VBB_22-2014

B 26

FlowerTrials

4 ’Er is zoveel positiefs

8 Discussie over

12 ’Juist als het

32 VDA Plant maakt

over groene planten te vertellen’

Bommelerwaard woedt voort

goed gaat moet je innoveren’

eerste planten met Fair Trade-label

Cover-nw.indd 1

27-05-14 14:53

560284.indd 2

27-5-2014 13:12:24

B 8

Vakblad voor de

Opinie 4

Interview: ‘Er is zoveel positiefs over groene planten te vertellen’

4

Commentaar: Overheid speelt met keuringsplannen risicovol spel

5

Stelling:

Nieuws 6

Een selectie uit het meest recente nieuws

B

12 ’Innoveren juist als het goed gaat’

8

Ondernemen:

11

Vragen:

12

Afzet: ’Innoveren juist als het goed gaat’

13

Column: Angelle van Kleef, Canada

Markt 18 18

Snel te hoog aanbod triteleia en brodiaea

19

Marktcapaciteit voor meer santini’s voorlopig voldoende

20

Exacum maakt vliegende start met schaars aanbod

21

Teelt

32 ’Fair Trade is een label voor de lange adem’

22

In beeld: Showtuin pioenen schittert

24

Gewasbescherming: Kasgeluiden

26

Sortiment:

32

Areca:

34

Teelttips: zomerbloemen, pioen, cyclaam, lelie, iris, lisianthus

35

Column: Kees van Egmond

37

Energie:

Nieuws

38 Dutch Lily Days toont breed aanbod lelies

38

Dutch Lily Days toont breed aanbod lelie

38

Naoogstbewaring beïnvloedt vaasleven lelie sterk

40

Relatiedag Anthura: ’Potplant moet genot brengen’

Service 41

Kasgenoot: Agenda Voorplaat:

22 (2014)

Inhoud.indd 3

3

27-05-14 15:00

Opinie John Grootscholten, groeneplantenteler:

’Er is zoveel positiefs over groene planten te vertellen’ fOtO: Arie-frAns Middelburg

Kwekers stemmen op 11 juni over vernieuwde plannen voor de promotie van groene planten. Voorzitter van de FPC groene planten John Grootscholervan overtuigd dat als we het verhaal achter groene planten vertellen,

Arie-Frans Middelburg afmiddelburg@hortipoint.nl

Waarom gaat er nu voor gestemd worden? „We hebben met de FPC zo’n 150 kwekers nagebeld om te vragen hoe kwekers tegen de nieuwe plannen aankijken. Dat stemt ons positief om er voor de tweede keer op promotie in te zetten. Ik hoor van twijfelaars en telers die de vorige keer tegenstemden dat ze de plannen door de aanpassingen nu meer zien zitten. Ik verwacht daardoor dat de uitslag van de stemming positief zal zijn.”

350 kwekers? „Dat klopt. En daarom proberen we in de promotie echt alle hoofdgroepen mee te nemen. Van cactussen en succulenten tot grote groene planten.”

Jullie hebben de plannen aangepast? „Nadat we vorige keer 0,1% tekort kwamen, hebben we kwekers nagebeld. Daar hebben we lering uit getrokken. De een verwachtte te weinig aandacht voor zijn product, een ander vond de bijdrage van 0,2% van de vei-

Commentaar Elbert van den Berg hoofdredacteur evandenberg@hortipoint.nl

lingomzet te hoog. Ook stemde een aantal kwekers die voor wilden stemmen niet of te laat. Het is wel zo dat kwekers sinds het verdwijnen van het PT meer grip hebben op de uitgaven en plannen voor promotie. Telers hebben de hand op de knip, zitten zelf met een marketingbureau om tafel en hebben er veel inspraak in. Dat was voorheen niet zo.”

„We wilden starten in Duitsland en later naar Frankrijk gaan, maar zetten direct in op meerdere markten. Nu doen we ketensupport op Duitsland en Nederland. We gaan handelaren en tuincentra ondersteunen om het verhaal te vertellen over groene planten. De omloopsnelheid moet weer verhoogd worden in de tuincentra. Daarnaast richten we ons online op Duitsland, Nederland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. En de promotie is gericht op drie pijlers in plaats van alleen op welzijn. Het gaat ook over sfeer en verleiding. Daarnaast is de bijdrage van telers teruggebracht van 0,2% naar 0,1% van de veilingomzet.”

A

ls het aan het kabinet ligt, gaan vier keuringsinstellingen in de agrarische sector, waaronder

branche-organisaties. Dat is straks dus afgelopen, als het aan Den Haag ligt. Verschillende brancheorganisaties hebben dan ook zeer grote moeite met

Opinie_NW.indd 4

„Dat is naar aanleiding van de signalen die kwekers gaven. Hoewel we ook een positief geluid hoorden van een kweker die 0,2% te weinig vindt en er 1% van de omzet van wilde maken. We hebben nu drie jaar lang jaarlijks € 250.000 beschikbaar. Dat is best een heel bedrag. Er is een andere insteek dan bij de eerste plannen toen we met Bloemenbureau Holland werkten. We hebben goed overleg gevoerd met de promotiegroep van de FPC groene planten en met Fresh Retail.

Gezien de ervaring die Fresh Retail heeft met andere producten moet het met dit bedrag lukken.”

Hoe hard is promotie nodig? „Groene planten zitten in een moeilijke hoek. In 2002 zorgden ze voor 47% van de omzet bij de kamerplanten bij FloraHolland. In 2013 was dat nog maar 19%.

Er zijn veel kwekers afgevallen en ook dit jaar is er geen verbetering. Je zou denken dat de prijzen stijgen bij minder aanbod, maar dat is niet het geval. Het aandeel groene

Overheid speelt met keuringsplannen risi cov

een rigoureuze verandering ten opzichte van de huidige besturing en aansturing van deze diensten.

Gekozen vertegenwoordigers van kwekers praten nu mee over het beleid. Die betrokkenheid van sec-

4

Dat is een halvering van het budget?

de opvatting van het kabinet over de toekomst van de plantaardige keuringsdiensten.

Dat het kabinet deze zogeheten zelfstandige bestuursorganen(zbo’s) tegen het licht houdt, is een gevolg van afspraken uit het regeerakkoord. De regering vindt dat het aantal zbo’s omlaag moet en dat de democratische controle in de huidige situatie tekort schiet. De Tweede Kamer heeft er niks over te zeggen en wie is er op aan te spreken als er iets mis gaat? De zelfstandige bestuursorganen moeten

juridische benadering en veel minder of helemaal 22 (2014)

27-05-14 14:53

Wilt u uw mening geven? Stuur een brief naar postbus 9324,

Stelling

Politici uitnodigen op je planten mag echt niet verder zakken. Als groene planten maar 19% van de omzet van een exporteur of tuincentrum vertegenwoordigen dan krijgen ze ook maar 19% aandacht. En als groene planten uiteindelijk niet meer in de winkel staan kunnen ze ook niet meer verkocht worden. Zo simpel is het.”

„Ik denk dat groene planten een imagoprobleem hebben. Dat consumenten denken dat ze lastig goed te houden zijn. Terwijl groene planten juist een groot gemak zijn voor de consument. Ik ben ervan overtuigd dat als we het verhaal achter groene planten vertellen we het tij kunnen keren. Het gaat dan om verhalen die bij de consument niet bekend zijn. Zoals dat groene planten oersterk, luchtzuiverend en sfeermakend zijn. Er is zoveel positiefs over groene planten te vertellen. Doen we niets dan komt het verhaal nooit aan de man.”

Promotie kan verbetering brengen?

’Stap eens wat vaker in onze laarzen’ is de naam van een actie die LTO

-

Marita Goudriaan, rozenteler in Almere

alstroemeriateler in Wervershoof

„Ja, als reclame niet zou werken dan zouden niet zoveel bedrijven reclame maken. Neem Nike dat 60% van haar totale budget in reclame stopt. Reclame helpt wel degelijk als je het verhaal maar op de juiste manier aan de man brengt. Dat is de kunst. Ik heb daar met Fresh Retail alle vertrouwen in.

Zij hebben veel ervaring met onder meer potanthurium en potorchidee. Als er voor gestemd wordt dan gaat de promotie op 1 juli direct van start.”

22 (2014)

Opinie_NW.indd 5

5

27-05-14 14:53

Nieuws Lees meer op de website Op deze pagina’s vindt u een selectie uit het nieuws.

Een uitgebreide versie van deze berichten maar ook ander

■ ’FloraHolland heeft te veel grond en vastgoed’ FloraHolland heeft zo’n 20 ha te veel grond in bezit in Aalsmeer en Naaldwijk. Ook is er leegstand in gebouwen. Dat stelt directeur Vastzine. De veiling is in overleg met de gemeenten Aalsmeer en Naaldwijk om het 20 ha teveel aan gronden agrologistiek te bestemmen.

■

behoud teeltareaal Zuid-Holland LTO Noord Glaskracht vindt dat de provincie Zuid-Holland in haar nieuwe provinciale structuurvisie moet uitgaan van het behoud van teeltareaal voor de glastuinbouw. Het toestaan van greenportgerelateerde bedrijven in de greenport Westland-Oostland is daarom uit den boze, zo betoogde de organisatie op 23 mei tijdens een hoorzitting van de Staten. Daardoor komt het voor de glastuinbouw beschikbare teeltareaal onder druk te staan. Ook maakt het de herstructurering in de toekomst moeilijker, zo vindt de organisatie.

■ Glastuinders Roelofarendsveen Glastuinders in het tuinbouwgebied FlorawegGeestweg in Roelofarendsveen mogen hun bedrijf uitbreiden door slootdemping zodat een maximale kavelbreedte van 80 m kan worden bereikt. Dat heeft de Raad van State onlangs bepaald. De bedrijfsuitbreiding door slootdemping was opgenomen in het vorig jaar vastgestelde bestemmingsplan. Daartegen werd echter door een aantal bewoners van het gebied, onder wie een aantal stoppende kwekers bezwaar ingediend. Zij stelden dat in het gebied geen duurzame glastuinbouw mogelijk zou zijn, een betoog dat door de Raad van State ongegrond werd verklaard.

Astrantia plukken tussen de buien door Op zomerbloemenkwevan Johan Boere in Leimuiden is de oogst van astrantia in volle gang, zolang de weersomstandigheden dat tenminste toelaten. Samen met een medewerker plukt Boere (voorgrond) de lange stelen van deze vaste plant. De oogst van de zomerbloem gaat op de Leimuidense van Boere, dat een oppervlakte heeft van zo'n 3 ha, kent een breed sortiment. Hoofdteelten veronica en phlox. Daarnaast staan er wat kleinschaliger zomerbloemen als deutzia, monarda, origanum, chelone en panicum. Om het seizoen te verlengen teelt ters symphoricarpos, rozenbottels en Ilex verticillata.

het nieuwe leden-/niet-ledenbeleid heeft volgens hem consequenties voor de klokomzet en het financiële resultaat van FloraHolland.

■ ’Bundeling keuringsdiensten negatief voor export’ De brancheorganisaties in de tuinbouw vrezen dat het kabinetsplan om de vier plantaardige keuringsdiensten Naktuinbouw, BKD, KCB en NAK te bundelen negatief uitpakt voor de exportpositie van de land- en tuinbouw, het huidige kwaliteitsniveau, het imago in het buitenland en de logistieke keten. Dat hebben zij op 26 mei in een persbericht laten weten. De organisaties lieten eerder dit jaar professor Van Thiel, bestuurskundige aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, onderzoeken wat de gevolgen zijn van het kabinetsplan.

■ ’Nieuw ledenbeleid kost ■ Vos: ’We laten geld liggen Sinds er per 1 januari bij FloraHolland voor elf productgroepen een leden-/niet-ledenbeleid geldt, heeft 38% van de niet-leden in deze productgroepen zijn relatie met de veiling keting & Business Development Hogervorst in

6

Nieuwskort2.indd 6

De bloemen- en plantensector laat geld liggen bij de consument. „Unilever en Nestlé geven veel geld uit als wapen in de strijd om de consument. Daar kunnen we nog iets van leren.”

Dat zei algemeen directeur Vos van FloraHolland deze week tegen BNR-Nieuwsradio.

Hij noemde de sector structureel gezond, maar constateerde, voor wat de rol van FloraHolland betreft, dat er wel wat aan de hand is als gevolg van de verschuiving van klok naar directe afzet. „We zijn in het ongewisse over onze rol”, aldus Vos. De veiling probeert die volgens hem met hulp van een adviesbureau te vinden.

■ ’Geen klassieke Floriade 2022’ De Floriade 2022 in Almere moet geen klassieke wereldtuinbouwtentoonstelling worden, maar ook ’cross overs’ maken met aanpalende sectoren zoals de topsector Water. Dat concludeert oud-landbouwminister Veerman in zijn verkenningsrapport Floriade 2022, dat hij op 22 mei presenteerde. In opdracht van de gemeente Almere onderzocht hij het afgelopen jaar hoe de Floriade 2022 succesvol kan worden. Veerman verwacht door de moeilijke economische situatie en de ontmanteling van de productschappen minder betrokkenheid van het tuinbouwbedrijfsleven. Daarom adviseert hij snel een ’tuinbouwzaakgelastigde’: „iemand die zijn wortels heeft in de sector, de smaakmakers en de bestuurders kent, vertrouwd is met de belangrijkste organisaties, vertrouwd wordt door het bedrijfsleven en gevoel heeft voor aanpalende sectoren”.

22 (2014)

27-05-14 14:57

FOTO: GERDIEN DE NOOY

Gelezen op Twitter

Peter van der Plas (@Kwekpetervdplas) ■ Investeren in geothermie wordt Dertien pensioenfondsen, pensioenuitvoerders en verzekeraars gaan nog dit jaar samen de Nederlandse Investeringsinstelling (NII) oprichten, zo maakten minister Kamp van Economische Zaken en NII-kwartiermaker Van Rutte op 22 mei bekend. De NII moet langdurig investeren in bijvoorbeeld geothermieprojecten in de glastuinbouw makkelijker maken.

In samenwerking met banken kan de NII ook achtergestelde leningen aanbieden aan mkbbedrijven, zodat die daardoor aanvullende bancaire kredietverlening kunnen krijgen om hun groeiplannen te kunnen financieren, waar dat nu niet mogelijk is. Leningen kunnen daarbij mogelijk worden gebundeld in een fonds, dat gefinancierd wordt door institutionele beleggers.

■ VGB-leden sluiten zich collectief VGB-leden hebben zich vorige week, tijdens de algemene ledenvergadering, collectief aangesloten bij Floridata. Veel leden waren al aangesloten bij Floridata, maar met de collectieve aansluiting willen ze een statement maken en onderkennen ze volgens VGB-directeur Robert Roodenburg het belang van Floridata, dat zich bezig houdt met exportcijfers en debiteurenbeheer.

■ Tweede aardwarmteboring in Westland Bij tomatenkwekerijen Harting Holland en De Bruijn in De Lier is op 20 mei gestart met een boring naar aardwarmte. Het is de tweede aardwarmteboring in Westland, zo meldt de gemeente. Voor het project zijn ondernemers John Harting en Aad de Bruijn onder de naam V.O.F. Geothermie De Lier een samenwerkingsverband aangegaan. Met twee boringen wordt een aardwarmtedoublet gerealiseerd met een diepte van 2.300 tot 2.500 meter. De bedrijven verwachten zo’n 250 m3 water per uur op te kunnen pompen met een temperatuur van circa 85ºC.

22 (2014)

Nieuwskort2.indd 7

5 juni ALV FloraHolland. Leden dit jaar geen uitkering ivm verlies FH. Laat FH dit geld van ons lenen anders zijn we het kwijt! #zegneeopALV

andre westendorp (@awestendorp) Genoeg knoppen in de Delphinium maar ondanks warme vj niet vroeger dan andere jaren

Bisselingskaat (@bisbb) Soms voel ik me meer fotograaf dan bloementeler. Ook leuk trouwens.

Steef van Adrichem (@MrAnco) Zo trots. Mijn idee bij RTL boulevard. #livingjewel . Heren van #flowerfashion jullie zijn geweldig.

■

Rene van Dop (@Solisplant)

De gemeente Nieuwkoop zet een streep door de ontwikkeling van glastuinbouwgebied Nieuw Amstel Oost. Dat blijkt uit het coalitieakkoord dat Samen Beter Nieuwkoop, CDA en D66 onlangs presenteerden. De partijen vinden het plan niet meer haalbaar en betaalbaar.

Goede bespreking gehad met met @ingwest en @TheoDuijvestijn goed dat @TJWestland en @GemWestland zo af en toe eens bij elkaar zitten!

■ Interpolis: ’Minder siloklappers’ Verzekeraar Interpolis signaleert een afname van het aantal ’siloklappers’. Door het keuren van de watersilo’s komen gebreken aan het licht voordat er schade ontstaat. Voor watersilo’s ouder dan zeven jaar stimuleert Interpolis vanaf 2003 om iedere twee jaar een inspectie uit te laten voeren.

