keerpunt Verhalen verzameld door leerlingen van het Dr. Nassau College, over gebeurtenissen die het leven van senioren veranderden.
keerpunt Geen dag is hetzelfde, maar soms gebeurt er iets dat echt een keerpunt is. Vanaf dát moment, die gebeurtenis of keuze, ziet je leven er voorgoed anders uit. Een verhuizing, een andere baan, of coming-out, waarna je niet meer terug kunt en misschien ook niet meer wilt! In de afgelopen weken hebben leerlingen van het Dr. Nassau College gesproken met senioren over belangrijke keerpunten in hun leven. Hoe kijken zij daarop terug en zouden ze, met de kennis van nu, liever een andere richting hebben gekozen? Deze gesprekken vormden Deel 1 van MDT Cultuur & Kunst. Bij dit programma oefenen jongeren om meer te leren van mensen dan je van tevoren verwacht. Hiervoor gingen de leerlingen allereerst in gesprek met senioren (die wij vertellers noemen) om te speuren naar niet voor de hand liggende kennis en verhalen. Na het gesprek hebben de leerlingen een schrijf- en fotografieworkshop gevolgd, om het verhaal mooi vast te leggen. In dit magazine vind je de verhalen die de jongeren op het spoor zijn gekomen en de beelden die ze daarbij gemaakt hebben. Er komt nog meer. Tijdens Deel 2 van het programma gaan de jongeren namelijk korte films maken over de verhalen. We zijn nu al benieuwd naar het eindresultaat en zien uit naar de eindpresentatie waar ook weer alle vertellers voor worden uitgenodigd. Maar voordat het zover is...Keerpunt!
VERHALEN VAN VERTELLERS OVER DE KEERPUNTEN IN HUN LEVEN GEMAAKT DOOR LEERLINGEN VAN A3B DR. NASSAU COLLEGE
introductie Wij, leerlingen van A3b hebben voor 3 weken aan dit project gewerkt. alle verhalen in dit magazine hebben wij verzameld en wij hebben, samen met twee na de inrtroductieworkshop hebben we de vertellers geïnterviewd en de
vertellers, geholpen met de vormgeving van dit magazine.
week erna hebben we het verhaal geschreven en de foto voor bij het verhaal gemaakt. vervolgens hebben we meegedacht met de vormgeving van dit magazine.
Nu ligt het voor je om de verhalen van de vertellers te lezen en geïnspireerd te raken door wat ze hebben meegemaakt. Lees met plezier. Hidde Waagemans, A3b
Kees Anema ‘Je wist niet beter.’ Hij zat 3 jaar lang in een
(Nepalese hethem Engelse Tot hij eensoldaten vliegtuigin over heen
Jappenkamp en is daarna, in april
leger) de wacht hielden. zag vliegen, maar hij wist niet wat
1946, samen met zijn moeder, 2
dat betekende. Hij werd bevrijd. Hij
broers en zus naar Nederland
Toen zij dat aande deJappen beurt waren merkte bij deom poort
gekomen. Zijn vader was vlak voor
naar Nederland te en gaan, waren verdwenen datiserhij
de inval van de Jappen op Java
samen met zijn moeder, zus in enhet 2 Gurkhas (Nepalese soldaten
overleden. Na een reis van ongeveer
broers met de boot naar hielden. Nederland Engelse leger) de wacht
een maand met een oud
gegaan. In het Suezkanaal kregen
troepentransportschip, kwam hij in
ze kleding van deom Toen zij aanen dedekens beurt waren
Nederland aan.
Amerikaanse soldaten. naar Nederland te gaan,De is reis hij duurde 1 maand. Zij hadden samen met zijn moeder, zus enkele en 2
Kees Anema vertelde, samen met
lederen koffers waarnaar hunNederland broers met de boot
zijn vrouw, Jeanne Anema, over zijn
kampnummer, naam en naam van gegaan. In het Suezkanaal kregen
jeugd. Hij was geboren op Java,
het schip op Het de schip, ze kleding enstonden. dekens van
maar belandde in een Jappenkamp
Tabinta, zat helemaal Amerikaanse soldaten.vol. De reis
toen hij 5 was. Toen we hem
Toen hij1in Nederland aankwam is duurde maand. Zij hadden enkele
vroegen wat hij van het
hij opgevangen door hun zijn oom in lederen koffers waar
Jappenkamp vond, zei hij: ‘Ik wist
Eindhoven, waarnaam hij samen metvan zijn kampnummer, en naam
niet beter.’ Het enige wat hij van de
moeder, broers,Het eenschip, jaar het schipzus op en stonden.
