IDFA Dagkrant #2 2017 by IDFA International Documentary Film Festival Amsterdam

zater- & zondagkrant inclusief programma! 18/19 nov 2017

‘ons leven is een cocktail van gevaar, avontuur en plezier’

Ossama Mohammed, regisseur van Step by Step

Arabisch discours

De Syrische filmmaker Ossama Mohammed gaat in gesprek met zijn Egyptische collega Mohamed Siam, regisseur van openingsfilm Amal, over het maken van documentaires over de volgende generatie: tieners die opgroeien in een maalstroom van hoop en angst. Pagina 6

Arabische blik Step by Step en Amal zijn twee van de films in het focusprogramma Shifting Perspectives: The Arab World, dat een blik op de Arabische wereld biedt van binnenuit. Een veelvormig tegenwicht voor de eenzijdige mediaclichés van westerse nieuwsberichten. Pagina 12

Hongaarse huishoudster

Een huishoudster in Hongarije is een van vermoedelijk 35 duizend de facto slaven in het land. Haar bazin vindt dat zo normaal, dat ze Bernadett Tuza-Ritter toestond het te documenteren. A Woman Captured maakte zelfs haarzélf bang: “Mensen doen elkaar de vreselijkste dingen aan.” Pagina 11

volg ons via #idfa2017

THE NETHERLANDS AUDIOVISUAL ARCHIVE Beeld en Geluid IDFA Award for Dutch Documentary 2017

Shifting Perspectives: The Arab World Welk beeld gebruik je bij een themastuk over andere perspectieven op de Arabische wereld? Natuurlijk niet het clichébeeld van kamelen, woestijnen en bebaarde mannen in jurken 3. En ook niet dat van de rommelige marktjes met geitenkoppen en manden vol kleurrijke kruiden – hoe vaak je die ook tegenkomt op je reizen door het Midden-Oosten. Een willekeurig straatbeeld dan, dat genomen had kunnen worden in elk ander land? Hoe zie je daaraan dat het gaat over de Arabische wereld? Toch die ene vrouw met een hoofddoek? En hoe belangrijk is het eigenlijk, dat je ziet dat het om de Arabische wereld gaat? Want is er niet veel meer dat ons verbindt dan dat ons scheidt? Dat zijn vragen die worden gesteld in het focusprogramma Shifting Perspectives: The Arab World 12 en worden beantwoord door de films die daarin worden vertoond. Films gemaakt door makers uit de regio zelf, waarin de in het Westen gepropageerde clichés van oorlog, religieus fanatisme, vrouwenhaat en corruptie plaatsmaken

voor beelden van het dagelijks leven, schoolgaande kinderen en hun dromen, stoere mannen met emoties, dappere vrouwen die schadelijke tradities resoluut de rug toekeren en figuranten die het Hollywoodbeeld van de Sahara-stad ontmantelen. Dat gebeurt met een open blik, oprechte interesse, humor en relativeringsvermogen. Zeg maar, alles wat nodig is een ander de kans te geven zich aan jou te presenteren, zodat je op zoek kunt gaan naar een gemeenschappelijke deler. Zoals de Egyptische Mohamed Siam en de Syrische Ossama Mohammed dat doen in hun tweegesprek over tieners ten tijde van de Arabische Lente 6. En zoals usuma ghanoum een bijzonder beeld wist te schetsen van een van de meest besproken en tegelijkertijd meest onderbelichte Arabische steden van de laatste jaren: Homs 9 De inwoners van de zwaar belegerde en bevochten stad zorgden voor de beelden van binnenuit, die de mensen achter de mediahype laten zien: mensen die lachen, leven, lijden en verdacht veel lijken op ons.

Inhoudsopgave 5 Nieuws

11 Films

Interviewmarathon The Visual Voice Homeland: Iraq Year Zero DocLab Interactive Conference

6/7 De Ontmoeting

6/7

Mohamed Siam, regisseur van Amal, ontmoet Ossama Mohammed, regisseur van Step by Step

12/13 Focus

Shifting Perspectives: The Arab World

9 Makers

Regisseur usama ghanoum over Black Stones 30 jaar IDFA: bioscoop Alfa Hé gast! over stereotypering

A Woman Captured volgens regisseur Bernadett Tuza-Ritter Another News Story volgens bezoekers Leuk: Rezo

15 Visual 9

12/13

The Visual Voice: Kim Longinotto over Nick Broomfields Aileen: Life and Death of a Serial Killer Filmstrip: Anne Stalinski verstript Michael Glawoggers Whores’ Glory

coverfoto: Bram Belloni

2Doc IDFA Primeur: The Pilotâ&#x20AC;&#x2122;s Mask

BELEEF

IDFA VOLKS KRANT MET DE

Ook de beste IDFA-documentaires kijk jij waar en wanneer jij wilt.

2Doc IDFA Primeur: Alicia

2Doc IDFA Primeur: Piet is Gone

volkskrant.nl/idfa

2Doc IDFA Primeur: Independent Boy

Start. Op npo.nl

Rondje Carré

Jane

vele handen maken licht w/o/r/k

Groene Munt

Feestmeesters in de Balie Zoiets maak je maar één keer mee. In het hart van het feestprogramma The Visual Voice, waarmee IDFA zijn dertigjarig jubileum viert, zit een zes uur durend marathongesprek met een ontzagwekkend gezelschap documentairemeesters. Wie zijn de regisseurs die voor The Visual Voice een favoriete documentaire mochten selecteren? Dat zijn deze: Pirjo Honkasalo, Kim Longinotto, Nick Broomfi eld, Jørgen Leth, The Yes Men, Maziar Bahari, Heddy Honigmann, John Appel, Hubert Sauper, D.A. Pennebaker & Chris Hegedus, Heidi Ewing & Rachel Grady, Frederick Wiseman, Steve James, Victor Kossakovsky en Nishtha Jain. Velen van hen praten mee in deze ethische en esthetische Stand van de Documentairewereld, samen met andere gasten (onder wie scheidend festivaldirecteur Ally Derks) en onder gespreksleiding van presentatoren Dana Linssen, Bahram Sadeghi en Yoeri Albrecht. Met uw kaartje voor The Visual Voice Marathon in de Balie krijgt u tezelfdertijd toegang tot Steve James’ keuzefilm Toto and his Sisters (van Alexander Nanau, 2014) en die van Kim Longinotto, Aileen: Life and Death of a Serial Killer (Nick Broomfi eld & Joan Churchill, 2003 – zie ook pagina 15). Na afloop wordt doorgefeest in de Balie – daar, waar IDFA ooit begon. Za 18 18:00-00:00 De Balie – Grote Zaal.

Korte perspectiefwisseling Na afloop van de korte documentaire On Photography, Dispossession and Times of Struggle, opgenomen in het programma ‘Shifting Perspectives: The Arab World’, voert Orwa Nyrabia een uitgebreid nagesprek met maker Akram Zaatari, die met zijn film probeert verloren gegane fotografische beelden op andere manieren weer tot leven te wekken – en daarmee de bijbehorende herinneringen. Zo 19 10:30 Kleine Komedie.

Lange DocLab Conferentie perspectiefwisseling Uitverkocht! En dat mag ook wel: de culturele brainstorm op de grens van kunst en digitale technologie die ‘DocLab Interactive Conference’ wordt genoemd, is een jaarlijks IDFA-hoogtepunt en deze vijfde editie heeft als deelnemers, onder anderen, Jason Kottke, Anagram, Paisley Smith, Memo Akten, Jonathan Puckey, Micha Wertheim, Yasmin Elayat, The Smartphone Orchestra, Lauren McCarthy, voedselkunstenaar Emilie Baltz en IDFA-hoofdgast Jonathan Harris. Houd idfa.nl in de gaten voor een verslag. Zo 19 10:00-18:00 Brakke Grond – Expozaal.

Als één documentaire de essentie verbeeldt van het programma ‘Shifting Perspectives: The Arab World’ is het Homeland: Iraq Year Zero. Een (eenmalig vertoonde) documentaire uit 2015 die kijkt vanaf de andere kant: waar we in westerse media gewend zijn dat individuele Irakezen een achtergrond vormen voor oorlogsberichten is het in deze film andersom. De mensen en hun dagelijks leven worden voorop gesteld en dan blijkt empathie met die verre, verwarrende situatie opeens helemaal niet meer zo moeilijk. Een familie-epos in twee delen, voor en tijdens de Irakoorlog, met een uur pauze en een nagesprek door Volkskrant-journalist Hassan Bahara met regisseur Abbas Fahdel. Zo 19 13:00-20:00 Kleine Komedie.

