MEI 2019 JUNI
ÉCHT AMSTERDAMS WAAR VIND JE HET NOG?
Gemaakt door amsterdam & partners
jaargang 53 #9
00 UK COVER JUNI.indd 1
16-05-19 14:50
Concept en illustratie: Joost de Haas
17-23 June 2019 Amsterdam Metropolitan Area
Hoo
WMTC19_UITkrant copy.indd 1 00 UK COVER JUNI.indd 2
13-05-19 14:25 16-05-19 14:36
1/1 pag
Amstel 56-58 | 020 624 05 34 | www.dekleinekomedie.nl
SPECTACULAIRE EN GRENSVERLEGGENDE SHOWS
NASRDIN DCHAR
15.00 & 20.15 UUR
/
LAATSTE KAARTEN
zo 2 juni
Hij laat zien hoe hobbelig het pad van de liefde kan zijn en hoe je uiteindelijk met een licht hart ‘JA’ kunt zeggen.
BRITTA MARIA, MAURITS FONDSE & OLEG FATEEV ma 3 juni
‘Drie muzikanten van de buitencategorie zorgen voor een betoverende avond.’ (Noordhollands Dagblad). Chansons van schoonheid en troost.
KIKI SCHIPPERS
LAATSTE KAARTEN
di 4 en wo 5 juni
‘Schippers heeft een prachtige en veelzijdige stem, ze schrijft beeldende liedteksten die vaak halverwege ineens van betekenis kantelen.’ (Theaterkrant)
LEBBIS
di 11 t/m za 22 juni
Het Amsterdam Verhaal is een haarscherpe analyse vol scherpzinnige observaties. Wat maakt een Amsterdammer een Amsterdammer? Bestaat er zoiets als een Mokumgen?
DE GROTE HARRY BANNINK PODCAST ON TOUR zo 16 juni WACHTLIJST
De feestelijke apotheose! Gijs Groenteman, Frank Groothof en Dick van der Stoep en gasten Loes Luca, Diederik Ebbinge, Brigitte Kaandorp e.v.a.
KEES VAN AMSTEL
PREMIÈRE
ma 17 juni
Hij is comedian bij Comedytrain en een van de breinen achter Dit Was Het Nieuws en Klikbeet. Maar Kees van Amstel is vooral Een bang jongetje dat hele enge dingen doet.
Plan een avondje /uit Uit in Amsterdam, ontdek het allemaal.
2 T/M 11 JULI CARRECIRQUE.NL
iamsterdam.nl/uit UIT advertenties UK 92,5x124.indd 3
01 UK OPENING JUNI SF_SV2_MB.indd 3
16-05-19 13:43
17-05-19 13:43
internationaal podiumkunsten amsterdam 29 mei - 23 juni 2019
holland festival
AUS LICHT
Karlheinz Stockhausen, Holland Festival, De Nationale Opera, Conservatorium Den Haag
Hoogtepunten uit Stockhausens zevendelige operacyclus LICHT in drie aparte concerten. 31 mei–10 juni, Westergasfabriek, Gashouder
info & tickets hollandfestival.nl
LE JEUNE NOIR À L’ÉPÉE Abd Al Malik
Mix van hiphop, literatuur, dans en beeldende kunst door Franse schrijver / rapper. 12 juni, Muziekgebouw
Gratis toegang musea Gratis rondvaart Gratis openbaar vervoer in Amsterdam en meer
AAR A
CION; REQUIEM OF RAVEL’S BOLERO William Kentridge, Philip Miller, Thuthuka Sibisi, Gregory Maqoma Muziektheater over twee miljoen Afrikanen in WO I, een vergeten koloniale geschiedenis. 29–31 mei, Theater Amsterdam
PAISAJES PARA NO COLOREAR Marco Layera
Chileense meiden bestormen het toneel en eisen hun seksuele vrijheid op in een machowereld. 14–15 juni, ITA
THE SCARLET LETTER
Angélica Liddell, Atra Bilis Teatro Controversiële Spaanse theatermaker richt zich op de huidige seksuele mores. 8–9 juni, ITA
Gregory Maqoma, Vuyani Dance Theatre
Aangrijpend danstheater over de donkere geschiedenis van Zuid-Afrika. 21–22 juni, ITA
SUR LES TRACES DE DINOZORD
Faustin Linyekula, Studios Kabako Een reis door het verleden van de Congolese choreograaf en storyteller Linyekula. 4–5 juni, ITA
ELECTRO SYMPHONIC ORCHESTRA Colin Benders
Een symfonieorkest van synthesizers en luidsprekers. 22 juni, Het Concertgebouw
iamsterdam.com/citycard
uitkrant adv 90x252.indd 1 01 UK OPENING JUNI SF_SV2_MB.indd 4
DOLF TOUSSAINT/STADSARCHIEF
THE HEAD & THE LOAD
17-01-19 13:35 17-05-19 13:43
5
juni 2019
GEEF MIJ MAAR AMSTERDAM
DOLF TOUSSAINT/STADSARCHIEF
Veel bekende Amsterdammers waren strikt gesproken geen Amsterdammers. Simon Carmiggelt was een Hagenees. Rijk de Gooyer Utrechtenaar. Eberhard van der Laan kwam uit Leiden. Net als Rembrandt van Rijn, trouwens. Dat doet natuurlijk helemaal niks af aan hun Amsterdamse inborst. Deze stad is er altijd een van immigranten geweest. Zelfs het Amsterdams schijnt grotendeels gevormd te zijn door de taal van de Antwerpenarendie zich hier tijdens de Tachtigjarige oorlog vestigden. En de hedendaagse Amsterdamse straattaal, zoals we een paar nummers geleden beschreven in de Uitkrant, is een mengeling van Marokkaans, Engels, Sranan en gazomaardoor. Amsterdam is, zoals het een handels- en havenstad betaamt, een mengelmoes van culturen, talen en gebruiken. Zo wordt het mooiste Amsterdamse lied aller tijden – ‘Amsterdam huilt van Rika Jansen (‘Zwarte Riek’) – grotendeels in het Jiddisch gezongen. En in dat licht bezien mag ik (hier sinds 1985) me ook wel Amsterdammer noemen. Toch is er iets veranderd. Neem de Amsterdamse humor van weleer. Je hoort het nog wel – op de Albert Cuypmarkt, bij een enkele oudere trambestuurder of TCAchauffeur, in cafés als Ruk en Pluk – maar mondjesmaat. Toen ik in de jaren tachtig voor het eerst bij het door-en-door Amsterdamse restaurant Piet de Leeuw ging eten (bekend van de betere paardenbiefstuk), vroeg een van mijn tafelgenoten naar de wijnkaart. De ober keek hem zogenaamd niet begrijpend aan, was even stil, en zei toen: ‘Meneer, we hebben wit en we hebben rood.’ Dat scherpe en gevatte Amsterdams heeft op veel plekken plaatsgemaakt voor het Engels. Logisch ook als je beseft dat inmiddels meer dan de helft van de Amsterdammers (460.000 van de 860.000) een – al dan niet westerse – migratieachtergrond heeft. Een gestage stroom échte Amsterdammers heeft sinds de jaren zestig de stad verruild voor gemeenten als Purmerend, Haarlem en Almere, waar je voor de prijs van een Amsterdams appartementje nog een ruim rijtjeshuis met tuin krijgt. Is het échte Amsterdam nu voorgoed verdwenen? Nee, maar je moet er met een kaarsje naar zoeken. De ras-Amsterdamse journalist Sara Luijters (geboren in Alkmaar trouwens) maakte voor ons een inventaris. De foto’s bij het artikel (en op de cover) zijn van Dolf Toussaint, dé chroniqueur van het gewone Amsterdamse leven. Bart van Oosterhout Hoofdredacteur b.vanoosterhout@iamsterdam.com
VOLG ONS: iamsterdam.com facebook.com/iamsterdamnl iamsterdam.com/uitmail youtube.com/videoiamsterdam coverfoto: Dolf Toussaint/Stadsarchief
01 UK OPENING JUNI SF_SV2_MB.indd 5
INHOUD P.06 WAT IS ER NIEUW?
Nieuws uit de stad met o.a. de Zwerfboekenkast, 24H Zandvoort, jazz op de Wallen, de vuurwerkplanga van rapper Donnie, de betere wijn en de nieuwe rubriek Thuis in de stad, waarbij we binnenkijken bij Amsterdammers.
P.10 ECHT AMSTERDAMS
Aan het vroegere Amsterdam van bruine buurtkroegen, smartlappen en peperkoekhuisjes wordt met weemoed teruggedacht. Maar waar vind je het nog? Journalist Sara Luijters zocht het voor ons uit.
P.19 KUNST & VERMAAK
Met Jeangu Macrooy in het Vondelpark Openluchttheater, het succes van Arjen Lubach, de solo-expo van Alex Prager, hotspot Het Hem, de film The good terrorist, acteur Marcel Musters en Emma Curvers die zich laat knippen door de opper-kapper.
P.37 ETEN & DRINKEN EN ZO
Je kunt de Dam niet voorbijrijden of er staat een groepje te demonstreren. Waar komt die opleving ineens vandaan? En hoe zorg je dat je als demonstrant gehoord wordt? Verder: de leukste plekken in de Westerparkbuurt en de nieuwste restaurants en winkels.
P.63 TOT SLOT
Weesp hoort vanaf deze maand officieel bij de hoofdstad: wat is er te doen? En ook: graven rond de Dam en groeten uit het Amsterdam van dichter Willem Jan Otten.
P.49 AGENDA De onmisbare culturele maandagenda en het colofon (p. 60)
17-05-19 13:43
6
krant KRANT
juni 2019
OPENING
Wat is er nieuw? (in de stad)
Nieuws uit de wereld van kunst en cultuur, nieuwe uitgaanslocaties, de top 5 evenementen, het talent van de maand en tips van de straat.
SUPERMAGISCH Al bijna dertig jaar is het vaste prik in Amsterdam: tijdens het ITs Festival zie je zes dagen lang de mooiste voorstellingen van net afgestudeerde podiumkunstenaars in de Nes. Zo onderzoekt regisseur Lisa de Kwant in The iron man (foto) wat het anno 2019 betekent om man te zijn en bewerkte regisseur Tabita Friis Kristensen de bestseller Das Parfum tot een absurde voorstelling over de zin van het leven. En de jonge makers beleven ‘het supermagische moment van de eerste confrontatie met publiek en podia buiten de scholen’, aldus artistiek directeur Marcus Azzini in Theaterkrant. 19 t/m 24 juni itsfestival.com
UITLEZEN EN WEGLEGGEN
TOP 5 uitgaan juni
VAN MANEN, FORSYTHE, ARQUÉS Drie bijzondere premières van drie generaties choreografen. De Nederlandse premières van Ignite van Young Creative Associate Juanjo Arqués en die van Pas/Parts 2018 van William Forsythe, waarmee Het Nationale Ballet na lange tijd weer werk danst van deze internationaal gevierde choreograaf. De derde première is Kleines Requiem van grootmeester Hans van Manen, dat door het gezelschap voor het eerst wordt gedanst. Het Nationale Ballet, 14 t/m 30 juni
Zonder betalen de Hema uitlopen met een boek: het kan sinds kort in enkele filialen, waaronder die in Amstelveen. Daar staat namelijk een heuse Zwerfboekenkast, vol boeken met een ‘zwerfsticker’ (met de tekst ‘Neem me mee!’) die kinderen gratis mee naar huis mogen nemen. Een ideetje van Hema Foundation en Kinderzwerfboek, die hiermee nog meer kinderen aan het lezen willen krijgen. Uitgelezen? Dan mag het boek doorgegeven worden aan een ander kind of achtergelaten worden in de trein, op school, op de kinderboerderij of waar dan ook.Zelf een boek doneren kan ook: op kinderzwerfboek.nl zie je hoe.
DE POSSE – DEEL 6
Binnenhof 8 Amstelveen
Naast Gorillaz en Blur startte
01 UK OPENING JUNI SF_SV2_MB.indd 6
HANS WITHOOS
samenstelling Kim van der Meulen
Het idee is in 2015 ontstaan toen Jerome XL in de studio zat met Def P (foto). Nu is het officieel, De Posse is terug met deel 6 én de rondtrekkende Posse-karavaan. O.K., Def P, De Onderhonden, Raymzter, Blijf Rauw en vele anderen zullen hun opwachting maken. Dus nog één keer de eerste generatie helden op één podium en nog één keer de DJAX familie die de betere Nederhop brengt! Melkweg, 9 juni
THE GOOD, THE BAD & THE QUEEN
Damon Albarn een ander project: The Good, The Bad & The Queen. Samen met gitarist Simon Tong (The Verve), bassist Paul Simonon (The Clash) en drummer Tony Allen (Fela Kuti) bracht hij het album Merrie Land uit. De teksten gaan over het typische Engeland, met de Brexit en de teloorgang van het land als thema. Paradiso, 6 juni
REGGIE WATTS De Amerikaanse musicus en komiek Reggie Watts maakt absurde, grappige comedy. Zonder rode draad, maar met vreemde sketches, hilarische aanzetten en bijzondere imitaties. Met zijn sample-apparaat creëert hij ter plekke krankzinnige hiphopsongs vol vreemde geluidseffecten. Dit in combinatie met zijn aparte verschijning, afro, volle baard en een dikke Mart Smeets-trui maakt hem onvergetelijk. Melkweg 21 juni
HELEN VERHOEVEN Helen Verhoeven flirt graag met verschillende kunsthistorische tradities en botsende stijlen. Ze maakte tientallen nieuwe, zeer gevarieerde werken voor Schamerkat en reageert hiermee op De schatkamer! De diversiteit van deze tentoonstelling zette Verhoeven aan tot het maken van een eigen microverzameling die bestaat uit schilderijen, glas-inloodwerken, neonkunst, textiel, keramiek, stopmotionfilm en sculpturen. Hermitage t/m 5 januari 2020
17-05-19 13:43
7
‘ER ZIJN DAGEN WAAROP IK GEEN ZIN HEB OM TE REPETEREN, MAAR IK DOE HET TOCH. HET SCHULDGEVOEL DAT IK KRIJG ALS IK HET NIET DOE, IS HET ME NIET WAARD.’ FILMREGISSEUR EN KLARINETTIST WOODY ALLEN (83) KOMT NAAR NEDERLAND VOOR EEN OPTREDEN MET ZIJN NEW ORLEANS JAZZ BAND, OP 24 JUNI IN CARRÉ.
@uitinams
Elke maand belonen we een gouden tipgever met een plek in de Uitkrant. Deze keer is dat @mayanoraa, die vriendschap sloot op de Ridammerhoeve in het Amsterdamse Bos. Ook in juni is weer volop te doen op de geitenboerderij.
ZIE JE IN ZANDVOORT In Amsterdam kun je tijdens de 24H-evenementen al langer musea, winkels, bars, hotels, clubs en theaters ontdekken in stadsdelen waar je niet vaak komt, maar deze maand zoeken we het buiten de Ring. Zandvoort is dichterbij dan je denkt – toeristen weten niet beter of deze badplaats heet ‘Amsterdam Beach’ – en ook daar blijkt een hoop te doen binnen 24 uur. Ga onder begeleiding van een gids in alle vroegte de duinen in, leer plaatjes draaien tijdens een vinylworkshop en authentieke pad thai klaarmaken aan het strand, fiets op Circuit Zandvoort en feest mee aan de kust met Peter Beense en Jeroen van der Boom. 15 juni 24h.nl/zandvoort
Volg @uitinams op Instagram voor je dagelijkse dosis culturele tips en hotspotinspiratie in Amsterdam. Ook iets moois te delen? Deel je foto met #uitinams.
Heel even maakt het erotisch theater van Casa Rosso plaats voor saxofoonlegende Hans Dulfer, spelen bigbands in café Casablanca en klinken dankzij Michiel Borstlap de mooiste nummers van Herbie Hancock in de Waalse Kerk. Tijdens Red Light Jazz vind je op ruim 35 locaties op en rondom de Wallen de lekkerste livemuziek. De basgitaar en contrabas krijgen dit jaar een ereplek in de programmering, dus verwacht veel jazzy basgeweld. Van de stoere Deense Ida Nielsen bijvoorbeeld, die ontdekt werd door Prince en bekendstaat als ‘Prince’s funk princess’. En dan hebben we het nog niet eens gehad over Ntjam Rosie, Candy Dulfer (foto), Dutch Swing College Band en al die andere topmuzikanten van dit vrijwel geheel gratis toegankelijke festival.
CARIN VERBRUGGEN
ROSSE JAZZBUURT
7 t/m 9 juni redlightjazz.com
IN PLAATS VAN WIJN Als we horeca-experts mogen geloven, drinken we op de terrassen deze zomer niet alleen cocktails, witbier en rosé, maar ook thee. Biologisch, Turks of in gefermenteerde vorm (kombucha heet het dan): schenk maar in. Bij het pas geopende Arte & Zayne zit je goed voor 24 blends uit de hele wereld. Eigenaar Arrad Eshel geeft advies over welke theesoorten het beste samengaan met verschillende gerechten en vertelt graag over de herkomst van de zwarte, groene, witte en kruidenthee in zijn winkel. Er zijn ook theeproeverijen in samenwerking met Fromagerie Abraham Kef. ‘Onze concurrent is de betere fles wijn’, verklaarde Eshel al in Het Parool. Singel 142, artezayne.com
01 UK OPENING JUNI SF_SV2_MB.indd 7
17-05-19 13:43
8
krant KRANT
juni 2019
OPENING
‘JE ZIET ER GEWOON APPETIJTELIJK MEE UIT. IK VIND ’M NIET SUF, HOOR, HET IS WEL EEN EYECATCHER.’ RAPPER DONNIE (24) OVER DE ‘KNALPLANGA’, DE VEILIGHEIDSBRIL TEGEN VUURWERK DIE HIJ IN EEN RIJKSOVERHEID-SPOTJE PROMOOTTE. OP 12 JUNI MAAKT HIJ HIERMEE KANS OP EEN THE BEST SOCIAL AWARD.
THUIS IN DE STAD foto’s Marijn Scheeres/Phenster
Een kijkje achter de voordeur van een Amsterdammer. Wie Roos Schouw (33, leerkracht basisonderwijs), Reinier Muusse (37, beleidsmedewerker gemeente) en baby Loïs (11 maanden) Wat Huurhuis van 58 m2 in De Baarsjes, met uitzicht op het casino in de Jan Evertsenstraat Sinds 2011 Hoe Via de vorige bewoner; een collega van Roos Opvallend De vorige bewoner heeft een lichtslinger gemaakt achter de rand onder het plafond Fijnste plek De woonkamer en de keuken met openslaande deuren naar het balkon met zon Echt Amsterdams Het Parool, boek Amsterdamse sprookjes en een kaart van het Jordaanduo Henk en Toos
‘De gouden palmlamp hebben we gevonden bij de vuilnisbak en in een dronken bui op de fiets mee naar huis genomen.’
‘Dat schilderij vinden we niet eens echt mooi, maar we vonden het bij het grofvuil en hadden een stuk muur over.’
01 UK OPENING JUNI SF_SV2_MB.indd 8
‘Het kastje waar de palmlamp op staat, heeft Reiner geërfd van zijn opa.’
‘De bank is het enige Ikea-stuk in huis, gekocht via Amsterdam Yardsale.’
‘Tekenen en schilderen is een gezamenlijke hobby. Deze verzameling is van een cursus.’
‘Deze blauwe lessenaar is al heel lang in de familie; als kind zat ik er al achter te werken.’
17-05-19 13:43
9
‘HET IS BELANGRIJK DAT JE JE NIET HELEMAAL VOLVREET, MAAR AF EN TOE SNACKEN KAN ECHT GEEN KWAAD.’
KUNSTBENDE
EKE BOSMAN (26), OP INSTAGRAM BETER BEKEND ALS SNACKSPERT, IS TE GAST IN DE CULINAIRE TALKSHOW AMSTERDAM EET DOOR, OP 26 JUNI IN PAKHUIS DE ZWIJGER.
TALENT
MENDEL JAMEZ
Geboren 2 augustus 2001 Talent Dj Wat Mendel Jamez (17) is de artiestennaam van de Amsterdamse Mendel de Heij. Hij werd met zijn dj-set tweede in de voorrondes van de Kunstbende voor de regio Noord-Holland.
‘De pinguïnwijnkaraffen op de lessenaar hebben we meegenomen van een reis – ik dacht Brazilië of Argentinië.’
01 UK OPENING JUNI SF_SV2_MB.indd 9
‘Mijn nieuwe hobby: dit gele lapje wordt een jurkje voor Loïs.’
‘Het beeldje op de boekenplanken hebben we gekocht in Ghana.’
‘Ik wilde als kind profvoetballer worden, maar het was al snel duidelijk dat dat niets werd. Ik speel al vanaf dat ik klein was gitaar en rond mijn twaalfde of dertiende ontdekte ik Fruity Loops, het programma waar ik mijn muziek mee maak. Sindsdien is het langzaamaan wat serieuzer geworden. Ik studeer muziekproductie bij PACT Amsterdam. Het allerleukst vind ik het produceren zelf; mijn eigen liedjes maken. Dan zit ik achter mijn computer met mijn speakers aan en schrijf ik eerst een melodietje. Als ik die heb, ga ik de track verder opbouwen. Ik maak future bass, trap-achtige muziek, maar wel met mijn eigen draai eraan. Ik vind het ook leuk om mijn eigen muziek te draaien bij anderen en gewoon te zien hoe zij daarop reageren. Iets wat je in je slaapkamer hebt gemaakt laten horen aan de buitenwereld. En hopelijk gaat het publiek daar dan lekker op. Dat gebeurde wel bij de Kunstbende, dus dat was top. Veel deelnemers daar draaiden muziek van anderen, ik koos voor alleen mijn eigen muziek. Ook al ben ik niet door naar de finale, ik blijf gewoon mijn ding doen. Mijn doel is om veel muziek uit te brengen op labels en zo meer bekendheid te krijgen. En om te draaien in clubs natuurlijk.’
17-05-19 13:43
10
krant KRANT
OPENING
echt Amsterdams
HOE MOKUM VERDWEEN In de armoedige volksbuurten van weleer tel je inmiddels een miljoen neer voor een huis. Wie een vleugje oud-Amsterdam wil meepikken, moet tegenwoordig hard zoeken. DE FOTO’S VAN DOLF TOUSSAINT ‘Een voet tussen de deur van de tijd’, zo omschreef Dolf Toussaint zijn fotografie. Onvermoeibaar legde hij de veranderingsprocessen in de samenleving vast, ‘met mededogen voor voor wat verdwijnen zou’: buurten, steden, werk, mensen. In zijn boek De Jordaan, waaruit veel van de foto’s bij dit artikel afkomstig zijn, liet hij zien dat die veranderingen vaak over de hoofden van mensen met weinig geld of invloed gaan. De ‘overgeslagenen’ noemde hij ze. Later legde hij zich toe op het zichtbaar maken van de beslissingen die over hun levens genomen werden. Zo belandde Toussaint in de Tweede Kamer, waar hij de eerste politieke fotograaf werd. Het boek De Jordaan is voor 19,95 euro te bestellen bij de dochter van Dolf Toussaint via iwristoussaint@gmail.com.
Binnen Visserstraat 11-19,1962-1965
02 UK COVERVERHAAL JORDAAN_SV_MB.indd 10
17-05-19 13:50
11
In reisgidsen krijgen toeristen het Amsterdam van vroeger voorgeschoteld. Wat is er nog over van dat ‘authentieke’ Amsterdam? Journalist Sara Luijters (Alkmaar, 1972) zocht het uit. tekst Sara Luijters foto’s Dolf Toussaint/Stadsarchief
DIE GOEIE OUWE TIJD
M
ijn vader, mijn opa en oma en hun familie zijn geboren Amsterdammers, opgegroeid in de Jordaan en West. Maar tot mijn grote frustratie staat in mijn paspoort niet Amsterdam maar Alkmaar vermeld als geboorteplaats. Vanwege de woningnood in de vroege jaren zeventig weken mijn ouders uit naar het platteland, waar we als Amsterdamse import werden gezien en er nooit helemaal bij hoorden. Mijn Amsterdamse opa en oma voerden mij als ik op bezoek kwam altijd dikke plakken leverworst en kaas, en ze waarschuwden mij voor ‘de bullebak’, een watermonster dat de grachten bevolkte. Vanaf mijn achtste jaar – het was 1980 – wees mijn kompas nog maar één richting op: Amsterdam. Mijn beste vriendin woonde in de Jordaan en het liefst wilde ik elk weekend wel bij haar logeren, weg uit het slaperige dorp (Schagerburg) waar ik woonde. Ik nam in mijn eentje de trein en werd opgehaald van het perron. Daarna slenterden we met zijn tweetjes naar de Jordaan, waar tante Mien altijd met een sigaret tussen haar gele vingers en met gewatergolfde haren uit het raam hing. Nooit ’es vrolijk, altijd mopperend. Er waren junkies en hoertjes, krakers, hippies, punks met indrukwek-
kende hanenkammen en rastamannen met lange dreadlocks. Overal lag hondenpoep en zwerfvuil, graffiti was net in opkomst en auto’s stonden schots en scheef geparkeerd. Wij als meisjes huppelden, niet gehinderd door enig ouderlijk toezicht, vrolijk overal tussendoor. KLEEDJES OP TAFEL Over de Dam – toen nog vol duiven, Hare Krishna’s en zonderlinge figuren – naar De Bijenkorf, waar we stiekem languit gingen liggen op de dure bankstellen. Soms hingen we uren op de stoep van een portiek op de hoek van de Prinsengracht en knoopten praatjes aan met voorbijgangers. Af en toe kwamen we met onze ouders in café Kalkhoven, tegenover de Westertoren, met dikke Perzische kleedjes en Heinekenviltjes op tafel. Het rook er naar verschraald bier en sigaretten en we kregen er een dikke plak ossenworst en oude kaas met mosterd bij onze Coca-Cola. De huizen aan de gracht stonden vaak zo scheef, gestut met balken, dat het leek alsof ze elk moment zouden kunnen omvallen. Ik maakte nog een staartje mee van het
> WE SLENTERDEN MET Z’N TWEETJES NAAR DE JORDAAN, WAAR TANTE MIEN ALTIJD MET EEN SIGARET TUSSEN HAAR GELE VINGERS UIT HET RAAM HING
02 UK COVERVERHAAL JORDAAN_SV_MB.indd 11
17-05-19 13:50
12
krant KRANT
echt Amsterdams
OPENING
‘WE HEBBEN HET DEELS AAN DE KRAAKBEWEGING TE DANKEN DAT OUDE PANDJES BEWAARD ZIJN GEBLEVEN’
10X OUDE KEUKENS De Amsterdamse keuken is een mengelmoes van de Joodse keuken (zuur, leverworst, ossenworst, broodje halfom), de armeluiskeuken (kroketten, bitterballen, paardenbiefstuk) en de Indische, Chinese en Surinaamse keuken. Een selectie van Amsterdamse restaurants en eetcafés met een lange geschiedenis in de stad. • Die Port van Cleve: Hotel dat van oudsher een bierhuis is met beruchte biefstuk. Nu eet je bij Hulscher’s en drink je eerst iets bij de historische bar De Blauwe Kamer. • Brasserie/hotel De Roode Leeuw: Aan het Damrak ligt deze pleisterplaats uit de vijftiende (!) eeuw. • Haesje Claes: Toeristen staan in de rij voor de kapucijners met spek. • Hap-Hmm: Ouderwetse Hollandse pot voor ouderwetse prijzen. • Piet de Leeuw: Paardenbiefstuk geserveerd met Amsterdamse humor. • Loetje: Beroemd vanwege de ossenhaasbiefstuk, begonnen in 1977 in Oud-Zuid door de broers Ludwig ‘Loetje’ en Dirk Klinkhamer. • Nam Kee: De beroemdste Chinees van Amsterdam, met onder meer een restaurant in China Town, van de familie Chen. • Wan Pipel: JavaansSurinaams sinds de jaren zeventig op de Cuyp. • Warung Spang Makandra: Het ‘enige echte’ Javaans-Surinaamse eethuis sinds 1978. • Febo: Begonnen als bakkerswinkel, uitgegroeid tot automatiek. Febo staat voor Ferdinand Bol, waar de eerste winkel werd geopend. • Schiller: Al langer dan een eeuw pleisterplaats voor kunstenaars en artiesten op het Rembrandtplein.
02 UK COVERVERHAAL JORDAAN_SV_MB.indd 12
Oud-koetsier Leonardus Johannes Worrell in zijn woning aan de Westerkade. Uit: het boek De Jordaan, met teksten van Simon Carmiggelt.
20X BRUINE BUURTKROEGEN Steeds meer bruine buurtkroegen worden opgekocht en omgetoverd tot strakke cocktailbar of hippe coffeecorner. Daarom: bezoek deze cafés voor het te laat is, met een biljart, een jukebox (of gewoon geen muziek) en pindaschillen op de vloer. 1. De Engelse Reet/ De Pilsener Club Begijnensteeg 4 2. Café Chris Bloemstraat 42 3. Café Reynders (ook wel gespeld als Reijnders, Leidseplein 6 4. Oosterling Utrechtsestraat 140 5. Welling Jan Willem Brouwersstraat 32
6. De Ster Martelaarsgracht 20-22 7. Hesp Weesperzijde 130-131 8. Kalkhoven Prinsengracht 283 9. De Wetering Weteringstraat 37 10. Ruk & Pluk Linnaeusstraat 48 11. ’t Monumentje Westerstraat 120 12. De Pieper Prinsengracht 424 13. Café Karpershoek Martelaarsgracht 2 14. ’t Smalle Egelantiersgracht 12 15. De Eland Prinsengracht 296 16. De Kwaker Kwakersstraat 24 17. Krom Utrechtsestraat 76 18. De Jordaan Elandsgracht 45 19. Eijlders Korte Leidsedwarsstraat 47 20. Gijs de Rooy Javastraat 1
17-05-19 13:50
13
>
Amsterdam van vroeger. En toen was het allemaal al héél anders dan hoe tante Mien zich de buurt herinnerde. In het boek Amsterdam, voor het voorbij is staan de zwart-witfoto’s van Dolf Toussaint, die de stad wilde vastleggen voordat die definitief zou veranderen. Hij beschouwde zijn fotografie als ‘een voet tussen de deur van de tijd’ en schoot veel van zijn straatfoto’s in de Jordaan, de arme volksbuurt die in het begin van de jaren zestig op het punt stond om ‘gesaneerd’ te worden – de verkrotte buurt was volgens de gemeente rijp voor de sloop. De saneringsplannen werden gedeeltelijk voorkomen, maar de Jordaan zoals Toussaint die vastlegde, zou onherroepelijk verdwijnen. WIE IS HET? Die Jordaan, met spelende kinderen op straat, marktkooplui, timmerlieden, haringkarren, penoze, volkszangers, bruine kroegen met vitrage en kopstootjes, lijkt nog vooral in de reisgidsen te bestaan. Wat is
er eigenlijk nog over van dat authentieke Amsterdam en wie is nou die échte Amsterdammer? Historicus, Amsterdam-kenner en hoofdredacteur van historisch maandblad Ons Amsterdam Koen Kleijn: ‘Mijn opa werd geboren in de Jordaan, hij vroeg mijn oma tijdens hun eerste date in Tuschinski ten huwelijk. Toch woonden ze uiteindelijk langer in Haarlem dan in Amsterdam. Zelf woon ik sinds mijn studie in Amsterdam, begin jaren tachtig. Maakt mij dat nu wel of geen échte Amsterdammer? Dat is lastig te bepalen.’ Zo is het volgens Kleijn ook niet makkelijk aan te wijzen welke buurten nog écht Amsterdams zijn. ‘In de jaren zestig trokken de bewoners
>
MADE IN AMSTERDAM • Heineken: Born in Amsterdam, raised by the world. De 22-jarige Gerard Adriaan Heineken kocht in 1864 de Amsterdamse brouwerij de Hooiberg. • Hema: Afkorting van de Hollandsche Eenheidsprijzen Maatschappij Amsterdam. Het warenhuis ‘voor de gewone man’ bestaat sinds 1926. Het merk gaat vanaf nu wereldwijd verder uitgebouwd worden onder de naam Hema Amsterdam. • Kips Leverworst: De familie Kips begon in 1910 met de verkoop van leverworst in hun slagerij in de Sweelinckstraat. • Vroom & Dreesmann: De Amsterdamse broers Willem en Anton begonnen vanaf 1887 met hun warenhuizen in heel Nederland. • De Bijenkorf: opgericht in 1870 door de Joodse Amsterdammer Simon Philip Goudsmit. • Gassan Diamonds: Samuel Gassan zette na de oorlog (vrijwel alle diamantslijpers waren vermoord in de concentratiekampen) Amsterdam weer op de kaart als diamantstad.
Interieur van Café Reynders, 1960-1965.
02 UK COVERVERHAAL JORDAAN_SV_MB.indd 13
17-05-19 13:50
14
krant KRANT
echt Amsterdams
OPENING
‘VOOR HET OUDERWETSE AMSTERDAM-GEVOEL MOET JE WAT VERDER WEG, NAAR BETONDORP, DIEMEN, SLOTERVAART OF OSDORP’
OUDERWETSCHE SNACKS • Ossenworst en leverworst: met een zuur uitje erbij en een lik mosterd: Amsterdamser wordt het niet. • Panharing (niet gekaakt) en gepekelde haring op zuur: het ziet er niet uit, maar je likt je vingers erbij af. • Garnalenkroket van Holtkamp: Amsterdammers staan ervoor in de rij. • Saucijzenbroodje van Kwekkeboom: het lekkerste als ze net uit de oven komen. • Broodje bal: de lekkerste vind je in koffiehuizen, voetbal kantines of bij Slagerij Louman in de Jordaan. • Amsterdams Zuur van Kesbeke in West of De Leeuw in Zuid, nog twee van de weinige zuur-inleggerijen en winkels in de stad. • Broodje halfom (pekelvlees en lever) en een broodje rauwe tartaar met uitjes, bij Van Dobben, Broodje Mokum of ’t Kuyltje. • Oude kaas: niét die van Old Amsterdam (die is niet oud én niet gemaakt in Amsterdam), maar van Kaashandel Kef of De Kaaskamer. • Barei: hardgekookt eitje, in een eierrekje of mandje op de bar. Een goede bodem en ze maken, net als pelpinda’s, de kelen dorstiger. • Houtsnip: een witte boterham met een plak roggebrood en een plak kaas.
VAN GENERATIE OP GENERATIE Ze bestaan nog: familiebedrijven met een geschiedenis in de stad. • Kesbeke Tafelzuren, opgericht in 1948 en nog een van de laatste inleggers van zuren in de stad. • Van Wees, distilleerderij in de Jordaan sinds 1883. • Jan de Grote Kleinvakman op de Albert Cuyp, van vader op zoon, voor al uw knopen, garen, naald en draad. • Sterk, delicatessen-, speciaalzaak en avondwinkel ineen. • Univerf Colorite, verfspeciaalzaak van de schildersfamilie Conté. • Duikelman, drie generaties in kookspullen, een begrip in Amsterdam. • Lindeman, de familie doet al sinds 1869 in levensmiddelen, vanaf de Elandsgracht. Tegenwoordig bestieren ze meerdere Albert Heijn-supermarkten in Amsterdam.
Café De Bloeiende Ramenas van tante Riekie van den Berg op de hoek van de Haarlemmerdijk en de Binnen Oranjestraat, 1962.
HET ÉCHTE AMSTERDAM VAN… Guus Luijters (1943, Amsterdam), auteur van o.a. Klein Geluk in de stad. Zijn column verschijnt tweewekelijks in Argus, maandelijks in Ons Amsterdam en hij schrijft elke zaterdag over Amsterdamse poëzie in het NRC. ‘Waar kun je je nog Amsterdammer voelen? Het lijstje wordt steeds korter, maar bij de haringkar op het Haarlemmerplein voel ik me nog senang, net als in de Schiller Bar. Lijn 3 is ook nog niet ontdekt en hetzelfde geldt voor antiquariaat Fenix in de Frans Halsstraat. Bij Café Restaurant Amsterdam zit je veilig, bij de krokodillen zit je droog en achter de Nieuwmarkt, aan Binnenkant en Oude Waal kun je je nog in een nabij verleden wanen. Net als in de Zijlstraat en op de Archimedesweg, maar haast je, want ze komen eraan, de toeristen, de studenten met hun centen, en de managers die het beste met ons voor hebben. Kaas is wat zij eisen en kaas is wat wij krijgen.’
02 UK COVERVERHAAL JORDAAN_SV_MB.indd 14
17-05-19 13:50
15
Wasserette in de Jordaan, 1965. Uit: het boek De Jordaan.
>
van de Jordaan en negentiende-eeuwse wijken als De Pijp en de Kinkerbuurt massaal weg uit het centrum. Naar ruime woningen in het toen nog gewilde Zuidoost, naar Sloten en Osdorp, Noord en later naar Purmerend. De verkrotte woningen, waar mensen vaak met zes personen in een kamertje woonden met alleen een potkachel en teiltje om te wassen, dreigden te worden gesloopt voor goedkope nieuwbouw. We hebben het deels aan de kraakbeweging te danken dat een groot deel van de oude panden bewaard is gebleven. De uittocht van de oorspronkelijke bewoners en de nieuwbouw veranderden het karakter van de oude volksbuurten; het werd er minder armoedig en hygiënischer. Maar er speelden ook minder kinderen op straat en er kwam een ander soort mensen wonen.’ TOERISTENDOMEIN De huizen in de binnenstad zijn allang onbetaalbaar geworden voor de gewone Amsterdammer, tegenwoordig is het centrum vooral het domein van toeristen en de superrijken.
