UPDATE TINO MDT 2021
ONTDEK HOE WE ERVOOR STAAN
INHOUDSOPGAVE Welkom
5
Wat is TINO?
7
Het begon als de Old-School
11
Toen kwam corona...
15
TINO MDT is er klaar voor!
17
1) Talentontwikkeling
19
2) Mensen ontmoeten buiten je bubbel
25
3) Iets doen voor een ander
29
Presenteren
37
Onze vertellers
43
In goede handen
53
We doen het samen
57
Terug- & vooruitblik
63
3
INHOUDSOPGAVE
Dit ben ik Jessy
WELKOM... ... in het TINO MDT Magazine! Hierin ga ik je van alles vertellen over ons TINO MDT programma in het afgelopen jaar. TINO MDT is één van de Maatschappelijke Diensttijd (MDT) programma's die sinds 2018 voor en met jongeren georganiseerd worden. Tijdens de MDT kan je jouw talenten ontwikkelen, ontmoet je nieuwe mensen en doe je iets voor een ander. Mijn naam is Jessy Klappers. Ik ben 17 jaar en deed twee jaar geleden zelf mee aan TINO MDT. Daarna ben ik bij het jongerenpanel gegaan. Inmiddels loop ik er stage en help ik onder andere bij de techniek voor de online sessies. In dit magazine vertel ik over de grote veranderingen die we maakten vanwege de corona-maatregelen, hoe de drie doelen van MDT verwerkt zijn in TINO MDT en onze plannen voor de toekomst. Omdat ik het programma al sinds 2018 ken, kan ik je er veel over vertellen. Soms word ik aangevuld, bijvoorbeeld door deelnemers en TINO teamleden. Ben je vooral benieuwd naar wat anderen (zoals deelnemers en leerkrachten) over het programma zeggen? Hun reacties vind je op de lichtgele pagina's. Misschien ken jij ons al langer of lees je voor het eerst over TINO MDT? Voor beide situaties is het magazine denk ik interessant om te lezen. Ik heb in ieder geval veel zin om je mee te nemen in ons verhaal!
5
WAT IS TINO? TINO MDT werkt met de TINO methode, ontwikkeld door HUMINT Solutions. Ik heb Haim Dror gevraagd om hier wat over uit te leggen. Hij is de ontwikkelaar van de TINO methode en oprichter van HUMINT Solutions. Hoi Haim, kan jij uitleggen wat TINO is? "Met alle plezier! En fijn dat jij het wilt vertalen, want wie mij kent weet dat ik geen Nederlands spreek 😊. TINO gaat ervan uit dat (zo goed als) iedereen zelfstandig goede keuzes kan maken, míts zij de informatie hebben die hiervoor nodig is. Denk bijvoorbeeld aan een treinstation. Als de informatie voor handen is (zoals welk perron, tijden, richtingen) lukt het de reizigers om de juiste keuzes te maken om van A naar B te komen. Maar is er een storing waarbij de situatie niet duidelijk is, dan wordt het gelijk een stuk lastiger om een goede keuze te maken. Ga je bijvoorbeeld wachten, rijd je om of pak je de bus? Het is dus belangrijk om de benodigde informatie te hebben. TINO biedt verschillende technieken aan die helpen bij het verzamelen van informatie die andere mensen hebben en waar jij van zou kunnen leren." Volgens mij werkte je vroeger nog niet met jongeren toch? "Dat klopt. De TINO methode zetten we sinds 2003 in voor het bedrijfsleven. Als bedrijven een vraag hebben waar ze zelf niet uitkomen met (hun) experts, kan TINO ze helpen om meer kennis te herkennen bij andere mensen om zo toch een oplossing te vinden. In Nederland werd de TINO methode in 2014 geïntroduceerd door Maya Lievegoed. Vanaf toen kregen we steeds vaker vragen uit andere domeinen, zoals vanuit het onderwijs en de zorg. Daar maken ze namelijk ook graag beter gebruik van de bestaande (maar verborgen) kennis. Scholen vroegen ons bijvoorbeeld of jongeren technieken van de methode ook zelf zouden kunnen leren. Dat kan zeker en TINO MDT is een van de programma's waarmee dit wordt gedaan. Hier maken jongeren op sportieve wijze kennis met enkele van deze TINO technieken. Dit doen ze door middel van opdrachten op de klimwand en gesprekken met ouderen over hun leven. Op de volgende pagina beschrijf ik de drie belangrijkste TINO uitgangspunten die we in TINO MDT verwerkt hebben." 7
TINO UITGANGSPUNT
TOEPASSING BIJ TINO MDT
Je kan leren van mensen waar je het
TINO MDT brengt mensen met elkaar in
niet van verwacht en mensen hebben
contact die elkaar normaal gesproken
meer kennis dan wordt herkend.
niet zouden spreken, om ze te laten zien dat je meer van elkaar kunt leren dan je verwacht.
Je kan niet alles met je eigen ogen
De deelnemende jongeren leren over de
zien. Je hebt anderen nodig om van te
verschillende soorten kennis die bestaan
leren.
en het belang van (de kennis van) anderen in je dagelijks leven.
Benut naast de herkende kennis, ook
Met de TINO MDT activiteiten proberen
de minder- en niet-herkende kennis
we kennis bij ouderen en jongeren aan
die in de samenleving aanwezig is.
te boren die niet voor de hand ligt. Om die reden gaan de gesprekken over diverse onderwerpen, zoals kunst, gerechten of trots. We proberen zo de jongeren en de ouderen meer zicht te geven op hun eigen kennis.
8
Bedankt voor je uitleg Haim! Vanaf hier neem ik het weer van je over. Straks vertel ik hoe het klimmen wordt ingezet om jongeren meer over TINO te leren. Maar eerst is het goed om te noemen dat, toen ik zelf meedeed aan het programma, we nog niet klommen. Want TINO MDT was in 2018 nog het OldSchool programma dat plaatsvond in een woonzorgcentrum. Hoe het programma er toen uitzag leg ik uit in het volgende hoofdstuk.
Als je meer wilt weten over de TINO methode, lees dan het digitale tijdschrift over TINO Climbing of bekijk de Innovate-presentatie die onze programmaleider Maya Lievegoed erover gaf. Je kunt natuurlijk ook de website bekijken van HUMINT Solutions: www.humints.com Daar vind je ook het digitale tijdschrift en het filmpje van Maya's presentatie.
9
HET BEGON ALS DE OLD-SCHOOL Het programma TINO Old-School begon in 2017. Het vond plaats in Woonzorgcentrum Vreedenhoff in Arnhem. In 2018 startte de MDT variant en via mijn school werd ik uitgenodigd om mee te doen. Zo heb ik het programma leren kennen. Bij de Old-School kon je oefenen om als kennisdetective te speuren naar informatie. Dit deden we door met ouderen in gesprek te gaan en door hun verhalen te reconstrueren. Deze skills oefenen deelnemers bij TINO MDT nog steeds. Maar daarover vertel ik je straks meer. De meeste vertellers die deelnamen waren inwoners van dit woonzorgcentrum. Ik ging met andere deelnemers vanuit het Old-School kantoortje op bezoek bij de vertellers. We trokken een Old-School shirt aan en spelden een naamkaartje op zodat het duidelijk was dat we Old-School-ers waren. Honderden gesprekken zijn gevoerd over heel veel onderwerpen. Van al deze gesprekken maakten jongeren verslagen die het team uitprintte en toevoegde aan het Old-School Boek van de vertellers. Zo konden ze het later nog eens teruglezen. De Old-School kwam regelmatig in de media en vanuit binnen- en buitenland kwamen mensen kijken. Wat de Old-School namelijk bijzonder maakte was dat de focus met de Old-School niet lag op wat de jongeren voor de ouderen konden betekenen, maar juist wat de ouderen de jongeren nog te bieden hebben. Door deze insteek voelden zij zich gewaardeerd en nuttig(er) voor de samenleving. Er gingen steeds meer jongeren en ouderen mee doen aan het programma en er haakten andere woonzorgcentra aan. In Vreedenhoff verhuisden we van het kantoortje naar een grote eigen ruimte in het gebouw. Die richtten we gezellig in met zitzakken en een voetbaltafel voor de jongeren en hoge stoelen voor de vertellers. We organiseerden een feestelijke opening en vanaf toen kwamen vertellers regelmatig buurten in onze ruimte. Dan zat jong (vanaf 12 jaar) tot oud (bijna 100) met elkaar aan tafel. Maar alles veranderde toen corona kwam... 11
Bekijk de video 'Old-School Aftermovie' op Youtube
Voor een indruk van het Old-School programma bekijk je onze aftermovie. Nog meer Old-School sfeer proeven? Zet dan een stap op de dansvloer bij ons Old-School gala in onderstaande video.
