VBB_10-2015

B 30

8 Sluiten subsidies

Helleborus doet het goed

10 Nieuwe ideeĂŤn verspreid glas

Cover-nw.indd 1

12 Vrouwendag:

14 Belang van

Russen leggen

de klok op veiling Eelde groeit

04-03-15 14:15

VAKMANNEN IN HART EN NIEREN

Maak kennis met ons!

580187_.indd 2

4-3-2015 12:57:29

B 8 Hoe ontvang ik gasten

Vakblad voor de

Opinie 4

Interview: ’De handel mag de hand in eigen boezem steken’

4

Commentaar:

5

Stelling:

Nieuws 6

B

10 Zuid-Holland overweegt saneringssubsidie

8

Vragen:

9

Energiemarkt:

10

Ondernemen:

12

Afzet:

14

Afzet:

17

Column:

18

Afzet:

M 22 22 23 24

12 Russen leggen plafond in de

25

T 26

In beeld:

28

Gewasbescherming:

30

Helleborus:

34

Teelttips:

35

Column: Kees van Egmond

Nieuws 36

14 ’Soms hoef je geen

spaceshuttle te bouwen’

Service 37

Kasgenoot: Doede de Jong Agenda Voorplaat:

10 (2015)

Inhoud.indd 3

3

04-03-15 14:48

Opinie

’De handel mag de hand in eigen boezem steken’ fOtO: Cindy van der Zwet

-

cvanderzwet@hortipoint.nl

„Wij telen op 18.000 m2 snij-eucharis en er is nog een andere aanvoerder. Het is een kleine, exclusieve teelt die we al 35 jaar in huis hebben. De laatste vijf jaar brengt de teelt echter onvoldoende op. En dat terwijl de handel toch altijd vraagt om producten waarmee zij zich kunnen onderscheiden.”

„Er zijn (wereldwijd) te veel alternatieven.

Daarbij is de koopkracht van de consument minder. Bloemisten hebben het hartstikke moeilijk. Er hangt best een kostprijs aan eucharis en dat hebben veel bloemisten er toch niet voor over. Zij moeten keuzes maken en kiezen dan voor een goedkoper product.

Natuurlijk, bloemisten kopen het product best wel eens in, maar het staat niet standaard op de lijst. Voor rouw- en trouwwerk wordt dit product wel gebruikt, maar die markt is klein.”

„Ik zou zeggen dat er genoeg potentiële

klanten zijn in Europa, maar de handel is terughoudend. Er zijn echt maar een paar klanten die goed hun best doen om het exclusieve product in de markt te houden, maar dat zijn er niet veel. Het gros van de handel schreeuwt om nicheproducten, maar doet vervolgens niets.

Onlangs stond er een artikel over de Nederlandse roos in het Vakblad. Daarin werd beschreven dat de handel het betreurt dat de Nederlandse roos aan het verdwijnen is. Ik vind dat schijnheilig. Waarom betalen ze er dan niet voor? Jarenlang heeft de handel er weinig interesse voor getoond. Ze zien dat het aanbod nu wel erg klein wordt, maar het is te laat. Als inkopers meer aan het Nederlandse product hadden gedacht, had de ontwikkeling misschien minder snel verlopen.

Hetzelfde verhaal geldt voor eucharis.”

„2,5 ha voor heel Europa? Dat lijkt mij niet te veel. De productie is de laatste jaren al iets lager, maar ook daar zit een grens aan zit. Je moet een bepaald volume hebben om elke

dag aan te kunnen voeren. Kun je dat niet, dan toont de handel ook minder interesse en halen ze het product weer van de lijst af.

Het probleem ligt aan de vraagkant. Het is heel lastig voor exclusieve producten.”

„Vijf jaar geleden ging ik nog vol overtuiging verder met deze teelt. Toen was de opvatting dat vooral bulkproducten het moeilijk zouden krijgen en er juist kansen waren voor de exclusieve teelten. Maar het is eerder omgekeerd.

Wij hebben er best hard aangetrokken.

We hebben veel promotie voor het product gevoerd; eucharis heeft veel aandacht gekregen. JovaPlant heeft op beurzen gestaan, we hebben bloemisten op het bedrijf gehad en we zijn actief op sociale media. Dit kost geld en heeft helaas niet, althans niet zichtbaar, iets opgeleverd.”

„Stoppen met de teelt. En dat gaat binnen vijf jaar ook gebeuren. Elk jaar hoop je dat

Commentaar Elbert van den Berg hoofdredacteur evandenberg@hortipoint.nl

T

oen de eerste signalen van de effecten van de mers doordrongen, was het al een betere pil om situaties in aanmerking komen voor een transitievergoeding. Nieuw woord weliswaar, maar het is niets anders dan een ontslagvergoeding met andere de transitievergoeding ook het arbeidsverleden van de seizoenskracht meetelt, waren de rapen helemaal gaar.

Er kwam een krachtige lobby op gang van LTO Nederland, MKB Nederland en VNO NCW om

4

Opinie_NW.indd 4

de, in hun ogen, onvoorziene effecten van de WWZ Asscher heeft de terugwerkende kracht van het arbeidsverleden op aandringen van de Tweede Kamer enigszins beperkt. Iedereen tevreden? lopen dat politici niet weten hoe seizoensarbeid in agrarische sectoren in elkaar steekt. Daar denken vakbonden uiteraard anders over en die juichen

10 (2015)

04-03-15 14:58

Wilt u uw mening geven? Stuur een brief naar postbus 9324,

Stelling

De veiling is zo slecht nog niet het beter wordt, maar dat wordt het dus niet. Je gaat als ondernemer denk ik altijd te lang door. Eucharis is over een aantal jaren niet meer te krijgen, en dat is zonde.

Dat zegt ook de handel, maar zij moeten de hand in eigen boezem steken. Zij moeten het product dan toch echt beter gaan waarderen.

Vroeger kon je echt wel goede periodes hebben, maar het is allemaal afgevlakt. En door het Kopen Op Afstand is de markt transparant geworden en weten eindafnemers precies wat de bloemen voor de klok hebben opgebracht. Zij willen dan ook zeker niet meer betalen. Voor handelaren is het ook lastig; zij kunnen nooit wat extra’s pakken door deze ontwikkeling.”

-

-

Ziet u nog een rol voor de veiling weggelegd? „Je kunt je afvragen of het Kopen Op Afstand positief voor de sector is. FloraHolland heeft daarnaast de bloemistenklok opgericht en dat vind ik best een goed initiatief, maar ook daar brengt het product niet op wat het op zou moeten brengen. Wij voeren op alle klokken mondjesmaat aan en het product gaat in heel veel kleine koopjes van de hand. De markt is klein.

Misschien ligt het ook wel aan het product. Tijden veranderen. Er zit weinig ontwikkeling in het assortiment. We hebben verschillende soorten staan, maar het is allemaal wit. Er zijn geen kleurtjes van eucharis beschikbaar. Misschien is daarom de handel erop uitgekeken? Als dat zo is, dan moeten we dat accepteren.’’

-

-

-

Bart Oostveen,

-

-

-

-

-

10 (2015)

Opinie_NW.indd 5

5

04-03-15 14:58

Nieuws Lees meer op de website Op deze pagina’s vindt u een selectie uit het nieuws.

Een uitgebreide versie van deze berichten maar ook ander

■

Limburg: ’Markt, markt, markt’ ’Markt, markt, markt’. Dat is waar het Limburgse tuinbouwcluster zich de komende jaren op moet focussen, als het aan de werkgroep Versnellingsagenda Tuinbouw ligt. De werkgroep, onder leiding van burgemeester Kees van Rooij van Horst aan de Maas, presenteerde op 3 maart een actieprogramma om de Limburgse tuinbouw te versterken. Kern van het meer dan vijftig acties tellende programma is de ambitie om de Limburgse tuinbouw binnen vijf jaar zodanig te veranderen dat voortaan de markt leidend is bij tuinbouwondernemers. Voor wat de sierteelt betreft, moet het programma daarmee aansluiten bij de nieuwe strategie van FloraHolland.

■ Alton wil sneller internet Tuinders in glastuinbouwgebied Alton bij Heerhugowaard willen een snellere internetverbinding. De huidige internetinfrastructuur is niet toereikend genoeg voor het huidige gebruik door de bedrijven, zo blijkt uit onderzoek van Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord.

Kabelmaatschappijen en internetproviders is gevraagd een aanbieding te doen voor de aanleg van nieuwe internetinfrastructuur.

■ Bos Brothers in Hoek van Holland stopt eind mei met haar productie- en verladingsactiviteiten. Dat is de verwachting van de Engelse supermarktketen Morrisons, die wordt bevestigd door Bos Brothers. Volgens Morrisons is de vestiging van haar dochterbedrijf Bos Brothers niet langer strategisch en valt ze buiten het direct sourcing model waarmee de supermarktketen nu werkt. In september vorig jaar kondigde Morrisons het voorstel aan om de vestiging van Bos Brothers in Hoek van Holland te sluiten.

Elzenhagen in Amsterdam-Noord plantten op 1 maart zo’n 450 afgeschreven hortensia’s in een groenstrook langs de Merkelbachsingel.

Van Klaveren Plant in De Kwakel zouden ze op maal vier jaar bloemen van Blooming Breeders kwam kweker Ard van Klaveren vorig jaar echter op het idee de afgeschreven planten juist als promotie in te zetten. Mede-initiatiefnemer en bewoner Gaston Remmers is er enthousiast over. „Een mooi voorbeeld van hoe verbetering van de openbare ruimte, hergebruik van grondstoffen, ondernemerschap, bewonersparticipatie en innovatie samengaan.”

moeten vertrekken. Keniaanse telers zullen hun bloemen daardoor veel eerder op het vliegveld moeten aanleveren.

■ Hoogheemraad reageert giftig op glastuinbouw In een ingezonden brief in De Volkskrant van 26 februari trekt Ingrid ter Woorst, een van de hoogheemraden van het Hoogheemraadschap van Delfland en lijsttrekker van de groene waterschapspartij Water Natuurlijk, fel van leer tegen de glastuinbouw en LTO Nederland.

Waterschappen hebben volgens haar veel last van (verboden) bestrijdingsmiddelen en illegale lozingen door de tuinbouw. Ze wijst erop dat Delfland te maken heeft met normoverschrijdingen van duizenden keren, terwijl de NVWA onlangs opnieuw verboden middelen aantrof bij veel tuinders.

■ ’Problemen bloementransport door sluiting Keniaans vliegveld’

■ Ctgb laat nieuw spintmiddel toe

Forwarders verwachten grote problemen met het transport van Keniaanse bloemen naar elders als de startbaan van het vliegveld van Nairobi vanaf 1 april ’s nachts dertig maanden lang dicht gaat. Vrachtvluchten zullen daardoor vier tot zes uur eerder dan het huidige schema

Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) heeft Sanmite 10 SC toegelaten als nieuw middel tegen spintmijt in de bedekte teelt van bloemisterijgewassen, boomkwekerijgewassen en vaste planten. Tevens herregistreerde het Ctgb

6

Nieuwskort2.indd 6

Chrysal RVB als voorbehandelingsmiddel voor roos, bouvardia, chrysant, hortensia, symphoricarpus, achillea, solidago en matricaria. Luxan Mollentabletten blijft toegelaten als mollen- en woelrattenbestrijdingsmiddel in de teelt van buitenbloemen. Mycotal wordt toegelaten als biologische insecticide tegen de larven van wittevlieg in de bedekte teelten van onder meer bloemisterijgewassen. Challenge wordt toegelaten als onkruidbestrijdingsmiddel tegen eenjarige breedbladige onkruiden in enkele gewassen. Nieuw is dat het ook inzetbaar is in kleinschalige zonnebloementeelt.

■ Dit jaar kunnen 375 glastuinbouwbedrijven op bezoek van de Inspectie SZW rekenen. Dit aantal is inclusief honderd bedrijven waar de inspectie vorig jaar overtredingen heeft vastgesteld. De inspecteurs zullen vooral letten op arbeidsveiligheid, arbeidstijden en blootstelling aan gewasbeschermingsmiddelen.

■

Aardwarmte Vierpolders Beleggingsfonds Meewind investeert € 2,7 miljoen in Collectief Aardwarmte Vierpolders, 10 (2015)

04-03-15 14:36

FOTO: RONALD BAKKER

Gelezen op Twitter Leandra de Boef (@LeandradeBoef) ■ Gelderse Staten stellen PIP Een meerderheid van de Provinciale Staten van Gelderland heeft 25 februari het Provinciaal Inpassingsplan (PIP) voor de herstructurering van de tuinbouw in de Bommelerwaard vastgesteld. Ook namen de Staten amendementen aan die voor enkele individuele glastuinbouwbedrijven gunstig uitpakken. Verder namen PS een motie aan die Gedeputeerde Staten verzoekt de uitvoering van de herstructurering in dialoog met de gebiedsinwoners te doen.

Voorts wordt het college gevraagd binnen een jaar na het onherroepelijk worden van het PIP de wijzigingsplannen voor de gebieden zo compleet mogelijk vast te stellen.

■

een initiatief van negen glastuinders in het Zuid-Hollandse Vierpolders, bij Brielle. Naar verwachting zal de eerste fase van de boring binnen enkele weken plaatsvinden. De financiering door Meewind bestaat uit een achtergestelde lening. Het geothermieproject op Voorne-Putten kost in totaal ruim € 20 miljoen.

Een groot deel daarvan betalen de betrokken potplanten- en groentetelers zelf, hoewel er ook een beroep op subsidies wordt gedaan.

Het Collectief Aardwarmte Vierpolders is een doorstart van het project GeoMEC-4P dat problemen had met de financiering.

FloraHolland trekt zich terug als aandeelhouder van Decorum Company, zo maakte de veiling deze week bekend. De partijen blijven wel intensief samenwerken. In het kader van de strategie FloraHolland 2020 wil de veiling activiteiten na het koopmoment zoveel mogelijk aan de markt overlaten.

■ Hobaho introduceert geurtypen Het Testcentrum voor Siergewassen van Hobaho heeft vijftien hyacinten op geur getest en vervolgens vier geurtypen geformuleerd die bruikbaar zijn in de communicatie naar consumenten toe. Hobaho werd voor de test op het idee gebracht door een geurproef bij bloemist Ron Holdinga uit Rhenen. Hij liet zijn klanten aan diverse hyacinten ruiken.

■

■ Koppert introduceert ’insecten-

De Russische vraag naar bloemen en planten voor Vrouwendag lijkt onveranderd. De lage roebel en afgenomen kapitaalkracht van handelaren zorgen ervoor dat ze lagere prijzen betalen. De eerste geluiden uit Rusland en van handelaren en telers bevestigen wat velen al voorspelden: Internationale Vrouwendag op 8 maart blijft een moment om geliefden bloemen of planten te geven. Het volume dat Russen nodig hebben, zal niet veel afwijken van voorgaande jaren.

Lees meer op pagina 12-13 en 18.

Koppert introduceerde vorige week het middel AgriTrap, dat is gebaseerd op natuurlijke stoffen als zetmeel. Het werkt snel tegen onder meer: bladluis, wittevlieg, bladvlo, schildluis, tomatengalmijt en spint. Terwijl het water verdampt, omkapselt het middel de larven en insecten, die daardoor uiteindelijk stikken en/ of verhongeren. Middelen als ER II van Certis en Agricolle van Biopol hebben overigens een vergelijkbare werking. AgriTrap is toepasbaar in de meeste tuinbouw- en fruitgewassen en op sierplanten.

10 (2015)

Nieuwskort2.indd 7

Blijft triest nieuws RT @WestlandersNu: Bos Brothers Fruits & Vegetables gaat deuren sluiten westlanders.nu/nieuws/bos-bro…

E.J. Bos (@AgroMarketeer IK zou zeggen gat in de markt. Nieuwe markt aanboren met die #kamperplanten........ ;-) CC @bloemisterij

andre westendorp (@awestendorp) Ik kan niet wachten. Laat maar komen #delphinium

Ricardo Jansen (@Ricardojansennl) Vanochtend even bij het veilen gekeken. Gaat anders als vroeger. Geen grote afmijnzaal maar klein hokje.

Paul Sap (@Paul_Sap) Zo’n start had ik niet verwacht van klokvoorverkoop planten in @ FloraMondo. Op vrijdagmiddag al ruim 200 partijen en 8 kopers actief. Super

Concorde Orchids @ConcordeOrchids 23 Transacties zonder dat de planten voor de klok zijn geweest!! @FloraMondo mooi resultaat voor de eerste dag!!

Discussie op LinkedIn nog niet Er is wel eens kritiek op de veiling.

Maar als je je oor te luister legt bij kwekers van kamerplanten in het buitenland dan zijn ze jaloers op die centrale marktplaats in Nederland.

Want door die veiling en de fijnmazige distributie door heel Europa door de handelaren die aan de veiling verbonden zijn, voelt men in het buitenland enorme concurrentie van de Nederlandse kwekers. Hadden zij maar zo’n afzetsysteem, verzuchten buitenlandse kwekers. Nee, die veiling is zo slecht nog niet. Wat vindt u?

7

04-03-15 14:36

Vragen Stuur uw vragen naar Postbus 9324, 2300 PH Leiden.