02 UK COVERVERHAAL JORDAAN_SV_MB.indd 15
Wie nog een vleugje oud-Amsterdam wil opsnuiven, tussen alle luxe internationale winkelketens, hotels, wafelshops en touroperators, moet steeds harder zoeken. Voor het ouderwetse Amsterdam-gevoel moet je echt wat verder weg, naar Betondorp, Diemen, Tuindorp Oostzaan, Vogeldorp, Slotervaart of Osdorp. Of naar Weesp, dat vanaf deze maand deel uitmaakt van de gemeente Amsterdam en dat al wordt gebombardeerd tot ‘de nieuwe Negen Straatjes’ (zie ook: rubriek ‘De stad uit’ op pag. 64, dat in het teken staat van Weesp). Buiten de Ring vind je ze nog, de oude Amsterdammers. Ze wonen er sinds de jaren zestig of zijn nooit vertrokken uit hun buurtje. Ze gaan er prat op nog de enige échte Amsterdammers te zijn, van de oude garde. En hoewel er in deze volksbuurten met weemoed wordt teruggedacht aan die goeie ouwe tijd, staat dat onvervalste Amsterdamse niet per se voor écht gezellig. Aapjeskijkers zijn niet welkom en hoogopgeleide nieuwkomers, die sociale huurwoningen opkopen, worden met moeite geaccepteerd. De PVV is in deze
> 17-05-19 13:50
16
krant KRANT
OPENING
echt Amsterdams
PLAT AMSTERDAMS Mokum, gappie, bajes, bonje, lefgozer, tof, sjofel, sjacheren, stiekem, pleiten, gein, jofel, kapsones, aggenebis, gebbetje, heibel, sores, slome, schlemiel, mesjokke: onvervalst plat Amsterdams? Om preciezer te zijn is het Jodenhoeks, een groepsdialect dat veel aan het Jiddisch ontleende, een taal die in Amsterdam inmiddels zo goed als uitgestorven is. Voor de Tweede Wereldoorlog maakten de Joden ongeveer een zesde van de Amsterdamse bevolking uit (denk aan de omvang van de Marokkaanse en Turkse gemeenschap nu). Ze woonden al sinds het begin van de
02 UK COVERVERHAAL JORDAAN_SV_MB.indd 16
zeventiende eeuw in Amsterdam. De armste Joden waren gevlucht vanuit Duitsland en Oost-Europa, woonden in de Waterloopleinbuurt en spraken hun eigen taal: Jiddisch. In de Franse tijd werd dit verboden, wat de doodsteek voor de taal was. Veel woorden en uitdrukkingen doorspekten wel het Nederlands dat gesproken werd in de omgeving van het Waterlooplein en zo ontstond het Jodenhoeks. Pas in de negentiende eeuw brak het Jodenhoeks definitief in de rest van Mokum door. Alle Joden gingen toen Nederlands spreken, en dat bevorderde de contacten met alles en iedereen in de stad. Bovendien groeide de welvaart, dus Joden konden massaler deelnemen aan het maatschappelijk leven. De markt speelde daarbij onmiskenbaar een grote rol.
(Bron: Ons Amsterdam)
De cosmetica-afdeling van De Bijenkorf op de Dam, 1965.
17-05-19 13:50
17 MARKANTE AMSTERDAMMERS (NU)
Amsterdamse humor, je moet ertegen kunnen. Buiten de stadsgrenzen wordt het vaak niet erg gewaardeerd en vooral de import-Amsterdammer wordt lekker stevig aangepakt. De humor is hard, vulgair, arrogant, brutaal en vooral heel erg op de man af. ‘Zuigen’ en treiteren van het slachtoffer is vaste prik, net als smakelijk lachen om de eigen grap. En wanneer jij verbaal wordt aangepakt en je hebt geen weerwoord, dan hoor je er simpelweg niet bij. Een verklaring voor deze typische humor? ‘Wellicht hebben ze een aangeboren sarcasme, doordat de gemiddelde Amsterdammer lang in armoede leefde’, zegt Amsterdam-kenner Koen Kleijn. ‘De humor is scherp en onvriendelijk: ik heb het slecht, dan jij ook.’ Om eens ouderwets Amsterdams op je nummer gezet te worden, kun je nog terecht bij de goedgebekte marktkoopmannen op de Albert Cuyp of de Lindengrachtmarkt, in de steeds spaarzamere bruine buurtkroegen (zie kader) of koffiehuizen en in voetbalkantines (SDZ in West, De Meteoor in Noord), sigarenwinkels of bij andere kleine middenstanders, van de slager tot de bloemenstal. Wil je erbij horen, wapen je als import-Amsterdammer dan met de volgende strategie:
HOE OM TE GAAN MET DE AMSTERDAMSE GEINPONEM (OP EIGEN RISICO): 1. Dien de Amsterdammer die een pestende grap maakt altijd van repliek met een scherpe opmerking, die niet per se hoeft te gaan over de daarvoor gemaakte grap. 2. Pak meteen door en zeg iets vals over het uiterlijk of een kledingstuk van de grappenmaker. 3. Lach vervolgens smakelijk en heel hard om je eigen gevatheid en sluit af met een hartgrondig ‘Téring, ouwe!’ Met een beetje mazzel gaan jullie vanaf nu samen ‘stuk’. Want de Amsterdammer mag dan een grote bek hebben, hij heeft uiteindelijk een klein hartje.
(Bron: Ons Amsterdam)
>
buurten vaak de grootste partij, zo laat de stemkaart van de gemeente Amsterdam zien. Op zoek naar het échte Amsterdam kun je dus kiezen voor twee opties: hossen met de Brabo’s bij Jordanees Café Nol, of een biertje drinken bij de mopperautochtonen in café De Avonden in Betondorp. OPERA PIETJE & REMBRANDT ‘Het Amsterdam van vroeger is aan het verdwijnen’, zegt Kleijn. ‘Maar wat blijft is de hang naar onafhankelijkheid, het van oudsher rebelse karakter van de Amsterdammer. Oud-burgemeester Job Cohen heette koningin Beatrix ooit welkom op de Dam in ‘de Republiek Amsterdam’. We zijn op het
02 UK COVERVERHAAL JORDAAN_SV_MB.indd 17
MARKANTE AMSTERDAMMERS (R.I.P.) 1. Johan Cruijff 2. Zwarte Riek 3. Johnny Jordaan en Tante Leen 4. André Hazes 5. Simon Carmiggelt 6. Mathilde Willink 7. Simon Vinkenoog 8 Gerard Reve 9. Johnny (Kraaijkamp) en Rijk (de Gooyer) 10. Adèle Bloemendaal
moment de enige grote stad in Nederland met een GroenLinks-bestuur. Amsterdam is tegendraads en heeft altijd smoel gehad, dat gaat niet zomaar weg. Net als de liefde voor cultuur: of het nou Opera Pietje of Rembrandt is, alle Amsterdammers zijn trots op het cultureel erfgoed van de stad.’ Ik stelde diezelfde vraag aan pubers en millennials; waar voelen zij nog het échte Amsterdam? Hun antwoord: fietsend over de grachten, bij aankomst op het Centraal Station, in de voetbalkantine, op de pont, als Ajax speelt, in Paradiso en in het Vondelpark. Uiteindelijk is écht Amsterdams vooral een gevoel, en dat is iets wat hopelijk nooit zal verdwijnen.
>
DIE TYPISCHE HUMOR
1. Rapper Lil’ Kleine: klein van stuk, grote bek. 2. Cabaretier Nienke Plas: geboren in Purmerend, maar – juist daarom – onvervalst Amsterdams. 3. De Roelvinkjes: geboren, getogen en gebleven. 4. Rapper Ali B: van de straten van Oost naar de suburbs van Almere. 5. Influencer Noor de Groot alias Queen of Jetlags: vliegt altijd weer terug naar 020. 6. Stand-up comedian Soundos el Ahmadi: Amsterdamse met Marokkaanse roots. 7. Cabaretiers Ruben van der Meer en Horace Cohen: Amsterdamse vrienden voor het leven. 8. Zangeres Glennis Grace: de trots van de Jordaan. 9. Tv-kok Miljuschka Witzenhausen: kooktalent, presentator en dochter van Astrid Holleeder. 10. Rapper Donnie, koning Toto van de snelle planga.
17-05-19 13:50
ONTDEK
ZANDVOORT 15 JUNI
WWW.24H.NL/ZANDVOORT Uitkrant-advertorial.indd 1
24H ZANDVOORT Dat Zandvoort één van de leukste badplaatsen van Nederland is, wist je natuurlijk al lang. Maar waar je moet zijn als je niet op een handdoekje aan zee ligt? Dat ontdek je tijdens 24H Zandvoort, als bijzondere locaties in het dorp, op het strand, in de natuur en op het circuit hun deuren openen. Op zaterdag 15 juni kun je tijdens 24H Zandvoort de hele dag op ontdekkingstocht door Zandvoort. Er zijn meer dan 30 activiteiten en optredens. Neem een kijkje achter de schermen bij de Koninklijke Nederlandse Reddingsmaatschappij, ga mee op vroege vogels safari door de Waterleidingduinen of trouw voor één dag op het strand. Het Badhuisplein is het bruisende festivalhart van 24H Zandvoort met een hoofdpodium waar artiesten als Jeroen van de Boom, Yves van Kessel en DJ Raymundo optreden. Geniet hier van een speciaal door Bols ontwikkelde Zandvoort-cocktail of waag een gokje in de ZANDVOORT Classic Casino Bus.
16-05-19 10:25
Spontaan een avondje /uit
De beste voorstellingen en concerten voor een last-minute prijs
iamsterdam.nl/last-minute
foto Bart Grietens ad last minute uitkrant juni 2019 195x125.indd 1
03 UK KUNST EN VERMAAK JUNI_SV3_MB.indd 18
14-05-19 16:01
17-05-19 13:41
krant KRANT
ui 2019 20 23 24 26 29 30 32
19
OPENLUCHTTHEATER EMMA CURVERS ARJEN LUBACH EXPO: ALEX PRAGER FILMLADDER DE NIEUWE NDSM INTERVIEW: MARCEL MUSTERS
PARIS-AMSTERDAM RENDEZ-VOUS ‘IK HOU ERVAN OM LANGS DE RAND TE SCHEREN VAN WAT WEL EN NIET GEZEGD KAN WORDEN.’ Schrijver Herman Koch deed dat maar weer eens voor de Gevangenis Monologen 2, het theaterstuk in de Bijlmerbajes over ex-gedetineerde Jack. In juni vinden de laatste voorstellingen plaats. gevangenismonologen.nl
Goed, de A’DAM Toren is nog niet bepaald de Eiffeltoren, maar verder heeft Amsterdam best veel gemeen met Parijs. Denk alleen maar aan de bruggetjes, verstopte cafés, beroemde kunstmusea en toonaangevende modescene. Alle reden dus om tijdens de Paris-Amsterdam Rendez-vous eens de Parisien(ne) uit te hangen in eigen stad. Zowel in Amsterdam als Parijs vinden tot november culturele activiteiten plaats in het teken van de band tussen beide steden – van literatuur en muziek tot street art en dans. Check de hele agenda op iamsterdam.com/ parisamsterdam
DE JEUGD VAN TEGENWOORDIG Als je meer dan een decennium lang de grootste Nederlandse hiphop-act bent en zo ongeveer elk podium weleens hebt uitverkocht, waar vier je dan je duizendste show? Juist, dan treed je in de voetsporen van André Hazes, Leonard Cohen en de beste atleten van de wereld en huur je het Olympisch Stadion af. Op 7 juni schrijft De Jeugd van Tegenwoordig hiphopgeschiedenis in deze iconische sporttempel. Bas Bron, Vjeze Fur, Willie Wartaal en Faberyayo beloven hun fans ‘de hardste show aller tijden.’ De Jeugd kennende wordt dat wilde dansgymnastiek van olympische proporties. Vergeet je zweetbandjes niet.
SOPHIE VAN DER PERRE
7 juni Olympisch Stadion
03 UK KUNST EN VERMAAK JUNI_SV3_MB.indd 19
17-05-19 13:41
20
krant KRANT
podium
KUNST & VERMAAK
Buiten spelen Zomer in de stad is… elk weekend naar het Vondelpark! Voor het Openluchttheater dus, dat op 2 juni wordt afgetrapt door Jeangu Macrooy. Hij tipt zijn vijf favorieten.
ANNE-MARIE KOK
tekst Alice Boothby
festival Vondelpark Openlucht-theater elk weekend tot september openluchttheater.nl
In 2014 verruilde hij Paramaribo voor Enschede, waar hij studeerde aan de popacademie. In rap tempo volgde een EP, twee platen en talloze optredens – waaronder in een uitverkocht Paradiso, op Lowlands en North Sea Jazz – en zijn eerste single Gold kreeg wereldwijde bekendheid toen het gebruikt werd in een commercial van HBOserie Game of thrones. Kortom: de carrière van singer-soulwriter Jeangu Macrooy (25) gaat als een raket. Alle reden dus om deze zomer de seizoensopening van het Vondelpark Openluchttheater – de 45ste editie! – aan hem
03 UK KUNST EN VERMAAK JUNI_SV3_MB.indd 20
over te laten. ‘Een hele eer’, vertelt hij. ‘Ik kijk er ongelooflijk naar uit. Vorig jaar stond ik er ook, alleen niet als opening en in mijn eentje. Op een prachtige, zonnige middag. Nu sta ik er met een volledige band, dus we kunnen er echt samen een feest van maken.’ Jeangu’s laatste album, Horizon, leent zich dan ook nogal voor een dansje. ‘Ik vind het fijn als mensen na een show naar me toe komen om te zeggen dat ze nieuwe energie en inspiratie hebben opgedaan. Die positiviteit probeer ik over te brengen. Het leuke aan spelen in het park, is dat er twee
typen mensen komen: de mensen die speciaal voor jou komen en de mensen die toevallig langslopen en zo iets nieuws ontdekken. Ik zit nu midden in een drukke clubtour en vind het heerlijk om weer even buiten te kunnen spelen. Nu maar hopen op goed weer.’ Naast de show van Jeangu op zondag 2 juni barst de programmering van het Vondelpark Openluchttheater nog van de andere aanraders. Deze vijf wil je volgens hem niet missen. TRIJNTJE OOSTERHUIS 9 JUNI ‘Ik bewonder Trijntje al jaren om haar stem. Haar
laatste album is Nederlandstalig en heel soulful, heel funky. Een unieke kans om haar op een zonnige zondagmiddag daar te zien.’ FUSE 16 JUNI ‘Dit is een formatie van musici die écht indruk maakt. Ik heb met Fuse gewerkt voor mijn eerste EP en we zijn vrienden geworden. Fuse is moeilijk in een hokje te stoppen: het is klassiek, maar je hoort er ook jazz en minimal in terug. De muziek is heel dynamisch, ze zijn continu aan het experimenteren.’
17-05-19 14:06
21
CASABLANCA ‘Here’s looking at you, kid’ en ‘Play it again, Sam’: het zijn beroemde oneliners uit Casablanca, de film met Humphrey Bogart en Ingrid Bergman. Madeleine Matzer verbindt in de gelijknamige muziektheatervoorstelling het beroemde verhaal over liefde en moraal met de actualiteit: toen vluchtte men Europa uit, nu willen vluchtelingen Europa in. Stefan Rokebrand en Jamie Grant spelen acteurs die zich wagen aan een theaterbewerking van de film. Het verhaal van wat zich achter de schermen afspeelt, is net zo interessant als de geschiedenis van de twee gedoemde geliefden.
RAYMOND VAN OLPHEN
mis deze niet
DELAMAR THEATER 8 EN 9 JUNI
FATAL FLOWERS
KENNY B 28 JULI ‘Kenny komt net als ik uit Suriname, daar was ik al fan van zijn muziek. Al maakte hij daar meer reggae en dancehall-achti-
ge sounds. Ik weet zeker dat hij een goede show gaat neerzetten in het Vondelpark. Ik hoop ook dat hij Sranan mi no gwe speelt, een nummer over het missen van Suriname en het beloven dat je terugkomt. Dat herken ik heel erg.’ TIM KNOL & THE BLUE GRASS BOOGIEMEN 7 JULI ‘Tim is een heel goeie singer-songwriter. Hij heeft een bijzondere stem en schrijft ook nog eens prachtige nummers. We komen elkaar weleens tegen en als ik hem live zie, kijk ik altijd vol bewondering toe.’
03 UK KUNST EN VERMAAK JUNI_SV3_MB.indd 21
ZEITGEIST BAUHAUS Omdat het honderd jaar geleden is dat Bauhaus werd opgericht, de Duitse stroming waarin kunstenaars en architecten streefden naar eenvoud en functionaliteit, zie je dit jaar overal Bauhaustentoonstellingen en bijeenkomsten voorbijkomen. Maar in het Van Eesteren paviljoen – het nog onontdekte minimuseum aan de Sloterplas – geen strakke schilderijen of typografie, maar de invloed die Bauhaus had op stedenbouw. In het museum en tijdens een Bauhauswandeling door de buurt zie je met eigen ogen hoe architect Van Eesteren in Nieuw-West de wijken wist in te richten volgens de principes van duidelijke vormen en architectuur met maatschappelijke impact.
PARADISO 27 EN 28 JUNI
LUUK KRAMER
SARAH JANE 23 JUNI ‘Ik vind de stijl van deze soulzangeres heel vet. Ik hou persoonlijk erg van soul en Sarah Jane heeft een goede stem en dito performance. Je hoort in haar stem heel sterk Lauryn Hill, Beyoncé en Erykah Badu terug. Het afgelopen jaar heeft ze trouwens ook nog meegedaan aan The voice of Holland.’
Fatal Flowers, een van de meest legendarische Nederlandse underground rockbands uit de jaren tachtig, scoorde in 1986 een grote hit met het nummer Younger days. Bijna dertig jaar nadat de band uit elkaar ging, komen Richard Janssen (zang en gitaar), Henk Jonkers (drums), Geert de Groot (bas) en Robin Berlijn (gitaar) – met Daan Schinkels van de band zZz op toetsen – nog één keer samen. De finale van hun reünietour is het allerlaatste optreden van de Amsterdamse band ooit in Paradiso, op 27 juni. Binnen een kwartier was dat uitverkocht, dus de dag erna is er een extra concert. Het állerlaatste!
VAN EESTEREN MUSEUM 15 JUNI T/M 8 DECEMBER
17-05-19 14:06
22
krant KRANT
KUNST & VERMAAK
podium
Juli = dans want Julidans Begin juli vormt de stad weer een danspodium voor grootmeesters en enfant terribles, gevestigde namen en aanstormend talent. Wie niets wil missen, scoort alvast kaartjes. tekst Bregtje Schudel
T
STEPHAN FLOSS
ijdens deze 29ste editie van Julidans kun je niet om de vrouw heen. Zo baseerde de Zweedse Jefta van Dinther The quiet op vijf vrouwen die hem inspireerden en schopt de Oostenrijkse performance-artiest Florentina Holzinger in Apollon musagète XL alle patriarchale huisjes omver. Hoe belangrijk is gender voor onze identiteit? vraagt de Arabische Israëliër Adi Boutrous zich af in Submission en ook de Griekse Alexandra Bachzetsis onderzoekt in haar intieme voorstelling Private song de vastgeroeste rollenpatronen tussen man en vrouw. Intiemer dan Cutclass spring wordt het dit festival waarschijnlijk niet. Hierin herovert de Canadese Dana Michel op het toneel haar verloren seksualiteit. Ook achter Blueprint on memory schuilt een persoonlijk verhaal. De Vlaamse Ann Van den Broek liet zich voor dit aangrijpende stukje
03 UK KUNST EN VERMAAK JUNI_SV3_MB.indd 22
danstheater over geheugenverlies inspireren door eigen ervaringen met haar moeder, die aan de ziekte van Alzheimer leed. Sociale en maatschappelijke thema’s zien we terug in voorstellingen zoals The Fountain en Hope Hunt and the ascension into Lazarus, die ingaan op sociale ongelijkheid. Maar ook in #minaret (zie foto) van de Libanese dansmaker Omar Rajeh, een aanklacht tegen oorlogsgeweld, met dans, Syrische muziek en een dreigende drone. Het festival eindigt met een optimistische noot van de VlaamsMarokkaanse culturele bruggenbouwer Sidi Larbi Cherkaoui. Voor zijn nieuwste voorstelling Session begint Cherkaoui een jamsessie met Colin Dunne, Lord in de Ierse traditionele volksdans Riverdance. Julidans 2 t/m 14 juli op verschillende locaties
Wie maakt de stad? WeMakeThe.City is veel tegelijk: een uitnodiging, een manifest, een podium, een living lab. Noem het in elk geval een festival vol kennis – waar íedere Amsterdammer welkom is. tekst Floor van Dijck
‘WeMakeThe.City gaat over het fenomeen stad, over Amsterdam en de metropool, en de uitdagingen van steden in deze snel veranderende tijden’, legt directeur Egbert Fransen het beter uit. Het programma van het festival – dat volgt op het event State of the Region (17 juni), waar beleidsmakers, het bedrijfsleven, culturele organisaties en kennisinstellingen eerst het gesprek aangaan over al die veranderingen – is enorm. Reken op meer dan 350 sprekers en ruim 250 activiteiten; workshops, speurtochten, films, open huizen en exposities. Iedereen die zich geroepen voelt om actief bij te dragen aan een veranderende stad, is welkom – dat bewijst het thema ‘De stad van, voor en door iedereen’ wel. Fransen: ‘Ook in Amsterdam zien we dat de tweedeling in de samenleving groeit. Hoe ga je daar als
stad mee om?’ Drie tips om in de agenda te zetten: 1. Expedities naar de nieuwe stad ‘Bij deze fietstours ga je onder leiding van experts, architecten en planologen naar plekken waar de nieuwe stad wordt gebouwd.’ 2. Indy Johar ‘Deze spreker komt uit Londen, een ongelooflijk fascinerende man. Johar is oorspronkelijk architect, maar bemoeit zich daar inmiddels met ongeveer alles wat er daar gebeurt.’ 3. Future Cities in de Centrale OBA. ‘Een grote fototentoonstelling met werk van twee fotojournalisten die het verhaal vertellen van vijf opkomende wereldsteden, zoals Addis Ababa en Medellín.’ WeMakeThe.City 17 t/m 23 juni Op diverse locaties wemakethe.city
17-05-19 13:41
COLUMN
a s
23
a
IN DE STAD
Aflevering 38: Waarin Emma het glazen muiltje van de stad zoekt
Emma Curvers is schrijver en journalist.
hebben met mijn jeugd in een dorp met één kapper, één slager r was natuurlijk niks mis met mijn haar. Toch sluimeren één schoenenwinkel, die nooit, maar dan ook nooit de de dat vage gevoel dat er meer in zat, en dat mijn doorschoenen had die ik in mijn lievelingsfilms gezien had: de gladeweekse kapper met zijn prijzen in felgekleurde stickers zen muiltjes van Assepoester, lak met een bandje zoals Annie, op de ruit dat niet in zich had. Dus ik googelde ‘allerbeste of de tapschoenen uit Singin’ in the rain. Bijgevolg ben ik als kapper van Amsterdam’ en belde deze allerbeste kapper op. volwassen consument voortdurend betoverd door nieuwe moIk kon wel langskomen, aldus de opperkapper, voor een gelijkheden, door een nieuwe, mogelijk beste mogelijkheid. intake. Een intake? Ja, een losse afspraak om een plan te In Amsterdam kan ik altijd een glazen muiltje vinden, maken voor mijn treatment en coloring. Belangrijk, zei de hoe onpraktisch die dingen ook mogen zijn. Zo kwam ik kapper ferm, om eerst alles goed door te spreken en een onlangs in een cocktailbar waar de ober bij de uitleg van de specifiek plan te maken voor míjn haarstructuur. kaart glimmend van trots mededeelde dat de mixologist Ik dacht aan mijn agenda, sputterde wat tegen en zei dat speciaal voor vanavond was ingevlogen mijn haar het gemiddelde van het gemidTEGELIJK WAS IK uit Londen. Vliegschaamte is in de delde is, qua kleur, structuur en personaGEBOEID: DIT MOEST mixologenwereld kennelijk nog geen lity. Tegelijk was ik geboeid: dit moest thema. Een cocktail is natuurlijk níet écht de opperkapper zijn. Het zou maar ÉCHT DE OPPEReenvoudigweg een mengsel van drankjes zo’n twintig minuten duren, zei hij – KAPPER ZIJN volgens een vaste receptuur. Een cockongeveer twintig keer zo lang als de kaptail draagt de stempel van de mixologist – naast zijn per normaalgesproken over mijn haar praat. Maar ja, waar ecologische voetafdruk dus. had die aanpak me gebracht? Was mijn haar soms het Of deze cocktail dat allemaal waard was? Ik zou zeggen van aller-allerbeste haar van de stad? Dacht het niet. Ik begreep niet. Nou weet ik überhaupt niet zo goed of ik het verschil toch ook wel dat een kapper van dit kaliber niet in het wilde tussen een heel lekkere cocktail en een heel, héél lekkere weg begint te kappen. Dus fietste ik een paar dagen later cocktail precies kan proeven – vooral na twee cocktails door het centrum richting intake, en lachte mezelf alvast neemt mijn fijn afgestelde beoordelingsvermogen drastisch stilletjes uit: óf ik was een mondaine vrouw die de finesses af – en als ik dat dan al kon proeven, hoeveel dat dan waard van het leven beheerst als geen ander, óf een hersendode zou zijn. De cocktail was prima, net als mijn haar. Ja, denk slaaf van het consumentisme. ik als ik in de spiegel kijk, ik zie een soort… schittering. Ik kan er niets aan doen: ik zal de stad altijd doorzoeken, Misschien is de grootste factor in het succes bij dit soort omdat je van alles wat je maar kunt willen altijd een mooiere, zaken wel je bereidheid om jezelf te betoveren. verfijndere, betere variant kunt vinden. Het zal te maken
03 UK KUNST EN VERMAAK JUNI_SV3_MB.indd 23
ELLIS REGINA PHOTOGRAPHY
E
17-05-19 13:41
24
krant KRANT
KUNST & VERMAAK
t
Controlfreak pur sang Door het succes van Zondag met Lubach trekt hij eindelijk volle zalen. En hij zou Arjen Lubach niet zijn als hij in de cabaretvoorstelling Live niet zélf alle knoppen zou bedienen. tekst Mike Peek foto’s Merlijn Doomernik
H
cabaret Live 28 en 29 juni Carré carre.nl
03 UK KUNST EN VERMAAK JUNI_SV3_MB.indd 24
et is alweer tien jaar geleden dat Arjen Lubach en Tim Kamps samen op De Parade stonden als Het Monica da Silva Trio. Ze probeerden zogenaamd het plotselinge vertrek van hun leadzangeres te ondervangen met muziek, sketches en slimme taalvondsten. Die surrealistische voorstelling vormde de basis voor een avondvullende show, waar het duo in 2011 mee langs de theaters trok. Dat zorgde er echter niet voor dat Lubach opeens heel bekend werd. Net zoals dat in 2001 niet gebeurde na de nummer 1-hit Jelle, zijn parodie op Eminems nummer Stan. Of na zijn eerste vier romans. Of na dertien jaar optreden met improvi-
satiecollectief Op Sterk Water. Nee, de echte omslag kwam pas eind 2014, toen het multitalent zijn eigen televisieshow kreeg. Zondag met Lubach werd na wat opstartproblemen een grote hit en maakte van de presentator eindelijk een heuse BN’er. Toen hij vorig jaar aankondigde onder de titel Live de planken op te gaan, verzuchtten sommige mensen dat Lubach ‘ook zo nodig het theater in moest.’ ZOETE VRUCHTEN Ho. Stop. Het zit dus net even anders. Lubach wás al theatermaker, kwam toen op de buis en plukt daar nu de zoete vruchten van. En geef hem eens
17-05-19 13:41
25
mis deze niet WAAR HAAL JE JE MORELE KOMPAS VANDAAN ALS JE NIET IN GOD GELOOFT?
We Are Public selecteert elke maand drie dingen die je echt niet mag missen. Met een We Are Publicabonnement voor €17 per maand krijg je gratis toegang tot deze en vele andere voorstellingen en events.
ongelijk. Ooit stond hij voor anderhalve man en een paardenkop in tochtige dorpshuizen, nu treedt hij dankzij ZML op voor volle schouwburgen. Met Live wil Lubach nadrukkelijk géén theaterversie van zijn televisieprogramma maken. Hij wil het publiek juist een wat persoonlijkere kant van zichzelf laten zien. Dat doet hij aan de hand van een brief die hij ontving van een oudere kijker. Ze moet ‘in het algemeen niet zelden glimlachen’ om de satire die hij op zondagavond aan het volk toont. Toch maakt de dame in kwestie zich zorgen. Lubach is na een gelovige opvoeding inmiddels al jaren overtuigd atheïst. En waar haal je je morele kompas vandaan als je niet in God gelooft? Wie weleens een interview met Lubach heeft gelezen – dat zal een tijdje geleden zijn, want hij praat sinds 2015 niet meer met de geschreven pers – weet dat hij een moeizame verhouding heeft met religie. Hij gebruikt de brief als ingang om het over zijn jeugd in het Groningse Lutjegast te hebben en over de enorme veranderingen in zijn leven toen hij eindelijk naar Amsterdam verhuisde.
Met een nieuw album op zak gaat het Amsterdamse trio Arifa door met de internationale zegetocht. We Are Public-muziekredacteur Tim Sprangers noemt ze een van de beste wereldmuziekbands en de recensie van hun albums en optredens zijn lovend. Mis het niet.
IN BED MET BAUDET Toch is Live zeker geen truttige, autobiografische cabaretvoorstelling. Lubach heeft het bijvoorbeeld ook over zijn fascinatie voor parallelle universums en beeldt die zelfs op een erg lollige manier uit. Bovendien heeft hij een stevig decor en een enorme batterij aan lichten meegenomen. De show doet bij vlagen Amerikaans aan en Lubach, controlfreak pur sang, bedient natuurlijk alles zelf middels zijn vertrouwde mengpaneel. Met wat gevoel voor dramatiek zou je hem de god van zijn eigen voorstelling kunnen noemen. Fans van Zondag met Lubach komen overigens toch best aan hun trekken. Een jolige ontleding van het nummer Mag ik naar je kijken? van Marcel de Groot zou zó in zijn televisieprogramma kunnen. De tekst van dat lied is door huidige ogen bezien inderdaad op het #metoorandje, al zou je kunnen beargumenteren dat dat vooral iets zegt over onze huidige ogen. Het absolute klapstuk van de voorstelling is een rap waarin Lubach zijn bedprestaties vergelijkt met die van Thierry Baudet. Die rap omvat beide delen van de persoonlijkheid die Lubach zo interessant maakt. Hij is een ontzettende nerd, maar tegelijk too cool for school.
03 UK KUNST EN VERMAAK JUNI_SV3_MB.indd 25
wearepublic.nl
BALKAN JAZZBAND
JANIEK DAM
16 juni, Bimhuis (vrij toegankelijk voor leden van We Are Public).
ZEG HET MET SYNTHESIZERS Tijdens het Holland Festival gaat Colin Benders, ook bekend als Kyteman, met zijn Electro Symphonic Orchestra op onderzoek uit. Wat is een orkest precies? Waarom worden instrumenten versterkt? Met zijn synthesizers probeert Benders een antwoord op deze vragen te formuleren. Met aansluitend een spetterende afterparty. 22 juni, Concertgebouw (vrij entree voor leden van We Are Public).
SPECIAAL FILMORKEST We Are Public-filmredacteur Basje Boer selecteerde deze bijzondere vertoning van de filmklassieker Wings. Een samenwerking tussen Eye en de Utrechtse Hogelschool voor de Kunsten, waarbij films worden voorzien van speciaal voor de gelegenheid gecomponeerde muziek. Live uitgevoerd door het Keuris Ensemble onder leiding van Henry Kelder. Cinema Concert: Wings, 9 juni, Eye (vrij entree voor leden van We Are Public).
17-05-19 13:42
krant KRANT
26
KUNST & VERMAAK
o
Wegkijken kan niet meer Dreiging, angst, wanhoop: Alex Pragers foto’s lijken scènes uit een Hollywoodfilm die op het punt staat te ontsporen. Of is de kijker juist net te laat?
DESIREE, FROM THE SERIES THE BIG VALLEY, 2008 © ALEX PRAGER
tekst Joke van der Weij
W
at doet die vrouw in de groene jurk op dat kleed? Ze is beeldschoon, perfect opgemaakt en heeft een sigaret in haar hand. Wat is er gebeurd? Of wat staat haar te wachten? Een uit de hand gelopen date? Een aanranding? Of iets anders onvoorstelbaar vreselijks? Op de foto’s van Alex Prager is David Lynch nooit ver weg. En nog zwaarder is de slagschaduw van Alfred Hitchcock. Pragers werk doet denken aan stills uit oude films, maar dan zonder een verhaal, met een before en een after die we zelf mogen invullen. Met Silver lake drive blikt Foam terug op tien jaar werk van de Amerikaanse fotograaf.
OM DE HOEK VAN HOLLYWOOD
expo Silver lake drive Foam 14 juni t/m 4 september foam.org
Niet alleen elementen uit de fi lm noir en hard-boiled thrillers, ook cinematografische melodrama’s uit de vroege fi lmtijd zijn terug te vinden in Pragers supergestileerde wereld. Die wordt verder gevoed door uiteenlopende kunstenaars als Diana Arbus, Lucian Freud, Quentin Tarantino, Egon Schiele en Federico Fellini. Ze is autodidact, komt uit een kunstenaarsgezin in Los Angeles. Die jeugd om de hoek van Hollywood levert haar een achtergrond en een decor waar
03 UK KUNST EN VERMAAK JUNI_SV3_MB.indd 26
ze nog steeds dankbaar gebruik van maakt; veel strand, veel glamour en veel auto’s. Op een groot deel van de foto’s figureert Pragers zus en soms ook haar man, moeder, vrienden en zelfs hond – wat trouwens niet betekent dat het een gemoedelijk rommeltje is op de set. Aan elke foto gaat een gigantische productie vooraf. Dat geldt nog meer voor de grotendeels verhaalloze fi lms die ze daarnaast is gaan maken. Voor Face in the crowd uit 2013 was een team van 150 man in de weer – naast de 350 figuranten – en werd een grote verzameling props gebruikt die Prager zelf in een periode van twaalf jaar bij elkaar had verzameld. De videoproductie, op muziek van Radiohead, beslaat in Foam een hele zaal. Haar meest recente fi lm La grande sortie bestaat uit foto’s en fi lmbeelden die zijn gemaakt tegen het decor van de Opéra Bastille in Parijs. We worden als kijker meegevoerd – hoewel: bij Prager denk je al gauw medeplichtig te worden gemaakt – met de emotionele stadia van een prima ballerina die al heel lang niet meer op de planken heeft gestaan. Opgetogenheid wordt afgewisseld met angst en blinde paniek. La grande sortie is het sluitstuk van deze mid career expositie, want Foam heeft
17-05-19 13:42
ELSPETH DIEDERIX
27
Stad in zicht
Inspired by Rembrandt
mis deze niet
When red disappears
CROWD #1 (STAN DOUGLAS), FROM THE SERIES LONG WEEK-END, 2010 © ALEX PRAGER
STAD IN ZICHT
Alex Prager al langer in het vizier. De samenwerking begon in 2012, toen ze de Foam Paul Huf Award won voor haar serie Compulsion.
Amsterdam verandert continu, maar één ding blijft hetzelfde: de chaos. Het duizelt je als je stilstaat bij al die beweging om je heen. De afgelopen drie jaar kregen de stadstekenaars en -fotografen van Amsterdam als thema: ‘Groeistuipen, van wie is de stad?’ Uiteraard verschilt het antwoord per kunstenaar. De één vindt de essentie van de stad in de reuring, zoals bij Sociëteit Sexyland, de ander zoekt het in de broodnodige stilte van de Oude Kerk of in de tuinen achter de grachtenhuizen. Toch is het allemaal even typisch Amsterdam. Met werk van stadstekenaars Romy Muijrers, Joanna Quispel en Maia Matches en diverse fotografen. Stadsarchief, t/m 8 september
INSPIRED BY REMBRANDT Je vergeet weleens dat er iets vóór moet bij Het Rembrandthuis, en dat is het woord ‘Museum’. Het pand aan de Jodenbreestraat is niet alleen het voormalig woonhuis annex atelier van de schildergigant, het is sinds honderd jaar ook een museum met een eigen collectie. Vanaf deze maand is daar een tentoonstelling te zien met werken uit eigen huis: een verrassende selectie van voorlopers, tijdgenoten en ook moderne kunstenaars die zich door Rembrandt hebben laten inspireren. Met werk van Hercules Seghers, Picasso, Willem den Ouden en… Rembrandt, voor wie toch niet zonder kan. Museum Het Rembrandthuis, 7 juni t/m 1 september
OVERAL VROUWEN
WHEN RED DISAPPEARS
Maar laat de films het fotowerk niet overschaduwen, want dat is indrukwekkend. Niet alleen door de broeierige sfeer, de nauwgezette stilering en de diepe kleuren, maar ook door de forse afmetingen. En bij elke scène kijkt Freud om de hoek: bij de vallende vrouwen, of die met pleinvrees, claustrofobie of achtervolgingswaanzin. Haar eerste serie Polyester bevat al foto’s van een vrouw die door een vliegtuig achtervolgd wordt. Een aha-referentie: Hitchcocks North by North-West. Maar Prager haalt nog veel meer naar boven uit haar goed gestoffeerde onderbewustzijn. Vrouwen, altijd mooi opgemaakt, die drijven of verdrinken. Of die worden omsingeld door vogels – bij haar zijn het duiven, maar het zijn natuurlijk eigenlijk de meeuwen uit The Birds. Altijd is er een referentie naar de vroegere meesters, altijd borrelt er iets unheimisch onder de oppervlakte. Single frame narratives, met de groeten van Freud.
Wat een pracht, daar onder het grauwe oppervlak van de Zeeuwse wateren. Als een Germaanse zeegodin dook fotograaf Elspeth Diederix met haar duikbril de troebele golven in om in het schijnsel van haar lampen de wonderbaarlijkste schelpen, sponzen en wieren vast te leggen. Diederix fotografeerde eerder in (sub)tropische zeeën, maar op een of andere manier is de uitkomst van deze onderwaterfotografie nog verrassender. Vooral omdat er zo veel kleuren te zien zijn, waarbij het rood verdwijnt naarmate je dieper duikt. Omdat haar foto’s overeenkomsten vertonen met de oude stillevens, zijn er ook bruiklenen te zien uit het Rijksmuseum.
