in m te ag ra az kt y yw n ny
NR 1/2018
Temat numeru:
Pasja?
w numerze m.in.: Artykuły i felietony Konspekty zbiórek Poradniki Harcerska rozrywka
oficjalny magazyn
Iskra
Oficjalny magazyn Hufca Warmińskiego ZHP numer pilotażowy (1/2018)
Press Team w składzie: Redaktor naczelna pwd. Aleksandra Radziszewska HR oraz pwd. Julia Korzeniewska HO pwd. Adam Wąsowski pwd. Natalia Jachimiak HO dh. Melania Broda pwd. Kamila Fiedorowicz HO pwd. Alicja Markowska pwd. Aleksandra Orzoł pwd. Alan Ostromęcki HR pwd. Anna Nowacka dh. Antonina Kuskowska hm. Dorota Limontas HR hm. Maciej Micielski HO Współpraca redakcyjna, korekta phm. Aleksandra Lysy HO Layout, skład oraz fotoedycja dh Michał Kacprowicz pwd. Aleksandra Radziszewska HR
© Wszelkie prawa zastrzeżone PT ZPiW HW ZHP 2018
Wszystkie teksty w Iskrze objęte są licencją Creative Commons BY-NC-ND 3.0 PL
3
Spis treści 4
Od naczelnej
Iskra
pwd. Aleksandra Radziszewska HR
Temat numeru: Pasja? 8 10 12
Harcerz - współczesny człowiek renesansu Gdzie kończy się hobby i zaczyna styl życia Harcerska szkoła życia
pwd. Adam Wąsowski pwd. Aleksandra Radziszewska HR hm. Maciej Micielski HO
W świecie ZHP 16
Wydarzyło się - fotorelacja
Poradniki 28
36 37 38 39
Bank pomysłów 28 Konspekt zuchowy 30 Konspekt harcerski 32 Konspekt starszoharcerski 34 Konspekt wędrowniczy Poradnik majsterkowy DIY Poradnik programowy Zdrowie i Uroda Kącik kulinarny
pwd. Julia Korzeniewska HO pwd. Alicja Markowska HO pwd. Aleksandra Orzoł pwd. Alan Ostromęcki HR pwd. Adam Wąsowski pwd. Kamila Fiedorowicz HO pwd. Natalia Jachimiak HO pwd. Anna Nowacka
Teraz Ty! 42 44 46
Wskocz na stopień Wilk, który nigdy nie śpi Odstresujmy się
pwd. Julia Korzeniewska HO pwd. Aleksandra Orzoł dh. Melania Broda
Rozrywka 50 52 53 54 56
Kącik muzyczny Kącik książkowy Kącik poetycki Harcerski horoskop Łamigłówka
pwd. Anna Nowacka dh. Antonina Kuskowska pwd. Adam Wąsowski
iskra
Po długiej przerwie...
4 Redaktor naczelna
pwd. Aleksandra Radziszewska
Po pięciu latach przerwy wracamy do Was z nową edycją oficjalnego magazynu Hufca Warmińskiego „Iskra”. Myślę, że mało kto wierzył w to, że ta publikacja jeszcze kiedykolwiek zyska nowe życie. Na szczęście, dzięki wspaniałym harcerzom, harcerkom, instruktorom i instruktorkom, możecie teraz zagłębiać się w lekturę naszego pisma. „Iskra” to miejsce gdzie każdy może zabrać głos. Tutaj każdy ma okazję napisać to, czego nie miał okazji powiedzieć wcześniej. Temat naszego pilotażowego numeru to „Pasja?”. Znak zapytania pewni w tym tytule niezwykle ważną rolę i nie znalazł się tu z przypadku, aby dodać tajemniczości do tego wydania. Symbolizuje on wszystkie pytania, które ostatnimi czasy gromadzą się w głowach starszych i młodszych harcerzy i harcerek. Są to pytania o przyszłość naszego środowiska, o przyszłość harcerzy, harcerek i kadry. Każdy z nas zastanawia się, analizuje swoje motywy i pobudki stojące za pracą harcerską. Nasz zespół redakcyjny zastanawia się także, czy harcerstwo jest hobby, pasją, czy może stylem życia. Analizujemy nasz własny rozwój i ewolucje harcerstwa oraz towarzyszących mu wartości. Porównujemy stare i nowe czasy, wspominając nasze doświadczenia. Próbujemy obalić pewne mity odsłaniając prawdę o tym, że harcerstwo nie wiąże się tylko z przyjemnością. Jest ono także obowiązkiem. Choć jedni odwieszają mundur do szafy na koniec dnia i
wracają do normalnego, osobistego życia, dla innych harcerz to zawód. To często też źródło utrzymania rodziny. Czy możemy więc potraktować harcerstwo dokładnie tak samo jak inne zajęcia dodatkowe? Zbiórka raz w tygodniu, czasem biwak, ewentualnie obóz w lato. Kiedy jednak dorasta się w harcerstwie i wchodzi się na poziom odpowiedzialności za młodszych od siebie, harcerstwo urasta do dużo wyższej rangi. Stajemy się wychowawcami. I jesteśmy nimi nawet po odwieszeniu munduru do szafy. Gdzie więc znajduje się granica? Czy możemy w ogólę tak ową wyznaczyć? Na to pytanie każdy może sprobować odpowiedzieć indywidualnie. Jako członkowie Związku Harcerstwa Polskiego, chcielibyśmy być jednak postrzegani nie jako osoby biegające po lesie w weekendy, a jako kompetentni liderzy i wychowawcy. Ale także przyjaciele i po prostu ludzie. Ludzie, którzy często działają w stresie, bywają przytłoczeni, ale mimo wszystko oddani harcerstwu i jego ideałom. I za to oddanie chciałabym podziękować całemu zespołowi redakcyjnemu, za wsparcie, włożoną pracę i motywację do twórczego pisania. Razem sprawiliśmy, że „Iskra” znowu jest żywym tworem, złożonym z naszego wspólnego zaangażowania. Zachęcam również innych do dołączenia do zespołu. Im więcej nas, tym lepiej! Przed nami jeszcze wiele numerów tego magazynu i wiele pracy, ale wierzę, że wspólnie damy radę.
Miłej lektury! Aleksandra Radziszewska
Temat numeru:
Pasja? mobilne czytanie Iskry wspiera
Iskra
Temat numeru: Pasja?
Pa
asja?
8
Temat numeru: Pasja? pisze
pwd. Adam Wąsowski
Harcerz
- współczesny człowiek renesansu
Niejednokrotnie w naszym życiu słyszymy pytania: kim jesteś na co dzień? Co robisz w swoim życiu? Padają one podczas nieoczekiwanych spotkań z dawno niewidzianymi przyjaciółmi, przy nawiązywaniu nowych znajomości czy w rozmowie z podopiecznymi albo kolegami z pracy. Pytania te są niezmiernie trudne w swojej prostocie. Co robisz w życiu? Czy tak naprawdę to, co charakteryzuje twoją osobę, ma odzwierciedlenie w tym co robisz?
9
Wydaje się, że najprostszą odpowiedzią na tego typu pytania jest wyjawienie swojego zawodu albo hobby. ”A wiesz, pracuję w kancelarii, nic specjalnego”; „No w przerwach od pracy i zajęć lubię popstrykać jakieś fotki”. Jednak dla młodego człowieka taka odpowiedź może nie wyczerpać zasobu tego, co robi w życiu. Jako młody człowiek, mógłbym wtedy powiedzieć, że jestem pedagogiem. Co tydzień prowadzę zajęcia dla najmłodszych, w których próbuję przekazać wartościowe treści i postawy potrzebne we wspólnocie i kulturze. Z troską i zaangażowaniem obserwuję relację między dziećmi, odpowiednio im pomagam i wspieram. Stawiam wyzwania, którym są w stanie podołać pokonując własne słabości, dzięki czemu budują swoją pewność siebie i poziom wiedzy. Mogę też oznajmić, że jestem głodnym wrażeń poszukiwaczem przygód. Co miesiąc przemierzam dziesiątki kilometrów i wypełniam wymagające zadania, zarówno wśród leśnego buszu jak i w miejskiej dżungli. Próbuję przełamać własne lęki i nauczyć się rzeczy, które na pierwszy rzut oka są dla mnie niemożliwe do wykonania. Staram się poprzez fizyczny wysiłek wzmocnić się psychicznie. Równie dobrze jestem organizatorem wydarzeń kulturalnych i turystycznych, w których uczestniczą setki osób. Wtedy to odpowiadam za porządek, czas zajęć, organizację logistyczną i programową. Staram się dysponować i rozdzielać pracę ludziom według ich umiejętności i zainteresowań. Pilnuję, aby każdy wcześniej założony punkt rozpoczął się o wyznaczonej godzinie i przebiegł według oczekiwań wszystkich zaangażowanych. Jestem także nauczycielem, który stara się przekazać swoją wiedzę nieco młodszym od siebie, wychowując przez to następców na swoje miejsce. Przeprowadzam szkolenia i zajęcia dla młodych liderów, dzieląc się z nimi doświadczeniem, obserwacjami i wiedzą. Zadaje im wymagające ćwiczenia, rozwijając ich intelektualizm, kreatywność i szybkość myślenia oraz działania. Sprawdzam ich postępy w wyzwaniach i hospitalizacjach Potrafimy to, o czym inni nawet na ich własnych zajęciach. by nie pomyśleli. Potrafimy być Wszystko to, co przekazuję im oni przekażą kolejnym pedagogami, nauczycielami, osobom, które przyjdą, aby wodzami, poszukiwaczami nauczyć się czegoś nowego. Ale nie zapominajmy, przygód. że światło powyższych „zawodów” rzuca cień. Przy tym wszystkim jestem także młodym, nie do końca ukształtowanym człowiekiem, który ma swoje problemy i kłopoty. Jestem studentem/ uczniem, który przez natłok wykładów, ćwiczeń, seminariów, lekcji i zajęć nie potrafi znaleźć czasu na odpoczynek i czas z bliskimi. Przez wylew kolokwiów, wejściówek, kartkówek i sprawdzianów jestem zmuszony zajmować się tym, co ode mnie wymagają a nie tym, czym sam bym chciał. Jestem także przeładowany bagażem własnych problemów, z którymi muszę się uporać, a do którego dorzucają swoje problemy osoby z otoczenia, licząc na moją pomoc. Zmagając się z kłopotami swojego życia muszę również mierzyć
Harcerz - współczesny człowiek reneansu
się z kłopotami innych, niejednokrotnie walcząc z nimi w tym samym czasie. Również bywam indywidualistą robiącym rzeczy według własnej idei, zamysłu. Jednak nie zawsze mogę ponieść się swoim wyobrażeniom. Często muszę zderzyć się z rzeczywistością i zdaniem przełożonych, za które wyjść mi nie wolno. Choć uważam, że moja wizja jest najlepsza - duszę to w sobie, bo muszę podporządkować się idei przełożonego.. Czasem sam też jestem dzieckiem, które bawi się i próbuje nowych rzeczy. Niejednokrotnie popełniam błędy i podróżuję ścieżkami, które nie do końca zostały wydeptane dla mnie. Chcę korzystać z chwil dawanych tu i teraz. Jednak muszę cały czas trzymać fason i reprezentować godnie siebie i to, co stoi za całą moją osobą. Jestem wciąż obserwowany. Nie powinienem zbytnio szaleć, by potem nie być ocenianym i wytykanym. Nie zawsze mogę robić to, co chcę, tego, co wykracza poza regulaminy i wytyczne. Wszystko to, mógłbym powiedzieć w odpowiedzi na pytania postawione na początku. Jednak, jaka osoba chciałaby stać na przeciwko mnie i słuchać całej tej wypowiedzi. Kto miałby cierpliwość wyczekania końca odpowiedzi na takie, przecież proste i krótkie pytanie? Jednak to wszystko cechuje mnie, jak i wielu z was – czytelników. Jesteśmy ludźmi rozwiniętymi w wielu kategoriach. Potrafimy to, o czym inni nawet by nie pomyśleli. Potrafimy być pedagogami, nauczycielami, wodzami, poszukiwaczami przygód. Sprawnie oceniamy rzeczywistość nas otaczającą, w której, z łatwością dostrzeżemy miejsca służby i pomocy. Chętnie podejmujemy wyzwania. Jednocześnie jesteśmy uczniami i studentami, którzy posiadają swoje problemy, słabości i lęki. Jesteśmy czasami buntownikami, którzy chcą iść swoja ścieżką, poznać błąd na własnej skórze. Zatem, w jaki sposób odpowiedzieć na pytania: Co robisz w życiu, kim jesteś na co dzień? Według mnie najlepiej odpowiedzieć jednym zdaniem, które zamknie w sobie wszystkie powyższe aspekty i przykłady. Po prostu – jestem harcerzem.
Temat numeru: Pasja?
10 pisze
pwd. Aleksandra Radziszewska
Gdzie kończy się hobby i zaczyna styl życia...
11
Gdzie kończy się hobby i zaczyna styl życia...
