het houden van gesprekken vraagt veel van de gespreksvaardigheden van de leidinggevenden, zoals: actief luisteren, samenvatten, vragen stellen, doorvragen en met feedback kunnen omgaan. Verder is het bij een goed gesprek van belang dat de punten die de medewerker zelf aanvoert ook aan bod komen. U dient daarbij vooral om toelichting en verduidelijking te vragen. Kom niet direct al met een oordeel, de kans is groot dat u hiermee in een discussie belandt.

Argumenten in de ’welles-nietes’-sfeer leiden niet tot het gewenste resultaat, laat staan tot afspraken waarmee beide partijen verder kunnen. Probeer de medewerker zelf met ideeën te laten komen en laat hem de voor- en nadelen hiervan inzien. Dit werkt beter dan uw voorstellen op te leggen aan de medewerker. < Diana Buitenhuis-Eleveld, Werkgeverslijn landen tuinbouw, dbuitenhuis@ltonoord.nl

13

22-01-14 11:24

Kwaliteitsmerken nemen afstand van klok Air So Pure en Addenda zijn twee voorbeelden van merken die sinds kort niet meer met het vertrouwde steeketiket en hoes voor de klok te koop zijn. Meer merken volgen deze strategie. Telers van kwaliteitsmerken willen niet overgeleverd zijn aan de grillen van de klok.

Cindy van der Zwet cvanderzwet@hortipoint.nl

V

orig jaar maakte Air So Pure bekend dat zij hun producten niet meer herkenbaar voor de klok gingen aanvoeren. De vaste afnemers die direct bestellen, hadden last van de lagere prijzen die voor de klok gerealiseerd werden.

Reden voor de telers om de afzetstrategie te wijzigen. „De meningen waren best wel verdeeld over het besluit om niet meer aanwezig te zijn voor de klok, maar we kunnen stellen dat het goed is uitgepakt”, geeft kweker Peet Zwinkels van Westland Plant aan.

Toen de planten in week 32 van 2013 niet meer voor de klok te koop waren, zakte de vraag naar Air So Pure planten wel tijdelijk weg. Maar volgens Zwinkels heeft zich dat later weer hersteld. „Handelaren die eerst voor de klok kochten, moesten nu andere prijzen gaan betalen en dat was toch wel even wennen. Maar na een paar weken zag je gelukkig dat er wel weer besteld werd”, weet Zwinkels.

De aangesloten telers van Air So Pure zijn positief over de ingeslagen weg. Er is meer controle op de afzetketen en er kan beter samengewerkt worden met partijen. „Bijvoorbeeld op het gebied van promotie. We kunnen veel gerichter gaan werken. Natuurlijk zijn wij ook wel klanten kwijtgeraakt die echt alleen maar voor de klok inkopen, maar wij zijn er stellig van overtuigd dat een merk voor de klok niet tot zijn recht komt”, zegt Zwinkels.

Moeite doen Die mening is Henri van der Does van Doesplant ook toegedaan. Samen met nog twee andere Nederlandse kwekers teelt hij de Helleborus Gold Collection. Ook dit

14

Merkklokken.indd 14

merk is niet voor de klok te verkrijgen. Een aantal jaren geleden nog wel. „Dit ging op zich best wel redelijk, maar voor ons was het klokken niet zo noodzakelijk. Het ging om kleine restpartijen. Toen hebben we besloten om alles maar voor de klok weg te halen”, geeft Van der Does aan. De telers willen de planten voor een bepaalde prijs de keten in hebben en voor de klok is het maar afwachten of dat gaat lukken. „Het is een loterij, je kan voor de klok niets opbouwen. En klanten mogen best een beetje moeite doen om onze Gold Collection te kopen”, motiveert Van der Does hun keuze. Wanneer de planten niet allemaal rechtstreeks worden verkocht, worden de tuinplanten met een apart label voor de klok afgezet.

Bouwen aan merk Deze werkwijze hanteert ook Decorum Company. De telersvereniging, bestaande uit 47 kwekers, heeft planten nooit herkenbaar voor de klok gezet. Zij richt zich van het begin af aan op de vakhandel. In de startfase verkochten zij de planten aan één dealer per land. Dit is later weer losgelaten en toen werden de planten van Decorum aan meer partijen verkocht. „Maar we maken nog steeds heel bewust keuzes waar Decorum terecht mag komen en waar niet. Die schifting is niet mogelijk als de planten ook voor de klok te koop zijn. Je kan het nooit voor 100% uitsluiten dat het product bijvoorbeeld niet bij een supermarkt te koop zal zijn, want ook die partij kan bij een groothandelsmarkt gaan inkopen. Maar we proberen op deze manier toch zo veel mogelijk sturing te geven”, legt Jos van der Meijs van Decorum uit.

Hij schat dat ongeveer 70% van het totale aanbod direct verhandeld wordt. Het andere deel verschijnt in andere hoezen en trays voor de klokken van FloraHolland.

Een partij die tevens bewust voor bepaalde afzetmarkten kiest, is Hortensia Forever & Ever. De hortensiatelers voeren hun planten daarom niet voor de klok aan; alles wordt direct verkocht aan klanten.

René Pijnenburg van Plant Sales Service verzorgt de verkoop voor twee aangesloten kwekers van het merk. „Voor de klok is er te weinig binding met de klanten en dat heeft natuurlijk zijn weerslag op de prijzen. Dat willen wij niet. Het is niet tegen elke prijs te koop”, geeft Peijnenburg aan.

Forever & Ever richt zich op het hogere segment en de telers willen blijven bouwen aan het merk. „Zoiets lukt niet als je het voor de klok zet. Dan is de controle weg.

Wij willen alles in eigen hand houden. Het laden van een merk kun je niet door kopers laten doen”, geeft de verkoper aan. Heel af toe, bijvoorbeeld voor een goed doel, komt een aantal karren voor de klok, maar verder wordt er alleen gewerkt met vaste lijnen.

Prijs kan fluctueren Hoe zit het met Ficus Forever? Wat is hun strategie? Erik Persoon geeft aan dat de groep momenteel aan het bekijken is hoe zij hun kwaliteitsmerk in de toekomst willen gaan afzetten. Ook bij hen rijst de vraag of de klok nog wel het ideale afzetinstrument is. „Afzet via de klok gaat volgens de pushmethode. Je biedt het klanten aan. In de opstartfase van een merk kan dat best een goede manier zijn. Maar is dat het nu ook nog?”, vraagt Persoon zich af. Hij geeft Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

21-01-14 16:04

Foto: GerdIen de nooy

Telers willen graag de controle houden over een merk. Om deze reden verschijnen steeds minder merken voor de klok.

aan dat de prijsvorming voor de klok sterk kan fluctueren. „Zeker bij een product als ficus valt ons dat op, omdat de afzet daarvan eigenlijk heel constant is. Dat zien we aan onze bestellingen die rechtstreeks binnenkomen. Dat is vrij stabiel, dat schommelt altijd rond hetzelfde niveau. De klok daarentegen is met haar prijzen vrij grillig”, zegt de kweker.

Vorig jaar hebben de ficustelers besloten om de ficussen niet meer te voorzien van de Ficus Forever-etiketten. Dit besluit werd ingegeven doordat zij het product beter wilden positioneren. Bovendien bracht het een kostenverlaging met zich mee. „De volgende stap kan zijn dat we ficussen niet meer onder de naam Ficus Forever voor de klok zetten, maar dat is binnen de club nu een vraagstuk. Zover zijn we nog niet. Zo’n stap werkt alleen maar als je heel goed nadenkt over de planning en wat je direct verwacht af te kunnen zetten”, denkt Persoon.

Bellen voor etiketten Bij Smits Kwekerijen hebben ze de switch vorig jaar gemaakt. Toen is besloten het Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

Merkklokken.indd 15

label Eden Collection niet meer voor de klok aan te voeren. Volgens Anne Bert Fokkema ging het jarenlang naar wens voor de klok. De vraag oversteeg het aanbod. „De prijs bleef dus op niveau. Wij boden onze collectie puur als service voor de klok aan en dat werd gewaardeerd. Zo kon ook de groep klokkopers dit kwaliteitsmerk voeren. Daar is volgens ons niets mis mee.”

De laatste jaren is de prijsvorming voor de plantenklok volgens Fokkema echter niet stabiel meer. De vraag naar planten is minder geworden en steeds meer aantallen komen voor de klok. Ook van de Eden Collection. Met als gevolg lagere prijzen. „Toen hebben we besloten met de aanvoer in de huidige vorm te stoppen en besloten dat klanten alleen nog planten inclusief het steeketiket kunnen krijgen als zij direct bij ons bestellen. Zo willen we meer controle houden over ons merk”, legt de marketingman uit. Voor klokkopers was dat wel even wennen. „Zij kunnen natuurlijk de planten zonder de bijbehorende hoezen en etiketten kopen, maar we werden in het begin toch nog wel eens gebeld of we de etiketten niet na konden sturen. Dat doen we dus niet.

Het is óf zonder etiket óf rechtstreeks bij ons bestellen en de prijs daarvoor betalen.”

Volgens Fokkema is zo’n afzetstrategie enkel mogelijk wanneer er ook een kwaliteitsproduct op de markt wordt gezet. „Wij zijn niet de goedkoopste, dus de kwaliteit moet goed zijn. Daar zijn we heel kritisch in.” Hij is er van overtuigd dat dit de juiste manier van vermarkting is bij een merk. Fokkema: „Je moet als merk niet van de grillen van de klok afhankelijk zijn. De enige manier om te overleven als merk, is om het zelf in stand te houden.” <

In het kort n Kwaliteitsmerken

zijn steeds minder voor de klok te koop. n Merken kiezen voor gerichte afzet. Met directe afzet is er meer controle op de afzetketen mogelijk. n Merken willen niet afhankelijk zijn van de grillen van de klok. Zij willen het prijsniveau vasthouden. n Een merk opbouwen voor klok is lastig.

15

21-01-14 16:04

’IPM is de beurs voor sierteelt Europa’ Volgende week vindt in het Duitse Essen de IPM plaats. Ook Nederlandse kwekers zijn dit jaar weer van de partij. In de loop der jaren zijn ze zich meer gezamenlijk gaan presenteren al dan niet onder de vlag van FloraHolland.

Drie deelnemers over IPM, deelname en het Holland Collectief in hal 1.

Arie-Frans Middelburg afmiddelburg@hortipoint.nl

Jos van der Meijs:

’IPM heeft Horti Fair verdrongen’

O

ok dit jaar staan vijf bedrijven in de stand van Brand Plaza in hal 1.

Anthura, Smit Kwekerijen, Air So Pure, Bromelia Specialist en Decorum Plants & Flowers. Jos van der Meijs van telersvereniging Decorum is positief over het Holland Collectief en over Brand Plaza. „Als groep werkt het makkelijker, dan dat je allemaal versnipperd staat.”

Onderdeel uitmaken van het FloraHollandpaviljoen of slechts een kleine stand bemannen verdient niet zijn voorkeur. „Het is dan lastig om te laten zien wat je bent.

Veredelaar, exporteur of kweker? Met Plaza kunnen we laten zien dat we een merk zijn en dat is zeer belangrijk. We kunnen onze boodschap nu heel duidelijk laten zien en vertellen. Als collectief is de kans groter dat we opvallen, dan in een klein hokje als bijvoorbeeld op Trade Fair. We houden van samenwerken en een heldere boodschap uitdragen.”

Decorum kiest er dit jaar voor om Keen on Green te presenteren. Het plantenconcept focust op gemak, genieten en gezond-

heid „We hebben dat in november op Trade Fair geïntroduceerd en we zien dat winkelpunten geïnteresseerd zijn, maar het staat nog niet op de winkelvloer. Deelname aan

IPM: Wie, wat, waar en feiten Wat?: Internationale Pflanzenmesse Waar?: Norbertstrasse 2, Essen Duitsland Wanneer?: 28 tot en met 31 januari, dagelijks van 9.00 tot 18.00 uur.

Standhouders: >1.500 plantenproducenten, bloemisten, techniekbedrijven en toeleveranciers uit 50 landen.

Bezoekers: rond 60.000 uit 100 landen.

Beursoppervlakte: 110.000 m2.

Website: ipm-essen.de Bijzonderheid: 55 Nederlandse telers staan in hal 1 bijeen in het Holland Collectief.

Sommigen solo, anderen gezamenlijk en 17 bedrijven in het FloraHolland-paviljoen.

16

IPM.indd 16

IPM en in Boskoop moet daarin de doorslag gaan geven.

Daarnaast laat Decorum ook zien dat er sinds kort bloemenkwekers zijn aangesloten. Het logo is daarom veranderd. Er staat bovendien een display met bloemen en een display met planten in de stand. Verder zijn er noviteiten en wil Decorum zich duidelijk als kwekerscollectief presenteren. „We laten alle koppen van de aangesloten kwekers zien”, zegt Van der Meijs.

Volgens Van der Meijs is IPM de meest internationale beurs die er is. „Het heeft een beetje Horti Fair verdrongen. Het is de beurs voor sierteelt Europa en daarom moet je daar staan. Niet alleen voor de Duitse klanten. Alle eindklanten in Europa lopen er rond. Het is ook in een mooie periode van het jaar. Het is januari en iedereen heeft er weer zin in.” < Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

21-01-14 16:05

foto: Gerdien de nooij

Martijn Vreugdenhil:

’Lastig eindklant te herkennen’

S

V.CO staat dit jaar voor de derde keer op IPM en voor de derde keer in het FloraHolland kwekerspaviljoen dat sinds vorig jaar in hal 1 staat. „We kunnen zo met collega’s kennis delen en elkaar aan contacten helpen.

Samen ben je interessant, kun je elkaar versterken”, vertelt verkoper Martijn Vreugdenhil. „Ook kostentechnisch is het interessant om in een collectief aan beurzen deel te nemen.

Hij geeft aan dat SV.CO een brede collectie bloeiende planten produceert en de afgelopen jaren heel bewust de naamsbekendheid wil uitbouwen bij de eindklanten. „We willen herkenbaar zijn en de uitstraling van ons bedrijf neerzetten bij de klanten en in contact proberen te komen met de beslissers bij de eindklanten. Degenen die inkopen bij tuincentra en bouwmarkten proberen

we te triggeren, attent te maken op onze producten. Dat zijn de redenen dat we aan internationale beurzen mee doen. Het is wel de vraag in hoeverre je dat kunt doen als individuele kweker”, vertelt Vreugdenhil.

In het paviljoen van FloraHolland heeft SV.CO 2 m2 tot haar beschikking en daar laat ze een arrangement zien van haar noviteit Piton. Ook toont ze haar planten, potchrysant, kalanchoë en primula, in een herkenbare en unieke verpakking. Een aanvullende ruimte in het paviljoen staat ter beschikking voor een meet & greet met (eind)klanten.

Volgens de verkoper heeft IPM zijn nut wel bewezen voor SV.CO, maar hij ervaart ook dat het lastig is de Europese eindklant te herkennen. Op de IPM lopen heel veel mensen van wie maar een bepaald percentage interessant is voor ons. Het is lastig om de juiste mensen er uit te pikken.”

Vreugdenhil ziet IPM steeds meer de beurs worden. „Voor ons als kweker niet, maar wel Europees en sectorbreed gezien. Dat hadden we in Nederland met Horti Fair. Ik snap niet dat we dat als Nederland hebben laten glippen.” <

Dieter Baas:

’Net zo belangrijk als Trade Fair’ ieter Baas van Kwekerij Baas in Ens staat op IPM in hal 1 samen met Leo Ammerlaan Plantenkwekerij en Kwekerij Wouters. Met zijn drieën vormen ze Perkgoed Partners. Door samen een stand te delen kunnen ze kosten delen en nieuwe concepten die ze samen ontwikkeld hebben en nieuwe producten tonen, legt Baas uit.

De kwekers hebben nooit overwogen om in het collectief van de veiling te gaan staan.

Ze staan al voor de derde maal op IPM en FloraHolland zet pas sinds twee jaar vol in op IPM. Bovendien, zo zegt Baas, hebben ze een goede plek verworven. „We staan bij de ingang en heten iedereen daar welkom.”