U kunt ook bellen, faxen of mailen: Peter van Leth, 071-56 59 688, pvanleth@hortipoint.nl

goed uitkomt. Ik open echter wel voor consumenten. Wellicht in combinatie met het aanbieden gels moet ik dan voldoen?

V

oor het organiseren van een maaltijd op een agrarisch bedrijf is het van belang dat de organiserende kwekerij een bestemming heeft die de ontvangst van gasten toelaat. Presenteren tijdens een bijzondere open dag is een mogelijkheid. Als de gemeente vragen heeft, omdat de locatie zelf meestal geen vergunning heeft om alcohol te schenken, dan moet de ondernemer benadrukken dat het een eenmalige actie is, vergelijkbaar met een open dag, maar dan net even anders.

Verder is het raadzaam, te communiceren dat een cateraar is ingehuurd die aan alle eisen voldoet en dat het een besloten gezelschap betreft. In sommige gemeenten is het nodig een evenementenmelding, evenementenvergunning of een tijdelijke ontheffing voor het schenken van alcohol aan te vragen. Boeren en tuinders in het Peter van leth, pvanleth@hortipoint.nl

Subsidies worden ingewikkelder.

een openstelling verwachten?

D

e meeste programma’s die in Brussel worden uitgezet, worden mede gefinancierd door de Nederlandse overheid. Zij beslist of de subsidie in de markt wordt gezet, of ze die cofinanciert of dat ze vraagt aan provincies of waterschappen deze cofinanciering voor hun rekening te nemen. Hieronder enkele regelingen.

■ Afzetbevordering en voorlichting, voor beroeps- en sectororganisaties, open in februari 2015.

8

1015vragen.indd 8

IllustratIe: Peter moorman

bezit van een drank- en horecavergunning en een diploma sociale hygiëne, mogen zelf alcohol schenken. Wie niet in het bezit is van een Drank- en Horecavergunning, mag zelf geen alcohol serveren en verkopen. Dan moet men de cateraar laten schenken.

Voor de Arbowet moet het ook een veilige omgeving voor de gasten zijn. Dat betekent concreet: minimaal één bedrijfshulpverlener per 50 gasten, voldoende brandblussers, en geen brandbare materialen en versieringen gebruiken. Vluchtroutes moeten duidelijk zijn aangegeven en de gastheer dient tele-

foonnummers van hulpdiensten bij de hand te hebben. Verder meoten er voldoende toiletten beschikbaar zijn voor het aantal gasten (minimaal 1, liefst 2). De toiletten zijn schoon en werken goed.

Werk tenslotte conform de hygiënecode voor evenementencatering. Basisregel: bereid nooit gerechten voor gasten in de eigen privékeuken. Dat is niet toegestaan. Een aparte, mobiele buitenkeuken of een tweede keuken voldoet. Dat mag heel simpel in een hoekje van de verwerkingsruimte, met mobiele apparatuur.

■ Het Europese programma plattelandsontwikkelingsgelden (POP). Dit programma zal deels lopen via het ministerie van RVO, onder meer het onderdeel Investeringen in Milieuvriendelijke Maatregelen (IMM) zoals verticale ventilatoren en biomassaketels. De Jonge Landbouwersregeling loopt de komende jaren via de provincies. Dit betekent dat de regeling in Noord Holland anders kan zijn dan in Zuid-Holland of Brabant.

■ Onder het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) valt onder meer Kansen voor West, OP Zuid, Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN) en Gebundelde Innovatiekracht GO (Gelderland en Overijssel).

■ Horizon en Eurostars zijn subsidiepro-

gramma’s van RVO en de Europese Commissie gericht op: actief zijn in onderzoek en ontwikkeling van nieuwe producten, processen en diensten, eventueel in samenwerking met buitenlandse partijen/partners.

■ Horizon heeft als onderdeel: Europese Innovatie Partnerschappen (EIP) gericht op onderzoek en innovatie. De EIP’s opereren ten behoeve van de versnelling van kennis en innovatie in de EU. Het is een partnerschap, waarbij praktijkprojecten steun krijgen om uit te groeien tot internationaal rendabele innovaties. Het EIP waar de tuinbouw meer gebruik van kan maken is het EIP Agricultural Productivity aly Wisse, Flynth adviseurs en accountants, 06-51993871 10 (2015)

04-03-15 14:36

Energiemarkt Het Vakblad brengt elke maand de ontwikkeling van de energieprijzen in de rubriek ’Energiemarkt’. Een deskundige analyseert de belangrijkste ontwikkelingen en een teler vertelt hoe hij met de markt omgaat.

Olieprijs Dollar per vat ruwe Brent olie 90

Ervaring

’WKK voor ons bedrijf nog steeds rendabel’ Zoals voor veel orchideeëntelers kan voor Aphrodite Orchidee de WKK nog goed uit.

Verdeeld over twee locaties heeft het bedrijf drie WKK’s staan, tussen zeven en tien jaar oud, met een totaal vermogen van 4,5 MW. Daarmee is bijna de gehele belichting in te vullen met eigen stroom. Er wordt weinig teruggeleverd, alleen in de piekuren. „We gebruiken de stroom en de warmte voor bijna 100% zelf. Daarmee is de WKK voor ons rendabel”, vertelt directeur Jasper Veldt.

De oudste WKK krijgt binnenkort een grote revisie en kan daarna hopelijk weer heel wat jaartjes mee.

Nu de gasprijs is gedaald heeft Veldt alleen een klein beetje gas voor het vierde kwartaal van 2015 vastgelegd. „Eigenlijk vond ik de prijs nog niet laag genoeg. Dus we wach-

ten nog maar even af. Er kan nog heel veel gebeuren in de tussentijd.”

De CO2 wordt op de ene locatie van de eigen ketel betrokken. Op de andere locatie wordt vloeibare CO2 gebruikt; daar was namelijk een overcapaciteit aan warmte, dus de ketel stond meestal uit. CO2 van de eigen WKK durft Veldt nog niet aan. „Dat is een behoorlijke investering in een rookgasreiniger, terwijl je niet de garantie krijgt dat het 100% veilig is.”

Op dit moment wordt er veel onderzoek gedaan naar Het Nieuwe Telen in phalaenopsis. Het is bijvoorbeeld mogelijk om meer licht toe te laten in de teelt, en sommige telers experimenteren daar al mee. Veldt heeft nog geen concrete plannen in die richting. „We volgen het onderzoek, maar de invoering op het bedrijf zal in heel kleine stapjes moeten gebeuren. De teelt gaat altijd voor.”

70 60 50 40

januari 2015

februari 2015

Gasprijs Contractprijs voor een jaar (2016) in cent/m3

25 24 23 22 BrOn: EndEx.nl/AgrOEnErgy

Jasper Veldt, Aphrodite Orchidee:

BrOn: FuTurEs.TrAdingChArTs.COm

80

21 20 19 18

januari 2015

februari 2015

Elektriciteit 54

Contractprijs voor een jaar (2016) voor piekuren in euro/MWh

53

Analyse nife

52 51

Onrust op de gasmarkt

50 49

10 (2015)

Energiemarkt_nw.indd 9

48 47

BrOn: EndEx.nl

investeringen en het aantal actieve boorputten afnemen. Daarbij komt dat Saoedi-Arabië behoud van zijn marktaandeel kiest boven het terugschroeven van de productie.

De prijzen op de elektramarkt worden grotendeels bepaald door de ontwikkelingen op andere markten. Door de prijsstijging van gas en kolen is ook de elektriciteitsprijs recent opgelopen. Bovendien zijn emissierechten – die kolencentrales veel nodig hebben – duurder geworden omdat de markt vooruitloopt op hervormingen vanuit de Europese Unie. De EU wil in 2018 een stabiliteitsreserve invoeren om overaanbod tegen te gaan. Dat komt erop neer dat overschotten tijdelijk in een reserve worden gestopt. Hierdoor komt de prijs niet onder druk door overaanbod.

De dagmarkt is redelijk stabiel. Hier geldt het grootste deel van de tijd dat de prijsvorming met name wordt bepaald door het aanbod aan wind en zonnestroom. Daarnaast speelt de aanbodkrapte op de Belgische markt een rol in de prijsvorming op de Nederlandse markt.

Zonder deze krapte hadden de prijzen iets lager gelegen.

46 45 44

januari 2015

februari 2015

Sparkspread WKK-sparkspread voor 2015/2016 in euro/MWh, gebaseerd op de piekprijs elektra en AgroBudgetGas

22 21 20

BrOn: VAKBlAd VOOr dE BlOEmisTErij

Gezien de gunstige omstandigheden afgelopen maand was de algemene consensus dat de gasprijs naar beneden kon. De lage olieprijs, de goed gevulde voorraden en het warme weer hebben er allemaal een drukkend effect op gehad. Desondanks zagen we de afgelopen weken de gasprijs sterk stijgen. Dit komt door twee ontwikkelingen die de markt zorgen baren. Allereerst was er het besluit en de discussie rondom de gaswinning in Groningen. Minister Henk Kamp van Economische Zaken besloot de gaswinning verder te beperken en dat joeg de markt schrik aan.

Daarnaast is recent de gasruzie tussen Gazprom en Oekraïne ook weer opgelaaid.

De zorgen hebben vooral betrekking op de toekomst. Het is dus opvallend dat de korte termijnprijs sterker is opgelopen dan de lange termijnprijs. Dat zou kunnen liggen aan de aanhoudend lage olieprijs, wat met name invloed heeft op de termijnmarkt voor gas. De oliemarkt is de laatste maanden in de ban van het overaanbod dat is ontstaan door de Amerikaanse schalie-olie-winning. De Amerikaanse voorraden groeien nog steeds, hoewel de

19 18 17 16 15 14

!

januari 2015

februari 2015

Kijk voor de ontwikkeling van prijzen op langere termijn op de site van het Vakblad. Bekijk op de website ook iedere dag de ontwikkelingen van de OTC-stroomprijzen, de TTF- en AgroEnergy-gasprijzen, de olieprijs en de dollarkoers.

www.vakbladvoordebloemisterij.nl

9

04-03-15 14:36

Nieuwe ideeën voor opruimen verspreid liggend glas

Zuid-Holland overweegt saneringssubsidie Met de verkiezingen voor nieuwe Provinciale Staten in het vooruitzicht,

liggende glastuinbouw gaat. Zo moet er volgens hem een saneringssubsidie komen van € 10 tot € 15 per m2. Een goed plan?

Quincy von Bannisseht qvb@hortipoint.nl

H

et is geen geheim dat de provincie Zuid-Holland het knap moeilijk heeft met het verwezenlijken van haar ambitie om 150 ha verspreid liggende glastuinbouw op te ruimen. Dat wil niet zeggen dat er in de afgelopen vier jaar geen enkele meter verouderd glas tegen de vlakte is gegaan. Ondanks de ingestorte woningmarkt, de recessie en de crisis in de tuinbouw zijn er toch kassen gesaneerd en is er in meer of mindere mate sprake van verbetering van wat de provincie de ’ruimtelijke kwaliteit’ noemt.

Des te ontmoedigender is het feit dat uit recent onderzoek blijkt dat er nog 380 ha aan verspreid glas blijkt te zijn, dat eerder niet was opgemerkt. Misschien dat dit ’vergeten glas’ voor verantwoordelijk gedeputeerde Govert Veldhuijzen aanleiding was

om, vlak vóór de Statenverkiezingen van 18 maart, nog met een notitie te komen waarin hij enkele aanbevelingen doet aan een nieuw college van Gedeputeerde Staten.

Subsidie Meest opvallend in de notitie van Veldhuijzen is zijn idee voor een bemiddelings- en saneringssubsidie. Daarbij is bemiddelingssubsidie bedoeld om gemeenten en regio’s te helpen bij het maken van plannen voor glassanering en bij de procesbegeleiding bij de uitvoering daarvan. Een nieuw college zou daar volgens de gedeputeerde zo’n € 1 tot € 2 miljoen voor moeten uittrekken, uitgaande van 150 ha te saneren glas.

Het idee voor saneringssubsidie is eigenlijk een plan-B, voor het geval de vorig jaar

Achtergrond

Saneringsopgave veel groter dan gedacht De provincie Zuid-Holland voert sinds 2002 een actief beleid als het om de sanering van verspreid liggende glastuinbouw gaat, dus kassen buiten de greenports en andere glastuinbouwconcentratiegebieden. De gemeenten afspraken gemaakt over het opruimen van in totaal 258 ha glas. Deze kassen lagen in ’prioritaire gebieden’, gebieden waarin verspreid glas volgens de Inmiddels is meer dan de helft van die 258 gaan. De rest volgt binnen enkele jaren. dat er, behalve de genoemde 258 ha, nog

10

Saneringssubsidie Zuid-Holland.indd 10

eens 380 ha verspreid glas is – waarvan zo’n 250 ha in prioritaire gebieden ligt – gemaakt. De saneringsopgave is daardoor ineens veel groter geworden dan aanvanke-

om de komende jaren in totaal 150 ha verspreid glas te saneren. Nu de huidige saneringsopgave veel hoger uitkomt, ligt gebeuren, moet na de Statenverkiezingen Het is nog maar de vraag of de ambitie veel hoger zal worden dan 150 ha”, aldus een provinciewoordvoerder.

door de provincie geïntroduceerde glasvoor-glasregeling in de praktijk niet mocht werken. Glas-voor-glas maakt uitbreiding van een bestaand glastuinbouwbedrijf tot meer dan 2 ha kassen mogelijk, mits elders fysiek glas wordt gesloopt.

De provincie laat echter al doorschemeren dat glas-voor-glas sinds de introductie ervan niet tot het verwachte succes heeft geleid. Tot nu toe heeft zich namelijk slechts één tuinder gemeld die van de regeling gebruik wil maken. „De verplaatsing naar een nieuwe locatie lukte echter niet, doordat de grond op de nieuwe locatie veel duurder was en de bank onvoldoende krediet wilde geven”, aldus een provinciewoordvoerder.

Veldhuijzen stelt een saneringssubsidie voor van € 10 tot € 15 per m2 fysiek glas dat wordt gesaneerd. Deze bedragen zijn lager dan de bedragen die in het verleden wel eens door Zuid-Holland zijn uitgekeerd, geeft hij toe. Maar meer geld heeft de provincie waarschijnlijk niet, hoewel het aan een nieuw college is om dat te bepalen. In elk geval zou met de voorgestelde bedragen in totaal € 15 tot € 22,5 miljoen nodig zijn.

Glassanering breder trekken Ander in het oog springend idee van Veldhuijzen is om de sanering van verspreid liggend glas te verbinden met andere opgaven en ontwikkelingen om de vitaliteit van het landelijk gebied te verbeteren. De gedeputeerde denkt daarbij met name aan de sanering en het hergebruik van andere agrarische bebouwing zoals boerderijen, schuren, stallen en silo’s.

Al deze zaken zou je volgens Veldhuijzen in samenhang met elkaar moeten zien. Het saneren van glas moet volgens hem niet alleen gericht zijn op belevingswaarde – het 10 (2015)

04-03-15 11:36

Foto: QuIncy von BannIsseht

-

opruimen van verrommeling en het creëren van nieuwe doorzichten in het landschap – maar ook op gebruiks- en toekomstwaarde.

Sommige kassen en stallen kun je beter afbreken, andere zijn misschien te hergebruiken voor een ander doel, mits dat de ruimtelijke kwaliteit verbetert.

Prioritering op perceelsniveau Tot nu toe hanteert Zuid-Holland een lijst met gebieden waarvan de provincie vindt dat daar het snelst verspreid glas weg moet.

Veldhuijzen stelt voor die lijst nog eens kritisch te bekijken. Plekken waarop de meeste ruimtelijke kwaliteitswinst valt te behalen, zouden prioriteit moeten krijgen.

Dat betekent volgens de gedeputeerde dat er een nieuwe lijst moet komen of dat er op de bestaande lijst binnen de prioritaire gebieden op perceelsniveau verder moet worden gekeken. Een derde optie, zo bepleit Veldhuijzen, is het laten vervallen van de lijst met prioriteringsgebieden en in plaats daarvan binnen het gehele te saneren areaal van 380 ha te beoordelen en te prioriteren op perceelsniveau.

Behoefte aan maatwerk Tijdens een recent gehouden bestuurlijke werkconferentie met Statenleden, gemeen10 (2015)

Saneringssubsidie Zuid-Holland.indd 11

tebestuurders, projectleiders, adviseurs en LTO Glaskracht Nederland, heeft de gedeputeerde alvast reacties uit het veld op zijn ideeën kunnen horen. Belangrijkste conclusie is volgens zijn woordvoerder dat er bij alle genoemde partijen behoefte is aan maatwerk. „We moeten veel meer per gemeente gaan kijken wat er nog aan verspreid glas ligt en waar we ruimtelijke kwaliteitswinst kunnen behalen of niet.”

Vanuit LTO Glaskracht Nederland wordt die conclusie beaamd. Koos Hoogendoorn, provinciaal bestuurder voor Zuid-Holland, voegt er echter wel het een en ander aan toe. Zo ziet hij het liefst dat de provincie de lijst met prioriteringsgebieden loslaat en het totaal te saneren areaal op perceelsniveau gaat beoordelen op mogelijkheden voor ruimtelijke kwaliteitswinst. „Dan wordt het écht maatwerk en heeft het meer kans van slagen.”

