INTRODUKSIE
In‘tVerhaolvaanAhikarhöbbeveereinvaande aajdstebronnevaanminselekgedachteenwiesheidDe invlooddevaankinweuregetraceerddoordelegende vaanväöllui,boe-oonderdeKoran,‘tAajden‘tNuie Testament
‘nMozaïekgevoondeinTreves,Duutsjland,aafbeeldde ‘tpersonagevaanAhikaroonderdewijzemannevaan dewereldHeiiszienkleurriekeverhaol
Dedatumvaanditverhaolis‘noonderwerpvaan levendigediscussiegeweesGelierdesjreve't oeteindelekoproonddeIersteIewwieziefoutwoorte bewezedoor'torzjineelverhaoldatin'nAramees papyrusvaan500vChroonderderuïnesvaan Elephantineopkaom
‘tVerhaolisdudelikfictieenneetgesjiedenisInfeite kindelezerdekennismakeindeaanvullendepagina’s vaanTheArabianNights‘tIsbriljantgesjreve,en‘t verhaol,datvolismitactie,intrigeen‘nsmaal ontsnapping,hèltdeaondachtot‘tlètste.Devrijheid vaanverbeeldingis‘tkosbaarstebezitvaandesjriever.
‘tSjrievingverdeiltzichzelfinveerfases:(1)‘tVerhaol; (2)DeLier(‘nopmerkelekereeksSpreuke);(3)DeReis naoEgypte;(4)DeVergeliekingeofGeliekenis(boemit Ahikardeopleiingvaanziendwalendeneefvoltoejt).
HOOFSTUK1
Ahikar,GroeteViziervaanAssyrië,heet60vrouwemer heet‘tbestemdumgeinzoontehöbbe.Daorum adopteertheerzienneef.Heerdrukt‘mmievolmit wiesheidenkinnesesmitbroodenwater.
1‘tVerhaolvaanHaiqârdeWies,Viziervaan SennacheribdeKeuning,envaanNadan,dezusterzoon vaanHaiqârdeWies
2D’rwaor‘nVizierindedaogvaankeuningSanherib, zoonvaanSarhadum,keuningvaanAssyriëenNineve, ‘nwiesmangeneumpHaiqâr,enheerwaorViziervaan dekeuningSanherib
3Heerhad‘ngood,fortuinenväölgoedere,enheer waorvaardig,wies,‘nfilosoof,inkinnes,inmeiningen inregering,enheerhadzestigvrouwegetrouwd,enhad veuredervaanhun‘nkestielgebouwd
4Maarmitditalleshadheergeinkindvaandees vrouwe,diezienerfgenaamkinnezien
5Enheerwaorheidoorhieëldreug,enop‘ndaagbrach heerdeastrologeendegelierdemanneendetovenaars sameenverklaordeheerhunzientouwstandende kwestievaanzienonvruchbaarheid
6Enzezagtetothem:'Gao,offeraandegodeensmeek zedatzedichmesjiensunjongkinnegeve'
7Enheerdeegwieze‘mhaddegezagenofferdeaonde idole,ensmeekdezeensmeekdezemitverzoeken smeek
8EnziebeantwoordehäömgeinwoordEnheerging verdrietigenneerslagweg,wegmit‘npijninzienhart 9Enheerkeerdetrök,ensmeekdedeAllerhoegsteGod, engeluifde,ensmeekdeHemmit‘nbrandinzienhart, enzag:‘OAllerhoegsteGod,oScheppervaande Hiemeleenvaandeaarde,oScheppervaanalle gesjöpdedinger!
10IchsmeekUchummich‘njongtegeve,zodetich door‘mkinweuregetroost,zoetotheerbijmienhei aanwezigkinzien,zodatheermienougekinslete,en datheermichkinbegraove'
11Toenkaomd’r‘nstumnaohäömdeezag:‘Oodatste veuralopgesjneveaafbeeldingehesvertrouwdenoffers aonzehesgeofferd,zulsduumdeesreielangkinjerloos blieve
12MaarnumNadan,dezoonvaandienzuster,enmaak ‘mdienkindenlierhäömdiengelierdheidendiengooje opvoeding,enbijdiendoedzalheerdichbegraove’ 13DaonaonaomheerNadan,dezoonvaanzienzuster, dee‘nkleinzusterwaorEnheerheet‘meuvergeleverd aonachverpleegkundige,zodatze‘mkoostezuigeen opvoede
14Enzebrachtehemopmitgoodeteenzachtetraining enzijdekleier,enpaorsenkarmozijn.Enheerzaotop zijdebanke.
15EnwieNadangroetwoortenlaop,opsjotewie‘n langeceder,lierdeheerhäömgoojemaniereensjrieve enwetensjapenfilosofie.
16EnnaoväöldaagkeekkeuningSennacheribnao Haiqârenzaogdatheerhielaajdwaorgewore,en daonevezagheertothem.
17'Omiengeëerdevrund,devaardige,devertrouwde, dewies,degouverneur,miensecretaresse,mienvizier, mienkanselierendirecteur;woerlik,geerzeethieëlaajd geworeengewogemitjaore;eneurvertrèkoetdees wereldmootkortbijzien.
18Zegmichwee‘nplaotszalhöbbeinmiendienstnao dich’EnHaiqârzagtothem:'Ohmienheer,mageur kopveureeuwigleve!D’risNadandezoonvaanmien zöster,ichhöb‘mmienkindgemaak
19Enikhöb‘mopgevooden‘mmienewiesheiden mienekinnesgelierd’
20Endekeuningzagtothem:'OHaiqâr!bringhemnao mienaanwezigheid,zodatichhemkinzeen,enesich hemgesjikvind,zèthemopeureplaats;enduzulsdien weeggoon,umterusteenumderesvaandienlevein zoeterusteleve'
21ToengingHaiqârenpresenteerdeNadandezoon vaanzienzösterEnheerdeeg‘nhomageenwensde‘m macheneer
22Enheerkeeknaohäömenbewonderdehäömen verheugdezichinhäömenzagtotHaiqâr:'Isditdien zoon,oHaiqâr?IchbiddatGodhemkinbewaoreEn wiegijmichenmienepapSarhadumheetgediend,zoe kindezejongvaanuchmichdieneenmiene verplichtinge,mienbehoefteenmienezakevervölle, zoetotikhäömkinerenenhäömmachtegkinmakeum uchwille'
‘tVerhaolvaanAhikar
23EnHaiqârdeegdekeuningneerenzagtot‘m:‘Laot eurkopleve,omienhierdekeuning,veureeuwig!Ich vraogvaandichdatstegeduldkinszienmitmienejonge Nadanenzienfoutekinsvergevezodatheerdichkin dienewie‘tgepasis'
24Toenzwoerdekeuninghäömdatheerhäömde groetstevaanzienfavorieteendemachtigstevaanzien vrunzouwmake,endatheerinalleeerenrespekbij häömzouwzienEnheerkooszienhandeenzaghäöm vaarwel
25EnheerpakdeNadandezoonvaanzienzöstermit häömenzettehäömin‘nsalontezitteenbegóshäöm nachendaagtelieretotdatheerhäömmiemètwiesheid enkinneshadvervuldesmètbroodenwater
HOOFSTUK2
‘n“ArmeRichard’sAlmanac”oetdeaajdheid Onsterfelekeveurschriftevaanminselekgedragmèt betrèkkingtotgeld,vrouwlui,kleiaasj,zake,vrun Veuralinteressantespreukezientevindeinverze12,17, 23,37,45,47Vergeliekvers63mitgetvaan‘tcynisme vaanvandaag
1Zolierdeheerhem,enzag:'Omienezoon!luurmien spraokenvolgmienadviesenonthouwwatikzeg.
2Omienezoon!esgij‘nwoordheurt,laot‘tingien hartsterve,en‘tneetaon‘naanderopenbaore,umdat‘t ‘nlevendekoleweurtengientongverbranden‘npijnin gijliefveroorzaak,engij‘nsmaadkrieg,enveurGod besjaomdweurtenman.
3Omienezoon!esdu‘nberichthesgehuurd,verspreid ‘tneet;enesdugethesgezeen,vertel‘tneet.
4Omienezoon!maakeurwelsprekendheidgemekelek veurdeluusteraar,enhaasneetum‘nantwoordtegeve.
5Omienezoon!esdugethesgehuurd,verberg‘tneet.
6Omienezoon!maakgeinverzegeldeknooplos,noch los‘mlos,enverzegelgeinlosseknoop.
7Omienezoon!begeerneetdeoetwendigesjoenegheid, want‘tverdwijntengeitweg,mer‘neerbare herinneringbliefveureeuwig
8Omienezoon!laot‘ndomvrouwdichneetbedriege mithäörspraok,umdatstedemeisellendigevaande doejesterfs,enzedichin‘tnetverwikkelttotdatstein destrikzit
9Omienezoon!verlangeneet‘nvrouwbedizededmit kleierenmitzalf,deeinhäörzielverachtelikendomis Weeodichesduhäörietssjeentwatdichis,ofhäör touwgevewatindienhandisenzedichindezonde verleie,enGodiswooropdich
10Omienzoon!weesneetwiedeamandelboum,want zebringkblaajerveurallebuim,eneetbarevruchtenao hunallemaol,merweeswiedemoerbeiboum,deeveur allebuimeetbarevruchtebringk,enblaajernaohun allemaol
11Omienezoon!buigeurkopneer,enverzachteur stum,enweeshoflik,enwandelin‘trechtepad,en weesneetdwaasEnverheugdestumneetesselachs, wantes‘tdoor‘nluidstumzouwziendat‘nhoeswoort gebouwd,zoudeezelelkedaagväölhoezerbouwe;en
es‘tdoorkrachwaordatdeploegwoortgedreve,zoude ploegnoetsvaanoonderdeschoudersvaandekameele weureverwijderd
12Omzoon!‘tverwijderevaansjteinmit‘nwiesman isbeteres‘tdrinkevaanwienmit‘ndroefemaan 13Omienzoon!gieteurwienopdegravevaande rechveerdige,endrinkneetmitónweitende,verachtelike lui
14Omienezoon!kleefdichaanwiezemannedieGod vrezeengeliekzienaonhun,engoonneetnaode ónweitende,umdatsteneetwiehäömweurtenzienweeg liert
15Omienzoon!esse‘nkameraadof‘nvrundhöbs gekrege,perbeer‘m,enmaak‘mdaonao‘nkameraaden ‘nvrund;enloofhemneetzonderbeproeving;en verpeildienspraokneetmit‘nmandeewiesheidmist 16Omienzoon!onderwielesdat‘nsjeenopeurvoot blief,laopd’rmitopdedoorne,enmaak‘nwaegveur eurzoon,enveureurgezineneurkinder,enmaakeur sjeepsjtrengveurtotzeopdezeeenziengolvegeiten zinkenheerneetkinopgeslage.