Baas noemt IPM net zo belangrijk als Trade Fair. „Die laatste heeft zich de afgelopen twee jaar goed ontwikkeld en is een heel belangrijke beurs geworden. Ook daar komt een internationaal inkopend publiek. IPM heeft de naam, maar is niet internationaler dan Trade Fair.” Een voordeel van de Trade Fair noemt hij de badges; potentiële eindklanten zijn dan makkelijker te herkennen.

Baas wil op IPM informatie uit de keten halen en relaties versterken. Perkgoed Partners toont drie concepten: Patio4Seasons (voor

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

IPM.indd 17

foto: Dieter Baas

D

vaste planten), het Festival Colours-concept en een kruidenconcept, Seasons Best. „We willen op IPM informatie van onze eindklant over de concepten krijgen. Dan kunnen we ze eventueel verbeteren.”

De meeste planten voor dit jaar heeft Baas al verkocht. Wat verkoop betreft staat Baas eigenlijk voor volgend seizoen in Essen. Hij hoopt wel een beeld van de markt te krijgen

in komend voorjaar. „We zitten net voor het seizoen en kunnen er ons licht opdoen. Hoe zitten afnemers en eindklanten erin richting voorjaar? Wat is het sentiment?” Door het wegvallen van een belangrijke eindklant voor perkgoedkwekers, Max Bahr, zijn er meer kwekers op minder afnemers. Baas: „Ook dat brengt een bepaald sentiment met zich mee.” <

17

21-01-14 16:05

Export

Exportplus op België enigszins vertekend België is een van de drie landen uit de afzettop 10 van de Nederlandse bloemen- en plantenexport, die vorig jaar een plus noteerde. Dankzij de pot- en tuinplanten en daarin zit ook de vertekening omdat er veel re-export is. Handhaving van de kwaliteit en meer samenwerking zijn basisvoorwaarden.

B

Hermen de Graaf bloemisterij@hortipoint.nl

Tabel. Toptien exportlanden

Snijbloemen

Jan t/m dec 2013

December 2013

Waarde Mutatie

Waarde Mutatie

Duitsland

937,8

-3%

69,1

9%

Verenigd Koninkrijk

611,0

-2%

53,0

16%

Frankrijk

389,1

-5%

42,5

8%

Rusland

191,9

2%

11,9

29%

Italië

128,9

-9%

13,2

8%

België

100,4

-1%

10,8

32%

Zwitserland

90,8

-4%

7,4

-4%

Polen

79,3

4%

4,9

34%

Oostenrijk

69,3

-4%

4,6

12%

Zweden

68,7

6%

6,3

33%

559,6

-3%

45,0

14%

3.226,8

-3%

268,7

13%

Overige Landen Totaal Alle Landen

Pot- en tuinplanten Jan t/m dec 2013

December 2013

Waarde Mutatie

Waarde Mutatie

Duitsland

627,3

-7%

40,5

17%

Frankrijk

233,9

-4%

26,1

11%

Verenigd Koninkrijk

181,0

6%

16,1

15%

Italië

150,5

-4%

12,8

24%

België

129,0

7%

11,3

39%

Zweden

93,7

18%

8,5

41%

Oostenrijk

70,0

-9%

4,0

-9%

Zwitserland

64,5

-8%

4,0

10%

Rusland

60,9

-5%

3,4

5%

Polen

54,2

4%

2,4

29%

Overige Landen Totaal Alle Landen

375,6

2%

22,4

10%

2.040,6

-2%

151,5

17%

Exportwaarde x 1.000 euro

Exportwaarde van snijbloemen en pot- en tuinplanten vanuit Nederland naar België vanaf 1998.

140.000 120.000 100.000 80.000 60.000 40.000 20.000 0

’98 ’99 ’00 ’01 ’02 ’03 ’04 ’05 ’06 ’07 ’08 ’09 ’10 ’11 ’12 ’13

Snijbloemen

Pot- en tuinplanten

Waarde in miljoenen euro’s. Mutaties t.o.v. dezelfde periode in 2013.

Bron: Hoofdbedrijfschap Agrarische Groothandel Bloemen en Planten.

18

Export.indd 18

ij de totale daling van de bloemen- en plantenexport van 2% die HBAG Bloemen en Planten in 2013 registreerde, is België een positieve uitzondering. Vooral bij de pot- en tuinplanten, waarmee een groei werd gerealiseerd van 7% tot € 129 miljoen.

De snijbloemenexport naar de zuiderburen zakte vorig jaar in waarde met 1% tot € 100 miljoen. In totaal namen de Belgen voor € 229 miljoen aan bloemen en planten vanuit Nederland. Daarmee staan ze op een solide zesde plaats in de ranglijst van de in totaal 127 exportbestemmingen die HBAG in 2013 telde.

Meer plantenomzet Met Italië en Zweden is België een van de drie landen uit de top 10 waar de plantenomzet hoger is dan die van de snijbloemen. Dat komt vooral omdat er vanuit België weer veel reexport is naar andere landen. Hoeveel is lastig te bepalen, handelaren willen hierover weinig kwijt.

Manager Harm van Raaij van het cash-and-carrycentrum Florazon in Venlo constateert dat steeds meer Belgische bloemisten en tuincentra zelf hun inkopen organiseren. „Ons aantal klanten groeit uit zowel Wallonië als het Nederlands sprekende Pot- en tuinplanten deel”, en dat betekent dat de importerende groothandel in België klanten Snijbloemen verliest.

Bedrijfsleider Frank Dings van de gelijknamige in Florazon gevestigde groothandel voegt toe dat de grotere directe verkoop zich bij de bloemen vooral concentreert rond de piekdagen voor de afzet. „Voor Valentijn en de Belgische bloemendagen is het interessant om, in plaats van bij hun cash-and-carry, groothandelaar of lijnrijder in te kopen, naar Venlo te

rijden. Daar voeren we dan ook speciale promotieacties voor.”

Geen consumptiegroei Dings en Van Raaij vinden het moeilijk om een prognose voor toekomstige ontwikkelingen in de afzet van bloemen en planten in België af te geven. „Geen gekke groei, geen gekke afname”, denkt Dings. Leon van Dam, directeur van P. van Dam: „Er vallen bloemenwinkels af, maar er komen geen nieuwe bij.”

Volgens Van Dam vergt het meer inspanningen om de omzet in België op peil te houden. „We zijn en blijven positief, geven klanten meer aandacht en bezoeken ze vaker om per klant de juiste verhouding tussen kwaliteit en prijs te bespreken”, licht hij toe. Van Raaij onderstreept het belang van een breed assortiment. „Dat is een sterk punt van Nederland als leverancier en dat moeten we koesteren.” „Meer samenwerking op alle gebieden”, is volgens hoofd inkoop Wim Ton van FlorisHolland een steeds belangrijker voorwaarde om de exportomzet op peil te houden. „Van ICT-toepassingen tot langduriger, marktconforme afspraken. We moeten met elkaar meedenken om de klanten beter te kunnen bedienen”, is zijn ervaring.

Van Dam is het daarmee eens „Open staan voor elkaars ideeën’’, vult hij aan en hij wijst op het belang van kwaliteit. „Minimaal handhaven op het huidige niveau is zeker nodig”, verwijst hij naar de toenemende kwaliteit van het internationale aanbod. „Wij onderscheiden ons ook door bloemen uit andere landen aan te bieden, zoals anjers, ranonkel en dianthus uit Italië en rozen uit Ecuador.” <

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

21-01-14 16:28

Markt Klok prijsbeelden

Let op: de lijnen lopen in het volgende jaar over zonder van kleur te veranderen.

Groene planten

’11/’12

40

’13/’14

’12/’13

’11/’12

Middenprijs in centen

Middenprijs in centen

35 30 25 20

Bloeiende planten 150

150

140

140

130

130 120 110 100

44 45 46 47 48 49 50 51 52 1

2

3

4 5 week

Voor de derde week op rij blijft de middenprijs op 24 cent. Dat is 4 cent meer dan vorig jaar in week 3.

80

’13/’14

’12/’13

120 110 100 90

90

15

’11/’12

’13/’14

’12/’13

160

Middenprijs in centen

Snijbloemen

44 45 46 47 48 49 50 51 52 1

2

3

4 5 week

Een forse daling van de middenprijs met 19 cent tot 130 cent. Ten opzichte van week 3 in 2013 is dat 12 cent hoger.

80

44 45 46 47 48 49 50 51 52 1

2

3

4 5 week

De middenprijs zakt 3 cent tot 109 cent. Vergeleken met dezelfde week in 2012 en 2013 is dat respectievelijk 7 en 15 cent meer.

Bron: FloraHolland

de week van de klokinkoper

Cor van Jaarsveld:

’We lopen niet de benen onder de kont vandaan’

Foto: sVs

Bedrijf: Lavendel Bloemen & Planten Veiling: Plantion Week: 3

„Er staan 750 karren. De prijzen zijn redelijk normaal. Rozen zijn wat duurder en tulpen 20 tot 25 cent aardig aan de prijs. Er staan veel, heel veel bolletjes-op-pot als hyacint en ’Tete a Tete’. Relatief gezien wordt er weinig voor betaald. Ze zijn moeilijk weg te zetten door de handel.”

Er komt meer aanvoer van tulp. De inkoop stagneert een beetje halverwege de week. Na het weekend zijn de winkels leeg en kopen handelaren op maandag veel in. Op woensdag is dat minder. Dat zie je terug in de prijs. Ik merk ook dat er in januari wat meer groene kamperplanten verkocht worden. Hoewel ze ook niet weer uit mijn handen worden getrokken. Zo’n actie van Bloemenbureau Holland is niet verkeerd.”

Dinsdag

Donderdag

„300 karren. Ondanks dat er niet veel karren staan, staat er een mooi sortiment. De aanvoer is altijd wat stroever in deze tijd. De eerste violen komen voor de klok. Dat is heel vroeg dit jaar. Grote potten, 19 cm, worden met € 3 netjes betaald. Het is vandaag ietsjes goedkoper. Het weer zit tot nu toe in deze winter mee voor de handel. De handel is toch stroef.

Dat komt doordat de consument enigszins gereserveerd is, puur door het feit dat ze niet weten wat de economie gaat doen. Januari is bovendien altijd moeilijk. Het is niet superslecht, maar we lopen niet de benen onder de kont vandaan.”

„Net 200 karren. Doordat de veiling aardig bezocht wordt vandaag is het aardig aan de prijs. In januari en februari is er altijd te weinig productie waardoor de aanvoer er op donderdag bij inschiet. Kwekers kiezen dan voor woensdag en vrijdag. Maar wij hebben ook minder bloemen en planten nodig en zo houden vraag en aanbod zich redelijk in evenwicht.”

Maandag

Woensdag „Bijna 800 karren. Beetje hetzelfde beeld als gisteren. Tulp is iets goedkoper: 15 cent. Het is niet overdreven duur en niet overdreven goedkoop.

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

Markt-1-prijsbeelden-nw.indd 19

Vrijdag „650 karren. Normale prijzen. Tulpen doen 15 tot 20 cent. Lange rozen zijn aardig aan de prijs. Lengte 7 Red Naomi doet 70 cent. Soms zelfs duurder. Avalanche+ idem dito. De eerste Franse tulpen staan voor de klok. Een karretje. Er wordt om gevochten en gaan 1 euro per stuk. Hoop dat er snel meer komen, dan worden ze betaalbaar en dan kan ik er ook wat mee.”

19

21-01-14 16:05

In de grafieken wordt de procentuele verandering (= index) weergegeven van de prijs en de totale aanvoer ten opzichte van vorig jaar.

Henk Vreugdenhil henkvreugdenhil@floraholland.nl

Snijbloemen Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder 150

in procenten

125

100

75

50

50

51

52

1

2

3

week

Prijs index

Aanvoer index

Bloemenprijzen trekken verder aan In de derde week van het nieuwe jaar liep de middenprijs van snijbloemen verder op en kwam zo’n 14,5% hoger uit dan in 2013, toen we onze eerste winterse week qua weer beleefden. Het aanbod was 3,5% kleiner dan vorig jaar.

Hierdoor kwam de index uit op 97 punten. Grootbloemige roos was goed aan de prijs. Met een middenprijs rond een kwartje betekende dit een prijsstijging van bijna een kwart bij ruim 8% minder stelen dan in 2013. Ook de lelies deden het goed. Bij een

ruim 7% groter volume liep de prijs op tot boven de drie kwartjes per steel. De enkele tulpenomzet maakte even pas op de plaats. Bij chrysant boekte vooral santini forse terreinwinst op vorig jaar.

Geplozen bleef juist wat achter.

Ook germini’s lagen goed in de markt bij 5% meer aanvoer en een ruim 44% hogere prijs. De meer seizoensmatige bloem amaryllis zakte wat terug in de lijst, terwijl freesia enkelbloemig juist weer wat aan plaatsen won.

Kamerplanten Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder 150

in procenten

125

100

75

50

50

51

52

1

2

3 week

Prijs index

Aanvoer index

Meer stuks zet middenprijs onder druk Het aanbod kamerplanten viel in week 3 bijna 13% groter uit dan in de vergelijkbare week van 2013. Dit gaf wat druk op de middenprijs die met € 1,57 toch nog een kleine 3% hoger uitviel dan vorig jaar. Phalaenopsis kwam in iets grotere getale (+2%) en bracht ’over-all’ ongeveer 15 cent per pot meer op. Cyclamen was wederom de topper in omzetstijging met +67%. Dit gebeurde bij zowel meer stelen (+42%) als een hogere middenprijs. Ook potan-

thurium bleef aan de goede kant van de score: bijna 27% meer stuks en 4 cent meer per pot dan in 2013. De bol-op-pot producten hyacint en narcis boekten een hogere omzet. Pothyacint deed dat bij een vergelijkbaar aanbod en iets hogere middenprijs en bij potnarcis was het aanbod fors groter (+28%) en stabiliseerde juist de prijs in vergelijking met vorig jaar. Ficus en dracaena werden eveneens beter betaald bij ruim 30% grotere volumes.

Tuinplanten Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder 175

in procenten

150 125 100 75 50

50 Aanvoer index

20

Markt-2-Veilingbijdragen-nw.indd 20

51

52

1

2

3

week

Tuinplantenaanbod schiet omhoog Tuinplanten blijven voor de tijd van het jaar een minder belangrijke productgroep. Vorig jaar was het behoorlijk koud in de verslagweek, mede hierdoor liep de aanvoerindex fors op tot zelfs 162. Hierbij moeten we wel rekening houden met het feit dat bij een absoluut kleine aanvoer kleine veranderingen tot relatief grote schommelingen kunnen leiden. Helleborus voerde nog steeds de lijst aan. Bij krap 19% meer stuks groeide de omzet

ruim 28%. Primula nam zelfs 55% in omzet toe ten opzichte van 2013. Dit gebeurde bij een bijna een 80% groter volume. Camellia volgde dezelfde lijn, al waren de ontwikkelingen hier wat minder heftig. De middenprijs won wel 45 cent per stuk. Ook het aanbod van buxus viel fors groter uit (+65,4%) dan vorig jaar. De markt had hier duidelijk moeite mee en ook het eerder genoemde weer droeg bij aan de prijsval van bij 8 dubbeltjes

Prijs index

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

21-01-14 16:08

Engeland

Over de toonbank

Deen Mansur:

Leicester

’Lokaal aanbod speelt voor klanten geen enkele rol’

FOTO: TROPICANA FLORIST

andere voorjaarsbloemen; daar is weinig vraag naar. We voeren vooral een traditioneel assortiment tegen schappelijke prijzen. Bloemen moeten vooral levendige, felle kleuren hebben.

Groene planten zijn ook niet populair, dus daar doe ik niets mee.”

En verder?

Naam: Tropicana Florist Locatie: Leicester Sortiment: 60% bloemen, 30% planten, 10% overig Specialiteit: Aziatisch sortiment Aantal medewerkers: 2

U richt zich vooral op Aziaten? „Mijn eigen achtergrond is Aziatisch en in de wijk waar ik ben gevestigd, wonen veel hindoes en moslims. Het was voor mij dus een logisch gevolg dat ik het assortiment aan die doelgroep heb aangepast. Zo zie je bij mij geen tulpen of

„Daarnaast houd ik rekening met de hindu- en moslimfeestdagen en spelen westerse feestdagen hier veel minder een rol. Zo is hier bijvoorbeeld de viering van Divali, het lichtfeest heel belangrijk. Maar vooral ook de Eid, het moslimfeest aan het eind van de Ramadan. Daar zien we de vraag naar bloemen enorm toenemen.