12
Bekijk de video 'Old-School Gala' op Youtube
SCHOOLBESTUURDER YVONNE "Ik durf te zeggen dat de Old-School belangrijk is voor onze school Thomas a Kempis. Voor een deel van onze leerlingen voegt de Old School echt iets toe aan hun opleiding. We kunnen ze hier helaas niet alle 1700 kwijt, maar de leerlingen die hier meedoen, komen altijd enthousiast terug. En wij zijn trots op hen omdat ze buiten de gebaande paden gaan en vaak ook buiten hun comfortzone van school en vrienden. Volgens mij is een onderdeel van je schoolloopbaan goed als je er met plezier aan hebt gewerkt, als je kunt vertellen wat je ervan hebt geleerd en als je weet dat je met iets bezig bent dat betekenisvol is. Dat geldt in hoge mate voor de Old-School. Een jaar of twee geleden heb ik het programma leren kennen en het was snel duidelijk dat het past bij wat we op Thomas a Kempis willen voor onze leerlingen. Naast hun diploma en cijferlijst hopen we namelijk dat ze waardevolle ervaringen meenemen als ze de school verlaten. Die waardevolle ervaringen zitten bijvoorbeeld in echt in contact zijn met anderen, in onverwachte dingen leren, in je verdiepen in anderen en in presenteren. Ik denk dat de Old-School iets is wat elke school haar leerlingen zou moeten willen aanbieden. Je ervan bewust worden dat er kennis te verzamelen is bij mensen van wie je dat niet verwacht, is zo belangrijk. En deze theorie vervolgens in de praktijk uitvoeren levert echt veel op. De leerlingen zijn oprecht geïnteresseerd in deze bijzondere manier van kennis verwerven en ze zijn echt nieuwsgierig naar de ouderen die ze interviewen en naar hun levensgeschiedenissen. Ze vinden het leuk om vervolgens die informatie om te zetten in iets creatiefs. Dat geldt voor zowel leerlingen van een jaar of veertien in de onderbouw als voor leerlingen van achttien die in hun examenjaar zitten. De leerlingen die aan de Old-School hebben meegedaan hebben geleerd dat ze verder moeten kijken dan de eerste indruk als ze met mensen in contact komen. En dat kennis verwerven niet alleen betekent het openslaan van een boek, naar je docent luisteren of op Wikipedia iets opzoeken. De school moet een afspiegeling van de maatschappij zijn en in het geval van de OldSchool is de maatschappij ook een school. De bewoners en vrijwilligers hier zijn eigenlijk mijn collega’s. Ook zij helpen de leerlingen stappen te zetten in hun ontwikkeling. Hele kostbare stappen. Dank jullie wel daarvoor."
13
TOEN KWAM CORONA... Omdat de Old-School gevestigd was in het woonzorgcentrum, merkten we gelijk de invloed van de corona-situatie. Door de maatregelen moesten we het gebouw uit en konden we niet meer bij de vertellers op bezoek. Alleen de noodzakelijke zorg ging nog naar binnen. De Old-School ruimte ging op slot. Maar niets doen was voor ons geen optie. Want we wilden juist contact houden met de jongeren en de vertellers. Al snel startten we de Old-School Belbrigade, waarbij jongeren (video)belden met de vertellers. Er deden veel jongeren en ouderen mee en zelfs voormalig staatssecretaris Paul Blokhuis kwam online op bezoek (de video hiervan met de titel 'Paul Blokhuis bezoekt Old-School' vind je via Youtube). Maar toch merkten we dat jongeren steeds vermoeider werden van alles wat opeens online ging. Ook niet alle ouderen konden de stap naar digitaal maken. Dus besloten we dat het programma nog verder moest worden aangepast. Een paar dingen stonden wel vast: Jongeren zouden nog steeds TINO skills oefenen en in gesprek gaan met vertellers Het moest een actieve vorm worden zodat de deelnemers hun energie kwijt zouden kunnen Woonzorgcentra als locatie lieten we voorlopig los, want het risico dat die nog langer dichtbleven voor onze activiteiten was groot En toen begon het puzzelen. Hoe kon dit georganiseerd worden?
15
TINO MDT IS ER KLAAR VOOR! Na hard werken aan een nieuw plan, met een nieuwe naam, huisstijl, nieuwsbrief en website, was het in de zomer van 2021 zover: TINO MDT was er klaar voor! Waarom TINO MDT? Omdat MDT staat voor Maatschappelijke Diensttijd en TINO staat voor de TINO-methode, oftewel leren van mensen waarvan je dat in eerste instantie niet verwacht. Net als Old-School Arnhem is TINO MDT er voor jongeren tussen de 12 en 27 jaar die life skills willen ontwikkelen, nieuwe mensen willen leren kennen én iets willen bijdragen aan de samenleving. Maar in plaats van in woonzorgcentra, komen we nu samen in de klimhal. Daar krijgen de jongeren uitdagende TINO (klim)opdrachten, alleen en als groep, en gaan ze met de begeleiders én vertellers in gesprek over belangrijke thema’s zoals mijlpalen, samenwerken, vallen en opstaan. Helemaal nieuw is de combinatie van de TINO-methode met het klimmen niet. TINO MDT is gebaseerd op het TINO Climbing programma van HUMINT Solutions. Speciaal voor de Maatschappelijke Diensttijd vormde HUMINT Solutions een programma met een mix van TINO Climbing en hun Knowledge Detecting programma waar het Old-School programma op gebaseerd was. Net als bij de Old-School, is TINO MDT gericht op de drie algemene MDT doelen: 1) talentontwikkeling 2) mensen ontmoeten buiten je bubbel 3) iets doen voor een ander De volgende drie hoofdstukken leggen uit hoe we dit doen bij TINO MDT.