17Omienezoon!esderiekeman‘nslangeet,zègke ze:--"Utisdoorzienwiesheid,"enes‘nermman‘teet, zegkedelui:"Vaanzienhónger."
18Omienezoon!heeristevrejemiteurdageleksbrood eneurgoedere,enbegeertneetwatvaanandereis.
19Omienezoon!weesgeinnaobersvaandedwaas,en etegeinbroodmithäöm,enverheugdichneetinde rampvaandiennaobers.Esdienvijanddichmisdaag, toonhäömgoedhartigheid.
20Omienzoon!‘nmandeeGodvrees,vreesde‘men eerste‘m.
21Omienezoon!deoonweitendemanvèltenstruikelt, endewiezeman,zelfsesheerstruikelt,weurtheerneet gesjok,enzelfsesheervèlt,steitheersnelop,enesheer ziekis,kinheerveurzienlevezörge.Maarwatde ónweitende,dommemanbetröf,isd’rveurzienkrenkde geinmedicijn
22Omienzoon!es‘nmandichbenadertdeeinferieuris aondichzelf,geisdanveurwaartsum‘mtegetekomme, enbliefstaon,enesheerdichneetkinvergete,zalzien Heerdichveurhäömbeloene
23Omienzoon!spaarnietumeurzoonteslaon,want‘t sjlaonvaaneurzooniswiemestveurdetuin,enwie‘t bindenvaandemondvaan‘ntas,enwie‘tbindenvaan bieste,enwie‘tsjloetevaandedeur
24Omienzoon!trökuchzoontegedeboodheid,enlier ‘mmaniereveurtotheertegeuchinopstandkumpen uchinminachtingbringkonder‘tvolkengehingkuch kopindestraoteendevergaderingeengegestraof weurtveur‘tkwaadvaanzienboodheid
25Omienzoon!kriegdich‘ndikkeosmit‘nveurhuid, en‘ngroetezelmitzienehoeve,enkrieggeinosmit groetehoorns,nochmaakvrunmit‘nbedriegdeman, nochkriegs‘nruzierendeslaaf,noch‘ndiefse dienstmeid,veuralleswatstebegintveurhunzulleze verderve
26Omienzoon!laotuchawwersuchneetvloeke,ende Heeristevrejemithun;wantd’risgezag:"Deedee
‘tVerhaolvaanAhikar zienepapofzienemojerminach,laot‘mdedoedsterve (ikbedoeldedoedvaandezonde);endeedeeziene awwerseer,zalziendaogenzienleveverlengeenzal alleszienwatgoodis""
27Omienzoon!laopneetopdewaegzoonderwaopes, wantgijwitneetwieniedevijanduchkintegekomme, zoetotgijveurhäömklaorkinzien
28Omienezoon!weesneetwie‘nkale,blaajerloze boumdeeneetgreujt,merweeswie‘nboumbedèkmit zienblaajerenzientakke;wantdemandeenochvrouw nochkingerheet,isindewereldgesjandeenweurtdoor hungehaat,wie‘nblaajerlozeenvröchtelozeboum 29Omienzoon!weeswie‘nvruchbareboumaande kantvaandewaeg,boevaandevruchtedooralleluidie langsloupeweureopgegete,endebiestevaande woestijnrusteoonderziensjeemenetevaanzienblaajer 30Omienzoon!edersjaopdatvaanzieneweegen zienemetgezellewegdwaalt,weurtvoedselveurdewolf 31Omienzoon!zegneet:"Mienheeris‘ndwaasen iechbinwies,"envertelneetdespraokvaan oonweitendheidendwaasheid,umneetdoorhäömte weureverachte
32Omienzoon!weesneeteinevaandedienstknechte, aonwiehunherezègke:"Gaonwegvaanus,"merwees einvaandegeneaonweezezègke:"Komnaoderen komnaous."
33Omienzoon!streelneeteurslaafindeaanwezigheid vaanzienemetgezel,wantgewitneetwelkevaanhun op‘tindveuruchvaandemeistewaardezalzien.
34Omienezoon!weesneetbangveureurHeerdeeuch heetgesjöp,umneettezwiegeveuruch.
35Omienzoon!maakeurspraokmooienverzoeteur tong;enlaotdienmetgezelneetopdienvoottrampe, umdatheerneetop‘naandermomintopdienborst tramp.
36Omienzoon!esgij‘nwiesmansloegmit‘nwoord vaanwiesheid,zal‘tinzienborstligkees‘nsubtiel geveulvaansjaom;meresdudeónweitendemit‘nstok sjlaags,zalheernochbegriepenochheure.
37Omienzoon!esgie‘nwiesmanveurdienbehoeftes sjiks,geef‘mneetväölorders,wantheerzaldienzake doenwiestewilt:enesdu‘ndwaassjiks,geef‘mneet opdrach,mergeisdichzelfendoedienzake,wantesdu bevelhäöm,heerzalneetdoenwatstewinsEszedich opzakesjikke,haasdaanum‘tsneltevervölle
38Omienzoon!maakgeinvijandvaan‘nmandee sterkerisesdichzelf,wantheerzaldienmaatnumme, enzienwraakopdich
39Omienzoon!proefeurzooneneurknech,veurtot geereurbezittingeaanhuntoevertrouwt,umdatzeneet mitzeweggoon;wantheerdee‘nvollehandheetweurt wiesgeneump,zelfsesheerdomenónweitendeis,en deedee‘nlegehandheetweurterm,ónweitende geneump,zelfsesheerdeprinsvaandewijzeis 40Omienzoon!Ichhöb‘ncolocynthgegete,enaloëë ingeslik,enichhöbniksbitteregevoondeesermoedeen sjaarste
41Omienzoon!lierdienzoonspaarzaamheiden hónger,zodatheer‘tgoodkindoenin‘tbeheervaan ziengezin
42Omienzoon!lierneetaondeoonweitendedetaol vaanwiezemanne,wantdatzalveurhemlastigzien 43Omienzoon!laotdientoestandneetaondienvrund, umneetdoorhäömteverachte
44Omienzoon!deblindheidvaan‘thartisernstigeres deblindheidvaandeouge,wantdeblindheidvaande ougekinlangzaamweuregeleid,merdeblindheidvaan ‘thartweurtneetgeleid,en‘tverlaot‘trechtepad,en geitin‘nkrommeweeg
45Omienzoon!‘tstruikelevaan‘nmanmètzienvoot isbeteres‘tstruikelevaan‘nnmètzientong
46Omienzoon!‘nvrunddeeindebuurtisisbeteres ‘ngoojebroordeewiedwegis
47Omienezoon!sjoenegheidvervaagt,merliereblief, endewereldverdwijntenweurttevergeefs,mer‘n goojenaamweurtnochtevergeefsnochverdwijnt
48Omienzoon!demandeegeinrusheet,ziendoed waorbetereszienleve;en‘tgeluidvaanhuileisbeter es‘tgeluidvaanzinge;wantverdrietenhuile,esde angsveurGodinhunis,zienbeteres‘tgeluidvaan zingeenvreugde.
49Omienkind!dedijvaan‘nkikkerindienhandis beteres‘ngansindepotvaandiennaaste;en‘nsjaopin debuurtvaandichisbeteres‘noswiedweg;en‘nmus indienhandisbeteresdoezendmusdievlege;en ermoeddeeverzameltisbaeteres‘tversjpreievaanväöl veurziening;en‘nlevendevosisbaeteres‘ndoejliew; en‘npondwolisbeteres‘npondriekdom,ikbedoel vaangoudenzilver;want‘tgouden‘tzilverzien verborgeenbedèkindeaarde,enzienneetgezeen;mer dewolbliefindemerreteen‘tweurtgezeen,en‘tis‘n sjoenegheidveurhemdee‘tdraag.
50Omienzoon!‘nkleinfortuinisbeteres‘nverspreid fortuin.
51Omienezoon!‘nlevendehóndisbaeteres‘ndoeje armeman.
52Omienezoon!‘narmemandeegooddoetisbeteres ‘nriekmandeedoedisinzonde
53Omienzoon!haw‘nwoordindienhart,en‘tzal väölveurdichzien,enpasopdatste‘tgeheimvaandien vrundonthult
54Omienezoon!laotgeinwoordoeteurmóndkomme totdatgemiteurhart‘nraadheetgenommeEnstaon neettusseluidieruziere,wantoet‘nslechwoordkump ‘nruzie,enoet‘nruziekumpoorlog,enoetoorlog kumpgevechte,engijzultgedwongeweureumgetuige tezien;merrenvandaoenrusdichzelf
55Omienzoon!neettege‘nmandeesterkerises dichzelf,merkriegdich‘ngeduldigegeis,en doorzettingsvermogeen‘noprechtegedrag,wantd’ris niksoetstekersdandat
56Omienzoon!haatdienierstevrundneet,wantde twiedekinneetdoorgoon
57Omienezoon!bezeukdeerminzienellende,en praoteuverhäömindeaanwezigheidvaandeSultan,en
‘tVerhaolvaanAhikar doedienijverumhäömtereddevaandemondvaande liew
58Omienzoon!verheugdichneeteuverdedoedvaan dienvijand,wantnao‘nkleintiedzulsduziennaober zien,endeedeedichspot,respecteerteneersteenzies veurafbijhäöminbegroeting
59Omienezoon!eswaterstilzoustaonindehiemel, en‘nzwartekraaiwitzouwere,enmirrezoetzouw wereeshoning,daanzouweónweitendeluiendwaze begriepeenwieswere
60Omienzoon!esgijwieswiltzien,houddandien tongvaanliegen,endienhandvaansjtele,endienouge vaan‘tkwaadbekieke;daanzalstewiesgeneumpweure
61Omienzoon!laotdewiesmandichmit‘nstong sloon,merlaotdedwaasdichneetsalvemitzoetezalf Weesnederigineurjeugengeerzultgeëerdweurein euraajdheid
62Omienzoon!neettege‘nminsindedaogvaanzien krach,noch‘nrivierindedaogvaanzienvloed 63Omienzoon!weesneethaastigin‘thuwelikvaan‘n vrouw,wantes‘tgoodoetkomt,zalzezègke:‘Miene heer,maakveurzieningveurmich’;enes‘tslechbliek, zalze‘mbeoordeiledeedeoerzaakheivaanwaor 64Omienzoon!weeelegantisinzienkleier,heeris ‘tzelfdeinzienspraok;enheerdee‘ngemene oetstraolingheetinzienkleier,heerisouch‘tzelfdein zienspraok.