Wat selecteert opinieblad De Groene Amsterdammer uit het IDFA-aanbod? Want dat zijn natuurlijk ook tips voor wie niet deze hele dag in zaal 11 van bioscoop de Munt gaat doorbrengen. The Distant Barking of Dogs van Simon Lereng Wilmont; Golden Dawn Girls van Håvard Bustnes; Ask the Sexpert van Vaishali Sinha; A World Not Ours van Mahdi Fleifel; The Dread van Martin Benchimol en Pablo Aparo; en The Judge van Erika Cohn. Zo 19 10:00 Munt 11.

Lhomme met de camera Een bijzondere gast in het programma Camera in Focus, waarmee IDFA dit jaar de rol van cameramensen belicht, is de klassieke cinematograaf Pierre Lhomme, die de camera hanteerde én coregisseur was van Chris Markers Le joli mai (1963). Lhomme spreekt vandaag na met filmcriticus Nicolas Rapold. Za 18 15:00 EYE Cinema 2.

Wakker in de Brakke Zaterdag doet een DocLab Live Event een poging ons wakker te schudden uit onze filterbubbels, met nieuwe, speelse digitale rituelen. Denk aan een wekker voor onbekenden en een orkest met behulp van vele mobieltjes. Za 18 20:00 Brakke Grond – Rode Zaal.

Uren in Jaren Wie houdt er niet van funk? Ah. Maar de rest kan zaterdag vanaf 22:00 uur in de Jaren luisteren naar dj Funky Music Machine, die bovendien soul, disco en andere genres spint, terwijl zondag vanaf hetzelfde tijdstip Festivalcafé de Jaren doorswingt met de immense singlecollectie van dj Dab. Za 18 en zo 19 22:00 IDFA Lounge de Jaren.

Homeland: Iraq Year Zero

In een moderne variant op een traditioneel Hollands schilderstuk staat bezoeker Micha Wertheim bij de opening van het DocLab-programma Uncharted Rituals, Rembrandtiaans uitgelicht, in het midden van het publieksparticipatieproject W/O/R/K van de gezelschappen Anagram en The Smartphone Orchestra. Als grensverleggend cabaretier levert Wertheim ook zelf een bijdrage aan Uncharted Rituals, met een presentatie van een filmische registratie van zijn experimentele theatervoorstelling Somewhere Else (Ergens anders). Zo 19 20:00 Brakke Grond – Rode Zaal.

On Photography, Dispossession...

foto: Spotlight

Vorig jaar was IDFA voor het eerst ook te zien in Carré. Na de openingsavond op donderdag is de theatertempel nu ook de hele zondag gewijd aan de documentaire. Vier films, elk met inleiding of nagesprek. Om 11:00 uur interviewt Groen Links-coryfee Femke Halsema regisseur Jon Shenk over het vervolgportret van Al Gore’s wereldwijde strijd tegen klimaatverandering, die hem eerder een Oscar en de Nobelprijs voor de Vrede opleverde, An Inconvenient Truth 2. Om 14:15 uur schaart documentaireregisseur en fi etsconnaisseur Jørgen Leth zich bij Mart Smeets, die regisseur Finlay Pretsell en diens onderwerp, de Britse wielrenner David Millar, spreekt over Time Trial. Om 17:00 uur interviewt vervolgens presentator en WNF-ambassadeur Umberto Tan regisseur Brett Morgen over primes inter primatologen Jane Goodall. En om 20:00 uur besluit Dichter des Vaderlands Ester Naomi Perquin de dag met haar inleiding bij Ai Weiwei’s tragische vluchtelingendocumentaire Human Flow. Zo 19 11:00 Carré.

Ossama Mohammed (links) en Mohamed Siam

Ze noemen elkaar Siam en Ossama, wat wij voor het gemak overnemen. Hoewel Syrië en Egypte mijlenver uit elkaar liggen, wordt driekwart van de Arabische cinema in Egypte geproduceerd – reden dat het Egyptische accent van Siam heel vertrouwd klinkt voor Ossama. Omgekeerd is Siam “uiteraard” bekend met het werk van zijn gesprekspartner, zegt hij eerbiedig. In diens klassieke film Step by Step (1978) toont Ossama hoe onbezorgde dorpskinderen vol toekomstdromen binnen een paar jaar kunnen transformeren tot vastberaden moordende soldaten, voor het regime tot alles bereid. De film sluit af met ‘We hopen dat de kinderen in dit dorp een betere toekomst krijgen’ – helaas bleek het een voorspellende film voor de tragiek van vandaag.

Moordenaars “In Step by Step wilde ik de tijdmachine laten zien”, verklaart Ossama. “Het is de circle of life. Een cirkel van generaties die steeds weer een tragedie produceert. Het gaat mij niet zo zeer om de kinderen, maar om het mechanisme dat moordenaars creëert. De soldaat kan niet meer terug naar zijn onschuld. In cinema kun je echt het geheim vinden van het precieze moment waarop

een onschuldig kind een moordenaar wordt.” Ook in Amal, de openingsfilm van IDFA, volgt filmmaker Siam een kind vol dromen – althans, ‘kind’: we maken kennis met de stoere, vijftienjarige Amal, die immer gehuld in haar paarse capuchontrui de nasleep van de Arabische lente beleeft. Ze demonstreerde wekenlang op het Tahrirplein, waarbij ze onder meer door de oproerpolitie aan het haar werd weggesleurd, en kijkt nu met afwisselend woede, trots en teleurstelling terug op haar revolutie die nog altijd geen verlossing heeft gebracht. Hoe verder de tijd verstrijkt sinds die turbulente weken op Het Plein, hoe meer haar opstandigheid plaatsmaakt voor realiteitszin.

Politieagent “Ze maakt een heleboel transities door”, beaamt Siam. Hij volgde haar meer dan vijf jaar, waarna Amal – haar naam betekent ‘hoop’ in het Arabisch – ten slotte kiest voor een baan als politieagent, in de hoop het systeem van binnenuit te veranderen: “Je denkt dat je de wereld kunt veranderen en daarna blijkt dat het leven gewoon doorgaat: sommige vrienden zijn omgekomen, de overlevenden gaan studeren, trouwen. Ook zij moet verder met haar leven, terwijl ze met lede ogen

moet aanzien dat er weer een nieuw regime aan de macht is dat een opstand verdient.” Hij roemt haar tomeloze energie, waarmee stuiterbal Amal blijkens oude familiefilmpjes van verjaardagen en vakanties al jong is behept. “Zelf heb ik nog steeds scepsis over de droom die deze jongeren hebben”, zegt Siam. “Ik heb dertig jaar geleefd onder Mubarak. Dertig.” “Ik veertig jaar onder de al-Assads”, meldt Ossama. “Of wacht – ja, eerst zijn vader en nu tien jaar Bashar al-Assad.” Hij glimlacht en zegt nadenkend: “Nu ben ik 63.”

Tragisch Dat de ene dictator wordt opgevolgd door de volgende, ondanks alle revoluties – geeft dat niet een tikje hopeloos gevoel? “Hopeloos?”, zegt Ossama, met grote ogen. “Dat lijkt me een minimale kwalificatie. Ik zou het eerder als ‘tragisch’ willen omschrijven.” Toch valt de energie van de huidige generatie Arabische jongeren niet te onderschatten, merkt Siam op. “Ze zoeken een manier om een plek te verwerven, een toekomst. Als dat niet hier lukt, als die hoop verdwijnt, trekken ze wel naar Europa of Amerika. Het is dus niet alleen een zorg voor de Arabische regio, maar voor de hele wereld.” Is het doel van de documentaires dat bewustzijn

filmmakers in gesprek over de ver schillen en raakvlakken van hun films

‘ De hele wereld keek weg, nu nog steeds’ Ze staan symbool voor de verschuivende machten in het Midden-Oosten: de tieners met hun ongebreidelde energie en online cameraatjes die tijdens de Arabische Lente de wereld gingen veranderen. Filmmakers Mohamed Siam (35, uit Egypte) en Ossama Mohammed (63, uit Syrië) maakten hen tot onderwerp van hun films, waarin blijkt hoe jeugdige dromen piepend en knarsend tot stilstand komen.

