| NIEUWS | INTERVIEWS | KUNST | GESCHIEDENIS A F R O M |ABIZ G A |Z I N E 1 Mei/juni 2015 - Nul nummer.
De kunst die de geschiedenisboeken negeerden
Onze vrouw op Wall Street
African Queen vs Barbie
Vluchteling wordt boekhouder
STEUN ONZE CROWD FUND CAMPAGNE! DIT TIJDSCHRIFT KUNNEN WE ALLEEN BLIJVEN PUBLICEREN MET JOUW HULP
Adverteer in AFRO Magazine Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) woonden er per mei 2014, 3.594.744 allochtonen in Nederland. Drie miljoen, vijfhonderdduizend zevenhonderd en vierenveertig mensen hebben tenminste één ouder die niet van Nederland afkomstig is dus.
Het CBS zegt verder dat bijna een miljoen daarvan van Afrikaanse origine is. Dat is niet niks. Dat is een groep consumenten die op dit ogenblik niemand bereikt. Dat kan nu wel.
AFRO brengt nieuws, achtergronden en informatie én fungeert als de agenda van Afro-centrische evenementen in Nederland. Wij vertellen de verhalen die niet elders verteld worden. Verhalen die voor deze doelgroep wel belangrijk en interessant zijn.
Ons lezerspubliek is interessant voor ieder bedrijf dat adverteert om haar boodschap te uiten. Wilt uw bedrijf dit publiek rechtstreeks bereiken, dan zijn wij u graag van dienst.
Geïnteresseerd? Kijk voor praktische informatie op pagina 24
COLOFON AFRO Magazine is publicatie van HOX Projects, een tweemaandelijks lifestyle tijdschrift voor en over mensen van Afrikaanse origine. Volg ons op Facebook en Twitter. Schrijf je in op onze website voor onze wekelijkse digitale nieuwsbrief en abonneer om dit tijdschrift zes keer per jaar thuis te ontvangen. Ondersteun onze crowdfunding campagne op www.voordekunst.nl
Inhoud 4
Van de uitgever
AFRO Magazine, yes, really
6
Waargebeurd verhaal
De kunst die geschiedenisboeken negeerden
MEER WETEN?
Marketing: Sanne Wesselman (sanne@afromagazine.nl) Advertentieverkoop: Martin van Engel (martin@afromagazine.nl) UITGEVER
Marvin Hokstam, HOX Projects Warmoesstraat 149-1 1012 JC Amsterdam www.hoxprojects.nl hox@afromagazine.nl KVK: 56156715 Bank: NL08 SNSB 0866 540881 MEDEWERKERS
Marion Poll, journalist Marysé Jansen, student UvA Petra Akoto, student HvA Gloria Mensah, student HvA, David Veldman, Geschiedeins Magazine, Anastasia Crohn, publicist EINDREDACTIE
Henry Strijk, Stichting Rol VORMGEVING
Bas Hageman, www.ziener.nl FOTOGRAFIE
10 Taofick Okoya: ondernemer uit frustratie Afrikaanse modepop verslaat Barbie
16 Interview Suzette Dumfries Onze vrouw op Wall Street
22 Portret Abou Koroma Van vluchteling tot boekhouder
23 Jesse Owens Hitler wilde geen handen schudden
Marta Golebiowska DRUK
Rendion
Verder
FA C E B O O K
Afromags WEBSITE
www.afromagazine.nl
11
VN onthult de Ark of return
12
Voel je welkom op de UvA
13
Zomercursus 'Black Europe'
14
Spoken Word verblufte
18
Afro kunst in La Biennale di Venezia
19
Caribische mode in Amsterdam
21 Afro ondergeschikt in Europese voetbalwereld
Abonneer je op Afro voor meer! In onze volgende editie: 40 JAAR KWAKU AFRO HAIR & FASHION VOOR DE ZOMER 2015-2024: HET VN DECENNIUM VOOR AFRO (en onze rol daarin)
4 AFRO MAGAZINE
V
olgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) woonden er per mei 2014, 3.594.744 allochtonen (wat een vies stereotyperend woord trouwens) in Nederland. Drie miljoen, vijfhonderdduizend zevenhonderd en vierenveertig mensen hebben tenminste één ouder die niet van Nederlandse afkomst is. Dat is niet niks. Meer dan 20 procent daarvan is van Afro origine. Ik maak ze dagelijks mee op mijn “andere baan”: tientallen jongens en meisjes met één ouder of alle beide ouders van Afrikaanse origine. Tweede, derde en zelfs vierde generatie jonge, nieuwe, veelbelovende Nederlanders voor wie hier thuis is. Met ouders die een bestaan hebben opgebouwd, belasting betalen en meedoen in de Nederlandse samenleving. Het verbaasde me echter vanaf mijn aankomst hier enkele jaren geleden –en het verbaast me nog steedshoe zeer de reguliere media nauwelijks aandacht besteden aan deze groep. Het hartverwarmende verhaal van een zwarte man in Detroit die een auto krijgt zodat hij geen lange afstanden meer hoeft te lopen, wordt door verschillende websites hier opgepikt. Een lief klein meisje uit De Bahamas dat een schoolmaatje terechtwijst dat de school geen schoonheidswedstrijd is, stond prominent op een populaire nieuws-site; met vertaling vanuit het Engels. En de capriolen van Afro-Amerikaanse celebrities zijn regelmatig groot nieuws. Maar “The Ark of Return” die in maart 2015 werd onthuld bij het hoofdkantoor van de Verenigde Naties als eerbetoon aan de slachtoffers van de transatlantische slavenhandel haalt het Nederlandse nieuws niet. Een uitgebreid Europees rapport over ongelijkheid in de voetbalsport wordt alleen opgepikt door een universiteitsnieuwsblad. Ik word regelmatig uitgenodigd voor Afro gecentreerde evenementen waar ik bijna nooit uitgebreide verslaggeving over zie. De prestigieuze Biennale van Venetië heeft dit jaar een recordaantal werken van kunstenaars van Afrikaanse origine – twee van mensen die in Nederland wonen- en ook dat kwam ik niet als nieuwsbericht tegen in de media.
Come on now! Dat zijn toch verhalen die voor lezers interessant zijn? Drie en een half miljoen lezers misschien? Als journalist geloof ik blind in het belang van goede verhalen voor de juiste (menings)vorming. Welke
AFRO MAGAZINE 5
Afro Magazine, yes, really eenzijdige indruk geeft een artikel over een man, die alleen een auto kan bezitten wanneer hij die gratis krijgt? Als journalist zie ik een verhaal in iedere ervaring. “Close” vrienden krijgen regelmatig van mij eenWhatsApp bericht waarop ik niet al te bloemrijk verslag doe van het laatste dat me is overkomen. Ze zijn allemaal verzameld in mijn blog “My Point Exactly”; mijn vrienden noemen ze gekscherend “Marvin’s Rants”. Het is alleen jammer dat het vaak de negatieve ervaringen zijn die mijn pen halen. Ervaringen waarvan ik dacht: “really?”
Mensen als Abou uit Sierra Leone die naar Nederland vluchtte in 1998 en in December 2014 zijn eigen administratiekantoor startte in Amsterdam Noord. Er zijn talloze indrukwekkende verhalen als die van hem die niet geschreven worden.
STEUN ONS
Wat ontbrak is het platform.
We weten het; ons voornemen om dit tijdschrift uit te geven is ambitieus, maar een verhaal niet vertellen is informatie achterhouden. En een beter geïnformeerd persoon neemt geïnformeerde beslissingen. Daarom geloven we heilig in wat we doen. Om dit te verwezenlijken zijn we een crowdfunding campagne gestart.
U heeft nu een deel daarvan in handen. Dit Magazine heeft het ambitieuze voornemen de stem te zijn over en voor de Afro Nederlander. Met inzichtelijke portretten, kritische beschouwingen, recensies, nieuws en het soort artikelen dat deze doelgroep aangaat.
Enter Afro. Zoals een kennis die me vroeg “maar zag hij niet met wie je was dan?” toen ik haar vertelde over de beveiliger die me achtervolgde toen ik met mijn (blanke) vriendin shopte in de Esprit in Den Haag. Een kassière die me negeert, rustig het blanke echtpaar achter me eerst helpt en dan verveeld naar me snauwt dat ik moet wachten. Het AH meisje dat mijn handschoen en muts van haar toonbank schuift met haar wijsvinger en duim met een blik alsof het smerig spul is. De blanke vader bij mijn zoon’s kinderopvang die me vraagt wat ik daar doe. Of die vent die over het plan voor dit tijdschrift zei dat zoiets misschien te hoog gegrepen zou zijn voor de Afro Nederlander. En mensen die tegen me zeggen dat ik niet “zo gevoelig” moet doen wanneer deze dingen me storen. Really?