17
1) TALENTONTWIKKELING Volgens de VO-Raad (de landelijke raad van het voortgezet onderwijs) helpt talentontwikkeling om jongeren 'tot maximale prestaties te brengen, eruit te halen wat erin zit, en onderpresteren te voorkomen' *. Maar dat is niet alles. Talentontwikkeling gaat ook om 'veelzijdigheid'. Dit is de ontwikkeling van een breed scala van talenten, niet alleen cognitief, maar ook sociaal, creatief en sportief. Met TINO MDT willen we bijdragen aan alle vormen van talentontwikkeling. Dit doen we door de deelnemers tijdens hun MDT: 1. hun eigen talenten beter te laten herkennen 2. nieuwe talenten te laten ontdekken 3. hun talenten te laten ontwikkelen De klimwand als symbool voor het leven Een groot onderdeel van het programma vindt plaats in de klimhal. Daar gebruiken we de klimwand als symbool voor het leven. Als TINO wordt uitgelegd zonder metaforen kan het soms best abstract zijn. Door de uitleg te koppelen aan het klimmen, krijgen jongeren meteen een beeld bij de theorie. Ze hoeven ook niet stil te zitten en kunnen hun energie kwijt. Veel deelnemers vinden het klimmen eerst wel spannend maar merken snel dat ze meer kunnen dan ze dachten. Dat is belangrijk om te ervaren, want als je weinig zelfvertrouwen hebt, zie je je eigen talenten soms minder. Daarom proberen we bij TINO MDT ook het zelfvertrouwen te vergroten. De klimwand kan daar goed bij helpen. Je ziet daarop gelijk dat als je je net iets meer uitstrekt of iets meer kracht zet, je ook verder komt. Je kan dus zelf een verschil maken. Maar je kan ook elkaar helpen door aan te wijzen wat een volgende stap kan zijn op de wand. Dat lijkt op het echte leven. Want je kan oefenen met kiezen welke tips je gaat gebruiken. Onze activiteiten in de klim- en boulderhallen zijn trouwens een vorm van bewegend leren. In het kader op de volgende pagina wordt dit uitgelegd.
*Zie https://www.vo-raad.nl
19
Door bewegend leren, oefenen deelnemers met de lesstof terwijl ze aan het bewegen zijn (Mullender-Wijnsma et. al., 2015). Volgens de Nederlandse Sportraad, de Onderwijsraad en de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving zorgt beweging ervoor dat je beter kan leren*. Bewegend leren heeft nog een voordeel: jongeren komen meer in beweging. En dat is nodig. Maar 41% procent van de jongeren tussen de 12 en 17 jaar beweegt voldoende**. Vergeleken met jongere kinderen en volwassenen, voldoen zij zelfs het minst aan de aanbevolen hoeveelheid matig en zwaar intensieve inspanning. Genoeg bewegen als jongere is ook belangrijk voor je toekomst. Want als je op jonge leeftijd positieve ervaringen opdoet met bewegen, houd je er op latere leeftijd een actievere levensstijl op na. Om al die redenen brengen we jongeren bij ons programma letterlijk en figuurlijk in actie!
Iedereen kan de lucht in De meeste deelnemers hebben nog nooit geklommen of het alleen lang geleden een keer gedaan. Maar klimervaring is niet nodig en bijna alle jongeren gaan op dag één al klimmen. Omdat ze vastzitten aan het touw kunnen de deelnemers niet ver vallen. Dat touw is er bij boulderen trouwens niet (we wisselen klimmen en boulderen met elkaar af). Met boulderen klimmen deelnemers minder hoog en liggen er matten op de grond die een val breken. Het risico op blessures is bij TINO MDT minimaal, omdat we de opdrachten steeds aanpassen aan elke deelnemer. Dus ben je groot of klein, sportief of juist niet, dan vindt de TINO trainer altijd een oefening die past bij wat jij aankan en jou uitdaagt. Wist je dat groot zijn handig is als grepen ver uit elkaar zitten, maar klein zijn goed uitkomt als de grepen juist dichtbij elkaar zitten? Elk formaat heeft dus weer een ander voordeel. Maar TINO MDT gaat niet om de beste klimmer worden en we zijn niet competitief (tenzij deelnemers zelf een wedstrijdje willen houden). Het klimmen is een middel en niet het doel op zich. We doen ook meer dan klimmen, daarover vertel ik je straks meer. Eerst deel ik een reactie van student Anis (deelnemer) en Remco (leercoach van ROC Nijmegen).
20
*Zie: https://www.nemokennislink.nl/publicaties/bewegen-om-beter-te-kunnen-leren **Zie: https://www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/bewegen/cijfers-context/huidigesituatie#!node-beweegrichtlijnen-kinderen
REACTIE ANIS (24 JAAR) "Ik volg de opleiding Sport & Recreatie op het ROC in Nijmegen en kwam zo in contact met TINO MDT. In het begin wist ik niet wat ik moest verwachten, zelf had ik nog nooit geklommen dus dat was in het begin wel spannend. Ook leerde ik hoe ik mijn verhaal kon delen, iets waar ik altijd al moeite mee heb gehad. Hierdoor leerde ik ook over het thema mijlpalen en wat voor een impact mijlpalen kunnen hebben op iemands leven. Zelf ben ik ook gaan nadenken wat de mijlpalen in mijn leven waren en hoe die mijn leven hebben veranderd en hoe belangrijk ze zijn in iedereens leven. Ook vind ik het super belangrijk voor jongeren om over zulke dingen te kunnen praten en bij TINO MDT kan dat. De combinatie van sporten en het mentale aspect bij TINO MDT spreken mij heel erg aan."
REACTIE LEERCOACH REMCO "In de afgelopen periode (september tot januari) hebben wij met studenten van ROC Nijmegen en van de opleiding Dienstverlening niveau 2 elke woensdag deelgenomen aan TINO MDT. De studenten kenden elkaar niet voordat ze aan dit programma deelnamen. Het TINO MDT programma is een mooie aanvulling op ons praktijkleren. Studenten zijn actief bezig met zowel klimmen als zelfontplooiing en talentontwikkeling. En dit heeft TINO MDT mooi in elkaar gegoten. Het programma is uitdagend, flexibel en erg veelzijdig wat goed is voor onze studenten. De begeleiders van TINO MDT zijn goed in staat om gepersonaliseerd te kijken naar wat iemand nodig heeft. Naast dat ze hun klimcertificaat hebben kunnen behalen, wat een mooie bijvangst is voor studenten, zie ik een mooie individuele groei. Studenten hebben hun eigen groei in beeld gebracht door het TINO element over mijlpalen. En ze hebben dit gedeeld met hun studiegenoten. Zo zijn ze erachter gekomen waar anderen vandaan komen en hun achtergronden zijn. Een mooie manier om samenwerken te bevorderen. Het mooie aan dit programma is dat studenten erg actief zijn door het klimmen en door elkaar hierin te begeleiden. Studenten hebben ook leerlingen van een praktijkschool begeleid in het klimmen. Hierin kwam een verantwoordelijkheid die iedere student in zich heeft naar boven. En dit was al na week vijf, daarom bevestigt dit mij nogmaals dat jongeren wel degelijk verantwoordelijkheid kunnen nemen. Maar zet ze in hun kracht! Een mooi en leerzaam programma waar we in de toekomst wederom mee willen en gaan samenwerken." 21
Naast oefeningen op de wand, werken deelnemers aan individuele en groepsopdrachten. Het doel hiermee is jongeren meer inzicht te geven in de stappen die ze in hun leven zetten en al hebben gezet. Hierover gaan we ook in gesprek. Net als bij het klimmen worden de opdrachten en gesprekken aangepast aan de leeftijd en het profiel van de deelnemer. Hierdoor is het leerzaam en leuk voor hele verschillende jongeren. De eerste stap Om de drempel om mee te doen kleiner te maken, kunnen geïnteresseerde jongeren (en leerkrachten) een kijkje nemen bij onze maandelijkse open klimsessie. De werving begint trouwens meestal een stap eerder. Namelijk bij de samenwerkingspartners, zoals de scholen. Daar vertellen we over het programma en nodigen we jongeren uit om mee te doen. Onze maandelijkse open klimsessies zijn ook de samenkomsten met het jongerenpanel van TINO MDT. Dat is handig, want nieuwkomers die vragen hebben kunnen die stellen aan jongeren die het programma van binnenuit kennen. In het gele kader staat meer uitleg over ons jongerenpanel. Deelnemers van TINO MDT ontwikkelen niet alleen hun talenten. Ze ontmoeten ook mensen buiten hun bubbel en doen iets voor een ander. De volgende twee hoofdstukken gaan daarover.