Ik maak er arrangementen voor en lever naar wens ook speciaal Indisch feestgebak erbij.”

Is dit een rustige periode voor u? „Jazeker. Ik koop dus ook mondjesmaat en afgepast in en beperk me daarbij strikt tot zekere producten als mini-roosjes en sleutelbloem.

Ik let scherp op aanbiedingen bij mijn leveranciers, want ik wil in deze periode geen risico lopen met dure producten.”

Hoe koopt u in? „Alles komt uit Nederland. Hoofdzakelijk direct

van een lijnrijder, maar ook via de plaatselijke groothandel. Lokaal aanbod speelt voor mijn klanten geen enkele rol. Er staat dus werkelijk niets Engels in mijn winkel. Dat is voor mij een voordeel, want Nederlandse bloemen en planten zijn nu eenmaal een stuk goedkoper dan de lokale, hoe gek dat ook is.”

Zijn ze ook kwalitatief beter? „Ik kan niet echt een vergelijking maken, maar ik ben in elk geval heel tevreden met wat ik uit Nederland ontvang. De kwaliteit is super, de bloemen zijn goed houdbaar en het assortiment is enorm breed.”

Hoe belangrijk is de prijs? „Erg belangrijk. Hoe je het ook wendt of keert, mensen hebben steeds minder te besteden en vooral de supermarkten hebben daardoor een groter stuk van de koek gepakt. Ze verkopen bloemen voor een prijs waar wij ze nog niet eens voor kunnen inkopen. Ik snap wel dat grote volumes gepaard gaan met kleine prijsjes, maar vakbloemisten krijgen het daardoor steeds moeilijker. We hebben een deel van ons aanbod moeten schrappen omdat er niet op te concurreren valt en op wat we nog wel verkopen maken we steeds kleinere winstmarges.”

Standpunt

’Middagveilen en aftuinveilen snel gezamenlijk oppakken’

W Robert Roodenburg Directeur VGB

Mee eens, oneens of denkt u er heel anders over?

Reageer dan bij de marktredactie: A.F. Middelburg, 06-23631549 of mail afmiddelburg@hortipoint.nl

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

Markt-3-Toonbank-nw.indd 21

ij als VGB willen graag reageren op het standpunt van chrysantentelerTheo Dirkx en Michiel Vaandragen van FloraHolland. FloraHolland kondigde de voorbereiding van het Landelijk Veilen aan zonder duidelijk te maken wat haar toekomstvisie op het veilen is.

Volgens handelaren is het maar helemaal de vraag of de doelen (versterking van de klok en een betere prijsvorming) wel bereikt worden. Overzicht in het totale aanbod is praktisch, maar dat is mogelijk ook op een andere manier op te lossen. Is landelijk veilen de opstap naar aftuinveilen in de middag? Dan is daar bij handelaren begrip voor, maar dan moet het ook helder zijn én met

voortvarendheid gezamenlijk worden aangepakt.

De handel heeft middagveilen en aftuinveilen drie jaar terug uitgebreid onderzocht. Toen zat er nog een aantal haken en ogen aan voor handel en veiling. Mogelijk biedt landelijk veilen nu wel de gelegenheid om zover te komen als handel en veiling/productie rekening willen houden met de diversiteit aan wensen bij beide partijen. Dus op dat punt ben ik het eens met teler Theo Dirkx. Snel gezamenlijk oppakken en de tijdslijnen en voorwaarden uitwerken.

Het invoeren van een minimumprijs is een van de interessante discussieonderwerpen bij het middag- en aftuin-

veilen. Of dit nu een individuele prijs is door elke aanvoerder ingesteld of de huidige landelijke minimumprijs, de discussie blijft dezelfde. Wat doe je met product dat de minimumprijs niet heeft gehaald; vernietigen of in de markt houden? Voor de handel is het antwoord op deze vraag helder. Als het product in de markt blijft, wordt de prijsvorming negatief beïnvloed. Dus niet-verkochte producten moeten uit de markt genomen worden.

Middagveilen en minimumprijs gaan nog de nodige discussie opleveren voordat er een gedragen oplossing is, maar de georganiseerde handel pakt de handschoen graag op!

21

21-01-14 16:10

Gemiddelde prijs in centen

Markt Hollandse narcis met blad wordt smaller

100.000

15

75.000

10

50.000

5

25.000

0

Het nieuwe jaar is voor Hollandse narcissen gestart met sterker wisselende prijzen. De vraag neemt niet toe, maar de concurrentie wel. De vernieuwing is stilgevallen.

„Het is bij ons geen groot product meer”, omschrijft inkoper Maarten van der Meer van Premier & Blenheim de marktpositie van de Hollandse narcis met blad. Inkoper Jack Glasbergen van commissionair Dingeman Hoek constateert dat ondanks het lagere actuele aanbod de prijzen achterblijven. „Januari is altijd matig, hopelijk trekt het aan. Door de koude zijn de Engelse potloden ook achter, maar die hebben ook een drukkend effect op de algehele prijsvorming voor narcissen”, weet hij.

Kleinere aantallen Veilingmeester Norman Dekker van FloraHolland Aalsmeer constateert dat narcissen in veel kleinere aantallen worden ver-

kocht. „In een freesiaemmertje honderd stelen, dat loopt goed”, vult Glasbergen aan.

Afgelopen seizoen, november 2012 tot en met mei 2013, steeg de aanvoer van bladnarcissen voor het eerst sinds tijden weer iets. Maar of het plusje van 2% tot bijna 38 miljoen stelen een kentering is in de structurele daling in de afgelopen twaalf seizoenen, is zeer de vraag. „Het is een uitstervende groep”, denkt Gerard van der Zon van M.H. van der Zon in Lisse over narcissen.

Op z’n top in 2000/2001 lag het seizoensaanbod op 93 miljoen stelen. De middenprijs steeg in 2012/2013 wel, volgens FloraHolland met 2 cent tot 13 cent.

Dit is het gemiddelde van klok-

'99/'00

'00/'01

'01/'02

'02/’03

'03/’04 '05/’06 '07/’08 ’09/'10 ’11/12* '04/’05' '06/’07 '08/’09 ’10/’11* ’12/13*

0

Verkochte aantallen x duizend

Analyses snijbloemen

20

Aanvoer en gemiddelde prijs narcissen met blad op de Nederlandse bloemenveilingen sinds seizoen ’99/’00.

en bemiddelingsprijzen samen en daarom kunnen er niet te veel conclusies uit worden getrokken.

Exclusievere en daardoor duurdere soorten worden veelal direct verkocht, net als de nieuwe soorten in het assortiment. Broeiers stellen dat hyacinten en vooral tulpen beter in de markt liggen.

Een van de oorzaken hiervan is de vernieuwing van het assortiment die vooral bij de tulpen sneller gaat.

Assortiment „Is er bij narcissen wel behoefte aan nieuwe soorten”, vraagt Van der Meer zich af. Ook Glasbergen vindt de breedte voldoende.

En Jaco Leenen van W.F. Leenen in Voorhout heeft de ervaring

dat narcissennoviteiten onvoldoende worden betaald. „Of je moet ze in heel kleine aantallen afzetten, maar dan ligt de kostprijs weer veel hoger”, licht hij toe. Leenen schat dat in het op zich brede narcissenassortiment zeker vijftig soorten geschikt zijn voor de broeierij. „Maar het huidige aanbod telt hooguit vijf exclusieve soorten en tien voor het bulksegment”, geeft hij aan.

Van der Zon meldt dat de witte Wedding Bell in grotere aantallen zal worden geveild, nadat deze noviteit de eerste jaren uitsluitend direct werd afgezet. Pink Emotion, als roze trompetnarcis een vernieuwing, wordt voorlopig ook alleen direct verkocht. n

Snijhelleborus wint terrein in voorjaarsmarkt Het is als snijbloem een nicheproduct, helleborus. Vernieuwing en verbetering van het assortiment in combinatie met nieuwe teeltmogelijkheden vergroten de marktpotentie.

Foto: de grAAF vAn der zAnde

„Geen klachten, en dat is wel eens anders geweest”, beoordeelt inkoper Ronald Rauxloh van

22

Markt-4-Snijbloemanalyses-nw.indd 22

Hamifleurs de kwaliteit van het huidige aanbod snijhelleborus.

Paul van Leeuwen, inkoper bij

Floris Holland, heeft soortgelijke ervaringen. „En de nieuwe rassen zijn een welkome aanvulling”, vindt hij over het assortiment.

Marktpotentie „Wat er via de bestellijst wordt geboekt, valt tegen. Maar als ze in de voorraad staan, vliegen ze eruit”, positioneert Rauxloh snijhelleborus in de winter- en voorjaarsmaanden. „Vroeger was het alleen als witte kerstroos beschikbaar, nu komen er veel meer mogelijkheden”, denkt hij. In de periode voor kerst is het evenwicht met de markt fragiel, vindt teler Hans Verboom uit Zevenhuizen.

Hij voert de nigervariant Advent aan in december. Gebr. Van der Meer in Roelofarendsveen is dit jaar voor het eerst gestart met de aanvoer van snijhelleborus.

„Veel te vroeg dus voor conclusies, maar de eerste ervaringen zijn positief”, meldt Tom van der Meer over de resultaten met rassen uit de Queens-serie.

Behalve de enkelbloemigen die hiervan nu op de markt zijn, komen er over enkele jaren ook dubbelbloemigen en nieuwe kleuren. Deze kunnen als snijbloem tot in april worden aangevoerd. Verder zijn er experimenten met teelt en aanvoer van snijvarianten van Winterbells, die als tuinplant een positie heeft.

Afgelopen seizoen, november 2012 tot en met mei 2013, klom het aanbod snijhelleborus met 17% tot 1,6 miljoen stelen. De middenprijs zakte slechts 1 cent tot 38 cent en dat duidt op groeimogelijkheden. n

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

21-01-14 16:11

Alstroemeria heeft moeite om uit impasse te komen

„Toen ik met een collega door de aanvoer heenliep, constateerden we allebei dat de kwaliteit van alstroemeria in deze winterperiode goed is. Qua gewicht, steeldikte en bloemvorm”, oordeelt inkoper Bert Imthorn van FlorisHolland over de aanvoer in de eerste helft van januari. „Geen klachten en dat is goed voor deze tijd van het jaar”, voegt inkoper Niels Hogewoning van Paauw & van Egmond toe. Arjo den Toom, inkoper bij Hamifleurs, stelt dat de slag naar betere kwaliteit enkele jaren geleden al is gemaakt. „En die trend van verbetering zet door, vooral met zwaardere takken”, meent hij.

Laag pitje De vraag naar alstroemeria staat volgens inkopers in het begin van het jaar per traditie op een laag pitje. Vorig jaar bleef de aanvoer bij een krimp van 4% steken op nipt 170 miljoen stelen, dat is 100 miljoen minder dan tien

jaar geleden. Toen lag de middenprijs op 16 cent, vorig jaar werd gemiddeld 17 cent betaald.

Illustratief is de doordraai van 1,7% in 2013, een verdubbeling in vergelijking met 2012 en 2011. „Uiteindelijk een matig jaar”, velt teler Gert van Dalen van De Hazekamp in Brakel als oordeel over 2013. Zijn collega René Feld van Knol-Feld in Zuidoostbeemster is iets positiever. „We mogen niet klagen, maar de situatie op de energiemarkt is zorgwekkend.”

Het aandeel van het voor het hogere marktsegment speciale ontwikkelde aanbod, zoals First Class en Supreme Quality, blijft beperkt tot enkele procenten.

Assortiment Verbetering van de kwaliteit is dankzij de vernieuwing van het assortiment en nieuwe teeltmethodes een basistrend. Van eerdere noviteiten als Bali en Rome wordt meer aanvoer verwacht.

Foto: De graaF van Der ZanDe

Over de kwaliteit en de pluspunten lijkt iedereen in de bloemenmarkt het eens te zijn, maar toch blijft alstroemeria in een marktimpasse. De aanvoer krimpt ook dit jaar.

Voorbeelden van vernieuwing in het paarse segment zijn dit jaar Marian, Sinclar en Amethist en in de rode kleuren Noize, de cerise Adele, en Fruzzel. En er komt met Bridesmaid weer een ander type op de markt, waarbij de veredelaar liever niet refereert aan aparte voorgangers die het niet hebben gehaald.

Onbekendheid Veredelaars merken wel dat telers terughoudender zijn bij de vernieuwing van het assortiment, soms ook door bedenkingen bij de banken. Van Dalen heeft een

vak vervangen door de marktleider Virginia, twintig jaar geleden geïntroduceerd. „Een keuze voor zekerheid”, motiveert hij. „Van de paarse Marian is er nog niet veel en daarom is onze verwachting hoog”, motiveert Feld de keuze voor deze noviteit. Hij is verder hoopvol over de gezamenlijke promotieplannen van de alstroemeriatelers. „De rode draad daarin is vergroting van de zichtbaarheid en de bekendheid”, licht hij toe. De nog steeds grote onbekendheid van alstroemeria onder bloemisten en consumenten vinden telers frustrerend. n

Marktacties Promotie

Bloemendagen

n

Balkon- en terrasplanten 2014: verbena en lantana 2014: narcis Topolino n Woonplant van de maand januari: kentia palm n Woonplant van de maand februari: scindapsus n Tuinplant van de maand januari: salix n Tuinplant van de maand februari: Camellia japonica n PurE Seasonal Flowers in januari: hyacint n Promotiecampagne hortensia gestart. Belangrijk thema is ’Hortensia als cadeauplant’

n

n Lentebloeier

n n n n n n n n n

25 jan Rob’s Grote Tuinverbouwing met onder andere: Azalea Hortinno voor binnen, bol-op-pot, tulp, hyacint, narcis, eucomis, glamini en freesia, groene planten, Favourite Roses, hyacinten Blue Pearl en Purple Sensation, Anthurium Princess Alexia Snow, camellia (plant van februari). Snijbloem: narcis. SBS, 17.00 uur. n 27 feb - 2 mrt Huis & Tuin 2014 vergroot haar aantrekkingskracht met nieuwe floramarkt in WTC expo in Leeuwarden. n 13 - 19 mei Libelle, zomerweek, Almere, Almerestrand (Lifestyleevenement) www.libellezomerweek.nl n

n n n n n n n n n

31 jan Chinees Nieuwjaar 2 feb Nationale flirtdag (GB) 14 feb Valentijnsdag 23 feb Mannendag (Rus) 1 mrt St. David’s Day (Wales) 2 mrt Carnaval (Ned) 2 mrt Grootmoedersdag (Bel, Fr) 3 mrt Rozenmaandag (Dui) 4 mrt Mardi Gras (Fr, Zwi) 4 mrt Carnaval (Dui) 8 mrt Vrouwendag 17 mrt St. Patrick’s Day (N-Ierland 19 mrt Vaderdag (Ita) 30 mrt Moederdag (GB) 17 apr Secretaressedag (Bel, Fra, Ned) 18 apr Goede Vrijdag (Dui, GB, Ned, Oos, Zwi) 20 apr Orthodox Pasen (Rus) 20-21 apr Pasen 23 apr St. George’s Day (Eng)

Heeft u informatie voor de agenda? Mail naar afmiddelburg@hortipoint.nl

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

Markt-4-Snijbloemanalyses-nw.indd 23

23

21-01-14 16:11

Analyse bloeiende planten Foto: HilvErdA dE BoEr

Exporteur over Egypte

Bedrijf: Hilverda De Boer Functie: Verkoper Belangrijkste afzetlanden: Europa, USA, Midden- en Verre Oosten Inkoop: bijna geheel op de veilingen via KOA Aantal medewerkers: 250

André Rodenburg:

’Hoge invoerrechten remmen export Egypte’ Egypte, een interessant exportland? „Wij hebben een lange relatie met onze Egyptische afnemers, maar qua volume is het een minder interessant land. Dat heeft alles te maken met de hoge invoerrechten, waardoor de binnenlandse telers uiteraard in het voordeel zijn. Egyptische telers zijn jaarrond op de markt met een flink aantal producten.”

