РАЗДЗЕЛ1
1Словыпрапаведніка,сынаДавідавага,цараў Ерусаліме.
2Марнасьцьмарнасьці,кажаПрапаведнік,марнасьць марнасьці;усёмарнасьць.
3Якаякарысьцьчалавекузусёйпрацыягонай,якуюён робіцьпадсонцам?
4Аднопакаленнепраходзіць,іпрыходзіцьдругое,а зямлястаіцьвечна
5Ісонцаўзыходзіць,ісонцазаходзіць,ісьпяшаеццана месцасваё,дзеўзышло.
6Вецерідзенапоўдзеньіпаварочваеццанапоўнач;ён круціццаўвесьчас,івецервяртаеццаўадпаведнасціса сваімікругамі.
7Усерэкіўпадаюцьумора;алемораненапоўнілася; дамесца,адкульвыцякаюцьрэкі,тудыянывяртаюцца зноў.
8Усёпоўнаепрацы;чалавекнеможавымавіць:вока ненасыціццабачаннем,івуханенапоўніццаслыхам 9Штобыло,тоеібудзе;ішторобіцца,тоебудзе рабіцца,іняманічогановагападсонцам 10Ціёсьцьшто-небудзь,праштоможнасказаць: «Глядзі,гэтановае?»гэтабылоўжоздаўніхчасоў,якія быліпераднамі
11Нямапамяціпрабылое;інебудзеніякагаўспаміну абтым,штопрыйдзезтымі,штопрыйдуцьпасля.
12Я,Прапаведнік,быўцаромнадІзраілемуЕрусаліме
13Іаддаўясэрцамаёшукацьідасьледаваць мудрасьцюўсё,штодзееццападнебам;
14Ябачыўуседзеі,шточыняццападсонцам;івось, усё-марнасьцьімарнасьць.
15Крывоганельгавыпрастаць,ічагоняма,нельга палічыць
16Ягаварыўзсэрцаммаім,кажучы:вось,ядасягнуў вялікагастануінабыўмудрасьцібольшзаўсіх,што быліперадамноюўЕрусаліме;ісэрцамаёмелавялікі вопытмудрасьцііведаў
17Іаддаўясэрцамаё,кабпазнацьмудрасьць,і пазнацьвар'яцтваіглупства;язразумеў,штоігэта зьнішчэньнедуху.
18Боўвялікаймудрасьцішматгора,іхтопамнажае веды,памнажаесмутак
РАЗДЗЕЛ2
1Сказаўяўсэрцымаім:ідзі,явыпрабуюцябе весялосцю,дыкцешысярадасцю;івось,ігэта марнасць
2Ясказаўпрасьмех:ёншалёны,аправесялосьць:што ёнробіць?
3Яшукаўусэрцымаім,кабаддацьсябевіну,але навучыўшысэрцамаёмудрасьцю;ітрымаццаза дурноту,пакульянеўбачу,штодобрадлясыноў чалавечых,штояныбудуцьрабіцьпаднебамваўседні жыцьцясвайго.
4Язрабіўсабевялікіясправы;Япабудаваўсваедамы; Япасадзіўсваевінаграднікі:
5Язрабіўсабесадыіагароды,іпасадзіўуіхдрэвыз
6Ястварыўсабесажалківады,кабнапаіцьімідровы, якіядаюцьдрэвы; 7Янабыўсабеслугідзяўчат,ірабынарадзілісяўмаім доме;ібуйногаідробнагабыдлаўмянебылобольшза ўсё,штобылоўЕрусалімедамяне;
8Ясабраўсабетаксамасрэбраізолатаіскарбы каралёўіправінцый;Ясабраўсабесьпевакоўі сьпявачак,іпацехісыноўчалавечых,якмузычныя інструмэнты,усякія
9.Істаўябольшыібольшызаўсіх,штобылідамянеў Ерусаліме,імудрасьцьмаязаставаласясамною 10Ічагобніпажадалівочымае,янестрымліваўіх,не стрымліваўсэрцамайгоадрадасьці;босэрцамаё цешыласязусёйпрацымаёй,ігэтабылачасткамаяз усёйпрацымаёй
11Ізірнуўянаўсесправы,якіяўчынілірукімае,іна працу,якуюяпрыклаў,івось,усё-марнасьцьі марнасьць,інямакарысьціпадсонцам
12Іпавярнуўсяя,кабубачыцьмудрасьцьівар'яцтваі глупства;боштоможазрабіцьчалавек,якіідзеза царом?наваттое,штоўжозроблена.