Ons jongerenpanel TINO MDT heeft sinds 2018 een jongerenpanel met jongeren van 14 t/m 22 jaar oud die maandelijks samenkomen om mee te denken. Enthousiaste jongeren worden hiervoor uitgenodigd. Als ze dat willen kunnen ze doorgroeien tot stagiair (zoals ik 😃) en teamlid. De vragen en ideeën die het TINO team heeft over het programma bespreken we met de jongeren om te horen hoe zij er over denken. Zo weten we beter wat speelt onder de doelgroep en leren we van hun mening.
23
2) MENSEN ONTMOETEN BUITEN JE BUBBEL Nu ga ik je wat meer vertellen over het tweede doel van het programma: mensen ontmoeten buiten je bubbel. Bij TINO MDT zijn dit de vertellers en jongeren die heel verschillend zijn. Bijvoorbeeld omdat zij van een ander opleidingsniveau komen. Wij brengen ze met elkaar in contact om te oefenen hoe je meer kan leren van elkaar dan je verwacht. Twee voorbeelden: je kan van een buschauffeur veel leren over de lokale modetrends (want hij ziet iedere dag honderden mensen de bus instappen!) en schoonmakers weten vaak van alles over de beveiliging van huizen. Maar deze niet-herkende kennis komt niet vanzelf tevoorschijn. Je moet ernaar leren speuren. Dát is wat de jongeren tijdens de gesprekken oefenen. Knowledge detecting noemen we dat. Ik stel programmaleider Maya Lievegoed een paar vragen over dit onderdeel van TINO MDT zodat je er een beter beeld van krijgt. Hoi Maya, bij de Old-School ging het over knowledge detecting en nu ook weer bij TINO MDT. Waarom doen jullie dit? Maya: "Omdat het belangrijk is om goed te kunnen leren van anderen. De arbeidsmarkt verandert en je hebt als jongere (en volwassene) steeds meer zogeheten innovatievaardigheden nodig, zoals informatieverwerving en netwerken. Goede keuzes maken is naar ons idee ook een cruciale skill. Deze vaardigheden kan je oefenen door met vertellers in gesprek te gaan. Juist als hun kennis wat minder zichtbaar is, omdat ze bijvoorbeeld al lang met pensioen zijn en dingen zijn vergeten, moet je als een kennisdetective harder aan de slag om hun verhalen te reconstrueren. Dat stimuleert hele andere vaardigheden dan een les op school van een docent met een duidelijk verhaal. Als het jongeren lukt om meer (relevante) informatie te vinden kunnen ze die skill vervolgens ook inzetten in hun eigen leven en omgeving, bijvoorbeeld bij vragen rond hun interesses of vervolgopleiding."
25
Dus het gaat niet alleen over hun ontmoeting met de vertellers? "Klopt! Wat deelnemers leren bij TINO MDT gaat over alle mensen die de jongeren tijdens en na hun MDT nog tegen gaan komen. Als ze beseffen hoeveel ze van anderen kunnen leren en vice versa, verandert het hun blik op alle mensen om ze heen. Er wordt in onze samenleving vaak gefocust op hoe je anderen kan helpen en hulp is soms echt nodig. Maar als je ziet wat je kan leren van een ander ontstaat er naar ons idee een gelijkwaardiger contact. Ook (of juist) met degenen waar je normaal gesproken overheen zou kijken, die je in hokjes plaatst of waar je misschien zelfs een negatief vooroordeel over hebt." Merk je dat deelnemers anders naar ouderen gaan kijken? "Jazeker. Ik herinner me een jongere die zei: "Vroeger zag ik ouderen als groep, nu zie ik ze als individu." Maar het gaat niet alleen om jong en oud. Het gaat vooral om leren inschatten wie jou van informatie kan voorzien. Zo was er een deelnemer die besefte dat hij via de manicure van zijn verteller wellicht meer informatie over haar kon vinden, omdat zijn verteller daar regelmatig kwam. Die associatieve manier van denken is heel handig, net als betere vragen leren stellen. Goede vragen stellen begint bij goed kunnen luisteren trouwens." Volgens mij zijn niet alle gesprekken in de klimhal toch? "Dat klopt. We kijken steeds wat er mogelijk is voor de jongeren, de vertellers en qua corona-maatregelen. Soms wordt er ge(video)beld, soms is het in het klaslokaal of in de klimhal en een andere keer is het buiten, zoals met meneer Janssen die op de foto staat op de vorige pagina." Bij de Old-School presenteerden we na de gesprekken iets over het leven van de verteller. Is dat nog steeds bij TINO MDT? "Jazeker. Hoe ze het presenteren hangt af van het profiel van de jongeren. Sommigen schrijven artikelen, anderen maken een tekening of collage. De vertellers ontvangen die in hun mailbox of op papier en het eindresultaat wordt online en indien mogelijk ook offline gepresenteerd." Oké, dankjewel Maya! Nu vraag ik een deelneemster en twee ouders van deelnemers wat zij van TINO MDT vonden. 26
MAUD (15 JAAR) “Ik heb het meeste geleerd om niet bang te zijn om mensen aan te spreken om informatie te vragen. Anders bleef ik heel erg hangen bij een vraag. Zo kwam ik steeds verder met mijn opdracht door op pad te gaan met nieuwe kennis van mensen om me heen.”
REACTIE MOEDER
VAN PRAKTIJKSCHOOL LEERLING TONY (14 JAAR) "Hij heeft nieuwe dingen gedaan en nieuwe mensen leren kennen, anders dan op school en bij het voetbal. Hij wil nu zelf graag blijven klimmen. Hij heeft ook een hele week zonder medicatie gedaan!"
REACTIE MOEDER
VAN PRAKTIJKSCHOOL LEERLING JAEL (15 JAAR) "Mijn dochter wilde in eerste instantie alleen mee om te kijken of ze het wel leuk vond. Na de eerste dag kwam ze al heel enthousiast thuis en ze wilde blijven gaan. Ze vindt het moeilijk om zich open te stellen voor andere mensen, ik heb het gevoel dat ze dat hier zeker gedaan heeft." 27
3) IETS DOEN VOOR EEN ANDER Het derde doel van TINO MDT is iets doen voor een ander. Hiervoor maken de jongeren iets voor de vertellers . Ze schrijven bijvoorbeeld een artikel over hun levensverhaal, of ze maken hier een tekening van. Ze gaan soms ook aan de slag in de keuken met recepten van een verteller. Ik ga teamlid Melody Toering over dit derde doel wat vragen stellen. Zij begeleidt de deelnemers bij deze activiteiten. Hoi Melody, kan jij een voorbeeld geven van wat jongeren voor vertellers doen? Melody: "Hoi Jessy. Ja zeker! Leuk om mee te helpen aan dit magazine. Een mooi voorbeeld van wat er voor de vertellers gedaan of gemaakt wordt, is die van drie ArtEZ studenten. Die koppelden wij in september individueel aan een verteller. Het doel was om eerst zoveel mogelijk te weten te komen over een kunstobject van de verteller om er vervolgens zelf een eigen kunstwerk van te maken. Na de TINO introductie-workshop over niet-herkende kennis en de kennismaking met de vertellers, bezochten de studenten ‘hun’ verteller thuis. Samen kozen ze het te onderzoeken kunstobject en begon hun speurwerk." En hoe reageerden de vertellers op hun onderzoek? "De vertellers waren hier bijzonder verrast over. Ook waardeerden ze het contact met de jongeren. Zo reisde Rolf samen met zijn verteller Rob af naar Bussum en Naarden. Daar bezochten ze de melkhuisjes die op een ingelijste foto van Rob staan: het object waar Rolf zijn onderzoek naar deed. Tijdens de trip deelden Rob ook veel jeugdherinneringen en ze reden langs zijn geboortehuis." Hoe gaat het nu verder? "Begin oktober begon de laatste fase van hun deelname: het maken van een eigen creatieve versie van het gekozen kunstobject. De presentatie van het eindresultaat vindt in januari 2022 plaats. Ik ben erg benieuwd hoe dat gaat worden! Op de volgende pagina kan je zien waar ze mee bezig zijn en vertellen ArtEZ studenten Rolf en Nienke wat ze er van geleerd hebben."
