Kardiokirurgjia – Filip Vtori
Parandalimi i infarktit të zemrës, i infarktit të trurit dhe i gangrenës Dr. Hristov Nikolla Spitali i specializuar për sëmundje kirurgjike “FILIP VTORI”
Ateroskleroza – faktorët e rrezikut Arterie normale
Aterosklerozë e lehtë
Aterosklerozë e rëndë
Kardiokirurgjia – Filip Vtori
Pllakë e qëndrueshme Mur normal arterial
Shtresë yndyrore Pllakë e pambrojtur
Pllakëza të gjakut
Krizë zemre (infarkt) = rrjedhjen e gjakut në zemër
Goditje në tru = rrjedhjen e gjakut në tru
Gangrena = rrjedhjen e gjakut në këmbë apo duar
Dhimbje gjoksi Gjendje kur zemra nuk merr gjak dhe oksigjen mjaftueshëm Zakonisht zgjat disa minuta Peshë në gjoks, mungesë e ajrit ose frymëmarrje e vështirësuar, presion apo djegie në gjoks, që mund të zgjerohet në nofulla, duar, shpinë, qafë apo stomak, mpirje në supe, duar, të përzier në stomak
Dhimbje gjoksi (sëmundje koronare) Ngjitja nëpër shkallë ose bartja e qeseve të rënda, zemërimi dhe shqetësimi, puna në mot shumë të vështirë ose shumë të ftohtë, ngrënia e tepërt, seksi, stresi emocional, stërvitjet Laborator EKG Stres test Ehokardiograf 64 slice koronarografi e kompjuterizuar koronarografi
Dhimbje gjoksi Ndërprit pirjen e duhanit Hani shëndetshëm, pa yndyra dhe pa kripë Kontrolloni tensionin e gjakut dhe nivelin e yndyrës në gjak Shmangni temperaturat shumë të ulëta ose shumë të larta Shmangni aktivitetet e mundimshme Relaksim dhe kontroll i stresit Kontaktoni me mjekun tuaj
Infarkti i zemrës Ndërprerje e plotë e furnizimit me gjak dhe oksigjen në një pjesë të caktuar të zemrës Fillim i përnjëhershëm dhe dhimbje e fortë Fillim i ngadalshëm dhe dhimbje që gradualisht përforcohet dhe zgjat më shumë se disa minuta Peshë në gjoks, mungesë e ajrit apo frymëmarrje e vështirësuar, presion apo djegie në gjoks, mund të zgjerohet në nofulla, duar, shpinë, qafë apo stomak, mpirje e supeve, duarve, të përzier në stomak, djersitje e ftohtë, marramendje. Menjëherë të paraqiteni në ndihmën e shpejtë, apo kontaktoni mjekun tuaj.
Arterie normale
Aterosklerozë e lehtë
Aterosklerozë e rëndë
Mpiksje gjaku
Pllakë
Kateter
www.cardiosurgery.com.mk www.filipvtori.com.mk
Goditja në tru Ndodh si rezultat i ndërprerjes së furnizimit të trurit me gjak apo si rezultat i gjakderdhjes në tru Shtypjes së lartë Sëmundjes së sheqerit Pirjes së duhanit Kolesterolit të lartë Sëmundjeve të zemrës Fibrilacionit atrial (ritmit të çrregulluar të zemrës)
Goditja në tru Molisje apo dobësi e përnjëhershme në fytyrë, duar apo këmbë, sidomos në njërën anë të trupit. Hutim i përnjëhershëm, të folur dhe të kuptuar i vështirësuar Pamundësia për të parë me njërin apo me të dy sytë Pamundësia për të ecur drejt, për të mbajtur baraspeshën, marramendje, koordinimi i vështirësuar Dhembje koke e përnjëhershme
Goditja në tru Ndërpritni pirjen e duhanit Kontrolloni shtypjen e lartë të gjakut Ushqehuni shëndetshëm dhe shmangni yndyrat Të jeni fizikisht aktivë Kontrolloni peshën Merrni me rregull barnat dhe ndiqni këshillat e mjekut tuaj Bëni kontrolle të rregullta mjekësore
Goditja në tru Kontrolli Laboratori EKF Ehokardiografia Dopler i enëve të gjakut 64 slice angiografia e kompjuterizuar Angiografia klasike
Goditja në tru
Tromboja në arterien e trurit shkakton iskemi të trurit
Bllokim i arteries së brendshme karotide
Sëmundjet periferike arteriale Klaudikacioni – dhimbje në pulpat e këmbëve kur ec, që të shtyn të ndalesh dhe të pushosh Dhimbje kur pushon - e lokalizuar në shputën e këmbës, intensifikohet kur këmba është e ngritur, pushon kur lëshohet këmba në nivel të ulët, të qëndrojë e varur nga krevati Gangrena – dregëz e thatë, jo e infektuar dregëz e lagësht, e infektuar me qelbëzim