03 UK KUNST EN VERMAAK JUNI_SV3_MB.indd 27
Huis Marseille, 8 juni t/m 1 september
17-05-19 13:42
28
krant KRANT
KUNST & VERMAAK
im
De openhartige terrorist Voor zijn documentaire The good terrorist sprak Robert Oey met ex-leden van de Hofstadgroep. De focus ligt op Jason Walters, de ex-gedetineerde die in de gevangenis het moslimextremisme afzwoer. ‘We gingen samen uit eten.’ tekst Bregtje Schudel
Wat was het startpunt van deze film? ‘In 2010 hadden Maaik Krijgsman en ik het idee om een film te maken die terugblikte op tien jaar na elf september. Wat is er met de ‘homegrown terrorists’ gebeurd? Waar zijn ze? Wat vinden ze er nu van?’
film The good terrorist Regie Robert Oey Release 27 juni
Hoe komt het dat The good terrorist uiteindelijk zo lang op zich liet wachten? ‘Het bleek ontzettend lastig mensen te vinden die bereid waren om te praten, ook zonder camera. De zoektocht naar interviewkandidaten was ook niet een heel gezellige exercitie. De meesten waren moeilijk benaderbaar en vaak openlijk vijandig. Mensen die bereid zijn tot het plegen van politiek geweld, laten zich slecht verleiden tot reflectie. Zeker wanneer je net jaren in een gevangenis hebt gezeten. En die reflectie heb je absoluut nodig bij het maken van zo’n film. Na een zoektocht in Nederland, België,
03 UK KUNST EN VERMAAK JUNI_SV3_MB.indd 28
Engeland en Marokko kwam ik uiteindelijk toch weer in Nederland uit bij de Hofstadgroep, waar men wél bereid was om te praten.’ In de film ligt de nadruk op ex-gedetineerde en oud-moslimextremist Jason Walters, die in 2004 bij zijn arrestatie een handgranaat naar de politie gooide. Waarom hij? ‘Omdat hij zich daartoe het meest bereid toonde. Ik ben veel met hem uit eten en naar de film geweest. Daar hadden we dan, vind ik zelf, heel plezierige gesprekken. Op een gegeven moment heb ik hem gevraagd of hij gefilmd wilde worden. Daarop zei hij volmondig ‘ja’. Die openhartigheid is in de film terug te zien. Hij praat honderduit over alles: zijn reis naar Pakistan, de opleiding die hij daar volgde in een trainingskamp voor ‘jihadi’s’, zijn arrestatie en zijn tijd op de Terroristenafdeling in de Penitentiaire Inrichting in Vught.’
Wat maakt een terrorist een ‘goede’ terrorist? ‘Zowel de overheid als Jason zelf hebben zijn publiekelijke afzweren van het moslimextremisme gebracht als iets goeds. Vandaar die titel.’ Maar je zou een ‘goede’ terrorist ook kunnen zien als iemand die juist, ondanks alles, achter zijn geloof en idealen blijft staan. ‘Dat klopt. Ik heb met regisseur Joey Boink ook de zesdelige tv-serie Terreur gemaakt, waarin we kijken naar daders en slachtoffers van politiek geweld. We spraken met een van de vrouwelijke terroristen die in 1956 in Algiers een bar opblies, waarbij drie doden vielen. Nu, ruim zestig jaar later, zegt zij nog steeds: ‘Ik wou dat het er meer waren geweest.’ Ik heb heimelijk bewondering voor mensen die blijven staan voor de strijd die ze ooit hebben geleverd. Er is maar weinig zinlozer dan iemand die politiek geweld pleegt en daarna zegt: ‘Zo had ik het eigenlijk niet bedoeld.’’
17-05-19 13:42
29
film
Camino: een feature-length selfie ‘Ik loop nu al verkeerd, denk ik.’ Zonder noemenswaardige voorbereidingen, maar met een kleine camera begon filmmaker Martin de Vries vanuit Frankrijk aan de 1600 kilometer lange pelgrimsroute richting Santiago de Compostella – ook wel: de Camino de Santiago. De mensen die hij ontmoet en de plekken waar hij slaapt, komen niet aan bod. De camera is vooral op zichzelf, zijn schaduw en de prachtige natuur gericht, terwijl hij ondertussen heerlijk nuchter mijmert over de zin en onzin van het leven. Over de hoogtepunten en de ongemakken, van ingegroeide teennagels tot bedwantsen. Waarom hij aan deze tocht is begonnen weet hij zelf eigenlijk niet, vertrouwt hij de camera toe, maar een van de grootste geneugten van wandelen door de natuur wil hij ons niet onthouden: poepen in je blote kont. ‘Echt héérlijk!’ Stap voor stap komt De Vries dichterbij zijn einddoel: het graf van apostel Jakobus in de Kathedraal van Santiago de Compostella. Maar als Camino één ding bewijst, is het wel: het gaat om de reis, niet om de bestemming. Regie Martin de Vries Release 6 juni
in première
MUG
CARMEN & LOLA
Poolse heavy metal-rocker Jacek is een geboren flierefluiter. Dit tot grote frustratie van al zijn familieleden die zich afvragen wanneer hij eens iets van zijn leven gaat maken. Maar wanneer een noodlottig ongeval en een bijbehorende gezichtstransplantatie hem lijken te hebben veranderd in een bedachtzame jongen, is het ook weer niet goed. Invoelende tragikomedie. Regie Malgorzata Szumowska Release 6 juni
Het hele leven lijkt al voor de jonge Carmen (Rosy Rodríguez), lid van een Roma-gemeenschap nabij Madrid, te zijn uitgestippeld: trouwen, kinderen krijgen en het huishouden bestieren. Dan ontmoet ze de levenslustige Lola (Zaira Morales), een graffiti-artiest met grootse, onafhankelijke plannen waar mannen geen deel van uitmaken. Regie Arantxa Echevarría Release 13 juni
LE SEMEUR
In de meeste dansbiografieën zijn het vaak de ouders die schoorvoetend inzien dat hun geliefde zoon niet brandweerman, maar danser wil worden. In Yuli is het andersom: hier is het de vader die zijn zeer getalenteerde, maar uiterst onwillige zoon Carlos Acosta (in de middelbare versie gespeeld door Acosta zelf) op een prestigieuze Cubaanse dansschool zet. Regie Icíar Bollaín Release 13 juni
Waargebeurd verhaal: wanneer Napoleon in 1851 alle mannen in een klein, afgelegen dorpje laat oppakken, sluiten alle overgebleven jonge vrouwen, waaronder Violette (Pauline Burlet), een pact: de eerstvolgende man die het dorp aandoet, zal door alle vrouwen worden gedeeld. Al snel blijkt theorie toch anders dan de praktijk. Regie Marine Francen Release 13 juni
DE LIBI Eindexamenscholieren Bilal (Bilal El Mehdi Wahib), Gregg (Daniël Kolf) en Kevin (Oussama Ahammoud) kunnen niet wachten tot het echte leven begint. Wanneer ze door een groep meisjes worden uitgedaagd hen ’s avonds in de Jimmy Woo te ontmoeten, zetten de jongens alles op alles om de fameuze Amsterdamse nachtclub binnen te komen. Regie Shady El-Hamus Release 13 juni
RAMEN SHOP Wanneer zijn stugge Japanse vader en ramenmeester Kazuo plotseling overlijdt, gaat Masato op culinaire ontdekkingstocht in Singapore, het thuisland van zijn, eveneens overleden, moeder. Dit zoete familiedrama is soms een tikje melodramatisch, maar wel een must voor culinaire filmliefhebbers. Regie Eric Khoo Release 27 juni
03 UK KUNST EN VERMAAK JUNI_SV3_MB.indd 29
Sterren gegeven door onze filmrecensent Bregtje Schudel. Geen sterren betekent niet gezien.
YULI
FREEK Al vijftig jaar staat Freek de Jonge als cabaretier op de planken. Komt hij er ooit nog eens van af? Documentairemaker Dennis Alink (Unknown Brood, Goin’ rectal) volgt De Jonge in gesprek met zijn vrouw, zijn zus en met collega’s als André van Duin en Herman Finkers. Alink schuwt de moeilijke onderwerpen niet. Maar De Jonge laat zich moeilijk doorgronden. Regie Dennis Alink Release 27 juni
YESTERDAY Wat als plotsklaps iedereen op de wereld het bestaan van The Beatles – en hun onnavolgbare liedjes – is vergeten, behalve jij? Dat overkomt Jack Malik (Himesh Patel), een worstelende singer-songwriter. Van de maker van Trainspotting en Slumdog millionaire en van de schrijver van Four weddings and a funeral en Love actually. Regie Danny Boyle Release 27 juni
17-05-19 13:42
30
krant KRANT
KUNST & VERMAAK
t
Op onbekend terrein Het wordt al ‘de nieuwe NDSM’ genoemd: Het Hem, dat op 21 juni opent in een oude munitiefabriek op het Zaanse Hembrugterrein. Directeur Kim Tuin vertelt waarom we daar straks naartoe willen. tekst Steffi Posthumus foto's Menno Kok
V.l.n.r: Patta-oprichters Edson Sabayo, Guillaume Schmidt en Het Hemdirecteur Kim Tuin.
hotspot Het Hem v.a. 21 juni Hembrugterrein hethem.nl
M
aak er een levendige ontmoetingsplek van, waar verschillende mensen kennismaken met verschillende kunstvormen – zo luidde de opdracht die Kim Tuin kreeg van ondernemer en filantroop Alex Mulder. Eigenaar van Amerborgh, de investeringsmaatschappij die de voormalige kogelfabriek kocht en in Amsterdam ook de Rode Hoed, Felix Meritis, het Compagnietheater en De Nieuwe Liefde bezit. Om dat voor elkaar te krijgen, stapte ze af van de gebaande programmeringspaden. In plaats van die helemaal zelf te bepalen, nodigt Het Hem vier keer per jaar een gast uit die de negenduizend vierkante meter aan ruimte mag vormgeven. Tuin: ‘Elk seizoen – we noemen het chapters – wordt totaal anders. Zo bouw je samen met anderen aan je identiteit, en ben je écht van en voor iedereen.’
CHAPTER ONE Dat doen ze de eerste drie jaar in de voormalige munitiefabriek zoals hij
03 UK KUNST EN VERMAAK JUNI_SV3_MB.indd 30
na jaren van leegstand werd aangetroffen. Daarna wordt het pand aan de oever van het Noordzeekanaal twee jaar lang verbouwd en uitgebreid met een opbouw, ontworpen door Rem Koolhaas’ architectenbureau OMA. Hoe, wat en waar precies is nog niet duidelijk, maar in die twee tussenjaren wordt de programmeervorm online en op andere locaties voortgezet, om daarna weer terug te keren in het verbouwde pand. De eer om het eerste chapter te verzorgen, is aan Edson Sabajo en Guillaume Schmidt, oprichters van het Amsterdamse streetwear-merk Patta. ‘Met hun filosofie van learning by doing hebben ze een community om zich heen gebouwd van mensen die hun talenten op verschillende manieren ontwikkelen. Een modeontwerper kan ook dj én beeldend kunstenaar zijn, en Edson en Guillaume bieden die mensen een podium. Dat doen ze ook met hun Patta Running Team,
waarmee ze jongeren van het ROC trainen voor een marathon. In Het Hem trekken we die filosofie breder.’ BOKSEN & KUNST Dat wil zeggen: de helft van de eerste verdieping wordt tijdelijk een boksschool. En niet zomaar één: bokskampioen Michele Aboro wordt voor tien weken ingevlogen uit Shanghai om trainingen te geven en de ‘ring’ wordt ontworpen door beeldend kunstenaar Gabriël Lester. Oftewel: trainen in een kunstinstallatie. ‘Iedereen kan zich inschrijven. Het gaat niet alleen om het leren van de sport, maar om het samen ondernemen, verschillende dingen leren en iets uit jezelf halen waarvan je misschien niet dacht dat je het in je had: learning by doing.’ Daarnaast is er werk te zien van o.a. illustrator Piet Parra, fotograaf Dana Lixenberg en kunstenaar Sanford Biggers, vullen Sabajo en Schmidt een boekenplank in de bibliotheek en is er een zithoek waar je films kunt kijken en podcasts
17-05-19 13:42
31
‘IK WAS ZELF OOK ZO’N AMSTERDAMMER DIE ZAANDAM HÉÉL VER VOND’
In het wild Nadja Hüpscher luistert af
Twee vrouwen, onder wie één moeder met haar kind, in een café. Moeder zit op de grond, naast haar kind in een Ikea-kinderkeukentje. Ze zet steeds een andere stem op.
kunt luisteren die zij inspirerend vinden. ‘Je kunt uren op ontdekkingstocht in een steeds wisselende belevingswereld’, aldus Tuin. PONTJE PAKKEN Waarom een Amsterdammer de oversteek moet maken richting Zaandam? Precies die veelzijdigheid van Het Hem, vindt Tuin. ‘Ook als je niet komt voor kunst, kun je hier lang zijn: werken aan de grote leestafel, bootjes kijken vanaf het terras, neuzen in de bibliotheek, eten in het restaurant van Niels Wouters (Goudfazant, Café Modern, red.) of een drankje doen in de muziekbar van Orpheu de Jong (Red Light Radio, red.). Ik hoop dat het een thuis wordt voor veel mensen.’ En die afstand? ‘Dat is vooral een mentale barrière. Ik was altijd zo’n Amsterdammer die Zaandam héél ver vond, maar vanaf Centraal fiets je het in dertig minuten. Bovendien: even uitwaaien op de pont is ook gewoon fijn.’
03 UK KUNST EN VERMAAK JUNI_SV3_MB.indd 31
Moeder Ik ben het met je eens dat dat altijd bij jou gebeurt. Ik zou een therapiesessie doen. Of je doet een sessie en dat je representanten erbij vraagt. Is wel duurder. Jonasje gaat nu heel veel knoeien! Vriendin Het is zo kut. Ik word het nooit en ik wil zó graag zingen. Moeder Je bereidt je toch goed voor op een auditie. Ik denk dat je Mathilda moet appen. Die doet opstellingen en dan moet je vragen of dit je lot is of dat je er iets aan kunt veranderen. Hier is de pan, schatje, ga maar lekker iets bakken. Ja! Dat kan jij zo goed, bakken, bakken! Vriendin Ik ben weleens in therapie geweest en toen zeiden ze dat het te maken heeft met mijn stem. Ik heb natuurlijk een heel schorre stem. Moeder Je moet het concreet maken. Op zielsniveau. Oeioeioei, Jonasje, nu word je helemaal nat! Oeioeioei, dat is moeilijk koken. Vriendin Ook al gaat de auditie goed, ik word het net niet. Nooit. Ook niet laatst bij de Passion. Terwijl ik er goed uitzie. Moeder Het kan je lot zijn. Zoals je ook geen kinderen kunt krijgen, of snel depressief bent. Maar ik denk dat je hier wel iets aan kunt doen. Misschien moet je een vloek opheffen. Na mijn opstelling ging het stromen. Ik heb, als ik wil, elke week een optreden, maar ik wil niet... Bakt je eitje aan, schat? Ja? Jaaaaa. Ik eet ’m wel op, hoor. Vriendin Ik voel me zo nutteloos. Moeder Dat ben je, daarom moet je uitzoeken wat er mis is. Ik heb het nummer van Mathilda voor je. Het is wel wat duurder als je een privésessie wil. Nee, voor jou niet, kleine boef. Jij bent nog helemaal puur. Maar misschien heb je al wel een paar blokkades van papa meegekregen, dat kan. Die gaan we ook ongedaan maken bij Mathilda, hè? Jaaaaa. Vriendin Het gaat wel weer. Moeder Neehee. Jij hebt zó’n last te dragen, dat is loodzwaar. Dat kan niemand, joh.
17-05-19 13:42
32
krant KRANT
KUNST & VERMAAK
w
Marcel Musters:
‘Het leven is niet alleen maar leuk geweest’ Al bijna veertig jaar zit-ie in het vak, en nog steeds is Marcel Musters (59) overal te zien. Zoals deze maand in de theatershow Publiek geheim in Bellevue. Máár: ‘Ik doe alleen nog dingen die ik leuk vind.’ tekst Margriet Prinssen foto’s Inez van Lamsweerde en Vinoodh Matadin, x+l
H
‘Ze boden anderhalve ton voor die klus, maar ik kon het niet’
ij speelde het afgelopen voorjaar door het hele land Smoeder – 15 jaar later. De film God only knows , waarin hij een hoofdrol speelt, draait sinds vorige maand in de bioscopen, terwijl de opnames van het nieuwe tv-programma De toren net zijn afgerond. Deze maand gaat daarnaast Publiek geheim in première, een voorstelling over internet en seks. En dan wordt Marcel Musters óók nog zestig in juni. Of hij daartegenop ziet? Hij schudt zijn hoofd: ‘Integendeel, ik voel me steeds beter naarmate ik ouder word. Ik ben een aardiger mens geworden. Eigenlijk ben ik altijd een beetje een bang jongetje geweest, maar de laatste jaren heb ik eindelijk het gevoel dat ik volwassen ben geworden. Ik heb genoeg levenservaring opgedaan om niet meer van alles in de war te raken. En ik kies alleen nog projecten die me leuk lijken, of ik creëer zelf iets. Dat is natuurlijk een luxe als het om werk gaat.’ Musters komt uit Tilburg en is, ondanks de ruim 35 jaar dat hij in Amsterdam woont – in dezelfde straat op maar liefst vijf verschillende huisnummers – in zekere zin een Brabander gebleven. Hij maakte er bijvoorbeeld het succesvolle Meepesaant (2011) over, een voorstelling waarin hij samen met Marc-Marie Huijbrechts in de huid kroop van twee Tilburgse tantes. Pasgeleden nog speelde hij in een bomvolle schouwburg in zijn geboortestad Smoeder – 15 jaar later, een vervolg op de voorstelling die hij eerder maakte met Maria Goos over hun Brabantse moeders. ‘Het was ontzettend bijzonder om in Tilburg te spelen. Ik ben blij met mijn Brabantse roots. Het voelt heel warm.’ ONZE MOEDERS Smoeder maakten hij en Goos in 2004. ‘Mijn moeder is in 2002 gestorven, een heel intensieve periode. Telkens
03 UK KUNST EN VERMAAK JUNI_SV3_MB.indd 32
als ik Maria daarover vertelde, zei ze: ‘Onthouden. We gaan er iets mee doen!’ Op een gegeven moment zijn we elke maandagavond samen gaan eten bij de Thai op de Nieuwmarkt, hebben daar eindeloos over onze moeders en onze families gesproken en er, al pratend en huilend en lachend, een voorstelling over gemaakt.’ Smoeder – 15 jaar later is heel anders; ze zijn nu dieper in de huid van hun respectievelijke moeders gekropen. ‘We laten hen als het ware reflecteren op onze levens. Dat is veel zwaarder om te doen, omdat het zo intens is en persoonlijk. Maria heeft aardig wat meegemaakt de afgelopen vijftien jaar – borstkanker, een echtscheiding, kinderen het huis uit – en ook voor mij is het leven niet alleen maar leuk geweest. Ik ben een grote liefde verloren, Jeroen (Willems, die in 2012 tijdens een repetitie in Carré een hartaanval kreeg, red.). Eigenlijk wilde ik het daar helemaal niet over hebben in de voorstelling. Pas een dag of wat voor de première hebben we er een goeie vorm voor kunnen vinden, één die eerlijk was en betekenisvol.’ Zijn eigen moeder noemt hij een liefdevolle, ‘bijzondere gewone’ vrouw. Ze werd al vroeg weduwe toen haar man op zijn 49ste overleed, ook aan een hartaanval. PSYCHIATRISCHE INRICHTING Voordat hij in de toneelwereld terechtkwam, werkte hij vijf jaar lang als psychiatrisch verpleegkundige. Daaraan hield hij een warm hart over voor psychiatrische patiënten. ‘Er is voor mijn gevoel maar een dunne grens tussen ‘gek’ en ‘normaal’. Aan de verkeerde kant belanden, kan iedereen overkomen. En ik heb een zwakke plek voor mensen die aan die verkeerde kant terechtkomen.’ Nog elk jaar gaat Musters naar de inrichting waar hij werkte, om bonbons te bezorgen
>
17-05-19 13:42
33 Marcel Musters als gezellige Brabantse tante in Meepesaant.
‘ Ik heb een zwakke plek voor mensen die aan de verkeerde kant terechtkomen’
03 UK KUNST EN VERMAAK JUNI_SV3_MB.indd 33
17-05-19 13:42
34
krant KRANT
KUNST & VERMAAK
w
MARCEL MUSTERS • Werd op 6 juni 1959 geboren in Tilburg, als tweede van vier zoons. • Was vijf jaar lang psychiatrisch verpleegkundige, voor hij in 1982 startte op de toneelschool in Amsterdam. • Is medeoprichter (in 1985) van theatergezelschap Mugmetdegoudentand. • Speelde in Koekoeksclub, TV7 en Hertenkamp, tv-series van ‘de Mug’. Voor zijn rol als Max in Hertenkamp ontving hij in 2000 een Gouden Beeld voor Beste Acteur. • Verscheen daarnaast in series als Zwarte tulp, Penoza, Oud geld, Vuurzee, Loenatik, Baantjer en Flodder. • Deed ook veel films, waaronder Zwartboek, Lucia de B, Gooische vrouwen, De bende van Oss, Vox Populi, Oeroeg, De dominee en God only knows. • Heeft een relatie met de Amerikaanse danser Eddy D. Lathan IV. Daarvoor was hij lange tijd samen met acteur Jeroen Willems (1962-2012). • Is nu bezig met De krant, een nieuwe tv-serie over (fake) nieuws, geschreven door Joan Nederlof en gemaakt door en met acteurs van Mugmetdegoudentand. • Presenteert De toren, een zesdelige tvserie over de natuur, over het raadsel van het leven en over de helden die de wereld afreizen op zoek naar antwoorden. Te zien vanaf 16 juni op NPO2. • Richtte in 2015 met advocaat Gabriel Alves de Faria het LHBTQI-platform Not Only Voices (notonlyvoices.org) op. Ze werken op dit moment aan een documentaire. • Is van 18 t/m 29 juni te zien in Publiek geheim (Theater Bellevue), over de invloed van internet op ons seksleven.
>
‘BIJNA IEDEREEN HEEFT SEKS EN BIJNA NOOIT WORDT ER OPENLIJK OVER GESPROKEN’
03 UK KUNST EN VERMAAK JUNI_SV3_MB.indd 34
aan de mensen die er langdurig verblijven. In april speelde hij ook een benefietvoorstelling van Smoeder – 15 jaar later in Den Bosch, voor een zaal psychiatrische patiënten. ‘We hadden gerekend op een rumoerige zaal met veel interrupties, maar tot onze verrassing was het muisstil. Op één iemand na, die af en toe meepraatte in de voorstelling, maar dat was eigenlijk heel leuk. Als je psychiatrische patiënten weghaalt uit de inrichting en in een normale omgeving ontvangt, blijkt dat vaak heel goed te gaan.’ De overstap naar de toneelschool, die Musters in 1982 maakte, was een stuk minder groot dan die lijkt: ‘In de psychiatrie moet je je inleven in een ander en jezelf, en dat geldt voor een acteur net zo goed.’ Nog voor zijn afstuderen richtte hij in 1985 met een paar anderen Mugmetdegoudentand op, inmiddels waarschijnlijk het langstlevende gezelschap in Nederland met dezelfde artistieke kern: Joan Nederlof en hij, sinds 2009 aangevuld met Lineke Rijxman. Hun eerste productie, Willem Meisters leerjaren, baarde meteen opzien, maar de groep brak echt door in de jaren negentig met CO*STAR, over de verhouding tussen kunst en populaire cultuur. Onder controle werd een megahit (‘We stonden zes weken achter elkaar in Frascati’) en vlak daarna volgde landelijke bekendheid met het immens populaire Hertenkamp en TV7, beide
voor de VPRO. Pas in die tijd begon Marcel zichzelf te zien als een ‘echte acteur’. ‘Ik speelde tegelijkertijd sullige Max in Hertenkamp en een verlopen rockzanger in Oud geld, twee totaal verschillende persoonlijkheden. Dat constante schakelen vond ik echt kicken. En in Oud geld stond ik tussen ‘grote’ acteurs, zoals Annet Nieuwenhuyzen en Gijs Scholten van Aschat, dat scheelde ook.’ LIBELLE-PUBLIEK Moeiteloos manoeuvreert Marcel zich door alle culturele lagen heen. Zo speelde hij ook in films als Gooische vrouwen en in de RTL4-serie Familie Kruys, naast Linda de Mol. Het maakte van hem officieel een Bekende Nederlander. ‘Ik vind het meestal leuk om op straat te worden herkend, als mensen hun duim opsteken of een aardige opmerking maken. Behalve als ik als Thomas uit Familie Kruys word aangesproken en mensen commentaar leveren op wat ik in mijn winkelkarretje stop, dat is dan weer minder.’ De afwisseling van film en toneel, populair en artistiek vindt hij heerlijk: ‘Ik vind het ontzettend leuk om, zoals nu met Smoeder, voor een veel breder publiek, zeg maar inclusief het Libelle-publiek, te spelen. Het voelt bijna als volkstoneel.’ Rijk is hij er trouwens niet van geworden, zegt hij desgevraagd. ‘Eigenlijk best gek:
17-05-19 13:42
35 ‘IK BEN EINDELIJK VOLWASSEN GEWORDEN, ZO VOELT HET’
vijftien jaar geleden verdiende ik meer dan nu terwijl ik altijd barst van het werk, daar ligt het niet aan. Het is gewoon een slecht betaalde sector, die van de podiumkunsten. En we zijn misschien ook niet zakelijk genoeg. Pas toen Margreet Huizing onze zakelijk leider werd, zijn we bij de Mug pas echt gaan nadenken over pensioenen. Binnen het gesubsidieerde circuit is het steeds moeilijker geworden. Niet dat ik wil klagen, ik verdien genoeg om te kunnen leven zoals ik wil en dat is uiteindelijk de grootste luxe die er bestaat. En ik heb bijvoorbeeld ook een aanbod van een bank afgeslagen, waarbij ik anderhalve ton kon verdienen. Ik kon het niet. Ik kreeg al buikpijn als ik eraan dacht. Voor een film als God only knows van regisseur Mijke de Jong was dan weer een klein budget beschikbaar; we hebben die film in elf dagen gedraaid. Dat kan alleen maar als je werkt met mensen die je heel goed kent en vertrouwt. Ik speel Thomas, een onderzoeksjournalist die verstrikt raakt in gedachten en die door anderen als paranoia wordt bestempeld. Hij kan de stroom van apocalyptische YouTube-filmpjes niet meer stopzetten. Zijn zussen (Elsie de Brauw en Monic Hendrickx) zorgen voor hem, maar verschillen nogal van mening over hoe dat het best kan. Een uitgeschreven script was er niet, veel dialogen werden
03 UK KUNST EN VERMAAK JUNI_SV3_MB.indd 35
geïmproviseerd. We hebben de film echt samen ontwikkeld, elke scène moest diep vanbinnen komen.’ PORNOSITES EN DATINGAPPS Niets te klagen dus. Hij gaat af en toe naar Bali om bij te komen, een paar weken naar de Yoga Barn: mediteren, yoga en lekker eten. Al sinds zijn negentiende gaat hij minstens eens per jaar een paar weken of zelfs maanden naar New York – hij doet aan huizenruil – maar de laatste tijd niet meer. ‘Het is geen leuke stad meer. Er heerst zo’n spanning. De relaxte sfeer is sinds Trump totaal verdwenen. Overal zie je verwijzingen naar hem, het gaat de hele tijd over zogenaamde politiek. Het is een enge soap daar. Sinds twee jaar heb ik een nieuwe vriend: Eddy, een danser uit New York. Hij is Afro-Amerikaans en voor Afro-Amerikanen is het echt niet leuk in de VS, en zelfs niet meer in New York. Het is schokkend om te merken hoeveel racisme er nog steeds is.’ Hij leerde Eddy overigens kennen via internet, om precies te zijn: via de Amerikaanse advertentie-community Craigslist. ‘Ik was in New York en ik had zin in seks, maar niet zomaar met iedereen. Dus ik schreef een uitgebreide post op Craigslist, en Eddy reageerde daarop. En nu hebben we al twee jaar een relatie.’ Internet en seks, dat is niet toevallig ook het onderwerp van Publiek geheim, een samen-
werking tussen de Volkskrant, de Mug, Rutgers Kenniscentrum Seksualiteit, marktonderzoeksbureau Ipsos en Theater Bellevue. ‘Pablo Cabenda is journalist bij de Volkskrant en een goede vriend van mij. We hadden het vaak over de enorme invloed van internet – door de overdaad aan pornosites, dating-apps en cyberseks – en we vroegen ons af of en hoe dat onze beleving van seks heeft veranderd. Pablo maakte een reeks interviews, er is een grootschalige enquête aan verbonden en we gaan er, samen met Eddy en Christopher Tym (visual artist, red.), iets mee doen in het theater. Hoe het eruit gaat zien, weet ik nog niet, maar we hebben heel veel materiaal. Bijna iedereen heeft seks, het is uiteindelijk een belangrijke drijfveer voor het handelen van mensen. En bijna nooit wordt er openlijk over gesproken. Internet leert ons veel over de geheime levens van mensen.’ LIEF ZIJN Sinds Musters geconfronteerd is met een aantal sterfgevallen in zijn nabije omgeving, beseft hij nog sterker dat hij het best druk wil hebben, maar alleen nog met projecten die ertoe doen en/of die hij leuk genoeg vindt. Theatermaken, vindt hij, gaat sowieso altijd over het persoonlijke én het politieke. ‘Een theatermaker wil altijd wat zeggen met zijn stuk. Het is vreemd dat activisme een bijsmaak heeft gekregen; het is belangrijk om actief te zijn, dat heeft deze tijd hard nodig. Ik heb als homo in Nederland nooit problemen gehad, maar dat kan zo voorbij zijn, dat realiseer ik me terdege. Daarom zet ik me in voor lhbtiq’ers, juist omdat ik het zo goed heb getroffen.’ Dat doet hij met het platform Not Only Voices (de naam is een eerbetoon aan wijlen Jeroen Willems, die ruim vijftien jaar lang de voorstelling Voices speelde), waar mensenrechtenactivisten uit de hele wereld met elkaar in contact kunnen komen. ‘Dat is heel belangrijk voor me. Tegelijkertijd moet je oppassen dat je niet gek wordt, zoals Thomas in God only knows, of cynisch zoals veel mensen. Ik probeer in mijn eigen kleine wereld lief te zijn voor andere mensen en dingen te maken die ertoe doen. Ik probeer het goede te doen.’
>
17-05-19 13:42
60 36
krant krant KRANT KRANT
TOT SLOT
aanbieding aanbieding
CADEAU BIJ ABONNEMENT Streets of Amsterdam – made by MENDO
t.w.v
€50
Streets of Amsterdam laat je kennis maken met de schoonheid van Amsterdam. Dit klassieke stadsfotoboek gemaakt door MENDO, is volledig gewijd aan Amsterdam, vastgelegd door meer dan 40 fotografen. Elke fotograaf biedt een persoonlijk perspectief op de geliefde hoofdstad. Het boek is een fris eerbetoon aan een historische stad; van straatfotografie in de binnenstad tot aan architecturale wonderen in de modernste wijken van Amsterdam. Ga naar iamsterdam.com/uitkrant, neem een tweejarigabonnement (€59,95) en ontvang het boek Streets of Amsterdam – made by MENDO Beperkt aantal exemplaren. OP = OP Deze actie loopt t/m 20 juni
mail & win! VELORETTI
10x fietsbellen messing of koper t.w.v. € 13,95 Een fiets zonder bel is immers als een fiets zonder trappers. Laat horen dat je eraan komt met de Velorettibel. Deze simpele, elegante bel is met de hand gemaakt en luid genoeg om zijn werk goed te doen. Het tijdloze ontwerp past bij elke fiets. Deze actie is geldig t/m 20 juni
04 UK ETEN & DRINKEN ENZO JUNI _SV1_MB.indd 36
GA NAAR IAMSTERDAM.COM/ACTIES
STAD IN ZICHT T.W.V. €30
5 x 2 toegangskaartjes + gebak en thee/koffie Op de tentoonstelling Stad in Zicht laat het Stadsarchief zien hoe kunstenaars kijken naar Amsterdam, hoe ze de stad ervaren, herinneren en weergeven als onderwerp van hun werk. Stad in Zicht daagt de bezoeker uit om het werk van de tekenaars te vergelijken met dat van de fotografen. Tentoonstelling Stad in Zicht tot en met 8 september 2019 - Stadsarchief Amsterdam. Meer informatie over de tentoonstelling: www.amsterdam.nl/ stadsarchief/agenda/stad-zicht/ Deze actie loopt t/m 20 juni
17-05-19 13:40
krant KRANT
juni 2019 38 41 42 44 44 46
37
WJOSVZ: SPANDOEKEN ONDER DE MOTORKAP UIT ETEN TREND: BLAUWE THEE EN ZO: WINKELS DE BUURT: WESTERPARK
DE CEUVEL FESTIVAL
‘DOOR TE EXPERIMENTEREN MET NIEUWE KUNSTVORMEN WILLEN WE MENSEN IN HET HART RAKEN EN VERTWIJFELING OPROEPEN.’ Aldus stichting Mainline op de website poppi.amsterdam. De organisatie opende vorige maand in nachtclub De School pop-updrugsmuseum Poppi ‘waar mensen onbevooroordeeld kunnen leren over verslaving en drugsbeleid.’
Het is een wereldwijd succesverhaal: hoe woonboten op het droge van een stukje vervuilde grond een bruisend stukje stad maakten. En nu bestaat het creatieve, duurzame, vernieuwende De Ceuvel alweer vijf jaar, en zijn ze halverwege hun leven. Tijd voor iets waar ze óók heel goed in zijn: feesten. Wat er precies staat te gebeuren, was bij het ter perse gaan van deze krant nog een verrassing, maar reken gerust op een groots festival vol eten, drinken, cultuur, duurzaam verantwoorde activiteiten en een hoop dansbare muziek. 15 juni De Ceuvel
ES
m,
un ker e
ef de l/
FÊTE DU CHAMPAGNE Beeld je eens in: je staat midden in een boerenlandschap omringd door lavendel, zonnebloemen en pétanque-banen. In je hand een flûte champagne, verderop wachten bistro’s met Franse hapjes. Waar je bent? Gewoon in Amsterdam, want van 28 tot en met 30 juni wordt het Rembrandtpark omgedoopt tot festival Fête du Champagne, het allereerste van Nederland. Met meer dan honderd soorten champagnes, crémants en wijnen, geserveerd door kleine wijnboeren en beroemde champagnehuizen. Je kunt Moulin Rouge-acts aanschouwen, leren sabreren, meedoen aan een champagnequiz en druivenstampen. Duur? Valt mee. Vanaf vier euro drink je een bubbeltje, voor vijftien euro heb je een ticket. 28 t/m 30 juni Rembrandtpark feteduchampagne.nl
04 UK ETEN & DRINKEN ENZO JUNI _SV1_MB.indd 37
17-05-19 13:41
38
krant KRANT
ETEN & DRINKEN EN ZO
demonstratiegolf
Wat je ook steeds vaker ziet...
SPANDOEKEN
04 UK ETEN & DRINKEN ENZO JUNI _SV1_MB.indd 38
17-05-19 13:41
39
Van Gele Hesjes tot klimaatspijbelaars: ineens staat de Dam weer vol groepjes die de barricades opgaan. Waar komt die opleving vandaan? tekst Anne Dirks
OP DE BRES
A
msterdam kent een lange geschiedenis als demonstratiestad. Dat begon al in de jaren zestig, toen Amsterdam gold als hippiehoofdstad van Europa. Het was de tijd van vernieuwing, revolutionaire ideeën en protest. Mensen vanuit de hele wereld kwamen naar het ‘magisch centrum’ om zich (vreedzaam) te verzetten tegen het kapitalistische systeem en de westerse consumptiemaatschappij. Wereldberoemd is de Bed-in die John Lennon en Yoko Ono in 1969 hielden in het Hilton Hotel, ter bevordering van de wereldvrede. Iets minder vredelievend waren de provo’s in die tijd, een protestbeweging die bestond uit losse groepen die zich harder afzetten tegen de staat, grootkapitaal en de vercommercialisering van de stad. Ze kwamen met het wittefietsenplan om auto’s uit het centrum te weren, staken het Lieverdje op het Spui in brand (want gefinancierd door de tabaksfabrikanten) en dreigden politiepaarden LSD te voeren tijdens de huwelijksceremonie van koningin Beatrix en prins Claus. OORLOG IN DE STAD Eind jaren zestig kwam daar de tweede feministische golf nog eens bij. Uit onvrede over de maatschappelijke positie van vrouwen
ging de linksradicale actiegroep Dolle Mina de straat op voor gelijke rechten en betere voorlichting over anticonceptie. Waar feministen in 1970 ludiek hun korsetten verbrandden in de Rivierenbuurt, won in diezelfde tijd de kraakbeweging aan terrein. Verschillende huizen en gebouwen die op de lijst stonden voor de sloop, werden bezet door Amsterdamse jongeren die massaal kampten met woningnood. Begin jaren tachtig was de protestbeweging op zijn hoogtepunt: niet alleen braken er krakersrellen uit waarbij de binnenstad veranderde in oorlogsgebied, ook gingen ruim vierhonderdduizend mensen met spandoeken (‘Raketjes zijn niet netjes’) de straat op om te demonstreren tegen de plaatsing van kruisraketten door de NAVO. VERWEND EN LUI In de decennia daarna werd het opvallend stil. Er werden nog wel protestacties georganiseerd, maar het op de been krijgen van de massa werd moeilijker. Jongeren kregen het verwijt verwend, egocentrisch en lui te zijn, en niet in staat zichzelf te organiseren. Tot nu. Fiets op een willekeurige dag langs de Dam en er staat geheid een groep te demonstreren – of dat nu voor vrouwenrechten is, meer gelijkheid of een beter milieu. Socioloog
>
‘HET WAS HEEL ERG ZICHTBAAR IN DE STAD: ELKE WEEK DEMONSTRATIES, ACTIES EN ACTIEBLADEN’
04 UK ETEN & DRINKEN ENZO JUNI _SV1_MB.indd 39
17-05-19 13:41
40
krant KRANT
demonstratiegolf
ETEN & DRINKEN EN ZO
‘ER GROEIT EEN NIEUWE GENERATIE OP DIE DE WERELD BEKIJKT EN DENKT: DIT MOET ANDERS’
Stel, je hebt principes en je wilt je stem laten horen. Waar begin je dan? ‘Een goede strategie, een goed plan en uithoudingsvermogen zijn onmisbaar’, zegt cultuurhistoricus Eva Rovers. Ze is schrijver van het boek Practivisme, een handboek voor heimelijke rebellen. ‘Een demonstratie moet onderdeel zijn van een groter plan. Zo’n actie is heel zichtbaar en zorgt dat er aandacht komt voor een bepaald thema, maar je moet niet denken: ik heb gedemonstreerd, dus morgen gaat de wereld veranderen. Zo werkt het niet. Een goede strategie, een goed plan en uithoudingsvermogen zijn onmisbaar.’
