V
er
h
ge lu k( t)
al en h ve et rz va M am n s on e e n te ld io re ss d or oo n r o i C le ve ol e r le rli h u n g g n e in en m v ij A rn an lpa le h em n , .
VOORWOORD Als je terugkijkt op de stappen die je gezet hebt, wat waren dan belangrijke mijlpalen? Misschien denk je aan het behalen van je diploma, of je eerste (bij)baan. Maar mijlpalen zien wij ook als momenten van verandering, die nieuwe wegen voor je openen of juist je richting veranderen. Denk aan een verhuizing of het verliezen van een goede vriend. Als je op die manier terugkijkt, wat zou jij dan noemen als mijlpaal? Met deze vraag gingen leerlingen van het Montessori College in Arnhem in gesprek met senioren. Deze gesprekken maakten onderdeel uit van TINO MDT. Bij dit programma gaan jongeren, aan de hand van de klimwand, in gesprek over belangrijke thema's in het leven, zoals keuzes maken en samenwerken. Ook ervaren ze hoe je meer kan leren van mensen dan je van tevoren verwacht. Dit doen ze door in gesprek te gaan met senioren (die wij vertellers noemen) en door te speuren naar niet voor de hand liggende kennis en verhalen. TINO MDT maakt deel uit van de landelijke Maatschappelijke Diensttijd, kortweg MDT. In dit magazine lees je de verhalen die de jongeren op het spoor zijn gekomen. Veel leesplezier gewenst!
INHOUDSOPGAVE JANS MIJLPALEN door Nanne & Tess
6
MIA'S MIJLPALEN door Beer & Lucas
8
CORRY'S MIJLPALEN door Pien, Rana & Ariël
10
DE MIJLPALEN VAN ROB EN HERMAN door Julia & Pelle
14
WIMS MIJLPALEN door Senna, Neomi & Marieke
16
5
Nanne & Tess
JANS MIJLPALEN
6
Wij hadden het met Jan over zijn
steeds erg gesloten over de oorlog.
mijlpalen. Eén van zijn mijlpalen die
Later moest hij voor zijn opleiding een
een grote impact heeft gehad op zijn
opstel schrijven en heeft hij alles
leven, was de ontmoeting met zijn
verteld.
vrouw. Ze hebben elkaar in 1975
Jan heeft 44 jaar in het onderwijs
ontmoet. Ze gingen met een grote
gewerkt. Zijn mijlpaal voor zijn baan
hoeveelheid mensen samen
was, dat hij is verhuisd hiervoor. Hij
wandelen, en hij heeft haar daarna in
woonde eerst met zijn vrouw en twee
de avond bij een discotheek ontmoet.
dochters in Noord-Holland. Er was een
Later trouwden ze.
fulltime job in Arnhem voor onderwijs-
Een andere grote mijlpaal was de
begeleider en hij twijfelde. Later zei
geboorte van zijn 2 dochters. De
zijn vrouw: “Laten we het doen!”.
oudste dochter, van 37 jaar, heeft drie
Jan heeft veel gewandeld, hij heeft
kinderen. Een meisje van 6 jaar, een
niet vaak gereisd, want hij had daar
jongen van 4 jaar en nog een meisje
niet veel behoefte aan. Hij is wel met
van 2 jaar. Zijn andere dochter heeft
een vriendengroep naar Frankrijk
geen kinderen, zij is 35 jaar en woont
gegaan. En heeft daar een week in
op een boerderij met veel dieren. Ze
een klooster verbleven. Een andere
zijn dus heel verschillend. Wij vroegen
grote mijlpaal was, dat hij hoorde dat
ook of Jan zelf iets heeft meegemaakt
hij peetoom werd, van het kindje van
of meegekregen van de oorlog, dit
zijn eerste vriendin. Zijn dochters en
was niet zo. Want Jan is in 1951
zijn petekind, hebben een goede
geboren, zes jaar later dus. Over zijn
band. Een andere mijlpaal was dat zijn
vader heeft hij wel verteld; die was
vrouw voor drie maanden ging
zestien toen het begon en op zijn
wandelen naar Santiago de
verjaardag kreeg hij te horen dat er
Compostela en zijn petekind en haar
oorlog was. Op deze leeftijd moest je
vriend een paar maanden bij hem
toen naar Duitsland, om daar te gaan
hebben gewoond. Als Jan iets anders
werken. Dit wilde hij niet, en hij heeft
gedaan zou kunnen hebben, was hij
ondergedoken bij een boerderij. Dit
liever naar een andere middelbare
heeft hij 4 keer gedaan. Een aantal
school gegaan, waar hij meer sociale
jaar na de oorlog was zijn vader nog
skills had geleerd.
