Toen wist ik het! Verhalen verzameld door studenten van ROC Amsterdam, over hun Eureka-moment.
toen wist ik het! 'Wat wil je later worden?' 'Is het de ware?' 'Ben je gelukkig?' Naar de antwoorden op sommige vragen moet je soms jaren zoeken. Je probeert dingen uit, struikelt, staat op, piekert, praat met anderen, totdat plots het kwartje valt. Een eureka-moment waarna je precies weet wat je volgende stap wordt. In de afgelopen weken gingen studenten van ROC Amsterdam in gesprek met senioren over een belangrijke moment in hun leven. Wanneer kwam dat moment dat ze konden zeggen: 'Toen wist ik het!'? Wat wisten ze toen en hoe kijken ze daar, met de kennis van nu, op terug? Deze gesprekken vormden Deel 1 van MDT Cultuur & Kunst. Bij dit programma oefenen jongeren om meer te leren van mensen dan je van tevoren verwacht. Hiervoor gingen de studenten allereerst in gesprek met senioren (die wij vertellers noemen) om te speuren naar niet voor de hand liggende kennis en verhalen. Na het gesprek hebben de studenten een schrijf- en fotografieworkshop gevolgd, om het verhaal mooi vast te leggen. In dit magazine vind je de verhalen die de jongeren op het spoor zijn gekomen en de beelden die ze daarbij gemaakt hebben. Er komt nog meer. Tijdens Deel 2 van het programma gaan de jongeren namelijk korte films maken over de verhalen. We zijn nu al benieuwd naar het eindresultaat en zien uit naar de eindpresentatie waar ook weer alle vertellers voor worden uitgenodigd. Maar voordat het zover is... Toen wist ik het!
Mieke Voragen Mieke haar leven compleet veranderd 'Ik zei altijd: Ik wil echt geen
Ze had het altijd maar te druk en
kinderen. Nu heb ik 2 prachtige
had er ook helemaal geen behoefte
dochters en 6 kleinkinderen.'
aan. Op haar 24ste kreeg ze spontaan een moederinstinct en
Mieke is een hele lieve en
kreeg ze een sterk gevoel over dat
behulpzame vrouw. Van oorsprong
ze wel kinderen wilde krijgen en ze
komt zij uit Kerkrade.
wilde het allerliefst een dochter. Haar droom kwam uit: later in het
Ze woont nu al ruim 45 jaar in
jaar had ze een dochter op de
Amsterdam. Ze woont nu 4 jaar in
wereld gezet. Een paar jaar later
de Hoofddorppleinbuurt, wat haar
kreeg ze haar andere dochter. Ze
heel goed bevalt en waar ze graag
zou het voor geen goud willen
wil blijven. Mieke heeft 2 dochters
veranderen, maar met de kennis die
en 6 kleinkinderen. Ze houdt van
ze nu heeft zou ze het anders
wandelen en fietsen. Ze helpt graag
gedaan hebben. Ze zou namelijk
andere mensen en houdt er niet
wat later kinderen nemen, omdat
van om stil te zitten. Daarom doet
ze zichzelf nog erg jong vond en ze
ze ook veel vrijwilligerswerk.
zou meer rust nemen en wat meer van het leven genieten.
Mieke was jong toen ze wist dat ze niet in Nederland wilde blijven. Ze
Wij hebben aan Mieke gevraagd of
was 19 toen ze besloot om naar
ze nog advies had voor ons en
Frankrijk te gaan om daar druiven
daarop antwoordde zij met: 'Laat je
te plukken. Dat heeft ze een paar
niet gek maken door social media,
jaar gedaan en toen besloot ze om
kijk meer om je heen en let meer op
terug naar Nederland te komen.
de wereld ernaast.'
Mieke zag haar leven niet altijd al voor haar met kinderen. Ze riep altijd: 'Ik wil geen kinderen.'
