In voor- en tegenspoed - JTZ

in voor- en tegenspoed?

Verhalen van senioren, verzameld door jongeren van de Jeugdtheaterschool Zeeland over de eerste liefde, samenblijven of niet en jezelf in iets of iemand verliezen.

introductie Je wordt stapelverliefd. En de ander op jou. Je besluit voor elkaar te gaan. Het klinkt best eenvoudig, maar houd je het vol wanneer het moeilijk wordt? Senioren weten wat het betekent: in voor- en tegenspoed. Want die kom je vanzelf wel ergens tegen. Hoe kijken ze terug op hun eerste liefde? Verloren ze zich ooit in iets of iemand en hoe ging het met hun relatie toen het tegenzat?

In de afgelopen weken gingen jongeren van de Jeugdtheaterschool Zeeland, in Goes en Middelburg, in gesprek met Zeeuwse senioren over hun liefdesleven. Wat maakte dat ze kozen voor een relatie? Hoe pakte dat uit? En zouden ze het nu hetzelfde hebben gedaan?

Deze gesprekken vormden Deel 1 van Old-School Zeeland. Bij dit programma oefenen jongeren om meer te leren van mensen dan je van tevoren verwacht. Hiervoor gingen de jongeren allereerst in gesprek met senioren (die wij vertellers noemen) om te speuren naar niet voor de hand liggende kennis en verhalen. Na het gesprek hebben de jongeren een schrijfworkshop gevolgd om het verhaal mooi vast te leggen.

In dit magazine vind je de verhalen die de jongeren op het spoor zijn gekomen en de beelden die ze daarbij gemaakt hebben. De verhalen zijn geschreven door de jongeren en soms (naderhand) nog aangevuld door de verteller.

Er komt nog meer. Tijdens Deel 2 van het programma gaan de jongeren namelijk korte films maken over de verhalen. We zijn nu al benieuwd naar het eindresultaat en zien uit naar de eindpresentatie waar ook weer alle vertellers voor worden uitgenodigd.

Maar voordat het zover is... In voor- en tegenspoed?

groep 1 mijn eerste liefde

De theatergroep in Goes

marga niet de eerste, wel de grootste

Ze is 69 jaar, jong van geest en altijd

Marga ging nog vaak naar feesten

nog verliefd op haar man. Volgend

en danste nog veel met andere

jaar is ze vijftig jaar getrouwd met

jongens. Bert werd altijd jaloers als

haar allergrootste liefde.

ze aandacht kreeg van andere

Marga kende Bert al voordat ze

jongens. Uiteindelijk werd ze toch

verliefd op hem werd. Haar vriendin

verliefd op die aantrekkelijke jongen

scharrelde met hem rond, maar dat

met blonde krullen. Toen ze 20

betekende niks. Ze vond hem eerst

waren zijn ze gelukkig getrouwd.

druk, arrogant en hij had een grote

Ondertussen heeft ze twee dochters

mond. Ook was ze verliefd op een

en kleinkinderen.

ander, een vakantievriend uit Utrecht. Marga en Bert kwamen

De vrouw die wij hebben

elkaar steeds vaker op feestjes

geïnterviewd wil anoniem blijven en

tegen. Ze had nog steeds gevoelens

Marga is dus niet haar echte naam.

voor de vakantieliefde. Ze besloot

Bert is dus ook een verzonnen naam.

dat haar vakantieliefde te ver weg woonde om een vaste relatie mee te hebben.

'Ik vond het mooi om op te mogen schrijven hoe iemand zich voelde.'

DOOR TESSA & JANNE

tessa

janne

dirk veldhof Haal eruit wat erin zit

De 63-jarige Dirk Veldhof praat over

Toen vertelde een vriend van hem

zijn eerste liefde, Willy. Nu hij erop

wat er buiten hun leven was

terugkijkt, zou hij wel een paar

ontstaan: zij, zijn eerste echte liefde,

dingen anders gedaan hebben.

was er met een ander vandoor

Hij was blijven zitten in Havo 2. En

gegaan. Het brak zijn hart, nooit had

daarom kwam opeens, uit het niets,

hij dit verwacht.

Willy in zijn verhaal terecht. Zijn eerste liefde.

Liefdesverdriet lijkt heel onschuldig.

Liefde op het eerste gezicht. Tot zijn

Het begon van een uur, naar een

teleurstelling, kwam hij erachter dat

dag. Van een week, naar een maand.

hij niet de enige was die er zo over

Zijn hart was gebroken voor een hele

dacht. Zou hij ooit een kans bij haar

lange tijd, maar gelukkig is hij er nu

maken? Dat was toen, voor hem, de

al lang overheen. Nu hij erop

grote vraag.

terugkijkt, denkt hij dat hij zelf veel

Zijn vraag werd in de loop van het

meer het initiatief zou hebben

schooljaar beantwoord. Hij kwam

moeten nemen, dat hij iets

met Willy's vriendin, Meri, in contact

interessanter zou moeten zijn. 'Haal

en toen kregen ze iets. Afspreken in

eruit wat erin zit, benut je

het weekend, naar de bioscoop. Zij

mogelijkheden. Want voor je het

stelde dingen voor om te doen. Het

weet, is het voorbij,' is wat hij

maakte hem niets uit. Alleen al haar

tenslotte tegen ons heeft gezegd.

zien maakte hem gelukkig.