De verzameling verhalen in deze 0-editie is met zorg gekozen om te verduidelijken wat onze intentie is. Ik ga er vanuit uw interesse te hebben gewekt. Bezoek ons ook op www.afromagazine.nl en schrijf u in om dit tijdschrift zes keer per jaar thuis te ontvangen. Ondersteun, word één van ons, Like onze Facebook pagina en check ook onze crowdfunding pagina op voordekunst.nl. Doe mee! Helpt het succes van dit nieuwe Afro georiënteerd tijdschrift verzegelen. Wilt u adverteren? In deze 0-editie treft u uitgebreide informatie over de mogelijkheden in ons tijdschrift en op onze website. Maak gerust contact mocht u nog vragen hebben. Veel leesplezier.
Ik schud dan mijn hoofd en schrijf het van me af. Jammer dat ik er nooit aan toe kom om te schrijven over die prachtige ontmoetingen met mensen van mijn origine hier in Nederland en elders in Europa die me dan doen denken: “yes, really!”.
CROWDFUND INITIATIEF
Met jouw steun ben jij als het ware abonnee 2.0, een soort abonnee op steroïdes. Je krijgt wat hij krijgt en meer. Je kijkt mee in onze keuken, deelt mee in de spanning van productie, plus je krijgt van ons de presentjes en accolades die horen bij het bedrag waar jij mee helpt. Check onze campagne op www.voordekunst.nl Alvast bedankt,
Marvin Hokstam Uitgever marvin@afromagazine.nl
6 AFRO MAGAZINE
De kunst die de geschiedenisboeken negeerden Waar gebeurd verhaal: de 14-jarige, vroegrijpe José kwam in de klas ineens met de verbijsterende onthulling dat hij wel heel geïnteresseerd was in kunst van de meesters. Zijn vriend, Gideon, had het over Pablo Escobar en José reageerde met “wie? Pablo Picasso?” De leerkracht, verbaasd, ging erop in en José wijdde uit over Picasso en Mondriaan en hij wist te vertellen over de Nachtwacht. De leerkracht glimlachte, liep naar het digibord en google-de “Rembrandt twee moren.” Twee moren (1661), Rembrandt van Rijn (1606 - 1669) (in langdurig bruikleen aan het Mauritshuis sinds 1903)
AFRO MAGAZINE 7
E
r verscheen een foto van een schilderij van twee mannen van Afrikaanse origine op het beeld, gehuld in wat wel Romeinse kledij lijkt. Rembrandt van Rijn (1606-1669), Nederland’s grootste schilder, maakte deze prent waar je nooit wat over leert in de geschiedenisboeken, in Amsterdam in de 17e eeuw. Het draagt de titel “Twee Moren” en hangt in het Mauritshuis in Den Haag. “Ken je dit?” vroeg de leerkracht aan José. De tiener die tot dan toe alleen de traditionele geschiedenisles gekregen had, kende het schilderij niet. Een half uurtje Europese kunstgeschiedenis met een Afro tintje volgde. Thank God voor internet en digiborden! Een simpele zoektocht naar “zwarten in Europese kunst”, leverde een waslijst aan resultaten, die aangaven dat mensen van Afrikaanse afkomst al vanaf de zestiende eeuw prominent aanwezig waren in Europa. Een tekst door Ulli Fischer in Ons Amsterdam (editie 4, April 2007) vertelt over “nieuw onderzoek dat heeft uitgewezen dat Amsterdam al zeker vanaf begin 17de eeuw zwarte inwoners kende.” Fischer citeert Elmer Kolfin, kunsthistoricus en verbonden aan de Universiteit van Amsterdam: “Het verbijsterende is dat er niet drie, maar ruim twintig werken zijn waarop zwarten staan afgebeeld. Het lijkt erop dat wij daar al die jaren blind voor waren. Soms staan die zwarten in de schaduw, maar soms ook midden in beeld en toch werd het niet gezien.” De website van het Mauritshuis vertelt over het Rembrandt schilderij “Twee Moren”: “In de 17de eeuw werden Afrikaanse mannen – toen moren genoemd – nauwelijks afgebeeld. En als dat wel gebeurde, dan was dat vooral als bedienden op portretten. Maar Rembrandt schilderde ze als zelfstandig onderwerp. Rembrandt schilderde de mannen in heel dunne lagen verf. Hun hoofden werkte hij gedetailleerd uit, net als de witte omslagdoek, maar veel andere delen duidde hij schetsmatig aan. Waarschijnlijk was Rembrandt vooral geïnteresseerd in de exotische koppen en hoe hij die met een heel beperkt palet kon weergeven.” Ook de Belgische schilder Peter Paul Rubens “bestudeerde” mensen van Afrikaanse afkomst. Rond 1615 maakte hij een “Studie van het Hoofd van een Zwarte Man” dat vanuit vier gezichtspunten is afgebeeld. Dit prachtige doek is eigendom van het Museum voor Schone Kunsten in Brussel. Het museum schrijft in een email aan ons dat het vanaf 1931 in meerdere tentoonstellingen heeft gestaan. Het lijkt wel dezelfde model die is afgebeeld op een doek van de Belgische schilder Gaspar de Crayer uit de 17e eeuw. Dit doek is te zien bij het Museum van Fijne Kunsten in Gent. En er zijn nog tientallen andere schilderijen waarop mensen van Afrikaanse origine staan afgebeeld, vaak als “bijfiguren aan de rand van afbeeldingen” en “ook vaak clichématig”. Eén “bijzonder werk” dat genoemd wordt in het Ons Amsterdam artikel, is het “Portret van een Afrikaanse man”, geschilderd door de Haarlemmer Jan Mostaert rond 1520-1530.
Nieuw onderzoek dat heeft uitgewezen dat Amsterdam al zeker vanaf begin 17de eeuw zwarte inwoners kende
HOE LELIJK IS MOOI ‘Black is Beautiful’ is een slogan uit de jaren zestig van de vorige eeuw. Meer dan een slogan zelfs. Het was de strijdkreet van zwarte Amerikanen als antwoord op de discriminatie die ze nog steeds iedere dag moesten ondervinden. Zij werden door de blanke meerderheid verweten minderwaardig en lelijk te zijn. En als zodanig behandeld. Gelijke rechten werd ze niet gegund. Angela Davis groeide uit tot het uitgangsbord van de black-is-beautiful-beweging. ‘Black is Beautiful’ is ook de titel van een tentoonstelling in de Nieuwe Kerk in Amsterdam. Zeven jaar geleden alweer. Kunstwerken die zeven eeuwen omvatten moesten “de veranderende rol van zwarte mensen in de Nederlandse kunst en cultuur” aantonen. Een onthullende tentoonstelling omdat de meeste Nederlanders, zwart én wit, nooit zullen hebben bevroed dat er al in de veertiende eeuw zwarten werden geschilderd. Controversieel ook omdat de redenen waarom ze op het witte doek terecht kwamen tenminste een schaduwzijde hadden. Soms werden zwarten cadeau gegeven aan vorsten. Met of zonder cadeauverpakking, omdat ze bij de inboedel behoorden kwamen ze ook op schilderijen terecht. Soms werden ze ingehuurd om de vorsten te vermaken of te verdedigen. Dan mochten ze hun dienstbare rol etaleren. Of ze kwamen binnen als onderpand van een slavernijovereenkomst. In de twintigste eeuw werden ze uiteindelijk geschilderd om aan te tonen in wat voor vaak miserabele positie ze nog steeds verkeren. ‘Black is Beautiful’? Ik doe niets af aan de kunde en het vakmanschap van de kunstenaar door de eeuwen heen. De ‘Trommelaars’ van Rembrandt zijn pakkend getekend, Zeker. De ‘Studie’ van Peter Paul Rubens is indrukwekkend. Geen twijfel aan. De ‘Kopstudie’ van Gaspar de Crayer is briljant geschilderd. De angst van de Moor spat van het doek af. De bokser van Isaac Israëls is geweldig uitgebeeld. Als ze sporten voor hun land tellen ze mee. Maar het wordt voor mij pas oprecht en belangrijk als ik de zwarte activisten van Iris Kensmil zie of de stoere zwarte vrouwen van haar zus. Of het spottende, zwarte portret dat Gillian Grantsaan van Beatrix heeft gemaakt. Dan is zwart beautiful omdat het respect afdwingt. Omdat het niet over de buitenkant gaat. Omdat het niet de vooroordelen bevestigt. Een mooi geschilderd ‘zwartje’ dat een deuntje speelt voor zijn machtige meester. Roept bij mij geen enthousiasme op. Dan is zwart lelijk.
