VBB_25-2015 by Stichting Vakinformatie Siergewassen

Kansen in cadeaumarkt

10 Financiering

28 Opvallende

32 Westlandse

aardwarmte: tien harde eisen

groei tuinbouw in buitenland

nieuwigheden op Flower Trials 2015

broers tuinen goed in Canada

Cover-nw.indd 1

17-06-15 12:45

604530_.indd 2

17-6-2015 12:16:04

B 10 Tien harde eisen aan

Vakblad voor de

Opinie 4

Interview: ’Franchise geeft vertrouwen aan de klant’

Commentaar: Pilotproject Ondernemingsdossier is veelbelovend initiatief

Stelling:

Nieuws 6

Een selectie uit het meest recente nieuws

12 ’Verdienen aan kennis delen met buitenland’

Vragen:

Ondernemen:

Ondernemen: ’Verdienen aan kennis delen met buitenland’

Green Inspiration Event: ’And the winner is ...............’

Afzet:

Column:

Markt 22 22 23

Celosia:

Onvoldoende verbetering voor bacopa

Teelt 26

In beeld:

Sortiment: FlowerTrials timmeren verder aan de weg

Phalaenopsis:

Teelttips:

Column: Kees van Egmond

Nieuws 36

Veredelaar Holm wint KSMA-Award

Service

Kasgenoot: Ruud Warmerdam Agenda Voorplaat: Foto: Gerdien de Nooy. Met medewerking van bloemenwinkel De Madelief in Monster.

25 (2015)

Inhoud.indd 3

17-06-15 15:41

Opinie Jan-Willem Kolenbrander, franchise advocaat:

’Franchise geeft vertrouwen aan de klant’ fOtO: De ClerCq ADvOCAten nOtArissen

Het straatbeeld wordt gedomineerd door franchiseketens. In de sierteelt is het echter nog een onontgonnen gebied. Franchise advocaat Jan-Willem -

cvanderzwet@hortipoint.nl

„Steeds weer blijkt het een degelijke samenwerkingsvorm te zijn. Door aan te sluiten bij een franchiseorganisatie kunnen ondernemers de aanwezige kennis en ervaring gebruiken. Ook in gesprekken met banken kan deelname aan een formule gunstig werken bij het verkrijgen van een financiering. Positief is daarnaast dat franchiseketens voor consumenten herkenbaar zijn en hen weten te binden als het vertrouwen gewonnen is.”

Is het model geschikt voor de sier„Jazeker. Telers hebben dan mogelijk niet de consument als klant, maar een franchiseformule kan ook bloemisten of supermarkten als klant hebben. Het zaken doen met een franchiseorganisatie kan prettig zijn, omdat de klant weet waar hij of zij aan toe is als de kwaliteit gewaarborgd is. Die kwaliteitswaarborgen zijn dan ook van groot belang binnen een franchiseformule, zeker bij versproducten. Imagoschade is zo opgelopen.”

„Ze zijn er wel, zoals Tulpen.nl, maar het is inderdaad nog een redelijk onontgonnen gebied. Dat kan natuurlijk veranderen. Neem bijvoorbeeld de zorg. Franchise in de zorg werd lange tijd als onwenselijk beschouwd, maar dat sentiment is veranderd doordat zorgverleners hun diensten steeds efficiënter en goedkoper moeten leveren. Via franchise is dat mogelijk gebleken. De sierteeltsector is misschien vrij traditioneel en er zijn veel familiebedrijven, dus dan ligt franchising wellicht niet zo voor de hand. Aan de andere kant wordt steeds meer afscheid genomen van traditionele denkwijzen. Het is aan de telers. Hoe bereid zijn zij om zo’n stap te zetten?”

„Franchise is een licentie om tegen een vergoeding gebruik te mogen maken van bepaalde intellectuele eigendomsrechten, alsmede kennis en know how die hun waarde in de praktijk al hebben bewezen. Ook wordt er aan de franchisenemer onder-

steuning verleend vanuit het hoofdkantoor. Deelnemende telers worden ontlast en kunnen zich richten op de teelt. Daarnaast kan er door de samenwerking en schaalvergroting vaak een efficiencyslag gemaakt worden wat kosten bespaart voor de deelnemers.”

„In de media is ten onrechte geschetst dat veel franchisegevers er oneerlijke praktijken op na zouden houden en dat veel franchisenemers stelselmatig zouden worden bedrogen. Dit ligt genuanceerder. Over het algemeen blijkt franchise namelijk een prima samenwerkingsvorm te zijn. Natuurlijk kost het geld om deel te nemen. Het is een businessmodel en geen charitatieve instelling. Er zijn echter diverse succesvolle franchiseformules aan te wijzen.”

„Je geeft als franchisenemer een deel van je identiteit op en dat moet je willen en kunnen. Je bent gebonden aan regels van de formule. Dat zie je in de praktijk nog wel

Commentaar Elbert van den Berg hoofdredacteur evandenberg@hortipoint.nl

Opinie_NW.indd 4

25 (2015)

17-06-15 15:52

Wilt u uw mening geven? Stuur een brief naar postbus 9324,

Stelling

eens mis gaan. Soms hebben ondernemers moeite met de regels die opgelegd worden, hoewel zij die regels wel hebben aanvaard bij het ondertekenen van de overeenkomst.”

model opzetten? „Ja, mits onderscheidend of uniek en met bewezen praktijksucces. In de sierteelt kan dat bijvoorbeeld op het gebied van assortiment, kwaliteit, service, prijs of veredeling zijn. Er moet iets zijn waardoor potentiële franchisenemers zich graag bij de formule aan willen sluiten.”

Marc Rutgrink, zomerbloementeler in Lisse

Telers werken samen in telersvereni„Bij telersverenigingen heb je leden. Zij kunnen invloed uitoefenen. Dat kan stroperig werken en ontwikkelingen tegenhouden waardoor een achterstand kan ontstaan ten opzichte van concurrenten. Bij een franchise gaat het topdown en bepaalt de franchisegever de marsroute.”

Hoogleraar Ard-Pieter de Man stelde

Roland Meeuwsen, potplantenkweker in Lent -

„Als de franchiseformule een sterk merk is, waarom zou dat niet grensoverschrijdend kunnen? Nederlandse bloemen en planten doen het goed in het buitenland. Franchise houdt zich niet aan landsgrenzen, zoals ook blijkt uit de diverse buitenlandse franchiseformules die ondertussen in Nederland vaste voet aan de grond hebben gekregen.”

eel belovend initiatief

alstroemeriateler in Wervershoof

25 (2015)

Opinie_NW.indd 5

17-06-15 15:52

Nieuws Lees meer op de website Op deze pagina’s vindt u een selectie uit het nieuws. Een uitgebreide versie van deze berichten maar ook ander

■ Laag btw-tarief voor bloemen en In de belastingplannen van het kabinet blijft alleen voor primaire levensbehoeften het lage btw-tarief van 6% in stand, zo werd 17 juni bekend. Bloemen en planten gaan daardoor mogelijk naar het hogere tarief van 21%. VVD en PvdA willen alleen nog voor de dagelijkse boodschappen het lage btw-tarief handhaven. MKB-Nederland is verbijsterd over de plannen. „Het is een dolksteek in de rug voor die vele duizenden ondernemers die de crisis hebben overleefd en nu net weer een beetje overeind krabbelen. Absoluut onaanvaardbaar”, aldus voorzitter Van Straalen.

■ FloraHolland informeert leden over bonussen De raad van commissarissen (RvC) van FloraHolland nodigt de veilingleden uit voor een bijeenkomst over het beloningsbeleid op 23 juni in Naaldwijk. Bestuursvoorzitter Oosterom is samen met enkele leden van de RvC en voorzitter Van Marrewijk van de alv-commissie aanwezig om openheid te verschaffen over het beloningsbeleid en om te luisteren naar wat er leeft rondom dit onderwerp.

Rozen in nostalgische omgeving typeren ROOOZ Een tuinbouwmuseum en rozen. Het is een geslaagde combinatie. Jarenlang was Museum BroekerVeiling de plek waar vakgenoten een evenement organiseerden met rozen. Sinds 2014 is een nieuwe organisatie actief in Aalsmeer, in de Historische Tuin aldaar, waar ook een veilingklok is. Het evenement ROOOZ begon 17 juni voor genodigden uit het rozenvak. Vakpubliek welkom tot met zondag 21 juni. Veredelaars en telers tonen hun rozensortiment hun sortiment en de Historische Tuin in bloei. Studenten van het ROC Wellantcollege maken de bloemstukken. ROOOZ valt samen met het Aalsmeer Flower Festival.

tot € 235 miljoen en tot en met mei hetzelfde percentage tot € 1 miljard.

■ Nordic Flower Expo in maart

■ FloraHolland en vakbonden op weg naar CAO-akkoord

De Nordic Flower Expo vindt in 2016 een maand eerder plaats dan de vorige editie in 2014. De sierteeltbeurs in Malmö zal volgend jaar van maandag 15 tot en met woensdag 17 maart worden gehouden. De vervroeging bleek volgens de beursorganisatie een wens van bezoekers en deelnemers.

Op 10 juni hebben FloraHolland en de vakbonden voor de derde keer met elkaar overlegd over een nieuwe cao. De veiling hoopt op 30 juni tot een cao-akkoord te komen. Volgens de FNV verlopen de onderhandelingen in een goede, constructieve sfeer. Het overleg startte op 1 juni.

■ Hogere exportwaarde bloemen en planten in mei

■ ’Bestaande WKK’s kunnen komende jaren positief draaien’

De exportwaarde van bloemen en planten klom in mei met 3% tot iets meer dan € 600 miljoen. Het verschil tussen bloemen en planten dat sinds januari zichtbaar is, zette door: bloemen doen het in omzetwaarde beter dan planten. Dat concludeert de VGB op basis van gegevens van Floridata. In mei steeg de exportomzet in bloemen met bijna 7% tot € 369 miljoen en tot en met mei komt de stijging uit op 6%, in omzetwaarde € 1,7 miljard. De poten tuinplanten gaven voor de vijfde achtereenvolgende maand een krimp te zien, in mei met 5%

Op basis van variabele kosten kunnen bestaande WKK’s de komende vier jaar net positief draaien voor netlevering. De draaiuren voor netlevering nemen wel steeds verder af tot circa 3.000 uur per jaar. Investeren in een nieuwe WKK voor netlevering is de komende jaren niet rendabel. Dat stelt EnergyMatters in haar halfjaarlijkse WKK-barometer die op 12 juni is verschenen. De marktpositie van netleverende WKK in de glastuinbouw is ten opzichte van de positie in het najaar van 2014 onveranderd. De overcapaciteit op de Nederlandse elektriciteits-

Nieuwskort2.indd 6

markt in combinatie met maximale import vanuit Duitsland, werkt nog steeds sterk door op de korte termijnprijzen.

■ Pilot multi-transactie veilen op Na de zomer start FloraHolland een pilot met multi-transactieveilen op de plantenklok in Naaldwijk. Multi-transactie veilen is het in één keer afhandelen van meer dan één ’winnende’ koop. Zijn er meerdere klanten binnen één klokstop, dan krijgen zij allemaal de koop toegewezen, mits het aantal gekochte stuks beschikbaar is. Tijdens de pilot kunnen meerdere kopen worden toegewezen aan klanten binnen één klokstop op één prijspunt.

■ ’Green Well Westland in juli weer operationeel’ Green Well Westland, het aardwarmtecluster in Honselersdijk dat sinds november 2014 stil ligt vanwege problemen met de aanvoerleiding, zal in juli weer operationeel zijn. Dat verwacht Scheffers, een van de betrokken tuinders. Momenteel wordt ondergronds bekeken wat de exacte problemen zijn. De afgelopen maanden is de financiering rondgekomen voor de 25 (2015)

17-06-15 15:28

OZ FOTO: HANS NEEFJES

Gelezen op Twitter Eric Moor (@eric_moor)

koopgedrag van consumenten in de toekomst niet wordt gedomineerd door internet. Veel (ook jonge) consumenten zullen bewust de stap naar de winkel blijven maken.

Gaaf stuk in de bloemisterij over ons speed-date diner en segmentatie tijdens De FlowerTrials Bloemisterij bedankt!

Henri Wentink (@HoefmanBloom) En dat pluk je op een zaterdagochtend zomaar uit eigen tuin #freilandrozen.

■

leider in bloemenbezorging’ Topbloemen.nl heeft Fleurop verdrongen van de marktleiderspositie als bloemenbezorger in Nederland. Dat concludeert het bedrijf zelf op basis van jaarverslagen van beide ondernemingen. Fleurop is sinds 1921 marktleider. Topbloemen.nl uit Nieuw-Vennep begon zestien jaar geleden met bloemen bezorgen in Nederland. Het bedrijf heeft een jaaromzet van ruim € 11 miljoen.

reparatie van de aanvoerleiding die zo’n € 1,5 tot € 2 miljoen kost. De provincie Zuid-Holland, de Rabobank en de gemeente Westland zullen in die kosten bijdragen.

B&G de Mooij (@bgdemooij De Gerbera is steeds populairder tijdens bruiloften. De bloem is opvallend aanwezig en straalt vrolijkheid uit.

Laurens vd Lans (@Laurensvdlans) Daar is #Wematrans met de @ VannoVaMG trailer

■

Miranda Fox (@FoxGalaxy)

FloraHolland nodigt haar klanten deze maand uit mee te praten over Het Nieuwe Veilen tijdens drie bijeenkomsten in Naaldwijk, Aalsmeer en Rijnsburg. Het Nieuwe Veilen is onderdeel van de strategie FloraHolland 2020 en werkt aan het opnieuw uitvinden van de klok én de fysieke marktplaats. Dat moet resulteren in een marktplaats waar leden van FloraHolland en hun klanten op een effectieve en efficiënte wijze transacties kunnen doen.

Alles naar het "lage" BTW-tarief zorgt ook voor meer banen. #omdenken.

Bisselingskaat (@bisbb) De enige bio-bloemen die voor de veilingklok komen, koopt u morgen op @Plantion. Gillenia H70 A40 #bloemist #bio

■ Vanaf 1 oktober 2015 stopt FloraHolland met de activiteiten van Flower Handling Services (FHS) in Rijnsburg. FHS blijft een aantal activiteiten uitvoeren voor kwekers, maar die worden gebundeld en in overleg met betrokkenen overgebracht naar FHS Naaldwijk. In Rijnsburg blijft FloraHolland wel Dock Services-activiteiten uitvoeren. Deze worden onderdeel van Supply Chain Solutions.

■ Het bestuur van het Tulpen OnderzoeksFonds (TOF) heeft onlangs besloten het fonds op te heffen. Er is onvoldoende steun van tulpentelers en -broeiers voor het TOF. De KAVB en het toenmalige LTO Groeiservice lanceerden TOF eind 2013 om, na het wegvallen van het Productschap Tuinbouw, collectieve voortgang te krijgen in onderzoek voor de tulpensector.

■ ■ „Wil de bloemist ook in de toekomst succesvol zijn, dan zal hij zich als ondernemer verder moeten ontwikkelen en een sterke focus op de klant moeten hebben. Dat begint met een goede beeldvorming van de (gewenste) klant.” Dat stelt VBW-directeur Maasse als hij terugblikt op het congres dat zijn organisatie op 10 juni in Naaldwijk organiseerde. Rode draad in de betogen van veel sprekers was dat het 25 (2015)

Nieuwskort2.indd 7

De SGP heeft een meldpunt in het leven geroepen voor boeren en tuinders die in hun ogen buitensporig hoge boetes hebben gekregen van de NVWA. De partij zal de meldingen doorgeven aan staatssecretaris Dijksma (EZ), die heeft beloofd ze te zullen gebruiken om na te gaan hoe de ruimte die de EU-regels bieden, maximaal kunnen worden benut.

Discussie op LinkedIn

In Nederland is het aantal bloemisterijbedrijven de laatste vijftien jaar fors gedaald. Volgens het CBS nam het aantal snijbloemenbedrijven met 43% af, het aantal poten perkplantenbedrijven met 4%. Wanneer nog meer Nederlandse productiebedrijven (de primaire sector) in dit tempo hun deuren sluiten, kan dit grote gevolgen hebben voor de overblijvende bedrijven. De schakels verderop in de keten zullen namelijk alleen blijven innoveren als er sprake is van voldoende productiebedrijven in Nederland. En die kritische grens komt akelig dichtbij.

17-06-15 15:28

Vragen Stuur uw vragen naar Postbus 9324, 2300 PH Leiden. U kunt ook bellen, faxen of mailen: Peter van Leth, 071-56 59 688, pvanleth@hortipoint.nl

Afzetgericht produceren, hoe dan? Ik lees en hoor het steeds om -

begin ik en waar moet ik dan

fzetgericht produceren is zeker een actueel onderwerp gezien de ontwikkelingen in sierteelt. In veel gevallen bevinden ondernemers zich in een aanbodsmarkt wat een direct gevolg heeft op de prijsvorming. In brede zin worden in de sector door overkoepelende organisaties diverse afzetrapportages samengesteld. Toepassen van een marktplan kan per ondernemer en zijn onderneming echter nogal verschillen.