Welke bijvoorbeeld? „Ze telen er onder meer rozen, molucella, solidago en gipskruid, maar er is ook een flinke gladiolenproductie. De Egyptische telers proberen overigens zelf ook te exporteren, onder meer naar Nederland. Eind deze maand komt er zelfs een telersdelegatie naar ons land om te kijken wat de mogelijkheden daarvoor zijn. De onlusten zijn nog niet voorbij en het is afwachten of het bedrijfsleven de draad weer snel oppakt. Maar het begin is er.”

Ze kijken dus weer naar de toekomst? „Ja, ze durven daardoor ook weer te investeren in de lokale teelten. Bovendien neemt de vraag naar Nederlandse bloemen weer wat toe. Toch zal Egypte nooit een exporttopper worden. Er wonen genoeg mensen, maar de invoerrechten en de politiek gooien toch nog steeds roet in het eten. Dat zie ik zomaar niet veranderen.”

Stephanotis gedijt goed in de zijlijn Stephanotis gedijt goed in de zijlijnen van de markt. Het nicheproduct speelt geen hoofdrol in het bloeiende segment, maar heeft een vaste schare aanhangers en ontwikkelt zich stabiel.

Stephanotis heeft met zijn verschijning en karakteristieke geur een eigen marktsegment afgebakend.

Van het niche-product werden in 2013 twee miljoen stuks verhandeld via FloraHolland, iets meer dan in het jaar ervoor. Van de vele presentatievormen neemt de standaardboog nog altijd ongeveer 80% van de markt in beslag. De vernieuwende klimvormen gaan doorgaans voor een hogere prijs weg vanwege de hoge arbeids- en materiaalkosten. Daardoor staan ze in een lastige markt voorlopig verdere uitbreiding in de weg.

Sterkere planten Het open weer de eerste weken van 2014 zorgt volgens kwekers voor een snellere doorstroom van de afzet dan vorig jaar. „Terwijl we juist wat voorzichtiger zijn met de productie omdat het weer van de ene op de andere dag roet in het eten kan gooien”, zegt Hans Hoogendoorn van kwekerij Hoogendoorn Stephanotis in Ter Aar. „Ook omdat de kwaliteit in deze periode lastig gevonden wordt, terwijl we het dit jaar door méér licht juist heel goed doen. We zien dat klanten de sterkere planten verkiezen en daar best wat voor over hebben.” Zowel op de klok als bij bemiddeling wordt de plant momenteel goed betaald.

Maar als de vorst intreedt, kan dat

ook meteen over zijn.

Voorjaar belangrijk Belangrijkste afzetlanden van stephanotis zijn Duitsland, Engeland, Frankrijk en België. Waar de stephanotis de afgelopen tijd afzet verloor in Zuid-Europa, won de plant interesse vanuit Oost-Europa. Jan Robbe van IBH:„Oost-Europeanen zijn dol op de plant. Ze kopen hem het liefst het hele jaar door, hoewel er in de zomer even wat minder aanbod is. Ze gaan vooral nog voor de standaardboog, en voeren twee lijnen: een wat goedkopere met minimale trossen bloemen en daarnaast de wat zwaardere kwaliteit.” De vakhandel probeert juist het onderscheid te maken met de planten waar meer dan zes trossen op zitten. „In dat segment groeit ook de interesse voor de afwijkende klimvormen, en dan vooral de spiraal”, weet John de Munnik van Vida-Verde. Jeroen Vijverberg van Fleura Metz vindt de vraag momenteel niet schokkend, maar ziet de aanvragen voor de feestdagen in het voorjaar toenemen. „Daar moet stephanotis het vooral van hebben; de periode van Valentijn tot en met de Moederdagen. In die periode zijn ook de meeste presentatievormen beschikbaar en vragen de speciaalzaken naar de zwaarste kwaliteit.” n

Welke snijbloemen verkopen jullie in Egypte? „Vooral dus de bloemen die veelgevraagd zijn voor bruiloften en in hotels. Orchideeën bijvoorbeeld en dan vooral phalaenopsis. Ook verkopen we er veel lelies. Rozen worden vaak gebruikt voor trouwerijen, maar daarmee komen we er niet aan de bak. Afgezien van de lokale teelt, importeren ze rozen vooral uit Kenia.”

24

Markt-5-Exporteur-Afzetzaken-nw.indd 24

500

2.500

400

2.300

300

2.100

200

1.900

100

1.700

0

2008

2009

2010

2011

2012

2013

1.500

Verkochte aantallen x duizend

„Wij verkopen er vooral aan de importerende groothandel. Hun klantenkring bestaat voornamelijk uit de duurdere hotels en weddingplanners. Beide groepen afnemers zoeken in de eerste plaats kwaliteit. Dat is de reden dat ze uiteindelijk toch aangewezen zijn op producten uit Nederland; de lokale kwekers zijn daar nog niet aan toe. Bovendien telen ze daarvoor niet de juiste producten.”

Gemiddelde prijs in centen

Wie zijn uw klanten?

Verkochte aantallen en middenprijs stephanotis op de FloraHolland-veilingen van 2008 tot en met 2013.

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

21-01-14 16:14

Foto: decorum compAny

Afzetzaken

Analyse groene planten

Marktaandeel areca daalt In 2013 werden 45% minder arecapalmen verhandeld dan in 2008. De veilingomzet daalde 33%. Terwijl bij andere palmen omzet en volume stabiliseerden, zet bij areca de daling door.

Foto: gerdien de nooy

deze maand”, vindt bijvoorbeeld Jaré Reijm van leverancier Reijm Nieuwerkerk. „De prijs mag nog wel wat beter, er is blijkbaar nog aanbod zat, maar er is tenminste ook vraag. December viel me ook mee.”

Bentvelsen van FloraHolland zag de afgelopen weken inderdaad meer areca van eigenaar wisselen. „De middenprijs ligt ook een fractie hoger, maar percentueel mag dat geen naam hebben.”

De verkochte aantallen en middenprijzen voor de meeste palmen waren bij FloraHolland in 2013 stabiel. De grootste productgroep Dypsis lutescens, de palmen die in de handel bekend staan als areca, schreef echter negatieve cijfers. Met een kleine 2,8 miljoen stuks verhandeld was het aanbod 6% kleiner dan in 2012, terwijl de middenprijs zakte naar € 3,81 (-5%). „Met € 10,6 miljoen is areca naar omzet nog wel de belangrijkste groep palmen, maar ze verliest op deze manier wel marktaandeel aan de rest”, concludeert Martijn Bentvelsen, product-marktadviseur bij FloraHolland.

Loopt wel goed

„We kunnen momenteel best aardig areca verkopen”, vindt Kees Saarloos bij exporteur Van Vliet Potplanten. „Het is toch een grote, volle plant voor een redelijke prijs, die mooi als vervanging van de kerstversiering kan dienen.”

Als budget-palm is areca de laatste jaren vooral in trek bij afzetkanalen als woonwarenhuizen en bouwmarkten. Veeleisende klanten als interieurbeplanters kiezen liever een kentiapalm. Die staat als kwalitatief hoogwaardiger bekend. „Op elke duizend kentia’s verkopen wij misschien nog één areca”, illustreert Ralph Zwetsloot van Koberg. „Kentia is wel wat duurder, maar het prijsverschil is ook weer niet zo heel groot.” n

500

10.000

400

8.000

300

6.000

200

4.000

100

2.000

0

2008

2009

2010

2011

2012

2013

0

Verkochte aantallen x duizend

Gemiddelde prijs in centen

December en januari zijn voor areca overigens relatief zorgeloze tijden. „Het loopt wel goed

Redelijke prijs

Verkochte aantallen en middenprijs van de kamerplant Dypsis lutescens (alias areca) op de FloraHolland-veilingen van 2007 tot en met 2013.

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

Markt-5-Exporteur-Afzetzaken-nw.indd 25

Ramon van Kessel (rechts)

Bedrijf: OZ Planten Aanleiding: Verkozen tot Decorum Dealer 2013

Ramon van Kessel Wat vindt u ervan dat jullie uitgeroepen zijn tot Decorum Dealer? „Ik vind het heel goed dat Decorum Company haar klanten beoordeelt en dat ze kritisch kijkt naar haar afnemers. Dat wij gewonnen hebben en de concurrentie zijn voorgebleven, is natuurlijk niet verkeerd. Er zijn niet veel van dit soort prijzen en als je dan wint, is dat alleen maar leuk. Wij vinden het een blijk van waardering. Het levert bovendien weer extra publiciteit op voor alle partijen. Al met al een hartstikke leuk initiatief!”

Nemen jullie veel af bij deze vereniging? „Wij leveren aan het hogere segment. Wij hebben een bepaalde missie en visie en daar past een club als Decorum Company heel goed bij. Ook zij streven naar kwaliteit en dat vertaalt zich in een prettige samenwerking. Elk jaar nemen wij meer af en de rek is er nog niet uit.”

Kunt u iets vertellen over die samenwerking? „Decorum spreekt over de perfecte samenwerking. Ik weet niet of deze bestaat, overal is wel eens wat, maar het gaat goed. Wij overleggen constant over bijvoorbeeld kwaliteit, prijs, aflevertijden en verpakking. Ook ontwikkelen we samen acties en concepten. De telers stralen uit dat ze kwaliteit belangrijk vinden. Ze begrijpen dat het vermarkten verder gaat dan alleen maar een plant produceren en dat werkt prettig. Wij als OZ Planten kennen de markt als geen ander en delen deze informatie ook.

Onze missie is klanten tevreden stellen. Dat willen kwekers ook. We gaan informatie dus zeker niet krampachtig voor ons houden. Door informatie te delen kun je samen de markt beter bedienen.”

En welke informatie ontvangt u graag van telers? „Telers hebben veel kennis over het product, daar horen we graag alles over. Informatie over noviteiten, verpakkingen, innovaties enzovoort is welkom. Samenwerking wordt steeds belangrijker. Dat willen wij dit jaar weer verder gaan intensiveren. Op deze manier denken wij de markt nog verder te kunnen uitbouwen. Afgelopen drie jaar heeft OZ Planten 10% omzetgroei kunnen realiseren en dat is ook weer de prognose voor dit jaar.”

Decorum koopt rechtstreeks in. Koopt u ook in voor de klok? „Wij kopen circa 80% rechtstreeks in en 20% voor de klok. We zitten soms voor de klok, omdat de prijzen ver uiteen kunnen lopen. Verder vind ik de klok niet meer van deze tijd. Je kunt geen afspraken maken over specificaties, fust of juiste uitstraling. Dus onze voorkeur gaat er absoluut naar uit om direct zaken te doen met telers.”

25

21-01-14 16:14

Niet gelijk vol gas afzuigen Peter Penning werpt een blik op de frequentiemeter van de ventilator. Het hulpmiddel zorgt voor een gelijkmatiger ontsmetting van de grond en besparing op gas.

T

ot een jaar terug draaide bij Penning de ventilator tijdens het stomen van begin tot eind op volle toeren. Het duurde lang voordat het zeil achterin bol stond en het was afwachten of de grond achterin een uur lang de gewenste 80°C bereikte. Schimmels als fusarium en olpidium lagen op de loer.

Nu is er een frequentiemeter die er voor zorgt dat de ventilator langzaam begint te draaien. Daardoor is de stoom sneller achterin en staat het zeil sneller over de volle lengte bol. Als het zeil bol staat mag de ventilator los gaan en op volle toeren stoom afzuigen. De kans is groot dat ook achterin de grond goed ontsmet wordt.

De frequentiemeter wordt aangestuurd door een ultrasoonmeter die tegen de gevel boven het stoomzeil hangt. De ultrasoonmeter stuurt op het bollen van het zeil. Hoe hoger het zeil, hoe harder de ventilator gaat draaien.

Dankzij de frequentiemeter wordt de grond gelijkmatiger gestoomd. „En je kunt op gas besparen”, zegt Penning. „Maar dat was voor ons het doel niet. We zijn als veredelaar heel voorzichtig om korter te stomen. Het belangrijkste is om egaal te stomen en schimmels te voorkomen.”

Penning Freesia is niet de eerste die gebruik maakt van deze hulpmiddelen. Andere telers gingen het teelt- en veredelingsbedrijf in Honselersdijk voor.

Wat anders is, is dat er bij Penning een beveiliging op de frequentiemeter zit en de meter niet aan de ventilator vast zit. „Zo loopt je niet het risico dat hij door trillingen kapot gaat.” < Tekst en foto: Arie-Frans Middelburg afmiddelburg@hortipoint.nl

26

Spread.indd 26

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

21-01-14 16:13

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

Spread.indd 27

27

21-01-14 16:13

K asgeluiden Bestrijding van ziekten en plagen. Hoe gaat dat in de praktijk?

Wat houdt telers bezig en hoe gaan ze daarmee om? Wat zijn de geluiden uit de kas? Om de twee weken laat het Vakblad telers vertellen over chemische of geïntegreerde bestrijding.

Peter van Leth, Hans Neefjes, Joef Sleegers, Bert Vegter bloemisterij@hortipoint.nl

’Een kleine wijziging in de strategie’

Arjen Verwer Plaats: Klazienaveen Teelt: minigerbera onder 7.000 lux Oppervlakte: 2 ha

In de drie voorgaande jaren heeft Arjen Verwer geprobeerd om met een biologisch evenwicht de winter door te komen. Er werd met zachte middelen gespoten, veelal tegen wittevlieg, om de natuurlijke vijanden in het voorjaar de ruimte te geven.

Het probleem daarbij was dat er in het voorjaar veel bestrijders zoals encarsia, delphastus en roofmijten moesten worden ingezet om de wittevlieg onder controle te krijgen.

En dat is niet goedkoop. Daarom pakt Verwer het dit jaar anders aan. „We zijn nu bezig om meer schoon te spuiten en de wittevliegdruk laag te houden. Encarsia moet het in het voorjaar niet te druk krijgen, anders kan hij het niet bijbenen.” In tien vakken, waar wat meer wittevlieg en trips zit, wordt gespoten met zwaardere middelen en een mix van onder meer Raptol, Gazelle en Vertimec. De overige elf vakken worden

behandeld met cocktails van integreerbare middelen om diglyphus, encarsia en feltiella over te houden, zodat die straks meteen aan de slag kunnen. Overigens is daar nu weinig van te zien.

Een nadeel van de breed werkende middelen is dat de galmug feltiella het moeilijk heeft. Daardoor heeft spint meer kans dan in andere jaren.

In één vak wordt met het zachte Floramite gespoten, in een aantal andere vakken pakt Vertimec de spint mee. „We hoeven er nog niet veel tegen te doen, maar we moeten het wel in de gaten houden.”

In andere jaren probeerde Verwer ook het roofkevertje delphastus over te houden, maar daar is hij niet meer zo van gecharmeerd. „Delphastus werkt alleen op vette plekken, en moet dan eerst nog eens vier weken een populatie opbouwen. Eigenlijk ben je dan al te laat. Het beestje is gewoon niet actief genoeg.”

’Dit jaar twee maanden eerder met biologie starten’

Henk Overkleeft

Plaats: Maasdijk Teelt: amaryllis en potplanten Oppervlakte: 2,4 ha

28

Kasgeluiden-NW.indd 28

„Een stuk eerder dan vorig jaar hoop ik met biologie te beginnen. Het plan is over een maand swirskii uit te gaan zetten. Als dat lukt, starten we twee maanden eerder dan in 2013”, zegt Henk Overkleeft. Vorig jaar, toen de teler zich voor het eerst op het pad van de biologische bestrijding begaf, durfde hij het nog niet aan om een soort combinatie daarvan met chemie te maken. Nadat in het eerste jaar er wat grenzen werden verkend, durft Overkleeft nu een meer geïntegreerde kant op te gaan. Met dien verstande dat hij eerst nog even goed de narcissenmijt wil aanpakken. Er werden namelijk wat plekjes gespot, en aangezien de tripsdruk nog erg laag is, vond deze week de eerste bespuiting plaats met Vertimec. In het relatief lage gewas heeft dat goed effect. Daarna nog een keer Vertimec, waarna het middel Carex, dat een kortere nawerking heeft

met het oog op het uitzetten van de roofmijt Amblyseius swirskii, aan de beurt is. De aanpak dit jaar is dus anders dan in het eerste jaar van toepassing van biologie. „In de kas waar ik vorig jaar alleen aan biologie heb gedaan en minder aan de bestrijding van de narcissenmijt, van die mijt ben je overigens nooit helemaal verlost, dáár ben ik mezelf wel tegengekomen. Maar vorig jaar wilde ik toch gaan proberen hoe ver

ik met biologie zou kunnen komen.”