■ ECPA: ’EU moet innovatie bevorderen, niet ontmoedigen’ De European Crop Protection Association (ECPA) pleit voor een Europees beleidskader dat innovatie bevordert. De belangenbehartiger van de Europese gewasbeschermingsmiddelenfabrikanten vindt dat de EU daar nu in tekortschiet en innovatie juist ontmoedigt. De ECPA betoogt onder meer dat Brussel met een voorspelbaarder en meer op wetenschap gebaseerde toelatingsprocedure voor gewasbeschermingsmiddelen moet komen.

Maarel Orchids (@MaarelOrchids) Veel waardevolle informatie wat uit de enquête is gekomen @LibelleZomerwk dank voor invullen!

Discussie op LinkedIn beroep op liquiditeitsbijdrage FloraHolland wil van de liquiditeitsbijdrage over 2013 slechts de helft terugbetalen aan de aanvoerders. De helft die de veiling inhoudt wil ze gebruiken om de kosten van de reorganisatie te dekken. In de algemene ledenvergadering op 5 juni wordt de leden om toestemming gevraagd. Wat vindt u?

7

27-05-14 14:57

Politieke discussie over herstructurering woedt voort

-

Quincy von Bannisseht qvb@hortipoint.nl

B

egin dit jaar had de herstructurering van de tuinbouw in de Bommelerwaard geregeld kunnen zijn. Ware het niet dat Provinciale Staten (PS) van Gelderland toen besloten het provinciale inpassingsplan (PIP) dat daarvoor in concept op tafel lag, niet vast te stellen.

In plaats daarvan namen de Staten op 22 januari een nieuw voorbereidingsbesluit om daarmee opnieuw extra tijd te winnen om later alsnog tot een besluit te kunnen komen over het PIP. In februari concludeerde informateur Albertine van Vliet dat de verschillen tussen de betrokken partijen over de herstructurering van de Bommelerwaard te overbruggen zijn. Toch blijven er, ook volgens haar, lastige punten. Vooral over de vraag met welk instrument de gemeenten Zaltbom-

mel en Maasdriel de herstructurering het beste kunnen aanpakken, wordt verschillend gedacht.

Daarom adviseerde Van Vliet de Staten om eerst goed uit te zoeken wat de instrumenten wijzigingsbevoegdheid en bestemmen bij recht nu precies inhouden (zie kader ’Wijzigingsbevoegdheid en bestemmen bij recht’). Daarnaast werd Gedeputeerde Staten (GS) aangeraden met alle betrokken partijen – waaronder de glastuinbouw, maar ook maatschappelijke organisaties – in gesprek te gaan en de Staten over de uitkomsten daarvan op de hoogte te houden.

In de afgelopen maanden heeft het college van GS diverse malen met de betrokken

Achtergrond

-

In het concept-PIP verleent de provincie aan de gemeenten Zaltbommel en Maasdriel het juridische instrument van de

als een tuinder met meer dan 10% wil gingsplan aanvragen met gegevens over: ecologie, Natura 2000-gebied, landschap,

een omgevingsvergunning aanvragen als

Verder moet de bestaande infrastructuur echter dat de leefbaarheid van het gebied 2

8

Bommelerwaard.indd 8

partijen gesproken. In de vergadering van de verantwoordelijke Statencommissie deelde gedeputeerde Jan Jacob van Dijk op 14 mei mee dat er inmiddels op allerlei vlakken stappen vooruit gezet zijn. Op zes punten blijft er echter discussie bestaan. Van Dijk legde tijdens die vergadering uit wat het voorstel van GS bij elk van die punten is: Er moeten afspraken komen over een verkeersplan voor het totale gebied. Zo moet er een eind komen aan de verkeersonveilige situatie die nu nog bestaat doordat er over smalle wegen veel grote bloemenvrachtwagens rijden. GS willen hiervoor een convenant opstellen.

Het concept-PIP onderscheidt intensiveringsgebieden (waar glastuinbouw onder voorwaarden mag blijven), extensiveringsgebieden (waar glastuinbouw weg moet) en reserveconcentratiegebieden (de voormalige magneetlocaties). De grenzen daartussen zijn niet altijd even duidelijk. Landschappelijke inpassing van glastuinbouw moet binnen de grenzen van intensiverings- en reserveconcentratiegebieden plaatsvinden.

Telers mogen pas naar de twee reserveconcentratiegebieden Zuilichem-Oost en Velddriel (voorheen: magneetlocaties) verhuizen, als blijkt dat de intensiveringsgebieden vol zitten.

Om de herstructurering uit te voeren, mogen gemeenten zowel het instrument wijzigingsbevoegdheid als bestemmen bij recht gebruiken. Er kan daardoor dus sprake zijn van een mix aan instrumenten.

Er komt onderzoek naar de kosten van bovenplanse voorzieningen, zoals nieuwe wegen en fietspaden.

Alleen voormalige bedrijfswoningen die de herstructurering echt in de weg staan, moeten worden afgebroken. De rest kan de status van plattelandswoning krijgen. In 22 (2014)

27-05-14 14:53

Foto: Peter van HouwelIng

Nieuwe kassen bouwen in de Bommelerwaard mag alleen als de daarvoor benodigde vergunning vóór 22 januari 2014 – de datum van het voor-

de praktijk is hierbij maatwerk mogelijk, bijvoorbeeld als een woning op slechts 10 m afstand van een kas staat.

Opvallend aan de mededelingen van de gedeputeerde tijdens de Statencommissievergadering was dat hij duidelijk liet merken dat het college van GS zijn mening aan het bijstellen is. Waar GS tot voor kort nog waren gefocust op het gebruik van enkel wijzigingsbevoegdheid als herstructureringsinstrument, staat het college nu ook open voor het gebruik van bestemmen bij recht, waar dat kan. De gemeenten kunnen dan een „mix van instrumenten” gebruiken, zoals Van Dijk het noemde.

Voor de tuinders in het gebied is dat goed nieuws omdat zij altijd hebben aangegeven dat bestemmen bij recht voor hen het beste uitpakt. Bij bestemmen bij wijzigingsbevoegdheid worden zij verplicht eerst een wijzigingsplan aan te vragen, voordat zij meer dan 10% mogen uitbreiden of zich ergens mogen nieuwvestigen. Telers vrezen dat een dergelijke procedure wel tweeënhalf jaar of langer kan duren.

Tegelijkertijd roept de koersverlegging op dit punt door GS wel de vraag op voor welke gebieden dan bestemmen bij recht gaat gelden en voor welke gebieden wijzi22 (2014)

Bommelerwaard.indd 9

gingsbevoegdheid. Ongetwijfeld kan dat weer tot discussies leiden.

Van Dijk gaf daarnaast voor het eerst toe dat er ook voor de overheid nadelen kleven aan het gebruik van het instrument wijzigingsbevoegdheid. Zo kunnen de gemeenten Zaltbommel en Maasdriel pas aan de slag met het verkeersveiliger maken van de wegen als er wijzigingsplannen op tafel liggen. En die zijn er pas als een teler aangeeft te willen bouwen. De gedeputeerde liet om die reden doorschemeren wel wat te voelen voor het plan van de VVD-Statenfractie.

Volgens de liberalen moet de provincie niet gaan wachten totdat telers gaan bouwen, maar – direct na vaststelling van het PIP – al beginnen met het opstellen van wijzigingsplannen voor de verschillende gebieden in de Bommelerwaard.

heel andere stemming hadden gepeild.

Volgens hen bestaan er nog steeds grote verschillen tussen de partijen.

Duidelijk is wel dat, nu de partijen nog een laatste kans hebben gehad tot elkaar te komen, de bal weer bij GS ligt. Mogelijk komt de gedeputeerde al tijdens de Statencommissievergadering op 18 juni met een uitvoeringsconvenant en plan voor wijziging van het PIP, of anders op 9 juli als PS vergaderen. Gebeurt dat niet, dan zal de termijn van het voorbereidingsbesluit worden overschreden. PS zullen dan een nieuw voorbereidingsbesluit moeten nemen. Bovendien staan op 18 maart 2015 Statenverkiezingen gepland. Al met al noopt het een en ander tot een snel besluit in de komende weken. <

In het kort

Goede kant op Tijdens een besloten overleg informeerde Van Dijk de Statencommissie vorige week nog over een bijeenkomst met de betrokken partijen op 16 mei. De gedeputeerde heeft de Statenleden daarbij, volgens bronnen op het provinciehuis, verzekerd dat het de goede kant opgaat met de gesprekken over het PIP. Frappant, want ook over een vorige ’werksessie’ liet Van Dijk zich positief uit, terwijl de aanwezige Statenleden juist een

■ -

9

27-05-14 14:53

560285.indd 10

27-5-2014 9:55:04

Vragen Stuur uw vragen naar Postbus 9324, 2300 PH Leiden.

U kunt ook bellen, faxen of mailen: Peter van Leth, 071-56 59 688, pvanleth@hortipoint.nl

paar jaar te verkopen om met pensioen lang in de onderneming aan of kan ik er ik op aan in de onderhandelingen, welke ie een bedrijf heeft opgericht weet dat er ooit een moment zal komen dat er afscheid genomen moet worden. Dat is een logische stap die op een bepaalde manier ook voorspelbaar is. Toch kan het lastig zijn om vooraf in te schatten wanneer het tijd is om concreet plannen te gaan maken en wat dan de beste opties zijn.

De verkoop van een bedrijf is doorgaans niet zo simpel dat er een prijs wordt afgesproken, het bedrijf wordt overgedragen en de betrokkenheid eindigt. Een verkoper van een bedrijf moet beseffen dat hij een traject ingaat dat maanden kan duren en dat vooral draait om vertrouwen en meetbaarheid.

Daarnaast moet hij weten dat de uitkomst van het proces vooral zal afhangen van het aantal kopers dat zich aandient en de kracht van de onderhandelaars. Geen bedrijfsovername is hetzelfde, het is altijd een kwestie van onderhandelen.

Er zijn echter wel een paar grote lijnen te schetsen die wellicht wat meer inzicht geven in het proces. In de eerste plaats is het goed om er in elk geval rekening mee te houden dat een deel van het vermogen bij verkoop in het bedrijf zal achterblijven. Dat kan goed nieuws zijn, als er mooie rendementen worden verwacht, maar kan bijvoorbeeld ook betekenen dat de plannen om vervroegd met pensioen te gaan moeten worden uitgesteld.

Vaak zal een koper van de eigenaar verwachten dat hij nog enige tijd aanblijft om ervoor te zorgen dat de overgang goed verloopt, dat de klanten op de hoogte zijn en dat de onderneming stabiel door kan draaien na de overdracht. Dan wordt tevens gekeken of het tweede echelon voldoende niveau heeft om voor stabiliteit te zorgen als de oprichter afscheid neemt. Het kan voor

IllustratIe: Peter moorman

de koper dan van belang zijn dat de verkoper zijn betrokkenheid ook financieel nog blijft tonen. Dat biedt de koper een vorm van zekerheid.

Binden van verkoper Een zogenaamde aandeelhouderslening is in zo’n constructie een veelgebruikt instrument. Technisch gezien verkoopt de eigenaar dan wel de volle 100% van de aandelen, maar vervolgens financiert hij een klein gedeelte mee in de nieuwe entiteit.

Een aandeelhouderslening heeft een vaste looptijd die meestal langer is dan twee jaar en kan een groot voordeel hebben voor de verkoper. Wie toch nog als bestuurder aanblijft, vindt het vaak ook prettig om nog financieel betrokken te zijn, zeker als de zaken goed gaan. Aan deze vergaande vorm van betrokkenheid van de verkoper wordt door kopers en banken veel waarde gehecht.

Het kan het sluitstuk zijn in het rondkrijgen van de financiering.

Een andere niet onbelangrijke mogelijkheid die een koper van een bedrijf heeft om de verkoper te binden is een zogenaamde earn out-regeling. De verkoper blijft dan al of niet actief binnen de onderneming, maar krijgt een gedeelte van het geld uit de verkoop pas na afloop van een tevoren

vastgelegde periode. Voor een verkoper heeft dit als voordeel dat hij bewezen ziet dat de verwachtingen waargemaakt worden.

Uiteraard is ook een combinatie mogelijk van deze instrumenten. Vaak worden bedrijven ook vaak gefaseerd verkocht en worden daarbij ook nog de besproken instrumenten in verschillende fasen toegepast.

Samen uit, samen thuis Niet alleen de oprichter/groot aandeelhouder kan financieel blijven deelnemen na een overname, vaak is het ook wenselijk dat het managementteam dat doet. Vaak wordt geredeneerd ’samen uit samen thuis’. Het is daarbij wel goed om te beseffen dat het managementteam dan tijdens een overnameproces aan verschillende kanten van de tafel komt te zitten; eerst als verkoper, later als koper. Deze twee petten moeten op het juiste moment gewisseld worden en dat kan lastig zijn. Want net als de oprichter/grootaandeelhouder en de potentiële koper moeten dan ook de leden van het management beslissen in hoeverre ze in de toekomst betrokken willen zijn bij de onderneming en tegen welke prijs ze bereid zijn dat te doen. <

11

22vraagl.indd 11

27-05-14 14:52

’Innoveren juist als het goed gaat’

Ron Barendse rbarendse@hortipoint.nl

D

informatie toevoegen. Ik wist alleen nog niet hoe ik het zou aanpakken.”

Ruim een jaar geleden raakte Schoemaker in gesprek met Jorn Dost, student Communicatie en Creative Business aan Hogeschool InHolland in Den Haag. Waar andere bedrijven wellicht naar een marketingbureau zouden stappen, deed Schoemaker dat niet. „Jorn is creatief, weet veel van digitale marketing en heeft een netwerk van enthousiaste jonge mensen met ieder hun eigen specialisme. De een is fotograaf en dtp’er, de ander ict’er en weer een ander tekstschrijver.

Met deze mensen hebben we verschillende keren brainstormsessies gehouden.”

Foto’s: ron barendse en living creations

e laatste jaren ging de afzet van zijn hortensia goed. Een echte aanleiding om het Living Creations-concept aan te passen was er eigenlijk niet. „Maar juist als het goed gaat is het het juiste moment om te innoveren”, zegt Alex Schoemaker op zijn kantoor in Boskoop. „Als de curve naar beneden gaat, ben je eigenlijk al te laat met ingrijpen en ben je zo beneden.”

Al vijf jaar brengt Schoemaker hortensia op de markt die vergezeld gaan van Living Creations-etiketten en hij vond het vanlieverlee tijd worden om aanpassingen door te voeren. „Ik wilde het product beter in de markt zetten en vooral de consument beter informeren. Aan het etiket wilde ik nog niet eens zoveel veranderen, maar wel meer

Schoemaker spreekt in dit verband over een team van ’young professionals’ met wie het goed sparren was. „Ik vond het prettig om deze jongeren een kans te bieden om praktijkervaring op te doen, maar daarnaast was het voor mij goed dat het een club was die ’out of the box’ kon denken.”

Als eerste werd gekeken naar wat ze aan het huidige etiket wilden toevoegen en deze informatie werd op een moodboard geplaatst. Elementen die naar voren kwamen waren bijvoorbeeld ’echtheid’, ’met je handen werken’, ’trots op je product’ en ’personalisatie’. Om met marketingtermen te spreken: storytelling. Een probleem daarbij is volgens Schoemaker dat consumenten wel veel informatie willen krijgen, maar dit vervolgens niet gaan lezen. Om die reden werd besloten om geen tekst meer op het etiket te zetten, maar alleen nog pictogrammen.

Pictogrammen en hologram

Consumenten willen volgens Alex Schoemaker wel veel weten, maar niet veel lezen. Met het

12

LivingCreations-column.indd 12

In totaal werden 125 pictogrammen ontworpen waarvan, afhankelijk van soort of cultivar, er twaalf op een etiket komen. Deze pictogrammen moeten duidelijk genoeg zijn om de consument informatie te geven, maar mensen die meer willen weten kunnen via een QR-code naar een site gaan voor extra informatie.

Deze is beschikbaar in zeventien talen en de bezoeker krijgt de infomatie in de taal die door de site wordt ’herkend’ als de juiste. Consumenten in Duitsland krijgen daardoor de informatie in het Duits en consumenten in Frankrijk in het Frans.

Veel informatie wordt via een filmpje gebracht. Zo is bij het pictogram van een snoeischaar een filmpje te zien hoe een hortensia moet worden gesnoeid.

22 (2014)

27-05-14 14:52

Column Ervaring

vankleef@kwic.com

Canada

-

-

-

-

Alex Schoemaker (rechts) werkte nauw samen met student Jorn Dorst.

-

Een ander belangrijk element op het etiket is een hologram met een uniek nummer.

