VBB_07-2014

Bloemisterij Vakblad voor de

12

7 69e jaargang 14 februari 2014

Relatiedagen Gorinchem

9 Stakingsacties:

10 Bloemenvervoer

16 Bloemensector

30 ’Houtstook

handel ondervindt er weinig last van

Randstad veel last van veiligheidstop

Kenia staat voor cruciale maanden

alleen rendabel met meerjarencontract’

Cover-nw.indd 1

12-02-14 15:44

13 20 3

3 19

546879.indd 2

12-2-2014 11:26:28

Bloemisterij Vakblad voor de

9 Veilproces FloraHolland doorstaat staking voor Valentijn

Opinie 4

Interview: ’EU moet gentechnieken voor plantweerbaarheid toestaan’

4

Commentaar: Onderhouden van relaties geldt altijd en overal

5

Stelling: Reorganisatie onderzoek begin einde kennisvoorsprong

Nieuws 6

Een selectie uit het meest recente nieuws

Bedrijf en afzet

16 ’Cruciale maanden voor bloemensector Kenia’

9

Afzet: Veilproces FloraHolland doorstaat staking voor Valentijn

10

Afzet: Gevolgen Summit ingrijpend voor bloemenvervoer Randstad

12

Gorinchem: Drukke relatiedagen met veel kleine noviteiten

15

Column: Victor van Dijk, Ecuador

16

Buitenland: ’Cruciale maanden voor bloemensector Kenia’

18

Vragen: Wat verwacht een koper bij aankoop van mijn bedrijf?

Markt

28 Certificaat moet veen in

22

Retailmarkt tulpen ligt na trage start goed op stoom

22

Met vordering seizoen komt tulpenkwaliteit op peil

23

Welkome impulsen voor markt cymbidiums

24

Tetten onder vuur in verder positieve narcissenmarkt

25

Sentiment bij Ficus benjamina hoopvol

potgrond veilig stellen

Teelt

33 Ctgb legt imidacloprid streng aan banden

26

In beeld: Snel doek trekken

28

Substraat: Certificaat moet veen in potgrond veilig stellen

30

Energie: ’Meerjarencontract must voor rendabele houtstook’

33

Gewasbescherming: Ctgb legt imidacloprid streng aan banden

34

Teelttips: zomerbloemen, chrysant, freesia, gerbera, alstroemeria

35

Column: Kees van Egmond

Nieuws 36

Bedrijfsinformatie

Service 37

Kasgenoot: Ard van Wingerden Agenda Voorplaat: Foto: Joef Sleegers

Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

Inhoud.indd 3

3

12-02-14 15:44

Opinie Piet Boonekamp, Wageningen UR:

’EU moet gentechnieken voor plantweerbaarheid toestaan’

FOTO: JOEF SLEEGERS

Het aantal gewasbeschermingsmiddelen loopt snel terug en de emissie van werkzame stoffen naar het oppervlaktewater moet omlaag. Ziedaar de uitdaging waar de tuinbouw voor staat. ’Echt grote stappen kunnen worden gezet met Integrated Pest Management 2.0’, meent Piet Boonekamp, manager businessunit Biointeracties en Plantgezondheid van Wageningen UR. Joef Sleegers jsleegers@hortipoint.nl

Wat houdt uw onderzoek in? „Onze afdeling doet strategisch onderzoek naar gewasbescherming. We ontwikkelen de gereedschappen voor geïntegreerde gewasbescherming. Een van de belangrijkste gereedschappen is biologische bestrijding met behulp van micro-organismen.

Micro-organismen hebben een groot voordeel. Als je ze kunt meegeven aan het zaad of aan de plant, dan kunnen ze met de plant meegroeien. Ze zijn altijd in interactie met de plant. Planten zitten vol met microorganismen, net als mensen. Dat is het beste onderzocht bij grassen. De gezondheid van gras hangt af van de populatie micro-organismen. Als die niet goed is, sterft het gras.”

Hoe kansrijk is deze aanpak? „Het is nog een redelijk nieuw terrein. Desondanks gaan grote fabrikanten van gewasbeschermingsmiddelen hiermee aan de slag.

Ze kiezen meestal voor bacteriën omdat de manier van toedienen hetzelfde is als bij chemische middelen. Dit is geen window dressing, maar serious business. Zij zien dat nieuwe chemische middelen moeilijk te

Commentaar Elbert van den Berg hoofdredacteur evandenberg@hortipoint.nl

4

Opinie_NW.indd 4

vinden zijn. Bovendien is de toelating van chemische middelen ontzettend duur. De kans bestaat dat de toelating van biologische middelen gemakkelijker wordt.”

Wordt de toelating van biologische middelen echt eenvoudiger? „In Europa is men daar nog niet uit. Daar kost een toelating nog steeds heel veel tijd en geld. In de VS wordt pragmatischer omgegaan met toelatingen. De procedure is: ga je een schadelijk middel vervangen door een biologisch middel dat hoogst waarschijnlijk minder schadelijk is? Dan krijg je vrij makkelijk een ontheffing om het te gebruiken, tot er eventueel toch onvoorziene effecten opduiken. In de VS geldt zo’n ontheffing voor het totale gebruik. In Nederland alleen voor onderzoek.”

U doet onderzoek naar Integrated Pest Management 2.0. Wat is dat? „De Europese richtlijn schrijft voor dat de land- en tuinbouw voor 2023 moet doen aan geïntegreerde gewasbescherming.

Dat betekent eerst preventie, vervolgens

monitoren en daarna pas bestrijden, met als laatste redmiddel chemie. De Nederlandse tuinbouw is daar al heel ver mee. IPM 2.0 gaat nog een stap verder.

Bij preventie zouden we meer moeten focussen op de weerbaarheid van de plant.

Dat is ook een doelstelling van de Topsector Tuinbouw en Uitgangsmateriaal.

Planten in de kas zijn letterlijk kasplantjes; ze worden makkelijk ziek. Eeuwenlang zijn ze geselecteerd op grote bloemen en grote vruchten; alles wat ook aantrekkelijk is voor schimmels en insecten. Op weerbaarheid zijn ze echter nooit geselecteerd. Dat zit wel in de wilde planten, dus dat moeten we proberen terug te geven aan de plant zonder de opbrengsten te verliezen. Een manier om dat te doen is resistentieveredeling.”

Resistentieverdeling is toch nooit een succes geweest? „In het verleden niet. Ziektekiemen passen zich heel snel aan en doorbreken de resistentie. Dus we moeten meerdere resistentiegenen bijeen brengen. Als je dat via traditionele kruisingen wil doen, ben je

Onderhouden van relaties geldt altijd en ove

D

e stakingsperikelen bij FloraHolland en de Tuinbouw Relatiedagen in Gorinchem zijn totaal verschillende gebeurtenissen. Deze week viel er één gemeenschappelijk punt uit te halen: het belang van het onderhouden van relaties. Dat geldt zowel voor verbanden tussen veilingdirecties met medewerkers en/of vakbonden als – zoals in Gorinchem – voor de verhouding tussen telers en toeleveranciers.

Wat dat betreft was er deze week wel sprake van een contrast. Want waar het tussen FloraHolland en de vakbonden maar niet opschoot, was de beurs in Gorinchem voor velen een prettig weerzien van

relaties. Die ogenschijnlijk ’beste stemming’ hoeft overigens nog niks te zeggen over de financiële situatie waarin bedrijven verkeren. Dat bleek halverwege het beursevenement, toen toeleveringsbedrijf Arend-Sosef bekend maakte alle activiteiten tot nader order te staken omdat de huisbankier de kredietkraan had dichtgedraaid.

Terug naar de relaties en terug naar FloraHolland.

Afgelopen woensdag zei directeur Lucas Vos dat voor de veiling richting medewerkers nog ’een berg werk’ lag te wachten. Het zegde toe daarmee aan de slag te gaan. Zijn woorden impliceren indirect dat de veiling op dat terrein – de relatie met de Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

12-02-14 14:04

Wilt u uw mening geven? Stuur een brief naar postbus 9324, 2300 PH Leiden of naar bloemisterij@hortipoint.nl.

Reacties moeten maandag voor 9:00 uur binnen zijn.

De redactie kan brieven inkorten of weigeren.

zo 25 jaar verder. Daarom pleit ik voor de toepassing van cis-genese; dat is de overdracht van genetisch materiaal binnen een bepaald geslacht. Bijvoorbeeld van het ene naar het andere rozenras. Dat is even veilig als traditionele veredeling. De Europese autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) heeft geadviseerd om deze techniek toe te staan.”

Zijn er dan geen gewasbeschermingsmiddelen meer nodig? „Jawel. Uiteindelijk gaan ziektekiemen ook meerdere resistentiegenen doorbreken.

Daarom moeten we de ziektekiemen tijdens de teelt monitoren en hun DNA onderzoeken. Als we merken dat ze de resistentie hebben doorbroken, moeten we chemisch ingrijpen. Daarmee doden we dan alle resistente kiemen. Dit is Geïntegreerde Gewasbescherming 2.0: meerdere resistenties inbouwen, kijken hoe de ziekte reageert, en dan killen. Naar verwachting kunnen we zo 90% van de bespuitingen besparen.”

Stelling

Reorganisatie onderzoek begin einde kennisvoorsprong De onderzoeksgroepen WUR Glastuinbouw en PPO Bollen, bomen en fruit gaan reorganiseren. Ontslagen zijn onvermijdelijk, zo geeft de organisatie aan. Hoeveel onderzoekers verdwijnen is pas medio 2014 duidelijk. Dat de sector kennis verliest is zeker. Die haal je niet snel terug. Voorsprong in kennis, waar de Nederlandse tuinbouwsector altijd prat op gaat, brokkelt af.

Peter van der Plas, perkplantenteler in Maasdijk „Of de sector kennis verliest is nog maar de vraag. Het is goed mogelijk dat deze mensen het bedrijfsleven ingaan en dat via deze weg hun kennis dan ook goed toepasbaar wordt voor de praktijk. Een reorganisatie is geen pretje, maar soms noodzakelijk om voortbestaan van activiteiten te kunnen garanderen. De voorsprong in kennis vind ik iets om over na te denken. Als ik

kijk hoe het met de marketing van onze producten is gesteld, dan denk ik dat we op dat gebied een grote achterstand hebben. Laten we ons als sector afvragen of het niet beter is om daar meer geld en invloed in te steken. Hierdoor zou onze sector misschien het geld kunnen gaan verdienen dat nodig is om onze toekomst veilig te stellen.

Ten slotte: de mensen die persoonlijk getroffen worden door deze reorganisatie wil ik sterkte toewensen.”

Zijn gentechnieken niet veel te duur voor de sierteelt? „Er bestaan al enkele transgene siergewassen, zoals de blauwe anjer. Maar het blijven ingewikkelde en dure technieken.

Zeker voor kleinere sierteeltgewassen die snel wisselen. Ik zie wel mogelijkheden als veredelaars de resistentiegenen in een soort basismateriaal zouden inbrengen en van daaruit nieuwe rassen veredelen. Achteraf kun je controleren met merkers of de genen aanwezig zijn. Dat is niet zo duur.”

en overal medewerkers – steken heeft laten vallen in de afgelopen jaren. Vos kan als nieuwe directeur een frisse start maken. En dat heeft de veiling nodig, want op een herhaling van ’Valentijn 2014’ zit niemand de wachten.

Zo’n staking is uniek in de bloemisterijsector. Tot voor kort was het zelfs ondenkbaar dat dit zou gebeuren. Het gros van de veilingmensen heeft hart voor de zaak. Vaak hebben ze hun roots in de sector. Er is dus veel onderhoudswerk te verrichten. Een pittige klus in tijden waarin niets zeker is. Dat bleek maar weer eens in Gorinchem met het dramatische bericht over Arend-Sosef.

Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

Opinie_NW.indd 5

Nico Karsten, iristeler in Hoogwoud „Daar ben ik het niet mee eens. We gaan waarschijnlijk veel effectiever onderzoeken en kennis die we ontdekken houden we voor onszelf. Onderzoeken worden dan waarschijnlijk niet meer dubbel gedaan. Het wordt allemaal wel veel moeilijker. Wat heeft die voorsprong nu uiteindelijk opgeleverd? De opbrengsten zijn veel te laag, de rozen zijn bijna verdwenen en veel teelten zijn kleiner

geworden. Zonder subsidies waren de glasgroenten waarschijnlijk niet zo snel gegroeid. Persoonlijk zou ik liever al dat onderzoeksgeld een paar jaar in marketing stoppen, daar valt winst te behalen. We moeten onze producten veel beter promoten, neem een voorbeeld aan Koppert Cress, zoals die producten promoot, geweldig. Dan ga je meer verkopen. Maar onderzoeken hoe we nog meer kunnen produceren: nee, eerst maar eens meer vraag creëren.”

Herbert Wooning, teler van potorchidee in Bleiswijk „Het opheffen van het PT en het, in ieder geval tijdelijk, flink opdrogen van de geldstroom voor onderzoek moest wel tot zulke maatregelen leiden.

Gelukkig zijn er goede initiatieven in de vorm van gewascoöperaties om

het onderzoek voort te zetten, maar dat moet allemaal nog wel even van de grond komen. En snel ook. Dus tuinders: zet je handtekening onder het lidmaatschap van de verschillende gewascoöperaties, het is voor je eigen toekomst. En ik weet het zeker: je krijgt meer voor minder.”

5

12-02-14 14:04

Nieuws Lees meer op de website

Stakers eisen respect en goed sociaal plan

Op deze pagina’s vindt u een selectie uit het nieuws.

Een uitgebreide versie van deze berichten maar ook ander

Honderden stakende medewerkers van de exportvestigingen van FloraHolland trokken afgelopen woensdag naar het hoofdkantoor van de veiling in Aalsmeer.

Na toespraken van de kopstukken van CNV Dienstenbond en FNV Bondgenoten boden kaderleden de directie een groot hart en een roos aan en vroegen ze haar om respect en een fatsoenlijk sociaal plan.

Algemeen directeur Lucas Vos erkende dat in gesprekken met stakers en niet-stakende medewerkers hem duidelijk was geworden dat er veel pijnpunten zijn.

Hij nodigde de bonden uit om direct te komen onderhandelen over het sociaal plan. Met goedkeuring van de stakers stemden de vakbonden in. Ze hielden echter in afwachting van de uitkomst de staking aan.

nieuws vindt u op www.vakbladvoordebloemisterij.nl.

n Staking bij FloraHolland: van dag tot dag donderdag 6 februari n FloraHolland verruimt de aanvoertijden voor vrijdag 7 februari. n Om 18.00 uur begint de door FNV Bondgenoten en CNV Dienstenbond aangekondigde 24-uursstaking. Honderden werknemers leggen het werk neer.

Vrijdag 7 februari De veilingklokken in Naaldwijk, Rijnsburg en Aalsmeer draaien. De distributie van de karren is ook in gang gezet. Wel verlopen de processen trager dan normaal. n De prijzen voor bloemen en planten lijken niet te worden beïnvloed door de staking. De totale klokomzet bedraagt € 15,1 miljoen en komt daarmee in de omzet top tien van de veiling.

• De bonden dreigen met vervolgacties. n

Zaterdag 8 februari FloraHolland nodigt de bonden uit voor hervatting van het overleg over het sociaal plan.

n

Zondag 9 februari Ondanks de voor maandag aangekondigde stakingen blijven de reguliere aanvoertijden van de exportlocaties Aalsmeer, Naaldwijk en Rijnsburg vandaag van kracht. n Rens Buchwaldt, financieel directeur van FloraHolland, begeeft zich tussen vakbondsleden in Naaldwijk. Hij spreekt van „een vreselijke situatie”. n Om 16.00 uur breken opnieuw stakingen uit in Aalsmeer en Naaldwijk. In Rijnsburg gebeurt dat, vanwege de zondagsrust, vanaf 3.30 uur. n

Maandag 10 februari Ondanks de stakingen gaat het veilproces in Aalsmeer, Naaldwijk en Rijnsburg op tijd van start. n Bernard Oosterom, voorzitter van de Raad van Commissarissen van FloraHolland, zegt op de website van de veiling het onaanvaardbaar te vinden dat personeel tot twee maal toe heeft gestaakt zonder dat er gesprekken tussen de bonden en de veiling hebben plaatsgevonden. n Het veilproces in Aalsmeer, Naaldwijk en Rijnsburg gaat door, ondanks de staking. n De ’koffiegesprekken’ tussen FloraHolland en de bonden eerder op de dag blijken niets te hebben opgeleverd. De bonden kondigen voortzetting van de stakingsacties aan. n

6

Nieuwskort2.indd 6

Dinsdag 11 februari FloraHolland ziet af van van een kort geding om de bonden te dwingen de staking te stoppen. De veiling vertrouwt er, volgens Servaas van der Ven, manager Commercie & Product, op via overleg uit de impasse rond het sociaal plan te komen. n De bonden kondigen een massale stakingsactie aan voor woensdag in Aalsmeer. n In een open brief roept de Westlandse burgemeester Sjaak van der Tak FloraHolland en de bonden op via een dialoog te komen tot overbrugging van de meningsverschillen. n

Woensdag 12 februari Een massale actie in Aalsmeer van ruim vijfhonderd stakende FloraHolland-werknemers brengt directie en bonden terug aan de onderhandelingstafel. De bonden geven aan dat de staking doorgaat totdat partijen er uit zijn. Bij het ter perse gaan van dit vakblad was de uitkomst van dit overleg nog niet bekend.

n

n Karuturi onder curatele Karuturi Limited in het Keniaanse Naivasha is onder curatele gesteld vanwege een schuld van ruim € 4 miljoen en het niet-uitbetalen van salarissen aan de ruim drieduizend werkne-

mers. De Keniaanse Business Advisory Group heeft twee curatoren aangesteld om de financiële zaken af te handelen. Zij onderzoeken onder meer de mogelijkheid om het rozenbedrijf te verkopen.

n Uithoorn krijgt lening voor herstructurering glas De gemeente Uithoorn heeft een renteloze lening van € 940.000 van de provincie NoordHolland gekregen om het slopen van kleinschalige kascomplexen langs de Amstel mogelijk te maken via een ruimte-voor-ruimte-project.

n Arend-Sosef legt activiteiten stil Arend-Sosef legt al haar activiteiten tot nader order stil. De huisbankier van de tuinbouwtoeleverancier heeft het krediet opgezegd vanwege tegenvallende financiële resultaten van het bedrijf, zo werd 12 februari bekend.

Vorig jaar kondigde Arend-Sosef een reorganisatie aan, waarbij veertig banen zouden verdwijnen. De toeleverancier, die in 2012 ontstond uit een fusie tussen Van der Arend en Nic. Sosef, heeft circa driehonderd medewerkers in dienst, verdeeld over vijf vestigingen.

Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

12-02-14 16:06

FOTO: ARIE-FRANS MIDDELBURG

Gelezen op Twitter peter de munck (@peterdemunck) based Research in opdracht van de provincie Gelderland.

■ Exporteur gebruikt labelbericht Exporteur Hamiplant is als eerste overgestapt op het gebruik van het zogeheten labelbericht om de informatie voor zijn stickers digitaal te kunnen uitwisselen met kwekers. De verwachting is dat andere exporteurs zullen volgen. De afgelopen twee jaar is het pilotproject ’Together 4 Better’, waarbij handel, kwekers en softwareleveranciers waren betrokken, succesvol afgerond. Hierdoor werd het gebruik van het labelbericht mogelijk.

■ Informateur Bommelerwaard

■ ING verwacht verdere terugloop bloemenproductie De Nederlandse snijbloemenproductie zal in 2014, evenals in 2013, met 1,5% teruglopen.

In de potplantenteelt zal de productie met 1,5% toenemen, maar met 1,5% lagere prijzen. Die verwachting heeft ING Economisch Bureau, zo blijkt uit het jongste kwartaalbericht van de bank.

■ Lichthinder door najaarsstorm De stormen van 28 oktober en 5 december 2013 hebben bij de Noord-Hollandse gemeente Hollands Kroon geleid tot klachten over lichthinder vanuit glastuinbouwgebied Agriport A7. Door kapotte ruiten konden telers hun lichtafschermingsdoeken enkele nachten lang niet sluiten.