Door Marlou & Dewi
'Laat je niet gek maken door social media, kijk meer om je heen en let meer op de wereld ernaast.' Mevr. voragen
Joke Enthoven De redder in nood met een geheime liefde Joke Enthoven, 85 jaar, te
Toen ze op een dag samen over de
Amsterdam.
dijk liepen in Sloterdijk, kwam er een ring van de boerenzoon, maar
Joke is geboren te Amsterdam aan
niet om te trouwen, maar van een
de Lindegracht 29. Ze komt uit een
Joodse man. Wat bleek nou? In de
groot gezin; 10 kinderen, ze was de
boerderij zat een Joodse man en
7e. Vroeger hadden ze het niet heel
omdat Joke buiten ging spelen
breed en ook geen geld voor de
dachten de Duitsers: daar is niks
huur, maar ze wist dat de huisbaas
aan de hand. En zo heeft Joke een
het ook onder de lakens deed. Zo
Joodse man van de Spaarne-
gezegd zo gedaan en 9 maanden
dammerbuurt gered, op een
later kwam Joke ter aarde.
boerderij.
Joke is geboren voor de oorlog en
Ze ging vroeger veel schaatsen met
toen zij 4 jaar oud was maakte ze
de boerenzoon. Daar kwam ze een
een indrukkend verhaal mee. Ze
man tegen genaamd Piet. Later
had een vriendje waar ze altijd mee
werd dit haar man. Maar is daar ook
was, die woonde op een boerderij.
weer van gescheiden. Ze ging met
Maar helaas was er een kalfje ziek
een vriend veel op vakantie naar
geworden en die moest geholpen
Aziatische landen. Haar favoriete
worden. Joke mocht mee. Maar
vakantieland is Griekenland.
mocht het kalfje niet voeren omdat het kalfje net zo groot was als zij en
Helaas is 30 jaar geleden haar ex
anders zou ze ook ziek worden. Ze
man overleden. Joke is ervan
ging daarom buiten de boerderij
overtuigd dat dit komt omdat haar
spelen. Toen de vriendschap verder
ex-man heel veel dronk. Piet is
ging en ze ouder werden, kwam er
gestorven met de kinderen naast
ook meer gevoel bij kijken.
zijn sterfbed en met Joke.
Piet werkte bij Vredenhof; een begraafplaats in Amsterdam, en tot aan zijn pensioen bij begraafplaats Haarlemmermeer. Voor Joke was dat fijn, want hij 'mocht daar nog gratis leggen ook.'
door Treasure, Laïsha & Jaimy
Meneer C V Structuur geeft rust Vroeger als jongen wist hij eigenlijk
Hij voelde zich meteen op zijn plek.
niet wat hij wilde worden. Toch
Er was veel motivatie vanuit de
vond hij wiskunde toen al erg leuk.
leerlingen. 'Ik merkte dat ik structuur erg belangrijk vond.
Na zijn studie gaf hij 2 jaar les op
Ik zou mezelf omschrijven als een
een openbare middelbare school.
leraar die graag inzet ziet van de
Daarna heeft meneer in de ICT
leerlingen. Ik kan ook erg streng
gewerkt, maar dat gaf ook niet
zijn, maar dat is altijd met een
helemaal voldoening.
reden.'
In een gesprek met zijn toenmalige werkgever heeft hij zijn gevoel
Hij wist het zeker: dit was de school
uitgelegd en zijn leidinggevende
die bij hem paste. Er was structuur
had hier begrip voor en vertelde
en de leerlingen waren erg
hem dat hij misschien ergens
gemotiveerd. 'Dit paste bij mij.'
anders beter op zijn plek zou zijn.