buitenwereld zag, waren een paar
heeft gewoond. Tabinta, zat helemaal vol. Toen hij in
kiekendieven die vanaf hun nest
Nederland aankwam is hij
over het prikkeldraad met bilik
Op zijn 20ste door is hij zijn samen met opgevangen oom in een
(gevlochten bamboe), naar buiten
broer geëmigreerd Canada. Eindhoven, waar hijnaar samen met zijn
konden vliegen. Tot hij een vliegtuig
moeder, zus en broers, een jaar
over hem heen zag vliegen, maar hij
Toen een paar jaar later op heeft hij gewoond.
wist niet wat dat betekende.
wintersport is gegaan, heeft hij zijn vrouw ontmoet. In een jaar tijd zijn
Hij werd bevrijd. Hij merkte dat de
ze verloofd, getrouwd en zijn ze
Jappen bij de poort waren
gaan reizen. Ze zijn samen over de
verdwenen en dat er Gurkhas
hele wereld gegaan en hebben 3
kinderen gekregen, geboren in 3 verschillende landen. In gesprek blijven met elkaar over normen en waarden vinden zij van groot belang. Opdat de geschiedenis zich niet herhaalt. ‘We moeten blijven omzien en luisteren naar elkaar.’
Door ilona, imke & daphne
scan de qr-code voor het korte audio-interview met leerling ilona
'Ik zag een vliegtuig overvliegen, maar wist niet wat dat betekende. We werden bevrijd.' dhr. anema
Jan Rijnders 'Vermist is erger dan dood.' De opa van Jan Rijnders werd
telefoonboek waren er niet veelheen Tot hij een vliegtuig over hem
opgepakt voor het illegaal bezit van
mensen met maar dezelfde naam enwat Jan zag vliegen, hij wist niet
een radio in WO2, maar hij
ging ze één voorHij één proberen teHij dat betekende. werd bevrijd.
verdween zonder spoor. Jan gaat op
bellen. dat de merkteDaaruit dat de bleek Jappen bijéén de van poort
onderzoek uit naar wat er nou echt
officieren die Jans opa hader waren verdwenen en dat
is gebeurd.
opgepakt al was overleden, hij Gurkhas (Nepalese soldatenmaar in het had wel het adres de hielden. weduwe Engelse leger) de van wacht
Jans opa was in bezit van een radio
van deze officier gevonden.
in WO2 terwijl dat illegaal was. Op
Jan besloot bezoeken Toen zij aanom de haar beurttewaren om en
een dag werd hij meegenomen
te interviewen. vond hij de naar NederlandVerder te gaan, is hij
door Duitse officiers en verdween
Nederlandse vriendin vanzus eenen van samen met zijn moeder, 2
zonder uitleg. Jan ging op zoek naar
de andere officiers het Nederland bleek dat broers met de booten naar
wat er was gebeurd. Hij ging in
ze nog steeds op hem was. gegaan. In hetverliefd Suezkanaal kregen
2002 naar het nationaal archief om
Deze officieren heeft hij bezocht ze kleding dekens van de in
te kijken of er wat te vinden was
een plaatsje bijsoldaten. München enreis ging in Amerikaanse De
over zijn opa. Tot zijn verbazing was
gesprek, hij wou niks vertellen duurde 1maar maand. Zij hadden enkele
er een dossier van zijn opa en
over Janskoffers opa enwaar wouhun alleen maar lederen
namen van mogelijke daders
praten over zijn ex-vriendin. kampnummer, naam en naam van
stonden er ook in. Al in 1945 was er
Er is schip dus geen duidelijke conclusie het op stonden. Het schip,
een onderzoek gestart, maar dat
over wat er gebeurd vol. metToen zijn opa, Tabinta, zatishelemaal hij in
werd in 1950 gesloten omdat er
maar Jan denkt dat hijismogelijk in Nederland aankwam hij
geen aanwijzingen waren
Tiel begraven door is en zijn die oom in opgevangen
gevonden en Jan zijn opa was al
begraafplaats wordt 2025 met zijn Eindhoven, waar hij in samen
overleden verklaard.
geruimd, dus en hetbroers, is mogelijk dat het moeder, zus een jaar verhaal dan nog verder zal gaan. heeft gewoond.