Consumenten kunnen door het intikken van dit nummer hun plant ’bij de kweker’ registreren. Schoemaker deed hiermee eerder al ervaring op. „We kregen tijdens een proef zo’n 1,5% respons. Als we dat straks ook jaarlijks krijgen op onze 600.000 hortensia’s, betekent dit 9.000 geregistreerde consumenten per jaar, oftewel 45.000 na vijf jaar. We gaan hen via de mail een paar keer per jaar tips geven zoals ’Denk eraan dat dit de beste tijd is om uw hortensia te snoeien’.

Ook kunnen we ze op de hoogte brengen als we een nieuwe cultivar op de markt brengen en waar deze te koop is.”

Schoemaker denkt dat de hele keten profijt zal hebben van dit concept. „Als wij in het voorjaar consumenten kunnen laten weten dat bij onze klanten de tafels worden volgezet, levert dit extra vraag op waar de retailer van meeprofiteert”.

Schoemaker verwacht dat zo’n 80% van zijn hortensia dit jaar het bedrijf met een 22 (2014)

LivingCreations-column.indd 13

Living Creations-etiket verlaat. De meerprijs van het etiket speelt daarbij eigenlijk geen rol. „We verkopen hortensia van een hoge kwaliteit en de prijs is nooit een issue. Het concept moet de consument het vertrouwen in ons product geven en als het ware het verkoopgesprek doen. Merkenbouw op consumentenniveau is misschien moeilijk, maar ik ben er van overtuigd dat Living Creations zorgt voor merkbeleving en daardoor de verkoop stimuleert.” <

-

-

In het kort

-

13

27-05-14 14:52

560287.indd 14

27-5-2014 9:56:09

M Vanwege het tuinplantenseizoen worden ook de klokprijzen van deze producten weergegeven. Omdat er ruimte is voor maar drie grafieken, worden de bloeiende en groene planten in één grafiek verwerkt. Week 25 is de laatste week van de tuinplantengrafiek.

K

Groene en bloeiende planten

Snijbloemen '%&'

(*

'%&(

'%&)

'%&'

&+%

'%&(

Tuinplanten '%&'

'%&)

&'%

'*

'%

&(% &'% &&%

&& &' &( &) &* &+ &, &- &. '% '& '' '( ') lZZ`

Een daling van de middenprijs met 5 cent tot 29 cent. Vorig jaar in week 21 lag deze 10 cent hoger op 34 cent.

.%

-% +% )%

&%%

&*

'%&)

&%%

&)%

B^YYZceg^_h ^c XZciZc

B^YYZceg^_h ^c XZciZc

B^YYZceg^_h ^c XZciZc

&*%

(%

'%&(

'%

&& &' &( &) &* &+ &, &- &. '% '& '' '( ') lZZ`

Dalende middenprijzen bij de kamerplanten.

Bij groen gaat er 9 cent af tot 116 cent en bij bloei 13 cent tot 143 cent.

&& &' &( &) &* &+ &, &- &. '% '& '' '( ') '* lZZ`

Vanaf week 15 zakt de middenprijs, met in week 19 en 20 een stabilisatie. In week 21 stijgt deze weer met 2 cent tot 65 cent.

Jaap Stelder:

’Maximalisatie directe verkoop werpt vruchten af’ Bedrijf: OZ Import Week: 21

Maandag „We krijgen deze week een auditor op bezoek om ons kwaliteitssysteem te toetsen. In het kader van onze MPS Florimark en ISO 9001. Deze jaarlijkse activiteit vergt wat extra aandacht van mij, omdat ik als kwaliteitsmanager verantwoordelijk ben voor Rose Connect, Green Connect en OZ Import. Voorafgaand aan de audit neem ik met de auditor de ontwikkelingen in onze branche door en de ontwikkelingen van onze drie bedrijven.

Ik ben benieuwd wat zijn bevindingen zijn.”

Dinsdag „We zijn ook volop bezig met de voorbereidingen van de AEO (Authorised Economic Operator) certificering. Als sterk internationaal georiënteerd bedrijf biedt dit voordelen. Als we, middels dit certificaat, aantonen dat we veiligheidszaken goed op orde hebben, dan kan het douaneproces aan de inslagzijde versneld worden.”

Woensdag „Het zomerbloementeam komt bijeen om de actuele ontwikkelingen door te nemen. Voor komend importseizoen moeten we in ieder geval met een aanbeveling komen richting onze Keniaanse leverancier van gips Zinzi Tyree. Zijn specialisatie richting het boeketsegment willen we bijsturen.

22 (2014)

Markt-1-prijsbeelden-nw.indd 15

We merken verder dat er kansen liggen in het groothandelssegment. Een prima voorbeeld van onze manier van samenwerking met telers.”

Donderdag „Ik spreek collega’s die een paar dagen in Israël zijn geweest. Het leert me dat we het voor de Israëlische kwekers prima doen. Ons streven naar maximalisatie van directe verkoop werpt duidelijk zijn vruchten af. Een teler kijkt naar het nettorendement en ziet dat de keuze voor directe afzet via ons business model daadwerkelijk leidt tot een beter rendement. Het einde van het Israëlische waxseizoen luidt stilzwijgend het begin van het Afrikaanse seizoen in. Over enige weken verwachten we weer de eerste zending waxflowers uit Zuid-Afrika en is de cyclus rond.”

Vrijdag „Van onze partner vernemen we dat we een miljoen stelen alliums de afgelopen weken hebben verkocht via ons handelsplatform. Een voorbeeld van het koppelen van de productie aan ons netwerk van contacten.

De komende weken verwachten we uit Spanje mooie aanvoer van specialties en daarna een forse aanvoer van gladiolen. Willen jullie je allemaal inschrijven voor de Nijmeegse Vierdaagse?”

15

27-05-14 14:52

In de grafieken wordt de procentuele verandering (= index) weergegeven van de prijs en de totale aanvoer ten opzichte van vorig jaar.

Jill Berens

Snijbloemen Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder 150

in procenten

125

100

75

50

16

17

18

19

20

21 week

Prijsindex

Aanvoerindex

Franse moederdagweek: lage prijzen In week 21 stijgt het totale aanbod snijbloemen met 15%. De gemiddelde prijs zakt 25 punten en komt op € 0,22. Dit was 8 cent lager dan in dezelfde week in 2013, ook Franse Moederdagweek. De totale bloemenomzet is ruim 13% gedaald. Grootbloemige roos noteert 14% meer verkochte stuks en levert met 13 cent fors in op de prijs. Troschrysant daalt ruim 2% in aanbod en houdt de prijs vast op 25 cent per steel, 3 cent lager dan vorig jaar. Het mooie weer, zeker vergeleken met de lage tem-

peraturen vorig jaar, zorgt voor driemaal zoveel aanbod van pioenen met een halvering van de prijs naar € 0,37. Snijhortensia stijgt ook deze week fors met bijna 47% en levert dan ook 35 cent minder op. Met 11% meer stelen kan cymbidium de middenprijs niet vasthouden en daalt 12 cent.

De verpakte versie cymbidium wordt met 23% minder aanbod 66 cent beter gewaardeerd. De populairste kleuren in de Franse moederdagweek zijn wit, rood, roze en geel.

Kamerplanten Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder 200

in procenten

150

100

50

0

16

17

18

Aanvoerindex

19

20

21 week

Prijsindex

Meer aanbod, ook voor buiten In de Franse moederdagweek stijgt het totale kamerplantenaanbod 6% ten opzichte van dezelfde week in 2013. De gemiddelde prijs ligt 2 cent lager. Phalaenopsis laat weer een stijging van 8% in aanvoer zien, maar moet 11 cent in de middenprijs inleveren vergeleken met vorig jaar. Potroos kan de aanvoerstijging van ruim 12% nog goed aan en noteert een 17 cent hogere middenprijs. Bij kalanchoë komt het 4% lagere aanbod de midden-

prijs ten goede met 6 cent stijging.

Dankzij het weer is de ’winnaar’ deze week campanula voor binnen én buiten, bijna 50% meer verkochte stuks wordt 7 cent hoger gewaardeerd dan in 2013. Een andere kamerplant die profiteert van het ’tropische’ voorjaar is de hibiscus, bij een aanbodstijging van 5,5% stijgt de prijs mee met 12 cent. Al met al stijgt de totale omzet van kamerplanten bijna 4%.

Tuinplanten Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder 200

in procenten

150

100

50

0

16 Aanvoerindex

16

Markt-2-Veilingbijdragen-nw.indd 16

17

18

19 Prijsindex

20

21 week

Grillig verloop aanbod tuinplanten Het grillige verloop van het tuinplantenaanbod zet door. Na het zeer lage aanbod vorige week stijgt in week 21 het totale tuinplantenaanbod weer met 24% vergeleken met 2013. De gemiddelde prijs van tuinplanten daalt 15 cent. In de verslagweek trekt de totale omzet iets aan met ruim 6%. Deze week voert geranium qua omzet de top 10 aan, 23% meer verkochte stuks heeft wel een middenprijsdaling van 14 cent tot gevolg. Lavendel stijgt ruim 29% in verkochte stuks en levert een paar cent in op de

middenprijs. Bij de perkplanten noteert petunia de beste resultaten; 9 cent prijsstijging bij bijna 37% meer aanbod. Ook de middenprijs van Spaanse margriet plust nog 7 cent bij 9% minder verkochte stuks. Tuinhortensia kan de aanbodstijging van 42% niet aan en de middenprijs daalt weer fors ten opzichte 2013. Mandevilla op balkon of terras daarentegen levert 22 cent meer op bij een 13% aanbodstijging. Groenteplanten zijn in trek, blijkt uit de aanhoudende stijging in het aanbod en omzet.

22 (2014)

27-05-14 14:52

Zweden

Over de toonbank Stockholm

Caisa Littorin:

’Samen met kwekers de juiste producten vinden’

FOTO: FLOWERS BY GROW

biologisch, lokaal en/of fair trade. Wij zijn in 2011 gestart en zijn nog steeds de enigen met dit concept. Behalve bloemen en planten, verkopen we ook biologische thee, chocola en kaarsen. Het voelt goed om gepassioneerd te werken met een mooi product en daarmee ook bij te dragen aan een beter milieu.”

Slaat het aan?

Caisa Littorin (links) met zakenpartner Kelli.

Naam: Flowers by Grow Locatie: Stockholm Sortiment: 60% bloemen, 20% planten, 20% overig Specialiteit: biologisch, lokaal en fair trade Aantal medewerkers: 1

Waarom deze specialiteit? „Mijn zakenpartner Kelli en ik realiseerden ons enkele jaren geleden dat er hier geen enkele bloemenwinkel was die volledig milieuvriendelijk functioneert en die ook uitsluitend producten verkoopt die gestoeld zijn op de principes

Standpunt

Wat kunt u niet lokaal krijgen?

“Vooral tropische bloemen als curcuma, strelitzia en heliconia. Die komen uit Nederland, altijd met een MPS-keurmerk. Deze periode koop ik ook fritillaria, germini en hydrangea uit Nederland.”

Is het voor de andere concepten eenvoudiger?

Wat verkoopt u nu het meest? „Dat zijn bij planten vooral pelargonium, kruiden- en groentenplanten en bij de bloemen zijn het pioenrozen, rozen en convallaria. In de aanloop naar Moederdag waren het met name de snij- en potrozen die goed verkochten.”

Is Moederdag de belangrijkste bloemendag voor u? „Nee, zeker niet. Valentijn is veruit de belangrijkste dag voor ons. Voor Moederdag zetten we hooguit 10% meer om dan in een normale week en dan ook nog met een heel eenzijdig vraagbeeld. Nee, moeders komen er slecht vanaf in Zweden, haha.”

„Het aanbod in FFP groeit gelukkig met de dag, MPS-producten zijn er ook voldoende maar niet

’WereldExpo kans voor Nederlandse tuinbouw’

V

Charles Lansdorp, Plants Connect People

Mee eens, oneens of denkt u er heel anders over?

Reageer dan bij de marktredactie: A.F. Middelburg, 06-23631549 of mail afmiddelburg@hortipoint.nl

22 (2014)

Markt-3-Toonbank-nw.indd 17

„Ja. We hebben veel zakelijke klanten die vanuit hun MVO streven bewust bij ons afnemen. evenals veel particulieren, en dan vooral als het om lokale productie gaat. Natuurlijk kunnen we in boeketten vaak niet alleen lokale producten verwerken, maar ook een gemengd boeket opgebouwd uit bloemen die drie mooie principes vertegenwoordigen, staat hen aan.”

altijd even goed herkenbaar. Onze criteria voor organisch/biologisch zijn dat ze op organische grond geteeld moeten zijn, dat er geen chemische bestrijdingsmiddelen voor zijn gebruikt en dat de hele teeltwijze milieuvriendelijk is. Niet iedereen kan dat aantonen met een label of een merk. Ik zou dan ook graag vanuit direct contact met kwekers de juiste producten willen vinden voor onze winkel.”

olgend jaar wordt van 1 mei tot en met 31 oktober de WereldExpo gehouden in Milaan. Het thema van de Expo is ’Feeding the Planet Energy for Life’. Belangrijke onderwerpen zijn quality of life, water, voedsel en planten. Een thema waar wij als klein land van vinden dat we meetellen in de wereld.

Toch is er vanuit de politiek voor gekozen om niet aanwezig te zijn met een officiële landeninzending. Of dit een gemiste kans is laat ik over aan de politiek die momenteel druk bezig is met de toekomstvisie van Europa en straks met het creëren van duizenden banen.

Tijdens mijn bezoek aan de Trade Fair

in maart bleek echter dat telers wel degelijk kansen zien in de WereldExpo. Amigoplant heeft het initiatief genomen en heeft met haar echeveria Miranda een prachtige Italiaanse vlag en het logo van de WereldExpo gemaakt voor een belangrijke openingsceremonie, georganiseerd door de universtiteit ’Università degli Studi’ van Milaan. Dit event werd bezocht door ruim 600 genodigden en de pers. Door hier aanwezig te zijn, hebben we er toch een Nederlands tintje aan kunnen meegeven.

Wat mij betreft is dit de opmars naar meer. Ter gelegenheid van de WereldExpo wordt de stad Milaan volgend jaar bezocht door 16 miljoen mensen.

Nederland is welliswaar geen deelnemer aan de WereldExpo, maar misschien kunnen we op een andere manier aandacht vragen voor onze mooie producten? Met zoveel bezoekers op de been is het een unieke kans om exposure te krijgen voor onze bloemen en planten.

Zo was ik onlangs op Keukenhof en daar werden in het kader van een bruidsthema orchideeën gepresenteerd. Het is maar een voorbeeld, maar dit kunnen we zo uitrollen richting Milaan. Waarom niet een bruidsshow organiseren met orchideeën op een toplokatie in het centrum van Milaan? Wie doet er mee?

17

27-05-14 14:52

A

Troschrysant in prijs en aanbod in de plus

Verkochte stelen x duizend

1.400.000 1.200.000

Santini troschrysant

troschrysa

1.000.000 800.000 600.000 400.000 200.000 0

santini

É.. É%% É%& É%' É%( É%) É%* É%+ É%, É%- É%. É&% É&& É&' É&(

É&' É&( É&) i$b Veg^a

Aanvoer troschrysant en santini op de bloemenveilingen sinds1999.

„De kwaliteit is prima. Als er al klachten komen, dan gaat het om het blad. Maar die hebben we dit jaar nog niet genoteerd”, concludeert inkoper Pascal Homan van P. van Dam over het aanbod troschrysanten. Wilbert van Senten, inkoper bij Verbeek & Bol, vindt de kwaliteit goed, maar niet beter dan in andere jaren. „Sporadisch een melding van tripsschade.”

Over het kwaliteitsniveau heeft Arie Schoneveld van FleuraMetz dezelfde mening.

Homan en Schoneveld constateren dat de vraag naar troschrysanten bij hun klanten vergelijkbaar is met andere jaren. Van Senten signaleert een ’redelijke toename’. „We hebben de wereld

„Prijstechnisch valt het dit seizoen nog niet mee”, concludeert teler Hen van der Meer van P.M.

nog niet helemaal veroverd, dus groei is nog mogelijk.” Tot en met april steeg de aanvoer troschrysanten met ruim 1% tot 277 miljoen stelen. De middenprijs pluste er 1 centje bij tot 36 cent, hetzelfde niveau als in 2012. „Niet verwacht”, meent teler Jan Ekelmans van kwekerij Sensation in Tuil.

De markt voor troschrysanten was tot Vrouwendag goed, zakte daarna terug vergeleken met 2013, maar krabbelde in april weer op met een maandprijs van 27 cent. Die lag vorig jaar op 26 cent. Doordat de Engelse retail terugschakelde, is de focus op andere retailers in Europa versterkt. Dit heeft geresulteerd in meer afzet. Vooral witte cultivars deden het relatief goed en dat

van der Meer in Roelofarendsveen over de resultaten met triteleia en brodiaea. Het zijn twee

gaat leiden tot een verschuiving in het assortiment.