Amal

Step by Step

tekst: Olga van Ditzhuijzen / fotografie: Bram Belloni

daarover in het Westen te vergroten? “Ik ben niet bezig met kennis overdragen”, reageert Siam lichtelijk verontwaardigd. “Ik ben geen journalist, ik maak films, ik vertel een verhaal, ik toon een drama. We leven in een informatiesamenleving waarin alle kennis voorhanden is. Ik mag toch hopen dat mensen intussen weet hebben van de gebeurtenissen in Syrië. Waar het om draait is: wat dóe je met die informatie? Ik wilde van binnenuit de hoop en dromen van de jongeren tonen en de frustratie die dat achteraf met zich meebrengt.”

Bloed Ossama voegt toe: “Misschien is de vraag over bewustwording wel een legitieme vraag – maar het gekke is, als je mensen wél bewust wil maken, dan krijg je bureaucratisch commentaar of je niet te veel bloed toont. Of dat smaakvol is. Terwijl het gaat om een mens, het is zíjn bloed, zijn verleden, zijn onbestaande toekomst.” Hij zwijgt kort. “Los daarvan is cinema nog steeds belangrijk.” Ossama refereert aan zijn indringende film Silvered Water, Syria Self-Portrait (2014), waarin hij met van het front aangeleverde,

veelal met bloed doordrenkte beelden, de gruwelijke actualiteit toont. Hij monteerde de film in Parijs, waar hij sinds enkele jaren in ballingschap leeft. “De revolutie was voor mij het belangrijkste moment van mijn leven. Iedereen stond daar te filmen; voor een fragment van drie minuten kon ik putten uit honderd shots.” De beelden werden gemaakt door een gewone vrouw, de jonge activiste Wiam Simav Bedirxan uit Homs, die ze doorstuurde naar Parijs. De impact van de indrukwekkende film is hem in de praktijk tegengevallen, net als het feit dat de gruwelen tot op de dag van vandaag voortduren: “Ik weet nog dat we bij het begin van de revolutie met zo’n duizend Syrische filmmakers een petitie hebben getekend, dat vonden we heel wat. We dachten, nu vormen we echt een blok. Maar de hele wereld keek weg, nog steeds.”

Trappelen Het genre van de documentaire was tot voor kort vrijwel niet-bestaand in de Arabische wereld, terwijl er voor fictiefilm een bloeiende industrie bestaat in Egypte.

“Voor makers uit Arabische landen is het moeilijker om documentairefilms te maken omdat productie daarvoor minder is geprofessionaliseerd”, zegt Ossama. Daarnaast staat in de Arabische wereld ruwweg alles op losse schroeven: “Niemand kent echt goed de geschiedenis, omdat die slecht is gedocumenteerd en ook nog gekleurd. Alles is in conflict. Nu staat de generatie van Siam te trappelen om de camera op te pakken. De kracht van cinema maakt dat je bereid bent om grenzen te overschrijden.” Die drang is niet eens zozeer ingezet door de revoluties, maar met name door het aanbreken van het digitale tijdperk, zegt Ossama, waardoor het voor iedere burger mogelijk werd om op straat te filmen. “Het gaat om de magie van cinema. De geest van de kunst. In elke film vind je het geheim van die specifieke film, dat alles en iedereen verbindt. De kracht van documentaire is dat het iets toevoegt aan wat je al wist, film is additional knowledge.”

Bang Speelt het feit dat hun films in hun respectievelijke dictaturen werden verbannen niet ook

een grote rol? De kans op verbanning zal filmmakers wellicht ook weerhouden? “Je moet nooit bang zijn. Je moet vooruit”, reageert Ossama. “Je moet je eigen menselijkheid, je eigen verbeelding en vrijheid respecteren. Dan overleef je het. Dat werkt, zelfs binnen een dictatuur. Het gaat om het plezier dat je zoekt: een cocktail van gevaar, avontuur en plezier. Dat is ons leven, ons verhaal.” Siam: “Het Tahrirplein kende zijn utopische moment. Een groot momentum. Maar deze jonge generatie vocht ook zijn eigen oorlog. Iedereen zoekt zijn eigen vrijheid. Je hebt geen keus, anders eet het je van binnen op. Of je nou wordt verbannen of niet.”

Amal – Mohamed Siam.

Ma 20 14:15 Tuschinski 1, do 23 11:45 Munt 11, vr 24 12:45 Munt 11, zo 26 14:30 Munt 11,

Step by Step – Ossama Mohammed.

Za 18 21:15 Kleine Komedie, wo 22 14:30 Podium Mozaïek.

ION

CAFE DE JAREN THE BEATING HEART OF IDFA OPEN ALL HOURS CAFÉ DE JAREN Nieuwe Doelenstraat 20

Rokin

PATHÉ DE MUNT Muntplein

Vijzelst raat

TUSCHINSKI

ein Rembrandtpl

CAFEDEJAREN.NL

‘‘Homs was ook de hoofdstad van de humor’ Twee jaar lang filmden twee medewerkers van een geïmproviseerde ziekenboeg het leven in het belegerde Homs. Uit deze onsamenhangende berg materiaal stelde usama ghanoum een film samen die naast de oorlogsverschrikkingen ook de overleversmentaliteit van zijn stadgenoten laat zien. “Ik wilde twee kanten belichten.” Het is een droevige verjaardag voor usama ghanoum: precies zes jaar geleden verliet hij zijn geboortestad Homs. Pas jaren later raakte hij via Facebook bevriend met twee stadgenoten die het daaropvolgende beleg meemaakten en overleefden – en bovendien een grote hoeveelheid zelfgeschoten videomateriaal de stad uit wisten te krijgen. De twee mannen, van wie ghanoum de namen niet kan noemen, werkten in het belegerde deel van de stad in een geïmproviseerd ziekenhuis en besloten een videocamera paraat te houden. Wat ze filmden: gewonden die worden binnengedragen; een ziekenhuismedewerker die op een braakliggend terrein sla kweekt om het patiëntendieet aan te vullen; het aanbreken van de winter. Ghanoum: “Ze wilden alles vastleggen, als document voor de toekomst. Ze dachten helemaal niet in termen van film of videoverslag. Pas nadat ze het land waren ontvlucht, kregen ze het idee er iets mee te doen.”

Beleg

foto: Felix Kalkman

Toen ghanoum hen leerde kennen, had hij net zijn eerste documentaire gemaakt. “Ik voelde me nauwelijks capabel, maar ik heb het toch op me genomen. Ze zochten iemand die ze konden vertrouwen. Tijdens het beleg waren er momenten waarop zij niet eens durfden hopen dat het materiaal ooit naar buiten zou komen, of dat zij het zelf zouden overleven. Ik heb ook soms gedacht dat de mensen daar levend begraven zouden worden. Daarom betekent dit project ook voor mijzelf heel veel: het is mijn stad, het zijn mijn mensen.”

30 JAAR IDFA

Het lukte ghanoum een beurs te krijgen voor de montage en hij ging samen met een professionele editor aan de slag. “Eerst probeerde ik verhaallijnen te creëren rond bepaalde personen, maar het materiaal was daarvoor helemaal niet geschikt. Je ziet ook dat de jongens zich in het begin nog niet goed raad weten met de camera, er wordt in het wilde weg in- en uitgezoomd, de camera schiet alle kanten op. Het was eigenlijk een zootje. Dus ik concludeerde al snel dat het er vooral om ging het dagelijks leven in een belegerde stad te laten zien, en natuurlijk wat er in dat ziekenhuis gebeurt.”

Voetbalwedstrijd Juist de kalmere momenten in de film brengen de ellende dichterbij. “Ik wilde twee kanten laten zien. Het bloed, de beschietingen, zaken die je dagelijks op het nieuws kunt zien; maar ook de andere kant, hoe mensen hun leven proberen voort te zetten, ergens een flauwe grap of een gevatte opmerking over maken en samen een voetbalwedstrijd kijken in de ziekenzaal. Die fragmenten laten de ziel van de stad zien. Homs was niet alleen de hoofdstad van de revolutie, maar ook de hoofdstad van de humor. Als ik de film aan mijn vrienden laat zien, dan herkennen zij dat typisch Homse gevoel voor humor.” (SK)

Black Stones – usama ghanoum. Za 18 21:15 Kleine

Komedie (+ Doc Talk); zo 19 21:45 Munt 12; ma 20 13:30 Munt 10; wo 22 16:45 Podium Mozaïek.