Topproduct voorop De productie van een topproduct staat voorop. Zowel duurzaam produceren (maximaal biologisch, energiebesparend, energieneutraal) als maatschappelijk verantwoord ondernemen lijken al randvoorwaarden geworden. Maken wat de consument wil, deze verleiden met een attractief product met dito verpakking, zal de visie zijn waar het om draait. Als producent komt u echter maar lastig in contact met de eindklant en om die te bereiken hebben ondernemers de groothandel nodig. Zijn dat nadelen? Nee hoor, zeker niet, maar hoe vindt u uw weg? Eigenlijk komt het neer op het opstellen en uitvoeren (en toepassen) van een marktstrategie. Hier gaat wel wat werk aan vooraf.

Marktstrategie Uit onderzoek blijkt dat succesvolle organisaties vaak continu en consistent aan hun marketingstrategie werken. Het ontwikkelen van marktstrategie is een dynamisch proces. Markten veranderen continu en een marktplan leert hoe de organisatie hiermee moet omgaan. Er is sprake van een marktstrategie wanneer de organisatie door marktonderzoek, marktanalyses en marketingmodellen op zoek gaat naar een gepaste strategie om

2515vraag.indd 8

IllustratIe: Peter moorman

aansluiting met de markt te vinden, eigenlijk te verbeteren. Dat neemt niet weg dat een marktplan een ingewikkelde en tijdrovende bezigheid is. Vaak is er veel informatie en een analytisch vermogen voor nodig. Om een marktplan te maken dient u verschillende marktanalyses uit te voeren en soms een marktmodel te ontwikkelen. Wanneer u deze in de juiste volgorde uitvoert, ontstaat er een beeld waarmee u een marktstrategie kunt opstellen. Deze marktstrategie geeft op zijn beurt weer sturing aan de tactische invulling en uiteindelijk de operationele markthandelingen. Tevens komen de vragen: heb ik het in mij, heb ik de juiste persoon in dienst en welke ondersteuning in samenwerking zoek ik hierbij? In het marktplan zijn drie beslissingsniveaus te onderscheiden, namelijk op strategisch, tactisch en operationeel niveau. Wanneer u werkt met een juiste samenhang tussen deze beslissingsniveaus zal iedere operationele handeling of marktinspanning bijdragen aan een eenduidige en heldere strategie.

Stappenplan In de marktbenadering zijn diverse stappenplannen te maken. Deze bestaan uit enkele hoofdstappen. ■ Doel: bepaling van de huidige en toekomstige positie van de onderneming.

■ Markt: analyse van de kansen en ook de bedreigingen. ■ Organisatie: intern vaststellen van de sterktes, maar ook de zwaktes blootleggen. ■ Strategie: opzet van uw strategie, toepassen van kansen en innovaties. ■ Acties: operationele invulling van het (meerjaren-)plan en controlemomenten inplannen. Hierbij kan ondersteuning of samenwerking met bedrijven in de branche zeker helpen. Ondersteuning kan liggen in een marktplan door derden te laten beoordelen, advies inwinnen van specialisten, persoonlijke training, samenwerken in een collectief, voorwaartse marktintegratie of anderszins samenwerking met handel en/of eindklant. Kortom, wat past bij u en de door u opgestelde strategie.

Succes Het beantwoorden van de voorgaande vragen zal u best lukken. De mate van succes zit echter in welke veranderingen, hoe deze toe te passen en bepalen van de juiste focus. Helaas blijkt dit een proces van vallen en opstaan. <

martin van Wirdum, relatiemanager alfa accountants en adviseurs, mvanwirdum@alfa.nl

25 (2015)

17-06-15 11:40

Hoge verwachtingen van Ondernemingsdossier

Kabinet heeft zware dobber aan vermindering regeldruk foto: INGImaGe

Het kabinet wil de regel-

Onnodige regels moeten gewikkelde regels moeten

Quincy von Bannisseht qvb@hortipoint.nl

n de periode 2012–2017 wil het kabinet de regeldruk voor bedrijven en burgers met € 2,5 miljard verlagen. Inmiddels zijn de afgelopen jaren al veel onnodige regels geschrapt en nodeloos ingewikkelde regels vereenvoudigd, wat een kostenbesparing van € 1,35 miljard heeft opgeleverd. „Daarmee zijn we halverwege het programma goed op weg, maar we hebben nog wel een stuk te gaan”, schrijft minister Henk Kamp van Economische Zaken (EZ) in een brief aan de Tweede Kamer. Hij wil de resterende € 1 miljard nog in deze kabinetsperiode realiseren.

Voor de landen tuinbouw geldt zeker dat er nog een weg te gaan is qua vermindering van regeldruk. Dat bleek eind april uit een Kamerbrief van staatssecretaris Sharon Dijksma (EZ). De sector had haar een lijst gestuurd met 110 knelpunten op het gebied van regeldruk. Daarvan waren er 29 die hoge prioriteit hadden. EZ bleek slechts zes knelpunten te hebben opgelost. Voor zes andere bleek geen oplossing mogelijk, waardoor er een lijst resteert met 17 knelpunten.

Ondernemingsdossier Opvallend in de Kamerbrief van Kamp is dat de minister in de strijd tegen regeldruk 25 (2015)

Regeldrukvermindering.indd 9

Stapels papieren, keuringsrapporten, vergunningen en dossiers moeten via het digitale Onder-

hoge verwachtingen blijkt te hebben van het Ondernemingsdossier. Het Ondernemingsdossier is een soort digitale kluis die een ondernemer – vooral de mkb’er – helpt slim aan wetten en regels te voldoen. Een ondernemer kan in die online ’kluis’ bijvoorbeeld makkelijk en overzichtelijk relevante bedrijfsdocumenten bewaren, zoals keuringscertificaten, of er contracten mee bijhouden. Het Ondernemingsdossier laat verder zien aan welke regels een ondernemer moet voldoen en herinnert hem aan acties die genomen moeten worden. Ook kan hij direct vergunningen aanvragen zonder daarbij steeds opnieuw hetzelfde te hoeven invullen. Daarnaast kan een ondernemer zijn gegevens met gemeenten, toezichthouders en andere overheden delen, mocht hij dat willen.

Regelhulpen Kamp meldt dat er al zevenduizend ondernemers uit tien verschillende branches aan de slag zijn met een Ondernemingsdossier. De kracht van het Ondernemingsdossier ligt volgens de minister ook in de koppeling met digitale regelhulpen. Een regelhulp is een vragenboom die een ondernemer kan invullen, waarna precies duidelijk wordt welke voorschriften voor zijn bedrijf van toepassing zijn. Vervolgens krijgt hij te zien welke

maatregelen hij eventueel moet nemen om daaraan te voldoen. Via het Ondernemingsdossier kan hij die maatregelen ’bewaken’ en aantonen dat hij de regels naleeft. Inmiddels zijn er volgens Kamp dertien regelhulpen in het Ondernemingsdossier beschikbaar – onder andere voor milieuregels uit het Activiteitenbesluit – en zijn er nog vier in de maak.

Pilotproject glastuinbouw In de glastuinbouw loopt sinds april een pilotproject met als doel tuinders te laten kennismaken met het Ondernemingsdossier en ideeën op te doen hoe het dossier voor de sector op maat gemaakt kan worden. Aan de pilot doen momenteel veertig tuinders mee uit Westland, Pijnacker-Nootdorp en Lansingerland. LTO Glaskracht Nederland benadrukt dat er genoeg plek is voor telers die nog willen meedoen aan de pilot, mits ze over eHerkenning beschikken. „De huidige deelnemers zijn positief over het idee achter het Ondernemingsdossier”, zegt beleidsspecialist Ondernemerschap Gaby van der Knaap. „In theorie zou het moeten leiden tot tijdsbesparing en administratieve lastenverlichting. Met de deelnemers onderzoeken we tot eind van het jaar of dat in de praktijk ook zo is. Wel duidelijk is dat het Ondernemingsdossier de regels inzichtelijker kan maken.” <

17-06-15 13:24

Tien harde eisen aan

Quincy von Bannisseht qvb@hortipoint.nl

oals bij veel nieuwe technologieën het geval is, staan banken ook bij aardwarmteprojecten niet in de rij met financieringsvoorstellen. Onder bankiers heerst namelijk nogal wat onbekendheid rond de technische aspecten van geothermie. En onbekend maakt onbemind. Tegelijkertijd zijn tuinders die met geothermie willen beginnen, vaak niet goed op de hoogte van de eisen die banken aan een aardwarmteproject stellen voordat ze een financiering kunnen verstrekken. De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) wil aan die situatie een eind maken door technische en financiële kennis bij elkaar te brengen. In dat kader bracht de NVB onlangs twee publicaties uit: ’Financiering en financierbaarheid van geothermieprojecten’ en ’Technische aspecten

van geothermieprojecten’. Deze rapporten zullen voor ingewijden nauwelijks nieuws bevatten. Dat geldt niet voor telers die zich in mindere mate hebben verdiept in aardwarmte. Het eerste rapport biedt hun een overzicht van de voornaamste financieringsvoorwaarden – de kleine lettertjes – die banken aan geothermieprojecten stellen. Het tweede rapport zet uiteen tegen welke technische problemen men kan aanlopen bij aardwarmteprojecten (zie kader ’Technische tegenslagen’). Wat zijn nu de belangrijkste voorwaarden die banken aan een aardwarmteproject stellen? Een top tien.

Er moet sprake zijn van voldoende toekomstperspectief voor de betrokken

Achtergrond

In de afgelopen jaren kampte elk aardwarmteproject wel met incidenten. De banken zagen onder meer de onderstaande techni’Lost-in-hole’: een boorkop komt vast te zitten in een diepgelegen aardlaag en moet

Financiering aardwarmte.indd 10

daarvan moet betalen – de operator of het Injectiviteit: het lukt niet het water terug te pompen in de aardlaag vanwaaruit het is opgepompt. Leidingen raken verstopt door corrosie veroorzaakt door calciet- en metaalneerslag. Dit kan gebeuren op plaatsen waar de zuurgraad van het water door drukverandering plotseling omhoog gaat vanwege ontgassing van H2S en CO2. Het kan ook voorkomen op plekken waar de temperatuur van het water verandert, zoals in injectieputten. Corrosie kan ook veroorzaakt worden door sulfaatreducerende bacteriën

glastuinbouwbedrijven en daarmee voor het geothermieproject. Tegenwoordig is geothermie zo kostbaar geworden dat alleen clusters van bedrijven er nog aan kunnen beginnen. De clusterdeelnemers moeten dan wel in staat zijn het eventueel wegvallen van één van hen op te vangen. De projectlocatie moet in dat kader een aantrekkelijke vestigingsplek zijn. Mocht een deelnemer wegvallen, dan zal daardoor een nieuwe ondernemer mogelijk sneller gevonden worden. Daarnaast moet er binnen het cluster voldoende diversiteit in teeltsoorten zijn om afzetrisico’s zoveel mogelijk te spreiden. Verder moeten er alternatieve opties zijn voor de afzet van de aardwarmte. Dat is nodig als mocht blijken dat de capaciteit van de aardwarmtebron niet volledig benut kan worden of als een van de deelnemende bedrijven in moeilijkheden komt.

Er moet een levensvatbare businesscase zijn die is voorzien van een financiële paragraaf en plausibele aannames. De businesscase is bepalend voor de hoogte van de inbreng van het benodigde eigen vermogen.

De Debt Service Coverage Ratio (DSCR) is een kengetal dat banken gebruiken om een beeld te krijgen van de betalingscapaciteit (debt service) van een bedrijf in verhouding tot de financiële verplichtingen, oftewel: zijn er voldoende operationele kasstromen beschikbaar voor rente en aflossing? Bij aardwarmteprojecten moet de DSCR minstens 1,5 zijn. 25 (2015)

17-06-15 11:41

Foto: Quincy von Bannisseht

Omdat de toepassing van geothermie in Nederland nog in de kinderschoenen staat, heeft elk aardwarmteproject wel met technische tegensla-

4 Rolverdeling

6 Geologisch onderzoek

9 Eigen vermogen

Uit het businessplan moet de rolverdeling binnen het aardwarmteproject duidelijk worden: wie zijn de aandeelhouders, wie zijn de afnemers van de aardwarmte en hoe is de projectorganisatie ingevuld?

Er dient een gedegen geologisch onderzoek te zijn uitgevoerd, bestaande uit vooronderzoek en grondig onderzoek. In de praktijk leveren vooronderzoeken, volgens de banken, echter vaak te rooskleurige resultaten op. Ze hebben daarom weinig vertrouwen in vooronderzoeken en eisen een zogeheten SEI-beschikking. Voor de afgifte daarvan wordt namelijk altijd een gedegen TNOonderzoek uitgevoerd.

Gemiddeld bedraagt de investering in een geothermiebron, inclusief de bovengrondse installatie, zo’n € 15 miljoen. Minimaal 30% daarvan moet met eigen vermogen worden gefinancierd. Dat eigen vermogen dient als cash te worden ingebracht. Bovendien is eigen vermogen in dit geval ook echt eigen vermogen; het mag geen risicodragend vermogen van derden zijn. Daarmee lijkt aardwarmte dus enkel weggelegd te zijn voor financieel op-en-top gezonde bedrijven. Banken zien dat ondernemers die niet in staat zijn zelf het benodigde eigen vermogen in te brengen, een beroep doen op ’externe’ investeerders, al dan niet met gebruikmaking van fiscale regelingen. Vaak zijn die externe investeerders de ondernemers als privé-persoon en relaties van de betreffende ondernemers. Banken zijn hier geen voorstander van omdat de in het project participerende bedrijven op die manier geen financiële bijdragen leveren. Bovendien leidt het tot ingewikkelde fiscale constructies die voor een ondernemer lastig te beheren zijn.

5 Projectmanagement Er moet sprake zijn van een deskundig projectmanagement dat in staat is om bij calamiteiten tijdens de boorfase snel en accuraat besluiten te nemen. Tijdens de exploitatiefase moet het projectmanagement zelfstandig en in het belang van het geothermieproject beslissingen kunnen nemen. Vooral bij clusters van bedrijven is het belangrijk dat de projectmanagers hun eigen koers kunnen varen, zeker als de belangen van de individuele deelnemende bedrijven uiteenlopen of zelfs tegenstrijdig zijn. Overigens kan deskundigheid worden ingekocht door het aantrekken van specialisten op het gebied van bijvoorbeeld geologie, boormanagement, de bovengrondse installaties, juridische zaken of projectmanagement. Geen enkele consultant heeft echter al deze disciplines in huis. Er zullen daardoor verschillende externen moeten worden ingehuurd. Dat kan goed zijn voor de deskundigheid, maar hoeft niet per se de kwaliteit van het project ten goede te komen. 25 (2015)

Financiering aardwarmte.indd 11

7 SEI-beschikking Er moet een SEI-beschikking zijn. Dit is een bewijs dat het project, in geval van een misboring, een beroep kan doen op een uitkering vanuit de garantieregeling SEI Risico’s dekken voor Aardwarmte. Dit is een regeling van het ministerie van Economische Zaken.

8 P90-scenario Banken financieren alleen aardwarmteprojecten die uitgaan van een zogeheten P90-scenario. Ze proberen daarmee te anticiperen op een eventueel tegenvallende productie. P90 staat voor de kans (90%) dat een boring een vooraf geschat vermogen ook daadwerkelijk oplevert.

10 Weerstandsvermogen Het project moet over stevig weerstandsvermogen beschikken om tegenvallers en daarmee betalingsverplichtingen te kunnen opvangen. <

17-06-15 11:41

Eric Moor, directeur Sion:

’Verdienen aan kennis delen m -

Joef Sleegers Foto: JoeF SleegerS

jsleegers@hortipoint.nl

„Iedere adviseur roept dat we internationaler moeten denken. Dat is ook een logische gedachte. Kassenbouwers, installateurs en zaadbedrijven doen dat al jaren, en met succes. Aan de andere kant hoor ik telers soms mopperen dat kassenbouwers en adviesbureaus hier hun kennis opdoen en die in het buitenland verkopen. En daar hebben die telers ook gelijk in. Alleen, die ontwikkeling kunnen we niet tegenhouden. Dus kunnen we daar beter gebruik van maken.”

„Als ik in het buitenland ben krijg ik van investeerders en kwekers vaak de vraag: ken je niet een Nederlandse teler die voor ons kan werken? Ze hebben een Nederlandse hightech kas gekocht, maar de productie en de kwaliteit van de producten blijft achter bij hun verwachting. Wat ontbreekt zijn de groene vingers. Dat is kennis die Nederlandse kwekers hebben. Daar is veel vraag naar. Als tuinbouwcluster zouden we dus Nederlandse kwekers kunnen koppelen aan projecten, zodat die van A tot Z worden begeleid. Daarmee kunnen kassenbouwers een bepaalde kwaliteit en opbrengst garanderen. Zo geven we onze kennis niet weg, maar hangen we daar een verdienmodel aan.”

Eric Moor: „We hoeven onze kennis niet weg te geven, maar kunnen er geld mee verdienen.”