Jan had een vermoeden dat de daders misschien nog in leven waren en ging overal naar hen op zoek; op het internet en in het Duitse telefoonboek. In het
Door sander, gabriel & niels
Anja Janssen 'altijd IETS OM op terug TE vallen' Anja heeft tot haar twintigste in
grote kinderen naar haar Tot hijgroep een vliegtuig over hem heen
Brabant geleefd. Ze had het enorm
winkeltje waar Anja genoot zag vliegen, maar hijervan wist niet wat
naar haar zin op school door de
om elke dag zoethout uitbevrijd. te delen. dat betekende. Hij werd Hij
leuke juffen en meesters, daarom is
Daar werd niet van, merkte datze denatuurlijk Jappen bij derijk poort
ze in Tilburg gaan studeren om juf
bovendien miste zeen het lesgeven. waren verdwenen dat er
te worden. Toen ze ging lesgeven
Toen kreeg ze een fantastische Gurkhas (Nepalese soldaten in het
wist ze het zeker: lesgeven, de
kans. Opleger) een dag kwam hielden. er een Engelse de wacht
toekomst van jonge mensen
stokoude man de winkel binnen en
mogen helpen vormgeven is een
die zei: zo’n winkeltje toch Toen zij'Anja, aan de beurt warenisom
rijke bezigheid waar je zelf veel van
niets voor jou? Jij naar Nederland temoet gaan,weer is hijvoor
kunt leren.
de klas met en lesgeven.’ Die man had samen zijn moeder, zus en 2 ooit demet Vrijeschool Meppel broers de bootin naar Nederland
Een belangrijke gebeurtenis in haar
opgezet enhet dieSuezkanaal had wel werk voor gegaan. In kregen
leven was toen ze met pensioen
haar. ze kleding en dekens van de
ging en zich realiseerde hoe die
Amerikaanse soldaten. De reis
keuze van ruim 40 jaar geleden,
Daar leerde ze ook: hoeftenkele je niet duurde 1 maand. Zij`Je hadden
haar leven heeft bepaald. Het was
altijd druk te maken lederen koffers waar om huniets te
een goede keuze!
bereiken, soms doet zijn van kampnummer, naamde entijd naam werk en worden dingen voor je het schip op stonden. Het schip,
Ze begon als twintigjarige op een
geregeld.’ Tabinta, zat helemaal vol. Toen hij in
school in Den Helder. Voor de liefde
Nederland aankwam is hij
verhuisde ze naar de Noordoost-
Na het vrijeschoolonderwijs wilde ze opgevangen door zijn oom in
polder. Daar werd ze vrijwilligster op
nog meer andere vormen Eindhoven, waar hij samenvan met zijn
een ziekenhuisschooltje.
onderwijs leren kennen.een Ze jaar kwam moeder, zus en broers, terecht op het speciaal onderwijs heeft gewoond.
Daar kreeg ze de kans van een
waar ze lesgaf met het accent op
collega om een klein natuur-
voorlezen en zingen.
voedingswinkeltje over te nemen.
Daar leerden niet alleen de
Dat winkeltje stond in de buurt van
kinderen wat van, maar de andere
een school en elke pauze kwam een
leraren leerden dat je niet streng les
hoeft te geven. Wees vriendelijk, duidelijk en betrouwbaar en bereid je lessen goed voor. Ze werd teamleider, maar stond toch liever voor de klas. Dus ze ging de halve tijd werken als teamleider op het speciaal onderwijs en de andere helft als docent op het voortgezet onderwijs op Quintus. Uiteindelijk heeft ze volledig voor Quintus gekozen. Ze is verhuisd naar Assen en heeft lesgegeven tot 1 november 2021, toen ging ze met pensioen. Na haar pensioen is ze piano gaan spelen en ze wil nog met een zus naar Rome lopen.
Door rik & coen
scan de qr-code voor het korte audio-interview met leerling rik
scan de qr-code voor het korte audiointerview met leerling daan
Titia Kok 'Zingen is mijn leven.’ Titia kok (62) doet al haar hele leven
In het begin lukte het nog niet
aan zang. Het liefst zingt zij
goed, omdat ze zo lang niet had
klassieke muziek, zoals dat van
kunnen oefenen. Zingen is voor
Mozart en operamuziek.
haar een manier om de pijn te
Operamuziek was helaas niet voor
vergeten en muziek brengt je
Titia weggelegd. Ze had een groot
dichter bij jezelf. Uiteindelijk lukte
gezin met te weinig geld om haar
het zingen weer goed. Vandaag de
naar een muziekopleiding te sturen.
dag treedt Titia nog steeds op in
Omdat ze zelf niet naar de
allerlei koren.
muziekschool kon, speelde ze op de instrumenten van haar broer. Haar vader zag in dat zij toch het beste naar de muziekschool kon, maar er was te weinig geld. Haar broer was al naar de muziekschool gegaan. Daarom maakte Titia van zingen haar hobby. Omdat ze zoveel oefende met zang, kon Titia meedoen in een concert. Toen overleed haar vader en is ze gestopt met zingen, want zingen deed haar aan haar vader denken. Vlak daarna kreeg Titia’s dochter (Christine) op haar zestiende al een kind, waar Titia bij moest helpen oppassen. Door de geboorte van Titia’s kleindochter en het overlijden van haar vader, pakte ze pas na een paar jaar de zang weer op.