Hé gast! Naar aanleiding van het focusprogramma Shifting Perspectives: The Arab World, vroegen we filmmakers: Wat doen jullie om stereotyperingen te voorkomen? En wanneer kan het wel? Nina Landau – Lon “Het is een val waar we gemakkelijk in trappen. Zorg voor een zo divers mogelijk gezelschap mensen die je project in verschillende stadia lezen of bekijken. Stel je open voor hun feedback en kritiek, omdat dat nieuwe gezichtspunten en inzichten oplevert.”

comfort. Stereotypes zijn oké als je ze gebruikt als stilte voor de storm.”

Lukas Kokes – Nothing Like Before “Ik denk dat het hele leven een stereotype is, dus het is bijna onvermijdelijk. Soms helpt het juist om dingen te begrijpen, soms niet. Maar je moet het niet te serieus nemen.”

Carina Molier – Back to the Taj Mahal Hotel “Angst is een belangrijk thema in onze film. Angst wordt soms opgewekt door clichés als het ‘gevaarlijke’ vreemde land en de ‘slechte’ buitenlander. Maar soms moet je wel stereotyperen om te kunnen reflecteren op waarom je dat doet.” Bioscoop Alfa, aan het Kleine-Gartmanplantsoen, was de eerste bioscoop van IDFA en samen met De Balie geboortegrond van het festival. Het verleende onderdak aan het festival tot 1998, toen het plaatsmaakte voor een bankgebouw: bijna alsof Nederland economie langzaam belangrijker begon te vinden dan cultuur.

Agustina Comedi – Silence is a Falling Body

Ruth Kaaserer - Gwendolyn “Ik probeer zo dicht mogelijk bij mijn onderwerp te komen. Dat betekent voortdurend ideeën uitwisselen, terwijl het verhaal zich ontwikkelt, en tijdens het filmen zo open mogelijk zijn. Stereotyperingen kunnen goed gebruikt worden om ze te bevragen en bestrijden.”

“Het is een kwestie van het vermijden van zekerheden. We moeten ophouden met zoeken naar

IDFA FILM SELECTIE

op het IDFA

DE RODE ZIEL Van Jessica Gorter

Competition for feature-length Documentary

THE LONG SEASON

AN INCONVENIENT TRUTH 2

Van Leonard Retel Helmrich

Zondag 19 november • 11.00 uur • Theater Carré Met An Inconvenient Truth zette Al Gore klimaatverandering definitief op de agenda. In dit vervolg zet hij alles op alles om een klimaatrevolutie te ontketenen. Naast voorspoed met het klimaatakkoord van Parijs beleeft hij met de verkiezing van Trump ook tegenslag. Met nagesprek o.l.v. Femke Halsema.

DEAD DONKEYS FEAR NO HYENAS

Dinsdag 21 november • 19.30 uur • Tuschinski Theater Landbouwgrond is het nieuwe groene goud: de wereld moet gevoed worden. Ook Ethiopië verwelkomt buitenlandse investeerders met open armen. Maar waarom wordt zoveel eten naar rijke landen geëxporteerd, terwijl miljoenen Ethiopiërs afhankelijk zijn van voedselhulp? Met nagesprek o.l.v. Chris Kijne (Presentator Bureau Buitenland VPRO).

SILAS

Woensdag 22 november • 19.30 uur • Tuschinski Theater Portret van de Liberiaanse activist Silas Siakor, een onvermoeibare luis in de pels van zijn corrupte regering. Waarom mogen buitenlandse bedrijven beschermd bosgebied kappen? En wat is er gebeurd met het internationaal ingezamelde hulpgeld om de ebola-epidemie te bestrijden? Met nagesprek o.l.v. Chris Kijne (Presentator Bureau Buitenland VPRO).

Impact » Oxfam Experiment

Dinsdag 21 november • 10.00 uur Rode zaal - de Brakke Grond Kan een documentaire de wereld veranderen? Aan de hand van de film Delicate Balance en de mobiele webapplicatie Harvis analyseert Bahram Sadeghi samen met het publiek de impact van film.

Kaartverkoop Voor meer informatie over de Oxfam Novib selectie, IDFA en de kaartverkoop, kijk op www.oxfamnovib.nl/idfa

Competition for feature-length Documentary

MY NAME IS NOBODY Van Denise Janzée

Competition for Dutch Documentary

www.mokumfilm.nl

‘Ik begon de angst zelf ook te voelen’ Bernadett Tuza-Ritter filmde anderhalf jaar lang het leven van Marish, die als moderne slaaf al tien jaar wordt afgebeuld door een Hongaars gezin. De aanwezigheid van de regisseur biedt hoop op een uitweg uit dit schokkend onmenselijke bestaan. “Marish, waar ben je? Marish, hoe vaak moet ik het nog zeggen? Marish, waar blijft mijn eten?” Doodmoe hijst de 52-jarige Marish zich weer overeind. Bleef het maar bij vragen: in A Woman Captured wordt de huishoudster door haar bazin Eta stelselmatig uitgescholden, geslagen en mishandeld. Daarnaast werkt Marish in de fabriek; haar loon moet ze afstaan. Als tegenprestatie heeft ze een slaapplek – op de bank. “Zo legitimeert Eta deze slavernij voor zichzelf”, verklaart Tuza-Ritter de krankzinnige wreedheid. “In een gewoon huishouden deel je óók je salaris. Eta vindt dat ze haar nog helpt ook.”

Agressief

foto: Bram Belloni

Aanvankelijk wilde Tuza-Ritter alleen een korte film maken. Maar toen ze de ernst van de situatie besefte, besloot ze Marish niet in de steek te laten. “De familie is heel agressief; de helft zit in de gevangenis. Marish is doodsbang.” De regisseur mocht blijven filmen, zolang de familie anoniem bleef en een financiële vergoeding kreeg. “Het was een nachtmerrie, omdat Eta elk moment kon besluiten te stoppen. Ze is een meester-manipulator; die angst begon ik ook te voelen.”

De bezoeker

Tuza-Ritter wachtte totdat Marish uit zichzelf begon te vertellen. “Dat kwam niet door de camera, maar doordat ik haar aandacht gaf. Doordat ik uit de ‘buitenwereld’ kwam en haar als mens behandelde, keerde haar zelfvertrouwen terug. De camera was alleen het excuus.” De regisseur greep actief in, bijvoorbeeld door Marish telefoonnummers van crisisdiensten te geven – zonder resultaat, want de meldlijn voor ‘huiselijk geweld’ stelt droogjes dat ze uitsluitend gevallen met familieleden behandelen. “Er is geen wetsartikel voor Marish’ situatie”, zegt Tuza-Ritter. “Ze is niet letterlijk opgesloten, dus de politie kan niets doen.”

Sadistisch Deze vorm van slavernij is verre van een exotische misstand: alleen al in Hongarije worden naar schatting 35 duizend mensen als huisslaaf gehouden, zegt Tuza. “Mensen doen elkaar de vreselijkste dingen aan.” Ze wijst op het bekende psychologische experiment van Stanford University, waarin een groep studenten werd onderverdeeld in gevangenen en bewakers – het experiment moest na zes dagen gestaakt worden, omdat de bewakers steeds sadistischer werden: “Zo kun je ook Eta’s wreedheid verklaren: ze kan macht uitoefenen en heeft die kans gegrepen.” (OvD) A Woman Captured – Bernadett Tuza-Ritter. Zo 19 19:30

Tuschinski 2; di 21 14:30 Tuschinski 2 (+ Doc Talk); wo 22 12:15 Tuschinski 1; do 23 22:15 EYE Cinema 1; za 25 12:15 Munt 9.