65Omienzoon!esdu‘ndiefstalhesgepleeg,maak‘t bekindaondeSultan,engeef‘m‘ndeildaovaan,zodat duvaanhäömbevrijdkinsweure,wantaanderszulsdu bitterheiddoorstaon.
66Omienzoon!maak‘nvrundvaandemanwiens handvolis,enmaakgeinvrundvaandemanwiens handgesloteenhóngeris.
67D’rzienveerdingerboe-innochdekeuningnoch zienlegerkinveiligzien:oonderdrökkingdoordevizier, enslechteregering,enperversievaandewil,entirannie euver‘toonderwerp;enveerdingerdieneetkinne weureverborge:deverstandige,endedwaze,ende rieke,endeerm'
HOOFSTUK3
AhikarstoptvaanactiefdeilnaomeaonstaotszakeHeer giefzienbezittingeeuveraonzienverraderlekeneef Heiis‘tgeweldigeverhaolvaanwie‘noondankbaar profligatevervalserweurt‘nSlimmecomplotum Ahikarteverstrikkeresulteertin‘tfeitdatheerterdoed weurtveroerdeildBlijkbaar‘tindvaanAhikar 1ZoespraokHaiqâr,enwieheerdeesopdrachteen spreukeaonNadan,dezoonvaanzienzuster,klaorhad, dachheerzichveurdatheerzeallemaolzouwbehawwe, enheerwisneetdatheerinplaotsdaovaan vermoeidheidenminachtingenspotaonhäömzou toene endemachvaanbiejeenvaanverbiedebleefinde handvaanNadan
3EnHaiqârzaotrösteginzienhoes,enaafentouw gingHaiqârengaofzienrespekaondekeuning,en kierdetröknaohoes
4NoewieNadanzaogdatdemachvaanbejeen verbodeinzieneigehandwaor,minachdeheerde positievaanHaiqârenspotdeheermèthäöm,enbegós häömdebesjöldigingtegeveesheerversjeen,enzag: ‘MienoomHaiqârisinziendotage,’enheerwitnoe niks'
5Enheerbegósdeslaoveendedienstmeisjestesloon, endepeerdendekameeleteverkoupeenteverkoupe mitalleswatzienoomHaiqârhad
6EnwieHaiqârzaogdatheergeinmedeleefdehadmit zienbediendenochmitziengezin,stongheeropen verjaogde‘moetzienhoes,ensjikdeheerumde keuningteinformeredatheerzienbezittingeenzien veurzieninghadverspreid
7EndekeuningstongopenriepNadanopenzagtege häöm:'TerwielesHaiqâringezondheidblief,zal niemandheerseeuverzienbezittinge,nocheuverzien gezin,nocheuverzienbezittinge.'
8EndehandvaanNadanwoortvaanzienoomHaiqâr envaanalziengoederegetild,enindetössentiedging heernochbinnenochoet,nochbegroetdeheerhäöm.
9DaonaoberouwdeHaiqârzichvaanzieninspanning mitNadan,dezoonvaanzienezöster,enheerbleeferg dreumegzien.
10EnNadanhad‘njongerebroorgeneumpBenuzârdân, dusHaiqârnaom‘mveurzichzelfinplaotsvaanNadan, enbrach‘mopenvereerde‘mmitdegroetsteeer.En heerheethäömalleseuvergeleverdwatheerbezit,en heethäömdegouverneurvaanzienhoesgemaak.
11NoewieNadanzaogwatd’rwaorgebäörd,woort heergegrepedoorjaloesieenjaloesie,enheerbegóste klagetegeiedereendeehäömoondervraogde,enziene oomHaiqârtespotte,enzag:‘Mienoomheetmichoet zienhoesverjaog,enheetheetmienbroordeveurkäör gegeveaonmich,meresdeAllerhoegsteGodmichde machgief,zalich‘tongelukvaandoedweureophäöm bringe'
12EnNadanbleefmeditereeuverdestruikelblokdee heerveurhäömkoosverzinneEnnao‘nmomint draaideNadan‘tuminziengedachte,ensjreef‘nbrief aonAchish,zoonvaanShahdeWieze,keuningvaan Perzië,boe-inheerzoezag:
13'Vredeengezondheidenkracheneervaan Sennacherib,keuningvaanAssyriëenNineve,envaan zienvizierenziensecretaresseHaiqârtotdich,ogroete keuning!Laotd’rpencezientussedichenmich 14Enesdeesbriefbijuchkump,esgeerwiltopstaonen snelnaodevlaktevaanNisrîn,ennaoAssyriëen Ninevewiltgaon,zalik‘tkeuninkriekaonuch euvergevezoonderoorlogenzoonderslaagsjtelling' 15Enheersjreefouch‘naanderebriefindenaamvaan HaiqâraonFarao,keuningvaanEgypte'Laotd'rvrei zientussedichenmich,omachtigekeuning! 16Esop‘tmomintvaandezebrieftotdichopstaonen naoAssyriëenNinevenaodevlaktevaanNisrîngeit,
‘tVerhaolvaanAhikar zalik‘tkeuninkriekaondicheuverleverezoonder oorlogenzoondervech’
17En‘tsjrifvaanNadanwaorgeliekaon‘tsjrifvaan zienoomHaiqâr
18Toenvouwdeheerdetwiebreveenverzegeldeze mit‘tzegelvaanzienoomHaiqâr;zewaoretochin‘t paleisvaandekeuning
19Toengingheerensjreefheerouch‘nbriefvaande keuningnaozienoomHaiqâr:‘Vredeengezondheid veurmienvizier,miensecretaris,mienkanselier,Haiqâr 20OHaiqâr,esdezebriefbijdichkump,verzamelalle soldaotediebijdichzien,enlaotzevolmaakzienin kleiereningetalle,enbringzeopdevijfdedaaginde vlaktevaanNisrînbijmich
21Enesgeermichdaonaouchtoezultkomme,haas daanenlaot‘tlegertegemichbewegees‘nvijanddee mitmichwilvechte,wantikhöbbijmichde ambassadeursvaandeFarao,dekeuningvaanEgypte, umdekrachvaanóslegerenkinneusvreze,wantze zienusvijandeenzehateus'
22Toenverzegeldeheerdebriefensjikde‘mdoorein vaandebediendevaandekeuningnaoHaiqârEnheer naomdeaanderebriefdeeheerhadgesjreveen verspreide‘mveurdekeuningenleesde‘mveurhäöm enleet‘m‘tzegelzeen.
23Enwiedekeuninghuurdewatindebriefstong,waor heerverwarddoor‘ngroeteverwarringenwoortheer woedegmit‘ngroeteenvresetoorn,enzag:‘Ah,ikhöb mienewiesheidgetoond!wathöbichaanHaiqârgedoon datheerdeesbrieveaanmienvijandeheetgesjreve?Is ditmienbeloningvaanhäömveurmienveurdeileveur häöm?'
24EnNadanzagtothem:‘Weesneetverdrietig,o keuning!nochwoedegzien,merlaotusnaodevlakte vaanNisrîngoonenkiekeof‘tverhaolwoerisofneet.'
25ToenstongNadanopdevijfdedaagopennaomde keuningendesoldaoteendeviziermit,enzegingenao dewoestijnnaodevlaktevaanNisrînEndekeuning keek,enlo!Haiqâren‘tlegerwaoreinrangsjikking gezat
26EnwieHaiqârzaogdatdekeuningdaowaor,kaom heernaoderengezagdeheer‘tlegerumtebewegewie indeoorlogenuminordetevechtetegedekeuningwie ‘tindebriefwaorgevoonde,wisteheerneetveurwelke putNadanhadgegraoveheum
27EnwiedekeuningdedaadvaanHaiqârzaog,woort heergegrepedoorangsenangsenverwarring,enwaor heerwoedegmit‘ngroetetoorn
28EnNadanzagtothem:‘Heestdugezeen,omienhier dekeuning!watheetdezeellendigegedoon?merwees neetwoedegenweesneetverdrietigofgepijn,mergoon naodienhoesenzitopdientroen,enikzalHaiqârbij dichbringegeboondeengeketendmitkettinge,enikzal dienvijandvaandichwegjaogezonderinspanning'
29Endekeuningkeerdetröknaozienetroon, geprovoceerdeuverHaiqâr,endeegnikseuverhemEn NadangingnaoHaiqârenzagtot‘m:‘W’allah,omien oom!Dekeuningverheugzichindichmitgroete
vreugdeenbedanktdichveur‘tgedoonwatheerdich heetgeboje
30Ennoeheetheermichnaodichgestuurdumde soldaotenaohunpliechtetelaotesjikkeenzelfnao häömtekoumemitdienhandeachterdichgeboonde,en dienveutgeketend,zodatdeambassadeursvaanFarao ditkinnezien,endatdekeuningkinziengevreesdoor hunendoorhunkeuning'
31ToenantwoordeHaiqârenzag:'Heureis gehoorzaamheid'Enheerstongmeteenopenbandzien handeachterzich,enheetzienveutgeketting
32EnNadannaomhemmitengingmithemnaode keuningEnwieHaiqârindeaanwezigheidvaande keuningkaom,deegheeropdegroondveurhäöm aanbidding,enwinsdeheerdekeuningmachen eeuwigdurendleve
33Toenzagdekeuning:'OHaiqâr,miensecretaris,de gouverneurvaanmienzake,mienkanselier,dehierser vaanmienstaot,vertelmichwatkwaodichdichhöb gedoondatstemichmitdezelelijkedaadheetbeloond' 34Toentoondezehemdebrieveinziengesjrifenmit zienzegelEnwieHaiqârditzaog,trildezienledemaote enzientongwaormeteingeboonde,enheerkoosvan angsgeinwoordspreke;merheerhongzienkopnaode aardeenwaordom.