Door nalida & daan
Klaas Albert Blom 'van indonesië naar nederland' Het leven van een gezin in
zeker leven daar, wel een Tot hijvoor eenhet vliegtuig over hem heen
Indonesië veranderde helemaal
goed inkomen. Maar zag vliegen, maar hijondanks wist niet die wat
toen de vader plotseling overleed bij
grote verandering Klaas een Hij dat betekende. Hijhad werd bevrijd.
een auto-ongeluk.
goede studie inJappen Nederland. merkte dat de bij de poort waren verdwenen en dat er
Klaas Albert Blom was 7 toen hij
Een groot(Nepalese keerpunt soldaten in zijn leven was Gurkhas in het
met zijn familie terug naar
het moment dat zijn vrouw Engelse leger) dehij wacht hielden.
Nederland moest komen.
ontmoette. Klaas had de inspiratie
Na het heftige nieuws dat zijn vader
gekregen vande zijn docent Frans Toen zij aan beurt waren omom
was overleden bij een auto-ongeluk,
zelf ook les in deze teisgeven. naar Nederland te taal gaan, hij
moest het gezin, een moeder met 6
Dus toen hij zijn in zus en 2 samen met zijn studie moeder,
kinderen, terug naar Nederland
Groningen schreef hij zich in broers metbegon, de boot naar Nederland
komen.
voor een studentenvereniging, met gegaan. In het Suezkanaal kregen veel kleinere ze kleding ensubverenigingen, dekens van de
Het verschil tussen het leven in
zogenaamde Amerikaansedisputen. soldaten. In Dezijn reis3e
Indonesië en Nederland was wel
studiejaar werd hijZij uitgekozen om duurde 1 maand. hadden enkele
goed te merken. In tegenstelling tot
bestuurslid van zijn dispuut lederen koffers waar hun te
in Indonesië hadden ze in
worden. Maar dat jaar was er eenvan kampnummer, naam en naam
Nederland niet heel veel geld en
discussie de grootte het het schipover op stonden. Hetvan schip,
dus moesten ze zuinig leven. Klaas
dispuut. Tabinta, zat helemaal vol. Toen hij in
vertelde dat hij in Indonesië niet
Nederland aankwam is hij
veel gemerkt had van het verschil
Met name de jongerejaars opgevangen door zijn oomwilden in
tussen culturen, ook al zijn er veel
splitsen maar dat hij werd afgewezen. Eindhoven, waar samen met zijn
verschillende geloven en
Hij was het daar niet mee eens moeder, zus en broers, een jaaren
gewoontes vergeleken met
begon samen met andere heeft gewoond.
Nederland.
studenten die het daar ook niet mee eens waren, een nieuwe groep.
Vader had een baan als predikant
In een zoektocht naar meer leden
voor de Gereformeerde Kerk en had,
kwamen zij een groepje tegen dat
wel geïnteresseerd was en daar zag hij haar: liefde op het eerste gezicht. Uiteindelijk is hij met haar getrouwd en hebben ze 2 kinderen gekregen. Zijn grote droom was om met zijn vrouw nog terug te gaan naar Indonesië, maar helaas is het daar niet van gekomen. Toen zijn vrouw in 2018 kwam te overlijden heeft hij veel contact gehouden met zijn familie en is er goed doorheen gekomen. En uiteindelijk is hij toch nog met zijn dochter, schoonzoon en kleindochter in 2019 naar Indonesië op vakantie gegaan en heeft zijn vaders graf bezocht.
Door ibrahim, laurens & aaron
scan de qr-code voor het korte audio-interview met leerling ibrahim
scan de qr-code voor het korte audio-interview met leerling stella
Bart van den Bos 'Van saai naar opwindend werk.' De 75 jaar oude Bart van den Bos
nog minder leuk dan voordat hij bij
werkte op het belastingkantoor, de
de marine werkte, wat hij veel
marine en 34 jaar bij de politie. Toen
spannender vond. Om die reden
hij 19 was werd hij opgeroepen voor
ging hij bij de politie werken, waar
de dienstplicht, om bij de marine te
hij in dienst bleef voor de komende
gaan werken voor 20 maanden,
34 jaar. Hij was wijkagent voor een
waarvan hij 9 maanden op een
lange tijd, waarbij hij moest leren
kruiser heeft gewerkt.