Interview Eric Moor.indd 12

„Een eerste stap zou kunnen zijn: ik wil mijn reiskosten en uren betaald hebben. Als tweede stap stel ik me voor: ik wil een winstaandeel in de kwekerij als vergoeding. Of ik word in aandelen uitbetaald. Maar ik zou ook mee kunnen investeren in het bedrijf. De laatste stap zou kunnen zijn om volledig eigenaar te worden.” 25 (2015)

17-06-15 11:41

en met buitenland’ buitenland? „Ja, ik was verbaasd hoeveel mensen al met dit soort dingen bezig zijn, ieder voor zich. We vormen bijvoorbeeld met vijf kwekers het bestuur van Decorum. Nu blijkt dat we allemaal in het buitenland actief zijn, zonder dat we het van elkaar wisten.”

„Met dit initiatief willen we de drempel verlagen. Er zijn veel ondernemers die vanuit zichzelf de stap niet durven zetten, maar dat wel zouden doen als ze genoeg kennis hebben. Door ervaringen uit te wisselen worden ze behoed voor fouten. Dit verhaal heb ik ook gehouden tijdens de uitreiking van de Nederlandse Tuinbouw Ondernemersprijs dit jaar. Daar heb ik enorm veel reacties op gekregen. Dat is leuk, maar de vraag is: hoe nu verder?”

„Met een klein groepje ondernemers hebben we Florpartners en Van Duijn & Partners ingeschakeld. Zij faciliteren de groep telers die met internationaliseren aan de slag gaat. Voorlopig ben ik woordvoerder voor de sierteelt, en Ferdy van Elswijk van Prominent voor de groenten. In eerste instantie organiseren we vier workshops. Daarin hoop ik een heleboel succesverhalen te horen. Maar niet alleen succesverhalen; het is ook de bedoeling dat we van elkaars fouten leren. We moeten niks mooier maken dan het is. Ons idee is dat we daarna met een aantal bedrijven doorgaan. Nadenken, kennis en ervaringen delen. Daarbij kunnen we ook banken uitnodigen. Iedereen die we nodig hebben om in het buitenland te starten. We kunnen op beurzen gaan staan, handelsmissies organiseren, waarbij we kwekers en investeerders ontmoeten.”

„Ik verwacht dat we er 20 tot 25 aankunnen. Als de groep groter wordt, gaan we hem splitsen naar gewassen of naar landen. Ik hoop dat dit breed gedragen gaat worden.” 25 (2015)

Interview Eric Moor.indd 13

„Bedrijven die willen groeien, maar hier met een overvolle markt zitten. Dan kunnen ze in Nederland bijbouwen en de prijs verder onder druk zetten, of ze gaan hun kunstje in het buitenland herhalen en een veel hogere marge uit hun product halen. De wereld is ons speelveld geworden. Vroeger ging iemand emigreren en kwam hij nooit meer terug. Tegenwoordig zijn er klanten in Canada die ik zes keer per jaar zie. Dat is zowat vaker dan mijn vriendengroepje.”

lateurs interesse? „Ja, ik heb dit verhaal voor Avag-leden gehouden en zij zijn enthousiast. Ze herkennen het probleem waar buitenlandse investeerders mee worstelen. Op dit moment zoeken ze naar kwekers die gestopt zijn, of gepensioneerd. Die oud-teler zit dan een jaar ergens in de woestijn, op een kwekerij met een hek eromheen en een bewaker voor de deur. Binnen geen tijd wordt zo iemand bedrijfsblind. De oplossing ligt dus voor de hand. Het is nu zaak om de Nederlandse kwekers hierin mee te krijgen.”

„Dat is van ondergeschikt belang. In het verleden zijn er vergelijkbare trajecten geweest waarbij het binnenhalen van subsidie het voornaamste doel leek te zijn. Er werden bepaalde bedrijven geselecteerd die mee mochten doen. Daardoor ontstonden scheve gezichten en tegenwerking. Die les moeten we meenemen. Dit project moet uit de ondernemers zelf komen. We willen geen instantie zijn, maar een kennisclub. Tuinbouwbreed en voor iedereen toegankelijk. De wereld is groot genoeg en we moeten met zijn allen BV Nederland op de kaart zetten. Er zijn wel een paar voorwaarden om mee te doen. We vragen bedrijven bijvoorbeeld een kleine bijdrage en willen dat ze zich open stellen voor stagiairs.”

„Natuurlijk medewerkers van buitenlandse bedrijven, maar ook Nederlandse studen-

ten die later in het buitenland willen gaan wonen en werken. Dan heb je alvast een bron van internationale medewerkers die je zelf kunt opleiden. Op die manier ga je je eigen bedrijf al internationaliseren. Je moet bijvoorbeeld Engels gaan praten. Als je eerst een locatie start en dan pas mensen daarbij gaat zoeken, ben je eigenlijk te laat.”

„Dat klopt, maar de wereld is groot en er is zo veel te doen. Als ik zie hoe veel megakansen we laten liggen... Nu kunnen we nog aanhaken. Samen met kassenbouwers en installateurs kunnen we een all-in concept leveren; kunnen we kilo’s en stuks garanderen. Nederlandse tuinders houden hun moederbedrijf, maar exporteren hun kennis naar de dochter. De ontwikkelingen vinden plaats in Nederland. Op dit moment wordt kennis ook over de wereld verspreid, maar verdienen Nederlandse telers daar niets aan.”

„Ik zie het als een logische stap in de ontwikkeling van de Nederlandse tuinbouw. De generatie voor ons heeft bedrijven opgebouwd van plat glas tot kassen. Wij zelf hebben die bedrijven uitgebouwd op meerdere locaties. En de nieuwe generatie gaat internationaal denken. Ik zie zo veel jonge gasten die de hele wereld over reizen, die netwerken bouwen. Wij gaan aan het werk om de volgende generatie klaar te stomen. ”

„Dit moet tussen de drie en tien jaar gaan lopen. Het is een proces dat moet groeien. We willen heel simpel, laagdrempelig, voorzichtig en low budget verder gaan. Op dit moment is mijn grootste vrees dat er te veel vraag komt die we nog niet kunnen invullen. We hebben tijd nodig om dit idee handen en voeten te geven.” < Geïnteresseerden voor de workshops kunnen

17-06-15 11:41

Eerste Green Inspiration Event voor de poten perkplantensector

’And the winner is ...............’ -

Peter van Leth pvanleth@hortipoint.nl

en beetje rare gewaarwording om tijdens een evenement op Hollandse bodem en tussen veel Nederlandse kwekers en veredelaars Engels als voertaal te horen. Alhoewel, als je al drie dagen FlowerTrials erop hebt zitten, ben je niet anders gewend. Bij het steeds internationaler en grootser worden van het evenement, vonden KAS TuinbouwCommunicatie en Fleuroselect de tijd rijp voor het eerste Green Inspiration Event. De tegen de tweehonderd genodigden kregen zowel de genomineerden voor de FleuroStar Award als de ’Green Entrepeneur of the year’ via video’s gepresenteerd. De laatstgenoemde prijs werd voor het eerst uitgereikt en krijgt zeker een vervolg, liet juryvoorzitter Peter van Duijn al weten. De FleuroStar Award werd voor het eerst uitgereikt in de week van de FlowerTrials. De acht voorgaande edities werd de prijwinnaar bekend gemaakt tijdens het ledencongres van Fleuroselect in de zomer. <

nud Jepsen is de eerste winnaar van de Green Entrepreneur of the Year. De

voortdurend in het vizier en daarnaast is er

Queen als merk verder uitbouwen

en potasters.

Twee andere genomineerden

overhandigt Frands Jepsen, managing director Knud Jepsen, in een regen van snippers de eerste Green Entrepreneur of the Year-trofee.

2515Flowertrialsevent.indd 14

Foto: Peter van Leth

Lees de highlights van de FlowerTrials op pagina 28 tot en met 31.

25 (2015)

17-06-15 13:04

FleuroStar Award voor petunia NightSky van Selecta Klemm

zeer vroeg en vertakt goed.

gewas. Ik kan me echter voorstellen dat de consument daar anders, positiever over denkt. En vanuit dat oogpunt is de award

Welkome ondersteuning

veredelaars, kwekers, handelaars, marke-

veredelaar.

Drie andere genomineerden

op het verkooppunt hebben. De winnaar scoorde de hoogste gemiddelde score op

Bidens hybrida Beedance Painted Red het wel eens met kinderen waarmee je van

foto linksboven, detail onder meer vanwege het kleurenpatroon. Dohm wel opgemaakt uit het betoog van

een van de andere drie genomineerden. Deze bidens en het gele zusje hebben een ders. Bidens hybrida uit stek is sterk, stevig deren, wortelt snel en groeit moeiteloos. van Florensis streek niet met de eer, maar de warmgele bloem met een paarsblauw hart is de jury niet ontgaan. De stekver-

eur of the Year van yucca, beaucarnea en succulenten, en land genomineerd. Enigszins verbaasd is Lorena de Luna, eigenaar van Palki samen met haar man, dat jong in de (internationale) sector opereren.

lastig met veel kleuren in een markt met veel overaanbod. Misschien helpt de award

de vroege teelten.

Dohm. non-stop tot aan de eerste vorst. Een goede vertakking en compacte, bolvormige groei maken deze gele begonia ideaal voor transport zonder schade.

beaucarnea aan de man te brengen. Met

en Japan. Voor De Luna is het uitdragen van de herkomst van de gewassen uit Quatamahet duurzaam produceren van inmiddels niet alleen meer yucca en beaucarnea, maar ook succulenten. â&#x20AC;&#x17E;Het verhaal achter het product

Luna.

zeker niet om de grootste te worden, maar wel om vooral nog meer naar eindklanten te luisteren en duurzamer te worden. â&#x20AC;&#x17E;Wat

10 tien jaar niet meer van gas als energie-

25 (2015)

2515Flowertrialsevent.indd 15

17-06-15 13:05

Foto: Gerdien de nooy

e omvang van de Nederlandse cadeaumarkt is aanzienlijk: jaarlijks geven we zo’n € 4,5 miljard uit aan cadeaus en de markt groeit nog steeds. De meest gulle gevers zijn vijftigplussers; zij zijn verantwoordelijk voor de helft van de cadeau-uitgaven. Vijftigplussers zijn ook juist degenen die de meeste bloemen kopen en ontvangen als cadeau. Maar bij de groep 18 tot 29-jarigen is het belang van bloemen als geschenk schrikbarend laag. Als zij de toekomst van de cadeaumarkt bepalen, heeft de productgroep bloemen best wat te vrezen. De laatste tijd lijden bloemen vooral onder de lawine van cadeaubonnen – maar dan in de plastic variant – die de markt overspoelen. Dinerbonnen, hotelbonnen, fashioncheques, ze staan bij vrijwel elke retailer pal naast de kassa en zelfs schoorsteenvegers delen ze al uit. Tegen al die

productcategorieën onder één noemer kun je moeilijk een enkele productgroep als bloemen afzetten, maar toch.

Om bloemen een boost te geven in de cadeaumarkt, zijn diverse partijen bezig om ze nadrukkelijker op de kaart te zetten. FloraHolland werkt met het programma Consumer aan het stimuleren van de totale vraag naar bloemen bij de Europese consument, waarbij de cadeaumarkt een belangrijke rol moet gaan spelen. Directeur Lucas Vos: „FloraHolland gaat de strijd aan met de cadeaubon en het wijnpakket. De consumentenbestedingen aan bloemen en planten moeten fors omhoog. FloraHolland wil daaraan bijdragen. Allereerst door consumenten te leren kennen en begrijpen om ze vervolgens bloemen en planten te la-

ten kopen. Dat deel van FloraHolland 2020 is inmiddels sectorbreed geland. Gelukkig. Want dit probleem vergt een generieke, ketenbrede aanpak.” Vos geeft aan dat zodra duidelijk is wie de consument is en wat hij wil, er actie volgt. „Al na de zomer beginnen we de consument te verleiden. Er is een structuur nodig om samen met de handel te leren en te doen. FloraHolland wordt ongetwijfeld een drijvende kracht in dit spel. De gegevens die we verzamelen en de dingen die we ondernemen, komen echter de hele keten ten goede en worden door de keten betaald.” De directeur maakt met de handel graag een afspraak over de verdeling van die lasten. „Waarbij de handel uiteraard zelf bepaalt hoe die lasten in hun eigen kring worden verdeeld.” Ook Bloemenbureau Holland zet spraakmakende campagnes in om bloemen als geschenk meer op het netvlies te zetten. En dan zijn er ook kwekers die zich actief richten op de consument en zijn koopgedrag. Het aantal alternatieven voor bloemen in de cadeaumarkt groeit volgens Ivo van Orden van Bloemenbureau Holland enorm. Daarnaast is de tijdsdruk en de hang naar gemak bij de consument groter aan het worden. „Dat maakt dat mensen vaker online bestellen en minder naar de winkel gaan. Daar hebben bloemen zeker last van. Toch doet de productgroep nog heel goed mee in de cadeaumarkt, als we kijken naar de Cadeaumonitor (zie kader). Daar zijn cadeaubonnen nog altijd ondergeschikt aan bloemen.”

Volgens Van Orden zal de markt de komende jaren vooral meer omzet uit de online verkoop van bloemen moeten halen om

Cadeaumarkt.indd 16

25 (2015)

17-06-15 13:22

Column Achtergrond

cok@vandenberg-roses.com

China

Bloemen doen het in feite nog heel goed in de cadeaumarkt. Hoewel cadeaubonnen

met 7%. -

gedachte aan een cadeau. Daar kwam de

haar positie in de cadeaumarkt te behouden. „Daar zijn meer levendige, inspirerende webshops voor nodig, zoals Bloomon of die van bloemist Dreamflowers.” Daarnaast zet BBH op de geijkte cadeaumomenten verrassende campagnes in om met name de jonge consument te prikkelen. Zoals het filmpje met de Cupidrone die rode rozen verspreidt voor Valentijnsdag, in de verschillende taalversies maar liefst vier miljoen keer bekeken in meerdere landen. Of de recente Moederdag-campagne met het beeld van de moeder die klaar zit voor 25 (2015)

Cadeaumarkt.indd 17

heeft.

haar bezoek met een lege vaas voor zich. Maar ook de Lievelingsbloem-campagne, juist in het najaar, buiten de bekende bloemendagen. Al deze campagnes spreken juist de doelgroep aan van 18 tot 45. Zij moeten gaan beseffen dat een bos bloemen het meest persoonlijke en attente cadeau is dat je iemand kunt geven. „Uit onderzoek blijkt dat dit soort campagnes de koopintentie bevordert”, zegt Van Orden. De keuze voor de bloemen die in de campagnes naar voren > komen, gebeurt meestal in overleg met

17-06-15 13:22

FloraHolland. Soms zijn producten minder belangrijk voor de veiling qua omzet – neem bijvoorbeeld helianthus – maar wel zo aansprekend voor de consument.

Nieuwe bloemendagen Misschien moeten we wel nieuwe bloemendagen creëren om de cadeaumarkt te verruimen. Van Orden: „Daar valt zeker iets voor te zeggen, maar zoiets kost tijd en geld. Daar waar geefmomenten verdwijnen, moeten we ook weer nieuwe zien te vinden.” Secretaressedag bijvoorbeeld neemt als bloemendag in kracht af omdat de secretaresses van voorheen nu management assistenten heten, en de oude naam als denigrerend wordt ervaren. De Oost-Europese Vrouwendag naar het Westen uitrollen, of de Zuid-Europese Grootouderdag naar het Noorden, is volgens de marketingmanager een behoorlijke uitdaging. Daar lijken de cultuurverschillen te groot voor. „Ik denk dat we vooral Moederdag in de gaten moeten houden de komende tijd. Juist daar groeit de concurrentie en raken bloemen in de verdrukking. Over Valentijn maak ik me minder zorgen, hoewel we die dag wel met een breder assortiment bloemen kunnen uitpakken.”

Voor Portanova, kwekerij van Red Naomi in Waddinxveen, is de cadeaumarkt een belangrijk segment. Stefan van Vuuren: „Veel van onze rozen worden in het buitenland per stuk verkocht. Zo is Valentijn bijvoorbeeld een belangrijke dag voor ons.” De kweker heeft de algehele vraag voor die feestdag de afgelopen jaren niet zien afne-

men, maar met zoveel landen en afnemers is er altijd wel ergens groei of krimp. Van Vuuren is niet bang dat de roos veel markt zal verliezen als valentijnscadeau. „We doen er zelf veel aan om de vraag op gang te houden. Zo hebben we rozen geleverd voor de valentijnscampagne van BBH en hebben we die actie met een eigen facebookcampagne proberen te versterken. In een bedrijfsfilmpje op de website en op YouTube laten we zien hoe je met onze rozen liefde deelt en mensen blij maakt. Iedereen die bloemen kweekt, is er bij gebaat dat de vraag groeit.”