Daarnaast ziet Hoogendoorn niets in verbreding van de saneringsopgave. „Zodra je behalve naar het saneren van verspreid glas ook gaat kijken naar bijvoorbeeld het hergebruik van stallen, zal dat er uiteindelijk toe leiden dat processen veel langer gaan duren.

En daar zitten we juist niet op te wachten.”

Hoogendoorn wijst in dat verband op de ruimte-voor-ruimteregeling die de provincie vorig jaar heeft losgelaten. „De doelstelling daarvan was gewoon geld creëren.

Iedereen roept wel dat de woningmarkt het zwakke punt van de ruimte-voor-ruimteregeling was, maar ik heb nog niet vernomen dat als je ruimte-voor-ruimteprojecten met voldoende snelheid uitwerkt, je op het probleem stuit dat woningen niet verkocht worden. Je moet dus de snelheid in processen houden. Daarom vind ik ook dat ruimtevoor-ruimte als basis in het saneringsbeleid moet blijven.”

Evenals andere partijen vindt ook LTO Glaskracht Nederland dat de voorgestelde saneringssubsidie van € 10 tot € 15 per m2 ontoereikend is. „Als je met dat soort bedragen glas wilt opruimen, denk ik dat er weinig glas opgeruimd zal worden. Ik schat in dat een dergelijk budget niet voldoende is”, aldus Hoogendoorn. <

In het kort ■

11

04-03-15 11:36

Chrysant wordt omgeruild voor goedkoper product

Russen leggen plafond in

-

Cindy van der Zwet cvanderzwet@hortipoint.nl

D

e handel op Rusland is al maanden onrustig. De afgelopen periode was het speculeren over wat er in de aanloop naar Vrouwendag zou gaan gebeuren. Gaat Rusland, veruit de grootste bloemenafnemer voor Vrouwendag, massaal bloemen bestellen of laten zij het dit jaar afweten?

Het is duidelijk dat er weer een flink aantal bloemen en planten op transport zijn gegaan. Wel is de handel dit jaar laat op gang gekomen. In andere jaren werden orders in december vastgelegd; nu zijn bestellingen in de afgelopen twee weken pas losgekomen. „De waarde van de euro en de roebel is zeer instabiel. Het verschilt soms per dag of week. Het is logisch dat klanten afwachten als je niet precies weet wat jouw munteenheid doet”, vindt mede-eigenaar Gerben van Marrewijk van FlowerForce. Voor hem is het nu nog te vroeg om de totale balans op te maken, maar hij meent dat de verkopen redelijk gelopen zijn. „Wij hadden onze omzetprognoses al naar beneden bijgesteld. Dat het iets minder is, ligt helemaal in de lijn der verwachting. Vandaag (maandag, red.) is er nog een zending naar Rusland gegaan en de komende week worden ook andere markten zoals Polen en Duitsland nog beleverd. Pas dan krijgen wij een goed beeld.”

Volgens Van Marrewijk is het volume dat die kant op is gegaan nog niet eens zo verkeerd. Anders is het met de prijsvorming.

De Russen hebben dit jaar duidelijk een plafond in de prijs gelegd. Met name de duurdere producten, zoals pluischrysant en lelie, hebben hier last van gehad. Zo bracht

12

Vrouwendag.indd 12

pluischrysant in week 8 op FloraHolland ruim 30% minder op dan vorig jaar. „Wat iedereen al een beetje van te voren aanvoelde, is uitgekomen. Klanten willen wel bloemen, maar niet meer tegen elke prijs. De Russische afnemers willen geen 70 cent meer betalen voor een tak chrysant.

Veel duurder dan 50 cent mocht het bijvoorbeeld dit jaar niet zijn. Het duurdere assortiment hebben zij bovendien omgeruild voor goedkopere producten, zoals tulp”, ziet Marco Vermeulen, directeur van OZ Export.

Vermeulen vindt het vooral spannend wat er uiteindelijk verkocht gaat worden op 8 maart. Dat is volgens hem cruciaal en bepalend voor de komende maanden. „Als de handel in de winkel blijft staan, dan schept dat natuurlijk geen vertrouwen voor de komende periode. Dit is eigenlijk de eerste bloemendag in deze crisis, dus het is spannend hoe dat gaat lopen”, vindt hij.

Ook bij Aviaflora in Honselerdijk is de grootste drukte achter de rug. Valeriy Davidov kan er kort over zijn. „Het was slecht.

Ik denk dat de omzet zo’n 30% lager is”, rekent hij uit. Dat er dit jaar zo lang gewacht is met bestellen, heeft voor zijn klanten positief uitgepakt. Klanten hebben de bloemen en planten tegen flink lagere prijzen in kunnen kopen dit jaar. „Minder gunstig is dit natuurlijk voor kwekers en exporteurs.

Dit kost omzet. Mijn grootste angst was dat de handel schreeuwend duur zou worden, omdat iedereen op het laatste moment gaat bestellen. Maar dat is niet gebeurd. De prijzen waren juist lager en vrij stabiel. Deze ontwikkeling is ook negatief, want klanten

gaan dit prijsniveau onthouden. Ze weten nu dat ze tegen deze prijzen bloemen in kunnen kopen”, voorspelt hij.

Volgens Davidov is het er allemaal niet makkelijker op geworden het laatste jaar.

Ook nu is hij nog aan het wachten op zijn geld. Daarbij geeft hij aan dat ze meer werk moeten verrichten voordat ze iets mogen leveren. „Klanten vragen offertes aan en gaan kijken waar zij het beste de handel kunnen bestellen. Iedereen moet meer moeite doen.

Ik ben benieuwd hoe het dit jaar gaat lopen, maar de markt zal zich gaan hervormen. De afgelopen weken waren het bewijs dat het niet goed is om de pijlen enkel op Rusland te richten”, zegt hij.

Laurens van der Lans, chrysantenteler uit ’s-Gravenzande, richt zich met zijn Zembla’s voornamelijk op Oost-Europa. Hij heeft beduidend minder voor zijn troschrysanten gehad dan vorig jaar. „Vorig jaar liep het goed, maar dit jaar heb ik een dubbeltje minder gevangen. Dit zijn de weken waar je het van moet hebben. Als de prijs dan zoveel lager ligt, dan gaat het niet goed. De dalende trend van de afgelopen maanden heeft zich helaas doorgezet. Maar gelukkig zijn de prijzen ook weer niet helemaal door het ijs gezakt”, nuanceert hij.

Zijn zwaarste kwaliteiten gingen voor 50 cent van de hand en de gemiddelde prijs lag volgens hem op zo’n 40 cent. Uit de statistieken blijkt dat in week 9 troschrysanten 12% minder hebben opgebracht bij FloraHolland. Van der Lans: ,,Er zijn geen dure dagen geweest; de prijzen zijn vrij stabiel geweest.”

Dat laatste viel ook Michel Duijveste10 (2015)

04-03-15 11:36

Foto: GerdIen de nooy

ijn van Zentoo op. Vanwege de onrust op Rusland, heeft Zentoo de productie iets verlaagd. ,,De duurste producten zijn het meest afhankelijk van Rusland en die hebben het meeste te lijden gehad. De troschrysanten vielen nog mee, al is een prijsdaling van zo’n 20% natuurlijk ook nog best behoorlijk”, geeft hij aan.

Het assortiment dat richting Oost-Europa gaat wordt volgens Duijvesteijn breder.

Niet alleen rond Vrouwendag, maar ook in andere periodes van het jaar. „Het transport heeft zich de laatste jaren sterk verbeterd, waardoor ook andere producten goed op de plek van bestemming aankomen. Dit is niet in het voordeel van chrysant”, legt Duijvesteijn uit.

Niet meer vechten Pluischrysant kreeg de afgelopen weken de hardste klappen. De gemiddelde prijs viel op de veiling ruim 30% lager uit (week 9). „Zo fors hadden wij het niet ingecalculeerd.

Afnemers legden in december dan wel niets vast, maar uiteindelijk hebben ze toch de bloemen nodig zou je denken. Helaas was dit toch wel een teken aan de wand”, geeft Ronald Olsthoorn van Arcadia Chrysanten uit De Lier aan.

10 (2015)

Vrouwendag.indd 13

Met name Anastasia wit en geel worden volgens hem ingekocht voor Vrouwendag, maar daar werd niet meer zo hard om gevochten als andere jaren het geval was. „Het lijkt wel of de charme een beetje weg is.

Onze prijs ligt in de eerste negen weken van het jaar zo’n 30% lager. Wij zijn blij dat wij onze focus niet alleen op Rusland hebben liggen. De pieken zijn minder hoog, maar de dalen zijn in deze periodes dan ook ietsjes minder diep.”

Meer producten lieten in week 9 een prijsdaling zien, waaronder lelie (-4%), roos (-8%), lisianthus (-14%) en gerbera (-16%).

Ook voor gerberateler Reinier Zuidgeest van Florijn Gerbera’s uit Naaldwijk is Vrouwendag minder verlopen dan voorgaande jaren.

Hij schat in dat er zo’n 10% minder stelen de deur uit zijn gegaan en dat tegen een 20% lagere prijs. „Zelf kijk ik altijd liever naar het volume, omdat het ene jaar toch wel eens beter kan zijn dan het andere jaar.

En dan vind ik die 10% volumedaling niet helemaal tegenvallen.”

De gerberateler heeft wel gemerkt dat er dit jaar duidelijk een grens aan de prijs zat.

Florijn Gerbera’s werkt met vaste weekprij-

zen en daar wordt niet van afgeweken. Dit jaar heeft Zuidgeest halverwege week 9 de gerberaprijs echter wel naar beneden toe bij moeten stellen. „Klanten zaten af te wachten en vonden het te duur. Dan gaan zij op een gegeven moment uitwijken en op zoek naar alternatieven. Toen hebben wij de prijs verlaagd en daar is toen wel weer op gereageerd. Uiteindelijk zijn we toch wel weer wat aantallen kwijtgeraakt.” In voorgaande jaren was 90% van de productie al ingedeeld voor klanten. Nu was de planning nog geheel onbekend. „Het was dit jaar een onzekere markt. Ik ben eigenlijk blij dat het weer afgelopen is”, besluit Zuidgeest. <

In het kort ■ -

13

04-03-15 11:36

’Soms hoef je geen spaceshuttle te bouwen’ Veiling Eelde noteerde vorig jaar een lagere omzet, maar is er trots op dat het aandeel van de klok groeit tegen de trends op de exportvestigingen een veiling in Noordoost-Nederland”, zegt manager Kees de Louw.

Arie-Frans Middelburg afmiddelburg@hortipoint.nl

J

De opluchting is groot als veiling Eelde iets over 6:30 uur in zicht is. En er is licht.

De plantenklok en de bloemenklokken draaien en de tribune is behoorlijk gevuld met bloemisten en eigenaren van tuincentra. Er zitten zo’n 220 klanten, schat hoofd klokzaken Ronald Hartman.

Hij en manager commercie Bloemisten Services Kees de Louw leggen uit dat donderdag de drukste dag is in Eelde. „In de regio zijn er vanavond koopavonden. Mochten klanten daardoor morgen bloemen tekort komen voor het weekend dan kunnen ze vrijdag nog bijkopen”, zegt Hartman.

Hij en De Louw benadrukken dat de klok van Eelde vorig jaar 2% is gegroeid in omzet. Dit was tegen de trends op de andere veilingen van FloraHolland in. Door een verschuiving naar Connect daalde daar de klokomzet met 4%. Volgens beiden werd de groei op Eelde veroorzaakt door een betere prijsvorming die het gevolg was van de aanvoer van een breder assortiment.

Klantenplatform Een grote stimulans voor de groei van de klok was de oprichting van het klantenplat-

Foto: Arie-FrAns Middelburg

e moet er wat voor over hebben om als westerling de drie klokken van Eelde te zien draaien. ’s Ochtends 3:30 uur uit de veren om een half uur later de lange weg naar het hoge noorden aan te vangen.

Door een lichte mist en onverlichte wegen wordt het na Almere allemaal nogal hachelijk. Door gebrek aan medeweggebruikers is een klein stukje van de doorgetrokken streep die de zijkant van de weg markeert de enige gids in de duisternis. De toegestane 130 km per uur wordt bij lange na niet gehaald. Dat acht de verslaggever wel zo veilig.

14

Eelde.indd 14

10 (2015)

04-03-15 11:36

Mening

’Ik geef de veiling een 9,5’ Gerrit Bazuin in Eelde noemt

ker de juiste informatie naar de afnemers te

is al dertig jaar lid en aanvoeren -

en ik kan daar aan voldoen.”

Bazuin ziet toekomst voor de veiling in -

teelt een uitgebreid assortiment winterharde legenheid die er aan vast zit is het een heel het koperspubliek. Het helpt dan dat de is de ramp niet te overzien. Als alle kopers ten noorden van Zwolle naar Plantion of naar het westen moeten zie ik het heel klok.

Bazuin vindt het hele plaatje van veiling zegt Bazuin verder. „Ik ben daar content over. Eelde is een goede veiling mits een veilingmeesters en handelaren als er wat

ten zou moeten afzetten.

Bazuin ziet de productie in de regio zelf minductie niet essentieel voor het voortbestaan van Eelde. „Er is hier een groot verzorgingsgebied met een groot koperspotentieel.

goede kwaliteit en als er wat aan mankeert dan word je daar direct op afgerekend.”

form Eelde Select, gaat Hartman verder. In Eelde Select overleggen veiling en klanten om assortiment naar de veiling onder de rook van de stad Groningen te trekken.

Belangrijke uitkomst van het overleg is een fonds dat eind 2013 is opgericht om kwekers uit het westen met een aanvullend assortiment, te overtuigen dat Eelde een goede marktplaats is. Klanten van Eelde vullen het fonds door 1 cent extra per transactie te betalen. Ze geven aan welke producten ze voor de klok zouden willen zien en met het geld uit het fonds wordt een deel van de transportkosten betaald van kwekers van elders die op Eelde aanvoeren. „Afgelopen jaar zijn 20 à 25 telers via dit traject gestart met aanvoeren op Eelde. Hierdoor is ons assortiment in de breedte gegroeid”, geeft Hartman aan. „Bovendien bouwen we aan een langdurige relatie met klanten en aanvoerders.”

De veiling en klanten praten volgens De Louw niet alleen over assortiment, maar ook over andere veilingzaken. „Zes keer per jaar komen we formeel bijeen, maar eigenlijk praten we dagelijks over het reilen en zeilen.

De lijnen zijn hier kort.” Voorheen was dat anders. Er was wel overleg, maar nu is er meer coördinatie en meer afstemming.”

De omzetstijging op de klok van 2% komt door een hogere prijs, zeggen De Louw 10 (2015)

Eelde.indd 15

en Hartman. De aanvoer is in de breedte gegroeid – niet in aantallen – en dat maakt dat de prijsvorming beter is. „De bulkproducten zijn er nog wel, maar de hoeveelheden zijn aangepast op de vraag van de klanten”, zegt Hartman, die aangeeft dat het feit dat de partijheffing op de klokken in Eelde is afgeschaft er ook toe leidt dat er een diverser assortiment voor de klok komt. Het aanvoeren van kleine partijen is betaalbaarder geworden. „De diversiteit aan planten en bloemen sluit meer aan bij de klok in Eelde. Onze

klanten, bloemisten en tuincentra zijn heel geschikt voor kwekers om een divers pakket neer te zetten”, aldus de Louw. Hij geeft aan dat Eelde ’stiekem’ altijd al een bloemistenklok is geweest, maar dat ze zich de laatste jaren steeds meer als dusdanig is gaan profileren. De Louw: „Het fonds sluit hier op aan en je ziet nu een omslag naar de aanvoer van hoogwaardige producten.”

Hij geeft verder aan dat ook de bloemist anders is gaan denken. „Om weg te blijven van het assortiment van de supermarkt is de bloemist anders gaan inkopen. Met een

>

15

04-03-15 11:36

Vervolg van pagina 15.

exclusiever assortiment kan hij of zij zich onderscheiden.”

Fysiek De klok in Eelde zorgt voor twee derde van de omzet van de veiling. Het overgrote deel van de inkopen wordt fysiek gedaan. KOA ligt op 6 tot 7% en dat groeit langzaam.

Sommige klanten maken een combinatie.

Op maandag kopen ze bijvoorbeeld op afstand en op dinsdag halen ze de producten op en kopen in op de klok. Hartman: „We merken gewoon dat de klanten voor de klok blijven zitten. Ze zijn erg visueel ingesteld.”

Alle producten komen daarom nog voor de klok langs. De veiling stimuleert wel dat kwekers eigen beelden aanleveren.

Het aandeel dat via bemiddeling – in Eelde Klokservice genoemd – verkocht wordt ligt op een derde van de omzet. Bloemen en planten zijn allebei de helft daarvan. De omzet via Klokservice nam vorig jaar af. Dit kwam doordat een grote klant failliet ging.

Het bedrijf startte door maar het betekende voor de bemiddeling van Eelde een teruggang in omzet.

Een rondleiding volgt. We verdwijnen achter de klokken en lopen door de hallen waar snijbloemen, planten en tuinplanten staan opgesteld. De verdeling van de ge-

Mening

kochte planten en bloemen vindt traditioneel plaats. Medewerkers – een enkeling uitgezonderd – verplaatsen zich te voet. We gaan langs de importafdeling waar producten uit het buitenland op maat worden gemaakt. Langs de cash-and-carry’s, de nieuwe presentatieruimte en Groen groep Eelde waar hoveniers en tuincentra planten kopen voor de tuinhandel. „Er is niet of nauwelijks leegstand”, merkt De Louw op.