Związek Harcerstwa Polskiego zrzesza ponad 110 tysięcy osób: zuchów, harcerzy, harcerek, instruktorów i instruktorek. Jednak człowiek, który nigdy nie był w harcerstwie nie odróżni instruktora od wędrownika, komendantki hufca od komendantki chorągwi, ochotniczki od drużynowej. Dla niego każdy człowiek w mundurze będzie po prostu harcerzem lub harcerką. Może to właśnie stąd bierze się osąd, że harcerstwo to tylko niewinne hobby, dodatkowy “zapychacz czasu”, co najwyżej bieganie za dziećmi po lesie. Co gorsza (choć dla niektórych może i lepsza), harcerstwo rzeczywiście może zakończyć się na tym poziomie. Czasem urasta jednak ono do rangi czegoś nieodłącznego od codzienności, wchodzącego w nawyk; staje się stylem życia. Ciężko jednak stwierdzić, gdzie przebiega granica i wychwycić moment, w którym priorytety zmieniają się, aby ustąpić miejsca harcerstwu. Gdybym miała spojrzeć na swoją historię w tej organizacji, to powiedziałabym, że nastąpiło to gdzieś w okolicy przejęcia większej odpowiedzialności. Choć mogę też powiedzieć, że już wcześniej czułam jak harcerstwo wypiera inne zainteresowania czy obowiązki, kiedy za wszelką cenę chciałam zasłużyć. Najpierw na pochwałę, aprobatę, potem na chustę, krzyż, sznur i granatową podkładkę. Kiedy objęłam funkcję drużynowej, moje priorytety były już kompletnie poprzestawiane; harcerstwo było na samej górze, nawet nad szkołą. Dużo ludzi, znajomych- nawet moi rodzice nie byli w stanie tego zrozumieć. Jak mogę poświęcać każdy wolny weekend, żeby za darmo jechać z dziećmi na biwak? Przecież nic mi to nie da - lepiej skupić się na szkole, żeby zdać maturę i dostać się na studia. Tak jakby to była jedyna droga do sukcesu. Na szczęście dla mnie harcerstwo było zawsze naturalne, interesujące i pochłaniaBywamy przyzwyczajeni do jące. Całe szczęście, bo okazało tego, że dostajemy wszystko się, że dało mi więcej niż wszystkie lata szkoły razem wzięte. Z co chcemy - teraz, od zaraz. Nie perspektywy instruktorki, która ma tu miejsca na cierpliwość i przekazała już swoją gromadę następcy, z ręką na sercu mogę pokorę. A harcerstwo jest inwepowiedzieć, że w nic nie włożystycją długoterminową. łam tyle czasu, pracy, zaangażowania i uczucia co w gromadę zuchową. Uważam, że byłam drużynową na 100%. Zawsze stawiałam gromadę na górze listy do zrobienia, tak jak konspekty zbiórek pisałam najpierw, a potem odrabiałam prace domowe do szkoły. Nie da się być funkcyjnym/funkcyjną połowicznie. Jeśli nasza funkcja nie jest dla nas na pierwszym miejscu, to nigdy nie poczujemy emocjonalnego zaangażowania w harcerstwo, które jest tak bardzo potrzebne, i którego niestety zaczyna brakować. Wydaje mi się, że katalizatorem “przejścia” na harcerski styl życia są przy-
jaźnie. One najbardziej motywują. Każda praca, choćby nie wiadomo jak ciężka, staje się przyjemna, kiedy wykonuje się ją z przyjaciółmi. A tego ostatnimi czasy w naszym harcerstwie zaczyna także brakować. Brakuje przywiązania. Do siebie, do drużyny, do wspomnień. Odnoszę wrażenie, że coraz częściej praktykowane jest “harcerstwo z doskoku”. A może to właśnie jest hobby? Zbliżam się coraz bardziej do zrównania tych pojęć. Pierwsza znaleziona przeze mnie definicja hobby określa je jako “czynność wykonywaną dla relaksu w czasie wolnym od obowiązków”. Czy właśnie tak powinno być traktowane harcerstwo? Moim zdaniem nie. Harcerstwo bardzo często jest obowiązkiem. Nie działamy w naszej organizacji dla relaksu, a dla nauki, rozwoju. Nierzadko łączącego się z trudnościami i stresem. Ale też nieodłącznie z satysfakcją, radością, uśmiechem i dumą. Z samego siebie i swoich podopiecznych. W końcu działamy dla wychowania młodych ludzi poprzez stawianie im wyzwań. Niestety, w dzisiejszych czasach konsumpcjonizmu i bardzo szybkiego życia, harcerstwo zaczyna być spłycane. Bywamy przyzwyczajeni do tego, że dostajemy wszystko co chcemy - teraz, od zaraz. Nie ma tu miejsca na cierpliwość i pokorę. A harcerstwo jest inwestycją długoterminową. Zaczynając zwykłą zabawą, przez zwiększającą się ilość obowiązków, rosnącą odpowiedzialność i liczbę odznak na mundurze, nagle możemy odnaleźć się w momencie, w którym jako dorośli ludzie pół naszego CV opisuje harcerskie doświadczenia, a większość umiejętności pochodzi właśnie z pracy w ZHP. Co jednak zrobić, żeby młodzi ludzie mieli tego świadomość? Moim zdaniem, odpowiedź jest prosta - pokazać im osobisty wzór instruktorski. Przychodząc do harcerstwa spotykamy osoby starsze od siebie wiekiem, stopniem czy doświadczeniem. Szybko zaczynają nam imponować, a my próbujemy naśladować ich zachowania, postawy czy światopogląd. Z czasem dorastamy, stajemy się dojrzalsi harcersko i sami stajemy się autorytetami. Co jeśli w tym momencie zabraknie nam osób, którym będziemy starać się dorównać? Uznamy, że już doskoczyliśmy do najwyższej poprzeczki, że juz niczego nie mozemy sie nauczyć. I pójdziemy gdzieś indziej, a młodsi od nas zostaną bez wzorów instruktorskich. I tak historia będzie zatacza koło. Dzieci i młodzież potrzebują mieć przed sobą żywe przykłady harcerskiego rozwoju; osoby które przeszły przez całą drogę, nie poddały się i teraz, już w dorosłości, czerpią korzyści ze swojej długoletniej pracy. Bo jak mówi popularna dewiza: “Once a scout, always a scout”.
12
Temat numeru: Pasja? pisze
hm. Maciej Micielski
Harcerska szkoła życia Cześć, Czuwaj, Serwus! Druhno, druhu, drogi czytelniku, te kilka kartek, które za chwile przeczytasz, to mój mały literacki debiut. Zawsze marzyłem, żeby kiedyś, w przyszłości móc zmierzyć się z wyzwaniem napisania książki lub co najmniej małej publikacji. Zdaję sobie sprawę, że być może, żaden ze mnie wielki wieszcz i poeta, ale wierzę, że jestem w stanie przelać na kartki odrobinę pasji, która we mnie drzemię. Wierzę również, że być może odnajdziesz tutaj coś dla siebie...
Chciałbym Cię trochę zmotywować, bo właśnie o motywacji i Twojej sile będzie to opowieść. Chciałbym Ci pokazać, że w każdej sytuacji po prostu MOŻNA, że zawsze jest jakieś wyjście. Chciałbym też, byś drogi czytelniku zobaczył, że masz łatwiej niż inni, masz łatwiej, bo jesteś harcerzem! Nie wierzysz? Myślisz, że ściemniam? Nic podobnego! Zresztą sam zobaczysz. Ale żeby to wszystko miało sens i żebyś mógł odnaleźć tutaj motywacje właśnie dla Siebie, to musi to być opowieść prawdziwa, która zdarzyła sie naprawdę... Musi to być opowieść, której sam jestem częścią. Zacznijmy więc od początku... Odwaga To nawet chyba nie cecha, to cnota, której w dzisiejszych czasach niestety coraz mniej. Winston Churchill powiedział kiedyś, że jeśli w życiu brakuje miejsca na odwagę to inne cnoty są bez znaczenia. Podpisuje się pod tym stwierdzeniem całym sercem. Odwaga to pierwsza, życiowa umiejętność, postawa, którą powinniśmy mieć w sobie by zawsze móc z uniesioną głową pokonywać kolejne słabości. Szczególnie w dzisiejszych czasach nie jest łatwo być odważnym, ludzie często wybierają drogę na skróty, jest to jednak droga donikąd, ślepy zaułek. Tylko człowiek prawdziwie odważny, potrafi osiągać najwyższe cele. Jeśli chcesz zostać bohaterem w swoim życiu musisz być odważny, musisz próbować i nie bać się ryzyka. Pamiętaj, że czas który przeminął już nigdy nie wróci, że drugiej szansy może już nie być. Pomyśl o swoich przyjaciołach, którzy dziś ze smutkiem wspominają niektóre swoje niepodjęte życiowe decyzje. Często przez strach i niechęć do zmian ominęła ich wspaniała życiowa przygoda. 11 lat temu jako 20 letni młody student odważyłem się i wraz z kolega po roku przygotowań wyruszyłem na wyprawę rowerową do Anglii. Dziś z uśmiechem oglądam wywiady w gazetach i wydruki naszych maili. Nie mieliśmy wtedy ani sprzętu, ani pieniędzy i z całą pewnością nie byliśmy mistrzami marketingu. Ale uwierzyliśmy, że to może sie udać, odważyliśmy się spróbować. Dziś z perspektywy wielu lat doskonale rozumiem jak duże znaczenie dla moich przyszłych życiowych decyzji miała ta wyprawa. Zrozumiałem, że wszystko MOŻNA, że limity istnieją, ale tylko w naszych głowach. Rok ciężkich przygotowań, 20 wspólnie spędzonych dni, setki litrów wylanego potu i tysiące przejechanych wspólnie kilometrów. Wszystkie te wydarzenia utwierdziły mnie w przekonaniu, że bycie odważnym to wartość, o którą trzeba dbać i o niej nie zapominać.
W późniejszych latach, gdy stałem przed innymi życiowymi wyborami, często wspominałem tą naszą harcerską wyprawę. I nigdy kalkulując oczywiście ryzyko, nie bałem się wziąć na siebie odpowiedzialności, nawet jeśli odpowiedzialność w danym momencie przekraczała moje kompetencje i umiejętności. Życie pokazywało, że przy odpowiedniej determinacji, wszystkiego można było się nauczyć. W ten sposób w wieku 24 lat najpierw zostałem kierownikiem dużego ośrodka wypoczynkowego a kilka lat później odważyłem się otworzyć własną firmę. Odwaga, którą również zdobyłem w harcerstwie, i do której Was wszystkich zachęcam to odwaga społeczna. To otwarty i głośny sprzeciw na ludzką krzywdę, na kłamstwo, na łamanie prawa, na wszystko co nie jest częścią systemu wartości przyzwoitego człowieka. Jedną z osób, które mógłbym nazwać autorytetem jest nieżyjący już profesor Władysław Bartoszewski. Profesor powiedział kiedyś, że: „warto być uczciwym, choć nie zawsze się to opłaca, opłaca się być nieuczciwym, ale nie warto. Jest w tym dużo życiowej mądrości i prawdy o dzisiejszym świecie. Kto jak nie my harcerze, powinniśmy wziąć odpowiedzialność, za to co dzieje się dookoła. My potomkowie szaro szeregowych pięknych historii, musimy dbać i przypominać o wolności dnia codziennego.
Odwaga, [...] do której Was zachęcam to odwaga społeczna. To otwarty i głosny sprzeciw na ludzką krzywdę, na kłamstwo, na łamanie prawa, na wszystko co nie jest częścią systemu wartości przyzwoitego człowieka.
Kilkanaście razy uczestniczyłem w ogólnopolskim rajdzie Arsenał, wielokrotnie miałem okazję spotkać i rozmawiać z Warszawskimi powstańcami. Niesamowite jak wojenna odwaga zahartowała ich charaktery. Ze łzami w oczach opowiadali, wobec jak ciężkich wyborów stawali każdego dnia. Oni nie mieli wyboru, my mamy dziś komfort o jakim Oni nawet nie marzyli, doceń to i odważnie krocz do przodu, skorzystaj z tego, że możesz, że trafiłeś w dobry czas. Jeśli jesteś harcerzem to pewnie czujesz tak jak ja. Czujesz, że gdyby nie harcerstwo to życie mogłoby się potoczyć zupełnie inaczej. A ja mocno wierzę, że z jakiegoś powodu właśnie tak miało być, że nic się nie dzieje bez przyczyny. Idź więc ODWAŻNIE i udowodnij sobie, że można!