35Enwiedekeuningditzaog,voeldeheerzekerdat‘t dingvaanhäömkaom,enheerstongmeteinopen gebojehunumHaiqârtedoede,enumziennekteslaon mit‘tzwaordboetedestad.
36ToenschreeuwdeNadanenzag:‘OHaiqâr,ozwart gezich!watnutisuchmeditatieofuchmachin‘tdoen vaandezedaadaondekeuning?'
37Zozeetdeverhaolverteller.Endenaamvaande zwaardvechterwaorAbuSamîk.Endekeuningzagtot hem:'Ozwoordvechter!staonop,gaon,snijddenek vaanHaiqârbijdedeurvaanzienhoes,engooizienkop vaanzienliefhonderdelweg.'
38ToenknieldeHaiqârveurdekeuningenzag:'Laot mienheerdekeuningveureeuwigleve!enesdumich wilsdoede,laatdienwensvervuldweure;enichweit datichneetschuldigbin,merdeboosemanmoot verantwoordelikheidgevevaanzienbooseheid;toch,o mienheerdekeuning!Ichsmeekdichendienvrundsjap, laotdezwaardvechtermienliefaonmienslaovegeve, zodatzemichkinnebegraove,enlaotdienslaafdien offerzien'
39Dekeuningstongopengebojedezwaardvechterum mit‘mtedoenwiezienverlange
40Enheergaofmeteinzienbediendeopdrachum Haiqârendezwaardvechtertenummeennaakmithäöm tegaonumhäömtedoede
41EnwieHaiqârzekerwisdatheergedoodzouweure, stuurdeheernaozienvrouw,enzagtothäör:'Komnao boeteentrefmichtege,enlaotd'rdoezendjonge maagdebijdichzien,enkleidzeinpaarseenzijdedat zeveurmiendoedveurmichkinnehuile
42Enbereid‘ntafelveurdezwaardvechterenveurzien dienstknechteEnmengväölwien,zodatzekinne drinke'
‘tVerhaolvaanAhikar
43EnziedeegalleswatheerhäörgebojehadEnze waorhieëlwies,slimenverstandigEnzeverenigdealle meugelekehofelijkheidengelierdheid
44Enwie‘tlegervaandekeuningendezwaardvechter arriveerde,voontezedetaofelinorde,endewienende luxueuzerechte,enzebegosteteeteentedrinketotze verknaldendronkewaore
45ToennaomHaiqârdezwaardvechterlosvaande groepenzag:‘OAbuSamîk,wissteneetdatwie Sarhadum,dekeuning,devadervaanSennacherib,dich wildedoede,ichdichhebgepakenop‘nbepaoldeplek verborgetotdewoedevaandekeuningisonderdrökke enheervroogumdich?
46Enwieikdichinzienaonwezigheidbrach, verheugdeheerziechindich:ennoedenkdichaande goodheiddeeichdichheetgedoon
47Enichwitdatdekeuningzichzalberouweeuver michenzalwoedegzienmit‘ngroetetoorneuver mieneexecutie
48Wantichbinneetschuldig,en‘tzalzienesdumich veurhäöminzienpaleiszulspresentere,duzuls‘n groetegelukontmoete,enweitedatNadan,dezoon vaanmienzöster,michheetbedriegendezeslechte daadtegemichheetgedoon,endekeuningzalzich berouwevaanmichtehöbbevermoord;ennoehöbik‘n kelderindetuinvaanmienhoes,enniemandwitd’r vaan.
49Verbergmichd’rinmitdekinnesvaanmienvrouw. Enichhöb‘nslaafindegevangenisdee‘tverdeentum gedoodteweure.
50Bring‘mnaoboeteenkleid‘minmienklere,engeef dedienstbode,eszedronkzien,‘mtedoeje.Zezulle neetweiteweezedoede.
51Engooizienkophonderdelvaanzienliefweg,en geefzienliefaonmieneslaove,zodatze‘tkinne begraove.Enduzuls‘ngroetesjatbijmichhöbbe opgeslage.
52EntoendeegdezwaardvechterwatHaiqârhäömhad geboje,enheergingnaodekeuningenzagtothäöm: 'Laotdienkopveureeuwigleve!'
53ToenlietdevrouwvaanHaiqârhäömederwaekin deverstoppplaatsaafwatveurhäömgenógwaor,en niemandwisd’rvaanbehalvehäörzelf
54En‘tverhaolwoortgerapporteerdenherhaolden verspreidopelkeplekeuverwieHaiqârdeWieswaor vermoordendoedwaor,enaldeluivaandiestad rouwdeveurhäöm
55Enzehuildeenzeide:'Heiveurdich,oHaiqâr!en veureurgelierdheideneurhoflikheid!Wietreurigeuver dicheneuverdienkinnes!Woekin‘naanderwiedich weuregevoonde?enboekind’r‘nmanziendeezoe intelligent,zoegelierd,zoevaardiginregeringisdat heeropdichlieketdatheerdienplaotskinvölle?'
56MaardekeuningberouwdezicheuverHaiqâr,en zienberouwheelhäömniks
57ToenriepheerNadanopenzagtegehäöm:'Gaoen neemdienvrunmitdichenmaakrouwenhuilveurdien oomHaiqâr,enklaagveurhäömwie‘tgebruukis,um zienherinneringteere'
58MaarwieNadan,dedwaze,deoonweitende,de hardhartige,nao‘thoesvaanzienoomging,huildeheer nochverdrietignochhuildeheer,merverzamelde hartelozeenonverwachteluienbegósteeteentedrinke
59EnNadanbegosdedienstmeisjesendeslaovedietot Haiqârbehuurdetegriepe,enbindezeenmarteldezeen drempeldezemit‘npijnlikedrempel
60Enheerrespecteerdedevrouwvaanzienoomneet, ziedeehäömeshäöreigejonghadopgevood,merwilde datziemithäömindezondezouwvalle
61MaarHaiqârwaorindeverstoppplaatsgesnooje,en heerhuurde‘thuilevaanzienslaoveenziennaobers,en heerpreesdedeAllerhoegsteGod,deBarmhartige,en bedankde,enheerbadealtiedensmeekdede AllerhoegsteGod
62Endezwaardvechterkaomvaantijdtottiednao Haiqâr,onderwielesheerin‘tmiddevaande verstopplaatswaor:enHaiqârkaomensmeekdehäöm Enheertroosde‘menwensde‘mverlossing
63Enwie‘tverhaolinaanderelandewoortvermelddat HaiqârdeWieswaorvermoord,waoreallekeuninge verdrietigenverachtekeuningSennacherib,enze klaogdeeuverHaiqâr,deoplosservaanraadsels
HOOFSTUK4
"DeRaadselsvandeSfinx."WatiswerkelekmitAhikar gebäörd.Zientrökkeer.
1EnwiedekeuningvaanEgypted’rveurhadgezörg datHaiqârwoortvermoord,stongheerdirekopensjreef ‘nbriefaondekeuningSennacherib,boe-inheer‘m herinnerde‘aandevreiendegezondheidendekrachen deeerdeewijspeciaalveurdichwense,’miengeliefde broor,keuningSanherib.
2Ichhöb‘nverlangeum‘nkestieltebouwetössede hiemelendeaarde,enichwildatdumich‘nwies, slimmemanvaandiechzelfsjiksum‘tveurmichte bouwe,enummichalmienevraogetebeantwoorde,en datichdebelastingeendedouanerechtevaanAssyrië veurdreijaor'
3Toenverzegeldeheerdebriefensjikde‘mnao Sennacherib
4Heernaom‘tenlees‘tengaof‘taonzienviziereen aondeedelevaanzienkeuninkriek,enzewaoreverbaas engesjaomd,enheerwaorwoedegmèt‘ngroetetoorn, enwaorverbaaseuverwieheerzichzouwhandele
5Toenbrachheerdeawwemanneendegelierdemanne endewijzemanneendefilosofe,endewaarzennersen deastrologe,eniedereendeeinzienlandwaor,bijein, enleesdehundebriefenzagtothun:'Weeoonderuch wilgoonnaoFarao,dekeuningvaanEgypte,enhäöm zienvraogebeantwoorde?'
6Enzezögdetothem:‘Oh,óshier,dekeuning!witste datd’rniemesineurkeuninkriekisdeebekendismit deesvraogebehalveHaiqâr,eurvizierensecretaresse 7Maarwatusbetröf,höbbeveerheigeinvaardigheidin, tenzij‘tNadanis,dezoonvaanzienzuster,wantheer heethäömalzienwiesheidengelierdheidenkinnes
‘tVerhaolvaanAhikar gelierdRuuphäömnaodich,mesjienskinheerdeze hardeknooplosmake'
8ToenriepdekeuningNadanopenzagtothem:'Kiek naodezebriefenbegriepwatd'rinsteit'EnwieNadan ‘tleesde,zagheer:‘Omienheer!weeisinstaotum‘n kestieltebouwetössedehiemelendeaarde?'
9EnwiedekeuningdetoespraokvaanNadanhoorde, woortheerverdrietigvaan‘ngroetenpijnlikverdriet, enstapdeheervaanzientroonneerenzaotindeas,en begóstehuileentehuileeuverHaiqâr
10Zezègke:'Omienverdriet!OHaiqâr,deede geheimeenderaadselskoos!weiismichveurdich,o Haiqâr!Olieraarvaanmienlandenhierservaanmien keuninkriek,boezalikdichgeliekvinde?OHaiqâr,o lieraarvaanmienland,boezalichmichveurdich wende?weeismichveurdich!wiehöbichdich verwoes!enichluisterdenaodespraokevaan‘ndomme, ónweitendejongzoonderkinnes,zoondergodsdeens, zoondermannelekheid
11Ah!enweerAhveurmichzelf!weekindichmer veureinmaolaonmichgeve,ofmichvertèlledatHaiqâr leef?enikzouhemdehelfvaanmienkeuninkriekgeve 12Vaanboeisditveurmich?Ah,Haiqâr!datichdich merveureinekeerzouwkinnezien,datichmichvol zouwkinnenummevaan‘tkiekenaodich,en‘t verheugevaandich.