STADSARCHIEF
DEMONSTREREN VOOR DUMMIES
Zelf op de bres? Houd rekening met de volgende punten: • Doe moeite. Op ‘aanwezig’ klikken bij een Facebookevent, is niet genoeg; als activist word je geacht ook daadwerkelijk te gáán. Trommel wat mensen op, beklad een oud laken met een grappige leus (tik op Google ‘bordjes klimaatmars’ in voor inspiratie) of zorg voor een paar T-shirts of kartonnen bordjes (met plasticfolie als het regent). Ook belangrijk: zorg dat dat ze niet om je heen kunnen – vuvuzela’s en megafoons zijn geen overbodige luxe. • Zoek een geschikte locatie. Het Museumplein is een handig afspreekpunt, maar dat maakt het nog geen goede demonstratieplek. Je groepje raakt al snel verloren in de toeristenmassa op het plein. Vraag je af welke groepen je wilt bereiken die werkelijk iets kunnen veranderen. De directie van de Lidl? De Amsterdamse wethouders? Automobilisten? Kies een plek waar je er zo veel mogelijk tegen kunt komen. • Meld je demonstratie 24 uur van tevoren bij het loket Kennisgeving demonstratie of manifestatie via amsterdam.nl. En schroom niet iedereen in te schakelen die je zijdelings kent bij kranten, tv en radio. • Mijd de roze microfoon. Er is nog nooit een demonstrant geweest die er goed vanaf kwam in een gesprek met Powned. Valt die verslaggever niet meer te ontwijken? Zorg dan dat je in elk geval een goede mop paraat hebt, of een betoog over hoe het taoïsme terugkomt in de Winnie de Poeh-verhalen. • Weet wat wel en niet mag. Een beetje burgerlijke ongehoorzaamheid hoort erbij; om verandering teweeg te brengen, moet je soms de wet overtreden. Maar wees je bewust van je rechten en plichten. Een weg blokkeren met duizenden andere demonstranten zorgt er wellicht voor dat er geluisterd wordt, in je eentje op de Vijzelstraat gaan zitten om het verkeer tegen te houden, is minder slim. • Heb een antwoord klaar. Waarvoor of -tegen ga je protesteren? Waarom is dat belangrijk? Is het echt zo slecht gesteld met het klimaat/ vrouwenrechten/scooterrijders met een blauw nummerbord? Er komt een moment dat een politieagent vraagt wat je komt doen, een verslaggever wil weten waarom dit onderwerp je zo raakt of een verdwaalde toerist op weg naar het Rijksmuseum wil weten of dit de normale gang van zaken is in de stad. • Maak er wat van. Neem je vrienden mee en een setje speakers voor wat opzwepende muziek. Uiteindelijk is het tergend langzaam lopen van het ene gebouw naar het andere een vrij saaie bezigheid, dus máák er iets van. Ook om te voorkomen dat je straks jaloers naar die gast met een diabolo kijkt, omdat die wél zijn eigen vermaak heeft meegenomen.
04 UK ETEN & DRINKEN ENZO JUNI _SV1_MB.indd 40
Eric Duivenvoorden ziet dit anders. ‘Het lijkt alsof er tegenwoordig meer gedemonstreerd wordt, maar vaak is het zo dat op het moment dat je het erover hebt, het alweer voorbij is. Er was even een milieu-opwelling, met de klimaatmars en de klimaatspijbelaars, maar de vraag is natuurlijk of dat verdergaat. Of het wordt overgenomen en een vervolg krijgt.’ Duivenvoorden richtte het staatsarchief van de Nederlandse kraak- en actiebeweging op. Als documentairemaker en onderzoeker kijkt hij naar de veranderingen die de rebelse jeugd van de jaren tachtig teweeg hebben gebracht. Wat hem betreft is de huidige demonstratiecultuur in Nederland te soft. ‘Vroeger was er veel meer continuïteit binnen de protestbeweging. Dat ging 25 jaar lang achter elkaar door; elke week demonstraties, acties en actiebladen. Het was ook heel erg zichtbaar in de stad. Je had overal kraakpanden, er hingen posters in de straten. Nu is het meer privé; vindbaar op sociale media, maar als buitenstaander krijg je er weinig van mee. Het wordt ook meteen ingekapseld. Activisten worden meteen uitgenodigd in het Torentje van de premier.’ LAATSTE REDMIDDEL Activist Naomie Pieter heeft dat vaker gehoord. Zij loopt regelmatig mee met demonstraties voor gelijkheid en lhbtemancipatie. ‘Mensen demonstreerden veel feller in de jaren zeventig en tachtig. Ik krijg regelmatig van oudere demonstranten te horen: ‘Wat doen jullie? Dit is een soort schoolreisje!’’ Ondanks die kritiek zijn hebben de jongeren zichzelf wél in no-time georganiseerd om de straat op te gaan voor gelijkheid, vrouwenrechten en het klimaat. ‘Er groeit een nieuwe generatie op die de wereld om zich heen bekijkt en denkt: dit moet anders. We zijn op een punt gekomen dat praten alleen niet meer helpt. Demonstreren is negen van de tien keer je laatste redmiddel. Ik denk dat deze generatie heel goed weet
17-05-19 13:41
41
ONDER DE MOTORKAP De handhaver, de parkwachter, de stratenveger: in elke Uitkrant kijken we mee met een stad sgenoot die de stad draaiende houd t.
SARA PUNT
tekst en foto Alice Boothby
waar ze voor staat. En als je voor die principes de straat op moet, ben je erbij.’ De geschiedenis van de protestbeweging in Amsterdam leert dat het vanuit de jongeren moet komen, zegt Duivenvoorden. ‘A ls je écht wil dat er verandering komt, zul je het zelf moeten doen – het komt niet van de ouderen. Dat betekent ook dat je af en toe de confrontatie moet opzoeken met de oudere generatie. Uit zichzelf gaat die generatie niets veranderen, zij hebben geen haast. Dat zie je nu ook met het klimaat. Het is de vraag of de jongeren daarop kunnen wachten.’ Zondag 16 juni is er in het Stadsarchief een lezing over vijftig jaar protest met Eric Duivenvoorden: Voorjaar 1969 – een roerige stad.
>
EN…ACTIE! Deze ludieke acties kunnen alvast in de agenda: • Sponsormars Nacht van de Vluchteling Veertig kilometer te voet van Amsterdam naar Haarlem, in het pikkedonker. 15-16 juni, nachtvandevluchteling.nl. • Mars voor de Sluiting van de Slachthuizen Vanaf de Dam vertrekt er een groep in het rood gekleed om zich hard te maken voor het sluiten van de slachthuizen in Nederland. 22 juni, biteback.org • World Naked Bike Ride Over de hele wereld gaan mensen naakt de straat op om te demonstreren tegen de auto en ander gemotoriseerd verkeer. 6 juli, wnbr.nl
04 UK ETEN & DRINKEN ENZO JUNI _SV1_MB.indd 41
Anne van Dooren (33) is sinds 2005 brigadier bij politiebureau Nieuw-West Noord. ‘Ze noemen me ook wel de reanimatiekoningin.’ ZO ZIET MIJN DAG ERUIT ‘Bij de politie weet je nooit wat de dag je brengt. Soms is het rustig, het andere moment moet je keihard knallen. Zo heb ik weleens drie reanimaties op een dag gehad en sta ik inmiddels bekend als de reanimatiekoningin. Het enige wat ik ’s ochtends vrijwel zeker weet, is dat ik coördinatiedienst heb of moet surveilleren: in de auto of op de motor. Ook draai ik mee met de Mobiele Eenheid. Wanneer mijn dag geslaagd is? Als ik een boef heb gevangen. Dat is het mooiste aan mijn werk, vind ik.’ DIT VERGEET IK NOOIT MEER ‘Een paar jaar geleden werd ik opgeroepen. Er was een jongetje onder een grasmaaier terechtgekomen. Mijn maatje en ik zijn er vol gas naartoe gereden en waren als eerste ter plaatse. Er heerste veel paniek en het zag er niet goed uit. Op zo’n moment kijken alle omstanders naar je. Jullie zijn van de politie, jullie
gaan het oplossen. We hebben eerste hulp verleend, daarna nam het ambulancepersoneel het over. Een jaar later kwam het jongetje met zijn broertje naar ons bureau. Samen met mijn collega’s hebben we de broertjes een dag meegenomen. We zijn politiehelikopters gaan bekijken en hebben een ijsje gehaald. Zoiets maak je niet vaak mee.’ HIER ERGER IK ME AAN ‘Ik krijg regelmatig afkeurende blikken als ik door rood rijd. Dat terwijl dat we dat écht alleen doen als het nodig is voor de uitoefening van een politietaak. Zoals een inbraak, of de controle van een voertuig.’ TIP VOOR DE BURGEMEESTER ‘We hebben meer mankracht nodig. Ik werk bijna elk weekend. Dat is niet erg, maar wél als we te horen krijgen dat we een zaak niet snel genoeg oplossen. Dat doet af aan het vertrouwen van de burger dat we zo hard nodig hebben.’
17-05-19 13:42
42
krant KRANT
ETEN & DRINKEN EN ZO
restaurants
UIT ETEN
Onze favoriete nieuwe restaurants, cafés en eetwinkels
tekst Famke en Floor van Praag @ shortlist-amsterdam.nl
ZOLDERING
PHOTOGRAPHYBYMARIEKE
eten service sfeer Gemiddelde menuprijs: €38
ZOLDERING
S
ommelier Job Seuren, jarenlang verantwoordelijk voor onze gevulde wijnglazen bij Café de Klepel, heeft samen met drie partners een uitspanning geopend in de Utrechtsestraat. Het prachtige pandje met ruitraampjes is ook een oude bekende van ons: in de begindagen van Moustache waren we hier regelmatig te vinden. Het interieur met entresol is goed opgefrist, de balken zijn witgeverfd, maar er is niet rigoureus verbouwd. Opvallendste nieuwe aanwinst is eigenlijk het glazen luik in de oude houten vloer, dat naar de wijnkelder leidt. De achterpoten van een van onze stoelen steunen op het glas van het luik, maar Job stelt gerust: een Landrover kan eroverheen rijden. BUURTBISTRO Zoldering is wat de uitbaters zelf een buurtbistro noemen: iedereen is welkom, en de sfeer moet lekker los zijn. Maar dat blijkt nog
04 UK ETEN & DRINKEN ENZO JUNI _SV1_MB.indd 42
best moeilijk met eigenaren die het vak leerden bij sterrenrestaurants. De service is superstrak, de chique wijnglazen zijn van Riedel en in de keuken staat Tomas Bron, jarenlang souschef bij tweesterrenrestaurant Librije’s Zusje in het Waldorf Astoria. Het niveau is hier hoog en dan is de sfeer niet snel los en uitbundig. We zien wat rondere mensen fijnproeven en aan de bar zitten mannen met V-halstruien en loafers aan wijn te ruiken. Bij wat er op het bord komt, probeert de chef afstand te nemen van het verleden. Het draait om goede spullen, zo min mogelijk ingrediënten op een bord. Tomas laat de toefjes en druppels varen en gebruikt alleen ‘functionele crèmes’. De voorgerechten zijn verrukkelijk: groene asperges van de Green Egg-barbecue met buffelricotta, groene olijven en een fenomenale Parmezaanse kaas (via de Italiaanse vriendin van Tomas). En ook het bordje geroosterde
pulpo met een dus functionele mierikswortelcrème, knapperige mais, een paprikapuree en little gem met geraspte gerookte oude kaas gaat schoon leeg. Dat belooft wat. KLASSIEK MAAR PRIMA Helaas blijken de hoofdgerechten (kabeljauw met sherry-beurre blanc en aardpeer en kipfilet op karkas gegaard met morieljes, aardappelmousseline en daslook) wat minder spannend en vooral klassiek – maar nog altijd prima uitgevoerd. Het dessert is er eentje om vaker te bestellen: rabarber met karnemelkijs, amandelcake, roze peper en dragon. Als Famke naar de wc gaat en haar servet in een frotje op tafel legt, is Job er als de kippen bij om er een nette driehoek van te vouwen. Sommige dingen zijn gelukkig niet af te leren. Utrechtsestraat 141 zoldering.nl
17-05-19 13:42
43
DE OUDE GARDE Met al die nieuwe restaurants en chefs is het ook belangrijk om eens de vorige generatie te eren. Illustrator Gidi van Liempd tekende de recepten op van elf chefs-koks die aan de wieg stonden van de huidige gastronomie in Nederland. Van Paul Fagel, Wil Demandt en Jean Beddington tot de onlangs overleden John Halvemaan. De prachtige box De Oude Garde bestaat uit 52 (geplastificeerde) kaarten met legendarische recepten die worden uitgelegd in duidelijke, fijne lijntekeningen.
LOUISE OVERHAUS
De Vrije Uitgevers, €39,95 kookboekhandel.nl
SABABA Van op Tel-Aviv geïnspireerde eettentjes krijgen we nooit genoeg. Niet alleen omdat het eten er meestal gezond en groenterijk is, maar ook vanwege de smaakexplosies. Bij Sababa in de Kinkerstraat is alles biologisch en eet je zuurdesempita’s of Libanees flatbread met zeewierfalafel, geroosterde spitskool en harissayoghurtsaus. Of een salade met halloumi, bloemkool en piccalilly. Aan take-away en bestellen doen ze trouwens ook.
JURRE ROMPA
Kinkerstraat 230 sababa.nu
CHEVALIER STUDIO
SIMON DE WIT
THE FOOD DEPARTMENT Ook het centrum heeft nu zijn eigen Foodhallen. Op de tweede verdieping van het monumentale Magna Plaza kun je je buikje rond eten bij maar liefst veertien eetstands. Bijvoorbeeld een oestertje bij Brut de Mer, een pokébowl van Sushito, Chinees comfortfood bij China Supreme of een kippetje van Van ’t Spit.
In een Amsterdamse School-pand in de Vogelbuurt in Noord vind je eetcafé Simon de Wit (vernoemd naar de kruidenier die hier ooit zat). Het is van de mensen achter fijne zaken als Pompet, Watergang en het (alweer een tijdje gesloten) Dum Dum Palace. Keywords zijn betaalbaar, comfy en laagdrempelig, dus denk aan klapstuk of spaghetti met meatballs, maar ook een paddenstoelenburger en kimchi nachos. En natuurlijk het enige, echte patatje rendang (van Dum Dum Palace). Spreeuwenpark 13 simondewit.amsterdam
Nieuwezijds Voorburgwal 182 thefooddepartment.nl
04 UK ETEN & DRINKEN ENZO JUNI _SV1_MB.indd 43
17-05-19 13:42
44
krant KRANT
ETEN & DRINKEN EN ZO
winkels
EN ZO...
TREND
CHANTAL ARNTS
De nieuwste & leukste winkels in de stad
BLAUWE THEE tekst Floor van Dijck
In restaurantkeukens zijn pleisters altijd blauw: dan vind je ze gemakkelijk terug als ze in de soep zijn gevallen. Maar sinds kort kun je prachtig blauwe thee drinken. Honderd procent natuurlijk ook nog. Theesommelier Kiona Malinka zoekt overal ter wereld naar nieuwe, bijzondere theesoorten. Zo kwam ze in Azië op het pad van een knalblauwe thee. ‘Ik zag het blauw daar in drankjes, en dacht eerst: dat is vast een chemische kleurstof, dat ga ik niet drinken. Maar toen ontdekte ik dat het van een leuk én lekker blauw bloemetje komt.’ De bloemen geven een intens indigoblauw af als je ze met water overgiet. Malinka spoorde in Thailand een boer op die de bloemen verbouwde en nu zijn ze onder de naam Natural Blue Tea in Nederland terug te vinden op de menukaart. ‘Je kunt het drinken als warme thee; het smaakt zacht, een beetje kruidig, natuurlijk bloemig, en een beetje peperig.’ Maar je kunt er meer kanten mee op: in de horeca maken ze er spannende en visueel knallende cocktails mee. ‘Ik vind het te gek hoe het speelt met je perceptie van thee. Want is het blauw al spectaculair: met een druppeltje citroensap wordt het violet.’ Special effects, puur natuur. Ook aan de blauwe thee? Natural Blue Tea is te bestellen via crusiothee.nl en staat onder meer op de kaart bij Koffie Ende Koeck (Haarlemmerweg) en Caffènation (Warmondstraat).
04 UK ETEN & DRINKEN ENZO JUNI _SV1_MB.indd 44
GOAT STORE Het begon met een eigen zoektocht naar een simpel wit T-shirt, dat duurzaam, biologisch én betaalbaar moest zijn. Dat was onvindbaar, dus besloot de modetweeling Lavinia en Abigail in 2012 zelf een duurzaam label op te richten. Met succes: twee jaar later openden ze Geitenwollenwinkel in de Utrechtsestraat, met hippe basiscollecties die goed zijn voor mens, planeet en portemonnee. Inmiddels hebben de zussen nóg een winkel geopend. Bij Goat Store op de Haarlemmerdijk vind je een uitgebreide collectie shirts, sweaters, joggers en accessoires. Leuk: ze werken samen met de Amsterdamse Vegan Junkfood Bar. Haarlemmerdijk 41 goatorganicapparel.com
17-05-19 13:42
45
WAHTS
HOUSE OF RAIBU
Een van de leukste winkelstraten in Amsterdam heeft er een modeparel bij. Het Nederlandse mannenlabel Wahts heeft zijn deuren geopend aan de Gerard Doustraat. Een primeur, want na enkele pop-upstores is dit de eerste fysieke winkel in Nederland. Het minimalistische merk dat over de hele wereld wordt verkocht, brengt sportieve invloeden en exclusieve herenmode samen. Het resultaat is een collectie voor ‘mannen die werk combineren met plezier en zowel zakendoen als marathons rennen.’ Bij wijze van spreken dan, want ook zonder die kilometers in de benen slaag je hier als modebewuste man – van poloshirts, jassen en sneakers tot de luxe boxershorts waarmee het merk in 2012 begon.
Niet helemaal nieuw, maar wel verhuisd van De Baarsjes naar De Pijp. Ook hangt er een nieuwe collectie met veel Aziatische invloeden in de rekken. Oprichtster Sau-Han reist veel door Europa en Azië om inspiratie op te doen en kleine spelers in de fashionwereld te benaderen. En dat zie je terug in de winkel, waar je een modereis om de wereld maakt. Raibu’s stijl? Van casual en luchtig tot stijlvol en chic, maar altijd vrouwelijk. Eerste van der Helststraat 31 raibu.nl
Gerard Doustraat 75 wahts.com
&C STORE In een voormalige fietsenzaak vond Chantal Janzen de ideale plek voor &C Store: een redactievloer, winkel en koffiebar ineen. De winkel is onderdeel van haar mediaplatform &C. Je shopt er items van het eigen merk, maar ook labels die in het tijdschrift &C te zien zijn. Van kleding en interieuraccessoires tot beautyproducten en kunstwerken van &C-fototalenten. Na het shoppen kun je in de &Coffee Corner neerstrijken aan een bistrotafeltje uit Parijs – ongetwijfeld de lievelingsstad van de presentatrice. Van Woustraat 59H andc.tv
ARTE & ZAYNE Leutig nieuws voor theefanaten: het Nederlandse theemerk Arte & Zayne heeft in hartje Amsterdam een winkel geopend. In het historische hoekpand kun je 24 bijzondere theesoorten van over de hele wereld (o.a. Marrakech Nights en Machu Peachs) ruiken en proeven. Elke thee heeft een eigen bereidingswijze en dus een eigen verhaal, dat eigenaar Arrad graag uit de doeken doet. Ook geeft hij advies over welke thee je het beste kunt drinken bij je favoriete gerecht. De aromatische theebladeren- en kruiden worden verkocht in klassieke (cadeauwaardige!) blikken van roestvrijstaal. Singel 412 artezayne.com
OEPS! In het aprilnummer van de Uitkrant is de foto van Studio Sabine Staartjes geplaatst zonder naamsvermelding van de fotograaf. Dat moet zijn: Caroline Girardot-Bijnen.
04 UK ETEN & DRINKEN ENZO JUNI _SV1_MB.indd 45
17-05-19 13:42
46
krant KRANT
ETEN & DRINKEN EN ZO
buurt
Met zo’n beetje de hele dag zon op het terras en een uitgebreide ontbijt-, lunch- en dinerkaart zou dit zomaar je nieuwe favoriete zomerplek kunnen worden. Dat alles hier honderd procent biologisch is en dat er in het hele pand geen gas wordt gebruikt, is dan natuurlijk helemaal mooi meegenomen. Haarlemmerweg 8 barkantoor.nl
04 UK ETEN & DRINKEN ENZO JUNI _SV1_MB.indd 46
TESKA OVERBEEKE
BAR KANTOOR
17-05-19 13:42
47
Westerparkbuurt
ALLEMANSVRIEND Ooievaars, hardlopers, festivalbezoekers en misschien binnenkort ook bewoners van de nieuwe wijk Haven-Stad: íedereen is fan van de Westerparkbuurt. tekst Inger van der Ree illustratie Barbara van den Berg/SaltyStock
R
uimte bieden aan festivals, evenementen, vogels, vossen en een steeds verder uitdijende stad: jarenlang draaide de Westerparkbuurt z’n hand er niet voor om. Maar nu er ook sprake is van Haven-Stad, een nieuwe wijk ter grootte van Haarlem die mogelijk aan de andere kant van het spoor gaat verrijzen, neemt de druk op dit stukje Amsterdam toe. Want waar gaan al die duizenden nieuwe bewoners straks recreëren? Er wordt druk gezocht naar oplossingen. Zo zou het Westerpark een soort Central Park moeten worden, met een oppervlakte van 106 hectare en nieuwe wandelpaden die vergeten stukjes zoals de weilanden tussen Buurtboerderij Ons Genoegen, begraafplaats Sint Barbara en de tuinparken openbaar toegankelijk maken. Maar ook vóór die nieuwe wandelpaden zijn aangelegd, vind je hier altijd wel iets nieuws en interessants. Sla deze plekken in elk geval niet over tijdens je buurtwandeling. Start de dag met koffie en een stukje spekkoek bij Bar Mick , waarna je meteen doorschuift naar het terras van Bar Kantoor ( , zie kader). Doe je dat op 29 juni? Dan kun je daarna naar de finale van Kunstbende , die in verschillende ruimtes op het Westergasterrein plaatsvindt. Hier laten jongeren uit het hele land hun beste dans-, muziek-, taal-, dj- of theateract zien. Gezien de carrière van eerdere deelnemers (Claudia de Breij, Abdelkader Benali en Room Eleven) kun je hier zomaar getuige zijn van een Nederlandse topartiest in wording. Neem daarna een kijkje bij het nieuwe Pacific Parc . Het donkerrode interieur heeft plaatsgemaakt voor een lichtere sfeer en een uitgebreide keuken. ‘Die staat onder
leiding van Milas van der Plaats en RobbertHein van Oppenraaij (bekend van Vuurtoreneiland, red.) en kenmerkt zich door gerechten met groenten, verantwoord vlees en kraakverse vis’, zegt mede-eigenaar Michel Penders. BESTE BROODJE VAN DE STAD Steek via het bruggetje de Haarlemmervaart over en koers naar Koffie Ende Koeck , waar je een Rokerighe Rakker kunt kopen: een biologisch desembroodje met amandelsesamtofu, wortel en knolselderij-pickles, dat door Het Parool werd uitgeroepen tot lekkerste broodje van de stad. Of strijk neer bij Café Restaurant Amsterdam ( , zie kader). Navigeer ook naar Eetcafé Uitvlugt , waar smaken uit Paramaribo en Amsterdam samenkomen in een eclectisch, kleurrijk interieur. Stop even bij de Wester Wijnfabriek , waarin sinds kort pop-upzaakje Arepa’s huisvest, dat Venezolaanse maïsbroodjes verkoopt. Voor deze gelegenheid zijn er aan de wijnkaart Zuid-Amerikaanse wijnen, sangria’s en wijncocktails toegevoegd. Ben je meer van het bier? Steek dan over naar Brouwerij Troost . Ook voor andersoortige goudkleurige ambities ben je hier aan het juiste adres: je kunt bij Troost huurbrouwen, voor als je zelf geen ketels hebt maar wel droomt van een eigen bier op de markt brengen. Wie haast heeft maar toch zin heeft in een filmpje, bezoekt daarna het Ketelhuis . Op 12 en 16 juni vindt hier het Très Court International Film Festival plaats, met films van maximaal vier minuten. Maak even tijd om aan te schuiven bij Rainarai , waar kok Laurent Khellout zijn ziel en zaligheid in elk gerecht legt.
‘Koken is mijn yoga. Ik heb via de groenten zo veel contact met de natuur, daar word ik gelukkig van.’ En dat proef je bijvoorbeeld in zijn malika, een aubergine gevuld met kikkererwten en gebakken bloemkool. Kijk ondertussen opzij, waar in het oude ING-kantoor De Voortuinen gerealiseerd wordt, een nieuw (groen) type woontoren. Die is geïnspireerd op de verticale bossen, oftewel: woontorens met geïntegreerde bomen, van de Italiaanse architect Stefano Boeri. Meer groen vind je bij de tuinparken Sloterdijkermeer en Nut en Genoegen , waar wel enige zorg bestaat over de aanleg van de nieuwe Haven-Stad. ‘We zijn samen met de gemeente een pilot gestart om te onderzoeken hoe we de tuinparken als wandelpark aantrekkelijk kunnen maken, met bewegwijzering, bankjes, wandelroutes en wellicht een terrasje. Maar we vinden dat er ook meer groenvoorzieningen in HavenStad zelf moeten komen, om de druk op het Westerpark en de tuinparken te verlichten’, zegt bestuurslid Mathieu Derckx. OASE VAN RUST Waar het in elk geval (nog) wél een oase van rust is, is Villa Buitenlust . Hier geeft eigenaar Eva de Rooij mensen van de Regenboog Groep, met een afstand tot de arbeidsmarkt, een kans hun loopbaan weer op te bouwen. ‘A ls Amsterdammer kun je daaraan bijdragen door een vergaderruimte te huren, of een retreat te organiseren. Ook kun je hier elke donderdag een gratis yogales volgen.’ Wandel als afsluiter op je gemakje naar Buurtboerderij Ons Genoegen ( , zie kader), een van de weinige nog overgebleven polderboerderijen van Amsterdam.
CAFÉ RESTAURANT AMSTERDAM
BUURTBOERDERIJ ONS GENOEGEN
In de categorie culinaire evergreens: Café Restaurant Amsterdam is al meer dan twintig jaar een begrip in de stad. Dat betekent al twee decennia zo’n 270 gerechten per dag, elke avond geserveerd op een met wit linnen, strak gedekte tafel. Hoeveel nieuwe restaurants er in Amsterdam ook openen, hier lijkt het altijd vol te zitten.
In de negentiende eeuw gebouwd, in de twintigste eeuw gekraakt en daarna uitgegroeid tot een pittoreske plek met een belangrijke sociale functie voor de buurt. Buurtboerderij Ons Genoegen organiseert van alles, van dineravonden (voor 9,50 euro heb je een menu) tot concerten, en biedt zo cliënten van De Regenboog Groep de kans zich te ontwikkelen.