■ ’Reststromen chrysant geschikt voor parfum’ Reststromen uit de chrysantenteelt in glastuinbouwgebied Betuwse Bloem zijn beperkt in omvang, maar bevatten inhoudsstoffen die bruikbaar zijn voor de productie van bijvoorbeeld: parfum, karton, bindmiddel en veevoer.

Dat blijkt uit onderzoek van WUR Food & BioVakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

Nieuwskort2.indd 7

Oud-burgemeester van Amersfoort Albertine van Vliet wordt de onafhankelijk informateur die gaat onderzoeken hoe de herstructurering van de tuinbouw in de Bommelerwaard – die momenteel in een impasse verkeert – het beste aangepakt kan worden. Dat maakten de Gelderse Staten op 12 februari bekend. Van Vliet moet haar bevindingen uiterlijk 4 maart aan de Staten rapporteren. De commissie wil er op 12 maart over spreken.

■ Proef dynamische inzet gietwaterbassins uitgebreid Het Hoogheemraadschap van Delfland breidt de proef rond dynamische inzet van gietwaterbassins bij het bergen van piekbuien uit, zo werd 4 februari meegedeeld. Beperkte het project zich tot nog toe tot tomatenkwekerij Lans in Maasdijk, nu gaan nog twee tuinders meedoen, onder wie een sierteler. Op korte termijn worden nog enkele telers in de Oranjepolder benaderd.

■ Air So Pure wint Tuinzaken Retail Award Air So Pure heeft de Tuinzaken Retail Award 2013 gewonnen, zo maakte het vakblad TuinZaken 6 februari bekend. Het merk won de prijs eerder in 2008. Onder het label Air So Pure werken zestien telers samen om planten met een bewezen sterk luchtzuiverende werking te verkopen. Het gaat daarbij om: areca, calathea, dracaena, hedera, nephrolepis, phlebodium en spathiphyllum.

Sjaak vd Tak moest ook effe zijn zegje doen. Hoop dat Lucas terug reageert met zorg jij nou maar voor een einde aan gemeentehuissoap#flora

Arthur Zwinkels (@Arthurzwinkels) Net een traktatie gekregen van een groep kwekers bij connect als dank voor het ”niet staken’’. Bedankt mooi gebaar @Kwekerij_JoGrow #enderest

Kiepflower (@Kiepflower) Ook vanuit de Bommelerwaard heel veel waardering voor de #FloraHolland medewerkers die het elke nacht en dag weer fixen #tegenstakenfh! (RT)

Marc Sassen (@viproses) Laat nu maar zien dat jullie ’ballen’ hebben @FloraHolland @LucasVos_FH , laat niet met je sollen!

Theo Dirkx (@TheoDirkx) @FloraHolland @FNVBondgenoten @vakbond hoe kan het zover komen? #staking ga met elkaar in gesprek alleen zo kom je eruit.

Lennard GreenBalanZ (@LGreenBalanZ) Bonden weigeren gesprek. Straks hoeft er niemand meer te werken bij #FloraHolland. Stakers, kom bij zinnen! #gezondverstand

Het Vakblad op LinkedIn Het Vakblad plaatst stellingen op LinkedIn. Door u aan te sluiten bij de discussiegroep van het Vakblad voor de Bloemisterij kunt u hierop reageren. De lopende stelling luidt:

Reorganisatie onderzoek begin van einde kennisvoorsprong 7

12-02-14 16:06

uw o ud e o l ie is g e l d wa a rd !

René vd Stok

VA N K L I N K

STOOMKETELVERHUUR

schermingen voor aanleg, onderhoud en renovatie T: 0174 - 517897 M: 06 53 437 827 tel: 0174-768876 i n f o @ v i c t o n b v. n l

www.renevanderstok.nl

• groothandel in olie en metalen • saneren van tanks en k e t e l s ( K I WA ) • afvoeren van brandstofrestanten

Tevens alle stoomwerkzaamheden Roelofarendsveen 071-3313356 • 06-22196960 info@klinkstoom.nl

VEBU V.O.F. Kasonderhoud - Glasreparatie - Goten smeren - Overspuiten - Goten reinigen - Diverse reparaties

GEBRUIKTE KASSENBOUW KASSENSLOOP

T: 0174 245 321 E: debets@debets.nl

Tel. 06-51 35 04 52 e-mail: buddys37@hotmail.com

WWW.DEBETSSCHALKE.NL

HOEK VAN HOLLAND T 0174 64 20 40 • KASSENSLOOP • (ROZEN)GEWASSEN uitRuimEN • GEvRAAGd: ASSimiLAtiELAmPEN EN WKK-iNStALLAtiES • WWW.muStANGdEmOLitiON.NL

KRIJTEN EN REINIGEN Voor andere werkzaamheden vraag naar de mogelijkheden

Wij helpen u graag!

T: 06-18277073

BOUW SLOOP ONDERHOUD GLAS REPARATIES

WILT U OOK ADVERTEREN OP DEZE PAGINA?

BEL: 0342-494290 546881.indd 8

12-2-2014 12:29:35

Handel kent weinig problemen door staking

Veilproces FloraHolland doorstaat staking voor Valentijn foto: Arie-frAns Middelburg

Het veilproces op de exportvestigingen van FloraHolland heeft de staking van honderden medewerkers in de aanloop naar Valentijnsdag zonder grote incidenten doorstaan. Uit voorzorg deden handelaren meer directe handel.

Arie-Frans Middelburg afmiddelburg@hortipoint.nl

O

p vrijdag en op de eerste dagen van deze week heeft de staking van medewerkers van FloraHolland op Aalsmeer, Naaldwijk en Rijnsburg niet tot grote problemen geleid. Met kunst en vliegwerk stond de aanvoer van bloemen en planten steeds redelijk op tijd klaar. Ook de levering van de bloemen en planten in de boxen van de kopers liep slechts kleine vertragingen op. Grote incidenten deden zich volgens FloraHolland niet voor.

Niet veel last Het beeld van de veiling komt deels overeen met ervaringen van handelaren. Frank Koenen, algemeen directeur van FleuraMetz: „Wij hebben niet al te veel last gehad van de stakingen. Noch qua aanvoer, noch qua prijsvorming. Wat dat betreft is een compliment voor de medewerkers die wel werkten en het management van FloraHolland hier op zijn plaats. Onder deze kritieke omstandigheden was er sprake van een goede, strakke organisatie en bijzonder professionele communicatie richting marktpartijen.”

Jan de Boer, directeur van Barendsen en director marketing Marcel Zandvliet van Dutch Flower Group (DFG) laten een zelfde geluid horen. De Boer: „Nee, we hebben er geen last van gehad. De veiling heeft het goed weten te beheersen. We hebben meer last gehad van de media die aan onze klanVakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

Blauw-1pagina-1foto.indd 9

Teler Sjaak Buijs deelde afgelopen week koeken uit op FloraHolland Naaldwijk om de werkende medewerkers van de veiling te bedanken voor hun inzet.

ten vragen gingen stellen over de gevolgen van de staking. De echte schade is reputatieschade. In het buitenland zullen ze denken dat we hier van het pad af zijn.”

Volgens Zandvliet hebben de bedrijven van DFG die zaken doen met de retail helemaal niets te duchten gehad van de staking.

Zij hebben te maken met orders die al lange tijd vast liggen en niet via de klok naar de eindklant gaan. De groothandelsbedrijven van DFG kregen de klokhandel met een kleine vertraging binnen. Maar Zandvliet noemt dat niet noemenswaardig.

De staking leidde er wel toe dat handelsbedrijven meer rechtstreekse handel deden in aanloop naar Valentijn. Jan de Boer geeft aan dat Barendsen normaliter 30 tot 40% op de klok inkoopt. Nu was dat 10%. „Hetzelfde gebeurde bij FleuraMetz. Frank Koenen: „Afgelopen zondag hebben we al een massa handel van kwekers laten binnenkomen en direct naar onze distributiecentra en filialen in Europa en Noord-Amerika verstuurd.

Die inkoopstrategie hebben we de hele week doorgezet. Het ironische van de situatie is dat ten gevolge van de staking kwekers en handelaren elkaar steeds beter weten te vinden en zo leren om buiten de klok om zaken te doen. Dat zal de klok verder verzwakken en de werkgelegenheid bij FloraHolland zeker geen goed doen.”

Ook Zandvliet geeft aan dat de groothandelsbedrijven vooraf hun maatregelen

hebben genomen. Maar, geeft hij aan, er is niet heel grootschalig tevoren bij kwekers ingekocht, het gaat om hier en daar wat.

De Boer noemde de markt in aanloop naar Valentijn goed. Dit is mede te danken aan het feit dat Valentijnsdag op vrijdag valt.

Geen begrip Marcel Zandvliet zegt dat DFG niet ingaat op het conflict tussen veiling en bonden.

Frank Koenen doet dat wel: „Ik begrijp dat de werknemers van FloraHolland voor hun rechten opkomen, maar heb er geen begrip dat de vakbonden juist in deze voor de gehele branche cruciale week naar dit extreme machtsmiddel grijpen. Zeker in een tijd dat veel kwekers het water aan de lippen staat en er nú geoogst moet worden.”

Jan de Boer tenslotte geeft aan dat de handel het gesprek aan wilde gaan met de bonden, maar dat die daarop niet reageerden.

Hij vraagt zich wel af wat het zegt dat mensen die 20 tot 40 jaar trouwe dienst hebben getoond, bereid zijn om te staken. De Boer adviseert de kwekers als eigenaren van de veiling een onafhankelijk onderzoek te doen naar de diepere betekenis van de staking en niet af te gaan op bonden of directie en bestuur van de veiling. „Het verhaal wat ik hoor is dat er geen respect is voor medewerkers en dat is precies wat de veiling ook niet heeft voor kwekers en handelaren.” <

9

12-02-14 16:01

Gevolgen Summit ingrijpend voor bloemenvervoer Randstad

’Vooral bloemenvervoer Rijnsburg ondervindt last’ Op 24 en 25 maart vindt in Den Haag de Nuclear Security Summit plaats.

Voor deze internationale top worden op een voor Nederland ongekende schaal veiligheids- en verkeersmaatregelen getroffen. De A44 en delen van de A4 gaan hermetisch dicht. Met name de bereikbaarheid van bloemenveiling FloraHolland in Rijnsburg zal daardoor tijdelijk slecht zijn.

Quincy von Bannisseht qvb@hortipoint.nl

H

et World Forum in Den Haag zal op 24 maart en 25 maart het toneel zijn van de Nuclear Security Summit, een internationale top waar 58 wereldleiders zullen spreken over het verminderen van de hoeveelheid nucleair materiaal in de wereld en het verbeteren van de beveiliging ervan.

Voor de top – de grootste ooit in Nederland gehouden – zijn ook vijfduizend delegatieleden en drieduizend journalisten uitgenodigd. Zij worden ondergebracht in hotels die binnen een straal van 60 km rond Den Haag liggen. Behalve Den Haag en Scheveningen gaat het om bijvoorbeeld hotels in de Bollenstreek, de regio Schiphol en Amsterdam.

Het vervoer van de wereldleiders van Schiphol naar Den Haag zal plaatsvinden via een afgezette route, de zogeheten cor-

ridor, over de A5, A4, A44, N44 en N14, waarbij één of meerdere rijstroken worden afgesloten (zie figuur Afsluitingen).

Rijnsburg Voor het vervoer van bloemen en planten in de Randstad hebben vooral de afsluitingen van de A44 en A4 op maandag 24 maart behoorlijk wat gevolgen, zegt Bernard Piet, manager sierteelttransport bij bloemenveiling FloraHolland. „Op die dag zit de rijbaan van de A44 in de richting Amsterdam–Den Haag tot 15.00 uur dicht. De aanvoer van bloemen vanuit Noord-Holland, bijvoorbeeld van tulpen, naar de FloraHollandlocatie in Rijnsburg zal daarvan ernstige hinder ondervinden. Chauffeurs zullen een omleidingsroute moeten volgen, waarbij ze kans lopen in een file terecht te komen.”

Advies

’Houd rekening met meer files dan normaal’ Vanwege de veiligheidstop in Den Haag zal een aantal wegen geheel of gedeeltelijk dicht zijn van zondag 23 maart 16:00 uur tot maandag 24 maart 15:00 uur en van dinsdag 25 maart 13:00 uur tot woensdag 26 maart 05:00 uur. Tijdstippen kunnen nog wijzigen. Lokale omleidingsroutes worden later deze maand bekend.

Enkele tips: n Telers die vanuit Noord-Holland producten willen aanvoeren op de FloraHollandlocatie in Rijnsburg wordt geadviseerd dat liever niet te doen op maandag 24 maart. „Probeer de aanvoer zoveel mogelijk te plannen op vrijdag 21 of zaterdag 22 maart.

Wij zullen die zaterdag niet om 15:00 uur

10

Nuclear Security Summit.indd 10

sluiten, zoals gebruikelijk, maar tot 17:00 uur open blijven”, aldus Bernard Piet, manager sierteelttransport bij FloraHolland. n De veiling in Rijnsburg is op 24 maart via de A44 wel vanuit het zuiden (Leiden en Den Haag) bereikbaar. „Houd wel rekening met meer files dan normaal.” n Rijkswaterstaat adviseert iedereen Den Haag en de regio Schiphol op 24 en 25 maart zoveel mogelijk te mijden. Wie er wél moet zijn, wordt aangeraden buiten de spits te reizen. Automobilisten moeten rekening houden met zeer ernstige verkeershinder en lange reistijden. n Meer tips op: www.vananaarbeter.nl en www.denhaag.nl.

Telers uit Noord-Holland die hun product per se in de nacht van zondag op maandag 24 maart willen aanvoeren, zullen dat niet via de A44 kunnen doen. „Zij moeten dan omrijden via bijvoorbeeld Leiden, wat ’s nachts niet zo’n probleem zal zijn.”

Wie op maandag 24 maart vanuit Rijnsburg bloemen het land wil inbrengen, zal eveneens via Leiden naar de A4 moeten rijden of een omweg moeten maken via Aalsmeer. „Het kan allemaal wel, maar het moet via provinciale wegen waardoor de reistijd langer is dan normaal.”

Bloemenvervoer vanuit Rijnsburg naar Den Haag kan niet via de N44 (het verlengde van de A44) plaatsvinden. Ook hier zullen vrachtwagens eerst via Leiden naar de A4 moeten rijden, om vervolgens via knooppunt Prins Clausplein op de A12 uit te komen om zo Den Haag binnen te rijden.

In Den Haag zelf is het gebied rond het World Forum afgesloten voor alle verkeer, waaronder delen van belangrijke doorgaande wegen als de Professor B.M. Teldersweg en de Scheveningseweg.

Aalsmeer Ook het bloementransport van FloraHolland-locatie Aalsmeer naar Rijnsburg zal op maandag 25 maart volgens Piet tegen problemen aanlopen. Een aantal in Rijnsburg gevestigde bloemenexporteurs is gewoon grote partijen bloemen op de klok in te kopen in Aalsmeer. Normaliter worden die partijen vervolgens naar Rijnsburg getransporteerd om daar centraal verwerkt te worden. „Doordat de A44 vanuit de richting Aalsmeer dan dicht zit, zullen vrachtwagens via omleidingsroutes naar Rijnsburg moeten rijden. Het is dan de vraag hoeveel Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

12-02-14 11:59

illustratie: Ministerie van Buitenlandse Zaken

de daadwerkelijke drukte op de weg die dagen.”

Naaldwijk De locatie van FloraHolland in Naaldwijk zal volgens Piet gewoon bereikbaar zijn tijdens de veiligheidstop. „Vanaf de A4 kun je gewoon naar Naaldwijk rijden. Alleen verkeer dat noordelijk van Amsterdam vandaan komt, zal op de A4 rekening moeten houden met extra drukte op het traject tussen knooppunt Badhoevedorp en De Hoek, waar de A5 op de A4 uitkomt. Op dit stukje weg – ter hoogte van luchthaven Schiphol – zullen de linker rijstroken afgesloten zijn. Dat geldt ook voor het stuk A4 vanaf knooppunt De Hoek bij Schiphol tot aan knooppunt Burgerveen. Dit is ook van belang voor verkeer dat vanuit Aalsmeer naar het Westland wil. Na het ringvaartaquaduct Haarlemmermeer bij Roelofarendsveen zijn vervolgens weer de volledige vier rijstroken beschikbaar.”

Verkeer dat vanuit Aalsmeer de A4 naar het Westland op wil, kan dat volgens Piet ook doen door binnendoor richting Leimuiden te rijden om daar de A4 op te draaien.

Overzicht van de veiligheids- en verkeersmaatregelen tijdens de Nuclear Security Summit in Den Haag op 24 en 25 maart.

vertraging dat gaat opleveren”, aldus Piet.

FloraHolland is hierover nog met enkele grote Rijnsburgse exporteurs in gesprek. „Die bedrijven zouden er ook voor kunnen kiezen hun product tot 15:00 uur in Aalsmeer vast te houden.”

Piet verwacht overigens dat de Rijnsburgse groothandelsbedrijven hun in Aalsmeer ingekochte producten het liefst op de eigen locatie willen verwerken, ook al komt het product dan met enige vertraging uit Aalsmeer. „Een aantal bloemenhandelaren uit Rijnsburg doet ook nog redelijk wat op de Engelse markt. Zij zullen moeten overwegen of ze wat meer activiteiten naar bijvoorbeeld vrijdag 21 maart kunnen verschuiven, zodat ze op maandag 25 maart minder de weg op hoeven. De weersomstandigheden spelen echter ook een rol, evenals de vraag hoeveel bestellingen je uit Engeland krijgt.”

Exporteurs doen er volgens hem daarom Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

Nuclear Security Summit.indd 11

verstandig aan hun eindklanten tijdig te informeren over de op handen zijnde verkeerssituatie. „Als zij hun eindklanten waarschuwen alvast rekening te houden met enige vertraging op maandag 25 maart, heb je kans dat ze misschien wel wat eerder willen bestellen, bijvoorbeeld op vrijdag 21 maart.”

De afritten vanaf de A4 naar de richting Aalsmeer zijn tijdens de veiligheidstop gewoon open. „Wie vanaf Naaldwijk naar Aalsmeer rijdt, kan dus gewoon de afrit naar de nieuwe N201 nemen. Voor de opritten is dat een ander verhaal omdat er toch enkele rijstroken afgesloten zullen zijn.”

Wie vanaf Aalsmeer naar FloraHolland in Bleiswijk wil, hoeft niet beslist via de A4 en de A12. „Heel veel vervoerders hebben al aangegeven prima mogelijkheden te zien om binnendoor naar Bleiswijk te rijden.

Of dat gebeurt, zal helemaal afhangen van

Veilingpersoneel De drukte op de wegen in de Randstad tijdens de top zal volgens Piet vooral bepaald worden door personenauto’s van bijvoorbeeld forenzen en niet door het beroepsgoederenvervoer. „Daarom hopen we ook dat vooral mensen in de zakelijke dienstverlening die niet per se de weg op moeten, zullen thuiswerken. Dat adviseren wij ook ons eigen personeel. We vragen hun op maandag 24 en dinsdag 25 maart zoveel mogelijk thuis te werken als het werk dat toelaat. Ook plannen we die twee dagen geen bijeenkomsten op onze locaties. Zo hebben we enkele vergaderingen van FloraHolland Productcommissies verzet, die oorspronkelijk voor die data gepland stonden.

De verkeersmaatregelen rond de komende veiligheidstop zijn volgens Piet behoorlijk uniek qua omvang. „Natuurlijk zijn er geregeld wegen afgesloten in verband met onderhoud of een ongeluk, maar dat is vaak van beperkte duur. Nu gaat een hoofdweg volledig dicht. Dat gebeurt niet vaak.” <

11

12-02-14 11:59

Drukke relatiedagen met veel kleine noviteiten Volgens veel kassenbouwers en toeleveranciers valt er alleen nog geld te verdienen in het buitenland. De Tuinbouw Relatiedagen waren echter volgeboekt met standhouders die hun product aan de Nederlandse teler wilden laten zien.