Samenwerking Terug op kantoor komt wederom de samenwerking met klanten en kwekers ter sprake.

Bredere veilingzaken op concernniveau en over de marktplaats worden vier keer per jaar in de klantcommissie besproken, vertelt Hartman. Er zijn bezoeken van veiling en klanten aan kwekerijen. De veiling trekt ook gezamenlijk op met de cash-and-carry’s.

Binnenkort is er een beurs die door de cashand-carry’s wordt georganiseerd. Bij klanten en kwekers wordt gepeild waar behoefte aan is en wat er speelt. En er is gezamenlijk beursbezoek. „Alles is gebaseerd op hoe we nog meer met klanten kunnen optrekken om de omzet te verhogen. De komende vijf jaar willen we de samenwerking met klanten verder verstevigen. We willen de klanten

binden aan Eelde”, zegt De Louw. „Persoonlijk contact maakt het succes. Soms hoef je geen spaceshuttle te bouwen om succesvol te zijn.”

Volgens De Louw en Hartman is klanttevredenheid het uitgangspunt van de veiling. „Daarmee doen we het volgens de klanten en kwekers beter dan de andere locaties.

Sterker nog: ze nemen dingen van ons over.

Daar zijn we trots op.” Ze refereren daarmee onder meer aan het feit dat in de strategie FloraHolland 2020 de klant nog meer centraal staat. Het is iets dat ze in Eelde volgens De Louw en Hartman al langer doen. Hoewel dat ook daar ooit anders was.

Vroeger werd de organisatie zo neergezet dat het proces intern goed kon verlopen. Nu is de organisatie op de klant ingericht.

Op sommige onderdelen van FloraHolland 2020 is Eelde al ver, zegt De Louw. „Samenwerking met de klanten is hier dus al gewoontegoed. Dat is voor ons al herkenbaar en betekent niet een omschakeling. Nu worden bij de andere vestigingen van FloraHolland klantencontactgoepen opgezet. Die hebben we hier al op kleine schaal.”

Hij legt verder uit dat een belangrijke pijler van FloraHolland 2020 is dat, consumenten meer uitgeven aan bloemen en planten. Een van de manieren om dit te bereiken is meer marketing en promotie.

Richard Venema, kweker van groene planten:

’Eelde heeft een impuls nodig’ Richard Venema van Smit Kwe-

-

Zelfstandig geen optie

-

-

16

Eelde.indd 16

10 (2015)

04-03-15 11:36

Column Feico Smit f.smit@royalvanzanten.com

Oeganda

Gek hek

twintig jaar. Rondom de kassen staat netjes totaal rond de 125 ha groot is.

De laatste maanden zie ik steeds meer acti-

om de landmeter maar eens langs te laten komen omdat niemand weet waar ons stuk

Kees de Louw (l) en Ronald Hartman: „Op de klok is het resultaat van Eelde elk jaar beter.”

Dit wordt ook door Eelde gedaan, dit in samenwerking met de VBW en BBH.

Winstgevend?

Als winstgevendheid het onderwerp van gesprek wordt, is er voorzichtigheid. De Louw: „Winst is geen doel op zich van de veiling en zeker niet van een enkele locatie.

Wat bijvoorbeeld speelt is dat logistieke handelingen als de inname van fust en de uitgifte van denen centraal worden berekend en dat het geld dat het oplevert niet op het conto van Eelde wordt bijgeschreven. Als je alle toe te rekenen inkomsten en uitgaven mee zou rekenen dan draait Eelde zwarte cijfers. Elk jaar is ons resultaat bovendien beter.” Kosten en baten worden goed in de gaten gehouden wat onder meer tot uiting komt in een platte organisatie. Ooit was er een zwaar managementteam, maar dat is nu niet meer. Diverse managementlagen zijn er ’uitgesloopt’. De Louw: „Ik pendel met Aad (van der Enden red.) heen en weer tussen Eelde en de Bloemistenklok in Naaldwijk.”

Eelde sluiten?

Soms is er discussie over de toekomst van Eelde en gaan er stemmen op om de veiling te sluiten. Toen FloraHolland de wens uitsprak te willen fuseren met Plantion bijvoorbeeld. De Louw wijst erop dat het altijd makkelijker discussiëren is over een kleine vestiging. „Dat is een natuurlijk gegeven. Mensen zullen niet zeggen: goh, zullen we het eens over de sluiting van Aalsmeer hebben.”

Volgens De Louw en Hartman heeft Eelde toekomst. Er is behoefte aan een veiling in het hoge noorden. Voor bloemisten en tuincentra in die regio is het westen of Plantion – de grens is Zwolle – te ver weg. „We zullen laten zien met de omzet en het resultaat waarom we hier en voor de kwekers nodig zijn, klinkt het strijdbaar. De Louw: „Als we nu jarenlang verlies zouden draaien zou sluiting logisch zijn, maar dat is niet zo. Ik zie juist een grote behoefte aan een veiling in deze regio die op geen andere manier ingevuld kan worden. De groei van de klok laat zien dat die behoefte er is.” <

te koken. Zoiets vraag je niet, nee dat doe je

voordeel.

Nee, hier gaat dat anders. Hier moet je er

Dat ik erover denk om nu een hek te gaan

moeten vernieuwen omdat het iedere nacht

Feiten De omzet van de veiling in Eelde was in 2013 € 36 miljoen. In 2014 was dat € 34,5 miljoen; twee derde daarvan werd gerealiseerd door de klok, een derde via Klokser-

met Plantion ligt ter hoogte van Zwolle.

Eelde heeft 350 klanten en 800 aanvoerders. De klanten komen uit de regio en over

uit de regio (dus ook uit Duitsland). De rest komt uit de rest van Nederland.

10 (2015)

Eelde.indd 17

-

laten we nog maar even zitten, maar dan weten we in elk geval wel waar de afrastering

nen een straal van 100 km van de veiling en Duitse klantenin een straal van 175 km.

Feico Smit is direceur Royal van Zanten in Oeganda

17

04-03-15 11:36

V

Omzet februari valt tegen door minder vraag uit Rusland Ondanks het gunstige weer, Valentijn en de aanloop naar Russische Vrouwendag daalde de veilingomzet in februari met 6,6%. Belangrijkste oorzaak: de ongunstige koers van de roebel.

F

Martijn Bentvelsen

ebruari startte koud en was verder zonnig met normale temperaturen.

Gunstige omstandigheden voor de afzet maar door de ongunstige koers van de roebel kwam de handel in aanloop naar Valentijn en Russische Vrouwendag een week later op gang dan normaal. Met name de vraag voor Russische Vrouwendag viel in de

Tabel. Omzet FloraHolland-veilingen februari 2015

(Aanvoer x 1.000 stuks en omzet x € 1.000 ) Snijbloemen

Omzet

% Toe-/afname* Aanvoer

% Toe-/afname* Prijs ’15 Prijs ’14

laatste februariweek tegen. Vooral de duurdere snijbloemen hadden het moeilijk.

Geplozen chrysant meeste last De prijs van roos daalde met 9% vergeleken met 2014. De rozenaanvoer daalde licht met 1% door minder aanbod van Nederlandse rozen. De Nederlandse roos daalde 10% in prijs. Geplozen chrysant heeft de meeste last van de situatie in Rusland; bij 9% minder stuks daalde de prijs met 33%. Aanvoer van tulp was 5% hoger. Doordat de Russische vraag naar bijvoorbeeld roos en chrysant verschuift naar een goedkoper alternatief zoals tulp bleef de prijsdaling bij tulp beperkt met 1 cent.

Ook bij gerbera viel de prijsdaling mee door een goede prijsvorming voor Valentijn.

De weken voor Vrouwendag zakte de prijs wel weg. Hyacint deed het de hele maand goed: bij een stabiele aanvoer steeg de prijs met 19%. De totale snijbloemenomzet daalde met 7%.

Stijging stuks phalaenopsis

Snijbloemen totaal

Kamerplanten

Kamerplanten totaal

Tuinplanten

Tuinplanten totaal Totaal

18

Veilingcijfers.indd 18

€ 299.628

Omzet

€ 152.856

Omzet

-7,0%

1.221.137

% Toe-/afname* Aanvoer

-5,4%

90.553

-0,7%

0,25

0,26

% Toe-/afname* Prijs ’15 Prijs ’14

-1,8%

1,69

1,75

%Toe-/afname* Aanvoer % Toe-/afname* Prijs ’15 Prijs ’14

€ 11.201

-11,7%

12.587

-19,5%

0,89

0,81

€ 463.686

-6,6%

1.324.277

-1,0%

0,35

0,37

De middenprijs van kamerplanten daalde met 4%. Vooral de 7% lagere prijzen voor phalaenopsis hadden hierop veel invloed; daar kwamen 12% meer stuks van. Ook was er fors meer aanvoer van kalanchoë; de prijs daalde 12%. Potroos bracht een paar centen meer op bij een aanvoerdaling van 8%. Narcis en dracaena scoorden betere prijzen dan vorig jaar. Voor kamerhortensia vielen de cijfers tegen: de prijs daalde met 18% bij een stijging in stuks van 6%.

De totale aanvoer van kamerplanten daalde met bijna 2%. Er werden vooral minder bromelia en anthurium aangevoerd.

Hogere prijs tuinplanten Van tuinplanten werden in februari 20% minder stuks aangevoerd dan vorig jaar. De middenprijs van violen was 1 cent hoger bij een stuksdaling van 17%. Meer camellia’s leverden een hogere prijs op. Bij primula juist weer fors minder aanbod wat resulteerde in een prijsstijging van 29%. Er was nog weinig aanvoer van buxus waardoor de buxusomzet daalde met 39%. Daarentegen verdubbelde de aanvoer van cyclamen. Totaal steeg de tuinplantenprijs met 10%. < 10 (2015)

04-03-15 11:36

M K

Let op: de lijnen lopen in het volgende jaar over zonder van kleur te veranderen.

Groene planten

Snijbloemen ’14/’15

’13/’14

’12/’13

Middenprijs in centen

Middenprijs in centen

35 30 25 20

’14/’15

’13/’14

140

150

130

140 130 120 110

51 52 1

2

3

4

5

6

7

8

9 10 11 12 week

Een plus van 2 cent tot 27 cent. De middenprijs is in week 9 hetzelfde als in 2014 en 5 cent lager dan in 2013.

90

’14/’15

’13/’14

120 110 100 90

100 15

’12/’13

160

Middenprijs in centen

’12/’13

40

Bloeiende planten

51 52 1

2

3

4

5

6

7

8

9 10 11 12 week

Een daling van de middenprijs met 4 cent tot 118 cent. In 2013 was deze in week 9 127 cent en in 2014 120 cent.

80

51 52 1

2

3

4

5

6

7

8

9 10 11 12 week

De middenprijs krijgt er 3 cent bij tot 99 cent.

In 2013 in week 9 lag deze op 107 cent en vorig jaar op 117 cent.

Simon van der Burg:

’2015 wordt een zwaar jaar voor Kenia’ Bedrijf: Timaflor Veiling: FloraHolland Week: 9

Maandag „Ik kom terug uit een van de mooiste wildparken in Kenia. Toerisme is voor Kenia net zo belangrijk als bloemen. Het toerisme zit al een aantal jaren in het slop omdat een aantal regeringen Kenia niet veilig vindt. Wij klagen wel eens over slechte prijzen, maar als je in een lodge zit in een park net zo groot als de provincie Utrecht, ben je toch blij dat je in de bloemen bent gegaan. Zeker deze week, want we mochten uitblazen na een zeker niet tegenvallende Valentijn.”

Dinsdag „Over een kleine twee weken is het Internationale Vrouwendag. Ook dan moeten we optimaal scoren. Februari is nog altijd de warmste maand.

Rood is in deze periode de belangrijkste kleur en dan is het altijd kijken en vergelijken welke rode roos het beste scoort. Vandaar dat wij ook dit jaar negen nieuwe rode rassen testen, maar onze uppers doen het na tien jaar nog naar redelijke tevredenheid.”

Woensdag „Eerst kijk ik een uurtje klok, want Vrouwendag nadert. Elke dag een centje erbij, ik ben niet ontevreden. De bezoeken staan in het teken van de biologische bestrijding. Vanaf het eerste uur doen wij alles wat kan 10 (2015)

Markt-1-prijsbeelden-nw.indd 19

biologisch en zijn daar heel blij mee, ondanks dat nu wolluis de nieuwe plaag in Kenia aan het worden is. Als het goed is krijgen we deze maand de eerste proeven om ook deze plaag aan te pakken.”

Donderdag „Omdat wij dit jaar best een groot vervangingsprogramma hebben is er geen gebrek aan bezoek van veredelaars. Vandaag gaat een jonge man heel gelukkig het kantoor uit met een bestelling van 10 ha verspreid over het hele jaar. Met de sterke dollar en shilling, dus 10 tot 20% hogere kosten wordt het in Kenia wat spannender dan dat we gewend zijn en is onze assortimentskeus van groot belang. Dan heb ik het nog niet gehad over de roebel; de prijzen staan hierdoor ook onder druk. Zo heeft elk land wel eens een zwaar jaar. 2015 is dat voor Kenia.”

Vrijdag „Ik word gebeld door een enthousiast FRESCO in Aalsmeer. Er staan niet veel bloemen en die van ons zijn aardig gewild. De meeste kwekers van rode rozen hebben hun kruit verschoten met Valentijn. Gelukkig hebben wij geen kaas gegeten van het op snee zetten, dus feestdagen of niet: wij zorgen dat we er altijd zijn.”

19

04-03-15 11:36

In de grafieken wordt de procentuele verandering (= index) weergegeven van de prijs en de totale aanvoer ten opzichte van vorig jaar.

Simone van Tol

Snijbloemen Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder 150

in procenten

125 100 75 50 25

4

5

6

7

8

9 week

Prijs index

Aanvoer index

Vrouwendag, minder omzet In de week voor Internationale Vrouwendag (8 maart) lag de middenprijs voor snijbloemen totaal 7% lager dan in vorig jaar in die week. Er werd 4,6% minder aangevoerd en verkocht. Dit resulteerde in een omzetdaling van 11,2% ten opzichte van week 9 in 2014. Het grootste product qua omzet was tulp. Met 7,7% meer aanvoer steeg de omzet slechts 0,2%. Dit kwam omdat de gemiddelde prijs iets lager lag dan vorig jaar in dezelfde week, -6,9%. Ook bij grootbloemige

roos lag de prijs 8,2% lager en met 8,8% minder aanvoer daalde de omzet met 16,3%. De prijs bij grootbloemige cymbidium lag 9% hoger, mede omdat de aanvoer bijna 26% minder was dan in week 9 vorig jaar. Ook hyacint deed het deze week weer goed.

Met 5,3 % meer aanvoer kwam de prijs ruim 18% hoger uit gemiddeld. Bloemen worden nog steeds in grote aantallen verkocht, maar afnemende koopkracht in Rusland zorgt voor lagere prijzen.

Kamerplanten Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder 110 105

in procenten

100 95 90 85 80

4

5

6

7

8

9 week

Prijs index

Aanvoer index

Moeizame week voor de bloeiers Ook bij de kamerplanten en dan vooral bij de bloeiende kamerplanten verliep de handel voor Vrouwendag moeizaam. De middenprijs totaal was 5% lager dan in 2014. Het aantal verkochte stuks lag wel op hetzelfde niveau.

Bij de meeste producten was de omzet dan ook beduidend lager dan in 2014, maar dit was niet het geval bij phalaenopsis. De groei in stuks van 21% compenseerde de prijsdaling van 10% waardoor phalaenopsis 10% in omzet steeg.

Potroos daalde met 8% in om-

zet en de prijs daalde met 12% bij 5% aanvoerstijging. KalanchoĂŤ leverde 16% in op de prijs bij 10% meer stuks. In de top 15 kamerplanten leverde hydrangea met een prijsdaling van 20% het meeste in. Producten in de top 15 met een hogere prijs in vergelijking met vorig jaar waren alleen narcis met + 5% bij gelijk aanbod en dracaena scoorde een plus in prijs van 32%, maar dit was vooral het gevolg van 36% minder stuks.

De totale kamerplantenomzet daalde in week 9 met 4%.

Tuinplanten Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder 200

in procenten

150

100

50

0

4

5

6

7

8

9 week

Aanvoer index

20

Markt-2-Veilingbijdragen-nw.indd 20

Prijs index

Start violenseizoen De vraag naar tuinplanten komt langzamer op gang dan vorig jaar.

Vorig jaar was februari zeer zacht en dit verklaart voor een groot deel de 18% stuksdaling in week 9. Het violenseizoen is gestart in week 8 en in week 9 werden er al 3 miljoen stuks aangevoerd. De vraag is nog beperkt: prijs daalde met 6% bij 21% minder stuks in vergelijking met vorig jaar. De verwachting is dat de vraag naar violen de komende weken zal toenemen; er zijn minder stuks opgezet en tevens voldoende acties ingepland. Het primula seizoen

is al een tijdje langer bezig en aantallen lopen wekelijks gestaag op naar een piek tussen week en 10 en 12. In week 9 was de prijsvorming goed. Bij een daling in stuks van 24% was de gemiddelde primula prijs 50% hoger dan in 2014 en ook in vergelijking met de week ervoor steeg de prijs met 18%. Buxus staat in de top 3 tuinplanten. Net als bij Violen en Primulaâ&#x20AC;&#x2122;s zijn de aantallen nog niet op het niveau van vorig jaar; 21% minder stuks en de prijs daalde met 3%.