Sëmundjet periferike arteriale Dhimbje Zbehje Mungesë e rrahjeve të zemrës Parestezitë – djegiet në këmbë dhe duar Dobësitë muskulore – paralizat Barazimi i temperaturës së pjesës së trupit me temperaturën e jashtme
Sëmundjet periferike arteriale Kontroll Laborator EKG Ehokardiografi Dopler i enëve të gjakut 64 slice angiografi e kompjuterizuar Angiografi klasike
Aneurizma
Komplikime nga sëmundja e sheqerit Goditjen në tru
Sëmundjet e syve
Me kalimin e kohës, glikemitë e larta i japin komplikimet në vijim
Sëmundjet e zemrës
Shtypjen e lartë të gjakut
Sëmundjet e veshkave
Dhimbje apo humbje të gjymtyrëve të poshtme për shkak të derdhjes së çrregulluar të gjakut
Neuropatitë periferike
Përqindja e popullatës
Përhapja e sëmundjeve koronare sipas moshës dhe gjinisë
burra gra
mosha
Përqindja e popullatës
Përhapja e goditjes në tru sipas moshës dhe gjinisë
burra gra
mosha
Faktorët kryesor modifikues të rrezikut Shtypja e lartë e gjakut Rrezik kryesor për MI, faktor rreziku kryesor për goditje truri Vlerat e larta të yndyrave Kolesterol total i lartë, kolesterol LDL dhe trigliceride, nivele të ulta të kolesterolit HDL – rritet rreziku për KAB dhe për goditje truri Pirja e duhanit E rrit rrezikun për sëmundje kardiovaskulare, sidomos tek njerëzit që fillojnë herët, duhanxhinj të rëndë. Pirja pasive e duhanit është një rrezik shtesë. Joaktiviteti fizik E rrit rrezikun për sëmundje të zemrës për 50% Trashësia Faktor kryesor rreziku për sëmundjet e zemrës dhe për diabetin. Ushqimi jo i shëndetshëm Futja e ulët e perimeve dhe frutave shkaktojnë 31% të sëmundjes së arteries koronare dhe 11% e goditjes në tru, futja e lartë e yndyrave të ngopura rrit rrezikun e sëmundjes së zemrës dhe goditjes në tru përmes efektit të yndyrave të gjakut dhe trombozës. Sëmundja e sheqerit Faktor kryesor rreziku për sëmundjet e zemrës dhe goditjeve në tru
Faktorë tjerë modifikues rreziku Statusi i ulët socio-ekonomik Lidhje e kundërt konsistente në përputhje proporcionale me sëmundjet e zemrës dhe goditjet në tru Sëmundjet mentale Depresioni është i lidhur me rrezikun e rritur për sëmundje koronare arteriale Stresi psiko-sociologjik Stresi kronik, izolimi social dhe neuroza rrisin rrezikun për sëmundjet e zemrës dhe goditjet në tru. Konsumimi i alkoolit Një deri në dy gota alkool në ditë e zvogëlojnë rrezikun nga sëmundjet e zemrës deri 30%. Por alkoolizmi e dëmton drejtpërdrejt zemrën. Përdorimi i disa barnave Disa barna oralë kontraceptivë dhe hormonal rrisin rrezikun për sëmundje të zemrës. Yndyrat Rrisin rrezikun për sëmundje të zemrës, sidomos në prani të kolesterolit të lartë LDL. Trashja e muskulit të zemrës (hipertrofi e dhomës së majtë) Shënues i fuqishëm i vdekjes kardiovaskulare
Faktorë jomodifikues rreziku Mosha e avancuar Faktor i pavarur rreziku më i fuqishëm për sëmundje kardiovaskulare; rritet rreziku i goditjes në tru çdo dekadë mbi 55 vjet. Historia familjare Rrezik i shtuar në qoftë se në familjen e ngushtë ka sëmundje koronare arteriale apo goditje në tru Gjinia Përhapje e zgjeruar e sëmundjeve koronare arteriale në mesin e meshkujve krahasuar me femrat, rreziku i goditjes në tru është i ngjashëm midis burrave dhe grave Raca, kombi
Faktorët e rrallë rreziku Homocistini i rritur në gjak Nivelet e rritura janë të lidhura me rritjen e rrezikut kardiovaskular Pezmatimi Disa shënues pezmatimesh janë të shoqëruara me rritje të rrezikut kardiovaskular, të tilla si nivelet në rritje të proteinave C-reaktive Hemostaza e çrregulluar Rritja e nivelit të fibrinogenit rrit rrezikun e komplikimeve kardiovaskulare