Hans Neefjes, Bert Vegter en Joef Sleegers bloemisterij@hortipoint.nl

Kijk voor meer foto’s op:

www.vakbladvoordebloemisterij.nl

WKK over lange termijn scannen

Testpartijen ’tracken'

Als adviseringsproduct en ook om zich te onderscheiden zet Agro AdviesBuro de ’WKK Lange Termijn Scan’ in de markt. Adviseur energie Jaap Vreugdenhil legde op de beurs uit dat dit een nieuw product is, waarbij het gaat om een inventarisatie van cruciale vragen omtrent de WKK-installatie. Is er bijvoorbeeld sprake van een aflopend leasecontract, moet er wel of geen motorrevisie plaatsvinden en gaat er misschien een rookgasreiniger of DeNox geplaatst worden. Rekening houdend met alle cruciale punten voert het adviesbureau voor de klant een grondige doorrekening uit, met als uitkomst de waarde van de WKK in verschillende scenario’s. Afhankelijk van de bedrijfssituatie en de ouderdom van de installatie zijn allerlei scenario’s mogelijk zoals investeren in een rookgasreiniger, verlengen of verkorten van het onderhoudscontract of reduceren van het aantal draaiuren.

In de stand van Codema werd op een smartphone de Trial Tracker getoond. Hoewel het volgen van productpartijen via apps niet nieuw is in de tuinbouw, gaat het nu bij Codema om een cloudbased oplossing voor veredelaars, vermeerderaars en producenten met als doel het op eenvoudige wijze volgen van testpartijen op verschillende productielocaties. Via apps van Apple IOS, Android en Blackberry kunnen gebruikers van deze platforms gegevens en foto’s snel vastleggen. Veredelaars en vermeerderaars kunnen de resultaten bij telers volgen en vergelijken. En telers krijgen inzicht in de resultaten van alle gewassen die ze volgen. Codema-onderdeel SDF is de officiële vertegenwoordiger geworden van de Trial Trackersoftware. Het pakket is ontwikkeld door Extreme Technologies, een Canadees softwarebedrijf met roots in de tuinbouw. Door de samenwerking hopen beide bedrijven het product sneller internationaal uit te rollen en door te ontwikkelen.

Van verblazen naar windstilte Arend-Sosef presenteerde tijdens de eerste beursdag, dinsdag 11 februari, alsof er nog niets aan de hand was een nieuw product van Biobest. Medewerker Robin van der Meer toonde apparatuur voor het verblazen van stuifmeel als bijvoeding, wat onderdeel is van het DynaMite G-System waarbij de roofmijt Euseius gallicus wordt ingezet.

Echter de ochtend erna maakte Arend-Sosef bekend dat de bedrijfsactiviteiten waren stilgelegd. Door tegenvallende financiële resultaten had de huisbankier het krediet opgezegd. De directie beraadde zich op vervolgstappen. Bij het ter perse gaan van dit nummer wilde directeur Bart Sosef daar desgevraagd niet op vooruitlopen. Op zijn beurt zegt Biobest de continuïteit van producten voor klanten te verzekeren.

12

HighlightsTRG-column.indd 12

Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

12-02-14 16:07

Kostbare schimmel op houtvezels „Dit beschimmelde hout is het meest kostbare goedje dat ik maak”, zegt Albert Dortmans, manager van compostproducent Orgapower.

Het gaat hier dan ook om de schimmel Trichoderma harzianum T22 die is doorgekweekt op gecomposteerd, uitgerijpt hout. Trichoderma leeft van de suikers die plantenwortels uitscheiden. Hij groeit mee met de plant en vormt als tegenprestatie een beschermende laag rond de wortels. Deze schimmel wordt geleverd door Koppert Biological Systems. „Onze klanten zijn vooral te vinden in sectoren die problemen hebben met schadelijke wortelschimmels”, zegt Dortmans. Het goedje kost € 400 per kuub. Het moet ongeveer 1% worden bijgemengd in potgrond, of met 1 kuub per ha worden uitgereden.

Leds als topbelichting staan op de drempel van de praktijk. „Met een voet erover”, verbetert Esther van Echtelt, tuinbouwspecialist bij Philips. In de praktijk lopen meer dan twintig proeven, zoals in phalaenopsis. En de eerste sierteler heeft het inmiddels aangeschaft voor potroos. In veel teelten zijn de lampen tijdens hun levensduur van 25.000 branduren al terug te verdienen met lagere energiekosten en meerproductie, aldus Van Echtelt. „Een belangrijk voordeel is dat licht en planttemperatuur beter in balans komen. Als de planttemperatuur te hoog is, schiet het gewas in de stress en daalt de fotosynthese.”

Voor elk gewas en voor elke teeltfase zijn de leds op lichtrecept samen te stellen; al dan niet in combinatie met Son-T. Want vaak is het een voordeel dat de lampen geen warmtestraling afgeven, maar het kan ook een nadeel zijn. Er zijn inmiddels tientallen lichtrecepten voor teelten onder ledlampen gemaakt.

foto’s: vakblad voor de bloemisterij

Nieuwe ledlamp voor toplicht

’Legerbed’ voor uitzendkrachten De bedden die Stapelbed.com levert zijn voortgekomen uit het legerbed. „Het leger is helemaal leegverkocht, en daarom laten we de bedden tegenwoordig zelf maken”, zegt Rob Boogert, directeur van deze leverancier van huisvestingsmaterialen. Het zijn eigenlijk eenpersoonsbedden die stapelbaar zijn door er een pijpje tussen te plaatsen.

Volgens Boogert zijn ze in tien seconden opgezet.

De metalen bedden zijn ’hufter- en hooliganproof’; de matrassen zijn eigenlijk incontinentiematrassen met een hoes van polyurethaan. Daardoor zijn ze bacterievrij en kunnen er bijvoorbeeld geen bedwantsen in trekken. Bovendien zijn de matrassen brandvertragend.

Stapelbed.com heeft vooral de grote uitzendbureaus als klant, maar levert steeds vaker aan tuinders. „Want tuinders regelen steeds vaker zelf de huisvesting van buitenlandse werknemers”, stelt Boogert vast.

Silo beter beschermd tegen roest Op het gebied van silo’s zijn niet elke dag nieuwe ontwikkelingen te melden. Toch heeft silobouwer Hendic een nieuwe procedure bedacht voor het coaten: de silo’s worden pas gecoat nadat alle snijwerkzaamheden zijn uitgevoerd. Normaal gesproken worden de platen pas gesneden na het verven, waardoor de snijranden onbeschermd zijn tegen roest. „Dat kan vooral verschil uitmaken voor de delen van de silo die in de grond zijn ingegraven”, meent directeur Peter Dictus. „Daar staan ze langer bloot aan vocht.” De coatings zijn leverbaar in alle RAL-kleuren. Ook nieuw, althans in de silobouw, zijn de dopjes om de bouten en moeren te beschermen.

Lees verder > Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

HighlightsTRG-column.indd 13

13

12-02-14 16:07

> Vervolg van pagina 13

Gas in kas monitoren

Foto: Hans neeFjes

De concentratie van vijf gassen kan de witte ’snuffelpaal’ van het bedrijf EMS uit Sint-Annaland gelijktijdig bepalen.

Met grote letters was het op hun analyser vermeld: etheen, stikstofmonoxide, koolmonoxide, stikstofdioxide en koolstofdioxide. De eerste vier gassen zijn schadelijk, de laatste is een bekende ’meststof’ voor gewassen. Het meten van CO2 is toegevoegd aan de MACview, zo heet het apparaat, omdat telers vaak willen controleren of hun bestaande CO2-meter goed werkt. Meetgegevens gaan draadloos naar een server.

Telers krijgen dagelijks een overzicht van de meetwaarden.

Overschrijding van grenswaarden zal direct leiden tot alarmering. De tachtig analysers die tot nu toe zijn geleverd, hangen vooral in groentekassen. Kritische siertelers kiezen liever zuivere CO2. Een MACview kost zo’n € 22.000. Huren kan ook: vanaf € 2.700.

Optimalisering schermmiddelen De zoektocht naar het meest optimale schermmiddel gaat onverminderd door. De coatings die licht diffuus maken zijn in opmars. Zo bleek ook in Gorinchem. In de stand van de Franse fabrikant Sudlac werd benadrukt dat telers moeten beseffen dat die coatings minder licht doorlaten als de hoek van het invallende licht groot is. Tot in maart is dat zo omdat de zon nog te laag aan de hemel staat. Bij het opkomen en neergaan van die lichtbron treedt de ongewenste reflectie van straling sowieso op. Met metingen van WUR Glastuinbouw werd bij Sudlac het effect van de invalshoek van licht getoond op hun middelen, Eclipse, TransPAR en Optifuse. De fabrikant is bijna klaar met een kant-en-klare coating die licht zoveel mogelijk diffuus maakt en tevens warmtestraling weert. Bij Hermadix is hetzelfde geluid te horen. Zij hebben al een naam voor het product, Dgree, maar de testfase is nog niet afgerond. Mardenkro heeft met ReduFuse IR een coating die licht diffuus maakt en 40% van het warmtestraling wegschermt

Lint met ’Certis-zakjes’ Certis Europe presenteerde de bijna definitieve versie van zijn gepatenteerde lint, de Certirol, met zakjes biologische bestrijders. Drie varianten zullen er komen. Het gaat om zakjes met de roofmijt Amblyseius cucumeris die om de 40 cm of om de 60 cm eenzijdig aan het folie bevestigd. En in het derde geval betreft het per 60 cm om en om zakjes A. cucumeris of A. Swirskii. Voor de zakjes cucumeris is de specifieke receptuur voor een snelle en langdurige kweek van roofmijten al klaar. De starthoeveelheid per zakje is 1.000 roofmijten. Ook de opening van de zakjes is aangepast voor de toepassing aan linten. Met name chrysantentelers tonen interesse om zakjes aan een lint in het gewas te verspreiden. Syngenta was tot nu toe de enige die daarvoor een product had, de Bugline.

14

HighlightsTRG-column.indd 14

Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

12-02-14 16:07

Column Terugkoppeling tijdens invoer registratie Een handzaam apparaatje met een schermpje en maar één knop. Deze ’FS Reader’, die automatiseerder Priva introduceerde, moet volgens Peter Könemann van dit bedrijf medewerkers helpen om sneller en met minder fouten realtime arbeids- en productiegegevens te registreren. De nieuwe FS Reader is ontworpen om naadloos aan te sluiten bij het vorig jaar geïntroduceerde managementinformatiesysteem Priva FS Performance. Het bedrijf had al wel een reader, maar nog zonder display.

Nu dus wel, waardoor medewerkers tijdens het registratieproces terugkoppeling krijgen over de invoer. Dit moet het aantal invoerfouten reduceren, waardoor de verkregen informatie nog betrouwbaarder wordt. Gegevensoverdracht gebeurt met RFID.

Water reinigen met ozon In de grote, afgesloten kast wordt het opgewekt: ozongas. Via een slangetje komt het in het leidingstelsel naast die kast en kan het bacteriën of andere organismen in water te lijf gaan.

Gas dat niet door oxidatie uiteenvalt, verlaat via een apart pijpje het systeem. Leverancier Agrozone garandeert daarom dat er geen nadelige effecten voor gebruikers zijn. Enkele tulpenbroeiers hebben reeds zo’n apparaat aangeschaft om het water bij hun eb-/vloedcultuur te reinigen. De investering van € 30.000 is subsidiabel (MIA en Vamil). Voorname boosdoeners in de broeierij zijn fenolen die bollen zelf afscheiden. Uiteindelijk kunnen die fenolen de groei van tulpen ernstig schaden. Agrozone heeft in de bollensector tevens apparatuur om bollen tijdens de bewaring te beschermen tegen schadelijke organismen. In zo’n 250 bewaarcellen wordt lucht behandeld met ozon. De dosering blijft onder de wettelijke veiligheidsnorm van 60 ppb gedurende 8 uur per dag.

Victor van Dijk vvandijk@fleurametz.com

Ecuador

Tijd Zo, de laatste Valentijnsrozen zijn weer weg. Keurig op tijd dit jaar. Dat is ieder jaar weer spannend zat. Veel kun je plannen, maar uiteindelijk ben je ook grotendeels afhankelijk van externe factoren als weer, productie en (extra) vrachtcapaciteit.

De afgelopen twee weken waren bovendien extra spannend, want het was de eerste Valentijnspiek op het nieuwe vliegveld van Quito. Maar alles is op rolletjes gelopen. Het grote verschil met de oude luchthaven was dat voorheen alle vrachtagenten kris-kras over de stad verspreid zaten, terwijl ze nu allemaal bij elkaar in twee nabijgelegen cargo terminals ondergebracht zijn. Dat is een voordeel.

Maar tegelijkertijd was het een uitdaging hoe dat zou gaan met drie keer zoveel trucks rondcirkelend om beide gebouwen heen. Het bleek een groot succes!

Ook wij hadden trouwens een primeur de afgelopen weken. Eind vorig jaar zijn we onze Duitse cash-and-carry’s direct gaan beleveren vanuit Ecuador. Dus zonder tussenkomst van onze Nederlandse hoofdvestigingen. Ook hier was het reuze spannend hoe we deze eerste echt grote feestdag door zouden komen. Doordat de bloemen nu rechtstreeks naar de filialen gaan, is het moment van aanleveren op het vliegveld nóg belangrijker. Het is het enige moment waarop we de dozen kunnen voorzien van een unieke barcode. Op de drukste avond moesten er in een tijdsbestek van 5 uurtjes maar liefst 1.600 dozen gelabeld worden, en dat tijdens het continu aanleveren en wegrijden van duizenden andere dozen.

We zagen de problemen al aankomen, en waren met een zware delegatie van collega’s uitgerukt om ’s nachts mee te helpen met stickeren op het vliegveld. Dozen hier, dozen daar. Het was soms net zoeken naar die speld in de hooiberg. Maar wetende dat de commerciële waarde van een doosje Freedom al snel boven de 300 euro ligt, dan loop je met alle plezier nog een extra rondje door die gigantische koelcellen om ook die laatste doosjes boven water te krijgen.

Alles is gelukt uiteindelijk, maar we weten nu al, dat het volgend jaar eenvoudiger moet. Komt tijd, komt raad, zullen we maar zeggen. Maar tijd voor een paar biertjes is er nu al. Die hebben we na weken van buffelen namelijk wel verdiend.

Victor van Dijk is vestigingsmanager Zuid-Amerika voor FleuraMetz

Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

HighlightsTRG-column.indd 15

15

12-02-14 16:07

Jane Ngige Kenyan Flower Council:

’Cruciale maanden voor bloemensector Kenia’ De komende zes maanden zijn bepalend voor de toekomst van de bloemensector in Kenia, verzekert Jane Ngige, directeur van de Kenya Flower Council (KFC). „De situatie wordt voor veel bedrijven onhoudbaar als gesprekken over districtsbelastingen en de Economic Partnership Agreement (EPA) met de EU de komende tijd niet goed uitpakken.”

Frans van den Houdt bloemisterij@hortipoint.nl

V

anwege onzekerheid over de uitkomst van de besprekingen over de belastingen en de EPA staan investeringen door telers nu al op een laag pitje of zijn voorlopig uitgesteld. De eerste slag met de districtsgouverneurs is overigens al gewonnen; zij zien voorlopig af van extra belastingen. „Een welkome stap”, zegt Ngige. „Maar zoals altijd zit de devil in the detail. Want niet duidelijk is of hier alle voorgestelde heffingen onder vallen.”

Om hun kas flink te spekken hadden de bestuurders van de 47 districten in Kenia de meest uiteenlopende belastingen bedacht.

Onder meer op de gehele omzet van bloemenbedrijven. Ngige: „Die zou bovenop de belastingen van de nationale overheid komen, een verdubbeling dus van de fiscale druk. Dat is voor ons onacceptabel.”

Inmiddels is een werkgroep met vertegenwoordigers van de betrokken partijen en de gouverneurs gaan kijken of hun belastingplannen niet in strijd zijn met de grondwet. „Als de bloemensector straks op districtsniveau belasting moet betalen, dan moeten de landelijke heffingen worden geschrapt.

Bovendien moeten de tarieven omlaag. De uitkomst van het overleg moet dus sowieso lagere belastingen zijn. De districten willen én onze business, vanwege de werkgelegenheid en internationale uitstraling, én ons geld, maar daar zitten natuurlijk grenzen aan. Anders gaan bedrijven kopje onder en zit iedereen uiteindelijk met lege handen.”

Cruciaal belang Om bedrijven gezond en innovatief te houden, is het juist van cruciaal belang dat hun financiële speelruimte niet wordt beperkt,

16

Janengige.indd 16

onderstreept Ngige. „Duurzaam produceren is de enige manier om te kunnen blijven groeien en wereldwijd een belangrijke speler te blijven. Daarvoor moet je veel investeren in hernieuwbare energie, zoals zonne-energie en biogas, en het efficiënt gebruik van water, kunstmest en bestrijdingsmiddelen.”

Hoewel concurrerende bloemen-producerende landen als Ethiopië, Tanzania, Oeganda en India op de loer liggen en vanwege lagere prijzen al een deel van Kenia’s afzetmarkt hebben veroverd, is Ngige vooralsnog niet bevreesd dat haar achterban hier veel hinder van zal ondervinden. „Onze buurlanden vormen geen echte concurrentie. Ze groeien veel minder snel dan Kenia. In Ethiopië haken veel potentiële investeerders alweer af vanwege ’red tape’ (bureaucratie, red). Dat betekent niet dat we niet continu op onze tenen moeten blijven lopen en fris en vernieuwend moeten blijven om steeds op de nieuwe wensen en eisen van consumenten en politici in Europa in te kunnen spelen.”

De verwachting van FloraHolland dat de productie in Kenia de komende jaren een jaarlijkse groei van tenminste 5% tegemoet kan zien, is voor Ngige een mooi uitgangspunt. „De weersomstandigheden zijn goed geweest, er zijn hoge volumes gehaald en de bestellingen voor Valentijn zijn beter dan ooit. De internationale vraag naar onze bloemen neemt nog altijd toe en nieuwe afzetmarkten als Rusland, Oost-Europa en Zuid-Korea worden aangeboord.

Bovendien wordt volgens Ngige steeds meer extra waarde toegevoegd aan bloemen voordat ze worden geëxporteerd; minder losse snijbloemen dus en meer boeketten en andere verwerkte producten. „Kenya Flower

Council is een lobbygroep, geen trendwatcher, ik kan dus niet voorspellen of er grote veranderingen in de vraag zullen optreden, maar dit zijn allemaal zeer gunstige ontwikkelingen.”

Om aan de vraag te kunnen blijven voldoen, worden nog altijd nieuwe productiegebieden ontgonnen, bijvoorbeeld in de regio’s Mount Kenya, Laikipia en Kajiado, en nieuwe kwekerijen geopend. „Maar de nadruk blijft op rozen liggen.”

EPA van groot belang Het overleg met Brussel over een nieuwe Economic Partnership Agreement is van groot belang voor de toekomst van de bloemensector (22% van Kenia’s export gaat naar de EU, waarvan de bloemenindustrie 9% voor haar rekening neemt). Daarover is Ngige duidelijk: „We naderen een gevaarlijke rode lijn. Het overleg met de EU loopt door, maar over bepaalde kwesties zijn de partijen het nog steeds niet eens. Als daar voor 14 oktober geen verandering in komt, vervalt Kenia’s speciale handelsstatus, wat desastreus is voor de bloemensector.”

Eind januari woonde de KFC-directeur in Brussel de zoveelste overlegronde bij tussen de EU en de Oost-Afrikaanse Gemeenschap.

Twee partijen ’die allebei even koppig strijden voor het eigenbelang’, verzekert Ngige.