13 Braterstwo Zastanawiałeś się kiedyś mój drogi czytelniku, jak wiele zawdzięczasz swoim przyjaciołom. Jak wiele spraw mogłoby się potoczyć inaczej, gdyby ICH nie było przy Tobie. Nie zdajemy sobie często sprawy jak ważne w życiu jest to, na kogo trafiamy na swojej drodze. Czasem zupełnie przypadkowa znajomość jest w stanie odmienić nasze przyszłe losy. I tutaj właśnie po raz kolejny swoją moc pokazuje harcerska idea. Wspólne wychowanie, wspólnie przygotowywane rajdy i biwaki, czas spędzony na i po zbiórkach, wspólna ciężka praca i czas odpoczynku, wspólne wartości i idee. Mógłbym tak wymieniać jeszcze długo, bo to właśnie dzięki harcerstwu poznałem prawdziwy sens słowa braterstwo. To tutaj kilkanaście lat temu spotkałem swoich życiowych prawdziwych przyjaciół, którzy są ze mną do dziś.Wspólnie w pocie czoła rozstawialiśmy obozowe namioty, nosiliśmy ciężkie stelaże, a nawet wspólnie przepychaliśmy leśne szambo. Wiedzieliśmy, że jest czas na pracę i na odpoczynek, wiedzieliśmy, że są zasady, których nie można naruszyć. Te niesamowite poczucie przynależności do wyjątkowego kręgu, dawało nam siłę, czuliśmy i czujemy, że wspólnie możemy przenosić góry. Pamiętam rok, w którym odchodził od nas wielki Polak Jan Paweł II. W dzień jego śmierci ponownie byłem w Warszawie na Rajdzie Arsenał. Pamiętam podniosłą i napiętą atmosferę, wszyscy byliśmy bardzo przejęci. Pamiętam też, że w sobotę w dniu śmierci papieża, o 7 rano ponad tysiąc harcerzy spotkało się na mszy polowej na Polach Mokotowskich. Tuż obok mnie stał pierwszy po 89' roku polski premier Tadeusz Mazowiecki. W jego oczach było widać podziw i szacunek dla harcerskiego stylu wychowania. Harcerzom nie trzeba było tłumaczyć, harcerze wiedzieli, że tak trzeba. Wieczorem, gdy tragiczna wiadomość obiegła Świat, harcerze znów byli jednością, wspólnie modląc się w kościele św. Katarzyny. Te chwile na zawsze pozostaną w naszej pamięci.I właśnie za ten rodzaj braterstwa jestem dziś losowi i swojej ciężkiej pracy bardzo wdzięczny. To uczucie, że w ciężkich chwilach mam na kim polegać, że nie zostałem sam. Dodatkowo wiem, że mogę polegać na ludziach naprawdę wartościowych, których wiedza i doświadczenie z całą pewnością mi pomogą. Wiem też, że działa to też dlatego, że świadomość moich przyjaciół jest taka sama, oni w każdej chwili mogą polegać na mnie. Był okres w moim życiu, gdy nie miałem pracy, był czas, kiedy potrzebowałem pomocy. Nie zostałem wtedy sam, dzięki temu może uniknąłem czyhającej na mnie depresji. To przyjaciołom zawdzięczam przejście tych trudnych chwil. Wykorzystaj proszę drogi czytelniku to co daje Ci harcerstwo. Zrób mały rachunek sumienia, pomyśl jak mocne jest Twoje braterstwo. Być może czas nad nim trochę popracować. Być może czas o nie zadbać. To jak mocną i prawdziwą wieź uda ci się stworzyć, może zdecydować o tym jakim będziesz człowiekiem. Doceń to i nie zmarnuj tej szansy. Życiowa zaradność To taki bardzo ważny element harcerskiego stylu życia. To umiejętność poradzenia sobie praktycznie w każdej sytuacji, możliwość przezwyciężania kryzysów i rozwijania sukcesów. Harcerstwo dało nam podstawy do bycia ogarniętym człowiekiem. Często postronni obserwatorzy dziwią się, jak można tak swobodnie łączyć kilka ról społecznych. Być jednocześnie kochającym ojcem, dobrym szefem a do tego prowadzić drużynę i udzielać się społecznie. Realizowane stopnie i sprawności, organizowane przedsięwzięcia a co za tym idzie ciągły samorozwój spowodowały, że dzięki harcerstwu nic nam nie umknęło, że wycisnęliśmy "maksa" z naszych predyspozycji. Nie wiem jak Wy, ale ja dzięki harcerstwu ja umiem dziś bez stresu przemówić nawet do kilkutysięcznego tłumu, ale umiem też zorganizować wypoczynek dla setek dzieci. Żeby wymienić umiejętności, które nabyłem dzięki harcerstwu potrzebowałbym sporo czasu. Nawet to, że właśnie uczę się poprawnie przelewać myśli na papier, jest nową harcerską, życiową nauką. Wielu pracodawców wręcz szuka śladów harcerskiej działalności podczas rozmów kwalifikacyjnych czy przeglądania CV. Mądrzy menagerowie wiedzą, że harcerski wychowawca, instruktor to człowiek, który z niejednego pieca
Harcerska szkoła życia chleb jadł. Harcerz to też osoba, która posiadła umiejętność radzenia sobie z przeciwnościami losu, podnoszenia się po porażkach. Nasz pracodawca wie, że nikt tak jak my poprzez swoją elokwencję i komunikatywność nie nawiąże kontaktu z jego klientami. Niestety wie on też, że my harcerze chętniej wyrobimy mu darmowe nadgodziny, ale tego akurat należy się wystrzegać. Życiowa zaradność to też zdobyte umiejętności, które przydają się na co dzień. To wymiana żarówki, sklejenie pobitego wazonu, to ład i porządek, który zachowujemy wokół siebie. Dbaj o to mój drogi czytelniku, wkładaj dużo wysiłku nawet w małe sprawy, a zobaczysz przyniesie to wymierny efekt. Pokaż, że w świecie bylejakości wartością jest właśnie solidność i profesjonalizm. Jestem przekonany, że pomoże Ci to osiągnąć nie jeden upragniony cel. Aby to się stało musisz ciągle myśleć o swoim rozwoju, o kształceniu, programie o organizacji. Wszystko to wbrew pozorom ma ogromne znaczenie, na to na ile będziesz w swoim życiu zaradny. Łączenie pokoleń W harcerstwie nauczyłem się umiejętnie współpracować i pozyskiwać partnerów i sojuszników do działania. To tutaj zrozumiałem, że warto czerpać wiedzę i umiejętności od młodszych instruktorów, ale również od tych doświadczonych. Dzięki harcerskiemu wychowaniu nigdy nie bałem się poprosić o pomoc, nauczyłem się, że warto słuchać ludzi. Z ramienia pełnionej funkcji w komendzie hufca odpowiadam za współpracę z Radą Przyjaciół Harcerstwa. Jest to największy tego typu organ w województwie i jeden z większych w Polsce. Działanie rady polega na obopólnej symbiozie. Członkowie Rady wspierają bieżącą działalność hufca, a młodzi instruktorzy dzięki kontaktom poszerzają swoją wiedzę i umiejętności. Współpraca ta jest dowodem na znalezienie wspólnego języka pomiędzy kilkoma pokoleniami, pokazuje zalety takiego partnerstwa, a przede wszystkim poszerza grono osób zaangażowanych w zostawianie tego świata lepszym wg sentencji Baden Powella. Największą trudnością jest zdobycie szacunku i zaufania wśród na wysokich stanowiskach, szczególnie dla młodych i początkujących instruktorów. Budowanie partnerstwa odbywa się przede wszystkim przez przykład osobisty Autor felietonu, instruktora, ale także przed działania podejmowane na rzecz wychowania dzieci teraz już harcmistrz i młodzieży. Maciej Micielski. Umiejętności zdobyte podczas kontaktów z rodzicami, lokalnymi władzami, dyrekcjami szkół itd. przydadzą się w przyszłym życiu zawodowym oraz prywatnym. O wiele łatwiej będzie Ci przebrnąć przez trudną rozmowę kwalifikacyjną, załatwić sprawy w urzędzie bądź wynegocjować kontrakt.
Iskra
W świecie ZHP
W świec
cie ZHP
W świecie ZHP
Wydarzyło się Bear Grylls został pierwszym ambasadorem wszystkich skautów świata. foto: Bear Grylls
16
17
Wydarzyło się
W świecie ZHP
Wydarzyło się Zakończył się projekt Akademia Liderów II firmowany przez CHZKK „Rzeka” na czele z dh. Ewą Dyrdą. Przy projekcie brali udział również nasi instruktorzy realizując się kształceniowo. foto: autor nieznany
18
19
Wydarzyło się
W świecie ZHP
Wydarzyło się W dniach 16-18 listopada 2018 odbył się biwak 34 Grunwaldzkiej Drużyny Starszoharcerskiej „Antidotum” z Dywit foto: 34 GDS „Antidotum”
20
21
Wydarzyło się
W świecie ZHP
22
23
Wydarzyło się
Wydarzyło się Odbyło się nasze ognisko w ramach akcji Ogień Niepodległości. Ognisko zorganizowała dh. Aleksandra Czyżewska- brawo. Był to jeden z elementów wspólnego świętowania 100-lecia Niepodległa. foto: autor nieznany
W świecie ZHP
24
25
Wydarzyło się
Wydarzyło się W ramach obchodów 100-lecia Niepodległa odbyła się harcerka gra miejska „W poszukiwaniu czasu”, którą zorganizowała dh. Weronika Ciągło. Gra rozpoczęła się przy fontannach w Parku Centralnym, jej trasa biegła po okolicach Starego Miasta, a kończyła na ul. Bałtyckiej. foto: autor nieznany
Iskra
Poradnik
Pora
adnik
poradnik zbiórkę zuchową przygotowała
28
Bank pomysłów 11 listopada już co prawda za nami, ale patriotyzm powinniśmy praktykować nie tylko od święta! Przygotowaliśmy dla Was konspekty zbiórek o patriotyźmie do wykorzystania przez cały rok. Mamy nadzieję, że Wam się spodobają!
pwd. Julia Korzeniewska
Oblicza patriotyzmu Cele: Pokazanie różnych oblicz patriotyzmu, rozwinięcie zdolności manualnych zuchów, zapoznanie zuchów z wizerunkiem symboli narodowych oraz ich symboliką Zamierzenia: Nauka słów i melodii hymnu, wykonanie ekologicznych toreb.
Kliknij tu, aby zobaczyć konspekt z załącznikami.
5 min
Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki
Gawęda 5 min
Podział na grupy oraz ułożenie puzzli 10 min
120 min
Materiały: świeczki, zapałki, gitara, opaska na oczy, farby akrylowe, pędzle, gąbki, torby lniane, kredki, brystol oraz wydrukowane załączniki.
Przywitanie uczestników i obrzędowe rozpoczęcie zbiórki.
gitara świeczki zapałki
Czy wiecie, jak wygląda mapa Polski? Nie zawsze tak wyglądała. Był nawet czas, kiedy nasz kraj zniknął z mapy świata. Na ziemiach polskich, miały miejsce 3 rozbiory ( Rosja, Prusy i Austria podzieliły się Polską, zabraniając Polakom mówi we własnym języku) Na szczęście, mieszkały tu osoby, które walczyły o to by Polska mogła się na nowo stać niezależnym państwem. Po 123 latach, w 1918 roku Polakom udało się odzyskać Niepodległość. Dlatego 11 listopada świętujemy Narodowe Święto Niepodległości. Osoby, które walczyły o wolność Polski był patriotami, ale co tak właściwie znaczy być patriotą? Przecież dzisiaj nie możemy chwycić za broń i walczyć o ojczyznę- więc co możemy robić by zasługiwać na miano patriotów?
Każda grupa ma za zadanie ułożyć puzzle przedstawiające mapę Polski (1 fragment to 1 województwo)
załącznik 2
29
Symbole narodowe 15 min
Gra „Czujność” 15 min
Wykonywanie toreb gromady 25 min
Nauka wiersza min
Wykonywanie toreb gromady 25 min
15 min
Obrzędowe zakończenie zbiórki
bank pomysłów - konspekt zuchowy Po pierwsze, bycie patriotą to znajomość historii swojego kraju. Poza znajomością wydarzeń kluczowych w historii ważne są także symbole narodowe z którymi Polacy utożsamiają się od lat. Wszyscy siadają w kręgu, osoba zadaje pytania: Czym są symbole narodowe? Jak wyglądają polskie symbole narodowe? Dlaczego tak wyglądają? Czy ich elementy mają jakąś symbolikę? Jeśli tak, to jaką?
załącznik 3
Chętna osoba siada na środku harcówki i ma zasłonięte oczy, w tym czasie prowadzący lub prowadząca rozkłada wokół siedzącego zucha materiały potrzebne do wykonania kolejnego zadania a reszta zuchów siada w kręgu tak, by materiały oraz osoba z zamkniętymi oczami była w środku. Osoba prowadząca wskazuje bezgłośnie zucha, którego zadaniem jest podejść jak najciszej do środka kręgu, wziąć jeden z przedmiotów i wrócić na swoje miejsce. Jeśli osoba na środku usłyszy tę osobę, wskazuje w jej stronę dłonią. Jeżeli się pomyli- gra trwa dalej. Jeśli nie, osoba wskazana odpada z gry. Gra kończy się, gdy wszystkie przedmioty zostaną zabrane ze środka kręgu.