De ’grondbioloog’ Hypoaspis miles had nu al uitgezet zullen zijn, maar Overkleeft heeft overleg gehad met de biologieleverancier over het gegeven dat, sinds november, waterstofperoxide wordt meegedruppeld. „Mijn angst is wel dat dat een beetje de hypoaspis om zeep kan helpen.

Dat zou zonde zijn, zeker ook uit kostenoogpunt. Biologie is daar toch wat te kostbaar voor.”

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

22-01-14 09:56

’Wees voorzichtig met nieuwe middelen’

Kees Kouwenhoven Adviseur gewasbescherming Brinkman Agro, o.a. roos

Adviseur Kees Kouwenhoven is net als zijn klanten en fabrikanten voorzichtig met nieuwe gewasbeschermingsmiddelen. Risico’s moet je zo veel mogelijk uitsluiten.

Bovendien kun je pas goed oordelen als alle feiten zijn gecheckt en alle voorzorgsmaatregelen zijn getroffen.

Over het nieuwe middel Sporodex tegen meeldauw kan Kouwenhoven niets zeggen. „Daar hebben zowel ik als mijn klanten geen ervaring mee.

Ik hoor er ook nog niet veel over.”

Over het meeldauwmiddel Karma begonnen zo’n twee maanden geleden de eerste twijfels. „Begrijp me goed: Karma wil ik niet kwijt.

Het is effectief en het is goed als er middelen zijn om af te wisselen.

Bij een teler zag ik echter dat de parasitering van wittevlieg afnam en vond ik veel dode encarsia. Normaal gesproken doet encarsia het goed in de winter. Nu zag ik op een gegeven moment nauwelijks nog parasitering

en ook phytoseiulus nam in aantal af. De teler had vijf keer Karma gespoten. Zou het daar aan liggen?

Inmiddels heb ik bevestiging van fabrikant Certis dat Karma schadelijk is voor encarsia en phytoseiulus.

Een exacte reden is daar nog niet voor. Certis gaat dit onderzoeken.”

Kouwenhoven adviseert telers om Karma maximaal tweemaal achter elkaar te gebruiken en dan alleen als er goede balans is tussen plaag en

bestrijder. Daarna kun je Meltatox, Luna Privilege, Collis of Fungalor tegen meeldauw inzetten. Meeldauw is net als botrytis goed onder controle bij de klanten van Kouwenhoven. „Als het belichtingsniveau hoog is, ben ik niet zo bang voor botrytis, maar het kan in sommige situaties geen kwaad om Switch in te zetten en ook Luna Privilige heeft een nevenwerking tegen botrytis.”

’Afwachten wat 2014 gaat brengen’

Ed Molkenboer Gewasmanager bij C.F.F. Bakker & zn.

Plaats: Rijsenhout Teelt: pachira en ficus Oppervlakte: 3 ha

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

Kasgeluiden-NW.indd 29

„Met insectendruk weet je het maar nooit en de winter is nu niet bepaald een periode dat de plaagdruk van insecten hoog is. Niet bij ons en ook niet bij collega’s. Het is dus afwachten wat 2014 gaat brengen, maar ik teken voor een jaar als afgelopen jaar met nauwelijks gewasbeschermingsproblemen.

Dus we zien geen reden om een andere gewasbeschermingsstrategie te gaan hanteren”, verwoordt

Ed Molkenboer, gewasmanager bij potplantenkwekerij C.F.F. Bakker in Rijsenhout.

Die strategie houdt in dat in de ficussen een preventieve blokbespuiting wordt uitgevoerd tegen trips en spint en dat de pachira tweewekelijks wordt geremd met Bonsai.

De blokbespuiting is door de lage plaagdruk van insecten nu wel zeswekelijks in plaats van vierwekelijks.

De ingezette stoffen zijn Cantack en

Mesurol, als vervanger van de vorige mix van Conserve en Scelta.

Worden er dan helemaal geen insecten waargenomen? Jawel, zo nu en dan een enkele spintaantasting, die pleksgewijs wordt aangepakt met Vertimec. Een middel dat ook trips meeneemt, waarvan er soms een of hooguit twee op een vangplaat worden geconstateerd. Vertimec wordt ook pleksgewijs ingezet in de pachira als plaaginsecten de kop opsteken. In dit gewas komt nog minder spint voor dan in de ficussen en al helemaal geen trips.

Of de zachte winter een voorbode is van deze goede start van een nieuw gewasbeschermingsseizoen, daarover durft Molkenboer geen uitspraken te doen. „Pas in april, mei als de ramen weer verder open gaan, weet ik waar we aan toe zijn.

Daarop wordt gereageerd en niet hoe het weer in de wintermaanden is geweest.”

29

22-01-14 09:56

TPN heeft met pluktuin op De D Voor de derde keer was er afgelopen zaterdag de Nationale Tulpendag. Onder grote belangstelling van publiek en media maakten broeiers van Tulpen Promotie Nederland (TPN) met 200.000 tulpen een portret van de Tulipman naar een ontwerp van kunstenaar GabyGaby. De pluktuin werd in korte tijd leeggeplukt. Een staaltje succesvolle consumentenmarketing in beeld.

Arie-Frans Middelburg afmiddelburg@hortipoint.nl

Cameraploegen volgden de broeiers op de voet. De tulpenpluktuin op De Dam had niet te klagen over publiciteit. Volgens Ivo van Orden van Bloemenbureau Holland dat samen met Concept Factory medeverantwoordelijk was voor de promotie van tulp op De Dam, hoeft er steeds minder aan gedaan geworden om mediaaandacht voor Internationale Tulpendag te krijgen. Deze zaterdag filmde onder meer een Russische cameraploeg, waren er talloze lokale, regionale en landelijke bladen aanwezig en besteedde het Roemeense Radio Romania er aandacht aan.

fotoâ&#x20AC;&#x2122;s: Arie-frAns Middelburg

Het was hard werken afgelopen zaterdag voor de tulpenbroeiers. In twee groepen die vanuit het midden van De Dam naar de zijkanten werkten, maakten ze een portret van de Tulipman naar een ontwerp van kunstenaar GabyGaby. Het was soms even puzzelen voor de broeiers, maar Jan Mantel liet weten dat het inschakelen van de kunstenaar zorgde voor een hoop extra publiciteit. Zo trad GabyGaby onder meer op in Koffietijd.

Kijk voor meer fotoâ&#x20AC;&#x2122;s op:

www.vakbladvoordebloemisterij.nl

Na twaalven waren de broeiers klaar met Tulipman. De loopbrug, dit jaar voor het eerst, werd schoongeveegd en de pers kreeg de gelegenheid om de pluktuin van bovenaf te fotograferen (zie foto). Rechts GabyGaby in overleg met een fotograaf die de tuin in 360 graden op de foto zette.

Overigens waren de tulpen niet helemaal goed op kleur.

Door het koude voorjaar van 2013 zijn de tulpen dit seizoen wat later. Een dag tevoren kwamen kwekers nog tulpen tekort, omdat het niet helemaal goed was gegaan bij de broeier die zou leveren, vertelde broeier Gerard Reus. Alle zeilen moesten bijgezet worden om er genoeg te hebben voor Nationale Tulpendag.

30

TulpOpDam.indd 30

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

21-01-14 16:16

De Dam goud in handen Op eigen verzoek plukte Alexander Cherevko, hoofd van de handelsvertegenwoordiging van Rusland in Nederland, een bos tulpen.

TPN honoreerde dit, want het leverde weer de nodige aandacht op voor tulp in Rusland. Achter Cherevko staat Arjan Smit, voorzitter van TPN. Links van hem Rob Verlinden, die de hele dag aanwezig was.

Verlinden maakte opnamen voor zijn SBS-programma Robs Tuinverbouwing.

Niet veel later na het persmoment stond de loopbrug alweer vol met toeschouwers. De hele dag door was de brug bevolkt. TPN had de brug door een professioneel bedrijf laten bouwen. Er gingen al stemmen op om volgend jaar ook aan het andere kopeind van De Dam een loopbrug neer te zetten.

Het publiek – jong en oud en met veel verschillende nationaliteiten – gaat los op de tulpen onder toeziend oog van Verlinden. Hij wist de hele dag goed waar de camera’s stonden. Om enige orde in de chaos te scheppen werden mensen niet allemaal tegelijk toegelaten. Door de overweldigende belangstelling stond er een enorme rij. Alle bezoekers kregen een plastic zakje waarin ze twintig tulpen mochten meenemen.

In een paar uur was de tuin leeggeplukt. De organisatie meldde dat er zo’n 15.000 man op af waren gekomen.

Om 13.00 uur werd de pluktuin geopend voor het publiek. De opening werd verricht door GabyGaby (links), wethouder en locoburgemeester Eric van der Burg van Amsterdam en TPN-voorzitter Arjan Smit. Met de pluktuin op De Dam wordt het tulpenseizoen aangekondigd. Rood, roze, geel en paars waren de kleuren van de tulpen die gebruikt zijn voor de Tulipman. Tulipman is een fictieve actieheld die GabyGaby in 2010 bedacht.

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

TulpOpDam.indd 31

31

21-01-14 16:16

Eigen doos als vergrootglas op je product De pilot Special Packaging van FloraHolland geeft onderscheidende, goed doordachte verpakkingsconcepten ruimte op de klok. Veertien telers zijn er inmiddels actief mee, waaronder tien telers van snijcymbidium. Drie van hen stellen: het maakt ons verhaal compleet, maar productkwaliteit blijft nummer 1.

Foto's: Hans neeFjes

Hans Neefjes hneefjes@hortipoint.nl

S

nijcybidium, gerbera, eucharis, vanda en snijphalaenopsis zijn verkrijgbaar op de klok in fust dat afwijkend is in kleurstelling, uitstraling of maatvoering. Het standaard bedrag van een bepaalde fustcode wordt verrekend; de extra kosten voor marketing en afwijkende verf of print zijn voor de teler. Het gaat in veertien gevallen om fust dat voldoet aan de voorwaarden die de veiling stelt in de pilot Special Packaging.

Zo moet de teler minimaal 10.000 stuks laten maken bij een van de fabrieken waar FloraHolland zaken mee doet. En de fustcode moet op beide korte zijden en het FH-logo op beide lange zijden. Belangrijker is dat de teler vooraf moet aantonen dat de verpakking een onderdeel is van de visie en het pakket aan middelen waarmee zijn bedrijf communiceert met de klant. FloraHolland ervaart dat telers die hiermee bezig zijn, de productkwaliteit op orde hebben.

De teler moet bij de aanvraag drie stappen doorlopen: n marketingonderbouwing aanleveren aan afdeling Commercie Veilen; n interview met vijftien klokklanten inleveren bij FloraHolland Ketenlogistiek; n beoordeling en besluitvorming door de veiling.

Eerste evaluatie Uit een eerste evaluatie bij snijorchidee blijkt dat handelaren en telers tevreden zijn over Special Packaging. Handelaren vinden het duidelijk iets voor ’de beste telers’. De doos moet exclusiviteit uitstralen en productkwaliteit blijft het allerbelangrijkste. <

32

cymbidiumdoos.indd 32

Roze is vrouwelijk en opvallend

HVS Orchids, Pijnacker „

’De kleur moest vrouwelijker. Roze’

D

e kopse kant van de doos was al roze bij HVS Orchids in Pijnacker, net als de binnenkant van de bodem. Er lag iets anders op de plank als ontwerp voor de deksel. Harry en Stella van Schie kwamen zo’n drie jaar geleden uit op een combinatie van zwart en zilver als basis voor een onderscheidende, opvallende verpakking. Toen code 634-s, van special packaging, eind 2012 van kracht werd, ging het echtpaar nog eens kritisch naar de kleurstelling kijken. „We vonden allebei dat het anders, vrouwelijker moest. Roze werd de basiskleur. Het liefst glanzend, maar dat maakt dozen glad. Ze gaan schuiven op de kar”, aldus Harry van Schie.

Zoon Ben heeft het ontwerp gemaakt en daarin verwerkte hij het ronde logo plus drie cymbidiumbloemen dat al als reclamebord op de schuur hing. „Ook ons motto ’With pleasure only the best…’ komt terug. We geloven dat plezier de basis van ondernemen

is. We willen ook open en eerlijk met mensen omgaan. En we gaan voor de bovenkant van de markt op ons bedrijf van 2,3 ha. Onze uitdaging is om daar te blijven met topkwaliteit, waarbij verpakking onderdeel is van ons complete bedrijfsstrategie en -uitstraling”, licht de teler verder toe. Het motto staat zowel op de deksel als in de bodem van de doos. Verticaal afgedrukt. Dat valt nog meer op.

Inmiddels rijdt er ook een vrachtwagen van een transportbedrijf in de huisstijl van HVS Orchids. Stella van Schie, lachend: „In het begin kregen we daarop zoveel reacties dat we de route van de vrachtwagen bijna konden uittekenen.”

De hoes heeft nog steeds een zwarte achterkant en transparante voorkant.

Een opvallend etiket met bedrijfsinfo, verzorgingstips en QR-code aan iedere steel. Onderscheidend en omdat het aanbrengen tijd kost, zal het niet snel navolging krijgen. < Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

22-01-14 09:35

Roze en paars zijn de basiskleuren in de deksel voor gemengde dozen. Als alle bloemen dezelfde kleur hebben, is wit de basis.

Special Orchids, Bergschenhoek

’Bedrukte deksel was logische stap’ „

D

e bedrukte doos hoort bij de branding die Special Orchids nastreeft met snijcymbidiums”, zegt teler Wim Bos uit Bergschenhoek. „Wij willen toonaangevend zijn met topkwaliteit. Mijn broer John en ik zijn trots op ons product en dat willen we laten zien. En we willen ons onderscheiden, niet uitwisselbaar zijn. Het product moet van goede kwaliteit zijn, dan werkt een eigen doos bevestigend. De lat ligt hoog, want als

het product niet aan de verwachtingen voldoet dan is de herkomst direct herkenbaar voor de afnemers. We sorteren daarom zorgvuldig bij het snijden en inpakken en ieder jaar investeren we in het assortiment voor ons bedrijf van 6 ha. Onderscheid zoeken we al jaren. Toen veel kwekers van snijcymbidium overgingen van een zilveren naar een zwarte hoes, kozen wij voor antraciet als achtergrond en de naam Special Orchids

voorop. In de binnenkant van de bodem zie je grote diamanten afgedrukt. Toparrangeurs houden van blingbling. De afgelopen jaren is de huisstijl veranderd. De meest logische stap was de deksel met eigen bedrukking.

Dat mocht voorheen niet. In oktober 2012 zijn we in een keer om gegaan. De huisstijl was toen al in paars en roze. Die kleuren passen overal, of de bloemen nou naar Rusland, Italië of de Verenigde Staten gaan. Alleen bij de bloemen op kleur is de deksel wit met een afwijkende bedrukking; ook een kado.

Het traject met de dozen heeft zo’n half jaar geduurd.„We werden ondersteund door een marketingbureau en Marja van Veldhuizen van FloraHolland. De veiling stelde eisen, bijvoorbeeld dat je 15 topkopers naar hun mening moet vragen. Dat was geen probleem en ook wel goed, het levert toch weer informatie op. Wat de verpakking oplevert?

Vooral kort na de introductie zag je een opleving in positieve aandacht en reacties. Voor ons is belangrijk dat we herkenbaarheid hebben door de gehele keten tot aan detaillist.”<

Rein Cymbidium, Pijnacker

’We gaan voor een positief effect op langere termijn’ „

E

r is sinds 1 januari 2014 niets veranderd aan de inhoud. Onze snijcymbidiums zijn hetzelfde. Het ziet er in de nieuwe doos nu mooier uit. Het past bij het hele concept want we hebben tevens de huisstijl, de hoezen en de website aanpast. We proberen ons als jaren te onderscheiden met kwaliteit. Nu is ook aan de buitenkant zichtbaar dat we onderscheidend zijn. Zie het als de lekkerste bonbons die in de mooiste verpakking zitten.