Gevraagd naar haar verwachtingen, zegt ze: „We kunnen het ons niet veroorloven niet positief te zijn. Eind februari en midden maart praten we opnieuw met elkaar. Dan moeten alle openstaande zaken geregeld zijn.”

Die vraagstukken betreffen onder meer de status van meest begunstigde natie, exportVakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

11-02-14 16:33

Foto: Frans van den Houdt

Jane Ngige: „Om bedrijven gezond en innovatief te houden, is het juist van cruciaal belang dat hun financiële speelruimte niet wordt beperkt.”

heffingen, lokale belastingen en subsidies en regels van herkomst, voor producten als koffie en olijfolie.

De huidige speciale handelsstatus houdt in dat exporteurs niet gebonden zijn aan quota en ook geen invoerrechten hoeven te betalen. „Als we die status kwijtraken kunnen we niet meer concurreren op prijs en marktaandeel met onze buurlanden en een bloemenland als Colombia, die na 14 oktober wel belastingvrij kunnen blijven leveren.”

KHRC-onderzoek Ngige juicht het toe dat de Keniaanse mensenrechtencommissie (KHRC) de bloemensector heeft doorgelicht op onder meer arbeidsomstandigheden, de positie van vrouwen, zwangerschapsverlof, salarissen en toeslagen, onrechtmatig ontslag, seksuele intimidatie en seksueel misbruik. Zodat wantoestanden kunnen worden aangepakt en de sector gezuiverd kan worden van ’een paar rotte appels’. De KHRC constateert dat de afgelopen jaren veel verbeterd is, maar er nog altijd flink wat klachten zijn die serieus aandacht verdienen. Zo moeten degenen die zich schuldig maken aan het schenden van de rechten van arbeiders veel vaker en harder worden aangepakt.

Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

Janengige.indd 17

„Ik heb geen enkel probleem met het grondige KHRC-onderzoek, want consumenten in Europa willen dat de bloemen die zij kopen op een fatsoenlijke manier geproduceerd worden. Conflicten en brandende kwesties moeten daarom worden opgelost.

Waar ik wel moeite mee heb is dat een organisatie als HIVOS absoluut niet transparant is en eerlijk tegenover de bloemensector.” De Nederlandse ontwikkelingsorganisatie concludeerde vorige jaar dat slechts 0,3% van de rozen het predikaat fair trade verdienen. „HIVOS moet haar huiswerk beter doen, want verkeerde, ongenuanceerde publiciteit is erg slecht voor onze industrie. De risico’s zijn te groot.”

Om die reden heeft KFC ook richtlijnen geformuleerd waar alle bloemenexporteurs zich aan moeten houden. Hebben de 72 kwekerijen die lid zijn van KFC (ruim 70% van alle bloemenproducenten in Kenia) zich gecommitteerd aan gedragsregels, de andere firma’s hoeven zich daar niks van aan te trekken, maar kunnen door wanbeleid wel het beeld van de sector op kwalijke wijze beïnvloeden. Zoals een bedrijf als Karuturi Flower Company in Naivasha dat al meer dan een jaar negatief in het nieuws is. „We kunnen als sector niet toestaan dat bepaalde bedrijven van alles doen wat niet goed is en toch gewoon kunnen exporteren naar

landen die juist zeer gevoelig zijn voor de wijze waarop geproduceerd wordt. Dat tast de goede naam van het hele land aan. Het is nu aan de regering om de regels te implementeren.”

Jane Ngige staat inmiddels negen jaar aan het hoofd van KFC en is nog niet van plan ermee te stoppen. „Het blijft een fascinerende industrie, die goed georganiseerd is en iedere keer weer voor nieuwe uitdagingen zorgt. Mijn werk blijft daardoor boeiend.

En al helemaal dit jaar, dat zwanger is van zoveel belangrijke zaken zoals de EPA. Het vergt veel praten, luisteren en water bij de wijn doen om alle nog ongeboren vruchten gezond en wel op de wereld te zetten. We keep our fingers crossed.” <

In het kort n Jane Ngige ziet twee bedreigingen voor Keniaanse bloemenkwekers. n Districtgouverneurs leggen belastingen op. n En de speciale handelsstatus die Kenia met Europa heeft dreigt te vervallen. n Bedrijven worden hard geraakt als dit niet geregeld wordt.

17

11-02-14 16:33

Vragen Stuur uw vragen naar Postbus 9324, 2300 PH Leiden.

U kunt ook bellen, faxen of mailen: Peter van Leth, 071-56 59 688, pvanleth@hortipoint.nl

Wat verwacht een koper bij de aankoop van mijn bedrijf?

Ik ben van plan mijn bedrijf te verkopen, maar ik heb zoiets nog nooit bij de hand gehad. Waar moet ik vooral op letten? Maar nog belangrijker: wat verwacht een koper?

B

IllustratIe: Peter moorman

ij de verkoop van bedrijven is een hele belangrijke regel: zorg ervoor dat de degene die het bedrijf gaat kopen het ook echt graag wil hebben. Dat betekent dat het bedrijf dus letterlijk mooi moet zijn aan de buitenkant en strak georganiseerd aan de binnenkant. Een verkoop vraagt daarom vooral goede voorbereiding.

Investeren in die voorbereidingen loont.

Het is zelfs zo dat kopers vaak bereid zijn meer te betalen voor een onderneming die er goed bij staat.

Transparantie Is het u als directeur/oprichter helder waar de hoogste marges zitten, wat er in de orderpijplijn zit en hoe een goede inschatting van de omzet voor volgend jaar is te maken?

Transparantie op dat gebied is essentieel voor een geslaagd verkoopproces. Een koper wil zien dat de eigenaar kort op de bal zit en exact weet hoe hij ervoor staat. Hij moet continu inzicht hebben in de winstgevendheid.

Dus loop alles processen door en bovenal, zorg voor een degelijke boekhouding en slimme informatiesystemen die op ieder moment duidelijk kunnen maken hoe de zaken ervoor staan. Meten is weten. Kopers en hun financiers zoeken zekerheid. Welke producten worden het meest verkocht en waarop zitten de hoogste marges. Wat zijn de kosten, hoe wordt er bijgestuurd? Het is waardevol als een jaarverslag kort na het jaar beschikbaar is en er in februari al een mooi setje geaudite cijfers aan de geïnteresseerde koper is te overhandigen.

Een zelfde soort transparantie verwacht een koper ook aan de juridische kant. Zijn de contracten op orde, met klanten, maar ook met het personeel. Worden patenten goed onderhouden? Zijn contracten of licenties bijna aan het einde van hun looptijd, verleng ze dan ruim voordat het bedrijf op de markt komt. Dat geeft de koper vertrouwen voor de toekomst.

18

07vraagl.indd 18

Bijzondere fiscale constructies met royalty’s kunnen bij veranderende wetgeving tot enorme naheffingen leiden en worden daarom door veel kopers als een enorm risico gezien. Maak het daarom niet ingewikkeld. Cayman Eilanden zijn leuk voor een vakantie, maar het roept vragen op als uw bedrijf daar actief is. Hetzelfde geldt voor de vennootschappelijke- en aandeelhoudersstructuur, hou het eenvoudig en duidelijk.

Boekenonderzoek Soms kan het goed zijn om zelf al ruim voor een geplande verkoop een boekenonderzoek te laten doen. Dat kan op economisch, fiscaal en/of juridisch gebied en maakt in korte tijd duidelijk hoe het bedrijf er voorstaat en waar nog pijnpunten zitten die bij verkoop voor problemen of vertraging zouden kunnen zorgen. Zo’n onderzoek is een investering, maar geeft u de kans om nog dingen aan te passen en verrassingen tijdens het verkoopproces voor te zijn. U laat een lekkend dak immers ook repareren voordat u uw huis te koop zet.

Een koper zal ook altijd zelf door het bedrijf willen lopen. Zorg dat het machinepark er verzorgd bij staat, dat de productieruimtes of kassen opgeruimd en schoon zijn, de klimaatregeling in orde is. Het zal een koper zeker opvallen als het bedrijf er netjes en verzorgd uitziet en als er ook duidelijk aan hygiëne en veiligheid is gedacht.

Een overwoekerde tuin, bladderend schilderwerk aan het bedrijfspand en gaten in de vloerbedekking geven geen vertrouwen.

Plan een bedrijfsbezoek op een moment dat het bedrijf goed tot zijn recht komt. Niet als al het materiaal bijvoorbeeld net is uitgeleverd voor Moederdag.

Dus wees voorbereid. Want uiteindelijk is het niet anders dan bij de verkoop van een auto. Die brengt ook meer op als hij technisch in orde is en glimmend is gepoetst en gezogen. Klaar voor een onuitwisbare indruk op een toekomstige koper.

maarten Wolleswinkel, managing partner Holland Corporate Finance, mwolleswinkel@hcfinance.nl Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

12-02-14 12:28

Markt Klok prijsbeelden

Let op: de lijnen lopen in het volgende jaar over zonder van kleur te veranderen.

Groene planten

Snijbloemen ’11/’12

40

’13/’14

’12/’13

’11/’12

’11/’12

’13/’14

’12/’13

150

25 20

120

140

Middenprijs in centen

Middenprijs in centen

30

’13/’14

’12/’13

130

160

35 Middenprijs in centen

Bloeiende planten

130 120 110 100

110 100 90

90

15

47 48 49 50 51 52 1

2

3

4

5

6

7 8 week

Oploende prijzen in de aanloop naar Valentijn.

De prijzen liggen op een vergelijkbaar nivea als vorig jaar.

80

47 48 49 50 51 52 1

2

3

4

5

6

80

7 8 week

Groene planten werden afgeloop weer wat beter gewaardeerd. Prijzen klommen op richting € 1,30 gemiddeld.

47 48 49 50 51 52 1

2

3

4

5

6

7 8 week

Bij de bloeiende planten ligt de prijsvorming ver boven het niveau van voorgaande jaren.

Gemiddelde prijs lag op € 1,20.

Bron: FloraHolland

de week van de verkoper

Marcel Boom:

Foto: Maarel orcHids

’Fantastich te zien hoe soepel de organisatie loopt’ Bedrijf: Maarel Orchids Week: 6

Maandag „Op deze plek neem ik de pen over van mijn collega Joyce. Na een week op de IPM in Essen gestaan te hebben ben ik terug op kantoor op onze vestiging in Maasdijk. Afgelopen weekend heb ik aantekeningen en contactinformatie verwerkt. Gecombineerd met de gegevens van mijn collega ontstaat een mooi overzicht van de actiepunten van de beursweek.

De gehele dag besteed ik aan offertes en uitwerken van actiepunten.”

Dinsdag „Op de vloer is het razend druk. Veel vertrek van grote acties gecombineerd met veel daghandel. Door het open weer loopt de handel vlot door en is er zelfs sprake van een tekort aan phalaenopsis. In de daghandel bewaken mijn collega’s de beschikbaarheid, zodat ook de laatste karren bij de juiste klanten terechtkomen.”

Staken in de Valentijnweek? Hoe verzin je het?”

Donderdag „Op de beurs in Essen heeft Maarel Orchids in samenwerking met GreenCre8 de nieuwe Velvet Touchz laten zien. Op de IPM heeft dit enorm enthousiaste reacties gegeven van bloemisten en tuincentra. Ik probeer in overleg met collega’s een geschikte manier van aanbieden te bespreken richting onze cash-and-carryklanten. Vanwege zware tekorten in aantallen planten voor Valentijn ligt de focus op Moederdag. Voor de vrijdag wordt extra transport ingezet om alle partijen in de box van onze klanten te lossen. Maarel Orchids veilt nog geen 2%, dus van de staking hebben we buiten de logistiek geen last.”

Vrijdag Woensdag „Ik begin de dag altijd met een bak koffie. Met mijn directe collega neem ik de actuele ontwikkelingen door in de daghandel en in de organisatie.

Vandaag heb ik wat afspraken met klanten staan in Aalsmeer. We bespreken de lopende lijnen, wat gaat goed en wat kan beter? In de pers verschijnen de eerste schermutselingen van de veiling met de bonden.

Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

Markt-1-prijsbeelden-nw.indd 19

„Op de veiling starten bijna alle klokken. Respect voor de actieve veilingmedewerkers! Op onze vestigingen gaan wij een nieuw record neerzetten met het aantal afgeleverde planten. Het is echt fantastisch om te zien dat de organisatie zo soepel loopt terwijl er zoveel planten afgeleverd moeten worden. Meer dan 230.000 planten verlaten de kwekerijen. Ik wil dan ook eindigen met een groot compliment aan al mijn collega’s.”

19

11-02-14 16:33

In de grafieken wordt de procentuele verandering (= index) weergegeven van de prijs en de totale aanvoer ten opzichte van vorig jaar.

Henk Vreugdenhil henkvreugdenhil@floraholland.nl

Snijbloemen Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder 150

in procenten

125

100

75

50

1

2

3

Aanvoer index

4

5

6

week

Prijs index

Lichte verbetering indices voor Valentijn In week 6 kwam het gemiddeld prijspeil met rond de 28 cent per steel op een vergelijkbaar niveau uit als in 2013. Wel was het totale aanbod 2,6% kleiner. Tussen de bloemen onderling waren forse verschillen te constateren. Grootbloemige roos bleef in omzet nagenoeg gelijk, maar noteerde 4 cent per steel hoger. Het aanbod kromp ruim 7% in.

Het tulpenseizoen lijkt eindelijk redelijk op gang te komen. Met een aanvoer van meer dan 90 miljoen enkele tulpen kwam er 3,3%

meer dan vorig jaar; de middenprijs was zelfs een cent hoger dan in 2013. Het totale tulpenaanbod op de FloraHolland-vestigingen oversteeg de 103 miljoen stuks.

Chrysanten konden het prijsniveau van vorig jaar niet evenaren. Zowel tros als pluis leverden in, dit liep op tot 6 à 8 cent per steel bij kleinere volumes.

Ook gerbera bracht minder op; hier was een behoorlijk groter aanbod echter een belangrijke oorzaak. Dit was bij zowel germini als grootbloemig het geval.

Kamerplanten Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder 150

in procenten

125

100

75

50

1

2

3

Aanvoer index

4

5

6

Week

Prijs index

Aanvoer en prijzen lopen in Ook in de week voor Valentijn bleef het kamerplantenaanbod nog achter bij 2013, echter met -9,3% was dit gat met vorig jaar alweer behoorlijk kleiner dan in de voorgaande week. De prijs liep hierbij op naar € 1,88; dit was een kleine 7% meer dan in 2013.

Valentijn is vooral een snijbloemendag; specifieke kamerplanten die hier ook van ’meeprofiteren’, zijn bijvoorbeeld potroos, phalaenopsis en andere (rode) bloeiende kamerplanten, al dan niet met toegevoegde waarde

(hartjes, speciale hoezen, potten, enzovoorts).

Phalaenopsis boekte gemiddeld zo’n 35 cent per pot prijswinst bij bijna 10% minder stuks dan vorig jaar. Potroos had het moeilijk; deze verloor twee dubbeltjes per stuk bij een 11,3% groter volume.

De bol-op-potproducten hyacint en narcis wisten beide een hogere middenprijs te realiseren. De reden moest gezocht worden in een kleiner aanbod. Vooral narcis kwam in fors kleinere aantallen (-36,4%).

Tuinplanten Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder 250

in procenten

200

150

100

50

1 Aanvoer index

20

Markt-2-Veilingbijdragen-nw.indd 20

2

3

4 Prijs index

5

6

week

Aanbod groeit; druk op prijzen Door het milde weer trok het aanbod van tuinplanten in week 6 fors aan (+49%). Aangezien deze groep nog betrekkelijk klein van omvang is, kan een absoluut kleine groei relatief groot uitvallen. Dit gaf druk op de prijzen.

Vorig jaar kwam de ’over-all’ middenprijs van tuinplanten met € 1,11 per stuk nog ruim boven de euro uit; dit jaar bleef diezelfde prijs steken bij € 0,77 cent per stuk (-30%).

Camellia is nu het grootste product - qua omzet - in deze groep.

Bij ruim 34% meer stuks bracht

een pot gemiddeld 11 cent meer op. Helleborus kende hetzelfde afzetbeeld. Ook primula bleef aan de positieve kant van de medaille; hier waren de verschillen echter veel minder groot.

Buxus leverde daarentegen fors in: bij een 29% kleiner volume duikelde de middenprijs onder de € 2,50; dit was bijna drie kwartjes minder dan in de vergelijkbare week van 2013.

Ook campanula leverde in met € 1,18 (-6,3%); het veel grotere aanbod (+40%) was hier zeker debet aan.

Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

11-02-14 16:33

Rusland

Over de toonbank

Leonid Rudchenko:

Volgograd

’Mijn klanten willen het liefst de mega grote rozen’ FOTO: FFHFD

kleiner. We bieden dan ook diverse budgetoplossingen, ook met chrysant, anjer en alstroemeria. Zo maken we voor € 100, maar ook voor € 15 iets feestelijks.”

Hoeveel van uw rozen komen uit Nederland?

Naam: Flower Fashion House Flora Design Locatie: Volgograd Sortiment: 50% snijbloemen, 30% potplanten, 20% decoratie Specialiteit: all-round Aantal medewerkers: 12

„We hebben een bloemenwinkel, een tuincentrum en een groothandel in bloemen en planten. Zo’n 50% van de benodigde rozen komt via directe import, vooral kleinbloemigen.

Veel grootbloemige rozen laten we uit Ecuador, Kenia en ook uit Rusland zelf komen. Zelf gaat mijn voorkeur uit naar Nederlandse rozen, omdat ze een langer vaasleven hebben, maar mijn klanten willen nu eenmaal de megagrote rozen uit verre landen. Voor Valentijn hebben we ook veel Afrikaanse en Zuid-Amerikaanse rozen via Nederland hier naar toe laten komen. Qua timing en efficiency was dat beter.”

Werkt de directe import goed?

Is Valentijn een belangrijke dag? „Ja, het is een grote feestdag hier, vooral voor jongeren. Maar omdat juist jongeren het nu economisch moeilijk hebben, zie ik wel een teruggang in omzet. De budgetten die men bereid is uit te geven voor Valentijn worden

„Het blijft een probleem om de producten van Moskou naar hier te laten komen. Het transport is niet altijd goed geconditioneerd en als je weet dat het hier ’s winters 30°C onder 0°C kan zijn en ’s zomers 40°C daarboven, snap je dat de kwaliteit snel achteruit gaat.”

Merkt u iets van de Olympische Winterspelen? „We hadden gehoopt dat we daar als groothandel potplanten voor mochten leveren, maar van mijn Nederlandse leveranciers hoor ik dat die allemaal rechtstreeks zijn geleverd. Jammer.

Ik heb nu mijn hoop gevestigd op het wereldkampioenschap voetbal dat in 2018 in Rusland wordt gehouden.”

Is Volgograd bijgekomen van de aanslagen eind december? „Daar zullen we nooit helemaal van herstellen.

Eén van de aanslagen was vlak bij mijn huis.

Inwoners van de stad durfden dagenlang niet op straat te komen of van openbaar vervoer gebruik te maken. In de winkels was het stil en het personeel brachten we de eerste dagen met eigen auto’s naar huis.”

Wilt u verder nog iets kwijt? „Het is jammer dat BBH aan kracht is verloren.

Wij en andere bloemisten hebben veel gehad aan de kennis en adviezen van het BBH bij de start van ons bedrijf. We leerden van experts over geschikt aanbod en over de verwerking van onbekende bloemen. Nu moeten we alles op het internet opzoeken en laten vertalen.”

Standpunt

’Verandering van spijs doet eten’

Wouter Duijvesteijn Beyond Chrysant / Chrysant NL

Mee eens, oneens of denkt u er heel anders over?

Reageer dan bij de marktredactie: A.F. Middelburg, 06-23631549 of mail afmiddelburg@hortipoint.nl

Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

Markt-3-Toonbank-nw.indd 21

„Vorige week riep Cock van Bommel kwekers op om goed te blijven overleggen over de promotieactiviteiten van de verschillende productcommissies. Anders zouden we elkaar wel eens kunnen gaan beconcurreren op het gebied van marketing.