13Тадыяўбачыў,штомудрасьцьпераўзыходзіць глупства,яксьвятлопераўзыходзіцьцемру
14Вочымудрагаўгалавеяго;адурныходзіцьуцемры; іясамзаўважыўтаксама,штоадноздараеццазусімі.
15Тадыясказаўусэрцымаім:якздараеццаздурнем, такісамною;ічамуябыўтадыбольшмудрым?Тады ясказаўусэрцымаім,штоігэтамарнасьць
16Бонямапамяціпрамудрагабольш,чымпрадурнога навекі;бачачы,штотое,штоёсцьцяпер,убудучыядні ўсёбудзезабытаАякпаміраемудрычалавек?як дурань
17Тамуязьненавідзеўжыцьцё;боцяжкіядлямяне справы,шточыняццападсонцам,боўсё-марнасьцьі марнасьць
18Так,язьненавідзеўусюсваюпрацу,якойязаймаўся падсонцам,тамуштояпавіненпакінуцьяечалавеку, якібудзепасьлямяне
19Іхтоведае,цібудзеёнчалавекмудры,цідурны? алеёнбудзепанавацьнадусёюпрацаюмаёю,уякойя працаваўіўякойяпаказаўсябемудрымпадсонцам Гэтатаксамамарнасць.
20Тамуяпайшоў,кабпрывесцісэрцамаёўроспачад усіхпрац,якіяяпрыняўпадсонцам
21Боёсьцьчалавек,працаякогаўмудрасьці,іўведах, іўсправядлівасьці;алечалавеку,якінепрацаваўнад гэтым,ёнпакінеягонадолюГэтатаксамамарнасьцьі вялікаезло.
22Бошточалавекузусёйпрацыягонайізтугісэрца свайго,надякіміёнпрацаваўпадсонцам?
23Боўседніяго-смутак,іродыяго-смутак;ісэрца ягонедаеспакоюўначыГэтатаксамамарнасць 24Няманічогалепшагадлячалавека,чымесьцііпіцьі кабдушусваюцешыўдабромупрацысваёй.Ігэтая бачыў,штогэтазрукіБожай
25Бохтоможаесці,ціхтоіншыможапаспяшаццада гэтагабольш,чымя?
26Бочалавеку,якіўгодныперадІм,Богдаемудрасьць,
РАЗДЗЕЛ3
1Усякамусвойчасічасусякайсправепаднебам:
2Часнараджаццаічаспаміраць;чассаджацьічас зрывацьпасаджанае;
3Часзабівацьічаслячыць;часразбурацьічас будаваць;
4Часплакацьічассьмяяцца;часплакацьічас танцаваць;
5Часраскідвацькамяніічасзбірацькамяні;час абдымаць,ічасустрымліваццаадабдымкаў;
6Часздабывацьічасгубляць;часзахоўвацьічас адкідваць;
7Часдзярціічасшыць;часмаўчацьічасгаварыць;
8Часлюбіцьічасненавідзець;часвайныімірнычас 9Якаякарысьцьадтаго,надчымёнпрацуе?