Opaska/ chusta do zasłonięcia oczu Materiały potrzebne do następnego zadania
Patriota to osoba, która kocha swój kraj. Jeżeli coś kochasz- dbasz o to jak najlepiej, ponieważ Ci na tym szczególnie zależy- tak samo jest z naszym krajem. Jeśli chcemy by wyglądał pięknie musimy o niego zadbać. jednym z problemów naszego kraju jest to, że używane są tony plastikowych opakowań- w tym reklamówek na zakupy. Jako patrioci stworzymy teraz własne torby na zakupy- by już nigdy nie musieć korzystać z foliowych toreb które zatruwają środowisko i szkodzą nie tylko ludziom ale także zwierzętom. (warto włożyć do środka torby kartonik- dzięki temu farba nie “przebije” na drugą stronę)
— — — — — — — — —
Kto ty jesteś? Polak mały. Jaki znak twój? Orzeł biały. Gdzie ty mieszkasz? Między swemi. W jakim kraju? W polskiej ziemi. Czym ta ziemia?
— — — — — — —
Torby lniane w ilości zuchów Farby akrylowe Gąbki i pędzle
Mą Ojczyzną. Czym zdobyta? Krwią i blizną. Czy ją kochasz? Kocham szczerze. A w co wierzysz? W Polskę wierzę.
Patriotyzm to nie tylko znajomość historii, symboli narodowych i dbanie o otoczenie ale także nasz stosunek do innych. Każdy z nas jest inny- a jedną z rzeczy które nas łączą jest to, że każdy zasługuje na szacunek. Mimo różnic wszyscy kochamy nasz kraj i chcemy dla niego jak najlepiej. Pokolorujcie kontury postaci w dowolny sposób a następnie przyklejcie je na dużą kartkę, razem z flagą Polski. Taki plakat wywieszony np w harcówce lub w szkole pokaże innym, że wszyscy jesteśmy tak samo ważni, a łączy nas jedno: Polska.
Krąg Rady i podziękowanie za zbiórkę, obrzędowe jej zakończenie Iskierką.
Kreedki, Załącznik 6 Flaga Polski, Brystol
gitara
poradnik
30
Moja mała Ojczyzna
Cele: Zapoznanie harcerzy ze swoim regionem, wytłumaczenie pojęcia patriotyzmu regionalnego, pobudzenie kreatywności, integracja Zamierzenia: Po zbiórce harcerze będą znali swoje województwo, powiat gminę i miasto, poczują patriotyzm regionalny oraz będą zachęceni do pomagania w swoim najbliższym środowisku
zbiórkę harcerską przygotowała
Materiały: Świeczki, zapałki, gitara, duża kartka, marker, kartki A3 lub większe, flamastry, kredki, kleje, nożyczki,
pwd. Alicja Markowska
5 min
Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki
Gawęda i pytania 10 min
90 min
Kliknij tu, aby zobaczyć konspekt z załącznikami.
Przywitanie uczestników i obrzędowe rozpoczęcie zbiórki.
“Mała ojczyzna” autorstwa Wibo Tu się urodziłem, w dorosłość wzrastałem, tutaj się uczyłem i się wychowałem, w radości i szczęściu, lata upływały, a także i troski mnie nie omijały. Tu pierwsze miłostki mnie zauroczyły, i w rodzinne życie wnet doprowadziły, tu podjąłem pracę i mam swą rodzinę, tutaj będę mieszkał, aż życie przeminie. Prochy moich przodków, matka ziemia tuli, i ja chcę tu spocząć w ramionach matuli, bo rodzinna ziemia, miłość wielką daje, której nikt nam nie da, nawet obce kraje. Kochajmy swój region, tradycje, zwyczaje, róbmy coś dla niego, póki życia staje,
pamiętajmy o tych, co od nas odeszli, i historii brzemię, na swych barkach nieśli. Taka będzie Polska i jej ziemia żyzna, jaka będzie w sercu, ta „mała ojczyzna”, jeśli w naszych żyłach tradycja popłynie, bądźmy tego pewni, Polska nie zaginie. 1. Czym dla was jest mała ojczyzna? 2. Jak rozumiecie pojęcie lokalnego patriotyzmu? 3. Jak my jako harcerza działamy na rzecz naszej okolicy? 3. Czemu dbanie o swoje najbliższe otoczenie jest takie ważne?
gitara świeczki zapałki
31
Dyskusja 10 min
Pląs „Jaka siła?” 5 min
Praca w grupach
Bank pomysłów - konspekt harcerski
Prowadzący pyta dzieci jaki powinien być lokalny patriota. Swoje pomysły zapisują na kartce w formie podpunktów.
Łączymy się w pary. Tworzymy dwa koła jedno wewnątrz drugiego. W parach tańczymy i śpiewamy. Jaka siła jest (zaciskamy dłonie w pięści) W splecionych mocno dłoniach (chwytamy się mocno za ręce) Jaką moc ma spojrzenie prosto w oczy (patrzymy w oczy osób na przeciwko) Jak fajnie jest gdy ludzi łączy przyjaźń(przytulamy osobę naprzeciwko) Każdy dzień inaczej się toczy (schylając się do kostek robimy rękami kołowrotek) Osoby na zewnątrz koła przesuwają się o jedną osobę w prawo i tak aż wrócą do swojej pary.
Dzielimy się na 4 grupy. Przedstawiciele losują herb lub flagę i robią plakat dotyczący wylosowanej jednostki terytorialnej korzystając z podanych informacji.
20 min
Pląs
duża kartka marker
kartki A3 lub większ flamastry kredki kleje nożyczki
Pląs wybrany przez harcerzy.
5 min
Praca w grupach
Dzielimy się na grupy lub zastępy. Zadaniem harcerzy jest stworzenie wynalazku, który ułatwiłby życie lokalnej społeczności. Następnie grupy prezentują swoją pracę.
Kartki (najlepiej A3) kredki fllamastry
Piosenka „Lepszy świat”
Dzielimy się na grupy lub zastępy. Zadaniem harcerzy jest stworzenie wynalazku, który ułatwiłby życie lokalnej społeczności. Następnie grupy prezentują swoją pracę.
Kartki (najlepiej A3) kredki fllamastry
Harcerze podpisują się pod przygotowanym na początku zbiórki kodeksem lokalnego patrioty wyrażając chęć do przestrzegania go. Podziękowanie za zbiórkę, obrzędowe zakończenie jej Iskierką.
gitara
15 min
15 min
10 min
Obrzędowe zakończenie zbiórki
poradnik
32
Lokalny patriotyzm Cel: Harcerze i harcerki dowiedzą się jaki jest patriotyzm w XXI wieku. Zamierzenia: Harcerze i harcerki dowiedzą się jakie działania patriotyczne mogą podejmować, harcerze i harcerki dowiedzą się jakie zadnie o Lokalnym Patriotyzmie mają mieszkańcy ich miejscowości.
zbiórkę starszoharcerską przygotowała
90 min
Materiały: świeczki, gitara, zapałki, kartki, długopisy.
pwd. Aleksandra Orzoł
5 min
Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki
Gawęda i dyskusja 15 min
Przywitanie uczestników i obrzędowe rozpoczęcie zbiórki.
gitara świeczki zapałki
Patriota. Słyszymy to słowo bardzo często. Czy to podczas omawiania lektury na języku polskim, czy w telewizorze w wieczornych wiadomościach. Potrafimy na jednym wydechu wymienić przyjemniej kilku Polskich patriotów, których poznaliśmy na lekcjach historii, a cechy charakteru tych osobowości, nie stanowią dla nas żadnej tajemnicy. Jesteśmy z tym terminem dobrze obeznani, ale czy my czujemy się patriotami? Oczywiście wiemy, że Ci historyczni bohaterowie byli odważni, pełni zapału do walki, gotowi do poświęceń, ale żyli w zupełnie innych czasach. Oni swój patriotyzm pokazywali podczas walk za ojczyznę, a my co mamy robić, żeby tymi patriotami i patriotkami być? Jaki jest patriota XXI w ? Co dziś robią prawdziwi patrioci? Czy Wy, czujecie się patriotami?
Piosenka 10 min
Nauka piosenki „Lepszy świat”.
gitara śpiewniki długopisy
33 Zwiad 40 min
Prezentacja
Bank pomysłów - konspekt starszoharcerski
Podział drużyny na zastępy. Prowadzący ustala i tłumaczy zasady. Uczestnicy w zastępach wymyślają pytania dotyczące tematu Lokalny patriotyzm, które chcą zadać mieszkańcom. Następnie prowadzą zwiad na określonym przez prowadzącego terenie. Zadają pytania przechodniom, a najciekawsze odpowiedzi notują.
kartki długopisy
Zastępy prezentują wyniki zwiadu reszcie drużyny.
15 min
5 min
Obrzędowe zakończenie zbiórki
Podziękowanie za zbiórkę, obrzędowe zakończenie jej Iskierką.
gitara
poradnik
34
Lokalnie o patriotyźmie Cel: Pokazanie uczestnikom postaw patriotycznych, zachęcenie harcerzy do podejmowania własnych inicjatyw, powtórzenie podstawowych wiadomości historycznych. Zamierzenia: Wędrownik po zbiórce będzie wiedział czym jest inicjatywa lokalna oraz wiedział jak ją podjąć, będzie potrafił odróżnić patriotyzm od nacjonalizmu, uzupełni swoją wiedzę o najważniejszych wydarzeniach w historii Polski, harcerstwa czy środowiska lokalnego.
zbiórkę wędrowniczą przygotował
120 min
Materiały: Świeczki, zapałki, gitara, totem, koperty, zdjęcia patriotów, Kartki a4, długopisy, przygotowane wcześniej karty z pytaniami, baloniki, stoper, przykłady inicjatyw z danego środowiska.
pwd. Alan Ostromęcki
5 min
Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki
Gawęda 15 min
Przywitanie uczestników i obrzędowe rozpoczęcie zbiórki.
Fragment wiersza Wisławy Szymborskiej „ Gawęda o miłości ziemi ojczystej” Bez tej miłości można żyć, mieć serce puste jak orzeszek, malutki los naparstkiem pić z dala od zgryzot i pocieszeń, na własną miarę znać nadzieję, w mroku kryjówkę sobie wić, o blasku próchna mówić „dnieje”, o blasku słońca nic nie mówić. Jakiej miłości brakło im, że są jak okno wypalone, rozbite szkło, rozwiany dym, jak drzewo z nagła powalone, które za płytko wrosło w ziemię, któremu wyrwał wiatr korzenie i jeszcze żyje cząstkę czasu, ale już traci swe zielenie i już nie szumi w chórze lasu?
Nieznani patrioci praca w grupach 15 min
Ziemio ojczysta, ziemio jasna, nie będę powalonym drzewem. Codziennie mocniej w ciebie wrastam radością, smutkiem, dumą, gniewem. Nie będę jak zerwana nić. Odrzucam pustobrzmiące słowa. Można nie kochać cię – i żyć, ale nie można owocować.
gitara świeczki zapałki
totem (osoba która chce odpowiedzieć bierze w rękę totem)
1. Czym jest patriotyzm oraz jak się objawia w obecnych czasach? 2. Czy osoby żyjące w dzisiejszych czasach są „mniejszymi” patriotami niż osoby żyjące pod zaborami lub podczas drugiej wojny światowej? 3. O jaką miłość chodzi autorce wiersza? 4. Co oznacza koniec danego fragmentu: „Można nie kochać cię – i żyć, ale nie można owocować”?
Uczestnicy podzieleni na grupy wychodzą na zewnątrz, aby znaleźć koperty w których mają schowane zdjęcia polskich patriotów (mniej znanych). Szukają informacji o danej osobie w Internecie i przedstawiają daną osobę pozostałym grupom.
koperty zdjęcia patriotów kartki a4 długopisy
35 Dwóch z dziesięciu
Bank pomysłów - konspekt wędrowniczy Dobór w pary. Sprawdzenie wiedzy harcerzy o Polsce, harcerstwie oraz środowisku lokalnym w formie znanego teleturnieju.
20 min
Inicjatywy lokalne praca w grupach 30 min
Debata oksfordzka 20 min
Podsumowanie debaty i całej zbiórki
Wytłumaczenie terminu inicjatywy lokalnej, podanie przykładów ze środowiska. Uczestnicy w grupach Opracowują i przedstawiają własną inicjatywę, która będzie miała wpływ na środowisko lokalne.
Podzielenie wędrowników na trzy grupy: Dwie strony konfliktu po cztery osoby oraz zespół sędziowski. Temat debaty: „Nacjonalizm to efekt patriotyzmu”.
Przygotowane wcześniej karty z pytaniami baloniki (zostają przebite gdy para odpowie błędnie bądź wcale) stoper (10 sekund na odpowiedź)
kartki a4 długopisy przykłady inicjatyw z danego środowiska
kartki a4 -stoper (każdy uczestnik ma tyle samo czasu na przemowę)
Sędziowie wybierają stronę zwycięzców. Prowadzący zbiórkę podsumowuje debatę jak i całą zbiórkę.