Nu gaat hij nog dagelijks met zijn
'Wat nu?' dacht hij.
gesmeerde broodjes in zijn rugtas en met een brede glimlach op zijn
'Toen ben ik een student aan de
gezicht naar zijn werk.
opleiding wiskundedocent bijles gaan geven.' Daar haalde hij erg
'Voor mij is het moment dat ik het
veel energie uit en het vuurtje werd
wist, het moment dat ik op deze
weer aangewakkerd. Het was toch
opleiding begon. Omdat ik hier wel
echt wel heel leuk, dat lesgeven.
echt veel plezier uithaal, door de
Maar structuur is erg belangrijk, dus
mensen en de lessen die worden
ging hij op zoek naar een andere
gegeven door de vakdocenten.'
school die wat meer bij hem paste. Hij kwam uit bij een nieuwe, moderne school met veel ambitie om het beste uit zijn leerlingen te halen.
Door mika
'Ik zou mezelf omschrijven als een leraar die graag inzet ziet van de leerlingen. Ik kan ook erg streng zijn, maar dat is altijd met een reden.' DHR. V
Ellen Mulder 'Ik wil het verschil maken' De 69-jarige Ellen Mulder werkte als
Ellen is in 1994 begonnen als
trainer in sociale vaardigheden bij
lichaamsgerichte therapeut voor
de ING. Toen Ellen daar wegging
mensen die terugkomende
begon ze een eigen praktijk en
klachten hadden, maar ook voor
werd ze een lichaamsgerichte
mensen die ziek waren en
therapeut. Ellen behandelde
uitbehandeld waren bij artsen. Maar
mensen die terugkerende
wat deed Ellen dan voor die
problemen hadden, of mensen die
mensen? Ellen ging praten met de
verteld waren dat ze uitbehandeld
stervende mensen en masseerde
waren en wel stervende met veel
hen. Zelf liet Ellen zich masseren
vragen achterbleven.
sinds haar 40e 'voor onderhoud' en ze voelde zich nooit ziek.
Ellen is geboren in Amsterdam, maar is later verhuisd. Ellen heeft in
Toen Ellen op haar negentiende een
de tussentijd gewoond in Leiden,
relatie kreeg wou ze niet trouwen.
Groningen en Amstelveen, voordat
Tegelijk had ze wel al door dat ze
ze weer terugkeerde naar het
van die man, de man waar ze een
vertrouwde Amsterdam.
relatie mee had, kinderen wou op haar 30e. En dat hebben ze gedaan.
De ouders van Ellen waren ervan
Ze zijn gaan samenwonen en na 15
overtuigd dat als Ellen om een of
jaar kregen ze hun eerste kind. De
andere reden er alleen voor kwam
belangrijkste keuze in haar leven.
te staan, dat Ellen voor zichzelf zou
Uiteindelijk na toch getrouwd
moeten kunnen zorgen.
geweest te zijn, wou ze niet meer
Haar baan als trainer sociale
getrouwd zijn, maar wel met haar
vaardigheden heeft ze een lange
man samenblijven.
tijd gedaan, vanaf januari 1980, maar ze heeft toch besloten iets voor haarzelf te beginnen.
Door teun & reza
Marjan Bakker Hij moest het huis uit Een alleenstaande moeder die geen
Ze hebben gezinstherapie
raad wist met haar zoon die
geprobeerd, maar dit sloeg niet aan,
gedragsproblemen had. Ze wist dat
ook omdat zijn vader niet vaak op
ze hulp nodig had, maar wist niet zo
kwam dagen.
goed hoe ze ernaar moest vragen. De spanningen begonnen op te Marjan heeft 1 zoon; Adam. Marjan
lopen en er was veel angst voor
en haar man zijn snel na de
fysieke confrontatie. Ze was
geboorte gescheiden, door
overwerkt en gestrest, waardoor
omstandigheden, waardoor ze haar
Marjan zich geforceerd voelde om
zoon alleen heeft moeten
extremere externe hulp te zoeken.
opvoeden. Op jonge leeftijd was het
Dit is wat haar had gepusht om
al snel duidelijk dat Adam anders
jeugdzorg te bellen. Adam is op zijn
was. Hij had moeite op school en
14e uit huis gehaald en heeft een
thuis en het was al snel
half jaar op een besloten afdeling
geconstateerd dat hij ADHD/ODD
gezeten. Hij werd onverwachts uit
had. Dit bracht vele conflicten voort.