10 (2015)

04-03-15 11:36

Ierland

Over de toonbank Athlone

Lorna Stuart Trainor:

’Ierse bruiden willen het hele jaar pioenrozen’ doen ongeveer 70 trouwerijen per jaar en hebben daar een speciale werkplaats voor, naast de winkel.”

Wat zijn de trends op dat gebied?

FOTO: A ROOM IN BLOOM

„Het liefst willen bruiden hier in elk jaargetijde pioenrozen in hun boeket, maar helaas kan dat niet. Als ze er zijn, zijn pioenrozen het dus helemaal. Gemengd met White Avalanche bijvoorbeeld, die ik zelf absoluut adoreer. Maar ook hydrangea en lisianthus zijn zeer populair.

We gaan weer terug van landelijk en eenvoudig naar weelderig en luxueus in de boeketten en de arrangementen.”

Naam: A Room in Bloom Locatie: Athlone Sortiment: 60% bloemen, 25% planten, 15% overig Specialiteit: trouwwerk Aantal medewerkers: 4

U heeft net een prijs gewonnen? „Ja, we zijn voor de tweede keer op rij uitgeroepen tot ’Floral Designer of the year’ door de grootste website rondom trouwen in Ierland.

Trouwwerk is dan ook onze specialiteit. We

Standpunt

„Voor ons begint het hoogseizoen al in februari. We gaan van Valentijn vloeiend over op Vrouwendag, Moederdag en Pasen. Oh, en tussendoor hebben we ook nog Saint Patricks Day. Dat is een nationale feestdag, maar we verkopen dan hooguit klavertjes vier plantjes, ons nationale symbool. Daarna begint het trouwseizoen alweer. Non-stop drukte dus.

Heerlijk. Valentijn was goed, de omzet kwam 20% hoger uit dan vorig jaar. Van Vrouwendag verwacht ik niet veel. We hebben de winkel

Hoe koopt u in? „Ik bestel het grootste deel online uit Nederland, waar we twee keer per week de leveringen van binnen krijgen. Wat ik tussendoor nog bij moet kopen, haal ik van de groothandelsmarkt in Dublin. De kwaliteit en service van de Nederlandse leveranciers zijn super goed.

Ik sta er altijd versteld van dat ze aan een half woord genoeg hebben om te begrijpen wat je bedoelt als je een nieuw product omschrijft waarvan je de naam niet kent.”

Bent u een tevreden ondernemer? „Ik ben in 2010 begonnen, middenin de Ierse recessie. Ik kan dus geen vergelijking maken met daarvoor, maar we zitten sinds vorig jaar enorm in de lift. Boeketten mogen weer groter, men shopt regelmatiger dan voorheen. Met onze krachtige positie in de trouwmarkt, ben ik niet bang voor de toekomst.”

’De klok vooruitzetten’

V

Ina Tillema, Manager Commerciële Operatie FloraHolland

Mee eens, oneens of denkt u er heel anders over?

Reageer dan bij de marktredactie: A.F. Middelburg, 06-23631549 of mail afmiddelburg@hortipoint.nl

10 (2015)

Markt-3-Toonbank-nw.indd 21

Is dit een drukke periode?

dan ook al helemaal ingericht op Moederdag.

Het valt me ieder jaar weer op hoeveel kleine kamerplanten we voor die dag verkopen. Als je die leuk aankleedt in een aparte pot of houder, lopen kalanchoë, potroos en guzmania ineens als een speer.”

orige week gaf Simon Zwarts uit Mijdrecht een goed inzicht in het dilemma waar kwekers en klanten mee worstelen: in de daghandel verschuift steeds meer naar directe in- en verkoop, maar de klokprijs geldt als referentieprijs in onze daghandel. Hoe gaan we de klok weer sterk maken?

Een van de ambities uit de strategie van FloraHolland 2020 is een open marktplaats met een zo aantrekkelijk mogelijk assortiment en een stabiele prijsvorming, maar dat geldt evengoed vandaag. Wij zetten dit jaar daarom in op: optimaliseren van het inkoopproces op de klok, realiseren van een stabiele prijsvorming en fors verbeteren van de betrouwbaarheid

van de informatie over kwaliteit en aanvoer. Maar is dit hét antwoord op de noodkreet: directe lijnen hollen het klokinstrument uit? Nee, zeker niet. De tijd waarin het draaide om één centraal in- en verkoopinstrument ligt ver achter ons en deze ontwikkeling is niet tegen te houden. Geen kweker wil immers nee verkopen bij een directe aanvraag. Maar doe dit dan ook niet bij de grote groep klokinkopers! Bied betrouwbaar en stabiel een passend assortiment aan. Ook op de plantenklok krijgen kwekers die weloverwogen en betrouwbaar een deel van hun goede producten afzetten anno nu goede prijzen! Een klein stapje verder gaat de kweker die niet

hetzelfde product aanbiedt op zowel de klok als in de directe handel. Wie hierin onderscheid maakt, zorgt ervoor dat rechtstreeks vergelijken van prijs en product veel minder vanzelfsprekend wordt. Tenslotte, de kweker die écht van product- naar marktgericht produceren gaat, heeft kennis van de klanten en uiteindelijk van de consument. Als je écht weet wat je klanten goed kunnen verkopen, is er winst voor iedereen. Dan wordt de laagste inkoopprijs nog iets minder dominant.

De klok moeten we met elkaar vooruitzetten. Dat vergt een korte- en een langetermijnaanpak, maar de sleutel zit zeker niet puur en alleen in het aanpassen van het afzetinstrument.

21

04-03-15 11:37

A

Foto: De GrAAF VAn Der ZAnDe

Krimp in aanbod brassica pakt goed uit voor prijs zoen 4 cent per steel hoger dan vorige keer. Behalve telers

„Niet zo spannend, alles is normaal verlopen. Wat we hadden vastgelegd is netjes geleverd en afgenomen”, blikt inkoper Ruben Beun terug op het brassicaseizoen. Het werd in week vier afgesloten in het retailsegment waaraan Green Partners levert.

Harold Pauli en Wilco Vletter, inkoper bij FleuraMetz respectievelijk Van Dijk Bloemen, zijn het met Beun eens. „Zwaardere kwaliteit met twintig stelen per fust hebben we ook leuk kunnen verkopen”, zegt Vletter.

Gerekend vanaf mei 2014 tot en met januari dit jaar kromp de aanvoer brassica bij de vestigingen van FloraHolland met 13% tot nipt 21 miljoen stelen. De middenprijs daarvoor eindigde op 21 cent per steel, 4 cent meer

dan vorig seizoen. Halverwege het seizoen, op het omslagpunt van buitenteelt naar kasaanvoer in november 2014, lag die voorsprong in prijs op hetzelfde niveau. „Dat was ook hard nodig, want de afgelopen jaren waren de resultaten met brassica onder de maat”, stelt teler Albert den Boer van Almo Summerflowers in Kaatsheuvel.

Betere prijsvorming Den Boer signaleerde vooral tegen het eind van zowel de buitenteelt als de bedekte teelt een betere prijsvorming. „Als in het najaar de grote jongens door hun aanvoer heen zijn, komt er ruimte in de markt en lopen de prijzen op.” Na aanvankelijke problemen met de kleurvorming afgelopen

najaar verbeterde de kwaliteit volgens telers, leveranciers van uitgangsmateriaal en inkopers. „Gewoon goed”, oordeelt Pauli. „Geen klachten, al zijn ze uit de kas altijd wat minder”, vindt Beun. Het is nog te vroeg om een aanvoerprognose voor het komende seizoen te maken, waarbij telers en zaad- en plantleveranciers stellen dat de gekrompen aanvoer beter in balans is met de vraag. En volgens inkopers neemt die vraag voorlopig niet toe.

Een verdere daling van het aanbod kan de beschikbaarheid voor het retailkanaal in gevaar brengen. En als retailers brassica uit de mengboeketten schrappen, valt een belangrijk deel van de markt weg.

In het assortiment overheersen de Crane-rassen, met White Crane als onbetwiste marktleider.

Kleine markt „Er is een kleine markt voor zwaardere kwaliteit, maar de kostprijs daarvan ligt vooral door transportkosten behoorlijk hoger”, weet Erik Hoogervorst van kwekerij Eureka in Ter Aar. Voor getopte brassica bleek het ook moeilijk om een positie in de markt te krijgen. Den Boer stelt dat de mogelijkheden voor gekartelde brassica, zoals de Bogdana en Ksenia die hij ook teelt, beperkt zijn. In dit segment zijn de noviteiten Crane Queen en Crane King aanvullingen. ■

Een tekort aan lange lengtes forsythia moment voor forsythia, bleek er een tekort aan lange lengtes forsythia. De kleine groep telers draait een goed seizoen.

„Straks voor Pasen zijn we weer op de markt, we stoppen na Chinees Nieuwjaar altijd even

met de aanvoer van forsythia”, meldt Jan van der Jagt van Gebr.

Van der Jagt in Andijk. „Maar ik

ben op voorhand tevreden over de resultaten dit seizoen.” Wim Rijlaarsdam van W.J. Rijlaarsdam: „De afzet loopt dit jaar vlot en de prijzen zijn goed. Om Pasen te halen moeten we dit keer rustig aan doen, meestal is het andersom.”

Chinees Nieuwjaar

Foto: De GrAAF VAn Der ZAnDe

Speciaal voor Chinees Nieuwjaar, dit jaar op 19 februari, wordt veel forsythia vastgelegd. Dat kan mede dankzij het invriezen van de in het najaar geoogste takken om ze vervolgens in bloei te trekken. „Gelukkig zijn er veel Chinezen”, zegt Rijlaarsdam. Inkoper Wilco Vletter van Van Dijk bloemen signaleert voor deze feestdag extra vraag in alle delen van de wereld waar Chinese wijken zijn. „Het is dit keer goed verlopen,

22

Markt-4-Snijbloemanalyses-nw.indd 22

maar buiten de vastgelegde takken was er niets te krijgen, of te duur”, geeft inkoper Manfred de Grauw van OZ Export een beeld van de markt. Inkopers werden geconfronteerd met een tekort aan langere lengtes voor het Chinees Nieuwjaar, waarvoor minimaal takken van 130 cm. nodig zijn. Voor de tweejarige forsythiateelt komt dat volgens Van der Jagt door de koude lente van 2013. Rijlaarsdam denkt dat het aan droogte lag. Beide telers hebben zo’n 35 jaar ervaring.

Het aanbod vanaf oktober tot en met april via FloraHolland schommelt tussen 2 miljoen en 2,5 miljoen takken. Het assortiment is beperkt tot hoofdzakelijk spectabilis, waarvan de goudgele bloem bij Chinezen symbool staat voor geluk. ■ 10 (2015)

04-03-15 11:37

Betere waardering voor minder en betere alstroemeria

„Het lijkt een kentering, eindelijk”, hoopt Bernard Zuidgeest van de Poeldijkse vestiging van Together2Grow. Hij doelt daarmee op de middenprijs voor alstroemeria, die vorig jaar na een jarenlange stabilisatie van 17 cent per steel eindigde op 19 cent. Daarbij moet worden aangetekend dat de aanvoer op jaarbasis met 8% zakte tot minder dan 160 miljoen stelen. Dat is in ieder geval een ontwikkeling die tien jaar geleden inzette bij een topaanvoer van 260 miljoen stuks. In hoeverre de middenprijs structureel op een hoger niveau ligt, zal de komende maanden blijken als de aanvoer weer toeneemt in de traditionele voorjaars- en zomerpiek. De start van het huidige jaar was in ieder geval goed, met een gemiddelde waardering van 24 cent per steel. Dat is 3 cent meer dan de twee voorgaande januarimaanden, met de aantekening dat het aanbod weer lager was.

Behalve de daling van het Nederlandse aanbod, dat een bescheiden aandeel van zo’n 15% heeft in de wereldwijde alstroemeriahandel, namen Amerikanen meer alstroemeria’s af uit Colombia. Zo ontstond ruimte op de voor deze productgroep belangrijke Engelse markt, ook nog eens gesteund door de gunstige koers van het Britse pond.

Segment De belangstelling lijkt in het retailsegment voor de minder zware sorteringen groter te worden.

Dat hangt samen met de geleidelijke verbetering van het assortiment, onder meer door meer kleurtonende knoppen. En ook voor het segment van de markt, dat in is voor een exclusievere kwaliteit komen meer rassen beschikbaar, zoals Charmelia, winnaar van de prestigieuze Glazen Tulp, waarvan het aanbod dit jaar geleidelijk groter wordt. La-

Foto: de graaF van der zande

De combinatie van een lager aanbod van hogere kwaliteit en een vernieuwend assortiment leidt tot een betere waardering voor alstroemeria. Kwekers hopen dat dit structureel is.

ter dit jaar komt er een witte variant. De beste typering van deze nieuwe types is trosalstroemeria, waartoe ook Paradiso kan worden gerekend. De rijpere aanvoer en tegelijk goede verwerking zijn belangrijke pluspunten voor de handel. Nieuw in het klassieke type is verder de oranje Jaffa.

Behoudende vernieuwing Bij de vervanging van het assortiment constateren stekleveranciers ook een grote behoefte aan zekerheid. Voor Nadya wordt vaak dezelfde cultivar teruggeplant en dat geldt ook voor Virginia. „Een

keuze voor zekerheid”, motiveert Gert van Daalen van Kwekerij De Hazekamp in Brakel. „Al komen we ook met de nog nieuwe Intenz Pink. Andere roze kleuren zijn afgevallen en voor onze afnemers willen we een interessant pakket aanbieden.”

Inkopers zijn content over het assortiment en de kwaliteit van het Hollandse aanbod. Van ’redelijk tot goed’ en ’goed genoeg’, vinden Bert Imthorn van Floris Holland en Arjo den Toom van Hamifleurs, tot ’heel goed’ volgens Jamie Den Haan van Van der Plas ■.

Marktacties Promotie Woonplant van de maand maart: Franse geranium Woonplant van de maand april: klimop Tuinplant van de maand maart: vroege vaste planten zoals aquilegia Tuinplant van de maand april: buxus PurE Seasonal Flowers voorjaar: anemoon, hyacint, ranonkel, iris. sep-mrt ’15 Campagne snijorchidee, initiatief van telers, promotiecommissie en FloraHolland, coördinatie en uitvoering Fresh Retail 7 mrt Rob’s Grote Tuinverbouwing met onder andere: bol-op-pot tulp, hyacint, narcis, eucomis, glamini, freesia, sonatini en scilla, Hortinno voor binnen, Favourite Roses, Green is… Sansevierea Laurentii pot 21, schefflera Gold capella pot 21, zamioculcas pot 17, hedera boog met vogelhuis in keramiek pot 13, aglaonema Silverbay pot 17, TiSento, Franse geranium, viola, anthurium, Decorum assortiment met Tulipa Supri Erotic, Triple Cascade rood 3T, Campanula Atlanta en Napoli, tuinplanten: saxifraga en aubrieta. SBS6, 17.00 u.

Bloemenagenda Bloemenbureau Holland, VBW en FloraHolland

1 - 22 mrt: ranonkel 9 - 29 mrt: anjer

30 mrt - 30 apr: gerbera 4 - 31 mei: pioenroos

Bloemendagen 8 mrt Internationale Vrouwendag 15 mrt Moederdag (GB) 17 mrt St. Patrick’s Day (Noord-Ierland) 19 mrt Vaderdag (Ita) 3 apr Goede Vrijdag (Ned, Dui, GB, Oos, Zwi) 5 - 6 apr Pasen 12 apr Orthodox Pasen (Rus) 16 apr Secretaressedag (Ned, Bel, Fra) 23 apr St. George’s Day (Eng) 25 apr Bevrijdingsdag (Ita) 27 apr Koningsdag (Ned) 1 mei Internationale Dag van de Arbeid 4 mei Dodenherdenking (Ned) 5 mei Bevrijdingsdag (Ned) 8 mei Bevrijdingsdag WO II (Fra) 9 mei Dag van de Overwinning (Rus) 10 mei Moederdag (Ned, Bel, Dui, Ita, Oos, Zwi)

Heeft u informatie voor de agenda? Mail naar afmiddelburg@hortipoint.nl

10 (2015)

Markt-4-Snijbloemanalyses-nw.indd 23

23

04-03-15 11:37

Analyse bloeiende planten Foto:GErArd hEEmskErk

Exporteur over Canada

Tulp stabiele factor in bollensegment Tulp is dit seizoen de stabiele factor in het bollensegment. Kopfocussen op een kortere periode om interesse te behouden.

Marcel van Duijn:

’Bloemen direct van Ecuador naar Canada’ Export naar Canada, hoe pakt u dat aan? „Wij spelen in op de behoeftes van de kleinere afnemers in Canada. Dan hebben we het over detaillisten en de kleine importeurs.