10Ябачыўпрацу,якуюБогдаўсынамчалавечым,каб янызаймалісяімі
11Ёнстварыўусёпрыгожымусвойчас,ісветпаклаў усэрцаіхняе,такштоніхтонеможаспазнацьсправы, якіяробіцьБог,адпачаткудаканца
12Яведаю,штонямаўіхніякайкарысьці,акрамятаго, кабчалавекцешыўсяірабіўдаброўжыцьцісваім 13Ітое,штокожнычалавекпавіненесьцііпіцьі атрымлівацьасалодуаддабраўсёйсваёйпрацы,гэта дарБожы
14Ведаю,штоўсё,шторобіцьБог,будзеназаўсёды: ніштоняможабыцьпрывязанадагэтага,ішто-небудзь згэтаганельгаадняць;іБогробіцьгэта,каблюдзі баялісяперадІм
15Тое,штобыло,цяперёсьць;ітое,штомаебыць, ужобыло;іБогпатрабуетаго,штобылоўмінулым
16Іяшчэбачыўяпадсонцаммесцасуду,штотам былобеззаконьне;імесцапраўды,штобеззаконьне былотам
17Ясказаўусэрцымаім:Богбудзесудзіцьправеднага ібязбожнага,бодлякожнайсправыідлякожнай справысвойчас
18Ясказаўусэрцымаімпрастансыноўчалавечых, кабБогпаказаўіхікабяныўбачылі,штоянысамі зьвяры
19Ботое,штоспасьцігаесыноўчалавечых,спасьцігае зьвяроў;адноіхспасьцігае:якадзінпамрэ,такідругі; так,ваўсіхаднодыханне;такшточалавекнемае перавагінаджывёлай,боўсё-марнасць 20Усеідуцьуадномесца;усёзпылу,іўсё ператвараеццаўпыл
21Хтоведаедухачалавечага,якісыходзіцьуверх,і духазьвера,якісыходзіцьунізназямлю?
22Тамуябачу,штоняманічогалепшага,чымкалі чалавекрадуеццазучынкаўсваіх;богэтаягонаядоля: бохтопрывядзеягопаглядзець,штобудзепасьляяго?
1Івярнуўсяяіпаглядзеўнаўсеўціскі,якіячыняцца падсонцам;івось,сьлёзыпрыгнечаных,інямаім суцешніка;інабакуіхпрыгнятальнікаўбыласіла;але ўіхнебылосуцяшальніка
2Тамуябольшусхваляўмёртвых,якіяўжопамерлі, чымжывых,якіяяшчэжывуць
3Так,лепшызаіхабодвухтой,кагояшчэнебыло,хто нябачыўліхіхдзеяў,шточыняццападсонцам.
4Зноўулічваўяўсякуюпрацуіўсялякуюдобрую
таксамамарнасьцьізнявагадуху.
5Дурныскладваерукісваеіесьцьсваёцела
6Лепейпрыгаршчацішыні,чымабедзьверукі, напоўненыяпрацайігневамдуху.
7Тадыявярнуўсяіўбачыўмарнасьцьпадсонцам
8Адзінадзін,інямадругога;нямаўягонідзіцяці,ні брата;івокаягоненасыціццабагаццем;інякажа: дзелякагояпрацуюіпазбаўляюдушымаёйдабра? Гэтатаксамамарнасьць,так,гэтапакутліваяпраца.
9Двоелепш,чымадзін;тамуштоянымаюцьдобрую ўзнагародузасваюпрацу
10Бокаліяныўпадуць,адзінпадымесвайгобліжняга; алегорааднаму,каліёнупадзе;боўягонямаіншага, кабдапамагчыямупадняцца
11Яшчэ,калідвоеляжацьразам,тадыімцёпла;аяк аднамусагрэцца?
12Ікаліадзінпераможаяго,двоесупрацьстаяцьяму;і патройнаявяроўкахутканепарвецца.
13Лепейбеднаеімудраедзіця,чымстарыінеразумны кароль,якогабольшнебудуцьнастаўляць
14БозьцямніцыЁнвыходзіцьваладарыць;тадыякі той,хтонарадзіўсяўягокаралеўстве,становіцца бедным
15Яразглядаўусіхжывых,якіяходзяцьпадсонцам,і другоедзіця,якоепаўстанезаместяго
16Нямаканцаўсімнародам,усім,штобылідаіх; Напэўна,ігэтамарнасцьізнявагадуху.