omgaan met stalkers en familieruzies. Hij begon onderaan,
Bart is geboren in Friesland, maar
maar hij werkte zich al snel naar
verhuisde op zijn 16e naar Assen. Hij
boven toe. In 1980, toen hij 33 was,
heeft de mulo opleiding gedaan en
ging hij een hbo studie doen,
ging daarna op een
namelijk maatschappelijk werk.
belastingkantoor werken. Hij vond
Daarmee kreeg hij snel een hogere
het saai en hij wou graag een meer
baan bij de politie. Hij is toen
opwindende baan doen. Op zijn 19e
Vreemdelingenrechercheur
moest hij in dienst; hij was bij de
geworden. En hij vond dit leuk werk.
marine ingedeeld. Hij heeft 9 maanden op een kruiser gewerkt. Het was hard werken, soms moest hij 4 uur lang op wacht staan. Er waren niet genoeg bedden voor ieder persoon, dus soms na de wacht kwam hij in een warm bed te liggen, waar iemand anders net uit was gekropen. Na de 20 maanden ging hij verplicht terug naar het belastingkantoor, maar hij vond het
Door stella, lilly & hidde
scan de qr-code voor het korte audio-interview met verteller Bart
scan de qr-code voor het korteaudio-interview met leerling Féline
Mijntje Hennipman 'belangrijk dat we leren wat er in de vorige generatie is gebeurd.’ Door de opleiding verpleegkunde is
Het haarvliegtuig op dat de zorg daar Tot viel hij een over hem heen
ze als vrijwilliger ruim drie jaar in Sri
erg was. Je kon alleen goeie zagslecht vliegen, maar hij wist niet wat
Lanka gaan werken . Ze werkte aan
zorg zoeken als je dat betekende. Hijeen werd bevrijd. Hij
de opleiding om jonge vrouwen op
persoonsbewijs had. Debij mensen op merkte dat de Jappen de poort
te leiden om in crèches te werken.
de plantage hadden niet waren verdwenen endie dat er omdat
Na de theorie periode begeleidde zij
zij in het jaar dat Sri soldaten Lanka Gurkhas (Nepalese in het
deze leerlingen ook in de praktijk.
zelfstandig werd, werden Engelse leger) destatenloos wacht hielden.
Mijntje Hennipman is opgegroeid
verklaard. Omdat er geen
op de boerderij in een gezin van 13
uitkeringen werkten de mensen Toen zij aanzijn de beurt waren om
kinderen. Ze hield veel van studeren
gewoon door, ook zij ziek waren. naar Nederland teals gaan, is hij
en was uiteindelijk het 2de meisje
Een dagmet nietzijn gewerkt is een samen moeder, zusdag en 2
uit het dorp dat naar de HBS, nu
geen loon. ze naar op deNederland plantage broers metTerwijl de boot
atheneum, ging. ‘Het was in die tijd
werkte, ze van één van de gegaan.hoorde In het Suezkanaal kregen
niet gewoon dat een meisje naar
moeders dat zwanger ze kleding enzedekens vanwas de en dat
het atheneum ging.’ Na de
ze haar kind naar een weeshuis Amerikaanse soldaten. De reis zou
middelbare is ze de opleiding
sturen. veel overleg kreeg enkele ze het duurdeNa 1 maand. Zij hadden
verpleegkunde gaan volgen.
voor elkaar om haar lederen koffers waarkind hunte
Mevrouw Hennipman wou graag in
adopteren. In denaam zomeren van 1983van kampnummer, naam
de tropen werken, maar dat wou
ontstond burgeroorlog. het schiper opeen stonden. Het schip,
haar man niet.
Tijdens die vingvol. ze allerlei Tabinta, zatoorlog helemaal Toen hij in
In 1980 is ze in Sri Lanka gaan
vluchtelingen op in huis die vanuit Nederland aankwam is hij
werken. Ze werkte in een
hun eigen stad waren opgevangen door zijngevlucht. oom in
opleidingscentrum op een
Door deze belevenis zemet meer Eindhoven, waar hij werd samen zijn
plantage. Daar gaf zij lessen over
politiek bewust. kreeg zejaar meer moeder, zus en En broers, een
gezondheid en welzijn aan jonge
zicht wat er in de wereld speelt. heeftop gewoond.
vrouwen. Na hun opleiding gingen deze vrouwen werken in crèches waar ze baby’s en peuters opvingen, terwijl hun ouders aan het werk waren op de plantage.
Door noalynn & féline
behind the scenes 'een kijkje achter de schermen'
We zijn begonnen met vragen doornemen en bedenken voor de gesprekken met de vertellers.
In gesprek met de verteller
Foto's maken voor bij het verhaal
Collages gemaakt om te brainstormen over de lay-out. Een woordzoeker leek ons ook leuk. Er zitten woorden in uit de verhalen.