10 min
5 min
Obrzędowe zakończenie zbiórki
Podziękowanie za zbiórkę, obrzędowe jej zakończenie Iskierką.
gitara
36
Poradnik majsterkowy DIY dobrze radzi
pwd. Adam Wąsowski
Czapki DIY Jesień w pełni zawitała do naszego kraju. Coraz więcej dni staje się chłodnych i wietrznych. Naturalnie, nie przeszkadza nam to w codziennych spacerach, które chyba każdy harcerz uwielbia. Jednak jesienny wiatr potrafi „urwać nam głowę”. Czapki w takie spacery są niezbędne. Jednak co zrobić, gdy twoja głowa jest mała jak główka od szpilki (przykładem autor tego poradnika) i żadna sklepowa czapka na Ciebie nie pasuje? Sprawa jest prosta! Potrzebujesz tylko swojego starego swetra, albo sweterka młodszego rodzeństwa, które z niego wyrosło.
Odmierz obwód swojej głowy. Wynik podziel na pół. Taką samą wartość odmierz na dole swetra. Będzie to szerokość twojej czapki. Następnie naszkicuj kredą krawiecką (albo zwykłą) kształt twojej przyszłej, nowej czapki. Wytnij kształt. Pamiętaj, aby odcinać zarówno przód jak i tył swetra. Zszyj obie części ze sobą, przewlecz na prawą stronę i gotowe! Posiadasz czapkę, która idealnie pasuje na Twoją głowę i nie nachodzi na oczy!
A po spacerze możesz rozgrzać się ciepłą, aromatyczną herbatą. Wystarczy, że do zwykłej, zaparzonej herbaty dodasz dwie łyżeczki miodu (zamiast cukru), plaster pomarańczy oraz świeże gałązki rozmarynu. Herbata rozgrzeje Cię tak jak zawsze, dodatkowo racząc pięknym aromatem i smakiem.
37
Poradnik programowy dobrze radzi
ZaSZCZEPmy się! Poradnik programowy
drużynach wędrowniczych występować będzie ‘czynnik kadrotwórczy’. Właśnie te dwa źródła oraz to, jak będziemy o nie dbać zdecydują o przyszłości szczepu i jego dalszym istnieniu.
Kolejną bardzo ważną sprawą jest odciążenie kadr drużyn z części ich obowiązków. Szczep bowiem, w zależności od ustaleń zawartych w pwd. Kamila jego konstytucji i przyjętych przez Radę Szczepu, może prowadzić jedną, Fiedorowicz wspólną dokumentację i wszelkie sprawy finansowe. Ponadto formalności związane z pozyskiwaniem środków na prowadzenie działalności Na pewno każdy z nas słyszał już w swoim życiu cokolwiek na te- czy kontakty z różnymi sojusznikami drużyn (choćby z dyrekcją szkoły mat szczepu, a przynajmniej wiemy, że takie struktury istnieją w naszym czy spółdzielnią mieszkaniową), nie są już kwestiami, z którymi mierzyć Związku. Jednakże, w dalszym ciągu zbyt mało uwagi przywiązuje się musi się drużynowy. W szczepie zaś odpowiada za to jego komenda. do tego, aby wyjaśnić dokładnie czym on właściwie jest. Nie zastanawiamy się jak powinien działać i jak bardzo potrzebny jest on w naszych hufcach. W tym artykule znajdziecie skrót najważniejszych informacji, które pomogą Wam szerzej spojrzeć na ten temat i być może zmienić Wasze myślenie o szczepie oraz jego funkcji. Zacznijmy od tego, po co w ogóle tworzymy szczepy i jaki jest cel ich istnienia? Szczepy ułatwiają pracę kadrom drużyn, w szczególności drużynowym oraz umożliwiają integrację i utworzenie wspólnoty jednostek wchodzących w jego skład. Podlegają one komendzie danego hufca, jednakże z zachowaniem pewnej autonomii. Działalność dobrze prowadzonego szczepu można porównać do działalności hufca, a niektóre szczepy są nawet bardziej liczne niż hufce. Przykładowo 3 Szczep Drużyn Harcerskich i Zuchowych „Słońce” z Hufca Białystok liczy około 400 osób, a Hufiec ZHP Maków Mazowiecki - około 120-150 osób. Jakie zatem korzyści płyną dla drużyn z tytułu działalności w obrębie szczepu? Jedną z kluczowych cech szczepu, istotnego z punktu widzenia działalności jednostek, jest zapewnienie ciągu wychowawczego. W skład wielu szczepów wchodzą jednostki z każdego poziomu metodycznego, począwszy od gromad zuchowych, a kończąc na drużynach wędrowniczych i kręgach instruktorskich. Oczywiście w szczepie powinno dbać się o wszystkie jednostki go tworzące, jednakże bardzo ważna jest szczególna troska o metodykę zuchową i wędrowniczą. Dlaczego? Do harcerstwa najłatwiej zachęcić jest właśnie tych najmłodszych - im więcej, tym lepiej, ponieważ powstają kolejne jednostki. Z kolei większa liczba gromad zwiększa prawdopodobieństwo tego, iż w harcerstwie pozostanie więcej zuchów. Te przechodząc przez wszystkie poziomy metodyczne będą w przyszłości stanowiły kadrę jednostek, natomiast w
rmacji na fo in j e c ię w ć a k u z s Gdzie możecie temat szczepów? adzona przez
zepy mówią”, prow zc „S ku oo b ce Fa 1. Grupa na u wsparcia szczem ra og pr s. d o eg w ojekto członków Zespołu pr pów. sumowaniem anod p m ły ca z ę si ć pozna 2. Polecam także za ępne pod linkiem st do st je e ór kt y, et ki ich czy innych chosk or kt ru st in ł kó sz nych ych 3. Fanpage różnorod formacje o planow in m ta są e an ow ik bl rągwi, ponieważ pu ach doskonalenia rm fo y cz ów ep cz ów sz ydakursach komendant . Najbliższe takie w e) cj en er nf ko , ty ta sz kadry szczepu (war iu! rzenie już w styczn
Działalność w szczepie stwarza więcej możliwości do działania i organizacji różnorodnych przedsięwzięć. Wspólne pikniki, festyny, nocki, biwaki szczepu integrują jego członków i pomagają w budowaniu wspólnoty. Ponadto możliwe jest bardziej kompleksowe wspomaganie kadry poprzez organizację mniejszych i większych form kształcenia w obrębie szczepu (warsztaty, kursy, spotkania). Szczep wspiera jednostki pod względem programowym: tworzy propozycje programowe, biuletyny HALiZ czy ustala wspólną tematykę na dany rok harcerski (np. temat Szarych Szeregów). Kolejną korzyścią płynącą z tworzenia wspólnoty szczepu jest wzajemne wsparcie, tworzenie silnych więzi w oparciu o wspólnie wyznawane wartości czy stymulowanie i monitorowanie rozwoju instruktorskiego kadry. Gdy już zdecydujecie się na budowę takiej wspólnoty, zacznijcie od przestudiowania „Instrukcji tworzenia i działania szczepu i związku drużyn”. Zawarte są tam warunki, które należy spełnić, aby taki szczep założyć oraz sformalizować. Garść inspiracji odnośnie funkcjonowania szczepów ZHP można było zaczerpnąć podczas zajęć w ramach „Kuźni Idei i Rozwiązań”, która miała miejsce 27 października 2018 w siedzibie GK w Warszawie. Warto zapoznać się także z wynikami ankiety „Szczepy mówią”, która była kierowana do komend szczepów. Odpowiedziało na nią 239 osób (w tym 169 komendantów szczepów, co stanowi 32% wszystkich szczepowych w ZHP).
38
Zdrowie i uroda o Wasze zdrowie dba
Odnowy czas start! Jesień to okres, w którym nieraz towarzyszy nam złe samopoczucie spowodowane brakiem słońca, dużym natłokiem obowiązków w szkole, w pracy czy też w domu. Co zrobić, aby poczuć się lepiej? Zaczynamy!
pwd. Natalia Jachimiak
Zdrowie psychiczne
Nie od dziś wiemy, by mieć dużo energii potrzebujemy odpowiedniej ilości snu. Zaplanuj swój czas tak, aby spać co najmniej 8 godzin dziennie. Oprócz tego dobrym nawykiem stanie się pójście na 30 minutowy spacer. Po męczącym dniu w szkole czy pracy, przyda Ci się odrobina relaksu. Świeże powietrze pobudzi twój organizm i odświeży umysł. Spróbuj tego, a gwarantuję, że od razu poczujesz się lepiej!
Jesienią nasza skóra potrzebuje specjalnej pielęgnacji. Zmiana temperatury odbija się na naszej cerze, dlatego Regeneracja ważne jest, aby 2 razy w tygodniu wykonywać peelingi mające za zadanie złuszczać martwy naskórek. Dla cer normalnych, suchych i wrażliwych idealny będzie peeling drobnoziarnisty. Natomiast osobom posiadającym cerę tłustą i mieszaną proponuję użycie peelingu gruboziarnistego. Najlepszymi peelingami są te, które zawierają naturalny skład. Spróbuj sam/sama zrobić go w domu lub na biwaku!
Cera normalna, sucha, wrażliwa Składniki: 2 łyżki jogurtu greckiego, 4 łyżki cukru
Przepis na peeling
Wykonanie: Zmieszaj wszystkie składniki razem, a następnie na oczyszczoną twarz nałóż peeling wmasowując go kolistymi ruchami. Rozcieranie wykonuj przez 5 minut, a następnie całość zmyj ciepłą wodą.
Cera tłusta i mieszana Składniki: 2 łyżki zmielonej kawy, 1 łyżka oliwy, 1 łyżka cukru Wykonanie: Zmieszaj wszystkie składniki razem, a następnie na oczyszczoną twarz nałóż peeling w strefie T, wmasowując go kolistymi ruchami. Rozcieranie wykonuj przez 5 minut, a następnie całość zmyj ciepłą wodą.
PAMIĘTAJ!
Po każdym kontakcie twarzy z wodą użyj toniku nie zawiera jącego alkoholu w składzie, w celu przywrócenia prawidłowego ph skóry, dzięki czemu zapobiegniesz powstawaniu różnych zanieczyszcze ń na twarzy.
39
Kącik kulinarny
Nie tylko kiełbasa - czyli ogniskowe przysmaki Wszyscy, którzy choć raz w życiu zabrali się za organizację biwaku lub rajdu wiedzą, że poza programem i wszystkimi formalnościami, każdy organizator musi pomyśleć również o wyżywieniu swoich harcerzy. Po intensywnym dniu, grach terenowych, wędrówkach, spróbujmy umilić ten czas pysznymi posiłkami. V 1 średni batat
EGAN, GLUTEN-FREE
2-3 łyżki ciecierzyc y
2-3 łyżki krojonyc h
z puszki
pomidorów w
puszce (w sezonie świe
że) 3 łyżki jogurtu sojo wego 1 ząbek czosnku dr obno posiekanego oregano, bazylia lu b zio
wansalskie
PIECZONE BATATY Z CIECIERZYCĄ, POMIDORAMI I SOSEM CZOSNKOWYM Batata przekrój na pół, dodaj sól i pieprz według uznania. Zawiń w folię aluminiową i wrzuć do żaru ogniska na 45 minut. W międzyczasie do menażki włóż pozostałe składniki i dokładnie wymieszaj. Po upieczeniu, batata wyjmij z folii i polej sosem z menażki. Smacznego!
ła pro-
sól, pieprz
Mięso: kurczaka pierś z : z Marynata lub oliwy ju le o k e ż 5 ły oliwek y musztard a k z c e ż y 1ł a miodu 1 łyżeczk u drobk n s o z c k 1 ząbe anego no posiek z sól, piepr
PIERŚ Z KURCZAKA W MARYNACIE MIODOWO-MUSZTARDOWEJ Do menażki wlewamy wszystkie składniki marynaty i dokładnie mieszamy. Dodajemy pierś z kurczaka i zostawiamy na 20-30 minut pod przykryciem. Nabijamy na patyk. Obracając pieczemy nad ogniem ok. 20-30 minut. Można zjeść z chlebem, pieczonymi ziemniakami lub batatami. Palce lizać!
1 banan 3 kostki mlecznej lub gorzkiej czekolady
BANAN Z CZEKOLADOWYM SOSEM Banana obieramy. Pokrojonego lub w całości wraz z czekoladą zawijamy w folię aluminiową i wkładamy do żaru. Pieczemy ok. 5 minut. Smacznego!
jak dobrze zjeść radzi
pwd. Anna Nowacka
genez Iskra
Teraz Ty!
Teraz
za
z Ty!
Teraz Ty!
42 pisze
pwd. Julia Korzeniewska
Wskocz na stopień Zapewne słyszeliście opowieści starszych harcerskich znajomych, którzy zdobywali bądź aktualnie zdobywają stopnie harcerskie. Czy wy też słuchając, macie wrażenie, że zanim nosili na ramionach dwie krokiewki musieli pokonać smoka - co najmniej czterogłowego? Nie wspominając już o gwieździe, którą musieli przywieźć ze sobą z wyprawy w kosmos, by móc dumnie nosić granatową podkładkę pod krzyżem oraz lilijkę na lewym rękawie?