РАЗДЗЕЛ5
1Сцеражынагутваю,каліідзешудомБожы,ібудзь большгатовыслухаць,чымпрыносіцьахвяру неразумных,боянынядумаюць,шторобяцьблагое. 2Несьпяшайсязвуснамітваімі,ісэрцатваёхайне сьпяшаеццасказацьшто-небудзьперадБогам,боБог нанебе,атыназямлі;дыкняхайбудземаласлоўтваіх.
3Босонпрыходзіцьпразмностваспраў;аголасдурня пазнаеццапамноствеслоў
4КалідаешзарокБогу,немарудзьвыканацьяго;бо дурніямунепадабаюцца:выканайтое,штоабяцаў
5Лепейнедацьабяцаньня,чымдацьабяцаньнеіня выканаць.
6Недазваляйвуснамтваімуводзіцьугрэхцелатваё;і некажыпераданёлам,штогэтапамылка;навошта Богуўгневаццанаголаствойізьнішчыцьсправурук тваіх?
7Боўмноствесноўімноствеслоўёсцьімарнасць розная,алебойсяБога.
8Калітыбачышпрыгнётбедныхігвалтоўнае
11Каліпамнажаеццамаёмасьць,памнажаеццаітых, штоядуцьяе;іякаякарысьцьуладальнікамяе,каліне глядзецьнаіхвачыма?
12Сонпрацаўнікасалодкі,ціесьцьёнмала,цімнога;
13Ёсьцьвялікаеліха,якоеябачыўпадсонцам,а менавіта:багацьце,якоезахоўваеццадляўладальнікаў ягонашкодуім
14Алебагацьцетоегінеадліхойпакуты,іённараджае сына,інічоганямаўруцэягонай
15Яквыйшаўёнзулоньнямацісваёй,голывернецца, кабпайсьці,якпрыйшоў,інявозьменічогазпрацы сваёй,штоможапанесціўруцэсваёй 16Ігэтатаксамавялікаябяда,штоваўсім,якпрыйшоў, такіпойдзе;
17Іўседнісваеёнесьцьуцемры,іўягошматсмуткуі гневуразамзхваробайягонай.
18Вось,штоябачыў:добраіпрыстойначалавеку есьцііпіцьікарыстаццадабромусялякайпрацысваёй, якуюёнробіцьпадсонцамваўседніжыцьцясвайго, якіяБогдаеяму;гэтаягодоля
19Таксамакожнычалавек,якомуБогдаўбагацьцеі багацьце,ідаўямуўладуесьцііх,ібрацьсваюдолю,і цешыццазпрацысваёй;гэтадарБожы 20Боняшматпамятаедзёнжыцьцясвайго;боБог адказваеямуўрадасьцісэрцаягонага.
РАЗДЗЕЛ6
1Ёсьцьліха,якоеябачыўпадсонцам,іянозвычайнае сяродлюдзей:
2Чалавеку,якомуБогдаўбагацьце,багацьцеіславу, такштоённічоганемаедлядушысваёйзусяго,што ёнжадае,алеБогнедаеямуўладыесьцігэта,але чужынецесьць:гэтамарнасьцьігэтазлаяхвароба.
3Каліхтонародзіцьстодзяцейіпражывешматгадоў, такштоднігадоўягоныхпамножацца,ідушаягоная ненасыціццадабром,інябудзеямуўпахаваньні,Я кажу,штозаўчаснаенараджэннелепш,чымён
4Боёнуваходзіцьзмарнасьцюіадыходзіцьуцемры,і цемрапакрыеімяягонае.
5Ённябачыўсонцаіняведаўнічога;
6Так,хоцьёнпражыўтысячугадоўудваразы,алене бачыўённічогадобрага:цінеўсеідуцьуадномесца?
7Усяпрацачалавека-длявуснаўягоных,але жаданьнененапаўняецца
8Бочыммудрыбольшзадурня?штомаебедны,які ўмеехадзіцьпераджывымі?