Rob Perrée Kunsthistoricus, freelance schrijver en tentoonstellingsmaker, oprichter en hoofdredacteur van het internettijdschrift Africanah.org.
8 AFRO MAGAZINE
“Studie van het Hoofd van een Zwarte Man”, Peter Paul Rubens, ©Royal Museums of Fine Arts of Belgium, Brussels / photo : J. Geleyns / Ro scan]
AFRO MAGAZINE 9 “Studie van het Hoofd van een Zwarte Man”, Peter Paul Rubens, © Royal Museums of Fine Arts of Belgium, Brussels / photo: J. Geleyns/ Ro scan
Portret van een Afrikaanse man (Christophle le More?), Jan Jansz Mostaert, ca. 1525 - ca. 1530, rijksmuseum.nl .
Het Rijksmuseum dat dit schilderij in 2005 aankocht, schrijft erover “Dit is het enig bekende portret van een zwarte man in de vroege Europese schilderkunst. Misschien was hij in dienst aan het hof van keizer Karel V in Brussel. Die had namelijk een zwarte boogschutter – Christophle le More – onder zijn lijfwachten. Het Maria-insigne op de muts herinnert aan een pelgrimstocht naar Halle (Brabant), een favoriet pelgrimsoord van het Brusselse hof.” Leergierige José werd muisstil in de les; hetgeen niet vaak voorkwam. Bij een uitgebreid artikel dat tijdens het googlen voorbijkwam, over de Black is Beautiful expo in de Nieuwe Kerk, wenste hij dat hij een tijdmachine had om het alsnog te kunnen bezoeken in 2008. Black is Beautiful toonde onder andere de bijzondere olieverfstudie van Rubens, de intieme tekeningen van Rembrandt, schilderijen van Jordaens, Mostaert, Breitner, Jan Sluijters, Karel Appel en Marlene Dumas, maar ook prachtig verluchte manuscripten uit de late middeleeuwen zoals het beroemde Van Maerlant-handschrift. José was niet de enige die een tijdmachine wenste …
10 AFRO MAGAZINE
Afrikaanse modepop verslaat Barbie verandering teweeg te brengen voor de volgende generatie. Het was een zware reis, maar ik heb ervan genoten.” De zakenman ontwierp twee verschillende soorten poppen. De eerste zijn de koninginnen van Afrika. Deze komen met drie outfits en vier accessoires. De kosten; tussen de ongeveer zes en zeventien euro. De tweede soort is de Naija Prinses. Deze heeft twee verschillende outfits en twee accessoires en kost tussen de twee en vijf euro. Iedere pop representeert een ander Afrikaanse stam (Haussa, Igbo en Yoruba).
Het begon allemaal zeven jaar geleden toen Taofick Okoya (43) aan het zoeken was naar een barbiepop voor zijn nichtje. Tot zijn frustratie ontdekte hij dat er geen modepop met een Afrikaans uitlerlijk op de markt te verkrijgen was.
H
ij besloot er wat aan te doen. “Ik ben van nature een persoon die liever zelf actie onderneemt in plaats van te klagen of zaken te bekritiseren”, vertelt de Okoya. Hij ging op zoek naar een ontwerp waarmee Nigeriaanse meisjes zich mee konden identificeren; een pop met hun gezichtskleur en in traditionele Afrikaanse kleding. “Het ontwerpen van de poppen werd mijn prioriteit, ook al stuitte ik op veel verzet. Veel distributeurs en kinderen waren tegen de huidskleur en kledingstijl van de poppen”, legt Okoya uit. “Ik ben twee jaar bezig geweest met campagne voeren om mensen te overtuigen van het belang van deze poppen en de voordelen van poppen met een typisch Afrikaanse stijl. Tijdens deze periode realiseerde ik me eigenlijk pas dat ik met een grotere sociale kwesties bezig was, namelijk het lage niveau van zelfrespect dat heerste onder de Nigerianen. Hierdoor werd het een passie om
Okoya verkoopt volgens persbureau Reuters iedere maand 6000 tot 9000 poppen. Hij schat zelf dat dit ongeveer tien tot vijftien procent van de kleine, maar groeiende, speelgoedmarkt, in Nigeria is. De poppen hebben aardig wat fans. Eén van de fans vertelt dat ze normaalgesproken geen zwarte poppen koopt, omdat ze niet op haar lijken. “Ze zijn meestal te donker van kleur waardoor ik me niet met de poppen identificeert. Als fabrikanten zwarte poppen gaan maken met meer diversiteit in kleuren, zoals Okoya het doet, zou dat veel beter zijn. Geen zwart mens heeft dezelfde kleur. Sommige hebben een donkerdere huidskleur en andere hebben lichter pigment. Zoals iedere Afrikaanse vrouw had ik tot de komst van de Afrikaanse koninginnen nog nooit een pop gevonden die op mij leek”, vertelt de tevreden koopster. Op de facebookpagina van de poppen zijn constant nieuwe commentaren te vinden. Zo schreef een toekomstige moeder dat haar dochter zeker met één van de Afrikaanse koninginnen zou gaan spelen. Ook moedigen mensen Okoya aan om vooral door te gaan met zijn werk en dat dankzij zijn inspanningen de Nigeriaanse meisjes zelfverzekerder en trotser kunnen zijn op zichzelf. Okoya heeft de ambitie om zijn poppenlijn wereldwijd aan te prijzen. “We hopen onze poppen overal op de planken te krijgen. Er wordt me verteld dat mijn product het niet zal halen tot de grote winkels in de Verenigde Staten, omdat mijn poppen alleen voor een specifieke doelgroep in specifieke gebieden geschikt zijn. Ik ga ze het tegendeel bewijzen.” Bron: Elle.com
Toafick Okoya
AFRO MAGAZINE 11
'Acknowledge the tragedy, consider the legacy'
VN onthult Ark of Return
Ark of return
Een koude voorjaarsbries op 25 maart van het jaar 2015 veroorzaakte een vriesatmosfeer in het Visitors’ Center van het hoofdkantoor van de Verenigde Naties in New York, maar niet te koud voor de VIP’s en andere gasten om ergens anders te willen zijn. DOOR M ARV I N HO KS TA M Rodney Leon
Z
e hadden zich er verzameld voor de onthulling van de Ark of Return, het monument ter ere van de slachtoffers van de transatlantische slavenhandel en trotseerden moedig en handenwringend de kou. Het monument staat aan het eind van het paviljoen; Manhattan’s East River vormt haar achtergrond. De langverwachte onthulling was op de Internationale Dag voor de Herdenking van Slavernij en Slachtoffers van Transatlantische Slavenhandel. Wereldwijd wordt er geacht stil te staan op 25 maart. “Een vlek op de geschiedenis van de mensheid,” zei VN Secretaris Generaal Ban Ki-Moon. Hij zei dat het monument ook ter ere is van de grote aantallen mensen die de transatlantische reis niet overleefden. Langer dan 400 jaar werden ten tijde van de transatlantische slavenhandel meer dan 15 miljoen mensen in slavenschepen gedwongen en naar nieuwe gebieden gebracht waar ze als slaven te werk werden gesteld.
Dit monument moet mensen die het VN hoofdkantoor bezoeken aan de geschiedenis van slavernij herinneren en hen aanmoedigen de tragedie en de erfenis ervan te erkennen. Er moet een groter bewustzijn komen voor de gevaren van racisme, discriminatie, bevooroordeling en voor de sluimerende gevolgen van slavernij, die tot de dag van vandaag de nazaten van slavernij beïnvloeden. “De bedoeling is dat de impact van de tragedie wordt erkend en het nalatenschap ervan wordt overworgen en dat we niet vergeten,” schreef de VN in een persbericht. Het monument is ontworpen door de Haïtiaans Amerikaanse architect Rodney Leon; in 2011 werd zijn ontwerp gekozen uit meer dan 310 inzendingen van kunstenaars uit 83 landen. Leon zei bij de onthulling dat de driehoekige marmer panelen van het monument geïnspireerd zijn door de driehoeksreis van de slavenhandel. De slavenroutes zijn gebeiteld in het marmer om bezoekers met de oncomfortabele waarheid te confronteren. “Deze driehoekige patronen geven de slavenroutes aan vanuit verschillende lokaties in West Afrika naar
Zuid Amerika, het Caribisch Gebied en Centraal Amerika, en Noord Amerika,” verduidelijkte de architect. Hij zei dat hij een “Ark of Return” bedacht, -een Ark van Terugkeer-, als tegenhanger van de “Door of No Return” waar mensen gevangen werden gehouden te Île de Gorée, het eilandje voor de kust van Senegal, voordat ze de slavenschepen in werden gedwongen … “om nooit meer terug te keren. Een tragisch beeld. We vonden het een goed idee voor een tegenpunt als een spirituele ruimte van terugkeer. Een Ark of Return”, een vloot waarop we een nieuw tegenverhaal kunnen creëren en een beetje van die belevenis kunnen wegnemen,” zei Leon. Als architect maakte hij in 2007 ook het design voor de African Burial Ground Memorial aan de Duane Street te Manhattan. Het is het enige nationale monument in de VS dat is opgedragen aan de bijdragen van mensen van Afrikaanse origine. Hij is momenteel bezig met een design voor een Museum voor Moderne Kunst van de Afrikaanse Diaspora in Brooklyn.