P S K E O N E G N A IJ T
P E R P
A R A T N E
I
I Z
A N O
C O D D P
R A B T U O H T E O Z D P I O U K O R E N F
ARCHIEF
KRUISER
ASHRAM
LIEFDE
BOERDERIJ
OPA
CHRECHES
PAARD
DISPUUT
PARIJS
DOCENT
PIANO
DOSSIER
RADIO
A N D E
E
ENGELAND
TABINTA
S D T M A R H S A S
I
INDONESIE
ZINGEN
KOREN
ZOETHOUT
P F
A N R A D I O I
H
U E
C R E C H E S
U
K R U
I
E N G E L
I
T L
I
D O S S
E C
S E R T R I
E R IJ A
jij d e V in d in g ? ss o p lo
Foto's maken voor bij het verhaal
reacties
'Wel spannend
'Wat vonden de leerlingen ervan?'
maar ook heel leuk.'
'het was een Leuke ervaring.' 'ik neem mee uit het gesprek Dat je onderzoek moet doen.'
'Ging goed, het was een leuk gesprek, maar niet alle vragen waren beantwoord.'
'Alles ging wel goed.'
'ik haal uit het gesprek Dat we het in nederland goed hebben.'
'Het gesprek ging goed. Ze vertelde veel over het thema en het was erg interessant.
'Leuk, maar
Achteraf een paar
best spannend.'
vragen gemist.'
'ik neem mee van het gesprek: pak alle kansen die je 'Het ging goed,
krijgt en familie is
hij was erg aardig
heel belangrijk.'
en had veel te vertellen.'
VERHALEN VAN VERTELLERS OVER DE KEERPUNTEN IN HUN LEVEN GEMAAKT DOOR LEERLINGEN VAN H2E DR. NASSAU COLLEGE
margé alberts-nijenhuis 'De verandering naar het digitaal' Margé is nu 68 en is geboren in
Ze vindt het leuk dat je er heel veel
Dwingeloo. Vroeger was ze een
spelletjes op kan doen en dat je
docent op een basisschool; OBS De
allemaal dingen kan doen met
Marskramer in Assen. Toen ze groep
plaatjes en dat je alles kan
3 had als klas, kwam de computer
opzoeken. Ze vindt WhatsApp ook
uit. De school had 3 computers.
heel handig, maar ze vindt het nog
Later kwamen er ook nog
wel leuk om ook af en toe nog een
digiborden uit. Elke klas had een
kaartje te sturen.
digibord, en dat was voor Margé
Dit was het verhaal over de
een grote verandering.
verandering van Margé haar leven.
Ze was namelijk gewend om alles op papier op te schrijven, dus is het wel even wennen om in een keer alles digitaal te doen. Ze wist ook nog niet hoe je een digibord moest gebruiken en besturen. Die verandering veranderde haar leven. Aan het begin vond ze het moeilijk, maar uiteindelijk werd het steeds makkelijker. Dat kwam doordat ze steeds beter wist hoe je het digibord moest besturen. Ze is wel blij met de verandering. Ze vindt namelijk dat alles nu makkelijker en sneller gaat.
Door dethmar & jorn
chris bakker 'De verandering' Het is een laag flatgebouw in Assen.
Een beperking maakt het leven
Uit de intercom klinkt een
niet gemakkelijker. Daarom wil hij
vrouwenstem. 'Loop maar door naar
benadrukken dat jongeren en
de derde verdieping.' Jelmer en ik
ouderen beter contact met elkaar
treffen bij de voordeur mevrouw
zouden moeten hebben. Wat hij
Bakker. We komen voor meneer
graag wou meegeven aan ons is dat
Bakker voor een interview.
je goed moet nadenken over hoe je reageert op oudere mensen. Wij
Meneer Bakker kon de deur niet
gaan die les meenemen in de rest
opendoen vanwege zijn spierziekte.
van ons leven.
We gaan met hem praten over wat zijn grote verandering is en in dit geval is dit zijn spierziekte. Toen we naar binnen liepen zagen we hem in een stoel zitten en naast die stoel stond een elektrische rolstoel. We mochten op de bank zitten tegenover Meneer Bakker. De 66-jarige Chris Bakker uit Appingedam heeft de spierziekte FSHD en woont samen met zijn vrouw en 2 honden in Assen. Hij heeft verschillende beroepen gehad, maar vanwege zijn spierziekte moest hij daar al vroeg mee stoppen. Door deze beperking is zijn vriendenkring heel klein geworden.