13Ah!Omienverdrietveurdichtotalletieden!O Haiqâr,wiehöbikdichvermoord!enichbleefneetin eurzaakblievetotich‘tindvaandezaakhadgezeen.'
14Endekeuninggingnachendaaghuile.Noewiede zwaardvechterdetoornvaandekeuningenzienverdriet veurHaiqârzaog,woortzienharttegeneuverhäöm verzach,enheerkaomnaozienaonwezegheidenzagtot häöm:
15'Omienheer!geefdiendienstknechtegebojeum mienkopaaftesnieje.'Toenzagdekeuningtothem: 'Weedich,AbuSamîk,watisdichsjöld?'
16Endezwaardvechterzagtothem:'Ohmienmeester! ederslaafdeeintaegesjtellinghandeltmitutwoord vaanzienmeesterweurtdoedgemaak,eniechhöbin taegesjtellinggehandeldmiteurgebod'
17Toenzagdekeuningtothem'Weedich,oAbu Samîk,inwathesdichintaegesjtellingtotmiengebod gehandeld?'
18Endezwaardvechterzagtothem:'Omienhier!du höbsmichgebojeumHaiqârtevermoorden,enichwis datdudicheuverhäömzouwberouwe,endatheer verkeerdwaorgedoon,enichhöb‘mop‘nbepaolde plekverstop,enichhöbeinvaanzienslaovevermoord, enheerisnoeveiligindewaterkelder,enesdumich bevels,zalich‘mnaodichbringe'
19Endekeuningzagtothem'Weeveurdich,oAbu Samîk!duhöbsmichgespotenichbindienheer' 20Endezwaardvechterzagtothem:'Nee,merdoorut levevaaneurkop,omienheer!Haiqârisveiligen levend'
21Enwiedekeuningdatgezègkdehuurde,voeldeheer zichzekervaandezaak,enzienkopzwomde,enheer
verzwakdevaanvreugde,enheerbeveldehunHaiqârte bringe
22Enheerzagtotdezwaardvechter:'Overtrouwde knech!esdienspraokwoeris,zouichdichverriekeen dienwaardigheidverhevebovedievaanaldienvrun' 23Endezwaardvechtergingvreugdoortotheerbij Haiqâr’shoeskaomEnheeropendededeurvaande verstoeping,engingnaooonderenvóngHaiqârzittend, GodpriezeenHembedanke
24Enheerschreeuwdetothem,enzag:'OHaiqâr,ik bringdegroetstevreugde,engelök,enplezeer!'
25EnHaiqârzagtothem:'Watisutnuujs,oAbu Samîk?'EnheerverteldehäömalleseuverFaraovaan‘t begintot‘tindToennaomheerhäömmitengingnao dekeuning
26Enwiedekeuningnaohäömkeek,zaogheerhäöm in‘ntouwstandvaangebrek,endatzienhaorlangwaor gegreujdwiedewildebieste’enziennagelewiede klawwevaan‘nadelaar,endatzienliechaamvieswaor vaansjtóf,endekleurvaanziengeziechwaorveranderd envervaagdenwaornoewieas.
27Enwiedekeuning‘mzaog,waorheerverdrietig euver‘menstongheermeteenopenumhelsde‘men kuste‘m,enhuildeeuver‘menzag:‘PloofzijGod!dee dichtröknaomichheetgebrach.'
28Toentroosdeheerhementroosdehem.Enheertrok ziengewaadaof,entrok‘mopdezwaardvechter,en waorhieëlgenadigtegeneuverhem,engaofhemgroete riekdom,enmaakdeHaiqârröste.
29ToenzagHaiqârtegedekeuning:'Laotmienheerde keuningveureeuwigleve!Ditziendedaodvaande kindervaandewereld.Ichhöbmich‘npalmboom opgebouwdumd’ropteleune,en‘tbuigdenaozijdeen goojmichneer.
30Maar,omienHeer!sindsikveurdichversjene,laat dichneetzörgeonderdrukke!Endekeuningzagtothem: 'GezegendzienGod,deedichgenadeheetgetoond,en wisdatdichverkeerdwaor,endichheetgeredendich verloesvaan‘tweurevermoord.
31Maargoonnao‘twarmebad,enscheerdienkop,en knipdiennagele,enwisseldienkleieraan,envermaak dichveurveertigdaog,zodetstedichzelfgoodkinsdoen endientouwstandendekleurvaandiengezichkins verbaeterekintrökkommebijdich'
32Toentrokdekeuningzienduregewaadaofentrok ‘mopHaiqâr,enHaiqârbedankdeGodendeegde keuningaanbieding,engingblieengelukkignaozien woenplaats,priezenddeAllerhoegsteGod
33Endeluivaanziengezinverheugdeziechmithäöm, enzienvruneniedereendeehuurdedatheerleefde, verheugdezichouch
HOOFSTUK5
Delettervaande"raadsels"weurtaonAhikargetoent DejongesopdeadelaarsDeierste"vleegtuig"ritNao EgypteAhikar,es‘nmanvaanwiesheid,heetouch‘n geveulveurhumor(Vers27)
‘tVerhaolvaanAhikar
1Enheerdeegwiedekeuninghäömhadgeboje,en rösteveurveertigdaog
2Toenkleideheerzichziensjoenstejurkaan,enging heernaodekeuningrije,mitzienslaoveachterhemen veurhem,verheugenverheug
3MaarwieNadan,dezoonvaanzienezöster,zaogwat d’rgebäörde,greephemangsenvrees,enheerwaor verbaas,wisneetwatheermoosdoon
4EnwieHaiqâr‘tzaog,gingheerindeaanwezigheid vaandekeuningenbegroetde‘m,enheergaofde begroetingtrök,enleet‘maonzienkantzitte,enzögde tot‘m:
'OmienliefsteHaiqâr!kieknaodeesbrievediede, keuningvaanEgyptenaoussjikde,naodatheerhad gehuurddatgeerwaorgedood
5Ziehöbbeosgeprovoceerdenóseuverwonne,enväöl vaandeluivaanóslandziennaoEgyptegevlöchoet angsveurdebelastingediedekeuningvaanEgypteheet gestuurdumvaanusteeise
6ToennaomHaiqârdebriefenleesde‘menbegreepde inhoud.
7Toenzagheertegedekeuning'Weesneetwoedeg,o mienheer!IchzalnaoEgyptegoon,enichzalde antwoordetrökbringeaanfarao,enichzaldeesbriefaan hemtoene,enichzalhemantwoordeeuverde belastinge,enichzalalleluidieweggevluchzien trökstuurde;enikzaleurvijandeinsjandebringemitde hulpvaandeAllerhoegsteGod,enveur‘tGelukvaan eurkeuninkriek.'
8EnwiedekeuningdezetoespraokvaanHaiqârhuurde, verheugdeheerziechvaangroetevreugde,enzienhart woortoetgebreidentoondeheerhäömgenade.
9EnHaiqârzagtegedekeuning:'Geefmichun vertragingvaanveertigdaogumdeesvraogtebekieke entebepaole.'Endekeuningheetdittouwgestande.
10EnHaiqârgingnaozienwoenplaats,enheergaofde jagersopdrachumtwiejongeadelaarsveurhäömte pakke,enziepakdezeenbrachtezenaohäöm:enheer gaofdetouwweversopdrachumtwiekabelsvaan katoenveurhäömteweeve,edervaanhuntwiedoezend elklaank,enheerlietdetimmermannebringeen beveldezeumtwiegroetekistetemake,enzedegedit 11Toennaomheertwiekleinejonges,enbrachelke daagdoormit‘tofferevaanlammeen‘tvoerevaande adelaarsendejonges,en‘tlaotedejongesopderug vaandeadelaarsrieje,enheerbandzemit‘nstevige knoop,enbanddekabelaondevootvaandeadelaars, enlaotzeelkedaaglangzaamnaobovezweve,tot‘n aafsjtandvaantienel,totdatzed’raongewendwaoreen gelierdwaore;enzestongeopdeganselengtevaande touwtotzedehemelbereikde;dejongesophunrug zitteToentrokheerzenaozichzelf
12EnwieHaiqârzaogdatzienverlangevervuldwaor, gaofheerdejongesopdrachdatze,eszenaodehiemel woortegedrage,mosteschreeuwe,enzagte:
13'Bringuskleienstein,zodetverunkestielkinne bouweveurdekeuningFarao,wantverzienleeg'
14EnHaiqârwaornoetsklaormit‘ttraineenoetoefene vaanzetotdatze‘tmeismeugelekepunt(vaan vaardigheid)haddebereik
15Toengingheerzeverlaotenaodekeuningenzagtot hem:‘Ohmienheer!‘twerkisvoltoejdvolgenseur winsStaonopmitmichumdich‘twondertelaote zeen’
16DussprongdekeuningopenzaotbijHaiqârenging nao‘nbreieplaotsensjikdeumdeadelaarsendejonges tebringe,enHaiqârbandzeenlaotzedeganselengte vaandetouwindelochweg,enzebegosteteschreeuwe esheerhadzegelierdToentrokheerzenaozichzelfen zatheerzeophunplaotse
17Endekeuningendeluidiemit‘mwaore verwonderdmit‘ngroetwonder:endekeuningkoos Haiqârtössezienougeenzagtot‘m:‘Gaoinvrede,o miengeleefde!Otrotsvaanmienkeuninkriek!nao Egypteendevraogevaanfaraobeantwoordeenhem euverwinnedoordekrachvaandeAllerhoegsteGod' 18Toennaomheerhemvaarwel,ennaomzientroepe enzienlegerendejongemanneendeadelaars,enging naodewoeningevaanEgypte;enwieheeraankwaom, drejdeheerziechnao‘tlandvaandekeuning
19Enwie‘tvolkvaanEgyptewisdatSennakherib‘n manvaanzienGeheimeRaadhadgesjikummitFarao tepraoteenzienvraogetebeantwoorde,brachteze‘t nuujsnaokeuningFarao,enheersjikde‘ngroepvaan zienGeheimeRaadsledeumhäömveurhäömtebringe.
20Enheerkaomengingindeaanwezigheidvaande farao,endeeg‘maanbiedwie‘tgepasisumtedoenaon keuninge.