Draait er nog wat leuks?

wo 15 14:18 uur Tuschinski 5

Another News Story Carolyn Sneider (44, eerstehulparts) en Russel Field (49, universiteitsdocent en oprichter Canadian Sport Festival) uit Canada zijn voor de tweede keer op IDFA. Carolyn vindt het bijzonder dat deze film twee doelen bereikt: “Hier wordt het verhaal áchter het verhaal verteld. Je ziet hoe nieuwsberichten over de vluchtelingencrisis gemaakt worden en tegelijkertijd zie je hoe deze cameramensen en presentatoren ook maar gewone mensen zijn met kinderen thuis en zin in hun bed.” Russel slaakt een diepe zucht. Hij vond het moment waarop een trein vol vluchtelingen, met een gebrek aan zuurstof, stilstaat tussen Servië en Kroatië erg indrukwekkend. Terwijl alle televisieverslaggevers van buiten

ven e l s i Het

stonden te filmen, bevond de documentairemaker zich in de trein, bij de vluchtelingen. “Het is gevaarlijk om te zeggen dat dit is wat een documentaire wel kan en een nieuwsprogramma niet. Maar het is wel interessant om een breder beeld te krijgen van wat media kunnen en doen. Hoe ze nieuws ‘eten’, zoals een van de verslaggevers zelf zegt.” Carolyn zag vooral hoe verslag wordt gedaan van een verhaal zo lang het in het nieuws is. “Op een gegeven moment is het geen nieuws meer, maar natuurlijk niet verdwenen. Het is leven. Het meest werd ik uiteindelijk dan ook geraakt door de verhalen van de vluchtelingen.” (VC)

Marionetten en animaties

Another News Story – Orban Wallace.

Za 18 11:00 EYE Cinema 1 (+ Doc Talk);

di 21 16:45 Munt 09; w 22 11:15 Brakke Grond

Di ep e

zucht

Hij wandelde alleen naar school. Hij was een moederskindje. Hij vond een tweede thuis in de lokale bibliotheek, een van de weinige plekken waar cultuur te vinden was in het dorp van zijn jeugd. Hij had een groot hoofd en een calciumtekort. Want het was oorlog. De herinneringen uit het hoofd van de charmante Georgische marionettenspeler en filmen theatermaker Rezo Gabriadze zijn opgetekend door zijn zoon, zelf ook regisseur. Opgetekend én geanimeerd, een vorm die uitstekend past bij het biografische verhaal. Want zijn herinneringen niet altijd gekleurd? Rezo’s herinneringen zijn in elk geval gekleurd door de tijd, die alles zachter en milder maakt. Hij herinnert zich zijn grootouders, die gedwongen een Duitse offi cier in huis namen

en aan wie hij alleen de beste herinneringen heeft. Hij herinnert zich zijn eerste literaire prestatie, een liefdesbrief die hij als kind op verzoek schreef. Het is een film die ondanks de wreedheid en honger van Gabriadze’s jonge jaren vooral warmte en affectie uitstraalt en misschien wel fungeert als beschermer, als onderdrukker van pijn en genezer van wonden, van traumatische gebeurtenissen die Rezo zich evengoed had kunnen herinneren. Maar dat doet hij niet: hij herinnert zich het zuchtje wind dat ’s avonds in bed door een scheur in de poster kwam, en hem in slaap blies. (RR ) Rezo – Leo Gabriadze. WP. Zo 19 10:15 Munt 9;

wo 22 13:15 Tuschinski 5; do 23 17:00 EYE Cinema 2.

Blikverruimers Shifting Perspectives: The Arab World

Als tegenwicht voor de eenzijdige beeldvorming van de Arabische wereld in westerse media presenteert het focusprogramma Shifting Perspectives films uit Arabische landen die hun eigen invalshoek kiezen. Waar plaats je de camera als je zelf je verhaal in beeld brengt? Door Sasja Koetsier / foto: Bram Belloni

Reverse shot: Ouarzazate Movie Ouarzazate: ook al weet je het zelf waarschijnlijk niet, je hebt deze Sahara-stad en zijn inwoners al talloze keren op het bioscoop- en televisiescherm voorbij zien komen. Iets buiten de stad liggen, midden in de woestijn, de uitgestrekte Atlas Studios, waar grote Amerikaanse en Europese producties als The Mummy, Gladiator en Astérix et Obélix: Mission Cléopâtre werden opgenomen. Waarom daar? Er is ruimte, licht, betrouwbaar weer en goedkope arbeid in overvloed. Ouarzazate Movie belicht deze wonderlijke microkosmos vanuit het gezichtspunt van de mensen die de allergoedkoopste arbeid leveren: de fi guranten. “Je ziet eruit als een echte koning”, zegt een kostuumassistent tegen een van hen, die zich daadwerkelijk even een vorst lijkt te wanen. Dat kon niet verder van de waarheid verwijderd zijn, is te zien in deze zowel schrijnende als humoristische film over de achterkant van de filmindustrie. De betaling van de fi guranten is weliswaar zwaar onder de maat, maar met tien dagen fi gureren weet iemand toch een nieuw goedkoop dak op zijn huis te zetten. Intussen constateert deze veteraan en trouwe voetsoldaat dat Ouarzazate niet meer de kwaliteit aantrekt van weleer: streken ooit David Lean en Pasolini hier neer, nu zijn het de mindere goden van de entertainmentindustrie.

Wide shot: In My Father’s House & Letters to S. Vanaf een afstand kunnen vertrouwde zaken er heel anders uitzien. Het traditionele huwelijk bijvoorbeeld, waarin een maagdelijk meisje door haar vader aan een andere man wordt ‘weggegeven’. Fatima Jebli Ouazzani werd in Nederland geboren als vrucht van zo’n gearrangeerd – en doodongelukkig – Marokkaans huwelijk. Zestien jaar nadat zij besloot deze traditie de rug toe te keren, kijkt ze in In My Father’s House terug op die keuze, die in één klap het einde betekende van de band met haar vader. De geamuseerd-verbaasde blik van de naar Zwitserland gevluchte filmmaker Layla Abyad in Letters to S. voorziet juist de Europese samenleving, en wat daar als ‘problematiek’ wordt ervaren, van broodnodige relativering. Want hoe kun je de commotie over de komst van Syrische vluchtelingen in godsnaam uitleggen aan een in de oorlog achtergebleven vriendin, van wie je niet eens zeker weet of ze nog in leven is?

Terugblik: On Photography... & Ghost Hunting De blik van binnenuit: Black Stones & Homeland: Iraq Year Zero Nergens is de tegenstelling tussen mediaclichés en persoonlijke ervaring zo groot als in een oorlog. Hoeveel nieuwsbeelden we ook onder ogen hebben gekregen van de oorlog in Syrië, wat het echt betekent om in een belegerde stad te wonen beginnen we pas een beetje te begrijpen bij het zien van Black Stones. Gedurende de twee jaar waarin Assads leger de stad Homs volledig afsloot van de buitenwereld en de achtergebleven bewoners bestookte met bombardementen, nemen twee medewerkers van het plaatselijke ziekenhuis de camera ter hand. Ze filmen niet alleen wat er rondom het ziekenhuis gebeurt, maar laten ook zien hoe ze met inventiviteit en galgenhumor overeind blijven in onmenselijke omstandigheden. Vergeleken bij de extreme beproevingen in Homs zijn de beelden in Homeland: Iraq Year Zero van een geruststellende alledaagsheid. De film begint in een lome huiselijke sfeer, tijdens de voorbereidingen op het Suikerfeest van 2002. Toch hangt de oorlogsdreiging vanaf de eerste beelden in de lucht; en wat oorlog betekent weet men daar nog al te goed. Filmmaker Abbas Fahdel filmt thuis bij zijn Irakese familieleden, die uit voorzorg een waterpomp in de tuin installeren en de ruiten met tape verstevigen, zodat in het geval van een bombardement de glasscherven niet in het rond vliegen. Bij de buren zit de tape van de Eerste Golfoorlog er nog op. De Amerikaanse inval op 20 maart 2003 vormt de scheidslijn tussen de twee delen van zijn meeslepende kroniek, waarin de oorlog steeds dieper binnendringt in de persoonlijke levens van onze hoofdpersonen: samen met hen ervaren we spanning, dreiging en zinloze destructie, en het verlammende besef dat elke vorm van bescherming is weggevallen.

Bird’s eye view: Civil War Het duurt even voor je doorhebt waar het heen gaat met Civil War, want wat hebben een amateur-karatefilm, de dood van de Egyptische filmster Souad Hosni en twee verschillende tandartsen in Beiroet nou helemaal met elkaar te maken? En wie is Mohammed Douybaess, wiens naam in interviews steeds voorbijkomt? Complexe situaties kun je het beste van bovenaf in kaart brengen, hangend boven het landschap als een adelaar die alles in zich opneemt en haarscherp de details spot. In een omtrekkende beweging langs ogenschijnlijk ongerelateerde verhalen en gebeurtenissen speurt filmmaker Mohamad Soueid naar een verklaring voor de verdwijning en dood van zijn collega en vriend Douybaess – uitmondend in een onderzoek naar de collectieve psyche van een samenleving waarin de geest van de burgeroorlog nog niet overwonnen is.