Ook anthurium is een typische snijbloem die vaker cadeau wordt gegeven dan dat die op de eigen eettafel terechtkomt. Om daar op in te spelen zet Evanty in Moerkapelle haar kleinbloemige Lovely’s in verschillende cadeauconcepten in de markt. De kwekerij probeert het de consument zo gemakkelijk en aantrekkelijk mogelijk te maken om haar anthuriums mee te nemen. Zo leveren ze draagtasjes, luxe hoezen en kant-en-klare retailconcepten van kleine vaasjes met twee Lovely’s, een strikje of een hartje. „Je moet de consument op ideeën brengen, anders ben je zijn aandacht kwijt en wordt het een fles wijn”, zegt Jaap Evers. De kweker is hoopvol over het Consumer programma van FloraHolland. „Ik denk dat we daardoor meer gaan begrijpen van de verschillende soorten consumenten en hun beweegredenen. Dat we zo bij belangrijke doelgroepen de associatie bloemen en cadeau kunnen bevorderen. Je kunt individueel wel lukrake reclame inzetten, maar het effect verdampt waar je bij staat als je

dat niet gericht en strategisch doet. In feite weten we helemaal niets van de consument. Hoe ze denken en waarom ze wel of geen bloemen cadeau geven. Als we daar collectief werk van maken, kan dat zeker helpen.”

Holstein Flowers in De Lier is op alle fronten actief om de vraag naar gerbera te stimuleren. In de sociale media, met BBHcampagnes, met deelname in initiatieven als Flower Factor en Floral Fundamentals, met een eigen luxe verpakking en huisstijl. Els van Staalduinen van Holstein Flowers, is niet bang dat bloemen markt zullen verliezen aan onpersoonlijke cadeaubonnen. En zelfs als de cadeaubonnenmarkt groeit, zullen ook bloemen daarvan profiteren, is de overtuiging van de marketingmedewerker. „Aan de ene kant omdat een cadeaugever niet graag met alleen zo’n onpersoonlijk plastic kaartje aan komt zetten, en die dus vaak van een bloemetje zal vergezellen om het wat feestelijker te maken. Aan de andere kant omdat ook veel cadeaubonnen zijn in te wisselen bij de bloemist of van de bloemist zelf komen.” Holstein Flowers levert zelf bijvoorbeeld aan de Bloomon webshop, waar de consument ook een giftcard kan geven of ervoor kan kiezen om iemand een abonnement cadeau te doen. Van Staalduinen: „Met een persoonlijk label en een speciale geschenkbox, laat je echt een supercadeau bezorgen.” <

In het kort ■

Cadeaumarkt.indd 18

25 (2015)

17-06-15 13:22

M Vanwege het tuinplantenseizoen worden ook de klokprijzen van deze producten weergegeven. Omdat er ruimte is voor maar drie grafieken, worden de bloeiende en groene planten in één grafiek verwerkt. Week 25 is de laatste week van de tuinplantengrafiek.

Groene + bloeiende planten 2013

2014

2015

150

Middenprijs in centen

30 25 20 15 10

2013

2014

Tuinplanten 2015

100

140

130

Middenprijs in centen

Snijbloemen

120 110 100 90 80

14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 week

De middenprijs zakt in week 24 verder met 2 cent tot 21 cent. Dat is hetzelfde als vorig jaar en 1 cent minder dan in 2013.

2013

2014

2015

70 60 50 40 30

14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 week

Bij de groene planten stijgt de middenprijs 4 cent tot 111 cent, maar bij de bloeiers daalt deze met 6 cent tot 115 cent.

12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 week

Een plus van 8 cent brengt de middenprijs op 78 cent. Dat is 7 cent meer dan in 2013 en 13 cent meer dan vorig jaar in week 24.

Simon Buis:

’Samen kansen in de markt bespreken’ Bedrijf: FloraHolland Week: 24

Maandag „De week begint bij Red Naomi!-kweker Rosa Natura. Het verkoopteam wordt uitgebreid en op haar eerste dag laat ik onze nieuwe verkoopster zoveel mogelijk processen binnen het bedrijf zien en neem haar mee in de wereld van de rode roos. Regeren is vooruitzien en in dat kader heb ik vanmiddag een afspraak over een aanvraag voor Valentijn 2016.”

Dinsdag „Vandaag start ik wederom bij Rosa Natura waar ik het wekelijks verkoopoverleg bijwoon. Nadat de plannen voor aankomende week besproken zijn, ga ik ’s middags langs bij G.J.A. van Santen in Honselersdijk; de snijhortensiakweker voor wie ik mij ook bezighoud met de verkoop. Wat blijft het een prachtig gezicht om al die verschillende kleuren snijhortensia in één kas te zien! Met de kweker bespreek ik zijn verwachte productie voor de komende week en de producten waarop met de verkoop gefocust moet worden.”

Woensdag „Vanmorgen loop ik door de koelcellen in Aalsmeer. Hiermee krijg ik voor mezelf een goed beeld wat er kwalitatief en kwantitatief aan handel gebracht wordt en ik kan aan kwekers terugkoppeling geven over hun 25 (2015)

Markt-1-prijsbeelden-nw.indd 19

product. Woensdag is in Aalsmeer mijn vaste teamdag. Dit is dé dag om met collega’s bij te praten over ontwikkelingen in de handel, om samen kansen in de markt te bespreken en waar mogelijk direct actie te ondernemen.”

Donderdag „Met kweker Steejo Roses van Avalanche+ bespreek ik de aanvoer- en verkoopstrategie voor aankomende week. Ik doe dat onder andere op basis van geluiden uit de markt en de gesprekken die ik een dag eerder had met mijn collega’s in de verkoop. ’s Middags ga ik op bezoek bij Os Roses, kweker van de roos Talea+. Met hem bespreek ik de lopende (verkoop)zaken en we plannen in waar we de komende tijd mee aan de slag gaan.”

Vrijdag „Met mijn kwekers bepaal ik op deze warme vrijdag het aanbod en de prijzen voor aankomende maandag. Waarschijnlijk vanwege het mooie weer is de animo niet erg groot. Hopelijk is de vraag maandag weer enigszins hersteld. Nadat ik de weekverslagen van mijn activiteiten van deze week afgerond en naar mijn kwekers verstuurd heb, is het tijd om van het juni-zonnetje te gaan genieten.”

17-06-15 11:41

In de grafieken wordt de procentuele verandering (= index) weergegeven van de prijs en de totale aanvoer ten opzichte van vorig jaar.

Bentvelsen, FloraHolland

Snijbloemen Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder 175

in procenten

150 125 100 75 50

Aanvoer index

24 week

Prijs index

Prijs gemiddeld met 20 cent stabiel De verslagweek telde één veildag meer dan vorig jaar, tweede pinksterdag viel toen in week 24. Het aantal verkochte stuks steeg met 4%, wat bij een veildag meer wat mager is. De gemiddelde snijbloemenprijs kwam uit op 20 cent, vergelijkbaar met vorig jaar. De prijs van grootbloemige roos steeg met 7% bij een lichte aanvoerstijging van 1%. Pioen was in omzet het tweede product. Vergeleken met de week ervoor steeg het aanbod licht en vergeleken met 2014 nam het aanbod

met 73% toe; de prijs kwam daardoor 27% lager uit. Ook de prijs van troschrysant daalde fors met 22% bij 10% meer stuks. Bij santini iets vergelijkbaars: 12% meer stelen en een prijsdaling van 17%. De omzet van Oriëntals zat met 12% in de plus door een hogere prijs. De aanvoer bleef gelijk met vorig jaar. Bij freesia steeg de omzet ook met 12%, zowel prijs als aanvoer stegen licht. Een opvallende stijging in stuks bij lisianthus gevuld. Met 26% meer stuks, een prijsdaling van 5%.

Kamerplanten Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder 150

in procenten

125 100 75 50 25

24 week

Prijs index

Aanvoer index

Groter aanbod, prijs blijft op niveau In week 24 bleef de middenprijs van kamerplanten op het niveau van 2014. Bij 12% meer verkochte stuks kwam de totale omzet uit op +11,5%. Phalaenopsis daalde 4% in prijs bij 17% meer aanbod. Kalanchoë kon de 22,5% meer verkochte stuks niet opvangen en daalde 12% in prijs. Ook deze week noteerde hortensia hogere cijfers; de prijs steeg 22% en het aanbod 11%. Ook anthurium pluste 3% in prijs bij ruim 8% meer aanbod. Potchrysant leverde bijna 6% in

op de prijs bij 4% meer verkochte stuks. Passend in het seizoen kon campanula het 16,5% grotere aanbod goed opvangen met een prijsstijging van 22,5%. Het aantal verkochte stuks van groene kamerplanten in de top 15 steeg in week 24 ten opzichte van vorig jaar. De middenprijs van zowel ficus als dracaena steeg 6%. Opvallende stijger deze week was de dwergdadelpalm phoenix, nu ook voor op het terras, met twee keer meer aanbod daalde de prijs wel 8%.

Tuinplanten Ontwikkelingen afgelopen zes weken t.o.v. een jaar eerder 200

in procenten

150

100

19 Aanvoer index

Markt-2-Veilingbijdragen-nw.indd 20

22 Prijs index

24 week

Meer stuks, hogere prijs Met het zomerweer in aantocht steeg de middenprijs van tuinplanten vier weken op een rij 9%. In week 24 lag het totale aanbod 21% hoger. Koploper lavendel steeg 7% in prijs bij 13,5% meer aanbod. Tuinhortensia kon de 28% meer verkochte stuks goed opvangen met een middenprijsstijging van 30%. De prijs van tuinroos steeg 17% bij 30% minder aanbod. Osteosepermum noteerde 30% prijsstijging en 32% meer verkochte stuks. Platycodon pluste 10% in prijs bij 32% meer aan-

bod. Petunia behaalde nog een 2% hogere middenprijs bij 31% meer aanvoer. In week 24 lag de totale tuinplantenomzet 31,5% hoger. Cumulatief loopt de tuinplantenomzet nog 4% achter op dezelfde periode in 2014.

25 (2015)

17-06-15 13:55

Nederland

Over de toonbank Doetinchem

Luc te Molder:

’Meer contact tussen kwekers en bloemisten’ ook heel leuke, nieuwe soorten van lisiantus en campanula op de markt zijn gekomen. Die heb ik nu ook in de winkel staan.”

FOTO: GERDIEN DE NOOY

Dus genoeg vernieuwing?

Luc te Molder met twee medewerkers: Elske Salemink (links) en Diane Lichtenberg.

Naam: Olthuis-Takken Bloemkunst Locatie: Doetinchem Sortiment: 80% bloemen, 10% planten, 10% overig Specialiteit: snel kunnen schakelen en inspelen op seizoenen Aantal medewerkers: 7 parttimers

U verkoopt niet veel planten? „Nee, maar de omzet bij de planten neemt wel toe. Je ziet in de bladen tegenwoordig veel cactussen en vetplanten staan en dat merk je. Die planten verkopen we momenteel goed. Bij de bloemen is het nu vooral pioen. Ik vind dat er

Standpunt

Heeft u nog een tip voor kwekers? „Ik vind dat sommige kwekers wel wat meer open kunnen staan voor het contact met bloemisten. Een aantal vindt het heel leuk dat ik langskom, maar sommigen zijn wat minder enthousiast. Terwijl ik denk dat we toch veel van elkaar kunnen opsteken. Ook vind ik het jammer dat sommige teelten zo grootschalig zijn geworden. Neem de orchideeënbedrijven, soms zijn het net fabrieken. Dan mis ik soms net die leuke, aparte soortjes.”

Is prijs voor u belangrijk? „Jazeker, natuurlijk kijk ik daarna. De kwaliteit

Hoe doet u dat? „Wij proberen steeds meer fans erbij te krijgen. Wij willen dat elke klant blij de deur uitgaat. Zo geef ik bijvoorbeeld nu bosjes lathyrus weg en daarbij vertel ik dat ze zeker een week meegaan. Ik zie klanten nu terugkomen en ze nemen dit product makkelijker mee. Ook organiseren wij demonstraties voor onze klanten, om hen te laten zien wat de trends in het voorof najaar zijn. Daar komen toch zo’n vierhonderd man op af. Onlangs hadden we een hyacintenkweker in huis en binnenkort komt er een hortensiakweker wat vertellen over zijn product. Dit zorgt voor meer traffic op de winkelvloer.”

En Vaderdag? „Dat is niet echt een belangrijke dag. We draaien dan wel een goede zaterdag, maar we verkopen niet veel extra. We moeten het vooral van Moederdag hebben.”

’Verwantschap met de meester biedt kansen’ ’

Harry Kloppenburg, Managing Director, Dümmen Orange

Mee eens, oneens of denkt u er heel anders over? Reageer dan bij de marktredactie: A.F. Middelburg, 06-23631549 of mail afmiddelburg@hortipoint.nl

25 (2015)

Markt-3-Toonbank-nw.indd 21

„Ja vind ik wel. Ik word dagelijks beleverd door mijn leverancier, maar ik ga zelf ook wekelijks op pad. Ik bezoek dan ook regelmatig kwekers. Ik heb mijn vaste adressen waar ik mooie handel vandaan haal. Zo kom ik al twintig jaar bij een seringenkweker. Hij bewaart de oude dode takken voor mij. Voor hem is dit restmateriaal, maar ik gebruik dit voor het bloemwerk.”

moet top zijn, maar daarnaast moet ik het ook nog kunnen verkopen. Als lathyrus boven de vier of vijf dubbeltjes gaat, dan laat ik ze toch aan mij voorbijgaan. Een dubbeltje of drie is wel de grens. Ik merk overigens wel dat de klanten weer iets makkelijker geld uitgeven. Daar doen we ook flink ons best voor.”

ümmen Orange sponsort Van Gogh Museum’, luidde de kop boven het persbericht dat wij op 11 mei verstuurden. Nieuws dat opvalt in de wereld van de sierteelt. We kregen vele reacties. Sommigen waren verrast, anderen omarmden het initiatief en ook waren er vragen naar het waarom. Sinds eind april is Dümmen Orange de nieuwe naam van een groot aantal internationaal bekende sierteeltbedrijven. In eigen land zijn dat Fides, Rijnplant, Lex+, Bartels en Terra Nigra. Om die naamsverandering kracht bij te zetten en bekend te maken, zijn we op zoek gegaan naar een partner buiten de sierteelt met wie we een bijzondere band voelen.

De collecties van het Van Gogh Museum en die van Dümmen Orange vertonen meer dan zomaar wat overeenkomsten. Beide staan voor kleurrijke producten, vol van emotie en expressie en van internationale waarde. Wie ’Van Gogh’ zegt, zegt ’Nederlands erfgoed, creativiteit en passie’. Kenmerken waarmee de mensen van Dümmen Orange zich verwant voelen. En net als het museum staan ook wij voor vernieuwing en innovatie, met behoud van onze rijke historie. Ook het museum maakt zich sterk voor duurzaam ondernemen, met oog voor mens en omgeving. Momenteel wordt gebouwd aan een imposante

glazen entree en worden eigentijdse educatieve programma’s ontwikkeld. Vernieuwing waaraan wij graag onze steun verlenen. Vincent van Gogh is buiten Nederland mogelijk nog bekender dan in eigen land. De meerwaarde van dit partnerschap ligt voor ons in de internationale aandacht voor ’de meester’ en het museum. Het biedt ons een platform voor communicatie binnen de sierteelt en daarbuiten. Het maakt ons onderscheidend en draagt bij aan de naamsbekendheid die we in de komende tijd ook over de landsgrenzen moeten opbouwen.”

17-06-15 11:41

Foto: De GrAAF VAn Der ZAnDe

Toename Celosia Cristata zet spanning op de markt De uitbreiding van het aanbod Celosia argentea Cristata zet -

„Tot nu toe bijzonder goed, ook omdat we zoveel mogelijk direct doen”, is het oordeel van inkoper Peter van Delft van Barendsen Bloemen over de kwaliteit van Celosia Cristata. „Echt warm is het nog niet geweest, zodra de temperaturen toenemen moet je huiverig zijn voor schimmelaantasting”, voegt Ruud van der Zwet, inkoper bij DGI toe.

Meer aanvoer Tot en met mei steeg het aanbod Cristata’s uit Nederland dit jaar met 3% en dat is een afvlakking van de aanvoerplus vorig jaar met 16% tot 10,8 miljoen stelen. De middenprijs zakte in 2014 met 1 cent terug van het record van 38 cent in 2013. Nog nooit werd voor deze bijzondere

bloem op jaarbasis zoveel betaald. Bij de beperkte stijging tot nu toe dit jaar stokte de middenprijs op 39 cent per steel, 5 cent minder dan in 2014 en 7 cent lager dan in 2013. Telers vrezen dat de huidige druk op de prijs een voorbode is van een nog grotere prijsval deze zomer. Voor de bloemenafzet was de zomer van 2014 redelijk gunstig en het weer is altijd een ongewisse factor. Zeker is dat de huidige aanvoerstijging groter zal zijn omdat er toetreders zijn op de Cristatamarkt. „Op dit moment is de prijs erg laag”, stelde Danny Vijverberg van kwekerij Noordelier in De Lier juni vast. „Tot en met de feestdagen ging het goed, daarna is de vraag teruggevallen.” Van Delft vindt dat de vraag naar

Foto: De GrAAF VAn Der ZAnDe

„Van het begin van het aanvoerseizoen tot het eind is het aanbod constant en dat is goed”,

Markt-4-Snijbloemanalyses-nw.indd 22

oordeelt inkoper Ruud van der Zwet over de pluimcelosia Caracas. „Andere pluimers heb ik nog

Cristata op een goed niveau ligt. „Zwitsers die eigenlijk erg gevoelig zijn voor seizoenbloemen, vragen er in de winter zelfs nog naar”, noemt hij als voorbeeld. „Vraag naar Cristata is er altijd wel, zodra het aanbod op gang is gekomen”, weet Van der Zwet.