Tess en Nanne: 'Onze mijlpaal is dat wij van school zijn veranderd naar deze school, ondanks corona.'
7
Beer & Lucas
MIA'S MIJLPALEN Mia is 73 jaar oud en woont in Arnhem.
Haar belangrijkste mijlpaal was haar rijbewijs. Ze heeft daar 6 keer over
Mia was heel aardig; ze was ook heel
gedaan en was 19 toen ze haar
benieuwd over ons leven. Als wij een
rijbewijs haalde. Na een goede
vraag stelden, vroeg ze ook vaak om
beoordeelding door de instructeur
onze mening.
mocht ze eindelijk autorijden!
Haar eerste mijlpaal was dat ze naar de kleuterschool ging, want vroeger gingen haar broertjes en zusjes altijd weg en moest zij thuisblijven. Mia had 5 broertjes en zusjes. Haar sporten waren volleybal en gymnastiek. Ze was ook benieuwd naar de hobby’s van onze broers: Beer zijn oudste broer doet boulderen/klimmen en surfen, zijn middelste broer doet ook boulderen/klimmen en surfen. Mia had de opleiding Scheikunde gedaan en die vond ze heel erg leuk. Ze had wel 4 jaren in 2 jaar gedaan, maar was daarna wel 'op' en heeft heel veel stress gehad. Mia is naar de landen Spanje, Frankrijk, Duitsland, België, Italië, Portugal en nog veel meer verschillende landen in Europa geweest. Behalve Griekenland; daar wil ze nog heel graag naartoe..
8
Beer zijn mijlpalen waren voor het eerst naar de basisschool gaan en daar veel vrienden maken en naar de middelbare school gaan. Die van Lucas waren naar de basisschool gaan, naar een andere basisschool, en naar de middelbare school gaan.
9
Pien, Rana & Ariël
CORRY'S MIJLPALEN Corry is geboren in Indonesië en
Een lijstje wist-je-datjes over Corrie:
verhuisde toen ze 3 jaar was.
getrouwd toen ze 24 was
Later ging ze werken als een kleuterjuf
30 jaar later was ze gescheiden, dat
en ze ging even later uit huis toen ze
is nu 30 jaar geleden
20 jaar was. Als sport deed ze tennis. 4
ze is 84
jaar later ging ze trouwen en ze moest
2 kinderen, jongens
stoppen met werken, zodat ze thuis
voor werk was ze kleuterjuf
kon zijn om het huishouden te doen.
gestopt met werken toen ze
Dat was 60 jaar geleden. Zij kreeg 2
getrouwd was
kindjes en het waren allebei jongens.
ze was geboren in Indonesië toen ze 3 was is ze verhuisd naar
Ze was heel bang voor honden, maar
Bussum in Nederland
ze had uiteindelijk toch 2 honden
hobby's: lezen en in de tuin werken
genomen omdat haar kinderen dat
vroeger heeft ze tennis als sport
graag wilden. Ze heeft haar angst voor
gedaan
honden overwonnen en nu is dat haar
ze heeft 7 kleinkinderen
lievelingsdier.
ze was bang voor honden, maar toen had ze 2 honden genomen
30 jaar nadat ze getrouwd was ging ze scheiden van haar man, omdat ze het gevoel had dat ze niet haarzelf kon zijn bij haar man en het is toch belangrijk om jezelf te kunnen zijn. Het was wel een moeilijke keuze, dus het was een grote mijlpaal voor Corry. Ze is nog 1 keer daarna verliefd geweest. Ze heeft nu 7 kleinkinderen. Haar hobby's zijn tuinieren in haar tuin en ze vindt het ook heel leuk om te lezen.
10
met 20 uit huis gegaan
Ariël: 'Mijn grootste mijlpaal is dat ik geboren ben en naar de basisschool ben gegaan en daarna naar de middelbare en dat is nu.' Pien: 'Ik ben 14 jaar geleden geboren in Arnhem en toen ben ik naar de basisschool gegaan en toen ben ik verhuisd naar Velp en ben ik naar een andere basisschool gegaan en nu zit ik hier op het mca.' Rana : 'Ik ben geboren in de gemeente Zevenaar en naar school gaan was wel een belangrijk ding voor mij. En het dansen en naar de middelbare school gaan vond ik ook grote veranderingen in mijn leven.'