Twee jaar heeft dit geduurd.

'Het is een verhaal én een gedicht geworden, want ik vind het heel leuk om te schrijven.'

DOOR MARIT, GARAZI & LUIT

Ik kwam de klas binnen De eerste persoon die mijn aandacht trok, was zij, en zij alleen Zo mooi, zo knap De wereld stond stil De klok tikte niet meer Dat bruine haar, die bruine ogen Een totaalplaatje, alles in één Het was perfect, tot die ene dag Een dag, en veel meer dagen, vol verdriet

ans schilders cabaret en eerste liefde

Ans is achtenzeventig. Wanneer ze

Loek was de grapjas, Dré was de

aan haar eerste liefde denkt, gaat ze

denker, en ik zat daar een beetje

zestig jaar terug in de tijd. 'Ik werkte

tussenin. Ik schreef teksten over de

als leerling-röntgenlaborante. In

minilook, de prinsessen in die tijd die

mijn vrije tijd deed ik aan cabaret.

allemaal verliefd waren en ja, ik was

Nou wist ik dat bij mij in de buurt

dus zelf ook verliefd.'

een jongen woonde die gitaar speelde. Hij heette Mat, van

Het ging mis toen Ans op fiets-

Matthias, en ik vond hem heel leuk.

vakantie vertrok, naar Renesse.

Iedere dag schreef ze Mat een brief.

Ze waren samen vrijwilliger in het

'Op de terugweg ben ik eerst naar

jeugdwerk. 'De verkering ontstond

hem gefietst, hoewel mijn eigen huis

na een vrijwilligersfeest. Ik ging zelf

dichterbij was. Toen heeft hij het

op de fiets naar huis. Hij gaf me een

uitgemaakt bij hem voor de deur.

paar kusjes. Toen kwam het

Ontroostbaar was ik, mijn vader zag

jeugdkamp, waar we van hem

dat en zei: 'Probeer de komende tijd

moesten doen alsof er niets aan de

maar niet meer aan jongens te

hand was; hij voelde zich

denken.'

ongemakkelijk als we er voor uit

Met een liedje dat ik had geschreven

zouden komen. Dat vond ik heel

ben ik op een dag naar zijn huis

erg.'

gegaan, als een truc om hem terug te krijgen. Hij heeft daar een melodie

Ans zat in die tijd bij een door haar

bij gemaakt. Maar hij heeft nooit

zelf opgericht cabaretgroepje:

begrepen hoe diep het bij mij zat.

WirWar. Ze besloot Mat daarbij te

Het is daarna nooit meer wat

vragen. Hij was romantisch.

geworden.'

DOOR STERRE VEERLE & EVY

sterre veerle

verteller ans

wouter katsman blijven praten

Wouter heeft ons een nieuw woord

Daarna begonnen ze steeds vaker af

geleerd: drive-in show. Daar heeft hij

te spreken. Op 31-08-1980 ging

zijn eerste en laatste liefde ontmoet.

Wouter Roos naar huis brengen. En

Voor hij zijn grote liefde tegenkwam

om precies 16:00 was het zover.

was hij er nooit zo mee bezig

Wouter vroeg Roos verkering. Ze

geweest. Hij had er zelfs geen beeld

gaven elkaar diezelfde avond in de

bij, wat liefde inhield. Maar toen hij

auto hun eerste zoen. Roos was toen

Roos zag werd hij al snel verliefd.

15, dus in het begin waren haar

Wouter was 19 toen hij met een

ouders er niet bepaald blij mee. Ze

groep vrienden naar een drive-in

besloten af te wachten hoe het zou

show ging. Dat was een plek waar

gaan. Later vonden ze het toch wel

jonge mensen naartoe gingen om te

goed.

feesten. Een bekende dj bijvoorbeeld

Bij die zoen is het niet gebleven. Ze

van de radiozender Veronica draaide

zijn getrouwd en samen gaan

daar muziek. Hij kende Roos al uit

wonen. In het dorp waar Wouter

Goes, maar toen hij haar bij de drive-

vandaan kwam. Ze kregen twee

in show zag, dacht hij: 'wat een

kinderen samen. Een is inmiddels 35

knappe meid.' Wouter wilde haar

en de ander is 33 jaar. Wouter denkt

wel aanspreken, maar durfde niets

zelf dat ze altijd bij elkaar zijn

te zeggen. Een paar weken na de

gebleven, omdat ze altijd met elkaar

drive-in show zagen ze elkaar vaker

zijn blijven praten als ze iets dwars

in de vriendengroep en maakte Roos

zat.

de eerste move.

'Best maf, maar wij kenden dat hele woord niet: drive-in show. Wel een romantisch verhaal.'