Watertorenplein 6 caferestaurantamsterdam.nl
Spaarndammerdijk 319 buurtboerderij.nl
04 UK ETEN & DRINKEN ENZO JUNI _SV1_MB.indd 47
17-05-19 13:43
TOP 5 ➋
I amsterdam Store
Amsterdam CS, IJ-zijde
➊
➌
➍ ➊ AMSTERDAM TINTO Er is nu een geheel Amsterdamse versie van het Spaanse tinto de verano: Amsterdam Tinto. Het zomerse drankje bestaat uit een combinatie van Duitse rode wijn, bruisend water en een siroop van citroen en grapefruit. €9,95 ➋ AMSTERDAM BACKPACKS
Het Amsterdamse tassenmerk Property of… heeft een speciale collectie tassen ontwikkeld in donkerblauw, bruin en zwart om de Amsterdamse straten mee te trotseren. Door de reflecterende stof ben je ’s nachts goed zichtbaar op de fiets. Alex 24h €169
➎ ad Store Uitkrant juni 2019.indd 1 UK AGENDA JUNI2019_MARTIJN_2_SV1_MB.indd 48
➌ UPCYCLE FIETSKETTING ARMBAND The Upcycle transformeert afgedankte producten in nieuw design. Deze armband was ooit een oude fietsketting. €19,95 ➍ KESBEKE Sinds 1948 maakt het Amsterdamse familiebedrijf Kesbeke de allerlekkerste tafelzuren. De glazen weckpotten worden nu omgetoverd tot hanglamp. €34,95 ➎ STADSPLANK De Stadsplank wordt gemaakt van een gerooide Amsterdamse stadsboom. Kies een snijplank van een boom uit een straat, park of plein bij jou in de buurt. €36 - €66 #iamsterdamstore 14-05-19 11:50 17-05-19 13:40
juni 2019
KRANT
49
t/m
59 60 63 64 66
49
AGENDA: MUZIEK, THEATER, DANS, CABARET, FESTIVALS, MUSEA & EXPOSITIES COLOFON AMSTERDAM TOEN DE STAD UIT: WEESP GROETEN UIT: WILLEM JAN OTTEN
CARRÉ CIRQUE Deze zomer ontvangt het Koninklijk Theater Carré aan de Amstel onder andere Cirque Éloize, Gravity & Other myths, Circa en FLIP Fabrique. Het zijn exponenten van wat ‘Nouveau Cirque’ wordt genoemd. Waar in een traditioneel circus dieren vaak de hoofdrol spelen, legt deze nieuwe vorm van circus de nadruk op de kracht van het menselijk lichaam. Verwacht duizelingwekkende acrobatiek, maar dan wel op zijn eenentwintigste-eeuws. Dus met invloeden van hiphop en breakdance en thematisch vaak gestoeld op het leven in een metropool. Het gaat niet meer alleen om het kunstje aan de trapeze, maar vooral om hoe je jezelf daarmee wilt uiten. Kaarten zijn vanaf nu verkrijgbaar. 2 t/m 11 juli Koninklijk Theater Carré
ND
en
CARNIVAL CINEMA
n
ore
19 11:50
UK AGENDA JUNI2019_MARTIJN_2_SV1_MB.indd 49
17-05-19 13:40
50
KRANT
POP & JAZZ
THE YAWPERS Dit uit Boulder, Colorado, afkomstige trio mixt broeierige Delta blues en old school country met gruizige klanken die doen denken aan The Cramps, MC5, Wilco en The Black Keys. za 1 20:00, Q-Factory, € 12,FLEURINE Jazzvocaliste Fleurine speelt met Braziliaanse musici uit New York zwoele en zomerse nummers van haar nieuwe album ‘Brazilian Dream’. za 1 20:30, CC Amstel, € 17,50 t/m € 20,REINIER BAAS & BEN VAN GELDER EN KIT DOWNES Drie jazzvernieuwers, geestverwanten én podiumbeesten: de Britse pianist Kit Downes (solo) gevolgd door het duo Ben van Gelder (altsax) en Reinier Baas (elektrische gitaar). za 1 20:30, Bimhuis, € 16,THE BVR FLAMENCO BIGBAND De Spaans-Nederlandse saxofonist Bernard van Rossum verbindt in zijn composities jazz met flamenco. Het ritmische spel van de traditionele flamenco tilt hij op een hoger niveau met zijn kleurrijke orkestraties en door gebruik te maken van de dynamiek van een big band met 21 personen. za 1 20:30, Theater De Meervaart, € 18,75 MISS MONTREAL FU-FU-FU-F❤CK IT De theatershow van Miss Montreal, de band o.l.v. Sanne Hans, gaat over alle ervaringen die Sanne de afgelopen 2 jaar heeft opgedaan. Vallen en opstaan en vooral leren jezelf te blijven in een hectische wereld met veel onzekerheden. Een avond met humor maar ook over de wat minder leuke kant van haar leven. za 1 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 20,50 TRIGGERFINGER Ruben Block, Mario Goossens en Paul Van Bruystegem zijn de geestelijke vaders van een imposante discografie (vijf studioalbums, twee live-albums) en dé aanjagers van de heilige gedachte dat rock-‘n-roll nooit dood gaat. zo 2 16:00, Tolhuistuin, € 50,(inclusief barbecue) RAYANA JAY De stijl van de soulzangeres uit Californië doet denken aan de rauwe emoties van Amy Winehouse en de zwoele harmonieën van Anita Baker. Dansbare R&B advertentie
DE KERSENTUIN — 13 — 23 JUN INTERNL THEATER AMSTRDM
juni 2019
AGENDA
gecombineerd met prachtige verhalen. zo 2 22:00, Paradiso, € 8,-
TOP 3 POP
Jiddische liedjes zingt en piano speelt, en je langs verschillende hoogte- en dieptepunten uit het leven voert. za 8 20:00, Zonnehuis, € 15,-
CASS MCCOMBS Singer-songwriter Cass McCombs uit Californië maakt experimentele soul, lichte psychedelica en rock gecombineerd met briljante woordspelingen. ma 3 20:00, Tolhuistuin, € 16,IRMA De muziek van de Kameroense brengt dansbare ritmes, folk, r&b en elektronische muziek samen. Haar nog te verschijnen nieuwe album zal ze solo met haar gitaar presenteren. ma 3 19:30, Paradiso, € 12,WOODSTOCK LEGENDS Joe Cocker, Janis Joplin, Jimi Hendrix... In 2019 is het precies vijftig jaar geleden dat deze sterren schitterden op het legendarische Woodstock Festival. De magie van dit festival komt tot leven met een grote live-band met een strijkersensemble en gastheer, cabaretier en muziekkenner Vincent Bijlo. ma 3 t/m do 6 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 49,BRITTA MARIA EN MAURITS FONDSE - CHANSONS VAN SCHOONHEID EN TROOST Troost. Dat is wat het lied biedt. Troost en schoonheid. Britta Maria (zang), Maurits Fondse (zang/piano) en Oleg Fateev (accordeon) brengen het leven in al haar facetten. De liefde. De hoop. Maar ook de pijn. De teleurstelling. Het gewone en het bijzondere, dat bezingen ze. ma 3 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 t/m € 22,50 JIM JONES AND THE RIGHTEOUS MIND Psychedelische rock ‘n roll met gierende gitaren, duistere zang en vurige gospel en blues. di 4 20:00, Paradiso, € 14,MAX JURY Zijn debuutalbum uit 2016 was doordrenkt met country en ging over het leven in een kleine stad in Iowa. Tegenwoordig woont Max Jury in Parijs, wat duidelijk te horen is in zijn muziek. Zijn nieuwe album ‘Modern World’ klinkt als een grootstedelijke soundtrack, met meer dansbare nummers waarop hij zijn stem inzet als een androgyn instrument. wo 5 20:00, Paradiso, € 11,MARCUS MILLER Marcus Miller behoort al jaren tot de internationale muziektop. De legendarische artiest en fenomenale multi-instrumentalist heeft meer dan vijfhonderd albums op zijn naam staan. Op zijn nieuwe album ‘Laid Black’ maakt hij met zijn legendarische sound een verbinding met hedendaagse popmuziek. Hij gebruikt elementen van hip-hop, trap, soul, funk, R&B en jazz. wo 5 20:30, Paradiso, € 29,KRS-ONE Halverwege de jaren ‘80 begon hiphop aan een opmars waar KRS-One een belangrijk onderdeel van uitmaakte. Met zijn solo album ‘Return of the Boom Bap’ uit 1993 drukte The Blastmaster alias The Teacher alias the Philosopher uit New York een stempel op hiphop, vooral dankzij de single ‘Sound of da Police’. ma 5 20:30, Tolhuistuin, € 25,-
UK AGENDA JUNI2019_MARTIJN_2_SV1_MB.indd 50
THE GOOD, THE BAD & THE QUEEN Naast Gorillaz en Blur startte Damon Albarn een ander project: The Good, The Bad & The Queen. Samen met gitarist Simon Tong (The Verve), bassist Paul Simonon (The Clash) en drummer Tony Allen (Fela Kuti) bracht hij het album Merrie Land uit. De teksten gaan over het typische Engeland, met de Brexit en de teloorgang van het land als thema. De muziek is een combinatie van indie, folk, pop en dub en de immer scherpe teksten van Albarn. Paradiso, 6 juni
GUILHERME PIMENTA QUARTET De Braziliaanse violist en componist Guilherme Pimenta brengt samen met zijn quartet een samensmelting van muzikale stijlen: Choro, Forró, Bolero worden vermengd met traditionele en hedendaagse jazz. za 8 20:30, Casa Munganga, € 12,50 t/m € 15,IDK De Amerikaanse rapper Ignorantly Delivering Knowledge maakt vernieuwende hiphop in zijn eigen stijl en slaat een brug tussen de leer van grote hiphoplegendes en de lyrics en attitude van trap. zo 9 20:30, Bitterzoet, € 15,TRIJNTJE OOSTERHUIS Op Trijntje haar nieuwe album getiteld ‘Dit Is Voor Mij’, schrijft ze onder meer samen met Alain Clark, Diggy Dex, Vieze Fur, Glen Faria en Linde Schöne. Een combinatie van oude rotten en jong, nieuw talent. zo 9 15:00, Vondelpark Openluchttheater, gratis
LO-LANDERS Altviolist Oene van Geel en de Schotse fluitist, saxofonist en doedelzakspeler Fraser Fifield spelen samen met Aberdonian Graeme Stephen (gitaar), Mark Haanstra (basgitaar), Hardeep Deerhe (tabla) en Udo Demandt (percussie) in een Schots/Nederlands ensemble. De muziek klinkt enerzijds melodieus en melancholisch, anderzijds cool en vernieuwend en gooit de vooroordelen over volksmuziek en kamermuziek overboord. Bimhuis, 26 juni XAVIER PAMPLONA SEPTET Xavier Pamplona is een enigma, een mythische figuur én de naam van een ensemble met bekende namen uit de jazz- en improvisatiescene van Amsterdam. do 6 20:30, Bimhuis, € 16,SINKANE De multi-instrumentalist Ahmed Gallab werd geboren in Londen, groeide op in Soedan, ging wonen in New York en reisde als bandlid van o.a. Caribou en Yeasayer de hele wereld over. Sinds tien jaar reist hij met zijn eigen afrofunkband Sinkane de wereld rond en combineert hij afro-rock, electronica, krautrock en funk. do 6 20:30, Bitterzoet, € 15,KELMAN DURAN & ARIF Reggaeton, dancehall en andere Caribische muziek: voor de Dominicaanse producer Kelman Duran is het de soundtrack van zijn jeugd. Later volgde hij als contrabasspeler een opleiding tot klassiek muzikant en die werelden combineert hij nu in wat ook wel ‘reggeaton ambient’ wordt genoemd. do 6 19:30, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 20,75 t/m € 30,75
MAVIS STAPLES Soul- en gospellegende Mavis Staples werd in de jaren vijftig bekend als het gezicht van de invloedrijke muziekfamilie The Staples Singers, één van de eerste artiesten die het protestlied combineerde met gospel. In het nummer No Time For Crying laat Staples horen dat haar geest op 79-jarige leeftijd nog altijd even strijdlustig is en haar stem, in al zijn verweerdheid, nog even krachtig. Carré, 27 juni
HATCHIE De jonge Australische bassist en singer-songwriter werd vorig jaar opgepikt na het uitkomen van haar EP ‘Sugar & Spice’. Daarop bracht ze dromerige synths en shoegaze-klanken samen in opgewekte indiepopliedjes, met een duidelijke hang naar de vroege nineties. vr 7 22:00, Paradiso, € 12,50 GIANSKI Deze jonge ras-Amsterdamse r&b-zanger noemt als inspiratiebronnen voor zijn laatste r&b en neo-soul EP zangers als D’Angelo en André Hazes. vr 7 20:00, Paradiso, € 7,50 THE SUGARHILL GANG MET GRANDMASTER MELLE MEL & SCORPIO VAN THE FURIOUS FIVE The Sugarhill Gang, de eerste rapgroep die een nummer 1-hit scoorde met ‘Rapper’s Delight’ (1979) zorgt samen met Grandmaster Melle Mel & Scorpio van The Furious Five voor een avond met de beste old-skool hip-hop. za 8 19:30, Q-Factory, € 29,75 LUCETTE VAN DEN BERG Een intiem liedjesprogramma, waarbij Lucette van den Berg
RIK LIMONARD De Almeerse Rik Limonard zingt nummers van o.a. Prince, Joni Mitchell en Rufus Wainwright. zo 9 15:00, Theater de Roode Bioscoop, € 15,ZARA De Turkse duizendpoot Nese Yilmaz maakte in de jaren negentig furore als zangeres en actrice en is een van de weinige vrouwelijke stemmen in Turkije die zich moeiteloos beweegt langs verschillende stijlen: van volksmuziek, kunstmuziek tot Soefimuziek en meer. zo 9 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 40,NOUVELLE VAGUE De Franse formatie bestaat 15 jaar en viert dit jubileum op uitbundige wijze met new-wave hits uit de jaren tachtig in een zwoel bossa nova-jasje met akoestische gitaren, een paar keyboards en twee fantastische stemmen. zo 9 19:30, Q-Factory, € 33,AL MCKAY’S EARTH, WIND & FIRE EXPERIENCE Earth, Wind & Fire-gitarist Al McKay, bekend van diverse funken soulnummers waaronder ‘September’ en ‘Boogie Wonderland’, heeft al meerdere Grammy Awards en multi-platinum albums op zijn naam staan en heeft op zijn zeventigste nog even veel funk en soul door zijn bloed stromen als in de jaren zeventig. ma 10 20:30, Paradiso, € 37,50 ELI PAPERBOY REED De veelzijdige Eli ‘Paperboy’ Reed wordt vooral geroemd om zijn tomeloze energie en emotionele soul. Hij brak in 2008 door, met zijn tweede album ‘Roll With You’. Onvervalste soul en rhythm-and-blues, onweerstaanbaar oprecht en vakkundig. ma 10 20:30, Bitterzoet, € 16,CAGE THE ELEPHANT De band rond de hyperenergieke zanger Matthew Shultz maakt nummers met invloeden uit de Britpop en blues in combinatie
17-05-19 13:40
51
juni 2019 met het geluid van The Pixies. wo 12 19:30, Melkweg, € 29,90
TOP 3 CLUBS
LOW CUT CONNIE Barack Obama, Bruce Springsteen en Elton John zijn fan van deze Amerikaanse band met de pianobeukende singer-songwriter en frontman Adam Weiner. wo 12 20:00, Paradiso, € 12,50 SNAIL MAIL Onder de naam Snail Mail maakte songwriter en grote indiebelofte Lindsey Jordan met ‘Lush’ een knappe indierockplaat vol lo-fi slackerpop en lome vocalen. do 13 20:00, Paradiso, € 12,PETROS KLAMPANIS TRIO Dit supertrio rond contrabasfenomeen Petros Klampani uit New York speelt grootstedelijke jazz met melancholische mediterrane ondertonen. do 13 20:30, Bimhuis, € 16,-
TINARIWEN Tinariwen is een groep Toearegmuzikanten (een nomadenvolk uit Afrika). Verdreven uit hun nomadenbestaan zingen ze over politieke bewustwording, onderdrukking en vrijheid. Met traditionele Afrikaanse en elektrische Westerse instrumenten speelt de band hypnotiserende muziek. wo 19 20:30, Paradiso, € 24,ACTRESS X STOCKHAUSEN SIN {X} II De Britse kunstenaar Actress (alias Darren Cunningham) wordt wereldwijd geroemd om zijn vooruitstrevende, experimentele techno. In zijn werk verlegt hij grenzen tussen genres en stijlen en laat hij ambities horen die overlopen in de hedendaagse klassieke muziek. In opdracht van het Holland Festival schreef hij een nieuwe compositie voor stemmen, piano, kunstmatige intelligentie en elektronica, geïnspireerd op Karlheinz Stockhausens Welt-Parlament (1995). Muziekgebouw aan ‘t IJ, 14 juni
SIGLO XX De mannen van de legendarische Genkse cultband Siglo XX bouwden met hun duistere darkwave en goth rock songs een grote cultreputatie op zowel binnen als buiten Belgie. vr 14 19:30, Melkweg, € 20,15 THE SHEEPDOGS Deze Canadese rockband bracht in 2018 hun nieuwe album ‘Changing Colours’ uit, die net als de voorgangers vol nummers staan die beïnvloed zijn door de warme southern rock-traditie vr 14 20:30, Bitterzoet, € 13,CALEFAX & ERIC VLOEIMANS DIDO & AENEAZZ Het veelzijdige rietkwintet Calefax en trompetvirtuoos Eric Vloeimans brengen een gloednieuwe en swingende versie van Purcells beroemde barokopera ‘Dido and Aeneas’. Ze worden vergezeld door Gulli Gudmundsson (bas) en Jasper van Hulten (drums). vr 14 20:30, Paradiso, € 17,50 AYA NAKAMURA De Franse zangeres van Malinese afkomst werd bekend met haar track ‘Djadja’ en speelt afrobeat gecombineerd met r&b. vr 14 19:00, Melkweg, € 23,DELIVERANCE COLORFUL VOICES Het Amsterdamse amateurkoor Deliverance bestaat 20 jaar. Onder professionele leiding van dirigent Erwin Young zingt het driestemmige koor van 40 zangeressen American Black Gospel met invloeden uit R&B en soul. za 15 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 15,THE PALADINS The Paladins staan na bijna 40 jaar nog steeds aan de top van de rock ’n roll scene en spelen een opzwepende mix van rockabilly, blues en rock. zo 16 19:30, Q-Factory, € 24,95 RILAN EN DE BOMBARDIERS De Haarlemse band Rilan & The Bombardiers mixen soul, pop, r&b en funk tot een eigen geluid. zo 16 15:00, Vondelpark Openluchttheater, gratis ARIFA – SECRET POETRY De groep, gevestigd in Amsterdam maar de leden hebben Turkse, Griekse, Roemeense, Duitse en Nederlandse roots, werpt nieuw licht op muziek uit
band maakt brute technische metal in de stijl van Messuggah en Lamb Of God. wo 19 19:30, Melkweg, € 34,50
DE POSSE – DEEL 6 Het idee is in 2015 ontstaan toen Jerome XL in de studio zat met Def P (foto). Nu is het officieel, De Posse is terug met deel 6 én de rondtrekkende Posse-karavaan. O.K., Def P, De Onderhonden, Raymzter, Blijf Rauw en vele anderen zullen hun opwachting maken. Dus nog één keer de eerste generatie helden op één podium en nog één keer de DJAX familie die het ondergrondse netwerk leidt en betere Nederhop brengt! Melkweg, 9 juni Midden-Oosten en Balkan. De internationale groep presenteert het nieuwe album ‘Secret Poetry’. zo 16 20:30, Bimhuis, € 16,LADYGOD Dit viertal maakt lo-fi blues in combinatie met een flinke lading psychedelische garagerock met fuzzpedalen, catchy ritmes en noisy melodieën. ma 17 19:30, Paradiso, € 8,KEVIN MORBY De subtiele invloed van Lou Reed, Bob Dylan en Neil Young schemert door in de muziek van de in Kansas City geboren en getogen zanger en liedjessmid. ma 17 19:30, Paradiso, € 17,50 THE YEARLINGS Na een afwezigheid van twaalf jaar is de Utrechtse band weer helemaal terug! Het nieuwe album ‘Skywriting’ staat als vanouds weer vol met pakkende gitaarliedjes, geïnspireerd door Americana en rootsrock. ma 17 22:00, Paradiso, € 8,MEAT PUPPETS Meat Puppets is inmiddels een gevestigde naam in de rockwereld, de band heeft al 17 albums op zak, een 18e onderweg en inspireerden
UK AGENDA JUNI2019_MARTIJN_2_SV1_MB.indd 51
NICOLA CRUZ De elektronische dj/producer met Franse en Zuid-Amerikaanse roots begon zijn carrière als percussionist en werd nieuwsgierig naar het produceren van dancemuziek. Zijn nummers hebben vaak een spirituele inslag en refereren tegelijkertijd naar zijn diepe passie voor het Andesgebied. De ritmes en de sfeer die hij creëert zijn onlosmakelijk verbonden met het Zuid-Amerikaanse gebergte. Paradiso, 21 juni
grote namen als Soundgarden, Dinosaur Jr., Pavement en Sublime met hun muziek. ma 17 20:00, Tolhuistuin, € 20,ANDREW BIRD De Amerikaanse muzikant combineert jazz, folk, blues en rock met de viool als rode draad in zijn nummers. di 18 19:30, Paradiso, € 24,JUSTIN TOWNES EARLE De zoon van Steve Earle maakt Americana in de brede zin van het woord: van bluegrass tot folk en van rockabilly tot country uit alle windstreken van de Verenigde Staten. di 18 20:00, Tolhuistuin, € 17,LAURA STEVENSON Op haar nieuwste album ‘The Big Freeze’ neemt Stevenson wat gas terug van de felle indierocknummers van haar vorige album ‘Cocksure’ en laat ons tot in detail kennismaken met haar duistere kant. wo 19 20:30, Tolhuistuin, € 12,GOJIRA Dertien jaar geleden brak het kwartet door met het album ‘From Mars To Sirius’. De Franse
GARBAGE De Schots-Amerikaanse groep met zangeres Shirley Manson werd in de jaren negentig bekend met de hits ‘Only Happy When It Rains’ en ‘Stupid Girl’. do 20 20:30, Paradiso, € 43,50 XIXA Deze groep gringo zombies onder leiding van Giant Sand-leden Brian Lopez en Gabriel Sullivan, speelt een combinatie van smerige desertrock, gecombineerd met de vooral in Latijns-Amerika populaire dansmuziek, Cumbia. do 20 19:30, Q-Factory, € 14,50 OSHUN Dit onafhankelijke duo combineert soul met hiphop. Hun muziek heeft digitale en akoestische elementen, gemixt met bass, harmonische melodieën en spiritualiteit. do 20 20:00, Melkweg, € 18,40 MILTON NASCIMENTO Milton Nascimento wordt beschouwd als een van de iconen van de Braziliaanse muziek. De singer-songwriter is een begenadigd gitarist en als zanger is hij beroemd om zijn falsetto en toonhoogte. Als componist mengt Nascimento invloeden van Afrikaanse jazz en LatijnsAmerikaanse folk. vr 21 20;30, Paradiso, € 50,AVA LUNA Deze New-Yorkse band maakt artistieke indie-funk met onmiskenbare groove waarbij de magnetische en theatrale vocalen van frontvrouwen Felicia en Becca een sleutelrol spelen. do 20 22:00, Paradiso, € 8,EDDY DE CLERCQ LISTENING PARTY Eddy De Clercq heeft de afgelopen 12 jaar door Zuid-Afrika gereisd op zoek naar hedendaagse en traditionele muziek. Aansluitend op de voorstelling ‘Cion: Requiem of Ravel’s Bolero’ draait hij zijn favoriete plaatjes uit zijn rijke muzikale archief met muziek van 1940 tot nu. za 22 22:00, ITA, gratis
TYPHOON Een akoestisch optreden in een intieme setting. Samen met enkele leden uit zijn Titanenband steekt Typhoon zijn bekendste nummers maar ook nieuwe songs in een ander jasje. za 22, zo 23 20:00, Tolhuistuin, € 28,VIVE LA FÊTE Het opvallende duo uit Gent, dEUS-bassist Danny Mommens en Els Pynoo, is al zo’n twintig jaar succesvol met een energieke combinatie van op new wave geïnspireerde electro en rauwe rockklanken. za 22 20:30, Paradiso, € 15,CHRIS ABELEN SEPTET FEAT. LORENA DEL MAR EN BASTIAAN GELEIJNSE Oorspronkelijk zou het een opera moeten worden, maar uiteindelijk werd het een verhaal over het lot van een eigentijds kantoor dat speelbal wordt van efficiency-experts. De voorstelling ‘Songs on the eve of dismissal’ is een songcyclus voor en over de werkende mens gevat in levendige jazz, met tekst van Bastiaan Geleijnse. zo 23 20:30, Bimhuis, € 16,THE B-52S ‘Rock Lobster’, ‘Love Shack’, ‘Dance This Mess Around’: het is slechts een greep uit het invloedrijke oeuvre van de Amerikaanse band The B-52s. Ergens in het midden van punk en new wave ontdekken de bandleden een uniek geluid: grillig maar ook dansbaar, kitscherig en bovenal aanstekelijk. zo 23 20:30, Paradiso, € 41,MEN AT WORK Los van de wereldhit ‘Down Under’ heeft deze Australische band met frontman Colin Hay nog veel meer hits gemaakt, de eerste single ‘Who Can It Be Now?’ werd in Amerika een nummer 1 hit. zo 23 19:30, Q-Factory, € 28,50 THE PO’ RAMBLIN’ BOYS + HACKENSAW BOYS The Hackensaw Boys zijn een talrijk gezelschap uit West-Virginia en geven een compleet eigen draai aan de traditionele folk- en bluegrassmuziek door flink wat country, rock ’n’ roll en hillbilly toe te voegen. De traditioneel uitgedoste old-school bluegrassformatie The Po’ Ramblin’ Boys spelen herkenbare en energieke muziek met eenzelfde hartstocht als de eerste generatie bluegrass-bands. ma 24 19:30, Paradiso, € 20,JOAN Dit spiksplinternieuwe indiepopduo, gevormd door Alan Thomas
advertentie
25 en 26 juni
IL MATRIMONIO SEGRETO
— Een vileine en ondeugende opera
IM
17-05-19 13:40
52
KRANT
en Steven Rutherford, speelt catchy nummers met aanstekelijke gitaarrifjes en synthesizergeluiden die rechtstreeks uit de eighties lijken te komen. ma 24 20:00, Paradiso, € 10,WOODY ALLEN & THE EDDY DAVIS NEW ORLEANS JAZZ BAND Woody Allen komt voor het eerst in 10 jaar als muzikant naar Nederland in een show zonder een vaste setlist die bestaat uit een gevarieerde collectie vroege twintigste-eeuwse liedjes, hymnes en blues, geïnspireerd op het werk van legendarische artiesten zoals Sidney Bechet, George Lewis, Johnny Dodds, Jimmie Noone en Louis Armstrong. ma 24 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 101,50 KISS Een van de succesvolste bands aller tijden, die wereldwijd meer dan 100 miljoen albums hebben verkocht, spelen hoogtepunten als ‘I Was Made For Loving You Baby’, ‘Detroit Rock City’ en ‘Rock And Roll All Nite’ tijdens een extravagante en bombastische avond. di 25 20:00, Ziggo Dome, € 50,SALIF KEITA Samen met Youssou N’Dour en Fela Kuti behoort de Malinese sterzanger tot de allergrootsten van de Afrikaanse populaire muziek. Tijdens dit concert zal Keita muziek van zijn nieuwe album ‘Un Autre Blanc’ en klassiekers uit zijn rijke oeuvre spelen. di 25 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 25,50 CONCERTGEBOUWORKEST EN SPINVIS De legendarische wereldpremière van het explosieve, stuwende werk ‘De staat’ in 1976 door het Nederlands Blazers Ensemble betekende Louis Andriessens internationale doorbraak. Musici van het Koninklijk Concertgebouworkest spelen Louis Andriessens baanbrekende compositie, én werken samen met zanger-componist Spinvis. wo 26 20:30, Paradiso, € 25,VAN DIK HOUT 25-JARIG JUBILEUM Van Dik Hout is een van de meest toonaangevende bands van de Nederpop. De jubileumvoorstelling is een bloemlezing uit het oeuvre van Van Dik Hout waar hits voorbij komen als ‘Stil In Mij’, ‘Alles Of Niets’ en ‘Tot Jij Mijn Liefde Voelt’. Ze worden bijgestaan door verschillende speciale gasten. wo 26 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 30,-
THE INTERRUPTERS Na supports voor Bad Religion en Green Day is het nu tijd voor een eigen show. De L.A. skapunkers, bestaande uit frontvrouw Aimee Interrupter en de broers Kevin, Justin en Jesse Bivona, brachten afgelopen zomer hun derde album ‘Fight The Good Fight’ uit. do 27 19:30, Melkweg, € 20,70 JAMES WALSH De Britse singer-songwriter is bekend van de band Starsailor die zeer succesvol was met nummers als ‘Good Souls’ en ‘Alcoholic’. Emotionele Britpop waar de stem van Walsh een grote stempel op drukte. Vier albums later besloot hij om zich te concentreren op een solocarrière. Na het debuut uit 2014 brengt de muzikant dit jaar zijn tweede soloplaat uit do 27 20:30, Vondelkerk, € 19,BARRELHOUSE AKOESTISCH 45 YEARS ON THE ROAD Frontlady Tineke Schoemaker en pianist Han van Dam treden regelmatig op in het Pianola Museum met hun programma Barrelhouse Blues en Boogie Woogie. Vanavond hoor je de band Barrelhouse in zijn geheel, met Bob Dros op drums, Jan Willem Sligting op bas en de gitaren van Laporte. vr 28 20:30, Geelvinck Pianola Museum, € 17,50 THE PREACHER MEN Drie musici met een voorliefde voor de Hammondtrio’s uit de jaren 50 en 60, prediken de groove, met scheurende sax, gruizig Hammond-orgel en drumbeats waarbij stilzitten onmogelijk is. za 29 20:30, Bimhuis, € 16,t/m € 19,BEATRICE VAN DER POEL EN FRANS VAN DEURSEN VLUCHTEN KAN NIET MEER Beatrice van der Poel en Frans van Deursen zingen de mooiste, grappigste, ontroerendste en meest obscure duetten die ze kennen. Van Bannink tot Waits, van Shaffy tot Cave, Cohen, Alberti en Gabriel. Allemaal hartstochtelijke nummers. za 29 20:30, Theater de Roode Bioscoop, € 18,PAUL HEATON AND JACQUI ABBOTT Onlangs heeft Paul Heaton het album ‘The Last King Of Pop’ uitgebracht, een album met nummers van Heaton door de jaren heen: hits uit zijn tijd in The Housemartins, The Beautiful South, zijn solojaren en tot slot zijn langdurige samenwerking met zangeres Jacqui Abbott. De Brit heeft een gevoel voor aanstekelijke melodieen en verwerkt een stevige portie
advertentie
14 - 30 juni
VAN MANEN, FORSY THE & ARQUÉS
— Drie premieres, drie generaties
IM
UK AGENDA JUNI2019_MARTIJN_2_SV1_MB.indd 52
juni 2019
AGENDA
TOP 3 THEATER
ITA – DE KERSENTUIN Tsjechovs laatste stuk schildert de pijnlijke ondergang van mensen die in de illusie van het verleden leven en de nieuwe tijd niet begrijpen. De verfijnde tekening van mensen die leven in de vergeefse hunkering naar iets dat niet meer bestaat, heeft De kersentuin doen uitgroeien tot een van de meest geliefde stukken uit het wereldrepertoire. De internationaal gevierde Engelse regisseur Simon McBurney regisseert het ensemble met o.a. Achraf Koutet en Chris Nietvelt. Internationaal Theater Amsterdam, 13 t/m 23 juni
LE JEUNE NOIR A L’EPÉE Een jongen uit de banlieue verlaat de gevangenis en doet zijn verhaal. Over zijn strijd om te ontsnappen aan het straatleven en de haat. Over het politiegeweld en het leven in voorsteden met goedkope huurwoningen. De Franse schrijver en rapper Abd Al Malik liet zich voor dit verhaal inspireren door de poëzie van Charles Baudelaire en het denken van de Martinikaanse filosoof Édouard Glissant over diversiteit en globalisering. Muziekgebouw aan ‘t IJ 12 juni humor in zijn teksten. zo 30 20:30, Paradiso, € 35,-
CLUBS
MS.JONES CARIBBEAN SPECIAL Op deze Caribbean Special (Queer - Women Only - Booty Shaking Party) met zomerse temperaturen klinken Urban Hits, Latin House, Moombahton, Zouk, Salsa, Reggaeton, Surinaams, Soca, Dancehall en alle andere Caribische klanken! za 1 23:30, Tolhuistuin, € 9,50 ZES Hoewel de Tilburgse Joep le Black ooit als dubstep-dj begon, startte hij in 2013 met het produceren en werken aan een experimenteel geluid onder de naam ZES. Zijn futuristische electronic sound doet denken aan artiesten als Flume en Jamie xx. za 1 19:30, Melkweg, € 12,65 AOA BY NIGHT Nadat de zon ondergaat en Amsterdam Open Air ten einde loopt, barst de aftertparty los met o.a. Kerri Chandler (US), Tom Trago, ANOTR en KC the Funkaholic b2b Elvin Usidame. zo 2 23:00, Paradiso, € 19,-
WHO’S AFRAID OF CHARLIE STEVENS? Romana Vrede, Club Gewalt en Huub Laurens maakten samen met Bram Jansen (regie) en Ryan Djojokarso (choreografie) een levend kunstwerk over en met Charlie Stevens, de zwakbegaafde, ernstig autistische zoon van actrice en theatermaker Romana Vrede. Ze vertelt in haar voorstelling over de grillige, beproefde liefde voor haar zoon en voor de plaats die ze voor hem bevecht in onze samenleving. Frascati, 26 t/m 29 juni HIGH TEA High Tea Music bestaat drie jaar en viert dat met de wildste ravenacht die ze ooit hebben gegeven met drum & bass, future bass en dubstep. vr 7 23:30, Melkweg, € 16,GOWTU De Su’burban editie gaat een level hoger en introduceert de Su’burban Sound: een mix van Surinaamse en urban muziek met opzwepende ritmes. vr 7 23:30, Melkweg, € 8,65 t/m € 11,50 KD SOUNDSYSTEM & FRIENDS Een muzikale trip rond de wereld met de 5-koppige zang, dans, MC en DJ crew die bekend staat om hun Afro – Caribbean beats en culturele diversiteit. Een combinatie van dancehall/reggae, soca, baile, funk en Afrobeats. vr 7 23:30, Melkweg, € 11,50 GAY80’S De allerbeste roze dancehits uit de eighties! Hét decennium van ‘gay icons’ als Madonna, Bronski Beat, Frankie Goes to Hollywood, WHAM!, Nick Kamen en vele anderen. za 8 23:30, Paradiso, € 17,50
EMO NIGHT BROOKLYN Terug in de tijd met een avond vol emo- en rockmuziek. za 8 23:30, Melkweg, € 11,50 OUD HOLLANDSCH ACID FEEST Pure vlijmscherpe acidhouse, Chicago-house, adembenemende acidanthems, Balearische uitblinkers, techno-uyt-den-oudendoosch, de diepste diephouse en nog veel meer dansvloerkrakers uit het prille begin van dance, gedraaid door o.a. Isis, Paul Jay en Joost van Bellen. ma 10 22:00, Paradiso, € 31,A NIGHT BY. - DJ STINGRAY Op deze derde editie van A Night By. introduceert dj en producer DJ Stingray uit Detroit, Solid Blake uit Glasgow en zijn landgenote Akua. vr 14 23:59, Paradiso, € 17,50 WE LOVE 80’S 80’s all night long! Met hits van onder andere Depeche Mode, Frankie Goes to Hollywood, New Order, The Cure, Falko, Gloria Estefan, David Bowie, Grandmaster Flash, INXS, Wham!, Prince, Beastie Boys, Madonna, Joy Division, Madness, RunD.M.C. en veel en veel meer. za 22 22:00, Paradiso, € 10,LENZMAN THE NORTH QUARTER De Nederlandse drum & bass dj en producer Lenzman brengt ‘The North Quarter’ voor een exclusieve label night met Lenzman, FD, Submorphics, Satl en MC Swift. za 22 22:00, Paradiso, € 17,50
KLASSIEK & OPERA
LUKA OKROS - SONATES De Georgische pianist Luka Okros brengt een programma dat bestaat uit vier pianosonates uit drie verschillende eeuwen, die de evolutie en aanpassing van de klassieke vorm van muziek in elke periode laten zien. Met sonates van Haydn, Chopin, Liszt en Prokofjev. za 1 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 23,AUS LICHT - DEEL 2: LUCIFER EN EVA Wat doen wij mensen op aarde? Het antwoord van Karlheinz Stockhausen op deze vraag bestaat uit LICHT, een cyclus van maar liefst zeven opera’s. Aus LICHT is een selectie van unieke scènes hieruit die wordt gepresenteerd in drie opeenvolgende voorstellingen. za 1, wo 5, zo 9 15:00, Gashouder, € 107,JIP12 - CANÇÕES PORTUGUESAS Kamerkoor JIP en het internationale ensemble The Windsor Consort brengen de grootste schatten uit de Portugese renaissance afgewisseld met traditionele Portugese volksliederen. za 1 20:15, Oosterkerk, € 7,t/m € 14,SALONENSEMBLE LA VIE EN ROSE Myra de Vries (fagot), Frank van Koten (hobo), Niek de Vente (piano), Jaap Blok (cello), Marten Boeken (violist en altviolist) en Edwin Blankenstijn (viool) brengen polka’s, tango’s, walsen en licht-klassieke meesterwerken in verrassende arrangementen. za 1 20:15, Geelvinck Pianola Museum, € 15,-
17-05-19 13:40
juni 2019
SCHREKERS AMORELE WERELD: DIE GEZEICHNETEN Franz Schreker: geroemd rond 1920, maar verguisd door de nazi’s. Markus Stenz dirigeert zijn enorme opera ‘Die Gezeichneten’. Hoe erotische verlangens uitmonden in excessen, politiek machtsspel en verraad… za 1 13:00, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 58,AUS LICHT - DEEL 3: SAMENWERKING EN HET OPENEN VAN DE RUIMTE In de operacyclus LICHT geeft Karlheinz Stockhausen zijn visie op de rol van de mensheid in een muzikale schepping en doet daarin een beroep op het hoogste wat podiumkunst kan bieden. zo 2, do 6, ma 10 14:00, Gashouder, € 127,RONALD BRAUTIGAM De Nederlandse pianist Ronald Brautigam speelt solowerken van Mozart, Chopin en Schubert. di 4 14:00, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 25,71 TURAN DOKHT Met de opera ‘Turan Dokht’ brengen componist Aftab Darvishi en regisseur Miranda Lakerveld met hun herschrijving van Puccini’s bekende opera ‘Turandot’, het titelpersonage terug naar haar Perzische roots. De jonge Iraanse Aftab Darvishi schreef met Puccini in het achterhoofd nieuwe muziek, vermengd met Iraanse elementen. wo 5 20:30, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 30,75 SWEELINCK KAMERKOOR Een lunchconcert verzorgd door het Sweelinck Kamerkoor o.l.v. koordirectie studenten van het Conservatorium van Amsterdam. wo 5 12:30, Oosterkerk, gratis THE PIANO GUYS Dit viertal giet populaire popliedjes in een klassiek jasje. In november verscheen het meest recente album van de pianisten waarop ze laten horen dat ze talent hebben voor het opnieuw uitvinden van muziek van elk genre, van hedendaagse pop- en rockhits tot klassieke composities. wo 5 20:00, AFAS Live, € 77,28 IMPROVISATIE DOOR PETER PLANYAVSKY De Weense organist Peter Planyavsky opent het Internationale Orgelpark Symposium 2019 met een avondconcert. do 6 20:15, Orgelpark, € 15,MARC ALBRECHT BRUCKNER 7 Het is inmiddels traditie dat er jaarlijks een symfonie van deze orkestrale kathedralenbouwer op de lessenaars verschijnt. En met succes: een gouden combinatie! vr 7, za 8 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 17,- t/m € 57,58 ORGELWERKEN VAN LISZT EN GUILLOU Het Utopa Barokorgel geldt wereldwijd als mijlpaal in de
TOP 3 KLASSIEK
fonie’. Eva-Maria Westbroek en Mikhail Petrenko zijn de solisten in dit ‘hartstochtelijke protest tegen de dood’, aldus Sjostakovitsj zelf. wo 12 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 28,-
ROOMFUL OF TEETH – PARTITA FOR 8 VOICES Van luchtige popsongs tot atonale muziek, van kraakheldere close harmony tot jodelen: het bereik van Roomful of Teeth is immens. De acht zangers van dit jonge Amerikaanse ensemble staan bekend om hun genre-overschrijdende experimenten, hun veelzijdigheid en hun humor. Niet voor niets schrijven jonge Amerikaanse componisten graag speciaal voor hen. In dit concert zingen ze werk van o.a. Missy Mazzoli, Ted Hearne en Caroline Shaw, zelf lid van het ensemble. Muziekgebouw aan ‘t IJ, 15 juni
ROLAND KNAPP
FRANCESCA AJOSSA Het ‘Quatuor pour la fin du temps’ is een van de meest geliefde werken van Olivier Messiaen. Daarnaast speelt Francesca Ajossa Messiaens orgelcyclus ‘l’Ascension’ za 1 20:15, Orgelpark, € 15,-
PELLÉAS ET MÉLISANDE De opera Pelléas et Mélisande van Claude Debussy, met zijn dromerige en onheilszwangere sfeer, is de enige opera die hij voltooide. Het werk wordt gezien als een absoluut hoogtepunt in de operageschiedenis. Het verhaal is gebaseerd op het symbolistische toneelstuk van Nobelprijswinnaar Maurice Maeterlinck over een wrange driehoeksverhouding tussen de twee halfbroers Golaud en Pelléas en het meisje Mélisande. De Nationale Opera 5 t/m 27 juni ontwikkeling van ‘hyperorgans’: orgels die passen bij de 21ste eeuw. Een van de grondleggers van deze ontwikkeling is de Parijse organist Jean Guillou. Zijn oud-student Zuzana Ferjencikova eert hem met een concert vol werken van Guillou zelf en van zijn grote inspiratiebron, Franz Liszt. vr 7 20:15, Orgelpark, € 15,KOOR FENIX & ORIEL SINGERS - LOVE, HOPE & GLORIA Modern én melodisch, een levendige lofhymne uit het eind van de jaren ’50: het ‘Gloria’ van Francis Poulenc dat koor Fenix samen met twintig Oriel Singers zal uitvoeren. za 8 20:15, Dominicuskerk, € 15,HET DUDOK QUARTET Het Dudok Quartet Amsterdam is een van de meest veelzijdige en aansprekende strijkkwartetten van dit moment. Ze laten zien én horen dat de muziek die ze spelen niet oud of nieuw is, maar altijd weer muziek van nu. Muziek die gehoord moet worden. Muziek die ontroert, ontregelt en een onuitwisbare indruk maakt. zo 9 12:00, Vondelpark Openluchttheater, gratis
UK AGENDA JUNI2019_MARTIJN_2_SV1_MB.indd 53
TRIO 258 Eduardo Paredes (viool), Leonard Besseling (cello) en Lestari Scholtes (piano) zijn drie bevlogen musici met een rijke kamermuziekhistorie. Het repertoire van het trio varieert van Haydn tot Shchedrin, met bijzondere aandacht voor het romantische pianotriorepertoire. Ze spelen een meeslepende cellopartij van de Russische componinst Anton Arensky, Beethovens eerste pianotrio en Three funny pieces van de hedendaagse Russische componist Rodion Shchredin. Vondelparktheater, 23 juni MOVIE CLASSICS AT PARADISO De jeugdige talenten van Jonge Strijkers & Blazers Nederland, Camerata Amstelveen en het Nederlands Studenten Jazz Orkest bundelen hun krachten voor een middag vol filmmuziek. Naast klassiekers als ‘Star Wars’, ‘James Bond’, ‘The Godfather’ en ‘Schindler’s List’ zullen ook soundtracks van o.a. ‘Harry Potter’ en ‘Pirates of the Caribbean’ aan bod komen. ma 10 13:00, Paradiso, € 15,RISING STARS: AMATIS TRIO Kort na hun oprichting won het Amatis Trio in 2014 het Grachtenfestivalconcours. De eerste van vele bekroningen voor dit internationale pianotrio met een Duitse violiste, Britse cellist en Nederlands/Chinese pianist. Ze spelen o.a. het geliefde ‘Eerste pianotrio’ van Mendelssohn. Van de Zweedse componiste Andrea Tarrodi klinkt het nieuwe werk ‘Moorlands’. wo 12 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 23,AMSTERDAM SINFONIETTA EN EVA-MARIA WESTBROEK Amsterdam Sinfonietta speelt Sjostakovitsj’ ‘Veertiende sym-
ASTRA TRIO - COLOROSO Enthousiasme, de liefde voor muziek en vriendschap hebben Monika Geibel (viool), Emirhan Tuga (klarinet) en Olja Buco (piano) bij elkaar gebracht. Het programma bestaat uit werken van Pierre Max Dubois, Charles E. Ives, Aram Khachaturian, Darius Milhaud, Max Bruch en Alexander Arutiunian. vr 14 20:00, Amstelkerk, € 10,- t/m € 15,PIERRE-LAURENT AIMARD BIJ HET KONINKLIJK CONCERTGEBOUWORKEST De veelzijdige pianist PierreLaurent Aimard is dit seizoen artist in residence bij het Koninklijk Concertgebouworkest. Onder leiding van Vladimir Jurowski speelt Aimard de Nederlandse première van Harrison Birtwistles pianoconcert ‘Responses’. vr 14 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 23,MUSIC4AIR: NCFS JUBILEUMCONCERT De Nederlandse Cystic Fibrosis Stichting (NCFS) viert haar 50-jarig bestaan met een jubileumconcert. Onder leiding van dirigent Hans Welle zal het AJSO (Almeers Jeugd Symfonie Orkest) bekende klassieke stukken ten gehore brengen van Prokofjev en Arturo Marquez. Nicolas van Poucke soleert in Gershwins ‘Rhapsody’ in Blue en Tanja Jess presenteert. za 15 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 35,BERNARD HAITINK DIRIGEERT BRUCKNERS VIERDE Bernard Haitink keert weer terug bij het Radio Filharmonisch Orkest, waar hij zijn loopbaan als chef-dirigent in 1957 begon. Hij dirigeert Bruckners ‘Vierde symfonie’ en orkestliederen van Richard Strauss. za 15 14:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 58,- t/m € 66,MATANGI QUARTET RUINS & REMAINS Honderd jaar na het einde van de eerste wereldoorlog spelen Matangi en het eigenzinnige duo Joost Lijbaart (drums) en Wolfert Brederode (piano) een melancholische contemplatie over de donkere kant van de mens en tevens een ode aan zijn veerkracht. zo 16 15:30, Amstelkerk, € 10,t/m € 22,50 FUSE - LIVE Het verhaal van Fuse is er een van muzikale grensverkenning en een onuitputtelijke drang tot zelfontplooiing. Deze Amsterdamse formatie neemt het publiek mee in hun eigen muzikale wereld van klassieke muziek, jazz, volksmuziek, minimal music en improvisaties. zo 16 12:00, Vondelpark Openluchttheater, gratis HERREWEGHE & COLLEGIUM VOCALE GENT - HOHE MESSE Collegium Vocale Gent werd opgericht in 1970 door Philippe Herreweghe. Momenteel geldt
53
het als een van de meest vooraanstaande vocale ensembles op het gebied van oude muziek, en Philippe Herreweghe als een van de beroemdste dirigenten. Bach’s ‘Hohe Messe’ wordt door velen beschouwd als een van de mooiste klassieke composities. zo 16 14:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 46,27 t/m € 79,95 IVO JANSSEN GOLDBERGVARIATIES Ruim zesduizend bezoekers kwamen aan boord van het karakteristieke betonnen munitieschip Janssenbeton alwaar pianist Ivo Janssen de ‘Goldbergvariaties’ van J.S. Bach speelt. zo 16 16:00, Janssenbeton, € 25,EMANUEL AX 70 JAAR! Emanuel Ax viert zijn 70e verjaardag in de serie Meesterpianisten, met werken van Chopin, Ravel en Schumann. zo 16 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 46,DE 3 BARITONS Vijfentwintig jaar nadat presentator Ivo Niehe de operazangers Ernst Daniel Smid, Henk Poort en Marco Bakker bij elkaar bracht, vieren deze drie baritons hun zilveren jubileum met een bijzonder éénmalig concert waarin zij alle bekende muziekstukken ten gehore brengen. ma 17 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 17,TURNING EAST: RABBI HAIM LOUK & ABDERRAHMAN SOUIRI Muziek uit het Midden-Oosten en Noord-Afrika met twee bijzondere musici uit de AraboAndalus-traditie: Rabbi Haim Louk en Abderrahim Souiri. ma 17 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 34,SWEELINCKORKEST EN NAKK Het concert begint klassiek met de prachtige ‘Symfonie in d’ van Franck, maar rondom de pauze zal het Sweelinckorkest de belegen klassieke concertervaring proberen te doorbreken met behulp van regisseur Pepijn Cladder en componist Guillermo Lago (pseudoniem voor Willem van Merwijk). Daarnaast zal de wereldpremière van Lago’s Ríos (Rivers, Rivieren) ten gehore worden gebracht. di 18 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 19,50 OPERA IN HET PARK PELLÉAS ET MÉLISANDE Het Holland Festival presenteert zijn traditionele operavertoning in de open lucht ook dit jaar weer in het prachtige Park Frankendael. Met een zelf meegenomen picknick kan je genieten van de opera ‘Pelléas et Mélisande’ van Debussy. di 18 19:00, Park Frankendael, gratis NEW EUROPEAN ENSEMBLE EXILES Dit programma brengt diverse teksten bijeen van schrijvers die in ballingschap hebben geleefd in de afgelopen honderd jaar. En kleurrijke muziek van componisten die hun noodlot deelden waaronder de Syrische Kareem Roustom, Bela Bartók, Arnold Schönberg en Kurt Weill. wo 19 20:30, CC Amstel, € 12,50
17-05-19 13:40
AMSTERDAM ART 54
juni 2019
galerieselectie
SLEWE GALERIE Kerkstraat 105-A 25 MEI T/M 22 JUNI PAINTED/UNPAINTED ALAN CHARLTON Nieuw werk van de Engelse kunstenaar Alan Charlton (1948), bekend van zijn grijze schilderijen. Hij toont deze tentoonstelling wederom verschillende grijs geschilderde doeken, maar nu in samenhang met onbeschilderde doeken.