29
ROLF (19 JAAR) “Van tevoren was ik een beetje sceptisch, maar de hele ervaring en de opzet van het project had ik echt niet verwacht en bevalt mij goed! Mijn intrinsieke motivatie staat de hele tijd aan en dat werkt echt fijn. Eerst vond ik het spannend om op de vertellers af te stappen. Die sprong voelt voor mij nu al een stuk kleiner, vooral natuurlijk bij mijn verteller Rob. Ook heeft het project mij een andere onderzoeksrichting ingestuurd dan ik normaal zou doen, door hetgeen te kiezen waar nog weinig informatie over was en waar ik niet gelijk interesse in had. Mijn interesse is tijdens het onderzoek alleen maar gegroeid en dat maakt het voor mij geslaagd. Vooral op het vlak van mensenkennis (ongedocumenteerde kennis) neem ik veel van dit project mee en dat vind ik erg waardevol. Wat ik merkte was dat naar de ouderen toegaan voor mij het meest uitdagend was en ook de vragen stellen die misschien niet voor de hand liggen. Ik werd vooral verrast op het moment dat ik weer nieuwe informatie vond waar ik echt wat aan had. Op zo’n manier kennis delen werkt echt fijn!”
NIENKE (21 JAAR) "De eerste week vond ik erg spannend, ik had nog niet zo’n duidelijk beeld van wat we precies zouden gaan doen. Na de eerste dag, waarop we wat uitleg kregen over het proces, had ik er eigenlijk heel veel zin in. Mijn gesprekjes met mijn verteller Jan verliepen soepel en waren gezellig. Ik had soms wel wat moeite met het gesprek leiden omdat Jan zo veel wist te vertellen en ik een en al oor was. Ook had ik moeite met nietherkende kennis vinden bij Jan. Als Jan een onderwerp interessant vindt gaat hij zelf al veel onderzoek doen om er meer over te weten. Maar toen ik eenmaal startte met mijn onderzoek bleek dat er nog best veel te vinden was waarvan ik verwachtte dat Jan dat nog niet allemaal wist. Ook is Jan iemand die het onderzoek op zich al kan waarderen waardoor ik iets minder druk voelde om al veel te vinden bij het onderzoek. Ik vond het heel leuk en het gaf me inspiratie om de presentaties van de anderen te zien, omdat ik op die manier wellicht weer nieuwe ingangen kan bedenken voor mijn eigen onderzoek. Ik ben benieuwd hoe ik dit onderzoek nu verder ga vormgeven om er zelf iets artistieks van te maken." 30
Melody: "ArtEZ studente Jente onderzocht het verhaal van verteller Dina en maakte tijdens dit proces bovenstaande mindmap om al haar vondsten, associaties en vragen bij te houden. Rolf maakte naar aanleiding van zijn onderzoek een eigen interpretatie van de melkhuisjes op plexiglas. Deze zie je hieronder."
31
Leerlingen van Praktijkschool Produs presenteren de collage die zij voor een verteller maakten.
Volgens mij gaan jongeren ook naar vertellers toe. Klopt dat? Melody: "Ja, dit klopt. We doen dit bijvoorbeeld in het Arnhemse Elderveld. Daar spelen diverse sociaal-economische vraagstukken, waaronder de vergrijzing van de bewoners en het leefbaarheidsniveau voor gezinnen en jongeren. Daarom vindt Gemeente Arnhem het belangrijk om er activiteiten zoals die van TINO MDT te organiseren en zijn zij partner van ons programma." Wat doen jullie daar dan precies? "In Elderveld staat Praktijkschool Produs waar wij al sinds 2018 mee samenwerken. Voor de hele corona-situatie kwamen hun leerlingen altijd naar het woonzorgcentrum toe. Sinds 2021 gaan we met leerlingen van deze school op speurtocht naar de recepten van ouderen in Elderveld. Over een periode van 3-4 weken interviewen de jongeren een verteller. Ze zoeken hierbij niet alleen naar een recept maar ook het verhaal achter het recept. Want van wie heeft de verteller dit leren maken en waaraan of aan wie doet het recept de verteller denken? En hoe heeft een gerecht als ‘Anneke’s huffelpuf’ haar naam gekregen?" Presenteren zij ook wat ze gevonden hebben? "Absoluut. Na genoeg informatie verzameld te hebben bereiden de leerlingen het koken voor. De boodschappen worden gedaan en de verteller wordt (met gezelschap) uitgenodigd om het gerecht te komen eten op school." Wat leuk. Laat het maar weten als je nog iemand nodig hebt om te komen proeven.😉 "Haha, zal ik doen! Trouwens, jongeren maakten ook collages over de gesprekken en brachten die naar de vertellers toe. Dat zie je links op de foto. Over de activiteiten in Elderveld hebben we recent een tussentijds verslag geschreven. Dat kan je vinden op de projectenpagina van de TINO MDT website. Oké, dankjewel!
33
Leerlingen van Praktijkschool Produs serveren het gerecht waar vertellers Ger en Leo ze eerder over vertelden.
PRESENTEREN
35
PRESENTEREN Deelnemers presenteren vaak bij ons programma. Dit doen ze niet alleen aan het einde, maar ook nadat ze een opdracht gemaakt hebben. Soms presenteren ze alleen en soms als duo of groep. Wij denken dat je niet vaak genoeg kunt oefenen met presenteren. Het wordt makkelijker en minder spannend als je het vaker doet. Dat heb ik ook ontdekt 😝. En je leert van elkaars presentatie. Aan het einde van iemands MDT is er altijd een feestelijke, openbare, eindpresentatie. De eindpresentatie Samen met de deelnemers wordt de vorm van de eindpresentatie gekozen. We bereiden de presentatie met de jongeren voor, versieren de ruimte met ballonnen, de koffie en thee wordt klaargezet en het publiek komt langzaam binnen: vertellers, vrienden, ouders en andere geïnteresseerden. Door de coronamaatregelen vonden er veel eindpresentaties online plaats. Combi-presentaties waren er ook, met enkele deelnemers op locatie en een deel online publiek. Na de presentatie ontvangen de jongeren een certificaat en als ze dat willen een referentie voor hun CV of LinkedIn profiel. Alle deelnemers worden uitgenodigd voor ons TINO netwerk, waarmee we leuke, extra activiteiten organiseren, zoals het maandelijkse open klimmen en de jaarlijkse klim-reünie, samen met de vertellers. Wij kijken ook altijd of de jongere de geplande doelstellingen heeft behaald en of hij of zij nog tips of ideeën heeft. Een presentatie van het afgelopen jaar die extra bijzonder was, was die in Tiel. Daar gingen deelnemers in gesprek met vertellers en werkten we samen met het Regionaal Archief en Zinder Educatie. De afbeeldingen die de jongeren maakten over de gesprekken zijn vereeuwigd op de muren van vier tunnels in Tiel! Voor de vertellers die hierbij meehielpen organiseerden we een feestelijke bijeenkomst in Zinder, waar de originele afbeeldingen geëxposeerd werden. Verteller Frans Baggerman zorgde voor muziek.