DOOR FIENE & NADINE

nadine

wouter

fiene

elma borcheld nillesen eerste liefde op een klassenfuif

Dit is Elma, ze is 66 jaar oud en

Het voelde heel bijzonder en ik werd

geboren in het mooie Eindhoven. Ze

echt naar hem toegezogen. We

heeft haar allereerste liefde op een

lieten elkaar niet meer los en we

klassenfeest ontmoet.

gingen zoenen. De hele klas die daar aanwezig was stond in een cirkel om

Het was vrijdagavond. 'Een vriend

ons heen te joelen. Maar toen zei de

van mij heeft me gewoon gevraagd

jongen die mij had gevraagd voor

voor het feest van zijn klas. Hij zat in

het feest: 'Mijn moeder is er om ons

3 HBS,' zegt Elma. 'Zijn moeder

op te halen, we moeten nu echt

bracht ons met de auto naar het

gaan!'

feest. Toen ik op het feest aankwam realiseerde ik me dat ik daar

Daarna was het vakantie. Ik wist

niemand kende, ik zat zelf in de 2e.

niets van die jongen behalve dat hij

Bovendien zag ik dat alle meisjes er

Alex heette. Ik was tot over mijn oren

echt ‘meisjesachtig’ uitzagen, met

verliefd en kon daardoor niet meer

nylonkousen en ik had kniekousen

slapen en eten, voelde me ziek. Ik

aan, maar dat hield mij niet tegen

heb zelfs een lied voor hem

om lekker te gaan dansen. Toen ik

geschreven. Twee weken later kwam

een tijdje aan het dansen was werd

ik de leuke jongen weer tegen. Bij de

ik uitgenodigd op de dansvloer door

supermarkt in ons dorp. Hij had

een leuke jongen. Hij had blond

uitgezocht hoe ik heet, waar ik woon

krullend haar en droeg een rond

en hoe oud ik ben. Hij vroeg aan mij:

brilletje. Ik ging met hem dansen.

'Wil je mee met mij naar de film?'

Ook schuifelen op een zwoele plaat.

DOOR NICKY, THIJN & ANDRÉ

Dat mocht van mijn ouders. Ik vond

er niets mee te doen. De verliefdheid

het heel spannend om hand in

was fijn, maar voor verkering was ik

hand met hem door ons dorp naar

nog lang niet klaar….

de bus te lopen. Bij iedere bioscoop bleek dat er alleen maar films draaiden voor 16+. Ik zei steeds, een beetje timide, dat ik pas 14 was en dus niet naar binnen mocht. Toen zijn we maar naar het terras gegaan. Daarna was ik er wel een beetje klaar mee en toen gingen we naar huis.

Mijn ouders waren verbaasd dat we zo vroeg terug waren, ze vonden hem een leuke kerel. We hebben nog even samen op de bank gezeten en toen moest hij weer weg. In de gang hebben we nog eens flink staan zoenen, maar ik was ook blij dat hij eindelijk wegging. Ik wist er niet goed raad mee. Ik was echt wel heel verliefd, maar durfde

verteller elma

Thijn

nicky

artistiek leidster Josien Vijf zestigplussers

Mooi hoe er steeds meer verteld

Negen jongeren

wordt

Praten over de liefde

Als je verder kijkt

Ik loop rond en vang flarden

En achter de woorden luistert

Was het liefde op het eerste

Verhalen komen tot leven

gezicht

Mijn ouders zaten in de tuin

Hoor ik vragen

En daar kwam ik met hem

Ik was niet zo’n meisje meisje

aangelopen

Dat ben ik nog niet

Ik was zo verliefd

Je moet altijd blijven praten

Veertien jaar was ik

De beste eigenschap van mijn

Dat hadden ze nooit van mij verwacht

vrouw is

Ik was geen meisje meisje

dat ze heel goed kan relativeren

De jongeren zien het voor zich

De vragen volgen elkaar steeds

Een mooi beeld

makkelijker op

Misschien zien we het straks terug

Er wordt doorgevraagd

In de voorstelling

Waarom was zij uw grote liefde

Ik bedank de vertellers

Heeft u hem nog wel eens

Voor de bijzondere avond

teruggezien

Op weg naar huis vraag ik me af hoe

De sfeer in het lokaal is goed

het zou zijn met die ene jongen

Een uur lang praten ze met elkaar

Waar ik zo verliefd op was

Over de liefde Er worden selfies gemaakt Die we mogen posten

groep 2 samenblijven of niet?

bathilde baerveldt De Weegschaal en de ram

'Hij heeft veel tienen en veel vijven,'

elkaar telkens tegen het lijf. Hoe kon

had haar broer, een numeroloog,

het ook anders? Ze werkten voor

gezegd. 'Bathilde, jij krijgt ‘t moeilijk.

hetzelfde bedrijf. Hij opende de

Hij is het tegenovergestelde van jou.'

gebouwen, terwijl zij de architecten

Toen ze Marius (destijds 57) voor het

interviewde.

eerst ontmoette, had Bathilde (39)

Bij een van deze opleveringen

nooit gedacht dat ze veertig jaar later

kwam Marius naast haar zitten. 'Jij

samen zouden wonen in een groot

schrijft, hè?' zei hij. 'Zou jij ooit een

huis in Veere. Gelukkig getrouwd,

boek schrijven?'

nota bene.

'Ik schrijf stukjes voor kranten,’

Want een goede eerste indruk

antwoordde ze. 'Een boek? Nee,

maakte Marius niet op haar. In een groene jurk liep ze de kamer van de gloednieuwe directeur binnen, klaar om hem te interviewen voor het bedrijfsblad.