In het assortiment heeft de Actserie een dominante positie en zijn verder Bombay-rassen vertegenwoordigd. In beide series worden dit jaar geen bijzondere voor de markt vernieuwende cultivars verwacht. „De hoofdkleuren zijn er allemaal, nieuwe tussenkleuren zouden goed zijn”, aldus Vijverberg. In het nichepakket zit wel ver-

nieuwing, maar hiervoor is de markt klein. „De Turbo’s, die zijn speciaal en daarom doen we er geen grote aantallen in”, verwijst Van der Zwet naar het aanbod dit jaar van Rijk de Jongh Flowers uit Tuil. Van Delft heeft van deze 1 m lange, grootbloemige cultivars ook hoge verwachtingen. „Via Blooming Traders gaan we ze speciaal in de markt zetten.” Andere nieuwkomers in het nichepakket zijn de ferrarirode Smashing, paarse Solid en bruine Rocking Shock. Een van de verbeterpunten is volgens Van der Zwet het juiste aantal per emmer en gebruik van opzetkragen, om beschadigingen te voorkomen. „Iemand draait daar voor op, het kost marge.” ■

niet gezien, het zou goed zijn als telers aankondigen wanneer het beschikbaar komt.” Daar is Peter van Delft, inkoper bij Barendsen Bloemen, het mee eens. „De ondoorzichtigheid van het aanbod van seizoenkwekers is echt een verbeterpunt. Hoe eerder we weten wat we klanten kunnen aanbieden, hoe beter.” In het retailsegment wordt pluimcelosia volgens inkoper Wim Bom van Intergreen vanwege de wispelturigheid van het aanbod niet gebruikt. „We hebben wel een boekettenlijn met Cristata, maar daarvoor laten we een specifiek soort speciaal opzetten.” De enige aanvoerder van Caracas is teler Aad van Schie van de gelijknamige kwekerij in Honselersdijk. „Vanaf half april tot oktober zijn we op de markt. Dit

jaar lijkt het met de prijsvorming wat minder goed te gaan.” Het jaaraanbod Celosia argentea Plumosa en overig schommelde jarenlang rond 2,4 miljoen stelen en zakte vorig jaar onverwacht fors met bijna 20% tot onder de 2 miljoen. Dit jaar komt de aanvoer vertraagd op gang, vanaf juli waarschijnlijk de eerste. In de Sunday-serie is verder veredeld tot inmiddels twaalf kleuren, maar het onderscheidend vermogen met bijvoorbeeld de langere pluimen en de betere houdbaarheid wordt door de Nederlandse bloemenhandel niet gewaardeerd. In de Caracasserie worden nieuwe kleuren op praktijkschaal getest, maar de prioriteit in de veredeling en selectie in deze serie ligt bij de poten tuinplanten. ■

Assortiment

25 (2015)

17-06-15 11:41

„Tot nu toe is het goed gegaan, vooral dankzij de constante kwaliteit”, meldt inkoper Johan van der Horst van H. Star Bloemengroothandel over het lopende pioenenseizoen. Wim Bom van Intergreen kan er niet over oordelen: „We zouden wel willen, maar het aanvoerpatroon is te lastig om te voorspellen. Retailers waar wij aan leveren willen een grotere zekerheid dan tot nu toe is waar te maken. Bij discounters ligt dit wat makkelijker. Jammer, want het is een wereldbloem.”

Wisselend patroon De aanvoerstatistieken bevestigen het wisselende aanvoerpatroon. In 2012, 2013 en 2014 werd tot en met mei respectievelijk 44%, 27% en 62% van het jaarlijkse aanbod via de vestigingen van FloraHolland verhandeld. In stuks is de variatie veel minder groot, met aanvoeraantallen van 63 miljoen, 71

miljoen en 69 miljoen stelen. De middenprijzen hiervoor lagen in die jaren op 48, 46 en 49 cent per steel. Het Nederlandse aandeel lag steeds op 90% met Frankrijk als belangrijkste importland. Omdat ook pioenen rechtstreeks worden verkocht, zijn de statistieken niet compleet. Individuele resultaten hangen sterk af van de periode waarin wordt verkocht. „Het ziet ernaar uit dat het een goed seizoen wordt”, verwacht Sjaak de Haan van de gelijknamige kwekerij in Wervershoof. Vanaf eind april voerde hij eerst aan vanuit ’wandelkappen’, de plastic boogkassen, om daarna over te schakelen tot half juni op de buitenteelt. „Daaruit veilen we dan nog een dag of tien”, licht hij toe. Gebr. K. en J. Dijkstra uit Hem begon deze week met de aanvoer vanuit de week daarvoor geoogste pioenen en Jan Dijkstra kan dus nog geen conclusies trekken. „We hadden meer oogstarbeid,

Gemiddelde prijs in centen

Het koude voorjaar vertraagt de aanvoer van pioenen, maar tot en met half juni waren de resultaten goed. Het afzetconcept My-Peony versterkt de marktpositie van deze specialty.

100

100.000

80.000

60.000

40.000

20.000

’00 ’01 ’02 ’03 ’04 ’05 ’06 ’07 ’08 ’09 ’10 ’11 ’12 ’13 ’14

’13 ’14 ’15 t/m mei

Verkochte aantallen x duizend

Foto: De GraaF Van Der ZanDe

Pioenenseizoen kan weer goed eindigen

Aanvoer en gemiddelde prijs pioenen (Lactiflora-groep) op de Nederlandse bloemenveilingen sinds 2000 (bron: VBN/FloraHolland).

maar de pioenen gingen heel goed de cel in en we kunnen weer prima kwaliteit leveren.”

My-Peony Jacob Karsten in Benningbroek levert dit jaar voor het eerste alle pioenen via My-Peony. „Vanaf de derde week van april vanuit Frankrijk en daarna vanuit Nederland tot eind juli en tot nu toe loopt het goed.” Via My-Peony worden telers en handelaren bij elkaar gebracht. Dankzij de combinatie van ketenverkorting, samenstelling van het assortiment en toepassing van gespeciali-

seerde kennis over teelt, bewaring en logistiek kunnen pioenen in grotere aantallen over een langere periode worden aangeboden. „In de constante kwaliteit die klanten willen”, meldt Marco Boumans namens My-Peony. „We werken al jaren aan dit concept met steeds betere resultaten.” De breedte van het assortiment is een van de sterke punten van het pioenenaanbod, met elk jaar noviteiten. Aanvoerrijpte en uitbloei van met name late soorten zijn al jaren belangrijke aandachtspunten. ■

Marktacties Promotie Woonplant van de maand juni: lepelplant Woonplant van de maand juli: ficus Ginseng Tuinplant van de maand juni: kleinfruit Tuinplant van de maand juli: hortensia PurE Seasonal Flowers zomer: paeonia, matthiola, antirrhinum, gladiool 21 mei - 21 nov Campagne Trending in de Tuin Mooiwatplantendoen.nl 21 mei - 21 nov Campagne Trending in the Garden Pflanzenfreude.de 20 juni Rob’s Grote Tuinverbouwing met onder andere: bol-op-pot: tulp, hyacint, narcis, eucomis, glamini, freesia, scilla en sonatini, Decorum assortiment, groene planten. SBS6, 17.00 uur.

Bloemenagenda Bloemenbureau Holland, VBW en FloraHolland

1 - 28 juni: lelie 29 juni - 26 juli: zonnebloem 30 juli - 9 aug: calla 3 aug - 30 aug: hortensia 31 aug - 1okt: chrysant

1 okt - 18 okt: alstroemeria 12 okt - 8 nov: lisianthus

Bloemendagen 21 juni Vaderdag (Ned, Bel, GB, Fra) 23 juni Vaderdag (Pol) 26 juni Einde van het schooljaar (Bel) 11 juli Feest van de Nederlandstalige Culturele Gemeenschap (Bel) 14 juli Nationale Feestdag (Fra) 21 juli Nationale Feestdag (Bel) 1 aug Nationale Feestdag (Zwi) 15 aug Maria hemelvaart (Bel, Dui, Fra, Ita, Oos, Pol, Zwi) 31 aug Summer Bank Holiday (GB) 1 sep Eerste schooldag (Rus, Pol) 13 sep Ziekendag (Ned, Bel) 20 sep Dank-, boete- en gebedsdag (Zwi) 24 sep Dank-je-wel Dag (Dui) 26 sep Dag van de Klant (Bel) 27 sep Nationale Feestdag van de Franstalige gemeenschap (Bel) 1 okt Nationale Vergeet-ze-niet-dag (Ned) 5 okt Dag van Leraar, een 10 voor de juf (Ned)

Heeft u informatie voor de agenda? Mail naar afmiddelburg@hortipoint.nl

25 (2015)

Markt-4-Snijbloemanalyses-nw.indd 23

17-06-15 11:41

Analyse bloeiende planten

Bedrijf: Global Plant Export International Functie: directeur Belangrijkste afzetlanden: luchtvrachtbestemmingen wereldwijd Inkoop: klok en rechtstreeks bij kwekers Aantal medewerkers: 8

Frank van Klingeren:

’Automatisering kwekers beperkt keuzevrijheid’ Hoe komen jullie op het eiland Réunion terecht? „Onze eerste klanten uit Réunion kwamen zo’n twintig jaar geleden zelf naar ons toe. We zijn gespecialiseerd in de export van planten naar verre bestemmingen, dus de link was snel gelegd. In de loop der tijd is onze klantengroep op dit eiland alleen maar gegroeid.”

Welke planten doen het daar goed? „We krijgen vooral veel vraag naar bloeiende potplanten en dan met name orchideeën. Met alleen phalaenopsis kom je er niet meer weg, die komen met hele containerladingen uit Taiwan. We zoeken dus altijd naar de wat specialere orchideeën en dat lukt prima. We kunnen er steeds een breed assortiment aanbieden.”

Ondervindt u er verder nog concurrentie? „Lokale teelt is er nauwelijks, maar omdat Réunion een Frans eiland is, ondervinden we hier vooral concurrentie van de Franse exporteurs. Daar komt nog eens bij dat er veel Franse supermarkten zijn, zoals Carrefour en Intermarché. Die worden centraal vanuit Frankrijk beleverd. Onze planten komen via de groothandel dus vooral terecht bij lokale supermarkten en bloemisten.”

Hoe ingewikkeld is export naar Reunion?

Wat betekent dit voor de kwekers? „Zij moeten de planten in elk geval in het juiste rijpheidsstadium aanleveren, om schade te voorkomen. Dit wordt door de verregaande automatisering van de kwekers echter steeds lastiger; de computer bepaalt welke partij wanneer naar voren wordt geschoven. Dit beperkt de keuzevrijheid qua bloeistadium, maar ook de mogelijkheid om op soort te kopen. Iets om over na te denken.”

Markt-5-Exporteur-Afzetzaken-nw.indd 24

Kwekers merken geen wezenlijk verschil met vorig jaar in hun resultaten. Een plus bij de retail en een min bij de daghandel houden de boel in evenwicht. Celosia speelt in de zijlijnen van de markt een bescheiden rol en blijft daarin redelijk stabiel. Plumosa- en Caracas-types hebben elk een eigen schare van aanhangers, de één voor de veelkleurige, grote pluimen, de ander voor de fel paarse, kleinere pluimpjes. Ondanks de opvallende verschijning, weet de plant niet overal het onderscheid te maken. „Het is een fleurig plantje dat prijstechnisch gunstig ligt. Ze doen het leuk in een bloei-mix. De planten zijn wat compacter geworden waardoor de belading is geoptimaliseerd en met een leuke hoes vormen ze een mooi geheel. Toch is er vanuit Frankrijk – waar men juist van bonte, felle kleuren houdt – maar minimale vraag”, constateert Jurgen Kester van Qualiflor.

Nieuw bloed Veelbelovende nieuwkomer is de Hot Topic-serie, met bloemen die een combinatie zijn van een pluim en een hanenkam. „Met een tonsur-ton potje vormt het een fris en vrolijk geheel. Ik verwacht hier wel wat van. Ook zijn we op kleine schaal bezig met de rode Firosa en de Giraffe, een coleosia met een wat

langere aar. Oude ’nieuwkomers’ als Robina en Flame waren teelttechnisch niet interessant genoeg en zijn nagenoeg verdwenen. Het is tijd voor ’nieuw bloed’”, zegt Jeffrey Ammerlaan van AmmerlaanSosef in Honselersdijk. Binnenkort komt ook kwekerij Griffioen uit Mijdrecht met iets nieuws: de Kelos Fire. Van LV Plant komen nu ook nieuwe Plumosa-types op de markt, evenals de donkere Intenz.

Goed houdbaar Ysbrand Hoekstra van Profit Plant verkoopt Caracas Deep Purple verreweg het meest. „Die wordt het vaakst gepromoot en daar is de meeste vraag naar. Het is goed dat er weer wat leven in de brouwerij komt. Misschien dat nieuwe soorten met merknamen kans maken om zich als iets volledig nieuws te presenteren.” Bij Dames Plants is celosia een artikel dat dagelijks naar vrijwel alle Europese landen gaat. Ben Dames: „Het is een goed houdbare plant die zowel binnen als buiten wordt gebruikt. Celosia zou van mij best wat korter aangeboden mogen worden. De vraag loopt in de zomer al terug, maar celosia blijft tot eind september nog op de markt komen. De prijsvorming heeft in die periode flink te lijden onder de frictie tussen vraag en aanbod.” ■

100

10.000

8.000

6.000

4.000

2.000

2010

2011

2012

2013

2014

Verkochte aantallen x duizend

„Réunion wordt indirect aangevlogen, met alle risico’s van vertraagde en niet-complete zendingen. Je moet dus goed weten waar je mee bezig bent. Soms echter gebeuren er dingen buiten je controle; neem situatie bij de kanaaltunnel. Door de vluchtelingen die zich per truck Engeland in willen laten smokkelen, zijn er nu urenlange controles. Voor maatschappijen die Engelse luchthavens als knooppunt hebben gekozen, is dat een actueel probleem.”

Celosia: retail in de plus, daghandel in de min

Gemiddelde prijs in centen

Foto: GlobAl PlAnt IntErnAtIonAl

Exporteur over

Verkochte aantallen en middenprijs Celosia argentea op de FloraHolland-veilingen van 2010 tot en met 2014. 25 (2015)

17-06-15 11:42

Afzetzaken Foto: KP HollAnd

Analyse tuinplanten

Onvoldoende verbetering voor bacopa Telers van perkplanten voorzagen voor dit seizoen een strucaan. Het resultaat valt nog tegen.

maar we hebben nog steeds het nodige moeten veilen. En klokken werkt voor dit type producten niet meer.” „Vorig jaar was het erg slecht. We hadden toen op voorhand te veel staan door het faillissement van Baas Plantenservice. Dit jaar hadden we fors minder gezet. Maar we moeten nog steeds te veel klokken”, valt Ben Vermeer van kwekerij Bevermeer in ’sGravenzande bij.

38% Connect Die beweging ziet Martijn Bentvelsen, projectleider Markt & Product bij FloraHolland weerspiegeld in de cijfers. „Dit seizoen werd zo’n 38% van de omzet van sutera via Connect gerealiseerd. Vorig jaar was dat 43%, in 2013 nog 56%.” Bentvelsen ziet voor bacopa het hele seizoen betere prijzen dan in 2014, met name voor de klok. Telers noemen dat resultaat op z’n best matig. Zij vermoeden dat sinds de teloorgang van de Max Bahr-keten minder bacopa uit Nederland in Duitsland wordt verkocht. Mogelijk hebben Duitse leveranciers daar sterkere posities ingenomen. Het witte ras Snowflake, dat het goed doet bij tuincentra in Nederland, maakt 44% van de veilingomzet uit. ■

100

5.000

4.000

3.000

2.000

1.000

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

Verkochte aantallen x duizend

Gemiddelde prijs in centen

Via FloraHolland verkochten perkplantentelers dit jaar tot en met week 24 ruim 2,1 miljoen stuks sutera, in de handel beter bekend als bacopa. Volgens de statistieken is dat 11% minder dan vorig jaar. In werkelijkheid kromp het aanbod waarschijnlijk sterker. Tussen de grote kopers van bacopa zaten dit jaar ook plantenkwekerijen. Blijkbaar kochten die handel bij om later nogmaals via de veiling te verkopen. Mogelijk verklaart dit dubbel tellen ook deels het 11% betere prijsniveau in 2015. Hoe het ook zij, de totale omzet in deze productgroep bleef onveranderd ten opzichte van 2014. „Van bacopa is nog steeds te veel”, concludeert Aad Zuijderwijk jr. van kwekerij De Zonnebloem in Monster. „We hebben met z’n allen duidelijk minder opgezet,

Verkochte aantallen en middenprijs sutera op de FloraHolland-veilingen van 2008 tot en met 2014. 25 (2015)

Markt-5-Exporteur-Afzetzaken-nw.indd 25

Bedrijf: KP Holland Aanleiding: 65 jarig-jubileum en nieuwe huisstijl Aad van der Knaap tweede van links op de foto

Aad van der Knaap „We hebben veel redenen om er met een heel goed gevoel op terug te kijken. Dankbaar zijn we ook dat we dit in goede gezondheid mogen vieren. Memorabele momenten zijn natuurlijk de start in 1950 door vader Jan, de omschakeling naar sierteelt in 1968, de groei van het bedrijf door toetreding van de zonen, het winnen van de Tuinbouwondernemersprijs in 2000, bezoeken van hoogwaardigheidsbekleders zoals Maxima en vijf jaar geleden de opening van een nieuwe locatie. En natuurlijk dit jaar met de introductie van een nieuwe huisstijl.”