43
Wskocz na stopień
Jeżeli boicie się, że nie podołacie wyprawie do wnętrza ziemi bądź zadaniu schwytania feniksa - nie martwcie się! Stopnie nie są wcale straszne; są wymagające, ale NIE niemożliwe do zrealizowania. Jeśli złożyliście przyrzeczenie harcerskie (nie ważne czy było to wczoraj, czy pięć lat temu) zapewniam, że dzisiaj to doskonały moment by otworzyć próbę na stopień. Warto zdobywać stopnie już od najmłodszych lat - zacząć od górki za blokiem, by potem zdobywać stopnie wędrownicze i instruktorskie - dążyć do wyczynów ogromnych, niczym zdobycie szczytu Elbrus.
Nie wyruszaj w góry w pojedynkę
Nawet najlepsi alpiniści i alpinistki nie wyruszają na szlak w pojedynkę - zatem dlaczego wy mielibyście? Żadna osoba zdobywająca stopień nie robi tego sama, dlatego też kolejnym krokiem (zaraz po podjęciu decyzji o otwarciu próby na stopień) jest wybór opiekuna bądź opiekunki na stopień. Zazwyczaj jest to osoba, którą dobrze znamy, cenimy i podziwiamy. Wybierając opiekunów pamiętajcie, by były to osoby o takim samym stopniu jaki zamierzacie zdobywać lub wyższym (w przypadku stopni harcerskich) oraz osoba o wyższym stopniu (w przypadku stopni instruktorskich). Opiekunowie wspierają podopiecznych przez cały okres trwania próby. Pomagają ułożyć kartę próby dostosowaną do potrzeb osoby zdobywającej stopień, są z nami podczas kapituły stopni harcerskich i komisji stopni instruktorskich, służą dobrą radą i motywują. Starannie dobierzcie swoich opiekunów, bo to oni będą z wami podczas trwania tej próby.
Idź szlakiem, który odpowiada właśnie TOBIE
Nie bez powodu zarówno gwiazdki zuchowe jak i stopnie harcerskie i instruktorskie, są doJeśli złożyliście przyrzeczepasowane do wieku i rozwoju psynie harcerskie (nieważne, czy chofizycznego członków Związku Harcerstwa Polskiego. Odpowiedni było to wczoraj, czy pięć lat dla ciebie stopień posiada wymatemu) zapewniam, że dzisiaj gania adekwatne do twojego wieku oraz etapu życiowego. Właśnie to doskonały moment by dlatego 11-letnia harcerka nie zaotworzyć próbę na stopień. planuje wędrówki o charakterze wyczynu a 17-letni wędrownik nie namaluje plakatu o zagrożonych gatunkach roślin w Azji. Zadania na takim poziomie nie będą dla nich wyzwaniem a co za tym idzie - nie spełnią swojej funkcji. Każdemu z nich przyświeca również idea stopnia, którą osoba zdobywająca stopień stara się osiągnąć. Na wszystkie stopnie jest też określony przewidywany czas realizacji zadań - nie jest on jednak doprecyzowany. To ile czasu będziesz realizować zadania zależy tylko i wyłącznie od ciebie!
Nie od razu K2 zdobyto
Jeżeli kiedykolwiek zdobywaliście szczyty, z pewnością wiecie, że jeden wielki krok nie wystarczy. By osiągnąć cel należy wykonać wiele
małych kroczków, które same w sobie wydają się drobne i niewiele znaczące, ale razem pokazują, ile trudu włożono w wędrówkę. Ze stopniami jest tak samo. Każda próba na stopień składa się z kilku do kilkunastu zadań, ułożonych przez osobę zdobywającą stopień wraz z opiekunem. Wymagania, na podstawie których ułożone są zadania pomogą Ci pracować nad sobą. Zasada małych kroczków nie dotyczy jedynie realizowania zadań podczas próby, ale także walki z własnymi słabościami i rozwijania swoich mocnych stron. Niekiedy ciężko jest zmienić stare nawyki i przyzwyczajenia w ciągu jednego roku, czasem potrzeba do tego znacznie więcej czasu i motywacji.
Kiedy sam tupot stóp i szum górskich potoków nie wystarcza
Przychodzi taki moment, że najzwyczajniej w świecie brakuje nam motywacji, bo nieważne jak wspaniałe są nasze zadania to wymagają od nas pracy. Kiedy brakuje wam sił do realizowania kolejnych zadań, pomyślcie o sukcesach które już odnieśliście. Sukcesy to zarówno zdobycie poprzednich stopni czy zorganizowanie rajdu jak i napisanie gawędy. Pamiętajcie, że wasi opiekunowie pomogą wam w każdym momencie oraz postarają się przywrócić waszą motywację. Dobrym sposobem jest też rozmowa z osobą zdobywająca ten sam stopień. No bo kto zrozumie nas lepiej, niż osoba przechodząca przez to samo? To jak? Może wyzwaniem na ten rok harcerski będzie otwarcie próby na stopień? A może zamknięcie już otwartej próby? Powodzenia i pamiętajcie: „Nie to ma wielkie znaczenie, czy aktualnie osiągamy nasze najwyższe ideały, lecz to, że są one wysokie” Robert Baden-Powell
Teraz Ty!
Wilk, który nigdy nie śpi
44 pisze
pwd. Aleksandra Orzoł
Ostatnio pewna rzecz nakłoniła mnie do zadania sobie pytania „Jak żyję?”. Czy po to by żyć pełnią życia, cieszyć się chwilą i czuć dumę z tego co robię? Czy tylko po to, aby „przeżyć”, żeby osiągnąć ten stworzony przez społeczeństwo sposób bycia? Oczywiście, wszyscy marzymy o tej pierwszej opcji, ale czasem nawet nie zauważamy, kiedy nasze życie staje się szarą rutyną. Przedstawieniem, które odgrywamy z przyzwyczajenia, starając się nie zwracać uwagi na nowe możliwości, bo przecież nie możemy “wypaść z roli”.
45
Wilk, który nigdy nie śpi
Do tych refleksji skłoniła mnie biografia postaci tak wielkiej i ważnej w naszym środowisku, że nie można go nie znać. „Wilk, który nigdy nie śpi, czyli życie pełne przygód lorda Baden-Powella”, twórcy skautingu, reformatora systemu pedagogicznego, generała i pisarza. Dla mnie jest to człowiek-inspiracja, który motywuje do dalszego rozwoju. Baden- Powell był człowiekiem, który żył swoim życiem. Podążał własną drogą, kierując się sercem i rozumem a nie tym co mówili inni. Prawdziwy lider, który był wsparciem dla wielu i choć odszedł od nas 77 lat temu, wciąż nim pozostał. Jego życiorys na stałe wpisał się w historię skautingu i wciąż inspiruje nowe pokolenia. Lord Robert Baden-Powell jest całkowitym zaprzeczeniem człowieka, który swoje życie tylko „przeżywa”. Ledwo ukończył szkołę, sprawiał problemy. Zamiast siedzieć na lekcjach i ucząc się na pamięć faktów odkrytych parę lat wcześniej, on wolał widzieć, słyszeć i czuć świat, który go otaczał. Nie lubił szarości i rutyny. Nawet podczas służby wojskowej wykazywał się ogromną pomysłowością i urozmaicał czas, żołnierzom brytyjskim organizując trupę aktorską wystawiającą sztuki teatralne. Był wspaniałym dyplomatą, który rozwiązywał spory tam, gdzie inni zawodzili. Życie Roberta Baden-Powella na pewno nie było zwyczajne, jego innowacyjne pomysły zmieniły podejście do wychowywania młodych ludzi na całym świecie. Był indywidualistą co widać na pierwszy rzut oka. Miał wielu przeciwników, którzy w rzeczywistości byli zazdrosną częścią społeczeństwa - szarą grupą konserwatystów. Jednak to on jest dla nas przykładem, na nim wzorował się Małkowski tworząc ruch harcerstwa w Polsce. Dzięki niemu możemy żyć pełniąc służbę światu, Bogu i Polsce. Bi-Pi wskazał nam drogę, resztę robimy sami. To harcerstwo daje nam możliwość do działania. Pomimo tego, że jesteśmy młodzi mamy odwagę ryzykować i stawiamy sobie cele, naprawdę wysoko! Nasza myśl jest iskrą do działania, żeby być częścią istotnej zmiany, mającej wpływ nie tylko na nasze życie. Podejmujemy się odpowiedzialności, która przerasta część społeczeństwa. Każda forma służby do jakiej przystępujemy, jest iskrą wielkiego ognia widocznego na całym świecie. Jesteśmy elementem tej zmiany, którą chciał ujrzeć Bi-Pi. Dajemy przykład, że w życiu warto przełamywać schematy i iść własną, jeszcze nie odkrytą drogą. „Tak mam 18 lat i biorę odpowiedzialność za organizację dużego przedsięwzięcia. Mam obawę, że nie wszystko wyjdzie mi tak jak to zaplanowałam, ale nie jestem w tym sama!”. Harcerstwo sprawia, że żyjemy. Jesteśmy tacy jakimi chciałby nas ujrzeć Bi-Pi. Łamiemy schematy. Podążamy swoim szlakiem realizując postawione sobie cele, każdy kolejny jest o jeden stopień wyżej. A jego osiągnięcie spowoduje zmianę; nawet jeżeli nie w świecie, to w nas samych. Robert Baden-Powell
Teraz Ty!
46 pisze
dh. Melania Broda
Odstresujmy się Każdy z nas wie jak to jest z początkiem nowego roku szkolnego. Po wspaniałych, pełnych lenistwa wakacjach zderzamy się z szarą rzeczywistością, kiedy to spadają na nas nowe obowiązki - nie tylko szkolne. We wrześniu wielu z nas wciąż działa w trybie wytężonej pracy, kiedy nikt już nie pamięta, na co właściwie narzekał trzy miesiące wcześniej przecież nie jest tak źle, prawda?
47
Wilk, który nigdy nie śpi
Październik. Zaczyna się prawdziwa harówka, ale dajemy radę - w końcu wszystko mamy dobrze zorganizowane. Listopad. To już koniec, pozostało nam wywiesić białą flagę i błagać o koniec wszystkich obowiązków. W takiej chwili każdy zadaje sobie to samo pytanie: jak nie stracić głowy, wykonać swoje obowiązki (czerpiąc z tego jakąkolwiek satysfakcję) i jeszcze mieć siłę na więcej? Chwila przerwy każdego dnia Niełatwo jest znaleźć chwilę dla nas samych w tym zabieganym świecie. Jednak “niełatwo” to nie to samo co “niemożliwe”. Zapal świeczkę, włącz muzykę, która cię relaksuje, zaparz zieloną herbatę (pamiętaj, że nadmiar kofeiny negatywnie działa na poziom stresu - kawę odradzam) i pobądź sam ze sobą. Nie nastawiaj się na produktywne zużycie każdej sekundy swojego życia. Podczas swojej codziennej przerwy dla myśli i ciała odstaw obowiązki na bok - z początku wyda się to niewykonalne, ale z odrobiną praktyki uda ci się opanować swoją pogoń za pracą. Trochę świeżego powietrza Jednym z najlepszych sposobów na odstresowanie jest aktywność fizyczna. ,,Osoba regularnie uprawiająca jakąś dyscyplinę sportową jest zmotywowana, pewna siebie i posiada o wiele mocniejszą psychikę. Kiedy ćwiczymy czy trenujemy poznajemy swoje słabe i mocne strony oraz możliwości i granice” (źródło: bonavita.pl, artykuł- ,,Aktywność fizyczna jest najlepszym sposobem na zredukowanie i kontrolę stresu”) Ćwiczenia dają nam szansę odreagować wszystkie złe emocje siedzące w naszym ciele, a jest ich dużo. Każda część naszego wielkiego kłębka stresu kumuluje się w środku. W trudnych chwilach, kiedy nic nie idzie po naszej myśli i stres bierze górę, wyładowujemy to wszystko na innych ludziach, co tworzy zamknięte koło złego samopoczucia wędrującego od człowieka do człowieka. A przecież można to wszystko puścić w próżnię. Dodatkowo warto w miarę możliwości zabrać się za ćwiczenia na świeżym powietrzu. Po co? Aby nabrać trochę tlenu, który jest nam potrzebny do działania- przejście się jest także dobrym pomysłem w trakcie pracy, gdy dopada nas zmęczenie. Pamiętajmy, że nasz mózg potrzebuje oddechu! W miarę możliwości, jeżeli mieszkacie w mieście, warto znaleźć cichy park lub las do swoich ćwiczeń. Co prawda ćwiczenie w środku miasta również da rezultaty, jednak spaliny, głośne dźwięki i tłum ludzi nie wpływają na nas dobrze.
wolnym czasie, jednak czasu bardzo często nam po prostu brakuje- co wtedy? Żujmy gumę! Badania mówią, że ,,ludzie, którzy żują gumę, cieszą się lepszym samopoczuciem i są mniej spięci. Dlaczego tak się dzieje? Według badań żucie gumy wspomaga przepływ krwi do mózgu. Czynność ta ma też działanie odprężające.” Przerwa na jedzenie Dużo osób ma tendencję do zajadania stresu. Nie jest to ani dobre, ani kojące, ponieważ zazwyczaj sięgają po najtańsze i ,,najsmaczniejsze” produkty na półkach, w których znajdą tylko cukier, a ten wcale nie uspokaja. Więc czy można zajadać stres? Można, ważne tylko co wybierzemy. *produkty bogate w witaminę c - wzmacnia ona układ odpornościowy, który wystawiony jest na próbę w okresach wzmożonego stresu - znajdziemy ją m. in. w owocach cytrusowych (pomarańcze, cytryny, grejpfruty), truskawkach, kiwi, żurawinie, porzeczkach, jabłkach, a także warzywach, takich jak brukselka, pomidory, papryka czerwona i zielona *produkty bogate w magnez - stres potrafi doszczętnie W trudnych chwilach, kiedy pozbawić nasz organizm tego nic nie idzie po naszej mypierwiastka, dlatego tak ważne jest jego uzupełnienie - magnez śli i stres bierze gór wyłazawierają kakao i gorzka czedowujemy to wszystko na kolada, a także płatki owsiane, orzechy, kiełki i fasola, warto też innych ludziach, co tworzy zadbać o wybór wody mineralnej zamknięte koło złego samobogatej w magnez - fitomento. com ,,Jak się odstresować. Dieta poczucia. na stres.”Przy wyborze czekolady warto jest spojrzeć na ilość kakao - im więcej tym lepiej! A może tak poharcować? Jednym z najlepszych sposobów, którego nie znajdzie się w żadnych badaniach, jest oczywiście pójście na zbiórkę - czasem łączy kilka wspomnianych wyżej sposobów - bliskie nam osoby, świeże powietrze, a może i jedzenie?