Ekelmans voert vanaf week 10 Pinot Blanc aan, een vervanger voor marktleider Bacardi. „Dat is een topsoort, maar Pinot Blanc heeft minder last van bloemrui, bladbreuk, is zwaarder en werkt makkelijker”, motiveert Ekelmans zijn keuze. Vergelijkbare eigenschappen worden toegedicht aan de nieuwe Alero wit, die later dit jaar op de markt komt. In het rode segment is er ook een verschuiving in tinten, bijvoorbeeld door het vervangen van Merlot door Bontempi. „Rood voor rood, maar iets lichter en daardoor jaarrond geschikter,

verschillende gewassen, die in de productie en handel evenwel over een kam worden geschoren.„Heel af en toe nemen we het mee en als het besteld wordt, is het meestal voor een bruidsboeketje”, positioneert Huug Aandewiel van P. van Dam deze bolbloemen. „Geen hardloper”, voegt Rick Molema, inkoper bij Dobbeflowers hieraan toe.

Foto: DE GRAAF VAN DER ZANDE

De hoofdkleur is blauw, met Corrina als marktleider. De laatste jaren worden regelmatig nieuwe kleuren toegevoegd. „Babylon is een aanwinst vanwege de grotere bloem”, vindt Molema over deze lichtpaarse brodiaea. „Maar de grens met aparte types is snel bereikt en dan zakt de prijs tot onder een bedenkelijk niveau”, is de er-

18

Markt-4-Snijbloemanalyses-nw.indd 18

met een betere sierwaarde”, licht Michel Duijvesteijn van afzetorganisatie Zentoo toe.

In de chrysantensector wordt gekeken naar de kansen voor een nieuwe groep. Het prijsniveau hiervan zou tussen die van troschrysanten en santini’s moeten uitkomen. Telers hebben het idee dat door de voortdurende ontwikkeling naar het topsegment voor Oost-Europa, troschrysant voor traditionele markten te duur is geworden. Dit heeft ook de lokale productie bevorderd.

Ketensamenwerking is bij introductie van nieuwe rassen en ondersteuning van de marketing in de chrysantenbranche een standaard aan het worden.

varing van Van der Meer.

De nieuwe, dubbelbloemige donkerblauwe Phantasio werd vorig jaar via BloemistExclusief verkocht. „Heel goede reacties”, ontving veredelaar en kweker Arie van den Berg van kwekerij Flower Power in Breezand op deze triteleia. „Dit jaar komt er meer van beschikbaar”, kondigt hij aan.

Het jaarlijkse aanbod triteleia op de vestigingen van FloraHolland schommelde de afgelopen jaren rond 2,5 miljoen stelen voor een middenprijs van afgerond 8 cent.

Tien jaar geleden lag dat aanbod nog op 9 miljoen stuks en twintig jaar geleden op 17 miljoen. „Het is een leuk nicheproduct”, vindt inkoper Peter van Delft van Barendsen. „In kleine aantallen loopt het beter.”

22 (2014)

27-05-14 14:51

Marktcapaciteit voor meer santini’s voorlopig voldoende

„Een meevaller, maar misschien komt de klap na de Franse Moederdag”, zegt santiniteler Richard van Schie van de gelijknamige kwekerij in Monster over de prijsvorming in de eerste maanden van dit jaar. Bij een aanvoertoename met 17% tot 61 miljoen stelen op de vestigingen van FloraHolland tot en met april zakte de middenprijs met 1 cent tot 26 cent in vergelijking met de twee voorgaande jaren. Inclusief de beperkte toename van 1% van de troschrysanten is er een stijging van 4% voor deze gewasgroep, waarbij de afgeronde middenprijs stabiliseerde op 34 cent. Dat is opmerkelijk in een voorjaar, waarin de bloemenmarkt onder druk stond.

Stekleveranciers en telers verwachten dat de aanvoerstijging aanhoudt en misschien wel uitkomt op een toename van 20%

dit jaar. Dat is niet uitzonderlijk voor santini’s: in 2007 was er een plus van 29% tot een totaal van 220 miljoen stelen. „De vraag is wel goed, ietsje meer doen we dit jaar”, aldus Pascal Homan van P. van Dam over de markt voor santini. „De bloemen zijn wat fijner en ze passen daardoor prima in boeketten.”

Wilbert van Senten, inkoper bij Verbeek & Bol kwalificeert de vraag als gemiddeld, maar ziet ook dat de afzet lekker doorloopt.

En Arie Schoneveld, inkoper bij FleuraMetz, constateert meer vraag. „Bij ons dankzij uitbreiding met Franse filialen. Daar zijn santini’s best wel gewild.”

De kwaliteit varieert volgens handelaren tussen goed en prima. „Er zijn voldoende kleuren en verbeteringen op detailniveau”, vindt Schoneveld. „Klanten vragen niet naar specifieke soorten, wel naar kleuren en types. En daarin is het aanbod

Foto: DE GRAAF VAN DER ZANDE

-

ruim en voldoende gevarieerd”, is de ervaring van Homan.

Vernieuwing De vernieuwing van het assortiment santini zet door, maar groen blijft voorlopig nog de hoofdkleur in het assortiment. Van de recente nieuwkomer Palm Green Dark komen grotere aantallen in het aanbod. Dit is geen noviteit meer, want net als bij troschrysant worden introducties ook in de afzetfase in behoorlijke aantallen getest voordat wordt besloten tot een grootschaliger uitgifte.

Verfijndere marketing maakt daar ook onderdeel van uit, zoals de

aanstaande toevoeging van AAA (triple A) in de commerciële benaming van de santinirassen van een van de veredelaars.

Vergroting van de herkenbaarheid van rassen in de keten en appelleren aan de hogere kwaliteitstandaard die hoort bij ’triple A’ zijn de motieven.

De directe afzet zonder tussenkomst van de klok lijkt in het santinisegment sneller toe te nemen dan bij de troschrysanten. „Vooral vanwege de logistieke voordelen”, motiveert Schoneveld die telers adviseert voor de klok vooral niet te rauw aan te voeren.

Marktacties Promotie Balkon- en terrasplanten 2014: verbena en lantana Lentebloeier 2014: narcis Topolino Woonplant van de maand mei: calla Woonplant van de maand juni: anthurium Tuinplant van de maand mei: zomerbloeiende vaste planten Tuinplant van de maand juni: hydrangea PurE Seasonal Flowers mei: ageratum PurE Seasonal Flowers juni: bouvardia 5 mei - 7 juni Promotiecampagne Zomertijd, pioenroos 2 - 28 juni Promotiecampagne Zomertijd, lelie 30 juni - 26 juli Promotiecampagne Zomertijd, snijhortensia 31 mei Rob’s Grote Tuinverbouwing met onder andere: bol-op-pot, tulp, hyacint, narcis, eucomis, glamini en freesia, Gerbera Garvinea, patio-gerbera, Favourite Roses, groene planten, Coiffeur du Jardin (kant-en-klare haagelementen), waterplanten, Pelargonium Intersp.

Calliope, Pelargonium. Intersp. Caliente, Mandevilla Rio, Snacker, Dahlia Labella Grande, Cannova, Ficus Ginseng, biologische kruiden.

SBS6 17.00 uur.

14 - 21 juni Nationale tuinweek ’Tegel eruit, plant erin’ georganiseerd door Groei & Bloei.

Bloemendagen 2 juni Dag van de Republiek (Ita) 8 juni Vaderdag (Bel) 8 - 9 juni Pinksteren 12 juni Nationale Feestdag (Rus) 15 juni Vaderdag (Ned, Fra, GB) 19 juni Sacramentsdag (Dui, Oos, Pol, Zwi) 23 juni Vaderdag (Pol) 27 juni Einde van het schooljaar (Bel) 11 juli Feest van de Nederlandstalige Cult. Gemeenschap (Bel) 14 juli Nationale Feestdag (Fra) 21 juli Nationale Feestdag (Bel) 1 aug Nationale Feestdag (Zwi) 15 aug Maria Hemelvaart (Bel, Dui, Fra, Ita, Oos, Pol, Zwi) 25 aug Summer Bank Holiday (Groot-Brittanië) 1 sep Eerste schooldag (Rus, Pol) 14 sep Ziekendag (Bel, Ned)

Heeft u informatie voor de agenda? Mail naar afmiddelburg@hortipoint.nl

22 (2014)

Markt-4-Snijbloemanalyses-nw.indd 19

19

27-05-14 14:51

Analyse bloeiende planten

Slovenië Foto: GErArd HEEmskErk

Exporteur over

Exacum maakt vliegende start met schaars aanbod nu het aanbod veel kleiner is dan anders. Voor latere instappers

Marcel van Duijn:

’Niet stunten met betalingstermijnen’ Slovenië, een interessant exportland? „Het is een land dat goed past in ons pakket. We willen als exporteur breed aanwezig zijn in Europa en daar horen de landen in Oost-Europa in toenemende mate bij. In Polen doen we al veel, in Slovenië hebben we pas enkele klanten. De huidige klanten kregen we min of meer toevallig en dat loopt prima.”

Hoe is de betalingsmoraal? „Dat is een algemeen probleem bij de Oost-Europese landen. In Rusland bijvoorbeeld laten we de klanten vooruit betalen. In Slovenië loopt dat tot nu toe goed, maar we zitten er ook dicht op. Als er iemand niet zou betalen, stoppen we meteen met leveren. Vergeet niet dat de leveringen aan deze landen niet te verzekeren zijn.

Sommige collega’s proberen er voet aan de grond te krijgen door te stunten met betalingstermijnen, wij doen daar niet aan mee.”

Is er veel concurrentie? „Altijd, maar toch durven veel exporteurs niet hun handen hier aan te branden. Concurrentie ondervinden we vooral van een Sloveense importeur die zelf inkoopt op de Nederlandse veilingen. Hij rijdt elke dag heen en weer en kan soms net iets scherper werken.”

Welke producten levert u aan Slovenië?

Hoe ziet u de toekomst? „Zelf ben ik elke twee weken in Slovenië en dat werkt. Slovenen zijn harde werkers en waarderen het als je er zelf ook voor de volle honderd procent voor gaat. We krijgen dan ook steeds vaker aanvragen van andere bloemenhandelaren in Slovenië en dat is leuk natuurlijk. We gaan daar echter maar mondjesmaat op in. Langzaam opbouwen is hier ons motto.”

20

Markt-5-Exporteur-Afzetzaken-nw.indd 20

weer duidelijker aanwezig. Veel Nederlandse exporteurs pakken het Deense sortiment mee omdat de planten doorgaans wat harder van kwaliteit zijn en ze het segment van de kleine maten invullen. Andere exporteurs zeggen last te hebben van directe lijnen tussen hun klanten en Deense telers.

Stephan van Tol van Baltus Export heeft exacum de eerste weken goed kunnen verkopen. „Het is een klein bijproduct, maar vooral de eerste exacums werden goed gevraagd en betaald. De grote volumes gaan de komende weken pas komen en dan zullen we ook meer voor de klok gaan kopen. Doordat er veel aanbod is weggevallen, zal de markt dit seizoen beter in evenwicht zijn, verwacht ik.” Ook Jeroen Vijverberg van FleuraMetz merkt dat klanten in de rij stonden voor de eerste exacums. „Ondanks de hoge prijzen, wilden ze ze toch hebben. Wel in kleinere hoeveelheden. Als de prijzen straks gaan zakken, zullen de aantallen ongetwijfeld oplopen.

Het feit dat er de afgelopen jaren minder goed betaald is voor de exacum, is een teken dat er te veel van was. Ik verwacht dan ook niet dat het gekrompen aanbod problemen zal geven.” ■

&%%

)#%%%

-%

(#%%%

+%

'#%%%

)%

&#%%%

'%

'%%.

'%&%

'%&&

'%&'

'%&(

%

Verkochte aantallen x duizend

„Belangrijk zijn rozen, anjers, trosanjers en chrysanten. Maar seizoensproducten doen het ook altijd goed. De zomerbloemen komen er nu aan, en in de winter is er veel vraag naar tulpen. Het is nog wel vooral een prijsmarkt. De bloemen moeten vers en goed zijn, maar vooral niet te duur. We moeten goed meedenken met de klanten en soms iets minder marge nemen in deze opbouwfase.”

<Zb^YYZaYZ eg^_h ^c XZciZc

Bedrijf: Gerard Heemskerk Functie: directeur/aandeelhouder Belangrijkste afzetlanden: Europa Inkoop: eigen import, klok via KOA, direct bij kwekers Aantal medewerkers: 20

Vorig jaar waren er rond deze tijd al bijna 500.000 exacums verkocht via FloraHolland, de helft van het totale seizoensvolume. Dit jaar liggen de verkochte stuks veel lager.

Tot nu toe vond nog geen tiende van de aantallen van vorig jaar zijn weg naar de consument. Dat komt voornamelijk omdat een grote speler is afgevallen en de meeste telers pas de komende weken de markt betreden. Petri Brekoo van Kwekerij J. de Groot in Zevenbergen: „Het seizoen is voor ons heel goed begonnen. We hebben nu al twee keer zo veel via bemiddeling verkocht dan vorig jaar gedurende het hele seizoen. De prijzen waren vorige week soms ruim twee keer zo hoog als vorig jaar. Dat zegt natuurlijk nog niet veel, want de schaarste drijft de prijzen nu eenmaal op. In elk geval hebben we meer dan vorig jaar kunnen profiteren van de Franse en Noord-Europese Moederdagen.”

De dubbelbloemige exacum die twee Nederlandse telers vorig jaar herintroduceerden, is tijdelijk weer naar de achtergrond verdwenen.

De eerste resultaten stelden teleur zodat één teler er volledig mee stopte en de ander verder experimenteert met verbeteringen in teelt en kwaliteit. Deense aanvoerders voeren ze nog wel aan, en zijn ook in het enkelbloemige segment

Verkochte aantallen en middenprijs Exacum affine op de FloraHolland-veilingen van 2009 tot en met 2013.

22 (2014)

27-05-14 14:51

Afzetzaken Foto: erik oVertoom

Analyse tuinplanten

Moeilijk tuinseizoen treft ook calibrachoa Met meer kleuren per pot is calibrachoa goede handel voor tuincentra in Nederland. Kwekers van calibrachoa hebben last van onbalans in de tuinplantenmarkt.

Foto: VAkblAd Voor de bloemisterij

„De perkplantenhandel is helemaal onderuit. Wie zegt aan een product als calibrachoa in deze markt nog iets te verdienen, die liegt. Wij zetten volgend jaar alleen nog wat we de komende weken weten vast te leggen.”

Erik Overtoom

Grillig Teler Rien Spek van kwekerij Spek in Nieuwveen noemt de prijsvorming van perk- en tuinplanten voor de klok dit seizoen erg grillig. Calibrachoa steekt wat hem betreft positief af naast sommige andere producten. „Calibrachoa is een product dat de handel nog wel wil hebben.” Lou van der Hoorn, perkplantenspecialist bij Intratuin Groencentrum, geeft aan ’erg tevreden’ te zijn met calibrachoa. „Dit bloeirijke product maakt de laatste jaren een opmars ten koste van de grootbloemige petunia. Vooral combinaties van drie of meer kleuren in een pot doen het goed.” Met kleine potjes kan Intratuin weinig. „Als de consument in deze tijd geld gaat uitgeven, dan aan iets moois en goeds. Calibrachoa met veel volume en de juiste kleuren heeft de ’wow-factor’. Een uitvoering die minder kost zonder die ’wowfactor’, laat men staan.” ■

.%

(#*%% (#%%%

-%

'#*%% ,% '#%%% +%

*%

&#*%%

'%%.

'%&%

'%&&

'%&'

'%&(

&#%%%

Verkochte stelenx duizend

<Zb^YYZaYZ eg^_h ^c XZciZc

De statistieken van FloraHolland geven dit seizoen voor calibrachoa negatieve cijfers. Tot en met week 20 werden 1,56 miljoen stuks verkocht, 3% minder dan in 2013. De middenprijs ligt 13% lager, zodat calibrachoa tot nu toe zorgde voor 17% minder omzet. De prijsdaling lijkt universeel, aldus Jacco van der Hoeven, product-marktadviseur bij FloraHolland. „De potmaten 10, 10,5 en 12, met een gezamenlijk omzetaandeel van 86%, leveren alle drie fors in.” Daarbij valt op dat dit jaar minder calibrachoa’s via Connect werden afgerekend.

In 2013 was Connect goed voor 82% van de omzet, in 2012 voor 78%. Dit seizoen lijkt het percentage rond 70% te blijven steken.

De slechte cijfers verbazen teler Aad Zuijderwijk van kwekerij De Zonnebloem in Monster niets.

Verkochte aantallen en middenprijs calibrachoa op de FloraHolland-veilingen van 2009 tot en met 2013.