Op zich vind ik dat Van Bommel een goed punt heeft. De budgetten zijn versnipperd, er moeten verstandige keuzes gemaakt worden. In de praktijk lijkt het mij echter lastig om daarvoor een overlegstructuur in het leven te roepen.

Overleg is prima en dat gebeurt op verschillende vlakken bij chrysant gelukkig al, bijvoorbeeld tussen mar-

keting, teeltonderzoek of veilingzaken.

Chrysantenpromotie vindt al vele jaren plaats. Dit wordt al jaren uitgevoerd door stichting Chryson. Zij zetten de plannen en doelstellingen op papier en gaan daarbij uit van eigen kracht.

Wij willen chrysant in een goed daglicht zetten. We laten ons dus niet leiden door wat andere gewassen doen. Je kiest ervoor om promotie te voeren op een bepaalde markt, omdat dit goed bij het product past.

Het kan inderdaad zo zijn dat andere productcommissies ook een bepaald segment of markt bedienen. Ik geloof niet dat dat elkaar direct in de weg hoeft te zitten. Het zorgt voor meer

reuring in zo’n markt of op de winkelvloer, wat weer voor meer traffic kan zorgen. Dit zal uiteindelijk de verkopen alleen maar ten goede komen.

In de praktijk zie je dit bijvoorbeeld ook bij autodealers. Die vinden het in eerste instantie ook niet leuk als er een concurrent naast hen een zaak opent. Maar doordat de consument meer keuze krijgt, komen er uiteindelijk meer klanten en verdienen beiden meer geld. Ik denk dat dit bij de bloemen ook zo zou kunnen werken.

Verandering van spijs doet eten.

21

11-02-14 16:33

Na de verlate start is de retailafzet van tulpen vanaf week vier goed op gang gekomen. Rode cultivars profiteren van de vraag voor Valentijn. Stakingen hadden nauwelijks effect.

„Het is voorafgaand aan Valentijn altijd even spannend om alles te organiseren, dat is niet anders dan in andere jaren”, aldus inkoper Jan van Delft van supermarktleverancier Finley Flowers in Honselersdijk. Begin deze week was hij positief over de vooruitzichten voor de Valentijnsverkopen. Hij merkt daarbij op dat tulpen voor de supermarkten waarvoor Finlay Flowers de inkoop regelt, voor 90% in Engeland zijn produceerd. „In Nederland kopen we in om bij te sturen”, licht hij toe.

Ruben Beun, inkoper bij Green Partners, kijkt terug op een rommelige start van het lopende seizoen. „De vraag was best goed, maar het aanbod was vertraagd door het verlate teeltseizoen van

de bollen. Kwalitatief was het ook niet meteen wat we gewend zijn”, geeft hij aan.

Goede communicatie Directeur Cees de Wit van Germaco in Bovenkarspel constateert dat met afzetketens goed is gecommuniceerd dat de aanvoer in seizoen 2013/2014 later op gang zou komen. „De meeste ketens zijn in week vier met de echte volumes begonnen en dat hield rust in de markt.”

Gerekend vanaf september vorig jaar tot en met januari dit jaar kromp het totale tulpenaanbod bij FloraHolland met 10% tot bijna 400 miljoen stelen. De middenprijs eindigde voor die periode 1,5 cent hoger dan vorig seizoen. Vooral in december

Gemiddelde prijs in centen

Retailmarkt tulpen ligt na trage start goed op stoom

600.000

25

Verkochte stelenx duizend

Analyses snijbloemen

30

480.000

20

360.000

15

240.000

10

120.000

5 0

2 t p v c t r i n '1 ok se no de '13 feb mr ap me ju g au jan

g p t v c n au se ok no de ja

0

Aanvoer en gemiddelde prijs van tulpen op de FloraHolland-vestigingen in seizoen ’12/’13 en de start van het huidige seizoen.

2013 deden broeiers goede zaken bij een middenprijs van 24,5 cent, 4,5 cent meer dan in 2012 en 8 cent meer dan in 2011.

Al jaren lopen broeiers en handelaren in de Duitse markt tegen het prijsplafond van € 1,99 per bos aan. „Die eindprijs is ’in Stein gehauen’, zoals een grote klant me verzekerde”, aldus Beun. Bert Karel van Karel Bolbloemen in Bovenkarspel heeft er de hoop op gevestigd, dat er ruimte in de prijsstelling komt nadat supermarktketen Lidl vorig jaar in Nederland voor het eerst overging op € 2,19 per bos.

Handelaren verwachten echter dat supermarkten het aantal stelen per bos terugbrengen. Dan gaat het om krimpvolumes die

beginnen bij 10% en dat is veel omdat het retailsegment in de tulpenmarkt domineert.

Assortiment Grote verschuivingen in het assortiment worden in dit segment niet verwacht. „Een lagere kostprijs speelt bij supermarkten een grote rol, dus we zoeken naar cultivars waarmee we dit kunnen realiseren. Makkelijk in de broeierij en in de bollenteelt zijn belangrijk”, licht Karel toe.

De Wit: „Wij kijken naar de verdeling van de hoofdkleuren in de mix van geel, rood, tweekleurig, wit en paars en bekijken de resultaten per seizoen. Afhankelijk daarvan evalueert het assortiment.” n

Met vordering seizoen komt tulpenkwaliteit op peil Naarmate het seizoen vordert komt de kwaliteit van de tulpen op peil en de vooruitzichten voor een tweede succesvol seizoen zijn dit keer goed.

„Om meer lengte en gewicht te halen, hebben broeiers in het begin van het seizoen rijper aangevoerd. En toch waren de tulpen

korter”, omschrijft inkoper Mark Bijlsma van Van Dijk Bloemen de aanloopproblemen met de kwaliteit in dit tulpenseizoen.

„Vooral voor Oost-Europese landen mag wel wat rauwer worden aangevoerd”, vult inkoper John Jonkman van Premier & Blenheim aan. „Januari is altijd een moeilijke maand”, blikt Bijlsma terug op de afgelopen maand. „Maar in tegenstelling tot eerdere jaren waren er minder problemen met zweetblad”, complimenteert hij.

Vraag op niveau

Foto: de grAAF vAn der zAnde

Ruben Beun, inkoper bij Green Partners, stelt vast dat de vraag naar tulpen op een goed niveau ligt. „Maar in het retailsegment is het prijsplafond ook snel bereikt en is het lastig de goede marges te maken”, vult hij aan. Directeur Paul Hoogenboom van Holex meldt, dat de supermarktverkopen van tulpen in Amerika op

22

Markt-4-Snijbloemanalyses-nw.indd 22

een hetzelfde niveau zijn als eerdere jaren. „Maar door extreme winterse omstandigheden is de daghandel rustiger”, stelt hij vast. Een opsteker voor de markt noemt hij de extra verkopen via internet dankzij Valentijnsacties in China. „De goede naam en faam van Nederland als tulpenland hebben zeker geholpen.”

De vraag mag op peil zijn, in de markt is ook meer krapte doordat supermarkten en handelaren terughoudender zijn bij het vaststellen van extra of lagere aantallen. Tot en met vorig seizoen was het veelal gebruikelijk 20% meer of minder te leveren, afhankelijk van verkopen en prijsverloop. Door de hoge prijzen waartegen afgelopen seizoen werd bijgekocht, is die ruimte er nu minder. n Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

12-02-14 11:59

Welkome impulsen voor markt verpakte cymbidiums Meer belangstelling uit Oost-Europa en vernieuwde initiatieven zijn een impuls voor de afzet van verpakte cymbidiums.

Het blijft een vechtmarkt, bleek ook deze Valentijn.

ook dit jaar weer”, constateert teler Leo van der Helm in Nootdorp. Retailleveranciers vinden dat de markt voor termijnorders stabiel is en signaleren meer afzet in de daghandel.

Foto: : BY Special

„Jaren geleden waren ze heel populair, maar onze pogingen om met nieuwe concepten de markt nieuw leven in te blazen, lukken niet. Maar we blijven het proberen”, aldus Anke Verhagen van Finley Flowers over de Engelse markt voor verpakte cymbidiums. „In Oost-Europese en Scandinavische landen lijkt de markt ruimer te worden”, neemt Wil Prins van Prins Orchidee in Monster daarentegen waar. „En Frankrijk trekt er aardig aan”, constateert Arjan van der Nagel van Flowerpack in Rijnsburg over verpakte cymbidiums. „Nieuwe concepten voor een hoger segment, ook met andere bloemen, slaan redelijk tot goed aan”, concludeert Dennis van Hemert van Byspecial, sinds kort onder deze naam opererend als afzetorganisatie van Special Orchids. „Met de toegevoegde waarde onder het label van CyMoreFlavour groeit de omzet

Valentijn wisselend Handelaren en telers constateerden in het segment voor verpakte cymbidiums, waartoe ook andere orchideeën en bloemen worden gerekend, wisselende verkopen in de aanloop naar Valentijn. Hoe dat uiteindelijk is uitgepakt blijkt dit weekend. „Wat wij plussen, dat loopt de concurrent mis”, duidt Van der Marel op de stabiele omvang van dit marktsegment.

Prins stelt dat het nog te vroeg is voor conclusies, maar hij is tevreden over de Valentijnsmarkt dit jaar. „Ook kerst was goed, dat zijn de belangrijkste afzetperiodes voor ons.” Van Hemert had in de aanloop naar 14 februari het

idee dat de markt iets afwachtender was. „Hoe het effect van een op handen zijnde staking is op de laatste bestellingen is moeilijk in te schatten. Maar het geeft onrust”, vindt hij.

Verschuiving markten Dankzij meer directe afzet onder het CyMoreFlavour-concept wordt volgens Van der Helm de eindklant beter bereikt en wordt aanvoer voor de klok weggenomen. De toegenomen verkoop via concepten is mogelijk een deel van de verklaring voor de daling van de aanvoer kleinbloemigen in de aanvoerstatistieken van Flora-

Holland. Van augustus vorig jaar tot en met januari kromp dit aanbod met 9% tot 2,2 miljoen takken en zakte de middenprijs 2 cent tot € 1,48. Die statistieken moeten met de nodige achtergrondkennis worden geduid. „Lengte 50 werd vorige week beter betaald dan lengte 60”, geeft Van der Helm als voorbeeld.

De aanvoer van grootbloemigen kromp in dezelfde periode met 4% tot 5,4 miljoen takken en daarvoor werd gemiddeld € 3,46 betaald. Dat is 12 respectievelijk 31 cent meer dan in de twee voorgaande seizoen en duidt op ruimte in de markt. n

Marktacties Promotie

Bloemendagen

n

Balkon- en terrasplanten 2014: verbena en lantana 2014: narcis Topolino n Woonplant van de maand februari: scindapsus n Woonplant van de maand maart: hortensia n Tuinplant van de maand februari: Camellia japonica n Tuinplant van de maand maart: buxus n PurE Seasonal Flowers feb-apr: narcis, cestrum, fritillaria n Promotiecampagne hortensia gestart. Belangrijk thema is ’Hortensia als cadeauplant’ n 15 feb Rob’s Grote Tuinverbouwing met onder andere: Azalea Hortinno voor binnen, bol-op-pot, tulp, hyacint, narcis, eucomis, glamini en freesia, groene planten, Helleborus ’Gold Collection’, Hyacinten Blue Pearl en Purple Sensation, Primula acaulis Marli, Ranunculus Magic, Anthurium Princess Ariane Red, hortensia’s. SBS, 17.00 uur. n 27 feb - 2 mrt Huis & Tuin 2014 vergroot haar aantrekkingskracht met nieuwe floramarkt in WTC expo in Leeuwarden. n 8 - 22 mrt VBW organiseert in samenwerking met anjerkwekers Mijn Bloemist Vrijwilligersweken. Anjer staat symbool voor vrijwilligers. n 13 - 19 mei Libelle, zomerweek, Almere, Almerestrand (Lifestyleevenement) www.libellezomerweek.nl

n

n Lentebloeier

n

14 feb Valentijnsdag 23 feb Mannendag (Rus) n 1 mrt St. David’s Day (Wales) n 2 mrt Carnaval (Ned) n 2 mrt Grootmoedersdag (Bel, Fr) n 3 mrt Rozenmaandag (Dui) n 4 mrt Mardi Gras (Fr, Zwi) n 4 mrt Carnaval (Dui) n 8 mrt Vrouwendag n 17 mrt St. Patrick’s Day (N-Ierland n 19 mrt Vaderdag (Ita) n 30 mrt Moederdag (GB) n 17 apr Secretaressedag (Bel, Fra, Ned) n 18 apr Goede Vrijdag (Dui, GB, Ned, Oos, Zwi) n 20 apr Orthodox Pasen (Rus) n 20-21 apr Pasen n 23 apr St. George’s Day (Eng) n 25 apr Bevrijdingsdag (Ita) n 26 apr Koningsdag (Ned) n 1 mei Internationale Dag van de Arbeid

Heeft u informatie voor de agenda? Mail naar afmiddelburg@hortipoint.nl

Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

Markt-4-Snijbloemanalyses-nw.indd 23

23

12-02-14 11:59

Analyse bloeiende planten

Bedrijf: Premier & Blenheim Functie: algemeen directeur Belangrijkste afzetlanden: Europa Inkoop: 45% direct bij kwekers, 55% op de veilingklokken (100% KOA) Aantal medewerkers: 85

Arnold Koek:

’Olympische Spelen beïnvloeden export’ Beïnvloeden de Olympische Spelen de verkoop? „Indirect. De koers van de roebel is het laatste jaar met bijna twintig procent gedaald, dus wij zijn als exportland flink duurder geworden. Vorige week was ik in Rusland op klantenbezoek en nagenoeg alle klanten linken de waardedaling van de roebel aan de miljarden verslindende Olympische Spelen.”

Groeit Premier & Blenheim nog in Rusland? „Jawel, maar de groei is momenteel marginaal. De transport- en afhandelingskosten van een pallet bloemen bedragen momenteel zo’n tweeduizend dollar, dat is al snel meer dan een kwartje per steel. Zo begrijp je ook dat voor de Russen de kwaliteit belangrijker is dan een lage inkoopprijs, ook al omdat we strak inpakken.

Daar moeten de bloemen wel tegenkunnen.”

Wie zijn uw klanten in Rusland? „Wij leveren aan importerende groothandelaren en ketens van bloemenwinkels. Aan het grootwinkelbedrijf leveren wij niet. Dit is wel een afzetkanaal dat steeds meer bloemen verkoopt, maar het is jammer dat ze de markt verstoren. Ze stunten op Vrouwendag met tulpen, maar de rest van het jaar zie je ze niet.”

Zijn rozen en chrysanten het belangrijkst?

Hoe ziet u de toekomst? „Goed, ook omdat het geen gemakkelijk exportland is. Export naar Rusland is bijvoorbeeld niet te verzekeren, dus je moet goed je huiswerk doen. Even snel zakendoen is er geen optie. Maar als je je verdiept in de taal, historie en cultuur van het land, maak je er vrienden voor het leven en zijn het trouwe zakenpartners!”

24

Markt-5-Exporteur-Afzetzaken-nw.indd 24

Hoewel de narcissenmarkt alles mee heeft, wordt ’Tête a Tête’ nog altijd magertjes betaald. Nu het bollenareaal van ’Tête a Tête’ met bijna 30% krimpt, moet er toch echt verbetering gaan komen.

De ’Tête a Tête’ maakt zo’n 85% uit van de totale narcissenmarkt.

Het monopolie wordt al jaren in stand gehouden door enerzijds het aanbod vanuit de bollenteelt en anderzijds de grote eindafnemers die gebaat zijn bij bulk en de bijbehorende prijsjes. Volgens de laatste cijfers neemt het bollenareaal van de ’Tête a Tête’ dit jaar af met 190 hectare naar 548 ha. „Dat is een behoorlijke krimp. Voor volgend jaar zijn de kaarten dus hopelijk gunstiger geschud”, vertelt Erik Willemse van Roma Nova in Voorhout. „De prijsvorming van de ’Tête a Tête’ is verre van gezond, al jaren. De overige gewassen kunnen nog redelijk een eigen prijs maken, maar bij de ’Tête a Tête’ wordt de prijs gedicteerd door het overaanbod in de markt.” De broeier gaat volgend jaar terug in ’Tête a Tête’. Topkwaliteit betaalt zich moeilijk uit in dit segment.

Zelfs nu de potnarcis in zijn algemeenheid een goed seizoen meemaakt, staat ’Tête a Tête’ weer onder vuur. „Het aanbod is nog altijd megagroot. Vanwege het mooie weer loopt de afzet echter redelijk goed. Vorig jaar zorgde de vorst voor flinke verstopping in de markt, nu is de vraag redelijk”, constateert Robert van der Hulst van Hulstflowers in Noordwijkerhout. „Maar nog altijd niet genoeg

om iets aan de ’Tête a Tête’ te verdienen. Toch zijn we al blij dat we break-even kunnen werken.”

Neerwaartse spiraal Zowel broeiers als handelsbedrijven vragen zich af of de krimp in het bollenareaal van de Tetten voldoende zal zijn om het tij te keren. „Dit komt wat mij betreft tien jaar te laat. De ’Tête a Tête’ weer terugkrijgen op het niveau van tien jaar geleden, zal niet eenvoudig zijn.

Ik snap wel dat kwekers niet snel kunnen schakelen, maar dit had nooit zo lang door mogen gaan. De neerwaartse spiraal heeft al te veel schade aangericht om dat snel weer ongedaan te maken”, meent inkoper Ies Schouten van E. den Dekker.

Tetten maken in de totale verkoop van potnarcissen 80% uit bij E. den Dekker. Het overige assortiment wint langzaam aan belang, geeft Schouten aan, maar krijgt weinig kans als de prijsverschillen groot blijven.

Bij Enigma Flowers begint de vraag naar potnarcis vanuit Rusland nu pas warm te lopen. Rob Cornelissen: „Het is voor onze klanten een leuk seizoensproduct dat richting Vrouwendag meelift op de verhoogde vraag. De ’Tête a Tête’ is vooral bij de oudere generatie afnemers zeer bekend. Ze houden stug vast aan deze ’oude bekende’.” n

100

30000

90

25000

80

20000

70

15000

60

10000

50

2008

2009

2010

2011

2012

2013

5000

Verkochte aantallen x duizend

„Ja, maar het assortiment verbreedt zich, ook al omdat het grootste deel van de bloemen wordt verkocht als gemengd boeket. Ook KOA zorgt voor een uitbreiding van het assortiment; de inkopers zien al surfend vaak iets nieuws dat ze wel willen uitproberen. Wij hebben aardig wat KOA-klanten, we trainen ze daar ook in. Deze ontwikkeling is naar mijn mening niet te stoppen; dan kun je je klanten hierin maar het beste zo goed mogelijk begeleiden.”

Tetten onder vuur in verder positieve narcissenmarkt

Gemiddelde prijs in centen

Foto: gERdiEn dE nooy

Exporteur over Rusland

Verkochte aantallen en middenprijzen van narcissus op de FloraHolland veilingen van 2008 tot en met 2013.

Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

12-02-14 11:59

Foto: gerdien de nooy

Afzetzaken

Analyse groene planten

Sentiment bij Ficus benjamina hoopvol

Foto: vAkblAd voor de bloemisterij

Ficus benjamina wordt elk jaar minder verkocht. Over de start van 2014 zijn leveranciers en handel goed te spreken.

Het goede sentiment doet de hoop op betere tijden herleven.

Voor het eerst sinds jaren boekte de productgroep Ficus benjamina in 2013 bij FloraHolland een omzet die licht hoger was dan het jaar ervoor. Het jaar werd afgesloten met een omzet van ongeveer € 10,5 miljoen, tegen € 10,2 miljoen in 2012 (+3%).

De omzetgroei laat zich geheel verklaren door een 10% hogere middenprijs, want de verkochte aantallen van Ficus benjamina daalden ook in 2013, met 7% naar 4,7 miljoen stuks. Ten opzichte van vijf jaar geleden worden zo’n 40% minder ficussen verhandeld.