FRAMER FRAMED IJpromenade 2 8 MAART T/M 30 JUNI HERE/NOW: CURRENT VISIONS FROM COLOMBIA Hedendaagse kunst en fotojournalistiek van twintig kunstenaars uit Colombia. De verschillende kunstwerken reflecteren op zowel poëtische als meer rauwe, directe manieren op de sociale en politieke situatie van het land.
GALERIE RON MANDOS Prinsengracht 282 1 JUNI T/M 6 JUNI THROUGH PAINTERS’ EYES HERNAN BAS, IOAN SBÂRCIU, MUNTEAN/ROSENBLUM, ANTHONY GOICOLEA Een groepstentoonstelling met een focus op internationale ontwikkelingen in de schilderkunst met werk van de invloedrijke Amerikaanse kunstenaar Hernan Bas en de Roemeense schilder en professor Ioan Sbârciu. Ook is er nieuw figuratief werk te zien van Anthony Goicolea en het duo Muntean/Rosenblum.
SMETANA’S VADERLAND Smetana Má Vlast, Tsjaikovski en een ode aan Brahms: romantischer kan het niet. Nikolaj Znaider soleert in het prachtige ‘Vioolconcert’ van Tsjaikovski bij het Koninklijk Concertgebouworkest. wo 19, do 20 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 30,-
ANNET GELINK GALLERY Laurierstraat 187-189 25 MEI T/M 29 JUNI REZI VAN LANKVELD De kunstwerken van Rezi van Lankveld vormen projecties van haar binnenwereld en lokken de kijker in een denkbeeldig realm. Iedere compositie bestaat uit antropomorfische figuren die uit de verschillende lagen verf voortvloeien.
FLATLAND GALLERY Lijnbaansgracht 312-314 1 JUNI T/M 29 JUNI HUISELIJK GELUK - ERWIN OLAF, GUY YANAI, JOCELYN LEE, MARLENE DUMAS, SHIRIN NESHAT EN JANS MUSKEE In Huiselijk Geluk vallen we direct binnen in het kleine drama tussen vaders, moeders, kinderen, vrienden en minnaars en hun leven dat heel groot lijkt. Scenes uit het leven waarin de onachtzaamheid dominant aanwezig is.
GALERIE WOUTER VAN LEEUWEN Hazenstraat 27 25 MEI T/M 22 JUNI SHOOTING STARTS - RON GALELLA Ron Galella (1931) geldt als de meest controversiële celebrity-fotograaf van de Verenigde Staten. Time noemde hem de godfather van de Amerikaanse paparazzi cultuur. Feit is dat Galella door zijn foto’s van het nachtleven ook zelf uitgroeide tot icoon van de popcultuur.
Samenstelling Amsterdam Art. Voor een compleet overzicht van tentoonstellingen, evenementen en wekelijkse tips zie amsterdamart.com
UK AGENDA JUNI2019_MARTIJN_2_SV1_MB.indd 54
JOHN WILLIAMS’ FILMMUZIEK UIT STAR WARS Het Nederlands Philharmonisch Orkest speelt de mooiste filmmuziek. ‘Star Wars’ van John Williams, delen uit ‘The Planets’ van Holst en de beroemde ‘Walkürenrit’ van Wagner. vr 21 20:15, zo 23 14:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 24,MAYA FRIDMAN MAXIM SHALYGIN’S CANTI D’INIZIO E FINE Presentatie van celliste Maya Fridman’s nieuwe album ‘Canti d’Inizio e Fine’ dat bestaat uit zes liederen en een epiloog, ‘Todesfuge’ naar het gedicht van Paul Celan - een beschrijving van de verschrikkingen en dood in een concentratiekamp. vr 21 20:00, Oosterkerk, gratis HET KLASSIEK COLLECTIEF EN VOCAAL ENSEMBLE MUSA - FRANSE MIDZOMERNACHT Met dit programma nemen de musici van Vocaal Ensemble MUSA en Het Klassiek Collectief het publiek mee op een reis langs gebeurtenissen van de eerste helft van de vorige eeuw, aan de hand van zowel bekende als onbekende composities van Francis Poulenc, Claude Debussy en Maurice Ravel. za 22 20:15, De Duif, € 10,- t/m € 30,AMSTERDAMSE CANTORIJ Het zomerconcert o.l.v. Felix van den Hombergh heeft als thema het midzomernachtfeest. Uit Scandinavische landen en de landen aan de Oostzee worden Jansliederen gezongen. Belangrijkste werk op het programma is de ‘Jaanilaulud’ van Veljo Tormis, een cyclus korte legendes over Sint Jan. Kristina Kuprytė speelt een aantal intermezzi op de Kanklės, een snaarinstrument uit de citherfamilie. za 22 20:15, Amstelkerk, € 16,EVELINA VORONTSOVA RACHMANINOVS KLANK WERELD Evelina Vorontsova bracht onlangs haar veelgeprezen tweede album uit waarmee ze zich op de kaart heeft gezet als Rachmaninov-specialist. De AmsterdamsRussische pianiste speelt de weinig uitgevoerde, eerste sonate van Rachmaninov en al zijn transcripties voor piano solo. za 22 20:15, Splendor Amsterdam, € 22,50 OPENINGSCONCERT NIEUWE NOTEN In deze serie voor hedendaagse kamermuziek worden werken en ideeën van componisten en denkers gepresenteerd. Het eerste deel van het concert is een interactieve presentatie door componist Merlijn Twaalfhoven onder de titel: Praktisch Heldendom voor ieder van ons, de rol van schoonheid, verbeeldingskracht en spel bij de aanpak van wereldproblemen. In het tweede deel van het concert komt modern klassiek werk èn
onlangs gecomponeerde muziek aan bod, uitgevoerd door o.a. het succesvolle strijkkwartet Dudok Quartet. za 22 16:00, Plein Theater, € 11,- t/m € 14,SOLITUDE In samenwerking met het ABG Kamerorkest en sopraan Frédérique Klooster, brengt het Groot Concertkoor Amsterdam het ‘Stabat Mater’ van Francis Poulenc, ‘Chant funèbre à la mémoire des jeunes femmes défuntes’ van Charles Koechlin en ‘Warum ist das Licht gegeben dem Mühseligen’ van Johannes Brahms. za 22 20:15, Dominicuskerk, € 15,- t/m € 22,50 HENK VAN TWILLERT NODIGT UIT... Als afsluiting van de serie en met de zomer in het vizier staat saxofonist Henk van Twillert op het podium met aanstormend talent en met een keur van composities variërend van Barok tot vers uit de computer. zo 23 16:00, Posthoornkerk, € 12,50 t/m € 17,50 DUO VERSO- PANGA PANGA! Al sinds 1997 vormen Matthijs Koene (panfluit) en Stefan Gerritsen (gitaar) een vast duo, dat een heel eigen plek heeft verworven op de klassieke podia. Zij worden niet alleen geprezen om hun virtuositeit en geoliede samenspel, maar ook voor hun veelzijdige en avontuurlijke programmering. zo 23 16:00, Amstelkerk, € 5,- t/m € 15,LE GRAND MICHEL LEGRAND: EEN SYMFONISCHE HOMMAGE Pianist Cor Bakker, maestro Jules van Hessen en zangers Noortje Herlaar en Jon van Eerd brengen, begeleid door het volledige Philips Symfonie Orkest en het Nederlands Concertkoor, een ode aan het werk van de onlangs overleden Franse componist Michel Legrand. di 25 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 37,50 t/m € 65,IL MATRIMONIO SEGRETO ‘Il matrimonio segreto’ is een 18e-eeuwse Italiaanse komische opera van Domenico Cimarosa. In de muziek klinkt de invloed van Mozart door, de karakters zijn in de stijl van de voor dit genre zo typerende commedia dell’arte. Het libretto van Giovanni Bertati gaat over het volgen van je hart en zit vol grappige verwikkelingen die leiden tot een complete chaos. De voorstelling is een coproductie van De Nationale Opera, de Nederlandse Reisopera en Opera Zuid en was in deze enscenering in 2016 voor het eerst bij De Nationale Opera te zien. di 25, wo 26 20:00, Nationale Opera & Ballet, € 27,-
TONEEL & THEATER
HELDEN VAN ZUID Bahjat, Farida, Gepke, Helena, Issam, JinLiang, Kholoud, Mehdi en Vibeke komen van over de hele wereld. Nu zijn ze buren van elkaar. Een intieme theatervoorstelling die wordt gespeeld door wijkbewoners uit Amsterdam Zuid waarin de eigen verhalen en ervaringen van de spelers de basis vormen. za 1 t/m vr 28 diverse data en
aanvangstijden, CC Amstel, € 16,50 GERY MENDES, DIONNE VERWEY E.A. - PAVEMENTS OF GOLD Bekroond illustrator Brian Elstak tekent Angels wereld: een stad die herkenbaar en magisch is en in zijn uitbundige tekenstijl zowel decor als kunstwerk. Een hartverwarmende mix van tekst, beeld en veel muziek. zo 2 t/m ma 10 diverse aanvangstijden, Theater De Krakeling, € 10,- t/m € 13,NASRDIN DCHAR - JA Nasrdin Dchar stapt in het huwelijksbootje. En iedereen is uitgenodigd! Niet alleen voor het feest, maar ook voor de voorbereidingen, het samenstellen van de gastenlijst, het menu en noem maar op. En gaat Nasrdin op zoek naar wat een huwelijk tot een goed huwelijk maakt. zo 2 15:00 en 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 t/m € 24,TONEELGROEP HET VOLK HET VERMOEDEN VAN POINCAIRÉ In deze voorstelling zijn twee heren voor langere tijd tot elkaars aanwezigheid veroordeeld, omdat het Alpenchalet waarin zij zich bevinden door hevige sneeuwval geïsoleerd is geraakt. Door de situatie worden ze gedwongen elkaar beter te leren kennen, maar de taal blijkt een enorm obstakel in het wederzijds begrip. zo 2 15:00, Theater Bellevue, € 11,TIAGO RODRIGUES ANTONY AND CLEOPATRA De Portugese theatermaker Tiago Rodrigues gebruikt diverse bronnen voor een theatrale zoektocht naar de kern van de gedoemde liefde tussen een Egyptische koningin en een Romeinse heerser. Sofia Dias en Vítor Roriz spelen een hedendaagse Antonius en Cleopatra. Samen creëren ze een grappig en ontroerend universum, waarin de rollen zijn omgedraaid. di 4, wo 5 21:00, Frascati, € 19,ART - WALDEMAR TORENSTRA, THIJS RÖMER, FREDERIK BROM ‘Art’ is een komedie over vriendschap en wat er gebeurt als die onder druk komt te staan. In deze hagelnieuwe uitvoering kruipen Waldemar Torenstra, Thijs Römer en Frederik Brom in de huid van de drie vrienden, die al bekvechtend over een wit schilderij hun vriendschap testen. Nu moet blijken of hun vriendschap echt is of toch slechts een illusie. di 4 t/m vr 7 20:15, Theater De Meervaart, € 22,50 IBRAHIM MOUSA - OORD Oord bestaat uit twee eerder gespeelde delen en een nieuw slotdeel dat de Transit trilogie van Ibrahim Mousa compleet maakt. wo 5 20:00, CC Amstel, € 14,50 t/m € 16,50 ADA OZDOGAN / THEATERGROEP RAST DUBBELGANGERS ‘Dubbelgangers’ toont het geweld waarmee de mens zijn instincten en driften onderdrukt. Met ratio denkt de mens zich gedistantieerd te hebben van dieren. Ratio is onze verlossing. Een melodrama over de vrijheidsstrijd van verlamde mensen. do 6 t/m za 8 20:30, Theater Bellevue, € 11,- t/m € 17,50
17-05-19 13:40
55
juni 2019
GIDON KREMER - CHRONICLE OF CURRENT EVENTS De Russische componist Mieczyslaw Weinberg (1919-1996) was een tijdgenoot en vriend van Sjostakovitsj. Honderd jaar na zijn geboorte laten de Letse violist Gidon Kremer en zijn kamerorkest Kremerata Baltica zich door Weinbergs krachtige muziek inspireren tot een voorstelling die kijkt naar de opmerkelijke parallellen tussen nu en de vorige eeuw vr 7 20:30, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 20,75 t/m € 46,75 WILLIAM KENTRIDGE E.A. DEFENCE OF THE LESS GOOD IDEA Bij wijze van inleiding staat de Zuid-Afrikaanse beeldend kunstenaar Kentridge zelf op het podium met zijn lectureperformance ‘Defence of the Less Good Idea’, een ode aan het durven afwijken van een eerste idee en het omarmen van het moment. Deze lezing wordt gevolgd door Blind Mass Orchestra. Aangevuld met Zuid-Afrikaanse en Nederlandse musici spelen zij een compositie van João Renato Orecchia Zúñiga. vr 7, zo 9 20:30 za 8 16:30, Frascati, € 19,STEFAN ROKEBRAND, JAMIE GRANT E.A. - CASABLANCA Een gloednieuw muziektheaterstuk, gebaseerd op de klassieke en bejubelde film met Humphrey Bogard en Ingrid Bergman. In ‘Casablanca’ spelen Stefan Rokebrand (Chez Brood, Celblok H) en Jamie Grant (KLEM, LEEF!) gedoemde geliefden, waartussen de passie onvermijdelijk oplaait. Alhoewel, spelen ze dit stormachtige liefdesverhaal wel zoals het ooit is geschreven? Of neemt hun verhaal een andere wending? Deze versie verbindt het klassieke verhaal aan de prangende actualiteit: toen vluchtte men Europa uit, nu vluchten velen Europa in. za 8 20:30, zo 9 14:30, DeLaMar Theater, € 19,50 IRENE EN THOMAS - GRIEKSE MYTHEN EN MUZIEK DOOR IRENE & THOMAS Irene en Thomas zijn beide Griekse muzikanten. Irene is een verhalenverteller en violist gespecialiseerd in Griekse volksmuziek. In deze kindervoorstelling wordt het oude en moderne Griekenland opgeroepen d.m.v woorden, voorwerpen, instrumenten en geluiden. zo 9 10:00, Casa Munganga, € 7,50 FAUSTIN LINYEKULA EN HLENGIWE LUSHABA NOT ANOTHER DIVA... Regisseur Faustin Linyekula en
HANS WITHOOS
GERHARD MARX - VEHICLE Aan losse auto-onderdelen heeft de Zuid-Afrikaanse kunstenaar Gerhard Marx delen van klassieke snaarinstrumenten gemonteerd. Met zijn raadselachtige installatie gaat Marx op zoek naar de muziek in levenloze objecten. vr 7 t/m zo 9 diverse aanvangstijden, Frascati, gratis
TOP 3 DANS
VAN MANEN, FORSYTHE, ARQUÉS Drie bijzondere premières van drie generaties choreografen. De Nederlandse premières van Ignite van Young Creative Associate Juanjo Arqués en die van Pas/Parts 2018 van William Forsythe, waarmee Het Nationale Ballet na lange tijd weer werk danst van deze internationaal gevierde choreograaf. De derde première is Kleines Requiem van grootmeester Hans van Manen, dat door het gezelschap voor het eerst wordt gedanst. Het Nationale Ballet, 14 t/m 30 juni
MENNO VAN DER MEULEN
HET KOSMISCH MAGISCH OCTAAF Magiër Ramana en componist/ musicus Ben Waalwijk vormen een duo dat magie, humor, klank en kleur weet om te zetten in spektakel: met magie, fakirstunts, het bespelen van de nektrompet en veel meer. vr 7 20:30, Geelvinck Pianola Museum, € 15,-
JEANNOT KUMBONYEKI La danse de la rue 19 is Kumbonyeki’s reactie op 19 september 2016, de dag van de massale protesten in Kinshasa, Congo. Het is een dans van een menigte die zelfs onder uitzichtloze omstandigheden gewoon doorgaat, om maar te laten zien dat ze bestaat. Kumbonyeki’s choreografie vertrekt vanuit de ademhaling en de immer bewegende borstkas. Met livemuziek van percussioniste Huguett e Tolinga die het geluid van de straten in Kinshasa laat horen. Frascati, 12 en 13 juni de Zuid-Afrikaanse zangeres en actrice Hlengiwe Lushaba willen een ander soort diva laten zien, een die ver verwijderd is van de stereotypen – een diva die in achtertuinen optreedt, tussen de mensen staat en het contact met de dagelijkse realiteit nooit heeft verloren. zo 9 20:30, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 11,75 t/m € 16,75 GREGORY MAQOMA - BEAUTIFUL ME In deze politieke danssolo met lichtheid als voornaamste wapen deelt choreograaf en danser Gregory Maqoma zijn bezorgdheid over de Zuid-Afrikaanse maatschappij en de politieke macht zoals die nu heerst in de hele wereld. di 11, wo 12 21:00, Frascati, € 19,JORGE LEÓN - MITRA Mitra is het waargebeurde verhaal van de Iraanse psychoanalytica Mitra Kadivar, die in 2012 om onduidelijke redenen in een psychiatrisch ziekenhuis in Teheran opgesloten werd. Regisseur Jorge León maakte van haar ongelofelijke verhaal een hybride kunstwerk dat een kruising is tussen muziektheater, documen-
UK AGENDA JUNI2019_MARTIJN_2_SV1_MB.indd 55
POERNIMA GOBARDHAN Poernima Gobardhan is een van de grote talenten uit de Haagse Indiase danswereld. Deze duizendpoot laat zich voor haar solo Mata inspireren door Durga Mata: de vrouwelijke kracht die zich verzet tegen negatieve krachten. Ze danst haar solo in een eigen vertaling van de Indiase dansstijl Bharatanatyam en brengt de tweeledigheid van Durga naar het hier en nu door de gecodeerde handgebaren en eeuwenoude verhalen los te laten. Vondelparktheater, 21 juni taire en installatie. di 11 20:30, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 20,75 t/m € 32,75 JESSICA DE ABREU EN MITCHELL ESAJAS E.A. VERZET Er bestaat in Nederland een lange traditie van zwart verzet. Daarin speelt de Vereniging Ons Suriname, die dit jaar honderd jaar bestaat, een belangrijke rol. Aan de hand van archiefstukken uit ‘The Black Archives’ onthullen verschillende sprekers de vele verbindingen tussen SurinaamsNederlandse activisten en de artistieke Afro-Amerikaanse beweging Harlem Renaissance uit de jaren ’20. wo 12 15:00, Hugo Olijfveldhuis, € 8,STEEF DE JONG, MINKE KRUYVER E.A.- STARRING #22: NAXOS Steef de Jong en Minke Kruyver regisseren en spelen samen met twaalf jongeren in een sprankelende muziektheatervoorstelling vol karton, losjes gebaseerd op de opera ‘Ariadne auf Naxos’ van Richard Strauss en ‘Pitten’ van Herman Heijermans. wo 12, do 13 20:30, Theater Bellevue, € 11,- t/m € 18,50
JAKOP AHLBOM COMPANY LE BAL De bezoekers in het danslokaal dansen, flirten, maken ruzie en vervelen zich. Ze komen en gaan. De jaren verstrijken, maar het danslokaal blijft bestaan en transformeert zich steeds naar de nieuwe tijd. De band Alamo Race Track begeleidt deze reis door de tijd en speelt de wereldhits van de afgelopen honderd jaar. vr 14, za 15 20:15, z0 16 16:00, Theater De Meervaart, € 16,STARS2GO - SJAKIE EN DE CHOCOLADEFABRIEK Een jeugdmusical naar het bekende verhaal over Sjakie en de Chocoladefabriek door Stars2Go, de jeugdmusicalschool van Amsterdam. za 15 13:30, CC Amstel, € 6,50 MOUNIR SAMUEL - EN TOEN SCHIEP GOD MOUNIR In een hedendaags scheppingsverhaal, waarin tal van identiteiten zoals kleur, afkomst en religie worden afgepeld, gaat Mounir op zoek naar de geboorte van een nieuwe Adam: niet man of vrouw, maar mens. za 15 20:30, Theater Bellevue, € 11,KRIYA FAMILIA De muzikale Kriya Familia uit Brazilië brengt Braziliaanse ritmes in een bijzondere familiespektakel voor kinderen en de hele familie. Met vader Júlio Pimentel en zijn kinderen: Júlio en Pedro. zo 16 11:00, Casa Munganga, € 7,50 GROTE HARRY BANNINK PODCAST ON TOUR FEESTELIJKE APOTHEOSE MET GASTEN Werkelijk álles wat Harry Bannink heeft aangeraakt, is in goud veranderd. De ‘Grote Harry Bannink Podcast On Tour’, begeleid door Dick van der Stoep en ingeleid en verklaard door Gijs Groenteman, wordt afgesloten met onder voorbehoud, Loes Luca, Remko Vrijdag, Frank Groothof, Diederik Ebbinge, Roosmarijn Luyten, Brigitte Kaandorp, Katinka Polderman e.v.a. zo 16 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 t/m € 26,50 WILLIAM KENTRIDGE + PHILIP MILLER - PAPER MUSIC Vaudeville, opera en film komen bij elkaar in dit absurdistisch-poëtische ‘ciné-concert’ van William Kentridge en componist Philip Miller. Een meeslepende voorstelling die het kolonialisme linkt aan diverse relativiteitstheorieën. zo 16 20:30, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 20,75 t/m € 40,75 MARCEL MUSTERS E.A. - PUBLIEK GEHEIM Porno, dating-apps en cyberseks, internet is dé plek om te experimenteren met seksualiteit. Heeft dat onze beleving van seks veranderd? Een theatrale presentatie van en door Marcel Musters, Pablo Cabenda, Eddy D. Lathan IV (dans) en Christopher Tym (VJ). di 18 t/m za 29, Theater Bellevue, € 11,FRANS VAN DEURSEN E.A. PETER R. DE WOLF Een humoristische theatervoorstelling met een scherp randje, gebaseerd op ‘Peter en de Wolf ’ van Prokofjev, verteld door Frans van Deursen en gespeeld door een ensemble van het Nederlands Kamerorkest o.l.v. Stef Collignon.
di 18, wo 19 20:30, Compagnietheater, € 17,50 THOMAS, SACHA EN JOS HERINNERINGEN AAN MIJN BROER Na het succes van de voorstelling ‘Een vorig leven’ die Toon Tellegen voor Thomas, Sacha en Jos schreef, spelen zij nu de voorstelling ‘Herinneringen aan mijn broer’. Een beeldende vertelling gebaseerd op ‘De Seringenboom’, Tellegens nieuwste boek dat hij schreef na het overlijden van zijn oudere broer. di 18 t/m wo 19 20:30, Theater Bellevue, € 11,BRYCE DESSNER E.A. TRIPTYCH (EYES OF ONE ON ANOTHER) Componist Bryce Dessner (The National), librettist Korde Arrington Tuttle en regisseur Kaneza Schaal laten het publiek met nieuwe ogen naar de foto’s van Robert Mapplethorpe kijken en staan stil bij de urgente vragen over ras, seksualiteit en objectificatie die Mapplethorpe blijft oproepen. Ze plaatsen de fotograaf te midden van zijn eigen werk en teksten van onder anderen Patti Smith, Essex Hemphill en Tuttle. De muzikale uitvoering is in handen van onder meer het fenomenale vocaal ensemble Roomful of Teeth en Asko|Schönberg. wo 19 20:30, Internationaal Theater Amsterdam, € 21,DE VERLEIDERS #NIKSTEVERBERGEN Een vlijmscherp theaterstuk over de Facebooks, Apples en Googles van deze wereld. Het schrikbeeld uit Orwells bestseller 1984 is nu realiteit, zonder dat iemand het erg vindt! We hebben immers ‘#niksteverbergen’. De verleiders tonen echter aan dat iedereen geheimen heeft die niet onthuld mogen worden… wo 19 t/m z0 23 diverse aanvangstijden, DeLaMar Theater, € 27,50 SARA VAN NES - FOMO Een Millennial-performance over een f*cking eenzame chick met een lange selfiestick... vr 21, za 22 20:30, Theater Bellevue, € 11,- t/m € 16,50 KRYSTIAN LUPA + NOWY TEATR - PROCES Wat als de fictie van Kafka werkelijkheid wordt? Met video, een grote cast en zijn kenmerkende oog voor de hypocrisie van de mens toont Lupa de actualiteit van Kafka’s werk. vr 21 17:00, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 44,75
advertentie
Bruckner Symfonie
7
vr 7, za 8 juni Het Concertgebouw orkest.nl
IM
17-05-19 13:40
TIP 5610 LEZING & DEBAT
juni 2019
KRANT
HOUD JE VAN DISCUSSIE EN DEBAT? DAN ZIJN DIT DE TIEN LEZINGEN DIE JE DE KOMENDE MAAND NIET MAG MISSEN.
1) EXPEDITIE POETRY #3: CHINA
6) ARTIS-ACADEMIE SPECIAL: FRANS DE WAAL
1.
In de reeks Expeditie Poetry vertellen ‘gidsen’ over de poëzie van een land, moedertaalsprekers lezen voor, muzikanten zorgen voor muziek achter de woorden. Met hoogleraar Maghiel van Krevel en vertaler Silvia Marijnissen. De Nieuwe Liefde, 2 juni, 16:00u
Frans de Waal (psycholoog en bioloog) praat over (zelf) bewustzijn en emoties bij dieren. De Waal laat zien dat er zoiets bestaat. Mariska Kret gaat met hem in gesprek over de emotionele 6. kanten van dierlijke en menselijke omgangsvormen. Artis, 16 juni, 20:00u
2) NIEUWE HELDEN GEZOCHT
De tweede editie van het internationale stedelijk innovatiefestival. Met programma’s over stedelijke vraagstukken zoals circulariteit, mobiliteit, de energietransitie en duurzame voedselsystemen. Centrale vraag: Hoe maken we samen steden van de toekomst? Zie voor info Pak7. huis de Zwijger. 17 t/m 23 juni, diversie locaties in Amsterdam
MEE O VE NK E R D
3) IT’S IN OUR DNA
2.
Elk persoonskenmerk is een 3. stukje code: zwart haar, korte vinders, allemaal terug te voeren op je genetische code. Maar hoe werkt DNA eigenlijk precies? En wat kunnen we via het genoom leren over de menselijke geschiedenis? Een lezing door bioloog Mirte Bosse (Universiteit Wageningen). De Rode Hoed, 4 juni, 20:00u
JE
STAD • WIN
festival
4) NRC CORRESPONDENTENAVONDEN
Eens in de twee jaar komen alle buitenlandcorrespondenten van NRC tegelijk naar Nederland. Daarom organiseert NRC twee Correspondentenavonden (Europa en Wereld) met interviews, lezingen en gesprekken. O.a. met Emilie van Outeren (Warschau) over de uitholling van de rechtsstaat in Oost-Europa en Garrie van Pinxteren (Peking) over privacy in China. Pakhuis de Zwijger, 5 en 6 juni, 20:00u
5) GOED NIEUWS IS GEEN NIEUWS?
Nieuws komt van alle kanten op ons af en wordt in onze filterbubbel zo lekker mogelijk opgediend. In deze NEMO Kennislink Live vertellen wetenschappers waarom we zoveel slecht nieuws lezen, wat het effect daarvan is en of de filterbubbel nou bestaat of niet. NEMO Science Museum, 11 juni, 20:00u
V
ARTEN P KA .33 RIJ
Superman, Michiel de Ruyter, Johan Cruijff. Dat zijn echte helden. Maar is heldenverering nog wel van deze tijd? De Nederlandse ‘zeehelden’ vielen afgelopen jaren van hun sokkel en de #MeToo discussie ontmaskerde vele sterren. Is heldenverering naïef? Met neerlandica en filosoof Lotte Jensen en historici Nancy Jouwe en Marjan Schwegman. De Balie 3 juni, 20:00u
7) WEMAKETHE.CITY 2019
8) SCHRIJVERS OP DE VLUCHT
Jaarlijks wordt op Wereldvluchtelingendag stilgestaan bij de situatie van talloze ontheemden wereldwijd. De Balie staat deze dag in het teken van alle schrijvers die gevlucht zijn. Hoe is het om je moedertaal nooit meer om je 8. heen te horen? Hoe pak je de draad weer op? In dit programma spreken een zestal gevluchte schrijvers over hun werk en ervaringen. De Balie, 20 juni, 20:30u
9) EEN NIEUWE BLIK OP HET ZONNESTELSEL
4.
9.
5.