12 AFRO MAGAZINE
De UvA moet inclusiever D O O R M AR Y SÉ JANSE N / FOTO: EMIN E ATA
onderwerpen nadenkt? Toch word ik als vertegenwoordiger van een groep gezien. Hoewel dat natuurlijk niet expliciet genoemd wordt. Er wordt gesproken van een ‘’wij’’ en een ‘’’zij’’, en ik ben meer onderdeel van de ‘’zij’’. De ‘’zij’’ die duidelijk niet in overvloed aanwezig is op deze universiteit. De ‘’zij’’ waar we het op de Universiteit over hebben alsof het ‘’de ander’’ betreft. De ‘’zij’’ die op de UvA nog steeds wordt vergeten, daarom doen wij een oproep aan het College van Bestuur. Amsterdam is een stad met een enorme variatie aan culturen en identiteiten. De stad is zo divers dat het moeilijker wordt een meerderheidsgroep aan te wijzen . Toch ontbreekt het aan diversiteit in de collegebanken. De UvA kent een dominante cultuur waar weinig plaats is voor de diversiteit van de stad en de studenten. Volgens de UvA website biedt de universiteit ‘academisch onderwijs aan op alle wetenschapsgebieden en staat zij open voor alle studenten en medewerkers – ongeacht afkomst, achtergrond of overtuiging – die met volle inzet van eigen talent werken aan de ontwikkeling en overdracht van wetenschappelijke kennis als bron van culturele rijkdom en als basis voor duurzame vooruitgang.’ Een mooie ambitieuze missie, waar we weinig van terug zien.
“Ik mag dat toch wel zeggen; je weet dat ik het niet zó bedoel’, is een uitspraak die ik als student aan de Universiteit van Amsterdam (UvA) regelmatig te horen krijg. Een uitspraak die gelijk zou staan aan een vrijbrief om onbeschoft te zijn. Een uitspraak die er voor zorgt dat de dunne lijn tussen vrijheid van meningsuiting en een ordinaire belediging makkelijk overschreden wordt. Hoewel ik als student gelukkig nooit in aanraking ben gekomen met directe vormen van discriminatie, heb ik genoeg opmerkingen gehoord die mijn ‘anders zijn’ benadrukken.
H
Het idee dat alle ogen op jou gericht zijn wanneer het gaat over zwarte Piet, het migratiebeleid, de Islam, vluchtelingen, discriminatie, Afrika, racisme, stereotypen, Amsterdam Zuid-Oost, slavernij, ontwikkelingshulp en alle andere onderwerpen die geassocieerd worden met een donkere huidskleur. Waarom? Het is toch niet zo dat mijn blanke medestudent minder over deze
Zo is de UvA bijvoorbeeld één van de weinige universiteiten in Nederland zonder stilteruimte waar studenten en medewerkers zich kunnen terug trekken om te mediteren, te bidden, te overpeinzen. Zo’n ruimte zou namelijk niet passen bij het ‘’openbare karakter’’ van de Universiteit. In mijn ogen schiet de UvA hierin tekort. Deze Universiteit zou een plek moeten zijn waar elke student en medewerker de ruimte krijgt om zijn eigen identiteit te uiten. Wij studenten besloten daar zelf verandering in te brengen; op donderdag 28 maart bouwde groep een leegstaand lokaal om tot stilteruimte, zonder toestemming van de UvA directie. Niet lang hierna zou ik meemaken hoe belangrijk dat was, toen ik in onze nieuwe stilteruimte was op hetzelfde moment dat een Islamitische jongen er zijn heilige gebed deed. Later vroeg ik hem hoe zijn eerste gebed op de UvA was. Hij keek mij half lachend aan en reageerde: ’vroeger bad ik ook, maar toen deed ik dat onder de trap’’. Ik keek hem aan vol ongeloof. Door het ‘’openbare karakter’’ van de UvA kon deze jongen, mijn medestudent, een belangrijk deel van zijn identiteit alleen uiten onder de trap. Maar ook binnen het curriculum is weinig aandacht voor diversiteit. De wereld is niet enkel gebouwd door witte mannen, en het is pijnlijk dat dit beeld nog steeds wordt overgedragen. In de voorgeschreven literatuur wordt dit beeld keer op keer gereproduceerd. De wereld wordt bekeken vanuit een westers perspectief en er is weinig ruimte
AFRO MAGAZINE 13
voor een kritische reflectie op dominante vertogen; integendeel worden die bij UvA nog gezien als de heersende waarheid. Ik kreeg pas in het derde jaar van mijn studie literatuur voorgeschreven van andere auteurs dan witte mannen. Een universiteit is meer dan een plaats waar studenten congregeren. Het is een onderwijsinstituut. Binnen dit instituut wordt de toekomstige generatie klaargestoomd om het stuur over te nemen. Daarom moet een universiteit het onderwijs inhoudelijk aanpassen aan de dynamische samenleving die Nederland tegenwoordig is. Langer dan een maand streden studenten en medewerkers in het Maagdenhuis voor structurele veranderingen binnen de universiteit. Zij eisen meer democratie en transparantie, en minder rendementsdenken. Een belangrijk thema dat niet vergeten mag worden bij een nieuwe universiteit, is diversiteit. Dat ik als bestuurslid van Amsterdam United ook nog de posterchild ben van de petitie waarmee gestreden wordt voor een inclusieve universiteit, geeft aan hoezeer deze kwestie mij menens is. Het College van Bestuur moet de waarde van diversiteit erkennen. Er moet actief opgetreden worden om de diversiteit op de universiteit te verbeteren. Zowel de studenten als de medewerkers moeten een afspiegeling zijn van de diversiteit van Amsterdam. Ook moet het curriculum inhoudelijk herzien (zeg maar gerust “gedekoloniseerd”) worden. Alleen dan kan de Universiteit van Amsterdam een thuis zijn voor iedereen. Amsterdam United is een initiatief van studenten aan de Universtiteit van Amsterdam, dat wil dat elke student, zich welkom voelt op de UvA. Amsterdam United is een super divers platform, waar etnische, religieuze, seksuele, politieke en andere identiteitsgrenzen worden vervaagd. Wij willen ervoor zorgen dat er interacties en relaties ontstaan tussen mensen, die anders niet met elkaar in contact zouden komen. In debatten en evenementen gaan we op zoek naar nieuwe gemeenschappelijkheden, zonder datgene wat ons uniek maakt uit het oog te verliezen. Wij gaan voorbij het denken in hokjes. Wij willen ons focussen op overeenkomsten in plaats van op verschillen. Marysé Jansen (21) zet zich in om de diversiteit op de UvA te bevorderen. Deze half Antillaanse/half Nederlandse studeert Culturele Antropologie aan de Universiteit. Ze is bestuurslid van het super diverse studentenplatform Amsterdam United en coördineert voor dit platform het mentor programma Academic Diversity Lab. Wil je het doel ondersteunen? Scan de code en onderteken de petitie.