„Als rode draad door ons bestaan zie ik twee belangrijke ingrediënten voor succes: samenwerking en innoveren. Daarbij is de mate van betrokkenheid van de medewerkers doorslaggevend. KP Holland heeft twee kernactiviteiten: verdelen en productie. Dat we deze takken samen in huis hebben, beschouw ik als een groot voordeel.”

„Onze afdeling verkoop bloeiende planten krijgt elke dag feedback van onze klanten over wat er gevraagd wordt en welke trends belangrijk gaan worden. Met deze signalen wordt ook onze afdeling veredeling continu gevoed, waardoor marktgericht veredeld wordt. Aan de andere kant worden alle noviteiten vanuit de verdeling eerst in eigen huis op praktijkschaal getest voordat ze de wereld ingaan. Hiermee voorkomen we dat onze klanten een proeftuin worden. Daar zit de kracht en het onderscheidend vermogen van KP Holland.”

„De vlag dekte de lading niet meer. Het oude logo was al meer dan 25 jaar oud, vanuit de tijd dat we alleen producent waren. Een huisstijl is je identiteit. Het moet aangeven waar je als bedrijf voor staat. Wij zijn zuinig geweest op de naam KP Holland en hebben de kernactiviteiten eraan toegevoegd: Breeding en Growing. Het is fijn dat er zoveel welgemeende positieve reacties binnenkomen ten aanzien van het nieuwe logo.”

„Bij de aftrap van de Flower Trials hadden we op locatie een bijeenkomst met zo’n 250 relaties georganiseerd. Mooie speeches van Lucas Vos en klanten, afgewisseld met een cabaretier. Heel gezellig. De Flower Trials zijn voor ons heel goed verlopen, elk jaar zien we de bezoekersaantallen groeien. Als bedrijf zul je moeten blijven werken aan nieuwe rassen om aantrekkelijk te blijven: blijven innoveren dus.”

17-06-15 11:42

Inzetten op iris CNB organiseerde van 15 t/m

aandacht, vindt de handelscooperatie, en toonde ruim

n de showruimte van CNB in Lisse waren zowel het actuele handelssortiment als de nieuwste, nog naamloze cultivars van zeven veredelaars opgesteld in vazen. Niet allemaal waren ze in volle bloei, en die ene tak in knop op de foto bewijst dat dit jammer is. De iris heeft een heel bijzondere bloem en de variatie in kleuren, bloemtekening en kleurcombinaties per bloem is groot. Vertegenwoordiger Hans Pater van CNB constateert dat er in het broeisortiment nog steeds geen opvolger is voor marktleider Blue Magic. „Er zijn heel veel mooie, nieuwe cultivars, maar de meeste hebben meer licht nodig dan Blue Magic. Dat zijn soorten die beter tot hun recht komen in Zuid-Europa, Californië of Australië. Bekende soorten als Ideal, White Wedgwood of Blue Diamond vielen af omdat ze in de broeierij minder zwaar worden dan Blue Magic. Het sortiment voor broeiers in Nederland verschraalt. Er zijn nog steeds noviteiten die een kans verdienen. Broeiers zijn echter voorzichtiger geworden met het testen van nieuwe cultivars. Met Blue Magic spelen ze op zeker, mede omdat blauwpaars een hoofdkleur is bij iris. Ook bollentelers kijken de kat uit de boom. Ze weten dat het gros van hun bollen in Nederland word afgebroeid.” De beste grofbollige iris van de show in week 25, Nova Blue, is lichtblauw en daarom voorziet Pater vooral een rol in het brede pakket voor de bollenexport. Bolontsmetting met Nontox-water is actueel door het wegvallen van formaline en waterbroei wordt weer opgepakt. < Tekst en foto: Hans Neefjes

hneefjes@hortipoint.nl

Spread.indd 26

25 (2015)

17-06-15 11:42

25 (2015)

Spread.indd 27

17-06-15 11:42

FlowerTrials timmeren verder aan de weg Grootser en internationaler waren de FlowerTrials week 24. Veel Europeanen hebben de data in hun agenda staan. En steeds meer bezoekers komen van buiten Europa zoals Amerikanen, Australiërs, Japanners, Russen en Irakezen. Ank van Lier en Peter vanLeth bloemisterij@hortipoint.nl

Israëliërs trekken gezamenlijk op

foto’s: Peter van Leth en ank van Lier

De Israëlische bedrijven Cohen, Hishtil en Jaldety Plant trekken gezamenlijk op op beurzen. Ook tijdens de FlowerTrials. Ze vermijden overlappende gewassen. Grofweg komt Cohen met perkgoed, Jaldety met vaste planten en Hishtil met kruiden en niches. In het oog springen de sierpepers, waarvoor Hishtil een eigen onderstam heeft ontwikkeld (vooraan op foto). Deze onderstam krijgen kwekers geleverd; na 10 tot 14 weken is een plant met vrucht iaf te leveren. In elk land gaat de veredelaar/vermeerderaar met één, hooguit twee kwekers in zee. In Nederland is dat Globe Plant in Vierpolders. Die komen eind juni met hun eerste sierpepers op de markt (links), die iets verschillen van de Israëlische (twee potten rechts). Het blad is groener en harder, wat voor transport gunstiger is. Het concept is begonnen met basilicum (middenachter); aan siertomaat wordt gewerkt.

Tijd voor deelname met Toscana Een oldtimer omringt met de vijf nieuwste pelargoniums uit de Toscana-lijn van P. van der Haak handelskwekerij uit ’s-Gravenzande is een echte eyecatcher. Het is voor eerst dat de vermeerderaar van bewortelde pelargoniums aan de FlowerTrials meedoet. In zijn veredelingsprogramma focust Perry van der Haak zich ook op gunstige raseigenschappen voor de laatste dag op de kwekerij als uniformiteit, compactheid en minder geel blad. „Met snel kunnen verwerken van de planten is immers veel geld te verdienen. Meer geld dan wat je bespaart door goedkoper, maar minder goed stek te kopen”, aldus Van der Haak. Andere raseigenschappen vindt hij ook belangrijk. Zo is de witte Eva een verbetering van de witte Insa en de witte Blanche Roche, omdat Eva niet verkleurt naar roze wat Blanche Roche soms doet en geschikter is voor een koude teelt dan Insa. Verder is de lila Lara Improved beter dan Lara vanwege de minder lange bloemstelen, vollere planten, donkerder blad en rijkere bloei.

Rijnplant veredelt en vermeerdert Per 2016 richt Rijnplant by Dümmen Orange zich alleen nog op de veredeling en vermeerding van poten snijanthurium, bougainvillea en heliconia. Alle productieactiviteiten worden afgestoten. Op de FlowerTrials toonde het bedrijf voornamelijk nieuwe noviteiten in zijn potanthuriums, vooral in de kleinere potmaten waarin consumenten meer geïnteresseerd zijn. Nieuwe kleuren (wit en paars naast rood) in grootbloemige rassen in de kleine potmaten 7, 9 en 10,5 cm. Meer kleur en kleurschakeringen in de grotere potmaten (vanaf 17 cm) en betere blad/bloemverhoudingen in de medium-potmaten (12 tot 15 cm). Net een week voorzien van een naam is Million Flowers Red (foto); een rijk bloeiend mediumras waarbij de bloemen ogen als een boeket.

2515Flowertrialshighlights.indd 28

25 (2015)

17-06-15 13:22

Roze ageratum als aanwinst

Voortborduren op zwart hart

In de Cloud Nine serie is het Floranova voor het eerst gelukt een roze ageratum toe te voegen aan het assortiment. De serie bestaat nu uit drie kleuren: wit, blauw en roze. De veredelaar is niet de enige, maar wel een van de weinige met een roze ageratum. „Sowieso is ageratum een moeilijk te veredelen gewas en roze heeft ook ons de nodige moeite gekost”, vertelt commercieel manager Chris Spanton. Hij roemt de Cloud Nine serie ook om zijn uniformiteit, compactheid en dat de ageratums uit deze serie vijf tot zeven dagen eerder bloeien. Drie jaar geleden heeft Floranova ageratum opgenomen in zijn veredelingsprogramma, omdat het een gat in de markt zag mede door het wegvallen van een collega met dit gewas in zijn pakket. Een schot in de roos omschrijft Spanton deze beslissing.

Daar potchrysanten niet op rasnaam worden aangevoerd communiceerde Armada voor de FlowerTrials als lokker haar nieuwe snijsantinilijn Black Beauty. Santini’s met een zwart hartje in de kleuren wit, roze en geel. Een zwart hart in gele santini’s is niet nieuw, maar wel voor de andere twee kleuren. Introducties in oranje en rood staan voor het najaar gepland. Een zwart hart is een doel dat ze bij Armada in het gehele snij- en potassortiment willen bereiken. Bij potsantini’s is een zwart hart niet lang meer weg en te creëren als goed wordt geremd. Bij de kleinbloemige potchrysanten (picco’s, foto) is een zwart hart al langer gemeengoed. Maar ook daarin heeft Armada stappen gemaakt. Dat er inderdaad sprake is van een echt zwart hart en niet van bruine vlekken. De verbeteringen zitten verder in nieuwe hardere kleuren en een groter en nog donkerder hart. De volgende uitdaging is het realiseren van een zwart hart in troschrysanten.

Ambities voor bolbloemen in pot Bolbloemen-op-pot zorgen voor ongeveer 5% van de omzet van Van Den Bos Flowerbulbs, aldus salesmanager Bart Duijvesteijn. De hoop is dit te laten groeien naar 10 tot 15%; 20% is meegenomen. Al met al zal Van den Bos Flowerbulbs met name een bollenkweker en bollenexporteur van freesia, lelie en calla blijven. Gezien de ambitie betreffende bolbloemen-op-pot presenteerde het bedrijf zich voor het eerst op de FlowerTrials. Zelf veredelt het potfreesia en heeft twee series: Nano met een lengte van 40-55 cm, teeltduur van 90 dagen voor potmaat 7-9 dagen en de Lovely met een lengte van 30-40 cm, teeltduur van 70 dagen voor potmaat 5-7. De vijf rassen in beide lijnen, waaronder de nieuwe donkergele Fragrant Sunburst, goed in de markt te zetten heeft prioriteit boven nieuwe rasontwikkeling. Verder is er een eigen potlelie- en potcallaserie, die niet zelf worden veredeld.

Cosmos voor het voetlicht Fleuroselect brengt in 2016 cosmos met promotiemateriaal extra onder de aandacht van consumenten. Niet alleen verdient het gewas een duwtje in de rug, maar het is momenteel ook populair, aldus aanwezigen op de FlowerTrials. Daar denken zeker zo over bij Thompson & Morgon. De veredelaar presenteerde een geheel nieuwe vorm van cosmea, de Cosmos Cupcakes. Met bekervormige bloemen die twee ringen van bloembladeren heeft, waarvan de buitenste geheel rond is. In de toekomst worden extra ringen niet uitgesloten. De bloemen kleuren roze of wit of gemixed. Als zaadplant bloeit die van half juli tot vorst. Cosmos Cupcakes zijn ook geschikt als snijbloem. Lees verder > 25 (2015)

2515Flowertrialshighlights.indd 29

17-06-15 13:22

> Vervolg van pagina 29

Cyclaamspecials voor iedereen Cyclamenveredelaar Morel Diffusion brengt geregeld zogenoemde exclusieve cyclamensoorten die niet voor elke teler interessant zijn. Naast dat ze iets speciaals hebben, zijn ze ook moeilijker te telen in combinatie met andere soorten. „Kortom echt iets voor de liefhebber”, benadrukt exportassistent Marlies Bensdorp. De specials verschijnen niet in de catalogus en worden niet grootschalig opgezet. Nieuw is dat de beperkte zadenhoeveelheid vanaf dit jaar wel voor iedereen beschikbaar is. Nieuwste very special is Friola (foto). Een cyclaam met gekartelde bloemen en gewoon blad, geschikt voor potmaat 14 en groter met witte randen aan de uiteinden van de bloemen (Fantasia-kenmerk) in de kleuren violet en magenta. De planten zijn in november tot en met januari te leveren. Veel meer zaden zijn beschikbaar voor nieuwkomer Abanico. Een cyclaam met gekartelde bloemen en bladeren, rijkbloeiend, geschikt voor potmaat 12 met Fantasia-kenmerk in de kleuren violet en magenta. De planten zijn in september tot en met november te leveren.

Consument wil eigen aardbeien In het veredelingsprogramma van ABZ Seeds neemt het aardbeiassortiment voor de tuinbranche een steeds prominentere rol in. „Simpelweg omdat het commercieel momenteel erg interessant is. De consument heeft de eigen aardbei ontdekt”, laat directeur Gé Bentvelsen weten. De vrucht aan de plant blijft centraal staan; een mooie sierwaarde is meegenomen. Op dat laatste vlak komt ABZ Seeds met de nieuwe Ruby Ann met robijnrode bloemen en Montana met grotere witte bloemen en donkerder blad. Onder de aandacht brengt Bentvelsen op de FlowerTrials vooral het totaalconcept Delizz. Een aardbeiras onder code dat doordragend is, zodat de hele zomer tot aan de herfst op terras of tuin van is te genieten. Bij aankoop zitten de eerste aardbeien al in de plant. Het ras produceert rechtopstaande stengels wat makkelijk is bij het inhoezen. De hoes is vooral afgestemd op de retail. Helemaal gesloten zodat water en grond niet op het schap terecht komen en de draagkoker is stevig genoeg om met een hand mee te nemen.

Calibrachoa als kameleon De ultieme vernieuwing in calibrachoa. Zo typeert Westhoff in Südlohn de Chameleon-calibrachoa. Dit nieuwe type calibrachoa kenmerkt zich door bloemen met minimaal twee kleuren. Deze kleuren veranderen, afhankelijk van de temperatuur en de hoeveelheid licht, gedurende het seizoen. Hierdoor kan de calibrachoa er in de ene tuin heel anders uitzien dan in de andere en is het mogelijk dat de bloemen van één en dezelfde plant in kleur verschillen. De nieuwe calibrachoa kenmerkt zich daarnaast door een middelsterke en compacte groei en een goede vertakking. Er zijn zes soorten/kleuren Chameleons beschikbaar, waaronder één gevuldbloemige. Volgens Westhoff is er veel belangstelling voor de Chameleons.

2515Flowertrialshighlights.indd 30

25 (2015)

17-06-15 13:22

Reacties Pascal Laurant van Graines Voltz, een Franse distributeur van zaden en uitgangsmateriaal: „Ik ben met meer klanten op stap, omdat de handel door het zachte voorjaarsweer grotendeels achter de rug is. Ze hebben er de tijd voor. Vorig jaar zaten ze half juni nog volop in de handel. Eens te meer het bewijs dat weer een grote rol speelt in de teelt en afzet van perkgoed.”

Nieuwe begonia is ’idiot-proof’ De Begonia First Kiss was één van de noviteiten die werden gepresenteerd tijdens het Dümmen Orange Flower Festival. Volgens Dümmen is het product begonia aan een opmars bezig, onder meer omdat de nieuwe soorten zowel in de zon als in de schaduw prima gedijen en weinig onderhoud vergen. Dat geldt ook voor de First Kiss: een halfhangende begonia met een gelig bloemhart en rood-roze bladeren. Volgens Dümmen is deze nieuwkomer, die tot de Unbelievable-collectie hoort, volledig ’idiot-proof’. Uitgebloeide bloemen vallen vanzelf op de grond en de plant laat duidelijk zien als hij water nodig heeft. De compacte groei maakt deze begonia ook voor telers interessant, aangezien veel stuks op een vierkante meter zijn te plaatsen. Daarnaast hoeft de plantgroei nauwelijks te worden geremd.

Robèr Bijwaard, inkoper Royal Lemkes: „Het belangrijkst is dat deelnemers open blijven communiceren. Dat naast de mooie foto’s en getoonde gewassen, ook eerlijk verteld wordt hoeveel er beschikbaar is, vanaf wanneer, in welke aantallen en wat de teelttechnische prestaties zijn. De FlowerTrials moeten niet veel groter worden anders worden keuzes lastiger, zeker voor telers.” Gert Ploegmakers, inkoper bij Life & Garden: „De FlowerTrials zijn de perfecte gelegenheid om het assortiment poten perkplanten voor volgend jaar te bepalen; de planten zijn nu immers op hun best. Onze klanten worden graag verrast met nieuwe producten. Dit jaar heb ik al veel moois gezien en wordt het moeilijk kiezen. Daarbij moeten noviteiten vooral een aanvulling zijn op het bestaande assortiment” Drimboi Iuliana, poten perkplantenteler in Roemenië: „Ik ben dit jaar voor het eerst op de FlowerTrials, vooral om te kijken naar noviteiten die interessant zijn voor ons bedrijf. Voorheen bepaalde ik het assortiment op basis van een catalogus, maar het heeft een duidelijke meerwaarde om de producten in het echt te zien. Dat maakt de reis nu al de moeite waard. Daarnaast willen we graag rechtstreeks zaken gaan doen met vermeerderaars; nu kopen we de planten nog in bij leveranciers.”

