Upact & IDleaks 30 augustus 2013
AANBEVELINGEN voor ZUIVERE communicatie over ontwikkelingssamenwerking Door Upact & IDleaks ‘Show a people as one thing, over and over again, and that is what they will become’ (Chimimanda Adichie, Nigeriaanse schrijfster)
Achtergrond Donker kindje, bol buikje, vliegen om de ogen. Zowel ontwikkelingsorganisaties als media hebben dit beeld regelmatig gebruikt om een beeld van ontwikkelingssamenwerking te schetsen. Framing, wordt dat wel genoemd: het selectief kiezen van woorden en beelden om een zekere interpretatie van een zaak te propageren. Of, in Chimimanda Adichie’s woorden: telling a single story. En zo kon het bijvoorbeeld gebeuren dat ontwikkelingssamenwerking voor veel Nederlanders beperkt lijkt tot 1 ‘land’ (Afrika) dat synoniem is aan narigheid. Het goede nieuws is dat dit soort stereotype beelden steeds minder gebruikt wordt. Toch maken zowel ontwikkelingsorganisaties als media nog steeds gebruik van eenzijdige beelden, aldus Mirjam Vossen, een journaliste die momenteel promoveert op het thema: ‘framing’ van wereldwijde armoede in de publieke discussie in Nederland, Vlaanderen en Engeland.1 Ontwikkelingsorganisaties focussen vooral op de problemen in plaats van de oplossingen en media focussen vooral op negatieve verhalen en mislukkingen, onder het mom van ‘goed nieuws is geen nieuws’. Dit alles is niet zonder resultaat, aldus Vossen, maar leidt onder andere tot: hulpmoeheid; terughoudende ondernemers (zo blijkt uit onderzoek verricht door The Partnership Resource Centre en Berenschot getiteld ‘Doing Business in Africa’, 2013) en paternalisme. Dat moet anders kunnen! Vanuit deze gedachte kwamen maandag 26 augustus 2013 zo’n 70 jonge, enthousiaste leden van Upact en IDleaks bijeen om Nederlandse media items over ontwikkelingssamenwerking en campagnes van ontwikkelingsorganisaties onder de loep te nemen. Deze exercitie onder de noemer ‘Imaging in Media’ heeft een twintigtal aanbevelingen opgeleverd aangaande de ‘framing’ van ontwikkelingssamenwerking die wij bij deze aan willen bieden aan ontwikkelings- en media organisaties.2
1
http://www.mirjamvossen.com/onderzoek/ Wij maken onderscheid tussen structurele ontwikkelingssamenwerking en noodhulp. Deze laatste viel buiten de scope van de bijeenkomst van 26 augustus. Onze aanbevelingen beperken zich in eerste instantie dus tot het framen van structurele ontwikkelingssamenwerking. 2
[1]