Toekomstperspectief: Step by Step & China Is Still Far Away Wie naar kinderen kijkt, ziet de samenleving in wording. Dus wie naar kinderen van vroeger kijkt, ziet de samenleving van nu. De open gezichten van de Syrische schoolkinderen in Step by Step uit 1978 en de toekomstdromen die ze vol vertrouwen uitspreken zien we in deze prachtige film vastlopen in een moeras van staatscontrole en rigide opvattingen. In China Is Still Far Away wordt zowel voor- als achteruit gekeken. Als een van de leerlingen van een Algerijns plattelandsschooltje zegt dat hij later tandarts wil worden, spoort zijn docent hem aan om harder aan zijn Frans te werken. Want in vijftig jaar onafhankelijkheid – de strijd begon precies op deze plek, met een aanslag op een Frans onderwijzersechtpaar – is een goede opleiding nog altijd synoniem met een Franse universiteit.

De camera is natuurlijk ook een geducht wapen tégen het voortrazen van de tijd: met één druk op de knop heb je het moment voor altijd vastgelegd. Tenzij het voortrazen van de tijd ook die registratie uitwist, zoals gebeurde met de foto’s die Akram Zaatari tot onderwerp maakte van zijn korte film On Photography, Dispossession and Times of Struggle. Aan de hand van interviews roept hij de verloren beelden weer tot leven: een orale variant op fotodocumentatie. Het reproduceren van beelden die alleen nog in de herinnering voortleven is ook wat Raed Andoni bewerkstelligt in Ghost Hunting. Met een groep mannen van die ooit, net als hij, werden vastgehouden in de beruchte Moscobiya-gevangenis in West-Jeruzalem bouwt hij in een oude loods delen van het detentie- en verhoorcomplex na – op basis van wat ze zich van hun verblijf herinneren. In een sinistere vorm van LARPing beginnen ze daar hun eigen ervaringen na te spelen, waarbij spel en realiteit niet altijd helder van elkaar te scheiden zijn. En zo blijkt deze terugblik op het verleden óók een manier om het heden scherper in beeld te krijgen.

Black Stones – usama ghanoum . Za 18 21:15 Kleine Komedie (+ Doc Talk); zo 19 21:45 Munt 12; ma 20 13:30 Munt 10; wo 22 16:45 Podium Mozaïek.

China Is Still Far Away – Malek Bensmaïl. Za 18 17:45 Kleine Komedie (+ Doc Talk); do 23 14:00 Podium Mozaïek.

Civil War – Mohamad Soueid. Za 18 12:30 Kleine Komedie (+ Doc Talk); do 23 15:15 Munt 12.

Ghost Hunting – Raed Andoni. Zo 19 21:00 Kleine Komedie (+ Doc Talk); ma 20 11:30 Tuschinski 4; do 23 16:45 Munt 11; zo 26 10:30 Munt 12.

Homeland: Iraq Year Zero – Abbas Fahdel. Za 19 13:00 Kleine Komedie (+ Doc Talk). Let op: duurt tot 20:00.

In My Father’s House – Fatima Jebli Ouazzani. Za 18 10:00 Kleine Komedie (+ Doc Talk); do 23 13:15 Munt 12.

Letters to S. – Layla Abyad. Za 18 15:15 Kleine Komedie (+ Doc Talk); wo 22 16:45 Podium Mozaïek; do 23 18:45 Munt 13.

On Photography, Dispossession and Times of Struggle – Akram Zaatari. Zo 19 10:30 Kleine Komedie (+ Doc Talk); do 23 11:15 Munt 12.

Ouarzazate Movie – Ali Essafi. Za 18 15:15 Kleine Komedie (+ Doc Talk); do 23 18:45 Munt 13.

Step by Step – Ossama Mohammed. Za 18 21:15 Kleine Komedie (+ Doc Talk); wo 22 14:30 Podium Mozaïek.

WIN MEER, BELEEF MEER

De BankGiro Loterij is de loterij van winnen en beleven. En een documentaire bekijken is pas echt een belevenis! Daarom maakt u als deelnemer kans op vele prijzen en ontvangt u gratis een BankGiro Loterij VIP-KAART zolang u meespeelt. En daarmee kunt u nu gratis naar documentaires van het IDFA en andere filmfestivals. Ook meespelen? Ga naar www.bankgiroloterij.nl

23-10-17 13:31

‘Hier valt Broomfields masker’ Prominente documentairemakers Kim Longinotto en Nick Broomfield zijn al tijden bevriend. Ze leerden elkaar kennen toen ze een jaar of vijftien waren en in dezelfde eindexamenklas waren beland. “Nick is inmiddels mijn oudste maatje en ik kijk al zijn films minstens twee keer.” De Britse vindt dat Aileen een kentering markeert in Broomfields oeuvre. “Hiervóór maakte Nick documentaires die ik vooral erg vermakelijk vond. Hij was al eerder in zijn eigen films te zien geweest, maar dan vooral als een personage met wie je lachen kon. Tijdens deze opnames zie je voor het eerst zijn masker vallen. Hij reageert heel menselijk en dat maakt deze film voor mij zo opmerkelijk. Wie Aileen: Life and Death of a Serial Killer bekijkt, snapt waarom: de gebeurtenissen raakten hem persoonlijk. Hij moest zelfs getuigen. Nick raakte emotioneel betrokken bij de zaak en bij Aileens lot. Terwijl ze niet een makkelijk mens was om van te houden. Maar het feit dat ze zoveel pech had en zoveel mensen haar verraden hadden, maken haar verhaal hartverscheurend. En Nick heeft alles even simpel als briljant in beeld gebracht.” Er is nog een reden dat Longinotto deze film vindt opvallen binnen Broomfields werk. “Nick heeft al jaren een haat-liefdeverhouding met Amerika, waar hij meerdere films maakte. In Aileen laat het land zich van zijn lelijkste kant zien. Aileen toont niet alleen het lot van de protagonist, maar is óók een film over

de obsceniteit van een staat die zijn burgers ter dood kan veroordelen. Plus de drommen pers die erop afkomen en alle mensen die er een slaatje uit proberen te slaan. Aileen betekende voor Nick een keerpunt. Na deze film raakte hij veel meer politiek betrokken. Ik ben dol op al zijn films, maar deze raakt me diep, als kijker en als vriendin.” Dat Nick Broomfield op zijn beurt háár film Sisters in Law (2005) selecteerde voor The Visual Voice, verrast haar volkomen: “Wat, echt?! Heeft Nick een film van míj gekozen? Ik had geen idee! Hij zal me binnenkort vast vertellen waarom.” Longinotto kan haar eerste festivalbezoek niet direct naar boven halen, maar markante herinneringen heeft ze zeker wel. Zo bleek de première van haar documentaire The Day I Will Never Forget (2002), waarin het thema vrouwenbesnijdenis behandeld wordt, voor enkele bezoekers té confronterend. “Er vielen zeven, acht mensen flauw, die de zaal moesten verlaten. Na die tijd zorgde ik altijd voor een waarschuwing vooraf…” De Britse is groot fan van IDFA. “Mensen in Amsterdam houden werkelijk van documentaires: de zalen zitten altijd vol. Iets wat documentairemakers niet vaak overkomt. Ik ben trouwens altijd weer onder de indruk van de intelligente vragen die het publiek stelt. Men is hier echt enorm bij de documentaire betrokken.” (MN) Aileen: Life and Death of a Serial Killer –

Nick Broomfield en Joan Churchill. Za 18 18:30 De Balie – Filmzaal.

Artist: Anne Stalinski, annestalinski.com; a The Graphic Story production, thegraphicstory.com.

foto: Bram Belloni

Volgens Kim Longinotto zijn bijna al haar films op IDFA vertoond. “Toch zeker een stuk of tien, twaalf.” Voor het jubileumprogramma The Visual Voice koos ze, als doorgewinterde IDFA-gast, een film van een door haar bewonderde collega, Nick Broomfields Aileen: Life and Death of a Serial Killer uit 2003.

Whores’ Glory – Michael Glawogger. Za 18 19:00 (+ Doc Talk) EYE Cinema 2; za 25 22:15 Munt 13.