Ludzie źródłem stresu, ale też… Tak, wbrew pozorom ludzie pomagają nam się odstresować. Jednak nie byle jacy ludzie; rodzice, przyjaciele, rodzeństwo, dziadkowie… Jednym słowem najbliżsi. Nie chodzi o robienie z nich swoich prywatnych terapeutów, ale o wsparcie. Oni zawsze są dla nas i pomogą w każdej trudnej chwili. A jeżeli rozmowa wyda się za trudna, wręcz męcząca, chwila spędzona z nimi, nawet w ciszy, pomoże nam się odstresować.
Słów kilka podsumowania Chociaż każdy przeżywa teraz trudny okres, warto jest pamiętać o tym, że zawsze mamy prawo na chwilę odpoczynku. Może czasami zamiast po prostu się odstresować, warto zobaczyć co jest źródłem stresu i czy jest nam ono aż tak bardzo potrzebne? Bywa, że trzeba stawiać sobie priorytety i nie przejmować się jedną kartkówką z angielskiego. Nie porzucajmy ambicji i starań - wręcz przeciwnie; ustalmy ważne dla NAS cele i je osiągajmy.
W biegu Wiemy już co robić, aby się odstresować w domowym zaciszu i
Ah, no i pamiętajcie: ,,Nie to ma wielkie znaczenie, czy aktualnie osiągamy nasze najwyższe ideały, lecz to, że są one wysokie.”
Iskra
rozrywka
rozry
ywka
50
Kącik muzyczny pisze
pwd. Anna Nowacka
KĄCIK MUZYCZNY „U Aniosa” Oto najbardziej znane premiery płytowe z października i listopada 2018, które warto mieć w swoich domowych zbiorach. ŹRÓDŁO: http://www.empik.com
MØ – “Forever Neverland” (premiera: 19.10.2018r.) Aż trudno uwierzyć, ale po latach wydawania przebojowych singli MØ wraca z dopiero drugą własną płytą studyjną. Na Forever Neverland poza kolaboracją z Diplo w kawałku „Sun In Our Eyes” usłyszymy też single „Nostalgia”, „Way Down”, duet z amerykańską wokalistką Empress Of („Red Wine”) a także ponownie wspólny utwór z Charli XCX („If it’s Over”), z którą MØ współpracowała przy mixtape’ach Number 1 Angel i Pop 2.
DAWID PODSIADŁO - „Małomiasteczkowy” (premiera: 19.10.2018r.) Trzeci solowy album artysty. Na płycie dominują wyraziste rytmy i brzmienia syntezatorów, często dość zaskakujące. Partie wokalne są zróżnicowane, ale pełne swobody, słychać, że ich wykonawca bawi się muzyką. Niespodzianką może być również fakt, że Dawid Podsiadło po raz pierwszy zaśpiewał całą płytę po polsku. Na „Małomiasteczkowym” Podsiadło porusza niełatwe tematy – „od problemów z komunikacją związku, przez ciemne strony sławy po poszukiwanie w sobie siły i odwagi – ale podaje je w błyskotliwej formie i z właściwym sobie specyficznym humorem”. DUA LIPA – Dua Lipa (Complete Edition) (premiera: 19.10.2018r.) „Dua Lipa (Complete Edition)” to specjalna, poszerzona wersji debiutanckiego materiału artystki. Podwójne wydawnictwo zawiera wcześniej niepublikowane piosenki. Jednąz nich jest kolaboracja Lipy z Silk City (Mark Ronson i Diplo) „Electricity”, inną znany już efekt współpracy z Martinem Garrixem i Seanem Paulem, uwielbiane przez fanów piosenki „Want To” i „Running” oraz kolejna nowość, powstała we współpracy z gwiazdami k-popu Blackpink „Kiss And Make Up”.
IMAGINE DRAGONS – „Origins” (premiera: 09.11.2018r.) Pierwsze utwory promujące „Origins” to okupujący szczyty list przebojów „Natural” oraz „Zero” – utwór, który został nagrany specjalnie na potrzeby filmu „Ralph Demolka w internecie”. Jak zapowiadają muzycy Imagine Dragons, ich najnowsze wydawnictwo to siostrzany album „Evolve”. Za produkcję „Origins” odpowiadają Joel Little (Lorde, Khalid), Mattman & Robin (Selena Gomez, Carly Rae Jepsen) oraz John Hill (Florence + the Machine). Imagine Dragons jak zwykle z niezwykłą swobodą łączą elementy rocka, hip-hopu, popu i folku. Podobnie jak w przypadku dotychczasowych wydawnictw, ważną rolę odgrywają teksty – często poruszające bolesne tematy, jednak dające nadzieję oraz inspirację.
51
kultura
MELA KOTELUK – „Migawka” (premiera: 09.11.2018r.) Mela Koteluk wraca po dwuletniej przerwie albumem „Migawka”, który zapowiada singiel „Odprowadź”. Na płycie znajdzie się 11 utworów, które powstały na przestrzeni ostatnich miesięcy, z dala od miasta i codziennego zgiełku. Autorką wszystkich tekstów jest Mela, muzyka natomiast powstała w kolektywie – odpowiada za nią cały zespół. Producentem płyty jest Marek Dziedzic, z którym Mela współpracowała także przy poprzedniej płycie. W nagraniach udział wzięli: Tomek „Serek” Krawczyk, Tomek Kasiukiewicz, Robert Rasz, Piotr Zalewski, Marek Dziedzic oraz goście: Sandra Kopijkowska, Skubas i Fair Play Quartet. Various Artists – „Męskie Granie 2018” (premiera: 16.11.2018r.) Seria płytowa „Męskie Granie” jest poświęcona kultowej trasie koncertowej, która organizowana jest od 2010 roku w największych polskich miastach. Pierwsza część albumu zawiera między innymi niepowtarzalne „zderzenia” muzyczne - zespołu Organek i Kazika, Natalii Przybysz i Jej Rodziców, Darii Zawiałow i Małgorzaty Ostrowskiej, grupy Lao Che i Dawida Podsiadło oraz utwory z projektów specjalnych - ONA (stworzonego przez zespół Organek i zaproszone Artystki) i „Czemu nas tam nie ma?” (w wykonaniu grupy Coma i jej Gości). Druga płyta to zapis koncertu Męskie Granie Orkiestra 2018 - projektu stworzonego specjalnie na potrzeby tegorocznej trasy. W tym roku trzon MGO tworzyli: Krzysztof Zalewski, Dawid Podsiadło i Kortez. KATARZYNA NOSOWSKA - „Basta” (premiera: 12.10.2018r.) „Basta” to siódmy album w solowej karierze Nosowskiej. Niedawne wydarzenia w życiu artystki zmusiły ją do rewolucyjnych przewartościowań. „Basta” oddziela grubą kreską to, co było od tego, co jest. Nosowska bez sentymentów i lęku otrząsa się ze wszelkich naleciałości, łatek i wyobrażeń, które przylgnęły do niej przez wszystkie lata spędzone na scenie. „Przyszedł taki czas. Zadałam sobie pytanie – co lubię, a czego nie, czego chcę, a czego nie. „Basta” jest szczerą na nie odpowiedzią – bez oglądania się na wszystko i wszystkich” – mówi Nosowska. W warstwie tekstowej artystka nie owija w bawełnę – jest wprost, jest ostro. W warstwie muzycznej – też rewolucja. Słowa wystąpią w duecie z innymi niż dotąd dźwiękami. Za mocne elektroniczne brzmienie odpowiada Michał „FOX” Król. PAWEŁ DOMAGAŁA – „1984” (premiera: 16.11.2018r.) „1984” jest podsumowaniem pierwszej rundy meczu: Paweł Domagała kontra świat. To płyta bardzo osobista, znajdziecie tu dużo autorefleksji i powrotów do dzieciństwa. Czy jestem takim człowiekiem, jakim chciałem być? Co bym powiedział sobie sprzed lat, gdybyśmy spotkali się dzisiaj? Mam nadzieję, że pytania z „1984” będą inspirujące również dla Was. Współtwórcą albumu jest Łukasz Borowiecki.” – tak opisuje album Paweł Domagała.
MaJLo – „Re_covery” (premiera: 26.10.2018r.) Drugi album trójmiejskiego artysty MaJLo, który sam skomponował i wyprodukował wszystkie utwory. Dodatkiem jest piosenka Paula Simona „Bridge Over Troubled Water” - bonus track na płycie. „Re_covery” to zwrot w kierunku klasyki songwritingu, pełnej urzekających melodii i harmonii, opisany nowoczesnymi technikami i brzmieniami. „Od dziecka towarzyszy mi muzyka takich artystów, jak Billy Joel, Jeff Buckley czy Elton John, których płyty przywoził z Zachodu mój ojciec. Są to ponadczasowe nagrania, do których regularnie wracam i które mnie inspirują. Przy produkcji „Re_covery” chciałem wczuć się w rolę zwierzającego się artysty, który za pomocą melodii, harmonii i tekstu opowiada wciąż aktualne treści.” - komentuje MaJLo XXANAXX – „Gradient” (premiera: 26.10.2018r.) Gradient to trzeci studyjny album duetu Xxanaxx tworzonego Klaudię Szafrańską i Atari Wu. Nowy album z pewnością odzwierciedla to, co dla Xxanaxx najbardziej charakterystyczne - mięsiste, przestrzenne brzmienia dopełnione wyjątkowo zmysłowym wokalem. Nowym otwarciem w historii zespołu jest to, że aż trzynaście z czternastu utworów powstało w języku polskim. Jak mówi Atari Wu: „Płyta składa się z dwóch części, które niczym tytułowy gradient wzajemnie się przenikają. Zarówno ja jak i Klaudia kochamy muzykę klubową ale równie bliskie są nam czarne brzmienia. Dlatego „Gradient I” to album oscylujący wokół gatunków takich jak r’n’b czy neo-soul, „Gradient II” to część płyty z klubową elektroniką. Oddajemy w ręce słuchaczy kolejny kawałek nas, tym razem w wersji podwójnego albumu”.