Zij kunnen moeilijk rechtstreeks terecht in Europa of Zuid-Amerika, daarvoor zijn de transport- en handlingkosten te hoog. Wij groeperen die kleinere orders en sturen de producten in grotere hoeveelheden naar Canada. Ter plaatse volgt dan de verdeling.”

De transportkosten blijven hoog… „Dat klopt, maar wij exporteren rechtstreeks uit Ecuador naar Canada. Op die manier hebben we ook niet te maken met de wisselende dollarkoers. We hebben daar een aantal mensen zitten die de bestellingen groeperen, de inkoop doen en zorgen dat de bloemen in Canada komen. Voor de afnemers is dit gunstig, ze kunnen zelfs één doos bestellen. Dan zijn de transportkosten wel wat hoger, maar nog steeds betaalbaar.”

Hebben de Canadezen zelf die contacten niet? „Jawel, zeker de grotere importeurs en die verzorgen hun import dan ook zelf. Dat is niet de groep waarop wij ons richten. De kleintjes zijn blij met deze mogelijkheid. Ze profiteren op deze manier ook van de gunstigere voorwaarden bij een grotere inkoop. En van het feit dat de kwekers in Ecuador ons inmiddels kennen en weten dat we ’goed van betalen’ zijn.”

„De kwekers in Ecuador telen een zeer breed assortiment. Roos blijft natuurlijk hun hoofdproduct, maar bijvoorbeeld zomerbloemen telen ze ook volop. De kwaliteit is prima. Ze zitten op de goede hoogte qua klimaat en licht, beter eigenlijk dan in Nederland.”

Wat verwacht u in de toekomst van Canada? „Exporteren uit Europa wordt er niet gemakkelijker op, door de dollarkoers. Ook het transport wordt almaar duurder. Door onze werkwijze hebben we daar geen last van, dus ik ben optimistisch over onze export richting Canada. En wie weet daarna dezelfde werkwijze voor export naar andere landen, zoals Amerika en Azië.”

24

Markt-5-Exporteur-Afzetzaken-nw.indd 24

Van de Hoorn ziet de vraag naar

luxe kwaliteitstulpen toenemen. „We zetten de laatste drie jaar in op een beter kwaliteitsproduct en dus een hoger afzetsegment. Onze tulpen zijn veel langer houdbaar dan het gemiddelde assortiment en gaan voor 60% naar landen in Oost-Europa. Daar is duidelijk behoefte aan onderscheidende kwaliteit.” Exporteur Enigma verkocht dit jaar 20% meer pottulpen voor Vrouwendag dan vorig jaar. „Niet alleen omdat we er zelf nieuwe klanten bij hebben gekregen, maar ook door groeiende vraag bij bestaande klanten. Tulp is een geliefd product voor Vrouwendag, en vooral nu de euro duur is voor Rusland, kiest men vaker voor ’goedkope’ bloeiers als tulp”, zegt inkoper Rob Cornelissen. Van de bolgewassen staat hyacint op nummer 1 bij zijn Russische afnemers, gevolgd door tulp en amaryllis.

Vastleggen niet nodig Bij OZ Planten begon de handel in pottulp ook pas in januari. Jan Bekx: „Er is weinig spannends te vertellen over dit seizoen. De markt pakt de aantallen goed op en prijzen zijn niet overdreven hoog of laag. We zetten vrijwel alles af in de daghandel. Aantallen vastleggen is niet nodig, het aanbod is ruim genoeg. Het meeste gaat weg in de potmaten 9 en 12.” ■

100

3.500

90

3.200

80

2.900

70

2.600

60

2.300

50

2010

2011

2012

2013

2014

2.000

Verkochte aantallen x duizend

Om welke producten gaat het dan?

Meer vraag naar kwaliteit

Gemiddelde prijs in centen

Bedrijf: Gerard Heemskerk Functie: directeur-aandeelhouder Belangrijkste afzetlanden: vooral Europa Inkoop: eigen import, klok via KOA, direct bij kwekers Aantal medewerkers: 20

De cijfers van FloraHolland laten zien dat er dit jaar 10% meer pottulpen zijn afgezet dan in de eerste twee maanden van vorig jaar. In 2014 kwamen echter meer tulpen in een bollenmix terecht en verschenen dus niet in de tulpenstatistiek. Het tulpenseizoen begon voor veel kwekers later dit jaar. Aanvoer in december was vorige jaren niet lucratief, dus begonnen ze nu op 1 januari. Ook hebben velen niet de ambitie om tot Pasen door te gaan. „Eind maart moet het gebeurd zijn.

Als je langer blijft doorgaan, kom je in april in een overvolle aanbodsmarkt terecht waarin je volledig ondersneeuwt. Het heeft weinig zin om langer met seizoensproducten te duwen dan er vraag is”, redeneert Maarten van de Hoorn van kwekerij Amstelzicht in Ter Aar. Ook kwekerij W. van Bragt & Zn BV in Heemskerk startte dit jaar pas in januari. „De start was goed, daarna volgde een klein dipje maar de laatste weken is de handel vrij stabiel en op een redelijk prijspeil.

Valentijn heeft niet echt een impuls gegeven. Door Vrouwendag en Engelse Moederdag loopt het nu weer wat harder”, constateert Marc van Bragt. Hij hoopt half maart door zijn aanbod heen te zijn.

Verkochte aantallen en middenprijs tulipa op de FloraHolland-veilingen van 2010 tot en met 2014.

10 (2015)

04-03-15 11:37

Afzetzaken Foto: Globe PlAnt

Analyse tuinplanten

Beheerste start primulaseizoen Na twee minder goede jaren, startte dit seizoen voor de vroege perkplant Primula acaulis hoopvol. De afzet komt beheerst op gang.

Foto: VAkblAd Voor de bloemisterij

handel. Bentvelsen: „Er werd tot nu toe fors minder geklokt. Bemiddelingsprijzen liggen altijd beduidend boven de klokprijzen, maar het kleinere aanbod doet ook de klokprijs stijgen.”

Kennelijk hebben telers het productie-overschot dat er vorig jaar was door het wegvallen van Baas Plantenservice voor dit jaar niet opgezet.

Vertrouwen Tot eind week 9 passeerden 27% minder tuinprimula’s FloraHolland. In het zachte voorjaar van 2014 kwam de primula-afzet vroeg stormachtig op gang, waarbij het aanbod na korte tijd de vraag overschreeuwde. Dit jaar is de start anders. „Bij alle potmaten Primula acaulis liggen de middenprijzen tot en met week 9 van dit jaar structureel boven die van 2014 en 2013”, ziet Martijn Bentvelsen, projectleider Markt & Product bij FloraHolland. „De aantallen lopen nu per dag geleidelijk op, maar de betere prijzen blijven tot op heden gehandhaafd. Vergeleken met vorig jaar was week 9 een goede week.”

Evenwicht

100

25.000

80

22.000

60

19.000

40

16.000

20

13.000

0

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

10.000

Verkochte aantallen x duizend

Gemiddelde prijs in centen

Dat vraag en aanbod beter in evenwicht blijven, blijkt ook uit een groeiend aandeel Connect-

Perkgoedtelers hebben vertrouwen in het verloop van het seizoen. „Ik vind het tot nu toe geen slecht seizoen”, zegt Aad Scheffers van de gelijknamige kwekerij in Poeldijk. „De afzet verloopt redelijk vlak en er lijkt iets meer vraag.” Walter Zuiderwijk van kwekerij Zuidbaak in Honselersdijk heeft de prijzen voor primula dit jaar nog niet hard onderuit zien gaan. „En ik zie weinig doordraai. Dat maakten we de laatste jaren wel eens anders mee.” Zolang het weer goed blijft, schijnen de vooruitzichten gunstig. Primula kan in beginsel flink profiteren van een vroege Pasen.

Inkopers voor tuincentra in Nederland vinden minder primula geen ramp, nu producten als bellis en myosotis vanaf februari ruim voorhanden zijn. ■

Verkochte aantallen en middenprijs Primula acaulis (tuin + kamer) op de FloraHolland-veilingen van 2008 tot en met 2014.

10 (2015)

Markt-5-Exporteur-Afzetzaken-nw.indd 25

Bedrijf: Globe Plant Aanleiding: update van Durora

Jolanda Nieuwenhuyze Hoe gaat het met Durora in- en outdoor? „Het gaat goed. We hebben de teelt acht jaar in huis en er hebben veel verbeteringen plaatsgevonden. Zo zijn de houdbaarheid, het kleurenpalet, het aantal bloemen en de uniformiteit verbeterd. De veredelaar is nu bezig om op kleur te selecteren zodat wij op kleur kunnen kweken.”

Is op kleur kweken belangrijk voor jullie? „Dat zou wel echt een vooruitgang zijn. We krijgen steeds meer de vraag uit de markt om op uniforme kleur uit te leveren. Nu vragen klanten wel eens om een bepaalde kleur, maar dat betekent dat je in de mixen weer van die kleur tekort komt. Bovendien zijn de kleurstellingen ook niet allemaal gelijk. Het zou goed aansluiten bij de vraag als wij een uniforme kleur kunnen uitleveren. Dat lijkt dit seizoen goed te lukken. Zo hebben wij nu de zachtroze staan die wij uitleveren voor Vrouwendag en voor Engelse Moederdag. Ook hebben wij zachtgeel staan voor Pasen.”

Hoe loopt het seizoen? „Buiten de handel voor Rusland om die is afgenomen gaat het goed, maar we zijn nog maar net gestart. Wij leveren van week 6 tot en met week 40;. Wij leveren heel bewust in deze periode aan; wij willen het seizoen afbakenen. In de winter is er zo’n kleine markt voor gerbera, wij willen dan niet Durora ernaast zetten. Daarvoor is de vraag te klein. Dit zorgt alleen maar voor merkvervuiling.”

Is Durora een merk? „Pull Position is door de veredelaar en de vier kwekers van Durora ingeschakeld om gerbera als merk te promoten. Wij hebben er bewust voor gekozen om één aanspreekpunt te hebben om vragen uit de markt te beantwoorden. Een merk opbouwen kost jaren, maar wij ervaren wel dat er steeds vaker specifiek om ons product gevraagd wordt. Dus ja, Durora is een handelsmerk. Een consumentenmerk wil ik het niet noemen, dat is een brug te ver. De consument begint er nu aan te wennen dat deze gerbera ook naar buiten kan. Ook dat vraagt tijd.”

Wat doen jullie om het product te promoten? „We hebben een consumentensite en we staan op consumentenbeurzen om het verhaal te vertellen, zoals Tuin Idee, Garden Fair of Floraliën. We nemen ook deel aan handelsbeurzen, zoals straks in Naaldwijk. Ook de handel moeten wij blijven opzoeken; zij bepalen mede ons succes. Wij hebben ook al enkele keren de promotieplekken buiten gevuld tijdens de beurs. Dat de handel in deze periode kan zien dat de gerbera’s het buiten prima houden, is een goede manier van promoten.”

25

04-03-15 11:37

Zonder chemie ontsmetten Gehuld in stoomwolken reinigt een medewerker een looppad met een machine waar geen druppel chemie grotere oppervlakten dacht Toon Hopmans.

L

ooppaden zonder chemie reinigen is leuk, maar waarom ook niet allerlei teeltvloeren of ondergronden ermee ontsmetten en reinigen? Of het nu eb- en vloedvloeren betreft of betonvloeren, gronddoek of antiworteldoek. Op de relatiedagen in Gorinchem bracht Toon Hopmans zijn machine voor het eerst breder voor het voetlicht. Hij is nagegaan of er marktkansen liggen voor zijn verhuurbedrijf uit Bergen op Zoom. En daarvan is Hopmans inmiddels overtuigd, zowel op glasgroente-, glassier- als boomkwekerijbedrijven.

Het reinigen gaat als volgt: in de kwekerij wordt op de looppaden een speciale mobiele hogedrukunit gezet met boilers waarin water verwarmd wordt naar de constante temperatuur van 100°C. De unitkar heeft een watervoorraadtank van 1.000 liter. Om de zoveel tijd wordt de kar met een heftruck verplaatst als hij met de 30 meter lange slangen niet verder komt.

Het water komt onder druk van 15 tot 150 bar uit de vloerreiniger. Door de plotselinge expansie verandert het water in stoom. Hiermee zijn vloeren en oppervlakten te reinigen. De temperatuur zorgt ervoor dat algen, mossen, bacteriĂŤn en eventueel aanwezige virussen worden gedood.

Hopmans werkt met een dag- en uurprijs. Hij neemt het werk niet aan.

De teler bepaalt in overleg met hem of de machine sneller of langzamer moet.

Reinigen luistert bijvoorbeeld nauwer dan ontsmetten in combinatie met reinigen, zodat Hopmans er per oppervlakte meer tijd aan kwijt is. < Peter van Leth pvanleth@hortipoint.nl

Foto: Toon Hopmans

26

Spread.indd 26

10 (2015)

04-03-15 11:37

10 (2015)

Spread.indd 27

27

04-03-15 11:37

K asgeluiden Peter van Leth, Hans Neefjes, Joef Sleegers

Bestrijding van ziekten en plagen. Hoe gaat dat in de praktijk?

Wat houdt telers bezig en hoe gaan ze daarmee om? Wat zijn de geluiden uit de kas? Om de twee weken laat het Vakblad telers vertellen over chemische of geïntegreerde bestrijding.

-

-

Plaats: Brakel Kwekerij De Heuve: 3,8 ha chrysant onder 7.000 lux, waarvan 75% troschrysant Grand Pink en 25% santini (o.a. ’Rossi’)

-

-

-

-

Richard

-

Kwekerij VD Berg Gerbera

-

Plaats: Berkel en Rodenrijs Teelt: 15 soorten mini-gerbera Oppervlakte: 4,9 ha

-

-

28

Kasgeluiden-NW.indd 28

10 (2015)

04-03-15 14:47

’Situatie rond Meltatox houdt telers bezig’

Kees Kouwenhoven Adviseur gewasbescherming Royal Brinkman, o.a. roos

controle. Verhoogde infectiedruk is pas te verwachten als de buitentemperatuur structureel boven de 10°C komt en luchtramen ruimer open gaan. Toch merkt Kees Kouwenhoven onder rozentelers nu al enige ongerustheid. De nieuwe formulering van het veelgebruikte Meltatox tie in Nederland rond 10 februari uit de markt gehaald door fabrikant gevonden en als het gespoten is, dan stinkt het gewas. „Oorzaken en advies is om biologische middelen als Hicure en Serenade te gebruiken in combinatie met meeldauwmiddelen als Kenbyo, Frupica, Rocket of Topaz. Van die combinaties zien meeldauw. Karma kan ook, maar dat moet je solo spuiten omdat het

meer eisen stelt aan de kwaliteit van de spuitvloeistof. Rond half maart wordt Luna Privilige ook nog een keer gebruikt. Bewezen is dat één doende preventieve werking tegen meeldauw heeft. Maar liefst bewaar ik dit middel voor de winter. ” Omdat zowel de daglengte als -temperatuur toenemen, is de

problemen met trips en spint. Heel soms moet tegen spint gecorrigeerd worden met Cantack, Floramite carsia. Als er veel gespoten is tegen schild- of wolluis, dan kan encarsia

5 stuks/m2 nieuwe sluipwespen in te

inmiddels rond de vier weken. Geen

’Swirskiilinten nog steeds niet gelegd’ De swirskiilinten die Jos van den Berg van plan was in januari uit te leggen, liggen er nog steeds niet.

De tripsdruk is zo laag dat er tot dusver geen aanleiding toe is. De teeltactiviteit staat nu half maart op het eerst stuifmeel met een speciaal aangeschaft apparaat gaan verblazen. Stuifmeel waar swirskii dol op

Jos van den Berg van kwekerij Sunshine Grow Plaats: Voorschoten Teelt: hibiscus, croton en oleander Oppervlakte: 1,5 ha kas en 4 ha land in Spanje voor afkweek oleander

afdeling waar het rustig is qua ziekVan den Berg nog ondervinden.

De potplantenteler is vooralsnog crotons geheel te vervangen door -

de teeltplanning. Omdat ze daar zo goed inpassen. Van schlumbergera staan alleen nog moerplanten, een

vanwege enige tripsschade. de Berg Vertimec preventief ingezet tegen trips en Actara gespoten tegen luis waarvan enige vraat is waargenomen. De afdeling met

meegenomen.

standaardmaatregel om tweeweketimec tegen (echino)trips. Dit keer heeft Van den Berg in deze afdeling ook een keer Steward ingezet tegen aangetroffen rupsenvraat. verwachting van de potplantenkweker uit Voorschoten.

10 (2015)

Kasgeluiden-NW.indd 29

29

04-03-15 12:52

Succes helleborus valt op na za De laatste winters lijkt iedereen blij met helleborus. Meer dan een kwart eeuw veredeling maakten van een moeilijke hobby-tuinplant een aantrekkelijke winterbloeier voor een breed publiek. Als het aanbod beheerst blijft en milde winters de regel blijven, lijkt ook de nabije toekomst goudomrand. Als snijbloem timmert het gewas eveneens aan de weg.

Harmen Kamminga

H

product in de loop der jaren hufterproof gemaakt.”

In het segment snijbloemen heeft helleborus een beperkte rol, maar nieuw sortiment kan daar verandering in brengen.