22 (2014)

Markt-5-Exporteur-Afzetzaken-nw.indd 21

Bedrijf: Kwekerij Keo Aanleiding: Handelsactie Vincent’s Choice en Vincent’s Fresh

Kunt u iets meer vertellen over deze zonnebloemen? „Helianthus Vincent’s serie is in 2012 geïntroduceerd door veredelaar Sakata Ornamentals in samenwerking met medewerking van adviesbureau Pull Position. Vincent’s Choice kenmerkt zich door een diep donkerbruin hart en warme oranje grote lintbloemen die schuin naar voren gericht staan. Vincent’s Fresh heeft dezelfde eigenschappen, alleen dan met een opvallend fris groen hart. De oranje lintbloemen, de kenmerkende kleur van het hart en de manier hoe de bloem je ’aankijkt’ maakt het product onderscheidend ten opzichte van andere helianthus. Dit jaar worden deze zonnebloemen onder andere geteeld door de Nederlandse kwekers: Van Boksel Agro Service, Sunlife Flowers en mijzelf.”

Welke actie hebben jullie samen opgezet? „Rond Moederdag hebben we de start van het seizoen aangekondigd op de klok. We hebben daar ook een actie toegelicht: de inkoper die het meeste Vincent’s Choice had ingekocht, maakte kans op een smakelijke traktatie. Om bekendheid te geven aan deze actie hebben we geflyerd en klanten bezocht en hen verrast met een tafelmodel schildersezel met de actievoorwaarden. Het artistieke karakter van de actie was een link naar de Nederlandse schilder, die 125 jaar geleden veel zonnebloemen heeft geschilderd.”

Wat was het doel van deze actie? „Allereerst wilden we de handel op een leuke manier informeren over de vroege start dit jaar. Zoals het er nu naar uitziet beginnen we in Nederland twee tot drie weken eerder dan vorig jaar, al hangt dit natuurlijk wel af van het weer van de komende weken. Het moest een opvallende, maar laagdrempelige actie worden, waar we onze relatie met de klant konden verbeteren. De reacties vanuit onze klanten waren positief. Van de winnaar, Hilverda de Boer, kregen we tevens te horen dat ook de timing goed was.”

Jullie hebben ook nieuwe fustkaarten. Waarom? „We geven hiermee extra herkenbaarheid aan het product en communiceren daarbij de noodzakelijke fustgegevens. Nog niet veel bloemenkwekers geven opvallende informatiedragers mee aan het product. Wij vinden dit juist belangrijk, want op deze manier kun je een grotere naamsbekendheid opbouwen in de handelsketen. Doordat we met meerdere kwekers samenwerken, zal dit proces alleen maar versnellen. We hebben gekozen voor een opvallende fustkaart die als het ware uitsteekt, zodat we meer ruimte hebben om te communiceren en we ons ook hiermee onderscheiden.”

21

27-05-14 14:51

Showtuin pioenen schittert Honderden soorten in bloei, de pioenenshowtuin in het Noord-Hollandse Nibbixwoud.

Een soort Keukenhof voor pioenen, maar dan anders.

Dit is uitsluitend voor het vak.

S

amen met handelaar Joris Zoet van bollexportbedrijf Van Zijverden bekijkt initiatiefnemer Richard Jong (rechts) van de ’Peony Showgarden Holland’ de zogeheten intersectional ’Bartzella’. Deze gele cultivar komt voort uit een kruising tussen een boompioen en een lactiflora-type.

Jong zette als zelfstandig bemiddelaar vier jaar geleden de showtuin op, die inmiddels is uitgegroeid tot een stichtingsvorm met als doel pioenenverkoop in het hele vak te stimuleren. De website omschrijft het doel als volgt: „Potentiële klanten kunnen de nu zeshonderd verschillende pioenencultivars op een onafhankelijke locatie zien. Voor kwekers, exporteurs en handelaren is het door middel van de showtuin mogelijk bestaande en nieuwe cultivars onder de aandacht van een breed publiek te brengen. Ze kunnen op afspraak met hun binnen- en buitenlandse klanten de tuin bezoeken.”

Met die binnen- en buitenlandse bezoekers loopt het nogal goed. Volgens Jong pakken vakmensen uit de hele wereld speciaal het vliegtuig om er het sortiment te komen bekijken. Soms wordt al direct handel gedaan, of volgt dat in de rest van het jaar. In het hoogseizoen van de tuin komen tegenwoordig dagelijks tussen de vijftig en zestig vakmensen de pioensoorten bekijken. De wensen kunnen daarbij divers zijn. Jong: „Snijbloemenkwekers pikken er vaak gelijk uit wat ze willen hebben. Ze letten dan op het aantal stelen en dergelijke. En handelaren die voor tuinhebbers kopen, kijken bijvoorbeeld naar het openkomen van de bloemen.” < Tekst: Bert Vegter bvegter@hortipoint.nl

Foto: John Oud

22

Spread.indd 22

22 (2014)

27-05-14 14:51

22 (2014)

Spread.indd 23

23

27-05-14 14:51

K asgeluiden Peter van Leth, Hans Neefjes, Joef Sleegers, Bert Vegter

Bestrijding van ziekten en plagen. Hoe gaat dat in de praktijk?

Wat houdt telers bezig en hoe gaan ze daarmee om? Wat zijn de geluiden uit de kas? Om de twee weken laat het Vakblad telers vertellen over chemische of geïntegreerde bestrijding.

’Extra aandacht voor meeldauwbestrijding’ -

-

Kees Kouwenhoven -

-

Adviseur gewasbescherming Brinkman Agro, o.a. roos

-

’Spint is even heel spannend geweest’

-

Arjen Verwer

-

Plaats: Klazienaveen Teelt: minigerbera onder 7.000 lux Oppervlakte: 2 ha

-

-

24

Kasgeluiden-NW.indd 24

22 (2014)

27-05-14 14:51

’Volle bak in actie tegen trips’ trips. Tussen week 20 en week 30 voor het najaar. De investering die je nu doet, kan je terugverdienen. De

Ton de Geus Bedrijfsleider bij Leen Middelburg Chrysanten

aan. Het begint met voorspuiten met Spruzit en Neemazal of Neemazal gevoelig is. Als de linten erin liggen, dan spuiten we minimaal nog twee keer met Neemazal. De interval goede uitloop van de cucumeris-

Plaats: Maasdijk Teelt: troschrysant Oppervlakte: 9 ha niets in de betreffende vakken totdat we twee keer Actara inzetten. Kort voor de oogst met middelen als Mesurol, Sumicidin of Admire afspuiten, merkten dat die middelen langdurig een negatieve nawerking hebben op

per plaat, dus we vangen niet veel tripsen weg. Maar elke trips telt.

Alleen in een inmiddels bekende extra’s doen tegen trips. Daar is driemaal met Conserve gespoten de afgelopen weken. Dat is voor

500 diglyhussen per 2,5 ha inzetten.

moet. In die hoek hebben we veel vangkaarten opgehangen. Ik tel

zal) en Actara redden we het net.’’

-

’Muizen vreten aan swirskii-zakjes’ Het opvallendste wat Jos van den Berg de afgelopen weken heeft

rels. We wachten echter vooralsnog even af met deze maatregel.”

heeft met Match vanwege de toe-

heeft nagenoeg geen plaagdruk

phytoseiulus tegen spint en swiskii-

een keer Teppeki ingezet om een beginnende luisplaag te onderdruk-

de goedkopere cucummeris-linten, -

ingenomen door de eerste crotons

doos met cucummeris-linten is het nog te vroeg.”

Trips is de hardnekkigste plaag

Sunshine Grow is muizenvraat in april, mei niet gewend. Muizen willen wel eens hun weg zoeken op

Jos van den Berg van kwekerij Sunshine Grow

winters, maar daar is dit jaar verre geen sprake van. Als ze zich te goed -

Plaats: Voorschoten Teelt: hibiscus, croton en oleander Oppervlakte: 1,5 ha kas en 4 ha land in Spanje voor afkweek oleander

jonge planten. In de bewortelings-

notrips in ieder geval al onder de

nog Teppeki in om te voorkomen dat er een luizenplaag ontstaat.

22 (2014)

Kasgeluiden-NW.indd 25

25

27-05-14 14:51

Noviteiten en toppers te kijk op jubilerende FlowerTrials Jenny Mostert en Bert Vegter bloemisterij@hortipoint.nl

Voor het tiende jaar op rij vinden in week 24 de FlowerTrials plaats. In de regio’s Wesland, Aalsmeer en Rheinland Westfalen tonen 41 veredelaars en vermeerderaars hun pot- en perkplanten aan telers, handelaren en overig vakpubliek. Op verzoek van het vakblad presenteert elke deelnemer in deze preview zijn belangrijkste noviteit of goed lopende product.

Anthura

Armada

Phalaenopsis Piacenza

Dianturi Twinkle

Anthura presenteert de noviteit Piacenza.

Deze middelgrootbloemige phalaenopsis heeft een warme oranje kleur. De bloemmaat is rond 6,5 cm en de planthoogte 55 cm. Hij geeft 100% 2-takkers en een klein percentage 3-tak. Door de opvallende kleur kunnen telers Piacenza prima op ras verkopen.

Armada vestigt de aandacht op Dianturi Twinkle. Dit is een rijkbloeiende diantus die meerdere keren per jaar bloeit. Deze cultivar met zijn helder roze bloemen verspreidt een heerlijke geur. Door zijn winterhardheid is het volgens het bedrijf een fantastische vaste plant, die jarenlang mee kan gaan.

Beekenkamp Plants

Benary

Begonia Waterfall Encanto Red

Viola Admire-serie

’De nieuwe pelargonium’ noemt Beekenkamp zijn begonia Waterfall. ’Kies ook eens voor begonia om uw balkonbakken te vullen’, adviseert het bedrijf de consument. Waterfall moet het als balkon- en terrasplant gaan opnemen tegen de pelargonium. Op de FlowerTrials zijn diverse productvormen en concepten te zien.

Onder noviteiten bij perk- en balkonplanten komt Benary met een nieuwe Viola cornuta F1-serie: Admire. Deze moet bijdragen aan zowel voorjaars- als najaarshandel met tien kleuren. Volgens Benary bieden deze kleuren ten opzichte van andere series op de markt de vroegste en meest uniforme bloeiprestatie.

d Westlan

!

Wilt u uw bezoek voorbereiden? Kaarten van de regio’s en locaties en een handige app kunt u vinden via:

www.vakbladvoordebloemisterij.nl

26

Thema-FlowerTrials.indd 26

27-05-14 14:51

Brandkamp

Evanthia

Fides

Petunia Yellow Mellow

Helianthus Sunsation

Chrysant Prada Sweet

Brandkamp komt met diverse noviteiten, onder meer voor potten en hanging baskets.

Een belangrijke nieuwe vertegenwoordiger is de tweekleurige petunia Yellow Mellow.

Ook gepresenteerd wordt petunia Marisco.

De fuchsia Jollies-serie wordt uitgebreid met kleurrijke en zonbestendige soorten.

Helianthus Sunsation is een compacte potzonnebloem. Hij is stuifmeel-vrij, speciaal ontwikkeld om de consument langer te laten genieten van een uitbundige bloei, zonder dat de tafel of de vloer onder het stuifmeel komt te zitten. Sunsation Yellow heeft twee zusjes in de kleuren Lemon en Flame.

Prada Sweet is een tweekleurige mutant van de klassieke Prada en is volgens Fides zeker niet de laatste in de Prada-familie. Prada Sweet heeft volgens de veredelaar dezelfde unieke eigenschappen en houdbaarheid als de donkerroze Prada. De bloem heeft een lichtroze kleur die overgaat in wit.

Floranova

Florensis

Grünewald

Begonia Bossa Nova

Petunia Cha-Ching

Concept Pretty Easy

EASY ...einfach schöne Pflanzen!

De begonia Bossa Nova is een F1-hybride van Begonia boliviensis die nu voor het eerst in een range van kleuren komt. Volgens Floranova is sprake van krachtige scheutgroei die samen met voortdurende bloei zorgt een waardevolle plant voor pot, hanging basket of tuin, ofwel een ’thriller, spiller, & filler’.

Cha-Ching is een petunia-noviteit in de Mystical-serie. Florensis roemt de imponerende kersenrode bloemen met een crème-geel sterpatroon. Deze cultivar is makkelijk te kweken, heeft een ronde plantbouw en is zeer bloeirijk.

De plant is volgens Florensis geweldig op zichzelf maar past zeker ook in mixen.

Grünewald lanceert Pretty Easy. Dit ’gemaksconcept’ bestaat uit een plantenbak gevuld met bemeste grond en een tray met planten.

De consument kan kiezen uit verschillende trays die zijn samengesteld op groei- en bloeiwijze en kleur. Thuis alleen nog de planten in de bak zetten en hij is klaar tuin of terras.

Hem Genetics

KP Holland

Lannes

Dahlia Starsister

Kalanchoë Don Amarillo

Mandevilla Tourmaline Rose

De dahliaserie Starsister heeft contrastrijke tweekleurige bloemen. De serie is geschikt voor 10 en 15 cm-pot en de teeltduur is kort.

Starsisters zijn compact, sterk vertakkend, rijkbloeiend en al vroeg in het voorjaar als bloeiende plant verkrijgbaar. Ze zijn geschikt voor het balkon, in containers en de border.

Don Amarillo is nieuw in het Rosalina assortiment. Een gevuldbloemige gele variant met nóg gelere, grote bloemen, donker, compact blad en veel zijscheuten. De plant heeft een korte teeltduur, is niet ziektegevoelig en heeft een prima houdbaarheid. Het ras is geschikt voor potmaten van 7 cm-pot tot 23 cm-schaal.

Van de vorig jaar op de IPM geïntroduceerde Mandevilla Diamantina Tourmaline Rose worden nu nieuwe variëteiten gepresenteerd.

Deze nieuwe, compacte Mandevilla-series van Lannes-DHM vertonen volgens dit bedrijf exceptionele bloei met grote bloemen en een ’self-branching’ plantvorm.

>

27

Thema-FlowerTrials.indd 27

27-05-14 14:51

> Vervolg van pagina 27

Lily Looks

Rijnplant

Sakata Ornamentals

Lelie Tiny Double You

Potanthurium Red Winner

Osteospermum Eye Catcher Purple

Tiny Double You is een nieuwe aanwinst van Lily Looks. Deze Aziatische potlelie heeft stuifmeelloze bloemen met een dubbele krans bloembladeren. Double You wordt gekweekt door Wetering Potlilium. De Tiny-serie heeft heldere bloemkleuren, volle groen blijvende planten en een compacte bouw.

In de serie grootbloemige rassen in potmaten 12, 14 en 17 cm presenteert Rijnplant Red Winner. Deze compacte potanthurium heeft een mooie bloem-bladverhouding en is rijkbloeiend. Volgens Rijnplant maakt de zee aan grote, felrode bloemen met contrasterend blad deze plant tot een heuse ’winner’.

De Eye Catcher Purple is een nieuwe toevoeging aan de Cape Daisy-serie. Met de in het oog springend kleur doet hij zijn naam eer aan. De kleur is volgens de veredelaar uniek in osteospermum. De cultivar heeft een compacte plantbouw, kan goed tegen warmte en heeft een aantrekkelijke bloemenpracht.

Schneider

Schoneveld Breeding

Selecta Klemm

Petunia Bicolor

Ranunculus Sprinkles

Dianthus Pink Kisses

De nieuwe Bicolor Petunia springt volgens Schneider om meerdere redenen bijzonder in het oog. Onder meer doordat de plantopbouw opvallend compact is. Als voordelen worden verder genoemd dat de plant grote bloemen geeft en dat sprake is van een attractieve kleurencombinatie.

Sprinkles is een nieuwe (pot-)ranonkel, van het halfhoge type. Hij heeft stevige bloemstelen, rijke (door-)bloei en veel knoppen. Er zijn minder remstoffen nodig. Sprinkles bloeien heel gelijkmatig en hebben een compacte plantopbouw. Verkrijgbaar in zes kleuren: yellow, lightyellow, white, red, pink en pink bicolor.

Jong en modern, zo betitelt Selecta Klemm zijn dianthuscultivar Pink Kisses. Volgens het bedrijf is deze aantrekkelijke, unieke potanjer makkelijk te telen in elke gewenste potgrootte en zorgt hij voor een vroege verkoopgarantie.

De kleine, licht geurende bloemen moeten zorgen voor impulsaankopen.

Sion

Syngenta FloriPro

Takii

Phalaenopsis Compilation

Petunia Hybrida Sanguna

Canna generalis Cannova

Sion presenteert de nieuwe Compilation die haar naam dankt aan het kruisen met diverse unieke soorten. Compilation heeft stevig blad, een goede takvorming en een mooie tekening.

Verder presenteert Sion Addiction, een nieuw maagdelijk wit soort met goede productiviteit, goede bladstand en mooie takvorming.

Syngenta introduceert twee nieuwe kleuren in de Sanguna-serie: Picotee Blue (blauwe rand rond wit hart) en Purple Edge (heldere paarse rand rond wit hart). Petunia’s uit deze serie zijn uniform en hebben een vroege bloeiperiode en hoge weertolerantie. Ze zijn ideaal voor luxe hanging baskets en teelt op potten.