'Dat opnameapparaat is niet nodig,' had hij opgemerkt.

'Als u er geen zin in heeft, stap ik weer in m’n autootje en rijd ik weg.'

Het is het enige interview dat Bathilde nooit heeft uitgewerkt.

In de twee jaar die volgden liepen ze

DOOR AMBER

daar heb ik geen zin in.'

'Maar als je een boek zou schrijven,’ vroeg hij toen, 'zou ik er in voorkomen?'

Ze had gelachen. 'Nee, dat hoofdstuk hebben we al lang afgerond.'

Zo resoluut was die nee blijkbaar niet.

Diezelfde avond accepteerde ze zijn offer om een drankje te delen.

Snel daarna woonden ze samen. Vijf

Ja. 'In een relatie heb je allebei

jaar later vroeg hij haar ten huwelijk.

karakter. Blijf praten. Verplaats jezelf

Onder het spetterende vuurwerk

in de ander en vraag je af: waarom?

van het nieuwe jaar, riep ze naar de

Liefde is niet perfect. Er zullen altijd

buren: 'Morgen ben ik de bruid!'

dingen zijn waar je je aan ergert, maar het moet niet je hele leven

Een dag voor haar vijfenveertigste

overschaduwen.'

trouwden ze. Een boek heeft

Zo heeft zij Marius na al die jaren

Bathilde nooit geschreven, maar in

vergeven voor zijn achteloze

haar leven speelt Marius, tegen alle

opmerking over het

verwachtingen van vrienden en

opnameapparaat.

henzelf in, een prominente rol.

'In alle opzichten zijn we tegenpolen. Marius is een weegschaal. Hij overziet alles, denkt twee stappen vooruit. Ik ben een ram. Ik ben impulsief; ik wil door alles heen rammen. Dat leidt vaak genoeg tot discussies, maar zo compenseren we elkaar ook.'

Heeft Bathilde nog advies?

Amber

peter van der graaf hechten

Peter (64) komt over als een vrolijke

De pleeggezinnen konden het gat niet

en gezellige man. ‘Lekker dichtbij,’

vullen dat zijn ouders achter hadden

zei hij, omdat hij hier in de

gelaten. Ook niet zijn liefde uit San

binnenstad woont.

Francisco, die was letterlijk en figuurlijk afstandelijk.

Het eerste waar hij mee kwam, is dat we hem vooral met ‘je’ aan moesten spreken. Ook vertelde Peter over zijn dagelijkse bezigheden, zoals het met tegenzin op blote voeten hardlopen over het strand om toch weer die reep chocolade te eten. Het lopen zet hij ook door in zijn vakanties in

Wel kreeg hij liefde voor meubels.

Peter ging terug naar Nederland en begon een galerie, waar hij zijn huidige vrouw ontmoette. Dit was toen maar voor korte duur, door de moeite die hij had om te hechten in relaties.

Vertrouwen was iets waar Peter veel moeite mee had, bang om te worden

de bergen, waar zijn vrouw en zoon

gecontroleerd. Op zeker moment

dan weer met tegenzin achteraan

kwamen Peter en zijn vrouw elkaar

hobbelen. Zo hobbelde hij in zijn

weer tegen en gedreven door het

jeugd ook van het ene naar het

verlangen naar de connectie die zij

andere gezin. Zijn ouders waren

vroeger hadden, besloten ze toch om

namelijk overleden toen hij 10 jaar

er samen iets van te maken.

oud was.

‘Gelukkig maar,’ zei Peter, omdat hij nu een mooie relatie heeft en een prachtige zoon.

DOOR ALYSSA & NOAH

yutta schulze leven zonder masker

Yutta is een levendige vrouw. Ze

‘Nee,' antwoordde ze meteen. 'In de

heeft veel hobby’s en spreekt

wereld zal altijd liefde zijn, zolang er

meerdere talen. Wij hebben haar

leven is.’

geïnterviewd over haar liefdesleven.

De volgende vraag was een stuk

Vanaf toen ze de kamer inliep, leek

complexer: 'Gelooft u in de ware

ze ons al een sprankelende vrouw.

liefde?' Ze dacht een tijdje na en

'Goedendag, u kunt hier komen

kwam uiteindelijk met een

zitten,' zeiden we haar.

antwoord waar we niet op hadden

Bij de vierde vraag begon ze zich

gerekend. 'Niet in de enige die

echt te openen. 'Hoeveel relaties

bestemd is. Er zijn verschillende

heeft u ooit gehad?’ 'Haha', lachte

levensfasen en vaak kun je die niet

ze, 'even denken hoor.' Ze dacht

met één partner doorleven.'

even na en telde op haar vingers.

'Ongeveer vier echte relaties.'