21Enheerzagtothem:'Ohmienhierdekeuning!De keuningSennacheribgreetumiteuvervloedaanvrede enkracheneer.
22Enheerheetmichgesjik,deeeinvaanzienslaove bin,umuuchvraogetekinnebeantwoorde,enaluuch verlangekinvervölle:wantuheetgestuurdumvaan mienheerdekeuning‘nmantezeukedeeuuch‘n kestielzalbouwetussedehemelendeaarde.
23EnikzaldoordehulpvaandeAllerhoegsteGoden deedelegenadeendekrachvaanmienheerdekeuning ‘tveurubouwewieuwilt
24Maar,omienhierdekeuning!watgijd’rinheet gezageuverdebelastingevaanEgypteveurdriejaor–noeisdestabiliteitvaan‘nkeuninkriekstrik rechveerdegheid,enesgijwintenmienhandgein vaardigheidheetumopgijteantwoorde,danzalmien heerdekeuninggijdebelastingediegeerheetgeneump 25Enesikuchopuchvraogezalhöbbebeantwoorde, zal‘tveuruchblieveumallestesjikkewatgeerheet vermeldnaomienhierdekeuning'
26EnwiedeFaraodeespraokhuurde,verwonderde heerenwaorheerverbaaseuverdevrijheidvaanzien tongendeaangenaamheidvaanzienspraok
27EndekeuningFaraozögtothem:‘Oman!watis eurenaam?'Enheerzag:‘UwknechisAbiqâm,enik‘n kleinmiervaandemierevaankeuningSanherib’
‘tVerhaolvaanAhikar
28Endefaraozagtothem:'Heeteurheerniemesvaan hoegerwaardigheidesuch,datheermichunmierjeheet gesjiktummichtebeantwoordeenmitmichtepraote?'
29EnHaiqârzagtothem:'Omienhierdekeuning!Ich wiltotGoddeAllerhoegstedatichkinvervöllewatin dichdinks,wantGodisbijdezwakkeumdesterkete verwarre'
30ToengaofdeFarao‘topdrachdatze‘nwoenplaats veurAbiqâmmoostebereideen‘mmoosteveurzienmit voedsel,vleisendrinkeenalleswatheernuudighad
31Enwie‘tklaorwaor,kleideFaraozichdreidaag laterinpaorsenroedenzaotheeropzientroon,enal zienviziereendemagnatevaanzienkeuninkriekstonge mithunhandegekruus,hunveutdichtbijelkaar,enhun koppegebuig
32EndeFaraosjikdeumAbiqâmtehaole,enwieheer aonhäömwoortgepresenteerd,deegheer‘naanbieding veurhäöm,enkusteheerdegróndveurhäöm
33EndekeuningFaraozögtothem:‘OAbiqâm,wie binichgeliek?endeedelevaanmienkeuninkriek,op wiezienzegeliek?'
34EnHaiqârzagtothem:'Ohmieneheer,deverwantI, geerzeetwieutidoolBel,endeedelevaaneur keuninkriekzienwieziendienstknechte.'
35Heerzagtothem:'Gaoenkommorgehiertrök.' HaiqârgingduswiedekeuningFarao‘mhadgeboje.
36EndevolgendedaaggingHaiqârindeaanwezigheid vaandefarao,endeeg‘naanbieding,enstongveurde keuning.Endefaraowaorin‘nroejkleurgekleed,ende edelewaoreinwitgekleed.
37EnFaraozögtothem:‘OAbiqâm,wiebinichgeliek? endeedelevaanmienkeuninkriek,opwiezienze geliek?'
38EnAbiqâmzagtothem:'Omienheer!giebesesde zon,eneuredienstknechtezieneshäörstraole.'Ende faraozagtothem:'Gaonaodienwoningenkommorge hei.'
39ToengaofFaraozienhofdeopdrachumpurewitte drage,endefaraowaorwiehungekleedenzaotopzien troon,enheergaofhundeopdrachumHaiqârtehaole Enheerkaombinneengingveurhäömzitte
40Endefaraozögtothem:‘OAbiqâm,wiebinich geliek?enmienedele,opwiezienzegeliek?'
41EnAbiqâmzagtothem:'Omienheer!dubeswiede maon,endienedelezienwiedeplaneteendesjterre' Endefaraozagtothem:'Gao,enmorgezitgeerhei'
42ToengaofFaraoziendienstknechteopdrachum gewaadvaanversjillendekleuretedrage,enFarao droog‘nrodefluweeljurk,enzaotopzientroon,engaof hunopdrachumAbiqâmtehaoleEnheerkaombinne endeegveurhäömaanbieding
43Enheerzag:'OAbiqâm,wiebinichgeliek?enmien legers,opwiezienzegeliek?'Enheerzag:'Omienheer! dubeswiedemaondapril,endienlegerszienwiezien blomme'
44Enwiedekeuning‘thuurde,verheugdeheerziech vaangroetevreugdeenzag:‘OAbiqâm!deierstekeer vergelekestemichmit‘tidoolBel,enmienedelemit zienknechte
45Endetwiedekeervergelekestemichmitdezon,en mienedelemitdezonnestraole
46Endederdekeervergelekestemichmitdemaon,en mienedelemitdeplaneteendestare
47Endeveerdekeervergelekestemichmitdemaond april,enmienedelemitdeblommeMaarnoe,o Abiqâm!zegkmich,uhier,keuningSanherib,wieliek heer?enzienedele,opwiezienzegeliek?'
48EnHaiqârschreeuwdemit‘nluidstumenzag:‘Zoe ‘twietvaanmichumtevermeldevaanmienheerde keuningendieopdientroenzitMaarstaonopeur voeteumdatikuchkinvertèllewiemienhierde keuninggeliekisenwiezienedelelieke'
49EnFaraowaorverbaasdoordevrijheidvaanzien tongenziendapperheidin‘tantwoordeToenstongde Faraoopvaanzienetroen,enstongveurHaiqâr,enzag tothäöm:'Zegmichnoe,datikkinzienopweeeurheer dekeuningliek,enzienedele,wiezelieke'
50EnHaiqârzagtothem:'MienheerisdeGodvaande hiemel,enzienedeleziendebliksemsendeoonweer, enesheerwil,blazedewindeenderegevalt.
51Enheergeitdeoonweeropdrach,en‘tblichenreent, enheerhèltdezonvast,en‘tgiefneetzienleech,ende maonendesterre,enzecirkeleneet.
52Enheergeitdestörmopdrach,enzewaaitenderege valtenzevertrapopaprilenvernietigtzienblommeen zienhoezer.'
53EnwieFaraodezetoespraokhoorde,waorheerhiel verbaasdenwaorheerwoedegmit‘ngroetetoorn,en zagtothem:‘Oman!zegmichdewoerheid,enlaot michweiteweeduwerkelekbes.'
54Enheerverteldehäömdewoerheid."IchbinHaiqâr desjriever,degroetstevaandeprivéraadsledevaan keuningSennacherib,enichbinzienvizierende gouverneurvaanzienkeuninkriek,enzienkanselier."
55Enheerzagtothem:‘Duhesdewoerheidgezagin dezewoord.MaarwehöbbegehuurdvaanHaiqâr,dat keuningSennacheribhäömheetvermoord,tochliekeste leveengezoondtezien.'
56EnHaiqârzagtothem:'Jao,zoewaorut,merlofzij God,deewitwatverborgeis,wantmienhierdekeuning heetgebojeummichtevermoorden,enheergeluifdein utwoordvaanónversjèllendelui,merdeHieërheet geredmich,engezegendisdeedeeopHemvertrouwt'
57EndeFaraozagtotHaiqâr:'Gao,enmorgezitgijhei, enzegkmiechunwoorddatiknognooithöbgehuurd vaanmienedeleofvaan‘tvolkvaanmienkeuninkriek enmienland'
DeruseissuccesvolAhikarbeantwoordedervraog vaanfaraoDejongesopdeadelaarszien‘tklimaks vaandedaagWit,zoezeldeindeawweSjriftetevinde, weurtgeopenbaordinVerse34-45
1EnHaiqârgingnaozienwoenplaats,ensjreef‘nbrief, boe-inzoestong:
2VaanSennakherib,koningvaanAssyriëenNineve aanFarao,koningvanEgypte
‘tVerhaolvaanAhikar
3'Vredezijdich,omienebroor!enwatverdichheimèt bekindmakeisdat‘nbroorzienebroornuudigheet,en keuningevaanmekaar,enmienhoopvaandichisdatste michnegehonderdtalentegoudzousliene,wantichhöb ‘tnuudigveurdeetevaansommigevaandesoldaote, datik‘tophunkinbesteieEnnao‘nkleinmomintzal ik‘tdichsjikke'
4Toenvouwdeheerdebriefengaof‘mdevolgende daagaonFarao
5Enwieheer‘tzaog,waorheerverbaasenzögtothem: ‘Iechhöbwaalnognoetsgetzoe’ntaalgehuurdvaan emes’
6ToenzagHaiqârtothem:'Ditiswoerlikunsjölddee geeraonmienhierdekeuningverschuldigzit'
7EnFaraoaccepteerdedit,enzag:‘OHaiqâr,‘tisde geliekenisvaandichdeeeerlijkisindedienstvaan keuninge
8GezegendzienGoddeedichvolmaakheetgemaakin wiesheidendichheetversierdmitfilosofieenkinnes
9Ennoe,oHaiqâr,d’rbliefwatvervaandichverlange, datstees‘nkestieltussehemelenaardezoustbouwe.'
10ToenzagHaiqâr:'HeureisgehoorzaamheidIchzal dichunkestielbouwevolgensdienwensenkeuze;mer, omienheer,ikbereiduskalkensteinenkleien arbeidersveur,enikhöbvaardigebouwersdieveuruch zullebouwewiegeerwilt.'
11Endekeuningbereidedatallesveurhäöm,enze gingenao‘nbreieplaats;enHaiqârenzienjonges kaomed’rnao,enheernaomdeadelaarsendejonge mannemitzich;endekeuningenalzienedelegingeen degansestadkaomsame,umtezeenwatHaiqârzouw doen.
12ToenlaotHaiqârdeadelaarsoetdekiste,enbandde jongemanneophunrug,enbanddetouwaondevoot vaandeadelaars,enlaotzeindelochgoon.Enze zweefdenaobove,totzetussehiemelenaardebleve.