Compacte potanjers voor export De Duitse veredelaar Elsner pac kwam tijdens de FlowerTrials met een nieuwe serie potanjers. Deze Dinamic-serie kenmerkt zich door een compacte groei; de anjers worden slechts 16 à 17 cm hoog. De andere potanjers in het sortiment van Elsner bereiken een hoogte van 23 tot 30 cm. Vanwege zijn compactheid is de Dinamic-anjer volgens de veredelaar makkelijker te telen en te vervoeren, wat het product meer geschikt maakt voor teelt in een exportland als Nederland. De serie telt negen (kleur)variëteiten: Dark red, Pink, Pink to white, Purple and white, Red and white, Red, Apricot, Violet en White. De potanjers kenmerken zich verder door een goede vertakking en een vroege bloei (van half maart tot medio juni). Ook zijn ze licht geurend. Elsner pac bekijkt of het mogelijk is om de Dinamic-anjers ook als kamerplant te vermarkten. 25 (2015)

2515Flowertrialshighlights.indd 31

Eric Haar, eigenaar Haar’s Nursery, Somerville (Australië): „Ik ben ieder jaar van de partij en kom voor nieuwe producten, maar ook om contacten te onderhouden. Op basis van deze trip bepaal ik welke poten perkplanten we volgend jaar opnemen in ons assortiment. Wij leveren aan bouwmarkten in Melbourne, Sydney en Adelaide. De Australische consument wil vooral veel kleur, vanwege de droogte in het land; daar kijk ik dus speciaal naar uit. Het valt me op dat er dit jaar weinig echte noviteiten zijn, het gaat vooral om verbeteringen van bestaande producten. Dat is ook wel logisch, aangezien een veredelingsproces jaren duurt.”

17-06-15 13:23

Neil en Mike van Steekelenburg tuinen goed in Canada:

Arie-Frans Middelburg afmiddelburg@hortipoint.nl

et interview is net begonnen als de vrouw van Neil van Steekelenburg, Mary, zich meldt via skype. Of Neil een fijne dag heeft gehad en of mensen nog spraken over het bezoek van Willem Alexander en Maxima aan hun kwekerij CosMic Plants in Beamsville eind mei. „De dag was druk”, antwoordt Van Steekelenburg en hij vertelt kort over bezoeken aan Anthura, Floricultura en Quick Plug. En ja, het bezoek van het koninklijk echtpaar maakte ook in Nederland veel reactie los, bevestigt hij. „Iedereen kwam naar me toe. Sommigen vroegen: is dit de hand die je met Maxima hebt geschud? Ik zei dat ik de hand sindsdien niet meer heb gewassen, haha.” De geboren en getogen Westlander is voor een week in Nederland. Het is een kleine twee weken nadat het bedrijf het nieuws haalde. Hij stak de oceaan over voor een bezoek aan de FlowerTrials, leveranciers en collega-bedrijven. In het weekend is er tijd voor familie. Van Steekelenburg die bij CosMic Plants verantwoordelijk is voor teelt en inkoop, doet dit zo’n eens per jaar. Broer Mike, verantwoordelijk voor marketing en verkoop is er vaak in het najaar als de Trade Fair plaatsvindt in Aalsmeer. Tussen alle bedrijvigheid door vindt Neil van Steekelenburg tijd om met het Vakblad te praten.

„Het gaat uitstekend”, zegt de teler. „Ik mag privé en zakelijk niet klagen.” In 2004 startte hij met broer Mike met de teelt van phalaenopsis. De start was met 2.000 planten per week voorzichtig, omdat ze niet wisten wat de markt aan kon. „In Nederland kun je lid

cosmicplants.indd 32

van de veiling worden en je kunt je planten altijd voor de klok kwijt. Wellicht niet voor de prijs die je zou wensen, maar je kunt ze wel kwijt. In Canada ligt dat anders; daar moet jezelf een baas voor de planten vinden. Het logistieke spinnenweb is er niet.” De kas, toen van 6.000 m2, werd daarom aangevuld met de teelten die ze in Nederland ook hadden: potzonnebloemen, kuipplanten en poinsetttia. Maar eenmaal op de markt zagen de broers dat hun klanten – de bovenkant van de markt: groothandel, bloemisten, tuincentra en eventplanners – meer aan konden en al snel lieten ze de bijteelten vallen. Het bedrijf breidde uit met 2.000 m2 en teelt wekelijks 6.000 stuks 12 cm’s en 3.000 6 cm’s. „In Nederland lijkt wat sneller geteeld te worden”, vergelijkt Van Steekelenburg. Het was zijn eerste indruk toen hij dinsdagochtend – net uit het vliegtuig – de phalaenopsis voor de klok in Aalsmeer aanschouwde. „Nederlandse kwekers proberen de kostprijs te verlagen. Telers doen er zo’n 26 weken over van oppotten naar koelen. Misschien is het klimaat er beter, wat gematigder, voor de teelt.” In Ontario is het klimaat behoorlijk anders, legt hij uit. De winters zijn koud met temperaturen tot soms -25°C. De zomers zijn vaak veel heter dan in Nederland. „Wij hebben veel meer licht, we zitten op de hoogte van Zuid-Frankrijk.” Probleem is echter dat er in februari, maart als de lichtintensiteit al hoog is, nog niet gekrijt kan worden. „Het vriest dan soms nog en soms ligt er nog sneeuw op het dek. Daar zijn we in het begin wel de fout mee in gegaan.” Door de hoge instraling kan het in de zomer heet worden in de kas. „Soms is de

instraling niet weg te koelen en loopt de temperatuur op tot 26°C. Op een ander moment op de dag moeten we dat weer compenseren. Die hete zomers zijn een uitdaging.” De hoge lichtintensiteit is ook de reden dat ze plastic op de kas hebben. Van binnen is de kas hetzelfde als de Nederlandse kassen. „Nederlanders die langskomen zeggen in de kas dat het lijkt alsof ze in het Westland zijn.” Het klimaat maakt dat er veel gas gebruikt wordt, maar de prijs daarvan ligt nu lager dan in Europa. Van Steekelenburg verwacht dat het zo blijft. Canada heeft veel aardgas, zeker nu er schaliegas wordt gewonnen. Door veel bijkomende kosten is elektriciteit echter duur. De broers kijken naar WKK. Het net is echter niet berekend op teruglevering. Maar de politiek kijkt wel of ze het net er geschikt voor kunnen maken, geeft de teler aan.

Vergeleken met Nederlandse bedrijven is CosMic Plants klein. In Nederland zou een zelfde type bedrijf het volgens Van Steekelenburg niet redden. In Canada lukt het op 8.000 m2. Hoe kan dat? In Nederland is alles erg kostprijs gericht, legt de teler uit. De marges zijn niet hoog. „In Canada wordt meer directe handel gevoerd en hebben we op een kleinere oppervlakte toch een goed inkomen. In Canada gooien telers ook minder de eigen glazen in door te veel te produceren.” Het aantal consumenten in NoordAmerika ligt wat lager dan in Europa en die consumenten kopen minder makkelijk dan de Europeanen, maar de productie van 25 (2015)

17-06-15 11:42

Foto: CosMiC Plants

Neil van Steekelenburg in gesprek met Maxima. Broer Mike onderhoudt Willem Alexander. „In Nederland woonden we op een paar kilometer

phalaenopsis in Noord-Amerika ligt veel lager dan in Europa. Wat meespeelt is dat de crisis Canada niet zo hard heeft getroffen als Europa en de Verenigde Staten. „Dat komt mede doordat banken wat conservatiever waren in het verstrekken van leningen voor wilde investeringen. Achteraf is dat goed geweest”, verklaart de ondernemer. De invloed van de Amerikaanse crisis op zijn bedrijf was beperkt. Er moest iets meer gefocust worden op de lokale markt. Momenteel is de Amerikaanse dollar sterker ten opzichte van de Canadese en dat is gunstig voor de export. CosMic Plants heeft in een aantal grote Amerikaanse producenten concurrenten. Op grote oppervlaktes wordt phalaenopsis geproduceerd voor het grootwinkelbedrijf. Weliswaar een ander segment dan CosMic Plants bedient, maar toch. Grote volle vrachtwagens bereiken de regio die het bedrijf bedient. De broers zetten af in de Toronto metropool, Quebec (Montreal en Quebec City) en via groothandelaren gaat er 40% de grens over naar Amerika. En een klein deel gaat naar veilingen in Montreal en Toronto. De aanwezigheid van grotere producenten biedt ook directe voordelen voor 25 (2015)

cosmicplants.indd 33

CosMic Plants, vertelt Van Steekelenburg. Het heeft er voor gezorgd dat een toeleverancier zich gevestigd heeft in de buurt die er voor zorgde dat er een acceptabele bark beschikbaar kwam. Jarenlang was het lastig een geschikt medium te vinden.

Groot dilemma Ondanks de concurrentie denken de broers aan uitbreiding. Van Steekelenburg: „Verdubbelen van de productie is best eng. We moeten dan eerst een markt vinden voor de extra planten en zouden die uitbreiding in hetzelfde, hogere marktsegment misschien pas in vijf jaar tijd vol kunnen plannen. Dat maakt dat de kostprijs hoog uitvalt. Maar als we telkens een klein stukje bijbouwen dan wordt het ook een duur verhaal. Dat is het dilemma waar we mee zitten.” Momenteel huren de broers een stuk tuin bij een collegateler. Zo kan de groei wat geleidelijker verlopen. Neil van Steekelenburg heeft in Canada gevonden wat hij zocht. Het Westland benauwde hem toen hij – toen heette hij nog Cock – in 2004 met het Vakblad sprak. „Er is hier veel ruimte en we zijn heel goed gewend.” Een andere droom is ook uit ge-

komen: op een stuk land van 10 ha bouwde hij drie jaar terug zijn eigen huis voor zijn vrouw en drie zoons. „Nee, we hebben nooit spijt gehad van de stap en gaan waarschijnlijk nooit meer terug”, bevestigt hij. Van Steekelenburg benadrukt dat emigratie voor niet iedereen in een successtory uitmondt. Nog woonachtig in het Westland bezocht hij in Canada ooit zijn vriend en oude buurman aannemer Danny Doesburg. Het bezoek leidde er mede toe dat hij en zijn gezin ook emigreerden. Doesburg kreeg drie jaar na zijn emigratie een epileptische aanval. Hij bleek een hersentumor te hebben. „Ze gaven hem nog twee jaar. Met zijn gezin en met zijn bedrijf liep het niet goed af”, zegt Van Steekelenburg geëmotioneerd. De twee jaar die Doesburg nog had werden er uiteindelijk tien. Een week voordat het koninklijk echtpaar CosMic Plants bezocht, overleed Doesburg. Vlak voor zijn dood bezocht Van Steekelenburg hem in het ziekenhuis om afscheid te nemen. „Ik vertelde hem dat Willem Alexander en Maxima op bezoek kwamen. ’Het komt door jou dat ik dat mag meemaken’, zei ik hem. Danny kon niet meer praten, maar er verscheen een glimlach op zijn gezicht en hij moest huilen.” <

17-06-15 11:42

Teelttips ZomerBLoemeN Droogte Het voorseizoen is in vrijwel het hele land extreem droog geweest. Veel telers laten zich echter van de wijs brengen door die kleine buitjes van een paar millimeter die er geregeld vallen. In de meeste gevallen is dit water verdampt voordat het in de grond kan trekken. Neem serieus de tijd om te kijken of de grond niet echt te droog is en de gewassen hier

iriS rhizoctonia solani Elke grond kan door Rhizoctonia solani (zwaar) zijn besmet, vooral gronden waarin veel bladresten zijn ingewerkt. De aantasting vindt voornamelijk plaats op de grens grond/lucht. Ongeveer een maand na het planten beginnen bij ondiep geplante bollen de

LeLie Stomen Momenteel zijn veel leliekwekers weer gestart met stomen. Voor een optimaal resultaat is een droge bodem erg belangrijk. Probeer de teelt voor het stomen daarom zo droog als verantwoord is af te telen. Geef de laatste twee weken voor de oogst zo

Teelttips-Schoffelen_nw.indd 34

PioeN Bewaring

serieus last van hebben. Zelfs in de Bollenstreek is het op veel plaatsten zo droog dat, zeker de jonge gewassen, niet goed doorgroeien. In gebieden waar de grondwaterstand dieper zit wordt er al volop water gegeven. Als er beregend moet worden met water dat eigenlijk niet goed geschikt is om te beregenen, let er dan op dat er in één keer veel water wordt gegeven in de nacht. Ga

met slecht water nooit veel keer kleine beetjes water geven. Het middel is dan erger dan de kwaal.

buitenste loofbladeren te verwelken. De plant sterft later helemaal af. Van dieper geplante bollen wordt de spruit ondergronds al aangetast. De spruiten zien er dan ’aangevreten’ uit. Bij een ernstige aantasting komen de planten traag, of helemaal niet op. Plant op voorhand ondiep en stoom zwaar besmette grond. Behandel desnoods de grond met Rizolex (100 ml/100 m² bij induimen en 320 ml/100 m² bij dieper planten en doorwerken).

Natvoetrot In geremde irissen kan incidenteel in de buitenteelt natvoetrot (phytophthora) optreden. Vroeg aangetaste planten maken een korte, donkergroene spruit en groeien niet meer. Het aangetaste weefsel is nat. Planten die in een later stadium zijn aangetast, blijven steken, de bloemknop verdroogt en het blad wordt geel. Soms is rond de stengel in de bol wit schimmelpluis te vinden. Zeer licht aangetaste

planten kunnen een normale lengte bereiken, maar geven een verdroogde bloem. In de stengel is dan een lichtbruine verkleuring te zien. Phytophthora houdt van natte omstandigheden en is bij hogere temperaturen het meest actief. Er is een grote reeks van waardplanten. De schimmels kunnen ook zonder waardplanten jaren in de grond achterblijven. De aantasting vindt altijd vanuit de grond plaats, en openbaart zich

zowel verspreid als pleksgewijs. Natte plekken, dus wateroverlast, zijn funest. Zorg voor een goede structuur en ontwatering. Een grondbehandeling met 400 ml AAterra of 15 tot 20 ml Ridomil Gold per are kan een redelijke bestrijding geven. De hoogste dosering geldt voor de zware gronden. Werk het middel goed door de bovenste 10 cm door.

water te geven dat de tweede steek de gelegenheid krijgt om af te drogen. Wanneer de grond erg vast zit, is een diepe grondbewerking als woelen (vooral op zware grond) of diepspitten (lichtere zand en zavelgronden) aan te bevelen. Niet alleen tegen bodemziekten en onkruiden wordt gestoomd, ook vanwege aaltjes of wortelduizendpoten. Op zandgronden en lichte zavelgronden zijn er sneller problemen

met wortellaesieaaltjes. Bladaaltjes kunnen op alle grondsoorten voor problemen zorgen. Op zwaardere zavel en kleigronden zijn er eerder problemen met wortelduizendpoot. Dan werkt alleen afzuigstomen afdoende. Hierdoor krijgen de duizendpoten geen tijd om te vluchten voor de hete stoom die door de onderdruk snel de bodem intrekt. Ook ter bestrijding van wortellesieaaltjes werkt afzuigstomen beter dan

gewoon stomen. Verder kan een stoomddeken het stoomresulaat verbeteren. Hierdoor gaat er meer warmte de grond in en minder warmte naar boven. Een bijkomend voordeel is dat er droger gestoomd wordt omdat er minder condensvorming is tegen het zeil en in de kas wordt het minder heet. Het is belangrijk om na het stomen en voor of na het planten zo snel mogelijk nieuw leven aan te brengen in de grond om

aantasting door pythium of andere bodemziekten te voorkomen. In de praktijk wordt veel gewerkt met oppervlaktewater en diverse organische mestkorrels. De gedachte is dat het goede bodemleven positie kan innemen voordat er ziekteverwekkers komen. Simpel gezegd: waar goed bodemleven zit, is geen plaats meer voor ziekteverwekkers.