We vonden toch een zwakke plek bij de vraag: 'Hoe gingen uw vorige

We begonnen ons te realiseren dat

relaties?' Ze vertelde dat ze in het

we hier nog wel een tijdje zouden

verleden een man datete die zich

zitten… Ze begon te vertellen. ‘Liefde

voordeed als iemand anders. 'Het

heeft te maken met vertrouwen,

was alsof hij een denkbeeldig

geborgenheid, loyaliteit, respect en

masker op had. Een prachtig rijk

intimiteit, ook seks.' Dat is allemaal

masker met een zwakke zielige

onmisbaar in een relatie volgens

drager, maar zo’n man kan niet de

Yutta. We vroegen haar: 'Kunt u

mijne zijn.' Zo kwam er een einde

leven zonder liefde?’

aan Yutta’s relatie.

DOOR JORIS & MORRIS

Als tip gaf ze ons mee: 'Wees oprecht en jezelf, geef aandacht, probeer alles uit wat je kunt.'

Dit gesprek verliep anders dan we van tevoren voor ogen hadden, maar het was zeker een goede en fijne manier om je te proberen in te leven in iemand anders.

Annemarie niet bang zijn

Van de VS tot Irak, Annemarie

Maar waar zij er een had, had haar

houdt van reizen. Ze gelooft niet in

man er velen. Hij flirtte zelfs met haar

angst. Ze leerde door te ontdekken,

beste vriendin. Uiteindelijk kwam er

en ontdekte door te reizen. De

een vrouw die niet meer losliet. Op de

vrijheid om de wereld te zien, daar

vraag 'blijven of weggaan?'

genoot ze van. Wat haar ouders haar aan mensenkennis meegegeven hadden, kon ze nu zelf ervaren. Van land tot land, van baan tot baan, van mens tot mens – ze was vrij. Haar man daarentegen, was dat niet. 'Zijn ouders waren hypocriet en racistisch. Ze hebben

antwoordde Annemarie: 'Als je van iemand houdt, moet je alles geven.

Mocht de relatie hem toch niet worden, moet je elkaar loslaten.' Zij gaf alles, waar hij het niet deed. Dus ze liet los. Na vijfentwintig jaar gingen ze uit elkaar. Nu, veertig jaar alleen, zegt ze met een glimlach dat ze geen spijt heeft. 'Ik was weer vrij.' Ze heeft nog

zijn eigen wil gesloopt.' Hij deed wat

vele jaren gereisd, ook met haar

zijn ouders verwachtten, zonder

moeder. Vele mensen ontmoet. Vele

aandacht te geven aan zijn eigen

soorten liefde gekend. 'Een ware liefde

geluk. Ook op het gebied van

zit niet bij één specifieke persoon. Het

romantiek zei hij niet vaak ‘nee'.

begint op de achtergrond, met

Annemarie heeft in Italië een

vriendschap. Je lichaam is waardevol

aan/uit-relatie met een andere man

en niet voor iedereen bestemd. Mijn

gehad, buiten haar huwelijk om.

belangrijkste advies is,' zei ze met een

Het was niet haar ding.

glimlach, 'wees niet bang. Angst is slecht.'

'Het was erg spannend, aangezien ik Annemaries verhaal graag eer aan wilde doen.'

DOOR ILVA

Verteller annemarie

Ilva

hans togtenberg investeren in elkaar?

Hans: 'Mijn belangrijkste punt is dat

3. Hans vertelde dat hij het belangrijk

je hard moet werken en investeren

vindt om elkaar los te kunnen laten op

in elkaar om bij elkaar te blijven en

sommige momenten, om te

om weg te blijven van het punt van

vertrouwen in elkaar, balans te vinden

uit elkaar gaan.'

en samen te overleggen. Het gaat niet alleen om uiterlijk, maar om mensen

1. Hans is met pensioen en vertelde

met een ziel en hart. Twijfels zijn nodig

dat zijn vrouw soms kritiek op hem

om het tegenovergestelde te

heeft, bijvoorbeeld als ze dan thuis

bereiken. 'Toen ze een gebroken been

komt van haar werk en het

had, verzorgde en vertroetelde ik

huishouden niet op orde is.

haar.’

Investering 1: iets doen met de

4. Hans vertelde dus al dat ze ook

kritiek van zijn vrouw, de volgende

weleens op fietsvakantie zijn geweest.

keer ruimt hij het huis netjes op en

Investering 4: samen dingen doen die

kookt voor haar.

je allebei leuk vindt. Fietsen geeft een

2. Hans vertelde dat het belangrijk

fijn gevoel, omdat je je hoofd

is dat je elkaar ook nog

leegmaakt. Maar het is ook gezellig

aantrekkelijk vindt. Investering 2:

om samen te doen. Het is dus goed

zorgen dat je er verzorgd uitziet,

voor jezelf, maar ook voor je band. Dit

Hans gaat zo nu en dan naar de sportschool en wandelt. Ze zijn zelfs

evenwicht werkt goed.

weleens op fietsvakantie geweest.

DOOR NANNE & XOCHYL

Anneke goedhart druppels

Een traditionele familie die wil dat

Verdriet dat zich verschuilt achter de

Anneke opgroeit in een sprookje.

woede. Twijfels over het eigen geluk.

Ze raakt zichzelf kwijt.

Druppel 1: Een moeder die bepalend is, die haar vroeg wil laten trouwen, omdat de familie dat van oudsher ook deed. Anneke heeft geen verdere verwachtingen en volgt dit automatisch op.