13Endejongesbegosteteschreeuweenzeide:'Bring bakstein,bringklei,zodatver'tkestielvaandekeuning kinnebouwe,wantverstaonleeg!'
14Endemenigtewaorverbaasdenverbaasd,enze waoreverwonderdEndekeuningenzienedele verwonderdezich
15EnHaiqârenzienbediendebegostedearbeiderste sloon,enzeschreeuwdeveurdetroepevaandekeuning, enzeidetothun:'Bringnaodevaardigearbeiderswatze willeenbelemmerzeneetvaanhunwerk'
16Endekeuningzagtothem:'Dubisgek;weekinget totdeeaafsjtandbringe?'
17EnHaiqârzagtothem:'Omienheer!wiezulleweun kestielindelochbouwe?enesmienheerdekeuninghei zouwzien,zouheerineindaagversjillendekestiele höbbegebouwd’
18Endefaraozagtothem:'Gao,oHaiqâr,naoeur woning,enrus,wantwehöbbe‘tkestielbouwe opgegeve,enkommemorgenaomich'
19ToengingHaiqârnaozienwoningendevolgende daagversjeenheerveurFaraoEnFaraozag:‘OHaiqâr, watnuujsisd’rvaan‘tpeerdvaaneurheer?want
wienieheerin‘tlandAssyriëenNinevebezeuk,enós merrieszienstumheure,gooiezehunjonge’
20EnwieHaiqârdezetoespraokhuurde,gingheeren naom‘nkat,enbandhäörenbegóshäörtesjlaonmit‘n gewelddadigesjlaagtotdatdeEgyptenare‘theurde,en zegingeenvertèldedekeuningd’reuver
21EnFaraosjikdeumHaiqârtehaole,enzögtothem: 'OHaiqâr,boeveursjloegstezoeensloegstedatdom bies?'
22EnHaiqârzagtothem:Mienehierdekeuning! inderdaadheetzie‘nlelijkedaadtegemichgedoon,en heetdezesjlaagensjlaagverdeenst,wantmienhier keuningSennacheribhadmich‘nfijnehaangegeve,en heerhad‘nsterkeechtestumenkoosdeoerevaande daagendenach
23Endekatisdezenachopgesjtangeenheetzienekop aafgesnojeengingweg,envanwegedeesdaadhöbik häörmitdeesknapbehandeld'
24Enfaraozagtothem:'OHaiqâr,ikzievanditalles datgeaajdweurteninuchgevaarzit,wanttusseEgypte enNineveziend'rachte-en-zestigparasangs,enwieis zedezenachgegaonenheetzeaafgesnooje‘tkopvaan dienhaanenkomtrök?'
25EnHaiqârzagtothem:'Omienheer!esd’rzoe’n aafsjtandwaortusseEgypteenNineve,wiekoosteeure merrieheurewienie‘tpeerdvaanmienheer,dekeuning, kniepenhunjongegiet?enwiekoosdestumvaan‘t peerdtotEgyptebereike?'
26EnwieFaraodathuurde,wisheerdatHaiqârzien vraogehadbeantwoorde.
27Endefaraozag:'OHaiqâr,ikwildatgeermiech touwvaan‘tziezandmaak.'
28EnHaiqârzagtothem:"Ohmienhierdekeuning! Bevelzeummichuntouwoetdesjatkamertehaole zodatichd’reinekinmake.'
29ToengingHaiqârnaodeachterkantvaan‘thoes,en boorgateinderuweoevervaandezee,enpakde‘n handvolzandjinzienhand,zie-zand,enwiedezon opkaom,endoordrongindegate,verspreideheer‘t zandjindezontot‘twoortasofgewevenwietouw
30EnHaiqârzag:'Geefuchdienstbodeumdeestouwte numme,enwanneergeerutwilt,zalikuchgetwieze weeve'
31Endefaraozag:'OHaiqâr,verhöbbeheiun meulsjteinendeeisgebrokeenikwildatgeej‘m opnaojt'
32ToenkeekHaiqârd’rnao,envoont‘naanderesjtein
33EnheerzagtotFarao:‘Ohmienheer!Ichbin‘n boetelandse:enichhöbgeingereidsjapumtenaaje
34Maarikwildatgeuchtrouweschoenmakersgeboje giefumailsoetdezesjteinteknippe,zodatikdie meulesteinkinnaaje'
35ToenlachteFaraoenalzienedeleEnheerzag: 'GezegendziendeAllerhoegsteGod,deedichdeze verstandenkinnesheetgegeve'
36EnwiedeFaraozaogdatHaiqârhäömhad euverwonne,enhäömzienantwoordehadtruukgegeve, woortheerop‘nmomintopgewonde,engebojehenum
‘tVerhaolvaanAhikar driejaorbelastingeveurhäömteinzameleenzenao Haiqârtebringe
37EnheertrokziengewaadaofentrokzeopHaiqâr,en ziensoldaoteenzienbediende,engaofhäömdekoste vaanzienreis
38Enheerzagtothem:'Gaoinvrede,okrachvaanzien heerentrotsvaanziendokters!höbbed’reinevaande sultanediedichgeliekzien?geefmienbegroeteaaneur hieërkeuningSanherib,enzègkhemwieverhemgaove höbbegestuurd,wantdekeuningezientevrejemit weinig'
39ToenstongHaiqârop,enkustedehandevaande keuningfaraoenkustedegróndveurhäöm,enwensde häömkrachendoorloupe,eneuvervloedinzien sjatkamer,enzagtothäöm:'Ohmienheer!Ichwilvaan dichdatgeinvaanóslandgenoteinEgyptekinblieve' 40Endefaraostongopensjikdeheraldersumopde straotevaanEgypteteverklaoredatgeinvaan‘tvolk vaanAssyriëofNinevein‘tlandvaanEgyptezouw blieve,merdatzemitHaiqârzouwegaon
41ToengingHaiqârennaomvaarwelvaandekeuning Farao,enreisde,opzeuknao‘tlandAssyriëenNineve; enheerhad‘npaarsjatteen‘ngroethoeveelheid riekdom.
42Enwie‘tnuujsbijdekeuningSennacheribkaomdat Haiqârkaom,gingheernaohemtegeenverheugdezich euverhemmitgroetevreugdeenomhelsdehemenkuste hemenzagtothem:‘Welkomthoes:Overwant!mien broorHaiqâr,dekrachvaanmienkeuninkriek,ende trotsvaanmienkeuninkriek.
43Vraagwatstevaanmichwilthöbbe,zelfsesstede helfvaanmienkeuninkriekenvaanmienbezittinge verlangs.'
44ToenzagHaiqârtothem:'Omienhierdekeuning, leefveureeuwig!Toongenade,omienheerdekeuning! aonAbuSamîkinmienplaots,wantmienlevewaorin dehandevaanGodeninziene.'
45ToenzagdekeuningSennacherib:‘Eerzijdich,o miengeleefdeHaiqâr!Ichzal‘tstationvaanAbuSamîk, dezwaardvechter,hoegermakeesalmien privéraadsledeenmienfavoriete'
46Toenbegósdekeuninghäömtevraogewie‘tmitde Faraohadgegaangevaanaofzieniersteaankomstot heervaanzienaonwezegheidwegwaorgekomme,en wieheeralzienvraogehadbeantwoorde,enwieheerde belastingevaanhäömhadontvange,endeveranderinge vaankleierendekado’s
47EndekeuningSennacheribverheugdezichmit‘n groetevreugde,enzagtotHaiqâr:‘Neemwatstewils vaanditbelasting,want‘tisallemaolindegreepvaan dienhand’
48EnHaiqâr:'Laotdekeuningveureeuwigleve!Ich winsniksaandersesdeveiligheidvaanmienheerde keuningendevoortzettingvaanziengroetheij 49Omienheer!watkinichdoenmitwelvaartenzoe? meresgijmiechgenadewilttoene,giefmiechNadan, dezoonvaanmienzöster,umhäömtevergeteveurwat heermiechheetgedoon,enmiechzienbloodkin sjeenkeenmiechdaovansjöldegkinhawwe'
50EndekeuningSennacheribzag:'Neemhäöm,ikhöb häömaondichgegeve'EnHaiqârnaomNadan,dezoon vaanzienezöster,enbandzienhandemètketensvaan iezer,enbrachhäömnaozienwoen,enzat‘nzwoere kettingopzienveut,enband‘tmèt‘nstevigeknoop,en naodatheerhäömzoehadgeboonde,gootheer‘min‘n duusterekamer,naevedetrökplaats,enbenoemde Nebu-haleswachtereuverhäömumhäömederendaag ‘nbrooden‘nbietjewatertegeve
HOOFSTUK7
DegeliekenissevaanAhikarboe-inheerdeopleiding vaanzienneefsvoltooitOpvallendevergeliekinge AhikarneumpdejongpittoreskenaomeHeieindigt‘t verhaolvaanAhikar
1EnesHaiqârnaobinneofnaoboeteging,sjelddeheer Nadan,dezoonvaanzienzuster,enzagtothäömwies: 2'ONadan,mienjonge!Ichhöbdichallesgedoonwat goodenaardigisenduhöbsmichdaoveurbeloondmit watlelikenslechisenmitmoorden.
3'Omienezoon!‘tweurtindespreukegezag:Heerdee neetmitzienoerluijrt,zulle‘mmit‘tknuppelvaanzien neklaoteluistere.'
4EnNadanzag:'Waarombesduwoedegopmich?'
5EnHaiqârzagtothem:'Umtotichdichhebopgevoed, endichhebgelierd,enhebdicheerenrespekgegeveen hebdichgroetgemaak,enhebdichopgevoodmitde besteopvoeding,enhebdichopmieneplaatsgezat zodatdumienerfgenaomkooszienindewereld,engij höbsmichbehanjeldmitdoedenhöbsmichvergelding mitmienverderf.
6MaardeHeerwisdatichverkeerdwaor,enHeerheet michgeredvaandewaredieduveurmichhadsgezat, wantdeHeergeneesdegebrokeharteenbelemmertde jaloersendehoegmoedige.