Door thijs & jelmer
Foto Door: docent Frans Rijpstra
theo maijer 'Van Indonesië naar Nederland' Theo (81) komt uit Indonesië. Hij
Nu is hij dankbaar voor de kans die
heeft geen kinderen. Hij vindt het
hij kreeg om in Nederland te
leuk om te wandelen, lezen en om
kunnen leren. Zonder de
naar het theater en bioscoop te
verandering zou deze kans totaal
gaan. Hij doet aan seniorenvolleybal
anders zijn. Nu woont hij alleen,
en helaas is zijn vrouw overleden.
maar hij heeft veel contact met zijn buren.
Hij moest na de Vrijheidsoorlog in Indonesië kiezen of hij in Indonesië wilde blijven, of dat hij naar Nederland wilde gaan. Zijn ouders kozen ervoor om naar Nederland te gaan. Maar hij wilde niet. Hij wilde bij zijn vrienden in Indonesië blijven. Maar als kind had hij geen keuze, dus moest hij mee met zijn ouders naar Nederland, omdat daar beter onderwijs was. In 1951 kwam hij in Nederland aan. In het begin was de verandering lastig, omdat hij één van de weinige Nederlanders in die tijd was en hij kreeg weinig steun. Zijn ouders hielpen hem wel maar zij hadden het ook heel erg moeilijk. Hij vond het niet leuk, maar het kon niet anders.
Door tygo & samuel
Dhr. Maijer wilde eigenlijk in Indonesië blijven. Nu is hij dankbaar voor de kans die hij kreeg om in Nederland te kunnen leren.
janny zwerver 'Van veranderingen kun je leren' Ze is 64 en ze heet Janny. Janny ziet er vrolijk uit. Isabella en ik vragen wat haar grote verandering was. Het bleek een verhuizing te zijn. Alles veranderde: haar huis, haar vrienden, haar school, haar dominee en haar leven. Janny vond het leuk spannend. De grootste boodschap die Janny wil meegeven is een boodschap die wel iedereen kan raken en van kan leren: ‘Van veranderingen kun je leren.’ Dat heeft ze van deze verandering wel geleerd. De 64-jarige Janny woont nu in Assen en houdt van verhuizen. Ze houdt van nieuwe dingen. Janny is vaak verhuisd, want ze houdt van veranderingen. Haar zusje woont al 30 jaar in hetzelfde huis. Zo is Janny niet. Zo verschillend kun je zijn in hetzelfde gezin. 'Probeer zelf nieuwe dingen leuk te vinden. Probeer dingen leuk te vinden die je normaal niet zou proberen.’
Door levi & isabella
anuschka scheltinga 'Opnieuw studeren' Anuschka is 67 jaar oud. Ze heeft
Ze had een afspraak gemaakt met
een leuke en aardige uitstraling.
een vriendin. Ze gingen samen voor een voertuig sparen, zodat het
Vroeger liep Anuschka 20 uur stage
makkelijker werd om naar haar
in haar dorp. Anuschka had ook veel
werk te gaan. Haar werk lag aan de
vrijwilligerswerk gedaan. Ze vond
andere kant van het land. Dus als ze
het jammer dat ze niet betaald
naar het werk moest, ging ze eerst
werd. Ze ging weer studeren zodat
de kinderen naar de opvang
ze wel geld kon verdienen. Alleen
brengen en daarna naar het werk.
haar schoonouders en haar oppas
Ze heeft uiteindelijk verwisseld van
wisten wat haar plan was.
vak in de zorg, omdat ze het niet leuk had op het werk. Uiteindelijk
Terwijl ze aan het studeren was had
heeft ze besloten om bij mensen
ze een bijbaantje bij een
thuis te gaan werken. Ze heeft geen
kledingwinkel. Het voordeel was dat
spijt van het besluit. Nog een tip:
ze korting kreeg op kleding. Ze ging
'Leer goed en werk goed.'
studeren om uiteindelijk in de zorg te werken. Haar man en haar kinderen hadden een andere mening over dat zij weer ging studeren om te werken. Haar man was het er eerst niet echt mee eens en de kinderen vonden het geweldig. Anuschka vertelde haar man dat ze geld kon gaan verdienen en de man vond dat mooi zodat ze mee kon betalen.
Door lynn & renske
Famke Verteller Famke ging in gesprek met leerlingen Arvin & Joost. Zij hebben aandachtig geluisterd, vragen gesteld en aantekeningen gemaakt. Later maakten ze naar aanleiding van het verhaal een tekst en bijpassende foto. Famke koos ervoor om het verhaal niet in dit magazine te laten opnemen. Op de volgende pagina staat daarom wel de mooie foto die het groepje maakte bij het verhaal dat zij hoorden en schreven.