Druppel 2: De nieuwe relatie en de daaropvolgende trouwerij verliepen krampachtig. Families die

Druppel 4: Contactverlies door schaamte. Niet meer willen afspreken om aan vragen te ontkomen. Bang voor wat mensen van haar en haar relatie denken. Zichzelf verstoppen.

Maar toch bleef er contact, want met hem kon ze nog altijd lachen.

Druppel 5: Een speciale druppel. Een man die weigert nog een druppel te

tegenpolen waren: één aan de kant

drinken, een vrouw die haar argwaan

van het Nederlandse verzet, de

verstoot en een relatie die weer

andere aan de Duitse kant.

kansen heeft.

Gezinnen die elkaar vermijden om zo maar conflicten te voorkomen.

De vele druppels hebben hen

Gevoelens ten gevolge van een

beïnvloed, maar er was er geen één

blinde en naïeve keuze. Maar de

die hun emmer deed overlopen.

bruiloft ging door, want de liefde bleef.

Druppel 3: Een man die als alcoholist door het leven ging en een vrouw met een machteloos gevoel.

DOOR BILLY

Reactie Anneke, na het lezen van dit verhaal: 'Wat is ons verhaal mooi verwoord. We waren beiden een beetje ontroerd.'

Billy

artistiek leidster Josien In het lokaal wordt gepraat

De volgende keer krijgt de groep

Negen jongeren van de

een schrijfles van een schrijfster

Jeugdtheaterschool met 60-

En worden de verhalen gebundeld

plussers

Een uur lang praten met een 60-

Eerst nog voorzichtig maar na tien

plusser

minuten gonst het van de stemmen

Een uur lang vertellen over je leven

De oudste is van 1932

Met een jongere

De jongste van 2008

Dat levert rode wangen op

Ik zie rode wangen

En écht contact

Heftige gebaren Intense blikken Het onderwerp is bij elkaar blijven Of scheiden Soms doet iemand zich anders voor Vertelt een vrouw En als je dat ontdekt is de liefde over Mooie gesprekken Een meisje zegt na afloop Ik ga dit goed onthouden Dit verhaal móet ik mooi gaan opschrijven Dat mag ik niet vergeten

groep 3 jezelf in iets of iemand verliezen

peter adriaanse het spiegeltheater

Peter, sinds jong hield hij al van

een werkplaats voor mensen met

toneel, zo erg dat hij er zijn werk van

een beperking.' Het geld kreeg hij

wou maken en dat is hem gelukt. Hij

van de stichting. 'Ik heb daar

heeft in grote stukken gespeeld,

zeventien jaar met veel passie als

zoals 'Muis en Leeuw'. Hij heeft zelfs

artistiek leider gewerkt.'

zijn eigen theater gekocht. 'Theater is altijd al mijn grootste hobby

Het was moeilijk, maar samen met

geweest.'

de hulp van vrijwilligers en donaties

Dit klinkt allemaal mooi, maar dit is

van bijvoorbeeld lampen en stoelen,

ook waarin hij zichzelf verloor. Laten

heeft hij er iets prachtigs van

we beginnen bij het begin.

gemaakt.

Het begon als een simpele hobby. 'Ik

Toen het theater klaar was voor

heb veel hobby’s geprobeerd, zoals

gebruik, was hij elke dag druk, maar

voetbal, maar toneel is mij altijd

blij, bezig met zijn werk. 'Mijn werk

bijgebleven.' Hij heeft eerst op

was echt mijn grootste hobby en

toneel gezeten, terwijl hij een

dus al mijn tijd waard.' Tot zijn grote

andere baan had in de zorg. Hij vond

schrik kreeg hij plotseling een

toneel zo geweldig dat hij het echt

hartinfarct. De dokter adviseerde

als baan wou en niet alleen als

hem om rust te nemen, maar hij gaf

hobby. 'Ik kwam in dienst van

teveel om zijn werk om dat te doen.

Stichting Arduin en werd daar

Later kreeg hij ook trombose,

artistiek leider. De gymzaal heb ik

daardoor moest hij verplicht tijdelijk

omgetoverd tot het Spiegeltheater,

stoppen met werken.

DOOR LISA & LIVA

'Als ik er op terugkijk, wou ik dat ik meer rust had genomen.' Dit inspireerde ons, want hoe graag je ook iets wil, je moet op je grenzen letten.

'Zou u de jeugd van nu een advies mee willen geven?' vroegen we hem. Daarop antwoordde hij: 'Wees respectvol naar anderen. Laat kleine tegenslagen je niet neerhalen.' Hij zei dat omdat, ondanks zijn tegenslagen, hij een prachtig leven had en nog steeds heeft.

Verteller Peter

henk soepenberg een knallende ontmoeting

‘Het is de 14e van februari. Zoals we

herinneringen naar boven. De liefde

allemaal weten; de dag van valentijn.

die we voor elkaar hadden en de

De liefde. Helaas is dit voor mij niet

geweldige afspraakjes samen. Ik

weggelegd.’ – Henk Soepenberg, 70

schud het van me af, want ik weet

jaar.

dat het klaar is. Met tranen in mijn ogen stof ik alles nog een keer af.

'Vandaag precies een week geleden, ben ik mijn grote liefde verloren.

