CAPITOLU1
1Or,àl'époqueoùlesjugesrégnaient,ilyavaitune faminedanslepays.ÈunomudiBetlemmediGhjudasi n'andòàstàinupaesediMoab,elluèasomogliaèiso duifiglioli.
2Unomudil'omueraElimelech,èunomediasomoglia Naomi,èunomediisoduifiglioliMahlonèChilion, EfratitidiBetlemmediGhjuda.Èghjunsenuinupaesedi Moab,ècuntinuvanuquì
3ÈumaritudiElimelechNaomimorse;èfùlassatu,èiso duifiglioli.
4ÈlipigghiarumògliediedonnediMoab;Unomudi l'unueraOrpa,èunomedil'altruRuth:èstavanuquìuna decinad'anni.
5MahlonèChilionsòancumortitramindui;èadonna restavadiisoduifigliolièdiusomaritu
6Alloras'arrizzòcùesonuora,pervultàdaupaesedi Moab,perchèaviaintesuinupaesediMoabchìl'Eternu aviavisitatuusopòpuluperdàupane
7Perquessa,sin'andòforadiulocuduv'ellaera,èeso duienurecunella;èandavanuinstradapervultàinu paesediGhjuda
8ÈNaomidisseàesoduienuore:Andate,vultateognunu àacasadiasomamma:uSignorehàtrattatucunvoi, cum'èvoavetetrattatucùimortièmè
9L'Eternuvicuncededitruvàriposu,ognunudivoiina casadiusomarituAlloralibasgiò;èalzavanuasovoce, èpienghjenu
10Èlidissenu:Disicuru,vulteremucuntèàutopòpulu.
11ÈNaomidisse:Voltate,emofigliole:perchèandate cunmè?Cihèancupiùfiglioliinumoventre,peressei vostrimariti?
12Voltate,figliolemee,andate;perchèsòtroppuvechju peravèunmaritu.S'elludicu,aghjuasperanza,s'ellu aghjuavutuancuunmarituàanotte,èduveriaancuavè figlioli;
13Vuleteaspittàperellifinuàch'ellisòcresciuti?vi fermateperellidaavèmariti?nò,emofigliole;perchèmi dispiaceassaipervoichìamanudiuSignorehèandata contruàmè.
14Alzanuasovoceèpienghjenutorna;èOrpabasgiòa somamma;maRuths'appoghjaàella
15Iddadisse:Eccu,atocugnatahètornataàusopopuluè àisodii:tornadopuàatocugnata
16ÈRuthdisse:Ùnmipricatemiccadilasciàtè,odi vultàdauseguituditè:perchèduv'ètùvai,andaraghju;è duv'ètùstassi,aghjuallughjatu:utopòpuluseràumo pòpulu,èutoDiuumoDiu
17Induvetumori,iomorreraghju,èculàsaraghjusepoltu: uSignoremifacicusì,èancudipiù,s'elluùncihèchèa mortechìtispartedamè
18Quand'ellavidech'ellaerafermamenteintesaàandà cunella,siabbandunòdiparlàcunella
19Alloraandonudui,finuàch'ellighjunghjenuà Betlemme.Èghjunse,quand'ellisòghjuntiàBetlemme, chìtuttaacitàsin'hèturbata,èdissenu:HèNaomi?
20Èlidisse:ÙnmichjamateNaomi,chjamamiMara: perchèl'Onniputentem'hàtrattatuassaiamaramente.
21Sòsurtitupienu,èuSignorem'hàpurtatuincasaviotu: perchèalloramichjamateNaomi,chìuSignorem'hà tistimuniatucontruàmè,èl'Onniputentem'hàafflittu?
22AlloraNaomisin'andò,èRuthaMoabita,asonuora, cunella,chìsin'hètornatadaupaesediMoab,è ghjunsenuàBetlemmeàuprincipiudiacuglieradil'orzu.
CAPITOLU2
1ÈNaomiaviaunparentediusomaritu,unomuputente diricchezza,diafamigliadiElimelech;èusonomeera Boaz.
2ÈRuthaMoabitadisseàNaomi:Lasciamiavàandàinu campu,ècuglieraspighedigranudopuàquelluàavistadi qualeaghjutrovugrazia.Èellalidisse:Vai,figliola.
3Elles'enalla,etvint,etglanadanslechampaprèsles moissonneurs;etsonsortétaitdes'éclairersurunepartie duchampquiappartenaitàBoaz,quiétaitdelafamille d'Elimélec
4Edeccu,BoazghjunsedaBetlemme,èdisseài miegatori:USignoresiacunvoi.Èlirisposenu:USignore tibenedica
5AlloraBoazdisseàusoservitorechìeranantuài segatori:Diqualehèstaragazza?
6Etleserviteurquiétaitàlatêtedesmoissonneurs réponditetdit:C'estlajeunefilleMoabitequiestrevenue avecNaomidupaysdeMoab.