Zomercursus over het hedendaagse “Black Europe” DOOR MARION POLL
Amsterdam host van 22 juni tot en met drie juli de achtste editie van de zomercursus over zwart Europa. De intensieve cursus van twee weken is in samenwerking met het Centrum voor Studie en Onderzoek naar Mondiale Dialogen in Barcelona. Naast Amsterdam staan er ook cursussen in Barcelona, Granada en Mexico op het programma. Het doel van de cursus is om de hedendaagse omstandigheden van de Afrikaanse diaspora in Europa te onderzoeken. De focus zal liggen op de historische- en koloniale erfenissen van Europese landen om op deze manier de oorsprong van Zwart Europa te bespreken. Met deze basis wordt vervolgens onderzocht wat de impact is van het erfgoed op het hedendaagse beleid en de wetgeving van de Zwarte samenleving in Europa. Het Centrum voor Studie en Onderzoek naar Mondiale Dialogen is een non-profit en niet-gouvernementele organisatie. Ze bevorderen onderzoek, kennisontwikkeling, educatie (door middel van onder andere seminars, tentoonstellingen en workshops) en publiek beleid om te werken naar sociaal economische betrekkingen en internationale relaties waarin op een non-competitieve manier wordt geleefd. De cursus start met een historisch overzicht over de Afrikaanse diaspora in Europa die terugvoert naar de betrokkenheid van de Europeanen tijdens het koloniseren van Amerika. Daarna wordt bekeken op welke manier en met welke wetten de vestiging van de zwarte bevolking in Europa werd gereguleerd. Ook wordt stilgestaan bij het ontstaan van de anti-discriminatie wetten in verschillende Europese landen. Verder is het de bedoeling om de unieke dimensies van de verschillende ras- en etnische relaties in Europa in kaart te brengen. Onderzoeken op welke manier opvattingen van ‘anderen’ worden geïnstitutionaliseerd en gereproduceerd. Hoe ontwikkelt bijvoorbeeld de groeiende vreemdelingenhaat zich in de verschillende Europese landen? En hoe zijn ze de verschillende landen omgegaan met kwesties op het gebied van verschillende in etniciteit en de eigen nationalistische vraagstukken? De zomercursus is in de Engelse taal en heeft plaats voor maximaal 30 participanten. De voorkeur gaat uit naar geslaagd of niet geslaagde studenten met de studierichting Sociale- of Gedragswetenschappen, Rechten, Biotechnologie of studenten van een professionele Business School. Studenten moeten affiniteit hebben met de onderwerpen Zwart Europa en de Afrikaanse diaspora. Ook postdoctorale, onderzoekers, hoogleraren, beleidsmedewerkers en alle andere professionals uit het de academische wereld of het bedrijfsleven die werkzaamheden uitvoeren gerelateerd aan deze onderwerpen, zijn welkom om zich aan te melden. De kosten van de cursus zijn € 1.600,- met accommodatie of € 1.300,- zonder accommodatie. Inbegrepen zijn de openingsreceptie, alle lunches tijdens cursusdagen, wekelijkse samenkomst op de faculteit, cursusmateriaal, kosten voor het openbaar vervoer en andere vervoerskosten en entree tot alle musea tijdens de excursies. Het vervoer naar Amsterdam is niet ingegrepen. Bron: http://www.dialogoglobal.com/amsterdam/
14 AFRO MAGAZINE
Sunni Patterson liep het podium op met haar jonge baby in een draagzak op haar buik. Haar stralende gezicht completeerde het geheel en ze had gelijk alle aandacht van het publiek. “Ik ben trouw tegen haar deur en ik mag meteen naar binnen. Hier laat zij zichzelf zien, en zie ik haar pure schoonheid. Mijn gezicht is als een reflectie in haar gezicht. Mijn moeder is een spiegel. Rustig zit ik terwijl zij mij al haar geheimen verteld. Mijn moeder die veel diversiteiten heeft�.
AFRO MAGAZINE 15
Spoken Word overtrof onze verwachtingen S
POKEN, een entertainmentplatform waar verschillende woordkunsten elkaar ontmoeten, vond plaats op 3, 4 en 5 april in Rotterdam, Utrecht en Amsterdam. Werelden als poëzie, spoken word, stand up comedy en muziek smolten samen tot een uniek programma, vernieuwend en avondvullend. Wij mochten Utrecht beleven.
Babs Gons, een andere geweldige moeder, baseerde haar woordkeuze op het leven van haar 7-jarige zoontje die nog niet veel weet van de gevaren in de wereld. “Er is tijd voor alles. Tijd om te huilen, lachen, feesten, drinken, je hart te breken. Ik houd je dichtbij me. Niet om je pijn te doen, maar omdat ik je heel wil houden”. Gons vertelde dat ze in 1998 in New York –op zoek naar iets nieuws-, terechtkwam in een cafe waar dichters optraden. Diepe, intieme, verassende eye-openers. Het was toen dat het idee voor Spoken Word Nederland geboren werd. “Je zoekt je vader als klein meisje maar je weet niet wij hij is. Je zoekt zijn gezicht in andermans gezichten. De waarheid spreken is één manier om een verhaal te vertellen”, zei ze in Imaginary Fathers. Over het gevoel bij kinderen die geen idee hebben wie hun biologische vader is en toch de moed vinden om een bevestiging te zoeken in de gezichten van mannen die kunnen vertellen dat zij de vader zijn waar zij zo lang naar zochten.
Black Ice, wat een woordsmid. Menig rapper kan van hem wat leren. “Er wordt gezegd dat wij niets kunnen. We hebben zoveel hoop en dromen die wij waar willen maken, maar als we de televisie aanzetten worden wij alleen afgemaakt. De enige hoop die wij zien is om naar het duistere te keren en onze zielen te verkopen. Nee, het is niet wat wij willen maar wat ons wordt aangeboden om succesvol te worden. Iedereen is speciaal. Iedereen is een ster. Vindt waar jij goed in bent en ga ervoor. Beroemd worden is niet de enige uitweg naar succes. Als jij niet in jezelf gelooft, waarom moet iemand ander wil in jou geloven? Geloof in jezelf! Er is altijd hoop om de top te bereiken!” Christopher Blok, uit hartje Utrecht, blew us away. Met hoe wij wijzer moeten worden, hoe wij onszelf moeten onderwijzen om wijzer te worden, hoe onderwijzen nooit stopt omdat wij onszelf elke dag moeten onderwijzen om wijzer te worden. We waren verbijsterd hoe hij met simpele woordkeus het publiek wist te veroveren. “Als ik een horloge koop voor mijn moeder, hoef ik er niet in te graferen dat zij de liefste is. Want mijn moeder is al *wijst naar zijn horloge* tijd de liefste.” SPOKEN... we komen woorden tekort ervoor.
Petra Akoto en Gloria Mensah studeren International Business Management aan de Hogeschool van Amsterdam
16 AFRO MAGAZINE
Suzette Dumfries
Onze Vrouw op Wall Street Suzette Dumfries is nog in gesprek met de Clinton Global Initiative wanneer ik plaats neem in een zeer comfortabele bank; het is een echte Le Corbusier, merk ik; een architect die naast het maken van prachtige ontwerpen, ook zijn leven weidde aan het verbeteren van leefomstandigheden in overbevolkte steden.
DO O R : A NA S TA S I A CR O HN
H
et kan bijna geen toeval zijn dat Dumfries zijn ontwerp gekozen heeft voor haar kantoor. De half Surinaamse, half Haitianse runt immers een investeringsbedrijf dat investeert in het verbeteren van de leefomstandigheden van minderbedeelden. En daardoor reist ze de hele wereld rond. Een dame waar je voor mag wachten, besluit ik. Maar wanneer ze eindelijk klaar is om mij te ontvangen, verontschuldigt ze zich er uitbundig voor dat ze niet helemaal klaar was mij op het afgesproken tijdstip te woord te staan.
het is goed om te omringd te zijn door mijn voorouders. Ze herinneren me elke dag aan de weg die ze geplaveid hebben voor mij." VO O RB E S T E M D En toen herinnerde ik mij haar krachtige achtergrondsverhaal. Haar Haitiaanse betovergrootvader was niemand minder dan Keizer Faustin de Eerste van Haiti, die meevocht tijdens de slavenopstand van 1791 en ook tijdens de HaĂŻtiaanse Revolutie van 1804 voordat hij later keizer werd.
Haar ogen is wijken niet van de mijne en ze geeft me een brede glimlach, schudt mijn hand en strijkt daarna haar hand meteen over haar hart. Haar charme en beleefdheid zijn zo spontaan.
En haar Surinaamse grootvader was de legendarische Johannes Paulus Dumfries, zoon van bevrijde slaven, die in 1905 in de post- slavernij periode mede-oprichter was van Suriname's eerste Agrirische Bank die gebaseerd was op de Raiffeissen Principes: De Landbouwersleenbank Domburg.