Vorstperiodes Volgens Rob Kooij van Waterdrinker zijn er nu helleborussen op de markt, die zo twee tot drie maanden bloeien op de terrastafel.

Dwars door vorstperiodes heen. „Als het echt stevig vriest zal de plant even slap gaan, maar dat geeft geen blijvende schade. Als het kwik weer boven nul komt, komt helleborus

weer helemaal terug.” Kooij ziet elk jaar vele nieuwe klanten en consumenten ook dat ontdekken. Wat hem betreft is het dan ook nog lang niet afgelopen met de groei die helleborus doormaakt (grafiek 1). „Het is een mooi, hoogwaardig product met groeipotentie. Het is een echt seizoensproduct. Binnen het seizoen is er ook nog een diversiteit aan soorten en vormen: vroeg, middel en laat. Zo heeft helleborus de consument meerdere keren iets nieuws te bieden. En doordat het product voor iedereen in de keten relatief veel waarde vertegenwoordigt, blijft overal de bereidheid groot om extra moeite te doen voor het profoto’s: hans neefjes

elleborus is het ’tuingoud’ van dit moment”, vindt Rob Kooij, tuinplantenspecialist bij Waterdrinker „ in Aalsmeer. „Het product staat bij ons bij de tuinplanten de hele winter in de top drie qua aantallen en omzetwaarde. Niet zo gek, als je bedenkt hoeveel waarde je met helleborus op een kar krijgt.”

Mooi voor de handel, maar ook bij de consument wint helleborus volgens Kooij nog jaarlijks aan populariteit: „Het is de enige tuinplant die midden in de winter uitbundig bloeit. Vroeger was dat ook al mooi, maar lang was helleborus een lastig ding, heel ziektegevoelig. Veredelaars hebben het

-

30

Helleborus.indd 30

10 (2015)

04-03-15 11:37

Grafiek 1. Verkochte aantallen en jaaromzet van de potplant helleborus (tuinplant + kamerplant) bij FloraHolland tussen 2005 en 2014

na zachte winters Verkochte aantallen (Verkochte x 1000) aantallen ( x 1000)

Grafiek 2. Verkochte aantallen en jaaromzet van de snijbloem helleborus bij FloraHolland tussen 2005 en 2014 1800

0,8

1700

0,7

1600

0,6

Grafiek 1500 2. Verkochte aantallen en jaaromzet van de snijbloem helleborus bij FloraHolland tussen 2005 en 2014

Meeliften Gevestigde namen in de teelt van helleborus kijken met bezorgdheid naar de recente ontwikkelingen in de markt. „Gemiddeld genomen hebben we de laatste twee jaar goed winters gehad”, aldus teler René Boers in Meijel. „Nu wil iedereen wel meeliften.” In zijn beleving ontstaat onder het topsegment uit weefselkweek een groot segment van helleborus uit zaad, mede omdat meerdere plantenleveranciers daar de laatste jaren brood in zien. Weefselkweekplantjes zijn ongeveer tweemaal zo duur, terwijl de teeltduur niet veel verschilt. Weefselkweekplantjes worden vooral gebruikt voor afkweek in grotere potmaten. Boers: „Ik vermoed dat de meeste planten uit zaad dit jaar ook weer te laat en te ongelijk bloeien, dus het zal voor veel nieuwe kwekers weer een desillusie zijn.

Maar dat materiaal komt wel op de markt en vroeg of laat krijgen dus ook de kwekers er mee te maken die jarenlang hebben geïnvesteerd in de ontwikkeling van het product en in verantwoorde groei van de markt.”

Heuger Bij het huidige succes van helleborus als tuinplant heeft volgens veel betrokkenen 10 (2015)

Helleborus.indd 31

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

0,5

1400 0,4 1800 0,8 1300 0,3 1700 0,7 1200 0,2 1600 0,6 1100 0,1 1500 0,5 1000 0,0 1400 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 0,4

1300

1200 één veredelingsbedrijf een bijzondere rol gespeeld: Heuger in Glandorf (D). De oom 1100 van de huidige directeur Josef Heuger begon 1000 ’60 met veredeling. In de vroege in de jaren 2005 2006 2007lijnen 2008 2009 jaren ’90 leidde dat tot de eerste die vóór de kerst goed in zowel de witte bloemen als het blad zaten. In 2003 introduceerde Heuger met de Gold Collection de huidige standaard in het helleborusassortiment. De planten uit weefselkweek zijn meer uniform dan ’zaadlijnen’, wat leidt tot een beter programmeerbare teelt en gegarandeerde tijdige beschikbaarheid van goede kwaliteit voor groothandel en exporteur.

De laatste jaren timmert de leverancier van de Gold Collection behalve met het uitbreiden van het assortiment ook met consumentenmarketing aan de weg. „Het echte

0,3

euro Jaaromzet in miljoenen in miljoenen euro Jaaromzet

Telers van helleborus zijn geneigd het enthousiasme van de tuinplantenkoper wat te temperen. „De markt is zeker niet ongelimiteerd”, waarschuwt bijvoorbeeld Henri van der Does van kwekerij Doesplant in Woubrugge. „Het marktevenwicht is broos. Als het in november mooi open weer is, lijkt het al gauw een succes, maar als de winter vroeg invalt, wordt het een heel ander verhaal.” „Wij nemen met helleborus elk jaar een groot risico”, benoemt ook Hans Verboom van Kwekerij Verboom in Zevenhuizen. „Wij zijn vijftien jaar geleden als hobby met helleborus begonnen en helemaal verknocht aan de teelt, maar we vragen ons elk jaar weer af of we het risico nog aandurven. We maken heel dure planten in een onzekere tijd van het jaar. Ons product is goed winterbestendig, maar de plantenhandel is dat niet. Als de winter vroeg invalt, is elke plant te veel en ons verlies niet te overzien.”

Verkochte aantallen ( xVerkochte 1000) aantallen ( x 1000)

Niet ongelimiteerd

euro in miljoenen euro Jaaromzet in miljoenen Jaaromzet

duct. Op deze manier zijn de mogelijkheden oneindig”, meent Kooij.

6000 15 5700 14 5400 13 5100 12 4800 11 Grafiek 4500 1. Verkochte aantallen en jaaromzet van de potplant helleborus 10 4200 (tuinplant + kamerplant) bij FloraHolland tussen 2005 en 2014 9 3900 8 6000 3600 15 7 5700 3300 14 6 5400 3000 13 5 5100 2700 12 4 4800 2400 11 3 4500 2100 10 2 1800 4200 91 1500 3900 80 3600 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 7 3300 6 3000 5 2700 4 2400 3 2100 2 1800 1 1500 0

0,2 succes komt echter van tevreden consumenten”, is de overtuiging van Josef Heuger.

0,1 „Onze veredeling is uitermate tijdrovend en 0,0 kostbaar. Elk nieuw ras dat wij introduceren, 2010 2011getest 2012 2013 2014 is jarenlang op teelteigenschappen en tuinprestaties in drie verschillende klimaatzones. Dat zouden onze concullega’s ook moeten doen. Als winst onze enige drijfveer was, konden we beter nu stoppen met veredelen. Maar wij houden te veel van deze plant om hem enkel kortstondig commercieel te willen exploiteren.”

Ook als kamerplant Heuger positioneert helleborus nadrukkelijk als tuinplant. In de periode voor kerst wordt helleborus ook in zekere mate als

>

31

04-03-15 12:00

De helleborus is er - in relatief beperkte mate Op de IPM 2015 in Essen toonde het

baar sortiment is

kamerplant verhandeld. ”Alles is mogelijk, maar wij promoten indoor toepassing niet.

Bij verreweg de meeste huidige rassen is de houdbaarheid in de huiskamer te beperkt.

Dat moeten we de consument niet aan doen.”

Hoewel ook teler Hans Verboom de beste kansen voor helleborus ziet als bloeiende vasteplant buiten, is zijn ras Verboom Beauty door het ontbreken van weelderig blad een veelgevraagde helleborus voor toepassing als kamerplant. „De laatste jaren zijn ze niet aan te slepen”, aldus Verboom. „Diverse vakbladen presenteren helleborus als belangrijke blikvanger in kerststukjes nieuwe stijl. Ons ras is een van de zeer weinige die voor deze toepassing geschikt is.”

Als snijbloem heeft helleborus een langere geschiedenis dan als potplant. Het aanbod van helleborus als snijbloem groeit de laatste jaren (grafiek 2). In aantallen en omzet is deze productgroep op dit moment echter een stuk kleiner dan de pothelleborus en de resultaten lijken van jaar tot jaar grilliger.

Inkopers van exclusieve snijbloemen zien de opkomst van nieuw assortiment als de basis van de groei van helleborus als snijbloem. Zij zien in het seizoen, grofweg tussen november en mei, vooral vanuit de VS en Duitsland wat vraag naar snijhelleborus, maar noemen die niet wild.

Vernieuwing in het assortiment richt zich in hun ogen vooral op nieuwe kleuren en vormen. „Er zijn een hoop nieuwe soortjes”, aldus Piet Ravensbergen bij FleuraMetz in

32

Helleborus.indd 32

Aalsmeer. „Maar voor alle helleborussen geldt dat ze gauw slap gaan”, vindt hij. „En de meeldraden vallen uit. Het ziet er al gauw niet meer uit bij de consument op tafel, hoe mooi veredelaars en kwekers het bloemetje ook maken.”

Ook Wilco Vletter van Van Dijk Bloemen noemt als eerste slechte houdbaarheid en uitvallende meeldraden bij snijhelleborus. „Ik denk dat maar weinig bloemisten weten hoe je helleborus moet behandelen voor een optimale houdbaarheid. En ik zou ze niet kunnen helpen, want ik weet het ook niet.”

Veredelaar Peter Akerboom van kwekerij De Nachtvlinder in Ter Aar stelt dat dubbelbloemige cultivars een voordeel hebben.

Ook uitgebloeid, dus zonder meeldraden, blijven die nog lang mooi. Hun kwekersrechtelijk beschermde Helleborus orientalis hybride Double Ellen is daar een voorbeeld van.

Er is in 2014 een protocol ontwikkeld waarmee veertien dagen vaasleven gegarandeerd is door een combinatie van teeltmaatregelen, voorbehandeling na de oogst én toevoeging van universeel snijbloemenvoedsel aan het vaaswater door de consument.

Enkele telers, Daan Kneppers van Green Works Breeding & Young Plants in Schagen, Wageningen UR en Chrysal hebben hier samen aan gewerkt. Kneppers: „Helleborus is een relatief dure bloem, dus de houdbaarheid moét goed.”

Teler Hans Verboom brengt jaarlijks in november en december Helleborus niger

Verboom Advent als snijbloem. Hij stelt dat deze een vaasleven van meerdere weken heeft. Tegen het ruien van meeldraden heeft de teler een eenvoudige oplossing: „We oogsten de bloemen pas als de zaaddozen zich gevormd hebben. Zo weten we zeker dat de meeldraden er al af zijn als de bloemen de kwekerij verlaten.”

Bij verscheidene veredelaars en telers van helleborus zijn geluiden in de richting van nieuw assortiment voor de snijcultuur te beluisteren. Green Works is volgens Kneppers volop aan het veredelen en selecteren op voor de snij geschikte rassen in verschillende kleuren, bloemvormen en met steellengtes tussen de 45 en 55 cm. Akerboom vult aan: „Door selectie op kleur, vorm, groeikracht en ziektegevoeligheid hebben wij inmiddels meerdere cultivars beschikbaar voor pot- én snijcultuur.”

Het lijkt niet uitgesloten dat een volgende omwenteling in de markt voor helleborus zich bij de snijbloemen zal voordoen. <

In het kort Veredeling maakte van helleborus een populaire winterbloeier voor de tuin.

Telers nemen met de hoogwaardige winterteelt grote risico’s. als kamerplant.

Meerdere veredelaars pakken ook de op.

10 (2015)

04-03-15 12:01

580188_.indd 33

4-3-2015 12:57:56

Teelttips Zomerbloemen Fosfaat

Delphinium

Fosfaat moet bij de start van de teelt beschikbaar zijn voor de plant. Vaak is er voldoende fosfaat in de grond aanwezig voor een gezonde plantgroei, maar is deze nog niet beschikbaar tijdens het planten.

Door de fosfaat zo dicht mogelijk en in opneembare vorm bij de plant te leggen, kan de plant direct van start. Als de plant eenmaal groeit, is deze heel goed

in staat om de fosfaat zelf uit de bodem los te maken.

Het gaat dus om de start.

Door de fosfaat direct in de plantvoor te brengen, wordt er op een heel effectieve manier omgegaan met de ruimte aan fosfaat.

Door deze rijenbemesting bij de start, kun je met 10 kg fosfaat per ha hetzelfde bereiken als met 200 kg fosfaat volvelds. U kunt verschillende producten gebruiken. De meest effec-

tieve methode is om fosfaat opgelost in de plantregel te spuiten voor het planten.

Het vloeibare middel APP (Ammonium Poly Fosfaat) lijkt de makkelijkste maar er zijn meer opties. Het bijkomende voordeel van deze methode is, dat de plantvoor nat is en de wortels beter aansluiten.

anthurium

25°C worden nagestreefd om afrijping extra te versnellen. Kijk wel goed naar de gewasstand en of er niet te hoge buistemperaturen nodig zijn.

bloemstelen en bruin(er) wordende kolfpunten zijn een indicatie dat etmalen hoger zijn dan de hoeveelheid gevormde assimilaten.

Tijdelijk op scherp telen en bloemen versneld laten afrijpen, haalt de voorjaarshoos naar voren.

bloemen De komende periode neemt de straling snel toe zodat PAR-sommen van 7 mol per dag mogelijk zijn.

Met deze lichtsom mag de etmaaltemperatuur worden verhoogd naar waarden rond 23°C. Waar mogelijk kunnen nu etmalen tot

roos Voorjaar In Nederland kenmerkt het voorjaar zich door sterk wisselende weersomstandigheden. Op dit moment wordt voor instraling de 500 W/m2 al weer gehaald. Terwijl het ook de hele dag donker kan zijn met een instraling van maximaal 200 W/m2.

34

Teelttips-Schoffelen_nw.indd 34

Door een open gewasstand en jong blad breken zullen assimilaten maximaal worden gebruikt voor bloemafrijping.

De bloemsteeldikte en de kolfkleur ’tonen’ hoeveel ruimte er nog is om etmalen te verhogen. Dunnere

Het gewas moet sterk genoeg zijn om deze wisselingen aan te kunnen.

Daarom moeten de wortels sterk zijn. Geef terughoudend water op een donkere dag en schakel bij op zonnige dagen. Het watergehalte van de mat is op het hoogste punt (vlak na de laatste beurt) ongeveer 75%, misschien iets hoger.

Als vuistregel kunt u hanteren dat het verschil tussen de EC-gift en de EC-mat ongeveer 0,5 bedraagt. Bij

Henk van den Berg Teelt- en Bedrijfsadvies, 0252-340301

slakken Slakken vormen bij steeds meer gewassen een probleem, maar de schade bij delphinium is bijna voorspelbaar. Door te wachten tot er schade te zien is, wordt een vrij grote populatie slakken opgebouwd. Als de schade in delphinium zichtbaar wordt, is er niet alleen een schadepost, maar heeft ook de slakkenpopulatie zich zodanig uitgebreid, dat bestrijden heel lastig wordt. Het is dus verstandig om bij gewassen waar slakkenaantasting vrijwel zeker is, bij het begin van de teelt direct de eerste slakken te doden. Vaak zorgt deze eerste bestrijding ervoor dat in de rest van de teelt veel minder bestrijding nodig is.

Henk van den Berg Teelt- en Bedrijfsadvies, 0252-340301

mogelijk warmte in de kas door vooral te stoken via de onderbuis. Met extra warmte onderin het gewas wordt de bloemknop uitgroei versneld.

De lage buitentemperaturen maken het moeilijker om hogere etmalen te realiseren, omdat de maximale buis te beperkt bijdraagt. Breng zoveel

Kier zo min mogelijk met het beweegbare folie.

Ventileer met toenemende temperatuur boven de folie en start daarbij door met beide zijden te luchten.

Bouw vooral de windzijde op windsnelheid snel af, om te voorkomen dat het

een EC-gift van 1,8 heb je dan een EC-mat van 2,3. Jonge gewassen hebben vaak een hogere EC, oudere gewassen zitten soms lager.

De aanpassing van de assimilatie aan het lichtniveau verloopt sneller bij hoge CO2-niveaus. Dat is een extra reden om een hoge CO2-waarde aan te houden.

De eerste lichtpieken kunt u opvangen met de dekberegening. Op dit moment is het verstandig om

daarnaast bij rode cultivars het scherm in te stellen op waardes tussen 500 en 600 W/m2. Bij andere cultivars kan de grens nog 100 W/m2 hoger ingesteld worden. Gebruik het doek maar een paar uur per dag. Zo hoog staat de zon nog niet.

De temperatuur kan oplopen naar ongeveer 26°C (er wordt voor komend weekend voorjaarsweer voorspeld) en compenseer in de nacht naar de gewenste etmaaltempera-

folie opwaait en beschadigt.

Met hogere kastemperaturen en luchten/kieren mag de komende maand het vochtdeficiet niet te hoog gaan oplopen. Bevochtiging mag starten bij een VD van 7. Op straling van 300-400 W mag deze met -2 naar een VD van 5 worden afgebouwd.