7Èelladisse:Viprecu,lasciamicuglieraècullàdopuài migatoritràigarbi;cusìhèghjunta,èhàcuntinutuancuda amatinafinuàavà,ch'ellasisteseunpocuincasa
8AlloraBoazdisseàRut:Ùnsentimicca,figliola?Ùn andatemiccaàcuglierainunaltrucampu,nèandatedaquì, mastàquìprestudaemofanciulle:
9Fighjateivostriochjinantuàucampuch'ellicuglieranu, èandatedopuàelli:ùnaghjumiccaurdinatuàighjovani ch'elliùnvitoccanu?èquanduaveteasete,andateàivasi, èbeiediciòchìighjovanianutiratu
10Alloracascòinfaccia,siinchinavainterra,èlidisse: Perchèaghjutrovugraziaàitoochji,ch'ètùmicunniscite, postuchìsòstraneru?
11Boazlirisposeèlidisse:Mihèstatudimustratututtu ciòchìavetefattuàatosuoceradapoiamortediuto maritu;,èghjuntuàunpopuluchìùncunnoscimiccafinu àquì.
12L'Eternuviricompenseràutotravagliu,èuna ricumpensasanatisiadatadauSignore,Diud'Israele, sottuàesoalichìsitecunfidendu.
13Alloraelladisse:Lasciamitruvàgraziaàitovista,u mosignore;perchèm'avetecunsulatu,èperquessaavete parlatuamichevuleàatoserva,ancus'elluùnsiamicca cum'èunadietoserva
14Boazlidisse:«Àl'oradimanghjà,vieniquì,manghja diupane,èimmergeutopezzuinl'acitu.Etelles'assità côtédesmoissonneurs,etilparvintàsonblégrillé,etelle mangea,etfutsuffisante,ets'enalla
15Lorsqu'elleselevapourglaner,Boazdonnacetordreà sesjeunesgens,endisant:Laisse-laglanermêmeparmi lesgerbes,etnel'ignorepas
16Lasciateancufalàunapartediemanciatediscopuper ella,èlascialli,perch'ellaliraccolga,èùnarimproverà micca
17Allorahàspigolatuinucampufinuàasera,èbatteciò ch'ellaaviaspigatu,èeracircaunefad'orzu
18Èapigliò,èandòinacità;èasomammahàvistuciò ch'ellaaviacugliatu; 19Èasosuoceralidisse:Induveavetecugliatuoghje?e duv'ètùfacia?benedettusiaquelluchìhàpigliatu cunniscenzaditè.Èhàdettuàasosuoceracùqualeavia travagliatu,èdisse:Unomedil'omucùqualeaghju travagliatuoghjehèBoaz
20ÈNaomidisseàasonuora:BenedettusiadauSignore, chìùnhàmiccalasciatuasobontààivivièàimortiÈ Naomilidisse:L'omuhèvicinuànoi,unudiinostri parentivicinu
21ÈRuth,aMoabita,disse:M'hàdettuancu:Tenerete fermucùimoghjovani,finuàch'ellianufinitututtaamo racolta
22ÈNaomidisseàRuth,asonuora:Hèbè,figliolamia, chìescecùesofanciulle,chìùntiscuntràmiccainunaltru campu
23Alloraellas'hèfermatudaefanciullediBoazpercullà finuàafinediacuglieradil'orzuèdiacuglieradiu granu;ècampavacùasomamma
CAPITOLU3
1AlloraNaomi,asosuocera,lidisse:Figliameia,ùnti cercheraghjudiriposu,perch'ellatisiabè?
2ÈavàùnhèmiccaBoazdiinostriparenti,cùeso fanciulle?Eccu,vinal'orzuanotteinl'aia
3Lavatevidunque,èungeti,èmetteitovistimentinantuà tè,èscendeteàupianu;maùnfatemiccacunnosceà l'omu,finuàch'elluhàfinitudimanghjàèdibeie
4È,quand'ellusisdraia,timarcaràulocuduv'ellustenderà, ètùentrerai,scopreràisopedi,ètimettiteèvidiciaràciò chìfate
5Èellalidisse:Tuttuciòchìmidici,l’aghjudafà.
6Èfalòàupianu,èhàfattututtuciòchìasomammali dicia
7ÈquanduBoazebbemanghjatuèbeie,èusocore s'allegra,sin'andòàchjappààl'estremitàdiumunzeddudi granu;
8Èavveneàmezanotte,chìl'omuebbepaura,èsivultò,è eccu,unadonnastenduàisopedi
9Èelludisse:Qualesì?Èellarispose:SòRuth,ato serva;perchèsìunparentevicinu.
10Èelludisse:BenedettusìdauSignore,amofigliola, perchèavetefattupiùbontààl'ultimufinalechèàu principiu,perchèùnseguitemiccaighjovani,siapoverisia ricchi
11Èavà,figliola,ùntememicca;Faraghjuàtètuttuciò chìduvete:perchètuttaacitàdiumopòpulusàchìsìuna donnavirtuosa
12Èavàhèveruch'esòutoparentevicinu,macihèun parentepiùvicinuchèmè.