Haar kantoormuur is versierd met foto's van elegant geklede zwarte mensen; ik complimenteer haar ermee. "Nou,
De bank wilde de armoede onder ex-slaven en hun nakomelingen verlichten door het verstrekken van toegang
AFRO MAGAZINE 17
tot kapitaal aan boeren, zodat ze land konden kopen en voordeel uit de landbouw zouden kunnen verwerven. "Mijn vader vertekde me over wat mijn grootvader deed om bij te dragen aan de toekomstige context van zijn land en leerde me dat er ook van mij werd verwacht wat te doen met dat erfgoed en hetzelfde te bereiken." En dat deed ze. Haar op Wall Street gevestigd investeringsbedrijf investeert in landbouw, hernieuwbare energie, technologie en toerisme om economische ontwikkeling in het Caribisch gebied te stuwen. Met zo'n krachtig verhaal had ik verwacht dat zij een ongenaakbare vrouw zou zijn; een beetje arrogant met weinig tijd voor praatjes en een strak schema vol afspraken die ze niet makkelijk zou verzetten. Maar niets bleek minder waar. "Ik zie mezelf als het resultaat van een levensreis die tot nu toe drie fasen heeft gehad. In mijn eerste fase heb ik mijn energie gestoken in het onderhandeling met mezelf en de wereld over wiek ik was. Het ging om het ‘zijn’. In mijn tweede fase, ging ik een rat race tegen mijn zelf aan om te bepalen wie ik wilde worden. Het ging hier om het ‘worden’. Van een academische titel, een functie, om een titel die mijn financiële status of mijn positie in het leven zou weerspiegelen. En nu ben ik in de meest lonende fase. De fase waar het allemaal gaat om wat ik wil betekenen voor anderen, voor de wereld." I MPACT INVES TING De jonge Wall Street executive heeft zich toegewijd aan Impact Investing: het maken van investeringen die zijn bedoeld om positieve maatschappelijke en milieu effecten te bereiken naast financiële opbrengsten. De missie van de JP Dumfries Corporation- het bedrijf dat zij vanuit het hoofdkantoor aan Wall Street runt- wordt omschreven als 'het creëren van duurzame economische empowerment'. Deze missie is geïnspireerd door de 110- jaar oude erfenis van haar Surinaamse grootvader. Het bedrijf maakt op economisch ontwikkeling gerichte investeringen in programmas, organisaties en bedrijven door middel van haar portfolio van investerinsfondsen. Suzette Dumfries wil de gestelde doelen te bereiken door middel van investeringen in Agri-business, hernieuwbare energie, technologie en toerisme in het Caribisch gebied en heeft als doel om US$ 2 miljard aan Impact investeringen te weiden in deze sectoren per 2020. Ze mikt niet voor niets volledig op het Caraibisch gebied. "Ik zie een gedeelde Caribische toekomst waar de agrarische sector nieuw leven is ingeblazen waardoor we als regio eens te meer een belangrijke bron van voedsel zijn in de wereld. Ik zie Haïti en St. Lucia een leidende rol spelen hierin. Ik zie een gezamenlijk Caraibishe toekomst waar we de wereld repliceerbare modellen bieden voor duurzaam
Ik zie een gezamenlijke Caraibishe toekomst waar we de wereld repliceerbare modellen bieden voor duurzaam toerisme en natuurbehoud
toerisme en natuurbehoud. Hier zie ik voor Suriname een voortrekkersrol. En ik zie een toekomst waarin wij als een hele regio 100% onafhankelijk zijn van fossiele brandstoffen en voorbeeldig zijn in het gebruik van hernieuwbare energie. Ik zie Aruba als de pionier in deze." Haar 2 miljard zal zeker niet de enige bron zijn die nodig is voor deze grote ambitie. Op de vraag wat haar drijft stelt ze dat aan beide kanten van haar familie, dezelfde krachtige boodschap voorkomt. "Mijn Surinaamse grootvader is een duidelijk voorbeeld van een persoon die geloofde dat de toekomst beter kan zijn dan vandaag. En dat hij de kracht had on dat te bewerkstelligen. Mijn grootvader van moeders kant heeft verhaal dat mij dezelfde voodschap levert." Haar grootvader van moederszijde, Jean Baptiste Paillant, was als nakomeling van de keizer én als nakomeling van de oprichiter van de zuidelijke Haitiaanse stad Paillant, de rijkste en grootste koffiehandelaar in Haïti. Hij had 75 vierkante kilometer van het land dat hij bezat gewijd aan het verbouwen van koffie. Zijn filosofie was dat het land niet hem toebehoorde, maar de mensen. Hij wist dat hij de macht had een toekomst die collectieve voordelen voor allen bracht kon bewerkstellien, en dus nam hij duizende koffieboeren indienst en hielp hen economische onafhankelijkheid te verwerven. EN GE L "Economische ontwikkeling en vormgeven aan de toekomstige context van samenlevingen zit in mijn bloed. Daarnaast draag ik ook het Caribisch gebied in mij. Haïti. Suriname. Aruba. Daarom ben ik persoonlijk betrokken bij het creëren van mogelijkheden voor duurzame economische ontwikkeling in het Caribisch gebied die zijn gericht op het creëren van die gedeelde en gezamenlijke Caribische toekomst." Voor iemand met zulke nobele ambities, kan men zich afvragen waarom ze koos voor de die-hard wereld van Wall Street. "Dit is het financiële ader van de wereld. Waarom zou ik niet willen precies hier te zijn voor dit exacte dit doel? Noem een betere plek van waaruit dit te bewerkstelligen valt.” Ik glimlach en zeg haar dat ze zichzelf eigenlijk gerust de Engel van Wall Street mag noemen. Ze haalt haar schouders op en glimlacht. "Ik vind die uitdaging best wel spannend."
18 AFRO MAGAZINE
Record aantal Afro kunst in La Biennale di Venezia De benoeming in december 2013 van Okwui Enwezor als directeur van de sectie Beeldende Kunst van de 56-ste Biennale van Venetië (La Biennale di Venezia) was in vele opzichten historisch. De in Nigeria geboren Enwezor, directeur van de Haus der Kunst in München, is de eerste Afrikaanse directeur van de Biennale en hij liet al gauw doorschemeren dat het zijn intentie was om tijdens de prestigieuze internationale tentoonstelling de ontmoetingsplaats van kunst en cultuur op te zoeken. Vlnr: Steve McQueen, Wangechi Mutu, Chris Ofili, Glenn Ligon, Kay Hassan, Lorna Simpson.
zullen worden vertegenwoordigd. Er is ook participatie uit Cuba, het Middenoosten, de BRIC landen Brazilie, Rusland, Indië en China. Maar nog indrukkender is: meer dan 35 van de kunstenaars is van Afrikaanse origine. Onder deze kunstenaars zijn Glenn Ligon, Wangechi Mutu, Oscar Murillo en Lorna Simpson, Terry Adkins, Melvin Edwards, Kerry James Marshall, Gary Simmons, Afrikaanse kunstenaars Karo Akpokiere, Kay Hassan, Gonçalo Mabunda, Emeka Ogboh en kunstenaars van Afrikaanse origine die wonen en werken in Europa, zoals Sonia Boyce, Isaac Julien, Adrian Piper, Steve McQueen en Ellen Gallagher. Okwui Enzewor
TAXATI E “Er is behalve de Biennale di Venezia geen enkel ander evenement of tentoonstelling van moderne kunst dat zo constant heeft geleefd bij de samenvloeiing van zoveel historische veranderingen in de kunst, politiek en economie. De Biennale is de ideale plek om al deze dialecticale referenties te bezoeken. Het instituut van de Biennale zelf is een bron van inspiratie voor de voorbereiding die ik moet plegen,” zei hij in zijn introductie. Het thema van dit jaar “All the World’s Futures” is gewijd aan een “nieuwe taxatie van de relatie tussen kunst en kunstenaars en de huidige gang van zaken”, zei hij. Inmiddels is bekend dat 136 kunstenaars en collecties zijn gekozen voor de Biennale die loopt vanaf 9 mei tot 22 november 2015 te Giardini en Arsenale in Venetië. Participanten komen uit 53 landen van alle uithoeken van de wereld. 88 kunstenaars zullen er voor het eerst staan. Het wordt de eerste keer dat Grenada, Mauritius, Mongolië, de Republiek Mozambique en de Republiek Seychelles er
McQueen, die twee jaar geleden Oscars won met de film “12 Years of Slavery”, woont in Amsterdam. Gallagher woont (deels) in Rotterdam. Daarnaast staan op de Biennale ook de fotografen Keith Calhoun en Chandra McCormick wier verslag van de Gevangenis van Angola werd gepresenteerd tijdens Prospect.3 New Orleans. De ‘Afro inclusie’ wordt een “opmerkelijke participatie” genoemd. I N VLO E D De curator, Okwui Enwezor noemt het een enorm privilege om de Biennale op te zetten. De in 1963 in Calabar, Nigeria geboren schrijver en dichter stond voorheen aan de wieg van verschillende grote internationale kunsttentoonstellingen, waaronder de Documenta in Duitsland in 2002’; hij is in feite maar de tweede persoon ooit zowel de Biennale als de Documenta opzetten. En de eerste Afrikaan en non-Europeaan. “De Biennale van Venetië is heel belangrijk, maar totdat het heeft plaatsgevonden kan ik niet zeggen welke invloed ik erop zal hebben gehad,” zei hij bescheiden in een recent interview met de Syndey Morning Herald..