Door arvin & joost
wim kopinga 'Blijf jezelf, ook al is de waarheid soms hard' Wim Kopinga is een man van 79
Familie accepteerde je soms
jaar uit Roden. Hij heeft een
gewoon even niet. Gelukkig kreeg ik
bijzondere verandering
hulp van een psycholoog en mijn 2
meegemaakt. Hij trouwde met een
zussen.' Hij had de verandering niet
vrouw en kreeg kinderen en kwam
zien aankomen, het voelde zo
er toen achter dat hij homo was. Hij
anders. 'Eerst hield ik de gevoelens
woont nu al lange tijd samen met
tegen, maar dat hou je ook niet vol.'
zijn partner die ook meedeed aan
Het was wel de mooiste herinnering
dit interview-project.
van zijn leven vertelde hij ons. 'In die tijd was er geen voorlichting. Ik had
Wim heeft in Groningen, Leek en
die wel graag willen hebben.'
Amsterdam gewoond en woont nu in Roden. We vroegen hem wat hij graag in zijn vrije tijd doet, bijvoorbeeld hobby's. 'Ik hou van lezen, ben een grote puzzelgek, vind het leuk om musea te bezoeken en verzamel 18e-eeuws Chinees porselein,' vertelde hij. Ook heeft hij samen met zijn partner 2 homo vrienden waarmee ze elk jaar op vakantie gaan. Wim vertelde ons dat na een getrouwde tijd met een vrouw, hij verliefd werd op een man. 'Die tijd was niet altijd even makkelijk.
Door milou & cherien
ger zielstra 'Verandering is niet altijd slecht!' Ger Zielstra is een man van 75 jaar
meer krijgt te weten over de oudere
oud. Zijn grootste verandering in
generatie en dat het niet uitmaakt
zijn leven is dat hij was getrouwd
wat anderen denken en dat je mag
met een vrouw. Alleen dat hij
zijn hoe je wil zijn.
erachter kwam dat hij homo is. Zijn vrouw was het er niet mee eens
Als meneer terugkijkt naar zijn
dat hij ineens zei dat hij homo was
verleden is hij eigenlijk best blij dat
en dat hij eigenlijk al een man had
het zo is gegaan. Het enige dat hij
ontmoet. Hij is toen gescheiden van
minder fijn vindt is dat veel mensen
zijn vrouw en is toen meteen
vooroordelen nemen en dat vindt
daarna met die ene man gaan
hij wat minder.
praten en op een aantal dates
Het lastigste vindt hij als hij
geweest. Tot de dag van vandaag is
terugkijkt, dat zijn man waar hij
hij nog steeds samen met de man
verliefd op werd ook getrouwd was
van zijn dromen.
en hij had ook kinderen en zijn vrouw was het er niet mee eens.
Hij is in zijn leven vaak verhuisd, door heel Nederland. Hij woont nu
Dit is het verhaal over Ger Zielstra.
in Roden, maar heeft ook in Amsterdam gewoond en nog wat plaatsen. Meneer heeft geen kinderen en heeft zijn hele leven als winkeleigenaar gewerkt. Hij houdt verder van wandelen, fietsen en lezen. Hij houdt ook heel erg van tuinieren en zijn partner ook. Hij wil aan de jongere generaties doorgeven dat de jongere generatie
Door indy & riva
'het gesprek
reacties
Ging heel goed en 't was heel
'Wat vonden de leerlingen ervan?'
interessant.'
'Het was geweldig om te doen.'
'ik neem mee uit het gesprek Dat je respect moet hebben voor iedereen.'
'ik had niet verwacht Dat het voor onze verteller een hele positieve verandering was.'
'Het was gewoon super tof.'
'Perfecto!'
'Ik vond het wel interessant.' 'ik neem mee uit het gesprek Dat je niet te snel op kamers moet.'
'ik neem uit deze ervaring mee
'hartstikke leuk.'
Dat het best leuk kan zijn om bij een 'oudere' op bezoek te gaan.' 'het ging wel goed, we konden misschien iets meer doorvragen 'Ik was wat verlegen, maar het gesprek ging verder goed.'
aan het begin.'
Keerpunt is een publicatie van MDT Cultuur & Kunst. Deze uitgave presenteert de gesprekken die leerlingen van het Dr. Nassau College hebben gevoerd met vertellers, als onderdeel van hun Maatschappelijke Diensttijd (MDT) programma.
Ontwerp, redactie en lay-out: HUMINT Solutions Fotografie sfeerbeelden: Charlotte Reijnen Met dank aan: Alle vertellers voor het delen van hun verhalen en leerkrachten Jack en Frans voor de leuke samenwerking
Meer weten? Ga naar www.mdtcultuurenkunst.nl Copyright © 2023 HUMINT Solutions