9Лепейпозірквачыма,чымблуканьнежаданьня:ігэта марнасьцьімарнасьцьдуху
10Тое,штобыло,ужоназвана,івядома,штогэта чалавек:інеможаёнзмагаццазмацнейшымзаяго
11Шматрэчаў,якіяпавялічваюцьмарнасьць,чым чалавеклепшы?
12Бохтоведае,штодобрадлячалавекаўгэтым жыцьці,ваўсіхдняхмарнагажыцьцяягонага,якіяён праводзіць,якцень?бохтоможасказацьчалавеку,што будзепасьляягопадсонцам?
2Лепейісьціўдомжалобы,чымісьціўдомгасьціны,
3Смутаклепшызасьмех,боадсмуткутварулепшае сэрца.
4Сэрцамудрагаўдомежалобы;асэрцадурняўудоме весялосці
5Лепейслухацьпапрокімудрых,чымчалавеку слухацьпесьнідурняў
6Бояктрэскцерняўпадкатлом,такісьмехдурня:і гэтамарнасьць
7Сапраўды,прыгнётробіцьмудрагачалавека шалёным;іпадарунакгубіцьсэрца.
8Лепшыканецсправы,чымпачатакяе,іцярплівы духамлепшызаганарлівыхдухам
9Несьпяшайсягневаццаўдухутваім,богнеў спачываеўгрудзяхнеразумных
10Цінекажыты:чамуранейшыяднібылілепшыяза гэтыя?ботынемудрапытаешсяпрагэта.
11Мудрасьцьдобраясаспадчынай,іадяекарысьць тым,хтобачыцьсонца
12Бомудрасьць-гэтаабарона,ігрошы-гэтаабарона, алеперавагаведаўутым,штомудрасьцьдаежыцьцё тым,хтояемае
13ПаглядзіценадзеюБожую:бохтоможавыпрастаць тое,штоЁнзрабіўкрывым?
14Удзеньдабрарадуйся,аўдзеньнягодыпадумай:і Богпаставіўаднагосупрацьдругога,кабчалавек нічоганезнайшоўпаслясябе
15Усёбачыўяўднімарнасьцімаёй:ёсьцьчалавек справядлівы,якігінеўпраўдзесваёй,іёсьцьчалавек бязбожны,якідоўгажывеўсваёйбязбожнасьці
16Небудзьправеднымнадта;інерабісябезанадта мудрым:навоштатабегубіцьсамогасябе?
17Небудзьзанадталіхімінебудзьдурным:навошта табепамірацьранейчасу?
18Добра,штотыўзяўсязагэта;дыіадгэтагане адрывайрукітваёй,ботой,хтобаіццаБога,выйдзезіх усіх
19Мудрасьцьумацоўваемудрагабольш,чымдзесяць дужых,якіяўгорадзе
20Бонямачалавекаправеднаганазямлі,якірабіўбы даброінеграшыў.
21Таксаманезьвяртайцеўвагінаўсесловы,якія гавораць;кабтынепачуў,якрабтвойпраклінаецябе; 22Бочастаісэрцатваёведае,штоітысаміншых праклінаў
23Усёгэтаядаведаўмудрасьцю:Ясказаў:будумудры; алегэтабылодалёкаадмяне
24Далёкаеівельміглыбокае,хтоспазнае?
25Япрыклаўсэрцамаё,кабспазнаць,ідасьледаваць,і дашукаццамудрасьцііразвагірэчаў,іспазнаць бязбожнасьцьглупства,наватглупстваівар'яцтва; 26Іязнаходжугорчэйзасьмерцьжанчыну,сэрцаякой
1Добраеімялепшаезакаштоўнаеміра;ідзеньсьмерці,
29Восьтолькігэтаязнайшоў,штоБогстварыў чалавекаправедным;алеянышукалішматвынаходак.