52
Kącik książkowy recenzuje
dh. Antonina Kuskowska
„Byliśmy łgarzami” autorstwa E. Lockhart
Jak co roku, nadszedł ten czas, kiedy trzeba pogodzić się z faktem, że jesień powoli odchodzi. Żółtych liści więcej jest ostatnio na chodnikach niż na drzewach, a po zmianie czasu na zimowy o godzinie 16 jedynym marzeniem jest wejść do łóżka, pod ciepły koc. Herbatka, nie zaprzeczę, bardzo mile widziana. Listopad oznacza dużo nauki, ale nie samym chlebem człowiek żyje, dlatego nie dajmy się zwariować! Ja, kiedy chcę się odprężyć, w taki chłodny, jesienny wieczór sięgam po książkę, bo czasem miło jest uciec, choćby na godzinę, od swoich obowiązków i trosk. Zagłębić się w światach wyimaginowanych, które mogą nas wiele nauczyć i pomóc poznać siebie. Tej jesieni jedną z moich lektur było ‘Byliśmy łgarzami’ autorstwa E. Lockhart z 2014 roku. Kiedy natknęłam się na nią po raz pierwszy, moje myśli momentalnie pomknęły do Gilderoy’a Lockhart’a, postaci z serii książek o młodym czarodzieju autorstwa J.K. Rowling. Zaśmiałam się lekko, ponieważ tytuł całkiem do Gilderoy’a pasuje, gdyż kłamstwem, niestety, zajmował się on wręcz profesjonalnie, a ja, jak zwykle, odbiegam od tematu na myśl o Harrym Potterze. Cóż zrobić. Zachęcała mnie do przeczytanie ‚Byliśmy łgarzami’ niejedna osoba i kiedy pewnego pochmurnego dnia zauważyłam ją na półce w księgarni, czy miałam jakikolwiek wybór? Pozycja ta należy do gatunku powieści młodzieżowej, a swoje miejsce znalazła na liście bestsellerów ‘New York Times’. Nie chciałabym jednak, aby jej gatunek zniechęcił osoby, które ten piękny wiek mają za sobą. Powieść ta jest niesamowicie ciekawa, porywająca i szokująca. Ja, kolokwialnie mówiąc, ‘połknęłam’ ją w jeden dzień. Książka, choć niedługa, bo liczy około 250 stron, opisuje wydarzenia zapierające dech w piersiach. Wywarła na mnie ogromne wrażenie przez co czuję się w pewnym stopniu niepewnie pisząc o niej. Ciężko znaleźć słowa, które należycie oddałyby jej wartość. Z drugiej jednak strony zdaje się obowiązkiem rozprzestrzenianie tak dobrej literatury. Sinclarowie to bardzo zamożna, szanowana, szczęśliwa rodzina. Tacy przynajmniej wydają się z zewnątrz. Każdego roku spędzają wakacje na prywatnej wyspie (tak, są tak bogaci, że mają prywatną wyspę). Narrację prowadzi nastoletnia Cadence Sinclair, najstarsza wnuczka. Razem z dwójką kuzynów bliskich jej wiekiem i chłopcem pochodzącym z mniej zamożnej rodziny tworzą zgraną grupę przyjaciół, nazywaną przez rodzinę Łgarzami. Historia, którą opowiada nam Cadence zaczyna się niepozornie. Jak to w grupie nastolatków, pojawiają się pewne starcia, nie
Foto: lubimyczytac.pl
jest to jednak nic nadzwyczajnego. W pewnym momencie ich relacja zaczyna przybierać nieco inny charakter. Można by powiedzieć niszczycielski. Jedno jest pewne, wydarzył się wypadek, który wszystko zmienił. Tajemnice i kłamstwa otaczają całą rodzinę. Kto je sieje? Kto jest prawdziwym łgarzem? Kto ponosi odpowiedzialność? Książka z początku może wydawać się lekką lekturą, ale jej klimat szybko staje się tajemniczy i zagadkowy. Potrzeba okrycia prawdy jest tak silna, że ciężko się od niej oderwać. Niesamowicie wciągająca i przynajmniej dla mnie, dająca wiele do myślenia. Na to co i kto mnie otacza spojrzałam po niej przez trochę inny pryzmat. Zakończenie? Jest ciekawe. To na pewno. Bardzo intrygujące. Przed rozpoczęciem czytania zapytałam się jednej z koleżanek, która mi ją poleciła, czy zakończenie jest szczęśliwe. Jej odpowiedzią była uśmiechniętą buźka i proste, acz frustrujące ‘nie wiem’. Po przeczytaniu jednak, rozumiem ją dokładnie i z tym też Was zostawię. Muszę jednak dodać, iż uwielbiam, kiedy autor zapewnia wszystkie wskazówki potrzebne do odkrycia prawdy, wręcz podaje ją na talerzu. Jest ona tak blisko! Jednak nadal pod przykrywką. Rozwiązanie wisi w powietrzu, ale mimo to, kiedy zostaje ujawnione, nie jest się na nie absolutnie przygotowanym. E. Lockhart powaliła mnie swoją pracą. Wydaje mi się jednak, że powinnam tu zawrzeć małe ostrzeżenie. Dojście do siebie zajęło mi nie tak krótki moment. Czy było warto? Jak najbardziej. Polecam z całego serca. I na samo zakończenie postanowiłam podzielić się (tylko jednym!) inspirującym cytatem, a książka jest w nie doprawdy bujna. Skojarzył mi się on bardzo z naszymi harcerskimi ideami. ‘Nie akceptuj zła, które możesz zmienić.’
53
Kącik poetycki
interpretuje
pwd. Adam Wąsowski
Jan Brzechwa „Ty jesteś moje hobby”
Nie jesteś żadna Tosca, Nie Basia Kwiatkowska, Lecz kiedy cię ujrzałem to był szok. Wydałem jęk: "O rany!" Westchnąłem zakochany I tak do ciebie wzdycham cały rok. Ty jesteś moje hobby Innymi słowy - bzik! Ach, co się wtedy robi, Gdy ma się takie hobby, Że tylko ty lub nikt? Kto inny znaczki zbiera, Poluje, gra w pokera, Lecz to nie nęci mnie. Ja wciąż o tobie śnię Ty jesteś moje hobby, Bez ciebie serce schnie. Ach, co się wtedy robi, Gdy ma się takie hobby, A hobby mówi: "nie"? Nie jestem kubek w kubek Jak Gustaw Holoubek, Nie jestem też Wołłejko ani Łącz. Lecz jedno wiedz niezbicie, Że kocham cię nad życie Więc serce swoje z moim złącz. Ty jesteś moje hobby Innymi słowy - bzik! Ach, co się wtedy robi,
Gdy ma się takie hobby, Że tylko ty lub nikt? Kto inny znaczki zbiera, Poluje, gra w pokera, Lecz to nie nęci mnie. Ja wciąż o tobie śnię Ty jesteś moje hobby, Bez ciebie serce schnie. Ach, co się wtedy robi, Gdy ma się takie hobby, A hobby mówi: "nie"? Na "nie" to ja od biedy Mam panią Kennedy, Nie kochasz mnie to trudno, szkoda słów. Odpływam w siną dal, bo Jak mówią: albo - albo, Odpływam... Lecz nazajutrz wracam znów. Ty jesteś moje hobby Innymi słowy - bzik! Ach, co się wtedy robi, Gdy ma się takie hobby, Że tylko ty lub nikt? Kto inny znaczki zbiera, Poluje, gra w pokera, Lecz to nie nęci mnie. Ja wciąż o tobie śnię Ty jesteś moje hobby, Bez ciebie serce schnie. Ach, co się wtedy robi, Gdy ma się takie hobby, A hobby mówi: "nie"?
Interpretacja Znamiennym dla hobby, pasji, zainteresowania, “bzika” jest porażenie naszej osoby. Gdy czujemy, że to “coś” jest naszą największa radością, tym co daje nam energię i chęć do działania. Ciężko opisać słowem to co czujemy wewnątrz gdy oddajemy się swojej pasji. Nie potrafimy oderwać się od naszego hobby. Przesiadujemy przy nim godzinami, choć dla nas minęły może minuty. Czas wtedy biegnie zupełnie inaczej, albo i wcale się nie porusza. Nasz “bzik” wypełnia nam całą głowę, jest tylko on i my. Ale co kiedy nagle hobby nas nie chce? Kiedy brakuje nam czasu, pieniędzy albo siły? Wtedy obrażamy się na siebie, nie chcemy mieć już kontaktu. Zrywamy wszystko…. aby powrócić po pewnym czasie, bo my i nasze pasje nigdy nie możemy się rozstać. Nawzajem się identyfikujemy, wrastamy w siebie i nie potrafimy porzucić siebie na dłuższy czas. Dokładnie tak jak miłość dla podmiotu lirycznego. Traktuje on swoją wybrankę właśnie jak hobby. Nie może bez niej żyć, poświęca jej cały swój wolny czas, a gdy ona go nie chce? Obraża się, ale na krótko. Zaraz do niej wraca. Hobby podmiotu lirycznego to kobieta, ale śmiało możemy wstawić tam dowolną własna pasję. Sens będzie ten sam.
rozrywka
54
Harcerski horoskop Babci Doris Co Cię spotka w końcówce roku 2018? Co się uda, a na co warto uważać? Specjalnie dla czytelników Iskry wróży legendarna Babcia Doris.
Panna
Waga
24 sierpnia - 22 września
23 września - 22 października
Wszystko bedzie układać się po Twojej myśli. Martwić mogą Cię jedynie wieksze wydatki, ale nagły przyplyw gotówki rozwiąże Twoje problemy. Staraj się odreagować swój stres, świeże powietrze dobrze Ci zrobi.
Szykuj śniegowce, bo w Twoim życiu dużo chłodu! Bliskie Ci osoby oddalą się, ale na szczęście tylko na chwilę. Wykorzystaj ten czas skupiając się na sobie i oczywiście Twojej drużynie. Może warto zacząć już planować biwak?
Koziorożec
Wodnik
22 grudnia - 19 stycznia
20 stycznia - 18 lutego
Harcerskie znaki patrolowe układają się w wyraźną strzałkę -> to znaczy idź do przodu, nie bój się podejmować trudnych decyzji, czy odpowiedzialnych zadań. Koziorożce nie boją się wyzwań, więc koniec roku będzie dla nich bardzo pracowity. Ale ta służba odpłaci się bogatym mikołajem i harcerskimi nagrodami.
Nadchodzą szare czasy z mdlymi kolorami. Aby uniknąć rutyny podążaj za kolorem niebieskim. Żyj blisko wody i czerp z niej witalne moce. Twoje myśli będą krążyć wokół smutku ale oczyści je najbliższy deszcz. Żyj dzisiaj nie myśląc o przeszłości a przyszłość będzie barwna.
55
rozrywka
Byk
Bliźnięta
20 kwietnia - 22 maja
23 maja - 21 czerwca
Mroźna aura pobudzi twój umysł do nowych działań! Wszystkie podjęte przez ciebie aktywności zakończą się sukcesem, jeżeli będziesz panować nad emocjami. W twoich relacjach nastanie chwilowe oziębienie stosunków z osobą spod znaku wagi.
Ostatnio dużo się działo w twoim życiu, ale przyszedł czas na odpoczynek. Cały stres i niepokoje odłóż na bok. Rób tylko to na co masz ochotę, a osiągniesz wewnętrzny spokój. Twoja przemiana nie spodoba się szczególnie komuś z pod znaku byka. Nie przejmuj się tym, niedługo wasze relacje wrócą do normy. Zapamiętaj teraz jest czas na RELAKS!
Rak
Lew
22 czerwca - 22 lipca
23 lipca - 23 sierpnia
Choć rak preferuje spokojne życie bez niespodzianek, grudzień przyniesie ze sobą dosyć nagle zmiany. Wiązać się z nimi będzie nie tylko stres, ale również korzyści, nawet jeśli czasem łatwo je przeoczyć. Nadchodzący miesiąc to dla raka świetny moment na samorealizację, dlatego warto poświecić jej czas i zbierać plony już w nowym roku!
Uważaj na zarazki i bakterie, choroba może czekać za rogiem! W tym okresie przedświątecznym przyda Ci te się cierpliwosć i pokora, odstaw na bok lwi temperament. Osoba, na której Ci zależy będzie bliżej niż myślisz!
Skorpion
Strzelec
23 października - 21 listopada
22 listopada - 21 grudnia
To twój czas! Zakasaj rękawy i szczypce w ruch! Jeżeli trochę się postarasz jesteś w stanie osiągnąć wiele jeszcze przed końcem roku. Uważaj! Osoby spod znaku byka mogą ustać ci na ogon - trzymaj się od nich z daleka. Mimo wszystko nastaw się pozytywnie i działaj!
Po serii spokojnych, czasami nudnych dni przed Tobą pasmo ciężkich oraz wyczerpujących zadań- obfitujących w wiele wyzwań. Dobrze rozplanuj każdy ruch, wykonując powierzone zadania małymi kroczkami aby na koniec móc powiedzieć „wykonałem zadanie, wróciłem do domu”.
Ryby 19 lutego - 20 marca W tym miesiącu będziesz pływać po niebezpiecznych wodach, ale wszystko się uspokoi kiedy spotkasz wesołego nieznajomego; z początku wyda ci się, że to nie dla ciebie, ale szybko przekonacie się jak długa i owocna przyjaźń was czeka! Jednak pamiętaj też, aby dbać o swoich starych znajomych- szczególnie bliźnięta!!!
Baran 21 marca - 19 kwietnia Gwiazdy wskazują, że możesz czuć się dość rozbity/a. Brak apetytu, senność mogą Ci towarzyszyć, ale nie daj się im pokonać! Z jesiennej chandry wyciągnie Cię pewna sympatyczna druhna.
rozrywka
56
Łamigłówka Harcerska wykreslanka P U W H G B V U V Z U C H Y U E N C A C Q S P R A W N O S C K B H R G G I T A R A W J X U N I U C S E G A W E D A Z R K A D S E R J T Z S Y Q L B H O R M T R M Y W N N K M A I O P A P A Z C Z Z S Z N U R O B M M Q Q E P R B E L F N W R O U I C P R Z Y B O C Z N Y K Z N E W B E E O G N I S K O A A D N P R Z Y R Z E C Z E N I E U N P P O Z D R U Z Y N O W A R I O B A L D Y N X F H P X P H K U I S K R A F U X B I W A K I Z A S T E P O W Y W B W E V
CHUSTA
ZUCHY
SKUWKA
HARCERZE
ZBIORKA
OGNISKO
BIWAK
ISKRA
BALDY
PRZYRZECZENIE
OBOZ
SZNUR
ZHP
DRUZYNOWA
GAWEDA
PRZYBOCZNY
GITARA
ZASTEPOWY
SPRAWNOSC
MUNDUR