Of het feit dat een gepoetste, blinkende auto beter verkoopt als een vieze.”

Aan het woord zijn Rein en Carola Kromkamp. Hun kas van 1,1 ha werd in 2001 omgeturnd van paprikabedrijf in Kromkamp Orchideeën. De overgrootopa van Kromkamp begon ooit op hetzelfde perceel. Dat feit komt in de huisstijl terug: ’since 1917’ staat afgedrukt in het logo. Boven de naam REIN een kroontje. Dat staat voor zuiver en het Franse ’reine’ betekend vorstin, dus zo ontstond het koninklijke kroontje”, legt Carola Kromkamp uit. Samen met haar man

sprak ze het afgelopen jaar meermaals met trendwatcher Sandra Könings en Peter van der Voort van Florpartners. De kleur van een blauw sjaaltje werd de huiskleur. Alle cymbidiums kleurden daar goed bij. Rein Kromkamp: „We hadden al vier jaar een eigen hoes met een antraciete achterkant. Voor die achterkant is nu ook kleurcode PMS 283 gebruikt. Toen we kopers bezochten ter onderbouwing van ons concept en hun mening vroegen, hadden

we een prototype mee in de nieuwe kleur en met het logo. Dan kun je iets laten zien. Het concept bleek een meerwaarde te zijn. Het hele traject kostte duizenden euro’s. Wat het oplevert kun je moeilijk meten. Het klinkt misschien gek, maar financieel voordeel is niet het belangrijkste doel. We gaan voor een positief effect op de lange termijn. De vele leuke reacties die we nu al ontvingen vanuit de hele wereld, geven voldoening.” <

Rein Kromkamp: „De lekkerste bonbons zitten ook in de mooiste dozen. Nu kun je ook aan de buitenkant zien welke kwaliteit wij telen.”

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

cymbidiumdoos.indd 33

33

22-01-14 09:35

Sjaak van der Sar wint Glazen Tulp met alocasia Zebrina:

’We zijn heel blij dat ze op ons p Bijna was er nooit een alocasia Zebrina op de markt gekomen. De plant liet zich aanvankelijk maar moeilijk vangen. Zowel in het lab als op de tuin van Sjaak van der Sar. Maar de kweker was niet voor een gat te vangen. Vorige week won de plant met de unieke zebrastelen de Glazen Tulp voor de beste marktintroductie kamerplanten.

Arie-Frans Middelburg afmiddelburg@hortipoint.nl

H

Ernaast ligt een bosje tulpen en een cheque met de beloning: onder meer promotie in Robs Grote Tuinverbouwing en de presentatie van de plant op alle internationale beurzen waar FloraHolland aan deelneemt.

Nu had alocasia Zebrina zeker geen gebrek aan aandacht de afgelopen jaren, dat ervoer Van der Sar meerdere malen op de Trade Fair in Aalsmeer en Naaldwijk.

Maar of de plant ooit professioneel geteeld zou kunnen gaan worden? Zebrina was erg weerbarstig, zowel in het lab als op de tuin in Zevenhuizen.

Vier jaar geleden kreeg van der Sar - hij is altijd in om nieuws te proberen - een traytje nieuwe soorten van stekleverancier Aardam uit Aarlanderveen. Alocasia Zebrina zat er tussen, maar van de tien exemplaren overleefde er maar een. „Het leek me een lastig ding, maar ik vond hem wel heel apart”, zegt Van der Sar.

Gestreepte stelen Ook zijn vrouw Esther was onder de indruk van de plant met de gestreepte stelen en Foto: Arie-FrAns Middelburg

ij is er enorm blij mee: Sjaak van der Sar. Hij had wel het idee dat alocasia Zebrina tot de kanshebbers behoorde, maar toch kwam de overwinning vorige week donderdag onverwacht.

De groeneplantenkweker uit Zevenhuizen ziet het als een waardering, als de kers op de taart. „Ik ben er vier jaar mee bezig geweest en als je dan door de voorrondes komt, genomineerd wordt en uiteindelijk wint. Ja, dan ben je daar heel blij mee”, zegt de kweker trots. Op de koelkast in zijn kantoortje staat de Glazen Tulp te pronken.

Sjaak van der Sar met de Glazen Tulp tussen de prijswinnende planten: alocasia Zebrina. „De handel trekt de plant de kas uit.”

34

GroenTulpWinnaar.indd 34

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

22-01-14 09:36

ns pad is gekomen’ adviseerde haar man dat ene nog levende exemplaar te tonen op de Trade Fair. Hij reed er speciaal voor terug naar huis. „En op de beurs bleek het echt een nekkendraaier.

Ze kreeg enorm veel aandacht.” Zo herinnert hij zich onder de vele reacties die van een man van in de tachtig die de plant echt hip vond. „Erg leuk al die reacties. Het is echt een stopper.”

Van der Sar besloot daarop een groter proefje te doen. ’Een groter experiment’, zoals hij dat noemt. Hij bestelde 150 planten en de geschiedenis herhaalde zich. Tweederde van de planten ging dood en de plant kreeg wederom enorm veel aandacht op de Trade Fair. „We dachten toen: als de teelt lukt dan gaat het hem worden.”

De moeilijkheid van alocasia Zebrina zat in het begin van de teelt. „Als jong plantje is het een lastig ding. Ook in het lab is het moeilijk te vermeerderen. Maar eenmaal groot is de plant hufterproof. Bij de consument is ze zo sterk als een zamioculcas. Het blad is keihard. Ze beschadigt echt niet met het inhoezen of tijdens transport.”

Absoluut goed Van der Sar antwoordde dan ook ’absoluut goed’ toen jurylid Rob Verlinden hem vroeg hoe de plant het twee meter vanaf het huiskamerraam zou doen. Verlinden legde uit dat dat tegenwoordig een belangrijk criterium is, omdat in de meeste huizen de kozijnen ontbreken of te klein zijn om er planten in te plaatsen. Hij adviseerde Van der Sar daar wat mee te doen.

De teler dacht zelf dat het feit dat er nooit beestjes in de planten zitten en er derhalve geen chemie gebruikt hoeft te worden in de teelt een belangrijk verkoopargument zou kunnen zijn. Maar Verlinden, die de plant ’echt iets nieuws’ noemde, veegde dat van tafel. Dat interesseert de consument niets, aldus de tv-persoonlijkheid. Diezelfde Verlinden vertelde Van der Sar ook dat de plant is gebruikt in een van de uitzendingen van Robs Tuinverbouwing. Het programma kent een item waarin een huiskamer opnieuw ingericht wordt en de bewoonster liep bij het zien van de metamorfose met een harde ’wouw’ in rechte lijn op alocasia Zebrina af.

Van der Sar zegt de teelt nu behoorlijk onder de knie te hebben. Hij paste het klimaat, de potgrond en de voeding aan – Van Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

GroenTulpWinnaar.indd 35

der Sar voegt ’iets’ toe – en nu overleven de ’zebraplantjes’ de beginfase. „We zijn door schade en schande wijs geworden en weten nu wat de plant wel en niet wil. Maar lastig blijft de teelt wel.”

Van der Sar denkt dat hij wereldwijd de enige is die Zebrina professioneel teelt.

Hij speurde op Google en zag dat de plant als hobbyplant wordt aangeboden, maar signaleerde geen professionele kwekerijen die de plant in het assortiment hebben. De Zevenhuizer verwacht, doordat het zo’n lastig te telen plant is, de enige te blijven op de Europese markt met alocasia Zebrina. Bang voor concurrentie is hij daarom niet. Zeker ook omdat hij de jonge plantjes exclusief afneemt van Aardam met wie hij een goede band heeft. „Ik ben een soort kraamkamer voor hem. Ik probeer vaak nieuwe soortjes voor hem uit.”

Lastig in lab Doordat het zo'n lastige is in het lab blijft de oppervlakte van Alocasia Zebrina in de kassen van Van der Sar beperkt. Dat komt ook doordat de teler er op advies van de handel twee planten in plaats van een in potten van 24 en 32 cm is gaan doen. Op bestelling doet hij er ook wel meer in.

Er staat nu 2.000 m2. De bedoeling is dat die oppervlakte de komende jaren groeit. „Er komen er meer aan, maar dat gaat traag.

Waar mogelijk gaan we uitbreiden. Niet dat we de hele tuin vol zetten, maar we willen meegroeien met de markt. Er zijn meer soorten verdwenen doordat er te veel van op de markt kwam. Gelukkig is het een heel moeilijke teelt, die beschermt zichzelf.”

De markt is erg happig op Zebrina, merkt Van der Sar. De afzet van de plant die jaarrond leverbaar is, loopt erg goed. ’De handel trekt de planten de kas uit’, heet het. Vaste klanten krijgen daarbij voorrang.

Van der Sar wil de planten echter liever niet te jong de deur uitdoen. Als ze groot is, is ze op zijn mooist. „Het is leuk dat de exporteur en ik er aan verdienen, maar wat als de plant in het tuincentrum niet verkocht wordt? We moeten verder denken dan ons eigen rendement. Het moet een blijvertje zijn.” Van der Sar kiest daarom liever voor een wat langere teeltduur van negen tot twaalf maanden en prefereert de plant groter af te zetten aan de handel.

Bedrijfsgegevens Bedrijf: Philodendronkwekerij Sjaak van der Sar, Zevenhuizen.

Teler: Sjaak van der Sar Gewas: Philodendron en Alocasia op 13.500 m2.

Bijzonderheden: Sjaak van der Sar won vorige week donderdagavond met alocasia Zebrina de Glazen Tulp van FloraHolland in de categorie beste marktintroductie kamerplanten.

Aan aandacht zal het de plant het komende jaar dankzij de prijs van FloraHolland en Robs Tuinverbouwing niet ontbreken. Van der Sar, die via de sociale media veel felicitaties ontving, zal zelf de overwinning ook benutten. Afgelopen week besteedde hij er in een mailing al aandacht aan richting zijn klanten. En het hele jaar zal het logo van de Glazen Tulp de aanbiedingslijst sieren. „Ik vind de Glazen Tulp een heel goed initiatief van de veiling en ik wil het daarbij ook niet laten.”

In mineur Van der Sar, die philodendron als hoofdteelt heeft, zegt het fijn te vinden dat de Zebrina veel aandacht krijgt. Niet alleen voor zijn eigen bedrijf, maar ook voor groene planten in het algemeen. „De laatste jaren is de afzet van groene planten toch in mineur. Ze kunnen wel een ’boost’ gebruiken. De meeste kwekers verdienen een boterham, maar daar zit echt geen beleg op. Ze kunnen het onderhoud doen aan het bedrijf, maar niet meer investeren. Deze aandacht is goed voor de groene planten.”

Van der Sar hoopt tenslotte zelf door de exclusieve Zebrina, die naar landen als Duitsland, Frankrijk en Zwitserland aan het hogere segment wordt verkocht, het ergste achter de rug te hebben. „We zijn heel blij dat ze op ons pad is gekomen. Ik zie het niet als mijn eigen verdienste, want de Schepper heeft hem gemaakt. En ik gebruik de talenten die ik heb gekregen zo goed mogelijk om de planten te verzorgen en hem zo goed mogelijk in de markt te zetten.” <

35

22-01-14 09:36

Teelttips Zomerbloemen Winterrust De winter laat zich dit jaar tot nu toe van een heel milde kant zien. Samen met het extreem late jaar 2013, kan dit problemen opleveren met de winterrust van gewassen die vanuit vaste planten geforceerd worden.

Zoals we nu weten, zijn de meeste gewassen later in rust gegaan. Dit betekent dat het tijdstip dat de plant begint aan de rustdoorbre-

perkgoed Remmen Voor koud gekweekte gewassen zoals bellis, myosothis, primula en violen kenmerkt zich ook deze winter, tot nu toe, door relatief warm weer. In de meeste gevallen is sprake van een weelderige ontwikkeling. Remmen vraagt nu extra aandacht. Probeer de

Tulp Verslijming Op veel plekken in de waterbroei komt wat verslijming voor; weke wortels die verrotten, waardoor uiteindelijk korte planten ontstaan. Deze wortels verspreiden een zeer onaangename geur en er ontstaat een witte waas in het water.

36

Teelttips-Schoffelen_nw.indd 36

pioen

king later is. Tel hierbij op de hoge temperaturen tot nu toe waardoor de rustdoorbreking niet optimaal verloopt en de conclusie dat het dit voorjaar opletten wordt, is snel getrokken.

Let vooral op met het te vroeg in de kas brengen van gewassen, maar ook met het bouwen van tunnelkassen. Beter een beetje te laat starten en goede groei, dan dat de planten door het gebrek aan

winterrust niet goed weggroeien. Een plant waarbij de rust goed doorbroken is, zal de achterstand vrijwel zeker helemaal inhalen en een betere kwaliteit bloemen produceren.

Chloorprofam

Henk van den Berg Teelt- en Bedrijfsadvies, 0252-340301

Henk van den Berg Teelt- en Bedrijfsadvies, 0252-340301

ongewenste gewasgroei te voorkomen door tijdig wat te remmen. In primula is de groei goed te reguleren met Tilt. Pas daarbij de dosering aan de groeiomstandigheden aan. Ook aan de gebruikte selectie; een aantal nieuwe groeien duidelijk minder vegetatief dan de wat oudere primula-selecties. Tilt geeft een reactie op de bloemkleur en bloemgrootte. Het is verstandig dit niet meer toe te dienen als de knoppen gaan kleuren. Bellis kan

een gewasreactie geven bij het gebruik van Tilt; pas dus op met dit middel. In dit gewas kan men kiezen voor Alar of Bonzi. Ook het remmen van violen is maatwerk. Per selectie kan de gewasontwikkeling enorm verschillen. Violen reageren goed op de mix Alar/CCC. Remstofdosering is een zaak van ervaring, en goed opletten. Overleg bij twijfel met uw adviseur of toeleverancier.

Het is verstandig om de ervaringen van de groei-

regulatie vast te leggen in een logboek. Per jaar zijn de omstandigheden verschillend, maar vaak zijn er ook overeenkomsten met andere jaren. Ook de reactie van de verschillende rassen en selectielijnen is iets wat snel vergeten wordt en dan kan een keer terug kijken helpen bij uw besluitvorming.

Verder vraagt vooral schimmelbestrijding de aandacht. Botrytis is in de winter altijd actief, zeker bij dit zachte weer. Het

beste is een preventieve aanpak met middelen zoals Teldor en Luna. Bestrijd een echte aantasting met curatief werkende middelen zoals Switch. Zorg daarnaast voor een actief klimaat. Zorg ook voor goede luchtcirculatie en geef onderdoor water. Als u toch via de regenleiding water geeft doe dat dan bij zonnig, winderig weer zodat de gewassen niet langer dan nodig nat staan.

De bron voor verslijming zijn heel vaak niet goed gereinigde bakken. In veel bakkenwassers worden de organische resten eerst met vuilfraisen verwijderd, hierna worden de bakken gereinigd met een product op basis van waterstofperoxide. Grofweg worden twee systemen gebruikt: bakken inspuiten of onderdompelen. Bij inspuiten verdient het aanbeveling om de werking van de doppen goed te controleren.

Als een dop minder werkt

is de reiniging al snel onvoldoende. Controleer ook bij het onderdompelen in een oplossing met waterstofperoxide. De bakken worden ondersteboven onder water geduwd, waarbij een geleiderail de bakken door de oplossing leidt. Hierbij is het heel belangrijk dat de hoek van de geleiderail schuin genoeg is, zodat de luchtbel die onder de bak blijft zitten klein genoeg is.

Helaas komt het soms voor dat de hoek van de geleiderail niet groot genoeg

is. Hierdoor blijft er te veel lucht onder de bak zitten waardoor het reinigingsmiddel niet goed in contact komt met de prikkers en de bodem van de bak.