РАЗДЗЕЛ8
1Хтоякмудры?іхтоведаеразгадкурэчы?Мудрасьць чалавекаасьвятляетварягоны,ісьмеласьцьтвару ягонагазьменіцца.
2Яраютабевыконвацьзагадкараля,ігэтаадносна прысягіБогу
3Несьпяшайсясысьціз-падвачэйягоных;боён робіцьусё,штоямупадабаецца
4Дзесловакараля,тамулада,іхтоскажаяму:штоты робіш?
5Хтозахоўваезапаведзь,тойнеадчуеліха,ісэрца мудрагаразьбіраечасісуд.
6Бодлякожнаймэтыёсьцьчасісуд,тамупакута чалавекавялікаянаім
7Боённяведае,штобудзе:бохтоскажаяму,калігэта будзе?
8Нямачалавека,якімаеўладунаддухам,каб утрымацьдух;іўдзеньсьмерцінямаеўлады;і бязбожнасьцьнявыратуетых,хтоёйаддадзены 9Усёгэтаябачыўіпрыклаўсэрцамаёдаўсякай справы,якаяробіццападсонцам:бываечас,каліадзін чалавекпануенаддругімсабенашкоду 10Івосьябачыўпахаваныхбязбожнікаў,якія прыходзіліісыходзілісасьвятогамесца,ібылі забытыяўгорадзе,дзеяныгэтазрабілі:гэтатаксама марнасьць
11Тамуштопрысудблагуюдзеюневыконваецца хутка,тамусэрцасыноўчалавечыхцалкамнастроена натое,кабчыніцьзло
12Хоцьбыгрэшніксторазоўрабіўзло,іпадоўжыліся дніягоныя,алеядакладнаведаю,штодобрабудзетым, якіябаяццаБогаібаяццаЯго
13Алебязбожнікунябудзедобра,іняпрацягнеён дзёнсваіх,якцень;тамуштоённебаіццаперадБогам 14Марнасьцьробіццаназямлі;штоёсьцьправеднікі, зьякіміздараеццапаводлеўчынкаўбязбожных;ізноў ёсьцьбязбожнікі,якімздараеццапаводлеўчынкаў праведнікаў;Ясказаў,штоігэтамарнасьць
15Тадыяхваліўвесялосьць,бонямаўчалавека лепшайрэчыпадсонцам,якесьці,піцьівесяліцца; сонца
16Каліяпрыклаўсэрцамаё,кабспазнацьмудрасьцьі бачыцьсправы,якіяробяццаназямлі,(боёсьцьтакі, штоніўдзень,ніўначынябачыцьснувачымасваімі), 17ІўбачыўяўседзеіБожыя,шточалавекняможа дасьледавацьдзеяў,шточыняццападсонцам;дыдалей; хоцьмудрычалавекдумаеведацьгэта,алеённезможа знайсціяго.
РАЗДЗЕЛ9
1Дляўсягогэтагаяпадумаўусэрцымаім,каб абвясціцьусёгэта,штоправедныяімудрыяісправы іхніяўруцэБожай:ніхтоневедаенілюбові,ні нянавісцізусяго,штоперадімі
2Усёдляўсіхаднолькавае:аднападзеяўправеднагаі ўбязбожнага;дадобрыхідачыстых,іданячыстых;
ахвяры:якідобры,такіігрэшнік;ітой,хтопрысягае, яктой,хтобаіццапрысягі.
3Гэтазлосяродусяго,шторобіццападсонцам,тое, штопадзеяаднанаўсіх;ісэрцысыноўчалавечых поўныязла,івар'яцтваўіхсэрцах,пакульяныжывуць, іпасьляштояныідуцьдамёртвых
4Длятаго,хтозлучанызусіміжывымі,ёсцьнадзея:бо лепшжывысабака,чыммёртвылеў.
5Божывыяведаюць,штопамруць,амёртвыянічога няведаюцьінямаюцьужоўзнагароды;бопамяцьпра іхзабытая
6Ілюбоўіхняя,інянавісьцьіхняя,ізайздрасьцьіхняя цяперзьніклі;інямаюцьужодолінавекініўчым,што робіццападсонцам
7Ідзі,ежхлебтвойзрадасьцюіпівінотваёзвясёлым сэрцам;боцяперБогпрымаесправытвае.