37
Vertellers bezoeken de expositie in Cultuurcentrum Zinder in Tiel met afbeeldingen die deelnemende jongeren maakten over de gesprekken.
39
Wij proberen zelf ook regelmatig over het TINO MDT programma te presenteren. Hiervoor hebben we bijvoorbeeld onze website en socials, maken we filmpjes (zoals die hieronder), hebben we een maandelijkse nieuwsbrief (die UPdate heet), werken we veel mee aan media-uitingen en maken we magazines zoals deze. Op pagina's 58 en 59 staat een overzicht van plekken waar wij ons tot nu toe gepresenteerd hebben. Maar eerst vraag ik leerkracht Alexandra naar haar reactie op het programma en deel ik een filmpje over een dag bij TINO MDT.
Bekijk de video 'Een dag mee met TINO MDT' op Youtube
In bovenstaande video kun je zien hoe een dag in de klimhal bij TINO MDT eruitziet. Studenten van ROC Nijmegen klommen die dag samen met leerlingen van Praktijkschool Produs.
40
LEERKRACHT ALEXANDRA "Wij doen al sinds 2018 mee met TINO MDT. Het programma is super! Het daagt de jongeren fysiek en mentaal uit en brengt ze in contact met mensen en verhalen buiten hun bubbel. Ze komen in een setting die nieuw is en door de kleinschalige opzet worden ze niet gemeten aan de andere leerlingen. Ik zie dat het zelfvertrouwen van de jongeren groeit, dat ze grenzen verleggen en zich bewuster worden van belangrijke thema’s in hun leven, zoals mijlpalen, tegenslagen en keuzes maken. Doordat ze andere vaardigheden ontwikkelen dan wat ze normaal oefenen in de lessen, vormt het een waardevolle toevoeging op het curriculum. Ik zie bijvoorbeeld dat ze sneller een gesprek beginnen en zich meer open op durven stellen. En wij leren de leerlingen er beter door kennen omdat je andere kanten van ze ziet. Inmiddels stimuleren wij al onze leerlingen om mee te doen aan het programma. Het is ook fijn dat het van A tot Z strak geregeld is door het TINO team. Hierdoor heb je er als leerkracht weinig omkijken naar."
41
ONZE VERTELLERS Sinds de start van het programma doen er al vertellers mee. Deze groep vinden wij net zo belangrijk als de jonge deelnemers, omdat hun deelname ook onderdeel is van de maatschappelijke impact die we met TINO MDT proberen te bereiken. In het kader hieronder staat dit uitgelegd.
In onze samenleving zijn er steeds meer mensen die een verlies aan zingeving ervaren (LKCA, 2020). Zingeving gaat onder andere over de behoefte om gewaardeerd te worden en om een doel en betekenis in het leven te vinden (ZonMw, 2016). Ook het kunnen voeren van eigen regie speelt hierbij een belangrijke rol (Antonovsky, 1979). Kunst en cultuur worden steeds vaker verkend als middel om zingeving te vergroten. In de ouderenzorg laat onderzoek zien dat culturele interventies hier een positieve bijdrage aan kunnen leveren (Campen et al. 2017). TINO MDT probeert bij te dragen aan de zingeving van ouderen door ze de mogelijkheid te geven om zo zelfstandig mogelijk in gesprek te gaan met jongeren én met andere vertellers, over hun eigen levensverhalen en interesses.
Ik heb teamlid Titia gevraagd om mij meer te vertellen over de samenwerking met de vertellers. Titia maakt als eerste kennis met nieuwe vertellers en begeleidt ze tijdens hun deelname. Hoi Titia, hoe gaat het als een oudere zich aanmeldt? Titia: "We beginnen altijd met een uitgebreide kennismaking om uitleg te geven over het programma en vooral ook om de oudere beter te leren kennen. Want als we weten wat hij of zij aan kennis en ervaringen heeft, kunnen we later een goede match maken met de jongeren. Bij vertellers die zelf nog geen ervaring hebben met videobellen, maar dit wel willen leren, kom ik langs om ze dit uit te leggen. De verteller kan het daarna zelf en vervolgens via Teams meedoen aan onze online activiteiten." 43
Deelnemers gingen onder begeleiding bij verteller Marga uit Elderveld op bezoek.
45
Wat vinden vertellers leuk aan de gesprekken? "Elke verteller is anders, maar ze vinden het allemaal leuk om iets voor de jongeren te betekenen. Ze zien dat de deelnemers leren van de gesprekken. Veel jongeren vinden het namelijk best spannend om een onbekende te interviewen. Veel vertellers vinden het ook belangrijk dat jongeren verhalen horen over vroeger. Dat wat nu vanzelfsprekend is, zoals het gebruik van smartphones, onderwijs voor meisjes of kiezen met wie je trouwt, vroeger helemaal niet het geval was!" Kan elke oudere meedoen als verteller? "Iedereen boven de 60 jaar kan zich aanmelden. Werkervaring, opleiding of culturele achtergrond maakt ons niet uit. Sterker nog, hoe diverser hoe leuker. Je hoeft ook geen geboren spreker te zijn, want als de jongeren wat meer hun best moeten doen om van je te leren, oefenen ze juist om een kennisdetective te zijn. Omdat de vertellers verschillen, is iedere activiteit met een verteller maatwerk. We kijken wat de verteller kan en wil delen en in welke vorm dit past. Spreken de jongeren bijvoorbeeld bij de verteller thuis af of op de school? Wat wordt het einddoel waar de jongeren naar toewerken? Het is belangrijk om dit zorgvuldig te plannen. Zo halen de jongeren en de vertellers er het meest uit. Bij TINO MDT gaat het dus niet om een groepsactiviteit waar meerdere vertellers samenkomen. Daar hebben we de TINO koffie voor." Wat is dat? "We organiseren elke maand een koffie speciaal voor de vertellers. Zo komen ze ook met elkaar in contact. Het is extra leuk dat vertellers uit verschillende provincies elkaar bij de online koffies kunnen ontmoeten. In de afgelopen maanden vonden de koffies meestal online plaats vanwege de corona-maatregelen, maar sinds oktober is er elke maand naast de online koffie, ook een offline koffie georganiseerd. Eerst in Arnhem, toen in Renesse en in december was het in Tiel. Bij de koffies horen we veel ervaringen van vertellers, waardoor we het programma weer kunnen verbeteren." Gaat er wel eens iets mis bij het contact tussen de jongeren en een verteller? "Dat gebeurt gelukkig niet vaak, maar de deelnemers blijven mensen. Soms vindt een jongere het zo spannend om te bellen dat ze het niet doen of heel snel de vragen stellen en gauw ophangen. Dat is voor de verteller natuurlijk minder leuk want die ziet uit naar het gesprek. Er gebeuren ook grappige dingen, zoals een jongere die eerst de 46
partner van de verteller aan de lijn kreeg en daar lang mee zat te praten.