Henk van den Berg Teelt- en Bedrijfsadvies, 0252-340301

De meeste pioenen zijn nu gesneden en liggen veilig in de koelcel. Blijf de pioenen altijd controleren of deze goed koud blijven. Pioenen uit kratten waar broei in heeft gezeten zijn niet meer geschikt om te leveren. Let er zeker bij erg warm weer op, dat de koppen bij het verlaten van de koelcel niet nat slaan. Zet de kisten liefst eerst een half uur in een koele schuur voordat ze een warme verwerkingruimte in gaan. Een koele verwerkingsruimte is voor pioenen die vanuit de cel worden verwerkt een heel groot voordeel. Als de koppen nat slaan is de kans op botrytis verder in de keten vele malen groter. Extra aandacht in deze verwerkingperiode kan erg veel goed doen voor de kwaliteit. Henk van den Berg Teelt- en Bedrijfsadvies, 0252-340301

DLV Plant, marktgroep bloembollen, 0252-688541

Wilfried Poland Bloembollenadvies, 06 31698970

25 (2015)

17-06-15 11:42

Schoffelen

groene PLanten Klimaatomstandigheden zijn in de teelt van groene en bonte kamerplanten altijd een punt van zorg. De laatste weken wisselen momenten met heel felle straling af met momenten met veel bewolking. De schermsturing is dan een punt van zorg. Hanteer ruime voorwaarden om het pendelen van het schermdoek en het risico van felle straling op het gewas te beperken. Let ook op de instelling in de namiddag en avond. Het is lang licht en soms is juist in de namiddag de zon erg fel. Hoewel veel planten gekweekt kunnen worden onder lichte omstandigheden en goed zonder krijtscherm kunnen, geeft een krijtscherm wel een veel rustiger kasklimaat. Licht is

Perkgoed Buitenteelt eenjarigen Eenjarige bloeiende vasteplanten kunnen zich verheugen op een toenemende belangstelling. Vaak staan ze in grote potmaten en worden ze aangeboden als visueel aantrekkelijke product. Veel van deze gewassen staan buiten op de containervelden. Door het droge, winderige weer van de laatste weken is het belangrijk goed te beregenen en regelmatig wat extra voeding mee te geven. Als er gewerkt wordt met langzaam vrijkomende meststoffen kan veel water op de pot bij deze meststoffen wel eens tot gebrek leiden en dan is bijsturen noodzake25 (2015)

Teelttips-Schoffelen_nw.indd 35

in deze tijd geen beperking voor de groei, een te lage RV wel. Op veel bedrijven wordt nu heel terughoudend verwarmd. Let echter op: de nachten waren tot voor kort koel en grote dag- /nacht verschillen kunnen de groei negatief beïnvloeden. De watervoorraad in de bassins is inmiddels behoorlijk geslonken en veel bedrijven maken nu gebruik van oppervlaktewater. In veel gevallen is dit van redelijke kwaliteit. Maar als het erg zout is, kunt u het beste wat natter telen. Bijmesten is heel belangrijk. Pas uw bemestingsschema aan het uitgangswater aan. Vervang meststoffen als bitterzout door magnesiumnitraat en corrigeer een te hoog bicarbonaat (HCO3)-gehalte door

het schema aan te zuren. Controleer de pH-gift; vooral bij het bovendoor gieten geeft een te hoge pH van het gietwater veel residu. De EC-gift is afhankelijk van de stand en groeifase van het gewas. Geef tenminste 1,0 EC verse voeding mee. Controleeer in gesloten teeltsystemen regelmatig het recirculatiewater. Dit geeft inzicht in het niveau van Na en Cl. Te hoge waarden moeten voorkomen worden en spuien is maar beperkt mogelijk. Probeer uw voorraad recirculatiewater zo klein mogelijk te houden. Dan kunt u bij vers regenwater weer snel overgaan op normale voedingsrecepten.

lijk. Schenk bij gebruik van slootwater vooral aandacht aan de stikstofbemesting, want deze meststof spoelt snel uit en een gebrek geeft snel geel blad onder in het gewas. De ziektebestrijding in de buitencultuur is niet eenvoudig; men is erg afhankelijk van de weersomstandigheden op het moment van bestrijden. Het beste is een preventief bestrijdingsschema aan te houden en wekelijks een behandeling uit te voeren tegen schimmelziekten, zoals bladvlekken, meeldauw, roest en botrytis. In de buitenteelt wordt vaak gewerkt met een ’tankmix’. Let wel goed op bij het mengen van middelen. Overleg hierover met uw adviseur of leverancier. Ook het moment van bestrijden is erg belangrijk. Houd de temperatuur tijdens de

toediening in de gaten, de spuitvloeistof mag niet te snel opdrogen. De werking van sommige middelen is duidelijk minder bij hogere temperaturen. Let vooral goed op de toelating van middelen voor de onbedekte teelt. Gewassen als lavendula en salvia worden actief door bijen bevlogen en dat beperkt de middelenkeuze behoorlijk. Groeiregulatie is goed mogelijk, maar ook hier is de toelating van middelen beperkt. Zorg voor een goede EC in de pot, want dat werkt ook goed groeiremmend. Belangrijk is om vooral tijdig te remmen om groei vanaf het begin te beheersen.

Arie van Bostelen, 06 51312208

kees van egmond kees@kees-ineke.nl

Leeg Het is bijna half acht als ik de veiling binnenstap. De ALV staat op punt van beginnen. Ik zie gelukkig nog buffet genoeg staan om even een bordje mee te pakken. Mijn maag knort. Snel werk ik een paar happen naar binnen. ’Zo, geen tijd gehad om te eten?’ Ik mompel, met een mond vol gegratineerde courgettes: ’Vanmiddag een begrafenis gehad in Rijnsburg en daarna moest ik m’n moeder weer thuisbrengen in Bilthoven, maar het was zó gruwelijk druk onderweg…’ Hij begrijpt het. ’Hoe gaat het verder? Wel goed hè, geloof ik?’ Ik beaam het. ’Klopt, maar hoe weet jij dat?’, antwoord ik met een knipoog. Hij lacht. ’Ik hoor en zie weleens wat. Al heb je wel een paar kappen leeg liggen geloof ik.’ ’Ja, dat is een teken van rijkdom heb ik juist van de week mijn zoon wijsgemaakt.’ Hij kijkt me taxerend aan. ’Is dat zo?’ Ik heb eigenlijk geen idee of het klopt, maar het klinkt wel stoer. Dat je een deel van je kas leeg hebt liggen heeft tóch iets van ’kijk mij eens!’ Toevallig was ik vorige week bij een tuinder op leeftijd die een deel van zijn bedrijf heeft omgetoverd tot een prachtige buitentuin. Daarin teelt hij alle soorten bloemen die hij vroeger heeft gehad. Gewoon om van te genieten en om uit te delen. Ben je dan rijk, of niet? Nu hebben wij die lege grond niet omdat we bang zijn dat we te veel belasting moeten betalen hoor, wees niet bang. Nee, er gaat een heel nuchtere kijk op bloemen achter schuil. Want de zomer staat weer voor de deur. En twee opeenvolgende vrijdagen hebben alweer laten zien wat dat kan betekenen. Temperaturen tot boven de tropische grens van 30°C. En tot nu toe koelde het gelukkig weer af in het weekend, maar voor hetzelfde geld blijft het hogedrukgebied hangen en wordt het een hittegolf. Wie wil er dan bloemen hebben? Wij liever niet. Onze plantenleverancier weet dat ook maar toch probeert hij het nog even. ’We hebben er genoeg staan, dus als je nog een paar vakken extra wil planten?’ Ik lach in de telefoon en reken hem voor dat we tegen de tijd dat die bloeien volop aan het vakantie vieren zijn. ’Dus nee, ik hoef ze echt niet te hebben. Het spijt me voor je.’ ’Nou, dan storten we ze maar…’ Ja, denk ik nog, beter jullie nu dan wij straks.

Schneider Youngplants, 06 53281711

17-06-15 11:42

Nieuws

Veredelaar Holm wint KSMA-Award De heer Burkhard Holm heeft de Klaas Schoone Memorial Award gewonnen. De Duitse veredelaar kreeg die onderscheiding op een vakbijeenkomst van Floricultura in Heemskerk.

FOTO: HANS VAN DER MARK

De Klaas Schoone Memorial Award is vernoemd naar een van de grondleggers van Floricultura. De prijs is bedoeld voor mensen die net als Schoone veel betekenen voor het orchideeënvak. De prijs wordt om het jaar uitgereikt, voor het eerst in 2013. De jury koos Holm uit 15 genomineerden. Burkhard Holm werkte bij verschillende veredelaars, voordat hij in 1976 voor zichzelf begon. In zijn vijftigjarige bestaan als

Burkhard Holm (rechts) kreeg de KSMAAward van Kees Schoone, een van de huidige directeuren van Floricultura.

veredelaar en vermeerderaar maakte hij veel cultivars/hybriden van diverse soorten orchidee. Met name van cambria, cymbidium, miltoniopsis, phalaenopsis en zygopetalum zijn er diverse cultivars in productie. Holm wuifde alle lof weg. „Er zijn veel grotere veredelaars van orchidee dan ik. En in het belangrijke gewas phalaenopsis heb ik niet veel gedaan”, sprak hij na de uitreiking. Holm kreeg de Award en een cheque van € 10.000 uit handen van Kees Schoone, een van de huidige directeuren van Floricultura.

Bescheiden De jury prees Holm niet alleen om zijn veredelingswerk. Waardering was er ook voor de bescheiden, maar open houding van de Duitser bij het delen van zijn grote kennis en ervaring over de teelt van orchidee. De zoon van Burkhard Holm, Marko, nam het bedrijf van 5.500 m2 in 2000 over. De focus ligt nu op de botanische orchideeën. „Het delen van kennis is een sleutelfactor voor individueel en gezamenlijk succes”, stelde Jan Post, een andere grondlegger van Floricultura, in zijn openingswoord. Juryvoorzitter Wim Wooning riep de ruim honderdvijftig aanwezigen tijdens de bijeenkomst op 10 juni in Heemskerk op om meer kennis uit te wisselen. Dat kan onder ander

REDACTIE Schipholweg 1, Postbus 9324, 2300 PH Leiden e-mail: bloemisterij@hortipoint.nl www.vakbladvoordebloemisterij.nl

ColofonVBB-Nieuws_nw.indd 36

Event Floricultura maakte van de prijsuitreiking een event voor vakgenoten door tevens twee sprekers uit te nodigen. Yoeri van Alteren, een van de ondernemers achter de site www. duurzaambedrijfsleven.nl, stelde dat het belangrijk wordt dat klanten bij een product het gevoel krijgen ’Dit hoort bij mij’ en dat kan bijvoorbeeld door te benadrukken dat producten lokaal of zelfs klantspecifiek gemaakt zijn. „Zorg er dus voor dat de klant weet dat jij het product gemaakt hebt, accepteer niet dat je een anoniem schakeltje in de keten wordt” zei hij tot de telers in de zaal. „Leer van de verliezers in de markt om bij de winnaars te kunnen horen”, was een van de oneliners van Van Alteren. Verliezers zijn volgens hem ondernemers die online niet actief genoeg zijn, zich niet flexibel opstellen, te veel op de eigen sector focussen en bang zijn voor rigoureuze veranderingen. Individualisme, vergrijzing, meer aandacht voor het milieu, digitalisering en de opkomst van nieuwe wereldspelers in de economie noemde Van Alteren als belangrijke trends. De tweede spreker zorgde voor een beschouwende, vrolijke afsluiting. <

UITGEVER BDUmedia Afdeling Vak- en Publieksmedia Postbus 67, 3770 AB Barneveld, tel 0342-49 42 63, fax 0342 41 31 41 Uitgever: Wiljo Klein Wolterink MBA Verkoopleider: Ron van de Hoef, e-mail: r.v.d.hoef@bdu.nl

Colofon

Directeur Elbert van den Berg Secretariaat Linda Laman 071-56 59 678 Alice Hoogenboom 56 59 679 Hoofdredacteur Elbert van den Berg 071-56 59 678 Eindredacteur Jenny Mostert 071-56 59 633 Vakredactie Politiek en economie Quincy von Bannisseht 56 59 637 Peter van Leth 56 59 688 Markt en afzet Arie-Frans Middelburg 56 59 687 Cindy van der Zwet 56 59 630 Teelt en techniek Hans Neefjes 56 59 638 Joef Sleegers 56 59 642

via het platform Orchipedia op de website www.ksmaward.com.

Bureauredactie Carolyne de Vries Lentsch, Jolanda de Wekker Webredactie Erik Rotteveel Vormgeving Diseno Vormgeving Fotografie Gerdien de Nooy Freelancers Gert van den Berg, Hermen de Graaf, Bernadette Hoefsloot, Harmen Kamminga, Ank van Lier, Astrid Zoumpoulis-Verbraeken

ABONNEMENTENSERVICE Mutaties en bezorging Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Opgave via vakbladvoordebloemisterij.nl of bij de abonnementenservice. Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk twee maanden voor vervaldatum bij de abonnementenservice wordt opgezegd. Dit kan schriftelijk, telefonisch of per e-mail. Ook voor informatie over een lopend abonnement en klachten over de bezorging kunt u contact opnemen met de abonnementenservice, BDUmedia, afdeling Vak- en Publieksmedia, Postbus 67, 3770 AB Barneveld. Op werkdagen is de abonnementenservice telefonisch bereikbaar van 8.30 uur tot 14.00 uur op 0342-494844, e-mail: abonnementen@bdu.nl. Prijzen Jaarabonnement: € 349,60. Studenten 25% korting; 65 plussers 15% korting. Jaarabonnement Europa: € 449,65 (België: € 377,70). Jaarabonnement buiten Europa: € 466,50. Genoemde prijzen zijn inclusief 6% btw en verzendkosten. ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Verkoopleider: Ron van de Hoef, 0342 - 494263, 06 - 51806325, e-mail r.v.d.hoef@bdu.nl Media-adviseur: Gert-Jan Bloemendal, 0342-494807 e-mail: g.bloemendal@bdu.nl

Vakblad voor de Bloemisterij is een wekelijkse uitgave van de Stichting Vakinformatie Siergewassen en BDUmedia, Vak- en Publieksmedia. Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. Lezers wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Algemene voorwaarden: op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten van BDUmedia B.V. zijn van toepassing de voorwaarden, welke zijn gedeponeerd ter Griffie van de Arrondissementsrechtbanken en de KvK.

Druk: BDU Media

25 (2015)

17-06-15 14:19

Kasgenoten

A genda Binnenland uur, Aalsmeer. Info: www.wellant.nl Bijeenkomst ondernemen in een circulaire economie, Rotterdam. Info: www.aanmelder.nl

de kracht van veranderen, gemeente Westland. Info: www.gemeentewestland.nl

LTO Glaskracht Nederland Kantinebijeenkomst Het Nieuwe Telen bloeiende potplanten, Aalsmeer. Bijeenkomst startende ondernemers OostHortensia goes USA, buitenlandbezoek naar Amerika. Tuinplantendag, locatie nog niet bekend. Kantinebijeenkomst Het Nieuwe Telen potplanten, locatie nog niet bekend. Glastuinbouwevent, locatie nog niet bekend. Info: www.ltoglaskrachtnederland.nl

FOTO: Cindy van der ZweT

internet. Info: www.werkgeverslijn.nl Najaarsbeurs Floralis, Boskoop. Info: www.floralisboskoop.nl Plantarium en Groen-Direkt, vakbeurs voor de boomkwekerij. Info: www.plantarium.nl

Leeftijd: 38 Plaats: Oude Wetering Teelt: pioen Oppervlakte: 1 ha bloemen en 1,5 ha plantmateriaal

Ruud Warmerdam Hoe bent u dit vak ingerold?

hoop in te doen qua vernieuwing.”

Bent u altijd op zoek naar nieuwe soorten? „Ik struin de hele wereld af naar nieuwe soorten. Zo heb je momenteel interessante veredelaars in Amerika, Zweden en Duitsland. Ik zoek op het internet, maar ga er ook

Buitenland Florall, najaarsbeurs sierteelt en boomkwekerijproducten, Gent, België. Info: www.florall.be. Green is life, beurs, Warschau, Polen. Info: www.greenislife.pl Flormart, groene beurs, Padua, Italië. Info: www.flormart.it Flora Trade Show, Rimini Fiera, Italië. Info: www.floratrade.it. Handelsbeurs Iberflora, Valencia, Spanje. Info: www.iberflora.feriavalencia.com Zuhoor, internationale bloemen & tuintentoonstelling, Abu Dhabi, Verenigde Arabische

Wat zijn uw favoriete soorten? „Dat is net zoiets als kiezen tussen je kinderen en dat doe ik ook niet, haha. Alle soorten hebben wel iets qua kleur, grofheid, bloemvorm, of noem maar op.”

Hoe loopt het dit seizoen? -

zoals ik ze mooi vind en dat wordt gelukkig erkend.”

Dus de klok moet blijven? „Absoluut. Als je continu in constante kwaliteit aanvoert, denk ik dat je voor de klok het

Floraliën, bloemen- en plantenexpositie, Gent, België. Info: www.floralien.be

Het seizoen loopt bijna ten einde. En dan? „In september gaan we weer een kleine hectare rooien. Van maart tot november is er

En naast het werk? Onderstaande symbolen hebben de volgende betekenis en verwijzen naar de website vakbladvoordebloemisterij.nl

Documenten en linken naar website

25 (2015)

Kasgenoten agenda_nw.indd 37

Foto’s

„Ik heb twee kinderen van vier en zes jaar oud. Die vragen ook hun aandacht. Daar ben

Filmpjes

17-06-15 11:44

604531_.indd 38

17-6-2015 12:20:46

604532_.indd 39

17-6-2015 12:22:02

604533_.indd 40

17-6-2015 12:31:56