8Няхайвопраткатваязаўсёдыбудзебелая;іхайне бракуеміругалаветваёй
9.Жывіўрадасьцізжонкаю,якуюкахаеш,ваўседні марнагажыцьцятвайго,якоеЁндаўтабепадсонцам, ваўседнімарнасьцітваёй,богэтадолятваяўгэтым жыцьцііўпрацытваёй,якуютыузяцьпадсонцам.
10Усё,штоможазрабіцьрукатвая,зрабізсілай;бо няманіпрацы,нірозуму,ніведаў,німудрасьціў магіле,кудытыпойдзеш.
11Явярнуўсяіўбачыўпадсонцам,штонеімклівым бег,ідужымнебітва,інемудрымнехлеб,іне разумнымбагацце,інеміласцьнеўмелым;алечасі шанецздараюццазіміўсімі
12Боічалавекняведаесвайгочасу,якрыбы,якія трапіліўліхуюсетку,іякптушкі,якіяпатрапіліў сетку;такісынычалавечыятрапляюцьупасткуўліхі час,каліёнраптоўнанапаткаеіх
13Гэтуюмудрасьцьябачыўпадсонцам,іяназдалася мневялікай:
14Быўневялікігорад,імалалюдзейуім;іпрыйшоў даяговялікікароль,іаблажыўяго,іпабудаваўсупраць яговялікіябастыі
15Ізнайшоўсяўімбеднымудрычалавек,іёнсваёй мудрасьцювыратаваўгорад;аленіхтонеўспомніўтаго самаганебараку
16Тадыясказаў:мудрасьцьлепшаязамоц;аднак мудрасьцьбеднякапагарджаецца,ісловаўягоныхня слухаюць
17Словымудрыхбольшчутныяўцішыні,чымкрык таго,хтопануесяроддурняў.
18Мудрасьцьлепшаязабаявуюзброю,алеадзін грэшнікгубіцьшматдабра.
1Адмёртвыхмухмазьаптэкарапасылаесьмярдзючы водар:гэтакжаневялікаядурнотаробіцьтаго,хтомае рэпутацыюмудрасьцііпашаны
2Сэрцамудрагаправаручяго;алесэрцадурногазлева 3Таксама,калідурныідзедарогаю,мудрасьцьяго
6Глупствапастаўленаўвялікуюгонар,абагатыя сядзяцьунізкіммесцы.
7Ябачыўслугнаконяхікнязёў,якіяходзяцьпазямлі якслугі.
8Хтокапаеяму,тойупадзеўяе;ахтоламаеагароджу, тагозмяяўкусіць
9Хтоадрываекамяні,тойпацерпіцьадіх;ітой,хто сячэдровы,падвяргаеццагэтамунебясьпецы.
10Каліжалезазатупілася,іённенаточыцьвастрыё, дыкёнмусіцьузмоцніцца,амудрасьцькарысна кіраваць
11Вядома,змяяўкусіцьбезчараў;ібалбатуннелепш 12Словывуснаўмудрагадобрыя;авусныдурня праглынуцьсамогасябе
13Пачатаксловаўвуснаўягоных-дурнота,аканец гаворкіяго-ліхадзейства.
14Ідурныбагатысловамі:няможачалавекпрадказаць, штобудзе;іштобудзепасьляяго,хтоскажаяму?
15Працанеразумнагастамляекожнагазьіх,боёння ведае,якісьціўгорад
16Горатабе,зямля,каліцартвойяшчэдзіця,акнязі тваеядуцьраніцай!
17Шчасьліваяты,зямля,каліцартвойсынзнатных,і князітваеядуцьусвойчас,дзелясілы,анедзеля п'янства!