7Omienjonge!dubisveurmichgeweeswiede schorpioendeees‘topkoperraak,‘tdoorboort 8Omienjonge!dubeswiedegazelledeedewortele vaandemadderop‘tete,en‘tvoegtmichvandaagtouw enmorgezullezebrunezeverbergezeinmienwortele" 9Omienjonge!dubisgeweesbijwiezienekameraad naakzaogindekawwetiedvaandewinter;enheer naomkawdwaterensjötte‘tophem
10Omienjonge!dubisveurmichgeweeswie‘nman dee‘nsjteinnaomen‘mnaodehiemelheetgegoeidum zieneHieërd’rmittesjteineEndesteinraakdeneet,en bereikdeneethoeggenóg,mer‘twoortdeoorzaakvaan sjuldenzunde
11Omienjonge!esdumichhadsgeëerden gerespecteerdennaomienwäördhadsgeluisterd,zous dumienerfgenaomziengeweesenzouwsdumien hiersjappijehöbbegerege
12Omienzoon!witstedatesdesjtartvaandehóndof ‘tverktienelklaankzouwzien,‘tneetdewaardevaan ‘tpeerdzouwbenaodere,zelfses‘twiezijdezouwzien
13Omienjonge!Ichdachdatdumienerfgenaomzouw ziengeweesbijmiendoed;endudoordienjaloesieen
‘tVerhaolvaanAhikar dienonversjilligheidwildemichdoedeMaardeHieër heetmichgeredvaneurslink
14Omienezoon!dubisveurmichgeweeswie‘nval deeopdemisheuvelwaoropgesjtèld,end’rkaom‘n musenvóngdevalopgesjtèldEndemuszagtegede val:"Watdeisduheej?"Devalzag:"Ichbidheitot God"
15Endelarkvroog‘touch:"Watis‘thoutstökdatste hes?"Devalzag:"Datis‘njongeeikeboumboe-opich leunop‘tmomintvaan‘tgebed"
16Delarkzag:"Enwatisdatdingindienmónd?"De valzag:"Datisbroodenvoedseldieichdraagveuralle hongerigeendeermdiebijmichkoume"
17Delarkzag:"Magichdaannaoveurekommeenete, wantichhöbhónger?"Endevalzagtothem:"Komnao veure"Endelarknaderdedat‘t,koosete
18Maardevalsprongopengreepdelarkbijzienenek
19Endelarkantwoordeenzagtegedeval:"Esdateur broodisveurdehóngerige,accepteertGodeuralmoeze eneurgoojedaodneet
20Enesdateurvasteeneurgebedeis,numpGodvaan uchnocheurvastenocheurgebed,enGodzalneet volmaaktewatgoodeuveruchis"
21Omienjonge!dubisveurmichgewees(es)‘nliew deevrunmaakdemit‘nezel,endeezelbleef‘ntied veurdeliewlaope;enop‘ndaagsprongdeliewopde ezelenopte‘mop.
22Omienjonge!dubisveurmichgeweeswie‘nkever indetarwe,want‘tdoetniksgood,merverderfdetarwe enknaagt‘m.
23Omienjonge!dubisgeweeswie‘nmandeetien maotetarfzaoj,enwie‘tdeoogsttiedwaor,kaomheer openmaogde‘t,enverzamelde‘t,endresde‘t,enheet d’rtotop‘teindeeuvergearbeid,en‘tbleektienmaat, enzienmeesterzagtot‘t:"Oluiding!dubisneet gegreujdendubisneetgekromd."
24Omienjonge!dubisveurmichgeweeswiedepatrijs deein‘tnetwaorgegoejd,enzekooszichzelfneet redde,merzeroopdepatrijges,umzemithäörzelfin‘t nettegoeje
25Omienzoon!dubisveurmichgeweeswiedehónd deekawdwaorendeein‘thoesvaandepottebekker gingumtewarme
26Enwie‘twaarmwoort,begos‘tophunteblaffe,en zejaoge‘md’roetensloge‘m,zodat‘thunneetkoos beete
27Omienzoon!dubisveurmichgeweeswie‘tverk datin‘theitebadgingmitluivaankwaliteit,enwie‘t oet‘theitebadkaom,zaog‘t‘nvuilgaatenging‘tneer enrolded’rin
28Omienezoon!dubisveurmichgeweesesdegeit deezichbijzienkameradeopweegnao‘tofferheet aongeslote,endeezichzelfneetkósredde
29Omienjonge!dehónddeeneetgevoedweurtdoor zienjaogeweurtvoedselveurvleege
30Omienzoon!dehanddeeneetarbeidenploegen (dee)gulzigenslinkis,zalvaanziensjouwerweure aafgekap
31Omienzoon!‘tougboe-ingeinleechtezienis,zulle deraeve‘topkiekeen‘td’roetplukke
32Omienjonge!giezitveurmichgeweeses‘nboum boevaanzedetakkeknipde,en‘tzagtegehun:"Esget vaanmichneetineurehandewaor,zouwstemichwaal neetinstaotzienumtekniepe"
33Omienjonge!dubesjtwiedekataonweezezagte: "Stopmitdievetotdatverveurdich‘nkettingvaangoud makeendichmètsókkerenamandelsvoede"
34Enziezag:"Ichbinneetvergetevaandevakvaan mienvaderenmienmam"
35Omienzoon!dubisgeweesesdeslangdeeop‘n doerboomreitwieheerin‘tmiddevaan‘nrivierwaor, en‘nwolfzaogzeenzag:“Misjlaagopmild,enlaot‘m deeónsjloekeriseszezeallebeileie”
36Endeslangzagtegedewolf:"Delammeendegeite endesjaopediegeeraluchlaeveheetgegete,wiltgeer zetrökgeveaonhunvadersenhunawwersofneet?"
37Dewolfzag:"Nee"Endeslangzagtothem:"Ik dinkdatgijnaomichzelfdeslechstevaanuszit"
38Omienjonge!Ichhöbdichmitgoodetegevoeden duhöbsmichneetmitdruugbroodgevoed
39Omienjonge!Ichhöbdichgesuikerwatergegeve drinkengoojesiroop,engiehöbsmichgeinwateroet debrongegeveumtedrinke.
40Omienjonge!Ichhöbdichgelierd,enhöbdich opgevood,enduhöbsveurmich‘nverstopplaats gegraveenmichverborge.
41Omienjonge!Ichhöbdichopgevoodmitdebeste opvoedingenhöbdichopgeleidwie‘nlangeceder;en duhesmichverdraaideengebuigde.
42Omienjonge!‘twaormienhoopeuverdichdatste veurmich‘nverstevigdkestielzousbouwe,zodatich d’rinverborgekoosweureveurmienevijande,enste waorsveurmichgeworees‘nedeeindedeeptevaande aardebegraof;merdeHeerhadmedeleefdemitmichen verlosdemichvaneurslink.
43Omienjonge!Ichwónsdich‘tgooje,enduhöbs michbeloondmit‘tkwaadenhaat,ennoezouwich dienouged’roettrekke,endichvoedselveurhónje make,endientongoetknippe,endienkopaofhaolemit derandvaan‘tzwaord,envergeldichveurdien gruwelekedade'
44EnwieNadandezetoespraokvaanzienoomHaiqâr hoorde,zagheer:'Ohmienoom!handelmitmich volgenseurkinnes,envergeefmichmienzonde,want weeisd’rdeewieikheetgezund,ofweeisd’rdee vergeefwiedich?
45Accepteermich,omienoom!Noezalikineurhoes diene,eneurpeerdverzörgeendemisvaaneurvee opvege,eneursjaopeveege,wantikbindebooseengie derechsjapenen:ikdesjöldegeengiede vergevingsgevende'
46EnHaiqârzagtothem:'Omienjong!dubesjtesde boumdeevröchlooswaorbij‘twater,enhäöremeester wouw‘maafkappe,en‘tzagtot‘m:“Verplaatsmich nao‘naandereplek,enesichgeinvruchdraag,kap michaaf”
‘tVerhaolvaanAhikar
47Enzienemeesterzagtot‘t:"Du,wiesdubie‘twater bis,heetsgeinvruchgedraag,wiezalsduvruchdragees duop‘naandereplaotsbist?"
48Omienjonge!deaajdheidvaandeadelaarisbeter dandejeugvaandekraai
49Omienjonge!zezagtetegedewolf:"Houwdich wegvaandesjaope,umdathunsjtófdichneetsjaoj zouwdoen"Endewolfzag:"Devlekkevaande sjaopmelkziengoodveurmienouge"
50Omienjonge!zelietendewolfnaosjaolgoonumte lierelezeenzezeidetegenhäöm:"ZegA,B"Heerzag: "Lamengeitinmienklok"
51Omienjonge!zelegdedeezelaontaofelenheer veel,enbegoszichindesjtófteroleneinezag:"Laot häömzichzelfrol,wantdatiszienaard,heerzalneet verandere
52Omienjonge!‘tgezègkdeisbevestegdatluidt:"Es du‘njongverbaorst,neum‘mdandienzoon,enesdu ‘njongopvoeds,neum‘mdandienslaaf"
53Omienjonge!heerdeegooddoet,zal‘tgood tegekomme;enheerdee‘tkwaoddoet,zal‘tkwaod tegekomme,wantdeHeerbeloent‘nminsvolgensde maatvaanzienwerk
54Omienjonge!watzalikdichmiezeggeesdees woorde?wantdeHeerwitwatverborgenis,enis bekendmitdegeheimeendegeheime.
55EnHeerzaldichvergeteenzaloordeile,tössemich endich,enzaldichvergetevolgensdienwoestijn.',
56EnwieNadandeetoespraokvaanzienoomHaiqâr huurde,zweldeheeronmiddellikopenwoortheerwie ‘noetgeblazeblaas.
57Enzienledemaotezwolleenzienbeinenzienveut enzienkant,enheerwoortversjeurdenzienbaog barsdeoeteinenzieningewandewoorteverspreid,en heerverdween,ensteerf.
58Enzienlètsteeindwaordeverderf,enheergingnao dehel.Wantdeedee‘nputveurzienebroorgraaf,zal d’rinvalle;enheerdeevalleopsjtèlt,zald’ringevang weure.
59Ditiswatd’risgebäörden(wat)wehöbbegevoonde euver‘tverhaolvaanHaiqâr,enloofzijGodveur eeuwigAmen,envrei
60DezekroniekisvoltooidmitdehulpvaanGod,mag Heerverheveweure!Amen,Amen,Amen