Canna generalis Cannova is de allereerste F1 hybride uit zaad en heeft volgens Takii veel voordelen voor teler, retail en consument.

Canna roept mediterrane en tropische sferen op: zon, warmte en vrolijkheid. Cannova is óók geschikt voor het mildere, NoordwestEuropese klimaat. Verkrijgbaar in vier kleuren.

28

Thema-FlowerTrials.indd 28

27-05-14 14:51

Thompson & Morgan

Volmary

Butterfly Garden

Begonia Fragrant Falls

Thunbergia Arizona Terracotta

Lavandula Stoechas-serie

Een nieuwe begonia met heerlijk geurende bloemen. Dát komt volgens Thompson & Morgan niet veel voor dit bij dit gewas, zodat deze begonia de toepasselijke naam Fragrant Falls kreeg. De ’geurende waterval’ is verkrijgbaar in de kleuren peach and lemon, en volgens deze veredelaar uitstekend geschikt voor potten en hanging baskets.

Volmary komt met diverse noviteiten voor 2015, waaronder Thunbergia Arizona Terracotta. Deze goed vertakkende plant heeft mooi blad en imponeert volgens de veredelaar met mooie terracotta kleurige bloemen die eenaal buiten een klein donker oog krijgen.

Arizona Terracotta is ideaal voor containers en hanging baskets.

Lavandula Stoechas-serie heeft volgens Butterfly Garden een goede doorbloei, lang houdbare bloemen, lange aren met grote butterflyachtige kuiven, meerdere kleuren, goede houdbaarheid gedurende transport, mooie volle plant- en bladvorm en een contrasterende blad- en bloemkleur. Bovendien is er geprogrammeerde teelt mee op te zetten.

Dümmen

Elsner Pac

Potunia Purple Halo

Geranium Bermuda Pink

Selecta Klemm opent haar deuren in het Westland (zie ook links) en in Duitsland.

Voor het seizoen 2015 komen in het Red Fox Potunia-sortiment diverse nieuwe, tweekleurige petunia’s. Zo is er de Potunia Purple Halo, een lilakleurige noviteit met witte rand. Volgens Dümmen zijn dat kleuren die men echt gezien moet hebben en die de consument bij gebruik in de tuin zullen overtuigen.

Pink is een telg uit de Bermuda-serie. De bloemen daarvan hebben een markant wit hart en zijn zacht tot intensief gekleurd. De Bermuda’s bloeien buitengewoon vroeg en zijn geschikt als kamerplant en voor op het balkon. Deze geraniums hebben geen koeling nodig en bloeien vanaf week 14.

Geranien Endisch

Kientzler

Westhoff

Petunia Pet Boom! Basic

Summerwings Dark Elegance

Petunia Stonewashed

Voor het eerst introduceert Geranien Endisch een petunia-sortiment. Het gaat om een gemakkelijk te telen petunia-familie met de naam Pet Boom! Basic, waarvan beschikbaar zijn de kleuren purper, violet, fluweelrood en donkerpaars. De kelkkleuren zijn van zwart tot wit. Deze petunia’s zijn weersbestendig.

Kientzler noemt Dark Elegance een prachtige aanvulling van het begonia-assortiment. Dit vanwege de helder oranje-rode bloemen, levendig contrasterend met het donkere, bijna zwarte blad. Dit compacte, goed vertakte ras met zijn halfhangende eigenschappen, is geschikt voor hanging baskets en voor potten.

Stonewashed is een nieuwe petunia met een unieke kleurencombinatie in de naar eigen zeggen succesvolle Crazytunia-serie van het Duitse bedrijf Westhoff. De bloemen zijn meerkleurig en hebben een opvallende denim-look; om die reden is de naam ’Stonewashed’ gekozen. Deze variëteit is robuust en bloeit vroeg.

nd Rheinla en Westfal Selecta Klemm

>

29

Thema-FlowerTrials.indd 29

27-05-14 14:51

> Vervolg van pagina 29

Agriom

Danziger

Hydrangea Adula

Cascadias Autumn Mystery

Agriom en de partners in Hydrangea Breeders Association introduceren de tweekleurige Adula: grote, gevulde bloemschermen, lichtroze met een donkerroze gekartelde rand. Ook goed te blauwen naar lila met donkerviolette rand. Adula is leverbaar als trekbare plant en in de handel vanaf voorjaar 2015.

De petunia Cascadias Autumn Mystery heeft een vertakte plantvorm, met grote bloemen en een overvloedige bloei. De bloemkleur verandert al naar gelang de rijping; deze gaat van groen-geel met een bruin hart naar roomkleurig geel met een paars hart. De bloei begint al vroeg in het seizoen, en gaat continu door.

Floricultura

Florist

HilverdaKooij

Phalaenopsis Magic Art

Garvinea Sweet Surprise

Alstroemeria Summer Breeze

Phalaenopsis Magic Art van Floricultura was vorig jaar onder nummer alleen nog in vermeerdering maar wordt nu ook uitgeleverd.

De veredelaar en vermeerderaar noemt Magic Art een bijzondere en unieke verschijning die door haar kleurschakering een aanvulling is voor ieders assortiment.

De robuuste Garvinea Sweet Surprise bloeit genereus en onophoudelijk. Het heeft de kleur die internationaal is uitgeroepen tot de kleur van het jaar: PANTONE Radiant Orchid, meeslepend en mysterieus paars. Geplant in een border of pot zorgt het voor uitbundige kleur van het vroege voorjaar tot de eerste vorst.

Een opvallende borderalstroemeria noemt HilverdaKooij zijn Indian Summer; deze lijn wordt uitgebreid met Summer Breeze, een okergele alstroemeria met dezelfde sterke eigenschappen als Indian Summer. Daarnaast komt het bedrijf met de blauwkleurige potalstroemeria Inticancha Indigo.

Horteve Breeding

Koppe

Moerheim New Plant

Hortensia Magical Greenfire

Begonia Florencio Orange

Lofos Compact Pink

Horteve Breeding staat met Kolster aan de wieg van de Magical-serie: bloeirijke, sterke, compacte hortensiaâ&#x20AC;&#x2122;s die mooi doorkleuren.

Magical Greenfire is een opvallende nieuwkomer. Eerst zijn de bloemblaadjes lichtgroen en -rood, waarna ze alsmaar warmer kleuren.

Uiteindelijk worden ze herfstachtig groen.

Florencio Orange, deze kleurvaste grootbloemige oranje buitenbegonia noemt Koppe een topper. Hij is sterk vertakkend, maakt een forse, halfhangende plant en is meeldauwongevoelig. Hij bloeit tot de eerste vorst en blijft volgens de veredelaar het hele seizoen schitterend en is een aanvulling voor het sortiment.

Moerheim breidt de Suntory Collection Europe in 2015 wederom uit, onder andere met de Lofos Compact serie. Die omvat twee verbeterde lophospermum-variĂŤteiten: Compact Pink en Compact White. Deze bloeien veel sneller waardoor een snelle teelt mogelijk is.

Ze groeien compact en vertakken sterk.

er

Aalsme

30

Thema-FlowerTrials.indd 30

27-05-14 14:52

Advertentie

Morel

Cyclaam Smartiz Pure white

Pure White is een nieuwe kleur in de Smartizserie van Morel. Deze compacte minicyclamen zijn volgens de veredelaar makkelijk en snel te telen. Ze zijn rijkbloeiend, hebben een zeer lange houdbaarheid en zijn leverbaar in twaalf kleuren. De Smartiz-serie is ideaal voor het vroege seizoen.

PanAmerican Seed/Kieft Seeds

Viool Cool Wave Red Wing

PanAmerican presenteert de nieuwe Cool Wave Red Wing. Cool Wave violen zijn breed uitgroeiend, hangend, rijkbloeiend en bestand tegen strenge vorst. Daarnaast presenteert de veredelaar ook de nieuwe Easy Wave Red Velour. Een makkelijke, bolronde, rijkbloeiende petunia met een opvallende bloedrode kleur.

Royal Van Zanten

Potchrysant Organza

De geplozen potchrysant Organza is een nieuw concept van Royal Van Zanten. Deze compacte pluischrysant-in-pot is uniek vanwege de grote, sneeuwwitte, bolvormige bloemen. Organza is smetteloos onschuldig en verleidelijk frivool. Tijdens de FlowerTrials is het complete concept te bewonderen.

31 SI 264 Adv Create Your Future 110x270mm.indd 1 Thema-FlowerTrials.indd 31

16/04/14 10:12 27-05-14 14:52

’Fair Trade is een label voor de lange adem’ -

Peter van Leth pvanleth@hortipoint.nl

I

als eerste potplantenteler, de vruchten ervan te gaan plukken. „Geïnspireerd door de successtory van Fair Trade chocola, bananen, kleding en snijbloemen als rozen en anjers uit ontwikkelingslanden, denken wij: Waarom niet ook voor geïmporteerde tropische potplanten?

Potplanten is een product dat daarin nog achterloopt, terwijl de wensen van consumenten niet anders liggen. Niet zozeer voor in Nederland geproduceerde potplanten, want daarvoor zijn voorzieningen te treffen. Wij trekken nu de lijn door naar geïmporteerde potplanten, die hier worden afgekweekt of een herstelperiode krijgen alvorens ze de markt op gaan”, verwoordt Fransen.

Achter de stappen die VDA Plant aan het

nemen is, zit uiteraard ook een commercieel motief. „We zijn geen idealisten wat dat betreft, maar voor een eerlijk en fatsoenlijk product hebben we wel iets voor over.

Daarin willen we voorop blijven lopen”, voegt Van den Akker eraan toe. Aan de medewerking van de Fair Trade-organisatie zal het niet liggen, vult Fransen aan, want die is uitstekend.

Op de Trade Fair in Aalsmeer begin november stond VDA Plant met areca’s die Fair Trade gecertificeerd waren. Het verhaal dat Van den Akker en Fransen toen hielden, was dat naar verwachting binnen het jaar beaucarnea, yucca, Draceana marginata en Foto’s: Peter van Leth

n 2011 heeft het management van VDA Plant, bestaande uit de eigenaren Cees van den Akker en Eric Stolze en salesmanager William Fransen, stilgestaan bij de toekomst van het potplantenbedrijf. Daarbij hebben ze hun oren nauw te luisteren gelegd bij de handel en hoe zij de behoeften van consumenten inschatten.

Niet geheel onverwacht kwam uit de bus dat de markten (Duitsland, Engeland en Scandinavië) waar VDA Plant met name actief is, nog meer verantwoord geteelde en traceerbare producten op prijs gaan stellen.

Voor deze strategie hoeft de bedrijfskoers niet geheel om met het duurzame label MPS Socially Qualified reeds op de producten. Toch denkt het management met Fair Trade als toegevoegde waarde, zeker

Mede-eigenaar Eric Stolze toont de tweede potplant na areca die VDA Plant dit jaar onder Fair Trade gaat voeren: livistona.

32

Areca Fairtradel.indd 32

De eerste Fair Trade-planten worden geleverd in grote potmaten (19 tot en

22 (2014)

27-05-14 14:50

B VDA Plant in De Lier 10 ha op vier locaties tropische potplanten waaronder roebelenii, beaucarnea en livistona.

VDA Plant is de eerste potplantenteler die planten aanvoert onder Fair Trade. Te beginnen met areca’s en livistona. Het is volgens de directie het meest zichtbare en betrouwbare keurmerk dat er is. Hiermee wil het

Foto’s: Peter van Leth

Mede-eigenaar Cees van de Akker (links) en salesmanager William Fransen geloven dat Fair

Phoenix roebelinii zouden volgen. Dit bleek echter niet haalbaar om twee redenen. Ten eerste neemt het traject om deze groene potplanten gecertificeerd te krijgen iets meer tijd in beslag. „Deze gewassen zijn al wel bij leveranciers opgezet voor het certificeringstraject dat loopt. Dit zal sneller gaan dan de vier jaar die we nodig hebben gehad voor de areca’s, maar niet zo snel als we hebben ingeschat”, licht Fransen toe.

Maar de belangrijkste reden is dat de handel er nog niet klaar voor is. Daarvoor geldt nog steeds dat het moet renderen op de winkelvloer. De vraag en de behoefte bij de handel is er zeker, alleen is hun houding terughoudend en afwachtend zolang een breed assortiment en grote aantallen ontbreken. Daar heeft het management van VDA Plant zich iets op verkeken. „Enthousiasme in woorden is nog iets anders dan dat omzetten in daden”, vertelt Van de Akker.

Het eerst volgende product dat VDA Plant met Fair Trade verlaat is livistona in de grotere potmaten (19 tot en met 27 cm).

Deze planten zijn nu al direct leverbaar.

Hetzelfde kan eigenlijk gezegd worden van enkele producten in kleinere potmaten (6,5, 9 en 12 cm). Welke hangt af van de vraag uit de markt. „Zo breiden wij ons assortiment stapje voor stapje uit”, meldt Van den Akker.

Te vroeg voor samenwerking Als massa en een breed assortiment beperkende factoren zijn om Fair Trade-planten goed van de grond te krijgen: waarom dan niet samenwerken met andere kwekers van tropische potplanten? Van den Akker is daar heel eerlijk in: „Wij blijven liefst zo lang mogelijk exclusief, omdat we er vijf jaar geld en energie in hebben gestoken.” Toekomstige samenwerking sluit hij echter niet uit, maar 22 (2014)

Areca Fairtradel.indd 33

dan moet er ook wel iets goed in de grondverf staan zoals hij het typeert. Helaas, maar ook begrijpelijk gezien dalende verkopen, vindt Van den Akker dat het onder groene potplantenkwekers meer ieder voor zich is geworden. „De sfeer is dat ondernemers zoveel mogelijk voor zichzelf houden om hun eigen markt te beschermen. Dat is nou niet bepaald een goede uitgangspositie om te gaan samenwerken”, redeneert Van den Akker. Buitenlandse collega’s en leveranciers gaan ook niet makkelijk de samenwerking aan. Voor lokale producenten is het namelijk ook veelal overleven in deze tijden waardoor ze het risico niet aandurven om in een avontuur als Fair Trade te stappen.

Vandaar dat VDA Plant een eigen kwekerij in Costa Rica voor aanvullende gewassen op areca’s is begonnen. Voor de areca’s uit El Slavador ligt die situatie anders. Die zijn namelijk afkomstig van een kwekerij die ook koffieplantages en de bonenopbrengst daarvan afzet onder Fair Trade.

aan misstanden zoals het niet betalen van facturen van lokale leveranciers, het indienen van onrealistische schadeclaims en niet afdragen van sociale lasten. Dit alles leidt tot valse concurrentie.

Verder draagt het label zichtbaarder internationale milieu- en sociale standaarden uit. Het Fair Trade-label moet namelijk in tegenstelling tot dat van MPS altijd duidelijk zichtbaar zijn op het product in de gehele keten van producent naar consument. Dit vergt logistiek dat de Fair Trade-potplanten te allen tijde gescheiden moeten zijn van overige producten, ook op de kwekerij.

Al met al zijn er aardig wat meerkosten verbonden aan het Fair Trade-label. Fransen schat in zo’n 8 tot 10%, die wordt doorberekend. Door efficiënter te werken kan dit percentage wel wat omlaag. Hij vindt het ook terecht dat de meerkosten worden doorberekend en is ervan overtuigd dat consumenten daar ook begrip voor hebben. „Consumenten zouden ons juist niet serieus nemen als we dezelfde prijs als voorheen zouden rekenen”, verwoordt Fransen.

Meest zichtbaar en betrouwbaar Het management van VDA Plant vindt Fair Trade het meest zichtbare en betrouwbare keurmerk. Daarmee wil het potplantenbedrijf laten zien dat het op alle fronten eerlijk bezig is. „Ik wil MPS niet afvallen, want we zijn niet voor niks volledig MPS gecertificeerd. Het controlesysteem van Fair Trade is echter waterdichter en intensiever dan dat van MPS. Geproduceerde aantallen uit importlanden voor Fair Trade worden gecontroleerd en zijn onmogelijk aan te vullen met niet gecertificeerde planten van de buurman”, aldus Van den Akker. Met het label wil het potplantenbedrijf nog duidelijker communiceren dat hij niet meedoet

Geloof niet afgenomen Het geloof in Trade Fair is door de moeizamere start dan verwacht of gewenst bij VDA Plant niet afgenomen. „Inmiddels weten we dat Fair Trade een traject voor de lange adem is en wordt, maar dat verandert onze koers niet”, meldt Van den Akker. Het management baseert zijn geloof mede op het traject dat Fair Trade-bloemen hebben doorlopen. Daar zijn ook zes tot zeven jaar over heen gegaan om een plaats in de markt te veroveren. „Over 5 tot 10 jaar zullen Fair Trade-potplanten net zo’n succes zijn als Fair Trade-rozen dat nu al zijn”, is de overtuiging van Fransen. <

33

27-05-14 14:50

Teelttips ZOmerBLOemen Terugmaaien Veel vasteplantengewassen worden, om een goede planning te realiseren, teruggemaaid. Dit jaar staat er erg veel gewas op de plant. Dit houdt in dat een groot deel van de activiteit van de plant wordt weggemaaid.