13Fatestanotte,èsaràamatina,chìs'elluvifaràapartedi unparente,bè;ch'ellufaciapartediuparente:mas'ellu ùntifaràmiccaapartediunparente,alloratifaràaparte diunparente,cum'èavitadiuSignore:sdraiatefinuàa matina.
14Èsisteseàisopedifinuàamatina;èsialzòprimachì unupudiacunnoscel'altruÈelludisse:Ùnsisàchìuna donnahèentratainupianu.
15Elludisseancu:Portateuveluchìavetenantuàtè,è tenelu.Èquand'ellal'hàtenutu,misuràseimisured'orzu,è l'hàmessinantuàella,èandòinacità
16Èquand'ellaghjunseàasomamma,disse:Qualesì, figliola?Èlidissetuttuciòchìl'omuliaviafattu.
17Iddadisse:M'hàdatusteseimisured'orzu;perchè m'hàdettu:Ùnandatemiccaviotuàatosuocera
18Alloraelladisse:Siatetranquilla,figliola,finuàch'ètù sapicumusicaderàl'affare:perchèl'omuùnsaràmiccain riposu,finuàch'elluhàfinituacosaoghje
CAPITOLU4
1AlloraBoazsin'andòàaporta,èus'assittòquì;àquale elludisse:Oh,cusì!giradaparte,sieditiquìEtilse détournaets'assit.
2Pigliòdeceomidil'anzianidiacità,èdisse:Siatequì Etilss'assirent
3Èdisseàuparente:Naomi,chìhètornatadaupaesedi Moab,vendeunaparcelladiterrachìeradiunostru fratelluElimelech
4Èaghjupensatuàfàpublicità,dicendu:Cumprate davantiàl'abitantièdavantiàl'anzianidiumopopuluS'è tùvoliriscattàlu,riscattatulu:mas'ètùùnluriscattari, tandudimmi,ch'epossusapè:perchèùncihènimuper riscattàforaditè;èsòdopuàtèÈelludisse:Iviriscattà
5AlloraBoazdisse:Ughjornuchìcumprateucampudia manudiNaomi,avetedacumpràancuàRuthaMoabita,a mògliadiimorti,perrisuscitaràunomediumortunantuà asoeredità
6Èuparentedisse:Ùnpossumiccariscattàpermèstessu, perùnsguassateamoeredità;perchèùnpossumicca riscattà
7Ora,questueraamaneradil'anticutempuinIsraelepera redenzioneèucambiamentu,percunfirmàtutteecose;un omuarrapavausoscarpu,èl'hàdatuàusovicinu:è questuerauntistimunianzainIsraele.
8AllorauparentedisseàBoaz:CumpratepertèAllorasi tolseusoscarpa
9ÈBoazdisseàl'anzianièàtuttuupopulu:Voisiate tistimunianzioghjechìaghjucomprututtuciòchìeradi Elimelech,ètuttuciòchìeradiChilionèMahlon,daa manudiNaomi.
10Inoltre,RuthaMoabita,amogliadiMahlon,aghju acquistatuperesseamomoglia,perrisuscitaràunomediu mortunantuàasoeredità,chìunomediumortuùnsia miccatagliatutràisofratellièdaaportadiusolocu:site tistimunianzioghje.
11Ètuttuupopuluchìerainaporta,èl'anzianidissenu: SimutistimoniL'Eternufassiadonnachìhèentratainato casacum'èRacheleècum'èLia,chìduicustruìuacasa d'Israele;èfatedegnuinEfrata,èsiatefamosuin Betlemme
12Èchìatocasasiacum'èacasadiFares,chìTamarhà parturituàGhjuda,daasumentechìuSignorevidaràdi staghjovana
13AlloraBoazpigliòRuth,èellaeraasomòglia,è quand'ellusin'andòàella,uSignorelidetecuncepimentu, èellaparturiunfigliolu
14EdonnedissenuàNaomi:BenedettusiauSignore,chì ùnt’hàmiccalasciatuoghjesenzaparenti,perchìuso nomesiafamosuinIsraele
15Èelluseràpertèunristuratorediatovita,èun nutrientediatovechja,perchèatonuora,chìtiama,chì hèmegliupertèchèsettefiglioli,l'hànatu 16Naomipigliòuzitellu,upusòinusopettu,èlifece nutrice.
17Edonne,isovicini,lidetenuunnome,dicendu:Cihè unfigliolunatuàNaomi;èlichjamanuObed:hèubabbu diIesse,ubabbudiDavid.
18EccuegenerazionidiFares:FaresgeneròHesron, 19ÈHesrongeneròRam,èRamgeneròAmminadab, 20ÈAmminadabgeneròNahshon,èNahshongenerò Salmon, 21ÈSalmongeneròBoaz,èBoazgeneròObed, 22ÈObedgeneròIesse,èIessegeneròDavid