huis gehaald onder toezicht van
Op school had hij geen concentratie
politie en begeleiding van
en wilde vaak zijn bed niet
jeugdzorg, waaraan hij langdurig
uitkomen. Thuis was er veel
trauma heeft overgehouden. Hij
spanning tussen hem en zijn
voelde zich verraden door zijn
moeder. Hij had problemen met
moeder. Het heeft tijd gekost, maar
gezag en deed graag zijn eigen
uiteindelijk is Adam hier wel beter
ding. Over de jaren werd het alleen
uitgekomen.
maar erger, waardoor Marjan om hulp begon te vragen, maar die kwam niet.
Voor Marjan heeft dit ook veel last van haar schouders gehaald. Ze begon zichzelf te helen en terug te vinden wie ze eerst was en dingen te doen waar ze gelukkig van werd. Ze werd weer actief in de buurt en op een buurtborrel ontmoette ze de man waarmee ze uiteindelijk weer geluk heeft kunnen vinden, na zo’n donkere tijd. Nadat Adam uit de besloten instelling kwam ging het beter, maar hij heeft ook nog een tijdje begeleid gewoond. Daarna heeft hij bij zijn vader gewoond, tot zijn overlijden ongeveer 2 jaar geleden. Nu woont hij op zichzelf met zijn vriendin en 2 katten en is nu een stuk gelukkiger.
Door Vibeke & Renee
Myriam Crijns En toen wist ze op wie ze verliefd was Myriam (72) kwam met een
En plotseling kwam ze erachter dat
prachtig paar hakken naar binnen.
ze zwanger was, toen ze 32 was. Het
Ik dacht dat ze 50 jaar oud was. Ze
was een grote verrassing voor
had een vrolijke uitstraling. Myriam
Myriam. 15 jaar geleden, in 2008, zijn
heeft één dochter (40) en een
ze opnieuw getrouwd.
kleinkind (3). Lees door als je wilt weten hoe Myriam getrouwd is.
Ze is nu met pensioen en doet vrijwilligerswerk en in haar vrije tijd
Myriam heeft haar man (75) 50 jaar
leest ze graag boeken en wandelt
geleden ontmoet. Ze hadden een
ze. Ze houdt ook van tekenen.
fijne relatie en ze waren getrouwd. Toch ging het mis en gingen ze scheiden. Myriam wou al sinds haar 11e verpleegkundige worden. Het was haar droombaan. Dat is ze ook geworden. Ze hield van werken. Ze wou niet thuis gaan zitten en ze wou haar werk gaan doen. Na een tijdje is ze met haar man voorzichtig gaan daten en zijn ze weer samen gaan wonen, maar ze zijn niet getrouwd. Myriam heeft een operatie gehad bij haar baarmoeder en de dokter zei dat er een hele kleine kans was dat ze een baby’tje kon krijgen.
Door İlayda & Turgay
Karen Splinter Hier voelde ik mij thuis In de jaren 70 kwam Karen Splinter
Er hing een sfeer; ze voelde dat het
naar Amsterdam. Ze woonde in een
niet goed was dat ze terugging.
huisje op de Rooseveltlaan, op
Want de sfeer die ze voelde toen ze
zolder met 4 andere meiden. Toen
op de brug stond was het gevoel
ze hier kwam voelde ze een soort
dat zei: 'ik ben thuis'.
van vrijheid die ze vroeger nooit had gevoeld, omdat ze gelovig en streng
Maar ze had geen keuze meer. Haar
is opgevoed. Ze woonde met haar
spullen waren al gepakt en het
ouders in Amerika waar ze het niet
enige waar ze nog op moest
naar haar zin had en niet alles kon
wachten was haar ticket. Ze is na
doen wat ze echt wou doen.