Partners of IDFA Partners of IDFA

Premium Partner of the 30th International Documentary Film Festival Amsterdam

Coming soon: groene.nl/ filmclub

Premium Partner of the 30th International Documentary Film Festival Amsterdam

BEREIK AL UW KLANTEN VER EN VLAKBIJ.

Main Partners

Dankzij ons netwerk in 220 landen en gebieden kunnen we uw pakketten aan de andere kant van de stad afleveren. Of aan de andere kant van de wereld.

Main Partners Partners

FedEx. Solutions powered by people.

Partners

fedex.com/nl

IDFA is subsidized and funded by

IDFA is subsidized and funded by IDFAcademy is supported by IDFAcademy & NPO fund Workshop / Kids & Docs Workshop is supported by IDFAcademy

is supported by

IDFA DocLab is fund Workshop / IDFAcademy & NPO Kids & Docs Workshop is supported by supported by Diversion, Flemish Arts Centre De Brakke Grond, ARTE, National Film Board of Canada, Flanders Audiovisual Fund, Sound and Vision, Sonos

IDFA DocLab is supported by

Diversion, Flemish Arts Centre De Brakke Grond, ARTE, National Film Club IDFA

Board AMRO of Canada, Flanders Fund, Sound and Vision, Sonos ABN Bank NV, Audiovisual Being There, Brand New Telly Industries, De Breij Evers Boon, Houthoff Buruma, JBR, Jean Mineur Mediavision, Le Poole Bekema, M.N. Léons BV, Rabobank Club IDFA Amsterdam, Uitgeverij Nieuw Amsterdam, Rotaform, Tunen + Partners, Nederland ABN AMROVan Bank NV, Being There,Vrij Brand New Telly Industries, De Breij Evers Boon, Houthoff Buruma, JBR, Donations IDFA Jean Mineur to Mediavision, Le Poole Bekema, M.N. Léons BV, Rabobank Amsterdam, Uitgeverij NieuwEmbassy Amsterdam, AVROTROS, BNNVARA, Embassy of Canada, of Rotaform, Van Tunen + Partners, Vrij Nederland Sweden, Embassy of the United States of America, EO, EYE International, Goethe-Institut, HUMAN, Institut Français Donations IDFA des Pays-Bas,to KRO-NCRV, LaScam, NPO Sales, OUTtv AVROTROS, BNNVARA, Embassy of Canada, Embassy of Sweden, Embassy of the United America, EO, EYE In cooperation with NPO (DutchStates PublicofBroadcasting) International, Goethe-Institut, HUMAN, Institut Français IDFA will broadcast 4 new Dutch documentaries on TV des Pays-Bas, KRO-NCRV, LaScam, NPO Sales, OUTtv during the festival.

In cooperation with NPO (Dutch Public Broadcasting) Suppliers

IDFA will broadcast new DutchArt documentaries on TV Abel, Alvero, Arti and4 Amicitiae, Support BV Theaterduring the festival.Bijlmer Parktheater, Booking.com, productiebureau,

Suppliers

IDFA Forum is IDFA BerthabyFund supported is supported by

IDFA Bertha Human Fund Rights Amsterdam is supported by Award is supported by

Amsterdam Human Rights De Balie, De Kleine Café de Jaren, Compagnietheater, Award is supported byEvent Engineers, EYE Film Komedie, DeLaMar Theater, Instituut, FestivalTickets, Fiona Online, Haghefilm Digitaal, Hampshire Hotel Prinsengracht, Hapeco, Het Ketelhuis, Café de Jaren, Compagnietheater, Kleine IndyVideo, Koninklijk Theater Carré,De LeBalie, Club De Accor Hotels, Komedie, Event Engineers, EYEMomkai, Film Lichtwerk,DeLaMar MacBike,Theater, Mausolos, Mazda, Melkweg, Instituut, FestivalTickets, Fiona Online, Haghefilm Digitaal, NH Hotel Group, Oberon, Podium Mozaïek, Rex InternaHampshire Hotel Prinsengracht, Hapeco, Ketelhuis, tional, Stadsschouwburg Amsterdam, TheHet Albus - Design IndyVideo, Koninklijk Theater Le Club AccorTolhuisHotels, Hotel Amsterdam Center, TheCarré, Screening Factory, Lichtwerk, MacBike, Mausolos, Mazda, Melkweg, Momkai, tuin, VBVB Cultuurautomatisering, Volkshotel, Zuiderkerk NH Hotel Group, Oberon, Podium Mozaïek, Rex International, Stadsschouwburg Festival Campain Amsterdam, The Albus - Design Hotel Amsterdam Center, The Screening Factory, TolhuisKesselsKramer tuin, VBVB Cultuurautomatisering, Volkshotel, Zuiderkerk

KesselsKramer

IDFA would like to thank all Distribution Festival Trailer (Special) Jean Mineur Friends Mediavisionof the festival. IDFA would like to thank all (Special) Friends of the festival.

Program Guide HOOFD-/ EINDREDACTIE NL Nicole Santé KEES driessen HOOFD-/

VORMGEVING Sjoukje van Gool Gerald Zevenboom

PRODUCTIE Cathalijne de Wilde Silvie van Oost

VORMGEVING ILLUSTRATIE Sjoukje van Gool BAFA van der Gerald(Bas Zevenboom Schot en Farhad Foroutanian) ILLUSTRATIE

PRODUCTIE IDFA Cathalijne de Wilde Frederiksplein Silvie van Oost 52 1017 XN Amsterdam info@idfa.nl IDFA www.idfa.nl Frederiksplein 52

Mark Baker REDACTIE NL Melanie Goodfellow Veerle Corstens Geoffrey Macnab Olga van Ditzhuijzen Sasja Koetsier REDACTIE NL MarickeCorstens Nieuwdorp Veerle Ronald Rovers Olga van Ditzhuijzen

Sasja Koetsier Maricke Nieuwdorp Ronald Rovers

FOTOGRAFIE Felix Kalkman Bram Belloni Nichon Glerum FOTOGRAFIE RuudKalkman Jonkers Felix Corinne de Korver Bram Belloni Joke Schut Nichon Glerum

Ruud Jonkers INTERNET Corinne de Korver Sietse Meijer Joke Schut (eindredactie NL) Laurel Avery INTERNET (eindredactie Sietse Meijer ENG)

(eindredactie NL) IDFA REPORTS Laurel Avery Resi LankesterENG) (eindredactie Anke Teunissen Ruben Hamelink IDFA REPORTS Michiel Landeweerd Resi Lankester Ard der Veldt Ankevan Teunissen Erik Vermunt Ruben Hamelink Michiel Landeweerd Ard van der Veldt Erik Vermunt

Partners in film

Distribution Festival Trailer Festival Jean MineurCampain Mediavision

Guide Abel,Program Alvero, Arti and Amicitiae, Art Support BV Theaterproductiebureau, Bijlmer Parktheater, Booking.com,

EINDREDACTIE NL INTERNATIONAL Nicole Santé EDITION KEES driessen Nick Cunningham Mark Baker INTERNATIONAL Melanie EDITIONGoodfellow Geoffrey Macnab Nick Cunningham

Bekijk elke maand een documentaire op onze site. Meer informatie op groene.nl/filmclub

IDFA Forum is supported by

BAFA (Bas van der Stijn SchotSchenk en Farhad Jordi Peters Foroutanian) Anne Stalinski Emma Ringelding Stijn Schenk Melissa Brouwer Jordi Peters Jan AnneKlinkhamer Stalinski Emma Ringelding ACQUISITIE Melissa Brouwer Daily Productions Jan Klinkhamer

1017 XN Amsterdam info@idfa.nl www.idfa.nl

3 3

Friends of IDFA

are coming to Amsterdam

C g f

B do M op

DRUK Rodi Media ACQUISITIE Daily Productions DRUK Rodi Media

P 18 18

Would you like to join them? Ontdek de voordelen op idfa.nl/wordvriend

Festival V Cinemas/Theatres

Festival Venues Cinemas/Theatres

Pathé Tuschinski – Reguliersb

Pathé de Munt – Vijzelstraat 1

EYE – IJpromenade 1

Vlaams Cultuurhuis Brakke Gro

Melkweg – Lijnbaansgracht 2

Pathé Tuschinski – Reguliersbreestraat 26 6 15Kleine Komedie – Amstel 562 Pathé de Munt – Vijzelstraat 7 Koninklijk Theater Carré – Am 3 EYE – IJpromenade 1 1

Waar is het?