TXTradio, het online platform voor lezingen, interviews en debat, selecteert elke maand tien interessante bijeenkomsten. WWW.TXTRADIO.NL
UK AGENDA JUNI2019_MARTIJN_2_SV1_MB.indd 56
De mensheid is al eeuwen bezig om de oorsprong van ons zonnestelsel te begrijpen. Tegenwoordig sturen we satellieten naar planeten om te zoeken naar water en andere organische stoffen die nodig zijn voor ‘aards’ leven. Dit KNAWsymposium gaat in op deze ruimtemissies en wat we van ze te weten komen over ons zonnestelsel. (Gedeeltelijk Engelstalig) OBA, 26 juni, 19:00u
10) BARTS BOEKENCLUB
Een hele avond over Rembrandt van Rijn. Bart Gielen ontvangt Gerdien Verschoor, die het boek schreef Het meisje en de geleerde. Kroniek van twee 10. verloren gewaande Rembrandts. Kunsthistorica Wieteke van Zijl laat ons met andere ogen kijken naar de schilderijen Het meisje en De geleerde. Betty Asfalt Complex, 26 juni, 20:30u
LLECA TEATRO - BACANAL CHIPOTE, DANSEN OP DE DODEN Een voorstelling gemaakt door Nicaraguaanse theatergroep Lleca Teatro die vorig jaar meedeed aan de massale protesten tegen de regering, die op bijzonder gewelddadige wijze onderdrukt werden. De theatergroep gaat op zoek naar antwoorden in hun lichamen. Gewonde lichamen die nog nabeven van het geweld. vr 21 20:30, Plein Theater, € 11,- t/m € 14,ZID THEATER - ODYSSEE VAN VERLEDEN NAAR HEDEN ZID Theater werkt samen met het Griekse Omma Studio Theater en het Italiaanse Teatro Potlach in een uniek internationaal en multidisciplinair theaterproject onder de titel, ‘Odyssee – van verleden naar heden’: een theatrale ontmoeting tussen drie Europese culturen, in drie talen en met drie artistieke vormen van theater: toneel, dans, en muziek. En dat alles in interactie met het publiek. za 22 20:00, zo 23 13:00, ZidTheater, € 5,- t/m € 7,50 UJALA EN MCE - NATAK: AMIR GARIB De voorstelling vertelt het verhaal van de twee families Aloewala en Phoetkauri. Zakenman Dhaniram Aloewala, die succesvol is geworden met zijn aloe(aardappel)bedrijf, heeft een dochter. De arme Phoetkauri en zijn vrouw hebben een zoon. Phoetkauri droomt van een rijk leven. En dan worden de kinderen verliefd op elkaar… zo 23 15:00, Theater De Meervaart, € 15,AAF BRANDT CORSTIUS WELKOM BIJ MIJN ZIELIGE JEUGD Is een zielige jeugd een goudmijn voor een schrijver?Toen Aaf Brandt Corstius zes jaar was, stierf haar moeder, gaf haar vader haar hondje weg en verhuisde het gezin op stel en sprong naar Amerika. Daar begon het zielige deel van haar jeugd, waar ze u welkom bij heet. (try out) di 25 t/m za 29 20:30, Theater Bellevue, € 11,- t/m € 15,AMSTERDAM MUSICAL CHICAGO Moord, hebzucht, ontrouw, verraad. Dat is de musical Chicago. De vraag is niet wie het gedaan heeft, maar wie er het beste vanaf komt. Amsterdam Musical mag als eerste amateurmusicalvereniging deze bekende musical op de planken te zetten. do 27 t/m 30 diverse aanvangstijden, CC Amstel, € 23,-
DANS
KRIS VERDONCK E.A. - SOMETHING (OUT OF NOTHING) Deze nieuwe voorstelling presenteert de mens, de performer, als spook in wereld die zelf steeds meer ‘bespookt’ wordt door technologieën, nakende destructie en tanende democratieën. Performers en robots lopen door elkaar heen, nauwelijks van elkaar, of zelfs van het decor, te onderscheiden: levende en dode materie delen dezelfde ruimte. za 1 20:15, Theater De Meervaart, € 18,DJINO ALOLO SABIN PIKI PIKI Congolees multitalent Djino Alolo Sabin is als danser opgeleid in Studios Kabako en danst inmiddels bij o.a. de Franse cho-
reograaf Boris Charmatz. Zijn politieke solo is ingegeven door twee voorwerpen bij zijn ouderlijk huis: een busje dat niet meer reed en het portret van zijn opa dat heel zijn jeugd prominent in de huiskamer hing. ma 3, di 4 19:30, Frascati, € 15,DE ZES BRANDENBURGSE CONCERTEN Violist Amandine Beyer voert barokensemble B’Rock aan in de live uitvoering van Bachs muziek. Hiertegenover zet choregraaf Anne Teresa De Keersmaeker zestien dansers uit verschillende Rosasgeneraties, het grootste ensemble waarmee ze ooit werkte. do 6 t/m za 8 20:15, Koninklijk Theater Carré, € 21,50 NATIONALE BALLET JUNIOR COMPANY Het programma bestaat uit maar liefst zes balletten waaronder twee wereldpremières en twee balletten die nieuw zijn op het repertoire van de Junior Company: ‘Paquita Suite’ van Rachel Beaujean (naar Marius Petipa), ‘Fuse’ van Charlotte Edmonds, ‘What Got You Here’ van Daniela Cardim, ‘Withdrawn’ vanMilena Sidorova, ‘Mesmer’ van Wubkje Kuindersma en ‘Revelry’ van Ernst Meisner. vr 7 20:30, Vondelpark Openluchttheater, gratis NHLANHLA MAHLANGU ENYANGENI / URSONATE Choreograaf en componist Nhlanhla Mahlangu regisseert een emotionele reis waarin de verticale beweging centraal staat. Drie danseressen en zes mannelijke muzikanten spelen een provocatieve, energieke performance van dit Zuid-Afrikaanse multitalent. William Kentridge brengt aansluitend zijn eigen interpretatie van de ‘Ursonate’. Hij nam het beroemde klankdicht uit 1932 van de Duitse Kurt Schwitters als vertrekpunt voor een vrolijke performance. za 8 20:30, zo 9 16:00, Frascati, € 19,URBAN HEROES & ICK MY TIME IS NOW In ‘My Time is Now’ gaan jongeren vanuit verschillende leefomgevingen in Amsterdam op zoek naar hun plek in de stad. Jongeren die, gescheiden door onzichtbare muren, normaliter niet met elkaar in aanraking komen. Onder begeleiding van choreograaf en coach Jesus de Vega en een team Urban dans docenten gaan ze op zoek naar hun gezamenlijke visie over Amsterdam, met de vraag: Waarom is Amsterdam mijn stad? zo 9 17:00, Theater De Meervaart, € 10,CONNY JANSEN DANST FRATELLO | SORELLA Davide Bellotta is als danser een van de vaste gezichten bij Conny Janssen Danst, maar daarnaast ook filmmaker, muzikant én choreograaf. In zijn choreografie laten jonge talenten, die dit seizoen bij Conny Janssen Danst de eerste stappen van hun professionele danscarrière zetten, een knisperende dans vol energie en jeugdigheid zien waarvoor Bellotta zich laat inspireren door de bijzondere band tussen broers en zussen. vr 14 20:30, Vondelpark Openluchttheater, gratis JUMP DANSDAG 2019 ‘Jump’, de fanclub van Het Nati-
17-05-19 13:40
juni 2019
UNBOXING BALLET De sterren van de toekomst staan in een programma dat klassiek ballet op het hoogste niveau koppelt aan werken van eigenzinnige choreografen als Daniela Cardim, Wubkje Kuindersma en Milena Sidorova. do 27 19:30, Internationaal Theater Amsterdam, € 15,- DE DUTCH DON’T DANCE DEVISION - BLACK & WHITE Een voorstelling die als een trein voorbijraast door het soms ruige landschap van dans en ballet, met meesterwerken uit de 19e eeuw, wereldpremières en een ballet van onder andere de internationaal vermaarde choreograaf Nils Christe. Ballet ‘Black & White’ is een toegankelijke balletvoorstelling met spannende contrasten waarin romantiek, humor én abstractie hand in hand gaan. vr 28 20:30, Vondelpark Openluchttheater, gratis
CABARET
STAND-UP COMEDY SHOW (NL) De top van de Nederlandse comedians. elke vr, za 20:30, Comedy Café, € 15,IMPROV COMEDY SHOWS Boom Chicago zet grappige, slimme comedy shows (EN) neer in haar theater aan de Rozengracht. elke wo t/m vr 20:30, za 20:00, zo 19:00, Boom Chigaco, € 10,COMEDYTRAIN Comedytrain is een verrassingspakket: Je weet nooit van tevoren wie er precies komen spelen, behalve dan dat het een exquise selectie uit het Comedytrain collectief betreft. elke wo, do, vrij & za 20:30, Toomler, € 11,50 THE JAM SOCIETY A COMEDY CABARET The Jam Society gehost door Daniel Matias Ferrer presenteert een dolkomische avond vol cabaret en muzikale extravaganza met komedie, muziek, magie en theater! za 1 20:30, Betty Asfalt Complex, € 15,- t/m € 20,RUNDFUNK WACHSTUMSSCHMERZEN Na de succesvolle televisieserie is ‘Wachstumsschmerzen’ de
en gooit alle ballast de deur uit. Een ouderwets gezellige Bloemen show, met bekende en onbekende liedjes, onvoorspelbare conferences, hilarische typetjes, prachtige jurken en dito decor. wo 12 20:00, DeLaMar Theater, € 25,50 ESMEE FRANKEN
NIEMANDSLAND - MOVEMENTALIST Curator Vincent Verburg nodigt artiesten om te performen vanuit een gezamenlijke focus. Het thema is elke avond anders en faciliteert de kruisbestuiving tussen disciplines zoals dans, theater, performance, tekst, muziek, visuele kunst en licht. In deze editie ontmoeten elkaar: Manuela Lucia Tessi, Izabela Pacewics, Maria Mavridou, Makiko Ito, Dayna Martinez Morales, Vincent Verburg, Bernt Nellen, Renato Ferreira en Ellen Knops. do 20 20:00, Plein Theater, € 11,- t/m € 14,-
TOP 3 CABARET
KIKI SCHIPPERS – WAAR Ze is eigenwijs. Dat is waar. Ze is ontwapenend. Ook waar. Ze is kwetsbaar en fel. Allemaal waar. Maar vooral is ze Kiki Schippers. Ze won Cameretten en de Annie M.G. Schmidtprijs. Haar debuut Wie Kijkt? werd luid bejubeld. In Waar zoekt Kiki naar haar ikik. Hoopt ze zichzelf tegen te komen. Haar ziel te vinden. Op haar onweerstaanbaar grappige, eigen eigenwijze wijze. De Kleine Komedie, 4 en 5 juni
PAUL VAN RAAK
onale Ballet, organiseert jaarlijks een Dansdag voor alle fans: een dansdag boordevol activiteiten voor iedereen van 4 tot en met 16 jaar. Naast de workshops is er een speciale voorstelling gedanst door de Junior Company én Het Nationale Ballet. za 15 13:15, Nationale Opera & Ballet, € 5,-
ANNE & LISA In Weltschmerz doorgronden Anne van der Lelie en Lisa van Schagen personages die niet bepaald vooraan stonden toen geluk en liefde werden uitgedeeld. Met snelle sketches en absurde situaties, waar iedereen zijn vraagtekens bij zet, brengen zij een ode aan de onvolmaaktheid van de wereld. Het debuutprogramma van dit absurdistisch cabaretduo belooft een wonderlijke en bovenal een humoristische avond te worden. Bellevue, 18 t/m 20 juni
REGGIE WATTS De Amerikaanse musicus en komiek Reggie Watts maakt absurde, grappige comedy. Zonder rode draad, maar met vreemde sketches, hilarische aanzetten en bijzondere imitaties. Met zijn sample-apparaat creëert hij ter plekke de meest krankzinnige hiphopsongs vol vreemde geluidseffecten en stemvervormingen. Dit in combinatie met zijn aparte verschijning, afro, volle baard en een dikke Mart Smeets-trui maakt hem onvergetelijk. Melkweg, 21 juni
eerste voorstelling van het duo Rundfunk (Tom van Kalmthout en Yannick van de Velde). In een krankzinnige reeks snelle scènes, absurde grappen en slechte dans, behandelen de jongetjes het volwassen worden, omdat ze daar zelf ook nog lang niet klaar mee zijn. zo 2, ma 3 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 18,50
zo 9 20:15, De Kleine Komedie, 11,50
DE PARTIZANEN - HET LEVEN AN SICH Een avond vol rake sketches, hilarische dialogen en muzikale hits met Merijn Scholten en Thomas Gast die je mentale sneeuwglobe flink door elkaar zullen schudden. za 8 20:30, Vondelpark Openluchttheater, gratis MICHA WERTHEIM VOOR ALLE DUIDELIJKHEID Hij prikkelt. Hij tergt. Hij ontregelt. Hij is tegendraads. In dit pleidooi van Micha Wertheim voor alle duidelijkheid. Want we leven in duidelijke tijden. Het is steeds duidelijker wie de vijand is. En waar die zit. Het is ook duidelijk dat er fouten zijn gemaakt. En wie de fouten heeft gemaakt. En dus wordt de oplossing ook steeds duidelijker. Volgens Micha.
UK AGENDA JUNI2019_MARTIJN_2_SV1_MB.indd 57
HERMAN IN EEN BAKJE GEITENKWARK - VERPLICHT SPELEN Eén podium, vier jongens en een veelvoud aan absurde bedenksels. Benny, Polle, Rein en Rob zijn heel muzikaal en staan met aanstekelijke energie op het toneel. ma 10 20:15, De Kleine Komedie, 11,50 LEBBIS - HET AMSTERDAM VERHAAL In deze one-man-show gaat Lebbis zijn roots onderzoeken. Wat maakt Amsterdammers nou zo uniek? Zijn Amsterdammers te herkennen? En is er iets wat een Amsterdammer een Amsterdammer maakt? di 11 t/m za 22 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 t/m € 24,KARIN BLOEMEN SOUVENIRS Mensen verzamelen in hun leven een hele hoop spullen en herinneringen. Op een gegeven moment raakt hun huis en hoofd zo vol, dat het hoog tijd wordt eens goed op te ruimen. Karin Bloemen voegt de daad bij het woord
PATTON OSWALT De Amerikaans acteur, comedian en schrijver Patton Oswalt is vooral bekend als Spence Olchin uit ‘The King of Queens’ maar begon als stand-up comedian en debuteerde in 1994 op televisie in een aflevering van Seinfeld. Als comedian heeft hij al zeven comedyspecials en vijf comedyalbums op zijn naam staan. do 13 20:15, Theater De Meervaart, € 31,45 PIETER VERELST - AMAI Met keihard positivisme, knotsgekke sketches en ontroerende bespiegelingen treedt de Vlaamse comedian en acteur Pieter Verelst de wereld tegemoet. Zijn nieuwe voorstelling zit opnieuw vol met zijn typische humor en muzikale vondsten. Hij zoomt in op zijn generatie, materialisme, liefde, relaties, angst en wandelende takken. Want amai. Het is toch allemaal wat. (try-out) vr 14, za 15 20:30, Theater Bellevue, € 11,ROB SCHEEPERS - KOM MAAR OP Een scherpe, herkenbare en hilarische cabaretvoorstelling over de verrassende wending die het leven ineens kan nemen. Rob Scheepers werkte als marketeer toen hij werd gevraagd een nieuwjaarsconference te maken, waarmee hij bizar genoeg alle zalen beneden de rivieren uitverkocht. vr 14 20:30, DeLaMar Theater, € 12,50 MARTIJN KONING Hilarisch, absurd en bovenop de actualiteit, Martijn Koning zal het jaar 2019 te lijf gaan zoals alleen hij dat kan: met een onstuimige energie, denderend door de gebeurtenissen van het afgelopen jaar, porrend, uitdagend en van de hak op de tak. (try-out Oudejaarsconference 2019) za 15 20:30, Vondelpark Openluchttheater, gratis KEES VAN AMSTEL - EEN BANG JONGETJE DAT HELE ENGE DINGEN DOET Het leven is net een zwembad. Vindt hij. En hij zwemt niet. Kees van Amstel staat maar een beetje bang langs de kant. Toe te kijken. Hoe anderen het hoofd boven water proberen te houden. Althans, dat zegt zijn therapeut. Dan kun je twee dingen doen. Langs de kant blijven staan. Of vol het leven in duiken. Kees koos optie drie. Hij zocht een nieuwe therapeut. ma 17 20:15, De Kleine Komedie, € 11,25 t/m € 21,KATINKA POLDERMAN POLDERMAN DRAAGT EEN STEENTJE BIJ Polderman is één van de best bewaarde geheimen van de Nederlandse en Vlaamse theaters. Toch maakte ze al vier voorstellingen vol vrolijk cynisme, subtiele lompheid, engagement, rake observaties en doortimmerde liedjes. za 22 20:30, Vondelpark Openluchttheater, gratis CARIBBEAN COMBO De mannen van Caribbean Combo bestaande uit Jandino Asporaat, Murth Mossel, Roué
57
Verveer en Howard Komproe zetten een show neer vol met stand-up comedy en improvisatie theater waarbij ze het publiek van het begin van de show tot de laatste minuut laten bulderen van het lachen. ma 24, di 25 20:15, Theater De Meervaart, € 22,50 ARJEN LUBACH LIVE Hij speelde in het theater met het improvisatiecollectief Op Sterk Water en vormde met Tim Kamps het Monica Da Silva Trio. Zijn televisie-avontuur bezorgde hem met ‘Zondag met Lubach’ een miljoenenpubliek, een Nipkowschijf en de Televizierring. Omdat bloed kruipt waar het niet gaan kan is Arjen terug in het theater. Alleen. Met een comedyshow vol persoonlijke verhalen, muziek en observaties. vr 28, za 29 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 21,-
FESTIVALS
HOLLAND FESTIVAL De 72ste editie vindt plaats op diverse locaties en toont de beste podiumkunsten van over de hele wereld. Met dit jaar ‘associate artists’ de Zuid-Afrikaanse beeldend kunstenaar William Kentridge en de Congolese danser, choreograaf en regisseur Faustin Linyekula. t/m zo 23 diverse aanvangstijden, diverse prijzen SNEAKERNESS Sneakerness is een van de grootste sneakerbeurzen. Verschillende merken, shops en privé verkopers uit heel Europa komen naar Amsterdam om een waanzinnige selectie van de laatste, meest exclusive sneakers te tonen en verkopen. Voor de echte sneakerfan! za 1, zo 2 12:00, Kromhouthal, € 11,- t/m € 16,AMSTERDAM OPEN AIR Amsterdam Open Air presenteert een line-up met de beste opkomende plaatselijke en internationale talenten verspreid over 9 stages. Met o.a. Claptone, Kerri Chandler, Netsky, Broederliefde, Joris Voorn, Henrik Schwarz en Kris Kross Amsterdam.Het elektronische muziek-, visual arts en culinair festival wordt gehouden in het Gaasperpark. za 1, zo 2 12:00, € 49,50 AMSTELLANDDAG 2019 Op de 13e Amstellanddag zal Amstelland, de groene long van Amsterdam, zich presenteren aan het publiek. Op tientallen locaties staan de deuren open, om zo de natuur, cultuurhistorie, kunst, culinaire delicatessen en nog veel meer wat Amstelland zo divers en bijzonder maakt, te zien en te beleven. zo 2 10:00, gratis ROEF FESTIVAL Het Rooftop festival brengt je naar ongekende hoogtes. Bezoekers kunnen het dak op bij diverse locaties in Amsterdam Oost, Centrum, West, Noord en de Zuidas. Met op de deelnemende daken: opkomende livebandjes, theatrale voorstellingen, groene innovaties met bijzondere uitzichten over Amsterdam. Met onder meer dj’s Michiel Sekan en de levende legende Rob Manga (Hotel Jakarta) en intieme woordkunst (Café Rouge). vr 7 17:00, za 8 13:00, diverse locaties, € 7,50 t/m € 46,25
17-05-19 13:40
58
KRANT
RED LIGHT JAZZ FESTIVAL Jazz Festival in en rondom het wallengebied met o.a. Adriane Callas Trio, Amstel Big Band, Bruut!, Carly E., Duo Dulfer Directie en het Jasper Blom Quartet ft. Pablo Held. vr 7 t/m zo 9 diverse aanvangstijden en locaties, diverse prijzen PLEINVREES FESTIVAL Op dit house festival hoor je de meer melodische sounds van elektronische muziek. De line-up is een mix van creatieve live acts en dj’s. Met onder andere Bob Moses (club set), Fritz Kalkbrenner, Jan Blomqvist & Band (live), Lane 8, Lee Burridge, Monolink (live), N’to (live), Polo & Pan (live), Recondite B2B Marcus Worgull en meer! za 8 12:00, NDSM-werf, € 44,50 VURIGE TONGEN Tijdens het Pinksterweekend zal Ruigoord wederom het podium zijn voor een culturele kruisbestuiving met een zoete inval van talloze dichters, schrijvers, muziek, theater, film, markt en een kinderprogramma. zo 9, ma 10 13:00, Ruigoord, gratis DOEK FESTIVAL dOeK is een Amsterdams collectief van jazzmuzikanten met een voorliefde voor improvisatie. Met workshops en optredens van o.a. Kaja Draksler, Jasper Stadhouders en Michael Moore. vr 14 t/m zo 16 diverse aanvangstijden en locaties. ITS FESTIVAL Het International Theatre School Festival is een platform voor ideeën, experimenten en vernieuwingsdrang. Zes dagen lang een bruisende ontmoetingsplek voor theaterstudenten, professionals én voor het theaterpubliek, dat kennismaakt met nieuwe ontwikkelingen en de nieuwste generatie theatermakers. wo 19 t/m ma 24 diverse aanvangstijden en locaties, diverse prijzen KERKENNACHT Dwaal door de Oude Kerk (het oudste gebouw van Amsterdam) of bewonder de schoonheid van de Nicolaasbasiliek. Tijdens de Kerkennacht is er van alles te beleven in de meest pittoreske en belangrijke kerken van Amsterdam. vr 21, za 22, zo 23. LOOSE ENDS Garage, punk, post-punk en wave op de NDSM-werf met optredens van onder andere Sleaford Mods, Fontaines D.C., Metz, Iceage, Sunflower Bean, Pip Blom, advertentie
juni 2019
AGENDA
Crows, Yak, Korfbal, Feels en Ploegendienst. zo 23 12:00, NDSM werf, € 48,75
TOP 3 EXPO
door Hella Niemeijer
NOMADS FESTIVAL House muziek staat centraal met underground dj’s en producers in de line-up, maar ook met techno, disco en funk. De zevende editie van dit elektronische muziekfestival wordt aangekleed, geïnspireerd door inheemse stammen van overal ter wereld. Nieuwe locatie nog niet bekend za 29 12:00, € 30,66
DIVERSEN
OPENING VONDELPARK OPENLUCHTTHEATER De officiële opening van het Vondelpark Openluchttheater met muziek van Jeangu Macrooy, Kita Menari en Breakdancecollectief 155 (éénvijfvijf ). zo 2 14:00, Vondelpark Openluchttheater, gratis
BEZOEKERSCENTRUM AMSTERDAMSE BOS
Bezoekerscentrum van het grootste stadsbos van Nederland. Bosbaanweg 5, tel. 545 61 00 www.amsterdamsebos.nl
ANNE FRANK HUIS ELSPETH DIEDERIX – WHEN RED DISAPPEARS Elspeth Diederix, een van Nederlands meest eigenzinnige kunstfotografen op het gebied van de natuur, richt zich voor haar serie When Red Disappears op de verscholen onderwatertuin van de Zeeuwse wateren. De bodembegroeiing van dit koude, troebele, groengrijze water blijkt een ongekende visuele rijkdom te bieden. Haar onderwaterfoto’s hebben opmerkelijke raakvlakken met de schilderkunst en roepen associaties op met abstract-expressionistische schilderijen uit de jaren 1940 en 1950. Huis Marseille, vanaf 8 juni
OLAV MOL EN JACK PLOOIJ DE FORMULE 1 SHOW Een razendsnel theatercollege waarin commentatoren Olav Mol en Jack Plooij een kijkje achter de schermen geven bij de Formule 1. Met interessante feitjes, anekdotes en geheimen van coureurs, voor kenners én leken. di 4 20:00, DeLaMar Theater, € 27,50 CYCLE TOUR AMSTERDAM Organisator Le Champion heeft routes uitgezet langs pittoreske dorpjes, molens en natuurgebieden die je Groot Amsterdam laten ontdekken. Met de start en finish op de ArenA Boulevard ontdek je Amsterdam en omstreken op de fiets. De routes gaan over afstanden van 50, 80, 110 en 145 km. Het officiële goede doel van de Cycle Tour Amsterdam is Stichting Spieren voor Spieren. zo 9 09:00 GRID: THE BIGGER PICTURE SHOW Een uniek evenement rond het monumentale werk GRID van Robert Smit. In het kunstwerk vormen 32 tweeluiken samen een caleidoscopisch schaakbord met een imposante grootte van 16 bij 16 vierkante meter. Tijdens dit evenement zie je meerdere concerten, performances, masterclasses en dans gerelateerd aan GRID. do 13 t/m zo 16 diverse aanvangstijden, NDSM-loods, gratis MISTER MOTLEY - LANDLOOS Mister Motley, een online tijdschrift dat beeldende kunst en leven aan elkaar knoopt, presenteert i.h.k.v. het Holland Festival artikelen over utopisch denken, interviews met festivalkunstenaars, fotoreportages van stukken Nederlands niemandsland, reisverslagen over landen die niet meer bestaan en essays over hoe kunst zich nooit laat beperken door landsgrenzen. Deze serie wordt afgesloten met een bijeenkomst waarin met bezoekers, schrijvers en kunstenaars de balans wordt opgemaakt. za 15 17:00, Frascati, € 8,DELAMAR PEUTERFESTIJN (2+) Muzikale theatershows, vrolijke meet & greets en gezellige activiteiten voor peuters én hun (groot)ouders. En de leukste tv-figuren komen langs! Zo geeft Peppa Pig een theatervoorstelling over een groot verrassingsfeest, is er een mini-show van Woezel
UK AGENDA JUNI2019_MARTIJN_2_SV1_MB.indd 58
beroemde Hilversumse sanatorium van de architecten Jan Duiker en Bernard Bijvoet. t/m 12 januari 2020 Oostzaanstraat 45, tel. 686 85 95 www.hetschip.nl
De onderduikplaats waar Anne Frank haar dagboek schreef tijdens de Tweede Wereldoorlog. Prinsengracht 267, tel. 556 71 05 www.annefrank.org
DE APPEL ARTS CENTRE
Kunstencentrum exposities op locatie, tel. 625 56 51 www.deappel.nl
ARCAM
Architectuurcentrum Amsterdam Collective Comeback – De terugkeer van collectieve architectuur in Amsterdam. t/m 23 juni Prins Hendrikkade 600, tel. 620 48 78 www.arcam.nl
ARTIS
WILLIAM KENTRIDGE Een terugkerend thema in de tien korte animatiefilms 10 Drawings for Projection (1989-2011) is de recente Zuid-Afrikaanse geschiedenis. Uitgangspunt voor de animaties zijn de houtskooltekeningen die Kentridge overtekent, weer weg gumt en daarmee in beweging zet. Ze refereren o.a. aan historische gebeurtenissen zoals het bloedbad van Sharpeville, de vrijlating van Nelson Mandela en de afschaffing van Apartheid. Eye, vanaf 3 juni & Pip en mag je op de foto met Dora & Diego. za 15, zo 16 diverse aanvangstijden, DeLaMar Theater, € 17,50 FINALE KONINKLIJK CONCERTGEBOUW CONCOURS 2019 Na een videovoorronde via YouTube, de halve finale in de Kleine Zaal én een masterclass, is het dan nu zover: de finale van het Koninklijk Concertgebouw Concours 2019! Vijf jonge musici laten van zich horen op het podium van de Kleine Zaal. De jury bestaat uit vijf Nederlandse topmusici: Vincent de Kort, Julia Philippens, Raaf Hekkema, Thomas Beijer en Babette Labeij. zo 16 15:00, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 12,50 INTERNATIONAL YOUNG PATRONS GALA Het International Young Patrons Gala is de enige avond van het jaar waarop opera en ballet het podium delen. Een zaalprogramma vol unieke en gevarieerde optredens van de crème de la crème van de opera- en balletwereld. Daarna gaat het feest door in de foyer van Nationale Opera & Bal-
HELEN VERHOEVEN Helen Verhoeven flirt graag met verschillende kunsthistorische tradities en botsende stijlen. Ze maakte tientallen nieuwe, zeer gevarieerde werken voor Schamerkat en reageert hiermee op De schatkamer! De diversiteit van deze tentoonstelling zette Verhoeven aan tot het maken van een eigen microverzameling die bestaat uit schilderijen, glas-in-loodwerken, neonkunst, textiel, keramiek, stopmotionfilm en sculpturen. Hermitage, t/m 5 januari let met dj’s én met na het feest een zeer exclusieve afterparty op een externe locatie. vr 28 19:30, Nationale Opera & Ballet, € 69,- t/m € 130,-
MUSEA
De oudste dierentuin van Nederland met olifanten, pinguïns, giraffen, zeeleeuwen, apen, kamelen, duizenden vlinders in het vlinderpaviljoen, een aquarium en nog veel meer. De staat van natuur Foto’s van de Duitse fotograaf Claudius Schulze die hij maakte tijdens zijn reis door Europa op zoek naar het Europese landschap. Plantage Kerklaan 38, tel. 0900278 47 96, www.artis.nl
APPIE BAANTJER MUSEUM
In de kelder van café Heffer, vlakbij de plek waar Baantjer jarenlang werkte als rechercheur. Oudebrugsteeg 7, tel. 428 44 88 www.heffer.nl
DE BAZEL
Vijzelstraat 32, tel. 723 0560 www.debazelamsterdam.com
BIJBELS MUSEUM
Ontmoetingsplaats voor bijbel, kunst en cultuur in een monument. In het Cromhouthuis. Dit is mijn verhaal - Over geloof, hoop en inspiratie. t/m 27 oktober Herengracht 366, tel. 624 24 36 www.bijbelsmuseum.nl
ALLARD PIERSON MUSEUM
BIJZONDERE COLLECTIES UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM
AMSTERDAM MUSEUM
COBRA MUSEUM
Archeologisch museum van de Universiteit van Amsterdam. Oude Turfmarkt 127, tel. 525 25 56 www.allardpiersonmuseum.nl De geschiedenis van Amsterdam vanaf de middeleeuwen. Fashion Statements - Mode en identiteit, toen en nu. t/m 8 september Kalverstraat 92, tel. 523 18 22 www.amsterdammuseum.nl
AMSTERDAM PIPE MUSEUM Overzicht van de rookcultuur. Prinsengracht 488, tel. 421 17 79 www.pipemuseum.nl
MUSEUM HET SCHIP DE AMSTERDAMSE SCHOOL Museum Het Schip toont de schoonheid van de Amsterdamse School in volle glorie. Zonnestraal, Schip op de heide De tentoonstelling toont de geschiedenis van dit wereld-
Cultureel erfgoed tentoonstellingen in historische panden. Oude Turfmarkt 129, tel. 525 73 00 www.bijzonderecollecties.uva.nl De CoBrA-beweging was een van de belangrijkste kunstbewegingen in de 20ste eeuw. Het Cobra Museum toont steeds in wisselende tentoonstellingen haar CoBrA-collectie. Kati Horna - Compassie en engagement Kati Horna legde als fotograaf tal van grote omwentelingen in de twintigste eeuw vast. t/m 30 juni Ata Kandó – Hongaarse Vluchtelingen en Slaaf of Dood Werk van de geëngageerde documentaire fotograaf Ata Kandó, Hongaars van origine en opgeleid door József Pécsi. Eva Besnyö – Dolle Mina In de getoonde werken is te zien dat Eva Besnyö haar fotografische werk wil inzetten voor
17-05-19 13:40
59
juni 2019 maatschappelijke verandering. t/m 30 juni Anette Brolenius - Unsung Anette Brolenius richt zich als portret- en documentaire fotograaf op de verbeelding van sociaalmaatschappelijke vraagstukken. t/m 30 juni Sandbergplein 1, Amstelveen, tel. 547 50 50 www.cobra-museum.nl
CROMHOUTHUIS
Stadspaleis uit de Gouden Eeuw. Stylistencollectief The Wunderkammer is verantwoordelijk voor de hedendaagse inrichting en aankleding van de vertrekken. Herengracht 366, tel. 624 24 36 www.cromhouthuis.nl
DIAMANTMUSEUM
Een reisverhaal. Een reis die 200 km onder de aardkorst begint en eindigt in de ring aan uw vinger. Paulus Potterstraat 8, tel. 30 55 300 www.diamantmuseumamsterdam.nl
VAN EESTEREN MUSEUM
Museum over de stedenbouw kundige Van Eesteren en de Westelijke Tuinsteden. Zeitgeist Bauhaus In deze tentoonstelling wordt getoond hoe de Bauhaus stijl effect heeft gehad op leven en wonen in Amsterdam. Centraal staat de architectuur en stedenbouw van de stad, met name die van Nieuw-West. Inclusief een divers randprogramma en Bauhauswandeling. t/m 8 december Noordzijde 31, tel: 447 1857 www.vaneesterenmuseum.nl
EYE FILMMUSEUM
Dagelijks voorstellingen. Informatieen documentatiecentrum. William Kentridge - 10 Drawings for Projection (1989-2011) vanaf 3 juni IJpromenade 1, tel. 589 14 00 www.eyefilm.nl
FOAM AMSTERDAM
Centrum voor fotografie, ontmoet-ingsplek voor fotografen en discussieplatform. Scheltens en Abbenes - ZEEN t/m 5 juni Tyler Mitchell - I Can Make You Feel Good t/m 5 juni Changing Views – 20 Years of Art Collection Deutsche Börse t/m 7 juli Lilian Kreutzberger - Whiteandgold && Blackandblue. Multimediaal werk dat een sterke fotografische dimensie heeft: ongrijpbaar en raadselachtig en gelijktijdig zeer tastbaar. t/m 7 juli Alex Prager - Silver Lake Drive In de tweede solotentoonstelling van Alex Prager in Foam wordt teruggeblikt op ruim tien jaar werk van de Amerikaanse fotograaf en filmmaker. t/m 4 september Keizersgracht 609, tel. 551 65 00 www.foam.org
VAN GOGH MUSEUM
De grootste collectie werken van Vincent van Gogh ter wereld. Paulus Potterstraat 7, tel. 570 52 00 www.vangoghmuseum.nl
HET GRACHTENHUIS
17e-eeuws grachtenpand met de geschiedenis van de grachtengordel én de kunst van de Gouden Eeuw. Herengracht 386, tel. 421 16 56 www.hetgrachtenhuis.nl
HERMITAGE AMSTERDAM
De schatkamer! Meesterwerken uit de Hermitage. t/m 25 augustus Helen Verhoeve - Schamerkat Verhoeven maakte tientallen nieuwe, zeer gevarieerde werken voor deze installatie en reageert hiermee op De schatkamer!, de naastgelegen tentoonstelling met meesterwerken uit 25.000 jaar kunstgeschiedenis. t/m 5 januari Amstel 51, tel. 530 87 55, www.hermitage.nl
HOLLANDSCHE SCHOUWBURG
Ooit een theater, nu een monument met een tentoonstelling, ter nagedachtenis aan de duizenden joden die in de WOII vanuit dit gebouw werden gedeporteerd naar de concentratiekampen. Plantage Middenlaan 24, tel. 531 03 40, hollandscheschouwburg.nl
DE HORTUS
Een van de oudste (1682) botanische tuinen. In het jaar 2019 zal de Hortus Botanicus Amsterdam in het teken staan van planten en gezondheid. Plantage Middenlaan 2 A, tel. 625 90 21, www.dehortus.nl
HORTUS BOTANICUS
In 1967 opgezet ten behoeve van onderwijs en onderzoek. Van der Boechorststraat 8, tel. 598 93 90, www.vu.nl
HUIS MARSEILLE
Eigentijdse en historische fotografie in 17e-eeuws pand. Deana Lawson De Amerikaanse fotograaf Deana Lawson (Rochester, 1979) wordt geroemd als een van de meest fascinerende fotografen van haar generatie. vanaf 8 juni Elspeth Diederix - When Red Disappears vanaf 8 juni Keizersgracht 401, tel. 531 89 89 www.huismarseille.nl
INTERNATIONAAL INSTITUUT VOOR SOCIALE GESCHIEDENIS
Een van de grootste documentatieen onderzoekscentra ter wereld op het terrein van sociale geschiedenis en geschiedenis van de arbeidersbeweging. Cruquiusweg 31, tel. 668 58 66 www.iisg.nl
JAN VAN DER TOGT MUSEUM Klaas Gubbels - De keuze van de kunstenaar Naar aanleiding van zijn vijfentachtigste verjaardag worden circa 25 werken tentoongesteld die veel voor de kunstenaar betekenen. t/m 25 augustus Ayako Rokkaku - Spelen met kleuren, kleine ontdekkingen t/m 25 augustus Dorpsstraat 50, Amstelveen, tel. 641 57 54 www.jvdtogt.nl
JOODS HISTORISCH MUSEUM
Objecten en kunstvoorwerpen die een relatie hebben met religie, cultuur en geschiedenis van de joden in Amsterdam. Kabbala - De kunst van de Joodse mystiek t/m 25 augustus Nieuwe Amstelstraat 1, tel. 531 03 10 www.jhm.nl
KATTENKABINET
Expositie van kunstwerken met als onderwerp ‘de kat’. Herengracht 497, tel. 626 53 78 www.kattenkabinet.nl
Wisseltentoonstellingen afkomstig uit de collectie van het beroemde museum in Sint-Petersburg.
UK AGENDA JUNI2019_MARTIJN_2_SV1_MB.indd 59
KLEDERDRACHTMUSEUM
Streekkostuums. Voor iedereen met interesse in folklore. Herengracht 427, tel. 845 23 99 www.hetklederdrachtmuseum.nl
MUSEUM WERF ‘T KROMHOUT
Het museum toont historie van Nederlands Industrieel Erfgoed. Hoogte Kadijk 147, tel. 627 67 77 www.kromhoutmuseum.nl
MUSEUM VAN LOON
Grachtenhuis uit de 17e eeuw met familieportretten, stijlkamers en Franse tuin. Keizersgracht 672, tel. 624 52 55 www.museumvanloon.nl
MADAME TUSSAUDS
Museum met wassenbeelden. Dam 20, tel. 522 10 10 www.madametussauds.nl
MAX EUWE CENTRUM
Permanente tentoonstelling over de schaakgeschiedenis; mogelijkheid om te schaken (computer); schaakbibliotheek. Max Euweplein 30 A-1, tel. 625 70 17www.maxeuwe.nl
MICROPIA
Ontdek het onzichtbare leven. Artisplein, Plantage Kerklaan 38-40, tel. 0900-278 47 96, www.micropia.nl
MOCO
Museum voor moderne kunst. Daniel Arsham – Connecting Time t/m 30 september Honthorststraat 20, tel. 370 19 97 www.mocomuseum.com
MOLEN VAN SLOTEN
Poldermolen met Kuiperijmuseum, Rembrandt op Zolder: een audiovisuele presentatie, maquette Amsterdam en het water: activiteiten voor kinderen. Akersluis 10, tel. 669 04 12 www.molenvansloten.nl
MULTATULI MUSEUM
Boeken van en over Multatuli. Zijn bureau, bibliotheek en sterfbed. Korsjespoortsteeg 20, tel. 638 19 38 www.multatuli-museum.nl
MUSEUMHAVEN
Restauratie, behoud, onderhoud van historische binnenvaartschepen. Oosterdok 12 www.museumhavenamsterdam.nl
MUSEUMTRAMLIJN
Tramdienst met historisch materieel. Rit van ong. 7 km en ong. 30 min. van Haarlemmermeerstation naar Bovenkerk. Elke zo t/m oktober. Amstelveenseweg 264 www.museumtramlijn.org
NATIONAAL HOLOCAUST MUSEUM
Plek waar menselijke moed en onbaatzuchtigheid tot uiting kwamen. De Jodenvervolging in foto’s. Nederland 1940-1945. t/m 6 oktober Plantage Middenlaan 27, tel. 531 03 10, www.jhm.nl
NEMO SCIENCE MUSEUM
Centrum vol wetenschap en technologie. Leven in het heelal In de nieuwe tentoonstelling Leven in het heelal ga je mee op ontdekkingsreis naar de verste uithoeken van het heelal. Oosterdok 2, tel. 531 32 33 www.nemosciencemuseum.nl
DE NIEUWE KERK
De op een na oudste kerk van Amsterdam (1414) met 16e- en 17e-eeuws orgel. World Press Photo 2019 De wereldpremière van de bekende internationale persfotowedstrijd.
t/m 7 juli Dam 1, tel. 638 69 09 www.nieuwekerk.nl
MUSEUM AMSTERDAM NOORD
Over de geschiedenis van Noord. Zamenhofstraat 28 A www.museumamsterdamnoord.