een jaar weer terug geweest te zijn in Amerika en haar studie
Toen ze rond de 20 jaar oud was
afgemaakt te hebben, toch
kwam ze voor het eerst in
teruggegaan naar Nederland. Want
Nederland (Rotterdam) met een
ze wist al vanaf het moment op de
jongerenuitwisseling en toen ze uit
brug dat ze hier hoorde in
de bus stapte voelde ze een last van
Amsterdam en niet in Amerika.
haar schouders afvallen. Ze voelde zich vrij. Ze moest uiteindelijk toch terug naar Amerika komen van haar vader, omdat ze haar studie moest afmaken. Want ze studeerde muziek en hij wou graag dat ze daar groot in werd. Ze was daar niet blij mee en toen ze over een brug liep over de Amstelkade was het een mooie zonnige avond.
Door Anna-Sofia & BO
daniëlle: 'we kozen dit als foto Omdat het iets moest zijn met uit de kast komen.'
Erick de Boer Erick ontdekte zijn talent Hij ging van ongemotiveerde
Hij begon toen met het maken van
leerlingen naar veel tevreden
een computerprogramma dat hij
mensen, door zijn computer-
kon toepassen in zijn
programma dat veel impact heeft
lesprogramma’s. Om de lessen
gehad op jong en oud.
minder saai te maken had hij een computerprogramma gemaakt
Erick de Boer is een hele leergierige,
voor de leerlingen in de klas om
behulpzame en slimme man. Van
Engels mee te oefenen. Hij wilde
oorsprong komt hij uit Urk. Erick
zijn kennis van computers en
heeft twee zoons van 18 en 20 jaar.
Engels met elkaar combineren. Dat
Hij woont nu samen met zijn vrouw
wist Erick op deze manier te doen.
en hond in Amsterdam-West.
Toen hij gestopt was als docent wilde hij toch zijn kennis doorgeven.
Erick begon zijn carrière als docent
Hij begon daarom een bedrijf,
Engels/Nederlands, rond zijn 25ste
samen met een vriend. Ze zijn les
in Amsterdam-West, op een school
gaan geven aan volwassenen die
waar veel migranten zaten. Snel
kinderen hebben in Engelstalige
kwam hij erachter dat veel
landen. Maar na een tijdje ging dat
leerlingen op het onderwijs niet
niet meer. Samen met die vriend
gemotiveerd waren. Het was zelfs
ging ze hun computerkennis weer
zo erg dat ouders hun kinderen
gebruiken bij mensen die geen tot
ziekmelden als hun zoon/dochter
weinig verstand hadden van
geen zin had in hun schooldag. Op
computers.
oudergesprekken hoorde hij dan ook van de ouders steeds dezelfde zin: 'Mijn kind hoeft niet naar school.' Dat was de druppel.
10 jaar geleden heeft Erick een chatbot gemaakt voor een theater in Amsterdam. Het was een chatbot die werd gebruikt voor simpele vragen zoals: hoe laat begint de voorstelling? Deze had hij ontwikkeld zodat de receptionist meer tijd had voor andere vragen van gasten die meer uitleg nodig hadden. Een paar jaar geleden heeft hij zijn bedrijfje verkocht, maar hij zegt: 'Als iemand nog vragen heeft over een computer sta ik graag klaar.'
Door Marlou & Dewi
'Mijn kind hoeft niet naar school... Dat was de druppel.' dhr. de boer
docent Alexander De afgelopen weken zijn mijn
Van mijn studenten krijg ik nogal
studenten van de energieke Leisure
eens te horen dat het als spannend
en hospitality groep 2L, hard aan de
ervaren kan worden om
slag gegaan met een fantastisch
volwassenen en/of ouderen aan te
MDT-project. Tijdens dit project
spreken of om met hen gesprekken
kregen de studenten de opdracht
aan te knopen. Juist dáár hebben
om senioren te interviewen en hier
mijn studenten zich de afgelopen
een artikel over te schrijven. De
weken dan ook goed op kunnen
interviews zouden vervolgens zelfs
ontwikkelen.