Twee uur later, of in elk geval voelde

Vandaag is de dag dat haar

het als twee uur, loop ik het

appartement helemaal leeg moet.

appartement uit, om nog even om te

De woning waar wij zoveel

kijken. Dit was het dan.

herinneringen samen gemaakt hebben. We zouden net gaan

Onderweg naar huis moet ik een

samenwonen in een monumentaal

weg oversteken. Bij het zebrapad

pandje in de binnenstad, voor ons

wacht ik even. Dan zie ik dat er een

alleen. En precies toen besloot God

auto voor me stopt. Achter het stuur

dat haar tijd gekomen was.

zie ik een aardig lijkende vrouw

Onderweg naar haar appartement

zitten, en ze wuift dat ik mag gaan. Ik

denk ik nog eens goed na over alles.

kan het niet omschrijven, maar ik

Mijn vroegere leven en mijn werk, dat ik helaas verloren ben, door hebzucht van anderen.

Eenmaal aangekomen bij het

voel mij meteen goed bij haar glimlach en uitstraling. Ik zet een voet op het zebrapad en meteen daarna hoor ik een harde knal, en voor ik het weet lig ik op de voorkant

appartement komen alle

'Ik vond het erg leuk, en ik heb beter leren interviewen.'

DOOR OLLIE & JULIA

van de auto van de aardige vrouw.

En nu nog steeds. Ik denk nog vaak

Er is van achter een auto op die van

bij mezelf: wat bof ik toch. Ik heb al

haar gebotst. Ikzelf kom er gelukkig

het geluk dat een man kan hebben.'

vanaf met een paar krassen en de aardige vrouw lijkt ook oké. Ze stapt uit en bekijkt de schade. Er zit een enorme deuk in de achterkant.

We besluiten contact te houden, mocht ze nog een getuige nodig hebben. Een paar dagen later belt ze me op. Ze heeft me nodig als getuige voor de verzekering. Ze heeft mij nodig. Het voelt meteen goed. Het moment dat ik haar weer zie, krijg ik een ingeving. Ik weet het gewoon zeker; zij wordt mijn vrouw.

Zij is het. En ja hoor, ik kreeg gelijk.

Het is nu vijftien jaar later. We zijn gelukkig getrouwd. Ze is een geweldige oma voor mijn kleinkind en gaf mij alle liefde die ik nodig had toen ik het moeilijk had.

Reactie Henk: 'Ik vind het verhaal dat de interviewers geschreven hebben, heel goed. De sfeertekening is juist en treffend.'

verteller Henk

jan hendriksen ‘Schaatsen, daar heb ik mezelf wel in verloren ja.’

Jan: 'De eerste keer dat ik mijn

Mijn vrouw Joke heb ik ook ontmoet

voeten op het ijs zette, was ik gelijk

op het ijs. Ze is een Zeeuwse, die

verkocht… Ik ben de jongste van

rijden op kunstschaatsen in de

acht. Mijn moeder had een grote kist

rondte. Een dame op het ijs heeft

gevuld met schaatsen. Op een

wat,' zei hij lachend.

mooie winterdag zei zij: 'Jan, haal

'We hebben een paar Noren gekocht

maar een paar schaatsen van zolder.'

voor Joke en gelijk veertig kilometer

Die dag gingen we schaatsen. Het ijs

geschaatst.

was binnen twee nachten al volledig bevroren op het ondiepe vijvertje bij

Ik vind dat onze liefde een magische

mijn geboortedorp.

start kreeg zo. Mijn dochters hebben een goeie sportieve opvoeding

Toen we waren gearriveerd, ben ik

gehad. Ik houd van allebei evenveel.

gelijk op het ijs gestapt. Vanaf dat

De ene is zo vrij als een vogel en de

moment wist ik dat ik nu verslaafd

ander is meer huisje-boompje-

was aan dit gevoel. De sfeer op het

beestje. Om eerlijk te zijn, zijn zij veel

ijs voelde bijna magisch; de koek-en-

beter in schaatsen, maar dat

zopie en de vreugde op het ijs, die

beschouw ik als een goede

iedereen bij elkaar bracht.

opvoeding. Elk jaar hoop ik nog op

Het maakte niet uit hoeveel pijn ik

de Elfstedentocht en elke keer kijk

had in mijn handen en voeten, het

ik, urenlang op de bank, naast Joke.

was fantastisch.

Je kan wel zeggen dat dit een familieding is en daar ben ik reuze blij mee.'

'Ik vond het leuk, het was een goeie ervaring.'

DOOR AGNETHA & ANNE FLEUR

ad hanneman steunpilaar

Ad heeft plotseling zijn dierbare opa

Maar verleden is verleden,

verloren. In dit gedicht vertellen wij

het kan niet teruggedraaid worden.

u wat Ad aan ons heeft verteld.

Maar het is zo, het is niet anders, ik moet door.

Deze man,

De schuldgevoelens zijn langzaam

niet mijn vader,

verdwenen,

maar het voelde wel zo

maar het verdriet blijft.

Ik leer er mee leven,

zijn wijze raad en de grappen die hij

maar ik denk er elke dag aan terug.

maakte, ik mis ze allemaal,

Elke les die hij mij heeft geleerd,

hem, de grappen en de wijze raad.

zal ik altijd blijven gebruiken.