Minder pot 12

250

9000

220

8000

190

7000

160

6000

130

5000

100

2008

2009

2010

2011

2012

2013

4000

Verkochte aantallen x duizend

Gemiddelde prijs in centen

De hogere middenprijs voor de productgroep kan Martijn Bentvelsen, product-marktadviseur bij FloraHolland goed verklaren: „Er werden in 2013 min-

der benjamina’s in potmaat 12 aangeboden. Dat geeft de hoger geprijsde grotere maten een grotere invloed op de middenprijs.

De prijsvorming bij die maten is stabiel. De middenprijs voor de 12 cm’s kwam wel behoorlijk hoger uit, waarschijnlijk door het kleinere aanbod."

Bij Plantenkwekerij J. de Groot in Langeweg, aanbieder van voornamelijk kleinere maten benjamina, was dat volgens verkoper Petri Brekoo de afgelopen maanden goed te merken. „De middenprijs voor ficus is flink gestegen. Er is minder aanbod, terwijl de vraag in januari heel goed was.” Brekoo verwacht dat de vraag in de aanloop naar Valentijn en vrouwendag groot zal blijven. „Omdat het aanbod zo snel niet zal toenemen, verwacht ik verdere prijsstijging."

Het betere sentiment in de markt voor Ficus benjamina leidt ook aan de kant van handelaren tot nieuwe hoop. „We hebben de laatste tijd aardig wat ficussen verkocht. Het blijft een absolute must in ieders assortiment”, stelt bijvoorbeeld Carlo Nuijten van Dames Plants. „Met name tuincentra lijken wat terug te komen van een paar ficussen in een plantenmix. Ik zie Ficus benjamina weer vaker per laagje besteld.” n

Verkochte aantallen en middenprijs van de kamerplant Ficus benjamina op de FloraHolland-veilingen van 2008 t/m 2013 Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

Markt-5-Exporteur-Afzetzaken-nw.indd 25

Bedrijf: Rosa Natura Aanleiding: Acties in aanloop Valentijn

Simon Buis Welke Valentijnsacties hebben jullie georganiseerd? „Wij hebben samen met vier Delftse ondernemers de Drie Dwaze Rozendagen georganiseerd rondom Valentijn. De restaurants worden opgemaakt met rozen. Ook hebben we een bijzondere locatie aangekleed voor het Feemuz-feest, gericht op jongere bezoekers. Iedereen ontving na afloop van het feest een roos. Daarbovenop zijn wij de samenwerking aangegaan met een parfumerie, een bloembinderij en vier restaurants om een advertentie te plaatsen in de Delfste Post. Ook op Valentijnsdag gaan we tijdens een Westlands ondernemersontbijt rode rozen gaan uitdelen.”

Wat willen jullie hiermee bereiken? „Wij willen vooral jongeren weer ’aan de roos’ krijgen. Met Valentijn gaan we 400 rozen met een boodschap uitdelen op een middelbare school.

Wij willen dat mensen elkaar weer blij gaan maken. Daarnaast is het zo dat wanneer de consument mooie kwaliteitsrozen wil hebben, zij eigenlijk alleen Nederlandse variëteiten moeten kopen.”

En dan het liefst een roos van Rosa Natura? „Rosa Natura vindt het prima als de consument bij onze collegakwekers rozen koopt. Als ze maar blij worden van hun aankoop en dus vaker rozen gaan kopen. Wij worden elk jaar een jaartje ouder. Als iedereen dit viert met een bos rode rozen, kunnen wij elk jaar meer verkopen. Wij van Rosa Natura komen dan ook vanzelf een keer aan de beurt. Wij hopen stiekem dat onze collega’s de boodschap ook op gaan pakken en mee zullen gaan doen om de consument te informeren en blij te maken.”

Hoe waren de prijzen voor Valentijn? „De markt was goed. Wij wensen niet dat de prijzen exploderen. We hopen dat de bloemisten goed verkopen en geld verdienen aan onze rozen. Meer nog hopen wij dat hun klanten terugkomen om later weer eens mooie rode rozen te kopen. Wij houden van regelmaat. Wij produceren onze rozen immers 52 weken per jaar. ”

Hoe gaat het met Rosa Natura? „Het gaat goed. We hebben het bedrijf nieuw leven in geblazen. De aansturing is door een nieuw team naar een professioneel niveau gebracht.

Het teeltrecept is aangepast en onze mensen werken met veel plezier.

Wij zijn nu bezig om een boost te geven aan de marketing. We gaan ons richten op sfeer, emotie, toepassingen. De prijsvorming mag wat beter worden. Met name in de dalperioden zijn de prijzen te laag. Daarom proberen wij door verschillende acties goodwill bij de consumenten te kweken om hen enorm te verwennen in het voorheen zwakke prijsmoment.”

25

12-02-14 11:59

Snel doek trekken Geen harde, koude wind, sneeuw, hagel of andere winterse ongemakken begin week 7. Ideaal weer om doek te trekken. Buiten. Bij naar verluidt de grootste schaduwhal met beweegbaar doek.

D

e onderbouw hadden Rene van der Stok en zijn medewerkers eind 2013 al aangebracht. Een klus van zo’n twee maanden voor twee à drie man voor de installateur uit De Lier. „Het gronddoek lag er al. Wij begonnen met de schroefankers van 85 cm lengte en daarna kwam de onderbouw die Meteor Systems leverde. Dit soort schaduwhallen bouwen we meestal in de winter. Dan zijn de percelen leeg. We moeten klaar zijn voordat de planten in maart weer naar buiten gaan”, aldus Van der Stok. Geen verlet door sneeuw, hagel of ijs. Uitwijken naar schermklussen in kassen hoefde Van der Stok alleen omdat het schaduwdoek even op zich liet wachten. „Dat is Ostend net 1040 zwart, dat gebruiken we meestal.”

Het zogenoemde doektouwtje is al bij het aanbrengen van het dubbele dradenbed gemonteerd. Maandag 10 februari was het een kwestie van de stroken doek vastknopen en trekken. Op de foto is het witte doektouwtje goed te zien. Een man trekt, twee anderen begeleiden het doek.

Het lukte om op één dag 1 ha doek op zijn plek te leggen. Een dag later volgde de overige 0,6 ha. Daarna is het nog 1,5 week afmonteren en het vaste geveldoek bevestigen. „Het weer zat mee. Waait het, dan doe je hooguit 0,3 ha op een dag. En als het doek nat is, kost het intrekken veel meer kracht.”

Kwekerij John van Zuilen uit Boskoop laat de hal aanleggen voor de afkweek van skimmia. Het doek kan automatisch openen en sluiten, en dat komt niet vaak voor bij schaduwhallen. De aansturing is verdeeld over drie vakken. < Hans Neefjes hneefjes@hortipoint

Foto: Arno Engels

26

Spread.indd 26

Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

11-02-14 16:34

Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

Spread.indd 27

27

11-02-14 16:34

Certificaat moet veen in potgrond veilig stellen De winning van veen voor potgrond staat onder druk vanwege de gevolgen voor de natuur. Overheden en retailers in onze buurlanden willen op termijn naar een duurzame vorm van potgrond. Als antwoord daarop hebben potgrondfabrikanten een certificaat gelanceerd voor de verantwoorde winning van veen. Met steun van milieuorganisatie Wetlands International.

Joef Sleegers jsleegers@hortipoint.nl

H

eeuwen geleden nog vijf meter hoger lag op een dik veenpakket. Bijna overal is dat afgegraven.

In Engeland en Duitsland zijn nog stukjes hoogveen over. Daar gaan steeds meer stemmen op om dit voor natuur te behouden.

Bijvoorbeeld de Duitse deelstaat Nedersaksen, het grootste productiegebied voor zwartveen, wil geen nieuwe concessies meer uitgeven. Een soortgelijke discussie speelt in Engeland. Men wil het probleem echter ook niet verschuiven naar de Baltische staten.

Daarom willen de Duitse en Engelse overheden en retail op termijn naar potgrond zonder veen, of ten minste verantwoord geproduceerd. Ook de Baltische staten worden terughoudender in de uitgifte van licenties.

Foto: JoeF SleegerS

et was een teleurstelling voor potgrondfabrikanten: de uitzending van de Keuringsdienst van Waarde op 16 januari. Daarin was te zien hoe de productie van potgrond ten koste gaat van de natuur in de Baltische staten. Voor de meeste potgrond wordt namelijk nog veen gebruikt. Helaas voor de fabrikanten werd er met geen woord gerept over de certificeringsplannen of over de zoektocht naar alternatieven. Terwijl ze uren met de cameraploeg op stap waren geweest.

Uit de uitzending bleek wel dat de Nederlandse consument amper weet wat er in potgrond zit, laat staan dat hij zich daar druk over maakt. Veen is hier geen issue.

Bijna niemand weet dat Nederland een paar

Potgrondfabrikant Ted Vollebregt bij een nieuwe machine voor de verwerking van houtsnippers: „Als wij dit als industrie niet goed regelen, dan krijgen we geen vergunningen. Zo simpel is het.”

28

Potgrond.indd 28

Alternatieven De Nederlandse professionele tuinbouw gebruikt ongeveer 2 miljoen m3 potgrond per jaar. Een half miljoen kuub gaat naar de consument. Ongeveer 70% van de potgrond bestaat uit veen, de rest uit alternatieven als perlite, houtvezel, rijstekaf, boomschors, kokos en groencompost. Het gebruik van deze alternatieven neemt toe met 1 à 2% per jaar.

Vooral compost zit in de lift. In 2001 lag het gebruik nog op 10.000 m3; op dit moment gaat het richting 150.000 m3.

Compost heeft last van een slecht imago.

Tot 2000 werd dit geleverd in wisselende kwaliteit; soms met ziektes, met zware metalen, of zonder zuurstof. „Het proces was moeilijk te sturen”, zegt Chris Blok, onderzoeker bij WUR Glastuinbouw. „Ik denk dat veel mensen dat beeld nog altijd hebben.

Compostbedrijven zijn echter met reuzenstappen vooruit gegaan. Vooral parkafval met veel hout is een gewilde grondstof, omdat dit luchtig en stabiel is.”

In 2006 was er een groot onderzoek naar nieuwe groeimedia, samen met twintig telers, Intergreen, VPN en RHP. Daarin zijn veel mengsels met minder of geen veen getest in uiteenlopende gewassen. „Met maatwerk blijken vaak dezelfde teeltresultaten te halen”, zegt Blok. „Wel zijn de meeste mengsels veel droger dan veen. Je moet dus wel de watergift aanpassen. Dat is wennen.”

Waarom wordt dan toch nog veen gebruikt in potgrond? Blok: „Veen heeft het voordeel dat het goed water vasthoudt, niet snel verteert en geen voedingsstoffen vastlegt. Het belangrijkste is de verhouding tussen water en lucht. Op dit moment kan er tot 20% compost worden bijgemengd. Dat kan in de toekomst wellicht 60% worden.

Maar het zal geen 100% worden; daarvoor is Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

11-02-14 16:34

Foto: Marcel SIlvIuS, WetlandS InternatIonal

Een afgegraven veengebied in Duitsland dat is gerestaureerd als onderdeel van een ’after-use plan’. In de verte is de recente veenafgraving te zien.

het toch te nat en te weinig luchtig. Bovendien leggen houtvezels en compost zelf veel stikstof vast, wat een nadeel is aan het begin van de teelt.”

Certificaat De potgrondindustrie is ervan overtuigd dat ze niet zonder veen kan. Maar veenwinning tast de natuur aan. Bovendien komt er CO2 uit het opgeslagen veen vrij. „Hoe dan ook: de afgraving van veen staat ter discussie”, zegt Ted Vollebregt, directeur van Klasman Deilmann Benelux en bestuurslid van de Vereniging van potgrondfabrikanten Nederland (VPN). Als antwoord hierop hebben de potgrondfabrikanten een business-tobusiness certificaat ontwikkeld: Responsibly Produced Peat (RPP). De criteria zijn opgesteld in samenwerking met andere belanghebbenden, waaronder Wetlands International. Dit is een wereldwijde milieuorganisatie waarbij landen en niet-gouvernementele organisaties zijn aangesloten.

Gecertificeerde bedrijven mogen alleen nog veen winnen in gebieden die al ontwaterd zijn, bijvoorbeeld voor de landbouw. „Daar kunnen we veenpakketten afgraven zonder de natuur aan te tasten”, zegt Vollebregt. „Grote stukken veen zijn al ontwaterd en worden als grasland gebruikt. Andere gebieden zijn ooit voor een deel afgegraven en liggen nu braak. In die gebieden oxideert het veen en gaat de uitstoot van CO2 door.”

De tweede eis is: als de afgraving stopt wordt er natuur teruggebracht. Soms wordt de waterstand weer op peil gebracht zodat de veenvorming op gang komt. In elk geval moet de situatie na de afgraving beter zijn dan ervoor. Daartoe is de natuurwaarde van veengebieden in klassen ingedeeld. „In CaVakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

Potgrond.indd 29

nada geldt ook een dergelijk certificeringssysteem”, zegt Vollebregt. „Men mag pas een nieuw veengebied ontginnen als het oude gebied in een goede staat is teruggebracht.

Ook zijn daar technieken ontwikkeld om de restauratie van veengebieden te versnellen.”

De bedoeling is om eind dit jaar de eerste certificaten uit te reiken. De doelgroep zijn de verveners in Europa die tuinbouwveen aan Nederland leveren. Het certificaat wordt ondersteund door Epagma, de belangenorganisatie van Europese veenproducenten.

Daarmee hoopt Vollebregt 70% van de producenten in Europa achter zich te krijgen.

Win-winsituatie „We zijn niet blij met veenwinning voor potgrond”, stelt Marcel Silvius van Wetlands International. „Toch denken we een winwinsituatie te kunnen creëren, als de afgraving beter wordt achtergelaten dan hij werd aangetroffen.” Een onafhankelijke groep van experts moet erop toezien dat alles volgens de eisen van RPP gebeurt. Bedrijven die zich niet aan de eisen houden, worden uitgesloten van certificering.

Wat gewoon doorgaat is het verstoken van veen in energiecentrales in noordelijke landen: 27 miljoen m3 per jaar, ongeveer net zoveel als er voor potgrond wordt gebruikt.

Het wordt zelfs als een groene biobrandstof gezien. „Wetland International is tegen een dergelijk laagwaardig gebruik”, zegt Silvius. „Hier gaan we geen certificaat voor ontwikkelen; dit moet gewoon ophouden.”

De energiesector is de directe concurrent van de potgrondfabrikanten in de strijd om grondstoffen. Niet alleen met veen, maar ook met resthout. „Het stoken van resthout wordt gesubsidieerd, terwijl het nodig is om

een goede compost te maken”, zegt Vollebregt. „Daardoor is er te weinig beschikbaar.

Dat maakt het moeilijker om alternatieven voor veen te gebruiken.”

Scepsis Jerry van Dijk, docent natuurbescherming aan de Universiteit Utrecht, is sceptisch over de goede voornemens van de potgrondindustrie. Hij vreest dat verveners makkelijk onder de verplichtingen uit kunnen komen.

Bijvoorbeeld als de aanleg van natuur technisch onmogelijk is of te duur. „Bovendien is de winning van veen per definitie niet duurzaam. Met de certificering zou men moeten streven naar een mix van zo min mogelijk veen en zo veel mogelijk duurzame alternatieven.” Potgrondfabrikant Ted Vollebregt is zeker van zijn zaak: „Als wij dit als industrie niet goed regelen, dan krijgen we geen vergunningen. Zo simpel is het.”

Rest nog de vraag waarom de Keuringsdienst van Waarde geen aandacht heeft besteed aan de alternatieven voor veen, of aan de ontwikkeling van het certificaat. „Het had gekund, maar we wilden het simpel houden”, verklaart eindredacteur Maarten Remmers. „We kijken vooral naar het product dat nu in de winkel ligt, en niet naar de toekomst. Maar ik kan me voorstellen dat potgrondfabrikanten teleurgesteld zijn.” <

In het kort n Potgrondfabrikanten hebben een certificaat ontwikkeld waarmee ze alleen nog veen mogen afgraven in ontwaterde gebieden. n Na het afgraven moeten ze de natuurwaarde van het gebied herstellen.

29

11-02-14 16:34

’Meerjarencontract must voor re Zo’n veertig tuinders in ons land verwarmen hun bedrijf met een houtketel.

Een betrouwbare houtleverancier én een meerjarig houtcontract zijn belangrijke voorwaarden om een houtstookinstallatie interessant en rendabel te maken. De teler is op deze manier verzekerd van een constante aanvoer van goede kwaliteit. Ook weet hij waar hij in kostentechnisch opzicht aan toe is.

Ank van Lier bloemisterij@hortipoint.nl

D

houtstook nog altijd een rendabel alternatief voor aardgas. Denk bijvoorbeeld aan strelitzia, amaryllis, anthurium en diverse soorten pot- en perkplanten.”

Eerst hout, dan pas de ketel Een eerste basisregel voor het opzetten van een rendabel houtstookproject is om eerst het benodigde hout te organiseren en pas daarna een houtketelinstallatie te kopen. Is het beschikbare hout namelijk niet geschikt voor de ketel in kwestie, dan kan dit behoorlijk wat technische problemen ople-

veren of ertoe leiden dat de warmtebehoefte niet wordt gedekt. In het verleden zorgde dit er diverse malen voor dat telers hun nieuw aangeschafte houtstookinstallatie weer aan de straat zetten.

Volgens Alwin van Ruijven van Agro Advies Buro moeten tuinders die aan de slag willen met houtstook daarom bij het ontwerp en de keuze voor een ketel al weten welk hout ze gaan verstoken. „De ketel wordt hier dan op afgestemd. Maar de meeste ondernemers, en ook de bank, hechten waarde aan een goede kostprijsberekening en een goed onderbouwd plan. foto’s: ank van lier

e rentabiliteit van houtstookinstallaties staat de laatste jaren steeds meer onder druk. Hier zijn onder meer oplopende prijzen voor biomassa in vijf jaar tijd steeg de prijs voor A-hout met 30 tot 50% - en teruglopende mogelijkheden voor investeringssubsidie debet aan. Desondanks kan houtstook voor een heleboel tuinbouwbedrijven nog steeds interessant zijn, benadrukt Sander Peeters van energieadviesbureau Energy Matters. „Sinds anderhalf jaar zijn de houtprijzen weer enigszins stabiel. Met name voor tuinders met energie-extensieve teelten is

Houtstook is met name voor tuinders met energie-extensieve teelten nog altijd een rendabel alternatief voor aardgas. Essentieel daarbij is: eerst houtaanvoer regelen (inclusief goede prijs), en dan pas een geschikte ketel selecteren.

30

Houtcontract.indd 30

Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

11-02-14 16:34

or rendabele houtstook’ Zekerheid over de houtaanvoer en -levering en de prijs zijn dan een must.”

Inzetten op meerjarig houtcontract Een ander advies is om de houtleverancier bij voorkeur in de eigen omgeving te zoeken. Dit houdt de transportkosten binnen de perken. Volgens Energy Matters is het daarnaast belangrijk om het benodigde hout zo veel mogelijk uit eerste hand te kopen, van partijen die zelf top- en snoeihout oogsten. „Denk bijvoorbeeld aan Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en andere grote groeninzamelaars en -verwerkers, maar zeker ook aan lokale overheden.

Gemeenten vinden het voor het realiseren van hun duurzame energieambities, steeds belangrijker om hun snoeihout lokaal in te zetten. Dergelijke partijen bieden het hout doorgaans goedkoper aan dan handelaren.”

Peeters adviseert ook om bij meerdere leveranciers een offerte aan te vragen; de houtmarkt is volgens hem namelijk verre van transparant. „En zorg dat je goed beslagen ten ijs komt, bijvoorbeeld door informatie in te winnen bij tuinders die al langere tijd hout stoken.”

Voor langdurige zekerheid In het overleg met mogelijke houtleveranciers is het volgens Energy Matters zaak om te komen tot een contract voor langere tijd.