verfilmd worden in een later stadium. De interviews werden
De interviews die zij voor het project
gedaan aan de hand van het thema
moesten houden, moesten
'En toen wist ik het…'
uiteraard worden voorbereid. Zo moest er in eerste instantie
De Leisure studenten studeren aan
telefonisch contact worden gelegd
het ROC van Amsterdam om
met de senioren om een afspraak
vakspecialisten te worden in het
voor het interview te maken en
gebied van de
moesten er vervolgens ook vragen
animatie/entertainment en
worden bedacht die te maken
frontoffice. Een vakgebied waarin
hadden met het eerdergenoemde
de studenten moeten kunnen
thema.
omgaan met allerlei soorten doelgroepen. Denk aan het te
Vervolgens gingen de studenten
woord staan van kinderen in de
naar de senioren toe of kwamen de
animatie, volwassenen tijdens de
senioren naar het ROC van
shows en ouderen tijdens de
Amsterdam. Beide opties bleken
bingoavond.
erg leuk en leerzaam voor de studenten.
Zo moesten de studenten gaan
Veel docenten binnen het ROC
nadenken over de vorm van
kregen hier ook lucht van en
ontvangst en over de manier
werden erg enthousiast van deze
waarop ze de senioren het best
opdracht. Zo waren er meteen een
konden benaderen.
aantal taaldocenten die mee wilden helpen en mee wilden denken en
Na de gehouden interviews
werd het project groter dan alleen
moesten de studenten de
binnen ons eigen klaslokaal!
interviews gaan verwerken in een tijdschrift met hulp van de externe workshopgevers van het project.
Kijkend naar het thema 'toen wist ik
Ze komen er dan vaak achter dat ze
het…' kan men zeggen dat het een
helemaal in het juiste vakgebied
heel interessant thema is, als men
zitten en dat ze hun verdere leven
alleen al kijkt naar de studenten van
in de toerismebranche willen blijven
het project zelf. Gemiddeld zijn de
werken.
studenten 16 t/m 23 jaar en hebben zij in hun eigen leven al een hoop
Ikzelf heb dit moment ook gehad
meegemaakt. Soms hebben zij
tijdens het doen en uitvoeren van
bijvoorbeeld al verschillende
recreatiewerk. Het recreatiewerk is
opleidingen achter de rug, of ze
iets dat ik als een rode draad door
komen juist direct van de
mijn leven wilde laten lopen, dit is
middelbare school om aan het ROC
tot nu toe dan ook altijd gebleven
te gaan studeren. Al deze studenten
tijdens mijn werk als docent Leisure.
hebben in hun leven
Ik ben erg trots op de artikelen die
hoogstwaarschijnlijk al een keer een
gemaakt zijn door de studenten en
moment meegemaakt waarop ze
kijk dan ook erg uit naar de
erachter kwamen dat een bepaalde
verfilmingen. Ik zal dit project dan
keuze de juiste was. Ook is het leuk
ook aan andere collega’s zeker
te horen dat veel studenten dit
aanraden!
bijvoorbeeld met of op de opleiding ervaren. Met vriendelijke groeten, Zo lopen de studenten bijvoorbeeld hun stage van april tot en met
Alexander van de Zande, docent
november op verschillende
Leisure aan het ROC van
vakantieparken door Nederland.
Amsterdam.
Toen wist ik het! is een publicatie van MDT Cultuur & Kunst. Deze uitgave presenteert de gesprekken die studenten van ROC Amsterdam hebben gevoerd met vertellers, als onderdeel van hun Maatschappelijke Diensttijd (MDT) programma.
Ontwerp, redactie en lay-out: HUMINT Solutions Met dank aan: Alle vertellers voor het delen van hun verhalen en docent Alexander voor de leuke samenwerking. . Meer weten? Ga naar www.mdtcultuurenkunst.nl Copyright © 2023 HUMINT Solutions