Een natuurlijke reactie van de plant op dit afmaaien is wortelsterfte. De plant stoot de wortels af die hij te veel heeft en maakt

CyCLaam Oppotten Met het op de juiste manier van oppotten van cyclamen is het uitvalpercentage al flink terug te dringen. Veel kwekers gebruiken een relatief jonge plant op een kleine plug. Het voordeel hiervan is dat de kweker de groei en de opbouw van de plant al in een vroeg

LeLie Buiten schermen De bloementeelt buiten in de vollegrond heeft als belangrijk voordeel dat de kosten gering zijn en dat een aanzienlijk stevig gewas kan worden geteeld. Er zijn echter ook nadelen. Zo zijn er meer kansen op een aantasting door botrytis en een

34

Teelttips-Schoffelen_nw.indd 34

PiOen

later weer wortels als de plant weer groeit. Als het in de periode dat deze wortelsterfte plaatsvindt warm is en er valt ook nog een grote regenbui, dan zal pythium de plant met zekerheid aantasten.

Voorkom deze situatie door goed op te letten en er voor te zorgen dat de planten een aantal dagen voor het maaien water hebben gehad. Op die manier wordt voorkomen dat de

plant water moet krijgen als hij net is afgemaaid.

Probeer dus de combinatie warmte, water en wortelsterfte te voorkomen.

Bij fouten hierin kan een sterk en gezond gewas in één klap dood zijn.

Koeling

Henk van den Berg Teelt- en Bedrijfsadvies, 0252-340301

Henk van den Berg Teelt- en Bedrijfsadvies, 0252-340301

stadium van de teelt zelf kan sturen. Echter, met meer instraling in voorjaar en zomer is de overgang van een plug uit een tray naar de pot groot.

Vaak wordt onderschat hoe belangrijk het vullen van de pot en eventueel een voorgeponst plantgat zijn. Als de pot niet voldoende stevig wordt gevuld bestaat de kans dat de potgrond na verloop van tijd inklinkt en de plant minder groeimedium tot zijn beschikking heeft. De kans dat de

plug na het oppotten dieper in de grond zakt dan wenselijk is dan groot. Het knolletje raakt dan onder de potgrond met botrytis tot gevolg.

Het plantgat wordt regelmatig te groot en te diep gemaakt waardoor de plug moeilijk contact kan maken met de potgrond. De plug kan daardoor versneld uitdrogen en de jonge plant krijgt stress en/of verdroogt.

Een te diep plantgat is vaak moeilijk te zien omdat

er een holte onder de plug kan ontstaan waardoor de wortels vanuit de plug meer moeite hebben door te groeien, de potgrond in.

In een later stadium als de plant goed geworteld is, zal de plant sneller dieper in de potgrond getrokken worden door de wortels zodat de botrytisdruk alleen maar toeneemt.

Is het plantgat te wijd dan zie je vaak na het oppotten dat de bovenste laag potgrond indroogt en een krimprand rond de plug

ontstaat. Extra snel indrogen van de plug is dan zeker het gevolg.

Na het oppotten de planten bovendoor beregenen heeft een goed effect op het aansluiten van de potgrond en de plug. Het plantgat kleiner en minder diep maken dan de plug geeft de beste resultaten.

primaire virusaantasting.

Als de lelies niet worden geschermd zullen de lelies ’te’ kort blijven en is er een risico op hagelschade. Cultivars die van zichzelf al kort blijven zijn niet geschikt om buiten te telen. Door lelies onder een schermdoek te telen rekken de lelies meer en ontstaat een meer acceptabele lengte. Er wordt veel gebruikgemaakt van een schermdoek met 50% schaduwwerking. In de praktijk wordt vaak gewerkt

met boogschermen of schermhallen. Vooral in de zomer, als bij veel instraling en hoge temperaturen wordt geplant, is schermen noodzakelijk.

de lelies als gevolg van een te sterke overgang in temperatuur. Wanneer de lelies worden geoogst en direct bij een lage temperatuur worden gezet kunnen de knoppen van Oriëntals bruin verkleuren. Voorkom bruine knoppen door sterke overgangen in temperatuur tegen te gaan. Begin tijdig te oogsten op warme dagen zodat de producttemperatuur niet te hoog oploopt. Een blad kan zich via verdamping koelen, een knop niet. Oogst daarom

vóór het heetst van de dag.

Breng de bloemen zo snel mogelijk naar de schuur en laat ze daar enkele uren acclimatiseren op water.

Stel de celtemperatuur in op 4-5°C. Bij lagere celtemperaturen neemt het risico op bruine knoppen sterk toe. Niet alleen kaslelies maar ook lelies uit de buitenteelt zijn gevoelig voor bruine knoppen.

Bruine knoppen Oriëntals Met het sterker worden van de instraling zal de temperatuur in de kassen vaker gaan oplopen waardoor het risico op bruine knoppen in Oriëntals toeneemt. Bruine knoppen ontstaan na de oogst van

Hoewel de pioen goed is te bewaren, zijn er enkele spelregels. Zet ze niet te warm in de cel. Oogst dus te koelen bloemen ’s ochtends vroeg of in de avond. Controleer of de kou er goed in komt. Als er meerdere cellen beschikbaar zijn, vul deze dan beide tegelijk. Op deze manier gaat er minder volume in één keer de cel in. Ander aandachtpunt is het moment dat de bloemen uit de koelcel komen.

Probeer als het warm is de bloemen niet direct naar de warme verwerkingruimte te halen. Zet ze eerst een paar uur in een tussentemperatuur van 15-20°C. Bij een te groot temperatuurverschil condenseren de knoppen en is de kans op botrytis in de keten vele malen groter.

Simon Terpstra, Florensis, 06 53148626

Hans Kok, DLV Plant 0620398266 22 (2014)

27-05-14 14:50

Schoffelen

iris natvoetrot In geremde irissen kan incidenteel, zowel verspreid als pleksgewijs, natvoetrot optreden. De ziekte wordt veroorzaakt door een phytophthora-stam. Vroeg aangetaste planten maken een korte, donkergroene spruit en groeien niet meer.

Het aangetaste weefsel is nat. Planten die in een later stadium zijn aangetast, blijven steken, de bloemknop verdroogt en het blad wordt geel. Soms is rond de stengel in de bol wit schimmelpluis te vinden. Zeer licht aangetaste planten kunnen een normale lengte bereiken, maar geven een verdroogde bloem. In de stengel is dan een lichtbruine verkleuring te zien.

Phytophthora houdt van

Lisianthus Zomerkwaliteit Vanaf ongeveer plantweek 23 wordt het risico op te korte gewassen in lisianthus weer actueel. Door de hoge teelttemperaturen verloopt de knopontwikkeling erg snel. De teeltduur wordt dan erg kort en de planten hebben simpelweg niet de tijd om lang en zwaar genoeg te worden. Om te bepalen wanneer dit gaat spelen is het in de komende weken van belang om geregeld knoponderzoek te doen.

Doe dit zes tot acht dagen na het planten, want dan worden de knoppen pas zichtbaar. In het voorjaar hebben de meeste rassen negen tot tien blaadjes tot 22 (2014)

Teelttips-Schoffelen_nw.indd 35

natte omstandigheden en zijn bij hogere temperaturen het meest actief. Er is een grote reeks van waardplanten, maar schimmels kunnen ook zonder waardplanten jaren in de grond achterblijven. De aantasting vindt altijd vanuit de grond plaats.

Voorkom natte plekken, dus wateroverlast en zorg voor een goede structuur en ontwatering. Als er in voorgaande jaren op een perceel problemen waren met deze ziekte of op gronden met een matige structuur kan een grondbehandeling met 250 ml AAterra of 15 tot 20 ml Ridomil Gold per are een redelijke bestrijding geven.

De hoogste dosering geldt voor de zware gronden. Het middel goed door de bovenste 10 cm doorwerken.

de eerste hoofdbloem.

Zodra dit aantal afneemt moet de teeltstrategie worden aangepast in de eerste weken van de teelt.

■ Ventilatietemperatuur in de nacht omlaag naar 20 tot 21°C. ■ Overdag na 10.00 uur schermen vanaf 400 W/m2.

■ Zowel overdag als in de nacht een minimumraamstand instellen, zowel op de luwe als op de windzijde.

■ Belichting starten een week na het planten. Begin dan met half (of een derde) vermogen en maximaal 14 -16 uur licht per etmaal.

Overdag mag de belichting wat eerder afschakelen dan in de meer volgroeide gewassen. Bouw de belichting langzaam op.

■ Bij mooi weer geregeld vernevelen of broezen en ervoor zorgen dat de grond ’zwart’ blijft.

Kees van Egmond Tomatenbronsvlekkenvirus kan in iris veel uitval veroorzaken. Tripsen brengen dit virus over. Daarnaast kan trips zuigschade aan de bloemen geven. Bestrijd echter niet alleen de trips in het irisgewas, maar ook in andere gewassen. Vooral bij het opruimen van deze gewassen kunnen tripsen zich richting irissen verplaatsen, zelfs vanuit de kas naar buiten. Spuit het gewas daarom circa een week voor de bloei met 4 ml Decis, 2,5 ml Calypso, 2,5 gram Gazelle, of 1 ml Actara (bedekte teelt) per 100 m2. Gebruik 3 à 4 l water per are en een middelgrove spuitdop.

DLV Bloembollen, Hillegom, 0252-688541

■ Op gewassen die makkelijk te kort blijven kan in de eerste dagen na het planten met Berelex gespoten worden.

De knopontwikkeling is zeer gevoelig voor temperatuur: hoe warmer het groeipunt is, hoe sneller de bloemdelen worden afgesplitst. Het blijft ook in de generatieve fase van belang om de temperatuur van het gewas laag te houden. Dat kan door: ■ aanbrengen van diffuuscoating (13 emmers per ha van D-fuse of Redufuse); ■ scherm dicht boven 600 W/m2; ■ voldoende luchten en eventueel vernevelen (grenzen moeten dan wel hoger liggen dan bij jonge gewassen).

kees@kees-ineke.nl

Monsters Het is zomaar een vrijdagmiddag in mei. De zon schijnt, het koolzaad in de berm bloeit en de kikkers kwaken. Ik pak de fiets om via de Landscheiding naar Berkel te rijden. Het is tijd voor de viermaandelijkse controle. Even bloedprikken om te kijken hoe het met mijn schildklier gaat.

Het doet me denken aan een paar weken geleden. Hoe mijn broer me belde nadat hij een rondje over de tuin had gemaakt. ’Heb je gezien dat ze achteraan ook weer slecht weg groeien?’

Ik had het nog niet gezien, biechtte ik eerlijk op.

Maar het verbaasde me niet. Ik weet inmiddels waar de lastige plekken zitten.

Meestal is het in het voorjaar. Plantjes die gepoot zijn vanaf week 8. Na twee weken denk je, hm, het lijkt wel of er pythium in de grond zit.

Op sommige plekken ogen de plantjes wat iel en de onderste blaadjes worden bruin. Graaf je ze echter uit, dan blijkt er een prachtige wortelpruik onder te zitten. Niks pythium. Maar wat dan? ’Stikstoftekort!’ Mijn broer weet het zeker. ’Geloof me nou maar, het is hetzelfde beeld als toen we een keer flugsand in de kas hadden gereden. Toen zag je ook dat de blaadjes bruin werden, gewoon omdat er veel te weinig voeding in de grond zat.’ Ja, daar zit wat in. ’En misschien komt dat wel omdat er flink wat gewasresten van de vorige teelt door de grond heen zitten. Die nemen ook stikstof op en dat komen je plantjes tekort.’

Dat laatste komt me bekend voor. Als we in het verleden boomschors in de kas brachten moest er ook altijd extra voeding bij in het begin. Composteren kost namelijk eerst iets voordat het wat oplevert. Het is net het echte leven.

Voor alle zekerheid laat ik toch maar een grondmonster nemen. Dat is al weer een flinke tijd geleden. De tijd dat we viermaal in een jaar alle afdelingen bemonsterden ligt al een aardig tijdje achter ons. ’t Is crisis hè? Maar soms kan het niet anders.

En inderdaad, de cijfers wijzen uit dat er flink bijgemest dient te worden. Kalium, calcium en stikstof kunnen wel wat aanvulling gebruiken. En dus wordt de EC tijdens de watergift verhoogd.

Wat extra kalksalpeter strooien voordat er geplant wordt kan ook geen kwaad. En dat alles voor een gezonde groei.

Plantjes. Soms zijn het net mensen.

Dirk Jan Binnendijk Tuinbouwadviezen, 071-5416564

35

27-05-14 14:50

560286.indd 36

27-5-2014 9:55:37

Benutting bio-energie optimaal Een goede businesscase is gerealiseerd door restwarmte van biogas-WKK en houtketel maximaal te benutten. Optimalisatie kan werken van biomassa en afzet van reststromen als digestaat en as.

Bert Vegter bvegter@hortipoint.nl

In de glastuinbouw worden voor opwekking van bio-energie onder meer vergisters gebruikt.

Het optimaliseren daarvan voor maximaal rendement is in volle gang.

B

enutting van bio-energie stond vorige week woensdag centraal tijdens de bijeenkomst van de ’Studiegroep bio-energie, door en voor glastuinders’.

Deze vond plaats bij Peters Biogas in Luttelgeest. Het is bij dit project, en bij een aantal andere projecten die tijdens de studiegroepbijeenkomst de revue passeerden, waarbij een positieve businesscase is gerealiseerd door maximale benutting van restwarmte. Maar optimalisatie is ook te realiseren bij onder meer het verkrijgen en voorbewerken van biomassa en afzet. Naast de IMM/IRE, EIA, MIA/ Vamil subsidie- en belastingregelingen werden tijdens de bijeenkomst een aantal voorbeeldberekeningen van bio-energie-projecten met SDE+ 2014 besproken.

De studiegroep wordt vanuit het ’Programma Kas als Energiebron’ in opdracht van Productschap Tuinbouw, LTO Glaskracht Nederland en het Ministerie van Economische Zaken georganiseerd door energie-adviesbureau Energy Matters in samenwerking met tuinders.

Maximale benutting restwarmte Akkerbouwer Jan Peters, eigenaar van een mesofiele vergister met 1 MWe biogasWKK, maakt gebruik van een MEP-subsidie op elektriciteitsproductie (mesofiel = tot 40°C). Peters was een van de eerste onderne22 (2014)

Prodpag Bio-energie.indd 37

mers die ook de restwarmte van de biogasWKK nuttig gebruikten. Een deel van de warmte wordt benut voor het verwarmen van de vergister-reactor, een woning en voor het drogen van bloembollen, uien en ingedikt digestaat (het restproduct dat overblijf na vergisten).

De prijs van hoogwaardig coproduct zoals mais is in zeven jaar tijd van € 22 per ton naar € 80 per ton gestegen. De MEPsubsidie op elektriciteitsproductie was dan al snel niet meer toereikend. Om ook de resterende warmte te verwaarden investeerde Peters samen met de 200 m verderop gelegen Hederakwekerij Van den Berg in een warmtewisselaar, geïsoleerde transportleiding en buffer. Glastuinder Van den Berg vervangt met de verkregen restwarmte op jaarbasis 600.000 m3 aardgas en betaalt daarvoor 50% van de aardgasprijs. En in de tussentijd ligt er ook een transportleiding naar de 300 m verderop gelegen kas van de Orchideeënwinkel.

Nico Karsten van Franico, snij- en bolbloementeler en mede-eigenaar van de covergister met biogas-WKK van Maatschap Groot Karsten, vertelde over zijn ervaringen met samenwerking en het optimaliseren van zijn vergisterinstallatie. Karsten doet dit onder meer bij de inkoop en benutting van laag-

waardig coproduct als bloembollen en de afzet van digestaat. Voor het optimaliseren is in de loop van de tijd de vergisterinstallatie bijna geheel geüpdatet, zoals degelijker roerwerken, steviger gasmembraan, aanpassing gasmotoren, verwarming navergister en gebruik van een shredder en enzymen.

Allemaal goed voor 25% extra biogasproductie. Ook heeft Karsten geïnvesteerd in een transportleiding voor levering van restwarmte van de biogas-WKK aan de haemanthuskwekerij van René Koning, 800 m verderop. Karsten is nu bezig met een tweede vergister, op een andere locatie.