Dennis Medema, die vanuit LTO Glaskracht Nederland aanspreekpunt is voor bio-energie van het Programma Kas als Energiebron, onderschrijft dit. „Investeer je in een houtkachel, dan wil je vanzelfsprekend langdurige zekerheid over de rentabiliteit van de installatie”, zegt Medema. „Spreek je geen vaste prijs af en gaat de dagprijs van hout onverhoopt omhoog, dan kan dit een fiks probleem opleveren wat betreft de afschrijvingstermijn van je installatie. Ofwel: op basis van de dagprijs investeren in een houtketel brengt behoorlijk wat risico’s met zich mee. Daarnaast is het belangrijk om afspraken te maken over de kwaliteit van het geleverde hout, zodat technische problemen met onder meer de ketel of houtinvoer worden voorkomen.

Om deze reden moet je inzicht hebben in het vochtpercentage van het hout, de deeltjesgrootte en verontreiniging met bijvoorbeeld zand, schors en blad. Dit bepaalt ook hoeveel energie je uit het hout kunt halen.

Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

Houtcontract.indd 31

Achtergrond

Aandachtspunten bij opstellen houtcontract 1. Prijsstelling, betaling en contracttermijn Maak afspraken over: n prijsstelling per eenheid energie (€/GJ; in relatie tot vochtpercentage en inclusief transportkosten); n looptijd contract; probeer een meerjarig contract af te sluiten; n betalingscondities en facturatie; n evaluatiemoment(en), ontbindende voorwaarden, geschillen en aansprakelijkheid; n inname van de as (indien mogelijk).

2. Product Maak afspraken over: n verontreiniging; n herkomst (is de biomassa afkomstig uit

een duurzame bron en FSC-gecertificeerd?

Is sprake van loof- of naaldhout, eikenhout, et cetera?); n deeltjesgrootte, gehalte vocht en as.

3. Levering, acceptatie en afkeur Maak afspraken over: n leveringszekerheid en -voorraad; n af fabriek (Loco) of inclusief transport (Franco;) n losadres, loswijze; n weegbrief en overdracht; n planning en wijze van afroep; n voorwaarden/condities voor houtafkeur.

Bron: Energy Matters

Droog hout heeft een hogere energiedichtheid dan vochtig hout, maar als het hout meer vocht bevat loopt de aanvoer van de houtkachel doorgaans minder vaak vast.”

Een meerjarencontract biedt telers niet alleen garanties over de kwaliteit, maar geeft hen ook de zekerheid dat ze altijd de beschikking hebben over voldoende hout. „Dat wordt in de huidige houtmarkt, waar de concurrentie van bijvoorbeeld biomassacentrales almaar groter wordt, steeds meer een ’issue’”, weet Peeters.

Een teler die zijn hout voor meerdere jaren vastlegt, betaalt waarschijnlijk enkele procenten meer dan de geldende dagprijs op het moment dat het contract wordt afgesloten. Dit principe is vergelijkbaar met de hypotheekrentemarkt: hoe langer je deze wilt vastleggen, hoe hoger de rentekosten. „Je betaalt voor een stukje zekerheid.” Om deze reden raadt Energy Matters aan niet al het benodigde hout te contracteren, maar een gedeelte - bijvoorbeeld 25% - in te kopen op de vrije markt. „Op deze manier kun je profiteren van lage dagprijzen, door dan bijvoorbeeld extra partijen in te kopen.”

tuinders met een houtbehoefte te koppelen aan Staatsbosbeheer. Uiteindelijk leverde dit slechts één concreet meerjarig samenwerkingsproject op, tussen Staatsbosbeheer en amaryllisteler Martijn Evers in Angerden. „Een vervolg kwam er helaas niet, omdat Staatsbosbeheer liever één grote afnemer had met mogelijk een betere prijs dan meerdere kleinere afnemers zoals tuinbouwondernemers”, zegt Medema.

Het modelcontract dat toentertijd werd opgesteld is volgens Peeters en Medema nog wel steeds bruikbaar en kan houvast bieden voor telers die aan de slag willen met houtstook. Een goed houtcontract bevat volgens hen onder meer afspraken over prijsstelling, eigenschappen van de biomassa en levering (zie kader ’Houtleveranciers in kaart’). Medema: „Natuurlijk is een houtcontract ook een stukje maatwerk per bedrijf. Iedere ketel kan immers een andere kwaliteit hout aan. Daarnaast is het belangrijk om niet af te rekenen op tonnage, maar op energie-inhoud; dit kan met een Joulemeter. Deze is overigens ook nodig voor het verkrijgen van SDE-exploitatiesubsidie.”

Modelcontract

Beperkte ruimte

Vanuit het programma Kas als Energiebron en het Convenant Schoon en Zuinig werd enkele jaren geleden geprobeerd om

Hoewel het initiatief voor een brede samenwerking met Staatsbosbeheer geen succes werd, zijn grotere partijen in de houtmarkt >

31

11-02-14 16:34

Service

Houtleveranciers in kaart Bent u p zoek naar een betrouwbare hout- c.q. biomassaleverancier? Op de website van de Algemene Vereniging Inlands Hout – de branchevereniging voor ondernemers in de bos- en houtsector – vindt u een overzicht van houtleveranciers en houtstookprojecten. Zie www.avih. nl/biomassakaart/. Ook kunt u kijken op www.biomassawerven.nl.

Meer informatie over houtstook, over de voorwaarden waaraan een houtcontract moet voldoen en een voorbeeld van een modelcontract, is te vinden op www. energiek2020.nu/duurzame-energie/bioenergie/.

volgens Peeters meestal wel in voor het afsluiten van meerjarige contracten. Handelaren zien dit niet altijd zitten, omdat zij veelal inzetten op de hoogste bieding. „Een contract afsluiten voor de totale afschrijvingstermijn van een houtstookinstallatie - dit is gemiddeld vijf tot zeven jaar - is waarschijnlijk lastig. De meeste houtleveranciers leggen zich liever niet voor zo’n lange termijn vast. Een contract voor een jaar of drie moet echter wel mogelijk zijn.”

Maarten Willemen, hoofd Productgroep Hout bij Staatsbosbeheer, geeft aan dat

Strelitziateler Richard van Winden uit Pijnacker wordt voor de aanvoer van het hout volledig ontzorgd door zijn leverancier. Ze werken samen op basis van vertrouwen.

Staatsbosbeheer in principe openstaat voor het afsluiten van langetermijncontracten, ook met tuinders, maar dat de beschikbare ruimte beperkt is. „Er lopen al veel contracten en er is weinig ruimte voor nieuwe overeenkomsten”, zo zegt hij. „Daarnaast leveren grotere contracten voor ons meer op, dan contracten die gaan over levering van beperkte hoeveelheden hout.”

Willemen verwacht dat vraag en aanbod van hout in de toekomst steeds verder uit elkaar zullen komen te liggen. „Wij voorzien een tekort aan hout, en daarmee ook een

Achtergrond

’We kunnen wel tegen een stootje’ Strelitziateler Richard van Winden uit Pijnacker verwarmt zijn tuin van 1,4 ha sinds 2009 met een houtstookinstallatie van 500 kW. Hij verstookt in de periode mei-september zo’n 650 ton sloophout uit de bouw. Dit wordt geleverd door een handelaar/transporteur. „Hij weet welke kwaliteit hout ik en enkele andere telers in de buurt minimaal nodig hebben en kijkt waar dit beschikbaar is, tegen de meest gunstige prijs. En hij zorgt dat dit tijdig wordt geleverd. We worden volledig ontzorgd. Ook heeft hij een vrachtwagen met een kraan. Die is nodig om de houtsnippers in onze silo te storten. Aan deze samenwerking ligt geen contract ten grondslag, we werken op basis van vertrouwen.”

Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

Houtcontract.indd 32

Van vaste prijsafspraken is in de situatie van Van Winden geen sprake. Dit ervaart hij niet als een probleem. „In de eerste jaren is de houtprijs wel iets gestegen, maar de laatste tijd blijft deze op ongeveer hetzelfde niveau.

En natuurlijk kan de prijs morgen stijgen, maar daar ben ik niet zo bang voor. Daarbij kunnen we wel een stootje hebben.”

De ketel heeft Van Winden inmiddels terugverdiend en de kosten liggen op ongeveer de helft van wat hij kwijt zou zijn aan gasstook. „En sluit ik een meerjarencontract af, dan betaal ik wellicht te veel voor mijn hout. De prijs gaat dan immers omhoog.

Dan neem ik liever een beetje risico”, licht de teler toe.

prijsstijging. Dit zal ook gevolgen hebben voor de contracttermijnen; die zullen over het algemeen korter worden.”

Meer tussen de oren Al met al is een goed en meerjarig houtcontract volgens de deskundigen een must om een houtstookinstallatie rendabel te krijgen. De meeste houtstokende telers zijn hier echter nog niet van doordrongen.

Veel ondernemers hebben een contract van maximaal een jaar, omdat ze bang zijn anders een te hoge prijs te betalen. „Hierdoor lopen ze echter wel behoorlijk risico”, zegt Van Ruijven. „Dat besef is er vaak nog onvoldoende. Het spreiden van risico’s hoort echter bij modern ondernemerschap. Bij de afname van gas is het heel normaal om een meerjarig contract af te sluiten, maar wat hout betreft moet dit nog meer tussen de oren komen. Kortom: er is werk aan de winkel.” <

In het kort n Eerst het benodigde hout regelen en

dan een bijpassende houtketel kopen, is volgens deskundigen de basisregel voor de opzet van rendabele houtstook. n Een meerjarig houtcontract met prijsafspraken garandeert langdurige zekerheid over de rentabiliteit van een installatie. Wel is de houtprijs doorgaans iets hoger.

32

11-02-14 16:34

Risico voor waterorganismen groter dan gedacht

Ctgb legt imidacloprid streng aan banden foto: Joef SleegerS

De toelating van imidacloprid is aanzienlijk beperkt. Admire en Kohinor 700 WG zijn na 1 mei 2014 verboden in de zomerbloemen. In glasteelten moet de afvalwaterstroom een dubbele zuivering ondergaan.

De toelating van schimmelbestrijders Luna Privilege en Signum is uitgebreid.

In glasteelten zijn Admire en Kohinor 700 WG alleen nog toegestaan als het afvalwater wordt gezuiverd met geavanceerde oxidatie en een koolstoffilter.

D

e risico’s van imidacloprid voor waterorganismen zijn groter dan gedacht, bleek vorig jaar uit onderzoek. Daarom heeft het Ctgb besloten om Admire en Kohinor 700 WG sterk aan banden te leggen. Imidacloprid wordt ingezet tegen diverse luizen en kaswittevlieg. In bedekte teelten is het toegestaan als gewasen druppelbehandeling (alleen substraatteelten), met uitzondering van grofbollige narcissen en lelie. Deze gewassen zijn op betonvloeren en rolcontainers wel onder te dompelen. Verder zijn bollen voor de broei preventief te beschermen tegen diverse luisaantastingen en gladiool tegen gladiolentrips via een dompelbehandeling.

Voor de toepassing van Admire en Kohinor 700 WG in bedekte teelten zijn zeer strenge voorwaarden gesteld aan het lozen van filterspoelwater, drainwater bij substraatteelten en drainagewater. Dit water moet een dubbele zuivering doorlopen voordat het mag worden geloosd.

’Doelvoorschrift zou beter zijn’ Bayer CropScience, toelatingshouder van Admire, erkent dat er iets gedaan moet worden aan de normoverschrijdingen in oppervlaktewateren in glastuinbouwgebieden. „Het Ctgb-besluit is echter niet de juiste koers”, zegt Tom Smit, onderzoeker bij Bayer. „Het klakkeloos voorschrijven van Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

Middelen.indd 33

UV-apparatuur, peroxide en een koolstoffilter staat niet garant voor het oplossen van het probleem.” Beter is het volgens hem een doel te formuleren, waarvan toeleveranciers kunnen garanderen dat het haalbaar is met hun zuiveringsapparatuur. „Een verbod om imidacloprid op het oppervlaktewater te lozen was beter geweest”, vindt Smit. „En als het dan toch geloosd moet worden, dan alleen op het riool, waarbij de last met 80% verminderd moet worden.” Dit is volgens Smit ook het standpunt van LTO Glaskracht Nederland en waterschappen. „Dat het Ctgb hier niet naar luistert is een gemiste kans.”

Ingrijpende gevolgen Voor zomerbloementelers zijn de gevolgen van het Ctgb-besluit nog ingrijpender.

Kohinor 700 WG had er geen toelating, maar Admire wel. Hier komt echter per 1 mei 2014 een einde aan. In de vollegrond blijft Admire toegestaan in enkele bloembol- en bloemknolgewassen.

Ook over beperkingen in onbedekte teelten is Bayer CropScience teleurgesteld.

Volgens de fabrikant is de recente Nederlandse studie gebaseerd op laboratoriumonderzoek. Uit een semi-veldstudie die is uitgevoerd in opdracht van Bayer zou blijken dat er geen onaanvaardbare langere termijninvloeden zijn op gevoelige waterorganismen. Het Ctgb heeft deze veldstudie

niet meegenomen in haar herbeoordeling.

Bayer overweegt vervolgstappen.

Uitbreiding schimmelbestrijders Voor de schimmelbestrijders Luna Privilege en Signum zijn de toelatingen uitgebreid.

Luna Privilege is nu ook volledig toegelaten in de onbedekte teelt van bloemisterijgewassen en de bedekte teelt van bol- en knolbloemen via een gewasbehandeling. Het is goed inzetbaar tegen echte meeldauw en botrytis. Delphiniumteler Albert Boon is er blij mee: „Een nieuw middel tegen meeldauw is de redding voor de zomerbloementeelt.” De toelatingsuitbreidingen van Luna Privilege zijn tot stand gekomen via de verkorte procedure voor kleine toepassingen. Dit houdt in dat de werkzaamheid en fytotoxiciteit niet of nauwelijks zijn onderzocht. Het is dus verstandig om eerst een proefbespuiting uit te voeren.

Signum is toegelaten in de bedekte en onbedekte teelt van bloemisterijgewassen.

In de onbedekte teelt mag het gewas echter niet hoger zijn dan 1,5 m. Signum werkt preventief en systemisch tegen vooral botrytis, rhizoctonia en sclerotinia.

Het Ctgb heeft verder bekendgemaakt dat de toelating van Rosacur Pro is ingetrokken door de toelatinghouder. Er geldt nog wel een aflevertermijn tot 30 juli 2014 en een opgebruiktermijn tot 30 juli 2015. <

33

12-02-14 12:28

Teelttips VAstE plAntEn Op tijd invriezen Producten die vanuit de vriescel geprogrammeerd worden uitgeplant, moeten op tijd worden ingevroren.

Meestal worden de planten die na half april geplant moeten worden niet meer in de koelcel, maar in de vriescel bewaard.

De planten die later geplant worden, kunnen half april echter niet meer worden ingevroren. Probeer de planten die na genoemd

chRysAnt Wortelknobbelaaltje verlaat bloei In chrysanten komen meestal twee soorten aaltjes voor. De ene is het vrij levende wortellesieaaltje Pratylenchus penetrans en de ander het op de wortels levende wortelknobbel aal-

GERBERA Ondergewas temperatuur De straling neemt in deze tijd sterk toe. Overdag kunnen waarden van boven 400 W/m2 worden gerealiseerd. In deze tijd stijgt de planttemperatuur eveneens sterk bij toenemende straling. De belichting mag dus

34

Teelttips-Schoffelen_nw.indd 34

ZOmERBlOEmEn Wateroverlast

tijdstip geplant moeten worden, voor half februari ingevroren te hebben.

Het beste is het als de planten die de vriescel in gaan, al koud zijn. Plaats de kisten eerst een paar dagen zonder verpakking in de vriescel en pak ze pas in als de planten bevroren zijn. Op deze manier zijn de planten altijd goed ingevroren en is er geen kans op broei. Planten in de vriescel moeten

altijd luchtdicht worden ingepakt.

Let er op dat er een velletje plastic onder op de stapel ligt, om te voorkomen dat de planten van onderuit uitdrogen.

tje Melodogyne javanica.

Beide aaltjes tasten de wortels aan en zorgen voor achterblijvende groei.

Bij een aantasting van wortellesieaaltjes zijn de wortels slecht ontwikkeld en vertonen roestbruine vlekjes (lesies). Door de slechte wortels bloeien de chrysanten meestal eerder door noodbloei. Aangetaste planten door wortelknobbelaaltjes bloeien

juist later en op de wortels ontstaan tumorachtige knolletjes.

Bij een aantasting in deze tijd van het jaar is het de vraag, wat de juiste aanpak is om de aaltjes te bestrijden. Vroeg zwaar stomen is meestal geen optie omdat de grond nog te nat is en daardoor het effect tegenvalt.

Beter is vroeg in het voorjaar licht te stomen in com-

binatie met het strooien van Vydate granulaat. De ronde daarop kan zwaar gestoomd worden, eventueel met afzuigstomen als dit aanwezig is.

De planten gegroeid tijdens de lichte stoomronde zijn qua wortels voldoende ontwikkeld. Zodat ook op de zwaarst aangetaste plekken de grond voldoende droog is voor een goed stoomresultaat in de zware

stoomronde.

Pleksgewijs vooraf strooien van kalkstikstof in een concentratie van 5 kg/100 m2 remt de aaltjesontwikkeling ook af. Let wel op dat de kalkstikstof goed wordt verdeeld.

Te hoge concentraties geven wortelverbranding en in een later stadium ernstige bladranden.

vanaf nu lichtafhankelijk (gedeeltelijk) worden uitgeschakeld.

Omdat de zon de kas snel kan opwarmen, is een onderbuis op zonnige dagen niet meer nodig om de gewenste kastemperatuur te realiseren. Op veel bedrijven is gestart met het afbouwen van de onderbuis op straling/kastemperatuur/vocht. Daar waar een meetbox onder het gewas hangt, zien we dat na 13.00 uur de zon ook de ruimte onder het gewas

voldoende heeft verwarmd.

De ondergewastemperatuur ligt dan boven de dauwpunttemperatuur.

Let echter ook eens op de pottemperatuur. Zeker wanneer er â&#x20AC;&#x2122;s nachts koud wordt geteeld, duurt het lang voordat de massa van substraat, water en wortels in temperatuur is gestegen.

Het komt vaak voor dat de pottemperatuur onder de dauwpunttemperatuur blijft.

Dit is te zien aan condens op de buitenzijde van de pot. Tot ver in de middag

is deze condensatie dan waar te nemen. Welk effect dit heeft op een aantal plantfysiologische processen weten we niet exact.

Wel hebben we in het eerste jaar van Het Nieuwe Telen op het Improvement Centre ervaren dat een te lage worteltemperatuur de opname van elementen kan verminderen en de aanmaak van hormonen kan beperken. Toen we het tweede jaar met potverwarming waren gestart, hebben we deze proble-

men niet meer gehad.

Neem in deze tijd van het jaar geen risico. We zijn bezig met het opbouwen van een sterk gewas dat goed met verdampende omstandigheden in het latere voorjaar en zomer overweg moet kunnen. Een sterk wortelgestel is daar een essentieel onderdeel van. Schakel de onderverwarming in deze tijd van het jaar dus niet te snel uit.

Henk van den Berg Teelten Bedrijfsadvies, 0252340301

Op sommige plaatsten in het land heeft het best wel veel geregend en omdat het opdrogen van de grond in de winter erg langzaam gaat, moet de natuur soms een beetje geholpen worden. Zeker waar het gaat om vaststaande gewassen is het belangrijk dat er nergens plassen ontstaan. Is dit wel zo, graaf dan greppels om dit water zo snel mogelijk af te voeren. Ook bij lege percelen is het belangrijk dat er geen water op het land blijft staan. Graaf ook hier greppels zodat het water weg kan. Als de bovengrond oppervlakkig is losgetrokken droogt het perceel veel sneller op. Let er echter wel op dat er nooit een grondbewerking mag worden uitgevoerd als de grond te nat is.