Waterstofperoxide breekt af tijdens de reiniging; het aanpakken van organisch vuil in de bak. Tevens verdunt de concentratie door het vocht waarmee de bakken voor het inspuiten al nat gemaakt zijn via de vuilfraisen. Bij systemen op basis van een voorraad vloeistof, moet u daarom

de concentratie waterstofperoxide met enige regelmaat controleren.

Het komt namelijk nog wel eens voor dat de concentratie aan de lage kant is, waardoor verslijming toch kan optreden. De concentratie waterstofperoxide kunt u makkelijk met speciale strookjes controleren.

Hoewel pioen extreem gevoelig is voor chloorprofam (Chloor IPC), is het middel eigenlijk onmisbaar voor de bestrijding van het onkruid vogelmuur. Omdat de schade door dit middel vrijwel altijd alleen contactschade is, is het dus voor opkomst wel te gebruiken. Let er echter op dat de pioenen echt niet opkomen. Vooral boerenpioenen en verwante soorten staan veel vroeger met de neuzen boven.

Ditzelfde geldt voor de Coral-typen. Spuit het middel met donker weer op een natte grond. En niet in de regen, omdat het dan langs de neuzen naar beneden loopt en alsnog schade veroorzaakt. Probeer de andere bodemherbiciden later te spuiten in verband met de langere werking.

Schneider Youngplants, 06-53281711

Wilfried Poland, Holland Agri Consult,0631698070 Alex Buis Tulpenadvies, 0642388337 Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

22-01-14 09:36

Schoffelen

Groene en bonte PLanten teeltomstandigheden Het is al vrij lang relatief warm en donker winterweer en dat is aan de gewassen te zien. De opbouw van de plant is duidelijk slapper en de bladkleur is lichter dan gewenst. Ook de wortels zijn soms minder. De RV/ VD is in deze periode vrij hoog en dat beperkt de verdamping en dus de opname van voedingsstoffen zoals Ca en Mg. Juist deze zijn belangrijk voor de ontwikkeling van een gezond en stevig gewas. De opname kunt u stimuleren door een actieve klimaatregeling.

Door het relatief warme weer kan dat zonder dat dit al te veel energie kost. Een te hoge RV kan gereguleerd worden door de vochtregeling op de klimaatregeling

LeLie Door de milde winter zijn er tot nu toe weinig teelttechnische problemen die ten koste kunnen gaan van de kwaliteit. Bij mooi zonnig weer is 10 tot 12 uur belichten voldoende voor lelies. Vanaf heden geldt in principe het advies dat lampen die na 13.00 uur afgeschakeld zijn niet meer aangeschakeld behoeven te worden. Bij Oriëntals kan overbelichtingsschade optreden. De symptomen zijn donkere vlekken in het blad en verdroogde blaadjes in de top van de plant.

Canberra en Helvetia staan hierom bekend, maar ook bij andere cultivars komt het regelmatig voor. U kunt Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

Teelttips-Schoffelen_nw.indd 37

te activeren. Het beste kan dan eerst de kastemperatuur wat verhoogd worden, omdat warme lucht nu eenmaal meer vocht kan bevatten dan koude lucht.

Kies pas in tweede instantie, als het vochtgehalte in de kas te hoog blijft, voor een minimum raamstand. Op zonnige dagen is een licht afhankelijke verhoging van 2°C – 4°C op de ingestelde kastemperatuur aan te bevelen. Zo wordt de groei van het gewas extra gestimuleerd wat de kwaliteit ten goede komt.

Gewasbescherming De ziektendruk is laag deze periode, toch ontstaan er soms haarden van luis en spint. Goed scouten vooral in het gewas blijft daarom

dergelijke problemen voorkomen door minder te gaan belichten en een minimale donkerperiode van 10 uur te handhaven. Bijvoorbeeld start belichting 02.00 uur en stop belichting 14.00 uur.

Om verantwoord minder uren te kunnen belichten heeft u wel minimaal een lichtniveau van 4.000 lux nodig en als er sprake is van relatief hoge plantdichtheden zelfs wel 5.000 lux.

Klimaat Ondanks het mooie weer kan vanaf 15.30 uur het gewas enorm snel afkoelen door uitstraling. Wanneer er daarvoor veel instraling geweest is leidt dat tot een verhoogd risico op bladverbranding. Door snelle afkoeling van het gewas daalt de verdamping namelijk zeer snel. Er ontstaat dan een situatie waarbij het

nodig. Een aantasting tijdig waarnemen en aanpakken voorkomt problemen bij de afzet van de planten.

In de kouder gekweekte gewassen is er snel een aantasting van botrytis en bladvlekken. Bestrijd deze tijdig met de bekende middelen. Mocht u bang zijn voor residu vraag dan uw adviseur of toeleverancier naar middelen met minder residu of met goede uitvloeiers. Bij wortelaandoeningen kunt u beter niet spuiten maar aangieten met middelen als Fenomenal of Ridomil. Houd in deze gevallende pot wat droger zodat de wortel de tijd krijgt zich te herstellen.

Arie van Bostelen, 06 51312208

evenwicht tussen worteldruk en gewasverdamping uit balans is. Door ’overdruk’ uit de wortels worden dan de zwakke cellen in jonge blaadjes of bladpunten kapotgedrukt. Dit verschijnsel noemt men bladverbranding. Als het in extreme mate voorkomt spreken we over broeikoppen. Als er sprake is van broeikoppen dan zijn ook de bloemknoppen beschadigd of zelfs afgestoten. Dikke bolmaten hebben hiervan eerder last dan kleine bolmaten.

Probeer op heldere koude dagen tijdig het schermdoek te sluiten. Dus bijvoorbeeld tussen 15.30 en 16.00 uur.

De hoeveelheid instraling die na 15.30 nog komt is het niet waard om het gewas snel af te laten koelen.

Kees van egmond kees@kees-ineke.nl

Pluim Het is half vijf als ik bij Bleiswijk de A12 verlaat.

Toen ik naar de bloedbank ging regende het, nu klaart het gelukkig weer op. Als ik de N209 opsteek kijk ik over het laaggelegen land richting Rotterdam en ik zie de geweldige skyline. Rechts van mij louter kassen. Er bovenuit rookpluimen.

Voorbodes van de kou?

Het was eventjes hot op Twitter. De pluim. Ik kan me voorstellen dat het hart van badmintonners dan sneller gaat kloppen maar met deze pluim wordt toch echt iets anders bedoeld. Het is de grafiek waarmee het KNMI een weersverwachting uitspreekt voor de komende twee weken. En die grafiek wordt interessanter naarmate de pluim zich verder onder nul gaat bewegen.

Het is eigenlijk een verwachting met naar boven en naar beneden uitwaaierende lijnen. Een horizontale pluim dus. En voor liefhebbers kan die pluim niet laag genoeg uitkomen. Heel gek, in de zomer heb ik er nog nooit iemand over gehoord. Het schijnt echt met de winter verband te houden. De temperatuur daalt en de schaatskoorts loopt op.

Zoiets.

Nu mag ik graag schaatsen maar ik word er altijd wat onrustig van als de pluim in het nieuws komt.

Dan zie ik sneeuw neerdwarrelen op het kasdek.

Donker weer. Glasbreuk. Wegen die vollopen.

Glijdende auto’s. Stagnerend economisch verkeer.

Ellende dus.

En dan heb ik het niet eens over de kou die ervoor zorgt dat we volop moeten stoken en het toch niet warm krijgen in de kas. Al die kubieke meters gas die omhoog moeten worden gehaald in Slochteren en de bodem die daardoor weer inzakt. Scheurende muren. Krakende daken. Grommende Groningers.

Niet fijn.

Nee, ik begrijp niet waarom er mensen zijn die opveren als de pluim zich aandient. Ga lekker wintersporten in Zwitserland of Oostenrijk! Schaatsen op de Weissensee of de Gele Rivier. Of zoek gewoon een overdekt gebeuren in Nederland op.

Daar kun je toch ook je rondjes maken? En zonder last te hebben van de snijdende oostenwind.

Ik vind het een ideale winter tot nu toe. Geen kou, geen sneeuw, geen recordfiles, alle seinen staan op groen voor een economisch reveil. De bloemenhandel gaat gewoon door, zelfs op straat. Lage stookkosten. Wat wil je nog meer? Nee, van mij krijgt de winter van 2014 een dikke pluim.

Wilfried Poland, Holland Agri Consult, 0631698070

37

22-01-14 09:36

Nieuws

Veel belangstelling voor Tuinbouw 2040 Er is veel belangstelling voor de toekomst van de tuinbouw. Bij het symposium ’Tuinbouwtechniek 2040’ was een grote collegezaal afgeladen met tuinders, toeleveranciers, docenten en studenten. „Youp van ’t Hek zou niet ontevreden zijn”, constateerde gastspreker Ron Threels, verkoper bij kassenbouwer Kubo. Hij vertegenwoordigde een van de bedrijven die kwamen vertellen over technieken die ze aan het ontwikkelen zijn, vorige week dinsdag op een symposium georganiseerd door studenten van InHolland in Delft.

Het is de bedoeling van InHolland om met een groep studenten en betrokkenen uit de tuinbouw na te denken over de situatie in 2040, mede om het onderwijs van de toekomst vorm te geven. Aan het eind werden bedrijven opgeroepen om deel te nemen aan deze toekomstverkenning.

idee bedoeld voor kantoorgebouwen, maar waarom niet voor kassen?

Een groepje studenten heeft voor deze vinding vorig jaar een prijs gewonnen van £10.000. Dat geld wordt niet uitgegeven in de kroeg, maar besteed om het meest geschikte materiaal te vinden.

Het stroomraam bestaat uit glas waarop een laagje is gebrand van een zeldzaam element,

dat zeer effectief licht kan bundelen. Het licht wordt naar de randen van het raam geleid waar het wordt omgezet in elektriciteit. „Er is maar een heel dun laagje nodig om licht te verzamelen”, legde TU-student Willem Kesteloo uit. „Daardoor zijn de kosten per m2 veel lager dan van een zonnecel.”

Hoe hoger de concentratie van het element, des te groter de opbrengst aan elektriciteit.

Het idee om met een kas elektriciteit op te wekken blijft de fantasie prikkelen. TU Delft heeft een zogeheten stroomraam ontwikkeld, dat elektriciteit opwekt met een laagje op het glas. Aanvankelijk was dit

Foto: JoeF SleegerS

Stroomramen

Bij het symposium over tuinbouwtechniek 2040 waren 160 mensen aanwezig. Er zijn achteraf bij InHolland dertig aanvragen voor een toekomstverkenning binnengekomen.

Beste poinsettia komt uit Bleiswijk De Bleiswijkse teler Bram Breugem heeft met cultivar Allegra White de beste poinsettia in de kwaliteitscompetitie die LTO Groeiservice en FloraHolland jaarlijks organiseren.

Er zijn 939 poinsettia’s beoordeeld op houdbaarheid en sierwaarde de afgelopen weken.

In de uitbloeiruimte van FloraHolland (FH) in Naaldwijk stonden dinsdagmiddag 16 januari veel planten nog fier overeind. Enige lichtgekleurde, opstaande schutbladeren gaven aan dat het kunstlicht in de uitbloeiruimte niet voldoende was voor optimale doorgroei, maar dat deed niets af aan de sierwaarde. Die was bij sommige planten anders: kale onderkanten of zelfs compleet zwarte, kale scheuten. „Botrytis”, oordeelde Chris Vermeulen van FH. „Die schimmel kan uiteindelijk de hele plant vernietigen.”

Kwaliteitscompetitie Het relatieve warme, donkere weer in

38

Productpaginas-Hans-Joef.indd 38

november 2013 gaven de ongeveer dertig aanwezige telers, adviseurs en vertegenwoordigers van veredelaars aan als reden voor tegenvallende kwaliteit. Degenen die het klimaat actief hielden of ruim genoeg teelden, waren in het voordeel. En er zijn cultivarinvloeden.

Bram Breugem prijst zich gelukkig met het WPS-systeem waarop hij teelt. Er is altijd luchtbeweging op zo’n systeem los van de grond. Breugem had met Allegra White de beste poinsettia in keurgroep potmaat 12 tot 14 cm. De score van 4,5 punten voor sierwaarde was de allerhoogste en daarom goed voor de Poinsettia Award 2013.

In de categorie potmaat t/m 11 cm won teler Chris Endhoven met Christmas Feeling White. Bij de grote potmaten, 14 cm en groter, was het Tim van Leeuwen met Christmas Feeling.

Voor de kwaliteitscompetitie waren 57 partijen van zes planten vrijwillig ingestuurd door 25 teeltbedrijven. FloraHolland onderwierp ze aan een transport- en winkelsimu-

latie voordat ze medio december 2013 in de uitbloeiruimte in Naaldwijk belandden.

Prima Donna beste noviteit In de uitbloeiruimte zijn tevens zeventien nieuwe cultivars beoordeeld die veredelaars inbrachten. Deze cultivars kregen ook tijdens de opkweek en het veilingklaarmaken een rapportcijfer van vakgenoten.

De cultivars, een mix van noviteiten en referentierassen, stonden op twee bedrijven zodat de invloed van teelt op gronddoek of containers meegenomen kon worden. Alle scores zijn per cultivar bij elkaar opgeteld en gemiddeld. De noviteit Prima Donna van veredelingsbedrijf Dümmen had het hoogste eindcijfer. Veredelaar Arjan Koot haalde de bijbehorende bokaal op tijdens de bijeenkomst in Naaldwijk. Aangegeven werd dat de kwaliteitscompetitie een van de beoordelingsmomenten is voor de veredelaar. Net zo belangrijk zijn praktijktesten in onder andere de belangrijke productielanVakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

22-01-14 11:12

De laag wordt daarmee echter ook minder transparant. Bij een lichtdoorlatendheid van 95% is de stroomopbrengst 3% van het zonlicht. De maximale opbrengst is 11% bij een doorlatendheid van 0%. Een normale zonnecel ligt rond 17%. Hoe lang het laagje zal meegaan, is nog niet bekend. „Het reageert in elk geval niet met condenswater”, beloofde Kesteloo.

Een nadeel van een dergelijke toepassing in de glastuinbouw is dat planten ook licht nodig hebben voor de groei. Dat nadeel zou er niet zijn als de laag dynamisch is in te stellen. In de toekomst zou daar volgens Kesteloo naar gekeken kunnen worden.

Het principe is alleen nog getest op vlakjes van 5 x 5 cm. De studenten hopen na de zomer met een groter project te beginnen.

opname van voedingsstoffen. Wel moeten we ervoor zorgen dat er voldoende calcium wordt meegedoseerd en opgenomen, want die wordt verdrongen door ammonium.”

Het doel van Priva is een methode om alle meststoffen nauwkeurig inline te meten en te doseren. Zo kan de plant precies op maat worden bediend. Tot nu toe is dit echter nog niet gelukt. „Dit is de bemesting van de toekomst”, zei Enthoven. „Het zal meer opbrengst genereren, minder spui, een beter product en minder kosten. Bovendien zullen we in de toekomst zuiniger moeten omgaan met meststoffen, want fosfaat raakt op.” Een tuinder in de zaal opperde dat meestal ophoping van natrium de oorzaak is dat er gespuid moet worden. „Voor natrium is er maar één oplossing”, aldus Enthoven. „Zorgen dat het er niet in komt.”

Ammonium op maat Kassen voor vele doeleinden Kassenbouwer Kubo timmert aan de weg met diverse nieuwe soorten kassen. Zo is er een ’rooftop greenhouse’ gebouwd in Toronto: een kas bovenop een industriepand, die ook de restwarmte en CO2 van het ondergelegen pand gebruikt. Kassen

foto: Hans neefjes

Priva heeft een manier bedacht om ammonium te doseren aan de hand van de pH in het wortelmilieu, vertelde onderzoeker Nico Enthoven. Bij een lage pH wordt er minder ammonium gedoseerd, bij een hoge pH meer. „Het resultaat is een betere controle over de pH in het wortelmilieu en een betere

worden soms ook voor andere doeleinden gebruikt. In Oman bouwde Kubo een kas met spiegels in plaats van een gewas. De spiegels fungeren als een zonnecollector die stoom produceert om stroperige olie naar boven te halen. „Ons paradepaardje is echter de Ultra Clima Kas, die sinds een paar jaar op diverse plaatsen in de wereld wordt gebouwd”, vertelde verkoper Threels. In 2012 is er 10 ha neergezet bij tomatenteler Redstar in Dinteloord. De Ultra Climakas is aanvankelijk ontworpen om schadelijke insecten te weren door overdruk. De ingeblazen buitenlucht wordt tevens gebruikt om te ontvochtigen. Maar er zitten meer nieuwe snufjes in de kas. Zo bestaan de luchtslurven in het gewas uit een dubbele slurf, waardoor de luchtafgifte gelijkmatiger is. Horizontaal zou het temperatuurverschil minder dan 1°C zijn. Ook is er een lichtfilter toegepast dat geen licht maar wel lucht doorlaat.