Hans van Eijk, Bureau IMAC Bleiswijk Tel. 010-5219094

tuur. Wanneer de totale lichtsom die het gewas ontvangen heeft, voldoende is geweest (minimaal 20 mol/ dag) kunt u de donkerperiode verlengen.

Zoals nu de weersvoorspelling eruitziet, is het zaak om bij gewaswerk extra aandacht te geven aan het voorkomen van kale plekken. Het gewas moet het klimaat zoveel mogelijk zelf maken.

Johan Sonneveld, Adviesbureau J. Sonneveld, 6 46134453 10 (2015)

04-03-15 11:38

Schoffelen

PhaLaEnoPsis Erwinia Door wisselingen in RV én temperatuur in de kas kan erwinia ineens toeslaan.

Vooral de daling van de planttemperatuur en tegelijkertijd het stijgen van de RV aan het einde van de dag, avond en nacht kunnen leiden tot stress, hoge celspanning of zelfs het klappen van cellen, zodat erwinia een invalspoort vindt.

Maatregelen om de kans op erwinia te verkleinen zijn: ■ lucht overdag goed en streef vanaf 15.00 uur een hogere kastemperatuur na; ■ voorkom een te lage RV; wisselingen worden groter als de RV onder 60% zakt; ■ verhoog de buistemperatuur in de bovenbuis als de RV boven 85% komt; ■ zorg voor voldoende lucht-

chrysant Botanigard inregenen De meeste cruciale fase van de tripsbestrijding ligt rond de teeltwisseling. Zo schoon mogelijk eindigen en zo snel mogelijk weer bestrijden van na het planten is de basis voor het in de hand houden van de plaag. Daarom wordt nu op veel bedrijven direct na het planten Botanigard ingeregend met een concentratie van 2 l/ha. Hiermee worden poppen en tripsen door de schimmel Beauveria bassiana direct aangepakt.

Een andere mogelijkheid is direct na het planten te beginnen met inregenen of spuiten van Steinernema feltiae. Uit onderzoek blijkt dat na drie keer inregenen van 10 (2015)

Teelttips-Schoffelen_nw.indd 35

beweging door het zetten van een standaardkier (0,51%) in het onderdoek; ■ vergroot de luchtbeweging met ventilatoren; ■ zet de planten op tijd uit.

Later uitzetten leidt tot zwakkere planten; door te weinig licht en te hoog vocht/tragere afdroging na het gieten.

Vocht Nu de instraling toeneemt en het aandeel zonlicht groter wordt, neemt ook de kans op een hogere planttemperatuur en meer vochtverlies uit de plant toe. Bij een lagere celspanning neemt de kans op stress toe. Om stress te voorkomen en groei te stimuleren is het belangrijk om met het licht mee ook het vocht te verhogen. Dit speelt met name in

deze aaltjes (kwart miljoen) 40-60% van de tripsen, tripslarven en poppen zijn gedood. Aaltjes zijn gevoelig voor bijvoorbeeld Vertimec, Movento en Vydate.

Inmiddels zijn veel bedrijven weer gestart met geïntegreerde bestrijding. Daarbij kiest men voor het intrekken van tripslinten of voor verblazen van roofmijten. Bij het verblazen kan gekozen worden voor Amblyseius swirskii of A. cucumeris of A. montdorensis. Een voordeel van montdorensis is dat deze roofmijt zowel het eerste als het tweede larvestadium van de trips aanpakt.

Ter ondersteuning van de tripslinten kunnen ook extra roofmijten worden verblazen, volvelds of op plekken met extra tripsdruk.

Op enkele bedrijven wordt voor het intrekken van de tripslinten al volvelds 50/m2

de middag een rol en dan vooral op de dagen voor het gieten. Na het gieten is het vochtniveau rond de plant vaak hoger en op de dagen vóór het gieten vaak lager dan gemeten met de meetbox. Juist op de dagen voor het gieten kan de RV nog lager uitkomen naarmate de plant- en omgevingstemperatuur hoger wordt door instraling. Maak onderscheid in de dagen na het gieten en de dagen ervoor en streef op de dagen voor het gieten naar een hogere RV van 70%-75%. En verhoog standaard de RV met 10%-15% bij toenemende instraling tussen 300 en 800 W/m².

Amblyseius montdorensis verblazen om de trips zo vroeg mogelijk aan te pakken. Bekend is dat bij vroeg verblazen van roofmijten ongeveer een kwart van de roofmijten wordt teruggevonden in het gewas.

De laatste tijd wordt meer voorgespoten met Movento.

Dit systemische middel tegen trips heeft een nevenwerking tegen luis, spint en aaltjes. Het middel mag slechts twee keer per jaar worden toegepast.

Als ondanks alle inspanningen de aantallen trips te hoog blijven kunt u voor het frezen volvelds van 400 gram Vydate/100 m2 strooien. De ervaringen met Vydate in combinatie met geïntegreerde bestrijding zijn goed.

Dirk Jan Binnendijk Tuinbouwadviezen, 071-5416564

Kees van Egmond kees@kees-ineke.nl

Lozen Als ik tussen onze kassen doorloop, ontwaar ik aan het eind, tegen het hekje geklemd, een angstige fuut. Hij ziet mij naderen en begint te blazen. Ik til voorzichtig het hek een eindje op en geef hem een schopje onder z’n achterste.

Kan een fuut eigenlijk lopen? Zo te zien niet.

Een halve meter verder zakt hij neer. Nog steeds boos.

Even tot rust laten komen maar. Ik loop door naar de drainput om de meterstand op te nemen. Ik moet denken aan dat artikel in het Vakblad van kort geleden. Hoe medewerkers van het Hoogheemraadschap Delfland op zaterdag (!) controles aan het uitvoeren waren. Hoe lang zal het bij ons nog door kunnen gaan op de huidige manier?

Want ook wij kregen een brief. Van Schieland dan. Dat drainwater niet meer op het oppervlaktewater geloosd mag worden na dit jaar. Het moet richting rioolzuiveringsinstallatie. Drainwater ja. Hemelwater juist niet. Als dat op je verharde erf valt en via putten het riool ingaat dan moet je iets verzinnen waardoor het de sloot inloopt.

En laat het nu bij ons precies andersom werken.

Hemelwater gaat het riool in en drainwater lozen wij nog steeds op de sloot. Gecontroleerd hoor.

In overleg met het Hoogheemraadschap. Dat u niet denkt dat we illegaal bezig zijn.

Maar goed, een beetje tuinder is ondernemer genoeg om proactief dingen aan te pakken. En dus maakten we een afspraak met iemand van Schieland om een en ander eens goed door te spreken. Want als er iets moet gebeuren dan kun je het maar beter snel weten. Heb je tenminste nog de tijd om veranderingen door te voeren. We hebben tenslotte geld zat.

Na een gesprek van een goed uur waren we eruit. We gingen alvast staan en ik concludeerde ’Dus als ik het goed begrijp hoeven we qua drainwaterlozing niet zoveel te veranderen?’ We bleken hem echter toch niet zo goed begrepen te hebben. Toch maar weer even gaan zitten dan. ’Nee, na dit jaar zult u echt uw drainwater op het riool moeten lozen.’ We hebben dus nog tien maanden om iets te doen. Lekker dat die drainputten achter de kas zitten. Not. Als ik de meterstand heb opgenomen en ik loop terug, zie ik de fuut net weer het water in duiken. In zijn element. Zie hem gaan, onder water.

En wat is het helder.

35

04-03-15 11:38

Nieuws

LTO Nederland blijft zich inzetten voor een gunstigere regeling seizoensarbeid.

Met de ontoereikende versoepeling van de transitievergoedingen zullen ondernemers moeten leren leven, maar met langdurig inzetten van trouwe seizoenskrachten is nog winst te behalen.

De Tweede Kamer is akkoord gegaan met de overgangsregeling voor transitievergoedingen van minister Asscher (Sociale Zaken).

LTO Nederland vindt het akkoord ontoereikend.

Vanaf 1 juli 2012 Het arbeidsverleden voor transitievergoedingen is beperkt. Tijdelijke contracten met een onderbreking van minder dan zes maanden van voor 1 juli 2012 tellen niet meer mee. „Hiermee blijven ondernemers opgezadeld met transitievergoedingen waarmee ze geen rekening hebben gehouden.

Weliswaar enigszins gematigd, maar volgens onze rekensommen, kunnen vergoedingen nog steeds oplopen van € 30.000 tot € 100.000”, meldt Arend Hekman, specialist arbeid LTO Glaskracht Nederland.

De versoepeling dat een transitievergoeding niet direct aan de orde is als een ondernemer voornemens is de seizoenskracht binnen zes maanden weer aan te nemen, biedt enigszins soelaas volgens Hekman.

Wel moet die garantie op papier worden vastgelegd en sommige ’seizoenssectoren’ zijn niet in staat binnen zes maanden weer seizoenswerk aan te bieden.

Langere seizoensovereenkomsten Naast de transitievergoeding is de wettelijke ketenbepaling in de wet Werk en Zekerheid (WWZ) van invloed op langere seizoensovereenkomsten. Die bepaalt dat een werknemer nog steeds drie tijdelijke contracten kan krijgen, maar de totale periode van deze contracten nog maar maximaal twee jaar mag zijn. Pas bij een onderbreking van zes maanden, kan de telling weer opnieuw beginnen. Voor de veelvoorkomende seizoenscontracten van acht tot negen maanden betekent dit dus dat het vierde contract ook voor onbepaalde tijd is. Dat is dan het eind van het seizoen niet anders dan met een ontslagvergunning te ontbinden. LTO Nederland stelt vast dat werkgevers in de

REDACTIE Schipholweg 1, Postbus 9324, 2300 PH Leiden e-mail: bloemisterij@hortipoint.nl www.vakbladvoordebloemisterij.nl

36

1015colofon.indd 36

Niet alleen LTO heeft zich hard gemaakt voor het van tafel krijgen van de volledige terugwerkende kracht van transitievergoedingen voor tijdelijk werk. Ze trok daar samen mee op met VNO NCW en MKB Nederland. Zij zijn echter tevreden over de overgangsreling van Asscher. „Vervelend, maar dat verandert onze koers niet voor een goede, werkbare regeling voor seizoensarbeid. De lobby hiervoor is nog in volle gang.

Voor 1 juli is daar hopelijk duidelijkheid over”, aldus Hekman. <

UITGEVER BDUmedia Afdeling Vak- en Publieksmedia Postbus 67, 3770 AB Barneveld, tel 0342-49 42 63, fax 0342 41 31 41 Uitgever: Wiljo Klein Wolterink MBA Verkoopleider: Ron van de Hoef, e-mail: r.v.d.hoef@bdu.nl

Colofon

Directeur Elbert van den Berg Secretariaat Linda Laman 071-56 59 678 Alice Hoogenboom 56 59 679 Hoofdredacteur Elbert van den Berg 071-56 59 678 Eindredacteur Jenny Mostert 071-56 59 633 Vakredactie Politiek en economie Quincy von Bannisseht 56 59 637 Peter van Leth 56 59 688 Markt en afzet Arie-Frans Middelburg 56 59 687 Cindy van der Zwet 56 59 630 Teelt en techniek Hans Neefjes 56 59 638 Joef Sleegers 56 59 642

praktijk het vierde contract zullen mijden.

Er is een artikel binnen de WWZ die openingen biedt hiervan af te wijken. Althans als werkgevers- en werknemersorganisaties het hierover eens kunnen worden. Op die koers zit onder meer LTO Noord Glaskracht voor de glastuinbouwsector. Als dit niet gaat lukken, zal vooral afscheid genomen gaan worden van lokale seizoenskrachten, verwacht Hekman. „Nog meer zal dan uitgeweken worden naar buitenlandse inleenkrachten. Niks mis mee, maar dat is niet de bedoeling van de WWZ.”

Bureauredactie Carolyne de Vries Lentsch, Jolanda de Wekker Webredactie Erik Rotteveel Vormgeving Diseno Vormgeving Fotografie Gerdien de Nooy Freelancers Gert van den Berg, Hermen de Graaf, Bernadette Hoefsloot, Harmen Kamminga, Ank van Lier, Astrid Zoumpoulis-Verbraeken

ABONNEMENTENSERVICE Mutaties en bezorging Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Opgave via vakbladvoordebloemisterij.nl of bij de abonnementenservice.

Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk twee maanden voor vervaldatum bij de abonnementenservice wordt opgezegd. Dit kan schriftelijk, telefonisch of per e-mail. Ook voor informatie over een lopend abonnement en klachten over de bezorging kunt u contact opnemen met de abonnementenservice, BDUmedia, afdeling Vak- en Publieksmedia, Postbus 67, 3770 AB Barneveld. Op werkdagen is de abonnementenservice telefonisch bereikbaar van 8.30 uur tot 14.00 uur op 0342-494844, e-mail: abonnementen@bdu.nl.

Prijzen Jaarabonnement: € 349,60. Studenten 25% korting; 65 plussers 15% korting. Jaarabonnement Europa: € 449,65 (België: € 377,70). Jaarabonnement buiten Europa: € 466,50.

Genoemde prijzen zijn inclusief 6% btw en verzendkosten.

ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Verkoopleider: Ron van de Hoef, 0342 - 494263, 06 - 51806325, e-mail r.v.d.hoef@bdu.nl Media-adviseur: Gert-Jan Bloemendal, 0342-494807 e-mail: g.bloemendal@bdu.nl

Vakblad voor de Bloemisterij is een wekelijkse uitgave van de Stichting Vakinformatie Siergewassen en BDUmedia, Vak- en Publieksmedia.

Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie.

Lezers wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren.

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Algemene voorwaarden: op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten van BDUmedia B.V. zijn van toepassing de voorwaarden, welke zijn gedeponeerd ter Griffie van de Arrondissementsrechtbanken en de KvK.

Druk: BDU Media

10 (2015)

04-03-15 11:38

Kasgenoten

A genda Binnenland Blooming Cities 2: Bloeiende scholen, Amsterdam. Info: www.dezwijger.nl

Kom in de Kas, landelijk evenement.

Info: www.komindekas.nl GreenGrowing bijeenkomst TNO, Demokwekerij Westland. Info: tno.nl/glastuinbouw

LTO Glaskracht Nederland PlantgezondheidEvent, Bleiswijk.

Regiobijeenkomst Westland, Monster.

Algemene ledenvergadering gewascoö-

FOTO: Quincy vOn BannissehT

Verdiep je in aardwarmte, driedaagse cursus, Delft. Info: pao-tudelft.nl Energiek2020, event, Bleis-

Leeftijd: 50 jaar Plaats: Midlum Teelt: keizerskroon, tulp, tarwe en suikerbieten Oppervlakte: 1.000 m2 kas (broeierij), 14 ha bollenteelt en 21 ha akkerbouw

Doede de Jong

uur, locatie nog niet bekend.

Jaarvergaderingen ledenbijeenkomst

Hoe steekt uw bedrijf in elkaar?

Waterdemonstratiedag, Dinteloord. zoek naar Amerika.

Info: www.ltoglaskrachtnederland.nl

We hebben zo’n 12,5 ha tulp en 1,5 ha Fritillaria imperialis L, ofwel keizerskroon. In de winter, na de kerst, broeien we twee miljoen tulpen en 25.000 stuks keizerskroon. Ook hebben we nog 4 ha suikerbieten en 17 ha tarwe en aardappelland. Met Willem Wiets-

Wat hebt u via veredeling bereikt?

Keukenhof productpresentaties 20-24 maa tulp, een kruising gemaakt waaruit Orange Beauty is gekomen, een soort die al beduidend minder ruikt en waarvoor we in 2010 kwekersrecht hebben gekregen. Ook is de bloei

chrysant, 10-17 mei anjer, calla, zomerbloemen.

20-24 maa hya-

Waarom is er vanochtend taart gegeten?

mei amaryllis, bol-op-pot, bogen met lelies en cyclamen en begonia; 1-17 mei vaste planten; 7-17 mei lelie.

20 maa-17 mei arrangementen van orchideeën, anthurium en bromelia.

Info: www.keukenhof.nl

Zowel de tulpen als de keizerskroon brengen momenteel relatief veel op. Onze tulpen gaan via exporteurs onder andere naar Rusland. Vanwege de zwakke roebel had ik

Buitenland

„Ja, we zitten hier pal naast de stad. Als we op het veld spuiten, letten we daarom extra

Uw bedrijf ligt tegen de rand van Harlingen aan ...

World Floral Expo 2015, Los

Ethiopië. Info: www.hortifloraexpo.com

Hoeveel telers broeien keizerskroon?

bloemen- en tuinbouwvakbeurs, Kiev, Oekraïne.

Info: www.flowershortech-expo.com

Wordt u wel eens verward met uw naamgenoot uit Appelscha, die openlijk wietteler is en dat vorig jaar bij Eva Jinek op tv vertelde?

Onderstaande symbolen hebben de volgende betekenis en verwijzen naar de website vakbladvoordebloemisterij.nl

!

Documenten en linken naar website

10 (2015)

Kasgenoten agenda_nw.indd 37

Foto’s

Filmpjes

37

04-03-15 11:38

580189_.indd 38

4-3-2015 12:58:49

580190_.indd 39

4-3-2015 12:58:18

580191_.indd 40

4-3-2015 12:58:24