3 4

11 13

Take Buiksloterweg ferry 11

Take Buiksloterweg ferry

24 24

20 4 23

20 5 4

23 15

17 18

19 14

6 26 16

141

29 5

26 16

7 21

14 13

910

Tolhuistuin – IJpromenade 2

Bijlmer Parktheater – Anton de Komplein 240

DeLaMar Theater – Marnixstraat 402 14 Café de Jaren –

Anton d Marnixstr

Industry Venues

Hotels

29 9

Podium Mozaïek – Bos en Lommerweg 191Theater – 13 DeLaMar

20deVlaams Cultuurhuis Brakke Grond Nes 45 Brakke Grond 20 Vlaams Cultuurhuis Brakke G Nes 45 DocLab/IDFA Talks/Screenings IDFA IDFA DocLab, Filmvertoningen IDFA DocLab/IDFA Talks/Scre Koninklijk Theater Carré – Amstel 115-125 621 Melkweg Lijnbaansgracht 234a 21 Koninklijk Theater Carré – Am Opening Night/Screenings Filmvertoningen, Concerten Stadsschouwburg Amsterdam –Opening Leidseplein 26 22 Night/Screenings 7 De Kleine Komedie Amstel 56-58 Documentary Ball 22 Stadsschouwburg Amsterdam Filmvertoningen Het Groene Paleis – Rokin 23Shifting Perspectives: The Arab World65 Documentary Ball 8 Koninklijk Theater Carré Forum kick-off drinks Amstel 115-125 23 Het Groene Paleis – Rokin 65 24Speciale De Rode Hoed – Keizersgracht 10 Filmvertoningen 9 Het Ketelhuis Forum Global Impact Assembly/Industry Talkkick-off drinks Pazzanistraat 4 2452De Rode Hoed – Keizersgrach IDFA Office – Frederiksplein 25Filmvertoningen 10 De Balie Global Impact Assembly/Ind Kleine-Gartmanplantsoen 10 Filmvertoningen, The Visual Voice IDFA Office – Frederiksplein 5 25 11 Podium Mozaïek Hotels Bos en Lommerweg 191 26Filmvertoningen Hotel NH Carlton Vijzelstraat 4 12 Bijlmer Parktheater Volkshotel – Wibautstraat 150 27Anton de Komplein 240 28Filmvertoningen Mercure Amsterdam Centre Canal District – 13 Tolhuistuin Noorderstraat 46 26 Hotel NH Carlton Vijzelstraat IJpromenade 2 29Filmvertoningen The Albus Hotel – Vijzelstraat Volkshotel – Wibautstraat 150 27 49 14 DeLaMar Theater 30Marnixstraat Hampshire Hotel Rembrandt Square – 402 28 Mercure Amsterdam Centre C The Best of IDFA 17 Amstelstraat

10 11

12 Bijlmer10Parktheater – De Balie – Kleine-Gartmanplantsoen

waar is het? 9

Nieuwe Doel Festival Cafe & Restaurant/ Industry Venues 14 Café de Jaren – Nieuwe Doelenstraat Guests20 Meet Guests Festival Cafe & Restaurant/ 15 Zuiderkerk – Zuiderkerkhof 7 Guests Meet Guests Guest Meet Guests/IDFA For Zuiderkerk – Zuiderkerkhof 72 15 Festivallocaties Filmmakers dinner Guest Meet Guests/IDFA Forum Lunches, 1 Café de Jaren 16 Hotel NH Carlton Vijzelstraat Filmmakers dinner Nieuwe Doelenstraat 20 Hotel NH Carlton Vijzelstraat 4Industry Office/Guest Servic 16Festivalcafé & Restaurant, IDFA Dance Nights Industry Office/Guest Services/ Guest Box Office/Industry Se 2 Pathé Tuschinksi Guest Box Office/Industry Sessions Reguliersbreestraat 26-34 17 Compagnie Kloveniersburgwa Filmvertoningen, festivalkassa 17 Compagnie Kloveniersburgwal 50 3 Pathé de Munt IDFA Forum/IDFAcademy Vijzelstraat 15 IDFA Forum/IDFAcademy Filmvertoningen, Centrale 18 Arti et Amicitiae – Rokin 112 18 Arti et Amicitiae – Rokin 112 festivalkassa, IDFA Shop Docs for Sale 4 EYE Docs for Sale IJpromenade 1 NetherlandsCamera Film Academy – Markenplein 19Filmvertoningen, 19 Netherlands Film Academy – in Focus, IDFA Junior IDFA Film Academy Day/Industry Talk IDFA Film Academy Day/Indu 5 Vlaams Cultuurhuis

Pazzanistraat

Melkweg – Lijnbaansgracht 234a 9 De Balie – Kleine-Gartmanpl 6 Kleine Komedie – Amstel 56-58 10 Podium Mozaïek – Bos en Lom 7 Koninklijk Theater Carré – Amstel 115-125 11 Tolhuistuin – IJpromenade 2 8 Het Ketelhuis – Pazzanistraat 4

Vlaams Cultuurhuis Brakke Grond Nes 45 Ketelhuis – 8 Het

Getting around

7 8 21

Noorderstraat 46 The Albus Hotel – Vijzelstraat

The closest public transport stop to the Industry 30 Hampshire Hotel Rembrandt Office is Muntplein. From there allAmstelstraat primary 17 screening locations, industry venues and most hotels are within walking distance.

Getting around

7 212

The transport sto Trams (denoted by yellow lines on closest the map) public and is Muntplein. From there a metros (with stops noted withOffice M) operate until approximately 12:30 a.m. Thescreening Buiksloterweg ferlocations, industry ven ries between Central Station and EYE/Tolhuishotels are within walking distanc tuin go all night long. Both taxis and cars through various transportation apps are easily available.

Trams (denoted by yellow lines o

Festivalcafé De Jaren

NAAR IDFA? €10 KORTING OP JE EERSTE RIT DOWNLOAD DE APP & GEBRUIK PROMOCODE:

Tijdens IDFA staan in het festivalcafé elke avond DJ’s achter de draaitafels, met alleen authentiek vinyl. Tijdloze warme muziek door echte kenners van echte platen om naar te luisteren, als achtergrond om bij te praten maar zeker ook om op te dansen. Tijdens de weekenden zijn de DJ’s van collectief Funky Vinyl de gastheren die de tofste platen draaien. Café open van 8:30 – 01:00, vrijdag en zaterdag 02:00. Restaurant open van 17:30 tot 22:30.

Programmamagazine

Festivalvoordeel

Snel eten tussen de films door? Dat kan met één van de dagschotels (€ 13,50 incl. saladebuffet). • Op vertoon van een IDFA filmkaartje krijg je in het restaurant op de 1e verdieping een glas wijn gratis bij elk hoofdgerecht. • Van zondag 19 november t/m donderdag 23 november is het Happy Hour, van 21:00 – 22:00: 2 drankjes voor de prijs van 1, geldig voor huiswijn, Grolsch en fris. • Early Birds Breakfast, met koffie-croissant-krant voor € 4,50, dagelijks van 8:30 en 9:30. •

metros (with stops noted with M) An OV-Chip Card is necessary to use all public transport in the Netherlands.approximately You can purchase 12:30 a.m. The Bu an anonymous card at all train stations, subway ries between Central Station and stations, as well as many tobacco shops and tuin go all night long. Both taxis a supermarkets. variouson transportation See our website for more information

apps are

transport to and in Amsterdam.

An OV-Chip Card is necessary to transport in the Netherlands. Yo an anonymous card at all train st stations, as well as many tobacco supermarkets.

See5our website for more informa transport to and in Amsterdam.

WOENSDAG VRIJDAG 17 NOVEMBER 15 NOVEMBER

PROGRAM SATURDAY 18 NOVEMBER DE MUNT

DE TUSCHINSKI MUNT 131 2

10:00

ré

on, 91’

10:00

3 2

TUSCHINSKI

4 3

Boom for Real: The Late Teenage Years of Jean-Michel Basquiat

TUSCHINSKI

5 4

KLEINE KOMEDIE

TUSCHINSKI 6 5 DE BALIE

GROTE ZAAL

Sara Driver

12:00

Taste of Cement

11:30

Manuel Abramovich

Martin Benchimol, Pablo Aparo

The Work

Best of Fests, Camera in Focus, 72’

Jarius McLeary Best of Fests, 87’

Ziad Kalthoum

Best of Fests, Camera in Focus, 85’

13:00

14:00