MUSEUM ONS’ LIEVE HEER OP SOLDER
Amsterdams koopmanshuis met 17e-eeuwse schuilkerk. Eran Shakine - a Muslim, a Christian and a Jew De Israëlische kunstenaar Shakine illustreerde drie vergelijkbare figuren waarbij de religieuze achtergrond niet te identificeren is. Het resultaat is een stripachtig maar niet-stereotyperend beeld. De drie figuren, die door de negentiendeeeuwse kledij hetzelfde eruitzien, helpen elkaar tijdens hun reis op zoek naar Gods liefde. t/m 13 oktober O.Z. Voorburgwal 38-40, tel. 624 66 04, www.opsolder.nl
OUDE KERK
Hedendaagse kunst en cultuur in het oudste gebouw van de stad. Onder de grafzerken bevindt zich het graf van Saskia van Uylenburgh, de eerste echtgenote van Rembrandt. Meer Oude Kerk - Tentoonstelling in de zeven historische zijruimtes: Eigen collectiestukken en topbruiklenen vormen een samenspel tussen erfgoed en hedendaagse kunst. tot 30 september Oudekerksplein 23, tel. 625 82 84 www.oudekerk.nl
KONINKLIJK PALEIS
Van stadhuis in de gouden eeuw tot stadspaleis van Lodewijk Napoleon en het Koninklijk Paleis op de Dam, het officiële ontvangstpaleis van Koning Willem-Alexander. Het Paleis speelt een grote rol tijdens staatsbezoeken, maar ook bij andere koninklijke ontvangsten, zoals de jaarlijkse nieuwjaarsreceptie, diners en prijsuitreikingen. Daarnaast is het Koninklijk Paleis zoveel mogelijk opengesteld voor bezoekers. Dam, tel. 522 61 61 www.paleisamsterdam.nl
PIANOLA MUSEUM
Collectie pianola’s, elektrisch aangedreven reproductievleugels en 20.000 muziekrollen. Westerstraat 106, tel. 627 96 24 www.pianola.nl
MUSEUM HET REMBRANDTHUIS
Het huis van Rembrandt met een collectie prenten en schilderijen. Inspired by Rembrandt - 100 jaar verzamelen door het Rembrandthuis Met werk van o.a. Rembrandt, Hercules Segers, Edgar Degas en Pablo Picasso, Horst Janssen, Willem den Ouden, Charles Donker en Glenn Brown. vanaf 7 juni Jodenbreestraat 4, tel. 520 04 00 www.rembrandthuis.nl
RIJKSMUSEUM
Overzicht van de Nederlandse kunst en geschiedenis met dagelijks rondleidingen, workshops of cursussen. Alle Rembrandts Ter gelegenheid van zijn 350ste sterfjaar in 2019 presenteert het Rijksmuseum voor het eerst in de geschiedenis een overzichtstentoonstelling van alle schilderijen, prenten en tekeningen van Rembrandt uit eigen collectie. t/m 10 juni Leermeester & leerling t/m 10 juni Chintz: Global Textile
t/m 21 juli Louise Bourgeois in de Rijksmuseumtuinen t/m 3 november Schatten uit het Depot. t/m 18 november Museumstraat 1, tel. 0900-07 45 www.rijksmuseum.nl
HET SCHEEPVAARTMUSEUM
Het museum laat zien hoe de zee de Nederlandse cultuur heeft bepaald. Ontdek 500 jaar maritieme geschiedenis. Van Gouden Eeuw, het leven aan boord tot virtuele zeereis en de replica van het VOC-schip ‘Amsterdam’. Hans Op de Beeck - Sea of Tranquillity Een tentoonstelling over een imaginair mysterieus en decadent cruiseschip van de Belgische kunstenaar Hans Op de Beeck t/m 9 juni 2019 ms Oranje - Koers gewijzigd Tachtig jaar na de tewaterlating op 8 september 1938 spreekt dit schip door zijn iconische status en zijn veelbewogen geschiedenis nog steeds tot de verbeelding. t/m 18 juli 2019 Republiek aan Zee De tentoonstelling laat zien hoe Nederland als maritieme natie is gevormd. Aan de hand van ruim 50 topstukken wordt het verhaal van de Republiek in de 17e en 18e eeuw verteld. vanaf 10 mei Kattenburgerplein 1, tel. 523 22 22 www.hetscheepvaartmuseum.nl
STADSARCHIEF AMSTERDAM ‘s Werelds grootste stadsarchief. Fietsstad Amsterdam t/m 30 juni Stad in Zicht t/m 8 september Vijzelstraat 32, tel. 251 15 11 www.amsterdam.nl/stadsarchief
STEDELIJK MUSEUM
Moderne en hedendaagse kunst en vormgeving. Bárbara Wagner & Benjamin De Burca - You are seeing things t/m 16 juni Maria Lassnig - Ways of Being t/m 11 augustus Pinball Wizard: The Work and Life of Jacqueline de Jong t/m 18 augustus Walid Raad - Let’s be honest, the weather helped De Libanees-Amerikaanse kunstenaar toont zijn scherpe, kritische, geëngageerde en vaak geestige visie op de complexiteit van de Libanese burgeroorlog en op ontwikkelingen in de kunstwereld van het Midden-Oosten. t/m 13 oktober Ad van Denderen, Lebohang Tlali e.a. - Welkom Today Bijzonder vervolg op veel geprezen fotoboek Welkom in Suid-Afrika uit 1991. t/m 13 oktober Hybride sculptuur t/m 12 januari 2020 De Collectie - Stedelijk Base doorlopend Museumplein 10, tel. 573 29 11 www.stedelijk.nl
TASSENMUSEUM HENDRIKJE Grootste tassenmuseum ter wereld. Duurzame tassen Permanente tentoonstelling Bags in Bloom Met deze expositie haalt het Tassenmuseum de natuur letterlijk en figuurlijk naar binnen. t/m 31 augustus Herengracht 573, tel. 524 64 52 www.tassenmuseum.nl
THEO THIJSSEN MUSEUM
De Amsterdamse schrijver, onderwijzer, vakbondsman en sociaal-democratisch politicus Thijssen (1879-1943) is vooral bekend als schrijver van de roman
17-05-19 13:40
60 Kees de jongen. De gelukkig klas - Theo Thijssen en het onderwijs. Over de werkelijkheid achter het verhaal van deze roman uit 1926. t/m 8 juni 1e Leliedwarsstraat 16, tel. 420 71 19 www.theothijssenmuseum.nl
TROPENMUSEUM
Museum over wereldculturen. Things That Matter doorlopende tentoonstelling BITTER Chocolate Stories Kinderverhalen over cacaoplantages in West-Afrika. t/m 6 augustus Cool Japan t/m 1 september Verlangen naar Mekka t/m 12 februari 2020 Linnaeusstraat 2, tel. 088-0042 800 www.tropenmuseum.nl
TROPENMUSEUM JUNIOR
ZieZo Marokko: elk weekend en tijdens vakanties 14.30 uur Juniorreis (6-13 jaar); 11.00, 11.30, 12.00, 12.30 en 13.00 uur Familiereis (alle leeftijden). ZieZo Marokko In het museum staat een vliegtuig klaar. Stap in, riemen vast, op naar Marokko! Linnaeusstraat 2, tel. 088-0042 840 www.tropenmuseumjunior.nl
NEDERLANDS UITVAART MUSEUM TOT ZOVER
Verleden, heden en toekomst van de omgang met de dood. Kruislaan 124, tel. 694 04 82 www.totzover.nl
VERZETSMUSEUM
Nederland voor, tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog. De wondere wereld van El Pintor, voor kinderen van 4 tot 10 jaar. vanaf 3 juni Plantage Kerklaan 61, tel. 620 25 35 www.verzetsmuseum.org
WERELDERFGOED PODIUM STADSARCHIEF AMSTERDAM
Dé startplek om kennis te maken met UNESCO Werelderfgoed in Nederland. Vijzelstraat 32, tel. 251 49 95 www.werelderfgoed.nl
MUSEUM WILLET-HOLTHUYSEN
Volledig ingericht grachtenpand. Kunst & Passie Een groep ‘objets d’art’ uit de verzameling van Abraham Willet. Herengracht 605, tel. 523 18 22 www.willetholthuysen.nl
WOONBOOTMUSEUM
Gevestigd op de Hendrika Maria, een voormalig zeilend bedrijfsvaartuig (1914). Aan boord krijgt men een beeld van deze woonvorm Prinsengracht 296 K, tel. 427 07 50
Hoofdredactie Bart van Oosterhout Vormgeving Het Zomerpaleis: Saskia Franken, Martijn Blokland Ontwerp Loes Koomen Eindredactie Renate Dahlmans en San van de Ven (SCHERP), Annemarie Bleeker (agenda) Medewerkers aan dit nummer Barbara van den Berg/SaltyStock, Alice Boothby, Veerle Corstens, Emma Curvers, Floor van Dijck, Anne Dirks, Bart Geeraedts/TXT, Tom Grosfeld, Nadja Hüpscher, Daniël Kieft/We Are Public, Sara Luijters, Kim van der Meulen, Mike Peek, Steffi Posthumus, Famke en Floor van Praag (ZIN), Margriet Prinssen, Inger van der Ree, Marijn
KRANT
juni 2019
AGENDA
ADRESSEN
ArenA Boulevard 590, tel. 0900-687 42 42 www.afaslive.nl AIR Amstelstraat 16, tel. 820 06 70 www.air.nl Amstelkerk Amstelveld 10, tel. 520 00 60 www.stadsherstel.nl Amsterdamse Bostheater De Duizendmeterweg 7, tel. 670 02 50 www.bostheater.nl Apollofirst Apollolaan 123-127, tel. 577 38 00 www.apollofirst.nl Arti et Amicitiae Rokin 112, tel. 624 5134 www.arti.nl Artis Plantage Kerklaan 38-40, tel. 278 47 96 www.artis.nl Badhuistheater Boerhaaveplein 28, tel. 668 51 02 www.badhuistheater.nl De Balie Kleine-Gartmanplantsoen 10, tel. 553 51 51 www.debalie.nl Café Belcampo Hannie Dankbaarpassage 10, tel. 303 28 86 www.cafebelcampo.nl Theater Bellevue Leidsekade 90, tel. 530 53 01 www.theaterbellevue.nl Betty Asfalt Complex Nieuwezijds Voorburgwal 280, tel. 626 46 95 www.bettyasfalt.nl Bimhuis Piet Heinkade 3, tel. 788 21 50 www.bimhuis.nl Bitterzoet Spuistraat 2, tel. 421 23 18 www.bitterzoet.com Blijburg Pampuslaan 501, tel. 416 03 30 www.blijburg.nl Boom Chicago Rozengracht 117, tel. 217 04 00 www.boomchicago.nl The Box Mekongweg 5, tel. 614 54 92 www.the-box.events De Brakke Grond Nes 43, tel. 422 26 66 www.brakkegrond.nl Bijlmerparktheater Anton de Komplein 240, tel. 311 39 33 www.bijlmerparktheater.nl Koninklijk Theater Carré Amstel 115-125, tel. 0900-25 25 255 www.carre.nl CBK Oost Oranje-Vrijstaatkade 71, tel. 253 5456 www.cbkamsterdam.nl CC Amstel Cullinanplein 1, tel. 523 09 74 www.ccamstel.nl Cinetol Tolstraat 182
www.cinetol.nl Het Claverhuis Elandsgracht 70, tel. 624 83 53 Comedy Café IJdok 89, tel. 638 39 71 www.comedycafe.nl Compagnietheater Kloveniersburgwal 50, tel. 520 53 10 www.compagnietheater.nl Koninklijk Concertgebouw Concertgebouwplein 10, tel. 0900-671 83 45 www.concertgebouw.nl Conservatorium van Amsterdam Oosterdokskade 151, tel. 527 75 50 conservatoriumvanamsterdam.nl Het Cromhouthuis Herengracht 366, tel. 624 24 36 www.cromhouthuis.nl Dansmakers Amsterdam Gedempt Hamerkanaal 203, tel. 689 17 89 www.dansmakers.nl DeLaMar Theater Marnixstraat 402, tel. 0900-335 26 27 www.delamar.nl Doka Wibautstraat 150, tel. 261 21 00 www.volkshotel.nl/nl/doka Dominicuskerk Spuistraat 12, tel. 624 21 83 www.dominicusamsterdam.nl De Duif Prinsengracht 756, tel. 520 00 90 www.stadsherstel.nl Engelse kerk Begijnhof 48, tel. 624 96 65 www.ercadam.nl EYE Filmmuseum IJpromenade 1, tel. 589 14 00 www.eyefilm.nl Frascati Nes 63, tel. 626 68 66 www.frascatitheater.nl Grand Café Genieten Oranje-Vrijstaatplein 2, tel. 253 55 54 Griffioen Uilenstede 106, tel. 598 51 00 www.griffioen.vu.nl De Hallen Hannie Dankbaarpassage 47, tel. 705 81 64 www.dehallen-amsterdam.nl Johan Cruijff Arena ArenA Boulevard 1 www.johancruijffarena.nl De Kleine Komedie Amstel 56 -58, tel. 624 05 34 www.dekleinekomedie.nl Jeugdtheater De Krakeling Nieuwe Passeerdersstraat 1, tel. 624 51 23 www.krakeling.nl LAB111 Arie Biemondstraat 111, tel. 616 9994 www.lab111.nl Theater de Meervaart Meer en Vaart 300, tel. 0900-4107777 www.meervaart.nl Melkweg Lijnbaansgracht 234 a, tel. 531 81 81 www.melkweg.nl Mezrab Cultureel Centrum Veemkade 576 www.mezrab.nl
Muziekgebouw aan ‘t IJ Piet Heinkade 1, tel. 788 20 00 www.muziekgebouw.nl Nationale Opera & Ballet Amstel 3, tel. 625 54 55 www.operaballet.nl NDSM werf Tt. Neveritaweg / Mt. Ondinaweg www.ndsm.nl NEMO Oosterdok 2, tel. 531 3233 www.nemosciencemuseum.nl De Nieuwe KHL Oostelijke Handelskade 44, tel. 77 91 575 www.denieuwekhl.nl De Nieuwe Liefde Da Costakade 102, tel. 589 16 80 www.denieuweliefde.com Noorderkerk Noordermarkt 44, tel. 620 44 15 www.noorderkerkconcerten.nl Theater De Omval Ouddiemerlaan 104, tel. 600 18 97 www.theaterdeomval.nl Oosterkerk Kleine Wittenburgerstraat 1, tel. 627 22 80 www.oosterkerk-amsterdam.nl Orgelpark Gerard Brandtstraat 26 tel. 515 81 11 www.orgelpark.nl OT301 Overtoom 301, tel. 412 29 54 www.ot301.nl Oude Kerk Oudekerksplein 23, tel. 625 82 84 www.oudekerk.nl Pakhuis De Zwijger Piet Heinkade 179, tel. 624 63 80 www.dezwijger.nl Club Panama Oostelijke Handelskade 4, tel. 311 8686 www.panama.nl Paradiso Weteringschans 6-8, tel. 626 45 21 www.paradiso.nl Paradiso Noord Buiksloterweg 5C, tel 760 48 20 www.paradiso.nl Pianola Museum Westerstraat 106, tel. 627 96 24 www.pianola.nl Plein Theater (voorheen Oostblok) Sajetplein 39, tel. 665 45 68 www.plein-theater.nl Podium Mozaiek Bos en Lommerweg 191, tel. 580 03 80 www.podiummozaiek.nl Polanentheater Polanenstraat 174, tel. 682 13 11 www.polanentheater.nl Poppodium P60 Stadsplein 100 A, Amstelveen, tel. 345 34 45 www.p60.nl Posthoornkerk Haarlemmerstraat 124-126, tel. 520 00 90 www.stadsherstel.nl Prince Claus Fund Gallery Herengracht 603, tel. 344 91 60 www.princeclausfund.org Q-Factory Atlantisplein 1, tel. 760 67 80
www.q-factory-amsterdam.nl RAI Europaplein 2-22, tel. 549 12 12 www.rai.nl Roode bioscoop Haarlemmerplein 7, tel. 625 75 00 www.roodebioscoop.nl Schouwburg Amstelveen Stadsplein 100, Amstelveen, tel. 547 51 75 www.schouwburgamstelveen.nl Schuilkerk De Hoop Hartveldseweg 23 Diemen, tel. 520 00 90 www.schuilkerkdehoop.nl Singelkerk Singel 452, tel. 623 45 88 www.doopsgezindamsterdam.nl Splendor Nieuwe Uilenburgerstraat 116, tel. 845 33 45 www.splendoramsterdam.com Stadsschouwburg Leidseplein 26, tel. 624 23 11 www.ssba.nl Sugarfactory Lijnbaansgracht 238, tel. 627 00 08 www.sugarfactory.nl Teatro Munganga Schinkelhavenstraat 27-HS, tel. 675 98 37 www.munganga.nl Theater Amsterdam Danzigerkade 5, tel. 705 50 59 www.theateramsterdam.nl Tolhuistuin IJpromenade 2, tel. 763 06 50 www.tolhuistuin.nl Toomler Breitnerstraat 2, tel. 670 74 00 www.toomler.nl Toon Jan Evertsenstraat 4-6-8, tel. 06 288 68 070 www.toon.amsterdam Vondelkerk Vondelstraat 120 www.vondelkerk.nl Vondelpark Openluchttheater Vondelpark, tel. 673 14 99 www.openluchttheater.nl VU De Boelelaan 1105, tel. 598 98 98 www.vu.nl Waalse Kerk Walenpleintje 159, tel. 623 20 74 www.dewaalsekerk.nl Werkgebouw Het Veem Van Diemenstraat 412, tel. 627 87 14 www.veem.nl Cultuurpark Westergasfabriek Pazzanistraat 4, tel. 586 07 10 www.westergasfabriek.nl Ziggo Dome De Passage 100, tel. 0900-2353663 www.ziggodome.nl Zonnehuis Zonneplein 30, tel. 520 00 90 www.zonnehuis-amsterdam.nl Zuiderkerk Zuiderkerkhof 72, tel. 308 03 99 www.zuiderkerkamsterdam.nl
Scheeres, Erik Schmitz/Stadsarchief, Bregtje Schudel, Joke van der Weij, Jolien Klitsie/ Amsterdam Art Aanleveren (agenda)gegevens zomernummer - 27 mei septembernummer - 29 juli oktobernummer - 5 september Stichting Amsterdam Marketing De Ruyterkade 5, 1013 AA Amsterdam, T 020-702 61 00 informatie@iamsterdam.com Adverteren Afdeling Relaties, T 020-702 61 80 partner@iamsterdam.com Uitgever amsterdam & partners Drukker Corelio Printing Distributie Flyerman
distributie@iamsterdam.com Abonnementen Abonnementenland Postbus 20, 1910 AA Uitgeest T 0251-257 924 of WhatsApp T 06-4655 8054 www.bladenbox.nl Adreswijzigingen en opzeggingen: www.aboland.nl klantenservice@aboland.nl Jaarabonnement €31,99 (Is €2 duurder geworden i.v.m. de verhoging van het BTW tarief) Het abonnement wordt jaarlijks stilzwijgend verlengd. Abonnementen kunnen zowel schriftelijk als per e-mail worden opgezegd onder vermelding van
het klantnummer, met een opzegtermijn van 3 maanden. Een abonnement is pas opgezegd, wanneer de abonnee daarvan een schriftelijke bevestiging heeft ontvangen via post of e-mail. Een adreswijziging kan alleen worden verwerkt als het oude adres en het nieuwe adres schriftelijk of per e-mail worden doorgegeven. Prijswijzigingen voorbehouden. Uitkrant is een geregistreerd merk van amsterdam & partners. Verschijnt 10 maal per jaar. Oplage 60.000 exemplaren. Redactie noch uitgever kunnen aansprakelijk worden gesteld voor
eventuele foutieve vermeldingen. © 2019 Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder voorafgaande toestemming van de auteursrechthebbenden.
AFAS Live
UK AGENDA JUNI2019_MARTIJN_2_SV1_MB.indd 60
Het volgende nummer van de Uitkrant verschijnt op donderdag 20 juni, de abonnees ontvangen de krant de zaterdag ervoor.
17-05-19 13:40
e n e d
8X MOBIELE EENHEID f e e d u r e us f t t t: e s n e e j d.
r s? k p m.l
DUCK TRUCK
TANTE TORTILLA
In de Duck Truck van Chef Haukon worden de lekkerste Aziatische gerechten bereid, veelal met – je voelt ’m al aankomen – eend. Zo kun je er terecht voor een uitmuntende noedelsoep met eend, Pekingeend (halal) en allerlei verse mie-gerechten. Naast al die gerechten serveren ze ook nog eens overheerlijke huisgemaakte ice-tea.
De foodtruck ‘Bolle Bertha’ is een eyecatcher op festivals. Tante Tortilla zorgt hiermee in één keer voor het complete pakket: de truck is een lust voor het oog en Tantes tortilla’s zijn een feest voor de smaakpapillen. De tortilla’s worden op de plaat gebakken voor een krokante bite, waarna je zelf een vulling en een salsa kiest.
DELI LAMA
WRAP ‘N’ ROLLING
In de foodtruck van Deli Lama verkopen ze Aziatische broodjes, salades en snacks met authentieke smaken, gemaakt van eerlijke producten. Het vlees is biologisch en waar mogelijk zijn alle overige ingrediënten ook biologisch en fairtrade. De gerechten zijn geïnspireerd door het leven in Indonesië en de vele Aziëreizen die de eigenares maakte. Ma-vrij, 11.00 en 15.00 uur in Amsterdam, delilama.nl
Vanuit hun kanariegele Citroen HY serveert Wrap ‘n’ Rolling heerlijke wraps en verse sappen. De wraps worden gevuld met verse, pure ingrediënten en zijn ook verkrijgbaar zonder gluten of lactose. Ze zijn vrij van toegevoegde suikers en E-nummers, maar zitten daarentegen vol smaak en gezonde voedingsstoffen.
HETE BLIKSEM STREETFOOD Stevig en puur, ouderwets lekker, maar met een fijne bite: Hete Bliksem is de droom van elke foodliefhebber. De houtgestookte barbecue-smoker geeft de gerechten een rokerige smaak en alles is goed pittig. Of je nu gaat voor de ambachtelijke worst, oma’s gehaktballen, gepofte uien, bliksemse röstiballetjes, chocoladetaart met griesmeelsaus of de hete bliksem: succes gegarandeerd. Van Woustraat 114
OF JE SPAANSE WORST LUST Ontstaan uit een groep Spaanse en Nederlandse vrienden met een passie voor de Spaanse keuken. De eigenaren importeren zelf de beste biologische en duurzame producten uit Spanje, om deze in Nederland en België op festivals aan de man te brengen.
UK AGENDA JUNI2019_MARTIJN_2_SV1_MB.indd 61
61
CREPES-MOBIEL Sinds 2007 voorziet de Crepes-mobiel Amsterdam van ambachtelijke crêpes en galettes, bereid volgens Bretons recept en gemaakt van honderd procent biologisch beslag. Vanuit deze bijzondere Oldtimer met ingebouwde keuken bakt een Franse chef-kok zoete Franse flensjes en hartige, glutenvrije galettes gemaakt, bijvoorbeeld belegd met geitenkaas, truffelsalsa of zongedroogde tomaatjes. Bon appétit! Op zondag op de Pure Market en Sunday Market
L’ENTRECÔTE ET LES DAMES Restaurant l’Entrecôte et les Dames gaat mobiel. Je hoeft nu niet meer naar de van Baerlestraat voor een goedbereide entrecote met verrukkelijke botersaus. In de vuurrode l’Entrecôte Mobile krijg je dit biologische stukje vlees op een lekker broodje. Mét de beroemde en zeer geheime saus.
17-05-19 13:40
62
KRANT
AGENDA
no
service & info
no r p m .l
LAST MINUTE TICKET SHOP In de Last Minute Ticket Shop koop je op de dag van de voorstelling online kaarten met korting tot 75 procent. Elke dag is er een nieuwe selectie van voorstellingen en concerten van de Amsterdamse theaters en concertzalen. lastminuteticketshop.nl
I AMSTERDAM STORE
Valid until 31-12-201 8 Check in each carr and out required ier on ever with y trip
Als Amsterdam een winkel zou zijn, hoe zou die er dan uitzien? Het antwoord op die vraag vind je aan de IJ-zijde van het Centraal Station. Ontdek het beste van Amsterdam in de I amsterdam Store. IJ-hal (noordzijde Centraal Station) Voor openingstijden zie: iamsterdam.com/store
ADRESSEN - Stationsplein 10 (tegenover Centraal Station) - Aankomsthal 2, Schiphol Plaza Voor openingstijden zie: iamsterdam com/visitorcentres
UK AGENDA JUNI2019_MARTIJN_2_SV1_MB.indd 62
CLASS 2
& REGIO N TRAVEL TICKET
HET AMSTERDAM & REGION TRAVEL TICKET
I AMSTERDAM VISITOR CENTRES Bezoek een van onze Visitor Centres voor informatie over Amsterdam en de regio, voor excursies & rondvaarten, plattegronden en gidsen, tickets voor het openbaar vervoer, souvenirs, hotel-reserveringen en de I amsterdam City Card. iamsterdam.com/visitorcentres twitter.com/Iamsterdam
1D Y AMSTERA DAM
Een ideaal cadeau voor bezoek van buiten de stad: aanschaf van de City Card geeft toegang tot meer dan 40 musea, openbaar vervoer, een rondvaart, 25 procent korting op attracties, eten en drinken en meer! Verkrijgbaar bij de I amsterdam Visitor Centres, I amsterdam Store, hotels, rederijen, musea en GVB Tickets & Info punten.
Met de nieuwe versie van het ARTT-ticket kun je onbeperkt gebruikmaken van het openbaar vervoer in Amsterdam en de omliggende regio – dag en nacht, met bus en trein – gedurende 1, 2 of 3 dagen. Ontdek Haarlem, rijk aan cultuur, winkels en bezienswaardigheden zoals het Teylers of het Frans Hals Museum. De ARTT-tickets zijn verkrijgbaar bij de I amsterdam Visitor Centres, de I amsterdam Store, GVB Tickets & Informatie op het Stationsplein en het OV Servicecenter in de IJhal van het Centraal Station.
Meer info: iamsterdam.com/citycard
Meer info: iamsterdam.com/area
I AMSTERDAM CITY CARD
17-05-19 13:40
krant KRANT
TOT SLOT
amsterdam toen
63
Amsterdam toen
DE DAM, 1913
tekst Erik Schmitz foto Stadsarchief Amsterdam
Resten van de oostelijke Damsluis in de bouwput van de Industria, oktober/november 1913.
W
at is Amsterdam zonder de Dam? De geschiedenis van de Dam is die van de stad, maar over de oorsprong van de dam is maar weinig met zekerheid bekend. Historici gaan er meestal van uit dat tussen 1264 en 1275 de Amstel is afgedamd, een waterstaatkundig werk met sluizen, als schakel in de dijken langs Amstel en het IJ. De oor-
06 UK TOT SLOT JUNI_SV1_MB.indd 63
sprong van de Dam ligt nog onder de keitjes verscholen, want er wordt zelden gegraven in of aan het drukste plein van Nederland. Dat was ruim honderd jaar geleden wel anders. In de jaren 1910-1918 onderging het hart van de stad een ingrijpende transformatie. Aan de zijde van de Kalverstraat en het Rokin verschenen nieuwe monumentale gebouwen. Aan de oostzijde werd een
compleet huizenblok afgebroken, zodat Krasnapolsy niet meer in de Warmoesstraat, maar aan de Dam lag. Het stadsbestuur overwoog zelfs een nieuw stadhuis aan het gemoderniseerde plein te bouwen. In de voorbereidende commissie was wel plaats voor een ‘archeoloog (historicus)’: dat werd de bekende Amsterdamse hoogleraar H.J. Brugmans. Het stadhuisplan verdween al snel in een la, en van archeologische begeleiding was – anders dan tegenwoordig – geen sprake toen de Dam op de schop ging. We moeten het doen met wat oude foto’s en notities van tijdgenoten. Toen in 1912 het oude Commandantshuis – tussen de weg en het huidige Nationaal Monument – werd afgebroken, kwamen de resten van de Oostsluis tevoorschijn. Een jaar later werd begonnen met heien in een bouwput op de hoek van het Rokin en de oude Vijgendam, voor het gebouw Industria. Op 7 oktober constateerde de gemeentelijke bouwinspectie: ‘Tijdens het heien blijken enkele palen zeer moeilijk te zakken. Waarschijnlijk worden deze stukgeslagen. Op een diepte van 4 tot 8 meter schijnen vreemde voorwerpen of oude funderingen van vroegere bouwwerken aanwezig te zijn.’ Zes dagen later werd de bouwers verzocht bij heiproblemen de oude fundamenten uit te graven, maar: ‘Hiertegen werd bezwaar gemaakt. Het plan was met een ijzeren balk eerst de bestaande fundamenten stuk te slaan.’ Men was opnieuw op resten van de voormalige Oostsluis gestoten, zo bleek bij navraag op het Gemeentearchief. Op 24 oktober werd een deel van de oude sluisvloer vrij gegraven, maar die was een dag later alweer met zand volgestort. Het plan van de bouwers om er dwars doorheen te heien, stuitte op verzet van de bouwinspectie als ‘onsolide wijze van bouwen’. De gaaf bewaarde zware, eiken balken van de sluisvloer dienden te worden weggebroken. Een werk waar ze drie weken mee bezig waren. Eind november ontstonden er opnieuw problemen: ‘De opzichter zou trachten de oude fundamenten stuk te slaan, en dan nieuwe palen ernaast te slaan.’ De dikke, met zandsteen beklede muren van de vermoedelijk vijftiende-eeuwse sluis bleven gelukkig staan. Ze zitten er nog steeds in de grond, veilig voor toekomstige archeologen.
17-05-19 13:39
krant KRANT
TOT SLOT
DE STAD UIT
de stad uit
Kom uit je comfortzone, pak de fiets of de trein en bezoek deze evenementen buiten de stad.
t stad O m de ente nie e ge me d i is hoef je r uit: per 1 jun e erd eens me btelijk gefuse r m e a is p s it e D . We sterdam met Am feestmaand in deze oen. te d
ANNELIEN NIJLAND
tekst Floor van Dijck
OM WELKS WEEuitPte!gaan,
OVERAL KUNST Weesp is een kunstig stadje waar een hoop artistiekelingen gevestigd zijn. Dat is in alle glorie te beleven tijdens het pinksterweekend, want dan wordt alweer de 22ste editie van de kunstmanifestatie Weespers aan de wand georganiseerd. Werk van creatieve Weespers is onder meer te zien in de Van Houtenkerk en de Synagoge, maar ook in de theetuin en de Bibliotheek. En, ook niet onbelangrijk: gratis te bezoeken! 7 t/m 10 juni Verschillende locaties weespersaandewand.nl
JORN JONGMAN
64
DANSEN TUSSEN DE KOEIEN Midden in de weilanden van Boerderij Krokus kun je in het weekend van 21 en 22 juni los op de beste eighties- en nineties-muziek, r&b en vrolijke pop tijdens het Funky Farm Festival. Een feestelijke boel in westernsfeer, met cowboys en -girls, cocktailbars, eettentjes, lounges en veel, veel meer. Op de line-up onder meer dj’s Ramos, Mia More, team Terug naar Toen en Miss Bunty. Een lekker kleinschalig festival, net onder de rook van Amsterdam. Je komt er gemakkelijk met een pendelbus vanaf treinstation Weesp. 21 en 22 juni funkyfarmfestival.nl
EVEN KENNISMAKEN Het centrum van Weesp zit vol winkels en horeca en dat laten ze graag aan de hele wereld weten tijdens Weesp Gastvrij. Dan bruist het nog net een tandje harder in de oude binnenstad. Op dit culinaire shoppingfestival is van alles te koop, te proeven, te zien, te beleven en te doen. Met onder meer dit jaar een grachtenconcert, straatmuzikanten, hapjes en workshops voor kinderen. 29 juni weespgastvrij.nl
06 UK TOT SLOT JUNI_SV1_MB.indd 64
17-05-19 13:40
65
JORN JONGMAN
MET DEZE ICONISCHE WOORDEN MOEDIGDE CHOREOGRAAF BARRIE STEVENS DE PLAYBACKTALENTJES IN DE MINIPLAYBACKSHOW AAN. NU HEEFT HIJ ZIJN EIGEN MUSICALOPLEIDING, VOOR JUIST DÍE TALENTEN DIE DOOR WILLEN GAAN. DEZE UITVERKORENEN SPELEN OP 29 EN 30 JUNI DE MUSICAL BUGSY MALONE IN THEATER CITY OF WESOPA IN WEESP, ONDER REGIE VAN STEVENS. wesopa.nl
GOVERT DE ROOS
‘VOORAL DOORGAAN, VOORAL DOORGAAN!’
OP NAAR HET STADHUIS Het is misschien wel het mooiste gebouw van Weesp: het stadhuis. Ontworpen in neoclassicistische stijl door Jacob Otten Husly, de architect achter onder meer Felix Meritis. Een rijk staaltje stadsgeschiedenis – en je kunt erin, want op de tweede etage vind je er Museum Weesp. In dit stadsmuseum vind je prikkelende collecties en tijdelijke tentoonstellingen, met deze zomer een wel heel toepasselijke: de expo Het revolutionaire ontwerp van het stadhuis van Weesp, die draait om het prachtige gebouw, zijn beroemde architect en de bijzondere relatie met de stad. 14 juni t/m 28 oktober Museum Weesp museumweesp.com
KLASSIEK IN HET CHOCOLADEKERKJE Nog zo’n architectonisch hoogstandje in Weesp: de Van Houtenkerk. Dit ‘chocoladekerkje’ – de kerk werd in 1906 neergezet in opdracht van de gezusters Van Houten, telgen uit de beroemde chocoladefamilie – heeft een prachtig authentiek interieur vol jugend-stil-kenmerken. Een uitstekende plek voor klassieke concerten, weet ook Stichting Chamber Music Weesp. Die organiseren op 15 juni een concert van het Serafino String Trio, bestaande uit Emi Ohi Resnick (viool), Simone van der Giessen (altviool) en Timora Rosler (cello), met stukken van onder meer Beethoven en Schumann.
MAURICE LAMMER
TS VAN BUEREN
15 juni Van Houtenkerk wcmf.eu
RENNEN GEBLAZEN Ook op sportief gebied is er in Weesp genoeg te beleven. Op 30 juni wordt de Vechtloop gehouden, een jaarlijkse loop van 10 kilometer. De lopers beginnen in het historische hart van de stad en komen daarna langs de rivier de Vecht. Vrees je voor verzuurde benen? Er is ook een loop van 5 én een van 2,5 kilometer, en voor de kleintjes is er de Mini-Kids-Run. Moet lukken. 30 juni vechtloop.nl
06 UK TOT SLOT JUNI_SV1_MB.indd 65
17-05-19 13:40
TOT SLOT
groeten uit
KRITERION
MARIE-CHARLOTTE PEZÉ
BOCADOR
NICOLA ASKERK
EDWIN VAN EIS
krant KRANT
EDWIN VAN EIS
66
EERSTE HERINNERING AAN AMSTERDAM ‘Tot mijn tiende woonde ik in de Geulstraat, in de jaren vijftig was dat een van de laatste straten van Amsterdam. Nu heet het Europaplein. Als ik dan bij mijn ouders achterop zat, zeiden ze altijd: ‘We gaan de stad in.’ Dan fietsten we richting de Vijzelgracht en bij de Ceintuurbaan vroeg ik dan: ‘Is dit de stad?’ Bij het Weteringscircuit deed ik dat weer en steeds was het antwoord: ‘Nee, nog niet.’ Ik ben me dat altijd blijven afvragen: waar start de stad?’ WONEN IN OSDORP ‘Ik woon nu zeven jaar in Osdorp, op de twaalfde verdieping, dus ook een beetje in de hemel. Hiervoor woonde ik in ’t Gooi. Die omslag was groot: van beneden met een tuin naar hoog in een toren aan de rand van de stad. Maar ook in de hoeveelheid gezichten die je ziet. In het Gooi zie je vooral jezelf, hier kijk je meer naar het leven. Dat vind ik fijn. Daarnaast is de buurt continu in transitie, er komt veel nieuws bij. Hotel Buiten bijvoorbeeld, daar zit ik graag. Bij Bocador hebben ze lekkere paella en het terras van Meram is ook erg aangenaam.’ MOOISTE EIGENSCHAP VAN AMSTERDAMMERS ‘Er zijn van die tramconductrices die een Amsterdams goed humeur hebben: ze heten je hartelijk welkom en schallen de haltes lekker door de tram. Op de route van de Aker naar het Leidseplein zitten ze.’ EN DE SLECHTSTE EIGENSCHAP ‘A ndersom heb je precies hetzelfde. Meestal is het dan een man. Zo’n chagrijn. Precies waar ik
06 UK TOT SLOT JUNI_SV1_MB.indd 66
Willem Jan Otten Willem Jan Otten (67) schrijft poëzie, verhalend proza, toneel, kritieken en essays. Zijn meest recente werk Genadeklap (2018) is genomineerd voor De Grote Poëzieprijs, die op 16 juni wordt uitgereikt. tekst Steffi Posthumus foto Mark Kohn
Amsterdam om haat: dat negatieve, vijandige kankeren op alles. Daar heb ik zo’n hekel aan. Ze hebben geen idee hoe verantwoordelijk ze zijn voor het humeur van de stad.’ MOOISTE PLEK ‘In de ochtend, als de zon opkomt, is dat mijn huis. Maar later op de dag is dat de pont naar het NDSM-terrein. Die lange rit vind ik werkelijk prachtig. Het licht is mooi, de kijk op Amsterdam, dat weidse. Och, het is zo mooi, geen enkele wereldstad kan daaraan tippen.’ KERK ‘Ik ben nu zo’n zeven jaar katholiek en ga elke week naar de Nicolaaskerk. Het is een heel volle kerk. De meeste oude kerken zijn zo gegroeid: Bijbelteksten, fresco’s en kruiswegstaties koeken er in de loop der tijd aan als een koraalrif. Maar de Nicolaaskerk is in één keer met al die wandschilderingen neergezet. Heel imposant. Vroeger had ik hem kitscherig
gevonden, nu vind ik hem alleen maar mooier worden. De lichtinval is ook bijzonder. Daarnaast is het een fijne gemeenschap. De mis is mooi; stil en rustig. Momenteel zitten we alleen in een priestercrisis: de priester die we hadden, is niet meer en degene die hem opvolgt, is nog geen officiële priester. Dus werken ze nu even in wisseldiensten.’ EERSTE GEDICHT ‘De eerste die gepubliceerd werd, schreef ik rond 1970 in Muiderberg. Over een hondje dat daar over slik liep. Mijn allereerste dichtsels schreef ik als puber, toen ik verliefd was op Annemiek en in Hilversum woonde. De eerste die ik in Amsterdam schreef, ging over een eend die over het IJ zwemt, op de Prinsengracht terechtkomt en plots opstijgt naar de Westertoren.’ BIOSCOOP ‘A ls filmfanaat was ik erg blij met de komst van De Hallen in West, die heeft een goede programmering en is lekker dichtbij. Ik hou ook erg van Kriterion, daar heb ik in mijn studententijd mijn eerste onvergetelijke films gezien. Toen, in de jaren zeventig, kwam er bijna elke week wel een klassieker uit die nog een klassieker moest worden.’ POËZIEPRIJS ‘De uitreiking van de Grote Poëzieprijs is op 16 juni in Rotterdam. Er zijn zes genomineerden dus ik schat mijn kans één op zes. Ik ben de andere dichtbundels nu aan het lezen, maar dat heeft tijd nodig. Een nieuwe dichter lezen is altijd een soort kennismaking.’
17-05-19 13:40
®
23 - 25 AUGUSTUS 2019
Concept en illustratie: Joost de Haas
19 14:25
UPDATES MA PROGRAM .NL T UITMARK
MUSEUMPLEIN & LEIDSEPLEIN
Hoofdpartner
1/1 pagina Uitkrant Uitmarkt 2019.indd 1 00 UK COVER JUNI.indd 67
Met dank aan
14-05-19 15:37 16-05-19 14:36
Inspired by Rembrandt Museum Het Rembrandthuis 7 jun - 1 sep 2019
Deze tentoonstelling toont de meest opmerkelijke werken uit de museumverzameling. Ontdek de verrassende selectie met werk van onder andere Rembrandt, Hercules Segers, Edgar Degas, Pablo Picasso en Glenn Brown.
iamsterdam.nl/rembrandtjaar advertentie heel staand.indd 3
00 UK COVER JUNI.indd 68
16-04-19 14:25
16-05-19 14:36