Een andere jongere belde het verkeerde nummer en degene die opnam snapte niet waarom er opeens allerlei vragen gesteld werden. Meestal kunnen we er met z'n allen goed om lachen en leren we ook juist van de dingen die minder soepel verlopen." Hoe reageren de vertellers erop als het misgaat? "Gelukkig begrijpen de vertellers dat het niet altijd goed gaat en dat jongeren het vaak erg spannend vinden. Maar we hebben altijd even contact met een verteller nadat hij of zij mee heeft gedaan aan een programma-activiteit, zoals de gesprekken met een jongere. Zo weten wij wat de verteller ervan vond en of wij nog iets kunnen verbeteren in de begeleiding. Dit vinden we belangrijk, want zonder de inzet van de vertellers kan het programma niet bestaan. Daarom organiseren we regelmatig dingen om ze in het zonnetje te zetten. In 2020 ging Maya bijvoorbeeld verkleed als Sinterklaas langs bij de vertellers en met Pasen vonden de vertellers een chocolade-paashaas op hun stoep. Dit najaar wilden we weer iets doen en kwamen we op het idee om een nummer voor de vertellers te schrijven. Misschien is het leuk om teamlid Tatum te vragen je daar meer over te vertellen. Die zong het nummer in!" Houden de jongeren contact met hun verteller als ze klaar zijn met TINO MDT? "Sommigen wel, maar wij en de vertellers verwachten dit nooit van de jongeren. Dat zou een drempel kunnen geven om mee te gaan doen. Wat we zien is dat jongeren tijdens hun deelname op eigen initiatief wat vaker met de verteller afspreken dan wat eigenlijk gepland stond. Sommigen gaan bijvoorbeeld even op bezoek bij de verteller thuis. Anderen zien we hun eigen opa of oma opzoeken en er was ook een jongere die zei dat hij nu sneller naast een oudere in de bus gaat zitten om een praatje te maken." Stoppen er vertellers bij het programma? "Ja, soms wel. Bijvoorbeeld omdat een verteller minder tijd heeft, bijvoorbeeld door een nieuw kleinkind of vanwege gezondheidsproblemen. Wat ook gebeurt is dat we afscheid moeten nemen van vertellers die in de laatste fase van hun leven zijn gekomen. We maken dan voor de verteller en zijn of haar familie een map met alle dingen die deelnemers over de verteller gemaakt hebben. Daar zijn ze vaak heel blij mee. Soms leest de familie verhalen die ze zelf helemaal niet wisten over de verteller!" Dankjewel Titia! Ik zal Tatum vragen naar het nummer voor de vertellers, maar eerst nog een leuke foto van ons met de kerst...
47
In december maakten we een rondje langs enkele vertellers. De geplande presentatie van jongeren die deze vertellers hadden gesproken kon helaas niet doorgaan vanwege de maatregelen (en werd uitgesteld tot januari). Om het jaar toch vrolijk af te ronden, kwamen we met een deel van het team langs om voor ze te zingen.
48
49
Hoi Tatum, kan jij mij meer vertellen over het nummer dat jullie speciaal voor de vertellers schreven? Tatum: "Ja leuk! Zoals Titia vertelde zijn de vertellers erg belangrijk voor ons programma. Daarom vinden we het fijn om ze vaak genoeg in het zonnetje te zetten. En we doen dit graag op een originele manier. Zo schreven we vorig jaar een nummer voor de vertellers om ze te bedanken. Voor de clip regelden we zonnebloemen, een rode eend en een filmploeg. We nodigden vertellers uit om zelf mee te doen. Vanuit de rode eend brachten we bossen zonnebloemen rond. De vertellers wisten dat we zouden komen, maar niet precies hoe. De oldtimer en de bloemen waren dan ook een vrolijke verrassing! De muziekvideo stuurden we naderhand naar alle vertellers in Nederland, met een boeket of bloemen-cadeaubon. Zo werden de vertellers in het zonnetje gezet en konden ze meegenieten van het mooie Arnhem waar veel teamleden wonen en waar de eerste Old-School vijf jaar geleden begon."
Bekijk de video 'Vandaag zet ik jou in de zon' op Youtube.
50
Verteller Rob “Ik vond het heel prettig om over diverse gebeurtenissen uit mijn leven te kunnen vertellen. Jullie mogen me vaker uitnodigen.”
Verteller Dina "Een paar middagen heb ik gezellig gepraat met de studente waar ik aan gekoppeld was. Niet alleen over het gekozen onderwerp, maar ook andere zaken die ter sprake kwamen. Door de vragen dacht ik na over dingen, waar ik eerder niet het waarom van wilde weten. Zo leerden wij van elkaar en werd het elke keer een verrassende middag. Ook werd ik verrast bij de tussentijdse presentatie. Ze had veel resultaat over haar zoektocht naar mijn onderwerp en verhaal. Ik kijk erg uit naar de eindpresentatie. Ik blijf zeker meedoen, want het contact met jonge mensen, die ook nog eens de tijd hebben om naar mij te luisteren is……geweldig!"
Vertellers Leo & Ger "Goed dat de leerlingen op deze manier ervaring op doen met koken en de omgang met de oudere generatie. Mochten jullie ons weer willen benaderen om te gaan kokkerellen, dan laat je het maar horen!"
Verteller mevrouw Kam "De jongeren stelden mij gerichte vragen. De presentatie die zij maakten vind ik heel leuk bedacht en knap gedaan. Ik ben heel blij dat ik hieraan heb meegedaan."
51
IN GOEDE HANDEN Nu je wat meer weet over de vertellers, ga ik in dit hoofdstuk Florien Sjoerdsma wat vragen stellen over de TINO trainers die de activiteiten begeleiden. Florien leidt de klimsessies en overziet wie wat doet binnen het team. Florien, jij zat al in het team bij Old-School Arnhem toen ik meedeed toch? "Dat klopt. Daar begeleidde ik ook de deelnemers en vertellers. Hoewel de hele corona-situatie natuurlijk niet leuk is, ben ik wel heel enthousiast over hoe we de OldSchool, vanwege de corona-maatregelen, hebben omgezet in TINO MDT." Want jij klom al langer. Kan je daar iets over vertellen? "Zeker! Voordat ik met TINO werkte, klom ik zelf op wedstrijdniveau en reisde de wereld rond voor de klimsport. Ik was er goed in. Zo klom ik 8a's, wat zeker voor dames een erg hoog niveau is. In 2014 werd ik 3e van Nederland. Toch begon het klimmen mij te vervelen. Toen ik in 2017 in aanraking kwam met TINO ontstond het idee om de methode te combineren met de klimsport. Dat leek mij erg interessant omdat je het klimmen dan inzet voor een bredere persoonlijke ontwikkeling." Jij kon dus al heel goed klimmen. Moeten alle TINO MDT begeleiders dat kunnen? "Ja en nee. Ons team is heel divers, qua leeftijd, opleidingsniveau en achtergrond. Er zijn ervaren professionals en de klimtrainingen worden altijd begeleid door personen die de benodigde certificaten hebben. Maar TINO MDT bestaat uit veel meer dan klimmen en gaat ook over inzicht in je eigen keuzes en leren van de vertellers. Dat vraagt weer andere skills en dus andere begeleiding. De meeste teamleden vinden klimmen trouwens leuk. Ze hebben het in ieder geval allemaal een keer gedaan." Wat voor mensen zitten er nog meer in het team? "We hebben bijvoorbeeld ook stagiairs en voormalige MDT-ers in ons team, die zelf nog jong zijn en daardoor dicht bij de doelgroep staan. En er werken personen mee die uit een lastige situatie komen en werkervaring willen opdoen. Wij vinden het altijd een mooie uitdaging om bij ieder teamlid te ontdekken waar hun kracht zit en wat wij van ze kunnen leren. Dit is een echte TINO gedachte, want wij geloven dat al die 53
verschillende perspectieven ons programma alleen maar beter maken. De vertellers en samenwerkingspartners zien we trouwens ook als een belangrijk onderdeel van het geheel. Wij leren namelijk veel van hun reacties en (levens)ervaringen!" Dankjewel Florien! Ik zal teamlid Siham vragen om te vertellen over haar ervaring als begeleider bij TINO MDT. In het volgende hoofdstuk beschrijf ik de samenwerkingspartners. En hieronder zet ik een filmpje van toen je 3e werd van Nederland. Dat is indrukwekkend om te zien!