Hij is te vroeg vertrokken, hij vond

Mijn steunpilaar was weg. De ruzie

zelf dat hij zijn leven al had geleefd,

ging over niks en dat was misschien

maar ik vond van niet. We hadden

nog wel het ergst, maar niemand

nooit ruzie behalve die ene dag. Die

kon er iets aan doen. Het was zo, tijd

dag blijft altijd bij mij. De boze

is tijd, je kan het niet meer

woorden die toen uit mijn mond

terugdraaien.

kwamen had ik niet moeten zeggen, want als ik wist wat ik nu weet, zou ik het anders hebben gedaan.

'Ik heb ontdekt dat ik best goed kan schrijven.'

DOOR NORAH & ELLA

docente anne

norah

ella

joke hendriksen onderwaterwereld

Een tijdje terug is ze gaan snorkelen

We kregen onze uitrusting, die

in Australië. 'Toen ik onder water

bestond uit een snorkel en een paar

was kon ik het wel uitschreeuwen

flippers. Op het platform keek ik nog

van geluk.'

een laatste keer in het heldere blauwe water voordat ik erin sprong.

'De onderwaterwereld was zo mooi,

Toen ik eenmaal in het water lag,

dat het voelde alsof ik uren

sijpelde al de spanning uit mijn

onderwater zat, ook al was het maar

lichaam het water in. Zodra ik onder

kort. Ik vond dit zo’n mooie ervaring

water keek, opende er een hele

dat ik ervoor heb gekozen om

nieuwe wereld voor me.

hierover te vertellen.

Dit vond ik zo mooi, dat ik het wilde

Het begon toen ik op vakantie was

uitschreeuwen, maar alles was heel

met mijn man Jan. Ik ging

stil om me heen. Ik zag al de

snorkelen in Australië. Als ik eerlijk

verschillende kleuren en soorten

ben was het in het begin wel een

koraal en allemaal verschillende

beetje spannend. We moesten eerst

soorten vissen. Ik wilde de vissen

een hele tijd met de boot varen tot

aanraken, maar ze waren bang voor

we op de plek waren aangekomen.

mij en waren al snel weer weg. Het

Het was midden op de zee, het was

was zo fascinerend om te zien, dat er

een soort drijvend platform met alle

een andere wereld was in onze

uitrusting erop. Daar kregen we nog

zeeën, dat ik er tot op de dag van

een uitleg voordat we het water in

vandaag nog steeds emotioneel van

gingen. Er werd onder andere

word. Ik raad het zeker aan om dit

verteld dat we niet te diep het

een keer te proberen! Ook raad ik

water in mochten, omdat er anders

iedereen aan om veel de natuur in te

water in de snorkel komt.

gaan. En op avontuur te gaan.'

DOOR ISIS & LAVIDA

artistiek leidster Josien Ik kijk naar de tien jongeren

Ik loop naar een volgend groepje

Ze gaan in gesprek met zestig-

Ik had een enorme snor toen ik haar

plussers

ontmoette

Je in iets of iemand verliezen

Hoor ik zeggen

Dat is het thema van vanavond

Maar zij dacht helemaal niet

Ze vinden het spannend

Dát is mijn man

Ik ben bang dat ze verdrietig

Maar nu laten we elkaar nooit meer

worden

gaan

Zegt een jongere

Ik loop verder

Een paar anderen knikken

Ik kan uren kijken naar Irene

Ik loop langs de groepjes die

Schouten

verspreid over het lokaal zitten

Zij is mijn idool

Een man vertelt

Ze kan de marathon rijden

Mijn opa

Daar blijf ik voor thuis

Daar was ik zo gek op

Vertelt een man

Hij had drie dochters

Ik kan de hele nacht opblijven

En ik was zijn enige kleinzoon

Voor Koreaanse muziek

We hadden zo’n speciale band

Reageert de jongere enthousiast

Ik hoor de liefde in zijn stem

Een vrouw vertelt over de mooiste

Ik werkte 80 uur in de week

reis van haar leven

Dat had ik anders moeten doen

Ik word er emotioneel van

Vertelt een andere man

Zegt ze

Ik heb geleerd dat dingen altijd

Het levert prachtige persoonlijke

tijdelijk zijn

gesprekken op Tranen zijn niet altijd van verdriet

colofon In voor- en tegenspoed? presenteert de gesprekken die jongeren van de Jeugdtheaterschool Zeeland hebben gevoerd met senioren. Zij deden dit als onderdeel van hun deelname aan Old-School Zeeland, dat georganiseerd wordt als Maatschappelijke Diensttijd (MDT) programma. In de periode van 2021 tot en met 2022 vond dit Old-School Zeeland programma plaats.

Inmiddels is het overgegaan in het MDT Cultuur en Kunst programma.

Ontwerp, redactie en lay-out> HUMINT Solutions Graag bedanken we alle vertellers voor het delen van hun verhalen en bedanken we artistiek leidster Josien en docenten Anne en Sara voor de leuke samenwerking.

Meer weten> www.mdtcultuurenkunst.nl Copyright © 2022 HUMINT Solutions