Rookgascondensor houtketel Jarno Baas die een tuinplantenkwekerij heeft in Ens, vertelde over de rookgascondensor met nat elektrostatisch filter achter zijn 4,7 MWth houtketel. Afhankelijk van de vochtigheid van de houtsnippers en retourtemperatuur wint hij met het condenseren van de rookgassen 1 tot 1,4 MW aan warmte terug. Naast de warmte uit de houtketel betrekt Baas ook warmte uit zijn aardgasketel en WKK’s. Door de rookgascondensor bespaart hij tot circa 25% op zijn aardgaskosten. Baas is nu aan het onderzoeken of een warmtepomp de retourtemperatuur nog verder kan terugbrengen waardoor het overall-rendement nog verder zal toenemen. <

37

27-05-14 14:49

Nieuws

Dutch Lily Days toont breed aanbod lelie

Veredeling van lelie vindt plaats in Nederland. Voor de bollenhandel in dit gewas geldt hetzelfde. Rond week 21 kan van het hele sortiment de nieuwste oogst bollen goed in bloei staan. Dat is het moment waarop 16 veredelings-/handelsbedrijven de Dutch Lily Days organiseren. Dit jaar voor de vierde keer en wederom duurde het evenement vier dagen. Showkassen stonden open, bloemisten maakten op diverse bedrijven arrangementen om aan te geven wat er mogelijk is met de bloem. Tevens kreeg het bloemenpromotiecampagne ’Your Lily’ een podium om reclame te maken.

De honderden bezoekers uit binnen- en buitenland, afkomstig uit de hele keten van veredelaar tot bloemist, gebruikten het evenement vooral om in enkele dagen zoveel mogelijk te zien en te horen. Er is veel keuze en blijvende ontwikkeling. Steeds verbeteren en voor ieder wat wils. Dat is het motto. Een korte impressie.

Veredelingsprogramma Bij GAV’s Lilies in Voorhout vertelt directeur Gerard Verdegaal dat ’de mooiste bloem’ niet het belangrijkste doel is in hun veredelingsprogramma. Teeltsnelheid, het aantal knoppen in gangbare maten als 12/14, een compacte bloeiwijze en geschiktheid voor specifieke teeltomstandigheden spelen een belangrijkere rol. Het bedrijf heeft met de

witte Oriëntal Big News een noviteit die zich in knopgrootte behoorlijk kan meten met OT’s. Een snelle groeier voor de winterperiode met 2-4 knoppen van bolmaat 14/16.

Afbroei in Nederland is aanstaande, volgens Verdegaal. Negentig eigen culitvars heeft het bedrijf inmiddels beschikbaar. „De afgelopen drie jaar moesten we door virusproblemen twee keer opnieuw beginnen met

foto’s: HaNs Neefjes

Er ontstaat een enorme matrix als je behoeften ten aanzien van lelie verzamelt bij de bollentelers en broeiers in de wereld.

Tijdens de Dutch Lily Days konden zij kiezen uit het aanbod.

Oriëntal Big News van GAV’s Lilies kan in knopgrootte en teeltsnelheid de concurrentie met OT’s aan.

Naoogstbewaring beïnvloedt vaasleven lelie sterk De Amerikaanse professor Bill Miller vertelde tijdens de Dutch Lily Days dat de kwaliteit van lelies op de vaas behoorlijk afhankelijk is van de bewaring van de bloemen na de oogst. Hij gaf een lezing bij Onings in Poeldijk.

Bewaren van bloemen na de oogst is volgens Bill Miller een noodzakelijk kwaad waarbij veel mis kan gaan. De professor van Cornell University Ithaca, USA gaf tijdens de Dutch Lily Days op 21 mei een lezing bij bollenhandelsbedrijf Onings in Poeldijk. Zo’n 25 bollenexporteurs, adviseurs en andere vakgenoten uit de leliebranche waren daarbij aanwezig. Temperatuur en bewaarduur spelen een rol in de naoogstfase, net als ethyleen en cultivargevoeligheid. Als gevolgen noemde Miller bladvergeling op de vaas, niet open komen van de bloemen, bloemknopverdroging en bloemnecrose (het bruin worden van de bloemknoppen).

38

lelie twee berichten.indd 38

Ethyleen tijdens de teelt en bewaring geeft schade bij hele lage doseringen (1-10 ppm).

Het gaat altijd om tijdsduur x concentratie, maar na een bewaring van 3 dagen in het donker met een heel klein beetje ethyleen komen bloemen niet of niet goed open of ze verdrogen. Met een filmpje liet Miller de aanwezigen in Poeldijk het effect van ethyleen zien. Waar onbehandelde bloemknoppen mooi groeiden, groter werden en open kwamen, zag je de ontwikkeling stoppen direct nadat takken met ethyleen werden behandeld. De knopgroei stond stil en de bloemknoppen kwamen, afhankelijk van het stadium, niet of knijperig open of verdroogden geheel. Met een ethyleenremmer (MCP) kon dit effect opgeheven worden.

Op de vraag uit de zaal of MCP ook effect kan hebben op lelies geteeld onder lichtarme omstandigheden, was hij positief.

Bladvergeling wordt sterk beïnvloed door cultivargevoeligheid en de duur van de

bewaring. Bekend is dat voorbehandeling met Gibberelline 4+7 (Chrysal BVB) betere uitbloei geeft en het vaasleven met enkele dagen verlengt.

Bewaartemperatuur Er is volgens Miller nog veel onderzoek nodig naar de bewaartemperatuur van de lelietakken na de oogst, koeler is namelijk niet altijd beter. Sommige cultivars zijn gevoelig voor bewaring bij zeer lage temperaturen, één van de symptomen is bloemknopnecrose. Experimenten met verschillende bewaartemperaturen na het oogsten lieten zien dat bij cultivar Sorbonne bloemknopnecrose vooral ontstaat bij een temperatuur van 0°C tot 1°C. Bij 4°C was de beschadiging minder en bij 7°C zelfs niet aanwezig.

Meer informatie over de onderzoeken van Miller en zijn team staan op de website www.flowerbulbs.cornell.edu/. Daar vinden broeiers ook een tabel waarmee het moge22 (2014)

27-05-14 14:50

schoon uitgangsmateriaal. Nu zijn we weer op de goede weg”, aldus Verdegaal. Hij stelt dat het hele lelievak door perikelen rond virus extra alert is. Bij andere bedrijven en in gesprekken met vakgenoten wordt dit later tijdens de rondgang inderdaad bevestigd.

Potlelie Bij GAV’s Lilies bestaat de helft van het nieuwe sortiment uit potlelies. Dertig cultivars vallen onder de lijn Aziaten die herkenbaar is aan de merknaam Joy. Het is een in bloemkleur, bladtype en planthoogte divers sortiment. Voor iedere markt wat wils, zo blijkt uit het betoog van Verdegaal. „Waar teel je en aan wie verkoop je? Dat zijn twee belangrijke vragen. In Noord-Amerika is de kleurcombinatie roodwit een hoofdkleur.

Bij andere veredelaars zie je die nauwelijks meer, bij ons zit hij nog in het sortiment, net als types die als Easterlilie geschikt zijn.”

Verdegaal teelt en verkoopt zelf bollen, maar wil van lieverlee meer samenwerken met telers en handelshuizen. Nederlandse broeiers weten het bedrijf te vinden, zo blijkt ook uit de belangstelling tijdens de Dutch Lily Days.

Het is kijken, luisteren en vergelijken. Zo worden Joy-potlelies besteld of nauwlettend in de gaten gehouden door een Nederlandse broeiers. Variatie is welkom, maar een viertal mutanten met vergelijkbare eigenschappen uit de Matrixlijn van veredelingscombinatie The Originals is eveneens in trek bij broeiers. Om niet te spreken van de sortiment potlelies dat Mak Breeding en Lily Looks in de markt zetten.

Bij Vletter & Den Haan in Rijnsburg wordt duidelijk dat het inkruisen van ziekteresistentie en houdbaarheid een steeds belangrijkere rol krijgt in hun veredelings-

programma. Wereldwijd selecteert men zowel in de bollenteelt als in de broeierij bestaande en nieuwe typen, zoals de dubbelbloemige Oriëntals waarvan in de showkas enkele noviteiten onder nummer bloeiden. Vertegenwoordigers van Royal van Zanten lieten tijdens de rondleiding door de showkas zien dat er nog volop vernieuwing mogelijk is. Witte OT’s bijvoorbeeld, maar ook OT’s die minder lang worden of meer, danwel makkelijker bloemknoppen produceren. Houtige, stevige stelen zijn altijd vereist, net als goede teelteigenschappen voor bollenteler en broeier. Wereldwijd. <

lijk om op basis van de knopgrootte, cultivar en temperatuur te voorspellen wanneer de lelietakken oogstrijp zijn. Per cultivar is

op basis van de lengte van de bloemknop (2-12 cm) af te lezen hoe lang het duurt voordat de planten oogstrijp zijn. Dertig

cultivars zijn onderzocht bij zes verschillende kastemperaturen (14°C tot 24°C). <

Vletter & Den Haan zoekt buiten ziekteresistentie en houdbaardheid tevens naar nieuwe vormen en kleuren, getuige de dubbelbloemige nieuwe Oriëntal met nummer 11-634.

foto: Hans neefjes

rk

22 (2014)

lelie twee berichten.indd 39

Cor Conijn, flowerfull Consultancy

39

27-05-14 14:50

Nieuws

Relatiedag Anthura: ’Potplant moet genot brengen’ „Speel met phalaenopsis en potanthurium in op hebberigheid en genot. Dat komt de verkoop ten goede”, aldus marketeer Ab Talmon op de relatiedag van Anthura.

Duurzaamheid Spreker Remco Jansen van MPS vertelde dat met name retailers het begrip duur-

Pluggen

FOTO: HANS NEEFJES

Ab Talmon wond er geen doekjes om in zijn presentatie. Mannen kopen planten om hun vrouw te behagen. De onbewuste drijfveer is seks. Vrouwen kopen volgens de marketeer uit Bilthoven planten omdat ze hebberig zijn, hetzelfde willen als hun idolen, genot willen, het gezellig willen maken in hun omgeving. „Uit onderzoek blijkt dat de prijs slechts in 14% van de aankopen bepalend is.

Dan wint het logische brein. Meest beslissend is slechts een klein gedeelte van onze hersenen, het reptielenbrein. Daar gebeurt het. Onbewust. Daar zitten de oerdriften en basisdrijfveren.” Zo’n 110 telers en handelaren hoorden het aan op de relatiedag van Anthura in Bleiswijk op 23 mei. ’Maatwerk tot op de winkelvloer’ was het thema op de bijeenkomst die de vermeerderaar/veredelaar organiseerde voor relaties die actief zijn met potanthurium en phalaenopsis.

wijzen op jouw product, je boodschap vertellen en dan activeren tot aankoop.”

zaamheid steeds verder doorvoeren in hun bedrijfsstrategie. Acties van NGO’s als Greenpeace versnellen dit proces. Transparante kwaliteitsborging, bijvoorbeeld via MPS-certificering, is een toenemende eis van afnemers. Telers van potanthurium en phalaenopsis zijn daar al volop mee bezig, bleek uit een screening van MPS en Anthura. Maar eisen nemen toe, zoals bepaling van residu op gewassen. Geen zaken waarop je volgens Ab Talmon moet ingaan als je via storytelling op de winkelvloer de consument wilt verleiden tot aankoop. Dan is wel samenwerking mogelijk op de displays en ’verkoopmeubels’ die marketeer Guido Brouwer van GB10 presenteerde. Brouwer zei: ,,Het gaat in de winkel om navigeren, informeren en activeren. Je moet de klant

UITGEVER BDUmedia Afdeling Vak- en Publieksmedia Postbus 67, 3770 AB Barneveld, tel 0342-49 42 63, fax 0342 41 31 41 Uitgever: Wiljo Klein Wolterink MBA Verkoopleider: Ron van de Hoef, e-mail: r.v.d.hoef@bdu.nl

Colofon REDACTIE Schipholweg 1, Postbus 9324, 2300 PH Leiden e-mail: bloemisterij@hortipoint.nl www.vakbladvoordebloemisterij.nl

Directeur Elbert van den Berg Secretariaat Linda Laman 071-56 59 678 Alice Hoogenboom 56 59 679 Hoofdredacteur Elbert van den Berg 071-56 59 678 Eindredacteur Jenny Mostert 071-56 59 633 Vakredactie Politiek en economie Quincy von Bannisseht 56 59 637 Peter van Leth 56 59 688 Markt en afzet Arie-Frans Middelburg 56 59 687 Cindy van der Zwet 56 59 630 Teelt en techniek Hans Neefjes 56 59 638 Joef Sleegers 56 59 642 Bert Vegter 56 59 639

40

ColofonVbb-nieuws 1 artikel.indd 40

Twee trays met plantmateriaal van phalaenopsis in lijmpluggen gaven later op de middag stof tot discussie met telers over deze opkomende wijze van opkweken. Bij Anthura is opkweek in pluggen inmiddels goed voor zo’n 20% van het aantal stuks.

In een plug is plantmateriaal te sorteren.

Wanneer en op basis waarvan dat moet gebeuren is nog niet volledig duidelijk. Moet er bijvoorbeeld altijd een jong blad aanwezig zijn of geldt de totale bladhoeveelheid.

Buiten kijf is dat sorteren de uniformiteit ten goede komt. Voordeel van plugplanten moet vooral komen uit de naar verluidt uniformere en snellere weggroei. Er zouden ook meer takken per plant uitgroeien.

De teeltwijze vergt enige aanpassing. Bij de eerste teler die op grote schaal pluggen afneemt, ligt er bijvoorbeeld vliesdoek onder de potten op de tafels. Anthura werkt met lijmpluggen van Quickplug, het bedrijf dat door brand tijdelijk uit productie is. Ze hebben een voorraad pluggen om door te kunnen gaan. Daarnaast blijven ze andere pluggen testen, want het bedrijf gelooft in deze opkweekmethode. <

Bureauredactie Carolyne de Vries Lentsch, Jolanda de Wekker Webredactie Erik Rotteveel Vormgeving Diseno Vormgeving Fotografie Gerdien de Nooy Freelancers Gert van den Berg, Hermen de Graaf, Bernadette Hoefsloot, Harmen Kamminga, Ank van Lier, Astrid Zoumpoulis-Verbraeken

ABONNEMENTENSERVICE Mutaties en bezorging Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Opgave via vakbladvoordebloemisterij.nl of bij de abonnementenservice.

Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk twee maanden voor vervaldatum bij de abonnementenservice wordt opgezegd. Dit kan schriftelijk, telefonisch of per e-mail. Ook voor informatie over een lopend abonnement en klachten over de bezorging kunt u contact opnemen met de abonnementenservice, BDUmedia, afdeling Vak- en Publieksmedia, Postbus 67, 3770 AB Barneveld. Op werkdagen is de abonnementenservice telefonisch bereikbaar van 8.30 uur tot 14.00 uur op 0342-494844, e-mail: abonnementen@bdu.nl.

Prijzen Jaarabonnement: € 349,60. Studenten 25% korting; 65 plussers 15% korting. Jaarabonnement Europa: € 449,65 (België: € 377,70). Jaarabonnement buiten Europa: € 466,50.

Genoemde prijzen zijn inclusief 6% btw en verzendkosten.

ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Verkoopleider: Ron van de Hoef, 0342 - 494263, 06 - 51806325, e-mail r.v.d.hoef@bdu.nl Media-adviseur: Gert-Jan Bloemendal, 0342-494807 e-mail: g.bloemendal@bdu.nl

Vakblad voor de Bloemisterij is een wekelijkse uitgave van de Stichting Vakinformatie Siergewassen en BDUmedia, Vak- en Publieksmedia.

Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie.

Lezers wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren.

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Algemene voorwaarden: op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten van BDUmedia B.V. zijn van toepassing de voorwaarden, welke zijn gedeponeerd ter Griffie van de Arrondissementsrechtbanken en de KvK.

Druk: BDU Media

22 (2014)

27-05-14 14:49

Kasgenoten

A genda Binnenland

FlowerTrials in regio Westland,

Belevingssessie Internationaal onderne

Plantarium, vakbeurs voor de boom

FOTO: ank van lier

FlowerEvent Summer edition, Pyramide,

Leeftijd: 24 Plaats: Weert Teelt: snijhortensia (Revolution, Sneeuwbal, Monica, Rodeo, Opal en Coral) Oppervlakte: 1 ha

Martijn Sijben

Start Masterleergang Hortibusiness

Wat doet die auto van Koe en Meer op de parkeerplaats? nl

LTO Glaskracht Nederland Vanuit het niets een eigen bedrijf starten is een hele uitdaging.

Hoe hebt u dat aangepakt?

Hoe verloopt de teelt tot nu toe?

Buitenland IFTEX International flower trade show, Öga, vakbeurs voor de groene bran

De eerste oogst zit eraan te komen?

Heeft het runnen van een eigen bedrijf effect op uw privéleven?

Nog plannen om de Greentech te bezoeken?

Onderstaande symbolen hebben de volgende betekenis en verwijzen naar de website vakbladvoordebloemisterij.nl

!

Documenten en linken naar website

22 (2014)

Kasgenoten agenda_nw.indd 41

Foto’s

Filmpjes

41

27-05-14 14:49

560288.indd 42

27-5-2014 9:55:19

560289.indd 43

27-5-2014 13:15:25

560290.indd 44

27-5-2014 13:15:51