Bekijk de video 'NK lead 2014' op Youtube
54
TEAMLID SIHAM "Vorig jaar ben ik als trainee bij het team gekomen. Ik ben 21 jaar en sta daardoor dicht bij de doelgroep. Ik heb veel meegemaakt in mijn jeugd waardoor ik weet hoe zwaar het kan zijn om naar een mijlpaal toe te werken. Je hebt ook niet alles zelf in de hand, net als op de klimwand waar je het moet doen met de grepen die er zijn. De hele samenwerking en het concept zijn ontzettend verrijkend voor mij en naar mijn idee kan TINO voor heel veel mensen werken. Ik zie dat het programma echt een boost kan geven aan het zelfvertrouwen van deelnemers. De een overwint een stuk van zijn hoogtevrees. De ander ziet in dat om grote stappen te maken, er kleine stapjes nodig zijn. Er borrelt altijd van alles op tijdens de sessies. Bij de deelnemers, maar ook bij de teamleden, zie ik continu ontwikkeling. Het is mooi om te zien hoe het deelnemers nieuwe inzichten geeft en hoe ze zichzelf en de anderen beter leren kennen. Ik kan oprecht zeggen dat ik geniet van de tijd die ik met mijn team doorbreng. Nieuwe inzichten, nieuwe ideeën, nieuwe gevoelens en nieuwe handelingen. Dat is iets waar ik veel waarde aan hecht; ontwikkeling. Nieuwe perspectieven delen om samen verder te komen."
55
WE DOEN HET SAMEN Om TINO MDT mogelijk te maken, werken we samen met veel mensen en organisaties. Ik heb Maya gevraagd om een lijstje te maken. Dat staat hieronder. Jongerenpanel Vertellerspanel Ouders Scholen (van praktijkscholen t/m HBO opleiding) Gemeenten Woonzorgcentra & zorgorganisaties Kunst-en cultuurorganisaties Wijkteams Arbeidsontwikkelbedrijf Klim- en boulderhallen Fondsen Jonge ondernemers, zoals voor de marketing en fotografie Al deze samenwerkingen zijn belangrijk, bijvoorbeeld voor de werving en begeleiding van jongeren en vertellers. Maar ook voor de locaties van onze activiteiten en de cofinanciering van het programma. Om kennis te delen en onze partners en andere geïnteresseerden op de hoogte te houden van onze activiteiten hebben we niet alleen een nieuwsbrief maar schuiven we ook regelmatig aan bij meetings en media-uitzendingen. Ook maken we tussentijdse verslagen die wij offline en online beschikbaar stellen. Op de volgende pagina's vind je een aantal voorbeelden van waar en hoe we het programma gepresenteerd hebben. Onze eigen verslagen (zoals dit magazine) kan je vinden op de pagina www.tino-mdt.nl/projecten
57
Met de klok mee: 1) Deelneemster Nelly en verteller Geert deden mee aan de Arnhemse expositie 'Het Bruist aan de Rijn' over bijzondere ontmoetingen 2) Ons magazine over de ronde met Tielse leerlingen en studenten in samenwerking met o.a. Zinder Educatie 3) Maya schoof aan bij het online MDTlive programma en leidde een deelsessie 4) Deelneemster Floortje werd gevraagd naar haar leukste MDT ervaring 5)
1
Teamlid Tatum en deelneemster Brenda waren te gast bij MDTlive om te vertellen over ons programma 6) Ons tussentijds verslag over de TINO MDT activiteiten in de Arnhemse wijk Elderveld 7) Bij het online programma 'Hart van de Stad' vertelden we over de Belbrigade die wij startten in corona-tijd.
7
58
6
5
"
"
2
3
59
4
Met veel partners werken we inmiddels al lang samen. Dat is soms ook nodig omdat scholen en gemeenten graag ver vooruit plannen. Hieronder zie je hoe we er qua aantallen in december 2021 voor staan met TINO MDT.
150 ouderen
provincies
die deelnemen als
waar de vertellers
verteller
wonen
4
5
klim- en
leerniveaus jongeren
boulderhallen waar al
(praktijk, VMBO, HAVO,
geklommen is
VWO en HBO)
10000
245
geklommen meters
60
5
jongeren
door de jongeren
die tot nu toe
in 2021 (geschat)
hebben deelgenomen
TERUG- & VOORUITBLIK Dit was het hele verhaal. Ik hoop dat je het interessant vond om te lezen en dat het duidelijk is wat we allemaal doen. Misschien is het leuk om te eindigen met hoe ik zelf naar het TINO MDT programma kijk. Ik vind het leuk dat ik al best lang betrokken ben bij dit MDT programma. Ik vind de TINO methode interessant en het team erg aardig. We doen ook vaak leuke extra's zoals een uitje met het jongerenpanel of langsrijden bij vertellers om ze te bedanken. Ik ben blij dat het programma deze nieuwe vorm heeft gekregen en door kan gaan. We hebben ook veel leuke plannen voor het aankomende jaar. Zo gaan we in het voorjaar een scholentour doen met een mobiele klimwand en we gaan de presentaties in de klimhal livestreamen. Dat is een van de dingen waar ik bij zal helpen. Ik hoop dat TINO MDT nog lang blijft bestaan en raad andere jongeren zeker aan om mee te doen, want het is leuk en leerzaam. En de vertellers zijn er ook heel blij mee! Dat was het! Als je het TINO MDT nieuws wilt volgen kan je je inschrijven voor de maandelijkse nieuwsbrief via: www.tino-mdt.nl/nieuwsbrief. En als je vragen hebt of mee wil doen als jongere, verteller of school kan je mailen naar hallo@tino-mdt.nl.
Bedankt voor het lezen van dit magazine!
groetjes Jessy 63
COLOFON Deze uitgave is een tussentijds verslag over TINO MDT. Dit programma maakt onderdeel uit van de Maatschappelijke Diensttijd (MDT), die door heel Nederland georganiseerd wordt. TINO MDT is ontwikkeld door HUMINT Solutions en wordt uitgevoerd door hun maatschappelijke onderneming TINO Old-School.
Ontwerp, redactie en lay-out> HUMINT Solutions Fotografie> De foto op de cover is gemaakt door Beeldfanaat. De foto's van het bezoek aan verteller Marga zijn gemaakt door Cecile Bok. De foto's van de salontafel, van de kook-activiteit en de foto rechts van het colofon zijn gemaakt door Valerie Spanjers. De foto van het kerstrondje is gemaakt door David Jagersma. Met dank aan> Alle jongeren, vertellers en partners die zich inzetten om dit programma samen met ons tot een succes te maken. Meer weten> Meld je aan voor onze nieuwsbrief via www.tino-mdt.nl/nieuwsbrief Vragen kan je mailen naar hallo@tino-mdt.nl De complete bronnenlijst van de gebruikte literatuur is beschikbaar op aanvraag. Copyright © 2022 HUMINT Solutions