Behalve voor groenten is de kas ook voor orchidee ingezet. De lezing van Kubo was getiteld: Ultra Climakas, de energieneutrale kas. Eigenlijk had die titel ’energiezuinige kas’ moeten zijn, zei Threels achteraf. „Het zal nog een hele weg zijn om tot echte energieneutrale kassen te komen.” <

den Duitsland en Italië. Daar heeft Prima Donna overigens ook goed gepresteerd, gaf een vertegenwoordiger van Dümmen aan.

Pas begin december rapen Martien Komen van FH deelde de productiecijfers van de top 3, Duitland, Italië en Nederland, in 2012: respectievelijk 26, 20 en 16 miljoen stuks. In de praktijk is het lastig uitvoerbaar, maar telers in Nederland kunnen volgens hem het best pas vanaf begin december volop gaan rapen. Nederland is namelijk aanvullend op lokale productie en de vraag in een belangrijk afzetland, Engeland, komt pas medio december goed op gang. Engeland neemt 30% van de Nederlandse poinsettia’s af. Voor de totale groep kamerplanten is dat afzetpercentage 8%.

Het afgelopen seizoen is redelijk tot matig verlopen als het om prijsvorming gaat, al gaf Komen geen details: „Voegt weinig toe als je niet alle ins en outs weet.” De verhouding planthoogte en schermgrootte liep wat uit Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

Productpaginas-Hans-Joef.indd 39

de pas afgelopen seizoen en de plantkleur was veelal flets. Sortimentskeuze wordt volgens Komen steeds belangrijker, net als marketing, bijvoorbeeld via producttafels.

Marketeer Annebet Beerman beaamde dat de kerstster zich nadrukkelijker mag presenteren op de winkelvloer. Zij is zo’n twee maanden per jaar actief voor het Nederlandse marketingoffensief binnen het Europese promotieproject Star for Europe.

Haar jaarbudget is €30.000, afkomstig van

Zo’n dertig vakgenoten bekeken de prestaties van 939 poinsettia’s in de uitbloeiruimte van FloraHolland in Naaldwijk. De cultivars Allegra White en noviteit Prima Donna vielen positief op.

telers, veredelaars en de Europese Unie. „Vrouwen zijn eksters en poinsettia is een impulsartikel, dus zorg dat je de plant beter verpakt”, gaf Beerman als tip mee. Ze ervaart dat de media haar campagne pas in december oppakt. <

39

22-01-14 11:12

Nieuws

WKK kan nog wind in de rug krijgen Door mondiale ontwikkelingen op energiegebied en toch ook de gebleken onvoorspelbaarheid van het energielandschap, doen Nederlandse glastuinbouwondernemers er goed aan hun warmtekrachtinstallaties (WKK) zo lang mogelijk in bedrijf te houden.

Dit werd duidelijk tijdens het symposium ’Energy 4 tomorrow’, dat AgroEnergy vorige week donderdag in Rotterdam hield. Ruim tweehonderd bezoekers, met name tuinders, bezochten deze bijeenkomst. Het tuinbouwenergiebedrijf uit Delft organiseert om het jaar zo’n symposium om glastuinbouwondernemers die dagelijks te maken hebben met in- en verkoop van energie een goed overzicht te geven van lange- en kortetermijn-ontwikkelingen. Aangezien een meerderheid van de ondernemers over een WKK beschikt, speelde deze toepassing tijdens de bijeenkomst een zeer belangrijke rol.

Productie sterk onder druk Verschillende sprekers wezen er op dat het huidige energielandschap in een sterk veranderende fase zit. Mondiaal gezien neemt

de energievraag snel toe, vooral in landen als China en India, en een factor van grote betekenis is dat Amerika door schaliegas zelf-energievoorzienend is geworden. Meer op Europese schaal gezien heeft vooral gesubsidieerde windenergie uit Duitsland, waar de ’Energiewende’ bezig is, invloed op de Nederlandse stroomproductiesector.

André Jurjus, directeur Energie-Nederland, gaf daarbij aan dat gas als relatief schone brandstof voor stroomproductie, uit de energiemix wordt gedrukt. De meer vervuilende kolen nemen de rol van gas over.

Flexibele WKK's Wilfred Wilting, directeur marketing & sales van GDF Suez wees er op dat het aanbod in duurzame energie, zoals zonneen windenergie, sterk fluctueert. Om de schommelingen in de markt op te vangen en leveringszekerheid te bieden, blijven volgens hem richting de toekomst flexibele, traditionele productiemethoden zoals gasen kolengestookte elektriciteitscentrales essentieel. Daarnaast zal er ook steeds meer een beroep worden gedaan op flexibele decentrale capaciteit, zoals WKK. Als daar

UITGEVER BDUmedia Afdeling Vak- en Publieksmedia Postbus 67, 3770 AB Barneveld, 0342-49 42 63 Uitgever: Wiljo Klein Wolterink MBA Verkoopleider: Ron van de Hoef, e-mail: r.v.d.hoef@bdu.nl

Colofon REDACTIE Schipholweg 1, Postbus 9324, 2300 PH Leiden e-mail: bloemisterij@hortipoint.nl www.vakbladvoordebloemisterij.nl

Directeur Elbert van den Berg Secretariaat Linda Laman 071-56 59 678 Alice Hoogenboom 56 59 679 Hoofdredacteur Elbert van den Berg 071-56 59 678 Eindredacteur Jenny Mostert 071-56 59 633 Vakredactie Politiek en economie Quincy von Bannisseht 56 59 637 Peter van Leth 56 59 688 Markt en afzet Arie-Frans Middelburg 56 59 687 Cindy van der Zwet 56 59 630 Teelt en techniek Hans Neefjes 56 59 638 Joef Sleegers 56 59 642 Bert Vegter 56 59 639

40

ColofonVBB-Nieuws_nw.indd 40

in de toekomst een prijslabeltje aan wordt gehangen, kan dat voor de glastuinbouwsector voordelen opleveren.

Mark Belloni, directeur Eneco Energy Trade, zoomde wat verder in op het flexibele vermogen van WKK’s, die heel snel aan- en uitgeschakeld kunnen worden. Belloni vroeg zich af of marktprijsontwikkelingen kansen of bedreigingen zijn voor WKK, en kwam tot een niet onvoordelige slotsom. Hij ziet dat de waarde voor gasgestookt vermogen verschuift van de sparkspread op de langetermijnmarkt (OTC) naar flexibiliteit op APX en onbalans. Daarbij kan WKK profiteren van pieken en dalen in onbalans.

Maar, zo nuanceerde Belloni, flexibiliteit heeft dan wel in de nabije toekomst waarde, maar de vraag is of dit voldoende is voor investeringen in WKK. Stijn Schlatmann, directeur Energy Matters, wees er op dat WKK voor belichting interessant blijft. Netlevering is een mooie aanvulling voor belichtende WKK; grofweg de helft van het WKK-park draait nu (ook) voor belichting. Marginaal is netleverende WKK nog wel interessant. Vanaf 2018 verwacht Schlatmann verbetering van de WKK-positie, mogelijk eerder. <

Bureauredactie Carolyne de Vries Lentsch, Marrit Molenaar, Jolanda de Wekker Webredactie Erik Rotteveel Vormgeving Bert Hassing, John Jennissen Fotografie Gerdien de Nooy Freelancers Gert van den Berg, Hermen de Graaf, Bernadette Hoefsloot, Harmen Kamminga, Ank van Lier, Astrid Zoumpoulis-Verbraeken

ABONNEMENTENSERVICE Mutaties en bezorging Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Opgave via vakbladvoordebloemisterij.nl of bij de abonnementenservice.

Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk twee maanden voor vervaldatum bij de abonnementenservice wordt opgezegd. Dit kan schriftelijk, telefonisch of per e-mail. Ook voor informatie over een lopend abonnement en klachten over de bezorging kan contact worden opgenomen met de abonnementenservice, BDUmedia, afdeling Vak- en Publieksmedia, Postbus 67, 3770 AB Barneveld.

Op werkdagen is de abonnementenservice telefonisch bereikbaar van 8.30 uur tot 14.00 uur op 0342-494844, e-mail: abonnementen@bdu.nl.

Prijzen Jaarabonnement: € 349,60. Studenten 25% korting; 65 plussers 15% korting. Jaarabonnement Europa: € 449,65 (België: € 377,70). Jaarabonnement buiten Europa: € 466,50.

Genoemde prijzen zijn inclusief 6% btw en verzendkosten.

ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Verkoopleider: Ron van de Hoef, 0342 - 494263, 06 - 51806325, e-mail r.v.d.hoef@bdu.nl Media-adviseur: Gert-Jan Bloemendal, 0342-494807 e-mail: g.bloemendal@bdu.nl

Vakblad voor de Bloemisterij is een wekelijkse uitgave van de Stichting Vakinformatie Siergewassen en BDUmedia, Vak- en Publieksmedia.

Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie.

Lezers wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren.

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Algemene voorwaarden: op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten van BDUmedia B.V. zijn van toepassing de voorwaarden, welke zijn gedeponeerd ter Griffie van de Arrondissementsrechtbanken en de KvK.

Druk: BDU Media

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

22-01-14 11:12

Kasgenoten

A genda 30 jan Innovaties bij grote warmtepompen, bijeenkomst, Delft. Info: www.energymatters.nl.

2 feb Open dag De Groene Campus, Helmond.

Info: www.degroenecampus.nl.

4-5 feb Groen Direkt Voorjaarsbeurs, tuinplanten.

Boskoop. Info: www.groen-direkt.nl 11-13 feb Tuinbouwrelatiedagen, Gorinchem.

Info: www.evenementenhal.nl/gorinchem 14-17 feb Lenteflora, huisbroei- en bloemententoonstelling, Lisse. Info: www.lenteflora.nl.

20-23 feb Vaktentoonstelling tulp, Proeftuin Zwaagdijk. Info: www.proeftuinzwaagdijk.nl.

27 feb-3 maa Lentetuin Breezand, bolbloemententoonstelling. Info: www.lentetuin.nl 19-21 maa FloraHolland Seasonal Trade Fair op locatie Naaldwijk. Info: www.floraholland.nl 5-6 apr Kom in de Kas, landelijk evenement.

Info: www.komindekas.nl 10-12 jun GreenTech Amsterdam, tuinbouwvakbeurs in de Rai. Info: www.greentech.nl 27-30 aug Plantarium, vakbeurs voor de boomkwekerij, Boskoop-Hazerswoude.

Info: www.plantarium.nl 28-31 aug Nationale zomerbloemententoonstelling, Oude Kerk, Naaldwijk. Info: www.nzbt.nl

FOTO: PeTer van LeTh

Binnenland

Leeftiid: 54 jaar Plaats: Bleiswijk Bedrijfsnaam: Luiten Kwekerij Teelt: mediterrane planten (70%) en yucca (30%) Oppervlakte: 2,5 ha kasoppervlak en 0,5 ha containerveld

Frans van Dijk Een Van Dijk op Luiten Kwekerij. Hoe zit dat? „Al 33 jaar ben ik werkzaam op dit bedrijf. Ik ben begonnen als assistent-bedrijfsleider en verkoper, maar heb er steeds meer leidinggevende taken bij gekregen. Omdat eigenaar Wim Luiten geen opvolgers heeft, ben ik in 2005 partner geworden.”

LTO Groeiservice

Hoe staan de zaken anno 2014?

28 jan Gewasbeschermingsavond, Bommelerwaard. Info: Jan Barendse, 070-3075006.

31 jan Dag van de tulp, georganiseerd door Groeiservice, KAVB, Rabobank, PPO Lisse, CNB en Proeftuin Zwaagdijk.

Info: Jan Mantel, 06-20417106.

6 feb Praktijkdag bio-energie, De Doelen, Rotterdam, 8.00-18.00 uur. Info: www.groeiservice.nl.

„Wim is dit jaar 50 jaar ondernemer. Hij is nog volop actief, maar al wel enkele jaren aan het afbouwen. Het bedrijf is vanaf 2012 ook weer twee partners rijker om de bedrijfscontinuïteit beter te waarborgen.”

Buitenland

Al bezig met vakantie plannen?

28-31 jan IPM, vakbeurs, Essen, Duitsland.

Info: www.messe-essen.de.

18-20 feb Salon du Végétal, vakbeurs, Angers, Frankrijk. Info: www.salonduvegetal.com 20-22 feb FloraExpo, Chandigarh, India.

Info: www.floraexpo.com 4-5 maa Florall voorjaarsbeurs, Gent, België.

Info: www.florall.be.

26-28 maa World Floral Expo 2014, Chicago, USA. Info: www.worldfloralexpo.com 8-10 apr Flowers & HorTech, Kiev, Oekraïne.

Info: www.flowers-hortech.com 23-26 apr Hortiflorexpo IPM, Beijing, China.

Info: www.hortiflorexpo-ipm.com 22-24 aug Floratec-IPM India, Bangalore, India.

Info: www.messe-essen.de

„Ik geniet al van een lang weekend met mijn gezin. Weken weg hoef ik niet zo nodig.

Over veertien dagen gaan we wel voor twee weken naar Curaçao. Dit heb ik op mijn 30-jarig huwelijk mijn kinderen beloofd en dat is alweer drie jaar geleden. Dus het wordt hoog tijd. Nog net voordat de enorme voorjaarspiek op het bedrijf begint.”

Waaraan besteedt u uw vrije tijd? „Ik ben een fervent motorrijder. Elk weekend ben ik bij de Harley Davidson Club Goodfellas te vinden, die ik in 2007 samen met vrienden heb opgericht. Inmiddels hebben we meer dan 300 leden. Verder wandel ik graag met mijn twee rottweilers door de polder.”

Wat is uw verwachting voor 2014? „Laten we hopen op een beter jaar dan 2013 toen het slechte voorjaar desastreuze gevolgen had voor de verkoop van terrasplanten. We hebben voor 2014 een leuk gevulde orderportefeuille. Maar voor daghandel is het weer erg bepalend, misschien wel de grootste concurrent van telers en handelaren van terrasplanten. Ik vergelijk het wel eens met spelen in een casino. Als ze me vragen hoe zie je de handel: is het glas half vol of half leeg? Dan antwoord ik dat dat niet de essentie is. Je moet kijken waar de kraan is.”

Vindt u het terecht dat Groningers meer compensatie vragen voor de gaswinning in hun polder? „Zeker. Het is terecht dat aan de bel wordt getrokken voordat hun huizen door aardbevingen minder waard worden en dat er geld naar de regio gaat. Bijkomend voordeel is wellicht dat Nederland nog sterker dan nu gaat inzetten op groene energie.”

Wordt bij Luiten Kwekerij altijd gezamenlijk koffiegedronken?

Onderstaande symbolen hebben de volgende betekenis en verwijzen naar de website vakbladvoordebloemisterij.nl

!

Documenten en linken naar website

Vakblad voor de Bloemisterij 4 (2014)

Kasgenoten agenda_nw.indd 41

Foto’s

Filmpjes

„Altijd zitten management, kantoor- en productiepersoneel ’s morgens om 10 uur aan de koffie. Dat schept een band. De sfeer en saamhorigheid op dit bedrijf dragen ertoe bij dat ik nog elke dag vol passie naar het werk ga, ook al wordt de uitdaging steeds groter.”

41

22-01-14 09:37

U zoekt ?

Bel 0342 - 49 48 89 voor de advertentiemogelijkheden, wij geven u graag advies.

Bloemisterij Vakblad voor de

544190.indd 42

een uitgave van

22-1-2014 11:31:00

544189.indd 43

22-1-2014 11:08:54

544192.indd 44

21-1-2014 11:11:32