18Адвялікайлянотыбудынакруйнуецца;іад бяздзейнасцірукдомправальваецца
19Гасьціналадзіццадзелясьмеху,івіновесяліць,але грошыадказваюцьзаўсё
20Непраклінайцараўдумкахтваіх;інепраклінай багатагаўспальнісваёй,боптушканябеснаяразнясе голас,ікрылатаяраскажапрагэта
РАЗДЗЕЛ11
1Кіньхлебтвойпавадзе,бопразшматдзёнзнойдзеш яго.
2Дайцедолюсяміівасьмі;ботыневедаеш,якоезло будзеназямлі
3Каліхмарыпоўныядажджу,яныапускаюццана зямлю;ікалідрэваўпадзенапоўдзеньабонапоўнач, намесцы,дзеўпадзедрэва,янобудзе
4Хтоназіраезаветрам,тойнесее;іхтоглядзіцьна хмары,тойнепажне
5Яктыневедаеш,штотакоешляхдуха,іякрастуць косціваўлонніцяжарнай,тактыневедаешдзеяўБога, Якіўсёстварае
6Раніцайсейнасеньнетваёіўвечарынетрымайрукі тваёй,боняведаеш,ціўдасцатое,цітое,ціабодва будуцьаднолькавадобрыя
7Сапраўды,сьвятлосалодкае,івачампрыемна глядзецьнасонца:
8Алекаліхтожывешматгадоўіцешыццаўсімі;але хайпамятаедніцемры;боіхбудзешматУсё,што прыходзіць,-марнасць
9Радуйся,юнак,умаладосьцітваёй;іняхайцешыцца сэрцатваёўднімаладосьцітваёй,іхадзідарогамі сэрцатвайгоіпаводлепоглядувачэйтваіх;алеведай, штозаўсёгэтаБогпрывядзецябенасуд 10Дыкадкіньсмутакадсэрцатвайгоіадкіньзлоад
тыскажаш:янымненепадабаюцца; 2Пакульсонца,абосвятло,абомесяц,абозоркіне зацямняюцца,іхмарыневяртаюццапаслядажджу, 3Утойдзень,каліахоўнікідомузадрыжаць,ідужыя схіліцца,іжорныперастануць,боіхмала,і пацямнеюцьтыя,штоглядзяцьувокны, 4Ізачыняццадзьверынавуліцах,калісціхнескрыгат,і падымеццаёнадптушынагаголасу,іўседочкімузыкі будуцьпрыніжаныя;
5Таксамакаліяныбудуцьбаяццавысокага,істрахі будуцьнадарозе,іміндальнаедрэвабудзеквітнець,і конікбудзецяжарам,іжаданьнезьнікне,тамушто чалавекідзедасвайгодоўгагадомуіжалобныя ходзяцьпавуліцах:
6Цінеаслабнесрэбранаявяроўка,неразаб'ецца залатаячаша,неразаб'еццазбанукрыніцы,не разаб'еццаколаўцыстэрне
7Тадыпылвернеццаўзямлю,якібыў,адухвернецца даБога,Якідаўяго
8Марнасьцьмарнасьці,кажапрапаведнік;усё марнасьць.
9Ібольшзатое,паколькіпрапаведнікбыўмудры,ён усёяшчэвучыўлюдзейведаў;так,ёндобра прыслухаўся,адшукаўіўпарадкаваўшматпрыказак. 10Прапаведнікімкнуўсязнайсціпрымальныясловы,і тое,штонапісана,быловерным,наватсловаміпраўды 11Словымудрых-якіголіякцьвікі,прыбітыя гаспадарамісходаў,якіядадзеныададнагопастыра 12Ідалей,адгэтага,сынемой,настаўляй:складаць шматкнігнямаканца;імногаевывучэнне-гэта стомленасцьцела
13Паслухаемканецусёйсправы:бойцесяБогаі захоўвайцезапаведзіЯгоныя,богэтаўвесьабавязак чалавека
14БоўсякуюсправуБогпрывядзенасудіўсякую тайну,цідобраяяна,ціліхая.