AFRO MAGAZINE 19
Caribische mode in Amsterdam Caribbean Fashion Spot (CFS), een online medium dat Caribische mode promoot en Caribische mode evenementen organiseert een Caribische modeshow tijdens Mercedes-Benz Fashion Week Amsterdam 2015,De shows, die worden gehouden in samenwerking met Fashion Week Nederland (FWN), vinden plaats in Westergasfabriek, op 11 juli 2015 als onderdeel van Mercedes-Benz Fashion Week Amsterdam (MBFWA).
A
ls showpartner van MBFWA, wil CFS de Caribische mode ook in de belangstelling brengen in Europa. CFS zal kleding en accessoires van ontwerpers van Caribische afkomst, vertonen op de catwalk in Amsterdam tijdens MBFWA. Het gaat hier om de vertegenwoordiging van Caribisch Nederland en daarnaast ook de Engelstalige, en Spaanstalige Caribische landen, vertelt Dymuñeca (Dymu) Sondrejoe, CEO van CFS. “Ons doel is om het Caribisch gebied via mode in de aandacht te brengen (nationaal als internationaal) en dat op een positieve en culturele manier. Zo kunnen wij voor de getalenteerde Caribische modeontwerpers meer naamsbekendheid creëren in Europa zoals modehuis ‘Heather Jones International’ uit Trinidad & Tobago, ‘Gigliola Gomez Designs ‘ uit Aruba, en ‘Atelier Doré’ uit Suriname, en hopen indirect de export van deze landen positief te beïnvloeden,” zegt ze. Behalve naamsbekendheid voor de ontwerpers, streeft CFS er ook naar om modellen van Caribische afkomst aan
internationale mode evenements deel te laten nemen. De modellen van de Caribische modeshow zijn daarom ook merendeels van Caribische afkomst, zodat zij ook erkend kunnen worden als mogelijke internationale top modellen. Dymu: “Onze modeshow is de eerste modeshow voor Caribische ontwerpers tijdens MBFWA; we zullen kleding en accessoires van zes ontwerpers binnen het midden-hoog segment vertonen op de catwalk in het Westergasfabriek in de zaal Gashouder voor 1.260 man. De ontwerpers komen uit Suriname, Aruba, Puerto Rico, Trinidad & Tobago en ook een lokale ontwerper uit Nederland. Het wordt een 1 uur durende modeshow met entertainment om zo het Caribisch gevoel uit te dragen naar de modeliefhebbers. Dit wordt zeker een modespektakel, meer dan de moeite waard om bij te wonen.” Modeliefhebbers die graag een mooi ontwerp van de Caribische ontwerpers willen kopen zijn van harte welkom om de pop-up store van CFS te bezoeken van maandag 13 juli tot en met vrijdag 17 juli. De pop-up store in het World Fashion Centre
Modellen casting op 4 april 2015 voor de CFS-MBFWA modeshowkleding ‘Djamila Fashion’, photo credits: Halfman Photography Ontwerper: Heather Jones International uit Trinidad & Tobago
20 AFRO MAGAZINE
Rapport
Afro ondergeschikt in de Europese voetbalwereld
AFRO MAGAZINE 21
Leidinggevende functies binnen de Europese voetbalwereld zijn voor bijna 96 procent weggelegd voor blanke mannen. Dit heeft The Fare Network geconstateerd in het onderzoek ‘The glass ceiling in European football’ dat zij met ondersteuning van de UEFA in december vorig jaar heeft gepubliceerd. The Fare network is een netwerk dat zich inzet tegen het ongelijk behandelen of het uitsluiten van bepaalde groepen in het lokale, nationale en internationale voetbal.
The glass ceiling in European football Levels of representation of visible ethnic minorities and women in leadership positions, and the experiences of elite level ethnic minority coaches Executive Summary Report by Dr Steven Bradbury, with Jacco Van Sterkenburg and Professor Patrick Mignon
T
he Fare Network deed onderzoek naar het gebrek van vrouwen en zichtbare minderheidsgroepen in leidinggevende functies binnen professionele voetbalclubs, nationale competitieverenigingen, nationale competitieassociaties, nationale federaties en de Union of European Football Associations (UEFA). De resultaten zijn gebaseerd op een analyse van 2195 personen. Deze zijn allen werkzaam in zware bestuurlijke functies, zoals president, vicepresident of in het dagelijks bestuur. In totaal werd 95,8 procent van de topfuncties bezet door blanke mannen. De blanke vrouwen hadden 4,2 procent in handen. De ‘zichtbare’ mannelijke minderheid 0,5 procent en de ‘zichtbare’ vrouwelijke minderheid 0,1 procent. Dergelijk onderzoek is voor het eerst uitgevoerd. Piara Powar, uitvoerend directeur van the Fare Network vind dat het Europese voetbal zich niet kan veroorloven deze mensen uit te sluiten. “De situatie van spelers uit etnische minderheidsgroepen is bijna pervers te noemen. Deze spelers zijn vaak de bakermat geweest van grote professionele Europese voetbalclubs, maar krijgen nauwelijks de kans om door te groeien als coach of in het management. Dit is een groep mensen met talent, maar ze worden genegeerd”, aldus Powar. De executive director zegt dat het tijd is voor erkenning. “Het streven naar diversiteit moet een kernactiviteit worden van het Europese voetbal.” Enkele aanbevelingen die Fare Network noemt in het rapport zijn allereerst het aanstellen van speciale units binnen de organisatie die zich enkel gaan bezighouden met het vergroten van de vertegenwoordiging van vrouwen en zichtbare minderheidsgroepen. Ook moet de organisatie precies in kaart brengen hoe het gesteld is met de demografische achtergrond van iedere medewerker die betrokken is bij een zware bestuurlijke functie. Door deze gegevens te standaardiseren kunnen de organisaties
een benchmarkt creëren, zodat in de toekomst de voortgang in één oogopslag te meten is. Verder kunnen organisaties de openheid en transparantie van de recruitmentafdeling toetsen en evalueren. Vacatures voor topfuncties moeten openbaar worden, zodat iedereen in de gelegenheid is om te solliciteren. Wat betreft het vergroten van de minderheidsgroepen onder de trainers, adviseert Fare Network onder andere om regels op te stellen waarin het verplicht wordt personen uit minderheidsgroepen uit te nodigen voor een beschikbare trainerspositie. Ook moet er een aparte database komen met gekwalificeerde trainers uit minderheidsgroepen, zodat ze makkelijker vindbaar zijn voor professionele clubs. William Gaillard, adviseur van de UEFA president, beaamt de resultaten in het rapport. “We weten dat we beter kunnen doen wanneer het aankomt op het waarborgen van eerlijke kansen binnen het voetbal. De resultaten van het rapport laten zien dat we een aantal van onze beste middelen onbenut laten.” Volgens Gaillard zijn zowel de vrouwen als de etnische minderheden sterk in de minderheid binnen de topposities van het voetbal. Het aantal etnische minderheden dat werkt als trainer van een professionele club reflecteert bovendien niet met het talent dat de UEFA kent onder de toenmalige voetballers uit diezelfde groep. Volgens Gaillard is de UEFA toegewijd om de problemen aan te pakken en te laten zien dat voetbal een voorbeeldrol kan vervullen in het bieden van gelijke kansen.
www.farenet.org
22 AFRO MAGAZINE
Abou Koroma
Van vluchteling tot boekhouder DOOR MA R V I N HO KS TA M
Een diepzinnig gesprek met Abou Koroma maakt een aantal dingen overduidelijk. Bijvoorbeeld dat hij een enorme dosis positiviteit bezit en dat het hem niet aan doorzettingsvermogen ontbreekt. Of aan de wil om zijn plan te realiseren en de durf om het anders te doen dan anderen dat verwachten. Abou kwam in 1998 als vluchteling uit Sierra Leone naar Nederland, behaalde in 2007 zijn Bachelor’s Degree in Accounting en in December vorig jaar opende hij samen met zijn vrouw zijn eigen accountancy kantoor.