Rreziku kardiovaskular nga pirja pasive e duhanit Të rriturit I trash dhe dobëson arteriet Sulme në zemër, anginë, goditje në tru Fëmijët Ul nivelin e oksigjenit që gjaku mund ta bartë I dëmton arteriet Dukuri e hershme e aterosklerozës Sindroma e vdekjes së papritur të fëmijës SHBA, 62.000 njerëz vdesin çdo vit nga sëmundjet e zemrës të shkaktuara nga pirja pasive e duhanit
Trashësia qendrore është me rrezik të rritur për KVZ-në Raporti ije-kërdhokull mbi 0.91 është i lidhur me rritjen e trefishtë të rrezikut nga KAB Rrezik i shtuar KV
tek
Raporti ije – kërdhokull
Meshkujt Gratë mbi 0,90 mbi 0,85
Gjerësia e belit mbi 101 см
mbi 89 см
Nivelet e rekomandueshme të lipideve
Kolesteroli total Kolesteroli LDL Kolesteroli HDL Trigliceridet
Rekomandimet evropiane Nën 5,0 mmol/l Nën 3,0 mmol/l Mbi 1,0 mmol/l Nën 1,7 mmol/l
Rekomandimet amerikane Nën 6,2 mmol/l Nën 3,8 mmol/l Mbi 1,0 mmol/l Nën 2,3 mmol/l
DUHET
Peshk, mish dhe mish Peshk, mish pule pa shpezësh lëkurë, mish viçi i ri
Produkte qumështi
Fruta dhe perime
Vaj dhe yndyra
Buka dhe cerealitë
Vezë
SHMANG
Sardina, rraxhë, pastërma derri, sallame, kremviçe, mish gici me yndyrë, mish qengji Qumësht pa yndyrë qumësht e tërë, apo me 1-2% yndyrë, kajmak, djathëra të kajmak me yndyrë të yndyrshëm, kremra, ulët, djathëra akullore Fruta të freskëta, të Fruta në krem apo thata, të konservuara, akullore, perime të perime përgatitura në gjalpë, kremra Margarinë, majonezë Gjalpë, vaj i kokosit, dhe erëza për sallatë proshutë, çokollatë, nga vajra bimore, kokos sallatë dhe farëra oriz, pastë, bukë Pite komerciale, shtëpie prej yndyrave biskota, krofne, bimore, bukë ëmbëlsira, pastë nga integrale, drithëra vezë dhe bukë nga vezë 2 të bardhë veze, ose E verdhë veze (vetëm zëvendësues 3 në javë) komercialë për vezë
Biçikletë - 8 km për 30 minuta Ecje në këmbë - 3 km për 30 minuta
Barnat Vazodilatatorët – ulin shtypjen e gjakut, zgjerojnë enët e gjakut dhe lehtësojnë punën e zemrës Aspirina – parandalon bllokimin e enëve të gjakut Statinët – i zvogëlojnë yndyrat në gjak Beta bllokuesit – relaksojnë muskulin e zemrës dhe ia lehtësojnë pompimin Çdo infarkt duhet të ketë koronarografi dhe ndërhyrje përkatëse Çdo goditje në tru duhet të ketë angiografinë e karotideve dhe ndërhyrje përkatëse
Çdo dhimbje në këmbë duhet të ketë angiografinë periferike dhe ndërhyrje përkatëse
Të gjitha operimet kardiovaskulare në Spitalin e specializuar për sëmundje kirurgjike “Filip Vtori” janë FALAS Të gjithë pjesëmarrësit në këto punëtori që plotësojnë pyetësorin dhe vijnë në kontroll, kanë 50% zbritje në kontrollin e parë kardiovaskular
Nëse kontrolli dhe 64 MSKT çojnë në operim, apo kjo ndodh sipas vlerësimit të konsiliumit të spitalit “Filip Vtori”, e tërë diagnostika do të jetë FALAS
Vitin e kaluar në spitalin e specializuar për sëmundje kirurgjike “Filip Vtori” janë kryer mbi 1.400 ndërhyrje operuese Vdekshmëria operative (30 ditë vdekshmëri) ishte 1%.
MOMIN POTOK
F.ZLLOKUQAN
BULEVARDI ILINDEN KARPOSH IV
BULEVARDI “8 SEPTEMVRI”
ZAJÇEV RID
KARPOSH III
KARPOSH BULEVARDI “PARTIZANSKI ODREDI”
TAFTALIXHE
KARPOSH I DHE II
Spitali i specializuar për sëmundje kirurgjike “FILIP VTORI” Rr. “Ilindenska” p.n. tel.: 02/3091-500 faksi: 02/3091-499 www.cardiosurgery.com.mk e-mail: info@cardiosurgery.com.mk
Telefona dhe adresa të rëndësishme: Reparti për pranim 02/3091-493
priemno@cardiosurgery.com.mk
Info-sporteli 02/3091-484
ambulanta@cardiosurgery.com.mk
Reparti 02/3091-498 Kujdesi intensiv 02/3091-490 Shërbimi psikologjik me telefon SOS 02/3091-861
sos@cardiosurgery.com.mk