Henk van den Berg Teelt- en Bedrijfsadvies, 0252-340301

Dirk Jan Binnendijk Tuinbouwadviezen, 071-5416564

Martin van der Mei, Flori Consult Group, 06-22 68 47 92 Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

12-02-14 14:03

Schoffelen

alstroemeria Gewasactiviteit Het sombere weer van de laatste weken leidt tot zachtere en wekere gewassen.

Vooral het blad is gevoelig voor overgangen in het weer. Nu we aan het eind van de winter zijn aanbeland, is het van belang om de gewassen zo goed mogelijk voor te bereiden op de sterke klimaatovergangen qua instraling en planttemperatuur. De bladpunten liggen immers op de loer.

Het stimuleren van de verdamping door het afvoeren van vocht is daarin het belangrijkste aspect. Verdamping hangt vooral af van de stand van de huidmondjes, bladtemperatuur en de hoeveelheid vocht in de kaslucht. Om vocht af te voeren moet er energie toegevoerd

Freesia Klimaatregeling Zo nu en dan komt de zon al flink door. Plantingen vanaf oktober zijn niet veel licht gewend en kunnen de verdamping dan moeilijk bijhouden. Kenmerkend is dat de planten vrij snel knijpen op het blad en de bladpunten trekken krom.

Licht schermen bij 250-300 watt/m2 is dan noodzakelijk.

Dat klinkt onlogisch omdat u juist zoveel mogelijk licht bij de plant wil brengen en u bij het vaak buiig weer in de periode niet snel geneigd bent om te gaan schermen.

Omdat de zon nog niet recht in de kas schijnt, kunt u volstaan met 20-25% sluiten van het scherm. Planten die Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

Teelttips-Schoffelen_nw.indd 35

worden; met belichting om huidmondjes te openen en blad op te warmen of met een buis om kaslucht op te warmen en bladtemperatuur te verhogen. Een kier in de luchting is nodig om dit vocht af te voeren. Stel deze kieren in op basis van buitentemperatuur; dit garandeert een rustige en stabiele regeling. Het doek kan het beste gesloten blijven tijdens het luchten. De meeste doeken laten meer dan 20 gram vocht per m2 per uur door, dit is veel meer dan de verdamping van alstroemeria in de nacht.

assimilatiebelichting Overdag mogen de lampen boven de 250 Watt uitgeschakeld worden. Het is niet verstandig om al helemaal

de verdamping niet goed bij kunnen houden, lopen grote de kans dat de haken niet meer doorgroeien.

Als de stelen zichtbaar krom worden in de middag is het extra belangrijk om de ruimtetemperatuur zo lang mogelijk hoog te houden.

Zakt de kas/planttemperatuur meer dan 2°C per uur, dan zullen de stelen krom blijven. Wees alert, want stelen kunnen al binnen een kwartier krom gaan.

Uitstraling Een ander probleem ontstaat als een zonnige dag gevolgd wordt door een heldere nacht. Aan het einde van de middag is de uitstraling erg groot. Daardoor wordt de planttemperatuur lager dan de kastemperatuur. Dit leidt tot problemen met condensatie op de plant, pokken, scheur- en breekstelen.

te stoppen met belichten.

Ten eerste is het weer nog te wisselvallig (met koude nachten kunt u de warmte van WKK of ketel goed gebruiken) maar vooral niet omdat de gewassen juist nu nog zo kwetsbaar zijn voor grote verschillen in verdamping. Het ’opstoken’ met de lampen is bijzonder effectief om de gewastemperatuur te verhogen en de plant klaar te zetten voor de dag. Let op dat het energiedoek één uur voor zononder sluit om een te sterke daling van de planttemperatuur te voorkomen. Juist door guttatie ’s nachts in de jonge scheuten is het risico van bladpunten overdag weer groter.

Marco de Groot, Flori Consult Group, 06-54695274

Uit plantmetingen blijkt dat rond 16.00 uur een verschil van ruim 4°C kan ontstaan tussen de kastemperatuur (7,4°C) en planttemperatuur (3,3°C). De buitentemperatuur was op dat moment 2°C en de glastemperatuur -1,7°C. Bij helder weer kunnen deze effecten al vanaf 15.00 uur optreden.

Perk de problemen in door de uitstraling te verminderen en energie bij de plant te brengen. Zorg dat tussen 16.00-16.30 uur het scherm sluit. Schakel belichting aan onder het scherm om de plant stralingswarmte te geven, tot 2 uur na scherm dicht. Gebruik de buisverwarming een half uur voordat de lampen uitgaan om temperatuurval te voorkomen.

Kees van egmond kees@kees-ineke.nl

staking Wat had ik graag even om een hoekje gekeken.

Gewoon om eens te zien hoe ze dat deden. Een communicatieadviseur die in het holst van de nacht op de veilingvloer rondloopt. Een accountmanager die karren met planten scant. Wie zou er opsteker zijn geweest? En wie bedienden de veilingklokken?

Het is toch een beetje alsof Koningin Maxima op een kinderboerderij het nachtverblijf van de geiten onder handen neemt. Of Mark Rutte die in de showroom van een autodealer een spiksplinternieuwe X7 aan de man probeert te brengen.

Je hebt toch zoiets van ’die hoort hier niet’.

Maar het was ook niet zomaar iets. Opeens ritselde het op de sociale media en in het nieuws van berichten over een op handen zijnde staking bij FloraHolland. En dat kwam natuurlijk ook door het momentum. Een ultimatum van de vakbonden, aflopend vlak voordat de valentijnsdrukte zou gaan beginnen. Die slimmerds hebben echt gedacht ’onder druk wordt alles vloeibaar’.

Daar kun je van alles van vinden. Wie van ons zit er te wachten op een staking als een niet onbelangrijk deel van je omzet gerealiseerd wordt?

Niemand toch? Dus pittige reacties te over. ’Laat je niet gek maken door de bonden, het is nu take it or leave it!’ was een van de adviezen aan Lucas Vos op Twitter. En, dat vond ik heel opvallend, ook veel FloraHolland-medewerkers zelf keurden de acties af. Ondanks het feit dat ze zelf eveneens geen baangarantie hebben.

Maar aan de andere kant, als je in deze tijd te horen krijgt dat je baan op de tocht staat, ben je niet blij. Zeker als je van middelbare leeftijd bent is de kans om nieuw werk te vinden klein. Daarom moet een organisatie als FloraHolland ook heel goed nadenken of wat ze doet verantwoord is. En een staking kan daarbij wel een zetje geven om nog eens extra goed te overleggen.

Nu weet ik niet bij wie de schuld voor het opgebroken overleg ligt. Zoals gewoonlijk schuiven de directie en de bonden elkaar de schuld in de schoenen. Maar gepraat zal er moeten worden.

En dat beide water bij de wijn zullen moeten doen lijkt me ook wel duidelijk. Anders is het wachten op de volgende clash.

Tja, tenzij het ’kantoorpersoneel’ de smaak te pakken heeft gekregen natuurlijk. Voor nu: Hulde aan hen!

Hans Pronk, 06-21231991

35

12-02-14 14:03

Bedrijfsinformatie Flier Systems neemt ISO Group over Flier Systems (60 personeelsleden) uit Barendrecht levert wereldwijd onder andere pers-, zaai-, sorteerlijnen en afleversystemen. Haar netwerk en service-apparaat wordt nu ook ingezet voor de ISO Group, dat veel kennis heeft van steksteken, sorteren, enten en transplanten. Samen wordt ingezet op innovatie en internationale groei.

ISO Group blijft met 17 personeelsleden werken aan die onderdelen, met behulp van vision techniek en robotica.

Bindelastiek.com Handelsonderneming Bindelastiek.com wil de beste kwaliteit bindelastiek leveren tegen de beste leveringscondities. Van import uit China is volgens het bedrijf de kwaliteit niet gewaarborgd, daarom kiest men voor een controleerbaar West Europees product.

Om concurrerend te kunnen werken gaat de verkoop via internet. Het betreft vele soorten elastiek voor allerlei afzetmarkten.

Bindelastiek.com is een handelsmerk van Havatec, een machinebouwer voor de agroen food sector.

Nieuwe directeur Weerman M.J. Weerman Bloemengroothandel heeft in januari Peter Spaargaren benoemd tot nieuwe algemeen directeur. Met deze benoe-

ming wordt volgens de huidige directie een extra impuls gegeven aan de online strategie van de onderneming en het waarborgen van de continuïteit en stabiliteit van het bedrijf.

Weerman Bloemengroothandel levert aan honderden bloemisten en groothandelaren in Europa.

Samenwerking bij ontsmettingsmatten Flexxolutions in Denekamp en Royal Brinkman in ’s-Gravenzande hebben een samenwerkingsovereenkomst getekend voor de verkoop van ontsmettingsmatten in de glastuinbouw. Hiermee krijgt Brinkman de exclusieve verkoop voor alle landen waar dit bedrijf actief is van voetontsmettingsmatten en ontsmettingsmatten voor intern transportmiddelen als heftrucks, rolcontainers, transportkarren en palletwagens.

Alternatief voor meermalige trays In samenwerking met zes plantenkwekers hebben substraatfabrikant Cultilène en EPSproducent Hordijk een eenmalige EPS-tray ontwikkeld, CultiOne geheten. Deze biedt plaats aan 252 pluggen en is ontwikkeld voor de modernste zaai- en oppotlijnen zoals gebruikt bij plantenkwekers in onder meer Nederland, Polen en Frankrijk. Deze tray moet voordelen bieden op gebied van hygiëne, logistiek, plantkwaliteit en kosten.

REDACTIE Schipholweg 1, Postbus 9324, 2300 PH Leiden e-mail: bloemisterij@hortipoint.nl www.vakbladvoordebloemisterij.nl

36

ColofonVBB-Nieuws_nw.indd 36

Meeldauw resistente helianthus Takii Seed meldt dat het na intensieve traditionele veredeling gelukt is een resistentie tegen valse meeldauw te ontwikkelen bij snij-helianthus. Sunrich Orange DMR F1 is volgens het bedrijf resistent tegen meerdere stammen van Plasmopara halstedii. Takii stelt verder dat deze resistentie voordelen biedt voor de snijbloemenproductie, zoals vermindering van het gebruik van chemicaliën. Planthoogte, groeisnelheid, bloemvorm en kleur van de nieuwe Sunrich Orange DMR F1 zijn volgens Takii Seed gelijk aan de bestaande Sunrich Orange F1. Het bedrijf zegt dat niet kan worden uitgesloten dat in de toekomst nieuwe en/of atypische stammen van de specifieke ziekteverwekker de weerstand kunnen overwinnen.

UITGEVER BDUmedia Afdeling Vak- en Publieksmedia Postbus 67, 3770 AB Barneveld, 0342-49 42 63 Uitgever: Wiljo Klein Wolterink MBA Verkoopleider: Ron van de Hoef, e-mail: r.v.d.hoef@bdu.nl

Colofon

Directeur Elbert van den Berg Secretariaat Linda Laman 071-56 59 678 Alice Hoogenboom 56 59 679 Hoofdredacteur Elbert van den Berg 071-56 59 678 Eindredacteur Jenny Mostert 071-56 59 633 Vakredactie Politiek en economie Quincy von Bannisseht 56 59 637 Peter van Leth 56 59 688 Markt en afzet Arie-Frans Middelburg 56 59 687 Cindy van der Zwet 56 59 630 Teelt en techniek Hans Neefjes 56 59 638 Joef Sleegers 56 59 642 Bert Vegter 56 59 639

Sneller en beter registreren Priva introduceert de FS Reader. Deze helpt medewerkers sneller en met minder fouten realtime arbeids- en productiegegevens te registreren. De Priva FS Reader is gemaakt om naadloos aan te sluiten bij het managementinformatiesysteem Priva FS Performance. Het begeleidt medewerkers tijdens het registratieproces door terugkoppeling te geven over de invoer. Met de verkregen informatie is het arbeids- en productieproces verder te optimaliseren.

Bureauredactie Carolyne de Vries Lentsch, Marrit Molenaar, Jolanda de Wekker Webredactie Erik Rotteveel Vormgeving Bert Hassing, John Jennissen Fotografie Gerdien de Nooy Freelancers Gert van den Berg, Hermen de Graaf, Bernadette Hoefsloot, Harmen Kamminga, Ank van Lier, Astrid Zoumpoulis-Verbraeken

ABONNEMENTENSERVICE Mutaties en bezorging Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Opgave via vakbladvoordebloemisterij.nl of bij de abonnementenservice.

Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk twee maanden voor vervaldatum bij de abonnementenservice wordt opgezegd. Dit kan schriftelijk, telefonisch of per e-mail. Ook voor informatie over een lopend abonnement en klachten over de bezorging kan contact worden opgenomen met de abonnementenservice, BDUmedia, afdeling Vak- en Publieksmedia, Postbus 67, 3770 AB Barneveld.

Op werkdagen is de abonnementenservice telefonisch bereikbaar van 8.30 uur tot 14.00 uur op 0342-494844, e-mail: abonnementen@bdu.nl.

Prijzen Jaarabonnement: € 349,60. Studenten 25% korting; 65 plussers 15% korting. Jaarabonnement Europa: € 449,65 (België: € 377,70). Jaarabonnement buiten Europa: € 466,50.

Genoemde prijzen zijn inclusief 6% btw en verzendkosten.

ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Verkoopleider: Ron van de Hoef, 0342 - 494263, 06 - 51806325, e-mail r.v.d.hoef@bdu.nl Media-adviseur: Gert-Jan Bloemendal, 0342-494807 e-mail: g.bloemendal@bdu.nl

Vakblad voor de Bloemisterij is een wekelijkse uitgave van de Stichting Vakinformatie Siergewassen en BDUmedia, Vak- en Publieksmedia.

Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie.

Lezers wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren.

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Algemene voorwaarden: op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten van BDUmedia B.V. zijn van toepassing de voorwaarden, welke zijn gedeponeerd ter Griffie van de Arrondissementsrechtbanken en de KvK.

Druk: BDU Media

Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

11-02-14 16:34

Kasgenoten

A genda 14-17 feb Lenteflora, huisbroei- en bloemententoonstelling, Lisse. Info: www.lenteflora.nl.

19 feb Gewasbeschermingsavond DLV Plant, Noord-Sleen. Info: www.dlvplant.nl.

20-23 feb Vaktentoonstelling tulp, Proeftuin Zwaagdijk. Info: www.proeftuinzwaagdijk.nl.

27 feb-3 maa Lentetuin Breezand, bolbloemententoonstelling. Info: www.lentetuin.nl.

12 maa Kennissessie Groeien door ’projectmatig werken’, Twisk (NH). Info: therese@coconorganiseert.nl.

13 maa Trendseminar Green Love Inspiration, Den Haag. Info: www.florpartners.nl.

14 maa Social Media strategie, NIMA Expert Class, regio Amsterdam. Info: www.nima.nl.

19-21 maa FloraHolland Seasonal Trade Fair op locatie Naaldwijk. Info: www.floraholland.nl.

27 maa Het kompas voor de marketeer in Food & Agri, Baarn. Info: www.nima.nl.

5-6 apr Kom in de Kas, landelijk evenement.

Info: www.komindekas.nl.

24 apr Energiek2020, Kas als energiebron, Bleiswijk. www.energiek2020.nu.

10-12 jun GreenTech Amsterdam, tuinbouwvakbeurs in de Rai. Info: www.greentech.nl.

LTO Groeiservice

Kasgenoten agenda_nw.indd 37

„Voorlopig niet. Mijn vader is 89 en heeft nog een eigen kwekerij met andijvie. Hij kan niet stoppen; daar is hij te rusteloos voor. Onze zoon heeft een phalaenopsiskwekerij met zijn zwager en zijn schoonvader. Drie generaties tuinder, dat is best bijzonder. Vier jaar geleden had ik de kans het bedrijf te verkopen. Dat heb ik niet gedaan.”

„Mijn filosofie is: ik hoef geen turbo-tuinbouw. Voor de meeste collega’s is het ’investeren of afhaken’. Ik heb daarin blijkbaar mijn eigen weg gevonden. Dat ligt ook aan de teelt: hier valt niet veel aan te automatiseren. Het is een ambachtelijk bedrijf.”

Wie geeft u een bloemetje met Valentijn?

Onderstaande symbolen hebben de volgende betekenis en verwijzen naar de website vakbladvoordebloemisterij.nl

Vakblad voor de Bloemisterij 7 (2014)

Denkt u al aan stoppen?

Veel tuinders hadden graag in de goede tijd verkocht.

18-20 feb Salon du Végétal, vakbeurs, Angers, Frankrijk. Info: www.salonduvegetal.com.

20-22 feb FloraExpo, Chandigarh, India.

Info: www.floraexpo.com.

4-5 maa Florall voorjaarsbeurs, Gent, België.

Info: www.florall.be.

26-28 maa World Floral Expo 2014, Chicago, USA. Info: www.worldfloralexpo.com.

8-10 apr Flowers & HorTech, Kiev, Oekraïne.

Info: www.flowers-hortech.com.

23-26 apr Hortiflorexpo IPM, Beijing, China.

Info: www.hortiflorexpo-ipm.com.

Foto’s

Ard van Wingerden

„Het bedrijf is elke dag weer een uitdaging. Je komt op de veiling, op bijeenkomsten, enzovoorts. Enkele kameraden van mij hebben hun bedrijf verkocht. Je ziet aan hen dat voldoening heel belangrijk is voor de mens. De dynamiek en drive verdwijnen zonder dat je het zelf in de gaten hebt. Ik heb er geen spijt van dat ik het niet heb verkocht.”

Buitenland

Documenten en linken naar website

Leeftijd: 62 Plaats: Honselersdijk Teelt: Strelitzia Oppervlakte: 7.500 m2

Waarom hebt u het bedrijf aangehouden?

19 feb Excursie eenjarige zomerbloeiers, locatie nog niet bekend.

6 maa Informatiebijeenkomst chrysant, Jan Kreling, Bruchem.

12 maa Excursie kalanchoë, 13.30 uur, Heerhugowaard.

13 maa Plantgezondheidsdag WUR Bleiswijk.

27 maa Informatiebijeenkomst potplanten, 13.30-16.30 uur, locatie nog niet bekend.

3 apr Informatiebijeenkomst bromelia, locatie nog niet bekend.

Meer informatie: www.groeiservice.nl.

!

FOTO: JOeF SleegerS

Binnenland

Filmpjes

„Ik zou graag een bloemetje willen sturen naar Denitza Seraphimova. Zij is de zangeres van de Bulgaarse band Irfan, een combinatie van Medieval en wereldmuziek. Een geweldige zangeres. Maar ik weet niet waar ze woont.”

Wat heeft u met muziek? „Muziek is fantastisch, daar word je vrolijk van. Ik ga vaak naar concerten. Zelf speel ik doundoun en djembé in een band die Afrikaanse muziek maakt. We oefenen hier in de schuur. De band is wel over zijn glorietijd heen. Ons hoogtepunt waren enkele optredens in de Rijswijkse schouwburg voor ruim zevenhonderd man publiek. Daarna is het bergafwaarts gegaan.”

Hebt u genoeg tijd voor al deze hobby’s? „Jawel, strelitzia is een extensieve teelt en het bedrijf staat redelijk tot goed op de rails.

Dan kun je er dingen naast doen. Maar als ik niet oppas komt er steeds meer bij. Zo ben ik vijftien jaar coach van een damesteam bij Quintus geweest, de vereniging waar mijn dochters handballen. Nu doe ik er wat bestuurswerk. Verder dam ik al meer dan dertig jaar. Al die interesses hebben wel een keerzijde: ik blink nergens echt in uit.”

Wat verwacht u van de Winterspelen? „Iedereen rekent op drie gouden plakken voor Sven Kramer. De druk op hem is enorm; knap dat hij daar zo goed onder presteert. Ik had niet in zijn schoenen willen staan.”

37

11-02-14 16:34

546880.indd 38

12-2-2014 11:26:41

546882.indd 39

12-2-2014 12:24:16

www.bayercropscience.nl Lees v贸贸r gebruik eerst het etiket en de productinformatie. Gebruik gewasbeschermingsmiddelen veilig.

546883.indd 40

12-2-2014 12:44:06