"I
k had een plan,” vertelt hij. Zijn Nigeriaans accent is prominent aanwezig in zijn uitspraak van het Nederlands, maar zijn zinsconstructie is vaak vlekkeloos. Zijn vocabulaire opmerkelijk. Zijn redeneringen stilmakend. “Toen ik hier kwam en ik mijn verblijfvergunning ging aanvragen, dacht ik ‘stel je wordt niet toegelaten, dan moet je ervoor hebben gezorgd dat je in de korte tijd dat je hier bent je kennis verbreed hebt. Want als je weg moet, kan je het ergens anders gebruiken.’ Kennis wordt nooit oud,” zegt hij. Abou werd geboren in Nigeria, maar verhuisde als jongen met zijn ouders naar Sierra Leone. “Mijn ouders waren handelaars.” Toen de burgeroorlog uitbrak moesten zij vluchten. “Wij waren buitenlanders, dus we hadden nog ergens anders om naartoe te gaan. Velen konden dat niet,” vertelt hij. Hij belandde via omwegen in Nederland en mocht hier als oorlogsvluchteling asiel aanvragen. Het besluit om te gaan studeren kwam niet automatisch; de 17-jarige Abou zou eerst zijn medemens beter leren kennen. “Ik ging zwart werken als bewaker, op naam van iemand anders die hier al legale status had. Maar dat betekende dat ik een deel van mijn salaris aan hem moest afstaan. Ik heb het vier weken gedaan, zonder betaald te worden, want het geld werd gestort op rekening van die andere gozer. Als ik hem erom vroeg wilde hij het me niet geven. Ik zei hem nog om 60 procent te houden en mij 40 te geven, maar hij weigerde. Hij heeft mij zoveel pijn gedaan en zelfs de politie op me afgeroepen. Ik ben bijna weggestuurd uit Nederland door hem.” Dit dreef hem ertoe om voor meer te gaan dan even leek te zijn weggelegd. “Ik dacht het is beter dat ik ga studeren, want studie is voor een bepaalde tijd. Iedereen verklaarde mij voor gek.” Hij deed de internationale schakelklas om te peilen wat zijn niveau was. Daar leerde hij zijn vrouw kennen, Jin Yin uit
Abou Koroma
Guangzhou, China. Na de schakelklas schaatste hij met gemak door de MBO opleiding Boekhoudkundig Medewerker op het ROC van Rotterdam, waarna hij zich inschreef op de Hogeschool van Rotterdam om Accountancy te studeren. “Ik behaalde mijn propedeuse en was al in het derde jaar toen de problemen begonnen. Eén van de eisen was dat ik een goede stageplek kon vinden, maar door beperkingen met de taal was dat moeilijk voor me en zonder afsluitende stage zou ik het niet halen,” vertelt hij. “En Jin Yin was toen zwanger. Dat was een moeilijke periode. Je hebt het talent, je zit op het juiste niveau, maar je wordt afgerekend vanwege de taal.”
Hij hakte snel de knoop door. “Het was duidelijk geen kwestie van of ik het nou kon of niet, dus ik switchte naar bedrijfseconmie en kon toen mijn HBO halen zonder enige moeite.” Hij voegt bijna verontschuldigend toe: “Ik overwoog nog om ook mijn Master’s te doen, maar daar kwam ik niet meer aan toe.” Hij kreeg toen een baan in Vlaardingen, waar hij zeven jaar bleef werken. Vorig ajar nam hij ontslag om voor zichzelf te starte. Hij werkte al drie jaar vanuit huis ‘s avonds en het werd steeds moeilijker te combineren met zijn vaste baan. Daarnaast stuurde een ex-collega die een eigen bedrijf was gestart hem met regelmaat veel werk. Abou’s nieuwe bedrijf, Sincerity Administratie kantoor in Amsterdam Noord, loopt goed. “Het wordt steeds drukker,” vertelt Abou. Hij vierde de opening met vrienden en familie … uit Nigeria en China. “Als ik terugkijk naar hoe het gegaan is, ben ik blij en trots. Maar zonder God was het niet mogelijk geweest. En natuurlijk moest ik wel wat durven. Maar ja, kijk naar mijn vrouw ook. Er is me vaak gevraagd waarom ik iemand gekozen heb uit een totaal andere cultuur. Ik had er niet zo over gedacht; Ik wilde gewoon een leven opbouwen en daar hoort risico’s nemen bij. Natuurlijk is het fijn als je bij je eigen volk blijft, maar je bent toch rijker als je gaat met iemand van een andere cultuur?” Hij voegt eraan toe: “Voor mij was het behalen van mijn Bachelor’s Degree een groot ding. De mensen die toen lachten omdat ik ging studeren en niet probeerde te graaien, heb ik allemaal uitgenodigd om het met me te komen vieren.” Die vent die hem zo te grazen wilde nemen? “Ik heb hem nog wel eens gezien. Hij vroeg me om geld. Hij kwam 1 euro tekort om sigaretten te kopen. Ik heb het hem gegeven.”
AFRO MAGAZINE 23
Hitler wilde geen handen schudden met Jesse Owens In veel geschiedenisboekjes staat de beroemde foto van de zwarte atleet Jesse Owens. Hij salueert voor de Amerikaanse vlag, omdat hij zojuist het verspringen heeft gewonnen op de Olympische Spelen in Berlijn op 3 augustus 1936. Voor hem staat de Japanner Naoto Tajima, die derde was geworden. Achter hem staat de Duitser Lutz Long die een nazi-groet geeft. Hij was als tweede geëindigd. FOTO: AP
J
esse Owens won uiteindelijk vier gouden medailles op de Olympische spelen in 1936: de honderd en tweehonderd meter sprint, het verspringen en de vier keer honderd meter estafette. De suggestie wordt vaak gedaan dat Hitler Jesse Owens niet gefeliciteerd zou hebben, omdat hij het niet kon verkroppen dat een zwarte atleet, een niet-Ariër, er met de belangrijkste prijzen vandoor ging. Dit blijkt een mythe te zijn. Het was niet Hitler, maar het Internationaal Olympisch Committee (IOC) dat verantwoordelijk was voor uitblijven van een ontmoeting tussen Jesse Owens en Hitler. Hitler had namelijk aan het begin van het toernooi enkele Duitse en Finse gouden medaille winnaars uitgenodigd in zijn loge om ze te feliciteren. Hierop had het IOC de Führer laten weten dat het Olympisch protocol niet toeliet medaillewinnaars te ontvangen in de persoonlijke loge van de gastheer. Toen Jesse Owens de volgende dag een gouden medaille ontving, werd hij niet uitgenodigd in de loge. Dit gebeurde dus niet vanwege politieke of racistische motieven, maar vanwege het protocol van het IOC. Van tijd tot tijd zijn er claims van mensen die menen dat Hitler en Owens elkaar wel de hand hebben geschud, maar dat blijkt moeilijk te bewijzen. Jesse Owens is voor velen de personificatie geworden van iemand die in zijn eentje Hitlers rassentheorie weerlegde door vier medailles te winnen. Zelf zag hij dat niet zo. Owens had goede herinneringen aan Berlijn 1936. Hier logeerde hij in dezelfde hotels als blanken. In Amerika was
‘Although I wasn’t invited to shake hands with Hitler, I wasn’t invited to the White House to shake hands with the President either.’ dat niet altijd het geval. Hij onderhield een warme vriendschap met Duitse atleet Lutz Long. Hij merkte tevens op dat hij tijdens zijn verblijf in Duitsland minder last had gehad van racisme dan toen hij weer terugkeerde in zijn eigen land, in de Verenigde Staten. Een veel geciteerde uitspraak van hem is: ‘Although I wasn’t invited to shake hands with Hitler, I wasn’t invited to the White House to shake hands with the President either.’ Door Gijsbert Oonk, (met toestemming overgenomen uit Geschiedenis Magazine, www.geschiedenismagazine.nl / www.isgeschiedenis.nl)
Adverteer in AFRO Magazine Bereik met ons Afro Nederland! Nevenstaande prijzen zijn exclusief BTW, gebaseerd op full color en plaatsing op een advertentiepagina. Plaatsing op een redactionele pagina of achterpagina is mogelijk voor bovenstaande tarieven plus 15%. Voor pagina 2 gelden nevenstaande tarieven plus 30%. Advertentie prijzen betreffen 1 editie.
Specificaties
AFRO Magazine accepteert uitsluitend advertenties: - Als certified PDF, CMYK (geen RGB) - Met een resolutie 300 dpi. - Zwarte tekst in de advertentie niet full color opbouwen. - Als pdf voorzien van hoektekens.
Voor info:
Bel: 06-37078700 of mail naar: ads@afromagazine.nl
Tarieven Formaat 1/1 pagina (bladspiegel) 1/1 pagina (zetspiegel) 1/1 pagina (aflopend) 1/2 pagina (liggend) 1/2 pagina (staand) 1/4 pagina (staand) 1/4 pagina (liggend) 1/8 pagina (liggend)
Afmeting 210 x 280 mm 190 x 256 mm 210 x 280 mm 190 x 120 mm 93 x 256 mm 93 x 120 mm 190 x 56 mm 93 x 56 mm
1/1 210 x 280 mm (aflopend)
Basistarief € 1,885.00 € 1,885.00 € 1,885.00 € 949.00 € 949.00 € 474.50 € 474.50 € 240.50
1/2 93 x 256 mm (staand)
1/2 190 x 120 mm (liggend)
1/1 190 x 256 mm (zetspiegel)
1/4 93 x 120 mm (staand) 1/8 93 x 56 mm
1/4 190 x 56 mm (liggend)