11
Julia & Pelle
DE MIJLPALEN VAN ROB & HERMAN Wij hebben met Herman en Rob
Een van de grootste mijlpalen was dat
gesproken. Ze kenden elkaar al. Zo
ze een leuke tijd op de basisschool
was Herman hier ook gekomen.
hadden, gewoon omdat ze het heel
We hebben het vooral over onze jeugd
fijn op school hadden gehad.
gehad. Zij hebben verteld hoe het was
Bijvoorbeeld de spelletjes op school
op school, en daar hebben we zelf ook
vonden ze heel leuk en dat maakte
wat over verteld.
hun schooltijd ook heel leuk.
Herman is 74 jaar en woont in Huissen, en Rob is 78 en woont in Arnhem. Voor Herman was nog een belangrijke mijlpaal dat een andere opa tegen hem zei dat bij een belangrijke gebeurtenis van zijn kleinkinderen hij iets leuks met dat kleinkind ging doen. Zoals een weekendje op vakantie in het dorpje waar ze zijn geboren. Voor Herman was dat in een boerderij bij Overijssel en bij Rob was dat in 1959 toen hij lid werd van een zwemclub. Zijn hele leven is hij blijven sporten en werd zelfs in 2019 wereldkampioen op 200m schoolslag bij 75-plussers.
12
Julia: 'Mijn belangrijkste mijlpaal is dat ik naar school ben gegaan en daar een leuke tijd heb gehad, met mijn vrienden.' Pelle: 'Mijn belangrijkste mijlpaal tot nu toe is dat ik was verhuisd. Omdat ik helemaal nieuwe vrienden moest maken en naar een andere school moest.'
13
Senna, Neomi & Marieke
WIMS MIJLPALEN We hebben gesproken met Wim.
Wims hobby’s zijn vooral koken. Hij is
Wim had op Wikipedia wat opgezocht
zelf geen kok geworden omdat hij ooit
over mijlpalen en kwam dus
twee jongens zag op zondag met een
voorbereid naar het gesprek.
zware pan en kokskleren en hij dacht: dat wil ik niet worden.
Wim is 68 jaar oud en hij had vooral 2 grote mijlpalen. Zijn eerste mijlpaal
Hij was gescheiden met zijn vrouw op
was toen hij was gestopt met roken in
een positieve manier.
1993. Hij merkte na een paar maanden al dat het heel veel geld scheelde.
Hij is naar veel landen geweest zoals:
Toen ging hij ook voor het eerst naar
Portugal, Turkije, Griekenland enz. Hij
Griekenland in het vliegtuig. Samen
vond Portugal het leukst omdat het
met zijn vrouw.
een erg leuk land was met leuke
Zijn tweede mijlpaal was toen hij in
mensen.
2020 stopte met drinken en na 27 jaar stopte met werken. Hij voelde zich
In de toekomst heeft Wim geen
toen hij stopte met drinken ook veel
plannen en hij kijkt per dag aan wat
gezonder.
hij wil. Dat vind hij ook heerlijk aan gepensioneerd zijn, dat hij niks meer
Hij was verhuisd na 25 jaar omdat hij
hoeft. Alles in zijn agenda heeft hij er
redelijk was uitgekeken op de buurt.
zelf ingezet.
Hij werkte als conciërge. Hij vond dit erg leuk, maar aan het einde niet zo meer omdat hij niet heel veel meer mocht.
14
Senna: 'Een van mijn mijlpalen was toen ik 3,5 was, dat mijn vader scheidde van mijn moeder en als gevolg van die gebeurtenis hebben wij 2 kittens gekregen die opgroeiden tot 2 hele mooie dikke katten.' Neomi: 'Mijn mijlpaal was toen ik naar de middelbare school ging. Ik was klaar voor verandering en miste mijn klas helemaal niet. Ik heb hier ook veel nieuwe vrienden gemaakt.' Marieke: 'Mijn mijlpaal was niet per sé een leuke. Mijn vriendin ging voor 1 jaar naar Noorwegen. In het begin dacht ik dat het niet veel invloed zou hebben op mijn leven, maar uiteindelijk miste ik haar heel erg.'
15
Geluk(t) is een publicatie van TINO MDT. Deze uitgave presenteert de gesprekken die leerlingen van het Montessori College gevoerd hebben met vertellers als onderdeel van hun Maatschappelijke Diensttijd (MDT) programma.
Ontwerp, eindredactie en lay-out: HUMINT Solutions Met dank aan: Alle vertellers die hun verhalen deelden. www.tino-mdt.nl Copyright © 2022 HUMINT Solutions